RGB - Serwis Elektroniki

SERWIS ELEKTRONIKI1/2009 Styczeñ 2009 NR 155Od RedakcjiNie sposób nie odnieœæ siê do aktualnej sytuacji ekonomiczno-gospodarczej.Po zakoñczeniu Olimpiady w Pekinie ods³oni³ siê faktycznystan i kondycja finansowa najwiêkszych dotychczas potêg gospodarczychœwiata. Jeszcze przed Igrzyskami Olimpijskimi wszelkie surowce,a szczególnie ropa naftowa bi³y rekordy na gie³dach. To by³a ostatniaszansa zrobienia du¿ej „kasy”, dlatego ¿e organizator najwiêkszejimprezy sportowej by³ w potrzebie. Potem ju¿ by³o tylko gorzej. Odtego czasu ka¿dy dzieñ przynosi³ coraz bardziej przygnêbiaj¹ce wieœci.Upadki banków, szczególnie specjalizuj¹cych siê w kredytach hipotecznych,pikuj¹ce w dó³ wskaŸniki najwiêkszych gie³d finansowych, upadaj¹cewszelkiej maœci fundusze inwestycyjne to tylko niektóre najbardziejspektakularne nastêpstwa kryzysu. Raptem wiêkszoœci instytucjomfinansowym „wyparowa³y” aktywa. Jakby nigdy nic bez ¿adnych skrupu³ówwyci¹gaj¹ rêce po pomoc do banków narodowych. I tylko straszysiê zwyk³ego cz³owieka rozmiarami nadchodz¹cej zapaœci. Co ciekawe,¿aden autorytet nie pokusi siê o podanie przyczyny takiego stanurzeczy. A powód jest jeden zasadniczy. Przez ostatnie kilkanaœcie latupokorzono zwyk³ego cz³owieka daj¹c mu do rêki plastikowy pieni¹dz.Tym samym straci³ on orientacjê co do faktycznych jego mo¿liwoœcifinansowych. Normalnie powinno byæ tak, ¿e po otrzymaniu zap³aty zaswoj¹ pracê i po odliczeniu swoich wydatków przyk³adowo w skali miesi¹caw ostatecznym bilansie mo¿e od³o¿yæ przys³owiowe parê groszy.Wówczas autentycznie czuje on si³ê swoich aktywów, a bank lub innainstytucja finansowa w sposób uczciwy ma zadbaæ o pomno¿enie tychoszczêdnoœci. Tak siê niestety nie sta³o. Obiecane zyski z lokat, gie³dy,funduszy okaza³y siê wielk¹ fikcj¹ i odkry³y spekulacyjny charakter tychoperacji. Znowu oszukano zwyk³ego cz³owieka. W historii upada³ywszelkie formy organizacyjne jak imperia, cesarstwa, dyktatury, komunizm,socjalizm, a dzisiaj kapitalizm wespó³ z liberalizmem pod parasolemglobalizacji poniós³ totaln¹ pora¿kê. Co nam pozostaje? Najpewniejsz¹inwestycj¹ jest wiedza. Tego co cz³owiek ma w g³owie nikt munie zabierze. Nie trzeba jej ubezpieczaæ ani p³aciæ od niej podatków.Daje nam satysfakcjê i poczucie w³asnej wartoœci. Odbiegliœmy trochêod tematu i pozwoliliœmy sobie na trochê refleksji. Z pewnoœci¹ wielu zWas ma w³asne przemyœlenia i uwagi co do dnia dzisiejszego i najbli¿-szej przysz³oœci. Mimo wszystko profesja serwisanta bêdzie trwa³a ibêdzie potrzebna. B¹dŸmy dobrej myœli.Wk³adka schematowa do numeru 1/2009:OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.1 z 3 – ark.1, 2) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 1/2009:OTVC LCD Grundig chassis LC-32IEA2 – 4 × A2,OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.2 z 4 – ark.3, 4) – 4 × A2,OTVC Sony chassis BD-3D – 4 × A2,Kino domowe Panasonic SA-HT80 (cz.3 z 3 – ark.5, 6) – 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Artus Print Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Spis treœciOpis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranemplazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3D(cz.3 – ost.) ................................................................. 4Porady serwisowe....................................................... 9odbiorniki telewizyjne .............................................. 9audio ..................................................................... 21Schemat ideowy inwertera monitorówBelinea 101705 i 111718 .......................................... 25Schemat ideowy inwertera monitora LCD 15”Sony SDM-X52(E) .................................................... 26Schemat ideowy inwertera monitora LCD 18”Sony SDM-X82 ......................................................... 27Schemat blokowy toru wizji i fonii stereoOTVC LCD Panasonic chassis GLP21 .................... 28OTVC Schneider chassis TV17XL –– tryb i regulacje serwisowe ..................................... 29Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorachplazmowych Panasonic TH-50/42/37PV500E/B,TH-42/37PA50E i TH-42/37PE50Bchassis GP8DE (cz.2 – ost.)..................................... 32Opis konstrukcji inwertera ballastu lamp CCFLwykonanego na bazie sterownika OZ960(cz.3 – ost.) ............................................................... 39OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.2) ....................................................... 41Schemat blokowy zasilacza P ...................................... 41Opis dzia³ania zasilacza p³yta P ................................... 41Opis p³yty PA ................................................................ 44Odpowiadamy na listy Czytelników .......................... 45Przegl¹d inwerterów do lamp CCFL (cz.2) ............... 46Odtwarzacz p³yt Blu-ray Funai B1-M110– informacje serwisowe ............................................ 48Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 9000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

SERWIS ELEKTRONIKI2/2009 Luty 2009 NR 156Od RedakcjiKiedy w numerze 10/2007 „Serwisu Elektroniki” po raz pierwszyzaprezentowaliœmy system zapisu Blu-ray i jego porównanie zp³ytami DVD i HD-DVD nic wówczas nie zapowiada³o tak gwa³townegorozwoju tej technologii. Trudno te¿ by³o przewidzieæ, nawetwytrawnym analitykom rynku urz¹dzeñ wizyjnych zwyciêstwo czyuzyskanie przewagi któregoœ z trzech konkuruj¹cych z sob¹ standardów.Tymczasem ostatnie wyniki sprzeda¿y filmów na p³ytach Blurayw Wielkiej Brytanii zaskoczy³y wielu. Tylko w ci¹gu listopadaubieg³ego roku sprzeda¿ wzros³a o 165%.W Japonii odtwarzacze Bluraysprzedaj¹ siê lepiej ni¿ zwyk³e DVD. Liczba odtwarzaczy sprzedanychw Europie osi¹gnê³a poziom 800 tysiêcy. Tak¿e w Polsce tenrynek zacz¹³ siê gwa³townie rozwijaæ. Do sklepów trafi³y setki filmówna p³ytach Blu-ray. Pod koniec 2008 roku firma APR ProjectDVD wyda³a seriê 17 filmów dokumentalnych National Geographic„Szokuj¹ca Ziemia”. By³a to pierwsza wiêksza seria wydana po polsku.Zaczê³y te¿ spadaæ ceny zarówno filmów, jak i odtwarzaczy Bluray.Film fabularny na tym noœniku mo¿na by³o kupiæ ju¿ za 90 z³,podczas gdy do niedawna wszystkie kosztowa³y grubo powy¿ej 100z³. Najtañsze p³yty Blu-ray z filmami dokumentalnymi kosztuj¹ 49z³. Podobnie na œwiecie – cena nowoœci wydawniczych obni¿y³a siêœrednio z 35$ do oko³o 25$. Liczba wszystkich odtwarzaczy Blu-rayw Polsce dochodzi ju¿ do stu tysiêcy, z czego 50.000 to konsole Playstation3 wykorzystywane przede wszystkim do gier. Wa¿nym wydarzeniemna naszym rynku by³o pojawienie siê w grudniu odtwarzaczaBlu-ray polskiej firmy Manta, który by³ pierwszym kosztuj¹cym mniejni¿ 600 z³. Co wiêcej, Manta Emperor BHD-1 odtwarza filmy z ca³egoœwiata ignoruj¹c tak zwan¹ blokadê regionaln¹. Wszystko wiêcwskazuje, ¿e to rynek zadecyduje o rozwoju tego standardu zapisu.Póki co zapraszamy do zapoznania siê z kolejnym artyku³em poœwiêconymtechnologiom zapisu sygna³u wizyjnego jaki zamieszczamyw bie¿¹cym numerze, a w miarê pojawiania siê informacji na tematdoœwiadczeñ eksploatacyjnych i serwisowania odtwarzaczy Blu-raybêdziemy je publikowaæ na ³amach naszego czasopisma i w „BaziePorad Serwisowych”.Wk³adka schematowa do numeru 2/2009:OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.2 z 3 – ark.3, 4) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 2/2009:OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.3 z 4 – ark.5, 6) – 4 × A2,OTVC Philips chassis L06.1E AA – 8 × A2,Kino domowe Thomson DPL907/2907/913/2913/930/2930– 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Artus Print Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Spis treœciHDD, DVD, Blu-ray, HD DVD – technologienagrywania i odtwarzania sygna³u wideo ................... 4Odpowiadamy na listy CzytelnikówJak bezpiecznie przetestowaæ trafopowielaczpodejrzany o przypadkowe wy³adowaniawysokiego napiêcia? .................................................. 8Porady serwisowe....................................................... 9- odbiorniki telewizyjne ............................................ 9- audio .................................................................... 22- magnetowidy ....................................................... 24- ró¿ne .................................................................... 24Aplikacja uk³adu DV3287B w radiomagnetofonie+ CD Grundig RRCD3410 ........................................ 25Schemat inwertera monitora LCD Dell E172FPb ..... 26Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.–1)29Co to s¹ ciek³e kryszta³y ................................................ 29Wyœwietlacz alfanumeryczny kontra graficzny ............... 31Kolorowy ekran LCD – zasada dzia³ania ....................... 32TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD ComboTV – informacje i regulacje serwisowe ..................... 36Charakterystyka chassis ................................................ 36Tryb serwisowy i funkcje specjalne ................................ 38Procedury regulacyjne ................................................... 38OTVC plazma chassis GPH10DEfirmy Panasonic (cz.3) .............................................. 42Usuwanie uszkodzeñ na p³ycie zasilacza P .................. 42Przetwornice napiêcia wykorzystuj¹cezoptymalizowany tryb regulacjiAverage Current Mode ............................................. 44Tryb voltage mode kontra current mode ........................ 44Geneza wad trybu pr¹dowego ....................................... 47Lekarstwo na problemy – tryb Average Current Mode .. 48Schemat topologii Average Current Mode w uk³adachboost i flyback ................................................................ 49Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 9000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

HDD, DVD, Blu-ray, HD DVD – technologie nagrywania i odtwarzania sygna³u wideoHDD, DVD, Blu-ray, HD DVD – technologie nagrywaniai odtwarzania sygna³u wideoAndrzej BrzozowskiDo nagrywania cyfrowych sygna³ów wideo stosowanemog¹ byæ: taœma magnetyczna, dysk optyczny – CD, DVD,Blu-ray, HD DVD, dysk twardy – HDD. W ka¿dej z tych technologiisygna³y analogowe wideo i audio s¹ próbkowane i kompresowanetworz¹c strumieñ danych cyfrowych, który mo¿ezostaæ zapisany na odpowiednim noœniku.Nagrywanie sygna³ów na twardym dysku lub dysku optycznymjest dokonywane w podobny sposób jak nagrywanie nataœmie elektromagnetycznej. Cienka magnetyczna pow³oka jestmagnesowana polem wytwarzanym przez g³owicê zapisuj¹c¹.Dysk obraca siê ze sta³¹ prêdkoœci¹ i dane s¹ zapisywane wzd³u¿koncentrycznych œcie¿ek. Odczyt danych z dysku dokonywanyjest przez g³owicê odczytuj¹c¹ w procesie odwrotnym doprocesu zapisu.Pierwsze twarde dyski wykorzystywa³y jedn¹ g³owicê zarównodo zapisu, jak i do odczytu. Obecnie stosowane s¹ oddzielneg³owice zapisu i odczytu montowane na tym samymramieniu. Twardy dysk sk³ada siê z jednego lub zespo³u wielutalerzy o powierzchni pokrytej noœnikiem magnetycznym. Naka¿d¹ powierzchniê talerza przypada jedna g³owica odczytu izapisu. Ka¿da powierzchnia sformatowana jest jako zespó³ œcie-¿ek nazywanych cylindrami. Ka¿dy cylinder jest podzielonyna sektory o pojemnoœci 512 bytów. Nowoczesne dyski obracaj¹siê z prêdkoœci¹ do 10 800 obrotów/min. i maj¹ pojemnoœciprzekraczaj¹ce 300GB. G³owice umieszczone s¹ na elastycznychramionach i w stanie spoczynku stykaj¹ siê z talerzemblisko osi, w czasie pracy unosz¹ siê, a ich odleg³oœæ nadtalerzem jest stabilizowana dziêki sile aerodynamicznej (g³owicajest odpychana od talerza) powsta³ej w wyniku szybkichobrotów talerza. Twarde dyski stosowane s¹ w komputerach, atak¿e w urz¹dzeniach zapisuj¹cych sygna³ wideo i w odbiornikachnaziemnej telewizji cyfrowej.DVR – Digital Video RecorderUrz¹dzenie zapisuj¹ce sygna³ wideo na twardym dysku -DVR pozwala na: odtwarzanie nagranych scen, zatrzymywanieobrazu, odtwarzanie obrazu przed zakoñczeniem jego ca³kowitegozapisu. W wiêkszoœci urz¹dzeñ DVR stosowany jeststandard MPEG-2 dla kodowania sygna³ów analogowych.Sygna³y wideo s¹ dostêpne w postaci cyfrowej na z³¹czachHDMI lub DVI, a sygna³y wideo z tych z³¹czy mog¹ byæ zapisywanebezpoœrednio na twardym dysku. Je¿eli sygna³ wideowystêpuje w postaci analogowej jako sygna³ RGB lub YCrCb,przed zapisem zostaje zamieniony na postaæ cyfrow¹.Wiele odbiorników telewizji cyfrowej Set Top Box wyposa¿onychjest w twardy dysk, na którym zapisywany jest odbieranysygna³. Zastosowanie twardego dysku pozwala na zapisi odtwarzanie sygna³u wideo w tym samym czasie.Karty Audio/Video CaptureKomputery wyposa¿one w kartê AV Capture pozwalaj¹ nazapis sygna³ów audio i wideo na twardym dysku. Karta Audio/Video Capture umo¿liwia zapis analogowych sygna³ów wideoz wyjœcia magnetowidu VHS, odbiornika telewizji satelitarnejlub telewizji naziemnej. Karty umo¿liwiaj¹ przeniesienie nagrañz kaset magnetowidowych na twardy dysk.Wejœciowe sygna³y analogowe karty AV Capture zamienianes¹ na sygna³y cyfrowe typu YUV 4:2:2. Czêstotliwoœæpróbkowania a zatem jakoœæ sygna³u po przetworzeniu na sygna³ycyfrowe jest ustawiana programowo. Typowe ustawieniarozdzielczoœci przedstawiono w tablicy 1.Tablica . Rozdzielczoœci stosowane w kartachAV CaptureIloœæ pikselitandard384 × 288 VHS/Video-8640 × 480 NTSC768 × 576 PALDostêpne s¹ równie¿ karty pozwalaj¹ce na uzyskanie rozdzielczoœci1920 × 1080 pikseli.Sygna³y cyfrowe s¹ kompresowane, dziêki czemu redukowanajest iloœæ miejsca na dysku potrzebna do zapisu sygna³u.Wiêkszoœæ kart wykorzystuje standard kompresji Motion-JPEG(M-JPEG). Standard ten zapewnia znaczn¹ redukcjê danychprzy zachowaniu dobrej jakoœci sygna³u.Przy kompresji wy¿szej ni¿ 20:1 stosowany jest standardMPEG-2.Skompresowane dane z wyjœæ karty podawane s¹ do szynydanych komputera razem z sygna³em audio przetwarzanymrównie¿ przez kartê AV Capture. Sygna³y cyfrowe z szyny danychkomputera s¹ zapisywane na twardym dysku.Technologia DVDDVD (Digital Versatile Disc) to generacja pamiêci optycznych,które s³u¿¹ do zapisu sygna³u wideo i dŸwiêku przewy¿-szaj¹cego jakoœci¹ CD oraz danych komputerowych.Zapis informacji na p³ycie DVD opiera siê na tej samejzasadzie jak zapis na p³ycie CD. Od œrodka p³yty biegnie spiralnaœcie¿ka koñcz¹ca siê przy zewnêtrznej krawêdzi dysku.Zawiera ona tzw. pity, które s¹ wyt³oczone lub wypalane wprzypadku nagrywarek. Pit to zag³êbienie w œcie¿ce. W trakcieodczytu promieñ lasera odczytuj¹cego jest odbijany lubrozpraszany. Promieñ, który zostanie odbity powraca do fotodekodera,gdzie interpretuje siê jego intensywnoœæ i zamieniana ci¹g zer i jedynek. Ró¿nica miêdzy zapisem informacji nadysku CD i DVD polega na zmianie szerokoœci œcie¿ki oraz narozmiarze pitów. Odleg³oœæ miedzy œcie¿kami p³yt CD wynosi1.6 mm, a w p³ytach DVD 0.74 mm. Wielkoœci pitu wynosz¹odpowiednio: dla CD 0.83 mm i 0.4 mikrona dla DVD. Tow³aœnie zmiany tych parametrów spowodowa³y, ¿e pojemnoœæp³yt wzros³a z 650MB do 4.7 GB.Podstawowe ró¿nice pomiêdzy technologiami CD i DVDprzedstawiono w tablicy 2.4 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

HDD, DVD, Blu-ray, HD DVD – technologie nagrywania i odtwarzania sygna³u wideoTablica 2.G³ówne cechy standardu DVD:· kompatybilnoœæ ze standardem CD,· wymiar p³yty DVD jest identyczny jak wymiar p³yty CD,ale jej pojemnoœæ jest co najmniej 7 razy wiêksza,· p³yty DVD mog¹ mieæ pojemnoœci 4.7GB, 8.54GB, 9.4GB i17.08GB (podczas gdy pojemnoœæ p³yty CD wynosi 0.7GB),· p³yty DVD mog¹ byæ jedno- lub dwustronne oraz jednolubdwuwarstwowe,· technologia DVD s³u¿y do nagrywania filmów i dŸwiêkutowarzysz¹cego i spe³nia wymaganie, aby na jednej stroniedysku mo¿liwy by³ zapis 133 minut wysokiej jakoœcisygna³u wideo i audio.Urz¹dzenia nagrywaj¹ce p³yty CD wykorzystuj¹ laser pracuj¹cyna d³ugoœci fali 780 nm, urz¹dzenia DVD wykorzystuj¹laser pracuj¹cy na d³ugoœci fali 650 i 635 nm. Mniejsza d³ugoœæfali lasera stosowanego w DVD jest jednym z parametrówdecyduj¹cych o du¿o wiêkszej gêstoœci zapisu.Modulacja cyfrowa i system korekcji b³êdów stosowane wstandardzie DVD s¹ dostosowane do du¿ej pojemnoœci dyskówDVD.Na p³ytach DVD stosuje siê dwie warstwy na³o¿one jednana drug¹, na których mo¿na dokonywaæ zapisu. Warstwa dolnajest warstw¹ pó³przezroczyst¹. Wi¹zka lasera w zale¿noœciTablica 3.NazwaDyski DVDtrukturaPojemnoœæ[GB]DVD-5 jednostronna / jednowarstwowa 4.7DVD-9 jednostronna / dwuwarstwowa 8.54DVD-10 dwustronna / jednowarstwowa 9.4DVD-18 dwustronna / dwuwarstwowa 17.08DVD-RDVD-RAMPorównanie technologii CD i DVDW³aœciwoœæ DVD CDP³yta - œrednica / gruboœæ 120 / 1.2mm 120 / 1.2mmIloœæ stron 1 lub 2 1Iloœæ warstw na stronê 1 lub 2 1Pojemnoœæjedno lub dwustronna /jednowarstwowajedno lub dwustronna /jednowarstwowa4.7GB, 8.54GB,9.4GB, 17GB0.7GBOdstêp œcie¿ek w mikronach 0.74 1.6D³ugoœæ pitu 0.4-0.44 0.833.95 / 7.92.6 / 5.2od d³ugoœci fali i k¹ta nachylenia mo¿e czytaæ informacje zapisanena warstwie po³o¿onej ni¿ej lub te¿ z warstwy wy¿szej.Kolejn¹ zmian¹ w stosunku do CD jest mo¿liwoœæ zastosowaniadysków DVD o obustronnym zapisie.Pojemnoœci i strukturê stosowanych dysków DVD przedstawionow tablicy 3.Obecnie istnieje wiele konkuruj¹cych ze sob¹ formatównagrywania stosowanych w standardzie DVD. Mo¿na je podzieliæna trzy podstawowe grupy:· tylko do odczytu,· wielokrotnego odczytu, zapis jest jednokrotny,· wielokrotnego odczytu i wielokrotnego zapisu.Stosowane obecnie formaty nagrywania dysków DVDprzedstawiono w tablicy 4.DVD-ROM jest dyskiem tylko do odczytu. Stosowany jestjako noœnik danych o du¿ej pojemnoœci.Format DVD-R (wielokrotny odczyt, jednokrotny zapis)jest kompatybilny z wiêkszoœci¹ odtwarzaczy i napêdów DVD.Format DVD+R jest ulepszon¹ wersj¹ formatu DVD-R, alenie jest kompatybilny z formatem DVD-R. Mo¿na przyj¹æ, ¿esprzêt wyprodukowany po roku 2004 jest kompatybilny z obuformatami.Formaty DVD-RW i DVD+RW (wielokrotny odczyt, wielokrotnyzapis) równie¿ nie s¹ kompatybilne i stanowi¹ dlasiebie konkurencjê.Wiêkszoœæ urz¹dzeñ DVD wyprodukowanych po 2007 rokuobs³uguje wszystkie formaty: DVD-R, DVD+R, DVD-RW iDVD+RW.Format DVD-RAM oferuje najlepsze parametry nagrywania.Nie jest on kompatybilny z wiêkszoœci¹ urz¹dzeñ DVD.Stosowany jest do zapisu danych. P³yty DVD-RAM stanowi¹noœnik o du¿ej pojemnoœci s³u¿¹cy g³ównie do wykonywaniazapasowych kopii danych. Czas ¿ycia p³yty DVD-RAM szacowanyjest na 30 lat. P³yta umieszczona jest w specjalnej obudowiei tylko w niej mo¿na j¹ nagrywaæ.W zale¿noœci od zastosowania formaty dysków DVD mo¿-na podzieliæ na DVD-Video i DVD-Audio.Format DVD-Audio s³u¿y do zapisu wysokiej jakoœci dŸwiêku.Format DVD-Video s³u¿y do zapisu wysokiej jakoœci filmówz wieloma wersjami jêzykowymi, z dŸwiêkiem surround.Zastosowanie dysku DVD jest œciœle zwi¹zane z kompresj¹danych. Bez kompresji p³yta DVD-5 o pojemnoœci 4.7GB wystarczy³abydo zapisu 4 minut cyfrowego sygna³u wideo. KompresjaMPEG-2 pozwala na zapis oko³o 133 minut sygna³u wideo.Do nagrywania d³u¿szych materia³ów wideo stosuje siêdwuwarstwowe p³yty DVD-9. Odtwarzanie z pierwszej war-Tablica 4.Formaty DVDFormat Opis Pojemnoœæ p³yty [GB]DVD-ROM tylko do odczytu 4.7DVD-R wielokrotnego odczytu, zapis jest jednokrotny 3.95 lub 4.7DVD-R DL wielokrotnego odczytu, zapis jest jednokrotny 8.54DVD+R wielokrotnego odczytu, zapis jest jednokrotny 4.7DVD+R DL wielokrotnego odczytu, zapis jest jednokrotny 8.54DVD-RW wielokrotnego odczytu i wielokrotnego zapisu (zapis ok. 1000 razy) 4.7DVD+RW wielokrotnego odczytu i wielokrotnego zapisu (zapis ok. 1000 razy) 4.7DVD+RW DL wielokrotnego odczytu i wielokrotnego zapisu (zapis ok. 1000 razy) 8.54DVD-RAM wielokrotnego odczytu i wielokrotnego zapisu (zapis ok. 100 000 razy) 2.6, 4.7 lub 9.4SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 5

HDD, DVD, Blu-ray, HD DVD – technologie nagrywania i odtwarzania sygna³u wideostwy rozpoczyna w œrodku dysku, a koñczy siê na œcie¿ce wzd³u¿zewnêtrznego obrysu dysku. Odtwarzanie drugiej warstwy rozpoczynasiê od zewnêtrznego obrysu dysku i koñczy siê w œrodkudysku. Taki sposób odtwarzania dwóch warstw pozwala naci¹g³e, bez przerw odtwarzanie zapisanego materia³u.P³yty DVD-Video mog¹ mieæ do 8 niezale¿nych œcie¿ekdŸwiêku zapisanego w ró¿nych formatach (PCM, AC-3,MPEG-2). Oprócz zapisu dŸwiêku stereofonicznego mo¿liwyjest równie¿ zapis dŸwiêku dookólnego – “surround”. P³ytaDVD-Video mo¿e zawieraæ 32 wersje jêzykowe w postaci napisów,zaawansowane systemy nawigacji umo¿liwiaj¹ce bezpoœrednidostêp do wybranych klatek filmowych.Dodatkowo zapisywane s¹ dane wykorzystywane do korekcjib³êdów powstaj¹cych przy odtwarzaniu porysowanych p³yt.Na p³ycie mo¿e byæ równie¿ zakodowany region, dla któregodana p³yta jest dostêpna. Odtwarzacze DVD sprzedawanew danym regionie s¹ wyposa¿one w blokady, które uniemo¿liwiaj¹odtwarzanie p³yt z innego regionu. Blokady maj¹na celu ochronê praw autorskich. Podzia³ na regiony przedstawionow tablicy 5.Zabezpieczenie to jest uznawane za prze¿ytek, poniewa¿odtwarzacze (starszej generacji) mia³y mo¿liwoœæ piêciokrotnejzmiany kodu, a obecnie coraz wiêcej odtwarzaczy DVD,zarówno stacjonarnych, jak i komputerowych opatrzonych jestkodem regionu 0 pozwalaj¹cym na odtwarzanie dowolnie zakupionegofilmu. Istnieje równie¿ szereg programów komputerowychpozwalaj¹cych na maskowanie kodu regionu lub jegoca³kowite zdjêcie przy przegrywaniu.Niebieski laserTechnologia DVD wykorzystuje czerwony laser (promieniowanie650 i 635nm), dziêki czemu mo¿na uzyskaæ dyskiDVD o du¿ej pojemnoœci. Mimo tak du¿ej pojemnoœci p³ytaDVD nie jest wystarczaj¹ca do zapisu obrazu wysokiej rozdzielczoœcijaki stosowany jest w telewizji HDTV.W technologii HDTV obraz zapisywany jest z rozdzielczoœci¹co najmniej 1280 × 720 pikseli. Aby zapisaæ dwugodzinnyfilm w tak du¿ej rozdzielczoœci wykorzystuj¹c algorytmMPEG-2 potrzeba dysku o pojemnoœci ok. 25 GB.Do zapisu tak du¿ych dysków wykorzystuje siê niebieskilaser o d³ugoœci fali 405 nm, który pozwala na zapis na kr¹¿kuo œrednicy 120 mm 27 GB informacji. Œwiat³o emitowane przezniebieski laser ma najmniejsz¹ d³ugoœæ fali z ca³ego pasmawidzialnego.Uzyskanie œwiat³a o tak krótkiej d³ugoœci fali nie by³o ³atwe.Od lat szeœædziesi¹tych XX wieku starano siê stworzyæ niebieskilaser pó³przewodnikowy. Pierwsze niebieskie lasery wykorzystywa³yazotek galu (GaN), który móg³ byæ stworzony tylko wwarunkach laboratoryjnych. Kryszta³ki mia³y wiele defektówprzez co lasery zbudowane na ich bazie by³y bardzo nietrwa³e.Czysty kryszta³ek azotku galu bez defektów strukturalnychuzyskano w polskim Centrum Badañ WysokociœnieniowychPAN “Unipress”. Badania zapocz¹tkowane w latach osiemdziesi¹tychprzynosi³y znaczne efekty w produkcji kryszta³ków.Po wielu latach badañ, w roku 1999 Ministerstwo Gospodarki,Komitet Badañ Naukowych i inwestorzy prywatni zaczêlifinansowaæ program budowy niebieskiego lasera. Dziêki zdobytymfunduszom stworzono od podstaw nowe laboratoria, wktórych 12 grudnia 2001 roku uruchomiono pierwszy laser opartyca³kowicie na monokrystalicznym pod³o¿u azotku galu. Laserten nie zawiera³ defektów (dyslokacji), co spowodowa³o, ¿e sta³siê on jednym z najlepszych laserów o du¿ej mocy optycznej.Powo³ana zosta³a spó³ka TopGaN, zajmuj¹ca siê jako jedynaw Europie produkcj¹ niebieskich laserów. Lasery przeznich produkowane odznaczaj¹ siê najwiêksz¹ moc¹ optyczn¹w impulsie na œwiecie, wynosz¹c¹ 4 W.Technologie Blu-ray i HD DVDWraz z pojawieniem siê telewizji HDTV rozpocz¹³ siê rozwójdwóch nowych technologii zapisu na noœnikach pamiêcioptycznej o du¿o wiêkszej pojemnoœci ni¿ ta, któr¹ oferowa³ydyski DVD. Technologie te to HD DVD i Blu-ray. Obie wykorzystuj¹niebieski laser. HD DVD oferuje noœniki optyczne opojemnoœci 15 GB, Blu-ray noœniki o pojemnoœci 27 GB.Blu-ray powsta³a jako pierwsza, stworzona przez firmySony, LG Electronics, Philips, Matsushita, Hitachi. Do konsorcjumBlu-ray Disc Assocition do³¹czyli póŸniej Samsung,Pioneer, Sharp, Thomson, HP, TDK i obecnie konsorcjum tozrzesza ponad 150 firm.Organizacja promuj¹ca standard HD DVD zgromadzi³awokó³ siebie takie firmy jak: Toshiba, NEC i MemoryTech iprzyjê³a na pocz¹tku nazwê AOSRA (Advanced Optical StorageAlliance). Po przyjêciu nowych cz³onków m.in. Microsoftu,Intela i Canona przekszta³ci³a siê w HD DVD PromotionGroup i zrzesza 62 cz³onków.Oba konsorcja ostro rywalizuj¹ miêdzy sob¹ d¹¿¹c do tego,by w³aœnie ich produkt zosta³ uznany za nowego nastêpcê DVD.Dziêki zastosowaniu niebieskiego lasera emituj¹cego œwia-Tablica 5.Podzia³ DVD na regionyNumer regionuObszar regionu0 Odtwarzanie we wszystkich regionach1 USA, KanadaAlbania, Andora, Arabia Saudyjska, Austria, Bahrajn, Bia³oruœ, Belgia, Boœnia i Hercegowina, Bu³garia, Chorwacja, Cypr,Czarnogóra, Czechy, Dania, Egipt, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Grenlandia, Gibraltar, Gruzja, Gujana Francuska,Hiszpania, Holandia, Islandia, Irak, Iran, Irlandia, Izrael, Japonia, Jemen, Jordania, Katar Kuwejt, Liban, Lichtenstein,2Litwa, Luksemburg, £otwa, Macedonia, Malta, Mo³dawia, Monako, Niemcy, Norwegia, Oman, Polska, Portugalia,Republika Po³udniowej Afryki, Rumunia, Rosja, San Marino, Serbia, S³owacja, Syria, Szwecja, Szwajcaria, Turcja,Ukraina, Watykan, Wêgry, Wielka Brytania, W³ochy, Wyspy Kanaryjskie, Wyspy Owcze, Zjednoczone Emiraty Arabskie3 Azja Po³udniowo-Wschodnia, Hongkong, Makao, Korea Po³udniowa, Taiwan4 Ameryka Œrodkowa, Karaiby, Meksyk, Australia i Oceania, Ameryka Po³udniowa5 Rosja, Indie, Pakistan, czêœæ Afryki6 Chiny6 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

HDD, DVD, Blu-ray, HD DVD – technologie nagrywania i odtwarzania sygna³u wideot³o o d³ugoœci 405 nm, zmniejszono szerokoœæ œcie¿ek i wielkoœæpitu. W technologii Blu-ray odleg³oœæ miêdzy œcie¿kamispad³a do 0.14 µm, a w HD DVD do 0.24µm. Rozmiar pituwynosi 0.32µm dla Blu-ray i 0.34µm dla HD DVD. Obie technologie,mimo tego ¿e korzystaj¹ z tego samego lasera, wprowadzi³yzmiany w budowie noœnika.HD DVD korzysta z podobnej konstrukcji p³yt, co obecniesprzedawane DVD. Warstwa noœna umieszczona jest miêdzydwiema warstwami poliwêglanowymi na gruboœci 0.6 mm.Zapewnia to wytwarzanie nowych p³yt HD DVD na tych samychtaœmach produkcyjnych bez stosowania wiêkszychzmian. Rozwi¹zanie to zapewnia równie¿ wiêksz¹ odpornoœæna zarysowania, ale oznacza równie¿, ¿e œwiat³o lasera musisiê dostaæ w g³¹b noœnika, przez co czytniki bêd¹ bardziejwra¿liwe na nierównomiernoœci ruchu p³yty w napêdzie.W noœnikach Blu-ray wyeliminowano ten problem umieszczaj¹cwarstwê noœn¹ na g³êbokoœci 0.1 mm od powierzchnip³yty. Dziêki temu nie ma potrzeby klejenia dwóch warstw, ajedynie na³o¿enia twardej, odpornej na zarysowania warstwyochronnej. Jedn¹ z takich pow³ok jest pow³oka Durabis, wynalezionaspecjalnie przez firmê TDK.Kolejn¹ bardzo istotn¹ ró¿nic¹ miêdzy Blu-ray a HD DVDjest zastosowanie soczewki o innej zdolnoœci do ogniskowania.Wp³ywa ona na gêstoœæ optyczn¹ wi¹zki lasera, co przenosisiê na wiêksz¹ tolerancjê na wszelkiego rodzaju zadrapanialub zabrudzenia warstwy ochronnej.Wszystkie te ró¿nice spowodowa³y, ¿e oba noœniki oferuj¹ró¿ne pojemnoœci zapisu danych. Technologia Blu-ray oferujego najwiêcej, bo a¿ 27 GB, podczas gdy HD DVD tylko 15 GB.W produkcji ma byæ wiele rodzajów noœników od dwu- a¿ dooœmiowarstwowych oferuj¹cych nawet 200 GB pojemnoœci.Porównanie technologii DVD, Blu-ray i HD DVD przedstawionow tablicy 6.Nowo wprowadzane na rynek produkty oparte na niebieskimlaserze zawieraæ bêd¹ nowe, bardziej zaawansowane zabezpieczeniaprzed kopiowaniem.Podstawowym zabezpieczeniem jest Advanced Access ContentSystem (AACS). Jest on podobny do Content ScramblingSystem (CSS), który jest stosowany na dzisiejszych p³ytachDVD. AACS pozwala na zrobienie autoryzowanej kopii zawar-toœci p³yty, chronionej przez system DRM. Dyski produkowanew technologii Blu-ray wykorzystywaæ bêd¹ ROM Mark, czylicyfrow¹ sygnaturê identyfikuj¹c¹ producenta. Zwyk³y konsumentnie bêdzie ich widzia³, ale firmy i osoby chc¹ce masowokopiowaæ noœniki bêd¹ musia³y z nich korzystaæ.Kolejnymi systemami zabezpieczeñ bêd¹ High BandwidthDigital Control Protection (HDCP) oraz Renewal Key Block(RKB) stosowane opcjonalnie. Zadaniem HDCP jest szyfrowaniesygna³u opuszczaj¹cego komputer lub odtwarzacz w takisposób, aby w drodze do wyœwietlacza nie zosta³ on przechwyconyi zapisany na dysku. Konstruktorzy zak³adaj¹ te¿ korzystniez Digital Transmission Content Protection (DTCP). Pozwalaon na przesy³anie danych, na przyk³ad w sieci LAN idaje mo¿liwoœæ na na³o¿enia przez dostawcê treœci ograniczeñ.Ostatnim z systemów, którego dok³adnej zasady nie ujawnionojest BD+ umo¿liwiaj¹cy aktywne uaktualnianie zabezpieczeñ.Twórcy standardu HD DVD zak³adaj¹ korzystanie tylko zdwóch rodzajów zabezpieczeñ. Pierwszym z nich jest AACS,natomiast drugim zabezpieczeniem ma byæ nowatorska technologianazwana dŸwiêkowym znakiem wodnym. Taki znakto nies³yszalny dla ludzkiego ucha sygna³ dŸwiêkowy dodanydo nagrania na dysku HD DVD. Za pomoc¹ specjalnego oprogramowaniamo¿na go zidentyfikowaæ i rozpoznaæ sk¹d zosta³skopiowany dany utwór.Odtwarzacze HD DVD wyposa¿one zostan¹ w czujnik, którysprawdzi nies³yszalne dla ucha ludzkiego znaki wodne, zawartew œcie¿ce dŸwiêkowej filmów. Nowym rozwi¹zaniem zabezpieczonezostan¹ wszystkie wiêksze produkcje filmowe wchodz¹cena ekrany kin. Gdy odtwarzacz wykryje ukryty kod i uznanoœnik za nielegaln¹ kopiê, wy³¹czy odtwarzacz. W ten sposóbbran¿a filmowa chce wyeliminowaæ pirackie kopie filmów, którychpremiera jeszcze siê nie odby³a, nagrywanych kamer¹ cyfrow¹w czasie przedpremierowych seansów kinowych.Zastosowanie ró¿nych typów zabezpieczeñ miedzy obiematechnologiami przyczyni³o siê jeszcze bardziej do zwiêkszeniaró¿nic miêdzy nimi. Oba standardy nie s¹ miedzy sob¹ kompatybilne.W praktyce oznacza to, ¿e zwyk³y konsument, którydokona zakupu odtwarzacza w technologii np. Blu-ray, nie bêdziew stanie ogl¹dn¹æ filmu zapisanego na p³ycie HD DVD.Tablica 6.Porównanie technologii Blu-ray, HD DVD, DVDParametr Blu-ray HD DVD DVDŒrednica p³yty 120mm 120mm 120mmGruboœæ p³yty 1.2mm 1.2mm 1.2mmD³ugoœæ fali lasera 405nm 405nm 650nmMinimalna odleg³oœæ obszaru pit 0.32µm 0.34µm 0.4µmOdleg³oœæ miêdzy œcie¿kami 0.14µm 0.24µm 0.74µmGruboœæ pow³oki ochronnej 0.1mm 0.6mm 0.6mmPojemnoœæ noœnika:-p³yta jednowarstwowa-p³yta dwuwarstwowa-p³yta trzywarstwowa-p³yta czterowarstwowa-p³yta oœmiowarstwowa27 GB50 GB-100 GB200 GB15 GB30 GB45 GB--4.7 GB8.54 GB---Minimalna prêdkoœæ transmisji danych 36 Mb/s (72 Mb/s dla p³yt 100 i 200 GB) 36 Mb/s 11 Mb/sCzas odtwarzania materia³u MPEG-2dla p³yty jednowarstwowejok. 13 godzin ok. 9 godzin 133 minutyKodowanie sygna³u wideo MPEG-2, MPEG-4 AVC, VC-1 MPEG-2, MPEG-4 AVC, VC-1 MPEG-2Kodowanie sygna³u audio Dolby Digital +, DTS++ Dolby Digital +, DTS ++ Dolby Digital+, DTSZabezpieczenia przed kopiowaniem AACS, DTCP, HDCP, RKB, BD + AACS, dŸwiêkowy znak wodny CSSSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 7}

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy Czytelników – Jak bezpiecznieprzetestowaæ trafopowielacz podejrzany o przypadkowewy³adowania wysokiego napiêcia?Jak sprawdziæ trafopowielacz podejrzany osporadyczne wy³adowania wysokiego napiêcia?Wydaje siê, ¿e problem nie zas³uguje na opis, tym bardziej¿e wchodzimy w erê odbiorników LCD oraz odbiorników plazmowych.Jednak praktyka zawodowa mówi wrêcz coœ odwrotnego.Ogromna wiêkszoœæ odbiorników telewizyjnych, toodbiorniki kineskopowe, które jeszcze d³ugo bêd¹ u¿ytkowane.Te ostatnie s¹ tak zaprojektowane, ¿e przypadkowe wy³adowanieWN z trafopowielacza, natychmiast niszczy cenne procesoryi to niejednokrotnie te œwie¿o wymienione. Najczêœciejdotyczy to rodziny odbiorników marki Philips, ale zdarzaj¹ siêi inne odbiorniki, tak¿e bardzo wra¿liwe na ten rodzaj wy³adowañ.W celu sprawdzenia trafopowielacza, stosujemy bardzoprost¹, by nie powiedzieæ prymitywn¹ metodê. Koñcówkê bananow¹przyrz¹du pomiarowego umieszczamy na masie odbiornika,a sondê pomiarow¹ zbli¿amy do obudowy trafopowielacza.Jak mówi¹ wêdkarze „na bezrybiu i rak ryba”. Jestto jednak metoda doœæ niebezpieczna i w 20 - 30% testowanychtrafopowielaczy skoñczy siê uszkodzeniem dowolnegoprocesora (najczêœciej TDA8362) jeszcze wówczas dobregolub co gorsze nowo wymienionego).Nie musi jednak tak byæ. Samodzielne wykonanie bezpiecznegotestera jest, co prawda mo¿liwe, ale lepiej jest wykorzystaægotowe rozwi¹zanie, którym jest specjalna sonda do pomiaruwysokich napiêæ na zakres 40 - 50kV. Jej opornoœæ wewnêtrznawynosi od 1000M do 2000M (w zale¿noœci od modelu).Jest to doœæ drogi dodatek do ka¿dego woltomierza oopornoœci wejœciowej równej lub wiêkszej od 10M. Jej przek³adnianapiêciowa zwykle wynosi 1/1000, ale mo¿e wynosiæ1/2000. Taka sonda w d³u¿szej perspektywie czasu, ca³kowiciesiê rekompensuje w postaci bardzo wielu uratowanych procesorówi uk³adów scalonych, a ponadto mamy mo¿liwoœæbezpoœredniego pomiaru wysokiego napiêcia kineskopu wogóle, bez zdejmowania uszczelki WN z kineskopu. Po prostuwsuwamy koñcówkê pomiarow¹ pod gumow¹ uszczelkê sondykineskopowej WN i gotowe. Z kolei przy testach prafopowielczyoraz powielaczy, nie tracimy czasu na ponown¹ wymianêwtórnie przebitych scalaków, a najwa¿niejsze nie tracimycennych nerwów. Ka¿dy z nas wie, ¿e stres siêga wówczaszenitu. Takie przykre sytuacje nie musz¹ byæ jednak regu³¹. Wczasie testów opisywan¹ sondê, tak¿e pod³¹czamy do masy odbiornikado³¹czonym do niej krokodylkiem, a ostrzem sondydok³adnie skanujemy powierzchniê trafopowielacza. Kiedytrafimy na mikropory, którymi nastêpuje wy³adowanie WN,do ostrza sondy przeskoczy fioletowa stosunkowo s³aba, ale wprzyciemnionym i cichym pomieszczeniu doœæ dobrze widocznai s³yszalna iskra. Pr¹d takiego wy³adowania oscyluje w granicachkilku µA i nie spowoduje powstania tak silnej fali elektromagnetycznej,która jest zdolna zniszczyæ dowolny i stosunkowodelikatny procesor na p³ycie bazowej. Uwa¿a siê powszechnie,¿e to bezpoœrednie dzia³anie wysokiego napiêcia,niszczy struktury pó³przewodnikowe uk³adów scalonych. Wogromnej wiêkszoœci przypadków, tak nie jest. Przypomnijmysobie z historii radiotechniki, pierwsze telegraficzne nadajnikii odbiorniki nazywane „ikrówkami”. To wtórna indukcja napiêciaw przewodach i œcie¿kach p³yty bazowej, a powstaj¹caz rozprzestrzeniaj¹cej siê fali elektromagnetycznej krótkiegowy³adowania wysoko-pr¹dowego (o bardzo du¿ym napiêciupocz¹tkowym), powoduje takie uszkodzenia. Zwróæmy uwagêna ma³¹ odleg³oœæ „anteny nadawczej” (przewód WN) od„odbiorczej” (d³ugie œcie¿ki na p³ycie bazowej). By dosz³o dotakiej indukcji napiêciowej, czas wy³adowania musi byæ wyj¹tkowokrótki, a pr¹d roz³adowania o bardzo wysokiej wartoœci,przy du¿ym napiêciu pocz¹tkowym. Takie warunki spe³niaka¿dy obwód wysokiego napiêcia produkowanego przeztrafopowielacz odbiornika telewizyjnego, gdzie du¿y ³adunekpr¹dowy gromadzony jest zwykle miêdzy metalizowan¹ pow³ok¹wewnêtrzn¹ a grafitow¹ zewnêtrzn¹ pow³ok¹ kineskopu.Kineskop jest wiêc kondensatorem, gdzie szklany balonjest doskona³ym dielektrykiem, umieszczonym miêdzy tymiok³adzinami (pow³okami), a przewód wysokiego napiêcia jestanten¹ nadawcz¹ (dipolem), który wysy³a w otoczenie bardzosiln¹ falê elektromagnetyczn¹, w czasie gwa³townego roz³adowaniatego obwodu. Jest to fala porównywalna do fali powstaj¹cejw czasie wy³adowania atmosferycznego. Zwróæmyuwagê ¿e przy wy³adowaniu atmosferycznym odleg³oœæ od„anteny nadawczej” do „odbiorczej” wynosi kilkadziesi¹t, aniekiedy nawet kilkaset metrów, a wzmacniacze antenowe (p³ytkiantenowe) uszkadzaj¹ siê natychmiast. Ten efekt obserwowanyby³ zawsze w kryszta³kowych odbiornikach s³uchawkowychprzed ka¿d¹ burz¹, a burzy jeszcze nie by³o widaæ nahoryzoncie. Iskrownik anteny sypa³ wspania³ymi iskrami iantenê trzeba by³o uziemiaæ. W odbiorniku telewizyjnym niewystêpuje tak du¿e napiêcie jak przy wy³adowaniu atmosferycznymi anteny s¹ du¿o krótsze, ale za to mamy do czynieniaz odleg³oœciami zaledwie od kilku do kilkanastu centymetrówod Ÿród³a wy³adowania WN, st¹d niszczycielski efekt koñcowyjest ca³kowicie porównywalny.Proponowana sonda w czasie testu ogranicza ten pr¹d dobezpiecznego minimum, a pod³¹czenie jej do wysokooporowegowoltomierza o zakresie 50V, pozwala równie¿ zmierzyæœladowe napiêcie przebicia – czyli takie napiêcie, które przytradycyjnej metodzie testu zalicza trafopowielacz do sprawnych.Trochê wprawy i bêdziemy w stanie oceniæ czy danytrafopowielacz kwalifikuje siê do wymiany. Je¿eli sonda wykryjeju¿ takie krytyczne napiêcie, to testowany trafopowielaczniespodzianie przebije w sposób gwa³towny i to w doœækrótkim czasie. Tego mo¿emy byæ pewni.Jest to wiêc bardzo praktyczny oraz niezbêdny wydatek,poniesiony na specjalistyczne wyposa¿enie diagnostyczne wserwisie kineskopowych odbiorników telewizyjnych i monitorów.E.B.}8 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisoweEdward Bitner, Jerzy Znamirowski, Ryszard Strzêpek, Wojciech Wiêciorek, Henryk Demski,Jerzy PoraPorady serwisoweOdbiorniki telewizyjneDaewoo 21Q1T chassis CP-375S³ychaæ próbkowanie zasilacza.Elementy w aplikacji uk³adu scalonego mocy STR-S5707s¹ sprawne. Sam uk³ad tak¿e nie wykazuje wady (zosta³ podstawiony).Uszkodzenie le¿y w bloku odchylania H i trzeba jezaliczyæ do kategorii trudne. Dok³adnie czêœciowo zwarty jestdodatkowy kondensator powrotów C409 - 470pF/2kV. Opisywanykondensator zewnêtrznie nie wykazywa³ pêkniêæ, anicharakterystycznego przebarwienia termicznego jego obudowy.Jego pomiary tradycyjnym omomierzem, tak¿e nie wykazywa³ywady. Dopiero test pod napiêciem +150V wykaza³ pr¹dup³ywnoœci. Pilot oryginalny: R28B03.Po w³¹czeniu w stan pracy odbiornik usi³uje siê uruchomiæ.W tym czasie dioda standby cyklicznie zmienia intensywnoœæœwiecenia. Kiedy odbiornik w³¹czy siê, mo¿e pracowaæod kilku sekund do kilkudziesiêciu minut, a nawet dlu¿ej. Samoczynnewy³¹czenie do stanu jak wy¿ej, jest sygnalizowanebardzo jasnymi niekszta³tnymi liniami oraz niekiedy jasn¹ plam¹w œrodku ekranu. Uszkodzenie nale¿y do kategorii, bardzotrudne. W czasie dziwnego próbkowania zasilacza, napiêcie +Bwaha siê od +135V do +50V. Podobnie jest z napiêciem +15V.Z pomiarów wynika gwa³towne zanikanie impulsów sterowaniaH, na TDA8374A. W czasie znikania impulsów H, wystêpuj¹cychna trafopowielaczu, da³o siê zauwa¿yæ zak³ócenia tychimpulsów. Sprawdzono wszystkie elementy w aplikacji STR-S5707. Podstawiono sam STR-S5707, TDA8138, TDA8374A,trafopowielacz 11425057, koñcowy tranzystor linii – bez skutku.Sprawdzono wszystkie kondensatory impulsowe w bloku Hi nic. Od³¹czenie cewek odchylania pozwala na start odbiornika,przy wyciemnionym ekranie. Dynamiczny test cewek odchylanianie potwierdza jednak ich wady. Po d³ugich i bezskutecznychposzukiwaniach, jeszcze raz, ale tym razem na d³u¿ej,poddano testowi cewki odchylania i sekcja H wykaza³a zwarciemiêdzyzwojowe. Okaza³o siê, ¿e przeci¹¿enie w bloku odchylaniaH, spowodowane by³o powstawaniem niestabilnego zwarciamiedzyzwojowego w cewkach, które blokowa³o (wy³¹cza-³o) nadpr¹dowo zasilacz impulsowy. Zewnêtrznie, uzwojeniecewek wygl¹da³o na idealne. St¹d takie dziwne zachowanieodbiornika oraz zasilacza impulsowego.E.B.Funai TV-2000T MK5Cienka pozioma linia.Napiêcie zasilania dochodzi do uk³adu odchylania ramki ijest w normie. Jednak nadmiernie grzeje siê uk³ad ramki IC10 -LA7830. Na jego n.2 wystêpuj¹ nieokreœlone oscylacje o doœædu¿ej amplitudzie. Uszkodzenie jest proste, ale mo¿e przysporzyætrochê problemów, nawet doœwiadczonemu serwisantowi.W tym przypadku uk³ad IC10 jest sprawny, a ca³kowicie straci³pojemnoœæ kondensator elektrolityczny C67 - 1000µF/25V, któryseparuje od masy sekcjê V cewek odchylania. E.B.4Philips 20TP1553/58 chassis L6.1 AANie œwieci dioda standby.Po w³¹czeniu odbiornika s³ychaæ pisk zasilacza impulsowego.Pomiary wskazuj¹ na zwarcie napiêcia +B. Koñcowy tranzystorlinii jest sprawny. Sprawny jest równie¿ trafopowielacz.Zwarcie robi³ kondensator impulsowy C2422 - 560nF/250V,który separuje sekcjê V cewek odchylania od masy. E.B.Telestar 2155T DeltaObraz zawê¿ony po bokach. Z³a liniowoœæ ramki.Dodatkowo obraz jest ma³o kontrastowy, a na z³¹ liniowoœæV nak³ada siê zawiniêcie obrazu w centralnej czêœci ekranu.Pomiary wykazuj¹ du¿e przebiegi zmienne napiêcia +B. Uszkodzonyjest kondensator filtru tej ga³êzi zasilania C25 - 47µF/160V (ca³kowita utrata pojemnoœci). Profilaktycznie wymienionotak¿e kondensator 47µF/25V pracuj¹cy po pierwotnejstronie zasilacza impulsowego. Ten ostatni straci³ pojemnoœædo wartoœci 30µF oraz wykazywa³ ju¿ wyj¹tkowo nisk¹ sprawnoœæ.E.B.Thomson 55MC 16TX-A chassis TX 91Przypadkowo zanikaj¹ programy VHF i UHF.Po czasie ok. 6 - 24 godzin postoju odbiornika zanikaj¹programy. Porada jest o tyle zasadna ¿e zanikanie i odstrajaniedotyczy tak¿e ni¿szego pasma kana³ów TV. W czasie prawid³owegoodbioru, jest zauwa¿alne silne odstrajanie siê programówlub zaniki tych¿e programów w doœæ przypadkowy sposób.Nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e uszkodzona jest g³owica zintegrowana.Jednak nie musimy jej wymieniaæ. Taka g³owica nadajesiê do regeneracji. Konieczny jest jej demonta¿ z p³ytybazowej. Regeneracja polega przede wszystkim na odœwie¿eniupo³¹czeñ lutowniczych wszystkich mas (w tym koñcówekmetalowych ekranów) na druku g³owicy. W czasie lutowania(odœwie¿ania) widaæ wyraŸnie jak mocno odrysowa³y siê pierwotnepo³¹czenia. Po regeneracji konieczne jest ponownewstrojenie programów.E.B.Royal-Lux TV-5188TXTNie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Dioda standby s³abo œwieci i szybko miga w tak s³yszalnegopróbkowania zasilacza. Próbkowanie œwiadczy, ¿e uk³adscalony TDA4601 jest sprawny. Na jego n. 9 wystêpuje tylko+9V. Napiêcie +B przyjmuje œredni¹ wartoœæ ok. +90V (normato +115). Napiêcie +10V przyjmuje wartoœæ œredni¹ i wynositylko +5V. Jedynie napiêcie +12V utrzymuje prawid³ow¹wartoœæ. Sprawdzono wszystkie kluczowe elementy zasilaczabez skutku. Uszkodzenie przywraca o kolorowy zawrót g³owy.Wydaje siê nie do znalezienia. To doœæ prosty zasilacz, ajednak coœ wprowadza w stan blokowania i stan dziwnego próbkowania.Podanie sztucznego napiêcia +14V na n. 9 TDA4601nie rozwi¹zuje problemu. Dok³adne pomiary diody D818BA157 wykazuj¹ jednak niewielki wzrost opornoœci w kie-SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 9

Porady serwisowerunku przewodzenia. I to wystarczy³o, by zablokowaæ startzasilacza i narobiæ tyle zamieszania, które zajê³o kilka godzinposzukiwañ.E.B.Elemis 5516Po pewnym czasie zanika wizja.Po ok. 2 - 10 minut zanika wizja. Fonia wystêpuje ca³yczas. Pocz¹tkowo pojawiaj¹ siê s³abe linie powrotów na treœciobrazu. Nastêpnie linie nasilaj¹ siê i pozostaje tylko niebieskiet³o rastra. Po wy³¹czeniu odbiornika i ponownym w³¹czeniusekwencja powtarza siê, tyle ¿e nastêpuje szybciej. W tym przypadkuuszkodzony jest (przerwa) rezystor R450 - 15k/0.5W,który zamontowany jest na module kineskopu. Ten rezystorsprowadza masê dla siatki pierwszej kineskopu. Jest to doœætypowe uszkodzenie i dotyczy wszystkich odbiorników z takimsamym modu³em kineskopu.E.B.Philips 21PT165B/58P chassis AA5 ABNie za³¹cza siê w stan pracy.Pomiary wykazuj¹ przepalony bezpiecznik 630mA w ga-³êzi zasilania +8V. Dalsze pomiary wykazuj¹, ¿e opornoœæ n.10procesora wizji TDA8362 5N wzglêdem masy wynosi ok. 30R.Procesor do wymiany. Uwaga: Przy takim zestawie uszkodzonychelementów prawie w stu procentach okresowo przebijatrafopowielacz o symbolu 1352 5003 i ten nale¿y wymieniælub przeprowadziæ specjalny a zarazem bezpieczny test naewentualnoœæ przebicia. Przebicie bezpoœrednie jest wyj¹tkowoniebezpieczne, tylko dlatego ¿e nastêpuje do pobliskiegoradiatora, a iskra jest wyj¹tkowo mocna (bardzo du¿y i bardzokrótki pr¹d wy³adowania). Praktyka podpowiada, ¿e im d³u¿-szy wymiarowo przeskok iskry WN, a opornoœæ roz³adowaniawyj¹tkowo ma³a, tym prawdopodobieñstwo uszkodzenia cennychuk³adów scalonych jest wiêksze. Mo¿emy tê wartoœæ oceniæpo nasileniu dŸwiêku strza³u, ale wtedy ju¿ jest za póŸno izwykle TDA8362 5N ponownie nale¿y wymieniæ na nowy.Jest to jednak temat na oddzielny artyku³.E.B.Elemis 5550TMBrak synchronizacji poziomej.Z relacji klienta wynika³o, ¿e przed uszkodzeniem zasadniczyms³yszalny by³ s³aby strza³ WN. Prawdopodobnie nast¹pi³owy³adowanie wewn¹trz szyjki kineskopu. Zosta³ sprawdzonyzasilacz impulsowy, trafopowielacz, kondensator powrotówi te elementy nie wykaza³y wady. Na wszelki wypadekzosta³ oczyszczony izopropanolem kineskop w okolicach sondyWN. W tym przypadku z ca³¹ pewnoœci¹ do wymiany procesorwizji TDA6362 3Y, w którym jest zaszyty generator Horaz selektor impulsów synchronizacji. Wstawiono TDA83625Y (pasuje bez przeróbek). Ryzyko wyst¹pienia nastêpnegostrza³u jednak pozosta³o. Nie wiadomo tylko kiedy on nast¹pi.E.B.Samsung CK5051ATOdstraja siê od zaprogramowanych stacji.Po w³¹czeniu zimnego odbiornika, po kilku minutach pracynastêpuje odstrajanie siê wybranej stacji i to na ka¿dympaœmie. Przy próbie ponownego zaprogramowania, nie nastêpujezatrzymanie na napotkanej stacji. Uszkodzenie jest stosunkowoproste i jego usuniêcie polega na wykrêceniu rdzeniajedynej cewki strojonej T104 o æwieræ obrotu. E.B.Thomson 21MN15CL chassis TX807Fonia szumi, wizja prawid³owa.Szum fonii jest doœæ dokuczliwy i wystêpuje na ka¿dej stacji,bez wzglêdu na poziom sygna³u antenowego. Z relacji klientawynika³o ¿e uszkodzenie powsta³o gwa³townie i by³o zasygnalizowane„pykniêciem” w g³oœniku. W tym przypadku ratujewymiana rezonatora grzebieniowego QI32 - 6.5MHz. E.B.Finlux 5025(K) TXTNie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Zarówno wy³¹cznikiem sieciowym, jak i za pomoc¹ pilotanie mo¿na w³¹czyæ odbiornika w stan pracy. Pomiary zasilaczaimpulsowego wykazuj¹ utratê parametrów dwóch kondensatorów.By³y nimi CU23 - 47µF/25V oraz CU26 - 1µF/100V.Wymiana tych elementów pozwala na normalne w³¹czenieodbiornika wy³¹cznikiem oraz pilotem.E.B.Samsung CZ20732ZZanika fonia.Po kilku - kilkunastu minutach, a niekiedy godzinach od w³¹czeniaodbiornika, fonia gwa³townie zanika. Po³¹czenia lutowniczew okolicach koñcowego uk³adu scalonego foniiTDA8943SF, nie budz¹ zastrze¿eñ. Pomiary tak¿e niczego niewnosz¹. Wymiana wskazanego uk³adu rozwi¹zuje problem. Taksiê przynajmniej wydawa³o. Na drugi dzieñ reklamacja. Te sameobjawy. Wtedy okaza³o siê, ¿e klient korzysta tylko z gniazdaAV, a odbiornik testowany by³ tylko przez gniazdo antenowe.¯mudne oraz wnikliwe dociekanie i mamy winowajcê. Jest nimpodwójne i nietypowe gniazdko s³uchawkowe. Gniazdko nie by³ou¿ywane, st¹d po³¹czenie styków zwiernych utleni³o siê do tegostopnia, ¿e w krytycznych momentach wykazywa³o bardzo du¿¹opornoœæ, uniemo¿liwiaj¹c normalne przechodzenie sygna³u foniiz gniazda AV do koñcowych stopni m.cz.E.B.Philips 21PT1663/58 chassis L7.2E AA(GR750)Próbkowanie zasilacza.W takt próbkowania s³ychaæ pukanie w g³oœniku, a LEDs³abo miga w ten sam rytm. Zasilacz w du¿ej czêœci jest niezgodnyze schematem, ale za to wykazujê prostotê budowy.Pomiary i testy zasadniczych elementów, absolutnie niczegonie wnosz¹. Wszystko wydaje siê byæ sprawne. Wizualnie tak-¿e niczego nie mo¿na zaobserwowaæ. Dopiero podanie zewnêtrznegonapiêcia do punktu +B o wartoœci ok. +100V ujawniadu¿y pobór pr¹du, a z kondensatora 2550 - 470pF/1kV (ceramiczny,niebieski) unosi siê dym. Ten kondensator bocznikujediodê 6550 - BYM36C, która pracuje jako prostowniczaw ga³êzi +B. Prawid³owe napiêcie +B powinno mieæ wartoœæ+95V.E.B.Watson FA7040 chassis 11AK19 PROEkran nie œwieci, fonia jest.Trafopowielacz pracuje. Wstêpne pomiary naprowadzaj¹10 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisowena kondensator C630 - 430nF/250V. Ten straci³ pojemnoœæ, azewnêtrznie by³ przebarwiony od wysokiej temperatury, zaistnia³ejw czasie powstawania usterki. Przepaleniu uleg³y tak¿edwa rezystory R610 - 2.2k/1W oraz R631 - 4.7k/1W. Po ichwymianie pojawia siê obraz, ale wklês³y po bokach. Nie maimpulsów E-W na tranzystorze Q603 - BUK444 (równie¿ nabramce). Sprawdzono cewkê 604 – posiada³a zwarcie miêdzyzwojowe.Jej wymiana nie zmienia stanu rzeczy. Pomiary Q603,wskazuj¹ na jego uszkodzenie. Po jego wymianie na BUZ90AF,pojawi³y siê na nim impulsy E-W. Mimo to obraz jest dalejwklês³y. Bardziej wnikliwe pomiary naprowadzi³y na kondensatorC617 równie¿ o wartoœci 430nF/250V, który przy brakuzewnêtrznych objawów uszkodzenia, straci³ ca³kowicie pojemnoœæ.Jego wymiana koñczy naprawê ze skutkiem pozytywnym.By³ to wyj¹tkowy przypadek uszkodzenia dwóch kondensatorówimpulsowych jednoczeœnie, podczas jednej awariiodbiornika. Schemat znajdziemy w „Dodatku Specjalnym” nr26 – Vestel chassis11AK19 PRO. E.B.Grundig 32LXW 82-8600DL (LCD) chassisG.BF7300Nie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Pocz¹tkowo ciemne t³o na ekranie bez treœci wizji przesuwa³osiê z lewej do prawej strony ekranu. Gdy dosz³o do koñcaprawej strony ekranu, ekran i odbiornik wy³¹czy³y siê dotrybu awaryjnego. Powtórne w³¹czenie sygnalizowane by³otylko s³abym b³yœniêciem ekranu z prawej strony i ponownietryb awaryjny. Naprawê klasycznie rozpoczêto od sprawdzeniapodwójnego zasilacza impulsowego. Jego demonta¿ niesprawia problemów. Pomiary kondensatorów elektrolitycznychza pomoc¹ testera, pozwalaj¹ stwierdziæ prawie ca³kowit¹ utratêpojemnoœci C2042 i C2044 - 680µF/35V oraz prawie ca³kowit¹utratê sprawnoœci (przy ca³kowitym zachowaniu pojemnoœcinominalnej) kondensatora C2056 - 47µF/50V. Prawdopodobnieto C2056 by³ odpowiedzialny za uszkodzenie C2042i C2044. Po ich wymianie odbiornik startuje bez problemów, aodbiór nie wykazuje innych usterek.E.B.Elemis RUBY121NBrak koloru czerwonego.Pocz¹tkowo wystêpowa³o okresowe zanikanie koloru czerwonego,które w koñcu przyjê³o postaæ trwa³¹. Pomiary nap³ytce kineskopu, wykazuj¹ prawid³owe napiêcia na katodachG i B (ok. +142V). Natomiast na katodzie R panuje pe³ne napiêcie+220V. Ca³a pytka kineskopowa jest zbudowana w sposóbtradycyjny - czyli w oparciu o tranzystory, tyle ¿e w tranzystoryma³ej mocy, które ulegaj¹ naturalnemu przegrzewaniu.Przegrzewanie jest tak mocne, ¿e w ich okolicy nawet samap³ytka zmienia kolor na ciemno-br¹zowy. Dalsze pomiary nap³ytce kineskopowej, naprowadzaj¹ na z³y (przegrzany) tranzystorBF422, pracuj¹cy w ga³êzi R. Ten posiada³ zbyt du¿¹ iniestabiln¹ opornoœæ przewodzenia B/E i B/K. E.B.Grundig Elegance 55 Flat MF55-2503/8PL/TOP chassis K1 (Beko Elektronik KX1.190-08)Nie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Wstêpne pomiary wskazuj¹ na próbkowanie zasilacza impulsowego.Sprawdzenie jego pierwotnej oraz wtórnej strony,niczego nie wyjaœnia. Zasilacz jest sprawny. Dopiero pod³¹czenienapiêcia +125V do ga³êzi +B, powoduje du¿y pobórpr¹du z zewnêtrznego zasilacza oraz nadmierne grzanie siêkoñcowego tranzystora linii T504 - 2SD2586 (BU2508AF).Pomiary omomierzem T504 wykazuj¹ niewielk¹ up³ywnoœæK-E, co wystarczy³o do powstawania du¿ego pr¹du zwarciaprzy pe³nym napiêciu +B. W aplikacji trafopowielacza niestwierdzono innych usterek, st¹d nie znaleziono przyczynyuszkodzenia T504. Tak dla pewnoœci, poprawiono po³¹czeniatransformatorka steruj¹cego H TR501.E.B.Daewoo DTH-29G2K chassis CP-830FPo ok. 1 godzinie pracy zmniejsza siê wysokoœæ obrazu.Dodatkowym objawem usterki jest brak korekcji E-W orazz³e zbie¿noœci po bokach obrazu. Uszkodzenie jest wyj¹tkowoz³oœliwe i bardzo trudne w lokalizacji. Gdy testujemy odbiornik,przy zdjêtej œciance tylnej, uszkodzenie pojawia siê du¿opóŸniej lub w ogóle siê nie pojawia. Gdy œciankê zamontujemy,usterka pojawia siê nawet po 15 minutach – oczywiœcieprzy ciep³ym odbiorniku. Pocz¹tkowo obserwujemy powolnei nieznaczne zmniejszenie wysokoœci z nasilaj¹cym siê brakiemliniowoœci na górze i na dole obrazu. Taki stan utrzymujesiê d³u¿szy czas, by gwa³townie zmniejszyæ wysokoœæ prawiedo po³owy. Zmniejszony wymiar nigdy sam nie powraca dostanu prawid³owego. Wy³¹czenie odbiornika i odczekanie ok.30 minut pozwala ponownie uzyskaæ normalny obraz. Ka¿dorazowezmniejszenie wysokoœci jest zawsze symetryczne. Podstawionokoñcowy uk³ad odchylania pionowego TDA8358J.Wymieniono rezystor R350 - 2.2k, który wyj¹tkowo reagowa³na wzrost temperatury, zbli¿onym objawem. Termicznie przetestowanowszystkie mo¿liwe czêœci na p³ycie bazowej. Bezskutku. Nic nie pomaga³o sch³adzanie radiatora TDA8358J ielementów w jego aplikacji. Tak na marginesie radiator tegouk³adu grzeje siê doœæ mocno i jest to zjawisko normalne przy100Hz odbiorniku. Nie próbowa³em podstawiaæ wielu ró¿nychegzemplarzy TDA…, ale to nie w tym rzecz i na pewno nierozwi¹¿e problemu. Wróæmy jednak do tematu. Ostatnim elementem,który równie¿ ulega bardzo silnemu nagrzewaniu, s¹cewki odchylania, a w³aœciwie rdzeñ na którym nawiniête jestrównolegle po³¹czone uzwojenie sekcji V. Skierowanie gor¹cegopowietrza w stronê cewek odchylania, wyraŸnie skracaczas pojawienia siê opisywanej wady. To one s¹ uszkodzone.W opisywanym przypadku nawet fizyczne naciskanie cewekw stanie gor¹cym, powodowa³o pojawianie siê i zanikanie usterki.Najprawdopodobniej jedno z dwu równoleg³ych uzwojeñV dostawa³o przerwy wewnêtrznej i to tylko pod wp³ywemnagrzewania siê i jednoczesnego rozszerzania siê rdzenia cewek.E.B.Samsung CZ-20F32TBrak wizji.Po w³¹czeniu odbiornika jasne t³o ekranu z liniami powrotów.Z pomiarów wynika uszkodzenie (przerwa) rezystora R420- 5R/2W. Jest on odpowiedzialny za zabezpieczenie ga³êzi+195V, która zasila modu³ kineskopu. Po jego wymianie, dymisiê on sam, jak i uk³ad scalony IC501 - TDA6107Q. Uszkodzonyjest IC501. Zamiennik to TDA6107JF. UwagaSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 11

Porady serwisoweTDA6107Q i TDA6103Q nie zastêpuj¹ siê wzajemnie, mimoidealnej zgodnoœci swych wyprowadzeñ. Po wymianie uk³aduIC501 nadal jasne t³o ekranu z liniami powrotów. Fonia jestprawid³owa. Mo¿na podejrzewaæ zespolony mikrokontroler,ale nie on jest uszkodzony. Dok³adne pomiary na module kineskopuwykazuj¹ bardzo ma³¹, ale mierzaln¹ up³ywnoœæ diodyZenera ZD501, która zabezpiecza wejœcie F/B. Nie dysponowanoschematem, a napis na uszkodzonej diodzie by³ nieczytelny.Zastosowano diodê C10/0.25W. Po jej wymianieekran zupe³nie ciemny. Typowe pokrêcanie potencjometremscreen, nie zmienia stanu rzeczy. Okaza³o siê, ¿e ustawienienapiêcia siatki drugiej kineskopu jest czynnoœci¹ wyj¹tkowokrytyczn¹ i nale¿y przeprowadzaæ j¹ bardzo powoli (wolnopokrêcaæ potencjometrem screen, tylko dlatego ¿e zespolonymikrokontroler reaguje doœæ wolno na zmiany). Przy tak wolnoprzeprowadzanej regulacji, obraz zaskoczy. Pokrêt³o nale-¿y ustawiæ miêdzy zanikaniem obrazu na czarno, a zanikaniemobrazu na jasno z liniami powrotów.E.B.Sony KV-2964MTTNie pracuje.Odbiornik w³¹cza siê tylko w³¹cznikiem sieciowym. Niema jednak obrazu i g³osu. Ekran jest ciemny Wysokie napiêciejest. Kineskop ¿arzy. Nie œwieci dioda standby. Z relacji klienta,wynika³o ¿e usterka powsta³a po w³¹czeniu wych³odzonegoodbiornika przy pomocy wy³¹cznika sieciowego. Rutynowosprawdzono zasilacz impulsowy. W nim do wymiany dwakondensatory elektrolityczne C613 - 100µF/50V i C611 - 47µF/50V. Po ich wymianie jedynie napiêcie +B przyjê³o prawid³ow¹wartoœæ +142V, które przy zimnym odbiorniku wynosi³oponad +155V. Dalsze poszukiwania naprowadzi³y na spalonyrezystor bezpiecznikowy R854 - 0.47R/0,5W oraz na uszkodzony(zewnêtrznie wypalony) uk³ad scalony IC551 -µPC1498H, który jest koñcowym stopniem odchylania pionowego.Na szczêœcie da³o siê odczytaæ jego symbol. Wstawionow jego miejsce LA7830, który jest idealnym odpowiednikiem.Nale¿y tylko pozostawiæ pusty otworek nr 8 na drukup³yty bazowej, a LA… musimy zamontowaæ trochê ukoœnie(inaczej nie da siê zakrêciæ do radiatora wkrêtu mocuj¹cego).Po wymianie tych elementów, ekran zaœwieci³ z typowym œniegiem,ale bez treœci obrazu. Fonii brak. Dioda standby nadalnie œwieci. Brak tak¿e reakcji na pilota, a odbiornik bezpoœredniow³¹cza siê w stan pracy, tylko w³¹cznikiem, czego robiænie powinien. Zapowiada³o siê nieciekawie. Dalsze poszukiwaniai mamy przepalone dwa bezpieczniki pó³przewodnikowePS652 i PS653 ka¿dy po 0.4 A, po wtórnej stronie zasilaczaimpulsowego. Ich wymiana na tradycyjne bezpiecznikitopikowe, koñczy naprawê z upragnionym skutkiem pozytywnym.Schemat znajdziemy tylko w internetowej bazie serwisowej„SE”.E.B.Luxor 180 7018Nie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Segment standby pali siê na zielono. Jednak ka¿da próbaw³¹czenia odbiornika w stan pracy, koñczy siê krótkim wygaszeniemtego segmentu i ponownym jego zapaleniem.Przebiegi mierzone na zespolonym trafopowielaczu wykazuj¹zak³ócenia, takie jak przy zwarciu miêdzyzwojowym. Postronie zasilacza impulsowego impulsy s¹ doœæ okaza³e i bardzos³abe w sekcji odchylania i zasilaczy pomocniczych. Wydajesiê jakby praca zespolonego trafopowielacza by³a st³umiona.Brak jest napiêæ +5V na kondensatorze elektrolitycznymCB612 - 2200µF/25V. Brak jest impulsów H i to nawetna n.31 uk³adu ICB501 DPU2543.Uszkodzenie bardzo trudne, a samo rozwi¹zanie konstrukcyjneodbiornika jest absolutnie nielogiczne (tyle, ¿e jak jestwszystko w porz¹dku, to odbiornik pracuje ca³kiem poprawnie).Dopiero od³¹czenie n.14 i n.15 zespolonego trafopowielacza,o¿ywia zasilacz impulsowy. St¹d uszkodzenie le¿y wdziwnym rozwi¹zaniu koñcowego stopnia odchylania poziomego.Pomiary TB525 - 2SD1577 wykazuj¹ niewielk¹ up³ywnoœæK-E (zamiennik BU508A lub BU2508AF). Jego uszkodzeniemusi mieæ swoj¹ przyczynê. Sprawdzenie elementóww aplikacji TB525 wykazuje ca³kowit¹ utratê pojemnoœci kondensatoraimpulsowego CB527 - 8.2nF/1600V (chyba mo¿najego zaliczyæ do kondensatora powrotów). Po wymianie tychostatnich elementów odbiornik nie wykaza³ innych usterek.Przy naprawie mo¿emy pos³ugiwaæ siê schematem Hitachi C28-P405CT opublikowanym w W_SE5/2005, który jest wyj¹tkowozgodny z p³yt¹ opisywanego odbiornika.E.B.Trilux TAP253xPo kilku minutach prawid³owej pracy odbiornika s³ychaæ krótki pisk, po czymnastêpuje wy³¹czenie do stanu czuwania.Dodatkowym efektem tego uszkodzenia, by³o jakby zwiêkszenieczêstotliwoœci pracy generatora W.N., co objawia³o siêtypowym zawijaniem i nak³adaniem czêœci obrazu w kierunkupoziomym. Nieprawid³owa praca uk³adu IC801 (TDA8143),mia³a przykre nastêpstwa w postaci nadmiernego nagrzewaniasiê tranzystora T802 (BU508DF) i w konsekwencji dowy³¹czania odbiornika. Po ostygniêciu T802, telewizor móg³pracowaæ znowu przez chwilê, ale po kilku takich próbach,tranzystor nadawa³ siê jedynie do kosza. By³o spraw¹ jasn¹, ¿euszkodzenia nale¿y lokalizowaæ w obrêbie sterowania wysokiegonapiêcia i uk³adu odchylania poziomego. Oglêdziny elementówww. uk³adów, wykaza³y pêkniêcia obudów kondensatorówC801 (1nF/100V) oraz C802 (100nF/100V). Wymianaww. kondensatorów podobnie, jak trochê podeschniêtychelektrolitów w aplikacji IC801, nie przynios³a ¿adnych rezultatów.Dopiero wymiana samego uk³adu TDA8143, pozwoli³ana zakoñczenie naprawy z pozytywnym skutkiem. J.Z.Daewoo DMQ2195 TXTNie wy³¹cza z pilota, poza tym telewizor dzia³a poprawnie.Jak mo¿na by³o siê domyœlaæ, przyczyn¹ by³ przekaŸnikS801 (12V), którego styki „nie odbija³y” ze wzglêdu na „zmêczenie”mosiê¿nej sprê¿ynki. W tym uk³adzie, naprawa przekaŸnikanie mia³a sensu, a najlepszym rozwi¹zaniem by³a wymianana nowy. Wlutowanie nowego S801, rozwi¹za³o problemwy³¹czania pilotem.J.Z.Panasonic TX-29PS12P chassis CP-830FPNie daje siê w³¹czyæ, miga dioda.Przyczyn¹ tego stanu rzeczy by³ uszkodzony trafopowielacz– oznaczenie oryg. FBT 1302.2002 C 50H0000301. Nie-12 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisowestety jest to bardzo czêsta „przypad³oœæ” tego chassis. Czasamizdarza siê, ¿e po wymianie trafopowielacza jest jeszczeuszkodzony TDA8358. W opisywanym przypadku pomog³awymiana jedynie samego trafopowielacza.J.Z.Daewoo 2898 STB chassis CP775Po oko³o godzinie pracy, pokazuje siê cienka pozioma kreska na wysokoœci 2/3ekranu przy jednoczesnym zniekszta³ceniu liniowoœci pionowej (obraz zniekszta³cony,ale widoczny). Dodatkowym efektem, s¹ chwilowe zaniki koloru.Poniewa¿ najbardziej podejrzanym elementem by³ uk³adscalony I301 (TDA8351), zdecydowano siê na jego wymianê.Profilaktycznie wymieniono wszystkie kondensatory elektrolitycznew jego aplikacji, a nastêpnie poddano wielogodzinnejpracy “non-stop”. Usterka ju¿ siê nie powtórzy³a. J.Z.Philips 20PT1553/58 chassis L6.1 AAOkresowo zak³ócany i zanikaj¹cy obraz.Zazwyczaj zanikanie obrazu (wyciemnienie) by³o poprzedzanezak³óceniami w postaci skacz¹cych, poziomych kresek.Pierwszym krokiem by³o sprawdzenie stabilnoœci napiêcia“SCREEN” na p³ytce kineskopu. Pomiar tego napiêcia jednoznacznieokreœli³ stan tego regulatora – nadawa³ siê jedynie dowymiany. Oczywiœcie wymieniono ca³y, kompletny trafopowielacz.Oznaczenie oryginalne trafopowielacza to: 53102171lub 139200002. Doskona³ym zamiennikiem jest HR7814. Ponaprawie odbiornik dzia³a³ ju¿ bez zarzutu.J.Z.Elemis 3870 TN MIRA chassis PT92Po w³¹czeniu do stanu pracy miga dioda, przez pó³ sekundy, s³ychaæ start wysokiegonapiêcia, po czym odbiornik powraca do STAND-BY.Doœæ szybko zlokalizowano przyczynê – zwarcie diodyDD07 (BY228). Po wymianie diody odbiornik startuje, pojawiasiê mocno zwê¿ony obraz ze zniekszta³ceniami poduszkowymi,ale po up³ywie kilku sekund s³ychaæ najpierw pisk, apotem sytuacja powtarza siê – dioda DD07 zostaje ponownieuszkodzona. Dalsze poszukiwania przyczyny uszkadzania siêdiody DD07 doprowadzi³y do uszkodzonego rezystora RV38(2.2k/2W). Ponowna wymiana DD07 i uszkodzonego RV38przynios³a w koñcu pozytywne rezultaty. Na marginesie dodam,¿e jest to bardzo czêste uszkodzenia w tym chassis, dlatego wartowlutowaæ rezystor RV38 o trochê wiêkszej mocy (np. 5W), gdy¿jego przegrzanie prowadzi do ww. uszkodzeñ. J.Z.Aiwa TV-SE2130 KHNie w³¹cza siê do stanu pracy.Poniewa¿ nie stwierdzono ¿adnych uszkodzeñ pó³przewodnikówpo pierwotnej stronie transformatora przetwornicy, zdecydowanosiê na zbadanie kondensatora C806 (33µF/50V). Posprawdzeniu go na mierniku pojemnoœci okaza³o siê, posiadazaledwie 8µF!!!. Wlutowanie nowego C806, zaowocowa³opojawieniem siê prawid³owych napiêæ i w³¹czeniem siê odbiornika,ale natychmiast pojawi³ siê dym z rezystora R556(6.8k/0.25W) – (wyprowadzenie ABL trafopowielacza). Œwiadczy³oto o uszkodzeniu trafopowielacza o symbolu: 1142.5106.Z braku orygina³u, zastosowano zamiennik HR8537. Po wymianieuszkodzonego rezystora R556 telewizor pracowa³ ju¿bez zarzutu.J.Z.Trilux TAP200VTRozstrajanie programów, po d³u¿szym nagrzaniu odbiornika, brak jest obrazu idŸwiêku, a na ekranie zostaje jedynie „œnieg".Uszkodzenie mo¿na by³o ³atwo zlokalizowaæ – po pod³¹czeniumiernika do stabilizatora D604 okaza³o siê, ¿e napiêciewarikapowe 33V jest bardzo niestabilne (waha³o siê od 28Vdo 30V), a czasami spada³o poni¿ej tych wartoœci. Oglêdzinyp³yty wykaza³y, ¿e dwa rezystory R620 i R 630 (po 1k/3Wka¿dy) ledwo trzyma³y siê na swoich nó¿kach, co by³o spowodowaneprzegrzaniem cyny. Przelutowanie tych punktów zakoñczy³onaprawê sukcesem.J.Z.Beko chassis 12.5Uszkadzanie siê tranzystora T601.Jest to tranzystor kluczuj¹cy przetwornicy. Przyczyn¹uszkadzania siê tranzystora T601 - STP3NB60FP jest kondensatorC618 - 470pF/1kV. Kondensator ten znajduje siê w uk³adziegaszenia drgañ paso¿ytniczych przetwornicy. Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +107V na biegunie“+” kondensatora C626 - 33µF/160V. R.S.Thomson 21MG15ET chassis TX807CZani¿one napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy.Napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy wynosz¹ 1/3 wartoœcinominalnej. Uszkodzone zosta³y: tranzystor TP054 -BC846B, dioda DP058 - 1N148, rezystor RP60 - 2.2k. S¹ toelementy w zasilaniu strony wtórnej transformatora IP050 -TCET1103G. Regulacja napiêcia systemowego odbywa siê zapomoc¹ potencjometru PP051 - 470R.R.S.Thomson chassis TX90Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Sprawdzono tranzystory: TL01 - S2055AF, TL02 - BC639.Okaza³y siê sprawne. Sprawdzaj¹c przebieg steruj¹cy TL02stwierdzono jego brak na wypr.17 IL01 - TDA8218. Okazujesiê, ¿e na tym uk³adzie napiêcia s¹ mocno zani¿one. Tak naprzyk³ad napiêcie na wypr.1 IL01 (zasilanie) wynosi 6.2V zamiast9.7V. Spowodowane jest to uszkodzeniem uk³adu IL01TDA8218. Po jego wymianie nale¿y ustawiæ wymiary obrazu.R.S.Philips chassis GR2.4Nie pracuje przetwornica.Sprawdzono wszystkie wa¿niejsze elementy po stronie pierwotnejtransformatora przetwornicy. Przyczyna le¿y w uk³adzieTDA8385 (sterownik przetwornicy). Po wymianie uk³aduTDA8385 nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +148V nawyprowadzeniu “+” kondensatora 2631.R.S.Philips 32PW9308/12 chassis EM5.1EZmieniaj¹ce siê t³o obrazu.Czasami pojawia siê t³o niebieskie z powrotami lub t³o czerwonez powrotami. W czasie pojawienia siê tych objawów nakatodach kineskopu B lub R napiêcia spadaj¹ do oko³o 20V (normalniepowinno byæ oko³o 135V). Przyczyna le¿y w uk³adziewzmacniacza wizji 7307 - TDA6108JF. Po wymianie tego uk³adunale¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustawiæ balans bieli. R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 13

Porady serwisoweLG chassis MC-036AUszkadzanie siê tranzystora Q402.Tranzystor Q402 - 2SC5905 jest stopniem koñcowym odchylaniapoziomego. Uszkadza siê on raz na 2-3 miesi¹ce. Przyczynale¿y w d³awiku L853 - 82µH (zwarte zwoje). D³awik tenznajduje siê na linii zasilania +B tranzystora Q402. R.S.Grundig chassis CUC5361OTVC zablokowany.Po w³¹czeniu na ekranie pojawiaj¹ siê trzy klucze. Oznaczato, ¿e w³¹czona jest funkcja "Security system". W raziezapomnienia 4-cyfrowego kodu zabezpieczaj¹cego nale¿y przyu¿yciu nadajnika zdalnej regulacji wys³aæ nastêpuj¹c¹ sekwencjêrozkazów: [ u ], [ t ], [ q ], [ p ].R.S.Provision chassis TV4KNie mo¿na uzyskaæ obrazu w trybie AV.Po prze³¹czeniu w tryb AV brak jest treœci obrazu. Przyczyn¹tego faktu okazuje siê procesor wizyjny IC003 -STV2246C. Po naprawie nale¿y wyregulowaæ OTVC w trybieserwisowym.R.S.Philips 28CE5290/02B chassis 2BEkran œwieci na bia³o z powrotami.Napiêcie s³u¿¹ce do zasilania wzmacniaczy wizji R, G, Bwynosi 18V zamiast 200V. Uszkodzeniu uleg³y nastêpuj¹ceelementy na linii zasilania 200V: rezystory 3638, 3639 - 27R/0.25W, kondnensator 2638 - 4.7µF/350V, rezystor 3400 - 150R/0.5W, tranzystor 7418 - BF485 (zwarcie B-E). Po naprawienale¿y wyregulowaæ balans bieli.R.S.Panasonic TC-14S1 chassis Z-5Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Po w³¹czeniu w stan pracy napiêcie g³ówne +B2 wynosioko³o 90V zamiast +124V. Przyczyna tego le¿y w trafopowielaczuT552 - TLF4G503F. Przy wymianie zastosowano trafopowielaczHR8271 firmy Diemen.R.S.Sony KV-29X5K chassis FE-1W czasie pracy wy³¹cza siê.W trakcie tego wy³¹czania widaæ po bokach ekranu du¿ezniekszta³cenia obrazu. Najpierw sprawdzono tor sygna³u E-W od uk³adu IC301 - CXA2060AS poprzez IC531 - LM393do bramki tranzystora Q532 - 2SK2251 (stopieñ koñcowy korekcjiE-W). Wszystkie elementy w tym uk³adzie by³y sprawne.Okaza³o siê, ¿e uszkodzeniu uleg³ transformator T532. Znajdujesiê on miêdzy modulatorem diodowym (D536, D539) acewkami odchylania H. Po naprawie nale¿y wyregulowaæ obrazw trybie serwisowym.R.S.Sony chassis AE-3Zaniki obrazu i fonii.Ostukiwanie ró¿nych bloków OTVC da³o „namiar” na blokp.cz. By³a to s³uszna decyzja, bowiem oglêdziny bloku p.cz.wykaza³y „zimne lutowania” na masach tego uk³adu. R.S.Grundig chassis CUC2058Nie wyœwietlane s¹ znaki OSD.Przyczyna le¿y w „zimnych lutowaniach” na procesorzezarz¹dzaj¹cym CIC80905 - SDA 5250.R.S.Philips chassis L9.1ENie w³¹cza siê.Przyczyn¹ braku mo¿liwoœæi w³¹czenia telewizora jest procesor7600 - SAA5564PS/MC/082. Okazuje siê, ¿e na wypr.477600 rezystancja do masy wynosi oko³o 20R. Uszkodzenie procesora7600 odby³o siê przez: tranzystor 7609 - BC847B i diodê6402 - BZX79C18. Elementy te znajduj¹ siê w torze impulsówV podanych na procesor 7600. Kiedy udaje siê ju¿ w³¹czyæOTVC, to brak jest odchylania pionowego. Jest to g³ównaprzyczyna wszystkich poprzednich uszkodzeñ. Trzeba jeszczena koniec wymieniæ uk³ad odchylania pionowego 7401 -STV9379FA.R.S.LG CE21M66KEX chassis MC019ABrak fonii, zerwana synchronizacja pozioma.Napiêcia wyjœciowe przetwornicy s¹ obni¿one. Napiêcie 8Vwynosi 6.5V, a napiêcie systemowe zamiast 110V oko³o 95V.Przyczyn¹ tego jest uk³ad napiêcia odniesienia IC804 - SE110N.Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +B 110V nawyprowadzeniu “+” kondensatora C820 - 220µF/160V. R.S.Thomson 29DX172Nie mo¿na wy³¹czyæ znaków OSD.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono dzia³anie nadajnikapodczerwieni, a nastêpnie sprawdzono zasilanie uk³adów procesorazarz¹dzaj¹cego IR001 i pamiêci EPROM: IR004, IR002.Wszystko okaza³o siê w jak najlepszym porz¹dku. Dopierowymiana procesora zarz¹dzaj¹cego IR001 - ST92R195B da³amo¿liwoœæ prawid³owego dzia³ania znaków OSD. R.S.Philips chassis MD2.25Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Pomiar napiêcia systemowego daje wynik oko³o 110V, anapiêcie to powinno wynosiæ 150V. Test trafopowielacza 5430- 31192 daje odpowiedŸ – jest on uszkodzony i trzeba go wymieniæ.R.S.Grundig chassis CUC4510Brak teletekstu.Najpierw sprawdzono uk³ad p.cz. wizji. Okaza³ siê on ca³kowiciesprawny. Sygna³ wizyjny dochodzi do wypr.6 modu³uteletekstu 29504-108.33. Okazuje siê, ¿e dopiero wymiana generatoraznaków teletekstowych IC2850 - CF72301 daje przywróceniewyœwietlania teletekstu w OTVC.R.S.Sharp DV-450SCBrak napiêæ wychodz¹cych z przetwornicy.Po stronie pierwotnej transformatora przetwornicy wystêpujetylko napiêcie na kondensatorzez C715 - 100µF/400V (wyprostowanenapiêcie sieciowe). Uszkodzone zosta³y: tranzy-14 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisowestor Q705 - BF487, dioda D705 - DX0045BM, rezystor R728- 3.3k/0.5W, sterownik przetwornicy IC701 - TEA1039. TranzystorQ705 znajduje siê na linii zasilania uk³adu IC701. Ponaprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +116V na biegunir“+” kondensatora C711 - 100µF/160V.R.S.Philips chassis GFL2.20EBrak odchylania pionowego.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: uk³ad scalony7260 - TDA8177 i dioda 6262 - BYD33D. Po naprawie, je¿eliistnieje taka potrzeba, regulacja wymiarów obrazu w pionieodbywa siê w trybie serwisowym.R.S.Royal-Lux TV-6399TXTNie mo¿na OTVC w³¹czyæ w stan pracy.OTVC po w³¹czeniu do sieci wchodzi w stan czuwania.Pomiary napiêæ wychodz¹cych z przetwornicy w stanie czuwaniawykazuj¹ du¿e obni¿enie ich wartoœci. Tak np. napiêciesystemowe wynosi 63V zamiast 114V. Sprawdzono tor sprzê-¿enia zwrotnego przetwornicy: po stronie wtórnej elementy:Q631, Q686, Q685, D685, D641, transoptor IC619 - TLP621;po stronie pierwotnej: Q612, Q613, Q611, D619, D616, D617,D614. Wszystkie one okaza³y siê sprawne. Przyczyn¹ tego stanuokaza³ siê kondensator C641 - 100µF/160V (ca³kowita utratapojemnoœci). Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcia systemowe+135V na kondensatorze C641.R.S.Thomson 70DE32TX chassis TX92Brak dŸwiêku, obraz prawid³owy.Uszkodzony okaza³ siê tranzystor TS90 - BC848. Po jegowymianie odbiornik pracuje poprawnie.W.W.Panasonic TX29PS12P chassis CP-830FPNie dzia³a.Po w³¹czeniu widaæ, ¿e dioda LED œwieci pulsuj¹co. Pomiarywykaza³y. ¿e nie startuje uk³ad odchylania poziomego.Przyczyna by³ transformator W.N. oznacz. 13022002C C08.Po wymianie transformatora nale¿a³o skorygowaæ geometrie inapiêcie ¿arzenia.W.W.Clatronic CTV258VTBrak synchronizacji.W pierwszej chwili po w³¹czeniu odbiornik dzia³a prawid³owo,lecz po chwili pojawiaj¹ siê dziwne objawy: obraz robi siêjakby przesterowany, zaczyna traciæ synchronizacjê. Przyczyn¹okaza³ siê przerywaj¹cy filtr L114 w uk³adzie p.cz. W.W.Grundig stereo 632601 CTI chassisCUC2600Nie dzia³a.Po w³¹czeniu odbiornik startuje, lecz brak wizji i fonii, ekranwygaszony. Pomiary wykaza³y, ¿e jest obci¹¿ona szyna I 2 Cprzez uk³ad TDA8442, który uleg³ uszkodzeniu najprawdopodobniejprzez przebicia wysokiego napiêcia w podstawce kineskopu,któr¹ te¿ wymieniono.W.W.Funai 21D-3218F chassis 11AK30Nie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkowanie przetwornicy. Przyczyn¹by³a uszkodzona dioda D805 - UF5402 (zwarta). Po jejwymianie odbiornik dzia³a prawid³owo.W.W.Philips 21GR2350 /10BNie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkowanie przetwornicy. Przyczyn¹by³ uszkodzony transformator WN.37741. Jako zamiennikzastosowa³em transformator CT7549.W.W.Sony KV-21LT1K chassis FE2Nie dzia³a.Jest napiêcie ST-By, lecz po za³¹czeniu nie startuje przetwornicag³ówna. Przyczyna okaza³ siê uk³ad scalony IC601 -MCZ3001D. Po jego wymianie odbiornik dzia³a prawid³owo.W.W.Universum FT81022 chassis 11AK28Odchylanie V TV dzia³a, lecz w górnej czêœci ekranu (ok. 4cm) zak³ócenia w postacipr¹¿ków i po chwili zanika odchylanie pionowe.Przyczyn¹ zaniku odchylania V, by³a przerwa przy gnieŸdziecewek na p³ycie. Zak³ócenia (zniekszta³cenia) w postacipr¹¿ków powodowa³ uszkodzony kondensator C257 SMD 1.8nF(brak pojemnoœci), z braku oryginalnego zamontowa³em 2,2nF.Po jego wymianie odbiornik dzia³a prawid³owo. W.W.SEG CT7800 chassis 11AK12-9Brak odchylania V.Przyczyn¹ by³o brak zasilania uk³adu TDA8361 n.43 z 33V.Brak napiecia warikapowego. Uszkodzony okaza³ siê rezystorR818 - 22k.W.W.Roadstar CTV-505 (ma³y turystyczny)Brak obrazu.Po w³¹czeniu dŸwiêk prawid³owy, TV reaguje na strojenie,wyœwietla graf, lecz brak jest treœci obrazu. Przyczyn¹ jestuszkodzony uk³ad scalony IC101 - TDA3565. W.W.Sharp 63DS-03SZ³a korekcja, obraz za szeroki i brak korekcji.Przyczyn¹ by³a z³a praca uk³adu IC502 - BA4558 (n.2) naskutek braku zasilania kolektora Q505 z napiêcia 150V. Uszkodzonyrezystor R519 - 100k.W.W.Sharp C-1451SCNie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ piszcz¹c¹ prace przetwornicy.Uszkodzony kondensator C723 - 3.3µF (brak pojemnoœci)po pierwotnej stronie zasilacza. Po wymianie kondensatora przetwornicapracuje poprawnie, lecz odbiornik nie chce pracowaæprzy ka¿dym w³¹czeniu. Startowa³o WN, lecz odbiornik nie pracowa³.Przyczyn¹ tych objawów by³ brak napiêcia +12 V, spowodowanyprzerw¹ przy tranzystorze Q604 - 2SD880. W.W.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 15

Porady serwisowePhilips 21PT1653/58P chassis L6.2Nie dzia³a.Uszkodzony zasilacz: dioda Zenera 0514 - C200V, rezystory3515 i 3514 - 1R, mostek, bezpiecznik i dioda Zenera0502 - C15, tranzystor STP4NA40FI. Po wymianie uszkodzonychelementów zasilacz pracuje poprawnie, ale okaza³o siê¿e strzela transformator WN, co by³o prawdopodobnie przyczyn¹uszkodzenia zasilacza. Oryginalny transformator25830151 zast¹piono transformatorem CT8188, nale¿a³o tylkoobci¹æ zbêdne wyprowadzenie.W.W.Samsung CX558WTOdbiornik siê odstraja i zrywa synchronizacjê.Uszkodzony kondensator 120pF w filtrze ARCz. L120(024-310) w aplikacji TDA8341. Z³y obraz, jakby przesterowanyprzechodz¹cy w negatyw. Uszkodzony kondensator 22pFw L123 (024-320). Przy naprawie pos³ugiwa³em siê schematemSamsunga CX5312W.W.W.Thomson chassis ITC222Kody b³êdów.11 – szyna danych (Data) magistrali I 2 C Bus_1 znajduje siêca³y czas na poziomie niskim12 – szyna zegarowa (Clock) magistrali I 2 CBus_1 znajduje siêca³y czas na poziomie niskim13/95 – szyna danych (Data) magistrali I 2 C Bus_2 znajdujesiê ca³y czas na poziomie niskim14/95 – szyna zegarowa (Clock) magistrali I 2 CBus_2 znajdujesiê ca³y czas na poziomie niskim15 – szyna danych (Data) magistrali I 2 C Bus_3 znajduje siêca³y czas na poziomie niskim16 – szyna zegarowa (Clock) magistrali I 2 CBus_3 znajduje siêca³y czas na poziomie niskim17 – szyna zegarowa (Clock) magistrali I 2 CBus_4 znajduje siêca³y czas na poziomie niskim18 – szyna zegarowa (Clock) magistrali I 2 CBus_4 znajduje siêca³y czas na poziomie niskim19 – detekcja nieprawid³owej wersji chassis25 – brak odpowiedzi z tunera g³ównego (w.cz./p.cz.)26 – brak odpowiedzi z tunera drugiego (PIP)27 – brak odpowiedzi z uk³adu IX300 - TEA6415C28 – brak odpowiedzi z uk³adu IV300 - TA136029 – detekcja nieprawid³owego napiêcia 9V z uk³adu IV300(za niskie napiêcie pracy 9V)31 – brak odpowiedzi z uk³adu IV400 - TDA9330H32 – detekcja nieprawid³owego napiêcia 8V z uk³adu IV400(za niskie napiêcie pracy 8V)33 – z³¹cze BV500 niepod³¹czone (przez to z³¹cze pod³¹czonyjest modu³ kineskopu)34 – brak sygna³u PHI2_REF na n.13 uk³adu IV400 - TDA9330(NHF Flag)35 – problem z „zaskokiem” pêtli oscylatora uk³adu IV400 -TDA9330 (NRF Flag)36 – kineskop nie rozgrzewa siê w okreœlonym czasie (nieprawid³owysygna³ Icut)37 – brak sygna³u V_GUARD na n.9 uk³adu IV400 - TDA9330(NDF Flag) lub jest on nieprawid³owy (za d³ugi)38 – uaktywniony uk³ad protekcji przepiêciowej wysokiegonapiêcia (ochrona przed promieniowaniem X), XPR Flag39 – pêtla fazowa uk³adu IV400 - 9330 (HOP) nie „zaskakuje”w okreœlonym czasie (PH1 Flag)41 – brak odpowiedzi z procesora audio MSP - IA00142 – aktywny bit resetu procesora audio MSP - IA00145 – nieprawid³owa wersja procesora audio MSP46 – brak odpowiedzi z uk³adów p.cz. tunera g³ównego47 – nieprawid³owe (za niskie) napiêcie zasilaj¹ce uk³ady p.cz.w tunerze g³ównym (za niskie napiêcie 5V)48 – brak odpowiedzi z uk³adów p.cz. tunera PIP49 – nieprawid³owe (za niskie) napiêcie zasilaj¹ce uk³ady p.cz.w tunerze PIP (za niskie napiêcie 5V)54 – brak odpowiedzi z uk³adu IV100 - VSP940755 – brak odpowiedzi z uk³adu IR006 - PCF857456 – Bit FLS problem IV400 (TDA9330)58 – b³êdne potwierdzenie kodu59 – nieprawid³owa wersja mikrokontrolera IR00161 – brak napiêcia prze³¹czanego 5VON62 – brak napiêcia 5V i 8V63 – nieoczekiwany poziom sygna³u POWER_FAIL (na liniiNMI: w wyniku na przyk³ad wy³adowania w kineskopielub zbyt niskiego napiêcia sieciowego)64 – regulacja XRP detekuje przepiêcie (tylko dla wersji US)65 – nie udaje siê zapis do pamiêci NVM (tylko dla wersji US)66 – uszkodzeniu uleg³y dane zapisane w pamiêci NVM (tylkodla wersji US)68 – brak prze³¹czanego napiêcia 5V (w czasie, gdy sygna³POWER_SAFETY jest aktywny, tzn. w stanie niskim)69 – brak sygna³ów H/V Synch. dla OSD72 – brak odpowiedzi z uk³adu IX400 - CXA2151 (uk³adu prze-³¹cznika wejœæ AV4)93 – problem software procesora IR001: problem z zainstalowaniemdrivera dla magistrali I 2 CBus_1 i I 2 C Bus_294 – problem software procesora IR001: problem z zainstalowaniemdrivera dla magistrali I 2 CBus_3 i I 2 C Bus_495 – problem software procesora IR001: problem z zainstalowaniemdrivera portu dla magistral I 2 CBus96 – problem software procesora IR001: problem z zainstalowaniemdrivera dla przetwornika ADC97 – problem software procesora IR001: problem z zainstalowaniemdrivera dla AV-link98 – problem software procesora IR001: problem z zainstalowaniemtaktowania pamiêci SDRAM99 – wy³¹czony timer uk³adu alarmowego watchdog w mikorokontrolerzeIR001.H.D.Sony KP53HS10, KP53XBR300, KP61HS10,KP61XBR300 chassis RA4B (projektor TV)Brak swynchronizacji, dr¿enie obrazu.Co jakiœ czas nastêpuje krótkotrwa³a utrata synchronizacjiobajwiaj¹ca siê zak³óceniami odtwarzania obrazu dla kompletnegosygna³u wizyjnego i w formacie 1080i albo obraz dr¿ylub miga przy odtwarzaniu sygna³u z DVD. Oba te objawywystêpuj¹ przy podawaniu sygna³u poprzez wejœcie Video 5.Przyczyn¹ tych nieprawid³owoœci jest niestabilna praca separatoraimpulsów synchronizacji w wyniku „tapniêcia” dwupoziomowegosygna³u synchronizacji i du¿ej sk³adowej sta³ej przygwa³townych zmianach treœci obrazu z bieli na czerñ. Opisywanenieprawid³owoœci mo¿na usun¹æ wykonuj¹c poni¿ej po-16 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisowedane zmiany uk³adowe na p³ycie A:· do kondensatorów C693, C694 i C696 (wszystkie 0.47µF/16V) dolutowaæ równolegle kondensatory 22µF/50V,· rezystor R600 (470R lub 1k) zast¹piæ zwor¹ (wymontowaærezystor R600 i zewrzeæ punkty lutownicze kropl¹cyny),· wymontowaæ tranzystory Q552 i Q553 oraz rezystor R698,· kondensator C638 - 0.47µF zast¹piæ kondensatorem 0.1µF/25V,· dodatkowo zamontowaæ rezystor 470R/0.1W przylutowuj¹cgo do punktów lutowniczych po wymontowanym tranzystorzeQ552 – pomiêdzy emiterem i baz¹. H.D.Panasonic chassis GP1TX-32PD30, TX-32PD30D, TX-32PD30F, TX-32PD30F/P,TX-32PD50, TX-32PD50D, TX-32PD50F, TX-32PD50F/P,TX-32PX30D, TX-32PX30F, TX-32PX30F/P, TX-36PD30,TX-36PD30D, TX-36PD30F, TX-36PD30F/P, TX-36PD50,TX-36PD50D, TX-36PD50F, TX-36PD50F/PWy³adowania w kineskopie.Powodem wy³adowañ i rozb³ysków w kineskopie jest zbli-¿anie siê wysokiego napiêcia (EHT) do do granicznej wartoœciwynosz¹cej 33kV. W celu zapobie¿enia powstawaniu wy³adowañw kineskopie nale¿y zredukowaæ wartoœæ wysokiego napiêciao oko³o 0.7kV. Uczyniæ to mo¿na poprzez zmianê kondensatoraC551 (ECWH20102JVY) z 1000pF/2kV na 1200pF/2kV (ECWH20122JVY) na p³ycie D (TNPH0526). Miejscepod³¹czenia kondensatora C551 pokazano na rysunku 1.Q552 C5686000RKJSD77L552EXCELDR25VL553EXCELDR25VL554EXCELDR25VC5511000p2kVC5511200p2kVL557EXCELDR35VRys.1C552680p2kV21C553680p2kVC5563600p2kVD553BOKZ000000013C5590.01µ630V1340VC5573600p2kVL558EXCELDR35VL559EXCELDR35VC5580.01µ630VPanasonic chassis Z7Zamiana tunera.Informacja dotyczy nastêpuj¹cych modeli odbiornikówzbudowanych na bazie chassis Z7: TC-14S3RP/Z, TC-21S3RP/Z, TC-14S4RP, TC-21S4RP, TX-14S3TP/Z, TX-14S4TP, TX-21S3TP/Z, TX-21S4TP, TC-14JR1P, TC-21JR1P, TX-14JT1P,TX-21JT1P, TX-21JT1P/B, TX-21JTP3.W przypadku zastêpowania tunera TNR1 - ENV57D13G3Rtunerem ENV57D38G3 nale¿y:· rezystor R110 - 3.9k (ERJ6GEYJ392V ) zast¹piæ rezystorem15k/5%/0.1W (ERJ6GEYJ153V), rezystor znajdujesiê w liniii napiêcia ARW (AGC),· usun¹æ d³awik L010 - EXCELSA35T zamontowany w liniinapiêcia 9V zasilaj¹cego tuner,· cewkê L301 - 8.2µH (TLTACT8R2K) zast¹piæ cewk¹TALV35VB6R8K, cewka ta jest pod³aczona równolegledo filtrów ceramicznych X301 (EFCWS2F11T) i X302(EFCS6R5MW3).H.D.Panasonic chassis Euro 7Brak dŸwiêku.W odbiorniku wystêpowa³a jedna z trzech nieprawid³owoœci:trwale utrzymuj¹cy siê brak dŸwiêku, sporadyczny (odczasu do czasu) brak dŸwiêku, pozostawanie w trybie standbypo zakoñczeniu procedury autodiagnozy (self-check). Przyczyn¹tych objawów okaza³o siê „s³aba” jakoœæ lutowania ukladuIC2510 - CS493002-CLR (4-megabitowej pamiêci FLASHEPROM - C3ZBK0000011) na p³ycie DP-Board (TNPA1727).Poprawa lutowania usuwa opisane usterki.H.D.Panasonic TH37PV500E/B, TH42PV500E/B,TH50PV500E/B chassis GP8DE (plazma)Gwizd w prawym g³oœniku.S³yszalny gwizd pojawia siê w wyniku ró¿nic czêstotliwoœcioscylacji pomiêdzy ka¿dym z uk³adów wzmacniaczy nap³ytce Z. W celu usuniêcia opisywanej nieprawid³owoœci nale¿yzmieniæ czêstotliwoœæ oscylacji scalonych uk³adówwzmacniaczy IC2305, IC2306, IC2307, IC2308 jedn¹ z dwóchponi¿ej podanych metod:1. równolegle do kondensatora C2444 zamontowaæ kondensator8pF/50V (ECJ1VC1H080C),2. jeœli czynnoœæ wykonana w punkcie 1 nie usunê³a gwizdu,nale¿y zmieniæ nastêpuj¹ce elementy na p³ytce Z:· w aplikacji wzmacniacza toru woofer L (zmiana czêstotliwoœciz 273kHz na 261kHz):- kondensator C2441 (ECJ1VC1H221J) - 220pF/50V zast¹piækondensatorem o tej samej pojemnoœci ale o tolerancji±2% (np. ECJ1VC1H221G),- rezystor R2460 - 110k (ERJ6ENF1103) zast¹piæ rezystorem-115k (ERJ6ENF1153),· w aplikacji wzmacniacza toru woofer R (zmiana czêstotliwoœciz 213kHz na 261kHz):- kondensator C2442 (ECJ1VC1H221J) - 220pF/50V zast¹piækondensatorem o tej samej pojemnoœci ale o tolerancji±2% (np. ECJ1VC1H221G),- rezystor R2461 - 137k (ERJ6ENF1373) zast¹piæ rezystorem-115k (ERJ6ENF1153),· w aplikacji wzmacniacza toru squawker L (zmiana czêstotliwoœciz 273kHz na 261kHz):- kondensator C2443 (ECJ1VC1H221J) - 220pF/50V zast¹piækondensatorem o tej samej pojemnoœci ale o tolerancji±2% (np. ECJ1VC1H221G),- rezystor R2462 - 110k (ERJ6ENF1103) zast¹piæ rezystorem-115k (ERJ6ENF1153),· w aplikacji wzmacniacza toru squawker R (zmiana czê-SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 17

Porady serwisowestotliwoœci z 330kHz na 286kHz):- kondensator C2444 (ECJ1VC1H221J) - 220pF/50V zast¹piækondensatorem o tej samej pojemnoœci ale o tolerancji±2% (np. ECJ1VC1H221G),- rezystor R2463 - 90.9k (ERJ6ENF9092) zast¹piæ rezystorem-105k (ERJ6ENF1053).Wymienione powy¿ej kondensatory pod³¹czone s¹ do nó¿ki21 (COSC) wzmacniacza, a rezystory do nó¿ki 20 (ROSC).H.D.Panasonic chassis GP9DETH-37PA60E, TH-37PA60EY, TH-37PA60R, TH-37PD60B,TH-37PD60E, TH-37PV60E, TH-37PV60EY, TH-37PV60R,TH-37PX45B, TH-37PX60B, TH-37PX60E, TH-37PX61E,TH-42PA45E, TH-42PA60E, TH-42PA60EY, TH-42PA60R,TH-42PD60B, TH-42PD60E, TH-42PV45E, TH-42PV60E,TH-42PV60EY, TH-42PV60R, TH-42PV62E, TH-42PX45B,TH-42PX60B, TH-42PX60E, TH-42PX62E, TH-42PX63E,TH-42PX64E, TH-50PV60ESzum w g³oœnikach.W przypadku s³yszalnych szumów w g³oœnikach nale¿ydokonaæ nastêpuj¹cych modyfikacji na p³ytce PA w aplikacjiuk³adu IC5601:· zast¹piæ cewkê L5622 - 15µH (G1C150MA0234) cewk¹30µH (G1C330MA0234),· na pozycji R5602 wstawiæ kondensator 0.1µF/25V(ECJ1VB1E104K),· na pozycji R5610 wstawiæ kondensator 4700pF/50V(ECJ1VB1H472K).H.D.Panasonic TH37/42/50PX70B/BA, TH37/42/50PX700B (plazma)Sekwencja startowa odbiornków TH37/42/50PX70B.Procedura startu odbiorników plazmowych TH37/42/50PX70B przebiega w sposób nastêpuj¹cy:· po podaniu napiêcia sieciowego (po pod³¹czeniu przewodusieciowego do gniazdka) transformator T410 wytwarzadwa napiêcia potrzebne dla trybu standby: napiêcieSTBY_12V, doprowadzane m.in. do wy³¹cznika sieciowegoON/OFF i wracaj¹ce jako rozkaz za³¹czaj¹cy odbiornikw tryb standby oraz napiêcie STBY5V zasilaj¹ceuk³ad kontrolera przetwornicy i po aktywizacji trybu standbyuk³ady pracuj¹ce w tym trybie,· po w³¹czeniu odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym na panelufrontowym w tryb standby uk³ad kontrolera przetwornicyIC510 (MC4509G4FP) wykrywa na n.7 rozkaz w³¹czeniai poprzez wyprowadzenie 9 stanem niskim za³¹czanapiêcie STBY5V doprowadzane m.in. do p³yty PA – konwerteraDC-DC (poprzez kontakt 10 z³¹cza P5),· na p³ycie PA wytwarzany jest sygna³ “TUNER_SUB_ON”> 3.3V, który „wraca” do p³yty przetwornicy poprzez kontakt12 z³¹cza P5 jako sygna³ “F-STBY_ON,· kontroler przetwornicy IC501 wyzwala przekaŸniki RL401÷ RL403, dziêki czemu napiêcie sieciowe zostaje doprowadzonedo transformatora T401, który „produkuje” napiêcie380V dla transformatora T404,· transformator T404 wytwarza na swoich uzwojeniach nastêpuj¹cenapiêcia: 15V, 190V i 70V,· linia napiêcia 15V jest doprowadzana do kontaktów 13,15, 17 z³¹cza P5 (jako sygna³ F_STB); napiêcie to zasilap³ytê PA (konwertera DC-DC), gdzie wytwarzane jest m.in.napiêcie dla p³yty H z uk³adami fonii, prze³¹cznikami sygna³ówfonii i terminalami sygna³ów AV,· po zainicjowaniu pracy p³yta DG wysy³a sygna³ “PANELSTBY ON” poprzez z³¹cza DG5 - D5 do p³yty D w celuzasilania tej p³yty napiêciem zasilaj¹cym 3.3VSTBY; nap³ycie D znajduj¹ siê uk³ady procesora „podpól” i konwerteraformatu,· na p³ycie D wytwarzany jest sygna³ “'PANEL MAIN ON”> 3.3V, który poprzez kontakt 11 z³¹cza D25 i P25 doprowadzanyjest do przetwornicy, gdzie jego pojawienie siêpowoduje pojawienie siê wszystkich pozosta³ych napiêæna wyjœciach transformatora T404, tj. SW15V (wypr.1 z³¹czaP25), VSUS, i VDA.Sekwencja startowa odbiornków THxxPX700B.Procedura startu odbiorników plazmowych TH37/42/50PX700B przebiega w sposób nastêpuj¹cy:· po podaniu napiêcia sieciowego (po pod³¹czeniu przewodusieciowego do gniazdka) transformator T501 wytwarzanapiêcie STBY_12V, doprowadzane m.in. do wy³¹cznikasieciowego ON/OFF i wracaj¹ce jako rozkaz za³¹czaj¹cyodbiornik w tryb standby oraz wytwarza napiêcieSTBY5V, które jest za³¹czane poprzez tranzystor Q551 pozdetekowaniu na n.13 kontrolera przetwornicy IC701 sygna³uON/OFF,· po w³¹czeniu odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym na panelufrontowym w tryb standby uk³ad kontrolera przetwornicyIC701 wykrywa na n.7 rozkaz w³¹czenia i poprzezwyprowadzenie 13 za³¹cza napiêcie STBY5V do p³yty DGi D, napiêcie STBY5V jest wystawianie na wyprowadzeniu9 z³¹cza P25 i wyprowadzeniu 5 z³¹cza P7,· po uruchomieniu p³yty DG wytwarzany jest sygna³ “TU-NER_SUB_ON” > 3.3V, który „wraca” do p³yty przetwornicypoprzez kontakt 6 z³¹cza P7 jako sygna³ “F-STBY_ON,· kontroler przetwornicy IC501 wyzwala przekaŸniki K602i K601, dziêki czemu L603/MC603 wytwarzaj¹ na katodziediody D605 napiêcie 380V wykorzystywane do generacjinapiêcia VSUS i VDA,· transformator T301 wytwarza na swoich uzwojeniach nastêpuj¹cenapiêcia: 15V, 75V i 5V, doprowadzane odpowiedniodo: wypr.1 z³¹cza P7, wypr.1 z³¹cza P12 i wypr.5z³¹cza P25,· transformator T201 wytwarza napiêcie VSUSTAIN podkontrol¹ sygna³u “PANEL ON” obecnego na n.30 kontroleraIC701,· sygna³ “PANEL ON” jest wytwarzany na p³ycie D po rozpoczêciupracy przez p³ytê DG,co pozwla na podanie nap³ytê D napiêcia zasilaj¹cego 3V,· sygna³ “PANEL ON” pojawia siê na wypr.11 z³¹cza P25pozwalaj¹c na wytworzenie kompletu napiêæ na wyjœciachprzetwornicy.Sekwencja startowa odbiornków TH37/42PX70BA.Procedura startu odbiorników plazmowych TH37/42PX70B przebiega w sposób nastêpuj¹cy:· po podaniu napiêcia sieciowego (po pod³¹czeniu przewodusieciowego do gniazdka) transformator T410 wytwarzadwa napiêcia potrzebne dla trybu standby: napiêcie18 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisoweSTBY_12V, doprowadzane m.in. do wy³¹cznika sieciowegoON/OFF i wracaj¹ce jako rozkaz za³¹czaj¹cy odbiornikw tryb standby oraz napiêcie STBY5V zasilaj¹ceuk³ad kontrolera przetwornicy i po aktywizacji trybu standbyuk³ady pracuj¹ce w tym trybie,· po w³¹czeniu odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym na panelufrontowym w tryb standby uk³ad kontrolera przetwornicyIC510 (MC4509G4FP) wykrywa na n.7 rozkaz w³¹czeniai poprzez wyprowadzenie 9 stanem niskim za³¹czanapiêcie STBY5V doprowadzane m.in. do p³yty DG i D,· na p³ycie DG wytwarzany jest sygna³ “TUNER_SUB_ON”> 3.3V, który „wraca” do p³yty przetwornicy poprzez kontakt6 z³¹cza P7 jako sygna³ “F-STBY_ON,· kontroler przetwornicy IC501 wyzwala przekaŸniki RL401÷ RL403, dziêki czemu napiêcie sieciowe zostaje doprowadzonedo transformatora T401, który „produkuje” napiêcie380V dla transformatora T404,· transformator T404 wytwarza na swoich uzwojeniach nastêpuj¹cenapiêcia: 15V, 190V i 70V,· linia napiêcia 15V jest doprowadzana do kontaktów 7, 8,9 z³¹cza P6; napiêcie to zasila p³ytê DG (p³yta, która integrujeuk³ady p³yty H i PA wystêpuj¹ce w wersji B), którato p³yta z kolei,· po zainicjowaniu pracy p³yta DG wysy³a sygna³ “PANELSTBY ON” poprzez z³¹cza DG5 - D5 do p³yty D w celuzasilenia tej p³yty napiêciem zasilaj¹cym 3.3VSTBY; nap³ycie D znajduj¹ siê uk³ady procesora „podpól” i konwerteraformatu,· na p³ycie D wytwarzany jest sygna³ “'PANEL MAIN ON”> 3.3V, który poprzez kontakty 11 z³¹cz D25 - P25 doprowadzanyjest do przetwornicy, gdzie jego pojawienie siêpowoduje pojawienie siê wszystkich pozosta³ych napiêæna wyjœciach transformatora T404, tj. SW15V (wypr.1 z³¹czaP25), VSUS, i VDA.Wskazówki serwisowe do odbiorników PX70 wersja B i BA.Odbiorniki serii PX70 produkowane by³y w dwóch wersjach:· PX70B – odbiorniki w tej wersji wyposa¿one by³y p³ytyDG, H i PA,· PX70BA – odbiorniki w tej wersji nie posiadaj¹ p³yty Hlub PA, uk³ady z tych p³yt zosta³y zamieszczone na p³ycieDG.Poni¿ej zamieszczamy wskazówki, które mog¹ byæ pomocneprzy wyodrêbnianiu wadliwej p³yty w przypadku wyst¹pieniaproblemów, z uwzglêdnieniem ró¿nic dla wersji B i BA.A. Odbiorniki serii PX70 wersja B.1. Odbiorniki serii PX70B mog¹ pracowaæ z roz³¹czonym z³¹czemDG5 (po³¹czenie z p³yt¹ D, zawieraj¹ca konwerterformatu i procesor plazmy AI), przy czym automatyczniezostanie wyœwietlony test bia³ego pola. Ten test obrazowyjest wytwarzany na p³ycie D i jest pomocny przy eliminowaniuproblemów z p³yt¹ DG. Na p³ycie tej znajduje siêm.in. cyfrowy procesor sygna³owy i tu s¹ wykonywanewzystkie procedury obróbki sygna³u wizji TV, dekodowanieFREEVIEW i sterowanie inicjalizacj¹ pracy odbiornika.Wyœwietlenie tego prostego testu obrazowego (bia³egopola) œwiadczy o poprawnej pracy p³yty D, a tak¿e normalnymdzia³aniu p³yt SC, SS oraz sterowania i skanowaniapanelu wyœwietlacza.2. Przez z³¹cze DG5 „przechodz¹” równie¿ linie SCL i SDAmagistrali I 2 C ³¹cz¹ce p³yty DG i D, tak wiêc roz³¹czenietego po³¹czenia pomaga na uzyskanie pracy odbiornika wprzypadku problemów z uruchomieniem z powodu wadliwiedzia³aj¹cej p³yty DG. Nieprawid³owe dzia³anie p³ytyDG mog³oby po podaniu zasilania wywo³aæ sta³e szybkiemruganie diody LED na froncie odbiornika, w przeciwieñstwiedo cyklicznego mrugania sygnalizuj¹cego wyst¹pienieb³êdu.3. Do zdiagnozowania wad w torze wizji nale¿y wykorzystywaæobrazy testowe dostêpne w trybie serwisowym.4. Roz³¹czenie z³¹cza DG5 wraz roz³¹czeniem z³¹cz DG6/DG2pozwala na wyodrêbnienie ka¿dej potencjalnej wady p³ytyDG. Odbiornik bêdzie pracowa³ z bia³ym ekranem.5. Roz³¹czenie z³¹cza P5 pozwala na odizolowanie p³yt PA, Hi DG; w tej sytuacji brak obrazu, natomiast œwiec¹ce diodyna p³ytach SC i SS wskazuj¹ na ich dzia³anie.6. Roz³¹czenie (wyci¹gniêcie ze z³¹cz p³yty SC) kolejno p³ytySU lub SD w celu ich odizolowania i sprawdzenia, czy toone powoduj¹ b³¹d p³yty SC (6 albo 7 migniêæ diody LED).Po³owa obrazu uka¿e siê, gdy wadliwa p³yta zostanie od³aczona.7. Odizolowanie p³yt SC poprzez od³¹czenie wszystkich wi¹zekdochodz¹cych do niej powoduje wy³¹czenie tej stronypanelu wyœwietlacza.8. Odizolowanie p³yty SS poprzez od³¹czenie wszystkich z³¹czp³yty SS ale po³¹czenie wyprowadzeñ 8 i 10 zachowaæ napotrzeby symulacji w³aczenia/wy³aczenia odbiornika.9. Mo¿na przetestowaæ przetwornicê poprzez od³¹czeniewszystkich wyjœæ i pod³¹czaj¹c ¿arówkê 100W do linii napiêciaVsus i podaj¹c napiêcie 3V bezpoœrednio do panelug³ównego (PANEL MAIN) do z³¹cza P25. Jeœli wyjœcia nies¹ w stanie „podnieœæ siê” praca zasilacza jest wadliwa.B. Odbiorniki serii PX70 wersja BA.1. Funkcje (a tym samym uk³ad) p³yty PA (konwerter DC-DC)i H (selekcja sygna³ów AV) zosta³y przeniesione na zmodernizowan¹p³ytê DG. Operacja ta spowodowa³a, ¿e nap³ycie zasilacza w wersji BA u¿ywane s¹ z³¹cza P6 i P7 –nie jest u¿ywane z³¹cze P5, u¿ywane w wersji B.2. Odbiorniki w wersji BA powinny daæ siê uruchomiæ z od³¹czonymiz³¹czami DG5, DG6, DG7 od p³yty DG (co powoduje,¿e p³yta DG jest „kompletnie martwa”), to znaczy paneldaje siê za³¹czyæ ale bez obrazu, diody LED œwiec¹ nap³ytach SC i SS. To mo¿e potwierdzaæ, ¿e panel DG pracujewadliwie.Taka sytuacja mo¿e mieæ miejsce, poniewa¿ p³yta D wtedykontroluje przetwornicê do generowania wszystkich linii zasilaj¹cych.Je¿eli napiêcia na liniach wyjœciowych z przetwornicynie pojawiaj¹ siê, nale¿y wzi¹æ pod uwagê nastêpuj¹ce wskazówki:3. Roz³¹czenie (wyci¹gniêcie ze z³¹cz p³yty SC) kolejno p³ytySU lub SD w celu ich odizolowania pozwala na sprawdzenie,czy to one powoduj¹ b³¹d p³yty SC (6 albo 7 migniêædiody LED). Po³owa obrazu uka¿e siê, gdy wadliwa p³ytazostanie od³¹czona.4. Odizolowanie p³yt SC poprzez od³¹czenie wszystkich wi¹zekdochodz¹cych do niej powoduje wy³¹czenie tej stronypanelu wyœwietlacza.5. Odizolowanie p³yty SS poprzez od³¹czenie wszystkich z³¹czSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 19

Porady serwisowep³yty SS, ale po³¹czenie wyprowadzeñ 8 i 10 na z³¹czu SS12zachowaæ na potrzeby symulacji w³aczenia/wy³aczenia odbiornika.6. Mo¿na przetestowaæ przetwornicê poprzez od³¹czeniewszystkich wyjœæ i pod³¹czaj¹c ¿arówkê 100W do linii napiêciaVsus i podaj¹c napiêcie 3V bezpoœrednio do panelug³ównego (PANEL MAIN) do z³¹cza P25. Jeœli wyjœcia nies¹ w stanie „podnieœæ siê” praca zasilacza jest wadliwa.Odbiornik TH42PX70 wy³¹cza siê.Próba w³¹czenia koñczy siê niepowodzeniem – odbiornikwy³¹cza siê, czemu towarzyszy 10 b³ysków diody LED. Wed³ugopisu kodów b³êdów 10 b³ysków diody wskazuje na nieprawid³owoœciwystêpuj¹ce na linii LT prowadzonej na ró¿-nych p³ytach (H, DG, PA). Te linie s¹ z kolei „produkowane” zró¿nych szyn rozprowadzanych na p³ycie PA. Nale¿y poszukaæ,które z nich s¹ zasilane (wytwarzane) z linii napiêcia FST-BY15V przychodz¹cej z przetwornicy, gdy¿ w³aœnie brak tegosygna³u (napiêcia 15V) jest odpowiedzialny za opisywan¹ nieprawid³owoœæ.Napiêcie 15V jest rozprowadzane po obu stronachp³yt SC i SS. Wobec tego nale¿y po kolei ca³kowicie od³¹czaæp³yty SU, SD i SC, a¿ do zlokalizowania, któa z nich jestwadliwa. Odbiornik powinien dawaæ siê uruchomiæ po od³¹czeniuka¿dej z nich, przy czym po od³¹czeniu p³yty SU lubSD po w³¹czeniu odbiornika widoczna jest po³owa obrazu (górnalub dolna), natomiast po od³¹czeniu p³yty CS lub SS brakobrazu. Wczesniej nale¿y oczywiœcie skontrolowaæ, czy linianapiêcia 15VFSTBY jest przez przetwornicê wytwarzane, naprzyk³ad tetstem z ¿arówk¹ 100W. Nieprawid³owo pracuj¹caprzetwornica nie bêdzie wytwarza³a napiêcia 15V pod obci¹-¿eniem.Opisan¹ wy¿ej nieprawid³owoœæ mo¿e powodowaæ równie¿wadliwy slot karty pamiêci SD (w odbiorniku z seriiPX700) skutkuj¹c¹ przdci¹¿eniem, dlatego przy testowaniunapiêcia 15V nale¿y roz³¹czyæ czytnik SD.TH42PX70 – 12 b³ysków diody LED i zasilacz wy³¹cza siê.Odbiornik daje siê w³¹czyæ, lecz natychmiast po tym nastêpujejego wy³aczenie czemu towarzyszy 12 b³ysków diodyLED. Jednym z powodów takiego zachowania sie odbiornikamo¿e byæ niedostatecznie pewne zamocowanie wtyku w z³¹czuD25. To powoduje, ¿e sygna³ steruj¹cy “Panel Main ON”nie dociera do przetwornicy powoduj¹c wstrzymanie „zbudowania”prze³¹czanego napiêcia 15V. Innym powodem mo¿ebyæ niedostateczna jakoœæ przewodów prowadz¹cych do g³oœników– nale¿y sprawdziæ, czy przewody ten s¹ zakleszczonelub nie jest przerwana izolacja i nie nastêpuj¹ przebicia do innychelementów.Sporadyczne trzaski obudowy.Problem dotyczy odbiorników TH42/37/50PX70 i objawiasiê trzaskami lub odg³osami pêkania obudowy w trakcie nagrzewaniasiê odbiornika. Jest to normalne zachowanie siêwynikaj¹ce z rozszerzania siê obudowy na skutek ogrzewaniasiê wnêtrza odbiornnika w zetkni eciu z ch³odym otoczeniem,w którym urz¹dzenie znajduje siê. Nale¿y sprawdziæ i upewniæsiê, ¿e prawid³owo zamontowany jest specjalna uszczelkapomiêdzy górn¹ krawêdzi¹ panelu wyœwietlacza PDP a obudow¹.Zapobiega ona bezpoœredniemu ocieraniu siê obudowyo metalow¹ (aluminiow¹) listwê wyœwietlacza w trakcie rozszerzaniasiê podzespo³ow powoduj¹c trzaski, przypominaj¹cepêkanie tworzywa.Wy³¹cza siê.Po wymianie panelu wyœwietlacza (ekranu) i w³¹czeniuodbiornika nastêpuje rozpoczêcie pracy (dioda LED na panelufrontowym œwieci na zielono), po czym urz¹dzenie przechodziw tryb standby – dioda LED œwieci na czerwono. Powodemjest nieprawid³owe u³o¿enie taœmy przewodów pomiêdzyp³ytkami C1 i C2.Problem z funkcj¹ autotestu po wymianie p³yty DG.Po wymianie p³yty DG nie jest wykonywana proceduraautodiagnozy (Selfcheck). W trybie serwisowym nale¿y skasowaædotychczasow¹ opcjê “PANEL TYPE” i wprowadziæna nowo prawid³ow¹ wartoœæ. Taka czynnoœc jest koniecznatylko dla p³yt „dziewiczych”, które jeszcze nie pracowa³y wodbiorniku. Wejœcie w tryb serwisowy odbywa siê w nastêpuj¹cysposób: nacisn¹æ na klawiaturze lokalnej przycisk [VO-LUME ] i w trakcie jego przytrzymywania na pilocie trzykrotnienacisn¹æ przycisk [0] i przytrzymywaæ go wciœniêty przez3 sekundy. H.D.Grundig ST63-750/9TOP chassis CUC6360Czêœciowy brak odchylania pionowego.Po w³¹czeniu odbiornika do sieci przez chwilê jest po œrodkupoziomy pas, po czym pojawia siê obraz w górnej po³owieekranu. Standardowo sprawdzono podawane napiêcia sta³e:+16V podawane na n.4 IC430 (TDA8350Q) i +45V na n.8tego uk³adu by³y prawid³owe. Nie stwierdzono równie¿ zimnychczy przegrzanych lutów w tym uk³adzie. Pozosta³a wiêcwymiana uk³adu scalonego IC430 i po wymianie na nowy uk³adodchylania pionowego zacz¹³ pracowaæ poprawnie. Wymienionorównie¿ profilaktycznie kondensator elektrolitycznyC433 (22µF/63V – mia³ zani¿on¹ pojemnoœæ) i na tym naprawêzakoñczono.J.P.Belstar 2897TSN chassis E9Ciemny ekran.Po zdjêciu tylnej œcianki i w³¹czeniu odbiornika do sieciodbiornik zacz¹³ pracowaæ prawid³owo, ale ostukiwanie p³ytybazowej powodowa³o gwa³towne ciemnienie. To sugerowa³ouszkodzenie w uk³adzie odchylania zbudowanym na uk³adziescalonym TDA 8351 (IC301) i dok³adnie sprawdzono lutowaniejego nó¿ek. Faktycznie przy jednej z nó¿ek by³ zimny lutwidoczny przy u¿yciu szk³a powiêkszaj¹cego i po dok³adnymprzylutowaniu nó¿ek odbiornik zacz¹³ pracowaæ poprawnie.Poniewa¿ odbiorniki te pracuj¹ ju¿ wiele lat warto te¿ sprawdziæC304 (100µF/63V), w tym egzemplarzu silnie siê grza³,wiêc te¿ go wymieniono i na tym naprawa zosta³a zakoñczona.Przy naprawie pos³ugiwano siê schematem OTVC UniwersumFT4285 publikowanym przez „Serwis Elektroniki”. Naschemacie tym nie podano napiêæ sta³ych na nó¿kach uk³adówscalonych. Ni¿ej podano te napiêcia dla uk³adu TDA8351: n.1i n.2 = +2.3V, n.3 = +15.0V, n.4 = +1.4V, n.5 = 0V (GND), n.6= 41.8V, n.7 = +7.6V, n.8 = +0.3V i n.9 = +7.4V. J.P.Sony KVM1400D chassis BE2ABrak dŸwiêku.Odbiornik przywieziono z Niemiec(standard fonii BG) isprawa niby wydawa³a siê prosta, ale przy wstrojeniu kana³ów20 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisowetelewizyjnych brak by³o charakterystycznego szumu, co sugerowa³ouszkodzenie toru fonii. Potwierdzi³o to podanie sygna-³u telewizyjnego z foni¹ BG (by³ to akurat magnetowid), wiêcnale¿a³o ten tor uruchomiæ. Stopieñ m.cz. na uk³adzie TDA7245(IC201) pracowa³ poprawnie, wiêc skoncentrowano siê naposzukiwaniu usterki w stopniu zbudowanym na uk³adzie scalonymTDA3827 (IC 102-FM.SIF). Okaza³o siê, ¿e uszkodzonyby³ sam uk³ad TDA3827 i po wstawieniu nowego fonia BGpracowa³a poprawnie. Pozosta³o tylko pod³¹czenie fonii równoleg³ej(wyjœcie OUT fonii równoleg³ej ³¹czymy z n.3 IC102).Uwaga:W tym odbiorniku nie mo¿na by³o zmieniæ fonii korzystaj¹cz pilota, gdy¿ nie posiada³ modu³u oznaczonego na posiadanymschemacie modelu KVM1400K jako A1 – on w³aœniepozwala na przestrojenie pilotem.Poniewa¿ na schemacie, z którego korzystano nie podanonapiêæ przy IC102 (zreszt¹ przy reszcie uk³adów te¿ ich nieby³o) zamieszczono je w tabeli 1.TabelaNrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]1 E 0 10 DEMO 3.22 F.B 2.1 11 INT/EXT SW 0.23 IF IN 2.1 12 AF IN 2.34 LMT 2.1 13 INT AF OUT 2.35 DET OUT 2.9 14 DC REF 2.36 FM IN 2.3 15 EXT AF IN 2.37 AM IN 0 16 VOL 1.98 FM/AM SW 2.5 17 AF OUT 2.39 DEMO 3.2 18 VCC 5.0Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod: D604 = +119.4V (+124.6V), D605 = +20.8V(+21.1V) i D606 = +8.3V (+8.5V). Napiêcia podane w nawiasachdotycz¹ stanu czuwania.Trafopowielacz wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod D805 = +192.6V, D806 = +856V, D807 = +25.6V iD808 = +15.9V. Na n.2 FBT napiêcie waha siê miêdzy -1V, a -3.2V w zale¿noœci od treœci obrazu (dla ciemnego ekranu wynosiono +2.8V).J.P.Grundig 55-854 DAVIO 55 DOLBY chassisCUC2121MNieczynny.Wszystkie opisane uszkodzenia powsta³y wskutek zalaniaodbiornika w czêœci p³yty bazowej silnie zanieczyszczon¹wod¹, gdzie znajduje siê zasilacz i uk³ady odchylania. Pierwszepomiary wykaza³y uszkodzenie w zasilaczu tranzystoraIRFBC40 (T60605) oraz uk³adu scalonego TDA16846(IC60510). Po wstawieniu nowych elementów odbiornik wystartowa³,ekran zaœwieci³ silnie na bia³o i wy³¹czy³ siê do stanuczuwania. Korzystaj¹c z chwilowej pracy uda³o siê ustaliæ,¿e Us2 wynosi oko³o 1000V i nie dzia³a regulator tego napiêciaumieszczony na trafopowielaczu M29221.031.57 (odpowiednikHR6686). Oczywiœcie wstawiono nowy, ale to nie by³koniec k³opotów. Po w³¹czeniu do stanu pracy ekran œwiecinadal bardzo jasno, ale odbiornik siê nie wy³¹cza. Brak napiêcia+C (+200V) zasilaj¹cego wzmacniacze wizji, zwarta diodaD54001 (BYV16) i przepalony R54001 (10R/1W). Po wstawieniunowych elementów i w³¹czeniu do stanu pracy zauwa-¿ono iskrzenie przy gnieŸdzie ST-8A. Po wylutowaniu przewoduz tego gniazda zauwa¿ono wypalon¹ œcie¿kê miêdzy n.1i n.2, co by³o przyczyn¹ uszkodzenia diody i rezystora. Po usuniêciuuszkodzenia, wlutowaniu przewodu, w³¹czono w stanpracy, odbiornik pracowa³ ju¿ poprawnie i na tym naprawazosta³a zakoñczona.J.P.Thomson 29DH21E chassis ICC17Nieczynny.Po w³¹czeniu odbiornika klawiszem sieciowym zapala siêtylko dioda LED (czerwona), brak wizji i fonii, ekran ciemny.Po oko³o 8 sekundach dioda raz mrugnie i nadal nic siê niedzieje, nie s³ychaæ nawet chwilowego wejœcia wysokiego napiêcia.Pomiary napiêæ wykaza³y, ¿e odbiornik pracuje w stanieczuwania, tzn. napiêcia przetwornicy g³ównej s¹ równe zero,ale po oko³o 8 sekundach. Do tego czasu przetwornica g³ównapracuje w stanie TIMER wytwarzaj¹c nastêpuj¹ce napiêcia:· U_TIMER +9V (katoda DP93),· USYS +70V (katoda DP80),· +5V UP +5.0V (n.9 TDA 8139),· +UA +12.5V (katoda DP84),· U_VIDEO +99.0V (katoda DP82).Napiêcia te œwiadcz¹ o prawid³owej pracy przetwornicyg³ównej w trybie TIMER. Przetwornica trybu czuwania pracujeprawid³owo, napiêcia sta³e na katodzie DP21 = +45V, ana katodzie DP22 = +6.6V.Uwaga: Tryb pracy TIMER mo¿na te¿ wymusiæ na d³u¿ejzwieraj¹c kolektor z emiterem tranzystora Tp71(BC847B).Z uwagi na chwilowe nawet pojawienie siê wysokiego napiêciapodejrzenie pad³o na uszkodzenie bloku odpowiedzialnegoza wytwarzanie impulsu steruj¹cego linii, którego g³ównymelementem jest procesor odchylania IV01(TDA8855H).Pierwsz¹ czynnoœci¹ jest sprawdzenie napiêæ zasilania tegouk³adu. Tu jest ju¿ problem, gdy¿ ten uk³ad jest zasilany napiêciamiz uk³adu IP95 (TDA8139), który dla prawid³owej pracywymaga podania napiêcia UP (+3.2V) podawanego z procesoraIR01 (n.39 – stan niski). Niestety z uwagi na obecnoœæsygna³u POWER_FAIL (oko³o +5V) sygnalizuj¹cego m.in. nieprawid³owoœciw odchylaniu poziomym procesor IR01 wy³¹czaprzetwornicê do stanu czuwania. Prawid³ow¹ pracê IP95mo¿emy uzyskaæ blokuj¹c tranzystor TR60 (BC847B) i okaza³osiê, ¿e IV01 zasilany jest prawid³owymi napiêciami nan.23 (VP1) oraz na n.53 (VP2) +7.9V. Korzystaj¹c z poradzawartych w „SE” nr 59 na str.59 dokonano pozosta³ych sprawdzeñw otoczeniu tego uk³adu i niestety uszkodzonym by³ uk³adTDA8855H. Przyczyn¹ jego uszkodzenia by³ prawdopodobnietrafopowielacz LP50, którego uszkodzenie wykaza³ tester.Poniewa¿ klient zrezygnowa³ z naprawy z uwagi na kosztyodst¹piono od dalszych czynnoœci serwisowych.Uwaga: Szereg napraw tego chassis jest bardzo trudna ibez jego znajomoœci praktycznie niemo¿liwa, dlatego te¿warto zaznajomiæ siê z materia³ami (jest ich bardzo du¿o)poœwiêconymi temu chassis w nastêpuj¹cych numerach„SE”: nr 8/1999, nr 1÷4/2003 i nr 2/2005.J.P.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 21

Porady serwisoweAudioAiwa NSX-AV320Brak dŸwiêku.Podejrzenie pad³o na procesor dŸwiêku IC601 - M62445xx.Dok³adne pomiary wykaza³y brak napiêcia -5V na 23 nó¿cetego scalaka. Uszkodzony okaza³ siê tranzystor Q601 -KTA1266, jako zamiennik zastosowa³em BD140. Wie¿a dzia-³a prawid³owo. W.W.Philips FWM35/22 (wie¿a)Nie dzia³a.Przyczyn¹ by³ brak napiêcia ST-by spowodowany uszkodzeniembezpiecznikA 6213 - 200mA.W.W.Panasonic SA-HT990 (kino domowe)Po w³¹czeniu wyœwietla siê b³¹d F61.Przyczyna okaza³ siê uszkodzony wentylator. Po jego wymianiesprzêt dzia³a prawid³owo.W.W.Technics SA-AX720 (amplituner)Po za³¹czeniu dzia³aj¹ tylko wyjœcia surround.DŸwiêk na tych wyjœciach przerywa przy opukiwaniu p³ytyi poruszaniu radiatorem. Sprzêt po amatorskiej naprawie. Za brakpracy g³oœników frontowych i centralnego odpowiedzialny by³uszkodzony uk³ad IC601 - RSN310R36, natomiast za z³¹ pracêwyjœæ surround uk³ad IC651 - RSN3305. Po jego demonta¿u idelikatnym podwa¿eniu obudowy uda³o siê go naprawiæ. Przerywa³ypo³¹czenia przy wyprowadzeniu nó¿ek. W.W.Grundig RRCD4204 (radiomagnetofon)Brak dŸwiêku ze wszystkich Ÿróde³.Podejrzenie pad³o na koñcówkê mocy zbudowan¹ na uk³adziescalonym DV3287B. K³opoty z zakupem tego uk³adu scalonegozmusi³y mnie po zdobyciu aplikacji tego scalaka doanalizy uk³adu. Przyczyn¹ uszkodzenia okaza³ siê tranzystorQ201 - 9012H. Po jego wymianie RM dzia³a prawid³owo.Aplikacja uk³adu DV3287B w radiomagnetofonie RRCD3410firmy Grundig zosta³a zamieszczona na stronach 25 i 28 bie-¿¹cego numeru „SE”.W.W.Korr HYD9907DX (odtwarzacz DVD)Nie pracuje. Nie œwieci wyœwietlacz.Dioda standby œwieci w kolorze zielonym. Napiêcia wyjœciowezasilacza prawid³owe. Nie reaguje na pilota. Nie dzia³awózek lasera, nie obraca siê napêd kr¹¿ka, choæ sam laser œwiecii wykonuje procedurê startow¹. Uwagê skierowano na blokobróbki cyfrowej. Tam zamontowana jest dioda przelotowa D31N4001. Do diody dochodzi napiêcie +6V. Za ni¹ tego napiêciaju¿ nie ma. Nie ulega najmniejszej w¹tpliwoœci, dioda posiadaprzerwê w kierunku przewodzenia. Jej wymontowanieprzeprowadzaæ ostro¿nie, poniewa¿ mo¿e dojœæ do przerwaniabardzo delikatnej œcie¿ki na druku od strony lutowanej.Najlepiej wstawiæ 1N4007 na d³u¿szych koñcówkach, co zapewnijej lepsze ch³odzenie. Wymiana diody o¿ywia DVD,które po automatycznym za³adowaniu programu, dzia³a bezproblemowo,a dioda standby przyjmuje w³aœciwy dla prawid³owejpracy, kolor czerwony.E.B.Soling SL-578 (Car Audio CD)Nie pracuje.Wyœwietlacz wyœwietla stacje. Nawet mo¿na je stroiæ. Fonianie jest przekazywana na g³oœniki. Nie wy³¹cza zegara. Niewy³¹cza odbiornika do standby i odbiornik pobiera ca³y czaspr¹d rzêdu 1A. Mimo ¿e CD odtwarza prawid³owo, to dŸwiêkrównie¿ nie jest przekazywany na g³oœniki. W tym przypadkuuszkodzony jest klucz-tranzystor mocy (typu pnp) Q607 -2SB772P, w³¹czaj¹cy napiêcie zasilania anteny. Zamiennik toBDP286, który nale¿y zamontowaæ metalowym radiatorem dogóry.W czasie prze³¹czania zaprogramowanych stacji, zbyt d³ugo jest wyciszony g³os.W tym przypadku nale¿y od³¹czyæ (lub ca³kowicie usun¹æ)kondensator elektrolityczny, zamontowany równolegle dokondensatora SMD C405.E.B.BLUE TINUM BT-DVDTT2055 (odtwarzaczDVD)Brak jakiejkolwiek reakcji, wyœwietlacz ciemny.Jedynym elementem, który da³ siê „wykryæ” miernikiem,by³a ca³kowicie zwarta dioda Schotky'ego D202 (1N5822). Powymianie diody nic siê nie zmieni³o w dzia³aniu zasilacza -brak by³o wszystkich napiêæ wyjœciowych (+12V, -12V i +5V).Na tym etapie naprawy zasilacza, najbardziej podejrzanym elementemby³ uk³ad scalony IC101 (5M02659R) i zdecydowanosiê na jego wymianê. Po wymianie IC101 i w³¹czeniu zasilaniaDVD zaczê³o poprawnie pracowaæ.J.Z.Thomson chassis MS5300 chassisCRKD2580 (miniwie¿a)Zak³ócenia dŸwiêku.Przy odtwarzaniu niskich czêstotliwoœci s³ychaæ zakj³óceniaw postaci trzasków, brzêczeñ, itp. Jest to spowodowaneniewystarczaj¹co dobrym zamocowaniem œcianki tylnej zestawówg³oœnikowych. W celu wyeliminowania tych niepo¿¹danychefektów dŸwiêkowych nale¿y dodatkowo wzmocniæ mocowanieœcianki tylnej g³oœników na przyk³ad za pomoc¹ klejudo drewna.H.D.Thomson Lyra PDP2860 (odtwarzacz MP3)Blokuje siê.Ten przenoœny odtwarzacz jukebox oprócz formatów MP3,MP3Pro i WMA obs³uguje formaty zdjêæ cyfrowych oraz dajemo¿liwoœæ ogl¹dania/zapisywania filmów (poprzez analogowez³¹cze) na 20-gigabajtowym dysku. Zaopatrzony jest w slotobs³ugi zewnêtrznych kart pamiêci do obs³ugi zdjêæ. Interfejs2.0 zapewnia szybkie po³¹czenie z PC lub MAC. Wyposa¿onyjest w 9-centymetrowy, podœwietlany, kolorowy wyœwietlacz.Litowy akumulator zapewnia 12-godzinn¹ pracê dla muzyki i4-godzinn¹ dla obs³ugi filmów (wyœwietlacz pobiera du¿¹ iloœæmocy). 20-gigabajtowy dysk potrafi zmieœciæ do 80 godzin fil-22 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Porady serwisowemów i do 600 godzin muzyki (MP3Pro).W urz¹dzeniu tym odnotowano nastêpuj¹ce uszkodzenie:po pod³¹czeniu go za pomoc¹ kabla USB do komuputera PCna ekranie wyœwietlacza pokazany zosta³ komunikat “USB SafeMode” i odtwarzacz zablokowa³ siê. Powodem tej nieprawid³owoœciokaza³o siê uszkodzenie tranzystora Q14 -DTC114ECA w wyniku wy³adowañ elektrostatycznych.Oprócz wymiany uszkodzonego tranzystora w celu zapobie-¿eniu powtórzenia siê uszkodzenia w miejsce rezystora R71nale¿y zamontowaæ element zabezpieczaj¹cy (Transient VoltageSuppressor) typu SF1060ML120C.H.D.Thomson DTH8653E, DTH8654E,DTH8655X, DTH8657E, DTH8664E,DTH8677E (nagrywarka DVD)Uszkodzenie zasilacza.W przypadku wadliwego dzia³ania urz¹dzenia na skutekuszkodzeñ w zasilaczu w celu zapobie¿enia powtarzaniu siêtakich nieprawid³owoœci nale¿y wprowadziæ nastêpuj¹ce modyfikacje:· na p³ycie zasilacza:- wymontowaæ nastêpuj¹ce podzespo³y: CP061, CP093,CP094, RP066, RP067, TP064,- zast¹piæ zworê JP005 diod¹ FR207ST,- od strony mozaiki zamontowaæ diodê BZX55C15 na pozycjiDP060,- zmieniæ wartoœæ rezystora RP013 z 39R na 1.5k (5%/0.1W),- sprawdziæ wartoœci rezystorów RP024 i RP025 – jeœli s¹ torezystory 470R/5%/2W, zast¹piæ je zworami; jeœli s¹ torezystory 200R/5%/2W, pozostawiæ je bez zmian,- od strony mozaiki zamontowaæ kondensator elektrolityczny22µF/50V na pozycji CP088,- zmieniæ wartoœæ pojemnoœci kondesatora CP016 z 100nFna 33nF/63V,- wymieniæ 15-woltow¹ diodê Zenera DP011 na diodê FR104,· na p³ycie g³ównej:- zast¹piæ cewkê LW124 po³¹czonymi szeregowo dwiemacewkami (o numerach 40438490),· na p³ycie KDB:- zmieniæ wartoœæ pojemnoœci kondesatora CE705 z 10µFna 470µF/50V.H.D.Thomson DTH8540E, DTH8550E,DTH8560E (nagrywarka DVD)Oprogramowanie steruj¹ce wersja S5.39.W wersji S5.39 (nr 36204940) oprogramowania steruj¹cegopoprawiono transfer danych z twardego dysku (HDD) donagrywalnej p³yty DVD+R,Oprogramowanie steruj¹ce wersja S5.42.W wersji S5.42 (nr 36219080) oprogramowania steruj¹cegorozwi¹zano nastêpuj¹ce problemy i wprowadzono nastêpuj¹cepoprawki i modyfikacje:· przycisk kopiowania na p³ytê w menu biblioteki tytu³ówwizyjnych nie przestawa³ byæ aktywny (nie stawa³ siê szary)w sytuacji, gdy p³yta w rzeczywistoœci jest ju¿ lub zosta³awy³adowana (EJECT),· rozwi¹zano problem zawieszania siê urz¹dzenia w sytuacji,gdy jest ono pod³¹czone do telewizora i uaktywnionazostaje funkcja automatycznego wyszukiwania programów,· poprawiono jakoœæ odczytu czytnika “MULTI-SLOTCARD READERS”,· naprawiono problem niew³aœciwego ³adowania tytu³ów dobiblioteki wideo, je¿eli oryginalny tytu³ by³ podzielony nadwa (tworzy³y siê trzy tytu³y) w momencie ustawieniamarkera na jednym z tych tytu³ów,· rozwi¹zano problem ukrywania tytu³ów. H.D.Thomson DTH8653E (nagrywarka DVD)Oprogramowanie steruj¹ce wersja S5.42.W wersji S5.04 (nr 36201880) oprogramowania steruj¹cegorozwi¹zano nastêpuj¹ce problemy i wprowadzono nastêpuj¹cepoprawki i modyfikacje:· zaimplementowano 10 nowych jêzyków do menu OSD,w tym czeski, wêgierski i rosyjski,· naprawiono problem zatrzymywania procedury lub brakuodpowiedzi w trakcie kopiowania cyfrowego,· usuniêto problem nieprawid³owego sprawdzania przestrzeni(i b³êdnych wyników) na nagrywalnej p³ycie DVD+Rpo jej skasowaniu przed procedur¹ kopiowania tytu³ówwizyjnych z dysku twardego HDD na p³ytê DVD+R,· rozwi¹zano i usuniêto problem braku mo¿liwoœci uruchomieniaprocedury kopiowania z twardego dysku na p³ytêDVD+R, polegaj¹cy na tym, ¿e po za³adowaniu czystejp³yty DVD+R w menu biblioteki tytu³ów przycisk kopiowniaby³ ci¹gle nieaktywny (szary), co uniemo¿liwia³o w³¹czeniefunkcji kopiowania.H.D.Thomson DTH8657E, DTH8677E (nagrywarkaDVD)Oprogramowanie steruj¹ce wersja S5.06.W wersji S5.06 (nr 36212350) oprogramowania steruj¹cegorozwi¹zano nastêpuj¹ce problemy i wprowadzono nastêpuj¹cepoprawki i modyfikacje:· usuniêto problem pojawiania siê czystego ekranu (obrazubez treœci wizyjnej) w sytuacji pod³¹czenia nagrywarki dotelewizora albo wyswietlacza LCD lub plazmowego poprzezwyjœcie HDMI dla obrazu w rozdzielczoœci 1080i,· rozwi¹zano problem z zewnêtrznym timerem AV, polegajacyna tym, ¿e po ustawieniu timera i prze³¹czeniu urz¹dzeniaw tryb standby, gdy na 8 wyprowadzeniu gniazdaSCART pojawi siê stan aktywny urz¹dzenie w³¹cza siê irozpoczyna siê nagrywanie, timer odmierza czas nagrywania,jednak¿e po zmianie stanu na wyprowadzeniu 8z³¹cza SCART timer nagrywania nie zostaje zatrzymany,urz¹dzenie nagrywa dalej.H.D.Thomson DAD5060 (odtwarzacz CD)Informacja serwisowa dot. uk³adów IC001 i IC002.Urz¹dzenie mo¿e byæ wyposa¿one w dwa rózne uk³adyscalone na pozycjach IC001 i IC002: LB1641 lub FAN8082.W przypadku wymiany uk³adu na taki sam typ, nie ma ¿adnegoproblemu, natomiast zastêpuj¹c uk³ad LB1641 uk³ademFAN8082 nale¿y usun¹æ kondensatory CD01 i CD03 orazzworê JA15.H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 23

Porady serwisoweMagnetowidyPanasonic NV-SD220Nie dzia³a funkcja EJECT.Klient nieumiejêtnie wyj¹³ kasetê i przestawi³a siê mechanika.Po prawid³owym ustawieniu mechaniki okaza³o siê, ¿enie dzia³a funkcja EJECT z klawiatury lokalnej oraz nie dzia-³aj¹ inne klawisze: [ PLAY ], przewijanie do ty³u oraz [P+].Uszkodzenie powsta³o na skutek rozlanego elektrolitu zkondensatora C7517 podtrzymuj¹cego pamiêæ. Usuniêcieprzerw spowodowanych rozlanym elektrolitem, zw³aszcza naprzepustach oraz wymiana kondensatora przywraca poprawnapracê magnetowidu.W.W.Ró¿neRys.1. Widok zasilacza po „otwarciu” obudowyZasilacz DVE model DSA-0151A-12 UPNie dzia³a.Jest to bardzo typowy zasilacz stosowany w skanerach iniektórych drukarkach. Dostarcza on stabilizowane napiêcie12V o wydajnoœci pr¹dowej 1.25V. Poniewa¿ tego typu zasilaczedoœæ czêsto ulegaj¹ uszkodzeniom (osobiœcie naprawiamœrednio 2 sztuki miesiêcznie), postanowi³em udostêpniæ najwa¿niejszedane oraz wskazówki dotycz¹ce naprawy tych zasilaczy.Najwiêkszym problemem przed rozpoczêciem naprawyjest otwarcie obudowy w taki sposób, ¿eby jej nie uszkodziæ(dwie klejone po³ówki obudowy). W tym celu, nale¿yustawiæ zasilacz d³u¿szym „szwem” do góry i niezbyt ostrymœrubokrêtem o szerokoœci oko³o 7-8 mm naciskaæ mocno wœrodkowej czêœci a¿ do utworzenia siê szczeliny. Nastêpniepróbowaæ wsun¹æ œrubokrêt w powsta³¹ szczelinê pod k¹temoko³o 30 stopni i wsuwaæ go w kierunku cieñszej czêœci zasilacza.Nastêpnie z wyczuciem podwa¿aæ brzeg dolnej (cieñszej)czêœci obudowy, posuwaj¹c ostrze œrubokrêta w kierunkuobydwu rogów. Nale¿y przy tym uwa¿aæ, ¿eby nie pozacinaægórnej i dolnej czêœci obudowy. Otwart¹ obudowe pokazanona rysunku 1.Po dostaniu siê do œrodka, nale¿y wykrêciæ od œrodka centraln¹œrubê mocuj¹c¹ bolce. Teraz mo¿na zabraæ siê do zdiagnozowaniauszkodzenia. Z mojego doœwiadczenia (po naprawieponad 100 zasilaczy) wynika, ¿e wystêpuj¹ w nich praktyczniedwa uszkodzenia: prawie zawsze wystêpuje lawinoweuszkodzenie elementów po stronie pierwotnej transformatorka,oraz znacznie rzadziej, uszkodzenie tylko samej diody Zenerapo stronie wtórnej D11 (1N4743A). Mo¿na j¹ zast¹piæ zpowodzeniem typow¹ diod¹ Zenera 13V/1.3W. W tym przypadkuzasilacz nie daje napiêcia, ale cicho piszczy i mocno siêgrzeje. Po wymianie diody wszystko jest w porz¹dku. Przypadekpierwszy, jest znacznie trudniejszy w naprawie, gdzie czêstoelementy zostaj¹ zwêglone co bardzo utrudnia naprawê.Najczêstsz¹ oznak¹ w tym przypadku jest przepalony bezpieczniki zwêglony rezystor R2 (1k/0.25W). Widok p³ytki zlokalizacj¹ rezystora R2 pokazano na rysunku 2.Spalony rezystorR2-1kRys.2. Widok p³ytki zasilacza wraz z lokalizacj¹ rezystoraR2Bywa, ¿e zwêglonych lub okopconych elementów jest wiêcej,dlatego, poni¿ej zamieszczono spis wszystkich elementówpracuj¹cych po pierwotnej stronie zasilacza z oryginalnymioznaczeniami. Nie nale¿y zapominaæ o poprawieniu skutecznoœcilutowania zw³aszcza w okolicy tranzystora Q2 isprawdzeniu profilaktycznie pozosta³ych elementów. Po naprawieobudowê nale¿y skleiæ odrobin¹ kleju np. „Kropelka”.Wykaz elementów po pierwotnej stronie zasilacza:· bezpiecznik rurkowy 1A· R1 – 1 M / 0.25W· R2, R5 – 1k / 0.25W· R3, R4 – 100R / 0.25W· R6 – 680R / 0.25W· R7 – 1.5R / 2W· C1 – 220nF / 275V· C2 – 68nF monolit· C3 – 22nF monolit· D1 – PR1002· D2 – dioda Zenera 5.6V / 0.6W· D3 – µF1007· D7 – dioda Zenera 15V / 0.6W· D11 – 1N4743A (dioda Zenera 13V / 1.3W)· Q1 – tranzystor C945P (BC639)· Q2 – tranzystor K2545· transoptor 817B. J.Z.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Aplikacja uk³adów OZ964 i AOS4606 w inwerterze monitora LCD Philips 170S6FB/190S6FBAplikacja uk³adu DV3287B w radiomagnetofonieGrundig RRCD 3410SERWIS ELEKTRONIKI 9/2007 25

Schemat inwertera monitora LCD Dell E172FPb26 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2007

SERWIS ELEKTRONIKI 9/2007 27

28 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2007

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDOd ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.–1)Karol ŒwiercZ pojêciem ciek³ych kryszta³ów zd¹¿yliœmy siê znacznielepiej oswoiæ ani¿eli z pojêciem plazmy. By³o wiêcej czasu.Wyœwietlacze ciek³okrystaliczne w zegarkach i kalkulatorachznane s¹ od ponad 20 lat. Jednak, czym ró¿ni siê Liquid CrystalDisplay od tych¿e historycznych ju¿ wyœwietlaczy? W niniejszymopracowaniu chcemy odpowiedzieæ na to pytanie.Na pocz¹tek jednak parê s³ów o fizyce tego „stanu skupienia”.1. Co to s¹ ciek³e kryszta³yTrudno oprzeæ siê wra¿eniu, i¿ ciek³y kryszta³, to jakiœ poœrednistan skupienia materii miêdzy solid state a ciecz¹. Faktycznie,skojarzenie pada na pó³przewodnik, który jest czymœpoœrednim miêdzy przewodnikiem a izolatorem. Tak siê sk³ada,¿e takie formy „poœrednie” dysponuj¹ w³asnoœciami przes¹dzaj¹cymio ich technicznej wartoœci.W³asnoœci cieczy s¹ powszechnie znane i nie trzeba jej definiowaæ.Odpowiedzmy zatem na pytanie, czym jest kryszta³?To cia³o sta³e o strukturze cechuj¹cej siê okreœlonym uporz¹dkowaniematomów lub cz¹steczek. Dziêki temu kryszta³ wykazujecechy anizotropowe (ró¿ne dla okreœlonych kierunków wprzestrzeni). Anizotropiê mog¹ wykazywaæ ró¿ne w³asnoœci fizyczne:mechaniczne, optyczne, elektryczne i/lub magnetyczne.Ciek³y kryszta³ zachowuje wy¿ej wymienione w³asnoœci, ama tê cenn¹ cechê, i¿ jako ciecz podporz¹dkowuje siê wymiaromprzestrzeni, w której jest zamkniêty. Optyczne w³asnoœcianizotropowe niektórych cieczy zosta³y zaobserwowane ju¿ w1888 roku. Niemal od tego okresu funkcjonuje w fizyce pojêcieciek³ego kryszta³u, który traktowano jako odmienny stan skupieniamaterii. Historycznie substancjom tym przypisywanodwie temperatury topnienia. Faktycznie, w pewnej temperaturzekryszta³ topi siê tworz¹c mêtn¹ ciecz. Podnosz¹c dalej temperaturêw pewnym momencie ciecz ta staje siê nagle przezroczystai ma ju¿ w³asnoœci izotropowe („normalna” ciecz). Topewna niedogodnoœæ, i¿ ciek³y kryszta³ jest „sob¹” tylko w okreœlonymprzedziale temperatur. Ów stan przejœciowy nazywanotak¿e faz¹ mezomorficzn¹ (od greckiego mezos = poœredni). Dlazastosowañ technicznych najistotniejsze s¹ w³asnoœci optycznemezofazy. W szczególnoœci, powstaje w nich zjawisko podwójnegoza³amania œwiat³a (to samo obserwuje siê w wielu kryszta³achsta³ych). Obecnie znanych jest wiele tysiêcy substancjiwykazuj¹cych w³asnoœci ciek³okrystaliczne. Cenne jest tak¿eto, i¿ postaæ mezomorficzn¹ mo¿na uzyskaæ z wielu kryszta³ówsta³ych na dwa sposoby: topienie (podnosz¹c temperaturê) lub„rozpuszczenie” (znanych jest wiele substancji rozpuszczalników).Choæ lista substancji o po¿¹danych w³asnoœciach jest wfizyce i chemii doœæ d³uga, praktyczne znaczenie zyska³y nielicznei z oczywistych powodów te, które wykazuj¹ po¿¹danecechy w temperaturze pokojowej.Wspomnieliœmy o anizotropii jako cesze decyduj¹cej o technicznejprzydatnoœci substancji. Oznacza to, ¿e dowolnie wybranawielkoœæ fizyczna wykazuje ró¿ne wartoœci wzglêdemwybranej osi. Interesuje nas anizotropia optyczna, choæ wykazuj¹j¹ tak¿e w³asnoœci elektryczne, magnetyczne, a tak¿e lepkoœcii przewodnictwa cieplnego. Powy¿ej pewnej temperaturyw³asnoœci te znikaj¹, co t³umaczy siê niszczeniem struktur uporz¹dkowanychcz¹steczek w wyniku energii ruchu termicznego.Zaœ struktura uporz¹dkowania cz¹steczek jest kryterium,wed³ug którego dokonano podzia³u ciek³ych kryszta³ów. Kryszta³ynematyczne maj¹ moleku³y silnie wyd³u¿one (nema = niæ).Uk³adaj¹ siê one równolegle do siebie. W kryszta³ach smektycznychcz¹stki równoleg³e wzglêdem siebie u³o¿one s¹ warstwami.Nazwa pochodzi od greckiego smegma = myd³o, gdy¿zarówno ich lepkoœæ, jak i mêtnoœæ przypomina stê¿ony roztwórmydlany. Szczególnie interesuj¹ce s¹ ciek³e kryszta³y zwanecholesterolowymi. Ich cz¹steczki uk³adaj¹ siê w warstwy,jednak osie kolejnych warstw s¹ wzglêdem siebie nieco skrêcone.Tworzy to strukturê œrubow¹. Z praktycznego punktu widzeniacenna jest zaœ cecha, i¿ skrêtnoœæ struktury kryszta³upowoduje „skrêt” p³aszczyzny polaryzacji œwiat³a przechodz¹cegoprzez niego. Zjawisko to t³umaczy siê siln¹ aktywnoœci¹optyczn¹, gdy d³ugoœæ skoku „œruby” jest porównywalna z d³ugoœci¹fali œwiat³a. Do cechy tej powrócimy podczas opisu dzia-³ania ekranu LCD. Znane s¹ tak¿e substancje, które maj¹ wiêcejni¿ jedn¹ fazê ciek³okrystaliczn¹. Zwykle w ni¿szej temperaturze(po stopieniu kryszta³u) otrzymuje siê smektyk, w wy-¿szej nemetyk. Dalsze podwy¿szanie temperatury powodujetopienie kryszta³u do postaci cieczy izotropowej.Bie¿¹cy punkt artyku³u jest wstêpem do opisu dzia³ania ekranuLCD. Nale¿y jednak wspomnieæ tak¿e o innych zastosowaniachtych ciekawych substancji. Pierwsze wyœwietlacze ciek³okrystalicznezosta³y zdominowane przez smektyki. Wykorzystywanopraktycznie jedynie ich cechê mêtnoœci. Bardzowa¿nym jest, i¿ stan ciek³ego kryszta³u mo¿na kontrolowaæ przezumieszczenie go w zewnêtrznym polu elektrycznym. Po rozpoznaniutych cech wyœwietlacze ciek³okrystaliczne znalaz³y licznezastosowanie w urz¹dzeniach zasilanych bateryjnie, jako ¿e sterowaniejest typu napiêciowego ze znikomym poborem pr¹du.Wielu z nas pamiêta jak wyœwietlacze segmentowe (w szczególnoœci7-segmentowe) zast¹pi³y segmenty z³o¿one z czerwonychdiod elektroluminescencyjnych w kalkulatorach, gdzie nadelementami wyœwietlacza umieszczano soczewki. W³asnoœcioptyczne ciek³ych kryszta³ów dotycz¹ g³ównie ich wspó³czynnikaza³amania œwiat³a. Podwójne za³amanie jest odpowiedzialneza ich mêtnoœæ. Jednak, tak¿e w œwietle odbitym od cholesterykówobserwowane s¹ ciekawe plamy barwne. Wykorzystano tow termografii do pomiaru rozk³adu temperatur na podstawieplam na ciele pokrytym ciek³ym kryszta³em. Te ciekawe substancjewykorzystywane s¹ tak¿e do budowy laserów cieczowychi detektorów promieniowania. Wykorzystuje siê je tak¿ew technice œwiat³owodowej. Niemniej, najistotniejszym ich zastosowaniemjest kolorowy ekran TFT-LCD.Odpowiedzmy te¿ na pytanie, dlaczego istnieje mo¿liwoœæwp³ywania na anizotropowoœæ ciek³ego kryszta³u za pomoc¹zewnêtrznego pola elektrycznego. Bez tej mo¿liwoœci by³byon jedynie ciekawostk¹ dla fizyków czy chemików.Otó¿, jak powiedziano wy¿ej, moleku³y ciek³ego kryszta³umaj¹ kszta³t silnie wyd³u¿ony w jednym kierunku („pa³eczki”).SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 29

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD“SolidCrystalline”Smetic PhaseNematic PhaseCieczCiek³y kryszta³Tm( Melting Point)temperatura topnieniaTc( Clearing Point)temperatura topnieniaRys.1.1. Fazy ciek³ego kryszta³u w funkcji temperaturyTemperaturaSmeticNematicCholestericW polu elektrycznym ulegaj¹ wiêc polaryzacji tworz¹c dipole.Dipol zaœ (rozsuniête dwa ³adunki przeciwnego znaku) ustawiasiê (zgodnie z zasad¹ minimum energii) równolegle do linii si³pola elektrycznego i nie jest wtedy aktywny optycznie dla kierunkówprostopad³ych. Po zaniku pola (po wy³¹czeniu napiêcia)powraca naturalna sk³onnoœæ do u³o¿enia moleku³ zgodnieze struktur¹ krystaliczn¹. Niestety, proces ten wymaga czasu.Inercja ta stanowi ograniczenie zastosowania ekranów ciek³okrystalicznychdla wyœwietlania obrazów dynamicznych. Wspó³czesnatechnologia w du¿ym stopniu poradzi³a sobie z tym problemem,o czym krótko powiemy w 5. punkcie artyku³u.Poni¿ej zamieszczamy rysunki (zaczerpniête z materia³ówfirm Sanyo i Samsung), które w obrazowy sposób pokazuj¹ zale¿noœcio których mowa wy¿ej. Rysunek 1.1 pokazuje zachowaniesiê moleku³ ciek³ego kryszta³u w zale¿noœci od temperatury.Nieco inaczej wzajemn¹ zale¿noœæ uk³adania siê s¹siednichmoleku³ pokazuje rysunek 1.2. Na rys.1.3 wyraŸniej widaæcenn¹ cechê cholesteryków do uk³adania siê tworz¹c liniê œru-Rys.1.2. Naturalna sk³onnoœæ uk³adania siêmoleku³ ciek³ego kryszta³uNematicWewn¹trzmolekularneoddzia³ywanie miêdzyosi¹ d³ug¹ i krótk¹ moleku³CholestericRys.1.3. „Skrêtna natura” cholesteryków30 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDMoleku³y ciek³ego kryszta³uWarstwa“Alignment Layer”Szklane pod³o¿eRys.1.4. Interakcja miêdzy moleku³ami ciek³ego kryszta³u i pod³o¿emNatural ConditionLiquid Crystal MoleculeArrangingKierunek„chropowatoœci”Alignment FilmRys.1.5. „Organizacja” moleku³ warstw¹ pod³o¿a alignment filmPoleelektryczneElektroda przezroczystaMoleku³y ciek³ego kryszta³uPoleelektryczneCiek³y kryszta³Dipol elektrycznyRys.1.6. Polaryzacja moleku³ i ich zachowanie siê wzewnêtrznym polu elektrycznymbow¹. Dla celów budowy ekranu LCD niezbêdna jest tak¿e organizacjamoleku³ wzglêdem pod³o¿a. Na szczêœcie udaje siê towykonaæ warstw¹ zwan¹ alignment film wykazuj¹c¹ jednokierunkow¹chropowatoœæ o rozmiarach zbli¿onych do wielkoœcimoleku³ ciek³ego kryszta³u. Proces ten pokazuj¹ obrazowo rysunki1.4 i 1.5. Natomiast zachowanie siê moleku³ w obecnoœcipola elektrycznego pokazano obrazowo na rysunku 1.6.2. Wyœwietlacz alfanumeryczny kontragraficznyMaj¹c wiedzê w³asnoœci fizycznych ciek³ych kryszta³ów,koncepcja budowy wyœwietlacza nasuwa siê sama. Ciecz mo¿-na formowaæ do dowolnego kszta³tu zamykaj¹c j¹ w odpowiednich„komórkach”. Polem elektrycznym mo¿na zaœ kontrolowaæmêtnoœæ, b¹dŸ przezroczystoœæ owej cieczy. Pewienproblem stanowi u³o¿enie elektrod, przynajmniej jedna musibyæ przezroczysta. Wymagana iloœæ segmentów wyœwietlaczazale¿y od gamy znaków. Jeœli gam¹ t¹ s¹ cyfry 0-9, wystarczy7 segmentów. Poniewa¿ driver dzia³a³ zwykle w oparciu o s³owa8-bitowe, ósmy bit przydzielano segmentowi kropki. Gdywyœwietlacz sk³ada³ siê z wielu znaków, sumaryczna liczbasegmentów by³a du¿a. Stosowano wiêc organizacjê matrycow¹,w której liczba obs³ugiwanych segmentów by³a iloczynemdwu liczb. Najmniej linii steruj¹cych jest wtedy, gdy matrycama jednakow¹ liczbê linii X i Y. Przejrzysta organizacjadrivera jest zaœ wtedy, gdy jednej wspó³rzêdnej matrycy przydzielimyzrównoleglone segmenty wszystkich znaków, drugawspó³rzêdna wybiera poszczególne znaki. Wtedy iloœæ linii obs³uguj¹cychwyœwietlacz jest sum¹ liczby segmentów w znakui liczby znaków. Sumaryczna iloœæ segmentów jest zaœ iloczynemtych dwu liczb. Taka organizacja wyœwietlacza wymaga³awyœwietlania dynamicznego. Poszczególne segmentyobs³ugiwane s¹ z czêstotliwoœci¹ przekraczaj¹c¹ percepcjêwzroku, a wolna reakcja (naturalna inercja) ciek³ego kryszta³uwrêcz pomaga pokonaæ zjawisko migotania wynik³e z wyœwietlaniadynamicznego. Jak ju¿ powiedziano wy¿ej, ciek³y kryszta³jest ciecz¹ nieprzewodz¹c¹, a jego moleku³y ulegaj¹ jedyniepolaryzacji w polu elektrycznym. Sterowanie jest wiêc wdu¿ym stopniu elektrostatyczne, co zaowocowa³o ekspansj¹aplikacji wyœwietlaczy ciek³okrystalicznych w urz¹dzeniachzasilanych bateryjnie (zegarki, kalkulatory itp.).Wyœwietlacz alfanumeryczny cechuje niewielka iloœæ aktywnychelementów (segmentów) za cenê ograniczonej liczbydostêpnych znaków. Ka¿dy element obrazu ma tak¿e œciœleokreœlone miejsce na ekranie, co w wielu aplikacjach nie jestwygodne. Znacznie szersze mo¿liwoœci maj¹ wyœwietlaczegraficzne. Ich obs³uga zasadniczo nie ró¿ni siê od wyœwietlaczasegmentowego. Od strony drivera ka¿dy piksel obrazuwidziany jest jako odrêbny segment. Znaki budowane s¹ z przyleg³ychdo siebie pikseli. Jeœli przeznaczeniem wyœwietlaczajest generowanie napisów b¹dŸ piktogramów, rzadko wyœwietlaczgraficzny traktowany jest przez driver jako jeden monolit.Zwykle poœredniczy generator znaków. Iloœæ mo¿liwychdo wygenerowania znaków zale¿y przede wszystkim od tego,ile pikseli zostanie mu przydzielonych. Na rysunku 2.1 pokazanopoprównanie obu technik, znakowego (segment) i graficznego(dot-matrix) wyœwietlania.Podobnie jak alfanumeryczny, tym bardziej graficzny wyœwietlacznie mo¿e byæ obs³u¿ony statycznie. Liczba zgrupowanych„segmentów” przek³ada siê tu na liniê lub rz¹d pikseli.Multipleksowan¹ technikê obs³ugi matrycy graficznej pokazanona rysunku 2.2.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 31

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDSegment Display(7-segment)Dot Matrix Display(5×7 matrix)Rys.2.1. Zobrazowanie informacji na wyœwietlaczusegmentowym i w matrycy punktówScanningElectrodesSignal Electrodesx1 x2 x3 x4 x5 x6 x1 x2 x3 x4 x5 x6y1y1y2y3y4y5y6y7Rys.2.2. Multipleksowany sposób obs³ugi matrycy dotmatrixKolejnym k³opotliwym punktem wyœwietlacza ciek³okrystalicznegojest brak œwiecenia. Segmenty lub piksele rozpoznawanes¹ przez ich „mêtnoœæ” b¹dŸ „klarownoœæ” widoczn¹ woœwietleniu zewnêtrznym. Nawet pierwsze historycznie zegarkicyfrowe posiada³y ¿aróweczkê, aby mo¿na by³o odczytaægodzinê w ciemnym pomieszczeniu. Instrukcja obs³ugi zawiera³ainformacjê o znacznie szybszym zu¿yciu baterii, gdy czêstojest u¿ywane podœwietlenie. Nie by³ to jednak backlight.3. Kolorowy ekran LCD – zasada dzia³aniaBudowa wspó³czesnych wyœwietlaczy ciek³okrystalicznychniewiele ma wspólnego z ich historycznym pierwowzorem.Wspólne jest jedynie medium ciek³ego kryszta³u. O ile wczeœniejszewyœwietlacze s³u¿y³y do indykacji jakichœ tam danych,kolorowy wyœwietlacz LCD ma zast¹piæ pe³nowartoœciowy kineskopCRT (monochromatyczne ekrany maj¹ nik³e zastosowanie).Ma œwieciæ, ma zapewniæ du¿¹ rozdzielczoœæ i dynamikêwyœwietlanego obrazu i oczywiœcie pe³n¹ gamê barw. Dotego ma zachowaæ wszystkie zalety wynik³e z elektrostatycznegosterowania medium jakim jest liquid crystal. Przede wszystkimzaœ ma byæ cienki, lekki i pozwalaæ na ogl¹danie obrazupod szerokim k¹tem. O ile idea LCD nie jest nowa, spe³nienietych wymogów umo¿liwia dopiero wspó³czesna technologia wtzw. aktywnych matrycach TFT-LCD. Jednak po kolei.Niestety, ciek³y kryszta³ nie œwieci. Mo¿e mo¿na go wiêcwykorzystaæ jako sterowany napiêciem filtr? Skoro tylko filtr,potrzebne jest jakieœ Ÿród³o œwiat³a. W ma³ych ekranach wykorzystujesiê bia³e diody LED, w du¿ych lampy CCFL. Wka¿dym razie jest to podœwietlenie „tylne” backlight. Aby jednakna nakreœlonej idei wykonaæ pe³nowartoœciowy wyœwietlacz,trzeba go rozbudowaæ o szereg elementów. Dlatego, mimoy2y3y4y5y6y7¿e sama matryca LCD ma gruboœæ u³amka milimetra, ma onkonstrukcjê „kanapkow¹” z³o¿on¹ z wielu warstw. Opróczwarstw technologicznych, jak szk³o stanowi¹ce element noœny,warstwy folii zamykaj¹cej przestrzeñ dla ciek³ego kryszta³ui przezroczystych elektrod s³u¿¹cych do wytworzenia polaelektrycznego, w którym ulegaj¹ polaryzacji moleku³y ciek³egokryszta³u, najistotniejszymi warstwami „kanapki” s¹ polaryzatoryi barwny filtr.Co to jest polaryzator? Trzeba siêgn¹æ do fizyki charakterupromieniowania elektromagnetycznego. We wzajemnie prostopad³ychkierunkach „drga” wektor elektryczny E i magnetycznyB. Kierunek rozchodzenia siê fali (tzw. TEM) jest zaœprostopad³y do obu tych wektorów. Takie „pe³ne uporz¹dkowanie”jest jednak mo¿liwe tylko w spójnym œwietle lasera.Œwiat³o backlightú (zwykle lampy fluorescencyjnej) jest wpe³ni chaotyczne. Choæ jego sk³adowe odpowiadaj¹ fali TEM,jednak zarówno czêstotliwoœci, jak i kierunki wektorów E (czyB) s¹ w pe³ni przypadkowe. Œwiat³o takie mo¿na uporz¹dkowaæw przestrzeni przepuszczaj¹c przez polaryzator. Umo¿liwiaon przejœcie fali o œciœle okreœlonym kierunku wektora E(a tym samym i B; zwykle rozpatruje siê zatem tylko wektorpola elektrycznego). Polaroid dla œwiat³a bia³ego jest filtremmonochromatycznym o przezroczystoœci 50% (dowolnie ukierunkowanywektor E mo¿na roz³o¿yæ na dwie sk³adowe wzajemnieprostopad³e, zaœ natê¿enie œwiat³a jest proporcjonalnedo kwadratu E 2 ; czy z tego wynika transparentnoœæ 50%, wartosprawdziæ). Jakim natomiast filtrem jest polaryzator dla œwiat³aju¿ spolaryzowanego? Jeœli umieœcimy drugi polaroid (zapierwszym) i ustawimy uprzywilejowany kierunek równolegle,nie wniesie on dodatkowego t³umienia. Jeœli zaœ obrócimygo teraz o 90°, t³umienie bêdzie stu-procentowe. W ogólnoœci,t³umienie filtru z³o¿onego z dwu polaryzatorów jest równe 0.5× cos 2 j (gdzie j jest k¹tem wzajemnego skrêcenia obu kierunkówpolaryzacji).W ten sposób doszliœmy do idei regulowanego filtru, jednakjak obracaæ polaroidy? Do tego pos³u¿y ciek³y kryszta³.Nie trzeba obracaæ polaryzatorów, jeœli uda siê obracaæ kierunekpolaryzacji œwiat³a. Pamiêtamy z punktu 1, i¿ liquid crystaldysponuje tak¹ „umiejêtnoœci¹”. Bazuje siê wiêc na innejw³asnoœci ani¿eli (mêtnoœæ) w prostych wyœwietlaczach opisanychwy¿ej. Po¿¹dan¹ tu cech¹ dysponuje grupa zwana cholesterykami.W literaturze mo¿na znaleŸæ, i¿ nematyki znalaz³yzastosowanie w konstrukcji ekranów LCD, a niespójnoœænomenklatury wynika z faktu, i¿ nowy podzia³ ka¿e nazywaæcholesteryki nematykami chiralnymi. Od idei do technologiijest jeszcze parê kroków. Gruboœæ warstwy ciek³ego kryszta³upowinna byæ œciœle okreœlona, zaœ swobodne uk³adanie siêmoleku³ jest wspomagane foli¹ o œciœle okreœlonym kierunku„chropowatoœci”. Dwie takie folie to dodatkowe elementy „kanapki”ekranu LCD. Do tego nale¿y doprowadziæ elektrody imamy ekran. Czy na pewno? Jeszcze coœ mu brakuje. To dopieroekran monochromatyczny. W ekranie kolorowym ka¿dypiksel nale¿y podzieliæ na 3 czêœci i ka¿dej z nich przydzieliæodrêbny filtr. Wykorzystuje siê te same barwy podstawowe cow kineskopach (czerwon¹, zielon¹ i niebiesk¹). Wszystkie warstwynale¿y nakleiæ na szybê (lub dwie szyby) i ekran gotowy.Jak na razie powsta³a jednak matryca pasywna, aktywnej brakujejeszcze tranzystora przydzielonego do ka¿dego piksela(subpiksela). Jednak, o jego celowoœci powiemy dalej.Czy ekran gotowy? Prawie gotowy, gdy¿ trzeba do niego32 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDdoprowadziæ sygna³y wizyjne i zrealizowaæ ideê wyœwietlaniadynamicznego. To jednak problemy rzutuj¹ce na konstrukcjêuk³adow¹ odbiornika i powiemy o nich dalej. W dalszej czêœcibie¿¹cego punktu zamieszczamy rysunki zaczerpniête z materia³ówŸród³owych.Na rys.3.1 pokazano elementy sk³adowe matrycy ekranuLCD. Na rys.3.2 pokazano ekran jako sterowany filtr z³o¿onyz dwu polaroidów. Dzia³anie polaryzatorów œwiat³a pokazujerysunek 3.3. Rys.3.4 pokazuje skrêcenie warstw moleku³ cie-BacklightBoardModule(TFT side)LCD LayerBoard Module(Common side)GlassPlatePolarized BoardPrzezroczystoœæ ka¿dego elementu (piksela)kontrolowana jest tranzystorem TFTRys.3.1. „Kanapkowa” struktura ekranu LCDPixel (Picture Element)TFTTransparent Electrode(Pixel, TFT)Transparent Electrode(Common)Color FilterGlass PlatePolarized BoardUwaga:Nie pokazano warstwy“ Alignment Film”k³ego kryszta³u i porz¹dkuj¹c¹ to u³o¿enie foliê alignment film.Na rysunku 3.5 mamy ju¿ niemal pe³ne dzia³anie ekranu LCD.Rysunek 3.5c pokazuje natomiast jak przekszta³ciæ ekran monochromatycznyw barwny.Moleku³y u³o¿one tak jak na rys.3.5b nie s¹ aktywne optyczniew poziomej p³aszczyŸnie polaryzacji i wektory E-B falielektromagnetycznej nie ulegaj¹ skrêceniu. Wtedy filtr jest„ciemny”. Jasny jest w warunkach braku obecnoœci zewnêtrznegopola, co uzasadnia nazwê trybu pracy Normally White.Mo¿na oczywiœcie wykonaæ tak¿eekran Normally Black. W najprostszymprzypadku nale¿y obróciæ o 90° jedenz polaroidów (obojêtnie który). W praktyceszerszego znaczenia nabra³y ekranypracuj¹ce w trybie „normalnie bia-³ym”. Uzyskuje siê wtedy lepszy kontrast,który jest mankamentem ekranówLCD (ustêpuj¹ plazmie i CRT). Wszelkiefluktuacje p³aszczyzny polaryzacjis¹ mniej dokuczliwe, gdy filtr jest „jasny”,ani¿eli „ciemny”. Ca³y uk³ad jesttak¿e wtedy mniej wra¿liwy na niedok³adnoœci„gruboœci” komórek. B³êdyk¹ta skrêcenia p³aszczyzny polaryzacjiprzypadaj¹ w trybie normally white nastan „jasny” i nie s¹ tak dostrzegalne,jak w przypadku, gdy komórka (cell)ma byæ ciemna. Na rysunku 3.6 pokazanoporównanie obu trybów pracyekranu ciek³okrystalicznego normallywhite i normally black.Z nakreœlonej zasady pracy ekranuLCD wynika, ¿e pe³na przezroczystoœæto przezroczystoœæ jedynie 50% plust³umienie filtru barwnego. W takim stosunkut³umione jest œwiat³o backlightú.Równomierne roz³o¿enie tylnego podœwietleniajest odrêbnym problememtechnologicznym. Mimo to, stosowaniepodœwietlenia o du¿ej sprawnoœci i (teoretycznie)bezpr¹dowe sterowanie pikselamiciek³ego kryszta³u sprawia, i¿ekran LCD jest energetycznie bardzosprawny. Opisana konstrukcja jest typemTN (Twisted Nematic). Jeœli za¿¹damywiêkszego k¹ta skrêcenia (p³aszczyzny polaryzacji)ani¿eli 90°, otrzymamy ekran Super TN(STN). Ekrany STN charakteryzuje ostrzejsza charakterystykasterowania, jednak obarczone s¹ one dodatkowymiwadami braku czystoœci barw. Lekarstwemjest technologia stosuj¹ca dodatkowe dwa filtryskrêcaj¹ce (koryguj¹ce) k¹t polaryzacji œwiat³a.Te dodatkowe dwie warstwy „kanapki” ekranu daj¹typ Triple STN (TSTN), zwany tak¿e Film STN(FSTN). Porównanie trybów TN i STN obrazowopokazuje rysunek 3.7 i 3.8.Dla lepszego zobrazowania i wyjaœnienia opisywanychzagadnieñ na wewnêtrznej stronie ok³adki(przedostatnia strona czasopisma) rysunki 1.1, 1.3,1.4, 3.6a, 3.6b i 3.7 zosta³y powtórzone w kolorze.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 33

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDBacklightAlignmentPlateLCD ShutterModule(Back)LCDLayerModule(Front)PolaryzatorSzklana p³ytaTransparentElectrode(Pixel, TFT)Alignment FilmCiek³y kryszta³Alignment FilmTransparentElectrode(Common)Filtr kolorowySzklana p³ytaAlignmentFilmMoleku³yciek³egokryszta³uKierunekchropowatoœciZgodnoœæ u³o¿eniawszystkich moleku³i ich skrêtnoœæo k¹t 90°PolaryzatorAlignment FilmKierunek chropowatoœciRys.3.2. Przekrój ekranu LCD – widziany jest on jakosterowany filtrRys.3.4. Wspomagaj¹ce dzia³anie warstw AlignmentFilmKierunek oscylacji falielektromagnetycznejKierunek oscylacji falielektromagnetyczneja/PolaryzatorŒwiat³oTransparent Electrode (Upper)PolaryzatorAlignment FilmCiek³y kryszta³Alignment FilmTransparent Electrode (Lower)PolaryzatorElement ekranu jasnyFiltr przezroczystyZgodnoœæ kierunków oscylacjifali elektromagnetycznej i„uprzywilejowanego" kierunkupolaryzatoraŒwiat³oDwa polaryzatoryu³o¿one równolegleŒwiat³oFiltr nieprzezroczystyNiezgodnoœæ kierunkówpolaryzacji œwiat³aoraz u³o¿enia polaryzatoraDwa polaryzatoryustawione prostopadlewzglêdem siebieb/Œwiat³oPolaryzatorTransparent Electrode (Upper)Alignment FilmCiek³y kryszta³Alignment FilmTransparent Electrode (Upper)PolaryzatorBIA£YCZARNYElement ekranu ciemnyRys.3.3. Filtr (monochromatyczny) z³o¿ony z dwupolaryzatorówRys.3.5a,b. Ekran LCD (monochromatyczny) jako filtrsterowany napiêciem34 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDBacklightBacklightD~5µmBia³yBia³yKolorR G BMonochromatycznyFiltr kolorowy LCD Shutter LCD ShutterPanel kolorowyPanel monochromatycznyRys.3.5c. Przekszta³cenie ekranu monochromatycznegow barwnyΦ = 90° 180° < Φ < 270°TN ModeSTN ModeRys.3.7. Skrêtnoœæ moleku³ ciek³ego kryszta³u w trybieTN i STNa/ TN TypeModuleZalety trybu Normal White:– lepszy kontrast– pe³na czerñ– mniejsza wra¿liwoœæ na tolerancjê gruboœci warstwy ciek³egokryszta³uLCD layerLight OnLight Off0VPolarizer (2)L/C5VModuleb/ STN TypeModuleTwist of molecule (90°)ELCD layerPolarizer (1)SkrêceniewektorapolaryzacjiBacklightRys.3.6a. Komórka ekranu TN – tryb NWBacklightBrak aktywnoœcioptycznej moleku³ciek³ego kryszta³uModulec/ TSTN TypeOpticallyCompensatedFilmTwist of molecule (180° - 270°)Light OffLight OnModule0VPolarizer (2)L/C5VLCD layerEModulePolarizer (1)BacklightBacklightRys.3.6b. Komórka ekranu TN – tryb NBOpticallyCompensatedFilmRys.3.8. Tryb TN, STN i TSTN }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 35

TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TVTV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TV –informacje i regulacje serwisoweRajmund WiœniewskiNa bazie chassis D5 DVD Combo TV zbudowanezosta³y miêdzy innymi nastêpuj¹ce odbiorniki telewizyjnezintegrowane z odtwarzaczem DVD: model 14-calowy – Davio 14 TVD 37-2401 Text oraz 21-calowy– Elegance 21 Flat TVD 55-2401/5 Top. Opisywanechassis jest jednak¿e przystosowane do wspó³pracy zkineskopami 25”, 28” w formacie 4:3, 28” w formacie16:9, 29”, 32” Super Flat, 32” Pure Flat oraz 33”.1. Charakterystyka chassis1.1. Specyfikacja techniczna· zasilanie 230 ÷ 240VAC, 50Hz· pobór mocy 55W (w odbiorniku z subwooferem do maksymalnegopoboru mocy nale¿y dodaæ 20W)· pobór mocy w trybie standby 2W· impedancja wejœcia antenowego: 75R, (coaxial type)· odbierane systemy: PAL BG, PAL SECAM BG, PAL SE-CAM BG DK/DK’, PAL SECAM BG LL’, PAL I (konkretnymodel jest przystosowany do odbioru jednego z wymienionychsystemów)· odbierane kana³y: VHF BAND I – CH2-4, VHF BAND III– CH5-12, CABLE TV – S1-41, UHF BAND – CH21-69.· moc wyjœciowa fonii: 2 ÷ 5W RMS dla %10 THD (dlaOTVC 14”),· wysokie napiêcie:- 28.5 ± 0.5kV dla OTVC z kineskopami 25”, 28” 4:3- 29.0 ± 0.5kV dla OTVC z kineskopami 28” 16:9, 29”,32” Super Flat- 29.5 ± 0.5kV dla OTVC z kineskopami 32” Pure Flat,33”· napiêcie ostroœci: 25.6% ± 38% wartoœci napiêcia EHT· napiêcie siatki drugiej: 0 ÷ 1400V,· napiêcie ¿arzenia: 6.2 ± 0.2V rms· z³¹cza AV:- AV1/2 IN: wideo: 1V pp ,75R, audio: 0.5V rms , >10k- AV1 IN: RGB- AV1/2 OUT: wideo: 1V pp , 75R, audio: 0.5V rms , 10k· temperatura pracy : 0 ÷ 45°C· spe³nia warunki bezpieczeñstwa zgodne z: IEC 65 /BS P2N· ochrona przed promieniowaniem X zgodna z: ACC. IEC65/BS P2N.1.2. W³aœciwoœci chassis· automatyczny system strojenia z wyborem kraju,· pamiêæ 100 programów,· rêczne dostrajanie – Fine Tuning,· blokada rodzicielska,· powrót do poprzednio ogl¹danego kana³u (SWAP),· efekt Surround Sound w torze fonii,· format obrazu 16:9,· jednoprzyciskowa obs³uga regulacji toru fonii (Smart control),· automatyczny ogranicznik poziomu g³oœnoœci,· programowany wy³¹cznik czasowy w zakresie 5 ÷ 120minut,· automatyczne wy³¹czanie OTVC do trybu standby po 5minutach od zaprzestania transmisji sygna³u,· wielojêzyczny system menu ekranowych,· gniazdo s³uchawkowe,· gniazda SCART przystosowane do pod³¹czenia magnetowidu,odbiornika satelitarnego, odtwarzacza wideodysków,DVD, gier telewizyjnych i komputera (za pomoc¹ odpowiedniegookablowania),· mo¿liwoœæ nazywania kana³ów,· odbiór teletekstu,· wejœcie S-Video connection (w zale¿noœci od modelu)· gniazdo audio/wideo RCA (w zale¿noœci od modelu)· format 4:3 / 16:9 / Letterbox,· Dolby Digital Sound· odbiór nastêpujacych p³yt: DVD / DVD-R / DVD-RW /VCD / S-VCD / CD AUDIO /CD-R / CD-RW,· odbiór MP-3,· funkcja Zoom· wyjœcie koncentryczne audio,· optyczne wyjœcie audio out (w zale¿noœci od modelu).1.3. Opis funkcjonalny chassisSchemat blokowy chassis D5 DVD Combo TV pokazanona rysunku 1. Jak widaæ na tym schemacie chassis to jest wyposa¿onew stosunkowo ma³o uk³adów scalonych. Czo³ow¹ rolêodgrywa tu mikroprocesor steruj¹cy OM8365H (opis wyprowadzeñi wartoœci napiêæ przedstawiono w tabeli 1) zawieraj¹cyw sobie oprócz mikrokontrolera zarz¹dzaj¹cego prac¹ uk³adówchassis równie¿ tor p.cz., procesor sygna³owy, procesorodchylania, dekoder teletekstu. Do uk³adu mikrokontrolera pod-³¹czone s¹: tuner, pamiêæ EEPROM IC102, uk³ad odchylaniapionowego IC501 - LA7840, uk³ady prze³¹czników sygna³ów,uk³ad wzmacniaczy sygna³ów RGB, klawiatura lokalna odbiornikatelewizyjnego, klawiatura lokalna odtwarzacza DVD orazodbiornik podczerwieni. Obróbka sygna³ów fonicznych odbywasiê poza uk³adem mikrokontrolera w procesorach fonii: wodbiorniku 14-calowym w uk³adzie IC203 - TDA7442, w odbiorniku21-calowym – w uk³adzie MASP3410G. Jako wzmacniaczkoñcowy sygna³ów fonii zastosowano uk³ad TDA7266Sw odbiorniku 14-calowym lub uk³ad TDA7266 w odbiorniku21-calowym.Zasilacz wytwarza napiêcie systemowe o wartoœci 130V wodbiorniku 21-calowym lub 111V w odbiorniku 14-calowym,a ponadto napiêcia 9V, 12 V i 14V. Z napiêcia 9V wytwarzanes¹ napiêcia 3.3V i 5V, a z napiêcia 12V – napiêcia 5V, 8V i 9V.Wspó³praca telewizora z odtwarzaczem DVD odbywa siêza poœrednictwem magistrali steruj¹cej oraz uk³adów prze³¹cznikówsygna³ów wizji i fonii.36 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

AOUTTV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TV130V (21")111V (14")3.3VTUNERAGC SCL SDA IF1 IF1220V AC inTR6029V 12V14V5V 5V 8V 9VDVDKEYBOARD195VTR50FBTEHTTDA6 08QTriple VideoOutputAmplifierTVKEYBOARDOM8365HTV signalprocessor-Teletextdecoder withembeddedmicrocontrollerAOUTEXT-Y-INIRRECEIVEREEPROMIC 0324C08AN0 I-2.7HORIZONTALDEFLECTION2SD2499RGBIC 50LA7840VerticaldeflectionRGB14" OnlyIC203TDA7442Audioprocessor21" OnlyIC202M P34 0GAudioprocessorRoLoMUTELoPOWER AMP.IC30TDA7266 for 4"TDA7266 for 2 "DVD-L-INDVD-R-INSCART1Front AVSCART2OPTICALOUTPUTIC 60TDA860RGB SWITCHCXA2040AQVIDEO SWITCHEXT-Y-INEXT-C-INEXT-V-INDVD-CrDVD-YDVD-CbDVD FFCCONNECTOREXT-C-INEXT-V-INRys.1. Schemat blokowy chassis D5 DVD Combo TVSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 37

TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TV2. Tryb serwisowy i funkcje specjalne2.1. Wejœcie w tryb serwisowyW celu uruchomienia trybu serwisowego nale¿y przyciskiem[i] wywo³aæ menu g³ówne (Main Menu) i przyciskaminumerycznymi wprowadziæ kod serwisowy “8500” (po koleinacisn¹æ przyciski numeryczne [8], [5], [0], [0].2.2. Wyjœcie z trybu serwisowegoW celu zakoñczenia (zamkniêcia) trybu serwisowego nale-¿y nacisn¹æ przycisk [ TXT ].2.3. Regulacje w trybie serwisowymParametry regulacyjne dostêpne w trybie serwisowym zestawionow tabeli 1. Wyboru parametru regulacyjnego dokonujesiê przyciskami [ P+] / [P-], zmianê wartoœci lub ustawieniawykonuje siê przyciskami [ t ] / [ u ]. W kolumnie 1znajduje siê numeracja regulacji, w kolumnie drugiej nazwaparametru regulacyjnego wyœwietlana w menu serwisowym,w kolumnie trzeciej dostêpne ustawienia, mo¿liwoœci lub opcjedla danego parametru regulacyjnego.2.4. Program ATSFunkcja ATS to procedura automatycznego wyszukiwania,strojenia i zapamiêtywania stacji nadawczych (Automatic TuningSystem). Procedurê te uruchamia siê wed³ug nastêpuj¹cegoporz¹dku:· przyciskiem [i] wywo³aæ menu g³ówne (Main Menu),· przyciskami [P+] / [P-] wybraæ parametr “SETUP” izatwierdziæ wybór przyciskiem [OK],· przyciskami [ P+] / [ P-] wybraæ opcjê “AUTOPRO-GRAM” i zatwierdziæ wybór przyciskiem [ OK],· przyciskami [P+] / [P-] oraz przyciskami [ t ] / [ u ]wybraæ opcjê kraj “Country” i uruchomiæ procedurê wyszukiwaniai strojenia przyciskiem [OK].Procedura automatycznego wyszukiwania stacji zatrzymujesiê po znalezieniu ka¿dej stacji nadawczej o akceptowalnejjakoœci odbioru (ARCz. i koincydencja), po czym zostaje automatyczniezapamiêtana na kolejnym miejscu programowymwraz z systemem, w którym jest ona nadawana. Naciœniêcieprzycisku [i] przerywa dzia³anie funkcji ATS.2.5. Odczyt wersji oprogramowania steruj¹cegoOdczytanie wersji oprogramowania steruj¹cego jest mo¿-liwe po zakoñczeniu trybu serwisowego, kiedy to zostaje wyœwietlonana ekranie informacja (przyk³adowa) pokazana poni¿ej.Wersjê oprogramowania wyt³uszczono.VER SD5965_G02OF96T010317113. Procedury regulacyjne3.1. Przyrz¹dy pomiaroweNa potrzeby wykonywania regulacji potrzebne s¹ nastêpuj¹ceprzyrz¹dy:· woltomierz cyfrowy· generator kolorowego sygna³u wizyjnego.3.2. Zakres regulacjiW zale¿noœci od zakresu prac serwisowych: wymiany podzespo³ówlub czynnoœci naprawczych w okreœlonych uk³adachodbiornika konieczne jest przeprowadzenie nastêpuj¹cych regulacji:· zasilacz – ustawienia wg punktów 3.3, 3.5,· tuner / tor p.cz. – regulacja napiêcia ARW wg punktu 3.4,· pamiêæ EEPROM (IC401) – regulacje wg punktów 3.4,3.6 ÷3.7,· kineskop – regulacje wed³ug punktów 3.5 ÷ 3.7,· p³ytka kineskopu – regulacje wed³ug punktów 3.5 ÷ 3.7,· uk³ady odchylania kineskop – regulacje wed³ug p.3.4.3.3. Ustawianie napiêcia systemowego B+Przed rozpoczêciem ustawiania napiêcia B+ nale¿y:· przewody pomiarowe pod³¹czyæ do katody diody D627 imasy,· w odbiorniku wybraæ tryb AV,· regulacjê jaskrawoœci ustawiæ na minimum.W zale¿noœci od typu kineskopu potencjometrem VR601nale¿y ustawiæ nastêpuj¹ce wartoœci napiêcia B+:· A33EKC01X01 111V· A33EKC02X01 111V· A34EAC01X06 111V· A34EJL02X31 111V· A34KPU02XXB 111V· A51ERF135X80 130V· A51ELD032X001 132V3.4. Ustawianie napiêcia ARW dla g³owicyProcedurê ustawiania napiêcia automatycznej regulacjiwzmocnienia dla g³owicy przeprowadza siê w trybie serwisowymw nastêpuj¹cy sposób:· przyciskiem [i] wywo³aæ menu g³ówne (Main Menu) iwpisuj¹c kod serwisowy uruchomiæ tryb serwisowy,· przyciskami [P+] / [ P-] wybraæ parametr “AGC”,· przyciskami [ t ] / [ u ] ustawiæ wartoœæ 35,· przyciskami [P+] / [ P-] wybraæ parametr “TEST”,· przyciskami [ t ] / [ u ] ustawiæ wartoœæ 35,· do wejœcia antenowego doprowadziæ sygna³ telewizyjnyo poziomie 65db/µV i sprawdziæ jakoœæ obrazu w szczególnoœci,czy na obrazie nie wystêpuj¹ zak³ócenia (modulacjaskroœna); w przypadku, gdy jakoœæ obrazu nie jestzadowalaj¹ca, zwiêkszyæ wartoœæ dla parametru “TEST”(np. do wartoœci 40),· po zakoñczeniu regulacji zamkn¹æ tryb serwisowy naciskaj¹cprzycisk [ TXT ].3.5. Ustawianie napiêcia SCREENProcedurê ustawiania napiêcia siatki drugiej przeprowadzasiê w trybie serwisowym w nastêpuj¹cy sposób:· przyciskiem [i] wywo³aæ menu g³ówne (Main Menu) iwpisuj¹c kod serwisowy uruchomiæ tryb serwisowy,· przyciskami [P+] / [ P-] wybraæ parametr “SCRN”,· przyciskami [ t ] / [ u ] wybraæ opcjê “ON” – na ekraniezostanie wyœwietlony komunikat “BRI 00”,· potencjometrem “SCREEN” na trafopowielaczu TR501tak regulowaæ, aby ledwie widzialny (moment kiedy staniesiê zauwa¿alny),38 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TVTabela . Parametry regulacyjne trybu serwisowego i ich fabryczne wartoœci dla OTVC 4” i 2 ”NrPunktmenuParametrFunkcja / opis /wskazówkiDAVIO 4TVD 37-240 TextELEGANCE 2 FlatTVD 55-240 / 5 Top0 TUNERPanasonicPhilips(Thomson)SharpTemicWybór typu tunera. Tuner firmy Thomson mo¿e byæ stosowany jedynie w modelachprzeznaczonych do pracy w systemie PAL BG lub PAL/SECAM BG.1 AGC Ustawianie napiêcia ARW - regulacja wg punktu 3.4 35 352 STDSTD-BY On ON – po naciœniêciu wy³¹cznika sieciowego OTVC wchodzi w tryb standbySTD-BY Off X X3 EEPE00 X X01 Reset pamiêci EEPROM4 PEAK Funkcja Peaking 32 325 HEADYES S³uchawkiX XNO6 SCRN ONOFFOpcja do ustawiania napiêcia siatki drugiejX X7 GRN Wzmocnienie toru G – regulacja wg p.3.7 32* 32*8 RED Wzmocnienie toru R – regulacja wg p.3.7 30* 30*9 BLUE Wzmocnienie toru B – regulacja wg p.3.7 30* 30*10 BLOG Napiêcie odciêcia w torze B – regulacja wg p.3.7 30* 30*11 BLOR Napiêcie odciêcia w torze R – regulacja wg p.3.7 36* 36*12 YDLY OpóŸnienie luminancji 14 1413 SAT Nasycenie koloru 20 2014 HUE Ostroœæ (wyrazistoœæ) 32 3215 CON Kontrast 32 3216 CDR Poziom sterowania katodami 02 0217 BRI Jasnoœæ 32 3218 EWT Zniekszta³cenia trapezowe EW – regulacja wg p.3.6 28* 28*19 EWCU Rogi górne – regulacja wg p.3.6 32* 32*20 EWCL Rogi dolne – regulacja wg p.3.6 32* 32*21 EWPW Parabola EW dla formatu 4;:3 – regulacja wg p.3.6 17* 17*22 HSHT Przesuniêcie obrazu w poziomie – regulacja wg p.3.6 32* 32*23 EWW Szerokoœæ obrazu – regulacja wg p.3.6 60* 60*24 VAMP Wysokoœæ obrazu (amplituda pionu) – regulacja wg p.3.6 35* 35*25 SCOR Korekcja S – regulacja wg p.3.6 25* 25*26 VSHT Przesuwanie obrazu w pionie – regulacja wg p.3.6 28* 28*27 VSLP Wyœrodkowywanie obrazu – regulacja wg p.3.6 34* 34*28 RGB Jaskrawoœæ znaków OSD 01 0129 VZOM Vertical zoom 35* 35*30 SSTDBG ONLY X XI ONLYBG+DKBG + LL'31 STYPALL SYS.NICAM On X X32 TOPTEXTNICAM OffYES X X33 TXT tableNOWEST X XEAST34 PWLT Ogranicznik pr¹du kineskopu 09 0935 IFOF Offset demodulatora IF (p.cz.) 32 3236 HPAR Korekcja zniekszta³ceñ typu równoleg³obok – regulacja wg p.3.6 32* 32*37 HBOW Korekcja zniekszta³ceñ ³ukowatych – regulacja wg p.3.6 32* 32*38 HOTEL ONTryb hotelowyOFFX X39 SUBWOOFER YES G³oœnik niskotonowy subwooferNOX XSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 39

TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TVTabela . Parametry regulacyjne trybu serwisowego i ich fabryczne wartoœci dla OTVC 4” i 2 ” – cd.40 CRT4:3 Wybór formatu kineskopuX X16:941 TEST Opcja wykorzystywana przy regulacji ARW (wg p.3.4) 35* 35*42 AAVYES Automatyczne w³¹czanie trybu AVX XNO43 PALYES Tylko system PAL X XNOPozosta³e wersje44 EWP1 Parabola EW 16:9 (dla odbiorników 4:3) – regulacja wg p.3.6 08* 08*45 DBASYES Poprawa odtwarzania tonów niskich Dynamic bassNOX X46 VOL Wartoœæ poziomu g³oœnoœci 50 5047 SCART 2 ONZ³¹cze SCART 2XOFFX48 F-AVON Gniazdo frontowe AVX XOFF49 F-SVHS ONGniazdo frontowe SVHSOFFX X50 AV ST CURVE HIGH Zmiana liniowoœci charakterystyki regulacji poziomu g³oœnoœciX XLOW51 NTSCYES Odtwarzanie w systemie NTSCNOX X52 OPENNING YESNO X X· przyciskami [ t ] / [ u ] powróciæ do wyœwietlania obrazu(parametrowi SCRN zostanie wówczas przypisane ustawienieOFF),· po zakoñczeniu regulacji zamkn¹æ tryb serwisowy naciskaj¹cprzycisk [ TXT ].3.6. Regulacja geometrii obrazuPrzed rozpoczêciem regulacji geometrii obrazu nale¿y dowejœcia odbiornika doprowadziæ w³aœciwy obraz testowy.Procedurê ustawiania napiêcia siatki drugiej przeprowadzasiê w trybie serwisowym w nastêpuj¹cy sposób:· przyciskiem [i] wywo³aæ menu g³ówne (Main Menu) iwpisuj¹c kod serwisowy uruchomiæ tryb serwisowy,· przyciskami [P+] / [P-] wybraæ ¿¹dany parametr regulacjigeometrii obrazu,· przyciskami [ t ] / [ u ] dokonuje siê regulacji,· na potrzeby ustawienia optymalnej geometrii obrazu w trybieserwisowym przewidziano nastêpuj¹ce parametry regulacyjne:· VSLP (Vertical slope) – ustawianie obrazu na œrodku ekranudolna po³owa obrazu zostaje wygaszona, tak regulowaætreœci¹ obrazu, aby linia œrodkowa przesta³a byæ widzialna,· VZOM (Zoom vertical):- dla odbiorników z kineskopem 16:9 ustawiæ wartoœæ 35,- dla odbiorników z kineskopem 4:3 regulowaæ tak, abyko³o na obrazie testowym mieœci³o siê miêdzy górn¹ idoln¹ krawêdzi¹ ekranu; w razie potrzeby skorygowaæparametr VSLP,· VSHT (Vertical shift) – pozycjonowanie obrazu w pionie,· SCOR (Vertical linearity) – liniowoœæ w pionie,· VAMP (Vertical amplitude) – amplituda w pionie (wysokoœæobrazu),· HSHT (Horizontal shift) – pozycjonowanie obrazu w poziomie· EWPW (East West parabola width 4:3) – korekcja zniekszta³ceñparabolicznych dla formatu 4:3,· EWT (East west trapezium) – korekcja zniekszta³ceñ trapezoidalnych,· EWP1 (East West parabola width 16:9) – korekcja zniekszta³ceñparabolicznych dla formatu 16:9,· EWCU (East West Upper Corner) – korekcja zniekszta³ceñEW w górnych naro¿nikach ekranu,· EWCL (East West Lower Corner) – korekcja zniekszta³ceñEW w dolnych naro¿nikach ekranu,· EWW (Horizontal width) – szerokoœæ obrazu dla kineskopu4:3,· HPAR (Horizontal parallelogramm) – korekcja zniekszta³ceñtypu równoleg³obok w poziomie,· HBOW (Horizontal bow) – korekcja zniekszta³ceñ typu³ukowate wygiêcia,· po zakoñczeniu regulacji zamkn¹æ tryb serwisowy naciskaj¹cprzycisk [ TXT ].3.7. Ustawianie balansu bieliPrzed rozpoczêciem ustawiania balansu bieli i punktów odciêcianale¿y do wejœcia odbiornika obraz z testem pasów wskali szaroœci.Procedurê ustawiania balansu bieli i punktów odciêcia przeprowadzasiê w trybie serwisowym w nastêpuj¹cy sposób:· przyciskiem [i] wywo³aæ menu g³ówne (Main Menu) iwpisuj¹c kod serwisowy uruchomiæ tryb serwisowy,· przyciskami [P+] / [P-] wybraæ parametr “GRN” i przyciskami[ t ] / [ u ] ustawiæ wartoœæ 32,· przyciskami [P+] / [ P-] wybraæ parametr “RED” i“BLUE” i tak przyciskami [ t ] / [ u ] zmieniaæ wartoœcitych parametrów, aby uzyskaæ achromatyczny (bez zakolorowañ)obraz; jeœli nie uda siê uzyskaæ obrazu bez zakolorowañ,nale¿y skorygowaæ wartoœæ dla parametru “GRN”,· przyciskami [ P+] / [ P-] wybraæ parametr “BLOR” i“BLOG” i tak przyciskami [ t ] / [ u ] zmieniaæ wartoœcitych parametrów, aby uzyskaæ achromatyczny obraz,· po zakoñczeniu regulacji zamkn¹æ tryb serwisowy naciskaj¹cprzycisk [ TXT ].40 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TVTabela 2.Opis funkcji i wartoœci napiêæ na wyprowadzeniach uk³adu OM8365Nr ymbol Opis / funkcje wyprowadzeñNapiêcie[V]1 P3.1/ADC1 Port 3.1 lub wejœcie 1 przetwornika analogowo-cyfrowego 3.24 (3.21)2 P3.2/ADC2 Port 3.2 lub wejœcie 2 przetwornika analogowo-cyfrowego 3.24 (3.21)3 P3.3/ADC3 Port 3.3 lub wejœcie 3 przetwornika analogowo-cyfrowego 0 (3.17)4 VSSC/P Masa dla obwodów rdzenia mikrokontrolera i jego uk³adów peryferyjnych 0 (0)5 P0.5Port 0.5 – wyprowadzenie, do którego mo¿e wp³yn¹æ pr¹d o wartoœci 8mA, z wyprowadzenia tegomo¿e byæ sterowana dioda LED6 P0.6/CVBSTDPort 0.6 - wyprowadzenie, do którego mo¿e wp³yn¹æ pr¹d o wartoœci 8mA, z wyprowadzenia tegomo¿e byæ sterowana dioda LED lub jest to wejœcie sygna³u composite video o polaryzacjipozytywowej. Zalecana amplituda tego sygna³u powinna wynosiæ 1V PP7 VSSA Masa dla czêœci analogowej dekodera teletekstu oraz czêœci cyfrowej procesora steruj¹cego TV 0 (0)8 SECPLL Odsprzê¿enie uk³adu PLL dekodera SECAM 2.54 (0)9 VP2 Drugie napiêcie zasilania (+8V) procesora steruj¹cego TV 7.96 (1.37)10 DECDIG Odsprzê¿enie zasilania cyfrowych uk³adów procesora steruj¹cego TV 4.89 (0)11 PH2LF Filtr pêtli fazowej 2 2.8 (0)12 PH1LF Filtr pêtli fazowej 1 3.84 (0)13 GND3 Wyprowadzenie 3 masy procesora steruj¹cego TV 0 (0)14 DECBG Odsprzê¿enie napiêcia odniesienia 3.91 (0)15 EWD Wyjœcie steruj¹ce korekcj¹ EW 0.03 (0.03)16 VDRB Wyjœcie B impulsów steruj¹cych odchylaniem pionowym 0.58 (0)17 VDRA Wyjœcie A impulsów steruj¹cych odchylaniem pionowym 0.60 (0)18 IFIN1 Wejœcie 1 uk³adu poœredniej czêstotliwoœci 1.81 (0)19 IFIN2 Wejœcie 2 uk³adu poœredniej czêstotliwoœci 1.81 (0)20 IREF Wejœcie dla pr¹du odniesienia 3.77 (0)21 VSC Kondensator uk³adu wytwarzania przebiegu pi³okszta³tnego dla uk³adu odchylania pionowego 3.71 (0)22 AGCOUT Wyjœcie napiêcia ARW dla g³owicy 2.08 (0.8)23 SIFIN1 Wejœcie 1 dla sygna³u poœredniej czêstotliwoœci fonii (przy quasirównoleg³ym odbiorze fonii) 1.83 (0)24 SIFIN2 Wejœcie 2 dla sygna³u poœredniej czêstotliwoœci fonii (przy quasirównoleg³ym odbiorze fonii)) 1.83 (0)25 GND2 Wyprowadzenie 2 masy procesora steruj¹cego TV 0 (0)26 SNDPLL W¹skopasmowy filtr PLL 1.58 (0)27AVL/REF0/SNDIFAutomatyczne ustawianie poziomu g³oœnoœci / wyjœcie czêstotliwoœci noœnej fonii / lub wejœciep.cz. fonii0 (0)0.32 (0.32)28 AUDIO2 Wejœcie 2 fonii 3.61 (0.02)29 AUDIO3 Wejœcie 3 fonii 3.61 (0.02)30 HOUT Wyjœcie impulsów steruj¹cych odchylaniem poziomym 0.37 (0)31 FBISO Wejœcie impulsów powrotu linii / wyjœcie impulsów sandcastle 0.42 (0)32 DECSDEM Odsprzê¿enie demodulatora fonii 2.36 (0)33QSSO/AMOUT/AUDEEMWyjœcie p.cz. sygna³u QSS / wyjœcie sygna³u stereo fonii zmodulowanego amplitudowo (dlastandardu L/L’) lub deemfaza / wyjœcie sygna³u mono fonii zmodulowanego amplitudowo2.51 (0.03)34 EHTO Wejœcie uk³adu protekcji przed nadmiernym wzrostem wysokiego napiêcia EHT 1.93 (0.34)35 PLLIF Filtr pêtli PLL uk³adów p.cz. 2.37 (0)36 SIFAGC Napiêcie ARW dla uk³adu poœredniej czêstotliwoœci fonii 2,17 (0,3)37 QSSO Wyjœcie sygna³u QSS 0 (0.67)38 IFVO/SVO Wyjœcie sygna³u p.cz. wideo p.cz. / wyjœcie wybranego sygna³u CVBS 2.95 (0)39 VP1 G³ówne napiêcie zasilania uk³adów procesora TV 7.79 (1.38)40 CVBS1 Wejœcie dla wewnêtrznego sygna³u CVBS 3.71 (0)41 GND Masa procesora TV 0 (0)42 CVBS2 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u CVBS2 3.26 (0.2)43 GND Masa procesora TV 0 (0)44 CVBS3/Y Wejœcie sygna³u CVBS3 / wejœcie sygna³u luminancji Y 3.26 (0.06)45 C Wejœcie sygna³u chrominancji 1.45 (0.23)46 WHSTR Kondensator poszerzania zakresu bieli 3.38 (0)47 CVBSO Wyjœcie sygna³u CVBS 2.87 (0.886)48AUDOUT/AMOUT (1)Wyjœcie sygna³u fonii / wyjœcie sygna³u audio AM3.12 (0.01)49 IFVO2 Drugie wyjœcie p.cz. wideo z uk³adu p.cz. (z korekcj¹ lub bez opóŸnienia grupowego) 2.86 (0.01)50 INSSW2 Drugie wejœcie sygna³u RGB/YUV 0.08 (0.03)51 R2/VIN Drugie wejœcie sygna³u koloru czerwonego / sygna³u V (R-Y) / sygna³u P R 2.20 (0)SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 41

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy PanasonicTabela 2.Opis funkcji i wartoœci napiêæ na wyprowadzeniach uk³adu OM8365 – cd.Nr ymbol Opis / funkcje wyprowadzeñNapiêcie[V]52 G2/YIN Drugie wejœcie sygna³u koloru zielonego / sygna³u Y 2 (0)53 B2/UIN Drugie wejœcie sygna³u koloru niebieskiego / sygna³u U (B-Y) / sygna³u P B 2.20 (0)54 BCLIN Wejœcie ogranicznika pr¹du kineskopu 3.81 (0)55 BLKIN Wejœcie pr¹du „ciemnego” / wejœcie sygna³u protekcji odchylania pionowego V-guard 5.31 (0.01)56 RO Wyjœcie sygna³u koloru czerwonego 3.34 (0.01)57 GO Wyjœcie sygna³u koloru zielonego 3.42 (0.01)58 BO Wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego 3.49 (0.01)59 VDDA Zasilanie czêœci analogowej dekodera teletekstu i cyfrowej procesora TV (3.3V) 3.23 (0.01)60 VPE Napiêcie programuj¹ce uk³ad OTP 0 (3.27)61 VDDC Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej rdzenia procesora (3.3V) 3.26 (0)62 OSCGND Masa zewnêtrznego rezonatora 0.03 (3.27)63 XTALIN Wejœcie rezonatora kwarcowego 1.59 (1.59)64 XTALOUT Wyjœcie rezonatora kwarcowego 1.67 (1.67)65 RESET Sygna³ reset 0 (0)66 VDDP Zasilanie czêœci cyfrowej uk³adów peryferyjnych 3.24 (3.21)67 P1.0/INT1 Port 1.0 lub wejœcie zewnêtrznego przerwania 1 3.24 (3.21)68 P1.1/T0 Port 1.1 lub wejœcie counter/timer 0 3.24 (3.21)69 P1.2/INT0 Port 1.2 lub wejœcie zewnêtrznego przerwania 0 4.93 (4.95)70 P1.3/T1 Port 1.3 lub wejœcie counter/timer 1 0 (3.18)71 P1.6/SCL Port 1.6 lub linia zegarowa magistrali I 2 C 4.71 (4.96)72 P1.7/SDA Port 1.7 lub linia danych magistrali I 2 C 4.64 (4.96)73 P2.0/TPWM Port 2.0 lub regulacja wype³nienia na wyjœciu PWM 4.98 (0)74 P2.1/PWM0 Port 2.1 0 (2.47)75 P2.2/PWM1 Port 2.2 3.22 (2.93)76 P2.3/PWM2 Port 2.3 0.03 (0.06)77 P2.4/PWM3 Port 2.4 0 (0)78 P2.5/PWM4 Port 2.5 3.24 (3.18)79 SYNC_FILTER Wejœcie filtru impulsów synchronizacji sygna³u CVBS; ta nó¿ka powinna byæ po³¹czona z VSSA 0.06 (0.06)80 P3.0/ADC0 Port 3.0 lub wejœcie 0 przetwornika analogowo-cyfrowego 3.24 (3.21)Uwaga:1. Napiêcia w nawiasach dotycz¹ pracy uk³adu w trybiestandby.Funkcje wyprowadzeñ 15, 27 i 48 zale¿¹ od konstrukcji torufonii (odbiór ró¿nicowy/odbiór quasirównoleg³y) i s¹ sterowaneprzez program steruj¹cy. }OTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonic (cz.3)Ryszard Strzêpek7. Usuwanie uszkodzeñ na p³ycie zasilacza PZe wzglêdu na du¿¹ moc pobieran¹ z sieci (rzêdu 270W)nale¿y zwróciæ szczególn¹ uwagê na stan po³¹czeñ lutowanych,zw³aszcza kiedy OTV bêdzie mia³ za sob¹ 5-10 lat pracy. Drug¹podstawow¹ spraw¹ s¹ elementy u¿yte w zasilaczu P. Podczaswymiany uszkodzonych elementów nale¿y stosowaæ takie,które zaleca producent, a jeœli nie dysponujemy takowymi,to nale¿y zwracaæ szczególna uwagê na mo¿liwoœci pr¹doweww. W dokumentacji serwisowej podawane s¹ oznaczeniakodowe producenta elementów. W niniejszym opracowaniuoznaczone s¹ one *.7.1. Brak oznak pracy, uszkodzone bezpiecznikisiecioweTypowymi bezpiecznikami sieciowymi w telewizorach CRTby³y bezpieczniki: 2,5A; 3,15A; 4A. W tym OTV s¹ to bezpieczniki8A i przy wymianie nale¿y zadbaæ, aby by³y to elementyjakie zaleca producent. Spalenie bezpieczników sieciowych:F401, F402 mo¿e byæ spowodowane zwarciem lub przeci¹¿eniemna uk³adach filtrów sieciowych, a przede wszystkimuszkodzeniem prostownika D401, b¹dŸ uszkodzeniemprzekaŸników RL401-RL403. Je¿eli w/w elementy s¹ sprawneto nale¿y sprawdziæ, czy na wyjœciu mostka D401 nie mazwarcia lub przeci¹¿enia.7.2. Uszkodzenia w uk³adzie PFCW przypadku, gdy na C446 napiêcie jest têtni¹ce o wartoœci312V zamiast napiêcia sta³ego 395V oznacza to, ¿e nie dzia³auk³ad PFC. Najpierw sprawdzamy czy na procesorze zasilaczaP IC501 wyp.16 panuje stan niski (rozkaz w³¹czenia). Je-¿eli na to pytanie jest odpowiedŸ twierdz¹ca, to sprawdzamy42 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

czy na wyp.8 IC406 (sterownik uk³adu PFC) jest napiêcie zasilaniaoko³o 12V. Nastêpnym krokiem jest sprawdzenie impulsówsteruj¹cych uk³ad PFC na wypr.7 IC406. Kolejnosprawdzamy obecnoœæ tych impulsów na bramce Q406, którystanowi tranzystor wykonawczy uk³adu PFC. Ostatnimi elementamipodlegaj¹cymi sprawdzeniu s¹: diody D417, D419,D420 i kondensator elektrolityczny C446 390µF/450V. Je¿elibrak jest zasilania +12V na wyp.8 IC406 to nale¿y sprawdziæuk³ady zbudowane na tranzystorach: Q401, Q402. W raziebraku stanu niskiego na wyp.16 IC501 nale¿y sprawdziæ uk³adprocesora zarz¹dzaj¹cego zasilacza P, o czym bêdzie mowapóŸniej. Uk³ad PFC mo¿e nie funkcjonowaæ przez dzia³aniezabezpieczenia: pr¹dowego, przepiêciowego. W tym przypadkunale¿y sprawdziæ: rezystory 0,1R/2W w Ÿródle tranzystoraQ406, transformator T401, tranzystory: Q407, Q420, Q422,rezystory: R441, R442, R445, R465, R444, R443, R472, R475,R479, R480. Przy wymianie uszkodzonych elementów: T401,Q406, D417, D419, D420, C446 nale¿y bezwzglêdnie stosowaæelementy oryginalne.7.3. Uszkodzenia w przetwornicy g³ównejUszkodzenia w przetwornicy g³ównej zasilacza P objawiaj¹siê: brakiem b¹dŸ obni¿eniem napiêæ: Vda, Vsus, +15V. Wcelu ustalenia czy przyczyn¹ w/w braków napiêæ jest przetwornicag³ówna czy jej obci¹¿enia na z³¹czach: SS12, SS11, SC2sprawdzamy, czy nie ma tam zwaræ b¹dŸ przeci¹¿eñ. Jeœlistwierdzimy uszkodzenie przetwornicy g³ównej to najpierwsprawdzamy bezpiecznik PR401 5A. Jest on na linii zasilanianapiêciem 395V, które wystêpuje na tranzystorach kluczuj¹cychprzetwornicy g³ównej. W przypadku uszkodzenia PR401nale¿y sprawdziæ tranzystory: Q412, Q408, Q413, Q409, transformatorprzetwornicy T404, transformator steruj¹cy T402 orazuk³ad steruj¹cy przetwornicy g³ównej IC520. Brak napiêæwychodz¹cych z przetwornicy g³ównej mo¿e byæ spowodowanybrakiem napiêcia na wyp.2 IC520. Na to wyprowadzenieprzychodzi bowiem rozkaz w³¹czenia z wyp. 15 IC501 procesorazarz¹dzaj¹cego zasilacza P. Napiêcie Vda powinnowynosiæ 75V na C577 33µF/100V. Je¿eli go na tym kondensatorzenie ma lub jest zani¿one, to uszkodzenie mo¿e wystêpowaæw uk³adzie stabilizacji i regulacji napiêcia Vda lub w torzesprzê¿enia zwrotnego dla napiêcia Vda. Brak napiêcia Vdamo¿e byæ spowodowany dzia³aniem uk³adu zabezpieczeniaprzepiêciowego. Maksimum napiêcia Vda to 100V. Drugie napiêciepodstawowe wychodz¹ce z przetwornicy g³ównej to napiêcieVsus. Brak lub zani¿ona wartoœæ tego napiêcia mog¹byæ spowodowane przez: uk³ad powielania napiêæ z uzwojeñ:9-10, 7-8 transformatora T404; przetwornicy napiêcia Vsus.Przetwornica napiêcia Vsus to przede wszystkim: sterownikIC509, transformator T601 oraz tranzystor kluczuj¹cy Q5072SK3568. Oprócz tego uszkodzenia mog¹ wystêpowaæ w uk³adach:stabilizacji i regulacji Vsus oraz w torze sprzê¿enia zwrotnegoprzetwornicy Vsus. Przyczyn¹ braku Vsus mo¿e byæ tak-¿e brak rozkazu w³¹czenia przetwornicy Vsus na wyp.14 IC501procesora zarz¹dzaj¹cego zasilacza. Na kondensatorze C611mamy napiêcie impulsowe Vsus 189V. Tu nale¿y podkreœliæ,¿e najlepiej napiêcie Vsus mierzyæ oscyloskopem. Ostatni¹przyczyn¹ braku napiêcia Vsus mo¿e byæ dzia³anie uk³adu protekcjiprzepiêciowej. Trzecie g³ówne napiêcie to +15V, któreotrzymujemy z przetwornicy g³ównej na C556 330µF/25V.Oprócz ogólnych przyczyn z³ej pracy przetwornicy g³ównejOTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonicnapiêcie +15V mo¿e zmieniæ siê przez uk³ad stabilizacji tegonapiêcia.7.4. Uszkodzenie w przetwornicy czuwaniaJe¿eli którekolwiek z napiêæ: +5Vstb, +12Vstb jest nieobecnelub posiada zani¿on¹ wartoœæ to uszkodzenie mo¿e dotyczyæuk³adu przetwornicy czuwania. W przypadku, kiedy naliniach +5Vstb, +12Vstb nie ma zwarcia lub przeci¹¿enia, towtedy w³aœnie uszkodzenie dotyczy przetwornicy czuwania.Oznakami uszkodzenia wystêpuj¹cego po stronie pierwotnejtransformatora przetwornicy czuwania s¹ uszkodzenia: bezpiecznikaF403 630mA i rezystora R413. W takim przypadkuuszkodzenia mog¹ dotyczyæ: mostka prostowniczego D404,elementu kluczuj¹cego IC409, transformatora T410, transoptoraIC408, tranzystora Q411, diody D441. Mo¿e siê zdarzyæ,¿e nie ma uszkodzeñ: F403, R413 i wszystkie w/w elementy s¹sprawne, a przetwornica czuwania nadal nie pracuje. Wtedysprawa dotyczy startu przetwornicy. W uk³adzie startowymprzetwornicy nale¿y sprawdziæ: rezystory R407; R410; R415220K, tranzystory Q403, Q404, Q411 tak, aby na wyp.4 IC409mo¿na by³o zmierzyæ impuls startowy przetwornicy czuwania.Na C517 220µF/25V otrzymujemy +12Vstb, a na C5151200µF/16V +5Vstb.7.5. Uszkodzenia w uk³adzie procesora IC501Kiedy brak jest lub zani¿one napiêcie +5Vstb, to mog¹ wyst¹piætrudnoœci w dzia³aniu procesora zarz¹dzaj¹cego IC501.Nastêpnie w przypadku podejrzeñ uszkodzenia uk³adu procesoraIC501 sprawdzamy uk³ad resetu IC502 do³¹czonego dowyp.6 w/w. Oprócz tego sprawdzamy rezonator kwarcowy4MHz do³¹czony do wypr.3, 4. W razie uszkodzeñ w zasilaczuP procesor IC501 powinien wys³aæ sygna³ protekcji SOSdo procesora zarz¹dzaj¹cego OTV znajduj¹cego siê na p³ycieDG. Dioda LED powinna wtedy b³yskaæ 4 razy. Jednak np.gdy nie ma b³yskania diody LED, a wiemy o ewentualnymuszkodzeniu zasilacza P nale¿y sprawdziæ, czy na wyp.17IC501 jest sygna³ protekcji. Poniewa¿ procesor IC501 powodujew³¹czenie i wy³¹czenie wa¿nych uk³adów zasilacza Pnale¿y sprawdziæ ka¿dorazowo drogê rozkazów wydanychprzez procesor IC501 do uk³adów zasilacza P. Na schemacieblokowym zasilacza P rys. 5 opisano wszystkie wyprowadzeniaIC501 co do funkcji, które wykonuj¹ oraz stany logiczne wrazie dzia³ania w/w. Pamiêtaæ nale¿y, ¿e procesor IC501 jestpodleg³ym (Slave) procesorowi zarz¹dzaj¹cemu OTV znajduj¹cemusiê na p³ycie DG.7.6. Uszkodzenia p³yty PANapiêcia wyjœciowe z p³yty PA to: +5V, +9V, które zasilaj¹p³ytê H. Brak lub obni¿enie tych napiêæ mo¿e byæ spowodowaneuszkodzeniami na p³ycie H, ale tak¿e uszkodzeniami konwerteraDC-DC na p³ycie PA. P³yta PA jest zasilana przez napiêcie+15V. W konwerterze DC-DC nastêpuje przekszta³cenienapiêcia +15V na ww. Brak zasilania lub obni¿one napiêcia:+5V, +9V na p³ycie PA mo¿e byæ tak¿e spowodowaneuk³adem za³¹czaj¹cym w/w napiêcia w zale¿noœci od stanupracy OTV. Dotyczy to uk³adów zbudowanych na tranzystorach:Q5501, Q5562, Q5521, Q5561, Q5523. W razie awariina liniach zasilania: +5V i +9V na p³ycie PA istniej¹ uk³adyprotekcji (tranzystory: Q5522, Q5524), które generuj¹ sygna³SOS. }Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 43

Przetrwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowany tryb regulacji Average Current ModePrzetwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowanytryb regulacji Average Current ModeKarol ŒwiercTruizmem jest ju¿ dzisiaj stwierdzenie, ¿e ka¿dy zasilaczstabilizuje napiêcie wyjœciowe w oparciu o pracê pêtli ujemnegosprzê¿enia zwrotnego. Charakterystyka pêtli (statyczna)musi byæ oczywiœcie tak ukszta³towana, aby napiêcie wyjœcioweprzyjê³o sta³¹ wartoœæ zadan¹. Charakterystyka pr¹dowonapiêciowama wiêc byæ p³aska. Wbrew pozorom, niewieleistotnych czynników ulega zmianie, gdy charakterystykê nale-¿y zmieniæ z poziomej na pionow¹, co odpowiada stabilizacjipr¹du nie napiêcia. Czêsto mamy do czynienia z obydwomaprzypadkami naraz, gdy stabilizator napiêcia ma wbudowaneograniczenie pr¹dowe, mówimy i¿ wtedy, uk³ad ma charakterystykêprostok¹tn¹. Nawet, gdy ¿¹damy charakterystyki foldback,teoria sprzê¿enia zwrotnego trafnie podpowiada co nale¿yuczyniæ, aby ¿¹dan¹ charakterystykê uzyskaæ. Schodyzaczynaj¹ siê wtedy, gdy chcemy charakterystykê dynamiczn¹feedbacku zoptymalizowaæ. W zakresie badania dynamiki uk³adówzapêtlonych, z najwa¿niejszym problemem ich stabilnoœci,tak¿e teoria ta radzi sobie w pe³ni zadawalaj¹co. W czymwiêc problem? Wiemy jak lokowaæ zera i bieguny, by uk³adby³ stabilny. Wiemy te¿ jak zaprojektowaæ pêtlê regulacji, abyuzyskaæ ¿¹dan¹ charakterystykê, poziom¹, pionow¹, z dowolniema³ym b³êdem statycznym.Nie, niniejszy artyku³ nie bêdzie powtórk¹ opracowaniapoœwiêconego zagadnieniom ujemnego sprzê¿enia zwrotnego.Dla jednej kwestii jednak, musimy siêgn¹æ do artyku³u z„Serwisu Elektroniki” nr 2/2005 do 5/2005 („Teoria i praktykaujemnego sprzê¿enia zwrotnego”). Nale¿y uœwiadomiæ sobie,i¿ problem zawsze powstaje, gdy chcemy optymalizowaædwa parametry naraz. Reguluj¹c przep³yw wody z bojlera gazowego,nie trudno osi¹gn¹æ ¿¹dan¹ temperaturê (mimo k³opotliwejcharakterystyki z „elementem” opóŸniaj¹cym), gdydamy sobie „wystarczaj¹co du¿o” czasu. Gdy chcemy wykonaæzadanie w jak najkrótszym czasie, napotykamy na nie ladaproblem i intuicja nas nie myli podpowiadaj¹c, i¿ nieunikniones¹ przeregulowania, i co najmniej gasn¹ce oscylacje. Dok³adniena ten sam problem napotykaj¹ konstruktorzy zasilacza(szczególnie pracuj¹cego impulsowo), gdy charakterystykadynamiczna ma byæ zoptymalizowana. Optymalizacja drog¹przesuwania zer i biegunów ma swe rych³e ograniczenia. Nielada wynalazkiem by³o zaproponowanie uk³adu o dwu pêtlach(zewnêtrznej i wewnêtrznej) zwanej trybem pr¹dowym currentmode. W artykule „Przetwornice napiêcia pracuj¹ce wtrybie current mode" („Serwis Elektroniki” nr 12/2003 i 1/2004) wyjaœniono na czym rzecz polega i jakie daje korzyœci.Po drodze wyskoczy³ niebezpieczny problem sub-harmonicinstability, gdy wspó³czynnik PWM przekracza wartoœæ 1/2.Na problem ten znalaz³o siê skuteczne lekarstwo, slope compensation(artyku³ na ten temat zostanie opublikowany w jednymz najbli¿szych numerów czasopisma). W odrêbnym opracowaniu(„Serwis Elektroniki” nr 1/2006 – „Przetwornice napiêciapracuj¹ce w trybie przewodnoœci ci¹g³ej oraz nieci¹g³ej– problem stabilnoœci sprzê¿enia zwrotnego”) wyjaœnionotak¿e problem „zera”, które nie stabilizuje, a wyd³u¿a czasstabilizacji uk³adu objêtego pêtl¹ ujemnego sprzê¿enia zwrotnego(RHPZ – Right Half Plane Zero). Mimo wszystko (conie powinno dziwiæ), „dwupêtlowy” zasilacz trybu currentmode nie jest pozbawiony wad. W œwietle wynalazku jakimjest tryb Average Current Mode, zwyk³y tryb pr¹dowy nale¿ynazwaæ „szczytowym”, Peak Current Mode. Bardzo krótkoprzypomnimy porównanie trybów Voltage Mode i Peak CurrentMode, wyeksponujemy wady „szczytowego trybu pr¹dowego”,dalej ju¿ przedstawimy co oferuje sob¹ „uœredniony”Average Current Mode.1. Tryb voltage mode kontra current modeJako obszerny wstêp do niniejszego opracowania zamieszczamyrewizjê obu konkurencyjnych technik regulacji, szerokostosowanych we wszelkiego typu zasilaczach impulsowych.Chronologicznie sprawa wygl¹da³a tak, i¿ renesans w uk³adachzasilania jaki przynios³y uk³ady pracuj¹ce impulsoworozpocz¹³ siê od techniki regulacji zwanej dzisiaj trybem napiêciowym.Mimo zdecydowanego zmniejszenia rozmiarów iwagi zasilaczy, rozwi¹zania te nie by³y i nie s¹ pozbawionewad. W szczególnoœci, z wielk¹ niechêci¹ do przetwornic napiêciapodchodzili konstruktorzy urz¹dzeñ cyfrowych, w tymkomputerów, jako urz¹dzeñ szczególnie czu³ych na wszelkiegotypu zak³ócenia. Komputer zajmowa³ pomieszczenie niejednokrotnieprzekraczaj¹ce powierzchni¹ ówczesne M3. Dlastabilizacji pracy czu³ych uk³adów wymaga³ nie tylko „cichego”zasilania, ale i pomieszczenia klimatyzowanego. W historiêdalej zag³êbiaæ siê nie bêdziemy. Po prze³amaniu lodów,przetwornice napiêcia sta³y siê wszechobowi¹zuj¹cymi uk³adamizasilania. Podnoszenie czêstotliwoœci kluczowania by³otylko jedn¹ œcie¿k¹ ich rozwoju. Pomys³ zwany trybem pr¹dowymmia³ byæ lekarstwem na wszelkie bol¹czki. Zauroczenietrwa³o ca³¹ dekadê, po czym zaczêto poszukiwaæ nowych rozwi¹zañ,a tak¿e wracaæ do zoptymalizowanego trybu napiêciowegovoltage mode.Po tym wstêpie pokazujemy na rysunkach 1a i 1b obu konkurentóww maksymalnie uproszczonej postaci.Na dzieñ dzisiejszy nie ma jednoznacznej odpowiedzi napytanie, który jest lepszy? Znamy natomiast ich wady, jak izalety, udokumentowane nie tylko wiedz¹ teoretyczn¹, ale ibogatym doœwiadczeniem praktycznym. W tym zakresie wieledo powiedzenia maj¹ osoby zajmuj¹ce siê serwisem sprzêtuelektronicznego. Jako ¿e, niniejszy materia³ chcemy przedstawiæw mo¿liwie zwiêz³ej formie, wypunktujemy wady izalety obu trybów regulacji przypominaj¹c wczeœniej zasadêdzia³ania.1.1. Tryb voltage mode – zasada dzia³aniaIde¹ jest modulacja PWM, którym to sygna³em sterowanyjest element kluczuj¹cy, zwykle wysokonapiêciowy tranzystorbipolarny lub tranzystor MOSFET z kana³em typu n. Nieza-44 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Przetrwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowany tryb regulacji Average Current ModeV IND1V OUTD1D2REFERENCEERRORAMPV OUTV RCLOCKV ePWMCOMPRFFSQLV OUTFlybackOSCV SR SENSECLOCKV eForwardV RLATCHOUTPUTRys.1a. Idea regulacji typu voltage modeV IND3CLOCKD1D2REFERENCEV OUTERRORAMPV ePWMCOMPRSQLV OUTLATCHV SR SENSECLOCKV eV SLATCHOUTPUTRys.1b. Zasada regulacji peak current modele¿nie od konfiguracji (buck, boost, forward, flyback i pochodnychtych topologii; rysunek 1a pokazuje uk³ad forward) wzrostzapotrzebowania na moc wi¹¿e siê ze wzrostem czasu t ON klucza(wzrostem wype³nienia PWM), natomiast nie ma jednoznacznychograniczeñ i za³o¿eñ co do czêstotliwoœci kluczowania(mo¿e byæ sta³a, mo¿e tak¿e ulegaæ zmianie). Nad parametramistabilizacji czuwa pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnego,w tym przypadku nazwana napiêciow¹. Jej istot¹ s¹ przebiegipokazane na rysunku 1a. Zegar wypracowuje dwa przebieginapiêæ: impulsowy i pi³ozêbny. Clock s³u¿y do synchro-SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 45

Przetrwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowany tryb regulacji Average Current Modenizacji uk³adu, która polega na ustawianiu przerzutnika FF wœciœle okreœlonych odstêpach czasu (rysunek 1 pokazuje najprostszyprzypadek, dla f KL = const). Przebieg pi³ozêbny jestzaœ komparowany z napiêciem b³êdu, bêd¹cym ogólnie mówi¹cfunkcj¹ ró¿nicy napiêcia wyjœciowego zasilacza z jegozadan¹ wartoœci¹. Charakterystyka pêtli sprzê¿enia zwrotnegojest wiêc zdominowana charakterystyk¹ wzmacniacza b³êdu,aczkolwiek w praktyce jest znacznie bardzie od niej skomplikowana.Choæ uk³ad zasilacza trybu voltage mode posiada jedn¹pêtlê ujemnego sprzê¿enia zwrotnego, na jej pracê wp³ywa nietylko ma³osygna³owa czêœæ pêtli, komplikuje j¹ stopieñ mocy,a tak¿e charakterystyka modulatora PWM (w szczególnoœciliniowoœæ przebiegu pi³ozêbnego bêd¹cego przebiegiem odniesienia).Wzmocnienie w zamkniêtej pêtli jest uzale¿nionenie tylko od elementów widocznych na schemacie, jest ono„niechc¹cy modulowane” chwilow¹ wartoœci¹ napiêcia wejœciowego.1.1.1. Zalety trybu voltage modeDo zalet trybu voltage mode nale¿y zaliczyæ:· odpowiednio dobrana (du¿a) amplituda przebiegu pi³ozêbnegowarunkuje zadowalaj¹cy margines wzglêdem zak³óceñzapewniaj¹c stabilny proces modulacji PWM,· uk³ad zasilacza charakteryzuje niskoimpedancyjne wyjœcie.Ma to znaczenie szczególnie w uk³adach dostarczaj¹cychkilku napiêæ wyjœciowych minimalizuj¹c „przes³uchy”(cross-regulation).· dyskusyjn¹ mo¿e byæ zaleta stwierdzaj¹ca, i¿ uk³ad posiadaj¹cyjedn¹ pêtlê feedbacku jest prostszy do analizy i³atwiej go okie³znaæ na etapie projektu.1.1.2. Wady trybu voltage modeNiew¹tpliwe wady topologii „napiêciowej” to:· skoro uk³ad nie kontroluje sygna³u pr¹dowego, ewentualneograniczenie pr¹dowe trzeba wykonaæ niezale¿nie,· z zasady „wolna regulacja” spowodowana jest sam¹ ide¹pracy. Proces korekty nastêpuje dopiero po rozpoznaniub³êdu na wyjœciu. B³¹d ten musi propagowaæ przez ca³¹pêtlê, aby skorygowaæ wspó³czynnik wype³nienia kluczowania.Dotyczy to zarówno line-, jak i load-regulation (czyliw reakcji na zmianê napiêcia wejœciowego jak i obci¹-¿enia).· szczególne problemy stwarza filtr ulokowany na wyjœciuzasilacza. Wprowadza on do charakterystyki dwa bieguny„za jednym zamachem”, z niebezpiecznie du¿ym przesuniêciemfazy. K³opot polega na odpowiedniej kompensacjipêtli. Technika dominuj¹cego bieguna zdaje egzamin(bieguna wtr¹conego w charakterystykê wzmacniacza b³êdu),lecz drastycznie ogranicza pasmo psuj¹c dynamikêpêtli regulacji.· trudno zoptymalizowaæ proces kompensacji, jako ¿ewzmocnienie w pêtli jest funkcj¹ zewnêtrznego czynnikajakim jest wartoœæ napiêcia wejœciowego.1.2. Tryb current mode – wady i zaletyTeraz ta sama garœæ skondensowanych informacji dla trybupr¹dowego.Powo³uj¹c siê na rysunek 1b stwierdzamy, i¿ zegar pozosta³jedynie w celu taktowania Flip-Flopa. „Sztuczny”przebiegpi³ozêbny zast¹piony zosta³, tak¿e „z natury” pi³ozêbnym przebiegiempr¹du w elemencie kluczuj¹cym. Lista korzyœci nasuwasiê sama:· jako ¿e, nachylenie przebiegu pr¹du w indukcyjnoœci jestwprost proporcjonalne do napiêcia do niej przy³o¿onego,korekta line-regulation jest niemal natychmiastowa,· z tego samego powodu wzmocnienie w pêtli nie jest zale¿neod chwilowej wartoœci napiêcia wejœciowego,· najwa¿niejsza jednak cecha jest ma³o czytelna bez zaanga¿owaniastosownego aparatu matematycznego pozwalaj¹cegoprzewidzieæ charakterystykê dynamiczn¹ pêtli.Ograniczymy siê do wniosku, który stwierdza, i¿ z charakterystykitej wypada jeden biegun, pozostawiaj¹c charakterystykêjednobiegunow¹. Dla œcis³oœci dodajmy, i¿tak jest przynajmniej w zwykle interesuj¹cym dla nas zakresiepracy. Dla zwolenników podejœcia raczej fizykalnegoani¿eli matematycznego dodajmy, i¿ efekt ten jestskutkiem oczywistego faktu, i¿ wzmacniacz b³êdu programuje(kontroluje) teraz raczej pr¹d, ani¿eli napiêcie na wyjœciuzasilacza. Wymiern¹ korzyœci¹ charakterystyki „pozbawionejjednego bieguna” jest ³atwiejsza kompensacjapêtli z efektem szerszego pasma feedbacku.· kolejna zaleta wynika z techniki kontroli pr¹du skutkuj¹cejinherentnym „szybkim” ograniczeniem pr¹dowym,typu pulse-by-pulse. Dla jego realizacji wystarczy jedynieograniczyæ poziom napiêcia na wyjœciu wzmacniaczb³êdu.· kolejna zaleta jest ju¿ bardziej wysublimowana. Tryb currentmode u³atwia, lub wrêcz umo¿liwia konstrukcjê zasilaczyze „sprawiedliwym” podzia³em pr¹du, gdy kilka elementów(niezale¿nie) kluczuj¹cych pracuje równolegle.Po tej „wyliczance” mo¿na byæ zachwyconym cechami, któreoferuje tryb pr¹dowy pracy zasilacza. Niestety, niesie ontak¿e sobie tylko w³aœciw¹ listê nowych problemów:· przy wspó³czynniku wype³nienia przekraczaj¹cym 50%pojawia siê inherentna niestabilnoœæ. Mo¿na rzec, skorowymyœlono slope compensation, wada za¿egnana.· dyskusyjna mo¿e byæ wada, i¿ projekt uk³adu jest trudniejszy,jako ¿e trzeba rozwa¿yæ dwie, nie jedn¹ pêtlê regulacji,· istotna wada ma swe Ÿród³o dok³adnie w tej samej cesze,która przynios³a istotne zalety. Przebieg pi³ozêbny, bêd¹cypodstaw¹ modulacji PWM, nie jest ju¿ tak czysty jakwtedy, gdy jest to przebieg „sztucznie” wygenerowany.Wszelkie perturbacje w obwodzie mocy przenoszone s¹na obwód modulatora, co stwarza niebezpieczeñstwo szkodliwychsprzê¿eñ, z paso¿ytniczymi oscylacjami w³¹cznie.· szczególnie daj¹ o sobie znaæ pojemnoœci miêdzyzwojowetransformatora oraz czas odzyskiwania charakterystykiwstecznej przez diody prostownicze ulokowane po wtórnejstronie trafa. Ich efektem jest „szpila” (faktycznego)pr¹du w kluczu przetwornicy, która nie jest reprezentantemprzebiegu pr¹du w indukcyjnoœci. Z uwagi na nisk¹energiê tego impulsu nie jest zwykle problemem odpowiedniafiltracja. Jednak, w warunkach s³abego obci¹¿enia zasilacza,impuls ten mo¿e zdecydowanie zak³ócaæ pracêuk³adu.· wy¿ej artyku³owany punkt, to tylko jedno ze Ÿróde³ zak³óceñ.Tryb current mode ma wrodzon¹ wadê niskiej odpornoœcina szumy i dowolne zak³ócenia oddzia³uj¹ce na46 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

Przetrwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowany tryb regulacji Average Current Modewewnêtrzn¹ pêtlê sprzê¿enia zwrotnego.· tryb current mode cechuje gorszy parametr „przes³uchów”,cross-regulation. Dla poprawy sytuacji, w uk³adach forward,indukcyjnoœci zastosowane dla celu gromadzeniaenergii nie s¹ niezale¿nymi cewkami, lecz raczej wzajemniesprzê¿onymi (nawiniête na jednym rdzeniu).Czy zatem tryb pr¹dowy sta³ siê lekarstwem, czy Ÿród³emnowych k³opotów? Pytanie jest tym bardziej zasadne, i¿ wymienimykolejne korzyœci jakie oferuj¹ nowoczesne rozwi¹zaniazasilaczy pracuj¹cych w trybie voltage mode.1.3. Inne sposoby zaradzenia wadom trybu napiêciowegoNa kiepsk¹ line regulation prostym i skutecznym lekarstwemjest korekcja feed-forward. Odpowiednio dobrana dajenatychmiastowy efekt. Napiêcie wyjœciowe jest korygowanebez jakichkolwiek opóŸnieñ, propagacji b³êdu przez pêtlê ujemnegosprzê¿enia zwrotnego. W razie potrzeby, mo¿na uk³adlekko przekompensowaæ, co jest kolejnym „stopniem swobody”na etapie projektu zasilacza. Jednak uk³ad stwarza zawszemo¿liwoœæ b³êdu. Current mode stwarza kompensacjê pe³n¹ iprecyzyjn¹ bez dodatkowych zabiegów. Feed-forward jest obwodemniezale¿nym, aczkolwiek zawsze stwarza mo¿liwoœætakiej regulacji nachylenia zbocza przebiegu pi³ozêbnego, abypod¹¿a³o ono za wartoœci¹ napiêcia wejœciowego. Mniej „czytelna”jest zale¿noœæ, i¿ feed-forward kompensuje równoczeœniezmiany wzmocnienia w pêtli spowodowane zmianaminapiêcia wejœciowego. Pozbycie siê tej wady pozwala na „ciaœniejszy”projekt, optymalizacjê marginesu fazy (lub wzmocnienia)do niezbêdnego minimum. Poprawa dynamiki pêtli regulacjijest tak¿e mo¿liwa przez wzrost czêstotliwoœci kluczowania,a tak¹ mo¿liwoœæ stwarzaj¹ wspó³czesne elementy.Wtedy wszystkie k³opotliwe bieguny przesuwaj¹ siê w kierunkuwy¿szych czêstotliwoœci.W ten sposób, co najmniej kilka wad trybu napiêciowegostaje siê nieaktualne lub mniej dokuczliwe. Skoro tak, obydwasystemy obecnie konkuruj¹ na równych prawach. Paradoksalnie,przed konstruktorem staje zadanie trudniejsze, odpowiedniegowyboru. Wypunktujemy teraz ogólne przes³anki przemawiaj¹ceza oboma trybami pracy pêtli sprzê¿enia zwrotnegow przetwornicy napiêcia.1.4. Kiedy wybraæ przetwornicê pracuj¹c¹ w trybiepr¹dowym?Na korzyœæ trybu pr¹dowego przemawiaj¹ nastêpuj¹ce cechyzasilacza:· specyfika obci¹¿enia jest bardziej typu pr¹dowego ani¿elinapiêciowego,· zasilacz wypracowuje wzglêdnie wysokie napiêcie,· dynamika uk³adu jest wa¿n¹ cech¹ zasilacza,· zakres i wahania napiêcia wejœciowego s¹ wzglêdnie niedu¿e,· zasilacz ma konstrukcjê modu³ow¹, w której wiêcej ni¿jeden uk³ad pracuj¹ równolegle,· uk³ad jest typu push-pull (zbilansowanie strumienia magnetycznegow rdzeniu jest szczególnie wa¿ne),· topologia pr¹dowa jest tak¿e atrakcyjna w uk³adach lowcost,gdzie chcemy do minimum ograniczyæ iloœæ elementówpotrzebnych do zbudowania zasilacza impulsowego.1.5. Kiedy wybraæ przetwornicê pracuj¹c¹ w trybienapiêciowym?Topologia voltage-mode (z korekcj¹ feed-forward) jestatrakcyjna dla zasilaczy o nastêpuj¹cych kryteriach:· zasilanie (napiêcie wejœciowe) zmienia siê w szerokichgranicach,· obci¹¿enie cechuje du¿y zakres zmiennoœci,· uk³ady niskopr¹dowe i/lub niskiego napiêcia wejœciowego;zbocze pr¹du s³abo „wynurza siê” z szumów i zak³óceñ,· aplikacje o szczególnie du¿ych zak³óceniach,· zasilacz o kilku napiêciach wyjœciowych z wymogami dobrejcross-regulation,· zasilacze z postregulatorami wykorzystuj¹cymi wzmacniaczemagnetyczne (jak w popularnych zasilaczach komputerowych),· wzglêdnie proste zasilacze w których chcemy unikn¹æ zabiegówtypu slope compensation oraz unikn¹æ komplikacjijak¹ niesie ze sob¹ uk³ad regulacji o dwu pêtlach feedbacku.Mimo przyjêcia zwartej konstrukcji niniejszego opracowania,prezentowana „wyliczanka” okaza³a siê obszerna, dlategoprzechodzimy niezw³ocznie do prezentacji zmodyfikowanegotrybu pr¹dowego Average Current Mode.2. Geneza wad trybu pr¹dowegoW punkcie 1.1 i 1.2 wymieniliœmy „jednym ciêgiem”wszystkie zalety i wady napiêciowego i pr¹dowego trybu pracy,œciœlej uk³adu regulacji zasilacza. Teraz przyjrzymy siê geneziekilku podstawowych wad trybu pr¹dowego, które byæmo¿e, uda siê „uleczyæ”. „Wrodzona” ma³a odpornoœæ na szumyi zak³ócenia spowodowana jest dwoma czynnikami. Uk³adsterowania klucza wykazuje cechy uk³adu cyfrowego. Przerzutnik(decyduj¹cy o stanie klucza) ustawiany jest impulsem,i impulsem jest kasowany. O ile ³atwo zapewniæ ma³¹ wra¿liwoœæna zak³ócenia impulsu Set, o tyle Reset bardzo trudnouchroniæ przed wp³ywem zak³óceñ. Peak Current Mode Controlwykorzystuje nachylenie zbocza pr¹du powsta³e przez ró¿-niczkuj¹ce dzia³anie elementu jakim jest indukcyjnoœæ. Pr¹dklucza odpowiada zwykle pr¹dowi ukszta³towanemu przezindukcyjnoœæ w fazie jego w³¹czenia. Du¿a wartoœæ indukcyjnoœci,niskie napiêcie wejœciowe, g³êboki tryb przewodnictwaci¹g³ego, to czynniki sp³ycaj¹ce nachylenie zbocza wzglêdemsk³adowej sta³ej, na której jest ono „oparte”. Z drugiej strony,z natury szybki komparator wraz z przerzutnikiem Flip-Flopzapamiêta nawet bardzo ma³o energetyczny impuls bêd¹cyefektem szumów i/lub zak³óceñ. Jedyn¹ technik¹ (w gestii konstruktora)ratuj¹c¹ uk³ad przed tak destrukcyjnymi czynnikamijest staranne prowadzenie œcie¿ek obwodu drukowanego,ekranowanie oraz blokowanie kondensatorami linii zasilania,po której zak³ócenia mog¹ wêdrowaæ.Kolejn¹ trudnoœci¹ s¹ b³êdy wynik³e z ró¿nicy wartoœciszczytowej do œredniej pr¹du w indukcyjnoœci. Z zasady uk³adkluczuj¹cy pompuje energiê porcjami, dlatego miarodajna jestwartoœæ œrednia pr¹du w elemencie indukcyjnym zastosowanymw celu gromadzenia energii. Jednak, zasad¹ szczytowegotrybu pr¹dowego jest fakt kontroli wartoœci maksymalnej. Tuz kolei b³¹d jest wzglêdnie niedu¿y, gdy uk³ad pracuje g³êbo-SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 47

Przetrwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowany tryb regulacji Average Current Modeko w przewodnoœci ci¹g³ej, na dodatek tylko wtedy gdy zachodzifaktyczna ci¹g³oœæ pr¹du, nie strumienia magnetycznego.Ogranicza siê to zatem praktycznie do konfiguracji buck.Dla „sprawiedliwoœci” zamieszczonych tu rozwa¿añ trzebadodaæ, i¿ pewn¹ „ulgê” w tym problemie daj¹ konfiguracje, wktórych co prawda b³¹d jest du¿y, ale sta³y i zatem ³atwo korygowalny.Dotyczy to przetwornic PFC w konfiguracji boostpracuj¹cych na granicy przewodnoœci ci¹g³ej-nieci¹g³ej. Dlaczegotak jest wyjaœniono w artyku³ach poœwiêconych uk³adomkorekcji PFC. We wszystkich innych przypadkach, w celuzniwelowania b³êdu trzeba bazowaæ na wzmocnieniu w zamkniêtejpêtli sprzê¿enia zwrotnego, które dla pêtli pr¹dowejjest z zasady niewielkie. Problem pog³êbia siê, gdy uk³ad przechodzido trybu przewodnoœci nieci¹g³ej, co w topologiach bucki pochodnych ma miejsce przy s³abym doci¹¿eniu strony wtórnejzasilacza, a w przetwornicach boost PFC w okresach ma³egok¹ta sieci. O ile konstruktor poradzi sobie z diametralniezmieniaj¹c¹ siê wtedy charakterystyk¹ feedbacku, lekarstwemna b³êdy wartoœci œredniej jest stosowanie du¿ych indukcyjnoœci.A to pogarsza nie tylko dynamikê uk³adu, lecz tak¿eeksponowan¹ wy¿ej noise immunity.Ju¿ do tej pory prezentowane rozwa¿ania uœwiadamiaj¹, i¿problemów „z zasilaczem” jest wiêcej ani¿eli mo¿na by siêtego spodziewaæ patrz¹c na schemat. Dodajmy jeszcze parêproblemów mniej ewidentnych. Pomys³ zwany slope compensationuratowa³ wrêcz „egzystencjê” trybu current mode, lecznie zawsze jest to lekarstwo w pe³ni skuteczne. Sprawa jestwzglêdnie prosta w pochodnych konfiguracji buck, kiedy opadaj¹cezbocze pr¹du w indukcyjnoœci jest funkcj¹ napiêcia wyjœciowego,które z zasady jest stabilizowane. W przetwornicachboost aktywnych uk³adów PFC zbocze opadaj¹ce jestfunkcj¹ ró¿nicy napiêcia wejœciowego i wyjœciowego, a wiêczmienia siê w szerokich granicach. Zastosowanie skutecznejkompensacji dla ca³ego obszaru pracy przetwornicy skutkujeprzekompensowaniem dla zdecydowanej wiêkszoœci tych obszarów.Nietrudno siê domyœleæ, i¿ nie jest to korzystne, powiêkszazniekszta³cenia i obni¿a Power Factor. Do tego dochodz¹problemy specyficzne dla konkretnych topologii. Wprzetwornicy-zasilaczu interesuje nas pr¹d wyjœciowy, w przetwornicyPFC wejœciowy. Jako ¿e uk³ad kontroluje pr¹d w indukcyjnoœcidobrze jest gdy, w pierwszym przypadku ulokowanajest ona na wyjœciu, w drugim na wejœciu przetwornicy.Odpowiada to topologii buck (w pierwszym przypadku) i boostw drugim. Z topologi¹ flyback jest zawsze problem, leczinne zalety pretenduj¹ j¹ mimo wszystko do najczêstszych aplikacji.Oczywiœcie, wy¿ej przytoczone przes³anki to argumentyza i przeciw stosowania konkretnej topologii w konkretnymzastosowaniu przetwornicy napiêcia. Problem w tym, i¿ czêstote argumenty s¹ wzajemnie sprzeczne.3. Lekarstwo na problemy – tryb AverageCurrent ModeNa pocz¹tku tego punktu powtórzmy ponownie istotê „starego”trybu pr¹dowego. Istot¹ t¹ jest bezpoœrednie porównaniechwilowej wartoœci pr¹du w indukcyjnoœci z wartoœci¹ zadan¹zewnêtrzn¹ pêtl¹ (napiêciow¹) sprzê¿enia zwrotnego. Inherentn¹cech¹ pêtli wewnêtrznej jest jej ma³e wzmocnienie idlatego nie radzi sobie ona z problemami wymienionymi wpunkcie poprzednim. Mo¿e zatem, dodaæ wzmacniacz?3.1. Budowa i dzia³anie zasilacza wykorzystuj¹cegoregulacjê bazuj¹c¹ na trybie Average CurrentModeWiêkszoœæ wad trybu pr¹dowego uwarunkowana jest ma-³ym wzmocnieniem w wewnêtrznej pêtli sprzê¿enia zwrotnego.Dlatego, pomys³ umieszczenia wzmacniacza w tej pêtli wydajesiê ma³o odkrywczy, a jednak! Przynosi on szereg nowychkorzyœci, aczkolwiek nie jest pozbawiony wad. Dzia³aniepêtli sprzê¿enia omówimy na przyk³adzie najprostszej topologiibuck.3.1.1. Idea trybu Average Current ModeRysunek 3.1 pokazuje pêtlê regulacji wg idei ACM w zasilaczunajprostszej konfiguracji buck.U WEVEACAZ F :KPWM-PWM+DZ F-CA+V CAV SON ON ONLR1V CACR SV SENSE-VEA+– wzmacniacz b³êdu (Voltage Error Amplifier)– wzmacniacz pr¹dowy (Current Amplifier)– pêtla pr¹dowa– pêtla napiêciowa– wzmacniacz o p³askiej charakterystyce– filtr jednobiegunowy– para zero - biegunRys.3.1. Uk³ad regulacji Average Current Mode wprzetwornicy typu buckV SREFOBC.Napiêciowy wzmacniacz b³êdu VEA zachowa³ sw¹ pozycjêz dawnych konfiguracji. Modulator PWM pracuje w oparciuo przebieg pi³ozêbny pozyskany z oscylatora. To regres, wPeak Current Mode go nie by³o. Doszed³ natomiast kolejnywzmacniacz „pr¹dowy” Current Amplifier CA. Pêtla napiêciowajest pêtl¹ zewnêtrzn¹ podobnie jak w „zwyk³ym” trybiepr¹dowym. Programuje ona wewnêtrzn¹ pêtlê pr¹dow¹, którajest teraz bardziej rozbudowana. To wzmacniacz pr¹dowy CAkszta³tuje jej charakterystykê za pomoc¹ elementów w jegolokalnej pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Current Amplifierwykazuje cechy wzmacniacza, jak i filtru zarazem. Niechjednak nie myli okreœlenie „pr¹dowy” (wzmacniacz). To w istociewzmacniacz „zwyczajny” (nie jest to nawet „wzmacniaczNortona” z wyjœciem pr¹dowym, lecz najbardziej typowy, z48 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2009

++Przetrwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowany tryb regulacji Average Current Modewyjœciem niskoimpedancyjnym). Nazwa „pr¹dowy” pochodzist¹d, i¿ wzmacnia on sygna³ pr¹dowy. Jak ju¿ powiedziano, zajego poœrednictwem kszta³towana jest charakterystyka wewnêtrznejpêtli regulacji. Okreœlenie „uœredniony” (tryb pr¹dowy)pochodzi st¹d, i¿ CA wykazuje cechy filtru dolnoprzepustowego(tzn. nale¿y tak ukszta³towaæ jego charakterystykê,aby takie cechy wykazywa³). W ten sposób, modulatorPWM „karmiony jest” uœrednionym sygna³em pr¹dowym, cojednoznacznie tryb ten odró¿nia od „zwyk³ego” Current Mode,gdzie modulator PWM reaguje na „szczyt” pi³ozêbnego przebiegupr¹du w obwodzie klucza przetwornicy. Umiejscowienieczujnika pr¹du, którym jest zwykle niskoomowy rezystorjest kluczowym elementem projektu tego zasilacza. Najodpowiedniejszymmiejscem jest monitorowanie pr¹du w indukcyjnoœcigromadz¹cej energiê. Takie miejsce zaznaczono narys.3.1 nie zwa¿aj¹c na trudnoœci przeniesienia sygna³u wzglêdemmasy (który ³atwo wzmocniæ i/lub odfiltrowaæ). Terazmo¿na odnieœæ wra¿enie, i¿ wszystko jest ju¿ proste. Odpowiedniodu¿a indukcyjnoœæ L zapewni warunki przewodnictwaci¹g³ego. Ma³o tego, zapewni niewielk¹ sk³adow¹ têtnieñna³o¿on¹ na wartoœæ œredni¹ pr¹du. Dalej, umiejscawiaj¹c biegunw odpowiednim miejscu charakterystyki CA, na jego wyjœciuotrzymamy praktycznie sta³e napiêcie kontroluj¹ce pracêmodulatora PWM. Nad prac¹ tej pêtli czuwa zewnêtrzna pêtlaz Voltage Amplifierém, i wszystko staje siê czytelne. Niestety,trzeba skomplikowaæ ten obraz. Zastosowanie tak du¿ej indukcyjnoœci,aby i RIPPLE by³y niewielkie, nie jest wcale optymalnymprojektem. Tak¿e, umiejscowienie bieguna charakterystykiwzmacniacza CA daleko od czêstotliwoœci kluczowaniaprzetwornicy nie jest tym bardziej optymalnym rozwi¹zaniem.Taka przetwornica mia³aby kiepsk¹ dynamikê i niewielepomog³aby dwupêtlowa regulacja. Rozwa¿ania te prowadz¹do jednego wniosku. Têtnieñ na wyjœciu wzmacniacza pr¹dowegonie mo¿na zaniedbaæ. Obraz wytworzony na tym etapieniniejszego, teoretycznego opracowania mo¿e wydawaæ siêdoœæ skomplikowany. Wszystko powinno siê wyjaœniæ gdyodwo³amy siê do wykresów i przyk³adów liczbowych, co planujemyzrobiæ w drugiej czêœci tego opracowania. Na zakoñczeniebie¿¹cej czêœci podamy jedynie proste schematy topologiitrybu Average Current Mode w przetwornicach typu boostoraz flyback. Rysunek 3.1 pokazywa³ to zagadnienie dlauk³adu buck.3.1.2. Uzyskane korzyœciZastosowanie wzmacniacza w pêtli pr¹dowej niewiele dajew zakresie górnych czêstotliwoœci. Pasmo siê nie poszerza. Jestjednak mo¿liwoœæ swobodnego kszta³towania wzmocnienia wzakresie niskich czêstotliwoœci. Projekt odpowiedniej charakterystykilokalnej pêtli feedback current amplifier to powa¿nezadanie samo w sobie. Natomiast korzyœci s¹ nastêpuj¹ce:· œredni pr¹d indukcyjnoœci z wiêksz¹ precyzj¹ pod¹¿a zawartoœci¹ zadan¹, programowan¹ zewnêtrzn¹ pêtl¹ napiêciow¹,· mo¿na zastosowaæ mniejsz¹ wartoœæ indukcyjnoœci, co pozwalana poprawê dynamiki,· uk³ad regulacji Average Current Mode dzia³a poprawnienawet wtedy, gdy w zale¿noœci od chwilowej wartoœci napiêciawejœciowego i obci¹¿enia, uk³ad przechodzi miêdzyprac¹ z przewodnoœci¹ ci¹g³¹ i nieci¹g³¹,· kompensacja slope compensation nie jest potrzebna, conie oznacza, ¿e nie istnieje niebezpieczeñstwo subharmonicinstability. To nadal istotny warunek ograniczaj¹cywzmocnienie w pêtli w zakresie czêstotliwoœci kluczowania.· noise immunity jest wrêcz wspania³y. Jak pokazuj¹ przebiegina rysunku 3.1, tu¿ po w³¹czeniu klucza wystêpujedu¿a ró¿nica napiêæ miêdzy potencja³ami obu wejœæ komparatoraPWM, a moment wy³¹czenia (klucza) uwarunkowanyjest przebiegami „stromo spadaj¹cymi na siebie”.· technika Average Current Mode umo¿liwia kontrolê pr¹dunie tylko w indukcyjnoœci. Skoro zbocze kszta³towanejest na innej, nowej zasadzie, mo¿na kontrolowaæ pr¹dpraktycznie w dowolnym miejscu uk³adu zasilacza-przetwornicy.Mo¿liwoœæ ta przezwyciê¿a ograniczenia topologiiw których indukcyjnoœæ ulokowana jest na wejœciulub wyjœciu przetwornicy, adekwatnych odpowiednio dlatypowych zasilaczy i przetwornic PFC. Gama topologiiposzerza siê zdecydowanie (choæ nie wiadomo, czy nale-¿y siê z tego cieszyæ).4. Schemat topologii Average Cureent Modew uk³adach boost i flybackW najwiêkszym uproszczeniu schematy te pokazuj¹ rysunki4.1 i 4.2. Nale¿y zwróciæ uwagê na zamianê miejsc klucza iindukcyjnoœci oraz na miejsce pomiaru pr¹du, który to sygna³jest dalej wzmacniany i uœredniany.U WEU WER PI PROGRAM.RSRSKR1biegun 1Lzero`R1K-+Z FCALCA--+DR FPWM-biegun 2PWM-C WY+Przebiegpi³ozêbnyR OBCRys.4.2. Preregulator PFC wykonany jako przetwornicaflyback z regulacj¹ w trybie Average CurrentMode}DOBC.Rys.4.1. Regulacja Average Current Mode w przetwornicyPFC typu boostCSERWIS ELEKTRONIKI 2/2009 49

Opis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranem plazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3DOpis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranemplazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3D (cz.3 – ost.)Karol Œwierc8. Obwody odmiennie wykonane w chassisGP3DW zasilaczu chassis GP3D jedna przetwornica zosta³a przekonstruowana.Zmiany posz³y w kierunku uproszczenia uk³adu,niemniej wymagany jest odrêbny opis. Poniewa¿ w jednymartykule omawiamy zasilacze obu chassis, jako bazowechassis przyjêliœmy GP2D. Zatem, w niniejszym punkcie skupimysiê tylko i wy³¹cznie na zasilaczu napiêcia VSUS. Niemniej,na rysunku 8.1 pokazujemy schemat blokowy ca³egozasilacza chassis GP3D. To (niestety ma³o czytelny) rysunekzaczerpniêty z materia³ów firmowych instrukcji serwisowejodbiornika. Analogiczny schemat blokowy ca³ego zasilaczachassis GP2D opublikowaliœmy na ³amach „Serwisu Elektroniki”nr 9/2003.8.1. Zasilacz napiêcia VSUSSUSTAIN = podtrzymanie. Chodzi o napiêcie podtrzymania,zasilaj¹ce uk³ady kluczy generuj¹ce impulsy podtrzymaniawy³adowanie (i œwiecenie) plazmy.8.1.1. Struktura zasilaczaNajbardziej energoch³onna przetwornica napiêcia VSUSzosta³a w chassis GP3D zdecydowanie uproszczona. Obwódkluczowania w „pe³nym mostku” zosta³ zast¹piony „pó³mostkiem”.Strukturê stopnia mocy w maksymalnym uproszczeniupokazuje rysunek 8.2.Ster.z M51997+400VAK1K2C1T1C2400VRys.8.2. Struktura stopnia mocy zasilacza napiêciaVsus w chassis GP3DBCD1L1UwyCwyAnalizuj¹c ten schemat stwierdzamy, i¿ topologiê uk³adutrudno jednoznacznie zakwalifikowaæ do jednej z typowychstruktur. To „skrzy¿owanie” klasycznego uk³adu pó³mostkowegoze struktur¹ zasilacza buck. Co wiêcej, nie mo¿na poprzestaæna „surowej” topologii, trzeba zwróciæ uwagê na wartoœcielementów (niestety, brak jakichkolwiek danych odnoœnienajwa¿niejszego elementu jakim jest transformator).Obecnoœæ kondensatora C1 w szereg z uzwojeniem pierwotnymupodabnia stopieñ wyjœciowy do przetwornicy rezonansowej.Jednak kondensator C1 jest zbyt du¿ej pojemnoœci, abycechy rezonansowe (obwodu uzwojenia pierwotnego transformatoraT1 wraz z kondensatorem C1; wzglêdem czêstotliwoœcikluczowania) odgrywa³y tu decyduj¹c¹ rolê. Z drugiejstrony jednak, C1 jest zbyt ma³ej pojemnoœci, aby mo¿na jegoobecnoœæ pomin¹æ. Pierwszoplanowym zadaniem kondensatoraC1 jest blokada sk³adowej sta³ej konieczna z uwagi nawarunki pracy transformatora. Nie mo¿na zaœ zaniedbaæ ró¿-niczkuj¹cego dzia³ania tej pojemnoœci wraz z impedancj¹ widzian¹z wêz³a uzwojenia pierwotnego transformatora. Na bie-¿¹cym etapie analizy wp³yw ten jednak pomijamy. Zwróæmyw pierwszej kolejnoœci uwagê na sterowanie kluczami. Zagadnienieto bêdzie tematem punktu 8.1.3.2, tu zwracamy jedynieuwagê na fakt, i¿ sterowanie oboma kluczami nie jestniezale¿ne. Klucz K2 sterowany jest w negacji klucza K1. Wklasycznej przetwornicy konfiguracji buck jako K2 kluczujedioda. Taki klucz nie wymaga ¿adnego sterowania, dioda kluczujezgodnie z zale¿noœciami przebiegów napiêæ i pr¹dów wobwodzie mocy. Tu potrzebny jest klucz dwukierunkowy, gdy¿nie mog¹ byæ zachowane warunki przewodnoœci ci¹g³ej. Równoczeœnieka¿dy z zastosowanych tu kluczy (K1 i K2) musimieæ mo¿liwoœæ pracy inwersyjnej; tego ¿¹da obci¹¿enie ocharakterze indukcyjnym. Transformator zastosowano tylko iwy³¹cznie w celu izolacji galwanicznej napiêcia wyjœciowego.Indukcyjnoœci¹ gromadz¹c¹ energiê w procesie kluczowanianie jest transformator T1, jest ni¹ cewka oznaczona narysunku 8.1 jako L1; L404 na schemacie ideowym; tu naniesionodane, 200µH; wartoœæ pojemnoœci niewielka, gabarytybêd¹ jednak du¿e, nale¿y siê spodziewaæ sporej wartoœci strumieniamagnetycznego, co decyduje o wielkoœci rdzenia.Dla dalszej analizy niezbêdne jest ustalenie przebiegu wwêŸle “A” pó³mostka, Ÿród³a tranzystora Q407 i drenu tranzystoraQ408. Istotne jest te¿ ustalenie, jak ten przebieg jestprzeniesiony na stronê wtórn¹, do wêz³a oznaczonego “B”.Uproszczony przebieg z wêz³a “A” zaznaczono na rysunku8.2. To przebieg prostok¹tny o regulowanym wspó³czynnikuPWM. Istotne jest te¿, co wyniknie z analizy pracy obwodusteruj¹cego, i¿ PWM jest tu zawsze mniejszy od 50%. Amplitudazaœ odpowiada wartoœci napiêcia wejœciowego. Przetwornica(opisywana aktualnie) zasilana jest z wyjœcia przetwornicyPFC, jest to wiêc napiêcie wstêpnie stabilizowane na poziomie400V.Jaki jest przebieg w wêŸle “B”? Nie pope³nimy wielkiegob³êdu jeœli za³o¿ymy, i¿ jest on dok³adnie taki sam. Przek³adnitransformatora nale¿y siê spodziewaæ bliskiej 1:1, zaniedbujemyzaœ ró¿niczkuj¹ce dzia³ania obwodu wejœciowego.Faktycznie, nieunikniony „zwis” nie jest „zas³ug¹” tylko po-4 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Opis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranem plazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3DDRIVE VOLTAGE PROTECTORP3Q750 IC750 Q751COMPARATORP16 SOS IN1Q601D6048 7 6 5 4 3 2 1P21P7VSUSVDA Vbk15VVSUSQ407OVPIC603HOT COLDFBD606 Q6008M51997IC601IC600 IR2117AC INLET 5P152 7Q602OSCQ6031OVP415V 11AC IN1PROCESS VOLTAGE PROTECTORP8P21Q775Q776IC775COMPARATORVCCSOS15Vs-15Vs5V13.5VQ403Q411Vbk +180VT400C425 C435 L404IC401AVR318V 12Q604 2 6 IC602Q405946Q4061 5 F1UC3715F901 F900 13 SOS27Q408IC402AVRFor AUDIO3VDA 75VD446T401Q419Q420IC412LINEFILTER15V1IC409 2AVRD445D412F RL402D40315 F9 P9 POWER FACTOR CONTROL3FULLL401RL401WAVERECTIFIERD44123.45V25V13.2V212VQ421P10-P131 ToFAN1+15VQ410Q418P1 To SS112VSUS910VDA15VP2123To SC2VSUSVbk715VP64135To DG6MUTE+15V-15V13.2VP53981To D10FAN CONT.3.45V13.2VP17 To DG1791115813.2V5V3.45VSTB5VP77245To D7SOSON/OFFSTB5VP8 To SS813MAINPOWERSWITCHDD1-15VD442STOPIC410AVRREG.FANNORMAL – LABNORMAL – HSOSD433PRZETWORNICA Vsus+400V11 P187 4 5 2 1 65 9Vsus +200V5 5.25VKILL SOS,R407Q402Q404Q422/Q401D419STOPIC403T402 3 2 P19 8 4 11 9D4431IC411AVR1Q650Q651IC7357IC737IC736Q730D434D440 D439PFCIC6506 83 5MLTPLY+8V+17VIC408AVR1+ +- -4PROTECTIONPRZETWORNICAGLÓWNAP5PROTECTION230V OSC.1PRZETWORNICAPFC110VIC407AVRQ415Q412P6PRZETWORNICASTBY5STB 5VQ414– tranzystory kluczujaceMAIN POWER SWITCH ON/OFFPFCON/OFFON/OFF From MICRORys.8.1. Schemat blokowy zasilacza chassis GP3DSERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 5

Opis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranem plazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3Djemnoœci kondensatora C1, w istocie ka¿dy transformator wykazujecechy obwodu ró¿niczkuj¹cego (nie przeniesie on przecie¿sk³adowej sta³ej). Przebieg w wêŸle “B” jest zatem zbli-¿ony do prostok¹ta o regulowanym wspó³czynniku wype³nienia.Jest on jednak „centrowany” wokó³ zera, tym razem masyzimnej. Nale¿y to rozumieæ w ten sposób, i¿ sk³adowa sta³ajest zerowa. Cz³on z diod¹ D1 i kondensatorem C2 odzyskujewartoœæ miêdzyszczytow¹. Co wiêcej, klampuj¹ce dzia³aniediody D1 niweluje (w du¿ym stopniu) „niechciane” ró¿niczkowanieprzebiegu (jednak tylko w czêœci „dolnej”; „zwisgórny” jest pog³êbiony procesem roz³adowania kondensatoraC2 pr¹dem, ³adunkiem i/lub energi¹ przekazan¹ do indukcyjnoœciL1). Obwód zawieraj¹cy cewkê indukcyjn¹ L1 wraz zpojemnoœci¹ kondensatorów wyjœciowych mo¿na widzieæ jakofiltr dolnoprzepustowy. W istocie obwód dzia³a jak w klasycznejprzetwornicy konfiguracji buck. Po¿¹dane s¹ warunki przewodnictwaci¹g³ego w indukcyjnoœci L1. Jak zwykle, wyznaczaje obok wartoœci indukcyjnoœci L1 minimalna wartoœæpr¹du czerpanego z wyjœcia zasilacza. Warunki te s¹ jedynienieznacznie zmienione (z³agodzone) obwodem ³adowaniakondensatora C2; kluczuje ta sama dioda, D1. Nale¿y mieæœwiadomoœæ, i¿ wszystkie „zjawiska uboczne”, choæ wa¿ne,dopóki nie staj¹ siê dominuj¹cymi, nie maj¹ wp³ywu na poprawn¹pracê zasilacza, jako ¿e radzi sobie z nimi pêtla ujemnegosprzê¿enia zwrotnego. Nale¿y to rozumieæ w ten sposób,i¿ ewentualna zmiana wspó³czynnika wype³nienia kluczowanianie wyst¹pi w takim stopniu jak nale¿a³oby spodziewaæsiê bez istnienia tych zjawisk. Korekta wyst¹pi zawszew po¿¹danym kierunku, aby ratowaæ kontrolowany parametr,którym tu jest sta³oœæ napiêcia wyjœciowego. Powy¿-sze stwierdzenie jest prawdziwe do momentu, w którym albopêtla feedbackú przestaje poprawnie pracowaæ, lub obwódmocy nie jest w stanie dostarczyæ wymaganego obci¹¿enia,pr¹du czerpanego z wyjœcia zasilacza. Wszelkie zabiegi odpowiedniejkompensacji charakterystyki pêtli, jak i obwodyograniczenia pr¹dowego tej przetwornicy omówiono w punkcie8.1.3. Jednak, jedn¹ subtelnoœæ omówimy jeszcze w punkciebie¿¹cym. Na uzwojeniu wtórnym transformatora T400widzimy klasyczny obwód snubber stosowany w celach zabezpieczeniatranzystora kluczuj¹cego w przetwornicach typuflyback (D427, C458, C475, R460). Co on zabezpiecza w tymprzypadku? Zabezpiecza on sam¹ diodê kluczuj¹c¹ D433. Pamiêtajmy,przepiêcia wywo³ane paso¿ytniczymi oscylacjamimog¹ tu byæ znaczne. Indukcyjnoœæ rozproszenia wtórnegouzwojenia transformatora T400 jest elementem impedancji³adowania C435, C436 (C2 na rysunku 8.2). Zatem tutaj, niekoniecznieparametr ten musi byæ minimalizowany, a raczejodpowiednio kontrolowany. Nie widaæ tu natomiast klasycznychzabiegów demagnetyzacji rdzenia stosowanych w przetwornicachforward; w takim trybie pracuje transformatorT400. Zabiegi te nie s¹ potrzebne. Separuj¹ca pojemnoœæ C425/C426 nie pozwoli na ¿adn¹ sk³adow¹ sta³¹ magnetyzacji rdzenia;nie trzeba nawet uwzglêdniaæ dwukierunkowego obwodukluczowania. Omawiana tu przetwornica jest przyk³ademrozwi¹zañ nieklasycznych, wymykaj¹cych siê z zaszufladkowaniado okreœlonych grup, podzia³ów ze wzglêdu na jakiekolwiekcechy kardynalne pracy uk³adu. Rozwi¹zania tegotypu dowodz¹, ¿e wszelkie podzia³y s¹ sztuczne i nie mo¿naprzytaczaæ ich bez szczegó³owej analizy pracy konkretnegouk³adu.Jak powiedziano na wstêpie, zasilacz chassis GP3D jestuproszczon¹ wersj¹ chassis GP2D. Nie oznacza to, ¿e jest onzdecydowanie prostszy w analizie jego pracy. Zmiany prawdopodobniewynikaj¹ ze zmian technologicznych i/lub wielkoœcisamej matrycy plazmowej. Napiêcie oznaczone VSUSjest g³ównym zasilaniem decyduj¹cym ze wzglêdu na dostarczan¹moc w ca³ym uk³adzie zasilacza. W obwodach mocystrony gor¹cej zasilacza nale¿y zwróciæ uwagê na potencja³yodniesienia, masê gor¹c¹ zasilacza. Za masê nale¿y uznaæ potencja³odniesienia, wzglêdem którego pracuje przetwornicaPFC. Obwody pr¹dowe zasilane z wyjœcia tej przetwornicymusz¹ zamkn¹æ siê do kondensatorów elektrolitycznych C415-C417. Z tym potencja³em, mas¹ gor¹c¹ nie pokrywa siê potencja³odniesienia obwodu kluczuj¹cego Q407-Q408 (na schemaciejest b³¹d, Ÿród³o Q408 nie powinno byæ po³¹czone zmas¹). A w³aœnie ten potencja³ jest odniesieniem dla obwodówsteruj¹cych. Jest on oddzielony od masy rezystancj¹ R440-R444. Rezystor ten próbkuje pr¹d strony pierwotnej transformatora,a sygna³ ograniczenia overcurrent mieœci siê w zakresienapiêæ ujemnych. Tak¹ konfiguracjê wymusza budowa sterownikaM51997. Jest on wyposa¿ony w „czujnik CLM-”,reaguj¹cy w zakresie napiêæ ujemnych. Wzglêdem potencja³uŸród³a tranzystora Q408 pracuje nie tylko stopieñ kluczuj¹cyoraz transformator T400 (nale¿y zwróciæ uwagê, i¿ uzwojeniepierwotne nie jest pod³¹czone wzglêdem masy jak pokazujeuproszczony schemat na rysunku 8.1), ale tak¿e stopnie driverówdolnego klucza, i oczywiœcie logika obwodów oscylatorai modulatora PWM. Wszystkie te „masy” (oznaczone GNDcoœ;coœ = I_sense, control, Low_side) wyprowadzone s¹ oddzielniena nó¿ki z³¹cza P15 i zbiegaj¹ siê w wêŸle Ÿród³a kluczaQ408, nie w³aœciwej masy gor¹cej. Mimo i¿ prowadzenielinii masy na schemacie ideowym wydaje siê i¿ nie uwzglêdnia¿adnego uporz¹dkowania, prowadzenie œcie¿ek p³ytki PCB(Printed Circuit Board) musi uwzglêdniaæ zasady masy jednopunktowej.Autorowi zawsze w takich przypadkach nasuwasiê skojarzenie, i¿ obwód elektryczny przestaje byæ do koñcaobwodem o sta³ych skupionych. Co prawda daleki jest nadalod obwodów elektrycznych o sta³ych roz³o¿onych jednak,co najmniej masy nie mo¿na traktowaæ jako sztywnego potencja³uodniesienia.Sterowanie kluczem High-Side-Switch to ju¿ zupe³nie innapara kaloszy. To tradycyjnie jest skomplikowane, wykorzystujetechnikê „p³ywaj¹cego” potencja³u odniesienia przechwytuj¹c³adunek/energiê (dla sterowania górnym kluczem) w obwodzieklampuj¹cej diody D405. Szczegó³y w tym zakresiepodano w punkcie 8.1.3.2.8.1.2 Obwód zasilania napiêcia VbkPodobnie jak w chassis GP2D wystêpowa³y dwa napiêcia,VSUS = 210V i VE = 240V, tutaj napiêcia 200V i 180V maj¹oznaczenie VSUS i Vbk. Napiêcie backgroundú jest ni¿szeod VSUS i pozyskane jest klasyczn¹ technik¹ stabilizatora liniowego.Jako element regulacyjny zastosowano tranzystorMOSFET typu 2SK1917, ten sam, który w chassis GP2D pracujew stopniu driverów kluczy High-Side-Switch. Zdecydowanosiê na stabilizator o pracy ci¹g³ej, jako ¿e ró¿nica miêdzywartoœci¹ napiêcia wejœciowego i wyjœciowego nie jestdu¿a, a do niej jest wprost proporcjonalna strata mocy. Budowatego zasilacza jest podobna do stabilizatora 75 woltów wchassis GP2D. Elementem referencyjnym i wzmacniaczem6 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Opis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranem plazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3Db³êdu jest sterowana dioda Zenera UPC1093. Tranzystor pracuj¹cyw konfiguracji wspólnej bazy jest konieczny, aby uk³adscalony IC405 „nie widzia³” pe³nego napiêcia zasilania. Pozatym faktem jego obecnoœæ jest obojêtna dla pracy pêtli sprzê-¿enia zwrotnego. Tak¿e obecnoœæ rezystora R459 (wyjœciekolektora stopnia OB jest wysokoimpedancyjne i mog³obywprost sterowaæ bramk¹ tranzystora MOSFET) stwarza, i¿ wstanie ustalonym tranzystor Q411 nie widzi pe³nego napiêciawejœciowego. Poza poboczn¹ cech¹ zawê¿enia (do wymaganego)zakresu regulacji Vbk, rezystor R459 zdejmuje tak¿eczêœæ mocy, która w przeciwnym wypadku wydziela³aby siêna tranzystorze Q411. Jedna skromna cecha odró¿nia uk³adten od przytoczonego wy¿ej pierwowzoru. Baza tranzystoraQ411 nie jest polaryzowana z odrêbnego dzielnika rezystancyjnego.Oznacza to, ¿e tak¿e potencja³ emitera pod¹¿a za regulacj¹napiêcia backgroundú. Drug¹ cech¹ (odró¿niaj¹c¹ tenuk³ad) jest brak rezystora pull up, podci¹gaj¹cego bramkê powy¿ejwartoœci napiêcia wejœciowego. Nie jest to potrzebne,ró¿nica UWE i UWY, choæ jak powiedziano nie jest du¿a, jestwystarczaj¹co du¿a aby poprawnie spolaryzowaæ bramkê tranzystoran-MOSFET. Dodatkowo warto zwróciæ uwagê na brakjakichkolwiek kondensatorów kszta³tuj¹cych charakterystykêdynamiczn¹ pêtli feedback.8.1.3 Modu³ steruj¹cy przetwornicy napiêcia VSUSW chassis GP3D nie tylko obwody mocy (p³yty g³ównejzasilacza) uleg³y uproszczeniu. Prostsze s¹ tak¿e obwody ulokowanena module steruj¹cym, choæ tu ró¿nica nie jest takznacz¹ca. Podobnie jak w chassis GP2D obwody te rozdzielones¹ na pracuj¹ce po stronie zimnej i gor¹cej, jako ¿e modu³realizuje izolacjê w torze sprzê¿enia zwrotnego. Zaczynamyod strony izolowanej, te s¹ zdecydowanie prostsze.8.1.3.1. Obwody strony izolowanejZredukowano liczbê transoptorów z 3 do 2. D606 przenosisygna³ sprzê¿enia zwrotnego, D604 przenosi równoczeœniesygna³y zabezpieczenia “OVP” i “SOS”. Obwód sprzê¿eniazwrotnego (strony izolowanej) jest wyj¹tkowo (chcia³oby siênawet powiedzieæ „za”) prosty. Sterowana dioda Zenera (klasycznyelement tego toru) choæ obecna, nie kontroluje (i niewzmacnia) sygna³u feedbackú (sprzê¿enia zwrotnego). Tenpracuje na kolanie diody Zenera D607, a o wartoœci napiêciawyjœciowego decyduje, obok niej, dzielnik rezystancyjny z potencjometremR625 w szeregu. Rezystor R622 jest decyduj¹cy,i ten jest rezystorem jednoprocentowym. Dwójnik C617-R621, wraz z impedancj¹ wyjœciow¹ widzian¹ z kolektora tranzystoraQ600, wnosz¹ dominuj¹cy biegun (plus zero) do charakterystykiczêstotliwoœciowej feedbackú. Nale¿y zwróciæuwagê, i¿ impedancja wyjœcia tranzystora Q600 nie jest tu wysoka,mimo tradycyjnie wysokoimpedancyjnego wyjœcia tranzystorapracuj¹cego w konfiguracji wspólnego emitera (niechtak¿e nie myli rezystor R619, ten w tym zakresie ma tak¿eniewiele do powiedzenia). Rezystor R628 przesuwa charakterystykêregulacji na punkt charakterystyki diody D607 o wystarczaj¹coma³ej impedancji dynamicznej. To ma zdecydowaneznaczenie dla wielkoœci wzmocnienia w tak utworzonejpêtli (z tranzystorem w najprostszej konfiguracji wspólnegoemitera).O ile transoptor D606 przenosi sygna³ „ci¹g³y”, D604 czuwanad stanami awaryjnymi. Próg ustawiony dzielnikiem rezystancyjnympracuj¹cym na wejœcie “R” UPC1039 ustawionyjest powy¿ej progu pêtli feedbacku. Z przeliczenia wartoœcielementów wynika, i¿ zareaguje on, gdy napiêcie wyjœciowepodniesie siê o oko³o 10%, czyli do wartoœci 220V. Równolegledo IC601 pracuje tranzystor Q601. W wêŸle kolektoratego tranzystora nale¿y widzieæ sumê logiczn¹, sumê logiczn¹sygna³ów “Overvoltage” i “SOS” rozsy³anego po wszystkichobwodach strony izolowanej. W³¹czenie IC601 i/lub Q601przenosi sygna³ “SOS” na stronê gor¹c¹. Oprócz wstrzymaniapracy sterownika IC601, generuje on SOS „gor¹cy” (niestetymyl¹ca symbolika oznaczeñ), który tym razem jest sygna³emwyjœciowym i dociera do innych obwodów przetwornic, obwodówstrony nieizolowanej. Myl¹ce jest tak¿e oznaczeniesygna³ów ³¹czówki P16. FB nie niesie sygna³y feedbacku. Onjedynie zasila ten stopieñ, aczkolwiek brak tego zasilania oznaczaprzerwê w torze feedbacku. Wtedy powinien zareagowaæniezale¿ny obwód OVP. Mimo obecnoœci rezystorów R461-R463 w obwodzie zasilania feedbacku strony izolowanej, tranzystorwzmacniacza b³êdu (Q600) widzi na swym kolektorzenapiêcie bliskie wyjœciowemu (200V). Dlatego zastosowanotu tranzystor npn 2SC1473, ten sam, który pracuje jako buforOB w stabilizatorach liniowych napiêæ +180 i +70V. Wszystkietranzystory typu 2SC1473 mog¹ w skrajnym przypadkuwidzieæ na swym kolektorze napiêcie 200V (katalogowe napiêciedopuszczalne wynosi dla tego tranzystora 250V). Inaczejjest z obwodem zwi¹zanym z transoptorem przenosz¹cymsygna³ zabezpieczenia. Ten zasilany jest niskim napiêciem15V, dlatego i tranzystor Q601 nie ma wygórowanychparametrów napiêciowych, ani te¿ IC603 nie wymaga buforowania.8.1.3.2. Obwody strony gor¹cej modu³u “P3-board” – opispracy uk³adów sterowania i driverów kluczyM51997 jest uk³adem firmy Mitsubishi przeznaczonym dopracy jako sterownik przetwornicy typu forward lub flybackpracuj¹cej w trybie napiêciowym voltage mode. Kluczowymblokiem jest komparator PWM, steruj¹cy poprzez przerzutniklatch stopniem wyjœciowym konfiguracji totem-pole. Stopieñten jest zoptymalizowany dla bezpoœredniego sterowania tranzystoremMOSFET wysokonapiêciowym, aczkolwiek zastosowanieklucza bipolarnego nie przedstawia ¿adnych k³opotów.Uk³ad zawiera oscylator generuj¹cy trójk¹tny przebiegodniesienia. To istotna cecha odró¿niaj¹ca ten uk³ad scalonyod rozwi¹zañ konkurencyjnych. Zwykle PWM-komparatorpracuje w oparciu o pi³ozêbny przebieg odniesienia. Mo¿liwoœæprogramowania zarówno zbocza narastaj¹cego, jak i opadaj¹cegopozwala na proste ograniczenie wspó³czynnikaPWMMAX. Do programowania tego parametru s³u¿¹ rezystorypodwieszone na wyprowadzeniach T-ON i T-OFF. Sumarycznyczas narastania i opadania zbocza trójk¹ta wyznaczaczêstotliwoœæ kluczowania. Przebiegi wytwarzane przezblok oscylatora zapewniaj¹ du¿¹ stabilnoœæ pracy, poziomykomparowania, jak i kalibracja Ÿróde³ i luster pr¹dowych skompensowanajest temperaturowo. Uk³ad scalony zawiera wzmacniaczb³êdu typu transkonduktancyjnego, co pozwala na prosteominiêcie go. Takie te¿ rozwi¹zanie zastosowano w aplikacjiomawianego zasilacza. Zwarcie wejœcia DET z mas¹ iwejœcie transoptorem na wyprowadzenie 5 uk³adu scalonegooznacza, ¿e jedynym wzmacniaczem b³êdu w pêtli ujemnegosprzê¿enia zwrotnego przetwornicy napiêcia VSUS jest tranzystorQ600.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 7

Opis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranem plazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3DUk³ad M51997 ma wbudowany mechanizm ograniczenianadpr¹dowego, jak i nadnapiêciowego, a tak¿e termicznego.Logika UVLO pracuje z szerok¹ histerez¹, co u³atwia startzasilacza przy zastosowaniu niedu¿ej pojemnoœci kondensatoraelektrolitycznego zasilania w aplikacji zasilacza Off-line(w opisywanym chassis nie ma to istotnego znaczenia). Elastycznoœæaplikacji uk³adu scalonego okupiona jest stosunkowodu¿¹ liczb¹ jego wyprowadzeñ. Oprócz kilku wyprowadzeñoscylatora, niezale¿nych wyprowadzeñ zabezpieczeñ, atak¿e wejœcia i wyjœcia wzmacniacza b³êdu, dostêpne s¹ 3 wyprowadzeniawzmacniacza totem pole, co zdecydowanie rozszerzagamê mo¿liwych aplikacji. W chassis GP3D aplikacjajest typowa. Emiter po³¹czony z mas¹ (mas¹ modu³u, nie mas¹gor¹c¹ chassis), kolektor podwieszony jest do plusa zasilania.Linia Over-Voltage-Protection kontrolowana jest wprost przezwyjœcie transoptora SOS (uwaga, na schemacie ideowym b³¹d).Diody D608-D615 „rozseparowuj¹” zsumowane wczeœniej sygna³yOVP + SOS. Aktywny (wysoki) stan linii zabezpieczenianadnapiêciowego redukuje do zera wype³nienie PWM,czyli wstrzymuje kluczowanie. Z kolei zabezpieczenie nadpr¹dowejest typu cycle-by-cycle, skraca czas t ON aktywnegostanu na wyjœciu V.OUT. To jedno wyjœcie steruje oboma kluczami(Q407-Q408) przetwornicy (jak powiedziano w punkcie,sterowanie oboma kluczami nie jest niezale¿ne). Poœrednicz¹ceuk³ady driverów s¹ wyj¹tkowo rozbudowane, IC600,IC602 i podwójne bufory przeciwsobne Q602-Q603 orazQ405-Q406 na p³ycie bazowej zasilacza. Bufory tranzystorowestanowi¹ wzmacniacze pr¹dowe. Szczególnie odpowiedzialnezadanie spoczywa zaœ na uk³adzie przenosz¹cym sterowaniedo High-Side-Switchá. Te zagadnienia omówimyzaczynaj¹c od wstêpnych informacji dla uk³adów scalonychUC3715 i IR2117. Opis aplikacji M51997 koñczymy uwag¹,i¿ proces soft-startú wspomagany jest obwodem kontroluj¹cymczas Ton (czas zbocza narastaj¹cego, nie TON wypracowanymodulatorem szerokoœci impulsów). Narasta on stopniowo,jak pozwala wolno ³adowany kondensator C616. Funkcjêroz³adowania tego kondensatora pe³ni jedyny tranzystorw aplikacji Q604. Ponadto, elementy zewnêtrzne aplikacjiM51997 to jedynie kilka rezystorów i kondensatorów, którychfunkcje wy¿ej nakreœlono.UC3715 to uk³ad scalony przeznaczony g³ównie jako driverkomplementarnych kluczy, w szczególnoœci tranzystorówMOSFET z kana³em typu N. Uk³ad posiada jedno wejœcie idwa wyjœcia. W wersji 2715/3715 oba wyjœcia s¹ we wzajemnejnegacji. Wyjœcie g³ówne, oznaczone PWR ma wiêksz¹ obci¹¿alnoœæpr¹dow¹ (2A w kierunku Sink, 1A – Source). Obci¹¿alnoœæwyjœcia dodatkowego (Auxiliary) jest o po³owêmniejsza. Uk³ad scalony UC3715 (jak i ca³a rodzina o numeracji1714/15, 2714/15, 3714/15) mo¿e pracowaæ w szerokimzakresie napiêcia zasilania: od 7V do 20V (w chassis GP3D wcelu zasilania obwodów modu³u “P3-board” pracuj¹ dwa stabilizatoryliniowe: 15- i 18-woltowy). Unikaln¹ cech¹ uk³aduscalonego jest mo¿liwoœæ niezale¿nego programowania opóŸnieñzboczy, przedniego dla wyjœcia PWR i tylnego dla AUX.Programowania opóŸnieñ dokonuje siê rezystorami podwieszonymiodpowiednio na wyprowadzeniach T1 i T2. Mo¿liwoœæta pozwala na swobodê w korygowaniu czasów propagacjina œcie¿kach odpowiednich kluczy, zabezpieczaj¹c przedzjawiskiem crossconduction (zwarcia zasilania przez nak³adaj¹cesiê w czasie przewodzenie obu kluczy). Dotyczy to wszczególnoœci prostowników synchronicznych, aczkolwiek waplikacji zasilacza chassis GP3D tak¿e zjawisko groŸne. Waplikacji tego odbiornika nie wykorzystano mo¿liwoœci „uœpienia”uk³adu, wejœcie Enable po³¹czone jest na sztywno z wyprowadzeniemzasilania. Wykorzystano natomiast pozosta³emo¿liwoœci jakie uk³ad scalony sob¹ oferuje. Zastanawia jedyniebuforowanie wyjœcia dodatkowym wzmacniaczem pr¹dowymmimo sporych mo¿liwoœci samego uk³adu scalonego.Dotyczy to wyjœcia AUX. Wyjœcie PWR steruje kluczem High-Side-Switch, co i tak wymaga specjalnego uk³adu poœrednicz¹cego.Tê rolê pe³ni uk³ad scalony IR2117, dlatego terazparê s³ów o tym uk³adzie.Podobnie 8-nó¿kowy jak uk³ad scalony UC3715. To SingleChanel Driver. Szczególnie przeznaczony do pracy jakodriver p³ywaj¹cy (floating), i taka aplikacja ma tu miejsce.Podstawowym blokiem funkcjonalnym uk³adu scalonegoIR2117 jest stopieñ „przesuniêcia poziomów”. Ów przesuwmo¿e siê odbywaæ w szerokim zakresie napiêæ, do 600V. Wtakim przedziale wyjœcie mo¿e „p³ywaæ” wzglêdem wejœcia.Dla realizacji tego celu uk³ad scalony IR2117 ma dwa wejœciazasilania. Zasilanie odniesione wzglêdem masy to n.1, n.8 tozasilanie p³ywaj¹ce. Aby mog³o ono swobodnie „p³ywaæ”, zastosowanotechnikê bootstrapú. W fazie w³¹czenia dolnegoklucza (Q408) „masa p³ywaj¹ca” zwarta jest (przez ten klucz)z mas¹ modu³u (nie zasilacza). W tym czasie kondensator C600³aduje siê z napiêcia 15V „kradn¹c” z tego Ÿród³a energiê. Musijej wystarczyæ na poprawne wysterowanie High-Side-Switcháw pe³nym okresie jego kluczowania. Kiedy „uk³ad p³ywa”,kondensator C600 jest jedynym Ÿród³em zasilania obwodówbramki górnego klucza, jak równie¿ obwodów zwi¹zanych zwyjœciem OUT uk³adu IC600. Lecz nie tylko. Uk³ad scalonyIR2117 nie ma imponuj¹cych zdolnoœci pr¹dowych (0.25 A i0.5A odpowiednio w stanach zera i jedynki logicznej wejœcia/wyjœcia). Dlatego nie dziwi tutaj dodatkowy wzmacniacz pr¹dowywykonany na parze przeciwsobnych tranzystorów Q602-Q603. Bufor ten jest tak¿e zasilany z kondensatora C600. Dodajmyanalogiê z chassis GP2D. Energia z kondensatora C600jest tym samym, co w driverze High Side Switchý chassisGP2D energia zmagazynowana w rdzeniu impulsowego transformatoraizoluj¹cego.Wejœcie, jak i wyjœcie uk³adu IR2117 s¹ wzajemnie w fazie(w IR2118 – w negacji). Wejœcie IN zabezpieczone jestprzed stanami nieustalonymi (mog¹cymi byæ efektem wolnegozbocza) klasyczn¹ technik¹ wejœcia Schmitta. Wyjœcie jesttypu totem pole wykonanym na parze komplementarnych tranzystorówpolowych.Powy¿sze informacje kompletuj¹ niezbêdny zakres danychdla „okie³znania” pracy zasilacza napiêcia VSUS w chassisGP3D. Wejœcie (n.2) uk³adu IR2117 pobudzane jest wprost zwyjœcia PWR uk³adu scalonego UC3715. Pamiêtaj¹c, i¿ (zaniedbuj¹copóŸnienia) wyjœcia PWR i AUX s¹ zawsze wewzajemnej negacji, zaœ uk³ad scalony IR2117 powiela sygna³przenosz¹c go na „p³ywaj¹cy” potencja³, otrzymujemy sterowaniezgodne z nakreœlonym w punkcie 8.1.1 bie¿¹cego artyku³u.Funkcjê dba³oœci o poprawne (szybkie, lecz z kontrolowanymczasem rise- i fall-time) sterowanie kluczami MOS-FET dope³niaj¹ dwójniki z³o¿one z par rezystor-dioda, którenale¿¹ ju¿ do klasyki konstrukcji uk³adów elektronicznych wzakresie uk³adów kluczuj¹cych, jakimi s¹ przetwornice napiêcia.}8 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisowePorady serwisoweJerzy Znamirowski, Ryszard Strzêpek, Jerzy Pora, Wojciech Wiêciorek, Edward Bitner,Henryk Demski, Rajmund WisniewskiOdbiorniki telewizyjneElemis 5510TW odbiorniku okresowo zanika fonia i wizja.W chwili zaniku wizji i fonii, ekran robi siê „mleczny” (bezœniegu). Warto tutaj zauwa¿yæ, ¿e w tym przypadku, ekran œwieciumiarkowanie, a nie jak w przypadku uszkodzenia np.wzmacniaczy wizyjnych, gdzie œwieci on bardzo jasno. Tegotypu objawy wskazywa³y jednoznacznie na uszkodzenie torup.cz. Istotnie, pomiary napiêæ na US501 - TDA 8305, wykaza-³y znacznie zani¿one napiêcie na n.7 uk³adu – by³o oko³o 2.5V,a powinno byæ 11 V. Przyczyn¹ tej usterki, by³y niepewne po-³¹czenia na nó¿kach stabilizatora US506 (LM317).Warto przy okazji skontrolowaæ i ewentualnie poprawiæpo³¹czenia lutowane równie¿ przy US504 i US505, gdy¿ s¹ toczêsto powtarzaj¹ce siê uszkodzenia, daj¹ce bardzo ró¿ne objawy.J.Z.Biazet TC201Niestabilna synchronizacja pozioma.Przyczyn¹ niestabilnej synchronizacji poziomej by³y niepewnekontakty w potencjometrze R206 (47k). Wymiana jego usunê³aca³kowicie wadliw¹ pracê synchronizacji. Identyczne objawyi przyczynê, mo¿na by³o zaobserwowaæ bardzo czêsto wodbiornika o podobnej konstrukcji typu OTVC Helios. J.Z.Daewoo DMQ-2597Po w³¹czeniu do stanu pracy, s³ychaæ jedynie „cykanie" przetwornicy.Pomiary miernikiem wykaza³y zwarcie tranzystora Q402(2SD1886). Przyczyn¹ jego uszkodzenia, by³y ca³kowiciewytopione (utlenione) po³¹czenia rezystorów R412, R413,R414 (wszystkie po 82k/2W), a po³¹czonych ze sob¹ równolegle.Doprowadzaj¹ one napiêcie do transformatora steruj¹cego.Dok³adne oczyszczenie koñcówek rezystorów, ponowneich przylutowanie oraz wymiana uszkodzonego Q402, zakoñczy³aostatecznie naprawê odbiornika.J.Z.4Elemis TC402Ekran ciemny, dŸwiêk prawid³owy.Czasami pokazuje siê bardzo ciemny, pulsuj¹cy obraz, zak³óconypoziomymi liniami. Poniewa¿ po podstawieniu sprawnegomodu³u MD2041 nic siê nie zmieni³o, uwagê skierowanona zasilanie kineskopu. Wszystkie napiêcia sta³e, na p³ytcekineskopu, oraz napiêcie ¿arzenia okaza³y siê prawid³owe. Naw³aœciwy trop, naprowadzi³y dziwne odg³osy dochodz¹ce ztransformatora wysokiego napiêcia (sma¿enie). Okaza³o siêbowiem, ¿e uzwojenie pomiêdzy 10 nó¿k¹ transformatoraTr503 (TVL94), a kabelkiem doprowadzaj¹cym napiêcie dopowielacza posiada przerwê. Pomiêdzy w/w punktami, rezystancjapowinna wynosiæ oko³o 130 omów, a w tym przypadkuwynosi³a kilkanaœcie kilomów. Wymiana transformatoraWN, zakoñczy³a naprawê.Przy okazji chcia³bym podzieliæ siê spostrze¿eniami odnoœnietego typu odbiornika. Mia³em ju¿ kilka przypadków czêstegouszkadzania siê uk³adu US201 (TDA4555), (w tym samymegzemplarzu). Zawsze powodem by³ powielacz wysokiegonapiêcia TPN32, po wymianie którego, uszkodzenia w/w uk³adu ustêpowa³y.J.Z.Sony KV29F2A chassis BE3DNie mo¿na w³¹czyæ do stanu pracy, dioda miga 6 razy.W tym przypadku, przyczyn¹ by³y z³e po³¹czenia lutowanena g³owicy. Przelutowanie wszystkich wyprowadzeñ g³owicy,usunê³o usterkê. Warto tutaj zaznaczyæ, ¿e jest to doœæczêste uszkodzenie w tym chassis.J.Z.Unimor M646 TSO SIESTA 3(A)S³ychaæ jedynie próbkowanie przetwornicy.Pierwszy etap naprawy by³ doœæ typowy – uszkodzenie trafopowielaczaTR602- M12-24. Dobrym zamiennikiem, jesttransformator Diemena HR7223. Po wlutowaniu nowego trafopowielacza,odbiornik w³¹cza siê bez problemów, pojawiasiê dŸwiêk i obraz, ale ekran pulsuje (zmieniaj¹ca siê jasnoœæ),brak jest podstawowych regulacji (kontrast i jasnoœæ), brak jestrównie¿ strojenia programów. Wszystkie te objawy wskazywa³yna uszkodzon¹ pamiêæ lub poprzestawiane „opcje serwisowe”.Istotnie, po wgraniu nowego wsadu do pamiêci, wszystkowróci³o do normy.J.Z.Thomson chassis TX90OTVC odbiera tylko 2 stacje z pasma VHF.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono napiêcia zasilaj¹ceg³owicê w.cz. MM2015, tj.: +5V, +12V, +33V. Przy próbie strojenianapiêcie stroj¹ce wynosi oko³o 2V i nie zmienia siê. Pomiartesterem magistrali I 2 C daje odpowiedŸ – uszkodzony zosta³uk³ad syntezy czêstotliwoœci II06 - SDA3202. R.S.Telefunken PAL Color A540PVNie wchodzi w stan pracy.Przy próbie w³¹czenia w stan pracy wy³¹cza siê do stanuczuwania. Za ka¿dym w³¹czeniem w stan pracy odbywa siê 3-krotna próba wejœcia wysokiego napiêcia kineskopu. Miernikiemrezonansowym uzwojeñ trafopowielacza stwierdzonozwarte zwoje w trafopowielaczu LL53 - AT110/27/07. Przywymianie zastosowano trafopowielacz HR7311 firmy Diemen.R.S.Panasonic TX-28LD2Przy obs³udze nastêpuj¹ pomy³ki funkcji.Te pomy³ki zdarzaj¹ siê przy obs³udze zdalnej, jak i lokalnej.Przyczyn¹ tych zjawisk jest uk³ad pamiêci IC1202 -SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 9

Porady serwisoweM27C100110F1. W pamiêci tej znajduje siê program operacyjnydla procesora zarz¹dzaj¹cego IC1201 CCU30001-05.R.S.Curtis 21M1VTNie w³¹cza siê w stan pracy.Przy próbie w³¹czenia pomierzono napiêcia wychodz¹ce zprzetwornicy. Wszystkie napiêcia by³y obecne o wartoœci nominalnej,oprócz napiêcia +5V. Napiêcie to jest otrzymywanena wypr.6 IC703 - TDA8137. Obci¹¿enie na ga³êzi +5V niewykazywa³o przeci¹¿enia ani zwarcia. Dopiero wymiana uk³aduIC703 da³a napiêcie +5V. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe 117V na „+” C726 - 100µF/160V. R.S.Schneider chassis TV9.1Kolorowe plamy na obrazie.Kolorowe plamy na obrazie oznaczaj¹, ¿e nie dzia³a uk³adrozmagnesowania kineskopu. Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ceelementy: triak Q101 - BT137B i rezystor R104 - 330R.Elementy te znajduj¹ siê w uk³adzie zasilania cewek rozmagnesowuj¹cychkineskopu.R.S.Sanyo C21EF13EXBrak fonii.Przy próbie regulacji fonii widaæ na ekranie linijkê OSD,ale fonii nie s³uchaæ. Uszkodzony zosta³ uk³ad fonii m.cz IC171- AN5265. R.S.Samsung PS42D4SKX chassis D65C(P)(plazma)K³opoty z foni¹.Fonia pojawia siê i znika. S¹ tak¿e k³opoty z regulacj¹ fonii(nie dzia³aj¹ przyciski [ Góra ]/[Dó³]. Przylutowanie wyprowadzeñuk³adu procesora zarz¹dzaj¹cego IC907 -SDA6001-B12 (128 nó¿ek) usuwa tê usterkê. R.S.Telestar chassis PT90AUsuniêcie blokady rodzicielskiej.Je¿eli has³o zapomniane, jak najszybciej nale¿y wpisaæ sekwencjecyfr 2, 3, 0, 8, 6. Daje to dla funkcji „Unieruchomienie”stan wy³¹czony. Nastêpnie poprzez kod: 1, 2, 3, 4 mo¿nausun¹æ blokadê rodzicielsk¹.R.S.Panasonic TX-25AD1PBrak oznak pracy.Pomiary wykazuj¹ brak napiêcia +5V w stanie czuwania.Przyczyn¹ braku napiêcia +5V jest transformator sieciowyT1201, który zasila uk³ad napiêcia +5V. Poniewa¿ nie mo¿nazdobyæ oryginalnego transformatora, zastosowano transformatorsieciowy TS2/15 firmy ZATRA.R.S.Panasonic chassis Z7Brak obrazu.Stwierdzono, ¿e brak obrazu jest spowodowany brakiemwysokiego napiêcia kineskopu. W trakcie w³¹czania odbiornikado pracy s³ychaæ „pisk” przeci¹¿onej przetwornicy. Test trafopowielaczaT552 daje odpowiedŸ dlaczego tak siê dzieje.Uszkodzenie dotyczy czêœci wysokonapiêciowej trafopowielaczaT552 - ZTFK33005A. Przy wymianie zastosowano zamienniez powodzeniem trafopowielacz HR8327 firmy Diemen.R.S.Thomson 29DF400 chassis ICC20Obraz œwieci na czerwono z powrotami.Podczas tego efektu na ekranie OTVC, dioda LED sygnalizujekod b³êdu “26”. Oznacza to, ¿e w OTVC nie mo¿na uzyskaæbalansu bieli obrazu. Do wymiany jest kineskop. R.S.Syriusz TC502Nie startuje przetwornica.Pomiar napiêcia zasilaj¹cego sterownik przetwornicyUS502 - TDA4600 daje wynik +9.5V zamiast 12V. Napiêciena tranzystorze kluczuj¹cym T501 - BU208A wynosi 309Vwzglêdem wypr. “-” kondensatora C524. Przyczyn¹ braku startuprzetwornicy s¹: rezystor R519 - 27R/0.25W (przerwa) i tranzystorT501 - BU208A (uszkodzone z³¹cze B-E). Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie g³ówne +142V na biegunie “+”kondesnatora C350 - 47µF/250V.R.S.Trilux TAP2101Brak odchylania pionowego.Na skutek uszkodzenia trafopowielacza T802 uszkodzeniuuleg³y elementy uk³adu odchylania pionowego. S¹ to: uk³adscalony IC701 - TDA3653B, dioda D701 - 1N4007, R712 -4.7R/2W oraz R813 - 1R/0.5W. Regulacje wymiarów obrazuw pionie odbywaj¹ siê za pomoc¹ potencjometrów: R708 - 2.2ki R707 - 470R.R.S.Telestar 9155Ekran œwieci na bia³o z powrotami.Najpierw sprawdzono napiêcie zasilaj¹ce wzmacniacz wizji– by³o prawid³owe. Natomiast pomiar napiêcia na katodachkineskopu da³ wynik oko³o 15V. Przyczyn¹ tego stanu jestuszkodzenie rezystora R213 - 47R/0.25W. Znajduje siê on wzasilaniu wzmacniacza wizji I201 - TDA6103Q. R.S.Daewoo chassis CP185Brak odbioru stacji TV, ekran œwieci.Przyczyn¹ braku odbioru stacji TV jest g³owica w.cz. U100- DT5-BF180. Po wymianie g³owicy w.cz. nale¿y wejœæ w trybserwisowy i dokonaæ ustawienia opcji zwi¹zanej z wyboremg³owicy.R.S.Grundig CUC2030Brak oznak pracy.Na przewodach zasilaj¹cych mostek prostowniczy D60023panuje zwarcie. Spalony jest bezpiecznik sieciowy SI62501 -2.5A. Przyczyn¹ uszkodzenia bezpiecznika okaza³ siê kondensatorfiltru sieciowego C62505 - 100nF/250V~ (przebicie i odkszta³conaobudowa).R.S.10 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisoweLG 32LX2R chassis ML051A (LCD)Brak obrazu.Test magistrali I 2 C wykazuje uszkodzenie uk³adu HudsonFLI8125. W uk³adzie tym nastêpuje przekszta³cenie analogowegosygna³u wideo na 24-bitowy sygna³ cyfrowy mog¹cy sterowaæekranem LCD.R.S.Hitachi CMT2919Brak odchylania pionowego.Przyczyn¹ braku odchylania pionowego jest kondensatorelektrolityczny C616 - 2200µF/25V (prawie ca³kowita utratapojemnoœci). Kondensator ten ³¹czy uk³ad odchylania pionowegoz cewkami V.R.S.Sanyo C25EG97EE chassis EC3-ABrak startu przetwornicy.Po w³¹czeniu do sieci brak jakichkolwiek napiêæ wyjœciowychz przetwornicy. Przyczyna tego stanu le¿y w rezystorzeR320 - 120k/0.5W (przerwa). Znajduje siê on w uk³adzie startowymprzetwornicy.R.S.Philips chassis MG2.1Brak wysokiego napiêcia.W wyniku oglêdzin p³yty z uk³adami zasilania i odchylania,w rejonach uk³adów odchylania poziomego stwierdzonoprzebity kondensator 2418 - 1.5nF/2kV. To z kolei spowodowa³ozwarcie impulsów H do masy, które steruj¹ trafopowielaczem.Kondensator ten jest pod³¹czony równolegle do tranzystora7421 - BU508A. Jest wskazane, aby ten kondensatorby³ na napiêcie 3kV.R.S.Daewoo DMQ2072TXT chassis CP330Trudnoœci z w³¹czeniem do pracy.Przy próbie w³¹czenia s³ychaæ stukanie przekaŸnika S801i po kilku sekundach OTVC wraca do stanu czuwania. Przyczyn¹tego stanu s¹ kondensatory elektrolityczne (znaczna utratapojemnoœci): C817 - 330µF/25V, C815 - 1µF/63V. Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +103V w punkcieTP6.R.S.SEG chassis 11AK41Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Pomiary oscyloskopem wskazuj¹ brak przebiegu steruj¹cegoHDRV na bramce tranzystora steruj¹cego stopniem koñcowymodchylania poziomego Q201 - STP20NED6FLP. Nawyprowadzeniu 8 procesora RGB i odchylania IC005 - DDP-3310B s¹ obecne impulsy HOUT. Uszkodzony zosta³ tranzystorQ013 - BC548C, który znajduje siê na drodze miêdzyIC005 a Q201.R.S.Akai Gusetin SP55A1Usuniêcie trybu hotelowego.W celu usuniêcia trybu hotelowego nale¿y na pilocie przycisn¹ækolejno nastêpuj¹ce przyciski: [ MUTE], [ Ideal ],[OK].R.S.Panasonic chassis Alfa 2Brak odchylania pionowego.Ekran OTVC œwieci. Przy podniesieniu US2 kineskopuœwieci pozioma linia na œrodku. Uszkodzony zosta³ uk³ad IC451- TDA3654. Wymieniono tak¿e kondensator C455 - 100µF/35V. Regulacja wymiaru obrazu w pionie odbywa siê za pomoc¹R405 - 200k.R.S.Samsung chassis KS1ABrak oznak pracy.Uszkodzony zosta³ bezpiecznik sieciowy FP801S - 4A. Powymianie bezpiecznika i w³¹czeniu do sieci energetycznej nastêpujeponowne uszkodzenie bezpiecznika. Przyczyn¹ tegostanu jest warystor VX801S - SVC7510 (10A, 750V). R.S.JVC C-2080MBrak odchylania pionowego.Przyczyn¹ braku odchylania V jest kondensator elektrolitycznyC408 - 2200µF/25V (posiada³ 20% nominalnej pojemnoœci).Po naprawie, je¿eli zachodzi taka potrzeba mo¿na wyregulowaæwysokoœæ obrazu potencjometrem R403 - 200R. R.S.LG chassis MC-036ABrak wysokiego napiêcia kineskopu.Pomiary oscyloskopem wskazuj¹ brak sterowania baza tranzystoraQ402 - 2SC5905 (stopieñ koñcowy odchylania H).Uszkodzony zosta³ transformator impulsowy T401 -6170VC0002A.R.S.Grundig STF72-1002/7Brak oznak pracy.Przy w³¹czeniu zasilania sieci nie pracuje przetwornica.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: tranzystor Q613 -ST1802HI (U CEmaks. = 1500V, I Cmaks. = 7A, P totmaks. = 54W), Q612- 2SC3807, bezpiecznik F601 - 3.15A. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie systemowe +110V na “+” C360 - 47µF/160V. Podczas naprawy korzystano ze schematu OTVC Tauras,Technika 2122T chassis TV2K-TXT wydanego przez „SE”w „DW” do „SE” 3/2005.R.S.Daewoo chassis CP650Uszkadzanie siê uk³adu I301 - TDA8358J.Podczas w³¹czenia do pracy nastêpuje uszkodzenie uk³aduodchylania pionowego I301. Sprawdzono warunki zasilania isterowania tego uk³adu. Nie znaleziono ¿adnych uszkodzonychelementów. Przyczyna le¿y w cewkach odchylania pionowegokineskopu A66QFZ893X001N. Symbol cewek: SCD29101VX.Po naprawie jest potrzeba regulacji obrazu w pionie, a to mo¿nazrealizowaæ wchodz¹c w tryb serwisowy. Mamy tu do czynieniaz kineskopem typu “Slim” o k¹cie odchylenia 130°. R.S.Samsung CW-28C7H6 chassis KS3APrzypadkowe zaniki obrazu.Przyczyn¹ tego zjawiska jest „zimne lutowanie” wypr.1 trafopowielaczaT444S - FUJ-29B001.R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 11

Porady serwisoweNeptun M845TS Siesta 2Ciemny ekran.Mimo, ¿e jest ciemny ekran widaæ, ¿e kineskop siê ¿arzy,czyli uk³ad odchylania poziomego pracuje. Zwiêkszenie napiêciaUs2 powoduje pojawienie siê u góry ekranu poziomejjasnej linii. Oczywiste jest, ¿e nie pracuje uk³ad odchylaniapionowego (nie s³ychaæ te¿ charakterystycznego „terkotu”). Wtych odbiornikach uk³ad pionowy nie jest zbudowany na uk³adziescalonym, lecz na tyrystorze ESM740 (TH551). Wartodok³adnie obejrzeæ luty przy nó¿kach tego tyrystora, bo zdarzaj¹siê po latach eksploatacji zimne luty. Faktycznie w naprawianymtelewizorze one wyst¹pi³y, dok³adnie przelutowanoje i pojawi³ siê obraz. Konieczna by³a jeszcze korekcjawysokoœci V (R589), centrowanie V (R584) i naprawa na tymzosta³a zakoñczona.Ciemny ekran.Widaæ by³o ¿arzenie kineskopu i „terkot” stopnia ramki.Zwiêkszono napiêcie Us2 i zaobserwowano lekkie œwiecenieekranu na niebiesko oraz jasne powroty (treœci obrazu nie by³o).Przyst¹piono do pomiarów na p³ytce kineskopu (UMK2040-2) i tu stwierdzono szereg nieprawid³owoœci. Na katodach kineskopuby³o pe³ne napiêcie zasilaj¹ce stopieñ wzmacniaczawizji (powinny zawieraæ siê w granicach od 70V do 90V).Równie¿ na nó¿kach gniazda G353 napiêcia nie by³y prawid³owei tak: n.6 (RED) +6.25V, n.5(GREEN) +1.18V i n.4(BLUE) +1.20V (powinny oscylowaæ oko³o +5.5V). Uszkodzeniemog³o byæ m.in. na p³ytce kineskopu, wiêc sprawdzonotranzystory i diody, ale by³y dobre. Przyjrzano siê dok³adniedrukowi i znaleziono uszkodzenie – s³abo widoczne pêkniêcieœcie¿ki drukowanej miêdzy R407 a baz¹ tranzystora T402(BF869). Po usuniêciu pêkniêcia odbiornik pracowa³ prawid³owoi naprawa na tym zosta³a zakoñczona.J.P.Elemis Westa TC201Nieczynny.Pocz¹tkowo odbiornik wy³¹cza³ siê na chwilê w ró¿nychodstêpach czasu, ale na tak krótki czas, ¿e nie by³o mo¿liwezlokalizowanie usterki. Mo¿liwoœæ ta nast¹pi³a w chwili, kiedywy³¹czenia by³y na tyle d³ugie (wyœwietlacz sygnalizowa³wtedy stan czuwania). Okaza³o siê, ¿e na kondensatorze C520(200µF/350V) nie by³o sta³ego napiêcia. Dalsze pomiary wykaza³yrównie¿ brak napiêcia zmiennego na diodach mostkaprostowniczego. Uszkodzenie to powodowa³ przekaŸnikPK801 (RM81z/5V) i po jego wymianie odbiornik pracowa³prawid³owo.Nieczynny.Objaw uszkodzenia pocz¹tkowo by³ podobny do podanegowy¿ej, z tym ¿e nastêpowa³o migotanie obrazu po³¹czoneze stukaniem w g³oœniku. Zlokalizowanie uszkodzenia by³odopiero mo¿liwe po przepaleniu siê bezpiecznika B501 (2.5A).Oglêdziny elementów potencjalnie winnych przepalenia bezpiecznikawykaza³y pêkniêcie obudowy kondensatora przeciwzak³óceniowegoC513 (0.22µF + 2.2nF +2.2nF). Po wymianiena nowy odbiornik pracowa³ prawid³owo i okaza³o siê, ¿e tenkondensator powodowa³ objawy podane wy¿ej.Niew³aœciwe kolory.Uszkodzenie polega na dominacji koloru czerwonego, podejrzanymjest zarówno modu³ wizji MW2040/2 i modu³ dekoderaMD2041/4. Poszukiwania rozpoczêto od oglêdzin lutów,gdy¿ i takie siê trafiaj¹. Nastêpnie przyst¹piono do pomiarównapiêæ i stwierdzono ju¿ niew³aœciwe na katodach kineskopu,a nastêpnie na z³¹czu G201. Niew³aœciwe napiêciaby³y na n.2 (+0.3V) i n.3 (+2.4V) uk³adu scalonego US202(TDA3505). Dalsze pomiary wykaza³y bardzo ma³¹ rezystancjên.2 do masy. Do nó¿ki tej do³¹czony jest kondensator C251(470pF) i po jego odlutowaniu rezystancja by³a prawid³owa.Uszkodzonym by³ ten kondensator (na szczêœcie nie uk³ad scalonyUS202 – co te¿ siê zdarza). Po wstawieniu nowego pojawi³ysiê w³aœciwe kolory, dokonano jeszcze nieznacznej regulacjibalansu bieli rezystorami nastawnymi R405 oraz R425(na p³ytce kineskopu MW2040/2) i na tym naprawa zosta³azakoñczona.Poni¿ej podano napiêcia sta³e na wyprowadzeniach uk³aduscalonego TDA3505 (mog¹ siê przydaæ – brak ich na schemacie),na wejœcie antenowe podany zosta³ sygna³ telewizyjny PAL:n.1 = 4.4V n.8 = 7.5V n.15 = 2.7V n.22 = 5.8Vn.2 = 5.6V n.9 = 7.4V n.16 = 2.5V n.23 = 6.1Vn.3 = 4.4V n.10 = 1.4V n.17 = 4.1V n.24 = 0Vn.4 = 5.7V n.11 = 0V n.18 = 4.1V n.25 = 5.4Vn.5 = 4.5V n.12 = 4.3V n.19 = 3.1V n.26 = 5.4Vn.6 = 11.8V n.13 = 4.2V n.20 = 2.0V n.27 = 3.2Vn.7 = 7.5V n.14 = 4.3V n.21 = 8.1V n.28 = 5.7VInformacje serwisowe.Przetwornica wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod: D507 = +203.0V, D508 = +119.3V, D509 = +24.9V,D510 = +24.1V i D511 = +16.6V.Napiêcia na US601 (TDA4600-2) mierzone w stosunku domasy gor¹cej (brak ich na schemacie): n.1 = +4.2V, n.2 = +0.2V,n.3 = +2.1V, n.4 = +2.2V, n.5 = +7.1V, n.6 = 0V, n.7 = +1.8, n.8= +1.8V i n.9 = 13.2.Powy¿sze napiêcia dotycz¹ stanu pracy, gdy¿ w stanie czuwaniaprzetwornica jest od³¹czona od zasilania sieci przez stykiprzekaŸnika.Napiêcia sta³e na tranzystorach modu³u ZG2031:· T801: E = +5.0V (+5.0V), B = +4.3V (+4.8V), K = +4.9V(0V),· T802: E = 0V (0V), B = +0.7V (0V), K = +0.1V (+12.7V).Uwaga: Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania J.P.Daewoo K20C5GTS chassis CP-185GNieczynny, nie œwieci dioda LED.Uszkodzenie dosyæ banalne, przepalony bezpiecznik sieciowyF801 (T4A). Pomiary wykaza³y zwarcie jednej z diodw mostku prostowniczym D801-D804. Po wymianie diody odbiornikpracuje prawid³owo i na tym naprawa zosta³a zakoñczona.Uwaga: Dosyæ istotna rada dla serwisanta naprawiaj¹cegoopisywany odbiornik u klienta. W konkretnym egzemplarzu(nie wiadomo czy we wszystkich telewizorach z tym chassis)zastosowano bezpiecznik lutowany w druku o ma³ym rozstawiewyprowadzeñ. Je¿eli siê takowego przy sobie nie posiada(a na ogó³ tak bywa), trzeba wlutowaæ (na krótkie przewody)zwyk³y bezpiecznik. Dobrze jest mieæ przy sobie gniazdobezpiecznikowe na zwyk³e bezpieczniki, gdy¿ na p³yciedrukowanej p³yty bazowej s¹ otwory na jego wlutowanie.12 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisoweInformacje serwisowe.Przetwornica wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta³e mierzonena katodach diod: D807 = +124.3V (+102.3V), D808 =+44.3V (34.1V), D809 = +14.7V i D810 = +12.7V (8.0V).Uwaga: Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.J.P.Telestar Lira515Brak dŸwiêku.Uszkodzenie po burzy. Niekiedy pojawia siê fonia, lecz brakregulacji si³y g³osu. Brak fonii z euroz³¹cza. Uszkodzony okaza³siê STV2248H. Z braku oryginalnego scalaka zamontowa-³em STV2246H. Po wymianie uszkodzonego uk³adu scalonegoodbiornik dzia³a poprawnie.W.W.Royal-Lux TV5599TXTNie dzia³a.Niekiedy po w³¹czeniu dzia³a prawid³owo. Przyczyn¹ jestz³a praca przetwornicy, która nie zawsze chce prawid³owo podj¹æpracê. Uszkodzenie by³o spowodowane przerw¹ przy kondensatorzeC614 - 100nF/100V.W.W.Bush DVD142 chassis 11AK46Przestrojenie fonii.TV przywieziony z Wielkiej Brytanii. Mimo fali powierzchniowej,która wed³ug not katalogowych przenosi tylko 6MHz,zmiana w trybie serwisowym opcji powoduje prawid³owe dzia-³anie w systemie DK.W.W.Curtis 28M2VTNie dzia³a.Nie pracuje przetwornica. Uszkodzonym okaza³ siê rezystorR713 - 820k.W.W.Sharp 70CS-03S chassis CSNie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ efekt podobny do próbkowania przetwornicy,pojawiaj¹ siê napiêcia, lecz odbiornik nie daje siêuruchomiæ. Przyczyn¹ okaza³ siê uszkodzony tranzystor Q704– BC338/40. Po jego wymianie TV dzia³a prawid³owo. Pilotoryginalny RRMCG 1032BMSA.W.W.Daewoo DTK29U3K-100D chassis CP850FSNie dzia³a, s³ychaæ próbkowanie przetwornicy.Uszkodzony tranzystor Q401 - ST2310DHI (jako zamiennikzastosowa³em BUH515). Pomiary wykaza³y te¿ utratê pojemnoœcikondensatora C411 - 3.3µF/160V.Po wymianie uszkodzonych elementów i dok³adnym przylutowaniup³yty w okolicach uk³adów odchylania poziomego,odbiornik dzia³a prawid³owo.W.W.Thomson 29DX1724 chassis ITC008Brak obrazu.Ekran œwieci, brak odbioru jakiegokolwiek programu. Zinformacji w³aœciciela wynika³o, ¿e ju¿ wczeœniej sporadyczniezanika³ obraz. Pomiary wykaza³y brak napiêcia +5V nag³owicy w.cz. CTF5560. Przyczyn¹ okaza³a siê dioda (pomiarymiernikiem wykazywa³y, ¿e jest sprawna), przez któr¹ podawanejest napiêcie na stabilizator +5V IP031. PilotRC111TA1G.W.W.Grundig 55-2556CTI chassis CUC2500Brak obrazu.Po w³¹czeniu odbiornika ekran œwieci jasno z wyraŸnymipowrotami (efekt bardzo podobny do braku zasilania wzmacniaczywizji), brak dŸwiêku. Przyczyn¹ by³ brak napiêcia +B –przerwa przy uk³adzie stabilizatora.W.W.JVC AV-28KM3SN chassis 11AK37Nie dzia³a.Po w³¹czeniu widaæ reakcjê diody LED na pilota, lecz odbiorniksiê nie w³¹cza. Pomiary wykaza³y, ¿e nie startuje generatorimpulsów H. Podstawienie uk³adu scalonego STV2248C nieprzynosi rezultatu. Dopiero dok³adne pomiary wykaza³y uszkodzonyrezystor SMD 2.2k przy n.40 tego uk³adu. W.W.Condor CTV5103Nie dzia³a.Przetwornica pracuje poprawnie. Uszkodzony rezystorR624 - 180k w uk³adzie za³¹czania napiêcia U syst . Po jego wymianieodbiornik pracuje prawid³owo.W.W.HCM TV7102Nie dzia³a.Po za³¹czeniu s³ychaæ, ¿e odbiornik chce podj¹æ pracê, poczym siê wy³¹cza. Przyczyn¹ by³ uszkodzony uk³ad wzmacniaczywizji na PK IC501 - STV5112. Po jego wymianie odbiornikstartuje, lecz brak obrazu, dŸwiêk prawid³owy.Brak wizji.DŸwiêk prawid³owy, uk³ady odchylania pracuj¹. Stwierdzonobrak sygna³ów RGB na PK. Podejrzenie pad³o na uk³adscalony IC003 - STV2246H, po jego wymianie (jako zamiennikzastosowa³em STV2246C) sygna³y RGB siê pojawi³y lecznadal by³o brak obrazu.Brak obrazu, dŸwiêk prawid³owy.Pomiary wykaza³y, ¿e sygna³y RGB docieraj¹ na PK, lecznie s¹ wzmacniane w uk³adzie IC501 - STV5112. Uszkodzoneokaza³y siê rezystory we wszystkich trzech torach: R507, R508i R509 – wszystkie 82k. Przy naprawie korzysta³em ze schematuProvision TV4K.W.W.Royal-Star 28NXT07S chassis S99Nie dzia³a.Przy naprawie korzysta³em ze schematu Beko chassis 14.2DS28. Usterka w przetwornicy, lawinowe uszkodzenie: tranzystor2SK2545 (zam. 2SK1118), uk³ad IC601 - MC44608P40oraz spalony R617 - 47R, zwarty transoptor PH601 - PC123,bezpiecznik. Uszkodzenie tych elementów wskazywa³o naprzepiêcie w sieci najprawdopodobniej od wy³adowania atmosferycznego.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 13

Porady serwisowePo wymianie uszkodzonych czêœci i w³¹czeniu odbiornikaprzetwornica nie osi¹ga prawid³owych napiêæ, uszkodzona jeszczeokaza³a siê dioda ZD602 - TL431. Po jej wymianie przetwornicawystartowa³a prawid³owo, ale zamiast 3.3V by³o ok.6V. Na szczêœcie szybka reakcja uratowa³a procesor i pamiêæ.Przyczyn¹ zawy¿onego napiêcia 3.3V by³ uszkodzony IC604- LM317.Przy lawinowych uszkodzeniach zasilaczy, od tej pory od³¹czamzasilania uk³adów procesorowych zanim nie doprowadzêdo nale¿ytego dzia³ania wszystkich czêœci zasilacza.W.W.Magnum TV5510VTNie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ jakby przeci¹¿on¹ prac¹ przetwornicê.Dok³adne pomiary nie wykaza³y zwaræ po wtórnej stronie przetwornicy,ale zni¿one napiêcie na kondensatorze C5 - 100µF/400V.Po jego wymianie odbiornik dzia³a prawid³owo. W.W.Sharp 63CS-03S chassis CSPo w³¹czeniu s³ychaæ silne szumy/trzaski/ w jednym z kana³ów.Naginanie p³yty powoduje ich zanikanie b¹dŸ silniejszezak³ócenia. Przyczyn¹ by³y przerwy przy kondensatorach SMDC331 i C332.W.W.Sony KV-2092MR chassis XE4Odbiornik nie dzia³a.Pierwsze pomiary i mamy zwarty tranzystor w zasilaczuimpulsowym Q601 - 2SC3679 (BU508A), przepalony bezpiecznikF602 2A, zwarty koñcowy tranzystor odchylania poziomegoQ802 - 2SD1398 (BU508D). Po wymianie tych elementóws³ychaæ charakterystyczne „œwierszczenie” w odbiorniku.Dymi siê rezystor R857 (n. ABL). WyraŸnie jest to przeci¹¿eniewystêpuj¹ce w bloku H. Na trafopowielaczu 1-439-363-11, wystêpuj¹ nieokreœlone przebiegi-oscylacje. Test rezonansowy,jak i dynamiczny wymontowanego trafopowielaczanie wykazuje wady. Cewki odchylania, sprawne. Test zasilaczaimpulsowego na ¿arówkê potwierdza tylko prawid³owoœænapiêcia +B = 115V. Dopiero pomiar opornoœci trafopowielaczamiêdzy sond¹ WN, a 3, 4 i 5 n., wykazuje opornoœæ rzêdu1k. Uszkodzone-zwarte s¹ diody WN w trafopowielaczu. Zastosowanozamiennik HR7403.E.B.Sony KV-M 2531K chassis AE1CNie mo¿na w³¹czyæ.Po zaniku napiêcia sieci, nie mo¿na w³¹czyæ odbiornika wstan pracy – nie œwieci dioda standby. Gdy po kolejnych próbachw³¹czania start odbiornika siê powiedzie, wystêpuje strza³wysokiego napiêcia i pojawia siê cienka pozioma linia. Foniajest normalna, a na linii widaæ treœæ obrazu. Trafopowielacz,sprawny. W pierwszej kolejnoœci nale¿y wymieniæ po pierwotnejstronie zasilacza impulsowego C611 - 47µF/50V, C617 -100µF/50V oraz C220µF/35V. Teraz ju¿ odbiornik w³¹cza siêbez problemu, nie strzela, ale nadal brak odchylania V. Nale¿ywymieniæ jeszcze uk³ad wykonawczy ramki TDA8170.Uwaga: Przed jego wymian¹ koniecznie sprawdziæ kondensatorC532 - 100µF/50V pracuj¹cy w jego aplikacji i w przypadkuspadku jego parametrów, wymieniæ w pierwszej kolejnoœci.Unikniemy natychmiastowego uszkodzenia nowowstawionego TDA8170.E.B.Waltham WT551Nie mo¿na w³¹czyæ pilotem.Wy³¹czenie odbiornika przy pomocy pilota, nie sprawiaproblemu. Odbiornik z du¿¹ trudnoœci¹ mo¿na w³¹czyæ tylkoprzy pomocy wy³¹cznika sieciowego. Pomiary na module sterowania,wykazuj¹ zbyt ma³e napiêcia na uk³adzie scalonymIC5 - GL7805. Wejœcie +4V, wyœcie +2.9V. Norma to +7/+5V.Za taki stan rzeczy odpowiada kondensator zamontowany nap³ycie zasilacza impulsowego C30 - 4.7µF/25V. Ten straci³ pojemnoœæ.Na jego plusie powinno byæ ok. +11V, bez ¿adnychoscylacji.E.B.Grundig T55-440 OIRT chassis CUC4400Poziome strzêpienie obrazu.W czasie usterki zanika i pojawia siê kolor. Raster ulegaokresowym zawê¿eniom (pulsuje). W innym odbiorniku widocznes¹ zak³ócenia charakterystyczne dla iskrzenia w blokuH. Na trafopowielaczu 29201.028.01 nie stwierdzono ¿adnychzak³óceñ w przebiegach. By³y czyste i jak najbardziej prawid³owe.W tym przypadku w zasadzie nale¿y wymieniæ trafopowielacz,ale istnieje metoda jego naprawy. Nale¿y zwolniæna trafopowielaczu nakrêtkê kontruj¹c¹ przewód wysokiegonapiêcia. Wyj¹æ przewód WN z trafopowielacza. Powinna byæwidoczna korozja zielonego koloru na koñcu przewodu. Tênale¿y dok³adnie oczyœciæ i ponownie zamontowaæ przewódw odwrotnej kolejnoœci. Zak³ócenia zanikn¹ z ca³¹ pewnoœci¹.E.B.Grundig ST1772 TOP/LOG chassis CUC6365Brak odchylania pionowego.Przed uszkodzeniem zasadniczym, klient doraŸnie usuwa³usterkê przez dzia³anie udarowe. W koñcu cienka pozioma liniazosta³a na sta³e. Uk³ad scalony IC430 - TDA8350Q 5Ywymaga³ odœwie¿enia po³¹czeñ. Odœwie¿enie nie przywróci³odzia³ania odbiornika. Na n.4 uk³adu scalonego IC430 jest prawid³owenapiêcie +16V. Na n. 8 równie¿ prawid³owe napiêcie+45V. Uk³ad IC430 do wymiany. Po wymianie uk³adu, wymaganajest regulacja geometrii w trybie serwisowym. Do trybuserwisowego wchodzimy przez menu podrêczne z okienka“Sonderfunktionen”, typowym pilotem. Kod wejœcia w trybserwisowy to 8500. Przy pomocy regulacji nie mo¿na ca³kowiciewyregulowaæ prawid³owej geometrii i prawid³owych rozmiarówobrazu - te s¹ nieznacznie za du¿e lub posiadaj¹ zniekszta³ceniaE/W. W³aœciwie to obraz jest za szeroki. Z wysokoœci¹nie ma problemu i mo¿na j¹ dowolnie regulowaæ. Sprawdzonowszystkie elementy w bloku odchylania H. Nie wykazywa³ywady. Byæ mo¿e wynika to z zastosowania uk³aduTDA8350Q bez dodatkowego oznakowania. Je¿eli nie pomo-¿e wymiana diody Zenera D334 - C33/1W w obwodzie O/W(ta mo¿e mieæ up³ywnoœæ w kierunku zaporowym), to czêœciowomo¿na zmniejszyæ szerokoœæ przez niewielkie wykrêcenierdzenia cewki korekcji L511, ale nie nale¿y wykrêcaæ tego rdzeniaponad miarê. Grozi to bardzo szybkim przegrzaniem, a wkonsekwencji spaleniem tej cewki. Ponadto doœæ mocne nagrzewaniesiê radiatora, na którym jest zamontowany IC43014 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisowejest zjawiskiem normalnym. Ten jest po prostu za ma³y, a zamontowanychna nim elementów, wymagaj¹cych ch³odzeniajest doœæ du¿o.E.B.Funai TV2000A Mk6Brak startu i standby.Wstêpne pomiary wykazuj¹ zwarcie diody zabezpieczaj¹cejD245 - R2M, po wtórnej stronie zasilacza impulsowego.Wszystkie elementy zasilacza sprawne. W tym przypadku nale¿ybezwzglêdnie poprawiæ wypracowane termicznie po³¹czeniaprzy tranzystorze Q504 i rezystorze R513 oraz sprawdziæ(ustawiæ) napiêcie +B, które powinno wynosiæ nie wiêcejjak +112V. Gdy to napiêcie jest niestabilne w czasie, a szczególniepo w³¹czeniu wych³odzonego odbiornika, nale¿y wspomnianytranzystor wymieniæ na nowy. Zwykle skutkuje to ponownymuszkodzeniem diody R2M. W tym ostatnim przypadku,pomiary tego tranzystora wykazuj¹ niestabilny wzrost opornoœciprzewodzenia miêdzy baz¹ a kolektorem. Bardzo dobrymzamiennikiem tego tranzystora jest tranzystor BD136. E.B.Philips 21PT1542/58 chassis L6.1 AAOdbiornik chwilê od w³¹czenia, wy³¹cza siê.Po samoczynnym wy³¹czeniu odbiornika dioda standbyœwieci. Zasilacz impulsowy produkuje prawid³owe napiêciawyjœciowe. Uszkodzenie nale¿y do kategorii trudne. Pomiarywykazuj¹, ¿e zanika praca odchylania H. Na n.37 uk³aduTDA8362, wystêpuj¹ prawid³owe impulsy H (5V). Równie¿prawid³owe (1V) wystêpuj¹ na n.2 transoptora 7420 - CNX82A(strona LED). Nie ma ich ju¿ na n. 4 i 5 tego transoptora –czyli wewnêtrzny tranzystor nie pracuje. Wówczas napiêciesta³e na n. 5 wynosi ok. +40V (powinno byæ +6V). Test wymontowanegotransoptora, wykazuje tylko chwilowe i prawid³owezadzia³anie wewnêtrznego tranzystora wyjœciowego,oczywiœcie po podaniu zasilania o odpowiedniej polaryzacjina diodê LED. Pr¹d diody nie powinien byæ wiêkszy od 20mA.W tym przypadku uszkodzony jest transoptor. Przy brakuorygina³u mo¿na wstawiæ transoptor o symbolu PC817. Jest tooczywiœcie ostatecznoœæ, gdy nie mamy wyboru. Ten z koniecznoœcimusi byæ zamontowany ukoœnie. Przed zamontowaniemnale¿y tylko uzgodniæ, przy pomocy pomiarów, z której stronywystêpuje LED. Reszta pasuje do otworów w p³ycie bazowejbez ¿adnych przeróbek.E.B.Sony KV-25C1K chassis BE3DPojawia siê fonia, ale ekran nie œwieci.W³¹czony odbiornik pracuje, ale wizja pojawia siê dopieropo czasie kilkunastu minut. Po chwili ekran jest ponownie ciemnyi tak na zmianê. Pomiary niczego nie wnosz¹. To kineskoputraci³ zdolnoœæ emisyjn¹. Sposobem na przed³u¿enie jego pracyjest zbocznikowanie rezystora ¿arzenia R472 - 1.25R napycie kineskopowej rezystorem o tej samej wartoœci oraz niewielkiepodniesienie napiêcia S2 (o ile nie pojawi¹ siê liniepowrotów).E.B.Brandt 51100M chassis TX807Cyklicznie pulsuje dioda standby.Odbiornik usi³uje wystartowaæ, ale nie jest w stanie. W taktpulsacji LED, napiêcie +11.6 (L)P roœnie do wartoœci ok. +14V,a nastêpnie gwa³townie spada do ok. +5V. Wymiana tranzystoraTL03 BC327, nic nie daje. Szczegó³owe pomiary tak¿enic. Nie startuje generator H – a powinien! Wygl¹da to tak,jakby pr¹d rozruchowy dostarczany do uk³adu scalonegoTDA8842 by³ zbyt ma³y. Przypuszczalnie czêœciowo uszkodzonyjest ten uk³ad. Podanie napiêcia zewnêtrznego na punkt(L)P o wartoœci +12V, skutkuje startem i poprawn¹ prac¹ odbiornika.Sposobem na naprawê, mo¿e nie najlepszym, ale doœætanim oraz skutecznym jest wmontowanie dodatkowego rezystorao wartoœci 39 - 47R/6W w otworki na p³ycie bazowejoznaczone jako JL11 i UR. Ten rezystor podaje bezpoœredniepr¹dowe zasilanie na punkt (L)P z ga³êzi zasilacza impulsowegoo napiêciu ok. +20V. Po starcie odbiornika pr¹d tegorezystora spada, a w³aœciwe napiêcie +11.6V jest ju¿ produkowaneprzez trafopowielacz, a dok³adnie przez jego koñcówkê10 i diodê DL15 RPG10G. E.B.Philips chassis EM2E AAWy³¹cza siê do trybu standby.W³¹czenie telewizora w tryb standby odbywa siê bez jakichkolwiekproblemów. Po w³¹czeniu w tryb pracy s³ychaærozpoczêcie „wchodzenia” wysokiego napiêcia i w tym momencieodbiornik prze³¹cza siê na powrót do stanu standby.Wstêpne oglêdziny i poszukiwania uszkodzenia nie wykry³y¿adnych wadliwych elementów. Dopiero pomiary napiêæ ujawni³y,¿e napiêcie -20V zmienia³o siê siê do wartoœci oko³o -16Vi w tym momencie telewizor wy³¹cza³ siê. Po d³ugim poszukiwaniutakiego zachowania siê odbiornika znaleziono w koñcuprzyczynê w postaci niesprawnego rezystora o oznaczeniuschematowym 3645 w³¹czonego w linii napiêcia +141V. Wed³ugschematu wartoœæ tego rezystora powinna wynosiæ 150k,a w naprawianym odbiorniku zamontowany by³ rezystor 330k.Po wylutowaniu nic wskazywa³o, ¿eby by³ uszkodzony. Za-³o¿y³em opronik 270k, napiêcie -20V przesta³o spadaæ, a telewziorpo w³aczeniu do pracy ju¿ siê nie wy³¹cza³. Historatego telewizora by³a taka, ¿e na gwarancji by³ on ju¿ naprawianyi to na tê sam¹ wadê. Niestety naprawa gwarancyjnazosta³a ograniczona jedynie do poprawy lutowania wyprowadzeñtego rezystora, natomiast nie zosta³ on wymieniony nanowy egzemplarz.Red.Sony chassis BE5Nie dzia³a.Po w³¹czeniu telewizora dioda LED œwieci, ale próba w³¹czeniago w tryb pracy nie udawa³a siê. Poszukiwania przyczynydoprowadzi³y w koñcu do kondensatora C617, pod³¹czonegopomiêdzy sygna³ biegn¹cy od wypr.11 trafopowielaczaT602 do anody transoptora IC601 - PC123 a masê. Kondensatorwed³ug opisu na obudowie i na schemacie powinienmieæ wartoœæ 10µF/100V. Poniewa¿ pomiar wykaza³ pojemnoœæoko³o 8µF, kondensator wymieniono na nowy, jednak¿etelewizor nadal nie dawa³ siê w³¹czyæ. Wobec tego zamontowa³emkondensator 33µF i telewizor „ruszy³” bez problemu. Zciekawoœci zacz¹³em zmniejszaæ wartoœc pojemnoœci tego kondensatorai okaza³o siê, ¿e telewizor daje siê w³¹czyæ do wartoœci12µF, poni¿ej tej wartoœci ju¿ nie. Innych uszkodzen niestwierdzono.Red.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 15

Porady serwisoweSony chassis RX-1E (projektor tylny)Jasny pas na œrodku ekranu.Po w³¹czeniu „zimnego” projektora (po d³u¿szej przerwienieu¿ywania) na œrodku ekranu pojawia siê jasny poziomy pas.Pas ten znika po godzinie pracy urz¹dzenia. W celu usuniêciatej wady nale¿y cewkê (“HM102 Inductor”) zamontowan¹ napozycji R236 na p³ycie B zast¹piæ cewk¹ “HM601 Inductor”nr producenta 1-414-234-11. Nowy element nale¿y zamontowaæod strony mozaiki. W tym celu nale¿y najpierw zdemontowaædu¿¹ p³ytê zabezpieczaj¹c¹ (16.5 × 14.5 cm), a nastêpnieodlutowaæ jeszcze mniejsz¹ p³ytkê zabezpieczaj¹c¹ o wymiarach6.0 × 5.5 cm znajduj¹c¹ siê poni¿ej du¿ej p³yty. Wtym momencie jest ju¿ swobodny dostêp do rejonu, w którymnale¿y zamontowaæ R236.Migotanie obrazu.Po d³u¿szej pracy projektora lub gdy temperatura otoczenia,w którym urz¹dzenie pracuje jest stosunkowo wysoka (np.w lecie) dochodzi do migotania obrazu. Jednym z powodówtej nieprawid³owoœci mo¿e byæ zastosowanie jako matrycyRGB uk³adu TDA4780/4 (uk³ad IC408 na p³ycie B). Wadaustêpuje po zast¹pieniu zwory R598 - 0R rezystorem 330R.Zwora ta znajduje siê w kolektorze tranzystora Q424 -2SC2412K. Opisywana nieprawid³owoœæ zosta³a odnotowanaw partiach produkcyjnych o nastêpuj¹cych numerach serii:· KP-46S4: 4001882 - 4001922, 4002047 - 4002055,4002183 - 4002453,· KP-53S4: 4001375 - 4001528.Tryb serwisowy.1. Wejœcie w tryb serwisowyPrzed uruchomieniem trybu serwisowego nale¿y wy³¹czyæprojektor w tryb standby. Nastêpnie nale¿y nacisn¹æ na pilocieu¿ytkownika RM831 po kolei nastêpuj¹ce przyciski: [ DI-SPLAY ], [5], [VOL+], [ TV POWER ]. Potwierdzeniemwejœcia w tryb serwisowy jest wyœwietlenie menu ekranowegopokazanego na rysunku 1.NazwaregulowanegoparametruNumer regulowanegoparametruVSP 00HPOS01Wartoœæ parametru50W zale¿noœciod systemu:PAL, SECAM = 50NTSC = 60Rys.1. Widok menu ekranowego po uruchomieniu trybuserwisowego2. Funkcje przycisków pilota w trybie serwisowym· przyciski [1]/ [4]– wybór parametru, którego wartoœæbêdzie regulowana (przyciskiem [1] w górê, [4]– w dó³),· przyciski [3]/ [6]– zmiana wartoœci wybranego parametru(przycisk [3] zwiêksza wartoœæ, [6]– zmniejsza),· w celu odczytania z pamiêci ostatnio zapamiêtanej wartoœci,nale¿y nacisn¹æ przycisk [7], a nastêpnie [0],· zapamiêtanie ustawieñ odbywa siê po naciœniêciu przycisku[ MUTING ] i [0].· wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po wy³¹czeniu projektora.3. Grupy parametrów regulacyjnychParametry regulacyjne s¹ pogrupowane ze wzglêdu na przeznaczeniei uk³ady je realizuj¹ce. Nazwy tych grup s¹ wyœwietlanew lewym górnym rogu ekranu. Znaczenie tych nazw jestnastêpuj¹ce:· VSP – ogólna regulacja geometrii obrazu, regulacje zwi¹zanez uk³adem CXD2018Q,· DP – oddzielna regulacja geometrii i zbie¿noœci dla ka¿-dego z torów, regulacje te realizowane s¹ przez uk³adCXP85112B-613S; grupa DP jest podzielona na podgrupyzwi¹zane z torami kolorów, a ponadto w ramach kolorówna regulacje w poziomie i pionie:- dla toru G (koloru zielonego) – R GH, R GV,- dla toru R (koloru czerwonego) – R RH, R RV,- dla toru B (koloru niebieskiego) – R BH, R BV,· D/A – ustawienia pracy przetwornika cyfrowo-analogowego,regulacja dotyczy uk³adu CXA1315PM,· MCD – regulacja odcienia obrazu g³ównego i opóŸnienialuminancji, regulacje realizowane przez uk³ady TDA9141i TDA9143,· SCD – regulacja odcienia obrazka PIP, regulacja realizowanaprzez uk³ad TDA9160,· RGB – regulacje balansu bieli i ustawienia toru wizji, regulacjarealizowana przez uk³ad TDA4780,· PIP – regulacje dotycz¹ce obrazka PIP, regulacja realizowanaprzez uk³ad SDA9188-3X,· IPQ – regulacje dotycz¹ce poprawy jakoœci obrazu, regulacjarealizowana przez uk³ad 83C652,· TXT – regulacje dotycz¹ce wyœwietlania teletekstu, regulacjarealizowana przez uk³ady TPU3040/TPU3041,· AP – regulacje dotycz¹ce fonii stereofonicznej analogowejw systemie z dwiema podnoœnymi i fonii cyfrowejNICAM, regulacja realizowana przez uk³ad MSP3410,· CPU – regulacje dotycz¹ce wyœwietlania OSD i ustawieñsystemów odbioru, regulacje realizowane przez uk³adCXP85460,· IP2 – dodatkowe parametry toru wizji, ustawienia realizowaneprzez uk³ad TDA9160.Wymiana lamp projekcyjnych.Przy wymianie wszystkich trzech „starych” lamp projekcyjnych(o oznaczeniu 8-***-***-01) na nowsze ich wykonaniao oznaczeniu 8-***-***-11 wymagana jest na p³ycie Ezmiana wartoœci rezystorów bezpiecznikowych R4021 i R4105z 3.3R na 2.7R/0.5W. Na p³ycie E zamontowane s¹ miêdzyinnymi uk³ady wytwarzania wysokiego napiêcia dla lamp projekcyjnychoraz dynamicznej regulacji ostroœci. RezystoryR4021 i R4105 w³¹czone s¹ w linii H (-) na 15 wyprowadzeniutransformatora linii.H.D.Sony chassis RE-2 i RG-2 (projektor tylny)Wymiana lamp projekcyjnych.Przy wymianie „starych” lamp projekcyjnych (o oznaczeniu8-***-***-01) na nowsze ich wykonania o oznaczeniu 8-***-***-11, w zale¿noœci od iloœci wymienianych lamp mo¿ezaistnieæ koniecznoœæ modyfikacji na p³ycie E – odpowiedzialnejza wytwarzania wysokiego napiêcia dla lamp projekcyjnychoraz dynamiczn¹ regulacjê ostroœci. Jeœli w projektorzepracuj¹ wszystkie trzy „stare” lampy lub dwie „stare” i jedna„nowa”, nie s¹ konieczne ¿adne zmiany. W pozosta³ych przypadkachsytuacja przedstawia siê nastêpuj¹co:16 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisowe· jedna „stara” + dwie „nowe”: rezystor R569 - 1.8R zast¹piærezystorem 1.5R/3W,· wszystkie trzy „nowe” lampy: rezystor R569 - 1.8R zast¹piærezystorem 1.2R/3W.H.D.Grundig chassis 22.2Informacja serwisowa.Na bazie chassis 22.2. opracowanego przez firmê Bekowyprodukowane zosta³y przez firmê Grundig nastêpuj¹ce odbiornikitelewizyjne:· Arcance 72 Flat MF72-2015 Top· Arcance 82 Flat MFW 82-2015 Dolby· Lenaro 70 ST70-5510 Top· Lenaro 70 ST70-5510/8 Top· Sedance 70 MW70-2010/8 Dolby· Sedance 70 ST70-2010 Top· Sedance 70 ST70-2015 Dolby· Sedance 82 MW82-2010/8 Dolby· Sedance 84 ST84-2015/5 Top· MFW82-2010/8 Top· STF72-2010/8 Top· STF72-2011/8 TopDo obs³ugi tych odbiorników przeznaczony jest nadajnikzdalnego sterowania o oznaczeniu – Tele Pilot 160C (TP 160C).Tryb serwisowy.1. Uaktywnienie trybu serwisowego – nacisn¹æ przycisk [i]na pilocie i przyciskami numerycznymi wprowadziæ kod serwisowy“8500”.2. Wywo³ywanie menu serwisowego lub parametru regulacyjnego– przyciskami [P+]/ [P–] wybraæ menu lub parametri zatwierdziæ wybór przyciskiem [OK].3. Zmiana wartoœci parametru (regulacja) – przyciskami: [-]/[+], [1]/ [3] i [4]/ [6], przy czym efekt zmian jestnastêpuj¹cy:· przyciski [-] / [+], zmieniaj¹ wartoœæ regulacji odpowiednioo -1 / +1,· przyciski [1]/ [3], zmieniaj¹ wartoœæ regulacji odpowiednioo -10 / +10,· przyciski [4]/ [6], zmieniaj¹ wartoœæ regulacji odpowiednioo -100 / +100.4. Wyjœcie z menu (opuszczenie menu) – po naciœniêciu przycisku[i] na pilocie.5. Zakoñczenie trybu serwisowego – po naciœniêciu przycisku[ TXT ] na pilocie.Wymiana p³yty “Feature Board”.Po wymianie p³yty bloku “Feature Board” nale¿y przeprowadziæw trybie serwisowym ustawienia wszystkich parametrówpodstawowych.Program ATS.Procedurê automatycznego strojenia uruchamia siê wykonuj¹cnastêpuj¹ce czynnoœci:· przyciskiem [i] wybraæ menu g³ówne “Main menu”,· przyciskami [P+]/ [P–] wybraæ punkt “SETUP” i zatwierdziæwybór przyciskiem [OK],· przyciskami [P+]/ [P–] wybraæ punkt “Autoprogram”i zatwierdziæ wybór przyciskiem [OK],· przyciskami [P+]/ [P–] i [-]/ [+] wybraæ kraj (“Country”)i uruchomiæ procedurê wyszukiwania przyciskiem[OK].Program automatycznego wyszukiwania stacji zatrzymujesiê na ka¿dej znalezionej stacji o akceptowalnej jakoœci sygna³ui zapamiêtuje j¹ ³¹cznie z ewentualnym „podstrojeniem”uk³adu ARCz. i standardem, po czym procedura jest kontynuowana.Naciœniêcie przycisku [i] przerywa dzia³anie funkcjiATS.Numer wersji software.Numer wersji oprogramowania jest pokazany w menu serwisowymi wygl¹da w sposób nastêpuj¹cy:SBD.128-A0816:12:2505/13/04Obraz testowy.Oprogramowanie steruj¹ce umo¿liwia wygenerowanie obrazutestowego bez pod³¹czania sygna³u zewnêtrznego. W celujego wyœwietlenia nale¿y nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie,wprowadziæ kod serwisowy “8500” i nacisn¹æ przycisk [AV].Funkcja “Stock Ticker”.Szybko przesuwaj¹cy siê poziomo tekst mo¿e byæ niekiedyniezbyt czytelny, jego jakoœæ nie jest najlepsza. W³¹czenieopcji “STOCK TICK.” jako “enable” powoduje, ¿e staje siêon znacznie wyraŸniejszy i czytelniejszy. Jednak¿e w zale¿noœciod treœci obrazu mo¿e to powodowaæ dr¿enie obrazu w pionie.Opcjê tê uaktywnia siê lub wy³¹cza w sposób nastêpuj¹cy:· nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie, wprowadziæ kod serwisowy“8500”,· przyciskami [P+]/ [P–] wybraæ punkt “OPTIONS” izatwierdziæ wybór przyciskiem [OK],· przyciskami [P+]/ [P–] wybraæ punkt “STOCK TIC-KER” i zatwierdziæ wybór przyciskiem [OK],· przyciskami [-]/ [+] wybraæ “enable” (opcja aktywna)lub “disable” (opcja nieaktywna).Uk³ad protekcji.W przypadku wyst¹pienia nieprawid³owoœci w funkcjonowaniuuk³adów odbiornika za poœrednictwem linii PROT doprowadzonejdo wyprowadzenia 124 uk³adu IC401 - SDA6000nastêpuje prze³¹czenie w tryb standby. Ten uk³ad mo¿e zostaæunieruchomiony (wy³¹czony) w celu znalezienia przyczynynieprawid³owoœci. Wy³¹czenia dokonuje siê w trybie serwisowymw sposób nastêpuj¹cy:· nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie, wprowadziæ kod serwisowy“8500”,· przyciskami [P+]/ [P–] wybraæ punkt “OPTIONS” izatwierdziæ wybór przyciskiem [OK],· przyciskami [P+]/ [P–] wybraæ punkt “PROTECTION”i zatwierdziæ wybór przyciskiem [OK],· przyciskami [-]/ [+] wybraæ “NO”.Uwaga: Po wykonaniu naprawy uk³ad protekcji musi zostaæbezwzglêdnie w³¹czony – procedura jak wy¿ej, z tym,¿e nale¿y ustawiæ “YES”.Przywo³ywanie wartoœci podstawowych – “PRESET”.Uwaga: Wywo³anie i zaakceptowanie opcji “PRESET” powodujezast¹pienie specyficznych wartoœci ustawionych dladanego modelu wartoœciami podstawowymi wpisanymi fabryczniedo systemu.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 17

Porady serwisowePrzywo³ania ustawieñ podstawowych nastêpuje po naciœniêciuprzycisku [i] na pilocie, wprowadzeniu kodu serwisowego“8500”, wybraniu przyciskami [P+]/ [P–] punktu“PRESET” i zatwierdzeniu wyboru przyciskiem [OK]. Zostaj¹wówczas za³adowane wartoœci dotycz¹ce nastêpuj¹cychparametrów: “Options”, “Sound Options”, “IF Adj.”, “GeometryAdj.”, “Video Adj.”, “All Options & Adj.”.Przywo³anie podstawowych wartoœci fabrycznych nie zapewniaoptymalnej pracy odbiornika, konieczne jest przeprowadzenieregulacji i skorygowanie ustawieñ. H.D.Thomson 32WB824S, 32WB843Schassis ITC222Brzêczenie obudowy.W niektórych modelach przy du¿ych poziomach g³oœnoœcidochodzi do brzêczenia obudowy. Przed podjêciem jakichkolwiekkroków nale¿y najpierw sprawdziæ, czy wystarczaj¹copewnie dokrêcone s¹ wszystkie œruby pod spodem odbiornika– œruby ³¹cz¹ce chassis odbiornika z obudow¹. Nastêpnie nale¿ysprawdziæ, czy Ÿród³em tych niepo¿¹danych trzasków ichrzêstów nie jest miejsce styku obudowy zestawu g³oœnikowegoi dna obudowy odbiornika. Wskazane jest umieszczeniew miejscu tego styku (i przyklejenie do obudowy zestawu g³oœnikowego)dwóch przek³adek piankowych (nr wed³ug producenta257 296 40) zgodnie z rysunkiem 2.Rys.2.Nie startuje przy ni¿szej temperaturze.Przy ni¿szej temperaturze otoczenia po w³¹czeniu nastêpujepróba startu, jednak¿e odbiornik nie uruchamia siê. Uda-³o siê ustaliæ, ¿e powodem jest zmiana wartoœci rezystora RP900na skutek kondensatu na jego obudowie. Rezystor ten jest w³¹czonyw linii napiêcia systemowego U SYS , zmiana jego opornoœciwp³ywa³a na zmianê wartoœci tego napiêcia powoduj¹cproblemy ze startem.H.D.Beko chassis 10.3Dezaktywacja blokady rodzicielskiej.W celu wy³¹czenia blokady rodzicielskiej nale¿y:· wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym,· nacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniête przyciski [ Volume - ] i[ Volume + ] na klawiaturze lokalnej,· w³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym,· na ekranie powinien zostaæ wyœwietlony komunikat OSD“Service Mode”,· wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym – blokadazosta³a skasowana.Jeœli opisana metoda oka¿e siê nieskuteczna, nale¿y powtórzyæprocedurê od momentu naciœniêcia przycisków zmianypoziomu g³oœnoœci na klawiaturze lokalnej. H.D.Beko chassis C7Problem ze strojeniem stacji.Wszystkie programy dostrojone s¹ do tej samej stacji. Nale¿ysprawdziæ rezystory R439 i R441, podpinaj¹ce linie magistraliI 2 C, odpowiednio SDA i SCL, do 5V. Rezystory te powinnymieæ wartoœæ 10k, jednak¿e w pewnych partiach produkcyjnychby³y montowane rezystory 4.7k.Rozb³yski ekranu.Na ekranie widaæ rozb³yski i mo¿na zauwa¿yæ zmiany napiêciasiatki drugiej. Za takie efekty jest odpowiedzialny kondensatorC705 - 4.7nF/2kV na p³ytce kineskopu – kondensatordo wymiany. Na tej pozycji mo¿na te¿ „znaleŸæ” kondensatoro wartoœci 4.7nF/1kV lub 2.2nF/2kV.Ciemny ekran.Bia³a linia na górze ekranu, ekran ca³kowicie ciemny lubodbiornik nie mo¿e wystartowaæ. Nale¿y sprawdziæ i w raziepotrzeby wymieniæ nastêpuj¹ce elementy: diodê Zenera ZD650- 9.1V w aplikacji transoptora (n.2 – katoda diody transoptora),rezystor R673 - 18k, kondensator C624 - 100nF/50V, rezystorR604 - 130k. Skontrolowaæ nale¿y równie¿ wersjê mikrokontrolerasteruj¹cego IC101 – jeœli jest to oprogramowaniewersja D5 (VCT49xyl D5), nale¿y wymieniæ go na uk³ad zwersj¹ F1.Wszystkie te elementy w³¹cznie z wersj¹ mikrokontrolerasteruj¹cego nale¿y sprawdziæ w przypadku uszkodzenia (azw³aszcza powtarzaj¹cego siê uszkodzenia) tranzystora liniiT504 - 2SD2499.Czarne punkty na obrazie.Na ekranie pojawiaj¹ siê zak³ócenia w postaci ma³ych czarnychgeometrycznych figur. Nale¿y zmierzyæ napiêcie na 24.wyprowadzeniu procesora IC101. Jeœli to napiêcie jest wiêkszeni¿ 1.8V, nale¿y wymieniæ uk³ad sterownika przetwornicyIC601 - MC44608.Próbkowanie przetwornicy.W pierwszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæ, czy powodempróbkowania nie jest zwarcie tranzystora wyjœciowego stopniaodchylania poziomego lub uszkodzenie transformatora linii.Jeœli stopieñ koñcowy odchylania linii jest sprawny, nale-¿y poddaæ kontroli (w przypadku uszkodzenia wymianie) nastêpuj¹ceelementy w linii 8.5V: rezystor R612 - 0.1R (rozwarcie),diodê D630 - RGP10J, regulatora napiêcia 3.3V STB– MC33269T (IC603) i 1.8V STBY – MC33269T (IC606) orazdiodê D614 - RGP30D. Jeœli pomimo wykonanych zmian nadalbêdzie utrzymywaæ siê zwarcie na linii 8V, nale¿y skontrolowaæwyprowadzenia 2 i 24 mikrokontrolera IC101 pod k¹temzwarcia.H.D.18 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisoweVestel chassis 11AK19Brak fonii, obraz proawid³owy.Odbiornik monofoniczny. Postêpowanie diagnostyczne powinnoprzebiegaæ od koñca toru fonii, tj. od g³oœników do uk³adówp.cz.. W przypadku stwierdzenia za pomoc¹ oscyloskopubraku sygna³u na zaciskach g³oœników, najpierw nale¿y skontrolowaæobecnoœæ sygna³u na wyjœciu (wyprowadzenie 4 –OUT1) wzmacniacza mocy IC100 - TDA2614. Jeœli brak sygna³uwyjœciowego, a sygna³ wejœciowy fonii jest doprowadzanydo n.9, nale¿y sprawdziæ napiêcia zasilaj¹ce uk³adwzmacniacza mocy: na nó¿ce 5 powinno byæ -12.5V, na n.7+12.5V. Je¿eli napiêcia s¹ prawid³owe, skontrolowaæ napiêciena wyprowadzeniu 2 (MUTE) tego uk³adu – jeœli uk³ad mutingujest wy³¹czony, powinno byæ tu +12.5V.Jesli brak napiêcia na wejœciu wzmacniacza IC100, kolejnymkrokiem jest stwierdzenie obecnoœci sygna³u fonii nawyprowadzeniu 15 (AUDOUT) uk³adu IC401 - TDA884x. Wprzypadku braku sygna³u fonii w tym miejscu za pomoc¹ oscyloskopunale¿y skontrolowaæ obecnoœæ sygna³u fonii na n.55uk³adu IC401 i tranzystor Q402 - BC548B.W odbiorniku stereofonicznym sygna³ów wyjœciowychfonii ze wzmacniacza IC100 - TDA2615 nale¿y poszukiwaæna wyprowadzeniach 4 – sygna³ L i 6 - sygna³ R. Sygna³y wejœciowedoprowadzane s¹ do: n.1 – L, n.9 – R.Za ma³y poziom fonii.Poziom sygna³u fonii w odbiorniku monofonicznym jestza ma³y. Nale¿y sprawdziæ poziom napiêcia sta³ego na n.55uk³adu IC401 - TDA884x, które powinno wynosiæ 3V i poziomsygna³u wejœciowego fonii, który powinien wynosiæ500mV pp . Sprawdziæ/wymieniæ tranzystor Q401 - BC548B iuk³ad wzmacniacza mocy IC100 - TDA2614.Thomson RP46, RP52 (projektory z chassisICC9)Zestaw naprawczy modu³u konwergencji.Na potrzeby napraw zasilacza modu³u konergencji (Convergencepower supply) zosta³ opracowany przez producenta i jegos³u¿by serwisowe zestaw naprawczy (kit serwisowy) o numerze35171480. W jego sk³ad wchodz¹ nastêpuj¹ce elementy:· kondensator CP14 (C14K) – 3.3nF / 1.6kV· dioda Zenera DI02, DI03 (CR2, CR3) – BZX85C18· dioda DI09 (CR9P) – 1N4150· dioda Zenera DI14 (CR14) – ZPD24· dioda Zenera DI15 (CR15) – BZX55C15· uk³ad scalony IS01 (U4V) – DL70018/T (UC3842/AT)· rezystor RP01 (R1) – 75R / 1% / 0.4W· rezystor RP02 (R2U) – 24R / 5% / 0.5W· rezystor RP05 (R5U) – 1.5R / 5% / 2W· rezystor RP09 (R9U) – 100k / 5% / 2W· rezystor RP10 (R10V) – 560R / 10% / 10W· rezystor RP18 (R18) – 220k / 10% / 2W· rezystor RP50 (R50V) – 1.5k· tranzystor TP01 (Q1F) – BUK446-1000B· tranzystor TP02 (Q2) – A1306· tranzystor TP03, TP06 (Q3, Q6) – 2SC1815GR· tranzystor TP07 (Q7) – 1101-01AOznaczenia w nawiasach dotycz¹ opisu elemntów na p³ytcedrukowanej. Elementy sk³adowe zestawu zosta³y dobranena podstawie statystyki uszkadzania siê.Ustawianie zbie¿noœci (konwergencji).W projektorach RP46 i RP52 skonstruowanych w oparciuo chassis ICC9, zbie¿noœci nie ustawia siê w trybie serwisowym,lecz w sposób „analogowy” za poœrednictwem potencjometrów.Potencjometry te s¹ zamontowane na specjalnymmodule – “Convergence generator (CG)”. Potencjometry te s¹uszeregowane (rozmieszczone na p³yce) w sposób umo¿liwiaj¹cyjak najefektywniejsze ustawienie zbie¿noœci. Potencometrówtych jest w sumie 47, tak wiêc regulacja zbie¿noœci niejest bynajmniej ³atwa, a tym bardzie szybka do wykonania. Zewzglêdu na poprawnoœæ i czas wykonania regulacji wa¿na jestkolejnoœæ poszczególnych ustawieñ, dlatego na rysunku w postacischematycznej na rysunku 3 podajemy „instrukcjê obs³ugi”wykonania tej procedury.Jak wspominano potencjometry regulacji zbieznoœci zosta-³y zamonotowane na p³ytce w okreœlony sposób, pokazano tona dole rysunku 3. Patrz¹c z góry na p³ytkê jest to nastêpuj¹ceu³o¿enie: w pierwszym rzêdzie od góry umieszczonych zosta³o11 potencjometrów do regulacji geometrii toru zielonego (GeometryGreen). Poni¿ej znajduj¹ siê cztery rzêdy potencjometrów– pierwsze 2 rzêdy s³u¿¹ do ustawiania geometrii i zbie¿-noœci toru czerwonego: w pierwszym z tych dwóch rzêdów znajduj¹siê potencjometry regulacji w poziomie (Horizontal Red),drugi w pionie (Vertical Red). Analogicznie w nastepnych 2 rzêdachznajduj¹ siê potencjometry do regulacji geometrii w torzeniebieskim: w pierwszym do regulacji w poziomie (HorizontalBlue), w drugim – w pionie (Vertical Blue).Przeznaczenie ka¿dego z potencjometrów (funkcjê jak¹ mado spe³nienia ka¿dy z nich) wyjaœniono w sposob schematycznyna tym samym rysunku. Odpowiednio do rozmieszczeniapotencjometrów na p³ytce drukowanej narysowano schematyczniezmiany rastra obrazowego przy regulowaniu danympotencjometrem. Kolejnoœæ tych rysunków odpowiada kolejnoœcipotencjometrów. I tak pierwszy potencjometr z lewej (wtorze zielonym) s³u¿y do regulacji przekosu obrazu w poziomie(gdy górna krawêdŸ jest przesuniêta wzglêdem krawêdzidolnej – efekt równoleg³oboku) – opis pod spodem brzmi: “GH Skew”. Drugi potencjometr z lewej odpowiedzialny jest zakorektê ³ukowatego wybrzuszenia - wklêœniêcia rastra – opispod spodem brzmi: “G H Bow”.W analogiczny sposób wyjaœniono znaczenie potencjometrówdo regulacji w torze czerwonym i niebieskim.Cyferki w kó³kach umieszczone nad poszczególnymi ikonkamioznaczaj¹ kolejnoœæ wykonywania regulacji.Uwaga: Potencjometry nie s¹ rozmieszczone na p³ytce wkolejnoœci wykonywania procedury regulacji.Kolejnoœæ poszczególnych operacji zosta³a pokazana zapomoc¹ cyferek w kó³kach umieszczonych powy¿ej schematycznegooznaczenia funkcji potencjometru – 1 , 2 , … .1. Tor zielonyPrzed rozpoczêciem regulacji w torze zielonym nale¿y zas³oniæsoczewki toru niebieskiego i czerwonego.Zgodnie z rysunkiem 3 pierwszym krokiem pownna byæregulacja ³ukowatego wygiêcia rastra obrazowego w pionie –“G V Bow” za pomoc¹ szóstego od lewej potencjometru spoœród11 przeznaczonych dla regulacji w torze G.W ramach kroku drugiego nale¿y skorygowaæ przekos ob-SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 19

Porady serwisowerazu w poziomie oraz ³ukowate wybrzuszenie - wklêœniêcierastra. Wykonuje siê to za pomoc¹ odpowiednio pierwszego idrugiego potencjometru licz¹c od lewej. Strza³ka nad oznaczeniamioznacza, ¿e obie regulacje nale¿y wykonywaæ naprzemienniea¿ do uzyskania optymalnego efektu, po czymnale¿y przejœæ do kolejnej regulacji. Nad oznaczeniami dzia-³ania potencjometrów dla toru zielonego brak cyferek 4, 7 i 11.Tych kroków nie wykonuje siê za pomoc¹ potencjometrów,lecz wymagaj¹ one wejœcia w tryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y:· za pomoc¹ pilota prze³¹czyæ odbiornik w tryb standby,· wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym,· nacisn¹æ na pilocie przycisk [ niebieski (VT) ] i przytrzymuj¹cgo wciœniêty w³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym;po kilkusekundowym przytrzymaniu przycisku[ niebieski (VT) ] odbiornik powinien wejœæ w tryb serwisowy,którego potwierdzeniem jest wyœwietlenie na ekraniemenu serwisowego.Z menu serwisowego nale¿y wybraæ podmenu “GEOM” iw tym podmenu wykonaæ nastêpuj¹ce regulacje:· w kroku 4 – “EW1” (wklêœniêcia/wybrzuszenia bokówrastra),· w kroku 7 – “H-Amp” (szerokoœæ obrazu),· w kroku 11 – “V-Amp” (wysokoœæ obrazu).2. Tor czerwonyRegulacjê w torze czerwonym nale¿y przeprowadzaæ przyzas³oniêtej soczewce toru niebieskiego. Wszystkie kroki regulacyjnewykonuje siê za pomoc¹ potencjometrów na p³ytcemodu³u – “Convergence generator (CG)”W trakcie ustawiania geometrii toru czerwonego, opróczoptymalnego jej ustawienia nale¿y zwracaæ uwagê na uzyskaniezbie¿noœci – pokrywania siê jej elementów z wczeœniejustawionymi dla toru zielonego.3. Tor niebieskiRegulacjê w torze niebieskim nale¿y przeprowadzaæ przyods³onietych wszystkich soczewkach. Podobnie jak dla toruczerwonego wszystkie kroki regulacyjne wykonuje siê za pomoc¹potencjometrów na p³ytce modu³u – “Convergence generator(CG)”.W trakcie ustawiania geometrii toru niebieskiego, opróczoptymalnego jej ustawienia nale¿y zwracaæ uwagê na uzyskaniezbie¿noœci – pokrywania siê jej elementów z wczeœniej ustawionymidla toru zielonego i czerwonego.1. Regulacja geometrii toru zielonego2 2 5 5 6 18 8 3 99 10G H Skew G H Bow G H L Key G H L Pin G H Lin G V Bow G V Key G V Pin G V T Key G V T Pin G V Lin2. Regulacja geometrii toru czerwonego2 2 77 88 9 10 9R H Skew R H Bow R H Key R H Pin RHLKey R H L Pin R H Lin R H Lin R Width3 3 1 4 4 1 55 6 10 6R V Skew R V Bow R V Key R V Pin R V T Key RVTPin R V Lin RHRLin RHt3. Regulacja geometrii toru niebieskiego2 2 77 88 9 10 9B H Skew B H Bow B H Key B H Pin BHLKey B H L Pin B H Lin B H Lin B Width3 3 1 4 4 1 55 6 10 6B V Skew B V Bow B V Key B V Pin B V T Key BVTPin B V Lin BHRLin BHtConvergence BoardGeometry GreenHorizontal RedVertical RedHorizontal BlueVertical BlueRys.3. Ustawianie geometrii i zbie¿noœci w projektorach RP46 i RP52H.D.20 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisoweAudioSony HCD-ED1A (mini wie¿a)Nie odtwarza taœmy.Urz¹dzenie „nie chce” odtwarzaæ taœm z powodu obsuwaniasiê (zeœlizgiwania siê) paska klinowego z ko³a pasowego.Nale¿y wymieniæ podk³adkê f6 (na rysunku 1 zaznaczon¹strza³k¹), zastêpuj¹c j¹ nowym wykonaniem f9 (Washer, Metalnr 3-016-535-01).159158Rys.1153Podk³adkaPasek klinowy155H.D.Thomson DTH7000 (odtwarzacz DVD)S³ychaæ pracê wentylatora.W trakcie pracy urz¹dzenia s³yszalny jest szum pochodz¹cyod wentylatora. W celu zredukowania tego szumu nale¿yzmieniæ wartoœci rezystorów na p³ytce interfejsu gniazdaSCART/modu³u tunera:· RW103 z 15k na 3.9k/5%,· RW091 z 82R na 180R/5%. H.D.Thomson Altima A3100, A3105 (chassisCRKD2530), A3300 (CRKD2531), A3305(CRKD2531U), A3500 (CRKD2532), A4900, A4905(CRKD2533) (zestawy mini HiFi ze zmieniark¹ CD)Nieprawid³owa praca magnetofonu.Nieprawid³owoœæ ma charakter przypadkowy i polega natym, ¿e odtwarzanie i/lub szybkie przewijanie do przodu nieodbywa siê prawid³owo. Przyczyn¹ okaza³a siê utrata sprê¿ystoœcii wyd³u¿enie pasków klinowych – tych samych w obunapêdach. Paski do wymiany – oznaczenie oryginalnych czêœcito 35662200.H.D.Thomson Altima A4900 chassis CRKD2533(zestaw mini HiFi ze zmieniark¹ CD)Ha³asy mechaniczne z mechanizmu CD.W trakcie odtwarzania p³yt z mechanizmu odtwarzacza CDdochodz¹ odg³osy mechanicznego tarcia podzespo³ów. Oglêdzinymechanizmu w trakcie pracy ujawni³y, ¿e w pozycji ³adowaniadochodzi do nieprawid³owego kontaktu plastikowegoramienia z magnetycznym stabilizatorem. Konieczna jestwymiana zespo³u stabilizatora. Jest on dostêpny w postaci kituserwisowego o numerze 35680900. W jego sk³ad oprócz zmodernizowanegowykonania stabilizatora wchodz¹ równie¿ elementymocuj¹ce i os³aniaj¹ce stabilizator.H.D.Thomson Altima A3300 (chassis CRKD2531),A3305 (CRKD2531U), A3500 (CRKD2532) (zestawymini HiFi ze zmieniark¹ CD)Funkcja “Magic Sound Demo” w³¹cza siê samoczynnie.Funkcja “Magic Sound Demo” s³u¿y do zademonstrowaniamo¿liwoœci oraz jakoœci odtwarzanego dŸwiêku wymienionychw tytule zestawów audio w warunkach handlowychlub wystawowych. Zdarza siê, ¿e funkcja ta uaktywnia siê„sama”. Mo¿e to mieæ miejsce w nastêpujacej sytuacji: w trakciepracy urz¹dzenia nastêpuje zanik napiecia sieciowego. Wmomencie przywrócenia napiêcia urz¹dzenie w³¹cza siê i nastêpujesamoczynne uruchomienie funkcji “Magic SoundDemo”. Zachowanie takie mo¿na równie¿ wymusiæ od³¹czaj¹ci ponownie pod³aczaj¹c kabel sieciowy do gniazdka. Mo¿-liwe s¹ dwa rozwi¹zania opisywanego problemu.Rozwi¹zanie pierwsze polega na zamianie zespo³u stabilizatoramagnetycznego z funkcj¹ DEMO na „zwyk³y” stabilizatorpozbawiony tej funkcji o numerze 35178690 (oczywiœcieo ile w³aœciciel sprzêtu zgadza siê na taki sposób usuniêcianieprawid³owoœci). Oba stabilizatory pokazano na rysunku2. Opisany sposób „naprawy” mo¿na zastosowaæ równie¿w przypadku uskar¿ania siê w³aœciciela sprzêtu na mechaniczneha³asy (odg³osy tarcia), bêd¹ce efektem kontaktu wspornikastabilizatora i obudowy.Stabilizator z funkcj¹ DEMORys.2Stabilizator „zwyk³y”bez funkcji DEMORozwi¹zanie drugie, pozwalaj¹ce na zachowanie funkcjiDEMO polega na zmianie charakteru tej funkcji z „automatycznej”na funkcjê wywo³ywan¹ „na rozkaz”, czyli wyzwalanejpoprzez naciœniêcie przycisku [ DEMO ] umieszczonegona specjalnej p³ytce, któr¹ nale¿y zamontowaæ w urz¹dzeniudo chassis mechanizmu magnetofonu. Oznaczenie p³ytki wgproducenta to – 55169030. Tê ma³¹ p³ytkê nale¿y pod³¹czyæza pomoc¹ czterech przewodów w nastêpuj¹cy sposób:· WC01 z kolektorem Q703 (J417),· WC02 z przyciskiem [ DEMO ],· WC03 z wyprowadzeniem “+” kondensatora C704,· WC04 z wyprowadzeniem “-” kondensatora C704.H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 21

Porady serwisoweThomson DTH200 DTH210E, DTH210U,DTH220E, DTH220U, DTH225E,DTH6000E, DTH6000F, DTH6000U,DTH7000E, DTH7000UInformacja serwisowa.Informacja dotyczy bloku optycznego i mechanizmu odtwarzaczaCD. Problem naprawy tych bloków powsta³ wówczas,gdy g³owica optyczna TOP53 przesta³a byæ dostêpna jakoczêœæ zamienna. W przypadku jej uszkodzenia konieczna jestwymiana ca³ego bloku optyki wraz z mechanizmem. Z koleiblok optyki jest dostêpny z p³ytk¹ elektroniki “EA MB BoardR503” (TVM503R1) lub bez tej p³ytki (TVP503R1)Na potrzeby naprawy odtwarzacza p³yt CD zastosowanegow wymienionych modelach (w szczególnoœci na wypadekkoniecznoœci wymiany podzespo³ów) zamieszczamy poni¿ejrysunki mechaniczne (rys.3a ÷ 3c) z naniesionymi numeramipodzespo³ów, które s¹ dostêpne jako czêœci zapasowe.TVP503R110740650TD1A10730720TD1B107618801072722010727230dla: DTH200 DTH210E, DTH210U,DTH220E, DTH220U, DTH225Edla: DTH6000E, DTH6000F, DTH6000U,DTH7000E, DTH7000URys.3c. Mechanizm szuflady TD1A i TD1B10773500H.D.Thomson DBR100E, DFE100U, DSA100E,DTH190EInformacja serwisowa.Informacja dotyczy bloku optycznego i mechanizmu odtwarzaczaCD. Problem naprawy tych bloków powsta³ wówczas,gdy g³owica optyczna TOP53 przesta³a byæ dostêpna jakoczêœæ zamienna. W przypadku jej uszkodzenia konieczna jestwymiana ca³ego bloku optyki wraz z mechanizmem. Jest ondostêpny z p³ytk¹ elektroniki “EA MB Board R503”(TVM503R2) lub bez tej p³ytki (TVP503R2).Na wypadek koniecznoœci wymiany podzespo³ów na rys.4zamieszczamo rysunek mechaniczny z naniesionymi numeramielementów, które s¹ dostêpne jako czêœci zapasowe.Rys.3a. Blok optyki TVP503R1 bez p³ytki elektroniki25486800TVM503R11076189025486800TVM503R210724940104495701071785010269530107177601072761AEA MB BoardR503104495701071785010269530 107177601072761AEA MB BoardR503Rys.3b. Blok optyki TVM503R1 z p³ytk¹ EA MB BoardR503Rys.4. Blok optyki TVM503R2 z p³ytk¹ EA MB BoardR503H.D.22 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Porady serwisoweThomson VMD2, VMD3 (camcorder)Zak³ócenia w postaci pionowych pasów.Porada serwisowa dotyczy kamer cyfrowych VMD2 o numerachseryjnych od 7309 i póŸniejszych oraz VMD3 o numerachseryjnych od 3611 i póŸniejszych. Nieprawid³owoœæpolega na tym, ¿e w przypadku pracy (nagrywania) w warunkachs³abego oœwietlenia powstaj¹ zak³ócenia w postaci pionowychpasów szumu. Opisywan¹ wadê mo¿na usun¹æ zastêpuj¹crezystor SMD R4325 (rezystor - zwora 0R) rezystoremo wartoœci 100R.R.W.Thomson VMD2, VMD2S, VMD3, VMD5(camcorder)Komunikat “CONNECT ERROR”.Porada serwisowa dotyczy kamer cyfrowych VMD2 o numerachseryjnych od 8309 i póŸniejszych, VMD2S o numerachseryjnych od 13104 i póŸniejszych, VMD3 o numerachseryjnych od 9611 i póŸniejszych, VMD5 o numerach seryjnychod 8206. Po pod³¹czeniu wymienionych powy¿ej cyfrowychkamer do komputera osobistego za poœrednictwem gniazdaDV (I. LINK) pojawia siê komunikat “CONNECT ERROR”.Przyczyn¹ jest nieprawid³owe rozpoznanie (lub brak rozpoznania)przez oprogramowanie edycyjne pod³¹czonego urz¹dzenia.Usuniêcie tej wady wymaga zmiany rezystora R3128z 5.1k na 6.2k.R.W.Thomson DVD400 (odtwarzacz DVD)Zast¹pienie bloku mechaniki CD TVM502A lub TVM502G mechanizmem TVM502T.W przypadku koniecznoœci zamiany mechanizmów blokuoptycznego CD TVM502A lub TVM502G mechanizmemTVM502T nalezy wzi¹æ pod uwagê nastepuj¹ce wskazówki:· na odtwarzaczu DVD TVM502A lub TVM502G nastêpuj¹cepodzespo³y musz¹ zostaæ zachowane do ponownegomonta¿u,· wymontowaæ trzy no¿ki mocuj¹ce: po jednej z ka¿dej stronychassis i jedn¹ na œrodku (za p³ytk¹ drukowan¹),· ostro¿nie roz³¹czyæ dwa zatrzaski mocuj¹ce panel frontowyi zdj¹æ go (panel frontowy),· zamontowaæ trzy no¿ki mocuj¹ce wczeœniej wyjête domechanizmu TVM502T (w analogiczne miejsca jak wzdemontowanym bloku TVM502A lub TVM502G), a nastêpniezamontowaæ i zatrzasn¹æ panel frontowy,· po boku na mechanizmie TVM502T odci¹æ dwa plastikowezaciski (spinacze) mocuj¹ce przewód,· tak przygotowany mechanizm TVM502T zamontowaæ wurz¹dzeniu i pod³¹czyæ wi¹zki przewodów. R.W.Thomson DTH615 (odtwarzacz DVD)Baterie nie s¹ ³adowane.DTH615 to przenoœny odtwarzacz p³yt DVD z ekranemLCD o wielkoœci 7” (18cm), format 16:9. Doœæ powszechnanieprawid³owoœci¹ wystepuj¹ca w tym odtwarzaczu jest problemz ³adowaniem (a raczej z brakiem ³adowania) baterii.Usuniêcie tej wady wymaga zamontowania dodatkowego rezystorao wartoœci 68R ³¹cz¹cego dren (D) i Ÿród³o (S) tranzystoraQ26 - AO3401. Najwygodniej jest zamontowaæ rezystorprzewlekany przylutowuj¹c jedno wyprowadzenie do punktuwspólnego rezystora R100 i Ÿród³a (S) tranzystora Q26, a drugiewyprowadzenie do punktu wspólnego diody D15 i drenutranzystora Q26. Miejsce pod³¹czenia dodatkowego rezystorapokazano na fragmencie schematu tego uk³adu. R.W.Thomson DTH8540E/U, DTH8550E/U,DTH8551E/U, DTH8555X (nagrywarka DVD)Oprogramowanie steruj¹ce wersja S5.20.Opisywane odtwarzacze/nagrywarki DVD wyposa¿one s¹w twardy dysk o pojemnoœci 80GB – DTH8540, 160GB –pozosta³e. W nowej wersji oprogramowania steruj¹cego S5.20(nr 36045880) wyeliminowano nastêpuj¹ce nieprawid³owoœci:· poprawiono czas i pewnoœæ prze³¹czania HDCP w trybieHDMI,· wyeliminowano problem ciemnego ekranu pojawiaj¹cegosiê co jakis czas w trakcie naciskania przycisku [ PAU-SE/BACKWARD ] w trybie Live,· naprawiono b³êdne odtwarzanie pocz¹tkowych œcie¿ek (poza³adowaniu p³yty z plikami WMA),· naprawiono problem braku wyciemnienia ekranu przy odtwarzaniuzakodowanych (zaszyfrowanych) p³yt za pomoc¹monitora pozbawionego funkcji HDCP,· naprawiono brak dŸwiêku na wyjœciu HDMI, gdy po odtwarzaniuzakodowanych p³yt DVD nastêpuje odtwarzaniep³yt MP3, CDDA lub VCD,· zaimplementowano procedury zapobiegaj¹ce skutkomprzypadkowego naciœniêcia przycisków [ PLAY/PAUSE ]powoduj¹cym miêdzy innymi zawieszanie siê systemu,· wprowadzono korektê proporcji obrazu dla plików JPEGw systemie PAL,· wprowadzono procedury zapobiegaj¹ce zawieszaniu siêsystemu przy odtwarzaniu p³yt DVD zabezpieczonychprzed kopiowania systemem macrovision,· rozwi¹zano problem zawieszania siê systemu w trybie Timeshift. Tryb Time shift to funkcja przesuniêcia w czasie odtwarzanegoaktualnie programu, to inymi s³owy kopiowanie(nagrywanie) aktualnie ogl¹danej audycji do bufora wcelu póŸniejszego odtworzenia. Na przyk³ad w przypadku,gdy zadzwoni telefon aktywacja trybu Time shift pozwalapo zakoñczeniu rozmowy na powrót do ogl¹daniaaudycji od momentu w³¹czenia trybu Time shift lub kontynuowanieogl¹dania audycji na ¿ywo i powrót do „straconego”fragmentu audycji w póŸniejszym terminie,· rozwi¹zano problem ograniczania przestrzeni na dyskuHDD powodowanego przez tryb Time shift,· naprawiono problem wystepuj¹cy przy odtwarzaniu (przegl¹daniu)nagranych tytu³ów z biblioteki wideo, gdy odpowiedŸna rozkaz nadajnika zdalnego sterowania prze³¹czeniatrybu odtwarzania w tryb szybkiego przegl¹dania/wyszukiwania (60×) nastêpowa³ bardzo powoli,· wyeliminowano zak³ócenie szarpania przez kilka sekundobrazu przy odtwarzaniu (przegl¹daniu) nagranych tytu-³ów z biblioteki wideo, zjawisko to mia³o charakter sporadycznyi przypadkowy,· wyeliminowano szarpanie obrazu po 40 minutach odtwarzaniaplików DiVX, gdy jednoczeœnie w tle odbywa³o siênagrywanie audycji na dysk twardy,· naprawiono problem wyœwietlania nieprawid³owej wartoœcilicznika/timera na banerze info w sytuacji, gdy na-SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 23

Porady serwisowestêpowa³ przeskok ukrytego rozdzia³u,· wyeliminowano zawieszanie siê urz¹dzenia w sytuacjiwstawienia wiêcej ni¿ 20 nowych rozdzia³ów na p³ycieDVD+RW przy jej edycji.Wszystkie wy¿ej wymienione modyfikacje zosta³y wprowadzonew nowej wersji oprogramowania steruj¹cego o oznaczeniuS5.20 (nr 36045880).Aktualizacja oprogramowania steruj¹cego.Metoda aktualizacji (upgrade) jest nastêpuj¹ca:· za³adowaæ p³ytê CD z oprogramowaniem do urz¹dzenia,na ekranie powinien wyœwietliæ siê komunikat “FEMDISC”, a nastêpnie menu uaktualniania,· nacisn¹æ przycisk [ PLAY ] w celu rozpoczêcia proceduryuaktualniania,· po zakoñczeniu aktualizacji oprogramowania tacka z p³yt¹zostanie wysuniêta,· wyj¹æ p³ytê CD i zamkn¹æ tackê,· wy³¹czyæ nagrywarkê poprzez wyciagniêcie sznura sieciowegoz gniazdka, po czym ponownie pod³¹czyc j¹ dosieci,· wersjê oprogramowania mo¿na sprawdziæ naciskaj¹c przyciski[REC] i [ PLAY ] na froncie urz¹dzenia.Oprogramowanie steruj¹ce wersja S5.31.W wersji S5.31 (nr 36127720) oprogramowania steruj¹cegowprowadzono nastêpuj¹ce modyfikacje:· dodano mo¿liwoœæ obs³ugi nowego uk³adu sterownika firmyPhilips D4.5,· rozwi¹zano problem nierozpoznawania formatu p³yty w“MEDIUM_FORMAT_DVD_VIDEO”,· poprawiono czas ³adowania dla operacji CDDA (konwersjaœcie¿ek audio CD na format MP3.Procedura aktualizacji oprogramowania jest taka sama jakdla wersji S5.20.H.D.Thomson DTH160E, DTH262, DTH265Gwizd z okolic przetwornicy.Z rejonów przetwornicy dochodzi dŸwiêk o wysokiej czêstotliwoœci.Efekt ten mo¿e zostaæ wyeliminowany poprzez usuniêciekondensatora ceramicznego C404 - 1000pF i przylutowaniedo punktów lutowniczych przeznaczonych dla tego kondensatoraale od strony druku kondensatora 4700pF/630V (odstrony elementów jest za ma³o miejsca.H.D.Thomson DTH8640E, DTH8650E (nagrywarkaDVD)Oprogramowanie steruj¹ce wersja S5.09.Nagrywarki te s¹ wyposa¿one w dysk twardy: modelDTH8640E o pojemnoœci 80GB, DTH8650E – 160GB. Wwersji S5.31 (nr 36127720) oprogramowania steruj¹cego wprowadzononastêpuj¹ce modyfikacje:· zaimplementowano 10 wersji jêzykowych OSD, wœródnich czeski, wêgierski i rosyjski,· naprawiono problem zatrzymywania procedury cyfrowegokopiowania,· naprawiono problem nieprawid³owego sprawdzania przestrzenina p³ycie DVD+RW po kasowaniu wykonanymprzed rozpoczêciem kopiowania nagrañ wizyjnych z dyskutwardego na te p³yty,· rozwi¹zano problem kopiowania tytu³ów wizyjnych z dyskutwardego na p³yty DVD+R, który polega³ na tym, ¿epo za³adowaniu p³yty DVD+R przycisk “COPY” w menustawa³ siê nieaktywny, w zwi¹zku z czym kopiowanie tytu³ówwizyjnych z dysku twardego na p³yty DVD+R by³oniemo¿liwe.Procedura aktualizacji oprogramowania jest taka sama jakdla innych nagrywarek firmy Thomson (np. patrz opis dlaDTH8540E/U, itp.).H.D.Thomson DTH8060E/U (nagrywarka DVD)Oprogramowanie steruj¹ce wersja S6.01.S¹ to nagrywarki DVD z wyjœciem HDMI. W wersji S6.01(nr 36029000) oprogramowania steruj¹cego wprowadzono nastêpuj¹cemodyfikacje:· wprowadzono mechanizm zapobiegania „zawieszania siê”urz¹dzenia w przypadku naciœniêcia przycisku [ PLAY/PAUSE ] w trybie szybkiego przewijania do przodu lubdo ty³u,· wprowadzono korektê proporcji obrazu w systemie PALdla plików JPEG,· naprawiono problem „odtwarzalnoœci” p³yt po wykasowaniuwszystkich rozdzia³ów nastêpuj¹cego przy wykonywaniufunkcji “Make Compatible”. Funkcja “MakeCompatible” (w t³umaczeniu opisowym – dostosuj do wymagañzgodnoœci) dla p³yt DVD ±RW zapewnia zachowaniewprowadzonych zmian edycyjnych w przypadkuodtwarzania p³yty w innym odtwarzaczu DVD (na przyk³ad,ukryte rozdzia³y pozostaj¹ ukryte).· rozwi¹zano problemy z nieprawid³owym dzia³aniem funkcjiPDC. Funkcja PDC (Programme Delivery Control)umo¿liwia automatyczn¹ kontrolê momentu rozpoczêcia izakoñczenia nagrywania programu TV. Jeœli program TVrozpocznie siê wczeœniej lub zakoñczy siê póŸniej ni¿ planowano,nagrywarka w³¹czy i wy³¹czy siê o odpowiedniejporze. Funkcja PDC s³u¿y do nagrywania ca³ych programów.Aby zmieniæ czas rozpoczêcia i zakoñczenia nagrywania,nale¿y funkcjê PDC wy³¹czyæ.Procedura aktualizacji oprogramowania jest taka sama jakdla innych nagrywarek firmy Thomson (np. patrz opis dlaDTH8540E/U, itp.).H.D.Thomson DTH714DVBT (przenoœny odtwarzaczDVD + tuner DVB-T)Problem z kolejnoœci¹ zapamiêtanych programów.Problem dotyczy tunera naziemnej telewizji cyfrowej i objawiasie nieprawid³owa kolejnoœci¹ na liœcie zapamiêtanychprogramów. Jest to spowodowane b³êdem w oprogramowaniusteruj¹cym. Konieczne jest zainstalowanie nowej wersji oprogramowaniasteruj¹cego o oznaczeniu V605 (nr producenta36201310).Metoda aktualizacji oprogramowania steruj¹cego jest nastêpuj¹ca:za³adowaæ p³ytê CD/DVD z plikiem nowej wersjioprogramowania do odtwarzacza DTH714DVBT i nacisn¹æprzycisk [ PLAY ]. Procedura aktualizacji rozpocznie siê automatycznie.Po zakoñczeniu procedury nastêpuje przeresetowaniesystemu.H.D.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Schemat ideowy inwertera monitorów Belinea 101705 i 111718P901HHNCL4321D9071N4148P906Schemat ideowy inwertera monitorówBelinea 101705 i 111718ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl12V5VBrightnessON/OFFC901220µF/16V4H3HC815220µF/16VR902 39K 1%R90510KC903 1µFC902 0.1µFC906 1µFR933100KR90 351. 1k 1%C905 0.1µFC9320.1µFR906 NCC9080.01µFR90115C91710µF/50VC907C9091500PF1234567Q9052N7000R934220KR90447K 1%C93 30.1µFC9041µF/50VCTIMROVPENASSTVDDAGNDAREFD9209.1VQ9062N7000R93210KR90910KC91347nFR9254.7C912 220PFR908 62K 1%C9110.01µF4.7µF/16V R907 27K813RT1 LPWMR931 4.7912FB PDR_CR930 4.710 11CMP NDR_DI901OZ960NDR_BPDR_ACTRTPGNDLCTDIM2019D9085.6VD918 SS144 G1 D15D921 SS14R915 10KC91047nF321S1G2S2Q9032SC945C9142.2µFD1D2D2678R92339KD922 SS14D923SS142 85 9L901EEL-1924:2400D9051N4148D9111N4148R91951KC9285PF 3KVD9041N4148R912499 1%D9061N4148C9298200PFD9141N4148R913270 1%C9305PF 3KVC9318200PFR917499 1%D9121N4148R92010KD9151N4 148R918270 1%D9131N4148R916390KQ9042SA733C9160.1µFR9211MR9221MC91947PF 3KVC920C924 47PF 3KVC92513L905EE-8.32447PF 3KVC9260.1µFC9270.1µF2NC1L1817161514R9264.7D9195.6V321C9152.2µFI902AOP6004 5G1 D1S1G2S2D1D2D2R927100K678R9141M2 85 9L903EEL-1924:2400I903AOP600Q9012N7000Q9022N7000D9101N414813L904EE-8.32447PF 3KVD9161N4148D9171N41 48SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 25

Schemat ideowy inwertera monitora LCD 15” Sony SDM-X52(E)T1AX'FMR2L1100µHQ1NDS9400A83R3R42K R42KR1R22K R22K4 7D1RB160L-40TE25F12AR1063V2.7KC1220µ25VD5RLS41485C20.15µZD1PLZTE-1112CR1210Q7BC817-25Q11RN2402R2736KT1B1 X'FMR6Q12BC817-25C71µR20100KQ32SC3669TPF2 Q42SC3669TPF2Q8BC807-25R2820KC13NCR11360D3DAN217R329.1KR31120KR332KC181µR3416KR2110KC14NCC50.1µC121µR26NCC100.1µR22 10KR23 13.7KIC1R2416KL2100µH4C17 NC16ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plR16NCR18120KR17NCC60.1µCY139PCY239PCN22PIN12Schemat ideowy inwertera monitora LCD 15” Sony SDM-X52(E)5 9 8 6 3 7R1916K13CN32PIN1R2516KC80.1µC90.1µ2T2AX'FMR2Q2NDS9400A1583R7R82K R82KZD4PLZTE-1112C R52K R62KR132.7K4 7D2RB160L-40TE2512 11 1 2 14 105C30.15µR1510Q9BC817-25R2936KR14360R95.1KC110.1µT2B1 X'FMR 6C41000PQ62SC3669TPF2Q52SC3669TPF2R3020KQ10BC807-25C16NCD3DAN217R369.1KR372KR35120KC191µR3816KC13NCCN17PIN 1257346TOA BOARDCN20226 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Schemat ideowy inwertera monitora LCD 18” Sony SDM-X82CN017PINVCC 1VCC 2GND 3GND 4GND 6OFF 5ADJ 7DF012A63VZD01UDZSTE-175.6BR0310kR08100R11100kQ06BC817-25Q022N7002LTAENAC050.01uR1010kC041uFBC060.01uR0922R1247kC081uR14681kC09 1uC10 0.1µ2.5V1234578IC01OZ9601S20191817166 15141391210 11R1730kC12220pP_AR21 62kICT24 VP1 2J01 IC034 6C14 8958C13 0.01µ1N_D5C150.1µELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plOP11OP22OP44D06BAS32D04BAS32D05BAS32C230.1µC240.1µC250.1µR281MR291MR301MR50100k5VQ252N7002LTAQ262N7002LTAQ272N7002LTAFBQ242N7002LTAPBCOP1OP2OP4D01BAS32D02BAS32D03BAS32D111SS355D121SS355D131SS355C210.1µC220.1µC030.1µFB11FB22VP11VP22R051MR061MR071MQ032N7002LTAQ042N7002LTAQ052N7002LTA5VCY06 D1922p 1SS226 2BOP441R35560CN072PINR36390R3933kC07R1327kC380.0015uD070C110.01uDR1651kF022A63VNDRV_BPDRV_APDRV_CNDRV_DC36220µR2015kN_BP_AN_DP_CNDRV_BNDRV_DR191MPBC1IC0589581VP11C4010µR1820R4320VP11D081SS355C33220µ35vD091SS355D101SS35512451245N_BN_DN_BVP1VP2FB1FB2P_CT04YST-A186490VP2276T05YST-A1864907612451VP1T03YST-A18649071CY0322pC19333p D166T01YST-A1864901245C3910uOP4VP2T02YST-A186490D201SS22671SS226R26560CY0122p D141SS226R22 ICT5OP1 560 FB1CY0222p D151SS226R27390CY0422p D171SS226OP11R31560CY0522p D181SS22676R33560R23390R24OP2 560 FB2R32390FB11OP22 FB22R34390R25390CN022PIN12CN032PIN12CN042PIN12CN052PIN12CN062PIN12C5VICT538VPDRV_AR412kVINICT54 ICT55R421kPDRV_CICT58R452kR461kQ12N7002LTAVINQ82N7002LTAICT60ICT56Q10BC817-25R0410Q11BC807-25Q16BC817-25R1510Q17BC807-25ICT57ICT59P_CP_ATOA (g) BOARDCN202ICT19ICT38ICT51ICT50ICT521245D21T06YST-A18649076VINICT43ICT48ICT49ICT63R01ICT13ICT64ICT42ICT39ICT65ICT34ICT40ICT37ICT35ICT44 ICT45 ICT46ICT31ICT28ICT29+ICT26ICT33IC048958ICT23ICT21ICT27ICT8+ICT22ICT20ICT16ICT66IC028958ICT17ICT18ICT25ICT15ICT36ICT14ICT1ICT2ICT11ICT12ICT47ICT30ICT41 ICT32ICT68ICT3ICT6ICT10ICT67ICT9ICT4ICT7Schemat ideowy inwertera monitora LCD 18” Sony SDM-X82TO LCDBACK LIGHTTO LCDBACK LIGHTTO LCDBACK LIGHTTO LCDBACK LIGHTTO LCDBACK LIGHTSERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 27

Schemat blokowy toru wizji i fonii stereo OTVC LCD Panasonic chassis GLP21Schemat blokowy toru wizji i fonii stereo OTVC LCDPanasonic chassis GLP21VUYA54321LL+L-R+R-RH-BOARDCYLRRLJK3001TO LCD PANELH186413H213IC1501IC251 164 AMP 13VIDEO PROCESSOR4 IC252 16AMP 1328 SP L27SP R1901211178177176PR IN101749172PB IN189YIN173A21811801798102461214161820TX0-TX0+TX1-TX1+TX2-TX2+TCLK-TCLK+TX3-TX3+141140138137135134132131129128A12151621232422AV3RINAV3LINAV3 CVBS INV1314184194195AV3CINAV3YIN18718886413191A6133157-5065-58HP RIGHTHP LEFT73-662625IC270 157HP AMPLIFIER3AV2 21 PIN SCARTCVBS OUT 19AV1 21 PIN SCARTCVBS IN 20R IN/C IN 15GIN11BIN7LIN6RIN2L OUT 3R OUT 1CVBS OUT 19CVBS IN 20RIN15GIN11BIN7LIN6RIN2L OUT 3R OUT 1A-BOARDAV2 CVBS INAV2LINAV2RINAV1 RED INAV1 GREEN INAV1 BLUE INAV1 LEFT INAV1 RIGHT INAV1 CVBS INIRD AV2 RED/C INAV2 L OUTAV2 R OUTIC3300AUDIO MATRIXELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plIRD AV2 GREEN INIRD AV2 BLUE IN1514AM IRD YUV/DVI R IN17AM IRD YUV/DVI L IN16AV2 R OUT VCTP24AV1 R OUT VCTP25AV1 L OUT VCTP45 AV2 L OUT VCTP6 HDMI DAC L23 HDMI DAC R1213AV1 L OUTAV1 R OUT1811YUV/DVI P0 R INYUV/DVI P0 L INRLJK3002AV2 CVBS OUT VCTPAV1 CVBS OUT VCTPB-BOARDQ3204Q3205Q3201Q3202A1101113B110AMAM1011AM 13SIF_OUT 14TUNERSIF+TUNER CVBS INTUNER CVBS IN13VIDEO OUT 17SIF+ SIFIN+Q122 Q123IC1381IC1380D/A CONVERTERIC5003HDMI RECEIVEROP AMP1110MCLKI2SCLI2SDII2SWS8886848539,40,43,44,47,48,51,528Bit dataHDMI71261234R 8bit data busG 8bit data busB 8bit data bus144-140,137,136,133132-129,126-123119-116,113-11028 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

OTVC Schneider chassis TV17XL – tryb i regulacje serwisoweOTVC Schneider chassis TV17XL – tryb i regulacjeserwisoweRajmund WiœniewskiTelewizyjne chassis TV17XL firmy Schneider wytwarzaneby³o w nastêpuj¹cych wersjach (w nawiasach okr¹g³ych podanotypy oryginalnych pilotów u¿ytkownika, w nawiasachkwadratowych typ kineskopu, do wspó³pracy z którym zosta-³o ono przystosowane):· TV17XL.4, (RC2000), [W76ESF021X44 PhilipsSuper Flat],· TV17XL.7, (RC221), [A66EAK075X44 Philips],· TV17XL.C, (RC221, RC900), [A68ELO50X71 PanasonicReal Flat],· TV17XL.D, (RC221, RC900), [W76EKW10X71Panasonic Real Flat],· TV17XL.E, (RC221, RC900), [A68EGD049X622Thomson Super Flat],· TV17XL.F, (RC221, RC900), [W76ELE50X71Panasonic Real Flat].Wszystkie te chassis s¹ wykonane jako 100-hercowe, stereofoniczne.Wersje: 4, D i F wspó³pracuj¹ z kineskopami 32cale – format 16:9, wersje: C i E z kineskopami 29 cali – format4:3, wersja 7 z kineskopem 28 cali format 4:3.1. Tryb serwisowyPrzed uruchomieniem trybu serwisowego do wejœcia odbiornikanale¿y doprowadziæ sygna³ z odpowiednim testemobrazowym. Regulacje jaskrawoœci kontrastu nasycenia koloru,ostroœci, szumu i tryb obrazu ustawiæ na pozycjach œrodkowych.Dla ustawiania geometrii nale¿y doprowadziæ standardowytest obrazu w formacie 4:3. Odbiorniki z kineskopem 16:9wymagaj¹ pokrycia ca³ego obszaru obrazu do regulacji w trybiedekodera, przy czym powstaje poziome rozszerzenie obrazu(elipsa zamiast ko³a).1.1. Wejœcie w tryb serwisowyW celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y w³¹czyæ odbiornikw tryb normalnej pracy, po czym kolejno nacisn¹æ na pilocienastêpuj¹ce przyciski: [MUTE], [ CZERWONY ] (menuobrazu) i [TV].1.2. Funkcje przycisków w trybie serwisowym· [ CZERWONY ] – wybór linii lub pozycji wewn¹trzmenu,· [ p ] / [ q ] – wybór innego podmenu lub parametru,· [ t ] / [ u ] – zmiana wartoœci regulowanego parametru,· [OK] – zapamiêtywanie dokonanych zmian,· [TV] – opuszczenie (zamkniêcie) trybu serwisowego.1.3. Parametry regulacyjne w trybie serwisowym· version number – numer wersji zainstalowanego oprogramowaniasteruj¹cego; w celu inicjalizacji wartoœci pamiêciNVM (bez zmian ustawieñ dotycz¹cych geometriiobrazu) musi zostaæ zmieniony numer wersji – zmiana tamusi zostaæ zapamiêtana, po czym nale¿y opuœciæ trybserwisowy i wy³¹czyæ oraz ponownie w³¹czyæ odbiornikza pomoc¹ wy³¹cznika sieciowego.· NVM reset – funkcja ta kasuje w pamiêci EEPROM IC905wszystkie wartoœci ustawieñ ³¹cznie z ustawieniami geometrii;w celu jej wykonania nale¿y wybraæ pozycjê “ON”,zapamiêtaæ ustawienia, opuœciæ tryb serwisowy i wy³¹czyæoraz ponownie w³¹czyæ odbiornik za pomoc¹ wy³¹cznikasieciowego. Przed wykonaniem inicjalizacji pamiêci mo¿nawpisaæ w trybie serwisowym dane ustawieñ zapisane wczeœniej.· picture size – rodzaj (rozmiar) kineskopu: 4:3 lub 16:9,· picture tube – typ kineskopu – to ustawienie nale¿y zmieniaætylko i wy³¹cznie wtedy, kiedy jest to konieczne; zmianapowoduje „przeprogramowanie” wszystkich parametrówspecyficznych dla danego kineskopu, jeœli nie mo¿naznaleŸæ prawid³owego typu kineskopu, nale¿y wybraæ parametr“USER PICTUB” i wprowadziæ wszystkie parametryrêcznie.· TV – standard odbioru: B/G, I lub multistandard,· tuner – typ tunera, np. 5002 Multi (=KSH-132),· front - av – mo¿liwoœæ obs³ugi gniazda AV na panelu frontowym:ON / OFF,· scart number – iloœæ gniazd przy³¹czeniowych SCART,· forced PAL – ON: wymuszenie odbioru w systemie PAL,· function buttons – 1-4: iloœæ przycisków funkcyjnych napilocie,· VT pages – iloœæ zapamiêtywanych stron teletekstu,· display mode – powinno byæ wybrane “OFF” i nie nale-¿y tego ustawienia zmieniæ (funkcja przeznaczona wy³¹czniedo celów produkcyjnych),· testpattern – ON / OFF: mo¿liwoœæ wyœwietlania na ekranieczarno-bia³ych i kolorowych obrazów testowych,· auto. format – ON / OFF: dla OTVC z kineskopem 16:9mo¿na w³¹czyæ lub wy³¹czyæ automatyczne rozpoznawanieformatu obrazu,· sleep timer (5min) – ON / OFF: w³¹czenie / wy³¹czenieodbiornika przy braku sygna³u TV,· ECO switch – ON: zainstalowany wy³¹cznik sieciowy zfunkcj¹ ECO,· child lock-code global – wybór rodzaju wprowadzaniablokady rodzicielskiej:OFF: w trakcie operacji wyszukiwania kana³ów ¿aden zkana³ów nie jest „przystosowany” do ewentualnegozablokowania ich przed dzieæmi i wymagane jestustawianie indywidualne,ON: w trakcie operacji wyszukiwania kana³ów wszystkiekana³y s¹ „przygotowane” do ewentualnego zablokowaniaich przed dzieæmi,· child lock-code reset – kasowanie blokady rodzicielskiej:ON: wybranie ustawienia “ON” powoduje, ¿e po wy³¹czeniui ponownym w³¹czeniu odbiornika wy³¹cznikiemsieciowym blokada rodzicielska bêdzie nieaktywna,SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 29

