Litsea
 Kwiaty gatunku Litsea ghatica | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Litsea |
| Nazwa systematyczna | |
| Litsea Lam. Encycl. Meth., Bot. 3: 574. 13 Feb 1792[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
L. glutinosa (Lour.) C.B.Rob.[3] | |
Litsea Lam. – rodzaj rośliny z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae Juss.). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się co najmniej 150 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy aż 480 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych)[4]. Występuje naturalnie w klimacie od umiarkowanego do tropikalnego w Azji i Australii[5]. Gatunkiem typowym jest L. glutinosa (Lour.) C.B.Rob.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Zazwyczaj zimozielone drzewa lub krzewy[6].
- Liście
- Naprzemianległe, pojedyncze. Blaszka liściowa jest całobrzega, z pięcioma (rzadziej z trzema) nerwami głównymi[6].
- Kwiaty
- Są promieniste, rozdzielnopłciowe, niepozorne, zebrane w pęczki lub wiechy, złożone z małych baldachów z wklęsłymi pokrywkami u nasady. Okwiat jest nieobecny lub składa się z 4–6 listków. Kwiaty męskie mają 9–12 pręcików ułożonych w trzech okółkach, z których w jednym mają gruczoły. Pylniki są wewnątrzpylne (główka odwrócona do wewnątrz), czterokomorowe, słupek jest bardzo zredukowany. Kwiaty żeńskie mają górną, jednokomorową zalążnię, osadzoną na mniej lub bardziej rozwiniętym dnie kwiatowym. Słupek otoczony jest przez 9–12 prątniczków o wrzecionowatym kształcie[6].
- Owoce
- Pestkowce o kulistym kształcie, osadzone w zredukowanej kupuli[6].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Są roślinami dwupiennymi[6]. Zawierają alkaloidy. Odmiana Litsea lancifolia var. rheophytica jest reofilem.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
- Jeden z około 50 rodzajów zaliczanych do rodziny wawrzynowatych (Lauraceae), wchodzącej w skład rzędu wawrzynowców (Laurales) stanowiącego klad w obrębie grupy magnoliowych w obrębie wczesnych dwuliściennych[2].
- Lista gatunków[4]
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Odmiana L. lancifolia var. rheophytica bywa używana jako surowiec drzewny. L. cubeba ma jadalne owoce, które wykorzystywane są również w medycynie. Na liściach tego gatunku hoduje się jedwabniki, które produkują olej. Kora i owoce gatunku L. glutinosa mają zastosowanie w medycynie. L. monopetala jest uprawiana jako roślina pastewna[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-03-20] (ang.).
- ↑ a b c Litsea. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-03-20]. (ang.).
- ↑ a b Litsea. The Plant List. [dostęp 2017-03-20]. (ang.).
- ↑ a b D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 492. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).
- ↑ a b c d e Litsea. Plantes & botanique. [dostęp 2017-03-20]. (fr.).