Download deze Coolia in PDF - Nederlandse Mycologische ...

Ontwerp en foto’s omslag: Maurice van der Molen. 

De Nederlandse Mycologische Vereniging 

Opgericht in 1908, heeft de Vereniging als doel de beoefening van de mycologie in ruime zin 

te bevorderen. In voor- en najaar worden wekelijks excursies georganiseerd, verder worden 

er werkweken gehouden en in de winter verscheidene landelijke bijeenkomsten. Tevens is de 

NMV actief in de natuurbescherming waar het paddenstoelen betreft. 

De bibliotheek van de NMV is gehuisvest in het Centraal Bureau voor Schimmelcultures 

(CBS), Uppsalalaan 8, Postbus 85167, 3508 AD Utrecht. Inlichtingen bij de bibliothecaris, 

G. Verkley (tel. 030-2122684 (CBS)). 

Het contactblad van de vereniging, Coolia, verschijnt viermaal per jaar en wordt aan de 

leden toegestuurd. 

De contributie voor de NMV bedraagt Euro 20,– voor gewone leden (Euro 25,– indien 

adres in het buitenland), en Euro 10,– voor huisgenootleden (krijgen geen Coolia) en juniorleden 

(nog geen 25 jaar; krijgen Coolia). Lidmaatschap voor het leven: Euro 340,–; voor 

huisgenootleden Euro 170,–. 

Informatie is verkrijgbaar bij de secretaris (adres achterin). 

Nieuwe leden en adreswijzigingen dienen gemeld te worden bij: Marjo Dam, Hooischelf 13, 

6581 SL Malden, tel. 024-3582421, e-mail: nmvleden@mycologen.nl 

Webstek: http://www.mycologen.nl/ 

Index Coolia (vanaf 1983) op http://www.mycologen.nl/nieuws.htm 

Karteringswebstek: http://www.paddestoelenkartering.nl 

Verenigingsmededelingen vallen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur, 

de inhoud van de rubrieken onder die van de samensteller. 

INLEVERDATA KOPIJ 

Het drukklaar maken van Coolia kost enige tijd. We verzoeken auteurs, ook die van de vaste 

rubrieken, daarom vriendelijk zich strikt aan de volgende inleverdata te houden: 

Aflevering Artikelen Vaste rubrieken 1 

51(1) 

51(2) 

51(3) 

51(4) 

14 november 

14 februari 

14 mei 

14 augustus 

1 Column, excursie-aankondigingen, verenigingsmededelingen. 

1 december 

1 maart 

1 juni 

1 september 

Coolia 

CoNTaCTBlaD VaN DE NEDERlaNDSE MYColoGiSCHE VERENiGiNG 

iSSN: 0929-783

In memorIam 

Frans TjallIngII (1909-2007) 

Op 27 juni 2007 overleed Frans Tjallingii op 98-jarige leeftijd. Hij was erelid van zowel de 

Nederlandse Mycologische Vereniging als van de KNNV (afdeling Wageningen). Met zijn 

heengaan is een eind gekomen aan een lange periode waarin hij en zijn vrouw Dien een 

onuitwisbare rol hebben gespeeld in onze vereniging. Het belang van Frans Tjallingii voor 

de Nederlandse Mycologische Vereniging en de mycologie in Nederland in het algemeen is 

niet los te denken van Dien: samen vormden ze een onverbrekelijke twee-eenheid. Al vanaf 

het midden van de zestiger jaren waren Frans en Dien prominent aanwezig op verenigingsactiviteiten, 

waarbij ze niet alleen uit waren op het vergaren van kennis, maar vooral ook 

op het delen van die kennis met anderen. Ze ontfermden zich over de jongere leden om ze 

de basisbeginselen van de mycologie bij te brengen. Dat deden ze op onnavolgbare wijze. 

Beiden bezaten de gave om hun kennis en enthousiasme over te dragen, en daar zijn we ze 

zelf, en met ons vele tientallen anderen, nog altijd zeer dankbaar voor. 

Frans kon op onnavolgbare wijze verhalen over de zaken die hem interesseerden. Zo 

was het de gewoonte om tijdens de werkweken ‘s avonds een rondje te doen over de meest 

interessante vondsten van die dag. Frans liet een soort de ronde doen waarbij hij een uitgebreid 

verhaal hield. Tot slot zei hij: “Nou ja, ik weet van deze soort eigenlijk niet zoveel.”, 

waarop Kees Bas met een lach antwoordde: “Frans, dan wil ik je wel eens een verhaal horen 

houden over een soort die je goed kent”! Dat was typerend voor de grondigheid en uitvoerigheid 

waarmee Frans de mycologie benaderde. Talrijk waren zijn bijdragen in de vorm 

van lezingen en artikelen voor het verenigingsblad Coolia. Dat heeft hij tot op hoge leeftijd 

volgehouden. 

Zich bewust zijnde van de voetangels en klemmen van de mycologie en bij het op naam 

brengen van soorten, zocht Frans contact met deskundigen op dat gebied. Niet alleen buitenlandse 

experts zoals prof. Moser, maar ook de mycologen van het (toen nog) Rijksherbarium 

in Leiden vonden met grote regelmaat brieven en pakjes op hun bureau met het verzoek om 

een identificatie te bevestigen of een probleem op te lossen. 

De belangrijkste wapenfeiten van Frans Tjallingii hebben echter te maken met de 

IJsselmeerpolders en met de werkgroep “Hygrophorus laetus” in Wageningen. 

Toen aan het eind van de zestiger jaren bleek dat de nieuwe polders een eldorado waren 

voor paddenstoelen, stortten Frans en Dien Tjallingii zich op dit unieke onderzoeksterrein. 

Dat leidde uiteindelijk tot de oprichting van de Werkgroep Mycologisch Onderzoek 

IJsselmeerpolders. Met niet aflatende ijver verrichtten zij, met een dertigtal werkgroepleden, 

tientallen jaren intensief onderzoek in de nieuwe polders. Frans zette hiervoor een strak schema 

op en hield ook de lijsten met vondsten bij. Jarenlang rapporteerden zij over de voortgang 

van het onderzoek tijdens verenigingsbijeenkomsten en schreven artikelen over bijzondere 

soorten. Veel van die gegevens zijn vervat in het boek over de Paddenstoelen van Flevoland, 

dat in 2000 bij de KNNV uitgeverij is verschenen. 

In 1965 werd in Wageningen een paddenstoelenwerkgroep opgericht. De werkruimte in 

de kelder van Frans en Dien op de Marterlaan is sindsdien een begrip voor vele paddenstoelenliefhebbers: 

jong en oud, beginner of gevorderde, lid van NMV of KNNV of niet, 

allen waren welkom. Gastvrij werden we ontvangen, de verzamelde paddenstoelen en de 

microscopen stonden al klaar, er was koffie en thee, en wie van de werkgroepleden herinnert 

169

zich niet de heerlijke paddenstoelensoep met Sinterklaas? Gedurende 34 jaar hebben wij 

ons daar onder de inspirerende en enthousiaste leiding van Frans en Dien in de mycologie 

kunnen verdiepen, waarbij de werkgroep ook langzaam aan een regionaal karakter kreeg, met 

deelnemers niet alleen uit Wageningen, maar ook uit Arnhem, Apeldoorn en Nijmegen. 

We hebben grote bewondering voor de manier waarop Frans, na het overlijden van Dien, 

tot aan begin 2000 deze bijeenkomsten is blijven verzorgen, met blijvend enthousiasme. Eén 

van de laatste keren stond hij ons met de parapluie op in de regen op te wachten. Iedereen 

moest eerst even in de tuin naar enkele mooie paddenstoelen kijken die juist verschenen waren. 

Tot slot zei hij: “Ga nu maar snel naar binnen, je wordt zo nat.” Maar zelf bleef hij op zijn 

post totdat iedereen gearriveerd was. De laatste jaren kreeg hij problemen met zijn gehoor, 

en werd de leiding aan ondergetekende (Lies Jansen) overgedragen. Dat hij daarbij volledig 

betrokken bleef, moge duidelijk zijn aan de instructies die de kersverse leidster de eerste keer 

kreeg, voor het begin van het traditionele ‘rondje om de tafel’. “Jij moet daar plaats nemen, 

ik zit hier rechts van je, en dan moet je aan je linkerkant met het rondje beginnen.” Toen de 

werkgroep door het vertrek van Frans naar Mooiland naar een andere lokatie moest verhuizen 

hebben we hem gevraagd of we de naam ‘Tjallingii Werkgroep’ mochten gebruiken. Maar 

daar voelde Frans niets voor. “Over enkele jaren, als ik er niet meer ben, weet niemand wie 

die Tjallingii’s waren. Bovendien riekt het wel wat naar persoonsverheerlijking, en daar ben 

ik altijd erg op tegen geweest.” 

Het anderen laten delen in hun kennis van en vreugde in paddenstoelen is een rode draad 

in het leven van Frans geweest. Typerend hiervoor moge een citaat zijn uit een brief die 

Frans al in 1930 aan de secretaresse van de NJN, afdeling Rotterdam, schreef: “... Ik geloof 

dat ik door mijn werk (voor de NJN (red.)) de jongeren iets kan geven dat hun leven mooier, 

rijker, zuiverder maakt, iets van positieve waarde, een geestelijke rijkdom.” Vele jaren later, 

in een interview met het lokale KNNV contactblad Urtica, voor de vraag gesteld of iets 

van dat ideaal, het doorgeven van de liefde voor de natuur, is verwezenlijkt, durft Frans die 

vraag met een ja te beantwoorden, op grond van de trouw waarmee de leden van de paddenstoelenwerkgroep 

al die jaren hebben meegedaan, en de diepe waardering die door enkelen 

van hen is uitgesproken. Maar hij haastte zich er bij te zeggen dat hij dat werk op een heel 

bescheiden wijze gedaan had, namelijk slechts met dat wat hij goed kon. Veel mensen heeft 

hij op weg mogen helpen, en hij is daar dankbaar voor. Daar dankbaar voor mogen zijn, dat 

tekent Frans. 

De vereniging zal Frans en Dien Tjallingii vooral in dankbaarheid gedenken als een echtpaar 

met onverwoestbaar enthousiasme en ijver, en om hun grote vermogen om anderen 

daarin te laten delen. En daarnaast als mensen met een unieke vorm van samenwerking. Hun 

kenmerkende roep klinkt nog na in onze oren, als we in de uitgestrekte bossen van de Eifel 

of de Ardennen op paddenstoelenjacht waren. Op die manier peilden ze niet alleen elkaars 

positie, maar aan de mate van opgewondenheid van hun rollende “prrrt” kon je ook afleiden 

of ze iets bijzonders meenden gevonden te hebben. Ze waren ook altijd in een, naar het 

soms leek, eeuwigdurend opgewonden gesprek gewikkeld. Toen iemand eens opmerkte dat 

ze altijd aan het ruziën waren reageerde Frans als door een wesp gestoken: “Wij maken nooit 

ruzie met elkaar, maar we bekvechten de hele dag voor de goede zaak”. En dat was het: een 

goede zaak, de betrokkenheid van Frans Tjallingii met de mycologie. Hij gaat de annalen van 

onze vereniging in als een groot mycoloog en een beminnelijk mens. 

Lies Jansen 

Chiel Noordeloos 

170

EctomycorrhizavormEndE ascomycEtEn 

thomas W. Kuyper 

sectie Bodemkwaliteit, Wageningen Universiteit, Postbus 47, 6700 AA Wageningen 

Kuyper, Th.W. 2007. Ascomycetes that form ectomycorrhiza. Coolia 50(4): 171–176. 

An overview is given of genera of ascomycetes that occur in the Netherlands, and where ectomycorrhiza 

has been reported or suspected. 

Toen we, inmiddels al weer meer dan tien jaar geleden, begonnen met het Overzicht 

van de Paddenstoelen in Nederland, wilden we voor alle soorten aangeven tot welke 

functionele groep zij gerekend worden. Voor de basidiomyceten leek dat redelijk goed 

te doen. Maar voor ascomyceten, en vooral de terrestrische soorten, bleek het aanmerkelijk 

lastiger. Natuurlijk, van sommige ascomyceten was al heel lang bekend dat ze ectomycorrhiza 

vormen, zoals Echte truffels (Tuber) en Hertentruffels (Elaphomyces); tenslotte vond 

het mycorrhizaonderzoek zijn oorsprong in pogingen van de Pruisische regering om truffels 

te kweken (Frank, 1885). Van sommige andere truffelachtigen werd ook algemeen geaccepteerd 

dat ze ectomycorrhiza vormen. Tenslotte was er nog een enkele recente melding in 

de literatuur over ectomycorrhiza (inclusief ectendomycorrhiza, een type dat zeer veel lijkt 

op en functioneel equivalent is aan ectomycorrhiza) bij ascomyceten. Maar voor veel soorten 

was er onvoldoende informatie voorhanden. Op basis van veldervaring hebben we zo goed 

mogelijk ons ‘deskundigenoordeel’ gegeven. Bij dat deskundigenoordeel of een soort mycorrhiza 

vormt, lieten we ons leiden door waarnemingen of een soort altijd bij ectomycorrhizavormende 

bomen werd waargenomen; of de soort dan een voorkeur had voor strooiselarme 

of humusarme plekken; of de soort een patroon van achteruitgang vertoonde dat leek op dat 

van ectomycorrhizapaddenstoelen; en of de soort bij voorkeur in de zomer en vroege herfst 

fructificeerde. Maar een aantal vraagtekens in het Overzicht geeft aan dat de twijfels deels 

bleven. 

In het afgelopen decennium is onze kennis van ectomycorrhizavorming bij ascomyceten 

flink toegenomen. Als aanwijzingen voor ectomycorrhizavorming kunnen worden beschouwd, 

in volgorde van toenemende bewijskracht: (1) het signaal van koolstofisotopen; 

(2) moleculaire identificatie van worteltopjes; (3) direct verband tussen vruchtlichaam, mycelium 

en ectomycorrhiza. Doordat ascomyceten over het algemeen maar weinig mycelium 

vormen, is een dergelijk rechtstreekse relatie slechts hoogst zelden aangetoond. De methode 

van het signaal van koolstofisotopen maakt, kort gezegd, gebruik van het feit dat de verhouding 

van verschillende koolstofisotopen in een vruchtlichaam iets zegt over de ouderdom van 

die koolstof. Doordat mycorrhizapaddenstoelen leven van recent door de plant vastgelegde 

koolstof (dat dus weken tot hoogstens enkele maanden oud is) en saprotrofe paddenstoelen 

leven van koolstof in gedeeltelijk of geheel verteerd strooisel (dat de leeftijd van enkele 

jaren tot decennia kan hebben), vertonen beide functionele groepen dus een verschillend 

signaal van koolstofisotopen. De methode is niet perfect, maar levert wel sterke aanwijzin 

1 Deel 11 in de serie over recent ecologisch onderzoek aan paddenstoelen. (Deel 10 in Coolia 

50(1): 39–41.) 

171

gen. De meeste gegevens in dit overzicht zijn echter afkomstig van moleculaire identificatie 

van gemycorrhizeerde wortels. We kunnen deze moleculaire gegevens ook gebruiken om 

verwantschapsverhoudingen vast te stellen, en daarmee te toetsen in hoeverre dit ecologische 

kenmerk (mycorrhizavorming) ook taxonomische waarde heeft. 

De bedoeling van deze bijdrage is niet alleen om een overzicht te geven van deze nieuwe 

kennis, maar ook om mycologen uit te nodigen bij het melden van soorten voor de kartering 

meer aandacht te besteden aan standplaatsgegevens, en in het bijzonder aan het melden 

van geassocieerde organismen (gastheerboom). Want we weten nu weliswaar dat sommige 

soorten ectomycorrhiza vormen, maar over gastheerkeuze en gastheervoorkeur is nog vrijwel 

niets bekend. Om enkele voorbeelden te geven uit het karteringsbestand (en voor het 

verschaffen van die gegevens gaat mijn dank uit naar Ad van den Berg): De meest gemelde 

bomen bij Tarzettasoorten (Leemkelkjes) zijn hazelaar en eik, terwijl de soort slechts zelden 

bij beuk of haagbeuk wordt gemeld. Humaria hemisphaerica (Kleine bruine bekerzwam) is 

vrijwel uitsluitend bij loofbomen gevonden, al is er ook een waarneming (op mest?) bij dat 

het geassocieerde organisme een koe is. De enige waarneming in het bestand van Geopyxis 

carbonaria (Gewoon brandplekkelkje) waar een boom bij gemeld is betreft iep, die overigens 

geen ectomycorrhiza vormt. 

Welke ascomyceten vormen mycorrhiza? 

Het overzicht hieronder (in alfabetische volgorde) geeft aan bij welke geslachten het 

Overzicht de mogelijkheid van ectomycorrhiza noemde, of waar recent onderzoek ectomycorrhiza 

heeft aangetoond. 

Balsamia: Met een vraagteken gemeld in het Overzicht. De soort werd aangetroffen in een 

vegetatie waarin uitsluitend de ectomycorrhizavormende plant Adenostoma fasciculatum 

groeide (Allen et al., 1999). Palfner & Agerer (1998) beschreven de ectomycorrhiza op den. 

Ook het koolstofsignaal (Hobbie et al., 2001) wees op ectomycorrhizavorming. Balsamia 

en Helvella zijn nauw verwant (Tedersoo et al., 2006), wat dus ook door dit ecologische 

kenmerk wordt ondersteund. 

Caloscypha: Met een vraagteken gemeld in het Overzicht. Het koolstofsignaal wijst niet op 

mycorrhizavorming (Hobbie et al., 2001). De soort, inclusief haar ongeslachtelijke stadium 

Geniculodendron pyriforme, is bekend als een pathogeen van zaad van coniferen (Paden et 

al., 1989). 

Elaphomyces: Een kleurenplaat van de ectomycorrhiza van E. granulatus met spar is te 

vinden op http://www.deemy.de/. 

Flavoscypha: Met een vraagteken gemeld in het Overzicht. De soort wordt in de nieuwste 

overzichten (Perry et al., 2007) weer in Otidea (een geslacht dat ectomycorrhiza vormt) 

geplaatst en als O. concinna gemeld (Plaat 2). 

Genea: De eerste melding dat de soort ectomycorrhiza kan vormen is te vinden in Fontana & 

Centrella (1967). Een kleurenplaat van de ectomycorrhiza van G. hispidula met beuk is te 

vinden op http://www.deemy.de/. Op basis van moleculaire gegevens wordt het geslacht 

door Tedersoo et al. (2006) gemeld in associatie met beuk, berk, populier en eik. Genea is 

de zustergroep van het eveneens ectomycorrhizavormende geslacht Humaria, dus ook hier 

blijkt het vermogen om ectomycorrhiza te vormen een belangrijk taxonomisch kenmerk 

(Perry et al., 2007). 

Geopora: In het Overzicht als saprotroof aangegeven. Door Fujimura et al. (2005) en 

172

Tedersoo et al. (2006) op grond van moleculaire analyses als ectomycorrhizavormer gemeld. 

De roodbruine, gladde mycorrhizas zijn aangetroffen op wortels van den, berk en 

linde. Geopora is nauw verwant met het ectomycorrhiza vormende genus Tricharina (Perry 

et al., 2007). Voor G. sumneriana zie Plaat 4. 

Geopyxis carbonaria: De soort is bekend als brandplekfungus en groeit op wortels van 

naaldbomen die door het vuur vaak verzwakt zijn. Door Vrålstad et al. (1998) is de soort 

aangegeven als biotrofe parasiet op worteltoppen die eruit zien als ectomycorrhizas. De 

nauwst verwante taxa met G. carbonaria zijn de genera Tarzetta en Stephensia, die beide 

ectomycorrhiza vormen (Perry et al., 2007). 

Helvella: Bij Helvella was ik toentertijd uiterst onzeker. Als algemene opmerking schreef 

ik: “In het algemeen wordt aangenomen dat Helvellasoorten saprotroof zijn. Het is niet 

uitgesloten dat veel soorten (obligaat?) mycorrhiza vormen met bomen.” In een recent 

artikel meldden Tedersoo et al. (2006) ectomycorrhizas van tenminste vier verschillende 

Helvellasoorten. De ectomycorrhizas zijn roodbruin met een blekere (wittige tot gelige) 

top en een gladde mantel. Helvellasoorten vormen mycorrhiza met in elk geval spar, eik en 

beuk. Ook het koolstofsignaal wijst erop dat Kluifzwammen mycorrhiza vormen (Högberg 

et al., 1999; Hobbie et al., 2001). 

Humaria hemisphaerica: De soort vormt ectomycorrhiza met zowel naaldbomen (den) als 

loofbomen (linde, beuk, eik, hazelaar). De nauwste verwant van H. hemisphaerica (Plaat 1) 

is het eveneens ectomycorrhizavormende geslacht Genea (Perry et al., 2007). 

Hydnobolites: In het Overzicht gemeld als waarschijnlijk ectomycorrhiza vormend. Door 

Smith et al. (2007) als ectomycorrhizavormer bij eik beschreven. 

Hydnotria: In het Overzicht gemeld als waarschijnlijke mycorrhizasymbiont. Ectomycorrhiza 

is gerapporteerd door Tedersoo et al. (2006). Ook het koolstofsignaal (Hobbie et al., 2001) 

doet vermoeden dat de soorten uit dit genus ectomycorrhiza vormen. 

Leotia: In het Overzicht staat “saprotroof, mogelijk ectomycorrhizavormend”. Die mogelijkheid 

was gebaseerd op het gegeven dat alle vondsten van de Groene glibberzwam in bossen 

waren gedaan, en dat het patroon van achteruitgang van die soort opvallende gelijkenis 

vertoonde met de achteruitgang van ectomycorrhizapaddenstoelen onder invloed van vermesting 

en verzuring. Er zijn geen aanwijzingen dat de soort ectomycorrhiza kan vormen. 

De meest recente phylogenie (Wang et al., 2005) plaatst deze soort naast soorten van het 

geslacht Microglossum (en ver verwijderd van andere aardtongen), die als saprotroof worden 

beschouwd, en die ook gevoelig zijn voor vermesting en verruiging. 

Marcelleina: In het Overzicht als saprotroof gemeld. Door Smith et al. (2007) als ectomycorrhizavormer 

bij eik beschreven. De nauwste verwant van Marcelleina is “Peziza” 

gerardii (Hansen et al., 2005), een soort waarbij ectomycorrhiza (nog) niet gemeld is. 

Morchella: Soorten van dit geslacht vormen weliswaar mycorrhizaachtige structuren op 

wortels, maar ook van planten die normaliter geen ectomycorrhiza vormen (Buscot, 1994). 

Het koolstofsignaal geeft geen duidelijke aanwijzingen dat de soort ectomycorrhiza vormt 

(Hobbie et al., 2001). 

Otidea: In het Overzicht staat ectomycorrhizavormend (?). Vorming van ectomycorrhiza is 

aangetoond in zowel Zweden (Toljander et al., 2006) als NoordAmerika (Kennedy et al., 

2003; Smith et al., 2007). Op basis van het koolstofsignaal hadden Hobbie et al. (2001, 

2002) al gesuggereerd dat Otideasoorten ectomycorrhiza vormen. 

Pachyphloeus: In het Overzicht als mycorrhizasymbiont aangegeven. Ectomycorrhiza bij 

173

loofbomen is aangetoond door Tedersoo et al. (2006). 

Peziza. Bij het bewerken van dit genus was ik vrij zeker dat het genus saprotroof was en geen 

ectomycorrhiza vormt. Ik had het bij het verkeerde eind. Peziza, zoals thans omschreven, 

is een heterogeen geslacht (Hansen et al., 2005) dat wellicht opgesplitst moet worden. In 

tenminste drie (vier) groepen van Peziza sensu lato komt ectomycorrhiza voor (Tedersoo et 

al., 2006), te weten (1) de groep van P. gerardii en Marcelleina (zie hierboven); (2) de groep 

van P. depressa en P. badia; (3) de groep van P. michelii en P. succosa. (De vierde groep is 

het genus Sarcosphaera (Plaat 3), wier bestaansrecht naast Peziza twijfelachtig is.) Hansen 

et al. (2005) wijzen er op dat sommige morfologische kenmerken duiden op een nauwere 

verwantschap tussen de P. badiagroep en de P. succosagroep (sporenornamentatie, aanwezigheid 

van 2 oliedruppels in de sporen, hymeniumkleur, Melzer reactie over de hele 

ascustop). Het feit dat in beide groepen ectomycorrhiza voorkomt wijst ook op een nauwere 

verwantschap. Ectomycorrhiza komt ook voor bij de zeer nauw verwante, nog niet uit 

Nederland bekende, geslachten Terfezia en Tirmania, die ectomycorrhiza met zonneroosjes 

en Cistussoorten vormen (Gutiérrez et al., 2003). De ectomycorrhizas van P. succosa moeten 

nogal opvallen want ze zijn geelgroen tot olijfgroen (Tedersoo et al., 2006). 