OTVC Schneider chassis TV17XL – tryb i regulacje serwisowe· audio VCR mute – funkcja wyciszenia fonii dla pod³¹czonegomagnetowidu,· VT brightness – ustawianie jaskrawoœci teletekstu,· VT contrast – ustawianie kontrastu teletekstu,· OSD brightness – ustawianie jaskrawoœci znaków OSD,· OSD contrast – ustawianie kontrastu OSD,· OSD backgr. color – ustawianie koloru t³a, na którym s¹wyœwietlane znaki OSD,· OSD foregr. color – ustawianie koloru znaków OSD,· VGA modus – mo¿liwoœæ wyœwietlania sygna³ów w trybieVGA: ON / OFF,· VPS/PDC display – mo¿liwoœæ w³¹czenie/wy³¹czeniawyœwietlania informacji o stacji nadawczej; po naciœniêciuprzycisku [ ¯Ó£TY ] wyœwietlany jest kod identyfikacyjnystacji nadawczej (funkcja testowa),· rotation – w³¹czenie/wy³¹czenie obrotu (korekta przekoszenia)obrazu,· mode analog channel 2 – OFF/Auto/Sensor/Keys – wybórfunkcji modu³u LSC (modu³ sensora),· display values – ON / OFF: wybór sposobu wyœwietlaniawartoœci regulacji OSD: w postaci wartoœci liczbowej albolinijki,· ext.scart – iloœæ dodatkowych trybów AV – parametr zwi¹zanyz wczeœniej opisanymi parametrami “front-av” i“scart-number”,· waterglass/panorama – w³¹czenie/wy³¹czenie specjalnychefektów dotycz¹cych odtwarzania obrazu,· format – wybór formatów obrazu dla ustawiania korekcjigeometrii,· AGC – ustawianie napiêcia ARW – sposób ustawianiaopisano w punkcie 1.4.4,· vertical amplitude – regulacja wysokoœci obrazu,· vertical position – pozycjonowanie obrazu w pionie,· S-correction – regulacja liniowoœci w pionie,· vertical symmetry – ustawianie symetrii w pionie (regulacje“S-correction” i “vertical symmetry” nale¿y wykonywaænaprzemiennie a¿ do uzyskania najlepszej liniowoœciobrazu),· vertical bow – ustawianie „prostopad³oœci” i „równoleg³oœci”linii pionowych – likwidacja wygiêæ,· vertical angle – korekcja obrócenia obrazu – uzupe³nieniefunkcji “rotation”,· horizontal position – pozycjonowanie obrazu w poziomie,· horizontal amplitude – szerokoœæ obrazu,· cushion – korekcja zniekszta³ceñ poduszkowych,· trapeze – korekcja zniekszta³ceñ trapezowych – ustawiaærównoleg³oœæ linii pionowych,· upper corner – regulacja „pionowoœci” linii w naro¿nikachgórnych,· lower corner – regulacja „pionowoœci” linii w naro¿nikachdolnych,· blanking phase left – regulacja wygaszania powrotówpoziomych (po lewej stronie) – wartoœæ domyœlna 340,· blanking phase right – regulacja wygaszania powrotówpoziomych (po lewej stronie) – wartoœæ domyœlna 250,· chroma delay – opóŸnienie sygna³u chrominancji wzglêdemsygna³u luminancji (rejestr chrominancji),· luma delay – opóŸnienie sygna³u luminancji wzglêdemsygna³u chrominancji (rejestr luminancji); nale¿y balansowaæjedynie jednym z tych parametrów: albo “chromadelay”, albo “luma delay”,· newline – dodatkowa mo¿liwoœæ regulacji po³o¿enia obrazuw poziomie; parametr ustawia siê przez podanie wartoœciliczbowej, wartoœæ domyœlna 142,· DVCO – czêstotliwoœæ pomocniczej podnoœnej koloru,ustawia siê ona automatycznie na wartoœæ referencyjn¹,· G2 – ustawianie napiêcia siatki drugiej – wed³ug p.1.4.1,· cutoff – regulacja punktów odciêcia – patrz regulacja balansubieli p.1.4.3,· white drive – patrz regulacja balansu bieli p.1.4.3,· SVM G1 – ustawianie optymalnej ostroœci dla SVM, wartoœædomyœlna 45,· SVM delay – ustawianie optymalnej ostroœci dla SVM,wartoœæ domyœlna 7,· beam current limiter – ogranicznik pr¹du szczytowegokineskopu, regulacja nieaktywna,· vert. pos OSD – regulacja po³o¿enia znaków OSD w pionie,· hor. pos OSD – regulacja po³o¿enia znaków OSD w poziomie,· vert. pos OSD (NTSC) – regulacja po³o¿enia znakówOSD w pionie dla NTSC,· hor. pos OSD (NTSC) – regulacja po³o¿enia znaków OSDw poziomie dla NTSC,· vert. pos VT – regulacja po³o¿enia teletekstu w pionie,· hor. pos VT – regulacja po³o¿enia teletekstu w poziomie,· child lock reset – wy³¹czanie blokady rodzicielskiej; wcelu skasowania blokady rodzicielskiej nale¿y wybraæwartoœæ “1”, zapamiêtaæ ustawienie i opuœciæ tryb serwisowy;po wy³¹czeniu i w³¹czeniu odbiornika wy³¹cznikiemsieciowym blokada rodzicielska bêdzie wy³¹czona,· border (16:9) right – ustawianie szerokoœci pasa wygaszonegorastra po prawej stronie przy odtwarzania obrazuw formacie 4:3 na ekranie kineskopu 16:9,· border (16:9) left – ustawianie szerokoœci pasa wygaszonegorastra po lewej stronie przy odtwarzania obrazu wformacie 4:3 na ekranie kineskopu 16:9,· edit run text – opcja uruchomienia i edycji przesuwaj¹cegosiê tekstu. Gdy temu parametrowi przypisze siê wartoœæ“1”, mo¿liwe jest wprowadzenie do 200 znaków. ¯¹danyznak wybiera siê przyciskami [ p ] / [ q ], przejœciedo nastêpnej litery odbywa siê po naciœniêciu przycisku[ CZERWONY ].Uwaga: Na koñcu tekstu nale¿y koniecznie umieœciæ „czerwon¹kostkê”.Aktywacja tekstu odbywa siê w nastêpuj¹cy sposób:- nacisn¹æ na pilocie przycisk [i], w ten sposób zostaniewyœwietlone menu informacyjne,- przyciskami [ p ] / [ q ] wybraæ “System” i poprzez naciœniêcieprzycisku [ u ] spowodowaæ przesuniêcie zielonegomarkera w pozycjê “System menu”,- jednoczeœnie nacisn¹æ przyciski [ CZERWONY ] i [NIE-BIESKI ],- w celu skasowania wyœwietlania tekstu na ekranie nale¿ynacisn¹æ dowolny przycisk na pilocie.· multi-pip modus – ustawianie geometrii dla 4-, 12- lub30 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

OTVC Schneider chassis TV17XL – tryb i regulacje serwisowe16-krotnego obrazka PIP:ustawienia obrazu TV:- cushion – korekcja zniekszta³ceñ poduszkowych,- hor. pos. – pozycjonowanie w poziomie,- hor. ampl. – szerokoœæ obrazu,- vert. pos. – pozycjonowanie w pionie,- vert. ampl. – wysokoœæ obrazuustawienia obrazka PIP:- hor. pos. – pozycja obrazka PIP w poziomie,- hor. ampl. – szerokoœæ obrazka PIP,- vert. pos. – pozycja obrazka PIP w pionie.Do wyboru parametrów (linii z parametrem regulacyjnym)dotycz¹cych trybu obrazka PIP s³u¿y przycisk [ CZER-WONY ], przyciskami [ t ] / [ u ] wykonuje siê regulacjê(zmianê wartoœci regulowanego parametru).· NVM addr. 0 0 0 0 data 0 0Naciskaj¹c przycisk [ CZERWONY ] na pilocie mo¿nawybraæ mo¿liwoœæ zmiany poszczególnych pozycji w adresiei wartoœci komórki za pomoc¹ przycisków [ t ] / [ u ].Kompletny adres ma strukturê czterocyfrow¹, wartoœæ danych– dwucyfrow¹. Zmieniana pozycja jest podkreœlona.Aby zmiana by³a skuteczna musi byæ zapamiêtana przyciskiem[OK].1.4. Regulacje w trybie serwisowym1.4.1. Ustawianie napiêcia siatki drugiejPrzed rozpoczêciem regulacji napiêcia siatki drugiej odbiorniknale¿y poddaæ wygrzewaniu przez co najmniej 30 minut.Do odbiornika nale¿y doprowadziæ obraz z testem pasóww skali szaroœci. Za pomoc¹ regulatora napiêcia siatki drugiejG2 na katodzie o najwiêkszej (zmierzonej) regulowaæ je w takisposób, ¿eby wartoœæ tego parametru zmieni³a siê z jednocyfrowejna dwucyfrow¹.1.4.2. Ustawianie ostroœciRegulacjê ostroœci przeprowadza siê dla nasycenia koloru,jaskrawoœci i kontrastu ustawionych na poziomach nominalnych– takich jak przy „normalnym” ogl¹daniu telewizji. Wodbiornikach z kineskopami “Bi-Focus” (16:9/32” z oddzielnymblokiem ostroœci) ustawianie ostroœci przeprowadza siêw dwóch krokach. W pierwszym kroku regulator lewy FOC-Lnale¿y ustawiaæ w taki sposób, ¿eby poziome linie by³y jaknajcieñsze (najwyraŸniejsze) na ca³ej szerokoœci obrazu (ostroœæw kierunku pionowym). Z kolei w drugim kroku regulatoremprawym FOC-R nale¿y regulowaæ tak, aby pionowe linie by³yjak najwê¿sze na ca³ej wysokoœci obrazu (ostroœæ w kierunkupoziomym).1.4.3. Ustawianie balansu bieli (odstêp czerñ - biel)1. Regulacja punktów odciêciaTrzy wartoœci punktów odciêcia ustawiæ w taki sposób, ¿ebyciemne obszary szaroœci by³y achromatyczne – bez zakolorowañ.Wartoœci domyœlne punktów odciêcia wynosz¹ 50. Wartoœækatody z wartoœci¹ œrodkow¹ (nie najmniejsz¹ i nie najwiêksz¹)pozostawiæ bez zmian, natomiast regulowaæ dwiemapozosta³ymi wartoœciami.2. Regulacja wzmocnieniaWartoœci domyœlne wzmocnienia wynosz¹ 128. Jeœli obrazprzy tych wartoœciach ma zbyt zimny odcieñ, nale¿y zredukowaæwartoœæ wzmocnienia toru niebieskiego (B). Z kolei jeœliobraz ma za ciep³y odcieñ, nale¿y zredukowaæ wartoœæ wzmocnieniatoru czerwonego (R).1.4.4. Ustawianie napiêcia ARWDo wejœcia antenowego odbiornika doprowadziæ sygna³telewizyjny na œrodkowym kanale pasma III (np. na kanale 8)o poziomie 65dBµV (na 75R) zmodulowany obrazem testowymB/G PAL bez podnoœnej fonii. Pod³¹czyæ miernik napiêciapomiêdzy wyprowadzenie 1 tunera (AGC) i wyprowadzenie3 (GND). W trybie serwisowym w opcji “AGC” ustawiæ wzale¿noœci od typu tunera nastêpuj¹ce napiêcie:· tuner Selteka KS-H-132 2.30V ±0.15V DC ,· tuner Temic 6002 PH5 3.15V ±0.15V DC ,· tuner Philips UV1316-SIG-3 2.10V ±0.15V DC .1.5. Regulacje wykonywane poza trybem serwisowymW przypadku serwisowania odbiornika nale¿y go pod³¹czyædo sieci za pomoc¹ transformatora separuj¹cego. Ochronaprzed promieniowaniem X jest realizowana w nastêpuj¹cysposób: wysokie napiêcie mieœci siê w bezpiecznym zakresie izachowana jest ochrona przed nadmiernym promieniowaniem,gdy napiêcie pracy przy minimalnym pr¹dzie kineskopu wynosi145V. Przy serwisowaniu odbiornika nale¿y ka¿dorazowoskontrolowaæ i ewentualnie skorygowaæ wartoœæ tego napiêcia.1.5.1. Ustawianie napiêcia pracyRegulacje kontrastu i jaskrawoœci ustawiæ na minimum(minimalny pr¹d kineskopu). Miernik napiêcia pod³¹czyæ pomiêdzykatodê diody D202 i masê strony wtórnej zasilacza.Potencjometrem R211 ustawiæ napiêcie pracy na poziomie+145V ±0.5V.2. Porady serwisoweSchneider Scenaro 29M101 chassis TV17XL.ENieprawid³owa szerokoœæ obrazu.Szerokoœæ obrazu jest nieprawid³owa i nie daje siê regulowaæ.Przyczyn¹ okaza³o siê uszkodzenie kondensatora C317 -0.022µF/1000V typu MKP4. Przy wymianie nale¿y zamontowaækondensator metalizowany typu MKP10.Uszkadzanie siê wzmacniaczy wizji.Jako wzmacniacze wizji na p³ytce kineskopu zastosowanotrzy uk³ady typu TDA6111Q (IC1501, IC1502, IC1503). Przypowtarzaj¹cym uszkadzaniu siê tych uk³adów nale¿y na ichwyjœciach zamontowaæ diody zabezpieczaj¹ce BAV203. Diodyte (na „nowszych” p³ytkach przewidziane jest dla nich miejsceoznaczone jako D1511, D1512 i D1513) powinny zostaæzamontowane katod¹ do napiêcia +VH = +200V, anod¹ zaœ dowyjœcia uk³adu wzmacniacza, czyli do wyprowadzenia nr 8.Poprawa uk³adu ochronnego.Modyfikacja dotyczy poprawy dzia³ania uk³adu protekcjiw przypadku wyst¹pienia zwarcia. Poprawa polega na zmianiepojemnoœci kondensatorów SMD C120 i C121:· kondensator C120 - 3.3nF/50V nale¿y zast¹piæ kondensatorem4.7nF/50V,· kondensator C121 - 100pF/50V nale¿y zast¹piæ kondensatorem220pF/50V.R.W.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 31

Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorach plazmowych Panasonic serii 500/50Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorachplazmowych Panasonic TH-50/42/37PV500E/B, TH-42/37PA50E i TH-42/37PE50B chassis GP8DE (cz.2 – ost.)Andrzej BrzozowskiDioda miga piêæ razy (telewizory TH-37/42PA50E, PE50B)Piêciokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w ga³êzi zasilaj¹cej 5V. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: C, P, SC, SS, D, C1,C2, panel plazmowy.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PA50E, PE50B pokazano w tablicy 6.Tablica 6.Kroknr12345678Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PA50E, PE50BCo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-od³¹czyæ wtyki SC20 i SS23 na modu³ach SC i SS-zasilacz nie blokuje siê -krok 2-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -krok 3-przy³¹czyæ wtyk SC20, SS23 pozostawiæ roz³¹czony-zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ SS-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ SC-roz³¹czyæ wtyki D33 i D34 na module D-od³¹czyæ wtyk SC20 na module SC-w³¹czyæ odbiornik-przy³¹czyæ wtyk D34-SC20 pozostawiæ od³¹czony-w³¹czyæ odbiornik-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³em C2(CB4-CB7)-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7201,IC7202, IC7203, IC7204 na module C2 jest zwarte do masy-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³em C1(CB1-CB3)-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7101,IC7104, IC7105, IC7106 na module C1 jest zwarte do masy-od³¹czyæ wtyk P25 na module P-sprawdziæ czy nie ma zwarcia wyprowadzeñ 7, 9 z³¹cza P25 domasy-od³¹czyæ wtyk P25 na module P-sprawdziæ czy nie ma zwarcia wyprowadzeñ 7, 9 z³¹cza D25 domasy-zasilacz nie blokuje siê -krok 4-zasilacz nadal siê blokuje -krok 7-zasilacz nie blokuje siê -krok 5-zasilacz nadal siê blokuje -krok 6-jest zwarcie-nie ma zwarcia-jest zwarcie-nie ma zwarcia-nie ma zwarcia -krok 8-jest zwarcie-nie ma zwarcia-jest zwarcieuszkodzony jest modu³ C2uszkodzony jest panel plazmowyuszkodzony jest modu³ C1uszkodzony jest panel plazmowy-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ DDioda miga piêæ razy (telewizory TH-37/42PV500E, B)Piêciokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w ga³êzi zasilaj¹cej 5V. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: C1, C2, C3, C4, P,SC, SS, D, panel plazmowy.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PV500E,B pokazano w tablicy 7.Tablica 7.Kroknr1234Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PV500E, BCo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-od³¹czyæ wtyki SC20 i SS32 na modu³ach SC i SS-zasilacz nie blokuje siê -krok 2-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -krok 3-przy³¹czyæ wtyk SC20, SS32 pozostawiæ roz³¹czony-zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ SS-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ SC-roz³¹czyæ wszystkie wtyki D31-D34 na module D-od³¹czyæ wtyk SC20 na module SC-w³¹czyæ odbiornik-przy³¹czyæ wtyki D31, D32-SC20, D33, D34 pozostawiæ od³¹czone-w³¹czyæ odbiornik-zasilacz nie blokuje siê -krok 4-zasilacz nadal siê blokuje -krok 11-zasilacz nie blokuje siê -krok 5-zasilacz nadal siê blokuje -krok 832 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorach plazmowych Panasonic serii 500/50Tablica 7.Kroknr56789101112Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PV500E, B–cd.-przy³¹czyæ wtyki D31, D32, D34-SC20, D33 pozostawiæ od³¹czone-w³¹czyæ odbiornikCo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³em C3(CB5-CB8)-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7301,IC7302, IC7303, IC7304 na module C3 jest zwarte do masy-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³em C4(CB1-CB4)-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7401,IC7402, IC7403, IC7404 na module C4 jest zwarte do masy-przy³¹czyæ wtyk D31-SC20, D32, D33, D34 pozostawiæ od³¹czone-w³¹czyæ odbiornik-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³em C2(CA5-CA8)-w³¹czyæ odbiornik-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³em C1(CA1-CA4)-w³¹czyæ odbiornik-od³¹czyæ wtyk P25 na module P-sprawdziæ czy nie ma zwarcia wyprowadzeñ 7, 9 z³¹cza P25 domasy-od³¹czyæ wtyk P25 na module P-sprawdziæ czy nie ma zwarcia wyprowadzeñ 7, 9 z³¹cza D25 domasy-zasilacz nie blokuje siê -krok 6-zasilacz nadal siê blokuje -krok 7-jest zwarcie-nie ma zwarcia-jest zwarcie-nie ma zwarcia-zasilacz nie blokuje siê -krok 9-zasilacz nadal siê blokuje -krok 10uszkodzony jest modu³ C3uszkodzony jest panel plazmowyuszkodzony jest modu³ C4uszkodzony jest panel plazmowy- zasilacz nie blokuje siê uszkodzony panel plazmowy- zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ C2- zasilacz nie blokuje siê uszkodzony panel plazmowy- zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ C1-nie ma zwarcia -krok 12-jest zwarcie-nie ma zwarcia-jest zwarcie-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ DDioda miga piêæ razy (telewizory TH-50PV500E, B)Piêciokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w ga³êzi zasilaj¹cej 5V. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: C1, C2, C3, C4,C5, C6, P, SC, SS, D, panel plazmowy.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E,B pokazano w tablicy 8.Tablica 8.KroknrKolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E, BCo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie1234567-od³¹czyæ wtyki SC20 i SS44 na modu³ach SC i SS-zasilacz nie blokuje siê -krok 2-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -krok 3-przy³¹czyæ wtyk SC20, SS44 pozostawiæ roz³¹czony-zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ SS-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ SC-roz³¹czyæ wszystkie wtyki D31-D34 na module D-od³¹czyæ wtyk SC20 na module SC-w³¹czyæ odbiornik-przy³¹czyæ wtyki D31, D32-SC20, D33, D34 pozostawiæ od³¹czone-w³¹czyæ odbiornik-od³¹czyæ wszystkie wtyki C41-C44 w module C4-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7401,IC7402, IC7403, IC7404, IC7405 na module C4 jest zwarte domasy-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³emC4 (CB8-CB11)-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7401,IC7402, IC7403, IC7404, IC7405 na module C4 jest zwarte domasy-od³¹czyæ wszystkie wtyki C50-C51 w module C5-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7501,IC7502, IC7503, IC7504, IC7505 na module C5 jest zwarte domasy-zasilacz nie blokuje siê -krok 4-zasilacz nadal siê blokuje -krok 15-zasilacz nie blokuje siê -krok 5-zasilacz nadal siê blokuje -krok 10-jest zwarcie -krok 6-nie ma zwarcia -krok 7-jest zwarcie-nie ma zwarcia-jest zwarcie -krok 8-nie ma zwarcia -krok 9uszkodzony jest modu³ C4uszkodzony jest panel plazmowySERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 33

Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorach plazmowych Panasonic serii 500/50Tablica 8.Kroknr8910111213141516Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E, B–cd.Co sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³emC5 (CB4-CB7)-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7501,IC7502, IC7503, IC7504, IC7505 na module C5 jest zwarte domasy-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³emC6 (CB1-CB3)-sprawdziæ czy wyprowadzenie 20 uk³adów scalonych : IC7302,IC7303, IC7304, IC7406 na module C6 jest zwarte do masy-jest zwarcie-nie ma zwarcia-jest zwarcie-nie ma zwarcia-dodatkowo od³¹czyæ wtyk C10-zasilacz nie blokuje siê -krok 11-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -krok 12-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³emC1 (CA1-CA3)-w³¹czyæ odbiornikuszkodzony jest modu³ C5uszkodzony jest panel plazmowyuszkodzony jest modu³ C6uszkodzony jest panel plazmowy- zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony panel plazmowy- zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ C1-dodatkowo od³¹czyæ wtyk C21-zasilacz nie blokuje siê -krok 13-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -krok 14-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³emC3 (CA8-CA11)-w³¹czyæ odbiornik-od³¹czyæ wszystkie po³¹czenia panelu plazmowego z modu³emC2 (CA4-CA7)-w³¹czyæ odbiornik-od³¹czyæ wtyk P25 na module P-sprawdziæ czy nie ma zwarcia wyprowadzeñ 7, 9 z³¹cza P25 domasy-od³¹czyæ wtyk P25 na module P-sprawdziæ czy nie ma zwarcia wyprowadzeñ 7, 9 z³¹cza D25 domasy- zasilacz nie blokuje siê uszkodzony panel plazmowy- zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ C3- zasilacz nie blokuje siê uszkodzony panel plazmowy- zasilacz nadal siê blokuje -uszkodzony jest modu³ C2-nie ma zwarcia -krok 16-jest zwarcie-nie ma zwarcia-jest zwarcie-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ DDioda miga szeœæ razy (telewizory TH-37/42PA50E, PE50B, TH-37/42PV500E,B)Szeœciokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w obrêbie zasilacza. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: P, SC, SS, D.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PA50E, PE50B pokazano w tablicy 9.Tablica 9. Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PA50E, PE50B,TH-37/43PV500E,BKroknrCo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie1234-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ napiêcie VSUS(ok.180V) na wyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P2 w module P-od³¹czyæ wtyk SC20-w³¹czyæ odbiornik-sprawdziæ oscyloskopem napiêcia na wyprowadzeniach 1, 17, 18, 19,20 z³¹cza D20 (*)-od³¹czyæ wtyk SC2-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ napiêcie VSUS(ok.180V) na wyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P2 w module P-od³¹czyæ wtyki SC2 i SS11-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ napiêcie VSUS(ok.180V) na wyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P2 w module P-brak napiêcia VSUS -krok 3-jest napiêcie VSUS -krok 2-napiêcia s¹ nieprawid³owe -uszkodzony jest modu³ D-napiêcia s¹ prawid³owe -uszkodzony jest modu³ SC-brak napiêcia VSUS -krok 4-jest napiêcie VSUS -uszkodzony jest modu³ SC-brak napiêcia VSUS -uszkodzony jest modu³ P-jest napiêcie VSUS -uszkodzony jest modu³ SS(*) Napiêcie na wyprowadzeniu 1 D20: 5Vdc.Napiêcie na wyprowadzeniach 17, 18, 19, 20 D20: impulsy 5V.34 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Tablica 10.Kroknr1234567891011Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorach plazmowych Panasonic serii 500/50Dioda miga szeœæ razy (telewizory TH-50PV500E,B)Szeœciokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w obrêbie zasilacza. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: P, SC, SS, D, SU,SD.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E,B pokazano w tablicy 10.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E,BCo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ napiêcieVSUS (ok.180V) na wyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P2 wmodule P-brak napiêcia VSUS -krok 10-jest napiêcie VSUS -krok 2-od³¹czyæ modu³y SU i SD od modu³u SC-zasilacz nie blokuje siê -krok 3-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nadal siê blokuje -krok 6-przy³¹czyæ modu³ SU-od³¹czyæ modu³ SD-w³¹czyæ odbiornik-przy³¹czyæ modu³ SD-od³¹czyæ modu³ SU-w³¹czyæ odbiornik-przy³¹czyæ modu³y SU i SD do modu³u SC-od³¹czyæ wtyk SC30-w³¹czyæ odbiorniksprawdziæ oscyloskopem napiêcia na wyprowadzeniach 1,17, 18, 19, 20 z³¹cza D20 (*)-przy³¹czyæ modu³y SU i SD do modu³u SC-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy wpunkcie pomiarowym TP15V na module SC jest napiêcie15Vdc-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy wpunkcie pomiarowym TPVSCN i TPVAD na module SC s¹prawid³owe napiêcia (**)-od³¹czyæ wtyk SC20-w³¹czyæ odbiornik-sprawdziæ, czy napiêcia na wyprowadzeniach 1, 4, 6 z³¹czaD20 s¹ prawid³owe (***)-od³¹czyæ wtyk P23-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy nawyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P23 jest napiêcie 15Vdc-od³¹czyæ wtyk SC2-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ napiêcieVSUS (ok.180V) na wyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P2 wmodule P-od³¹czyæ wtyki SC2 i SS11-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ napiêcieVSUS (ok.180V) na wyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P2 wmodule P-zasilacz nie blokuje siê -krok 4-zasilacz nadal siê blokuje-zasilacz nie blokuje siê -krok 5-zasilacz nadal siê blokuje-napiêcia s¹ nieprawid³owe-napiêcia s¹ prawid³owe-napiêcie 15V jest prawid³owe -krok 7-brak napiêcia 15V w TP15V -krok 9-napiêcia w TPVSCN i TPVAD s¹prawid³owe-napiêcia w TPVSCN i TPVAD nie s¹prawid³owe-napiêcia s¹ prawid³owe-napiêcia nie s¹ prawid³owe-napiêcie 15V jest prawid³owe-brak napiêcia-uszkodzony jest modu³ SU-uszkodzony jest modu³ SD-uszkodzony jest modu³ D-uszkodzony jest modu³ SC-krok 8-brak napiêcia VSUS -krok 11-jest napiêcie VSUS-brak napiêcia VSUS-jest napiêcie VSUS-uszkodzony jest modu³ SC-uszkodzony jest modu³ SC-uszkodzony jest modu³ D-uszkodzony jest modu³ SC-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ SC-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ SS(*) Napiêcie na wyprowadzeniu 1 D20: 5Vdc. Napiêcie na wyprowadzeniach 17, 18, 19, 20 D20: impulsy 5V.(**) Napiêcie w punkcie pomiarowym TPVSCN na module SC: 30-40V. Napiêcie w punkcie pomiarowym TPVAD na moduleSC: D90V(***) Napiêcie na wyprowadzeniu 1 D20: 5Vdc. Napiêcia na wyprowadzeniach 4,6 D20: impulsy 5VDioda miga siedem razy (telewizory TH-37/42PA50E, PE50B, TH-37/42PV500E,B)Siedmiokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w obrêbie zasilacza. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: P, SC, D, SU, SD.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PA50E, PE50B, TH-37/42PV500E,B pokazanow tablicy 11.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 35

Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorach plazmowych Panasonic serii 500/50Tablica 11.KroknrKolejność postępowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42PA50E, PE50B,TH-37/42PV500E,BCo sprawdzić? Rezultat sprawdzenia Działanie123456-odłączyćmoduły SUiSDodmodułuSC-włączyć odbiornik-przyłączyć moduł SU-odłączyćmoduł SD-włączyć odbiornik-przyłączyć modułySUiSDdomodułuSC-włączyć odbiornik-przed zabezpieczeniem się zasilacza zmierzyć czy w punkciepomiarowym TP15V na module SC jest napięcie 15Vdc-włączyć odbiornik-przed zabezpieczeniem się zasilacza zmierzyć czy w punkciepomiarowym TPVSCN i TPVAD na module SC są prawidłowenapięcia (**)-odłączyć wtyk SC20-włączyć odbiornik-sprawdzić, czy napięcia na wyprowadzeniach 1, 4, 6 złączaD20 są prawidłowe (***)-odłączyć wtyk P23-włączyć odbiornik-przed zabezpieczeniem się zasilacza zmierzyć czy nawyprowadzeniach 1,2 złącza P23 jest napięcie 15Vdc-zasilac z nie blok uje się -krok 2-zasilacz nadal się blokuje -krok 3-zasilac z nie blok uje się-zasilacz nadal się blokuje-napięcie 15V jest prawidłowe -krok 4-brak napięcia 15V w TP15V -krok 6-napięcia w TPVSCN i TPVAD sąprawidłowe-napięcia w TPVSCN i TPVAD nie sąprawidłowe-napięcia są prawidłowe-napięcia nie są prawidłowe-napięcie 15V jest prawidłowe-brak napięcia-us zkodzony jest moduł SD-uszkodzony jest moduł SU-krok 5-us zkodzony jest moduł SC-uszkodzony jest moduł SC-us zkodzony jest moduł D-uszkodzony jest moduł SC-uszkodzony jest moduł P(**) Napięcie w punkcie pomiarowym TPVSCN na module SC: 30-40V. Napięcie w punkcie pomiarowym TPVAD na module SC: D90V(***) Napięcie na wyprowadzeniu 1 D20: 5Vdc. Napięcia na wyprowadzeniach 4,6 D20: impuls y 5VDioda miga siedem razy (telewizory TH-50PV500E,B)Siedmiokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w obrêbie zasilacza. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: SS, D, C1, C2, C3,C4, C5, C6, P. Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E,B pokazano w tablicy 12.Tablica 12.KroknrKolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E,BCo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie12345678910-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy w punkciepomiarowym TPVDA na module SS jest napiêcie ok.75V-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy w punkciepomiarowym TP15V na module SS jest napiêcie 15Vdc-od³¹czyæ wtyk SS44-zmierzyæ oscyloskopem napiêcia na wyprowadzeniach 1, 14, 15, 17z³¹cza SS44 (*)-od³¹czyæ wtyk P12-zewrzeæ wyprowadzenia 10 i 8 z³¹cza P12-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy nawyprowadzeniu 4 z³¹cza P12 jest napiêcie 15V-jest napiêcie 75V -krok 2-brak napiêcia 75V -krok 5-napiêcie 15V jest prawid³owe -krok 3-brak napiêcia 15V w TP15V -krok 4-napiêcia s¹ prawid³owe-napiêcia nie s¹ prawid³owe-napiêcie 15V jest prawid³owe-brak napiêcia 15V-od³¹czyæ wtyki SS35 i SS42-zasilacz blokuje siê -krok 13-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -krok 6-przy³¹czyæ wtyk SS35, SS42 pozostawiæ od³¹czony-zasilacz blokuje siê -krok 10-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -krok 7-od³¹czyæ wtyki C42 i C43-sprawdziæ czy wyprowadzenia 1, 2, 4, 5, 7, 8 z³¹cza C42 s¹ zwartedo masy-jest zwarcie-nie ma zwarcia -krok 8-uszkodzony jest modu³ SS-uszkodzony jest modu³ D-uszkodzony jest modu³ SS-uszkodzony jest modu³ P-uszkodzony jest modu³ C4-od³¹czyæ wtyki C52 i C53-jest zwarcie-uszkodzony jest modu³ C5-sprawdziæ czy wyprowadzenia 3, 5, 6 z³¹cza C53 s¹ zwarte do masy -nie ma zwarcia -krok 9-od³¹czyæ wtyk C61-sprawdziæ czy wyprowadzenia 3, 5 z³¹cza C61 s¹ zwarte do masy-jest zwarcie-uszkodzony jest modu³ C6-od³¹czyæ dodatkowo wtyk C11-zasilacz blokuje siê -krok 11-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ C136 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorach plazmowych Panasonic serii 500/50Tablica 12.Kroknr111213Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E,B – cd.Co sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-od³¹czyæ dodatkowo wtyk C23-zasilacz blokuje siê -krok 12-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ C2-od³¹czyæ dodatkowo wtyk C35-zasilacz blokuje siê-uszkodzony jest modu³ SS-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ C3-od³¹czyæ wtyk P12 i zewrzeæ wyprowadzenia 10 i 8 z³¹cza P12-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy nawyprowadzeniach 1,2 z³¹cza P12 jest napiêcie ok.75V-napiêcie 75V jest prawid³owe-brak napiêcia 75V(*) Napiêcie na wyprowadzeniu 1 SS20: 5Vdc. Napiêcia na wyprowadzeniach 14, 15, 17 SS20: impulsy 5V.-uszkodzony jest modu³ SS-uszkodzony jest modu³ PDioda miga osiem razyBrak napiêcia VSUS w uk³adzie zasilacza. Napiêcie to wynosi ok. 180V. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y SS, SC, D lub P.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzonego modu³u pokazano w tablicy 13.Tablica 13.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-50PV500E,BKroknr1234Co sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy na wyprowadzeniach2,3 z³¹cza P11 jest napiêcie VSUS (ok.180V)-od³¹czyæ wtyki: -SS23-C23 w modelu 37/42PA50E, PE50B, -SS32-C32w modelu 37/42PV500E, B, -SS44-C44 w modelu 50PV500E,Bw³¹czyæ odbiornik-sprawdziæ napiêcia na wyprowadzeniach 1, 5, 6, 7, 8 z³¹czy (*)-od³¹czyæ wtyk SS11-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy na wyprowadzeniach2,3 z³¹cza P11 jest napiêcie VSUS (ok.180V)-od³¹czyæ wtyk SC2-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy na wyprowadzeniach2,3 z³¹cza P11 jest napiêcie VSUS (ok.180V)-jest napiêcie VSUS -krok 2-brak napiêcia VSUS -krok 3-napiêcia s¹ prawid³owe-napiêcia nie s¹ prawid³owe-jest napiêcie VSUS-brak napiêcia VSUS -krok 4-jest napiêcie VSUS-brak napiêcia VSUS-uszkodzony jest modu³ SS-uszkodzony jest modu³ D-uszkodzony jest modu³ SS-uszkodzony jest modu³ SC-uszkodzony jest modu³ P(*) Napiêcie na wyprowadzeniu 1: 5Vdc. Napiêcia na wyprowadzeniach 5, 6, 7, 8: impulsy 5V.Dioda miga dziesiêæ razy (modele TH-37/42 PA50E, PB50E)Tablica 14.Kroknr1234567Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42 PA50E, PB50ECo sprawdziæ? Rezultat sprawdzenia Dzia³anie-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy na wyprowadzeniach1,2,3 z³¹cza PA10 jest napiêcie 14Vdc-jest napiêcie 14Vdc -krok 2-brak napiêcia 14Vdc -krok 7-od³¹czyæ wtyk PA30-zasilacz blokuje siê -krok 5-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -krok 3-wyj¹æ modu³ TA-zasilacz blokuje siê -krok 4-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ TA-od³¹czyæ wtyk H50-zasilacz blokuje siê -uszkodzony jest modu³ H-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ Z-przy³¹czyæ wtyk PA30-wyj¹æ modu³ XV-w³¹czyæ odbiornik-wyj¹æ modu³ DG-sprawdziæ czy wyprowadzenia 7, 9, 15, 17, 18, 22, 23 z³¹cza DG20 s¹zwarte do masy (*)-od³¹czyæ wtyk PA10-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy na wyprowadzeniach1, 2, 3 z³¹cza PA10 jest napiêcie 14Vdc-zasilacz blokuje siê -krok 6-zasilacz nie blokuje siê-s¹ zwarcia-nie ma zwaræ-jest napiêcie 14Vdc-brak napiêcia 14Vdc-uszkodzony jest modu³ XV-uszkodzony jest modu³ DG-uszkodzony jest modu³ PA-uszkodzony jest modu³ PA-uszkodzony jest modu³ PSERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 37

Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorach plazmowych Panasonic serii 500/50Nieprawid³owe zasilanie g³owicy. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y PA, P, TA, Z, H, XV, DG.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzonego modu³u - tablica 14.(*) Napiêcia na wyprowadzeniach DG20: 7: MAIN 5V, 9: SUB 5V, 15: MAIN 9V, 17: SUB 9V, 18: SUB 9V, 22: MAIN 3.3V,23: MAIN 3.3VDioda miga dziesiêæ razy (modele TH-37/42/50 PV500E, B)Nieprawid³owe zasilanie g³owicy. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y PA, P, TA, Z, H, XV, DG, GS.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzonego modu³u pokazano w tablicy 15.Tablica 15.Kroknr1234556modelePV500E6modelePV500B7modelePV500B89Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzenia w telewizorach TH-37/42/50PV500E, BCo sprawdziæ?-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy na wyprowadzeniach1, 2, 3 z³¹cza PA10 jest napiêcie 14VdcRezultatsprawdzenia-jest napiêcie 14Vdc -krok 2-brak napiêcia 14Vdc -krok 9-od³¹czyæ wtyk PA30-zasilacz blokuje siê -krok 6-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -krok 3Dzia³anie-wyj¹æ modu³ TA-zasilacz blokuje siê -krok 4-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ TA-od³¹czyæ wtyk H52-zasilacz blokuje siê -krok 5-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ GS-od³¹czyæ wtyk H50-zasilacz blokuje siê -krok 5-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ GS-przy³¹czyæ wtyk PA30-wyj¹æ modu³ XV-w³¹czyæ odbiornik-przy³¹czyæ wtyk PA30-H30-wyj¹æ modu³ DV-w³¹czyæ odbiornik-przy³¹czyæ wtyk PA30-H30-wyj¹æ modu³ DV i XV-w³¹czyæ odbiornik-zasilacz blokuje siê-zasilacz nie blokuje siê-zasilacz blokuje siê -krok 8-zasilacz nie blokuje siê-zasilacz blokuje siê -krok 8-zasilacz nie blokuje siê -krok 7-uszkodzony jest modu³ H-uszkodzony jest modu³ Z-uszkodzony jest modu³ DV-wyj¹æ modu³ DV, zainstalowaæ modu³ XV-zasilacz blokuje siê -uszkodzony jest modu³ XV-w³¹czyæ odbiornik -zasilacz nie blokuje siê -uszkodzony jest modu³ DV-wyj¹æ modu³ DG-sprawdziæ czy wyprowadzenia 7, 9, 15, 17, 18, 22, 23 DG20 s¹ zwartedo masy (*)-od³¹czyæ wtyk PA10-w³¹czyæ odbiornik-przed zabezpieczeniem siê zasilacza zmierzyæ czy na wyprowadzeniach1, 2, 3 z³¹cza PA10 jest napiêcie 14Vdc-s¹ zwarcia-uszkodzony jest modu³ DG- nie ma zwaræ -uszkodzony jest modu³ PA-jest napiêcie 14Vdc-brak napiêcia 14Vdc-uszkodzony jest modu³ PA-uszkodzony jest modu³ P(*) Napiêcia na wyprowadzeniach DG20: 7: MAIN 5V, 9: SUB 5V, 15: MAIN 9V, 17: SUB 9V, 18: SUB 9V, 22: MAIN 3.3V, 23: MAIN 3.3VDioda miga jedenaœcie razyJedenastokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie któregoœ z wentylatorów lub modu³u PB. Je¿eli w momencie po w³¹czeniuodbiornika i przed zabezpieczeniem siê zasilacza wentylatory nie pracuj¹, to uszkodzony jest modu³ PB.Dioda miga dwanaœcie razyDwunastokrotne miganie diody oznacza uszkodzenie w zasilaniu toru fonii. Uszkodzone mog¹ byæ modu³y: Z, PB, H.Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzonego modu³u pokazano w tablicy 16.Tablica 16.Kroknr12Kolejnoœæ postêpowania przy lokalizacji uszkodzeniaCo sprawdziæ?38 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009RezultatsprawdzeniaDzia³anie-wy³¹czyæ odbiornik-nie ma zwaræ -uszkodzony jest modu³ H-sprawdziæ, czy wyprowadzenia 1, 2, 5, 6 z³¹cza PB7 s¹ zwarte do masy -s¹ zwarcia -krok 2-od³¹czyæ wtyk PA7-nie ma zwaræ -uszkodzony jest modu³ PB-sprawdziæ, czy wyprowadzenia 1, 2, 5, 6 z³¹cza PB7 s¹ zwarte do masy -s¹ zwarcia -uszkodzony jest modu³ Z}

Opis konstrukcji inwertera ballastu lamp CCFL wykonanego na bazie sterownika OZ960Opis konstrukcji inwertera ballastu lamp CCFLwykonanego na bazie sterownika OZ960 (cz.3 – ost.)Karol Œwierc6. Interpretacja oscylogramów zdjêtych zpoprawnie pracuj¹cych inwerterów11µsCTDRV1PWMDRV2PWMRys.8. Dwufazowe sterowanie mostkowego obwodukluczuj¹cegoRysunek 8 pokazuje, jak generowane s¹ sygna³y driveróww oparciu o pi³ozêbny przebieg oscylatora HF-OSC. Przebieggórny rysuje napiêcie na kondensatorze CT. Przebiegi dolne tonapiêcia w wêz³ach obu ga³êzi mostka. Dlatego aktywnym stanemjest stan niski. Impulsy pojawiaj¹ siê w co drugim okresiepi³y generatora. W (umownie) parzystych okresach na jednej,w nieparzystych na drugiej ga³êzi mostka. Szerokoœæ impulsówpodlega modulacji, gdy¿ ona decyduje o energii pompowanejdo obwodu wtórnego. To wyraŸniej widaæ na rysunkach 9 i 10.Rys.10. Kluczowanie przy ma³ej jasnoœci lampy –PWM = 21%Obie sondy oscyloskopu rysuj¹ przebiegi w obu ga³êziach mostka.Z uwagi na symetriê obwodu oba przebiegi s¹ identyczne,jednak przesuniête w fazie o 180°. Jasnoœæ œwiecenia lampyCCFL w przypadku sterowania jak na rys.9 jest wiêksza ani¿eliw przypadku który pokazuje rys.10. Na rysunku 11 zdjêto przebiegipodczas regulacji w trybie burst. Obie sondy pod³¹czonopodobnie, jak podczas kreœlenia oscylogramów z rys.9 i 10, doobu ga³êzi kluczuj¹cego mostka. Przebiegi pozyskane z obukana³ów oscyloskopu s¹ identyczne. Nie widaæ bowiem, z uwagina du¿y stosunek czêstotliwoœci oscylatorów HF i LF-OSC,samych przebiegów kluczuj¹cych. Obserwujemy jedynie powtarzalnepaczki tych impulsów. Rysunki 8 do 11 zdjêto z inwerteraobs³ugiwanego przez sterownik OZ9938.2.6ms1.3msRys.9. Sygna³y driverów przy wype³nieniu 54% –œrednia jasnoœæ lampyRys.11. Paczki impulsów w trybie burstSERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 39

Opis konstrukcji inwertera ballastu lamp CCFL wykonanego na bazie sterownika OZ960Prostok¹tw obwodziekluczuj¹cym(A)10.3µs9.4µs(B)Rys.12. Sygna³ steruj¹cy tranzystorem Q D (B) orazprzebieg w wêŸle drenów kluczy Q C i Q D (A)Na rys.12 przyjrzano siê bli¿ej pracy jednego tranzystora kluczuj¹cegow przetwornicy któr¹ sterowa³ OZ960. Zgodnie zeschematem rys.2 by³by to tranzystor Q D . Jak nale¿a³o siê spodziewaæ,przebiegi w bramce i drenie s¹ prostok¹tne we wzajemnejnegacji. Rys.13 pokazuje sygna³y driverów jednej ga³êzi (kluczuj¹cegomostka). Mo¿na odnieœæ wra¿enie, i¿ s¹ to przebiegiidentyczne, zgodne w czasie i w amplitudzie. W istocie zafa³szowanieamplitud powoduje nieco ró¿ne t³umienie obu sond, natomiastnie ma pe³nej zgodnoœci w czasie. Sygna³ steruj¹cy tranzystoremP-MOSFET aktywny jest stanem wysokim. P-MOSFETma Ÿród³o podwieszone do plusa zasilania. Aktywny stan na jegobramce to stan niski. Na rys.13 widaæ niewielkie przedzia³y czasowe,w których oba sygna³y s¹ nieaktywne. Poniewa¿ z kolei,wspó³czynnik wype³nienia bliski jest 50%, oznacza to, ¿e inwerterpracuje z maksymaln¹ moc¹. Rys.14 i 15 pokazuj¹ ju¿ przebiegina tle napiêcia którym „karmiona” jest lampa. Tu widzimyniemal czyst¹ sinusoidê o du¿ej amplitudzie. Rys.14 kojarzy j¹ zprzebiegiem w jednej ga³êzi mostka. Niewiele informacji mo¿naodczytaæ z przesuniêcia fazowego, które jest wynikiem rezonansowegocharakteru obci¹¿enia. Rys.15 zdjêto w tych samych wa-Stan aktywny wysokiw³¹czaj¹cy klucz Q DCzas aktywnyklucza Q D∆t∆tCzas aktywnyklucza Q CStan aktywny niskiw³¹czaj¹cy klucz Q C(Amplituda przebiegównie niesie informacji)Rys.13. Sygna³y steruj¹ce kluczami jednej ga³êzi mostkaf = 47kHzSinusoidanapiêcia wobwodziewtórnymRys.14. Przebiegi w obwodzie transformatoraPrzebieg Sinusoidaza kondensatoremC B wtórnymw obwodzie3.5V1150V12VRys.15. Oscylogram obrazuj¹cy zniekszta³cenia wnoszoneprzez kondensator C Brunkach co 14. Pierwsz¹ sondê pod³¹czono natomiast za kondensatorblokuj¹cy C B . Dlatego kreœli ona superpozycjê przebiegusinusoidalnego i prostok¹ta. Z amplitudy tych dwu sk³adowychmo¿na oceniæ pr¹d w obwodzie pierwotnym transformatora lubte¿ oceniæ na ile skuteczne jest dzia³anie C B jako kondensatorablokuj¹cego sk³adow¹ sta³¹. Widaæ, i¿ pojemnoœæ ta nie jest przesadniedu¿a (udzia³ sk³adowej sinusoidalnej jest znaczny). Analizatych przebiegów ujawnia tak¿e, dlaczego kondensator C B jestnewralgicznym, co dla serwisu oznacza, i¿ nale¿y na niego zwróciæszczególn¹ uwagê. Mimo znacznej pojemnoœci, szczególniejak na technologiê SMD, pr¹d p³yn¹cy przez niego jest du¿y. Przeliczeniewartoœci w oparciu o pozyskany oscylogram i przy za³o-¿eniu C B = 2.2µF daje wartoœæ pr¹du ok. 1A RMS . RównoczeœnieC B nie mo¿e byæ kondensatorem elektrolitycznym. Z drugiej zaœstrony, zastosowanie C B to najprostszy sposób równowa¿eniawszelkich niesymetrii pracy obwodu mostkowego. Problemy tusygnalizowane t³umacz¹ tak¿e, dlaczego w inwerterach odbiornikówz du¿ym ekranem (du¿ej mocy) siêga siê po inne, znaczniebardziej skomplikowane zabiegi maj¹ce zapewniæ symetriê i niedopuœciæ do sk³adowej sta³ej w obwodzie pierwotnym transformatoraprzetwornicy inwertera. }40 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy PanasonicOTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonic (cz.2)Ryszard Strzêpek4. Schemat blokowy zasilacza PNa rysunku 5 pokazano schemat blokowy zasilacza – uk³adyzamieszczone na p³ycie P.5. Opis dzia³ania zasilacza p³yta PW zale¿noœci od wersji odbiornika zasilacz OTVC Panasonicchassis GPH10DE dostarcza jego uk³adom mocy 261 ÷ 270W.Z zasilacza na p³ycie P otrzymujemy dwa g³ówne napiêcia: Vda= 75V i Vsus = 189V. Oprócz tego zasilacz ten wytwarza nastêpuj¹cenapiêcia: +15V, +12V i +5V.5.1. Uk³ady prostowników, filtrów sieci 230V~/50HzNapiêcie sieciowe 230V/50Hz jest podane na z³¹cze P9. Naobu przewodach sieciowych umieszczone s¹ bezpieczniki F401i F402 - 8A. Nastêpnie poprzez bezpiecznik przetwornicy czuwaniaF403 - 630mA jest podane na filtr sieciowy L410 - 35mH.Potem napiêcie sieci 230V/50Hz dostarczane jest na mostek prostowniczyD404. Na kondensatorze C407 - 22µF/450V otrzymujemynapiêcie 312V s³u¿¹ce do zasilania przetwornicy czuwania.Jednoczeœnie napiêcie sieci 230V/50Hz poprzez przekaŸniki:RL401 - RL403 jest podane na filtr sieciowy przetwornicy g³ównej.Filtr sieciowy przetwornicy g³ównej sk³ada siê z: indukcyjnoœciL404 i L405 po³¹czonych szeregowo oraz pojemnoœci C470- 3.3µF/250~, C472, C474, C475, C478 - 220pF/250V~. Napiêciesieci 230V/50Hz po filtrze sieciowym prostowane jest przez mostekprostowniczy D401. Napiêcie to na C404 wynosi 312V i jestono têtni¹ce. Zasila ono uk³ad PFC.5.2. Uk³ad PFCPodstawowymi elementami uk³adu PFC w OTVC Panasonicchassis GPH10DE s¹: uk³ad sterownika IC406 - L6561, transformatorT401 oraz tranzystor wykonawczy Q406. Opis dzia³aniasterownika PFC uk³adu L6561 zosta³ opublikowany w „SerwisieElektroniki” nr 7/2008 na stronach 36 ÷ 38 w artykule pt. „Opispracy zasilacza OTVC LCD Samsung LCD23VFAX”. Podstawowaró¿nica miêdzy opisem uk³adu PFC z „SE” nr 7/2008 aOTVC Panasonic chassis GPH10DE jest w mocy pobieranej zsieci. OTVC Panasonic chassis GPH10DE pobiera oko³o 270W,a opisany uk³ad OTVC Samsung oko³o 120W. Uk³ad PFC dzia³awówczas, gdy wyprowadzenie 8 uk³adu IC406 jest zasilane napiêciemoko³o 12V. Uk³ad IC406 posiada zasilanie z przetwornicyczuwania. Napiêcie otrzymywane z uzwojenia 1-2 T410 (transformatorprzetwornicy czuwania) poprzez: R429 - 4.7R, D444 iC493 - 47µF/50V jest podane na dren tranzystora Q401. KiedyOTVC otrzyma rozkaz w³¹czenia do pracy, to na procesorze obs³uguj¹cymzasilacz IC501 (na wyprowadzeniu 9) pojawi siê stanniski. To spowoduje pojawienie siê stanu niskiego na wyprowadzeniu16 IC501. To powoduje w³¹czenie uk³adu PFC. Tenrozkaz jest przekazany poprzez transoptor IC401 na bramki tranzystorów:Q401 i Q402. To powoduje, ¿e zasilane jest wyprowadzenie8 uk³adu L6561. Z mostka prostowniczego D401 – wyjœcie“+” podawana jest informacja o stanie napiêcia sieci poprzezrezystory: R417, R430, R432 - 430k na wyprowadzenie 3uk³adu sterownika PFC IC406. Wyprowadzenie 7 uk³adu IC406jest wyjœciem steruj¹cym elementy wykonawcze uk³adu PFC.Tranzystor Q404 - 2SB1443 zapewnia odpowiednie sterowanietranzystora wykonawczego Q406. Têtni¹ce napiêcie wyjœciowez uk³adu PFC prostowane jest przez diody D417, D419, D420 –wszystkie typu SF386. S¹ one po³¹czone równolegle.Za tymi diodami otrzymujemy na kondensatorze C446 -390µF/450V napiêcie 395V. Napiêcie to poprzez bezpiecznik 5Apodane jest na przetwornicê g³ówn¹ zasilacza P.O wartoœci napiêcia wyjœciowego z uk³adu PFC decyduj¹rezystory: R441, R442, R445 - 680k, R455 - 12k; R444 - 12k, potencjometrR443 - 2k, wyprowadzenie 1 uk³adu IC406. W Ÿródletranzystora wykonawczego PFC Q406 znajduje siê uk³ad rezystorów:R447, R448, R449, R412 - 0.1R po³¹czonych równolegledo masy lokalnej uk³adu PFC. Ze Ÿród³a Q406 pobierany jestsygna³ sprzê¿enia zwrotnego pr¹dowego na wyprowadzeniu 4uk³adu IC406. Ten sygna³ ustala maksymaln¹ wielkoœæ pr¹dup³yn¹cego przez Q406.W uk³adzie PFC zapewniono zabezpieczenie przepiêciowe.Wartoœæ maksymalna napiêcia wyjœciowego z uk³adu PFC wynosi490V. Napiêcie do uk³adu protekcji napiêciowej brane jest zwyjœcia uk³adu PFC, tj. z kondensatora C446. Uk³ad zabezpieczeniaprzepiêciowego obejmuje: dzielnik rezystancyjny R472,R473, R474 - 560k i R464 - 33k, tranzystor Q407 - HN1801 (ró¿nicowapara tranzystorów), Q422 - 2SK3018 i wyprowadzenie 4uk³adu IC406.5.3. Przetwornica g³ówna zasilacza PPrzetwornica g³ówna to przetwornica rezonansowa pracuj¹cana czêstotliwoœci 120 ÷ 145kHz. Po stronie masy „gor¹cej”przetwornicy wystêpuj¹ tranzystory kluczuj¹ce: Q412 - 2SK3683,Q408 - ASA02503-*, Q413 - 2SK3683, Q409 - ASA02503. TranzystoryQ412, Q408 i Q413, Q409 stanowi¹ pary typu „Darlington”.Para tranzystorów: Q412, Q408 jest sterowana z uzwojenia9-10 transformatora impulsowego T402, natomiast para: Q413,Q409 z uzwojenia 5-6 T402. Transformator T402 jest sterowanyprzez uk³ad IC520 LSSK0087-*. Sygna³y steruj¹ce transformatoremT402 s¹ obecne na wyprowadzeniach: 12, 13 uk³adu IC520.W momencie w³¹czenia do pracy uk³adu zasilacza na wyprowadzeniu2 uk³adu IC520 pojawia siê napiêcie 1 ÷ 2.5V, którepozwala na sterowanie uk³adem przetwornicy. Rozkaz ten przychodziz procesora zasilacza IC501 - M34509G4 z wyprowadzenia15. Zasilanie uk³adu IC520 to napiêcie +15V pochodz¹ce zkondensatora C556 - 330µF/25V. Napiêcie zmienne z uzwojenia4-5 transformatora przetwornicy T404 jest prostowane przez diodêD531 - RF2001. Na kondensatorze C555 - 470µF/160V otrzymujemynapiêcie Vda = 75V. Nastêpnie napiêcie Vda jest podaneprzez rezystor bezpiecznikowy R624 - 0.22R/2W na uk³adstabilizacji. Obejmuje on nastêpuj¹ce elementy: Q527 - 2SK3607,detektor b³êdu IC512 - MM1431A, R662 - 150k, R669 - 150k,R664 - 9.1k, potencjometr R665 - 2k, … itd. Uk³ad ten jest pod-SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 41

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy PanasonicPPOWER SUPPLYD417395T401D419LINE FILTERL404L405D401- +RECTIFIER8 765 4 3 2 1Q404,Q406R405,D415D420C446910 11 12 13 14 15 16OVERVOLTAGEPROTECTION(490V 80V)L403SWQ401PR402SWQ402D407IC406PFC8 7 6VCCMOSDRIVE5CURRDETCURRCOMP1 2 3 4R441R442R445R447R470340kx6R472R475R479R48027.4kx60.1C469 9 104IC520POWERCONTROL(Vlow)R455Q5TOAC CORDLIVENEUTRALP941F401250V 8AF402250V 8AIC411ERROR DETVref12 3A KQ407D418Q420Q422R44412 R443PFC3HOTCOLD1243IC403PHOTOCOUPLE(AC DET)R413F403T630mA250VQ434RL402R411RL403RL4014312RESETIC401PHOTOCOUPLER(PFC_ON/OFFR435L410LINEFILTERR427R420R415OND522D523R410D404R407- +D435RECTIFIER9T410RCC CONV.(100KHz)151413D511STB_12VIC409IPDD44175472121110D509STB5VIC502RESETD416Source8 Source1Source7Source2Source5Drain3Control 443125VIC408PHOTOCOUPLERMAINRELAYONQ501RUSHRELAYONQ502Q411Q410IC504ERROR DETSTB5V ON/OFF32 143HOT12ECOIC412PHOTOCOUPLERCOLDQ569Rys.5. Schemat blokowy zasilacza P42 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

+OTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonic95VPR401F_5A_250VQ408OSCQ413OSCQ412OSCHOT1112COLDD540109D539 D5313647 D50682 D536Vdat OVER VOLTAGEDETECTION(100V 25V)73VC555R670D569D57015VQ527D544 D545R676 R674 R631IC512ERROR DET(Vda)K3 12AR665VdatVda75V123P1214TOSS12Vdat2 Vdat+15V8 STB12V10 STB_PS10 5 6 T4024 32Q409OSC151651T404RESONANCECONVERTER(120-145KHz)D571D572D549R579Q520Q517D57912131516P_OUT+-P_OUTFBVDD2CRT_ONVDD1Vref5VBUFFQ564BUFFQ565TOP11SS111 Vsus4 2 63GNDQ53603TOLERT)Q566D602Q507KREFQ540Q510IC513Vda DET7 102 3KAT601PR601IC511REF180kx4IC508REFK AIC5095 41 2 3D521Q530PR509BUFFQ541VlowPOWERCIRCUITQ535D535Q509VlOW DETQ508VlOW DETVOLTAGEVsus 192VOUTDETECTION(60V 40V)1R661 2Vlow3R649R6505V OUTDETECTION(3V 1.0V)R622R648R636R626TOP2SC21 Vsus3 GNDTOP5 PA51 +15Vs(S)2 +15Vc3 +15Vs(S)4 +15Vc5 +15Vs(S)10 STBY5V12 F_STBY_ON13 F_STB15 F_STB17 F_STB16 ALL_OFF18 AC_GOOD20 +5VcP6NOUSE1 +15Vs(S)ERFF)AQ525K Vref3 12378+15Vs(S)+15Vs(S)F_STBYF_STBYD701IC507PHOTOCOUPLER4 1324 132IC505PHOTOCOUPLERIC506ERROR DET(Vsus)A2R628VsusR6279P712F_STBYNOUSE+15Vc+15Vc56STBY5VF_STBY_ONIC50112V ON/OFF8 ALL_OFF9 AC_GOOD10 +5Vc211234X501POWER MCUPANEL_VDDMAIN_ON24AC_DET/VSS23F STB HXINV LOW DET 22AC_P_DETXOUT21(FAIL:H)Q563Q554TOP25D251 +15Vc2 +15Vc5 +5VcON:H4NHz67RESETSTB PSAC_GO_L 20VSUS DET 19F_15V_ON/OFF 18GO:LON:LQ5536 +5Vc9 STBY5V11 PANEL_MAIN_ONON:LON:H8 Vdat_GO_L SOS4_PS 179STB 5PFC ON/OFF 16ON/OFF10 LOW 15 V LOW ON/OFF 1511VSUSMAIN RELAY(H)14ON/OFFON:LON:HON:LPOWER SOSLED BLINKING : 4TIMES1213SOS4_PSVDATA_DET12 RUSH RELAY(H)ALL OFF 13IC510DC-DC CONV.2 OUT Vcc 1PR505Q537Q521Q524INV.5 6 7 8Q555 D D D D Q556DC/DC CONV.DC/DC CONV.G S S S(15V) (F STB 5V)4 3 2 15 6 7 8D D D DG S S S4 3 2 1SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 43

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonicparty przez napiêcie Vsus poprzez rezystory: R661, R674, R676 -33k. Potencjometrem R665 mo¿na regulowaæ napiêcie Vda. Nakondensatorze C577 - 33µF/100V napiêcie Vda powinno wynosiæ75V. Jest ono podane dalej na z³¹cze P12 i p³yty: SS, C1, C2.Wyprowadzenie „minus” kondensatora C555 jest pod³¹czoneprzez 6 rezystorów po³¹czonych równolegle (R678, R679, R680,R698, R655, R587) do masy. Pr¹d p³yn¹cy w ga³êzi Vda odk³adana tych rezystorach napiêcie steruj¹ce par¹ ró¿nicow¹: Q517,Q520. Nastêpnie sygna³y z tych par przez bufory: Q564, Q565daj¹ sygna³ sprzê¿enia zwrotnego dla uk³adu sterownika przetwornicyIC520 wyprowadzenie 4. Pary ró¿nicowe Q517, Q520s¹ zasilane napiêciem +15V z diody D536.W torze zasilania napiêciem Vda zastosowano zabezpieczenieprzepiêciowe. Ustawione jest to napiêcie 100V. Miêdzy kondensatorC555 a wyprowadzenie 2 uk³adu IC520 znajduj¹ siêelementy tego zabezpieczenia. S¹ to: R670, R579, D569, D570,D571, D572, D549, D579.Drugim podstawowym zabezpieczeniem potrzebnym do pracyplazmowego OTVC jest napiêcie Vsus, które wywo³uje i podtrzymujewybuchy w komórkach ekranu plazmowego. Do wytworzenianapiêcia Vsus, które jest napiêciem impulsowym pokazanymna rysunku 3 s³u¿¹ napiêcia uzyskiwane na uzwojeniach:9-10, 7-8 transformatora przetwornicy T404. Napiêcie zuzwojenia 9-10 jest prostowane i podwajane w uk³adzie: D540,D539, C605, C604 150µF/200V. Uk³ad wytwarzania napiêcia Vsusjest przetwornic¹, która zawiera Q507 - 2SK3568, Q540, Q510,IC511 - MM1431A, IC509 - TC75S57F, transoptor IC507 - PS2581,transformator T601, bezpiecznik 3.15A, kondensator C611 -1400µF/220V. Przebieg Vsus jest skomplikowany, bo maksimumimpulsu Vsus oko³o 400V s³u¿y do inicjacji procesu tworzeniaplazmy, a impulsy o amplitudzie oko³o 200V s³u¿¹ do podtrzymaniawybuchów w plazmie. Transoptor IC507 s³u¿y do w³¹czaniageneratora impulsów Vsus rozkazem z wyprowadzenia 14uk³adu IC501.Podstawowe impulsy Vsus wytwarzane s¹ w uk³adzie IC509.Napiêcia z uzwojeñ: 9-10, 7-8 podane s¹ na tranzystory: Q507,Q510, Q540. Dla uk³adu IC509 napiêcie odniesienia wytwarzauk³ad IC511. Napiêcia impulsowe Vsus otrzymujemy na kondensatorzeC611. Jest to napiêcie o amplitudzie 192V. NapiêcieVsus z kondensatora C611 jest podane na p³yty SC i SS przezz³¹cza P2 i P11. Dla przetwornicy Vsus zastosowano tor sprzê-¿enia zwrotnego. Pocz¹tek toru sprzê¿enia zwrotnego to “+”C611. Nastêpnie s¹ w nim elementy: R622, R648, R636, R626 -160k, R627 - 7.5k, potencjometr R628 - 3k, tranzystory Q535,Q525, uk³ad napiêcia odniesienia IC506, transoptor IC505. Postronie wtórnej transoptora IC505 sygna³ sprzê¿enia zwrotnegopodany jest na uk³ad IC509. Potencjometrem R628 mo¿na ustawiæwielkoœæ napiêcia Vsus. Jednoczeœnie do “+” C611 pod³¹czonyjest uk³ad protekcji napiêciowej. Obejmuje on: R656, R526,R527, R523 - 180k, R834 - 8.2k. Uk³ad napiêcia odniesienia IC508,Q830 - 2SA1162, wyprowadzenie 19 Vsus det procesora zasilaczaIC501. Trzecim podstawowym napiêciem otrzymywanym zprzetwornicy g³ównej jest napiêcie +15V. Jest ono wynikiemprostowania napiêcia z uzwojenia 1-2 T404 przez diodê D536.Na kondensatorze C556 otrzymujemy napiêcie +15V.5.4. Przetwornica czuwania zasilacza PPo mostku D404 i diodzie D425 na C407 - 22µF/450V otrzymujemydla napiêcia sieci = 230V napiêcie 312V. Elementem kluczuj¹cymjest uk³ad IC409, który jest zasilany napiêciem 312Vprzez uzwojenie 9-7 T410 i diody: D435, D416. Uk³ad IC409 stanowitranzystor typu MOSFET. Na wypr.4 IC409 podawane jeststerowanie kluczem. Start przetwornicy zapewniaj¹ rezystory:R407, R410, R415 - 220k. Uzyskana redukcja napiêcia 312V przezww. rezystory poprzez tranzystory: Q404, Q403, Q411 daje impulsstartowy na wypr.4 IC409. Podtrzymanie procesu sterowaniakluczem IC409 daj¹ uzwojenia: 1-2, 4-5 T410. Przetwornicaczuwania pracuje na czêstotliwoœci oko³o 100kHz. Z przetwornicyczuwania otrzymujemy napiêcia: +12Vstb, +5Vstb. Na C517220µF/25V odk³ada siê napiêcie +12Vstb i na C515 - 1200µF/16Vnapiêcie +5Vstb. Tor sprzê¿enia zwrotnego dla przetwornicyczuwania obejmuje: R531, R530 - 33k, Ÿród³o napiêcia odniesieniaIC504, transoptor IC408, tranzystor Q410. Napiêcie +12Vstbjest podane na z³¹cze P12 i zasila p³ytê SS. Napiêcie +5Vstbzasila procesor zasilacza IC501, a tak¿e p³yty DG i D.5.5. Procesor zasilacza PProcesor IC501 - M34509G4 s³u¿y g³ównie do zarz¹dzaniaprac¹ zasilacza P. Wspó³pracuje on z procesorem g³ównymOTVC, znajduj¹cym siê na p³ycie DG oraz z procesorem z p³ytyD. G³ównym elementem zegara procesora IC501 jest rezonatorkwarcowy 4MHz. Do resetowania procesora IC501 s³u¿y uk³adIC502. Zasilanie +5Vstb jest podane na wypr.1 procesora IC501.Je¿eli z procesora zarz¹dzaj¹cego OTVC przyjdzie rozkaz “ON”na wypr.24 IC501, to na wypr.7, 11, 12 pojawia siê stan wysoki5V. Rozkazy z wypr.:11, 12 IC501 poprzez tranzystory Q501 iQ502 za³¹czaj¹ przekaŸniki RL401 ÷ RL403. Wtedy napiêcie sieci230V/50Hz jest podane na filtr sieciowy i dalej na mostek D401.Kiedy napiêcie +12Vstb zanika, to oznacza awariê w p³ytach SSlub D. Powoduje to poprzez tranzystory: Q563 i Q553 na wypr.:23,24 IC501 pojawienie siê stanu niskiego. Obni¿enie lub zaniknapiêcia +12V poprzez tranzystor Q554 i transoptor IC412 powodujewy³¹czenie przetwornicy. Je¿eli na wypr.:23, 24 IC501pojawia siê stan niski, to procesor IC501 wy³¹cza przekaŸnikiRL401 ÷ RL403 za³¹czaj¹ce sieæ 230V/50Hz. Przy omawianiu uk³adów:PFC, przetwornicy g³ównej, przetwornicy napiêcia Vsusitd. by³a omówiona rola procesora IC501 wobec nich. Je¿eli naktórejkolwiek z p³yt powstanie sygna³ protekcji, to procesorzarz¹dzaj¹cy wysy³a sygna³ “ALL OFF” do procesora IC501 nawypr.13. Powoduje to wy³¹czenie wszystkich uk³adów zasilaczaP. W przypadku uszkodzenia zasilacza P procesor IC501 wysy³asygna³ protekcji SOS z wypr.17 w kierunku procesora zarz¹dzaj¹cego.Wtedy dioda LED b³yska 4 razy.6. Opis p³yty PAPodstawowym elementem p³yty PA jest konwerter DC-DC.Wejœciowe napiêcie konwertera DC-DC pochodzi z p³yty zasilaczaP tj. +15V. Na wyjœciu konwertera DC-DC otrzymujemy dwanapiêcia: +5V i +9V. S³u¿¹ one do zasilania p³yty H. KonwerterDC-DC zbudowany jest w oparciu o uk³ad EHMDD9851-*. Wzale¿noœci od stanu OTVC “ON/OFF”, napiêcia: +5V i +9V s¹w³¹czane na p³ytê H. Dzieje siê to za pomoc¹ tranzystorów:Q5501, Q5562, Q5521, Q5561, Q5523. W razie awarii na liniachzasilania +5V i +9V istnieje uk³ad protekcji sygna³u SOS. Tworzonyjest on na tranzystorach Q5522 – detektor sygna³u SOS iQ5524 – uk³ad zabezpieczenia przepiêciowego napiêæ: +5V, +9V.Sygna³ protekcji SOS jest przekazywany z p³yty PA na p³ytê HGdo procesora zarz¹dzaj¹cego OTVC. }Ciąg dalszy w następnym numerze44 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówOTVC Philips model 29PT5515/58 chassisA10E AA . Objawy uszkodzenia: odbiornik pozostaje wtrybie standby. Napiêcia w tym stanie na wyjœciuzasilacza s¹ prawid³owe. Podczas uruchamianias³ychaæ przez moment bardzo ciche zasyczenie. S³ychaæje ponownie w momencie wy³¹czania gdy wygasadioda. W ramach naprawy wymieni³em procesor wizjiTDA8885H oraz kwarc 12MHz. W akcie rozpaczywymieni³em te¿ trafopowielacz oraz diodê Zenera 6129- 33V i nic. Pomiar oscyloskopem wykaza³ na baziedrivera krótki, bardzo ma³y impuls.W czasie w³¹czenia w stan pracy OTVC proszê pomierzyæwszystkie napiêcia zasilaj¹ce wychodz¹ce z przetwornicy. Je-¿eli którekolwiek z napiêæ bêdzie mia³o wyraŸnie inn¹ wartoœæni¿ podana na schemacie ideowym, nale¿y sprawdziæ ca³¹tê liniê zasilaj¹c¹. Schemat ideowy i blokowy tego odbiornikatelewizyjnego zosta³ opublikowany w dodatkowej wk³adceschematowej do „Serwisu Elektroniki” 10÷12/2008. Ca³y schematznajduje siê tak¿e na p³ycie CD ze schematami firmy Philipswydanej przez „SE” w roku 2004. Przy wykonywaniu pomiarówszczególnie nale¿y zwróciæ uwagê na napiêcia: +140Vi +8V.W przypadku zani¿onego napiêcia +140V nale¿y sprawdziætranzystory 7410 - BU4508AX i 7481 - BF819 oraz elementyprzyleg³e, 7470 - STP16NE06 + elementy uk³adu korekcjiE-W. Sprawdziæ te¿ nale¿y wszystkie obci¹¿enia trafopowielacza5431. Poniewa¿ trafopowielacz zosta³ ju¿ podmieniony,to jego nie podejrzewamy.Je¿eli napiêcie +8V jest zani¿one, np. na wyprowadzeniu23 uk³adu 7301 - TDA8885, to zani¿ona wartoœæ tego napiêciamo¿e spowodowaæ powstanie nieprawid³owych impulsów steruj¹cychdriverem 7481.W przypadku, gdy oba napiêcia s¹ prawid³owe, pomiaryoscyloskopem zaczynamy od stopnia z tranzystorem 7481,od³¹czaj¹c bazê od sterowania. Nastêpnie od³¹czaj¹c kolejnoindukcyjnoœci w kolejnoœci w kolektorze 7481 itd. a¿ do bazy7410. Na schemacie wydrukowanym w „SE” 10/2008 s¹ podaneoscylogramy. Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e wszystkie elementytoru odchylania s¹ sprawne, a napiêcia +140V i +8V s¹ obni-¿one, to wtedy uszkodzenia nale¿y szukaæ w przetwornicy,najpierw po stronie wtórnej transformatora przetwornicy 5912.Przyczyna w jakim stanie znajduje siê OTVC mo¿e byæ spowodowanarównie¿ przez procesor zarz¹dzaj¹cy 7064. W tymcelu nale¿y sprawdziæ rozkaz ON/OFF i jego konsekwencjedla przetwornicy. Uczulam Pana na wykonanie wszystkich krokówsprawdzaj¹cych w podanej wy¿ej kolejnoœci. R.S.Jeden z moich znajomych jest mened¿erem wsklepie ze sprzêtem radiowo-telewizyjnym oraz gospodarstwadomowego. Interesuje siê tak¿e komputeramioraz wykazuje niezwyk³y zmys³ marketingowca. Pewnegodnia po³¹czy³ oba te talenty i zdecydowa³ siê nawyœwietlanie strony internetowej z informacjami natelewizorze LCD. Jako ¿e wiêkszoœæ telewizorów maobecnie wejœcie PC umo¿liwiaj¹ce bezpoœrednie pod³¹czeniekomputera osobistego, bez problemu pod³¹czonodo dwóch telewizorów komputery, pozosta³e zaœ mia³yw³¹czone standardowe, do³¹czane przez producentówfilmy zachwalaj¹ce jakoœæ obrazu i prezentuj¹ce ichmo¿liwoœci.Pewnego dnia jednak wtyczki zasilaczy komputerówzosta³y przypadkowo wyci¹gniête, przez co na obutelewizorach pojawi³ siê niebieski ekran, sygnalizuj¹cybrak sygna³u. Wyjawi³o to straszliw¹ prawdê o staniewyœwietlaczy LCD: na jednym z telewizorów pojawi³ siêœlad wypalonego obrazu, taki jak w kineskopach fosforowychprzy odtwarzaniu przez d³u¿szy czas nieruchomegoobrazu. Telewizor natychmiast zosta³ zdjêty zwystawy i odes³any do serwisu, gdzie potwierdzono, ¿eniezale¿nie co jest wyœwietlane na telewizorze, ca³yczas widaæ poœwiatê wczeœniej wyœwietlanej stronyinternetowej. Warto jeszcze dodaæ, ¿e ten 42-calowytelewizor wart by³ blisko 5000 z³, wiêc gra warta by³aœwieczki.Zbiegiem okolicznoœci do mojego serwisu tego samego dniatrafi³ inny telewizor LCD. Szybki rzut oka na jego tylny panelwykaza³, ¿e kurz osiad³ na wszystkich jego gniazdach pozagniazdem SCART. Ponadto, do naszego serwisu przyjecha³ bezpilota – podobno pilot siê zepsu³. Stwierdzi³em, ¿e na pewnonie dzia³o siê nic podejrzanego na kana³ach naziemnych, a bezpilota ani instrukcji obs³ugi (by³a to egzotyczna marka Techwood)trudno by³o cokolwiek podejrzewaæ. Tym niemniej, przypomocy przedniego panelu wprowadzono telewizor w tryb AVoraz pod³¹czono do gniazda SCART kartê testow¹. Po jej pod-³¹czeniu pokaza³ siê czarno-bia³y obraz kontrolny, a dodatkowoco jakiœ czas przewija³y siê poziome pasy. Klient w rozmowietelefonicznej potwierdzi³ te objawy oraz fakt braku dostêpudo dzia³aj¹cego pilota. Pierwsze podejrzenie pad³o na g³ównezasilanie, jednak sprawdzenie kondensatorów nie wykaza-³o ¿adnych odchy³ek od normy.Wracaj¹c jednak do obrazu-widma – zdarza siê, ¿e przyd³ugim trwaniu w stanie na³adowania moleku³y kryszta³ów niechc¹ wracaæ do swojego pierwotnego (tj. czarnego) koloru.Na szczêœcie, w przeciwieñstwie do telewizorów plazmowychtelewizory ciek³okrystaliczne po jakimœ czasie siê roz³adowuj¹i wracaj¹ do normy – tak te¿ by³o i w tym wypadku.Co zaœ siê tyczy telewizora Techwood, wszystko by³o wporz¹dku, nie stwierdzono tu ¿adnego uszkodzenia. Po prostuokaza³o siê, ¿e telewizor samoistnie prze³¹czy³ siê w tryb odbiorusygna³ów w systemie NTSC, z którego w ¿aden sposóbnie mo¿na by³o przejœæ w tryb PAL z powodu braku pilota. Pojego zamówieniu sprawa zosta³a rozwi¹zana – szkoda, ¿e ludzietak rzadko zdaj¹ sobie sprawê z tego, ¿e pilot jest integraln¹czêœci¹ telewizora.M.M.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 45

Przegl¹d inwerterów do lamp CCFLPrzegl¹d inwerterów do lamp CCFL (cz.2)Opracowano na podstawie materia³ów producentaPrzegl¹d inwerterów do lamp CCFL s³u¿¹cych do podœwietlaniakolorowych wyœwietlaczy LCD/TFT rozpoczêliœmy odmodu³ów przeznaczonych do sterowania tylko 1 lamp¹ („SE”11/2008). W tym odcinku przyjrzymy siê inwerterom firmyERG s³u¿¹cym do wspó³pracy z wiêksz¹ iloœci¹ lamp CCFL.1. Inwertery dla 2 lamp CCFLWœród inwerterów o mocy wyjœciowej do 5W przeznaczonychdo sterowania 2 lampami znaleŸæ mo¿na 3 grupy tychmodu³ów: serii “8mA”, “8mAD” i “K Series”. Oznaczenia teg³ównie charakteryzuj¹ budowê modu³u (wymiary, rozmieszczenieelementów, wyposa¿enie w gniazda, itd.). Inwertey“8mA” i “8mAD” wyposa¿one s¹ w 1 gniazdo wejœciowe (typuMolex, 8-kontaktowe) i 1 wspólne gniazdo wyjœciowe dla 2lamp (JST, 3-kontaktowe). Inwertery „K Series” posiadaj¹ 1gniazdo wejœciowe – gniazdo szpilkowe („mêskie”, JST, 4-kontaktowe) i 2 gniazda wyjœciowe (JST, 4-kontaktowe) – oddzielnedla ka¿dej lampy. Widok p³ytek tych inwerterów zuwzglêdnieniem istotnych wymiarów pokazano na rysunku 1,natomiast w tabelach 1 ÷ 3 zamieszczono opis wyprowadzeñgniazd.Wspólne parametry elektryczne inwerterów serii “8mA”,“8mAD” i “K Series” s¹ nastêpuj¹ce:· zakres wartoœci maksymalnych – absolutnie nieprzekraczalnych:- napiêcie wejœciowe V in = -0.3 ÷ +6V dc , (dla inwerterówzasilanych napiêciem 5V) lub V in = -0.3 ÷ +14V dc , (dla20,8φ 2,54 (2×)120,1 15,242,52,515,2420,1 11,43,0φ 3,05 (2×)13,05 (2×)11,98mADWyjœcie1 4cWejœcie83,8106,782,048mAWyjœcie Wejœcie 1 8 44,799,882,04100,6 (maks.)WejœcieWyjœcie (2×)Rys.1. Rysunek mechaniczny p³ytek inwerterów z serii:“8mA”, “8mAD” i “K”16,66,6Tabela 1.Opis wyprowadzeñ gniazd inwerterówserii 8mAGniazdo wejœcioweCon1Gniazdo wyjœcioweCon2Nr Sygna³ Nr Sygna³1 Vin (+) 1 Common (wspólny)2 Vin (+) 2 AC out3 GND 3 AC out4 GND5 Control (sterowanie)6 NC7 NC8 GNDTabela 2.Opis wyprowadzeñ gniazd inwerterówserii 8mADGniazdo wejœcioweGniazdo wyjœcioweNr Sygna³ Nr Sygna³1 Vin (+) 1 Common (wspólny)2 Vin (+) 2 AC out3 GND 3 AC out4 GND5 Enable6 Control7 NC8 GNDTabela 3. Opis wyprowadzeñ gniazd inwerterówserii KGniazdoGniazda wyjœciowewejœcioweJ1 J2 J3Nr Sygna³ Nr Sygna³ Nr Sygna³1 Vin (+) 1 AC out 1 AC out2 GND 2 NC 2 NC3 Control * 3 NC 3 NC4 NC 4 AC out 4 AC outinwerterów zasilanych napiêciem 12V),- temperatura pracy T o = 0 ÷ +70°C,- temperatura przechowywania T stg = -40 ÷ +85°C,· zalecane wartoœci napiêcia wejœciowego:- V in = +3.5 ÷ +5.5V dc dla inwerterów zasilanych napiêciem5V,- V in = +6 ÷ +13.2V dc dla inwerterów zasilanych napiêciem12V,· moc wyjœciowa – do 5WPozosta³e parametry s¹ praktycznie inne dla ka¿dego modeluinwertera. Z regu³y produkowane s¹ one „pod konkretny”panel wyœwietlacza, w zwi¹zku z czym te dane ze wzglêduna obszernoœæ materia³u w tym artykule nie zostan¹ zamieszczone.46 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Przegl¹d inwerterów do lamp CCFL2. Inwertery do sterowania wiêksz¹ iloœci¹lamp CCFL2.1. Inwertery o mocy 10WW grupie inwerterów o maksymalnej mocy wyjœciowej10W produkowanych przez firmê ERG wymieniæ nale¿y dwieserie tych modu³ów: “L” i “LD”. Umo¿liwiaj¹ one sterowaniedwiema lub czterema lampami i s¹ w szczególnoœci przeznaczonedo podœwietlania tylnego wyœwietlaczy o przek¹tnej 15cali, a tak¿e wiêkszych. P³ytki inwerterów tych serii wyposa-¿one s¹ w trzy gniazda: jedno wejœciowe typu Molex i dwawyjœciowe typu JST (ka¿de z nich mo¿e zasilaæ dwie lampy).2.2. Inwertery o mocy 12WInwertery o maksymalnej mocy wyjœciowej 12W produkowanes¹ jako seria “DMA”. Przeznaczone s¹ one do sterowania1 lub 2 lampami.Modu³y inwerterów tej serii oznaczone jako DMA13…przeznaczone do wspó³pracy z jedn¹ lamp¹ wyposa¿one s¹ wdwa gniazda: jedno wejœciowe (8-kontaktowe) typu Molex ijedno wyjœciowe typu JST.Modu³y inwerterów tej serii oznaczone jako DMA22…przeznaczone do wspó³pracy z dwiema lampami wyposa¿ones¹ w trzy gniazda: jedno wejœciowe (8-kontaktowe) typu Molexi dwa wyjœciowe typu JST, oddzielnie dla ka¿dej lampy.2.3. Inwertery o mocy 15WInwertery serii “P44” i “P55” pozwalaj¹ na uzyskanie maksymalnejmocy wyjœciowej do 15W. Przeznaczone s¹ one dosterowania 1 lub 2 lampami. Modu³y te ró¿ni¹ siê od innych tuomawianych wieloma wzglêdami. Cech¹ charakterystyczn¹tych modu³ów jest szeroki zakres temperatury, w których gwarantowanajest ich prawid³owa praca: od -30 do +80°C i zwiêkszonaodpornoœæ na wibracje, wstrz¹sy i wilgotnoœæ. Z tegowzglêdu znajduj¹ zastosowanie w wyœwietlaczach pracuj¹cychw ekstremalnych warunkach termicznych (np. na dworze, nieogrzewanychpomieszczeniach, pojazdach, itd.).Inn¹ cech¹ wyró¿niaj¹c¹ inwertery tej serii od innych jestich budowa mechaniczna. Urz¹dzenia te wykonane s¹ albo wpostaci „zapuszkowanego” modu³u o wysokoœci maksimum17.78mm, pod spodem którego wyprowadzone s¹ koñcówkido wlutowania w p³ytkê drukowan¹, albo modu³u z gniazdamii wlutowan¹ „kostk¹” inwertera.Poniewa¿ to bardzo interesuj¹ce rozwi¹zanie na rysunku 2pokazano od spodu rysunek mechaniczny wraz z rozmiesz-17.7812.703.053.3415.24858.42maks.64.31–Vin2 – GND3 – Enable (GND = ON)1234–ACout8–ACcommonRys.2. Rysunek mechaniczny inwerterów z serii “P44”maks.24.1czeniem i opisem wyprowadzeñ inwertera P443254 opracowanegodla wyœwietlacza LQ080V3DG01 firmy Sharp.2.4. Inwertery o mocy 20WMaksymalna moc wyjœciowa inwerterów serii “8mF4D”wynosi 20W. Przeznaczone one s¹ do sterowania 4 lampamiCCFL. Inwertery te s¹ gabarytowo wiêksze od wczeœniej opisywanych:d³ugoœæ = 160mm, szerokoœæ = 54mm, wysokoœæ =9mm. Cech¹ charakterystyczn¹ tych inwerterów jest wysokiwspó³czynnik regulacji œwiat³a – wiêkszy ni¿ 1000:1.2.5. Inwertery o mocy 23WInwertery o maksymalnej mocy wyjœciowej 23W produkowanes¹ przez firmê ERG w postaci dwóch serii: “DMC”, i“DMD”. Umo¿liwiaj¹ one sterowanie czterema lampami i s¹przeznaczone do podœwietlania tylnego wyœwietlaczy o du¿ychprzek¹tnych ekranu. P³ytki inwerterów tych serii wyposa¿ones¹ w piêæ gniazd: jedno wejœciowe i cztery wyjœciowe (dlaka¿dej lampy oddzielne).2.6. Inwertery o mocy 40WInwertery o maksymalnej mocy wyjœciowej 40W produkowanes¹ w postaci czterech serii: “8mF”, “MA”, “MC” i“8mF15”.Inwertery serii “8mF” przeznaczone s¹ do sterowania szeœciomalampami CCFL. Na p³ytce znajduje siê siedem gniazd:jedno dla sygna³ów wejœciowych i szeœæ wyjœciowych (po jednejdla ka¿dej lampy).Inwertery serii “MA” umo¿liwiaj¹ sterowanie 12 lampamiCCFL. P³ytka tych inwerterów wyposa¿ona jest w 3 gniazda:jedno wejœciowe i dwa wyjœciowe – po szeœæ wyjœæ na ka¿dymgnieŸdzie.Inwertery serii “MC” przeznaczone s¹ do sterowania 10lampami CCFL. Na p³ytce znajduj¹ siê 3 gniazda: jedno dlasygna³ów wejœciowych i dwa wyjœciowe – po piêæ wyjœæ naka¿dym gnieŸdzie. Inwertery tej serii s¹ przystosowane do zasilanianapiêciem 12V. Stosowane s¹ one do podœwietlaniapaneli firm: Sharp (LQ14D311, LQ10DH15, LQ10DH11 …),IBM (F8580), Philips (HLD1028), Samsung (LT150X1-151,LT170E2-131, LM18X74).Inwertery serii “8mF15” pozwalaj¹ na sterowanie 6 (12)lampami CCFL. Na p³ytce inwerterów tej serii znajduje siê 5gniazd: jedno sygna³ów wejœciowych i cztery sygna³ów wyjœciowych– po szeœæ wyjœæ na ka¿dym gnieŸdzie.2.7. Inwertery o mocy 45WInwertery serii “MS” pozwalaj¹ na uzyskanie maksymalnejmocy wyjœciowej do 45W. Przeznaczone s¹ one do sterowania6 lampami CCFL podœwietlaj¹cymi wyœwietlacze o przek¹tnej20 cali i wiêksze. D³ugoœæ tych inwerterów wynosi180mm, szerokoœæ = 130mm. P³ytka wyposa¿ona jest w 7gniazd: jedno wejœciowe i szeœæ wyjœciowych.2.8. Inwertery o mocy 80WInwertery serii “MD Platform” pozwalaj¹ na uzyskaniemaksymalnej mocy wyjœciowej do 80W. Przeznaczone s¹ onedo sterowania maksymalnie 16 lampami CCFL. Inwertery tejserii wyposa¿one s¹ w piêæ gniazd: jedno dla sygna³ów wejœciowychi cztery wyjœciowe – do ka¿dego gniazda mo¿na pod-³¹czyæ 4 lampy. }SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 47

Odtwarzacz p³yt Blu-ray Funai B1-M110Odtwarzacz p³yt Blu-ray Funai B1-M110 – informacjeserwisoweRajmund WiœniewskiNa temat standardu zapisu p³yt w technologii Blu-ray pisaliœmyna naszych ³amach w numerze 10/2007. W artykule tymzaprezentowaliœmy specyfikacjê standardu Blu-ray, porównaniep³yt Blu-ray z p³ytami DVD i HD-DVD, a tak¿e rodzajep³yt Blu-ray. W niniejszym artykule prezentujemy garœæ informacjiserwisowych dotycz¹cych odtwarzacza p³yt Blu-ray firmyFunai B1-M110.1. Inicjalizacja odtwarzaczaW celu przywrócenia ustawieñ fabrycznych nale¿y przeprowadziæinicjalizacjê odtwarzacza w nastêpuj¹cy sposób:· w³¹czyæ zasilanie,· wyj¹æ p³ytê i zamkn¹æ szufladkê,· po kolei nacisn¹æ na pilocie nastêpuj¹ce przyciski [1],[2], [3], [4] i [ DISPLAY ], na ekranie powinno zostaæwyœwietlone menu pokazane na rysunku 1a,2. Tryb „odœwie¿enia” oprogramowaniasteruj¹cegoW celu przywrócenia prawid³owo dzia³aj¹cego oprogramowaniasteruj¹cego („odnowienia”) nale¿y przeprowadziæ nastêpuj¹c¹procedurê:· w³¹czyæ zasilanie i wyj¹æ p³ytê z szufladki,· wprowadziæ urz¹dzenie w tryb odnowienia oprogramowaniapoprzez naciœniêcie po kolei nastêpuj¹cych przyciskówna pilocie: [9], [8], [7], [6] i [ POP MENU/MENU ]; szufladka otworzy siê automatycznie, na ekraniezostanie wyœwietlone menu pokazane na rysunku 2a, ana wyœwietlaczu fluorescencyjnym komunikat pokazanyna rysunku 2b,a/F/W VERSION UP MODE Model No. ******* Ver. *.***a/Version InfoPlease insert a Discfor F/W Version UpModel NameVersionRegion: *******: *.***: *-*b/b/EEPROM CLEAR Version InfoModel NameVersionRegion: *******: *.***: *-*EXIT “*******” ró¿ni siê w zale¿noœci od modeluRys.2. Informacja o wersji oprogramowania wyœwietlanaprzed rozpoczêciem procesu odœwie¿ania· za³adowaæ p³ytê z programem steruj¹cym,· procedura odnowienia oprogramowania rozpocznie siê automatycznie;na rysunku 3a pokazano wygl¹d menu w momencierozpoczêcia procedury, na rysunku 3b przyk³adowykomunikat, który pojawi siê na wyœwietlaczu fluorescencyjnym;EEPROM CLEAR : OKEEPROM CLEAR EXIT a/F/W VERSION UP MODE Model No. ******* Ver. *.***“*******” ró¿ni siê w zale¿noœci od modelu1. ALLc/(*1)Ver. *.***Now Loading...************B*.binRys.1. Komunikaty wyœwietlane w trakcie inicjalizacjiodtwarzacza· nacisn¹æ przycisk [STOP] na pilocie – menu ekranowepowinno zmieniæ siê na takie jak pokazano na rysunku 1b,natomiast na wyœwietlaczu fluorescencyjnym powinien pokazaæsiê komunikat taki, jak pokazano na rysunku 1c,· w celu zamkniêcia trybu inicjalizacji nale¿y nacisn¹æ przycisk[ STANDBY-ON ].b/EXIT : POWERRys.3. Menu ekranowe i komunikat na wyœwietlaczuVFD w momencie rozpoczêcia procesu odnowieniaoprogramowania48 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

Odtwarzacz p³yt Blu-ray Funai B1-M110W przypadku za³adowania p³yty z niew³aœciwym oprogramowaniem(np. nie dla tego modelu) na ekranie zostanie wyœwietlonykomunikat “Disc Error” i szufladka zostanie wysuniêta(otwarta) w celu dostarczenia w³aœciwego pliku.Pozycja menu obramowana na rysunku 3a przerywan¹ lini¹i oznaczona jako (*1) w trakcie wykonywania aktualizacjizmienia siê, a znaczenie tych komunikatów jest nastêpuj¹ce:· “Now Loading…” – trwa „³adowanie” dysku,· “Reading…” – odbywa siê odczyt i transfer zawartoœcipliku do pamiêci; po zakoñczeniu tej operacji nastêpujeotwarcie szufladki i wysuniêcie p³yty,· “Remove the Disc” – wczytanie pliku z p³yty zosta³o zakoñczone,nale¿y wyj¹æ p³ytê i zamkn¹æ szufladê,· “See FL Display” – postêp czytania i przepisywania nowejwersji oprogramowania pokazywany jest na wyœwietlaczufluorescencyjnym – przyk³adowy komunikat w trakcie trwaniaprocedury odœwie¿ania pokazano na rysunku 4,· wy³¹czyæ zasilanie odtwarzacza,· nacisn¹æ przycisk [ OPEN/CLOSE ] w celu w³¹czenia odtwarzacza,szufladka dysków otworzy siê automatycznie,· na ekranie zostanie wyœwietlone menu pokazane na rysunku6a, a na wyœwietlaczu VFD pojawi siê komunikatpokazany na rysunku 6b,a/b/Software UpgradeSelect “YES” and press “ENTER” button to start upgrading.Press “No” to exit software upgrade,YesNoRys.4. Komunikat wyœwietlany na wyœwietlaczu VFD wtrakcie trwania procedury odœwie¿ania programu· po zakoñczeniu „przepisania” nowego oprogramowanianastêpuje kontrola poprawnoœci przeprowadzanie operacji(checksum) i wyœwietlenie wyniku na wyœwietlaczu fluorescencyjnym;przyk³adowy komunikat pokazano na rys.5,Rys.5. Komunikat wyœwietlany na wyœwietlaczu VFD pozakoñczeniu procedury odœwie¿ania programu· od momentu zakoñczenia procesu aktualizacji oprogramowaniawszystkie przyciski staj¹ siê nieaktywne,· w tym momencie nale¿y od³¹czyæ od odtwarzacza napiêciesieciowe poprzez wyci¹gniêcie wtyczki przewodu sieciowegoz gniazdka, nastêpnie po krótkiej chwili ponowniew³o¿yæ wtyczkê do gniazdka i w³¹czyæ urz¹dzenie,· kolejnym krokiem jest przeprowadzenie inicjalizacji odtwarzaczazgodnie z procedur¹ opisan¹ w punkcie 1.3. Weryfikacja wersji oprogramowaniaW celu sprawdzenia wersji aktualnie zainstalowanego oprogramowaniasteruj¹cego nale¿y:· w³¹czyæ odtwarzacz,· wyj¹æ p³ytê i zamkn¹æ szufladkê,· po kolei nacisn¹æ na pilocie przyciski: [ 1], [2], [ 3],[4] i [ DISPLAY ] – na ekranie powinno zostaæ wyœwietlonemenu pokazane na rysunku 1a, na górze którego znajdujesiê informacja o wersji oprogramowania,· w celu zamkniêcia trybu weryfikacji nale¿y nacisn¹æ przycisk[ STANDBY-ON ].4. Aktualizacja oprogramowaniaProcedura opisywana w tym punkcie przeznaczona jest dowczytania nowszej wersji oprogramowania przez u¿ytkownikaodtwarzacza. W celu zainstalowania nowszej wersji oprogramowanianale¿y postêpowaæ w nastêpuj¹cy sposób:Rys.6. Widok menu na pocz¹tku aktualizacji softwareKomunikat ten nakazuje wybraæ opcjê “Yes” i nacisn¹æprzycisk [ ENTER ] w celu uruchomienia aktualizacji oprogramowanialub wybraæ “No” w celu wyjœcia z tej procedury.· po naciœniêciu przycisku [ ENTER ] rozpoczyna siê operacja³adowania oprogramowani,a a wyœwietlane komunikatyna ekranie i wyœwietlaczu zmieniaj¹ siê na takie, jakpokazano na rysunku 7a i 7b,a/b/Loading Software …Software UpgradeRys.7. Widok menu w chwili ³adowania oprogramowania· po zakoñczeniu wczytywania danych z p³yty menu ekranowezmienia siê i zostaje wyœwietlony komunkat mówi¹cyo tym, ¿e nastêpuje weryfikacja aktualizacji i ¿e nale¿ywyj¹æ p³ytê,· po naciœniêciu przycisku [ ENTER ] szufladka zamykasiê, a po jej zamkniêciu automatycznie rozpoczyna siêw³aœciwa zmiana oprogramowania; na wyœwietlaczu wyœwietlanyjest w procentach postêp procedury; w trakcieodnawiania oprogramowania w ¿adnym wypadku niewolno wy³¹czaæ zasilania lub przerywaæ tego procesu dopóty,dopóki na wyœwietlaczu nie pojawi siê komunikat“FINISH” informuj¹cy o zakoñczeniu procedury,· po zakoñczeniu procesu aktualizacji nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenieod sieci poprzez wyjêcie wtyczki z gniazdka i pochwili pod³¹czyæ j¹ ponownie i w³¹czyæ urz¹dzenie; pojawieniesiê menu wyboru jêzyka koñczy procedurê uaktualnianiaoprogramowania. }SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009 49

Og³oszenia i reklamafonia ®>RYMIRYMI< Innowacje Elektroniczne62-090 Mrowino-Zmys³owo, ul. Dobrowita 28tel./fax (061) 867-98-90www.rymi.plTygiel lutowniczy 11CTygiel lutowniczy model 11C s³u¿y do cynowaniakoñcówek przewodów, usuwania lakierówi emalii oraz monta¿u elementów przewlekanych.Dane techniczne:- masa wsadu maks.: 300 g- œrednica wewnêtrzna tygla 38 mm- moc 150 W- temperatura maks. 430°C- wanna wykonana z nierdzewnej blachy- regulacja temperatury 8 stopniowa.Zasady prenumeraty wydawnictw „SE”na 2009 rokI. Op³aty dokonaæ mo¿na przekazem pocztowym, przelewembankowym lub internetowym.Nazwa odbiorcy:APROVI – A.Haligowska (Serwis Elektroniki)80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:61-15001025-1210-2001-4524-0000II. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:„Serwis Elektroniki”- standard 120 z³ (roczna) 60 z³ (pó³roczna)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 240 z³ (roczna) 120 z³ (pó³roczna)„Serwis Sprzêtu Domowego”60 z³ (6 egz. × 10 z³)III. Ceny abonamentu „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie:Abonament roczny120 z³ (12 × 10 z³)Abonament roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 96 z³ (12 × 8 z³)Abonament pó³roczny66 z³ (6 × 11 z³)Abonament pó³roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 60 z³ (6 × 10 z³)Abonament kwartalny36 z³ (3 × 12 z³)IV. „Pakiet”...............370 z³W sk³ad pakietu wchodz¹: „Serwis Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ (240 z³) + „Baza Porad Serwisowych” (96 z³) + „SerwisSprzêtu Domowego” (60 z³).V. Wszelkie w¹tpliwoœci mo¿na wyjaœniæ telefonicznie (058)344-32-57 lub e-mailem: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plInformacja o pe³nej ofercie, numerach archiwalnychi dodatkowych us³ugach znajduje siê na stronie:www.serwis-elektroniki.com.pl.Hurtownia Ksi¹¿ki Technicznej „EWA”www.hkt.com.plPomoc przy organizacji serwisu RTV. Szkolenia w zakresietechnologii LCD, plazma. Gdañsk, tel 058 306 45 25.LASERY, G£OWICE WIDEO, G£OWICE KAMER 8mm, V8, Hi8, Digital8, SONY oraz inne marki, naprawa,oryginalne elementy SONY – gwarancja. VIDEO HEAD SERVICE, 31-426 Kraków, Gen. Pr¹dzyñskiego 6, tel.(012) 411-03-70, http://www.videohead.com.plPRZYRZ¥DY do sprawdzania i reaktywacji kineskopów. REWO-Elektronika tel. 022 754-63-29, 0660-128-539ADAPTERY multimedialne Car Audio, INTERFEJSY kierownic, PILOTY uniwersalne.IZOTECH, 32-020 Wieliczka, ul. Podgórska 66, tel. (012) 632-12-28 www.izotech.com.pl/eSprzedam przyrz¹d do testowania kineskopów i reaktywacji katod oraz oscyloskop i generator FM. Tel. 022 834-64-26.Sprzedam tester - regenerator kineskopów (rosyjski) oraz miernik SPM900 firmy Hirschmann. Tel. 0506-147-640.Poszukujê p³askiego kineskopu A51LTH196X06 do OTVC Thomson. Tel. 608-112-137.Poszukujê procesora TMP87CK70AF-6195. Tel. 042 637-42-74.www.piloty.pl50 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2009

SERWIS ELEKTRONIKI5/2009 Maj 2009 NR 159Od RedakcjiCoraz czêœciej w dzia³alnoœci serwisowej spotykacie siêPañstwo z ró¿norodnoœci¹ sprzêtu jaki trafia na Wasze sto³ywarsztatowe. W pierwszej kolejnoœci wówczas poszukuje siêjakichkolwiek materia³ów pomocniczych, najlepiej kompletnejinstrukcji serwisowej. Dla poprawy funkcjonalnoœci „BazyPorad Serwisowych” w Internecie wprowadzamy w³aœnie dodatkow¹opcjê polegaj¹c¹ na mo¿liwoœci zasygnalizowania brakuszukanej pozycji w bazie schematów. Do tego celu przenosimy„Forum SE” w struktury „BPS”. W zak³adce “Schematy”bêdzie mo¿na zg³aszaæ swoj¹ potrzebê. Na bie¿¹co uzupe³niamynasze stany schematów i kompletnych serwisówekw „BPS”. Ci z Was, którzy maj¹ aktualnie dostêp do bazy mog¹to potwierdziæ. Oczywiœcie zdajemy sobie sprawê z odpowiedzialnoœcijakiej siê podejmujemy. Wielokrotnie przekonaliœmysiê z jak trudnymi pozycjami potraficie siê do nas zg³aszaæo pomoc. Najczêœciej najpierw sami podejmujecie próbêznalezienia dokumentacji pod powszechnie znanymi adresamiw Internecie. Z regu³y s¹ to oczywiœcie darmowe “downloady”.Tak siê sk³ada, ¿e najbardziej popularne pozycje s¹ dostêpnewszêdzie tam, gdzie oferty s¹ bezp³atne. W przypadkurzadziej wystêpuj¹cych modeli albo w zupe³nie nowym sprzêciemo¿liwoœci zdobycia za “free” s¹ znacznie trudniejsze. Dlategowychodzimy naprzeciw potrzebom naszych U¿ytkowników„Bazy Porad Serwisowych”. Technicznie ta pomoc bêdziewygl¹da³a nastêpuj¹co: po zdobyciu pliku z szukanymschematem lub instrukcj¹ serwisow¹ poszukuj¹cemu wyœlemyna pocztê e-mail link z jego zawartoœci¹. Jednoczeœnie plikten umieœcimy w „BPS”, ¿eby by³ dostêpny mo¿liwie jak najszybciejdla wszystkich u¿ytkowników po aktualizacji bazy.Wszelkie uwagi krytyczne odnoœnie funkcjonowania tej us³ugibêd¹ mile widziane i pomog¹ nam jak najlepiej dostosowaæj¹ do Waszych potrzeb.Wk³adka schematowa do numeru 5/2009:LCD TV LG 42LF66 chassis LD75A (cz.2 z 2 – ark.3, 4) –– 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 5/2009:OTVC Grundig STF 72-1010/7 Text – 4 × A2,OTVC Panasonic chassis GP3 – 4 × A2,OTVC Philips chassis L01.1E AA – 8 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta 1A/1Spis treœciOd ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD(cz.4 - ost.) .................................................................. 4Technologie poprawiaj¹ce jakoœæ obrazu emitowanegoz ekranu LCD .............................................................. 4Interfejs ekranu ciek³okrystalicznego z obwodamisterowania................................................................... 6Uszkodzenia matryc TFT-LCD .................................... 9Projekcyjne ekrany LCD ............................................. 9Porady serwisowe..................................................... 11- odbiorniki telewizyjne .......................................... 11- audio .................................................................... 23- magnetowidy ....................................................... 24Schemat ideowy zasilacza i inwerteramonitora LCD BENQ Q7C3-LG ................................ 25Uk³ad scalony KA9220 firmy Samsung .................... 29Uk³ad KA9220 ........................................................... 29Tor sygna³u w.cz. ....................................................... 29Tor kontroli serwomechanizmów ............................... 31Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFCwykonanego na bazie sterownikaMC33262/MC34262 (cz.2 - ost.) .............................. 33OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2 (cz.1.) ... 38Ustawienia i regulacje ............................................... 38Tryb serwisowy ......................................................... 39Diagnostyka odbiornika ............................................. 41OTVC LCD Sony KDL-26U2000, KDL-32U2000,KDL-40U2000 chassis SE-1 ..................................... 44Funkcja autodiagnozy chassis SE-1 ......................... 44Regulacje serwisowe ................................................ 44Tryb testowy “Test Mode 2” ....................................... 46Menu OSD trybu testowego “Test Mode 2” ............... 47Systemy telewizji analogowej ................................... 48Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 9000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDOd ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.4 - ost.)Karol Œwierc7. Technologie poprawiaj¹ce jakoœæ obrazuemitowanego z ekranu LCDZ pewnoœci¹ wielu z nas pamiêta, jak udoskonalane by³ykineskopy OTV. Do czarno-bia³ych siêgaæ nie bêdziemy. Ale ikolorowe, np. w Rubinach czy Elektronach serii 700 i/lub „nowoczesnych”202, dalekie by³y od doskona³oœci. Wymianakineskopu wi¹za³a siê z mnóstwem regulacji w “service modeœrubokrêtowym”. Maska i organizacja luminoforu – w triadachdelta. Korekcja geometrii wschód-zachód i pó³noc-po³udnie.Skomplikowany obwód cewek zbie¿noœci i ich sterowania.Mnóstwo regulacji z wzajemn¹ interakcj¹ i nigdy zadowalaj¹cyefekt. Jak¹ poprawê przynios³y kineskopy PIL. Zbie¿noœæustawiona fabrycznie, cewki zintegrowane z kineskopem. Dalejpozbyto siê korekcji N-S lub tak¿e i E-W. P³askie ekranykineskopów, kontrast, jaskrawoœæ, ostroœæ i k¹t widzenia, parametrytak poprawione, i¿ technologie p³askich ekranów z trudemim dorównuj¹. Trudno spodziewaæ siê, ¿e m³oda technologianie bêdzie siê rozwijaæ. Pierwsze „LCD-ki”, to byæ mo¿edopiero 61£k4C. Pierwszym zdecydowanym “improvementem”by³a technologia matrycy aktywnej, przydzielenie ka¿-demu pikselowi tranzystora TFT. W du¿ej mierze dziêki niemu,mo¿na znacznie bardziej precyzyjnie sterowaæ pojedynczympikselem. Nadal jednak ekran LCD cierpi na szereg niedostatków,co oznacza, ¿e spora jest lista dalszych problemówdo rozwi¹zania. W niniejszym punkcie w telegraficznym skróciesygnalizujemy, jakie techniki “improvementu” stosuje siêna dzieñ dzisiejszy.7.1. K¹t widzeniaTo jeden z parametrów, pod wzglêdem którego technologiaLCD jest najgorsza. Zarówno w kineskopie, jak i w PDPœwieci luminofor, który jest warstw¹ najbli¿sz¹ szyby stanowi¹cejkonstrukcjê noœn¹ ekranu. Matryca LCD przepuszczajedynie œwiat³o backlightu, trudno siê dziwiæ, ¿e patrz¹c podk¹tem, obraz wygl¹da nie tak, jak nale¿a³oby sobie tego ¿yczyæ.Komórkê ekranu LCD typu TN (Twisted Nematic) pokazanona rysunku 7.1a. Moleku³y ciek³ego kryszta³u uk³adaj¹ siêrównolegle do przek¹tnej. Jasnoœæ komórki jest silnie zale¿naod kierunku patrzenia. Poprawê sytuacji przynosi technologiaMulti-Domain System. Generalnie polega ona na dzieleniu jednej„celi” na dwa lub kilka mniejszych obszarów. W ramachka¿dej „domeny” problem pozostaje. Jednak, œrednia jasnoœækomórki pozostaje na tym samym poziomie szaroœci. Sytuacjaprzypomina tu porównanie systemów NTSC i PAL. PAL likwidujeniedostatki systemu NTSC w podobny sposób. JeœliopóŸnienia transmisji w torze chrominancji powoduj¹ niepo-¿¹dane zabarwienie linii, w PAL-u tak¿e owo zabarwieniewyst¹pi. Kompensacja nast¹pi dopiero w ramach dwu s¹siednichlinii dziêki zmianom zabarwienia w przeciwnych kierunkach.Kompensacja wady systemu wystêpuje faktycznie dopierow oku obserwatora. Dla rozpatrywanego tu problemuefekt wizualny pokazano w górnej czêœci rysunku 7.1b. Naa asnyPPPPeeeeasnoœæ zamierzonaedna owa asnoœæ uœrednionaA i e iLeA i e iia ciemnyPo i ed o dT e e odeCo oA i e iLi id C o e eA i e iT e e odePi e T TPo i ed o dRys.7.1a. Ekran TN ogl¹dany pod ró¿nym k¹temPo i ed o dT e e odeCo oA i e iLi id C o e eT e e odePi e T TPo i ed o dRys.7.1b. Dzielenie komórki w systemie Multi-DomainPePLeeiPo i ed o dT e e odeCo oA i e iLi id C o e eNe -Ne iA i e ioT e e odePi e T TPo i ed o dRys.7.1c. MVA to odmiana technologiczna systemuMulti-Domain4 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDPo i ed o dBasic tructure o IP ysteP eWi o T e e odeT e e odePi ee iie dA i e iA i e iT e e odeCo oPeLi id C o e eVe iorally Black ModePo i ed o dA i e iLi id Co e eVe iD k Swi O i Swi ORys.7.2. Uk³adanie siê moleku³ w ekranie technologii IPSrysunku 7.1c pokazano odmianê systemu Multi-Domain zwanegoMVA (Multi Domain Vertical Alignment). Technologiata jest nieco prostsza w masowej produkcji, a dodatkowo przynosipoprawê kontrastu. Ekrany MVA s¹ domen¹ firmy Fujitsu.IPS to skrót technologii In-Plain Switching. W systemietym wystêpuje zdecydowana reorganizacja elektrod. ElektrodyPixel i Common Electrode ulokowane s¹ po tej samej stronieciek³ego kryszta³u. Obie te¿ s¹ elektrodami przezroczystymi.Technologiê IPS stosuj¹ firmy Hitachi, LG, NEC czy IBMosi¹gaj¹c bardzo dobry parametr „k¹ta widzenia”. S¹ jednak iwady ekranów IPS. Obwody sterowania musz¹ uwzglêdniaænieco inn¹ charakterystykê poziomu jaskrawoœci czy kontrastu.K³opotliwym jest fakt, i¿ komórka, która ma byæ jasna jestmniej przezroczysta od bazowej konkurencji Twisted Nematic.Dynamika matrycy jest te¿ gorsza, zaœ ekran ogl¹dany podpewnym k¹tem przyjmuje niebieskawe, b¹dŸ ¿ó³te zabarwienia.Problemom tym mia³a zaradziæ technologia S-IPS (czyliSuper-IPS). Dalsza komplikacja u³o¿enia elektrod polaryzuj¹cychwarstwê ciek³ego kryszta³u niweluje w du¿ym stopniuwspomniane wy¿ej wady. Budowê komórki LCD systemu IPSw obrazowy sposób pokazuje rysunek 7.2.Innym zabiegiem poprawiaj¹cym jakoœæ obrazu generowanegoprzez ekran LCD jest stosowanie dodatkowych folii aktywnychoptycznie (Optically Compensated Film). O zabiegutym wspominaliœmy ju¿ w punkcie 3. Na rysunku 7.3 pokazanonatomiast trzy sposoby u³o¿enia folii Compensated Film(po jednej, lub po obu stronach warstwy ciek³ego kryszta³u).Technologia ta jest stosunkowo prosta w masowej produkcji iprzynosi nie tylko poprawê k¹ta widzenia, lecz tak¿e poprawêkontrastu obrazu.7.2 Dynamika matrycy LCD“OCB System” (Optically Compensated Birefringence) jestpatentem firmy Matsushita. Poprawa k¹ta widzenia nie jestnadzwyczajna, lecz osi¹gniêto bardzo dobry parametr dyna-SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 5

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD1 ee / 1 ide 2 ee / 1 ide 2 ee / 2 idePo i ed o d Po i ed o d Po i ed o dCo e edCo e ed i 1Co e ed i 1iCo e ed i 2Liid CLiid CLiid CPo i ed o dmiki. Czas odpowiedzi jest na poziomie 3 do 10 milisekund, wporównaniu z typow¹ wartoœci¹ 25 ms dla konkurencyjnychtechnologii. Technologia OCB nosi tak¿e nazwê “bend-alignment”od ³uku w jaki uk³adaj¹ siê moleku³y ciek³ego kryszta-³u, co pokazuje rysunek 7.4.PPeePo i ed o dO i Co e ediT e e odeCo oA i e iLi id C o e eA i e iT e e odePi e T TPo i ed o dPo i ed o dRys.7.3. Umieszczenie kompensuj¹cych folii “Compensated Film”k DPi e DRys.7.5. Poprawa dynamiki przez wstawianie ciemnychrastrówPo i ed o d Co e ed i 2Rys.7.4. Uk³adanie siê moleku³ w systemie OCBInnym zabiegiem maj¹cym na celu poprawienie czasu reakcjimatrycy LCD jest sterowanie impulsowe zwane “ImpulseSystem”. Przyczyn¹ kiepskiej dynamiki ekranu jest „ociê-¿a³oœæ” moleku³ do zmiany po³o¿enia na neutralne (odpowiedniedla braku napiêcia polaryzacji). Cecha ta odpowiedzialnajest za pozostawianie smug i „duchów” za szybko zmieniaj¹cymsiê fragmentem obrazu. Mo¿na przyspieszyæ reakcjê wstawiaj¹cczarne pola. W technologii zwanej Super Impulse Systemczarne ramki wstawiane s¹ co 1/60 sekundy, czêstotliwoœæ,za któr¹ oko nie nad¹¿a. Niestety, obni¿a siê efektywnaprzezroczystoœæ, a zatem i jaskrawoœæ rastra. Sterowanie “ImpulseSystem” obrazowo pokazuje rysunek 7.5.Impulse System nie jest w istocie technologi¹ poprawy konstrukcjiekranu LCD. To zabieg od strony obwodów sterowaniadowolnej technologii ekranu ciek³okrystalicznego. Podobnymzabiegiem jest FFD (Feed Forward Driving). Skoro moleku³yciek³ego kryszta³u wykazuj¹ znaczn¹ inercjê, zachowuj¹charakterystykê filtru dolnoprzepustowego. Poprawê czasureakcji przyniesie w takim przypadku przesterowanie stromychzboczy. Charakterystyka ró¿niczkuj¹ca w obwodzie napiêciareprezentuj¹cego dane trafiaj¹ce na ekran skutkuje przepiêciamiover-shoot, co skraca czas reakcji obwodu inercyjnego, jakpokazano na rysunku 7.6. Technologia ta ma tak¿e rych³e sweograniczenia, nie mo¿na z “over-shootámi” przesadzaæ.8. Interfejs ekranu ciek³okrystalicznego zobwodami sterowaniaZagadnienie to zas³uguje na odrêbne opracowanie. W niniejszymartykule potraktujemy je krótko. Interfejs ten w odbiornikuCRT sk³ada siê z kilku punktów. To trzy katody, wstarszych odbiornikach aktywnym wyprowadzeniem kineskopuby³a tak¿e siatka steruj¹ca. Do tego nale¿a³o oczywiœciedodaæ interfejs miêdzy obwodami odchylania i cewkami odchylaj¹cymi.W odbiorniku LCD problem ten wygl¹da znaczniegorzej. Elektrod steruj¹cych jest bardzo du¿o. Iloœæ elektrodpoziomych odpowiada rozdzielczoœci ekranu w pionie.Liczba elektrod pionowych jest jeszcze wiêksza, rozdzielczoœæpozioma przemno¿ona przez 3. Dodajmy, i¿ jest to i tak liczbazredukowana wynikaj¹ca z dynamicznej obs³ugi ekranu. Niemniej,ka¿da z tych elektrod musi otrzymaæ okreœlony poziomnapiêcia w okreœlonym czasie, musi wiêc byæ jakoœ sprzê¿onaz obwodami generuj¹cymi te napiêcia. Liczba punktów interfejsuzamyka siê w iloœci kilku tysiêcy. Niewiele poprawia sytuacjêfakt, i¿ tylko jedna para elektrod otrzymuje sygna³ analogowy,druga logiczny, dwustanowy. Obwody elektroniki ulokowanes¹ na p³ycie PCB, trzeba je jakoœ po³¹czyæ z elektrodamiekranu. Standardem sta³o siê rozwi¹zanie kompromisowe,w którym uk³ady scalone sprzê¿one bezpoœrednio z ekranemLCD ulokowane s¹ na elastycznej folii, interfejs miêdzy6 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDVoeW ve oNoVoeW ve o wi Ove -S ooOve -S ooTieTieiee o eTi eiee o e Ti eOve d iveCi iVo e Ti eVo eTieTieTieD ive Ci i No Ove d ive Ci iRys.7.6. Poprawa dynamiki przez przesterowanie “Over-Shoot”obwodami steruj¹cymi jest zaœ szeregowo-równoleg³y. To nietypowyformat transmisji zwany LVDS. Jego zasady nie zosta³yopracowanie jedynie dla celu ekranów ciek³okrystalicznych.Nietypowa jest jedynie transmisja czterobitowa. Skrótten oznacza Low Voltage Differential Signaling. Pr¹dowe sterowanieró¿nicowe charakteryzuje siê du¿¹ odpornoœci¹ nazak³ócenia i pozwala na transmisjê z ekstremalnie du¿ymi prêdkoœciamiprzy jednoczeœnie niskim zakresie napiêæ i niewielkimpoborze energii. Zastosowana tu technologia, autorowiartyku³u nieodparcie kojarzy siê z prac¹ pierwszych kontrolerówmonitora ekranowego, uk³adu scalonego serii peryferii dlamikroprocesora Intel 8080, oznaczonego numerem 8275. Kontrolerten zawiera³ jedynie rejestry zdolne zapamiêtaæ dwa rzêdyznaków (2 × 80). W czasie, gdy zawartoœæ jednego by³a„wypluwana” na ekran, mikroprocesor ³adowa³ zawartoœæ drugiegorejestru. Ta koncepcja powodowa³a ci¹g³¹ gonitwê miêdzymikroprocesorem (lub kontrolerem bezpoœredniego dostêpudo pamiêci) i uk³adem przetwarzaj¹cym zawartoœæ pamiêci-rejestruna piksele generowane w okreœlonych miejscachekranu i tworz¹ce w ten sposób „po¿¹dany” obraz. By³o tooczywiœcie wyœwietlanie alfanumeryczne, o graficznym nieby³o w tym czasie mowy. Obecna technologia pojemnych iszybkich pamiêci, nie sk³ania bynajmniej do tak karko³omnychwyczynów. Sk³ania do tego jednak wielka liczba elektrod, którenale¿y obs³u¿yæ. Transmisja miêdzy procesorem wizyjnym, amodu³em ekranu ciek³okrystalicznego, pracuje w oparciu owykorzystanie zasady transmisji sygna³u na du¿e odleg³oœci.Pokazuje j¹ rysunek 8.1.T i eD iviCi i3.5 ALVDS C b e100 o ówTe i ede eiveLCD P e1.2V 345/200 VRys.8.1. Interfejs LVDSZawiera „z prawdziwego zdarzenia” nadajnik i odbiornik,które najlepiej po³¹czyæ skrêtk¹ i zamkn¹æ z obu stron rezystancj¹odpowiadaj¹c¹ impedancji falowej linii transmisyjnej.Sterowanie jest ró¿nicowe i pr¹dowe, wymusza w linii pr¹d owartoœci zaledwie 3.5mA; na impedancji 100 omów daje tospadek napiêcia jedynie 350mV. Dostêpne autorowi materia³yŸród³owe nie podaj¹ œcis³ego protoko³u, a nawet czêstotliwoœcitaktu, któr¹ mo¿na by przeliczyæ na szybkoœæ transmisji.Typowa natomiast jest transmisja czterech bitów równolegle inale¿y uznaæ, i¿ jest to optymalny kompromis miêdzy szerokoœci¹magistrali, a czêstotliwoœci¹ taktu zegara transmisji szeregowej.Iloœæ wymaganych linii w tak przyjêtej koncepcji jestrówna 10. Nale¿y bowiem dodaæ (do 2 przewody × 4 bity)SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 7

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDPart of (Panel) Driving CircuitPart of Panel DisplayLVDS T i e LVDS e eiveT INT OUT DATA L VDSIN8OUT8888Video P o e o i e wo k8VHLANKPA ITYPDWNVHLANKPA ITYLCD od eDCLKDCLKT CLKINCLOCK LVDSLVDSCLK OUTliniê clocká, który tak¿e transmitowany jest lini¹ dwu¿y³ow¹,której wymaga transmisja ró¿nicowa. Nie stosuje siê oczywiœcieskrêtek, lecz œcie¿ki wytrawione na folii elastycznej. Ichimpedancja falowa jest podobna, a dodatkowo przed zak³óceniamii wzajemnymi przes³uchami transmisji chroni¹ rozdzielaj¹ceœcie¿ki masy. Mimo to, zarówno obwód nadajnika, jak iodbiornika kontroluje poprawnoœæ transmisji tradycyjnym bitemparzystoœci. Nale¿y uznaæ, i¿ zabieg ten wynika z tradycyjniewykonanych obwodów transmitera i receiverá, gdy¿ itak, na powtórzenie transmisji (w razie b³êdu) nie ma czasu.Opisan¹ tu koncepcjê interfejsu LVDS pokazuje rysunek 8.2.Warto tak¿e zauwa¿yæ, i¿ nawet w ekranach o du¿ej przek¹tnej,d³ugoœæ œcie¿ek stanowi¹cych liniê transmisyjn¹ nie przekraczakilkudziesiêciu centymetrów, w monitorach zaœ mo¿eto byæ kilkanaœcie, lub nawet kilka centymetrów. Czy to ju¿linia d³uga? Niestety, przy odpowiednio du¿ych czêstotliwoœciachzegara, tak j¹ nale¿y traktowaæ (wraz ze wszystkimidobrodziejstwami, jak i mankamentami).Iloœæ informacji, któr¹ nale¿y przetworzyæ z równoleg³ejna szeregow¹ (w istocie szeregowo-równoleg³¹) jest ca³kiemspora. 3 razy 8 bitów, to rozdzielczoœæ sygna³ów wizyjnych R,G i B. Do tego informacja o po³o¿eniu piksela, która zawartajest podobnie jak w wyœwietlaczu CRT, w po³o¿eniu (czasie)impulsu synchronizuj¹cego. W obs³udze ekranu LCD generowanes¹, podobnie jak w CRT, impulsy H i V-sync. W tej koncepcji(obs³ugi ekranu LCD), któr¹ w du¿ej mierze narzucasama konstrukcja matrycy ciek³okrystalicznej, ca³kiem sporailoœæ inteligencji ulokowana musi byæ na samym ekranie. Dok³adniejna folii, na której napylone s¹ œcie¿ki doprowadzaj¹cenapiêcia bezpoœrednio do elektrod. Uk³ady scalone zwaneCOF (Chip On Film) bior¹ nazwê w³aœnie ze sposobu ich monta¿u.Ta czêœæ odbiornika czy monitora LCD jest niemal transparentnadla serwisanta, choæby z tego wzglêdu, i¿ jest praktycznie„nieserwisowalna”. Spora inteligencja ulokowana jesttak¿e po stronie procesora wizyjnego. Ona tak¿e jest niemalRys.8.2. Linie interfejsu LVDS w ekranie TFT-LCDniedostrzegalna, dziêki temu, i¿ zamkniêta w uk³adzie scalonymwielkiej skali integracji. Mimo tak ogromnej rozbudowy„logicznej”, zajmowana powierzchnia p³ytki PCB zdecydowaniekonkuruje z powierzchni¹ zajmowan¹ przez wzmacniaczewizyjne w odbiorniku (a tym bardziej monitorze) CRT. Jedyn¹zalet¹ przemawiaj¹c¹ na korzyœæ ekranu LCD jest pod tymwzglêdem fakt wystêpowania niskich napiêæ (w porównaniu zpoziomem ok. 100V w rozwi¹zaniach kineskopowych). Czasprzemiatania elektrod ekranu LCD jest porównywalny z czêstotliwoœci¹odchylania poziomego (jak i pionowego) w wyœwietlaczachCRT. W zakresie pasma obserwujemy jednakzdecydowane pogorszenie, za co odpowiedzialna jest g³ównietransmisja szeregowa. Na szczêœcie da³o siê wprost zaadoptowaærozwi¹zania znane w techniki transmisji danych, co skrótowoomawiamy w niniejszym punkcie. Alternatyw¹ dla interfejsuLVDS jest równoleg³a transmisja cyfrowych sygna³ówRGB. Takie rozwi¹zanie stosuje siê w odbiornikach wiêkszychgabarytów (przek¹tnej ekranu). Iloœæ linii danych zwiêksza siêwtedy z 4 × 2 do 3 × 8. Oszczêdza siê wprawdzie wtedy nanadajnikach i odbiornikach linii „d³ugiej”, lecz nadal niewielemo¿na zaoszczêdziæ na inteligencji obwodów Chip On Film.Nadal to one obs³uguj¹ najszerszy interfejs, który stanowi wieletysiêcy elektrod matrycy TFT-LCD.W efekcie, po rozkrêceniu odbiornika LCD mo¿na odnieœæwra¿enie, jaki on prosty?, zapominaj¹c jednak o logice któranie wymaga wielu dyskretnych elementów i du¿ej powierzchnip³ytki drukowanej, a tak¿e wysokich napiêæ i rozbudowanego(du¿ej mocy) zasilacza. G³êbsze zastanowienie t³umaczyjednak, dlaczego tak d³ugo królowa³y masywne odbiorniki zkineskopem i dlaczego dopiero obecna technologia pozwalana ich wyparcie z rynku i skierowanie „do lamusa”. Dla nasserwisantów, to zaœ zupe³nie nowy poligon, na którym „trzebasiê znaleŸæ”. Jednym z elementów „tego znalezienia” s¹ narzêdziadiagnostyczne, i pozwalaj¹ce wymieniaæ elementymonta¿u SMD. Drugim istotnym elementem jest jednak wie-8 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDdza i znajomoœæ pracy nowych urz¹dzeñ, które zajm¹ miejscena naszych warsztatach.warcie nalinii danych9. Uszkodzenia matryc TFT-LCDUszkodzenie matrycy LCD jest, podobnie jak uszkodzeniekineskopu, praktycznie nienaprawialne. Mimo to, z uwagi naczêste defekty uszkodzenia pojedynczych pikseli, b¹dŸ te¿ ichgrup (zwykle poziomej lub pionowej linii), ju¿ na etapie produkcjistosuje siê zabiegi pozwalaj¹ce w przysz³oœci niektóredefekty zniwelowaæ. Wspomniane zabiegi polegaj¹ na redundancji(nadmiarowoœci). Nadmiarowe mog¹ byæ elektrody, tranzystoryTFT b¹dŸ te¿ linie doprowadzaj¹ce sygna³y napiêciowe.W takiej konstrukcji usuniêcie niektórych defektów jestmo¿liwe, aczkolwiek tak¿e trudne. Elementy zwarte wymagaj¹laserowego ciêcia, i tak¿e laserowego spawania. Parê przyk³adówpokazuj¹ poni¿sze rysunki.OLShorting BardUsz odzenieele trodyPixelwarcie linii Gatewarcie tranzystorawarcie miêdzyele trod¹ Pixeli lini¹ danychwarcie liniidren - gatewarcie miêdzyele trodami pixelRys.9.4. Spotykane uszkodzenia elementów matrycyGate LineSpawanie laseroweData LineShorting Bar Protection TFT Shorting Bar i protection TFTRys.9.1. Sposoby zabezpieczenia elementów ekranuprzed ³adunkami ESDDodat owelinieData LineCA tywnyobszare ranuUnit CellPixel Electrode(Dual Pixel)Gate LineRys.9.2. Podwójne elektrody “Pixel” w ramach jednejkomórkiGate LineDual TFTData LineCPixel ElectrodeCPixelElectrode2nd TFTUsuniêcieusz odzonego tranzystora(ciêcie laserowe)Rys.9.5. Odtworzenie linii metod¹ ciêcia i spawanialaserowego10. Projekcyjne ekrany LCDW ostatnim punkcie bie¿¹cego opracowania zamieszczamydwa rysunki pokazuj¹ce budowê projekcyjnych ekranów zwykorzystaniem matrycy LCD. Nie znalaz³y one co prawdatak szerokiego zastosowania jak odbiorniki klasyczne, s¹ jednakalternatyw¹ dla du¿ych ekranów.Klasyczny ekran LCD w porównaniu ze starszym bratemkineskopem pokazuje rysunek 10.1. Rysunki 10.2 i 10.3 pokazuj¹ekran projekcyjny, w którym ciek³y kryszta³ pracuje jakofiltr. Odbiorniki wykonane w oparciu o tê ideê zawieraj¹ ju¿skomplikowany zespó³ optyczny, a zatem mog¹ „cierpieæ” nazniekszta³cenia geometrii i zbie¿noœci. W rozwi¹zaniu z rysunku10.2 zastosowano trzy odrêbne monochromatyczne ekranyLCD ustawione w torze rozdzielonych wi¹zek R,G i B. Narysunku 10.3 widzimy jeden tor wi¹zki œwiat³a, nie ma zaœ lusters³u¿¹cych do rozdzielenia œwiat³a bia³ego na trzy wi¹zkikolorowe.Rys.9.3. Nadmiarowoœæ tranzystorów TFTSERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 9

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDbe : L i o e e eLASST T-LCD : No - i o e e eToCOLOILTid 1id 4o e e ePo i e Po i eH ATid 3LiCideO iSoeW i e ieeid 2eoDe eioVRys.10.1. Ekran LCD kontra kineskopi oLCD 1DiT T+ T e e e odeT e e e odeoiP oje ioi o LeI I ISeee ed eeLCD 2i o3ICo o edCo o I eRys.10.2. Bli¿sza kineskopowi konstrukcja projekcyjnegoekranu LCDDioii oLCD 3Seei oI /3I /3I /3LLe S eS idividedCo o I eLCD Panel(Color)i oRys.10.3. Inne rozwi¹zanie projektora LCDi o}10 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Porady serwisoweJerzy Znamirowski, Tadeusz Nowak, Ryszard Strzêpek, Wojciech Wiêciorek, Edward Bitner,Jerzy Pora, Henryk Demski, Boles³aw SzpunarPorady serwisoweOdbiorniki telewizyjneThomson 25DT22E chassis ICC17Telewizor nie w³¹cza siê – dioda LED pulsuje 2+7 razy (kod 27).Na pocz¹tku wydawa³o siê, ¿e naprawa bêdzie prosta i szybka,ale niestety poœwiêcono sporo czasu, zanim odbiornik zacz¹³normalnie pracowaæ. Zlokalizowano zimny (wypalony lut)na jednej z koñcówek kondensatora CL21 - 14.4nF/1600V)(podana wartoœæ CL21 odnosi siê tylko opisywanego uszkodzenia,tzn do wersji z kineskopem o oznaczeniuA59EHJ43X15). W zwi¹zku z tym, sam kondensator zosta³wypalony i nadawa³ siê tylko do wymiany, uszkodzeniu uleg³równie¿ tranzystor TL34 (BUH516). Po wymianie ww. elementów,odbiornik „przeszed³ na kod 26” i w dalszym ci¹gunie chce siê w³¹czyæ. S³ychaæ natomiast, ¿e nast¹pi³a pewnazmiana – odbiornik próbuje trzykrotnie wejœæ w stan pracy, poczym milknie (s³ychaæ bardzo s³aby „szelest” wysokiego napiêcia).Wiadomo by³o, ¿e uszkodzenie tkwi w obrêbie odchylaniapoziomego lub ewentualnie pionowego, ale rutynowe pomiarymiernikiem niczego nowego nie wnios³y, podobnie jakoglêdziny wzrokowe elementów w tym rejonie. Wobec powy¿-szego, zdecydowano siê na ominiêcie „blokady” i wymuszeniepracy odbiornika, zwieraj¹c kolektor TL71 (BC847C SMD)do masy. Tranzystor ten znajduje siê od spodu p³yty, niedalekoblachy ekranuj¹cej procesor. Po w³¹czeniu odbiornika okaza-³o siê, ¿e napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy w zasadzie nieodbiegaj¹ od normy, ale te wychodz¹ce z trafopowielacza, s¹zani¿one oko³o 50 %. Np. ¿arzenie kineskopu by³o ledwie widoczne,a napiêcie siatki drugiej wynosi³o nieca³e 200V. Pomimotego, uda³o siê zobaczyæ na ekranie pionow¹ liniê, coœwiadczy³o o braku odchylania poziomego. Na tym etapie, doœæszybko znaleziono lekko „spuchniêty” kondensator CL24(440nF/250V), którego pojemnoœæ wynosi³a zaledwie 8nF.CL24 zast¹piono dwoma kondensatorami po³¹czonymi równolegleo pojemnoœci 220 nF/250V. W tym momencie wydawa³osiê, ¿e to ju¿ koniec naprawy i odbiornik powinien siêw³¹czyæ, ale po wymianie CL24 i w³¹czeniu odbiornika da³osiê s³yszeæ jedynie g³oœny pisk przetwornicy. Stwierdzonozwarcie z³¹cza E-C tranzystora TL41 (BD241C), który zosta³uszkodzony dopiero po wymianie CL24. Sta³o siê tak dlatego,¿e wymiana CL24 przywróci³a poprawn¹ pracê odchylaniapoziomego i napiêcia nie by³y ju¿ zani¿one o po³owê, ale znaczniewy¿sze. Wszystko by³oby w porz¹dku, gdyby nie up³ywnoœædiody DL21 (BY226) – po wylutowaniu mia³a rezystancjêoko³o 1.5 k w obydwie strony. W koñcu wymiana DL21 iTL41 pozwoli³a zakoñczyæ naprawê odbiornika. J.Z.Daewoo DMQ-2195 TXT chassis CP-330Nie daje siê w³¹czyæ do stanu pracy – œwieci tylko kontrolka LED, nie reaguje anina polecenia z pilota, ani na klawiaturê lokaln¹.Wszystkie napiêcia po wtórnej stronie przetwornicy s¹ prawid³owe,nie doszukano siê te¿ ¿adnych zimnych lutów ani w4okolicy zasilacza, ani odchylania poziomego. Wobec powy¿-szego, zdecydowano siê na wymuszenie pracy odbiornika poprzezpodanie „masy” na bazê tranzystora Q805 (mo¿na zewrzeæbazê z emiterem – na jedno wyjdzie). Po tym zabiegu,przekaŸnik „³apie” i s³ychaæ start wysokiego napiêcia, ale ekranjest ciemny. W tym przypadku, podejrzanym okaza³ siê procesorIV01 (DW167MN05). Po wymianie procesora odbiornikaw³¹cza³ siê bez problemów.J.Z.Westa TC 402Faluj¹cy obraz, „dziwne wê¿yki” pojawiaj¹ce siê i znikaj¹ce w zale¿noœci od treœciobrazu, okresowe zak³ócenia synchronizacji zarówno poziomej, jak i pionowej.Te wy¿ej opisane nietypowe objawy dla tego typu odbiornikaby³y spowodowane uszkodzeniem tylko jednego elementu:kondensatora C538 (1000µF/40V). Kondensator by³ czêœciowo„wysadzony” z uszczelniaj¹cej gumki, a pod nim, nap³ytce utworzy³a siê rozleg³a bia³a plama wyschniêtego elektrolitu.Po oczyszczeniu p³yty i wymianie kondensatora C538,odbiornik zacz¹³ pracowaæ ju¿ normalnie.J.Z.Axxion RC4120Du¿e trudnoœci z w³¹czeniem odbiornika, a kiedy ju¿ siê to uda, nie pracuje d³u-¿ej jak 10 minut – wy³¹cza siê do stanu czuwania.Zdiagnozowanie uszkodzenia zajê³o trochê czasu, bo odbiornikwy³¹cza³ siê nie zawsze po takim samym czasie. Wkoñcu ustalono, ¿e przyczyn¹ takiego zachowania by³a wadliwadioda D611 (BYV958). Uszkodzon¹ diodê zast¹piono bardziejpopularn¹ BA159. Po jej wymianie wy³¹czanie odbiornikaju¿ nigdy nie wyst¹pi³o.J.Z.Funai MK10Trudnoœci z w³¹czeniem w stan pracy.Przy próbie w³¹czenia w stan pracy OTV od razu przechodziw stan czuwania. Po kilku próbach daje siê w³¹czyæ, aleprzy ponownym wy³¹czeniu trudno go w³¹czyæ. Przyczyna le¿yw transoptorze u¿ytym w przetwornicy.T.N.Panasonic TC-21S chassis Z5Nie w³¹cza siê.Przy próbie w³¹czenia OTV do sieci s³ychaæ wysokoczêstotliwoœciowy„gwizd” z przetwornicy. Przyczyn¹ tego zjawiskajest stabilizator D835 (zwarcie miêdzy wejœciem a wyjœciem).T.N.Aiwa 1400KNPrze³¹cza siê samoczynnie do trybu czuwania.Podczas w³¹czania w stan pracy pojawia siê wysokie napiêciekineskopu. Problem jest w rezystorze R808 - 0.86R/0.5W(przerwa). Znajduje siê on w ga³êzi zasilania napiêcia systemowego+135V.T.N.SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 11

Porady serwisoweDaewoo 20Q2M chassis CP370Negatyw w obrazie.Przyczyn¹ tego zjawiska jest uszkodzona dioda D503. Znajdujesiê ona w obwodzie tranzystora Q504.T.N.Orion 20ARBrak koloru w systemie SECAM, a w systemie PAL minimalne nasycenie.Opisane wy¿ej zjawisko jest wynikiem paso¿ytniczychprzewodnoœci miêdzy wypr.7 (nasycenie) i wypr.11 (systemkoloru) procesora wideo TA8659AN, a konkretnie poprzezutratê pojemnoœci kondensatora 1µF/50V, który jest pod³¹czonydo wypr.6 ww. uk³adu scalonego.T.N.Record 51TC5177Obraz na bia³o z powrotami.Sprawdzenie linii zasilania +190V nie przynios³y ¿adnychrezultatów. Przyczyn¹ tego stanu okaza³ siê uszkodzony rezystorR221 - 220k. Jest on pod³¹czony do wypr.5 uk³adu wzmacniaczawizji TDA6103Q.T.N.Akai 2107Przy w³¹czeniu OTV przepala siê rezystor R424.Uszkodzone zosta³y diody: ZD301 (5,1V), D313.Przy zwiêkszeniu g³oœnoœci telewizor prze³¹cza siê w stan czuwania.Za tê nieprawid³owoœc odpowiada kondensator C914 -2200µF/25V.T.N.Hitachi CMT2130Dioda LED mruga jednostajnie.Próba w³¹czenia OTV ze stanu czuwania do stanu pracykoñczy siê niepowodzeniem. Uszkodzony jest kondensatorelektrolityczny C910 - 4.7µF/250V. Znajduje siê on w uk³adzieCP901.T.N.Brosonic CTG-5472OTV w³¹cza siê po wielokrotnym naciœniêciu przycisku [ Standby ].W tym przypadku okaza³o siê, ¿e uszkodzonym jest kondensator4.7µF/50V, znajduj¹cy siê w obwodzie bazy tranzystorakluczuj¹cego przetwornicy. Tranzystor ten znajduje siê wuk³adzie scalonym STR5412 – sterownik przetwornicy. T.N.Aiwa 2002Brak koloru w systemie SECAM.W celu wykrycia uszkodzenia nale¿y sprawdziæ wielkoœænapiêcia 5V na wyprowadzeniu 40 IC706.W stanie pracy s³ychaæ niskoczêstotliwoœciowy „warkot”, brak obrazu.Przyczyn¹ tego stanu s¹ „zimne lutowania” na trafopowielaczu.T.N.Sony 21C4ROTV nie w³¹cza siê, dioda LED mruga 4 razy.Przyczyn¹ tego stanu s¹ „zimne lutowania” na wyprowadzeniachstabilizatora typu 7805 +5V.T.N.Goldstar 20A40Iskrzenie miêdzy wyprowadzeniami kineskopu.Odpowiedzialny za ten stan jest trafopowielacz (up³ywnoœcimiêdzy uzwojeniami).Przy w³¹czeniu do sieci mruga dioda LED, telewizor nie w³¹cza siê.Stwierdzono nieobecnoœæ napiêcia 5V na wyjœciu stabilizatoraIC04 typu 7805. W tym stanie na jego wejœciu wystêpujenapiêcie 40V. Wymiana stabilizatora nic nie daje. Przyczyn¹tych faktów jest uszkodzony rezystor R810 (znajduje siê onw torze sygna³u ON/OFF mikroprocesora).T.N.Sony chassis BE-2AZniekszta³cenia poduszkowe obrazu.Przyczyn¹ tych zniekszta³ceñ jest kondensator C806 -47nF/250V. T.N.Supra STV2085MOTV wy³¹cza siê przy pojawieniu siê bia³ych scen w obrazie.Czasami pojawia siê pionowy pas o du¿ej jasnoœci w œrodkuekranu. W tym momencie nastêpuje obni¿enie napiêcia systemowegodo wartoœci 110V (prawid³owa wartoœæ 125V).Oprócz tego wystêpuje silne grzanie tranzystora stopnia koñcowegoodchylania H. Uszkodzony zosta³ transoptor w przetwornicy.T.N.Sony KV-2553Brak odchylania pionowego.W czasie tego uszkodzenia nastêpuje obni¿enie napiêciazasilania uk³adu scalonego typu µP1498H do 15V (norma to28V). Wymiana ww. uk³adu nic nie zmienia. Uszkodzona jestdioda D854 w uk³adzie napiêcia 28V.T.N.Funai TV-2000IIPo rozgrzaniu zanika raster, z bloku zasilania s³ychaæ œwiszcz¹cy dŸwiêk.Ta niesprawnoœæ jest zwi¹zana z uszkodzeniem tranzystoraQ12 - 2SC2271. W stanie pracy tranzystor ten rozgrzewasiê i przerywa w nim wtedy wyprowadzenie kolektora. Powodujeto, ¿e Ÿród³o zasilania zaczyna pracowaæ w obni¿onymobci¹¿eniu (nie pracuje uk³ad odchylania poziomego). W nastêpstwietych zjawisk pojawia siê „œwist”.Os³ona menu jest koloru czarnego, powinna byæ zielona.Przyczyn¹ tego stanu jest uszkodzony kondensator C50 -100µF/25V filtruj¹cy napiêcie 15V z trafopowielacza.ród³o zasilania daje napiêcie systemowe 250V zamiast 120V.Uszkodzony zosta³ uk³ad sterownika przetwornicy IC7 -STK7348.Po rozgrzaniu OTV w górnej czêœci rastra widoczne linie powrotu.Spowodowane jest to przez uszkodzenie kondensatora C41100µF/25V.T.N.Erisson 14GX37AHoryzontalne pasy na obrazie i brak synchronizacji.Przyczyn¹ tych zjawisk jest kondensator C564 - 470µF/25V (utrata pojemnoœci).T.N.12 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Porady serwisoweSharp DV5450OTV pracuje tylko na zakresie UHF.Odpowiedzialn¹ za ten stan jest uszkodzona pamiêæEEPROM typu 24C02.ród³o zasilania nie pracuje, ochronny rezystor R728 uszkodzony.Przy wymianie rezystora R728 nale¿y zwróciæ uwagê najego nomina³ 3.3k – nie wolno wstawiaæ rezystora z mniejsz¹wartoœci¹, bo wtedy bêd¹ uszkadzaæ siê nastêpne elementyprzetwornicy.T.N.Hitachi CMT2130W systemie SECAM brak koloru, w systemie PAL jest kolor.Przyczyna tych zdarzeñ to uszkodzenie kondensatora C5019- 3.3µF/25V. T.N.Opera O-TV-5005R (samochodowy) LCDPrzy zasilaniu z zewnêtrznego Ÿród³a obraz jest ciemny i ma³okontrastowy.W przypadku zasilania z sieci pok³adowej samochodu ekrannie œwieci. Napiêcia na p³ycie odbiornika w normie. Podwy¿-szenie napiêcia zasilania z zewnêtrznego Ÿród³a daje odpowiedni¹jasnoœæ obrazu. Jednak zmiana jasnoœci zachodzi skokowo.Przyczyn¹ tego stanu jest korozja wyjœcia lampy podœwietlenia.Telewizor bardzo trudno nastroiæ na programy TV.Problem ten wystêpuje tylko przy pracy OTV z anteny.Pierwszym krokiem by³o sprawdzenie napiêcia ARW. By³y znim k³opoty. Niesprawnym okaza³ siê uk³ad detektora ARW, akonkretnie kondensator C203, który jest pod³¹czony do wypr.3uk³adu p.cz LA76810.T.N.JVC C-1480, 210HNZ nagrzaniem OTV zmienia siê czêstotliwoœæ zestrojenia programów.Na submodule procesora zarz¹dzaj¹cego SBX-M001Aznajduje siê uk³ad napiêcia dostrojenia. W tym uk³adzie wystêpuj¹kondensatory: C014 - 3.3µF/50V, C016 - 0.47µF/50V.S¹ one uszkodzone i nale¿y je wymieniæ. T.N.Supra STV-2128MS chassis C-50ANMglisty, ma³okontrastowy obraz, rastr zawê¿ony poziomo, du¿a nieliniowoœæ wpionie.Napiêcia wyjœciowe z przetwornicy s¹ zani¿one. Uszkodzonyzosta³ kondensator C830 - 1µF/160V. To uszkodzeniejest charakterystyczne dla OTV, które maj¹ sterownik przetwornicytypu STR50103A.T.N.Daewoo DMQ-2157Z nagrzaniem jasnoœæ szybko zmniejsza siê, obraz ginie.Zasilacz telewizora zbudowany jest w oparciu o uk³ad scalonySTR50103A. W momencie pojawienia siê uszkodzenianapiêcie systemowe spada do oko³o 70V. Do synchronizacjiprzetwornicy wykorzystywane s¹ impulsy z trafopowielacza.Na jednym z wyprowadzeñ trafopowielacza, s³u¿¹cym do pobieraniaimpulsów do przetwornicy jest „zimne lutowanie”.Po jego usuniêciu obraz wraca do normy.T.N.Sanyo chassis A7-ABrak fonii w stanie AV.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono, czy procesor zarz¹dzaj¹cynie generuje funkcji wyciszania fonii “Mute”. Nic takiegonie by³o. Uk³ad wykonawczy “Mute” dla stanu AV na tranzystorzeQ855 sprawny. Przyczyn¹ braku fonii w tym przypadkuby³a dioda Zenera (z³a rezystancja w kierunku zaporowym)D851. Dioda D851 zwiera³a sygna³ fonii do masy. R.S.Grundig STS55-1001/7 text chassis T2S10Kolorowe plamy na obrazie.By³ to efekt z³ego rozmagnesowania kineskopu. Konkretnieuszkodzony zosta³ termistor T801 w uk³adzie rozmagnesowuj¹cym.R.S.Philips 28PT4456/58 chassis L9.1EOd do³u obrazu brak liniowoœci obrazu.Na oko³o 5cm od do³u ekranu wystêpuj¹ rozrzedzone linie.Uk³ad odchylania pionowego 7401 - TDA9302H jest zasilanysymetrycznie napiêciami ±11V. Pomiary tych napiêæ wykazuj¹,¿e napiêcie ujemne wynosi -10V. Przy zmro¿eniu kondensatora2489 - 470µF/16V napiêcie to spada do - 8,9V. Nale¿ywiêc wymieniæ kondensator 2489. Po jego wymianie nastêpujew obrazie dobra liniowoœæ od do³u ekranu. Regulacja wymiarówobrazu w pionie odbywa siê w trybie serwisowymSAM.R.S.Panasonic TX-32PS11P chassis GP2Brak odchylania pionowego.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy uk³adu odchylaniapionowego: IC451 - LA7876N, D454 - EU0270. Regulacjawymiarów obrazu odbywa siê poprzez wejœcie w trybserwisowy.R.S.Grundig chassis CUC2121Od czasu do czasu brak wizji i fonii.Podczas tych zdarzeñ ekran jest ciemny i brak jest fonii.Przyczyn¹ tego s¹ „zimne lutowania” w uk³adzie odchylaniapionowego IC50010 - TDA1771.R.S.Telestar 8970TN chassis PT90AK³opoty z obs³ug¹ OTV.Dzieje siê to przypadkowo. S¹ to k³opoty z obs³ug¹ zdaln¹i lokaln¹ OTV. Przyczyn¹ tych zjawisk jest uk³ad resetu procesorazarz¹dzaj¹cego TC01 - ST92195. Konkretnie nale¿y wymieniækondensator elektrolityczny C001 - 1µF/63V. Jest ondo³¹czony do wypr.2 (reset) procesora IC01.R.S.Daewoo 20A5T chassis CP375Awaria przetwornicy.Na wyjœciu przetwornicy brak napiêæ. Na skutek przepiêciaw sieci energetycznej uleg³y uszkodzeniu: R802 - 3.3R/10W, R804 - 0.56R/2W, sterownik I801 - STR-S5707. Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe 123V na C818 -100µF/160V.R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 13

Porady serwisowePhilips chassis L6.1Brak oznak pracy.Nie pracuje przetwornica. Przyczyn¹ tego stanu jest rezystor3518 - 120k/0.5W (przerwa). Jest to rezystor pracuj¹cy wuk³adzie startowym przetwornicy. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe 96V na kondensatorze 2515 - 47µF/160V. R.S.Royal 5106Ekran œwieci na bia³o z powrotami.Pomiar napiêcia na kolektorach tranzystorów: Q503, Q504,Q505 wykazuje 0V. Przyczyn¹ tego s¹ „zimne lutowania” nad³awiku L501 - 330µH. D³awik ten znajduje siê na linii zasilania200V, które s³u¿y do zasilania ww. tranzystorów. Tranzystoryte stanowi¹ wzmacniacze wizyjne R, G, B. R.S.SEG CT7700Brak odchylania pionowego.Przez œrodek ekranu œwieci bia³a linia z poœwiat¹ na oko³o5-7cm. Najpierw sprawdzono uk³ad odchylania pionowegoIC701 - TDA3654, jednak by³ on sprawny. Na wejœciach: IN1,IN2 uk³adu IC701 brak sygna³ów steruj¹cych V. Uszkodzonyzosta³ uk³ad IC401 - TDA8362A. Po wymianie IC401 nale¿ydokonaæ odpowiednich regulacji, np. zestroiæ obwód p.cz.LT401 - 38.9MHz.R.S.Loewe Profi M21 chassis C8500Brak oznak pracy.Poprzez pomiar napiêcia sieci 230V/50Hz na z³¹czu St.1(wejœcie na p³ytê bazow¹ OTV) wykazano, ¿e brak jest jego naww. z³¹czu. Przyczyn¹ tego stanu by³o uszkodzenie wy³¹cznikasieciowego Z7611. Po wymianie wy³¹cznika sieciowego napiêciesieci jest na z³¹czu St.1, ale nadal przetwornica nie startuje.Przyczyn¹ jest tu kondensator elektrolityczny filtru sieciowegoC671 - 150µF/385V (znaczna utrata pojemnoœci). R.S.Watson chassis 11AK19 PRODu¿e zniekszta³cenia E-W.Sterowanie systemem E-W na bramce Q603 - BUK444 jestobecne. Uszkodzone zosta³y: L604 (zwarte zwoje) i rezystorR629 - 2.7R/0.5W. Po wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowyi dokonaæ regulacji geometrii obrazu.R.S.Watson FA5465Brak oznak pracy.Brak jest napiêæ wychodz¹cych z przetwornicy. Uszkodzeniuuleg³y: diody mostka prostowniczego D2, D3 - 1N4007,rezystor R1 - 5.6R/5W. Po wymianie uszkodzonych elementównale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +115V na C25 -47µF/160V.R.S.Crown 14L4 chassis TV-91Brak obrazu i fonii.Po w³¹czeniu do pracy s³ychaæ tylko buczenie w g³oœnikach,obrazu brak. Na linii g³ównego zasilania du¿e przeci¹-¿enie. Napiêcie g³ówne wynosi oko³o 30V zamiast 110V.Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylania H VT9 -BU2508DX. Po jego wymianie nadal brak obrazu i bardzo grzejesiê wymieniony tranzystor. Test trafopowielacza T3 - BSC-25-6102 daje odpowiedŸ. Jest on uszkodzony. Przy wymianiezastosowano trafopowielacz firmy Diemen HR7351. R.S.Unimor M448Pulsuje nasycenie koloru.Obraz raz jest czarno-bia³y, raz kolorowy. Pomierzono oscylogramnr 5, tj. na wyprowadzeniu 11 uk³adu odchylania U551- TEA2029C. Jest to wyjœcie impulsów “sandcastle”. Impulsyte pojawia³y siê i znika³y. To t³umaczy zaniki koloru. Uszkodzonyzosta³ uk³ad U551 - TEA2029C. Po wymianie U551nale¿y dokonaæ odpowiednich regulacji uk³adów odchylania.R.S.Trilux TAP2144Nie dzia³a strojenie OTV.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono napiêcia zasilaj¹ce g³owicêw.cz. TU101 - CTT5020N: +5V, +33V. Nastêpnie sprawdzonog³owicê w.cz. TU101 testerem magistrali I 2 C. Wszystkoby³o w porz¹dku. Okaza³o siê, ¿e procesor zarz¹dzaj¹cy IC501- SDA5250M nie daje rozkazu do strojenia. Uszkodzona zosta-³a pamiêæ EPROM IC552 - 27C1001, w której znajduje siê programobs³ugowy OTV. Przy wymianie nale¿y zastosowaæ IC552oprogramowan¹ dla tego modelu telewizora.R.S.Philips 28PT4423 chassis L6.2Du¿e zniekszta³cenia E-W.Sprawdzono elementy modulatora diodowego, tranzystorSTP4NA40FI, kondensatory impulsowe: 2913, 2915 - 390nF/400V. Wszystkie one okaza³y siê sprawne. Przyczyn¹ tych efektówokaza³a siê indukcyjnoœæ 5901 (zwarte zwoje). Regulacjageometrii obrazu odbywa siê w trybie serwisowym. R.S.Panasonic chassis EURO-4HW³¹cza siê i wy³¹cza.W czasie wy³¹czania w OTV brak jest wysokiego napiêciakineskopu. W zaciemnionym pomieszczeniu widaæ przeskokiskry z obudowy do rdzenia trafopowielacza T551 -ZLPW15124. Tak wiêc trafopowielacz T551 jest do wymiany.Po wymianie nale¿y ustawiæ potencjometrem Us2 na trafopowielaczuT551 napiêcie siatki 2. kineskopu wg instrukcji serwisowejstrona 7.R.S.Unimor M852TSO Siesta 3ABrak obrazu.Brak obrazu wynika z braku wysokiego napiêcia. Po otwarciuOTV czuæ spaleniznê. W okolicy wyprowadzenia kondensatoraC605 - 9.1nF/1500V wypalona jest dziura o œrednicyoko³o 1cm. Uszkodzeniu uleg³y: tranzystor T602 - S2055AF,C605 - 9.1nF/1500V, D602 - BY228, a na module korekcjiUME-2032 uk³ad U852 - TDA8145, R885 - 22R/0.25W i cewkaD£051 - Ld-101. Po wymianie ww. elementów i naprawiespalonych œcie¿ek nale¿y ustawiæ geometriê obrazu potencjometramina module korekcji UME-2032.R.S.14 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Porady serwisoweGrundig chassis 22.1Du¿e zniekszta³cenia E-W.Uszkodzeniu uleg³y nastêpuj¹ce elementy: rezystor wykonawczykorekcji E-W T505 - BDX53C, rezystory: R516, R536 - 6.8R/1W i cewka L503 - 6mH (zwarte zwoje). W celu wyregulowaniageometrii obrazu nale¿y wejœæ w tryb serwisowy, który jest opublikowanywraz ze schematem ideowym w „DS” nr 28.R.S.Sony KV-32LS65E chassis AE-6BBrak wysokiego napiêcia kineskopu.W OTV by³o s³ychaæ kilka strza³ów i nast¹pi³ brak wysokiegonapiêcia kineskopu. W wyniku tych wydarzeñ uszkodzonyzosta³ tranzystor steruj¹cy trafopowielacz T8800 - Q8806STP5NB40FP. Do wymiany s¹: trafopowielacz T8800 i tranzystorQ8806.R.S.Sony KV-29FX30K chassis FE-2Brak oznak pracy.Z przetwornicy nie wychodz¹ ¿adne napiêcia. Uszkodzonezosta³y: R603 - 0.1R/0.5W, Q606, Q607- 2SK2640. Przyczyn¹tych uszkodzeñ by³y „zimne lutowania” na transformatorze przetwornicyT603. Po naprawie w stanie pracy nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +135V na C630 - 220µF/160V. R.S.Philips chassis AA5-ABObraz bardzo ciemny, mocno zawê¿ony w szerokoœci.Pomiar napiêcia systemowego daje wynik 50V. Uszkodzonyzosta³ kondensator elektrolityczny 2569 - 47µF/160V. Ponaprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie +86V na kondensatorze2569. R.S.Lexus RC4020Brak koloru zielonego w obrazie.Oprócz tego zjawiska w tle widaæ zielone powroty. Uszkodzonezosta³y: R364 - 12k/2W, tranzystor Q304 - BF869 wewzmacniaczu wizji – tor G. Po wymianie uszkodzonych elementównale¿y ustawiæ balans bieli.R.S.Thomson 55MC16Tx-A chassis TX91Nie mo¿na w³¹czyæ OTV w stan pracy.OTV dobrze w³¹cza siê w stan czuwania, ale nie mo¿na gow³¹czyæ w stan pracy. W chwili w³¹czenia napiêcia wyjœciowez przetwornicy s¹ wartoœci nominalnej, ale po oko³o 1 sekundzieopadaj¹ do zera. Przyczyn¹ tego stanu jest rezystor RP20- 1R/2.5W, który zwiêkszy³ swoj¹ wartoœæ do oko³o 5R. Rezystorten znajduje siê w emiterze tranzystora kluczuj¹cego przetwornicyTP20 - BUL512HI. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +114V na CP80 100µF/160V. R.S.Thomson chassis TX805Trudnoœci z obs³ug¹ OTV.OTV nie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy. Przyczyn¹ tego stanujest procesor zarz¹dzaj¹cy IR01 -TMP47C834-R151. Powymianie IR01 nie potrzeba ¿adnych regulacji. Procesor tennie posiada trybu serwisowego.R.S.Daewoo 21A5T chassis CP375Z³y dŸwiêk.Po w³¹czeniu Ÿle reguluje si³ê g³osu. Na grafie pokazuj¹siê niekolejne cyfry, fonia reguluje siê skokowo. Nie pomog³owgranie poprawnego wsadu, dopiero wymiana pamiêci na inn¹z poprawnym wsadem usuwa usterkê. Uszkodzona okaza³a siêpamiêæ EEPROM 24C08.W.W.Daewoo DTY-21U7SBrak wizji i fonii.Po w³¹czeniu startuje WN. Pracuje odchylanie V, lecz obrazciemny. Oglêdziny p³yty ujawni³y uszkodzony kondensatorC430 - 680pF/2kV, w tej samej ga³êzi (kszta³towanie impulsuH flybac ) uszkodzone by³y jeszcze kondensator C431 -4.7nF, rezystor R420 - 10k oraz diody D521 i D 521 (1N4148).Niestety przebicie na kondensatorze C430 oprócz wymienionychelementów uszkodzi³o procesor Herkules TDA12021H1/N1 B01/. Jako zamiennik wstawiono TDA12021H1/N1 D01/.Dopiero po wymianie procesora TV dzia³a poprawnie. W.W.Sharp 28JS-74E GA200TV startuje i po chwili siê wy³¹cza.Przy wyjêtej antenie potrafi zadzia³aæ d³u¿ej, niekiedy dzia³aprawid³owo, lecz przy próbie zwiêkszenia si³y dŸwiêku siêwy³¹cza. Przyczyn¹ by³o zadzia³anie funkcji protekcji z uk³adówfonii. Uszkodzone by³y kondensatory C363 i C378 -220µF/25V.W.W.Grundig ST63-660/8 top chassis CUC5361Próbkuje przetwornica.Uszkodzony okaza³ siê tranzystor w uk³adzie odchylaniaH T562 - BU508A. Pomimo dok³adnego oblutowania po³¹czeñw tym uk³adzie po wymianie tranzystor uleg³ po kilkugodzinach pracy ponownemu uszkodzeniu. Przyczyn¹ jegouszkodzenia by³ z³y kondensator C568 - 27nF/630V. W.W.Samsung CW29M166VNie dzia³a.Pomiary wykaza³y zani¿one napiêcie zasilaj¹ce przetwornicê.Uszkodzony kondensator C803 - 330µF/400V. W.W.Telestar 7469TA BETAOdstraja siê.Po wybraniu pilotem dowolnie zaprogramowanego programunastêpuje jego odstrojenie, do zaniku odbioru w³¹cznie.Nie dzia³a prawid³owo tak¿e funkcja automatycznego strojenianowych programów, czyli nie zatrzymuje siê na napotkanychstacjach w czasie przeszukiwania. Nale¿y wykrêciæ oæwieræ obrotu rdzeñ cewki dyskryminatora (znajduje siê wzaekranowanej czêœci p.cz.).Brak korekcji E-W.Obraz jest wklês³y. Przerwê posiada rezystor R711 - 1.5R/1W, zamontowany na module E-W. Poniewa¿ nie znalezionoprzyczyny jego uszkodzenia, najlepiej wstawiæ rezystor niepalnyo mocy 2W na mo¿liwie d³ugich koñcówkach. E.B.SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 15

Porady serwisoweElemis 5550 TMEkran œwieci bardzo jasno z liniami powrotów. Fonia jest.Pomiary na module kineskopu wykazuj¹ bardzo niskie napiêciana katodach kineskopu. Napiêcia +12V i +200V dochodz¹do uk³adów TDA6101Q. Sygna³y RGB na wejœciu modu-³u, tak¿e prawid³owe. Brak jest tylko napiêcia +3V na nó¿kach9 uk³adu US501 i US502 TDA6101Q. Po wymianie tych uk³adówwszystko wraca do normy. Jest to nadzwyczajny przypadektakiego uszkodzenia tych uk³adów, co nast¹pi³o prawdopodobniew wyniku przypadkowego wy³adowania miedzy-eletrodowegow kineskopie.E.B.Elemis 6311STP (ST)Obraz za szeroki i za wysoki.Nie dzia³aj¹ korekcje E-W. Bardzo mocno nagrzewa siêkoñcowy tranzystor linii BU508AF. Ma siê wra¿enie, ¿e wysokienapiêcie na kineskopie posiada zani¿on¹ wartoœæ i takby³o w istocie. Podstawienie trafopowielacza TVL201, nic niezmienia. Kondensatory i diody pracuj¹ce w korekcji oraz zasilaniucewek odchylania – sprawne. Cewka DI507 - L039, tak-¿e sprawna. D³ugo trwa³o bezskuteczne poszukiwanie i ju¿ prawiew momencie rezygnacji, postanowiono sprawdziæ najmniejpodejrzany element, którym by³a cewka-d³awik (na prostok¹tnymrdzeniu) DI508 - U15/L11. Cewka posiada³a zwarcie miêdzyzwojowe,co potwierdzi³ zarówno test rezonansowy, jak idynamiczny. Uwaga: Elemis 6311STP i ST posiadaj¹ te samep³yty. Schemat znajdziemy w „DS” nr 16.E.B.Philips 21PT2633/58 chassis L7.2E AANie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Niemo¿liwe jest w³¹czenie odbiornika, gdy zosta³ on nad³u¿szy czas od³¹czony od sieci. Ka¿da próba w³¹czenia w³¹cznikiemsieciowym koñczy siê bardzo krótkim wejœciem WN ipowrotem do stanu zbli¿onego do standby. Czas pracy odchylaniaH wyd³u¿a siê za ka¿d¹ nastêpn¹ prób¹ w³¹czenia, by wkoñcu nast¹pi³o trwa³e w³¹czenie i zadzia³anie odbiornika.Poszukiwania naprowadzaj¹ na kondensator 2443 - 470µF/16V,na którym wystêpuj¹ przebiegi zmienne. Pracuje on w ga³êzizasilania +13V, gdzie to napiêcie jest produkowane przez trafopowielacz.Ta ga³¹Ÿ zasila koñcowy stopieñ odchylania V,zbudowany na uk³adzie scalonym 7401 - TDA9302H. Kondensatorten utraci³ pojemnoœæ do po³owy swojej wartoœci. Jegowymiana koñczy naprawê ze skutkiem pozytywnym. Nale¿a-³o jeszcze bezwzglêdnie odœwie¿yæ po³¹czenia lutownicze przyuk³adzie 7401.E.B.Curtis 2003VTNie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Usterka pojawia siê po d³u¿szym zaniku napiêcia sieci.Dioda standby œwieci. Napiêcia wyjœciowe przetwornicy prawid³owe.Próba w³¹czenia za pomoc¹ pilota zmniejsza tylkointensywnoœæ œwiecenia diody standby (powinna œwieciæ jednakowo).Nie mo¿na wtedy wy³¹czyæ odbiornika za pomoc¹pilota, który wchodzi w stan dziwnego zawieszenia. Z pomiarówwynika, ¿e w momencie w³¹czenia napiêcie +5V produkowaneprzez uk³ad TDA8138A spada do wartoœci ok. +3V(norma to +5V). Przy takim napiêciu procesor steruj¹cy pracujenieprawid³owo. Gdy odbiornik pozostawimy w stanie„niby w³¹czenia”, to po kilku - kilkunastu minutach, sam gwa³towniewystartuje i ju¿ wtedy mo¿na w³¹czaæ i wy³¹czaæ, bez¿adnych problemów. Dodam tylko, ¿e ten odbiornik jest wersj¹przejœciow¹ do wersji M. Uszkodzenie jest absolutnie nielogicznei mo¿e zaj¹æ du¿o czasu w jego lokalizacji. Za takistan rzeczy opowiada przede wszystkim jeden kondensatorC727 / 100µF/25V, który jest zamontowany na wyjœciu uk³aduTDA8138A. Ten uk³ad jest rodzajem stabilizatora, a zarazemklucza w³¹czaj¹cego. Obok tego kondensatora jest zamontowanydrugi kondensator elektrolityczny, tak¿e tej samej wartoœci.Najlepiej wymieniæ oba. Ten drugi tak¿e traci na pojemnoœcioraz sprawnoœci, mimo ¿e nie jest sprawc¹ opisywanegozamieszania.E.B.Thomson 20MG10E chassis TX807CEkran ciemny. Fonia jest.Blok odchylania poziomego pracuje poprawnie. ¯arzenie jest.Katody kineskopu odciête. Sygna³y RGB dochodz¹ do modu³ukineskopu. Jednak przy pomiarach napiêæ na tym module ekranrozjaœnia siê i zaczyna byæ s³abo widaæ obraz w odcieniu dowolnejbarwy. Wszystko zale¿y od punktu pomiarowego. Elementyw aplikacji uk³adu TDA6107Q, sprawne. Wymiana uk³adu skutkujepoprawnym dzia³aniem odbiornika. Mo¿na wstawiæTDA6107JF. Odbiornik „zgotowa³” jednak niespodziankê. Potrzech dniach reklamacja i podobne objawy. TDA6107 jest dobry.Teraz mo¿na podejrzewaæ kineskop oraz g³ówny procesorTDA9367N1. Po doœæ d³ugich poszukiwaniach natrafiono na nieprawid³owoœæ.Na n.49 TDA9367N1 (BCL) wystêpuje napiêcieok. +1V. Powinno byæ w granicach +3.6 (rozbie¿noœæ tego napiêciaw czasie pracy odbiornika jest doœæ du¿a, ale nie spadanigdy poni¿ej +2.5V). Podanie z zasilacza zewnêtrznego napiêcia+4V na ten punkt, o¿ywia odbiornik. Napiêcie to jest pobieranez trafopowielacza przez dzielnik oporowy, zabezpieczonydiod¹ DL004 - 1N4148. To ona posiada³a up³ywnoœæ w kierunkuzaporowym i czêœciowo zwiera³a opisywane napiêcie do masy.Najprawdopodobniej jej uszkodzenie nast¹pi³o w wyniku przypadkowegowy³adowania w kineskopie.E.B.Funai TV2003Zawiniêcie obrazu u góry i czarny pas na dole ekranu.Wymiana C41 - 100µF/50V usuwa tylko górne zawiniêcieobrazu. Z dolnym pasem s¹ problemy. Mimo wymiany C42 -100µF/35V i C67 - 1000µF/35V, usterka pozostaje. Nadmieniam¿e wszystkie te kondensatory straci³y pojemnoœæ orazsprawnoœæ. Dopiero wymiana kondensatora C66 - 10µF/35Vkoñczy naprawê.E.B.Sony KV-M 2171K chassis BE4AOdbiornik cyklicznie próbkuje.Pomiary wykazuj¹ zwarcie koñcowego tranzystora liniiQ802 - S2000N. Po jego wymianie odbiornik startuje, ale brakjest fonii i OSD. Ekran s³abo œwieci w odcieniu niebieskim, aszerokoœæ rastra ograniczona jest do ok. 18 cm w centralnej czêœciekranu. Z gniazda AV pojawiaj¹ siê mocno zniekszta³conezarysy obrazu. Pomiary i sprawdzenie podejrzanych elementówniczego nie wnosz¹. Jedyny punkt zaczepienia to czêstotli-16 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Porady serwisowewoœæ generatora H, która oscyluje w granicach 30kHz. Przy tejczêstotliwoœci tranzystor Q802 doœæ szybko i niebezpieczniesiê nagrzewa. Poniewa¿ procesor wizji MC4400x, w którymjest zaszyty generator H jest sterowany magistral¹ I 2 C, uwagêskierowano na uk³ad scalony pamiêci. Po wgraniu prawid³owegopliku do nowego i czystego uk³adu pamiêci ST24C02, odbiornikpodj¹³ normaln¹ pracê. Nale¿a³o tylko ponownie zaprogramowaæstacje.Brak OSD.Wyst¹pi³a niestabilna przerwa na druku przy kondensatorzeC809 - 1nF/2kV (zamontowany blisko trafopowielacza).Jej usuniêcie to nie wszystko. W tym przypadku by³ jeszczeprzepalony rezystor R075 - 39k.E.B.Funai TV 2000MKIINie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Standby jest. W³¹czenie ogranicza siê do zadzia³ania przekaŸnika.Napiêcie +B wynosi zaledwie +59V (norma to 118V).Pomiary w zasilaczu impulsowym niczego nie wyjaœniaj¹.Wymieniono STK7348. Odbiornik ruszy³, ale wystêpuj¹ poziomezak³ócenia podobne do przerwy w sondzie WN, któres¹ zale¿ne od wartoœci napiêcia w sieci. Ratuje równoleg³edostawienie kondensatora 1nF/1600V do kondensatora C171- 3.3nF/1kV. Najprawdopodobniej wstawiony STK7348 posiada³nieco odmienne parametry w stosunku do orygina³u.Pionowe smugi na ekranie.Wystêpuj¹ one zawsze po w³¹czeniu wych³odzonego odbiornika.Dodatkowo pojawiaj¹ siê cienie z prawej strony za kontrastowymifragmentami obrazu oraz niestabilnoœæ synchronizacjiH (krzywienie). Pomiary jakoœci filtracji napiêæ zasilaj¹cych niewykazuj¹ nieprawid³owoœci. Metod¹ ch³odzenia i ogrzewaniaznaleziono kondensator C1 - 47µF/25V, którego pojemnoœæ spad³ado 5µF. Zamontowany jest on obok uk³adu LA7530M i pracujew obwodzie stabilizatora IC12 - 78M09.E.B.Grundig ST55-908/8FR/DOLBY chassisCUC2121FBrak fonii.Jak zwykle usterki w torze fonii nie nale¿¹ do naj³atwiejszych.Pomiary na niewiele siê zdaj¹. Ten odbiornik posiada modu³ NI-CAM i to on blokuje foniê. Metod¹ opukiwania tego modu³u da³osiê us³yszeæ trzaski, pojawianie siê pisku, a nawet wy³¹czanieawaryjne odbiornika. Najbardziej reagowa³o miejsce w pobli¿urezonatora kwarcowego Q32305 - 18.432MHz. Jego wymianaodnosi pozytywny skutek i koñczy naprawê.E.B.Toshiba 258T7GBrak koloru.Tak prawid³owo, to kolory s³abo wystêpuj¹, ale s¹ ca³kowiciefa³szywe z niewielk¹ przewag¹ koloru zielonego. Uszkodzeniejest doœæ zwodnicze. Uszkodzony jest pozystor w obwodzierozmagnesowania kineskopu.E.B.Sharp 32JF-76E chassis GA200Brak wizji i fonii.Po w³¹czeniu odbiornika klawiszem sieciowym pojawia siêtylko niebieskie t³o wraz z informacj¹ o numerze programu zprawej stronie i napisem “CLEAN ON” z lewej strony ekranuu góry. Nie mo¿na pilotem wywo³aæ trybu instalacji i z informacjiklienta wynika, ¿e usterka pojawi³a siê po manipulowaniupilotem. Aby uzyskaæ ponownie w menu tryb instalacjinale¿a³o kolejno na pilocie nacisn¹æ przyciski: dwukrotnie[ MENU ], a nastêpnie przycisk [ NIEBIESKI ]. Po wykonaniutych czynnoœci odbiornik pracowa³ prawid³owo i mo¿naby³o ponownie zainstalowaæ programy.J.P.Philips 14GR1227/42BPo kilku minutach zrywa synchronizacjê pionow¹ oraz nastêpuje pogorszenie liniowoœcipionowej.Poniewa¿ napiêcie zasilania ramki by³o prawid³owe, wpierwszej chwili sugerowano siê uszkodzeniem kondensatora1111 (22µF/100V), tym bardziej, ¿e liniowoœæ w górnej czêœciekranu by³a nieco pogorszona. Kondensator faktycznie by³uszkodzony, ale wstawienie nowego nic nie zmieni³o. Pozosta³do wymiany uk³ad scalony 7500 (TDA3653B), wymienionona nowy i odbiornik pracowa³ poprawnie. J.P.Funai 2003Pracuje tylko w stanie czuwania, œwieci czerwona dioda.Przy próbie w³¹czenia do stanu pracy s³ychaæ stuk przekaŸnikai nic wiêcej, brak wizji i fonii, brak wysokiego napiêcia.Poniewa¿ dysponowano oscyloskopem stosunkowo szybkoustalono brak impulsu steruj¹cego linii na n.39 IC5(TA8659AN). Dalsze pomiary wykaza³y brak napiêcia zasilaj¹cegon.40 (H VCC) tego uk³adu. Powinno tam byæ +8.8V, aby³o 0V, a omomierz wykaza³ prawie zwarcie. Drog¹ kolejnegosprawdzania elementów odpowiedzialnych za brak tegonapiêcia stwierdzono zwarcie kondensatora elektrolitycznegoC134 (100µF/16V). Po wymianie na nowy pojawi³o siê prawid³owenapiêcie, odbiornik pracowa³ prawid³owo i na tymnaprawa zosta³a zakoñczona.Nieczynny.Nie œwieci siê dioda stanu czuwania, co od razu skierowa-³o poszukiwania uszkodzenia do uk³adu zasilacza stanu czuwania.Faktycznie, na uzwojeniu wtórnym transformatora zasilaczabrak by³o napiêcia przemiennego. Pomiary omomierzemwykaza³y przerwê uzwojenia pierwotnego tego transformatora(na schemacie oznaczonego jako T3) Na szczêcie dysponowanotakim transformatorem z odzysku i po wstawieniuzasilacz zacz¹³ pracowaæ prawid³owo (œwieci siê dioda LED).Zacz¹³ pracowaæ tak¿e telewizor i naprawa na tym zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Napiêcia w uk³adzie zasilacza stanu czuwania: IC6: n.1 =+13.4V (+13.2V), n.3 = +5.9V (+5.9V); Q30: E = 0V, B =+0.75V (0V) i C = +0.14V (+13.2V).Napiêcia sta³e wytwarzane przez przetwornicê mierzonena katodach diod: D36 = +120V (0V), D37 = +13.5V (0V).Napiêcia w nawiasach dotycz¹ oczywiœcie stanu czuwaniaNapiêcia sta³e wytwarzane przez trafopowielacz mierzonena katodach diod: D14 = +24.1V, D13 = +16.3V i D9 = +205V.Przy naprawie korzystano ze schematu FUNAI 2000MKII,SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 17

Porady serwisowegdy¿ posiadany schemat Funai 2003 mia³ ca³kowicie inny uk³adscalony IC5.J.P.Daewoo DTZ29U3K chassis CP520FNieczynny.Uszkodzenie powsta³o w trakcie zaniku sieci i jej ponownegow³¹czenia. Poniewa¿ nie œwieci³a dioda LED, sugerowa-³o to uszkodzenie zasilacza. Na szczêœcie nie dosz³o do powa¿nychuszkodzeñ, gdy¿ uleg³ przepaleniu bezpiecznik F801(4A) oraz jedna z diod mostka D801-D804.Po wymianie nanowe odbiornik pracowa³ poprawnie i na tym naprawa zosta³azakoñczona.Informacje serwisowe.Zasilacz wytwarza nastêpuj¹ce sta³e napiêcia mierzone nakatodach diod: D830 = +7.5V (+0.7V), D820 = +131.1V(+12V), D860 = +13.5V (+5.5V), D831 = +13.6V (+1.1V) iD840 = +6.7V (+9.9V). Napiêcia w nawiasie dotycz¹ stanuczuwania.Trafopowielacz T402 wytwarza nastêpuj¹ce sta³e napiêciamierzone na katodach diod: D405 = +171.1V, D407 = +14.3Vi D408 = +53.1V.Napiêcie na katodzie diody D414 zale¿y od jasnoœci orazkontrastu i wynosi oko³o +5.8V.J.P.Thomson 29DL21EWy³¹cza siê.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym pojawia siê obraz , alepo kilku minutach zanika. Dioda LED sygnalizuje kod b³êdu“27” (m.in. mo¿liwoœæ uszkodzenia trafopowielacza). Przedewszystkim obejrzano dok³adnie stan lutów w okolicy tafopowielaczai stwierdzono zimny lut przy jednym z wyprowadzeñ.Ponadto zauwa¿ono popêkan¹ diodê, której brak na posiadanymschemacie chassis ICC17. W jej miejscu na schemaciefiguruje RL26 (1k), dioda ta jest jeszcze szeregowo po³¹czonaz kondensatorem, którego te¿ nie ujêto na schemacie. Poniewa¿nie mo¿na by³o odczytaæ typu diody, dla próby wstawionoBA159, odbiornik zacz¹³ pracowaæ prawid³owo i na tymnaprawê zakoñczono.J.P.Orion 2004 SITrzaski towarzysz¹ce dŸwiêkowi.Trzaski te wystêpowa³y niezale¿nie od ustawienia linijkisi³y g³osu, co sugerowa³o uszkodzenie w otoczeniu wzmacniaczam.cz. Uk³ad jest bardzo oszczêdny i ustalenie uszkodzeniaby³o szybkie. Trzaski powodowa³ uk³ad scalony IC1001(7511) i jego wymiana wyeliminowa³a usterkê. Napiêcia sta³ezmierzone na nó¿kach tego uk³adu zestawiono w tabeli 1.Tabela 1.apiêcia na wyprowadzeniachuk³adu onii IC1001 (7511)r wypr. 1 2 3 4 5 6 7 8U[V] 5.4 0 0 0.17 8.5 4.1 0 4.1Nieczynny.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym po kilku sekundachzapala siê dioda czerwona i nic wiêcej siê nie dzieje, ekranciemny, brak wizji i fonii. Pomiary przetwornicy wykaza³y, ¿epracuje, natomiast nie pracuje odchylanie poziome. Z n.48(HOUT) uk³adu IC201 (STV2246H) nie s¹ podawane impulsysteruj¹ce. Lokalizacja uszkodzenia zajê³a sporo czasu, uszkodzenieby³o proste aczkolwiek zaskakuj¹ce. Mianowicie nast¹pi³aprzerwa lutowania (niestaranne) w miejscu oznaczonymW804 (zwora, która podaje napiêcie zmienne z trafopowielaczana diodê D405, która z kolei wytwarza +25V dla ramki).Czêsto jest tak, ¿e jeœli nie pracuje uk³ad odchylania pionowego,to pracuje odchylanie poziome i po zwiêkszeniu Us2widaæ liniê poziom¹ – w tym odbiorniku tak nie jest. Po wstawieniuzwory w tym miejscu (tak jak jest w reszcie zwór odbiornika)odbiornik zacz¹³ pracowaæ poprawnie i naprawa natym zosta³a zakoñczona. Napiêcia sta³e na nó¿kach uk³adu scalonegoramki IC401 (TDA8174A) zestawiono w tabeli 2.Tabela 2.apiêcia na wyprowadzeniachuk³adu ra ki IC401 (TDA8174A)r wypr. 1 2 3 4 5 6U[V] 13.7 26.4 5.0 6.7 4.7 0r wypr. 7 8 9 10 11U[V] 6.0 6.9 4.4 26.0 1.8Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod: D506 = +8.7V (+8.1V), D510 = +137V (+137.7V),D513 = +13.5V (+13.0V), D516 = +8.7V (+8.3V), na anodziediody -28.4V (-18.2V), na transoptorze IC504: n.1 = +8.5V(+8.2V) i n.2 = +7.5V (+7.1V) oraz na stabilizatorze IC503(KIA78R): n.1 = +13.5V, n.2 = +9.2V (0), n.3 = (GND) i n.4 =+5.0 (0).Procesor IC101: PCM195C30ECF 009B.J.P.Sharp 37AM-23FP, 37AM-24FP, 51AM-12FP,54AM-12FP, 54AT-15FP chassis 5BSAProblemy ze strojeniem.Po zmianie kana³u (programu) odbiornik nie pamiêta dostrojenia.W celu poprawienia pewnoœci i prawid³owoœci „zaskoku”pêtli VCO przy zmianie kana³u nale¿y:· zast¹piæ uk³ad IC201 - STV8224-A1 (RHIX1571BMZZ)nowym z poprawion¹ wersj¹ (z maska A2), tzn. STV8224-A2 (RHIX1571BMN2),· sprawdziæ i jeœli na pozycji J76 jest zamontowana zwora,usun¹æ j¹.H.D.Thomson chassis TX807Zniekszta³cenia obrazu zale¿ne od odtwarzanej fonii.Wymiary obrazu zmieniaj¹ siê w takt odtwarzanej fonii.Efekt ten jest silnie uzale¿niony od poziomu g³oœnoœci i czêstotliwoœci(wiêksze zniekszta³cenia przy wiêkszej zawartoœcitonów niskich) sygna³u fonicznego. Zjawisko to mo¿na zminimalizowaæwykonuj¹c nastêpuj¹ce zmiany uk³adowe:· zamontowaæ rezystor 4.7k/5%/0.1W na pozycji RP51,· kondensator CP050 zamieniæ z 470pF na 220pF/10%/50V.Powtarzaj¹ce siê uszkodzenie tranzystora linii.Przy powtarzaj¹cym siê uszkadzaniu tranzystora stopniawyjœciowego odchylania poziomego TL02 oraz w celu zwiêk-18 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Porady serwisoweszenia odpornoœci i niezawodnoœci tego obwodu nale¿y zmodyfikowaæw jego bazie uk³ad steruj¹cy w nastêpuj¹cy sposób:· zast¹piæ zworê JL10 rezystorem 22R/5%/0.25W,· równolegle do tego rezystora przylutowaæ cewek 3.9µH.Powy¿sza porada dotyczy odbiorników z p³yt¹ bazow¹ oindeksie mniejszym ni¿ 2, w p³ytach o indeksie 2 i wy¿szymmodyfikacja tego uk³adu steruj¹cego zosta³a ju¿ wprowadzonafabrycznie w postaci nowego drivera LL01 (nr 20936440).Bia³e plamki na ciemnym tle.Na czerwonym albo ciemnym tle (obrazie) widoczne s¹bia³e plamki (kropki). Przyczyna tego efektu jest s³aby sygna³z anteny. Znaczn¹ poprawê mo¿na osi¹gn¹æ zamieniaj¹c rezystor(zworê) JH04 - 0R rezystorem 1.5k/5%/0.1W.Uszkadza siê dioda DP01.Przyczyn¹ powtarzaj¹cego siê uszkadzania mostka prostowniczegoDP01 s¹ najczêœciej nadmierne impulsy („wyskoki”napiêcia) wystêpuj¹ce w sieci zasilaj¹cej. Na pozycji DP01 mo¿-na „spotkaæ” nastêpuj¹ce typy mostka prostowniczego: RS205-K105 600V, RS205-K106 600V lub RS207L-K106 1kV. W przypadkuuszkodzenia tego elementu zaleca siê zast¹pienie go mostkiemtypu BI2M4S1 1kV firmy Fagor.H.D.Thomson chassis TX92FZak³ócenia liniowoœci pionowej linii.Dotyczy odbiorników z kineskopami typu MP (MediumPlanar typ AxxECY).Zauwa¿alne zak³ócenia liniowoœci linii pionowych (mo¿-liwe nawet falowanie w zale¿noœci od treœci obrazu), szczególniew trybie odtwarzania tekstów (na przyk³ad teletekstu).Przyczyn¹ opisywanej nieprawid³owoœci jest niewydolnoœæuk³adów korekcji EW. W celu usuniêcia usterki nale¿y wykonaænastêpuj¹ce zmiany uk³adowe:· cewkê LL22 zast¹piæ jej nowym wykonaniem o kodzie10095060,· zamontowaæ (dodaæ) kondensator 1.5µF/10%/160V napozycji CL15,· usun¹æ zworê oznaczon¹ jako JL24,· zmieniæ wartoœæ kondensatora CL44 z 2.7µF na 4.7µF/20%/160V,· zmieniæ wartoœæ kondensatora CL24 z 470nF na 560nF/5%/250V,· zmieniæ wartoœæ rezystora RL42 z 5.36k na 5.9k/1%/0.1W,· zmieniæ wartoœæ rezystora RL48 z 31.6k na 29.4k/1%/0.1W.H.D.Thomson chassis ICC19 100HzMora i odbicia przy odbiorze przez antenê pokojow¹.Przy odbiorze sygna³u za pomoc¹ anteny pokojowej naekranie pojawiaj¹ siê mora i odbicia, spowodowane intermodulacj¹sygna³ów m.cz. Nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· zmieniæ wartoœæ pojemnoœci kondensatora CL032 z 24nFna 27nF/5%/400V,· zmieniæ wartoœæ indukcyjnoœci LL031 z 110µH na 130µH,· zewrzeæ d³awik LL031,· zewrzeæ rezystor RL030 - 2.2R,· usun¹æ d³awik LL030. H.D.Thomson chassis TX92Niedok³adne wskazania zegara.Wskazanie czasu nie odpowiada faktycznemu. Powodemjest niedostateczna jakoœæ (a dok³adnie dok³adnoœæ prawdopodobniez powodu utraty parametrów) rezonatora kwarcowegoQR01 - 8MHz w aplikacji procesora IR01 - ST9291J7B1na p³ycie g³ównej. Wymiana rezonatora przywraca dok³adn¹pracê zegara i prawid³owe jego wyœwietlanie. H.D.Thomson chassis TX92GPozostaje poœwiata po wy³¹czeniu.Dotyczy modeli odbiorników, w których koñcowe wzmacniaczewizyjne na p³ytce kineskopu zosta³y wykonane na tranzystorach.Po wy³¹czeniu odbiornika na ekranie pozostaje stopniowogasn¹ca plamka lub poœwiata. Powodem tego efektu jest podwy¿szonenapiêcie anodowe utrzymuj¹ce siê po wy³¹czeniuodbiornika. W celu usuniêcia tego efektu nale¿y:· usun¹æ zworê oznaczon¹ jako JV91,· zamontowaæ zworê na pozycji oznaczonej jako JV90,· na pozycji RT81 rezystor 1.8k zast¹piæ rezystorem 2.7k/5%/0.1W (dla modeli z kineskopem 14 i 15 cali),· na pozycji RT81 rezystor 2.2k zast¹piæ rezystorem 3.9k/5%/0.1W (dla modeli z kineskopem 20 cali). H.D.Thomson RP46 chassis ICC9 (projektor tylny)Brak obrazu po w³¹czeniu.Po w³¹czeniu urz¹dzenia wszystko jedno czy za pomoc¹wy³¹cznika sieciowego, czy za pomoc¹ przycisku na pilocieprojektor w³¹cza siê, jednak¿e brak obrazu (jest niewidoczny)lub w górnej czêœci ekranu pojawiaj¹ siê trzy linie powrotów,które s¹ bardzo zniekszta³cone. Ponadto sygnalizowany jestkod b³êdu “49”. Powodem tego jest niew³aœciwa praca tranzystoraTP220 – za d³ugi czas za³¹czenia T ON . Wymieniaj¹c tenelement nale¿y zastosowaæ tranzystor 2SK1460 firmy Sanyo.H.D.Thomson chassis ICC19Brak koloru.Przez pewien czas po w³¹czeniu odbiornika w tryb pracy(do oko³o 10 sekund) obraz jest odtwarzany jako czarno-bia³yi nastêpuje zrywanie synchronizacji. Powodem okaza³a siê nieprawid³owapraca uk³adu IR004 - MC14094BD – uk³ad dowymiany.H.D.Thomson chassis ICC17Rozb³yski na ekranie.Przy szybkim (energicznym) naciœniêciu klawisza w³¹cznikasieciowego zarówno przy w³¹czaniu, jak i wy³¹czaniuodbiornika na ekranie widoczne rozb³yski lub efekty wy³adowaniaw kineskopie. Nale¿y kondensator 2.2µF na pozycjiCI157 zast¹piæ kondensatorem 1µF/20%/100V. H.D.Sharp 51DS03IR, 51FS51IR chassis CA10Nieprawid³owe kolory w trybie RGB.Kolory odtwarzane s¹ nieprawid³owo, gdy do gniazda SCARTjest pod³¹czony kabel podaj¹cy sygna³y RGB. Jest to spowodo-SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 19

Porady serwisowewane wprowadzeniem sygna³ów RGB ze sk³adow¹ sta³¹, któranie jest eliminowana w torze koloru niebieskiego. Nale¿y usun¹æzworê J277, która zwiera kondensator C818.H.D.Sharp chassis CA10 (51DS…, 51FS…, 54DS…,54FS…)Za ma³y poziom g³oœnoœci.Wyjœciowy poziom mocy fonii mniejsze od specyfikowanego.Nale¿y zmieniæ wartoœci rezystancji oporników R2320 iR2321 z 1.5k na 1.8k/5%/0.1W.H.D.Sharp 81FW57E chassis DA100WZakolorowania znaków OSD i teletekstu.W niektórych egzemplarzach tego modelu OTVC z chassisDA100W obserwuje siê zakolorowania znaków OSD i teletekstuna czerwono lub niebiesko. Jest to spowodowane nieprawid³ow¹odpowiedzi¹ charakterystyki czêstotliwoœciowejtoru wizyjnego, gdy¿ w tych przypadkach poziom czerni wtorze koloru niebieskiego lub zielonego znajduje siê zbyt bliskoobszaru nasycenia wzmacniacza wizyjnego. W przypadkuzaobserwowania opisanego problemu nale¿y skorygowaæ ustawienienapiêcia siatki drugiej. W instrukcji serwisowej opisywanegoodbiornika metoda ustawienia napiêcia siatki drugiejjest nastêpuj¹ca:· do odbiornika doprowadziæ obraz testowy kraty,· regulacjê kontrastu ustawiæ na 80/100, regulacjê jasnoœcina 40/100,· sondê oscyloskopu pod³¹czyæ do katody czerwonej i reguluj¹cpokrêt³em napiêcia siatki drugiej ustawiæ poziomdolnego progu impulsu (pokazanego na rysunku 1) na wartoœæ155V,155VGNDRys.1Jeœli w odbiorniku wyst¹pi¹ zakolorowania wspomnianena pocz¹tku porady, nale¿y zmieniæ metodê ustawiania napiêciasiatki drugiej i rozpocz¹æ procedurê od znalezienia katody,na której wystêpuje najwy¿sze napiêcie (dla katody R, G i Boscyloskopem nale¿y zmierzyæ napiêcie na wyprowadzeniachodpowiednio 6, 8 i 11). Nastêpnie dla katody o najwy¿szymnapiêciu reguluj¹c pokrêt³em siatki drugiej nale¿y ustawiæ napiêcie155V tak, jak opisano to powy¿ej.H.D.kineskopami o wiêkszej przek¹tnej ekranu obserwuje siê nieprawid³owe(nieczyste) odtwarzanie kolorów. Jest to spowodowanenieprawid³owym dzia³aniem uk³adu rozmagnesowywaniakineskopu. W celu poprawienia funkcjonowania tegoobwodu nale¿y zamontowaæ dodatkowy kondensator 470nF/16V pomiêdzy wyprowadzenia 1 i 3 uk³adu IC708. H.D.Sharp 56FW53H chassis DA100, 60FW53Echassis DA50WMo¿liwoœci zast¹pienie kineskopu.Istnieje mo¿liwoœæ zastêpowania kineskopu 24-calowego16:9 50Hz VB56ESF0203*N firmy Philips kineskopem firmyVideocolor VB56EGV2301*N i odwrotnie. W zale¿noœci odtego jaki kineskop jest zamontowany w odbiorniku, wymaganajest zmiana kilku elementów. Zmiany te zestawiono w tabeli 3.Tabela 3Ozn.Kineskop Philips24” 16:9 50HV 56 S 0203*NKineskop Videocolor24” 16:9 50HV 56 V2301*N514 270/5%/0.1W S D 180/5%/0.063W S D616 4.7 /2W 2.7 /2W518 1.5 /2W 2.2 /2W526 4.7k/0.125W 1.5k/0.125W501 - 100/0.5W-L1801K be do e o³od j¹ e o QCNW-2621 ZZP ewód i j¹ki e ko 24” DA-50WQ A C0026 ZZCewk A 621LY 470K=TOKOK be do e o³od j¹ e o –CSOCN0460 V4P ewód i j¹ki e ko 24” DA-50WQ A C0028 ZZZwoRezystor R501B nale¿y przylutowaæ równolegle do rezystoraR501 od strony mozaiki.Wi¹zkê przewodów do zespo³u odchylaj¹cego dla kineskopufirmy Videocolor nale¿y przylutowaæ zgodnie z rysunkiem2. Dla kineskopu Philips takiej czynnoœci nie trzeba wykonywaæ,gdy¿ wi¹zka jest ju¿ fabrycznie wyposa¿ona we wtyk.Po wykonaniu wy¿ej wymienionych czynnoœci koniecznajest jeszcze zmiana wartoœci zapisanych w pamiêci nieulotnejNVM. W³aœciwe wartoœci jakie powinny byæ zapisane w pamiêcidla obu kineskopów zamieszczono w tabeli 4.Sharp chassis DA50W, DA100, DA100WDotyczy nastêpuj¹cych modeli: 60FW53E, 70FW53E,70GF63E, 72GF63E, 81FW53E, 81GF63E (DA50W),70FS57S, 70GS64S, 70GS66E (DA100), 70FW57E,70GF66E, 72GF66E, 81FW57E, 81GF66E (DA100W)W odbiornikach z chassis DA50W, DA100, DA100W i zCzerwonyPomarañczowy¯ó³tyRys.2ielony20 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Porady serwisoweTabela 4tronaPozycjaKineskopir y PhilipsKineskop ir yVideocolor00 14 3D 2000 15 09 2000 16 32 5600 17 41 6600 18 2C 4600 19 41 0000 1A 37 000 1 34 000 1C 2 7500 1D 39 8400 1 25 6500 2D 3 0700 2 0A 0700 2 32 7000 30 37 8000 31 33 6400 32 33 5C00 33 32 6200 34 34 6200 35 35 0600 36 0 0A00 37 32 300 74 00 0200 75 00 050C 7 0 00D 03 00 17Zak³ócenia obrazu.W niektórych modelach na obrazie pojawiaj¹ siê zak³óceniaw postaci wzorów. Zak³ócenia te powstaj¹ po wymianieuk³adu procesora wizyjnego IC801 i gdy na pozycji C824 zamontowanyjest kondensator SMD 10nF/50V. Wymontowanietego kondensatora usuwa problem.H.D.Sharp chassis GA-1ETryb serwisowy.1. W³¹czyæ odbiornik i upewniæ siê, ¿e doprowadzony jestw³aœciwy obraz testowy.2. Wy³¹czyæ odbiornik klawiszem wy³¹cznika sieciowego.3. Nacisn¹æ jednoczeœnie przycisk [Vol-] i [P+] i w trakcieich naciskania w³¹czyæ odbiornik klawiszem wy³¹cznikasieciowego.4. Przytrzymywaæ ca³y czas wciœniête przyciski [Vol-] i [P+]dopóki nie pojawi siê obraz, a na nim komunikat:SHARP X X VXX.XXPo pojawieniu siê tego komunikatu zwolniæ oba przyciski.Od tego momentu odbiornik znajduje siê w trybie serwisowym.Parametr regulacyjny jest wyœwietlany po lewej stronie w kolorze¿ó³tym, jego wartoœæ po prawej stronie ekranu w kolorzezielonym. Parametry wybiera siê przyciskami [P+] / [P-],jego wartoœæ zmienia siê przyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci[Vol+] / [Vol-]. Do dyspozycji jest 81 parametrówregulacyjnych.Ustawienia zostaj¹ zapamiêtane automatycznie po wyjœciuz trybu serwisowego. Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpujepo naciœniêciu przycisku [ Stand-by ] na pilocie lub po wy³¹czeniuodbiornika klawiszem wy³¹cznika sieciowego.Ustawianie napiêcia siatki drugiej.1. W trybie serwisowym przyciskami [P+] / [P-] wybraæparametr “BLUE-BACK” i ustawiæ dla niego wartoœæ “0”,to znaczy wy³¹czyæ funkcjê niebieskiego t³a.2. Wy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym i ponowniew³¹czyæ go.3. Regulacje parametrów obrazu ustawiæ w pozycje normalne.4. Przyciskiem [ TV/SCART ] prze³¹czyæ odbiornik w trybAV – do gniazda SCART nie powinien byæ pod³¹czony ¿adensygna³ (wtyk). Na ekranie powinien pokazaæ siê „pusty”raster.5. Do punktu pomiarowego TP851 (tor R, sygna³ na kontakcie3 z³¹cza “K” - P882 na p³ytce kineskopu)pod³¹czyæ sondê oscyloskopu.Na ekranie powinienpokazaæ siê przebieg pokazanyna rysunku 3.6. Pokrêt³em SCREEN regulowaætak napiêcie siatki drugiej, abyszczyt impulsu przebiegu pokazanegona rysunku 3 osi¹gn¹³ poziom3.0V ±0.1V powy¿ej napiêcia0V.3.0 ±0.1Vdc7. Wejœæ w tryb serwisowy i w³¹czyæ wyœwietlanie niebieskiegot³a przy braku sygna³u, to znaczy dla parametru “BLUE-BACK” ustawiæ wartoœæ “1”.8. Wy³¹czyæ odbiornik klawiszem wy³¹cznika sieciowego –regulacja napiêcia siatki drugiej jest kompletna.Regulacja napiêcia ARW (AGC).1. Do odbiornika doprowadziæ sygna³ telewizyjny z testempasów kolorowych na kanale 12 (VHF-III) o poziomie w.cz.57dBµV ±1dBµV.2. Do punktu pomiarowego TP201 (punktem pomiarowymTP201 jest wyprowadzenie rezystora R201 bli¿sze gniazdaantenowego) pod³¹czyæ sondê oscyloskopu.3. Wejœæ w tryb serwisowy i przyciskami [P+]/ [P-] wybraæparametr “AGC”.4. Przyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [Vol+] / [Vol-]regulowaæ parametr “AGC” a¿ napiêcie mierzone w punkcieTP201 spadnie od 0.1V do 0.3V poni¿ej wartoœci maksymalnej.5. Zmieniæ poziom sygna³u wejœciowego do wartoœci 66 ÷70dBµV i upewniæ siê, ¿e na obrazie nie pojawia siê szum.6. Wy³¹czyæ odbiornik klawiszem wy³¹cznika sieciowego wcelu wyjœcia z trybu serwisowego i zapamiêtania dokonanychustawieñ.Kody b³êdów.Dioda LED pe³ni trzy funkcje: wskazuje stan za³¹czeniaodbiornika, sygnalizuje kod b³êdu na magistrali I 2 C oraz informujeo za³¹czeniu timera.1. Gdy odbiornik znajduje siê w trybie standby i timer jest nieaktywny,dioda LED jest wy³¹czona (nie œwieci).2. Gdy odbiornik znajduje siê w trybie standby i timer jest aktywny,dioda LED miga z czêstotliwoœci¹ 1Hz (ON/OFF wcyklu 50%).3. Gdy odbiornik jest w³¹czony, dioda LED jest za³¹czona.4. Gdy na magistrali I 2 C wyst¹pi b³¹d, dioda LED miga z czêstotliwoœci¹1Hz (ON/OFF w cyklu 50%) sygnalizuj¹c nastêpuj¹cenieprawid³owoœci:0V1VRys.3SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 21

Porady serwisowe· 2 razy – pamiêæ EEPROM 512×8 M24C04 (IC1002) [adresslave – A0, A2],· 3 razy – procesor steruj¹cy i wizyjny TDA935x/6x/8x(IC801) [adres slave – 8A],· 5 razy – procesor fonii MSP34x5G (IC3001) [adres slave– 80],· 6 razy – tuner PLL (TU201), uk³ady VTST6HD64 [adresslave – C0] lub CTF551 [adres slave – C0].Uwaga: B³¹d na magistrali I 2 C jest wykrywany przez system is¹ przez niego podejmowane okreœlone dzia³ania (takie jakwy³¹czenie odbiornika do trybu standby i sygnalizacja kodub³êdu za pomoc¹ migania diody LED) tylko wtedy, gdy wyst¹pion co najmniej kilkakrotnie lub kilka razy w ci¹gu sekundy.Tryb hotelowy.W oprogramowaniu steruj¹cym chassis GA-1E zaprojektowanotrzy rodzaje trybu hotelowego:1. tryb hotelowy “HTL” – podstawowy tryb hotelowy, w którymzablokowane s¹ funkcje strojenia kana³ów oraz zredukowanydo po³owy maksymalny poziom g³oœnoœci,2. tryb hotelowy “HTL-VOL” – pozwalaj¹cy ustawiæ zakresregulacji poziomu g³oœnoœci,3. tryb hotelowy “HTL-PRG” – umo¿liwiaj¹cy ustawiæ program,który zostaje wybrany po w³¹czeniu odbiornika.Uwaga:- w modelach z teletekstem, po uaktywnieniu któregokolwiekz wy¿ej wymienionych trybów hotelowych nie mamo¿liwoœci zapamiêtania ¿adnej strony w “List Mode”,- zmiany ustawieñ w torze wizyjnym i w torze fonii (dotyczymodeli do odbioru fonii stereofonicznej) nie s¹ zapamiêtywane.1. Tryb hotelowy “HTL” – podstawowy tryb hotelowy (MainHotel Mode), w którym nieaktywne s¹ funkcje strojeniakana³ów oraz ograniczony jest do po³owy maksymalny poziomg³oœnoœci.Wartoœæ inicjalizacyjna: 0. Zakres: 0 do 1. Pozycja w trybieserwisowym: “HTL”.W³¹czenie trybu: po uruchomieniu trybu serwisowego przyciskamizmiany programów [ P+] / [P-] wybraæ parametr“HTL” i zmieniæ wartoœæ inicjalizacyjn¹ z “0” (tryb hotelowywy³¹czony) na “1” (w³¹czony).Maksymalny poziom g³oœnoœci zostaje zredukowany z 60na 30 (aby ustawiæ inny poziom maksymalnej g³oœnoœci nale-¿y postêpowaæ zgodnie z podpunktem 2), strojenie kana³ówstaje siê niedostêpne dla u¿ytkownika.2. Tryb hotelowy “HTL-VOL” – ustawianie maksymalnegopoziomu g³oœnoœci.Wartoœæ inicjalizacyjna: 30. Zakres: 0 do 60. Sygnalizacjaw trybie serwisowym “HTL-VOL”.W celu uaktywnienia tego trybu hotelowego nale¿y wczeœniejuruchomiæ podstawowy tryb hotelowy “HTL”, po aktywowaniuktórego wartoœæ inicjalizacyjna poziomu g³oœnoœcizostaje zmieniona na 30, po czym przyciskami [P+] / [P-]wybraæ tryb hotelowy “HTL-VOL” i przyciskami zmiany poziomug³oœnoœci [Vol+] / [Vol-] ustawiæ ¿¹dany poziom g³oœnoœcimaksymalnej.3. Tryb hotelowy “HTL-PRG” – ustalenie programu, któryzostanie wybrany po w³¹czeniu odbiornika.Wartoœæ inicjalizacyjna: 255. Zakres: 0 do 255. Sygnalizacjaw trybie serwisowym “HTL-PRG”.W celu uaktywnienia tego trybu hotelowego nale¿y wczeœniejuruchomiæ podstawowy tryb hotelowy “HTL”, po aktywowaniuktórego wartoœæ inicjalizacyjna 255 zapewnia pow³¹czeniu wybranie tego samego programu, który by³ odbieranyprzed wy³¹czeniem odbiornika.Jeœli chcemy zmieniæ numer programu, który ma byæ wybranypo w³¹czeniu odbiornika nale¿y:· przyciskami [P+]/ [P-] wybraæ tryb hotelowy “HTL-PRG” i przyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [Vol+]/[Vol-] wybraæ ¿¹dany program,· jeœli chcemy ustaliæ numer programu, nale¿y wybraæ wartoœæod 0 do 99; w ten sposób po w³¹czeniu zostanie wybranyprogram odpowiadaj¹cy wybranemu numerowi (wybranejwartoœci).Na przyk³ad, jeœli chcemy aby programem startowym by³program “2”, nale¿y zmieniæ wartoœæ 255 na 2.Ustawienia zostaj¹ zapamiêtane automatycznie po wyjœciuz trybu serwisowego. Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpujepo naciœniêciu przycisku [ Stand-by ] na pilocie lub po wy³¹czeniuodbiornika klawiszem wy³¹cznika sieciowego.W³¹czanie blokady rodzicielskiej.1. Przyciskiem [ MENU ] wyœwietliæ g³ówne menu.2. Przyciskami [P+] / [ P-] wybraæ pozycjê “TUNING”,wybór zatwierdziæ przyciskiem [ MENU ].3. Przyciskami [Vol+]/ [Vol-] lub przyciskami numerycznymi[0] ÷ [9] wybraæ program, który ma zostaæ zablokowany.4. Przyciskami [P+]/ [P-] wybraæ pozycjê “LOCK ON” inacisn¹æ przycisk [ MENU ] – program zosta³ objêty blokad¹rodzicielsk¹.5. W celu za³o¿enia blokady na innym programie nale¿y powtórzyækroki z punktów 3 i 4.6. Na zakoñczenie przyciskami [P+]/ [P-] wybraæ pozycjê“EXIT” i nacisn¹æ przycisk [ MENU ].Ogl¹danie programu objêtego blokad¹ rodzicielsk¹.1. Wybraæ program zablokowany blokad¹ rodzicielsk¹.2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przez co najmniej 2 sekundy przycisk[ ]. Po tym czasie na ekranie wyœwietlony zostajeprogram objêty blokad¹ rodzicielsk¹. Po wy³¹czeniuodbiornika lub zmianie programu i próbie wybrania go nale¿yponownie powtórzyæ czynnoœæ ze zdjêciem blokady.Kasowanie blokady rodzicielskiej.1. Wybraæ pozycjê programow¹ objêt¹ blokad¹ rodzicielsk¹(oznaczon¹ symbolem kluczyka).2. Przyciskiem [ MENU ] wyœwietliæ g³ówne menu.3. Przyciskami [P+] / [ P-] wybraæ pozycjê “TUNING”,wybór zatwierdziæ przyciskiem [ MENU ].4. Po ponownym pojawieniu siê symbolu kluczyka na ekranienacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniêty przez co najmniej 4 sekundyprzycisk [ ] w celu wejœcia w menu “FineTuning”.5. W menu “Fine Tuning” przyciskami [P+]/ [P-] wybraæpozycjê “LOCK OFF” i nacisn¹æ przycisk [ MENU ].6. W celu zdjêcia blokady z innego programu nale¿y wybraæten program i powtórzyæ krok z punktu 5.7. Na zakoñczenie zdejmowania blokady rodzicielskiej przyciskami[Vol+]/ [Vol-] wybraæ pozycjê “EXIT” i nacisn¹æprzycisk [ MENU ].H.D.22 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Porady serwisoweAudioBlaupunkt VW Gamma V1J0 035 186 B (radio samochodowe)Po wprowadzeniu kodu wyœwietlacz pracuje, radio dostraja siê, lecz brak dŸwiêku,w g³oœnikach jedynie bardzo s³aby szum.Stwierdzono prawid³owe dzia³anie elementów regulacjioraz zgodne ze schematem napiêcia na koñcówkach mocy. Torfonii by³ blokowany sygna³em MUTE generowanym (b³êdnie)przez stabilizator D2030 (TLE4269, n.8) i doprowadzonymdo D1590 (TDA7348D, n.22). Wartoœæ schematowa napiêcialinii MUTE to 4.7V, rzeczywista wynosi³a ok. 0.5V, pozosta³enapiêcia na D2030 zgodne ze schematem. Drugi uk³adTLE4269 (D2020) mia³ wszystkie napiêcia prawid³owe. Poodlutowaniu i podniesieniu nó¿ki 8 uk³adu D2030 radio pracujeprawid³owo, efektów ubocznych nie zaobserwowano(klient nie zdecydowa³ siê na wymianê uk³adu). B.Sz.Denver MMP360 (mikrowie¿a audio)Wyœwietlacz reaguje, lecz brak dŸwiêku.Jest to zestaw audio zakupiony w sklepie sieci Biedronka.Wzmacniacz mocy na uk³adzie UTC8227 (pod radiatorem).Wyprowadzenie 12 – obecne jest zasilanie 16V, wyprowadzenie1 powinno mieæ tak¿e 16V (zasilanie stopni wstêpnych),jednak jest poni¿ej 1V. Przerwany jest rezystor 33R ³¹cz¹cywyprowadzenie 1 wzmacniacza z tranzystorem 2SD882 (prawdopodobniewp³yw agresywnego kleju). Po wymianie rezystorasprzêt jest sprawny.B.Sz.Philips FW36 (zestaw mini)W³¹cza siê na krótk¹ chwilê w trybie standby.W trybie standby w zupe³nie przypadkowym momencie„zapala siê” wyœwietlacz i natychmiast gaœnie (w³¹cza siê iwy³¹cza). Ponadto nastêpuje krótkotrwa³a inicjalizacja pracymechanizmu odtwarzacza zmieniarki CD. U¿ytkownicy opisywalite¿ takie zachowanie siê urz¹dzenia jako „co jakiœ czaswy³¹czona wie¿a zaczyna ha³asowaæ, po czym wszystko siêuspokaja i wraca do normy”. Takie zachowanie siê urz¹dzeniajest spowodowane krótkotrwa³ymi (30ms ÷ 70ms) spadkaminapiêcia sieciowego o 10 do 15V. Takie krótkotrwa³e spadkimog¹ powstawaæ na przyk³ad przy za³¹czeniu odbiornika energiielektrycznej pobieraj¹cego du¿y pr¹d (nagrzewnicy powietrza,elementu grzejnego pralki a nawet lodówki czy odkurzacza).W takiej sytuacji zak³ócenie napiêcia sieciowego jest wykrywanejako spadek napiêcia zasilaj¹cego lub jego zanik. Efektemtego jest inicjalizacja mechanizmu CDC i powrót do trybustandby. Uk³ad wykrywania spadku napiêcia zasilaj¹cego jestzbyt czu³y na wahania napiêcia sieciowego. W celu poradzeniasobie z tak¹ nieprawid³owoœci¹ nale¿y na p³ycie “CombiBoard” od strony mozaiki zamontowaæ rezystor 10k/5%/0.5W,przylutowuj¹c go jednym wyprowadzeniem do zwory 9318, adrugim do wyprowadzeñ 3 i 4 z³¹cza 17.Wyœwietlany jest komunikat “NO DISC”.Po za³adowaniu p³yty i próbie w³¹czenia jej odtwarzaniawyœwietlony zostaje komunikat “NO DISC” i na tym reakcjaurz¹dzenia siê koñczy. Powodem niepowodzenia jest b³¹d krytycznyw oprogramowaniu steruj¹cym synchronizacj¹ w mikroprocesorzeslave IC7830 (4822 209 33407) z wersj¹ oprogramowaniaV76 z oznaczeniem “CDC50763”. W takiej sytuacjimechanizm jest ju¿ podniesiony do uchwytu p³yty zanimkaretka z dyskiem jest w stanie osi¹gn¹æ pozycjê odtwarzaniaze wzglêdu na opory mechaniczne ruchomej karetki. Ten problemzosta³ tymczasowo rozwi¹zany poprzez zamontowanierównolegle do rezystora 3841 opornika 470k/5%/0.1W.Docelowo zosta³a opracowana nowa wersja mikroprocesoraoznaczona jako “V70” i “CDC50921” (4822 209 90358).Montuj¹c tê zmodyfikowan¹ wersjê mikroprocesora nale¿yusun¹æ (je¿eli jest zamontowany) dodatkowy rezystor 470k.Nie startuje odtwarzanie.Brak reakcji na polecenie PLAY, funkcja odtwarzania p³ytyCD nie startuje, mo¿e temu towarzyszyæ równie¿ brzêczeniew g³oœnikach. Powodem tego jest regulator napiêcia,MCT7805CT, a konkretnie pewna partia tych uk³adów dostarczonai zastosowana w produkcji. Na wyjœciu tego regulatoraobecne s¹ oscylacje o wartoœci szczytowej 2V i czêstotliwoœcioko³o 0.4MHz na³o¿one na napiêcie 5V. Producent tego uk³aduw trakcie produkcji nie zastosowa³ (nie pod³¹czy³) wewnêtrznegokondensatora kompensuj¹cego. Zamontowanie dodatkowegokondensatora 0.47µF na wyjœciu regulatora (pod-³¹czonego miêdzy wyjœcie a masê jak najbli¿ej wyprowadzeñuk³adu) skutecznie usuwa opisywane problemy.Komunikat “DEF”.Komunikat “DEF” jest pokazywany zawsze wtedy, gdyoprogramowanie steruj¹ce zatrzymuje pracê z powodu niekorygowalnegob³êdu w mechanice. Wszystkie ruchy s¹ „œledzone”i kontrolowane przez mikrokontroler steruj¹cy. Je¿eli ruchktóregoœ z podzespo³u nie zostanie zakoñczony w zdefiniowanymczasie, oprogramowanie steruj¹ce zatrzymuje pracêwszystkich pozosta³ych i wyœwietla u¿ytkownikowi na wyœwietlaczukomunikat “DEF”.Mechanizm CDC-7 wyposa¿ony jest w dwa zabezpieczenia:detekuje przypadek, gdy w pojemniku na p³ytê CD zostan¹umieszczone 2 p³yty i detekuje, gdy pojedyncza p³yta o œrednicy8 cm zostanie umieszczona niecentrycznie lub „coœ” blokujeœrodkowy otwór w podajniku. Jeœli wydarza siê jeden luboba przypadki, szuflada zostaje otworzona, p³yta (p³yty) „wyrzucone”i wyœwietlony zostaje komunikat dla u¿ytkownika.1. Pozosta³e czêœci urz¹dzenia (tuner, itd.) nadal dzia³aj¹, aleodtwarzacz ca³y czas sygnalizuje” komunikat “DET”. Abyzresetowaæ ten stan mechaniki, nale¿y wy³¹czyæ urz¹dzenie(od³¹czyæ ca³kowicie zasilanie) i ponownie je w³¹czyæ.2. W oprogramowaniu steruj¹cym CDC-7 wersja “V73” i ni¿-szych istnieje mo¿liwoœæ przejœcia w tryb standby i powrotudo trybu pracy, co wystarcza do ponownej inicjalizacjiurz¹dzenia i przywrócenia odtwarzacza do pracy oraz skasowaniakomunikatu “DEF”. System diagnostyczny wbudowanyw oprogramowanie pozwala w trybie serwisowymna pokazanie przyczyny wyœwietlenia komunikatu “DEF”.W tym trybie s¹ sygnalizowane kody od “E 1070” do “E1080”.Kody b³êdów dotycz¹cych pracy zmieniarki p³yt CD.· Kod b³êdu “E 1002”: B³¹d ostroœci (b³¹d krytyczny, powoduj¹cyzatrzymanie pracy odtwarzacza).· Kod b³êdu “E 1008”: problem w trakcie odczytu zawartoœciSERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 23

