dcsimg

Cortinarius ( Catalão; Valenciano )

fornecido por wikipedia CA
 src=
C. violaceus

Cortinarius és un gènere de bolets. És el gènere amb més espècies dins els agaricals i té una distribució cosmopolita .[1] Una característica comuna en totes les espècies de Cortinarius és que els espècimens joves tenen una cortina (vel) entre el capell (pileu) i la tija (estípit), per això reben el seu nom genèric. Per la seva perillosa toxicitat d'algunes de les espècies (com Cortinarius orellanus) i el fet que és difícil distingir entre les espècies no es recomana consumir-los

Algunes espècies

L'espècie tipus és Cortinarius violaceus, altres són:


Referències

  1. Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA.. Dictionary of the Fungi. 10a ed.. Wallingford, UK: CABI, 2008, p. 173. ISBN 978-0-85199-826-8.


Enllaços externs

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autors i editors de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CA

Cortinarius: Brief Summary ( Catalão; Valenciano )

fornecido por wikipedia CA
 src= C. violaceus

Cortinarius és un gènere de bolets. És el gènere amb més espècies dins els agaricals i té una distribució cosmopolita . Una característica comuna en totes les espècies de Cortinarius és que els espècimens joves tenen una cortina (vel) entre el capell (pileu) i la tija (estípit), per això reben el seu nom genèric. Per la seva perillosa toxicitat d'algunes de les espècies (com Cortinarius orellanus) i el fet que és difícil distingir entre les espècies no es recomana consumir-los

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autors i editors de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CA

Pavučinec ( Checo )

fornecido por wikipedia CZ

Pavučinec (Cortinarius) je velký a celosvětově rozšířený rod makroskopických lupenotvarých hub z čeledi pavučincovité. V současné době rozlišujeme více než 2000 druhů, z nichž některé jsou považovány za jedlé, některé za nepoživatelné a některé za (smrtelně) jedovaté.

Taxonomie

Některé taxonomické systémy vydělují z tohoto rodu na vícero menších rodů, vydělován je např. rod kožnatka (Dermocybe), obvykle však jsou však brány pouze jako pomocné skupiny uvnitř rodů a v binomické nomenklatuře se jejich jména neuplatní.

Pavučince a houbaření

Vzhledem k velkému počtu druhů, které se mezi sebou jen minimálně odlišují, a přítomnosti smrtelně jedovatých druhů mezi nimi, se sběr pavučinců amatérským houbařům zásadně nedoporučuje – se správným určením mají v některých případech bez laboratorního vybavení velké potíže i experti na pavučince. Dále je zde ta okolnost, že rod ještě není zcela prozkoumán – například smrtelně jedovatý pavučinec plyšový byl až do poloviny 20. století považován za jedlý a jako takový byl uváděn i v některých houbařských atlasech. S postupujícím výzkumem i nadále dochází k tomu, že pavučince považované za jedlé jsou shledávány jedovatými, takže je otázka, nakolik lze důvěřovat i dnešním atlasům, byť z těch pro veřejnost byly jedlé pavučince raději preventivně odstraněny, případně byly ponechány jen ty opravdu spolehlivě prozkoumané.

Na českém území roste řada druhů pavučinců, z nichž je vhodné upozornit zejména na již výše zmíněného smrtelně jedovatého pavučince plyšového, který byl sice dlouhou dobu považován za jedlého a takto jej prezentovaly i některé podrobnější atlasy, ale v 50. letech byl usvědčen jako původce několika hromadných otrav a úmrtí v Polsku. Zhruba stejně jedovatý je jemu podobný a na sever od ČR rostoucí pavučinec červenooranžový. Mezi jedlé české pavučince naopak patří např. pavučinec osikový, pavučinec plavooranžový, pavučinec fialový atd.

Externí odkazy

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia autoři a editory
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CZ

Pavučinec: Brief Summary ( Checo )

fornecido por wikipedia CZ

Pavučinec (Cortinarius) je velký a celosvětově rozšířený rod makroskopických lupenotvarých hub z čeledi pavučincovité. V současné době rozlišujeme více než 2000 druhů, z nichž některé jsou považovány za jedlé, některé za nepoživatelné a některé za (smrtelně) jedovaté.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia autoři a editory
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia CZ

Slørhat ( Dinamarquês )

fornecido por wikipedia DA

Slørhat (Cortinarius) er svampeslægt, som tilhører Slørhat-ordenen. Svampene i slægten er Mykorrhiza-dannere, og slægten er den artsrigeste i Danmark med mere end 150 danske arter. Også på verdensplan antages slægten at være den artsrigeste med skønnet mere end 2000 arter. Et vigtigt fællestræk for slægtens arter er det såkaldte "slør" (cortina) som er en hinde mellem hatten og stokken, der findes hos unge eksemplarer. Hos ældre eksemplarer kan sløret være fragmentarisk eller mangle helt. Et andet fællestræk er brune sporer.

Stub
Denne artikel om svampe er kun påbegyndt. Hvis du ved mere om emnet, kan du hjælpe Wikipedia ved at udvide den.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia-forfattere og redaktører
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia DA

Schleierlinge ( Alemão )

fornecido por wikipedia DE

Die Schleierlinge (Cortinarius) sind eine Gattung in der Familie der Schleierlingsverwandten. Der Gattungstypus ist der Dunkelviolette Schleierling (Cortinarius violaceus).[1] Der wissenschaftliche Name Cortinarius leitet sich ab von lateinisch Cortina, was übersetzt „Schleier“ heißt. Bei letzterem handelt es sich um ein sehr feines, aus spinnwebartigen Fasern gebildetes Velum zwischen Hutrand und Stiel, weshalb die Gattung auch Haarschleierlinge genannt wird. Die Cortina ist ein charakteristisches Merkmal, kommt aber auch bei einigen anderen Gattungen vor.

Früher war die Gattung der Schleierlinge die mit Abstand artenreichste Gattung der Champignonartigen. Aktuell wurde sie aber in 10 Gattungen aufgetrennt. Auch nach der Einengung der Gattung Cortinarius s. str. ist die Gattung sehr artenreich.

Merkmale

 src=
Natternstieliger Schleimfuß mit dem gattungstypischen Schleier an der Hutunterseite und der für die Formgruppe der Schleimfüße typischen schleimigen Gesamthülle am Stiel, die hier Velumgürtel bildet

Makroskopische Merkmale

Die Vertreter der Gattung der Schleierlinge im engen Sinn (Cortinarius s. str.) bilden kleine bis große Fruchtkörper, die entweder aus Hut, Stiel und Lamellen bestehen oder die sequestrat, d. h. gestielt bauchpilzartig mit reduzierten oder umgeformten Lamellen sind und keine Sporen mehr aktiv ausschleudern.[1]

Der Hut misst zwischen 0,3 cm und 13 cm im Durchmesser. Die Huthaut kann glatt sein, eingewachsen faserig, filzig oder mehr oder weniger schuppig. Bei den meisten Arten ist der Hut blass bis dunkel rot-, ocker- oder graubraun gefärbt. Es treten Arten mit trockener und mit schleimiger Huthaut auf, viele Arten zeigen eine gänzlich oder auf Flecken oder Striemen begrenzte hygrophane Huthaut.[1]

Bei den meisten Arten haben die Lamellen einen normalen, mittleren Abstand, es treten aber auch Arten mit dichten oder entfernt stehenden Lamellen auf. Die Lamellen, sofern ausgebildet, sind entweder aufsteigend, ausgebuchtet oder herablaufend am Stiel angewachsen. Lamellen junger Fruchtkörper sind grauweiß, blass grau, blass bis dunkelbraun gefärbt oder zeigen violette Farbtöne. Nur bei wenigen Arten sind die jungen Lamellen gelb, grün, oliv, orange oder rot gefärbt.[1]

Der Stiel kann 1,5 – 13 cm lang und zwischen 0,1 – 2,5 cm dick, die Stielbasis bis 5 cm dick sein. Bei den meisten Arten ist der Stiel zylindrisch bis keulenförmig, seltener wurzeln oder an der Stielbasis knollig. Die Stieloberfläche ist meist seidig-faserig, weiß, blass bis dunkelbraun und kann auch violette Farbtöne zeigen. Seltener ist die Stieloberfläche gelb, ockerlich, rein violett, grün, oliv, rosa oder rot. Die Stieloberfläche kann trocken oder schmierig sein.[1]

Die Gesamthülle ist bei den meisten Arten weiß, bei einigen aber auch gelb, ockerlich, violett, grün, oliv, rosa oder rot. Bei manchen Arten ist die Gesamthülle auch erst weiß und fräbt dann rosa um. Die Gesamthülle kann unauffällig oder sehr deutlich ausgeprägt sein. Sie kann auch wenige bis viele, deutliche Velumgürtel am Stiel erzeugen, einen gestiefelten Stiel ausprägen (die Gesamthülle liegt dann wie eine Socke am Stiel an und steht an der Abrisskante nach dem Aufschirmen des Hutes hier etwas ab) oder auch einen anliegenden Ring am Stiel bilden. Die Gesamthülle kann trocken oder schleimig sein.[1]

Das Fleisch ist bei den meisten Arten weiß mit leicht bräunlichem Einschlag, blass bis dunkel rot-, ocker- oder graubraun. Manchmal kann das Fleisch auch einen violettlichen Ton aufweisen, bei anderen Arten wiederum ist es mehr oder weniger gelb, orange, rot, grünlich, oliv, deutlich violett, dunkalbraun oder fast schwarz.[1]

Der Geruch ist bei vielen Arten rettichartig (raphanoid) und kann am besten in den Lamellen, wenn diese etwas zerdrückt werden, wahrgenommen werden. Es treten aber viele weitere Gerüche auf wie z. B. nach Pelargonien, Zedernholz, fruchtig, parfümiert, nach Iodoform, erdartig oder unspezifisch unangenehm. Bei manchen Arten tritt speziell in der Stielbasis ein süßlicher, honigartiger Geruch oder nur hier Iodoform-Geruch auf. Diese Gerüche der Stielbasis sind am intensivsten, wenn die Fruchtkörper etwas eintrocknen.[1]

Viele Arten reagieren nicht mit Kalilauge, andere verfärben mit Kalilauge rot, gelb bis orangegelb, braun oder schwarz.[1]

Das Sporenpulver ist rostbraun, wobei die Intensität des Rottons des Rostbrauns von Art zu Art variieren kann.

Mikroskopische Merkmale

Die Sporen sind 4,5 – 20 × 3 – 10 µm groß und bei dem Großteil der Arten mehr oder weniger mandelförmig, ellipsoid oder subglobos. Seltener kommen auch eiförmige, fusoide, tränenförmige, zitronenförmige oder von der Form an Sporen von Röhrlingen erinnernde Sporen (mit deutlicher suprahilarer Depression) vor.[1]

Bei den allermeisten Arten fehlen Zystiden, in manchen Artengruppen treten jedoch Cheilo- und/oder Pleurozystiden auf.[1]

Die Hutdeckschicht ist mehr oder weniger zweilagig (Duplex-Struktur). Das Hypoderm (die untere Schicht) ist aber oftmals schwach ausgeprägt, in der Untergattung Cortinarius fehlt sie.[1]

Ökologie, Verbreitung und Phänologie

Wie alle Schleierlingsverwandte bilden die Schleierlinge Ektomykorrhizen[1]. Innerhalb der Familie sind Mykorrhizen mit verholzten Vertretern der Buchenartigen (Fagales), Weidengewächse (Salicaceae), Zistrosengewächse (Cistaceae), Flügelfruchtgewächse (Dipterocarpaceae), Myrtengewächse (Myrtaceae), Hülsenfrüchtler (Fabaceae, z. B. Dicymbe), Kreuzdorngewächse (Rhamnaceae), Rosengewächse (Rosaceae) und Kieferngewächse (Pinaceae) bekannt, aber auch mit krautigen Pflanzen der Familien der Sauergrasgewächse (Cyperaceae), Orchideen (Orchidaceae) oder der Knöterichgewächse (Polygonaceae).[1]

Die Gattung der Schleierlinge ist weltweit verbreitet.[1]

Die Mehrzahl der Arten erscheint vom Spätsommer bis zum Spätherbst.