Pulvinula. In het Overzicht aangegeven als saprotroof op mossen. Onderzoek door Amicucci 

et al. (2001) heeft laten zien dat P. constellatio ectomycorrhiza vormt met jonge donseikjes 

die geënt waren met truffels. Ook in kwekerijen met fijnspar zijn mycorrhiza’s van deze 

soort gevonden (Trocha et al., 2006). 

Sowerbyella: In het Overzicht als saprotroof aangegeven. Waarnemingen aan het koolstofsignaal 

(Hobbie et al., 2001, 2002) suggereren sterk dat de soorten ectomycorrhiza vormen. 

Een moleculaire bevestiging van dat vermoeden is nog niet gemeld. 

Sphaerosporella: Door Danielson (1984) als vormer van ect(end)omycorrhiza gemeld. In 

Europa is de soort als ectomycorrhizavormer op brandplekken gemeld door Meotto & 

Carraturo (1988) en De Román & De Miguel (2005). De zustergroep van Sphaerosporella 

bevat Trichophaea woolhopeia, waarvan eveneens ectomycorrhiza bekend is (Tedersoo et 

al., 2006). 

Stephensia: In het Overzicht als mogelijk ectomycorrhizavormend aangegeven. Het koolstofsignaal 

(Hobbie et al., 2001) is daarmee in overeenstemming. De positie van Stephensia 

als nauwe verwant van Geopyxis carbonaria en Tarzetta wijst ook op de vorming van ectomycorrhiza 

(Perry et al., 2007). 

Tarzetta: In het Overzicht als saprotroof aangegeven. Tedersoo et al. (2006) rapporteerden 

een ectomycorrhiza van T. catinus op beuk. Tarzetta vormt met Stephensia en Geopyxis 

carbonaria een groep van nauw verwante genera (Perry et al., 2007). 

Tricharina: In het Overzicht als saprotroof aangegeven. Mycorrhizas zijn gerapporteerd door 

Rudawska et al. (2006) en Trocha et al. (2006) uit Polen. Tricharina is de nauwste verwant 

van het ectomycorrhizavormende geslacht Geopora (Perry et al., 2007). 

Trichophaea: In het Overzicht werd Trichophaea als saprotroof gekarakteriseerd. Phylogenetisch 

is Trichophaea niet natuurlijk en valt het in twee gescheiden groepen uiteen (Perry et 

al., 2007). Opmerkelijk genoeg is ectomycorrhiza gerapporteerd in beide groepen. De ene 

groep, met T. woolhopeia en T. abundans is de zustergroep van Sphaerosporella; de andere 

groep met T. hemisphaerioides en T. hybrida is de zustergroep van Wilcoxina. Tedersoo 

et al. (2006) rapporteerden ectomycorrhizas van zowel T. woolhopeia (met berk) als T. cf 

hybrida (met spar). 

174

Tuber: Ook het koolstofsignaal (Hobbie et al., 2001, 2002) gaf aan dat Echte truffels ectomycorrhiza 

vormen. Kleurenafbeeldingen van ectomycorrhizas, met hun karakteristieke 

borstelvormige cystiden, van verschillende truffelsoorten (T. aestivum, T. melanosporum, 

T. mesentericum, T. puberulum, T. uncinatum) zijn te vinden op http://www.deemy.de/. 

Wilcoxina: Dit genus staat niet in het Overzicht, wel in de aanvullingen (http://www. 

mycologen.nl/ W. mikolae). Wilcoxina vormt ect(end)omycorrhiza met zaailingen van 

den, spar, berk en wilg (Scales & Peterson, 1991; Tedersoo et al., 2006). Wilcoxina is de 

zustergroep van een deel van Trichophaea (T. cf hybrida). 

ten slotte 

Het onderzoek aan ectomycorrhizavormende ascomyceten leverde ook verdere verrassingen 

op. Allereerst Pezizella ericae (thans Rhizoscyphus ericae), een zeer algemene soort 

die ericoide mycorrhiza vormt bij heideachtigen, maar waarvan vruchtlichamen nog nooit 

in het veld zijn waargenomen. Uit recent onderzoek blijkt dat de groep schimmels waartoe 

deze soort behoort, samen met enkele ongeslachtelijke verwanten, ook ectomycorrhiza kan 

vormen. Sommige stammen kunnen zowel ectomycorrhiza als ericoide mycorrhiza vormen, 

zodat er een ondergronds netwerk is wat naaldbomen en hun ondergroei van heideachtigen 

verbindt (VillarrealRuiz et al., 2004). 

Literatuur 

Allen, M.F., L.M. EgertonWarburton, E.B. Allen & O. Karén 1999. Mycorrhizae in Adenostoma 

fasciculatum Hook. & Arn.: a combination of unusual ecto and endoforms. Mycorrhiza 8: 225– 

228. 

Amicucci, A., A. Zambonelli, C. Guidi & V. Stocchi 2001. Morphological and molecular characterisation 

of Pulvinula constellatio ectomycorrhizae. FEMS Microb. Lett. 194: 121–125. 

Buscot, F. 1994. Ectomycorrhizal types and endobacteria associated with ectomycorrhizas of Morchella 

elata (Fr.) Boudier with Picea abies (L.) Karst. Mycorrhiza 4: 223–232. 

Danielson, R.M. 1984. Ectomycorrhiza formation by the operculate discomycete Sphaerosporella 

brunnea (Pezizales). Mycologia 76: 454–461. 

De Román, M. & A.M. de Miguel 2005. Postfire, seasonal and annual dynamics of the ectomycorrhizal 

community in a Quercus ilex L. forest over a 3year period. Mycorrhiza 15: 471–482. 

Fontana, A. & E. Centrella 1967. Ectomicorrize prodotte da funghi ipogei. Allionia 13: 149–175. 

Frank, B. 1885. Ueber die auf Wurzelsymbiose beruhende Ernährung gewisser Bäume durch 

unterirdischer Pilze. Ber. Deutsch. Bot. Ges. 3: 128–145. [ook toegankelijk via www.biologie.unihamburg.de/bonline/fo33/frank/frank.htm 

] 

Fujimura, K.E., J.E. Smith, T.R. Horton, N.S. Weber & J.W. Spatafora 2005. Pezizalean mycorrhizas 

and sporocarps in ponderosa pine (Pinus ponderosa) after prescribed fires in eastern Oregon, USA. 

Mycorrhiza 15: 79–86. 

Gutiérrez, A., A. Morte & M. Honrubia 2003. Morphological characterization of the mycorrhiza formed 

by Helianthemum almeriense Pau with Terfezia claveryi Chatin and Picoa lefebvrei (Pat.) Maire. 

Mycorrhiza 13: 299–307. 

Hansen, K., K.F. LoBuglio & D.H. Pfister 2005. Evolutionary relationships of the cupfungus Peziza 

and Pezizaceae inferred from multiple nuclear genes; RPB2, ßtubulin, and LSU rDNA. Mol. Phyl. 

Evol. 36: 1–23. 

Hobbie, E.A., N.S. Weber & J.M. Trappe 2001. Mycorrhizal vs saprotrophic status of fungi: the isotopic 

evidence. New Phytol. 150: 601–610. 

Hobbie, E.A., N.S. Weber, J.M. Trappe & G.J. van Klinken 2002. Using radiocarbon to determine the 

mycorrhizal status of fungi. New Phytol. 156: 129–136. 

175

Högberg, P., A.H. Plamboeck, A.F.S. Taylor & P.M.A. Fransson 1999. Natural 13 C abundance levels 

reveals trophic status of fungi and hostorigin of carbon in mycorrhizal fungi in mixed forests. Proc. 

Nat. Acad. Sci. USA 96: 8534–8539. 

Kennedy, P.G., A.D. Izzo & T.D. Bruns 2003. There is high potential for the formation of common 

mycorrhizal networks between understorey and canopy trees in a mixed evergreen forest. J. Ecol. 

91: 1071–1080. 

Meotto, F. & P. Carraturo 1988. Ectomicorrizia di Sphaerosporella brunnea (A. & S.) Svrçek and 

Kubicka in piantine tartufigene. Allionia 28, 109–116. 

Paden, J.W., J.R. Sutherland & T.A.D. Woods 1978. Caloscypha fulgens (Ascomycetidae, Pezizales) 

– perfect state of conifer seed pathogen Geniculodendron pyriforme (Deuteromycotina, 

Hyphomycetes). Can. J. Bot. 56: 2375–2379. 

Palfner, G. & R. Agerer 1998. Balsamia alba Harkness + Pinus jeffreyi Grev. & Balf. Descr. Ectomyc. 3: 

1–6. 

Perry, B.A., K. Hansen & D.H. Pfister 2007. A phylogenetic overview of the family Pyronemataceae 

(Ascomycota, Pezizales). Mycol. Res. 111: 549–571. 

Rudaskwa, M., T. Leski, L.K. Trocha & R. Gornowicz 2006. Ectomycorrhizal status of Norway spruce 

seedlings from bareroot forest nurseries. For. Ecol. Manag. 236: 375–384. 

Scales, P.F. & R.L. Peterson 1991. Structure of ectomycorrhizae formed by Wilcoxina mikolae var. 

mikolae with Picea mariana and Betula alleghaniensis. Can. J. Bot. 69: 2149–2157. 

Smith, M.E., G.W. Douhan & D.M. Rizzo 2007. Ectomycorrhizal community structure in a xeric 

Quercus woodland based on rDNA sequence analysis of sporocarps and pooled roots. New Phytol. 

174: 847–863. 

Tedersoo, L., K. Hansen, B.A. Perry & R. Kjøller 2006. Molecular and morphological diversity of 

pezizalean ectomycorrhiza. New Phytol. 170: 581–596. 

Toljander, J.F., U. Eberhardt, Y.K. Toljander, L.R. Paul & A.F.S. Taylor 2006. Species composition of 

an ectomycorrhizal fungal community along a local nutrient gradient in a boreal forest. New Phytol. 

170: 873–884. 

Trocha, L.K., M. Rudawska, T. Leski & M. Dabert 2006. genetic diversity of naturally established 

ectomycorrhizal fungi on Norway spruce seedlings under nursery conditions. Microb. Ecol. 52: 

418–425. 

VillarrealRuiz, L., I.C. Anderson & I.J. Alexander 2004. Interaction between an isolate from the 

Hymenoscyphus ericae aggregate and roots of Pinus and Vaccinium. New Phytol. 164: 183192. 

Vrålstadt, T., A. HolstJensen & T. Schumacher 1998. The postfire discomycete Geopyxis carbonaria 

(Ascomycota) is a biotrophic root associate with Norway spruce (Picea abies) in nature. Mol. 

Ecol. 7: 609–616. 

Wang, Z., M. Binder & D.S. Hibbett 2005. Life history and systematics of the aquatic discomycete 

Mitrula (Helotiales, Ascomycota) based on cultural, morphological and molecular studies. Amer. 

J. Bot. 92: 1565–1574. 

176

SterrenparadijS 

Hier aan de kust, de Zeeuwse kust 

Henk remijn 

Poolsterstraat 14 4356 BT Oostkapelle 

Remijn, H. 2007. A paradise for earthstars. Coolia 50(4): 177–180. 

This paper presents an overview of recent finds of Earthstars (Geastrum spp.) in the province of 

Zeeland, with an emphasis on Walcheren. 

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: we hebben het niet over de populaire 

Zeeuwse muziekbands BLØF of RACOON die inmiddels tot nationale popsterren 

zijn gepromoveerd. Nee, de Zeeuwse kust produceert namelijk een geheel ander 

type sterren. We hebben het dan over allerlei soorten aardsterren die we in de binnenduinrand 

kunnen vinden. 

De afgelopen jaren heb ik menig uurtje in de duinen rondgestruind op zoek naar deze 

juweeltjes van paddenstoelen. In de loop van de tijd heb ik aan de Walcherse kust inmiddels 

al een aardig aantal soorten gevonden, en het vinden van aardsterren is voor mij altijd een 

feest. Sommige soorten, zoals de Peperbus (Myriostoma coliforme), zijn internationaal zeer 

zeldzaam. Andere soorten, zoals de Gekraagde aardster (Geastrum triplex), zijn zeer algemeen 

en in allerlei biotopen te vinden. 

Veel soorten aardsterren staan op de rode lijst. Een van de belangrijkste oorzaken van de 

achteruitgang van de aardsterren is wel het dichtgroeien van de duinen. Hierdoor verliezen 

de aardsterren een belangrijk biotoop om zich voort te planten. 

Het herkennen van aardsterren als zodanig is niet zo moeilijk, maar het op naam brengen 

van de soort kan soms toch nog een lastige klus zijn. Belangrijke kenmerken zijn groten- 

f 

'i1 = 0 

" 0 0 CU 

h 

Figuur 1. Belangrijke kenmerken van de mondopening en omgeving. a. gevoord-geplooid met 

duidelijke ringvoor; b. idem, maar laag kegelvormig; c. gevoord-geplooid zonder ringvoor of 

hof; d. gewimperd met ringvoor en hof; e. gewimperd met hof zonder ringvoor; f. gewimperd 

zonder hof of ringvoor; g. idem maar laag kegelvormig; h. meerdere ronde openingen; i.en j. 

onregelmatige opening of scheur zonder mondzone. (Uit Jalink (1995).) 

177

Figuur 2. Kenmerken van de steel en de basis van het bolletje: a. ongesteeld; b. kort gesteeld; 

c. gesteeld met onduidelijke apophyse; d. gesteeld met duidelijke apophyse; e. gesteeld met 

geplooide apophyse. (Uit Jalink (1995).) 

deels macroscopisch waar te nemen. Een enkele keer moet de sporenmaat uitsluitsel geven. 

Kenmerken waar we op moeten letten zijn onder andere de mondopening van het bolletje: die 

mondopening kan geplooid, gevoord of gewimperd zijn (Figuur 1). Is het bolletje gesteeld of 

ongesteeld? Aan de basis van het bolletje zit ook een belangrijk kenmerk, de zgn. apophyse 

(Figuur 2). En zijn de slippen van het stervormige lichaam vlak of krullen ze naar boven of 

beneden? 

Zeeuwse vondsten 

De Gekraagde aardster (zie voorplaat) is op 

Walcheren wel de algemeenste aardster en in de 

binnenduinen van Walcheren overal wel te vinden. 

De duinen bij Dishoek en Valkenisse zijn 

bekende vindplaatsen, maar ook in Oranjezon en 

op de Buitenplaats Berkenbosch worden elk jaar 

wel Gekraagde aardsterren gevonden. Eenmaal 

vond ik tussen Westkapelle en Zoutelande langs 

het fietspad ter hoogte van hotel Zuiderduin het 

spectaculaire aantal van zo’n honderd (100!) 

exemplaren bij elkaar. De Gekraagde aardster is 

een soort die nogal eens in een heksenkring wil 

groeien. Op de Buitenplaats Berkenbosch vonden 

we tijdens een paddenstoelenexcursie van de plantenwerkgroep drie heksenkringen dicht 

bij elkaar. Ook in het Oranjebos groeit al jaren een heksenkring van Gekraagde aardsterren. 

In tegenstelling tot veel andere aardsterren vinden we de Gekraagde aardster voornamelijk op 

voedselrijke, min of meer ruderale plaatsen. In de open buitenduinen vinden we veelal kleine 

soorten, zoals de Kleine aardster (Geastrum minimum) en de Ruwe aardster (G. campestre). 

De Kleine aardster moeten we zoeken in open mosrijke vegetaties met o.a. Duinsterretje. 

In de duinen van Walcheren, en dan met name tussen Domburg en Vrouwenpolder, is de 

Kleine aardster vrij algemeen. De argeloze duinwandelaar zal deze soort niet zo snel opmerken. 

Het is een vrij kleine soort die je gemakkelijk over het hoofd ziet. 

De Ruwe aardster (G. campestre) is een zeldzame soort die in de regel iets groter is dan 

de Kleine aardster. De mondopening samen met het ruwe oppervlak van het bolletje en het 

opkrullen van de slippen bij opdrogen leiden tot een goede determinatie. In het duin is de 

Ruwe aardster te vinden in oppervlakkig ontkalkte duinmosvegetaties. Meestal staan ze meer 

in het open binnenduin. 

178

soort. Het bolletje is kort gesteeld, de mondopening is gevoord-geplooid met een opvallende 

ringvoor. De laatste twee soorten zijn in het verleden al eens meer op Walcheren gevonden. 

In het rapport van Wim Kuijs ‘De paddestoelen van Walcheren’ (1995) worden uit de 

binnenduinen nog drie andere soorten aardsterren vermeld, namelijk de Viltige aardster 

(G. saccatum), de Gewimperde aardster (G. fimbriatum) en de Grote aardster (G. pectinatum). 

Deze laatste drie zijn tot nu toe op Walcheren nog niet teruggevonden. 

Na een oproep in het verenigingsblaadje van de KNNV afdeling Walcheren kreeg ik een 

melding van de Stichting Landschapbeheer Zeeland dat in de duinen van Valkenisse ook 

aardsterren van verschillende grootte waren gevonden. Dat was een interessante mededeling. 

Van de gehele zuidwestkust van Walcheren zijn namelijk alleen vele meldingen van de 

Gekraagde aardster bekend, en tussen Zoutelande en Westkapelle enkele meldingen van de 

Baretaardster. Bij deze nieuwe melding kon wel eens een nieuwe soort voor de zuidwestkust 

van Walcheren zitten. 

Tijdens een excursie begin februari 2007 togen we naar het duin bij Valkenisse. Eerst bekeken 

we de aardstervondsten van de medewerkster van landschapbeheer. En jawel hoor: zij 

had een Forse aardster en een Baretaardster gevonden. Dat was een mooie start. In het duin 

vonden we na verloop van tijd zowaar vijf verschillende aardsterren, te weten: Gekraagde 

aardster, Kleine aardster, Baretaardster, Forse aardster en de Peperbus. Zowaar met stip een 

nieuw sterrenparadijs naast het sterrenparadijs de Vier Hoogten bij Oostkapelle met eveneens 

vijf soorten en Fort den Haak bij Vrouwenpolder met vier soorten aardsterren. 

Blijft de vraag waarom de aardsterren in Valkenisse ineens tevoorschijn komen. Of 

hebben ze hier altijd al gestaan en zijn ze nooit opgemerkt? Dit laatste lijkt me niet onwaarschijnlijk. 

Bij de KNNV-afdeling Walcheren is in de jaren ’70 een inventarisatierapport 

verschenen. Hierin wordt hoofdzakelijk verslag gedaan van de botanische flora, vogels, 

vlinders, zoogdieren. De mycoflora wordt afgedaan met zes soorten, waaronder Gekraagde 

aardster, Gewone morielje (Morchella esculenta) en Vingerhoedje (Verpa conica). Uit deze 

paddenstoelensoorten blijkt dat er is geïnventariseerd in het plantenseizoen, en dat alleen de 

makkelijk herkenbare paddenstoelen zijn genoteerd. In de late herfst was er voor de botanici 

niets meer te zoeken en zijn de verschillende aardsterren, zo ze hier al groeiden, waarschijnlijk 

nooit opgemerkt. 

Een andere hypothese kan zijn dat door de huidige zandsuppleties voor de kust het zand 

meer is gaan stuiven en er meer kalkrijk zand het duin instuift. De groeiomstandigheden voor 

aardsterren kunnen hierdoor gunstiger zijn geworden. Daarnaast wordt er door de Stichting 

Landschapbeheer Zeeland de laatste 5 jaar in het duin beheerswerk uitgevoerd ten bate van 

de duinparelmoervlinder. Hierdoor wordt de vegetatie gemaaid en afgevoerd en struikgewas 

wordt eveneens gerooid en op rillen gezet. Deze beheerwerkzaamheden voor de duinparelmoervlinder 

lijken nu een gunstig neveneffect te hebben voor de aardsterren. 

Literatuur 

Maas Geesteranus, R.A. 1971. Gasteromycetes van Nederland. Coolia 15(3): 49–92. 

Jalink, L.M. 1995. De Aardsterren van Nederland en België. Coolia 38 supplement . 

Kuijs, W.D.J. 1995. De paddestoelen van Walcheren. 

Met dank aan Leo Jalink voor de nadeterminatie van enkele vondsten en het gebruik van 

figuren 1 en 2. De overige figuren zijn overgenomen uit Maas Geesteranus (1971). 

180

Dia’s Digitaliseren: scannen of fotograferen? 

Johan steketee 

Jan Vethlaan 9, 3141 KJ Maassluis 

Steketee, J. 2007. Digitising colour slides – scanning or photography? Coolia 50(4): 181–183. 

Slide projectors have been superseded by beamers. Anyone wishing to make use of colour slides in 

a beamer presentation must digitise them. Two methods, scanning and digital photography, are evaluated. 

Conclusions are: 1) The Epson Perfection 700 is well suited to scanning slides. Its predecessor, 

the Epson Perfection 3200, is also satisfactory and can be obtained via the internet for less than € 100. 

The EP V700 (or V750 Pro) costs more than € 500, but can scan 12 slides at a time – as opposed to 4 

with the EP 3200 – in a very high resolution; 2) Anyone with a Canon digital reflex camera and the EF-S 

60 mm macro lens can digitise slides quickly with results comparable to the EP 3200. 

De laatste tijd wordt heel veel geprojecteerd met beamers in plaats van diaprojectoren. 

Wil je die prachtige dia’s die je ooit hebt gemaakt ook eens op die manier laten 

zien, dan zul je ze moeten digitaliseren. Tot voor kort kon dat alleen met een zeer 

dure diascanner, waarbij vaak de dia uit het raampje gehaald moest worden: een omslachtige 

procedure. 

scannen 

Sinds kort zijn er ook flatbedscanners, bijvoorbeeld de Epson Perfection V700 (of de iets 

duurdere, maar iets snellere V750 Pro), waarmee ook dia’s in hoge resolutie gescand kunnen 

worden. In een speciaal masker kunnen 12 dia’s geklemd worden, en na een Preview (duur 

ongeveer 1,5 min, inclusief opwarmtijd van de lamp) zijn alle 12 dia’s gereed om gescand te 

worden, iedere dia met zijn eigen aparte kleur-, contrast- en helderheidsinstellingen. Zo kan 

men hele series dia’s achtereen scannen, waarbij de totale gemiddelde scantijd minder dan 

een minuut per dia bedraagt voor de 2400 dpi-stand. Voor projectie met een hoogwaardige 

beamer (1400×1050 pixels) is dit meer dan voldoende. Men kan uiteraard ook kiezen voor 

een hogere scanresolutie (4800 dpi) als men van de dia bij voorbeeld een grote poster (60×40 

cm) wil afdrukken. De scantijd wordt dan aanzienlijk langer. Wie meer wil weten over deze 

scanner kan kijken op www.photo-i.co.uk/Reviews/interactive/Epson%20V700/page1.htm 

waar Vincent Oliver alle mogelijke details van deze scanner beschrijft. In dit uitgebreide 

testverhaal vertelt Oliver dat hij aanvankelijk nogal sceptisch stond tegenover een flatbedscanner 

voor dia’s, maar zeer verrast was dat de resultaten nog beter waren dan die met zijn 

Nikon 4000 diascanner. 

Enkele algemene opmerkingen met betrekking tot het scannen: 

1. 

De verleiding is altijd groot om filters als “Unsharp mask” toe te passen (een nogal 

verwarrende term die de indruk wekt alsof er een masker over het beeld wordt gelegd 

om onscherpte te creëren; bedoeld wordt natuurlijk “onscherpte maskeren”) maar zowel 

Vincent Oliver als andere professionals geven er de voorkeur aan om dit, als het al nodig 

zou zijn, pas in een latere bewerking in een fotobewerkingsprogramma (bijv. Photoshop) 

te doen. Daarin kan men onder “Unsharp mask” precies de mate van verscherping instellen 

en het effect ervan van te voren bestuderen. 

181

2. 

3. 

Een stofverwijderingsfilter moet men te allen tijde vermijden. Ik ben daarmee patrijspoortjes 

en lantaarnpaaltjes in het beeld kwijtgeraakt, die het programma gemakshalve 

maar als stof beschouwde. Ook dat kan men beter zelf uitvoeren in Photoshop. 