Porady serwisowep³yty (b³¹d niekrytyczny, odtwarzacz kontynuuje pracê).· Kod b³êdu “E 1010”: Problem z przesuwem promieniowymg³owicy optycznej (b³¹d krytyczny, powoduj¹cy zatrzymaniepracy odtwarzacza).· Kod b³êdu “E 1011”: Problem z przesuwem sanek (b³¹d niekrytyczny,odtwarzacz kontynuuje pracê).· Kod b³êdu “E 1012”: Problem z przesuwem sanek (b³¹d krytyczny,powoduj¹cy zatrzymanie pracy odtwarzacza).· Kod b³êdu “E 1013”: Problem z prac¹ silnika podstawki obrotowejdysku (b³¹d krytyczny, powoduj¹cy zatrzymanie pracyodtwarzacza).· Kod b³êdu “E 1042”: Przepe³nienie wewnêtrznego stosu izatrzymanie systemu (b³¹d krytyczny, powoduj¹cy zatrzymaniepracy odtwarzacza).· Kod b³êdu “E 1050”: B³¹d obliczeniowy (b³¹d niekrytyczny,odtwarzacz kontynuuje pracê).· Kod b³êdu “E 1070”: Sanki nie dotar³y do pozycji odtwarzaniaw normalnym czasie.Mo¿liwe przyczyny: fotodetektor b³êdnie zdetekowa³ dysk,nieprawid³owa detekcja pozycji odtwarzania, nieprawid³owapraca silnika napêdzaj¹cego szufladê z dyskami, zablokowanataca z dyskami.· Kod b³êdu “E 1071”: Karetka nie dotar³a do uchwytu p³ytyw zadanym czasie.Mo¿liwe przyczyny: nieprawid³owy prze³¹cznik magazynku,nieprawid³owa praca silnika podajnika, blokada podajnika.Ten defekt zdarza siê te¿ wtedy, gdy g³owica „wyskakuje”poza otwór karetki. W tym przypadku g³owica porusza siê bezkaretki, ale nie mo¿e dotrzeæ do pozycji magazynku z powoduzablokowania przez karetkê. W celu rozwi¹zania tego problemunale¿y po prostu podnieœæ karetkê i przesun¹æ g³owicê doty³u do otworu w karetce. Innym problemem, który powodujeten komunikat o b³êdzie jest to, ¿e karetka jest zablokowanaprzy wchodzeniu do magazynku. Blokowanie ma miejsce polewej stronie karetki w wyniku jej „rotacji”.· Kod b³êdu “E 1072”: Pozycja odtwarzania nie zosta³a osi¹gniêtaw okreœlonym (zadanym) czasie.Mo¿liwe przyczyny: Uszkodzenie silnika podajnika, uszkodzenieprze³¹cznika pozycji odtwarzania, blokada podajnikap³yt.· Kod b³êdu “E 1076”: Po¿¹dana pozycja dysku nie zostajeosi¹gniêta w zadanym czasie.Mo¿liwe przyczyny: Uszkodzenie czujnika zliczaj¹cegoiloœæ p³yt, uszkodzenie silnika podajnika p³yt, blokada uchwytup³yt. Ten defekt mo¿e byæ wynikiem „zderzenia” miêdzyuchwytem p³yt i doln¹ czêœci¹ mechanizmu. Z tego powoduuchwyt nie mo¿e osi¹gn¹æ ni¿szych pozycji, to znaczy pozycjina których znajduj¹ siê p³yty 7 i 6.· Kod b³êdu “E 1077”: Prze³¹czniki SW1 albo SW2 nie „otworzy³ysiê” zgodnie z oczekiwaniem w zadanym czasie. Tenb³¹d jest generowany, gdy ko³o zêbate krzywki porusza siêi którykolwiek z prze³¹czników SW1 lub SW2 nie zosta³rozwarty w przewidzianym czasie.Mo¿liwe przyczyny: Uszkodzenie prze³¹cznika SW1 alboSW2, uszkodzenie silnika krzywki, blokada krzywki.· Kod b³êdu “E 1078”: Ko³o krzywkowe nie dociera do po¿¹danejnowej pozycji w przewidzianym czasie.Mo¿liwe przyczyny: Uszkodzony prze³¹cznik SW1 alboSW2, uszkodzenie silnika krzywki lub zablokowanie krzywki.Sytuacja taka mo¿e wydarzyæ siê, gdy ko³o zêbate przesuwakrzywkê od mechanizmu magazynku do mechanizmu podajnika,mimo ¿e magazynek nie jest umieszczony prawid³owow pozycji dysku (mechanicznie zablokowany). Ko³o krzywkimo¿e poruszaæ siê tylko wtedy, gdy magazynek jest w pozycjip³yty, a nie pomiêdzy.· Kod b³êdu “E 1079”: Pozycja otwarcia podajnika nie zosta-³a osi¹gniêta w okreœlonym czasie.Mo¿liwa przyczyna: Zablokowany podajnik w trakcieotwierania, uszkodzony prze³¹cznik funkcji EJECT.· Kod b³êdu “E 1080”: Pomy³ka w obliczeniu pozycji magazynku,które wyst¹pi³o, gdy pozycj¹ prawid³ow¹ by³a pozycja1. Nast¹pi³o to, gdy magazynek osi¹ga³ pozycjê spoczynkow¹,to jest pozycjê p³yty 1, mimo ¿e oprogramowaniesteruj¹ce „s¹dzi”, ¿e jest to inna pozycja. To oznacza, ¿ejakaœ pozycja zosta³a opuszczona i nie zosta³o to rozpoznaneprzez oprogramowanie.Mo¿liwa przyczyna: problem z fotoczujnikiem zliczaniap³yt, problem z regulacj¹ (ustawieniem) prze³¹cznika pozycjispoczynkowej.Taca otwiera siê tylko jednym podajnikiem.Taca otwiera siê zawsze tylko jednym podajnikiem, nieprzyjmuje innych p³yt, na wyœwietlaczu komunikat “HELP”.Jest to spowodowane zabezpieczeniami przed za³adowaniemdwóch p³yt lub zablokowaniem œrodkowego otworu w podajniku.Aby stwierdziæ co jest przyczyn¹, nale¿y otworzyæ podajnik,wybraæ inny dysk i zaobserwowaæ ruch podajnika. Kiedypodajnik dociera do magazynku i natychmiast wraca (bezruchu krzywki), wtedy mikrokontroler s¹dzi, ¿e s¹ za³adowane2 dyski. W takiej sytuacji nale¿y sprawdziæ reflektor fotodetektorap³yty. Jeœli karetka porusza siê do magazynku i nastêpujeruch krzywki, wówczas taca otwiera siê, a oprogramowanietraktuje to jako zablokowanie otworu centralnego podajnika.W takiej sytuacji nale¿y skontrolowaæ prze³¹cznikSW3 (prze³¹cznik blokady dysku).H.D.MagnetowidyPanasonic NV-HV50EP-SCiemny, migocz¹cy wyœwietlacz, wielkie trudnoœci z w³¹czeniem (za³adowaniemkasety i odczytem taœmy).Jedyn¹ przyczyn¹ tej usterki, by³ wylany kondensator elektrolitycznyC1260 (1000µF/16V), ale ¿eby go wymieniæ, nale¿yzdemontowaæ ca³y mechanizm i wyj¹æ p³ytê g³ówn¹. Powymianie C1260 magnetowid pracuje wzorowo. J.Z.Panasonic NV- FJ622EE-KNie dzia³a.Uszkodzona przetwornica, a dok³adnie uk³ad scalony IC1 -STRG6352. Po jego wymianie sprzêt dzia³a poprawnie. W.W.Toshiba V-109CZNie dzia³a modulator.Brak odbioru programów TV. Klient u¿ywa³ sprzêt tylkodo odbioru programów TV. Uszkodzony okaza³ siê uk³ad scalonySTK7253 – w zasilaczu brak napiêcia +9V. Po jego wymianieVCR dzia³a poprawnie.W.W.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Schemat ideowy zasilacza i inwertera monitora LCD BENQ Q7C3-LGSchemat ideowy zasilacza i inwertera monitora LCDBENQ Q7C3-LG05AD3601400719.20273.011T6011 102 649PF701(SHORT)PF702(SHORT)R7011001/4WR702221/4W13D701YG902C21C7012200P1000V(D)C7052200P50V(D)23D702YG902C22C7062200P50V(D)C7022200P1000V(D)C703470µ35V105CC712470µ35V105CL7023µ +5VAL7013µ1VI VO 3GND2C704470µ35V105CIC703(OPEN)C713(OPEN)25V105CR70347K1/4WR707(SHORT)R706(OPEN)1/4WP12VV-INVERTER+5VP3.3V52WC616100P1KV(D) 7R6251002W5 8C7071000µ16V105CC7081000µ10V105CR704(OPEN)1/4WC7091000µ16V105CIC701PQ3RD231 VI V0 2ON/OFF GND4 3R708(OPEN)C7101000µ10V105C+3.3VR705(OPEN)1/4WGNDCN70121.62059.207BLT_ON21BLT_ADGND4635PW_DOWNP12V87P3.3VRR71010KIC702TL431R7093301/4WC7110.1µ50V(D)R71110K(1%)R71210K(1%)ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl+5V+3.3VVOLUME-ON/OFFBenq Q7C3-LG Power Board10121491113+5V+3.3VVOLUMESERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 25

Schemat ideowy zasilacza i inwertera monitora LCD BENQ Q7C3-LGV-INVERTERVOLUME-ON/OFFV-INVERTERBLT_ADBLT_ONGNDELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plPF501(SHORT)D5011N4001R50147KR50310KC50110µ50V105CK50322.10254.03135421Q502H945PF7513AR516(SHORT)Q501(OPEN)R51210KL501BEADL502BEADR75010KR75622KR51547KC5121µ50V105CC7502.2µ50V105CR773909K1%R751909K1%R5133.32WR50410K(1%)R5065.11K(1%)R50510K(1%)C502470µ35V105CC7580.1µ50V(D)R5075.11K(1%)R758750K1%R753442K1%D5021N4148C5050.22µ50V(MONO)C5031000P50V(D)R75722KC7391µ50V105CR775330KIN1VAOUT1C7401µ50V105CR774330KVOLUMER75210KR75410KQ757H945VAOUT21 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15C5060.22µ50V(MONO)C5040.1µ50V(D)IN2C5071000P50V(D)R772750K1%R771442K1%NCR514 100KC7600.1µ50V(D)SVRSGNDQ761A733STBYC5081000µ16V105CREFC5090.22µ50V105CR5101K1/4WMUTERFF16IC751TL1451ACCT1PGNDC765470P50V(D)OUT2C7610.22µ50V(D)SCP15RT2VSC510220µ16V105CR5111K1/4WR76510K1%OUT1C751330µ35V105C2IN+141IN+3PGNDC7671000P50V(D)C7680.22µ50V(D)IC501TDA7496C513220µ16V105CC511220µ16V105CC514220µ16V105CR7553.3K1/4WC7590.01µ50V(D)R75915K1IN-42IN-132FBK121FBK5R76415KC7660.01µ50V(D)C7691000P50V(D)2DTC111DTC6R76010Q753H945R76622K2OUT101OUT7CN50220.60091.103123Q751FU9024NR76710VCC9GND8R7613.3K1/4WC2Q75A73GND(R508220KVOLUMEBenq Q7C3-LG PowNOTES: 1. RESISTORS VALUES ARE IN OHM, K=1000 OHM, M=1000000 OHM2. ALL RESISTORS ARE 1/8WATT, 5% EXCEPT WHERE OTHERWISE INDIC3. REPRESENTS PCB COMMON GROUND.26 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 27www.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKIATED.er Board5233L75119.40179.00170µD751SB360C771220P50V(D)R7681K1/2WR7691K1/2WC7540.15µ(MKP)100VC7550.15µ(MKP)100VQ7592SC5707R770(SHORT)C77033µ50V105CSCPC7641µ50V105CD7981N4148R789220K2N7002Q7912N7000DQ743FU9024NQ741H945R74022KC772220P50V(D)C752330µ35V105CC795100µ25V105CR7881ML75270µ19.40179.001D761SB360Q742A733R7481K1/2WR7491K1/2WC7340.15µ(MKP)100VC7350.15µ(MKP)100VN4N5N6R741SHORT)Q7392SC5707N4N5N619.26038.001T752534267C73727P 3KV(D)81R7961KD7961N4148R7973.3KC7930.1µ50V(D)D7971N414812CN7522PQ7402SC5707162438R794(SHORT)D794 (OPEN)D795(OPEN)R795(OPEN)C792(OPEN)50V(D)D7581N4148C7382.2µ50V105CR7424701/4WD7571N41487T75419.26038.0015C73627P 3KV(D)CN7542P12D7891N4148D788(OPEN)C7940.1µ50V(D)D7871N4148R7921KR7933.3KC7910.1µ50V(D)D7931N4148D7921N4148816R7871MD786(OPEN)N3N2N124357C75727P 3KV(D)12CN7532PT75319.26038.001Q7602SC5707N2N316243875T75119.26038.001N1D790(OPEN)D791(OPEN)R790(SHORT)R791(OPEN)C790(OPEN)50V(D)D7541N4148D7531N4148C7632.2µ50V105CR7624701/4W12C75627P 3KV(D)CN7512PSchemat ideowy zasilacza i inwertera monitora LCD BENQ Q7C3-LG

Schemat ideowy zasilacza i inwertera monitora LCD BENQ Q7C3-LG1L60119.42025.011F601T2AH250V2R601470K1/2WC6033300P250V(Y1)C6043300P250V(Y1)C6020.22µ275V(X)34C6010.1µ275V(X)VRT601(OPEN)300V1 2 3CN6013PR602470K1/2WQ603H945L6023TR62210KQ602A733L6033TR62410KR62010KD60224VR61747KR62110KD6061N4148C6120.01µ50V(D)TR601SCK0834C6101000P50V(D)1234ADFBCSGNDHVVCCDRVIC601NCP1200C608(OPEN)50V(D)32BD6012KBP06MLR618(OPEN)R6131KR61018K18765C605120µ450V105CR60310K1/4WD60115VR61918KR604(SHORT)C6091000P50V(D)R608470K1/2WR609470K1/2WR6112201/4WC61147µ35V105CD6051N4148D6031N4148C60647µ35V105CR6234.7L604BEADR60768K2WD6041N4148R61247C615(OPEN)250V(Y1)IC602PC123R616(SHORT)NOTES: 1. RESISTORS VALUES ARE IN OHM, K=1000 OHM, M=1000000 OHM2. ALL RESISTORS ARE 1/8WATT, 5% EXCEPT WHERE OTHERWISE INDICATED.3. REPRESENTS PCB COMMON GROUND.R61422KC6071000P1KV(D)D602EGP10DQ6012SK32644 13C6134700P250V(Y1)L60BEAD6UF4R6150.222WKA228 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Uk³ad scalony KA9220 firmy SamsungUk³ad scalony KA9220 firmy SamsungAndrzej BrzozowskiW artykule opisano uk³ad scalony KA9220 firmySamsung stosowany w odtwarzaczach p³yt CD.Dane na p³ycie CD (DVD, BR) zapisane s¹ w postaci wg³êbieñ(ang. pit) oraz pól (ang. land), czyli przerw pomiêdzywg³êbieniami.Zadaniem odtwarzacza p³yt CD jest odczyt danych zapisanychw pitach (zag³êbieniach) p³yty CD. G³ówne bloki napêduCD to:· laser i uk³ad optyczny,· silnik napêdzaj¹cy dysk; obroty silnika s¹ precyzyjnie sterowanei zmieniaj¹ siê w zale¿noœci od odleg³oœci wi¹zkilasera od œrodka p³yty,· serwomechanizmy uk³adu pozycjonowania i ogniskowania,których zadaniem jest przesuwanie lasera tak, aby mo¿-liwe by³o odczytywanie spiralnej œcie¿ki p³yty CD.Uk³ad œledzenia i pozycjonowania ogniskuje wi¹zkê laseranad odczytywan¹ œcie¿ka. Wi¹zka lasera musi byæ przesuwanaod œrodka p³yty na zewn¹trz. Im dalej od œrodka p³ytyznajduje siê wi¹zka, tym wolniej musi obracaæ siê p³yta abyuzyskaæ tê sam¹ prêdkoœæ odczytu danych.Uk³ad pozycjonowania i ogniskowania steruje dwoma cewkami:ogniskowania (focus) i pozycjonowania (tracking), któreporuszaj¹ uk³ad optyczny w kierunku pionowym i poziomym.Zadaniem uk³adu ogniskowania jest utrzymanie sta³ej odleg³oœcipomiêdzy uk³adem optycznym a odczytywana p³yt¹.Uk³ad ogniskowania przesuwa uk³ad optyczny w górê i w dó³nad¹¿aj¹c za ruchem obracaj¹cej siê p³yty. W odtwarzaczachCD p³yta obracaj¹c siê przesuwa siê standardowo w górê i wdó³ o ok. ±0.5mm. Uk³ad ogniskowania musi nad¹¿yæ i skompensowaæruch p³yty w kierunku pionowym.Sensory uk³adu optycznego dostarczaj¹ sygna³ b³êdu dlauk³adu wzmacniacza sygna³u b³êdu steruj¹cego serwomechanizmemogniskowania.Serwomechanizm pozycjonowania przesuwa uk³ad optycznyw kierunku poziomym.Uk³ad optyczny wytwarza sygna³ nios¹cy informacjê o danychzapisanych na p³ycie. Wi¹zka lasera uk³adu optycznegokierowana jest na odtwarzan¹ œcie¿kê. Wi¹zka odbita od œcie¿kipoprzez soczewki uk³adu optycznego kierowana jest do uk³adusensorów optycznych. Uk³ad sensorów zawieracztery lub szeœæ fotodiod wytwarzaj¹cych sygna³elektryczny.Pity odbijaj¹ œwiat³o inaczej ni¿ landy i fotodiodywykrywaj¹ zmiany natê¿enia œwiat³a wi¹zki laserowej.Na skutek zmian natê¿enia œwiat³a zmieniasiê pr¹d fotodiod.Zmiany pr¹dów fotodiod s¹ zamieniane na sygna³danych. Zmiany pr¹du fotodiod wykorzystywanes¹ równie¿ do wytwarzania sygna³ów b³êdusteruj¹cych serwomechanizmami ogniskowania ipozycjonowania. Sygna³y z fotodiod kierowane s¹do wzmacniacza sygna³u w.cz. oraz wzmacniaczysygna³ów b³êdów.1. Uk³ad KA9220Uk³ad KA9220 firmy Samsung stosowany jest w odtwarzaczachp³yt CD. Uk³ad zawiera nastêpuj¹ce bloki funkcjonalne:· wzmacniacz sygna³u w.cz.,· uk³ady kontroli serwomechanizmów.Uk³ad produkowany jest w obudowie QFP80. Zasilanymo¿e byæ napiêciem z zakresu 3.4V ÷ 5.5V.Przystosowany jest do pracy z uk³adem optycznym wyposa¿onymw szeœæ sensorów optycznych oznaczanych jako A,B, C, D, E, F.Detektory A, B, C, D dostarczaj¹ sygna³ danych – sygna³A+B+C+D i sygna³ b³êdu ogniskowania – sygna³ (A+C)-(B-D).Detektory E, F dostarczaj¹ sygna³ b³êdu pozycjonowania.Sygna³ danych A+B+C+D wytwarzany jest we wzmacniaczusygna³u w.cz..Sygna³ b³êdu ogniskowania wytwarzany w uk³adzie wzmacniaczab³êdu steruje uk³adem kontroli ogniskowania.Sygna³ b³êdu pozycjonowania steruje uk³adem œledzenia.Poni¿ej omówione zostan¹ bloki funkcjonalne KA9220.2. Tor sygna³u w.cz.Tor sygna³u w.cz. zawiera nastêpuj¹ce bloki:· wzmacniacz sygna³u w.cz.,· wzmacniacz sygna³u b³êdu ogniskowania,· wzmacniacz sygna³u b³êdu pozycjonowania,· uk³ad generowania sygna³u poprawnoœci ogniskowania,· uk³ad korekcji asymetrii,· uk³ad regulacji pr¹du lasera.2.1. Wzmacniacz sygna³u w.cz.Na rysunku 1 przedstawiono schemat wzmacniacza sygna-³u w.cz. uk³adu KA9220.Sygna³y pr¹dowe PD1 (sygna³ A+C) i PD2 (sygna³ B+D) zdetektorów A-D podawane s¹ do wejœæ 74, 75 uk³adu scalonego.S¹ to wejœcia konwerterów pr¹d / napiêcie: AMP1 i AMP2.Fotodiody A, B, C, DABDCPD175IPD1PD2 IPD274APM1-+APM2-+58K58KVAVBR110R210RF AMP-+RFO66RF67Rys.1. Schemat wzmacniacza sygna³u w.cz. uk³adu KA9220R322SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 29

Uk³ad scalony KA9220 firmy SamsungNa wyjœciach uk³adów AMP1, AMP2 uzyskuje siê napiêcia,które s¹ sumowane w uk³adzie wzmacniacza sumuj¹cego RFAMP. Sygna³ wyjœciowy z uk³adu sumuj¹cego (A+B+C+D)pojawia siê na wyjœciu 66 uk³adu scalonego. Jest to sygna³danych z uk³adu optycznego.Napiêcie VRF proporcjonalne do sumy sygna³ówA+B+C+D na wyjœciu 66 mo¿na wyznaczyæ ze wzoru:VRF = -R3 × (iPD1 + iPD2) =-R3 × (VA/R1 + VB/R2) =-R3 × (VA/10k + VB/10k) =-R3/10k × (VA + VB)2.2. Wzmacniacz sygna³u b³êdu ogniskowaniaNa rysunku 2 przedstawiono schemat wzmacniacza sygna-³u b³êdu ogniskowania uk³adu KA9220.VA-(A+C)VB-(B+D)R1 32R2 32C225pVccR4161R3 174C1 25p-+63FBIAS20Rys.2. Schemat wzmacniacza sygna³u b³êdu ogniskowaniauk³adu KA9220Wzmacniacz sygna³u b³êdu ogniskowania wzmacnia ró¿-nicê sygna³ów z wyjœcia wzmacniacza AMP1 (sygna³A+C) i wzmacniacza AMP2 (sygna³ B+D).Sygna³y z wyjœæ AMP1 i AMP2 podawane s¹ dowejœæ wzmacniacza sygna³u b³êdu ogniskowania.Sygna³ UFE z wyjœcia wzmacniacza dostêpny jestna wyprowadzeniu 57 uk³adu scalonego.10nNapiêcie UFE mo¿na wyznaczyæ ze wzoru:VFE = (R1/R3) × (VB-VA) = 5.4(VB-VA)Potencjometr przy³¹czony do wyprowadzenia63 pozwala na regulacjê zrównowa¿enia wzmacniaczab³êdu.Sygna³ VFE podawany jest dalej do bloku regulacjiogniskowania.57FERFO6665RFIFotodete tor FIF76Fotodete tor ERA22RB2277IEEO62EI61260F AMP-+E AMP-+12pRys.3. Schemat wzmacniacza sygna³u b³êdu pozycjonowaniauk³adu KA9220na wyjœciu 53 uk³adu scalonego pojawia siê sygna³ b³êdu VTE1,który mo¿na wyznaczyæ ze wzoru:VTE1 = (IE-IF) × 1290kPotencjometr przy³¹czony pomiêdzy wyprowadzenia 61 i62 uk³adu s³u¿y do regulacji zrównowa¿enia wzmacniacza sygna³ub³êdu pozycjonowania.2.4. Uk³ad generowania sygna³u poprawnoœci ogniskowaniaNa rysunku 4 przedstawiono schemat uk³adu generowaniasygna³u poprawnoœci ogniskowania uk³adu KA9220.RFO404040-+405726012pVFVE139026z przesuwni apoziomu-+-+TE153FOK59Rys.4. Schemat uk³adu generowania sygna³u poprawnoœciogniskowania uk³adu KA92202.3. Wzmacniacz sygna³u b³êdu pozycjonowaniaNa rysunku 3 przedstawiono schemat wzmacniacza sygna³ub³êdu pozycjonowania uk³adu KA9220.Sygna³ z wyjœcia fotodetektora F jest podawany dowejœcia odwracaj¹cego konwertera I/U - wzmacniacza FAMP - wyprowadzenie 76, sygna³ wyjœciowy z fotodetektoraE jest podawany do wejœcia nieodwracaj¹cego konwerteraI/U - wzmacniacza E AMP - wyprowadzenie 77.We wzmacniaczach pr¹dy z detektorów zamieniane s¹ nanapiêcia.Je¿eli b³êdy pozycjonowania lasera na œcie¿ce p³yty CDnie wystêpuj¹, sygna³y VE i VF s¹ identyczne. Je¿eli pojawiasiê b³¹d pozycjonowania, napiêcia VE i VF s¹ ró¿ne iRFI 653.2pKomparator19+-Wzmacniacz"Auto Asymmetry"100-+20 10020Bufor"Auto Asymmetry"8.5-+38EFMO37 AASCRys.5. Schemat uk³adu korekcji asymetrii w uk³adziescalonym KA922030 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Uk³ad scalony KA9220 firmy SamsungUk³ad monitoruje status serwomechanizmu ogniskowania.Gdy napiêcie RFO z wyjœcia wzmacniacza w.cz. (rys.1) jestwiêksze ni¿ -0.37V, napiêcie wyjœciowe z uk³adu jest odwracane.Sta³a czasowa uk³adu jest okreœlona przez pojemnoœækondensatora 10nF w³¹czonego pomiêdzy wyprowadzenia RFIi RFO.2.5. Uk³ad korekcji asymetriiNa rysunku 5 przedstawiono schemat uk³adu korekcji asymetriiw uk³adzie scalonym KA9220.2.6. Uk³ad regulacji pr¹du laseraNa rysunku 6 przedstawiono schemat uk³adu zasilania laseraw uk³adzie scalonym KA9220.Rysunek 6.a przedstawia uk³ad zasilania lasera typu P, rysunek6.b. przedstawia uk³ad zasilania lasera typu N.Dioda lasera charakteryzuje siê du¿ymi zmianami pr¹du wfunkcji temperatury. Aby skompensowaæ zmiany pr¹du lasera,uk³ad zasilania jest objêty sprzê¿eniem zwrotnym. FotodiodaPD sprzê¿ona z diod¹ lasera LD wykrywa zmiany œwiat³ai sygna³ z diody PD podawany jest do uk³adu sprzê¿eniazwrotnego w KA9220. Uk³ad sprzê¿enia zwrotnego regulujepr¹d diody lasera tak, aby uzyskaæ sta³¹ moc lasera.Potencjometr przy³¹czony do wyprowadzenia 71 uk³aduKA9220 s³u¿y do regulacji mocy wyjœciowej lasera.3. Tor kontroli serwomechanizmówTor kontroli serwomechanizmów w KA9220 zawiera nastêpuj¹ceuk³ady:· uk³ad regulacji ogniskowania,· uk³ad regulacji pozycjonowania.3.1. Uk³ad regulacji ogniskowaniaNa rysunku 7 przedstawiono schemat uk³adu regulacji ogniskowaniaw uk³adzie scalonym KA9220.a) zasilanie lasera typu PVccb) zasilanie lasera typuN22100µLD700.75300-+150150150-+4122100µLD700.75300-+150150150-+4110µ78 71P/NPD10µ78 71P/NPDLDPD1µ100LDPD1µdo wyprowadzenia 69100500Vcc500Rys.6. Schemat uk³adu regulacji zasilania lasera w uk³adzie scalonym KA922060FE2210FE256FDFCT580.1uHFGD190.1u18FSW3.647046560-+DFCTFS3F C20 48FS4130470 40U ³adompensac ifazy9210+-40FS2-+505.5u 11uFS1do cew iFSEO ognis owania4645FEC100ISET2223VREG2400.1u17 70.1u 51020FSCH4.7uRys.7. Schemat uk³adu regulacji ogniskowania w uk³adzie scalonym KA9220SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 31

Uk³ad scalony KA9220 firmy Samsung+-T C+-+-+-TE20T C5122nATS5047nFiltrpasmowy10011ATSSSTOPTM61001SLEOSSTOP840100do silni aprrzesuwa ¹cego120TM5SLEI418.2TE252100-+10SLEN39470TDFCT540.1uRTG1633n15TGSWDFCT TG1 TG1TM1 102011082470 TG268066pU ³adompensac ifazyTM4TM310 90TM7-+TM2TKEI471008248TKEO3.3µdo cew ipozyc onowania7PSET510Rys.8. Schemat uk³adu pozycjonowania w uk³adzie scalonym KA9220Sygna³ wejœciowy FE dla uk³adu regulacji ogniskowaniapochodzi z wyjœcia 57 uk³adu scalonego (FE). Jest to wyjœciewzmacniacza sygna³u b³êdu ogniskowania.Kiedy wykryty zostanie b³¹d ogniskowania, pêtla uk³aduregulacji ogniskowania zostaje roz³¹czona. W tym czasie sygna³wyjœciowy do serwomechanizmu ogniskowania przechodziprzez filtr dolnopasmowy, który tworz¹ elementy: kondensator0.1µF przy³¹czony do wyprowadzenia 58 (FDFCT) uk³aduKA9220 i wewnêtrzny rezystor 470k. W rezultacie sygna³podawany do cewki serwomechanizmu ogniskowania jestutrzymywany na takim poziomie, jaki by³ przed wykryciemb³êdu. Górna czêstotliwoœæ uk³adu kompensacji fazy jest równaok. 1.2kHz, gdy rezystor przy³¹czony do wyprowadzenia 7(PSET) ma wartoœæ 510k. Górna czêstotliwoœæ jest odwrotnieproporcjonalna do wartoœci tego rezystora.Gdy uk³ad jest w trakcie ogniskowania wi¹zki lasera, kluczFS4 jest za³¹czony i sygna³ b³êdu ogniskowania jest od³¹czony.Gdy klucz FS2 jest za³¹czony, pêtla uk³adu ogniskowaniajest zamkniêta, a sygna³ wyjœciowy do cewki serwomechanizmuogniskowania jest dostarczany z uk³adu ogniskowania.3.2. Uk³ad regulacji pozycjonowaniaNa rysunku 8 przedstawiono schemat uk³adu pozycjonowaniaw uk³adzie scalonym KA9220.Sygna³ b³êdu œledzenia TE podawany jest do uk³adu kompensacjifazy poprzez prze³¹czany filtr dolnopasmowy.Kondensatory przy³¹czone do wyprowadzeñ 16 (RTG) i15 (TGSW) redukuj¹ pasmo uk³adu regulacji, gdy klucz TG2jest roz³¹czony. Górna czêstotliwoœæ uk³adu pozycjonowaniajest równa 1.2kHz, gdy rezystor przy³¹czony do wyprowadzenia7 ma wartoœæ 510k. Czêstotliwoœæ jest odwrotnie proporcjonalnado wartoœci rezystora.Skok pozycjonowania lasera okreœlony jest przez wartoœcipr¹dów Ÿróde³ pr¹dowych prze³¹czanych kluczami TM3 i TM4i wartoœæ rezystora sprzê¿enia zwrotnego przy³¹czonego pomiêdzywyprowadzenia 47 i 48.Maksymalne napiêcie pozycjonowania jest równe iloczynowipr¹du TM3 (TM4) × wartoœæ rezystora.Silnik przesuwaj¹cy (Sled) jest sterowany sygna³em z wyprowadzenia40 uk³adu scalonego. Jego zadaniem jest przesuwanieuk³adu optycznego po osi¹gniêciu krawêdzi p³yty.Silnik przesuwaj¹cy jest sterowany, gdy klucze TM5 lubTM6 s¹ za³¹czone. Napiêcie maksymalne na wyjœciu 40 jestrówne iloczynowi pr¹du Ÿród³a pr¹dowego za³¹czonego kluczemTM5, lub TM6 × wartoœæ rezystora sprzê¿enia zwrotnegoprzy³¹czonego pomiêdzy wyprowadzenia 40 i 41.Wartoœci pr¹dów Ÿróde³ pr¹dowych TM5, TM6 s¹ ustalonepoprzez wartoœæ rezystora przy³¹czonego pomiêdzy wyprowadzenia22 i 23 uk³adu scalonego (rys.7).}32 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanegona bazie sterownika MC33262/MC34262 (cz.2–ost.)Karol Œwierc5. Analiza zdjêtych oscylogramówDla zobrazowania teorii przytoczonej w pierwszej czêœciartyku³u, w bie¿¹cym punkcie pokazujemy kilka oscylogramówzdjêtych z przetwornicy PFC. Z braku dostêpu do omawianegochassis odbiornika, autor pos³u¿y³ siê innym urz¹dzeniem(monitorem), w którym wykorzystano ten sam sterownik– MC33262, ca³oœæ zaœ uk³adu PFC jedynie w nieznacz¹cychszczegó³ach odbiega³a od omawianego schematu. Wdobrej wizualizacji przebiegów problem stanowi du¿y stosunekczêstotliwoœci kluczowania przetwornicy do 100Hz, bêd¹cejczêstotliwoœci¹ dwupo³ówkowo wyprostowanej sieci.Jak wynika z analizy w punkcie 3, czêstotliwoœæ kluczowaniajest zmienna, najni¿sza jest w fazie p/2 (90°) sinusoidy napiêcia230V AC , zale¿y tak¿e od obci¹¿enia. Faz¹ sieci trudno manipulowaæ,gdy¿ chcia³oby siê pokazaæ ca³e pó³ okresu, czyliwycinek czasu 5 ms (milisekundy). Okaza³o siê to niemo¿liwe.Przebieg kluczowania jest w miarê czytelny (i tak, dopieropo wydrukowaniu) na odcinku czasu 1 milisekundy. Dodatkowymwarunkiem by³o obci¹¿enie zasilacza do granic jegomo¿liwoœci, 350W. Tak zdjêty przebieg pokazuje rysunek 5.1.Dlatego te¿, za przetwornic¹ PFC musi zawsze wystêpowaæprzetwornica tradycyjna. Na rysunku 5.1 widaæ tak¿e, i¿ czasw³¹czenia klucza (czas oznaczony T ON ) jest w ca³ym przedzialemniej wiêcej sta³y. Podkreœlmy w tym miejscu, i¿ ta zale¿-noœæ (T ON = const.) nie wynika wprost z zasady pracy omawianegotu uk³adu PFC. Wynika jednak z tej zasady poœrednio.Nachylenie zbocza przebiegu pr¹du w indukcyjnoœci proporcjonalnedo napiêcia dI/dt ~ U; uk³ad pracuje na granicyprzewodnoœci ci¹g³ej i nieci¹g³ej; œrednia wartoœæ pr¹du mabyæ proporcjonalna do napiêcia wejœciowego. Czy z tych zasadwynika, i¿ czas w³¹czenia klucza = constans? Faktycznietak, ale warto sprawdziæ, udowodniæ. Niemniej, jeœli z czynnikówdrugiego rzêdu wyniknie, i¿ zale¿noœæ tê nale¿y skorygowaæ,pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnego uczyni to. Obserwacjeoscyloskopowe cytowane w tym punkcie ujawniaj¹,¿e korekta taka wystêpuje g³ównie w fazach „ma³ego” k¹tasieci, wtedy T ON ulega wyd³u¿eniu.Têtnienia na wy œciuprzetwornicy PFCPrzebiegna anodzie D407TOFFPWMf=1T ON + TOFFPWMT OFF400V5msf=100Hz17VI400V2.5ms ≅ 90° w êde ie w ejo i ejTT ≅ ON const.ONTON320VPrzebiegdwupo³ów owowyprostowanesinusoidy(za most iemGraetza)IIFragment sinusoidy sieci10ms230VACf = 50HzNapiêcie II modulu e PWM przebiegu IOscylac e nieistotne(efe tem za ³óceñ)Rys.5.1. Modulacja PWM w stopniu kluczuj¹cymDolny przebieg to fragment sinusoidy sieci, górny to przebiegkluczuj¹cy na drenie tranzystora MOSFET. Widaæ wyraŸnie,i¿ w miarê wzrostu napiêcia wejœciowego roœnie wspó³czynnikPWM przebiegu kluczuj¹cego. Czy wzrost jest proporcjonalny,trudno to odczytaæ. Jednak, nad tym zadaniemczuwa pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnego w ramach uk³adumno¿¹cego sterownika MC33262. Nad wartoœci¹ napiêciawyjœciowego czuwa pêtla stabilizacji obejmuj¹ca ca³oœæ przetwornicyPFC. Na rysunku 5.2 widaæ, i¿ stabilizacja jest jednakkiepska, co nie wynika z wad uk³adowych, lecz z samejidei pracy aktywnego obwodu poprawy wspó³czynnika mocy.Rys.5.2. Przebiegi „ujawniaj¹ce” kiepsk¹ stabilizacjênapiêcia wyjœciowego przetwornicy PFCNa rysunku 5.2 widaæ, i¿ têtnienia na kondensatorze elektrolitycznym(to górny przebieg) przekraczaj¹ 15V (mimo pojemnoœcitego kondensatora = 330µF; przy obci¹¿eniu 350W;wokó³ poziomu stabilizacji oko³o 400V). Sondê rysuj¹c¹ dolnyprzebieg pod³¹czono wprost na wejœcie 230V AC , przed prostownikGraetza. Dlatego widzimy tu po³ówkê sinusoidy. PrzetwornicaPFC jest w istocie zasilana przebiegiem têtni¹cym„dwupo³ówkowo”. Poprawkê dorysowano lini¹ przerywan¹.Górny przebieg robi wra¿enie sinusoidy. W rzeczywistoœci niejest to czysta sinusoida, lecz zawartoœæ kolejnych harmonicz-SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 33

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262nych jest znikoma. Ciekawa jest faza „sinusoidy” têtnieñwzglêdem napiêcia wejœciowego (zaznaczono tak¿e lini¹ przerywan¹).Ju¿ na oko nie trudno oceniæ przesuniêcie fazy obuprzebiegów bliskie 90°. To ca³kuje sam kondensator elektrolitycznyC412 (przesuniêcie fazy pr¹du i napiêcia na reaktancji).Wreszcie, rysunek 5.3 pokazuje przebieg pr¹du w obwodzietranzystora kluczuj¹cego.Liniowy wzrost pr¹duw obwodziew³¹czonego luczaImpulsypaso¿ytniczeRys.5.3.a. Przebieg napiêcia na wyprowadzeniu 4sterownika PFCRys.5.3.b. W fazie ma³ego k¹ta sieci przebieg u¿ytecznyma mniejsz¹ amplitudê i ginie w szumachi impulsach zak³óceñW istocie, to przebieg na wyprowadzeniu 4 sterownika I SEN-SE. Mimo, i¿ czyœci go „krótki” cz³on inercyjny RC, przebiegten odbiega znacznie od wyidealizowanego, którego mo¿naby siê spodziewaæ po zapoznaniu siê jedynie z teori¹, ide¹pracy uk³adu. Lini¹ przerywan¹ zaznaczono to, co nazwano„mo¿na by siê spodziewaæ”. To przebieg pi³ozêbny, liniowegowzrostu pr¹du gdy tranzystor-klucz jest w³¹czony i wartoœcizerowej w fazie wy³¹czenia klucza. Na przebieg ten na³o-¿onych jest szereg impulsów paso¿ytniczych. W szczególnoœci,warto zwróciæ uwagê na impuls w fazie „przedniego czo-³a” przebiegu pi³ozêbnego. Na rezystorze R425/426 jest onjeszcze wy¿szy. To w³aœnie w celu jego „czyszczenia” zastosowanoobowi¹zkowy cz³on RC (R703-C734). Jego brak uniemo¿liwi³byw ogóle poprawn¹ pracê uk³adu, tak du¿e jest „uderzeniepr¹du” spowodowane pojemnoœciami widzianymi w obwodzieindukcyjnoœci L401. Czy z rysunku 5.3 mo¿na odczytaæwiêcej informacji poprawnego zachowania uk³adu pozaliniowoœci¹ przebiegu pr¹du w drenie Q404/405? Czy mo¿naodczytaæ informacje o modulacji wysokoœci tego przebiegu iwynikaj¹cej st¹d czêstotliwoœci kluczowania? Jest to trudne,g³ównie z tego samego wzglêdu, dla którego nie uda³o siêuchwyciæ ca³oœci okresu przebiegów pokazanych na rysunku5.1. Jednak, aby mimo wszystko zobrazowaæ te zale¿noœci,przytoczono przebieg uwidoczniony na rysunku 5.3b. Rys.5.3ai 5.3b to w istocie fragmenty tego samego przebiegu. Rys.5.3ato faza „póŸna”, 5.3b faza „wczesna”. Faza wczesna oznaczafragment odpowiadaj¹cy niskiej wartoœci napiêcia sieci, fazapóŸna, gdy napiêcie to zbli¿a siê do szczytu. Rysunek 5.3bjest ju¿ w ogóle ma³o czytelny. Zak³ócenia paso¿ytnicze tesame, zaœ fragment u¿yteczny o wiele „ni¿szy” jak w „faziepóŸnej”. Jednak mo¿na odczytaæ, i¿ okres w³¹czenia kluczapraktycznie nie jest funkcj¹ fazy sieci („praktycznie”, poniewa¿ulega on jednak zmianom, choæ niewielkim). Natomiastczas wy³¹czenia klucza silnie od tej fazy zale¿y. Czêstotliwoœækluczowania, która jest funkcj¹ obu tych czasów jestzdecydowanie ni¿sza w „fazie póŸnej”, wy¿sza we „wczesnej”.Stromoœæ pi³y jest zaœ funkcj¹ proporcjonaln¹ (widaæ, ¿e przynajmniejrosn¹c¹) z chwilowym napiêciem sieci (to wynikindukcyjnego charakteru obci¹¿enia klucza, która to indukcyjnoœæw ka¿dym cyklu opró¿niana jest ze strumienia magnetycznego;do zera).Rysunek 5.4 „przygl¹da siê” bli¿ej funkcji napiêcia na kluczu.Rozci¹gniêto skalê czasu do 0.5µs na dzia³kê. Ca³y oscylogramobejmuje wiêc przedzia³ 5-mikrosekundowy. Oznaczato, i¿ ca³y okres powtarzalnoœci przebiegów musia³by sk³adaæsiê z 2000 takich rysunków. Wybrano 3, z pocz¹tku, zeœrodka i z koñca „fazy sieci”.Zdejmuj¹c te oscylogramy, zmniejszono tak¿e obci¹¿eniezasilacza do 30W. Widaæ wyraŸny wzrost czêstotliwoœci kluczowania,co jest efektem pracy na granicy „przewodnoœæ ci¹g³a-nieci¹g³a”pr¹du w indukcyjnoœci L401 i potwierdza teoriêprzytoczon¹ w punkcie 3. Bli¿sze szczegó³y widoczne narysunku 5.4 „nie potwierdzaj¹” ju¿ tej teorii. Przy czêstotliwoœcikluczowania 300kHz (do tylu wzros³a œrednia czêstotliwoœækluczowania, z 50kHz na rysunku 5.1) ujawniaj¹ siêbowiem zjawiska które teoria „podstawowa” zaniedbuje. Przebiegiodbiegaj¹ znacznie od prostok¹tów, czasy narostu, jak iopadania napiêcia nie s¹ ju¿ zaniedbywalne. To efekt zjawiskrezonansowych, indukcyjnoœci obci¹¿enia wraz z pojemnoœci¹widzian¹ w drenie tranzystora klucza. Szczególnie wolnejest zbocze opadaj¹ce. Faktycznie, nie jest ono inicjowane w³¹czeniemklucza. Na rysunkach 5.4 b i c widaæ wyraŸnie kiedyklucz zostaje w³¹czony (charakterystyczny z¹b w pobli¿u stanuniskiego). Na rysunku 5.4c widaæ zaœ wyraŸnie jakoby prze-34 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262a/b/Szczyt impulsunie osi¹ga poziomunapiêcia na C411Oddanieenergiido C411Szyb ie zboczenarasta ¹ce305VU C411bieg chcia³ przejœæ do fazy oscylacji t³umionych. Faktycznie,zbocze opadaj¹ce jest fragmentem tej fazy. Faza ta zaczynasiê, gdy wyczerpie siê energia w L401 pozwalaj¹ca na utrzymaniew stanie przewodzenia diody D407. Czêstotliwoœæ tychoscylacji wyznacza indukcyjnoœæ cewki L401 i pojemnoœæ,której decyduj¹cym sk³adnikiem jest C409 (w badanym uk³adziezmierzono L = 385µH, f = 0.5MHz, co oznacza, i¿ pojemnoœæpaso¿ytnicza jest faktycznie bliska 1nF). Asymptota,do której oscylacje te zd¹¿aj¹ to chwilowa wartoœæ napiêciawejœciowego. Czy o „szybkoœci” zbocza narastaj¹cegodecyduj¹ inne elementy LC? Te same. Jednak, proces oddawaniaenergii jest „szybki”. Zbocze narastaj¹ce jest bowiemjedynie niewielkim fragmentem oscylacji. Na³adowana pr¹demindukcyjnoœæ po wy³¹czeniu klucza „wpycha” pr¹d „ostropod górkê”. Odczytujemy zatem, i¿ czas ten (narostu napiêciaw wêŸle drenu tranzystora kluczuj¹cego) jest rzêdu 200 ns.Obserwujemy tak¿e modulacjê wysokoœci przebiegów na rysunku5.4. G³ówn¹ przyczyn¹ tego zjawiska s¹ znaczne têtnienianapiêcia na wyjœciu przetwornicy PFC (rysunek 5.2).Ale, modulacja amplitudy obserwowana na rysunku 5.4 przekraczat¹ wartoœæ. Faktycznie, przebieg obserwowany na rysunku5.4a (w fazie „wczesnej”), nie odda w ogóle energii.„Zginie” w „fazie oscylacji”. Zauwa¿my, i¿ wtedy czas narostujest równy czasowi opadania (ok. 0.7µs), a ca³y impulsjest w istocie nieco ponad po³ow¹ okresu wspomnianych wy-¿ej oscylacji.Na koniec, bez g³êbszej analizy, prezentujemy kilka oscylogramówujawniaj¹cych skutecznoœæ przetwornicy PFC dlapoprawy liniowoœci obci¹¿enia widzianego przez Ÿród³o zasilania.Rysunek 5.5 pokazuje pr¹d i napiêcie na wejœciu zasilaczabez obwodu poprawy Power Factora.Wolne zboczeopada ¹ceW³¹cza siêluczGromadzenieenergiiw L401c/UgiêcienapiêciaU WE(t)Fragmentoscylac iI WE(t)W³¹czasiê lucz20msRys.5.4. Przebieg napiêcia na tranzystorze kluczuj¹cymprzy zredukowanym obci¹¿eniu zasilaczado 30Wa. faza „wczesna”b. faza ok.45°c. faza „póŸna” (bliska 90°)Rys.5.5. Przebieg pr¹du i napiêcia na wejœciu zasilaczabez uk³adu poprawy Power FactoraWykres górny pokazuje przebieg napiêcia w linii energetycznej.Ju¿ „na oko” nie jest to „³adna” sinusoida, jednakprzebieg „jest jaki jest”, chcemy, aby sieæ widzia³a obci¹¿enierezystancyjne, czyli aby przebieg pr¹du by³ „taki sam”, takiSERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 35

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262sam w kszta³cie i w fazie z „fal¹” napiêcia. Póki co, dolnyprzebieg obrazuj¹cy pr¹d daleki jest od po¿¹danego. Ju¿ „naoko” widaæ, i¿ zawartoœæ harmonicznych bêdzie du¿a, aczkolwiekbêd¹ to jedynie harmoniczne nieparzyste, sk³adowapierwszej harmonicznej jest w fazie z napiêciem. „Ugiêcie” wszczycie sinusoidy przebiegu napiêcia odpowiada w³aœniek¹towi (sinusoidy), w którym czerpany jest pr¹d. Nie jest tojednak tylko efekt pracy badanego zasilacza, aczkolwiek, jakzobaczymy na nastêpnych rysunkach, ró¿nica jest zdecydowana.Uk³ady poprawiaj¹ce Power Factor nie s¹ jeszcze rozpowszechnione.Sieæ zdominowana jest obci¹¿eniem nieliniowym,dlatego charakterystycznym jest, i¿ w okolicach k¹ta p/2 (plus wielokrotnoœci p) zniekszta³cenia przebiegu s¹ silne iwynikaj¹ w g³ównej mierze ze skoñczonej impedancji liniiprzesy³owych.Rysunek 5.6 to ju¿ praca zasilacza z obwodem PFC. Poprawawidoczna jest „go³ym okiem”.130V RMS185V2.4A RMS3.4AOBC. =nadal 315WU WE zmala³oI WE wzros³oROBC (DYNAM) < 01.35A RMS235V RMS325V1.9A20msR STAT (OBC) = 175 Ωi est prawie linioweale:R DYNAM (OBC) = -175 Ω( est u emne !)Rys.5.6. Przebieg napiêcia i pr¹du na wejœciu przetwornicyPFC: U WE = 235V RMS , OBC. = 315WNiewielkie zniekszta³cenia widzimy w fazach k¹ta p (pluswielokrotnoœci). Z wczeœniej prezentowanej teorii wynika jasno,i¿ w tych fazach praca przetwornicy PFC konfiguracjiboost jest najtrudniejsza. Sinusoida napiêcia jest „³adniejsza”,jest taka, jak ogl¹dana bez ¿adnego obci¹¿enia. Poprawa jestefektem impedancji linii energetycznej odpowiadaj¹cej opornoœciwyjœciowej konkretnego gniazdka, z którego energiêczerpano. Gdyby „wszyscy” mieli w swych odbiornikach uk³adypoprawy Power Factora, zarejestrowano by poprawn¹ sinusoidê.Zauwa¿my, obci¹¿enia typu grzejnik nie potrzebuj¹PFC, obci¹¿enie indukcyjne silnika elektrycznego ³atwo skorygowaækondensatorem (jest liniowe, aczkolwiek nie rezystancyjne).Wprowadzanie do sieci zniekszta³ceñ, harmonicznych,jest tylko jednym z objawów „zanieczyszczenia sieci”(power pollution).Rysunek 5.7 zdejmuje ten sam oscylogram, który pokazujerysunek 5.6, ten sam zasilacz (z PFC), to samo obci¹¿enie,250W. Obni¿ono autotransformatorem napiêcie do 150V AC .Amplituda napiêcia zmala³a, lecz amplituda pr¹du wzros³a.Nic dziwnego, czerpano tê sam¹ moc. Ta obserwacja potwierdzawysuwan¹ ju¿ nie raz (na bazie teorii) „hipotezê”, i¿Rys.5.7. Te same warunki pomiaru co na rysunku 5.6;obni¿one U WE do 130V (wartoœci skutecznej),w konsekwencji: I WE – wzros³o, zniekszta³ceniapr¹du tak¿e zmala³yzasilacz zbudowany jako przetwornica widziany jest dla Ÿród³azasilania jako (dynamiczna) ujemna rezystancja. Gdybyrezystancja wyjœciowa Ÿród³a zasilania by³a du¿a, wiêksza wbezwzglêdnej wartoœci od „ujemnego obci¹¿enia” pojawi³abysiê niestabilnoœæ. Problem niewielkiej wagi w zasilaczachsieciowych, czasem jednak nie zaniedbywalny.Porównuj¹c przebiegi z rysunku 5.6 i 5.7 nietrudno te¿dostrzec „na oko”, i¿ pr¹d wierniej pod¹¿a za napiêciem (narys.5.7). Przetwornica PFC konfiguracji boost „lubi” byæ doci¹¿ona.Aby pokazaæ to wyraziœciej, na rys.5.8 pokazano przebiegipr¹du i napiêcia w warunkach s³abego obci¹¿enia zasilacza(60W). Przebieg pr¹du, aczkolwiek korzystniejszy ani-¿eli na rys. 5.5, jednak daleki od sinusoidalnego.U WEI WERys.5.8. Przy s³abym doci¹¿eniu przetwornicy PFC(60W) zniekszta³cenia pr¹du wejœciowego s¹znaczne; Power Factor – ulega obni¿eniu36 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262Na rysunku 5.9 próbowano uchwyciæ fazê startu przetwornicyPFC. Widaæ, zasilacz startuje wczeœniej ni¿ PFC. To charakterystycznedla prezentowanej w artykule konstrukcji. StartPFC nie jest ani ³agodny, ani „miêkki”. Objawia siê wyraŸnymiperturbacjami pr¹du, zanim zostanie osi¹gniêty stan ustalony.W pierwszej chwili roœnie obci¹¿enie, uk³ad produkujena swym wyjœciu wy¿sze napiêcie ani¿eli szczyt sieci, typowo400V.a/500V400VUWY(80V/dz.)26%asilacz u¿ pracu e;przetwornica PFC –eszcze nieStart przetwornicyPFCU WE0Vt(200ms/dz.)b/UWY(80V/dz.)I WE432V400V8%Rys.5.9. Przebieg pr¹du wejœciowego w fazie startuprzetwornicy PFCRysunki 5.5 do 5.9 pokazuj¹ przebiegi na wejœciu, obci¹-¿enie widziane przez sieæ energetyczn¹. Przebieg napiêcia nawyjœciu, jak powiedziano ju¿ wczeœniej, jest jedynie „wstêpnie”stabilizowany. To efekt wolnej dynamiki pêtli sprzê¿eniazwrotnego czuwaj¹cego nad prac¹ przetwornicy PFC. Faktten objawia siê znacznymi têtnieniami. Jednak, w fazie startu,tak¿e du¿ymi przeregulowaniami. Aby to pokazaæ pos³u¿onosiê oscylogramami zaczerpniêtymi z materia³ów katalogowychsterownika MC34262. Rysunek 5.10a i b pokazuje start przetwornicyz i bez obecnoœci pracy obwodu komparatora overvoltage(na pokazanie przebiegu rys.5.10a mo¿e pozwoliæsobie tylko producent uk³ad scalonego, nie ma mo¿liwoœcidezaktywacji pracy tego komparatora przez aplikacjê). Przeregulowaniasiêgaj¹ 26%, napiêcie wyjœciowe (o nominalnejwartoœci 400V) dochodzi do 500V. Co najmniej ten zapas bezpieczeñstwamusia³by uwzglêdniaæ projekt przetwornicy (przetwornic)zasilanych z obwodu PFC. Obwód zabezpieczenianadnapiêciowego obcina przeregulowania do akceptowalnegopoziomu 8%.Materia³y katalogowe uk³adu sterownika MC34262 pokazuj¹tak¿e przebiegi pr¹du i napiêcia na wejœciu. S¹ one jeszcze„³adniejsze” ani¿eli zdjêto i pokazano na rysunkach 5.6 i5.7. No có¿, firma zapewne pokazuje to, co mo¿na maksymalnieosi¹gn¹æ. Podaje tak¿e, i¿ Power Factor na poziomie0.99 jest jak najbardziej realny (Power Factor = moc rzeczywista/ moc pozorna; moc rzeczywista wyra¿ona jest w watach,moc pozorna jest iloczynem wartoœci RMS napiêcia i0VRys.5.10. Przebieg napiêcia U WY w fazie startu przetwornicyPFCa/. bez pracy komparatora overvoltageb/. z prac¹ komparatora overvoltagetej¿e wartoœci pr¹du i podaje siê j¹ w VA). Nie próbujemy goobliczaæ na podstawie rysunków 5.6 i 5.7. Zadanie nie jestproste, wymagany jest miernik mocy rzeczywistej i pozornejlub analizator widma, lub co najmniej mo¿liwoœæ poddaniazmierzonego przebiegu analizie Fouriera, obliczenia sk³adowychharmonicznych. Cytowane wy¿ej materia³y podaj¹ tak-¿e, i¿ THD (Total Harmonic Distortion – wspó³czynnik ca³kowitychzniekszta³ceñ harmonicznych ) jest na poziomie kilkuprocent. Stosowanie dodatkowej przetwornicy nie podnosisprawnoœci ca³oœci zasilacza, choæ komplikacja ca³oœci uk³adujest czêœciowo zrekompensowana faktem „wstêpnej” stabilizacjinapiêcia, na którym pracuj¹ przetwornice-zasilaczepostregulatory. Osi¹gana w praktyce sprawnoœæ przetwornicyPFC wykonanej na bazie uk³adu scalonego MC33262 jest napoziomie 95%.}t(200ms/dz.)SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 37

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2 (cz.1.)Henryk DemskiPod koniec 2004 roku firma Samsung poinformowa³a o zamiarzerozpoczêcia produkcji „tradycyjnych” (kineskopowych)odbiorników telewizyjnych z nowym, cieñszym (nie tak g³êbokim)kineskopem. Nowe telewizory zbudowane na bazie „odchudzonych”lamp kineskopowych nosz¹cych nazwê Vixlimpojawi³y siê ju¿ w 2005 roku przeznaczone by³y do pracy wstandardzie HDTV. Nowa technologia wytwarzania kineskopówznalaz³a zastosowanie do produkcji ekranów o przek¹tnejod 18 do 34 cali. W roku 2005 kiedy rozpoczêto produkcjêtych telewizorów by³o to du¿e wyzwanie dla telewizorów zwyœwietlaczami LCD, gdy¿ cena tradycyjnego OTVC z kineskopemVixlim o przek¹tnej rzêdu 30 cali stanowi³a oko³o 1/3ceny telewizora z ekranem LCD. Telewizory Vixlim projektowaneby³y z myœl¹ o rynkach europejskich (w tym równie¿polskim) oraz krajach rozwijaj¹cych siê. W zgodnej opinii u¿ytkownikówtych telewizorów najwiêksz¹ zalet¹ w stosunku dotelewizorów LCD by³o odtwarzanie czerni, niestety znaczniegorzej by³o z geometri¹ obrazu.W kineskopach Vixlim prawie 2.5-krotnie zmniejszonod³ugoœæ katody w stosunku do tradycyjnie spotykanych kineskopach.W efekcie przy kineskopie o przek¹tnej 32 cale telewizorz takim kineskopem ma zaledwie 35 cm g³êbokoœci wporównaniu do 55 - 60 cm dla telewizorów z konwencjonalnymkineskopem o takiej samej przek¹tnej ekranu. O 88 procentzmniejszono tak¿e wydzielane promieniowanie.Jedynym rywalem Samsunga na polu telewizorów z „odchudzonymi”kineskopami (typu slim) jest firma LG.Philips.Charakterystykê tych kineskopów zamieœciliœmy w „SE” nr10/2004.Do wspó³pracy z kineskopami Vixlim zosta³o opracowanei skonstruowane nowe chassis oznaczone jako S63B(P) Shine2. W oparciu o to chassis firma Samsung wyprodukowa³a miêdzyinnymi nastêpuj¹ce modele odbiorników telewizyjnych 29i 32-calowych:· CW29Z308PXXXEC, CW29Z308TXXXEC,· CW29Z338TXXXEC, WS29Z30,· WS32Z30HPXXBWT, WS32Z308PXXXEC,· WS32Z308T, WS32Z308TXXXEC,· WS32Z31HSXXBWT, WS32Z318TXXXEC,· WS32Z348TXXXEC, WS32Z40HTXXBWT,· WS32Z408D8XXEU.Specyfikacja odbiorników telewizyjnych zbudowanych nabazie chassis S63B(P) Shine 2 wspó³pracuj¹cych z kineskopemtypu Vixlim jest nastêpuj¹ca:· konfiguracja hardwareówa:- obudowa SlimFit (p³ytka) adoptowana do kineskopu,- odœwie¿anie progresywane 100Hz (Full 100Hz),· konfiguracja softwareówa:- multisystem PAL/SECAM (dla opcji CIS NTSC4.43/NTSC3.58)- ATS, Auto Wide, Pre Channel, On/Off Timer, Zoom, BlueScreen· obraz:- systemwizja: PAL / SECAM / NTSC3.58 (CIS)fonia: B/G, D/K, I, L/L', M (CIS)- funkcje: Black Level expansion, CTI, VM, Dynamic focus- AKB (Auto Kinetic Bias)- Still picture, Digital Noise Reduction- PIP (drugi tuner) – opcjonalnie- Auto Wide· fonia:- system: A2 + Nicam Stereo, SRS Trusurround- moc wyjœciowa: 10W+10W- g³oœniki: 2EA- funkcje: AVL, Melody, Auto Stereo, Auto Mute, Equalize· gniazda In/Out:- z boku: 1 × CVBS Input, 1 × S-Video Input, Sound L/R- z ty³u: 2 × Scart, 1 × Component (480i/480P/576i/576P/720P/1080i/1080P 50Hz/60Hz), 1× HDMI Input (opcjonalnie)· pilot: TM86· zasilanie:- Europa 230V,- CIS 160V ÷ 300V· pobór mocy:- standby 3W- maksymalny 180W1. Ustawienia i regulacje1.1. Wskazówki serwisowe1.1.1. Regulacje ogólneNa ogó³ najwy¿sz¹ jakoœæ odtwarzania kolorowego obrazutelewizyjnego mo¿na osi¹gn¹æ dopiero po optymalnym ustawieniupodstawowych parametrów obrazu takich, jak: wysokoœæi szerokoœæ obrazu, ostroœæ, itd.Konieczne jest tak¿e sprawdzenie czystoœci i wyrazistoœciodtwarzania obrazu przy podaniu czarno-bia³ego obrazu testowego.Jeœli na obrazie czarno-bia³ym zauwa¿alne s¹ plamy, nale-¿y u¿yæ zewnêtrznej pêtli rozmagnesowuj¹cej do rozmagnesowaniaekranu kineskopu. Je¿eli punkty (plamy) nadal pozostaj¹(s¹ widoczne), nale¿y przeprowadziæ (poprawiæ) regulacjêczystoœci i zbie¿noœci.Te czynnoœci powinny byæ wykonane przed przyst¹pieniemdo wykonywania dalszych ustawieñ i regulacji.1.1.2. Wymiana p³yty bloku cyfrowego F-boxPoniewa¿ oprogramowanie steruj¹ce (software) jest „za³adowane”do pamiêci EPROM znajduj¹cej siê na p³ycie blokuF-box, nale¿y sprawdziæ wersjê tego software. W tym celunale¿y „wejœæ” w tryb serwisowy naciskaj¹c po kolei przyciski(w stanie standby): [ Info], [ Menu ], [ Mute ], [ PowerOn ]. Informacja o wersji software jest wyœwietlana poni-¿ej menu OSD.38 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2Dla przyk³adu zapis “T_SHPEU_1009” odnosi siê do modelu“CORSET BASIC MODEL Europe ver.1009”. Poniewa¿ustawienia zawieraj¹ce informacje o kana³ach, regulacjachzwi¹zanych z uk³adami odchylania, itd. s¹ one zachowane wpamiêci nieulotnej (nvRAM), ustawienia te nale¿y ponownieskonfigurowaæ (ustawiæ) po wymianie p³yty systemowej.1.1.3. Wymiana pozosta³ych p³yt (modu³ów)Po wymianie p³yty g³ównej wymagane jest przeprowadzenieregulacji:· pochylenia (przechylenia) obrazu,· ostroœci,· napiêcia siatki drugiej,· balansu bieli.Po wymianie pozosta³ych p³yt i modu³ów: p³ytki kineskopu,p³ytki g³ównego wy³¹cznika, gniazd wejœciowych AV (zboku) i klawiatury lokalnej nie s¹ wymagane ¿adne regulacjelub ustawienia.2. Tryb serwisowyW celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y nacisn¹æ po koleinastêpuj¹ce przyciski:[Info] Ú [ Menu ] Ú [ Mute ] Ú [ Power On ]Jeœli próba wejœcia w tryb serwisowy nie uda siê, procedurêpowy¿sz¹ nale¿y powtórzyæ. Potwierdzeniem wejœcia w trybserwisowy jest pojawienie siê na ekranie menu inicjalizacyjnegoService Mode. Widok menu inicjalizacyjnego dla odbiornikówprzeznaczonych na rynek europejski jest nastêpuj¹cy1. Deflection2. 480p/576p3. 720p/1080i4. 4:3 offset--Vixlim5. Video Adjust 16. Video Adjust 27. Video Adjust 38. Video Adjust 49. Video Adjust 510. Video Adjust 611. Video Adjust 712. Video Adjust 813. OPTION (55 OB 00)14. YC Delay15. EEPROM16. Bus Stop17. checksum 000018. RESETZnaczenie przycisków w trybie serwisowym jest nastêpuj¹ce:· [ MENU ] – przywo³ywanie wszystkich menu,· [ p ] / [ q ] – wybór parametru,· [ t ] / [ u ] – zmiana wartoœci wybranego parametru.2.1. Ustawienia w trybie serwisowymCharakterystyczn¹ cech¹ trybu serwisowego opracowanegodla chassis S63B jest bardzo du¿a iloœæ regulacji geometriiobrazu dla ró¿nych sygna³ów wejœciowych. Jest to w g³ównejmierze zwi¹zane z koniecznoœci¹ korekcji zniekszta³ceñ geometrycznychwynikaj¹cych z zastosowanego kineskopu.Pierwszy punkt menu serwisowego – “Deflection” przeznaczonyjest do wykonania podstawowych ustawieñ geometriiobrazu dla sygna³u PAL, a nastêpnie (dla tych samych parametrów)dla sygna³u NTSC. Do dyspozycji jest 19 parametrów(od 0 do 18). S¹ to nastêpuj¹ce parametry:· V Amp – wysokoœæ obrazu· V Shift – przesuwanie obrazu w pionie· H EW – szerokoœæ obrazu· H Shift – pozycjonowanie obrazu w poziomie· V Linearity – liniowoœæ w pionie (ustawione na sta³e)· Upper Linearity – liniowoœæ w górnej po³ówce obrazu (ustawionena sta³e)· Lower Linearity – liniowoœæ w dolnej po³ówce obrazu (ustawionena sta³e)· V SC – liniowoœæ œrodkowej czêœci obrazu wzglêdem dolneji górnej czêœci (ustawione na sta³e)· H Parabola – korekcja zniekszta³ceñ poduszkowych· Upper Corner – korekcja liniowoœci pionowej w górnychnaro¿nikach· Lower Corner – korekcja liniowoœci pionowej w dolnychnaro¿nikach· H Trapezium – korekcja zniekszta³ceñ trapezoidalnych· Bow – korekcja wygiêæ linii pionowych· Angle – korekcja zniekszta³ceñ typu równoleg³obok· V Position – pozycjonowanie obrazu w pionie (ustawionena sta³e)· H Parablar_Pal (Offset) – (ustawione na sta³e)· Upper Corner_Pal (Offset) – (ustawione na sta³e)· Lower Corner_Pal (Offset) – (ustawione na sta³e)· Bow (Offset) – (ustawione na sta³e)Punkt “480p/576p” menu serwisowego przeznaczony jestdla dokonania ustawieñ offsetu dla uk³adów odchylania dlasygna³u 480p i 576p (do dyspozycji s¹ te same parametry jakdla ustawieñ z punktu “Deflection”).Punkt “720p/1080i” menu serwisowego przeznaczony jestdla dokonania ustawieñ offsetu dla uk³adów odchylania dlasygna³u 720p i 1080i (do dyspozycji s¹ te same parametry jakdla ustawieñ z punktu “Deflection”).Punkt “4:3 offset--Vixlim” menu serwisowego s³u¿y doustawiania offsetu geometrii obrazu zwi¹zanych z typem kineskopujakim jest Vixlim dla formatu obrazu 4:3.Kolejne punkty menu serwisowego od “Video Adjust 1”do “Video Adjust 8” przeznaczone s¹ do regulacji parametrówtoru wizyjnego dla ró¿nych sygna³ów.Punkt “OPTION” s³u¿y do ustawienia opcji odbiornika. Wpunkcie “YC Delay” ustawia siê opóŸnienia sk³adowych sygna³ówwizyjnych. W punkcie “EEPROM” do dyspozycji jest256 ustawieñ zapamiêtywanych w pamiêci EEPROM .2.2. Wymiana podzespo³ów i kalibracja2.2.1. Ustawianie ostroœciPoniewa¿ chassis S63B posiada wbudowany uk³ad dynamicznejregulacji ostroœci, jej ustawienie wymaga szczególnejstarannoœci. Dotyczy to g³ównie sytuacji, gdy wymienionyzosta³ kineskop, p³ytka kineskopu lub trafopowielacz. Zalecanawówczas procedura ustawiania ostroœci powinna wygl¹daænastêpuj¹co:· do odbiornika doprowadziæ sygna³ testowy kraty z kropkamiw œrodku kwadratów,SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 39

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2HVRys.2.2.1· regulacjê napiêcia siatki drugiej ustawiæ jako “View asStandard”,· pokrêt³o statycznej regulacji ostroœci (rys.2.2.1) ustawiæna maksimum (krêc¹ zgodnie z ruchem wskazówek zegaraa¿ do koñca),· pokrêt³o dynamicznej regulacji ostroœci (rys.2.2.1) ustawiærównie¿ na maksimum (krêc¹ zgodnie z ruchem wskazówekzegara a¿ do koñca),· powoli krêc¹c pokrêt³em statycznej regulacji ostroœci wkierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara uzyskaænajlepsz¹ ostroœæ bior¹c pod uwagê pionow¹ liniê naœrodku ekranu; efekt tej regulacji pokazano na rysunku2.2.2,Po regulac iRys.2.2.2· powoli krêc¹c pokrêt³em dynamicznej regulacji ostroœciw kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara uzyskaæjak najlepsz¹ ostroœæ drugiej linii poziomej pokazanejna rysunku 2.2.3,123 Po regulac iOstroœæstatycznaOstroœædynamicznaNapiêciesiat idrugie(SCREEN)Rys.2.2.3· skontrolowaæ ustawienie ostroœci na ca³ej powierzchniekranu i w razie potrzeby wielokrotnie powtarzaæ ostatniedwa kroki a¿ do uzyskania jak najlepszego efektu.2.2.2. Ustawianie napiêcia siatki drugiej· wejœæ w tryb serwisowy,· przywo³aæ wartoœci inicjalizacyjne w³aœciwe dla danegomodelu odbiornika,· do wejœcia odbiornika doprowadziæ test obrazu w skaliszaroœci z elementem bieli, na przyk³ad obraz testowy Toshibypokazany na rysunku 2.2.4,· za pomoc¹ oscyloskopu zmierzyæ poziom sygna³u naRys.2.2.4wszystkich trzech katodach – wartoœæ piedesta³u impulsuw stosunku do masy tak jak pokazano na rysunku 2.2.5190VGNDRys.2.2.5· regulowaæ potencjometrem SCREEN na trafopowielaczutak, aby najwiêksz¹ wartoœci¹ tego piedesta³u by³a wartoœæ190V pp -3V (dla OTVC z kineskopem 29” – 180V).2.2.3. Ustawianie balansu bieli· wejœæ w tryb serwisowy,· przywo³aæ wartoœci inicjalizacyjne w³aœciwe dla danegomodelu odbiornika,· do wejœcia odbiornika doprowadziæ test obrazu w skaliszaroœci z elementem bieli, na przyk³ad obraz testowy Toshibypokazany na rysunku 2.2.4,· z g³ównego menu serwisowego wywo³aæ podmenu “VideoAdjust1” i regulowaæ balans statyczny (Low/Light):- zmieniaj¹c wartoœæ parametru “Sub Bright” ustawiæ Y,- zmieniaj¹c wartoœæ parametru “B Cutoff” ustawiæ y,- zmieniaj¹c wartoœæ parametru “R Cutoff” ustawiæ x,· w podmenu “Video Adjust1” regulowaæ balans dynamiczny(High/Light):- zmieniaj¹c wartoœæ parametru “Sub Bright” ustawiæ Y,- zmieniaj¹c wartoœæ parametru “B Drive” ustawiæ y,- zmieniaj¹c wartoœæ parametru “R Drive” ustawiæ x,· skontrolowaæ balans statyczny i w razie zmian jego wartoœcidokonaæ odpowiednich korekcji ustawienia,· w przypadku dokonania korekcji ustawieñ balansu statycznegosprawdziæ i ewentualnie skorygowaæ równie¿ wartoœcibalansu dynamicznego; czynnoœci powtarzaæ a¿ douzyskania identycznych wartoœci wspó³rzêdnych;· standardowe wartoœci wspó³rzêdnych balansu bieli s¹ nastêpuj¹ce:- x = 282 ±3 / y = 290 ±3 / 40 ±3 (High)- x = 282 ±3 / y = 290 ±3 / 2.5 ±0.2 (Low)Uwaga: Napiêcie siatki drugiej i ustawienia balansu bielis¹ œciœle z sob¹ zwi¹zane. Dlatego po wykonaniu ustawieniabalansu bieli nale¿y skontrolowaæ wartoœæ napiêcia siatkidrugiej i odwrotnie. Na zakoñczenie regulacji nale¿y spraw-40 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2dziæ, czy po w³¹czeniu/wy³¹czeniu odbiornika pojawia siêna ekranie plamka – jeœli tak, powtórzyæ regulacjê napiêciasiatki drugiej. Podobnie nale¿y post¹piæ, je¿eli na ekraniepojawi siê linia lub poœwiata.3. Diagnostyka odbiornika3.1. Punkty kontrolne w trybie Error Mode· Dioda “Power LED”: sprawdziæ, czy dioda LED œwieci pow³¹czeniu g³ównego wy³¹cznika sieciowego ON/OFF,· wskazania diody LED i znaczenie jej œwiecenia omówionow p.3.3.1,· w przypadku problemów z zasilaniem lub nieprawid³owymœwieceniem ekranu, nale¿y sprawdziæ:- czy przewód sieciowy jest prawid³owo pod³¹czony do napiêciasieciowego,- czy g³ówny wy³¹cznik jest wciœniêty,- prawid³owoœæ pracy nadajnika zdalnego sterowania,- czy pilot jest prze³¹czony w tryb obs³ugi TV,- czy jest prawid³owo pod³¹czony kabel podaj¹cy sygna³,- czy ustawione s¹ kana³y.3.2. Prawid³owe podejœcie do usuwania b³êdów3.2.1. Mechanizm usuwania b³êdów· p³yta g³ówna (Main Board) zawiera uk³ady zasilacza, którezasilaj¹ uk³ady odchylania i blok obróbki cyfrowej FeatureBox,· do bloku obróbki cyfrowej Feature Box doprowadzane s¹wszystkie sygna³y wejœciowe; sygna³y po przetworzeniu iobróbce s¹ przesy³ane do bloku kineskopu,· odchylanie i ostroœæ s¹ sterowane i kontrolowane przezuk³ady p³yty g³ównej.3.2.2. Usuwanie b³êdów przez kontrolê modu³ów1. Uruchomiæ tryb serwisowy zgodnie z procedur¹ opisan¹ wpunkcie 2, na ekranie zostanie wyœwietlone menu trybu serwisowego.2. Sprawdziæ, czy p³yta „systemowa” jest sprawna. W tym celunale¿y nacisn¹æ OPTION Ú TEST PATTERN Ú [ u ] –na ekranie wyœwietlone zostan¹ obrazy testowe: pasów kolorowych,czarnego t³a, bia³ego t³a. Je¿eli testy te nie s¹ wyœwietlanelub s¹ wyœwietlane nieprawid³owo, uszkodzonyjest blok Feature Box.3. Sprawdziæ na p³ycie g³ównej, czy uk³ady zasilacza odpowiedzialneza zasilanie bloku Feature Box nie s¹ zepsute.Jeœli nie jest mo¿liwe w³¹czenie œwiecenia ekranu za pomoc¹klawisza wy³¹cznika sieciowego lub po za³¹czeniu wy-³¹cza siê, skontrolowaæ pracê zasilacza na p³ycie g³ównej.4. Sprawdziæ, czy uk³ady odchylania na p³ycie g³ównej pracuj¹prawid³owo. Jeœli raster nie jest wyœwietlany prawid³owoi lewa lub prawa strona obrazu jest skurczona albo górnalub dolna czêœæ obrazu jest œciœniêta lub rozci¹gniêta,nale¿y skontrolowaæ uk³ady odchylania pod k¹tem prawid³owoœcidzia³ania.3.2.3. Schemat postêpowania przy wadliwym dzia³aniuOTVCW przypadku uszkodzenia odbiornika mog¹ mieæ miejscedwie sytuacje:· odbiornik dzia³a, ale nieprawid³owo,· odbiornik nie dzia³a.1. W pierwszej sytuacji nale¿y sprawdziæ, czy cokolwiek jestwyœwietlane na ekranie – jeœli tak, skontrolowaæ, czy pracuje(jest wyœwietlane) menu (znaki) OSD. W przypadku,gdy OSD nie pracuje, nale¿y sprawdziæ prawid³owoœæ pod-³¹czenia kabli do p³yty g³ównej, w razie potrzeby podmieniæblok Feature Box.2. W drugiej sytuacji, gdy odbiornik nie dzia³a, nale¿y kolejnosprawdzaæ nastêpuj¹ce elementy:· kabel sieciowy i g³ówny wy³¹cznik sieciowy,· po³¹czenia kablowe do uk³adów zasilacza i odchylania,· czy wysokie napiêcie dla kineskopu jest mierzalne – jeœlinie, spróbowaæ skontrolowaæ poprzez podmianê p³ytyg³ównej,· po³¹czenia kablowe miêdzy p³yt¹ g³ówn¹ i zespo³em kineskopu.3.3. Procedura wyszukiwania b³êdu za pomoc¹trybu Error Modes3.3.1. Diagnozowanie na podstawie œwiecenia diody LED· dioda LED nie œwieci – wy³¹cznik sieciowy nie jest wciœniêtylub przewód sieciowy jest od³¹czony,· dioda LED œwieci w sposób ci¹g³y – taka sytuacja mamiejsce, gdy przewód sieciowy jest pod³¹czony i wy³¹czniksieciowy jest wciœniêty; jeœli nie jest mo¿liwe w³¹cznieodbiornika poprzez wciœniêcie przycisku wy³¹cznika,nale¿y sprawdziæ zespó³ wy³¹cznika,· jeœli naciœniêcie przycisku [ POWER ] lub [ PROGRAM+/- ] na pilocie nast¹pi, gdy odbiornik znajduje siê w trybiestandby, nastêpuje w³¹czenie ekranu. Jeœli dioda LEDmiga i odbiornik nie w³¹cza siê, nale¿y skontrolowaæ po-³¹czenia miêdzy zasilaczem i p³ytk¹ systemow¹.3.3.2. Diagnozowanie na podstawie sumy kontrolnej(Checksum)Metoda diagnozowania na podstawie sprawdzenia sumykontrolnej nie jest niezawodna, ani wygodna. Tej metody mo¿nau¿yæ jedynie w trakcie ogl¹dania telewizji do stwierdzenia, czynie jest uszkodzone oprogramowanie. Wartoœæ sumy kontrolnejjest okreœlona zgodnie z wersj¹ za³adowanego oprogramowania.Dlatego mo¿na okreœliæ, czy oprogramowanie zosta³ow³aœciwie pobrane i za³adowane, je¿eli tylko znana jest poprawnasuma kontrolna dla danej wersji oprogramowania.Sprawdzenia sumy kontrolnej dokonuje siê poprzez kolejnywybór nastêpuj¹cych parametrów w trybie serwisowym:Factory Mode Ú Checksum Ú [ u ] Ú Calculate ChecksumÚ Output Checksum (np. 0xab2b).Przyk³ady sum kontrolnych:· T_COREOAKR1_1010: checksum = 0xab2b· T_COREOAKR1_1014: checksum = 0x4faa3.4. Brak zasilaniaPo sprawdzeniu i upewnieniu siê, ¿e prawid³owe napiêciesieciowe jest doprowadzone do odbiornika nale¿y sprawdziænapiêcie na wyprowadzeniu 1 (D) uk³adu sterownika przetwornicyIC801S - STR-X6750F:· jeœli napiêcia brak, nale¿y skontrolowaæ (w razie uszkodzenia– wymieniæ ) bezpiecznik sieciowy FP801S (5A/250V), a gdy nie jest uszkodzony, sprawdziæ (w razieuszkodzenia wymieniæ) mostek prostowniczy D801SSERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 41

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2(GSIB660, 600V, 6A), a jeœli to nie pomo¿e, wymieniæuk³ad sterownika przetwornicy IC801S - STR-X6750F,· jeœli napiêcie jest prawid³owe – sprawdziæ napiêcie nawyprowadzeniu 4 sterownika przetwornicy IC801S - STR-X6750F i postêpowaæ dalej zgodnie z p.3.4.1.3.4.1. Na wyprowadzeniu 4 sterownika przetwornicy IC801S- STR-X6750F powinno byæ obecne napiêcie sta³e wgranicach 16 ÷ 24V. Jeœli napiêcie to jest nieprawid³owe,przyczyny nale¿y poszukiwaæ po pierwotnej stronieprzetwornicy, a jeœli mieœci siê w tym przedziale – p.3.4.2.3.4.2. Skontrolowaæ napiêcie na dodatnim biegunie kondensatoraC802 filtruj¹cego napiêcie VCC_135V (470µF/200V, 105°C) – wartoœæ tego napiêcia powinna wynosiæ135V:· jeœli napiêcie to jest na poziomie 135V lub ni¿szym,skontrolowaæ tranzystor koñcowy odchylania poziomegoHC401 (FJL6920), a jeœli on i uk³ad odchylaniapoziomego oka¿e siê sprawny, sprawdziæ/wymieniæblok F-Box,· jeœli napiêcie jest wy¿sze ni¿ 135V, nale¿y sprawdziæ:- liniê napiêcia 135V, bezpieczniki FD801S (125V,5A), FD802S (125V, 3.5A), FD804S (125V, 5A),diody HC801 (SLA1004),- liniê napiêcia 12V – cewkê L804 - 24µH (pod k¹temrozwarcia), rezystor R817 (1k/0.5W),- napiêcie zasilania stopnia odchylania poziomego B+(132V), transoptor PC801S, DZ801 (431), Q803(KSC815).3.5. Brak obrazuPo upewnieniu siê, ¿e wszystkie napiêcia zasilaj¹ce torwizyjny s¹ prawid³owe nale¿y sprawdziæ, czy obecne s¹ wejœciowesygna³y wideo. Mo¿liwe tutaj s¹ 3 przypadki:· sygna³ w.cz. obecny, brak zewnêtrznego sygna³u m.cz.wizji,· brak sygna³u w.cz., sygna³ m.cz. wizji obecny,· brak obu sygna³ów.3.5.1. Sygna³ w.cz. obecny, brak zewnêtrznego sygna³u m.cz.wizjiSprawdzeniu nale¿y poddaæ gniazda sygna³ów AV (SCART1, SCART 2) oraz elementy i œcie¿ki zwi¹zane z prowadzeniemsygna³ów wizyjnych do bloku F-Box. Jeœli te czynnoœcinie spowoduj¹ pojawienia siê sygna³ów wizyjnych, uszkodzenieznajduje siê w bloku F-Box.3.5.2. Brak sygna³u w.cz., sygna³ m.cz. wizji obecnyW tym przypadku nale¿y kolejno dokonaæ nastêpuj¹cychczynnoœci:· sprawdziæ napiêcie 9V, zasilaj¹ce tuner,· sprawdziæ napiêcie 5V, zasilaj¹ce tuner, jeœli brak tegonapiêcia, sprawdziæ/wymieniæ regulator IC803S (78R05),· sprawdziæ napiêcie strojenia tunera 33V (napiêcie to jestwytwarzane z napiêcia 200V), sprawdziæ rezystor R444(22k/2W), kondensator C433 (10µF/50V), diodê Zenera(TZP33A, 33V),· sprawdziæ linie magistrali I 2 C (w szczególnoœci na wyprowadzeniachtunera TU01):- jeœli przebiegi na magistrali s¹ prawid³owe, skontrolowaæsygna³ CVBS na kondensatorze C117, a jeœli jestprawid³owy, tuner do wymiany, a gdy to nie pomo¿e –wymieniæ blok F-Box,- jeœli przebiegi na magistrali s¹ nieprawid³owe lub ichbrak, od³¹czyæ je od wyprowadzeñ tunera i skontrolowaæponownie – jeœli przebiegi na magistrali bêd¹ prawid³owe,tuner nadaje siê do wymiany, jeœli nadal bêdzieproblem z magistral¹, blok F-Box do wymiany.3.5.3. Brak sygna³u w.cz. i brak sygna³ m.cz. wizjiSkontrolowaæ linie magistrali I 2 C (w szczególnoœci na wyprowadzeniachtunera TU01:· jeœli przebiegi na magistrali s¹ prawid³owe, do wymianykwalifikuje siê blok F-Box,· jeœli przebiegi na magistrali s¹ nieprawid³owe lub ich brak,od³¹czyæ je od wyprowadzeñ tunera i skontrolowaæ ponownie– jeœli przebiegi na magistrali bêd¹ prawid³owe,tuner nadaje siê do wymiany, jeœli nadal bêdzie problem zmagistral¹, blok F-Box do wymiany.3.6. Brak foniiPo upewnieniu siê, ¿e wszystkie napiêcia zasilaj¹ce tor foniis¹ prawid³owe nale¿y sprawdziæ, czy obecne s¹ wejœciowesygna³y fonii. Mo¿liwe tutaj s¹ 3 przypadki:· sygna³ fonii pochodz¹cy z sygna³u w.cz. obecny, brak zewnêtrznegosygna³u m.cz. fonii,· brak sygna³u z sygna³u w.cz., sygna³ m.cz. fonii obecny,· brak obu sygna³ów.3.6.1. Sygna³ fonii ze Ÿród³a w.cz. (tunera) obecny, brak zewnêtrznegosygna³u m.cz. foniiSprawdzeniu nale¿y poddaæ gniazda sygna³ów AV (SCART1, SCART 2, kable podaj¹ce sygna³y) oraz elementy i œcie¿kizwi¹zane z prowadzeniem sygna³ów fonii do bloku F-Box. Jeœlite czynnoœci nie spowoduj¹ pojawienia siê sygna³ów wizyjnych,sprawdziæ sygna³y wyjœciowe z bloku F-Box (R/L-OUT):· brak sygna³ów – blok F-Box do wymiany,· sygna³y obecne i prawid³owe – skontrolowaæ zasilaniewzmacniacza koñcowego toru fonii (AMP B+) Vcc_16V:- zasilanie prawid³owe – wzmacniacz IC601 - TDA7297SAdo wymiany,- zasilanie nieprawid³owe – sprawdziæ diodê FD801S(125V FA G 5A) i pozosta³e elementy w zasilaniu orazelementy w aplikacji wzmacniacza mocy (elementyuszkodzone wymieniæ), a jeœli to nie pomo¿e, wymieniæuk³ad wzmacniacza mocy IC601.3.6.2. Brak fonii z sygna³u w.cz., sygna³ m.cz. wizji obecnyW tym przypadku nale¿y kolejno dokonaæ nastêpuj¹cychczynnoœci:· sprawdziæ napiêcie 9V, zasilaj¹ce tuner TU01, jeœli braktego napiêcia, sprawdziæ/wymieniæ regulator napiêciaIC801 - 78R09,· sprawdziæ napiêcie 5V, zasilaj¹ce tuner TU01, jeœli braktego napiêcia, sprawdziæ/wymieniæ regulator IC803S(78R05),· sprawdziæ napiêcie strojenia tunera 33V (napiêcie to jestwytwarzane z napiêcia 200V), sprawdziæ rezystor R444(22k/2W), kondensator C433 (10µF/50V), diodê Zenera(TZP33A, 33V),· sprawdziæ linie magistrali I 2 C (w szczególnoœci na wyprowadzeniachtunera TU01):- przebiegi na magistrali s¹ prawid³owe – postêpowaæ da-42 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2lej zgodnie z podpunktem a),- jeœli przebiegi na magistrali s¹ nieprawid³owe lub ichbrak, od³¹czyæ je od wyprowadzeñ tunera i skontrolowaæponownie – jeœli przebiegi na magistrali bêd¹ prawid³owe,tuner nadaje siê do wymiany, a jeœli to nie spowodujeprzywrócenia odtwarzania fonii, postêpowaæ dalejzgodnie z podpunktem a),a). sprawdziæ sygna³y wyjœciowe fonii z bloku F-Box (R/L-OUT):· brak sygna³ów – blok F-Box do wymiany,· sygna³y obecne i prawid³owe – skontrolowaæ zasilaniewzmacniacza koñcowego toru fonii (AMP B+) Vcc_16V:- zasilanie prawid³owe –wzmacniacz IC601 - TDA7297SAdo wymiany,- zasilanie nieprawid³owe – sprawdziæ diodê FD801S(125V FA G 5A) i pozosta³e elementy w zasilaniu orazelementy w aplikacji wzmacniacza mocy (elementyuszkodzone wymieniæ), a jeœli to nie pomo¿e, wymieniæuk³ad wzmacniacza mocy IC601.3.6.3. Brak sygna³u fonii pochodz¹cego z sygna³u w.cz. ibrak sygna³u m.cz. foniiSkontrolowaæ linie magistrali I 2 C (w szczególnoœci na wyprowadzeniachtunera TU01:· jeœli przebiegi na magistrali s¹ prawid³owe, postêpowaædalej zgodnie z podpunktem a),· jeœli przebiegi na magistrali s¹ nieprawid³owe lub ich brak,od³¹czyæ je od wyprowadzeñ tunera i skontrolowaæ ponownie– jeœli przebiegi na magistrali bêd¹ prawid³owe,tuner nadaje siê do wymiany, a jeœli to nie spowoduje przywróceniaodtwarzania fonii, postêpowaæ dalej zgodnie zpodpunktem a),a). sprawdziæ sygna³y wyjœciowe fonii z bloku F-Box (R/L-OUT):· brak sygna³ów – blok F-Box do wymiany,· sygna³y obecne i prawid³owe – skontrolowaæ zasilaniewzmacniacza koñcowego toru fonii (AMP B+) Vcc_16V:- zasilanie prawid³owe –wzmacniacz IC601 - TDA7297SAdo wymiany,- zasilanie nieprawid³owe – sprawdziæ diodê FD801S(125V (FA)G 5A) i pozosta³e elementy w zasilaniu orazelementy w aplikacji wzmacniacza mocy (elementyuszkodzone wymieniæ), a jeœli to nie pomo¿e, wymieniæuk³ad wzmacniacza mocy IC601.3.7. Brak rastraPo upewnieniu siê, ¿e impulsy steruj¹ce o czêstotliwoœciodchylania poziomego i pionowego s¹ prawid³owe nale¿ysprawdziæ obecnoœæ rastra. Mo¿liwe s¹ 3 przypadki:· raster niewidoczny (p.3.7.1),· raster obecny ale ciemny (p.3.7.2),· obecna pozioma linia na œrodku ekranu (p.3.7.3).3.7.1. Raster obecny, ale niewidocznya/. skontrolowaæ napiêcie B+ zasilaj¹ce uk³ad IC501 -TDA611Q (wzmacniacz wizyjny w torze G):· napiêcie nieprawid³owe – skontrolowaæ liniê zasilanianapiêcia B+,· napiêcie prawid³owe – postêpowaæ zgodnie z podpunktemb/.b/. Skontrolowaæ sygna³y wyjœciowe uk³adów wzmacniaczy wizyjnychTDA6111Q: IC501 (tor G), IC502 (R) i IC503 (B):· brak sygna³u lub sygna³ nieprawid³owy – sprawdziæ elementyw aplikacji uk³adu, wymieniæ uk³ad scalony,· sygna³ prawid³owy – sprawdziæ elementy w torach sygna-³ów RGB.3.7.2. Ciemny ekranPodkrêciæ potencjometr napiêcia siatki drugiej (SCREENVR) na maksimum i sprawdziæ reakcjê na ekranie kineskopu:· ekran ciemny – skontrolowaæ zespó³ kineskopu: napiêcie¿arzenia (rezystor ¿arzenia w tym napiêciu),· raster obecny – sprawdziæ, czy widoczne s¹ znaki OSD:jeœli tak, postêpowaæ wed³ug algorytmu dotycz¹cego brakuobrazu, jeœli nie – sprawdziæ/wymieniæ blok F-Box.3.7.3. Obecna tylko pozioma linia przez œrodek ekranua/. Skontrolowaæ napiêcia +16.5V i -16.5V:· napiêcia nieprawid³owe – sprawdziæ trafopowielacz, diodyw linii oraz rezystor bezpiecznikowy,· napiêcia prawid³owe – patrz podpunkt b/.b/. Skontrolowaæ przebiegi V-Sync na wyprowadzeniach 4 i 5uk³adu odchylania pionowego IC301:· napiêcia nieprawid³owe – sprawdziæ/wymieniæ blok F-Box,· napiêcia prawid³owe – patrz podpunkt c/.c/. Skontrolowaæ przebiegi w bloku odchylania pionowego,sprawdziæ/wymieniæ uk³ad koñcowy odchylania pionowego- LA7845.3.8. Procedura wyszukiwania nieprawid³owoœci wblokach3.8.1. Diagnozowanie bloku tunera g³ównegoW przypadku braku odbioru sygna³ów z anteny nale¿ysprawdziæ:· napiêcia zasilaj¹ce tuner: 5V, 9V, 33V,· sygna³ wizyjny RF_CVBS (wypr.12),· sygna³ fonii SIF+OUT.3.8.2. Diagnozowanie wejœæ sygna³ów zewnêtrznychSygna³y zewnêtrzne s¹ doprowadzane przez gniazda SCARTi RCA do uk³adu VSP9402. Jeœli brak odbioru tych sygna³ów,nale¿y sprawdziæ:· zasilanie uk³adu VSP9402 – napiêciami 3.3V, 1.8V i uk³aduCXA2180 – napiêciem 5V,· z³¹cza SCART i jack.3.8.3. Diagnozowanie wzmacniacza foniiSygna³y fonii doprowadzane s¹ z uk³adu procesora audioVCT68xyP do wzmacniacza mocy TDA7297 2 × 10W. W przypadkubraku odtwarzania dŸwiêku nale¿y skontrolowaæ:· napiêcie zasilaj¹ce – 15V (wyprowadzenia 3 i 13 uk³aduIC602 - TDA7297SA),· sygna³y wejœciowe L i R (na wyprowadzeniach 4 – L i 12– R uk³adu IC602 - TDA7297SA),· sygna³y wyjœciowe: L+ (wypr.1), L- (wypr.2), R-(wypr.14), R+ (wypr.15).3.8.4. Diagnozowanie procesora steruj¹cego i wizji VCT67xyGW przypadku braku odtwarzania wizji skontrolowaæ:· napiêcia zasilaj¹ce tuner: 8V, 5V, 3.3V, 1.8V,· sygna³y wejœciowe: w.cz., SCL, SDA, S-Video (Y,C),SIF,SCART 1/2, Component 1/2, HDMI,· sygna³y wyjœciowe: w.cz., monitor out, R/G/B/ fonii L/R.}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 43

OTVC LCD Sony chassis SE-1OTVC LCD Sony KDL-26U2000, KDL-32U2000,KDL-40U2000 chassis SE-1Rajmund Wiœniewski1. Funkcja autodiagnozy chassis SE-1Identyfikacja nieprawid³owoœci w chassis SE-1 jest prowadzonadwiema drogami:· na podstawie stwierdzenia zajêtoœci magistrali I 2 C,· na podstawie stwierdzenia b³êdnej lub braku odpowiedziuk³adu wys³anej za pomoc¹ magistrali I 2 C.W przypadku wyst¹pienia jednej z tych sytuacji oprogramowaniesteruj¹ce próbuje najpierw zwolniæ magistralê je¿elijest zajêta (nieprawid³owoœæ taka jest sygnalizowana ci¹g³ymb³yskaniem diody LED) i skomunikowaæ siê z ka¿dym uk³adempod³¹czonym do niej w celu stwierdzenia jego obecnoœcii sprawnoœci. Je¿eli uk³ad zostanie znaleziony i brak odpowiedzilub b³êdna odpowiedŸ zostan¹ zakwalifikowane przez mikrokontrolersteruj¹cy jako uk³ad uszkodzony lub nieobecny,jego numer zostanie wyœwietlony za pomoc¹ b³ysków diodyLED (które to b³yski musz¹ zostaæ policzone – jest kod b³êdu).Forma sygnalizacji kodu b³êdu za pomoc¹ b³ysków diodyLED zosta³a pokazana na rysunku 1, na którym dla przyk³adupokazano sygnalizacjê kodu b³êdu “3”. W tabeli 1 zestawionokody b³êdów, ich znaczenie oraz reakcje uk³adów odbiornikana zaistnia³¹ nieprawid³owoœæ.Dioda LED STANDBYON ON ONOFFOFFRys.1. Sposób sygnalizacji kodu b³êdu za pomoc¹b³ysków diody LED STANDBY2. Regulacje serwisowe2.1. Regulacje elektryczneWszystkie regulacje odbiorników zbudowanych na baziechassis SE-1 wykonywane s¹ za pomoc¹ pilota u¿ytkownikaRM-ED007.2.1.1. Sposób wejœcia w tryb serwisowyW celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y:1. w³¹czyæ odbiornik przyciskiem wy³¹cznika sieciowego,2. nacisn¹æ na pilocie sekwencjê przycisków pokazan¹ obrazowona rysunku 2 – pierwsze trzy przyciski z lewej musz¹zostaæ naciœniête równoczeœnie w przybli¿eniu przez trzysekundy.(ON SCREENDISPLAY)(PR YCISKNUMERYC NY 5)(PROGRAM –)Te 3 przycis musz¹ byæ naciœniête razemna o o³o 3 se undyRys.2. Sposób uruchomienia trybu serwisowegoPotwierdzeniem uruchomienia trybu serwisowego jestwyœwietlenie w prawym górnym rogu komunikatu “TT__”.3. Naciœniêcie przycisku [ MENU ] na pilocie powoduje wyœwietleniemenu serwisowego pokazanego na rysunku 3.4. Wyboru ¿¹danej regulacji dokonuje siê przyciskami kursorów[ p ] / [ q ].5. W celu wejœcia w wybrane menu nale¿y nacisn¹æ przycisk[ u ].Tabela 1.Kodb³êduZnaczenie kodów b³êdówZnaczenieTrybsprawdzania03 ³¹d k³ dów o ek ji i W bie o ej P e³¹ iê w bstandby diod L D b³ k 304 ³¹d e W bie o ej P e³¹ iê w bstandby diod L D b³ k 405 ³¹d iê i NV W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 5 w bie “ o ode”06 ³¹d i i 2 IC W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 6 w bie “ o ode”07 ³¹d HD I W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 7 w bie “ o ode”08 ³¹d k³ dów ow W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 8 w bie “ o ode”09 ³¹d e W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 9 w bie “ o ode”10 ³¹d o e o o ii W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 10 w bie “ o ode”11 ³¹d o e o wi ji VCTP W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 11 w bie “ o ode”12 ³¹d ek de o ów W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 12 w bie “ o ode”14 ³¹d TC IC W k ie i i j i ji³¹d o je dod do e “ o e ”. Diod L Db³ k 14 w bie “ o ode”Akcja44 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

OTVC LCD Sony chassis SE-1ACKLI HTHD ISOUNDI ADJUSTS VIC NUO NUS 1 v0.18 06ACTO Y DATA: 11111111S IAL NU : 4294967295WO KIN TI : 3:50Rys.3. Widok menu serwisowego po uruchomieniutrybu serwisowego i naciœniêciu przycisku[ MENU ]6. Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku[ MENU ] na pilocie.Uwaga: Po przeprowadzeniu regulacji serwisowych w celuzapobie¿enia uruchomieniu trybu serwisowego przez u¿ytkownikanale¿y wy³¹czyæ odbiornik i w³¹czyæ go ponownie.2.2. Opis podmenu trybu serwisowegoPoni¿ej pokazano podmenu trybu serwisowego. Obok parametrówregulacyjnych w nawiasach znajduje siê zakres regulacji,a nastêpnie wartoœæ domyœlna2.2.1. Podmenu BacklightZawartoœæ podmenu przeznaczonego do ustawiania parametrówoœwietlenia tylnego panelu LCD pokazano na rys.4.2.2.2. Podmenu HDMIZawartoœæ podmenu przeznaczonego do ustawiania parametrówtoru wizyjnego dla sygna³u HDMI pokazano na rys.5.2.2.3. Podmenu SoundZawartoœæ podmenu przeznaczonego do ustawiania parametrówtoru fonii pokazano na rys.6.HDMIVe ioVideo odeVAI 2VAI 3T A_CALV e SV e ISH e SHS Wid SST LSi Si LSAk v_0Ak v_1Ak v_2Ak v_3Ak v_4A _0A _1A _2A _3A _4A _5A _6A _7PjAi oAVI T eAVI Ve i oAVI LeAVI C e kAVI e1AVI e2AVI e3AVI e4AVI e5AVI e6AVI e7AVI e8AVI e9AVI e10AVI e11AVI e12AVI e13(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)(0, 255)3610002400004820569000000000000022002000000000000000000Rys.5. Widok podmenu HDMI2.2.4. Podmenu IFZawartoœæ podmenu przeznaczonego do ustawiania parametrówtoru poœredniej czêstotliwoœci pokazano na rys.7.2.2.5. Podmenu SERVICE MENUZawartoœæ podmenu SERVICE MENU przeznaczonego doustawiania balansu bieli i parametrów obrazu pokazano narys.8.2.2.6. Podmenu ERROR MENUZawartoœæ podmenu ERROR MENU przeznaczonego dosygnalizacji b³êdów oraz pokazania czasu pracy odbiornikapokazano na rys.9.BACKLIGHTACKLI HTU ACKLI HTL S TUD NL OTTOCO ODDI0 2550 100 2550 2550 10 2551601028281160OU D-N-D-SS-D-N-e12345Lo d e_ST_LIodeodeVo iVo e_H_LP_HPSU W_CQNICA C ADNICA oS e eo0 511-128 -1+0 +127+0 +127-128 -10 1023+0 +2-0 +127+0 +255+0 +7-96 +96-96 +96-96 +96-96 +96-96 +96+0 +68+0 -127-32 +0+0 +127+5 +30+3 +30+5 +400 2047-128 +12700000192-20+20+10-10496+2+0+6+3+0+8+7+8-28-11+0+0-15-24-20+302047+0Rys.6. Widok podmenu SoundRys.4. Widok podmenu BacklightS0000000110SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 45

OTVC LCD Sony chassis SE-1IF ADJU TA o e0A dio i0L i0Coi ide e0A T wi dowA T S10111A C TOP -16 +15 -53. Tryb testowy “Test Mode 2”Tryb testowy “Test Mode 2” jest dostêpny po wprowadzeniuodbiornika w tryb serwisowy, gdy na ekranie w prawymjego rogu pojawia siê komunikat OSD “TT __”. Dostêpne s¹wówczas, po wprowadzeniu dwóch cyfr (patrz tabela 2) funkcjeprzypisane poszczególnym liczbom.Rys.7. Widok podmenu IFERVICE ME UNO _PAL_ D_HNO _PAL_ D_LNO _PAL_ D_HNO _PAL_ D_LNO _PAL_ D_HNO _PAL_ D_LNO _PAL_ C_HNO _PAL_ C_LNO _PAL_ C_HNO _PAL_ C_LNO _PAL_ C_HNO _PAL_ C_LS CA _O _ DS CA _O _ DS CA _O _ DS CA _O _ CS CA _O _ CS CA _O _ CWA _O _ DWA _O _ DWA _O _ DWA _O _ CWA _O _ CWA _O _ CCOOL_O _ DCOOL_O _ DCOOL_O _ DCOOL_O _ CCOOL_O _ CCOOL_O _ CNTSC_O _ DNTSC_O _ DNTSC_O _ DNTSC_O _ CNTSC_O _ CNTSC_O _ C+0 +1+0 +255+0 +1+0 +255+0 +1+0 +255+0 +3+0 +255+0 +3+0 +255+0 +3+0 +255-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128-128 +128Rys.8. Widok podmenu SERVICE MENUERROR ME U02: e e ved03: DC i04: PAN L D T05: NV06: IIC07: HD I08: DI ITAL09: TUN10: SP11: VCTP12: P XP13: TCWO KIN TIHOU SINUT S0 2550 2550 2550 2550 2550 2550 2550 2550 2550 2550 2550 2550 655350 59Rys.9. Widok podmenu ERROR MENU+3+0+3+0+3+0+0+0+0+0+0+0+0+0+0+0+0+0+50+0-50+0+0+0-50+0+50+0+0+0-1+0+0+0+0+00020020000470438Tabela 2.Funkcje trybu testowego “Test Mode 2”KodZnaczenie00 W ³¹ e ie b e owe o “TT”01 U wie i o io ³ ob k i02 U wie i o io ³ ob i i03 U wie ie o io ³oœ oœ i 35%04 U wie ie o io ³oœ oœ i 50%05 U wie ie o io ³oœ oœ i 65%06 U wie ie o io ³oœ oœ i 80%07 W³¹ e ie b w ew i „ e i ”08 U wie ie w ków do o ow i16 U wie i o io ³ ob 50%19 T b b do ê / iedo ê24 P e e ie d Wie kiej ii U25 P e e ie d k jów o A P27 P e³¹ ie b C A ON/O31 P e³¹ ie b CS ON/O32 W ê e wie i k ³ów CN33 P e³¹ ie IL OD ON/O34 W ê e wie i k ³ów INY35 k j INS T b o ow ie SWAP37 T b o e owT b e ewi ji i e k w ej OT U o¿ iwi j¹ ko k38d b o e39 Do ê oœæ e owe o41 Pow ó i i j i j iê i NV43 W bó dŸwiêk “D So d A”44 W bó dŸwiêk “D So d ”45 W bó dŸwiêk “D So d o o”46 W bó dŸwiêk “D So d S e eo”48 U wie ie iê i NV j ko j ¿ i w ejU wie ie iê i NV j ko je e ie i w ej49d iewi ej51 A o e j PAL52 A o e j53 A o e j S CA54 P e³¹ ie k³ d o o e o “W do ”55 P e³¹ ie w bo e56 Sk ow ie ³ ie i w ki k ³ów58 P e³¹ ie w bo i59 P e³¹ ie “Vi I2C”61 A o e j iê i A W62 P e³¹ ie i b owe o63o i A od wowe o baseband b ³64 U wie i d OTVC 40”k j o e o ³ ie i od oœ ej SP67do ê / iedo ê71 U wie i d OTVC 19” ie o ow e72 U wie i d OTVC 23” ie o ow e46 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Tabela 2. cd.Funkcje trybu testowego “Test Mode 2”Kod73 U wie i d OTVC 26”74 U wie i d OTVC 32”75 Œ odkowe wie ie bZnaczenie76 U wie ie o io ³oœ oœ i k i77 U wie ie o io ³oœ oœ i i i78 U wie ie b k j ie ewo79 U wie ie b k j ie wo81 W œwie ie “Di i ”82 e “Di i Se vi e”83 C ow e ów ko o ow D NC84 TS CI o85 W ³¹ e ie e owe o86 P e³¹ ie iêd dwo ow i e o³ i87 Te k wi ok ej88 k j d ow k³ dów ow89 Te diod L D92 T b PC o i o93 I2S / o i o ow ¿ w d o ii owej96 W jœ ie owej w ³ : do ê e/ iedo ê e97 W jœ ie 656: do ê e/ iedo ê e98 k j owe o o e e : do ê e/ iedo ê e99 W wo³ ie e w œwie i b³êdów iFunkcje trybu testowego “Test Mode 2” dostêpne w odbiornikachz chassis SE-1 przedstawiono w tabeli 2.W celu opuszczenia trybu testowego nale¿y albo nacisn¹ædwukrotnie przycisk [0], albo wprowadziæ liczbê zakoñczon¹zerem – “10”, “20”, itd., albo wy³¹czyæ odbiornik do trybustandby. W trybie testowym “Test Mode 2” jest mo¿liwe usuniêciemenu z ekranu poprzez jednokrotne naciœniêcie przycisku[ MUTE]. Powtórne naciœniêcie przycisku [ MUTE ]przywraca wyœwietlanie menu z powrotem na ekranie. Funkcjata jest czynna nawet, je¿eli menu nie jest wyœwietlane naekranie.4. Menu OSD trybu testowego “Test Mode 2”Niektóre wybory dokonane w trybie testowym “Test Mode2” s¹ sygnalizowane w postaci „etykiety” za pomoc¹ liter. Etykietêtê przedstawiono na rysunku 10. Poszczególne wyboryna potrzeby ich wyjaœnienia oznaczono kolejnymi cyframi iRys.10. Menu trybu testowego “Test Mode 2”OTVC LCD Sony chassis SE-1liczbami a znaczenie ich jest nastêpuj¹ce:1. Konfiguracja modelu:· 26 – dla modelu 26-calowego,· 32 – dla modelu 32-calowego,· 40 – dla modelu 40-calowego.2. Przeznaczenie modelu (chodzi o kraj lub obszar geograficzno-politycznyi zwi¹zane z tym specyficzne funkcje i cechyurz¹dzenia, takie jak standardy i systemy odbioru, zasilanie,itp.):· AEP – Europa kontynentalna,· UK – Wielka Brytania3. Symbol funkcji trybu testowego “Test Mode 2”.4. ECS dostêpne/niedostêpne (TT31).5. CBA jest widoczne gdy odbiornik jest w trybie CBA (tentryb jest dostêpny z trybu fabrycznego).6. Tryb normalnej pracy lub tryb fabryczny (TT19):· Norm – tryb normalnej pracy,· Fact – tryb fabryczny.7. DDC dostêpne/niedostêpne.8. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ funkcji EDID WP:· “E” – funkcja dostêpna,· “-” – funkcja niedostêpna.9. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ funkcji OTRUM – telewizji interaktywnej(TT38):· “O” – funkcja dostêpna,· “-” – funkcja niedostêpna.10. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ trybu hotelowego (TT37):· “H” – tryb hotelowy dostêpny,· “-” – tryb hotelowy niedostêpny.11. Dostêpnoœæ trybu cyfrowego lub analogowego (TT62):· “D” – dostêpny tryb cyfrowy,· “A” – dostêpny tryb analogowy.12. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ funkcji automatycznego t³umieniapodnoœnej w procesorze MSP (TT67):· “C” – funkcja dostêpna (ustawienie domyœlne),· “-” – funkcja niedostêpna.13. Dostêpnoœæ funkcji demodulowania fonii analogowej wprocesorze MSP lub w demodulatorze AFRIC:· “M” – w procesorze MSP (ustawienie domyœlne),· “A” – w demodulatorze AFRIC.14. Wybór tunera (TT55):· “S” – tuner firmy Sony,· “P” – tuner firmy Philips.15. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ funkcji Visual I2C (TT59):· “V” – funkcja Visual I2C dostêpna,· “-” – funkcja Visual I2C niedostêpna.16. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ funkcji Watchdog (TT54):· “W” – funkcja Watchdog dostêpna,· “-” – funkcja Watchdog niedostêpna.17. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ funkcjiChip Select (TT58):· “C” – funkcja Chip Select dostêpna,· “-” – funkcja Chip Select niedostêpna.18. Dostêpnoœæ/niedostêpnoœæ funkcjiVisual I2C (TT59):· “V” – funkcja Visual I2C dostêpna,· “-” – funkcja Visual I2C niedostêpna.}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 47

Systemy telewizji analogowejSystemy telewizji analogowejTabela 1. yste y telewizji analogowejysteLiczbaliniinaobrazLiczbaobrazównasekundêPas okana³uTV[ MHz ]Pas owizji[ MHz ]Odstêpnoœnejonii[ MHz ]zerokoœæpas aszcz¹tkowejwstêgibocznej[ MHz ]PolaryzacjaodulacjiwizjiRodzajodulacjioniiUwagiA 405 25 5 3 -3.5 0.75 Po wow AB 625 25 7 5 +5.5 0.75 Ne wowC 625 25 7 5 +5.5 0.75 Po wow AD 625 25 8 6 +6.5 0.75 Ne wowD1 625 25 8 5 +6.5 0.75 Ne wowE 819 25 14 0 ±11.15 2 Po wow AF 819 25 7 5 +5.5 0.75 Po wow AP edwoje e o ow e ko o j o i- I. U¿ ww 1936-1985 w Wie kiej ii w 1961-1982 w e b i eI dii e e i ¹ I di¹ Pó³ o ¹ ek e e ie wC e o ³ow ji w koñ 30. i w Nowej Ze dii o ¹ k 50. W50. w A ii ow d o o ek e e w ow d e ie ko o .Ak ie e w o ek o ji.W ³¹ ie VH . Jede j o iej e ów œwie ie ¿ ww i k j o i kie o W od A ji i O e ii.W ³¹ ie VH . U¿ w w e ii i L k e b do 80. Ak iee w o ek o ji.W ³¹ ie VH ¿ w we w ki k j d w e o b ok owie kie ow j¹ kie N D i K b k¿e w C i ko i ob. eK .Z ów o w VH j k i UH . S d d owo³ do ¿ i w Po ew w ow d e ie o ii e eo o i ej o owej i o ii NICA .W ³¹ ie VH . ki e o w okiej o d ie oœ i w ow d o wd i 1949 i w o oko³o ok 1984. D e o e ow ³o i ie e S CA . W e ie k ³ od i³ iebieo i k ³ jdow ³ iê o i¿ej wi ji k ³ie – ow ¿ej. S o ow b ³ ów ie¿ w e ii i o ko.W ³¹ ie VH . od ik j e w e do o ow i o do ie ik ³ów ¿ w ej w o o ³ k j od ioe o ej ki . U¿ we k ó ki w e ii i L k e b ¹ io e e C . S ew o ek o ji.G 625 25 8 5 +5.5 0.75 Ne wow W ³¹ ie UH . Jede j o iej e ów œwie ie.H 625 25 8 5 +5.5 1.25 Ne wow W ³¹ ie UH . Po od e ¿ w w iewie k j .I 625 25 8 5.5 +5.996 1.25 Ne wow W ³¹ ie UH . I di od 1961 Wie k i od 1964 PA Ho ko .K 625 25 8 6 +6.5 0.75 Ne wow W ³¹ ie UH .K1 625 25 8 6 +6.5 1.25 Ne wow W ³¹ ie UH . U¿ w w k j d w ko o ii ki .L 625 25 8 6 +6.5 1.25 Po wow AM 5253029.976 4.2 +4.5 0.75 Ne wow625 25 6 4.2 +4.5 0.75 Ne wowj L k e b . Od ê wi j - o i – 6.5 H w œ ie I VH .Do1985 . w ³¹ ie UH e VH iekied ok eœ j ko L' .VH + UH . Li e k je ob A e k w USA K d ek k i K bJ o i i i i Ko e Po³ d iow T jw . S e o ow i e odo wd o¿e i e NTSC w 1941 w ow e ie NTSC.S e o ow w J o ii ó¿ i iê i i ie iekied o k iêo e ie je o i e ¹ J.VH + UH . A e o iwi P w j U w j. S e w o owe ie o ow w k j ¿ w j¹ ê o iwoœ i ie i 50H .48 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

Systemy telewizji analogowejTabela 2. yste y koloruysteI oœæ i ii / i oœæob ówC ê o iwoœæod io io e oC ê o iwoœæod iio owe oC ê o iwoœæod oœ ejo i jiP o ³wi jiOd e ³oœæod oœ ej o iiod oœ ej wi jiJedn.T CMPALB, G, HPALIPALDPALPALMECAMB, G, HECAMD, K, K1, L- 525/60 625/50 625/50 625/50 625/50 525/50 625/50 625/50kH 15.734 15.625 15.625 15.625 15.625 15.75 15.625 15.625H 60 H 50H 50H 50H 50H 50H 50H 50HH 3.579545 4.433618 4.433618 4.433618 3.582056 3.575611H 4.2 H 5.0 H 5.5 H 6.0 H 4.2 H 4.2 H 5.0 H 6.0 HH 4.5 H 5.5 H 6.0 H 6.5 H 4.5 H 4.5 H 5.5 H 6.5 H4.254.404.254.40ysteTVOdleg³oœæ podnoœnychonii od noœnej wizji [ MHz ]Tabela 3. yste y onii telewizyjnejModulacja sygna³u onii yste koloru KrajeB/G 5.5/5.7421875 -S e eo PAL NieB/G 5.5/5.85 - o o /NICA PAL Sk d wi Hi iL 6.5/5.85 - o o /NICA S CA -L jI 6.0/6.552 - o o /NICA PAL Wie k iD/KD1/KMM-Korea6.5/6.2578125 – D/K16.5/6.7421875 – D/K26.5/5.85 – D/K-NICA6.5/6.2578125 – D/K16.5/6.7421875 – D/K26.5/5.85 – D/K-NICA4.54.5/4.724212- o o /NICA S CAo jWê- o o /NICA PAL Po kNTSCUSAKo ea/-0.75Noœnawizji0dBNoœnachrominancji-16dB4.43MHzNoœnafoniicyfrowejNICAM-20dB5.85MHzNoœnafoniianalogowej FM-13dB6.5MHzS¹siedniana³-1.25-101238MHz44.55678b/-0.75Noœnawizji0dB1. PodnoœnachrominancjiSECAM-16dB4.25MHz2. PodnoœnachrominancjiSECAM-16dB4.41MHz4 4.5 5NoœnafoniicyfrowejNICAM-20dB5.85MHzNoœnachrominancji-16dB4.43MHz2. Noœnafoniianalogowej FM-20dB6.258MHz1. Noœnafoniianalogowej FM-13dB6.5MHzS¹siedniana³-1.25-101238MHz44.55678Obowi¹zuj¹cy w Polsce od 1998 r. standard telewizyjny D1: a/ w eterze, b/ w sieciach kablowych}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009 49

Og³oszenia i reklamafonia ®>RYMIRYMI< Innowacje Elektroniczne62-090 Mrowino-Zmys³owo, ul. Dobrowita 28tel./fax (061) 867-98-90www.rymi.plKonwerter sygna³u wideona sygna³ VGAPrzekszta³ca sygna³ wideo z ró¿nych Ÿróde³ (np. DVD, VCR,CAMCORDER, konsola gier) na sygna³ wyjœciowy VGA, umo¿liwiaj¹cw ten sposób wyœwietlanie ostrych stabilnych obrazów namonitorach LCD bez u¿ycia komputera. Je¿eli komputer posiadawejœcie VGA, konwerter umo¿liwia skomunikowanie tych urz¹dzeñ.W³aœciwoœci- reduktor szumów- filtr ostroœci- wyjœcie stereo- uk³ad poprawiaj¹cy obrazy 3D- regulacja obrazu wyœwietlana na ekranie- uk³ad oszczêdzania energii (wygaszanie)- automatyczne wykrywanie systemów NTSC/PAL- wyœwietlanie obrazów na ca³ym ekranie monitora- rozdzielczoœæ: 640×480, 800×600, 1024×768 przy 60/75Hz- wymiary: 168×105×28 mmAkcesoria:- zasilacz,- p³yta CD z instrukcj¹ obs³ugi,- przewód VGA, przewód 3,5st*3,5stZasady prenumeraty wydawnictw „SE”na 2009 rokI. Op³aty dokonaæ mo¿na przekazem pocztowym, przelewembankowym lub internetowym.Nazwa odbiorcy:APROVI – A.Haligowska (Serwis Elektroniki)80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:61-15001025-1210-2001-4524-0000II. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:„Serwis Elektroniki”- standard 120 z³ (roczna) 60 z³ (pó³roczna)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 240 z³ (roczna) 120 z³ (pó³roczna)„Serwis Sprzêtu Domowego”60 z³ (6 egz. × 10 z³)III. Ceny abonamentu „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie:Abonament roczny120 z³ (12 × 10 z³)Abonament roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 96 z³ (12 × 8 z³)Abonament pó³roczny66 z³ (6 × 11 z³)Abonament pó³roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 60 z³ (6 × 10 z³)Abonament kwartalny36 z³ (3 × 12 z³)IV. „Pakiet”...............370 z³W sk³ad pakietu wchodz¹: „Serwis Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ (240 z³) + „Baza Porad Serwisowych” (96 z³) + „SerwisSprzêtu Domowego” (60 z³).V. Wszelkie w¹tpliwoœci mo¿na wyjaœniæ telefonicznie (058)344-32-57 lub e-mailem: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plInformacja o pe³nej ofercie, numerach archiwalnychi dodatkowych us³ugach znajduje siê na stronie:www.serwis-elektroniki.com.pl.LASERY, G£OWICE WIDEO, G£OWICE KAMER 8mm, V8, Hi8, Digital8, SONY oraz inne marki, naprawa,oryginalne elementy SONY – gwarancja. VIDEO HEAD SERVICE, 31-426 Kraków, Gen. Pr¹dzyñskiego 6, tel.(012) 411-03-70, http://www.videohead.com.plPRZYRZ¥DY do sprawdzania i reaktywacji kineskopów. REWO-Elektronika tel. 022 754-63-29, 0660-128-539ADAPTERY multimedialne Car Audio, INTERFEJSY kierownic, PILOTY uniwersalne.IZOTECH, 32-020 Wieliczka, ul. Podgórska 66, tel. (012) 632-12-28 www.izotech.com.pl/eSprzedam przyrz¹d do testowania kineskopów i reaktywacji katod oraz oscyloskop i generator FM. Tel. 022 834-64-26.Sprzedam kineskop 100Hz A59EAK252x44, generator UKF FM, przyrz¹d do kontroli i regeneracji kineskopów, modu³100Hz Philips FL4.17. Tel. 0-506-147-640.Poszukujê procesora SDA5557FL. Tel. 081 827-26-50.Hurtownia Ksi¹¿ki Technicznej „EWA”www.hkt.com.plwww.piloty.pl50 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2009

SERWIS ELEKTRONIKI4/2009 Kwiecieñ 2009 NR 158Od RedakcjiPod koniec ubieg³ego roku podaliœmy koniec marca 2009 r. jakoostateczny termin ukazania siê zapowiadanej i bardzo oczekiwanej pozycji„Zrozumieæ LCD i plazmê”. Autor mia³ pe³n¹ œwiadomoœæ jaktrudnego przedsiêwziêcia siê podejmuje. Technologia odbiorników telewizyjnychCRT ewoluowa³a stopniowo i bardzo powoli stosunkowow d³ugim czasie, a wiêc mo¿na siê by³o oswoiæ z wymys³ami konstruktorów.Bardzo dynamiczny rozwój technologiczny ostatniej dekadypraktycznie w ka¿dej dziedzinie nauki i techniki sprawi³, ¿e interesuj¹cenas nowe formy przekazu i odbioru obrazu wdar³y siê na rynek szturmem.Dotychczas zajmowane przestrzenie na pó³kach sklepowych przeztradycyjne telewizory zape³ni³y ekrany LCD i plazmowe. Producencipewnie za³o¿yli równie¿ znikom¹ awaryjnoœæ, a mo¿e nawet z uwagina bardzo wysoki stopieñ innowacyjnoœci ca³kowit¹ bezawaryjnoœæ. Itym razem rzeczywistoœæ nie spe³ni³a oczekiwañ firm produkuj¹cychtak nowoczesny sprzêt. Analogicznie tak jak szybko nast¹pi³y te zmiany,tak samo Wasze g³owy powinny zape³niæ siê stosown¹ wiedz¹ teoretyczn¹i praktyczn¹, aby podj¹æ próbê naprawy tak skomplikowanegosprzêtu. Dlatego tak wielkie oczekiwanie i nadzieje rozbudzi³a zapowiedŸukazania siê tej ksi¹¿ki. Dostêpnych jest wiele opracowañ poœwiêconychistocie dzia³ania, zadaniem Autora powinno wiêc byæ przetworzenietej wiedzy i przekazanie jej w odpowiedni sposób Czytelnikowi.Poniewa¿ wiedza jest bardzo obszerna, to i czas „rozgryzienia”tych tajników musi byæ odpowiedni, jednak¿e nie mo¿e siê ci¹gn¹æ wnieskoñczonoœæ. W opinii recenzentów publikacji autor za bardzo skupi³siê na powtarzaniu informacji opublikowanych na ³amach „SerwisuElektroniki”, b¹dŸ niewiele wnosz¹cych nowego w lepsze zrozumieniedzia³ania a szczególnie naprawy odbiorników z ekranami LCD iplazmowymi. W trakcie przygotowywania publikacji autor zetkn¹³ siêz problemami, z których nie zdawa³ sobie sprawy na pocz¹tku, a my wdobrej wierze zbyt pospieszyliœmy siê z terminem wydania ksi¹¿ki.Wobec tego podjêliœmy decyzjê o rezygnacji z wydania zapowiadanejpozycji. Bardzo przepraszamy za zaistnia³¹ sytuacjê oczekuj¹cych naukazanie siê tej ksi¹¿ki. Liczymy na zrozumienie podjêtej decyzji. Tychz Pañstwa, którzy dokonali przedp³aty prosimy o kontakt z dzia³emPrenumeraty.Wk³adka schematowa do numeru 4/2009:LCD TV LG 42LF66 chassis LD75A (cz.1 z 2 – ark.1, 2) –– 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 4/2009:LCD TV LG 32LC2D(B)/37LC2D(B)/42LC2D(B) chassisLD61A (cz.2 z 2 – ark.3, 4) – 4 × A2,OTVC Panasonic chassis GP2 (cz.2 z 2 – ark.3, 4) – 4 × A2,OTVC SONY chassis AE-4 (cz.1 z 2 – ark.1 ÷ 4) – 8 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta1A/1Spis treœciOd ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.3) .. 4Matryca pasywna kontra aktywna .................................... 4Budowa matrycy aktywnej ............................................... 4Porady serwisowe..................................................... 10- odbiorniki telewizyjne .......................................... 10- audio .................................................................... 19- magnetowidy ....................................................... 24Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomsonchassis A01 .............................................................. 25Tranzystory JFET...................................................... 29Odpowiadamy na listy Czytelników .......................... 31Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFCwykonanego na bazie sterownikaMC33262/MC34262 (cz.1) ....................................... 32Charakterystyka ogólna przetwornicy PFC .................... 32Budowa obwodów wykonawczych ................................. 32Budowa sterownika MC33262 ....................................... 33Obwody zabezpieczeñ ................................................... 37Zasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPb ...... 38Opis dzia³ania zasilacza monitora Dell E172FPb .......... 38Opis dzia³ania inwertera monitora Dell E172FPb .......... 38Usuwanie uszkodzeñ w zasilaczu ................................. 40Usuwanie uszkodzeñ w inwerterze ................................ 40System sterowania prac¹ zestawu muzycznegoPanasonic SA-AK25 ................................................. 42Sekcja odtwarzacza p³yt CD .......................................... 42Sekcja tunera ................................................................. 43Magnetofony .................................................................. 43OTVC Grundig STF72-1010/7 Text – tryb i regulacjeserwisowe ................................................................. 46Specyfikacja odbiornika ................................................. 46Tryb serwisowy i regulacje wstêpne ............................... 46Regulacje geometrii obrazu ........................................... 46Regulacja balansu bieli .................................................. 49Pozosta³e regulacje i ustawienia .................................... 49Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 9000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDOd ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.3)Karol Œwierc5. Matryca pasywna kontra aktywnaWyœwietlanie dynamiczne daje znaczn¹ redukcjê iloœci elektrodsteruj¹cych ekranem. Przy rozdzielczoœci 1000 × 1000sterowanie statyczne wymaga³oby 1000000 elektrod (zupe³nienie realne). Sterowanie dynamiczne wymaga 1000 + 1000= 2000. Na rysunkach 5.1 i 5.2 pokazano budowê matrycynaiprostszej – pasywnej.GlassPlateLiquid Crystal LayerY ElectrodeY0 Y1 Y2 Y3 Y4Glass PlateX2X1X3X ElectrodeX4ElektrodyprzezroczysteRys.5.1. U³o¿enie elektrod w matrycy pasywnejY1Komórkao adresie(X2, Y1)Y0X0Y1 Y 2 …X1X06. Budowa matrycy aktywnejW aktywnej matrycy TFT nastêpuje reorganizacja elektrod.Obie grupy elektrod (X i Y) umieszczone s¹ po jednej stroniewarstwy ciek³ego kryszta³u. Dochodzi trzecia elektroda zwanawspóln¹. Nie stanowi ona wiêkszego problemu technologicznego,gdy¿ jako, ¿e jest „wspólna”, stanowi p³aszczyznêbêd¹c¹ potencja³em odniesienia. Pole elektryczne jest formowanemiêdzy t¹ elektrod¹ i fragmentem elektrody zwanej pixelelektrode. To poszatkowana p³aszczyzna przewodz¹ca ulokowanapo drugiej (zwykle dolnej) stronie warstwy mediumciek³ego kryszta³u. Pixel elektroda sterowana jest w matrycyX-Y za poœrednictwem standardowych rzêdów i kolumn. Poœredniczytranzystor zwany Thin Film Transistor. Od niegobierze nazwê matryca TFT. To tranzystor polowy, a nazwaokreœla raczej sposób jego „monta¿u”, napylenia. Tranzystorten jest kluczem doprowadzaj¹cym napiêcie do elektrody pixelelektrode. Zaadresowany tranzystor TFT znajduje siê naskrzy¿owaniu aktywnych w danym momencie elektrod X i -Y j .Skoro tranzystor ten pracuje jako klucz, mo¿e byæ tylko w³¹czonylub wy³¹czony. To nie zaspokaja wymogów ekranu owielu stopniach szaroœci. Do ciek³ego kryszta³u trzeba doprowadziæsygna³ analogowy (lub quasi-analogowy). Rozwi¹zanieproblemu pokazuj¹ rysunki 6.1 do 6.4.Sygna³y X s¹ dwustanowe. Jednak sygna³ doprowadzonydo elektrod Y jest analogowy (lub o wielu poziomach gradacji).W odbiornikach LCD stosuje siê podobnie jak w CRTwybieranie kolejno-liniowe. W ramach linii adresowane mog¹byæ sekwencyjnie kolejne piksele lub równolegle ca³a linia.Istotna ró¿nica polega jednak na tym, i¿ pikselem jest powierzchniafizycznej „piksel elektrody”, nie zaœ bli¿ej nie okreœlonyfragment luminoforu. Wartoœæ napiêcia (a wiêc i natê¿eniepola w ciek³ym krysztale) zale¿y od wielkoœci sygna³u roz-Glass Plate (Upper)X2X 3X2…Aktywny obszarciek³ego kryszta³uCOMMONElectrodeRys.5.2. Komórka matrycy pasywnejCiek³y kryszta³ zamkniêty miêdzy elektrodami mo¿na rozpatrywaæjako roz³o¿one kondensatory, okreœlonym napiêciem³adowany jest ten, który umieszczony jest na skrzy¿owaniuaktywnych w danym momencie elektrod. £adunek „rozlewasiê” jednak tak¿e na s¹siednie piksele, a dynamika jest tak¿ekiepska. Matryce pasywne zdaj¹ egzamin dla wyœwietlania statycznychobrazów niezbyt du¿ej rozdzielczoœci. Dla dynamicznychekranów High Definition niezbêdna by³a poprawa technologiizwana matryc¹ aktywn¹.LiquidCrystalLayerY ElectrodeGlass Plate(Lower)X ElectrodeTFT – kluczRys.6.1. U³o¿enie elektrod w matrycy aktywnejPixel Electrode(Pixel Pattern)4 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDY 0Data Line Drive Circuit (Y row)Y 1 Y 2 Y 3 ... Y n-1COMMONElectrodePixelElectrodeLiquidCrystalSchemat zastêpczy(TFT)COMMONTFTDrainY0LiquidCrystalY ElectrodeY1X2COMMONElectrodeX1X ElectrodePixel ElectrodeSchemat zastêpczy(klucz)COMMONDrainElektrodawspólnaPixelelektrodaTFTPixelElectrodeGlassPlate(Common)LiquidCrystalGlassPlate(TFT)X1Y2VariableVoltageVideo DataProcessorX DirectionY DirectionTFT: On (X1, Y2)Timming Controller(Scan Converter)COMMONX0X1X2X3.Xn-1PowerCircuitGate Line Drive Circuit (X line)COMMONX – napiêcie skanuj¹ce– dwustanoweY – “Data line” – sygna³quasianalogowyX1X1X – elektroda XY – elektroda YJasnoœæpikselaGateSourceTFTY0Komórka o adresie X1, Y0GateSourceY0Switch(On/Off)W praktyce stosuje siêsterowanie AC-DriveY2Y2Y2Y2COMMONTFT: OnTFT: OffRys.6.2. Jedna komórka matrycy aktywnejY 0 Y Y 2 Y 3Rys.6.4. Charakterystyka sterowania aktywn¹ matryc¹(typ Normally White)0LCD ModuleLDI: LCD Driving ICDC/DCConverterXSource Driver IC’sYKomórka o adresie (X1, Y0)23TFT(Switch)LiquidCrystalCOMMONElectrodeRys.6.3. TFT-LCD jako matryca kondensatorów ikluczyDCPowerControlASICDataSignalInverterGate Driver IC’sPixelElectrodeTFTLCD PanelBacklight LampRys.6.5. Obwody steruj¹ce matryc¹ TFT-LCDSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 5

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDNapiêcie na pojemnoœci ciek³ego kryszta³uActive Matrix SystemPassive Matrix SystemRys.6.6. Szybsza dynamika matrycy aktywnejCzasprowadzanego do elektrod „pionowych” Y. Napiêcie bliskiezeru odpowiada pikselowi jasnemu (normally white), dla pewnejwartoœci nastêpuje pe³ne wygaszenie piksela (subpiksela).Zauwa¿my, i¿ przechodz¹c od matrycy pasywnej do aktywnej,przyby³o elektrod. Oprócz elektrod skanuj¹cych X, elektroddanych Y, wyró¿nia siê elektrody pixel electrode i wspóln¹(common electrode). Pole elektryczne nie jest generowanena skrzy¿owaniu elektrod X-Y. Przejê³y one rolê adresów dla„sieci” tranzystorów TFT. Pole elektryczne generowane jestmiêdzy elektrod¹ pixel i common. Nadal jednak komórki ciek³okrystalicznemo¿na rozpatrywaæ jako matrycê kondensatorów.Inercja jest jednak mniejsza dziêki ni¿szej impedancjiobwodu doprowadzaj¹cego napiêcie. Niewielka inercja jestpo¿¹dana (pamiêtajmy, i¿ g³ównym jej powodem jest naturasamego medium jakim jest ciek³y kryszta³). Mimo wszystkoinercja jest zwykle wiêksza od wymaganej. Na rysunku 6.6pokazano, i¿ sta³a czasowa w przypadku matryc aktywnychjest krótsza od pierwowzoru jakim by³a matryca pasywna. Faktten poprawia dynamikê ekranu. Zabiegi dla dalszej poprawyomówiono w punkcie 7. Rysunki 6.1 i 6.2 pokazuj¹ budowêmatrycy TFT-LCD. Wiêcej informacji o ich sterowaniu mo¿-na odczytaæ z rysunku 6.4 i 6.5.Planar StructureSource Gate Drainp+Gate Oxiden-TypeS-Waferp-MOS FETp+Staggered Structurea-Si(n+)SourceGateGate SiNa-SiDrainGlassa-Si TFT (Top Gate)Rys.6.7. Porównanie klasycznej budowy „planarnegoMOSFETá” i TFT (Top-Gate)a-Si(n+)Top Gate TFTSourceGateGate SiNBacklighta-SiDrainBottom Gate TFTa-Si(n+)Source a-SiGate SiNGateBacklightRys.6.8. Porównanie tranzystora TFT Top-Gate iBottom-GateVthTRANSISTOR(MOS-FET)GATEDRAINSOURCETFT SubstrateTFT elementPixel ElectrodeVthRys.6.9. Budowa tranzystora TFTGATESOURCESemiconductorDielectricTFTDRAINDrainSOURCETransparentPixel ElectrodeTFTGATESectionGlass SubstrateDRAINBlack Marix Elektroda wspólna Color-FilterData Bus-Line (Y)Elektroda wspólnaSourceDrainClcCiek³ykryszta³TFTCsClcData Bus-Line TFT Gate Pixel Electrode (ITO)Storage Capacitor (Cs)Rys.6.10. Pionowy przekrój piksela i jego schemat zastêpczyGate Bus-Line (X)Pixel Electroda6 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD300 µm (Approx....)One Pixel)Common electrode)Pixel ElectrodeData LineGate LineTFT LCDSubstrateC/F Glass SubstrateTFT Glass Substrate1) KluczGlass+ + + +---- - -Glass+2) GateOn/Offthe TFTBack Light- - - - - -PolarizerLiquidCrystalWhite (TFT Off)Black (TFT On)Rys.6.11. Przestrzenna struktura komórki ekranu TFT-LCD6.1. Fizyczna budowa elementów aktywnej matrycyTFT-LCDW dalszej czêœci bie¿¹cego punktu pokazujemy jeszcze kilkarysunków zaczerpniêtych z cytowanych wczeœniej materia-³ów Ÿród³owych, a przybli¿aj¹cych fizyczn¹ budowê matrycyTFT-LCD. Zaczynamy od konstrukcji kluczowego elementujakim jest Thin Film Transistor. To tranzystor polowy MOS-FET. Rysunek 6.7 porównuje TFT z klasyczn¹ konstrukcj¹ tran-Pod³o¿ematrycy TFT3m (800xRGB)R G BZ³¹czematrycyKolorowyfiltrZ³¹czen(600)Data Bus-Line1 Pixel(R,G,B sub-pixels)PixelElectrodeGate Bus-LineStorageCapacitor(Cs)(m × n) Resolution(3m × n) active matrixTFT-Array PanelRys.6.12. Matryca i pojedynczy pikselTFTSVGA: 800 × RGB × 600(2400 × 600) MatrixRys.6.13. Rozdzielczoœæ kolorowej matrycy TFT-LCDSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 7

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDZakresszaroœciT(V lc)WhiteCharakterystykasymetrycznaT(V lc)VblackBlackPolaryzatoryi elektrody(pixel icommon)VwhiteVblackVlcWhiteDisplayBlackDisplayRys.6.14. Sterowanie AC-driving komórki ciek³egokryszta³u (typ TV-NW)Parzysta ramkaNieparzysta ramkatV1 +V2 - V3 +StorageCapacitor (Cs)Wybór liniitPixel Electrode(ITO)-5VGn-1Off Off Off+ - +On V On V2 On V3Aktywna linia20VGn-5VGn+1Off Off OffAdresacjaLine-by-LineRys.6.15. Adresowanie matrycy 3×3 piksele8 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDDrivingMethod1. ramka 2. ramka 3. ramkaFrameInversionH - LineInversionDotInversion(Flicker free)Rys.6.16. Odwracanie polaryzacji w systemie Frame, Line i Dot inversionzystora planarnego. Kana³ nie jest indukowany w krzemie stanowi¹cympod³o¿e. Wszystko jest napylone na szkle. Stosowanes¹ konstrukcje Top Gate i Bottom Gate w zale¿noœci odusytuowania elektrody bramki. Oba rozwi¹zania porównuje rysunek6.8. Na rysunku 6.9 pokazano przekrój poziomy, pionowyi oznaczenie schematowe. Warto zwróciæ uwagê, i¿ w jednychmateria³ach Ÿród³owych mo¿na znaleŸæ informacjê, ¿elinie danych doprowadzone s¹ do drenu, zaœ Ÿród³o po³¹czonejest z elektrodami pixel elektrode. W innych, mo¿na przeczytaæ,¿e jest odwrotnie. ¯adne z nich nie zawieraj¹ b³êdu. Tokwestia umowy, które wyprowadzenie nazwiemy drenem, aktóre Ÿród³em. Z rysunków 6.7 i 6.8 widaæ, i¿ budowa TFTjest symetryczna. Symetryczna jest tak¿e charakterystyka iprawdziwy jest powszechny pogl¹d, i¿ tranzystory MOSFETmog¹ z powodzeniem pracowaæ w po³¹czeniu inwersyjnym(po zamianie elektrod drenu i Ÿród³a). Problem staje siê zupe³niesymetryczny, jeœli dodaæ informacjê, i¿ w praktyce stosujesiê sterowanie AC-drive (o czym w kolejnym punkcie). Oznaczato, i¿ tranzystor TFT doznaje napiêcia w obu kierunkach(co drug¹ ramkê nale¿a³oby przedefiniowaæ co jest Ÿród³em, aco drenem).Pionowy przekrój elementu ekranu LCD jest ³adnie pokazanyna rysunkach 6.10 i 6.11 (które zaczerpniêto z materia-³ów firm Samsung i LG). Przekrój poziomy ³adnie pokazujerysunek 6.12 (z opracowania Samsunga). Na rysunku 6.13 naniesionodane przes¹dzaj¹ce o rozdzielczoœci ekranu LCD.6.2 Sterowanie AC-driveWracamy do zagadnienia sterowania komórk¹ ekranu ciek³okrystalicznego.Do tej pory przyjmowano uproszczenie zwaneDC-drive (jednokierunkowoœæ napiêcia na linii danych). W praktycestosuje siê pewn¹ modyfikacjê znan¹ pod nazw¹ AC-drive,która zapewnia wiêksz¹ ¿ywotnoœæ ciek³ego kryszta³u. Na czympolega ró¿nica widaæ na rys.6.14. Charakterystyka napiêciowakomórek ciek³ego kryszta³u jest w istocie symetryczna. SterowanieAC wykorzystuje ten fakt. AC (Alternate Current) bierzenazwê st¹d, i¿ w co drugiej ramce wykorzystuje siê napiêcie oprzeciwnej polaryzacji. Rysunek 6.15 pokazuje adresacjê matrycy3×3 komórek z wykorzystaniem techniki AC-drive. Nie jesttak¿e obojêtna polaryzacja napiêcia dla s¹siednich komórek. Narysunku 6.15 pokazano j¹ strza³kami. Inwersjê kierunku polaryzacjiw s¹siednich ramkach widaæ na rysunku 6.16.Nakreœlony wy¿ej sposób obs³ugi matrycy ujawnia tak¿esposób skanowania ekranu. Jest on podobny jak w kineskopie.Linia po linii, w ramach linii piksel po pikselu (w ekranachplazmowych jest nieco inaczej). Jest tak¿e mo¿liwe wyœwietlaniemiêdzyliniowe (w jednej ramce parzyste, w drugiej nieparzystelinie). Jest jednak zasadnicza ró¿nica wzglêdem wyœwietlaczaCRT. W kineskopie strumieñ elektronów przemiataluminofor ekranu „nie patrz¹c” na to, na który piksel w danymmomencie „padnie”. W p³askich ekranach jest „konkretna”adresacja. Jest to zarówno wad¹, jak i zalet¹. Do problemu tegowrócimy w odrêbnym opracowaniu. }Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweRyszard Strzêpek, Jerzy Znamirowski, Jerzy Pora, Aleksander Marek, Tadeusz Nowak,Henryk Demski, Rajmund WiœniewskiOdbiorniki telewizyjnePhilips chassis AA5-ABBrak wizji i fonii.Pomiary napiêæ wychodz¹cych z przetwornicy daj¹ wartoœæw przybli¿eniu 1/3 wartoœci nominalnych i s¹ to napiêciapulsuj¹ce. Oznacza to, ¿e przetwornica pracuje w stanie zabezpieczenia.W tej przetwornicy u¿yto tylko zabezpieczeniapr¹dowego. Najpierw sprawdzono rezystory: 3539 - 1R/2W,3540 - 0.47R/2W, które stanowi¹ Ÿród³o sprzê¿enia zwrotnegopr¹dowego. Okaza³y siê one sprawne. Przyczyna le¿a³a w rezystorze3522 - 330R/0125W (zwiêkszy³ swoj¹ wartoœæ dooko³o 2k). Rezystor ten s³u¿y do podania sygna³u sprzê¿eniazwrotnego pr¹dowego na wypr.7 uk³adu 7520 - MC44603 (Currentsense). Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+86V na kondensatorze 2569 - 47µF/160V. R.S.Sony chassis AE-3Du¿e trudnoœci z obs³ug¹ OTVC.Przez pó³ godziny po w³¹czeniu do pracy OTVC pracujenormalnie z dobr¹ obs³ug¹ zdaln¹ i lokaln¹. Potem nastêpujemylenie funkcji obs³ugowych, a czasami niektóre z nich s¹ ca³kowicienieczynne. Przyczyn¹ tego stanu jest pamiêæ ROMIC002 - TMS27PC020-15FMA. W pamiêci tej jest zawartyprogram obs³ugowy OTVC.R.S.Thomson chassis ITC008Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Pomiary omomierzem wykaza³y zwarcie na napiêciu systemowym126V. Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylaniaH TL035 - ST1803DHI. Oprócz tego uszkodzony zosta³tranzystor TL032 - BC337-40 steruj¹cy TL035. Regulacjageometrii obrazu odbywa siê w trybie serwisowym. R.S.Hitachi 42DP5000 (plazma)K³opoty z w³¹czeniem w stan pracy.Okazuje siê, ¿e uszkodzony zosta³ jeden z rezystorów 10R/5W po³¹czonych równolegle ze stykami przekaŸnika, który za-³¹cza sieæ energetyczn¹ na zasilacz OTVC. Poniewa¿ rezystorten ulega czêstym uszkodzeniom, to zmniejszono jego wartoœæz 10R/5W do 5.6R/7W. Ta zmiana wyeliminowa³a uszkadzaniesiê ww. rezystora.R.S.Trilux TAP2102 chassis PB020OTVC po wy³adowaniach atmosferycznych.Odbiornik by³ ca³kowicie nieczynny. Po wymianie: IC501 -PCA84C841, IC101 - TDA8362N5 pojawia siê obraz i dŸwiêk,jednak przy zmianach kana³ów dŸwiêk pojawia siê z du¿ymopóŸnieniem. Okaza³o siê, ¿e uszkodzone s¹: tranzystor T205 -BC548 i wzmacniacz mocy m.cz. IC201 - TDA2616. R.S.4Sanyo CEM2130PV chassis A1Nie dzia³a klawiatura lokalna.OTVC mo¿na obs³ugiwaæ nadajnikiem podczerwieni. Przyczyn¹braku dzia³ania klawiatury lokalnej s¹ „zimne lutowania”na procesorze zarz¹dzaj¹cym wypr.10, 11, 12. R.S.Telestar chassis PT90ABrak wysokiego napiêcia kineskopu.Przyczyn¹ braku wysokiego napiêcia jest kondensatorCD03 - 2.2nF/3kV. Kondensator ten jest pod³¹czony równolegledo tranzystora koñcowego odchylania H TD02 - BUH515D.R.S.Daewoo K14C5GTS chassis CP-005Nie daje siê w³¹czyæ w stan pracy.Na linii napiêcia +200V panuje zwarcie do masy. Uszkodzonyzosta³ uk³ad wzmacniacza wizji RGB I901 - TDA6103Q.Po wymianie uk³adu I901 nale¿y wejœæ w tryb serwisowy iustawiæ balans bieli.R.S.Samsung CW-29Z306V chassis S62BBrak oznak pracy.Nie œwieci dioda LED. Na linii napiêcia +142V panujezwarcie. Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylaniaH Q403 - FIL6920A firmy Fairchild. Parametry tranzystoraQ403: U CEmaks. = 1500V; I cmaks. = 20A; P totmaks. = 200W. Przyczyn¹uszkodzenia Q403 s¹ „zimne lutowania” na z³¹czu CN301,³¹cz¹cym tranzystor Q403 z cewkami odchylania H. R.S.Sharp chassis 11AK44Zabezpiecza siê.W celu okreœlenia miejsc uszkodzenia wylutowano tranzystorQ607 - BC858B. Znajduje siê on w uk³adzie protekcji napiêæwychodz¹cych z trafopowielacza TR601. Po w³¹czeniuOTVC bez tranzystora Q607 napiêcie g³ówne +150V wynosioko³o 100V i s³ychaæ „pisk” przeci¹¿onego zasilacza. TestTR601 daje odpowiedŸ – jest on uszkodzony. R.S.Schneider chassis DTV100Brak oznak pracy.W zasilaczu znaleziono spalony bezpiecznik S101 - 3.15A.Oprócz tego uszkodzone zosta³y w zasilaczu: tranzystor kluczuj¹cyT101 - BUZ91A, rezystor szeregowy mostka prostowniczegoR101 - 2.7R/9W. Po naprawie bloku zasilacza nale¿ysprawdziæ napiêcie 145V na C119 - 47µF/250V. R.S.Sharp SV-2588Brak oznak pracy.Nie œwieci dioda LED. Nie pracuje zasilacz napiêcia czuwania+5V. Uszkodzony zosta³ transformator sieciowy T70110 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Porady serwisowe(przerwa na uzwojeniu pierwotnym). Przy wymianie zastosowanotransformator TS2/15 firmy Zatra. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie +5V na emiterze tranzystora Q707 -2SC2236.R.S.Thomson chassis ICC20Dioda LED sygnalizuje b³¹d “26”.Kod b³êdu “26” oznacza, ¿e kineskop nie osi¹ga w³aœciwychparametrów w za³o¿onym czasie. ¯eby OTVC nie wyœwietla³b³êdu “26” i pracowa³ normalnie, nale¿y zmieniæ rezystory:RB021/41/61 o wartoœci 1.2k na rezystory o wartoœci560R lub 470R.R.S.Philips 21PT1654/58 chassis L9.2E AAPo 2 min. pracy wy³¹cza siê do stanu czuwania.W czasie pracy 2 minut obraz i fonia s¹ normalne. Sprawdzonozasilacz i uk³ady odchylania. Wszystko okaza³o siêsprawne. W ci¹gu tych 2 minut pracy pomierzono napiêcia nakatodach kineskopu. Wyniki s¹ nastêpuj¹ce: G-130V, B-130V,R-70V. Pomiary emisji katod daj¹ wyniki: G-0.9mA; B-1mA;R-0.1mA. Kineskop A51EER133X72 jest do wymiany. R.S.Unimor M462TWidaæ zarysy obrazu.Obraz jest bardzo ciemny. W stanie pracy napiêcie systemowewynosi 58V zamiast 121V. S³ychaæ brzêczenie przeci¹-¿onej przetwornicy. Przyczyn¹ tego stanu s¹ kondensatory elektrolitycznepod³¹czone na napiêciu systemowym: C521 - 47µF/250V (ca³kowity brak pojemnoœci, wylany elektrolit) oraz C522- 47µF/250V (ca³kowity brak pojemnoœci, jedno z wyprowadzeñluŸne). Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowena wyprowadzeniu “+” C522 - 47µF/250V. R.S.Sony KV-32FX68K chassis AE6BPrzerywanie fonii.W sposób przypadkowy nastêpuje brak fonii. W pierwszejkolejnoœci sprawdzono wzmacniacz mocy m.cz. IC2500 -TDA7497. Nie da³o to ¿adnych efektów. Przelutowanie wyprowadzeñ(80) procesora fonii IC2000 - MSP3411G usuniêtotê usterkê.R.S.Sony KV-2184 chassis GP1ABrak obrazu, fonia normalna.Przyczyn¹ braku obrazu jest awaria uk³adu odchylania pionowegoIC551 - µPC1488H. Regulacje obrazu w pionie odbywaj¹siê za pomoc¹ potencjometrów: RY503, RY551. R.S.Samsung CW-25M064 chassis KS7AZmieniaj¹ce siê t³a obrazu.Obraz zmienia siê cyklicznie: raz jest t³o niebieskie, potemzielone i czerwone. Zmienia siê tak¿e jasnoœæ od czerni dobardzo jasnego obrazu. Najpierw sprawdzono emisjê katod kineskopuA59QDF891X999. Emisja katod jest stabilna i mawartoœæ powy¿ej 1mA na ka¿d¹ z katod R, G, B. Napiêcia zasilaj¹cekineskop: U a , U s2 , U ¿ s¹ w normie. S¹ tak¿e stabilne.Napiêcia na katodach: R, G, B wahaj¹ siê w granicach 100 ÷190V. Pomierzono tak¿e sygna³y steruj¹ce: R, G, B na z³¹czuCN501A. Napiêcia: R, G, B na z³¹czu CN501A wahaj¹ siê wgranicach 0.8÷3V. Takie same wahania napiêæ s¹ na wypr.16,17, 18 uk³adu procesora obrazu ICV201 - VCT4953. Uszkodzonyzosta³ uk³ad VCT4953. Po naprawie nale¿y wejœæ wtryb serwisowy i dokonaæ odpowiednich regulacji. R.S.Daewoo 21A5T chassis CP375Brak oznak pracy.Uszkodzony zosta³ bezpiecznik F801 - 4A. BezpiecznikF801 uszkodzi³ siê przez awariê pozystora R801. R.S.Samsung chassis KS3AZani¿one napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy.Napiêcie g³ówne wynosi oko³o 50V, a powinno byæ 130V.Uszkodzone zosta³y elementy toru sprzê¿enia zwrotnego: transoptorPC801S - PC123, Ÿród³o napiêcia odniesienia DZ805 -431, rezystor R821 - 133k. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie130V na wyprowadzeniu “+” kondensatora C815 -330µF/200V.R.S.LG RE21FB30MX chassis MC019ATrudnoœci z obs³ug¹ OTVC.Te trudnoœci wyst¹pi³y po wy³adowaniach atmosferycznych.Obs³uga OTVC jest utrudniona zarówno zdalnie, jak iza pomoc¹ klawiatury lokalnej. Uszkodzony zosta³ procesorzarz¹dzaj¹cy IC01 - TDA9361/81/70. Po wymianie uk³aduIC01 nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Thomson 29DF25EG chassis ICC17K³opoty ze zniekszta³ceniami E-W.Obraz mia³ du¿e zniekszta³cenia E-W. Sprawdzono uk³adkorekcji zniekszta³ceñ E-W: tranzystor TL42 - BC548B, TL41- BD241C, RL44 - 2.2R/0.5W, cewka LL22. Wszystkie te elementyokaza³y siê sprawne. Okaza³o siê, ¿e na wyprowadzeniu62 uk³adu IV01 - TDA8855H brak przebiegu steruj¹cegoE-W. Uszkodzony zosta³ w³aœnie uk³ad TDA8855H. Po jegowymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ regulacjiobrazu.R.S.Philips 21PT1663/58 chassis L7.2E AAPo w³¹czeniu do sieci miga kontrolka LED – nie daje siê w³¹czyæ do stanu pracy.Przyczyn¹ tej usterki by³y wylane dwa kondensatory elektrolityczne2551 i 2448 (obydwa po 47µF/160V). Po wymianieww. kondensatorów, odbiornik daje siê bez problemu w³¹czyæi pracuje bez zarzutu.J.Z.Grundig chassis CUC3600Po w³¹czeniu do stanu pracy, s³ychaæ g³oœne „strzelanie” i czuæ zapach spalenizny.Nietrudno siê domyœliæ, ¿e powodem ww. objawów by³uszkodzony powielacz HRT906. Z braku oryginalnego, za³o-¿ono HRT402, który idealnie pasuje pod wzglêdem elektrycz-SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 11

Porady serwisowenym i do samej p³ytki drukowanej. Ró¿ni siê on tylko tym odorygina³u, ¿e jest nieco wy¿szy i z tego powodu nale¿a³o wyprostowaæos³onê z perforowanej blachy ochraniaj¹cej powielacz(nie mieœci³ siê). Po jego wymianie odbiornik zacz¹³ normalniepracowaæ.J.Z.Curtis 2102VT chassis PC04ADŸwiêk prawid³owy, obraz zwê¿ony w kierunku pionowym.Pas treœci wizyjnej wysokoœci oko³o 10 cm zak³ócony by³gêsto rozsianymi bia³ymi kreskami, powyginanymi w kszta³cies³ojów drzewa. Opisane objawy wskazywa³y na uszkodzenieuk³adu odchylania pionowego i w istocie tak by³o – kondensatoryelektrolityczne C303 (4.7µF/50V) oraz C302 (100µF/40V) straci³y praktycznie ca³¹ pojemnoœæ. Po ich wymianie,obraz powróci³ do normalnej wysokoœci, a zak³ócenia w postacibia³ych kresek, ca³kowicie zniknê³y.J.Z.Sharp DV6340S chassis 4BS-CJest tylko jeden program kiepskiej jakoœci, brak strojenia.Oczywiœcie winowajc¹ okaza³a siê g³owica (VTUATEKE9-052). Z powodu braku oryginalnej, by³em zmuszony do jej naprawy.Na szczêœcie konstrukcja g³owicy nie stwarza³a wiêkszychproblemów i po wymianie uk³adu IC201 (TSA551 – wersja16-nó¿kowa) telewizor zacz¹³ odbieraæ ju¿ wszystkie programy.J.Z.Sharp CV2131SC(BK) chassis 8PSRBrak wizji i fonii.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym ciemny ekran, wysokienapiêcie jest obecne, zwiêkszenie napiêcia U s2 powodujetylko pojawienie siê t³a, brak równie¿ fonii. Objaw wskazujepracê odbiornika niby w AV, ale tak nie jest, gdy¿ napiêcie nan.17 IC1001 (IX1147CE) wynosi 0V, co wskazuje na pracê wtrybie TV (odbioru programów przez g³owicê). W uk³adzieprze³¹czania trybów AV/TV pracuj¹ m.in. tranzystory Q214(2SC1815) i Q1014 (2SC1815). Dokonano pomiarów napiêæsta³ych na tych tranzystorach i wyniki by³y nastêpuj¹ce: Q214B = +0.7V, K = 0V i Q1014 E = +5.0V, B = 0V, K = +5.V. S¹ towartoœci nieprawid³owe i w efekcie dioda D223 przewodzi blokuj¹ctor p.cz. w module PWD-B (0V na wyprowadzeniu 9oznaczonym RF AGC IN). Dalsze pomiary wykaza³y zwarciekolektora z emiterem Q1014 i po jego wymianie na nowy odbiornikpracowa³ prawid³owo.Uwaga: Prawid³owe napiêcia sta³e na Q214 i Q1014 dlatrybów pracy TV/AV s¹ nastêpuj¹ce: Q214 – E = GND, B =0V ( +0.7V), K = +6.3V (+0.1V); Q 1014 - E = 0V ( +4.4V),B = 0V (+5.0V), K = +5V (+5.0V) i n.17 IC1001 = 0V(+5.0V). Napiêcia w nawiasach dotycz¹ trybu AV.Jasny ekran, powroty.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym ekran zaczyna bardzojasno œwieciæ, brak treœci, po kilku sekundach telewizor siêwy³¹cza i nie œwieci LED. Objaw uszkodzenia sugeruje zaczêciepomiarów od p³ytki kineskopu i faktycznie brak napiêæ sta-³ych na katodach kineskopu. Dalsze pomiary wykaza³y braknapiêcia +170V na d³awiku L851 – przyczyn¹ by³ zimny lutna n.1 ³¹cza H (na p³ycie bazowej). Po przylutowaniu tego ³¹czapojawi³o siê napiêcie oraz obraz. Na obrazie by³o widaænieznaczne odbicia (nie pochodzi³y od anteny), a powodowa³je kondensator C858 (10µF/200V). Wymiana tego kondensatorausunê³a odbicia i naprawa odbiornika na tym zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod: D302 = +16.8V (+16.2V) i D732 = +116.2V(+122.7V). Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Trafopowielacz T602 wytwarza sta³e napiêcia mierzone nakatodach diod: D733 = +14.8V, D608 = +15.3V, D502 =+27.3V, D602 = +11.4V, D603 = +171V oraz na C61 = -5.8V(+3.5V – ciemny ekran, tryb AV).J.P.Philips 21PT165A/42P chassis ANUBIS A ACNieczynny.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym s³ychaæ tylko przezchwilê œwierszczenie i nic wiêcej, ani wizji, ani fonii, brak wysokiegonapiêcia i LED nie œwieci. Przetwornica pracuje wytwarzaj¹cnastêpuj¹ce napiêcia na katodach diod: 6530 = +93.7V,6540 = +10.2V i 6545 = +41.9V. Nie pracuje stopieñ odchylaniapoziomego, gdy¿ nie pracuje generator H nie otrzymuj¹cimpulsów HDRIVE z n.29 uk³adu 7015 (TDA4504). Z uwagina specyficzne rozwi¹zanie generator nie pracuje, gdy¿ nie mazasilania napiêciem sta³ym z trafopowielacza 5445. Przyst¹pionodo pomiarów napiêæ w stopniu steruj¹cym i stwierdzono jegobrak na kolektorze tranzystora 7440 (BF422), który siê grza³.Jego wymiana na nowy egzemplarz nic nie da³a. Nastêpn¹ mo¿-liwoœci¹ by³o uszkodzenie transformatora steruj¹cego 5441 i faktyczniepo wstawieniu sprawnego egzemplarza odbiornik wystartowa³.Nie by³o koniecznoœci dokonywania innych czynnoœcii naprawa na tym zosta³a zakoñczona.J.P.Sony KVX2931D chassis AE1BBrak wizji.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym pojawia siê fonia, ekranjest ciemny, wysokie napiêcie jest, LED œwieci, a tak¿e funkcjonujeOSD. Zwiêkszenie U s2 powoduje pojawienie siê obrazu,ale brak koloru niebieskiego. Jeœli odbiornik siê wy³¹czypilotem lub klawiszem sieciowym i ponownie w³¹czy, to sytuacjasiê powtarza, czyli ekran jest ponownie ciemny. Dokonanopomiarów na p³ytce kineskopu i by³y one nastêpuj¹ce:· na katodach: U KR = +144.9V, U KB = +81.6V i U KG =+177.3V,· na z³¹czu C72: n.1 (AUTO CUTOFF) = 0V, n.2 = (GND),n.3 = (R IN) +3.7V, n.4 = (G IN), n.5 (B IN) i n.6 = +11.6V.Pomiary wskaza³y, ¿e uszkodzenie jest w torze wizyjnymkoloru niebieskiego, wiêc dokonano sprawdzenia elementówtoru niebieskiego, ale nie stwierdzono uszkodzenia. Brak kolorumo¿e powodowaæ te¿ uszkodzone dzia³o koloru niebieskiego.Nie dysponowano miernikiem emisji kineskopu (naprawau klienta), wiêc poradzono sobie inaczej. Odlutowanojednym koñcem rezystory R715 i R726 (w ten sposób katodyB i G „wisia³y w powietrzu”). Napiêcia sta³e w obu torach by³yzbli¿one, natomiast na katodach mia³y wartoœci: U KB = +31V,a U KG = +137V. Dla upewnienia siê katodê B pod³¹czono dotoru wzmacniacza wizji G (E Q707), a katodê G do toru wzmacniaczawizji B (E Q710). Napiêcia na katodach kineskopu siênie zmieni³y, jak i równie¿ kolory na kineskopie. Z uwagi na12 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Porady serwisowedu¿e koszty wymiany kineskopu (odbiornik eksploatowanywiele lat) klient zrezygnowa³ z naprawy i ograniczono siê tylkodo ww. diagnozy.J.P.GoldStar CK21D10X chassis PC31AObraz zawê¿ony w pionie i poziomie.Obrazowi w kszta³cie „pocztówki” towarzyszy strzêpienie.Naprawê rozpoczêto od pomiarów napiêcia zasilania linii, któreby³o zani¿one do +70V. Tego typu uszkodzenia nale¿¹ do prostych,a powoduje je kondensator filtruj¹cy to napiêcie. Tymrazem by³ to kondensator C828 (100µF/160V). Wstawiononowy usuwaj¹c tym samym wszystkie usterki i na tym naprawêzakoñczono.J.P.Philips 21PT165A/42P chassis ANUBIS A ACCiemny ekran.Po w³¹czeniu do sieci klawiszem sieciowym brak obrazu(ciemny ekran), wysokie napiêcie jest, jest te¿ fonia. Zwiêkszononapiêcie U s2 i pojawi³a siê linia pozioma. Uszkodzenianale¿a³o szukaæ w uk³adzie odchylania pionowego i szybkoustalono brak napiêcia +26V podawanego z trafopowielacza zdiody 6449. Przyczyn¹ braku tego napiêcia by³ rezystor 3449(1R - przerwa), wstawiono nowy, pojawi³ siê prawid³owy obrazi naprawa na tym zosta³a zakoñczona.J.P.Sony KV21X4D chassis BE5Brak wizji i fonii.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym s³ychaæ tylko stuk przekaŸnika,brak wizji i fonii, ciemny ekran, dioda LED mruga 2razy w odstêpach kilku sekundowych (wed³ug procedury samodiagnostyki– uk³ad procesora wizyjnego nie potwierdzatransmisji, pamiêæ nielotna sprawna). Naprawê rozpoczêto odpomiarów napiêæ w przetwornicy – by³y one bardzo niskie,np. +B wynosi³o zaledwie +37V. Uwagê zwróci³ kompletnybrak napiêæ na stabilizatorze IC605, z wyjœcia którego podawanejest m.in. napiêcie +5V na procesor IC001 (SDA5255-A024). Pomiary elementów wspó³pracuj¹cych z IC605 wykaza³yprzerwê R630 (1.5R/2W). Identyczny objaw bêdzie jeœliprzerwie R631 (1.8R/3W) po³¹czony z R630 szeregowo. Powymianie R630 na nowy odbiornik pracowa³ poprawnie i natym naprawa zosta³a zakoñczona.Przerywa wizja w trybie AV.Lokalizacja uszkodzenia by³a prosta, gdy¿ przerywanie nastêpowa³oprzy poruszaniu wtyku w gnieŸdzie EURO. Przyczyn¹by³y zimne luty wyprowadzeñ tego gniazda (które niestetynie jest przykrêcane do p³yty bazowej i ³atwo o tak¹ usterkê).Po przylutowaniu wyprowadzeñ gniazda odbiornik ju¿ nieprzerywa³ i naprawê zakoñczono.Nieznacznie zmniejszona wysokoœæ obrazu.Sprawdzono napiêcie zasilaj¹ce ramkê (IC501) oraz elementyuk³adu i nie stwierdzono usterek. Pozosta³a drobna regulacjawysokoœci obrazu, lecz niestety trzeba to zrobiæ w trybieserwisowym. Skrócony tryb serwisowy do tej regulacji:1. Odbiornik w³¹czyæ do sieci i pilotem prze³¹czyæ w stan czuwania2. Wys³aæ kolejno z pilota cztery nastêpuj¹ce po sobie rozkazy:[i+], [5], [VOL+] i [TV].3. Odbiornik jest w trybie serwisowym, co potwierdza informacjau góry ekranu:100 DW TT - -4. Naciskamy przycisk [ MENU ] i zostaje wyœwietlona listaregulowanych parametrów.5. Wybieramy parametr “V SIZE” klawiszem [ NIEBIESKI ]lub [ ZIELONY ].6. W³aœciw¹ wysokoœæ ustawiamy klawiszem [ ¯Ó£TY ] –zwiêkszamy wysokoœæ lub klawiszem [ CZERWONY ] –zmniejszamy wysokoœæ.7. Na koniec wychodzimy z trybu serwisowego poprzez wy³¹czenieodbiornika klawiszem sieciowym.Pe³ny opis regulacji trybie serwisowym zawarto w „DS” nr2.J.P.Samsung chassis P68SC-NPraca tylko w trybie czuwania.Przyczyn¹ by³ rezystor R411 - 68R. Pomiar omomierzemtego rezystora wskazywa³ na jego sprawnoœæ. Po wymianierezystora telewizor podj¹³ poprawn¹ pracê.A.M.Funai TV-2010HCNie startuje WN.Mo¿na zaobserwowaæ intensywne nagrzewanie siê rezystorówR70 i R71. Przyczyn¹ by³ uszkodzony (zwarty) kondensatorC134 - 100µF/16V.A.M.Supra STV2900 XTNa ekranie obraz poduszkowaty (wklês³y do wewn¹trz).Brak mo¿liwoœci regulacji H-SIZE. Uszkodzonym okaza-³y siê IC402 - TDA8145 oraz C307 - 4.7µF/50V. Zamiast TDA8145 wstawiono TDA4950. Przeprowadzono regulacjê H i V.Po tych zabiegach TV podj¹³ poprawn¹ pracê. A.M.Toshiba 30WL46 (LCD) chassis L6BBrak teletekstu.Sposób postêpowania – nale¿y wykonaæ fabryczny “reset”urz¹dzenia. W tym celu nale¿y wejœæ w tryb serwisowy naciskaj¹cprzycisk [ Menu ], a nastêpnie wprowadzaj¹c sekwencjê:9, 3, 0, 1. W trybie serwisowym wybraæ “factory reset”przyciskami [+], [-] , [ p ], [ q ] i nacisn¹æ [OK].Po kilku sekundach odbiornik wy³¹czy siê do stanu czuwania.Nale¿y teraz odbiornik wy³¹czyæ, a nastêpnie w³¹czyæg³ównym wy³¹cznikiem sieciowym.Po w³¹czeniu w³¹cznikiem sieciowym w³¹czyæ odbiornikdo pracy dopiero po 12 sekundach. Na ekranie wyœwietli siêmenu wyboru jêzyka i kraju, a nastêpnie menu automatycznegostrojenia. W³¹czyæ automatyczne strojenie odbiornika. Pozakoñczeniu strojenia teletekst bêdzie dostêpny. T.N.Bush 2877NTXSILOdbiornik nie w³¹cza³ siê do pracy ze stanu standby.Pomiary wykaza³y brak napiêcia zasilania linii. Po wymianietransformatora odchylania poziomego na wyjœciu przetwornicypojawi³o siê napiêcie 150V zasilaj¹ce liniê. Odbiornikpracowa³ normalnie. Przy wymianie zastosowano zamiennikSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 13

Porady serwisoweoznaczony jako HR8790 transformatora oryginalnego o numerze13420049B.T.N.Bush 2868NTX chassis 11AK19Nie dzia³a.Przyczyn¹ okaza³ siê uszkodzony tranzystor odchylania poziomego.Po wymianie tranzystora i poprawie lutowania elementówodbiornik zacz¹³ dzia³aæ, ale widoczne by³y zniekszta³ceniageometrii EW obrazu. Przyczyn¹ zniekszta³ceñ okaza³asiê uszkodzona cewka L604 w uk³adzie korekcji EW. Cewkamia³a zwarte zwoje. Po wymianie cewki i w³¹czeniu odbiornikana ekranie pojawi³ siê czarny 2-centymetrowej szerokoœcipas na brzegu ekranu. Wejœcie w tryb serwisowy i próba regulacjigeometrii obrazu nie rozwi¹za³y problemu. ród³em zak³óceniaby³a nieprawid³owo zamontowana (odwrócona polaryzacja)cewka L603.T.N.Hitachi LD7200 (LCD 32")Zak³ócenia dŸwiêku.Telewizor wyposa¿ony jest w wiele wejœæ AV. Odbiorniktelewizji kablowej by³ pod³¹czony do telewizora poprzez wejœcieAV6. Uszkodzenie polega³o na tym, ¿e przez pierwsze 20minut od w³¹czenia telewizora dŸwiêk odbierany z wejœcia AV6by³ zak³ócony. DŸwiêk z innych wejœæ odtwarzany by³ poprawnie.Przyczyn¹ uszkodzenia by³o uszkodzenie w module procesorafonii. Modu³ zamontowany jest pod gniazdem AV6. Wymianamodu³u (czêœæ zamienna nr 39012588011) przywróci³anormalne dzia³anie toru fonii.T.N.Sony KV14T1U chassis BE4Nie dzia³a.Uszkodzenie odbiornika sygnalizowane jest 6-krotnym miganiemdiody LED. Po od³¹czeniu napiêcia zasilania linii +Bod wyprowadzenia 4 transformatora odchylania poziomegodioda LED zaczê³a migaæ czterokrotnie wskazuj¹c, ¿e uk³adzasilania pracuje poprawnie. Uszkodzony jest transformatorodchylania poziomego. Je¿eli transformator ma kolor czarny –jest on oznaczony numerem 145318611, je¿eli ma kolor szary– ma on numer 145326611. T.N.Samsung WS322306V chassis S62BOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyna uszkodzenia – uszkodzenie tranzystora kluczuj¹cegoodchylania poziomego Q403 (T6920A). Po wymianietranzystora odbiornik zacz¹³ dzia³aæ, ale obraz by³ za szeroki.Wymiana kondensatora C425 (150nF/400V) w uk³adzie odchylaniapoziomego przywróci³a poprawne dzia³anie telewizora.T.N.Wharfdale LCD3210HD chassis Vestel17MB11Zamro¿ony obraz.Po w³¹czeniu pojawia³ siê obraz ale by³ on „zamro¿ony”(zatrzymany). S³yszalne by³y zak³ócenia dŸwiêku. Wszystkiete objawy ustêpowa³y po kilku minutach. Przyczyn¹ by³o uszkodzeniekondensatora C108 (100µF/16V).Wy³¹cza siê do trybu standby.Odbiornik w³¹cza³ siê do pracy i po chwili wy³¹cza³ siê dostanu czuwania. Przyczyn¹ okaza³o siê uszkodzenie kondensatorówC877 i C878 (15nF/630V). W niektórych przypadkachuszkodzenie tych kondensatorów powodowa³o, ¿e odbiorniknie w³¹cza³ siê.T.N.Panasonic TH50PX50 (plazma)Brak obrazu lub brak koloru.Sposób postêpowania: nale¿y wykonaæ kasowanie pamiêciEEPROM telewizora czyli przywróciæ ustawienia fabrycznew trybie serwisowym.T.N.Philips 42FD9945 (plazma) chassis FM242Odbiornik nie dzia³a³.Przyczyn¹ uszkodzenia okaza³o siê rozwarcie rezystorów8001, 8002 (6.8R/5W). T.N.Sony KD-32DX40U chassis FE2Odbiornik nie dzia³a³.Uszkodzeniu uleg³ tranzystor kluczuj¹cy odchylania poziomego(BU2515DX), kondensator C005 (1000µF/6.3V), diodyD628 (P6KE200A) i uk³adu scalonego w przetwornicy IC609(TOP209P).T.N.Sony KD-28DX40 chassis FE2Nie dzia³a, diody czerwona i zielona migaj¹.Przyczyn¹ braku dzia³ania OTVC okaza³o siê uszkodzenietranzystora linii Q533 (BU2515DX) i transformatora odchylaniapoziomego T511.T.N.Alba ALCD15TV (LCD) chassis L5A BekoOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyna – brak napiêcia zasilaj¹cego 15V na wyjœciuprzetwornicy. Uszkodzony by³ uk³ad scalony IC1 (KA3883C).Wy³¹cza siê do trybu standby.Uszkodzonym okaza³ siê kondensator C620 (470µF/16V).T.N.Toshiba 28N33B chassis Vestel 11AK37Nie dzia³a.Przyczyn¹ okaza³o siê uszkodzenie kondensatora C805(1nF/2kV), uk³adu scalonego IC801 (MC44608), rezystoraR801 (4.7k) i kondensatora C850 (47µF/250V). T.N.Toshiba 30WL46 (LCD) chassis L6BOdbiornik nie dzia³a³. Dioda LED nie œwieci³a.Przyczyna: brak napiêcia 24V na wyjœciu przetwornicy spowodowanyuszkodzeniem kondensatorów C488 i C1011(1000µF/35V).T.N.Toshiba 28W8DB chassis C7SSOdbiornik nie dzia³a³. Dioda LED nie œwieci³a.Przyczyna: uszkodzenie kondensatora C817 (470pF/2kV),14 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Porady serwisowetranzystora Q801 (STYS6700) i rezystora R810 (3R/15W).T.N.Hitachi 42PD5300 (plazma) chassis SM005Odbiornik nie dzia³a³.Przyczyna: uszkodzenie transoptora PC001 (TS04961).Nie dzia³a, s³ychaæ zadzia³anie przekaŸnika w momencie w³¹czania.Uszkodzeniu uleg³a dioda D114 (ERA91-02).T.N.Matsui 28WN05Problemy z geometri¹ obrazu.Korekcja EW obrazu dzia³a poprawnie tylko w trybie 16:9.Spowodowane to by³o uszkodzeniem kondensatora C409(10µF/100V).T.N.Sharp 28LF92HBrak obrazu.Brak obrazu z powodu uszkodzenia uk³adu scalonego odchylaniapionowego IC600 (STV9379FA) i rezystorów R611,R614 (0.47R/5W).T.N.Sony KP41S3 chassis RE1 (projektor)Brak obrazu.Uszkodzeniu uleg³y kondensatory C115, C249, C316,C259, C129, C620, C623 (1µF) w torze w.cz.-p.cz.. T.N.Goodmans GTV34T5 chassis Beko 12.7Nie dzia³a.Stwierdzono uszkodzenie rezystora R414 (4.7R), diody ZeneraZD401 (12V) i kondensatora C909 (47µF). T.N.Daewoo DP42SP (monitor - plazma)Zak³ócenia obrazu w postaci ma³ych ciemnych kropek.Uszkodzenie zlokalizowano w module wideo. Wymianamodu³u przywróci³a normalne dzia³anie telewizora. T.N.Panasonic TC21M2RD chassis Z4Nie dzia³a zasilacz.Uszkodzeniu uleg³ uk³ad sterownika IC801 - STR54041.Za³o¿ono „lepszy” uk³ad STR59041. Ponadto do wymianykwalifikowa³y siê jeszcze rezystor R816 - 2.2k i R812 - 220/2W oraz transoptor D811 - TLP621GR. W jego miejsce zamontowanoPC817. To tych zmianach telewizor dzia³a prawid³owo.H.D.Panasonic chassis Euro 3HWTryb serwisowy.Nadajnik zdalnego sterowania u¿ytkownika s³u¿y do wprowadzaniai zapamiêtywania wartoœci nastaw parametrów toruwizyjnego za wyj¹tkiem ustawienia punktów odciêcia katod,które nale¿y zawsze wykonaæ jako priorytetowe przed pozosta³ymiregulacjami serwisowymi. Regulacje i ustawienia nale¿yprzeprowadzaæ zgodnie z informacjami wyœwietlanymina ekranie. Informacje te zawieraj¹ zarówno wariant mikrokontrolerasteruj¹cego CCU, jak równie¿ domyœlne wartoœcinastaw. Procedura uruchomienia trybu serwisowego jest nastêpuj¹ca:· regulacjê tonów niskich ustawiæ na maksimum, a regulacjêtonów wysokich na minimum,· nacisn¹æ jednoczeœnie przycisk [ REVEAL ] na pilocieoraz przycisk [ G£OŒNOŒÆ -] na klawiaturze lokalnej;potwierdzeniem wejœcia w tryb serwisowy jest wyœwietleniestosownej informacji na ekranie odbiornika,· do wyboru funkcji s³u¿¹ przyciski [ CZERWONY ] i[ ZIELONY ] (przyciskiem [ CZERWONY ] w dó³, przyciskiem[ ZIELONY ] w górê),· do zmiany wartoœci funkcji s³u¿¹ przyciski [ ¯Ó£TY ] i[ NIEBIESKI ],· po ka¿dym ustawieniu nale¿y nacisn¹æ przycisk [STO-RE ] na pilocie lub klawiaturze lokalnej w celu jego zapamiêtania,· w celu opuszczenia trybu serwisowego nale¿y nacisn¹æprzycisk [N] (normalizacja) na pilocie.W trybie serwisowym dostêpne s¹ nastêpuj¹ce regulacje(w kolejnoœci podano nastêpuj¹ce informacje: komunikat OSD,który jest wyœwietlany na ekranie, w nawiasie wartoœæ domyœlnatego parametru, znaczenie parametru i ewentualne uwagiodnoœnie przeprowadzania regulacji:· V-AMP (038) – wysokoœæ obrazu (amplituda pionowa),· V-LIN (022) – liniowoœæ pionowa,· V-POS (005) – pozycjonowanie obrazu w pionie,· H-AMP (043) – szerokoœæ obrazu,· H-POS (035) – pozycjonowanie obrazu w poziomie,· E/W-AMP1 (020) – amplituda EW (korekcja zniekszta³ceñgeometrycznych EW 1),· E/W-AMP2 (015) – amplituda EW (korekcja zniekszta³ceñgeometrycznych EW 2),· TRAPEZ-1 (004) – amplituda EW (korekcja zniekszta³ceñgeometrycznych EW 1),· VERT. D.C. (008) – nie regulowaæ,· TEXT-POSITION (060) – pozycjonowanie znaków teletekstu,· “- - -” – Cutoff – wstêpne ustawienie dla regulacji punktówodciêcia: w aktywnym trybie serwisowym pod³¹czyæ sondêoscyloskopu do katody toru niebieskiego i reguluj¹c potencjometremSCREEN na trafopowielaczu ustawiæ podstawêimpulsu Cutoff na poziomie 150V ±5V,· CUTOFF RGB (032 032 032) – reguluj¹c przyciskiem[ ZIELONY ] uzyskaæ optymalny obraz,· WHITE RGB (032 032 032) – reguluj¹c przyciskiem [ZIE-LONY ] uzyskaæ optymalny balans bieli,· SUB BRIGHT (000) – ustawienie zakresu jaskrawoœci.Kontrola napiêæ.Kontrolê napiêæ nale¿y przeprowadzaæ w nastêpuj¹cychwarunkach:· do wejœcia odbiornika doprowadziæ standardowy obrazkontrolny,· regulacje jasnoœci, kontrastu i poziomu g³oœnoœci ustawiæna minimum.Na p³ycie “E” (TNPH0063) do sprawdzenia s¹ nastêpuj¹cenapiêcia:· U5B = 5V ± 0.5V· U8A = 8V ± 0.5VSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 15

Porady serwisowe· U9 = 9V ± 0.5V· U12 = 11.8V ± 0.5VNa p³ycie “D” (TNPA0295) do sprawdzenia s¹ nastêpuj¹cenapiêcia:· U5A = 5.1V +0.12V/-0.1V· U5SB = 5V ± 0.25V· TP1 = 15V ± 0.7V· U16 = 18.2V ± 0.8V· U22 = 22.5V ± 1V· U38 = 39V ± 1V· TP2 = 54V ± 2.5V· U150 = 150V ± 1V· U200 = 200V ± 10VFunkcja autodiagnozy.Funkcja autodiagnozy s³u¿y do automatycznego sprawdzeniamagistral i kodów heksadecymalnych odbiornika telewizyjnego.W celu uruchomienia funkcji autodiagnozy nale¿ynacisn¹æ jednoczeœnie przycisk [ FUNCTION ] na klawiaturzelokalnej odbiornika i przycisk [STATUS] na pilocie. Naekranie zostanie wówczas wyœwietlony znak “-”. Po zakoñczeniufunkcji diagnozy odbiornik automatycznie powróci doustawieñ fabrycznych.Prawid³owoœæ dzia³ania (a tak¿e obecnoœæ uk³adów) jestsygnalizowana komunikatem “OK”, w przypadku wykrycianieprawid³owoœci lub braku odpowiedzi od oczekiwanego uk³aduw miejsce “OK” pojawiaj¹ siê znaki “- -”.Znaczenie kontrolowanych i wyœwietlanych pozycji przedstawionona rysunku 1.012345671617181920212223––––––––––––––––okokokokokokokok----okokokokokokTest ByteLst PowerU5 DetProtectorNot UsedNot UsedNot UsedNot UsedCol Decoder (P)Q – PIPNot UsedNot UsedEAROMAudio MatrixVideo MatrixTuner89101112131415––––––––4973E5BFBBFB03okokokokokokokokTX-W32D3FCol Decoder (M)Clock generatorV – ProcessorDFUDisplay ProcessorRGB ProcessorDeflection ICMSPKod heksadecymalny0973E5BFBBFB03TX-W28D3FRys.1Kopiowanie pamiêci programów do Memory Pack i na odwrót.Chassis Euro 3HW wyposa¿one jest w mo¿liwoœæ wykorzystaniazewnêtrznej pamiêci tzw. Memory Pack do zapisaniaw niej pamiêci programów oraz ustawieñ analogowych i przepisanieich do innego odbiornika telewizyjnego zbudowanegona tym samym chassis.1. Kopiowanie zawartoœci pamiêci z OTVC do Memory Pack· pod³¹czyæ Memory Pack do dolnego Euroz³¹cza (z ty³uodbiornika), a nastêpnie w³¹czyæ odbiornik.· wejœæ w tryb serwisowy w sposób opisany powy¿ej; naekranie uka¿e siê nastêpuj¹cy komunikat:ProgramExternal >> TV· nacisn¹æ przycisk [ NIEBIESKI ] na pilocie; na ekranieuka¿e siê nastêpuj¹cy komunikat:ProgramTV >> External· nacisn¹æ przycisk [ STORE ] na klawiaturze lokalnej telewizora;na ekranie uka¿e siê komunikat:Storing· wszystkie dane zapamiêtane w pamiêci OTVC zostan¹przekopiowane do Memory Pack; proces przepisywaniamo¿e potrwaæ od 2 do 3 minut. Zakoñczenie przekopiowywaniasygnalizowane jest komunikatem:OK!2. Kopiowanie zawartoœci pamiêci Memory Pack do pamiêciOTVC· pod³¹czyæ Memory Pack do Euroz³¹cza i w³¹czyæ odbiornik;je¿eli telewizor posiada dwa Euroz³¹cza, Memory Packnale¿y pod³¹czyæ do z³¹cza dolnego,· wejœæ w tryb serwisowy, na ekranie uka¿e siê nastêpuj¹cykomunikat:ProgramExternal >> TV· nacisn¹æ przycisk [ STORE ] na klawiaturze lokalnej telewizora;na ekranie uka¿e siê komunikat:Loading· wszystkie przepisane do pamiêci Memory Pack dane zostan¹przekopiowane do pamiêci OTVC; proces przepisywaniamo¿e potrwaæ od 2 do 3 minut. Zakoñczenie transmisjisygnalizowane jest komunikatem:OK!· wyjœcie z opcji kopiowania pamiêci przy u¿yciu MemoryPack odbywa siê poprzez wy³¹czenie odbiornika wy³¹cznikiemsieciowym. W tym momencie proces jest zakoñczony,a Memory Pack mo¿e zostaæ od³¹czony.3. B³êdy w trakcie kopiowaniaW przypadku wyst¹pienia b³êdów podczas korzystania zMemory Pack, OTVC wykrywa to automatycznie i na ekraniepojawia siê komunikat:Program Error!W tym wypadku nale¿y wy³¹czyæ odbiornik i powtórzyæproces przegrywania od pocz¹tku. Je¿eli b³êdy bêd¹ siê powtarzaæ,nale¿y sprawdziæ po³¹czenie pomiêdzy OTVC a Memorypack oraz sprawdziæ bateriê 9V zasilaj¹c¹ Memory pack.Zak³ócenia obrazu przy pod³¹czonym odbiorniku SAT.W trakcie prze³¹czania programów w odbiorniku SAT pod-³¹czonym do gniazda SART w odbiornikach 100-hercowychzbudowanych na bazie chassis Euro 3HW wystêpuj¹ zak³óceniaobrazu. W odbiornikach tych znajduj¹ siê dla obwodówobróbki obrazu w technice 100-hercowej oraz systemów poprawyobrazu rozbudowane jednostki pamiêci o ³¹cznej wielkoœcisiêgaj¹cej 7MB. W trakcie zmiany programu te uk³adypamiêci zostaj¹ odczytane i ponownie wczytane. Proces tenmo¿e trwaæ do kilku sekund powoduj¹c na ten czas w pracytunera efekt skutkuj¹cy wyciemnieniem ekranu. Tak jest przyprze³¹czaniu programów telewizyjnych we wbudowanym tunerze.Przy prze³¹czaniu programów w Ÿródle sygna³u, które jestpod³¹czone do gniazda SCART odbiornika funkcja (efekt) wyciemnieniaobrazu nie wystêpuje. Dlatego odczyt i ponowne16 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Porady serwisowewczytanie do pamiêci treœci obrazu z nowymi impulsami synchronizacjiobrazu s¹ widoczne na ekranie jako zak³ócenia obrazu.Opisywane efekty s¹ spowodowane tak¹ a nie inn¹ konstrukcj¹zastosowanego systemu oprogramowania i nie zosta-³y opracowane metody ich usuniêcia.Nieprawid³owe rozpoznawanie formatu obrazu.W trakcie odbioru programu uk³ad rozpoznawania formatuobrazu prze³¹cza siê wielokrotnie na inny, nieprawid³owy ipracuje pozornie prawid³owo. Opisany efekt nie jest wynikiemusterki w konkretnym uk³adzie. W pozycji “Auto” odbiornikpróbuje co jakiœ czas dopasowaæ siê automatycznie do nadawanegoobrazu. W pewnych okolicznoœciach uk³ad ten mo¿ejednak¿e reagowaæ nieprawid³owo. Takimi sytuacjami mog¹byæ na przyk³ad:· górna krawêdŸ jest bardzo ciemna (sceny nocne),· na czarnym pasku znajduje siê ca³e lub czêœæ logo stacji,· z³e wyregulowanie pod³¹czonego magnetowidu (regulacjaPG).Jak ju¿ wspomniano nie jest to usterka wymagaj¹ca naprawy.W celu unikniêcia a nawet wyeliminowania czêstego prze-³¹czania formatu obrazu nie nale¿y w odbiorniku wybieraæ pozycji“Auto”.Dla filmów Cinemascope rozpoznawanie formatu obrazu izmiana ustawieñ jest niemo¿liwa. Stosunek szerokoœci do wysokoœciwynosi 21.15 : 9. W zwi¹zku z tym brakuje oko³o 30%treœci obrazu. Dlatego filmy Cinemascope s¹ przesuniête w stronêgórnej krawêdzi obrazu. Podtytu³y wizyjne mog¹ byæ terazwyœwietlane u do³u ekranu na tle czarnych pasów.Krótkotrwa³e wy³¹czanie siê odbiornika.Odbiornik w pewnych okolicznoœciach bez okreœlonego powoduprze³¹cza siê na krótko w tryb standby, czerwona diodaLED w tym czasie nie œwieci. W pewnej ma³ej czêœci mog¹byæ tak¿e odbiorniki, które zosta³y wyposa¿one dodatkowo w3 rezystory przy uk³adzie IC3501.Przyczyn¹ s¹ impulsy zak³ócaj¹ce, które oddzia³uj¹ na linieprowadz¹ce dane. W odbiornikach, w których powstaj¹opisywane nieprawid³owoœci nale¿y w pierwszej kolejnoœcizast¹piæ uk³ad pamiêci EPROM jego poprawion¹ wersj¹.Dodatkowo na p³ytce “E” z procesorem Mega Text IC3501nale¿y zamontowaæ trzy rezystory o wartoœci 3.9k/0.25W „podci¹gaj¹ce”linie magistrali I 2 C do napiêcia 5V. Rezystory tenale¿y pod³¹czyæ do wyprowadzeñ 51 (SCL), 50 (SDA) i 49(IICEN), a drugim koñcem do wyprowadzenia 11 (+5V/VDDA), pod warunkiem, ¿e nie zosta³y ju¿ wczeœniej zamontowane.Monta¿ nale¿y przeprowadziæ od spodu p³ytki (podblach¹ ekranuj¹c¹, bezpoœrednio na uk³adzie IC3501 dbaj¹cszczególnie o jak najkrótsze po³¹czenia. Poniewa¿ w trakcieprodukcji rezystory te zosta³y wprowadzone na sta³e do monta¿u,nale¿y sprawdziæ, czy ich ju¿ nie ma. Mo¿na to stwierdziæza pomoc¹ pomiarów (od strony elementów) mierz¹c rezystancjêmiedzy wypr. 11. 49, 50, 51 ka¿dorazowo 3.9k (alternatywnie7.8k z wypr. 51/50).Wy³¹cza siê w tryb standby.Najczêstszym powodem prze³¹czania siê odbiornika w trybstandby jest uszkodzenie uk³adów odchylania pionowego, przyczym dotyczy to zarówno uk³adu koñcowego odchylania pionowegoIC451 - TDA8350Q, jak równie¿ niektórych elementówjego aplikacji. Jeœli po w³¹czeniu s³ychaæ „wchodzenie”wysokiego napiêcia, po czym nastêpuje wy³¹czenie do trybustandby, nale¿y sprawdziæ (pod k¹tem przepalenia lub przerwy)na p³ycie “D” rezystor R568 - 33R/0.5W w linii napiêcia50V i bezpiecznik F531 - T1A w linii napiêcia 15V. Uszkodzeniektóregoœ z tych elementów oznacza z regu³y równie¿uszkodzenie i koniecznoœæ wymiany uk³adu scalonego odchylaniapionowego IC451 - TDA8350Q. Przy okazji nale¿ysprawdziæ i poprawiæ po³¹czenia lutowane w tym rejonie p³ytyi na œcie¿kach prowadz¹cych sygna³y odchylania pionowegodo cewek odchylaj¹cych.Jeœli uk³ad odchylania pionowego nie jest uszkodzony anastêpuje wy³¹czenie odbiornika w tryb standby, nale¿y sprawdziæwzmacniacze koñcowe w torach RGB na p³ytce kineskopuY (TNPA0292): IC351 - w torze R, IC361 - G, IC371 - B –wszystkie TDA6111Q/N4. Zwarcie któregoœ z tych uk³adówpowoduje uaktywnienie uk³adów protekcji i prze³¹czenie odbiornikaw tryb standby.Wy³¹cza siê przy du¿ej jasnoœci obrazu.Przy du¿ych jasnoœciach obrazu lub przy nag³ych zmianachjasnoœci odbiornik wy³¹cza siê. Przyczyn¹ okaza³o siêmikropêkniêcie œcie¿ki miêdzy R559 i R562 (bardzo s³abowidoczne). Przez to regulacja pr¹du kineskopu do n.15 uk³aduIC603 zostaje przerwana i utrzymuje siê tutaj ca³y czas napiêcie4.5V, tak¿e przy zmianach jasnoœci. Przy du¿ym pr¹dziekineskopu zasilacz zostaje wy³¹czony przez tranzystor Q849 iodbiornik prze³¹cza siê w tryb standby. Jeœli odbiornik bêdziepracowa³ z ma³¹ jasnoœci¹ obrazu i nie bêdzie dochodzi³o dojego wy³¹czenia, mo¿e to doprowadziæ do uszkodzenia kineskopu.Nie dzia³a, bezpiecznik sieciowy uszkadza siê.Odbiornik nie wykonuje ¿adnych funkcji, bezpiecznik sieciowyprzepalony. Po wymianie bezpiecznika odbiornik pracujeprawid³owo. Sytuacja powtarza siê po którymœ z koleiw³¹czeniu odbiornika. Prawdopodobn¹ przyczyn¹ powtarzaj¹cegosiê uszkodzenia bezpiecznika s¹ problemy z prawid³owymkontaktem wyprowadzeñ pozystora w uk³adzie rozmagnesowywaniakineskopu. Sprawdziæ lub lepiej wymieniæ pozystor.Ciemne pasy po bokach obrazu.Przy bardzo ciemnych scenach (lub w trybie AV bez treœciobrazu) i ustawieniu regulacji jaskrawoœci oraz kontrastu namaksimum, po bokach obrazu widoczne s¹ dwa ciemne, zak³ócaj¹cepasy. Powodem tych zak³óceñ s¹ zapêtlaj¹ce siê przes³uchyw prowadzeniu masy miêdzy p³ytami “F” i “H”. Nale-¿y zlikwidowaæ po³¹czenie masy miêdzy p³yt¹ “F” (z lewejstrony za gniazdem AV1) i p³yt¹ “H” (po prawej stronie zagniazdem AV3).To prowadzenie masy (niebieski przewód) jestna obu œciankach ekranuj¹cych nasadzone i dziêki temu mo¿ebyæ ³atwo usuniête.Dodatkowo nale¿y utworzyæ nowe, krótsze po³¹czenie masyz modu³em “F”. Do tego celu nale¿y przylutowaæ do n.13 gniazdaSCART krótki kabel i na tej samej wysokoœci jak n.13 przylutowaædo p³yty “F”.H.D.Sanyo C28EH25D chassis EB3-AInicjalizacja pamiêci.Po wymianie uk³adu scalonego pamiêci IC731 - 24C04A/P (lub 24LC04B/P) konieczne jest przeprowadzenie procedu-SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 17

Porady serwisowery inicjalizacji. W tym celu nale¿y:· nacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniêty przycisk [ FUNCTION ]na klawiaturze lokalnej i w tym samym czasie nacisn¹æjeszcze przycisk [ RECALL ] na pilocie,· na ekranie zostanie wyœwietlony nastêpuj¹cy komunikat:ITEM-1 SET Ú 0· potwierdziæ ustawienie (cyfrê) “0” parametru SET dlawszystkich pozycji,· jeœli dla którejœ pozcyji (“ITEM-X”) ustawienie nie jestrówne “0”, zmieniæ je na “0” pos³uguj¹c siê przyciskami[+]/ [-](zmieniona liczba parametru SET zostaje automatyczniezapamiêtana),· nacisn¹æ przycisk [ RECALL ] na pilocie w celu powrotudo trybu normalnej pracy odbiornika.Regulacja separacji stereofonicznej.Regulacjê separacji stereofonicznej dla syna³ów fonii przeprowadzasiê w trybie serwisowym. W celu wejœcia w trybserwisowy nale¿y:· nacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniêty przycisk [ FUNCTION ]na klawiaturze lokalnej i w tym samym czasie nacisn¹æjeszcze przycisk [ FUNCTION ] na pilocie,· potwierdzeniem wejœcia w tryb serwisowy jest wyœwietleniena ekranie nastêpuj¹cego komunikatu:K2 Ú 32gdzie:K1 – kod serwisowyK2 – liczba serwisowa· zmianê kodu serwisowego wykonuje siê przyciskiem[ FUNCTION ], zmianê liczby serwisowej przyciskami[+]/ [-],· przyciskami tymi nale¿y ustawiæ nastêpuj¹ce wartoœci:K1 Ú 16K2 Ú 32· po wykonaniu regulacji nale¿y nacisn¹æ przycisk [ RE-CALL ] na pilocie w celu powrotu do trybu normalnejpracy odbiornika,· po doprowadzeniu do odbiornika sygna³u stereofonicznegosprawdziæ jakoœæ odtwarzania dŸwiêku. H.D.Daewoo DSC3270E chassis SC130Tryb i regulacje serwisowe.W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y za pomoc¹ pilotau¿ytkownika (RV-22D) wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:· ustawiæ program 91 (AV1),· regulacjê SHARPNESS ustawiæ na minimum,· po wy³¹czeniu odbiornika w czasie nie d³u¿szym ni¿ 5sekund nacisn¹ po kolei przyciski [ CZERWONY ],[ ZIELONY ] i [ MENU ],· na ekranie zostanie wyœwietlone menu trybu serwisowego:TabelaParametrV. SlopeZnaczenieJednakowa wysokoœæ górnej idolnej po³owy obrazuWartoœædomyœlna250V. Center Centrowanie obrazu w pionie 184V. Size Wysokoœæ obrazu 226S. CurveKorekcja “S” (jednakowa odleg³oœæmiêdzy poziomymi liniamikratownicy)020H. Center Centrowanie obrazu w poziomie -115H. Width Szerokoœæ obrazu 105EW. Para Korekcja zniekszta³ceñ typu beczka 341EW. Cor TEW. Cor BEW. SymKorekcja zniekszta³ceñ wnaro¿nikach górnychKorekcja zniekszta³ceñ wnaro¿nikach dolnychKorekcja zniekszta³ceñtrapezoidalnych000018004R.b Punkt odciêcia w torze R 240G.b Punkt odciêcia w torze G 240B.b Punkt odciêcia w torze B 240R.d Wzmocnienie toru R 340G.d Wzmocnienie toru G 340B.d Wzmocnienie toru B 340G2 Ustawianie napiêcia siatki drugiej 960Sub Bri Ustawianie zakresu jaskrawoœci 60DT Centrowanie pozycji Double Text 015WIDE Tryb szerokoekranowy YesSVC v1· do poruszania siê po menu serwisowym i wyboru parametruregulacyjnego s³u¿¹ przyciski [Pp]/ [Pq],· zmiany wartoœci wyboru parametru regulacyjnego wykonujesiê przyciskami [VOLt]/ [VOLu],· wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po wy³¹czeniu odbiornika.Wszystkie parametry i ustawienia regulacyjne dostêpne wramach trybu serwisowego zamieszczono w tabeli 1. Przy poszczególnychparametrach podano równie¿ wartoœci i ustawieniadomyœlne.Regulacje wykonywane poza trybem serwisowym.1. Regulacja napiêcia ARCz (AFT)W celu ustawienia napiêcia ARCz dla standardów B/G, D.K,I i L nale¿y:· do punktu TP02 (wyjœcie sygna³u p.cz. tunera) doprowadziæsygna³ w.cz. o czêstotliwoœci 38.9MHz, poziomie 80±5dBµV, zmodulowany sygna³em pasów kolorowych wsystemie PAL - B/G ( do wejœcia tunera nie powinien byæpodawany ¿aden sygna³),· pod³¹czyæ woltomierz pomiêdzy wypr.1 z³¹cza PW102(albo n.22 uk³adu IC101 - TDA4470M) a masê (wypr.2 i 3z³¹cza PW102),· reguluj¹c cewk¹ L103 (TRF-A005) ustawiæ napiêcie napoziomie 2.5V ±0.1V.2. Regulacja napiêcia ARW (AGC)· do wejœcia antenowego odbiornika doprowadziæ z generatorasygna³ w.cz. o poziomie 60 ±3dBµV, o czêstotliwoœci210.25MHz (kana³ 10 VHF-3), zmodulowany sygna-³em pasów kolorowych,· do wyprowadzenia 1 (po³¹czonego z wyprowadzeniem tuneraTuner AGC input) z³¹cza PW101 (AGC. ADJ.) pod-³¹czyæ sondê oscyloskopu,· rezystorem nastawnym RB2 - 10k B (pod³¹czonym do n.10uk³adu IC101 - TDA4470M) ustawiæ napiêcie na poziomie2.8V ±0.2V.H.D.18 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Porady serwisoweAudiogo f = 1.5 mm, które bêd¹ s³u¿yæ za radiatory.A.M.Provision DVRHD1059P (nagrywarka)Jest dŸwiêk, nie ma obrazu ze z³¹cza SCART i CVBS (¿ó³ty chinch) – czarny ekran.Przed usuniêciem uszkodzenia, obraz mo¿na by³o uzyskaæjedynie z zielonego z³¹cza chinch, oznaczonego “Y” – by³ tooczywiœcie obraz czarno-bia³y, ale przynajmniej dziêki temu,mo¿na by³o sprawdziæ w menu wszystkie ustawienia pod k¹temich poprawnoœci. Zupe³nie przypadkowo, w tym samymczasie otrzyma³em do naprawy identyczn¹ nagrywarkê, co bardzou³atwi³o lokalizacjê uszkodzenia, bo jak wiadomo, na schemati jakiekolwiek informacje o tym sprzêcie nie ma co liczyæ,nawet w internecie. W sumie, okaza³o siê ¿e pod uk³adem BGAz radiatorkiem na p³ytce oznaczonej BOWL0255104234, najprawdopodobniejpopêka³y po³¹czenia przy kulkach, bo po jegonaciœniêciu pojawia³ siê prawid³owy obraz. Poniewa¿ profesjonalnelutowanie uk³adów BGA wymaga bardzo drogiej aparatury,us³ugi tego typu nie s¹ tanie. Wobec powy¿szego, postanowi³emwe w³asnym zakresie jakoœ naprawiæ p³ytkê. Dotego celu u¿y³em HOT-AIRá AOYUE 968 i po posmarowaniupêdzelkiem szczeliny pod uk³adem topnikiem RMA-223,grza³em strumieniem gor¹cego powietrza o temperaturze 350°C(z si³¹ nadmuchu na 5 kresek) przez oko³o 15-20 sekund przemieszczaj¹cdyszê wzd³u¿ boków uk³adu. Wiadomo, ¿e nicnie zast¹pi „profesjonalnego lutowania”, ale opisany sposóbokaza³ siê na tyle dobry, ¿e nagrywarka po wielu testach wstrz¹sowychi temperaturowych dzia³a³a bez zarzutu. Od pewnegoczasu, nagrywarki te by³y czêsto sprowadzane na zasadzie „prywatnegoimportu”, prawdopodobnie ze wzglêdu na ich nisk¹cenê. Niestety pojêcie „okazyjna cena”, bywa najczêœciej weryfikowanew serwisach naprawczych. Na marginesie dodam,¿e nie by³ to jedyny przypadek, powi¹zany z „niepewnym”lutowiem na BGA tej firmy.DŸwiêk prawid³owy, ale obraz jest „srebrzysty”, brak w nim szczegó³ów – efektbardzo podobny do obrazu na bardzo zu¿ytym kineskopie.Przyczyn¹ tego zjawiska, by³y „wylane” kondensatory elektrolitycznena p³ytce zasilacza CE18 (220µF/16V) oraz CE14(1000µF/16V). Po wymianie ww. kondensatorów obraz wróci³do normy. Ostatnim problemem by³o dobranie pilota do tejnagrywarki (zagubiony). By³ to niema³y problem, bo w internecienic na ten temat nie mo¿na znaleŸæ. W koñcu uda³o siêustaliæ, ¿e uniwersalny pilot Thomson ROC-3205 potrafi obs³u¿yæten model nagrywarki.J.Z.XENIUS HTX2600 (kino domowe)Odtwarzacz nie wysuwa tacy.Nie reaguje na polecenie wysuniêcia z pilota i z klawiaturylokalnej. Przyczyn¹ by³ brak napiêcia 3.3V, spowodowany zimnymilutami. Nale¿y poprawiæ zimne luty w okolicy VA2, LA1,LA4, LA6.A.M.Magnat RX44 (wzmacniacz samochodowy)Brak sygna³u na wyjœciach.Przetwornica OK. Przyczyn¹ jest uszkodzenie diody ZeneraDZ1 (15V). Proponujê wstawiæ diodê o wiêkszej mocy,lub dolutowaæ do jej koñcówek przewody z drutu miedziane-Pioneer DV717K (odtwarzacz DVD)Odtwarzacz nie dzia³a³.Przyczyn¹ okaza³o siê uszkodzenie rezystora startowegow przetwornicy R72 (560k).T.N.Panasonic SA-PM08 (kino domowe)Urz¹dzenie nie odtwarza³o dysków DVD. Wyœwietlana by³ informacja “No Disc”.Przyczyn¹ tych nieprawid³owoœci by³ brak napiêcia 9V nawyprowadzeniu 11 z³¹cza CN105 w uk³adzie zasilania. Napiêcieto wytwarzane jest z napiêcia 12.6V w uk³adzie stabilizatoraz tranzystorem Q805. Napiêcie 12.6V podawane jest dostabilizatora poprzez diodê D808 (1N4003). Uszkodzenie tejdiody by³o przyczyn¹ uszkodzenia urz¹dzenia. T.N.Daewoo DR2100P (nagrywarka i odtwarzacz DVD)Urz¹dzenie nie odtwarza³o obrazu i dŸwiêku.Stwierdzono uszkodzenie kondensatora elektrolitycznegoC823 (470µF/16V).T.N.JVC DRMH30 (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a³, wyœwietla siê tylko komunikat “Loading”.Najczêstsz¹ przyczyn¹ wywo³uj¹c¹ takie zachowanie jestuszkodzenie uk³adu scalonego IC5302 w uk³adzie zasilacza.W opisywanym przypadku uk³ad scalony by³ sprawny. Uszkodzonyby³ kondensator C5340 (22µF/50V).T.N.Teac A-H500i (wzmacniacz audio)Chwilowe zaniki dŸwiêku w lewym kanale.Stwierdzono, ¿e jedno z wyprowadzeñ kondensatora elektrolitycznegoC503 wymaga³o poprawy lutowania. Uszkodzenie by³obardzo trudne do lokalizacji, poniewa¿ nie pojawia³o siê po odkrêceniupokrywy wzmacniacza i pukaniu w elementy. T.N.NAD C340 (wzmacniacz audio)Po pewnym czasie pojawiaj¹ siê zak³ócenia.Urz¹dzenie dzia³a³o poprawnie przez piêæ minut, po tymczasie dŸwiêk stawa³ siê zak³ócony. Powodowane to by³ouszkodzeniem stabilizatora Q92 (LM7818) wytwarzaj¹cego napiêciezasilaj¹ce 18V.T.N.Denon AVR1801 (wzmacniacz audio)Nie dzia³a, dioda LED miga.Przyczyn¹ okaza³o siê uszkodzenie rezystorów R141, R142(1R). Oba rezystory wykazywa³y rozwarcie.T.N.Technics RS-EH750 (odtwarzacz magnetofonowy)Brak dŸwiêku.Odtwarzacz by³ jedn¹ z czterech czêœci zestawu audio. Brakby³o sygna³u na wyjœciu odtwarzacza. Przyczyn¹ by³o uszkodzeniekondensatora C220 (470µF/10V). Kondensator powodowa³zwarcie wyprowadzenia 4 uk³adu scalonego IC401 (procesorDolby) do masy.T.N.SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 19