Speisewert und Giftigkeit

Aktuelle Arten

Da die Bestimmung – gerade für Laien – in dieser artenreichen Gattung meist sehr schwierig ist, können Schleierlinge generell nicht zum Verzehr empfohlen werden. Es gelten jedoch einige Arten als essbar, so beispielsweise der anhand seines Rings leicht erkennbare Reifpilz (Cortinarius caperatus).

Neben zahlreichen ungenießbaren und giftigen Arten gibt es auch sehr gefährliche Giftpilze: Der Orangefuchsige Raukopf (C. orellanus) und der Spitzgebuckelte Raukopf (C. rubellus, syn. C. speciosissimus) verursachen das Orellanus-Syndrom. Dabei werden die Harnkanäle der Nieren zerstört, was unbehandelt zu Organversagen führt.

Ehemalige Arten

Zu den Arten, die inzwischen nicht mehr zu der Gattung Cortinarius gezählt werden, zählen ebenfalls essbare und stark giftige Arten: Der Schöngelbe Klumpfuß (Calonarius splendens) enthält ein anderes, noch unbekanntes, starkes Nierengift. Der einzige marktfähige Speisepilz der ehemaligen größeren Gattung Cortinarius ist nach der Schweizer Verordnung über Speisepilze die Schleiereule (Phlegmacium praestans).

Systematik

Die Gattung der Schleierlinge umfasst aktuell (Stand 2022) 11 Untergattungen[1]:

Die Arten der Gattungen Aureonarius, Austrocortinarius, Calonarius, Cystinarius, Hygronarius, Mystinarius, Phlegmacium und Volvonarius galten bislang als Vertreter der Gattung der Schleierlinge, wurden aber mittlerweile von ihr abgetrennt.[1] Der früher als rein sequestrat geltenden Gattung Thaxterogaster wurden ebenfalls viele ehemalige Schleierlinge mit normaler Hut-, Stiel- und Lamellenbildung zugeordnet.[1]

Die frühere Einteilung in wenige Untergattungen nach makroskopischen Merkmalen wie z. B. der Schleimigkeit des Hutes hat sich als in vielen Fällen polyphyletisch herausgestellt.[1] So enthält die aktuelle Gattung Phlegmacium (früher Schleimköpfe genannt[2]) nur einer Teil der schleimighütigen Arten, welche sich wiederum nun auf mehrere Gattungen aufteilen.[1]

Einzelnachweise

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Kare Liimatainen, Jan T. Kim, Lisa Pokorny, Paul M. Kirk, Bryn Dentinger: Taming the beast: a revised classification of Cortinariaceae based on genomic data. In: Fungal Diversity. Band 112, Nr. 1, Januar 2022, ISSN 1560-2745, S. 89–170, doi:10.1007/s13225-022-00499-9.
  2. Marcel Bon, John Wilkinson, Till R. Lohmeyer: Pareys Buch der Pilze über 1500 Pilze Europas. Stuttgart 2005, ISBN 978-3-440-09970-4.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia DE

Schleierlinge: Brief Summary ( Alemão )

fornecido por wikipedia DE

Die Schleierlinge (Cortinarius) sind eine Gattung in der Familie der Schleierlingsverwandten. Der Gattungstypus ist der Dunkelviolette Schleierling (Cortinarius violaceus). Der wissenschaftliche Name Cortinarius leitet sich ab von lateinisch Cortina, was übersetzt „Schleier“ heißt. Bei letzterem handelt es sich um ein sehr feines, aus spinnwebartigen Fasern gebildetes Velum zwischen Hutrand und Stiel, weshalb die Gattung auch Haarschleierlinge genannt wird. Die Cortina ist ein charakteristisches Merkmal, kommt aber auch bei einigen anderen Gattungen vor.

Früher war die Gattung der Schleierlinge die mit Abstand artenreichste Gattung der Champignonartigen. Aktuell wurde sie aber in 10 Gattungen aufgetrennt. Auch nach der Einengung der Gattung Cortinarius s. str. ist die Gattung sehr artenreich.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia DE

Cortinarius ( Inglês )

fornecido por wikipedia EN

Cortinarius is a globally distributed genus of mushrooms in the family Cortinariaceae.[1] It is suspected to be the largest genus of agarics, containing over 2,000 widespread species.[2] A common feature among all species in the genus Cortinarius is that young specimens have a cortina (veil) between the cap and the stem, hence the name, meaning curtained. Most of the fibres of the cortina are ephemeral and will leave no trace once gone, except for limited remnants on the stem or cap edge in some species. All have a rusty brown spore print. The common names cortinar and webcap refer to members of the genus. Due to dangerous toxicity of several species (such as Cortinarius orellanus) and the fact that it is difficult to distinguish between various species of the genus, non-expert consumption of mushrooms from the genus is discouraged.

Distinguishing features

The veil protects the gills in younger specimens and usually disappears leaving little to no trace of itself as the mushroom grows. The spores of a Cortinarius mushroom are rust brown to brownish red in color. It is usually possible to identify a mushroom as being a member of the genus, but extremely difficult to positively identify the species as many of the species are nearly identical. All mushrooms in this genus form mycorrhizae.[3]

Many mushrooms in the genus, for example Cortinarius sanguineus and other species in section Dermocybe, are colourful and are often used for dyeing.

Toxicity

Several mushrooms in the genus Cortinarius are poisonous, mainly because they cause acute tubulointerstitial nephritis. Some are even lethal, such as Cortinarius rubellus and Cortinarius orellanus. Therefore, a common rule when it comes to mushrooms from this genus is that none of them should be eaten. Many Cortinarius varieties can be mistaken for other edible mushrooms (such as the Blewit Mushroom) and should therefore be researched extensively before you consider ingesting a look alike of this genus. However, some species—notably the giant of the genus, Cortinarius praestans and the gypsy mushroom (Cortinarius caperatus)—are edible and appreciated in several European countries.

The toxin in Cortinarius species, orellanine is easy to detect because it is fluorescent. It has been found in at least 34 Cortinariaceae.[4]

Classification

Molecular studies of members of the genus Rozites, including its most famous member R. caperata, have shown them nested within Cortinarius and have been sunk into this genus. This genus was erected on the basis of a double veil, yet its members do not form a discrete lineage and lie nested within Cortinarius. Hence the genus is no longer recognised.[5]

Some consider the subgenus Dermocybe to have generic status.[6] It does form a single lineage, but lies within Cortinarius so the consensus has been to sink it into the larger genus.[7]

Selected species

References

Wikimedia Commons has media related to Cortinarius.
  1. ^ "Cortinarius (Pers.) Gray". GBIF Backbone Taxonomy. GBIF Secretariat. 2019. Retrieved May 25, 2020.
  2. ^ Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA (2008). Dictionary of the Fungi (10th ed.). Wallingford, UK: CAB International. p. 173. ISBN 978-0-85199-826-8.
  3. ^ Singer R. (1986). The Agaricales in Modern Taxonomy (4th ed.). Königstein im Taunus, Germany: Koeltz Scientific Books. p. 441. ISBN 3-87429-254-1.
  4. ^ Oubrahim H, Richard J-M, Cantin-Esnault D, Seigle-Murandi F, Trecourt F (1997). "Novel methods for identification and quantification of the mushroom nephrotoxin orellanine. Thin-layer chromatography and electrophoresis screening of mushrooms with electron spin resonance determination of the toxin". Journal of Chromatography. 758 (1): 145–57. doi:10.1016/S0021-9673(96)00695-4. PMID 9181972.
  5. ^ Peintner U, Horak E, Moser M, Vilgalys R (2002). "Rozites, Cuphocybe and Rapacea are taxonomic synonyms of Cortinarius: New combinations and new names". Mycotaxon. 83: 447–51.
  6. ^ Bougher, N. L. & J. M. Trappe (2002). "Dermocybe globuliformis: first report of a hypogeous species for the genus". Australasian Mycologist. 21 (1): 1–3.
  7. ^ Høiland K, Holst-Jensen A (2000). "Cortinarius Phylogeny and Possible Taxonomic Implications of ITS rDNA Sequences". Mycologia. 92 (4): 694–710. doi:10.2307/3761427. JSTOR 3761427.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EN

Cortinarius: Brief Summary ( Inglês )

fornecido por wikipedia EN
C. violaceus

Cortinarius is a globally distributed genus of mushrooms in the family Cortinariaceae. It is suspected to be the largest genus of agarics, containing over 2,000 widespread species. A common feature among all species in the genus Cortinarius is that young specimens have a cortina (veil) between the cap and the stem, hence the name, meaning curtained. Most of the fibres of the cortina are ephemeral and will leave no trace once gone, except for limited remnants on the stem or cap edge in some species. All have a rusty brown spore print. The common names cortinar and webcap refer to members of the genus. Due to dangerous toxicity of several species (such as Cortinarius orellanus) and the fact that it is difficult to distinguish between various species of the genus, non-expert consumption of mushrooms from the genus is discouraged.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia EN

Cortinarius ( Espanhol; Castelhano )

fornecido por wikipedia ES

Cortinarius es un género de hongos de la familia Cortinariaceae. Se sospecha que es el género más grande de los agáricos y que contiene más de 2000 especies diferentes distribuidas en todo el mundo. Una característica común entre todas las especies del género es que los ejemplares jóvenes tienen una cortina (velo), entre la tapa y el vástago de ahí el nombre, que significa cortina. La mayor parte de las fibras de la cortina son efímeras y no dejará rastro una vez desaparecida, a excepción de los remanentes limitados en el tallo en algunas especies.

Véase también

Referencias

  • Bougher, N. L. & J. M. Trappe (2002). «Dermocybe globuliformis: first report of a hypogeous species for the genus». Australasian Mycologist 21 (1): 1-3.
  • Singer R. (1986). The Agaricales in Modern Taxonomy (4th edición). Königstein im Taunus, Germany: Koeltz Scientific Books. p. 441. ISBN 3-87429-254-1.
 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores y editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ES

Cortinarius: Brief Summary ( Espanhol; Castelhano )

fornecido por wikipedia ES

Cortinarius es un género de hongos de la familia Cortinariaceae. Se sospecha que es el género más grande de los agáricos y que contiene más de 2000 especies diferentes distribuidas en todo el mundo. Una característica común entre todas las especies del género es que los ejemplares jóvenes tienen una cortina (velo), entre la tapa y el vástago de ahí el nombre, que significa cortina. La mayor parte de las fibras de la cortina son efímeras y no dejará rastro una vez desaparecida, a excepción de los remanentes limitados en el tallo en algunas especies.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autores y editores de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia ES

Seitikit ( Finlandês )

fornecido por wikipedia FI

Seitikit (Cortinarius) on helttasieniin kuuluva suuri suku, joka on saanut nimensä jalan pinnalla olevasta seitistä, joka on jäänne helttoja peittäneestä suojuksesta. Kehnäsieni (Rozites caperata) on läheistä sukua seitikeille, ja toisinaan se luetaan niihin kuuluvaksi (Cortinarius caperatus). Sillä on kuitenkin jalassaan rengas. Suomessa kasvaa todennäköisesti ainakin 600 seitikkilajia. Vaarallisen myrkyllisiä seitikkilajeja ovat ainakin suippumyrkkyseitikki.

Seitikkien joukossa on muutamia syötäviä, muutamia lankojen värjäykseen käytettäviä ja useita myrkyllisiä lajeja, joista muutamat ovat tappavia. Etelämpänä Euroopassa paikoin kasvavaa jättiseitikkiä (Cortinarius praestans), monivyöseitikkiä (Cortinarius triumphans) ja kehnäsientä (Cortinarius caperatus) -lajeja käytetään ruoaksi. Näiden sekoittaminen myrkyllisiin lajeihin on johtanut useisiin kuolemantapauksiin, sillä maksa ja munuaiset eivät pysty suodattamaan seitikin myrkkyjä. Maksa ja munuaiset tuhoutuvat täydellisesti noin puolen vuoden päästä, jolloin kuolema on lähes väistämätön. Jos olet käsitellyt myrkkypitoisia seitikkejä, varo limakalvoja ja paikkoja, joista vuotaa verta tai on rupi.lähde?