In scans van een testdia bleek dat de scherpte bij hogere resoluties dan 4800 dpi (de fysieke 

resolutie van de scanner) eerder afnam dan toenam. Misschien rijst de vraag waarom een 

scanner deze hogere resolutiewaarden kent als die toch geen verbetering in de resolutie 

geven en alleen maar leiden tot enorm grote bestanden (bij mij in 12800 dpi meer dan 

500 Mb!). Het antwoord daarop is dat deze hoge scanwaarden de mogelijkheid bieden om 

zeer grote afdrukken te maken zonder dat de afzonderlijke pixels zichtbaar worden (blokkenpatroon). 

De scanner vult als het ware de 4800 aan tot 12800 middels interpolatie. 

Sommige leveranciers willen wel eens schermen met deze zeer hoge resolutiewaarden. 

Men zij gewaarschuwd: probeer altijd de fysieke resolutie te achterhalen. 

fotograferen 

Een tweede mogelijkheid om dia’s te digitaliseren is fotograferen met een digitale camera. 

Mijn eerdere ervaringen met deze vorm van scannen voor presentatie met beamers waren 

ronduit onbevredigend. Vooral te harde kleuren en een te groot contrast vereisten heel veel 

correctiewerk in Photoshop en zelfs dan was het resultaat zeker niet te vergelijken met scans 

van de EP750 Pro. 

Een collega liet mij onlangs mooie resultaten zien van opnamen met de Canon 350D en 

het fameuze Canon EF-S 60 mm Macro-objectief (waarover Mich Buschman ooit in Focus 

schreef: Als ik alleen dit objectief had, zou ik in staat zijn om er een body bij te kopen). Reden 

voor mij om met een Canon 400D en het genoemde objectief eens testdia’s te fotograferen en 

te vergelijken met de scans van de EP 750. 

In eerste instantie gebruikte ik als verlichting 

een soort diasorteerapparaat en de camera 

op statief. Om trillingen te voorkomen kan de 

spiegel van de reflexcamera vooraf worden 

opgeklapt en de sluiter bediend worden met 

een afstandsbediening. Om hele series dia’s 

op deze manier te fotograferen is dit natuurlijk 

wel een wat fragiele opstelling, die grote 

oplettendheid vereist of er niets verschoven 

wordt. Een Repro-standaard (fig. 1), gemaakt 

door Co van Ekeren (www.Ekeren3d.com) is 

daarbij een zeer handig hulpstuk. De testresul- 

Figuur 1. Repro-apparaat voor het fotografetaten lieten zien dat er nagenoeg geen verschil 

ren van dia’s (Co van Ekeren). 

was tussen de Canon-opnamen en de EP750 

scans in 3200 dpi. Voor projectie met beamers 

(1400×1050) is de kwaliteit dus meer dan voldoende en kan men zelfs nog zonder gevaar een 

uitsnede maken. 

Nu zegt zo’n resolutietest natuurlijk nog lang niet alles. Belangrijk is hoe de helderheid, 

de kleurweergave en het contrast van de beelden overkomen. Dat kan men zelf beoordelen in 

Fig. 2 en Fig. 3 waarin links de EP V750 scans staan en rechts de Canon opnamen. Beide opnamen 

zijn gemaakt met diafragmavoorkeuze F/6,3, en een kleine correctie van het contrast 

182

Figuur 2. Digitalisatie van een dia met Vliegenzwammen. Scan met EP V750 in 4800 dpi 

(links) en opnamen met Canon EF-S 60 mm macro-objectief (rechts). 

(−2) en het belichtingsniveau (−1). De witbalans werd handmatig ingesteld door de camera 

te laten kijken naar het witte veld zonder dia. 

conclusies 

1. Voor het scannen van dia’s is de Epson Perfection 700 zeer geschikt. Ook zijn voorganger, 

de Epson Perfection 3200 voldoet uitstekend. Die wordt hier en daar op het internet 

nog wel aangeboden voor een prijs beneden de € 100. De EP V700 (of V750 Pro) kost 

weliswaar meer dan € 500, maar biedt daarvoor wel de mogelijkheid om 12 dia’s - in 

plaats van 4 bij de EP 3200 - tegelijk te scannen in een zeer hoge resolutie. 

2. Wie de beschikking heeft over een Canon digitale spiegelreflex en het Macro objectief 

EF-S 60 mm, kan zeer snel dia’s digitaliseren die vergelijkbaar zijn met de EP 3200 

resultaten. 

Figuur 3. Digitalisatie van een dia met detailrijk landschap. Scan met EP V750 in 4800 dpi 

(links) en opnamen met Canon EF-S 60 mm macro-objectief (rechts). 

183

COLUMN 

DIEVEN EN MOORDENAARS 

U wist het wellicht nog niet, maar onze vereniging heeft een zeker crimineel gehalte. Tijdens 

excursies word ik regelmatig door toevallige passanten vermanend toegesproken als ik een 

geplukt paddenstoeltje zorgzaam in een doosje wil stoppen. Soms zijn dat educatieve terechtwijzingen 

in de trant van: “U moet die paddenstoelen laten staan, want ze zijn nuttig in 

het bos” of, wat assertiever: “Hé daar! Afblijven! Laat anderen er ook van genieten”. Vaker 

word ik regelrecht uitgemaakt voor paddenstoelendief en één maal ben ik uitgescholden voor 

zwamverkrachter. U ziet, dat gaat de verkeerde kant op. 

Maar het kan erger. Een paar jaar terug was ik bij de Westerplas op Schiermonnikoog bezig 

een aardige foto te arrangeren van de Verblekende wasplaat die in deze schrale duinweide 

bij honderden groeide. Ik had één paddenstoeltje geplukt en op zijn zijkant gelegd, zodat de 

onderkant met dooiergele aflopende lamellen goed te zien was. Dat was een voorbijganger 

niet ontgaan. “Paddenstoelenmoordenaar!!!”, beet hij mij toe. Aan zijn toegeknepen ogen 

in een rood aangelopen gezicht viel te zien dat er met hem niet te spotten viel. Ik deed een 

zwakke poging om mijn daad te rechtvaardigen, maar de man vervolgde zijn tocht met straffe 

tred. Met moordenaars discussieert men immers niet. 

Sinds de IVN-campagnes tegen het plukken van paddenstoelen in de jaren zestig en zeventig 

van de vorige eeuw is het respect voor paddenstoelen kennelijk goed verankerd in het 

Nederlandse collectieve bewustzijn. Het heeft ertoe geleid dat binnen mycologische kringen 

het traditionele paddenstoelenmandje taboe geworden is, al is dat voor grote vruchtlichamen 

beslist het beste vervoermiddel. Schielijk plukken en ongezien in een doosje stoppen, dat is 

nu ons credo. 

De laatste jaren is er sprake van enige normvervaging, maar dat wordt vooral toegeschreven 

aan buitenlanders. Polen bijvoorbeeld, die in hun land zijn grootgebracht met het idee 

dat oogsten van wilde paddenstoelen een leuke hobby is en soms een aardige bijverdienste. 

Ze verbazen zich hier over de prachtige boleten die wij in bossen en bermen laten wegrotten 

en ontfermen zich er met graagte over. 

Het algehele respect voor De Paddenstoel heeft z’n positieve kanten. In onze bossen 

staan gelukkig heel wat paddenstoelen, ondanks de hoge recreatiedruk. Slechts zelden worden 

paddenstoelen moedwillig omgeschopt of vernield. Wat dat betreft is een gemiddeld 

bushokje vandaalgevoeliger. En inmiddels vervaardigd van vandaalbestendige materialen. 

Dat kun je van paddenstoelen niet zeggen, enkele stoere boomzwammen als de Tonderzwam 

daargelaten. 

Mycologisch vandalisme komt soms uit onverwachte hoek. In mijn woonplaats Beilen is 

het enige aardige bouwwerk de oude kerk aan het einde van een lange, statige beukenlaan. 

De afgelopen dertig jaar groeiden er nauwelijks paddenstoelen, maar in de natte augustus 

van vorig jaar stond het er plotseling vol met eekhoorntjesbrood, heksenboleten en ander 

schoons. Veel wandelaars genoten van de vroege herfstpracht en iedereen liet de paddenstoelen 

ongemoeid. Zo niet de groendienst van de gemeente, die de anderhalve grasspriet 

zonodig moest maaien. De laan lag bezaaid met brokstukken van paddenstoelen. 

Als ik een paddenstoelenmoordenaar ben, dan is dit optreden van de overheid welhaast 

mycologische genocide! 

184 

door Eef Arnolds

Verwacht en nu Verschenen: 

PhyllotoPsis nidulans 

Bert tolsma 

Couwenhoven 43–16, 3703 EH Zeist 

Tolsma, L.P. 2007. Expected, and now arrived: Phyllotopsis nidulans. Coolia 50(4): 185–186. 

The Orange Mock Oyster was described in part two of the Flora Agaricina Neerlandica although at 

the time it had not yet been found in The Netherlands. This first find from the Amelisweerd estate in the 

province of Utrecht in March 2007 is described and the taxonomy briefly discussed, with a suggestion 

for a Dutch name (Oranje schijnoesterzwam). 

Begin maart 2007 belde Wim Appelhof uit De Bilt mij op of ik naar een vondst van 

hem uit Amelisweerd wilde kijken; hij dacht op beukenhout een soort uit het geslacht 

Hohenbuehelia gevonden te hebben maar was niet overtuigd. Ik bekeek het ook voor 

mij volkomen onbekende materiaal en vond onder de microscoop allantoide sporen, ongeveer 

dubbel zo lang als breed. Dat kon zeker geen Hohenbuehelia zijn, vooral ook omdat de 

karakteristieke, grote, dikwandige cystiden met vaak loslatende kristallenkrans om de top 

ontbraken. Ondertussen belde Wim op met de mededeling dat de sporee van deze soort roze 

was en dat deed het hart plots sneller kloppen, want dat beperkte de zoektocht aanzienlijk. 

Het werd daarna al snel duidelijk dat het hier de eerste vondst in Nederland van Phyllotopsis 

nidulans betrof. Phyllotopsis nidulans (Pers.: Fr.) Singer wordt door Kees Bas in deel 2 van 

FAN beschreven, alsof hij al voorzag dat de soort eerdaags in Nederland zou opduiken. Met 

de volgende beschrijving heb ik materiaal opgestuurd naar Jaap Wisman. 

Beschrijving van de vondst (Plaat 6) 

Op de oprijlaan naar landgoed Oud-Amelisweerd bij Utrecht (km-hok 140 × 453) bovenop 

een boomstronk van een beuk die reeds jaren geleden moet zijn gekapt, groeiden ongeveer 

15 exemplaren van Phyllotopsis nidulans, breed aangehecht aan het rottende hout (Plaat X). 

Materiaal werd meegenomen op 5 maart 2007. Door langdurige regenval waren de vruchtlichamen 

doorweekt en daardoor slecht van kleur en kwaliteit. Ik ben zeker nog een keer of 

vijf gaan kijken of het mogelijk was een paar mooie foto’s te maken, maar dat viel tegen; 

eenmaal doornat is het mooie er definitief af. De hoeden bereiken een breedte van zo’n 11 

cm en staan tot 7 cm van het hout af; de uiteinden van de grotere exemplaren zijn gelobd. De 

hoeden zijn dicht bedekt met (plukjes) haar; alleen de lobben zijn wat kaler. Aan die lobben 

is de kleur van de hoeden nog redelijk te onderscheiden, n.l. bleekoranje; naar de aanhechting 

toe is de kleur van bleekbruin naar wittig. Vooral de lamellen zijn opvallend oranjerood en 

de sporee is lichtoranje tot rozekleurig. Daarnaast zijn de vorm en de grootte van de sporen 

belangrijke kenmerken: boonvormig (allantoid) en ca. 2× zo lang als breed n.l. 5–6 × 2,5–3 

μm. Ook de geur van (rottende) kool bij vooral opdrogende exemplaren is zeer karakteristiek 

en smakelijk is hij zeker niet. 

Phyllotopsis nidulans wordt nogal eens verward met Paxillus (Tapinella) panuoides, de 

Ongesteelde krulzoom, die in z’n typische vorm bruin is met een olijfzweem en vaak naar 

185

anijs ruikt. In tegenstelling 

tot Phyllotopsis 

nidulans veroorzaakt 

deze Paxillus bruinrot 

en groeit hij uitsluitend 

op naaldhout (dikwijls 

op bewerkt hout). 

Ook de soorten uit het 

geslacht Crepidotus 

(oorzwammetjes) vertonen 

overeenkomst, 

maar zijn doorgaans 

bleker van kleur, het oppervlak 

van de hoed is 

glad en de sporee meer 

(ijzer)roestkleurig. 

Er zijn diverse pogingen gedaan deze soort – de enige in het geslacht Phyllotopsis, hoewel 

Jaap in de literatuur ook nog de naam subnidulans tegenkwam – in een ander genus onder te 

brengen en wel in de genera Agaricus, Crepidotus, Panus, Panellus en Pleurotus. Toch bleek 

hij uiteindelijk daar niet te handhaven en kreeg/hield zo zijn eigen genusnaam, Phyllotopsis 

nidulans. Phyllon = blad en opsis = gelijkend op; gelijkend op een herfstblad. Bij nidulans 

moeten we denken aan iets dat op een nest lijkt. 

Wat de naamgeving in de ons omringende landen betreft wordt de kleur van de vruchtlichamen 

gebruikt om hem in de eigen taal aan te duiden. In het Duits heet hij Orangeseitling 

en in het Engels Orange Mock Oyster. Een passende naam in het Nederlands zou daarom 

kunnen zijn: Oranje schijnoesterzwam. In de literatuur zijn veel afbeeldingen van deze soort 

te vinden; hieronder een kleine selectie. 

Met dank aan Jaap Wisman voor waardevolle aanwijzigingen en literatuurgegevens. 

literatuur 

Bas, C. 1990. Phyllotopsis. Flora Agaricina Neerlandica, vol. 2. Balkema, Rotterdam. 

Breitenbach, J & Kränzlin, F. 1991. Pilze der Schweiz. Deel 3. Mykologia Verlag, Luzern. 

Courtecuisse, R & Duhem, B. 1994. Les Champignons de France, Eclectis. 

Hrouda, P. 2001. Pleurotoid fungi of the family Polyporaceae, in the Czech republic and Slovakia. 

Czech Mycol. 53: 29–88. 

Ludwig, E. 2001. Pilzkompendium. Band 1. IHW-Verlag. 

Moser, M.M. 1983. Die Röhrlinge und Blätterpilze. Kleine Kryptogamenflora, Band IIb/2. Gustav 

Fischer Verlag, Stuttgart. 

Ryman, S & Holmåsen, I. 1992. Pilze. Bernhard Thalacker Verlag, Braunschweig. 

186

CRISTELLA–WEEKEND MEI 2007 

Bernhard de Vries 1 & Hermien Wassink 2 

1 Roerdomplaan 222, 7905 EL Hoogeveen 

2 Wiersseweg 22, 7261 AB Ruurlo 

de Vries, B. & Wassink, H. 2007. The Aphyllophorales weekend of May 2007. Coolia 50(4): 187– 

191. 

The Aphyllophorales working group “Cristella” met over the weekend of 4–6 May 2007 near Winterswijk. 

We report on some of the interesting species found there and compare some records in the last 

plot with observations on Juniper and Yew made in 1979 and 1988. 

Het was al enige tijd zomers en het leek alsof het nooit meer anders zou worden. Toen 

we aankwamen, op 4 mei, en moesten kiezen waar we onze maaltijden zouden nuttigen 

werd het al heel gauw buiten onder de parasol. Dankzij het mooie weer hebben 

we deze keus later niet betreurd. Op deze manier hielden we werkruimte genoeg over in ons 

gasthuis “De Rekelershof” aan de Vosseveldseweg 17, 7107 AD te Winterswijk – Kotten. U 

merkt al: we moeten zuinig zijn op het adres, niet vergeten. Alles was er zo goed ingericht en 

schoon dat het verblijf daar voor herhaling vatbaar is. We sliepen in tweepersoonskamers of 

in kleine zaaltjes. Er was een nette keuken beschikbaar en dankzij het mooie weer hadden we 

plenty werkruimte. De omgeving is rijk aan leuke bosjes die eventueel lopend of op de fiets 

kunnen worden bereikt. 

Onze vrijdagmiddagexcursie ging naar twee bosjes dichtbij in de buurtschap Kotten en 

een paar enthousiastelingen besloten die dag in nog een derde te kijken. 

Op zaterdag gingen we per fiets naar het walhalla voor vegetatiekundigen: Bekendelle 

waar de “bek” zover was opgedroogd dat we er helemaal doorheen konden. Op verzoek 

hebben we nog gezocht naar Taxusbomen. In 1988 waren hierop namelijk leuke korstjes 

gevonden. Het resultaat van deze survivaltocht was slechts één oude Taxus zonder het zo 

begeerde dode hout. Daarna was Vragenderveen aan de beurt en daarna verkozen de topfitten 

nog een tochtje naar Wooldseveen; terwijl de rest min of meer uitgeput de gehuurde 

fietsen weer inleverde. 

Op zondag ten slotte kwam Willinks Weust aan de beurt, waar we ons de hele morgen in 

het fraaie parklandschap hebben vermaakt. 

Beken en bosjes 

Zodra de werkzaal is ingericht en de weekendtas onder een bed geslingerd begint het tijdelijk-thuis 

gevoel en wil je naar buiten. Dicht bij ons logeeradres stonden bosjes-naast-de 

beek op de kaart en die combinatie lijkt veelbelovend, te meer daar het dezelfde beek (de 

Bovenslinge) betrof als die van Bekendelle (de Slinge). Bovendien hadden we ze al gezien 

vanaf de weg N319; dus een gemakkelijk doelwit. Het eerste beekbos was landschappelijk 

al zeer fraai. De stroom meanderde onder de hangende bomen door en de zon speelde in het 

water. Dood hout was er ook genoeg; alleen waren we al spoedig door het terrein heen. De 

teller bleef staan op 39 soorten, ondanks de pogingen om met behulp van Asco’s en Myxo’s 

het aantal wat op te schroeven. 

187

Iets dichter bij huis waren nog andere bosrestanten waar we, heel verrassend, nog een 

Grote aardster (Geastrum pectinatum) vonden. Overigens was het een beetje armoe troef met 

10 soorten. 

Een bijzondere vondst aan de beek 

De eerste Nederlandse vondst van Cristinia rhenana Grosse-Brauckm. was in 2002 in een 

rommelbosje bij de Slinge in Borculo. Bij toeval werd toen de vluchtige violetkleuring vastgesteld 

hetgeen een zeer constant en kenmerkend detail van deze vrij zeldzame paddenstoel 

blijkt te zijn. De determinatie werd bevestigd door Dr. Grosse-Brauckmann, de auteur van 

deze soort. Ook de (2 e ?) vondst tijdens dit weekend werd gedaan in de beekberm van de 

Bovenslinge, op een dode loofhouttak met een doorsnee van ca. 15 cm (Plaat 5). Het korstje 

is in verse toestand crèmekleurig en krijgt na droging een opvallend licht zalmroze kleur. 

Het dunne vruchtlichaam zit losjes op het substraat, het hymenium is spinnenwebachtig 

met een vezelige gemakkelijk te verwijderen rand. Een druppel KOH op het (liefst verse) 

vruchtlichaam vertoont onmiddellijk een violetverkleuring die zeer snel weer verdwenen 

is en vaak een gele vlek achterlaat (zie foto; de inzet is van een opname direct na de druppel 

KOH). Microscopisch is er ook het een en ander te zien (figuur 1). Opvallend zijn de 

siderofiele korrels in de onrijpe basidiën, het kenmerk waaraan dit geslacht zijn Nederlandse 

naam (Krentebrijkorstje) te danken heeft. In katoenblauw zijn deze korrels goed zichtbaar. 

De basidiën meten 22–28 × 5–7 μm. De cyanofiele sporen zijn dikwandig, vaak enigszins 

hoekig, meestal met één grote oliedruppel en ze meten (4)4,5–6(6,5) μm. Basidiën en hyfen 

met gespen, hyfen 3,5–5 μm. Subiculumhyfen 4–7(8) μm, af en toe zonder gespen, wat binnen 

het geslacht Cristinia kenmerkend is voor deze soort. 

10llm = 7 

Figuur 1. Cristinia rhenana. Sporen, basidiën met siderofiele korrels, en hyfen met of zonder 

gespen. Tekening: Hermien Wassink. 

188

zwam); een soort die slechts af en toe op naaldhout te vinden is. De score voor Bekendelle 

kwam hiermee op 63 soorten uit. 

De tocht naar Vragenderveen gaf ons geen mycologische stimulansen. Was het daarom 

dat we in dit bos om het veen niet meer vonden dan 26 soorten? De topervaring was een natte 

plek met Waterviolieren. Mycologisch waren Vlokkig veenmosklokje (Galerina paludosa) 

en Veenmosgrauwkop (Tephrocybe palustris) wel aardig. De korstjes veroorzaakten geen 

verrukte uitroepen. 

Taxus 

Het laatste terrein, Willinks Weust op zondagmorgen, gaf ons genoeg dood hout voor vele 

kruiwagens vol korstjes. De inheemse naaldbomen Jeneverbes en Taxus kwamen ruimschoots 

aan bod. De in Bekendelle lang vergeefs gezochte Jeneverbeskorstzwam (Amylostereum 

laevigatum; Plaat 7) vonden we hier op de zelfde plek als op 22 november 1988 op Taxus. 

Was het voorheen een klein plekje waar ik indertijd een helft van had geoogst, nu was het 

behoorlijk veel meer en niet alleen aan de uiterste stamvoet maar ook iets hoger. 

Het was de enige ontdekte groeiplaats, in tegenstelling tot 1988 toen de soort ook groeide 

op andere plekjes op kaal hout en op een liggende tak. 

Verder viel het aantal soorten op Taxus een beetje tegen. In het verleden zaten er meer soorten. 

Het aantal soorten op Jeneverbes was daarentegen juist groter (zie Tabel 1). Waarschijnlijk 

is dat te danken aan het feit dat veel dikke Jeneverbestakken geheel of gedeeltelijk waren 

afgebroken. Het aantal takken met Kristalstertandjeszwam (Resinicium bicolor) was in beide 

periodes op Jeneverbes talrijk; een combinatie die ik verder, in 42 jeneverbesterreinen, alleen 

maar vond bij Ommen (Eerderveld) en bij Rijssen (Brekeld). De Penseeltandjeszwam 

(Hyphodontia nespori) was in het verleden al talrijk op dood Taxushout (Bekendelle in 1988 

Tabel 1. Vergelijking van de vondsten op Taxus en Jeneverbes in de jaren 1979 en 1988 met 

die in 2007. x = aanwezig, ! = talrijk. 

79-88 2007 79-88 2007 

Jenev. Jenev. Taxus Taxus 

Amylostereum laevigatum x x x 

Botryobasidium subcoronatum x 

Ceratobasidium cornigerum x 

Cerocorticium confluens x x 

Dacrymyces stillatus x x 

Flagelloscypha minutissima x 

Hyphodontia alutaria x 

Hyphodontia nespori x x x 

Orbilia luteorubella x 

Pellidiscus pallidus x 

Resinicium bicolor x ! x ! 

Rogersella sambuci x 

Sistotrema brinkmannii x 

Sistotrema efibulatum x 

Trechispora cohaerens x 

Trechispora mollusca x 

190

meer dan 20 vondsten). Tegenwoordig zit deze soort op bijna elke dode naaldhoutstam en 

soms zelfs op dood loofhout. In de tabel is ook mooi te zien dat Dacrymyces in het natte 

seizoen gemakkelijker wordt gevonden dan in een droge meimaand. 

Natuurlijk hebben we ook andere houtsoorten bekeken. Op Haagbeuk werd Melogramma 

campylosporium gevonden en op een toevallig in de berm gevonden tak van Ratelpopulier 

zat de Roze populierenschorszwam (Peniophora polygonia). Van de eerste vindt u een beschrijving 

in de Vries et al. (2006) op blz. 193. Peniophora polygonia is een stevig vuilroze 

korstje met een bultig uiterlijk dat uitsluitend op populieren voorkomt. 

Over het hele weekend werden 130 soorten genoteerd en dat is in een droge lente geen 

slechte score. 

Het fijne van korstjes verzamelen is dat je niet alleen in het veld geniet maar ook thuis 

veel moois vindt. Het is gewoon twee maal feest en het weekend laat soms heel lange sporen 

achter. 