Porady serwisoweHitachi HTDK-180 (kino domowe)Brak efektu “surround”. Odtwarzany by³ tylko dŸwiêk stereo w lewym i prawymkanale.W takim przypadku sposób postêpowania powinien byænastêpuj¹cy: nale¿y sprawdziæ ustawienia trybu surround –“Surround Settings”. W opisywanym przypadku ustawienia teby³y niedostêpne (nie mo¿na by³o ich podœwietliæ i zmieniæ).Konieczne by³o wejœcie w opcjê “Reset” (znajduje siê ona podmenu “Setup”). Po wywo³aniu funkcji “Reset” ustawienia trybusurround w menu sta³y siê dostêpne i urz¹dzenie odtwarza-³o dŸwiêk surround poprawnie. T.N.Panasonic SA-AX710 (zestaw muzyczny)Komunikat “Overload” na wyœwietlaczu.Na wyœwietlaczu wyœwietlany jest komunikat “Overload”,a urz¹dzenie jest bardzo gor¹ce. Powodem tych objawów jestwytwarzanie przez uk³ad wzmacniacza mocy w torze surroundoscylacji o amplitudzie 30V ss i czêstotliwoœci 20kHz. Wwyniku tego uszkodzeniu uleg³y rezystory R661 i R662 - oba10R/0.5W. Wzmacniacza mocy IC602 - RSN36S5A-P równie¿uleg³ uszkodzeniu i musia³ byæ wymieniony.Nieprawid³owa praca zdalnego sterowania.U¿ytkownik zestawu skar¿y³ siê, ¿e co jakiœ czas nie dzia-³a³ system zdalnej regulacji – urz¹dzenie nie dawa³o siê wówczasani w³¹czyæ, ani wy³¹czyæ pilotem lub nie reagowa³o narozkazy wysy³ane z niego. Do obs³ugi zestawu SA-AX710przeznaczony jest nadajnik o oznaczeniu RAK-SA750WHP.Czêsto zdarza siê, ¿e opisana sytuacja nie jest wynikiem nieprawid³owegodzia³ania urz¹dzenia czy uszkodzenia pilota, leczwprowadzenia pilota, poprzez naciœniêcie czerwonego przyciskuu góry pilota, w inny tryb pracy (magnetofon, CD, TV,…). W opisanej sytuacji nale¿y sprawdziæ pilota i jeœli jestsprawny, poinformowaæ u¿ytkownika, ¿e dla pewnego funkcjonowaniafunkcji w³¹czania i wy³¹czania nale¿y najpierwnacisn¹æ przycisk [ TUNER ], a dopiero wtedy wy³¹czyæ zestawprzyciskiem [ POWER ].Komunikat “OVER LOAD” na wyœwietlaczu.W zestawie SA-AX710 do ch³odzenia uk³adów mocy zastosowanowentylator oraz uk³ad czujnika ewentualnych nieprawid³owoœcijego pracy. W przypadku, gdy wentylator niepracuje i wyœwietlany jest komunikat “OVER LOAD”, nale¿ysprawdziæ silnik wentylatora i uk³ad nim steruj¹cy. Procedurakontrolna powinna przebiegaæ w nastêpuj¹cy sposób:· sprawdziæ, czy kana³y przep³ywu powietrza nie s¹ zablokowanelub skrzyd³a wentylatora albo silnik nie s¹ zakleszczonezewnêtrznymi przeszkodami – w takim przypadkunale¿y te przeszkody usun¹æ,· jeœli ani kana³y przep³ywu powietrza, ani silnik czy te¿³opatki wentylatora nie s¹ mechanicznie blokowane, nale-¿y wymontowaæ wentylator z urz¹dzenia i dokonaæ pomiarurezystancji silnika; powinna ona mieœciæ siê w granicach20 ÷ 30 omów; silnik jest uszkodzony „na zwarcie”je¿eli rezystancja jest mniejsza ni¿ 5R, „na rozwarcie”,jeœli rezystancja jest wiêksza ni¿ 1k,· je¿eli nie stwierdzono uszkodzenia silnika, nale¿y zamontowaægo na powrót do urz¹dzenia i sprawdziæ napiêcia nawyprowadzeniach tranzystorów Q772 i Q773 dla obu stanówwentylatora: gdy wentylator pracuje i gdy nie pracuje;wartoœci tych napiêæ powinny byæ nastêpuj¹ce:· Q772 wy³¹czony w³¹czonyE -15V -15VC 0V -14.9VB -14.9V 0V· Q773 wy³¹czony w³¹czonyE 0V -8VC -15V -15VB 0V -8.5V· jeœli napiêcia na wyprowadzeniach tranzystorów odbiegaj¹od podanych powy¿ej, nale¿y sprawdziæ tranzystoryQ772 i Q773 oraz uk³ad sterowania prac¹ silnika wentylatora,którego schemat pokazano na rysunku 1.D7711SS133D7721SS133R7743.3MR772C7722×4.7/50V 2×47kC771R77110kR7784.7kR77910kQ777Q772Q778R777220kR773220kR775330D7741SS133Q776C7730.022R7764.70.5WQ772, Q7762SC1740SSTAMOTOR DRIVEQ7772SA933SSTAMOTOR DRIVEQ778RVTDTA114TSTMOTOR DRIVED773MTZJ12CTAC7750.022Q7732SB621AQRSTAREGULATORCP771Silnik wentylatoraRys.1. Uk³ad sterowania prac¹ silnika wentylatora· jeœli napiêcia na wyprowadzeniach tranzystorów s¹ prawid³owe,nale¿y sprawdziæ, czy sygna³ audio jest obecnyna wyprowadzeniach 7 i 10 uk³adu wzmacniacza IC601oraz na wyprowadzeniach 7 i 10 uk³adu wzmacniaczaIC602:- brak sygna³ów oznacza uszkodzenie wzmacniacza IC601lub IC602,- obecnoœæ tych sygna³ów œwiadczy o prawid³owej pracysilnika wentylatora oraz uk³adu steruj¹cego prac¹ silnikawentylatora.Procedura diagnozowania urz¹dzenia.Na p³ytkach drukowanych zestawu zaprojektowano punktytestowe przeznaczone do jego testowania i diagnozowania.Na potrzeby testowania urz¹dzenia konieczne jest pod³¹czeniesygna³ów fonii o czêstotliwoœciach akustycznych. Jako takiesygna³y s³u¿yæ mog¹ sygna³y z odtwarzacza CD, generatorasygna³ów m.cz. lub magnetofonu. Sygna³y kana³u prawegoi lewego z odtwarzacza CD lub z generatora nale¿y pod³¹czyædo gniazd wejœciowych oznaczonych jako “CD”, sygna³y zmagnetofonu do gniazd “TAPE PLAY (IN)”.Wymagania sprzêtowe dla testowania urz¹dzenia wed³ugopisanych poni¿ej metod s¹ nastêpuj¹ce:· testowanie z sygna³em z odtwarzacza CD – testowa p³ytaCD zawieraj¹ca sygna³ 1kHz. 0dB (pierwszy program zalecanejprzez producenta p³yty SZZP1054C),· testowanie z sygna³em z magnetofonu – taœma z zapisanymna niej sygna³em o czêstotliwoœci 315Hz i poziomie0dB (zalecana przez producenta taœma testowa jest oznaczonajako QZZCLA),· testowanie z sygna³em z generatora m.cz. – sygna³ o czê-M20 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Porady serwisowestotliwoœci 500Hz i poziomie 200mV,· oscyloskop o pasmie min. 10MHz – do wykonywaniapomiarów sygna³ów wyjœciowych w punktach testowych.1. Procedura testowania uk³adów wzmacniacza mocya/. gdy pod³¹czony jest odtwarzacz CD lub generator m.cz.:· w³¹czyæ urz¹dzenie,· przyciskiem selektora Ÿród³a dŸwiêku wybraæ pozycjê“CD”,· przycisk za³¹czania/wy³¹czania g³oœników w pozycjê za-³¹czon¹ – SPEAKERS “ON”,· w odtwarzaczu CD uruchomiæ odtwarzanie pierwszegoprogramu z p³yty SZZP1054C zawieraj¹cego sygna³ o czêstotliwoœci1kHz i poziomie 0dB lub z generatora podaæsygna³ o czêstotliwoœci 500Hz i poziomie 200mV,· dalej postêpowaæ zgodnie z podpunktem c/,b/. gdy pod³¹czony jest magnetofon:· w³¹czyæ urz¹dzenie,· przyciskiem selektora Ÿród³a dŸwiêku wybraæ pozycjê“TAPE MONITOR”,· przycisk za³¹czania/wy³¹czania g³oœników w pozycjê za-³¹czon¹ – SPEAKERS “ON”,· w magnetofonie uruchomiæ odtwarzanie taœmy QZZCLASW2C562WIDOK OD STRONYELEMENTÓWC667R3R512L3J814L4R4J826L5C512R5C601SW1C1161R1C414L1C413L6R674R6J329G MAIN P.C.B.WIDOK OD STRONY MOZAIKIC1068C1007R2L2WIDOK OD STRONYMOZAIKIB INPUT TERMINAL P.C.B.C FL P.C.B.Rys.2. Lokalizacja punktów testowych do testowaniatoru g³ównego wzmacniaczazawieraj¹cej sygna³ o czêstotliwoœci 315Hz i poziomie0dB,· dalej postêpowaæ zgodnie z podpunktem c/,c/. za pomoc¹ oscyloskopu sprawdziæ przebiegi wyjœciowe nap³ytach drukowanych: g³ównej (G – MIN P.C.B.), wyœwietlacza(C – FL P.C.B.) i gniazd wejœciowych (B – INPUTTERMINAL) w nastêpuj¹cej kolejnoœci: (L1, R1) = (L2,R2) = (L3, R3) = (L4, R4) = (L5, R5) = (L6, R6).Uwaga: Sondê oscyloskopu nale¿y pod³¹czaæ „plusem” dopunktu testowego, „minusem” zaœ do masy chassis.Lokalizacjê punktów testowych (L1, R1) … (L6, R6) nawymienionych wczeœniej p³ytkach drukowanych pokazanona rysunku 2.d/. W trakcie wykonywania pomiarów regulatory: poziomug³oœnoœci VR501, tonów wysokich VR512 i tonów niskichVR511 nale¿y ustawiæ w po³o¿eniach œrodkowych (o ile wpunkcie e/ nie zaznaczono inaczej).e/. Obserwacja oscylogramów w poszczególnych punktach testowychw przypadku wyst¹pienia nieprawid³owoœci pozwalana zlokalizowanie bloku, w którym ma miejsce uszkodzenielub uk³ady pracuj¹ niew³aœciwie. Czêstotliwoœæ przebieguzale¿y od tego, jaki sygna³ wejœciowy zosta³ zastosowanydla przeprowadzenia testu: 1kHz dla odtwarzacza CD,500Hz dla generatora sygna³owego, 315Hz dla magnetofonu.Czêstotliwoœæ ta we wszystkich punktach testowych powinnapozostawaæ taka sama. Amplituda bêdzie zmienia³asiê w zale¿noœci od miejsca w torze fonii, w którym znajdujesiê dany punkt testowy. Tutaj w ocenie mo¿e byæ pomocnyschemat blokowy zestawu, z naniesionymi punktami testowymi.Poni¿ej przedstawiono po kolei punkty testowe iw przypadku nieprawid³owych przebiegów (a w szczególnoœciich braku) – potencjalny rejon uszkodzenia lub nieprawid³owejpracy:· TP = L1/R1 – blok wyboru sygna³ów wejœciowych naczele z uk³adem IC402 i jego otoczeniem,· TP = SW1 – wzmacniacz toru subwoofera IC115 i jegoaplikacja,· TP = L2/R2 – blok Dolby Pro Logic – uk³ady IC1001 iIC1002 oraz otoczenie,· TP = SW2 – blok g³ównej regulacji poziomu g³oœnoœci(VR501 i otoczenie),· TP = L3/R3 – blok g³ównej regulacji poziomu g³oœnoœci(VR501 i otoczenie),· TP = L4/R4 – uk³ady regulacji barwy dŸwiêku – uk³adIC511 i jego aplikacja (dla sygna³u wejœciowego z odtwarzaczaCD regulator poziomu g³oœnoœci VR501 ustawiæna minimum),· TP = L5/R5 – uk³ad ogranicznika mocy – tranzystory odQ581 do Q584 oraz otoczenie (dla sygna³u wejœciowego zodtwarzacza CD regulator poziomu g³oœnoœci VR501 ustawiæna minimum),· TP = L6/R6 – blok g³ównych wzmacniaczy mocy – uk³adyIC601 i IC603 oraz otoczenie (dla sygna³u wejœciowegoz odtwarzacza CD regulator poziomu g³oœnoœci VR501ustawiæ na minimum).2. Procedura testowania uk³adów surroundWyjœciowy sygna³ surrorund normalnie wymaga sygna³uw przeciwfazie do zastosowania w obu kana³ach: lewym iprawym. Jednak¿e, urz¹dzenie wyposa¿one jest w tryb ser-SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 21

Porady serwisowewisowy, pozwalaj¹cy na testowanie uk³adów surround zapomoc¹ sygna³ów o fazie zgodnej.a/. gdy pod³¹czony jest odtwarzacz CD lub generator m.cz.:· w³¹czyæ urz¹dzenie,· przyciskiem selektora Ÿród³a dŸwiêku wybraæ pozycjê“CD”,· w trakcie jednoczesnego przytrzymywania naciœniêtychprzycisków [ VCR1 ] i [ SPEAKERS ] nacisn¹æ przycisk[ POWER ],· na wyœwietlaczu zostanie wyœwietlony komunikat “SUR-ROUND”,· w odtwarzaczu CD uruchomiæ odtwarzanie pierwszegoprogramu z p³yty SZZP1054C zawieraj¹cego sygna³ o czêstotliwoœci1kHz i poziomie 0dB lub z generatora podaæsygna³ o czêstotliwoœci 500Hz i poziomie 200mV,· dalej postêpowaæ zgodnie z podpunktem c/,b/. gdy pod³¹czony jest magnetofon:· w³¹czyæ urz¹dzenie,· przyciskiem selektora Ÿród³a dŸwiêku wybraæ pozycjê“TAPE MONITOR”,· w trakcie jednoczesnego przytrzymywania naciœniêtychprzycisków [ VCR1 ] i [ SPEAKERS ] nacisn¹æ przycisk[ POWER ],SL2C2R552SR2C561R551WIDOK OD STRONYELEMENTÓWJ827C3J832SL3J831SR3J386SR4 SL4C4J388WIDOK OD STRONYMOZAIKIC602G MAIN P.C.B.C1J326J338SL5J631SR5R610C5S1 R1056B INPUT TERMINAL P.C.B.WIDOK OD STRONY MOZAIKIC FL P.C.B.Rys.3. Lokalizacja punktów testowych do testowaniatoru surround· na wyœwietlaczu zostanie wyœwietlony komunikat “SUR-ROUND”,· w magnetofonie uruchomiæ odtwarzanie taœmy QZZCLAzawieraj¹cej sygna³ o czêstotliwoœci 315Hz i poziomie0dB,· dalej postêpowaæ zgodnie z podpunktem c/,c/. za pomoc¹ oscyloskopu sprawdziæ przebiegi wyjœciowe nap³ytach drukowanych: g³ównej (G – MIN P.C.B.), wyœwietlacza(C – FL P.C.B.) i gniazd wejœciowych (B – INPUTTERMINAL) w nastêpuj¹cej kolejnoœci: (C1, S1) = (C2,SL2/SR2) = (C3, SL3/SR3) = (C4, SL4/SR4) = (C5, SL5/SR5).Lokalizacjê punktów testowych na p³ytkach drukowanychpokazano na rysunku 3.d/. wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po wy³¹czeniu urz¹dzenia,d/. W trakcie wykonywania pomiarów regulatory: poziomug³oœnoœci VR501, tonów wysokich VR512 i tonów niskichVR511 nale¿y ustawiæ w po³o¿eniach œrodkowych (o ile wpunkcie f/ nie zaznaczono inaczej).e/. Obserwacja oscylogramów w poszczególnych punktach testowychw przypadku wyst¹pienia nieprawid³owoœci pozwalana zlokalizowanie bloku, w którym ma miejsce uszkodzenielub uk³ady pracuj¹ niew³aœciwie. Czêstotliwoœæ przebieguzale¿y od tego, jaki sygna³ wejœciowy zosta³ zastosowanydla przeprowadzenia testu: 1kHz dla odtwarzacza CD,500Hz dla generatora sygna³owego, 315Hz dla magnetofonu.Czêstotliwoœæ ta we wszystkich punktach testowych C1÷ C5 i S1, SL2/SR2 ÷ SL5/SR5 powinna pozostawaæ takasama, przy czym pomiêdzy przebiegami mierzonymi wpunktach C1 ÷ C5 i S1, SL2/SR2 ÷ SL5/SR5 wystêpujeprzesuniêcie. Amplituda bêdzie zmienia³a siê w zale¿noœciod miejsca w torze fonii, w którym znajduje siê dany punkttestowy. Tutaj w ocenie mo¿e byæ pomocny schemat blokowyzestawu, z naniesionymi punktami testowymi. Poni¿ejprzedstawiono po kolei punkty testowe i w przypadku nieprawid³owychprzebiegów (a w szczególnoœci ich braku) –potencjalny rejon uszkodzenia lub nieprawid³owej pracy:· TP = C1, S1 – blok Dolby Pro Logic z uk³adem IC1002oraz otoczenie,· TP = C2, SL2/SR2 – blok g³ównej regulacji poziomu g³oœnoœci(VR501 i otoczenie),· TP = C3, SL3/SR3 – blok regulacji barwy dŸwiêku –uk³ady IC551 i IC552 oraz ich aplikacje,· TP = C4, SL4/SR4 – uk³ad ogranicznika mocy – tranzystoryod Q551 do Q552 oraz otoczenie,· TP = C5, SL5/SR5 – blok g³ównego wzmacniacza mocy– uk³ady IC602 oraz otoczenie (dla sygna³u wejœciowegoz odtwarzacza CD regulator poziomu g³oœnoœci VR501ustawiæ na minimum).3. Funkcja wykrywania przeci¹¿eniaUk³ad protekcji HIC zaczyna funkcjonowaæ zawsze wtedy,gdy na którymkolwiek przy³¹czu g³oœnikowym wyst¹pizwarcie lub urz¹dzenie zacznie siê „grzaæ” ponad normê wwyniku niepoprawnej pracy uk³adów. W momencie rozpoczêciapracy przez uk³ady ochronne na wyœwietlaczu zostaje wyœwietlonykomunikat “OVERLOAD” (PRZECI¥¯ENIE), któryprzesuwa siê wzd³u¿ niego.W tym stanie wszystkie przyciski pozostaj¹ aktywne, jed-22 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Porady serwisoweSCHEMAT BLOKOWY JEDNOSTKI CENTRALNEJTP (SW1)TP (SW2)SUBWOOFERAMP.(IC1151)MASTERVOLUME(VR501)SUB-WOOFERRÓD£OSYGNA£UODTWARZACZCDCDINPUTSELECTOR(IC401, IC402)TP (L1, R1) TP (L2, R2) TP (L3, R3)DOLBYPRO LOGIC(IC1001, 1002)MASTERVOLUME(VR501)TONECONTROL(IC511)TP (L4, R4) TP (L5, R5) TP (L6, R6)POWERLIMITER(Q581÷Q584)MAIN AMP.(IC601, IC602)FRONTSPEAKERSGENERATORm.cz.TP (C1, S1)TP (C2, SL2/SR2) TP (C3, SL3/SR3) TP (C3, SL3/SR3) TP (C3, SL3/SR3)MAGNETOFONTAPEPLAY(IN)Linia sygna³ów subwooferaMASTERVOLUME(VR501)Linia sygna³ów toru wzmacniaczy g³oœników przednichLinia sygna³ów toru surround (Dolby Pro Logic)TONECONTROL(IC511)POWERLIMITER(Q581÷Q584)MAIN AMP.(IC601, IC602)SURROUNDSPEAKERSRys.4. Schemat blokowy g³ównej czêœci zestawu z naniesion¹ lokalizacj¹ punktów testowychnak¿e, gdy którykolwiek przycisk zostanie naciœniêty, wzd³u¿wyœwietlacza zaczyna przesuwaæ siê komunikat “SWITCHOFF POWER” (WY£¥CZ URZ¥DZENIE).W przypadku wyst¹pienia przeci¹¿enia nale¿y natychmiast(jak najszybciej) wy³¹czyæ urz¹dzenie i sprawdziæ: g³oœniki iprzewody ³¹cz¹ce je z gniazdami, gniazda przy³¹czeniowe g³oœników,otwory wentylacyjne i pracê wentylatora. Urz¹dzeniew³¹czyæ ponownie dopiero po usuniêciu przyczyny zadzia³aniauk³adów ochronnych i sprawdziæ poprawnoœæ jego funkcjonowania.Jeœli nie zostanie znaleziona przyczyna powstania„alarmu” z tytu³u przeci¹¿enia i po w³¹czeniu urz¹dzeniepozostaje w stanie zabezpieczenia “OVERLOAD”, przyczynynale¿y poszukiwaæ w pracy uk³adów.Uk³ady protekcji.Uk³ady protekcji zostaj¹ uaktywnione w sytuacji gdy:· brak dŸwiêku mimo, ¿e urz¹dzenie jest w³¹czone,· w trakcie pracy odtwarzanie dŸwiêku zostaje przerwane.Zadaniem tych uk³adów jest zapobie¿enie uszkodzeniuobwodów zestawu w sytuacji na przyk³ad pojawienia siê zwarciadodatniego lub ujemnego wyprowadzenia g³oœników lubgdy impedancja zestawów g³oœnikowych jest mniejsza od znamionowej.Jeœli taka sytuacja siê zdarzy, nale¿y:· wy³¹czyæ urz¹dzenie,· znaleŸæ przyczynê zadzia³ania uk³adów protekcji i usun¹æproblem· ponownie w³¹czyæ urz¹dzenie.Gdy uk³ady protekcji s¹ aktywne, urz¹dzenie nie zaczniefunkcjonowaæ dopóki nie zostanie ono wy³¹czone i ponowniew³¹czone.Informacje dotycz¹ce serwisowania zestawu.Przed rozpoczêciem serwisowania zestawu nale¿y wy³¹czyæurz¹dzenie i za pomoc¹ rezystora 10R/10W (zwieraj¹cnim oba wyprowadzenia kondensatora) roz³adowaæ kondensatoryC703, C704, C705 C706.Przed w³¹czeniem urz¹dzenia, po zakoñczeniu naprawynale¿y ostro¿nie i powoli podawaæ (zwiêkszaæ) napiêcie zasilaj¹cedo strony pierwotnej zasilacza korzystaj¹c z transformatoraregulowanego kontroluj¹c pobór pr¹du. Bez podanegosygna³u na wejœcie zestawu pobór pr¹du (50Hz) powinienwynosiæ:· dla napiêcia AC230V – 120 ÷ 350mA,· dla napiêcia AC230V – 130 ÷ 380mA. R.W.Philips DVD740VR (odtwarzacz DVD + magnetowid)Napêd DVD nie dzia³a.Napêd DVD nie dzia³a, konieczna jego wymiana. Przedwymian¹ napêdu nale¿y sprawdziæ wartoœæ rezystora na pozycji3001. Powinien to byæ rezystor 150R/5%/0.5W, jeœli niejest wymieniæ go na wskazany.Procedura uaktualnienia domyœlnego oprogramowania.1. W³¹czyæ zasilanie urz¹dzenia i wyj¹æ p³ytê z szuflady odtwarzaczaDVD.2. W celu wprowadzenia odtwarzacza DVD w tryb aktualizacjioprogramowania nale¿y po kolei nacisn¹æ nastêpuj¹ceprzyciski na pilocie [ 9], [ 8], [ 7], [ 6] i [ SEARCHMODE ]. Szuflada odtwarzacza DVD wysunie siê automatycznie.Na ekranie zostanie wyœwietlone menu pokazanena rysunku 5a, natomiast a na wyœwietlaczu fluorescencyj-BE F/W VERSION UP MODEPLEASE INSERT A DISCFOR BE F/W VERSION UP.E IT:POWERRys.5a. Widok ekranu w trybie aktualizacji wersjioprogramowaniaSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 23

Porady serwisoweRys.5b. Widok wyœwietlacza w trybie aktualizacji wersjioprogramowanianym komunikat pokazany na rysunku 5b.Odtwarzacz DVD jest w tym momencie gotowy do aktualizacjioprogramowania z otwart¹ szuflad¹. W tym przypadku,gdy szuflada jest otwarta na ekranie wyœwietlane jestmenu pokazane na rysunku 5a.3. Do szuflady odtwarzacza nale¿y teraz za³adowaæ p³ytê zoprogramowaniem i zamkn¹æ j¹ u¿ywaj¹c do tego celuwy³¹cznie przycisku [ OPEN/CLOSE ].4. Odtwarzacz DVD wchodzi w tryb aktualizacji oprogramowaniaautomatycznie.Na ekranie wyœwietlane jest menu pokazane na rysunku5c, a na wyœwietlaczu VFD – komunikat pokazany na rysunku5d.BE F/W VERSION UP MODEVERSION: ********COMPLETEDSUM:7abc(*3)Rys.5e. Widok ekranu po zakoñczenia proceduryaktualizacji oprogramowaniaBE F/W VERSION UP MODEVERSION: ********Reading...(*2)Rys.5c. Widok ekranu w trybie programowaniaRys.5d. Widok wyœwietlacza w trybie programowania(przyk³ad)W miejscu “(*2)” na ekranie pojawiaj¹ siê nastêpuj¹cekomunikaty:· 1. “Reading … ” – w trakcie przesy³ania plików do pamiêci,· 2. “Erasing … ” – w trakcie kasowania danych poprzedniewersji,· 3. “Programming … ” – w trakcie wczytywania danychnowej wersji.5. Po zakoñczeniu programowania szuflada otwiera siê automatycznie– na ekranie pojawia siê menu pokazane na rysunku5e, gdzie “(*3)” jest sum¹ kontroln¹; na wyœwietlaczuwyœwietlany jest komunikat pokazany na rysunku 5f.W tym momencie ¿aden przycisk nie jest aktywny.6. W celu otwarcia szuflady nale¿y wyci¹gn¹æ wtyczkê przewodusieciowego z gniazdka.7. Po ponownym pod³¹czeniu zasilania i naciœniêciu przycisku[ POWER ] przyciski staj¹ siê znowu aktywne i mo¿liwejest otwarcie szuflady i wyjêcie z niej p³yty z zainstalowan¹wersj¹ oprogramowania.R.W.Rys.5f. Widok wyœwietlacza po zakoñczenia proceduryaktualizacji oprogramowania (przyk³ad)Philips FW11 (zestaw micro)Nieprawid³owe dzia³anie uk³adu mute.Po uruchomieniu odtwarzania p³yty CD przez chwilê nies³ychaæ dŸwiêku – przez kilka pocz¹tkowych sekund wybranegoutworu jest cisza. Powodem tego jest nieprawid³owa (zbytd³uga) sta³a czasowa uk³adu mute. W uk³adzie tym na p³yciewzmacniacza mocy nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· usun¹æ kondensator C509 - 4.7µF, który jest pod³¹czonydo bazy tranzystora Q507,· diodê D535 zast¹piæ rezystorem 15k.W trybie standby s³ychaæ szum.W trybie standby w g³oœnikach s³yszalny jest szum. Powodemjest nieprawid³owe dzia³anie uk³adu steruj¹cego prac¹uk³adu scalonego wzmacniacza mocy (poprzez podanie odpowiedniegonapiêcia uk³ad jest w stanie pracy, wyciszenia lubwy³¹czenia), czego rezultatem jest ci¹g³a praca uk³adu wzmacniaczaIC501 - TA8216H – równie¿ w trybie standby. Nale¿ysprawdziæ uk³ad steruj¹cy prac¹ wzmacniacza mocy, kieruj¹csiê nastêpuj¹cymi wskazówkami:· na n.55 uk³adu scalonego 106 powinien byæ stan niski,· dioda 116 (pod³¹czona do wyprowadzenia 2 z³¹cza CN302)nie powinna przewodziæ,· tranzystor 501 powinien byæ zablokowany,· na n.11 uk³adu 501 powinien byæ stan niski. R.W.MagnetowidyMatsui VXA1100 (magnetowid)Wysuwa kasetê i wy³¹cza siê.Magnetowid w³¹cza³ siê, mo¿liwe by³o wpuszczenie kasetyi w³¹czenie wymaganej funkcji, ale po 10 sekundach magnetowidwysuwa³ kasetê i wy³¹cza³ siê. Przyczyn¹ nieprawid³owoœciokaza³o siê uszkodzenie sensora pocz¹tku taœmy. Powymianie sensora magnetowid dzia³a³ poprawnie. T.N.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01+12VCCV_REFR2562M2 7RK7002C2314.7µFDelay-DIMD2231N41482T3 04R25415kR25510kR291680kR2591MELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl7IN_2 +IN_3 -6IN_2 -IN_3 +5IN_1 +IN_4 -4IN_1 -IN_4 +3VCCGND2OUT_1OUT_48 9 10 11 12 13 141OUT_2OUT_3C2320.1µFC2330.1µFR294300kR293300kR295300kC2340.1µFD222D225D226Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01cz.1/2V_SENSOR_11N4148V_SENSOR_21N4148V_SENSOR_31N4148R296680kR25710kR2581M7IN_2 +IN_3 -6IN_2 -IN_3 +5IN_1 +IN_4 -4IN_1 -IN_4 +8 9 10 11 12 13 143VCCGND2OUT_1OUT_41OUT_2OUT_3C2350.1µFR298300kR299C2360.1µF300kD221D224D227R2100300kC2370.1µF1N41481N41481N4148V_SENSOR_4V_SENSOR_5V_SENSOR_6R2691k5VoutR270100(1206)225T3 04R266NC(1206)R267100kR292100kR26851kV_SENSOR_7C2380.01µFC239NCIC203M33 MR2601MR2611MR2711MR2621MR272300kR2731MELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plR297100kR27447kADJV_SENSOR_8R27556kIC204M33 MR20510kR2631MR2641MR20610kBU_RR2760R2651MBU_LR2770D229RLZ5.6B2T3 04C2412.2µFR27930kR28427k222T3 04R28551kR29010k2-3+56+-IC205/AIC205M35IC205/B8417C2400.1µFR286100kR2781MR28151kR2871MR282200kR289100k5 4+7IC206/B6-11R280100k3 4+IC206/A2-11C2431R2832MD2281N4148DTC 44 KA22224DTA 44 KAIC206M324R288150k412+IC206/D13-1110 4+C242IC206/C0.1µF9-11148C2470.01µF220DTC 44 K223DTC 44 KELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl28 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 25

Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01 (cz.2/2)ON OFFDTC 44 KAC2100.1µF204DTA 44 KAC2081µFwww.serwis-elektroniki.com.pl203+12VCCC2140.1µF12VoutC2031000µF25VBU_ RELEKTRONIKIR2174.7kR21918kBU_ LR21115kIC20M33 MR2294.7kR23415kR24418kC2130.1µF14C2260.1µFC2041000µF25VOUT_3OUT_213OUT_4OUT_112GND11IN_4 +VC CIN_1 -10IN_4 -IN_1 +9 8IN_3 +IN_2 -1 2 3 4 5 6 7C2210.1µFC2450.1µFC2271000 FC2121000 FR2518.2kIN_2 + IN_3 -D2181N4148R252NCC2460.1µFR2076.8kR2144.7k(1206)V_REFR2127.5kIC202T 43R2258.2kR2376.8kC2020.01µFR20816kD2081N4148R2417.5kC2290.1µFR226NCR2462.7kC2200.01µFC2070.1µFR23816kR24818kD201RLZ8.2BR2090R2212.7kR22418kC2170.1µFD211C2280.022µFRLZ8.2BC2240.1µFR2390C2300.22µFD202BAV99C2150.022µFC2160.22µFV_SENSOR_8V_SENSOR_7D213BAV992 5T3 041234R2133.9kR2494.3k20I443 R A 44206T3 04D2061N414820T3 04R2403.9kR2224.3k87652I443 R A 441234D204SMAL240OR SR24ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl2 2T3 04D2141N4148L201150µ (60-52)D2031N4148D205NC8765D215SMAL240OR SR24R24730kR25030kR25330kC2111µFR22030kR22330kR22730kR2014.7kR2101ML204150µ (60-52)D216NC207RK7002D2121N4148C2251µFR2021k 1MOF-DI205KTD 6(DIP MD)R2361M2 3RK700220KTD 6(DIP MD)R2284.7kD217BAV99D219BAV99D220BAV99202T3 04C2060.22µF250VR2301k 1MOF-DI2 4KTD 6(DIP MD)R2041k 1MOF-DI2 6KTD 6(DIP MD)D209BAV99C2230.22µF250VV_SENSOR_4V_SENSOR_55342612 0T3 04R2321k 1MOF-DIV_SENSOR_6T20197D207BAV99ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plR215 1k(1206)R218 1k(1206)V_SENSOR_2C21980VL20T-1-27 F 3kVT2025 934C2222627 F 3kV1780VL20T-1-R242 1k(1206)R245C20127 F 3kVC20527 F 3kVR216 1k(1206)V_SENSOR_1V_SENSOR_3D210BAV99R243C20927 F 3kV1k(1206)1k(1206)C21827 F 3kV1324L20273L174-39-y131324L20573L174-39-y132424SM02B-B SS-1-TBCN203L20673L174-39-yCN2011212SM02B-B SS-1-TBCN20512L20373L174-39-ySM02B-B SS-1-TBCN202SM02B-B SS-1-TB12CN204SM02B-B SS-1-TB12CN206SM02B-B SS-1-TB1226 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 27

Tranzystory JFETTranzystory JFETAndrzej BrzozowskiTranzystory polowe – w skrócie JFET (Junction Field EffectTransistor) nazywane s¹ równie¿ tranzystorami unipolarnymi.Dzia³anie tych tranzystorów polega na kontrolowanymprzep³ywie noœników jednego rodzaju – elektronów lub dziur.Sterowanie przep³ywem tych noœników odbywa siê za poœrednictwemzmian pola elektrycznego.Tranzystor JFET zbudowany jest z p³ytki z jednego typupó³przewodnika (p lub n), która stanowi tzw. kana³. Na koñcachkana³u znajduj¹ siê styki Ÿród³a (ang. source – S) i drenu(ang. drain – D). Dooko³a œrodkowej czêœci kana³u (lub poobu jego stronach) wystêpuje bramka – obszar pó³przewodnikaprzeciwnego typu – je¿eli kana³ jest typu n, to bramka jesttypu p, i odwrotnie – gdy kana³ jest typu p, to bramka jestwykonana z pó³przewodnika typu n.Na rysunku 1 przedstawiono symbole graficzne i budowêtranzystorów JFET typu n i typu p.a) tranzystor typu n a) tranzystor typu pDGDSGpnSpRys.1. Symbole graficzne i budowa tranzystorów JFET.Najczêœciej stosowane s¹ tranzystory JFET typu n. Praktycznaró¿nica pomiêdzy tranzystorami typu n i p polega napolaryzacji napiêcia steruj¹cego przep³ywem pr¹du.W tranzystorze JFET pr¹d mo¿e p³yn¹æ w dwóch kierunkach:od Ÿród³a do drenu lub od drenu do Ÿród³a. Napiêciesteruj¹ce przep³ywem pr¹du podawane jest pomiêdzy bramkêi Ÿród³o.Pomiêdzy bramk¹ i kana³em tranzystora JFET tworzy siêz³¹cze n-p.Przy ma³ej wartoœci napiêcia dren - Ÿród³o (U DS ³ 0) orazprzy braku polaryzacji bramki (U GS = 0) warstwa zaporowaz³¹cza bramka – kana³ wnika na niewielk¹ g³êbokoœæ do obszarukana³u.Gdy pomiêdzy dren i Ÿród³o przy³¹czymy napiêcie, pomiêdzydrenem a Ÿród³em pop³ynie pr¹d drenu I D zale¿ny liniowood napiêcia U DS . Pr¹d ten jest pr¹dem noœników wiêkszoœciowych(elektronów w przypadku kana³u typu n, dziur w przypadkukana³u typu p).Gdy wzrasta napiêcie U GS polaryzuj¹ce zaporowo z³¹czebramka-kana³, warstwa zaporowa roœnie i kana³ zawê¿a siê.Rezystancja kana³u roœnie, a wartoœæ pr¹du drenu maleje. Przydalszym wzroœcie napiêcia U GS nast¹pi zetkniêcie siê warstwzaporowych i zamkniêcie kana³u. Pr¹d drenu maleje do zera.Ten stan tranzystora nazywa siê odciêciem (ang. pinch-off) lubzatkaniem. Wartoœæ napiêcia U GS , przy której tranzystor wchodziw stan zatkania, nazywa siê napiêciem odciêcia (ang. pinchoffvoltage) lub zatkania i jest oznaczana przez U GSOFF lub U p .Dalszy wzrost napiêcia U GS nie wp³ywa na pr¹d drenu, a wskrajnym wypadku mo¿e doprowadziæ do przebicia z³¹czaGDSGnDpSnbramka-kana³. W stanie zatkania tranzystor posiada bardzo du¿¹rezystancjê miêdzy Ÿród³em a drenem, rzêdu gigaomów.Na rysunku 2 przedstawiono graficznie zasadê dzia³aniatranzystora JFET.G G Gp p pD D DS S SnpnpnpG G Ga) U GS=0a) 0

Tranzystory JFETNa rysunku 3 przedstawiono schemat prostego uk³adu, wktórym tranzystor JFET pracuje jako element za³¹czaj¹cy lampê.Pr¹d w tranzystorze JFET mo¿e p³yn¹æ przez kana³ w obukierunkach. Dlatego w³aœnie symbol graficzny tranzystora JFETnie wyró¿nia drenu i Ÿród³a. W praktyce zamiana wyprowadzeñdrenu i Ÿród³a w uk³adzie nie ma znaczenia, je¿eli tylkonapiêcie polaryzuj¹ce z³¹cze bramka -Ÿród³o bêdzie podawanedo w³aœciwych wyprowadzeñ.W uk³adzie z rysunku 3 przy braku napiêcia DC na bramce(klucz SW roz³¹czony) kana³ tranzystora TR jest otwarty i przezlampê L p³ynie maksymalny pr¹d.Aby wy³¹czyæ lampê, do bramki tranzystora nale¿y podaænapiêcie U GS – klucz SW zamkniêty.Tranzystor zostaje zatkany i pr¹d lampy nie p³ynie. Z³¹czebramka - Ÿród³o jest spolaryzowane zaporowo. Pr¹d p³yn¹cyprzez zaporowo spolaryzowane z³¹cze jest bardzo ma³y, mocwymagana do sterowania tranzystora JFET jest pomijalna. Jestto bardzo wa¿na zaleta tranzystorów JFET.Ponowne roz³¹czenie klucza SW – czyli od³¹czenie napiêciapolaryzuj¹cego bramkê powinno w³¹czyæ tranzystor.W praktyce jednak mo¿e siê okazaæ, ¿e po od³¹czeniu napiêciaod bramki pr¹d w uk³adzie nie pop³ynie - lampa nieœwieci.Przyczyna le¿y w zachowaniu siê z³¹cza n-p spolaryzowanegozaporowo. Z³¹cze takie dzia³a jak na³adowany kondensatori przechowuje ³adunek dostarczony podczas przy³¹czenianapiêcia polaryzuj¹cego. £adunek jest przechowywanynawet po od³¹czeniu napiêcia polaryzuj¹cego.Aby usun¹æ ³adunek ze z³¹cza nale¿y pomiêdzy bramkê iŸród³o w³¹czyæ rezystor, przez który pop³ynie pr¹d roz³adowuj¹cyz³¹cze po od³¹czeniu napiêcia polaryzuj¹cego (R narysunku 3).Rezystor wraz z pojemnoœci¹ z³¹cza tworz¹ sta³¹ czasow¹RC uk³adu. Wielkoœæ sta³ej czasowej bêdzie decydowa³a oopóŸnieniu ponownego za³¹czenia siê tranzystora.Wielkoœæ napiêcia U GS prze³¹czaj¹cego tranzystor JFET wstan zatkania wynosi zwykle kilka woltów i zale¿y od zastosowanegotranzystora.Podsumowanie zasady dzia³ania tranzystorów JFET· Tranzystory JFET steruj¹ przep³ywem pr¹du pomiêdzy Ÿród³emi drenem napiêciem podawanym pomiêdzy bramkê iŸród³o.· Napiêcie steruj¹ce musi polaryzowaæ z³¹cze bramka-Ÿród³ow kierunku zaporowym, aby mo¿liwe by³o sterowanie wielkoœci¹pr¹du p³yn¹cego przez tranzystor.· Tranzystory JFET s¹ elementami normalnie za³¹czonymi –bez napiêcia polaryzuj¹cego mog¹ przewodziæ pr¹d.· Konieczne mo¿e byæ w³¹czenie rezystora pomiêdzy wyprowadzeniabramki i Ÿród³a, aby usun¹æ ³adunek ze z³¹czabramka-Ÿród³o.Testowanie tranzystorów JFETTestowanie tranzystorów JFET polega na kontroli z³¹czan-p bramka-Ÿród³o i bramka-dren i kontroli rezystancji kana-³u.Na rysunku 4 przedstawiono sposób testowania z³¹czy tranzystoraJFET typu n.a) b)Multimetr-pomiar rezystancjiRys.4. Testowanie tranzystora JFET typu nPomiar rezystancji z³¹cza n-p spolaryzowanego w kierunkuzaporowym (rys.4.a) powinien wykazaæ rozwarcie lub du¿¹rezystancjê.Pomiar rezystancji z³¹cza n-p spolaryzowanego w kierunkuprzewodzenia (rys.4.b) powinien wykazaæ zwarcie lub niewielk¹rezystancjê.Testowanie jednorodnoœci kana³u tranzystora polega nakontroli rezystancji kana³u. Najlepiej mierzyæ rezystancjê kana³upo umieszczeniu tranzystora w piance antyelektrostatycznej.Pianka bêdzie dzia³a³a jak rezystor w³¹czony pomiêdzybramkê i Ÿród³o – dziêki temu ze z³¹cza bramka-Ÿród³o zostanieusuniêty ³adunek, który mo¿e siê tam pojawiæ w wynikudotkniêcia palcami wyprowadzeñ tranzystora. Przypadkowewprowadzenie ³adunku do z³¹cza bramka-Ÿród³o mo¿e zatkaætranzystor i wyniki pomiaru rezystancji kana³u bêd¹ nieprawid³owe.Mo¿na równie¿ zewrzeæ wyprowadzenia bramki i Ÿród³a.Mierzona w tym stanie rezystancja kana³u powinna byæ rzêdukilkuset omów.Charakterystyki tranzystorów JFET· Charakterystyka wyjœciowaNa rysunku 5 przedstawiono charakterystyki wyjœciowetranzystora JFET.IDSSIDZakresnienasycenia-rezystancyjnyUpZakresnasyceniaMultimetr-pomiar rezystancjiOL OL0Multimetr-pomiar rezystancjiOLVCOMVCOM-++Multimetr-pomiar rezystancjiOL0U GS=0VU GS= -0.5VU GS= -1VU GS= -UpRys.5. Charakterystyki wyjœciowe tranzystora JFETCharakterystyka wyjœciowa tranzystora przedstawia graficzniezale¿noœæ pr¹du drenu I D od napiêcia dren-Ÿród³o U DS , przysta³ym napiêciu bramka-Ÿród³o U GS .Najistotniejsze parametry tranzystora, które mo¿na odczytaæz charakterystyki wyjœciowej to:- pr¹d I DSS ,- napiêcie progowe (pinch-off) U p .VCOMVCOMUDS+--30 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Odpowiadamy na listy CzytelnikówNapiêcie U GS = 0 odpowiada zwarciu bramki ze Ÿród³em.Pr¹d drenu, który p³ynie przy bramce zwartej ze Ÿród³em oznaczasiê symbolem I DSS . Pierwsza litera S oznacza nasycenie(ang. saturation), druga zwarcie (ang. shorted).Napiêcie U DS , przy którym tranzystor przechodzi w stannasycenia, oznacza siê U DSSAT (ang. saturation – nasycenie).Zale¿y ono od napiêcia na bramce – U GS . Dla U GS = 0 V napiêcienasycenia jest równe napiêciu odciêcia U p .Mo¿na wyró¿niæ dwa obszary charakterystyki wyjœciowej– obszar nienasycenia i obszar nasycenia.Porównuj¹c charakterystyki wyjœciowe tranzystorów JFETi tranzystorów bipolarnych widaæ, ¿e liniowy odcinek charakterystykiwyjœciowej (obszar nienasycenia) jest d³u¿szy ni¿dla tranzystorów bipolarnych. Z tego powodu ten obszar charakterystykwyjœciowych nazywany jest obszarem rezystancyjnym.W tym zakresie tranzystor JFET zachowuje siê jak rezystor– zale¿noœæ pr¹du drenu od napiêcia dren-Ÿród³o jest liniowa,a wartoœæ rezystancji zale¿y od napiêcia U GS . Im wiêkszajest wartoœæ bezwzglêdna napiêcia U GS , tym wiêksza jestwartoœæ rezystancji.Zakres liniowej pracy jest bardzo niewielki – rzêdu kilkudziesiêciumV. Aby poszerzyæ zakres liniowej pracy tranzystora,stosuje siê sprzê¿enie zwrotne.W obszarze nasycenia pr¹d tranzystora praktycznie niezmienia siê. Jego wartoœæ zale¿y od napiêcia U DS i napiêciapolaryzacji U GS .· Charakterystyka przejœciowaNa rysunku 6 przedstawiono charakterystykê przejœciow¹tranzystora JFET.Charakterystyka przejœciowa wyra¿a zale¿noœæ pr¹du drenuI D od napiêcia bramka-Ÿród³o U GS . Nachylenie tej charakterystykiokreœla przyrost pr¹du drenu pod wp³ywem przyrostunapiêcia steruj¹cego U GS .Wielkoœciami charakterystycznymi dla charakterystykiprzejœciowej s¹:- napiêcie odciêcia bramka-Ÿród³o U p lub U GSOFF . Jest to napiêcie,jakie nale¿y doprowadziæ do bramki, aby przy ustalonymnapiêciu U DS nie p³yn¹³ pr¹d drenu.- pr¹d nasycenia I DSS . Jest to pr¹d p³yn¹cy przy napiêciu U GS= 0 i okreœlonym napiêciu U DS .Nachylenie charakterystyki przejœciowej wyra¿a siê w jednostkachmA/V lub A/V czyli mS (mSiemens) lub S (Siemens)i jest to transkonduktancja tranzystora. Transkonduktancja jestodwrotnoœci¹ konduktancji.Ze wzrostem napiêcia U GS wartoœæ transkonduktancji maleje,wartoœæ konduktancji roœnie, pr¹d drenu maleje.W stanie odciêcia tranzystora, przy zamkniêtym kanale, p³yniepr¹d up³ywu I DOFF rzêdu nanoamperów. Ten sam rz¹d wielkoœcima pr¹d bramki p³yn¹cy przy zaporowej polaryzacji z³¹czabramka-kana³. Pr¹d ten, oznaczany I GSS i zale¿y wyk³adniczood temperatury.Uk³ady polaryzacji tranzystorów JFETZ zasady pracy tranzystora JFET wynika, ¿e napiêcie nabramce powinno mieæ wartoœæ ujemn¹ w stosunku do napiêciaŸród³a. Na rysunku 7 przedstawiono przyk³ady uk³adów polaryzacjibramki tranzystorów JFET.a) Ub)UIDIDIDSSU=R*IDUGSUp0Rys.6. Charakterystyka przejœciowa tranzystora JFETRys.7. Uk³ady polaryzacji tranzystorów JFETW uk³adzie z rysunku 7.a napiêcie na bramce jest ni¿sze owartoœæ napiêcia pochodz¹cego z regulowanego Ÿród³a przy-³¹czonego do wyprowadzenia Ÿród³a.W uk³adzie z rysunku 7.b. wartoœæ napiêcia na bramce jestmniejsza o spadek napiêcia na rezystorze R. }Odpowiadamy na listy CzytelnikówOTVC Samsung CW29A108PGXXEC chassisK55A(P). Po w³¹czeniu odbiornika pokazuje siê naœrodku ekranu pozioma czerwona linia przez 2 - 3sekundy. PóŸniej znika i odbiornik pracuje normalnie.Po wy³¹czeniu telewizora pokazuje sie czerwony punkt.W jaki sposób usun¹æ powy¿sz¹ usterkê?Opis zjawisk, które wystêpuj¹ w opisanym OTVC wskazujena niew³aœciwe dzia³anie uk³adu wygaszania kineskopuprzy w³¹czeniu i wy³¹czeniu telewizora. Takie same zjawiskawystêpuj¹ przy mocno zu¿ytym kineskopie, jednak poniewa¿OTVC jest nowym telewizorem, to ten przypadek tu nie wystêpuje.W zwi¹zku z pojawiaj¹c¹ siê poziom¹ lini¹ nale¿y wtych 2-3 sekundach sprawdziæ dzia³anie uk³adu odchylania pionowego,czy w tym czasie napiêcie zasilania odchylania pionowegojest w³aœciwe itd. Nastêpnie nale¿y dokonaæ pomiarunapiêæ na katodach kineskopu A68QPC891X003(C). Je¿eli np.na katodzie R bêdzie wyraŸna ró¿nica w stosunku do pozosta-³ych to nale¿y sprawdziæ IC502 (tor R) - TDA6111Q (wzmacniaczwizji). Przyczynami œwiecenia linii poziomej na czerwonomog¹ byæ: uszkodzenie wzmacniacza wizji, brak sterowaniana wypr.3 uk³adu IC502 lub w ostatecznoœci z³a emisjakatody R w czasie tych 2-3 sekund po w³¹czenia OTV. To ¿ewidaæ œwiecenie w tym czasie na ekranie OTVC odpowiedzialnyjest uk³ad wygaszania kineskopu: C531, R518, D502, C522.Uk³ad ten jest pod³¹czony do siatki 1. kineskopu. R.S.}SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 31

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFCwykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262 (cz.1)Karol ŒwiercNiniejszy artyku³ jest czêœci¹ obszernego opracowaniapoœwiêconego zasilaczowi plazmowego OTVC.Pierwsza czêœæ tego opracowania zosta³a opublikowanaw postaci artyku³u „Opis dzia³ania zasilaczy odbiornikówz ekranem plazmowym Panasonic chassis GP2D iGP3D” w „SE” nr 11, 12/2008 i 1/2009. W tym numerzerozpoczynamy opis przetwornicy PFC, którejschemat by³ opublikowany w dodatkowej wk³adce do„SE” 8/2006. Z uwagi na to, i¿ ten typ aktywnegouk³adu poprawy “Power Factora” stosowany jestobecnie w wielu zasilaczach, materia³ ten zosta³ wyodrêbnionyjako artyku³ oddzielny. Sk³ada siê on z 3zasadniczych czêœci: opisu budowy i dzia³ania przetwornicytypu “boost” z uwzglêdnieniem cech krytycznychwarunków przewodnoœci, opisu uk³adu scalonegosterownika MC33262 oraz interpretacji oscylogramówzdjêtych z poprawnie pracuj¹cego zasilacza. Czêœæinformacji jest zbie¿na z zawartoœci¹ artyku³u opisuj¹cegoaktywny PFC wykonany na bazie uk³adu scalonegoMC33368 („SE” nr 2, 3 i 4/2002). Dlatego pomijamyw niniejszym opracowaniu analizê, jak i dlaczegowspó³czynnik mocy zostanie w tak zbudowanym uk³adziepoprawiony. Pomijamy tak¿e wskazówki dlapoprawnego obliczenia wartoœci elementów zewnêtrznychaplikacji sterownika MC33262. Jedynie czêœciowopowtarzamy informacje odnoœnie budowy wewnêtrznejsterownika, jako ¿e jest du¿o cech wspólnych miêdzyuk³adami MC33262 i MC33368.1. Charakterystyka ogólna przetwornicy PFCZastosowany tu uk³ad PFC jest obwodem aktywnym, przetwornic¹pracuj¹c¹ w konfiguracji boost. Koncepcja pracy uk³adujest zgodna z opisywan¹ w artykule „Poprawa wspó³czynnikamocy uk³adów zasilania”, opublikowanego w „SE” nr 2, 3 i 4/2002. Sterownikiem jest uk³ad scalony Motoroli MC33262. Cechaodró¿niaj¹ca uk³ad zastosowany w chassis GP2D jest bardziejiloœciowa ani¿eli jakoœciowa. Z uwagi na du¿¹ moc zasilaczaw uk³adzie PFC pracuj¹ dwa tranzystory kluczuj¹ce po³¹czonerównolegle. £¹czenie równoleg³e tranzystorów zdaje egzaminw przypadku tranzystorów polowych (o czym pisaliœmy w artykule„Opis dzia³ania drivera linii oraz zasilacza OTV chassis GR1-AX firmy Philips”). Tu zastosowano dwa „porz¹dne” tranzystoryMOSFET 2SK2197 o parametrach 500V/20A/125W/0.35R.Uk³ad aktywny PFC poprzedza w³aœciwy zasilacz i musi dostarczaæz nadwy¿k¹ moc, jak¹ chcemy czerpaæ z wyjœcia zasilacza.Mimo zalet konfiguracji boost, stopieñ kluczuj¹cy stosunkowo(w stosunku do innych konfiguracji) „s³abo odczuwa” przetwarzan¹moc za cenê nieistotnej tu wady, braku izolacji, jednak problemmocy stwarza tu istotn¹ komplikacjê uk³adow¹. Moc odbiornikówz ekranem plazmowym jest jak do tej pory „tradycyjniewysoka”, opisywana w bie¿¹cym artykule przetwornica mo¿edostarczaæ do 450W. Moc znamionowa odbiornika chassis GP2z ekranem 42” wynosi 330W, z ekranem 37” – 290W.2. Budowa obwodów wykonawczychKomplikacja uk³adu wynikaj¹ca z du¿ej wartoœci przetwarzanejmocy uwidacznia siê w elementach poza sterownikiem.Konstrukcja uk³adów ulokowanych na module P6 jest pod tymwzglêdem „uniwersalna”. Nale¿y spodziewaæ siê wyj¹tkowodu¿ej gabarytowo indukcyjnoœci L401. Nie ze wzglêdu nawymagan¹ indukcyjnoœæ (jak zobaczymy w punkcie 3, ze wzrostemprzetwarzanej mocy mo¿na sobie wrêcz pozwoliæ na obni¿enieindukcyjnoœci tej cewki), lecz ze wzglêdu na wymaganystrumieñ magnetyczny, który nie mo¿e rdzenia nasycaæ. Odwu (³¹czonych równolegle) tranzystorach kluczuj¹cych ju¿wspomniano. To poci¹ga tak¿e rozbudowê stopnia kluczuj¹cego(ponad katalogow¹ aplikacjê uk³adu sterownika). Zatrzymamysiê jednak na „problemie podwójnego klucza”. 2SK2197to tranzystor 20-amperowy. A wiêc, czy to nie przesada stosowaniedwu pracuj¹cych równolegle? Przecie¿ zysk napiêciowyjest ¿aden. Oba tranzystory doznaj¹ tego samego napiêcia.Pr¹d (jedynie w przypadku tranzystorów polowych) dzielonyjest „w miarê sprawiedliwie”. Ale czy to potrzebne? Kluczemdo rozwi¹zania zagadki jest spostrze¿enie, i¿ zasilacz odbiornikówchassis GP2D i GP3D mo¿e pracowaæ zarówno na sieci230, jak i 115VAC. Projekt musi wiêc uwzglêdniaæ skrajnewarunki zarówno pod wzglêdem pr¹du, jak i napiêcia, które toparametry przy zadanej mocy s¹ odwrotnie proporcjonalne.Oznacza to, i¿ stopieñ kluczuj¹cy dozna najwiêkszych udarówpr¹dowych przy napiêciu 90V RMS (a takie trzeba jako minimalneprzyj¹æ uwzglêdniaj¹c dopuszczaln¹ tolerancjê i margineswahañ sieci „amerykañskiej”). Jednak, elementarne przeliczeniaprowadz¹ do wniosku, ¿e nawet wtedy wartoœæ szczytowaimpulsów pr¹dowych nie przekroczy 20A (powinien to byæpr¹d rzêdu 15-16A). Chodzi wiêc o R DSON , choæ i ten parametrjest nie „byle jaki”, poni¿ej 0.35R. Jednak, tu rachunki prowadz¹do wniosku, ¿e moc szczytowa (choæ uœredniona za okres10 ms) na tranzystorze mo¿e byæ rzêdu kilkunastu watów. Zastosowaniedwu tranzystorów daje pod tym wzglêdem czterokrotn¹korzyœæ dla ka¿dego z nich. Czy z wy¿ej przeprowadzonejanalizy mo¿na wyci¹gn¹æ jakiœ wniosek ponad stwierdzenie,i¿ konstruktorzy Panasonica zaprojektowali uk³ad jaknale¿y? Czy mo¿emy wyci¹gn¹æ jakieœ wnioski praktyczne?Otó¿, gdy odbiornik nie wyjedzie na inny kontynent, jeden tranzystor(Q404 lub Q405) w zupe³noœci wystarczy. A to oznacza,i¿ naprawa polegaj¹ca na usuniêciu uszkodzonego tranzystorai pozostawieniu jednego „bliŸniaka” nie jest fuszerk¹.Czytelnika, którego takie rozwi¹zanie mo¿e niepokoiæ, zachêcamydo stosownych „zadañ rachunkowych”. A wiêc w raziepotrzeby, i w stopniu sterowania mo¿na „coœ poupraszczaæ”.Zauwa¿my, i¿ wymóg pracy odbiornika na tzw. „szerokimnapiêciu wejœciowym”, komplikuje wprawdzie budowê prze-32 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262twornicy PFC, jednak takie rozwi¹zanie jest z innych wzglêdówbardzo wygodne. Przetwornica PFC, choæ kiepsko, stabilizujeswe napiêcie wyjœciowe. To oznacza, i¿ pozosta³e przetwornice„nie widz¹” zmiany napiêcia wejœciowego. Ich projektmo¿e zatem uwzglêdniaæ nie tylko „w¹ski zakres napiêciawejœciowego”, lecz wrêcz sta³e napiêcie wejœciowe. Trzebasiêgn¹æ do procesu projektowego, aby przekonaæ siê, ¿e to faktyczniebardzo „upraszcza sprawê”. Koñcz¹c te rozwa¿aniadodajmy, i¿ jak wynika ze schematu, prze³¹czenie uk³adu nasieæ 230 i 115VAC wymaga jednak „skromnej” ingerencji wuk³ad. Nale¿y przestawiæ zworkê/prze³¹cznik S701 (który jestzapewne ³atwo dostêpny dla „obs³ugi technicznej”). Wprowadzaon dodatkowy podzia³ przez 3 sygna³u podawanego nawejœcie “multipliera” (dla sieci „europejskiej”; co stwarza jedyniewstêpne i sta³e warunki pracy obwodów zwi¹zanych wuk³adem mno¿¹cym – wiêcej szczegó³ów w tym zakresie wpunkcie 3.3). Rysunek 2.1 pokazuje w du¿ym uproszczeniubudowê omawianej w artykule przetwornicy.U WER1R2L1MC33262R SKD1C1U WYRys.2.1. Zasada pracy przetwornicy PFC w konfiguracjiboost3. Budowa sterownika MC33262Idea pracy przetwornicy PFC tkwi w budowie sterownika,tu MC33262. Nie bêdziemy omawiali jej od podstaw. W tymzakresie mo¿e pos³u¿yæ lektur¹ przywo³anego wy¿ej artyku³u z„SE” nr 2 do 4/2002. Dlatego te¿ do opisu w bie¿¹cym punkciepodejdziemy kompromisowo. Istnieje bardzo du¿e podobieñstwomiêdzy sterownikami MC33262 i MC33368. Nie tylko zezbli¿onej symboliki oznaczeñ tych uk³adów scalonych mo¿nawysnuæ taki wniosek. Jak wiadomo, w tym zakresie „ró¿nie tobywa” i trudno wysuwaæ „obowi¹zuj¹ce” wnioski. Podobieñstwowynika z kilku zasadniczych zale¿noœci. Oba sterownikiprzewiduj¹ t¹ sam¹ konfiguracjê przetwornicy, boost. Przetwornicata powinna pracowaæ w pr¹dowym trybie current mode.Podstawowa aplikacja przewiduje tak¿e pracê w warunkach criticalconduction (na granicy przewodnoœci ci¹g³a-nieci¹g³a). Dlarealizacji za³o¿onych celów podstawowym elementem strukturysterownika jest multiplier, brak zaœ w uk³adzie oscylatorawyznaczaj¹cego timing kluczowania. Wy¿ej nakreœlone cechysprawiaj¹, i¿ aktualne tu s¹ niemal wszystkie informacje wstêpnezawarte w artykule poœwiêconym PFC wykonanym na baziesterownika MC33368 i dlatego, jak powiedziano wy¿ej opisbie¿¹cego punktu bêdzie „kompromisowy”. Nale¿y to rozumieæw ten sposób, i¿ podamy garœæ „nale¿nych” informacji, lecz bezg³êbszych wyjaœnieñ, uzasadnieñ.Uk³ad scalony MC33262 zawiera: „jednoæwiartkowy” uk³admno¿¹cy, detektor zerowego pr¹du w indukcyjnoœci, wzmacniaczb³êdu z wysokoimpedancyjnym wyjœciem, komparator zabezpieczenianadnapiêciowego, komparator szczytowego pr¹du w obwodzieklucza, logikê UVLO napiêcia zasilania, obwód szybkiegostartu, driver wysokonapiêciowego tranzystora MOSFET orazprzerzutnik RS, którego stan wyznacza w³¹czenie wzglêdniewy³¹czenie tranzystora kluczuj¹cego, a tak¿e timer pracuj¹cy wcharakterze obwodu startowego i/lub obwodu typu watchdog.Napiêciem odniesienia pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego jestskompensowane Ÿród³o napiêcia typu bandgap.Budowa struktury wraz z minimalizacj¹ liczby wyprowadzeñuk³adu scalonego, adresuje go do œciœle okreœlonej konfiguracjiprzetwornicy PFC, uk³ad boost pracuj¹cy w trybie pr¹dowymna granicy ci¹g³ej-nieci¹g³ej przewodnoœci pr¹du windukcyjnoœci gromadz¹cej energiê.Schemat blokowy struktury uk³adu scalonego MC33262wraz z typowymi elementami jego aplikacji pokazano narys.3.1.3.1. Wzmacniacz b³êduTo wzmacniacz typu transkonduktancyjnego o wzmocnieniu100 mikrosimensów. Wzmacniacz ten ma wyprowadzonewejœcie odwracaj¹ce oraz wyjœcie. Natomiast wejœcie nieodwwracaj¹cespoczywa na sztywnym napiêciu referencyjnym, którymjest Ÿród³o bandgap o wartoœci 2.5V. W niniejszym opracowaniuzrezygnowano z prezentacji szczegó³owych danych,które mo¿na znaleŸæ w danych katalogowych uk³adu scalonego.Jednak¿e jeden parametr jest istotny, pr¹d polaryzacji wejœciaodwracaj¹cego wzmacniacza operacyjnego. Wnosi on sta³yb³¹d dla napiêcia wyjœciowego wzglêdem wyznaczonego potencja³emreferencyjnym oraz zewnêtrznym dzielnikiem rezystancyjnym.Czytelnikowi pozostawiamy znalezienie tego b³êduprzy ustalonym pr¹dzie polaryzacji na poziomie -0.5µA (czyb³¹d ten jest funkcj¹ obu, czy te¿ jednego, którego, rezystoradzielnika toru sprzê¿enia zwrotnego?).Wyjœcie wzmacniacza b³êdu pod³¹czone jest wewnêtrzniedo jednego z wejœæ uk³adu mno¿¹cego. Jest tak¿e wyprowadzonena zewn¹trz uk³adu scalonego w celu pod³¹czenia elementówkompensacji czêstotliwoœciowej. Typowo, jest nim pojedynczykondensator, który dziêki transkonduktancyjnemuwyjœciu, mo¿na pod³¹czyæ wzglêdem masy. Takie rozwi¹zaniezapewnia jednobiegunow¹ charakterystykê o szerokoœcipasma wyznaczonym stosunkiem transkonduktancji do pojemnoœcikondensatora. Specyfika przetwornicy jak¹ jest aktywnyuk³ad PFC wymusza na tyle w¹skie pasmo pêtli, aby uk³adnie nad¹¿a³ za chwilow¹ wartoœci¹ napiêcia wyjœciowego. Dlasieci 50Hz zalecana szerokoœæ pasma wzmacniacza b³êdu to20Hz. Zakres napiêcia wyjœciowego wzmacniacza b³êdu wyznaczonyjest zakresem dynamiki uk³adu mno¿¹cego, to przedzia³1.7 do 6.4V (wa¿ny punkt pomiarowy). Zakres pr¹du wyjœciowegojest stosunkowo niewielki ±10µA.3.2. Komparator zabezpieczenia overvoltageTranskonduktancyjny typ wzmacniacza operacyjnego pozwalana podwójne wykorzystanie wejœcia odwracaj¹cegowzmacniacza. Kondensator filtru dolnoprzepustowego nie trzeba³¹czyæ wzglêdem wejœcia, przez co unika siê klasycznejstruktury uk³adu ca³kuj¹cego z narzucon¹ rezystancj¹ wejœciow¹i pêtl¹ reaktancyjn¹. Próg odniesienia komparatora overvoltageustawiony jest o 8% ponad napiêciem odniesieniawzmacniacza b³êdu. To proste i skuteczne zabezpieczenie wprowadzapewne istotne ograniczenia dla aplikacji. Têtnienia napiêciawyjœciowego przetwornicy PFC s¹ z zasady du¿e. Musz¹byæ jednak ograniczone do 16% (±8%). Poniewa¿ pêtlaSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 33

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC3426290÷268VacRFIFilterD2D1D4D3C52µFZero CurrentDetectorclamp+1.2V+ 1.6V/1.4V6.7V36VR6100k85D61N4934+C4100R422kTRozpoznawaniemomentu“criticalconduction”DelayRSLatchUVLO2.5VReference+ 13V/8.0VD5MUR460Vo+ 400V/1.125ATimer R 16VC310330µF7DriveOutput10Q1MTW20N50EPêtlapr¹dowaSygna³„wymna¿any"C20.01R51.3MR312k3Current SenseComparatorMultiplier1.5VOvervoltageComparator+ 1.08 VrefError Amp10µA +V refQuickstart20k10pF410.001330R70.05R21.6MR110kNapiêciowapêtla ujemnegosprzê¿eniazwrotnego62C10.68Rys.3.1. Struktura wewnêtrzna i aplikacja uk³adu MC33262; aktywna przetwornica PFC, szeroki zakres napiêciawejœciowego, dostarczana moc - 450Wstabilizacji nie nad¹¿a za czêstotliwoœci¹ 50Hz, ograniczenietêtnieñ musi wnosiæ kondensator na wyjœciu przetwornicy. Jeston zatem tradycyjnie du¿y, nawet wiêkszy ani¿eli w obwodzie„surowego” prostowania za mostkiem Graetza, bez uk³adu poprawyPower Factora. Z kolei, zabezpieczenie nadnapiêciowew przetwornicy PFC jest znacznie wa¿niejsze ani¿eli wprzetwornicy-zasilaczu. W zasilaczu zabezpieczenie nie uaktywniasiê jeœli nie wyst¹pi¹ sytuacje awaryjne. W przetwornicyPFC sprawê komplikuje niskie pasmo pêtli sprzê¿enia zwrotnego.Warunki przepiêcia wystêpuj¹ zwykle w fazie startu. Bezdzia³ania obwodów overvoltage, przepiêcia siêgaj¹ typowo25% œredniej wartoœci napiêcia wyjœciowego. Podobne warunkiwystêpuj¹ w sytuacjach gwa³townych zmian obci¹¿enia przetwornicy,na stabilizuj¹ce dzia³anie pêtli sprzê¿enia zwrotnegonie mo¿na tu liczyæ. Wysuniête tu wnioski bazuj¹ na teoriipracy uk³adu, natomiast w punkcie 5 poparliœmy je stosownymipomiarami. Dlatego te¿, z uwagi na specyfikê pracy przetwornicyPFC jako uk³ad boost z krytycznym warunkiem przewodnoœci,zadzia³anie zabezpieczenia nadnapiêciowego niewy³¹cza kluczowania uk³adu. Powstanie warunków przepiêciaskraca natychmiast (z opóŸnieniem nie przekraczaj¹cym0.5µs) czas w³¹czenia klucza, a tym samym wspó³czynnikPWM. Uk³ad jednak pracuje dalej, po zaniku overshoot´ównatychmiast nad prac¹ uk³adu przejmuje kontrolê obwód ujemnegosprzê¿enia zwrotnego. Zauwa¿my, i¿ tak rozwi¹zanyuk³ad, nawet gdy „wyschnie” elektrolit wyjœciowy i têtnieniaprzekrocz¹ dopuszczalny próg 16 procent, nie zaprzestanie pracy,jedynie Power Factor ulegnie pogorszeniu. W tym aspekciepraca obwodu zabezpieczenia nadnapiêciowego jest tu zdecydowanieró¿na ani¿eli w klasycznych zasilaczach.3.3. Uk³ad mno¿¹cyMultiplier, to element kluczowy i zarazem odró¿niaj¹cykonstrukcjê sterownika przetwornicy PFC i konwencjonalnegozasilacza. Tu zastosowano uk³ad mno¿¹cy dzia³aj¹cy w zakresiek¹ta p/2, tzw. jednoæwiartkowy. Wymna¿a on sinusoidêsieci poddan¹ dwupo³ówkowemu prostowaniu z napiêciem sta-³ym, wypracowanym wzmacniaczem b³êdu. Pe³na dynamikauk³adu to zakres napiêcia na wejœciu n.3 0V do 3.2V i na wejœciun.2 2.0V do 3.75V. Wyjœcie multipliera wypracowujewprost potencja³ wejœcia odwracaj¹cego komparatora CurrentSense. Funkcj¹ wyjœcia, jak przysta³o na uk³ad mno¿¹cy, jestiloczyn obu wejœæ, przy czym, napiêcie nó¿ki 2 nale¿y liczyæwzglêdem progu potencja³u o nominalnej wartoœci 1.991V, zaœwejœcie nó¿ki 3 wzglêdem zera, potencja³u masy. Wspó³czynnikproporcjonalnoœci wynosi ok. 0.6. W rzeczywistoœci jednak,do uk³adu mno¿¹cego wprowadzono niewielki offset dodaj¹cfunkcjê liniow¹ potencja³u wejœcia n.2 (wzglêdem tegosamego progu, co podano wy¿ej) z niewielkim wspó³czynnikiem= ok. 0.04. Zabieg ten powodowany jest trudnoœciamizachowania ma³ych zniekszta³ceñ w obszarach chwilowegonapiêcia sieci bliskiego 0V. Dalej wyjaœniono, i¿ powstaj¹ wtedywarunki przewodnictwa nieci¹g³ego (w indukcyjnoœci), zaœpomiary prezentowane w punkcie 5 dowodz¹, i¿ uk³ad mask³onnoœæ do „gubienia” pe³nych cykli kluczowania. Wprowadzonyoffset ma na celu wymuszenie w³¹czenia klucza, sil-34 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262niejsze ani¿eli wynika to z prostej funkcji matematycznej zaniedbuj¹cejczynniki drugiego rzêdu.Dodajmy, i¿ mimo „œlamazarnie” wolnej pêtli feedbacku wuk³adzie PFC, dla otrzymania dobrego wyniku Power Factorawymagana jest du¿a liniowoœæ i dynamika uk³adu mno¿¹cegow pe³nym zakresie jego pracy. W³aœnie ze wzglêdu na liniowoœæi dynamikê uk³adu powstaj¹ pewne trudnoœci z uzyskaniemzadowalaj¹cych wyników, gdy PFC pracuje w szerokimzakresie napiêcia wejœciowego (tak okreœla siê zakres obejmuj¹cyzarówno sieæ 230, jak i 115VAC, z dopuszczaln¹ tolerancj¹daje to przedzia³ 90 do 270V RMS ). Dlatego te¿, wskazanajest kalibracja zakresu napiêcia na wejœciu kontroluj¹cym haversinesinusoidy sieci (tj. przebiegu wyprostowanego dwupo-³ówkowo). W chassis GP2 i GP3 zastosowano tak¹ kalibracjê,dzielnik rezystancyjny prze³¹czany zwor¹ S701. Dla sieci „amerykañskiej”wspó³czynnik podzia³u jest wy¿szy o czynnik 3.3.4. Detektor rozpoznaj¹cy zerow¹ wartoœæ pr¹du windukcyjnoœciWbrew pozorom, rozpoznanie progu zero current, nie jestbanaln¹ spraw¹. Choæ uk³ad ten pracuje w trybie current mode,co oznacza, ¿e pr¹d w indukcyjnoœci jest na bie¿¹co monitorowany,rozpoznawanie zera w tym obwodzie by³oby skazanena niepowodzenie spowodowane nieuniknionym offsetem, jakrównie¿ silnymi w tym obwodzie zak³óceniami. Drugim czynnikiemniepowodzenia pierwszej nasuwaj¹cej siê koncepcji jestfakt, i¿ pr¹d klucza odpowiada pr¹dowi indukcyjnoœci w faziejej ³adowania (pr¹dem, energi¹), nie zaœ w fazie roz³adowania,które odbywa siê wprost przez diodê przekazuj¹c¹ ³adunek dokondensatora wyjœciowego przetwornicy. Zero Current rozpoznawanejest „za funkcj¹ ró¿niczkuj¹c¹”. Przecie¿ napiêcie naindukcyjnoœci to pochodna pr¹du. Kontrolowane jest napiêcieuzwojenia dodatkowego, które zwykle (nie zawsze) wykorzystanejest do zasilania sterownika. Wyczerpanie strumieniamagnetycznego w rdzeniu indukcyjnoœci stwarza warunki skokunapiêcia na uzwojeniu. Uk³ad ma ochotê przejœæ do „stanuspoczynku” i przechodzi do niego, gdy pojawia siê przewodnoœænieci¹g³a, pojawia siê tzw. czas martwy dead time. Zatrzymajmysiê na momencie wyczerpania energii w rdzeniu,co objawia siê wy³¹czeniem diody wyjœciowej uk³adu boost(D5 na rysunku 3.1). Napiêcie na anodzie diody skacze dopotencja³u chwilowego napiêcia wejœciowego, na uzwojeniudodatkowym do zera (zwróciæ uwagê na wzajemny kierunekuzwojeñ). Ten moment ma byæ natychmiast rozpoznany iMOSFET ma byæ natychmiast w³¹czony. Ten w³aœnie mechanizmzapewnia pracê critical conduction, na granicy przewodnoœcici¹g³a-nieci¹g³a. Dodajmy w tym miejscu, i¿ dodatkow¹korzyœci¹ z pracy uk³adu w warunkach critical conduction jestfakt, i¿ uk³ad taki jest z zasady stabilny, nie wymaga zatemzabiegów typu slope compensation.Skoro tak, skoro monitorowany jest nie pr¹d a funkcja jemupochodna (w sensie dos³ownym), rozpoznane ma byæ faktyczniezbocze opadaj¹ce nie zaœ konkretna wartoœæ. Niemniej,zbocze to nie jest bezwzglêdnie szybkie i nie pozbawione zak³óceñ.Dlatego, aby unikn¹æ hazardów, potencja³ wejœcia n.5monitorowany jest komparatorem z wbudowan¹ histerez¹ (zakres1.4/1.6V). Oprócz tego, wejœcie 5 zabezpieczone jest elementamiklampuj¹cymi na poziomie 0.7 i 6.7V. Wy¿szy poziomklampuje dioda Zenera, ni¿szy tranzystor podparty baz¹na potencjale odniesienia 1.2V. Uk³ad kontrolera stanowi¹ szybkiez natury elementy cyfrowe. Dla poprawy niezawodnoœcipracy (w szczególnoœci dla unikniêcia hazardów), w œcie¿kêustawiania przerzutnika aktywnym stanem detektora zero currentwprowadzono celowe opóŸnienie. To na rys.3.1 bloczekdelay, jego czas wynosi nominalnie 320 ns.3.5. Watchdog timerMo¿na przeoczyæ potrzebê takiego bloku funkcjonalnego.Wróæmy zatem do idei. Zero current ustawia przerzutnik, peakcurrent go gasi. Kontroler nie ma wbudowanego oscylatora.Jak uk³ad z jakichkolwiek powodów „stanie”, to bêdzie sta³ wnieskoñczonoœæ. Aby stan taki nie by³ stabilny, czuwa watchdog.Nie pozwoli on na d³u¿szy „spoczynek” ani¿eli 620 µspo momencie wykrycia zerowego pr¹du (w indukcyjnoœci), corysunek 3.1 pokazuje raczej „nieudolnie”.3.6. Obwód kontroli chwilowej wartoœci pr¹du wobwodzie klucza przetwornicyWartoœæ pr¹du monitorowana jest niskoomowym rezystoremulokowanym w Ÿródle tranzystora kluczuj¹cego MOSFET(alternatywne rozwi¹zanie to transformator pr¹dowy, currenttransformer). Spadek napiêcia na tym rezystorze porównywanyjest z potencja³em wypracowanym obwodem multipliera. Jeston jednak ograniczony do poziomu 1.5V. Zastosowanie zbytdu¿ej wartoœci R SENSE (w stosunku do czerpanej z przetwornicymocy) spowoduje klampowanie na tym poziomie. Zauwa¿my,i¿ klampowanie to jest elementem ograniczenia nadpr¹dowego,jednak podobnie jak ograniczenie nadnapiêciowe, nie wstrzymujedefinitywnie pracy przetwornicy. W ten sposób pozyskanysygna³ (z przetwornika pr¹d-napiêcie, jakim jest niskoomowyrezystor w Ÿródle tranzystora kluczuj¹cego) jest ze swej naturysilnie zak³ócony. W strukturê MC33362 wbudowano standardowyfiltr „czyszcz¹cy”. Elementy RC 20k i 10pF daj¹ krótk¹i nie zawsze wystarczaj¹c¹ sta³¹ czasow¹ 200 ns. Sporejwartoœci rezystor jest jednak dopuszczalny z uwagi na wysokoimpedancyjnewejœcie komparatora current sense. Nale¿y jednakmieæ œwiadomoœæ, i¿ cz³on inercyjny wprowadza „niechc¹cy”opóŸnienie w œcie¿kê zerowania przerzutnika RS. W ka¿-dych warunkach dla „dobrego efektu” (bliskiego jednoœci PowerFactora) musi byæ zachowany du¿y stosunek dynamikiuk³adu wzglêdem czêstotliwoœci kluczowania (jest ona zmienna)i jednoczeœnie du¿y stosunek czêstotliwoœci kluczowaniawzglêdem czêstotliwoœci napiêcia wejœciowego. Warunek niezbyttrudny do osi¹gniêcia dziêki ekstremalnie niskiej czêstotliwoœcinapiêcia sieciowego. A dlaczego ww. warunków nadynamikê uk³adu nie ³agodzi bardzo wolna pêtla ujemnego sprzê-¿enia zwrotnego (20Hz lub mniej)? Zaszumienie sygna³u napiêciowegoz tak prostego przetwornika jakim jest R7, jest szczególniek³opotliwe w warunkach wysokiego napiêcia wejœciowegoi zmienia siê zdecydowanie z obci¹¿eniem przetwornicy.To obok zakresu dynamiki multipliera, jeden z g³ównych ograniczeñpowoduj¹cych, i¿ przetwornica PFC nie potrafi poprawniepracowaæ w szerokim zarówno zakresie napiêæ, jak i obci¹-¿eñ, co poprzemy w punkcie 5 obserwacj¹ przebiegów pr¹du inapiêcia na wejœciu uk³adu PFC.3.7. Logika UVLOTradycyjnie, obwód ten sk³ada siê z komparatora pracuj¹cegoz histerez¹ i monitoruje liniê zasilania uk³adu scalonego.Histereza jest szeroka 8-13V i jak podaj¹ szczegó³owe daneSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 35

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262katalogowe, wzglêdnie skompensowana termicznie. Praca obwoduUnder Voltage Lock Out zapewnia pe³n¹ sprawnoœæ obwodówwewnêtrznych uk³adu sterownika zanim zostanie odblokowanystopieñ wyjœciowy, a tak¿e, podczas wy³¹czenia przetwornicy,odpowiednio wczesne zablokowanie tego stopnia. Wstanie wy³¹czenia, tu¿ poni¿ej dolnego progu histerezy, pobórpr¹du z wyprowadzenia VCC wynosi zaledwie 0.4mA. Charakterystykajest tak¿e w miarê p³aska na „szerokoœci okna”podczas narastania, budowania napiêcia zasilania. Schemat obwoduzasilania pokazany na rysunku 3.1 jest taki, jak zwyklespotykamy w zasilaczach. Jednak podobieñstwo jest z³udne.Warunki zasilania s¹ tu o wiele trudniejsze; napiêcie uzwojeniadodatkowego nie jest stabilizowane. Pokazany schemat zasilaniajest stosowany, gdy nie ma innego wyjœcia, w przetwornicachautonomicznych off-line. Czêsto, gdy pracuje para przetwornicpreregulator-zasilacz, wykorzystuje siê inn¹ technikêzasilania. Postregulator startuje na napiêciu nie korygowanymaktywnym obwodem PFC; pamiêtamy, brak kluczowania przetwornicyboost nie oznacza braku napiêcia na jej wyjœciu. Awiêc, pierwszy startuje postregulator, daje zasilanie PFC, dopierowtedy startuje preregulator PFC. Wracaj¹c do budowystruktury uk³adu scalonego stwierdzamy, i¿ z uwagi na trudnewarunki zasilania zastosowano zabezpieczenie wejœcia V CC diod¹Zenera o nominalnym progu na poziomie 36V. W chassisGP2 i 3, jako ¿e w tym zasilaczu pracuje kilka przetwornic,MC33262 ma a¿ 3 Ÿród³a zasilania. Startuje na rezystorach startowychR410-432. Nastêpnie wykorzystane jest zasilanie zuzwojenia dodatkowego. Po ustabilizowaniu pracy ca³ego zasilacza,rolê zasilania sterownika PFC przejmuje przetwornicag³ówna, po³¹czenie oznaczone na schemacie jako BACKUP.3.8. Obwód Quick-startuCzy to nieporozumienie, zwykle spotykamy obwody wolnegostartu? Tu tak¿e, k³ania siê subtelna ró¿nica w specyficepracy obwodów zasilaczy i PFC. Po w³¹czeniu uk³adu, kondensatorkszta³tuj¹cy charakterystykê pêtli feedbacku jest roz-³adowany. Kondensator sporej pojemnoœci, a wyjœcie wzmacniaczab³êdu wysokoimpedancyjne. Mimo szerokiej pêtli histerezyobwodu UVLO i sporej wartoœci kondensatora zasilania(na n.8), 10-mikroamperowe wyjœcie wzmacniacza b³êdumo¿e nie zd¹¿yæ na³adowaæ C1do poziomu poprawnej pracymultipliera, zanim napiêcie zasilania spadnie do dolnego poziomuhisterezy UVLO. Po wystartowaniu uk³adu, pr¹d zasilaniaroœnie do poziomu 9mA, czego z ca³¹ pewnoœci¹ nie zapewnirezystor startowy. Dlatego, obwód Quick-startu powodujewstêpne na³adowanie C1 do poziomu ok. 1.7V. To bliskodolnego progu wejœcia multipliera na n.2 (2V). Tak przygotowanyuk³ad obwodem szybkiego startu poradzi sobie z dalszymstartem bez niebezpieczeñstwa „czkawki” hiccup (to znaczy,energii na C4 wystarczy do momentu podtrzymania obwodemzasilania z uzwojenia dodatkowego, zanim napiêcieC4 spadnie poni¿ej dolnego progu histerezy UVLO).3.9. Obwód wyjœciowyUk³ad MC33262 przystosowany jest do bezpoœredniego sterowaniabramk¹ kluczuj¹cego tranzystora MOSFET (w chassisGP2, GP3 zastosowano poœrednicz¹cy driver, z uwagi narównoleg³¹ pracê dwóch kluczy). Na wyjœciu n.7 zastosowanowzmacniacz typu totem-pole. Jego zdolnoœci pr¹dowe, to 0.5A(w obu kierunkach); obci¹¿enie pojemnoœci¹ 1nF prze³adowywanejest w czasie 50 ns. W stanie blokady wyjœcia (logik¹UVLO), obwód wyjœciowy prze³¹czony jest w stan poborupr¹du (stan zwany sink). To eliminuje koniecznoœæ zewnêtrznegorezystora roz³adowuj¹cego pojemnoœæ bramki, ograniczaj¹cw dalszym ci¹gu iloœæ koniecznych elementów zewnêtrznychaplikacji uk³adu MC33262. Tak¿e, w warunkach napiêciazasilania powy¿ej 20V, dioda Zenera zabezpieczaj¹ca bramkêtranzystora MOSFET nie jest wymagana. Wewnêtrzna dioda16-woltowa ogranicza potencja³ bramki tranzystora “source”(aktywnego, gdy pr¹d jest czerpany z wyjœcia). Nie jesttak¿e potrzebny zwykle stosowany szeregowy rezystor ograniczaj¹cyzbocze narastaj¹ce i opadaj¹ce na bramce klucza (awiêc i sk³adowe w.cz.). Wewnêtrzne rezystory 10-omowe nietylko tê funkcjê spe³niaj¹, zmniejszaj¹ tak¿e ryzyko cross-conduction(jednoczesnego przewodzenia obu tranzystorów) mog¹cegobyæ skutkiem ró¿nych czasów propagacji na œcie¿cew³¹czenia tranzystorów source i sink. W zasilaczu plazmowychodbiorników Panasonica GP2 i GP3 zastosowano jednak obwodypoœrednicz¹ce miêdzy wyjœciem uk³adu scalonego ibramk¹ tranzystora MOSFET. Zapewne dlatego, i¿ pracuj¹ tudwa tranzystory MOSFET; konstrukcja uk³adu scalonego przewidujejeden tranzystor. W chassis GP3 obwodem poœrednicz¹cymjest poprawny przeciwsobny bufor pr¹dowy z³o¿onyz pary tranzystorów npn-pnp. W chassis GP2 jest jeden tranzystor(pnp). W kierunku narastaj¹cego zbocza (w³¹czania kluczy)„musi poradziæ sobie” bufor totem pole uk³adu MC33262.3.10. Uwagi odnoœnie aplikacjiElementów zewnêtrznych aplikacji niewiele, scalaczek 8-nó¿kowy co sprawia, i¿ przetwornica PFC robi wra¿eniewzglêdnie prostego uk³adu. Nie jest on jednak banalny od stronydzia³ania, tak¿e wszystkie elementy (dos³ownie wszystkie³¹cznie, a mo¿e szczególnie z elementem indukcyjnym, cewk¹lub transformatorem, no mo¿e oprócz obwodu zasilania) musz¹byæ bardzo skrupulatnie obliczone. Brak tolerancji na rozrzutyparametrów i wra¿liwoœæ na zak³ócenia to tak¿e szczególnewyzwanie dla znajomoœci stosownej teorii przez osobyzajmuj¹ce siê serwisem. W niniejszym opracowaniu obliczaæprzetwornicy nie bêdziemy, zwrócimy natomiast uwagê na kilkak³opotliwych aspektów.Kondensator podwieszony na n.2 uk³adu scalonego decydujeo charakterystyce (paœmie) ca³ej pêtli ujemnego sprzê¿eniazwrotnego. To ju¿ wiadomo. Wiadomo te¿, i¿ wyjœciewzmacniacza b³êdu jest wysokoimpedancyjne. St¹d jednakwynika du¿a wra¿liwoœæ na zak³ócenia. A to ju¿ przestroga dlaprac serwisowych. C1 powinien byæ pod³¹czony blisko uk³aduscalonego i wzglêdem „porz¹dnej” masy, najlepiej bezpoœredniodo n.6 uk³adu scalonego. Szczególnie du¿e niebezpieczeñstwozak³óceñ jest w warunkach napiêcia wejœciowego bliskiegogórnego, obliczonego zakresu. Wtedy potencja³ wyjœciawzmacniacza operacyjnego jest bliski dolnego progu zakresudynamiki uk³adu mno¿¹cego, tj. 2V. Przekroczenie tego proguprowadziæ mo¿e do niestabilnoœci ca³ego obwodu, a ju¿ na pewnoskutkuje wzrostem zniekszta³ceñ przebiegu pr¹du wejœciowegoi spadkiem Power Factora. W sytuacji niepoprawnie wlutowanegokondensatora C1, zwiêkszenie jego wartoœci mo¿ebyæ b³êdn¹ decyzj¹ i nie przynieœæ poprawy sytuacji.W punkcie poœwiêconym obwodom wykonawczym PFC, jakrównie¿ w p.5 podczas analizy zdjêtych oscylogramów, wspomnianoo tradycyjnie du¿ych zak³óceniach na rezystorze stano-36 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFC wykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262wi¹cym czujnik pr¹du. Przyczyny takiej sytuacji wyjaœnialiœmyniejednokrotnie w artyku³ach poœwiêconych pracy zasilaczyprzetwornic(pojemnoœci paso¿ytnicze w obwodzie transformatorai dynamika diody prostuj¹cej napiêcie wyjœciowe; tu z uwagina przewodnictwo nieci¹g³e wp³yw diody jest minimalizowany).W punkcie 3.9 wspomniano tak¿e, i¿ uk³ad scalony mawbudowany szcz¹tkowy filtr dolnoprzepustowy na wejœciu currentsense. W warunkach du¿ego obci¹¿enia (katalog podajepowy¿ej 200W, gdy przetwornica pracuje w szerokim zakresienapiêcia wejœciowego) filtr ten jest nie wystarczaj¹cy. Jest zalecanydodatkowy zewnêtrzny filtr RC (o sta³ej czasowej odpowiadaj¹cejszerokoœci impulsu zak³ócaj¹cego, którego elementynale¿y starannie ulokowaæ blisko n.4 uk³adu scalonego; bezzbytnich indukcyjnoœci paso¿ytniczych). Gdy jako R7 zastosowanyjest rezystor o sporej paso¿ytniczej indukcyjnoœci (np. opórdrutowy), mo¿na spodziewaæ siê impulsu o polaryzacji ujemnejw momencie wy³¹czenia klucza. Taki impuls mo¿e byæ podobniedestrukcyjny jak impuls dodatni spowodowany czynnikamiwymienionymi wy¿ej. Œrodkiem zaradczym jest dioda Shottkyégopod³¹czona wzglêdem masy, katod¹ do wyprowadzenia4. Nale¿y mieæ na uwadze, i¿ filtr dolnoprzepustowy ma tak¿ew³asnoœci eliminuj¹ce impuls o ujemnej polaryzacji, jednakostro¿nie, sta³a czasowa nie powinna byæ d³u¿sza, ani¿eli konieczniepotrzebna. Nale¿y tak¿e mieæ œwiadomoœæ, i¿ stosowaniefiltru jest zabiegiem pomocniczym i nie zwalnia z odpowiedniejtechnologii wykonania indukcyjnoœci przetwornicy.Pochopne ratowanie uk³adu zwiêkszeniem elementów RC spowodujenajpierw pogorszenie wspó³czynnika mocy poprzezzwiêkszenie opóŸnienia na œcie¿ce resetowania przerzutnika, anastêpnie uniemo¿liwi zupe³nie poprawn¹ pracê przetwornicylub warunki kluczowania bêd¹ dalece odbiega³y od za³o¿onych.4. Obwody zabezpieczeñObwody zabezpieczeñ wykonane s¹ tu niestandardowo, zatemnale¿y siê im przyjrzeæ. Zauwa¿my tak¿e, i¿ choæ obwodyprotection na module P6 wy³¹czaj¹ obwód kluczuj¹cy PFC,nie wy³¹czaj¹ napiêcia wyjœciowego tej przetwornicy. To niestety,uroda konfiguracji boost. Oznacza to, i¿ nie wystarczablokada tego stopnia przetwarzania energii. W razie zaistnieniasytuacji awaryjnych, konstruktor nie jest zwolniony z ingerencjisygna³ów zabezpieczeñ w pracê pozosta³ych przetwornic,co omówiono w punktach artyku³u opisuj¹cego „resztê”zasilacza chassis GP2, GP3.Wracamy do szczegó³ów pracy obwodów zabezpieczeñ namodule PFC - P6. Na module tym zrealizowano oprócz samegosterownika przetwornicy PFC dwa obwody pomocnicze.Obwód zabezpieczenia oraz detekcji pracy PFC. W tym w³aœniecharakterze pracuj¹ dwa wzmacniacze operacyjne uk³aduscalonego AN6913, jeden wypracowuje sygna³ PROT, drugiPFC-DET. Sterownik MC33262 nie posiada wydzielonego wyprowadzeniasygna³ów zabezpieczenia, choæ tak, nieco mylnieinformuje schemat (OVP i OCP). Zabezpieczenie OVP zrealizowano„podstêpnie”, na nó¿ce wykrywaj¹cej moment “zerocurrent” (niestety, wewnêtrzny komparator overvoltage spe³niswe zadanie jedynie w zakresie, który podano w p.3.2). Wy³¹czeniekluczowania w reakcji na sygna³ zabezpieczenia zrealizowanow obwodzie n.5 w nastêpuj¹cy sposób. Wtr¹cono szeregow¹rezystancjê w œcie¿kê uzwojenia pomocniczego (R718).Nie przeszkadza ona w poprawnym rozpoznaniu momentu“zero detect” (wejœcie komparatora jest wysokoimpedancyjne).Powoduje natomiast mo¿liwoœæ trwa³ego wymuszenia stanuwysokiego na n.5. Wtedy, uk³ad nie rozpozna momentu„przejœcia przez zero” i wstrzyma kluczowanie. Obwodem wymuszaj¹cymstan wysoki jest kolektor-emiter tranzystora Q730.Baza tego tranzystora sterowana jest ze wzmacniacza operacyjnego.Wejœcie nieodwracaj¹ce tego wzmacniacza spoczywana sta³ym potencjale +5V. W tym celu zaanga¿owano scalonystabilizator AN78L05. Mo¿e dziwiæ rozrzutnoœæ, aby dlatakiego celu anga¿owaæ stabilizator, ale czy jest on dro¿szy iwiêkszy od diody Zenera plus wymaganego rezystora? Stanawaryjny zostanie rozpoznany, gdy napiêcie nó¿ki 3 wzmacniaczaoperacyjnego przekroczy poziom 5V. Zanim przyjrzymysiê sk¹d sygna³ jest pobierany, zwrócimy wpierw uwagêna obwód drugiego wzmacniacza operacyjnego. Ten porównujeten sam sygna³, niezbyt szczêœliwie oznaczony na schemacieSTOP, jedynie z innym potencja³em, ustalonym diod¹Zenera D733. Zamienione s¹ wprawdzie wejœcia “+” i “-” obuwzmacniaczy, oba uk³ady pracuj¹ jednak w „tym samym kierunku”(w pierwszym, w charakterze negacji sygna³u pracujetranzystor pnp Q730). Jak to zatem mo¿liwe, i¿ z jednego wyjœciaotrzymujemy sygna³ “fault”, z drugiego informacjê, czyPFC pracuje, czy te¿ nie? Przyjrzyjmy siê w tym celu dok³adniejobwodowi linii STOP na ³¹czówce modu³u. Tu s¹ w istociena jednej linii dwie informacje, STOP wymusza stan wysokidiod¹ D411. Druga informacja jest analogowa i pochodziz precyzyjnie dobranego dzielnika rezystancyjnego (wszystkierezystory 1-procentowe). Dzielnik ten podpiêty jest do wyjœciaprzetwornicy PFC (zak³ócenia, têtnienia i/lub szumy odfiltrowujeniewielkiej pojemnoœci kondensator C736). Gdy PFCnie pracuje, na wyjœciu uk³adu boost otrzymamy szczytowenapiêcie wejœciowe, czyli dok³adnie tyle ile odda zwyk³y prostownikdwupo³ówkowy, 310-320V. Gdy przetwornica PFCpracuje, wartoœæ napiêcia wyjœciowego ustalona jest obwodempêtli stabilizacji, ok.400V. Uwzglêdniaj¹c wartoœci rezystorówuwidocznione na schemacie stwierdzamy, i¿ w pierwszym przypadkuoba komparatory otrzymaj¹ potencja³ 3.6V, w drugimok.4.5V. W pierwszym przypadku wzmacniacz operacyjny (owyprowadzeniach 6-7-8) ma oddaæ informacjê o braku pracyprzetwornicy PFC-OFF, w drugim PFC-ON. Zadanie wykona,jeœli jego wejœcie odwracaj¹ce bêdzie podparte na potencjalewy¿szym od 3.6 i ni¿szym od 4.5V. Optymalna wartoœæ kolanazenerki D733, 3.9 lub 4.1V. Sygna³ przeniesiony jest nastronê izolowan¹ chassis przez transoptor D437. Pracuj¹c wuk³adzie jak pokazuje schemat, neguje on sygna³. Zatem, stanniski to informacja PFC-ON, stan wysoki PFC-OFF.Drugi komparator porównuje sygna³ 11n. modu³u z napiêciem,jak ustalono, +5V. W warunkach poprawnej pracy obwoduPFC, jak równie¿ reszty obwodów zasilaczy, napiêciepowinno byæ zawsze ni¿sze. Sygna³ wyjœciowy oznacza (jeœliwysoki, taki blokuje sterownik MC33262) SOS lub OVP (funkcjêlogiczn¹ sumy tych dwu stanów awaryjnych). SOS rozprowadzonyjest po wszystkich przetwornicach blokuj¹c je. Dlaomawianego uk³adu sytuacja taka ma miejsce, gdy dioda D411zostanie spolaryzowana do przewodzenia. Sygna³ overvoltagezostanie wypracowany samym dzielnikiem R408-R429-R438-R710, gdy przetwornica PFC odda napiêcie powy¿ej 440V.Mo¿e stan ten byæ spowodowany np. awari¹ w torze sprzê¿eniazwrotnego. Oczywiœcie, kluczowanie nale¿y zablokowaæ,co omawiany obwód uczyni. }Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 37

Zasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPbZasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPbRyszard StrzêpekW zwi¹zku z trudnoœciami zdobycia dokumentacji zasilaczyi monitorów LCD ró¿nych firm postanowiono narysowaæschematy ideowe zasilacza i inwertera monitora LCD DellE172FPb na podstawie wymontowanego bloku z tego monitora.Schemat inwertera tego monitora zosta³ opublikowany naœrodkowych stronach (str.26 - 27) „Serwisu Elektroniki” nr 2/2009, natomiast schemat zasilacza w „SE” nr 3/2009 na stronie25.W niniejszym opracowaniu zosta³a opisana zasada pracyzasilacza i inwertera monitora Dell E172FPb oraz zosta³y pokazanesposoby usuwania uszkodzeñ w opisanych wczeœniejblokach.1. Opis dzia³ania zasilacza monitora DellE172FPbNapiêcie sieci energetycznej 230V/50Hz podane jest przezbezpiecznik 2A do filtru przeciwzak³óceniowego. Filtr przeciwzak³óceniowysk³ada siê z: indukcyjnoœci L601 - 2 × 0.4mHi L602 - 2 × 80mH oraz pojemnoœci: C602 - 0.22µF/275V~,C603, C604 - oba 1nF/400V. W celu ograniczenia pr¹du przyw³o¿eniu wtyczki sieciowej do gniazda sieciowego 230V/50Hzzastosowano termistor TR601 - 4.7R. Znajduje siê on miêdzyfiltrem przeciwzak³óceniowym a mostkiem prostowniczymBD601. Napiêcie sieci 230V/50Hz wyprostowane przez BD601podane jest na kondensator filtru sieciowego C605 - 100µF/450V. Na C605 otrzymujemy napiêcie sta³e oko³o 300V. Schematideowy zasilacza monitora Dell E172FPb opublikowanyzosta³ w w „Serwisie Elektroniki” nr 3/2009 na stronie 25.Napiêcie 300V jest podane przez d³awik L605, uzwojenie1-2 transformatora T601 i d³awik L604 na dren tranzystorakluczuj¹cego przetwornicy Q601 - STP7NC7. W celu wystartowaniaprzetwornicy musi byæ podane napiêcie zasilania V ccna uk³ad sterownika IC601 - UC3842 wypr.7. Do tego s³u¿yuk³ad startowy sk³adaj¹cy siê z: rezystorów R602 - 68k/2W,tranzystora Q602 - MPSA44 i diody D603 - 1N4148. Uk³adten jest pod³¹czony na “+” kondensatora C605, czyli na napiêcie300V. Kiedy przetwornica zaczyna pracê, na uzwojeniu5-4 transformatora T601 pojawia siê napiêcie zmienne,które poprzez prostownik D604 i C606 - 100µF/25V jest podanena wypr.7 uk³adu IC601. Napiêcie to wynosi oko³o 12Vwzglêdem ok³adziny “-” kondensatora C605. Impulsy steruj¹cetranzystorem Q601 otrzymujemy na wypr.6 uk³adu IC601.S¹ one podane przez uk³ad: R623, R612, R614, D602 na bramkêtranzystora Q601. Uk³ad ww. elementów zabezpiecza obwódbramki Q601 przed uszkodzeniami. Je¿eli napiêcie nawypr.7 IC601 przekroczy 24V, to na bramce tyrystora IC603 -MCR100-6 pojawia siê napiêcie. Powoduje to otwarcie tyrystoraIC603 i przep³yw pr¹du miêdzy A i K. Anoda tego tyrystorajest pod³¹czona do wypr.1 IC601 (wyjœcie kompensacyjne),które jest wyjœciem wzmacniacza b³êdu. Wewn¹trzuk³adu IC601 wyjœcie to jest pod³¹czone z wejœciem komparatora.Je¿eli teraz napiêcie na wejœciu tego komparatora przekroczy1V, to mog¹ byæ zablokowane impulsy z generatorawewnêtrznego IC601 steruj¹ce Q601. Napiêcia wyjœciowe zprzetwornicy to: +5V; +3.3V oraz napiêcie niestabilizowane25-12V (zale¿nie jakie obci¹¿enie stanowi inwerter). Wartoœcinapiêæ wychodz¹cych z przetwornicy ustala tor sprzê¿eniazwrotnego. Po stronie wtórnej T601 obejmuje on: Ÿród³onapiêcia odniesienia IC702 TL431 rezystory: R709, R710,R711, R712, C711, wypr.1,2 transoptora IC602. Próbka napiêciajest pobierana z linii zasilania +5V. Po stronie pierwotnejtransformatora T601 tor sprzê¿enia zwrotnego zawiera:transoptor IC602 (wypr.3, 4), rezystory R619, R622 i uk³adIC601 (wypr.2, 8). Wypr.3 uk³adu IC602 jest pod³¹czone poprzezdzielnik R619 i R622 z wypr.2 (wejœcie napiêcia sprzê-¿enia zwrotnego) uk³adu IC601. Natomiast wypr.4 IC602 jestpo³¹czone bezpoœrednio z wypr.8 IC601. Wielkoœæ mocy oddawanejdo obci¹¿enia ustala tor ujemnego sprzê¿enia zwrotnegopr¹dowego. Podstawowym elementem tego sprzê¿eniazwrotnego jest rezystor R615 - 0.22R/2W, przez który p³yniepr¹d drenu tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy Q601. Powstaj¹cena R615 napiêcie jest podane przez R613 i C608 nawypr.3 IC601 jako regulacyjne wielkoœæ pr¹du tranzystoraQ601. Wypr.3 IC601 stanowi jednoczeœnie wejœcie sygna³uzabezpieczenia nadpr¹dowego (niekontrolowany wzrost pr¹duw Q601) i zabezpieczenia przepiêciowego. Wzrost napiêciasieci powoduje wzrost napiêcia podawanego z C605 nauk³ad rezystorów: R603, R609, R608, a nastêpnie jako sygna³zabezpieczenia przepiêciowego na wypr.3 IC601. Elementydo³¹czone do wypr.4 IC601 ustalaj¹ czêstotliwoœæ pracy generatorawewnêtrznego IC601 i w konsekwencji czêstotliwoœæpracy przetwornicy. S¹ to kondensator C610 - 2.2nF/100V iR616 - 18k/0.1W. Do kompensacji wzmacniacza b³êdu, którystanowi istotny element toru sprzê¿enia zwrotnego s³u¿¹ elementydo³¹czone do wypr.1,2 IC601. Poniewa¿ pobór mocyzasilacza jest w czasie pracy monitora rzêdu kilkudziesiêciuwatów do prostowania przebiegów wyjœciowych po stroniewtórnej T601 zastosowano podwójne diody (2 diody po³¹czonerównolegle): D701, D702 - UGF100CT. S¹ to diody owytrzyma³oœci pr¹dowej 10A. W celu sch³odzenia tych diodzastosowano radiatory. W czasie pracy przetwornicy wystêpuj¹drgania paso¿ytnicze w transformatorze T601. W celuograniczenia tych drgañ zastosowano uk³ad: R607 - 68k/2W,C607 - 3.3nF/1kV i D601 - 1N4007. Podobny uk³ad zastosowanoprzy tranzystorze kluczuj¹cym Q601 tj. dwójnik: R625- 100R/2W i C616 - 100pF/1kV.2. Opis dzia³ania inwertera monitora DellE172FPbSchemat ideowy inwertera monitora Dell E172FPb zosta³opublikowany na œrodkowych stronach (str.26 - 27) „SerwisuElektroniki” nr 2/2009.Uk³ad inwertera monitora Dell E172FPb oparty jest o uk³adIC751 - TL1451AC firmy Texas Instruments. Uk³ad ten steruje2 torami zasilania lamp CCFL. Schemat blokowy uk³aduTL1451AC pokazano na rysunku 1.38 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Zasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPb2 DTC11V CC RTCT9 2 1ERROR IN+AMPLIFIER 2IN–2 FEEDBACK1 FEEDBACK1413125+–1/2 VrefOscillatorPWMCOMP102 OUTPUTSCP1512kReferenceVoltage16REF170kRSUVLORERRORAMPLIFIER 1IN+IN–34+–71 OUTPUTPWMCOMP1 DTC68GNDRys.1. Schemat blokowy uk³adu TL1451AC2.1. Opis wyprowadzeñ uk³adu TL1451AC1 – pod³¹czenie kondensatora C t ustalaj¹cego czêstotliwoœæwewnêtrznego generatora,2 – pod³¹czenie rezystora R t ustalaj¹cego czêstotliwoœæ wewnêtrznegogeneratora,3 – wejœcie dodatnie wzmacniacza b³êdu nr 1,4 – wejœcie ujemne wzmacniacza b³êdu nr 1,5 – wejœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnego dla wzmacniaczab³êdu nr 1,6 – DTC1 (Dead Time Control) – kontrola czasu startu dlawzmacniacza b³êdu nr 1,7 – wyjœcie impulsów steruj¹cych nr 1,8 – masa uk³adu,9 – zasilanie uk³adu Vcc 3,6-50V,10 – wyjœcie impulsów steruj¹cych nr 2,11 – DTC2 – kontrola czasu startu dla wzmacniacza b³êdu nr 2,12 – wejœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnego dla wzmacniaczab³êdu nr 2,13 – wejœcie ujemne wzmacniacza b³êdu nr 2,14 – wejœcie dodatnie wzmacniacza b³êdu nr 2,15 – SCP (Short Circuit Protection) – wejœcie sygna³u protekcji,16 – REF – Ÿród³o napiêcia odniesienia.2.2. Zasada dzia³ania inwerteraNa wypr.2 z³¹cza CN701 podany jest rozkaz w³¹czeniainwertera “ON”. Dla stanu “ON” napiêcie na wypr.2 CN701wynosi 3,3V a dla stanu “OFF” napiêcie wynosi 0V. Rozkaz“ON” jest podany na dzielnik: R756, R757 i tranzystor Q757.Przez to tranzystor Q757 jest zatkany. To powoduje, ¿e nakolektorze Q761 pojawia siê napiêcie +B. Napiêcie to podanejest na wypr.9 uk³adu IC751 - TL1451AC. Powoduje to startoscylatora wewnêtrznego IC751. Czêstotliwoœæ tego oscylatoraustalaj¹ elementy: Rt, Ct do³¹czone do wypr.1,2 IC751.W przypadku monitora Dell E172FPb Rt=R765 10K/0,1Woraz Ct=C765 470pF/63V. Czêstotliwoœæ oscylatora wynosioko³o 150kHz. Praca oscylatora powoduje, ¿e na wyjœciach 7,10 uk³adu IC751 otrzymujemy przebiegi impulsowe. Nastêpnies¹ one podane przez dzielniki rezystancyjne: R767, R755oraz R760, R761 na uk³ady kszta³towania impulsów steruj¹cych.Ka¿dy taki uk³ad, a jest ich 2, zawiera parê tranzystorówi rezystor. S¹ to dla toru 1 tranzystory: Q741, Q742 i rezystorR740, a dla toru 2 tranzystory: Q752, Q753 i rezystorR766. Odpowiednio ukszta³towane impulsy steruj¹ uk³adydriverów, zbudowane s¹ na tranzystorach MOSFET dla toru 1Q743, a dla toru 2 Q751. Tranzystory: Q743, Q751 to IR-FU9024N firmy International Rectifier. Parametry tych tranzystoróws¹ nastêpuj¹ce: VDSM=55V; IDM=11A; Ptot=38W;RDS(ON)=0,2R. Na drenach tranzystorów: Q743, Q751 otrzymujemyprzebiegi steruj¹ce uk³ady typu Royera. Poniewa¿ wmonitorze Dell E172FPb mamy 4 lampy CCFL, w ka¿dymtorze sterowania mamy 2 transformatory impulsowe po³¹czonerównolegle uzwojeniami pierwotnymi, co daje 2 wyjœciana ka¿dy tor sterowania lamp CCFL. Dla toru 1 w uk³adzieRoyera znajduj¹ siê: tranzystory: Q739, Q740; transformatory:T752, T754; kondensatory: C734, C735 2 x 0,15µF/100V.Dla toru 2 w uk³adzie Royera tranzystory: Q759, Q760; transformatory:T751, T753; kondensatory: C754, C755 2 x 0,15µF/100V. Kondensatory: C734, C735, C754, C755 ustalaj¹ czêstotliwoœæpracy uk³adu Royera. Tranzystory: Q739, Q740,Q759, Q760 s¹ to tranzystory 2SC5707 firmy Sanyo. Parametrytych tranzystorów to: UCEM=80V, ICM=8A,PtotM=15W, fT=330MHz. Napiêcie zmienne o wartoœci maksymalnejoko³o 1,5kV otrzymujemy na uzwojeniach 8,7-10transformatorów T751-T754. Jest ono przenoszone przez kondensatory:C736, C737, C756, C757 27pF/3kV na z³¹czawyjœciowe CN752-755. Do z³¹cz CN752-CN755 pod³¹czones¹ bezpoœrednio lampy CCFL. Ka¿de ze z³¹cz wyjœciowychposiada wyprowadzenie uk³adu sprzê¿enia zwrotnego pr¹dowego.Dla ka¿dego toru, czyli dla 2 lamp CCFL, istnieje uk³adzamkniêcia pr¹du lamp do masy, który stanowi uk³ad sprzê-SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 39

Zasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPb¿enia zwrotnego pr¹dowego. Dla toru 1 s¹ to: D753, D754,R762, C738, C768. Dla toru 2 s¹ to: D757, D758, R742, C763,C751. Sygna³y z tych uk³adów podane s¹ na wypr.3 i 14 IC751.S¹ to wejœcia wzmacniaczy b³êdu 1, 2. Poprzez regulacjê pr¹dulamp CCFL mo¿emy regulowaæ: jasnoœæ i kontrast obrazuna ekranie LCD. Z wypr.1 z³¹cza CN701 podane jest napiêcieregulacyjne od uk³adu procesora sygna³owego U3 gm2121firmy Genesis dla toru 1 przez: rezystory R750, R771, R753na wypr.4 IC751. Dla toru 2 dzieje siê to przez: R750, R751,R773 na wypr.13 IC751. Zmiany napiêæ na wypr.:3, 4, 13, 14IC751 wzmacniaczy b³êdu powoduj¹ powstanie napiêcia regulacyjnegona ich wyjœciach, które to podane jest na komparatoryPWM, gdzie nastêpuje modulacja szerokoœci impulsówoscylatora wewnêtrznego IC751. Na wyjœciach: 7 i 10 IC751otrzymujemy przebiegi steruj¹ce, które gwarantuj¹ odpowiednipr¹d w lampach CCFL, a co za tym idzie odpowiedni kontrasti jasnoœæ obrazu. Na ka¿dym transformatorze wypr.10 s³u¿ydo kontroli wielkoœci napiêcia podawanego na lampy CCFL(uk³ad protekcji napiêciowej). Przyk³adowo dla transformatoraT754 s¹ to elementy: D794, D795, R794, R795, C792.Sygna³y protekcji z wszystkich transformatorów impulsowych³¹cz¹ siê na tranzystorze Q791 2N7000. Z bramki Q791 poprzezdiodê D798 sygna³ protekcji jest podany na wypr.15uk³adu IC751. W celu odpowiedniego ukszta³towania pr¹dubazy tranzystorów kluczuj¹cych uk³adu Royera zastosowanouk³ad, który w przypadku toru 1 sk³ada siê z: indukcyjnoœci:L752, L754; rezystorów: R749, R781, diody D761 i kondensatoraC772. Elementy: D761, C772 i L754 stanowi¹ ochronêprzed uszkodzeniami tranzystorów w uk³adzie Royera. Elementydo³¹czone do wypr.6 i 11 IC751 s³u¿¹ do ustalenia czasustartu dzia³ania wzmacniaczy b³êdu.3. Usuwanie uszkodzeñ w zasilaczu monitoraDell E172FPb3.1. Napiêcia w ró¿nych punktach zasilacza dlaobci¹¿enia ga³êzi D701 rezystancj¹ 47R/8W iga³êzi D702 blokiem sterowania ekranu LCDPrzy badaniu zasilacza nale¿y koniecznie obci¹¿yæ ga³¹ŸD701, gdy¿ wartoœci napiêæ w ró¿nych punktach zasilaczamog¹ byæ ró¿ne w zale¿noœci od jej stanu obci¹¿enia. Dla brakuobci¹¿enia ga³êzi D701 napiêcie na C751 wynosi 25V. Dlaobci¹¿enia podanego wy¿ej mamy nastêpuj¹ce napiêcia:· IC601 - UC3842n.1 = 2.00V n.3 = 0.27V n.5 = 0V n.7 = 11.90Vn.2 = 2.46V n.4 = 2.36V n.6 = 0.45V n.8 = 4.93V· IC602 - PC123n.1 = 3.82V n.2 = 2.71V n.3 = 2.51V n.4 = 4.93V· IC603 · IC702 · Q602 · Q603A = 2.00V K = 2.71V B = 0.04 B = 0.26VB = 0V A = 2.44V E = 2.14V E = 0VK = 0V B = 0V K = 292V K = 0.04V3.2. Uszkodzenia w zasilaczu monitora Dell E172FPb· Brak startu przetwornicyW przypadku braku startu przetwornicy napiêcie na C605wynosi 310 zamiast 300V. Nale¿y sprawdziæ obecnoœæ 12V nawypr.7 IC601. W tym celu sprawdzeniu podlegaj¹: R602, Q602,D603, C606, D604.· Brak napiêcia 300V na C605Brak napiêcia 300V na C605 mo¿e byæ spowodowaneprzez: uszkodzenie mostka prostowniczego BD601, termistoraTR601 oraz bezpiecznika sieciowego F601.· Uszkodzenie tranzystora kluczuj¹cego Q601 STP7NC7a. Z³e sterowanie tranzystora Q601 mo¿e powodowaæ jegouszkadzanie. Wynika to z uszkodzenia IC601 lub uszkodzeñ:R623 i D602, które stanowi¹ ochronê z³¹cza bramka-Ÿród³o Q601.b. Z³e dzia³anie uk³adu eliminacji drgañ paso¿ytniczych. Wtakim przypadku nale¿y sprawdziæ: R607 68K/2W, C6073,3nF/3kV, D601 1N4007 oraz uk³ad ochrony Q601: C616100pF/1kV, R625 100R/2W.c. Przyczyn¹ uszkadzania siê Q601 mog¹ byæ tak¿e zwartezwoje w d³awikach: L604, L605 lub uzwojenia 1-2 transformatoraT601.d. Tranzystor Q601 mo¿e byæ uszkadzany na skutek przepiêciaw sieci energetycznej lub z³ego dzia³ania toru sprzê¿eniazwrotnego przetwornicy.· Brak mo¿liwoœci uzyskania pe³nej mocy z zasilaczaWi¹¿e siê to z rezystorem R615, który zwiêksza swoj¹ rezystancjê.Przez R615 p³ynie pr¹d drenu Q601 i stanowi onŸród³o napiêcia dla toru sprzê¿enia zwrotnego pr¹dowegowspó³pracuj¹cego z IC601.· Zani¿one napiêcia wychodz¹ce z przetwornicyJe¿eli obci¹¿enia ga³êzi: D701 lub D702 s¹ prawid³owe toodpowiedzialnoœæ za wielkoœæ napiêæ wychodz¹cych z przetwornicyma przede wszystkim tor sprzê¿enia zwrotnego.Sprawdzeniu podlegaj¹: IC702, IC602 + przyleg³e rezystoryoraz uk³ad IC601.· Z³e dzia³anie protekcji pr¹dowej i napiêciowej zasilaczaW przypadku protekcji pr¹dowej nale¿y sprawdziæ rezystory:R613, R615, C608. Jeœli chodzi o protekcjê napiêciow¹to sprawdzeniu podlegaj¹: R603, R609, R608, C608.4. Usuwanie uszkodzeñ w inwerterze4.1. Dane techniczne indukcyjnoœci w inwerterze· Transformatory impulsowe: T751-T754· 10 - 8.7 = 180mH R = 210R· 2 - 4 = 7.5 µH R = 0.4R· 3 - 5 = 7.5µH R = 0,4R· 1 - 6 = 0.8µH R < 0.1R· D³awiki: L751, L752 = 75µHL753, L754 = 0,5µH4.2. Napiêcia w ró¿nych punktach inwertera bezobci¹¿enia lampami CCFL· IC751 - TL1451AC1 - 1,14V 9 - 14,92V2 - 1,09V 10 - 14,88V3 - 0,15V 11 - 2,39V4 - 1,14V 12 - 0,75V5 - 0,74V 13 - 1,14V6 - 2,39V 14 - 0,15V7 - 14,88V 15 - 0,20V8 - 0V 16 - 2,47V40 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

Zasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPb· TranzystoryQ757 Q761 Q791E - 0V E - 14.95V G - 0.40VB - 0.64V B - 14.94V D - 0.40VK - 0.02V K - 14.94V S - 0VQ754 Q741 Q742E - 0V E - 14.90V E - 14.90VB - -0.11V B - 14.88V B - 14.88VK - 14.84V K - 14.94V K - 0VQ739 Q740 Q743E - 0V E - 0V G - 14.90VB - 0.90V B - 0.90V D - 8.90VK - 8.90V K - 8.90V S - 14.95V· Transformatory T752, T754:10 - 5.70V~ f = 140kHz8.7 - 2000V~ f = 140kHz· Z³¹cza:CN752, CN754 -1000V~ f = 140kHz;CN701: 1 - 2.43V , 2 - 3.12V4.3. Oscylogramy w ró¿nych punktach inwertera bezobci¹¿enia lampami CCFL1. 1. Vp-p = 1V f = 140kHzdren Q7432. 2. Vp-p = 30V f = 140kHzkolektor Q739, Q7403. 3. Vp-p = 5.8V baza Q739, Q7404. 4. Vp-p = 14V wypr.3, 4transformatora T752, T7545. 5. Vp-p = 1.5V wypr.10transformatora T752, T7546. 6. Vp-p = 0.4V bramka Q7437. 7. Vp-p = 0.7V wypr.1IC751 - TL1451ACUwaga: Napiêcia i oscylogramy dotycz¹ tylko jednego torusterowania.4.4. Uszkodzenia w inwerterze· Brak zasilania uk³adu IC751 - TL1451ACNajpierw nale¿y sprawdziæ napiêcie na wypr.2 z³¹cza CN701.Powinno ono zawieraæ siê w granicach 3-3.3V. Jest to stan wysoki“ON” w³¹czenia monitora pochodz¹cy z procesora obrazuU3 gm2121 znajduj¹cego siê na bloku sterowania ekranemLCD. Je¿eli napiêcie na wypr.2 CN701 jest obecne to nale¿ysprawdziæ kolejno nastêpuj¹ce elementy: Q757, Q761, Q754,ZD751, C764 a¿ do wypr.9 uk³adu IC751. W ostatecznoœcimo¿e byæ tak¿e uszkodzony IC751.· Na bramce Q743 lub Q751 brak przebiegu steruj¹cego(oscylogram 6)W przypadku braku sterowania (przebieg 6) tranzystorów:Q743 lub Q751. Najpierw sprawdzamy czy na wypr.1 IC751istnieje przebieg 7, który œwiadczy, czy pracuje wewnêtrznyoscylator. Je¿eli na uk³adzie IC751 s¹ dobre napiêcia, to nale-¿y uszkodzenia szukaæ w uk³adach tranzystorów: Q741, Q742lub Q752, Q753.· Na drenie Q743 lub Q751 brak przebiegu 1S¹ dwie mo¿liwoœci, ¿e uszkodzenie jest w sterowaniu (patrzpunkt wy¿ej) lub Ÿle dzia³aj¹cy uk³ad Royera z tranzystorami:Q739, Q740 albo Q759, Q760.· Wysokie napiêcie na z³¹czach CN752-CN755 nieobecnelub jest zani¿oneJe¿eli sterowanie uk³adu Royera jest prawid³owe, to nale¿ysprawdziæ uk³ad miêdzy tranzystorem Q743 lub Q751 a tranzystorami:Q739, Q740 lub Q759, Q760. W punkcie 4.1. podanowartoœci indukcyjnoœci: L751-L754. Drugim wa¿nymelementem jest tu dioda impulsowa D751 lub D752 SB600.Ostatnimi elementami do sprawdzenia s¹ rezystory: R749,R781, R769, R779 680R/0,25W. Je¿eli uszkodzeniu ulegn¹tranzystory: Q739, Q740 lub Q759, Q760 to nale¿y je wymieniæna takie same, tj. 2SC5707. Zastêpowanie innymi tranzystoramijest nie wskazane, gdy¿ s¹ one dopasowane do transformatorówimpulsowych T751-T754. W przypadku podejrzeñuszkodzenia któregokolwiek z transformatorów impulsowychT751-T754 nale¿y pomierzyæ indukcyjnoœci i rezystancje ichuzwojeñ wg punktu 4.1. po uprzednim wylutowaniu mierzonegotransformatora z uk³adu inwertera. Obni¿enie wartoœciwysokiego napiêcia mo¿e byæ tak¿e spowodowane przez uszkodzeniejednego z kondensatorów: C736, C737 lub C756, C75727pF/3kV. Nie wolno stosowaæ tu kondensatorów na ni¿szeni¿ 3kV napiêcie pracy. W punkcie 4.1. podano wartoœci napiêæpo stronie wtórnej transformatorów T751-T754. S¹ towartoœci orientacyjne, gdy¿ wyniki pomiarów mog¹ siê ró¿niæznacznie w zale¿noœci od u¿ytego sprzêtu pomiarowego orazgdy z³¹cza CN752-CN755 bêd¹ obci¹¿one lampami CCFL.· Brak regulacji jasnoœci i kontrastu w monitorze DellE172FPbBrak regulacji jasnoœci i kontrastu mo¿e byæ spowodowanyuszkodzeniami ekranu LCD. Je¿eli ekran LCD jest sprawnyto sprawdzamy napiêcie na wypr.1 z³¹cza CN701. Braknapiêcia na wypr.1 CN701 powinien skutkowaæ sprawdzeniembloku sterowania ekranem LCD, a konkretnie procesorem U3gm2121. Nastêpnie jeœli to napiêcie wystêpuje na w/w z³¹czu,to nale¿y sprawdziæ jego zmiany przy regulacji z klawiaturylokalnej monitora. Nastêpnie nale¿y sprawdziæ zmiany napiêciaregulacyjnego na wypr.:4, 13 uk³adu IC751. Na wypr.:3 i14 przychodz¹ napiêcia z uk³adów sprzê¿enia zwrotnego pr¹dowegoumieszczonych przy z³¹czach wyjœciowych CN751-CN755. Na podstawie wartoœci napiêæ na IC751 mo¿na zlokalizowaæmiejsce uszkodzenia.· Dzia³anie uk³adów protekcji napiêciowejWypr.15 IC751 s³u¿y jako wejœcie napiêcia protekcji napiêciowej.Wed³ug katalogu firmy Texas Instruments producentaIC751 próg zadzia³ania protekcji napiêciowej wynosi0,7V. W przypadku zadzia³ania protekcji napiêciowej nale¿ysprawdziæ oscylogram 5. Przyczyny zadzia³ania protekcji napiêciowejmog¹ byæ nastêpuj¹ce: uszkodzenia lamp CCFL,zwiêkszone zasilanie uk³adów inwertera, uszkodzenie uk³adówinwertera elementów do³¹czonych do wypr.10 transformatorówT751-T754, uszkodzenia samych transformatorów orazz³e dzia³anie uk³adu IC751. }SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 41

System sterowania prac¹ zestawu muzycznego Panasonic SA-AK25System sterowania prac¹ zestawu muzycznegoPanasonic SA-AK25Opracowano na podstawie materia³ów serwisowychproducenta1. Sekcja odtwarzacza p³yt CDUproszczony schemat blokowy sterowania prac¹ odtwarzaczap³yt CD pokazano na rysunku 1. Odtwarzacz ten wyposa¿onyjest w zmieniarkê 5 p³yt CD. W urz¹dzeniu tym zastosowanomechanizm RAE0152Z-M.1.1. Mechanizm zmieniarki p³yt CDPo naciœniêciu któregokolwiek przycisku uruchamiaj¹cegopracê zmieniarki p³yt CD, odpowiadaj¹ce temu przyciskowinapiêcie jest podawane do jednego z wejœæ skanowania przycisków“Key Input 1 ÷ 4” (wejœcia analogowe) uk³adu mikrokontrolerasteruj¹cego IC901 - M38198MCA809. Uk³ad tensteruje prac¹ ca³ego zestawu i wyœwietlacza fluorescencyjnego.Jest ono nastêpnie przesy³ane z uk³adu mikrokontrolerasteruj¹cego jako sygna³ danych szeregowych DATA (poprzezwyprowadzenie 12 SER3 - DATA i 9 SER1 - CLK) do uk³adusteruj¹cego prac¹ diod LED IC904 - BU2090F-E2 (sygna³DATA do n.2, sygna³ CLK do n.3).Uk³ad IC904 steruje prac¹ silnika ³adowania (kierunkiemwirowania silnika) poprzez podanie stanu wysokiego napiêcia“H” lub niskiego “L” (informacja o tym pochodzi z detekcjisygna³u DATA) za poœrednictwem sygna³ów “CH REV” i “CHFWD”. Sygna³y te s¹ wysy³ane z uk³adu IC904 (z n.6 - “CHREV”, z n.7 - “CH FWD”) do uk³adu sterowania prac¹ silnika³adowania IC1 - BA6418N (sygna³ “CH REV” do n.3, “CHFWD” do n.1).Praca mechanizmu (status mechanizmu) jest sterowana zapoœrednictwem sygna³ów “ON” i “OFF” dostarczanych dowejœæ uk³adu mikrokontrolera steruj¹cego IC901: CHNGRSW1 (n.16) i CHNGR SW2 (n.17) z prze³¹czników S2 (PLAYPOSITION DETECT SWITCH) i S3 (UP POSITION DETECTSWITCH).1.2. Sekcja odtwarzacza CDW trakcie pracy odtwarzacza CD (na przyk³ad kiedy odbywasiê odtwarzanie p³yty) polecenia i sygna³y z uk³adu mikrokontrolerasteruj¹cego IC901 s¹ przesy³ane do uk³adu IC702 -MN662746RPK1. Uk³ad ten jest procesorem serwomechanikii obróbki sygna³ów cyfrowych, a tak¿e zawiera filtry cyfrowei przetworniki cyfrowo-analogowe. Przesy³ane sygna³y i rozkazyodpowiadaj¹ napiêciom (a wiêc poleceniom) pobranymz wejœæ, do których doprowadzane s¹ sygna³y z przyciskówobs³ugi i pokrêt³a JOG. Przesy³ane sygna³y do procesora serwoto m.in. sygna³y MCLK, MDLK, MLD, MDATA, CDRSTitd.Z kolei uk³ad procesora IC702 wysy³a sygna³y steruj¹cedo uk³adu sterownika IC703 - AN8780NSBE2. S¹ to sygna³ysteruj¹ce prac¹ silnika ruchu poprzecznego g³owicy optycznej(silnik traverse), sygna³ steruj¹cy prac¹ silnika obracaj¹cgop³ytê CD (silnik spindle), sygna³ regulacji ostroœci (focus) isygna³ regulacji œledzenia scie¿ki (tracking). Ponadto do uk³aduIC710 w g³owicy optycznej jest wysy³any sygna³ steruj¹cyKey 1IC901MLDSYSTEM CONTROLMCLKIC702from LD SWKey 2MDATAOPUSRATKey 3SQCKSUBQSERVO PROCESSORDIGITAL SIGNALPROCESSORD/AIC701SERVO AMPKey 4BLKCKLD ON LD ONJOGA,BCDRSTSer 3 Ser 1CHNGRSW 2CHNGRSW 1RESTSWFocus CoilTrackingCoilIC703SPINDL4CH DRIVERMDATA CLKLOADING MECHIC904LED DRIVETRAVERSEMCH FWDCH REVIC1MRys.1. Uproszczony schemat blokowysterowania prac¹ odtwarzacza p³yt CDREST SW42 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

emisj¹ diody laserowej, itd. (te sygna³y przesy³ane s¹ zgodniez automatycznym programem cyfowej regulacji serwo).System sterowania prac¹ zestawu muzycznego Panasonic SA-AK252. Sekcja tuneraUproszczony schemat blokowy sterowania prac¹ tunerapokazano na rysunku 2. Tuner zastosowany w zestawie SA-AK25 umo¿liwia odbiór programów nadawanych w pasmieUKF (FM) 87.50 ÷ 108.00MHz i na falach AM w zakresie 522÷ 1629kHz (z krokiem 9kHz).Po wybraniu tunera jako Ÿród³a odtwarzanego dŸwiêku (trybFM/AM) za pomoc¹ przycisków klawiatury i ustawieniu czêstotliwoœciodbioru sygna³y wejœciowe pochodz¹ce ze skanowaniawejœæ “Key 2” ÷ “Key 3” i “JOG A, B” (doprowadzanedo wyprowadzeñ uk³adu procesora steruj¹cego IC901 -M38198MCA809: n.7 - “Key 2”, n.6 - “Key 3”, n.43 - “JOGA” i n.44 - “JOG B”) s¹ w postaci sygna³u danych szeregowychprzesy³ane do uk³adu steruj¹cego prac¹ diod LED IC904- BU2090F-E2 (z IC901 n.12 SER3 - DATA i n.9 SER1 - CLKdo IC904 n.2 - DATA i n.3 - CLK). W wyniku tego na wyprowadzeniu12 (PLL CE) uk³adu IC904 pojawia sie stan wysoki,który jest doprowadzany do wyprowadzenia 2 (CE) uk³adusyntezy czêstotliwoœci IC102A - LC72131MDTRM (tylko wczasie transmisji danych PLL).W tym samym czasie (równoczeœnie) sygna³y “PLL DATA”i “PLL CLOCK” (oba sygna³y przesy³aj¹ dane szeregowe) s¹wysy³ane z mikrokontrolera steruj¹cego IC901 z wyjœæ odpowiednio25 i 28 do uk³adu syntezy czêstotliwoœci IC102A –do wyprowadzenia 3 (DI) sygna³ “PLL DATA”, a do wyprowadzenia4 (CL) sygna³ “PLL CLOCK”.Te informacje s¹ u¿ywane przez uk³ad IC102A do przeprowadzaniaoperacji wymaganych do odbioru w technologiisyntezy PLL takich, jak przesy³anie sygna³u steruj¹cego FM/AM, strojenie lokalne i w.cz., przekazywanie zmiennego (strojonego)napiêcia kondensatora odpowiadaj¹cego czêstotliwoœcistrojenia, wyliczenie czêstotliwoœci poœredniej, itd.Dalej, sygna³y steruj¹ce (sterowanie wartoœci¹ czêstotliwoœcipoœredniej, itd.) s¹ przesy³ane z uk³adu IC102A do mikrokontrolerasteruj¹cego IC901 – z wyprowadzenia 5 (DO) uk³aduIC102A do wyprowadzenia 97 (DO IN) IC901.Sygna³ strojenia (SD) i sygna³ FMST (EYE STEREO) s¹przesy³ane z uk³adu IC101A do IC901, w celu poddania ichodpowiedniej obróbce na potrzeby wyœwietlanie stosownychinfromacji na wyœwietlaczu fluorescencyjnym. Uk³ad IC101A- LA1833M-TLM to uk³ad zawieraj¹cy m.in. wzmacniacz czêstotliwoœcipoœredniej FM/AMP, oscylator detektora AM, mikserFM, itd. Sygna³ strojenia z wyprowadzenia 6 (SD) IC101Ajest poprzez kontakt 6 z³¹cza CN101B, p³ytê g³ówn¹ i kontakt13 z³¹cza CN903 doprowadzany do wyprowadzenia 32 (SDINT) mikrokontrolera IC901. Z kolei sygna³ sygnalizacji stereoFMST (EYE STEREO) jest z wyprowadzenia 7 (ST)IC101A poprzez kontakt 4 z³¹cza CN101B, p³ytê g³ówn¹ ikontakt 16 z³¹cza CN903 doprowadzany do wyprowadzenia96 (STEREO) mikrokontrolera IC901.3. Magnetofony3.1. Sekcja sterowania silnikiem i solenoidamiUproszczony schemat blokowy sterowania prac¹ silnikamagnetofonów i solenoidów pokazano na rysunku 3.,+BKey 2IC901STSYSTEM CONTROLKey 3STEREO EYESDIC101FM FRONT-ENDSDDOFM/AM IF AMP. DET/ AM OSC. MIX / FM MPXJOG A,BIN Ser 3 Ser 1PLLDATA CLKPLLFMPLL DATAPLL CLKDATA CLKIC102AIC904LED DRIVEDOPLLRys.2. Uproszczony schemat blokowysterowania prac¹ tuneraPLL CECESERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 43

System sterowania prac¹ zestawu muzycznego Panasonic SA-AK25Key 1MKDATAMKDATAIC105MKCLKSER 2 (MKCLK)Key 2SYSTEMCONTROL1MIC9012PL1PLKey 3SYSTEM CONTROLKey 4JOG A,BRys.3. Uproszczony schemat blokowy sterowaniaprac¹ silnika magnetofonów i solenoidówW sytuacji, gdy wybrane zosta³y takie tryby pracy magnetofonujak: odtwarzanie taœmy, szybkie przewijanie do przodu(FF) lub do ty³u (REW), itd. mikrokontroler steruj¹cy IC901zbiera informacje o tym fakcie z wyprowadzenia 6 (wejœcieanalogowe “Key 3”) i po ich zinterpretowaniu oraz obróbceprzesy³a w postaci sygna³ów “MKDATA” i “MKCLK” do uk³adusterowania systemem IC105 - BU2040F-E2 (sygna³“MKDATA” z n.11 (SER 2) poprzez kontakt 2 z³¹cza CN201do wyprowadzenia 2 IC105, sygna³ “MKCLK” z n.45(MKCLK SER7) poprzez kontakt 3 z³¹cza CN201 do wyprowadzenia3 IC105.Uk³ad IC105 steruje prac¹ silnika i solenoidów stosowniedo sygna³u “MKDATA”.Sterowanie prac¹ silnika (rotacja wirnika) jest realizowanepoprzez podanie stanu niskiego na wyprowadzenie “1M”.Sterowanie prac¹ solenoidów jest realizowane poprzez podaniestanu niskiego na nastêpuj¹ce wyprowadzenia ukaduIC105: “1PL” (n.15) dla mechanizmu 1 i “2PL” (n.14) dlamechanizmu 2.3.2. Sekcja sterowania prze³¹cznikiem trybu pracy iczujników taœmyUproszczony schemat blokowy sterowania prac¹ systemuwybierania trybu pracy i fotoczujników taœmy pokazano narysunku 4.3.2.1. Mechanizm kasety 1Prze³¹cznik detekcji kasety (taœmy) i prze³¹cznik trybu pracys¹ pod³¹czone do Z1 i gdy te klucze s¹ za³¹czone (ON), podzia³napiêcia na dzielniku rezystancyjnym daje sygna³ DECK1 (ADIN6) doprowadzany poprzez kontakty 6 z³¹cza CN201na p³ycie “C” i z³¹cza H201 na p³ycie wyœwietlacza “F” dowyprowadzenia 3 (DECK 1) mikrokontrolera steruj¹cegoIC901. W ten sposób mikrokontroler otrzymuje informacjê oobecnoœci kasety (taœmy).W ten sam sposób (i t¹ sam¹ drog¹) prze³¹cznik trybu pracyjest pod³¹czony do interfejsu Z101 i dalej dostarczany jakosygna³ wejœciowy “DECK 1” do mikrokontrolera steruj¹cegoIC901, który w ten spoób detekuje tryb mechanizmu. Tak samojest wykrywana informacja z fotoczujników o przesuwie taœmy.3.2.2. Mechanizm kasety 2Dla wykrywania obecnoœci kasety (taœmy), prze³¹cznikatrybu pracy oraz mechanicznego zabezpieczenia (listwy) przedb³êdnym skasowaniem zapisu do przodu i w kierunku rewersyjnymzastosowano uk³ad dzielników rezystancyjnych w celudoprowadzenia odpowiedniego napiêcia do wejœcia DECK 2(n.4) mikrokontrolera steruj¹cego IC901.Uk³ady wewnêtrzne mikrokontrolera steruj¹cego IC901wykorzystuj¹ te sygna³y z prze³¹czników i fotoczujników dorozstrzygniêcia statusu mechanizmu i wys³ania sygna³u“MKDATA ” jako sygna³u-rozkazu dla mechanizmu.+B5 (9.3V)+B6 (4.9V)M+B6+B5TAPE 1SOLENOID+B6+B5TAPE 2SOLENOIDInformacja serwisowa dotycz¹ca przemieszczanialub transportu zestawuPrzed przemieszczaniem zestawu, a zw³aszcza przed transportemzwi¹zanym z nara¿eniem go na wstrz¹sy urz¹dzenienale¿y zabezpieczyæ w celu ochrony mechanizmu odtwarzaczaCD. Procedura zabezpieczenia zestawu jest nastêpuj¹ca:· z szuflady wyj¹æ wszystkie p³yty CD,44 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

System sterowania prac¹ zestawu muzycznego Panasonic SA-AK25Key 1IC901Key 2SYSTEM CONTROLKey 3Key 4JOG A,BDECK 2(ADIN7)DECK 1(ADIN6)Rys.4. Uproszczony schemat blokowy sterowania prac¹ systemuwybierania trybu pracy i fotoczujników· nacisn¹æ przycisk [CD],· nacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniêty przez co najmniej 5 sekundprzycisk [ O ],· na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat “WAIT”, który pochwili zmieni siê na “LOCKED”, nastêpnie na “GOODBYE” i w koñcu na “ZZZ”; w tej chwili nast¹pi automatycznewy³¹cznie urz¹dzenia. W ten sposób urz¹dzeniezosta³o wprowadzone w tak zwany tryb “Shipping mode”.· po tych czynnoœciach mo¿na od³¹czyæ urz¹dzenie od siecii bezpiecznie przemieszczaæ urz¹dzenie.Tryb zabezpieczenia na czas transportu (“Shipping mode”)zostaje skasowany przy najbli¿szym pod³¹czeniu zestawu dosieci i w³¹czeniu go.Informacje dotycz¹ce serwisowania zestawu.Przed rozpoczêciem serwisowania zestawu nale¿y wy³¹czyæurz¹dzenie i za pomoc¹ rezystora 10R/10W (zwieraj¹cnim oba wyprowadzenia) roz³adowaæ kondensator C508.Przed w³¹czeniem urz¹dzenia, po zakoñczeniu naprawynale¿y ostro¿nie i powoli podawaæ (zwiêkszaæ) napiêcie zasilaj¹cedo strony pierwotnej zasilacza korzystaj¹c z transformatoraregulowanego kontroluj¹c pobór pr¹du. Bez podanegosygna³u do wejœæ zestawu pobór pr¹du dla napiêcia AC 230-240V/50Hz powinien byæ mniejszy ni¿ 210mA. }MuteAVTBrightSTDBYMKDATAMKCLK12345678IC105SYSTEMCONTROL9Swap0Sleep-/--DisplayI/IIGameM1PL1PL2MenuP.P.S.P.OKVREF (+5.2V)Z101TXTFreezeModeZoomHALFMODEIndexHoldRevealMixTAPE 1TAPE 2FactoryBurnDesignBusOffVREF(+5.2V)F.REC.INHMODER.REC.INHHALFRys.1. Opis przycisków pilota serwisowego do obs³ugitrybu serwisowego odbiornika telewizyjnegoGrundig STF72-1010/7 TextSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 45

OTVC Grundig STF72-1010/7 Text – tryb i regulacje serwisoweOTVC Grundig STF72-1010/7 Text – tryb i regulacjeserwisoweRajmund Wiœniewski1. Specyfikacja odbiornika· system: PAL, SECAM, B/G, D/K, NICAM· zasilanie: AC 170 ÷ 260V (50/60Hz)· pobór mocy: 120W· impedancja wejœcia antenowego: 75R· system strojenia tunera: synteza napiêciowa· odbierane kana³y: VHF-L – E2-S10VHF-H – E5-S41UHF – E21-E69· iloœæ miejsc programowych: maks. 255 programów· wielkoœæ kineskopu 29”· moc wyjœciowa toru fonii: ³ 5W· gniazda AV: 2 × SCART (pe³na obsada), RCA (tylko wejœciaAV)2. Tryb serwisowy i regulacje wstêpne2.1. Sposób wejœcia w menu serwisowe i regulacyjne· w³¹czyæ odbiornik klawiszem sieciowym, po czym nacisn¹æi przytrzymaæ przez 3 sekundy wciœniêty przycisk [ FAC-TORY ] na pilocie serwisowym (pilot taki jest dostêpny wsklepach z czêœciami elektronicznymi, opis przycisków tegopilota pokazano na rysunku 1 u do³u strony 45),· potwierdzeniem wejœcia w tryb serwisowy jest wyœwietleniena ekranie komunikatu:HPS ----------- Geometry Adjust· jeœli jest odbierany sygna³ 50Hz, pod “Geometry Adjust”wyœwietlany jest jeszcze komunikat “100i”HPS ----------- Geometry Adjust100i· jeœli jest odbierany sygna³ 60Hz, pod “Geometry Adjust”w miejsce “100i” wyœwietlany jest komunikat “60P”HPS ----------- Geometry Adjust60P· regulacji parametru dokonuje siê przyciskami [+] i [-],· przyciski [P+] i [P-] s³u¿¹ do wyboru parametru regulacji,· w celu znalezienia ¿¹danego parametru regulacyjnego wmenu regulacji geometrii obrazu nale¿y pos³ugiwaæ siê informacjamizamieszczonymi w tabeli 1,· ponowne naciœniêcie przycisku [ FACTORY ] na pilocieserwisowym powoduje przejœcie do menu regulacji balansubieli, czego potwierdzeniem jest wyœwietlenie nastêpuj¹cegokomunikatu:“RCUT ----------- White Balance”· w celu znalezienia ¿¹danego parametru regulacyjnego wmenu regulacji balansu bieli nale¿y pos³ugiwaæ siê informacjamizamieszczonymi w tabeli 1,· ponowne naciœniêcie przycisku [ FACTORY ] na pilocieserwisowym powoduje wyjœcie z menu regulacyjnego.2.2. Ustawianie napiêcia +B· do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ zawieraj¹cystandardowy obraz testowy pasów kolorowych,· nacisn¹æ przycisk [P.P.] w celu wybrania trybu “NOR-MAL”,· pod³¹czyæ woltomierz cyfrowy pomiêdzy wyprowadzeniakondensatora C922 na p³ycie g³ównej,· dla kineskopu A68ELM021x121 firmy Thomson wartoœænapiêcia B+ powinna wynosiæ 133.0V,· regulacji napiêcia B+ dokonuje siê za pomoc¹ potencjometruVR901 - 20k po wtórnej stronie przetwornicy.2.2.1. Kontrola sterownika IC901W celu sprawdzenia uk³adu sterownika przetwornicy IC901- NCP1207AP nale¿y pod³¹czyæ sondê oscyloskopu do wyprowadzenia“+” kondensatora C911 i masy. Zaobserwowane napiêciepowinno byæ napiêciem sta³ym, którego wartoœæ powinnamieœciæ siê w granicach 10.5 ÷ 15V DC .2.3. Kontrola napiêcia STAND-BY· pod³¹czyæ woltomierz cyfrowy do wyprowadzeñ kondensatoraC924,· przyciskiem [ POWER ] na pilocie w³¹czyæ odbiornik w trybstandby,· zmierzone napiêcie powinno mieœciæ siê w granicach 8.0 ÷10V DC .2.4. Ustawianie napiêcia ARW (RF AGC)· do wejœcia antenowego doprowadziæ sygna³ w.cz. o poziomie62 ±3dBµV,· nacisn¹æ przycisk [FACTORY] na pilocie w celu wejœciaw menu regulacji geometrii obrazu – “Geometry AdjustMenu”,· nacisn¹æ przycisk [1] na pilocie, efektem tego jest wyœwietleniena ekranie nastêpuj¹cego komunikatu:AGC Geometry AdjustX X100i· przyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [+] i [-] na pilocietak regulowaæ wartoœæ parametru “RF AGC”, ¿eby szum(œnieg) na ekranie przesta³ byæ widoczny,· nacisn¹æ przycisk [ FACTORY ] na pilocie w celu wyjœcia ztej regulacji.3. Regulacje geometrii obrazuPrzed rozpoczêciem regulacji geometrii obrazu nale¿y przeprowadziæregulacjê ostroœci i napiêcia siatki drugiej.3.1. Regulacja ostroœci – Focus Adjust· nacisn¹æ na pilocie przycisk [P.P.] w celu prze³¹czenia odbiornikaw tryb “NORMAL”,46 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

OTVC Grundig STF72-1010/7 Text – tryb i regulacje serwisoweTabela . Funkcje przycisków pilota w trybie serwisowymNazwaprzyciskupilotaNazwaparametruw menuMenu “Geometry Adjust”Pe³na nazwa i funkcja parametruNazwaparametruw menuMenu “White Balance”Pe³na nazwa i funkcja parametruMute Mute – – –AV TV/AV – TV/AV –TBrightAuto.ScanAutomatyczne wyszukiwanie stacji (Auto searchprogrammer)– –Standby Standby Wy³¹czenie w tryb standby Standby –AGCUstawianie napiêcia automatycznej regulacjiwzmocnienia ARW (RF AGC Adj.)RCUT-Zmniejszanie wartoœci punktu odciêcia w torze R2 OSDP Pozycjonowanie znaków OSD (OSD Position) RCUT+ Zwiêkszanie wartoœci punktu odciêcia w torze R3 HPSPozycjonowanie obrazu w poziomie (HorizontalPosition)RDRV-Zmniejszanie wzmocnienia w torze R4 VP50 Centrowanie obrazu w pionie (Vertical Center) RDRV+ Zwiêkszanie wzmocnienia w torze R5 HITWysokoœæ obrazu – amplituda pionowa (VerticalAmplitude)GCUT-Zmniejszanie wartoœci punktu odciêcia w torze G6 VSC Korekcja S w pionie (Vertical S-correction) GCUT+ Zwiêkszanie wartoœci punktu odciêcia w torze G7 VLIN Ustawianie liniowoœci w pionie (Vertical linearity) GDRV- Zmniejszanie wzmocnienia w torze G8 BOW Korekcja zniekszta³ceñ ³ukowych (wygiêæ) GDRV+ Zwiêkszanie wzmocnienia w torze G9 WID0 DPC_/__I/IISwapSleepPARAKEYUCNRLCNRSzerokoœæ obrazu – amplituda pozioma(Horizontal Amplit ude)Korekcja zniekszta³ceñ poduszkowych(Pincushion correction)Korekcja zniekszta³ceñ typu równoleg³obok(Parallelogram correction)Korekcja zniekszta³ceñ trapezowych (Keystonecorrection)Korekcja braku liniowoœci w górnych naro¿nikach(Up corner correction)Korekcja braku liniowoœci w dolnych naro¿nikach(Low corner correction)– Zmniejszanie zakresu jasnoœci– Zwiêkszanie zakresu jasnoœciBDRV-BDRV+Zmniejszanie wzmocnienia w torze BZwiêkszanie wzmocnienia w torze B– –– –Display EHT Ustawianie napiêcia EHT – –GameMenuTXTHPSTXTVPSP.P –S.P. –OK –Pozycjonowanie teletekstu w poziomie (TeletextHor. Position)Pozycjonowanie teletekstu w pionie (TeletextVert. Position)Ustawianie preferencji dotycz¹cych obrazu(Picture Preference)Ustawianie preferencji dotycz¹cych dŸwiêku(Sound Preference)Zachowywanie domyœlnych nastaw fabrycznych(Save Factory default)– –– ––Ustawianie preferencji dotycz¹cych obrazu(Picture Preference)– ––Zachowywanie domyœlnych nastaw fabrycznych(Save Factory default)V+ – Zwiêkszanie wartoœci (Adjust Increase) – Zwiêkszanie wartoœci (Adjust Increase)V- – Zmniejszanie wartoœci (Adjust Decrease) – Zmniejszanie wartoœci (Adjust Decrease)P+ – Wybór poprzedniej pozycji (Select previous item) – Wybór poprzedniej pozycji (Select previous item)P- – Wybór nastêpnej pozycji (Select next item) – Wybór nastêpnej pozycji (Select next item)T T – – – –Freeze – – –Mode – – – Regulacja jasnoœci / kontrastuZoom –Index –Przycisk bezpoœredniego wyboru systemu koloru(Color system direct key)Przycisk bezpoœredniego wyboru systemudŸwiêku (Sound system direct key)– –– –Hold – – –Reveal –Przywo³ywanie domyœlnych wartoœcidotycz¹cych geometrii obrazu (RetrieveGeometry Default Value)–Przywo³ywanie domyœlnych wartoœcidotycz¹cych balansu bieli (Retrieve WB DefaultValue)Mix – – – –Factory – Wejœcie w menu / wyjœcie z menu serwisowego – Wyjœcie z menu “White Balance”Burn – W³¹czenie funkcji wygrzewania (poza menu) – –Design – Wejœcie / wyjœcie w “Design Menu” – Wejœcie / wyjœcie w “Design Menu”BusOff – – – Wy³¹czenie magistrali I 2 CSERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 47

OTVC Grundig STF72-1010/7 Text – tryb i regulacje serwisowe· reguluj¹c pokrêt³em “FOCUS” na trafopowielaczu (FBT)uzyskaæ jak najbardziej wyraŸny obraz.3.2. Ustawianie napiêcia siatki drugiej G2Na pilocie nacisn¹æ przycisk [ DESIGN ] i przytrzymaæ gowciœniêty przez oko³o 4 sekundy w celu wejœcia w “DesignerMenu”. Przyciskami [P+] i [P-] wybraæ parametr “G2 Alignment”.Nastêpnie naciskaj¹c przycisk zmiany poziomu g³oœnoœci[+] na pilocie wyœwietliæ jeden z komunikatów “INCRE-ASE”, “DECREASE” lub “OK”. Jeœli zostanie wyœwietlony komunikat“INCREASE” lub “DECREASE”, nale¿y tak regulowaæpokrêt³em SCREEN na trafopowielaczu, a¿ zostanie wyœwietlonykomunikat “OK”. Powtóne naciœniêcie przycisku [ DESIGN ]spowoduje wyjœcie z “Designer Menu”.3.3. Regulacje geometrii obrazu – informacjewstêpneDo odbiornika doprowadziæ sygna³ telewizyjny 50-hercowy(50Hz) i poprzez naciœniêcie przycisku [ FACTORY ] na pilocieotworzyæ menu serwisowe. Funkcje przycisków pilota w trybieserwisowym zaprezentowano w tabeli 1.W pierwszej kolejnoœci nale¿y wykonaæ regulacje parametrówgeometrii obrazu dla sygna³ów 50Hz (100i), a nastêpniezmieniæ sygna³ wejœciowy na 60Hz i powtórzyæ regulacje parametrówgeometrii dla tego sygna³u. Po zakoñczeniu ustawieñponownie nacisn¹æ przycisk [ FACTORY ] w celu wyjœcia z “FactoryMenu”.3.4. Centrowanie obrazu w poziomie i pionie· do odbiornika doprowadziæ obraz testowy „MONOSCOPEPATTERN” (czarno-bia³y obraz kontrolny),· wejœæ w tryb “Geometry Adjust Mode”, wybraæ parametrpozycjonowania obrazu w poziomie “HPS” i przyciskamizmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] na pilocieustawiæ obraz w poziomie na œrodku ekranu,· wybraæ parametr centrowania obrazu w pionie “VP50” iprzyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ]na pilocie ustawiæ obraz w pionie na œrodku ekranu.3.5. Ustawianie wysokoœci obrazu· do odbiornika doprowadziæ najpierw sygna³ 50Hz, a nastêpnie60Hz,· po wejœciu w tryb “Geometry Adjust Mode”, wybraæ parametrustawiania wysokoœci obrazu “HIT” i przyciskami zmianypoziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] na pilocie ustawiæprawid³ow¹ wysokoœæ obrazu oddzielnie dla jednego idrugiego sygna³u.3.6. Korekcja zniekszta³ceñ geometrycznych iustawianie szerokoœci obrazu· nacisn¹æ na pilocie przycisk [P.P.] w celu prze³¹czenia odbiornikaw tryb “NORMAL”,· wejœæ w tryb “Geometry Adjust Mode”,· do odbiornika doprowadziæ sygna³ 50Hz z obrazem testowymkraty,· przyciskiem [9] na pilocie wybraæ parametr “WID” i przyciskamizmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] ustawiætak¹ wartoœæ, ¿eby obraz kraty pokry³ w pe³ni ekran,· przyciskiem [0] na pilocie wybraæ parametr “DPC” i przyciskamizmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] takregulowaæ, ¿eby pionowe linie kratownicy by³y mo¿liwiejak najbardziej proste,· przyciskiem [- / - -] na pilocie wybraæ parametr “PARA” iprzyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ]tak regulowaæ, ¿eby uczyniæ obraz mo¿liwie kwadratowy,· przyciskiem [AV] na pilocie wybraæ parametr “KEY” i przyciskamizmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] takregulowaæ, ¿eby obraz dok³adnie by³ takiej samej szerokoœciu góry i na dole ekarnu,· przyciskiem [SWAP] na pilocie wybraæ parametr “UCNR”i przyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ]tak regulowaæ, ¿eby pionowe linie w górnych rogach ekranukineskopu by³y dok³adnie pionowe,· przyciskiem [ SLEEP ] na pilocie wybraæ parametr “LCNR”i przyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ]tak regulowaæ, ¿eby pionowe linie w dolnych rogach ekranukineskopu by³y dok³adnie pionowe,· do odbiornika doprowadziæ sygna³ 60Hz z obrazem testowymkraty,· powtórzyæ regulacje opisane w tym podpunkcie,· po zakoñczeniu regulacji wyjœæ z trybu “Geometry AdjustMenu” poprzez naciœniêcie przycisku [ FACTORY ] na pilocie.3.7. Regulacja amplitudy i po³o¿enia teletekstu· do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ w systemie PALB/G,· nacisn¹æ na pilocie przycisk [ TV/TXT ] w celu prze³¹czeniaodbiornika w tryb odbioru teletekstu,· naciskaæ na pilocie przycisk [T.BRI] tak d³ugo, a¿ obrazteletekstu stanie siê jasny,· w trybie odbioru teletekstu nacisn¹æ przycisk [ FACTO-RY ], a nastêpnie przyciskami [P+] lub [P-] wybraæ parametr“HIT”, “TXTVPS”, “TXTHPS”,· po wybraniu parametru “HIT” przyciskami zmiany poziomug³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] ustawiæ amplitudê pionow¹teletekstu (wysokoœæ wyœwietlania znaków teletekstuna ekranie),· po wybraniu parametru “TXTVPS” przyciskami zmiany poziomug³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] ustawiæ (wyœrodkowaæ)w pionie wyœwietlanie znaków teletekstu,· po wybraniu parametru “TXTHPS” przyciskami zmiany poziomug³oœnoœci [ VOL+ ] i [ VOL- ] ustawiæ (wyœrodkowaæ)w poziomie wyœwietlanie znaków teletekstu,· po zakoñczeniu regulacji wyjœæ z trybu “Geometry AdjustMenu” poprzez naciœniêcie przycisku [ FACTORY ] na pilocie.3.8. Ustawianie napiêcia EHT· nacisn¹æ na pilocie przycisk [P.P.] w celu prze³¹czenia odbiornikaw tryb “NORMAL”,· wejœæ w tryb “Geometry Adjust Mode”,· do odbiornika doprowadziæ sygna³ 50Hz z obrazem testowymkraty,· regulowaæ parametr “EHT” tak, a¿ linie tworz¹ce kratownicêutworz¹ kwadraty,· po zakoñczeniu regulacji wyjœæ z trybu “Geometry AdjustMenu” naciskaj¹c przycisk [ FACTORY ] na pilocie.48 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009

OTVC Grundig STF72-1010/7 Text – tryb i regulacje serwisowe4. Regulacja balansu bieli4.1. Ustawianie balansu bieliW celu ustawienia optymalnego balansu bieli nale¿y:· dwukrotnie nacisn¹æ przycisk [ FACTORY ] na pilocie wcelu wejœcia w tryb regulacji balansu bieli (White BalanceAdjust Mode),· funkcje przycisków pilota w tym trybie przedstawiono wtabeli 1,· regulowaæ parametrami wzmocnienia (Red Gain – RDRV,Green Gain – GDRV, Blue Gain – BDRV) i wartoœciami punktówodciêcia (DC Red – RCUT), DC Green – GCUT), a¿zostanie osi¹gniêty prawid³owy balans bieli,· w celu opuszczenia trybu ustawiania balansu bieli nale¿yponownie nacisn¹æ przycisk [ FACTORY ].4.2. Funkcja wygrzewania odbiornikaFunkcja wygrzewania odbiornika (aging state) przeznaczonajest do przygotowania uk³adów odbiornika, w szczególnoœcibloku kineskopu do prawid³owego wykonania ustawienia balansubieli. Metoda przeprowadzenia funkcji wygrzewania odbiornika(aging state) jest nastêpuj¹ca:· na pilocie nacisn¹æ przycisk [ BURN ] i przytrzymaæ gowciœniêty przez oko³o 2 sekundy,· ustawiæ czas wygrzewania, po którym odbiornik „wyjdzie”z tego stanu, minimalny czas to 30 minut, maksymalny – 2godziny, mo¿e byæ on ustawiany w menu “Designer Menu”,· w stanie wygrzewania dŸwiêk jest wyciszony, regulacje jasnoœcii kontrastu w po³o¿eniach œrodkowych, funkcjawyciemnienia t³a jest wy³¹czona, w lewym górnym roguekranu wyœwietlana jest na czerwono litera “M”,· w stanie wygrzewania nie dzia³a ¿aden przycisk oprócz przycisku[ BURN ]; nale¿y unikaæ nieostro¿nego naciœniêciaprzycisku [ STANDBY ] lub [ BURN ] – w przypadku wy³¹czeniaodbiornika po w³¹czeniu przejdzie on w tryb wygrzewaniai bêdzie siê w nim znajdowa³ a¿ do czasu up³yniêciaustawionego czasu.4.3. Funkcja “Bus off”Nacisn¹æ przycisk [ FACTORY ], „otworzyæ” menu balanasubieli, wybraæ parametr “BUS-OFF”. W normalnym stanie mikrokontrolersteruj¹cy emituje dane do zarz¹dzanych uk³adówza pomoc¹ magistrali I 2 C. Funkcja “Bus off” sprawia, ¿e magistralaI 2 C znajduje siê pod kontrol¹ zewnêtrznego komputera,co umo¿liwia wykonanie automatycznej regulacji balansu bieli iautomatycznej regulacji geometrii obrazu.5. Pozosta³e regulacje i ustawienia5.1. Ustawienie zakresu jasnoœci· do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ testowy pasóww skali szaroœci,· nacisn¹æ na pilocie przycisk [P.P.] w celu prze³¹czenia odbiornikaw tryb “NORMAL”,· dwukrotnie nacisn¹æ przycisk [ FACTORY ] na pilocie wcelu wejœcia w tryb regulacji balansu bieli (White BalanceAdjust Mode),· przyciskiem [0] wybraæ parametr “Sub-brightness-” iprzyciskami zmiany poziomu g³oœnoœci [+] i [-] na pilocieustawiæ tak¹ wartoœæ, ¿eby przedostatni pas (id¹c od najjaœniejszegodo najciemniejszego) by³ niewidoczny,· wyjœæ z regulacji poprzez naciœniêcie przycisku [ FACTO-RY ] na pilocie.5.2. Menu DesignNacisn¹æ i przytrzymaæ przez 3 sekundy wciœniêty przycisk[ DESIGN ]. Po tym czasie na ekranie zostanie wyœwietlone menu“Menu Design”(dos³ownie: menu projektowania). Strukturamenu jest rozwijana kolejnym naciskaniem przycisku [ DESIGN ].Niektóre parametry (opcje) posiadaj¹ do wyboru kilka wariantów,które zale¿¹ g³ównie od oferowanych funkcji oraz obszarówdystrybucji (kraju przeznaczenia i zwi¹zanych z tym wymagañodnoœnie systemu nadawania i odbioru).Do dyspozycji s¹ nastêpuj¹ce opcje (jeœli nie podano inaczej,ustawienia opcji dokonuje siê w menu “DESIGN”):· system SECAM L/L´ (przez antenê) – dostêpny/niedostêpny,· funkcja GRA z mo¿liwoœci¹ jej wyboru – dostêpna/niedostêpna,· funkcja World wide clock – w³¹czona/wy³¹czona,· kalkulator – w³¹czony/wy³¹czony,· kalendarz – w³¹czony/wy³¹czony,· wybór jêzyka komunkatów OSD,· funkcja poprawy odtwarzania koloru niebieskiego w pobli-¿u bieli – w³¹czona/wy³¹czona,· format kineskopu 4:3/16:9 – do wyboru w menu,· wejœcie AV2: (VIDEO + RGB)/S-VIDEO – ustawiane w menuu¿ytkownika,· funkcja LIST w teletekœcie – do wyboru w menu,· funkcja CTI (poprawa przejœæ miêdzy kolorami) – w³¹czona/wy³¹czona,· funkcja “Chroma Coring” – w³¹czona/wy³¹czona,· filtr Combi – w³¹czony/wy³¹czony,· uwydatnianie kontrastu – Contrast Enhancer off / Blackstretch / White stretch /Grey Stretch /Grey StB&W / Auto,· funkcja uwydatniania koloru zielonego – w³¹czona/wy³¹czona,· funkcja utrzymywania ustawionego poziomu g³oœnoœci(Smart Volume) – w³¹czona/wy³¹czona,· funkcja poprawy odtwarzania koloru niebieskiego (Bluestretch) – w³¹czona/wy³¹czona,· zestaw jêzyków teletekstu – do wyboru od 0÷6,· rodzaj detekcji sygna³u fonii w uk³adzie STV8216 – auto lubwy³¹czona (OFF):- auto: po wybraniu FM Mono przyciskiem [ I/II ], w zale¿-noœci od jakoœci sygna³u telewizyjnego po zidentyfikowaniusygna³u w systemie NICAM uk³ad STV821 automatycznieprze³¹cza siê na odbiór sygna³u stereofonicznegow tym systemie,- OFF: po wybraniu FM Mono przyciskiem [I/II], niezale¿-nie zale¿noœci od jakoœci sygna³u telewizyjnego i zidentyfikowanianadawania fonii w systemie NICAM odtwarzanyjest analogowy sygna³ monofoniczny,· typ tunera: KSH148EA SP-Y5ED, XG-6F6126CWA, XG-6FT126J,· mono IN – ON/OFF- ON: dla uk³adu TDA9886- OFF: dla uk³adu STV8216· Auto cutoff Loop – w³¹czone/wy³¹czone. }SERWIS ELEKTRONIKI 4/2009 49


SERWIS ELEKTRONIKI3/2009 Marzec 2009 NR 157Od RedakcjiZapewne zaniepokoiliœcie siê kilkudniowym opóŸnieniem w otrzymaniulutowego wydania „Serwisu Elektroniki”. Otó¿ drukarnia, wktórej jest aktualnie drukowane i oprawiane nasze czasopismo zmienia³amaszynê offsetow¹ i fachowcy przygotowuj¹cy specjalny fundamentnie zdo³ali na czas tego przygotowaæ. St¹d wynikn¹³ ten poœlizg.Mamy nadziejê, ¿e marcowy numer „SE” trafi o w³aœciwej porzedo Waszych r¹k.Z powodu obaw, ¿e 20 milionów gospodarstw domowych w USAnie jest gotowych na przejœcie z analogowego sygna³u telewizyjnegona cyfrowy, termin cyfryzacji przesuniêto na 12 czerwca br. Wed³ugwczeœniejszych ustaleñ, sygna³ analogowy mia³ byæ wy³¹czony 17lutego. Aby móc ogl¹daæ telewizjê po zmianie sygna³u na cyfrowy,nale¿y zakupiæ cyfrowy odbiornik, specjalny konwerter lub skorzystaæz us³ug operatorów kablowych b¹dŸ satelitarnych. Polska, wed³ugraportu Instytutu Globalizacji, pod wzglêdem tempa cyfryzacjizosta³a wyprzedzona nawet przez Bia³oruœ, gdzie w 2010 roku 80proc. powierzchni kraju bêdzie pokryte sygna³em cyfrowym. Instytutnegatywnie oceni³ te¿ prace Telewizji Polskiej nad uruchomieniemplatformy cyfrowej. Silne upolitycznienie i niekompetencja TVP uniemo¿liwiaj¹prowadzenie projektu, bez którego publiczny nadawcamo¿e zostaæ zepchniêty na margines rynku telewizyjnego w Polsce.W bie¿¹cym numerze polecamy opis chassis TE3.1E CA wykorzystywanegoprzez firmê Philips w swoich wyrobach. Nie jest toautorskie opracowanie, ale jak siê okazuje podobnie, jak prawiewszystkie firmy z ca³ego œwiata (te du¿e i te ma³e), równie¿ Philipsniekiedy korzysta z „obcych”, mo¿na by rzec konkurencyjnych opracowañ.Zwykle, w takich przypadkach „w³asna” dzia³alnoœæ ograniczasiê do stosowania w wyrobie finalnym co najwy¿ej w³asnej obudowy,no i oczywiœcie w³asnego logo, jednak¿e w tym wypadku dokumentacjaserwisowa, jak i pewne zasady obs³ugi serwisowej zrobiones¹ zgodnie z obowi¹zuj¹cymi zasadami. Schemat tego chassiszosta³ opublikowany w dodatkowej wk³adce do „SE” nr 7/2008.Wk³adka schematowa do numeru 3/2009:OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.2 z 3 – ark.5, 6) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 3/2009:OTVC Condor CTV-2154 – 4 × A2,LCD TV LG 32LC2D(B)/37LC2D(B)/42LC2D(B) chassisLD61A cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2,OTVC Panasonic chassis GP2 cz.1 z 2 – ark. 1, 2) – 4 × A2,OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.4 z 4 – ark.7, 8) – 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta1A/1Spis treœciOd ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.–2) .... 4Porady serwisowe ........................................................ 10- odbiorniki telewizyjne .............................................. 10- audio ....................................................................... 22- magnetowidy........................................................... 24- ró¿ne ....................................................................... 24- odbiorniki satelitarne ............................................... 24Odpowiadamy na listy Czytelników .............................. 24Schemat ideowy zasilacza monitora LCDDell E172FPb ............................................................... 25Schemat inwertera VP-583 firmy LG ............................ 26Schemat inwertera TV LCD SamsungLE40R51B (RE40EO) .................................................. 28Kody wartoœci rezystancji stosowanew oznaczeniach rezystorów SMD ................................ 29OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.4-ost.) ................................................... 31Tryb serwisowy OTV Panasonic chassisGPH10DE ...................................................................... 31Rodzaje narzêdzi serwisowych ...................................... 32Funkcje samosprawdzaj¹ce OTV .................................. 32Procedury regulacyjne ................................................... 34Tryb hotelowy ................................................................. 36Konsola gier wideo XBOX 360 ..................................... 37Opis budowy i dzia³ania przetwornicnapiêcia typu “Cuk” ...................................................... 40Budowa i zasada dzia³ania przetwornicyCuk-converter ................................................................ 40Budowa i cechy uk³adu scalonego LM2611 ................... 41Philips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranychuk³adów, regulacje serwisowe ...................................... 43Opis chassis .................................................................. 43Regulacje serwisowe ..................................................... 46Zestawy muzyczne Panasonic SA-AK25, SA-AK27– przyczyny sygnalizowania kodu b³êdu “F61” ............. 49Og³oszenia i reklama .................................................... 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 9000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDOd ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.–2)Karol ŒwiercO jakoœci ekranu decyduje szereg parametrów. Kontrast,czyli stosunek jasnoœci najjaœniejszego do najciemniejszegopiksela jest jednym z nich. Maksymalna jaskrawoœæ jest kolejnymi zale¿y przede wszystkim od jasnoœci lamp podœwietlaj¹cych.Innym parametrem, rzadko wymienianym w specyfikacjijest charakterystyka i iloœæ stopni gradacji szaroœci. Nab³êdy zbie¿noœci kolorów i geometrii rastra „p³askie ekrany”nie cierpi¹. Innym z parametrów jest dynamika okreœlana jakoczas reakcji matrycy. Najistotniejszym jednak parametrem jestrozdzielczoœæ ekranu. Jeœli mamy 1000 linii i 1000 rzêdów (aw ekranach High Definition jest ich wiêcej), to daje 3 milionyelementów (ka¿dy piksel sk³ada siê z trzech subpikseli). DoNormal Black Modeka¿dego z nich trzeba doprowadziæ (co najmniej) dwie elektrody(w matrycy X-Y). Idea wiêc niby prosta, lecz szereg nowychproblemów do rozwi¹zania. Na razie zatrzymajmy siêjeszcze nad charakterystyk¹ sterowania pojedynczego piksela.Najistotniejsza jest tu zale¿noœæ k¹ta skrêtnoœci ciek³ego kryszta³uod przy³o¿onego napiêcia oraz zale¿noœæ samoistnej skrêtnoœcimoleku³ ciek³ego kryszta³u od gruboœci komórki (warstwyciek³okrystalicznej). Oba interesuj¹ce nas parametry zobrazowanes¹ na rysunkach 3.9 i 3.10.Jeœli chcemy aby matryca ekranu pracowa³a w trybie TN(Twisted Nematic) nale¿y tak dobraæ gruboœæ warstwy ciek³egokryszta³u, aby naturalna skrêtnoœæ da³a k¹t 90°. Na wykresiez rys.3.9 oznacza to pierwsze minimum w charakterystycetransparentnoœci (przezroczystoœci). To gruboœæ ok. 5mm.Kolejne minimum uzyskamy dla k¹ta 270°, zaœ dalsze dla wielokrotnoœci180° (plus 90°). Pierwsze minimum odpowiadaNW-Moded~5µm(1st min.)TTN-Mode(V / V ~ 1.6)STN-Mode(V / V ~ 1.06)10 90 10 90Transmittance (%)1st minimum10090% Trans.2nd minimum3rd minimum50V thSTNTNV sat3 15 355µm 14.7µmRys.3.9. Funkcja przezroczystoœci komórki od jejgruboœci (tryb normal black)u10% Trans.00 1.0 2.0 3.0 4.0L/C Voltage (V)Rys.3.10. Charakterystyka napiêciowa komórki ciek³egokryszta³u; tryby TN i STN4 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDTrans. (%) Trans. (%)100 V8100V750Trans. (%)100V6V5V4V3V2V10 00 1.0 2.0 3.0 1 2 3 4 5 6 7 8Funkcja napiêcia (V)Skala szaroœciRys.3.11a. Nieliniowoœæ transmitancji komórki LCDTrans. (%) Trans. (%)γ = 1.050V9100 10050V8V7V6V5V4V3V2 V10 00 1.0 2.0 3.01 2 3 4 5 6 7 8Funkcja napiêcia (V)Skala szaroœciRys.3.11b. Linearyzacja charakterystyki warstwyciek³okrystalicznej50trybowi TN, kolejne STN. Aczkolwiek kolejne minimum nale¿yw praktyce rozumieæ jako drugie minimum; dla dalszychcharakterystyka jest jeszcze ostrzejsza, lecz trudniej utrzymaænale¿yt¹ liniowoœæ, jak i nale¿yt¹ czerñ, co przek³ada siê nastosunek maksymalnej do minimalnej jasnoœci, co oznaczakontrast. Na wykresie pokazanym na rysunku 3.9 mowa o kolejnychminimach. Dotyczy to przypadku, gdy oba polaroidys¹ wzajemnie równoleg³e (czyli tryb normally black). Dla trybunormally white bêd¹ to kolejne maksima. Przyjrzyjmy siêteraz rysunkowi 3.10 obrazuj¹cemu charakterystykê napiêciow¹.Dla trybu TN jest ona w miarê ³agodna, lecz tak¿e nieliniowa.Dla trybu STN jest bardziej stroma, co oznacza, ¿e samacharakterystyka komórki ciek³ego kryszta³u wykazuje wiêkszewzmocnienie. Sam ten fakt nie by³by cech¹ negatywn¹,lecz znacznie trudniej jest kompensowaæ nieliniowoœci i utrzymaædobr¹ czerñ. Rysunek 3.11 pokazuje jak linearyzowaæ charakterystykêjasnoœci (transparentnoœci). Nale¿y stosowaæ wiêkszykrok napiêcia w zakresie nasycenia, kiedy charakterystykasterowania komórki ciek³ego kryszta³y siê sp³aszcza. Do tegododaje siê tzw. charakterystykê gamma. Identyczny zabieg realizowa³ymonitory i wy¿szej klasy telewizory CRT. Chodzi wtym przypadku o kompensacjê charakterystyki oka na gradacjêstopni szaroœci (o subiektywne odczucie wzglêdem „obiektywnie”mierzalnych parametrów luminancji). Charakterystykêgamma pokazuje rysunek 3.12.Osobnym problemem jest liczba stopni szaroœci (ka¿degoz kolorów podstawowych), a tym samym liczba dostêpnychkolorów. Ta zale¿noœæ jest funkcj¹ wyk³adnicz¹ liczby bitów,na których kodowana jest luminancja (poszczególnych kolorówRGB). Dla oœmiu bitów mamy 2 8 = 256. Ca³kowita liczbakolorów jest zaœ równa 256 3 . Na rysunku 3.13a pokazano 3-bitow¹ skalê szaroœci. Na rysunku 3.13b stabelaryzowano liczbêdostêpnych kolorów dla rozdzielczoœci 3-, 4-, 6- i 8-bitowej.Liczba gradacji szaroœci i dostêpnych kolorów roœnie wyk³adniczoi bardzo szybko mo¿na uznaæ, i¿ skala jest ci¹g³a (analogowa),a paleta kolorów reprezentuje tzw. Full Color.Jeœli mimo wszystko aplikacja wymaga poszerzenia „paletybarw”, có¿ prostszego, zwiêkszyæ szerokoœæ s³owa, przydzieliædla kodowania wiêksz¹ liczbê bitów. Jest jednak prostszyzabieg – Dithering lub Frame Rate Control. Jak to dzia³apokazano na rysunku 3.14.Metoda FRC jest dostêpna przy dostatecznie du¿ej czêstotliwoœciodœwie¿ania ramki. Poprawienie rozdzielczoœci o dwaD2D1D0(111) (101) (011) (000)8 Gray-scaleT2T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8WhiteBlackV8V7V6V5V4V3V2V1 T7L/C VoltageT8111110101100011010001000TransmittanceT1Digital Data(3-bit)Rys.3.13a. 3-bitowa gradacja szaroœciV1 V2 ... V7 V8L/C Voltage (V)32 = 8 poziomów szaroœci50Czu³oœæ okaγ = 2.20γ = 3.016 32 48 64Skala szaroœciRys.3.12. Korekcja Gamma wprowadzona do skaliszaroœci3 bit =4 bit =✓ 6 bit =8-gray/RGB =16-gray/RGB =64-gray/RGB =512 colors4 096 colors262 144 colors8 bit = 256-gray/RGB = 16 777 216 colorsAnalog IC = „ci¹g³a” skala szaroœci = full color62 =64182 = 262 144Rys.3.13b. Iloœæ kolorów w zale¿noœci od rozdzielczoœcibitowejSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 5

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDa/ DitheringDodatkowe subiektywne poziomy6 5 3/4 5 2/4 5 1/4 5b/ Frame Rate Control (FRC)Makro-piksel(2×2)Zredukowanarozdzielczoœæ„przestrzenna”Rys.3.14. Subiektywne zwiêkszenie liczby stopniszaroœcia/ – ditheringb/ – Frame Rate Controlbity wymaga „wspólnego potraktowania” czterech podramek,i na jednej, dwu lub trzech „dorzucenie” jaœniejszego/ciemniejszegopiksela.Dithering to pojêcie szeroko znane w technice cyfrowegoprzetwarzania sygna³ów. To „dr¿enie” maj¹ce zwiêkszyæ subiektywnewra¿enie rozdzielczoœci. W tym przypadku w ramachczterech s¹siednich pikseli (makro-piksela), dodaje siê1, 2 lub 3 piksele jaœniejsze/ciemniejsze . Narz¹d wzroku uœredniten stan i odniesie wra¿enie dodatkowych, poœrednich stopniszaroœci. „Uœredni”, gdy piksele s¹ wystarczaj¹co ma³e (imakropiksel jest postrzegany jako jeden punkt). Rysunek 3.15pokazuje rozdzielczoœæ k¹tow¹ oka. Nie s¹ rozró¿nialne szczegó³yoddalone od siebie o k¹t mniejszy ani¿eli 0.03°. Zogniskowanyobraz pada na siatkówkê w odleg³oœci mniejszej ani-¿eli jej rozdzielczoœæ. Zale¿noœæ ta daje tak¿e wytyczne dlawielkoœci pikseli. Ekran którego subpiksele maj¹ rozmiar 0.1× 0.3 mm powinien byæ ogl¹dany z odleg³oœci nie mniejszejani¿eli 30 cm. Tak¿e nie jest bez znaczenia mozaika w jakiejpiksele s¹ u³o¿one. Rysunek 3.16 pokazuje 3 rozwi¹zania wtym zakresie. „Stripe” jest rozwi¹zaniem najprostszym, zaœnajkorzystniejszym jest u³o¿enie „Delta”.561st 2nd 3rd 4th ramkaUœrednienie„czasowe”55 1/45 2/45 3/45Dodatkowe subiektywne poziomy4. Parê s³ów na temat backlightuJeszcze parê uwag odnoœnie backlightu. Nie poruszamy tutematu lamp CCFL i ich zasilania. Temu tematowi poœwiêconodwa obszerne artyku³y w „SE” nr 1/2007 do 5/2007 i „SE”11/2008 ÷ 1/2009. Warto natomiast zwróciæ uwagê na spektrumpodœwietlenia tylnego. To œwiat³o bia³e. Ale czy na pewno?W potocznym rozumieniu œwiat³o bia³e ma ci¹g³y rozk³adczêstotliwoœci w paœmie widzialnym. Œwiat³o lamp CCFL takimnie jest. Jest mieszanin¹ trzech barw, co pokazuje rysunek4.1. To nawet lepiej. Lepiej dla parametrów filtrów. Ich charakterystykêtak¿e pokazano na rysunku 4.1. Widaæ z niego,¿e uk³ad nie jest wra¿liwy na dok³adny przebieg tej charakterystykii ka¿dy kolor wycina w¹skie spektrum barwy czerwonej,zielonej i niebieskiej.We wczesnej dobie telewizji kolorowej znacznie obszerniejani¿eli obecnie, by³y publikowane charakterystyki postrzeganiabarw oraz fakt, i¿ widzenie barwne mo¿na prezentowaæw przestrzeni trójwymiarowej barw podstawowych. Materia³yfirmy Samsung pokazuj¹ jak to wygl¹da w przypadku ekranówLCD. Rysunek 4.2 zaczerpniêto z tych materia³ów. Widaæz niego, i¿ zakres barw jest nieco wê¿szy ani¿eli w systemieNTSC (w PAL-u jest podobnie, aczkolwiek nale¿a³obyuwzglêdniæ „parametry barwne” luminoforu R, G i B).P e eTie o i e“ o e i0 4 iVA0 0 × 0 33077d i2 iSVA0 025 × 0 307583d i5 0 iA0 0 × 0 2 777d i7 0 iSA0 0 0 × 0 2704d i2 3 iA0 0 0 × 0 2704d iSiatkówkaθ < 0.03° i ed o o~0.1 mmθ ∼ 0.02°~0.1 mm~30 cm~0.3 mmSub-PixelRys.3.15. Rozdzielczoœæ oka6 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDStripe Mosaic DeltaRys.3.16a. Struktura (przestrzenna) filtru RGB„Kanapka” ekranu ciek³okrystalicznegoodpowiedzialna za równomierne podœwietlenie(backlight) jest tak¿e z³o¿ona z wieluwarstw i nie jest taka prosta jak mog³oby siêwydawaæ. Na rysunku 4.3, 4.4 i 4.5 pokazanokilka rozwi¹zañ w tym zakresie. Regu³¹jest, i¿ ekrany komputerów laptop oraz monitoryo niewielkiej przek¹tnej wykorzystuj¹lampy CCFL umieszczone jedynie na obrze-¿u ekranu (edge light). Telewizory LCD stosuj¹konstrukcjê top-down. „Kanapka backlightu”jest szczególnie skomplikowana wpierwszym z wymienionych wy¿ej rozwi¹zañ.Trudniej bowiem zapewniæ równomierneœwiecenie ca³ego ekranu. Rysunek 4.4 pokazujeciekaw¹ innowacjê z wykorzystaniemdodatkowej warstwy zwanej prism sheet. Narysunku 4.6 zebrano wszystkie warstwy „kanapki”backlightu.Dalej jednak, zajmujemy siê tylko warstw¹(kanapk¹) zawieraj¹c¹ ciek³y kryszta³ iodpowiedzialn¹ za w³aœciwy zakres gradacjiszaroœci i barw.Stripe Array Mosaic Array Delta ArrayRys.3.16b. Matryca elementów R, G i B w uk³adzie“STRIPE”, “MOSAIC” i “DELTA”BacklightSpectra400 500 600 700Color FilterSpectraTFT-ArrayColor-FilterTransmittedLights400 500 600 700Backlight500 600 700600 700400 500 600 700Rys.4.1. Spektrum œwiat³a backlightu i charakterstyki filtrów R, G, BSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 7

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDy0.7G(0.21, 0.71)NTSCTop-downLightDiffuser(a)(b)R0(0.67, 0.33)B (0.14, 0.08)0.7 x! Co o B e! Co o Re od i i io Co o S io! Co o Te e eReflectorEdge-lightCCFL( Cold Cathode Fluorescent Lamp)LightDiffuserCo o Re od i i i of i =A e of ∆× 00%A e of ∆ NTSCRys.4.2. Zakres barw dostêpnychna ekranie jako funkcjecharakterystyki filtrówReflector LGP CCFLRys.4.3. Backlight konstrukcji top-down i edge-light* BEF:Brightness Enhancement FilmPrism EffectPrism Sheetes(BEF)CCFLDiffuserLamp Reflector Reflector Sheet LGPRys.4.4. Poprawa wydajnoœci tylnego podœwietlenia dodatkow¹ warstw¹ Brightness Enhacement Film8 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCDNote PC (200 nit) Monitor (350 nit) TV (600 nit)Lamp: φ1.6 ~ φ2.4Lamp: φ2.2 ~ φ3.0Lamp: φ3.0 ~ φ4.0CCFLLGP: Wedge Type1.6 mm ~ 3.0 mmCCFLLGP: Flat Type3.0 mm ~ 8.0 mmCCFLLGP: Flat Diffusing Type2.0 mm ~ 3.0 mmKonstrukcja “slim”Du¿a jasnoœæRys.4.5. System tylnego podœwietlenia z lamp¹ ulokowan¹ wzd³u¿ jednej krawêdzi, dwu krawêdzi oraz top-downStructure of Back LightWARSTWALCD PANELFunkcjaFiltr sterowany sygna³em wizjiProtectorWarstwa zabezpieczaj¹ca pryzmat“top prism”Top PrismTa sama funkcja co “bottom prism”(×1.33)Bottom PrismCharakterystyka skupiaj¹ca(zwiêksza luminancjê ×1.55)ProtectorLampLight guide platePomaga w równomiernymoœwietleniu ca³ego ekranuLamp Housing(Lamp Reflector)ReflectorWarstwa odbijaj¹caRys.4.6. „Kanapkowa” budowa backlightu }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweRyszard Strzêpek, Edward Bitner, Jerzy Znamirowski, Tadeusz Nowak, Wojciech Wiêciorek,Tadeusz M³ynarczyk, Henryk DemskiOdbiorniki telewizyjneBeko chassis K1Nie w³¹cza siê.Brak jakichkolwiek oznak pracy przetwornicy. Napiêcie nawypr.2 uk³adu IC602 - ICE1QS01 wynosi 0V. Oznacza to brakstartu przetwornicy. Uszkodzony zosta³ rezystor R636 - 1M/1W. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +125Vna wypr. “+” kondensatora C631 - 47µF/160V. R.S.Philips 32PW9525/12 chassis MG3.1EWy³¹cza siê do stanu czuwania.Po w³¹czeniu w stan pracy pojawia siê œwiecenie na niebieskoz powrotami. Trwa to oko³o 2 sekund i OTVC przechodziw stan czuwania. Na katodzie B kineskopu napiêcie wynosioko³o 65V, natomiast napiêcia na katodach G i R wynosz¹140V. Pomiary kineskopu wykazuj¹, ¿e brak jest emisji katodyB. Do wymiany jest kineskop W76ERS34X44. R.S.Sanyo CEM2141PTX-00Za w¹ski obraz.Na obrazie wystêpuj¹ z boków ekranu czarne pasy szerokoœci2cm. Napiêcie systemowe wynosi oko³o 120V zamiast130V. Przyczyn¹ tego jest zu¿yty kondensator elektrolitycznyC361 - 220µF/160V (50% wartoœci pojemnoœci). KondensatorC361 znajduje siê w linii zasilania +130V. R.S.Sony KV-25C1B chassis BE-3DDioda LED mruga 2 razy.Dzieje siê to od czasu do czasu. Kiedy dioda LED mruga 2razy, oznacza to, ¿e obwód zabezpieczaj¹cy nie pozwala nanormaln¹ pracê OTVC. Okazuje siê, ¿e przyczyn¹ tego zjawiskas¹ „zimne lutowania” na trafopowielaczu T803. R.S.Philips 28PW8806/58 chassis MG2.1Zaniki fonii.Zaniki fonii nastêpuj¹, gdy w obrazie wystêpuj¹ du¿e powierzchnieœwiec¹ce na bia³o. Okazuje siê, ¿e w czasie zanikufonii sygna³ CVBS zanika na uk³adzie 7751 - MSP3410D (procesorfonii) wypr.23. Przyczyn¹ tego zjawiska jest uk³ad p.cz.fonii i wizji 7501 - TDA9320H. Po jego wymianie nale¿y zestroiæobwód 5108 na f = 38.9MHz. Obwód 5108 jest do³¹czonydo uk³adu 7501.R.S.Grundig chassis CUC2130Nie pamiêta ustawionych nastaw w trybie serwisowym.Kiedy wejdziemy w tryb serwisowy nie mo¿na zapamiêtaænastaw z nim zwi¹zanych. Przyczyna tego stanu le¿y w pamiêciIC80290 - M27C2001.R.S.4Curtis 2102Brak koloru w systemie PAL.Regulacja trymerem PTC501 (4.5÷20pF) chwilami daje kolorw systemie PAL. Trymer PTC501 jest uszkodzony. Znajdujesiê on w obwodzie rezonatora kwarcowego f = 8.86MHz, do³¹czonegodo generatora podnoœnej uk³adu TDA3560A. R.S.Philips 28ML8600/00B chassis FL1.7Obraz z powrotami œwiec¹cymi na bia³o.Powroty œwiec¹ce na bia³o zajmuj¹ obszar od góry do po³owyekranu. Przyczyn¹ tego stanu s¹ uk³ad odchylania pionowego7450 - TDA3654Q oraz kondensator 2452 - 220µF/50V. Powymianie ww. elementów regulacja wymiarów obrazu w pionieodbywa siê za pomoc¹ potencjometru 3467 - 10k. R.S.Philips 21PT1654/58Czasami wy³¹cza siê do stanu czuwania.Sprawdzono stan lutowañ w uk³adach odchylania. Bez rezultatu.Pomiary napiêæ na katodach da³y wyniki: R-120V, G-140V, B-80V. Sprawdzenie kineskopu wykaza³o, ¿e katoda Bjest bardzo mocno zu¿yta, a katoda R ma 75% emisji nominalnej.Wniosek z tych danych jest prosty, trzeba wymieniæ kineskop.R.S.Panasonic TX-29PM11D chassis GP2Brak oznak pracy.Uszkodzony zosta³ bezpiecznik sieciowy F801 - 3.15A. Naprzewodach sieciowych po bezpieczniku F801 panuje zwarcie.Przyczyn¹ tego zwarcia okaza³ siê pozystor CF807 -5989T60B110.R.S.Vestel chassis 11AK19PROZniekszta³cone znaki OSD.Przez oko³o godzinê od w³¹czenia wszystko jest w porz¹dku.Potem wyœwietlane znaki OSD s¹ mocno zniekszta³cone.Procesor zarz¹dzaj¹cy IC501 - SDA5555-SA14 jest uszkodzony.Po jego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustawiæwymagane opcje. Tryb serwisowy znajduje siê razem ze schematemideowym w „Dodatku Specjalnym” nr 26 wydanymprzez „SE”.R.S.Panasonic TX-29PS12P chassis CP830FPBrak wysokiego napiêcia kineskopu.Stwierdzono uszkodzenie tranzystora koñcowego linii Q401- 2SD2310. Nastêpnie zbadano trafopowielacz T402 - 1362.5021,który okaza³ siê uszkodzony. Przy wymianie trafopowielaczaT402 zastosowano trafopowielacz HR8874 firmy Diemen. Powymianie uszkodzonych elementów w³¹czono OTVC do pracy,ale po oko³o 10 sekundach nast¹pi³o ponowne uszkodzenie tranzystoraQ401. Okaza³o siê, ¿e sygna³ steruj¹cy Hout z wypr.23uk³adu I502 - DDP3315C ma czêstotliwoœæ oko³o 100kHz. Test10 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Porady serwisowemagistrali I 2 C wykaza³ uszkodzenie uk³adu I502. Po wymianieuk³adu I502 nale¿y wejœæ w tryb serwisowy opisany w „SE” nr5/2006 i dokonaæ odpowiednich regulacji. R.S.Schneider chassis TV17.1Brak odchylania pionowego.Uszkodzone zosta³y rezystory R339, R340 - 0.22R/0.5Woraz uk³ad odchylania pionowego IC401 - TDA8177F. Regulacjaodchylania pionowego odbywa siê w trybie serwisowym.Tryb serwisowy zosta³ wydany razem ze schematem ideowymw „SE” „Dodatek Specjalny” nr 25.R.S.Thomson chassis IKC2Brak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy.Okaza³o siê, ¿e nie jest sterowana baza tranzystora kluczuj¹cegoS2000AF. Dzieje siê to na skutek uszkodzonych elementów:RP06 - 12k, DP18 - 1N4001, CP14 - 47µF/25V. Pouruchomieniu przetwornicy nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+110V na biegunie “+” kondensatora CP51 - 100µF/160V. Regulacja +110V odbywa siê za pomoc¹ potencjometruPP52 - 1k.R.S.Belart 1465TPo czasie nastêpuje zrywanie synchronizacji.Praca oko³o 0.5 godziny skutkuje zerwaniem synchronizacjipoziomej. Napiêcie +8V spada do +5.7V. Przyczyn¹ jest tukondensator elektrolityczny C656 - 470µF/25V w linii zasilania+8V.R.S.Grundig chassis CUC1822Trudnoœci z w³¹czenie i wy³¹czeniem OTVC.Rozkaz z procesora zarz¹dzaj¹cego IC850 - MC68HC11F1jest obecny na bazie tranzystora T639 - BC548B, a tak¿e nawypr.1 transoptora OKG37 CNY17F1. K³opoty s¹ przy przejœciutego rozkazu przez transoptor OKG37. Czêsto na wypr.3uk³adu sterownika przetwornicy IC630 - TDA4605-3 brakzmian napiêcia, które powoduj¹ w³¹czenie lub wy³¹czenieOTVC. Wymiana transoptora OKG37 CNY17F1 usuwa ww.trudnoœci.R.S.Grundig chassis CUC1836OTVC odbiera tylko stacje z pasma VHF.Poza ww. zakresem nie mo¿na odbieraæ ¿adnej stacji.Sprawdzono napiêcia zasilaj¹ce g³owicê w.cz. 29504-201.21.Okaza³y siê prawid³owe. Nastêpnie za pomoc¹ testera magistraliI 2 C stwierdzono uszkodzenie uk³adu syntezy czêstotliwoœciCIC2161 - TY44860MR2 firmy Motorola. R.S.Philips 21CN4462Brak odchylania poziomego.Przez œrodek ekranu œwieci pionowa linia. Sprawdzono pod-³¹czenie cewek odchylania do uk³adu odchylania H. Przyczyn¹tego stanu jest kondensator impulsowy 2803 - 470nF/250V(zniekszta³cona pojemnoœæ). Po naprawie istnieje mo¿liwoœæskorygowania szerokoœci obrazu za pomoc¹ potencjometru3857 - 22k. R.S.LG CK-21F84SX chassis 12.4Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylania poziomegoT506 - BU808DFI. Wymiana nic nie daje, bo po wymianietranzystor ten uszkadza siê ponownie. Przyczyna le¿y wtranzystorze T504 - BC848 (uszkodzone z³¹cze B-K). W tymOTVC zastosowano beztransformatorowy uk³ad sterowaniatranzystorem T506. Obejmuje on tranzystory: T503 - BC848,T504 - BC848, T505 - 2SK3065.R.S.Sony KV-21T5K chassis FE-1Dioda LED b³yska 2 razy.Dzia³a zabezpieczenie uk³adów odchylania i zasilania. Nalinii zasilania systemowego +135V panuje zwarcie do masyOTVC. Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylania HQ533 - S2055N. Przy wymianie tranzystora Q533 nale¿y zwróciæszczególn¹ uwagê na masy radiatorów, które s¹ na ogó³przyczyn¹ uszkodzeñ Q533.R.S.Thomson chassis ETC310Obraz zdecydowanie za szeroki.Uszkodzony zosta³ tranzystor wykonawczy korekcji E-WTL29 - IRF630FP. Oprócz tego wymieniono rezystory: RL021- 1R/1W, RL025 - 1.82R/1W. Znajduj¹ siê one w Ÿródle tranzystoraTL29. Regulacja szerokoœci obrazu odbywa siê w trybieserwisowym, który opisany jest w „SE” nr 5/2008. R.S.Akai CT2005AETrudnoœci przy w³¹czaniu siê do pracy.W pierwszej kolejnoœci wymieniono kondensatory elektrolitycznepo stronie pierwotnej transformatora przetwornicy, jednakto nie da³o po¿¹danego efektu. Okaza³o siê, ¿e przyczyn¹tego zjawiska jest rezystor R902 - 2.2R/3W, który zwiêkszy³swoj¹ wartoœæ do oko³o 5R. Jest to rezystor zamykaj¹cy pr¹dkolektora tranzystora kluczuj¹cego do wyprowadzenia “-” kondensatorafiltru sieciowego C906 - 100µF/400V. Decyduje ono mocy oddawanej do obci¹¿enia w przetwornicy. R.S.Philips 21PT5606/58 chassis L01.1Trudnoœci z w³¹czeniem do pracy.Przyczyn¹ tego zjawiska jest kondensator elektrolityczny2521 - 22µF/50V (obni¿ona wartoœæ pojemnoœci). Po jego wymianienale¿y sprawdziæ wartoœæ napiêcia zasilaj¹cego sterownikprzetwornicy 7520 - TEA1507 wypr.1 (Vcc). Napiêcie topowinno wynosiæ 16.5÷17V.R.S.Panasonic TC-21S1RC chassis Z-5Obraz œwieci na czerwono z powrotami.Pomiar napiêcia na katodzie czerwonej daje wynik 100V.Na pozosta³ych katodach napiêcie wynosi 140V. Pomierzononapiêcia na tranzystorze Q353 - 2SC4714RL2 i okaza³o siê, ¿enapiêcie na bazie wynosi 2.5V zamiast 1.9V. Przyczyn¹ tegostanu jest dioda D355 - 1N4148 (z³a opornoœæ w kierunku zaporowym).Po wymianie diody D355 nale¿y ustawiæ balansbieli potencjometrami: R362, R369, R364 (statyczny) oraz potencjometrami:R357, R358 (dynamiczny).R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 11

Porady serwisoweOnwa K-9921Nie œwieci dioda standby.Uszkodzenie powsta³o w czasie burzy (relacja klienta). Zasilaczimpulsowy „s³yszalnie” próbkuje. Kondensatory elektrolitycznesprawne, diody tak¿e. Zasilacz zbudowany jest sposobemtradycyjnym, czyli w oparciu o tranzystory. Wœród nichQ902 - 2SB774 posiada niewielk¹ up³ywnoœæ K-E (zamiennikBC308 lub BC307 - wymaga zmiany koñcówek, zgodnie zopisem na p³ycie bazowej).E.B.Samsung CZ-21F12T chassis KS1AObraz przesuniêty w prawo oraz zawiniêty.Wygl¹da to tak, ¿e obraz jest podzielony ciemnym pionowympasem szerokoœci 7cm, przy czym czêœæ prawa obrazujest wiêksza. Widaæ tak¿e jakby na³o¿enie siê na siebie treœciobrazu, lewej czêœci na praw¹ czêœæ. Wizualnie przepali³ siêR414 - 15k/0.5W oraz CR405S 4700pF/2kV (472), przy czymCR405S, mimo wyraŸnego zwêglenia, posiada³ przerwê. Jestto uk³ad, który odpowiedzialny jest za tworzenie impulsu sandcastle.Tego impulsu zabrak³o i powsta³y objawy jak w opisiewy¿ej. Schemat znajdziemy w „SE” nr 4 i 5/07. E.B.Thomson 55MC16Tx-A chassis TX91Nie œwieci dioda standby.Pomiary w zasilaczu impulsowym wykazuj¹ przerwê rezystoraRP01 - 5.1R/5W oraz zwarcie tranzystora TP01 -BUL310XI. Jak twierdzi³ klient, odbiornik zosta³ zalany wod¹i nieœwiadomie w³¹czony. Porada dotyczy zamiany tranzystoraTP01, który jest praktycznie nieosi¹galny w hurtowniach.Jako zamiennika nie wolno stosowaæ ani tranzystora BUT11AF,ani BU2508AF. One osi¹gaj¹ bardzo du¿¹ temperaturê i uszkadzaj¹siê w doœæ krótkim czasie. Za to doœæ nisk¹ (bezpieczn¹)temperaturê pracy osi¹ga BU508AF.Uwaga: Przed jego wstawieniem nale¿y usun¹æ szlifierk¹ zradiatora specjalne ograniczniki, które zabezpiecza³y oryginalnyTP01 przed przypadkowym przesuniêciem w czasiemonta¿u i lutowania. Gdy tego nie zrobimy, BU508AF prawienatychmiast uszkodzi siê termicznie z powodu braku odpowiedniegokontaktu z radiatorem. Ponadto pod sprê¿ynkêdociskow¹, mo¿na zamontowaæ dodatkowy ma³y p³askiradiator, choæ nie jest to a¿ tak bardzo konieczne. E.B.Thomson 21MH15CL chassis TX807Uporczywie sam siê wy³¹cza.Odbiornik po w³¹czeniu sam siê wy³¹cza po kilku-kilkunastusekundach, by ponownie siê w³¹czaæ w tym samym rytmiei cyklu. Mo¿e to trwaæ nawet kilka godzin, czyli do czasu,gdy odbiornik zacznie normalnie odbieraæ zaprogramowanestacje. Zwykle za³¹cza siê sam po w³¹czeniu do sieci i pocz¹tkowonie odbiera ¿adnych programów. Na œnie¿¹cym ekraniew jego dolnej czêœci po prawej stronie, przez chwilê widocznyjest napis “OFF” i nastêpuje wy³¹czenie. Dioda LED zmieniakolor z zielonego na czerwony i odwrotnie przy ka¿dym cykluw³¹czenia i wy³¹czenia. Wy³¹czenie posiada³oby czysty charakterawaryjny, gdyby nie ponowne samoczynne próby w³¹czania.Ten przypadek by³ ju¿ opisywany w „SE”, ale bez skutecznegofina³u. Tym razem tej usterce poœwiêcono kilkanaœciegodzin intensywnego wysi³ku, ale op³aci³o siê. Zaowocowa³oto znalezieniem tej sprytnie ukrytej i wydawa³oby siê nieuchwytnejprzyczyny. Po wyczerpaniu wszystkich typowychmo¿liwoœci, da³o siê zauwa¿yæ, ¿e w krytycznym momenciewystêpuje zbyt niskie napiêcie na n.16 (FAULT) mikrokontroleraIR01 - TMP47C1637N-RA44. Powinno wynosiæ oko³o+3.3V, a by³o najwy¿ej +1.8V. Œledz¹c po³¹czenia dochodzimydo aplikacji trafopowielacza, a dok³adnie do punktuVTU(L,F) +86.5V. Tam napiêcie osi¹ga tylko nieca³e +50V.Oscyloskop w tym punkcie pokazuje okaza³e oscylacje. Otó¿mamy odpowiedŸ. To utrata parametrów kondensatora elektrolitycznegoCL47 - 4.7µF/100V narobi³a tyle nieporozumieñi tyle zamieszania. Jego wymiana przywraca odbiornik do w³aœciwegodzia³ania. Wreszcie upragniona i zas³u¿ona nagroda.E.B.Philips 21PT1342/ST chassis L6.1 AANie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Dioda standby s³abo œwieci. Nie mo¿na jednak w³¹czyæ wstan pracy. Pomiary w zasilaczu impulsowym wykazuj¹ ma³¹wartoœæ napiêcia +B oraz du¿e oscylacje na kondensatorze 2515.Do wymiany kondensator elektrolityczny 2515 - 47µF/200V.E.B.Trilux TAP2101T chassis BP100Nie œwieci dioda standby.Wstêpne pomiary i mamy winowajcê. Jest nim rezystor R601- 10k/2W. Zewnêtrznie, w wyniku dzia³ania wysokiej temperaturyodpad³a z niego emalia, a elektrycznie kompletna przerwa.Jest to rezystor startowy zasilacza impulsowego. E.B.Medion MD7103 VTS chassis 11AK18G³oœne próbkowanie po w³¹czeniu do sieci.Dioda standby nie œwieci. Przeci¹¿enia w odbiorniku niestwierdzono. Maksymalne napiêcie +B w normie, tyle ¿e zanikaw czasie próbkowania. Odbiornik posiada dwa uszkodzenia.Pierwszym uszkodzonym elementem jest sieciowy transformatorekstandby (jego napiêcie wyjœciowe to ok. 6V napiêciazmiennego). Po wymianie transformatorka mo¿na pilotemw³¹czyæ odbiornik w stan pracy, ale wy³¹czenie polega tylkona wy³¹czeniu pracy p³yty bazowej. Zasilacz impulsowy nadalpracowa³. Uwagê skierowano wiêc na tyrystor w³¹czaj¹cy D804- BT137/600. Ten mia³ niewielk¹ up³ywnoœæ i to wystarczy³oby w³¹czaæ na sta³e g³ówny zasilacz impulsowy.Uwaga: Napiêcie w trybie standby w punkcie 7 ON/OFF(przy R835) powinno wynosiæ +5V, a w trybie pracy 0V.Zawiniêta górna czêœæ ekranu.Na n.3 i 6 uk³adu IC605 - TDA8351 wystêpuje napiêcie+14V. Gdy na n.3 tego uk³adu jest to napiêcie prawid³owe, tona n.6 powinno byæ ok. +50V, a nie +14V. Wymiana uk³adunic nie daje. W tym przypadku przepalony jest rezystor bezpiecznikowyR670 - 10R/0.25W w ga³êzi zasilania +50V. Napiêcieto jest produkowane przez n.9 i 10 trafopowielacza, zapomoc¹ C628 oraz diody D614, D615 i D630. E.B.Philips 21PT166A chassis Anubis AS³aby kontrast.S³aby kontrast wystêpuje zarówno na programach telewi-12 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Porady serwisowezyjnych, jak i na TXT. Przy jaskrawych scenach obraz wyginasiê (jakby brak synchronizacji) i zanika. Podobnie jest przypodkrêcaniu napiêcia S2. Bez wnikania w pomiary, uszkodzonyjest kondensator elektrolityczny C2448 - 47µF/200V – ca³kowitautrata pojemnoœci. Mo¿na z powodzeniem wstawiæ100µF/250V. Bêdzie d³u¿ej pracowaæ.E.B.Trilux TAP-2811 TS-X chassis PB250Nie w³¹cza siê do stanu pracy.Pomiary napiêæ, (zw³aszcza po wtórnej stronie transformatoraprzetwornicy) nie wnios³y specjalnie niczego konkretnego,poza tym, ¿e wszystkie by³y nieco zani¿one (nieca³e 5 %).Nie mia³o to jednak wp³ywu na prawid³owe dzia³anie odbiornika.W toku dalszych pomiarów stwierdzono, ¿e na 29 nó¿ceprocesora IC501 (SDA20563-A516) panuje ca³y czas napiêcieoko³o 3.2V. Przy próbach w³¹czenia do stanu pracy, napiêcieto powinno osi¹gaæ stan niski (sygna³ ON/OFF). W tymprzypadku, podejrzanym okaza³ siê sam procesor IC501. Pojego wymianie, odbiornik w³¹cza³ siê ju¿ bez ¿adnych problemów.J.Z.TEC 5174Brak odchylania pionowego – cienka œwiec¹ca pozioma linia.Zmierzone napiêcie na kolektorze Q302 by³o bliskie zeru.Œwiadczy³o to o ca³kowitym braku napiêcia zasilaj¹cego koñcówkêmocy odchylania pionowego z³o¿on¹ z tranzystorówQ302 i Q303 (2SC2073 i 2SA940). Przyczyn¹ braku tego napiêciaokaza³ siê utleniony „lut” na jednej z koñcówek rezystoraR310 (10R/0.5 W).J.Z.Elemis Westa401Nie mo¿na w³¹czyæ do stanu pracy.W stanie czuwania œwiec¹ dwa poziome segmenty wyœwietlaczana przednim panelu sterowania. Ka¿da próba w³¹czeniaodbiornika do stanu pracy, koñczy siê g³oœnym „pukaniem” wg³oœnikach i migotaniem wskaŸnika LED. Usterkê zlokalizowanobardzo szybko – uszkodzonym elementem okaza³ siê kondensatorelektrolityczny C520 (220µF/350V). Po wymianieC520, odbiornik odzyska³ ca³kowit¹ sprawnoœæ. J.Z.Philips 14PV111/58 (TV+VCR)Po w³¹czeniu telewizora, s³ychaæ najpierw g³oœne trzaski, a potem ju¿ tylko sampisk przetwornicy.Naprawa by³a bardzo prosta – nale¿a³o wymieniæ trafopowielaczBSC21-2016S. Telewizor by³ eksploatowany w kuchnii trudno siê dziwiæ, ¿e w koñcu dosz³o do uszkodzenia wysokiegonapiêcia, bo wnêtrze odbiornika pobi³o wszelkie rekordyw iloœci brudu, t³uszczów i wilgoci. Po wymianie trafopowielaczaodbiornik zacz¹³ normalnie pracowaæ. J.Z.Sharp SV-2153 SCNNie w³¹cza siê do stanu pracy, œwieci tylko czerwona dioda LED – nie reaguje na¿adne polecenia ani z klawiatury lokalnej, ani z pilota.Naprawa odbiornika okaza³a siê banalna, choæ nietypowajak dla tego modelu odbiornika. Uszkodzonym elementem by³kondensator elektrolityczny C638 (470µF/50V). Po wymianieuszkodzonego kondensatora, telewizor da³ siê w³¹czyæ bez problemu.J.Z.Samsung chassis S60MTNie daje siê w³¹czyæ do stanu pracy – s³ychaæ „buczenie” przeci¹¿onej przetwornicy.Wykryto uszkodzony tranzystor Q401 (2SD1886). Powodemjego uszkodzenia, by³y „zimne luty” na kilku elementachuk³adu odchylania poziomego, a zw³aszcza na: D405 (BY288),D404 (BYW96) oraz C406 (6.2nF/1600V). Po wymianie Q401odbiornik w dalszym ci¹gu nie w³¹cza siê. Okaza³o siê, ¿e by³jeszcze uszkodzony drugi tranzystor (ca³kowite zwarcie) SQ03(2SC2073). Dopiero wymiana SQ03 pozwoli³a na uruchomienieodbiornika.J.Z.Elemis 3870TN chassis PT92Po w³¹czeniu, pokazuje siê obraz, ale jest mocno „poszatkowany”, dodatkowos³ychaæ œwiszczenie w rejonie odchylania poziomego, a po oko³o kilkudziesiêciusekundach wy³¹cza siê do stanu czuwania.Na temat uszkodzeñ chassis PT92 mo¿na by wiele mówiæ,ale znakomita wiêkszoœæ usterek (ponad 80%) dotyczy³a odchylaniapoziomego i by³a ³atwa w lokalizacji. Wiele usterekmo¿na by³o wykryæ nawet bez u¿ycia miernika, gdy¿ elementyw tym chassis bardzo czêsto by³y zwêglane. Opisywany przypadeknastrêczy³ jednak niema³o problemów i nawet obecnoœæmiernika niewiele pomog³a. Wiele elementów z rejonu odchylaniapoziomego, zosta³o wylutowanych i sprawdzonych miernikiem.Nie wykryto jednak niczego podejrzanego. Jako ostatni¹deskê ratunku przyjêto sprawdzon¹ w takich przypadkachmetodê podstawiania ca³kowicie nowych elementów w podejrzanychrejonach. I tym razem, ta metoda doprowadzi³a w koñcudo ustalenia przyczyny takiego zachowania siê odbiornika.Uszkodzonym elementem okaza³ siê kondensator CV49 (1µF/160V). Jego uszkodzenie nastêpowa³o tylko w czasie normalnejpracy. Pomiar miernikiem niczego nie wykazywa³ - zachowywa³swoj¹ prawid³ow¹ pojemnoœæ. Oczywiœcie po wlutowaniunowego CV49 wszystko by³o ju¿ w porz¹dku. Lokalizacjêtego kondensatora pokazano na rys.1.J.Z.8VTD03BC547BH_FLYBACK+BOUT16VDRD164R7!RD0515RDD091N4148CD03330N63VRD151KH_DRIVEDD021N4148E/WCD13470µ25VDD13BAT85RD1447K+CD0210N100VRD04100K+RD0268RCD1610µ50VRD10150KDD111N4148CD0110µ(47µ)250V1 523 4WD01HOR.DRV.!TD01BC639Rys.1+RD190R47CV49*1µ160VRD09150KDD12BYD33DCD26330P250V200VRD0739R!LV08*1mHLD04BEADTD02BU2508DF(BU508AF)DD08*BYV95CCD0610µ250V+CD27*2N22kVDD07*BY228CD22*JUMPER(27N)250VRD1215R!DD01BYD33JCD206N2(10N)1.6kVCD21*470N250VLD031m2HCD18VAL1.6kVCOLL1180V4120V2CD07470N250VWD02FBTSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 13