Seitikkilajien jaottelu

Seitikkejä on aikojen kuluessa luokiteltu usealla eri tavalla muun muassa morfologisin ja mikroskooppisin tuntomerkein, ja nykyään on DNA-tutkimus tuomassa lajien välisiin sukulaisuussuhteisiin uutta tietoa. Suomessa kasvavat seitikit voidaan jakaa neljään alasukuun[2], jotka voidaan vielä jakaa sektioihin määrittämisen helpottamiseksi[3]:

  • violettiseitikit (Cortinarius), joita kutsutaan myös myrkky- ja veriseitikeiksi. Niiden lakki ja jalka ovat kuivat ja niissä on usein kirkkaita värejä.
    • sektio Cortinarius
    • sektio Veneti
    • sektio Limonii
    • sektio Orellani
    • sektio Humicolae
    • sektio Callistei
    • sektio Dermocybe
  • huopaseitikit (Telamonia). Lakki ja jalka kuivat, väriltään ruskehtavia tai vaaleita.
    • sektio Telamonia
    • sektio Obtusi
    • sektio Brunnei
    • sektio Incrustati
    • sektio Hydrocybe
    • sektio Renidentes
    • sektio Fulvescentes
    • sektio Anthracini
    • sektio Laeti
    • sektio Anomali
    • sektio Brunneotincti
    • sektio Armillati
    • sektio Firmiores
    • sektio Boulderenses
    • sektio Pholidei
    • sektio Fuscoperonati
    • sektio Uracei
    • sektio Hinnulei
    • sektio Colymbadini
    • sektio Urbici
    • sektio Niveoglobosi
    • sektio Safranopedes
    • sektio Bovini
    • sektio Lanigeri
    • sektio Balaustini
    • sektio Acetosi
    • sektio Duracini
    • sektio Bicolores
  • limaseitikit (Myxacium). Lakki ja jalka limainen.
    • sektio Myxacium
    • sektio Defibulati
    • sektio Delibuti
    • sektio Vibratiles
  • tahmaseitikit (Phlegmacium). Lakki tahmea ja jalka kuiva.

Toisinaan on taksonomiassa käytetty myös alasukuja Sericeocybe, Leprocybe ja Dermocybe.[4]

Seitikkejä

Lähteet

  1. Taksonomian lähde: Index Fungorum Luettu 30.8.2008
  2. Salo, Pertti & Niemelä, Tuomo & Salo, Ulla: Suomen sieniopas. Kasvimuseo & WSOY, 2006. ISBN 951-0-30359-3.
  3. Tuula Niskanen et al.: ”Cortinariaceae”, Funga Nordica, s. 661–777. Copenhagen: Nordsvamp, 2008. ISBN 978-87-983961-3-0. (englanniksi)
  4. Tor Erik Brandrud & Klaus Høiland: ”Cortinarius”, Nordic Macromycetes Vol.2, s. 279. Copenhagen: Nordsvamp, 1992. ISBN 87-983961-0-2. (englanniksi)

Aiheesta muualla

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FI

Seitikit: Brief Summary ( Finlandês )

fornecido por wikipedia FI

Seitikit (Cortinarius) on helttasieniin kuuluva suuri suku, joka on saanut nimensä jalan pinnalla olevasta seitistä, joka on jäänne helttoja peittäneestä suojuksesta. Kehnäsieni (Rozites caperata) on läheistä sukua seitikeille, ja toisinaan se luetaan niihin kuuluvaksi (Cortinarius caperatus). Sillä on kuitenkin jalassaan rengas. Suomessa kasvaa todennäköisesti ainakin 600 seitikkilajia. Vaarallisen myrkyllisiä seitikkilajeja ovat ainakin suippumyrkkyseitikki.

Seitikkien joukossa on muutamia syötäviä, muutamia lankojen värjäykseen käytettäviä ja useita myrkyllisiä lajeja, joista muutamat ovat tappavia. Etelämpänä Euroopassa paikoin kasvavaa jättiseitikkiä (Cortinarius praestans), monivyöseitikkiä (Cortinarius triumphans) ja kehnäsientä (Cortinarius caperatus) -lajeja käytetään ruoaksi. Näiden sekoittaminen myrkyllisiin lajeihin on johtanut useisiin kuolemantapauksiin, sillä maksa ja munuaiset eivät pysty suodattamaan seitikin myrkkyjä. Maksa ja munuaiset tuhoutuvat täydellisesti noin puolen vuoden päästä, jolloin kuolema on lähes väistämätön. Jos olet käsitellyt myrkkypitoisia seitikkejä, varo limakalvoja ja paikkoja, joista vuotaa verta tai on rupi.lähde?

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FI

Cortinaire ( Francês )

fornecido por wikipedia FR

Cortinarius

Le genre Cortinarius, regroupant les Cortinaires (nom normalisé français), est le plus vaste et le plus méconnu des genres d'Agarics, rattaché à la famille des Cortinariaceae (Cortinariacées) caractérisés par la présence fréquente d'une « cortine », reste de voile partiel aranéeux (c’est-à-dire rappelant une toile d'araignée) qui relie la marge du chapeau (hyménophore) au sommet du stipe, et par ses spores ornementées, brun cannelle à brun fuligineux (brun bistre, couleur de suie).

Environ 2 000 noms (taxons) de Cortinaires ont été publiés, sans doute sur des bases peu solides et en ayant sous-estimé le caractère ubiquiste des champignons en général, et des Cortinaires en particulier[1].

Quelques exemples européens

Phylogénie

Les progrès de la génétique permettent de mieux regrouper les espèces et de comprendre leur phylogénie[3], voire les liens entre des populations situées sur deux continents différents[4]. Ils permettront aussi de mieux identifier les espèces récemment introduites[3] ou sur le point de l'être.

Liste d'espèces

 src=
Un Cortinarius vanduzerensis à Salt Point State Park dans le comté de Sonoma, Californie. Février 2011.

Selon Catalogue of Life (29 octobre 2013)[5] :

Selon Index Fungorum (29 octobre 2013)[6] :

Selon NCBI (29 octobre 2013)[7] :

Notes et références

  1. Cortinarius flora photographica vol.5 Brandrud, T. E.; Lindström, H.; Marklund, H.; Melot, J.; Muskos, S., Cortinarius, Flora Photographica, 1990. (ISBN 9197124923 et 9789197124928)
  2. Jerzy Falandysz, Aneta Jezdrusiak, Krzysztof Lipka, Kurunthachalam Kannan, Masahide Kawano, Magdalena Gucia, Andrzej Brzostowski, Monika Dadej (2003), Mercury in wild mushrooms and underlying soil substrate from Koszalin, North-central Poland ; Chemosphere 54 (2004) 461–466
  3. a et b Sigisfredo Garnica, Michael Weiß, Bernhard Oertel, Joseph Ammirati and Franz Oberwinkler, (2011) Phylogenetic relationships in Cortinarius, section Calochroi, inferred from nuclear DNA sequences (libre consultation) ; BMC Evolutionary Biology Volume 9, Number 1, 1, DOI: 10.1186/1471-2148-9-1 (Résumé)
  4. Sigisfredo Garnica, Philipp Spahn, Bernhard Oertel, Joseph Ammirati and Franz Oberwinkler (2011), Tracking the evolutionary history of Cortinarius species in section Calochroi, with transoceanic disjunct distributions (libre consultation) ; BMC Evolutionary Biology, 2011, Volume 11, Number 1, 213 (Résumé)
  5. Bánki, O., Roskov, Y., Vandepitte, L., DeWalt, R. E., Remsen, D., Schalk, P., Orrell, T., Keping, M., Miller, J., Aalbu, R., Adlard, R., Adriaenssens, E., Aedo, C., Aescht, E., Akkari, N., Alonso-Zarazaga, M. A., Alvarez, B., Alvarez, F., Anderson, G., et al. (2021). Catalogue of Life Checklist (Version 2021-10-18). Catalogue of Life. https://doi.org/10.48580/d4t2, consulté le 29 octobre 2013
  6. Index Fungorum, consulté le 29 octobre 2013
  7. NCBI, consulté le 29 octobre 2013

Références taxinomiques

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FR

Cortinaire: Brief Summary ( Francês )

fornecido por wikipedia FR

Cortinarius

Le genre Cortinarius, regroupant les Cortinaires (nom normalisé français), est le plus vaste et le plus méconnu des genres d'Agarics, rattaché à la famille des Cortinariaceae (Cortinariacées) caractérisés par la présence fréquente d'une « cortine », reste de voile partiel aranéeux (c’est-à-dire rappelant une toile d'araignée) qui relie la marge du chapeau (hyménophore) au sommet du stipe, et par ses spores ornementées, brun cannelle à brun fuligineux (brun bistre, couleur de suie).

Environ 2 000 noms (taxons) de Cortinaires ont été publiés, sans doute sur des bases peu solides et en ayant sous-estimé le caractère ubiquiste des champignons en général, et des Cortinaires en particulier.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia FR

Cortinarius ( Italiano )

fornecido por wikipedia IT
 src=
Cortinarius varius: cortina in evidenza

Il Cortinarius (Pers.) Gray, 1821, è un genere a cui appartengono oltre 500 specie di funghi con taglia molto variabile, raggruppati in vari sottogeneri.
Per la grande variabilità e la somiglianza dei funghi appartenenti a questo genere, spesso le differenze sono minime ed accertabili solo tramite le reazioni macrochimiche che, pertanto, assumono un ruolo determinante per l'identificazione di ogni singola specie.
Questo genere annovera poche specie eduli mentre vi sono moltissime specie senza valore alimentare e molte specie velenose, più alcune specie mortali: pertanto il consumo di cortinari è sconsigliato a chiunque non li conosca in maniera approfondita.

Descrizione del genere

Cappello

Da 1 a 30 cm di diametro, colori sbiaditi o molto vivaci, totalmente o parzialmente vischioso o completamente asciutto.

Lamelle

Di solito smarginato-uncinate, variamente e vivamente colorate, eccezionalmente bianche negli esemplari giovani, tendenti all'ocra-ruggine negli esemplari maturi.

Gambo

Non facilmente staccabile dal cappello, di forma variabile, privo di anello e volva, munito di cortina glutinosa o filamentosa che unisce l'orlo del cappello con la base del gambo negli esemplari giovani, e che poi resta rappreso sul gambo in maniera più o meno evidente.

Carne

Fragile esigua o compatta e soda, immutabile.

  • Odore: molto variabile, spesso rafanoide, talvolta molto complesso e di difficile interpretazione, altre volte fruttato.
  • Sapore: spesso trascurabile o rafanoide, delle volte dolce; in alcuni casi cattivo, amaro.
 src=
Ectomicorrize tra Cortinarius e Abete di Douglas

Spore

Ocra in massa, verrucose, ovoidali.

Habitat

I Cortinari sono funghi terricoli o in qualche caso sporadico pseudo-lignicoli, probabilmente tutti simbionti.

Commestibilità

Nuvola apps important.svg
Non significativa.
Con l'eccezione del Cortinarius glaucopus, del Cortinarius praestans, del Cortinarius sebaceus (ottimi commestibili) e di pochi altri Cortinari (es. Cortinarius violaceus), tutte le altre specie sono da considerarsi non commestibili, tossiche, velenose o addirittura mortali come le seguenti specie:

Per tale motivo

si sconsiglia categoricamente il consumo delle specie di questo genere ai non esperti!

Sistematica

Dal punto di vista sistematico il genere Cortinarius viene suddiviso in molteplici sottogeneri:

Sottogenere "Bulbopodium"

Sezione leucophylli
C.talus, C.multiformis, C.herbarum, C.saporatus, C.langei, C.rapaceus
Sezione virentophylli
C.rufoolivaceus, C.orichalceus, C.atrovirens, C.odoratus, C.odorifer
Sezione xanthophylli
C. elegantissimus, C. suberetorum, C. splendens, C. meinhardii, C. sulfurinus, C. elegantior, C. fulmineus, C. xanthophyllus, C. splendificus
Sezione cyanophylli
C.purpurascens, C.porphyropus, C.glaucopus, C.anserinus, C.suaveolens, C.calochrous, C.arquatus, C.sodagnitus, C.coerulescens, C.terpsichores

Sottogenere "Cortinarius"

Tutto il corpo fruttifero di colore viola molto scuro, mai vischioso, secco, non igrofano, di taglia apprezzabile.