Literatuur 

Arnolds, E. & al. 1995. Overzicht van de Paddestoelen in Nederland. NMV 

de Vries, B.W.L. & Kuyper, Th.W. 1990. Holzbewohnende Pilze auf Eibe (Taxus baccata). Zeitschr. 

Mykologie 56: 87–94 

de Vries, B.W.L., Dam, N. & Wassink, H. 2006. Op stap met polderjongens. Coolia 49(4): 191–196. 

Scytinostroma hemidichophyticum (Rondsporige stinkkorstzwam) (Foto: Nico Dam) 

191

UITBREIDING NEDERLANDSE NAMENLIJST VOOR 

ASCOMYCETEN 

Henk Lammers, Leon Raaijmakers en Hans van Hooff 

Natuurstudiegroep “Coalescens”, Hoofdstraat 92, 5706 AM Helmond 

Lammers, H., Raaijmakers, L. & van Hooff, H. 2007. Expanded Dutch Name List for ascomycetes. 

Coolia 50(4): 192–227. 

With the 1995 Checklist of Dutch Macromycetes vernacular names were introduced for many ascometes. 

Since then, numerous additional species of ascomycetes have been found in The Netherlands. 

With this paper, in collaboration with the Society’s Commission on Vernacular Names, the authors now 

provide an update of Dutch names for ascomycetes, covering all records up to about december 2006. 

The table comprises new Dutch names for 733 species of ascomycetes, in the following format: Column 

1: Registration number in the Netherlands’ fungus mapping database; column 2: scientific name; 

column 3: proposed vernacular name. 

Het heeft iets weg van een “continuing story”. Nadat de Nederlandse namenlijst voor 

Myxomyceten werd gepubliceerd in Coolia 43-3, werd vervolgens de Nederlandse 

Namenlijst voor Aphyllophorales en Phragmobasidiomycetes uitgebreid in Coolia 

45-2. Voor de Myxomyceten kwam er nog een vervolg met de publicatie van de Standaardlijst 

voor Nederlandse Myxomyceten (Slijmzwammen) in Coolia 49-4. 

Er ontbrak nog een grote groep in dit geheel en dat waren de Ascomyceten. Bij het verschijnen 

van het Overzicht van de Paddestoelen in Nederland werd aan een groot aantal 

soorten een Nederlandse naam toebedeeld, waarvan met name de Sinterklaasschijfjes breed 

werden uitgemeten in de landelijke media. Maar na het verschijnen van het overzicht werd 

het stil. Niet met de Ascomyceten want dankzij beter toegankelijke literatuur stijgt de belangstelling 

voor deze groep bij de Nederlandse mycologen. Dit blijft niet onopgemerkt, 

want met name het aantal soorten dat als “nieuw” voor ons land wordt ontdekt, vormt het 

leeuwendeel in vergelijking met de vondsten uit andere groepen. 

Een probleem, dat ook al voor de Aphyllophorales en Phragmobasidiomycetes werd gesignaleerd 

doet zich in minstens gelijke mate voor bij de Asco’s. Het barst van de synoniemen 

en steeds weer nieuwe inzichten in de nomenclatuur laten om de haverklap de wetenschappelijke 

namen weer veranderen. Alleen dit gegeven vraagt al om een meer stabiele factor en 

dat kunnen de Nederlandse namen zijn. Dat hiermee de mycologie ook beter toegankelijk 

wordt voor niet-mycologen behoeft geen nadere uitleg. 

Na een lange voorbereiding en dankzij de Nederlandse namencommissie, waarvan Joop 

Kortselius na enige tijd het voortouw nam, kon de klus worden geklaard. Ruben Walleyn zit 

namens de Belgische mycologen in deze commissie en zorgde voor de afstemming over de 

grens. Tot slot willen wij Stip Helleman nog bedanken die de conceptlijst nog van kritische 

opmerkingen heeft voorzien. 

192

B 

844.04.0 Anthostomella phaeosticta (Berk.) Sacc. Grasschoorsteentje 

Anthostomella punctulata (Roberge ex Desm.) Sacc. Stippelschoorsteentje 

844.02.0 Anthostomella rubicola (Speg.) Sacc. & Trotter Braamschoorsteentje 

A70.00.0 Apiognomonia Höhn. Snavelkogeltje p.p. 

Apiognomonia errabunda (Roberge ex Desm.) Höhn. Beukenbladsnavelkogeltje 

A70.01.0 Apiognomonia erythrostoma (Pers.) Höhn. Steenvruchtsnavelkogeltje 

A71.00.0 Apioplagiostoma M.E.Barr Snavelkogeltje p.p. 

A71.01.0 Apioplagiostoma carpinicola (Höhn.) M.E.Barr Haagbeuksnavelkogeltje 

838.00.0 Apioporthe Höhn. Uitbreekkogeltje p.p. 

838.01.0 Apioporthe vepris (Delacr.) Wehm. Kleinsporig uitbreekkogeltje 

891.00.0 Apiosordaria Arx & W.Gams Punthoofdje p.p. 

891.01.0 Apiosordaria verruculosa (C.N.Jensen) Arx & W.Gams 

Wratsporig punthoofdje 

892.00.0 Apiospora Sacc. Zoolspoortje p.p. 

892.01.0 Apiospora montagnei Sacc. Graszoolspoortje 

892.02.0 Apiospora parallela (P.Karst.) Sacc. Hennegraszoolspoortje 

Apiosporopsis (Trav.) Mar. Dekselkogeltje 

Apiosporopsis carpinea (Fr.) Traverso Bladdekselkogeltje 

A72.00.0 Arachnocrea J.Moravec Webkogeltje 

A72.01.0 Arachnocrea stipata (Fuckel) J.Moravec Bleek webkogeltje 

553.03.0 Arachnopeziza candidofulva (Schwein.) Korf Bont spinragschijfje 

Arachnopeziza variepilosa (R.Galan & Raitv.) Huhtinen 

Bescheiden spinragschijfje 

805.00.0 Arnium Nitschke ex G.Winter Spinselbolletje 

805.02.0 Arnium apiculatum (Griffiths) N.Lundq. Klitspinselbolletje 

805.01.0 Arnium olerum (Fr.) N.Lundq. & J.C.Krug Koolspinselbolletje 

Arthrocladiella Vassilkov Meeldauw p.p. 

Arthrocladiella mougeotii (Lév.) Vassilkov Boksdoornmeeldauw 

554.24.0 Ascobolus elegans J.Klein Elegant spikkelschijfje 

554.23.0 Ascobolus epimyces (Cooke) Seaver Tonvormig spikkelschijfje 

556.00.0 Ascocorticiellum Jülich & B. de Vries Zakwaasjeszwam 

555.00.0 Ascocorticium Bref. Schorsvlekje p.p. 

807.00.0 Ascodichaena Butin Kloofjeszwam 

807.01.0 Ascodichaena rugosa Butin Slakkenkloofjeszwam 

559.00.0 Ascotremella Seaver Zakjestrilzwam 

559.01.0 Ascotremella faginea (Peck) Saev. Beukenzakjestrilzwam 

894.00.0 Ascotricha Berk. Kroeshaarzwam 

894.01.0 Ascotricha bosei D.Hawksw. Stengelkroeshaarzwam 

894.02.0 Ascotricha chartarum Berk. Afvalkroeshaarzwam 

Asteromassaria Höhn. Joekelspoorzwam p.p. 

Asteromassaria macrospora (Desm.) Höhn. Beukenjoekelspoorzwam 

Balsamia vulgaris Vittad. Gewone balsemtruffel 

563.00.0 Belonium Sacc. Mollisia p.p. 

Belonium excelsius (P.Karst.) Boud. Langsporige kristalmollisia 

563.02.0 Belonium incurvatum Graddon Gevlekte mollisia 

564.01.0 Belonopsis graminea (P.Karst.) Sacc. & P.Sydow Grootsporige grasviltmollisia 

Belonopsis iridis (P.Crouan & H.Crouan) Graddon Oevermollisia 

644.31.0 Belonopsis junciseda (P.Karst.) Le Gal & F.Mangenot 

Langsporige russenmollisia 

194

C 

782.00.0 Berlesiella Sacc. Stromabesje 

782.01.0 Berlesiella nigerrima (R.R.Bloxam ex Currey) Sacc. Groensporig stromabesje 

744.00.0 Bertia De Not. Wrattenzwammetje 

744.01.0 Bertia moriformis (Tode : Fr.) De Not. Moerbeiwrattenzwammetje 

Bertiella (Sacc.) Sacc. & P.Syd. Knapzakzwammetje p.p. 

Bertiella rhodospila (Berk. & M.A.Curtis) M.E.Barr Spletig knapzakzwammetje 

566.05.0 Bisporella scolochloae (De Not.) Spooner Rietschijfzwammetje 

Blumeria Golovin ex Speer Meeldauw p.p. 

Blumeria graminis (DC.) Speer Grasmeeldauw 

895.00.0 Blumeriella Arx Bladschijfje p.p. 

895.01.0 Blumeriella jaapii (Rehm) Arx Vleeskleurig bladschijfje 

Bombardia Fr. Raketje 

Bombardia bombarda (Batsch Fr.) Schröt. Houtraketje 

Bombardioidea C.Moreau ex N.Lundq. Mestbommetje 

Bombardioidea stercoris (DC.) N.Lundq. Grootsporig mestbommetje 

896.00.0 Botryosphaeria Ces. & De Not. Clusterkogeltje 

Botryosphaeria obtusa (Schwein.) Shoemaker Takclusterkogeltje 

896.01.0 Botryosphaeria rhodina (Berk. & M.A.Curtis) Arx Gewoon clusterkogeltje 

896.02.0 Botryosphaeria stevensii Shoemaker Essenclusterkogeltje 

Botryotinia calthae Hennebert & M.E.Elliott Dotterknolkelkje 

Botryotinia ficariarum Hennebert Speenkruidknolkelkje 

589.00.0 Brunnipila Baral Franjekelkje p.p. 

589.17.2 Brunnipila fagicola (W.Phillips) Baral Beukennapfranjekelkje 

848.00.0 Bryoscyphus Spooner Moskommetje 

848.03.0 Bryoscyphus atromarginatus Verkley, Aa & G.W. de Cock 

Rouwrandmoskommetje 

848.01.0 Bryoscyphus dicrani (Ade & Höhn.) Spooner Gaffeltandmoskommetje 

870.00.0 Bryostroma Döbbeler Moskogeltje 

870.01.0 Bryostroma trichostomi (Rolland) Döbbeler Bladokselmoskogeltje 

627.00.0 Byssonectria P.Karst. Zandschijfje 

897.00.0 Calonectria De Not. Meniezwammetje p.p. 

897.02.0 Calonectria colhounii Peerally Azaleameniezwammetje 

897.03.0 Calonectria crotalariae (Loos) D.K.Bell & Sobers Kasmeniezwammetje 

897.01.0 Calonectria theae Loos Rododendronmeniezwammetje 

808.00.0 Calosphaeria Tul. & C.Tul. Nestbolletje p.p. 

Calosphaeria cyclospora (Kirschst.) Petr. Hoefsporig nestbolletje 

Calosphaeria dryina (Currey) Nitschke Eikennestbolletje 

808.01.0 Calosphaeria pulchella (Pers. : Fr.) J.Schröt. Verborgen nestbolletje 

Calosphaeria wahlenbergii Nitschke Kringnestbolletje 

Calospora Sacc. Perforeerzwam p.p. 

Calospora arausiaca (Fabre) Sacc. Eikenperforeerzwam 

Calycellina chlorinella (Ces.) Dennis Brandneteldonsschijfje 

569.02.0 Calycellina dennisii Raschle Loofdonsschijfje 

569.06.0 Calycellina fagina (Ant.Schmidt & Arendh.) Baral Beukendonsschijfje 

569.05.0 Calycellina ochracea (Grelet & De Crozals) Dennis Molmdonsschijfje 

Calycellina phalaridis (Lib. ex P.Karst.) Höhn. Rietgrasdonsschijfje 

569.01.0 Calycellina populina (Fuckel) Höhn. Populierendonsschijfje 

Calycina cruentata (P.Karst.) O.Kuntze Russenpoederkelkje 

849.01.0 Calycina discreta (P.Karst.) Kuntze Klein poederkelkje 

195

Links: Cercophora coprophila (Ruig mestpiekhaartonnetje). Rechts: Coronophora gregaria 

(Kuddespaanzakje). 

Camarops lutea (Alb. & Schwein. : Fr.) Shear Geelvlekkige kogelzwam 

898.00.0 Capnodium Mont. Roetpeertje 

898.01.0 Capnodium salicinum Mont. Wilgenroetpeertje 

Capnodium tiliae (Fuckel) Sacc. Linderoetpeertje 

A56.00.0 Capronia Sacc. Kransbolletje 

Capronia moravica (Petr.) E.Müll., Petrini, P.J.Fisher, Samuels & Rossman 

Kleinsporig kransbolletje 

A56.01.0 Capronia pilosella (P.Karst.) E.Müll., Petrini, P.J.Fisher, Samuels & Rossman 

Variakransbolletje 

Capronia pulcherrima (Munk) E.Müll., Petrini, P.J.Fisher, Samuels & Rossman 

Muurspoorkransbolletje 

Caryospora De Not. Kruikje p.p. 

Caryospora striata (Niessl) Scheinpflug Streepsporig kruikje 

875.00.0 Caudospora Starbäck Dropschijfje 

875.01.0 Caudospora taleola (Fr. : Fr.) Starbäck Eikendropschijfje 

563.00.0 Cejpia Velen. Mollisia p.p. 

563.01.0 Cejpia hystrix (De Not.) Baral Pijpenstrootjesmollisia 

572.00.0 Cenangiopsis Rehm Splijter p.p. 

572.01.0 Cenangiopsis quercicola (Romell) Rehm Eikenbastsplijter 

573.00.0 Cenangium Fr. : Fr. Splijter p.p. 

573.01.0 Cenangium acicolum (Fuckel) Rehm Dennennaaldsplijter 

573.02.0 Cenangium ferruginosum Fr. : Fr. Dennenbastsplijter 

Ceratocystis Ellis & Halsted Kogelbuisje p.p. 

Ceratocystis adiposa (E.J.Butler) C.Moreau Halvemaansporig kogelbuisje 

Ceratocystis autographa B.K.Bakshi Bastkevergalkogelbuisje 

Ceratocystis fimbriata Ellis & Halsted Hoedsporig kogelbuisje 

Ceratocystis pilifera (Fr.) C. Moreau Ambrosiakeverkogelbuisje 

Ceratocystis stenoceras (Robak) C.Moreau Obscuur kogelbuisje 

809.00.0 Ceratosphaeria Niessl Stekelbolletje p.p. 

809.01.0 Ceratosphaeria lampadophora (Berk. & Broome) Niessl 

Loofhoutstekelbolletje 

196

787.00.0 Cercophora Fuckel Piekhaartonnetje 

787.01.0 Cercophora arenicola R.Hilber Zandpiekhaartonnetje 

787.03.0 Cercophora caudata (Currey) N.Lundq. Verzonken piekhaartonnetje 

Cercophora coprophila (Fr.) N.Lundq. Ruig mestpiekhaartonnetje 

Cercophora mirabilis Fuckel Gekraagd piekhaartonnetje 

787.04.0 Cercophora solaris (Cooke & Ellis) R.Hilber & O.Hilber 

Geschoren piekhaartonnetje 

787.02.0 Cercophora sulphurella (Sacc.) R.Hilber Groengeel piekhaartonnetje 

Ceriophora v. Höhn. Barcodezwammetje 

Ceriophora palustris ( Berk. & Broome) Zeggebarcodezwammetje 

Ceriospora Niessl Knikkertje p.p. 

Ceriospora dubyi Niessl Hopknikkertje 

A63.01.0 Ceriospora polygonacearum (Petr.) Piroz. & Morgan-Jones 

Pluggenknikkertje 

899.00.0 Chaetapiospora Petr. Zoolspoortje p.p. 

899.01.0 Chaetapiospora rhododendri (Tengwall) Arx Rododendronzoolspoortje 

781.00.0 Chaetomium Kunze : Fr. Kwastkopje p.p. 

Chaetomium atrobrunneum L.M.Ames Stijfharig kwastkopje 

781.02.0 Chaetomium bostrychodes Zopf Spiraalharig kwastkopje 

781.03.0 Chaetomium crispatum (Fuckel) Fuckel Kronkelharig kwastkopje 

781.01.0 Chaetomium elatum Kunze : Fr. Antenneharig kwastkopje 

Chaetomium erectum Skolko & J.W.Groves Geweiharig kwastkopje 

781.04.0 Chaetomium globosum Kunze : Fr. Kromharig kwastkopje 

781.05.0 Chaetomium gracile Udagawa Sierharig kwastkopje 

781.06.0 Chaetomium indicum Corda Gaffelharig kwastkopje 

781.07.0 Chaetomium murorum Corda Stafharig kwastkopje 

781.08.0 Chaetomium seminudum L.M.Ames Dunharig kwastkopje 

714.00.0 Chaetosphaerella E.Müll. & C.Booth Viltzwam 

714.02.0 Chaetosphaerella fusca (Fuckel) E.Müll. & C.Booth Donkergrijze viltzwam 

714.01.0 Chaetosphaerella phaeostroma (Durieu & Mont.) E.Müll. & C.Booth 

Zwarte viltzwam 

777.00.0 Chaetosphaeria Tul. & C.Tul. Tweespanzwam 

777.03.0 Chaetosphaeria callimorpha (Mont.) Sacc. Bramentweespanzwam 

777.04.0 Chaetosphaeria innumera Berk. & Broome ex Tul. & C.Tul. 

Kale tweespanzwam 

777.01.0 Chaetosphaeria myriocarpa (Fr.) C.Booth Ruwe tweespanzwam 

845.01.0 Chaetosphaeria ovoidea (Fr.) Constant., K.Holm & L.Holm 

Gewone tweespanzwam 

777.02.0 Chaetosphaeria pulviscula (Currey) C.Booth Stoffige tweespanzwam 

Chaetosphaeria vermicularioides (Sacc. & Roum.) W.Gams & Hol.-Jech. 

Gebroken tweespanzwam 

617.01.0 Cheilymenia carota (Boedijn & Overeem) Vals borstelbekertje 

Choiromyces Vittad. Meandertruffel 

Choiromyces meandriformis Vittad. Gewone meandertruffel 

577.11.0 Ciboria juncorum Velen. Russenmummiekelkje 

720.00.0 Ciliolarina Svrček Rijpkelkje p.p. 

720.01.0 Ciliolarina laricina (Raitv.) Svrček Lariksrijpkelkje 

Ciliolarina ligniseda (Velen.) Svrček Naaldhoutrijpkelkje 

720.03.0 Ciliolarina neglecta Huhtinen Dennenrijpkelkje 

Ciliolarina pinicola (Henn. & Plöttn.) Huhtinen Grootsporig rijpkelkje 

197

Cistella albidolutea (Feltgen) Baral Bosbiesrijpkelkje 

Cistella deflexa (Graddon) Raitviir Wandelstokrijpkelkje 

578.06.0 Cistella geelmuydenii Nannf. Askleurig rijpkelkje 

Cistella graminicola (Raitviir) Raitviir Moerasrijpkelkje 

Clypeosphaeria Fuckel Schoorsteentje p.p. 

Clypeosphaeria perfidiosa (De Not.) M.E. Barr Esdoornschoorsteentje 

A49.00.0 Coccomyces De Not. Kronkelstafje 

A49.01.0 Coccomyces coronatus (Schumach.) De Not. Bladkronkelstafje 

779.00.0 Coleroa Rabenh. Kraterbultje 

779.01.0 Coleroa robertiani (Fr.) E.Müll. Robertskruidkraterbultje 

738.00.0 Colpoma Wallr. Spleetlip p.p. 

738.01.0 Colpoma quercinum (Pers. : Fr.) Wallr. Eikenspleetlip 

Colpoma crispum (Pers. : Fr.) Sacc. Brede spleetlip 

784.00.0 Coniochaeta (Sacc.) Cooke Korrelkernzwam 

784.04.0 Coniochaeta angustispora D.Hawksw. & H.Y.Yip Smalsporige korrelkernzwam 

784.05.0 Coniochaeta hansenii (Oudem.) Cain Veelsporige korrelkernzwam 

784.06.0 Coniochaeta leucoplaca (Berk. & Ravenel) Cain Korte mestkorrelkernzwam 

784.02.0 Coniochaeta ligniaria (Grev.) Massee Houtkorrelkernzwam 

784.03.0 Coniochaeta malacotricha (Auersw. ex Niessl) Traverso 

Dennenkorrelkernzwam 

Coniochaeta pulveracea (Ehrh. : Fr.) Munk Kortharige korrelkernzwam 

784.07.0 Coniochaeta scatigena (Berk. & Broome) Cain Lange mestkorrelkernzwam 

784.08.0 Coniochaeta subcorticalis (Fuckel) Munk Verborgen korrelkernzwam 

784.01.0 Coniochaeta velutina (Fuckel) Cooke Fluwelige korrelkernzwam 

A01.00.0 Coniochaetidium Malloch & Cain Spleetbolletje p.p. 

A01.01.0 Coniochaetidium savoryi (C.Booth) Malloch & Cain Jeneverbesspleetbolletje 

Coprotus disculus Kimbr., Luck-Allen & Cain Doorschijnend mestdwergschijfje 

Cordyceps (Fr. : Fr.) Link Parasietknotszwam 

Coronophora Fuckel Spaanzakje p.p. 

Coronophora gregaria (Lib.) Fuckel Kuddespaanzakje 

A02.00.0 Corynascus Arx Spleetbolletje p.p. 

A02.01.0 Corynascus sepedonium (C.W.Emmons) Arx Piekhaarspleetbolletje 

Coryne Nees Glibberzwam p.p. 

Coryne atrovirens (Pers. : Fr.) Sacc. Knotsglibberzwam 

585.00.0 Crumenulopsis J.W.Groves Groepsschoteltje 

585.01.0 Crumenulopsis pinicola (Rebent.) J.W.Groves Dennengroepsschoteltje 

758.00.0 Cryptodiaporthe Petr. Uitbreekkogeltje p.p. 

758.02.0 Cryptodiaporthe aesculi (Fuckel) Petr. Kastanjeuitbreekkogeltje 

Cryptodiaporthe aubertii (Westendorp) Wehm. Gageluitbreekkogeltje 

Cryptodiaporthe castanea (Tul.) Wehrmeyer Bobbeluitbreekkogeltje 

758.03.0 Cryptodiaporthe hystrix (Tode : Fr.) Petr. Zwartlinie-uitbreekkogeltje 

Cryptodiaporthe populea (Sacc.) Butin ex Butin Populierenuitbreekkogeltje 

758.04.0 Cryptodiaporthe pulchella (Sacc.) Butin ex Butin Peppelbladuitbreekkogeltje 

Cryptodiaporthe pyrrhocystis (Berk. & Broome) Wehm. 

Tandsporig uitbreekkogeltje 

Cryptodiaporthe salicella (Fr.) Petr. Wilgenuitbreekkogeltje 

758.07.0 Cryptodiaporthe salicina (Currey) Wehm. Breedsporig wilgenuitbreekkogeltje 

797.00.0 Cryptodiscus Corda Houtputje 

797.01.0 Cryptodiscus rhopaloides Sacc. Grillig houtputje 

A73.00.0 Cryptosphaeria Ces. & De Not. Lijnkogeltje 

198

Plaat 1. Kleine bruine bekerzwam (Humaria hemisphaerica), vormt ectomycorrhiza met loofen 

naaldbomen. (Foto: Maurice vd Molen) 

Plaat 2. Geel varkensoor (Flavoscypha cantharellus = Otidea concinna), zeer waarschijnlijk 

ectomycorrhizavormend, net als andere Otidea-soorten. (Foto: Nico Dam) 

199

Plaat 3: Sarcosphaera coronaria, nauw verwant met Peziza, en ectomycorrhizavormend. 

(Foto: Nico Dam) 

Plaat 4: Cedergrondbekerzwam (Geopora sumneriana). Van verschillende soorten uit dit 

geslacht is vorming van ectomycorrhiza aangetoond. (Foto: Maurice vd Molen) 

200

Plaat 5. Cristinia rhenana, uit een bosje bij Winterswijk. De inzet linksonder toont de (vluchtige) 

reactie met loog. (Foto: Hermien Wassink) 

Plaat 6: De eerste Nederlandse vondst van Phyllotopsis nidulans 

(voorstel: Oranje schijnoesterzwam), in Amelisweerd. (Foto: Bert 

Tolsma) 

201

Plaat 7: Jeneverbeskorstzwam (Amylostereum laevigatum), in Willinks Weust. (Foto: Henk 

Huijser) 

202

D 

A73.01.0 Cryptosphaeria eunomia (Fr.) Fuckel Taklijnkogeltje 

Cryptosphaeria populina (Pers.) Sacc. Populierenlijnkogeltje 

A04.00.0 Cryptosporella Sacc. Collectiefzwammetje 

A04.01.0 Cryptosporella hypodermia (Fr. : Fr.) Sacc. Iepencollectiefzwammetje 

Cryptovalsa (Ces. & De Not.) Fuckel Spaanzakje p.p. 