Porady serwisoweFerguson WF70401 chassis ICC20Odbiornik nie dzia³a.Jeœli uszkodzony jest bezpiecznik sieciowy, nale¿y sprawdziætranzystor FET TP020 (H13NB60F1). Uszkodzony mo¿ebyæ tak¿e uk³ad scalony IP050 (TEA2261) i dioda ZeneraDP053 (15V).T.N.Maxim 1154 chassis CTV100/CINEX (LCD)Odbiornik nie dzia³a³.Chassis CTV100/CINEX stosowane jest równie¿ w telewizorachLCD Bush i Medion.W czasie naprawy wymieniono nastêpuj¹ce elementy:· F300 - bezpiecznik 3.15A· D315 - dioda Zenera 12V· D318 - dioda Zenera 2.4V· D325 - dioda 1N4007· Q300 - tranzystor BC337· IC21 - uk³ad scalony FSD200· IC30 - uk³ad sclaony ICE1QS01· C322 - kondensator 47µF/50V· C356 - kondensator 47µF/50V.Wymiana elementów przywróci³a normalne dzia³anie odbiornika.T.N.Bush IDLCD26TV22HD chassis 17MB11 VestelZaniki obrazu, podœwietlenie matrycy LCD dzia³a poprawnie.W przypadku chwilowych zaników obrazu i s³yszalnych wtych momentach zak³óceniach fonii nale¿y wymieniæ wszystkiekondensatory w obszarze zasilacza DC/DC: C106, C108,C117, C122, C124 (5x100u/16V). T.N.DM Tech DML4117Brak obrazu.Je¿eli w chwilê po w³¹czeniu widoczne s¹ linie na obrazie iobraz zanika, nale¿y sprawdziæ stabilizator Q811 (3.3V).T.N.Bush LCD26TV005 chassis LM/BekoOdbiornik nie dzia³a³.Sprawdziæ/wymieniæ diodê Zenera ZD903 (16V) w zasilaczu.T.N.Bush PDP42TV003 chassis P7 Beko (plazma)Odbiornik nie dzia³a³.Chassis P7 Beko stosowane jest równie¿ w odbiornikachGoodmans GTV42P4 i Grundig. Zwykle przyczyn¹ braku dzia-³ania jest uszkodzenie zasilacza. Zestaw zalecany przez producentastosowany przy naprawach zasilacza zawiera:· IC2001 - uk³ad scalony FSD200· D2001 - mostek B250/1500· D2005 - dioda FUF4007· R2002 - rezystor 22k/3W· R2003 - rezystor 22k/3W.Po wymianie tych elementów warto równie¿ sprawdziæ diodêZenera 12V (je¿eli wystêpuje w uk³adzie) i kondensator2.2nF/2kV po pierwotnej stronie zasilacza. Po wymianie zalecanychelementów nale¿y usun¹æ rezystor R1001. T.N.LG RZ-23LZ20 (LCD)Odbiornik nie dzia³a³.Je¿eli odbiornik nie dzia³a a dioda LED œwieci na zielono,nale¿y sprawdziæ napiêcia na wejœciach i wyjœciach uk³adówIC954 i IC955 w uk³adzie zasilacza DC/DC. Napiêcie na wejœciachuk³adów powinno byæ równe 24V, napiêcie na wyjœciuIC954 powinno byæ równe 3V, a na wyjœciu IC955 5V.W naprawianym odbiorniku napiêcia na wejœciu i wyjœciuIC954 by³y poprawne, natomiast brak by³o napiêcia na wejœciuIC955 i uk³ad scalony by³ pêkniêty. Wymiana IC955 przywróci³apoprawne dzia³anie odbiornika.T.N.Samsung SP42W5EFX (projektor)Dioda LED miga.Je¿eli odbiornik nie dzia³a i dioda LED miga, nale¿y sprawdziænapiêcie wyjœciowe 200V z uk³adu odchylania poziomegosprawdzaj¹c napiêcie na obu koñcach rezystora R437 (1.8R).Je¿eli rezystor stanowi rozwarcie, sprawdziæ, czy w uk³adziezasilanym napiêciem 200V nie ma zwarcia. W naprawianymodbiorniku zwarcie linii zasilaj¹cej 200V spowodowane by³ouszkodzeniem uk³adu IC501 (TDA6111Q) w torze wzmacniaczawideo sygna³u B.T.N.Toshiba 40PW8DB (projektor)Ciemny obraz.Je¿eli obraz jest bardzo ciemny lub brak obrazu, uszkodzonymo¿e byæ tranzystor Q915 (2SC1815Y) na modulewzmacniacza wideo sygna³u G.T.N.Philips 32PW9527 chassis EM5EOdbiornik nie dzia³a.Je¿eli zasilacz zaczyna dzia³aæ po w³¹czeniu odbiornika anastêpnie zabezpiecza siê, nale¿y sprawdziæ tranzystor kluczuj¹cyBU2520DX w uk³adzie odchylania poziomego. Przyczyn¹uszkodzenia tranzystora jest zwykle nieprawid³owe sterowaniespowodowane uszkodzeniem kondensatora C2492(100uF).T.N.Goodmans LD2655HDOdbiornik nie dzia³a³.Sposób postêpowania: sprawdziæ tranzystor Q803(FQPF9N5) i rezystor R830 (4.7R/1W) w uk³adzie zasilacza.T.N.Toshiba 20WLT56B chassis 17MB16 Vestel(LED)Nie dzia³a podœwietlenie matrycy LCD.Nale¿y wymieniæ modu³ inwertera (V30051027). Je¿eli powymianie modu³u nadal nie dzia³a podœwietlenie matrycy, nale¿ywymieniæ uk³ad zasilacza 12V/6.6A.T.N.Philips chassis FL1.0Odbiornik nie dzia³a.Przyczyn¹ mo¿e byæ uszkodzenie zasilacza Standby. Nale-¿y wymieniæ nastêpuj¹ce elementy:· bezpiecznik 1250 – 250mA,14 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Porady serwisowe· tranzystor przetwornicy 7250 – BUX85F,· tranzystor SMD 7251 – BC848,· tranzystor SMD 7201 – BC857C,· dioda SMD 6201 – LL4148,· dioda SMD 6251 – LLZC5V6,· rezystor 3250 – 62R. T.N.Sharp 66FW53HChwilowe zak³ócenia dŸwiêku w g³oœniku centralnym.W module steruj¹cym g³oœnikiem centralnym wykonaæ nastêpuj¹cemodyfikacje:· usun¹æ diody D1303 i D1304,· zewrzeæ spoiwem lutowniczym wyprowadzenia 1, 2, 3, 4uk³adu scalonego SMD IC1300.Uszkodzenie uk³adu IC1300 mo¿e byæ przyczyn¹, ¿e odbiorniknie dzia³a. Aby to sprawdziæ, nale¿y od³¹czyæ modu³steruj¹cy g³oœnikiem centralnym od p³yty g³ównej. T.N.Goodmans GTV42P6 chassis P7 Beko (plazma)Odbiornik nie dzia³a.Najczêstsz¹ przyczyn¹ jest uszkodzenie w uk³adzie zasilaczaStandby – brak napiêcia zasilaj¹cego 5V. Uszkodzony jest zwykleuk³ad IC1004 (FSD200) i dioda Zenera ZD1002. T.N.Toshiba 28W23B chassis 11AK37 VestelPróbkowanie przetwornicy.Wymieniæ kondensator C827 (4700µF/16V).T.N.Hitachi C32W460NObraz za szeroki.Ssprawdziæ diodê D606 (BYW95C). Je¿eli dioda mierzonaw uk³adzie wykazuje zwarcie, nale¿y j¹ wylutowaæ i ponowniesprawdziæ. Przyczyn¹ mo¿e byæ uszkodzenie D606 lubkondensatora 12nF/1600V równoleg³ego do diody. T.N.Bush 2867NTXOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyny: uszkodzenie rezystora startowego przetwornicyR805 (330k/1W), uszkodzenie tranzystora przetwornicyBUZ90 i rezystora R809 (0.47R/5W). Wymiana uszkodzonychelementów przywróci³a normalne dzia³anie odbiornika.Rezystor startowy 330k, na którym wystêpuje napiêcie ok.300V zosta³ zast¹piony dwoma rezystorami 180k/1W i 150k/1W po³¹czonymi szeregowo.T.N.Hitachi C28W440N chassis AK33Odbiornik nie dzia³a³.Przyczyna: niskie napiêcie zasilania linii spowodowane by³ouszkodzeniem uk³adu odchylania pionowego IC600(STV9379FA).T.N.Bush RP40TV (projektor)Zniekszta³cenia korekcji EW.Nale¿y dokonaæ korekcji zniekszta³ceñ geometrycznych wtrybie serwisowym. Wejœcie w tryb serwisowy nastêpuje pozredukowaniu g³oœnoœci na minimum i trzymaniu naciœniêtegoprzycisku [ Mute ] pilota tak d³ugo, a¿ czerwony znaczekwyciszania wyœwietlany na ekranie zmieni kolor na ¿ó³ty. Nastêpnienacisn¹æ przycisk [ Menu ] klawiatury lokalnej odbiornika.Przyciskami [ P+], [P-] wybraæ regulacjê “EW-para” iskorygowaæ regulacjê zniekszta³ceñ przyciskami [V+], [V-].Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku[ Still ] pilota.T.N.Hitachi C2119TOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyn¹ by³o uszkodzenie diody Zenera ZD903, rezystoraR909 (39k) i kondensatora C908 (33µF/100V). T.N.Philips 42PW6006/25 chassis L01.1EOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyna: uszkodzenie tranzystora odchylania poziomego7460 (BU4508DX), kondensatora 2455 (47µF) i odlutowanewyprowadzenia cewki korekcji EW 5400. T.N.JVC AV21F1EKBrak obrazu, dŸwiêk poprawny.Przyczyna: uszkodzenie kondensatora C529, rezystorówR530 i R531 i transformatora odchylania poziomego. T.N.Hitachi C2846TNBrak obrazu, dŸwiêk poprawny.Przyczyna: niepewne lutowanie rezystora R710.Schneider STV2007TOdbiornik nie dzia³a³.T.N.Przyczyny: uszkodzenie elementów R3507 (150k/1W) iC2515 (1µF/100V) w uk³adzie zasilacza.T.N.Bush 2868NTX chassis 11AK19Odbiornik nie dzia³a³.Przyczyny: uszkodzenie tranzystora kluczuj¹cego linii, niepewnelutowania elementów w rejonie uk³adu odchylania poziomego,uszkodzenie cewki EW L604.T.N.Sony KD-28DX40 chassis FE2Odbiornik nie dzia³a³. Miganie diod LED (czerwonej i zielonej).Przyczyna: uszkodzenie tranzystora kluczuj¹cego odchylaniapoziomego Q533 (BU2515DX) i transformatora odchylaniapoziomego T511.T.N.Samsung LE19/26/32 seria R8Brak dŸwiêku, z jednego z g³oœników s³abo s³yszalne cykliczne zak³ócenia.Takie zjawisko wystêpuje, gdy jedno z wyprowadzeñ g³oœnikazostanie uziemione. Wzmacniacz mocy fonii w odbiornikachserii R8 pracuje w uk³adzie mostkowym i jego wyjœcianie mog¹ byæ uziemione. Najczêstsze przyczyny tego typuSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 15

Porady serwisoweuszkodzenia to:· w ma³ych odbiornikach g³oœnik dotyka do chassis,· w wiêkszych odbiornikach zdarza siê, ¿e przewody g³oœnikowes¹ zwarte z chassis poprzez zatrzaœniêcie przewodówprzy monta¿u odbiornika.T.N.Beko 14272TD8 chassis 12.7Czarne poziome linie u góry obrazu.Przyczyna: uszkodzenie kondensatora SMD C410 (1nF).Kondensator ten le¿y w œrodkowej czêœci chassis. T.N.Toshiba 1480TBOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyna: uszkodzenie rezystora R872 (4.7R/5W) i kondensatoraC817 (470pF) w uk³adzie zasilacza. T.N.JVC AV-28WFT1EKSOdbiornik po w³¹czeniu przechodzi³ w stan czuwania.Przyczyna: uszkodzenie kondensatora C817 (2.8nF) w uk³adzieodchylania poziomego.T.N.JVC AV-28T5BR chassis JWOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyna: uszkodzenie nastêpuj¹cych elementów:· IC901 - uk³ad ICE IQ SO1· D902 - dioda FR107GT-T3· R903 - rezystor QRF104K-3R9· Q901 - tranzystor STP13NK60ZFP· PC901 - transoptor PC123Y22FZ.Elementy te zosta³y uszkodzone w wyniku rozwarcia rezystoraR909 (1.8M).T.N.Daewoo DYT2200Odbiornik nie dzia³a³.Przyczyna: uszkodzenie bezpiecznika sieciowego i kondensatoraC810 (470pF) w obszarze pierwotnej strony zasilacza.T.N.Wharfdale 320SOdbiornik nie dzia³a³.Przyczyna: uszkodzenie rezystorów R360 (120k) i R361(120k) w obszarze pierwotnej strony przetwornicy. T.N.Universum FT4202Zak³ócony obraz.Postrzêpione pionowe linie. Przyczyn¹ by³ kondensator wnapiêciu U syst. 47µF/160V.W.W.Sharp 54GT25SCBrak obrazu.Po w³¹czeniu pojawiaj¹ siê przebiegi na cewkach odchylaniaV, nie startuje natomiast odchylanie poziomego. Dok³adnepomiary wykaza³y, ¿e jedno z napiêæ w zasilaczu jest nieodfiltrowane.Przyczyn¹ by³ kondensator elektrolityczny C712220µF/16V. Po jego wymianie odbiornik zacz¹³ pracowaæ pojawi³siê obraz, lecz wszystkie krawêdzie silnie postrzêpione.Przyczyn¹ okaza³y siê kondensatory C522 i C604 (2 × 220µF/16V). Po ich wymianie odbiornik dzia³a prawid³owo. W.W.Philips 29PT5507/58 L01.1Nie dzia³a.S³ychaæ pracê przeci¹¿onej przetwornicy. Uszkodzony okaza³siê transformator W.N. OV2076/21411/OP0410. Jako zamiennikzastosowa³em 3405106823/13620016A B06/242253198047.Po jego wymianie TV dzia³a poprawnie.Nie dzia³a.Uszkodzony tranzystor 7460 - BU4508DX. Po wymianietranzystora i za³¹czeniu odbiornika pojawia siê zawiniêty wœrodkowej czêœci obraz, silnie zak³ócony (objaw podobny donieprawid³owej czêstotliwoœæ odchylania H). Przyczyn¹ tychobjawów by³ uszkodzony kondensator C2455 - 47µF/50V (przyL5461) w obwodzie tranzystora steruj¹cego. W.W.Sharp 54DT-25SNie dzia³a – uszkodzona przetwornica.Uszkodzony tranzystor Q701 (STP 4) oraz bezpiecznik.Przyczyn¹ uszkodzenia tranzystora by³o zwiêkszenie rezystancjiR706 - 0.22R/1W do 20R. Przy naprawie pos³ugiwa³em siêschematem Sharpa 54AM-12SC 5BS-A.W.W.Grundig Arcance 55 Flat MF55-2502/8 TOPchassis K1Nie dzia³a.Tryb standby dzia³a prawid³owo, lecz po za³¹czeniu s³ychaæ,¿e startuje odchylanie H, pokazuj¹ siê na moment przebiegiV i odbiornik siê wy³¹cza. Pierwsze podejrzenia, którepad³y na zabezpieczenia “protection” okaza³y siê b³êdne. Przyczyn¹tych objawów by³a z³a praca zasilacza na skutek 70%utraty pojemnoœci przez g³ówny kondensator C651 - 100µF/400V. Po jego wymianie odbiornik dzia³a prawid³owo. W.W.Funai TV 2100A MK6Nie dzia³a.Nie zawsze chce wystartowaæ przetwornica. Stwierdzonouszkodzony kondensator C516 - 220µF/35V. Rozlany elektrolitspowodowa³ korozje koñcówek rezystora R518 - 1M, coby³o przyczyn¹ braku startu przetwornicy. Po wymianie kondensatorai rezystora odbiornik da³o siê uruchomiæ, lecz wyst¹pi³ynowe objawy: przy zwiêkszaniu si³y g³osu zmienia³ysiê wymiary i jakoœæ obrazu. Przyczyn¹ by³o 4-krotne zwiêkszenierezystancji R418 (2.2R).W.W.Orion 287 GE TV775Nie dzia³a.Objawy podobne jak przy uszkodzonym transformatorzeodchylania H. Po w³¹czeniu jest na czuwaniu, lecz przy próbieza³¹czenia na chwile startuje i siê wy³¹cza. Przyczyn¹ by³ uszkodzonykondensator Cp12 - 470µF/16V w zasilaczu zbudowanymna TEA2261.W.W.16 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Porady serwisoweElemis 6870DW MEGA chassis PT92 z DVDNie dzia³a.Po w³¹czeniu z czuwania w tryb pracy s³ychaæ, ¿e startujeWN. i odbiornik siê wy³¹cza. Dok³adne oglêdziny wykaza³yprzerwê przy kondensatorze Cd21 - 470nF/250V, co by³o przyczyn¹uszkodzenia diody Dd07 (BY228) oraz rezystora Rv38(2.2R) zasilaj¹ce korekcjê. Po wymianie uszkodzonych elementóworaz usuniêciu przerwy odbiornik dzia³a prawid³owo.W.W.Sony KV-FX2920ACiemny obraz.Po w³¹czeniu fonia prawid³owa i po chwili pojawia siê ciemnyobraz. Przyczyn¹ tych objawów jest brak napiêcia G2.Uszkodzony rezystor R838 (1.8k), który uleg³ spaleniu w wynikuzwarcia diody D816. Po wymianie uszkodzonego rezystorai diody odbiornik dzia³a poprawnie.W.W.Philips 25ML8500/02B FL1.6Nie dzia³a.ST-by prawid³owy. Nie startuje przetwornica g³ówna. Przyczynaby³o zwarcie w ga³êzi napiêcia U sys . Uszkodzony kondensator2505 - 680pF/2kV.Œnie¿y na wszystkich pasmach.Uszkodzony tuner. Z powodu du¿ych kosztów postanowi-³em mimo trudnoœci (p.cz. zespolona z g³owic¹) naprawiæ tenblok. Dok³adna analiza uk³adu doprowadzi³a mnie, ¿e brak jestnapiêcia ARW. Po zapoznaniu siê aplikacj¹ uk³adu scalonegoTDA4439 (schemat w ksi¹¿ce „Nowoczesne odbiorniki TVkolorowej”) stwierdzi³em, ¿e przerwana jest œcie¿ka w ga³êzipodaj¹cej napiêcie ARW na g³owicê. Przerwa nast¹pi³a na skutekrozlanego elektrolitu z kondensatora 2563 - 1µF/50V. Profilaktyczniewymieni³em pozosta³e kondensatory tego samegoproducenta: 2534 i 2531 (2.2µF/50V). Wszystkie nie spe³nia-³y swoich parametrów. W.W.Philips 21PT1663/58 chassis L7.2E AANiepewny start (wymaga wielokrotnego w³¹czenia).Wymiana:· 2540 - 47µF/63V/105°C i 2530 - 1µF/63V/105°C – oba wczêœci sieciowej,· 2551 - 47µF/160V/105°C (+B),· 2443 i 2453 – oba po 470µF/35V/105°C (w zasilaczu ±13Vodchylania pionowego).Po tych wymianach konieczna regulacja napiêcia +B (obrazby³ rozci¹gniêty w poziomie i w pionie). Dokonuje siê tegoza pomoc¹ rezystora 3540 (4k7) ustalaj¹c napiêcie +B na+96.7V przy minimalnej jasnoœci i kontraœcie. T.M.Graetz A63S firmy Jumbotronic - PolskaOdbiornik ca³kowicie martwy.Po jego otwarciu stwierdzono, ¿e najbardziej pasuje do niegoschemat chassis E5 np odbiornika OTVC Uniwersum chassisE5 z dodatkowej wkadki „SE” nr 8/2007. Pasuje tak¿e schematOTVC Curtis 2501VT, 2801VT. WyraŸnie widoczneuszkodzenie trafopowielacza (wylana zalewa) TR702 typ11920557, który zast¹piono HR7398. Stwierdzono tak¿e uszkodzenie(zwarcie C-E) tranzystora koñcowego linii (HOT) T702(BU508AF).Przy wlutowanym T702 pod³¹czono zasilanie z odbiornika.Zmierzono napiêcie z zasilacza, wystêpowa³o +5V i +B(+105V). Brak by³o tylko napiêcia +12V, ale jest ono w³¹czaneprzez procesor.Po wymianie T702 i TR702 w³¹czono odbiornik. W staniestandby praca prawid³owa, po prze³¹czeniu do pracy nast¹pi³oponowne uszkodzenie T702.Uwagê skupiono teraz na p³ytce korekcji OW/C. Znajdujesiê na niej uk³ad modulatora diodowego i korekcji na IC751(TDA4950). Stwierdzono uszkodzenie górnego kondensatoraw modulatorze C752 (10nF/1500V) – jego pojemnoœæ wynosi³aoko³o 4pF. Diody w modulatorze nie by³y uszkodzone.Ocala³ tak¿e TDA8362.Wartoœæ C752 na schemacie wynosi³a 6n8/1500V. WymienionoC752 (10nF/1500V ) i ponownie uszkodzony T702. Odtej chwili odbiornik pracuje prawid³owo. Oczywiœcie by³a koniecznoœæregulacji punktów pracy kineskopu na PK.Informacje serwisowe.Elementy p³yty g³ównej:· IC901 - CTV352/V1-4· IC101 - TDA8362-5· IC102 - TDA8395P· IC103 - TDA4665· IC903 - 74HCT241N· IC902 - PCF8582C-2· IC681 - LM317 (+12V)· IC682 - 7808 (+8V)· IC651 - TDA4605-2· filtr F101 - K3258k (S+M)· TR702 - 1192.0057 = HR7398· IC301 - TDA3654· IC502 - TDA7057AQ· I702 - BU508AFNa p³ycie g³ównej umieszczone s¹ 3 p³ytki, niestety wlutowanedo p³yty g³ównej:· korekcja OW/C na IC751 (TDA4950),· stereo STQ-E5 na IC551 (TDA9821), IC552 (TDA9840),TDA553 (TDA8425), IC554 (TDA4445B). Jest to uk³adstereo A2 (niemiecki). Na schemacie wystêpuje tak¿e filtrSFE 6.25MHz. System w praktyce u nas nieprzydatny.· telegazeta na IC401 (SAA5281).Przy wymianie T702 mog¹ wyst¹piæ k³opoty ze wzglêduna brak miejsca. Mo¿na wtedy wylutowaæ umieszczon¹ pionowop³ytkê korekcji.Zasilacz wytwarza napiêcia w stanie standby:· +5V· +B (105V)· +33 VNapiêcie +12V, +8V i +15V pojawiaj¹ siê po prze³¹czeniuw stan pracy. Stan pracy zasilacza mo¿na wymusiæ przez od³¹czeniekolektora T902 (lub jego wylutowanie). W odbiornikuwiêkszoœæ kondensatorów by³a z napisem ISKRA – ten uszkodzonyte¿.T.M.Grundig chassis CUC2030K³opoty ze startem, miga czerwona dioda i s³ychaæ próbkowanie przetwornicy.Wymiana: kondensatorów C60037 - 1µF/63V i C60011 -SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 17

Porady serwisowe100µF/25V w czêœci sieciowej oraz C61017 - 100µF/200V(+B ). Kondensatory wymieniono na +105°C. Oblutowano niepewnepo³¹czenia w transformatorze zasilacza, trafopowielaczu,z³¹cza id¹ce do cewek odchylaj¹cych, TDA8350Q (pion).Nie by³o koniecznoœci regulowania napiêcia +B. Od tej chwiliodbiornik pracuje prawid³owo.T.M.Samsung CB5066Z, CS5039Z, CS5066Zchassis SCT11BZast¹pienie uk³adu M5277SPA uk³adem M5277SPB.W przypadku koniecznoœci zast¹pienia w chassis SCT11Buk³adu IC201 - M5277SPA uk³adem M5277SPB nale¿y wykonaænastêpuj¹ce zmiany uk³adowe:· C241 – kondensator elektrolityczny 22µF/16V zast¹piækondensatorem 1µF/50V,· DZ203 diodê Zenera MTZ5.1B zast¹piæ zwor¹,· wymontowaæ diodê Zenera DZ204 - MTZ3.0B,· wymontowaæ diodê D206 - 1N4148,· wymontowaæ rezystor R204 - 2.2k/0.5W,· wymontowaæ Z101,· wymontowaæ zworê na pozycji R101,· na pozycji RK05 zamontowaæ rezystor 100R/0.125W,· na pozycji ZK01 zamontowaæ BP 5.5/6.5MHz. H.D.Samsung CK5073, CK5085, CI5373, CF5073chassis SCT11DZast¹pienie uk³adu M5277SPA uk³adem M5277SPB.W przypadku koniecznoœci zast¹pienia w chassis SCT11Duk³adu IC201 - M5277SPA uk³adem M5277SPB nale¿y wykonaænastêpuj¹ce zmiany uk³adowe:· zast¹piæ zwor¹ diodê Zenera DZ204 - MTZ5.1B,· wymontowaæ diodê D205 - 1N4148,· C242 – kondensator elektrolityczny 22µF/25V zast¹piækondensatorem 1µF/50V,· na pozycji ZB01 zamontowaæ filtr 5.5/6.5MHz,· wymontowaæ rezystor R201 - 2.2k/0.125W. H.D.Samsung TVP-5070, TVP-5370 chassisPS14 (TV + VCR)Brak trybu standby.Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ w tryb standby. Powodemokaza³a siê nieprawid³owa charakterystyka temperaturowatransoptora IC801 - LTV817B. W celu wyeliminowania opisywanejwady nale¿y zast¹piæ transoptor LTV817B transoptoremPS12561-1-P lub PC123.H.D.Samsung CS-5366Z, CB-5073T chassisSCT11CGorsza czu³oœæ odtwarzania sygna³ów chrominancji.W celu poprawienia jakoœci odtwarzania koloru i obni¿eniakosztów opracowany zosta³ uk³ad M52777SPB. Zastêpuj¹cuk³ad IC201 - M52777SPA uk³adem M52777SPB nale¿ywykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· C242 – kondensator elektrolityczny 22µF/16V zast¹piækondensatorem 1µF/50V,· diodê Zenera DZ203 - MTZ5.1B zast¹piæ zwor¹,· wymontowaæ diodê Zenera DZ204 - MTZ3.0B,· wymontowaæ diodê D206 - 1N4148,· wymontowaæ rezystor R204 - 2.2k/0.5W,· wymontowaæ uk³ad Z101 - TA8710S,· wymontowaæ zworê na pozycji R201,· na pozycji RK05 zamontowaæ rezystor 100R/0.125W,· na pozycji ZK01 zamontowaæ filtr 5.5/6.5MHz. H.D.Samsung TVP3350 chassis SCV11A (TV +VCR)Zamiennik trafopowielacza.W tym 14-calowym odbiorniku telewizyjnym z wbudowanymmagnetowidem uszkodzeniu uleg³ trafopowielacz T444 -FTK14R008. Podzespó³ ten zast¹piono standardowym trafopowielaczemFTK14R005C.H.D.Samsung chassis S15ADr¿enie znaków OSD.Porada dotyczy odbiorników z mikrokontrolerem NON-TTX. W przypadku dr¿enia znaków OSD, w celu usuniêcia tejnieprawid³owoœci nale¿y wymontowaæ diodê Zenera DZ902 -MTZ5.6B (5.6V) pod³¹czon¹ do 37 i 47 nó¿ki mikrokontroleraIC901 oraz zmieniæ kondensator C916 - 1nF (102) / 50V na4.7nF (472) / 50V. Kondensator ten znajduje siê w linii V-SYNC w bazie tranzystora Q902 - KSC815-Y.Uszkodzenie uk³adu fonii TDA9859.W odbiornikach stereofonicznych wyposa¿onych w uk³adachTDA9859 (ICE02) dochodzi do jego uszkadzania na skutekwy³adowañ elektrycznych miêdzy wkrêtami mocuj¹cymigniazdo 6P-RCA a œcie¿kami prowadz¹cymi sygna³y wejœcioweze z³¹cza. W celu wyeliminowania tej wady nale¿y zamontowaædodatkowo dwie diody Zenera 9.1V: jedn¹ do wyprowadzenia7 uk³adu TDA9859, drug¹ do wyprowadzenia 26.Diody nale¿y zamontowaæ od strony druku katod¹ do wyprowadzeniauk³adu, a anod¹ do masy.Nie dzia³a.Powodem braku dzia³ania odbiornika okazuje siê brak napiêæzasilaj¹cych na skutek uszkodzenia uk³adu sterownikaprzetwornicy IC801 - KA3S0680RF. Przyczyn¹ uszkodzeniauk³adu jest przepiêcie na wyprowadzeniu 3 (VCC) tego uk³adu.W celu zapobie¿enia powtarzaniu siê tego rodzaju udarównale¿y pomiêdzy wyprowadzenie 3 uk³adu sterownika a masêzamontowaæ od strony druku 30-woltow¹ diodê Zenera (0.5W),montuj¹c j¹ katod¹ do nó¿ki uk³adu.H.D.Samsung chassis K15AProblemy z za³¹czeniem.Problemy z za³¹czeniem polegaj¹ na tym, ¿e odbiornik w³¹czasiê w tryb pracy dopiero za drug¹ lub trzeci¹ prób¹. Powodemjest niekorzystny rozrzut tolerancji elementów w uk³adzieresetu mikrokontrolera. W celu zmniejszenia tego wp³ywui usuniêcia opisywanej nieprawid³owoœci nale¿y zamontowaæod strony mozaiki dodatkowy kondensator o pojemnoœci470pF/50V, pod³¹czaj¹c go pomiêdzy n.33 mikrokontrolera imasê.H.D.18 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Samsung CS7277PF chassis SCT51AS³ychaæ pracê przetwornicy.Co jakiœ czas z okolic przetwornicy i stopnia koñcowegoodchylania poziomego dobiega pisk. ród³em tych dŸwiêkówokaza³ siê trafopowielacz, który wprawia³ w oscylacje „okoliczne”podzespo³y. Wadê tê mo¿na wyeliminowaæ lub w znacznymstopniu zminimalizowaæ stosuj¹c silikon w miejscu, gdziestalowy klips (w kszta³cie litery U) mocuj¹cy trafopowielaczdotyka p³ytki drukowanej. Miejsce to pokazano na rysunku 1 .H.D.P³ owPorady serwisoweR44C445C444C446Metalowy klipsTrafopowielaczFBTR407Rys.1Miejsce na³o¿enia silikonuSharp 70ES14S, 70ES16S, 70ES16SN,70ES16SI, 70ES16SN-EX, 70ES14STchassis DA100Szare cienie na obrazie.W pewnych okolicznoœciach na obrazie pojawiaj¹ siê szarepionowe cienie. Usuniêcie tego zjawiska wymaga dokonanianastêpuj¹cych zmian:· usun¹æ rezystor R407 z p³yty bazowej,· na p³ycie bazowej zamontowaæ dodatkowo nastêpuj¹ceelementy:- rezystor R449 - 75R/5%/0.125 SMD,- kondensatory ceramiczne C444, C445, C446 - wszystkie68pF/5%/50V,- kondensator C648 - 27nF/5%/63V,· na p³ycie obróbki cyfrowej (DUNTK7270) zamontowaædodatkowo kondensator ceramiczny C2606 330pF/5%/50V,· na p³ycie bazowej kondensatory C6207 i C6209 (oba100pF) zast¹piæ kondensatorami 330pF/5%/50V.Miejsca zamontowania kondensatorów C444, C445, C446 irezystora R449 na p³ycie bazowej pokazano na rysunku 2. Miejscazamontowania kondensatorów C2606, C6207 i C6209 na p³yciecyfrowej DUNTK7270 pokazano na rysunku 3. H.D.27 FRys.2P³ f owNTK7220 igi Bo dRys.3C648C620C6207C6206Sharp 81EF-20E, 76EF-20H chassis DA100WBlokuje siê.W pewnych sytuacjach po up³ywie pewnego okresu poprawnejpracy odbiornik blokuje siê – przestaje reagowaæ naprzyciski klawiatury lokalnej i pilota. Wy³¹czenie i ponownew³¹cznie telewizora przywraca normalne funkcjonowanie urz¹dzeniaa¿ do nastêpnego powtórzenia siê usterki. Wyeliminowanieopisanej wady wymaga wprowadzenia nastêpuj¹cychzmian uk³adowych:· przeci¹æ zworê oznaczon¹ J902 i odchyliæ obie czêœci (bêd¹potrzebne do przylutowania do nich wyprowadzeñ tranzystoraQ1901),· przylutowaæ tranzystor Q1901 - TBC547-B, rezystorR1901 - 150R/0.25W, przewód w izolacji o d³ugoœci ok.50 mm,· sposób monta¿u jest nastêpuj¹cy:- jeden koniec przewodu w izolacji przylutowaæ do kolektoratranzystora, drugi koniec do zwory J203 (od stronyelementów tak, jak pokazano na rysunku 4),- wyprowadzenie bazy tranzystora przylutowaæ do „lewej”po³ówki przeciêtej zwory J902 (patrz¹c z góry tak, jakSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 19

Porady serwisoweZwora J203Rys.4ZworaJ310Rezystor1901na rysunku 4),- jedno wyprowadzenie rezystora R1901 (150R) przylutowaædo zwory J310 (od góry), drugie wyprowadzeniepo³¹czyæ z emiterem tranzystora i drug¹ (praw¹) po³ówk¹przeciêtej zwory J902 i zalutowaæ. H.D.Samsung CT721APSporadyczne gwizdy.Z odbiornika co jakiœ czas dobiegaj¹ gwizdy (dŸwiêki) oczêstotliwoœci oko³o 7.8kHz. Jest to spowodowane oscylacjamipowstaj¹cymi w wyniku wzajemnego wp³ywu trafopowielaczai cewki liniowoœci L401 - 44µH. Ten niepo¿¹dany efektmo¿e zostaæ usuniêty poprzez wymianê cewki na zmodyfikowan¹wersjê o numerze AA27-30003K.H.D.Sharp 81EF-19E chassis DA100WMa³y poziom g³oœnoœci.W sytuacji, gdy odbiornik zostanie wy³¹czony z ustawionymniskim poziomem g³oœnoœci, to po w³¹czeniu mimo ustawieniamaksymalnego poziomu g³oœnoœci, faktyczna g³oœnoœænie osi¹ga nawet 50% maksymalnej wartoœci. W opisanej sytuacjinale¿y sprawdziæ wersjê pamiêci EPROM (wersja ta jestnapisana na etykiecie naklejonej na górze uk³adu IC1004). Je-¿eli wersja pamiêci jest mniejsza ni¿ E2-00X20, nale¿y ja zast¹piæwersj¹ E2-00X20 (CH-IX1642CJE2) lub wy¿sz¹. H.D.Panasonic LCD / LCD IDTVProblemy ze startem.Gdy odbiornik zostanie wy³¹czony i po chwili w³¹czonyponownie, wszystko odbywa siê prawid³owo, jeœli natomiastponowne w³¹czenie nast¹pi po du¿o d³u¿szym czasie, a wiêcpo wych³odzeniu odbiornika, wystêpuj¹ problemy ze startem.Problemy te polegaj¹ najczêœciej na tym, ¿e odbiornik po próbiew³¹czenia wy³¹cza siê i przechodzi w stan zabezpieczenia,czemu towarzyszy jedno b³yœniêcie czerwonej diody LED. ród³emtych problemów s¹ trudnoœci w rozpoczêciu pracy przezuk³ady podœwietlenia tylnego na skutek nierównomiernego„roz³o¿enia siê” rtêci w zastosowanych lampach. Opisane problemywystêpuj¹ w modelach odbiorników LCD i LCD IDTVTabela . ersje opro ra owania steruj¹ce oi pliki do je o uaktualnieniaModel ersja azwa plikuT -26/32L 70FT -26/32L70FT -R26/32L 70T -26/32LM 70FAT -32LE 7FMT -32LM 7 FAT -32LM 72FAT -32L 700FT -32L700FT -R32L 700T -26/32L 70T -26/32LM 70AT -32L 700T -32L7MT -37LZ70PT -37LZ 70FT -R37LZ70T -26/32LE 7F/FAT -26/32LM 70FT -26/32LM 7 FT -26LM 7 FAT -32LM 72F6 6 0 E _H _CONT_Co i e-S L SEC5 6 0 E _H _ K_Co i e-S L SEC2 230 E _FH 70_CONT-S L SEC6 63 E _H _CONT_L SAM-S L SECT -37LZ 70 230 E _FH 70_ K-S L SECT -26/32LM 70T -26/32LT -26/32L 76 A5 63 E _H _ K_L SAM-S L SECwyprodukowanych w roku 2007 wymienionych w tabeli 1. Wyeliminowanietych nieprawid³owoœci wymaga uaktualnieniaoprogramowania steruj¹cego. W tabeli 1 podano jak¹ wersjeoprogramowania i jaki plik nale¿y zastosowaæ dla uaktualnieniaoprogramowania dla okreœlonego modelu OTVC.Procedurê uaktualnienia oprogramowania steruj¹cego nale¿yprzeprowadzaæ w nastêpuj¹cy sposób:1. œci¹gn¹æ i „rozzipowaæ” plik w³aœciwy dla modelu, któregooprogramowanie zamierzamy aktualizowaæ, po czym zmieniænazwê pliku na “SDDL.SEC”; nastêpnie skopiowaæ plikdo katalogu g³ównego karty SD,2. w³¹czyæ odbiornik TV i poczekaæ do czasu pojawienia siêdomyœlnego ekranu powitalnego,3. do slotu kart SD w odbiorniku TV w³o¿yæ kartê pamiêciSD, w tym momencie rozpocznie siê uruchamianie aplikacji³adowania software; poczekaæ do czasu wyœwietleniatekstu o treœci “Release Note”,4. u¿ywaj¹c przycisków kursorów i przycisku [OK] na pilociewybraæ i uruchomiæ ³adowanie oprogramowania serwisowegoz karty SD,5. czekaæ a¿ wskaŸnik postêpu ³adowania osi¹gnie wartoœæ100% (oko³o 5 minut) i na ekranie telewizora pojawi siêkomunikat “Please turn off the TV set“ („Proszê wy³¹czyæodbiornik telewizyjny”),6. wy³¹czyæ odbiornik TV,7. wyj¹æ kartê SD ze slotu kart SD,8. ponownie w³¹czyæ odbiornik telewizyjny – po uruchomieniuna ekranie telewizora zostanie wyœwietlony komunikat“System initializing” („Inicjalizacja systemu”), w tym czasiebêdzie trwa³o inicjowanie systemu odbiornika; nie wol-20 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Porady serwisoweno wy³¹czaæ odbiornika dopóki komunikat nie zniknie (czastrwania inicjalizacji to oko³o 3 minuty),9. jak tylko proces inicjalizacji zostanie zakoñczony, na ekraniepojawi siê domyœlny ekran,10. po pomyœlnym zakoñczeniu procedury uaktualnienia oprogramowaniasteruj¹cego zostaje przeprowadzona funkcjaautodiagnozy i potwierdzenie wersji software. H.D.Grundig ST70-455TEXT chassis CUC4620Nie dzia³a przetwornica.Odbiornik nie dzia³a³. W zasilaczu stwierdzi³em przepaleniebezpiecznika sieciowego SI644 - 2.5A, tranzystora BU903,rezystora startowego R646 - 270k i (prawdopodobnie) uk³adusterownika IC631 - TDA4601. Po wymianie tych elementóworaz „profilaktycznie” wszystkich kondensatorów elektrolitycznychpo pierwotnej stronie przetwornicy i od³¹czeniu stronywtórnej (poza lini¹ napiêcia +125V) obci¹¿y³em j¹ ¿arówk¹60W. W miejsce bezpiecznika równie¿ pod³¹czy³em ¿arówkê.Po podaniu napiêcia sieciowego ¿arówka pod³¹czona zamiastbezpiecznika zaczê³a migaæ z du¿¹ czêstotliwoœci¹ (oko³o3 razy na sekundê), jednak¿e na wyjœciach przetwornicy niestwierdzi³em ¿adnych napiêæ. Pomiary na wyprowadzeniachuk³adu sterownika przetwornicy TDA4601 da³y nastêpuj¹cewyniki: n.1 = 2.6V, n.2 = 0V, n.3 = 1.4V, n.4 = 7.3V, n.5 =7.4V, n.6 = 0V, n.7 = 3.9V, n.8 = 3.9V i n.9 = 9.4V. Napiêcia nanó¿kach 5 i 9 pulsuj¹ o oko³o 0.4V.Sprawdzi³em wiêkszoœæ elementów strony wtórnej, jednak-¿e nie znalaz³em ¿adnych uszkodzonych elementów. Wobectego zdecydowa³em siê „podmieniæ” wszystkie kondensatoryelektrolityczne po stronie wtórnej oraz diodê w napiêciu 125V.Po od³¹czeniu ¿arówki pod³¹czonej zamiast bezpiecznika sieciowegoodbiornik „ruszy³”, jedynie napiêcie +H zasilaj¹cestopieñ koñcowy odchylania poziomego wydawa³o mi siê trochêza wysokie. Zakres regulacji wartoœci tego napiêcia zapomoc¹ „peerka” wynosi³ 147÷172V. W chassis CUC4635,które jest bardzo podobne do tego naprawianego wartoœæ tegonapiêcia powinna wynosiæ +159V. Wobec tego korzystaj¹c zzale¿noœci (147V + 172V)/2 = 159.5V ustawi³em „peerka”dok³adnie w po³owie. Obserwacja wysokoœci obrazu potwierdzi³apoprawnoœæ ustawienia napiêcia – obraz prawid³owopokrywa³ obszar ekranu kineskopu.Red.Axxion RC4021Brak obrazu i fonii w trybie TV.W trybie normalnej pracy, czyli odbioru sygna³ów telewizyjnychz tunera brak obrazu i dŸwiêku – jest tylko ciemnyekran, na którym s¹ wyœwietlane znaki OSD. Po „podkrêceniu”napiêcia siatki drugiej ekran staje siê jasny z widocznymilinami powrotu, ale treœæ wizyjna nie pojawia siê. Próba odtwarzaniasygna³ów wideo i fonii w trybie AV daje prawid³owy(o bardzo dobrej jakoœci) obraz i foniê.Na pocz¹tek sprawdzi³em wartoœci napiêæ zasilaj¹cych uk³adyw torze sygna³owym: na n.7 uk³adu p.cz. IC202 -TDA8305A by³o +9V, takie samo napiêcie by³o na n.16 prze-³¹cznika sygna³ów TV/AV HEF4053. Co prawda w danychtechnicznych uk³adu TDA8305 zapisane jest, ¿e powinien byæon zasilany napiêciem z zakresu 9.5 ÷ 13V, jednak¿e w tymodbiorniku jest on zasilany napiêciem +9V (ze stabilizatora 9-woltowego zbudowanego na tranzystorze Q607) i przed opisywan¹usterk¹ wszystko dzia³a³o prawid³owo, wiêc nale¿yuznaæ, ¿e napiêcia s¹ prawid³owe. Wobec tego moje podejrzeniaskierowa³em w stronê uk³adów w.cz.- p.cz. i aby wykluczyæbrak sygna³ów z tunera z powodu ich nieprawid³owegodzia³ania „podmieni³em” uk³ad IC202 - TDA8305A. Dzia³anieto okaza³o siê absolutnie bezowocne – ani obraz, ani dŸwiêkpo podmianie uk³adu nie pojawi³y siê.Swoje podejrzenia „przenios³em” zatem na uk³ad prze³¹cznikasygna³ów TV/AV IC801 - HEF4053. Uk³ad ten na wyprowadzenie4 podaje sygna³ z nó¿ki 3 albo 5 – zale¿nie odstanu logicznego na wyprowadzeniu 9. Przy prze³¹czeniu trybuodbioru TV/AV napiêcie na n.9 powinno siê zmieniaæ przynajmniejz 1.5V na 8V (lub odwrotnie).W uk³adzie 4053 s¹ w sumie 3 takie tory prze³¹czaj¹ce sygna³yz 2 wejœæ na 1 wyjœcie (multipleksuj¹ce): oprócz wczeœniejwspomnianego – z wejœcia 1 lub 2 na wyjœcie 15 (sterowanieprzez n.10) oraz z n.13/n.12 na n.14 (sterowanie przezn.11). Jeœli uk³ad jest podejrzany, a nie ma „pod rêk¹” mo¿nadaæ zamiast niego podstawkê, a sygna³y z odpowiednich wyprowadzeñ„spi¹æ” przez kondensator elektrolityczny lub rezystor150 omów (na wszelki wypadek). Jeœli to nie pomo¿e, zca³¹ pewnoœci¹ uszkodzenie jest w torze p.cz.. Wykona³em takiepróby dla sygna³u wideo i okaza³o siê, ¿e brak tego sygna-³u na n.5 uk³adu IC801 - HEF4053 w trybie TV. Przy prze³¹czaniuTV/AV na wyprowadzeniach uk³adu n.9,10,11 napiêciezmienia siê z 0V na 5V, czyli klucz jest raczej sprawny.A zatem trzeba zacz¹æ od pocz¹tku – g³owicy raczej niepodejrzewam, bo gdyby tylko g³owica by³a niesprawna, powinienbyæ przynajmniej widoczny œnieg. Uk³ad TDA8305 ju¿podstawia³em, ale by³a to czêœæ z odzysku i nie jestem pewnie,czy na 100% by³ on sprawny. Póki co sprawdzi³em jeszczeniektóre elementy w aplikacji uk³adu TDA8305A, miêdzy innymipodmieni³em na nowe kondensatory C217, C221, C222,C243, C251, niestety i w tym wypadku bez rezultatu.Postanowi³em zatem przyjrzeæ siê innym napiêciom na wyprowadzeniachuk³adu TDA8305A. Zmierzy³em m.in. napiêciana n.7 = +10.5V, n.8 oraz 9 po 0V, n.23 = +3V, n.27 =+0.3V. Nó¿ka 27 to impuls sandcastle i bez niego nie bêdzieobrazu nawet w trybie AV. Powinno tam byæ 1.5V z siln¹ sk³adow¹zmienn¹. Nó¿ka 7 to wejœcie zasilanie, a wiêc >9V, Nanó¿kach 8 i 9 napiêcia powinny byæ zdecydowanie powy¿ej0V, rzêdu ~6V. Przyczyna mo¿e równie¿ le¿eæ w nieprawid³owychnapiêciach na wyprowadzeniach 1, 5, 10, 19.Zamówi³em nowy uk³ad TDA8305A, wstawi³em go i wtrybie TV na nó¿kach 8 i 9 mam po oko³o 3.5V. Na ekranietym razem widaæ liczne poziome kolorowe linie powrotu i udo³u ekranu bia³y pas poziomy o szerokoœci oko³o 4 cm. Treœciwizyjnej i fonii jak nie by³o, tak nie ma. Na dodatek odbiornikprzesta³ dzia³aæ w trybie AV – brak obrazu i dŸwiêku.Wróci³em do uk³adu TDA8305A, który by³ zamontowany oryginalnie.W trybie TV brak obrazu i dŸwiêku, w trybie AVwszystko dzia³a prawid³owo. Wróci³em zatem do stanu wyjœciowego.Chyba zakupi³em wadliwy uk³ad albo podróbkê, aleto mnie upewni³o, ¿e tu le¿y przyczyna wszystkich problemów.Przeszuka³em swoje zapasy i znalaz³em jeszcze jeden uk³adTDA8305A, tym razem wylutowany z jakiegoœ Philipsa, zdajesiê z chassis GR1-A. No i w ten sposób po d³ugich i niepotrzebnychczynnoœciach telewizor zosta³ naprawiony! Red.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 21

Porady serwisoweAudioStarMedia PLAYERmodel DVD3023 (odtwarzacz DVD)Nie œwieci wyœwietlacz. Nie pracuje.Pomiary w zasilaczu impulsowym, po jego wtórnej stronie,wykazuj¹ zbyt ma³e g³ówne napiêcie +5V (by³o tylko+2.5V z du¿ymi przebiegami zmiennymi). Test kondensatoraC863 - 1000µF/10V wykazuje powa¿ny spadek jego parametrówfabrycznych. Wymiana skutkuje prawid³ow¹ prac¹ DVD.E.B.Durabrand (ASDA) DCT1481 (DVD/Combi)Odtwarzacz nie dzia³a³. Dioda LED miga³a. Dotkniêcie sond¹ oscyloskopow¹ transoptoraw zasilaczu powodowa³o, ¿e odtwarzacz zaczyna³ dzia³aæ.Przyczyn¹ by³o uszkodzenie kondensatorów C416, C417,(470µF/25V).T.N.Hitachi DVPF4E (DVD/VCR)Odtwarzacz nie dzia³a³.Przyczyn¹ okaza³o siê uszkodzenie silnika.Panasonic DMP-E55EB (DVD)Urz¹dzenie wy³¹cza³o siê po kilku minutach pracy.T.N.Przyczyna: uszkodzenie uk³adu scalonego przetwornicyIC001 (STR-G6353).T.N.Sony HCD-EX5 (miniwie¿a z CD)P³yta CD nie obraca siê.P³yta CD nie wiruje z powodu poluzowania siê kontaktumiêdzy p³yt¹ (konstrukcj¹ mechaniczn¹) mechanizmu (4-240-322-01) i p³yt¹ ozdobn¹ (4-240-533-01) a p³yt¹ CD. Elementyte pokazano na rysunku 1. Elementy te nale¿y zast¹piæ nowoopracowanympanelem o numerze X-4955-731-1. H.D.Sony MDP605 (odtwarzacz CD)Informacja serwisowa.W trakcie prac serwisowych urz¹dzenie wy³¹cza siê automatycznie.Automatyczne wy³¹czenie siê urz¹dzenia jest jaknajbardziej prawid³ow¹ reakcj¹ uk³adów urz¹dzenia, które pooko³o 11 minutach wy³¹cza siê w tryb standby. Funkcjê automatycznegowy³¹czenia mo¿na zneutralizowaæ (uczyniæ nieaktywn¹)w nastêpuj¹cy sposób:· wy³¹czyæ urz¹dzenie i zewrzeæ do masy punkt TP1 (nap³ytce LV-20 od strony elementów), po czym ponownie jeza³¹czyæ,· w celu przywrócenia funkcji automatycznego wy³¹czaniaurz¹dzenia nale¿y wykonaæ czynnoœci odwrotne, a wiêcwy³¹czyæ je, usun¹æ zwarcie i ponownie je za³¹czyæ.Brak dŸwiêku.W przypadku braku odtwarzania dŸwiêku nale¿y:· sprawdziæ rezystory R503 lub R504 na p³ycie AU-81 i wtrakcie jakichkolwiek w¹tpliwoœci odnoœnie ich jakoœci wymieniæje na nowe,· kondensatory C501 i C502 - oba 3300µF/25V i kondensatorC060 - 2200µF/16V zast¹piæ kondensatorami1000µF/25V.Mechaniczne odg³osy pracy.W trakcie rozpoczynania pracy (ruch inicjalizacyjny soczewki)s³ychaæ odg³osy zgrzytu mechanizmu. Konieczna jestwymiana przek³adni œlimakowej (Feed worm) na poprawion¹wersjê o numerze 3-946-058-02. Odstêp miêdzy g³ówk¹ blokadywkrêta a powierzchni¹ monta¿ow¹ p³ytki uk³adu, którazawiera czujnik FG powinien zawieraæ siê w przedziale 2 ÷2.3mm, tak jak to pokazano na rysunku 2. Regulacjê wielkoœcitego odstêpu przeprowadza siê poprzez poluzowanie wkrêtaszeœciok¹tnego i przesuniêcie przek³adni œlimakowej do w³aœciwejpozycji.Blokada wkrêta+P2×3.52 ~ 2.3mmP³ o do4-240-533-0Œlimak¯³obekWkrêtszeœciok¹tnyKo j e i4-240-322-0Rys.1Rys.222 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Porady serwisoweJeœli pozycja p³ytki FR jest nieprawid³owa, sygna³ w.cz.(RF) mo¿e byæ trudny do odczytania powoduj¹c wadliwe dzia-³anie urz¹dzenia.Nale¿y pamiêtaæ równie¿ o delikatnym posmarowaniu przek³adniœlimakowej. Producent zaleca smar o nazwie SGL-501.K³opoty z nagrywaniem.Przy pod³¹czeniu cyfrowego wyjœcia odtwarzacza CD docyfrowego wejœcia innego urz¹dzenia dŸwiêkowego jak naprzyk³ad Mini-Disc MZ-1 wystêpuje b³¹d uniemo¿liwiaj¹cynagrywanie. Okazuje siê, ¿e na wyjœciu cyfrowym odtwarzaczabrakuje kodowych danych pomocniczych. Nale¿y zewrzeæwyprowadzenie 21 uk³adu IC003 - CXD1165Q (na p³ytce AU)do masy.H.D.(1) Klej(ró¿owy)(3) VRTyp 2(ma³y)(2) FPDp³ytkama³aDu¿yotwórSony odtwarzacze CD z mechanizmemMDM-5 i MDM-7Ustawienie mocy lasera dla g³owicy optycznej KMS-260E.Informacja dotyczy urz¹dzeñ HCD-MD373, MDS-D2,MDS-JB730, MDS-JB920, MDS-JB930, MDS-JB940, MDS-JE330, MDS-JE440, MDS-JE520, MDS-JE530, MDS-JE630,MDS-JE640, MDS-M100, MDS-PC2, MDS-PC3, MDS-S40,MDS-S50 i MDS-SD1, w których zastosowano mechanizmMDM-5 lub MDM-7. Z kolei mechanizmy MDM-5 lub MDM-7 wyposa¿one by³y w bloki optyczne KMS260A, KMS260Blub KMS260E. Ka¿dy z tych bloków optycznych wymaga innegoustawienia mocy lasera. Prawid³owe wartoœci mocy laseradla tych g³owic optycznych zestawiono w tabeli 1.Pomimo daleko id¹cych podobieñstw i stopnia pokrywaniasiê parametrów i konstrukcji mechanicznej tych trzech g³owicoptycznych producent zaleca stosowanie jako zamiennikawy³¹cznie g³owicy KSS-260B (A4672541A), przeprowadzaj¹cpo jej zamontowaniu odpowiednie ustawienie i kontrolêwartoœci mocy lasera.TabelaL PO“L 0Ustawienie/kontrolaER A J STL PO ER A J ST“L 7 0L PO“L 0ER CHECKL PO ER CHECK“L 7 0KMS260AKMS260BKMS260E0 85~0 0 ~0 6 0 3 ± 0 036 0~7 0 7 2~7 30 7 25 ± 0 050 85~0 0 ~0 6 0 3 ± 0 036 80~7 20 7 0~7 50 7 25 ± 0 25Tabela 2. Ró¿nice iêdzy bloka i optyczny iPoz. KMS-260A KMS-260B KMS-260EKo o ejd ê iP IC2 K ³ ³ iFP3 Re o dw w iiê iAPCRó¿owoewoRó¿owoewoBi ³M ³ ¿ M ³idod ¿ o wó w“SL B eReow2O wó w “SLB eiewidoReow2ido³ o wó w“SL B eRee“ iow3 i ³oRys.3a. Blok optyczny typu KMS-260A(1) Klej(ró¿owy)(3) VRTyp 2(ma³y)(2) FPDp³ytkadu¿aRys.3b. Blok optyczny typu KMS-260B(1) Klej(bia³y)Rezystorsta³y(chip)(3) VRTyp 3(du¿y)(2) FPDp³ytkama³aMa³yotwórRys.3c. Blok optyczny typu KMS-260EBRó¿nice pomiêdzy tymi trzema g³owicami optycznymi zestawionow tabeli 2.Oprócz naklejki poszczególne wykonania g³owic optycznychmo¿na rozpoznaæ na podstawie szczegó³ów pokazanychna rysunkach 3a ÷ 3c.H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 23

Odpowiadamy na listy CzytelnikówMagnetowidyPanasonic NVJ35„Podskakiwanie” obrazu, samoczynne przyspieszanie i zwalnianie ogl¹danegofilmu.Dodatkowym efektem jest bardzo g³oœna praca silnika capstan.Przyczyn¹ takiego zachowania jest „wylany” kondensatorelektrolityczny C1122 (330µF/16V). Po jego wymianie magnetowidpracuje bez zarzutu.J.Z.Ró¿nePanasonic (Matsushita) KX-FPC95 (Facsimile)Pod³¹czony przez u¿ytkownika do zasilania 230V zadymi³ i zosta³ szybko wy³¹czony.Faks przywieziony z USA – wyraŸny napis “only 120V ~ /60Hz/50W”. Po rozkrêceniu obudowy i od³¹czeniu jednej p³ytkiby³ mo¿liwy dostêp do zasilacza (przetwornicy). Pierwsze zdziwieniebudzi³ bezpiecznik sieciowy, poniewa¿ mia³ wartoœæT5A i oczywiœcie by³ ca³y. Widoczny go³ym okiem by³ spuchniêtykondensator C106 (180µF/200V) i wylana jego zawartoœæ.Zalana by³a ca³a p³ytka zasilacza. Uszkodzony kondensatorby³ pod³¹czony bezpoœrednio do mostka Graetza (prostowniczego).Po wysuszeniu p³ytki wlutowano w miejsceC106 - 100µF/250V/105°C, bo taki by³ dostêpny.Próbê wykonano zasilaj¹c faks z transformatora 220V/120V, który by³ dostarczony razem z faksem (transformatormia³ przepalony bezpiecznik). Na wyœwietlaczu pojawi³ siê angielskojêzycznykomunikat o koniecznoœci pod³¹czenia urz¹dzeniado linii telefonicznej. Po wstawieniu telefonu bezprzewodowegodo stacji bazowej nast¹pi³o ³adowanie jego akumulatorów.Poniewa¿ u¿ytkownik stwierdzi³, ¿e nie interesujego funkcja faksu naprawê na tym zakoñczono (zastosowanobezpiecznik sieciowy T1.6A ).T.M.Odbiorniki satelitarneAmstrad DRX100Brak obrazu, dŸwiêk poprawny.Przyczyna: brak napiêcia zasilaj¹cego 12V spowodowanyuszkodzeniem diody D11 (1N4937) i kondensatora C17(330µF).T.N.Pace DS430NPróbkowanie zasilacza, dioda LED miga.Sprawdziæ, czy nie ma widocznych uszkodzeñ uk³adów scalonych(pêkniêcia, widoczne wyprowadzenia), które mog¹ byæspowodowane wy³adowaniami atmosferycznymi. Je¿eli uk³adyscalone wygl¹daj¹ normalnie, sprawdziæ diodê D2540 powtórnej stronie zasilacza.Sprawdziæ, czy nie ma zwaræ w ga³êziach napiêæ zasilaj¹cych.Je¿eli zwarcia nie wystêpuj¹, to uszkodzenia nale¿y szukaæpo pierwotnej stronie przetwornicy. Sprawdziæ diodê D2502(BAS2502).W przypadku gdy przetwornica nie daje znaku ¿ycia, nale-¿y wymieniæ uk³ad scalony U2501 (TOP234Y).Bardzo czêstym uszkodzeniem wystêpuj¹cym w tym modeluodbiornika jest uszkodzenie warystora VDR2500 i kondensatorafiltruj¹cego w zasilaczu C2500 (68µF/400V). Wprzypadku uszkodzeñ warystora i kondensatora C2500 uszkodzonezostaj¹ równie¿ elementy:· bezpiecznik FS2500 - 3.15A,· rezystor R2500 - 20R,· uk³ad scalony U2501 - TOP234Y. T.N.Pace 2600Odbiornik zosta³ uszkodzony w czasie burzy – brak odbioru sygna³ów z anteny.Przyczyny uszkodzenia: brak by³o napiêcia zasilaj¹cegokonwerter w antenie. Uszkodzona by³a cewka L204 (10nH),kondensator C275 (100nF) w zasilaczu i uk³ad scalony U200(CX24108-20ES) w g³owicy odbiornika.T.N.}Odpowiadamy na listy CzytelnikówTelewizor Sony KV-A2911D. Problem polegana tym, ¿e po w³¹czeniu telewizora na ekranie nie ma¿adnego obrazu – ekran jest ciemny, tak jakgdybytelewizor by³ wy³¹czony. Jeœli chodzi o foniê, to wszystkojest dobrze. Nie ma te¿ na ekranie ¿adnych znakówOSD takich jak np. numer kana³u, oczywiœcie przezparê sekund. Pilot zdalnego sterowania jest dobry, bogdy prze³¹czam kana³y pilotem, to s³ychaæ dŸwiêktelewizyjny.Telewizor Sony KV-A2911D jest to chassis AE-1C. Schemattego chassis opublikowano w „Serwisie Elektroniki” nr 1/1999. Brak obs³ugi oraz wyœwietlania znaków OSD przez parêsekund wynika przede wszystkim z braku impulsów H i V nauk³adzie IC001 – procesorze zarz¹dzaj¹cym SDA20560-A012.Znajduje siê on na p³ycie D. W tym celu nale¿y sprawdziæobecnoœæ impulsów H i V na wypr.33 i 32 uk³adu IC001. Je¿elibrak jest tych impulsów, to nale¿y sprawdziæ, czy istniej¹one na wypr.3, 10 uk³adu IC501 – TEA2028B (p³yta D). Oczywiœciezak³adam, ¿e najpierw sprawdzi Pan napiêcia zasilaniatych uk³adów scalonych. Oprócz tego przyczyn¹ braku wyœwietlaniaznaków OSD i obs³ugi OTVC mo¿e byæ to, ¿e emisjakatod kineskopu w czasie kilku sekund od w³¹czenia jestbardzo ma³a i uk³ad IC301 – TDA4580 (p³yta B) nie otrzymujewymaganych wartoœci pr¹du ciemnego kineskopu, co skutkujebrakiem œwiecenia ekranu. Jest to przypad³oœæ starychOTVC, co ma miejsce w tym przypadku. Mo¿na to zlikwidowaæprzez wymianê kineskopu.R.S.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Schemat ideowy zasilacza monitora LCD Dell E172FPb66 5IC601UC3842ELEKTRONIKI060A60M WL60×0 mC60n 00L60×0 mwww.serwis-elektroniki.com.pl0C605C60n 006000 5W6000 5W60M0 5W11Q6032SC9456 06 660000C60n5C6 C60 00n50 5T 606006MC6050050606WQ602MPSA4460N6605.6055CNC65000606N60IC603MCR100-6A6 00C60 50660E P 0Q601STP7NC76 6L60560 C606 n 60W N 00L60C6 600p6 500W060000CT6 5C 0N000W5 6L 0050 5W C 0C 00000006C60 pC 05 6 C 00 500× n 5000C 0606C600n 6 050 0 5WIC701P03RD23IC60200PC123 0 IC702TL431C00nC6C6 5500p0p L60650006 60C6 0Schemat ideowy zasilaczan00T600 00000CT0000 5WC 0C 0C 0P 0 L 05 0 55 ÷C 505C C 005 05× nmonitora LCD Dell E172FPbSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 25

Schemat inwertera TV LCD Samsung LE40R51B (RE40EO)ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plC 000C 06 P0T 0 SN 6 000 6AEE 5N650SPF9001 50N0 SMW CN S00 50005C 0W0N5WDI810GMR40H100CTBF3(4)(ASSY-H/S)5 6 0W MC6 P0W M6C 050T 0TW MWMT000SC 5TC005 056W05 5 SW5P : N NEP : APPLN500WC050 MPC005 05P : P NP : 5 P NPCN 0CN 0PCN 05P0LNAPNPWMANALL N CM C M NC 050 MP55600 S0MWCN CIC803SBN96-00324APDB20049A-MC 05605Schemat inwertera TV LCD SamsungLE40R51B (RE40EO)06 0 PN00WNC 0C06 MPP000000WPC801SPC123YMT 6600C 5550 P0PC802SPC123YSCT L0C06 PC005 05ELEKTRONIKI0www.serwis-elektroniki.com.plMT A0T C L28 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Kody wartoœci rezystancji rezystorów SMDKody wartoœci rezystancji stosowane w oznaczeniachrezystorów SMD01S = 1R02S = 1R0203S = 1R0504S = 1R0705S = 1R106S = 1R1307S = 1R1508S = 1R1809S = 1R2110S = 1R2411S = 1R2712S = 1R313S = 1R3314S = 1R3715S = 1R416S = 1R4317S = 1R4718S = 1R519S = 1R5420S = 1R5821S = 1R6222S = 1R6523S = 1R6924S = 1R7425S = 1R7826S = 1R8227S = 1R8728S = 1R9129S = 1R9630S = 2R031S = 2R0532S = 2R1033S = 2R1534S = 2R2135S = 2R2636S = 2R3237S = 2R3738S = 2R4339S = 2R4940S = 2R5541S = 2R6142S = 2R6743S = 2R7444S = 2R8045S = 2R8746S = 2R9447S = 3R0148S = 3R0949S = 3R1650S = 3R2451S = 3R3252S = 3R453S = 3R4854S = 3R5755S = 3R6556S = 3R7457S = 3R8358S = 3R9259S = 4R0260S = 4R1261S = 4R2262S = 4R3263S = 4R4264S = 4R5365S = 4R6466S = 4R7567S = 4R8768S = 4R9969S = 5R1170S = 5R2371S = 5R3672S = 5R4973S = 5R6274S = 5R7675S = 5R976S = 6R0477S = 6R1978S = 6R3479S = 6R4980S = 6R6581S = 6R8182S = 6R9883S = 7R1584S = 7R3285S = 7R586S = 7R6887S = 7R8788S = 8R0689S = 8R2590S = 8R4591S = 8R6692S = 8R8793S = 9R0994S = 9R3195S = 9R5396S = 9R7601R = 10R02R = 10R203R = 10R504R = 10R705R = 11R06R = 11R307R = 11R508R = 11R809R = 12R110R = 12R411R = 12R712R = 13R13R = 13R314R = 13R715R = 14R16R = 14R317R = 14R718R = 15R19R = 15R420R = 15R821R = 16R222R = 16R523R = 16R924R = 17R425R = 17R826R = 18R227R = 18R728R = 19R129R = 19R630R = 20R031R = 20R532R = 21R033R = 21R534R = 22R135R = 22R636R = 23R237R = 23R738R = 24R339R = 24R940R = 25R541R = 26R142R = 26R743R = 27R444R = 28R045R = 28R746R = 29R447R = 30R148R = 30R949R = 31R650R = 32R451R = 33R252R = 34R053R = 34R854R = 35R755R = 36R556R = 37R457R = 38R358R = 39R259R = 40R260R = 41R261R = 42R262R = 43R263R = 44R264R = 45R365R = 46R466R = 47R567R = 48R768R = 49R969R = 51R170R = 52R371R = 53R672R = 54R973R = 56R274R = 57R675R = 59R076R = 60R477R = 61R978R = 63R479R = 64R980R = 66R581R = 68R182R = 69R883R = 71R584R = 73R285R = 75R086R = 76R887R = 78R788R = 80R689R = 82R590R = 84R591R = 86R692R = 88R793R = 90R994R = 93R195R = 95R396R = 97R601A = 100R02A = 102R03A = 105R04A = 107R05A = 110R06A = 113R07A = 115R08A = 118R09A = 121R10A = 124R11A = 127R12A = 130R13A = 133R14A = 137R15A = 140R16A = 143R17A = 147R18A = 15R19A = 154R20A = 158R21A = 162R22A = 165R23A = 169R24A = 174R25A = 178R26A = 182R27A = 187R28A = 191R29A = 196R30A = 200R31A = 205R32A = 210R33A = 215R34A = 221R35A = 226R36A = 232R37A = 237R38A = 243R39A = 249R40A = 255R41A = 261R42A = 267R43A = 274R44A = 280R45A = 287R46A = 294R47A = 301R48A = 309R49A = 316R50A = 324R51A = 332R52A = 340R53A = 348R54A = 357R55A = 365R56A = 374R57A = 383R58A = 392R59A = 402R60A = 412R61A = 422R62A = 432R63A = 442R64A = 453R65A = 464R66A = 475R67A = 487R68A = 499R69A = 511R70A = 523R71A = 536R72A = 549R73A = 562R74A = 576R75A = 590R76A = 604R77A = 619R78A = 634R79A = 649R80A = 665R81A = 681R82A = 698R83A = 715R84A = 732R85A = 750R86A = 768R87A = 787R88A = 806R89A = 825R90A = 845R91A = 866R92A = 887R93A = 909R94A = 931R95A = 953R96A = 976R01B = 1k02B = 1k0203B = 1k0504B = 1k0705B = 1k106B = 1k1307B = 1k1508B = 1k1809B = 1k2110B = 1k2411B = 1k2712B = 1k313B = 1k3314B = 1k3715B = 1k416B = 1k4317B = 1k4718B = 1k519B = 1k5420B = 1k5821B = 1k6222B = 1k6523B = 1k6924B = 1k7425B = 1k7826B = 1k8227B = 1k8728B = 1k9129B = 1k9630B = 2k031B = 2k0532B = 2k1033B = 2k15SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 29

Kody wartoœci rezystancji rezystorów SMD34B = 2k2135B = 2k2636B = 2k3237B = 2k3738B = 2k4339B = 2k4940B = 2k5541B = 2k6142B = 2k6743B = 2k7444B = 2k8045B = 2k8746B = 2k9447B = 3k0148B = 3k0949B = 3k1650B = 3k2451B = 3k3252B = 3k453B = 3k4854B = 3k5755B = 3k6556B = 3k7457B = 3k8358B = 3k9259B = 4k0260B = 4k1261B = 4k2262B = 4k3263B = 4k4264B = 4k5365B = 4k6466B = 4k7567B = 4k8768B = 4k9969B = 5k1170B = 5k2371B = 5k3672B = 5k4973B = 5k6274B = 5k7675B = 5k976B = 6k0477B = 6k1978B = 6k3479B = 6k4980B = 6k6581B = 6k8182B = 6k9883B = 7k1584B = 7k3285B = 7k586B = 7k6887B = 7k8788B = 8k0689B = 8k2590B = 8k4591B = 8k6692B = 8k8793B = 9k0994B = 9k3195B = 9k5396B = 9k7601C = 10k02C = 10k203C = 10k504C = 10k705C = 11k06C = 11k307C = 11k508C = 11k809C = 12k110C = 12k411C = 12k712C = 13k13C = 13k314C = 13k715C = 14k16C = 14k317C = 14k718C = 15k19C = 15k420C = 15k821C = 16k222C = 16k523C = 16k924C = 17k425C = 17k826C = 18k227C = 18k728C = 19k129C = 19k630C = 20k031C = 20k532C = 21k033C = 21k534C = 22k135C = 22k636C = 23k237C = 23k738C = 24k339C = 24k940C = 25k541C = 26k142C = 26k743C = 27k444C = 28k045C = 28k746C = 29k447C = 30k148C = 30k949C = 31k650C = 32k451C = 33k252C = 34k053C = 34k854C = 35k755C = 36k556C = 37k457C = 38k358C = 39k259C = 40k260C = 41k261C = 42k262C = 43k263C = 44k264C = 45k365C = 46k466C = 47k567C = 48k768C = 49k969C = 51k170C = 52k371C = 53k672C = 54k973C = 56k274C = 57k675C = 59k076C = 60k477C = 61k978C = 63k479C = 64k980C = 66k581C = 68k182C = 69k883C = 71k584C = 73k285C = 75k086C = 76k887C = 78k788C = 80k689C = 82k590C = 84k591C = 86k692C = 88k793C = 90k994C = 93k195C = 95k396C = 97k601D = 100k02D = 102k03D = 105k04D = 107k05D = 110k06D = 113k07D = 115k08D = 118k09D = 121k10D = 124k11D = 127k12D = 130k13D = 133k14D = 137k15D = 140k16D = 143k17D = 147k18D = 15k19D = 154k20D = 158k21D = 162k22D = 165k23D = 169k24D = 174k25D = 178k26D = 182k27D = 187k28D = 191k29D = 196k30D = 200k31D = 205k32D = 210k33D = 215k34D = 221k35D = 226k36D = 232k37D = 237k38D = 243k39D = 249k40D = 255k41D = 261k42D = 267k43D = 274k44D = 280k45D = 287k46D = 294k47D = 301k48D = 309k49D = 316k50D = 324k51D = 332k52D = 340k53D = 348k54D = 357k55D = 365k56D = 374k57D = 383k58D = 392k59D = 402k60D = 412k61D = 422k62D = 432k63D = 442k64D = 453k65D = 464k66D = 475k67D = 487k68D = 499k69D = 511k70D = 523k71D = 536k72D = 549k73D = 562k74D = 576k75D = 590k76D = 604k77D = 619k78D = 634k79D = 649k80D = 665k81D = 681k82D = 698k83D = 715k84D = 732k85D = 750k86D = 768k87D = 787k88D = 806k89D = 825k90D = 845k91D = 866k92D = 887k93D = 909k94D = 931k95D = 953k96D = 976k01E = 1M02E = 1M0203E = 1M0504E = 1M0705E = 1M106E = 1M1307E = 1M1508E = 1M1809E = 1M2110E = 1M2411E = 1M2712E = 1M313E = 1M3314E = 1M3715E = 1M416E = 1M4317E = 1M4718E = 1M519E = 1M5420E = 1M5821E = 1M6222E = 1M6523E = 1M6924E = 1M7425E = 1M7826E = 1M8227E = 1M8728E = 1M9129E = 1M9630E = 2M031E = 2M0532E = 2M1033E = 2M1534E = 2M2135E = 2M2636E = 2M3237E = 2M3738E = 2M4339E = 2M4940E = 2M5541E = 2M6142E = 2M6743E = 2M7444E = 2M8045E = 2M8746E = 2M9447E = 3M0148E = 3M0949E = 3M1650E = 3M2451E = 3M3252E = 3M453E = 3M4854E = 3M5755E = 3M6556E = 3M7457E = 3M8358E = 3M9259E = 4M0260E = 4M1261E = 4M2262E = 4M3263E = 4M4264E = 4M5365E = 4M6466E = 4M7567E = 4M8768E = 4M9969E = 5M1170E = 5M2371E = 5M3672E = 5M4973E = 5M6274E = 5M7675E = 5M976E = 6M0477E = 6M1978E = 6M3479E = 6M4980E = 6M6581E = 6M8182E = 6M9883E = 7M1584E = 7M3285E = 7M586E = 7M6887E = 7M8788E = 8M0689E = 8M2590E = 8M4591E = 8M6692E = 8M8793E = 9M0994E = 9M3195E = 9M5396E = 9M76}30 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy PanasonicOTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonic (cz.4-ost.)Ryszard Strzêpek8. Tryb serwisowy OTV Panasonic chassisGPH10DE8.1. Wejœcie w tryb serwisowyPodczas naciskania przycisku [ Volume – ] na klawiaturzelokalnej nacisn¹æ przycisk [0] na nadajniku podczerwieni 3razy po 3 sekundy. Na rysunku 6 pokazano wyœwietlane menuserwisowe.8.2. Funkcje przycisków rozkazów· [1] – przycisk wyboru g³ównego w kierunku do przodu· [2] – przycisk wyboru g³ównego w kierunku do ty³u· [3] – przycisk wyboru wstêpnego w kierunku do przodu· [4] – przycisk wyboru wstêpnego w kierunku do ty³u· [ Czerwony ] – przycisk wszystkich wstêpnych wyboróww kierunku do przodu· [ Zielony ] – przycisk wszystkich wstêpnych wyborów wkierunku do ty³u· [ Poziom ] – przycisk – poziom wstêpnych zmian w kierunkudo przodu (+), w kierunku do ty³u (–)8.3. Zawartoœæ rodzaju regulacji· poziom jest pokazany w systemie szesnastkowym· wstêpny poziom ró¿ni siê w zale¿noœci od modelu OTVC· po wejœciu w rodzaj regulacji ka¿da z nich jest mo¿liwaod poziomu startowego do regulacjiW tabeli 1 pokazano wybór opcji jeœli chodzi o kraj przeznaczenia(rejon œwiata, w którym odbiornik bêdzie u¿ytkowany).W tabeli 2 pokazano dostêpne funkcje w trybie serwisowym,w tym regulacje wraz z wstêpnymi (domyœlnymi) poziomamiustawieñ.8.4. Wyjœcie z trybu serwisowegoW celu wyjœcia z trybu serwisowego nale¿y wy³¹czyæOTVC wy³¹cznikiem sieciowym lub przyciskiem [POWER]na pilocie.Tabela 1RejonE B P Fprzeznaczenia Conti Euro UK E.EU W.EUOPTION1 1C 3C 3C 1COPTION2 00 00 00 00OPTION3 00 00 00 00e j o og ow iTabela 2Main item Sub item Sample datADJUSTREGULACJEWB-ADJBALANS BIELIOPTIONOPCJEAGINGWYGRZE-WANIECONTRAST 000COLOR2BTINT 00Video-Gain2 160SUB-BRI 81H-POS 0H-AMP 0V-POS 0V-AMP 0R-CUT 80G-CUT 80B-CUT 80R-DRVG-DRVB-DRVFCD0CBALL-CUT 80ALL-DRVPanel-TypeBootFC42HDROMSTBY-SET 00EmergencyY/C DelayONOPT 1 00111100OPT 2 00000000OPT 3 00000000RGBWAll white (COUNTER)All whiteAll redAll greenAll blueON/OFFDiagonal lamp WDiagonal lamp RDiagonal lamp GDiagonal lamp B1% WINDOWCOLOR BARA B zone/checkerd 4 trioSCROLL BAR2dot width borderSRV-TOOL p.9Reg j oReg j ie iwie i o jiS e ieN êd i e wi oweSERVICEA J STB-A JOPTIONA INSRV-TOOLPe SOFT 0 0 OPTION 2Pe EEP 00 50 02 OPTION 2 00LSI ATA0 00 3eOPTION 3 00e SOFT00 00Mode I 04e EEP02 0002030000e ROMCOR 0 0000000020P P SOFT 0 07Ti e 00000 00P P EEP4 03Co00000006P P FP A 4 0P P P ROM 4 0N ii[ ]RegjeRegA J STCONTRASTYMAowe0000eRys.6. Widok menu serwisowegoSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 31

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy PanasonicSRV-TOOLWyœwietlanie wersji mikrokoduWyœwietlanie kodu markerapamiêci Flash RomWyœwietlanie historii SOS9. Rodzaje narzêdzi serwisowych9.1. Wejœcie· wybraæ “SRV-Tool” w trybie serwisowym,· nacisn¹æ przycisk [OK] na pilocie.Po wykonaniu tych czynnoœci na ekranie pojawia siê tabelapokazana na rysunku 7. Na rysunku tym pokazano ró¿nenarzêdzia serwisowe.9.2. Wyœwietlanie historii sygna³ów SOSJest to bardzo przydatna w naprawie OTV funkcja, mówi¹cao historii sygna³ów protekcji. Z lewej strony zapisu jestzanotowany ostatni sygna³ SOS. Nastêpnie jest zapisany przedostatnisygna³ SOS itd.9.3. Wyjœcie z “SRV-tool”Wyj¹æ wtyczkê z gniazdka sieciowego.10. Funkcje samosprawdzaj¹ce OTVFunkcje samosprawdzaj¹ce s¹ dwojakiego rodzaju:· sprawdzanie za pomoc¹ magistrali I 2 C,· sprawdzanie za pomoc¹ b³ysków diody LED.T 2Mi o ode 8 0000eF ROM 227EPTCT 00 00 00 00 00 Ti e 00000 40 Co 0000022Rys.710.2. Punkty testoweW tabeli 3 pokazano nazwy, numery uk³adów scalonych,ich opis oraz w jakiej p³ycie wystêpuj¹.Tabela 3yœwietlanysy bolOzn.sche at.OpisP³ytaA V IC45 0 A /H MI -Bo dVS IC300 Video S H-Bo dA AV IC2 06 So d Po e o H-Bo dAS IC3 0 A dio S H-Bo dEN IC 00 e STB MC -Bo dMEM IC 0 EEPROM e -Bo dMEM2 IC860 EEPROM Pe -Bo dT N T 3200 T e A og e -Bo dC3FS IC400 o o e S -Bo d-T N T 830 T e igi -Bo dOF M IC830 igi de od o -Bo dP P-PANEL IC 003 MICOM -Bo dTEMP IC4800 Te Se o -Bo d10.3. WyjœcieWyci¹gn¹æ wtyczkê z sieci 230V/50Hz.W celu w³¹czenia licznikaczasu/w³¹czeñ nale¿ynaciskaæ przez 3 sekundyprzycisk [ MUTE ]10.1. Sprawdzanie za pomoc¹ magistrali I 2 C· WejœcieNacisn¹æ przycisk [ Volume – ] na klawiaturze lokalnej iprzycisn¹æ przycisk [OK] na pilocie przez wiêcej ni¿ 3 sekundy.W celu wyœwietlenia pe³nego obrazu menu nale¿y: nacisn¹æprzycisk [ Volume – ] i przycisn¹æ przycisk [ Menu ]na pilocie przez wiêcej ni¿ 3 sekundy.Na rysunku 8 pokazano, czy poszczególne p³yty s¹ sprawneoraz nastawy fabryczne.10.4. Sprawdzanie za pomoc¹ b³ysków diody LEDNa rysunku 9 pokazano wykresy czasowe informacji o œwieceniudiody LED. Kiedy nastêpuje uszkodzenie, dzia³a zabezpieczeniedanego obwodu i OTV przechodzi w stan czuwania.W czasie dzia³ania zabezpieczenia uszkodzona p³yta jest zidentyfikowanaprzez liczbê b³yœniêæ diody LED.42HDSETPanasonic 2007PDPSELF CHECK COMPLETE42px700b.dat:00003atylko w PX70B/EADVVSWADAVASWGENXMEN1MEN2TUN1D-TUNOFDMPDP-PANELTEMPOKOKOKOKOKOKOKOKOKOKOKOKPEAKS-SOFTPEAKS-EEPGENX-SOFTGENX-EEPGENX-ROMCORPDP-MCUPDP-EEPPDP-FPGAPDP-PD1-M1.10100.50.02991.00.001.02.001.01.0001.0741.0341.0141.01SUMOPTION 1OPTION 2OPTION 3CheckModel ID17ed2c00002c040203000000000020Rys.832 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy PanasonicIloœæb³yskówWykres czasowy b³yœniêæOpisP³yta1s3s1ŒwieciNie swieciBez szczególnego punktu sprawdzaj¹cego–2Sygna³ SOS dla napiêcia 15VP3Sygna³ SOS dla napiêcia 3.3VD4Sygna³ SOS dla zasilaczaP567Sygna³ SOS dla napiêcia 5VSygna³ SOS1 dla uk³adu odzyskiwania energiiSygna³ SOS2 dla uk³adu p³ywaj¹cego napiêciaPDSUSDSCSUSDSC8 Sygna³ SOS3 dla uk³adu odzyskiwania energiiSS9 Sygna³ SOS3 bez okreœlenia, z której p³yty pochodzi–1012Sygna³ SOS dla napiêcia: Sub 5V, Main 3.3, DTV 9V,zasilania tuneraSygna³ SOS dla foniiPAHDGPH13 B³¹d w komunikacji z uk³adem IC8001 ( Pea s Lite2)DGRys.9. Wykresy czasowe i znaczenie œwiecenia diody LED10.5. Usuwanie uszkodzeñ w OTV Panasonic chassisGPH10DEBrak zasilania – dioda LED nie œwieciNa rysunku 10 pokazano algorytm usuwania uszkodzeñ,kiedy dioda nie œwieci.Brak obrazuNa rysunku 11 pokazano algorytm usuwania uszkodzeniaprzy braku obrazu. Oprócz tego pokazane jest rozmieszczeniediod LED na p³ytach: SC i SS.Lokalizacja uszkodzeñ w zale¿noœci od miejsca wystêpowaniana ekranieNa rysunku 12 pokazano podzia³ ekranu na obszary. Zadzia³anie lub nie poszczególnych obszarów odpowiadaj¹ ró¿-ne p³yty.Dioda LED nie œwieciOKBrak zasilaniasieciowegoSprawdziæp³ytê PNie dzia³aOKSprawdziæ Ÿród³o zasilania,przewód i wtyczkê sieciow¹Sprawdziæ:bezpieczniki F401, F402, F403,oraz PR401, PR601Sprawdziæp³ytê PARys.10. Algorytm usuwania uszkodzeñ, kiedy dioda nie œwieci.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 33

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy PanasonicObwody steruj¹cewskaŸnikiem LEDBrak obrazuD6583SprawdziæOSDBrakOKSprawdziædiodê LEDna p³ycie SCOKSprawdziædiodê LEDna p³ycie SSOKP³yta SCNie dzia³aNie dzia³aP³yta SC P³yta D P³yta SS P³yta DJedynie wejœciowysygna³ cyfrowyCo jest zsygna³em?Jedynie wejœciowysygna³ analogowyD6253OdbiornikHDMI I/FZ³¹cze HDMIPrze³¹czniksygna³ówwideoVIDEOP³yta SSTuner TVZ³¹cze AVRys.11. Algorytm postêpowania przy braku obrazu11. Procedury regulacyjnew OTV Panasonicchassis GPH10DEW celu regulacji OTV nale¿y podaæna wejœcie antenowe sygna³ bieli.Parametry obrazu powinny byæustawione nastêpuj¹co:· Picture menu: dynamicznie· PNR: OFF· Aspect: (format obrazu) 16 : 9W pierwszej kolejnoœci nale¿y regulowaænapiêcie V sus . Na p³ycie SCznajduje siê etykieta (rys.13), na którejproducent podaje wartoœci napiêæ:V e , V sus .P³yta C2P³yta DP³yta C1P³yta DPanel (cienka pionowa linia)P³ytaSUP³ytaSDRys.12. Przyporz¹dkowanie powierzchni ekranu poszczególnym p³ytomP³yta SCP³yta SSP³yta DW tabeli 4 podane s¹ wartoœci napiêæ i w jakich punktachnale¿y je mierzyæ.Tabela 4Serial No.Ve:MADE IN JAPANV, Vsus:TQFVRegulacja napiêciaRys.13. Etykieta z wartoœciami napiêæazwaPunkttestowyapiêcieV TPVS S SS V ±2V R628 PRe ulatorVe TPVE SS Ve ± V VR6000 SSV e TPVSET SC 330V ±7V Fi edV d TPVA SC - 05V ± V VR6600 SCV TPVSCN SC V d+ 45V ±4V Fi edVd TPV A SS 75V + V/-2V Fi edPFC C446 + - 3 6V ±0 5V R443 P34 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonic11.1. Regulacja impulsu inicjacjiPodaæ na wejœcie antenowe sygna³ bieli. Pod³¹czyæ oscyloskopdo punktu TPSC1 p³yty SC. Sprawdziæ i regulowaæ tylnezbocze impulsu (T2) wed³ug tabeli 5.Tabela 5PunkttestowyRe ulatorPozioT2 TPSC SC VR6602 SC 0 ± 0µNa rysunku 14 pokazano oscylogram w punkcie TPSC1.11.2. Rozmieszczenie elementów regulacji poziomuw OTV Panasonic chassis GPH10DERozmieszczenie elementów regulacji poziomu pokazanona rys.15.TPSC150µs/div; CH10:1 0.1kV/divT2 190 ±10µs11.3. Rozmieszczenie punktów testowych w OTVPanasonic chassis GPH10DENa rys.16 pokazano rozmieszczenie punktów testowych.P e L e R628 v R443 PFCRys.14. Oscylogram przebiegu w punkcie TPSC1SPV 6602INIT-FSSCHSSVR6000 VeCC2SHKSVR6000 V dRys.15. Rozmieszczenie elementów regulacji poziomuTPVS STP 5VC446TPVASTP 5VPPPTPVS STPSCTPVASSCHSSTPVeTPSSTPSETTPSOS8TPVSET2SCHC2KSTPVSCN TPS0S7 TPSOS6Rys.16. Rozmieszczenie punktów testowychSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 35

OTVC plazma chassis GPH10DE firmy Panasonic12. Tryb hotelowyWejœcieNa klawiaturze lokalnej nacisn¹æ przycisk [ Volume(down) ] i na pilocie przycisk [ TV/AV ] 3 razy w ci¹gu 2 sekund.WyjœcieWyj¹æ wtyczkê z gniazda sieciowego.12.1. Menu trybu hotelowegoNa rysunku 17 pokazano menu trybu hotelowego wyœwietlanegona ekranie OTV.12.2. Opis funkcji trybu hotelowegoOpis poszczególnych funkcji trybu hotelowego znajdujesiê w tabeli 6.Hotel ModeHo e Mode OffT o e ow ON/OFFI i i INP T Off ód³o g ³ o w³ e iI i i POS OffP og o w³ e i OTVI i i VOL Leve OffPo io fo ii o w³ e i OTVM i Vo Leve OffM o io fo iiB o Lo OffB o d i ów wi o ejRe o e Lo OffB o d i ów i oSelectWybórEXITWYJŒCIEChangeZmianaRETURNPOWRÓTRys.17. Menu trybu hotelowegoTabela 6.IteHotel ModeT o e owInitial I PUTej ie i i j jiInitial POSPo j i i j jiInitial VOL levelPo io fo ii ow³ e iMaxi u VOL levelMo iog³o o iButton lockF je i ówwi o ejRe ote lockF je i ówwi i oFunkcje trybu hotelowe o³ e ie / w ³ e ie o e owegoFunctionó g ³ wej iowegoN e¿ w wej ie, ó ego g ³ o ie w o w³ e i od io io w o ê j e g ³Off/A og/ VB/AV /AV2/AV2S/AV3/AV3S/AV4/AV4S/COMPONENT/PC/H MI /H MI2/H MI3- Off ie w eñ wo o io og d w g ³; jed ¿e w ode d E o efe owo ig o j ie je g ³ TV,- AV S/AV C do w o o w ode d E o ,- PC w ie e o j i V Aó i og ówo w o Off/0 do- Off ie w eñ wo o io og d w g ³ iê w iê iwi ie o io g³o o i fo ii, j i o w³ e ió /Z e Off/0 do 63- Off ie w eñ wo o io og d w g ³ iê w iê iwi ie ego o io g³o o i fo iiZ e 0 o 63ó f jo ow i i ów wi o ejo w o Off/SET P/MEN /A- Off w ie i i d i ³ j- SET P d i ³ o i [F] o¿ iwo i w i f ji i e oje i- MEN d i ³ o i [F] w o¿ o f je Vo e/M e- ALL ¿ d e i i ie d i ³ jó f jo ow i i ów i oo w o Off/SET P/MEN- Off w ie i i d i ³ j- SET P d i ³ o e Se- MEN ie d i ³ j e Pi e/So d/Se}36 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Konsola gier wideo XBOX 360Konsola gier wideo XBOX 360Andrzej BrzozowskiXBOX to konsola gier wideo opracowana i produkowanaprzez firmê Microsoft Corporation. Sprzeda¿ konsoli rozpoczê³asiê w 2001 roku. W listopadzie 2005 r. w sprzeda¿y pojawi³asiê nowa wersja Xboxa – konsola XBOX 360.Wyœwietlacz konsoli sk³ada siê z czterech diod LED umieszczonychwokó³ przycisku w³¹czaj¹cego urz¹dzenie. Kolorœwiecenia diod sygnalizuje stan pracy konsoli. W artykule zebranoinformacje dotycz¹ce stanów pracy konsoli wskazywanychprzez diody LED oraz sposoby postêpowania przy wyst¹pieniub³êdów w pracy konsoli. Na rysunku 1 przedstawionorozmieszczenie i sposób numerowania diod LED wykorzystanyw opisie.dioda 1 dioda 2dioda 3dioda 4Rys.1. Rozmieszczenie diod LED w konsoli XBOX360Sygnalizacja stanów pracy konsoli1. Diody 1, 2, 3, 4 migaj¹ w kolorze czerwonymPrzyczyna: brak po³¹czenia kabla AV.Postêpowanie:· sprawdziæ po³¹czenia kabla AV,· od³¹czyæ kabel i przy³¹czyæ go ponownie,· je¿eli diody nadal œwiec¹ w kolorze czerwonym, wyczyœciæmetalow¹ obudowê kabla AV,· je¿eli kabel jest poprawnie pod³¹czony,a diody nadal œwiec¹w kolorze czerwonym, nale¿y wymieniæ kabel AV.2. Diody 1, 3, 4 migaj¹ w kolorze czerwonymPrzyczyna: uszkodzenie konsoli.Postêpowanie:· wy³¹czyæ i w³¹czyæ konsolê,· je¿eli ponowne w³¹czenie nie rozwi¹¿e problemu, wy³¹czyækonsolê, od³¹czyæ zasilanie i kabel AV od konsoli,· od³¹czyæ zasilacz od sieci zasilaj¹cej,· pod³¹czyæ wszystkie kable ponownie i w³¹czyæ konsolê.Je¿eli powy¿sze kroki nie rozwi¹¿¹ problemu, od³¹czyætwardy dysk od konsoli (je¿eli jest stosowany) i w³¹czyæ konsolê.Je¿eli nie wyœwietla siê b³¹d, wy³¹czyæ konsolê, pod³¹czyætwardy dysk ponownie i w³¹czyæ konsolê. Nale¿y tak¿esprawdziæ œwiecenie diody LED w zasilaczu. Je¿eli konsolajest w³¹czona, to dioda LED zasilacza powinna siê œwieciæ nazielono. Je¿eli b³¹d jest wyœwietlany nadal, nast¹pi³o uszkodzeniekonsoli. Poni¿ej opisano sposób naprawy konsoli wprzypadku œwiecenia siê diod 1, 3, 4 na czerwono.Naprawa konsoli.W konsoli zastosowano dwa procesory: graficzny i g³ówny.Oba ch³odzone s¹ radiatorami.Sposób mocowania radiatorów procesorów stosowany wkonsoli gier XBOX 360 nie pozwala na wystarczaj¹ce odprowadzaniaciep³a. W rezultacie temperatura w obudowie konsoliznacznie wzrasta w czasie u¿ywania konsoli. Wzrost temperaturypowoduje, ¿e p³yta g³ówna odkszta³ca siê (wygina) ipunkty lutowania obudów BGA procesorów odrywaj¹ siê odp³yty. Objawem przegrzania siê p³yty jest œwiecenie trzech czerwonychdiod na froncie konsoli.Docisk radiatorów do procesorów jest nierównomierny, copowoduje odkszta³canie siê p³yty pod wp³ywem ciep³a.W nowych wersjach konsoli “Elite” Microsoft zastosowa³klejenie naro¿ników procesora do p³yty, ale czas poka¿e, czyto rozwi¹zanie bêdzie wystarczaj¹ce.Opisywany w artykule sposób naprawy polega na zapewnieniurównomiernego docisku radiatora do procesora. Zapobiegato odkszta³caniu siê p³yty i powoduje poprawê odprowadzaniaciep³a z procesora. Do wykonania modyfikacji potrzebnebêd¹ nastêpuj¹ce narzêdzia i materia³y:· wkrêtak do œrub Torx T8,· wkrêtak do œrub Torx T10,· podk³adka p³aska 5mm metalowa o gruboœci 0.71-1mm-8 sztuk,· podk³adka p³aska nylonowa o gruboœci 0.71-1mm - 16sztuk,· œruby 5mm x 0.8mm x 10mm - 8 sztuk,· dobrej jakoœci pasta termoprzewodz¹ca np. “Arctic SilverThermal Compound”,· cienki œrubokrêt lub metalowa szpilka,· cienki patyczek drewniany.Uwaga: Wymiar œrub zastosowanych w modyfikacji jest bardzowa¿ny.Otwieranie obudowy i wyjêcie p³yty g³ównej.1. Odczepiæ panel czo³owy konsoli – w³o¿yæ palec w pokrywêportów USB z prawej strony konsoli i podwa¿yæ panel. Panelpowinien z ³atwo odczepiæ siê od obudowy.2. Usun¹æ nalepkê gwarancyjn¹ firmy Microsoft. Zak³adamy,¿e naprawiana konsola jest ju¿ po trzyletnim okresie gwarancyjnym.3. Odczepiæ os³ony wentylacyjne umieszczone na obu bokachkonsoli.Os³ony mocowane s¹ za pomoc¹ zaczepów do górnej i dolnejczêœci obudowy. Zaczepy mo¿na zwolniæ wsuwaj¹c cienkiœrubokrêt w odpowiednie otwory wentylacyjne obudowy. Popodwa¿eniu kilku zaczepów mo¿na zdj¹æ os³onê. Przy zdejmowaniulewej os³ony konieczne jest odklejenie gumowejnó¿ki, która zas³ania jeden z otworów zaczepów.4. Usun¹æ plastikowe czêœci obudowy – górn¹ i doln¹.Z przodu plastikowe czêœci obudowy mocowane s¹ na 4zaczepach, z ty³u na 7 zaczepach. Podwa¿yæ 4 zaczepy z przodukonsoli i lekko podnieœæ doln¹ czêœæ obudowy. Wsuwaæ pokolei œrubokrêt w zaczepy z ty³u obudowy i nacisn¹æ na zaczep– powinien byæ s³yszalny klik przy zwalnianiu zaczepu.Je¿eli wszystkie zaczepy zosta³y zwolnione, mo¿na zdjêædoln¹ plastikow¹ pokrywê obudowy.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 37

Konsola gier wideo XBOX 360Po zdjêciu dolnej plastikowej obudowy ods³oni siê metalowapokrywa, na której jest 14 srebrnych i 8 czarnych wkrêtów.Wszystkie te wkrêty nale¿y wykrêciæ u¿ywaj¹c odpowiednichwkrêtaków Torx. Po wykrêceniu œrub odwróciæ konsolê ipodnieœæ górn¹ plastikow¹ czêœæ obudowy.5. Wyj¹æ napêd DVD. Wystarczy go podnieœæ i od³¹czyæ dwawtyki – zasilanie i kabel Sata.6. Od³¹czyæ modu³ panelu sterowania od p³yty g³ównej. Odczepiæbia³¹ os³onê przycisku w³¹czaj¹cego konsolê i odkrêciætrzy œruby Torx T8. Wyj¹æ modu³.7. Wyj¹æ os³onê wentylatora i wentylator od³¹czaj¹c jego kableod p³yty g³ównej.8. Wyj¹æ p³ytê g³ówn¹.Monta¿ radiatorów.Na p³ycie widoczne s¹ dwa radiatory – jeden o niskim profiluch³odz¹cy procesor graficzny, drugi o wysokim profiluch³odz¹cy procesor g³ówny. Radiatory mocowane s¹ od spodup³yty dwoma klipsami w kszta³cie litery x. Klipsy s¹ tak ukszta³towane,¿e dociskaj¹ p³ytê w œrodkowej czêœci procesora i jednoczeœniewyginaj¹ p³ytê w przeciwn¹ stronê w miejscach, gdzies¹ zaczepione powoduj¹c jej odkszta³cenie i odrywanie siê punktówlutowniczych obudów BGA.1. Usuniêcie radiatorów. Klipsy mocuj¹ce radiatory nale¿ypodwa¿yæ u¿ywaj¹c œrubokrêta. Po usuniêciu klipsów odwróciæp³ytê i delikatnie podnieœæ dwa radiatory.2. Wykrêciæ z ka¿dego z radiatorów cztery œruby mocuj¹ce.Nie bêd¹ one ju¿ potrzebne.3. Bardzo dok³adnie wyczyœciæ powierzchnie radiatorów i procesorówz resztek pasty termicznej. Mo¿na u¿yæ do tegocelu alkoholu izopropylowego. Po wyczyszczeniu na powierzchniachradiatorów i procesora nie powinno byæ ¿adnychœladów starej pasty. Powierzchnie powinny b³yszczeæ.4. Posmarowaæ powierzchnie procesorów past¹ termoprzewodz¹c¹“Arctic Silver Thermal Compound” (pasta nie powinnawylaæ siê poza obrys górnej powierzchni procesora).5. Przymocowaæ radiatory zgodnie z rysunkiem 2. Œruby nale-¿y wkrêcaæ w kolejnoœci: górna lewa, dolna prawa, górnaprawa i dolna lewa. Na tym etapie monta¿u nie dokrêcaæœrub do koñca. Gdy wszystkie œruby s¹ lekko wkrêcone iutrzymuj¹ radiatory we w³aœciwej pozycji, nale¿y je wszystkiemocno dokrêciæ.Podgrzewanie punktów lutowania obudów BGA.Ten proces w naprawie konsoli jest bardzo istotny.W³o¿yæ p³ytê g³ówn¹ do obudowy, zamontowaæ modu³panelu sterowania, zamontowaæ napêd DVD. Napêd DVD u³o-¿yæ na ni¿szym radiatorze procesora graficznego. Pod³¹czyæwentylatory do p³yty i u³o¿yæ je na napêdzie DVD tak, abyjeden z wentylatorów ch³odzi³ radiator procesora g³ównego.Takie u³o¿enie wentylatora ma zapewniæ lepsze ch³odzenie procesorag³ównego w procesie podgrzewania i z³e ch³odzenieprocesora graficznego. Procesor g³ówny nagrzewa siê znacznieszybciej ni¿ procesor graficzny. Aby podgrzaæ oba procesoryjednakowo w tym samym czasie, nale¿y zapewniæ lepszech³odzenie procesora g³ównego i gorsze dla procesora grafiki.Pod³¹czyæ konsolê do monitora w³¹czyæ urz¹dzenie. Je¿eliwszystkie diody LED œwiec¹ siê w kolorze zielonym, to byæmo¿e dociœniêcie radiatorów œrubami poprawi³o styki obudówBGA z p³yt¹ g³ówn¹. Mimo tego, ¿e diody nie wskazuj¹ b³êdu,dobrze jest wykonaæ dalej proces podgrzewania. Je¿eli diody1, 3, 4 nadal œwiec¹ siê na czerwono, to styki obudów BGAnie kontaktuj¹ z p³yt¹ i proces podgrzewania jest konieczny.Nale¿y teraz czekaæ ok. 10-15 minut, do momentu, a¿ tylkodiody 1 i 3 bêd¹ siê œwieci³y na czerwono wskazuj¹c b³¹dprzegrzania p³yty. W tym momencie wy³¹czyæ konsolê.Po podgrzaniu p³ytê nale¿y wyj¹æ z obudowy, jeszcze razdokrêciæ œruby mocuj¹ce radiatory i zmontowaæ konsolê.Po monta¿u powinny nam pozostaæ nastêpuj¹ce czêœci, którenie bêd¹ ju¿ wiêcej u¿ywane: dwa klipsy X i 16 œrub Torx.Ostateczna kontrola dzia³ania konsoli.Po zmontowaniu konsoli nale¿y j¹ w³¹czyæ. Teraz diodyLED powinny siê œwieciæ w kolorze zielonym.3. Diody 1, 3 migaj¹ w kolorze czerwonymPrzyczyna: przegrzanie konsoli.Przegrzanie mo¿e nast¹piæ w momencie „zawieszenia siê”procesora lub zamro¿enia obrazu na d³u¿szy czas. Takie zjawiskomo¿e wyst¹piæ na niektórych grach i jest to problemzwi¹zany z gr¹, a nie problem zwi¹zany z przegrzaniem i uszkodzeniemkonsoli.Postêpowanie:· wy³¹czyæ konsolê na d³u¿szy czas, aby umo¿liwiæ jej sch³odzenie.Mo¿e to trwaæ kilka godzin. Nie nale¿y w³¹czaækonsoli, gdy jest ciep³a,· sprawdziæ, czy wentylacja konsoli jest wystarczaj¹ca i wentylatorkonsoli pracuje.Aby zapobiec przegrzewaniu siê konsoli, nale¿y zapewniæjej w³aœciw¹ wentylacjê. Otwory wentylacyjne nie mog¹ byæzakryte. Nie powinno u¿ywaæ siê konsoli stoj¹cej na miêkkimpod³o¿u (³ó¿ko, kanapa), które mo¿e spowodowaæ blokowa-RadiatorPodk³adka metalowaPodk³adka plastikowaP³yta g³ównaPodk³adka plastikowaPasta termoprzewodz¹caProcesorRys.2. Mocowanie radiatorów w konsoli XBOX36038 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Konsola gier wideo XBOX 360nie otworów wentylacyjnych.Nie umieszczaæ konsoli w s³abo wentylowanych, zamkniêtychmiejscach. Nie umieszczaæ konsoli w pobli¿u Ÿróde³ ciep³aoraz w ch³odnych i wilgotnych miejscach. Konsola jestprzeznaczona do pracy w temperaturze pokojowej.Poprawiæ system ch³odzenia konsoli – patrz punkt 3 (diody1,3,4 œwiec¹ na czerwono).Je¿eli konsola jest jeszcze objêta gwarancj¹, nale¿y j¹ wymieniæw serwisie firmy Microsoft.4. Dioda 4 miga w kolorze czerwonymPrzyczyna: uszkodzenie konsoli.Uszkodzenie mo¿e byæ zidentyfikowane na podstawie b³êduwyœwietlanego na ekranie. Znane kody b³êdów wymienionoponi¿ej:E45 – b³¹d nieznany; prawdopodobnie zwi¹zany ze zmian¹oprogramowania systemu.E64 – b³¹d DVD.E65 – b³¹d DVD czêsto zwi¹zany z tym, ¿e napêd DVD niezamkn¹³ siê ca³kowicie podczas uruchamiania systemu.E66 – b³¹d DVD. Model napêdu DVD nie jest rozpoznawanyprzez system, lub wersja oprogramowania napêdu DVDnie jest rozpoznawana przez system. Nale¿y upewniæsiê, ¿e napêd DVD jest w tej samej wersji, jak oryginalnynapêd konsoli.E67, E68, E69 – b³¹d twardego dysku. Mo¿e wynikaæ z uszkodzeniadysku lub uszkodzonego po³¹czenia twardego dysku.Nale¿y usun¹æ twardy dysk i uruchomiæ konsolê.E71 – b³¹d podczas wygrywania nowego oprogramowania.Mo¿na spróbowaæ skasowaæ b³êdy konsoli (opisanedalej). Je¿eli jednak ta procedura nie usunie b³êdu, koniecznajest naprawa konsoli.E72 – b³¹d nieznany.E73 – b³¹d po³¹czenia z sieci¹ internetow¹.E74 – b³¹d po³¹czenia AV. Nale¿y wymieniæ kabel. Je¿eli b³¹dwystêpuje nadal, konieczna jest naprawa konsoli.E76 – b³¹d nieznany.E79 – b³¹d twardego dysku. Mo¿e wynikaæ z uszkodzenia dyskulub uszkodzonego po³¹czenia twardego dysku. Nale¿yusun¹æ twardy dysk i uruchomiæ konsolê.5. Diody 1, 3, 4 migaj¹ w kolorze czerwonym. Odczyt b³êdówukrytych – kod b³êdu nie jest wyœwietlany.W przypadku, gdy nie jest wyœwietlany na ekranie kod b³êdu,mo¿na spróbowaæ okreœliæ uszkodzenie konsoli na podstawiemigania diod LED.Nale¿y w³¹czyæ konsolê i zaczekaæ, a¿ trzy czerwone diodyzaczn¹ migaæ. Nastêpnie nacisn¹æ i trzymaæ wciœniêty przycisk[ SYNC ] i nacisn¹æ przycisk [ EJECT ]. Diody teraz wyœwietlaj¹pierwsz¹ cyfrê ukrytego kodu.Zwolniæ przycisk [ EJECT ] i nacisn¹æ go ponownie. Diodyteraz wyœwietlaj¹ drug¹ cyfrê ukrytego kodu.Zwolniæ przycisk [ EJECT ] i nacisn¹æ go ponownie. Diodyteraz wyœwietlaj¹ trzeci¹ cyfrê ukrytego kodu.Zwolniæ przycisk [ EJECT ] i nacisn¹æ go ponownie. Diodyteraz wyœwietlaj¹ czwart¹ cyfrê ukrytego kodu.Zwolniæ przycisk [ EJECT ] i nacisn¹æ go ponownie. Diodyzaczynaj¹ migaæ jednoczeœnie.Interpretacja cyfr kodu na podstawie migania diod jest nastêpuj¹ca:· migaj¹ wszystkie cztery diody – cyfra 0,· miga jedna dioda – cyfra 1,· migaj¹ dwie diody – cyfra 2,· migaj¹ trzy diody – cyfra 3.W ten sposób mo¿na odczytaæ ukryty kod b³êdu. Znanekody b³êdów wymieniono poni¿ej:0001 – problem z zasilaniem.0002 – problem z interfejsem sieciowym.0003 – problem z zasilaniem lub jednym z procesorów.0010 – przegrzanie konsoli.0011 – przegrzanie konsoli. Je¿eli b³¹d ten wystêpuje po zmianiesposobu mocowania radiatorów, nale¿y upewniæ siê,¿e wszystkie œruby mocuj¹ce radiatory s¹ dobrze dokrêcone.0012, 0013 – przegrzanie konsoli.0020 – prawdopodobnie przegrzanie konsoli.0022 – b³¹d procesora grafiki, przegrzanie procesora grafiki.0023 – b³¹d nieznany.0101 – b³¹d nieznany.0102 – b³¹d nieznany. Prawdopodobnie zwi¹zany z niew³aœciwymlutowaniem procesorów do p³yty g³ównej lub brakiemkontaktu któregoœ z wyprowadzeñ procesorów.Mo¿na w takim przypadku wykonaæ zmianê sposobumocowania radiatorów opisan¹ w p. 2. Je¿eli konsolajest objêta gwarancj¹, nale¿y oddaæ j¹ do naprawy.0103 – przegrzanie procesora g³ównego. Postêpowaæ tak, jakw przypadku b³êdu 0102.0110 – przegrzanie uk³adu pamiêci, b³¹d uk³adu pamiêci. Postêpowaætak, jak w przypadku b³êdu 0102.0200, 1000, 1001, 1002 – b³êdy nieznane1003 – b³¹d twardego dysku. Mo¿e wynikaæ z uszkodzeniadysku lub uszkodzonego po³¹czenia twardego dysku.Nale¿y usun¹æ twardy dysk i uruchomiæ konsolê.1010 – b³¹d twardego dysku. Zwi¹zany z utrat¹ zawartoœci pamiêciEPROM.1011, 1012, 1020 – b³êdy nieznane.1022 – b³¹d po³¹czenia AV. Nale¿y wymieniæ kabel. Mo¿e to byærównie¿ b³¹d zwi¹zany z uk³adem scalonym enkodera.1023 – napêd DVD nie jest pod³¹czony.1030, 1031, 1032, 1033 – b³êdy nieznane.6. Kasowanie b³êdów konsoliNale¿y skasowaæ wszystkie zainstalowane gry i pamiêæcache konsoli. W tym celu nale¿y:· wejœæ w menu “System”,· wybraæ “Memory”,· nacisn¹æ przycisk Y kontrolera,· nacisn¹æ kolejno przyciski X, X “Left Bumper”, “RightBumper”, X,· na ekranie powinna byæ wyœwietlana informacja: “Do youwant to perform maintenance on your Xbox 360 storagedevices?”,· wybraæ “Yes”.Kasowanie zmiany oprogramowania konsoli, która mo¿egenerowaæ b³êdy:· gdy konsola jest wy³¹czona, nacisn¹æ przycisk [ SYNC ],· trzymaj¹c [ SYNC ] naciœniêty w³¹czyæ konsolê,· trzymaæ [ SYNC ] naciœniêty w czasie uruchamiania systemu.W czasie takiego uruchamiania systemu konsola powinnausun¹æ b³êdnie wgrane oprogramowanie i skasowaæ b³êdy ztym zwi¹zane. }SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 39

Opis budowy i dzia³ania przetwornic napiêcia typu “Cuk”Opis budowy i dzia³ania przetwornic napiêcia typu “Cuk”Karol ŒwiercOch, namno¿y³o siê „tych przetwornic”. Buck,boost, flyback to najbardziej znane, gdy¿ stosowane s¹najczêœciej. Ka¿da z ww. rodzin posiada co najmniejpo kilka „kuzynów”. Buck ma swoje pochodne wkategorii forward. Flyback mo¿e byæ izolowany (ztransformatorem) lub z „prost¹” pojedyncz¹ indukcyjnoœci¹.Ka¿d¹ konfiguracjê nale¿a³oby rozdzieliæ woparciu o kryterium ci¹g³ej/nieci¹g³ej przewodnoœciCCM/DCM (pr¹du w indukcyjnoœci gromadz¹cejenergiê; ten podzia³ nie jest marginalny, zachowaniesiê uk³adu „zapêtlonego” jest zdecydowanie ró¿ne wzale¿noœci od tego kryterium). Do ww. nale¿y dodaæpush-pullé, uk³ady pó³mostkowe oraz „pe³negomostka”. Tak¿e, podstawowe topologie wymienione nawstêpie mog¹ zawieraæ jeden klucz, b¹dŸ dwa tranzystorykluczuj¹ce. Rozwi¹zania driverów owych kluczyto osobny temat, podobnie jak temat rozwi¹zania torustabilizacji, sprzê¿enia zwrotnego. Do podstawowych(wy¿ej wymienionych) konfiguracji nale¿y dodaæprzetwornice rezonansowe, które tak¿e obejmuj¹ conajmniej kilka topologii. W ka¿dej z nich nale¿a³obydokonaæ dalszego podzia³u w zale¿noœci od kryteriumZVS, ZCS (Zero Voltage/Current Switching).Warto by dokonaæ pe³nej klasyfikacji z wypunktowaniemwad i zalet ka¿dej konfiguracji. Takie opracowanieprzygotujemy. Tym czasem, chcemy przybli¿yænaszym Czytelnikom dwa mniej znane, a elitarnerozwi¹zania zasilaczy przetwornic. Uk³ady Cuk-a iSEPIC. Niniejszy „odcinek” omawia zasilacz Cuk-a,SEPIC przedstawimy w odrêbnym opracowaniu.Przetwornice Cuk-converter s¹ zwykle stosowane w uk³adachniewielkiej mocy i s¹ alternatyw¹ dla pomp ³adunkowych(przetwornic bezindukcyjnych, z prze³¹czanymi pojemnoœciami).Uk³ad zasilacza Cuk-a odwraca polaryzacjê napiêcia wejœciowegoi pozwala otrzymaæ napiêcie (bezwzglêdnej warto-œci) zarówno wy¿sze, jak ni¿sze od wejœciowego. Niekwestionowan¹zalet¹ nad konkurencyjnymi rozwi¹zaniami (pozwalaj¹cymitak¿e na uzyskanie „dowolnej wartoœci” napiêcia oprzeciwnej polaryzacji), nad zasilaczami typu buck-boost i flybacks¹ niskie têtnienia pr¹du zarówno w obwodzie wejœciowym,jak wyjœciowym.1. Budowa i zasada dzia³ania przetwornicyCuk-converterPrzetwornica zbudowana jest z dwóch niezale¿nych (niesprzê¿onych) indukcyjnoœci, kondensatora rozdzielaj¹cegocewki, oraz dwu kluczy. Jednym kluczem jest tradycyjnie tranzystor,jako drugi pracuje dioda. Najogólniejsz¹ strukturê pokazujerysunek 1.L1C CUKU WE PWM T1 D1 C WY U WY R OBCRys.1. Budowa przetwornicy typu CUK-converterZasadê dzia³ania ³atwiej przeanalizowaæ na rysunku 2. Przeanalizujemypracê uk³adu w stanie ustalonym. Rozwa¿ymy dwatakty pracy. W pierwszym zamkniêty jest klucz K1, otwartyK2, w drugim takcie przeciwnie. W pierwszym takcie indukcyjnoœæL1 ³adowana jest pr¹dem ze Ÿród³a napiêcia wejœciowego,na³adowany wczeœniej kondensator C CUK przekazujeenergiê do indukcyjnoœci L2 i równoczeœnie do wyjœcia. Otwarcieklucza K1 powoduje, i¿ energia zmagazynowana w L1 zostajeprzekazana do C CUK . Pr¹d obwodu wejœciowego zachowujewczeœniejszy kierunek, co oznacza, ¿e energia z U WE jestnadal czerpana. Dioda D1 zostaje spolaryzowana (energi¹ obuindukcyjnoœci) w kierunku przewodzenia, co oznacza ¿e kluczK2 siê zamyka. T¹ drog¹, energia zmagazynowana w L2 przekazywanajest do obci¹¿enia.L2a/ C CUKC+ L1 + - L2b/- - + + L1 - + CUK- - L2 ++ +* *VCVVCVINK1 K2 OUTOUTINK1K2 OUTOUT- -* Unikalna cecha:zarówno w 1., jak iw2.takcie wystêpuj¹ zjawiska gromadzenia i przekazania energiiRys.2. Zasada pracy przetwornicy CUKa/ 1. takt: K1 – w³¹czony, K2 – wy³¹czonyb/ 2. takt: K1 – wy³¹czony, K2 – w³¹czony40 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Opis budowy i dzia³ania przetwornic napiêcia typu “Cuk”Przyjrzymy siê teraz uk³adowi na tyle, by znaleŸæ relacjêmiêdzy napiêciem wejœciowym i wyjœciowym. Choæ na pierwszyrzut oka wydaje siê to skomplikowane, prac¹ zasilacza rz¹dz¹elementarne prawa elektrotechniki. Zacznijmy od stwierdzenia,i¿ jakiekolwiek by³yby przebiegi po obu stronach cewki,wartoœæ œrednia napiêcia na indukcyjnoœci musi byæ zerowa.Za³ó¿my dodatkowo, ¿e pojemnoœæ C CUK jest na tyle du¿a,aby mo¿na napiêcie na tym kondensatorze uznaæ za sta³e wpe³nym cyklu kluczowania. Powy¿sze za³o¿enia wystarcz¹ abystwierdziæ, i¿ C CUK stanowi Ÿród³o napiêcia o sumarycznejwartoœci U WE +U WY . Jako ¿e, napiêcie wyjœciowe jest przeciwnejpolaryzacji wzglêdem wejœciowego, we wszystkich poni¿-szych wzorach zaniedbamy znak “-”, U WY oznacza wartoœæbezwzglêdn¹ (z pominiêciem znaku).Zróbmy teraz bilans “volt × second” oddzielnie dla cewkiL1 i L2. Zbilansowanie iloczynu napiêcia i czasu (w którymnapiêcie to wystêpuje na indukcyjnoœci) jest tym samym cozbilansowanie ³adunku (iloczynu pr¹du i czasu) na kondensatorze,w odpowiednio d³ugim czasie, lub w okresie cyklu, gdyuk³ad pracuje w stanie ustalonym i musi byæ zerowe. Inaczejmówi¹c, sk³adowa sta³a napiêcia na indukcyjnoœci musi byæzerowa.Przyjmijmy jednostkowy czas okresu kluczowania, a wspó³czynnikwype³nienia (zamkniêcia klucza K1) oznaczmy przezD. Zatem, przez czas D do L1 przy³o¿one jest napiêcie U WE .Przez odcinek czasu 1-D zamyka siê klucz K2 i do L1 przy³o-¿one jest napiêcie wartoœci U WY , zaœ kierunek „produktu volt ×sekunda” jest przeciwny. Przyrównanie tych dwu wielkoœcipozwala stwierdziæ, i¿ stosunek napiêcia wyjœciowego do wejœciowegojest jak D/1-D (kierunek zaœ ustaliliœmy z rozwa¿añfizykalnych, jest przeciwny). Wzór D/1-D to ciekawy wynik(stosunek wype³nienia do dope³nienia tego wype³nienia) i jestbardzo cenn¹ cech¹ przetwornicy Cuk-a. Wynika z niego, i¿³atwo uzyskaæ napiêcie wyjœciowe zarówno wy¿sze, jak i ni¿-sze od wejœciowego. I co wiêcej, równoœæ tych napiêæ nie jest¿adn¹ barier¹, tj. mo¿e byæ przekraczana podczas ci¹g³ego cyklukluczowania. Druga unikalna korzyœæ wynika z obecnoœci indukcyjnoœcizarówno na wejœciu, jak i wyjœciu zasilacza. Dziêkitemu przebieg obu pr¹dów jest trójk¹tny, co oznacza ma³e têtnienia(trójk¹t ma zdecydowanie mniejsz¹ zawartoœæ harmonicznychod prostok¹ta). Sugerujemy Czytelnikom przeprowadzenieobliczeñ zbilansowania czynnika “volt × second” dlaindukcyjnoœci L2. Wynik relacji napiêcia wyjœciowego wzglêdemwejœciowego musi wyjœæ ten sam. Ciekawe jest tak¿e obliczenietêtnieñ pr¹du w obwodzie wejœciowym i wyjœciowym,sk³adnika sk³adowej zmiennej tych pr¹dów oraz sk³adnika têtnieñnapiêcia wyjœciowego. To wszystko pouczaj¹ce zadaniaz elektrotechniki, a wynik przemawia na korzyœæ przetwornicyCuk-a.Jako przyk³ad scalonego uk³adu przetwornicy Cuk-a zaprezentujemybudowê uk³adu scalonego firmy National SemiconductorLM2611.2. Budowa i cechy uk³adu scalonegoLM2611LM2611 to przetwornica Cuk-converter pracuj¹ca w trybiecurrent mode. Uk³ad kluczuje ze sta³¹ czêstotliwoœci¹ wyznaczon¹wewnêtrznym oscylatorem 1.4MHz. Jako klucz pracujetranzystor polowy o rezystancji w³¹czonego kana³u ok.0.5 oma. Wspó³czynnik PWM kluczowania kontrolowany jestpêtl¹ ujemnego sprzê¿enia zwrotnego, a wartoœæ napiêcia wyjœciowegowyznaczona jest dwoma zewnêtrznymi rezystorami.Szczególnie specyficzne jest wykonanie Ÿród³a napiêcia referencyjnego,jako ¿e uk³ad zasilany jest napiêciem dodatnim,zaœ tor sprzê¿enia zwrotnego dostarcza napiêcia ujemnego.Schemat blokowy LM2611 pokazano na rysunku 3.Obwód z tranzystorami Q1 i Q2 zostanie zbilansowanyprzy potencjale wejœcia NFB (Negative Feed Back) na poziomie-1.23V. Takiego te¿ napiêcia na tym wejœciu bêdzie ¿¹da-³a pêtla stabilizuj¹ca. O pr¹dowym trybie pracy uk³adu decydujeobecnoœæ wzmacniacza kontroluj¹cego pr¹d Ÿród³a tran-VIN51SWR5R6PWM COMPARATORTHERMALSHUTDOWNQ1Q2×10g mRCRAMPGENERATORΣRRRFFsQDRIVERR330kCCCURRENT LIMITCOMPARATORR4140k1.4MHzOSCILLATOR0.05V O3 NFBNFBR1R2C FF(opcjonalnie)Zewnêtrzny obwódsprzê¿enia zwrotnegoSHDN4SHUTDOWN2GNDRys.3. Schemat blokowy uk³adu scalonego LM2611SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 41

Opis budowy i dzia³ania przetwornic napiêcia typu “Cuk”zystora kluczuj¹cego. Przebieg pi³ozêbny st¹d pozyskany nak³adasiê w wêŸle sumatora na pomocniczy przebieg pi³ozêbnywnosz¹cy kompensacjê slope compensation (zabezpieczenieprzed niestabilnoœci¹, gdy PWM przekracza 50%). Takpozyskane zbocze porównywane jest w PWM-komparatorzez napiêciem sta³ym wypracowanym obwodem wzmacniaczab³êdu. O stanie klucza decyduje przerzutnik Flip-Flop. Ustawianyjest on w równych odstêpach czasu sygna³em z oscylatora,zerowany sygna³em wypracowanym pêtl¹ pr¹dow¹. Zabezpieczenienadpr¹dowe zrealizowane jest przez monitorowaniewyjœcia „wzmacniacza pr¹dowego” oddzielnym komparatorem.Jak przysta³o na tryb pracy current mode, zabezpieczenieovercurrent jest typu cycle-by-cycle. Nale¿y tak¿emieæ na uwadze, i¿ w przetwornicy CUK-a pr¹d klucza równyjest sumie pr¹du wejœciowego i wyjœciowego (warto wykazaæ!).Podobny skutek, zerowania Flip-Flopa, daje obwódzabezpieczenia termicznego.Dla budowy pe³nego zasilacza, oprócz charakterystycznychelementów (2 × L + C CUK ) trzeba dodaæ jedynie diodê stanowi¹c¹drugi klucz oraz rezystory sprzê¿enia zwrotnego. Przysprzê¿eniu czysto rezystancyjnym pêtla jest z zasady stabilna(uk³ad ma wbudowan¹ wewnêtrzn¹ kompensacjê na wyjœciutranskonduktancyjnego wzmacniacza b³êdu), jednak marginesfazy jest niewielki. Podczas gwa³townych zmian obci¹¿eniauk³ad „dzwoni” (oscylacje t³umione). Mo¿na go uspokoiæ do-³¹czaj¹c niewielkiej pojemnoœci kondensator równolegle dogórnego rezystora feedbacku, tzw. kondensator „wyprzedzaj¹cycharakterystykê”, feed-forward. Do charakterystyki dynamicznejwnosi to parê zero-biegun. Zabieg jest skuteczny, jednakgdy ¿¹damy napiêcia bliskiego referencyjnemu, oba punktyosobliwe zbli¿aj¹ siê do siebie na osi czêstotliwoœci, maj¹c tendencjêwzajemnego kasowania. Dlatego feed-forward jest ma³oefektywny, gdy pozyskujemy napiêcie wyjœciowe 3.3V lub ni¿-sze. Dodatkowe zero (poprawiaj¹ce charakterystykê fazow¹)wnoszone jest przez ESR kondensatora wyjœciowego. Mimoto, zalecane jest stosowanie dobrych kondensatorów ceramicznych,lub przynajmniej tantalowych “Low ESR”. Generaln¹zasad¹ jest, aby “zero-ESR” (2pCxESR) by³o ulokowane naczêstotliwoœci powy¿ej 80 kHz.Wymagane s¹ niewielkie pojemnoœci, jak i indukcyjnoœciw uk³adzie zasilacza, jako ¿e czêstotliwoœæ kluczowania jestV INL1A22µHR SS100kVSHDNCCUK1µFCSS0.1µFL1B22µHC 51 R FB1 CIN FFV29.4k22µFIN SW41000pF3C OUTSHDN NFBDR22µFGNDFB2LM2611A 210kwysoka (1.4 MHz). Uk³ad LM2611 wyposa¿ono tak¿e w wejœcie“Shutdown”. Stan wysoki tej linii (bliski napiêciu zasilania)w³¹cza uk³ad. Stan niski wstrzymuje kluczowanie. W wieluaplikacjach po¿¹dany jest wolny, miêkki start przetwornicy.LM2611 nie ma wbudowanego takiego mechanizmu. Mo¿nago jednak ³atwo osi¹gn¹æ bardzo prostym zabiegiem. Aplikacjapokazana na rysunku 4 wprowadza ujemne sprzê¿eniezwrotne w obwód wejœcia “Shutdown”. Dziêki niemu napiêcien.4 uk³adu scalonego budowane jest stopniowo, powoli (jakpozwala obwód R SS C SS ). Unika siê w ten sposób udaru pr¹dowegopodczas startu przetwornicy (mimo ¿e start nie jest zbytmiêkki, jest „szarpany”).Przetwornica zbudowana na bazie uk³adu scalonegoLM2611 pracuje poprawnie przy nominalnym obci¹¿eniu. Wwarunkach niedoci¹¿enia uk³ad przechodzi do pracy zwanejtrybem hysteric mode, którego osobliwoœci¹ jest „gubieniecykli”. Wtedy, têtnienia napiêcia wyjœciowego wzrastaj¹. Wwarunkach du¿ego obci¹¿enia i jednoczeœnie napiêcia wyjœciowegowymuszaj¹cego wspó³czynnik wype³nienia przekraczaj¹cy50%, zalecana jest modyfikacja toru ujemnego sprzê¿eniazwrotnego. Do charakterystyki wprowadza siê dodatkow¹parê zero-biegun poprawiaj¹c¹ przebieg charakterystyki fazowej.Zabieg taki mo¿e byæ tak¿e wymagany w aplikacji z niestandardow¹wartoœci¹ indukcyjnoœci L1-L2. Wewnêtrznakompensacja zoptymalizowana jest dla indukcyjnoœci tychcewek mieszcz¹cych siê w przedziale od 10 do 22µH.Uk³ad scalony LM2611 ma œciœle ograniczone zdolnoœcinapiêciowe. Napiêcie zasilania musi mieœciæ siê w przedziale2.7 do 14V. Musi byæ te¿ spe³niony warunek, aby suma wartoœcinapiêcia wejœciowego i wyjœciowego (bezwzglêdnych wartoœci)nie przekracza³a 36V; to ograniczenie wynika z wytrzyma³oœcinapiêciowej samego klucza. Aczkolwiek wyprowadzonawy¿ej relacja napiêcia wyjœciowego wzglêdem wejœciowegopozwala wyci¹gn¹æ wniosek, i¿ nie istnieje œcis³e ograniczenie(od góry) na wartoœæ napiêcia wyjœciowego, nawetgdy uk³ad zasilany jest wzglêdnie niskim napiêciem. Jednak,zdolnoœci pr¹dowe przetwornicy Cuk-a s¹ funkcj¹ rosn¹c¹ wrazz wartoœci¹ napiêcia wejœciowego. Zatem, gdy ograniczeniemjest zakres zasilania V DD , a chcemy uk³ad bardziej obci¹¿yæ,mo¿na zastosowaæ dwa odrêbne Ÿród³a zasilania. Jedno zasilaj¹cestrukturê uk³adu scalonego, drugie bêd¹ce wejœciowymŸród³em przetwornicy Cuk.V OUTRys.4. Aplikacja uk³adu LM2611 w przetwornicy CUK z obwodem “soft start”ONArtyku³ mia³ na celu prezentacjêbudowy i dzia³ania elitarnej przetwornicykonfiguracji Cuk-a. Uk³adem scalonymLM2611 pos³u¿ono siê jedyniejako przyk³adem. Uk³ad typu Cuk-a niejest bardzo rozpowszechniony, stosowanyjest w sprzêcie zasilanym bateryjnie,kiedy potrzebne jest napiêcieujemne o niezbyt du¿ych wymaganiachobci¹¿alnoœci. Wskazane jest natomiastnapiêcie „ciche”. Cenn¹ zalet¹ jest tak-¿e mo¿liwoœæ pozyskania Ÿród³a o wartoœcini¿szej, jak i wy¿szej od wejœciowegow ci¹g³ym trybie pracy przetwornicy,co ma czasem szczególne znaczeniadla pe³nego wykorzystania energiibaterii. }42 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Philips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranych uk³adów, regulacje serwisowePhilips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranych uk³adów,regulacje serwisoweBogdan SikorowskiPodobnie, jak prawie wszystkie firmy z ca³ego œwiata (tedu¿e i te ma³e), równie¿ Philips niekiedy korzysta z „obcych”,mo¿na by rzec konkurencyjnych opracowañ. Zwykle, w takichprzypadkach „w³asna” dzia³alnoœæ ogranicza siê do stosowaniaw wyrobie finalnym co najwy¿ej w³asnej obudowy,no i oczywiœcie w³asnego logo. Nie wnikaj¹c w ekonomiczneczy te¿ inne powody takich posuniêæ nale¿y zauwa¿yæ, ¿e wniektórych okolicznoœciach takich „przejêæ” dokumentacjaserwisowa, jak i pewne zasady obs³ugi serwisowej zrobione s¹zgodnie z obowi¹zuj¹cymi zasadami w firmie przejmuj¹cej.Dla przyk³adu, do tej pory dokumentacja serwisowa wyrobówoznaczanych logo Grundiga wygl¹da tak jak dawniej, obowi¹zuj¹nawet takie same kody dostêpu.1. Opis chassisChassis o oznaczeniu TE3.1E CA to w istocie koncepcja iopracowanie firmy Thomson, z pewnymi tylko „odchyleniami”w kierunku zwyczajów obowi¹zuj¹cych w firmie Philips.Z natury przeznaczone jest ono do stosowania w ma³ogabarytowychodbiornikach i to raczej tych z „dolnej pó³ki”. Systemsterowania i kontroli bazuje na dobrze znanym mikrokontrolerzeST92195C/D w wersji ze zintegrowan¹ pamiêci¹ programu.Dane u¿ytkownika oraz ustawienia serwisowe system przechowujew pamiêci nieulotnej typu ST24C16. Podstawowecech zastosowanego mikrokontrolera to m.in.:· mo¿liwoœæ pracy z zegarem a¿ do 24MHz przy napiêciuzasilania 5V,· dostêpnoœæ 8 kbytów pamiêci RAM dla obs³ugi funkcjiteletekstowych,· mo¿liwoœæ elastycznej modyfikacji funkcji zegarowych dlapotrzeb OSD, jak i TXT,· dostêpnoœæ 14-bitowego portu dla zastosowañ w systemachVTS (Voltage Tuning Synthesis),· dostêpnoœæ a¿ 8 programowalnych oœmiobitowych wyjœæPWM typu open drain,INT7/P2.0RESETP0.7P0.6P0.5P0.4P0.3AIN4/P0.2P0.1P0.0CSO/RESET0/P3.7P3.6P3.5P3.4BGRFBSDA1/SDI/SDO/P5.1SCL1/SCK/INT2/P5.0VDDJTDOWSCFV PP /WSCRAVDD3TEST0MCFMJTCK12345678910111213141516171819202122232425262728ST92195C/D56555453525150494847464544434241403938373635343332313029P2.1/INT5/AIN1P2.2/INT0/AIN2P2.3/INT6/VS01P2.4/NMIP2.5/AIN3/INT4/VS02OSCINOSCOUTP4.7/PWM7/EXTRG/STOUT0P4.6/PWM6P4.5/PWM5/SDA2P4.4/PWM4/SCL2P4.3/PWM3/TSLU/HTP4.2/PWM2P4.1/PWM1P4.0/PWM0VSYNCHSYNC/CSYNCAVDD1PXFMJTRSTGNDAGNDCVBS1CVBS2JTMSAVDD2CVBSOTXCFRys.1. Rozk³ad i funkcje wyprowadzeñ procesoraST92195C/D· mo¿liwoœæ wykorzystywania a¿ 4 szybkich (czas przetwarzania5.7ms), szeœciobitowych przetworników A/C.Rozk³ad i funkcje wyprowadzeñ procesora ST92195C/Dpokazane s¹ na rys.1.System dostrojenia odbiornika wykorzystuje technologiêPLL stosuj¹c typowy krok syntezy 62.5kHz. Funkcja autodostrojeniaobejmuje ca³y zakres pasma telewizyjnego (44 ÷860MHz) i bazuje na dwóch dostêpnych sygna³ach: AFC orazIDENT. Sygna³ AFC wytwarzany jest w obwodach procesorawideo, a jego wartoœæ, zale¿nie od „odleg³oœci” od punktu dostrojenia,mo¿e przyjmowaæ wartoœci pokazane w tabeli 1.Tabela . yjœcie dyskry inatora AFCartoœæ sy na³uAFCOdle ³oœæ dostrojenia0 -60 H < FPLL-FO < +60 H2 -300 H < FPLL-FO < -60 H3 FPLL-FO < -300 H4 +60 H < FPLL-FO < +300 H5 +300 H < FPLL-FODok³adnoœæ dostrojenia dla u¿ytej funkcji auto wynosi±4MHz (mo¿e byæ powiêkszona u¿yciem funkcji fine tuning).System sterowania automatycznie rozpoznaje standard odbieranychaudycji telewizyjnych oraz system kodowania kolorówPAL/SECAM/NTSC (system NTSC dostêpny jest tylko poprzezwejœcia AV). Pojemnoœæ pamiêci EEPROM (24C16) umo¿liwiazapamiêtanie ustawieñ dla 100 programów z mo¿liwoœci¹nadania ka¿demu programowi 5-znakowej nazwy. Dodatkowosterowanie udostêpnia u¿ytkownikowi funkcjê sortowania zapamiêtanychkana³ów w procesie autodostrojenia.Nieco odbiegaj¹ca od „normy” jest reakcja kontrolera nasygna³ przychodz¹cy z 8 wyprowadzenia gniazda SCART. Wprzypadku uaktywnienia zewnêtrznego Ÿród³a sygna³u (U pin8 >9.5V) system, zgodnie z oczekiwaniem, automatycznie prze-³¹cza odbiornik do pracy w trybie AV, jednak u¿ycie jednego zprzycisków [ P+] lub [P-] na klawiaturze lokalnej lub na pilociespowoduje powrót odbiornika do pracy w trybie TV mimoobecnoœci sygna³ów na gnieŸdzie SCART.System sterowania (procesor ST92195C/D) kontroluje pracêuk³adów procesora wideo (STV2248H), procesora fonii(MSP3415G) oraz uk³adu PLL w g³owicy i pamiêci nieulotnejpoprzez magistralê I 2 C. Rozk³ad wyprowadzeñ interfejsówszyny I 2 C dla poszczególnych uk³adów zastosowanych w omawianymchassis pokazano na rys.2.Rozwi¹zanie toru wideo opiera siê o zastosowaniu multistandardowego,w pe³ni kontrolowanego poprzez szynê I 2 Cuk³adu STV2246H/STV2248H. Pe³ni on funkcje zintegrowanegoprocesora wideo (multistandardowy demodulator wideo,multisystemowy dekoder wideo, linie opóŸniaj¹ce dla sygna-³ów luminancji i chrominancji, uk³ady poprawy wyrazistoœciobrazu, klucze dla sygna³ów wejœciowych, uk³ady regulacjiparametrów obrazu, stopnie wyjœciowe z uk³adami pomiaruSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 43

Philips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranych uk³adów, regulacje serwisoweA1A5 A2 A6 +5V A3R013R0125R614SDASDASDASDATUNER4R613SCLSCLSCLSCLR333R334R048R049R207R20851 52 6 520 19 7VIDEOPROC.EEPROMMCU8MSPpr¹du kineskopu), a tak¿e funkcje demodulatora fonii i procesoraodchylania. W chassis TE3.1E CA mo¿na spotkaæ uk³adSTV2246H lub STV2248H. Najistotniejsze ró¿nice pomiêdzynimi to obecnoœæ dekodera SECAM i demodulatora sygna³uQSS, a tak¿e mo¿liwoœæ demodulacji fonii AM dla uk³aduSTV2248H (uk³ad STV2246H wyposa¿ony jest tylko w demodulatorsystemu PAL i NTSC i demodulator fonii FM pracuj¹cyw uk³adzie z ró¿nicow¹ podnoœn¹ fonii). Schemat po-³¹czeñ wewnêtrznych uk³adu procesora STV2246H/48H pokazanyjest na rys. 3, rys. 4 natomiast pokazuje rozk³ad wyprowadzeñ.Procesor STV2246H/48H zasilany jest z dwóch napiêæ:+5V i +8V. ród³o napiêcia +5V pod³¹czone jest do wyprowadzenia12 (VCCIF) i zasila czêœæ analogow¹ uk³adu zwi¹zan¹z niskopoziomowym sygna³em o czêstotliwoœci poœredniej (pobórpr¹du oko³o 60mA), a tak¿e do wyprowadzenia 53 (VCCD)zasilaj¹c obwody zwi¹zane z obróbk¹ cyfrow¹ uk³adu (pobórpr¹du oko³o 50mA). Natomiast Ÿród³o napiêcia +8V pod³¹czonejest do wyprowadzenia 17 (VCC2) i zasila obwody zwi¹zanez sygna³ami luminancji i wideo (pobór pr¹du oko³o 60mA)oraz do wyprowadzenia 45 (VCC1), gdzie zasilane s¹ obwodychrominancji i generatory odchylania (pobór pr¹du oko³o40mA).PIFLC1PIFLC2Rys.2. Rozk³ad wyprowadzeñ interfejsów szyny I 2 CIFPLLINTCVBSOUTFMCAPCHRY/CVBSIN3CVBSIN2CVBSIN1Tory odchylañ zarówno w poziomie, jak i w pionie zbudowanes¹ w sposób bardzo tradycyjny. Sygna³ HOUT (n.48,STV2246H) podawany jest zmiennopr¹dowo na bazê tranzystoraT401 pracuj¹cego w uk³adzie driver'a uk³adu odchyla-NTBC/CVBSOUT1CVBSIPUT2BSSIFIN1SIFIN2AGCSIFCAPVREFIFAGCPIFCAPPIFIN1PIFIN2TUNERAGCOUTIFPLLGNDIFAM/FMOUT/SCV CCIFINTCVBSOUTEXTAUDI INPIFLC1PIFLC2V CC2CVBSIN1GND2CVBSIN2BSY/CVBSIN3CHRAPRBEXT/CbGEXT/YREXT/CrFBEXTFBEXT12345678910111213141516171819202122232425262728STV2248H56555453525150494847464544434241403938373635343332313029BEXT/CbGEXT/YREXT/CrFMCAPAUDI UTGNDDV CCDSDASCLSLPFLFB/SSCHOUTVERTBCL/SAFVCC1CVBSOUT2GND1X1/VAMP/CHR UTCLPFXTAL1XTAL2XTAL3/BTUNROSDGOSDBOSDICATHROUTGOUTBOUTNTBC/CVBSOUT1FB SD/HCRys.4. Rozk³ad wyprowadzeñ procesora STV2246H/48H15 16 9 13 56 23 22 2 18 29 44 212825 26 27PIFIN1 6PIFIN2 7AGCPIFCAP 5TUNERAGCOUT 8SIFIN1 1SIFIN2 2AGCSIFCAP 3VCCD 53GNDD 54V CCIF 12GND IF 10VCC1 45GND1 43VCC2 17GND2 19AGCTUNER AGCAGCI2C BUSDECODERPLLPLL ReferenceCarrierSTV2248HAUDIOREFLIMITERAFCW/B SPOTINVERTERVOLUME52 51 4 55SOUND BPDEEMF.FM DEMODMuteAMMonoAVL14FM MonoSound Subcarrier11MuteBELLFILTERBELLTUNING38BLACKSTRECHLUMA DLPEAKING& CORINGCHROMATRAPFILTERTUNINGACC & ACCOVERLOADBANDPASSFILTERAUTO IDENT.KILERPAL/SECAM/NTSCDEMODULATOR39 40 41CHROMADL42YUVSWITCHSAT./CONT.MATRIXRGBSWITCHBRIGHT.DRIVECUTOUTBLANKINGSYNC.SEP.HORIZONTAL1st LOOPVAMP DCCONTROLRGBTO YUVHALFCONTRASTAPRRGBCONTRASTBCL/SAFICATSENSEVERTICALSCANING50HORIZONTAL2nd LOOP4924 APR37 FBOSD/HC36 ROSD35 GOSD34 BOSD46 BCL/SAF33 ICAT32 ROUT31 GOUT30 BOUT47 VERT48 HOUTSDASCLVREFAUDIOOUTEXTAUDIONAM/FMOUT/SCXTAL3/BTUNRys.3. Schemat po³¹czeñ wewnêtrznych procesora STV2246H/48HXTAL2XTAL1CLPFX1/VAMP/CHROUTSLPFLFB/SSC44 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

nia poziomego. Obci¹¿enie dla T401 stanowi pierwotne uzwojenietransformatora L401. Wtórne uzwojenie tego transformatorapoprzez rezystor R404 steruje pr¹dowo baz¹ T402. Obci¹¿eniemw obwodzie kolektora T402 jest pierwotne uzwojenietransformatora WN L404 oraz cewki odchylania poziomego.Rolê kondensatora powrotu pe³ni C404 (6.8nF), korekcjêtypu S zapewnia kondensator C515 (220nF), natomiast rolêkorektora liniowoœci w kierunku poziomym pe³ni d³awik L403.W uk³adzie odchylania poziomego wytwarzane s¹ równie¿ napiêcianiezbêdne do w³aœciwego wysterowania kineskopu orazzasilania wzmacniacza koñcowego wizji (+175V) i uk³adu odchylaniapionowego (+24V_VERT).W stopniu koñcowym toru odchylania pionowego zastosowanyjest uk³ad TDA1771, jego schemat po³¹czeñ wewnêtrznychi rozk³ad wyprowadzeñ pokazano na rys.5.IN39 2VOLTAGEREGULATORRAMPGENERATORBUFFERSTAGER3CLOCKPULSEFLYBACKGENERATORPOWERAMP._THERMALPROTECTIONTDA17714 6 7 8 5Philips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranych uk³adów, regulacje serwisowe+101TDA17711 2 3 4 5 6 7 8 9 10'1*4230+&('POWER OUTPUTOUTPUT STAGE VsTRIGGER INPUTHEIGHT ADJUSTMENTGROUNDRAMP GENERATORBUFFER OUTPUTINVERTING INPUTVsRys.5. Schemat po³¹czeñ wewnêtrznych i rozk³adwyprowadzeñ uk³adu TDA1771Uk³ad TDA1771 to w³aœciwie tylko generator „pi³y” z uk³ademregulacji amplitudy (wyprowadzenie 4, HEIGHT), któryw omawianym rozwi¹zaniu sterowany jest za pomoc¹zewnêtrznego sygna³u VAMP (wyprowadzenie 42 uk³aduSTV2246H) oraz koñcowy wzmacniacz mocy. Koñcówkamocy mo¿e bezpoœrednio zasilaæ cewki odchylaniapionowego odbiornika z dopuszczaln¹ wartoœci¹pr¹du miêdzyszczytowego do 2.5A. Napiêcie zasilaniawynosi 10 ÷ 30V, pobór pr¹du: 315mA.W torze fonii u¿yty jest dobrze znany z wielu ró¿-nych rozwi¹zañ chassis miltistandardowy, stereofoniczny(A2 oraz NICAM) procesor MSP3415G.Koñcówkê mocy fonii stanowi uk³ad TDA7057Q.Jest to wzmacniacz 2×3W, przeznaczony g³ównie dostosowania w urz¹dzeniach przenoœnych. Dopuszczalnenapiêcie zasilania zawiera siê w granicach 3 ÷ 18V,przy zniekszta³ceniach harmonicznych poni¿ej 0.25%.Wzmacniacz koñcowy wizji rozwi¹zano bardzooszczêdnie stosuj¹c jednostopniowe tranzystorowewzmacniacze (T501, T502, T503) pracuj¹ce w klasieA z obci¹¿eniem aktywnym – tranzystory: T504, T506oraz T508.Chassis TE3.1E CA zasilane jest z uk³adu przetwornicytypu flyback converter pracuj¹cej w konfiguracjiquasi rezonansowej. Dzia³anie przetwornicy oparte jestna sterowniku ICE1QS01 firmy Infineon. Schemat blokowyuk³adu sterownika pokazany jest na rys.6.FLYBACK GENERATORPCS2SRC 4RZI 3OFC 5Jest to w stosunkowo nowe opracowanie kontrolera, a istotn¹cech¹ wyró¿niaj¹c¹ go spoœród innych sterowników jestredukcja czêstotliwoœci pracy w miarê zmniejszania siê obci¹-¿enia, a¿ do 20kHz w stanie standby. Zabieg ten osi¹gniêtodziêki zastosowaniu odpowiednich procedur techniki cyfrowej.Bardzo dobrze dopracowany jest te¿ uk³ad tzw. miêkkiegostartu. Aby unikn¹æ szkodliwych nara¿eñ elementów mocy,tranzystor kluczuj¹cy w³¹cza siê zawsze przy minimalnym napiêciu.Uk³ad sterownika wyposa¿ony jest w kilka obwodówzabezpieczaj¹cych, m.in: zabezpieczenie przed zbyt wysokimi zbyt niskim napiêciem zasilania, zbyt nisk¹ wartoœci¹ napiêciasieci, a tak¿e posiada uk³ad kontroli pr¹du drenu tranzystoraprze³¹czaj¹cego. Stopieñ wyjœciowy uk³adu przystosowanyjest do bezpoœredniego sterowania tranzystorem mocy typuMOSFET. Sterownik ICE1QS01 mo¿e byæ stosowany w zasilaczacho mocy wyjœciowej od 0 ÷ 300W.Start zasilacza i jednoczeœnie kontrola napiêcia wejœciowegoodbywa siê poprzez podanie, za pomoc¹ rezystora R105,wyprostowanego napiêcia sieci na 2 wyprowadzenie uk³adusterownika I101. Za zbyt niskie napiêcie sieci, przy którymnastêpuje wy³¹czenie pracy zasilacza, uznawane jest napiêcie,przy którym pr¹d wp³ywaj¹cy do wyprowadzenia PCS jestmniejszy ni¿ 100µA. Miêkki start przetwornicy zapewnia obecnoœækondensatora C110 na wyprowadzeniu 4 (SRC), którywspó³dzia³a z wewnêtrznym rezystorem 20k pod³¹czonym donapiêcia referencyjnego 5V. Faza miêkkiego startu koñczy siêpo 24ms od momentu podania napiêcia startowego na wyprowadzenie2. W czasie normalnej pracy kondensator C110 podlega³adowaniu (wewnêtrzny rezystor 20k) i roz³adowywaniuza pomoc¹ wewnêtrznego Ÿród³a pr¹dowego pod³¹czonegopomiêdzy wyprowadzenie SRC i masê uk³adu. ród³o to, poprzezlogikê uk³adu, w³¹czane jest w chwilach, gdy napiêciena wyprowadzeniu 3 (RZI) przekroczy wartoœci 5V i wy³¹czane,gdy napiêcie RZI opadnie poni¿ej 5V.FoldbackPoint Corr.Vcc81.5V20V+ +-2V-5V+Rimging 4.8VSuppression -1VTime1V25mV5.7V1V+-+-+-+-+-ICE1QS01+-Start5V4.4V3.5V50µs Timer50ms TimerDigital Processing1nc+-ZC-CounterUP/DO-CounterOvervoltageProtectionBurst-Mode+-+-6GNDLatchPrimaryRegulationSRQQUVLOReferenceVoltage andCurrentD QL Q20k5VPowerDriverRys.6. Schemat blokowy sterownika ICE1QS017 OUTSERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 45

Philips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranych uk³adów, regulacje serwisoweA1TUNERA5VIDEO PROCESSORA6MICRO CONTROLLERA3SOUNDA10HORIZONTAL BLOCKA99 7C602L60133V 5VSCART8VA2L30317STV2246C/48CEEPROM534948464524C16L304R331R330R3265V 8 1C0118V5VR329L3055V5V5VD5VAResetR010R007R012R013C004C00521213192021232456ST921954645413125 26R08012VDVDR08133C0155VDVD5VD00240R0445VA39T001C016345VA12VR201C2015V5V5VR2095V4 TDA7057AQR2115 465V61620MSP3415G34C226R21033C223328V125V2BCL824V_VERT 45 9+175VHEATERGNDAS401A11 TUBE BLOCKS50512348VR831R380A4VERTICALA8POWER BLACK1125VT310R382VERT24V 9 TDA1771D4412 10C445ACINV101R105R104T10127PCS OUTICE1QS01 T1153 8RZIVCCD131119733V16V5VD5VA8VBL UEGREENREDGN DI CA TH54321S501+175VGN D AHEA TER1234S502Rys.7. Rozmieszczenie punktów pod³¹czenia napiêæ zasilaj¹cychKontrola pr¹du drenu tranzystora kluczuj¹cego odbywa siêpoprzez uzale¿nienie (wprost proporcjonalne) wartoœci napiêciana n.2 uk³adu I101 od wartoœci pr¹du drenu. W czasie normalnejpracy zasilacza, w fazie przewodzenia tranzystora kluczuj¹cego,napiêcie na n.2 przyjmuje wartoœæ 1.5V, natomiastw fazie wy³¹czenia wartoœæ tego napiêcia zale¿y od sta³ej czasowejR105 i równoleg³ego po³¹czenia C112 i 165, no i oczywiœcieod wartoœci napiêcia na kondensatorze C106 (wyprostowanenapiêcie wejœciowe). W ten sposób uk³ady logicznesterownika s¹ poinformowane zarówno o wartoœci pr¹du drenu,jak i o wartoœci napiêcia sieci.Kondensator C110 oprócz pe³nienia roli elementu w uk³adziemiêkkiego startu pe³ni tak¿e istotn¹ funkcjê w obwodzieg³ównej pêtli regulacyjnej. Do wyprowadzenia 4 (SRC) uk³aduI101 pod³¹czony jest, oprócz C110, równie¿ kolektor tranzystoraz obwodu transoptora I104 (za poœrednictwem R174).Od wysterowania diody transoptora zale¿y wiêc szybkoœæ narastanianapiêcia na C110 w fazach jego ³adowania siê. Z koleiod wartoœci napiêcia na C110 zale¿y to, czy tranzystor kluczuj¹cyjest w stanie w³¹czenia, czy wy³¹czenia. Je¿eli napiêciaVPCS (n.2), które, jak by³o wspomniane, zawiera informacjêo pr¹dzie w obwodzie drenu T101 przewy¿szy wartoœæ napiêciaVSRC (n.4) wówczas tranzystor mocy natychmiast przechodzido stanu wy³¹czenia. Kolejn¹ równie¿ bardzo wa¿n¹funkcj¹ kondensatora C110 jest jego udzia³ w uk³adzie redukcjiczêstotliwoœci pracy przetwornicy w okresach, gdy obci¹-¿enie zasilacza spada poni¿ej pewnej wartoœci lub zbytnio powiêkszasiê. Z punktu widzenia dzia³ania tych uk³adów wa¿najest wartoœæ napiêcia wystêpuj¹ca na C110. Poni¿ej wartoœci3.5V czêstotliwoœæ pracy przetwornicy zacznie zmniejszaæ siê(czas faz wy³¹czenia T101 powiêksza siê), natomiast dla napiêæpowy¿ej 4.4V zacznie przyspieszaæ siê. W przypadkuwyst¹pienia silnego przeci¹¿enia lub zwarcia na wyjœciu zasilaczanapiêcie na n.4 powinno przekroczyæ wartoœæ 4.8V, codla logiki sterownika oznacza wy³¹czenie sterowania tranzystoremmocy.W obwodach wtórnych uk³adu przetwornicy znajduj¹ siêprostowniki i stabilizatory napiêæ zasilaj¹cych dla prawiewszystkich obwodów chassis (wyj¹tek stanowi wspomnianyju¿ obwód ramki i wzmacniacza RGB). Punkty przy³¹czeniaposzczególnych napiêæ pokazano na rys.7.2. Regulacje serwisowePrzed przyst¹pieniem do omawiania sposobu wejœcia i dokonywaniaregulacji w service mode, jak zwykle nale¿y zadbaæo kilka spraw ogólnych. Przede wszystkim nale¿y zwróciæuwagê, aby wszystkie potencjometry, ³¹cznie z potencjometramiFOCUS i SCREEN, znajdowa³y siê w po³o¿eniu œrodkowym.Nale¿y równie¿ pamiêtaæ o w³aœciwym ustawieniunapiêcia linii, które w tym przypadku powinno przyj¹æ wartoœæ123V (regulacji dokonuje siê potencjometrem V101 przywyciemnionym ekranie, woltomierz powinien byæ pod³¹czonydo katody diody D108). Nale¿y te¿ zdawaæ sobie sprawê zfakty, i¿ w trybie serwisowym przestaj¹ byæ aktywne niektórefunkcje odbiornika, np. odbiornik nie wy³¹czy siê do stanustandby po okreœlonym czasie nieobecnoœci sygna³u antenowego,brak jest reakcji mikrokontrolera na obecnoœæ napiêciana 8 wyprowadzeniu SCART, nie dzia³a te¿ timer.W celu wprowadzenia odbiornika w tryb regulacji serwisowychjakiekolwiek menu u¿ytkownika nie mo¿e byæ aktywne,nale¿y je najpierw „usun¹æ” z ekranu korzystaj¹c z odpowiednikprzycisków nadajnika zdalnej regulacji. Nastêpnie, korzystaj¹cz klawiszy numerycznych tego¿ nadajnika wys³aæ sekwencjêrozkazów: [0], [6], [2], [5], [9], [6]. Sekwencjata musi byæ zakoñczona naciœniêciem przycisku [MENU]w czasie nie d³u¿szym ni¿ 10 sekund od wys³ania sekwencjinumerycznej. Na ekranie pojawi siê stosowny komunikat informuj¹cyo wersji software'u oraz lista dostêpnych grup parametrówregulacyjnych, patrz rys.8.46 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009

Philips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranych uk³adów, regulacje serwisoweST92195PAB#-XX 03.08.05Program 06OPTIONSGEOMETRYG2AVIDEOTUNER/IFTabela 2. Bajt opcji 0rbituTabela 3. Bajt opcji 02rbituZnaczenieRys. 8. G³ówne menu serwisoweZnaczenie poszczególnych symboli w pierwszym wierszumenu jest nastêpuj¹ce:· ST92195 – typ u¿ytego nikrokontrolera,· PAB#-XX – identyfikacja wersji software'u:- P – Philips,- A – rejon przeznaczenia odbiornika: W – Europa Zachodnia,E – Europa Wschodnia,- B – specyfikacja dotycz¹ca fonii: M – mono, S – stereo,· XX – wersja software'u.Wiersz drugi “Program 06” informuje o aktualnie aktywnymnumerze programu, mo¿na go zmieniæ u¿ywaj¹c przyciskówpilota [ t ] lub [ u ]. Pozosta³e linie widocznego g³ównegomenu serwisowego maj¹ nastêpuj¹ce znaczenie:· OPTIONS – bajty opcji systemu sterowania (dostêpne s¹trzy bajty o numerach 01, 02 i 03),· GEOMETRY – grupa parametrów zwi¹zanych z geometri¹obrazu,· G2A - parametr u¿ywany podczas regulacji napiêcia siatkidrugiej kineskopu,· VIDEO – grupa parametrów zwi¹zanych z torem wideo,· TUNER/IF – mo¿liwoœæ wyboru typu g³owicy i zmianaparametrów dotycz¹cych toru poœredniej czêstotliwoœci.Wyboru parametru regulacyjnego (linii menu) dokonuje siêprzy u¿yciu przycisków pilota [ p ], [ q ]; po „podœwietleniu”¿¹danej linii w celu jej uaktywnienia (wyœwietlenia submenu)nale¿y nacisn¹æ przycisk [ u ] lub [OK]. Zmianê wartoœciwybranego parametru lub stanu prze³¹cznika (w przypadkach,gdy parametrem jest funkcja prze³¹cznikowa przyjmuj¹cawartoœci ON lub OFF) wykonuje siê przyciskami [ u ]lub [ t ]. Powrót do wy¿szego poziomu menu nastêpuje pou¿yciu przycisku [MENU]. Zapamiêtanie nowo wyregulowanychnastaw parametrów nastêpuje automatycznie z chwil¹opuszczenia trybu serwisowego. Powrót do normalnej pracy(wyjœcie z trybu serwisowego) nastêpuje po wys³aniu komendy[ Standby ] – odbiornik prze³¹czy siê do stanu standby lubpo naciœniêciu przycisku [ MENU]. W tej sytuacji na ekranieodbiornika pojawi siê g³ówne menu u¿ytkownika, nale¿y wówczaswy³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym, a nastêpnieponownie go w³¹czyæ.2.1. OPTIONS – znaczenie i sposób ustawiania opcjiJak zwykle opcje wyboru s³u¿¹ do w³aœciwego skojarzeniadostêpnych procedur regulacyjnych z aktualn¹ obsad¹ hardware'ow¹chassis. Wszystkie dostêpne opcje reprezentowane s¹przez trzy bajty opcji ponumerowane kolejno: 01, 02 i 03.Ka¿dy bit danego bajtu mo¿e reprezentowaæ stan pojedynczegoprze³¹cznika lub tworz¹c grupy bitów mog¹ przedstawiaæwartoœæ jakiegoœ parametru. Przyk³adowe ustawienie opcjimo¿e wygl¹daæ nastêpuj¹co:011 1 1 1 1 1 1 1020 1 0 1 0 0 0 0031 1 1 0 0 1 1 1Zmianê ustawieñ opcji dokonuje siê w nastêpuj¹cy sposób:najpierw nale¿y uaktywniæ liniê menu “OPTIONS”, nastêpnieu¿ywaj¹c przycisków kursora [ p ] lub [ q ] wybraæ¿¹dany numer bajtu opcji 01, 02 lub 03. Zmianê wartoœci poszczególnychbitów w wybranym bajcie dokonuje siê przyciskaminumerycznymi pilota od [0] do [7]. Numer przyciskuodpowiada pozycji bitu w bajcie.Ka¿de kolejne naciœniêcieprzycisku numerycznegoartoœæ bitu“0” „ ”powoduje zmianê wartoœciodpowiedniego bitu z “0” na“1” lub z “1” na “0”.Bajt o numerze 01 odpowiadaza konfiguracjê systemow¹odbiornika. Znaczenieposzczególnych bitów pokazanejest w tabeli 02.Bajt o numerze 02 odpowiadaza konfiguracjê toruwideo odbiornika. Znaczenie0 S o ó de od ji g ³ fo ii e od od o ej ó¿ i owej e od q i ów o eg³ QSSE „ ie ie i g ³ ie w e w e2 Reg j o d OS ie w e w e3 A o eg j „ i ów ie i APR ie w e w e4567Znaczenie0000 APR50IRE000 APR53 33IRE00 0 APR56 66IRE00 APR60IREartoœæ bitu“0” “ ”0 Me „ owi e ie w e w eO ³ g d d PAL I ie w e w e2 O ³ gi e SECAM L ie w e w e3 Bi iew o w - -4S od io i o w³ e iw³ i ie ie iowe³ iê dow j i ³ ed w ³ e ie0 00 APR63 33IRE0 0 APR66 66IRE0 0 APR70IRE0 APR73 33IREod io i e³ iêdo standby5 Bi iew o w - -6 Bi iew o w - -7 O ³ g g i d E T 2 ie w e w e000 APR76 66IR00 APR80IRE0 0 APR83 33IRE0 APR86 66IRE00 APR 0IRE0 APR 3 33IRE0 APR 6 66IREAPR 00IRESERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 47

Philips, chassis TE3.1E-CA – opis wybranych uk³adów, regulacje serwisoweTabela 4. Bajt opcji 03rbituZnaczenieartoœæ bitu“0” ” ”0 O ³ g V ie w e w eO ³ g o e o wideo STV2248C STV2248ELi e o o ów w ow dde ode ów o o2PAL, NTSC2PAL 4 43MH3 Po io wew ê ego g ³ CVBS 2 0V 2 3V4 Bi iew o w - -5 Bi iew o w - -600 T o o /O eg CTFF55 0 0 AP od e i o ow ej g³owi70 P i i V 3 6S gG2A>:

Zestawy muzyczne Panasonic SA-AK25, SA-AK27– przyczyny sygnalizowania kodu b³êdu “F61”Opracowano na podstawie materia³ów serwisowych producentaJak informuje tabela b³êdów zamieszczona w instrukcji serwisowejzestawów muzycznych SA-AK25 i SA-AK27 automatycznewy³¹czenie siê urz¹dzenia zaraz po w³¹czeniu i wyœwietleniekodu b³êdu “F61” oznacza wykrycie napiêcia sta³ego nawyjœciach g³oœnikowych lub odbiegaj¹cych od normy wartoœciZestawy muzyczne SA-AK25, SA-AK27POWER ICSP OUTdo IC901wypr.5Key 45.2Vdo +B6do +B4do +B3do +B5[ OPEN/ [ RANDOM ][ KARAOKE ]CLOSE ][ NEXT ] [ S. WOOFER ]do -B1do +B8Rys.1napiêæ zasilaj¹cych. Có¿ jednak robiæ, gdy napiêæ sta³ych nazaciskach g³oœników nie ma a inne napiêcia s¹ prawid³owe?Nale¿y przeanalizowaæ uk³ady zabezpieczenia i sygnalizacji kodub³êdu “F61”.SA-AK25Uproszczony schemat uk³adów objêtych ochron¹ pokazanona rysunku 1. Kod “F61” jest wyœwietlany gdy na wyprowadzeniu5 “Key 4 (ANALOG IN)” uk³adu IC901 napiêcie osi¹gniepoziom 0.4V lub mniej. Uk³ad wyjœciowy mikrokontrolera kontroluj¹cynapiêcia wyjœciowe zasilacza „rozpoznaje” sytuacjêjako „nieprawid³ow¹” i wstrzymuje pracê zasilacza wysy³aj¹crozkaz wyœwietlenia kodu “F61”.Podobnie, gdy dodatnie napiêcie sta³e pojawi siê na wyprowadzeniachwyjœciowych uk³adu stopnia mocy (prowadz¹cychdo zacisków g³oœnika), tranzystor Q602 zostajeza³¹czony, analogicznie tranzystor Q601 zostajeza³¹czony, gdy pojawi siê ujemne napiêciesta³e, powoduj¹c z kolei za³¹czenie tranzystorówQ516 i Q515 i napiêcie na wyprowadzeniu5 “Key 4” uk³adu IC901 spada do poziomu0.4V lub ni¿ej. Gdy pojawiaj¹ siê problemyz napiêciami +B5 i +B8 lub ich brak,tranzystor Q516 zostaje za³¹czony, podobniejak i tranzystor Q515 i uk³ady te powoduj¹spadek napiêcia na wyprowadzeniu 5 “Key4” uk³adu IC901 do poziomu 0.4V lub jeszczeni¿ej.Tranzystor Q515 zostaje za³¹czony t¹ sam¹drog¹, gdy brak napiêcia -B1 nie jest doprowadzane.Podobnie napiêcie na wyprowadzeniu5 uk³adu IC901 spada powoduj¹c taki samrezultat, gdy wystêpuj¹ problemy z zasilaniemna liniach B6, +B4 i +B3 lub brak tych napiêæ.do IC601wypr.32DC DETSW5V3 9SA-AK27Uproszczony schemat uk³adów objêtych ochron¹ pokazanona rysunku 2. S¹ nimi objête wyjœcia g³oœnikowe napiêciazasilaj¹ce +7 V, -7V oraz SW5V .Kod “F61” jest wyœwietlany, gdy na wyprowadzeniu 32 “DCDET” uk³adu IC601 pojawi siê stan niski. Uk³ad wyjœciowy mikrokontrolerakontroluj¹cy napiêcia wyjœciowe zasilacza „rozpoznaje”sytuacjê jako „nieprawid³ow¹” i odcina pracê zasilaczawysy³aj¹c rozkaz wyœwietlenia kodu “F61”.Podobnie, gdy dodatnie napiêcie sta³e pojawi siê na wyprowadzeniachwyjœciowych uk³adu stopnia mocy, tranzystor Q516zostaje za³¹czony, a tranzystor Q515, gdy pojawi siê ujemnenapiêcie sta³e, wyprowadzenie “DC DET” przyjmuje stan niski.Gdy pojawiaj¹ siê problemy z napiêciem +7V i napiêciem -7V,tranzystor Q307 lub Q310 zostaje za³¹czony i uk³ad “DC DET”przyjmuje stan niski. Gdy napiêcie SW5V przyjmuje wartoœænieprawid³ow¹, napiêcia przestaj¹ byæ wytwarzane i doprowadzane,tranzystor Q309 zostaje za³¹czony i uk³ad “DC DET”przyjmuje stan niski.33 7 -7V3 -7V+7Vdo P. CONT-7V+7VPOWER ICRys.2SP OUT}SERWIS ELEKTRONIKI 3/2009 49


SERWIS ELEKTRONIKI6/2009 Czerwiec 2009 NR 160Od RedakcjiWiêkszoœæ z Was w potoku codziennych obowi¹zków nawetnie zauwa¿y³a, ¿e s¹ powa¿ne przymiarki ze strony urzêdnikówParlamentu Europejskiego do ograniczenia dostêpu dobezp³atnego Internetu. Poniewa¿ zbli¿aj¹ siê wybory do PE,wiêkszoœci¹ g³osów odchodz¹cy europos³owie odrzucili poprawkido tzw. pakietu telekomunikacyjnego. A to oznacza, ze nadalnie bêdzie mo¿na odcinaæ od sieci internauty, który œci¹ga nielegalnepliki, dopóki nie pozwoli na to s¹d. Dostawcy Internetunie otrzymaj¹ te¿ mo¿liwoœci blokowania dostêpu do czêœcistron. W³aœnie ten zapis wzbudzi³ oburzenie setek tysiêcy u¿ytkownikówInternetu, którzy uznali ¿e, przyjêcie tego rozwi¹zaniadoprowadzi do cenzury w sieci. To doprowadzi do podzieleniazawartoœci Internetu na pakiety, a o tym co bêdziemy mogliobejrzeæ, bêdzie decydowa³ dostawca us³ugi. Poprawki niezosta³y przyjête, ale dyskusja o kontrolowaniu dostêpu do siecibynajmniej nie umilk³a. Jesieni¹ Parlament Europejski ponowniezacznie zastanawiaæ nad stworzeniem narzêdzi do walki zpiractwem w internecie i zaproponuje nowe rozwi¹zania ochronypraw autorskich oraz wytyczy granice wolnoœci korzystaniaz sieci. Ju¿ teraz nale¿y oswajaæ siê z myœl¹ o nieuchronniezbli¿aj¹cej siê chwili, gdy za korzystanie z zasobów trzeba bêdziep³aciæ. W przysz³oœci za darmo bêd¹ tylko œmieci, a wszystkoco ma jak¹œ wartoœæ czy to plik muzyczny, specjalistycznyartyku³ czy najnowsze wiadomoœci trzeba bêdzie p³aciæ alboprzez SMS, albo zostanie to wliczone przez dostawcê us³ugiinternetowej w koszt abonamentu.W numerze polecamy pierwsz¹ czêœæ artyku³u o nowych„krewnych” scalonych sterowników przetwornic TOP-Switchýfirmy Power Integration – Tiny-, Link- i Peak-Switchách. Zasilaczewspó³czesnych urz¹dzeñ „na oko” wydaj¹ siê byæ corazprostsze, natomiast ich serwis staje siê coraz bardziej problematycznyi trudny.Wk³adka schematowa do numeru 6/2009:OTVC Philips chassis A8.0A (cz.1 z 4 – ark.1, 2) –– 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 6/2009:OTVC LCD Sony chassis SE-1 – 12 × A2,OTVC Samsung chassis S63B – 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta 1A/1Spis treœciTryb serwisowy i funkcje specjalneOTVC Grundig z chassis CUC-1807, -1837,-1838, -1839, -1934 i -1935 ........................................ 4Porady serwisowe..................................................... 10- odbiorniki telewizyjne .......................................... 10- audio .................................................................... 18- odbiorniki satelitarne ........................................... 21- magnetowidy ....................................................... 22Odpowiadamy na listy Czytelników .......................... 24Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD SamsungBORDEAUX 32 cale BN71BB .................................. 25Chassis MF-02HA LG do 30-calowychmonitorów LCD ......................................................... 29Wejœcia sygna³owe ........................................................ 29Tor fonii .......................................................................... 29Tor sygna³ów wideo z przeplotem .................................. 29Tor sygna³ów wideo bez przeplotu ................................. 31Tor sygna³ów DVI ........................................................... 32Uk³ad OPLUS ................................................................ 32Tor steruj¹cy monitora ................................................... 32Zasilacz monitora........................................................... 32Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.1) ................................................. 33TinySwitché – podzia³ elementów w ramach rodziny .... 33OTVC Samsung chassis S63B(P)Shine 2 (cz.2 – ost.) .................................................. 40OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.1) . 45Specyfikacja odbiorników LCD Viera serii 500 i 50 ....... 45Rozmieszczenie p³yt w odbiornikach ............................. 46Opis uk³adów odbiornika ................................................ 47Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Grundig CUC1807, CUC1837, CUC1838, CUC1839, CUC1934, CUC1935Tryb serwisowy i funkcje specjalne OTVC Grundig zchassis CUC-1807, -1837, -1838, -1839, -1934 i -1935Rajmund WiœniewskiSchemat OTVC Grundig z chassis CUC1807, CUC1837,CUC1838, CUC1839, CUC1934, CUC1935 opublikowanyzosta³ w dodatkowej wk³adce schematowej do „SE” nr 8-12/2006 i 1/2007. Na œrodkowych stronach „SE” nr 8/2006 zaprezentowanyby³ równie¿ zestaw naprawczy (“kit”) zasilaczatych chassis, a w numerze 6/2007 „Serwisu Elektroniki” zamieszczonyby³ artyku³ poœwiêcony dzia³aniu obwodów zabezpieczeñ.W niniejszym artykule do kompletu informacji prezentujemyopis funkcji specjalnych oraz trybu i regulacji serwisowych.1. Funkcje aktywowane w³¹czeniem odbiornika1.1. Kasowanie ustawieñ funkcji ATSKasowanie funkcji automatycznego strojenia ATS (Auto TuningSystem) jest wykonywane, gdy po naciœniêciu i przytrzymaniuprzycisku [ VOL+ ] na klawiaturze lokalnej nast¹pi w³¹czenieodbiornika wy³¹cznikiem sieciowym. Nastêpuje wówczas:· za³adowanie podstawowych domyœlnych wartoœci analogowych,· takie ustawienie bitu ATS, ¿e po nastêpnym w³¹czeniu odbiornikazostaje automatycznie uruchomiona funkcja ATS,a zapamiêtane wczeœniej programy (kana³y) zostaj¹ skasowane.1.2. Uruchomienie funkcji ATSRozpoczêcie automatycznego strojenia ATS nastêpuje powejœciu w menu Adjust language on screen (w menu niemieckojêzycznym– Menüsprache) g Adjust country (niem. Land)g Satellite (opcjonalnie). Funkcja ATS przeszukuje pasmo telewizyjnew kierunku rosn¹cych czêstotliwoœci, wyœwietlaj¹cnumer kana³u. W przypadku wyboru kraju “F” lub others istniejemo¿liwoœæ wyboru wyœwietlania numeru kana³u albo czêstotliwoœci.Naciœniêcie przycisku [ OK] zatrzymuje funkcjê ATS, alebit ATS nie zostaje skasowany. W celu skasowania bitu ATSbez zmiany istniej¹cej tabeli programów nale¿y po zatrzymaniuprzyciskiem [ OK] procedury wyszukiwania kana³ówwybraæ bezpoœrednio jeden z kana³ów z istniej¹cej tabeli programówi potwierdziæ wybór przyciskiem [OK]. Po zapamiêtaniutego ustawienia bit ATS zostaje skasowany.1.3. Kasowanie blokady rodzicielskiejW celu skasowania blokady rodzicielskiej (ang. Parental lock,niem. Kindersicherung) nale¿y wprowadziæ nastepuj¹c¹ sekwencjêrozkazów z pilota (nacisn¹æ po kolei nastêpuj¹ce przyciskinumeryczne na pilocie): [ 7 ], [ 0 ], [ 3 ], [ 8 ], [ 5 ], [ 8 ], [ 0 ].1.4. Odczyt numeru wersji oprogramowaniaAby wyœwietliæ na ekranie numer wersji oprogramowaniasteruj¹cego nale¿y nacisn¹æ przycisk [i] w celu wywo³aniamenu EASY DIALOG, a po jego pokazaniu siê nacisn¹æ przycisk[ ZIELONY ].Istnieje mo¿liwoœæ „za³adowania” software za poœrednictweminterfejsu serwisowego na module Feature przy u¿yciuprogramatora pamiêci Flash “F-Programmer 1”.1.5. Programowanie pamiêci FlashDo przeprowadzenia programowania pamiêci Flash potrzebnyjest programator F-Prog 1 (w wersji 2.0 lub wy¿szej)lub specjalny przyrz¹d o numerze 772004001200 oraz komputerPC (klasy Pentium z systemem Microsoft Windows 95)z dostêpem do Internetu, portem COM i napêdem CD-ROM.Oprogramowanie steruj¹ce mo¿e byæ œci¹gniête ze stronyinterenetowej producenta http://partnerweb.grundig.com.1.6. Pozycjonowanie obrazka PIPTa funkcja specjalna jest dostêpna tylko w modelach wyposa¿onychw modu³ PIP. W celu uruchomienia funkcji pozycjonowaniaobrazka PIP nale¿y nacisn¹æ i przytrzymuj¹c naciœniêtyprzycisk [ PIP ] na pilocie w³¹czyæ odbiornik przyciskiemsieciowym. U¿ywaj¹c przycisku [ FORMAT ] mo¿naprze³¹czaæ pozycjê obrazka PIP z rogu górnego prawego/lewegona dolny prawy/lewy. Przyciskiem [ OK] zapamiêtujesiê dokonany wybór.Uwaga: Nie jest mo¿liwe wyœwietlanie w obrazku PIP sygna³ówVGA lub RGB.1.7. Funkcja (program) kontroli uk³adów/modu³ówpod³¹czonych do szyny I 2 CSygnalizacja nieprawid³owoœci na magistrali I 2 C dotyczyuk³adów sterowanych za jej pomoc¹, które nie wystawiaj¹ na szynêbitu potwierdzenia (acknowledge). Powodem sygnalizacjimo¿e byæ brak napiêcia zasilaj¹cego dany uk³ad scalony, fizycznaprzerwa na œcie¿kach magistrali I 2 C, jak równie¿ uszkodzenieinterfejsu magistrali I 2 C wbudowanego w uk³ad.1.7.1. Program testuj¹cy magistralê I 2 C i pod³¹czone uk³adyscaloneW tym programie diagnostycznym mikrokontroler steruj¹cyCIC80050 rozpoczyna skanowanie poszczególnych uk³adów/modu³ówpod³¹czonych do magistrali I 2 C i na podstawieodpowiedzi lub jej braku dokonuje ich oceny i generuje dlaka¿dego z uk³adów sekwencjê impulsów (mo¿liwych do policzenia)– b³ysków diody LED.W celu uruchomienia programu testuj¹cego nale¿y nacisn¹æi przytrzymuj¹c naciœniêty przycisk [ P+] na klawiaturzelokalnej w³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym.Liczba b³ysków pokazuje uszkodzony uk³ad zgodnie z tabel¹1.Przyk³ad sekwencji b³yskania diod LED:· czerwona dioda LED b³yska szybko przez 10 sekund,· ¿ó³ta dioda LED œwieci 4 sekundy,· zielona dioda LED miga np. 2 razy = cyfra “2” na pozycji4 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Grundig CUC1807, CUC1837, CUC1838, CUC1839, CUC1934, CUC1935Tabela . naczenie b³ysk w diod ED w trakcietestu a istrali I 2 Cznaczeniesche atoweuk³aduCzêstotliwoœæb³ysk wszkodzony odu³/uk³ad scalonyCIC31010 1 Modu³ sygna³owyCIC70200 2 Modu³ FeatureCIC70250 3 Modu³ FeatureCIC70300 4 Modu³ FeatureCIC33010 5 Modu³ sygna³owyIC43140 6 Modu³ sygna³owyTUNER 7 Modu³ sygna³owyCIC32040 8 Modu³ sygna³owydziesi¹tek,· zielona dioda LED œwieci 4 sekundy,· zielona dioda LED miga np. 8 razy = cyfra “8” na pozycjijednostekWynik = 28Za pomoc¹ przycisku [ VOL+ ] klawiatury lokalnej jestmo¿liwe dalsze znajdowanie innych (ewentualnie) uszkodzonychuk³adów.2. Funkcje specjalne w menu Installation2.1. Wprowadzanie literW menu EASY DIALOG wywo³aæ menu Letter entry(niem. Buchstaben-Eingabe) w nastêpujacy sposób: EASYDIALOG g Installation g Special functions (niem. Sonderfunktionen)g Letter entry (niem. Buchstaben-Eingabe). Dlaposzczególnych programów mo¿na wybraæ nastêpuj¹ce litery:“off”, “on” i “mix”.2.2. W³¹czenie/wy³¹czenie wyœwietlania linijki regulacjipoziomu g³oœnoœci fonii na wszystkich programachPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i w submenu Sound Scale (niem. Tonskala) wybraæ:on (ein) lub off (aus). Po wy³¹czeniu tej funkcji (off/aus) linijkaskali regulacji poziomu g³oœnoœci nie bêdzie pojawiaæ siêna ¿adnym programie.2.3. W³¹czanie odbiornika na program 1 albo na ostatnioogl¹danyPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i w submenu Switching on (niem. Einschalten) wybraæ:“Programme position 1” lub “automatic”. lub off.Wybór “Programme position 1” oznacza, ¿e po w³¹czeniu wtelewizorze zostanie wybrany program 1, a wybór “automatic”oznacza, ¿e po w³¹czeniu zostanie wybrany ostatnio ogl¹dnyprogram (ten, który by³ ogl¹dany przed wy³¹czeniem odbiornika).2.4. “Megalogic Info” (tylko jeœli Megalogic jest przezuk³ady odbiornika rozpoznawany)Przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i w submenu Megalogic Info wybraæ: “on” (w³¹czyæfunkcjê) lub “off” (wy³¹czyæ funkcjê).2.5. Wskazywanie statusuPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i w submenu Status indication (niem. Statusanzeige)wybraæ mo¿na pozycjê (góra lub dó³), gdzie bêdzie wyœwietlanainformacja o trybie odtwarzania dŸwiêku i o formacieobrazu lub po wybraniu off spowodowaæ, ¿e przy zmianie programunie bêdzie wyœwietlana ¿adna informacja.2.6. Automatyczna regulacja poziomu g³oœnoœciPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i w submenu Autom.volume (niem. Autom. Lautstärke)wybieraj¹c on spowoduje siê, ¿e wewnêtrzne obwody uk³aduscalonego przy zwiêkszonej wartoœci dewiacji sygna³u fonii(np. w trakcie nadawania reklam) reguluj¹ go („œci¹gaj¹”) dopoziomu normalnego.2.7. Redukcja szumów P1 … 99 lub P1 … 199 (dlamodu³u SAT)Przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i w submenu Noise reduction P. 1…99 wybraæ: “off”,“low” lub “automatic”. Przy ustawieniu “manual” (rêcznie)wyœwietlanie jednego lub wiêcej programów mo¿e siê ró¿niæ.2.8. Ostroœæ obrazu P1 … 99 lub P1 … 199 (dlamodu³u SAT)Przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i na drugiej stronie w submenu Picture sharpness P.1…99 w³¹czyæ ostroœæ obrazu. Regulacja dotyczy wszystkichprogramów.2.9. Zbie¿noœæ kolorówPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions (niem. Sonderfunktionen)i na drugiej stronie w submenu Colour match (niem.Farbdeckung) regulowaæ zbie¿noœæ sygna³u chrominancji zsygna³em luminancji. Regulacjê opóŸnienia luminancji przeprowadzasiê dla ka¿dego programu. W odbiornikach z funkcj¹PIP zbie¿noœæ kolorów dla obrazka PIP ustawia siê oddzielnie.2.10. Rotacja (opcjonalnie)Korekcjê przekosu (przekrêcenia) obrazu wykonuje siê wpodmenu Rotation, do którego wchodzi siê po wywo³aniu przyciskiem[i] na pilocie menu EASY DIALOG, nastêpnie Installationi Special Functions (niem. Sonderfunktionen). Zniekszta³ceniatrapezowe przeprowadza siê w menu Geometry.3. Prze³¹czanie formatu obrazu3.1. Zmiana formatu za pomoc¹ napiêcia prze³¹czaj¹cegoSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 5

Grundig CUC1807, CUC1837, CUC1838, CUC1839, CUC1934, CUC1935W zale¿noœci od wartoœci napiêcia prze³¹czaj¹cego doprowadzonegodo wyprowadzenia 8 aktywnego gniazda EURO-AV uk³ady odbiornika dokonuj¹ prze³¹czenia formatu obrazu.Prze³¹czanie formatu obrazu dotyczy równie¿ trybu AV i aktywnegogniazda (AV1, AV2, AV3). Procedurê prze³¹czaniadla odbiornika z kineskopem formatu 16:9 przedstawiono wtabeli 2a, dla kineskopu formatu 4:3 – w tabeli 2b.Tabela 2a. Prze³¹czanie for atu obrazu dlakineskopu 6:9For at obrazuprzed z ian¹napiêciaNowy for at obrazupo z ianie napiêciana wypr.8 E Rz 0/ 2V na 6VNowy for at obrazupo z ianie napiêciana wypr.8 E Rz 6V na 0/ 2V16:9 – „stary” format *Cinema Zoom 16:9 „stary” format *Panorama Zoom 16:9 „stary” format *4:3 16:9 „stary” format *Tabela 2b. Prze³¹czanie for atu obrazu dlakineskopu 4:3For at obrazuprzed z ian¹napiêciaNowy for at obrazupo z ianie napiêciana wypr.8 E Rz 0/ 2V na 6VNowy for at obrazupo z ianie napiêciana wypr.8 E Rz 6V na 0/ 2V16:9 – „stary” format *4:3 16:9 „stary” format *Panorama Zoom 16:9 „stary” format ** – pod pojêciem „stary” format nale¿y rozumieæ format obrazuustawiony rêcznie przed zmian¹ napiêcia prze³¹czaj¹cegona wyprowadzeniu 8 gniazda EURO.4. Ustawienia serwisowe dla dealerów4.1. Geometria obrazuWybraæ podmenu ustawiania parametrów geometrii obrazuw nastêpuj¹cy sposób: przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæmenu EASY DIALOG, nastêpnie Installation g Only for theretailer (niem. Servicemenü für Händler) g przyciskami numerycznymiwprowadziæ kod “8500” g i wybraæ submenuPicture screen geometry (niem. – Bildschirmgeometrie). Dowejœcia odbiornika doprowadziæ test obrazu w³aœciwy do ustawianiageometrii obrazu i przeprowadziæ regulacje zgodnie zpunktem 8.4.2. Ustawienia obrazu4.2.1. Balans bieliWybraæ podmenu White balance w nastêpuj¹cy sposób:przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation g Only for the retailer (niem. Servicemenüfür Händler)g przyciskami numerycznymi wprowadziækod “8500” g i wybraæ submenu White balance (niem.Weißabgleich). Regulowaæ wartoœci dla toru “red”, “green” i“blue” tak, aby uzyskaæ biel obrazu bez zabarwieñ (patrz p.8.7).4.2.2. W³¹czenie/wy³¹czenie niebieskiego t³a ekranuWybraæ podmenu Blue screen w nastêpuj¹cy sposób: przyciskiem[i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG, nastêpnieInstallation g Only for the retailer (w menu niemieckojêzycznym– Servicemenü für Händler)g przyciskami numerycznymiwprowadziæ kod “8500” g i wybraæ submenuBlue screen (niem. – Blauer Bildschirm), w którym aktywowaæ“on” dla w³¹czenia t³a lub “off” dla jego wy³¹czenia.4.3. Funkcje specjalne – strona 14.3.1. Watchdog On/OffWybraæ podmenu Watchdog w nastêpuj¹cy sposób: przyciskiem[i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG, nastêpnieInstallation g Only for the retailer (w menu niemieckojêzycznym– Servicemenü für Händler)g przyciskami numerycznymiwprowadziæ kod “8500” g i po wejœciu w submenuSpecial functions (niem. – Sonderfunktionen) aktywowaæliniê Watchdog.Jeœli Watchdog timer nie zostanie zresetowany w prawid³owymczasie, nastêpuje ponowny start i inicjalizacja uk³adów.W celu w³¹czenia funkcji Watchdog nale¿y wybraæ “on”lub “off” dla jego wy³¹czenia.4.3.2. Programowanie za pomoc¹ pilota IR Data Programmer2 (tylko tunera naziemnego i kablowego)Dziêki tej funkcji mo¿liwe jest za pomoc¹ specjalnego pilotaR Data Programmer 2 automatyczne zaprogramowanie izapamiêtanie ka¿dej pozycji programowej (maksymalnie 99pozycji) zestawem danych obejmuj¹cym: kana³, standard TV,informacjê o trybie Peri, 6-znakowy identyfikator stacji nadawczej,nastawê strojenia precyzyjnego oraz wstêpn¹ kompensacjêg³oœnoœci (“0”).W celu uaktywnienia tej funkcji nale¿y kolejno wykonaænastêpuj¹ce kroki: nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie i wywo³aæmenu EASY DIALOG, nastêpnie Installation g Only for theretailer (w menu niemieckojêzycznym – Servicemenü fürHändler) g przyciskami numerycznymi wprowadziæ kod“8500” g i po wybraniu submenu Special functions (niem. –Sonderfunktionen) wejœæ w opcjê IR-Data programmer.4.3.3. Typ kineskopuTyp kineskopu wybiera siê w menu Picture tube type (niem.Bildröhrentyp) dostêpnym po naciœniêciu przycisku [i] na pilociei wywo³aniu menu EASY DIALOG, nastêpnie Installationg Only for the retailer (w menu niemieckojêzycznym –Servicemenü für Händler) g wprowadzeniu przyciskami numerycznymikodu “8500” g i wejœciu w submenu Special functions(niem. – Sonderfunktionen). Dla kineskopu firmy Toshibaustawiæ “T”, Philips – “P”, Videocolor – “V”. Wybórtypu kineskopu na wp³yw na wartoœæ szczytowego pr¹du kineskopu.4.3.4. Gniazdo HosidenGniazdo Hosiden umo¿liwia podanie do odbiornika sygna-³ów S-Video. W celu uaktywnienia lub wy³¹czenia tej funkcjinale¿y: nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie i wywo³aæ menu EASYDIALOG, nastêpnie Installation g Only for the retailer (wmenu niemieckojêzycznym – Servicemenü für Händler) gprzyciskami numerycznymi wprowadziæ kod “8500” g i powybraniu submenu Special functions (niem. – Sonderfunktionen)wejœæ w opcjê Hosiden socket (niem. – Hosiden-Buchse)i ustawiæ “yes” lub “no”.4.3.5. SubwooferW celu uaktywnienia lub wy³¹czenia mo¿liwoœci korzystaniaz g³oœnika niskotonowego subwoofer nale¿y: nacisn¹æ6 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Grundig CUC1807, CUC1837, CUC1838, CUC1839, CUC1934, CUC1935przycisk [i] na pilocie i wywo³aæ menu EASY DIALOG, nastêpnieInstallation g Only for the retailer (w menu niemieckojêzycznym– Servicemenü für Händler) g przyciskami numerycznymiwprowadziæ kod “8500” g i po wybraniu submenuSpecial functions (niem. – Sonderfunktionen) wejœæ wopcjê Subwoofer i ustawiæ “yes” lub “no”.4.3.6. Ustawienie napiêcia ARWWybraæ kana³ w pasmie VHF-1 w standardowym rastrzebez dostrajania Finetuning. Wybraæ podmenu ustawiania napiêciaARW w nastêpuj¹cy sposób: przyciskiem [i] na pilociewywo³aæ menu EASY DIALOG, nastêpnie Installation gOnly for the retailer (w menu niemieckojêzycznym – Servicemenüfür Händler)g przyciskami numerycznymi wprowadziækod “8500” g i wybraæ submenu AGC setting (niem. –AGC-Einstellung). Przeprowadziæ regulacje napiêcia zgodniez p.8.3).4.3.7. Kasowanie pamiêci przewodnika po programach TV-GuideW celu skasowania pamiêci elektronicznego przewodnikapo programach TV-Guide nale¿y: przyciskiem [i] na pilociewywo³aæ menu EASY DIALOG, nastêpnie Installation g Onlyfor the retailer (w menu niemieckojêzycznym – Servicemenüfür Händler)g przyciskami numerycznymi wprowadziæ kod“8500” g i w submenu Clear TV-Guide Flash (niem. – TV-Guide-Flash löschen) dokonaæ skasowania pamiêci.4.4. Funkcje specjalne – strona 24.4.1. Wsparcie teletekstu poziom 2.5W celu uaktywnienia lub wy³¹czenia tej funkcji nale¿y:nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie i wywo³aæ menu EASY DIA-LOG, nastêpnie Installation g Only for the retailer (w menuniemieckojêzycznym – Servicemenü für Händler) g przyciskaminumerycznymi wprowadziæ kod “8500” g i po wybraniusubmenu Special functions (niem. – Sonderfunktionen)wejœæ w opcjê Teletext Level 2.5 (niem. – Videotext Level 2.5)i ustawiæ “yes” lub “no”.4.4.2. Typ uk³adów p.cz.Po wymianie pamiêci nieulotnej NVM na module sygna³owymnale¿y wybraæ w³aœciwy typ uk³adów p.cz.:· dla rynku wewnêtrznego: Inland· Multi-8 sets: Multi 8· Multi-9 sets: Multi 9W tym celu nale¿y nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie i wywo³aæmenu EASY DIALOG, nastêpnie Installation g Onlyfor the retailer (w menu niemieckojêzycznym – Servicemenüfür Händler) g przyciskami numerycznymi wprowadziæ kod“8500” g i po wybraniu submenu Special functions (niem. –Sonderfunktionen) w opcji IF type (niem. – ZF-Typ) dokonaæw³aœciwego ustawienia.4.4.3. Wstêpne zaprogramowanie tunera SAT (tylko dlaOTVC z tunerem SAT)Nacisn¹æ przycisk [i] na pilocie i wywo³aæ menu EASYDIALOG, nastêpnie Installation g Only for the retailer (wmenu niemieckojêzycznym – Servicemenü für Händler) gprzyciskami numerycznymi wprowadziæ kod “8500” g i powybraniu submenu Special functions (niem. – Sonderfunktionen)i w opcji SAT preprogramming (niem. – SAT vorprogrammieren)naciskaj¹c przycisk [OK] zatwierdziæ transferzapamiêtanej tabeli kana³ów sateliternych do modu³u SAT.5. Ustawienia toru foniiNacisn¹æ przycisk [ NIEBIESKI ] w celu wywo³ania menuSound settings (niem. Ton) – menu ustawiania parametrówfonii. W podmenu Presettings (niem. Voreinstellungen) do wyborus¹ trzy mo¿liwoœci: Voice (Sprache) - mowa, Music (Musik)– muzyka lub Manual – rêcznie. Ustawienie “Manual”pozwala na dostosowanie ustawieñ parametrów toru fonii zgodniez w³asnym gustem, pozosta³e dwa posiadaj¹ ju¿ zaprogamowanewartoœci ze wzglêdu na specyfikê sygna³u.6. Ustawienia obrazuNacisn¹æ przycisk [ CZERWONY ] w celu wywo³aniamenu Picture settings (niem. Bild)– menu ustawiania parametrówobrazu. W podmenu Presettings (niem. Voreinstellungen)do wyboru s¹ trzy mo¿liwoœci: During the day (niem.Am Tag) – w dzieñ, In the evening (niem. Am Abend) – wieczoremi Manual – rêcznie. Ustawienie “Manual” pozwala nadostosowanie kontrastu i ostroœci zgodnie z w³asnym gustem,pozosta³e dwie opcje posiadaj¹ ju¿ zaprogamowane specyficznewartoœci parametrów obrazu ze wzglêdu na intensywnoœæoœwietlenia w pomieszczeniu.7. Ustawienia za poœrednictwem lokalizacjikana³u7.1. Wymuszone ustawienia w trybie programowaniaPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Programme chart (niem. – Programmtabelle) g[ ZIELONY ] g Change channel settings (niem. – Kanaleinstellungenändern). W tym podmenu do wyboru s¹ ustawienia:“autom.”, “Mono”, “Mono B” i “Mono C”. “Mono B”= oryginalna œcie¿ka dŸwiêkowa, “Mono C” = mono przy odbiorzefonii cyfrowej NICAM.8. Regulacje serwisoweDo przeprowadzenia regulacji serwisowych potrzebny jestoscyloskop o paœmie 100MHz z sond¹ 10:1, woltomierz cyfrowyi generator telewizyjnych obrazów kolorowych.W zale¿noœci od zakresu prac serwisowych (wymiana lubnaprawa) konieczne jest przeprowadzenie regulacji wed³ug nastêpuj¹cychpunktów:· chassis – p.8.1· modu³ sygna³owy – p.8.2, p.8.3· CIC31010 – p.8.2, p.8.3, p.4.4.2· modu³ PIP – p.8.4,· CIC80230 (Feature Module) – p.8.6 ÷ p.8.12, p.4.4.2· odchylanie poziome – p.8.12 ÷ p.8.15.8.1. Ustawianie napiêcia +APo ka¿dej naprawie i przed rozpoczêciem regulacji obligatoryjnienale¿y skontrolowaæ i ewentualnie skorygowaæ wartoœænapiêcia +A. Pomiaru nale¿y dokonaæ miernikiem cyfro-SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 7

Grundig CUC1807, CUC1837, CUC1838, CUC1839, CUC1934, CUC1935Tabela 3. Wartoœci napiêcia +AKineskopPhilipsA66EAK071X44BL-D 70cm4:3ToshibaW76LTL350X97RF 82cm V216:9ToshibaW76LTL350X97RF 82cm V216:9 FAVChassis CUC 1935 CUC1935 CUC1935 CUC1837Napiêcie +A 142V 135V 123V 123Vwym na katodzie diody D61516 dla jasnoœci obrazu ustawionejna minimum. Potencjometrem R61508 ustawiæ wartoœæ napiêciazgodnie z tabel¹ 3.8.2. Typ tunera naziemnegoPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation g Only for the retailer (w menu niemieckojêzycznym– Servicemenü für Händler) g przyciskaminumerycznymi wprowadziæ kod “8500” g Hardware settings(niem. – Hardware-Einstellungen) i po wejœciu w opcjêTerr. Tuner ustawiæ typ tunera na taki jaki jest zamontowanymw odbiorniku.8.3. Ustawianie napiêcia ARW (modu³ sygna³owy)Pod³¹czyæ sondê oscyloskopu do wyprowadzenia 10 lub11 i do masy tunera. Do wejœcia antenowego odbiornika doprowadziæsygna³ telewizyjny zawieraj¹cy obraz testowy (noœnafonii wy³¹czona) o poziomie 70 … 80µV.Przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation (2. strona) g Dealer service menu (wmenu niemieckojêzycznym – Servicemenü für Händler) gprzyciskami numerycznymi wprowadziæ kod “8500” g Specialfunctions (niem. – Sonderfunktionen) i po wejœciu w opcjêAGC setting (niem. – AGC-Einstellung) ustawiæ napiêcie wzakresie 300 ÷ 350mV pp .8.4. Ustawianie napiêcia ARW/PIP (modu³ sygna³owyPIP)Pod³¹czyæ sondê oscyloskopu do wyprowadzenia 10 lub11 i do masy tunera PIP. Do wejœcia antenowego odbiornikadoprowadziæ sygna³ telewizyjny zawieraj¹cy obraz testowy (noœnafonii wy³¹czona) o poziomie 70 … 80µV. W³¹czyæ obrazekPIP.Za pomoc¹ rezystora nastawnego R32122 na module sygna³owymPIP (295042120400) ustawiæ napiêcie w zakresie300 ÷ 350mV pp .8.5. Regulacja demodulatora PLL8.5.1. Strojenie demodulatora PLL dla noœnej 38.9MHzDo wejœcia antenowego odbiornika doprowadziæ sygna³telewizyjny w pasmie I z rastrem zgodnym z norm¹ dla systemuB/G. Odbiornik dostroiæ do kana³u, regulacja Finetuning =00. Wyœwietliæ obrazek PIP.Woltomierz pod³¹czyæ do n.22 uk³adu IC32110 - TDA6930i okreœliæ dok³adnie napiêcie UB. Pod³¹czyæ woltomierz don.11 uk³adu IC32110 i ustawiæ dok³adnie po³owê wartoœci napiêciaUB krêc¹c rdzeniem cewki F32085 na module sygna³owymPIP.8.5.2. Strojenie demodulatora PLL dla noœnej 33.4MHzDo wejœcia antenowego odbiornika doprowadziæ sygna³ telewizyjnyw pasmie I z rastrem zgodnym z norm¹ dla systemuL´. Odbiornik dostroiæ do kana-³u, regulacja Finetuning = 00.PhilipsWyœwietliæ obrazek PIP.W76ERF342X044RF 82cm MK2Woltomierz pod³¹czyæ do16:9 FAV n.22 uk³adu IC32110 - TDA6930i okreœliæ dok³adnie napiêcie UB.Pod³¹czyæ woltomierz do n.11uk³adu IC32110 i ustawiæ dok³adniepo³owê wartoœci napiêciaUB za poœrednictwem rezystora nastawnego R32334.8.6. Zbie¿noœæ kolorówPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation, Special Functions i na drugiej stroniew submenu Colour match (niem. – Farbdeckung) przeprowadziæoptymalizacjê ewentualnego opóŸnienia sygna³u luminancjii chrominancji. Regulacja dotyczy jednoczeœnie wszystkichprogramów.8.7. Balans bieliDo wejœcia odbiornika doprowadziæ test pasów w skali szaroœciz impulsami burst. Balans bieli ustawiæ w pozycji œrodkowej,kontrast na maksimum, nasycenie koloru i jaskrawoœæna wartoœci œrodkowe.Wybraæ podmenu ustawiania balansu bieli w nastêpuj¹cysposób: przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIA-LOG, nastêpnie Installation (strona 2) g Only for the retailer(niem. – Servicemenü für Händler)g przyciskami numerycznymiwprowadziæ kod “8500” g i wybraæ submenu Whitebalance alignment (niem. – Weißabgleich). Regulowaæ wartoœcidla toru “red”, “green” i “blue” tak, aby uzyskaæ biel obrazubez zabarwieñ – obraz achromatyczny.8.8. Geometria obrazuDo odbiornika doprowadziæ sygna³ w³aœciwy do ustawianiageometrii obrazu. Wybraæ podmenu ustawiania geometriiobrazu w nastêpuj¹cy sposób: przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæmenu EASY DIALOG, nastêpnie Installation (strona2) g Only for the retailer (w menu niemieckojêzycznym –Servicemenü für Händler)g przyciskami numerycznymiwprowadziæ kod “8500” g i wybraæ submenu Screen geometry(niem. – Bildschirmgeometrie).Regulacjê geometrii obrazu nale¿y przeprowadziæ w pierwszejkolejnoœci dla parametrów odchylania pionowego, a nastêpniepoziomego.Uwaga: Regulacja “Horiz. Pos.” (po³o¿enie obrazu w poziomie)wp³ywa na fazê poziom¹. Przed rozpoczêciem tejregulacji nale¿y wiêc szerokoœæ obrazu ustawiæ na minimumi ustawiæ prawid³ow¹ pozycjê rastra za pomoc¹ wtyku “H-Shift”.8.8.1. ResetPole “Reset” zawiera:· optymalne wartoœci parametrów geometrii obrazu ustawionefabrycznie,· uœrednione wartoœci zapisane w pamiêci ROM, które s¹³adowane w przypadku koniecznoœci awaryjnego uruchomieniaodbiornika.Ustawione wartoœci s¹ zapisywane po naciœniêciu przycisku[ YELLOW ]. Po ka¿dym w³¹czeniu odbiornika przywo-8 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Grundig CUC1807, CUC1837, CUC1838, CUC1839, CUC1934, CUC1935³ywane s¹ ostatnio zapisane wartoœci.W przypadku nieprawid³owo wykonanych regulacji parametrówgeometrii obrazu lub problemów z ich wykonaniem wka¿dej chwili istnieje mo¿liwoœæ za³adowania awaryjnych danychpodstawowych w nastêpuj¹cy sposób: przyciskiem [i]na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG, nastêpnie Installation(strona 2) g Only for the retailer (w menu niemieckojêzycznym– Servicemenü für Händler)g przyciskami numerycznymiwprowadziæ kod “8500” g wybraæ submenu Screengeometry (niem. – Bildschirmgeometrie) g wejœæ w submenuReset.8.9. Geometria obrazu dla trybu VGAW odbiorniku wybraæ pozycjê programow¹ “AV5”, dogniazda VGA doprowadziæ sygna³ obrazu testowego. Skontrolowaægeometriê obrazu i w przypadku koniecznoœci jej skorygowaniawybraæ podmenu ustawiania geometrii obrazu wnastêpuj¹cy sposób: przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menuEASY DIALOG, nastêpnie Installation (strona 2) g Only forthe retailer (w menu niemieckojêzycznym – Servicemenü fürHändler)g przyciskami numerycznymi wprowadziæ kod“8500” g wejœæ w submenu Screen geometry (niem. – Bildschirmgeometrie)wybraæ submenu Reset. Zapisaæ dokonaneustawienia przyciskiem [ YELLOW ]. Po ka¿dym w³¹czeniuodbiornika przywo³ywane s¹ ostatnio zapisane wartoœci.8.10. Geometria obrazu dla trybu TeleWeb· Aktywowanie trybu TeleWebWywo³aæ menu “TeleWeb” w nastêpuj¹cy sposób: przyciskiem[i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG, nastêpnieInstallation (strona 2) g TeleWeb g TeleWeb g wybraæ“ON”.· Wyjœcie z podmenu aktywowania trybu TeleWebPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASY DIALOG,nastêpnie Installation (strona 2) g Dealer service menu (wmenu niemieckojêzycznym – Servicemenü für Händler)gprzyciskami numerycznymi wprowadziæ kod “8500” g wyjœæz menu oprzez naciœniêcie przycisku [i].· Ustawianie geometrii obrazu w trybie TeleWebWywo³aæ menu Screen geometry (niem. – Bildschirmgeometrie)poprzez naciœniêcie przycisku [i] na pilocie i wyœwietleniemenu EASY DIALOG, nastêpnie g Info (w menuniemieckojêzycznym – Infothek)g TeleWeb g nacisn¹æ przyciskzmiany formatu obrazu [ ].· Zapisywanie ustawieñ geometrii obrazu w trybie Tele-WebZapisaæ dokonane ustawienia przyciskiem [ YELLOW ].Po ka¿dym w³¹czeniu odbiornika przywo³ywane s¹ ostatniozapisane wartoœci.· Zakoñczenie ustawiania geometrii obrazu w trybie Tele-WebPrzyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ podmenu TeleWebfunctions,wyjœæ z trybu ustawiania geometrii obrazu poprzezwybranie podpunktu Exit.8.11. Ustawianie napiêcia siatki drugiej U SGDo wejœcia odbiornika doprowadziæ test czarnego pola.Jaskrawoœæ obrazu ustawiæ w takim punkcie, ¿eby szaroœæobrazu by³a ledwie widzialna. Prze³¹czyæ odbiornik w tryb AV.Pod³¹czaj¹c wysokoimpedancyjny woltomierz kolejno dopunktów testowych katod RGB na p³ytce kineskopu znaleŸækatodê o najwy¿szym poziomie napiêcia.· Odbiorniki bez bloku ostroœci:- regulatorem SG (prawy regulator w sekcji regulacyjnej) nap³ytce kineskopu ustawiæ wartoœæ 167.5V ±2.5V.· Odbiorniki z blokiem ostroœci:- pokrêt³em regulatora SCREEN (dolny regulator w blokuostroœci) ustawiæ wartoœæ 167.5V ±2.5V.8.12. Regulacja cewki L53574Cewka ta jest ustawiona fabrycznie i z regu³y nie ma potrzebykorekty tego ustawienia. Procedura jej regulacji jest nastêpuj¹ca:przyciskiem [i] na pilocie wywo³aæ menu EASYDIALOG, nastêpnie Installation (strona 2) g Dealer servicemenu (w menu niemieckojêzycznym – Servicemenü fürHändler)g przyciskami numerycznymi wprowadziæ kod“8500” g wejœæ w submenu Screen geometry (niem. – Bildschirmgeometrie).Ustawiæ szerokoœæ obrazu na minimum.Sondê oscyloskopu kana³u 1 pod³¹czyæ do kolektora T53501,sondê kana³u 2 – do katody D53572. Skontrolowaæ i ewentualniecewk¹ L53574 skorygowaæ szerokoœæ obserwowanychimpulsów – powinny mieæ jednakow¹ szerokoœæ.8.13. Ostroœæ obrazu – odbiorniki bez bloku ostroœciDo wejœcia odbiornika doprowadziæ obraz testowy do ustawianiazbie¿noœci. W odbiornikach z kineskopem 16:9 wybraæformat 16:9. Kontrast ustawiæ na maksimum, a jaskrawoœctak, aby szaroœæ ciemnego t³a obrazu by³a ledwie widoczna.Regulatorem FOC na p³ytce kineskopu regulowaæ tak,aby szerokoœæ pionowych linii w odleg³oœci ok. 5 cm od prawegoi lewego boku ekranu by³a jak najmniejsza.8.14. Regulacja ostroœci – odbiorniki z p³ytk¹ ostroœciDo wejœcia odbiornika doprowadziæ obraz testowy do ustawianiazbie¿noœci. W odbiornikach z kineskopem 16:9 wybraæformat 16:9. Kontrast ustawiæ na maksimum, a jaskrawoœctak, aby szaroœæ ciemnego t³a obrazu by³a ledwie widoczna.Regulatorem FOC na p³ytce kineskopu regulowaæ tak,aby wysokoœæ poziomych linii na œrodku ekranu by³a jak najmniejsza.Po wykonaniu tej czynnosci regulatorem ostroœci nap³ytce ostroœci regulowaæ tak, aby szerokoœæ pionowych liniiw odleg³oœci ok. 5 cm od prawego i lewego boku ekranu by³ajak najmniejsza.8.15. Regulacja ostroœci – odbiorniki z blokiemostroœciDo wejœcia odbiornika doprowadziæ obraz testowy do ustawianiazbie¿noœci. W odbiornikach z kineskopem 16:9 wybraæformat 16:9. Kontrast ustawiæ na maksimum, a jaskrawoœctak, aby szaroœæ ciemnego t³a obrazu by³a ledwie widoczna.Regulatorem FOCUS 1 na bloku ostroœci regulowaætak, aby wysokoœæ poziomych linii na œrodku ekranu by³a jaknajmniejsza. Regulacje wykonaæ tak, aby ostroœæ linii poziomychw górnej czêœci ekranu nie by³a gorsza ni¿ na œrodku.Po wykonaniu tej czynnosci regulatorem FOCUS 2 na blokuostroœci regulowaæ tak, aby szerokoœæ pionowych linii wodleg³oœci ok. 5 cm od prawego i lewego boku ekranu by³a jaknajmniejsza. }SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweJerzy Znamirowski, Ryszard Strzêpek, Mateusz Malinowski, Henryk Demski,Odbiorniki telewizyjneUnimor M851 TSO Siesta 3AOdbiornik dzia³a (wszystkie funkcje), ale zw³aszcza „na czuwaniu” s³ychaæ doœæg³oœne buczenie przerywane ró¿nymi innymi nietypowymi odg³osami.Po w³¹czeniu odbiornika do stanu pracy efekt ten prawiezanika³, ale od czasu do czasu z g³oœników da³o siê s³yszeætrzeszczenie. Po usuniêciu modu³u fonii usterka znika³a, mo¿-na wiêc by³o przypuszczaæ, ¿e tkwi ona w samym moduleUMF-2021-5. Istotnie, po krótkich oglêdzinach modu³u, natrafionona „wybrzuszony” kondensator elektrolityczny C231(1000µF/40V). Wlutowanie nowego kondensatora, zaowocowa³opoprawn¹ prac¹ odbiornika zarówno w stanie stand-by,jak i w czasie normalnej pracy.J.Z.Thomson 21MG15ET chassis TX807CKa¿da podjêta próba wprowadzenia odbiornika w stan pracy, koñczy siê jedyniepulsowaniem diody LED.W tym przypadku, uszkodzon¹ okaza³a siê pamiêæ 22W04.Wlutowanie pamiêci z nowym wsadem, pozwoli³o na uruchomienieodbiornika, ale okaza³o siê, ¿e nale¿y poprawiæ geometriêobrazu W tym odbiorniku dokonuje siê tego w trybieserwisowym. ¯eby wejœæ w tryb serwisowy, nale¿y:· pracuj¹cy telewizor wy³¹czyæ za pomoc¹ pilota (do stanustandby),· nastêpnie wy³¹czyæ klawiszem sieciowym i odczekaæ kilkanaœciesekund (do ca³kowitego roz³adowania kondensatorówelektrolitycznych),· nacisn¹æ fioletowy przycisk na pilocie [VT] i przytrzymaægo,· w³¹czyæ odbiornik klawiszem sieciowym, trzymaj¹c ca³yczas naciœniêty fioletowy przycisk na pilocie,· zwolniæ przycisk pilota dopiero po pojawieniu siê na ekranieodbiornika menu trybu serwisowego.Zapamiêtanie nastaw dokonywane jest automatycznie zchwil¹ opuszczenia trybu serwisowego.Wyjœcie z trybu serwisowego odbywa siê poprzez wy³¹czenieklawiszem sieciowym lub [ standby ] na pilocie.Poruszanie siê po menu wy³¹cznie za pomoc¹ przycisków[P+]. [P-], [Vol+] i [Vol-].Z praktyki wynika, ¿e w tym odbiorniku, po wymianie pamiêci,wystarczy skorygowaæ jedynie parametry odchylaniapionowego i ewentualnie poziomego.Oto oznaczenia poszczególnych menu i wartoœci ustawieñfabrycznych:· HS – po³o¿enie obrazu w poziomie 20 0-3F· VS – liniowoœæ obrazu w pionie 1A 0-3F· VA – wysokoœæ obrazu 20 0-3F· CS- S – korekcja 10 0-3F· VSH – po³o¿enie obrazu w pionie 20 0-3FNa koniec wa¿na uwaga: jeœli odbiornik po podobnej naprawiewróci w nied³ugim czasie z tymi samymi objawami, to4przewa¿nie do wymiany jest trafopowielacz OREGA 40337.38.Jest on najczêœciej powodem ró¿nych przepiêæ, które skutkuj¹ww. objawami.J.Z.Sony KV-M 2541 chassis BE3BTrudnoœci z w³¹czeniem, zniekszta³cenia poduszkowe, silne trzeszczenie w g³oœnikachi zak³ócenia na ekranie.Telewizor udawa³o siê w³¹czyæ tylko przy pewnym „wygiêciu”modu³u z g³owic¹ i wtedy by³o widaæ wszystkie pozosta³eusterki, które prawdê mówi¹c mia³y swój wspólny mianownik– niedopracowana konstrukcja mechaniczna odbiornika.Ca³y modu³ w tym chassis trzyma siê jedynie na wielostykowymgnieŸdzie, a po zamkniêciu obudowy, usztywnionyjest tylko jedn¹ œrub¹. W zwi¹zku z powy¿szym, w odbiornikachtych powstaj¹ bardzo czêste przerwy, wynikaj¹ce z pêkniêtychœcie¿ek przy gnieŸdzie z³¹cza na p³ycie g³ównej lubpopêkanych po³¹czeñ w samej g³owicy. G³owica jest sterowana„po szynie” i jej wewnêtrzne uszkodzenia daj¹ przeró¿neefekty. W opisywanym przypadku, pojawiaj¹ce siê zniekszta³ceniai problemy z w³¹czeniem telewizora by³y spowodowanepopêkanymi lutami i œcie¿kami na dolnym z³¹czu modu³u. Niestety,po ponownym w³¹czeniu odbiornika okaza³o siê, ¿etrzeszczenia i krótkotrwa³e przerwy w odbiorze nie zniknê³y.By³o to spowodowane uszkodzeniem samej g³owicy, a konkretniezimnymi lutami szczególnie w po³¹czeniu z mas¹ (obudow¹g³owicy). Po ka¿dym „przelutowaniu” podejrzanychpunktów sprawdzano dzia³anie g³owicy po d³u¿szej pracy iponownym ostygniêciu. Dopiero po poprawieniu po³¹czeñ zobudow¹ g³owicy, zniknê³y ostatecznie wszystkie zak³ócenia.J.Z.Trilux TAP2831 chassis PB310Brak synchronizacji pionowej objawiaj¹ce siê silnymi drganiami w kierunku pionowym,lekkie zniekszta³cenia liniowoœci pionowej (od góry obrazu czarny poziomypas o wysokoœci oko³o 3 cm) oraz wystêpowanie gêstych linii powrotów naobszarze 10 cm licz¹c od góry ekranu z przerw¹ poœrodku oko³o 15 cm.Przyczyn¹ takiego zachowania siê odbiornika by³ uszkodzonyuk³ad scalony IC701 - TDA 8350Q. Profilaktycznie wymienionorównie¿ dwa kondensatory elektrolityczne C701(100µF/25V) oraz C702 (100µF/63V). Po wymianie uszkodzonychelementów odbiornik pracowa³ bez zarzutu. J.Z.Samsung CW-28C75V chassis KS3A(P)Nie w³¹cza siê dioda LED nie œwieci.Bezpoœredni¹ przyczyn¹ ca³kowitego zablokowania przetwornicyby³o uszkodzenie tranzystora odchylania poziomegoQ401 (2SC5446) – totalne zwarcie na wszystkich elektrodach.Po wylutowaniu uszkodzonego tranzystora i w³¹czeniu odbiornika,przetwornica „o¿y³a” z pod³¹czon¹ równolegle ¿arówk¹75W do kondensatora C818 (220µF/250V). Pulsuj¹ca ¿arówkaœwiadczy³a o nieprawid³owej pracy przetwornicy – napiêcieg³ówne waha³o siê od 115V do oko³o 170V. Szybko wy³¹czonotelewizor, ¿eby nie dosz³o do nastêpnych uszkodzeñ.10 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Porady serwisoweWymiana trzech kondensatorów elektrolitycznych po pierwotnejstronie transformatora przywróci³a stabiln¹ pracê przetwornicy.Przed wlutowaniem i w³¹czeniem odbiornika do siecipostanowiono sprawdziæ ca³y uk³ad odchylania poziomego ipionowego pod k¹tem ewentualnych zwaræ. Okaza³o siê, ¿etranzystor nie by³ jedynym uszkodzonym elementem – dodatkowouszkodzi³y siê IC301 (LA7845) oraz diody D401 i D402.Po wlutowaniu nowych elementów odbiornik zacz¹³ normalniepracowaæ.J.Z.Grundig Elegance 72 FLAT MF72-2510/8TOP chassis 22.2Zniekszta³cenia poduszkowe.Bezpoœredni¹ przyczyn¹ tego uszkodzenia, by³o wypalonelutowie na koñcówce diody D505. Po odtworzeniu zniszczonejœcie¿ki i ponownym przylutowaniu D505 poprawiono jeszczekilkanaœcie podobnych po³¹czeñ w obszarze odchylaniapoziomego i korekcji. Po ww. zabiegach odbiornik pracowa³ju¿ prawid³owo.J.Z.SEG CT1416NiewyraŸny dŸwiêk (charcz¹cy).W tym wypadku nie pomaga „dostrajanie programu”, aniregulacja filtrami w obwodzie p.cz. Przyczyn¹ tej usterki by³wyschniêty kondensator elektrolityczny C127 (2.2µF/50V). Powymianie ww. kondensatora dŸwiêk wraca do normy. J.Z.Contec MRV 5166Odbiornik pracuje, jednak obraz zak³ócony jest grubymi, czarnymi paskami.Stwierdzono zani¿one napiêcie na stabilizatorze 12V. Wynosi³oono 10.3V. Przyczyn¹ tego zjawiska, by³ wyschniêtykondensator elektrolityczny C445 (220µF/25V). Po wymianieuszkodzonego kondensatora zak³ócenia zniknê³y. J.Z.Panasonic TX-29AD1D chassis EURO-2Odbiornik dzia³a, ale na ekranie pojawiaj¹ siê zak³ócenia podobne do s³ojówdrzewa na uciêtej desce.Po d³ugich poszukiwaniach, zlokalizowano uszkodzonykondensator C3366 (22µF/250V), znajduj¹cy siê na p³ytce kineskopu.Pomimo prawie ca³kowitej utraty pojemnoœci tegokondensatora, napiêcie na ko³ku 1, wtyku W548, by³o prawieidealne i wynosi³o 194V (zgodnie ze schematem powinno byærówno 200V). Po wymianie uszkodzonego kondensatora, zak³óceniaca³kowicie zniknê³y.J.Z.Sony KV-2704ECo kilka godzin pracy s³ychaæ silne wy³adowanie, po czym odbiornik wy³¹cza siêdo stanu czuwania.Przyczyn¹ tego zjawiska, by³ trafopowielacz HR6404. Pojego wymianie ww. „efekty” ust¹pi³y bezpowrotnie. J.Z.Unimor M448T Siesta 2Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ do stanu pracy. Tylko raz na kilkadziesi¹t próbudaje siê go w³¹czyæ i pracuje wtedy normalnie.Przyczyn¹ tego nietypowego zachowania, by³a uszkodzonadioda D607 (1N4728A).Po jej wylutowaniu, okaza³o siê, ¿e jedn¹ z koñcówek mo¿-na by³o swobodnie wysuwaæ z obudowy. Po dociœniêciu koñcówki,dioda sprawia³a wra¿enie „dobrej”. Mo¿na j¹ zast¹piætypow¹ diod¹ Zenera o napiêciu 3.3V i mocy 1 W. J.Z.Daewoo DTT3250K chassis CP750Mocno zani¿one napiêcia wyjœciowe z przetwornicy.Napiêcia wyjœciowe z przetwornicy s¹ na poziomie oko³o10% wartoœci nominalnej. Stwierdzono uszkodzenie uk³adusteruj¹cego prac¹ przetwornicy I801 - STRX6757. Po wymianieuszkodzonego elementu nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowena C814 - 100µF/200V.R.S.Thomson chassis ICC20Dioda LED sygnalizuje b³¹d “25”.B³¹d “25” oznacza brak napiêcia +5V. W stanie czuwaniabrak jest napiêcia +5V na uk³adach: procesora zarz¹dzaj¹cegoIR001 i pamiêci IR002. Okazuje siê, ¿e przyczyn¹ tego stanujest uk³ad IP220 - TDA8139. Po naprawie nale¿y sprawdziæwszystkie napiêcia wychodz¹ce z ww. uk³adu. R.S.Sony KV-25X1K chassis BE-3DTrudnoœci z w³¹czeniem OTV w stan pracy.Nie za ka¿dym razem mo¿na w³¹czyæ OTVC w stan pracy.Przyczyn¹ tego stanu s¹ kondensatory elektrolityczne: C605 -10µF/100V, C607 - 200µF/25V. Znajduj¹ siê one w aplikacjiuk³adu sterowania przetwornic¹ IC600 - STR-S6709. Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie +135V na kondensatorzeC613 - 100µF/160V.R.S.Sony KV-29C3K chassis AE-4Obraz œwiec¹cy na czerwono z powrotami.Ten efekt zaobserwowano po „strzale” w kineskopie. Odpowiedzialnymiza ten stan s¹: dioda D717 - 1SS119 i uk³adwzmacniacza wizji toru R IC705 - TDA6111Q. Po wymianieww. elementów nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæbalans bieli. Tryb serwisowy znajduje siê w „SE” nr 3/2002. R.S.Panasonic TX-33AK10 chassis EURO5Na obrazie oprócz treœci wystêpuj¹ zak³ócenia.S¹ to paski: kolorowe, czarne, falowanie linii pionowychitd. Mierz¹c przebiegi: R, G, B oscyloskopem na wyjœciu blokucyfrowego – z³¹cze F11 zauwa¿ono sporo zak³óceñ. Poniewa¿OTVC mia³ za sob¹ 10 lat pracy postanowiono sprawdziækondensatory elektrolityczne w bloku cyfrowym. S¹ ich w tymbloku dziesi¹tki. Znaleziono dwa z nich: C1693 - 100µF/16V,C1592 - 220µF/16V, które mia³y wyj¹tkowo z³y wspó³czynnikESR. Po ich wymianie obraz sta³ siê czysty bez zak³óceñ.R.S.Philips chassis L9.2EPrzy du¿ych bia³ych scenach wy³¹cza siê.Objaw sugeruje z³e dzia³anie ogranicznika pr¹du kineskopu.Przyczyn¹ tego zjawiska mo¿e byæ trafopowielacz 5445SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 11