C. violaceus

 src=
Cortinarius semisanguineus
(mortale)
Sottogenere Dermocybe

Sottogenere "Dermocybe"

Specie di piccola taglia, con lamelle gialle, arancio o rosso vivo, cappello non igrofano e mai vischioso, gambo non bulboso.

Sezione sanguinei
C. anthracinus, C. cinnabarinus, C. purpureus, C. sanguineus, C. semisanguineus
Sezione cinnamomei
C.cinnamomeoluteus, C.cinnamomeus, C.croceus, C.huronensis, C.malicorius, C.olivaceofuscus, C.pratensis, C.sommerfeltii, C.tubarius, C.uliginosus
Sezione dermocybe
C.alpinus, C.argutus, C.armeniacus, C.bibulus, C.bivelus, C.calopus, C.canabarba, C.castaneus, C.corrosus, C.croceoconus, C.decoloratus, C.dilutus, C.erythrinus, C.fervidus, C.flavovirens, C.incisus, C.leucophanes, C.lucorum, C.malachius, C.ochrophyllus, C.papulosus, C.raphanoides, C.roseolimbatus, C.saginus, C.saturninus, C.scaurus, C.subtorvus, C.tophaceus, C.tortuosus, C.umbrinolens

Sottogenere "Hydrocybe"

Cappello liscio, igrofano, gambo nudo.

 src=
Cortinarius speciosissimus (mortale)
Sottogenere Leprocybe

Sottogenere "Leprocybe"

Cappello non igrofano, lamelle mai gialle o rosso vivo, colori verdastri, fulvi o rosso mattone.

C.betuletorum, C.bolaris, C.callisteus, C.citrinofulvescens, C.gentilis, C.humicola, C.limonius, C.melanotus, C. orellanus, C.rubicundulus, C.saniosus, C. speciosissimus, C.venetus, C.venetus var. montanus

Sottogenere "Mixacium"

Cappello e gambo totalmente vischiosi, gambo sempre privo di bulbo marginato.

Sezione triviales
C. collinitus, C. trivialis, C.mucosus
Sezione elatiores
C.elatior, C.stillatitius, C.mucifluus
Sezione delibuti
C.delibutus, C.salor
Sezione ochroleuci
C.croceocoeruleus, C.vibratilis, C.causticus, C.ochroleucus, C.barbatus, C.pumilus
 src=
Cortinarius percomis (sospetto)
Sottogenere Phlegmacium

Sottogenere "Phlegmacium"

Con cappello parzialmente vischioso, gambo asciutto e a volte con bulbo più o meno marginato.

Sezione variicolores
C.largus, C.lividoviolaceus, C.variecolor, C.nemorensis, C.balteatus, C.cumatilis, C.praestans, C.herculeus, C.cyanites
Sezione triumphantes
C.triumphans, C.crocolitus, C.cephalixus, C.varius
Sezione percomes
C.percomis, C.nanceiensis
Sezione claricolores
C.claricolor, C.sebaceus, C.vulpinus
Sezione elasticiti
C.decolorans, C.infractus, C.subtortus

Sottogenere "Sericeocybe"

Cappello sericeo.

C. alboviolaceus, C. camphoratus, C. traganus, C. anomalus, C. caninus, C. pholideus, C. spilomeus

Sottogenere "Telamonia"

Cappello asciutto, non vischioso, igrofano, lamelle mai gialle o rosso vivo, gambo ornamentato con velo fioccoso o zone anulari fibrillose.

Sezione firmiores
C. torvus, C.evernius, C.scutulatus, C.bicolor, C.brunneus, C.hinnuleus, C.biformis, C.laniger, C.duracinus
Sezione armillati
C.armillatus, C.veregregius, C.bulliardii, C.colus
Sezione tenuinores
C.decipiens, C.pulchripes, C.flexipes, C.paleaceus, C.hemitrichus, C.helvelloides, C.alnetorum, C.obtusus, C.acutus

Specie di Cortinarius

La specie tipo è Cortinarius violaceus, altre specie incluse sono:

Etimologia

Dal latino cortinarius = attinente alle cortine, per i caratteristici residui del velo parziale.

Sinonimi

  • Myxacium (Fr.) P. Kumm., Führer für Pilzfreunde (Zwickau): 22, 91 (1871)
  • Phlegmacium (Fr.) Wünsche, Pilze: 87, 128 (1877)

Galleria d'immagini

Bibliografia

  • Ammirati, J. F. & Smith, A. H. (1969). Studies in the genus Cortinarius, I: Section Dermocybe, Cortinarius aureifolius complex. The Michigan Botanist 8: 175-180.
  • Ammirati, J. F. (1972). The section Dermocybe of Cortinarius. Ph. D. thesis, University of Michigan. 282 pp.
  • Ammirati, J. F. & Smith, A. H. (1972). Studies in the genus Cortinarius, II: Section Dermocybe, new and interesting species from Michigan. The Michigan Botanist 11: 13-25.
  • Ammirati, J. F. (1975). Cortinarius, section Dermocybe-–Cortinarius clelandii. Mycotaxon 3: 95-101.
  • Ammirati, J. F. & Smith, A. H. (1977). Studies in the genus Cortinarius, III: Section Dermocybe, new North American species. Mycotaxon 5: 381-397.
  • Ammirati, J. F. & Smith, A. H. (1984). Cortinarius II: A preliminary treatment of species in the subgenus Dermocybe, section Sanguinei, in North America, north of Mexico. McIlvainea 6: 54-64.
  • Ammirati, J. F. (1988). Dermocybe (or Cortinarius, subgenus Dermocybe): Some species in the sections Dermocybe, Holoxanthae, and Malicoriae. McIlvainea 8: 48-59.
  • Ammirati, J. F. (1988). Dermocybe (Cortinariaceae, Agaricales): North American names - new combinations, synonyms, and notes. Mycotaxon 33: 437-446.
  • Ammirati, J. F. (1989). Dermocybe, subgenus Dermocybe, section Sanguineae in northern California. Mycotaxon 34: 21-36.
  • Arora, D. (1986). Mushrooms demystified: A comprehensive guide to the fleshy fungi. Berkeley: Ten Speed Press. 959 pp.
  • Cripps, C. L. & Miller, O. K. Jr. (1994). A new Cortinarius from a mature aspen stand in Montana. Mycotaxon 50: 315-321.
  • Garnica, S. et al. (2003). Phylogenetic relationships of European Phlegmacium species (Cortinarius, Agaricales). Mycologia 95: 1155-1170.
  • Hansen, L. & Knudsen, H., eds. (1992). Nordic macromycetes Vol. 2: Polyporales, Boletales, Agaricales, Russulales. Copenhagen: Nordsvamp. 474 pp.
  • Hoiland, K. & Holst-Jensen, A. (2000). Cortinarius phylogeny and possible taxonomic implications of ITS rDNA sequences. Mycologia 92: 694-710.
  • Kauffman, C. H. (1932). Cortinarius. North American Flora 10: 282-348.
  • Liu, Y. J. et al. (1997). Phylogenetic relationships in Dermocybe and related Cortinarius taxa based on nuclear ribosomal DNA internal transcribed spacers. Canadian Journal of Botany 75: 519-532.
  • Moser, M. (1993). Studies on North American Cortinarii. III. The Cortinarius flora of dwarf and shrubby Salix associations in the alpine zone of the Windriver Mountains, Wyoming, USA. Sydowia 45: 275-306.
  • Moser, M. M. et al. (1995). Studies on North American Cortinarii I. New and interesting taxa from the greater Yellowstone area. Mycotaxon 55: 301-346.
  • Moser, M. M. & Ammirati, J. F. (1996). Studies in North American Cortinarii II. Interesting and new species collected in the North Cascade Mountains, Washington. Mycotaxon 58: 387-412.
  • Peintner, U. et al. (2002). Rozites, Cuphocybe and Rapacea are taxonomic synonyms of Cortinarius: New combinations and new names. Mycotaxon 83: 447-451.
  • Peintner, U. et al. (2002). Phylogeny of Rozites, Cuphocybe and Rapacea inferred from ITS and LSU rDNA sequences. Mycologia 94: 620-629.
  • Peintner, U. et al. (2004). Toward a better understanding of the infrageneric relationships in Cortinarius (Agaricales, Basidiomycota). Mycologia 96: 1042-1058.
  • Phillips, R. (1986). A provisional multi-access key to American species of Cortinarius, Inoloma & Telemonia (including Leprocybe, Sericeocybe and Hydrocybe). Published by the author. 45 pp.
  • Phillips, R. (1991). Mushrooms of North America. Boston: Little, Brown and Company. 319 pp.
  • Smith, A. H. (1939). Studies in the genus Cortinarius I. Contributions from the University of Michigan Herbarium 2. 43 pp.
  • Smith, A. H. (1942). New and unusual Cortinarii from Michigan, with a key to the North American species of subgenus Bulbopodium. Bulletin of the Torrey Botanical Club 69: 44-64.
  • Smith, A. H. (1944). New and interesting Cortinarii from North America. Lloydia 7: 163-235.
  • Smith, A. H. & Trappe, J. M. (1972). The higher fungi of Oregon's Cascade Head Experimental Forest and vicinity - I. The genus Phaeocollybia (Agaricales) and notes and descriptions of other species in the Agaricales. Mycologia 64: 1138-1153.
  • Smith, A. H., Smith, H. V. & Weber, N. S. (1979). How to know the gilled mushrooms. Dubuque, Iowa: Wm. C. Brown. 334 pp.

 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autori e redattori di Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia IT

Cortinarius: Brief Summary ( Italiano )

fornecido por wikipedia IT
 src= Cortinarius varius: cortina in evidenza

Il Cortinarius (Pers.) Gray, 1821, è un genere a cui appartengono oltre 500 specie di funghi con taglia molto variabile, raggruppati in vari sottogeneri.
Per la grande variabilità e la somiglianza dei funghi appartenenti a questo genere, spesso le differenze sono minime ed accertabili solo tramite le reazioni macrochimiche che, pertanto, assumono un ruolo determinante per l'identificazione di ogni singola specie.
Questo genere annovera poche specie eduli mentre vi sono moltissime specie senza valore alimentare e molte specie velenose, più alcune specie mortali: pertanto il consumo di cortinari è sconsigliato a chiunque non li conosca in maniera approfondita.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autori e redattori di Wikipedia
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia IT

Nuosėdis ( Lituano )

fornecido por wikipedia LT
LogoIF.png

Nuosėdis (Cortinarius) – nuosėdinių (Cortinariaceae) šeimos grybų gentis. Tai didžiausia agarikiečių gentis, joje yra daugiau nei 2000 rūšių.[1]

Lietuvoje yra 120 rūšių. Labiausiai paplitusios:

Nuorodos

  1. Bisby, Guy Richard; Ainsworth, G. C.; Kirk, P. M.; Aptroot, André (2001). Ainsworth & Bisby's Dictionary of the fungi / by P. M. Kirk... [et al.]; with the assistance of A. Aptroot... [et al.]. Oxon: CAB International. ISBN 0-85199-377-X.


Vikiteka

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia LT

Nuosėdis: Brief Summary ( Lituano )

fornecido por wikipedia LT

Nuosėdis (Cortinarius) – nuosėdinių (Cortinariaceae) šeimos grybų gentis. Tai didžiausia agarikiečių gentis, joje yra daugiau nei 2000 rūšių.