Cryptovalsa protacta (Pers.) De Not. Essenspaanzakje 

788.00.0 Cucurbitaria Gray Muurspoorbolletje p.p. 

788.01.0 Cucurbitaria berberidis (Pers.) Grev. Zuurbesmuurspoorbolletje 

788.02.0 Cucurbitaria elongata (Fr.) Grev. Robiniamuurspoorbolletje 

A05.00.0 Curreya Sacc. Muurspoorbolletje p.p. 

A05.01.0 Curreya pithyophila (J.C.Schmidt & Kunze : Fr.) Arx & E.Müll. 

Naaldhoutmuurspoorbolletje 

587.11.0 Cyathicula fraxinophila (Svrček) Baral Essengeleikelkje 

587.10.0 Cyathicula pallida Velen. Esdoorngeleikelkje 

798.00.0 Cyclaneusma DiCosmo, Peredo & Minter Spleetlip p.p. 

798.01.0 Cyclaneusma minus (Butin) DiCosmo, Peredo & Minter 

Opgezwollen spleetlip 

Daldinia occidentalis Child Sokkelhoutskoolzwam 

847.01.0 Dasyscyphella claviculata (Velen.) Baral & Svrček Stralend franjekelkje 

A06.00.0 Delitschia Auersw. Mesthaarbolletje p.p.. 

Delitschia didyma Auersw. Scheefsporig mesthaarbolletje 

A06.02.0 Delitschia pachylospora Luck-Allen & Cain Schamel mesthaarbolletje 

A06.01.0 Delitschia winteri (W.Phillips & Plowr.) Sacc. Konijnenmesthaarbolletje 

590.02.0 Dematioscypha richonis (Boud.) Huhtinen Donkerrood franjekelkje 

Dematioscypha richonis var. olivacea Huhtinen Donkergroen franjekelkje 

Dermea ariae (Pers. : Fr.) Tul. & C.Tul. ex P.Karst. Lijsterbesleerschijfzwam 

Dermea prunastri (Pers. : Fr.) Fr. Pruimenleerschijfzwam 

Dermea tulasnei J.W.Groves Essenleerschijfzwam 

740.00.0 Diaporthe Nitschke Uitbreekkogeltje p.p. 

740.01.0 Diaporthe arctii (Lasch) Nitschke Klituitbreekkogeltje 

Diaporthe circumscripta Fuckel Vlieruitbreekkogeltje 

Diaporthe decedens (Fr.) Fuckel Hazelaaruitbreekkogeltje 

740.05.0 Diaporthe decorticans (Lib.) Sacc. & Roum. Twijguitbreekkogeltje 

Diaporthe dulcamarae Nitschke Bitterzoetuitbreekkogeltje 

740.02.0 Diaporthe eres Nitschke Gewoon uitbreekkogeltje 

Diaporthe hederae Wehm. Breedsporig klimopuitbreekkogeltje 

740.06.0 Diaporthe inaequalis (Currey) Nitschke Bremuitbreekkogeltje 

Diaporthe incarcerata (Berk. & Broome) Nitschke Rozenuitbreekkogeltje 

740.03.0 Diaporthe leiphaemia (Fr. : Fr.) Sacc. Eikenuitbreekkogeltje 

Diaporthe linearis (Nees) Nitschke Lijnuitbreekkogeltje 

Diaporthe medusaea Nitschke Langhals robinia-uitbreekkogeltje 

Diaporthe oncostoma (Duby) Fuckel Korthals robinia-uitbreekkogeltje 

Diaporthe pardalota (Mont.) Nitschke ex Fuckel Vlekkenuitbreekkogeltje 

Diaporthe perniciosa Marchal & É.J.Marchal Vogelkersuitbreekkogeltje 

740.04.0 Diaporthe pustulata (Desm.) Sacc. Esdoornuitbreekkogeltje 

Diaporthe scobina Nitschke Essenuitbreekkogeltje 

Diaporthe strumella (Fr.) Fuckel Ribesuitbreekkogeltje 

Diaporthe trinucleata Niessl Koninginnenkruiduitbreekkogeltje 

A51.00.0 Diaporthopsis Fabre Uitbreekkogeltje p.p. 

203

E 

A09.01.0 Dothidea noxia Ruhland Ruïneuze speldenkussenzwam 

878.00.0 Dothidotthia Höhn. Stromadruifje 

878.01.0 Dothidotthia ramulicola (Peck) M.E.Barr Variabel stromadruifje 

A10.00.0 Drepanopeziza (Kleb.) Höhn. Bladpukkel 

Drepanopeziza populi-albae (Kleb.) Nannf. Abelenbladpukkel 

A10.01.0 Drepanopeziza ribis (Kleb.) Höhn. Ribesbladpukkel 

A10.02.0 Drepanopeziza sphaeroides (Pers.) Nannf. Wilgenbladpukkel 

598.03.0 Durella macrospora Fuckel Grootsporig roetschoteltje 

789.00.0 Echinula Graddon Schijfzwammetje p.p. 

Elaphomyces asperulus Vitt. Blozende hertentruffel 

A11.00.0 Eleutherascus Arx Thermozwammetje 

A11.01.0 Eleutherascus tuberculatus Samson & Luiten Knobbelig thermozwammetje 

A13.00.0 Emericellopsis J.F.H.Beyma Vleugelspoorbolletje 

A13.01.0 Emericellopsis glabra (J.F.H.Beyma) Backus & Orpurt 

Glad vleugelspoorbolletje 

A13.02.0 Emericellopsis robusta Emden & W.Gams Fors vleugelspoorbolletje 

A13.03.0 Emericellopsis terricola J.F.H.Beyma Grondvleugelspoorbolletje 

Enchnoa Fr. Webbolletje 

Enchnoa infernalis (Kunze : Fr.) Fuckel Eikenwebbolletje 

600.04.0 Encoelia glauca Dennis Blauwgroene schijfzwam 

600.03.0 Encoelia petrakii Gremmen Dennenschijfzwam 

A14.00.0 Encoeliopsis Nannf. Schijfzwam p.p. 

A14.01.0 Encoeliopsis rhododendri (Ces. ex Rabenh.) Nannf. Rododendronschijfzwam 

799.00.0 Endoxyla Fuckel Houtmoffelzwam 

799.01.0 Endoxyla cirrhosa (Pers. : Fr.) E.Müll. & Arx Ampulhoutmoffelzwam 

626.00.0 Entoleuca Syd. Kogelzwam p.p. 

626.12.0 Entoleuca mammata (Wahlenb.) J.D. Rogers & Y.-M. Ju 

Bultige kogelzwam 

601.00.0 Epichloë (Fr.) Tul. & C.Tul. Verstikker 

601.01.0 Epichloë typhina (Pers. : Fr.) Tul. & C.Tul. Halmverstikker 

Epichloë clarkei White Witbolverstikker 

839.00.0 Eriopezia (Sacc.) Rehm Spinragschijfje p.p. 

839.01.0 Eriopezia caesia (Pers.) Rehm Krentenpapspinragschijfje 

Erysiphe R.Hedw. ex DC. : Fr. Meeldauw p.p. 

Erysiphe aquilegiae DC. Akeleimeeldauw 

Erysiphe biocellata Ehrenb. Muntmeeldauw 

Erysiphe circaeae L.Junell Heksenkruidmeeldauw 

Erysiphe convolvuli DC. Windemeeldauw 

Erysiphe cruciferarum Opiz ex L.Junell Koolmeeldauw 

Erysiphe cynoglossi (Wallr.) U.Braun Smeerwortelmeeldauw 

Erysiphe depressa (Wallr.) Schltdl. Klitmeeldauw 

Erysiphe galeopsidis DC. Hennepnetelmeeldauw 

Erysiphe galii S.Blumer Walstromeeldauw 

Erysiphe heraclei DC. Schermbloemmeeldauw 

Erysiphe knautiae Duby Beemdkroonmeeldauw 

Erysiphe pisi DC. Vlinderbloemmeeldauw 

Erysiphe polygoni DC. Duizendknoopmeeldauw 

Erysiphe sordida L.Junell Voetspoormeeldauw 

Erysiphe ulmariae Desm. Moerasspireameeldauw 

205

F 

G 

Erysiphe urticae (Wallr.) S.Blumer Brandnetelmeeldauw 

Euepixylon Füisting Kogelzwam p.p. 

626.10.0 Euepixylon udum (Pers. : Fr.) Laessoe & Spooner Verzonken kogelzwam 

Eutypa scabrosa (Bull.) Auersw. Scherpe korstkogelzwam 

Eutypella cerviculata (Fr. : Fr.) Sacc. Gerimpeld schorsschijfje 

603.03.0 Eutypella prunastri (Pers.) Sacc. Prunusschorsschijfje 

880.00.0 Exarmidium P.Karst. Stippelkogeltje p.p. 

880.01.0 Exarmidium hemisphaericum (Fr. : Fr.) Aptroot Vlierstippelkogeltje 

Farrowia D.Hawksw. Kwastkopje p.p. 

Farrowia seminuda (L.M.Ames) D.Hawksw. Dunharig kwastkopje 

Fenestella Tul. & C.Tul. Muurspoorbolletje p.p. 

Fenestella fenestrata (Berk. & Broome) J.Schröt. Clustermuurspoorbolletje 

Fenestella salicis (Rehm) Sacc. Wilgenmuurspoorbolletje 

604.06.0 Fimaria ripensis (E.C.Hansen) Korf Sclerotiummestbekertje 

658.04.0 Flavoscypha Harmaja Varkensoor p.p. 

872.00.0 Gaeumannomyces Arx & D.L.Olivier Halmdoder 

Gaeumannomyces caricis J.Walker Zeggehalmdoder 

872.01.1 Gaeumannomyces graminis (Sacc.) Arx & D.L.Olivier 

Grashalmdoder 

A17.00.0 Gelasinospora Dowding Kraterspoorzwam 

A17.01.0 Gelasinospora calospora (Mouton) C.Moreau & M.Moreau 

Varia kraterspoorzwam 

A17.02.0 Gelasinospora cerealis Dowding Graankraterspoorzwam 

A17.03.0 Gelasinospora retispora Cain Lijntjeskraterspoorzwam 

Geoglossum difforme Fr. : Fr Grillige aardtong 

Geoglossum glabrum Pers. : Fr. Gladde aardtong 

606.07.0 Geoglossum simile Peck Tengere aardtong 

607.02.0 Geopyxis majalis (Fr.) Sacc. Vroeg brandplekkelkje 

762.00.0 Gibberella Sacc. Gitklompje 

Gibberella cyanogena (Desm.) Sacc. Blauw gitklompje 

762.01.0 Gibberella pulicaris (Fr. : Fr.) Sacc. Variabel gitklompje 

762.02.0 Gibberella zeae (Schwein.) Petch Grasgitklompje 

Gloeotinia M.Wilson, Noble & E.G.Gray Mummiekelkje p.p. 

Gloeotinia granigena (Quél.) T.Schumacher Raaigrasmummiekelkje 

A18.00.0 Glomerella Spaulding & H.Schrenk Wimpertolletje 

A18.01.0 Glomerella cingulata (Stoneman) Spaulding & H.Schrenk 

Kruidenwimpertolletje 

A18.03.0 Glomerella tucumanensis (Speg.) Arx & E.Müll. Graswimpertolletje 

804.00.0 Gloniopsis De Not. Spleetlip p.p. 

804.02.0 Gloniopsis curvata (Fr.) Sacc. Streepsporige spleetlip 

804.01.0 Gloniopsis praelonga (Schwein.) Underw. & Earle Braamspleetlip 

871.00.0 Gnomonia Ces. & De Not. Snavelkogeltje p.p. 

Gnomonia amoena (Nees : Fr.) Fuckel Hazelaarsnavelkogeltje 

871.01.0 Gnomonia cerastis (Riess) Ces. & De Not. Esdoornsnavelkogeltje 

Gnomonia comari P.Karst. Kruidensnavelkogeltje 

Gnomonia gnomon (Tode : Fr.) J.Schröt. Naaldsporig snavelkogeltje 

871.02.0 Gnomonia padicola (Lib.) Kleb. Prunussnavelkogeltje 

758.01.0 Gnomonia rostellata (Fr. : Fr.) Bref. Tweecellig braamsnavelkogeltje 

206

H 

871.04.0 Gnomonia setacea (Pers. : Fr.) Ces. & De Not. Berkensnavelkogeltje 

A74.00.0 Gnomoniella Sacc. Snavelkogeltje p.p. 

A74.01.0 Gnomoniella rubicola Pass. Eencellig braamsnavelkogeltje 

608.00.0 Godronia Moug. & Lév. Zwermkommetje p.p. 

608.02.0 Godronia callunigera (P.Karst.) P.Karst. Heidezwermkommetje 

608.03.0 Godronia cassandrae Peck Grootsporig zwermkommetje 

608.04.0 Godronia fuliginosa (Pers. : Fr.) Seaver Wilgenzwermkommetje 

608.04.0 Godronia ribis (Fr.) Seaver Ribeszwermkommetje 

610.00.0 Gremmeniella M.Morelet Zwermkommetje p.p. 

610.01.0 Gremmeniella abietina (Lagerb.) M.Morelet Naaldhoutzwermkommetje 

A20.00.0 Guignardia Viala & Ravaz Bladstipje 

A20.01.0 Guignardia philoprina (Berk. & M.A.Curtis) Aa Hulstbladstipje 

Guignardia punctoidea (Cooke) Schroter Eikenbladstipje 

792.00.0 Haglundia Nannf. Mollisia p.p. 

792.02.0 Haglundia perelegans (Haglund) Nannf. Bruinharige mollisia 

792.01.0 Haglundia sarmentorum Svrček Bramenmollisia 

Hamatocanthoscypha ocellata Huhtinen Naaldhoutschorswaterkelkje 

729.00.0 Helminthosphaeria Fuckel Parasietkogeltje 

729.01.0 Helminthosphaeria clavariarum (Desm.) Fuckel Koraalzwamparasietkogeltje 

Helminthosphaeria corticiorum Höhn. Korstzwamparasietkogeltje 

614.16.0 Helvella confusa Harmaja Aangebrande kluifzwam 

Herpotrichia Fuckel Pluisbolletje p.p. 

Herpotrichia macrotricha (Berk. & Broome) Sacc. Ongebonden pluisbolletje 

648.00.0 Humaria Fuckel Bekerzwam p.p. 

648.02.0 Humaria aurantia (Clem.) Häffner, Benkert & Krisai Humusbekerzwam 

811.02.0 Hyalopeziza niveocincta (Graddon) Raschle Zonnig piekhaarkelkje 

618.11.0 Hyaloscypha daedaleae Velen. Wigsporig waterkelkje 

618.06.0 Hyaloscypha fuckelii Nannf. Gewoon waterkelkje 

618.10.0 Hyaloscypha herbarum Velen. Spireawaterkelkje 

618.01.9 Hyaloscypha hyalina (Pers.: Fr.) Boud. Doorschijnend waterkelkje 

618.07.0 Hyaloscypha intacta Svrček Maagdelijk waterkelkje 

618.08.0 Hyaloscypha paludosa Dennis Moeraswaterkelkje 

618.12.0 Hyaloscypha quercicola (Velen.) Huhtinen Cambiumwaterkelkje 

618.09.0 Hyaloscypha vitreola (P.Karst.) Boud. Haakcelwaterkelkje 

621.02.0 Hydnotrya confusa Spooner Flappensporige doolhoftruffel 

622.31.0 Hymenoscyphus bryophilus (Fr.) W.Phillips Mosvoetvlieskelkje 

Hymenoscyphus limonium (Cooke & Peck) Dennis Geel kruidenvlieskelkje 

622.15.0 Hymenoscyphus phyllophilus (Desm.) Kuntze Beukenbladvlieskelkje 

Hymenoscyphus rhytidiadelphi Svrček Haakmoskommetje 

622.08.2 Hymenoscyphus rokebyensis (Svrček) Matheis Beukendopvlieskelkje 

Hymenoscyphus vitellinus (Rehm) Kuntze Spireavlieskelkje 

A75.00.0 Hyphodiscus Kirschst. Franjekelkje p.p. 

578.07.0 Hyphodiscus hymeniophilus (P.Karst.) Baral Buisjeszwamrijpkelkje 

802.01.0 Hyphodiscus theiodeus (Cooke & Ellis) W.Y.Zhuang Korstzwamfranjekelkje 

A48.00.0 Hypocopra (Fr.) Kickx Mesturntje 

A48.01.0 Hypocopra pachyalax J.C.Krug & Cain Kortspletig mesturntje 

623.08.0 Hypocrea argillacea W.Phillips & Plowr. Takkussentjeszwam 

623.09.0 Hypocrea pilulifera J.Webster & Rifai Lilliputkussentjeszwam 

774.00.0 Hypoderma De Not. Bootje 

207

I 

J 

K 

774.02.0 Hypoderma commune (Fr.) Duby Kruidenbootje 

Hypoderma hederae (T.Nees ex Mart.) De Not. Klimopbootje 

Hypoderma ilicinum De Not. Eikenbladbootje 

774.01.0 Hypoderma rubi (Pers.: Fr.) DC. Bramenbootje 

Hypoderma scirpinum DC. Biezenbootje 

625.08.0 Hypomyces albidus Rehm Dennenbloedzwameter 

625.03.0 Hypomyces odoratus G.R.W.Arnold Kamferzwameter 

Hypospilina (Sacc.) Traverso Snavelkogeltje p.p. 

Hypospilina bifrons (DC.) Traverso Eikenbladsnavelkogeltje 

Hypoxylon intermedium (Schwein. : Fr.) Y.M.Ju & J.D.Rogers 

Gewelfde essenkogelzwam 

626.07.5 Hypoxylon petriniae M.Stadler & J.Fournier Vlakke essenkogelzwam 

795.00.0 Hysterium Pers. : Fr. Spleetkooltje p.p. 

795.01.0 Hysterium angustatum Alb. & Schwein. : Fr. Schorsspleetkooltje 

795.02.0 Hysterium pulicare Pers. : Fr. Loofbosspleetkooltje 

Hysterographium Corda Spleetkooltje p.p. 

Hysterographium fraxini (Pers. : Fr.) De Not. Essenspleetkooltje 

Hysterostegiella typhae Syd. Lisdoddedekselbekertje 

Hysterostegiella valvata (Mont.) Höhn. Helmdekselbekertje 

873.00.0 Immotthia M.E.Barr Papilbolletje p.p. 

873.01.0 Immotthia hypoxylon (Ellis & Everh.) M.E.Barr Kogelzwampapilbolletje 

A76.00.0 Incrupila Raitv. Korsthaarkelkje 

A76.01.0 Incrupila aspidii (Lib.) Raitv. Varenkorsthaarkelkje 

Inermisia Rifai Mosschijfje p.p. 

Inermisia pilifera (Cooke) Dennis & Itzerott Flets mosschijfje 

A57.00.0 Ionomidotis E.J.Durand ex Thaxt. Schijfzwam p.p. 

A57.01.0 Ionomidotis fulvotingens (Berk. ex M.A.Curt.) E.K.Cash 

Geplooide schijfzwam 

Jobellisia Barr Kussenbolletje 

Jobellisia saliciluticola P. Leroy Wilgenkussenbolletje 

A77.00.0 Kalmusia Niessl Ballonnetje p.p. 

A77.01.0 Kalmusia clivensis (Berk. & Broome) M.E.Barr Okersporig ballonnetje 

Karstenia Fr. Kratertje p.p. 

Karstenia lonicerae (Velen.) Sherwood Kamperfoeliekratertje 

881.00.0 Keissleriella Höhn. Kruinhaarbolletje 

881.02.0 Keissleriella culmifida (P.Karst.) S.K.Bose Graskruinhaarbolletje 

881.01.0 Keissleriella ocellata (Niessl) S.K.Bose Hertshooikruinhaarbolletje 

Kernia Nieuwl. Tentakelzwammetje 

Kernia nitida (Sacc.) Nieuwl. Glanzend tentakelzwammetje 

882.00.0 Kirschsteiniothelia D.Hawksw. Papilbolletje p.p. 

882.01.0 Kirschsteiniothelia aethiops (Berk. & M.A.Curtis) D.Hawksw. 

Loofhoutpapilbolletje 

882.02.0 Kirschsteiniothelia maritima (Linder) D.Hawksw. Drijfhoutpapilbolletje 

Klasterskya Petr. Kokerbolletje 

Klasterskya acuum (Mouton) Petr. Dennenkokerbolletje 

Kotlabaea Svrček Zandbekertje 

710.00.0 Kretzschmaria Fr. Houtskoolzwam p.p. 

208

L 

Links: Kernia nitida (Glanzend tentakelzwammetje). Rechts: Laetinaevia pustulata (Eikenbladsplijtbekertje). 

632.05.0 Lachnellula calycina (Vuill. : Fr.) Sacc. Dennenharsviltkelkje 

Lachnellula resinaria (Cooke & W.Phillips) Rehm Sparrenharsviltkelkje 

Lachnum caricis (Desm.) Höhn. Zeggefranjekelkje 

589.14.0 Lachnum distinguendum Rick Espenfranjekelkje 

589.51.0 Lachnum eburneum Kirschst. Ivoorfranjekelkje 

Lachnum humuli (W.Phillips) ined. Hopfranjekelkje 

589.52.0 Lachnum impudicum Baral Loofhoutfranjekelkje 

589.47.0 Lachnum juncinum Spooner Cypergrasfranjekelkje 

Lachnum pteridialis Graddon Witharig varenfranjekelkje 

589.38.0 Lachnum rhodoleucum (Sacc.) Rehm Grasfranjekelkje 

589.46.0 Lachnum roseum (Rehm) Rehm Roze franjekelkje 

589.48.0 Lachnum salicariae (Rehm) Raitv. Kattenstaartfranjekelkje 

589.36.0 Lachnum soppitii (Massee) Raitv. Bladfranjekelkje 

793.00.0 Laetinaevia Nannf. Splijtbekertje 

793.01.0 Laetinaevia carneoflavida (Rehm) Nannf. ex B.Hein Brandnetelsplijtbekertje 

Laetinaevia pustulata Graddon Eikenbladsplijtbekertje 

737.00.0 Lambertella Höhn. Kelkje p.p. 

633.16.0 Lamprospora arvensis (Velen.) Svrček Maansporig mosschijfje 

Lamprospora astroidea (Hazsl.) Boud. Gladsporig mosschijfje 

633.18.0 Lamprospora campylopodis W.D.Buckley Kronkelsteeltjesmosschijfje 

633.13.0 Lamprospora dicranellae Benkert Pluisjesmosschijfje 

633.09.0 Lamprospora dictydiola Boud. Muursterretjesmosschijfje 

633.17.0 Lamprospora faroensis Benkert Richelsporig mosschijfje 

633.10.0 Lamprospora maireana Seaver Rastersporig mosschijfje 

Lamprospora polytrichi (Schumach. : Fr.) Le Gal Netkousmosschijfje 

633.14.0 Lamprospora retinosa (Velen.) T.Schumach. Honingraatmosschijfje 

633.11.0 Lamprospora retispora (Itzerott & Thate) T.Schumach. 

Mazensterrentjesmosschijfje 

633.15.0 Lamprospora tortulae-ruralis Benkert Duinsterretjesmosschijfje 

209

63.12.0 Lamprospora tuberculata Seaver Bultsporig mosschijfje 

828.01.0 Lanzia vacini (Velen.) Spooner Bosstromakelkje 

634.00.0 Lasiobolus Sacc. Borstelbekertje 

Lasiobolus cuniculi Velen. Mestborstelbekertje 

716.00.0 Lasiosphaeria Ces. & De Not. Ruigkogeltje 

716.04.0 Lasiosphaeria canescens (Pers. : Fr.) P.Karst. Bruingrijs ruigkogeltje 

716.07.0 Lasiosphaeria caudata (Fuckel) Sacc. Verzonken ruigkogeltje 

716.03.0 Lasiosphaeria hirsuta (Fr. : Fr.) Ces. & De Not. Harig ruigkogeltje 

716.05.0 Lasiosphaeria hispida (Tode : Fr.) Fuckel Echt ruigkogeltje 

716.01.0 Lasiosphaeria ovina (Pers. : Fr.) Ces. & De Not. Eivormig ruigkogeltje 

716.08.0 Lasiosphaeria phyllophila Mouton Stralend ruigkogeltje 

716.02.0 Lasiosphaeria spermoides (Hoffm. : Fr.) Ces. & De Not. 

Stronkruigkogeltje 

716.06.0 Lasiosphaeria strigosa (Alb. & Schwein. : Fr.) Sacc. Schraal ruigkogeltje 

749.00.0 Lecanidion Endl. Rouwschoteltje 

749.01.0 Lecanidion atratum (Hedw. : Fr.) Rabenh. Foprouwschoteltje 

635.00.0 Leotia Pers.: Fr. Glibberzwam 

719.00.0 Leptosphaeria Ces. & De Not. Vulkaantje p.p. 

719.01.0 Leptosphaeria acuta (Moug. & Nestl.) P. Karst. Brandnetelvulkaantje 

719.11.0 Leptosphaeria agnita (Desm.) Ces. & De Not. Koninginnenkruidvulkaantje 

719.08.0 Leptosphaeria coniothyrium (Fuckel) Sacc. Braamvulkaantje 

Leptosphaeria cruchetii E.Müll. Galigaanvulkaantje 

Leptosphaeria culmifraga (Fr.) Ces. & De Not. Pluizig vulkaantje 

719.02.0 Leptosphaeria doliolum (Pers. : Fr.) Ces & De Not. Kruidenvulkaantje 

719.03.0 Leptosphaeria maculans (Desm.) Ces. & De Not. Zwartvlekkig vulkaantje 

719.13.0 Leptosphaeria ogilviensis (Berk. & Broome) Ces. & De Not. 

Composietenvulkaantje 

Leptosphaeria passeriniana Sacc. Rijzend vulkaantje 

719.10.0 Leptosphaeria praetermissa (P.Karst.) Sacc. Frambozenvulkaantje 

719.06.0 Leptosphaeria purpurea Rehm Purpervlekkig vulkaantje 

Links: Leptosphaeria culmifraga (Pluizig vulkaantje). 