Porady serwisoweAT2078. Podstawiono wiêc trafopowielacz 5445, ale nic to niepomog³o, zjawisko nie ust¹pi³o. Przyczyn¹ tego jest rezystor3275 - 220k (zwiêkszy³ swoj¹ wartoœæ do oko³o 400k). Znajdujesiê on na linii ABL info.R.S.Sanyo C1461TX-C chassis EC4ABrak oznak pracy.Pomiary napiêæ wykazuj¹, ¿e przetwornica nie pracuje. Nawypr.1 uk³adu IC800 - MC44603P brak napiêcia zasilaj¹cego.Uk³ad IC800 jest sterownikiem przetwornicy. Uszkodzeniuuleg³ rezystor R803 - 100k/2W. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +120V na kondensatorze C851 - 100µF/200V. R.S.Samsung CK5073Z1SSHX chassis SCT110Obraz bardzo ciemny i zawê¿ony.Poniewa¿ OTVC mia³ za sob¹ ponad 15 lat pracy, sprawdzonokineskop, ale okaza³ siê w miarê dobry. Przyczyn¹ tegostanu s¹ kondensatory elektrolityczne na linii zasilania +125V.Napiêcie to wynosi³o oko³o 70V. Trzeba by³o wymieniæ: C806,C853 - 100µF/200V. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie+125V na kondensatorze C806 - 100µF/200V. R.S.Philips chassis AA5-ABBrak obrazu.Brak obrazu wynika z braku wysokiego napiêcia kineskopu.Tranzystor 7445 - BU1508AX nie jest sterowany. Przyczyn¹tego stanu s¹ uszkodzone elementy: tranzystor 7441BC639 (sterowanie baz¹ 7445) i indukcyjnoœæ 5441. R.S.Daewoo chassis CP-520Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Przyczyn¹ braku wysokiego napiêcia kineskopu jest uszkodzenietranzystora Q401 - 2SD2578, który stanowi stopieñ koñcowyodchylania H. Tranzystor ten uszkodzi³ siê przez „zimnelutowania” na C402 - 5600pF/1600V. Podczas naprawy sprawdzonotak¿e napiêcie zasilaj¹ce tranzystor Q401 +140V na kondensatorzeC814 - 100µF/250V.R.S.Elemis Nova 914 chassis PT90ABrak wysokiego napiêcia kineskopu.Pomiar napiêcia systemowego daje wynik 70V zamiast145V. Przyczyn¹ tego zjawiska jest trafopowielacz FBT1 (zwartezwoje na uzwojeniu pierwotnym).R.S.Schneider chassis TV17.1Brak obs³ugi OTV z pilota.Odbiornik mo¿na obs³ugiwaæ z klawiatury lokalnej. Obs³ugaOTVC z pilota odbywa siê z odleg³oœci oko³o 0.5m.Uszkodzeniu uleg³ uk³ad odbiornika podczerwieni IC1002-TS0P1136SA1.R.S.Panasonic chassis EURO-2MPrzy obs³ugiwaniu OTVC mylone s¹ funkcje.Dzieje siê to zarówno przy obs³udze OTV zdalnie, jak ilokalnie. Przyczyna le¿y w pamiêci EPROM IC1202M27C100110F1. Po wymianie ww. uk³adu nale¿y wejœæ w trybserwisowy i ustawiæ odpowiednie opcje.R.S.Samsung chassis S63BBrak obrazu.Stwierdzono brak wysokiego napiêcia kineskopu. Uszkodzonyzosta³ uk³ad HC401 - FJL6820/FMP-3FU. Jest to uk³ad,w którym znajduje siê tranzystor koñcowy odchylania H i diodymodulatora korekcji zniekszta³ceñ. Uszkodzenie nast¹pi³ona skutek „zimnych lutowañ” na ww. uk³adzie. R.S.Philips chassis EM2ENie mo¿na wy³¹czyæ OTVC do stanu czuwania.OTVC pracuje dobrze, ale nie mo¿na go wy³¹czyæ do stanuczuwania. Przyczyna le¿y w rezystorze 3645 - 150k/0.1W.Kiedy wystêpuje uszkodzenie 3645, to jest z³a polaryzacja tranzystora7407 - BC847B. Tranzystor ten pe³ni wa¿n¹ rolê wuk³adzie protekcji.R.S.Curtis 2102Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Napiêcie systemowe +118V wynosi oko³o 70V. Przyczyn¹tego stanu jest trafopowielacz T402 TVL402. R.S.Philips 21GR2550/02B chassis G90AEBrak obrazu, s³ychaæ warkot w g³oœniku.Napiêcie systemowe wynosi +35V. Bardzo silnie grzeje siêtranzystor koñcowy H 7619 - BUT11AF. Przyczyn¹ tego stanujest trafopowielacz 5620 - 37741. Ma on zniekszta³con¹obudowê (zwarte zwoje na uzwojeniu pierwotnym). Przy wymianietrafopowielacza zastosowano trafopowielacz HR7549firmy Diemen.R.S.Grundig CUC2121Nie mo¿na w³¹czyæ OTVC do pracy.Je¿eli OTVC jest w stanie czuwania, nie mo¿na go w³¹czyæw stan pracy. Mo¿na to zrobiæ w³¹czaj¹c OTVC w³¹cznikiemsieciowym. Przyczyna le¿y w rezystorze R60502 - 3M/0.5W 2%. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie +132V nakondensatorze C61017 - 100µF/160V.R.S.Sanyo CE28B3 chassis EB4APo w³¹czeniu do pracy rozstraja siê.Po w³¹czeniu do pracy za ka¿dym razem w³¹cza siê strojenieautomatyczne. Po jego wy³¹czeniu OTVC mo¿e pracowaædowolny czas. Najpierw wymieniono pamiêæ EEPROM IC802- 24C02. Nic to nie da³o. Uszkodzony zosta³ procesor IC801 -SAA5290ZP/061.R.S.Grundig CUC2030Dioda LED mruga jednostajnie.Brak obrazu i fonii. W takt mrugania diody LED pojawiasiê i znika wysokie napiêcie kineskopu. Napiêcie systemowe12 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Porady serwisowe+A +152V spada do oko³o 90V. Pomierzono trafopowielaczTR53010. Test wykaza³ zwarte zwoje w uzwojeniu pierwotnym.Do wymiany jest trafopowielacz o symbolu 29201-029.52. Przy wymianie zastosowano trafopowielacz HR6574firmy Diemen.R.S.Philips 29PT8303 chassis MD2.21Dioda LED pulsuje jednostajnie.Wysokie napiêcie kineskopu narasta i zanika. Uszkodzeniuuleg³ kondensator 2416 - 220pF/2kV. Po jego wymianiewystêpuje jednak nadal objaw pulsowania œwiecenia diodyLED i brak jest obrazu. Przyczyn¹ tego stanu jest uszkodzonyuk³ad procesora odchylania 7315 - TDA9155. R.S.Panasonic TX-21MD3P chassis EURO-2MBrak obrazu i dŸwiêku.Ekran œwieci bez treœci i obrazu, brak jest fonii. Przyczynale¿y w uszkodzonej g³owicy w.cz. TNR001 - ENV578F5G3.Uszkodzenie wykryto przy teœcie magistrali I 2 C. R.S.Orion Profesional 8000Co jakiœ czas zrywana jest synchronizacja pionowa.Na ekranie od czasu do czasu pojawiaj¹ siê czarne lub kolorowepaski: poziome lub ukoœne. Pomiary wskazuj¹, ¿emamy tutaj do czynienia z uszkodzeniem w bloku cyfrowym.Uszkodzony zosta³ uk³ad SAA4977. Na wyprowadzeniu 20tego uk³adu stwierdzono mocno zani¿on¹ rezystancjê do masyrzêdu 200R. Jest to wyprowadzenie zwi¹zane z impulsami synchronizacjiV.R.S.Philips chassis EM2EOTVC zabezpiecza siê.W celu okreœlenia miejsca uszkodzenia unieruchomionouk³ad protekcji zwieraj¹c K z E tranzystora 7407. Po wykonaniutej czynnoœci OTVC mo¿na w³¹czyæ do pracy i dzia³a onprawid³owo. Nie mo¿na go natomiast wy³¹czyæ do stanu czuwania.Uszkodzony zosta³ tranzystor 7529 - BC847B w zasilaczu.Za pomoc¹ tego tranzystora OTVC jest w³¹czany i wy-³¹czany w stan pracy.R.S.Royal TV-5545Brak odchylania pionowego.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono napiêcie zasilaj¹ceuk³ad odchylania pionowego +24V, które wynosi³o +16V. Przyczyn¹tego stanu by³ kondensator C417 - 1000µF/35V. Po jegowymianie nadal brak by³o odchylania pionowego, a napiêciewynosi³o +27V. Uszkodzone zosta³y dodatkowo: IC301 -TA8403K oraz C311 - 470µF/35V.R.S.Lexus XT-5150Brak fonii.Najpierw sprawdzono zasilacz. Napiêcia wyjœciowe z przetwornicys¹ zawy¿one. Wymieniono kondensatory: C514 -47µF/50V, C513 - 10µF/50V. Po tej czynnoœci nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +110V na kondensatorze C530 - 33µF/160V. Brak napiêcia +18V powoduje brak fonii. Uszkodzonezosta³y: V506 - 2SD400, V101 - 2SC2336, V102 - 2SA966 irezystor R526 - 4.7R/2W.R.S.Sony chassis AE-6BDioda LED b³yska 5 razy.Dioda LED b³yska 5 razy i OTVC nie daje siê w³¹czyæ dopracy. Przy wielokrotnych próbach w³¹czenia czasami udajesiê w³¹czyæ OTVC do pracy, ale wtedy dioda LED nadal mruga.Przyczyn¹ tego stanu jest kineskop M68LNHD60X, którywykazuje spore zu¿ycie jeœli chodzi o emisjê katod. Tak wiêcnale¿y wymieniæ kineskop M68LNHD60X.R.S.LG RZ21FB55RX chassis MC-49BBrak wysokiego napiêcia kineskopu.Przyczyn¹ tego stanu jest kondensator C405 - 680pF/2kV(przebicie napiêcia oko³o 1000V~). Jest to kondensator pod³¹czonyrównolegle do tranzystora koñcowego odchylania HQ401 - 2SD2170.R.S.Telestar 5470TNK³opoty ze strojeniem.OTVC mo¿na nastroiæ na dowoln¹ stacjê TV. Kiedy chcemywprowadziæ j¹ do pamiêci, to efekt jest taki, ¿e ta stacjaTV jest zapamiêtana na wszystkich kana³ach OTVC. Przyczynale¿y w Ÿle dzia³aj¹cej pamiêci EEPROM IC302 - PCF8594C.Przy wymianie mo¿na zastosowaæ dowoln¹ pamiêæ EEPROMnie zaprogramowan¹ wstêpnie.R.S.Sony chassis FE-1Silne zniekszta³cenia geometryczne.Przyczyn¹ tego zjawiska jest uszkodzony tranzystor wykonawczykorekcji E-W Q532 - 2SK2251 (U DSM = 250V, I DM =2A, P totM = 20W). Uszkodzi³ siê on przez „zimne lutowanie”na Ÿródle. Po jego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy idokonaæ odpowiednich regulacji.R.S.Panasonic TX-25LK1P chassis Z-8Od czasu do czasu ginie obraz i dŸwiêk.Zjawisko to jest mocno uci¹¿liwe przy u¿ytkowaniu OTVC.Najpierw znaleziono du¿o „zimnych lutowañ” na gnieŸdzieJK302 (euroz³¹cze). Po przelutowaniu ww. z³¹cza w³¹czonoOTVC i okaza³o siê, ¿e brak jest odchylania pionowego. Naskutek „zimnych lutowañ” uszkodzony zosta³ uk³ad odchylaniapionowego IC451 - LA7840. Regulacja obrazu w pionieodbywa siê w trybie serwisowym.R.S.Telestar 6070 PROFILONie w³¹cza siê.OTVC daje siê w³¹czyæ w stan czuwania, natomiast brakjest mo¿liwoœci w³¹czenia w stan pracy. Pomiary napiêæ zasilaj¹cychwskazuj¹ brak napiêcia +8V. Przyczyn¹ tego stanujest rezystor R134 - 0.33R/1W (przerwa). Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie systemowe +145V na kondensatorze C143- 47µF/250V. R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 13

Porady serwisowePhilips chassis A10AMocno zani¿one napiêcie wyjœciowe z przetwornicy.Napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy wynosz¹ 1/3 wartoœcinominalnych. Sterownik 7921 - STR-F6426 mocno siê grzeje.Przyczyn¹ tego stanu jest kondensator 2917 - 100pF/1kV.Znajduje siê on w uk³adzie eliminacji drgañ paso¿ytniczychprzetwornicy. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+140V na kondensatorze 2939 - 47µF/250V. R.S.Sony KV-A2911D chassis AE1CNie w³¹cza siê.Przyczyn¹ tego jest zu¿yty kineskop, który nie daje balansubieli. W celu usprawnienia pracy kineskopu w obwodzie¿arzenia usuniêto rezystor szeregowy R728 - 0.68R/1W. Oczywiœcienale¿y zmierzyæ U ¿ kineskopu.R.S.Sanyo chassis EB8-ANie w³¹cza siê.Przy w³¹czeniu nie startuje przetwornica. Przyczyn¹ tegostanu jest rezystor R606 - 220k/0.5W. Znajduje siê on w uk³adziestartowym przetwornicy. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +150V na kondensatorze C642 - 100µF/200V. R.S.Sharp chassis D3000Obraz mocno ciemny.Okazuje siê, ¿e ¿arzenie kineskopu jest mocno obni¿one(5.1V RMS ). Uszkodzony zosta³ rezystor R601 - 0.22R/0.5W(zwiêkszy³ swoj¹ wartoœæ do oko³o 1R). Po wymianie R601nale¿y zmierzyæ napiêcie ¿arzenia, które powinno wynosiæ6.3V ±0.1V RMS . R.S.Philips GR2350/05GBObraz zaœnie¿ony po w³¹czeniu.Kilka lat temu mój znajomy kupi³ dwa takie telewizory isobie tylko wiadomym sposobem przywróci³ je do ¿ycia. Ostatniozadzwoni³a do mnie jego ¿ona i poprosi³a mnie o pomoc wich naprawie – w obu jednoczeœnie pojawi³a siê taka sama wada– obraz zacz¹³ œnie¿yæ. Kiedy pojawi³em siê u w³aœciciela tychtelewizorów okaza³o siê, ¿e problemy z obrazem wystêpuj¹zaraz po w³¹czeniu, po jakimœ czasie, kiedy telewizory ju¿ siêrozgrzej¹ znikaj¹.Zdecydowa³em siê zabraæ oba telewizory do siebie. Uszkodzeniewskazywa³o na kondensatory 33µF na chassis, którejednak mia³y wartoœæ 47µF/160V. Jeden z nich by³ kompletniezniszczony, drugi niewiele mu ustêpowa³. Poza tym cztery kondensatoryelektrolityczne znajduj¹ce siê w pobli¿u trafopowielaczatak¿e wydawa³y siê uszkodzone. Obu telewizorom powymianie tych elementów przywróci³em prawid³owe funkcjonowanie.M.M.Daewoo chassis CP775Wy³¹cza siê.Tak¿e tutaj spotka³em siê z dwoma uszkodzonymi egzemplarzamitego samego urz¹dzenia. Oba po mniej wiêcej godziniepracy wy³¹cza³y siê. Po zdjêciu tylnej czêœci obudowy okaza³osiê, ¿e uszkodzeniu uleg³ tranzystor wyjœciowy linii, jakrównie¿ transformator. W obu egzemplarzach wymiana tychczêœci przywróci³a prawid³owe funkcjonowanie. M.M.Thomson 28WF45US chassis ICC20Wy³¹cza siê, kod b³êdu nr 25.Telewizor w³¹cza³ siê i œwieci³a czerwona dioda, jednakprzy zmianie kana³u dioda stawa³a siê pomarañczowa, a przywy³¹czaniu pojawia³ siê b³¹d nr 25.Tego rodzaju b³êdy w tym chassis s¹ najczêœciej spowodowaneuszkodzeniem w stopniu wytwarzania impulsów powrotówlinii lub modulatora diodwego. W tym wypadku jednakdok³adne sprawdzenie p³ytki wykaza³o uszkodzenie kondensatorówCLO33 (510nF/250V) i CLO35 (510nF/400V). Mimo¿e wartoœci wydawa³y siê byæ prawid³owe, ich wymiana przywróci³aprawid³owe funkcjonowanie urz¹dzenia. M.M.Bush LCD27TV006 LCDNie dzia³a.Najczêstsz¹ przyczyn¹ usterek w tych telewizorach s¹uszkodzenia (zwarcie) kontrolera przetwornicy IC30 (ICE-IQS01). Z niego pr¹d p³ynie przez kondensator C356. Inn¹przyczyn¹ usterek s¹ problemy z rezystorami R304 i R305 (oba150k).M.M.Bush LCD27TV006HD LCDNie daje sie w³¹czyæ w tryb pracy.Telewizor mo¿na by³o w³¹czyæ do trybu czuwania, jednakpróba wyjœcia z tego trybu koñczy³a siê migotaniem diody zczêstotliwoœci¹ raz na dwie sekundy oraz dŸwiêkiem dochodz¹cymz zasilacza, o takiej samej czêstotliwoœci. Po zdjêciuobudowy i przebadaniu elementów okaza³o siê, ¿e „pusty” jestkondensator C330 (1000µF/25V). Wydaje siê on byæ po³¹czonyz g³ówn¹ lini¹ 5V. Jako ¿e znajduje siê on pod radiatoremzasilacza, jest on nara¿ony na bardzo niekorzystne warunkitermiczne. Jego wymiana rozwi¹za³a sprawê. M.M.Bush RF2185NTXSIL chassis BekoNie daje sie w³¹czyæ.Telewizor kupiony w supermarkecie. Urz¹dzenie nie dawa³osiê w³¹czyæ, na przednim panelu migota³a niebieska diodaLED. Pierwsz¹ rzecz¹, która zosta³a wykonana by³y poszukiwaniaewentualnego zwarcia w stopniu koñcowym odchylaniapoziomego, jednak tu wszystko by³o w porz¹dku. Spróbowa³emprzytrzymaæ wciœniêty przycisk zmiany kana³u ¿ebywymusiæ w³¹czenie telewizora, dziêki czemu uda³o mi siêwykryæ nieprawid³owoœci w stopniu odchylania pionowego.Okaza³o siê, ¿e na jednym z wyprowadzeñ uk³adu IC501(TDA8359J) pojawia siê napiêcie, jednak sygna³ wyjœciowynie wychodzi z tego uk³adu. Wymiana uk³adu TDA8359J przywróci³aprawid³owe funkcjonowanie.M.M.Daewoo DSC3210 chassis SC140Wy³¹cza siê w tryb standby.Je¿eli telewizor sam przechodzi w tryb czuwania, nale¿ysprawdziæ pamiêæ EEPROM (24LC16B1B). M.M.14 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Porady serwisowePhilips 14PT121A/05 chassis GR1-AXNie daje sie w³¹czyæ.Telewizor nie dawa³ siê w³¹czyæ, mimo ¿e by³o s³ychaæpojawiaj¹ce siê napiêcie. Wystêpowa³o zwarcie na tranzystorzeBUT11AF, nie mog³em jednak znaleŸæ przyczyny. Wymieni³emgo i wydawa³o siê, ¿e wszystko w porz¹dku, jednak pokilku dniach telewizor wróci³ do warsztatu. Ponownie wystêpowa³ozwarcie na BUT11AF. Po wnikliwej analizie schematuokaza³o siê, ¿e przyczyn¹ jest kondensator 2523. Po jegowymianie i wymianie tranzystora BUT11AF telewizor dzia³a³bez zarzutu.M.M.Sharp 51AT-15H chassis 5BSANie daje sie w³¹czyæ.Telewizor siê nie w³¹cza³. Poszukiwanie zimnych lutów nap³ytce pozwoli³o znaleŸæ zwarty tranzystor wyjœcia linii (Q601).Ponadto, na ma³ej p³ytce pod³¹czonej do cewek odchylaj¹cychokaza³o siê, ¿e uszkodzeniu uleg³ rezystor R701 (5.6R/0.5W).Ponadto uszkodzeniu uleg³y tranzystor Q701 (BUZ80, RH-TX0185BMZZ), dioda D718 (RH-EX0419BMZZ) oraz tranzystorQ702 (BC338, RH-TX0217BMZZ). Wymiana tych czêœcirozwi¹za³a sprawê.M.M.Hitachi 32 LD6200 LCDBrak teletekstu.Usterk¹ by³ brak teletekstu. Rzut oka na tyln¹ czêœæ niewskaza³a jednoznacznie przyczyny, pomóg³ jednak telefon dodzia³u technicznego firmy Hitachi. Wskazywali oni na IC32lub IC33, znajduj¹ce siê na g³ównej p³ytce. Jako ¿e by³y onezainstalowane w bardzo niedogodnym miejscu, wiêc poszed³emna ³atwiznê: zamówi³em now¹ p³ytkê, nr fabryczny VE-2018762. Rozwi¹za³o to problem. M.M.Thomson 28WS22U chassis ICC17Nie dzia³a po burzy.Kiedy telewizor zostanie uszkodzony poprzez uderzeniepioruna, mo¿na spodziewaæ siê najgorszego. Po zdjêciu obudowyokaza³o siê, ¿e poza bezpiecznikiem (2.2A) uszkodzeniuuleg³y tak¿e dwie diody na mostku prostowniczym. Zast¹pi³emwszystkie cztery diody (DP01-DP04) diodami 1N4007.Zwarcie pojawi³o siê tak¿e na diodzie DP06, zamontowa-³em zamiast niej diodê BYV95C. Na szczêœcie nie znalaz³emwiêcej usterek.M.M.Philips 32PW9509/05 chassis EM5.3EUszkodzenie tranzystora linii.W tym telewizorze powtarzaj¹cym siê problemem by³ouszkodzenie tranzystora wyjœciowego linii 7421 (BU2520DX0)co dwa-trzy miesi¹ce. Najpierw nale¿y sprawdziæ, czy uszkodzonynie jest kondensator w stopniu steruj¹cym. Je¿eli oka¿esiê on byæ w porz¹dku, nale¿y wymieniæ transformator 5430.Nie daje sie w³¹czyæ.Telewizor nie w³¹cza³ siê, na przednim panelu mruga³a niebieskadioda LED. Przyczyn¹ okaza³ siê uszkodzony tranzystor7140 (BC847B).M.M.Samsung LE 26/32/40 R74 LCDBrak kana³ów w pasmie UHF.Usterka pojawi³a siê w kilku egzemplarzach tych modeli, apolega³a na ograniczeniu strojenia kana³ów analogowych, tzn.nie mo¿na by³o dostroiæ tunera do kana³ów od 21 do 68 UHF.Naj³atwiej zlokalizowaæ usterkê poprzez funkcjê auto-wyszukiwania.W trybie cyfrowym skutkuje to zwykle brakiem kana³ów,lub te¿ jednym multipleksowym. Nale¿y sprawdziæ napiêcie33V na tunerze. Je¿eli spad³o do 5V, usterka jest zwykle spowodowanauszkodzon¹ diod¹ Zenera D1004, typ S334, któramo¿e byæ zwarta. Napiêcie 33V pochodzi z uk³adu IC1013,który te¿ mo¿e byæ uszkodzony. Mo¿na to sprawdziæ oscyloskopemna wyprowadzeniu 7, powinien tu wystêpowaæ przebiego czêstotliwoœci 97kHz.M.M.Samsung LE27S73BDX LCDZablokowany.Kiedy telewizor jest zablokowany, nale¿y wejœæ do trybuserwisowego. W tym celu nale¿y wy³¹czyæ telewizor, nacisn¹æprzycisk [INFO], [ MENU ], nastêpnie [ MENU ] i ponowniew³¹czyæ telewizor. W menu nale¿y wybraæ pozycjê RE-SET, która wyczyœci pamiêæ telewizora.M.M.LG RZ-42PX11 chassis RF043B plazmaOkresowe zaniki obrazu.W tym telewizorze co jakiœ czas nie by³o obrazu, pojawia³ysiê jednak pionowe kolorowe linie i rozmyte rastry. Usterka by³aspowodowana uszkodzeniem p³ytki sterowania Y, nale¿y wiêcwymieniæ obie p³ytki steruj¹ce oraz p³ytkê Y SUS. M.M.Samsung LE-32R74BD LCDBrak kana³ów cyfrowych.Je¿eli nie ma dostêpu do kana³ów cyfrowych, podczas gdynie ma problemu z kana³ami analogowymi, nale¿y sprawdziæpo³¹czenia miêdzy g³ówn¹ p³ytk¹ a p³ytk¹ kana³ów cyfrowych.Innym problemem w tym modelu jest tryb wygrzewania, wktóry przechodzi telewizor po ponownym zamontowaniu p³ytyg³ównej. Aby wyjœæ z tego trybu nale¿y nacisn¹æ przycisk zmianypoziomu g³oœnoœci na panelu telewizora.M.M.Panasonic TX28PL1 chassis EURO4Wy³¹cza siê.Jeœli telewizor nagle siê wy³¹cza bez powodu, nale¿y sprawdziæstopieñ odchylania pionowego, najpierw sprawdzaj¹c wyjœcieuk³adu ramki IC451, czy nie pojawi³y siê zimne luty. Je-¿eli wszystkie po³¹czenia s¹ w porz¹dku, nale¿y sprawdziæ diodêD558 i rezystor R559 (0.33R).M.M.Hitachi C2846TNBrak obrazu.Po w³¹czeniu telewizora dzia³a³a fonia, nie by³o obrazu, naszczêœcie nie by³o ¿adnych wypalonych pikseli. Najpierw nale¿ysprawdziæ sterowanie A1 (nale¿y pamiêtaæ o zaznaczeniujego pierwotnej pozycji!). W tym przypadku by³a pozioma liniez powodu uszkodzenia uk³adu odchylania pionowego. Po-SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 15

Porady serwisowezwoli³o to na wykrycie przyczyny – brak napiêcia zasilaj¹cegouk³ad odchylania pionowego z powodu Ÿle przylutowanegorezystora R710.M.M.Hitachi C2565TNNie dzia³a.W telewizorze spali³ siê zasilacz. Bezpiecznik by³ ca³y czarny,uszkodzeniu uleg³ tak¿e tranzystor Q903 (BUT12AF). Podrugiej stronie obwodu uszkodzeniu uleg³a dioda ZeneraZD953. Wskazywa³o to na wyst¹pienie zbyt wysokiego napiêciatu¿ przed samym uszkodzeniem. W telewizorach Hitachizwykle jest to spowodowane problemem z dzielnikiemnapiêcia w obwodzie wysokiego napiêcia. Okaza³o siê, ¿e przyczyn¹by³ rezystor R952, który zwiêkszy³ wartoœæ z 68k do83k. Nale¿a³o wymieniæ tak¿e VR951, tranzystor i sam rezystor.Nastêpnie nale¿y dok³adnie ustawiæ wysokie napiêcie zapomoc¹ cyfrowego woltomierza.M.M.Daewoo DTE-28G2 chassis CP-785Nie startuje z uk³adem TDA9365N1.Po zast¹pieniu uk³adu TDA9365N2 uk³adem TDA9365N1odbiornik nie daje siê uruchomiæ. Przyczyn¹ okaza³ siê brakuk³adu Reset dla uk³adu TDA9365N1. W takiej sytuacji nale-¿y zamontowaæ w miejsca przygotowane na p³ycie rezystorR595 - 47k i kondensator C500 - 10µF. Elementy te pod³¹czones¹ do wyprowadzenia 60. uk³adu TDA9365N1. H.D.Philips 14HT3153/01 chassis L9H.2E AANie dzia³a.Odbiornik nie chce wykonywaæ ¿adnych funkcji. Jedn¹ zprzyczyn braku reakcji na polecenia uruchomienia odbiornikajest uszkodzenie modu³u EPS (External Power Supply). Jest tomodu³ „zewnêtrznego” zasilacza, do którego doprowadzanejest napiêcie sieciowe i który wytwarza napiêcia +12V i +5Vdla interfejsu SMART CARD. Zasilacz ten jest wed³ug informacjiserwisowych „nienaprawialny” w warsztacie i powinienbyæ wymieniany jako kompletny podzespó³. Jednak¿e w przypadkuuszkodzenia tego modu³u warto sprawdziæ, czy przyczyn¹tego nie jest usterka diody CR2, gdy¿ z takimi przypadkamiju¿ spotykano siê w praktyce serwisowej. Zamiana uszkodzonejdiody na ER302- 0141 mo¿e pozwoliæ unikn¹æ wymianykompletnego modu³u.Nie pojawia siê ekran powitalny.Po w³¹czeniu odbiornika na ekranie powinien pojawiæ siêekran powitalny. Je¿eli komunikat nie pojawia siê, nale¿y poup³ywie oko³o 5 minut od w³¹czenia sprawdziæ, czy opcja “AS”(Auto Start-Up) jest za³¹czona (ON) Jeœli opcja jest wy³¹czona(OFF), zmieniæ ustawienie.H.D.Schneider chassis TV17XLCNapiêcie systemowe.W celu ustawienia napiêcia systemowego nale¿y regulacjekontrastu i jaskrawoœci ustawiæ na minimum (minimalny pr¹dkineskopu). Mierz¹c na katodzie diody D202 napiêcie wzglêdemmasy strony wtórnej ustawiæ rezystorem nastawnym R211napiêcie +145V.Poprawa odpornoœci na zwarcie.Poprawê niezawodnoœci, w szczególnoœci odpornoœci przeciwzwarciowejmo¿na osi¹gn¹æ poprzez wymianê kondensatorówSMD C120 i C121:· kondensator C120 3.3nF/50V zast¹piæ kondensatorem4.7nF/50V,· kondensator C121 100pF/50V zast¹piæ kondensatorem220nF/50V.Problemy z ustawieniem szerokoœci obrazu.Brak mo¿liwoœci ustawienia prawid³owej szerokoœci obrazu,uszkodzeniu uleg³ kondensator C317 - 0.022µF/1000V typuMKP4. Nale¿y zast¹piæ kondensator C317 elementem o takichsamych parametrach ale typu MKP10.Uk³ad zabezpieczenia wzmacniaczy koñcowych RGB.W przypadku uszkodzenia uk³adu wzmacniacza koñcowegoRGB IC1501, IC1502 lub IC1503 nale¿y na pozycjach D1511,D1512 i D1513 zamontowaæ diody ochronne typu BAV203. Diodymontowaæ katod¹ do napiêcia +200V.H.D.Thomson 42WB02S (plazma)Z³a jakoœæ obrazu.Obraz jest z³y, widoczne s¹ pionowe pasy zak³óceñ, pionowekrawêdzie s¹ powyrywane, znaki teletekstu nie s¹ umieszczonecentralnie na ekranie. Przyczyn¹ tych wszystkich nieprawid³owoœciokaza³ siê niepod³¹czony przewód (RS232) ³¹cz¹cyblok Front-End z panelem wyœwietlacza PDP. H.D.JVC chassis ML3Tryb serwisowy.W odbiornikach skonstruowanych w oparciu o chassis ML3przewidziano dwa sposoby przeprowadzania regulacji i ustawieñpodstawowych parametrów odbiornika: za pomoc¹ nadajnikazdalnego sterowania i metod¹ regulowania za pomoc¹elementów konwencjonalnych. Metoda ustawiania parametrówregulacyjnych za pomoc¹ pilota dotyczy ustawieñ inicjalizacyjnych.Ustawienia, które s¹ wykonywane w konkretnym modelumaj¹ce na celu uzyskanie optymalnego efektu mog¹ siêznacznie ró¿niæ od wartoœci inicjalizacyjnych.Przed rozpoczêciem regulacji nale¿y odbiornik i przyrz¹dypomiarowe poddaæ 30-minutowemu wygrzewaniu.Jeœli nie podano inaczej w odbiorniku nale¿y wykonaæ zapomoc¹ pilota nastêpuj¹ce ustawienia:· PICTURE MODE (tryb obrazu) – STANDARD· CONTRAST / BRIGHT / SHARP / COLOUR / HUE (regulacjekontrastu, jasnoœci, ostroœci, nasycenia koloru, odcienia)– w po³o¿eniach œrodkowych· COLOUR TEMP (temperatura koloru) – NORMAL· DIGITAL VNR – AUTO· BASS / TREBLE / BALANCE (regulacje niskich tonów,wysokich tonów, balansu) – w po³o¿eniach œrodkowych· HYPER SOUND – OFF· ZOOM – FULL· SLEEP TIMER (wy³¹cznik czasowy) – OFF.Do przeprowadzenia regulacji odbiornika potrzebne s¹ nastêpuj¹ceprzyrz¹dy: woltomierz cyfrowy, oscyloskop, generatorsygna³owy (generator obrazów testowych w systemach PAL,SECAM i NTSC), nadajnik zdalnej regulacji RM-C1502 (dla16 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Porady serwisowemodeli AV-28H5SU/AV-28H5SL/AV-28H5SK/AV-28H5SR/AV-28H50SU) lub RM-C1502B (AV-28H5BU/AV-28H5BL).Wejœcie w tryb serwisowyW celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y na pilocie u¿ytkownikanacisn¹æ jednoczeœnie przyciski [ INFORMATION ]i [ MUTING ]. Potwierdzeniem wejœcia w tryb serwisowy jestwyœwietlenie na ekranie menu serwisowego zawieraj¹cego 7punktów:1. IF – dla regulacji toru p.cz.,2. V/C – dla regulacji toru wizyjnego,3. AUDIO – dla regulacji toru fonii (nie regulowaæ)4. DEF – dla regulacji uk³adów odchylania5. VSM PRESET – ustawienia zapamiêtanych kompleksowychnastaw odcienia koloru obrazu: COOL, NORMAL iWARM (VSM – Video Status Memory)6. STATUS – VPS, PDC, WSS. (nie regulowaæ)7. SHIPPING (OFF) – tryb handlowy (nie regulowaæ).Poszczególne punkty (podmenu) wybiera siê przyciskaminumerycznymi pilota (zgodnie z numeracj¹ w g³ównym menuserwisowym). W otwartym podmenu punkty regulacyjne wybierasiê przyciskami [ p ] / [ q ], regulacji dokonuje siê przyciskami[ t ] / [ u ].Zapamiêtywanie ustawieñ nastêpuje po naciœniêciu przycisku[MENU]. Przed zapamiêtaniem ustawieñ nie nale¿y naciskaæprzycisków: zmiany kana³ów, [TV], [ POWER ON /OFF ], gdy¿ w takiej sytuacji nie nast¹pi zapisanie ustawieñdo pamiêci. Przycisk [ INFORMATION ] s³u¿y do przejœciado menu g³ównego. Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje zpoziomu menu g³ównego po naciœniêciu przycisku [ INFOR-MATION ].Przed rozpoczêciem regulacji nale¿y skontrolowaæ wartoœcinapiêcia systemowego B1 i wysokiego napiêcia.W celu kontroli napiêcia systemowego B1 nale¿y pod³¹czyæwoltomierz napiêcia sta³ego do punktów testowych TP-91(B1) i TP-E. Punkty te s¹ dostêpne na z³¹czu testowymCN00X na kontaktach odpowiednio 1 (B1) i 5 (masa) na p³yciePOWER & DEF PWB obok trafopowielacza. Nastêpnymkrokiem jest uruchomienie trybu serwisowego, wybranie przyciskiemnumerycznym [2] podmenu “V/C”, a w nim punktu“ 1. RGB BLK”. Nastêpnie przyciskiem [ u ] znaleŸæ i wybraæopcjê ciemnego ekranu (cut off screen). Na potrzeby kontrolinapiêcia B1 do odbiornika nie powinien byæ pod³¹czony¿aden sygna³ telewizyjny. Dokonaæ kontroli napiêcia B1, któregowartoœæ powinna wynosiæ 139V ±2.0V. Po wykonaniukontroli nale¿y poprzez naciœniêcie przycisku [ t ] powróciædo trybu serwisowego.Kontrolê wysokiego napiêcia nale¿y wykonaæ w warunkachtakich samych jak kontrolê napiêcia systemowego B1.Miernik wysokiego napiêcia nale¿y pod³¹czyæ do anody kineskopui masy chassis (w pierwszej kolejnoœci nale¿y pod³¹czyæprzewód pomiarowy do masy, natomiast od³¹czyæ w drugiejkolejnoœci). Dokonaæ kontroli wysokiego, którego wartoœæpowinna wynosiæ 31.0kV (+1kV/-1.5kV). Po wykonaniukontroli nale¿y poprzez naciœniêcie przycisku [ t ] powróciædo trybu serwisowego.Kolejnym krokiem jest sprawdzenie dostrojenia oscylatoraVCO w uk³adach p.cz. Dokonuje siê tego w trybie serwisowymw punkcie “1. IF”. Po wyœwietleniu tego podmenu nale-¿y sprawdziæ, czy kursor na ekranie znajduje siê pomiêdzy“ABOVE REF.” a “BELOW REF.”. Kontroli nale¿y dokonaæbez sygna³u telewizyjnego.Regulacjê ostroœci przeprowadza siê pokrêt³em FOCUS natrafopowielaczu dla ustawienia funkcji ZOOM w trybie FULLdla normalnych ustawieñ obrazu. Do odbiornika doprowadziæsygna³ obrazu kraty. Po ustawieniu optymalnej ostroœci skontrolowaæostroœæ dla obrazu lekko œciemnionego.Regulacje geometrii obrazu przeprowadza siê w trybie serwisowymw podmenu “4. DEF”. Do dyspozycji s¹ nastêpuj¹ceparametry regulacyjne:· “1. V-SHIFT” – pozycjonowanie obrazu w pionie (testzawieraj¹cy ko³o),· “2. V-SIZE” – wysokoœæ obrazu (test kraty); wysokoœæobrazu ustawiæ dla trybu FULL na 93% wysokoœci ekranu,dla trybu PANORAMIC na 87%, dla trybu SUBTI-TLE górn¹ czêœæ obrazu na 70%, dolna czêœæ na 83%,· “3. H-CENT” – pozycjonowanie obrazu w poziomie (testzawieraj¹cy ko³o),· “4. H-SIZE” – szerokoœæ obrazu (test kraty); szerokoœæobrazu ustawiæ dla trybu FULL na 92% wysokoœci ekranu,dla trybu PANORAMIC na 95%, dla trybu SUBTI-TLE na 92%,· “5. TRAPEZ” – korekta zniekszta³ceñ trapezowych (testkraty),· “6. EW-PIN” – korygowanie „wypuk³oœci” linii pionowychprzy prawej i lewej krawêdzi obrazu (test kraty),· “7. COR-UP” – korekta zniekszta³cenia (liniowoœci) liniipionowych w górnych naro¿nikach ekranu (test kraty),· “8. COR-LO” – korekta zniekszta³cenia (liniowoœci) liniipionowych w dolnych naro¿nikach ekranu (test kraty),· “9. COR-UP-S” – dodatkowa korekta zniekszta³ceñ (liniowoœci)linii pionowych w górnych naro¿nikach ekranu(test kraty),· “10. COR-LO-S”– dodatkowa korekta zniekszta³ceñ (liniowoœci)linii pionowych w dolnych naro¿nikach ekranu(test kraty),· “11. ANGLE” – korekta zniekszta³ceñ typu równoleg³obok(test kraty),· “12. BOW” – korekta ³ukowatego wygiêcia linii pionowych(test kraty),· “13. V-S.CR” – ustawianie równej odleg³oœci pomiêdzyliniami w górnej, œrodkowej i dolnej czêœci ekranu (testkraty),· “14. V-LIN” – – ustawianie równej odleg³oœci pomiêdzyliniami w górnej, œrodkowej i dolnej czêœci ekranu (testkraty),Ustawianie balansu bieli wykonuje siê w podmenu “2 V/C”. Do odbiornika nale¿y doprowadziæ sygna³ czarno-bia³y (bezpodnoœnej koloru). Kolejno wybieraæ punkty “2. CUTOFF R”,“3. CUTOFF G” i “4. CUTOFF B” i regulowaæ tak, aby uzyskaæbiel bez zakolorowañ.Nastêpnie wybraæ punkty “5. WDR R”, “6. WDR G” i regulowaætak, aby uzyskaæ biel bez zakolorowañ (nie regulowaæparametru “7. WDR B”.Do regulacji s³u¿¹ nastêpuj¹ce przyciski· [4] – CUTOFF R p, WDR R p,· [5] – CUTOFF G p, WDR G p,· [6] – CUTOFF B p, WDR B p,· [7] – CUTOFF R q, WDR R q,· [8] – CUTOFF G q, WDR G q,· [9] – CUTOFF B q, WDR B q. H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 17

Porady serwisoweAudioSony TA808M (wzmacniacz)Zmiana na p³ytce zasilacza.Na p³ycie zasilacza wprowadzono zmiany polegaj¹ce nadodaniu dwóch elementów:· bezpiecznika F906 - 125V, 2.5A,· rezystora bezpiecznikowego R691 - 10R, 0.25W.Miejsce „w³¹czenia” tych elementów pokazano na schemaciena rysunku 1.H.D.C9144725VC91247016VC91247016V3EIC902223 IC905 1IC901AIC905 M5F7810VOL. REG.31D911D9122D911÷D914US1060M1IC902M5F7806VOL. REG.C9150.1C3910330025VD914IC901D913 M5F7910VOL. REG.Rys.1D910D909C3911220025VR691D907D908D907÷D910 10E2NRECTF9061 2F902C9080.1F901C9090.1Sony STR-DA3000ES, STR-DA5000ES,STR-DB2000 (kino domowe)Nie dzia³a, komunikat “Protector 21”.Przy przy³¹czaniu g³oœników do urz¹dzenia istnieje mo¿liwoœæi niebezpieczeñstwo spowodowania zwarcia przewodemg³oœnikowym wyjœcia na g³oœniki z chassis urz¹dzenia. W wynikutakiego zwarcia z regu³y nastêpuje uszkodzenie stopnikoñcowych wzmacniacza mocy. Po wymianie uszkodzonychelementów nale¿y zabezpieczyæ wzmacniacz przed mo¿liwoœci¹ponownego spowodowania zwarcia. W tym celu nale¿ywyposa¿yæ œciankê tyln¹ w specjalne elementy izolacyjne, zabezpieczaj¹ceelementy potencjalnie „gro¿¹ce” uszkodzeniemuk³adów wzmacniacza. Tymi elementami w pierwszej kolejnoœcis¹ wkrêty mocuj¹ce zaciski g³oœnikowe (maj¹ce kontaktelektryczny z chassis, a tym samym z mas¹) oraz zaciski g³oœnikowe.Na potrzeby tych zabezpieczeñ zosta³y opracowaneprzez producenta specjalne elementy izolacyjne. Dla poszczególnychmodeli s¹ to nastêpuj¹ce elementy:· STR-DA3000ES- p³ytka izolacyjna F8 dla zacisków g³oœników przednich nr2-109-074-01 – 1 szt.,- p³ytka izolacyjna S4 dla zacisków g³oœników surround nr2-109-073-11 – 1 szt.,- os³ona wkrêta nr 4-251-318-11 – 6szt.,· STR-DA5000ES- p³ytka izolacyjna F8 dla zacisków g³oœników przednich nr2-109-074-01 – 1 szt.,- p³ytka izolacyjna S5 dla zacisków g³oœników surround nr2-109-073-01 – 1 szt.,- os³ona wkrêta nr 4-251-318-11 – 7 szt.,· STR-DB2000- p³ytka izolacyjna V dla zacisków g³oœników przednich nr2-149-490-02 – 1 szt.,- p³ytka izolacyjna H dla zacisków g³oœników surround nr2-149-491-12 – 1 szt.,- os³ona wkrêta nr 4-251-318-11 – 6 szt.Komunikat “Protector 21”.Przy pod³¹czaniu zespo³u g³oœnikowego SA-VS700ES nawyœwietlaczu pojawia siê komunikat o b³êdzie “Protector 21”.Jest to spowodowane uaktywnieniem siê uk³adu zabezpieczaj¹cegonapiêcie sta³e w momencie za³¹czenia zestawu g³oœnikowego.W celu usuniêcia tej nieprawid³owoœci nale¿y równolegledo kondensatorów C1319 i C1329 zamontowaæ rezystory4.7k.S³yszalny szum.Za wysoki poziom szumu w g³oœnikach. Powodem tegookaza³a siê nieprawid³owa praca oprogramowania steruj¹cegoprac¹ regulatora poziomu g³oœnoœci IC1800 na p³ycie D-AMPi wadliwa praca kondensatorów C1691 ÷ 1697, C1701 ÷ 1707równie¿ na p³ycie D-AMP. W celu usuniêcia opisywanej nieprawid³owoœcinale¿y uk³ad IC1800 - MB89537APFM-G-461-BNDE1 (6-802-974-01) zast¹piæ uk³adem MB89537APFM-G-522-BNDE1 (6-804-117-01). Ponadto z p³yty D-AMP (zestrony z elementami przewlekanymi) wylutowaæ ostro¿nie kondensatoryC1691 ÷ C1697 i C1701 ÷ C1707 i zachowaæ je doinnego wykorzystania (Uwaga: W modelu STR-DA3000ESkondensatory C1697 i C1707 nie wystêpuj¹).W wolne miejsca po wylutowanych kondensatorach C1691÷ C1697 i C1701 ÷ C1707 zamontowaæ kondensatory elektrolityczne100µF/100V. Wa¿ne jest, ¿eby ka¿dorazowo zwracaæuwagê na prawid³ow¹ polaryzacjê obsadzanych kondensatorów.Nastêpnie od strony mozaiki równolegle do ka¿dego zkondensatorów elektrolitycznych przylutowaæ kondensator0.1µF/100V.Brak dŸwiêku.Brak dŸwiêku lub przeskoki œcie¿ek przy odtwarzaniu p³ytDVD z odtwarzacza Denon DVD-2800 pod³¹czonego do wejœciacyfrowego. Przyczynê tych nieprawid³owoœci okazuje siêbrak kompatybilnoœci sygna³ów obu urz¹dzeñ. W celu usuniêciatej wady i umo¿liwienia prawid³owej wspó³pracy obu urz¹dzeñnale¿y na p³ycie cyfrowej zmieniæ wartoœci kondensatoraC2136 i rezystora R2142 w nastêpuj¹cy sposób:· C2136 – kondensator 0.047µF zast¹piæ kondensatorem0.1µF,· R2142 – rezystor 3.3R zast¹piæ rezystorem 100R. H.D.Sony STR-DA3000ES, STR-DA5000ES (kinodomowe)Zak³ócenia szumowe obrazu.18 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Porady serwisoweCo jakiœ czas nastêpuje zawieszenie obrazu lub jego brakalbo b³¹d synchronizacji. Sytuacja ta ma miejsce przy podaniusygna³u wizyjnego poprzez wejœcie “Composite” wzglêdnie“S-Video”. Przyczyn¹ s¹ nieprawid³owe parametry (jakoœæ) sygna³uwejœciowego. W celu usuniêcia opisanej nieprawid³owoœcinale¿y na p³ycie Video wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· R3323, R3324, R3325, R3629, R3639 – rezystory 10k(Chip) zast¹piæ rezystorami 47k (Chip),· C3645 – kondensator 100µF zast¹piæ kondensatorem470µF,· C3714, C3743 – zmieniæ polaryzacjê kondensatorów,· pomiêdzy kondensatory C3322 i C3745 zamontowaæ rezystor180k (wêglowy).H.D.Sony STR-D965 (kino domowe)Utrata danych zapisanych w pamiêci.Kasowanie zapisanych w pamiêci wstêpnych nastaw nastêpujew sytuacji, gdy ustawienia poziomu efektów w trybiesurround s¹ maksymalne i urz¹dzenie zostanie wy³¹czone. Jestb³¹d oprogramowania steruj¹cego zapisanego w kontrolerzesystemowym IC104 na p³ytce wyœwietlacza. Nale¿y istniej¹c¹wersjê oprogramowania MB90673-144 (nr 8-759-384-77) zast¹piæwersja zmodernizowana o oznaczeniu STR-D965(X49517621).H.D.Sony STR-D565, STR-D665 (amplituner)Tryb testowy.Tryb testowy przeznaczony jest do kontroli funkcjonowaniawyœwietlacza fluorescencyjnego. Procedura sprawdzeniajest nastêpuj¹ca:· wy³¹czyæ urz¹dzenie,· w czasie naciskania przycisków [6], [7] i [8] w³¹czyæurz¹dzenie,· wszystkie segmenty wyœwietlacza fluorescencyjnego powinnyzapaliæ siê, po up³ywie sekundy kilkakrotnie rozb³ysn¹i zostanie wyœwietlony komunikat “END”,· wy³¹czyæ urz¹dzenie.Uwaga: Przeprowadzenie testu wyœwietlacza powoduje wykasowanienastaw (w tym zaprogramowanych stacji) zapisanychw pamiêci, dlatego przed jego uruchomieniem wartozanotowaæ te dane, aby móc po zakoñczeniu testu ponowniewpisaæ je do pamiêci.Informacja serwisowa – tryb zabezpieczenia.W przypadku uszkodzenia wzmacniacza lub gdy na przyk³adroz³¹czeniu ulegn¹ po³¹czenia miêdzy p³ytkami na wyœwietlaczuzostaje wyœwietlony komunikat “PROTECT”. Pousuniêciu przyczyny zaistnia³ej sytuacji (po naprawie wzmacniaczai przywróceniu wszystkich po³¹czeñ) i ponownym w³¹czeniuamplitunera wyœwietlanie komunikatu zostaje skasowane.H.D.Sony STR-D1090 (amplituner)Przerwa w pracy – brak dŸwiêku.W czasie normalnej i prawid³owej pracy nastêpuje nag³aprzerwa: dŸwiêk nie jest odtwarzany (cisza w g³oœnikach), ana wyœwietlaczu jedynie miga kursor. Wy³¹czenie i ponownew³¹czenie urz¹dzenia przywraca na pewien czas poprawnefunkcjonowanie amplitunera. Powodem tej sytuacji jest „wisz¹cew powietrzu” wyprowadzenie 5 mikrokontrolera IC150.Opisan¹ wadê mo¿na usun¹æ poprzez po³¹czenie (zmostkowaniena przyk³ad kropl¹ cyny) nó¿ki 5 z nó¿k¹ 4 uk³adu IC150na p³ycie g³ównej.H.D.Sony STR-AV1070XNie dzia³a wyœwietlacz.Wyœwietlacz nie dzia³a, pomiary napiêæ wykaza³y, ¿e napiêcie+30V jest zablokowane. Przyczyna tkwi w uk³adzie pracyja³owej przy rezystorze R975. Ten obwód powstaje przezpr¹d nadmiarowy. Œwiadczyæ o tym mo¿e równie¿ przebarwieniepowierzchni mozaiki na p³ytce drukowanej przy rezystorzeR975. Nale¿y sprawdziæ tranzystor Q971 i diodê D974(najlepiej wymieniæ je na podzespo³y oryginalne) i wymieniærezystor R975 - 220R/1/2W zamieniaj¹c go na rezystor metalizowany.Zak³ócenia dŸwiêkowe w trybie Dolby.Po pod³¹czeniu Ÿród³a sygna³u dŸwiêkowego Dolby w trybieDolby i przy zwiêkszeniu poziomu g³oœnoœci do prawiepo³owy zakresu w g³oœnikach tylnych co jakiœ czas pojawiaj¹siê trzaski i zak³ócenia dŸwiêkowe przypominaj¹ce wybuchypocisków. W celu wyeliminowania tych nieprawid³owoœci nale¿yuk³ad IC308 - SM2125 na p³ycie Surround zast¹piæ uk³ademSSM2125.H.D.Sony STR-AV270X, STR-AV370XUrz¹dzenie wy³¹cza siê.Urz¹dzenie samoczynnie wy³¹cza siê. Ponadto co jakiœ czasza³¹cza siê tryb zabezpieczenia. Przyczyna opisanej sytuacjijest nastêpuj¹ca: po³¹czenie masy z p³yt¹ wyœwietlacza (poz.10na rysunku 2) odbywa siê poprzez radiator. Po³¹czenie to okazujesiê byæ niepewne i w pewnych sytuacjach powoduje opisanewy¿ej trudnoœci. Usuniêcie opisanych nieprawid³owoœcimo¿e nast¹piæ poprzez poprawienie kontaktu tego radiatora zmas¹ za pomoc¹ podk³adki. Ponadto nale¿y zadbaæ, ¿eby wkrêtby³ pewnie i mocno dokrêcony.H.D.Sony STR313LS³yszalne oscylacje.Po wymianie oryginalnego uk³adu wzmacniacza mocySI1125 lub SI1225 i zast¹pieniu go „kitem” STK-4133II odtwarzaniedŸwiêku nie jest czyste: s³yszalne s¹ oscylacje i zak³óceniadŸwiêkowe. Okaza³o siê, ¿e przy takim zast¹pieniuoryginalnego uk³adu „kitem” STK-4133I konieczne jest wykonanienastêpuj¹cych czynnoœci:· wymontowaæ uszkodzony uk³ad z p³yty drukowanej i zradiatora,· wylutowaæ z p³yty kondensatory C661, C662, C612 i C611,· zamontowaæ dwa dodatkowe kondensatory 220pF/50V:jednego przylutowaæ pomiêdzy nó¿kê 1 i 3 (masê), drugiego– pomiêdzy nó¿kê 18 i 16 (masê) – patrz rysunek 3;kondensatory te na nowej p³ytce uk³adu-kitu STK-4133IIzosta³y ju¿ zamontowane.Uwaga: Kolory przewodów kitu STK-II zosta³ zmienione.Numeracjê wyprowadzeñ i odpowiadaj¹ce im kolory prze-SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 19

Porady serwisowe10P³ytkawyœwietlacza11TabelaI- 25I- 225TK-4 33IItarykolorowykolor898714207205 o o2 2 o o0 0 i io e oe o e o8 3 io e o ie ie i7 o o5 7 ie ie i2 8 i6FL301wyœwietlaczPanel frontowyWkrêt„umasiaj¹cy”C661P³ytka g³ówna ST -313L/S od strony mozaikiC611Po³¹czenie z mas¹p³ytki wyœwietlacza#20 033µF50V101/2VC662C612101/2V0 033µF50V#3T901#3IC601Rys.45462TN601#4+Wejœcie-+V-VWyjœciedo wyprowadzeñg³oœnika101/2WS6010 033µF50VChassisRys.2wodów zestawiono w tabeli 1.Nastêpnie od strony elementów nale¿y pomiêdzy wyjœciejednego i drugiego kana³u a masê (to znaczy pomiêdzy wyprowadzenianr 10 i masê oraz 13 i masê) zamontowaæ szeregowopo³¹czony rezystor 10R/0.5W i kondensator 0.033µF/50V.Schematycznie pokazano to na rysunku 4. Jeœli ta czynnoœænie przyniesie oczekiwanego skutku w postaci usuniêcia zak³óceñw torze fonii, nale¿y wartoœæ pojemnoœci kondensatorazwiêkszyæ do 0.056µF. Do wykonania tych uk³adów mo¿nawykorzystaæ wymontowane z p³yty g³ównej kondensatoryC661, C662, C612 i C611.Schemat elektryczny pod³¹czenia tego dwójnika dla jednegokana³u pokazano na rysunku 5.Zamontowaæ nowy uk³ad scalony wraz p³ytk¹ na p³ycie220pF 50V 220pF 50V1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18P³ytka drukowana z uk³adem STK-4133IIRys.3Rys.5g³ównej i radiatorze.Zast¹piæ czarny przewód umasiaj¹cy, który mocowa³ p³ytkêdrukowan¹ wymienianego uk³adu STK-4133II d³u¿szymkablem. Ten przewód musi zostaæ przylutowany do punktuwspólnego wyprowadzeñ kondensatorów wyg³adzaj¹cychC701 i C702.H.D.Philips FW730C (zestaw mini)Brak dŸwiêku po prze³¹czeniu z odbioru AM w standby.Gdy zestaw pracuj¹cy w trybie odbioru radia na zakresiefal d³ugich (LW) zostanie wy³¹czony w tryb standby, to ponajbli¿szym w³¹czeniu nie jest odtwarzany ¿aden dŸwiêk.Usterka ta jest powodowana przez uk³ad 7101 - TEA5762. Wcelu usuniêcia tej nieprawid³owoœci nale¿y wykonaæ alternatywniejeden z poni¿szych kroków w tunerze:· wymieniæ uk³ad TEA5762 na nowy egzemplarz,· zamontowaæ dodatkowy kondensator 1pF, przylutowuj¹cgo równolegle do rezonatora 5121 - 75kHz,· zmieniæ wartoœæ rezystora 3162 z 150k na 270k; rezystortej jest pod³¹czony do 25 nó¿ki uk³adu 7101 - TEA5762.Nie chce czytaæ pewnych p³yt CD.Taka sytuacja zdarza siê w zmieniarkach p³yt CDC3 z modu³emDH (p³yta nr 3104 113 3109). Nieprawid³owoœæ mo¿ezostaæ usuniêta poprzez zmianê pojemnoœci kondensatora 282020 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Porady serwisowez 180pF na 330pF lub przez przylutowanie równolegle do kondensatora2820 kondensatora 150pF.Kody b³êdów dotycz¹cych pracy zmieniarki p³yt CD.· Kod b³êdu “E 1002”: B³¹d ostroœci – b³¹d sygnalizowanygdy w³aœciwa ostroœæ nie mo¿e zostaæ osi¹gniêta w okreœlonymczasie po rozpoczêciu odtwarzania p³yty CD.· Kod b³êdu “E 1007”: B³¹d subkodu, sygnalizowany gdynowy subkod zosta³ zgubiony na pewien czas w trakcie odtwarzania.· Kod b³êdu “E 1008”: B³¹d odczytu zawartoœci p³yty TOC.· Kod b³êdu “E 1010”: Problem z przesuwem promieniowymg³owicy optycznej.· Kod b³êdu “E 1011”: Problem z przesuwem sanek.· Kod b³êdu “E 1012”: Problem z przesuwem sanek (b³¹d krytyczny.· Kod b³êdu “E 1013”: Problem z prac¹ silnika podstawki obrotowejdysku.· Kod b³êdu “E 1014”: B³¹d przeskoku œcie¿ki.· Kod b³êdu “E 1020”: B³¹d pêtli PLL.· Kod b³êdu “E 1070”: Karuzela nie dociera do pozycji odtwarzaniaw zadanym czasie.· Kod b³êdu “E 1071”: Karetka nie dociera do uchwytu p³ytyw zadanym czasie.· Kod b³êdu “E 1072”: Pozycja odtwarzania nie zosta³a osi¹gniêtaw okreœlonym (zadanym) czasie.· Kod b³êdu “E 1076”: Po¿¹dana pozycja dysku nie zostajeosi¹gniêta w zadanym czasie.· Kod b³êdu “E 1077”: B³¹d prze³¹cznika pickup.· Kod b³êdu “E 1078”: B³¹d prze³¹cznika pickup.· Kod b³êdu “E 1079”: B³¹d podajnika p³yt. H.D.Philips FW363 (zestaw audio)Program testowy.W celu uruchomienia serwisowego programu testowego nale¿yjednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymuj¹c naciœniête przyciskizmiany programu i strojenia w górê w³aczyæ urz¹dzenie.Dziwne zachowanie si¹ urz¹dzenia.Po otwarciu obudowy pojawiaj¹ siê „nowe” nieprawid³owoœci- uszkodzenia. Przyczyn¹ s¹ wi¹zki przewodów – z³elutowanie styków gniazd lub przerwy w wyniku otwarcia obudowy.H.D.LG LH-C6235IWy³¹cza siê.Jest to odtwarzacz DVD, odtwarzacz CD, magnetowid iwzmacniacz w jednej obudowie. Po dwóch minutach zestawten wy³¹cza³ siê samoczynnie, nawet jeœli nie by³o ¿adnej p³yty,a g³oœniki nie by³y pod³¹czone. Okaza³o siê, ¿e regulatorynapiêcia 5V: IC705 i IC706 stawa³y siê zbyt gor¹ce i po jakimœczasie siê wy³¹cza³y.Nale¿a³o przestawiæ transformator na 240V aby œci¹gn¹æobci¹¿enie z regulatorów niskiego napiêcia, które po³¹czones¹ równolegle. Nale¿y je wymieniæ, lepiej jednak zamiast standardowych1A zainstalowaæ 3A.M.M.NAD 402 (tuner)Dzia³a tylko wyœwietlacz.W tym tunerze dzia³a³o podœwietlenie, jednak to by³owszystko. Okaza³o siê, ¿e jeden z kondensatorów w zasilaczuby³ uszkodzony, drugi zaœ mia³ znaczn¹ up³ywnoœæ. Ich wymianajednak nie przynios³a efektów.Sprawdzenie zasilania wykaza³o, ¿e do uk³adu regulatoraLM7805 do n.1 dochodzi³o napiêcie, jednak wychodzi³o tylko1V. By³ zimny, co wskazywa³o na to, ¿e nie pracowa³ prawid³owo.Jego wymiana rozwi¹za³a sprawê.M.M.Sony HCD-G1 (CD)Jeden z kana³ów dzia³a ciszej.Jeden z kana³ów dzia³a³ ciszej. Rzut oka na schemat pokaza³prost¹ œcie¿kê biegn¹c¹ z uk³adu sterowania poziomem g³oœnoœcido hybrydowego uk³adu wyjœciowego. Na emiterachtranzystorów wyciszania Q302 i Q303 oscyloskop wykaza³,¿e sygna³y na obu kana³ach s¹ takie same, jednak na wejœciuuk³adu sterowania g³oœnoœci¹ by³a ju¿ straszna ró¿nica.Pomiêdzy tranzystorami wyciszania i wejœciem jest kilkakondensatorów 1µF. Jeden z nich by³ uszkodzony. Jego wymianaprzywróci³a odpowiedni poziom dŸwiêku. M.M.Arcam Alpha 9Nie dzia³a.W tym wysokiej klasy wzmacniaczu przepalony by³ bezpiecznik1.6A. W zasilaczu nie znalaz³em nic podejrzanego,wiêc zaj¹³em siê FET-ami. W jednym kanale oba IRFP240 by³yuszkodzone. Po ich usuniêciu mo¿na by³o porównaæ oba kana³y.Mo¿na tak robiæ poniewa¿ FET-y, tak jak lampy s¹ urz¹dzeniamisterowanymi napiêciem z bardzo wysok¹ impedancj¹wejœciow¹, przez co (uogólniaj¹c) wczeœniejsze obwodynawet nie wiedz¹ o tym, ¿e ich nie ma.Wszystkie testy wykazywa³y, ¿e nic poza FET-ami nie by³ouszkodzone. Po ich wymianie i d³ugotrwa³ych testach niestwierdzono wiêcej problemów.M.M.Peavey PV-2600 (wzmacniacz)„Przerywany” dŸwiêk w kanale B.W kanale B tego wzmacniacza estradowego sygna³ wyjœciowyby³ przerywany. W tego rodzaju sprzêcie przerwy w odtwarzaniuczêsto s¹ spowodowane problemami z przewodami, tymrazem jednak by³o inaczej. Z ty³u na panelu znajduj¹ siê ma³eprzyciski, jeden z nich podpisany “Low Cut”, drugi “150Hz x-over”. Próba przyciœniêcia ich ma³ym œrubokrêtem zakoñczy³asiê niepowodzeniem.Po œci¹gniêciu obudowy i oczyszczeniu przycisków mo¿naby³o je ponownie naciskaæ, a sama usterka zniknê³a. M.M.Odbiorniki satelitarneHumax PVR8000Nie daje siê w³¹czyæ.Je¿eli ten odbiornik satelitarny siê nie w³¹cza, nale¿y sprawdziæ,czy uszkodzeniu nie uleg³a dioda D9 (RGP30). M.M.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 21

Porady serwisoweMagnetowidyusterki. Wymiana g³owicy ACE rozwi¹za³a problem.M.M.Philips VR750/07Wy³¹cza siê.Ten magnetowid dzia³a³ prawid³owo tak d³ugo, jak w œrodkuby³a kaseta. Po jej wyci¹gniêciu urz¹dzenie natychmiastsiê kompletnie wy³¹cza³o. Podobnie siê dzia³o przy wk³adaniukasety. Okaza³o siê, ¿e czujniki wk³adania kasety by³y wygiête,uniemo¿liwiaj¹c poprawne sprawdzenie przez diodê LED.Mechaniczne poprawienie czujników oraz przeczyszczenieurz¹dzenia rozwi¹za³o problem.M.M.Panasonic NV-HV61Piski wewn¹trz urz¹dzenia w czasie pracy.Podczas nagrywania i odtwarzania ze œrodka urz¹dzeniaby³o s³ychaæ piski. W warsztacie uda³o siê uzyskaæ te dŸwiêkidopiero po kilku godzinach ci¹g³ego odtwarzania. By³y onebardzo ciche i znika³y kiedy kaseta by³a odtwarzana w pe³nejprêdkoœci. Okaza³o siê, ¿e dŸwiêki by³y spowodowane sprzêg³emszpuli. Jej wyczyszczenie i nasmarowanie rozwi¹za³oproblem.M.M.Philips VR6585Nie dzia³a podœwietlenie wyœwietlacza.Brak podœwietlenia przedniego panelu. Po zdjêciu obudowyokaza³o siê, ¿e bezpiecznik 1215 (315mA) by³ przerwany.Jego wymiana rozwi¹za³a problem.M.M.Samsung SV-221BNie mo¿na wyci¹gn¹æ kasety.Nie mo¿na by³o wyci¹gn¹æ kasety, a jakoœæ obrazu by³abardzo s³aba. Okaza³o siê, ¿e taœma siê zaciê³a na g³owicy. Pojej wyci¹gniêciu kasety mo¿na by³o swobodnie wk³adaæ i wyci¹gaækasety. Zarówno zaciêcie siê taœmy, jak i s³aba jakoœæobrazu by³y spowodowane zabrudzon¹ g³owic¹. Jej przeczyszczenierozwi¹za³o problem.M.M.Philips 14PV170/05Zniekszta³cenia obrazu.Nieregularnie dochodzi³o do zniekszta³cenia obrazu w poziomie,by³o wtedy s³ychaæ piski ze œrodka. Wydawa³o siê, ¿eprzyczyn¹ jest zabrudzony któryœ element prowadzenia taœmy.Tym razem jednak okaza³o siê, ¿e problemy by³y spowodowanezestawem dŸwigni. Ich wymiana rozwi¹za³a problem. M.M.Samsung SV-633BZniekszta³cony obraz i dŸwiêk.Kolejny b³¹d sporadyczny. Po kilku godzinach obraz idŸwiêk stawa³ siê zniekszta³cony. Po czwartym ogl¹dniêciu tegosamego filmu i braku wady zdecydowaliœmy siê zadzwoniæ doklienta po wiêcej informacji. Okaza³o siê, ¿e klient od wielulat u¿ywa³ tej samej kasety do nagrywania programów i jednokrotnegoich odtworzenia póŸniej.Po w³o¿eniu tej kasety uda³o siê zlokalizowaæ przyczynêSamsung DVD-V5600 (VCR + DVD)Nie daje siê w³¹czyæ.Zintegrowany odtwarzacz DVD i magnetowid nie w³¹cza³siê. Sprawdzenie oscyloskopem wykaza³o, ¿e zasilacza „pompowa³”z powodu zbyt du¿ego obci¹¿enia, co z kolei wskaza³ona uszkodzony mostek prostowniczy D1SS16. Jego wymianarozwi¹za³a sprawê.M.M.Thomson, Ferguson, Nordmende, Saba,Telefunken chassis R/T5000 Hi-FiTryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y:· od³¹czyæ magnetowid od sieci,· trzymaj¹c naciœniête przyciski [–] i [+] w³¹czyæ magnetowiddo sieci (w modelach magnetowidów, w których braktych przycisków nale¿y nacisn¹æ przyciski [ STOP],[ PLAY ] i [ STANDBY ],· zwolniæ naciœniête przyciski.· na ekranie pod³¹czonego telewizora pojawi siê 18 albo 14cyfr, które podaj¹ aktualne ustawienie opcji magnetowidu;zestawienie tych opcji dla poszczególnych modeli magnetowidówpokazano w tabeli 1, natomiast sposoby ustawianiaopcji dla modeli z 18 cyframi i 14 cyframi opisanoponi¿ej.Modele z 18-cyfrowymi opcjamiPo wejœciu w tryb serwisowy na wyœwietlaczu wyœwietlanyjest komunikat “SETUP”. Aktualnie ustawiana cyfra migana ekranie. Wartoœæ cyfry od 0 do 9 jest wprowadzana za pomoc¹przycisków numerycznych pilota, po wprowadzeniu nastêpujeprzeskok do nastêpnej cyfry. Po wprowadzeniu ostatniej18. cyfry ponownie miga cyfra pierwsza. Zapamiêtaniedokonanych ustawieñ nastêpuje za pomoc¹ naciœniêcia przycisku[ STOP ] na pilocie.Tryb serwisowy mo¿na opuœciæ bez zapamiêtywania wprowadzonychnastaw poprzez naciœniêcie przycisku [EXIT] lub[ OFF ] na pilocie.Wpis nowych wartoœci do pamiêci zajmuje kilka sekund iw tym czasie wyœwietlacz jest wygaszony.Modele z 14-cyfrowymi opcjamiPrzyciski numeryczne: [1], [3], [4], [5], [6], [7], [8],[9], [0] s³u¿¹ do zwiêkszania wartoœci danej pozycji od 0 doF. Przycisk numeryczny [2] s³u¿y do zmiany pozycji (do przejœciado nastêpnej cyfry). Wywo³ana cyfra miga na ekranie, anastawiania dokonuje siê za pomoc¹ pilota. Po ustawieniu 14.cyfry ponownie miga cyfra pierwsza.Nowe nastawy zapamiêtuje siê przyciskiem [ STOP ] napilocie.Tryb serwisowy mo¿na opuœciæ bez zapamiêtywania wprowadzonychnastaw poprzez naciœniêcie przycisku [ E] lub[ OFF ] na pilocie.Wpis nowych wartoœci do pamiêci zajmuje kilka sekund iw tym czasie wyœwietlacz jest wygaszony.Za pomoc¹ przycisku szybkiego przewijania [>>] mo¿nawejœæ na drug¹ stronê menu serwisowego. Na tej stronie wyœwietlanes¹ funkcje autodiagnozy mechanizmu. Wiêcej informacjina ten temat w dalszej czêœci.22 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Porady serwisoweTabela . Wartoœci opcji serwisowychModelSERVICE SET P VA2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 3 4 5 6 7 8EM9560 HIFI 4 1 0 8 2 2 1 9 2 0 0 9 0 3 2 4 1 0M9560 SA 4 2 0 9 2 1 2 3 2 3 0 3 0 3 2 4 1 0M9571 HIFI 4 1 0 2 2 2 3 1 6 7 1 5 0 3 7 6 1 0M9680 HIFI 4 0 0 2 2 2 3 1 6 7 1 5 1 1 2 4 1 5T8006 HIFI 5 1 0 8 1 2 1 9 2 0 0 1 0 9 0 4 0 0V3450 SV 5 1 0 8 2 2 2 3 2 3 0 1 0 3 2 4 1 0VPH6600N 0 0 0 2 2 0 1 9 6 0 0 9 1 1 2 4 1 4VPH6601 5 1 0 8 2 2 2 3 2 3 0 3 0 3 2 4 1 0VPH6680 0 0 0 2 5 0 3 1 6 7 1 5 1 1 2 4 1 5VPH6697 SENSAR 7 2 0 9 1 1 3 1 2 7 0 7 1 1 3 4 1 0VPH6750 0 1 1 0 9 E 4 C 3 0 9 9 8 AVPH6751 0 1 0 8 2 2 1 9 2 4 0 1 1 1 3 5 1 0VPH6780 0 0 0 2 5 0 3 1 6 7 1 5 1 1 3 5 1 5VPH6790 0 0 0 3 5/ 0 3 1 6 7 0 7 1 1 7 5 1 5VR6081 5 1 0 8 2 2 1 9 2 0 0 1 0 3 2 4 0 3VR6087/F 5 0 0 1 2 0 2 3 6 3 0 1 0 3 2 4 0 3VR7081 5 1 0 8 2 2 1 9 2 0 0 1 1 1 2 4 1 0VR8083H 0 1 0 8 2 2 1 9 6 0 0 1 1 1 3 4 1 0VR8087 0 1 1 0 9 E 0 C 3 0 9 9 9 AUwaga: Po zmianie ustawieñ w trybie serwisowym koniecznejest ustawienie punktów prze³¹czania g³owic.Ustawianie punktów prze³¹czania g³owic.· za³adowaæ do magnetowidu kasetê testow¹ zabezpieczon¹przed nagrywaniem; powinno nast¹piæ automatycznerozpoczêcie odtwarzania taœmy,· po pojawieniu siê komunikatu “PLAY E - - ” nacisn¹æ napilocie przycisk [STATUS],· nastêpnie na panelu przednim magnetowidu jednoczeœnienacisn¹æ i przytrzymaæ przyciski [+] i [–] i [ PLAY ],· wyœwietlony zostanie komunikat “ADJ”, a magnetowidw dalszym ci¹gu powinien odtwarzaæ taœmê,· po up³ywie kilku sekund zakoñczyæ procedurê ustawianiapoprzez naciœniêcie przycisku [ PLAY ] na panelu frontowymmagnetowidu.Wybór jêzyka wyœwietlanych komunikatów.Przytrzymaæ przycisk [STATUS] na pilocie do momentupojawienia siê na wyœwietlaczu i na ekranie pod³¹czonego telewizora¿¹danego jêzyka.Funkcja autodiagnozy.W przypadku wyst¹pienia nieprawid³owoœci w funkcjonowaniumechaniki magnetowidu, odpowiadaj¹cy rodzajowi b³êdu10-cyfrowy kod zostaje zapisany w pamiêci EEPROM. Kodten mo¿e zostaæ wyœwietlony na ekranie i poddany analizieprzy pomocy tabeli 2, w której wyjaœniono znaczenie poszczególnychcyfr kodu.Wyœwietlenia kodu b³êdów (wyników autodiagnozy) mo¿-na wykonaæ na dwa sposoby:a/ w trybie serwisowym w trakcie wyœwietlania strony menu“SERVICE SETUP” poprzez naciœniêcie na pilocie przyciskuszybkiego przewijania do przodu [>>],b/ w trybie STOP albo STANDBY, gdy na ekranie nie jestwyœwietlany ¿aden komunikat poprzez przytrzymanieprzez co najmniej 10 sekund przycisku kasowania [ ERA-SE ] na pilocie.Interpretacja poszczególnych cyfr kodu b³êdów zawarta zosta³aw tabeli 2 na nastêpnej stronie.Problemy ze wspó³prac¹ z odbiornikiem SAT.Problem wyst¹pi³ w modelu VPH6780 z chassis R5000 Hi-Fi, a polega³ na tym, ¿e magnetowid nie wysy³a³ ¿adnych sygna³ów(impulsów) podczerwieni. Dioda nadawcza znajdujesiê na p³ycie czo³owej. Nale¿ sprawdziæ (zmierzyæ), czy do tejdiody dochodz¹ impulsy steruj¹ce. W przypadku ich brakuskontrolowaæ polaryzacjê diody nadawczej, gdy¿ w niektórychseriach by³a ona zamontowana odwrotnie.Ciemny wyœwietlacz.Wskazania wyœwietlacza s¹ zbyt ciemne albo wrêcz niewidoczne.Nale¿y sprawdziæ wartoœæ rezystora RP041 w zasilaczu.W zale¿noœci od modelu wartoœæ tego rezystora wynosi0.1R lub 0.22R. Skontrolowaæ tak¿e nale¿y kondensator CP042- 220µF pod k¹tem ewentualnej utraty pojemnoœci. H.D.SEG VCR240 C+ chassis T5Niedostêpna funkcja wybierania kana³ów.Brak mo¿liwoœci ustawiania programów – funkcja wstêpnegowybierania kana³ów jest niedostêpna. Strza³ka kursoraprzeskakuje (nie zatrzymuje siê) ten punkt menu. Urz¹dzenieznajduje siê w trybie AV lub odtwarzania. Nale¿y wy³¹czyæurz¹dzenie i po odczekaniu w³¹czyæ ponownie. Przyciskiem[AV] prze³¹czyæ urz¹dzenie w tryb TUNER, upewniæ siê, ¿ekaseta nie jest odtwarzana.Utrata zapamiêtanych programów.Utrata zapamiêtanych programów mia³a miejsce po zanikunapiêcia sieciowego. Stacje (kana³y) zosta³y na trwa³e zapamiêtanew pamiêci EEPROM, jednak¿e mikrokontroler steruj¹cyprzeprowadzi³ funkcjê RESET i aktywowa³ w menu opcjewyboru jêzyka. Nale¿y dokonaæ wyboru jêzyka i zatwierdziægo przyciskiem [OK]. Nie dopuœciæ do rozpoczêcia dzia³aniaSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 23

Odpowiadamy na listy CzytelnikówTabela 2.Pozycja(nu er)cyfryi 23 i 45, 6, 7 i 89 i 0naczenie cyfr kodu b³êd wnaczeniePozycjamechanizmuzidentyfikowananapodstawiesygna³ówWykonywanefunkcje serwomechanizmuFunkcjewykonywane(stanmechanizmu)tu¿ przednag³ymwy³¹czeniemMeldunki oniew³aœciwejpracyWartoœæ1 – przewijanie do przodu2 – Stop3 – Standby3 – Play4 – przewijanie do ty³u5 – ³adowanie / wy³adowywanie6–Off7 – EjectF – Pozycja Initial00 – stop01 – szybkie przewijanie do ty³u02 – szybkie przewijanie do przodu04 – odtwarzanie (PLAY)11 – przewijanie do ty³u12 – przewijanie z podgl¹dem44 – nagrywanie84 – stopklatkaC4 – pauza w nagrywaniu40 – nagrywanie / pauza10 – tryb wyszukiwaniabit 00000 – normalnie0001 – nagrywanie0004 – krok0008 – Off0010 – Eject0020 – Stop0040 – zatrzymanie pracy silnikacapstan0080 – pozycja INITIAL0200 – nagrywanie ci¹g³e0400 – odtwarzanie ci¹g³e0800 – praca ciag³a1000 – przewijanie do przodu2000 – wyszukiwanie4000 – stopklatka8000 – odtwarzanie (PLAY)81 – bêben g³owic wizyjnych82 – talerzyk lewy84 – talerzyk prawy88 – funkcja przerwana(niedokoñczona)funkcji automatycznego strojenia poprzez naciœniêcie przycisku[ MENU ]. Dziêki temu zaprogramowane wczeœniej programypozostan¹ bez zmian. Pozostaje jedynie do wykonaniaustawienie czasu i daty.Brak mo¿liwoœci programowanego nagrywania.Brak mo¿liwoœci zaprogramowania nagrywania czasowego.Menu programowania zostaje zakoñczone ¿¹daniem (komunikatem)zaprogramowania stacji nadawczych. Okaza³o siê,¿e u¿ytkownik nie zaprogramowa³ ani jednej stacji nadawczej,a na potrzeby ustawienia nagrywania okreœlonego programuw ¿¹dnym czasie system wymaga zaprogramowania przynajmniejjednej stacji nadawczej. Z tego w³aœnie powodu brakby³o mo¿liwoœci korzystania z kompletnego menu programowanegonagrywania.Z³a jakoœæ obrazu.Z³a jakoœæ odtwarzanego obrazu – na obrazie widoczne s¹czarne i bia³e punkty. Oglêdziny wnêtrza urz¹dzenia ujawni³yprzerwane po³¹czenie masy miêdzy mechanizmem magnetowidua p³ytkami elektroniki.Nie mo¿na zatrzymaæ programowanego nagrywania.Nagrywanie czasowe rozpoczyna siê zgodnie z ustawieniami,jednak¿e próba jego zakoñczenia nie udaje siê. Funkcjenagrywania czasowego, nagrywania „jednoprzyciskowego”(OTR – One Touch Recoding) oraz nagrywania czasowegoShow View s¹ programowo zabezpieczone przed przypadkowymzatrzymaniem. W celu zatrzymania (przerwania) nagrywanianale¿y nacisn¹æ przycisk [STOP] i przytrzymaæ go naciœniêtyprzez co najmniej 5 sekund.H.D.}Odpowiadamy na listyCzytelnikówOTVC Lexus RC2501PST. Wystrzeli³ kondensatorC621 - 220µF/200V. Wymieni³em z koniecznoœci na220µF/250V. Wystrzeli³ C610 - 470 µF/400V. Wystrzeli³ponownie, sprawdzi³em napiêcia: na C621 by³o 230V, naC610 przekracza³o 400V. Dalszych pomiarów na w³¹czonymodbiorniku nie wykonywa³em, boj¹c siê dalszychuszkodzeñ. Sprawdzi³em te rezystory w bezpoœrednims¹siedztwie, które typowa³em na winowajców – wartoœcirezystancji minimalnie odbiega³y od podanych na schemacie.Nie szuka³em dalej, gdy¿ wydaje mi siê, ¿e skoroodbiornik pracowa³ nadal poprawnie, to uk³ad steruj¹cyi pozosta³e elementy przetwornicy te¿ s¹ sprawne.Opisane zjawiska to w tym odbiorniku telewizyjnym norma.Ten odbiornik jest znany z uszkodzeñ tzw. katastroficznych,gdzie nagle uszkodzonych jest wiele elementów zasilacza.Na kondensatorze C610 powinno panowaæ napiêcie oko-³o 310V, tj. wyprostowane napiêcie sieci. Poniewa¿ C610 mo¿ebyæ zasilany tak¿e impulsami z uk³adu tyrystora Q603, to nale¿ysprawdziæ którêdy „dostaje siê” dodatkowe do³adowanietego kondensatora. Kondensatory elektrolityczne s¹ produkowaneprzewa¿nie z 20% marginesem bezpieczeñstwa, tj. gdykondensator jest na napiêcie 400V, to granica bezpieczeñstwapowinna wynosiæ 480V.Teraz opisane bêdzie jak postêpowaæ w zaistnia³ej sytuacji.W pierwszym kroku nale¿y od³¹czyæ uk³ad tyrystora Q603.Nastêpnie sprawdziæ mostek prostowniczy sieci oraz rezystorR615 - 18R/7W. Kolejno pod³¹czyæ napiêcie 310V na wypr.7T602 przy od³¹czonym zasilaniu uk³adu IC601 - TDA8380Az rezystorów: R614, R617 - 12k/5W. Nastêpnie sprawdzamyzasilanie uk³adu IC601. Po tych czynnoœciach mo¿emy w³¹czyædo pracy zasilacz bez uk³adu tyrystora Q603. Pod³¹czenietego uk³adu do zasilacza mo¿e nast¹piæ, kiedy sprawdzonezostan¹: Q603, R616, R618, C617, D606, C618, D612, R642,C622 i R622. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+135V na kondensatorze C636 - 150µF/200V. R.S.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung BORDEAUX 32 cale BN71BBSchemat ideowy zasilacza OTVC LCD SamsungBORDEAUX 32 cale BN71BBRP809200KF2012RP810200KF2012RP811200KF2012RP812220KF2012RP813220KF2012RP8146.8K2012ZDS805Z02W15VSOT23DS804KDS184SOT23www.serwis-elektroniki.com.plDP806P6KE300AQS802KTC1008P-GNDELEKTRONIKIICS801SVIPER22ADIP5 D_56 D_67 D_78 D_8VDD 4FB 3S_2 2S_1 1RS8082.2K2012 RS8092.2K2012CS80847µ50VDZS80330VzSOT23RS80768MOR-2WCS803104K50VQS803KTC1008P-GNDFS802S2A125VCS8013311KVCS80222µ50VRS80668MOR-2WZDS806Z02W18VSOT23DS805KDS184SOT23PFC_DCDS801BYV38DS802BYV38RS81268K2012QS801KTC1008RS80568MOR-2WRS8117.5K3216RS801100K3WRS802470.5W(RF)RS8130.5W4.7RS80310.5W(RF)DS803BYV38CS80668µ/63VRS804100K 2012CS80710450VHOTTS801SEE2020124567RS8104.7CARBON-1/8WPC805STLP421PC801STLP421PC802SLTV817BOVPIC_VCCCOLDRS8571KS-GND119RS8581KRS85933KDS851SR510CS854 221CS855 ZDTS851105 KIA431AQS852KST2222ASOT23CS853224RS8615.6KF2012QS851KST2222ASOT23S-GNDS-GNDRS8606.8KFST_BY BLOCKS-GNDRS86233KFRS85347K2012RS8551002012RS85647K2012CS852 1000µ/10VDS852KDS184SOT23ZDS853 9.1BRS8511K2012RS8544702012DZS85227VzSOT23DZS851Z02W6.2WSOT23PWR-ON/OFFRS8523.3K201224VLINE5.4VLINEELEKTRONIKIST-BY6.0Vwww.serwis-elektroniki.com.plSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 25

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung BORDEAUX 32 cale BN71BBH/S 3D2PFC_DCICM801SF9222L13RM8010.221W(RF)P-GNDCM801104630VRM8021M0.5WCM802563/630VMAIN BLOCKG2D1_S21211RM805473216DZM80127VzSOT23DM8011N4148WSSOD123RM8042203216VWSTBCONCBCSCOMPVREFGND109876543CM803101J50VCM804473 50VCM80510525VCM80633150VRM816100K2012RM8082.2K2012RM809220 2012CM80747250VQM802KTC3875RM8124.7K2012RM81122K2012CM808 104 50VRM81011K2012DM803KDS184CM809100µ10VQM803BCV62A1 C2,B1&22C1DM8051N414843E2E1RM80722K2012DZM80227VzSOT23QM801KST2907SOT23DM802KDS184SOT23RM8143.3K0.5WRM8064.7K2012VCC2S11RM8030.25WDM8041N5819RM8177.5K3216CM81110450VCM81310µ50VCM81047µ50VRM813100K2012DZM8035.6VzP-GND0VPIC_VCCELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl26 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung BORDEAUX 32 cale BN71BBHOTCOLD24VLINECM81210450VTM801SEER4445245678CY803S222400VPC803SLTV817BRM81510K20121615RM8571.1K2012RM8281.5K2012ZDTM851KIA431A14131211109S-GNDCM85522450VH/S 4DM851YG865C10DM853YG865C10DM852YG865C10CM86310450VRM85312KF2012RM85410KF2012RM85633K2012CM854221 50VRM8552.49KF2012S-GNDH/S 5CM8601000µ35VS-GNDCM8511500µ35VCM8561000µ25VCM85710450V5 4 3 2 1CM8521500µ35VICM852 MC33167(TV)COMPVINGNDVSWVFBRM86368K2012CM8621042012S-GNDCM85310450VLM85150µHDM854MBRF1545CT CM8612200µ10VRM85810K2012ICM853KIA278R12VinVogndVdis1 2 3 4H/S 5ELEKTRONIKIRM8516.34KF2012RM8521.8KF2012CM86710450VRM8611.5KF2012RM86222KF2012QM851KST2222ASOT23CM866474 2012CM858470µ25V S-GNDwww.serwis-elektroniki.com.plDZM85427VzDZM8536.8VzRM8641002012DZM852Z02W6.8VSOT23RM86547K2012CM859104201224V24V24V24V24VGNDGNDGNDGNDGNDNCB/L ON/OFFADIMPWMST-BY6.0VPWR-ON/OFFCNM802AMLCDSMW200-14P1234567891011121314B/L ON/OFFADIMPWMGND24V DETECTFM8513A14CNM804SMW200-05PS-GNDCNM803AU0SMW200-14P24V24V24V24V24VGNDGNDGNDGNDGNDADIMB/L ON/OFFPWMGND5.4VLINE1234567891011121312345CNM801SMW200-16P13V16GND155V145V135V12GND11GND10GND912V812V712V6GND5GND4GND321SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 27

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung BORDEAUX 32 cale BN71BBNT811S1 25NTCBD801STS4B05GH/S 1LP8012 EER322462H/S 2DP8011N5408 DP802YG972S63 QP801S1CX803S474275VLX802S21mH4.0ACP801630V1105 212108RP818153216RP817102012DP804KDS184SOT23DP805P6KE300AR22R22CX802S474275VLX801S21mH4.0AVX801SINR10D751KCY802S102400VCY801S102400VN-GNDGT8011PINRP801300K2012RP802270K2012RP803240K2012RP804240K2012RP805240K2012RP80722K2012RP816100K2012DZP801Z02W18VSOT23BP801ICP801STDA4863-2SOP856Z/DGNDC/SM/I437DRVCOMP 28VCCF/B 1RP8190.125WRP8083302012RCP80322150µ450V R22RP81510K2012CP80910225VCP80810425VR22J817S/W1CX801S105275VRX801S470K 1/2WRP80612K2012CP80410350VCP81147µ50VCP80510450VDP803KDS184SOT23CP80647150VP-GNDR62J818FP801S6.3AH250VLFP801BFUSE-CLIPFP801AFUSE-CLIP1 2 NCN8012P, 7.92mmELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl28 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Chassis MF-02HA LG do 30-calowych monitorów LCDChassis MF-02HA LG do 30-calowych monitorów LCDAndrzej BrzozowskiW artykule opisano chassis MF-02HA firmy LG stosowanew 30-calowych monitorach LCD:· MW-30LZ10 – przeznaczonych na rynki ca³ego œwiata,· MW-30LZ11 – przeznaczonych na rynek europejski,· MU-30LZ12 – przeznaczonych na rynek Ameryki Pó³nocnej,· MJ-30LZ10 – przeznaczonych na rynek japoñski.Na rysunku 1 przedstawiono schemat blokowy chassis MF-02HA.1. Wejœcia sygna³oweChassis wyposa¿ono w wejœcia: fonii i CVBS (AV), Component,SVHS, fonii i VGA (PC), DVI i RS-232.Sygna³y wideo z przeplotem z wejœæ CVBS-AV, SVHS,Component podawane s¹ do uk³adu procesora wideo VPC3230.Sygna³y wideo bez przelotu z wejœcia DVI podawane s¹do wejœæ uk³adu SIL161.Sygna³y wideo bez przeplotu z wejœcia Component i VGA(PC) podawane s¹ do wejœæ uk³adu przetwornika analogowocyfrowegoAD9888.Wejœcie RS-232 po³¹czone jest z torem steruj¹cym monitora.Sygna³y wejœciowe fonii z wejœæ AV i PC podawane s¹ dotoru fonii - do wejœæ uk³adu MSP3410.2. Tor foniiW torze fonii monitora zastosowano uk³ady:· MSP3410 – procesor fonii,· TPA3001D1 – wzmacniacz mocy.Procesor fonii MSP3410 firmy Micronase (opisywany ju¿na ³amach „Serwisu Elektroniki”) ³¹czy wszystkie funkcje torufonii, takie jak: prze³¹czanie sygna³ów fonii z gniazd wejœciowych,detekcja fonii FM w standardzie A2, stereo-dekoder,dekoder fonii NICAM, uk³ady regulacji. Uk³ad sterowany jestszyn¹ I 2 C.Wejœciowe sygna³y fonii z gniazd AV i PC podawane s¹ douk³adu prze³¹czaj¹cego w MSP3410, który wybiera sygna³ydo dalszego przetwarzania. Sygna³y z wyjœæ uk³adu prze³¹czaj¹cegozamieniane s¹ przetwornikach analogowo-cyfrowychna sygna³y cyfrowe i dalsze przetwarzanie sygna³ów fonii odbywasiê na sygna³ach cyfrowych. Cyfrowe sygna³y fonii poprzetworzeniu w uk³adach regulacji MSP3410 zamieniane s¹na sygna³y analogowe i z wyjœæ MSP3410 podawane s¹ dowejœæ uk³adu TPA3001D1.Uk³ad TPA3001D1 firmy Texas Instruments jest 17Wwzmacniaczem mocy klasy D.Sygna³y wyjœciowe z wzmacniacza mocy kierowane s¹ dog³oœników monitora.3. Tor sygna³ów wideo z przeplotemSygna³y wideo z przeplotem o standardowej rozdzielczoœci480I (z wejœæ AV i Component) podawane s¹ do wejœæ procesorawideo – uk³adu VPC3230 firmy Micronase.Na rysunku 2 przedstawiono schemat blokowy serii uk³adówVPC323X.Sygna³y fonii AVSygna³y fonii PCProcesor foniiMSP3410WzmacniaczTPA3001 1Wejœcia AVFoniaCV SWejœcieSVHSPamiêæS AMPamiêæS AM x 3WejœcieComponentCV SSVHSComponent 480IProcesor wideoVPC3230YUV 4:2:2H/V syncUsuwanie przeplotu,podwajanie liniiFLI22004:2:2H/V syncWejœcie PCFoniaComponent480P, 729P, 1080I, H/V sync PrzetwornikA 9888Cyfrowe sygna³y 4:4:4H/V syncPLUSLV SModu³LCWejœcieVI-WejœcieS-232dbiornikTM SSIL161opasowaniepoziomówS232AUk³adprze³¹czaj¹cy74HC123Uk³adsteruj¹cyPamiêæFLASHPamiêæS AMPamiêæEEP MRys.1. Schemat blokowy chassis MF-02HASERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 29

Chassis MF-02HA LG do 30-calowych monitorów LCDCinVin1Vin2Vin3Vin4Vout717273747570Uk³adprze³¹czaj¹cyPrzetworniki2x A/YCFiltrgrzebieniowyPALNTSCekoderkoloruPAL, NTSCSECAMegulacjekoloru·YCrCbMatrycaYCrCbUk³adykonwersjiPIPegulacjekntr ,jaskr ,ostroœciSterowaniepamiêci¹FormatowanieITU- 656ITU- 60131-34,37-4041-44,47-501819-23YoutCr/CboutYC EFIF CT L/YCrCb1F 1/YCrCb21,2,3794,5,6Wejœcia/YUVPrzetworniki4x A/Y/U/V/FMatrycaegulacjekontr , jaskr ,nasYCbCrFInterfejs I2CeneratorUk³adysynchronizacjieneratorsygn zegara28565854LLC1HsyncVsyncAV62 63 13,24I2C20 25MHzRys.2. Schemat blokowy uk³adu VPC323XDUk³ad ten dokonuje wyboru Ÿród³a sygna³u, dekoduje sygna³koloru i analogowe sygna³y Y/U/V zamienia na sygna³ycyfrowe Y/U/V.Sygna³y Component w uk³adzie VPC3230 podawane s¹ doczterech przetworników A/D, w których nastêpuje zamianasygna³ów analogowych na sygna³y cyfrowe. Trzy przetwornikiprzetwarzaj¹ trzy sygna³y analogowe (RGB lub YPrPb) aczwarty przetwarza sygna³ wygaszania na postaæ cyfrow¹.Sygna³y cyfrowe z wyjœæ przetworników podawane s¹ do uk³adówregulacji jaskrawoœci, nasycenia, kontrastu i odcienia inastêpnie podawane s¹ do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego.Sygna³ wideo podawany jest w uk³adzie VPC3230 do przetwornikaA/D, z wyjœcia przetwornika do filtru grzebieniowegorozdzielaj¹cego sygna³y luminancji i chrominancji. Po filtrzesygna³ chrominancji podawany jest do dekodera koloru(PAL, SECAM, NTSC). Sygna³y z wyjœæ dekodera podawanes¹ do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego. Uk³ad prze³¹czaj¹cy wybierasygna³y do dalszego przetwarzania. Sygna³y te s¹ skalowanez formatu 4:3 do formatu 16:9, a nastêpnie podawane douk³adu regulacji jaskrawoœci i kontrastu i dalej do uk³adu formatuj¹cegosygna³y cyfrowe do postaci wymaganej wg standarduITU-R656. Uk³ad VPC3230 sterowany jest szyn¹ I 2 C.Uk³ad produkowany jest w obudowie PQFP80. Poszczególnewyprowadzenia pe³ni¹ nastêpuj¹ce funkcje:1, 2, 3, 4, 5, 6 – wejœcia sygna³ów RGB/YCrCb: kolejno B1/Cb1, G1/Y1, R1/Cr1, B2/Cb2, G2/Y2, R2/Cr2; sygna³y s¹podawane do wejœæ przez kondensatory sprzêgaj¹ce; w uk³adziescalonym nastêpuje wybór Ÿród³a sygna³ów RGB/YCrCb, a nastêpnie przetworzenie sygna³ów z wybranegoŸród³a na sygna³y cyfrowe,7, 64 – masa analogowych uk³adów wejœciowych,8 – sygna³ zerowania zapisu pamiêci FIFO,9 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie zasilania; kondensator przy³¹czony jest pomiêdzywejœcie 9 i 12,10 – wejœcie napiêcia zasilania uk³adów cyfrowych,11 – masa uk³adów cyfrowych,12 – masa; patrz wyprowadzenie 9,13 – sygna³ zegara szyny I 2 C,14 – sygna³ danych szyny I 2 C,15 – wejœcie sygna³u Reset; stan niski powoduje Reset uk³adu,16 – wejœcie testowe w procesie produkcji uk³adu; w czasienormalnej pracy musi byæ zwarte do masy,17 – wejœcie impulsów V dla sygna³u VGA,18 – wejœcie YCOE steruj¹ce blokowaniem wyjœæ sygna³ówYC; stan niski na wejœciu 18 odblokowuje sygna³y Y, C,19 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem IE zewnêtrznej pamiêci,20 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem WE zewnêtrznej pamiêci,21 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem FFRSTW zewnêtrznej pamiêci,22 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem RE zewnêtrznej pamiêci,23 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem OE zewnêtrznej pamiêci,24 – wyjœcie sygna³u zegarowego 20.25MHz,25 – masa uk³adów analogowych,26 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie zasilania; kondensator przy³¹czony jest pomiêdzywyprowadzenia 25 i 26,27 – sygna³ zegarowy LLC dla podwójnej czêstotliwoœci odchylania,28 – sygna³ zegarowy LLC1 odniesienia dla uk³adów luminancji,chrominancji,29 – napiêcie zasilania uk³adów generuj¹cych sygna³y zegarowe,30 – masa uk³adów generuj¹cych sygna³y zegarowe,31-34 i 37-40 – wyjœcia cyfrowych sygna³ów luminancji Y7-Y0; je¿eli dane s¹ wyprowadzane w standardzie ITU-R601, sygna³y wyjœciowe s¹ synchroniczne z sygna³emzegarowym LLC1; je¿eli dane s¹ wyprowadzane w standardzieITU-R656, sygna³y wyjœciowe s¹ multipleksowanei synchroniczne z sygna³em zegarowym LLC2,35 – masa uk³adu luminancji,36 – napiêcie zasilaj¹ce uk³ady luminancji,40-44 i 47-50 – wyjœcia cyfrowych sygna³ów chrominancji C7-C0; je¿eli dane s¹ wyprowadzane w standardzie ITU-R601, sygna³y wyjœciowe s¹ synchroniczne z sygna³emzegarowym LLC1; je¿eli dane s¹ wyprowadzane w standardzieITU-R656, wyjœcia sygna³ów chrominancji mog¹byæ trójstanowe,45 – napiêcie zasilania uk³adów chrominancji,46 – masa uk³adów chrominancji,51 – masa uk³adu synchronizacji,52 – napiêcie zasilania uk³adu synchronizacji,53 – wyjœcie sygna³u miêdzyliniowoœci; “0” oznacza pierwszypó³obraz, “1” oznacza drugi pó³obraz,54 – wyjœcie danych aktywnego sygna³u wideo; sygna³ wyj-30 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

œciowy jest synchroniczny z sygna³em zegarowym LLC1,;55 – wyjœcie sygna³u synchronizacji H zgodnego z wejœciowymsygna³em wideo,56 – wyjœcie sygna³u synchronizacji H zgodnego z aktywnymsygna³em wideo,57 – wyjœcie sygna³u synchronizacji V zgodnego z wejœciowymsygna³em wideo,58 – wyjœcie sygna³u synchronizacji V zgodnego z aktywnymsygna³em wideo,59 – napiêcie zasilaj¹ce uk³ad w trybie czuwania,60 – wyjœcie sygna³u zegarowego 5MHz,62, 63 – wyprowadzenia do przy³¹czenia rezonatora kwarcowego20.25MHz,65 – masa wejœciowych uk³adów analogowych,66 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie odniesienia dla przetworników A/D wejœciowychsygna³ów wideo,67 – wejœcie ustalaj¹ce adres I 2 C uk³adu,68 – masa odniesienia dla wejœciowych uk³adów analogowych,69 – napiêcie zasilania analogowych uk³adów wejœciowych,70 – wyjœcie Vout aktywnego - wybranego w uk³adzie prze³¹czaj¹cymsygna³u wideo do przetwarzania w torze g³ównymodbiornika,71 – wejœcie sygna³u chrominancji C in ,72-75 – wejœcia sygna³ów wideo 1-4,76 – napiêcie zasilania uk³adów analogowych,77 – masa uk³adów analogowych,78 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie odniesienia dla przetworników A/D wejœciowychsygna³ów RGB/YCrCb,79 – wejœcie sygna³u wygaszania dla sygna³ów RGB1/YCrCB1 podawanych do wejœæ 1-3,80 – masa odniesienia dla wejœciowych uk³adów RGB/YCrCb.Cyfrowe sygna³y wideo z wyjœæ VPC3230 kierowanes¹ do wejœæ uk³adu FLI2200.Zadaniem uk³adu FLI2200 jest usuniêcie przeplotu(zdublowanie linii obrazu). Uk³ad wykorzystuje algorytmDCDI (Directional Correlational Deiterlacing)opracowany i opatentowany przez firmê Faroudja.Algorytm DCDI eliminuje postrzêpienia krawêdziwystêpuj¹ce podczas wyœwietlania obrazów z przeplotemna urz¹dzeniach z progresywnym skanowaniem.Idea rozwi¹zania polega na identyfikacji wszystkichruchomych krawêdzi w obrazie i dopasowaniu k¹ta ichinterpolacji na poziomie pojedynczych pikseli, powoduj¹c¿e interpolacja „œledzi” krawêdŸ a nie krzy¿ujesiê z ni¹, zawsze wyg³adzaj¹c linie. Skutkuje to bardziejnaturalnym i pozbawionym zniekszta³ceñ obrazem.SSUk³ad FLI2200 wykorzystuje zewnêtrzn¹ pamiêæSDRAM.Cyfrowe sygna³y wyjœciowe z uk³adu FLI2200podawane s¹ do wejœæ uk³adu OPLUS.4. Tor sygna³ów wideo bez przeplotuSygna³y wideo bez przeplotu z wejœæ Component iPC podawane s¹ do wejœæ uk³adu AD9888.Chassis MF-02HA LG do 30-calowych monitorów LCDin0in113in017in1Uk³ad AD9888 firmy Analog Device jest przetwornikiemanalogowo-cyfrowym zawieraj¹cym dwa zestawy wejœæ dlaanalogowych sygna³ów RGB / YUV i sygna³ów synchronizacjiH/V. Sygna³y wejœciowe podawane s¹ do uk³adów prze³¹czaj¹cych,a nastêpnie przetworników zamieniaj¹cych sygna-³y analogowe RGB / YUV na sygna³y cyfrowe w formacie4:4:4.Sygna³y cyfrowe z wyjœæ uk³adu AD9888 kierowane s¹ dowejœæ uk³adu OPLUS.Na rysunku 3 przedstawiono schemat blokowy uk³aduAD9888.Uk³ad AD9888 produkowany jest w obudowie MQFP128,zasilany jest napiêciem 3.3V, sterowany jest sygna³ami szynyI 2 C.Poszczególne wyprowadzenia uk³adu pe³ni¹ nastêpuj¹cefunkcje:5, 13, 20, 8, 17, 23 – wejœcia analogowych sygna³ów RGB,odpowiednio Rin0, Bin0, Gin0, Rin1, Gin1, Bin1; poziomysygna³ów wejœciowych w zakresie 0-1V,45, 44, 12, 43, 42, 16, 30, 53, 54, 29 – wejœcia sygna³ów synchronizacjiHsync0, Vsync0, SOGin0, Hsync1; Vsync1, SO-Gin1, Clamp, Coast, CKExt, CKInv; poziomy sygna³ów wejœciowych(z wyj¹tkiem SOGin0, SOGin1) CMOS 3.3V; poziomysygna³ów SOGin0, SOGin1 w zakresie 0-1V,127, 125, 126 – wyjœcia sygna³ów synchronizacji HSout, VSout,SOGout; poziomy sygna³ów wyjœciowych – CMOS 3.3V,2 – filtracja napiêcia referencyjnego dla przetworników A/D;do wyprowadzenia 2 przy³¹czony jest kondensator filtruj¹cy100nF; poziom napiêcia referencyjnego 1,25V,58in020in123Hsync04543Hsync1Vsync04442Vsync1in012in116Clamp 30Coast5354CKExtCKInv29S ASCLA0313233Multiplekser2:1Multiplekser2:1Multiplekser2:1Multiplekser2:1Multiplekser2:1Multiplekser2:1Uk³adklampuj¹cyWzmacniaczUk³adklampuj¹cyWzmacniaczUk³adklampuj¹cyWzmacniaczPrzetwarzanieimpulsówsynchronizacjieneratorsygna³ówzegarowychInterfejs I2CUk³ady zasilaniaPrzetwornikA/PrzetwornikA/PrzetwornikA/ród³onapiêciaodniesieniaA 9888Rys.3. Schemat blokowy uk³adu AD9888113-120103-11090-9780-8770-7757-64123,124SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 311251271262outAoutoutAoutoutAoutataCKHSoutVSoutS outCref

Chassis MF-02HA LG do 30-calowych monitorów LCDWejœcie ACP800Filtr EMCL801, L802,C801-805Prostownik801, C806Uk³ad PFCT801,Q801,U901801,C811, C812390VdcUk³ad steruj¹cyprzetwornicyU902,Q804, 912TransformatorT803Prostownikinapiêæ wyjœciowych803- 805L805,C827,C82312V24VWy³¹czniktermicznyPT800Uk³ad sprzê¿eniazwrotnegoPH801,C 802KonwerterC/ CU802, 916,L80718VUk³ad steruj¹cyprzetwornicySTAN YU903,Q802TransformatorT802Prostownikinapiêæ wyjœciowych802,C8255VstandbyW³¹czanie/wy³¹czaniezasilaczaPH802,PH803Uk³ad sprzê¿eniazwrotnegoPH804,C 8019, 24 – filtracja napiêæ klampuj¹cych,50 – filtr uk³adu PLL,1, 3, 4, 11, 15, 19, 22, 27, 28, 35, 36, 40, 41, 46, 49, 51, 55, 65,69, 78, 88, 99, 100, 101, 111, 128 – masa uk³adu,6, 7, 10, 14, 18, 21, 25, 26, 34, 37, 39, 47, 48, 52, 56, 69,79, 89,98, 102, 112, 122 – zasilanie 3.3V,31, 32, 33 – wejœcia sygna³ów steruj¹cych SDA, SCL, A0; poziomysygna³ów – CMOS 3.3V,113-120, 103-110 – wyjœcia cyfrowych sygna³ów RoutA, RoutB;poziomy sygna³ów – CMOS 3.3V,70-77, 57-64 – wyjœcia cyfrowych sygna³ów BoutA, BoutB;poziomy sygna³ów – CMOS 3.3V,90-97, 80-87 – wyjœcia cyfrowych sygna³ów GoutA, GoutB;poziomy sygna³ów – CMOS 3.3V,123, 124 – wyjœcia sygna³ów zegarowych; poziomy sygna³ów– CMOS 3.3V.5. Tor sygna³ów DVISygna³y cyfrowe wideo z wejœcia DVI-D to sygna³y transmitowanezgodnie ze standardem TMDS. Uk³ad scalonySIL161 firmy Silicon Image, do którego kierowane s¹ sygna³yz wejœcia DVI pe³ni rolê odbiornika sygna³ów TMDS. Sygna-³y cyfrowe z wyjœcia odbiornika kierowane s¹ do wejœæ uk³aduOPLUS.6. Uk³ad OPLUSRys.4. Schemat blokowy zasilacza chassis MF-02HAUk³ad OPLUS produkowany przez firmê INTEL to procesorsygna³ów cyfrowych. OPLUS zawiera uk³ady poprawyostroœci, regulacji kontrastu, jaskrawoœci, redukcji szumów orazuk³ady wyjœciowe do sterowania matryc¹ LCD.Uk³ad zawiera trzy porty dla cyfrowych sygna³ów wejœciowych.Port A to wejœcie cyfrowych sygna³ów wideo w formacie4:2:2 (z toru sygna³ów wideo z przeplotem). Port B stanowiwejœcie dla sygna³ów cyfrowych z toru sygna³ów wideobez przeplotu w formacie 4:4:4. Port C stanowi wejœcie dlasygna³ów wideo wysokiej rozdzielczoœci (z wejœcia DVI).Uk³ad pracuje z zewnêtrznymi pamiêciami SDRAM.Sygna³y wyjœciowe z uk³adu OPLUS kierowane s¹ do uk³aduLVDS dopasowuj¹cego poziomy sygna³ów z wyjœæ uk³aduOPLUS do poziomów wymaganych na wejœciach wyœwietlaczaLCD.7. Tor steruj¹cy monitoraW torze steruj¹cym zastosowano mikrokontroler, pamiêæFlash, pamiêæ SRAM i pamiêæ EEPROM.Mikrokontroler zasilany jest napiêciem 3.3V. Pracuje z sygna³emzegarowym 25MHz. Komunikuje siê z pamiêciamiFLASH, SRAM, EEPROM.Pamiêæ Flash zawiera dane systemowe i dane OSD.W pamiêci SRAM zapisywane s¹ ró¿nego rodzaju zmienne.W pamiêci EEPROM zapisywane s¹ dane dotycz¹ce ustawieñmonitora i dane zapamiêtane przez u¿ytkownika.Wejœcie RS232 s³u¿y do komunikacji z torem steruj¹cymmonitora. Poprzez to wejœcie mo¿na dokonaæ regulacji balansubieli, uaktualnienia oprogramowania monitora.Wejœcie RS232 po³¹czone jest z wejœciami mikrokontrolerapoprzez uk³ad DS232A, który dopasowuje poziomy sygna-³ów z wejœcia RS232 do poziomów wejœciowych mikrokontrolera.8. Zasilacz monitoraSygna³n/ ffNa rysunku 4 przedstawiono schemat blokowy zasilaczachassis MF-02HA.Wejœciowe napiêcie zasilaj¹ce AC jest filtrowane, prostowanedwupo³ówkowo w prostowniku BD801 i podawane douk³adu PFC. Napiêcie wyjœciowe z uk³adu PFC 390V zasiladwie przetwornice:· przetwornicê g³ówn¹ wytwarzaj¹c¹ napiêcia zasilaj¹ce12V, 24V i 18V,· przetwornicê Standby wytwarzaj¹c¹ napiêcie zasilaj¹ce 5V.Przetwornica g³ówna jest w trybie czuwania wy³¹czona, auk³ad steruj¹cy odbiornikiem zasilany jest napiêciem 5V z przetwornicyStandby.W³¹czanie i wy³¹czanie zasilacza g³ównego jest sterowanesygna³em On/Off z uk³adu steruj¹cego. }32 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Opis dzia³ania oraz typowe apliacje Tiny-, Link- oraz Preak SwitchýOpis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- oraz Peak-Switchý (cz.1)Karol ŒwiercPorównuj¹c konstrukcje zasilaczy impulsowych sprzed kilkunastu-kilkudziesiêciulat z obecnymi, trudno nie odnieœæ wra-¿enia, i¿ uk³ady te staj¹ siê coraz prostsze. Ca³a elektronikawydaje siê pod¹¿aæ w kierunku „prostoty”, tylko jej serwisstaje siê coraz bardziej problematyczny i bezradny. Technologiaelementów SMD oraz wielowarstwowy druk p³yt PCB tog³ówne utrudnienia prac serwisowych, a technologia ta obejmujeju¿ nie tylko wzglêdnie ma³o awaryjne obwody cyfrowei ma³osygna³owe LSI, ale tak¿e “Large Signal”, do których wpierwszej kolejnoœci zaliczaj¹ siê obwody zasilania. Przetwornicefaktycznie zawieraj¹ coraz mniej elementów, przy tym s¹bardziej sprawne, odporne na przeci¹¿enia, zwarcia, udary pr¹doweod strony wyjœcia i napiêciowe od strony wejœcia. Osi¹gaj¹fantastyczne parametry line- i load-regulation, impedancjêwyjœciow¹, a tak¿e parametry zwi¹zane z dynamik¹ pêtliujemnego sprzê¿enia zwrotnego. W wielu aplikacjach jest tak¿ecenny fakt, gdy zasilacz zachowuje siê poprawnie w warunkachkrótkotrwa³ego przeci¹¿enia. Wiele odbiorników energii,jak silniki czy uk³ady o du¿ym pr¹dzie rozruchowym cechujestosunkowo niewielki pobór energii w stanie ustalonym,zaœ w fazie rozruchu poziom statyczny jest znacznie przekroczony.Czy koniecznie projekt obwodu zasilania musi uwzglêdniaæ„najgorszy przypadek”?Analizuj¹c stan rynku w zakresie uk³adów zasilania, nietrudnodostrzec kilka trendów. Teoria dopracowa³a siê ju¿ wielukonfiguracji przetwornic, niemal ka¿da z unikalnymi zaletami,jak i wrodzonymi wadami. Niniejszy artyku³ nie podejmujesiê systematyzacji materia³u w tym zakresie, temu poœwiêcimyodrêbne opracowanie. W niniejszym materiale zwracamyuwagê na trend miniaturyzacji i maksymalnego uproszczeniaaplikacji zasilacza impulsowego. Na tym biegunie znajduj¹siê aplikacje niewielkich mocy, tak¿e o niewygórowanychwymaganiach dla Ÿród³a zasilania, k³ad¹ce natomiast naciskna niezawodnoœæ i szeroko rozumian¹ “reliability”. Pod tymwzglêdnie szczególnie wymagaj¹ce s¹ zasilacze off-line pocz¹wszyod ³adowarek telefonu komórkowego, a skoñczywszyna zasilaczu komputera laptop czy OTVC/monitora LCD.Dla takiego zasilacza nie mo¿e byæ problemem praca bez obci¹¿enia,zwarcie wyjœcia, jak i pod³¹czenie w dowolnej kolejnoœcisekwencji obci¹¿enie-napiêcie wejœciowe. Generalniewiadomo, i¿ flybacki bardzo nie lubi¹ takich sytuacji. Z drugiejstrony zaœ, to konfiguracja najbardziej oszczêdna podwzglêdem liczby elementów mimo niezbyt optymalnego wykorzystaniakluczowego elementu, którym jest zawsze transformator.Choæ kompromis jest trudny i wymaga od konstruktorasporej wiedzy, okazuje siê, ¿e w³aœnie flyback (jednotranzystorowyflyback) jest najczêœciej wybieran¹ topologi¹ i z t¹najczêœciej borykamy siê podczas prac serwisowych wszelkiegosprzêtu elektronicznego.W zakresie „oszczêdnych flyback´ów” wydaje siê, i¿ najdalejposz³a firma Power Integration. W „SE” nr `12/1999 i 1/2000 oraz 5 do 8/2002 obszernie opisywaliœmy TOPSwitché.Wygl¹daj¹cy jak tranzystor, 3-nó¿kowy element jest niemalpe³n¹ scalon¹ przetwornic¹, wymagaj¹c¹ oprócz transformatora,raptem kilku-kilkunastu elementów dyskretnych. Czymo¿na pójœæ jeszcze dalej? Faktycznie, wydaje siê ¿e to kres,wrêcz przegiêcie w stronê scalenia tranzystora-klucza wraz zjego sterownikiem. Tak¹ tezê udowodni³y nie tylko elementykonkurencyjne dla TOPSwitchý, ale i same TOP-y póŸniejszychgeneracji.W bie¿¹cym artykule przygl¹damy siê rodzinom pokrewnymdla TOP-ów, produktom tej samej firmy Power Integration. ToTiny-, Link- i Peak-Switché. Poniewa¿ elementy te, jako pokrewne,maj¹ wiele cech wspólnych, opisujemy je wszystkie wewspólnym artykule. Jako bazowe potraktujemy TinySwitché,Link-i i Peak-i porównamy w 2 i 3 punkcie artyku³u.1. TinySwitché – podzia³ elementów wramach rodzinyNa pocz¹tek ustalimy uk³ad materia³u w artykule, aby wmo¿liwie skondensowany sposób opisaæ wszystkich przedstawicieliomawianych rodzin. W ka¿dej z nich urodzi³o siê ju¿po kilku kuzynów. W rozdziale poœwiêconym Tiny-Switchómjako bazowe przyjmujemy Tiny-Switché-II. Te uk³ady bowiem,spotykamy (na dzieñ dzisiejszy) najczêœciej w sprzêcietrafiaj¹cym na nasze warsztaty. To elementy TNY263, 264, …do 268. Mianem „czystych” Tiny-Switchý okreœlane s¹ elementyTNY253, 254, 255. TNY256 to TinySwitch Plus. „Kuzynostwo”TNY375 do 380 odró¿niane jest przydomkiem PK(TinySwitch-PK). Poszczególne elementy (w ramach ka¿dej zpodgrup) kwalifikowane s¹ do okreœlonej aplikacji pod wzglêdemparametru przetwarzanej mocy, co wi¹¿e siê z wartoœci¹ograniczenia pr¹dowego jednoznacznie przypisanego konkretnemuelementowi. Zasada jest taka, czym wy¿szy numer elementu,tym wy¿sza osi¹gana moc. Dodatkowym kryteriumdecyduj¹cym o poziomie mocy z jak¹ mo¿e pracowaæ przetwornica,s¹ warunki ch³odzenia oraz zakres napiêcia wejœciowego.W zakresie napiêcia specyfikowane s¹ dwa przypadki:w¹skiego lub szerokiego zakresu. Jako w¹ski zakres nale¿yrozumieæ napiêcie zasilania 230V AC z tolerancj¹ ±15% (lub115V AC z podwajaczem). Zakres szeroki to “world-wide” 85do 265V AC . Pod wzglêdem warunków ch³odzenia tak¿e rozró¿niasiê dwa przypadki: hermetycznie zamkniêty adapter lubuk³ad “Open Frame”. Do tak sprecyzowanych warunków odnosz¹siê zawsze dane katalogowe elementu i jego aplikacji.W bie¿¹cym opracowaniu k³adziemy zdecydowany nacisk nafizykaln¹ stronê pracy obwodów wewnêtrznych uk³adu scalonegoi jego aplikacji traktuj¹c wy¿ej przywo³ane parametryjako drugorzêdne. W zakresie parametru przetwarzanej mocywarto jednak zwróciæ uwagê na jedn¹ istotn¹ cechê charakterystyczn¹dla wielu obci¹¿eñ. Czêsto jest tak, i¿ statyczna mocjest niewielka z krótkotrwa³ymi przeci¹¿eniami. Tak zachowasiê np. odbiornik energii zawieraj¹cy silniki, czy to Spindleodtwarzacza DVD czy dysku HDD. Rozpêdzanie „talerza” jestenergoch³onne, po czym obwód zadowala siê niewielk¹ moc¹.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 33

Opis dzia³ania oraz typowe apliacje Tiny-, Link- oraz Preak SwitchýSwitchéry opisywane w bie¿¹cym artykule zoptymalizowanes¹ w du¿ym stopniu do takiej pracy, co wp³ywa na ich ogólnyperformance. W du¿ym stopniu problem ten zwi¹zany jest zestosunkiem chwilowej (maksymalnej) do ci¹g³ej (œredniej)mocy wydzielanej w samym kluczu (jak i innych krytycznychelementach aplikacji zasilacza). Jak powiedziano wy¿ej, chcemysiê skupiæ na zasadzie pracy pomijaj¹c inne (tak¿e technicznieistotne) kwestie zwi¹zane z prac¹ przetwornicy w okreœlonychwarunkach jej obci¹¿enia. Podobnie, pomijamy kwestieobudowy. Tiny (jak i Link oraz Peak) Switche produkowanes¹ zwykle w kilku obudowach, w tym SMD. Zwyklezawieraj¹ 8 lub 7 nó¿ek (z przerw¹ w s¹siedztwie wysokonapiêciowegodrenu). Jednak, jak przysta³o na super scaloneSwitchéry, aktywne s¹ jedynie 3 lub 4 nó¿ki.1.1. Cechy przetwornicy wykonanej na bazie elementówTinySwitch II (Product Highlights)· uk³ad zawiera zintegrowany obwód auto-restartu; nie wymagaw tym celu ¿adnych elementów zewnêtrznych aplikacjioraz skutecznie chroni uk³ad scalony w warunkachawaryjnych,jak zwarcie wyjœcia lub rozwarcie pêtli ujemnegosprzê¿enia zwrotnego,· zawiera obwody pozwalaj¹ce unikn¹æ niepo¿¹danego efektu„akustycznego szumu”, gdy uk³ad wchodzi w zakresczêstotliwoœci akustycznych,· pozwala na proste programowanie dolnej granicy napiêciawejœciowego traktowanego jako under-voltage,· modulowana czêstotliwoœæ kluczowania (jittering) poprawiaparametry w zakresie zak³óceñ EMI, co pozwala naobni¿enie wielkoœci i kosztu filtrów EMI,· czêstotliwoœæ kluczowania – ok. 132kHz, skutkuje niewielkimiwymiarami transformatora i jednoczeœnie pozwalana stosowanie typowych (tanich) ferrytów jako rdzeñtransformatora,· istotne parametry maj¹ w¹sk¹ tolerancjê i niewielki rozrzutw funkcji temperatury,· Switchér wykorzystuje w charakterze sprzê¿enia zwrotnegoprost¹ logikê enable/disable, co wykazuje jednak wpewnych zastosowaniach szereg zalet nad typow¹ technik¹PWM lub rezonansow¹ pêtl¹ feedbackú,· w zakresie niskich mocy uk³ad nie wymaga ¿adnego napiêciazasilania dla obwodu drivera klucza.· przetwornica bezpiecznie pracuje w warunkach braku obci¹¿enia,zaœ moc rozpraszana mieœci siê w granicach0.25W dla ekstremalnie wysokiego napiêcia sieci 265V AC ;w warunkach ni¿szego napiêcia sieci i/lub w aplikacji zdodatkowym uzwojeniem zasilania, parametr ten mo¿ezejœæ poni¿ej 50mW.Wymienione wy¿ej cechy maj¹ jedynie „naœwietliæ produkt”(Product Highlights) i s¹ tylko wybranymi z d³ugiej listy któr¹producent „chwali siê” na wstêpie danych katalogowych. Wyjaœnienieistotniejszych cech, jak i sposób ich uzyskania (wskrótowy sposób) zawiera kolejny punkt artyku³u. Podkreœlamyjednak, i¿ z uwagi na objêtoœæ materia³u konieczny by³kompromis miêdzy szczegó³owoœci¹ i objêtoœci¹ materia³u.Opis ten czynimy tylko dla TinySwichý II. Na rysunku 1.1apokazujemy schemat blokowy struktury wewnêtrznej tego elementuzaczerpniêty z materia³ów katalogowych firmy PowerIntegrations. Na rysunku 1.1b pokazano typow¹ aplikacjê wymagaj¹c¹raptem kilku elementów zewnêtrznych. Na rysunku1.1c pokazano wyprowadzenia uk³adu w obudowie P i G.YPASS( P)EULAT5 8VAIN( )240µA 50µA6 3VLINE UN E -V LTA EAUT -ESTA TC UNTEESETFAULTP ESENTCU ENTLIMIT STATEMACHINE5 8V4 8VYPASS PINUN E -V LTA EV ILIMITENA LECU ENT LIMITC MPA AT1 0V + V TJITTECLCKC MAXSCILLATTHE MALSHUT WNENA LE/UN E -V LTA E(EN/UV)1 0VSQQLEA INE ELANKINRys.1.1a. Budowa wewnêtrzna TinySwitchá IISU CE(S)34 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Opis dzia³ania oraz typowe apliacje Tiny-, Link- oraz Preak Switchý+Wide-RangeHV DC Input-TinySwitch-IIBPSSEN/UVOptionalUV ResistorDSP Packa e (DIP-8B)G Packa e (SMD-8B)1234EN/UVBPS (HV RTN)S (HV RTN)875D+DC OutputRys.1.1b. Podstawowa aplikacja TinySwitchá-Rys.1.1c. Wyprowadzenia nó¿ek w obudowie DIP-8 iSMD-81.2. Opis budowy wewnêtrznej TinySwitchý IITinySwitch zawiera wysokonapiêciowy (700V) tranzystorkluczuj¹cy typu MOSFET oraz obwody jego drivera i kontrolera.W szczególnoœci wydzieliæ nale¿y: oscylator, wysokonapiêcioweŸród³o pr¹dowe, obwód ograniczenia pr¹dowego (klucza),obwód auto-restartu, obwody zwi¹zane z pêtl¹ sprzê¿eniazwrotnego i szereg zabezpieczeñ. Wszystko mieœci siê wobudowie o czterech (aktywnych) wyprowadzeniach:· D (Drain) – to wyprowadzenie drenu kluczuj¹cego MOS-FETá. Do wêz³a tego pod³¹czone jest tak¿e Ÿród³o pr¹dowe.St¹d bowiem czerpany jest pr¹d stanowi¹cy zasilanieobwodów niskonapiêciowych kontrolera klucza.· BP – to wyprowadzenie “bypassú”. Wspomniane wy¿ej Ÿród³opr¹dowe dostarcza pr¹d impulsowo tylko wtedy, gdytranzystor-klucz jest wy³¹czony. Kondensator podwieszonyna nó¿ce Bypass stanowi filtr i zarazem „zbiornik energii”Ÿród³a niskonapiêciowego.· EN/UV (Enable/UnderVoltage) – wyprowadzenie to pe³nidwie funkcje zgodne z nazewnictwem. Enable – zastêpujetradycyjny FB (Feedback), UV – rozpoznaje UnderVoltage,próg poni¿ej którego kluczowanie MOSFETá jestwstrzymane. Napiêcie wejœciowe monitorowane jest za poœrednictwemzewnêtrznego rezystora. Wewnêtrzna logikaTinySwitcha jest w stanie stwierdziæ obecnoœæ UV-rezystorai dezaktywowaæ funkcjê UnderVoltage w razie jegobraku.· S (Source) – to wyprowadzenie Ÿród³a tranzystora kluczuj¹cego,jest tak¿e ogólnym wyprowadzeniem masy. Aczkolwiekwszystkie (cztery) nó¿ki S stanowi¹ wspólny wêze³ ipod³¹czone s¹ zwykle do masy strony gor¹cej zasilacza, wobudowach P i G (DIP-8, SMD-8) wydzielone s¹ nó¿ki“High Voltage Rerurn” (patrz rys.1c). Istotnym novum wTinySwitchách jest odprowadzanie ciep³a wydzielanego welemencie przez wyprowadzenia S, wêze³ masy stanowi radiatori zalecana jest jego stosunkowo du¿a powierzchnia wbezpoœredniej bliskoœci nó¿ek Source. Pod³¹czenie radiatorado „spokojnego” wêz³a jakim jest wyprowadzenie Ÿród³a(w przeciwieñstwie do drenu), sprzyja warunkom niskiejemisji zak³óceñ EMI i nie wymaga zwykle ekranowania.Po tych informacjach charakteryzuj¹cych omawiane elementy,przyjrzymy siê bli¿ej pracy obwodów wewnêtrznychTinySwitchá-II.1.2.1. Opis dzia³aniaNajistotniejsza cecha, któr¹ charakteryzuj¹ siê wszystkieomawiane w artykule Switchéry jest bardzo s³abo eksponowanaprzez materia³y katalogowe.Obwód przetwornicy z TinySwitchém stabilizuje napiêciewyjœciowe w oparciu o pêtlê ujemnego sprzê¿enia zwrotnego.Jak¿eby inaczej! Praca tej pêtli odbiega jednak zdecydowanieod typowej regulacji PWM. Przypomnijmy w paru zdaniachjak ta wygl¹da (ograniczaj¹c siê do trybu napiêciowegovoltage-mode). Czêstotliwoœæ kluczowania narzuca oscylator.Porównanie napiêcia wyjœciowego z zadanym (po wzmocnieniui odpowiedniej filtracji) wraca jako sygna³ zwrotny kontroluj¹cywspó³czynnik wype³nienia Pulse Width Modulation.Uk³ad pracuje podobnie jak pêtla fazowa synchronizowanazewnêtrznym sygna³em analogowym. Zasada ta jest tak powszechna,¿e niemal nie dostrzegamy jej walorów. Nale¿y donich szereg zalet, jak równie¿ wad i k³opotów z kszta³towaniemdynamiki tak utworzonej pêtli sprzê¿enia zwrotnego.Rozwi¹zanie jakie wykorzystuj¹ TinySwitché jest znacznieprostsze i „ordynarne”. Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego decydujejedynie, czy akt kluczowania w danym cyklu (oscylatora)odbêdzie siê, czy te¿ nie. Dlatego w charakterze sprzê¿eniazwrotnego, choæ na wielu schematach mo¿na odnaleŸæoznaczenie FB, poprawne jest w³aœnie EN (Enable). Enablejest aktywny (tranzystor kluczuje), gdy pr¹d czerpany z wyprowadzeniaEN nie przekracza wartoœci 240µA. W przeciwnymwypadku rozpoznawany jest stan Disable. Stanów poœrednichnie ma. To zdecydowany regres w konstrukcji obwodówsprzê¿enia zwrotnego, wykazuje on jednak szereg zalet.Wady zaœ nie s¹ groŸne dla obwodów zasilaczy niewielkichmocy. Nadrzêdn¹ zalet¹ jest prostota obwodu sprzê¿enia zwrotnegoi pozbycie siê k³opotów z kszta³towaniem jej charakterystykidynamicznej. Inherentn¹ wad¹ s¹ stosunkowo du¿e têtnienianapiêcia wyjœciowego, a tak¿e „nieregularne”kluczowanie.Uk³ad nie wie na ile napiêcie wyjœciowe ró¿ni siê odzadanego, jak czyni to inteligentny obwód PWM. Sprzê¿eniezwrotne niesie informacjê binarn¹, enable lub disable, w wynikuczego, uk³ad kluczowania opuszcza mniej lub wiêcej cykli.Wystêpuje tendencja do grupowania siê impulsów i nieregularnychprzerw. Widmo czêstotliwoœci jest szerokie i nie omijapasma akustycznego. Taki zasilacz „s³ychaæ”, co bywa nadrzêdnymproblemem (utrapieniem).Tak widziana praca Tiny-Switchý nie przedstawia siê zachêcaj¹co.Nic dziwnego, i¿ od dawna, gdy mo¿liwoœci technicznescalenia obwodów by³y daleko skromniejsze, budowano„porz¹dne” pêtle feedbacku, podobnie jak pêtla fazowa wypiera³a„tward¹” synchronizacjê. Po co zatem obecnie upraszczaæ,skoro 1000 mniej lub wiêcej tranzystorów w strukturzescalonej nie stanowi ¿adnego problemu?Jak siê okazuje technika zastosowana w TinySwichách dobrzesprawdza siê w zakresie niewielkich mocy, a uproszczeniedynamiki uk³adu jest dobrodziejstwem nie do pogardzenia.Technologia wykonywania transformatorów z powodze-SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 35

Opis dzia³ania oraz typowe apliacje Tiny-, Link- oraz Preak Switchýniem radzi sobie z audible noise, zaœ przy du¿ych czêstotliwoœciachkluczowania, nieregularnoœci nie stanowi¹ te¿ powa¿-nego problemu.Tyle rozwa¿añ natury ogólnej, przygl¹damy siê dalej pracyobwodów TinySwitchá.1.2.1.1. Current Limit ModeWiemy ju¿, i¿ jeœli obwód Enable zezwala, sygna³ zegarowy(clock) oscylatora w³¹cza klucz. Co go wy³¹cza, skoro nieczyni tego obwód PWM? Czy klucz w³¹czany jest na œciœleokreœlony czas? Tylko w pewnym sensie. O wy³¹czeniu kluczadecyduje pr¹d p³yn¹cy w obwodzie drenu - komparatorCurrent Limit Comparator. Czy uk³ad pracuje zatem w trybiecurrent mode? Nie jest to tak¿e klasyczny tryb pr¹dowy. Tocurrent limit mode. Current Limit wyznaczany jest stosown¹logik¹, choæ w pierwszym przybli¿eniu mo¿na za³o¿yæ, i¿ jeststa³y. Taki tryb pracy daje nie tylko bardzo skuteczne zabezpieczenieprzed tak groŸnymi awariami jak zwarcie wyjœcialub rozwarcie obwodu sprzê¿enia zwrotnego. Rozwi¹zanie takiewykazuje cechy kompensacji typu feed-forward (uzupe³niaj¹cepracê pêtli feed-back). Uk³ad staje siê mniej wra¿liwyna têtnienia napiêcia wejœciowego. Z kolei wrodzone k³opotyz trybem pr¹dowym s¹ niemal niedostrzegalne dla konstruktora.Wewnêtrzny obwód LEB (Leading Edge Blanking) za³atwiaproblem pojemnoœci paso¿ytniczych w pierwotnym obwodzietransformatora oraz problem (wolnej) dynamiki diodprostowniczych po stronie wtórnej transformatora. Nad zagro-¿eniem nasycenia rdzenia czuwa z kolei obwód sygna³uDCMAX (Duty Cycle max). Przyjrzyjmy siê jeszcze cechomuk³adu od strony jego wyprowadzeñ.1.2.1.2. Charakterystyka wejœcia EN/UVWejœcie EN/UV kontroluje pr¹d w wêŸle tego wyprowadzenia.Jest to jednak wyprowadzenie niskoimpedancyjne, zawierabowiem wtórnik Ÿród³owy utrzymuj¹cy napiêcie na poziomieok. 1V. Charakterystyka wejœcia Enable jest istotna,typowa aplikacja ³¹czy bowiem tu bezpoœrednio tranzystortransoptora. Skoro zaœ pr¹d z wejœcia EN wyp³ywa, tranzystorten mo¿e byæ odniesiony wzglêdem wyprowadzenia S, masygor¹cej zasilacza. Nale¿y tak¿e mieæ œwiadomoœæ, i¿ stan wejœciaEnable jest w istocie próbkowany na narastaj¹cym zboczusygna³u zegarowego. Oznacza to, ¿e dany cykl (kluczowania)jest albo „kompletny”, albo go brak. Zmiana stanu wyprowadzeniaEN poza okresami próbkowania, nie wp³ywa napracê zasilacza.1.2.1.3 Current Limit State MachinePowiedziano wy¿ej, i¿ jedynie jako pierwsze przybli¿eniezak³adamy sta³oœæ progu current limit. W istocie, obwód nazwanyState Machine zlicza stan linii Enable, aby na tej podstawieoceniæ aktualne obci¹¿enie zasilacza. Du¿o opuszczanychcykli oznacza niskie obci¹¿enie. Wewnêtrzna logika obni¿awówczas o dyskretn¹ wartoœæ poziom Current Limit. Takiezachowanie siê uk³adu przynosi dwie korzyœci. Efektywnaczêstotliwoœæ kluczowania wzrasta ograniczaj¹c harmonicznew paœmie akustycznym. Drug¹ korzyœci¹ jest obni¿enie gêstoœcistrumienia magnetycznego w rdzeniu, co tak¿e przyczyniasiê do tego, aby by³ on „cichy” (aby nie generowa³ szumu akustycznego).Koñcz¹c rozwa¿ania na temat sygna³u Enable,nale¿y dopowiedzieæ, i¿ niska impedancja wyprowadzenia ENpozwala na utrzymanie napiêcia bliskiego nominalnemu na tejnó¿ce w niemal pe³nym zakresie obci¹¿enia (poza bliskiemubraku obci¹¿enia). Rozwi¹zanie takie pozwala na szybk¹ reakcjêobwodu (podwieszonego tu zwykle) transoptora; pêtlajest szybka, mimo to nie wymaga kompensacji.1.2.1.4. UndervoltageFunkcja feedbacku (Enable) jest „wspó³dzielona” na jednymwyprowadzeniu z funkcj¹ UnderVoltege. Zabezpieczenie podnapiêciowedotyczy napiêcia wejœciowego i pozwala na wstrzymaniekluczowania poni¿ej zadanej wartoœci. Aplikacj¹ zewnêtrzn¹tej funkcji jest wysokoomowy rezystor pod³¹czonywzglêdem napiêcia wejœciowego, zwykle wyprostowanej sieci.Pr¹d tego rezystora monitorowany jest w fazie startu (tak¿e autorestartu)przetwornicy. Kluczowanie zostanie odblokowane gdypr¹d ten przekroczy poziom 49µA. Funkcja undervoltage jestpo¿yteczna, lecz nie konieczna. Oszczêdna aplikacja mo¿e jejnie wykorzystywaæ. Jeœli brak rezystora UV, poziom 49µA nigdynie zostanie przekroczony. Czy obwód kluczowania pozostaniena trwa³e zablokowany? Jeœli pr¹d ten nie osi¹gnie wartoœcinawet 2µA, inteligentny kontroler zorientuje siê, ¿e rezystorabrak. Dezaktywuje wtedy funkcjê UV pozwalaj¹c na pracêbez kontroli wartoœci napiêcia wejœciowego.1.2.1.5. OscylatorOscylator jest centralnym blokiem funkcjonalnym Tiny-Switchý. Generuje on dwa sygna³y: zegarowy (clock) orazDCMAX (stanowi¹cy ograniczenie wspó³czynnika kluczowania).W TinySwichách-II oscylator pracuje na czêstotliwoœci132kHz. To czêstotliwoœæ œrednia modulowana w zakresie±4kHz (czêstotliwoœæ moduluj¹ca to 1kHz). Zabieg modulacjikluczowania przetwornic jest ju¿ obecnie doœæ czêsto stosowany.Pozwala on na „rozmycie” widma zak³óceñ i poprawêparametrów w zakresie EMI. Typowy przebieg napiêcia drenupokazuje rysunek 1.2. To obserwacja oscyloskopem analogowym,gdzie pogrubione linie pionowe oznaczaj¹ rozrzut w kolejnychklatkach obserwowanego przebiegu.Rys.1.2. Jitter czêstotliwoœci oscylatora – przebiegnapiêcia na drenie1.2.1.6 Regulator napiêcia 5.8VTo wewnêtrzny stabilizator dla celów zasilania obwodówma³osygna³owych. Wyprowadzony na nó¿kê uk³adu scalonegow celu podwieszenia kondensatora. Niski pobór pr¹du uzasadniapojemnoœæ jedynie 100nF. Nominalna wartoœæ tego napiêciato 5.8V, jednak histereza zabezpieczenia undervoltagenapiêcia bypassú pozwala na pracê do 4.8V. Jeœli jednak napiêcieBypassú spadnie poni¿ej tego progu, praca obwodu kluczowaniazostanie wznowiona, gdy napiêcie to powróci do po-36 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Opis dzia³ania oraz typowe apliacje Tiny-, Link- oraz Preak Switchýziomu co najmniej 5.8V. Obecnoœæ stabilizatora czerpi¹cegoenergiê z wysokonapiêciowego wêz³a (Dren) upraszcza zdecydowanieaplikacjê, jednak jest Ÿród³em znacz¹cych strat mocy(energii). Jeœli aplikacja pozwala na zewnêtrzne zasilanie, jestono „ze wszech miar” korzystne. Jeœli pr¹d do wejœcia BPwp³ywa, poziom napiêcia utrzymywany jest shunt regulatoremuwidocznionym na schemacie blokowym jako dioda Zenera6.3V. Zewnêtrzne zasilanie drivera pozwala na obni¿eniemocy w warunkach “no-load” do poziomu ok. 50mW.1.2.1.7. Auto-RestartStany awaryjne w postaci przeci¹¿enia, zwarcia wyjœcia lub„rozpiêcia” obwodu sprzê¿enia zwrotnego wprowadzaj¹ uk³adw tryb autorestartu. Charakteryzuje siê on d³ugimi przerwamikluczowania, interwa³ czasowy 0.85s. TinySwitch wchodzi wten tryb pracy, jeœli wykryje brak nieaktywnego Enable przezokres 50ms. Oznacza to, ¿e dla podtrzymania ci¹g³ej pracyprzetwornicy, w ka¿dym okresie 50-milisekundowym musiwyst¹piæ choæ jeden opuszczony cykl. W auto-restarcie przetwornicakluczuje paczkami jak pokazano to na rys.1.3. Bardzoniski wypadkowy wspó³czynnik wype³nienia kluczowaniaw tym trybie pozwala na bezpieczne ci¹g³e pozostawienieuk³adu w tak niekorzystnym stanie jak zwarcie jego wyjœcialub rozwarcie pêtli feedbackú.opuszczaniem cykli kluczowania. To sytuacja pokazana narys.1.4b. Dalsze obni¿enie mocy skutkuje nie tylko tym, i¿wiêcej cykli jest opuszczanych. Obni¿a siê tak¿e poziom ogra-CLIVV ENCKMAXAINAIN1.4a. Przebieg w stanie pe³nego obci¹¿eniaV EN300200VAINCLCK100MAX0105V C-UTPUTIAIN00 1000 2000Time (ms)Rys.1.3. Repetycje impulsów w trybie auto-restartu1.2.1.8. Zabezpieczenie termiczneTakowe wbudowane jest w strukturê TinySwichá. Prógzabezpieczenia ustalony jest na poziomie 135°C, zaœ histerezajest szeroka – 70°. Tak rozwi¹zane zabezpieczenie termicznepozwala tak¿e na trwa³e pozostawienie uk³adu w warunkachprowadz¹cych do jego przegrzania.1.2.2. Przebiegi w ró¿nych stanach obci¹¿enia zasilaczaInterpretacjê oscylogramów zdjêtych z fizycznego uk³aduzasilacza prezentujemy w punkcie 1.5. Rysunki pokazane wbie¿¹cym punkcie zaczerpniêto z materia³ów katalogowychproducenta. Eksponuj¹ one przebieg napiêcia na drenie orazprzebieg pr¹du w tranzystorze kluczuj¹cym. Przebiegi pomocniczeto clock i DCMAX oscylatora oraz napiêcie wejœcia sprzê-¿enia zwrotnego.Rysunek 1.4a przedstawia sytuacjê, gdy przetwornica obci¹¿onajest niemal maksymaln¹ moc¹. Bardzo nieliczne cykles¹ opuszczane. Dalsze doci¹¿enie spowoduje ju¿ przejœcie dotrybu auto-restartu. Obni¿enie obci¹¿enia skutkuje czêstszymV AINRys.1.4b. Przebiegi w stanie du¿ego obci¹¿eniaV ENCL CKMAXI AINV AINRys.1.4c. „Œrednie” obci¹¿enieSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 37

Opis dzia³ania oraz typowe apliacje Tiny-, Link- oraz Preak SwitchýCLIVV ENCKMAXAINAINRys.1.4d. TinySwitch pracuje w warunkach lekkiegoobci¹¿enianiczenia pr¹dowego. Czas t ON klucza ulega skróceniu, co tak¿ewp³ywa na wypadkowy (œredni wspó³czynnik wype³nienia).Przetwornica pompuje mniejsze porcje energii w ka¿dym cyklukluczowania. Sytuacja pokazana na rysunku 1.4c jest ekskluzywna.Brak grupowania cykli. To jeden z istotnych problemówprzy tego typu pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Sytuacjapokazana na rys.1.4d jest bardzo bliska warunkom “no load”.Tylko nieliczne cykle s¹ „wype³nione”. Tak¿e brak grupowaniaimpulsów. Ograniczenie pr¹dowe przyjmuje poziom minimum.I DRAIN osi¹ga wartoœæ mniejsz¹ ani¿eli wczeœniej. W œladza tym ulega dalszemu skróceniu czas w³¹czenia klucza.Na zakoñczenie bie¿¹cego punktu przywo³ajmy elementarneprawa fizyki, które musz¹ byæ spe³nione w ka¿dych warunkach.Transformator przetwornicy w konfiguracji flybackgromadzi energiê w fazie w³¹czenia klucza. Pomijaj¹c straty,energia ta musi byæ w ca³oœci przepompowana do strony wtórneji przejêta przez obci¹¿enie. Energia pompowana jest dyskretnymiporcjami ze œredni¹ czêstotliwoœci¹ kluczowania (zliczaj¹cjedynie aktywne cykle). Energia jednej porcji proporcjonalnajest do indukcyjnoœci uzwojenia pierwotnego transformatorai do kwadratu pr¹du przy którym wy³¹czany jestklucz (czyli pr¹du ograniczenia pr¹dowego TinySwichá). Zatem,z dok³adnoœci¹ do sta³ych wspó³czynników, pr¹d obci¹-¿enia jest relacj¹ „produktu” I 2 f. Ka¿dy z parametrów (i I, i f)obarczone s¹ tolerancj¹ (rozrzutami). Dane katalogowe Tiny-Switchý specyfikuj¹ jednak I 2 f jako ca³oœæ, co znacznie upraszczaproces projektowania zasilacza.1.3. Typowa aplikacja TinySwitchá1.3.1. £adowarka 5V/500mAZasilacz, którego schemat pokazuje rysunek 1.5, to ³adowarka,na przyk³ad, dla telefonu komórkowego. Niby niewiele,raptem 2.5W mocy wyjœciowej. TinySwitché idealnie nadaj¹siê do takich w³aœnie zastosowañ, choæ mo¿e ktoœ powiedzieæ,czy warto budowaæ przetwornicê na tak ma³¹ moc? Porównajmytaki uk³ad z dwu-watowym transformatorem sieciowym.Otó¿, ca³oœæ przetwornicy jest od niego mniejsza i l¿ejsza.Tak¿e, jak siê okazuje, mniej awaryjna, a mo¿e i tañsza (wzale¿noœci od tego jakie ceny wzi¹æ pod uwagê). A ponadto,pracuje w pe³nym (world-wide) zakresie napiêcia wejœciowegoi praktycznie nie rozprasza mocy. Przyjrzyjmy siê uk³adowiz rysunku 1.5 bli¿ej.Od uk³adu wymagamy, aby mia³ prostok¹tn¹ charakterystykêwyjœciow¹, 5V, 0.5A. Osi¹gniêto j¹ dziêki odpowiedniozaprojektowanej pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Sprzê-¿enie napiêciowe (œciœlej w obszarze charakterystyki constantvoltage) realizuje dioda Zenera VR1. To ona wraz ze spadkiemnapiêcia na fotodiodzie transoptora daje wypadkow¹wartoœæ 5 woltów napiêcia wyjœciowego. Gdy pr¹d pobieranyprzez obci¹¿enie przekroczy (chce przekroczyæ) wartoœæ 0.5A,pieczê nad pêtl¹ przejmuj¹ elementy o charakterystyce pr¹dowej.Tranzystor Q1 nie pozwoli na to, aby spadek napiêcia naR4 przekroczy³ wartoœæ 0.6÷0.7V. Wysteruje on diodê transoptoraniezale¿nie od wartoœci napiêcia wyjœciowego (fragmentcharakterystyki “constant current”). Informacja sprzê¿eniazwrotnego przeniesiona jest z izolacj¹ galwaniczn¹ na wejœcieEnable TinySwitchá. Tiny pracuje w najprostszej aplikacji.Bez zewnêtrznego zasilania i bez funkcji undervoltage.Elementy R2-C3-D6 podwieszone na jego drenie s¹ koniecz-C8 680pFShieldY1 Safety85 ÷ 265VAC11N4005 21N4005F18 2Fusible31N400541N4005C13 3µF400V11 2kL12 2mH2200kC32 2nF61N4937C23 3µF400VU1TNY264TinySwitch-IISEN/UVP1C30 1µF84 5T1U2LTV81751N5819947Q12N3904C710µF10VC5330µF16V32241 21/2W7100611/2WL23 3µHC6100µF35V8270V 1ZX79-3V93 9V+5V500mATNRys.1.5. Schemat ³adowarki38 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

Opis dzia³ania oraz typowe apliacje Tiny-, Link- oraz Preak Switchý140÷375VDCINPUT+12VDC20mA0VC282µF35VMoc ci¹g³a: 10.24WSprawnoœæ: 75%U1TNY266PC10.01µF1kVDSD21N4148ENBPR410kC30.1µF50VR21MR31MC5R1 2.2nF200k 1kVTinySwitch-IID11N4005GPC41245T11nF Y1D31N58221082T P 8 YC61000µF10VVR1BZX79B3V9R6591%R5680L110µH2AC8470µF10V+5V2ARTNRys.1.6. Zasilacz standby 5V/2Ane. To klasyczny snubber, konfiguracja flyback tego wymaga.W tak oszczêdnej aplikacji, k³opotliwym i du¿ym elementemjest zawsze kondensator za prostownikiem, elektrolit 400-woltowy.Tu, podzielono go na dwa 3.3µF z dodatkowym filtrem(L1 wraz z C1-C2 tworzy filtr typu p). Równoleg³y rezystor(R1) jest po¿¹dany dla t³umienia dobroci filtru LC.Tyle opisu dzia³ania chargerá. Powiedzmy jednak jeszczeo celowoœci kilku niepozornych, choæ drugorzêdnych elementów.Prosty filtr wystarcza dla t³umienia zak³óceñ EMI dziêkifunkcji jittera, w jak¹ wyposa¿ony jest TNY264. Pomocniczopracuje C8. Dalszym pomocniczym w tym wzglêdzie „elementem”jest uzwojenie ekranuj¹ce w transformatorze. RezystorR8 zwiêksza pr¹d p³yn¹cy przez diodê VR1 i przyczynia siêdo obni¿enia impedancji wyjœciowej zasilacza w obszarze charakterystyki“constant voltage”. Najbardziej zagadkowy jestrezystor R6. Na pierwszy rzut oka wydaje siê co najmniej „niepo¿¹dany”.Zapewnia on jednak prawid³ow¹ charakterystykêpr¹dow¹ w warunkach pe³nego zwarcia wyjœcia. Sumarycznyspadek napiêcia na R4 i R6 wynosi wtedy ok. 1.2V. To wystarcza,aby zarówno tranzystor Q1, jak i dioda w transoptorzepracowa³y aktywnie. Po³owa tego napiêcia (bez R6) by³obywartoœci¹ zbyt nisk¹. A jakie skutki? Rozwarcie pêtli sprzê¿eniazwrotnego nie by³oby zabójcze dla TinySwitchá, jednakprzekreœla³oby charakterystykê ograniczenia pr¹dowego. Wartoœæ1.2V jest jednak zbyt wysoka dla spolaryzowanej w kierunkuprzewodzenia „zenerki” VR1. Taka sytuacja wyst¹pi,gdy zewrzemy oba bieguny napiêcia wyjœciowego (wówczasna emiterze Q1 dostaniemy napiêcie -1.2V wzglêdem wêz³a„powrotnego” RTN; return). W tej sytuacji swe dzia³anie ujawniaobecnoœæ rezystorów R7 i R9. Pozosta³y elementy R3-C7.To prosty filtr w torze sprzê¿enia zwrotnego o charakterystyce“constant current”.1.3.2. Zasilacz standbySchemat zasilacza o mocy 10W (5V/2A) spe³niaj¹cego wymaganiadla trybu standby komputera PC i dla wielu podobnychzastosowañ, pokazano na rysunku 1.6.Uk³ad wykorzystuje Tiny TNY266 i mo¿e pracowaæ w zakresienapiêcia wejœciowego od 140 do 375V DC . Oprócz izolowanegonapiêcia +5V, wytwarza +12VDC na potrzeby stronygor¹cej. Obci¹¿alnoœæ tego Ÿród³a jest niewielka, raptem 20mA.Z tego Ÿród³a zasilany jest bypass TNY. Rezystor 10k daje pr¹dok. 600µA, co nieznacznie przekracza zapotrzebowanie driverawewnêtrznego klucza. To wystarcza, aby (po starcie przetwornicy)wy³¹czyæ wewnêtrzne wysokonapiêciowe Ÿród³opr¹dowe oszczêdzaj¹c cenn¹ energiê szczególnie w warunkachbraku obci¹¿enia. Rezystory R2+R3 o ³¹cznej wartoœci 2Mustalaj¹ próg undervoltage na wartoœæ 200V. Uk³ad wykazujejednak w tym wzglêdzie histerezê 60V w dó³ (do +140V). Prostyobwód pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego zapewnia stabilizacjêw zakresie ±6% (w przedziale temperatury od 0 do50°C). Jeœli wymagania s¹ wiêksze, nale¿y uk³ad przekonstruowaæz wykorzystaniem elementu “431”.W oparciu o tê sam¹ topografiê mo¿na wykonaæ zasilacz omocy do 15W (3A z napiêcia +5V). Nale¿y wykorzystaæ wtedyTiny TNY267 i zmieniæ wartoœci raptem kilku dyskretnych elementów.O ile dla 10W wystarcza rdzeñ EE16, dla 15W nale¿ytransformator nawin¹æ na rdzeniu EE22. Kondensator wyjœciowy(C6) powinien mieæ wiêksz¹ wartoœæ, 2000µF. R1 musi rozpraszaænieco wiêksz¹ moc (paso¿ytniczej czêœci indukcyjnoœcitransformatora), wartoœæ jego nale¿y zmniejszyæ do 100k. Wobszarze pêtli feedbacku zmiany nie s¹ wymagane, indukcyjnoœæfiltruj¹ca L1 ma tak¿e tê sam¹ wartoœæ. Musi to byæ jednak ceweczkawiêksza, nie nasycaj¹ca rdzenia przy pr¹dzie 3, nie 2A.Stosowanie filtru wyjœciowego jest zwykle opcjonalne, jednak wprzypadku elementów Tiny Switchý zwykle stosowane (z uwagina znaczne têtnienia napiêcia wyjœciowego bêd¹ce skutkiemregulacji z prostym opuszczaniem cykli kluczowania). Materia³yproducenta podaj¹, i¿ sprawnoœæ zasilacza pokazanego na schemacierys.1.6, przy pe³nym obci¹¿eniu wynosi 75%. Wersja 15-watowa osi¹ga pod tym wzglêdem nawet lepszy wynik, „lepiejni¿” 78%. Sposób rysowania schematu pokazanego na rys.1.6ujawnia tak¿e pewne wymogi wzglêdem sposobu prowadzeniaœcie¿ek p³ytki PCB. Uzwojenie dodatkowe (4-5) musi byæ odniesionebezpoœrednio wzglêdem pojemnoœci kondensatora wejœciowego,zaœ kondensator filtruj¹cy C3 musi byæ ulokowany wbezpoœredniej bliskoœci Ÿród³a i wyprowadzenia Bypass Tiny-Swichá. O tych zasadach, szczególnie wa¿nych w przypadkuopisywanych w bie¿¹cym artykule Switchérów powiemy jeszczew punkcie 2.2.2 (z uwag¹, i¿ nie nale¿y ich „gwa³ciæ” niedba³ymmonta¿em elementów w serwisie). }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 39

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2 (cz.2 – ost.)Henryk Demski3.8. Procedura wyszukiwania nieprawid³owoœci wblokach3.8.5. Diagnozowanie procesora wizyjnego CX21650 (IC03)Sygna³ Y/Pb/Pr jest doprowadzany z procesora VCT69xyPi wyprowadzany z uk³adu CX21650 jako sygna³y RGB. Uk³adten wyprowadza równie¿ sygna³y V/H Drive, E/W i pe³ni równie¿kontrolê i automatyczne ograniczanie pr¹du kineskopu inapiêcia EHT. Jeœli sygna³ wyjœciowy V-Drive nie jest detekowany,nale¿y skontrolowaæ nastêpuj¹ce sygna³y:• zasilanie: 5V, 9V,• sygna³y wejœciowe: R/G/B, H/V• sygna³y wyjœciowe.3.8.6. Diagnozowanie dekodera HDMI MST3383MUk³ad ten zawiera obwody dekodera sygna³ów HDMI.Uk³ad zasilany jest napiêciami: 5V, 3.3V, 2.5V. Diagnozuj¹cuk³ad nale¿y skontrolowaæ nastêpuj¹ce przebiegi:• SCL, SDA, Reset,• HDMI 24bit Data, I2S, H/V.4. Schemat blokowy odbiorników z chassisS63BW sk³ad odbiorników zbudowanych w oparciu o chassisS63B wchodz¹ nastêpuj¹ce p³yty drukowane:• p³yta g³ówna, w której zamontowany jest blok Feature Box,• blok Feature Box,• p³ytka kineskopu,• p³ytka klawiatury lokalnej,• p³ytka przednich gniazd AV.4.1. Schemat blokowy p³yty g³ównejSchemat blokowy p³yty g³ównej pokazano na rysunku 4.1.Na p³ycie tej znajduj¹ siê dwa tunery: tuner g³ówny i tunerdodatkowy dla realizacji funkcji PIP. Sygna³y wyjœciowe z obutunerów doprowadzane s¹ bezpoœrednio do bloku Feature-Box.Ca³a obróbka sygna³ów wizyjnych i fonicznych odbywa siê wbloku Feature-Box. Na p³ycie g³ównej znajduj¹ siê jedynie stopniekoñcowe (mocowe) toru fonii (wzmacniacz TDA7297) iodchylania pionowego (wzmacniacz LA7845) i poziomego.Ponadto na p³ycie g³ównej znajduje siê blok zasilacza i gniazdaAV SCART i RCA. Do p³yty g³ównej doprowadzane jestnapiêcie sieciowe, wyprowadzone s¹ wzmocnione sygna³y foniido g³oœników (z³¹cze CN601), sygna³y wizyjne wraz z napiêciamizasilaj¹cymi do p³ytki kineskopu (z³¹cze CN401) oraznapiêcia zasilaj¹ce i steruj¹ce kineskopem.Z³¹cze CN401 prowadz¹ce wi¹zkê przewodów do p³ytkikineskopu jest z³¹czem 8-kontaktowym i na poszczególnychkontaktach wystêpuj¹ nastêpuj¹ce przebiegi i sygna³y:• 1 – napiêcie 200V do wzmacniaczy wizyjnych,• 2 – niepod³¹czoneP£YTA G£ÓWNAMAIN BOARDAC inputMostekprostowniczyKineskop16.5VFiltrprzeciwzak³óceniowyCewkaPFCWNFocusABLD-CoilDSterownikOVPSTR-X6750FOCPOstroœædynamicznaTrafopowielaczFBTT444S140V16.5V-13.5V200V33VPrzekaŸnikTransformatorprzetwornicyPC123Y16.5V12V-ACewki rozmagnesowuj¹ce5V-DDIODY16V7VBlokodchylania+ stopieñ koñcowyodchylania HH1.H2Cewki odchylaj¹ceH-DRIVE12V-A140VE-AmpV1.V2H-OUT12V-ARegulator5Vstandby16.5V-13.5VE/W-AMPS-mute15V-CAMPLA7845S-MuteVD-PVD-NSCART 42PRCA 9PS-AMPTDA7297D-COIL12V-A5V-DH-SyncV-SyncEW-outH-driveSC1-SC2AV IN-OUTLF/BOXRIRT-LEDS-LEDKey1Key2CVBS5V/33VSPK5P4PSub+TunerSCL/SDAIFAGCTunerg³ównyRys.4.1. Schemat blokowy p³yty g³ównej chassis S63B40 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2HDMIJACKCOMPJACKBLOK HDMICRT CONNECTOROVCC_3.3VCVCC_1.8VDVCC_1.8VAVCC_3.3VPVCC_3.3VSCL1, SDA1VAA_2.5VSCL, SDA8V_filtSCL, SDAVM AKBHDM_DIG_INHDM_YHDMI_PbHDMI_PrICH01MST9883(HDMI)-5V-BData(0~7bit)SCART 1/2 RFSide-VPIP_Data(0~7bit)CLOCKIC05TW9906(PIP)-2.5V/3.3VRESETPIP-CVBSHSVSR/G/B OUTIC0674HC123-5VIC03CXA2165Q-9V/5VR/G/B OUTVDN/VDP/EW-DriveF1/F0COMP1(Y/Pb/Pr)COMP2(Y/Pb/Pr)COMP1_L/RCOMP2_L/RIC0674HC4052(S_S/W)SEL-L/RIC01VCT69xyP-1.8V/3.3V- Micom/Sound- Scaler-SwitchingF0/F1SCL, SDAS-MUTE2H-DriveABL H/VBLANKIC0224C16(EEPROM)5V-STD8V-B78R0978R05S.WFAW_Y/CVBSSIDEAVSIDE_L/R_INMAIN_L/RSCART1L/RSCART2L/RScart1/2_RFIN/OUTR,G,BSIFScartIDKEY1/2STDLEDD_COILPOWERT_LEDReset1.8V1.8V7027RegulRegul3.3V2.5V3.3VDC-DCCONMULTI-REGA Connector B ConnectorPIP IC B+OnlyRys.4.2. Schemat blokowy bloku Feature Box12V-A12V-A5V-BSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 41

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2• 3 – napiêcie ¿arzenia• 4 – masa• 5 – napiêcie -16.5V,• 6 – napiêcie +16.5V,• 7 – masa• 8 – niepod³¹czone.Z³¹cze CN601 prowadz¹ce wi¹zkê przewodów do g³oœnikówjest z³¹czem 4-kontaktowym i na poszczególnych kontaktachwystêpuj¹ nastêpuj¹ce sygna³y:• 1 – R+ do g³oœnika prawego• 2 – R- do g³oœnika prawego• 3 – L+ do g³oœnika lewego• 4 – L- do g³oœnika lewego4.2. Schemat blokowy bloku Feature BoxSchemat blokowy bloku Feature Box pokazano na rysunku4.2. Blok cyfrowy Feature Box zosta³ zrealizowany jakomodu³, który jest zamontowany pionowo na p³ycie g³ównej,za pomoc¹ gniazd szpilkowych. W bloku Feature Box odbywasiê kompletna obróbka sygna³ów wizji i fonii. Tutaj te¿zamontowany jest mikrokontroler steruj¹cy. Na jednej krawêdzi(pionowej od strony ty³u odbiornika) umieszczone s¹ gniazdaprzy³¹czeniowe AV typu RCA. Przy górnej krawêdzi znajdujesiê gniazdo wi¹zki przewodów do p³ytki kineskopu(CN07), a na drugiej pionowej krawêdzi znajduj¹ siê gniazdawi¹zek przewodów do: u samej góry do klawiatury lokalnej(CN05), ni¿ej (CN04) i jeszcze ni¿ej do modu³u gniazd AV(CN03), które znajduje siê na bocznej œciance odbiornika.Z³¹cze CN07 prowadz¹ce wi¹zkê przewodów do p³ytkikineskopu jest z³¹czem 14-kontaktowym i na poszczególnychkontaktach wystêpuj¹ nastêpuj¹ce sygna³y:• 1 – AKB• 8 – GND• 2 – GND• 9 – 12V_A• 3 – B-OUT• 10 – SVM• 4 – GND• 11 – POWER• 5 – G-OUT• 12 – TILT• 6 – GND• 13 – SVM• 7 – R-OUT• 14 – GNDZ³¹cze CN05 prowadz¹ce wi¹zkê przewodów do p³ytkiklawiatury lokalnej jest z³¹czem 4-kontaktowym i na poszczególnychkontaktach wystêpuj¹ nastêpuj¹ce sygna³y:• 1 – GND• 3 – NC• 2 – KEY-1• 4 – KEY-2Z³¹cze CN04 prowadz¹ce wi¹zkê przewodów do zespo³uodbiornika sygna³ów regulacji i diody LED jest z³¹czem 6-kontaktowym i na poszczególnych kontaktach wystêpuj¹ nastêpuj¹cesygna³y:• 1 – TIMER-LED• 4 – NC• 2 – STD-LED• 5 – 5V-STD• 3 – GND• 6 – IRZ³¹cze CN03 prowadz¹ce wi¹zkê przewodów do modu³ugniazd na boku obudowy odbiornika jest z³¹czem 8-kontaktowymi na poszczególnych kontaktach wystêpuj¹ nastêpuj¹cesygna³y:• 1 – SV-C-IN• 5 – FAV-L-IN• 2 – SV-C-ID• 6 – GND• 3 – F-CVBS IN• 7 – FAV-R-IN• 4 – GND• 8 – GND4.3. Modu³ wzmacniaczy wizyjnychSchemat blokowy modu³u wzmacniaczy wizyjnych pokazanona rysunku 4.3.R-DRIVETDA6111QR-DRIVEG-DRIVEAKBTDA6111QG-DRIVEG-DRIVETDA6111QB-DRIVETILT12V FOR TILT-12V FOR TILTPOWER PORT200V FOR VIDEOHEATERSPOTKILLERTDA2030TILTVMCIRCUIT(HYBRID)VMRys.4.3. Modu³ wzmacniaczy wizyjnych42 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2INPUT SOURCERCA JACK SCARTMAIN SIF INPUTS1 RF OUT - RS1 RF OUT - LMONITORS2 MONITOR OUT - ROUT-RMONITOROUT-LAV2 IN - LAV2 IN - RS2 LINE OUT - RS2 MONITOR OUT - LS2 LINE OUT - LAV1 IN - L S1 AUDIO IN - LAV1 IN - R S1 AUDIO IN - RSide-A/V(AV3) IN - LSide-A/V(AV3) IN - RS2 AUDIO IN - LS2 AUDIO IN - RDVD1(DTV) IN - LDVD1(DTV) IN - RHDMI/DVD(DTV2) IN - LHDMI/DVD(DTV2) IN - R121152AUDIOS-W IC74HC40523121222324910131411121516PQFP208PVCT69xyP838428277879MAIN-LOUTMAIN-ROUTSCLSDA20.25MHzX-TAL16V142SOUNDAMPTDA72971512146 7L+L-R+R-MAINSPK-LMAINSPK-RS-MUTEFrom B+S-MUTE2From Micom#49Rys.4.4. Schemat blokowy toru fonii145VFBT3176.24V33V200V12V16.5V-16.5V-12V-5VCPT HeaterTuner 33VRGB Amp.EW DriveVertical Amp.STV9380AHDT / DDRI001IR / LED78R098V / 19mASMPS12V / 1.08A (1.44A)7.0V / 880mA5V / 150mA78R05Always12V_A5V_AF-BOX3.3V DC-DCCONVERTOR18185V / 110mA1.8V / 500mA1.8V / 360mA3.3V / 540mA5V / 20mA9V / 20mA5V / 153mAVCTP69xyP4052/EEPROMCXA21655V / 743mA278R055V_MBMULTIREG -13.3V / 150mA2.5V / 170mAHDMIMST3383M7.0V / 1.6A7.0V / 1.6A78RM33Tuner 5V / 110mATuner 3.3V / 160mATuner 5V / 3.3V15V / 2.0A15V / 2.0ARys.4.5. Schemat blokowy zasilania uk³adów chassis S63BSound Amp.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 43

OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 24 L-3 L+2 R-1 R+DO G£OŒNIKÓWMAINMAIN-LS-MUTEMUTE-SPOTPOWERD-COILGNDVCC-5V-AGND1080iGNDVCC-12V-AGNDV-BLANKVDNVDPEW-DRIVEPROTECT3331292725232119171513119753134 MAIN-R32 GND30 SDA228 SCL226 WP-STOP24 KEY-122 KEY-220 TIMER-LED18 STD-LED16 IR14 GND12 PIP-CVBS10 GND8 VCC-5V-B6 AFT4 GND2 VCC-9V-CMAIN-LS-MUTEMUTE-SPOTPOWERD-COILGNDVCC-5V-AGND1080iGNDVCC-12V-AGNDV-BLANKVDNVDPEW-DRIVEPROTECT33312927252321191715131197531F-Box34 MAIN-R32 GND30 SDA228 SCL226 WP-STOP24 KEY-122 KEY-220 TIMER-LED18 STD-LED16 IR14 GND12 PIP-CVBS10 GND8 VCC-5V-B6 AFT4 GND2 VCC-9V-CDO P£YTKIKINESKOPU14 GND13 SVM12 TILT11 POWER10 SVM9 12V-A8 GND7 ROUT6 GND5 GOUT4 GND3 BOUT2 GND1 AKBDO P£YTKI KINESKOPU87654321NCGND+16.5V-16.5VGNDHEATERNC200VH-DRIVE-OUTH-BLANKABLVCC-5V-CRF-OUTGNDMONITOR-OUTGNDSCART2-CVBS-INGNDSCART1-CVBS-INGNDSCART1-F/BSCART1-RSCART1-GSCART1-BGND33312927252321191715131197531343230282624222018161412108642RF-CVBSGNDSCART1-R-INSCART1-L-INGNDSCART1-RGND5V-CGNDD-COILPOWERGNDS-MUTE2S-MUTE1GNDMAIN-LOUTH-DRIVE-OUTH-BLANKABLVCC-5V-CRF-OUTGNDMONITOR-OUTGNDSCART2-CVBS-INGNDSCART1-CVBS-INGNDSCART1-F/BSCART1-RSCART1-GSCART1-BGND33312927252321191715131197531343230282624222018161412108642RF-CVBSGNDSCART1-R-INSCART1-L-INGNDSCART1-RGND5V-CGNDD-COILPOWERGNDS-MUTE2S-MUTE1GNDMAIN-LOUTKLAWIATURALOKALNA4 KEY-23 NC2 KEY-11 GND8 GND7 FAV-R-IN6 GND5 FAV-L-IN4 GND3 F-CVBS-IN2 SV-C-ID1 SV-C-INStopnie wzmacniaczy wizyjnych dla ka¿dego toru zosta³yzbudowane w oparciu o uk³ady TDA6111Q. Oprócz tychwzmacniaczy na p³ytce kineskopu znajduj¹ siê tak¿e uk³adykorekcji przekosu rastra oraz wygaszania plamki kineskopu.Na p³ytce kineskopu znajduj¹ siê nastêpuj¹ce z³¹cza:• GT501, GT502, GT505, GT506 – s¹ to z³¹cza, do którychdoprowadzana jest masa chassis,• GT503, GT504 – te wyprowadzenia pe³nia rolê odprowadzaniawy³adowañ do masy chassis,• CNC04 – przez to z³¹cze s¹ doprowadzane sygna³y wyjœcioweR, G, B do wzmacniaczy koñcowych,• CNC02 – przez to z³¹cze doprowadzane jest z p³yty g³ównejnapiêcie zasilaj¹ce wzmacniacze wizyjne,• FV1 – przez to z³¹cze doprowadzany jest sygna³ VM (sygna³poprawy prêdkoœci rysowania plamki) do zespo³ówodchylaj¹cych,• FN1 – z³¹cze, przez które doprowadzany jest sygna³ douk³adu korekcji przekosu rastra.Z³¹cze CNC04 jest z³¹czem 14-kontaktowym, a na poszczególnychkontaktach wystêpuj¹ nastêpuj¹ce sygna³y:• 1 – AKB• 8 – GND• 2 – GND• 9 – 12V_A• 3 – B-OUT• 10 – SVM• 4 – GND• 11 – POWER• 5 – G-OUT• 12 – TILT• 6 – GND• 13 – SVM• 7 – R-OUT• 14 – GNDRys.4.6. Schemat po³¹czeñ miêdzymodu³owychSIDE AVZ³¹cze CNC02 jest z³¹czem 8-kontaktowym, a na poszczególnychkontaktach wystêpuj¹ nastêpuj¹ce sygna³y:• 1 – 200V• 5 – -16.5V• 2 – NC• 6 – +16.5V• 3 – Heater• 7 – GND• 4 – GND• 8 – NC4.4. Tor foniiTor fonii zbudowano w oparciu o uk³ad VCT69xyP i stereofonicznywzmacniacz mocy TDA7297. Schemat blokowytoru fonii pokazano na rysunku 4.4. Tor obróbki sygna³ów fonicznychze wszystkich Ÿróde³ znajduje siê na p³ycie blokuFeature Box. Wzmacniacz koñcowy toru fonii znajduje siê nap³ycie g³ównej, sk¹d za pomoc¹ wi¹zki przewodów przez z³¹czeCN601 wzmocnione sygna³y zostaj¹ doprowadzone dog³oœników.4.5. ZasilanieBlok zasilania wszystkich uk³adów chassis S63B znajdujesiê na p³ycie g³ównej. Schemat blokowy zasilania tych uk³adówpokazano na rysunku 4.5. Na schemacie tym oprócz przejrzystegowyró¿nienia ga³êzi zasilania poszczególnych uk³adówpokazano nominalny pobór pr¹du. Informacje te mog¹ byæpomocne przy diagnozowaniu ewentualnych usterek.Na rysunku 4.6 pokazano w sposób schematyczny po³¹czeniapomiêdzy p³yt¹ g³ówn¹ i blokiem Feature Box oraz pomiêdzytymi p³ytami i pozosta³ymi modu³ami odbiornika. }44 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.1)Opracowano na podstawie materia³ów serwisowych producenta1. Specyfikacja odbiorników LCD Vieraserii 500 i 50Tabela . Specyfikacja TVC CD VIERA serii 50ObrazDŸwiêkModel TX-26 XD50 TX-32 XD50Ekran 26 cali, 16:9 32 cale, 16:9Rozdzielczoœæ (w pikselach)1366 (H) RGB × 768 (V) [Wide XGA]Jasnoœæ 500 cd/m 2Kontrast 800 :1K¹t widzeniaFormat sygna³u wejœciowegoSystem obróbki obrazuUk³adyInneG³oœnikiInne w³aœciwoœci170 stopni480i/p (60Hz), 576i/p (50Hz), 720p (50Hz), 1080i (50Hz)GC4Advanced LCD AI /Progressive Scan3D color management, Sub pixel control, 3D Y/C separation, NRZestawy dwudro¿ne: 4 g³oœniki φ 8 cm – 2 szt., φ 5 cm – 2 szt.Moc wyjœciowa toru fonii 20W (5W + 5W, 5W + 5W)Tuner DVB, fonia analogowa A2 Stereo, fonia cyfrowa NICAM Stereo, TELETEXTGniazda przy³¹czeniowe (In/Out)AV1: Video in/out, RGB in (SCART)AV2: S-video in, Video in/out, Q-Link (SCART)AV3: S –Video in (Mini DIN), Video in (RCA)Monitor: Audio out (RCA)AV4: S –Video in, Video in/out, RGB in, Q-Link (SCART), Component in (RCA)Pobór mocy 133W 169WZasilanieAC 220 ÷ 240V, 50/60HzWymiary(szerokoœæ × wysokoœæ × g³êbokoœæ)724 × 549 × 300 mm (z podstaw¹)724 × 487 × 141 mm (bez podstawy)857 × 624 × 300 mm (z podstaw¹)857 × 563 × 141 mm (bez podstawy)Waga 18kg (z podstaw¹) 21.0kg (z podstaw¹)Tabela 2. Specyfikacja TVC CD VIERA serii 500ObrazDŸwiêkModel TX-26 XD500 TX-32 XD500Ekran 26 cali, 16:9 32 cale, 16:9Rozdzielczoœæ (w pikselach)1366 (H) RGB × 768 (V) [Wide XGA]Jasnoœæ 500 cd/m 2Kontrast 800 :1K¹t widzeniaFormat sygna³u wejœciowegoSystem obróbki obrazuUk³adyInneG³oœnikiMoc wyjœciowa toru fonii170 stopni480i/p (60Hz), 576i/p (50Hz), 720p (50/60Hz), 1080i (50/60Hz)GC4 + G3CFSAdvanced LCD AI /Progressive Scan3D color management, Sub pixel control, Multr-window, 3D Y/C separation, NRZestawy dwudro¿ne: 6 g³oœników φ 8 cm – 2 szt., 1.6 × 7.3 cm – 4 szt.20W (5W + 5W, 5W +5W)Inne w³aœciwoœci Tuner DVB, fonia analogowa A2 Stereo, fonia cyfrowa NICAM Stereo, TELETEXT, MEPG4 /Photo view mode, PCGniazda przy³¹czeniowe (In/Out)AV1: Video in/out, RGB in (SCART)AV2: S-video in, Video in/out, Q-Link (SCART)AV3: S -Video in (Mini DIN), Video in (RCA)Monitor: Audio out (RCA)AV4: S -Video in, Video in/out, RGB in, Q-Link (SCART), Component in (RCA)PC, HDMI, SD CARD, PC CARDPobór mocy 138W 172WZasilanieAC 220 ÷ 240V, 50/60HzWymiary(szerokoœæ × wysokoœæ × g³êbokoœæ)724 × 549 × 300 mm (z podstaw¹)724 × 487 × 141 mm (bez podstawy)857 × 624 × 300 mm (z podstaw¹)857 × 563 × 141 mm (bez podstawy)Waga 20.5kg (z podstaw¹) 21.5kg (z podstaw¹)SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 45

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 502. Rozmieszczenie p³yt w odbiornikach2.1. Rozmieszczenie p³yt w odbiornikach TX-26LXD50 i TX-32LXD50LCControllerPInverterxvAPHSPSPKVRys.1. Rozmieszczenie p³yt w odbiornikach TX-26LXD50 i TX-32LXD50Tabela 3. P³yty w TVC TX-26/32 XD50P³ytapisP Blok zasilania (zasilacz, inwerter); wed³ug zaleceñ producenta p³yta P powinna byæ wymieniana (podzespó³ nienaprawialny)AP AC IN, Regulator (DC-DC)-DC)H AV /Audio switch, AV connecter TV Tuner, Input selectDG Modu³ obróbki sygna³owej (GC4)/MPUG Gniazda przy³¹czeniowe (przednie)K W³¹cznik sieciowyV Odbiornik zdalnej regulacji, dioda LEDXV Tuner cyfrowy DVB, Peaks-liteSP G³oœniki2.2. Rozmieszczenie p³yt w odbiornikach TX-26LXD500 i TX-32LXD500Tabela 4. P³yty w TVC TX-26/32 XD500P³ytapisP Blok zasilania (zasilacz, inwerter); wed³ug zaleceñ producenta p³yta P powinna byæ wymieniana (podzespó³ nienaprawialny)AP AC IN, Regulator (DC-DC)-DC)H AV /Audio switch, AV connecter TV Tuner, Input selectDG Modu³ obróbki sygna³owej (GC4)/MPUDV HDMI I/F; wed³ug zaleceñ producenta p³yta DV powinien byæ wymieniany (podzespó³ nienaprawialny)G Gniazda przy³¹czeniowe (przednie)K W³¹cznik sieciowyV Odbiornik zdalnej regulacji, dioda LEDGS Slot SD I/FGP Karta PC I/FSDSD record (MPEG4)/PHOTO view; wed³ug zaleceñ producenta modu³ SD powinien byæ wymieniany (podzespó³nienaprawialny)XV Tuner cyfrowy DVB, Peaks-liteSP G³oœniki46 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50PSPInverterxvVAPSPHLCControllerSPSSPVKSPRys.2. Rozmieszczenie p³yt w odbiornikach TX-26LXD500 i TX-32LXD5003. Opis uk³adów odbiornika3.1. Ró¿nice miêdzy odbiornikami TX-26/32LXD500i LXD50Podstawowe ró¿nice pomiêdzy odbiornikami TX-26/32LXD500 i TX-26/32LXD50 (dalej dla uproszczenia jestmowa o OTVC serii LXD500 i LXD50) polegaj¹ na tym, ¿eodbiorniki serii LXD50 s¹ ubo¿sze o niektóre funkcje w stosunkudo odbiorników serii LXD500. Tymi funkcjami s¹:HDMI, SD card, PC card i funkcja sub picture. Uproszczonyschemat blokowy toru sygna³owego pokazano na rysunku 3.W artykule zasadniczo opisywane bêd¹ uk³ady odbiornikabogatszego, a wiêc serii LXD500.Sygna³y antenowy lub podany z innego Ÿród³a poprzezgniazda przy³¹czeniowe zostaje doprowadzony do selektorasygna³ów na p³ycie H i st¹d dalej doprowadzany do p³yty obróbkisygna³owej DG. Na p³ycie H nastêpuje analogowa obróbkasygna³u, na p³ycie DG odbywa siê obróbka cyfrowa.Poddane tej obróbce s¹ sygna³y wizyjne oraz steruj¹ce panelemLCD.3.2. Po³¹czenia miêdzymodu³owe odbiornikówNa rysunku 4 pokazano po³¹czenia pomiêdzy wszystkimip³ytami odbiorników TX-26/32LXD500 przy pe³nym wyposa¿eniumodu³ów i funkcji.3.3. Tor sygna³u wizyjnego w OTVC serii LXD500Schemat blokowy toru sygna³u wizyjnego pokazano narysunku 5. Sygna³y z tunera, z³¹cz AV1, AV2, AV4, Component4 na p³ycie H, z³¹cza AV3 na p³ycie G, z³¹cza SD Card nap³ycie GS i z³¹cza PC Card na p³ycie GP doprowadzane s¹ dowejœæ uk³adu prze³¹cznika sygna³ów wizyjnych IC3005. Tesygna³y s¹ sygna³ami analogowymi. Uk³ad IC3005 pracuje jakoselektor wejœciowych sygna³ów wizyjnych i na swoich wyjœciachwyprowadza odpowiednio sygna³y w formacie Video,Y/C lub Y/Pb/Pr.Odbiorniki serii LXD500 wyposa¿one s¹ w dwie funkcjewyœwietlania obrazu i w zwi¹zku z tym na wyjœciach uk³aduIC3005 wyprowadzane s¹ 2 sygna³y wyjœciowe nazwane jako“Main” i “Sub” (w odbiornikach serii LXD50 sygna³ “Sub”@ TUHC4riveLCPanelExt InMSPRys.3. Uproszczony schemat blokowy toru sygna³owegoSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 47

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50emoteVoardemote receiverVXVTuneroardPC IN Audio INAudioutoardoardHPAV3HoardVLCScardSoardAV1 AV2 AV4 AV4CAPoardH MIKS oard P oardPoardPCIMCI cardRys.4. Schemat po³¹czeñ miêdzy p³ytami odbiornikówVideo Signal Flow (LX 500)Analogigital ( )igital ( S )HPCTUNEAV1AV2AV4XVVTUNEIC3005VI ESWITCHY/Pb/PrIC4005A/ConvACIC4054IC1104Micom CPU( S )IC4012SA/-PortC MP NENT4AV3Y/Pb/PrIC4013C3FSFC4PPEAVSPH MIS CardPC CardSSmoduleIC4057C4LE( + S )IC4033LV SIVELV SLCPanelRys.5. Schemat blokowy toru wizyjnego48 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

nie wystêpuje).Sygna³ wizyjny “Main” jest doprowadzanydo wejœcia przetwornikaanalogowo-cyfrowego IC4005,w którym analogowy sygna³ wizjizostaje zamieniony na postaæ cyfrow¹.Ten uk³ad jest wyposa¿ony wfunkcjê selektora sygna³ów wejœciowych.Sygna³ wejœciowy z gniazdakomputera PC (15-kontaktowegotypu D-sub) na p³ycie H mo¿e byædziêki temu pod³¹czony bezpoœredniodo wejœæ uk³adu IC4005. Nawyjœciu konwertera A/D IC4005otrzymujemy zatem cyfrowy sygna³MainSubSame function“Main” lub PC. Cyfrowy sygna³ danych jest nastêpnie doprowadzanydo wejœcia uk³adu GC4PRO (IC4054).Sygna³ “Sub” jest doprowadzany do uk³adu GC3FS(IC4013). Uk³ad GC3FS jest uk³adem poprzedniej generacjiuk³adów nale¿¹cych do tej samej rodziny “Global Core”. Uk³adten pracuje jako przetwornik analogowo-cyfrowy i jest wyposa¿onyw filtr 2D comb.Ten fragment toru wizyjnego, w którym nastêpuje zamianaanalogowych sygna³ów wizyjnych na postaæ cyfrow¹ zosta³pokazany na rysunku 6.Uk³ady GC4PRO (IC4054) i GC4L (IC4057) s¹ cyfrowymiprocesorami sygna³owymi i stanowi¹ g³ówn¹ czêœæ odbiornikatelewizyjnego. Te uk³ady scalone przeprowadzaj¹ ca³kowityproces obróbki sygna³u wizyjnego a¿ do postaci, w którejAudio Signal Flow (LX 500)A/ converter(Selector)IC4005A/ converter2 Comb FilterC3FSIC4013OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50C4PIC40543 CombFilterigitalInputI/Rys.6. Uk³ady „cyfryzacji” sygna³ów wizyjnychmo¿e on zostaæ doprowadzony do uk³adów steruj¹cych prac¹panelu LCD.Jak pokazano na rysunku 5 sygna³y z tunera cyfrowego(p³yta XV) i HDMI (z gniazda na p³ytce DV) s¹ doprowadzanebezpoœrednio do uk³adu GC4PRO.Sygna³y OSD s¹ wytwarzane przez mikrokontroler steruj¹cyi doprowadzane do procesora wizyjnego GC4PRO zapoœrednictwem konwertera analogowo-cyfrowego IC4012.3.4. Tor sygna³u fonii w OTVC serii LXD500Schemat blokowy toru fonii w odbiornikach serii LXD500pokazano na rysunku 7. Wszystkie sygna³y foniczne s¹ doprowadzanedo wejœæ prze³¹cznika (selektora) sygna³ów foniiIC2105, w którym nastêpuje „wybranie” jednego sygna³u audiodla sygna³u wizji “Main”.XVH-boardTUNEAV1AV2AV4Audio InVtunerV SELIC2111IC2112IC2105AudioSWITCHIC2106MSPIC2104AMPIC2303AMPHPFLPFIC2302AMPSP_MUTEIC2500AMPIC2501AMPIC2502AMPIC2503AMPSpeakerTweeterWooferTweeterWooferLLAudioutV/ H MI/A convS/SSScard/modC NT L L ICIC2101Q2016IC2102HPAMPAMPQ2113S A1SCL1AV3HeadphonesQ2001,2S UN _MUTE(Mute: high)Rys.7. Schemat blokowy toru fonii }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 6/2009 49

Og³oszenia i reklamafonia ®>RYMIRYMI< Innowacje Elektroniczne62-090 Mrowino-Zmys³owo, ul. Dobrowita 28tel./fax (061) 867-98-90www.rymi.plKonwerter sygna³u wideona sygna³ VGAPrzekszta³ca sygna³ wideo z ró¿nych Ÿróde³ (np. DVD, VCR,CAMCORDER, konsola gier) na sygna³ wyjœciowy VGA, umo¿liwiaj¹cw ten sposób wyœwietlanie ostrych stabilnych obrazów namonitorach LCD bez u¿ycia komputera. Je¿eli komputer posiadawejœcie VGA, konwerter umo¿liwia skomunikowanie tych urz¹dzeñ.W³aœciwoœci- reduktor szumów- filtr ostroœci- wyjœcie stereo- uk³ad poprawiaj¹cy obrazy 3D- regulacja obrazu wyœwietlana na ekranie- uk³ad oszczêdzania energii (wygaszanie)- automatyczne wykrywanie systemów NTSC/PAL- wyœwietlanie obrazów na ca³ym ekranie monitora- rozdzielczoœæ: 640×480, 800×600, 1024×768 przy 60/75Hz- wymiary: 168×105×28 mmAkcesoria:- zasilacz,- p³yta CD z instrukcj¹ obs³ugi,- przewód VGA, przewód 3,5st*3,5stZasady prenumeraty wydawnictw „SE”na 2009 rokI. Op³aty dokonaæ mo¿na przekazem pocztowym, przelewembankowym lub internetowym.Nazwa odbiorcy:APROVI – A.Haligowska (Serwis Elektroniki)80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:61-15001025-1210-2001-4524-0000II. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:„Serwis Elektroniki”- standard 120 z³ (roczna) 60 z³ (pó³roczna)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 240 z³ (roczna) 120 z³ (pó³roczna)„Serwis Sprzêtu Domowego”60 z³ (6 egz. × 10 z³)III. Ceny abonamentu „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie:Abonament roczny120 z³ (12 × 10 z³)Abonament roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 96 z³ (12 × 8 z³)Abonament pó³roczny66 z³ (6 × 11 z³)Abonament pó³roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 60 z³ (6 × 10 z³)Abonament kwartalny36 z³ (3 × 12 z³)IV. „Pakiet”...............370 z³W sk³ad pakietu wchodz¹: „Serwis Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ (240 z³) + „Baza Porad Serwisowych” (96 z³) + „SerwisSprzêtu Domowego” (60 z³).V. Wszelkie w¹tpliwoœci mo¿na wyjaœniæ telefonicznie (058)344-32-57 lub e-mailem: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plInformacja o pe³nej ofercie, numerach archiwalnychi dodatkowych us³ugach znajduje siê na stronie:www.serwis-elektroniki.com.pl.LASERY, G£OWICE WIDEO, G£OWICE KAMER 8mm, V8, Hi8, Digital8, SONY oraz inne marki, naprawa,oryginalne elementy SONY – gwarancja. VIDEO HEAD SERVICE, 31-426 Kraków, Gen. Pr¹dzyñskiego 6, tel.(012) 411-03-70, http://www.videohead.com.plPRZYRZ¥DY do sprawdzania i reaktywacji kineskopów. REWO-Elektronika tel. 022 754-63-29, 0660-128-539ADAPTERY multimedialne Car Audio, INTERFEJSY kierownic, PILOTY uniwersalne.IZOTECH, 32-020 Wieliczka, ul. Podgórska 66, tel. (012) 632-12-28 www.izotech.com.pl/eSprzedam przyrz¹d do testowania kineskopów i reaktywacji katod oraz oscyloskop i generator FM. Tel. 022 834-64-26.SPRZEDAM: generator AM - FM, tester kineskopów produkcji rosyjskiej, nawijarkê do cewek, generator PAL - SECAM,wk³adki kana³owe OS150. Odbiór w³asny, kontakt Warszawa. Tel. 0-506-147-640.Poszukujê procesora SDA5557FL. Tel. 081 827-26-50.Hurtownia Ksi¹¿ki Technicznej „EWA”www.hkt.com.plwww.piloty.pl50 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2009

SERWIS ELEKTRONIKI7/2009 Lipiec 2009 NR 161Od RedakcjiWiele mówi siê i i to na najró¿niejszych szczeblach o planachupowszechnienia Internetu szerokopasmowego i rozszerzeniuus³ug telekomunikacyjnych w Polsce. O szansach spe³nieniatych planów móg³by œwiadczyæ fakt, ¿e rynek telekomunikacyjnyw naszym kraju by³ w ostatnich latach jedn¹ zprê¿niej i najdynamiczniej rozwijaj¹cych siê ga³êzi przemys³ui us³ug. Niestety rzeczywisty obraz nie jest tak bardzo optymistyczny.Mimo ¿e Internet, który do tej pory g³ównie s³u¿y³ docelów rozrywkowo-informacyjnych w coraz wiêkszym stopniujest wykorzystywany w biznesie, handlu, szkolnictwie, czypo raz pierwszy w tym roku do z³o¿enia deklaracji PIT, w naszymkraju jest dostêpny jedynie 14 Polakom na 100. Plasujeto Polskê na przedostatnim miejscu w Europie (24 miejsce na25), wyprzedzamy jedynie S³owacjê. G³ównym powodem tegostanu jest wed³ug Centrum Adama Smitha brak konkurencji inadmiar biurokracji. Gdyby na naszym rynku telekomunikacyjnymdzia³a³o wiêcej operatorów i uproszczone zosta³y regulacjeprawne i biurokracja przy budowie infrastruktury, po-³¹czenia telefoniczne by³yby znacznie tañsze, tañszy i powszechniejszyby³by równie¿ dostêp do Internetu. Dzia³aniaw kierunku zniesienia faktycznego monopolu TelekomunikacjiSA. wed³ug tego¿ Centrum s¹ spóŸnione o prawie 10 lat, apoza tym zakres ich jest za ma³y w zwi¹zku z czym, zamiastjednego monopolisty bêdziemy mieli dwóch: jednego obs³uguj¹cegoklientów hurtowych i drugiego – klientów detalicznych.Zastrze¿enia budzi równie¿ projekt „bezp³atnego Internetudla wszystkich obywateli”. Eksperci Centrum uwa¿aj¹,¿e firmy dzia³aj¹ce na rynku telekomunikacyjnym nie wytrzymaj¹ekonomicznie i zmniejsz¹ swoje inwestycje. W¹tpliwoœcibudzi równie¿ planowana przepustowoœæ Interenetu opiewaj¹cana 512 kbit/s, co w momencie zakoñczenia prac wdro-¿eniowych tej sieci, czyli w roku 2014 nie wydaje siê byæ szybkoœci¹atrakcyjn¹, ¿eby nie powiedzieæ wrêcz archaiczn¹.Wk³adka schematowa do numeru 7/2009:OTVC Philips chassis A8.0A (cz.2 z 4 – ark.3, 4) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 7/2009:OTVC LCD JVC LT-32SH6/A, LT-37SH6/A – 8 × A2,OTVC LCD Samsung LE26(32/37/40)R71(72)B (cz.1 z 2 –ark.1, 2) – 4 × A2,OTVC LCD Sony chassis SE-1 uzupe³nienie (ark. 7, 8) – 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta 1A/1Spis treœciOdbiorniki TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B iLE26/32/37/40R72B ................................................... 4Specyfikacja odbiorników ................................................ 4Opis funkcji przycisków pilota .......................................... 4Pod³¹czanie urz¹dzeñ zewnêtrznych............................... 5Regulacje serwisowe ....................................................... 6Metody diagnozowania usterek ....................................... 9Porady serwisowe..................................................... 10- odbiorniki telewizyjne .......................................... 10- audio .................................................................... 23Schemat ideowy inwertera monitora LCD PhilipsLC13E (15”) .............................................................. 25Schemat ideowy zasilacza odbiornikaLCD 32” Philips chassis JL2.1E AA ......................... 26Schemat ideowy inwertera monitora LCD PhilipsLC13E (20”) .............................................................. 28Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.2) ................................................. 29Porównanie TinySwitch-xxx ........................................... 29Analiza oscylogramów zdjêtych z przetwornicywykonanej na elemencie TNY267 ................................. 30Link-Switché ................................................................. 33Struktura wewnêtrzna LinkSwichá-XT .......................... 33Aplikacje LinkSwitchý ................................................... 34Chassis LC7.2E firmy Philips ................................... 36Listy od Czytelników ................................................. 40Oznaczenia kodowe podzespo³ów elektronicznychna schematach i w wykazach czêœci urz¹dzeñfirmy JVC .................................................................. 41Jak zast¹piæ uk³ad SG6841 uk³adem LD7552? ....... 43OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.2) . 45Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72BOdbiorniki TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B iLE26/32/37/40R72BRajmund Wiœniewski1. Specyfikacja odbiornikówPoszczególne modele odbiorników zosta³y skonstruowanew oparciu o nastêpuj¹ce chassis:· LE26R71B – GBD26KE· LE26R72B – GBR26KE· LE32R71B – GBD32KE· LE32R72B – GBR32KE· LE37R72B – GBR37KE· LE40R71B – GBD40KE· LE40R72B – GBR40KEW odbiornikach zastosowano nastêpuj¹ce panele wyœwietlaczatypu TFT-LCD:· LE26R71B, LE26R72B: T260XW02, 8bit, 626.0 * 373.0* 50.0· LE32R71B: V320B1-L01, Duomo, 8bit, 760 * 450 * 50· LE32R72B: LTA320WT-L14, 8bit, 760 * 450 * 50· LE37R72B: T370XW01, 8bit, 877.0 * 514.6 * 54.7· LE40R71B, LE40R72B: LTA400WT-L01, 8bit, 952 * 551* 51.0· Czêstotliwoœæ skanowania:- w poziomie: 30kHz ÷ 61kHz (automatyczna),- w pionie: 60Hz ÷ 751kHz (automatyczna).· Iloœæ kolorów: 16 777 216· Rozdzielczoœæ maksymalna:- w poziomie: 1360 pikseli- w pionie: 768 pikseli· Wejœciowy sygna³ wideo: analogowy 0.7V pp ±5%, pozytywowy· Wejœciowy sygna³ synchronizacji: separate H/V, poziom TTL· Zasilanie: 220 ÷ 240V AC , 60/50Hz· Pobór mocy w stanie pracy:- LE26R71B, LE26R72B 100W- LE32R71B, LE32R72B, LE37R72B 125W- LE40R71B, LE40R72B 205W· Pobór mocy w trybie standby

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72B3 – przycisk wyboru: program jednocyfrowy / program dwucyfrowy4 – przycisk bezpoœredniego wyboru trybu TV5 – wywo³anie menu “Mened¿er kana³ów”6 – przyciski zmiany poziomu g³oœnoœci: [ + ] – zwiêkszanie,[-]– zmniejszanie7 – MUTE – wyciszenie dŸwiêku8 – wyœwietlanie menu oraz zatwierdzenie zmian9 – wybór trybu odtwarzania dŸwiêku10 – w³¹czanie / wy³¹czanie funkcji PIP (wyœwietlanie obrazkana obrazie)11 – wybór efektów obrazu12 – przyciski obs³ugi funkcji PIP:- [ SOURCE ] – wybór Ÿród³a sygna³u- [SWAP]– zamiana obrazów – obrazu g³ównego z obrazkiempodgl¹du PIP- [ SIZE ] – wybór rozmiaru obrazka podgl¹du PIP- [ POSITION ] – wybór pozycji obrazka podgl¹du PIP- [ Pp] – nastêpny program- [Pq] – poprzedni program13 – wybór efektów w torze fonii14 – wybór funkcji SRS TSXT (funkcja umo¿liwiaj¹ca odtwarzaniewielokana³owego dŸwiêku 5.1 przez dwa g³oœniki)15 – przycisk wyboru Ÿród³a sygna³u16 – zmiana na poprzednio ogl¹dany program17 – bezpoœrednie przejœcie w tryb odbioru sygna³ów z komputeraPC18 – przycisk uaktywnienia automatycznego wy³¹czenia OTVCpo zaprogramowanym czasie19 – wybór programów:- [ Pp] – nastêpny program- [Pq] – poprzedni program20 – wyjœcie z menu ekranowego lub teletekstu21 – przyciski sterowania kursorami w menu22 – wyœwietlanie informacji o nadawanym programie23 – zamro¿enie obrazka (stopklatka)24 – wybór rozmiaru obrazu· Przyciski obs³ugi teletekstu:4 – wyjœcie z trybu teletekstu8 – indeks teletekstu10 – zatrzymanie wyœwietlania strony teletekstu12 – [ SOURCE ] – wybór rozmiaru teletekstu[SWAP]– zapamiêtanie teletekstu15 – wybór trybu teletekstu : LIST/FLOF16 – wybór podstrony teletekstu19 – [Pp] – nastêpna strona teletekstu[Pq] – poprzednia strona teletekstu20 – wyjœcie z teletekstu24 – wybór wyœwietlania teletekstu: tylko teletekst / zmiksowanyobraz teletekstu i aktualnie nadawanego programu9, 11, 23, 25 – szybki dostêp do stron teletekstu – Fastext3. Pod³¹czanie urz¹dzeñ zewnêtrznych3.1. Pod³¹czanie sygna³u telewizyjnegoW celu prawid³owego odbierania i ogl¹dania programówtelewizyjnych konieczne jest podanie do wejœcia odbiornikasygna³u z jednego z nastêpuj¹cych Ÿróde³:· sygna³u z zewnêtrznej anteny telewizji naziemnej,· sygna³u z sieci telewizji kablowej,· sygna³u z anteny satelitarnej.3.2. Pod³¹czanie sygna³ów do gniazd HDMI/DVIOdbiornik jest przystosowany do odbioru sygna³ów z urz¹dzeñzewnêtrznych audio-wideo poprzez wykorzystanie technologiipo³¹czeniowej HDMI z takich Ÿróde³ sygna³ów AV jak:dekodery Set-Top-Box, odtwarzacze DVD, odbiorniki audiowideo,tunery telewizji cyfrowej.Przy po³¹czeniu HDMI nie ma potrzeby dodatkowego pod-³¹czania sygna³ów fonii do odbiornika.HDMI (High-Definition Multimedia Interface – multimedialnyinterfejs wysokiej rozdzielczoœci) to najnowszej generacjiinterfejs umo¿liwiaj¹cy transmisjê wysokiej rozdzielczoœcicyfrowych sygna³ów wizji i wielokana³owego cyfrowegosygna³u fonii (w formacie 5.1) za pomoc¹ pojedynczej wi¹zkiprzewodów bez kompresji.Ró¿nica pomiêdzy interfejsem HDMI i DVI polega na tym,¿e jest on mniejszy, posiada zainstalowan¹ funkcjê kodowanegozabezpieczenia przed kopiowaniem HDCP (High BandwithDigital Copy Protection) oraz obs³uguje wielokana³ow¹ transmisjêdŸwiêku cyfrowego.Do realizacji po³¹czenia i transmisji z urz¹dzenia zewnêtrznegodo odbiornika nale¿y u¿ywaæ kabla DVI-HDMI lub adaptera(przed³u¿acza) HDMI-DVI dla sygna³ów wizyjnych orazgniazda “R - AUDIO - L” terminala DVI dla sygna³ów fonii.3.3. Pod³¹czanie dekodera Set-Top Box, magnetowidulub odtwarzacza DVDW tym celu nale¿y przewodem SCART po³¹czyæ gniazdoSCART magnetowidu lub odtwarzacza DVD z gniazdemSCART odbiornika telewizyjnego. Je¿eli ma byæ pod³¹czonyjednoczeœnie zarówno dekoder Set-Top Box, jak i magnetowid(lub odtwarzacz DVD), nale¿y dekoder Set-Top Box pod-³¹czyæ do magnetowidu (lub odtwarzacza DVD), a magnetowid(lub odtwarzacz DVD) do gniazda SCART odbiornika.3.4. S³uchawkiS³uchawki nale¿y pod³¹czyæ do gniazda s³uchawkowegoznajduj¹cego siê na panelu bocznym odbiornika (w modelach26-calowych na panelu tylnym). Po pod³¹czeniu wtyku s³uchawekdo gniazda s³uchawkowego dŸwiêk w g³oœnikach zostajewy³¹czony.3.5. Pod³¹czanie zewnêtrznych urz¹dzeñ audiowideoGniazda sygna³u wizyjnego AV OUT lub S-Video urz¹dzeñzewnêtrznych takich jak, magnetowid, odtwarzacz DVD lubkamera wizyjna (camcorder) po³¹czyæ kablem RCA lub S-Videoz gniazdami AV-IN na panelu bocznym (w modelach 26-calowych na panelu tylnym).Gniazda sygna³ów fonicznych RCA AUDIO OUT opisywanychurz¹dzeñ po³¹czyæ kablem RCA z gniazdami “R - AU-DIO - L” na panelu bocznym odbiornika (w modelach 26-calowychna panelu tylnym).3.6. SERVICEZ³¹cze serwisowe tylko do wykorzystywania w trakcie pro-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 5