Lietuvoje yra 120 rūšių. Labiausiai paplitusios:

Raukšlėtasis gudukas (Cortinarius caperatus). Valgomas. Rinkėtasis nuosėdis (žieduotasis) (Cortinarius armillatus). Valgomas. Melsvakotis nuosėdis (Cortinarius collinitus). Valgomas. Stambusis nuosėdis (Cortinarius triumphans). Valgomas. Gauruotkotis nuosėdis (Cortinarius claricolor). Valgomas. Kislusis nuosėdis (Cortinarius multiformis). Valgomas. Gleivėtasis nuosėdis (Cortinarius mucosus). Valgomas. Gyvatkotis nuosėdis (Cortinarius trivialis).Nevalgomas. Nuodingasis nuosėdis (Cortinarius orellanus). Nuodingas. Rausvasis nuosėdis (Cortinarius rubellus). Nuodingas. Žvynuotasis nuosėdis (Cortinarius pholideus). Valgomas. Variaspalvis nuosėdis (Cortinarius varius). Valgomas. Žemiakvapis nuosėdis (Cortinarius variecolor). ? Valgomasis nuosėdis (Cortinarius praestans). Valgomas. Violetinis nuosėdis (Cortinarius violaceus). Valgomas. Ožiakvapis nuosėdis (Cortinarius traganus). Nevalgomas. Lelijinis nuosėdis (Cortinarius alboviolaceus). Nevalgomas. Pūkuotasis nuosėdis (Cortinarius laniger). Nevalgomas. Ankstyvasis nuosėdis (Cortinarius evernius). Nevalgomas. Raudonžvynis nuosėdis (Cortinarius bolaris). Nuodingas. Cinamoninis nuosėdis (Cortinarius cinnamomeus). Nuodingas. Sieralakštis nuosėdis (Cortinarius croceus). Nuodingas. Raudonlakštis nuosėdis (Cortinarius semisanguineus). Nuodingas. Kraujaspalvis nuosėdis (Cortinarius sanguineus). Nuodingas. Bukyninis nuosėdis (Cortinarius fagetorum). ? Melsvalakštis nuosėdis (Cortinarius delibutus). Nevalgomas.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia LT

Slørsoppar ( Norueguês )

fornecido por wikipedia NN

Slørsoppar (Cortinarius) er ei slekt i skivesoppordenen. Dei har eit kingelvevliknande slør på undersida av hatten som unge, og restar av dette kan finnast som fine trådar på stilken hjå utvaksne soppar. Ofte er òg heile fruktlekamen dekt av eit ytre slør.

I Noreg er det kjent over 400 artar av slørsopp. To av desse, spiss giftslørsopp og butt giftslørsopp, er giftige. Slørsoppar er frårådde som matsoppar av di artane kan vera vande å skilja frå kvarandre.

Kjelder

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia NN

Slørsoppar: Brief Summary ( Norueguês )

fornecido por wikipedia NN

Slørsoppar (Cortinarius) er ei slekt i skivesoppordenen. Dei har eit kingelvevliknande slør på undersida av hatten som unge, og restar av dette kan finnast som fine trådar på stilken hjå utvaksne soppar. Ofte er òg heile fruktlekamen dekt av eit ytre slør.

I Noreg er det kjent over 400 artar av slørsopp. To av desse, spiss giftslørsopp og butt giftslørsopp, er giftige. Slørsoppar er frårådde som matsoppar av di artane kan vera vande å skilja frå kvarandre.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia authors and editors
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia NN

Cortinarius ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL
 src=
Zasłonak ceglastożółty

Cortinarius (Pers.) Gray) (zasłonak) – rodzaj grzybów z rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1]. Do 2017 r. na terenie Polski opisano występowanie 251 gatunków (przy uwzględnieniu tylko gatunków pewnych, zweryfikowanych przez Index Fungorum). Nie jest to jednak liczba ostateczna. Ilość występujących w Polsce gatunków zmienia się zarówno w wyniku znajdywania nowych, dotąd nie znanych w Polsce gatunków, jak i w wyniku zmian w nazewnictwie gatunków dokonywanych przez Index Fungorum[2]. Dwie monografie o strzępiakach napisał Andrzej Nespiak w 1975 i 1981 r.[3][4]

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].

Jest to najliczniejszy w gatunki rodzaj grzybów kapeluszowych. W Europie występuje około 500 gatunków[5]. Istnieje wiele koncepcji ich systematycznego podziału, liczne gatunki mają wiele synonimów nazwy naukowej, a niektóre także różne nazwy polskie. Oznaczanie gatunków jest trudne, a rozróżnienie niektórych możliwe tylko przy użyciu mikroskopu[6].

Polską nazwę zasłonak podał Franciszek Błoński w 1889 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były także pod nazwami: bedłka, gąska, opieńki, guzotrzonowiec, zasłoniak, skórzak, flegmiak, modrzaczek, śluzak, tłustocha, wodniak[7]. Jeszcze więcej ma synonimów łacińskich – ponad 40[8].

Morfologia

Owocniki zmienne, zawsze z pajęczynowatymi resztkami osłony całkowitej (zasnówka). Kapelusze suche do śluzowatych, higrofaniczne lub niehigrofaniczne. Blaszki szeroko przyrośnięte. Trzony suche do mazistych. Wysyp zarodników ochrowobrązowy do rdzawobrązowego. Zarodniki w kształcie pestek jabłek, migdałów lub cytryn, nawet okrągławe, lekko szorstkie do brodawkowatych, bez pory rostkowej. Trama blaszek regularna (strzępki biegną równolegle)[9].

Gatunki występujące w Polsce

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum. Pominięto gatunki niezweryfikowane, o niepewnym statusie taksonomicznym[36]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według checklist Władysława Wojewody (gatunki bez przypisów), oraz innych autorów (oznaczone przypisami). Dla niektórych gatunków W. Wojewoda nie podał nazwy polskiej, traktując je jako synonimy, jednak według Index Fungorum są to odrębne gatunki[7].

Niektóre pozostałe gatunki

Znaczenie

Grzyby mikoryzowe, saprotrofy. Tylko nieliczne gatunki to grzyby jadalne. Większość stanowią grzyby niejadalne lub podejrzane o trujące własności. Jest też kilka gatunków śmiertelnie trujących. Powodują zatrucia orellaninowe (8 grupa). Z powodu trudności w oznaczaniu gatunków zasadniczo odradza się zbierania tych grzybów w celach spożywczych. Niektóre gatunki wykorzystywane były dawniej do barwienia wełny i innych tkanin[6].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2014-01-03].
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Ślusarczyk T. 2013. Nowe stanowiska grzybów z rodzaju zasłonak (Cortinarius) w Polsce. Przegląd Przyrodniczy 24(4): 42-68
  3. Nespiak A. 1975. Basidiomycetes, Agaricales, Cortinariaceae. Cortinarius I. In: KochmanJ., Skirgiełło
  4. Nespiak A. 1981. Basidiomycetes, Agaricales, Cortinariaceae. Cortinarius II. In: Kochman J., Skirgiełło
  5. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
  6. a b Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
  7. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  8. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-03-05].
  9. Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 244. ISBN 83-7404-513-2.
  10. W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Cortinarius strobilaceus
  11. Nazwa polska podana przez A. Nespiaka dla synonimu Cortinarius subargentatus P.D. Orton
  12. a b c Bujakiewicz A. 2004. Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego. W: Wołoszyn B. W., Jaworski A., Szwagrzyk J. (red.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia Przyrodnicza: 215-257
  13. Ślusarczyk T., Gryc M., Wantoch-Rekowski M. 2015. Nowe stanowiska grzybów z rodzaju zasłonak Cortinarius w Polsce. Przegląd Przyrodniczy 26(2): 3-21
  14. W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Cortinarius raphanoides
  15. W. Wojewoda podał polską nazwę dla synonimu Cortinarius bicolor Cooke
  16. a b c d e f g Karasiński D., Kujawa A., Gierczyk B., Ślusarczyk T., Szczepkowski A. 2015. Grzyby wielkoowocnikowe Kampinoskiego Parku Narodowego. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin
  17. W. Wojewoda podał polską nazwę dla synonimu Cortinarius muscigenus Peck
  18. Grzywnowicz K. (red.). 2001. Podręczny atlas grzybów Półwyspu Helskiego. MORPOL, Jastarnia-Lublin, 2-44
  19. a b Flisińska Z. 2004. Grzyby Lubelszczyzny. Wielkoowocnikowe podstawczaki (Basidiomycetes). 2. Lubelskie Towarzystwo Naukowe
  20. Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(4): 3-59
  21. Gierczyk B., Ślusarczyk T., Szczepkowski A., Kujawa A. 2017. XXII wystawa grzybów Puszczy Białowieskiej. Materiały do poznania mykobioty Puszczy Białowieskiej. Przegl. Przyr. 28 (1): 59-84
  22. Gierczyk B., Rodriguez-Flakus P., Pietras M., Gryc M., Czerniawski W., Piątek M. 2017. Coprinopsis rugosomagnispora: a distint new coprinoid species from Poland (Central Europe). Plant Syst. Evol. DOI 10.1007/s00606-017-1418-7
  23. a b c Ślusarczyk T., Gryc M., Wantoch-Rekowski M. 2015. Nowe stanowiska grzybów z rodzaju zasłonak Cortinarius w Polsce. Przegląd Przyrodniczy 26(2): 3-21
  24. W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Cortinarius splendens Rob. Henry
  25. a b Kałucka I.L., Jagodziński A.M., Nowiński M. 2016. Biodiversity of ectomycorrhizal fungi in surface mine spoil restoration stands in Poland ? first time recorded, rare, and red-listed species. Acta Mycol. 51 (2):1080
  26. a b Roniker A. 2012. Fungi of the Sarnia Skała massif in the Tatra Mountains (Poland). Pol. Bot. Stud. 28: 1-293
  27. Łuszczyński J. 2007. Diversity of Basidiomycetes in various ecosystems of the Góry Świętokrzyskie Mts. Mon. Bot. 97: 5-218
  28. W. Wojewoda podał polską nazwę dla synonimu Cortinarius cedriolens
  29. a b Pietras M., Rudawska M., Iszkuło G., Kujawa A., Leski T. 2016. Distribution and molecular characterization of an alien fungus, Clathrus archeri, in Poland. Pol. J. Environ. Stud. 25 (3): 1197-1204
  30. W. Wojewoda podał polską nazwę dla synonimu Cortinarius phoeniceus (Bull.) Maire
  31. Ławrynowicz M. 2009. Four Tuber species accompanying T. mesentericum in natural sites in Poland. Anales Jard. Bot. Madrid 66S1: 145-149
  32. Stasińska M., Sotek Z. 2004. Macromycetes in the communities of Scheuchzerio-Caricetea nigrae in the Pomerania region (NW Poland)
  33. W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Cortinarius decoloratus
  34. W. Wojewoda podał nazwę polską dla błędnej nazwy naukowej Cortinarius tophaceus
  35. Komorowska H. 2000. Materiały do poznania macromycetes Borów Tucholskich i przyległych terenów. W: Lisiewska M., Ławrynowicz M. (red.). Monitoring grzybów. PTB, Sekcja Mikologiczna. Poznań-Toruń: 81-96
  36. Species Fungorum (gatunki) (ang.). [dostęp 2013-03-05].
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL

Cortinarius: Brief Summary ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL
 src= Zasłonak pospolity  src= Zasłonak brunatny  src= Zasłonak osłonięty  src= Zasłonak rdzawobrązowy  src= Zasłonak brązowordzawy  src= Zasłonak rudy  src= Zasłonak czerwonawy  src= Zasłonak śluzowaty  src= Zasłonak wonny  src= Zasłonak fioletowy  src= Zasłonak strojny  src= Zasłonak krwisty  src= Zasłonak łuseczkowaty  src= Zasłonak ceglastożółty  src= Zasłonak czerwonołuskowaty  src= Zasłonak niebieskawy

Cortinarius (Pers.) Gray) (zasłonak) – rodzaj grzybów z rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae). Do 2017 r. na terenie Polski opisano występowanie 251 gatunków (przy uwzględnieniu tylko gatunków pewnych, zweryfikowanych przez Index Fungorum). Nie jest to jednak liczba ostateczna. Ilość występujących w Polsce gatunków zmienia się zarówno w wyniku znajdywania nowych, dotąd nie znanych w Polsce gatunków, jak i w wyniku zmian w nazewnictwie gatunków dokonywanych przez Index Fungorum. Dwie monografie o strzępiakach napisał Andrzej Nespiak w 1975 i 1981 r.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL

Cortinarius ( Romeno; moldávio; moldavo )

fornecido por wikipedia RO


Cortinarius (Samuel Frederick Gray, 1821), numită în popor cortinarie, este un gen foarte mare de bureți (global există mai mult de 2.000 de specii, în Europa aproximativ 500) din încrengătura Basidiomycota în ordinul Agaricales și familia Cortinariaceae. Denumirea științifică Cortinarius provine din cuvântul latin (latină cortina), ce înseamnă văl, perdea. Această cortină este formată din fibre foarte fine ca păienjeniș între marginea pălăriei și piciorul. Cortina este o trăsătură caracteristică a ciuperci, dar apare de asemenea în alte genuri. Bureții acestui gen coabitează mereu, fiind simbionți micoriza (formează micorize pe rădăcinile arborilor), dezvoltându-se în România, Basarabia și Bucovina de Nord în păduri de conifere și în cele foioase, din iunie până în noiembrie. Tip de specie este Cortinarius violaceus.[1][2]