Rechts: Melanconis ribis (Ribesrijszwammetje). 

210

Leptosphaeria rubicunda Rehm ex G.Winter Naaldsporig vulkaantje 

Leptosphaeria salicaria Pass. Kattenstaartvulkaantje 

Leptosphaeria scitula Syd. Kleefkruidvulkaantje 

A23.00.0 Leptosphaerulina McAlpine Muurspoorbolletje p.p. 

A23.01.0 Leptosphaerulina australis McAlpine Mondiale muurspoorzwam 

Leptosphaerulina trifolii (Rostovzev) Petr. Klavermuurspoorzwam 

735.00.0 Leptospora Rabenh. Inktpuntje p.p. 

735.01.0 Leptospora rubella (Pers. : Fr.) Fr. Purperrood inktpuntje 

636.00.0 Leptotrochila P.Karst. Bladschijfje p.p. 

636.01.0 Leptotrochila cerastiorum (Wallr. : Fr.) Schüepp Hoornbloembladschijfje 

636.03.0 Leptotrochila porri Arx & Boerema Preibladschijfje 

636.02.0 Leptotrochila ranunculi (Fr.) Schüepp Boterbloembladschijfje 

A54.00.0 Letendraea Sacc. Bleekhoofdje 

A54.01.0 Letendraea helminthicola (Berk. & Broome) Weese Parasietbleekhoofdje 

763.00.0 Leucostoma (Nitschke) Höhn. Nestbolletje p.p. 

763.03.0 Leucostoma curreyi (Nitschke) Défago Lorkennestbolletje 

763.05.0 Leucostoma persoonii (Nitschke) Höhn. Lijsterbesnestbolletje 

763.02.0 Leucostoma translucens (De Not.) Höhn. Doorschijnend nestbolletje 

Leveillula G.Arnaud Meeldauw p.p. 

Leveillula taurica (Lév.) G.Arnaud Zonneroosjesmeeldauw 

Leveillula verbasci (Jacz.) Golovin Toortsmeeldauw 

Lichenopeltella Höhn. Rotondezwammetje p.p. 

Lichenopeltella alpestris (Sacc.) P.M.Kirk ined. Grassenrotondezwammetje 

Lichenopeltella pinophylla (Höhn.) P.M.Kirk ined. Dennenrotondezwammetje 

Lichenopeltella salicis J.P. Ellis Wilgenbladrotondezwammetje 

A24.00.0 Linospora Fuckel Bladsnavelbolletje 

A24.01.0 Linospora capreae (DC.) Fuckel Wilgenbladsnavelbolletje 

Loculoascomycetes Holtezwammen 

836.00.0 Lophiostoma (Fr.) Ces. & De Not. Knapzakje p.p. 

Lophiostoma caulium (Fr.) Ces. & De Not. Veranderlijk knapzakje 

Lophiostoma compressum (Pers.) Ces. & De Not. Muurspoorknapzakje 

836.01.0 Lophiostoma fuckelii Sacc. Bramenknapzakje 

836.03.0 Lophiostoma macrostomum (Tode : Fr.) Ces. & De Not. 

Ruim knapzakje 

836.04.0 Lophiostoma myriocarpum Fuckel Clusterknapzakje 

883.01.0 Lophiostoma nucula (Fr.) Ces. & De Not. Loofhoutknapzakje 

836.05.2 Lophiostoma origani var. rubidum (Sacc., Rouss. & Bomm.) Chesters & Bell 

Roodhuidknapzakje 

836.02.0 Lophiostoma semiliberum (Desm.) Ces. & De Not. Rietknapzakje 

836.05.0 Lophiostoma vagabundum Sacc. Kruidenknapzakje 

883.00.0 Lophiotrema Sacc. Knapzakje p.p. 

883.02.0 Lophiotrema culmifragum (Speg.) Sacc. Halmknapzakje 

Lophiotrema curreyi Sacc. Frambozenknapzakje 

841.00.0 Lophium Fr. : Fr. Kokkelzwam 

841.01.0 Lophium mytilinum (Pers. : Fr.) Fr. Grote kokkelzwam 

746.00.0 Lophodermium Chevall. Spleetlip p.p. 

746.01.0 Lophodermium arundinaceum (Schrad. : Fr.) Chevall. 

Rietspleetlip 

746.12.0 Lophodermium caricinum (Roberge ex Desm.) Duby Zeggespleetlip 

746.06.0 Lophodermium conigenum (Brunaud) Hilitzer Kegelspleetlip 

211

M 

746.08.0 Lophodermium culmigenum (Fr.) P.Karst. Slijmspoorspleetlip 

Lophodermium gramineum (Fr.) Chevall. Grasspleetlip 

746.04.0 Lophodermium juniperinum (Fr.) De Not. Jenerverbesspleetlip 

746.09.0 Lophodermium maculare (Fr.) De Not. Bosbesspleetlip 

746.11.0 Lophodermium petiolicola Fuckel Eikenbladspleetlip 

746.05.0 Lophodermium piceae (Fuckel) Höhn. Sparrenspleetlip 

746.03.0 Lophodermium pinastri (Schrad. : Fr.) Chevall. Dennennaaldspleetlip 

746.10.0 Lophodermium pini-excelsae S.Ahmad Grijze spleetlip 

746.07.0 Lophodermium seditiosum Minter, Staley & Millar Dennentakspleetlip 

746.02.0 Lophodermium typhinum (Fr.) Lambotte Lisdoddespleetlip 

Massaria De Not. Joekelspoorzwam p.p. 

Massaria inquinans (Tode : Fr.) De Not. Esdoornjoekelspoorzwam 

Massaria xanthoxyli (Peck) Petr. Iepenjoekelspoorzwam 

884.00.0 Massarina Sacc. Stippelkogeltje p.p. 

884.01.0 Massarina arundinacea (Sowerby) Leuchtm. Rietstippelkogeltje 

884.02.0 Massarina corticola (Fuckel) L.Holm Schorsstippelkogeltje 

884.03.0 Massarina eburnea (Tul. & C.Tul.) Sacc. Beukenstippelkogeltje 

Massarina emergens (P.Karst.) L.Holm Populierenstippelkogeltje 

Massarina microcarpa (Fuckel) Sacc. Berkenfamiliestippelkogeltje 

884.04.0 Massarina rubi (Fuckel) Sacc. Bramenstippelkogeltje 

Massariosphaeria (E.Müll.) Crivelli Vulkaantje p.p. 

Massariosphaeria typhicola (P.Karst.) Leuchtm. Moerasvulkaantje 

Melanconis Tul. & C.Tul. Rijszwammetje p.p. 

Melanconis ribis (Henn. & Plöttn.) Sacc. & Trotter Ribesrijszwammetje 

721.00.0 Melanomma Nitschke ex Fuckel Kruitzwam 

721.02.0 Melanomma fuscidulum Sacc. Rijzende kruitzwam 

721.01.0 Melanomma pulvis-pyrius (Pers. : Fr.) Fuckel Zwarte kruitzwam 

812.00.0 Melanopsamma Niessl Stekelbolletje p.p. 

812.01.0 Melanopsamma pomiformis (Pers.) Sacc. Collapsstekelbolletje 

764.00.0 Melanospora Corda Poliepzwammetje p.p. 

764.01.0 Melanospora brevirostris (Fuckel) Höhn. Bekerpoliepzwammetje 

764.03.0 Melanospora fallax Zukal Knolpoliepzwammejte 

Melanospora leucotricha Corda Bleekgeel poliepzwammetje 

Melanospora zamiae Corda Zomppoliepzwammetje 

764.04.0 Melanospora zobelii (Corda) Fuckel Truffelpoliepzwammetje 

Melastiza asperula Spooner Stippelsporig korthaarschijfje 

A78.00.0 Mellitiosporium Corda Spleetschijfje 

A78.01.0 Mellitiosporium pteridinum (W.Phillips & Buckn.) Sacc. 

Varenspleetschijfje 

A79.00.0 Melogramma Fr. Korstschijfje 

A79.01.0 Melogramma campylosporum Fr. Maansikkelsporig korstschijfje 

813.00.0 Melomastia Nitschke ex Sacc. Rijszwammetje p.p. 

813.01.0 Melomastia mastoidea (Fr.) J.Schröt. Loofhoutrijszwammetje 

Metasphaeria Sacc. Spleetbolletje p.p. 

Metasphaeria coccodes (P.Karst.) Sacc. Rietspleetbolletje 

Metasphaeria rustica (P.Karst.) Sacc. Stengelspleetbolletje 

745.00.0 Micropeziza Fuckel Mollisia p.p. 

745.01.0 Micropeziza cornea (Berk. & Broome) Nannf. Getande mollisia 

Micropeziza karstenii Nannf. Schildmollisia 

212

Links: Microsphaera alphitoides (Eikenmeeldauw). Rechts: Microthyrium ciliatum (Hulstrotondezwammetje). 

Microscypha Syd. & P.Syd. Puntschoteltje p.p. 

Microscypha arenula (Alb. & Schwein. : Fr.) Svrček Varenpuntschoteltje 

Microsphaera Lév. Meeldauw p.p. 

Microsphaera alphitoides Griffon & Maubl. Eikenmeeldauw 

Microsphaera astragali (DC.) Trevis. Hokjespeulmeeldauw 

Microsphaera berberidis (DC.) Lév. Zuurbesmeeldauw 

Microsphaera divaricata (Wallr.) Lév. Vuilboommeeldauw 

Microsphaera euonymi (DC.) Sacc. Kardinaalsmutsmeeldauw 

Microsphaera hedwigii Lév. Sneeuwbalmeeldauw 

Microsphaera hypericacearum U.Braun Hertshooimeeldauw 

Microsphaera lonicerae (DC.) G.Winter Kamperfoeliemeeldauw 

Microsphaera penicillata (Wallr.: Fr.) Lév. Elzenmeeldauw 

Microsphaera tortilis (Wallr.: Fr.) Speer Kornoeljemeeldauw 

Microsphaera trifolii (Grev.) U.Braun Honingklavermeeldauw 

A80.00.0 Microthyrium Desm. Rotondezwammetje p.p. 

A80.01.0 Microthyrium ciliatum Gremmen & De Kam Hulstrotondezwammetje 

Microthyrium microscopicum Desm. Eikenrotondezwammetje 

Microthyrium pinophyllum (Höhn.) Petr. Franjerotondezwammetje 

Mollisia caesia (Fuckel) Sacc. Grijsgroene mollisia 

644.22.0 Mollisia caespiticia P.Karst. Sombere mollisia 

644.21.0 Mollisia caricina Fautrey Variabele mollisia 

944.24.0 Mollisia cinerella Sacc. Dwergmollisia 

644.05.0 Mollisia cirsiicola Gremmen Verheven distelmollisia 

644.07.0 Mollisia coerulans Quél. Koninginnenkruidmollisia 

678.02.0 Mollisia escharodes (Berk. & Broome) Gremmen Kruidenmollisia 

Mollisia fallens P.Karst. Membraammollisia 

644.26.0 Mollisia humidicola Graddon Zeggemollisia 

578.03.0 Mollisia incrustata Ellis Schorsschijfjesmollisia 

644.30.0 Mollisia juncina (Pers.) Rehm Biezenmollisia 

213

N 

644.28.0 Mollisia lycopi Rehm Wolfspootmollisia 

644.13.0 Mollisia palustris (Roberge ex Desm.) P.Karst. Moerasmollisia 

644.29.0 Mollisia poaeoides Rehm Beemdgrasmollisia 

644.25.0 Mollisia polygoni (Lasch) Gillet Duizendknoopmollisia 

644.23.0 Mollisia rabenhorstii (Auersw.) Rehm Kleinsporige eikenbladmollisia 

644.16.0 Mollisia ramealis (P.Karst.) P.Karst. Oranje mollisia 

644.17.0 Mollisia revincta (P.Karst.) Rehm Gemêleerde mollisia 

644.27.0 Mollisia spectabilis Kirschst. Grootsporige eikenbladmollisia 

644.33.0 Mollisia strobilicola (Rehm) ined. Kegelviltmollisia 

Mollisia stromaticola Dennis & Spooner Stromamollisia 

644.18.0 Mollisia ventosa P.Karst. Geelgroene mollisia 

645.00.0 Mollisina Höhn. ex Weese Glaskelkje 

645.01.0 Mollisina acerina (Mouton) Höhn. Esdoornglaskelkje 

645.03.0 Mollisina oedema (Desm.) Dennis Roestglaskelkje 

645.02.0 Mollisina rubi (Rehm) Höhn. Bramenglaskelkje 

861.00.0 Mollisiopsis Rehm Mollisia p.p. 

644.10.0 Mollisiopsis lanceolata (Gremmen) D.Hawksw. Spireamollisia 

A25.00.0 Monascostroma Höhn. Slijmspoorzwam p.p. 

A25.01.0 Monascostroma innumerosa (Desm.) Höhn. Russenslijmspoorzwam 

Montagnula Berl. Muurspoorbolletje p.p. 

Montagnula spartii (Castagne) Aptroot Wrattig muurspoorbolletje 

722.00.0 Mycosphaerella Johanson Puntkogeltje 

722.04.0 Mycosphaerella aucupariae Johanson Lijsterbespuntkogeltje 

722.07.0 Mycosphaerella brassicicola (Duby) Lindau Koolpuntkogeltje 

722.14.0 Mycosphaerella brunneola (Fr.) Allesch. & Schnabl Lelietje-van-dalenpuntkogeltje 

Mycosphaerella dianthi (C.C.Burt) Jørstad Anjerpuntkogeltje 

Mycosphaerella equiseticola Bond.-Mont. Paardenstaartpuntkogeltje 

Mycosphaerella fragariae (Tul.) Lindau Aardbeipuntkogeltje 

722.08.0 Mycosphaerella grossulariae (Fr.) Lindau Bramenpuntkogeltje 

722.09.0 Mycosphaerella iridis (Auersw.) J.Schröt. Kleinsporig lispuntkogeltje 

722.10.0 Mycosphaerella latebrosa (Cooke) J.Schröt. Esdoornpuntkogeltje 

Mycosphaerella macrospora (Cooke) J.Schröt. Grootsporig lispuntkogeltje 

Mycosphaerella maculiformis (Pers. : Fr.) Schröt. Eikenbladpuntkogeltje 

722.11.0 Mycosphaerella pinodes (Berk. & A.Bloxam) Vestergren 

Erwtenpuntkogeltje 

722.13.0 Mycosphaerella podagrariae (Fr. : Fr.) Petr. Zevenbladpuntkogeltje 

722.05.0 Mycosphaerella punctiformis (Pers. : Fr.) Starbäck Gewoon puntkogeltje 

722.01.0 Mycosphaerella pyri (Auersw.) Boerema Perenpuntkogeltje 

Mycosphaerella recutita (Fr.) Johanson Kleinsporig graspuntkogeltje 

722.12.0 Mycosphaerella rosigena (Ellis & Everhart) Lindau ex McMurran 

Rozenpuntkogeltje 

722.02.0 Mycosphaerella rubella (Niessl & J.Schröt.) Magnus Engelwortelpuntkogeltje 

722.03.0 Mycosphaerella superflua (Auersw.) Petr. Brandnetelpuntkogeltje 

722.06.0 Mycosphaerella tassiana (De Not.) Johanson Kruidenpuntkogeltje 

Mycosphaerella typhae (Lasch) Schröter Lisdoddepuntkogeltje 

Mytilinidion Duby Kokkelzwam p.p. 

Mytilinidion mytilinellum (Fr.) H.Zogg Kleine kokkelzwam 

649.00.0 Naevala B.Hein Bladschijfje p.p. 

649.01.0 Naevala perexigua (Roberge ex Desm.) K.Holm & L.Holm 

214

O 

Eikenbladschijfje 

885.00.0 Navicella Fabre Knapzakje p.p. 

885.01.0 Navicella pileata (Tode : Fr.) Fabre Grootsporig knapzakje 

650.35.0 Nectria arenula (Berk. & Broome) Berk. Goudgeel meniezwammetje 

650.20.0 Nectria consors (Ellis & Everh. ) Seaver Robijnmeniezwammetje 

650.29.0 Nectria cosmariospora (Ces. & De Not.) Wratsporig meniezwammetje 

650.22.0 Nectria ditissima Tul. & C.Tul. Beukenkankermeniezwammetje 

Nectria haematococca Berk. & Broome Parasietmeniezwammetje 

650.31.0 Nectria lamyi (Desm.) De Not. Zuurbesmeniezwammetje 

Nectria magnusiana Rehm Schorsschijfjesmeniezwammetje 

650.15.0 Nectria mammoidea W.Phillips & Plowr. Stippelmeniezwammetje 

650.25.0 Nectria neomacrospora C.Booth & Samuels Zilversparmeniezwammetje 

650.26.0 Nectria ochroleuca (Schwein.) Berk. Okergeel meniezwammetje 

650.27.0 Nectria pityrodes (Mont.) Mont. Zuidelijk meniezwammetje 

650.12.0 Nectria purtonii (Grev.) Berk. Gelatineus meniezwammetje 

889.00.0 Nectriella Nitschke ex Fuckel Meniezwammetje p.p. 

889.01.0 Nectriella dacrymycella (Nyl.) Rehm Ingebed meniezwammetje 

Nectriella paludosa Fuckel Ruig meniezwammetje 

625.05.0 Nectriopsis broomeana (Tul. & C.Tul.) W.Gams Dennenmoorderkorrelzwam 

Nemania Gray Kogelzwam p.p. 

626.09.1 Nemania effusa (Nitschke) Pouzar Langgerekte korstkogelzwam 

Nemania chestersii (J.D.Rogers & Whalley) Pouzar Streepsporige korstkogelzwam 

626.13.0 Nemania confluens (Tode : Fr.) Laessøe & Spooner Vlekkige kogelzwam 

651.02.0 Neobulgaria lilacina (Wulfen) Fr. Opaalknoopzwam 

Neopeckia Sacc. Pluisbolletje p.p. 

Neopeckia fulcita (Bucknall) Sacc. Stijf pluisbolletje 

653.03.0 Neottiella albocincta (Berk. & M.A.Curtis) Sacc. Rimpelmosbekertje 

A27.00.0 Neurospora Shear & B.O.Dodge Kogelmatje 

A27.01.0 Neurospora sitophila Shear & B.O.Dodge Flessenhalskogelmatje 

A28.00.0 Niesslia Auersw. Stekelbolletje p.p. 

A28.04.0 Niesslia exilis (Alb. & Schwein. : Fr.) G.Winter Naaldboomstekelbolletje 

A28.05.0 Niesslia exosporioides (Desm.) G.Winter Grasstekelbolletje 

Niesslia ilicifolia (Cooke) G.Winter Hulststekelbolletje 

717.00.0 Niptera Fr. Weekbekertje 

717.01.0 Niptera eriophori (L.A.Kirchn.) Rehm Moerasweekbekertje 

Niptera pulla (W.Phillips & Keith) Boud. Grasweekbekertje 

Niptera ramealis P.Karst. sensu Rehm Witbepoederd weekbekertje 

773.00.0 Nitschkia G.H.Otth ex P.Karst. Pokzwammetje 

773.03.0 Nitschkia collapsa (Romell) Chenantais Gedeukt pokzwammetje 

Nitschkia confertula (Schwein.) Nannf. Essenpokzwammetje 

773.01.0 Nitschkia cupularis (Pers. : Fr.) P.Karst. Papilpokzwammetje 

773.02.0 Nitschkia grevillei (Rehm) Nannf. Zwart pokzwammetje 

773.04.0 Nitschkia parasitans (Schwein.) Nannf. Meniepokzwammetje 

Nodulosphaeria Rabenh. Inktpuntje p.p. 

Nodulosphaeria dolioloides Auersw. Boerenwormkruidinktpuntje 

765.03.0 Nodulosphaeria pontica (Petr.) L.Holm Knoopkruidinktpuntje 

775.00.0 Ocellaria (Tul. & C.Tul.) P.Karst. Oogbekertje 

775.01.0 Ocellaria ocellata (Pers. : Fr.) J.Schröt. Oranje oogbekertje 

654.09.0 Octospora bridei Caillet & Moyne Eendagsmosschijfje 

215

P 

A81.00.0 Ophiognomonia (Sacc.) Sacc. Inktpuntje p.p. 

A81.01.0 Ophiognomonia melanostyla (DC. : Fr.) Sacc. Lindebladinktpuntje 

A30.00.0 Ophiostoma Syd. & P.Syd. Kogelbuiszwam p.p. 

Ophiostoma narcissi Limber Narciskogelbuiszwam 

A30.02.0 Ophiostoma olivaceum Math.-Käärik Punkkogelbuiszwam 

Ophiostoma piceae (Münch) Syd. & P.Syd. Sparrenkogelbuiszwam 

Ophiostoma ulmi (Buisman) Nannf. Iepenkogelbuiszwam (Iepziekte) 

816.00.0 Ophiovalsa Petr. Nestbolletje p.p. 

Ophiovalsa betulae (Tul. & C.Tul.) Petr. Berkennestbolletje 

Ophiovalsa corylina (Tul. & C.Tul.) Petr. Hazelaarnestbolletje 

816.01.0 Ophiovalsa suffusa (Fr.) Petr. Elzennestbolletje 

754.00.0 Orbicula Cooke Troepzwammetje p.p. 

754.01.0 Orbicula parietina (Schrad. : Fr.) S.Hughes Gladsporig troepzwammetje 

657.01.0 Orbilia aurantiorubra Boud. Wormsporig wasbekertje 

613.01.0 Orbilia carpoboloides (P.Crouan & H.Crouan) Baral Speerwasbekertje 

Orbilia comma Graddon Kommasporig wasbekertje 

657.02.0 Orbilia inflatula (P.Karst.) P.Karst. Ankerwasbekertje 

657.05.0 Orbilia leucostigma (Fr.) Fr. Bleek wasbekertje 

657.14.0 Orbilia vinosa (Alb. & Schwein. : Fr.) P.Karst. Langsporig wasbekertje 

Otidea apophysata (Cooke & W.Phillips) Sacc. Aangebrand hazenoor 

A31.00.0 Ovulinia F.A.Weiss Knolkelkje p.p. 

A31.01.0 Ovulinia azaleae F.A.Weiss Rododendronknolkelkje 

675.02.0 Pachyella violaceonigra (Rehm) Pfister Donker beekschijfje 

Paradidymella Petrak Kogeltje p.p. 