Descriere

 src=
Diverse cortinarii

Alături de genul Amanita, această familie cuprinde, atât specii valoroase, din punct de vedere alimentar, nu puține necomestibile cât și soiuri deosebit de toxice, unele mortale. Caracterele genului cu mici excepții sunt:

  • Pălăria: Ea este de mărime mediocră, emisferică sau în formă de clopoțel, în cursul maturizării din ce în ce mai aplatizată, până când în cele din urmă este convexă, la diverse specii ușor cocoșată. Cuticula este în mod general netedă, câteodată firoasă până solzoasă, poate fi uscată sau mucoasă și arată toate culorile.
  • Lamelele: Ele sunt dese, adesea oară ușor boltite, sporifere cu existența - cel puțin în stadiul tânăr - a elementelor de cortină, caracteristice pentru acest gen. Sporii sunt vâscoși, rotunjori până elipsoidali, pulberea fiind maroniu-ruginie.
  • Piciorul: El este cilindric, la diverse specii bulbos spre bază și relativ înalt față de pălărie. Coloritul diferă.
  • Carnea: Ea este destul de tare, albă sau colorată (soiuri necomestibile). Gustul poate fi dulceag, iute sau dezagreabil, mirosul variază între plăcut, fructuos și scârbos.[1][2]

Caracteristici comune

  • Genul poartă în tinerețe mereu o cortină, formată din fibre foarte fine ca păienjeniș între marginea pălăriei și picior (rest al vălului parțial/universal).
  • Aceste fibre sunt efemere și cortina dispare, dar ele se restrâng frecvent în jurul mijlocul piciorului creând la diverse soiuri o zonă de inel.
  • Culoarea sporilor este în cele mai multe cazuri maronie până ruginie, astfel lamelele unei ciuperci mature ale acestui gen sunt de același colorit.
  • Toate speciile acestui gen sun simbionți micoriză, astfel se găsesc numai în asociere cu copaci.[1][2][3]

Subgenuri

Genul Cortinarius cuprinde în Europa aproximativ 500 (global mai mult de 2.000). Depinde de autor, acesta este împărțit în șase la nouă subgenuri. Multe specii pot fi determinate doar de specialiști cu ajutorul caracteristicilor microscopice și a reacțiilor chimice ale culorii. Mai departe, toate subgenurile sunt încă odată divizate în mai multe secții. Subîmpărțirea următoarele subgenuri urmează în mare măsură după taxonomiile lui Bruno Cetto, Jean-Louis Lamaison și Marcel Bon:[3][4][5]

  • Cortinarius - Cortinarius (în sens restrâns): specii cu picior mai gros, de exemplu Cortinarius calochrous (comestibil),[6] Cortinarius caperatus (comestibil), Cortinarius hercynicus (necomestibil),[7] Cortinarius poppyzon (necomestibil), Cortinarius splendens (otrăvitor),[8] Cortinarius violaceus (comestibil). Ultimul este tip de specie.[9]

Sunt micologi, ca de exemplu Meinhard Moser, care declară, că acest subgen ar fi un gen propriu.

  • Hydrocybe: specii fără inel cu pălărie netedă, câteodată fibroasă, de exemplu Cortinarius armillatus (necomestibil),[13] Cortinarius bivelus(necomestibil),[14] Cortinarius gentilis sin. Hydrocybe helvola Mortal),[15] Cortinarius evernius (necomestibil),[16] Cortinarius flexipes (necomestibil),[17]. Această subspecie a fost adăugată de mulți micologi subgenului Telamonia (vezi mai jos).
  • Leprocybe: specii cu cuticulă catifelată, fin fibroasă până scămos-solzoasă cu un colorit uniform, de exemplu Cortinarius bolaris (otrăvitor),[18] Cortinarius callisteus (otrăvitor),[19] Cortinarius cotoneus (necomestibil),[20] Cortinarius gentilis (otrăvitor),[21] Cortinarius melanotus (necomestibil)[22] Cortinarius rubicundulus (otrăvitor).[23]
  • Myxacium: specii cu pălărie și picior foarte mucos, de exemplu Cortinarius collinitus (comestibil),[24] Cortinarius croceocaeruleus (necomestibil, foarte amar),[25] Cortinarius delibutus (comestibil),[26] Cortinarius livido-ochraceus (comestibil),[27] Cortinarius trivialis (necomestibil).[28]
  • Sericeocybe: pălărie lucioasă, opacă încarnată sau fibroasă, rar solzoasă cu picior cilindric, câteodată ușor bulbos, de exemplu Cortinarius anomalus (de valoare inferioară),[38] Cortinarius.azureovelatus (necomestibil),[39] Cortinarius livido-ochraceus (comestibil),[40] Cortinarius camphoratus (ușor otrăvitor),[41] Cortinarius cyanites (necomestibil),[42] Cortinarius spilomeus (necomestibil),[43] Cortinarius traganus,[44]
  • Telamonia: specii cu inel solzos în formă de brățară, în plus un văl lateral, astfel că s-ar crede, piciorului ar fi decorat, de exemplu Cortinarius alboviolaceus (comestibil),[45] Cortinarius caninus (comestibil),[46] Cortinarius flexipes (necomestibil), Cortinarius.malachius (comestibiltate limitată),[47] Cortinarius pulchellus (necomestibil),[48] Cortinarius torvus.[49]

Note

  1. ^ a b c Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1-3; I funghi dal vero, vol. 4-7. Sursele exacte vezi sub bibliografie
  2. ^ a b c Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 405-471, ISBN 3-85502-0450
  3. ^ a b (Marcel) Bon: “Pareys Buch der Pilze”, Editura Kosmos, Halberstadt 2012, p. 200, ISBN 978-3-440-13447-4
  4. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1976, p. 57, ISBN 3-405-11774-7
  5. ^ Jean-Louis Lamaison & Jean-Marie Polese: „Der große Pilzatlas“, Editura Tandem Verlag GmbH, Potsdam 2012, p. 122-123, ISBN 978-3-8427-0483-1
  6. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, p. 174-177, ISBN 88-85013-46-5
  7. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 409, ISBN 3-85502-0450
  8. ^ Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, p. 380-381, ISBN 978-3-440-14530-2
  9. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1976, p. 218-219, ISBN 3-405-11774-7
  10. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 406-407, ISBN 3-85502-0450
  11. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 4, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1983, p. 120-123, ISBN 88-85013-25-2
  12. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 408, ISBN 3-85502-0450
  13. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 459, ISBN 3-85502-0450
  14. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, p. 246-247, ISBN 88-85013-46-5
  15. ^ Marcel Bon: „Pareys Buch der Pilze”, Editura Kosmos, Halberstadt 2012, p. 222-223, ISBN 978-3-440-13447-4
  16. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 5, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1986, p. 202-203, ISBN 88-85013-37-6
  17. ^ Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, p. 390-391, ISBN 978-3-440-14530-2
  18. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1976, p. 224-225, ISBN 3-405-11774-7
  19. ^ Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, p. 366-367, ISBN 978-3-440-14530-2
  20. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 2, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 180-181, ISBN 3-405-12081-0
  21. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 2, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 186-187, ISBN 3-405-12081-0
  22. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 3, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 24-25, ISBN 3-405-12124-8
  23. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 411, ISBN 3-85502-0450
  24. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 452, ISBN 3-85502-0450
  25. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 4, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1983, p. 120-121, ISBN 88-85013-25-2
  26. ^ Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, p. 388-389, ISBN 978-3-440-14530-2
  27. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, p. 206-207, ISBN 88-85013-46-5
  28. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1976, p. 34-40, 200-201, ISBN 3-405-11774-7
  29. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 2, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 136-137, ISBN 3-405-12081-0
  30. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 2, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 138-139, ISBN 3-405-12081-0
  31. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, p. 166-167, ISBN 88-85013-46-5
  32. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 419, ISBN 3-85502-0450
  33. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 2, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 166-167, ISBN 3-405-12081-0
  34. ^ Bruno Cetto: "I funghi dal vero, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, p. 210-211, ISBN 88-85013-46-5
  35. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 4, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1983, p. 186-187, ISBN 88-85013-25-2
  36. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1976, p. 204-205, ISBN 3-405-11774-7
  37. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 3, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 148-149, ISBN 3-405-12124-8
  38. ^ Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, p. 447, ISBN 3-85502-0450
  39. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, p. 228-229, ISBN 88-85013-46-5
  40. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, p. 228-229, ISBN 88-85013-46-5
  41. ^ Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, p. 384-385, ISBN 978-3-440-14530-2
  42. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 3, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 160-161, ISBN 3-405-12124-8
  43. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 3, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 172-173, ISBN 3-405-12124-8
  44. ^ Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, p. 382-383, ISBN 978-3-440-14530-2
  45. ^ Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 2, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, p. 182-183, ISBN 3-405-12081-0
  46. ^ Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, p. 386-387, ISBN 978-3-440-14530-2
  47. ^ 123 Pilzforum
  48. ^ 123 Pilzforum
  49. ^ Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 4, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1983, p. 230-231, ISBN 88-85013-25-2

Bibliografie

  • (Marcel) Bon: “Pareys Buch der Pilze”, Editura Kosmos, Halberstadt 2012, ISBN 978-3-440-13447-4
  • Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 1, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1976, ISBN 3-405-11774-7, Cortinarius: p. 208-235
  • Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 2, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, ISBN 3-405-12081-0, Cortinarius: p. 124-219
  • Bruno Cetto: „Der große Pilzführer”, vol. 3, Editura BLV Verlagsgesellschaft, München, Berna, Viena 1980, ISBN 3-405-12124-8, Cortinarius: p. 130-201
  • Bruno Cetto: „I funghi dal vero”, vol. 4, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1983, p. 462-499, ISBN 88-85013-25-2, Cortinarius: p. 120-243
  • I funghi dal vero, vol. 5, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1986, ISBN 88-85013-37-6, Cortinarius: p. 126-213
  • I funghi dal vero, vol. 6, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1989, ISBN 88-85013-46-5, Cortinarius: p. 144-267
  • I funghi dal vero, vol. 7, Editura Arte Grafiche Saturnia, Trento 1993, ISBN 88-85013-57-0 (editat postum), Cortinarius: p. 162-193
  • Rose Marie și Sabine Maria Dähncke: „700 Pilze in Farbfotos”, Editura AT Verlag, Aarau - Stuttgart 1979 și 1980, ISBN 3-85502-0450
  • Hans E. Laux: „Der große Pilzführer, Editura Kosmos, Halberstadt 2001, ISBN 978-3-440-14530-2
  • Meinhard Michael Moser: „Röhrlinge und Blätterpilze - Kleine Kryptogamenflora Mitteleuropas”, ediția a 5-ea, vol. 2, Editura Gustav Fischer, Stuttgart 1983

Legături externe

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia autori și editori
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia RO

Cortinarius: Brief Summary ( Romeno; moldávio; moldavo )

fornecido por wikipedia RO


Cortinarius (Samuel Frederick Gray, 1821), numită în popor cortinarie, este un gen foarte mare de bureți (global există mai mult de 2.000 de specii, în Europa aproximativ 500) din încrengătura Basidiomycota în ordinul Agaricales și familia Cortinariaceae. Denumirea științifică Cortinarius provine din cuvântul latin (latină cortina), ce înseamnă văl, perdea. Această cortină este formată din fibre foarte fine ca păienjeniș între marginea pălăriei și piciorul. Cortina este o trăsătură caracteristică a ciuperci, dar apare de asemenea în alte genuri. Bureții acestui gen coabitează mereu, fiind simbionți micoriza (formează micorize pe rădăcinile arborilor), dezvoltându-se în România, Basarabia și Bucovina de Nord în păduri de conifere și în cele foioase, din iunie până în noiembrie. Tip de specie este Cortinarius violaceus.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia autori și editori
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia RO

Spindlingar ( Sueco )

fornecido por wikipedia SV


Spindlingar eller spindelskivlingar (Cortinarius) är ett svampsläkte i familjen spindlingar, ordningen Agaricales, klassen Agaricomycetes, divisionen basidiesvampar, och riket svampar.[1][2] Med sina cirka 2 000 arter är det troligen det artrikaste släktet bland skivlingarna.

Tidigare betraktade man vissa av arterna som matsvampar.[3] Då det finns flera giftiga arter, som kan orsaka njurskador och i vissa fall även döda människor, och då många spindlingar som tidigare ansetts ätliga har visat sig giftiga, har man numera omprövat släktets ätlighet och anser att alla spindlingar bör undvikas.[3][4]

Flera arter i släktet är färgrika och har därför använts i färgningssyfte av garn och dylikt. Säregna dofter har gett namn åt en del arter, däribland anisspindling, aprikosspindling, blå lökspindling och pelargonspindling.

Arter (i urval)

Kladogram[1][2]

Ett kladogram som visar på artirkedomen och närmaste släkten.

spindlingar Cortinarius

Cortinarius rotundisporus



Cortinarius globuliformis



Cortinarius polymorphus



Cortinarius subbalaustinus



Cortinarius aureomarginatus



Cortinarius basililaceus



Cortinarius basiroseus



Cortinarius tabacinus



Cortinarius violilamellatus



Cortinarius norvegicus



Cortinarius danicus



Cortinarius pratensis



Cortinarius sommerfeltii



Cortinarius camptoros



Cortinarius diasemospermus



Cortinarius umbrinolens



Cortinarius argenteopileatus



Cortinarius rigidiusculus



Cortinarius zosteroides



Cortinarius australiensis



Cortinarius adalbertii



Cortinarius albovariegatus



Cortinarius elegantissimus



Cortinarius myxo-anomalus



Cortinarius agathosmus



Cortinarius aprinus



Cortinarius barbatus



Cortinarius silvae-monachi



Cortinarius terpsichores



Cortinarius olorinatus



Cortinarius cycneus



Cortinarius indolicus



Cortinarius viscoviridis



Cortinarius aerugineoconicus



Cortinarius taylorianus



Cortinarius bellus



Cortinarius cucumeris



Cortinarius marmoratus



Cortinarius porphyrophaeus



Cortinarius ignotus



Cortinarius phaeochlorus



Cortinarius necessarius



Cortinarius melimyxa



Cortinarius gemmeus



Cortinarius castaneiceps



Cortinarius aegrotus



Cortinarius vitreopileatus



Cortinarius viscostriatus



Cortinarius cagei



Cortinarius atrolazulinus



Cortinarius atroviolaceus



Cortinarius subcalyptrosporus



Cortinarius olearioides



Cortinarius acetosus



Cortinarius mussivus



Cortinarius suburaceus



Cortinarius venetus



Cortinarius venustus



Cortinarius valgus



Cortinarius variicolor



Cortinarius varius



Cortinarius variegatus



Cortinarius tabularis



Cortinarius subtortus



Cortinarius suillus



Cortinarius talus



Cortinarius pholideus



Cortinarius percomis



Cortinarius phaeophyllus



Cortinarius riederi



Cortinarius renidens



Cortinarius nanceiensis



Cortinarius olivaceus



Cortinarius orellanus



Cortinarius stillatitius



Cortinarius sterilis



Cortinarius rufo-olivaceus



Cortinarius psammocephalus



Cortinarius turbinatus



Cortinarius triformis



Cortinarius triumphans



Cortinarius traganus



Cortinarius torvus



Cortinarius tophaceus



Cortinarius tortuosus



Cortinarius rubellus



Cortinarius rigens



Cortinarius pluvius



Cortinarius porphyropus



Cortinarius praestans



Cortinarius ochroleucus



Cortinarius odorifer



Cortinarius obtusus



Cortinarius spilomeus



Cortinarius paragaudis



Cortinarius pallidus



Cortinarius purpurascens



Cortinarius rapaceus



Cortinarius sanguineus



Cortinarius saturninus



Cortinarius saginus



Cortinarius saporatus



Cortinarius saniosus



Cortinarius scandens



Cortinarius salor



Cortinarius mucifluus



Cortinarius mucosus



Cortinarius croceus



Cortinarius cumatilis



Cortinarius croceocaeruleus



Cortinarius acutus



Cortinarius callisteus



Cortinarius cinnabarinus



Cortinarius cinnamomeus



Cortinarius alboviolaceus



Cortinarius aleuriosmus



Cortinarius caninus



Cortinarius castanellus



Cortinarius caperatus



Cortinarius camphoratus



Cortinarius atrovirens



Cortinarius anfractus



Cortinarius bulliardii



Cortinarius caerulescens



Cortinarius bibulus



Cortinarius anthracinus



Cortinarius anomalus



Cortinarius balaustinus



Cortinarius biformis



Cortinarius bovinus



Cortinarius bolaris



Cortinarius bivelus



Cortinarius arquatus



Cortinarius armillatus



Cortinarius arvinaceus



Cortinarius heterosporus



Cortinarius junghuhnii



Cortinarius laniger



Cortinarius lucorum



Cortinarius livor



Cortinarius incisus



Cortinarius delibutus



Cortinarius depressus



Cortinarius helvelloides



Cortinarius malicorius



Cortinarius hoeftii



Cortinarius fulvescens



Cortinarius emunctus



Cortinarius erugatus



Cortinarius emollitus



Cortinarius erythrinus



Cortinarius gentilis



Cortinarius magellanicus



Cortinarius malachius



Cortinarius elegantior



Cortinarius cyanopus



Cortinarius cyanites



Cortinarius damascenus



Cortinarius largus



Cortinarius claricolor



Cortinarius fuscotinctus



Cortinarius collinitus



Cortinarius lebretonii



Cortinarius cotoneus



Cortinarius corrosus



Cortinarius coruscans



Cortinarius crassus



Cortinarius disjungendus



Cortinarius dibaphus



Cortinarius glaucopus



Cortinarius limonius



Cortinarius livido-ochraceus



Cortinarius cephalixus



Cortinarius cedretorum



Cortinarius illibatus



Cortinarius hemitrichus



Cortinarius illuminus



Cortinarius flexipes



Cortinarius evernius



Cortinarius vibratilis



Cortinarius violaceus



Cortinarius turgidus



Cortinarius uliginosus



Cortinarius uraceus



Cortinarius turmalis



Cortinarius urbicus



Cortinarius fulvoincarnatus



Cortinarius balteatocumatilis



Cortinarius caesiostramineus



Cortinarius volvatus



Cortinarius dionysae



Cortinarius holophaeus



Cortinarius lavendulensis



Cortinarius microspermus



Cortinarius olidus



Cortinarius pumilus



Cortinarius rickenianus



Cortinarius safranopes



Cortinarius sinapicolor



Cortinarius sodagnitus



Cortinarius splendens



Cortinarius sulphureus



Cortinarius diosmus



Cortinarius ammophilus



Cortinarius angelesianus



Cortinarius betulinus



Cortinarius danili



Cortinarius hinnuloides



Cortinarius rubicundulus



Cortinarius alcalinophilus



Cortinarius aureopulverulentus



Cortinarius betuletorum



Cortinarius caesiocanescens



Cortinarius casimiri



Cortinarius cavipes



Cortinarius conicus



Cortinarius favrei



Cortinarius fusisporus



Cortinarius gausapatus



Cortinarius inconspicuus



Cortinarius laetissimus



Cortinarius olivaceofuscus



Cortinarius parvannulatus



Cortinarius pearsonii



Cortinarius pertristis



Cortinarius phaeopygmaeus



Cortinarius poecilopus



Cortinarius rheubarbarinus



Cortinarius rufostriatus



Cortinarius scotoides



Cortinarius simulatus



Cortinarius subarquatus



Cortinarius testaceoviolaceus



Cortinarius trivialis



Cortinarius semisanguineus



Cortinarius flammuloides



Cortinarius fulvosquamosus



Cortinarius gracilior



Cortinarius huronensis



Cortinarius melleomitis



Cortinarius paludicola



Cortinarius tubarius



Cortinarius variiformis



Cortinarius xiphidipus



Cortinarius alnetorum



Cortinarius alneus



Cortinarius amoenolens



Cortinarius atropusillus



Cortinarius bataillei



Cortinarius caledoniensis



Cortinarius cinnamomeoluteus



Cortinarius cinnamoviolaceus



Cortinarius citrinus



Cortinarius coerulescentium



Cortinarius cyaneus



Cortinarius durus



Cortinarius erubescens



Cortinarius fervidus



Cortinarius ionophyllus



Cortinarius magicus



Cortinarius nothosaniosus



Cortinarius odoratus



Cortinarius osmophorus



Cortinarius pseudocandelaris



Cortinarius rigidipes



Cortinarius subtorvus



Cortinarius violaceovelatus



Cortinarius xanthocephalus



Cortinarius xantho-ochraceus



Cortinarius laquellus



Cortinarius paraxanthus



Cortinarius singularis



Cortinarius alboaggregatus



Cortinarius thaumastus



Cortinarius ionomataius



Cortinarius castoreus



Cortinarius eutactus



Cortinarius lamproxanthus



Cortinarius paraonui



Cortinarius xanthophyllus



Cortinarius diabolicoides



Cortinarius roseipes



Cortinarius mairei



Cortinarius balteatoalbus



Cortinarius hinnuleus



Cortinarius achrous



Cortinarius alboroseus



Cortinarius badioferrugineus



Cortinarius calosporus



Cortinarius dulciolens



Cortinarius elacatipus



Cortinarius elaiochrous



Cortinarius mariae



Cortinarius meleagris



Cortinarius phaeomyxa



Cortinarius rugosiceps



Cortinarius subcastanellus



Cortinarius xenosma



Cortinarius tigrellus



Cortinarius suecicolor




Dermocybe



Phaeocollybia



Pyrrhoglossum



Hemistropharia



Protoglossum



Thaxterogaster



Anamika



Mackintoshia



Descomyces



Quadrispora



Cribbea



Stephanopus



Descolea



Nanstelocephala




Källor

  1. ^ [a b] Bisby F.A., Roskov Y.R., Orrell T.M., Nicolson D., Paglinawan L.E., Bailly N., Kirk P.M., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D. (red.) (12 april 2011). ”Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist.”. Species 2000: Reading, UK. http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2011/search/all/key/cortinarius/match/1. Läst 24 september 2012.
  2. ^ [a b] Dyntaxa Cortinarius
  3. ^ [a b] Ann-Kristin Wentzel (2002). Lotta Fredholm. red. ”Våra giftiga matsvampar”. Forskning & Framsteg (7). http://fof.se/tidning/2002/7/vara-giftiga-matsvampar. Läst 8 november 2016.
  4. ^ Ann-Kristin Wentzel (2003). Lotta Fredholm. red. ”Extra på webben: Spindlingar”. Forskning & Framsteg (3). http://fof.se/tidning/2003/3/extra-pa-webben-spindlingar. Läst 8 november 2016.

Externa länkar

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia författare och redaktörer
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia SV

Spindlingar: Brief Summary ( Sueco )

fornecido por wikipedia SV


Spindlingar eller spindelskivlingar (Cortinarius) är ett svampsläkte i familjen spindlingar, ordningen Agaricales, klassen Agaricomycetes, divisionen basidiesvampar, och riket svampar. Med sina cirka 2 000 arter är det troligen det artrikaste släktet bland skivlingarna.

Tidigare betraktade man vissa av arterna som matsvampar. Då det finns flera giftiga arter, som kan orsaka njurskador och i vissa fall även döda människor, och då många spindlingar som tidigare ansetts ätliga har visat sig giftiga, har man numera omprövat släktets ätlighet och anser att alla spindlingar bör undvikas.

Flera arter i släktet är färgrika och har därför använts i färgningssyfte av garn och dylikt. Säregna dofter har gett namn åt en del arter, däribland anisspindling, aprikosspindling, blå lökspindling och pelargonspindling.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia författare och redaktörer
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia SV

Cortinarius ( Vietnamita )

fornecido por wikipedia VI

Cortinarius là một chi nấm. Người ta nghi rằng đây là chi lớn nhất của họ Agaricales có hơn 2000 loài và được tìm thấy khắp thế giới. Một đặc điểm phổ biến trong số tất cả các loài trong chi Cortinarius là các mẫu vật cây non có một Cortina (màn phủ) giữa mũ nấm và thân nấm, do đó tên, nghĩa là che màn. Hầu hết các sợi của Cortina sớm bị tàn, và sẽ không để lại dấu vết khi đã rụng đi, trừ tàn dư hạn chế trên thân trong một số loài. Tất cả đều có spore print màu nâu rỉ sắt. Tên thông dụng trong tiếng Anh cortinarwebcap đề cập đến các thành viên của chi. Do độc tính nguy hiểm của một số loài (như Cortinarius orellanus) và thực tế là khó để phân biệt các loài trong chi, các chuyên gia khuyên không nên ăn các loài nấm trong chi này.