Paradidymella clarkii D.Hawksw. & Swan. Braamkogeltje 

Paradidymella holci (Berk & Broome) Kuntze Graskogeltje 

719.00.0 Paraphaeosphaeria O.E.Eriksson Vulkaantje p.p. 

719.07.0 Paraphaeosphaeria michotii (Westend.) O.E.Eriksson Grasvulkaantje 

Paratrichophaea Trigaux Pelsbekertje p.p. 

Paratrichophaea michiganensis (Kanouse) Pfister Dwergpelsbekertje 

837.00.0 Patellariopsis Dennis Roetschoteltje p.p. 

837.01.0 Patellariopsis atrovinosa (A.Bloxam ex Currey) Dennis 

Hazelaarroetschoteltje 

660.03.0 Perrotia phragmiticola (Henn. & Plöttner) Dennis Vleeskleurig franjekelkje 

661.12.0 Pezicula frangulae (Pers. : Fr.) Fuckel Vuilboomschorsbekertje 

Peziza asterigma (Vuill.) Sacc. & Traverso Gesteelde compostbekerzwam 

662.44.0 Peziza moravecii (Svrček) Svrček Stippelsporige mestbekerzwam 

Peziza retiderma Cooke Rimpelige bekerzwam 

Peziza saniosa Schrad. Blauwe melkbekerzwam 

Peziza subretincola Svrček Wratsporige bekerzwam 

Pezizella fagi (Jaap) Matheis Beukenknopschoteltje 

Pezizella leucostigma (Fuckel) Sacc. Glazig schoteltje 

663.12.0 Pezizella parilis (P.Karst.) Dennis Tweedelig takschoteltje 

663.13.0 Pezizella turgidella (P.Karst.) Sacc. Zeggeschoteltje 

A50.00.0 Pezoloma Clem. Knoopje p.p. 

A50.01.0 Pezoloma iodocyanescens (Dennis & Korf) Korf Moerasknoopje 

817.00.0 Phacidium Fr. Schoteltje p.p. 

817.02.0 Phacidium coniferarum (G.G.Hahn) DiCosmo, Nag Raj & W.B.Kendr. 

Dennenschoteltje 

217

Phacidium lacerum Fr. Lenteschoteltje 

817.03.0 Phacidium vaccinii Fr. Bosbesschoteltje 

817.05.2 Phacidium vincae Fuckel Maagdenpalmschoteltje 

664.07.0 Phaeohelotium extumescens (P.Karst.) Dennis Ecru sapbekertje 

664.08.0 Phaeohelotium lilacinum (Bres.) Dennis Lila sapbekertje 

Phaeosphaeria I.Miyake Vulkaantje p.p. 

Phaeosphaeria licatensis (Sacc.) Shoemaker & C.E. Babc. 

Smalsporig lisdoddevulkaantje 

Phaeosphaeria culmorum (Auersw. ex Rehm) Leuchtm. 

Wijdsporig vulkaantje 

719.22.0 Phaeosphaeria epicalamia (Riess) L.Holm Veldbiesvulkaantje 

719.09.0 Phaeosphaeria eustoma (Fuckel) L.Holm Vierdelig grasvulkaantje 

Phaeosphaeria fuckelii (Niessl ex W.Voss) L.Holm Rietgrasvulkaantje 

719.23.0 Phaeosphaeria graminis (Fuckel) L.Holm Meercellig grasvulkaantje 

719.16.0 Phaeosphaeria herpotrichoides (De Not.) L.Holm Braillevulkaantje 

Phaeosphaeria juncicola (Rehm ex G.Winter) L.Holm 

Grootsporig vulkaantje 

719.24.0 Phaeosphaeria juncina (Auersw.) L.Holm Kleinsporig vulkaantje 

719.21.0 Phaeosphaeria luctuosa (Niessl ex Sacc.) Otani & Mikawa 

Rijvormig vulkaantje 

Phaeosphaeria microscopica (P.Karst.) O.E.Eriksson Papilleus vulkaantje 

Phaeosphaeria nigrans (Roberge & Desm.) L.Holm Gezellig vulkaantje 

719.15.0 Phaeosphaeria nodorum (E.Müll.) Hedjar. Halmvulkaantje 

Phaeosphaeria norfolcia (Cooke) Leuchtmann Ruwsporig vulkaantje 

719.25.0 Phaeosphaeria pontiformis (Fuckel) Leuchtm. Knopsporig vulkaantje 

Phaeosphaeria stellariae (Rostr.) Leuchtm. Muurvulkaantje 

Phaeosphaeria tritici (Garov.) Hedjar. Graanvulkaantje 

719.04.0 Phaeosphaeria typharum (Desm.) L.Holm Breedsporig lisdoddevulkaantje 

Phaeosphaeriopsis M.P.S.Câmara, M.E.Palm & A.W.Ramaley 

Vulkaantje p.p. 

Phaeosphaeriopsis glaucopunctata (Grev.) M.P.S.Câmara, M.E.Palm & A.W.Ramaley 

Muizendoornvulkaantje 

868.00.0 Phomatospora Sacc. Knikkertje p.p. 

868.03.0 Phomatospora berkeleyi Sacc. Lenteknikkertje 

Phomatospora coprophila M.J.Richardson Mestknikkertje 

868.01.0 Phomatospora dinemasporium J.Webster Grasknikkertje 

Phomatospora endopteris (Plowr. ex Buckdall) Phill. & Plowr. 

Varenknikkertje 

868.02.0 Phomatospora hyalina (Griffiths) Cain Glazig knikkertje 

Phomatospora therophila (Desm.) Sacc. Russenknikkertje 

Phragmiticola Sherwood Rietstengelbekertje 

Phragmiticola rhopalospermum (Kirschst.) Sherwood 

Vleeskleurig rietstengelbekertje 

886.00.0 Phragmoporthe Petr. Stippelkogeltje p.p. 

886.01.0 Phragmoporthe conformis (Berk. & Broome) Petr. Elzenstippelkogeltje 

Phyllachora Nitschke ex Fuckel Zwartkorstje 

Phyllachora graminis (Pers. : Fr.) Fuckel Graszwartkorstje 

Phyllachora junci (Alb. & Schwein. : Fr.) Fuckel Biezenzwartkorstje 

A98.00.0 Phyllactinia Lév. Meeldauw p.p. 

A98.02.0 Phyllactinia fraxini (DC.) Fuss Essenmeeldauw 

218

Phyllactinia guttata (Wallr. : Fr.) Lév. Hazelaarmeeldauw 

778.00.0 Pirottaea Sacc. Kommetje p.p. 

778.02.0 Pirottaea symphyti Nannf. Smeerwortelkommetje 

66.00.0 Pithya Fuckel Besbekertje 

Plagiosphaera Petr. Knikkertje p.p. 

Plagiosphaera immersa (Trail) Petr. Netelknikkertje 

A32.00.0 Plagiostoma Fuckel Knikkertje p.p. 

Plagiostoma alnea (Fr.) v. Arx Elzenbladknikkertje 

A32.03.0 Plagiostoma devexum (Desm.) Fuckel Duizendknoopknikkertje 

A32.01.0 Plagiostoma euphorbiae (Fuckel) Fuckel Wolfsmelkknikkertje 

A32.02.0 Plagiostoma inclinatum (Desm.) M.E.Barr Draadsporig knikkertje 

Plagiostoma pustula (Pers.) v. Arx Eikenbladknikkertje 

Plagiostoma tormentillae (Lind) Bolay Ganzenrikknikkertje 

867.00.0 Platychora Petr. Holtenkussentje 

867.01.0 Platychora ulmi (Schleich. : Fr.) Petr. Iepenholtenkussentje 

Plectania Fuckel Matjesbekerzwam 

715.00.0 Pleomassaria Speg. Muurspoorbolletje p.p. 

715.01.0 Pleomassaria siparia (Berk. & Broome) Sacc. Berkenmuurspoorbolletje 

766.00.0 Pleospora Rabenh. ex Ces. & De Not. Muurspoorbolletje p.p. 

766.01.0 Pleospora abscondita Sacc. & Roum. Rietbladmuurspoorbolletje 

719.12.0 Pleospora calvescens (Fr.) Tul. & C.Tul. Kruidenmuurspoorbolletje 

Pleospora cytisi Fuckel Bremmuurspoorbolletje 

766.02.0 Pleospora herbarum (Pers. : Fr.) Rabenh. Kaal muurspoorbolletje 

766.03.0 Pleospora infectoria Fuckel Gewoon muurspoorbolletje 

Pleospora papaveracea (De Not.) Sacc. Klaproosmuurspoorbolletje 

766.05.0 Pleospora penicillus Fuckel Ruig muurspoorbolletje 

Pleospora rubelloides (Plowr. ex Cooke) J.Webster Purpervlekkig muurspoorbolletje 

766.03.0 Pleospora scrophulariae (Desm.) Höhn. Krulharig muurspoorbolletje 

766.04.0 Pleospora shepherdiae Peck Meidoornmuurspoorbolletje 

Pleospora straminis Sacc. & Speg. Strogeel muurspoorbolletje 

766.06.0 Pleospora vagans Niessl Grasmuurspoorbolletje 

649.00.0 Ploettnera P.Henn. Bladschijfje p.p. 

Ploettnera exigua (Niessl) Höhn. Blauwgroen bladschijfje 

649.01.0 Ploettnera solidaginis (De Not.) B.Hein Guldenroedebladschijfje 

829.01.0 Poculum myricae Spooner & Dennis Gagelstromakelkje 

667.00.0 Podophacidium Niessl. Schoteltje p.p. 

668.00.0 Podosordaria Ellis & Holway Mesturntje p.p. 

668.01.0 Podosordaria tulasnei (Nitschke) Dennis Konijnenkeutelmesturntje 

Podosphaera Kunze Meeldauw p.p. 

Podosphaera clandestina (Wallr.) Lév. Meidoornmeeldauw 

Podosphaera myrtillina (Schubert) Kunze Bosbesmeeldauw 

Podosphaera tridactyla (Wallr.) de Bary Kersenmeeldauw 

753.00.0 Podospora Ces. Menhirzwammetje 

Podospora aloides (Fuckel) J.H.Mirza & Cain Kuifmenhirzwammetje 

753.06.0 Podospora appendiculata (Auersw. ex Niessl) Niessl Witkopmenhirzwammetje 

753.10.0 Podospora argentinensis (Speg.) J.H.Mirza & Cain Maxima menhirzwammetje 

Podospora collapsa (Griffiths) Cain Knikkerzakmenhirzwammetje 

753.11.0 Podospora communis (Speg.) Niessl Kromharig menhirzwammetje 

753.01.0 Podospora conica (Fuckel) A.E.Bell & Mahoney Kleefharig menhirzwammetje 

753.04.0 Podospora curvicolla (G.Winter) Niessl Veelsporig menhirzwammetje 

219

753.01.0 Podospora curvula (de Bary ex G.Winter) Niessl Baardig menhirzwammetje 

753.07.0 Podospora decipiens (G.Winter ex Fuckel) Niessl Flapsporig menhirzwammetje 

Podospora ellisiana (Griffiths) J.H.Mirza & Cain Nekharig menhirzwammetje 

753.12.0 Podospora excentrica N.Lundqvist Kwastharig menhirzwammetje 

753.16.0 Podospora fimiseda (Ces. & De Not.) Niessl Ruig menhirzwammetje 

Podospora globosa (Massee & E.S.Salm.) Cain Kaal menhirzwammetje 

821.05.0 Podospora glutinans (Cain) Cain Grootsporig menhirzwammetje 

753.08.0 Podospora leporina (Cain) Cain Schemermenhirzwammetje 

753.13.0 Podospora miniglutinans J.H.Mirza & Cain Kortharig menhirzwammetje 

753.02.0 Podospora perplexens (Cain) Cain Spitsharig menhirzwammetje 

753.14.0 Podospora pleiospora (G.Winter) Niessl Befmenhirzwammetje 

753.05.0 Podospora setosa (G.Winter) Niessl Stijfharig menhirzwammetje 

Podospora squamulosa (P.Crouan & H.Crouan) Niessl 

Ovaalsporig menhirzwammetje 

753.03.0 Podospora tetraspora (G.Winter) Cain Viersporig menhirzwammetje 

753.15.0 Podospora unicaudata (C.Moreau & M.Moreau ex Smith) Cain 

Onbedekt menhirzwammetje 

821.02.0 Podospora vesticola (Berk. & Broome) Cain & J.H.Mirza ex Kobayasi 

Kortborstelig menhirzwammetje 

A82.00.0 Podostroma P.Karst. Kussentjeszwam p.p. 

A82.01.0 Podostroma alutaceum (Pers. : Fr.) G.F.Atk. Knotskussentjeszwam 

669.00.0 Polydesmia Boud. Kernzwamknopje 

A33.00.0 Potebniamyces Smerlis Vlechtkussentje 

A33.01.0 Potebniamyces pyri (Berk. & Broome) Dennis Perenvlechtkussentje 

A34.00.0 Preussia Fuckel Segmentatiezwam p.p. 

A45.01.0 Preussia dispersa (Clum) Cain) Zaadsegmentatiezwammetje 

A34.02.0 Preussia fleischhakii (Auersw.) Cain Huisdiersegmentatiezwam 

A34.03.0 Preussia vulgaris (Corda) Cain Gewone segmentatiezwam 

741.00.0 Proliferodiscus J.H.Haines & Dumont Franjekelkje p.p. 

741.01.0 Proliferodiscus pulveraceus (Alb. & Schwein. : Fr.) Baral 

Melig franjekelkje 

671.01.0 Propolis Fr. Houtschijfje 

671.00.0 Propolis farinosa (Pers.) Fr. Grijswit houtschijfje 

Prosthecium Fresen. Perforeerzwam p.p. 

Prosthecium platanoidis (Pers.) M.E.Barr Esdoornperforeerzwam 

Protocrea farinosa (Berk. & Broome) Petch Melige kussentjeszwam 

A35.00.0 Pseudeurotium J.F.H.Beyma Ruitenballetje 

A35.01.0 Pseudeurotium ovale Stolk Mestruitenballetje 

803.00.0 Pseudohelotium Fuckel Stipschoteltje 

803.01.0 Pseudohelotium pineti (Batsch : Fr.) Fuckel Naaldhoutstipschoteltje 

Pseudomassaria Jackz. Zoolspoortje p.p. 

Pseudomassaria sepincoliformis (De Not.) Arx Rozenzoolspoortje 

Pseudomassaria polystigma (Ellis & Everh.) v. Arx Eikenbladzoolspoortje 

842.00.0 Pseudombrophila Boud. Mestbekertje p.p. 

842.01.0 Pseudombrophila merdaria (Fr.) Brumm. Bruinspikkelig mestbekertje 

604.06.0 Pseudombrophila ripensis (E.C. Hansen) Brumm. Sclerotiummestbekertje 

A36.00.0 Pseudonectria Seaver Meniezwammetje p.p. 

A36.01.0 Pseudonectria pachysandricola B.O.Dodge Sierplantmeniezwammetje 

A36.02.0 Pseudonectria rousselliana (Mont.) Wollenw. Stijfharig meniezwammetje 

673.00.0 Pseudopeziza Fuckel Schijnbekertje 

220

R 

S 

678.12.0 Pyrenopeziza karstenii Sacc. Grasuitbreekkommetje 

678.10.0 Pyrenopeziza lychnidis (Desm.) Rehm Koekoeksbloemuitbreekkommetje 

678.13.0 Pyrenopeziza maculata Graddon Bramenbladuitbreekkommetje 

Pyrenopeziza mercurialis (Fuckel) Boud. Bingelkruiduitbreekkommetje 

Pyrenopeziza millegrana Boud. Moerasspireauitbreekkommetje 

678.18.0 Pyrenopeziza nervicola (Desm.) Boud. Nerfuitbreekkommetje 

644.14.0 Pyrenopeziza pastinacae (Nannf.) Gremmen Pastinaakuitbreekkommetje 

678.05.0 Pyrenopeziza plantaginis Fuckel Weegbreeuitbreekkommetje 

678.17.0 Pyrenopeziza pulveracea (Fuckel) Gremmen Zwart uitbreekkommetje 

678.06.0 Pyrenopeziza rubi (Fr.) Rehm Frambozenuitbreekkommetje 

Pyrenopeziza thalictri (Peck) Sacc. Ruituitbreekkommetje 

678.07.0 Pyrenopeziza urticicola (W.Phillips) Boud. Brandneteluitbreekkommetje 

768.00.0 Pyrenophora Fr. Muurspoorbolletje p.p. 

768.02.0 Pyrenophora tritici-repentis (Died.) Drechsler) Roggemuurspoorbolletje 

768.01.0 Pyrenophora typhicola (Cooke) E.Müll. Lisdoddemuurspoorbolletje 

Pyxidiophora Bref. & Tavel emend. N.Lundq. Kapspoorzwam 

Pyxidiophora grovei (D.Hawksw. & J.Webster) N.Lundq. 

Bleke kapspoorzwam 

Ramgea Brumm. Schijfje p.p. 

887.00.0 Rebentischia P.Karst. Staartspoorzwam 

887.01.0 Rebentischia massalongii (Mont.) Sacc. Schorsstaartspoorzwam 

681.00.0 Rhizina Fr. : Fr. Oliebolzwam 

A62.00.0 Rhizodiscina Hafellner Dropjeszwam 

A62.01.0 Rhizodiscina lignyota (Fr.) Hafellner Houtdropjeszwam 

734.00.0 Rhopographus Nitschke ex Fuckel Streepzwam 

734.01.0 Rhopographus filicinus (Fr.) Nitschke ex Fuckel Adelaarsvarenstreepzwam 

682.00.0 Rhytisma Fr. Inktvlekkenzwam 

682.01.0 Rhytisma acerinum (Pers. : Fr.) Fr. Esdoorninktvlekkenzwam 

682.02.0 Rhytisma salicinum (Pers. : Fr.) Fr. Wilgeninktvlekkenzwam 

683.00.0 Roesleria Thümen & Pass. Poederkopje p.p. 

Roesleria subterranea (Weinmann) Redhead Parasietpoederkopje 

762.05.0 Rosellinia britannica L.E.Petrini, Petrini & S.M.Francis 

Afgeplat tepelkogeltje 

726.04.0 Rosellinia corticium (Schwein.) Sacc. Slijmsporig tepelkogeltje 

Rosellinia necatrix (R.Hartig) Berl. ex Prill. Kortspletig tepelkogeltje 

820.00.0 Roumegueriella Speg. Troepzwammetje p.p. 

820.01.0 Roumegueriella rufula (Berk. & Broome) Malloch & Cain 

Wratsporig troepzwammetje 

684.12.0 Rutstroemia maritima (Roberge ex Desm.) Dennis Helmstromakelkje 

Saccobolus beckii Heimerl Knobbelsporig spikkelschijfje 

685.07.0 Saccobolus citrinus Boud. & Torrend Stekelsporig spikkelschijfje 

A84.00.0 Saccothecium Fr. Spleetbolletje p.p. 

A84.01.0 Saccothecium sepincola (Fr.) Fr. Lengteseptig spleetbolletje 

565.00.0 Sarea Fr. Harsbekertje 

565.01.0 Sarea difformis (Fr.) Fr. Zwart harsbekertje 

565.01.0 Sarea resinae (Fr. : Fr.) Kuntze Oranje harsbekertje 

Sawadaea Miyabe Meeldauw p.p. 

Sawadaea bicornis (Wallr.) Homma Esdoornmeeldauw 

222

Schizothecium Corda Menhirzwammetje p.p. 

Schizothecium nanum N.Lundq. Langschubbig menhirzwammetje 

A37.00.0 Schizothyrium Desm. Schildkorstje 

A37.01.0 Schizothyrium pomi (Mont. & Fr.) Arx Wisselvallig schildkorstje 

Scirrhia Nitschke ex Fuckel Spleetbolletje p.p. 

Scirrhia aspidiorum (Lib.) Bubák Adelaarsvarenspleetbolletje 

Scirrhia osmundae (Peck & Clinton) Arx Koningsvarenspleetbolletje 

Sclerophora Chevall. Poederkopje p.p. 

683.01.0 Sclerophora pallida ( Pers.) Y.J. Yao & Spooner Gewoon poederkopje 

688.18.0 Sclerotinia homoeocarpa F.T.Benn. Grasknolkelkje 

769.00.0 Scopinella Lév. Poliepzwammetje p.p. 

769.01.0 Scopinella caulincola (Fuckel) Malloch Eikeldoppoliepzwammetje 

Scopinella solani (Zukal) Malloch Strooiselpoliepzwammetje 

834.00.0 Seaverinia Whetzel Knolkelkje p.p. 

690.00.0 Selenaspora R.Heim & LeGal Bekertje p.p. 

869.00.0 Selinia P.Karst. Kussentjeszwam p.p. 

869.01.0 Selinia pulchra (G.Winter) Sacc. Mestkussentjeszwam 

796.00.0 Septotinia Whetzel ex J.W.Groves & M.E.Elliott Knolkelkje p.p. 

796.02.0 Septotinia podophyllina Whetzel Strooiselknolkelkje 

796.01.0 Septotinia populiperda Waterman & E.K.Cash ex Sutton 

Abelenknolkelkje 

Sepultaria (Cooke) Lambotte Grondbekerzwam p.p. 

Sepultaria semiimmersa (P. Karst.) Kutorgo. Heldergele grondbekerzwam 

Sillia P.Karst. Draadspoorzwam 

Sillia ferruginea (Pers. : Fr.) P.Karst. Hazelaardraadspoorzwam 

866.00.0 Smardaea Svrcek Bekertje p.p. 

733.00.0 Sordaria Ces. & De Not. Mestvaasje 

733.03.0 Sordaria fimicola (Rob. ex Desm.) Ces. & De Not. Klittenmestvaasje 

733.02.0 Sordaria humana (Fuckel) G.Winter Carnivoormestvaasje 

733.01.0 Sordaria macrospora Auersw. Grootsporig mestvaasje 

Sordaria superba De Not. Schamelharig mestvaasje 

693.00.0 Spathularia Pers. : Fr. Spatelzwam 

693.01.0 Spathularia flavida Pers. : Fr. Dooiergele spatelzwam 

A85.00.0 Sphaerostilbella (Henn.) Sacc. & D.Sacc. Korrelwebzwam p.p. 

A85.01.0 Sphaerostilbella aureonitens (Tul. & C.Tul.) Seifert, Samuels & W.Gams 

Goudgele korrelwebzwam 

Sphaerotheca Lév. Meeldauw p.p. 

Sphaerotheca balsaminae (Wallr.) Kari ex U.Braun Balsemienmeeldauw 

Sphaerotheca epilobii (Link) de Bary Basterdwederikmeeldauw 

Sphaerotheca euphorbiae (Castagne) E.S.Salmon Wolfsmelkmeeldauw 

Sphaerotheca fugax Penz. & Sacc. Ooievaarsbekmeeldauw 

Sphaerotheca fuliginea (Schltdl. : Fr.) Pollacci Roetkleurige meeldauw 

Sphaerotheca fusca (Fr.) S.Blumer Zonnebloemmeeldauw 

Sphaerotheca macularis (Wallr. : Fr.) Lind Bramenmeeldauw 

Sphaerotheca plantaginis (Castagne) L.Junell Weegbreemeeldauw 

823.00.0 Splanchnonema Corda Kruikje p.p. 

Splanchnonema argus (Berk. & Broome) Kuntze Berkenkruikje 

Splanchnonema foedans (Fr.) Kuntze Iepenkruikje 

Splanchnonema loricatum (Tul. & C.Tul.) M.E.Barr Beukenkruikje 

Splanchnonema pupula (Fr.) Kuntze Esdoornkruikje 

223

T 

A55.00.0 Stomiopeltis Theiss. Stofzwammetje 

A55.01.0 Stomiopeltis betulae J.P.Ellis Berkenstofzwammetje 

A86.00.0 Strattonia Cif. Punthoofdje p.p. 

A86.01.0 Strattonia carbonaria (W.Phillips & Plowr.) N.Lundq. 

Brandplekpunthoofdje 

696.03.0 Stromatinia narcissi Drayton & J.W.Groves Narcisstromabekertje 

A39.00.0 Sydowia Bres. Spleetbolletje p.p. 

A39.01.0 Sydowia polyspora (Bref. & Tavel) E.Müll. Dennenspleetbolletje 

731.00.0 Symphyosirinia E.A.Ellis Steelschoteltje 

731.01.0 Symphyosirinia angelicae E.A.Ellis Engelwortelsteelschoteltje 

Symphyosirinia galii E.A.Ellis Walstrosteelschoteltje 

Syspastospora P.F.Cannon & D.Hawksw. Poliepzwammetje p.p. 