Các loài

Chú thích


Hình tượng sơ khai Bài viết liên quan đến bộ nấm Agaricales này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia VI

Cortinarius: Brief Summary ( Vietnamita )

fornecido por wikipedia VI
 src= C. violaceus

Cortinarius là một chi nấm. Người ta nghi rằng đây là chi lớn nhất của họ Agaricales có hơn 2000 loài và được tìm thấy khắp thế giới. Một đặc điểm phổ biến trong số tất cả các loài trong chi Cortinarius là các mẫu vật cây non có một Cortina (màn phủ) giữa mũ nấm và thân nấm, do đó tên, nghĩa là che màn. Hầu hết các sợi của Cortina sớm bị tàn, và sẽ không để lại dấu vết khi đã rụng đi, trừ tàn dư hạn chế trên thân trong một số loài. Tất cả đều có spore print màu nâu rỉ sắt. Tên thông dụng trong tiếng Anh cortinar và webcap đề cập đến các thành viên của chi. Do độc tính nguy hiểm của một số loài (như Cortinarius orellanus) và thực tế là khó để phân biệt các loài trong chi, các chuyên gia khuyên không nên ăn các loài nấm trong chi này.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia VI

Паутинник ( Russo )

fornecido por wikipedia русскую Википедию
Латинское название Cortinarius (Pers.) Gray, 1821 Типовой вид
Cortinarius violaceus (L.) Gray, 1821

wikispecies:
Систематика
на Викивидах

commons:
Изображения
на Викискладе

NCBI 34451

Паути́нник (лат. Cortinarius) — род грибов семейства паутинниковых (лат. Cortinariaceae) порядка агариковых. Многие паутинники имеют народное название приболо́тник, «приболотником белым» называют также колпак кольчатый (Rozites caperata), который некоторые систематики относят к роду Паутинник.

Морфология

Плодовые тела различных размеров, шляпконожечные, имеют паутинистые общее и частное покрывала (кортину).

Шляпка от полушаровидной или конической формы до выпуклой или плоской, может быть с выраженным бугорком, сухая или слизистая, с поверхностью гладкой, волокнистой (шелковистой или войлочной), иногда чешуйчатая. Окраска различная: жёлтая или охряная, оранжевая, коричневая, тёмно-красная, бурая или фиолетовая, с возрастом может выцветать.

Мякоть в шляпке мясистая или относительно тонкая, белая или окрашенная: охристая, бурая или жёлтая, реже голубоватая, фиолетовая или оливково-зелёная. На срезе цвет может изменяться.

Гименофор пластиничатый, пластинки приросшие или слабо нисходящие, тонкие, относительно частые, реже толстые, редкие. Окрашены могут быть разнообразно.

Ножка цилиндрическая или булавовидная, часто с клубневидным утолщением в основании, обычно одного цвета со шляпкой, сухая или слизистая, волокнистая, всегда с остатком покрывала.

Частное покрывало обычно сохраняется у зрелых плодовых тел в виде паутинистого кольца в верхней части ножки и паутинок по краю шляпки. Общее покрывало обычно можно заметить только у молодых плодовых тел, у зрелых оно редко остаётся в виде паутинистого налёта.

Споровый порошок охристых и бурых оттенков.

Микоризные грибы, встречаются в хвойных и лиственных лесах.

Классификация и представители

Основная статья: Таксоны рода Паутинник

На основании макроскопических, микроскопических и химических признаков род делят на 4—7 таксонов, которые ранее рассматривали как подроды или секции, в новых системах подроды делят на большое число секций.

В 1821 г. Э. Фрис разделил род на 6 подродов: Myxacium, Phlegmacium, Inoloma (= Cortinarius sensu stricto), Dermocybe, Telamonia и Hydrocybe. Мозер в 1955 г., взяв за основу систему Фриса, выделил 5 самостоятельных родов, но он же (совместно с Зингером) в 1962 г. снова понизил их ранг до подродов, с изменениями в их составе [Л. Н. Васильева, см. список лит.] Эта классификация принята и в новых системах, но отнесение видов к подродам может значительно варьировать у разных авторов.

Cortinarius — один из крупнейших родов порядка Агариковых. Разные авторы указывают разное число видов в роде, обычно до 700, согласно же наиболее полному изданию — «Словарю грибов»[1], число видов превышает 2000.

Подроды (по Нездойминого (1996), соответствует системе Мозера — Зингера (1962)):

Некоторые виды:

Кат.* Латинское название Русское название UE icon.svg Cortinarius alboviolaceus Паутинник бело-фиолетовый UE icon.svg Cortinarius anomalus Паутинник ненормальный UE icon.svg Cortinarius anserinus Паутинник гусиный UE icon.svg Cortinarius armillatus Паутинник браслетчатый UE icon.svg Cortinarius auroturbinatus Паутинник прекрасный косолапый TOX icon.svg Cortinarius bolaris Паутинник ленивый, или красночешуйчатый, или паутинник-увалень UE icon.svg Cortinarius camphoratus Паутинник камфорный TOX icon.svg Cortinarius cinnamomeus Паутинник коричный UE icon.svg Cortinarius collinitus Паутинник голубоствольный UE icon.svg Cortinarius cotoneus Паутинник ватный UG icon.svg Cortinarius crassus Паутинник толсто-мясистый G icon.svg Cortinarius cumatilis Паутинник водянисто-голубой, или серо-голубой UE icon.svg Cortinarius elegantior Паутинник элегантный TOX icon.svg Cortinarius elegantissimus Паутинник элегантнейший UE icon.svg Cortinarius evernius UE icon.svg Cortinarius herculeus Паутинник геркулесов UG icon.svg Cortinarius largus Паутинник большой, или обильный TOX icon.svg Cortinarius limonius Паутинник львино-жёлтый UE icon.svg Cortinarius mucosus Паутинник слизистый UG icon.svg Cortinarius multiformis Паутинник многообразный UG icon.svg Cortinarius odorifer Паутинник анисовый Skull and crossbones.svg Cortinarius orellanus Паутинник горный, или плюшевый, или оранжево-красный, или ядовитый UE icon.svg Cortinarius paleaceus Паутинник плёнчатый Skull and crossbones.svg Cortinarius phoeniceus Паутинник пурпурный UE icon.svg Cortinarius pholideus Паутинник чешуйчатый VG icon.png Cortinarius praestans Паутинник превосходный UE icon.svg Cortinarius purpurascens Паутинник багряный, или красноватый TOX icon.svg Cortinarius rubellus Паутинник красноватый UE icon.svg Cortinarius rufoolivaceus Паутинник рыже-оливковый TOX icon.svg Cortinarius sanguineis Паутинник кроваво-красный TOX icon.svg Cortinarius semisanguineus Паутинник полукроваво-красный UE icon.svg Cortinarius sodagnitis Паутинник узнаваемый TOX icon.svg Cortinarius speciosissimus Паутинник красивейший TOX icon.svg Cortinarius splendens Паутинник блестящий UE icon.svg Cortinarius terpsichores Паутинник Терпсихоры UE icon.svg Cortinarius torvus Паутинник мрачный UE icon.svg Cortinarius traganus Паутинник козлиный, или лиловый толстоногий G icon.svg Cortinarius triumphans Паутинник триумфальный UE icon.svg Cortinarius trivialis Паутинник обыкновенный UE icon.svg Cortinarius variecolor Паутинник разноцветный UE icon.svg Cortinarius varius Паутинник изменчивый, или кирпично-жёлтый UG icon.svg Cortinarius violaceus Паутинник фиолетовый VG icon.png отличный съедобный гриб G icon.svg хороший съедобный гриб UG icon.svg условно-съедобный гриб UE icon.svg несъедобный нетоксичный гриб TOX icon.svg токсичный гриб Skull and crossbones.svg смертельно ядовитый гриб

Практическое значение

Большинство паутинников — несъедобные и ядовитые грибы, особенно представители секции Dermocybe, к которой относятся несколько смертельно опасных видов, содержащих токсины замедленного действия. Симптомы отравления этими грибами могут проявиться через 7—15 дней после их употребления, когда лечение обычно оказывается уже нерезультативным.

Немногие виды описываются как съедобные, но большинство из них не считаются ценными и не рекомендуются для сбора из-за большой опасности спутать с ядовитыми паутинниками. Высококачественными пищевыми грибами считаются паутинник водянисто-голубой и паутинник превосходный, последний в некоторых странах ценится наравне с белым грибом. Однако, и эти виды рекомендуют собирать только наиболее опытным грибникам.

Примечания

  1. Kirk P. M., Cannon P. F. et all. Ainsworth & Bisby’s Dictionary of the Fungi (10th edition). — Wallingford (UK): CABI Europe-UK, 2008. — ISBN 978-0-85199-826-8.
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Авторы и редакторы Википедии

Паутинник: Brief Summary ( Russo )

fornecido por wikipedia русскую Википедию

Паути́нник (лат. Cortinarius) — род грибов семейства паутинниковых (лат. Cortinariaceae) порядка агариковых. Многие паутинники имеют народное название приболо́тник, «приболотником белым» называют также колпак кольчатый (Rozites caperata), который некоторые систематики относят к роду Паутинник.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Авторы и редакторы Википедии

丝膜菌属 ( Chinês )

fornecido por wikipedia 中文维基百科
多樣性 ca. 2000 species 模式種 紫绒丝膜菌(Cortinarius violaceus)
(L.) Gray (1821)
 src=
紫绒丝膜菌

丝膜菌属丝膜菌科下的一类蘑菇,包含有超过2000个成员物种,广泛分布于世界各地。 [1] 该属下的种类有一个共同的特点,即幼年菌株的菌盖菌柄间有丝膜包被,并由此得名。组成丝膜的菌丝大多是暂时性的,并且在消失后不留下痕迹,个别种类成体的菌柄上可见丝膜的残余。该属成员的孢子印为锈色或棕色。

该属里有几种潜在致命的有毒品种,因此与鹅膏菌属环柄菇属(Lepiota)和盔孢伞属(Galerina)等齐名,详见致命真菌列表英语List of deadly fungi(英文)。这些种类包括尖顶丝膜菌(Cortinarius gentilis),奥来丝膜菌(Cortinarius orellanus)和细鳞丝膜菌(Cortinarius rubellus,旧称Cortinarius speciosissimus)等,其所含的主要致毒物质是奥来毒素(Orellanine)。

参考资料

  1. ^ Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA. Dictionary of the Fungi 10th. Wallingford, UK: CABI. 2008: 173. ISBN 978-0-85199-826-8.
 title=
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
维基百科作者和编辑
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia 中文维基百科

丝膜菌属: Brief Summary ( Chinês )

fornecido por wikipedia 中文维基百科
 src= 紫绒丝膜菌

丝膜菌属是丝膜菌科下的一类蘑菇,包含有超过2000个成员物种,广泛分布于世界各地。 该属下的种类有一个共同的特点,即幼年菌株的菌盖菌柄间有丝膜包被,并由此得名。组成丝膜的菌丝大多是暂时性的,并且在消失后不留下痕迹,个别种类成体的菌柄上可见丝膜的残余。该属成员的孢子印为锈色或棕色。

该属里有几种潜在致命的有毒品种,因此与鹅膏菌属环柄菇属(Lepiota)和盔孢伞属(Galerina)等齐名,详见致命真菌列表(英语:List of deadly fungi)(英文)。这些种类包括尖顶丝膜菌(Cortinarius gentilis),奥来丝膜菌(Cortinarius orellanus)和细鳞丝膜菌(Cortinarius rubellus,旧称Cortinarius speciosissimus)等,其所含的主要致毒物质是奥来毒素(Orellanine)。

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
维基百科作者和编辑
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia 中文维基百科