Syspastospora parasitica (Tul.) P.F.Cannon & D.Hawksw. 

Parasietpoliepzwammetje 

697.06.0 Tapesia evilescens (P. Karst.) P.Karst. Kleinsporige grasviltmollisia 

Tapesia lividofusca (Fr.) Rehm Smoezelige viltmollisia 

739.00.0 Taphrina Fr. : Fr. Heksenbezem 

739.07.0 Taphrina alni (Berk. & Broome) Gjaerum Elzenvlag 

739.02.0 Taphrina betulina Rostr. Berkenheksenbezem 

Taphrina caerulescens (Desm. & Mont.) Tul. Eikenbladblaasje 

Taphrina deformans (Berk.) Tul. Perzikkrulziekte 

739.01.0 Taphrina johansonii Sadeb. Peppelvlag 

739.06.0 Taphrina padi (Jacz.) Mix Vogelkersnarrentasje 

934.02.0 Taphrina populina (Fr.) Fr. Peppelbladblaasje 

739.04.0 Taphrina pruni Tul. Narrentasje 

Taphrina sadebeckii Johanson Elzenbladblaasje 

739.03.0 Taphrina tosquinetii (Westend.) Magnus Elzenkrulziekte 

Taphrophila Scheuer Reebokzwammetje 

Taphrophila cornu-capreoli Scheuer Moerasreebokzwammetje 

825.00.0 Teichospora Fuckel Muurspoorbolletje p.p. 

Teichospora hispida Fuckel Stijfharig muurspoorbolletje 

825.01.0 Teichospora obduscens (Schumacher) Fuckel Essenmuurspoorbolletje 

698.00.0 Thecotheus Boud. Schijfje p.p. 

698.02.0 Thecotheus apiculatus Kimbrough Spitssporig schijfje 

Thecotheus holmskjoldii (E.C. Hansen) Chenant. Sierspoorschijfje 

Thecotheus strangulatus (Velen.) Aas Wratsporig schijfje 

Therrya Sacc. Splijtknopje 

Therrya pini (Alb. & Schwein. : Fr.) Höhn. Naaldhoutsplijtknopje 

Thielavia Zopf Spleetbolletje p.p. 

Thielavia hyalocarpa Arx Verborgen spleetbolletje 

771.00.0 Thyridaria Sacc. Draadbolletje 

Thyridaria macrostomoides (De Not.) M.E. Barr Wilgendraadbolletje 

Thyridaria maculans (Fabre) M.E. Barr Vlekkerig draadbolletje 

771.01.0 Thyridaria rubronotata (Berk. & Broome) Sacc. Bloedkorreldraadbolletje 

Thyridium Nitschke Muurspoorbolletje p.p. 

Thyridium vestitum (Fr. : Fr.) Fuckel Loofbosmuurspoorbolletje 

A42.00.0 Trematosphaeria Fuckel Stippelkogeltje p.p. 

A42.01.0 Trematosphaeria hydrela (Rehm) Sacc. Grootsporig stippelkogeltje 

A87.00.0 Trichobelonium (Sacc.) Rehm Mollisia p.p. 

225

U 

V 

A87.01.0 Trichobelonium asteroma (Fuckel) Rehm Zeggeviltmollisia 

Trichobolus sphaerosporus Kimbr. Knikkerzaksinterklaasschijfje 

888.00.0 Trichodelitschia Munk Mesthaarbolletje p.p. 

888.01.0 Trichodelitschia bisporula (P.Crouan & H.Crouan) Munk 

Tweeledig mesthaarbolletje 

703.02.0 Trichoglossum tetrasporum Sinden & Fitzpatrick Viersporige aardtong 

A60.00.0 Trichopezizella Dennis ex Raitv. Franjekelkje p.p. 

A60.01.0 Trichopezizella horridula (Desm.) Raitv. Bruinharig grasfranjekelkje 

Trichopezizella relicina var macrospora (Raitv.) Haines 

Omgebogen franjekelkje 

704.08.0 Trichophaea albospadicea (Grev.) Boud. Smalsporig pelsbekertje 

Trichophaeopsis tetraspora Dissing & M.D.Paulsen Mestpelsbekertje 

A88.00.0 Trichosphaerella E.Bommer, M.Rousseau & Sacc. Stekelbolletje p.p. 

Trichosphaerella ceratophora (Höhn.) E.Müll. Vertakt stekelbolletje 

A88.01.0 Trichosphaerella decipiens E.Bommer, M.Rousseau & Sacc. 

Deelsporig stekelbolletje 

A43.00.0 Trichosphaeria Fuckel Puistzwam 

Trichosphaeria notabilis Mouton Ruigharige puistzwam 

A43.01.0 Trichosphaeria pilosa (Pers.) Fuckel Stekelharige puistzwam 

772.00.0 Tubeufia Penz. & Sacc. Kruikje 

772.02.0 Tubeufia cerea (Berk. & M.A.Curt.) Höhn. Olijfgeel kruikje 

Tubeufia helicomyces Höhnel Graskruikje 

772.01.0 Tubeufia paludosa (P.Crouan & H.Crouan) Rossman Moeraskruikje 

Tubeufia trichella (Sacc., Bomm. & Rouss.) Scheuer Gekroond kruikzwammetje 

Uncinula Lév. Meeldauw p.p. 

Uncinula adunca (Wallr. : Fr.) Lév. Wilgenmeeldauw 

Uncinula necator (Schwein.) Burrill Wijnstokmeeldauw 

Uncinula prunastri (DC.) Sacc. Sleedoornmeeldauw 

708.03.0 Unguicularia costata (Boud.) Dennis Russenwaterkelkje 

Unguicularia incarnatina (Quél.) Nannf. Vleeskleurig waterkelkje 

791.00.0 Unguiculella Höhn. Waterkelkje p.p. 

Unguiculella hamulata (Feltgen) Höhn. Brandnetelwaterkelkje 

Urceolella Boud. Piekhaarkelkje p.p. 

708.02.0 Urceolella aspera (Fr.) Boud. Koningsvarenpiekhaarkelkje 

Urceolella crispula (P.Karst.) Boud. Tangentiaal piekhaarkelkje 

Urceolella ulmariae Boud. Spireapiekhaarkelkje 

826.00.0 Valsa Fr. Karafjeszwam 

826.01.0 Valsa ambiens (Pers. : Fr.) Fr. Grootsporige karafjeszwam 

826.02.0 Valsa ceratophora Tul. & C.Tul. Bramenkarafjeszwam 

826.03.0 Valsa coenobitica Ces. & De Not. Berkenkarafjeszwam 

Valsa coronata (Hoffm.) Fr. Meidoornkarafjeszwam 

826.05.0 Valsa cypri (Tul.) Tul. & C.Tul. Legiokarafjeszwam 

826.04.0 Valsa nivea (Hoffm. : Fr.) Fr. Grijswitte karafjeszwam 

Valsa pini (Alb. & Schwein.) Fr. Dennenkarafjeszwam 

Valsa pustulata Auersw. ex Nitschke Puistige karafjeszwam 

Valsa salicina (Pers. : Fr.) Fr. Wilgenkarafjeszwam 

826.06.0 Valsa sordida Nitschke Populierenkarafjeszwam 

Valsaria Ces. & De Not. Bastvlekje 

226

BoekBesPrekingen 

Bernicchia, A., 2005. Polyporaceae s.l. Fungi Europaei, volume 10. 

Edizione Candusso, Alassio SV, Italia. ISBN 88-901057-5-5. Prijs ca. 

€ 85,– . 

In 2005 is deel 10 van de prachtige Italiaanse boekenserie “Fungi 

Europaei” verschenen. Dit deel behandelt de gaatjeszwammen, ook wel 

houtzwammen of Polyporen genoemd. Dit is een groep van onderling 

niet allemaal nauw verwante groepen zwammen, die gemeen hebben dat de 

oppervlaktevergrotende structuur van het hymenium bestaat uit (meestal) 

gaatjes. Veel soorten hebben ook een leerachtig taaie tot houtige consistentie. Een groot aantal 

van de soorten bestaat uit houtsaprofyten. Het Gewoon elfenbankje is wel de bekendste 

vertegenwoordiger van deze groep. Dat alle Europese soorten in één boek behandeld worden 

is bijzonder praktisch. Dit boek is te beschouwen als de opvolger van een publicatie waarin 

de polyporen van Italië behandeld werden (Bernicchia, 1990). Ook in het hier besproken 

boek wordt bij de beschrijving van de ecologie en verspreiding van de soorten voornamelijk 

de Italiaanse situatie vermeld. 

In het eerste hoofdstuk komt de ecologie van de fungi aan bod, de plaats van de fungi 

in het ecosysteem, met het bekende onderscheid in (biotrofe en necrotrofe) parasitaire, saprotrofe 

en symbiotische schimmels. Daarna volgt een uiteenzetting over het mediterrane 

milieu; de diverse klimaatzones die in Italië zijn te onderscheiden en de effecten van de mens 

op landschap en vegetatie door de eeuwen heen. Het derde hoofdstuk gaat over de macro- en 

microscopische kenmerken van de polyporen, en beschrijft ook welke indicatorfunctie ze 

hebben voor bepaalde milieuomstandigheden. 

De determineersleutels zijn grotendeels ontleend aan die van Ryvarden en Gilbertson 

(1993-4) waar de extra soorten die in Noord-Europa ontbreken, ingevoegd zijn. Deze sleutels 

werken in het algemeen goed. Irritant is wel dat de (enkele) foutjes die in de oorspronkelijke 

sleutels staan zijn overgenomen. 

In de rest van het boek worden 271 soorten besproken, waarvan er 250 met een kleurenfoto 

afgebeeld worden. Elke soortbeschrijving bevat een tekst en een duidelijke tekening 

van de microscopische structuren. De Italiaanse tekst is steeds voorzien van een beknopte 

Engelse vertaling. De tekeningen zijn niet bijzonder fraai, want de lijnen zijn van ongelijkmatige 

dikte, wat een rommelig en soms onjuist beeld geeft. 

De sterke kant van het boek is de volledigheid, hoewel strikt Noord-Europese soorten 

alleen in de sleutels benoemd, maar niet beschreven worden. Heel waardevol zijn de foto’s. 

Van sommige soorten zijn meerdere foto’s opgenomen om de variatie te illustreren. Toch is 

een moeilijkheid dat diverse soorten houtzwammen zo variabel zijn, vaak nog meer dan bij 

‘gewone paddenstoelen’ het geval is, dat het nog niet meevalt een karakteristieke afbeelding 

te maken. Dat geldt natuurlijk vooral voor de diverse witte, resupinaat groeiende soorten, 

maar toch ook voor vele andere hoedenvormende soorten. Het determineren door middel van 

plaatjes kijken is voor veel soorten dan ook uitgesloten. Het plaatje kan een bevestiging opleveren 

van de determinatie, maar ook voor extra twijfel zorgen wanneer de foto een andere 

vorm van dezelfde soort toont dan de zojuist gedetermineerde vondst. Zo is bij Rigidoporus 

228

als afzonderlijke soorten behandeld. Het Kaal veenmosklokje (Galerina tibiicystis) is recent 

in twee soorten gesplitst die nu Galerina mairei en G. hybrida moeten heten. 

Van alle behandelde taxa wordt eerst de oorspronkelijke diagnose geciteerd, gevolgd door 

een gedetailleerde oorspronkelijke beschrijving, doorgaans gebaseerd op de studie van omvangrijk 

materiaal. Van Galerina atkinsoniana werden bijvoorbeeld 52 collecties bekeken. 

De microscopische kenmerken zijn weergegeven in bijzonder fraaie lijntekeningen. Van alle 

taxa is ten minste één kleurenfoto opgenomen, meestal van uitstekende kwaliteit. Alleen de 

foto van het Groot mosklokje (G. clavata) in deel 1 vind ik slecht herkenbaar. In totaal zijn 40 

foto’s opgenomen. Die platen zijn bijzonder welkom, want mosklokjes komen er in populaire 

boeken bekaaid af. In de gids van Gerhardt (2006) zijn bijvoorbeeld slechts zeven soorten 

afgebeeld. De foto’s bevestigen op het eerste gezicht de algemeen verbreide indruk dat al 

die mosklokjes verrekt veel op elkaar lijken, maar bij nadere beschouwing blijken er toch 

aanzienlijke verschillen te bestaan in habitus, hoedkleur en steelbekleding, waardoor een 

opmerkelijk groot aantal soorten naar mijn ervaring toch in het veld reeds herkenbaar is. 

De gebruiker zal in deze boekjes een determinatiesleutel node missen. Recent heeft De 

Haan (2006) echter een goede sleutel voor mosklokjes in Vlaanderen gepubliceerd in het 

tijdschrift van de Antwerpse Mycologische Kring. Deze tabel is uitstekend in combinatie 

met de twee deeltjes van Fungi non delineati te gebruiken. De auteurs hopen in de nabije 

toekomst met een derde aflevering de bewerking van Galerina voor Vlaanderen af te ronden. 

Hopelijk zullen zij in het laatste deel van hun trilogie ook een sleutel opnemen om zo de 

toegankelijkheid van hun voortreffelijke werk te vergroten. 

Eef Arnolds 

Literatuur 

Barkman, J.J. 1969. Het geslacht Galerina in Nederland. Coolia 14: 49-86. 

De Haan, A. 2006. Galerina in Vlaanderen. Mededelingen van de KAMK, 2006.3.64–76. 

Gerhardt, E. 2006. De grote paddenstoelengids voor onderweg. 2 e druk. Tirion, Baarn. 

Smith, A.H. & Singer, R. 1964. A monograph of the genus Galerina Earle. Hafner, New York. 

Willebrands, M. & van ’t Hoog, A. 2006. Franciscus van sterbeeck: 

Traktaat van de kampernoeljes, genaamd duivelsbrood. 104 pp, met 20 

afbeeldingen. ISBN 90-6550-917-8. Prijs: € 13,– . 

Onlangs verscheen een alleraardigste herpublicatie van de eerste 

Nederlandstalige tekst over paddenstoelen, gepubliceerd in 1668 

door Franciscus van Sterbeeck: “Tractaet van de campernoillien, 

ghenaemt duyvelsbroot” en verschenen als hoofdstuk in het boek “De verstandige 

kock”. Het Tractaet, dat slechts 13 pagina’s telt, is een lofzang op de paddenstoel. 

Van Sterbeeck vond de toen alom heersende mycofobie ergerlijk, en dichtte: “Geen kennis en 

geen benul, / U heeft niets met ’t zwammenspul. / Waarom toch, bent u zo straf / En schrijft u 

de mens in het graf? / Goede fungi juist bereid / Eet men zonder zwarigheid.” De tekst staat 

vol van de prachtigste passages: “Wat betreft de aard van de paddenstoel in het algemeen: hij 

is een vochtig en zeer koud, sponsachtig gezwel, dat ontstaan is uit een overmaat aan schimmel, 

een slijkerige, verderfelijke nattigheid, waarmee de aarde vol zit.” 

230

Het Tractaet omvat veel: van het herkennen en bewaren van paddenstoelen tot het schoonmaken, 

kweken en bereiden daarvan. Ook wordt aandacht besteed aan remedies tegen de 

consumptie van ‘verkeerde’ paddenstoelen en aan de heilzame werking van sommige soorten. 

Het boekje omvat zowel een weergave van de oorspronkelijke tekst (in normaal lettertype, 

dus niet facsimile weergegeven) als een hertaling. Wat de publicatie interessant maakt is de 

begeleidende tekst, die de publicatie in een maatschappelijk en natuurwetenschappelijk kader 

van die tijd plaatst. De recepten van Van Sterbeeck zijn het uitproberen niet waard omdat ze 

niet gebaseerd zijn op smaak maar op de toen heersende mening dat de samenstelling van 

de gerechten moest voldoen aan de eisen die gesteld worden door de temperamentenleer. 

Gelukkig hebben de auteurs ook Van Sterbeeck’s recepten vertaald in bereidingen die we 

heden ten dage appreciëren! 

Aad Termorshuizen 

ZWijMeLZWAMMen 

De Coolia’s van het jubileumjaar 2008 hopen we op te vrolijken met Uw Mooiste Foto’s! 

Stuur uw foto’s in voor 1 november 2007, zodat we er al een aantal in de eerste aflevering 

van volgend jaar kunnen plaatsen. 

Zie Coolia 50(2) van dit jaar, pag. 114, voor details. 

ALgeMene LedenvergAdering & BiBLioTHeekMiddAg 

zaterdag 9 februari 2008 

De Algemene ledenvergadering wordt in 2008 weer gecombineerd met de Open Middag 

van de bibliotheek, en wel op zaterdag 9 februari 2008. Programma volgt, in de volgende 

Coolia. 

recTiFicATies 

De foto van de Groene aardtong (plaat 3) in Coolia 50(2) is gemaakt door Elze Dijkman, niet 

door Atte vd Berg. 

In Coolia 50(3) worden op blz. 167 ten onrechte de internetsites Waarneming.nl en 

Soortenbank.nl in één adem genoemd. Laatstgenoemde is echter geen platform waarop soorten 

kunnen worden gemeld. Die webstek valt dus geheel buiten het bestek van de betreffende 

alinea in het WPN-verslag, en had daar niet vermeld moeten worden. 

231

nieuWjAArsBijeenkoMsT 

Onze nieuwjaarsbijeenkomst in het jubileumjaar zal zijn op zaterdag 12 januari 2008 in 

Wageningen. Iedereen die een praatje (bij voorkeur met plaatjes) wil houden kan zich voor 

1 november opgeven bij de secretaris, Jac Gelderblom, graag met de duur van het praatje, de 

titel en eventueel benodigde hulpmiddelen (beamer, diaprojector o.i.d.). 

Het programma en eventuele verdere bijzonderheden zullen in de volgende Coolia gepubliceerd 

worden. 

chemicaliën 

Zoals bekend worden op de nieuwjaarsbijeenkomst diverse chemicaliën verkocht. 

Deze zijn echter alleen op bestelling leverbaar. Omdat de laatste jaren het aantal bestellingen 

sterk is toegenomen, is het bijna onmogelijk geworden om dit in een week 

tijd te realiseren. Vandaar dat wij uw bestelling graag voor 1 december tegemoet 

zien (i.p.v. zoals gebruikelijk begin januari). 

Bestellingen voor 1 december 2007 worden zeker gehonoreerd. Van bestellingen die later 

binnenkomen is het niet zeker of wij ze op de nieuwjaarsbijeenkomst hebben. 

De volgende chemicaliën kunnen worden besteld: Ammonia, KOH 5% en KOH 10%, 

Melzer’s reagens, Katoenblauw, Congorood en immersieolie, dekglaasjes en objectglaasjes. 

Bestellingen voor 1 december bij Dora Stalpers, email: jastalpers@hotmail.com of telefonisch 

na 19.00 uur 035-5417475. 

Verder hebben enkele van onze leden sites gevonden waar eventueel ijzersulfaat kristallen te 

bestellen zijn. Deze adressen komen van Henk Gremmer: 

Een Belgische site http://www.champignons-passion.be/main.htm heeft veel spullen; 

verder nog twee Duitse sites: http://www.pilzzentrum.de/ en http://pilzkurs.de/ 

vLAAMs–nederLAnds MycoLogiscH Weekend 

Dit weekend wordt gehouden van donderdag 1 tot zondag 4 november 2007. We verblijven 

op Schouwen-Duiveland (Zeeland) in de groepsaccomodatie “De Schouwse Boer”, op basis 

van vol pension en 2-persoons kamers. De prijs voor dit weekend bedraagt € 181,– pp 

(exclusief lakenpakket à € 7,–). Neem bij interesse contact op met de werkweekcoördinator 

(Stip Helleman; tel. 0485-577213; e-mail: stip.helleman@tele2.nl) om te vernemen of er nog 

plaatsen beschikbaar zijn. 

crisTeLLA-Weekend 

Van 16 t/m 18 november 2007 vind het najaarsweekend van de Aphyllophorales-werkgroep 

“Cristella” plaats. Lokatie: Nivonhuis ‘Den Broam’ in Buurse (Ov.). Er is plaats voor maximaal 

30 personen, en er is nog wat ruimte vrij. Deelnemers dienen zelf een microscoop en zo 

mogelijk determinatieliteratuur mede te brengen. 

Inlichtingen bij Marjo en Nico Dam, tel 024-3582421. 

232

BESTUUR VAN DE NEDERLANDSE MYCOLOGISCHE VERENIGING 

L.M. Jalink, voorzitter, Jan Vermeerlaan 33, 2343 CT Oegstgeest, tel. 071-5156768 

J.N.J. Gelderblom, secretaris, Guido Gezellelaan 102, 4873 GG Etten-Leur, tel. 076-5016130. 

Secretariaatsadres (voorlopig): Centraalbureau voor Schimmelcultures, postbus 85167, 3508 

AD Utrecht, tel. (receptie): 030-2122600, e-mail: nmv@mycologen.nl 

Dr. W.G. van der Sluis, penningmeester, Beatrixstraat 28, 4101 HK Culemborg, tel. 0345-513348, 

gironummer 90902, e-mail: w.g.vandersluis@pharm.uu.nl 

M.W. Boomsluiter, publiciteitscoördinator, T. van Lohuizenstraat 34, 8172 XL Vaassen, tel. 0578- 

574108, e-mail: mennowb@wanadoo.nl 

S.B.R. Helleman, werkweekcoördinator, Sweelinck 78, 5831 KT Boxmeer, tel. 0485-577213 

Dr. J.A. Stalpers, vertegenwoordiger Wetenschappelijke Commissie, Torenlaan 43, 3742 CR 

Baarn, tel. 035-5417475 

A. Stroo, excursiecoördinator, Haarlemmerstraat 73H, 2312 DL Leiden, tel. 071-5135472, e-mail: 

excursies@mycologen.nl 

LEDENADMINISTRATIE 

Mw. M.J. Dam, Hooischelf 13, 6581 SL Malden, tel. 024-3582421, nmvleden@mycologen.nl 

REDACTIE COOLIA 

Postadres: redactie Coolia, t.a.v. M.M. Nauta, NHN, Postbus 9514, 2300 RA Leiden 

E-mail adres: cooliaredactie@mycologen.nl 

Eindredactie 

N.J. Dam, Hooischelf 13, 6581 SL Malden, tel. 024-3582421 

Mw. Y. Dijkman, G. van Dinterstraat 13, 5246 EJ Rosmalen, tel. 073-6420472 

Mw. M.M. Nauta, Jan Vermeerlaan 33, 2343 CT Oegstgeest, tel. 071-5156768 

M.N. van der Molen, Wagenaarstraat 370, 1093 CX Amsterdam, tel. 020-6943541 

Buitenredactie 

R. Chrispijn, Jodenweg 1, 8385 GP Vledderveen, tel. 0521-381934 

M.M. Groenendaal, de Ruyterstraat 91, 1792 AM Oudeschild, tel. 0222-322321 

M.J.H. Kortselius, Morsebellaan 88, 2343 BN Oegstgeest, tel. 071-5172966 

S. Lomas, Akkerhoornbloem 7, 2317 KP Leiden, tel. 071-5211972 

M.E. Noordeloos, Solingenstraat 12, 2804 XT Gouda, tel. 0182-538684 

OPROEP AAN AUTEURS 

Kopij is van harte welkom, en dient te worden gezonden naar het redactie-adres. Wilt u de redactie 

van Coolia wat werk uit handen nemen, neem dan vooraf contact op met de redactie over uw 

plannen. De redactie behoudt zich het recht voor teksten aan te passen of in te korten. 

Als de kopij digitaal wordt aangeleverd, dan het liefst met zo weinig mogelijk opmaak. Tabellen 

dienen aangeleverd te worden door de kolommen te scheiden met behulp van één ‘tab’ en niet 

met spaties. Indien u uw bijdrage per e-mail wilt verzenden: graag de bestandsnaam van uw 

bijdrage beginnen met ‘Coolia-...’. Tekeningen, grafieken en zwart-wit platen ontvangen wij het 

liefst als origineel. Indien u ze toch zelf wilt scannen: tekeningen op 1200 dpi, zwart-wit platen op 

300 dpi op origineel formaat van Coolia. Opsturen kan per e-mail, op flop of op CD-Rom. 

COPYRIGHT 

Het copyright voor tekst en illustraties van de artikelen berust bij de Nederlandse Mycologische 

Vereniging. Auteurs behouden te allen tijde het recht om onderdelen van de tekst en de illustraties 

voor andere doeleinden te gebruiken. Voor overname van hele artikelen is toestemming van 

de redactie vereist.

Download deze Coolia in PDF - Nederlandse Mycologische ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?