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72Bdukcji oraz w pracach serwisowych przez wykwalifikowanychpracowników serwisu.3.7. Sygna³y wyjœciowe audioSygna³y wyjœciowe fonii mo¿na „pobraæ” ³¹cz¹c kablemRCA audio gniazda “R - AUDIO - L” na panelu tylnym odbiornikaz odpowiednimi gniazdami wejœciowymi wzmacniaczaaudio, kina domowego lub innego urz¹dzenia.3.8. Pod³¹czanie sygna³u z komputeraKablem D-Sub po³¹czyæ wejœciowe gniazdo “PC (PC IN)na panelu tylnym odbiornika z odpowiednim gniazdem sygna-³ów wyjœciowych karty graficznej komputera.Kablem stereofonicznym audio po³¹czyæ wejœciowe gniazdo“AUDIO (PC IN)” na panelu tylnym odbiornika z odpowiednimgniazdem sygna³ów wyjœciowych fonii “AUDIOOUT” karty dŸwiêkowej komputera.3.9. Pod³¹czanie urz¹dzeñ wyprowadzaj¹cychsygna³y typu “Component video” (DTV/DVD)Gniazda wyprowadzaj¹ce wizyjne sygna³y komponentoweurz¹dzeñ zewnêtrznych (tuner cyfrowy, dekoder cyfrowy,odtwarzacz DVD) po³¹czyæ kablem “component video” z wejœciowymigniazdami (“P R ”, “P B ”, “Y”) terminala “COMPO-NENT IN” na panelu tylnym odbiornika.Jeœli ma byæ pod³¹czony jednoczeœnie odbiornik Set-TopBox i tuner DTV (lub odtwarzacz DVD), nale¿y odbiornik Set-Top Box pod³¹czyæ do tunera DTV (lub do odtwarzacza DVD)i po³¹czyæ gniazda wyjœciowe komponentowych sygna³ówwizji (“P R ”, “P B ”, “Y”) tunera DTV (lub odtwarzacza DVD) zodpowiednimi gniazdami “component” (“P R ”, “P B ”, “Y”) terminala“COMPONENT IN” na panelu tylnym odbiornika.Gniazda sygna³ów “component”: P R , P B i Y na urz¹dzeniachzewnêtrznych mog¹ byæ niekiedy oznaczone jako Y, B-Y, R-Y albo Y, C b i C r .Sygna³y dŸwiêkowe nale¿y doprowadziæ do odbiornika³¹cz¹c kablem RCA audio wejœciowe gniazdo “A - AUDIO -L” (terminala “COMPONENT IN”) na panelu tylnym odbiornikaz odpowiednimi gniazdami sygna³ów wyjœciowych audiotunera DTV lub odtwarzacza DVD.Optymalny obraz na ekranie wyœwietlacza LCD opisywanychtelewizorów dla tych sygna³ów uzyskuje siê w trybie 720p.Maksymalna rozdzielczoœæ obrazu jest dostêpna w trybie1080i.3.10. Kensington Lock“Kensington lock” jest to rodzaj fizycznego zabezpieczeniaurz¹dzenia w przypadku u¿ytkowania odbiornika w miejscupublicznym.W celu zdobycia informacji dotycz¹cych u¿ytkowania zablokowanegourz¹dzenia nale¿y skontaktowaæ siê z dealerem,który dostarczy³ urz¹dzenie.Lokalizacja blokady “ Kensington lock” zale¿na jest odmodelu.4. Regulacje serwisowe4.1. Wejœcie w tryb serwisowyW tryb serwisowy mo¿na wejœæ w dwojaki sposób: za pomoc¹pilota u¿ytkownika albo za pomoc¹ pilota serwisowego.Wejœcie w tryb serwisowy za pomoc¹ pilota u¿ytkownikapolega na naciœniêciu po kolei nastêpujacych przycisków: [ PowerOFF ], [ INFO ], [ MENU ], [ MUTE ], [ Power ON ].Wejœcie w tryb serwisowy za pomoc¹ pilota serwisowegopolega na naciœniêciu po kolei nastêpujacych przycisków:[ PICTURE ON ], [ DISPLAY ], [ FACTORY ].W trybie serwisowym aktywne s¹ nastêpuj¹ce przyciski:· na pilocie: [ Power ], [ p ], [ q ], [ t ], [ u ], [ Menu ],[ Enter ], przyciski numeryczne [0] ÷ [9],· na klawiaturze lokalnej: [ Power ], [ CH+], [ CH-],[VOL+], [VOL-], [ Menu ], [ TV/VIDEO (Enter) ].4.2. Kontrola panelu wyœwietlaczaPrzed przyst¹pieniem do regulacji serwisowych nale¿ysprawdziæ producenta panelu wyœwietlacza, poniewa¿ istniej¹pewne ró¿nice w regulacjach odbiornika dla paneli ró¿nychproducentów. W tym celu nale¿y sprawdziæ dane znamionowena etykiecie. Na temat informacji zawartych na etykiecie i ichinterpretacji poœwiêcimy w najblizszym numerze oddzielny artyku³pt. „Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachfirmy Samsung”. W tym miejscu nale¿y zaznaczyæ, ¿echodzi o marker identyfikacji producenta, który jest zawartyna etykiecie w miejscu pokazanym na rysunku 2 i ¿e informacjete dotycz¹ modeli 32- i 37-calowych. Typy zastosowanychpaneli wyœwietlacza podano w punkcie 1.Rys.2. Identyfikacja producenta panelu wyœwietlaczana etykiecieJeœli na etykiecie jako znacznik producenta umieszczonyjest litera “A”, oznacza to, ¿e:· wykaz czêœci panelu (BOM – Bill of material) nosi numerBN07-00289A,· wi¹zka przewodów pomiêdzy panelem wyœwietlacza a zasilaczemma d³ugoœæ 300mm, a jej oznaczeniem jest –BN39-00603M,· bajty opcji dla OTVC z tym wyœwietlaczem nale¿y ustawiænastêpuj¹co:1. Gamma “AUO”2. Panel Option “AUO”Jeœli na etykiecie jako znacznik producenta umieszczonyjest litera “S” lub brak znacznika, oznacza to, ¿e:· wykaz czêœci panelu (BOM – Bill of material) nosi numerBN07-00247A,· wi¹zka przewodów pomiêdzy panelem wyœwietlacza a zasilaczemma d³ugoœæ 300mm, a jej oznaczeniem jest –BN39-00603M,· bajty opcji dla OTVC z tym wyœwietlaczem nale¿y usta-6 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72Bwiæ nastêpuj¹co:1. Gamma “AMLCD”2. Panel Option “AMLCD_INT”Jeœli na etykiecie jako znacznik producenta umieszczonajest litera “C”, oznacza to, ¿e:· wykaz czêœci panelu (BOM – Bill of material) nosi numerBN07-00207A,· wi¹zka przewodów pomiêdzy panelem wyœwietlacza a zasilaczemma d³ugoœæ 200mm, a jej oznaczeniem jest –BN39-00659A,· bajty opcji dla OTVC z tym wyœwietlaczem nale¿y ustawiænastêpuj¹co:1. Gamma “CMO”2. Panel Option “CMO”Tabela . Tabela opcjipcjaio ie o e ie 32stawienieP e io od e ie A LC NT2HL /LNASe o i o ie e ie S e o d o e e ii NC i oC SC ie e ie ie o e NL e iA o NHi e i io o de iTTTT Li NACi C Ni i i NT e T P 0TT o A oA o Po e o e ie N------------eC T e e o S Ni TV Ci Co o d iN4.3. Ustawienia fabryczneUstawienia fabryczne obejmuj¹ nastêpuj¹ce parametry regulacyjne:1. Calibration – kalibracja2. Option Table XXXX XXXX – tabela opcji3. White Balance – balans bieli4. SVP-FX5. Option Block6. STV8257/STA323W7. YC Delay – opóŸnienie luminancji wzglêdem chrominancji8. Adjust9. I 2 C Check10. W/B MOVIE11. Checksum – suma kontrolna12. Reset13. Spread SpectrumT-MILMPEU-1006 (Main Micom Ver)T-MILMPEUS-1002 (Sub Micom Ver)Month / Day / Year / Hour / Min. / Sec.4.4. Calibration – kalibracjaKalibracja obejmuje nastêpuj¹ce tryby pracy:1) kalibracja trybu AV (AV Calibration)2) kalibracja trybu DTV (DTV Calibration)3) kalibracja trybu PC (PC Calibration)4.5. Option Table XXXX XXXX – tabela opcjiOpis dostêpnych opcji i przyk³adowe ustawienia dla odbiornika32-calowego zamieszczono w tabeli 1.4.6. White Balance – balans bieliFabryczne ustawienia parametrów dotycz¹cych balansu bielizestawiono w tabeli 2. Ustawienia te dotycz¹ czterech trybów:odbioru programów telewizyjnych z tunera lub ze z³¹czAV, komponentowych sygna³ów wizji Component, odtwarzaniasygna³ów z komputera PC, odtwarzania sygna³ów DVI(HDMI).4.7. SVP-EXUstawienia parametrów filtru Combi zamieszczono w tabeli3, pr¹du szczytowego Peaking w tabeli 4, NR – w tabeli 5i Deinterlace – w tabeli 6.Tabela3.stawienia Comb FilterNr Parametr Zakres NTSC PAL SECAMY- i e 0~255 80Tabela 2.stawienia fabryczne balansu bieliNr Parametr Zakres TV/AV Component PC DVI (HDMI)Sub-Brightness e o i 0~255 80 5 28 402 R-offset od i i o e 0~255 20 30 28 293 G-offset od i i o e 0~255 28 28 28 284 B-offset od i i o e 0~255 3 28 28 285 Sub-Contast e o 0~63 36 32 32 286 R-Gain o ie ie o e 0~255 40 29 28 307 G-Gain o ie ie o e 0~255 28 28 28 288 B-Gain o ie ie o e 0~255 50 29 28 20SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 7

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72BTabela 4.PeakingNr Parametr Zakres TV AV ComponentV-Pe i 0~255 802 Pe i e 0~255 803 Pe i i 0~255 804 Pe i id 0~255 805 Pe i f0 0~255 80Tabela 5.NRNr Parametr ZakresTV/AV//S_Video1 Y-NR-Off 0~255 80h2 C-NR-Off 0~255 80h3 Y-NR-ON 0~255 80h4 C-NR-ON 0~255 80hTabela 6.DeinterlaceNr Parametr ZakresTV/AV/S_Video1 Motion 0~255 80hComponent PCComponent4.8. Picture Gain AdjustParametry regulacyjne wraz z ustawieniami fabrycznymitej grupy ustawieñ zamieszczono w tabeli 7.PC4.9. MST9883, MSP34XX/44XXParametry regulacyjne wraz z ustawieniami fabrycznymiTabela 9.MS34XX/44XXNr Parametr Zakres PAL-P e e 0~255 202 NT- -P e e 0~255 203 S CA -L-P e e 0~255 224 N CA -P e e 0~255 425 AV-P e e 0~255 A6 2S P e e 0~255 07 2S 2 P e e 0~255 08 C ie e 0~255 429 Pi o Hi 0~255 40 Pio Lo 0~255 7dla uk³adu MST9883 i uk³adów MSP34XX/44XX zamieszczonoodpowiednio w tabelach 8 i 9.4.10. OpóŸnienie sygna³u luminancji wzglêdemchrominancjiWartoœci fabrycznych nastaw opóŸnienia sygna³u luminancjiwzglêdem sygna³u chrominancji oddzielnie dla sygna³ów ztunera i ze Ÿród³a AV dla ró¿nych systemów telewizyjnych zamieszczonow tabeli 10.4.11. AdjustParametry regulacyjne tej grupy ustawieñ wraz z wartoœciamifabrycznymi dla sygna³ów TV/AV/S_Video zamieszczonow tabeli 11. Dla pozosta³ych sygna³ów ustawienia nale-¿y wykonaæ dla konkretnego modelu i zapamiêtaæ w pamiêciEEPROM.Tabela 7. Picture Gain AdjustNr Parametr Zakres TV/AV/S_Video Component PC DVI/HDMITC 3 Co 0~255 AV C i io 78 78 78 782 TC 3 i e 0~255 AV C i io 20 20 20 203 TC 3 C S io 0~255 78 78 78 784 TC 3 C S io 0~255 78 78 78 785 TC 3 YC e 0~255 00 00 00 006 A o Y off e 00~255 40 3 40 407 A o P off e 00~255 80 TV C i io 80 80 808 A o P off e 00~255 80 TV C i io 80 80 809 A o Y i 00~255 6 TV C i io 6 6 60 A o P i 00~255A o P i 00~2552 Le e Se i 00~255 003 i e SVP 0~255 00Tabela 8.MST9883Nr Parametr Zakres TV/AV/S_Video Component PC DVI/HDMI- ff e 0~255 5 (SC1 RGB) PC C i io 282 - ff e 0~255 5 (SC1 RGB) PC C i io 283 - ff e 0~255 5 (SC1 RGB) PC C i io 284 - ff e 0~255 23 (SC1 RGB) PC C i io 925 - ff e 0~255 23 (SC1 RGB) PC C i io 926 - ff e 0~255 23 (SC1 RGB) PC C i io 928 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72BTabela 0. YC DelayNr Parametr Zakres TV/AV/S_Video Component PC DVI/HDMIPAL- / 00~255 77 88 88 882 PAL- / 00~255 88 88 88 883 PAL- 00~255 66 88 88 884 S CA - / 00~255 88 88 88 885 S CA - / 00~255 77 88 88 886 S CA -L/L´ 00~255 88 88 88 887 NTSC 3 58 00~255 66 88 88 888 NTSC 4 43 00~255 CC 88 88 889 AV PAL 00~255 77 88 88 880 AV S CA 00~255 88 88 88AV NTSC 3 58 00~255 66 88 88 882 AV NTSC 4 43 00~255 CC 88 88 883 AV PAL60 00~255 77 88 88 88Tabela 11.AdjustNr Parametr ZakresTV/AV/S_Video1 Video Mute Time 102 Melody Volume 0~20 5Ana_Dimm_MaxFEH3 TTX Contrast 0~100 504 TTX Brightness 0~100 505 TTX Color 0~100 506 Dynamic Contrast 0~100 1007 Dynamic Brightness 0~100 508 Dynamic Color 0~100 559 Dynamic Sharpness 0~100 7510 Standard Contrast 0~100 8011 Standard Brightness 0~100 5012 Standard Color 0~100 5013 Standard Sharpness 0~100 5014 Movie Contrast 0~100 7015 Movie Brightness 0~100 5016 Movie Color 0~100 2517 Movie Sharpness 0~100 45Nr Parametr Zakres1 LNAPLUSTV/AV/S_Video2 RFDB_1 Level 13 RFDB_2 Level 504 RFDB_3 Level 105 RFDB_4 Level 16Tabela 12.Spread Spectrum1 Spectrum ON2 Delta -33 Positive 84 Negative 2UwagiDynamicModeStandardModeMovieModeControl ICP4 CVD20x7F [07…00]4.12. Spread SpectrumWartoœci fabryczne tej grupy ustawieñ przedstawiono wtabeli 12.5. Metody diagnozowania usterek5.1. Brak zasilania1. Lampy podœwietlenia tylnego ekranu nie œwiec¹, dioda LEDna panelu przednim nie œwieci na czerwono – sprawdziæpo³¹czenia kablowe z blokiem zasilacza.2. Lampy podœwietlenia tylnrgo ekranu nie œwiec¹, dioda LEDna panelu przednim œwieci na czerwono – sprawdziæ, czyna CM801 pojawia siê napiêcie sta³e 12V:- nie – skontrolowaæ blok zasilacza,- tak – p.3.3. Sprawdziæ, czy na kondensatorze C854 jest napiêcie sta³eA3.3V, a na kondensatorze C866 napiêcie A5V:- nie – skontrolowaæ uk³ady IC809 i IC802, „podmieniæ”p³ytê g³ówn¹,- tak – p.4.4. Sprawdziæ, czy na kondensatorze C811 pojawia siê napiêciesta³e 5V, na kondensatorze C853 napiêcie 3.3V, a na kondensatorzeC833 napiêcie 1.9V:- nie – skontrolowaæ uk³ady IC811, IC812, IC813, IC606 iIC818, „podmieniæ” p³ytê g³ówn¹,- tak – sprawdziæ inne funkcje, wymieniæ panel LCD.5.2. Brak sygna³u wideo (analogowego PC)1. W sytuacji gdy wskaŸnik zasilania jest wy³¹czony, podœwietlenieekranu dzia³a, brak obrazu w pierwszej kolejnoœcinale¿y sprawdziæ Ÿród³o sygna³u oraz po³¹czenia kablemDSUB oraz gniazda przy³¹czeniowe. Jeœli po usuniêciuewentualnych nieprawid³owoœci objawy pozostaj¹ bezzmian, sprawdziæ obecnoœæ sygna³ów RGB na wyprowadzeniach30, 22 i 38 uk³adu IC500:· brak sygna³ów lub sygna³y nieprawid³owe – wymieniæ kablepo³¹czeniowe z komputerem, „podmieniæ” p³ytê g³ówn¹,· sygna³y obecne – p.2.2.2. Sprawdziæ, czy na wyjœciach LVDS (R563÷R572) obecnes¹ cyfrowe sygna³y danych:· brak sygna³ów – sprawdziæ uk³ad IC500, „podmieniæ”p³ytê g³ówn¹,· sygna³y obecne – skontrolowaæ kable LVDS, podstawiænowy panel wyœwietlacza. }Dokoñcczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweRyszard Strzêpek, Tomasz Bielski, Jerzy Pora, Mateusz Malinowski, Henryk Demski,Rajmund WiœniewskiOdbiorniki telewizyjneTelefunken chassis ICC9OTVC nie w³¹cza siê.Kiedy OTVC jest po d³u¿szej przerwie w pracy, np. wy³¹czenienocne, nie mo¿na go w³¹czyæ do pracy. Przyczyn¹ tegostanu jest kondensator elektrolityczny CP04 - 220µF/25V. Znajdujesiê on w linii zasilania sterownika przetwornicy IP01 -TEA2261. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe154V na kondensatorze CP61 - 100µF/250V. R.S.Sony KV-C2531DOTVC pracuje tylko w systemie fonii DK.Odbiornik zosta³ kilka lat wczeœniej przestrojony na systemfonii DK. Uszkodzenie dotyczy³o w³aœnie uk³adu foniirównoleg³ej, s³u¿¹cej do przestrojenia OTVC („zimne lutowania”na uk³adzie TDA9800).R.S.Philips chassis G90AEBrak wysokiego napiêcia kineskopu.Przyczyn¹ tego stanu s¹: tranzystor koñcowy odchylanialinii 7545 - BUT11AF i kondensator równoleg³y do tranzystora7545 – 2545 - 1.5nF/3KV (przebicie).R.S.4serwisowy i wykonaæ regulacjê geometrii obrazu.R.S.Curtis 2102 chassis PC04AObraz ciemnieje i rozjaœnia siê.Dzieje siê to przypadkowo. Pomiary napiêcia U S2 kineskopuwskazuj¹ na du¿e wahania tego napiêcia. Przyczyn¹ tegozjawiska jest potencjometr “SCREEN” na trafopowielaczuT402. Do wymiany trafopowielacz T402. R.S.Grundig MFW82-2410/7 chassis 22.1Du¿e zniekszta³cenia E-W.Obraz w OTVC jest za szeroki i z du¿ymi zniekszta³ceniami.Uszkodzone zosta³y: L503 6mH (zwarte zwoje), R536 -6.8R/1W. Po naprawie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaægeometriê obrazu. Tryb serwisowy znajduje siê w„DS” nr 28 na schemacie ideowym tego OTVC. R.S.Daewoo DTB-21U7 chassis CP485FBrak wysokiego napiêcia kineskopu.Przy w³¹czeniu OTVC w stan pracy napiêcie systemowespada do oko³o 100V (prawid³owa wartoœæ 141V). Test trafopowielaczaT402 daje odpowiedŸ – jest on uszkodzony. Przywymianie trafopowielacza T402 - 1152.7001 zastosowano trafopowielaczHR8744.R.S.Thomson chassis IKC2Nie w³¹cza siê.Nie pracuje przetwornica. Okazuje siê, ¿e uszkodzone s¹ kondensatory:CP14, CP24 - 47µF/35V (znaczna utrata pojemnoœci).Znajduj¹ siê one po stronie pierwotnej transformatora przetwornicyLP36. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+110V na kondensatorze CP51 - 100µF/160V. R.S.Telestar 2970DHW chassis PT90Ekran œwieci na zielono.Po wejœciu w tryb serwisowy próbowano wyregulowaæ balansbieli, ale nie uda³o siê. Pomiar emisji katod kineskopu da³wynik: R = 0.9mA, G = 0.2mA, B = 1.0mA. W zwi¹zku z tymnale¿y wymieniæ kineskop.R.S.Thomson 32WF400G chassis ICC20Wy³¹cza siê w czasie pracy.Wy³¹czenie OTVC nastêpuje po oko³o 15 minutach pracy.Przyczyn¹ wy³¹czania s¹ „zimne lutowania” na cewce LL033.Cewka ta znajduje siê w uk³adzie zwi¹zanym z korekcj¹ zniekszta³ceñobrazu panoramicznego 16:9. Po przelutowaniuOTVC nie wy³¹cza siê, ale co jakiœ czas na u³amek sekundynastêpuje zwê¿enie obrazu . Odpowiedzialnym za to zjawiskojest tranzystor wykonawczy korekcji E-W TL029 -STP10NB20FP. Po usuniêciu ww. usterek nale¿y wejœæ w trybLG RE29FA33PX chassis MC017AZ³a ostroœæ obrazu.Przy regulacji ostroœci zmiany na obrazie s¹ bardzo ma³e.Przyczyn¹ tego stanu jest trafopowielacz T402 -6174V-6002E,konkretnie uk³ad potencjometrów ostroœci. Do wymiany jestww. trafopowielacz. Przy wymianie zastosowano trafopowielaczHR8123 firmy Diemen.R.S.Sony chassis BE-4Brak oznak pracy.Nie pracuje przetwornica. Zosta³ uszkodzony bezpieczniksieciowy F601 - 4A. Na kondensatorze filtru sieciowego C606- 180µF/400V panuje zwarcie. Uszkodzony zosta³ mostek prostowniczyD610 - GBU-4JL. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +118V na kondensatorze C620 - 100µF/160V. R.S.Philips 32PW9551/12 chassis L06.1E AABrak obrazu.Wstêpnie stwierdzono brak wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ tranzystor odchylania poziomego 7405- BU2520DX. Uszkodzenie to nast¹pi³o w wyniku przebiæ natrafopowielaczu 5450 (wyraŸnie widaæ œlady przebiæ miêdzyrdzeniem a obudow¹ trafopowielacza). Nale¿y wiêc wymieniætrafopowielacz 5450.R.S.10 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Porady serwisowePhilips 21PT166/58Brak odchylania pionowego.Stwierdzono brak napiêcia +29V. Napiêcie +29V zasilauk³ad odchylania pionowego. Uszkodzeniu uleg³ bezpiecznik1449 - 400mA w ga³êzi +29V. Regulacja wymiarów obrazu wpionie odbywa siê w trybie serwisowym.R.S.Panasonic TX-29PS11P chassis GP2Nie w³¹cza siê.Na linii napiêcia systemowego 130V panuje zwarcie. Uszkodzonyzosta³ tranzystor koñcowy odchylania H Q551 - 2SC5905.Przy wymianie zastosowano tranzystor BU2527AX. R.S.Samsung CW28D83N chassis KS3A(P)Brak ostroœci obrazu.Przy próbie regulacji ostroœci na trafopowielaczu brak reakcjina ekranie kineskopu. Uszkodzenie wystêpuje na module“Double Focus”. Uszkodzone zosta³y: uk³ad scalony ICH01- MC4558C i tranzystor QH01 - 2SC4636RB. Po naprawienale¿y ustawiæ ostroœæ i jasnoœæ na trafopowielaczu. R.S.Philips chassis L9.2EBrak fonii.Pomiary napiêæ na uk³adzie 7803 - MSP3415D wykazuj¹du¿e odstêpstwa od wartoœci podanych na schemacie ideowym.Wymiana uk³adu 7803 przywraca foniê. Po naprawie nale¿ywejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæ foniê. R.S.Daewoo DTE28G7K chassis CP785Brak oznak pracyNie pracuje przetwornica. Uszkodzeniu uleg³y elementyprzetwornicy: bezpiecznik sieciowy F801 - 4A, sterownik przetwornicyI801 - STR-F6653 (zwarcie miêdzy wypr.3 i 2). Ponaprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +140V nakondensatorze C813 - 47µF/250V.R.S.Unimor T51A2TBrak obrazu, fonia normalna.Przyczyn¹ braku obrazu jest fakt, ¿e wysokie napiêcie kineskopupraktycznie nie istnieje. Napiêcie systemowe wynosioko³o 20V. Przyczyn¹ tego stanu s¹ kondensatory elektrolityczne:C521, C522 - 47µF/250V (bardzo du¿a utrata pojemnoœci).Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+121V na C521. R.S.Thomson chassis ICC17Brak odbioru stacji TV w paœmie UHF.Sprawdzono napiêcia zasilaj¹ce g³owicê w.cz. NH01 -CTT5010. Okaza³y siê prawid³owe. Uszkodzenie dotyczy g³owicyCTT5010. Po wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy idokonaæ odpowiednich regulacji.R.S.Thomson chassis TX-807CChwilowa utrata zbie¿noœci kolorówPrzy ka¿dym w³¹czeniu OTVC do pracy nastêpuje przezoko³o 10-15 sekund utrata zbie¿noœci kolorów. Sprawdzonowielkoœæ napiêæ na kineskopie. By³y one w normie. Próby regulacjizbie¿noœci kolorów nie da³y rezultatów. Wyst¹pi³a koniecznoœæwymiany kineskopu CRT8000. Wtedy dopiero opisywanewy¿ej zjawisko ust¹pi³o.R.S.Philips 21PT165B/02 chassis AA5-ABBrak zdalnej obs³ugi OTVC.W telewizorze dzia³a obs³uga z klawiatury lokalnej, natomiastobs³uga zdalna odbywa siê z odleg³oœci zaledwie do30cm. Przyczyna tego stanu le¿y w odbiorniku sygna³ów podczerwieniLTM8848A.R.S.Panasonic chassis Z5Brak obrazu.Brak obrazu wynika z braku wysokiego napiêcia kineskopu.Napiêcie systemowe wychodz¹ce z zasilacza wynosi oko-³o 50V zamiast 123V. Uszkodzony zosta³ trafopowielacz T552- TLF15639F. Przy wymianie zastosowano trafopowielaczHR8587 firmy Diemen. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêciesystemowe +123V w punkcie pomiarowym TPE12. R.S.Thomson chassis ITC008Brak oznak pracy.Nie pracuje przetwornica. Uszkodzone zosta³y elementy:bezpiecznik sieciowy FP001 - 1.6A, tranzystor kluczuj¹cy przetwornicyTP020 - 2SK2717, rezystor RP020 - 0.47R/2W. Ponaprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe 126V na kondensatorzeCP080 - 220µF/160V.R.S.Panasonic TX-25L10P chassis EURO-4HBrak oznak pracy.Nie pracuje przetwornica. Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ceelementy: sterownik przetwornicy IC801 - STRF6654 (zwarciemiêdzy wypr.2 i 3), rezystory R810, R811 - 0.27R/2W. Sta³osiê to po przepiêciu w sieci energetycznej. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie systemowe 150V na kondensatorze C852- 100µF/160V. R.S.Sony KV-29FX20E chassis FE-1ABrak wysokiego napiêcia kineskopu.Na bazie tranzystora stopnia koñcowego odchylania poziomegoQ533 - 2SD2539 brak przebiegu steruj¹cego (oscylogram10). Okazuje siê, ¿e tak¿e brak jest oscylogramu nr 8na bazie Q535 - 2SC2688 (driver H). Przyczyn¹ tego jest utratapojemnoœci kondensatora C545 - 1µF/50V. Kondensator ten³¹czy wyjœcie HD wypr.19 IC301 - CXA2060AS z baz¹ tranzystoraQ535.R.S.Sony KV-M2141 chassis B2AZani¿one napiêcie z zasilacza.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy po stronie pierwotnejtransformatora przetwornicy T601: sterownik przetwornicyIC601 - STR54041, rezystor R606 - 68R/0.25W, konden-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 11

Porady serwisowesator C618 - 22µF/50V. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêciesystemowe +120V na kondensatorze C609 - 100µF/160V.R.S.Sony KV-29XL71K chassis AE-6BNie w³¹cza siê.Dioda LED sygnalizuje b³¹d nr 14. Uszkodzony zosta³ procesorRGB IC7002 - CXA2100AQ-TL. Po jego wymianie nale¿ywejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ korekty balansu bieli.R.S.Supra STV-2094 chassisP64SABia³y i ma³okontrastowy obraz.Przy kontroli napiêæ zasilaj¹cych okaza³o siê, ¿e na wzmacniaczuwizji napiêcie wynosi 300V. Przyczyn¹ tego stanu okaza³siê kondensator C435 - 33µF/l60V. Kondensator ten jestpod³¹czony do wyprowadzenia 7 uk³adu FCM2015ML. T.B.Funai 20MK-2Brak dŸwiêku.Brak dŸwiêku zarówno przy odbiorze programu z tunera,jak i z gniazd AV. Wzmacniacz mocy fonii okaza³ siê sprawny,natomiast uszkodzonym by³ mikrokontroler TMP47C434N-R214. Na wyprowadzeniu 5 tego uk³adu napiêcie regulacjiwynosi³o 0V.T.B.Daewoo DMQ2036 chassis SCT110Obraz zawiniêty na wysokoœæ 10 cm od góry ekranu i widaæ powroty.Wymiana procesora wideo TDA8374 i uk³adu odchylaniapionowego TDA8356 nie da³a rezultatu. Kondensatory elektrolitycznewokó³ uk³adu TDA8356 s¹ sprawne. Usterka polega³ana tym, ¿e nast¹pi³o rozprogramowanie pamiêci EEPROM.Nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ zaprogramowaniatej pamiêci.T.B.Shivaki STV-2110M4OTVC nie zawsze daje siê w³¹czyæ.Odbiornik nie zawsze daje siê w³¹czyæ, a jeœli ju¿ w³¹czysiê, to mo¿e pracowaæ bez przerwy a¿ do momentu wy³¹czeniaz sieci. Przyczyn¹ tych objawów jest sterownik przetwornicy– uk³ad STRS-6707.T.B.Orion T20MSNa kolorowym ekranie widaæ linie powrotu.Widoczne linie powrotów, a oprócz tego czasami obraz ginieca³kowicie. Pomiary wykaza³y brak sygna³ów RGB nawejœciach p³ytki kineskopu. Uszkodzony jest uk³ad odchylaniapionowego typu TA8445 (nie pracuje generator powrotów).T.B.Funai 1400/2000/2100OTVC nie daje siê w³¹czyæ, dioda LED nie œwieci.Na wejœciu stabilizatora Q106, D101 napiêcie wynosi+4.5V, a powinno byæ +5V. Mocno grzeje siê mikroprocesorIC101 - M37220M. Przy od³¹czeniu wypr.22 (zasilanie) uk³aduIC101 od reszty uk³adu napiêcie na wyjœciu ww. stabilizatoraroœnie do +5V. Mikroprocesor IC101 jest do wymiany.OTVC nie w³¹cza siê.Na wyprowadzeniu 30 mikroprocesora IC101 (M37220Mlub L7PAL-3rD) na sta³e jest stan niski, choæ powinien byæwysoki (jest to wejœcie protekcji). Konieczna wymiana mikroprocesora.T.B.Philips 14GX37AObraz z nadmiarem koloru czerwonego w systemie SECAM.Niesprawny jest kondensator ceramiczny pod³¹czony dodyskryminatora R-Y.T.B.LG 20GFOTVC samoczynnie prze³¹cza siê w stan czuwania.Co jakiœ czas odbiornik samoczynnie prze³¹cza siê w stanczuwania. Powodem jest uszkodzenie kondensatora elektrolitycznegoC408 - 1µF/160V.JVC AVG21T chassis CA2Zaniki obrazu.W trakcie normalnej pracy zanika obraz. Gdy ginie obraz,s³ychaæ pracê trafopowielacza, dioda LED miga. Na bazie tranzystorakoñcowego odchylania H oscylogram nie odpowiadanormie. Przyczyn¹ tej usterki okaza³ siê uszkodzony rezonatorkwarcowy 503kHz, który jest do³¹czony do uk³adu procesorawizyjnego M52434SP.T.B.JVC AV-250MRozmiary rastra silnie zmniejszone, ekran ledwie œwieci.Wyjœciowe napiêcia z zasilacza s¹ poni¿ej normy. Wymianasterownika zasilacza AN5900 nie rozwi¹zuje problemu.Uszkodzony kondensator C974 - 0,01µF/100V. T.B.Hitachi Fujian HFC-14PG2OpóŸnione wejœcie koloru w systemie SECAM.Przyczyna le¿y w uk³adzie dekodera SECAM typuTDA8395P. Oprócz tego nale¿y dodatkowo do³¹czyæ rezystor1M do wyprowadzenia 1 tego uk³adu.T.B.Daewoo KR21E5 chassis CP-185MPrzez krótki czas po w³¹czeniu telewizora dŸwiêk jest chrapliwy.Charczenie fonii po w³¹czeniu odbiornika w trybie odbioruprogramów z tunera, w trybie AV dŸwiêk jest prawid³owy.Przyczyna tego zjawiska jest filtr p.cz. K2960M. T.B.Daewoo DMQ-2195 chassis CP330Nie dzia³a.Uszkodzony zosta³ tranzystor kluczuj¹cy przetwornicy2SD1555 oraz sterownik przetwornicy TDA4601. Oprócz tegonale¿y wymieniæ rezystory R802, R803 - oba 150k/0.5W pod-³¹czone do wypr.4 tego sterownika.T.B.Funai 1400/2000/2100Podwy¿szona jasnoœæ obrazu.Jasnoœæ jest zwiêkszona i nie daje siê regulowaæ. Ekran12 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Porady serwisoweœwieci intensywnie i widaæ linie powrotów. Napiêcie zasilaniawzmacniaczy wizyjnych, które powinno wynosiæ 180V jestmocno zani¿one w wyniku uszkodzenia kondensatora C652 -4.7pF/100V. Na tym kondensatorze panuje napiêcie +112V.Aby sytuacja nie powtórzy³a siê, nale¿y zastosowaæ kondensatorC652 - 4.7nF/250V.T.B.JVC AV-A14T2/21M2 chassis CLMOTVC daje siê w³¹czyæ, ale ekran jest ciemny.Kana³y mo¿na prze³¹czaæ, menu obs³ugi jest widoczne.Przyczyna le¿y w pamiêci EEPROM, która uleg³a rozprogramowaniu.T.B.Panasonic TX-20S1T chassis MX-3Po w³¹czeniu do pracy OTVC natychmiast przechodzi w stan czuwania.Pomiary wtórnych obwodów przetwornicy wykazuj¹ lekkiezwarcie w linii napiêcia +50V (uzwojenie S1-S3, D831,C831). Przyczyna niesprawnoœci to kondensator C805 - 47µF/35V (utrata pojemnoœci). Oprócz tego nale¿y wymieniæ stabilizatorD835 - MA2580.T.B.Philips 28PT4107/58 chassis L01.2EZniekszta³cenia poduszkowe obrazu.Po wejœciu w tryb serwisowy okazuje siê ¿e zniekszta³ceñnie mo¿na skorygowaæ. Przyczyn¹ nieprawid³owoœci okaza³osiê uszkodzenie tranzystora 7400.T.B.Philips 20PT1554/58 chassis L9.2E AAWysokie napiêcie dla kineskopu obecne, fonia OK, brak obrazu.W trakcie wykonywania pomiarów uk³adu procesora wizyjnegoTDA8842 pojawia siê na moment obraz, ale jest bardzoniebieski. Uszkodzony tranzystor 7331 BF422 w torze koloruniebieskiego.T.B.Philips M1432, M2032, M2132 chassis L6.1Bia³y raster z liniami powrotu.Opisywana niesprawnoœæ mo¿e byæ okazywana nie tylkow postaci bia³ego rastra z liniami powrotów, ale równie dobrzemog¹ byæ problemy z wejœciem w tryb AV, brak odbioru naka¿dym kanale lub samoczynne wy³¹czanie siê odbiornika.Przyczyna jest wspólna: stabilizator napiêcia +5V, zbudowanyna elementach: 6500.750 7505, który „dawa³” zani¿one napiêcie.W opisywanym przypadku uszkodzony by³ tranzystor 7505- BC548B. T.B.Hitachi C12131TA chassis 2B-F90NNNie daje siê w³¹czyæ w stan pracy.Uszkodzeniu uleg³ trafopowielacz M10-02 firmy Nokia.Przy wymianie mo¿na zastosowaæ trafopowielacze: FAT30016,HR7230.T.B.JVC C-212NBn3 chassis MZ2Brak obrazu i dŸwiêku.Brak obrazu i dŸwiêku, dioda LED nie œwieci. Pomiary napiêæwyjœciowych z przetwornicy wykazuj¹, ¿e s¹ one 5 razymniejsze od wartoœci nominalnych. Na przyk³ad zamiast napiêcia11V jest oko³o 2V. Przyczyn¹ jest zwarcie miêdzy wyprowadzeniem2 i 3 uk³adu IC741, powoduj¹ce zwarcie liniinapiêcia +5V.T.B.Philips 21CN4472/59R chassis NCF-CRPo w³¹czeniu w stan pracy brak obrazu i fonii.Pomiary wykaza³y, ¿e napiêcia wychodz¹ce z zasilacza by³ymocno zani¿one. Okaza³o siê, ¿e uszkodzony zosta³ uk³ad mocyfonii TDA1013B. Po uruchomieniu OTVC fonia jest prawid³owa,ale na obrazie widoczne niebieskie powroty. Przyczyn¹tego stanu okaza³ siê procesor wizyjny TDA3565. T.B.Sanyo CEM6022P-00 chassis A3ANa ekranie widaæ bia³e przesuwaj¹ce siê pasy o du¿ej jasnoœci i szerokoœci 1-3 cm.Napiêcie zasilaj¹ce uk³ady wizyjne powinno wynosiæ+180V, a jest tylko 90V. Przyczyn¹ jest uszkodzenie kondensatoraC562 - 22µF/250V.T.B.Sony KV-25C1R chassis BE-3DWy³¹cza siê, dioda LED miga 2 razy.OTVC pracuje kilka sekund, a nastêpnie przechodzi w stanczuwania. Przyczyn¹ tego jest zwarcie miêdzy wyprowadzeniem1 a 7 uk³adu IC500 - STV9379.Regulacja obrazu w pionieodbywa siê w trybie serwisowym.T.B.Sony KV-29FX66K chassis AE-6BZani¿one napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy.Napiêcie systemowe wynosi +100V zamiast +135V. Uszkodzeniedotyczy toru sprzê¿enia zwrotnego przetwornicy. Uszkodzonezosta³y nastêpuj¹ce elementy: rezystor R6037 - 100R/0.25W i uk³ad napiêcia odniesienia IC6003 - SE135 firmy Sanken.Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +135Vna kondensatorze C6023 - 330pF/l60V.T.B.Daewoo DTZ29G2K chassis CP520FZakolorowany ekran.Charakter uszkodzenia wskazuje na niesprawny uk³ad rozmagnesowywania.Faktycznie przy jednym z wyprowadzeñ pozystoraR801 by³ zimny lut. Po przylutowaniu tego elementudodatkowo rozmagnesowano ekran pêtl¹, uzyskano prawid³owekolory i na tym naprawê zakoñczono.J.P.Nokia 6361 Digivisionchassis Compact DS 110° FSIPostrzêpiony oraz zawê¿ony obraz.Uszkodzenie jest proste w lokalizacji, gdy¿ zani¿one jestnapiêcie +B (na schemacie oznaczone jako [I +145V] ). Najczêœciejprzyczyn¹ jest kondensator filtruj¹cy to napiêcie. Takby³o i tym razem. Wymieniono kondensator C734 (10µF), obrazby³ prawid³owy i na tym naprawê zakoñczono.Obraz pojawia siê stopniowo.Po w³¹czeniu odbiornika do stanu pracy pojawia siê naj-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 13

Porady serwisowepierw bardzo blady obraz, który stopniowo siê rozjaœnia i pokilkunastu minutach jest prawid³owy. Pomiary wykaza³y zama³¹ wartoœæ napiêcia ¿arzenia po w³¹czeniu, wartoœæ ta osi¹gaprawid³ow¹ po kilkunastu minutach. Sprawdzenie obwodu¿arzenia wykaza³o przegrzany lut przy n.3 trafopowielaczaTr501. Przylutowanie tego wyprowadzenia usunê³o usterkê ina tym naprawê zakoñczono.J.P.Grundig M82-495/9S/Text chassis CUC3840Nieczynny.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym nic siê nie dzieje, nieœwieci dioda LED. Pierwsze pomiary wykaza³y brak napiêciazmiennego przychodz¹cego na mostek. Spowodowane to by³oprzerw¹ rezystora R621 (1R5/7W). Po jego wymianie przetwornicazaczê³a pracowaæ i zaczê³a w stanie czuwania œwieciæzielona dioda. W³¹czenie odbiornika pilotem do stanu pracypowoduje tylko zapalenie siê zielonego numeru programu inic wiêcej. Normalnie powinien startowaæ uk³ad odchylaniapoziomego dziêki sterowaniu impulsami linii z wyprowadzenia12 modu³u ABLENKUNG 29504-107.59. Impulsy te natym wyprowadzeniu by³y, ale nie by³o ich na n.1 uk³adu IC550- TDA8140, do którego na n.7 s¹ podawane. Uszkodzony by³ten uk³ad i wymiana jego na sprawny spowodowa³a start uk³aduodchylania poziomego przy od³¹czonym transformatorzelinii TR526 oraz w³¹czonej ¿arówce w szereg z R527 (6R8/7W) – na p³ycie jest zwora J5-J6, która u³atwia pod³¹czenie¿arówki. Napiêcia sta³e mierzone na ¿arówce wynosz¹ +152Vi +64V. Wy³¹czono ¿arówkê i w jej miejsce w³¹czono amperomierz,odchylanie wystartowa³o do normalnych warunków(pr¹d wynosi³ 0.3A). Zdecydowano siê na pod³¹czenie koñcówkipowielacza do transformatora (w stanie czuwania). W³¹czononastêpnie odbiornik do stanu pracy i nast¹pi³y „œwierszczenia”œwiadcz¹ce o obci¹¿eniu przetwornicy i braku pracyuk³adu odchylania poziomego. By³o oczywiste, ¿e powielaczK536 by³ uszkodzony. Wymiana na sprawny spowodowa³anormaln¹ pracê odbiornika, dokonano nieznacznej korektyostroœci i naprawa na tym zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Niektóre napiêcia sta³e wytwarzane przez przetwornicê imierzone na katodach diod: D656 (+A) = +152.1V (+169.9V),D661 = +16.6V (+18V) i D671 (+E) = +9.9V (+10.2V). Napiêciaw nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Napiêcie sta³e na diodzie D529 (+C) wynosi +202V i zasilawzmacniacze wizji.J.P.Orion 2004 SISilnie œwieci na zielono.Uszkodzenia poszukiwano na p³ytce kineskopu i zaczêtood sprawdzenia napiêæ zasilania, które okaza³y siê prawid³owe.Nastêpnie przyst¹piono do pomiarów napiêæ na katodachkineskopu, które w sprawnym odbiorniku w obecnoœci sygna-³u wizyjnego powinny wynosiæ oko³o +160V, a tymczasem nakatodzie G napiêcie wynosi³o +89V. Dalsze pomiary wykaza-³y przerwê rezystora (12k/2W), ³¹cz¹cego kolektor tranzystorQ801 (2SC4217) z zasilaniem +200V. Po jego wymianie nanowy odbiornik pracowa³ prawid³owo, a napiêcia na elektrodachtranzystora Q801 by³y nastêpuj¹ce: E = +1.1V, B = +1.4Vi K = 163V.Brak fonii.Odbiornik przywieziony z Niemiec posiada³ foniê BG(sprawn¹). P³yta by³a co prawda przystosowana do pracy wobu standardach fonii, ale nie by³a obsadzona elementami. Zbraku dokumentacji serwisowej i z uwagi na zastosowanieuk³adu STV2246H zasz³a koniecznoœæ zastosowania foniiRYMI, co pozwoli³o uzyskaæ foniê w standardzie DK. J.P.Thomson 21DG17E chassis TX807CSBrak odbioru.Odbiornik uleg³ uszkodzeniu na skutek wy³adowania atmosferycznego.Najpierw nale¿a³o uruchomiæ uszkodzony zasilaczwymieniaj¹c nastêpuj¹ce diody: DP021 (BZX55B16), DP027(BZX55B27) i DP30 (BZX55B11). Odbiornik wystartowa³,ekran œwieci i widaæ œnie¿enie. Niestety odbiornik nie odbieraprogramów mimo programowania. Napiêcia na g³owicy NH001s¹ prawid³owe i tak: n.1 (AGC) = +4.9V, n.2 = NC, n.3 (AS) =+2.6V, n.4 (CL) = +2.7V, n.5 (DA) = +3.3V, n.6 (+5V) = +4.9V,n.7 = +5V, n.8 = NC, n.9 (+30V) = +30.3V, n.10 = 0V i n.11 (IF)= +2.5V. Sugerowa³o to uszkodzenie g³owicy CTF-3510A. Faktyczniepo wstawieniu nowej odbiornik pracowa³ prawid³owo ina tym naprawa zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta³e mierzonena katodach diod: DP080 = +108.5V (+137.3V), DP090 =+17.9V (+21.2V), DP092 = +9.9V (+10.8V) i na anodzieDP070 = -9.9V (-9.9V). Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanuczuwania.Trafopowielacz LL005 w czasie pracy wytwarza nastêpuj¹cenapiêcia sta³e mierzone na katodach diod: DL012 = +12.8V,DL 040 = +174.3V i na anodzie DL010 = -12.1V. Napiêcie nan.8 trafopowielacza zmienia siê w zale¿noœci od kontrastu ijaskrawoœci obrazu wokó³ wartoœci +5.5V.J.P.Daewoo DMQ21A1TXT chassis CP330Odbiornik pracuje tylko w stanie czuwania.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym zapala siê czerwonadioda LED, próba prze³¹czenia odbiornika do stanu pracy koñczysiê stukiem przekaŸnika i przejœciem przetwornicy do stanuczuwania. Pomiary napiêæ sta³ych na wyjœciu przetwornicywykaza³y brak napiêcia na katodzie D402. Dalsze pomiary wykaza³yzwarcie w ga³êzi zasilania +B – uszkodzony by³ tranzystorQ402 (2SD5072). Po jego wylutowaniu nadal jest zwarciei dopiero od³¹czenie trafopowielacza T402 (DCF2217L)wyeliminowa³o zwarcie. Stwierdzono te¿ przerwê rezystoraR422 (3R3/2W) oraz uszkodzenie uk³adu I301 (TDA3653B).To uszkodzenie sugerowa³o uszkodzenie kondensatora C414(22µF/250V) – znaczna utrata pojemnoœci skutkuje zazwyczajznacznym wzrostem napiêæ sta³ych wytwarzanych przez trafopowielacz.Wymieniono uszkodzone elementy, odbiornikpracowa³ poprawnie i na tym naprawê zakoñczono.Nieczynny.Po w³¹czeniu odbiornika s³ychaæ tylko start przetwornicy,dioda czerwona STANDBY nie œwieci. Objaw ten sugerowa³uszkodzenie w rejonie procesora IV01 (dioda LED jest do³¹czonado jednego z wyprowadzeñ). Faktycznie pomiary wykaza³ybrak napiêcia zasilaj¹cego n.54 (Vcc) ten procesor za-14 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Porady serwisowebezpieczon¹ przez diodê Zenera DY18 (5.6V). Dioda ta mia³azwarcie, ale wstawiona nowa dioda silnie siê grza³a i nale¿a³owymieniæ stabilizator I802 (7805). Dioda przesta³a siê grzaæ,odbiornik pracowa³ poprawnie i na tym naprawê zakoñczono.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza napiêcia sta³e mierzone na katodachdiod: D809 = +103.0V (+114.9V), D810 = +12.2V(+12.6V) i D811 = +13.2V(+14.2V).Napiêcia sta³e na n.53 (POW) = 0V ( + 4.95V), n.54 (SCL)= + 4.9V (+ 4.96V) i n.55 (SDA) = + 4.9V (+ 4.95V) procesoraIV01 (DW167MN04).Podane napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.J.P.Thomson 29DJ74E chassis ICC19 100HzDziwna praca funkcji “ProgramInfo”.Prawid³owe informacje o programie (w ramach funkcji“ProgramInfo”) s¹ pokazywane tylko do po³udnia, potem nastêpuj¹ju¿ informacje z dnia nastêpnego. Brakuje emisji informacjio popo³udniowych i wieczornych programach aktualnegodnia. Przyczyn¹ okaza³ siê rozrzut tolerancji uk³adówpamiêci magatekstu, przy czym do tej pory nieprawid³owoœæodnotowano tylko w uk³adach wyprodukowanych przez firmêOKI. W celu wyeliminowania opisywanej wady nale¿y uaktualniæoprogramowanie mikrokontrolera steruj¹cego do wersjico najmniej 6.51.Jaka jest ró¿nica miêdzy funkcj¹ “NextView” i “ProgramInfo”?Zarówno “NextView”, jak i “ProgramInfo” s¹ elektronicznymiprzewodnikami po programch. Ró¿nica polega na Ÿródlepokazywanych informacji.Funkcja “NextView” wykorzystuje informacje EPG emitowaneprzez nadawcê w sygnale teletekstu.Funkcja “ProgramInfo” jest aktywowana w przypadku, gdynadajnik nie emituje sygna³u EPG. Wewnêtrzne oprogramowaniesteruj¹ce telewizora automatycznie wyszukuje wówczasz odpowiedniej strony teletekstu (najczêœciej ze stron od 300w górê) dane dla przewodnika po programach i przedstawia jew tym samym formacie i z takimi samymi funkcjami jak “NextView”.Funkcje “NextView” i “ProgramInfo” nie funkcjonuj¹.Funkcje “NextView” i “ProgramInfo” nie dzia³aj¹ – danenie s¹ odnajdywane. Okazuje siê, ¿e niektóre stacje nadawczewysy³aj¹ w teletekœcie nie daj¹cy siê zinterpretowaæ formatdanych. Wœród takich nadawców mo¿na wymieniæ m.in. stacje:RTL, SAT1, DSF, Eurosport, VIVA, VIVA2, ARTE, NTV,TM3, Onyx, TRTint. Gdy jeden z wymieinionych programówjest ustawiony jako odniesienie dla czasu (zegara), funkcja“ProgramInfo” mo¿e nie dzia³aæ, poniewa¿ ¿adne dane niemog¹ zostaæ znalezione. Jako odniesienie dla czasu nale¿y ustawiæprogram, przesy³aj¹cym prawid³owe dane – inny ni¿ wy-¿ej wymienione.M.M.Tryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y jednokrotnie nacisn¹æprzycisk [M] na klawiaturze lokalnej, nastêpnie naciskaæprzycisk kursora [ u ] na pilocie (na wewnêtrznym pierœcieniuotaczaj¹cym przycisk [OK]) a¿ do pokazania siê komunikatu“SERVICE” i wówczas w czasie nie d³u¿szym ni¿ 1sekunda nacisn¹æ przycisk [ MENU ] na pilocie.Funkcje przycisków pilota w trybie serwisowym pokazanona rysunku 1.Menu trybu serwisowego sk³ada siê z nastêpuj¹cych podstron(grup ustawieñ):· Hotel modeW³¹czanie trybuserwisowego(wspólnie z przyciskiem[M]naklawiaturzelokalnej)Regulacjawywo³anejfunkcjiZapamiêtywanieustawieñVCRDVD-SetghiTV-ListSTBREC-MENURADIOabcjkldefmnopqrs tuv wxyzDVD-AVEPG AV PIPDISC-MC-SETP+V- OK V+SVP-TITLECARDWyjœcie z trybuserwisowegoPowrót dotrybu TVWywo³anieparametruregulacyjnegoLoewe Xelos A26, Xelos A32, Xelos A37chassis L2600 – OTVC LCDOpis dotyczy nastêpuj¹cych modeli: Xelos A26 (art.-nr.64413), Xelos A26 (art.-nr. 65413), Xelos A32 (art.-nr. 64466),Xelos A37 (art.-nr. 64467).Rys.1. Funkcje przycisków pilota w trybie serwisowymSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 15

Porady serwisoweTabela . Znaczenie i ustawienia fabryczne bajtów opcjistawienieBajt Bit Znaczenie “0” “ ”fabryczne0 T e TV ie e i d doi o ó P 0Bajt 0BajtBajt 2Bajt 3Bajt 4Bajt 5Bajt 62 ZAP 2 T T 03 o 04 T e Z -03 H id S d L N CA oS d L o¿ i e o eN CA -e5 Nie ie ie o ie 06 V A ie7 o 00 o 0Pod ie e ie e o e o e 02 e e SS ie VC Nie T3 A o de e fi o o 04 o 05 o 06 o 07 P ie o i i ie V A P e e ie TV Po o ie ie V A0 L o 0o ie ie P o e i Nie T2 ie d oofe o e o e 03 ie ie ie e e i Nie T 04 o 05 o 06 C e i o i o ó i i 07 i SS 00 o o o d do o Z o o 0ie o o 4:3 6:92 A o o e P i o e o o e o e3 S-Li d e 9 2 d 38 4 d 04 e ie o oñ e i o T Nie 05 T f o o 06 o e 07 e “Pie e e ie” Nie T0 o e 0Zie o o o ie o i i Nie T 02 C e i i i T Nie 03 e ie e i V Nie T 04 A o e o o ie fi A S ie o e5 T e i o o6 o e 07 do VSP Q P 44 Q P80 00 o S 27 o Nie o 0P e d ie o P o o e o e e dó o e e do ó2 P P P io o d o e ie o d o 03 Ÿ i A SP -o TVŸ i o o eSCA T 24 o e 05 T e o P o o 06 o e 07 T d e ie S d od 2 Nie T 00 H LC C o e i i e e 0o e 02 T o e o o o 03 Te P A T Nie 04 o e 05 A o e e ie ie VT Nie T 00016 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Porady serwisoweTabela . Znaczenie i ustawienia fabryczne bajtów opcji – cd.Bajt Bit Znaczenie “0” “ ”Bajt 6Bajt 7Bajt 8Bajt 9Bajt 06 ie od i fi Nie T o ed i eo o o e istawieniefabryczne7 T od o e e e ie No o 00 T fi o o o 0Hi o o o 02 P o i i No T e o i iee e3 o e 04 S o ie i i e e o 6:9 T Nie 05 o e 06 AV2- o i o d C- ox Z o o e o e 07 o e 00 T f Nie T 0o e 02 i do e ed i d o e Nieo d o e 03 i e od ie o ó i ii oo e o e 04 o e 05 o e 06 o e 07 A o e e ie o e o e 00 io o i i ieŸd ieSCA T AVo d e ie 7 o d e ie 5 0Ze od ió ie e e e A o e o o ie o e oo o i2 o e 03 e ie fo ii V A Ci SCA T AV 04 Te e iS qC T ¿e d ie ¿e i óT o d ie ¿e i ó5 o e 06 A o d o o i o d e e e Po io e od 2 2 Nie o io e 07 o e e o ie o e C5 Nie T0 o i i ó T Nie 0Z i o ó od d ie o¿ i Nie o¿ i 02 o e 03 o e 04 o e e e ó d SP Nie T 05 ó d e o e o i e C 2/3/46 o e 07 o e 00000· System data· Option bytes· Colour VCO· Colour gain· Colour offset· PIP position· LCD adjustments· Other adjustmentsPoni¿ej zostan¹ omówione poszczególnepodstrony menu serwisowego.1. Hotel mode – tryb hotelowy. Stukturatej podstrony jest nastêpuj¹ca:· Mode – tryb hotelowy- OFF – wy³¹czony- ON – w³¹czony· Welcome screen – ekran powitalnySystem dataChassisTV application software versionTV application software codeTV EAROM codeOperating timeFirmware FPGA versionEDID-HDMI date versionFirmware I2CUART versionL2600TV1.2 ACQ_V02.08.00 TDC_V01.05.0015.12.04P01412D: 53h P: 235h L: 34hV1.1B400V03.01Rys.2. Widok podmenu “System data”- OFF – wy³¹czony- ON – w³¹czony· Info station – informacja o programach- 0099 (program)2. System data – informacje o systemie sterowania, czasie pracyi wersjach oprogramowania. Przyk³adowe informacjeSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 17

Porady serwisowejakie mog¹ pojawiæ siê po wejœciu na tê podstronê pokazanona rysunku 2. W kolejnych liniach podane s¹ nastêpuj¹ceinformacje:- Chassis – typ chassis zastosowany w odbiorniku,- TV application software version – wersja oprogramowaniasteruj¹cego odbiornikiem TV,- TV application software code – kod oprogramowania steruj¹cegoodbiornikiem TV,- TV EAROM code – kod pamiêci TV EAROM- Operating time – czas pracy- Firmware FPGA version – wersja oprogramowania FPGA- EDID-HDMI version – wersja EDID-HDMI- Firmware I2CUART version – wersja oprogramowaniaI2CUART3. Option byte – bajty opcjiDo dyspozycji przewidzioano 11 opcji. Ich znaczenie, opisi ustawienia fabryczne zaprezentowano w tabeli 1.4. Colour VCOW tym punkcie dostêpne jest:- Adjust – regulacja oscylatora,-Start / Stop5. Colour gain – wzmocnienie torów RGB6. Colour offset – ustawianie punktów odciêcia katod RGB7. PIP positions – pozycjonowanie obrazka PIP:· General V· General H· Station table V· Station table H8. LCD adjustments – fabryczne regulacje serwisowe paneluLCD:- Panel service9. Other adjustments – pozosta³e regulacje:- Y delay – regulacja opóŸnienia sygna³u luminancji wzglêdemchrominancji- Component Y delay – regulacja opóŸnienia sygna³u luminancjiwzglêdem sygna³ów UV:Y delayUV delay- Subcontrast – ustawianie zakresu regulacji kontrastu- Text Position V – pozycjonowanie wyœwietlania znakówteletekstu w pionie,- Text Position H – pozycjonowanie wyœwietlania znakówteletekstu w poziomie,- RC subsystem – wybór kodu zdalnej regulacji,- Tuner AGC – ustawianie napiêcia automatycznej regulacjiwzmocnienia dla tunera,- Tuner AGC internal – ustawianie napiêcia automatycznejregulacji wzmocnienia dla tunera wewnêtrznego- Center volume – ustawianie poziomu g³oœnoœci w g³oœnikucentralnym.Nie daje prze³¹czyæ siê w tryb radia SAT.Dotyczy odbiornika Xelos A26 DVB-T. Prze³¹czenie odbiornikaw tryb Sat-Radio nie jest mo¿liwe. Ma to miejsce wprzypadku po³¹czenia systemu Auro 2216 i zdalnego sterowaniaw kodzie RC4-A. Po naciœniêciu przycisku [ RADIO ] napilocie nastêpuje wyjœcie z trybu TV i automatyczne prze³¹czeniew tryb pracy FM Auro. Nale¿y nacisn¹æ przycisk [ RA-DIO ] i przytrzymaæ go wciœniêty przez oko³o 2 - 3 sekundy.W ten sposób uzyskuje siê bezpoœredni dostêp do funkcji Sat-Radio.Napiêcie antenowe 5V dla tunera DVB-T wy³¹cza siê.Napiêcie antenowe 5V dla tunera DVB-T samoczynnie wy-³¹cza siê. W przypadku, gdy odbiór stacji przez tuner DVB-Tnie jest wystarczaj¹co dobrej jakoœci, blok Frontend nie jest wstanie prawid³owej pracy, w odbiornikach z oprogramowaniemV4.7.0 dochodzi do automatycznego wy³¹czenia napiêcia antenowegoDVB-T 5V. Po prze³¹czeniu programu napiêcie antenowezostaje przywrócone i jest ponownie do dyspozycji.Po wy³¹czeniu tego napiêcia antenowego mo¿e zostaæ ono równie¿przywrócone w menu po wejœciu kolejno w nastêpuj¹cepodstrony menu u¿ytkownika: “Przy³¹cza”, “Antena DVB”,“Antena DVB-T” w punkcie “Napiêcie zasilania” poprzezwybranie “Tak (5V)”. Radykalne rozwi¹zanie opisanego problemumo¿e nast¹piæ poprzez uaktualnienie oprogramowaniana wersjê V4.8.0 lub wy¿sz¹.Samoczynna zmiana miejsc programowych tunera DVB-T.Przyk³ad zmiany miejsc programowych stacji: po uruchomieniuwyszukiwania na kanale na przyk³ad 26 zostaje znalezionastacja, która zostaje zapamiêtana na pozycji programowejnr 2. Po jakimœ czasie (na przyk³ad nastêpnego dnia) namiejscu programowym nr 2 znajduje siê nie stacja, która by³ana kanale 26 ale na kanale 32. Kana³ 32 jest w tym przypadkudodatkowo odtwarzany z pogorszon¹ jakoœci¹. Zdarza siê, ¿etuner DVB-T mo¿e odbieraæ programy z ró¿nych kierunków.W trakcie automatycznego wyszukiwania programów wszystkie(!) znalezione stacje zostaj¹ zapamiêtane, przy czym tylkoprogramy o najlepszej jakoœci s¹ widoczne dla u¿ytkownika.Pozosta³e znalezione stacje (równie¿ te o gorszej jakoœci) niezostaj¹ wykasowane lecz przez ca³y czas s¹ pamiêtane. W przypadkuzmiany jakoœci stacji przyporz¹dkowanej programowinr 2 (w przywo³anym przyk³adowo przypadku na kanale 26)nastêpuje zmiana przyporz¹dkowania i zast¹pienie „gorszej”stacji najbli¿sz¹ dostêpn¹ (tutaj z kana³u 32) i zapamiêtaniejej. Jest to „uroda” zastosowanego oprogramowania steruj¹cego.Wyeliminowanie opisanych nieprawid³owoœci mo¿e nast¹piæpoprzez uaktualnienie oprogramowania na wersjê V4.5.0lub wy¿sz¹.Brak odbioru przez tuner DVB-T.U¿ytkownik by³ w posiadaniu przy³¹cza sygna³u kablowegoi równolegle, korzystaj¹c z prze³¹cznika Ÿróde³ sygna³ówchcia³ odbieraæ sygna³ naziemnej telewizji cyfrowej, wykorzystuj¹cdo tego aktywn¹ antenê pokojow¹. Sygna³ antenowy5V (prze³¹czajacy) by³ obecny. Odbiór sygna³ów telewizji kablowejby³ dostêpny bez ograniczeñ, odbiór telewizji cyfrowejprzez tuner DVB-T by³ niemo¿liwy. W momencie prze³¹czeniasiê na odbiór tunera DVB-T, uaktywnia³ siê uk³ad protekcjinadpr¹dowej dla napiêcia antenowego 5V. Po pod³¹czeniudo wejœcia odbiornika tylko anteny pokojowej (bez „kablówki”)odbiór telewizji cyfrowej by³ mo¿liwy. Przyczyny takiegozachowania siê ca³ego zestawu nale¿y t³umaczyæ nastêpuj¹co:prze³¹cznik sygna³ów antenowych pobiera 40mA pr¹du. Dotego dochodzi pr¹d, który pobiera antena pokojowa, wynosz¹cy50mA. Razem napiêcie antenowe 5V jest obci¹¿one pr¹dowowielkoœci¹ 90mA, gdy nominalna wartoœæ wynosi 80mA.W tej sytuacji nic dziwnego, ¿e „odzywa” siê uk³ad zabezpieczeniapr¹du.Przyczyny takiego zachowania siê zestawu mo¿na t³umaczycrównie¿ nastêpuj¹co: po prze³¹czeniu odbiornika z miejscaprogramowego, na którym odbierana by³a stacja telewizji18 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Porady serwisowekablowej na miejsce zaprogramowane dla tunera DVB-T uaktywnionezostaje napiêcie antenowe 5V. PrzekaŸnik prze³¹cznikaŸróde³ sygna³ów antenowych prze³¹cza siê z pewnym (lekkim)opóŸnieniem, w zwi¹zku z czym napiêcie antenowe 5Vprzez krótki czas pojawia siê na przy³¹czu telewizji kablowejznacznie je obci¹¿aj¹c (tak jest na przyk³ad w przypadku prowadzeniasygna³u telewizji kablowej poprzez przy³¹cza magnetowidu)i powoduj¹c rekacjê uk³adów zabezpieczenia pr¹dowegoantenowego napiêcia 5V. Rozwi¹zaniem jest zasilanieaktywnej anteny pokojowej zewnêtrznym zasilaczemwtyczkowym lub jeœli to jest oczywiœcie mo¿liwe ze wzglêdówpropagacyjnych sygna³u telewizji cyfrowej wykorzystywanieanteny pasywnej.Pod³¹czanie urz¹dzeñ zewnêtrznych.Niekiedy ¿yczeniem u¿ytkowników odbiorników telewizyjnychjest oddalenie zewnêtrznych urz¹dzeñ – Ÿróde³ sygna-³ów AV od wyœwietlacza. W przypadku korzystania z po³¹czeñHDMI odleg³oœæ takich urz¹dzeñ od jednostki centralnej(odbiornika LCD), a dok³adnie mówi¹c d³ugoœæ kabli po³¹czeniowychnie jest obojêtna dla prawid³owej pracy zestawu.Generalnie nale¿y zauwa¿yæ, ¿e kable po³¹czeniowe powinnybyæ mo¿liwie jak najkrótsze, poniewa¿ ka¿dy kabel (przewód)posiada okreœlone i nieobojêtne parametry fizyczne takie jak:t³umiennoœæ, impedancja, odbicia, itd. Im zatem wiêksza d³ugoœækabla, tym silniej wp³ywa on na jakoœæ sygna³u. Dotyczyto tak¿e kabli stosowanych przy transmisji cyfrowych sygna-³ów w technice HDMI, przy której ewentualne zak³ócenia mog¹wp³ywaæ na jakoœæ obrazu lub wykonywane funkcje. Objawiaæsiê to mo¿e zanikami obrazu, pojawieniem siê odbiæ wprzekazie obrazu lub dŸwiêku, a w skrajnym przypadku mo¿eprowadziæ do wy³¹czenia odbiornika. Z tego powodu dla kablirealizuj¹cych po³¹czenia HDMI zaleca siê stsosowanie kabli od³ugoœciach nie przekraczaj¹cych 5 metrów. Oprócz tego niezaleca siê stosowania kabli kiepskiej jakoœci.Fora internetowe pe³ne s¹ ró¿nych testów kabli i reklamokreœlonych producentów kabli. Nie jest zadaniem autora tejinformacji promowanie jakiejkolwiek firmy, lecz zwrócenieuwagi na fakt, ¿e jakoœæ przewodów ma niew¹tpliwy wp³yw najakoœæ transmisji sygna³ow, ale to wcale nie oznacza, ¿e im dro¿-szy kabel tym lepszy bêdzie odtwarzany obraz. Kabel podaj¹cysygna³ jest tylko jednym z ogniw w ³añcuchu transmisji obrazu.Wspó³czesne odbiorniki telewizyjne LCD i plazmowe maj¹wbudowane w swych uk³adach mechanizmy poprawy i naprawysygna³u cyfrowego w przypadku wyst¹pienia zak³óceñ lubobni¿enia jego jakoœci. Dlatego jak we wszystkim nale¿y zachowaæumiar i zdrowy rozs¹dek, a pieni¹dze przeznaczone nabardzo drogi kabel mo¿e lepiej wydaæ na lepszy OTVC.Oprogramowanie steruj¹ce.Do aktualizacji oprogramowania sterujacego konieczny jestprogramator PC/TV o oznaczeniu Art. Nr.: 87933.050. W celuzaspisania w komputerze oprogramowania steruj¹cego nale¿yœci¹gn¹æ nastêpuj¹ce pliki:· DVBFLASH.MO2 – Application Software wersja V4.19· IBLOAD.MO2 – Bootloader Software wersja V4.5.0Uwagi:1. Wersja V.4.19 nie jest przystosowana dla odbioru programówPREMIERE i jest potrzebna dla oprogramowaniasteruj¹cego V4.25 dla zmodyfikowanych chassis L2650(LCD) i P2650 (plazma).2. Po zainstalowanniu uaktulanionego oprogramowaniaDVB konieczne jest przeprowadzenie od nowa procedurywyszukiwania i zaprogramowania stacji.Pod³¹czanie zewnêtrznych zestawów g³oœnikowych.U¿ytkownik eksploatowa³ odbiornik telewizyjny wraz zpod³¹czonym do niego systemem g³oœnikowym. Czêœci¹ tegosystemu jest równie¿ g³oœnik niskotonowy subwoofer. Problemdotyczy³ mo¿liwoœci odtwarzania przestrzennego dŸwiêku stereofonicznegow sytuacji gdy subwoofer jest nieczynny.Rozwi¹zanie jest nastêpuj¹ce: nale¿y pod³¹czyæ g³oœnikiprzednie (lewy i prawy) zestawu posiadanego przez u¿ytkownikabezpoœrednio do wyjœæ g³oœników przednich. W menuobs³ugi telewizora nale¿y odnotowaæ tak¹ konfiguracjê g³oœników.Jest to mo¿liwe zarówno dla indywidualnych g³oœnikówsatelitarnych S1, jak i indywidualnych g³oœników stacjonarnychL1.H.D.Sony chassis BE5Nie dzia³a.Nie wykonuje ¿adnych funkcji. Poszukiwania przyczynyusterki ujawni³y uszkodzenie kondensatora C810 - 0.001µF/400V, rezystora R012 - 47k/5%/0.25W i diody Zenera D009 -DTZ5.1B na p³ycie g³ównej (“A”) Elementy te znajduj¹ siê wstopniu koñcowym odchylania poziomego (w aplikacji kolektoratranzystora linii Q802 - S2055). Oprócz wymiany uszkodzonychelementów nale¿y wymieniæ dodatkowo konensatoryC809 i C815 – oba 470pF/2kV – przez te kondensatory jestpodawany sygna³ do uszkodzonych elementów.Nie dzia³a.Stwierdzono uszkodzenie tranzystora Q802 w stopniu koñcowymodchylania poziomego. Tranzystor S2000 zastapionotranzystorem S2055.Problemy z w³¹czeniem.W niskiej temperaturze odbiornik nie chce daæ siê w³aczyæ.Przyczyn¹ okaza³ siê kondensator elektrolityczny C623 - 56µF/25V po wtórnej stronie w lini napiêcia, z którego tworzonejest miêdzy innymi napiêcie STBY +5V REG i impuls RESETdla mikrokontrolera steruj¹cego. Kondensator ten zast¹pionokondensatorem o pojemnoœci 220µF.Nie dzia³a lub brak teletekstu.Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ, a gdy siê to uda, wszystkodzia³a oprócz teletekstu. Przyczyn¹ jest wada mikrokontroleraIC001 - SDA5255-A031. Oprócz wymiany uk³adu nale¿y zamontowaædodatkowo diodê D808 i D018 oraz zworê JR805.Brak sygna³u z tunera.Zamiast obrazu na ekranie widoczny jest szum. To czêstowystêpuj¹causterka wynikaj¹ca z utraty kontaktu po³¹czeñlutowanych wyprowadzeñ (szczególnie tych po³¹czonych zmas¹) bloku tunera TU101 na p³ycie “A”. Poprawa lutowaniaprzywraca dobrej jakoœci obraz.Zak³ócaj¹ce linie na dole obrazu.W dolnej czêœci obrazu widoczne zak³ócenia w postaciczarnych linii. Przyczyn¹ s¹ kondensatory C500 - 0.047µF/50V i ceramiczny C028 - 0.022µF. Przy ich wymianie w miejscekondensatora C500 zamontowano kondensator o pojemnoœci0.057µF, a na miejsce C028 - 4700pF. R.W.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 19

Porady serwisowePanasonic chassis Euro-3HUszkadzanie siê uk³adu TDA8350Q/N5.Porada dotyczy nastêpuj¹cych modeli: TX-28/25XD60 (Series),TX-28XD70 (Series), TX-29/25AD70 (Series), TX-W32/28D3F, TX-W32/28D3F/P, TX-W36D3DP, TX-W32D3DP.Analiza przyczyn uszkadzania siê uk³adu odchylania pioowegoIC451 - TDA8350Q/N5 doprowadzi³a do wniosku, ¿ew celu uodpornienia tego uk³adu nale¿y zmieniæ wartoœæ pojemnoœcikondensatora C453 z 100µF/50V na 1000µF.Ponadto w modelach: TX-28XD70F/B, TX-28XD70F/A,TX-28XD70F, TX-28XD70C/B, TX-28XD70C/A, TX-28XD70C, TX-28XD60F/B, TX-28XD60F/A, TX-28XD60F,TX-28XD60C/B, TX-28XD60C/A TX-28XD60C koniecznajest sprawdzenie lokalizacji F531 – jesli jest w tym miejscuzwora nale¿y j¹ zastapiæ rezystorem 1R.R.W.LG chassis LD75A (LCD)Algorytm diagnozowania odbiornika.Informacje dotycz¹ nastêpuj¹cych modeli odbiornikówLCD (po nazwie modelu i dwukropku podano typ zastosowanegopanelu wyœwietlacza LCD):· 37LB5DF (37LF65): LC370WU1-SL01· 42LB5DF (42LF65): LC420WU2-SLB1· 47LB5DF (47LF65): LC470WU1-SLB2· 37LF66: LC370WU1-SL01· 42LF66: LC420WU2-SLB1· 47LF66: LC470WU1-SLB21. Brak zasilaniaNie widaæ ani nie s³ychaæ ¿adnej reakacji na polecenie w³¹czeniaw postaci charakterystycznych odg³osów („trzasków”)³adowania-roz³adowania w panelu, dioda LED równie¿ nie za-³¹cza siê. Sprawdziæ kolejno co nastêpuje:· czy urz¹dzenie jest pod³¹czone do sieci – jesli nie, pod³¹czyæ,· czy jest pod³¹czony filtr przeciwzak³óceniowy oraz modu³zasilacza – skontrolowaæ, poprawiæ po³¹czenia,· czy bezpiecznik F100 na p³ycie zasilacza jest sprawny –wymieniæ, jeœli jest przepalony,· czy modu³ zasilacza jest po³¹czony z p³yt¹ VSC wi¹zk¹13-przewodow¹ – skontrolowaæ po³¹czenia· po od³¹czeniu przewodów od modu³u zasilacza (za wyjatkiemwi¹zki SC100) skontrolowaæ wszystkie napiêcia sta³ewytwarzane przez zasilacz. Jeœli oka¿e sie, ¿e brak napiêciaST-BY 5V, wymieniæ p³ytê zasilacza.2. Tryb protekcjiObjawy uaktywnienia siê trybu protekcji mog¹ byæ nastêpuj¹ce:a/. po jednokrotnym rozœwieceniu, ekran gaœnie,b/. s³ychaæ klikniêcie przekaŸnika,c/. dioda zmienia kolor œwiecenia z zielonego na czerwony.Postêpowanie w przypadku uaktywnienia siê trybu protekcjipowinno byæ nastêpuj¹ce:· sprawdziæ pracê zasilacza – jeœli na wyjœciach napiêæ (pozalini¹ napiêcia Stand-by 5V) pzoiom nie zmienia siê z niskiegona wysoki, modu³ zasilacza nadaje siê do wymiany,· sprawdziæ, czy po³¹czenia i przebiegi na wszystkich wyprowadzeniachs¹ prawid³owe – poprawiæ/wymieniæ,· skontrolowaæ, czy p³yta VSC pracuje prawid³owo – jeœlip³yta nie pracuje prawid³owo, od³¹czyæ od niej wi¹zkê 13-przewodow¹ P900 i 10-przewodow¹ P901; jeœli po od³¹czeniuP900 i P901 na wyjœciach pojawi³y siê prawid³owenapiêcia, wymieniæ p³ytê VSC.3. Brak rastraW przypadku takich objawów jak brak obrazu i komunikatówOSD na ekranie, a dioda LED na panelu frontowym œwiecina zielono nale¿y postêpowaæ nastêpuj¹co:· sprawdziæ, czy w panelu „s³ychaæ” s³abe odg³osy emisji –jeœli brak jakiejkolwiek reakcji, skontrolowaæ, czy inwerterpracuje prawid³owo, a je¿eli tak, podmieniæ panel wyœwietlaczaLCD; je¿eli inwerter nie pracuje, sprawdziæpracê zasilacza – jeœli na wyjœciach napiêæ (poza lini¹ napiêciaStand-by 5V) poziom nie zmienia siê z niskiego nawysoki, modu³ zasilacza nadaje siê do wymiany,· jeœli panel wyœwietlacza pracuje, sprawdziæ po³¹czeniakablowe LVDS:- jeœli wystêpuj¹ problemy z po³¹czeniami LVDS, poprawiæz³¹cze P800,- jeœli po³¹czenia LVDS s¹ prawid³owe, sprawdziæ, czyprzebiegi na wyjœciach uk³adu IC700 - FLI8548 s¹ prawid³owe– jesli nie wymieniæ p³ytê VSC.4. Brak wyœwietlania znaków OSDJeœli dioda LED œwieci na zielono, panel wyœwietlacza pracuje,natomiast brak na ekranie znaków OSD nale¿y postêpowaænastêpuj¹co:4.1. Sprawdziæ, czy po³¹czenia kablowe LVDS s¹ prawid³owe:- nie – doprowadziæ do prawid³owych po³¹czeñ, a jeœli tonie pomo¿e, wymieniæ modu³ zasilacza,- tak – p.4.2.4.2. Skontrolowaæ pracê p³yty VSC:- praca nieprawid³owa – sprawdziæ pracê uk³adu IC700 -FIL8548: jeœli pracuje równie¿ nieprawid³owo wymieniægo, a jeœli pracuje prawid³owo, wymieniæ modu³ VSC,- praca prawid³owa – p.4.3.4.3. Skontrolowaæ funkcjonowanie modu³u sterowania i obs³ugi;w przypadku stwierdzenia nieprawid³owoœci, wymieniægo.5. Brak obrazu z tuneraW przypadku, gdy brak obrazu nale¿y sprawdziæ, czy dotyczyto tylko aktualnie wybranego trybu (Ÿród³a sygna³u), czyrównie¿ innych trybów: RF, AV, Component, RGB i DVI. Sygna³yVideo (Main) / Data (Sub), Video (Main) / Video (Sub)powinny byæ wyœwietlane w sposób prawid³owy w trybie PIPi DW.5.1. Jeœli oka¿e siê, ¿e brak jest sygna³u telewizyjnego z anteny(sygna³ w.cz. – RF) nale¿y w pierwszej kolejnoœci skontrolowaæpoprawnoœæ dzia³ania tunera. W tym celu nale-¿y sprawdziæ i ewentualnie doprowadziæ do jego poprawnegopod³aczenia, a nastêpnie skontrolowaæ napiêcia zasilaj¹cetuner, komunikacjê na magistrali I 2 C oraz sygna³wyjœciowy CVBS. Je¿eli sygna³y s¹ nieprawid³owe, wymieniætuner.5.2. Je¿eli tuner pracuje prawid³owo, nale¿y sprawdziæ funkcjonowanieuk³adu CXA2069Q:· uk³ad pracuje nieprawid³owo – sprawdziæ: podawane20 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Porady serwisowenapiêcia zasilajace, przebiegi na magistrali I 2 C, sygna³ysynchronizacji HV, a jeœli przebiegi te s¹ prawid³owe,wymieniæ uk³ad CXA2069Q,· uk³ad pracuje prawid³owo – sprawdziæ dzia³anie uk³aduFIL8548; jeœli uk³ad ten pracuje nieprawid³owo, skontrolowaæpodawane napiêcia zasilaj¹ce, przebiegi na magistraliI 2 C, sygna³y synchronizacji HV, a jeœli przebiegite s¹ prawid³owe, wymieniæ uk³ad FIL8548.6. Brak obrazu w trybie S-Video/AVW przypadku, gdy brak obrazu ze Ÿród³a sygna³u AV, nale-¿y sprawdziæ, czy jest obecny sygna³ Video z gniazda AV Jack(P1400) i czy jest on prawid³owy.Gdy sygna³ Video jest obecny i prawid³owy, nale¿y skontrolowaæfunkcjonowanie uk³adu CXA2069Q:· uk³ad pracuje nieprawid³owo – sprawdziæ: podawane napiêciazasilajace, przebiegi na magistrali I 2 C, sygna³y synchronizacjiHV, a jeœli przebiegi te s¹ prawid³owe, wymieniæuk³ad CXA2069Q,· uk³ad pracuje prawid³owo – sprawdziæ dzia³anie uk³aduFIL8548; jeœli uk³ad ten pracuje nieprawid³owo, skontrolowaæpodawane napiêcia zasilaj¹ce, przebiegi na magistraliI 2 C, sygna³y synchronizacji HV, a jeœli przebiegi tes¹ prawid³owe, wymieniæ uk³ad FIL8548.7. Brak obrazu w trybie Component/RGBSprawdziæ sygna³y wejœciowe R, G, B i H, V Sync doprowadzanez gniazda J1100. Jeœli sygna³y te s¹ obecne i prawid³owe,sprawdziæ dzia³anie uk³adu FIL8548; jeœli uk³ad tenpracuje nieprawid³owo, skontrolowaæ podawane napiêcia zasilaj¹ce,przebiegi na magistrali I 2 C, sygna³y synchronizacjiHV, a jeœli przebiegi te s¹ prawid³owe, wymieniæ uk³adFIL8548.8. Brak obrazu w trybie odbioru sygna³ów HDMIW przypadku braku odtwarzania sygna³ów HDMI, skontrolowaædzia³anie uk³adu IC1004 - HDMI002 – podawane napiêciazasilaj¹ce, przebiegi na magistrali I 2 C, sygna³y synchronizacjiHV, a jeœli przebiegi te s¹ prawid³owe, wymieniæ uk³adHDMI002.Jeœli uk³ad IC1004 - HDMI002 pracuje prawid³owo, sprawdziædzia³anie uk³adu FIL8548: jeœli uk³ad ten pracuje nieprawid³owo,skontrolowaæ podawane napiêcia zasilaj¹ce, przebiegina magistrali I 2 C, sygna³y synchronizacji HV, a jeœli przebiegite s¹ prawid³owe, wymieniæ uk³ad FIL8548.9. Brak obrazu w trybie odbioru sygna³ów z gniazdaSCART1Sprawdziæ sygna³y wejœciowe A/V doprowadzane z gniazdaJ1200. Jeœli sygna³y te s¹ obecne i prawid³owe, sprawdziæ dzia-³anie uk³adu FIL8548; jeœli uk³ad ten pracuje nieprawid³owo,skontrolowaæ podawane napiêcia zasilaj¹ce, przebiegi na magistraliI 2 C, sygna³y synchronizacji HV, a jeœli przebiegi te s¹prawid³owe, wymieniæ uk³ad FIL8548.10. Brak obrazu w trybie odbioru sygna³ów z gniazdaSCART2Sprawdziæ sygna³y wejœciowe A/V doprowadzane z gniazdaJ1201. Jeœli sygna³y te s¹ obecne i prawid³owe, sprawdziæ dzia-³anie uk³adu FIL8548; jeœli uk³ad ten pracuje nieprawid³owo,skontrolowaæ podawane napiêcia zasilaj¹ce, przebiegi na magistraliI 2 C, sygna³y synchronizacji HV, a jeœli przebiegi te s¹prawid³owe, wymieniæ uk³ad FIL8548.11. Brak dŸwiêkuOpisywana sytuacja wygl¹da nastêpuj¹co: dioda LED œwiecina zielono, panel wyœwietlacza pracuje prawid³owo (jest odtwarzanyobraz), ale brak dŸwiêku.Postêpowanie diagnostyczne powinno rozpocz¹æ siê odsprawdzenia, czy brak dŸwiêku we wszystkich trybach jegoodtwarzania, tzn. ze wszystkich Ÿróde³.11.1. Brak dŸwiêku ze wszystkich Ÿróde³a/. w pierwszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæ w menu, czy g³oœnikis¹ w³¹czone (aktywne) – jeœli nie, w³¹czyæ je w menu,b/. sprawdziæ g³oœniki i ich pod³¹czenie,c/. skontrolowaæ dzia³anie procesora fonii – uk³adu IC1300 -MSP4450; w przypadku problemów lub podejrzenia o nieprawid³owefunkcjonowanie wymieniæ go,d/. sprawdziæ dzia³anie uk³adu IC1301 - STA335BW; w przypadkuproblemów lub podejrzenia o nieprawid³owe funkcjonowaniewymieniæ go,e/. jeœli powy¿sze kroki nie doprowadzi³y do pojawienia siêdŸwiêku, wymienic p³ytê VSC.11.2. Brak dŸwiêku tylko z pewnych Ÿróde³a/. brak tylko dŸwiêku z gniazda HDMI – pobraæ dane EDID,b/. brak tylko dŸwiêku z tunera – sprawdziæ przebiegi na wyprowadzeniachtunera IN/OUT,c/. brak tylko dŸwiêku z gniazd wspó³pracuj¹cych z sygna³amiwizji AV, Component, PC – sprawdziæ sygna³y wyjœciowefonii uk³adu CXA2069:- brak sygna³ów fonii – wymieniæ uk³ad CXA2069,- sygna³y fonii obecne – przeœledziæ przebieg tych sygna-³ów od wyjœæ uk³adu CXA2069 do g³oœników. R.W.Philips TV/VCR Combi chassis EpsilonTVCR 2001Informacje dotycz¹ nastêpuj¹cych modeli: 14PV110,14PV202, 14PV220, 14PV227, 14PV350, 14PV354, 14PV358,20PV230, 21PV340, 21PV548, 37TR210, 37TR220,37TVB60, 51TR300, 51TVB70. S¹ to odbiorniki telewizyjnezintegrowane z magnetowidem.Tryb hotelowy.Odbiorniki telewizyjne zintegrowane z magnetowidem s¹chêtnie i powszechnie stosowane w pomieszczeniach hotelowych,szpitalach, poczekalniach itp, gdzie istotne jest zablokowanieniektórych funkcji i ustawieñ oraz ograniczenie maksymalnegopoziomu gloœnoœci.W celu uaktywnienia trybu hotelowego nale¿y:· ustawiæ poziom g³oœnoœci taki, jaki bêdzie dostêpny w trybiehotelowym jako maksymalny,· wybraæ program o numerze 38 (jeœli nie bedzie to mo¿liweprzyciskami [ p ] / [ q ], wykonaæ to przyciskaminumerycznymi pilota),· nacisn¹æ jednoczeœnie przycisk [STOP] na pilocie i takisam przycisk na klawiaturze lokalnej i przytrzymaæ je naciœniêteprzez oko³o 5 sekund, a¿ na ekranie pojawi siêkomunikat “H+”.W celu wy³¹czenia trybu hotelowego nale¿y:· wybraæ program o numerze 38 (jeœli nie bedzie to mo¿liweprzyciskami [ p ] / [ q ], wykonaæ to przyciskaminumerycznymi pilota),SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 21

Porady serwisowe· nacisn¹æ jednoczeœnie przycisk [STOP] na pilocie i takisam przycisk na klawiaturze lokalnej i przytrzymaæ je nacisniêteprzez oko³o 5 sekund, a¿ na ekranie pojawi siêkomunikat “H-”.Informacje wstêpne.Oprogramowanie mikrokontrolera steruj¹cego posiadawbudowany serwisowy program testowy, który jest dostêpnyna trzech stronach trybu serwisowego: Service status, Servicecontrol i TV Adjustments.Menu Service status ma charakter informacyjny i wyœwietlainformacje dotycz¹ce statusu mechanizmu, funkcji poszczególnychczujników oraz trzy kody b³êdów, które wyst¹pi³y najpóŸniej.Ponadto wyœwietlana jest informacja o czasie (w godzinach)pracy mechanizmu, numerze maski mikorkontrolerówsteruj¹cych. Widok tego menu pokazano na rysunku 1.ILESRLRSTDESTEETUDU001/110/0000000 00 000C 0C 0C00SERV STATUSSERV CONTRVCR 0000TV 0000ETAU1-0U -16ETXU2-0U -10Rys.1. Pierwsza strona trybu serwisowegoMenu Service control s³u¿y do przeprowadzania wszystkichregulacji wykonywanych za pomoc¹ oprogramowania orazdo kasowania ustawieñ. Widok tej strony menu pokazano narysunku 2.Rys.2. Druga strona trybu serwisowegoMenu TV Adjustments jest trzeci¹ stron¹ programu serwisowego,na która wchodzi siê ze strony drugiej (Service control)po wybraniu i zaakceptowaniu linii TV ADJ.Uruchomienie serwisowego programu testowego.W celu wywo³ania serwisowego programu testowego nale¿ynacisn¹æ i przytrzymaæ przycisk [STOP] na pilocie, nastêpnienacisn¹æ i przytrzymaæ przycisk [ PLAY ] na klawiaturzelokalnej i przytrzymywaæ wciœniête oba przyciski przezoko³o 5 sekund. Po up³ywie tego czasu, gdy na ekranie pojawisiê pierwsza strona menu serwisowego “SERV STATUS” (pokazanana rysunku 1) przyciski mo¿na zwolniæ.Po wybraniu linii “SERV CONTR” i naciœniêciu przycisku[ u ] mo¿liwe jest przejœcie na drug¹ stronê trybu serwisowego– “SERV CONTR”.Menu trybu serwisowego mo¿e byæ w³¹czane lub wy³¹czaneprzez naprzemienne naciskanie przycisku [ MENU ],przy czym tryb serwisowy ca³y czas jest aktywny. Menu ustawieñparametrów obrazu i dŸwiêku w trybie serwisowym jestniedostêpne i mo¿e zostaæ przywo³ane dopiero po opuszczeniutrybu serwisowego.W trybie serwisowym funkcja automatycznego ustawianiatrackingu jest nieaktywna.Service Status Menu· Funkcje prze³¹cznika INITPrze³¹cznik INIT jest umieszczony na mechanizmie mnagnetowidu.Jest on wykorzystywany do wyœwietlania statusulub pozycji mechanizmu w po³¹czeniu z impulsami FTA pochodz¹cymiz czujnika silnika ³adowania. Na rysunku 3 pokazanofunkcje prze³¹cznika w zale¿noœci od po³o¿enia mechanizmu.A: DC, 2V/dz., 0.5s/dz.B: DC, 2V/dz., 0.5s/dz.ABPrze³¹cznikINITImpulsyFTANVM CLROPSPCGAPCLKTV DEFABST1 AGCT1T2ALTV ADJSERV CONTRSERV STATUS006 032 088 055140 002 01900128027PHPH15EJECTZa³adunekkasetyIndex/wind-rewindPLAYReverseRys.3Znaczenie poszczególnych linii menu pierwszej stronymenu serwisowego jest nastêpuj¹ce:· Impulsy ³adowaniaTa informacja jest wykorzystywana do wyznaczenia impulsówFTA wystêpujacych na wyprowadzeniu 66 uk³aduIC7899, w ten sposób, ¿e obroty silnika ³adowania s¹ zarejestrowaneprzy u¿yciu fototranzystora i alternatywnie wyœwietlanejako “0” lub “1” w menu w drugiej linii (pokazanej narysunku 4).SERV STATUS…I 0 VCR 0000L 0 TV 0000…Rys.4R.W.22 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Porady serwisoweAudioSony DHC-MD5, HCD-MD5Przemieszczenie pokrywki minidysku.Od jakiegoœ czasu u¿ytkownik zauwa¿y³, ¿e za³adunek iwyjmowanie minidysków nie odbywa siê bez problemów. Wwyniku naturalnej eksploatacji, a w szczególnoœci czêstego naciskaniaprzy ³adowaniu i wy³adowywaniu minidysku konstrukcjapanelu frontowego uleg³a lekkiemu zdeformowaniu. Wkonsekwencji tej deformacji przemieszczeniu uleg³a pokrywka(klapka) minidysku. Nale¿y zamontowaæ podk³adkê dystansuj¹c¹(Spacer M 4-989-061-01) przyklejaj¹c j¹ w miejscu pokazanymna rysunku 1. Przy tej czynnoœci nale¿y zachowaæostroœnoœæ, ¿eby nie zabrudziæ klejem wa³ka obracaj¹cegopokrywkê.· usun¹æ rezystor R614 z p³yty,· przewody przy³¹czeniowe p³ytki REG przylutowaæ dopunktów wskazanych na rysunku 2. Oba te podzespo³yoraz wkrêtu BVTT 3 × 6 wchodz¹ w sk³ad kitu “MX1REG Assy” nr A-4672-837-A. Sposób zamontowania p³ytkiREG pokazano na rysunku 3.WkrêtBVTT 3 ×6P³yta REG( R G Board)Strona lutowaniaP³yta monta¿owaKlejPodk³adka(Spacer M4-989-061-01)Rys.3Miejsce i sposób zamocowania kitu pokazano na rysunku 4.PanelWkrêt mocuj¹cyObudowa MDMPokrywa (klapka)odtwarzacza MDRys.1Problemy z za³adunkiem minidysku.P³yta – minidysk nie jest ³adowany. Powodem jest uszkodzenieuk³adu steruj¹cego prac¹ silnika IC431 - BA6287F-T1.Oprócz wymiany tego uk³adu nale¿y:[DIGITAL BOARD]CzarnyUsun¹æNiebieskiObudowa MDMCN251R611R610776 1Czerwony Bia³y624C472626R613¯ó³tyRys.2R614R612R619R620R622 R621R4301520 235 10CN225Panel frontowyRys.4H.D.Sony DHC-MD313Gwizdy na zakesie UKF.Przy odtwarzaniu pasma FM s³yszalne s¹ gwizdy. Powodemtych zak³óceñ s¹ przes³uchy cyfrowych sygna³ów RDSna sygna³y miksera tunera. W celu usuniêcia tych zak³óceñSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 23

Porady serwisowenale¿y rezystory R1509 i R1508 - 470R zast¹piæ rezystorami10k/0.25W. Ponadto nale¿y zamontowaæ dodatkowo kondensatory:C1513 - 1500pF/16V i C1515 - 4700pF/16V.Jedn¹ koñcówkê kondensatora C1513 nale¿y przylutowaædo tego wyprowadzenia kondensatora C1510, które znajdujesiê pomiêdzy ujemnymi wyprowadzeniami kondensatorówC1506 i C1505, drug¹ natomiast do tego wyprowadzenia rezystoraR1508, które jest bli¿ej z³¹cza CN702.Jedn¹ koñcówkê kondensatora C1515 nale¿y przylutowaædo ujemnego bieguna kondensatora elektrolitycznego C1506,drug¹ natomiast do 14. wyprowadzenia z³¹cza CN702.Sposób i miejsce zamontowania dodatkowych kondensatorówpokazano na rysunku 5.IC7023R753766+R752R758R760R756C765R757+C767R755JW715C768R759CN702R1506JW716JW717R1501JW718R7071 5 10 14+C717C719C718R709D1501C+C1515+C1506TaœmaizolacyjnaC1510C1513++C1505080203C1503R1508C1511Sony CHC-P11, CHC-P33D, HCD-H11,HCD-H33D (mini zestaw audio)Po wy³¹czeniu w tryb standby, mechanizm magnetofonu pracuje nadal.Po wy³¹czeniu urz¹dzenia w tryb standby mechanizm (napêd)pracuje nadal. Sytuacja taka jest dokuczliwa ze wzglêduna s³yszaln¹ pracê silnika. Opisane zjawisko zosta³ spowodowaneuszkodzeniem elastycznej taœmy przewodów ³¹cz¹cej p³ytêaudio (Audio Board) i p³ytê g³ówn¹ (Main Board). Uszkodzeniewi¹zki przewodów nast¹pi³o na ostrej krawêdzi p³ytymetalowego ekranu, na której jest ona po³o¿ona. Lokalizacjêtych elementów pokazano na rysunku 7.Elastyczna wi¹zkaprzewodówP³yta g³ówna(Main Board)Rys.6EkranJW121JW719Audio BoardCP702R15091 - 666 - 900 -Rys.5Problemy z za³adunkiem p³yty MD.Usterka nale¿y do usterek wystêpuj¹cych sporadycznie. Cojakiœ czas procedura za³adunku minidysku nie odbywa siê ip³yta MD nie jest ³adowana. Zauwa¿ono, ¿e takie zachowaniesiê odtwarzacza ma miejsce po od³¹czeniu wtyczki sieciowej iponownym jej pod³¹czeniu. Powodem jest wadliwa praca mikrokontroleraIC316 i konieczne jest zast¹pienie tego uk³adunowym i poprawionym wykonaniem o oznaczeniuM30610MC-116FP.H.D.Sony DHC-EX77MD, MHC-EX66, ST-EX77Tuner nie daje siê w³¹czyæ.Powodem trudnoœci z w³¹czeniem tunera do pracy jest nieprawid³owefunkcjonowanie uk³adu detektora AC kontrolerasystemowego. Nieprawid³owoœæ mo¿na usun¹æ poprzez wymontowaniez p³yty g³ównej (Main Board) zwory JW12 i zamontowaniew to miejsce rezystora 2.2k/0.5W. Lokalizacjêzwory na p³ycie g³ównej pokazano na rysunku 6. R.W.Rys.7P³yta g³ówna( Main Board)Nale¿y wymieniæ wi¹zkê przewodów (nr 1-777-060-11) lubj¹ naprawiæ i w celu zapobie¿enia powtórzeniu siê jej uszkodzenia,„zaizolowaæ” ostr¹ krawêdŸ ekranu taœm¹ (np. „lasotaœm¹”).R.W.Philips AZ2402, AZ2407, AZ2420, AZ2425Nie wyœwietla zawartoœci p³yty TOC.U¿ytkownik zauwa¿y³, ¿e po pewnym czasie eksploatacji zestawuprzy zasilaniu bateryjnym, przestaje byæ wyœwietlanazawartoœc p³yty CD – TOC. Po za³o¿eniu nowych (na³adowanych)bateriiR20 (6 szt.) lub po pod³¹czeniu zestawu do zasilaniasieciowego wszystko na powrót funkcjonuje prawid³owo.Opisan¹ usterkê eliminuje zamiana tranzystora 7217 zBC557B na BC337-25.R.W.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 25www.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKISchemat ideowy inwertera monitora LCD Philips LC13E (15”)Schemat ideowy inwertera monitora LCD Philips LC13E (15”)C8C/225K/1206C9C/225K/1206C20C/225K/1206C29C/39pFC40C/39pFC47C/47pFL4L/350mR56R/100K/1206R57R/100K/1206R58R/100K/1206L5L/350mR66R/100K/1206R67R/100K/1206R68R/100K/1206L6L/350mR70R/100K/1206R71R/100K/1206R72R/100K/1206R73R/1.37M/1206D30D/BZM55B75D31D/BZM55B75R75R/470/1206N21N91N 92N93N94N95N96N97N98N44N46N47N45C19C/472K/0805D16D/BAV99OVPC17C/472K/0805N5C55C/5pFD9D/BAV99R37R/100KR30R/10KR7R/1MC56C/103KOVPQ22Q/2N7002FBN67N68N77N79C50C/0R/0805C51C/0R/0805C52C/0R/0805D25D26D17D18S11G12S23G24U4U/4600D25D26D17D18S11G12S23G24U5U/4600NDR-DNDR-BVIN-2N9N8D6R/0D7R/0CDN25N26C37C/333K/0805C39C/333K/0805123CN4BHR-03VS-1123CN5PHR-3FBT25VR18R/10KQ2Q/2N7002Q4Q/2N7002NDR-DNDR-B32184U7ALM392R19R/10KR33R/76.8KR34R/1M/1%5VVIN-1D2D/RLZ3.9BVIN-1N53N58N60572841T2T/EEL1920:1500F2F/429003C48C/220µFVIND25D26D17D18S11G12S23G24U8U/4600NDR-DN9VIN-2R20R/402KVREFVBRIR21R/100KR3R/100KFBR31R/100KR32R/9.09KR14R/30.1KR15R/340KCP2CPCP3CP567U7BLM392N51N52N54NN5755

Schemat ideowy zasilacza odbiornika LCD 32” Philips chassis JL2.1E AAA2SUPPLYLCD Supply (32”): SupplyBIAS SUPPLY16V (0V) for US20V4 (0V)25V_HOT6081BZX384-C222002470µ30004R7I0965017RESI146 6082BAS316900912V (0V) for US22V(0V)I097 6080 I147 6079 I095 6077 I098 3033BYG22D BYG22D BYG22D1R09008 RES20031m0I148 6078 I099BYG22D50101m0I100I101I006900450092040I103560p30032K7300427K2009300239K16V (0V) for US20V4 (0V)25V_HOTVS-CONTROLLER100p20342005100p100p 2035630V100p2004304310R30482K7I104I009200p630VRES6001BAS3162006I0071n0 25V300610KI008I010I027300533KCONTROL7001MC34067P91231668711OSCCOSCROS15EN|UAVCCOSCCCEAOIpInSOSTGND4VREFOAOBPGNDFI514121310I012F003F00460056004BAT54 COLBAT54 COLF00850155016470p20642063470pI108F009I1075001432S13932-04I064I045679GND3I039 2062102n26008BAS316400V_HO2060 I003H2n26003BAS316B30353K33016 I1093K330293K320652n2 I0046002I052 BAS3163017100R3009I0213008330R3K32007300710K470n16V3058 122V(0V) for US288V(0V)5M63050 I105 3053400V_HOT 820K680KSOFTSTARTCONTROLI01820501n0306168K3065100K2016100n16V30283K330203K3301820711n0I1456028BAS316I047RI059I051I025306610KRES2027I02215n50VI023I0207017BC857BW301215KCURRENTPROTECTIONI0246011I0332015I03630193K37008BC8GND3306410KBAS31610n50Vwww.serwis-elektroniki.com.plF0073027100K20262n2 50V7018BC847BW200816V470n301310K6010BAS316304522R2018 RES100n304622R302122RELEKTRONIKII028I02916V (0V) for US20V4 (0V)25V_HOT100RI139307520V4 (0V)25V_HOT3067100RRES6020I143BAS316I1426009PDZ18-B304747RI13530682K26051BAS316I106I136I13730017009BC857BW30701K0I1381K0I1407004BC847BW60156014BAS316I29BZX384-C2290152010100µI1413010470R3011470R6022BZX384-C4V7201910n307110K20772n23089I2910KI1343056I1336006I1322047Schemat ideowy zasilaczaodbiornika LCD 32” Philips chassis JL2.1E AA220R204647nBAS31620481n06017BAS31610n26 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Schemat ideowy zasilacza odbiornika LCD 32” Philips chassis JL2.1E AAHOT GROUND16V (0V) for US20V4 (0V)25V_HOT4310010R7002I1493 2TCET1102(G)COLD GROUND11V3 (0V)130692K210V2 (0V)7030BC847BWI063I0620V (0V)I0052039470n303247K10K 3031F02139991K0DC_PROTA2F0223057220R2023470n+12V 3059I0132K26030BAS316304933KI0163044470R7031BC847BW3036100K2036I015I01430391K0470nBZX384-C106054OTF018F2995007I0015008I00250272028F016+12V30514K7I017304212KI150HIGH SIDEDRIVE20612n26007BAS3162072I0461n06027BAS316I042I0377007BC857BW3014100R301547R60137005STP15NK50ZFPI0389024F002SML4744I2945004I11120131n5 2000V5005I11650028 9I1175028I070I0721n0 50V33204460442STPS20L45CT1n0 50V26045STPS20L45CT11202020212m2 25VF028F027F01725V2m2901030523022680RI120203133K303710nRESI11915KRES30544K72037470nONLY FOR32" SHARPLOW SIDEDRIVE057916012857BW7006STP15NK50ZFPSML47449025I1125041F0055013I1132012c002FLM 1/6W2000V1n5400V_HOTc001I055GND3I1101600VF029 10n20175040201110n1600VI034 20147653I114212652.0002 A2000470pF023I084 F300I08110111213141516I0765025I073GND_SNDI074I07750263320291n0 50V26021STPS20H100CT2045 50V1n060252F012STPS20H100CTF02411F025202220384m7 16V4m7 16VI0851KA3R302315K2I0897010TS243116V20243024220n16VF0141%30251K824V4 (0V)33KMRS25 1%2051220n2052220n2053220n2033220n6023BAS316I093I08830408K2I0922041220n2042220n2043220n2025220n2032I121+24V4n7RES303833KRESI1222n22000VI1231007I08012250VT5A372(5.000)2291I2905293303018KI0942030100nVsVoltageAdj.470R30263034RES1%3041900233K9695I0113055220RI131www.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKIHOT GROUND229010n 50V3292 I124560RGND_SNDCOLD GROUNDI292470p 50VSTPS8H100FP22936291STPS8H100FP6293470p 50V1009HEATSINK2292I2912294I2931010HEATSINK2m22m233µ529133µ529233µ1012HEATSINKF297VSND_POS F292GND_SND F290F298 F294 F295VSND_NEG+24V+12VA2DC_PROTF293F001F010F006F2961M021304765432112341309123TO 1M02SA3AUDIO - STBYTO 1304SA2AUDIO - STBYTO 1309SA1AUDIO - STBYSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 27

28 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009Schemat ideowy inwertera monitora LCD Philips LC13E (20”)Schemat ideowy inwertera monitora LCD Philips LC13E (20”)C8C/225K/1206C9C/225K/1206C20C/225K/1206C29C/68pFC40C/68pFC47C/68pF13CN4C/SM02B-BHSS-1-TBL4L/350mR56R/100K/1206R57R/100K/1206R58R/100K/1206L5L/350mR66R/100K/1206R67R/100K/1206R68R/100K/1206L6L/350mR70R/100K/1206R71R/100K/1206R72R/100K/1206R73R/1.37M/1206D30D/BZM55B75D31D/BZM55B75R75R/470/1206N21N91N 92N93N94N95N96N97N98N44N46N47N45C18C/12pFC19C/122J/0805D16D/BAV99OVPC17C/103J/0805N5N49N56N571 2345 CN5C/SM04(9-E2)B-BHS-1FBT2N58N60N59210673514T2T/31:1500126mHC55C/12pFD9D/BAV99R37R/100KR30R/10KR7R/1MC56C/103KOVPQ22Q/2N7002FBN64N67N68N77N79R32R/100K/1206R33R/100K/1206R34R/100K/1206CP6C/CPC50R/0/0805CP7C/CPC51C/821K/250VCP8C/CPC52R/0/0805D25D26D17D18S11G12S23G24U4U/4600D25D26D17D18S11G12S23G24U5U/4600NDR-DNDR-BVIN-1N9N8D6D/BZM55B75D7D/BZM55B75CDN25N26C37C/333K/0805/50VC39C/333K/0805/50V1423CT4T/EE0803FBT2FBT212R31R/2212R36R/22R47R/6.8K/0805R48R/15KR52R/100K/1%Vin-1Q2Q/2N7002NDR-DNDR-BVin-1R53R/5.1K/1%Vin-1 5VC54C/103K3284U6AU/LM392Q4Q/2N7002D2D/RLZ4.3Bref-1ref-2R59R/392K/1%VREFVbriR60R/100K/1%R61R/100K/1%FBR62R/100K/1%R65R/9.09K/1%R51R/NCR55R/NCCP18C/CPCP19C/CP567U6BU/LM392R69R/NCwww.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKI

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýOpis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- oraz Peak-Switchý (cz.2)Karol Œwierc1.4. Porównanie TinySwitch-xxxZaczêliœmy od opisu elementów TinySwitch-II. To najpopularniejszez Tiny´ów. Jednak to ju¿ upgrade w ramach tejrodziny.Artyku³ niniejszy nie ma zamiaru zastêpowaæ pe³nych informacjikatalogowych, jedynie bardzo krótko powiemy o istotnychró¿nicach. Praprzodkami tej rodziny by³y elementyTNY253/254. Ich konstrukcja wewnêtrzna jest znacznieuproszczona. Kluczuj¹ z czêstotliwoœci¹ 44kHz. Wejœcie sprzê-¿enia zwrotnego ma nieco inn¹ charakterystykê. Napiêcie 1.5V,pr¹d 50µA z histerez¹ 10µA. Brak shunt regulatora na wyprowadzeniubypassu nie pozwala na zewnêtrzne zasilanie pozbawiaj¹ckorzyœci takiej aplikacji. Ograniczenie pr¹dowe ma jedenustalony poziom. Funkcji autorestartu i undervoltage brak.Histereza napiêcia bypassú jest wê¿sza (5.8-5.1V). Brak tak-¿e jitteru (modulacji) oscylatora. Tolerancja wszystkich parametrów,a tak¿e ich zmiennoœæ w przedziale temperatury jestszersza. Mechanicznie, brak przerwy w pobli¿u wyprowadzeniadrenu (obecna 6. nó¿ka, i jest to Source). Brak tak¿e mechanizmówredukuj¹cych “audible noise” transformatora.TNY255 pracuje ju¿ z oscylatorem 130kHz. Pozosta³e cechyjak w „podstawowych” Tiny. TNY256 okreœlany jest mianemTinySwich-Plus. Tu wprowadzono ju¿ jitter. Jest tak¿eobecna funkcja undervoltage napiêcia wejœciowego, szczególnieprzydatna dla eliminacji “glitcheý” w fazie wy³¹czania,wolnego roz³adowywania elektrolitu wejœciowego. Obecna jesttak¿e funkcja autorestartu (ograniczaj¹ca do bezpiecznej wartoœcimoc w razie przeci¹¿enia lub rozwarcia pêtli sprzê¿eniazwrotnego). To funkcja nadzwyczaj cenna, w niemal wszystkichrozwi¹zaniach przetwornic, rozwarcie pêtli feedbackúkoñczy siê uszkodzeniem tranzystora kluczuj¹cego. Tyle oprzedstawicielach Tiny „poni¿ej” TinySwich-II. Dalszymupgrade´m s¹ natomiast TinySwich-PK Family. Tu przedstawicielijest kilka: od TNY375 do TNY380. Zasada taka samajak powiedziano w punkcie 1. Czym wy¿szy numer elementu,tym wy¿ej ustawione ograniczenie pr¹dowe, tym samym wy-¿sza osi¹gana moc. Poprawa parametrów posz³a natomiastszczególnie w kierunku podniesienia stosunku mocy chwilowejdo ci¹g³ej. Takie s¹ wymogi wielu obecnie stosowanychobci¹¿eñ dla których elementy Tiny s¹ adresowane. Zmienionouk³ad nó¿ek w obudowach DIP- i SMD-8. Pokazuje j¹ rysunek1.7.N/ VP Package (DIP-8C)G Package (SMD-8C)P/ 2 74Rys.1.7. Konfiguracja nó¿ek TinySwitchý-PK865SSSSNó¿ce Bypassu przyby³a nowa funkcja, Multi-function.Uk³ad scalony rozpoznaje pojemnoœæ kondensatora podwieszonegona tym wyprowadzeniu. Jeœli jest to standardowe100nF, ograniczenie pr¹dowe pozostaje na poziomie specyfikowanymdla danego numeru Tiny. Jeœli bêdzie to pojemnoœæ1µF, ograniczenie pr¹dowe redukowane jest do poziomu standardowegodla Tiny o jeden numer ni¿szego. Jeœli podwiesimy10µF na Bypassíe, poziom ograniczenia pr¹dowego jestpodniesiony do wartoœci w³aœciwej dla kolejnego wy¿szegonumeru TinySwichá (dla przyk³adu, ni¿szy poziom dlaTNY375 to 325mA, wy¿szy dla TNY380 to ok. 1.1A). Nale¿ymieæ œwiadomoœæ, i¿ ta wygodna czêsto w³aœciwoœæ Tiny-Switchý PK mo¿e sprawiaæ nieprzewidziane problemy w serwisie.Na nó¿ce BP/M zrealizowano tak¿e dodatkow¹ funkcjêShutdown. Przetwornica wy³¹czy siê, gdy do wejœcia doprowadzimypr¹d powy¿ej 7mA. Przerzutnik “OVP Latch” zostaniezresetowany dopiero, gdy napiêcie na 2 nó¿ce uk³adu scalonegozostanie obni¿one do poziomu 4.9V. Ta cecha pozwalana prost¹ realizacjê funkcji Output Overvoltage. TinySwich-PK jest zwykle zasilany z zewnêtrznego uzwojenia transformatora.TNY377 do 380 musi byæ tak zasilany (z uwagi nawiêksz¹ moc, od kilkunastu do kilkudziesiêciu watów). Dlarealizacji zabezpieczenia overvoltage wystarczy wtedy pod³¹czyæjedynie zewnêtrzn¹ diodê Zenera miêdzy napiêcie pozyskanez dodatkowego uzwojenia transformatora i wyprowadzenieBP/M. W Tinyách-PK podniesiono tak¿e czêstotliwoœæoscylatora do 264kHz (z jitterem ±3%). Parametr I 2 f ma „ciasn¹”tolerancjê (co zdecydowanie upraszcza proces projektowaniazasilacza), autorestart redukuje moc do 3% (maksymalnej;czêstotliwoœæ auto-restartów jest obni¿ona do 1Hz, natomiastokres zliczania impulsów jest krótszy - 32ms, 8192 cykleoscylatora), funkcja undervoltage jest nadrzêdna nad autorestartem,a tak¿e wprowadzono now¹ funkcjê zwan¹ On-TimeExtension. Z maksymaln¹ czêstotliwoœci¹ (264kHz) Tiny-PKkluczuje tylko w obszarze zbli¿onym do pe³nego obci¹¿enia.Jeœli warunki obci¹¿enia (ograniczenia pr¹dowego) pozwalaj¹,czêstotliwoœæ oscylatora jest redukowana o po³owê, do wartoœciw³aœciwej dla TinySwitchý II (132kHz).Switchéry Tiny zosta³y zaprojektowane jako elementy dlatanich i „nie wymagaj¹cych” przetwornic. Jednak na TinyáchPK mo¿na ju¿ zbudowaæ ca³kiem doros³y zasilacz. Dla DVD,dla aktywnych g³oœników, wzmacniaczy audio, drukarek, modemów,oraz w szczególnoœci zastosowañ o du¿ym stosunkumocy rozruchowej do ci¹g³ej, œredniej (obci¹¿enia o charakterzepojemnoœciowym lub zawieraj¹ce mechaniczne silniki). Dlaprzyk³adu na rysunku 1.8 pokazujemy przyk³ad zasilacza 20Wmocy ci¹g³ej, 45W w szczycie, wykonanego na TNY380. KondensatorC6 ma pojemnoœæ 10µF, a wiêc wyci¹ga do maksimumpoziom ograniczenia pr¹dowego. R9-R10 realizuj¹ ograniczeniepodnapiêciowe wejœcia, VR2 nadnapiêciowe wyjœcia.Kondensator wejœciowy ma stosunkowo ma³¹ pojemnoœæ, dlategowprowadzono dodatkow¹ filtracje (filtr p). Napiêcie wyjœcioweustala dioda Zenera VR1, stabilizacja jest wystarczaj¹-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 29

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýL185÷265VACND11N4007F13.15AD31N4007D21N4007C110µF400VD41N4007C222µF400VR11kL11mHVR3P6KE170AR93.9MR103.9MTinySwitch-PKU1TNY380PNSD7UF4007N/ VPC810nF1kVR7221/2WC610µF50V1VR21N5251B, 22VR621k, 1%C92.2nF250VACT1EFD259, 1036, 7, 852R5471/8WR420D5SB560D6UF4004C31000µF16VC71µF50VU2PC817AC41000µF16VL23.3µHVR1BZX55B1111V, 2%R23901/8WR32k1/8WC5220µF16V+12VRTNca. Nale¿y jednak dodaæ, i¿ gdy wymagania na parametry stabilizacjis¹ wysokie, w obwodzie sprzê¿enia zwrotnego „zwyk³¹”diodê Zenera nale¿y zast¹piæ popularn¹ sterowan¹ “431”.1.5. Analiza oscylogramów zdjêtych z przetwornicywykonanej na elemencie TNY267„Badaniom” poddano zasilacz DVD, bardzo prosta ioszczêdna konstrukcja wykorzystuj¹ca aplikacjê TinySwicháII.Rysunek 1.9a pokazuje przebieg na drenie i na wejœciusprzê¿enia zwrotnego w warunkach obci¹¿enia moc¹ 2W przynapiêciu sieci 230VAC. Rysunek 1.9b, te same przebiegi wwarunkach obni¿onego napiêcia wejœciowego do 130VAC.Uchwycony fragment odpowiada kluczowaniu w co drugimokresie zegara (w odstêpie czasu oko³o 15 mikrosekund). CzasRys.1.8. Zasilacz 12V/20W na TNY380w³¹czenia klucza jest natomiast mniej wiêcej odwrotnie proporcjonalnydo wartoœci napiêcia wejœciowego. To wynik mechanizmu“current limit mode” (nachylenie zbocza pr¹du jestodwrotnie proporcjonalne do U WE , zaœ wy³¹czenie klucza jestwyznaczone poziomem ograniczenia pr¹dowego). Amplitudaprzebiegów na drenie jest wprost proporcjonalna do U WE . Czasoddawania energii jest z kolei sta³y. Jest on bowiem funkcj¹jedynie parametrów indukcyjnych transformatora, napiêciawyjœciowego i poziomu ograniczenia pr¹dowego. Te parametryzaœ nie ulegaj¹ zmianie. Przebieg napiêcia na wejœciu sprzê-¿enia zwrotnego jest daleki od poziomu sta³ego. Takiego nale-¿a³oby siê spodziewaæ w zasilaczu z „porz¹dn¹” pêtl¹ reguluj¹c¹wspó³czynnik wype³nienia PWM. Porcja oddanej energiido wyjœcia odbija siê na zboczu opadaj¹cym napiêcia FB. Gdyzakoñczy siê faza zwrotu energii, przebieg FB przechodzi w30V3µs ≅ 0.33MHz130VPrzekazanieenergi do U WY280V15µs1µsU DREN2µs15µsU FB FBU FBU FBEnableRys.1.9a. Przebieg napiêcia na drenie i EN/UV, napiêciewejœciowe 230VAC, obci¹¿enie 2WRys.1.9b. Obni¿ono napiêcie sieciowe do 130VAC30 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak Switchýzakres z tendencj¹ wzrostow¹. Na rysunku 1.9a orientacyjniepokazano moment w którym zostanie przekroczony poziom“Enable”. To on warunkuje, i¿ najbli¿szy cykl kluczowaniajest obecny. Przez wiêkszoœæ okresu na drenie TinySwitcháobserwujemy ³adn¹ gasn¹c¹ sinusoidê. To czas ja³owy, w którymenergia nie jest ani czerpana z wejœcia, ani przekazywanado wyjœcia. Oscylacje s¹ wynikiem rezonansu indukcyjnoœcipierwotnej transformatora z pojemnoœciami rzeczywistymi irozproszonymi w obwodzie pierwotnym transformatora. Oscylacjete maj¹ czêstotliwoœæ ok. 330kHz i zd¹¿aj¹ do wartoœcispoczynkowej odpowiadaj¹cej poziomowi napiêcia wejœciowego.Poziom napiêcia przekraczaj¹cy tê wartoœæ (po wy³¹czeniuklucza, w fazie przekazywania energii) jest przetransformowanymna stronê pierwotn¹ napiêciem wtórnym. Mierz¹ctê wartoœæ jesteœmy w stanie obliczyæ przek³adniê transformatora.Niebezpieczne (dla tranzystora kluczuj¹cego) impulsyna³o¿one s¹ dopiero na tê wartoœæ. Dopiero te t³umionepowinny byæ klasycznym obwodem snubber. W przetwornicachwykonanych na bazie elementów Tiny, klasyczny obwódRCD jest zwykle zast¹piony szeregowym po³¹czeniem diody itransila (diody Zenera mocy). Zwykle w przypadku uszkodzeniaklucza, transil ulega tak¿e uszkodzeniu. Wtedy powstajeproblem, jak¹ „zenerkê” wstawiæ (odczyt wartoœci z uszkodzonegoelementu jest zwykle niemo¿liwy). Popatrzmy podtym k¹tem na rysunek 1.9 a i b. Nie mo¿e ona mieæ ni¿szejwartoœci ani¿eli „odbite” napiêcie wtórne. Ulegnie bowiemuszkodzeniu, bo bêdzie przejmowa³a moc, która ma byæ przekazanado wyjœcia. W naszym przypadku nie mo¿e to byæ wartoœæmniejsza od 130V. Z drugiej strony, nie mo¿e mieæ napiêciawy¿szego, ani¿eli wytrzymuje klucz (w Tiny – 700V), ale³¹cznie z na³o¿onym napiêciem wejœciowym (przy maksymalnejwartoœci tego napiêcia plus margines bezpieczeñstwa). Wprzypadku powtarzaj¹cego siê uszkodzenia TinySwichá wartowykonaæ pomiary w tym zakresie. Zdjête oscylogramy pokazuj¹,i¿ odpowiedni¹ wartoœci¹ dla transila bêdzie próg ograniczeniaok. 200V. To wartoœæ typowa. Po wstawieniu obliczonejwartoœci warto tak¿e dokonaæ pomiaru „palcem”. Diodata nie powinna siê grzaæ. Wydzielanie siê nadmiernego ciep³abêdzie œwiadczy³o, i¿ albo obliczyliœmy zbyt nisk¹ wartoœæ,albo transformator ma du¿¹ indukcyjnoœæ rozproszon¹.Ka¿dy pomiar nale¿y dokonywaæ w warunkach najmniej korzystnych.Tu, bêd¹ to warunki maksymalnego napiêcia sieciowegoi maksymalnego obci¹¿enia zasilacza.Na rysunku 1.10a uchwycono przebieg napiêcia na drenieprzy obci¹¿eniu zasilacza moc¹ 5W, napiêcie wejœciowe200VAC. Mimo podniesienia obci¹¿enia, kluczowanie jest„rzadkie”. W uchwyconym fragmencie pierwszy odstêp to 3okresy zegara, drugi – 4 okresy 7.5µs. Jak to mo¿liwe? Zauwa¿my,i¿ równoczeœnie wyd³u¿eniu uleg³ okres w³¹czeniaklucza, co oznacza, i¿ Tiny zaktualizowa³ poziom ograniczeniapr¹dowego. Uleg³ tak¿e wyd³u¿eniu czas przekazywaniaenergii do strony wtórnej zasilacza. Stosunek obu czasów (pobieraniai oddawania energii) jest bowiem parametrem sta³ymzale¿nym od przek³adni transformatora, choæ zale¿y tak¿e odchwilowej wartoœci napiêcia wejœciowego. Z rysunku 1.10amo¿na odczytaæ tak¿e, i¿ czêstotliwoœæ oscylacji (w stanie ja-³owym) nie ulega zmianie.W tych samych warunkach zosta³ zdjêty przebieg pokazanyna rysunku 1.10b. Celem tego oscylogramu jest obserwacjanapiêcia na wejœciu sprzê¿enia zwrotnego TinySwichá. Têtnienias¹ wyraŸne, w takt kluczowania. Amplituda spora, ok.1V SS . Zawsze, gdy porcja energii jest przekazana do elektrolitówpo stronie wtórnej, powstaj¹ na wyjœciu têtnienia o charakterzewzrostowym. Obserwowany przebieg sprzê¿eniazwrotnego, to owe têtnienia wzmocnione (i odwrócone w fazie)przez obwód zawieraj¹cy transoptor.Przebieg pozyskany w warunkach obci¹¿enia moc¹ 13Wpokazuje rys. 1.11a. To kres mo¿liwoœci badanego zasilacza.Widaæ, i¿ niemal wszystkie cykle s¹ wype³nione. „Niemalwszystkie”, poniewa¿ dalsze doci¹¿enia uk³adu, które prowadzi³obydo pe³nego wype³nienia wszystkich cykli, skutkuje ju¿przejœciem TinySwichá do trybu autorestartu. O ile teraz efektywnywspó³czynnik wype³nienia jest bliski 33%, w autorestarciespada o ca³y rz¹d wielkoœci.Dla kontrastu, na rysunku 1.11b zdjêto przebiegi w warunkachzupe³nego braku obci¹¿enia. Jak widaæ, TinySwich „masiê dobrze” i praca taka jest w pe³ni bezpieczna (mimo ¿e toU FB21.5µs =3×7.5µsU DREN30µs6.6µs2.5µs30µs=4×7.5µsRys.1.10a. Praca przetwornicy w warunkach 200VAC,5W4 okresy zegara2.5µs~1V3µsRys.1.10b. Przebieg sprzê¿enia zwrotnego ujawniadu¿e têtnieniaSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 31

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak Switchý7.5µs2.5µs1 cyklopuszczonyschodek odpowiadaj¹cy pozosta³ej (w rdzeniu) energii. Szczytpozosta³ jednak na poziomie wyznaczonym przez cureent limit.Na rysunkach 1.12 obserwujemy tak¿e stosunkowo d³ugiczas, w którym Tiny kluczuje. Odpowiednio 4 i 5µs (cykl skrócony– 3.3µs). To wynik stosunkowo niskiego napiêcia sieci.Dla oscylogramu 1.12a – 130V AC . Pozyskuj¹c oscylogram 1.12b(dla czytelnoœci przebiegów) obni¿ono napiêcie wejœciowe (dopoziomu w³aœciwego dla sieci amerykañskiej) – 100V AC . Wdalszym ci¹gu uk³ad nie protestowa³, urz¹dzenie dzia³a poprawniejak przy napiêciu 250V AC .Poczynione obserwacje potwierdzaj¹ wniosek zgodny z teori¹.Praca przetwornicy ze “switcherem” typu Tiny, jest mo¿emniej elegancka, lub nawet bardziej prymitywna od porz¹dnychmodulatorów PWM. Têtnienia na wyjœciu du¿e i parametrystabilizacji raczej liche. Kluczowanie nieregularne zesk³adowymi akustycznymi (których jednak s³ychaæ nie by³o).Osi¹gane moce niezbyt imponuj¹ce, a niestabilnoœæ pêtli objawiasiê tu grupowaniem impulsów. Jednak, osi¹gniêto równo-Rys.1.11a. Przetwornica pracuje z pe³na moc¹U DREN3 okresy zegara4µsOpuszczone 6 cykliOpuszczone 4 cykleI DRENRys.1.11b. Tu z kolei przetwornica pracuje bez obci¹-¿eniakonfiguracja flyback). Kluczowanie jest rzadkie, a efektywnywspó³czynnik wype³nienia w granicach 2-3%. Czyli tyle, ile wautorestarcie. Jest jednak zdecydowana ró¿nica w warunkachpracy. Teraz, napiêcie wyjœciowe jest pod kontrol¹. W autorestarcie,jest ono szcz¹tkowe, a Tiny pompuje „w³aœciwe dlasiebie” porcje energii, tylko ¿e w bezpiecznych odstêpach czasu.Na ostatnim rysunku w bie¿¹cym punkcie pokazano przebiegiw skojarzeniu z pr¹dem drenu. W tym celu trzeba by³owstawiæ dodatkowy rezystor pomiarowy i nieco zmieniæ obwódnapiêcia wejœciowego. Rezystor wstawiono w wêze³ Ÿród³a,dlatego oscylogram pr¹du narasta w kierunku napiêæ ujemnych.Ciekaw¹ sekwencjê uda³o siê uchwyciæ na rysunku 1.12b.Pobór mocy ok. 5W skutkowa³ efektem opuszczania mniejwiêcej co drugiego cyklu zegarowego. Na rys.1.12b widaæ jednakobecne dwa s¹siednie cykle, w których pierwszy nie zd¹-¿y³ przekazaæ pe³nej energii do strony wtórnej. Efektem tego,nie odby³a siê pe³na demagnetyzacja rdzenia. Jak wiadomo, tozjawisko groŸne. Jednak nie tu. Odpowiedniemu skróceniuuleg³ kolejny cykl kluczowania. W przebiegu pr¹du widzimyRys.1.12a. Przebieg napiêcia i pr¹du w kluczu Tiny-Switch22.5µs –3okresyzegara5µs7.5µs —1okreszegaraRys.1.12b. U WE = 100VAC, P WY = 5W3.3µs32 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak Switchýczeœnie niebywa³e korzyœci. Uk³adu niemal nie da siê uszkodziæ.Schemat tak prosty, ¿e niemal „podejrzany”. TinySwichénie pracuj¹ jako g³ówny zasilacz odbiornika OTV. W wieluaplikacjach sprawdzaj¹ siê jednak „bez zarzutu”. I zapewnedlatego tak¹ ekspansje tych elementów obserwujemy w sprzêciemniej wymagaj¹cym.2. Link-SwitchéLinkSwitché to elementy o bardzo zbli¿onej (do traktowanychw artykule jako bazowe – TinySwitchý) konstrukcjiwewnêtrznej. Dlatego jedynie bardzo krótko spojrzymy nastrukturê wewnêtrzn¹ Link´ów z grupy LinkSwitch-XT. Wiêcejnatomiast miejsca poœwiêcimy aplikacji tych elementów.Szereg z nich jest odmienna od poznanych ju¿ rozwi¹zañ. Link-Switché adresowane s¹ bowiem dla odbiorników o ekstremalnieniskim poborze mocy. Okazuje siê, ¿e nawet tu, w zakresachmocy pojedynczych watów lub u³amka wata, sprytnie zaprojektowaneprzetwornice wykazuj¹ przewagê nad ich liniowymiodpowiednikami. Wykazuj¹ przewagê na „ca³ej linii”:pod wzglêdem sprawnoœci, wielkoœci-ciê¿aru, jak i awaryjnoœci-niezawodnoœci.Elementy te znajdziemy w adapterach offlinepracuj¹cych jako ³adowarki naszych telefonów komórkowych,czy innych podobnych aplikacjach. Podobnie jak „scalaczek”MC34063 zadomowi³ siê w ³adowarkach zasilanych zakumulatora samochodowego, tak “Linkí” zadomowi³y siê wtych¿e ³adowarkach zasilanych z sieci energetycznej. W obuprzypadkach specyfikowany jest zwykle nadzwyczaj szerokizakres napiêcia wejœciowego. W pierwszym przypadku mo¿eto byæ akumulator 12V lub 24V (ciê¿arówki). W przypadkuadapterów sieciowych, pozwalaj¹ na zasilanie zarówno z sieci115, jak i 230V AC . “Adapter” zachowuje parametry zarównonapiêcia, jak i pr¹du wyjœciowego, nic siê nie grzeje, jest lekki(bo pozbawiony transformatora sieciowego), niezawodny i tani.Dwa ostatnie „parametry” nie s¹ pocieszaj¹ce dla serwisu, niemniej, warto siê tym uk³adom przyjrzeæ z uwagi na ich masow¹produkcjê.2.1. Struktura wewnêtrzna LinkSwichá-XTLinkSwitché s¹ elementami, choæ bardzo podobnymi, tojeszcze nieco prostszymi od kuzynów Tiny. S¹ one adresowanedo zastosowañ w przetwornicach zadowalaj¹cych siê moc¹zaledwie kilku wat. W dalszej czêœci artyku³u pokazujemy aplikacjeo mocy zaledwie u³amka wata. Z uwagi na koniecznoœæograniczania objêtoœci materia³u w artykule, nie przytaczamype³nych danych katalogowych, ani nawet schematu blokowegostruktury wewnêtrznej. Wymienimy krótko ró¿nice wzglêdemTinySwichý i skupimy siê na aplikacjach. Pominiêto tak¿eporównanie elementów w ramach Link Switch Family.Najistotniejsza ró¿nica wykluczaj¹ca zamiennoœæ Link´ówz Tinyámi polega na innej charakterystyce wejœcia sprzê¿eniazwrotnego. Tu tak¿e, nie jest to poprawny Feedback, a jedynieEnable/Disable. Jednak, do tego wejœcia pr¹d nale¿y doprowadziæ.Jeœli aplikacja wykorzystuje opto-coupler, jest on zwykle³¹czony miêdzy wyprowadzenie Bypassú i Enable. Nawyprowadzeniu Feedback (tak mimo wszystko nazywana jestta nó¿ka przez materia³y katalogowe i noty aplikacyjne) zastosowano(podobnie jak w Tinyách) wtórnik Ÿród³owy czyni¹cywejœcie to niskoimpedancyjnym. Napiêcie utrzymywane jestna poziomie ok. 1.6V, zaœ sygna³ sprzê¿enia zwrotnego widzianyjest g³ównie pr¹dowo. Wartoœæ progowa to 49µA, powy¿ejktórej generowany jest sygna³ Disable blokuj¹cy kluczowanie.Podobnie jak w Tinyách sygna³ sprzê¿enia zwrotnegopróbkowany jest raz za okres oscylatora, na narastaj¹cymzboczu sygna³u zegarowego. Oscylator pracuje z czêstotliwoœci¹132kHz, i modulowany jest tak¿e jitterém. Uk³adpracuje tak¿e w trybie current limit mode, jednak current limitjest sta³y (dla danego numeru Linká). Cenn¹ cech¹ jest natomiastfakt, i¿ zachowano funkcjê auto-restartú. Jeœli w przedzialeczasu 40ms wszystkie cykle s¹ Enable, uk³ad wstrzy-CY1100pF250VAC85÷265VRMSRF18.2k2.5WD11N4005D21N4005C13.3µF400VL11mHR13.9k1/8WC23.3µF400V4,53NCT1EE16NC98U2BPC817AD51N4934C5330µF16VR33901/8WU2APC817AVR1BZX79-B5V15.1V, 2%R21k1/8W6.2V322mA2WJ3J4J2DU1LNK362PFBBPD31N4005D41N4005L21mHSC3100nF50VRys.2.1. 2-watowy „adapter” na LinkSitchú-XTSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 33

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak Switchýmuje kluczowanie na 0.8 sekundy. To (wraz z funkcj¹ ograniczeniapr¹dowego) przes¹dza o „¿ywotnoœci” zasilacza. Niemo¿na go uszkodziæ ani zwieraj¹c wyjœcie, ani rozpinaj¹c pêtlêsprzê¿enia zwrotnego.2.2. Aplikacje LinkSwitchý2.2.1. 2-watowy „adapter” 6.2V/320mABardzo oszczêdny AC-adapter (zasilacz wtyczkowy) omocy zaledwie 2W pokazano na rysunku 2.1. Przetwornicabazuje na LinkSwitchú XT LNK362P. W zakresie tak niewielkiejmocy (oraz przy spe³nieniu zasad poprawnie wykonanegotransformatora) mo¿na zrezygnowaæ z obowi¹zkowegozwykle obwodu chroni¹cego klucz przed energi¹ paso¿ytniczej,rozproszonej czêœci indukcyjnoœci transformatora. Toprojekt zwany Clampless Design.Na rysunku 2.2 pokazano mutacje uk³adu z rys.2.1.W zakresie mocy 1-3W mo¿na zrezygnowaæ z prostownikaGraetza na rzecz prostowania jednopo³ówkowego. Nale¿yjednak stosowaæ dwie diody oraz indukcyjnoœci, jak pokazujerysunek 2.2a. Wymogi te podyktowane s¹ przede wszystkimrestrykcjami w zakresie zak³óceñ EMI. Tak¿e kondensator filtruj¹cyw przypadku prostowania jednopo³ówkowego powinienbyæ wiêkszy ani¿eli wymaga tego uk³ad Graetza. Powinienon mieæ pojemnoœæ co najmniej 5µF na 1W mocy wyjœciowejw porównaniu z klasycznymi wymogami 1-2µF/1Wmocy. Chc¹c uzyskaæ prostok¹tn¹ charakterystykê ograniczeniapr¹dowego, nale¿y rozbudowaæ obwód sprzê¿enia zwrotnego,np. do postaci pokazanej na rysunku 2.2b. Chc¹c zaoszczêdziætransoptor mo¿na wykonaæ uk³ad pokazany na rys. 2.2c.Kontrolowane jest tu napiêcie uzwojenia pomocniczego. Takieoszczêdnoœci mog¹ mieæ sens jedynie w masowej produkcjibardzo tanich „adapterów” (kiedy kryterium “low cost” jestwa¿niejsze od “performance”). Charakterystyka wyjœciowa, wtym szczególnie impedancja wyjœciowa tak wykonanego zasilaczajest zdecydowanie gorsza od uk³adu kontroluj¹cego faktyczneŸród³o zasilania. Natomiast w uk³adach, gdzie “performance”(parametry) s¹ decyduj¹cym kryterium nad „paru centami”dodatkowego kosztu, spotykamy sterowan¹ diodê “431”,i zapewne dlatego element ten sta³ siê tak popularny.ACINACINACINR F1R F1DIN1DIN2DIN1DIN2DIN1DIN2L13.3mHL23.3mHCIN1CIN1R F2L INC110µF400VCIN2CIN2Rys.2.2a. Obwód wejœciowy prostownika jednopo³ówkowego+-+-+-+FromDC BUSORHVDC-DST1LinkSwitch-XTFBBP0.1µFOPTO6.8R2.2.2. Zasilacz odtwarzacza DVD na LinkSwitchú-CVNa rysunku 2.3 pokazano schemat zasilacza DVD zaczerpniêtyz noty aplikacyjnej firmy Power Integrations. Uk³ad wydajesiê, a¿ za „prymitywny” jak dla takiego zastosowania.Mo¿e dostarczaæ raptem 7W mocy ci¹g³ej (10W w szczycie).Parametrów stabilizacji nie nale¿y spodziewaæ siê nadzwyczajnych,gdy¿ pozbawiony jest „porz¹dnej” pêtli sprzê¿enia zwrotnego.Wykorzystuje dodatkowe uzwojenie transformatora zarównodo zasilania bypassu LinkSwitchá, jak i do (poœredniej)kontroli napiêcia wyjœciowego. Có¿, niewiele mo¿na zaoszczêdziæ,a performance niew¹tpliwie ucierpi. Widocznie, zjednej strony – wystarczy, z drugiej zaœ, przy aktualnie (chorych)cenach sprzêtu elektronicznego – 1/2 dolara to „te¿ pieni¹dz”.W schemacie pokazanym na powy¿szym rysunku, zwrócimyjedynie uwagê na kilka interesuj¹cych szczegó³ów.W obwodzie klampowania przepiêæ widzimy diodê1N4007. To dioda wolna, odpowiednia dla prostownika Graetzasieci, czy mo¿e pracowaæ w miejscu, gdzie sk³adowe harmonicznesiêgaj¹ 1MHz lub wiêcej? To jeden z paradoksów welektronice. Wolna dioda w tym miejscu jest korzystna. T³umibowiem oscylacje przyczyniaj¹c siê do poprawy “output regulation”.Pokazuje to rysunek 2.4a.Jednak, nie same korzyœci p³yn¹ z t³umienia wy¿ej wymienionychoscylacji. Do „pe³ni szczêœcia” nale¿y zastosowaæ jesz-Q1390R I_SENSE220220VR FBRys.2.2b. Stabilizator napiêcia z ograniczeniem pr¹dowym+-FromDC BUSORHVDCLinkSwitch-XTDST1FBBP1.65V0.1µFR1R2VO+-V BRys.2.2c. Uproszczona konfiguracja zapewnia stabilizacjêw oparciu o uzwojenie pomocniczeVo-34 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýL85 ÷ 265VACNF13.15ART110D1FR106RV1275VD31N4007D2FR106D41N4007L13.5 × 7.6 mmFerrite BeadC122µF400VL2680µHR15.1k1/8WVR11N5272BC222µF400VDSR2390D51N4007C3820pF1kVLinkSwitch-CVU1LNK626PGFBBPC41µF50V13T1EEL198,9,10 R10D9 47UF400312R5R447k6.2k R6C5 1/8W 4.02k680pF1%50V5426711D8UF4003D7 SB540D61N4148R36.34k1%C610µF50VC13270pFC947µF25VC81000µF10VC1147µF50VL310µHC10470µF10VR939k1/8WR824k1/8W12V, 0.1A5V, 1.7AR75101/8WRTN-22V, 15mARys.2.3. 7-watowy zasilacz odtwarzacza DVD na LinkSwitchú-CVcze szeregowy rezystor. Rysunek 2.4 b i c pokazuje efekt (przebiegna drenie) w przypadku braku i odpowiednio dobranegorezystora R2. Powodem takiej interakcji jest sposób pozyskaniafeedbacku. Jak widaæ, czasem niepozorne uproszczeniamszcz¹ siê daleko w innym miejscu uk³adu.Kolejna ciekawostka znajduje siê tak¿e w obwodzie sprzê-¿enia zwrotnego. Powiedziano, i¿ w uk³adach Link- Tiny-Switchówych pêtli nie trzeba kompensowaæ. Jest to jednaktylko do pewnego stopnia prawd¹. Brak kompensacji jestwprawdzie bezpieczny, jednak skutkuje zjawiskiem grupowa-nia impulsów. Oznacza to, i¿ opuszczane cykle nie s¹ roz³o¿onerównomiernie, d³uga przerwa i zgrupowana sekwencja impulsów.W uk³adzie pokazanym na rysunku 2.3, zjawisku takiemuzapobiega dwójnik R5-C5. W klasycznej pêtli powiedzielibyœmy,i¿ jest to cz³on wnosz¹cy do charakterystyki dynamicznejparê zero-biegun.“Overshooty”akceptowalneR C2R C1C C1D C1Rys.2.4b. Zadowalaj¹cy przebieg przepiêæ na drenieDioda wolnaDioda szybkaTaki przebieg skutkujepogorszeniem warunkówregulacji uk³adu orazwzrostem têtnieñ na wyjœciuRys.2.4a. Wp³yw diody klampuj¹cej na t³umienieoscylacji na drenie kluczaRys.2.4c. Niekorzystny przebieg napiêcia na dreniekluczaCi¹g dalszy w nastêpnym numerze}SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 35

Chassis LC7.2E firmy PhilipsChassis LC7.2E firmy PhilipsAndrzej BrzozowskiChassis LC7.x jest nowym chassis firmy Philips – nastêpc¹serii LC4.x i przeznaczone jest do odbiorników telewizyjnychLCD 26" ÷ 47" lub plazmowych PDP 42" ÷ 50".Podstawowe bloki chassis to:· tor fonii, w którym wykorzystano uk³ad MSP4450 firmyMicronas,· tor wideo, w którym zastosowano procesor SVP CV32-LF firmy Trident.W analogowym torze odbiorczym sygna³ów telewizyjnychzastosowano standardowy demodulator sygna³ów p.cz.W torze odbiorczym sygna³ów telewizji cyfrowej DVB-Tzastosowano dekoder CODFM zintegrowany z dekoderemMPEG.Procesor “Reneas” steruje prac¹ wszystkich bloków chassisLC7.x.5V2_STANDBY+5V_SW (tylko w chassisdla ekranów plazmowych)Prze³¹cznik-tylko w chassisdlaekranów LCDLD1117DT33DC-DCL5973/0Dfs=250kHzKonwerterLD1085DT33CLD1117DT33C+3.3V_STBYStandby+5V2_SW+1V8S_SW+VTUN+3V3_SW+3V3_MOJO1. Uk³ad zasilania chassis LC7.xW chassis zastosowano zasilacz (Power Supply Unit - PSU),który jest gotowym wyrobem i jest czêœci¹ bloku steruj¹cegoekranem. W przypadku uszkodzenia w uk³adzie zasilacza innegoni¿ spalenie bezpiecznika, ca³y blok powinien byæ wymienionyna nowy.Przy zamawianiu zasilacza PSU nale¿y zwróciæ uwagê najego oznaczenie – zasilacze do chassis 42" ÷ 50" maj¹ inneparametry ni¿ zasilacze do chassis 26" ÷ 47".Na rysunku 1 przedstawiono po³¹czenie zasilacza z innymiblokami chassis.LD1117DTRys.2. Schemat blokowy konwerterów DC-DC+1V2_MOJOKonwertery DC-DC dostarczaj¹ nastêpuj¹ce napiêcia zasilaj¹ce:· +3.3V (+3V3_STBY)· +5.2V (+5V_SW) - tylko w chassis dla ekranów LCD· +1.8V (1V8S_SW)· +34V (+VTUN)· +3.3V (+3V3_SW)· +3.3V (+3V3_MOJO)· +1.2V (+1V2_MOJO)NapiêcieACZasilaczPSUP³yta SSB( Small Signal Block)2. Tor w.cz.-p.cz. chassis LC7.xModu³ steruj¹cyX, YUk³ady logikiBuforyRys.1. Po³¹czenie zasilacza z blokami chassis LC7.xZasilacz dostarcza nastêpuj¹ce napiêcia zasilania:· +12V do p³yty SSB (+12V_DISP),· +12V i -12V do zasilania toru fonii (-AUDIO_POWER i+AUDIO_POWER),· +5V prze³¹czane do zasilania wszystkich uk³adów chassis(+5V_SW),· +5V2 Standby (+5V2_STANDBY).Napiêcie +5V podawane jest na p³ycie SSB do uk³adu konwerterówDC-DC, które wytwarzaj¹ napiêcia wymagane dozasilania poszczególnych bloków chassis.Na rysunku 2 przedstawiono schemat blokowy konwerterówDC-DC na p³ycie SSB.Napiêcie 5V_SW w chassis do ekranów LCD wytwarzanejest na p³ycie SSB z napiêcia +5V2_STANDBY.W przypadku chassis dla ekranów plazmowych napiêcie5V_SW wytwarzane jest w bloku zasilacza i do p³yty SSBdostarczane jest napiêcie +5V_SW.Na rysunku 3 przedstawiono schemat blokowy toru w.czp.cz.Przy odbiorze analogowych sygna³ów telewizyjnych sygna³w.cz. z g³owicy podawany jest poprzez filtr z fal¹ powierzchniow¹do toru p.cz. i dalej z wyjœcia toru p.cz. do toruwideo z procesorem Trident.G³owicaSAWwideoSAWaudio+5V, +33VCyfrowe p.cz.36.16MHz4MHzIF AGCARWI2CDemodulatorp.cz.Uk³adprze³¹czaj¹cyARW dlatoru analogowegoRys.3. Schemat blokowy toru w.cz-p.cz.CVBS2. noœnafoniiARW dlatoru cyfrowegoI2C - tor analogowyI2C - tor cyfrowy36 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Chassis LC7.2E firmy PhilipsPrzy odbiorze cyfrowych sygna³ów telewizyjnych sygna³z g³owicy podawany jest do dekodera kana³ów, dekoderaMPEG i nastêpnie do toru wideo z procesorem Trident.Stosowane w chassis typy g³owic w.cz i filtrów z fal¹ powierzchniow¹zale¿¹ od regionu, dla jakiego przeznaczone jestchassis.W tablicy 1 podano wykaz g³owic w.cz. stosowanych wchassis LC7.x.Tablica . Wykaz g³owic w.cz. stosowanychw chassis LC7.xRejon G³owica TypT 3 6AdooV 3 8So oA e Pó o V 3 6 o oC i T 9 o oA e Po d io V 338 o oG³owica TD1316AF jest g³owic¹ przeznaczon¹ do odbiorusygna³ów telewizji analogowej i cyfrowej DVB-T.W tablicy 2 podano numery i funkcje wyprowadzeñ g³owicanalogowych.Tablica 2.Wyprowadzenia g³owic analogowychNr pis Napiêciei ie A3 3 ÷ 4 5 i i o io ied o i

Chassis LC7.2E firmy PhilipsInterfejsCIRESET_STVI2C_LOCAL_SDADekoderCODFMTDA10046(7G01)I2C_LOCAL_SCL4MHz CLKRF_AGC_IBOIF_AGC_IBOVIP_IBOVIM_IBOTDA_SDATDA_SCLG³owicahybrydowaIBO_RGBSDASCLMultiplekserI2C_SCLDVB_SWI2C_SDARESET_FE_nFiltrdolnopasmowyIBO_CVBSIBO_I2C_SDZ³¹czeUARTRXTXDekoder MPEGPNV831HS4MOJO(7G00)PamiêæFLASHIBO_I2C_SCLIBO_IRQRESET_nProcesor wideoSVP CX32TRIDENT(7202)PamiêæSDRAMI2S (SD, WS, SCLK)DekoderfoniiSCART 2Rys.4. Tor odbiorczy sygna³ów DVB-TCODFM – uk³adu TDA10046 (oznaczenie na p³ycie SSB jako7F01). G³owica hybrydowa TD1316AF odbiera cyfrowe sygna³yDVB-T i przekazuje je dalej do toru dekodera liniamiVIM_IBO i VIP_IBO. Strumieñ sygna³ów cyfrowych z wyjœædekodera MPEG podawany jest do procesora wideo SVP CX32(oznaczenie na p³ycie SSB jako 7202). Interfejs CI (CommonInterface) s³u¿y do odbioru zdekodowanych sygna³ów z zewnêtrznegomodu³u odbieraj¹cego zakodowane sygna³y cyfrowe(Conditional Access Module – CAM).1V8S_SW3J03100R6J03BAS3163J0122k3J0212k7J05PDTC114ET3V3_MOJO2J05100µ/16V2J0422µ/16V7J04SI2301BDS2J06100n3V34. Interfejs CI (Common Interface)Odbiorniki telewizyjne z chassis LC7.x wyposa¿ono w interfejsCI, który wraz z modu³em CAM (Conditional AccessModule) wyposa¿onym w kartê pozwala na odbiór kodowanychprogramów telewizyjnych. Dziêki temu nie ma potrzebystosowania zewnêtrznego odbiornika typu Set Top Box doodbioru sygna³ów SDTV i HDTV.Karta dostarczana jest przez nadawcê programów telewizjikablowej pozwala na dostêp do kodowanych programów telewizjiwysokiej rozdzielczoœci cyfrowej telewizji kablowej.G³owica hybrydowa odbiera sygna³y telewizji cyfrowej. Sygna³yte podawane s¹ poprzez interfejs CI do modu³u CAM.W module CAM nastêpuje weryfikacja karty i zapisanego naniej kodu autoryzacji. Je¿eli kod jest poprawny, sygna³y s¹dekodowane w module CAM i wracaj¹ do toru odbiorczegoDVB-T chassis gdzie nastêpuje ich dalsza detekcja.Tor CI wykorzystuje nastêpuj¹ce napiêcia zasilaj¹ce: 5V(+5V_SW), 3.3V (+3V3_MOJO), 1.2V (1V2_MOJO) i 1.8V(1V8S_SW).W czasie w³¹czania odbiornika wa¿ne jest aby napiêcie1V8S_SW pojawia³o siê wczeœniej ni¿ napiêcie 3V3_MOJO.Uk³ad przedstawiony na rysunku 5 jest uk³adem opóŸniaj¹cymnapiêcie 3V3_MOJO.Rys.5. Uk³ad opóŸniaj¹cy napiêcie 3V3_MOJOTranzystor 7J05 w³¹cza i wy³¹cza tranzystor MOSFET7J04. Dioda 6J03 stanowi zabezpieczenie przed zwarciemwyjœcia 3V3.5. Tor wideoNa rysunku 6 przedstawiono schemat blokowy toru wideo.W torze wideo zastosowano procesor Trident SVP CX32(oznaczenie na p³ycie SSB 7202). Uk³ad realizuje nastêpuj¹cefunkcje:· wejœcia analogowych sygna³ów CVBS,· wejœcie sygna³ów RGB z toru DVB-T,· uk³ad usuwania przeplotu z funkcj¹ kompensacji ruchu ipoprawy krawêdzi obrazu,· zintegrowane przetworniki A/D,· wbudowany uk³ad nadajnika LVDS,· uk³ady poprawy jakoœci obrazu,· filtr grzebieniowy,· dekoder teletekstu,· uk³ad OSD.Przy odbiorze sygna³ów analogowych do wejœcia CVBS1procesora wideo podawany jest analogowy sygna³ CVBS.38 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Chassis LC7.2E firmy PhilipsWejœcieSCA TTor w.cz.-p.cz.analogowyCSC INSC G INSC INSC C S INSC L INSCSPY GPPSygna³y steruj¹ce CX_BA0, CX_BA1, CX_MCLK,CX_CLKE, CX_CS0, CX_RAS, CX_CAS i CX_WE, linieadresowe CX_MA[0:11] i linie danych DQ[0:31] wykorzystywanes¹ do przesy³ania danych pomiêdzy procesorem wideo(oznaczenie na p³ycie SSB 7202) i pamiêciami SDRM(7204 i 7205).WejœcieSCA TWejœcia:AE TWejœcieE TWejœcia:MIMISC Y C S INSC C INONT Y C S IN TONT C IN TTor w.cz.-p.cz.cyfrowyTPrzy odbiorze sygna³ów cyfrowych sygna³y RGB z wyjœciadekodera MPEG podawane s¹ do wejœæ PC_B, PC_G,PC_R.Procesor wideo przetwarza równie¿ sygna³y z wejœæSCART, AV, HDMI.6. Adresowanie pamiêciNa rysunku 7 przedstawiono po³¹czenia pomiêdzy mikrokontroleremsteruj¹cym, procesorem wideo, pamiêciamiFLASH i SDRAMMi ro ontrolereneasProcesor wideoTridentS P C0Y INP INP INI O INI O G INI O INI O C S INe oderMI MI Y 0:MI Cb 0:MI Cr 0:CP ST W CEA[0: ][0: ]C A0 A MCLCL E CS0 AS CAS WEC MA[0: ][0: 5][ 6: ]Procesor wideoS P CTrident0Pami æ LASM0Pami æ SM0AMPami æ S AMM05Rys.7. Po³¹czenia pomiêdzy mikrokontrolerem steruj¹cym,procesorem wideo, pamiêciami FLASH iSDRAMSygna³y steruj¹ce CPU_RST, WR, RD i CE, linie adresoweA[0:19] i linie danych D[0:7] s¹ wykorzystywane do przesy³aniadanych pomiêdzy mikroprocesorem (oznaczenie nap³ycie SSB 7311) i pamiêci¹ FLASH (oznaczenie na p³ycieSSB 7310).Sygna³y steruj¹ce CS, WR, RD, linie adresowe A[0:7] ilinie danych D[0:7] wykorzystywane s¹ do przesy³ania danychpomiêdzy procesorem wideo (oznaczenie na p³ycie SSB 7202)i mikroprocesorem (7311).PSY GCY GPPPCPC GPCSRys.6. Schemat blokowy toru wideoCCS O TS O TCCSSWyjœcieSCA TWyjœcieSCA T7. Tor foniiNa rysunku 8 przedstawiono schemat blokowy toru foniichassis LC7.x.Tor odbiorczyanalogowyTor odbiorczycyfrowy-TMI INp.cz. foniiI SI S WSI S CLSCA T INSCA T INCOMP INA INTor MI PrzetworniAANA IN +I S A INI S WSI S CLSC INSC INSC INSC INSCSCACMACAO TO TProcesor foniiMSP4450SC5 IN(7411)WzmacniaczlasyT A TA0Wzmacniaczs³uchaw owySCA TSCA TO TO TRys.8. Schemat blokowy toru fonii chassis LC7.xW torze fonii zastosowano uk³ad scalony MSP4450P firmyMicronas (oznaczenie na p³ycie SSB 7411). Jest to procesorsygna³ów fonii realizuj¹cy nastêpuj¹ce funkcje:· przetwarzanie sygna³ów p.cz. fonii,· automatyczna detekcja standardu sygna³u p.cz. fonii,· automatyczne prze³¹czanie trybu fonii mono /stereo /dwadŸwiêki,· przetwarzanie cyfrowych sygna³ów fonii podawanych nawejœcie I 2 S,· prze³¹czanie sygna³ów podawanych do wejœæ analogowych,· tor fonii s³uchawkowy z niezale¿n¹ regulacj¹ wzmocnienia,· uk³ady regulacji sygna³ów fonii.Sygna³ zegarowy o czêstotliwoœci 18.432MHz niezbêdnydla poprawnej pracy MSP4450 otrzymywany jest z zewnêtrznegooscylatora kwarcowego.Uk³ad sterowany jest szyn¹ I 2 C.8. Wzmacniacz mocy foniiSygna³y wyjœciowe fonii z uk³adu MSP4450 podawane s¹do wzmacniacza mocy fonii firmy NXP TDA8932T (oznaczeniena p³ycie SSB 7A01).TDA8932T jest wzmacniaczem mocy pracuj¹cym w klasieD.Wzmacniacz mocy klasy D pracuje impulsowo z modulacj¹szerokoœci impulsów (PWM). Im wiêksze jest napiêcie wejœciowe,tym szersze s¹ impulsy na wyjœciu wzmacniacza; je-¿eli amplituda sygna³u wejœciowego maleje, szerokoœæ impulsówna wyjœciu wzmacniacza maleje.Tranzystory stosowane w stopniu wyjœciowym wzmacnia-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 39

Listy od Czytelnikówcza klasy D pracuj¹ w dwóch stanach: s¹ w³¹czone (nasycone)lub wy³¹czone. Czas pracy w obszarze liniowej pracy jest krótki(tylko w krótkich okresach prze³¹czania pomiêdzy nasyceniemi wy³¹czeniem tranzystora). Dlatego te¿ moc tracona w tranzystorachjest niewielka.Sygna³y wyjœciowe ze wzmacniacza podawane s¹ do filtrówdolnopasmowych LC, które usuwaj¹ z sygna³ów wyjœciowychsygna³ kluczuj¹cy. Sygna³ wyjœciowy z filtrów jestwzmocnionym sygna³em fonii. Wzmacniacz objêty jest pêtl¹ujemnego sprzê¿enia zwrotnego, której zadaniem jest minimalizacjazniekszta³ceñ wzmacnianego sygna³u.Zalet¹ wzmacniacza klasy D jest jego wysoka sprawnoœæwynikaj¹ca z mniejszych strat mocy dziêki czemu w porównaniudo wzmacniacza klasy AB mo¿e on pracowaæ z mniejszympoborem pr¹du zasilania.Wad¹ wzmacniacza klasy D jest koniecznoœæ stosowaniawyjœciowego filtru LC o czêstotliwoœci odciêcia ni¿szej ni¿czêstotliwoœæ kluczowania zastosowana we wzmacniaczu.Uk³ad z tranzystorami 7A05-7A07 stanowi zabezpieczeniewyjœæ wzmacniacza przed pojawieniem siê sk³adowej sta-³ej. Sygna³ DC_PROT z uk³adu zabezpieczenia podawany jestdo mikrokontrolera w przypadku uszkodzenia wzmacniacza.8. Tor HDMIWejœcieHDMI 1WejœcieHDMI 2WejœciefoniiDVIEEPROMEEPROMUk³ad RESETHot PlugUk³ad RESETDDCPort1OdbiornikHDMISIL9025(7817)Port2Rys.9. Tor HDMI chassis LC7.xHDMI_HOTPLUG_RESETDDC_RESETRSTI2CData EnableHDMI_CLKYCbCr 4:4:4Hsync, VsyncPrzetwornikiD/AMikrokontroler(7311)Procesor wideoSVP CX32(7202)Na rysunku 9 przedstawiono tor HDMI chassis LC7.x.Sygna³y z wejœæ HDMI podawane s¹ do wejœæ uk³adu scalonegofirmy Silicon Image SIL9025 (oznaczenie na p³ycie SSB7817). Tor HDMI realizuje nastêpuj¹ce funkcje:· przetwarzanie sygna³ów z dwóch wejœæ HDMI,· przetwarzanie sygna³ów fonii z wejœæ HDMI,· cyfrowe sygna³y fonii przesy³ane szyn¹ I 2 S z wyjœæ uk³aduSIL9025 podawane s¹ do przetworników D/A i po zamianiena sygna³y analogowe podawane s¹ do toru procesorafonii MSP4450,· obs³uga kodowania HDCP sygna³ów HDMI,· wbudowane klucze HDCP zabezpieczaj¹ce przed kopiowaniem,· je¿eli sygna³y wejœciowe HDMI s¹ sygna³ami RGB lubsygna³ami YCbCr w formacie 4:2:2, to uk³ad SIL9025 zamieniaje na sygna³y YCbCr w formacie 4:4:4,· wyjœciowe sygna³y YCbCr w formacie 4:4:4 z uk³aduSIL9025 s¹ podawane dalej do procesora wideo. }I2SProcesor forniiMSP4450(7411)Listy od CzytelnikówTechni SAT Digi Plus STR 1Ciekawy problem i sposób jego „rozwi¹zania” opisa³ namCzytelnik. Problem dotyczy³ k³opotów z pod³¹czeniem cyfrowegoodbiornika satelitarnego do odbiornika telewizyjnegoLCD.„W domu mam instalacjê sygna³ow¹ firmy Hirschmann,która ma 6 lat. W mieszkaniu mam jeden telewizor, a chcia³bymjeszcze jeden wstawiæ do pokoju dziecka. Odpowiednieokablowanie zosta³o po³o¿one przy budowie domu, a na strychuzosta³ umieszczony prze³¹cznik pozwalaj¹cy na rozprowadzeniesygna³u do 8 pomieszczeñ.Obecnie kupi³em telewizor LCD firmy Samsung i cyfrowyodbiornik satelitarny Techni SAT. Niestety powsta³ nastêpuj¹cyproblem: gdy ogl¹dam telewizjê (obojêtnie jaki program)pojawia siê w tle zak³ócaj¹cy, bardzo przeszkadzaj¹cy dŸwiêk(nie jest to szum, tylko coœ jakby dudnienie, huczenie, podobnedo zak³ócenia, jakie powstaje przy w³¹czaniu siê ró¿nychurz¹dzeñ, na przyk³ad lodówki). Gdy wy³¹czê odbiornik satelitarnyzak³ócenia znikaj¹. Co mo¿e byæ tego przyczyn¹? Czy¿-by okablowanie?Zamieni³em nowy odbiornik satelitarny ze starym i wszystkodzia³a prawid³owo. Nale¿y tutaj dodaæ, ¿e odbiornik satelitarnyi jeden, i drugi by³ pod³¹czany do odbiornika telewizyjnegoza poœrednictwem kabla SCART (nie za poœrednictwemgniazd HDMI czy DVI, bo takich w starym odbiorniku jeszczenie by³o).Postanowi³em wszystko po³¹czyæ jeszcze raz od pocz¹tkupos³uguj¹c siê instrukcj¹ obs³ugi i sytuacja z zak³óceniamidŸwiêku powtórzy³a siê.Zwróci³em wówczas uwagê, ¿e na wyposa¿eniu jest jeszczejeden 3-biegunowy kabel typu CINCH (wtyki CINCH wkolorach ¿ó³ty/bia³y/czerwony). Od³¹czy³em kabel SCART ipo³¹czy³em oba odbiorniki: telewizyjny i nowy SAT za pomoc¹tego kabla CINCH i okaza³o siê, ¿e problem zak³óceñ znik³jak rêk¹ odj¹³.Dlaczego wystêpowa³ problem przy kablu SCART niewiem. Kabel by³ oryginalny, a ponadto by³ ju¿ wykorzystywanyprzy wczeœniejszym pod³¹czeniu, analogowego odbiornikasatelitarnego do odbiornika telewizyjnego i wówczas wszystkoby³o w porz¹dku.” }40 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Oznaczenia kodowe podzespo³ów na schematach firmy JVCOznaczenia kodowe podzespo³ów elektronicznych naschematach i w wykazach czêœci urz¹dzeñ firmy JVCRezystory, kondensatory i cewki na schematach i w wykazachczêœci urz¹dzeñ elektronicznych firmy JVC opisane s¹ wpostaci kodu. Nieznajomoœæ tego kodu uniemo¿liwia w wiêkszoœciprzypadków odczytanie wartoœci pojemnoœci, rezystancji,indukcyjnoœci i innych parametrów tych podzespo³ów.Niektóre tranzystory i diody s¹ oznaczone liter¹ lub literamiwskazuj¹cymi na typ elementu.1. Oznaczenia rezystorówPrzyk³ad: 1/2Przyk³ad:6Przyk³ad: 1/2DWCJKK10K8.21MBCharakterystykaZ (wêglowybezpiecznikowy)B (niepalny)K wyra¿ona w kΩM wyra¿ona w MΩWartoœæ rezystancjiTolerancjaMateria³Moc znamionowa [W]Rezystory, dla których podana jest tylko wartoœæ rezystancjis¹ rezystorami wêglowymi o mocy znamionowej 1/6W.Rezystory, dla których podana jest tylko wartoœæ rezystancji,materia³ i tolerancja maj¹ moc znamionow¹ równ¹ 1/4W.Rys.1. Sposób oznaczania rezystorówTabela 2.Tabela . Kody materia³u rezystorówLiteraKody tolerancji rezystorówLitera Tolerancja Litera TolerancjaA ±0 05% J ±5%±0 % ± 0%C ±0 25% ±20%±0 5% P +5% / - 5%± % Z od e Ω±2%oN e i oS e o e o doCH e ie o ie oMateria³d o e e oe ie i o2. Oznaczenia cewekPrzyk³ad:L2 C1 4R7 K NRys.2. Sposób oznaczania cewekTabela 3.LiteraTolerancjaWartoœæ indukcyjnoœciKod producentaKod unikalnyKody tolerancji indukcyjnoœciTolerancjawnHLiteraTolerancjaw%C ±0 25 G ±2D ±0 5 J ±5S ±0 3 K ± 0A ±0 2 L ± 53. Oznaczenia kondensatorówPrzyk³ad:Przyk³ad:2000160KEKM100010BGM ±20Rys.3. Sposób oznaczania kondensatorówTabela 4.LiteraCharakterystykaWartoœæ pojemnoœciZa wyj¹tkiem kondensatorówelektrolitycznych wartoœcipojemnoœci mniejsze od 1s¹ wyra¿one w µF, a wiêkszeod1–wpF.TolerancjaTypNapiêcie znamionoweKody materia³u kondensatorówe eo iP e e o i ie o eMateria³C e i e o e o e e e o oe i eo ieo eN o i o e o ee i o e o i o e o eH e i o e o i o o ee i e ó e od ie i o e o ie o eY o¿o e o eS o i e o e oT e e o i e o e e o do ee e o i e ó e od i o e o i ee e o i e od ó e eSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 41

Oznaczenia kodowe podzespo³ów na schematach firmy JVCTabela 5.Kody tolerancji kondensatorówLitera Tolerancja Litera TolerancjaA ie e fi o P + 00% / -0±0 % Q +30% / - 0%C ±0 25% T +50% / - 0%±0 5% +75% / - 0%± % V +20% / - 0%±2% + 00% / - 0%±2 5% +40% / -20%H ±3% Y + 50% / - 0%J ±5% Z +80% / -20%± 0%±20%N ±30%4. Oznaczenia typów diod i tranzystorówOznaczenia diod zamieszczono w tabeli 6. Sposób odczytywaniai interpretowania tych opisów zostanie wyjaœniony nanastêpuj¹cym przyk³adzie. Na schemacie ideowym przy symboludiody znajduje siê opis: “D650 - AA”. W tabeli 6 w ostatnimwierszu znajdujemy, ¿e pod tym kodem literowym znajduj¹siê nastêpuj¹ce typy diod: 1S1555, 1S2076, 1S2473,1SS133, DS442, 1SS176, 1N4148, GMA01. Oznacza to, ¿e wprzypadku koniecznoœci wymiany przyk³adowej diody mo¿naTabela 7.LiteryTabela 8.LiteryTranzystory typu “chip”Tranzystory NPNTabela 6.Litery-- 2SA 79 2SA 037 2SA 037A 2SC28 2 2SC24 2AJ 6, 7 , S , SAH L6, L7 , STypTypznaczenia diodTyp--S 555, S2473, S2076, SS 33, S442,SS 76S 555, S2473, S2076, S442L S 555, S2076A, S247SS 33, SS 76, A0S 555, S2473, S2076, SS 33, S442,NSS 76, N4 48P S 555, S2076A, S247 , N4 48S 555, S2076, S2473, S442, N4 48AAS 555, S2076, S2473, SS 33, S442,SS 76, N4 48, A0zastosowaæ jedn¹ z wymienionych wczeœniej diod.Oznaczenia tranzystorów zamieszczono w tabelach 7, 8 i9. W tabeli 7 zamieszczono oznaczenia dla tranzystorów “chipowych”,w tabeli 8 dla tranzystorów NPN, w tabeli 9 dla tranzystorówPNP.Sposób odczytywania i interpretowania tych oznaczeñ literowychzostanie równie¿ wyjaœniony na przyk³adzie. Na schemacieideowym przy symbolu tranzystora znajduje siê oznaczenieschematowe “Q650”, a pod nim litery “AE”. Korzystaj¹cz tabeli 8 znajdujemy, ¿e w przypadku koniecznoœci wymianytego tranzystora mo¿na zastosowaæ nastêpuj¹ce typytranzystorów:- 2SC536E. 2SC536F, 2SC536G,- 2SC945AQ, 2SC945AR,- 2SC1815O, 2SC1815Y,2SC1815GR,- 2SC1740SQ, 2SC1740SR,2SC1740SS-- 2SC536 2SC945A 2SC 8 5 2SC 740 2SC 740S SC945CA , , P,Q, ,Y, Q, ,S Q, ,S, , P,Q ,Y, Q, ,S, P Y, Q, , S, P, Q , SH , P, Q, Y, Q, , S Y,, , P ,Y, Q, ,S Y,, Q, , SA , Q, Y Q, ,SA , , Q, , Y, Q, , STabela 9. Tranzystory PNPLiteryTyp-- 2SA608 2SA564A 2SA 0 5 2SA933 2SA933S SA733CY , Q, ,Y, Q,Y,V , Q, ,Y, Q, Y,Y, ,Z , Q, ,Y, Q, Q,A Y Q,A , Q, , Y}42 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Jak zast¹piæ uk³ad SG6841 uk³adem LD7552?Jak zast¹piæ uk³ad SG6841 uk³adem LD7552?Opracowano na podstawie materia³ów producenta uk³adu LD7522 firmy Leadtrend Technology Corp.Sposób zast¹pienia uk³adu SG6841 uk³adem LD7522 pokazanona rysunku 1. Oprócz wymiany uk³adu nale¿y zamieniæwartoœæ dwóch rezystorów: rezystora na wyprowadzeniu 4i na wyprowadzeniu 6 uk³adu. Na rysunku pokazano przyk³adowo,¿e rezystor 26k do³¹czony do wyprowadzenia 4 w aplikacjiuk³adu SG6841 dla uk³adu LD7522 nale¿y zast¹piæ rezystorem100k. Rezystor ten determinuje czêstotliwoœæ modulacjiPWM.Z kolei rezystor pod³¹czony do wyprowadzenia 6 s³u¿y dokontroli wartoœci pr¹du. Napiêcie odk³adaj¹ce siê na tym rezy-ACinputEMIFilterVINVDDRT 5RI437SG684186GATESENSEphotocouplerGND12FBTL431ACinputEMIFilterVCCVCCNC 5RT437LD755286OUTCSphotocoupler1GND2COMPTL431Krok 1: zamieniæ SG6841 na LD7552Krok 2: zmieniæ czêstotliwoœæ przez zmianê rezystora RTPrzyk³ad: 26k (SG6841) 100k (LD7552)Krok 3: zmieniæ rezystor pomiaru pr¹dRys.1. Metoda i zakres zmian przy zamianie uk³adu SG6841 na LD7552SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 43

Jak zast¹piæ uk³ad SG6841 uk³adem LD7552?storze pomiarowym jest u¿ywane do sterowania prac¹ w trybiepr¹dowym szczytowym i ograniczaniem pr¹du w ka¿dymcyklu kluczowania (cycle-by-cycle current limiting).Uk³ad SG6841 firmy System General znalaz³ zastosowaniemiêdzy innymi w nastêpuj¹cych OTVC LCD:· ACHAT· AOCINTERNATIONAL – LM727,· Brandt – 51011, 69011 chassis A01,· Saba – T51013, T69013, T51014 chassis A01,· Telefunken – LB51012, LB69010 chassis A01,· Thomson – 20LB011S4U, 27LB011S4U chassis A01,· Thomson – 20LB030S5, 20LB030S5U, 20LB035B5,20LB035B5U chassis A02oraz w tunerze SAT DSI6210 SKYPLUS160 firmy Thomson.Opis wyprowadzeñ uk³adu SG68411 – GND – masa2 – FB – do tego wyprowadzenia jest doprowadzany sygna³ zzewnêtrznego uk³adu kompensuj¹cego. Cykl pracymodulacji PWM jest okreœlony przez stan na tymwyprowadzeniu i sygna³em pomiarowym pr¹du z wyprowadzenia6.3 – VIN – to wyprowadzenie jest „podci¹gniête” do stanu wysokiegodo wyprostowanego napiêcia zasilaj¹cegopoprzez rezystor startowy. Poniewa¿ wymaganiauk³adu SG6841 dotycz¹ce pr¹du startowego s¹ bardzoma³e (typowa wartoœæ pr¹du w momencie startujest rzêdu 30µA), rezystor startowy mo¿e mieæ du¿¹wartoœæ rezystancji i ma³¹ moc nominaln¹ (dla zakresunapiêæ sieciowych rzêdu 1.5M na 0.25W). Wtrakcie normalnej pracy wyprowadzenie to jest wykorzystywanetak¿e do detekcji napiêcia sieciowegodla utrzymania limitu sta³ej mocy wyjœciowej dlauniwersalnego zakresu napiêæ wejœciowych AC.4 – RI – rezystor pod³¹czony pomiêdzy to wyprowadzenie amasê tworzy Ÿród³o pr¹du sta³ego dla uk³adu SG6841,Ten pr¹d jest u¿ywany do ³adowania wewnêtrznegokondensatora, w wyniku czego jest zdeterminowanaczêstotliwoœæ prze³¹czaj¹ca. Zwiêkszanie wartoœcitego rezystora powoduje zmniejszanie pr¹du Ÿród³apr¹dowego i zmniejszanie czêstotliwoœci prze³¹czaj¹cej.Rezystor o wartoœci 26k tworzy pr¹d sta³y o wartoœci50µA i generuje czêstotliwoœæ kluczowania65kHz. Zale¿noœæ miêdzy wartoœci¹ rezystora Ri iczêstotliwoœci¹ kluczowania jest nastêpuj¹ca:F PWM = 1690 / Ri (kW) [ kHz ]Zakres czêstotliwoœci kluczowania wynosi 50kHz÷90kHz.5 – RT – wyprowadzenie to pe³ni funkcjê zabezpieczenia temperaturowego.Zewnêtrzny rezystor NTC nale¿y pod-³¹czyæ szeregowo z rezystorem R A pomiêdzy to wyprowadzeniea masê. Impedancja elementu NTCzmniejsza siê wraz ze wzrostem temperatury. Napiêciena wyprowadzeniu RT okreœlone jest zale¿noœci¹:V RT = I RT × (R NTC + R A )gdzie: I RT = 2 × (1.3V / Ri)Jak tylko napiêcie na tym wyprowadzeniu spadnieponi¿ej okreœlonej wartoœci, wyjœcie PWM zostajewy³¹czone.6 – SENSE – wyprowadzenie pomiarowe pr¹du. Napiêcie odk³adaj¹cesiê na rezystorze pomiarowym pod³¹czonympomiêdzy to wyprowadzenie a masê jestu¿ywane do sterowania prac¹ w trybie pr¹dowymszczytowym i ograniczaniem pr¹du w ka¿dymcyklu kluczowania (cycle-by-cycle current limiting).Jeœli wyst¹pi zwarcie, na skutek utrzymywanisiê niskiego poziomu napiêcia na wyprowadzeniuSENSE uk³ad SG6841 zostaje wy³¹czony.7 – VDD – zasilanie8 – GATE – wyjœcie steruj¹ce typu totem-pole dla zewnêtrznegotranzystora mocy MOSFET. Wyjœcie jestzoptymalizowane pod k¹tem zmniejszenia zak³óceñelektromagnetycznych.Opis wyprowadzeñ uk³adu LD75521 – GND – masa2 – COMP – wyprowadzenie napiêciowej pêtli sprzê¿eniazwrotnego (pe³ni tê sam¹ funkcjê co wyprowadzenieCOMP w uk³adach UC384X). Pod³¹czenietransoptora zamyka pêtlê kontroln¹ i pe³nifunkcje regulacyjne.3 – VCC – napiêcie zasilaj¹ce4 – RT – rezystor pod³¹czony pomiêdzy to wyprowadzenie amasê generuje Ÿród³o pr¹d sta³ego dla uk³adu LD7552,Ten pr¹d jest u¿ywany do ³adowania wewnêtrznegokondensatora, w wyniku czego s¹ zdeterminowaneczêstotliwoœci prze³¹czaj¹ce. Zwiêkszanie wartoœcitego rezystora powoduje zmniejszanie pr¹du Ÿród³apr¹dowego i zmniejszanie czêstotliwoœci prze³¹czaj¹cej.Rezystor o wartoœci 100k tworzy pr¹d sta³y owartoœci 50µA i generuje czêstotliwoœæ kluczowania66.5kHz.5 – NC – niepod³¹czone6 – CS – wyprowadzenie pomiarowe pr¹du, przeznaczone dokontroli pr¹du tranzystora MOSFET7 – VCC – zasilanie8 – OUT – wyjœcie steruj¹ce bramk¹ zewnêtrznego tranzystoramocy MOSFETObudowy i oznaczenia uk³adów SG6841 i LD7552Uk³ad SG6841 produkowany jest w dwóch rodzajach obudów8-nó¿kowych: DIP lub SOP. Uk³ady w obudowie DIP-8przeznaczone s¹ do monta¿u przewlekanego, w obudowie SOP-8 – do monta¿u powierzchniowego. Uk³ady SG6841 w obudowieDIP s¹ oznaczone jako SG6841D, w obudowie SOP –jako SG6841S.Uk³ad LD7552 produkowane s¹ równie¿ w obudowachDIP-8 i SOP-8, z tym, ¿e dodatkowo w ramach ka¿dej z tychobudów dostêpne s¹ obudowy do lutowania cyn¹ konwencjonaln¹(z o³owiem) oraz do lutowania w technologii bezo³owiowej– PB free. Rodzaj obudowy ma swoje odzwierciedleniew oznaczeniu uk³adu. Stosowany jest nastêpuj¹cy systemoznaczania:· LD7552IN – obudowa DIP-8· LD7552BN – obudowa DIP-8 technologia PB Free· LD7552IS – obudowa SOP-8· LD7552BS – obudowa SOP-8 technologia PB Free}44 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.2)Opracowano na podstawie materia³ów serwisowych producentaOpis uk³adów odbiornika – cd. punktu 3Schemat blokowy toru fonii w odbiornikach serii LXD500pokazano na rysunku 7 w pierwszej czêœci artyku³u. Podanotam równie¿, ¿e wszystkie sygna³y foniczne s¹ doprowadzanedo selektora sygna³ów fonii – uk³adu IC2105, w którym nastêpuje„wybranie” jednego sygna³u audio dla sygna³u wizji“Main”. Pod pojêciem sygna³ “Audio out” rozumie siê tylkosygna³ fonii towarzysz¹cy obrazowi g³ównemu. Sygna³ ten zwyjœæ uk³adu prze³¹cznika sygna³ów doprowadzany jest dowejœæ procesora fonii MSP (Multiple Sound Processor). ProcesorMSP pe³ni dwie g³ówne funkcje: demodulacjê sygna³ówNICAM/FM oraz obróbkê sygna³ów m.cz. fonii, miêdzy innymi:korekcja charakterystyki przenoszenia, efekty uprzestrzennianiadŸwiêku, efekty specjalne, regulacja poziomu g³oœnoœci,regulacja barwy dŸwiêku, itd. Wyjœciowe sygna³y uk³aduprocesora fonii s¹ sygna³ami analogowymi i s¹ one doprowadzanedo p³ytki G na froncie odbiornika do gniazda s³uchawkowegoi do p³yty G, gdzie znajduj¹ siê filtry i wzmacniaczekoñcowe dla poszczególnych torów g³oœnikowych. Wzmacniaczamikoñcowymi s¹ uk³ady IC2500 ÷ IC2503, z wyjœæ którychsygna³y doprowadzane s¹ g³oœników.W przypadku wys³ania sygna³u “Sound_mute” z mikrokontrolerasteruj¹cego (poziom wysoki tego sygna³u czyniaktywn¹ funkcjê wyciszania), wszystkie sygna³y wyjœciowezostaj¹ wyciszone.3.5. Global Core GC4 System Outline (LXD500)Global Core GC4 jest cyfrowym procesorem sygna³owymczwartej generacji. Sygna³ g³ówny “MAIN” z p³yty H jest doprowadzanydo portu “A” GC4PRO poprzez przetwornik A/DIC4005. Sygna³ toru drugiego “Sub signal” jest doprowadzanydo portu “B” uk³adu GC4PRO poprzez GC3FS. Uk³adGC3FS pracuje jako przetwornik analogowo-cyfrowy A/D ipe³ni funkcjê 2D Y/C: sygna³ g³ówny poprzez 3D Y/C, subsygna³– 2D Y/C.Sygna³y HDMI i sygna³y z tunera telewizji cyfrowej s¹doprowadzane bezpoœrednio do portów (odpowiednio) “B” i“C” uk³adu GC4PRO.Port “D” jest przeznaczony dla sygna³ów OSD doprowadzanychz mikrokontrolera steruj¹cego i wyprowadzanychprzez port “F” do uk³adu GC4L.Uk³ad GC4L pracuje jako uk³ad zarz¹dzaj¹cy podœwietlaniemtylnym i steruj¹cy wyœwietlaniem sygna³ów RGB i OSD.Uk³ad ten wyprowadza sygna³y LVDS do panelu LCD.Sterowanie podœwietleniem tylnym w uk³adzie GC4L wyprowadzasygna³y PWM do inwertera. Jasnoœæ obrazu jest sterowanarównie¿ tymi sygna³ami.3.6. P³yta XV (LXD500, LXD50)Schemat blokowy p³yty XV pokazano na rysunku 9. Sygna³tunera telewizji cyfrowej jest demodulowany w uk³adzieGlobal Core GC4 Sysytem Outline (LXD500)Y/Pb/Pr(From H board)Main Sig.Sub Sig.AnalogIIC4005A/DConv.HDMI(DV-board)DVB tuner(XV-board)IC1104CPUAnalogIC4012A/DConv.IC4013GC3FSIC4052EEPROM(AI)DigitalOSD(Digital)Port-ABCD3DY/CFPort-DDSD OSDResizeMainNRI/P Conv.CIC4054 GC4PRODigitalInput I/FInput I/FSubNRI/P Conv.Multi windowH,V V scale, JustGamma, AIPort-EPort-EADDRI/FIC4057 GC4LH, V scale, Just, ResizeAI, Backlight AI AIRGB processor, GammaOSD Mix., LCD driverRys.8. Procesor sygna³owy czwartej generacjiLVDSDriverIC4055DDR128MTo InverterIC4033DG-BOARDLVDSLCDPanelSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 45

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50Circuit Description (Digital Tuner)XV-Board block diagram(LXD500,LXD50)XV-BOARDTU8001DVBTunerIFIC801964Mb Flash ROMAnalog DataDigital DataIC8003COFDMDemodulatorIF=>TSIC8013PEAKS LiteVideoTO IC4054(GC4PRO)1bitTRANSPORTDECODERAVDECODERVideoAudoiIC8029D/AIC8031AMPTO IC3005(AV switch)TO IC2106(MSP)INSERT THTIS END56KCI MODULEDecodePCMCIA8bitIC8501VCXO27MHzIC8009256Mb DDR RAMCOFDM : Coded Orthogonal Frequency Division MultiplexingTS : Transport StreamCI : Common InterfaceRys.9. Schemat blokowy p³yty XVIC8013IC8009IC8019TU8001IC8003:IC8009:IC8013P³yta XV (widok od strony elementów)demodulator COFDMpamiêæ 256M DDR SDRAMPEAKS LiteIC8019:TU8001:pamiêæ 64M Flashtuner DVBRys.10. Struktura p³yty XVP³yta XV (widok od strony mozaiki)COFDM (Coded Orthogonal Frequency Division Multiplexing)IC8003 i doprowadzany do uk³adu PEAKS Lite - IC8013.Uk³ad PEAKS Lite dekoduje ³añcuch wideo, ³añcuch audio isygna³y analogowe audio. Interfejs CI (Common Interface) jestu¿ywany w serwisie telewizji p³atnej Pay TV. Strukturê p³ytyXV pokazano na rysunku 10.3.7. Blok sygna³ów HDMISchemat blokowy uk³adów blok HDMI pokazano na rysunku11. Blok sygna³ów HDMI jest u¿ywany w protokoleszyfrowanych informacji HDCP, a ponadto monitoruje informacjeEDID.Uk³ady EEPROM IC5017 i HDMI IC5003 pe³ni¹ funkcjezarz¹dzaj¹ce danymi i sygna³ami steruj¹cymi.Uk³ad sterownika HDMI dekoduje ponadto danymi wizyjnymii danymi audio.Dane audio s¹ doprowadzane do prze³¹cznika sygna³ówaudio na p³ycie “H” poprzez przetwornik cyfrowo-analogowyna p³ycie DG. Dane wizyjne s¹ przesy³ane bezpoœrednio douk³adu GC4PRO.46 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

Circuit Description (HDMI)HDMI block diagram(LXD500,LXD50)OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50Analog DataDV-BOARDDigital DataHDMI inHDCPEDIDIC5003HDMI ControlVideo decodeLPCM decodeHDMI Video(10bit)HDMI Audio(1bit)DG-BOARDTO IC4054(GC4PRO)IC4002IC4001D/AAMPIC5017EEPROM(EDID data)MuteDigital AudioAudio in(DVI )H-BOARDAnalog AudioIC2105AudioSelectionAudio switchTO IC2106(MSP)3.8. ZasilaczOgólny schemat blokowy zasilania odbiornika pokazanona rysunku 12. Generalnie blok zasilacza sk³ada siê z czterechczêœci – czterech uk³adów: na p³ycie “AP” z zasilacza standby,uk³adów regulacyjnych i obwodów zabezpieczaj¹cych oraz nap³ycie “P” z uk³adów logiki zasilacza. Schematycznie uk³adyte wyró¿niono i pokazano na rysunku 13.Gdy zasilanie odbiornika zostaje za³¹czone, po wtórnej stronietransformatora T7101 pojawia siê napiêcie 5V. Z napiêciaSTB_5V na p³ycie DG jest wytwarzane przez uk³ad IC1110napiêcie 3.3V, a przez uk³ad IC1103 – napiêcie 2.5V. Te napiêciazasilaj¹ mikrokontroler steruj¹cy CPU - IC1104. Tak¿e nawyprowadzeniu 73 mikrokontrolera steruj¹cego pojawia siêstan wysoki – jest to wejœcie sygna³u RESET. Z kolei sygna³LED_R, który pojawia siê na 80. wyprowadzeniu mikrokontrolerapowoduje, ¿e dioda LED na p³ytce “V” œwieci na czerwono,sygnalizuj¹c przebywanie odbiornika w trybie standby.W trybie tym pracuj¹ jedynie uk³ady mikrokontrolera oczekuj¹cena sygna³ (rozkaz) “ON” z pilota w³¹czenia i przejœcia wtryb normalnej pracy. Ten fragment zasilacza zosta³ pokazanyna rysunku 14.Gdy zostanie wys³any z pilota sygna³ “ON”, po odebraniuzostaje on doprowadzony do 5. wyprowadzenia mikrokontrolera,na nó¿ce 92 (AC_ON) tego uk³adu pojawia siê stan wysokii przekaŸnik RL7002 zostaje za³¹czony. Równie¿ na wyprowadzeniu80 powtórzona zostaje zmiana stanu powoduj¹camiganie czerwonej diody LED. Poniewa¿ przekaŸnik jestza³¹czony, do p³ytki “P” zostaje doprowadzone napiêcie zasi-Rys.11. Schemat blokowy uk³adów HDMIlaj¹ce i wytworzone napiêcie 24V dla regulatorów na p³ycie“AP”.250ms (milisekund) po uaktywnieniu sygna³u AC_ON,mikrokontroler steruj¹cy uaktywnia wyprowadzenie 83(SUB_ON), dziêki czemu na wyjœciach regulatorów pojawiaj¹siê napiêcia: SUB_5V, SUB_9V i PC_5V.Wyprowadzenia 10 i 11 mikrokontrolera s¹ portami wejœciowymi.Wyprowadzenie 10, nazwane “MAIN9V_SENSE”jest pod³¹czone do linii zasilania MAIN9V. Wyprowadzenie11, nazwane “SUB5V_SENSE” jest pod³¹czone do linii zasilaniaSUB5V.Gdy mikrokontroler steruj¹cy wykryje na wyprowadzeniu11 napiêcie 5V, nastêpuje uaktywnienie wyprowadzenia 91 –MAIN_ON. W ten sposób na wyjœciach odpowiednich regulatorówpojawiaj¹ siê napiêcia: MAIN_5V, MAIN_9V, MA-IN_3.3V i SOUND_16V.Gdy mikrokontroler steruj¹cy wykryje na wyprowadzeniu10 napiêcie 9V, nastêpuje uaktywnienie wyprowadzenia 78 –24V_ON i wyprowadzenia 79 – PANEL5V_ON.Po uaktywnieniu wyprowadzenia 78 (24V_ON) przekaŸnikRL201 zostaje za³¹czony i napiêcie 24V zostaje doprowadzonedo inwertera panelu LCD. Tak¿e napiêcie wyjœciowePANEL_5V zostaje doprowadzone do panelu LCD, poniewa¿linia PANEL5V_ON jest aktywna. Kolejnoœæ uaktywniania siêuk³adów mikrokontrolera jest nastêpuj¹ca:· AC_ON· (po up³ywie 250ms ) – SUB_ON· (po wykryciu napiêcia 5V) – MAIN_ON· (po wykryciu napiêcia 9V) – 24V_ON, PANEL5V_ONSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 47

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50AP1 H115 157~9 7~911 1123 2317,18AP420~22AP5 DG510 1015 1516 1617,1821 21DG43,4 3,413,14 13,148~10 8~1020~2217 1722,23 22,232~4 2~411 1118 187 719 192STB_5V4V_DETHSUB_5VSOUND16VMAIN_5VBT_30VSUB_9VMAIN_3.3VH3DG3MAIN_9VSUB_9VMAIN_3.3VPANEL_5VA_9V78839179922714STB3.3VIC11103.3VH5 G51~5 1~5H4 G4 G12 2 219 19 5DGIC110424V_ONSUB_ONMAIN_ONPANEL 5V_ONREMOTEAC_ONRESET_INIC11032.5VG573DG1V125XV1VSUB_5VSTB_3.3VXV51~53 51~53 SUB_9V13 13 A_9V14 1454,5754,57DG7 PANEL_5VTo LCDSUB_5VIC73015V16VIC740124V9V3.3V24V24V_ONSUB_ON (500 series only)Q7212MAIN_ONQ7501Q7502MAIN5VSUB_5VSOUND_16VQ7504MIXQ7503SUB_9VMAIN_3.3VMAIN9VBT_30VIC77515VPC_5V(500 series only)MAIN5VSUB_5VIC77015VPANEL_5VA_9VQ7851PANEL 5V_ONAC_ONRys.12. Schemat blokowy zasilania odbiornikaPower Supply OverviewPIC101CN10124V (To Inverter)TransT10124VHOT COLDCN203RL201CN20114~7AP314~7RQ7208Q7302Q7302AP2330VHOT COLDQ7202Q7402D7004RRelayRL7001 Q7401APRelayRL7002STBTransT7101Q7203Q7204-7Q7751Q7701Q7702Q7101,Q71048 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50Logic circuitP-board24V(To Inverter)(NotRepairable, Board change Only)24VTransPowerT101controlIC101RL201HOT COLD330VCOLDQ7202RRelayRL7001D7004RelayQ7203RL7002LFD7107STBTransT7101AC INIC7101Q7101KHOTQ7102PowerSWRegulator circuitRIC73015VQ730216VQ7302IC740124V9VQ74023.3VQ7401IC77515VQ7751IC7701Q7204-75VQ7701Q7702Q7851AP-boardQ7212Q7501 Q7502Q7504 Q7503MIXQ7210Q721124V_ONSUB_ONMAIN_ON24VMAIN_5VSUB_5VSOUND_16VMAIN_9VBT_30VSUB_9VMAIN_3.3VSOS_1PC_5VPANEL_5VPANEL 5V_ONAC_ONA_9V24V_DETSTB_5VStand by circuitProtection circuitRys.13. Uproszczony schemat blokowy zasilacza, na którym wyró¿niono 4 g³ówne bloki: uk³ady zasilacza standby,uk³ady regulacyjne, uk³ady zabezpieczaj¹ce i uk³ady logicznePo e SDG24VOperationIC101IC1104PAPCPU330VREMOCON92 AC_ON580 LED_RH73RESET_INQ7202RelayD7004 R7004RL7001AC INRelayQ7203RL7002LF7002,3,4LineFilterIC7101PowercontrolIC7103HRef24V_DETLONQ71013HOFFQ7102IC11103.3VSTB_3.3V1IC11102.5VLPower SWONQ1003VREDONQ1004KRys.14. Schemat blokowy zasilacza standby }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 7/2009 49


SERWIS ELEKTRONIKI8/2009 Sierpieñ 2009 NR 162Od Redakcji“Google” to najpopularniejsza przegl¹darka i wyszukiwarkainternetowa. O zaletach i korzyœciach korzystania z niej nietrzeba nikogo przekonywaæ. Witryna ca³y czas rozwija siê, wprowadzacoraz to nowe udogodnienia i us³ugi. Jednak¿e najnowszyjej projekt nazwany “Google Street View” budzi kontrowersjei jest szeroko komentowana przez opiniê publiczn¹ zewzglêdu na w¹tpliwoœci zwi¹zane z prawem do prywatnoœci. Oco chodzi? W Stanach Zjednoczonych i kilku innych krajach(m.in. Australii, Wielkiej Brytanii, Francji) w ofercie map Googleoprócz map geograficznych i widoków satelitarnych wprowadzonomo¿liwoœæ ogl¹dania zdjêæ panoramicznych ulic miast.Zdjêcia te zaimplementowano w interfejs umo¿liwiaj¹cy nietylko ogl¹danie w mniejszym lub wiêkszym zbli¿eniu, ale tak-¿e na rozgl¹danie siê na wszystkie strony. Inicjatywa ta sta³a siêmo¿liwa dziêki obróbce danych zarejestrowanych aparatemcyfrowym nie „wirtualnie”, ale w terenie. W celu zdobycia tychdanych na ulice wybranych miast wyruszy³o kilkaset aut wyposa¿onychw odpowiedni sprzêt. Równie¿ Polska, a konkretnieWarszawa i Kraków sta³y siê obiektem zainteresowania twórcówtej inicjatywy.Tam gdzie auta dotrzeæ nie mog¹, na przyk³addeptaki czy tereny parkowe, wykorzystywane s¹ trójko³owerowery. Zdjêcia s¹ rejestrowane za pomoc¹ kamery sk³adaj¹cejsiê z 9 aparatów fotograficznych o rozdzielczoœci 5 megapikseli.Zdjêcia zapisywane s¹ co 1 sekundê na wbudowanymw kamerê lub pojazd twardym dysku o pojemnoœci 1 terabajta.Zapisywane s¹ równie¿ dane GPS s³u¿¹ce do integracji zdjêæ zmapami. A wracaj¹c do kontrowersji dotycz¹ one tego, ¿e mimotak zwanego anonimizowania zdjêæ przed publikacj¹ (rozmazywaniatwarzy) widok domu i stoj¹cego przed nim samochoduczy osoby opalaj¹cej siê na trawniku mo¿e byæ przyczyn¹ wiekuk³opotów. Wielki Brat coraz bardziej ingeruje w nasze ¿ycie,najgorsze, ¿e nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy.Wk³adka schematowa do numeru 8/2009:OTVC Philips chassis A8.0A (cz.3 z 4 – ark.5, 6) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 8/2009:OTVC LG CP-29K30 chassis MC005A – 4 × A2,OTVC LCD Samsung LE26(32/37/40)R71(72)B (cz.2 z 2 –ark.3, 4) – 4 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.1 z 5 – ark.1 ÷ 4) –8 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta 1A/1Spis treœciOdbiorniki TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B iLE26/32/37/40R72B (cz.2 – ost.) ............................... 4Metody diagnozowania usterek c.d. ............................ 4Regulacje serwisowe .................................................. 5OTVC plazma Philips chassis LC4.41E ..................... 6Tryb serwisowy ........................................................... 6Kody b³êdów ............................................................... 9Porady serwisowe..................................................... 10- odbiorniki telewizyjne .......................................... 10- audio .................................................................... 23Schemat blokowy OTVC LCD Funai LCD-A2005 .... 25Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD FunaiLCD-A2005 ............................................................... 26Schemat blokowy zasilacza oœwietleniatylnego OTVC LCD Funai LCD-A2005 ..................... 28Naprawa komputerów – diagnozowanie uszkodzeñ . 29Inwerter do sterowania podœwietleniemekranów LCD ............................................................ 32Inwerter typu Buck-Royer ......................................... 32Inwerter typu Push-Pull ............................................. 32Inwerter typu Half-Bridge .......................................... 33Inwerter Full-Bridge ................................................... 33Typowe uszkodzenia inwerterów .............................. 33Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.3) ................................................. 34OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.3) . 39Opis uk³adów odbiornika – cd. .................................. 39Diagnozowanie uszkodzeñ ....................................... 39Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachfirmy Samsung .......................................................... 45Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72BOdbiorniki TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B iLE26/32/37/40R72B (cz.2 – ost.)Rajmund Wiœniewski5. Metody diagnozowania usterek c.d.5.3. Brak sygna³u wideo (cyfrowego HDMI)1. W sytuacji gdy wskaŸnik zasilania jest wy³¹czony, podœwietlenieekranu dzia³a lecz brak obrazu, w pierwszej kolejnoœcinale¿y sprawdziæ po³¹czenia kablowe doprowadzaj¹cesygna³y do wejœcia HDMI. Jeœli po usuniêciu ewentualnychnieprawid³owoœci (wymiana kabla) objawy pozostaj¹ bezzmian, sprawdziæ obecnoœæ cyfrowych sygna³ów danych naR503 ÷ R510:· brak sygna³ów –sprawdziæ uk³ad IC500, „podmieniæ” p³ytêg³ówn¹,· sygna³y obecne – p.2.2. Sprawdziæ, czy na wyjœciach LVDS (R563÷R572) obecnes¹ cyfrowe sygna³y danych:· brak sygna³ów – sprawdziæ uk³ad IC500, „podmieniæ”p³ytê g³ówn¹,· sygna³y obecne – skontrolowaæ kable LVDS, podstawiænowy panel wyœwietlacza LCD.5.4. Brak sygna³u wideo (sygna³u CVBS z tunera )1. W sytuacji gdy wskaŸnik zasilania jest wy³¹czony, podœwietlenieekranu dzia³a lecz brak obrazu, w pierwszej kolejnoœcinale¿y sprawdziæ obecnoœæ i jakoœæ sygna³u antenowego.Jeœli po usuniêciu ewentualnych nieprawid³owoœci objawypozostaj¹ bez zmian, sprawdziæ obecnoœæ sygna³u narezystorze R110:· brak sygna³u – sprawdziæ napiêcie B+ = 5V na wyprowadzeniu7 tunera, „podmieniæ” p³ytê g³ówn¹,· sygna³ obecny – p.2.2. Sprawdziæ, czy sygna³ pojawia siê na wyprowadzeniu 8 uk³aduIC500:· brak sygna³u – „podmieniæ” p³ytê g³ówn¹,· sygna³ obecny – p.3.3. Sprawdziæ, czy na wyjœciach LVDS (R563÷R572) obecnes¹ cyfrowe sygna³y danych:· brak sygna³ów – sprawdziæ uk³ad IC500, „podmieniæ”p³ytê g³ówn¹,· sygna³y obecne – skontrolowaæ kable LVDS, podstawiænowy panel wyœwietlacza LCD.5.5. Brak sygna³u wideo (sygna³u wideo CVBS)1. W sytuacji gdy wskaŸnik zasilania jest wy³¹czony, podœwietlenieekranu dzia³a lecz brak obrazu ze Ÿróde³ sygna³u wizyjnego,w pierwszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæ obecnoœæi jakoœæ sygna³u wideo z tych Ÿróde³. Jeœli po sprawdzeniupo³¹czeñ kablowych A/V i usuniêciu ewentualnych nieprawid³owoœciobjawy pozostaj¹ bez zmian, sprawdziæ obecnoœæsygna³u na wyprowadzeniu 10 uk³adu IC500:· brak sygna³u – sprawdziæ jakoœæ wi¹zek przewodów podk¹tem przechodzenie sygna³ów,· sygna³ obecny – p.2.2. Sprawdziæ, czy na wyjœciach LVDS (R563÷R572) obecnes¹ cyfrowe sygna³y danych:· brak sygna³ów – sprawdziæ uk³ad IC515, „podmieniæ”p³ytê g³ówn¹,· sygna³y obecne – skontrolowaæ kable LVDS, podstawiænowy panel wyœwietlacza LCD.5.6. Brak obrazu z gniazda S-VIDEO_Y,C1. W sytuacji gdy wskaŸnik zasilania jest wy³¹czony, podœwietlenieekranu dzia³a lecz brak obrazu z gniazda S-Video, wpierwszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæ obecnoœæ i jakoœæsygna³u wideo z tych Ÿróde³, po³¹czenia kablowe i Ÿród³osygna³u. Jeœli po sprawdzeniu po³¹czeñ kablowych i usuniêciuewentualnych nieprawid³owoœci objawy pozostaj¹ bezzmian, sprawdziæ obecnoœæ sygna³ów Y/C na wyprowadzeniach21 i 31 uk³adu IC500:· brak sygna³u – sprawdziæ jakoœæ wi¹zek przewodów podk¹tem przechodzenie sygna³ów,· sygna³ obecny – p.2.2. Sprawdziæ, czy na wyjœciach LVDS (R563÷R572) obecnes¹ cyfrowe sygna³y danych:· brak sygna³ów – sprawdziæ uk³ad IC500, „podmieniæ”p³ytê g³ówn¹,· sygna³y obecne – skontrolowaæ kable LVDS, podstawiænowy panel wyœwietlacza LCD.7. Brak dŸwiêkuGdy obraz jest, ale brak dŸwiêku, nale¿y najpierw sprawdziæwszystkie po³¹czenia oraz ustawienia regulacji poziomug³oœnoœci. Nastêpnie nale¿y sprawdziæ, czy jest obecny sygna³na wyprowadzeniach 10 i 16 (CH1_L, R Sound) oraz 3 i 9(CH2_L, R Sound) uk³adu IC603:· brak sygna³ów – sprawdziæ kable po³¹czeniowe, gniazdos³uchawkowe, gniazda AV panelu bocznego,· sygna³y obecne – p.1.1. Skontrolowaæ, czy uk³ad IC603 jest zasilany napiêciem sta-³ym 12V:· nie – sprawdziæ uk³ad IC603, „podmieniæ” p³ytê g³ówn¹,· napiêcie prawid³owe – p.2.2. Sprawdziæ, czy na L700, J701, J702 i L703 pojawia siê sygna³:· nie – wymieniæ p³ytê g³ówn¹,· tak – sprawdziæ/wymieniæ g³oœniki.8. Wartoœci napiêæZasilacz (modu³ IP Board) wytwarza 5 g³ównych napiêæzasilaj¹cych. Poni¿ej podano te napiêcia wraz z informacjamio nazwie napiêcia, jego tolerancji, pr¹dzie i jego skrajnych wartoœciach,zachowaniu siê pod obci¹¿eniem oraz przeznaczeniu:· 24V: 24.5V ±4% (tj. 23.52V ÷ 25.48V), 3.0A (min. 0.1A,peak 4.0A), pod obci¹¿eniem pulsuje, sterowanie inwerterem,· 5.4V: 5.4V ±5% (tj. 5.13V ÷ 5.67V), 3.0A (min. 0.1A, peak4 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

OTVC TFT-LCD Samsung LE26/32/40R71B, LE26/32/40R72B5.0A), pod obci¹¿eniem nie zmienia siê, zasilanie uk³adówsygna³owych, stopni steruj¹cych, buforów, uk³adówcyfrowej obróbki obrazu,· 13V: 12.7V ±7% (tj. 11.9V ÷ 13.7V), 0.3A (min. 0.01A, peak0.5A), pod obci¹¿eniem nie zmienia siê, zasilanie uk³adówanalogowej obróbki sygna³ów wizyjnych,· Vamp: 9.2V ±4% (tj. 8.83V ÷ 9.57V), 0.3A (min. 0.01A,peak 1.1A), pod obci¹¿eniem nie zmienia siê, zasilanietoru fonii,· ST-BY: 8.0V (5.58V ÷ 8.5V), 0.3A (min. 0.1A, peak 0.6A),pod obci¹¿eniem nie zmienia siê, zasilanie uk³adóww trybie standby.6. Regulacje serwisowe6.1. Kalibracja balansu bieliW przypadku, gdy kolory s¹ odtwarzane nieprawid³owo wpierwszej kolejnoœci nale¿y przeprowadziæ kalibracjê urz¹dzenia.Przeprowadza siê j¹ w trybie serwisowym, w pierwszympodmenu “Calibration” dla trybów: AV oraz PC. Na potrzebykalibracji nale¿y doprowadziæ sygna³ testowy szachownicy.W trybie AV nale¿y przeprowadziæ kalibracje dla sygna³ukompozytowego i komponentowego PAL: 1280*720/60Hz.W trybie PC nale¿y przeprowadziæ kalibracje dla sygna³u:1024*768/60Hz.6.2. Regulacja balansu bieliW przypadku, gdy mimo przeprowadzenia kalibracji kolorynadal s¹ odtwarzane nieprawid³owo, nale¿y przeprowadziæregulacjê balansu bieli. Przeprowadza siê j¹ w trybie serwisowym,w trzecim podmenu “White Balance”. Na potrzeby kalibracjinale¿y doprowadziæ sygna³ testowy stosowany przez firmêToshiba – MSPG-945 Series Pattern #16. Wygl¹d tego obrazutestowego pokazano na rysunku 1.High LightMetoda regulacji jest nastêpuj¹ca:1. Regulacja balansu bieli dla trybów AV, Component i DVI(AV --> Component).2. Wybraæ rodzaj sygna³u wejœciowego dla trybu, w którymma byæ wykonywana regulacja: (RF --> DTV --> PC -->DVI) wed³ug nastêpuj¹cego przyporz¹dkowania:· VIDEO: 744*484,· DTV, DVI: 1280*720,· HDMI: 1280*720.3. W trybie serwisowym w podmenu ustawiania balansu bielizatwierdziæ ustawienia fabryczne (zgodnie z tabel¹ 2 wpierwszej czêœci artyku³u).4. Regulacja balansu statycznego Low light:· ustawiæ parametr “Sub-Brightness” na wartoœæ “Y”,· regulowaæ parametry “Red offset (“x”) i “Blue offset” (“y”)na wspó³rzêdne koloru,· nie nale¿y zmieniaæ ustawieñ parametru “Green offset”,· lokalizacjê sondy pomiarowej pokazano na rysunku 2.Low lightPunkt pomiarowyRys.25. Regulacja balansu dynamicznego High light:· regulowaæ parametry “Red offset (“x”) i “Blue offset” (“y”)na wspó³rzêdne koloru,· nie nale¿y zmieniaæ ustawieñ parametru “Green offset” i“Sub-contrast”,· lokalizacjê sondy pomiarowej pokazano na rysunku 3.High lightPunkt pomiarowyHigh LightRys.1Jako Ÿród³o nale¿y przyj¹æ gniazda AV i sygna³y kompozytowyi komponentowy PAL: 1280*720/60Hz oraz HDMI[DVI]: 1024*768/60Hz. Temperatura koloru 1500 ±500, -6 ÷-20 MPCD. Wspó³rzêdne koloru:· High Light: 267/263 ±2 35.0 Ft ±2.0 Ft· Low: 270/260 ±2 1.5 Ft ±0.2 FtPomiary nale¿y wykonaæ dla trzech trybów (rozdzielczoœci):744X484@60Hz, 1280X720@60Hz oraz 1024X768@60Hz.Rys.3 }SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 5

OTVC plazma Philips chassis LC4.41EOTVC plazma Philips chassis LC4.41EHenryk DemskiNa bazie chassis LC4.41E zosta³y skonstruowane odbiorniki42PF7320G/79/98 i 50PF7320G/79/93/98 z wyœwietlaczemplazmowym. Odbiornik 42PF7320G/79/98 wyposa¿onyjest w wyœwietlacz 42-calowy (107cm) w formacie 16:9 i orozdzielczoœci 852×480, natomiast model 50PF7320G/79/93/98 w wyœwietlacz 50-calowy (127cm), równie¿ formatu 16:9ale o rozdzielczoœci 1366×768. Inne parametry tych odbiornikówto:kontrast: 3000:1,k¹t ogl¹dania: 160×160,system strojenia: PLL,iloœæ kana³ów : 100,tuner: VHF, UHF, S-band, Hyper-band,systemy TV: PAL B/G, D/K, I; SECAM B/G, D/K, L/L’,systemy fonii: NICAM B/G, D/K, I, L; AV Stereomaksymalna moc wyjœciowa fonii: 2 × 15W,zasilanie V AC : 90 ÷ 276V,czêstotliwoœæ: 50Hz/60Hz,pobór mocy:- 42PF7320G/79/98: 160W- 50PF7320G/79/98: 290W- 50PF7320G/93: 360W.1. Tryb serwisowyChassis LC4.41E podobnie jak inne chassis firmy Philipsjest wyposa¿one w trzy tryby serwisowe: dwa tryby przeznaczonedla pracowników serwisu SDM (Service Default Mode)i SAM (Service Alignment Mode) oraz jeden tryb dla u¿ytkownikaCSM (Customer Service Mode) u¿ywany do komunikacjiz serwisem.Ponadto chassis oferuje mo¿liwoœæ u¿ywania systemuwspó³pracy z komputerem ComPair za pomoc¹ interfejsu hardwareówego.Oprogramowanie steruj¹ce wyposa¿one jestrównie¿ w system diagnozowania nieprawid³owoœci i wyœwietlaniakodów b³êdów.1.1. SDM (Service Default Mode) – tryb ustawieñdomyœlnychTryb ten jest przeznaczony do:· utworzenia pierwotnie zdefiniowanych ustawieñ dla wykonaniapomiarów,· „obejœcia” zabezpieczeñ softwareówych,· rozpoczêcia procedury sygnalizacji kodów b³êdu za pomoc¹migania diod LED,· kontroli bufora kodów b³êdów,· odczytu czasu timera.Pierwotnie zdefiniowane ustawienia s¹ nastêpuj¹ce:· czêstotliwoœæ programu, do którego zostanie dostrojonyodbiornik po uruchomieniu trybu SDM oraz system s¹nastêpuj¹ce:- OTVC dla Europy – 475.25MHz, system PAL B/G,- OTVC dla krajów NAFTA, Ameryki – 61.25MHz (kana³3), system NTSC M,· wszystkie ustawienia dotycz¹ce obrazu (jaskrawoœæ, nasyceniekoloru, kontrast, odcieñ) na 50%,· ustawienia barwy dŸwiêku i balansu na 50%, poziom g³oœnoœcina 25%,· wszystkie funkcje zostaj¹ wy³¹czone lub staj¹ siê niedostêpne:· timer / Sleep timer,· blokada rodzicielska,· niebieski ekran przy braku sygna³u,· tryb hotelowy,· automatyczne wy³¹czenie odbiornika przy braku sygna³uwizyjnego (IDENT) przez d³u¿ej ni¿ 15 minut,· opuszczanie wybranych programów / kana³ów przy sekwencyjnymprze³¹czaniu,· automatyczne zapamiêtywanie ustawieñ u¿ytkownika,· automatyczne wy³¹czanie menu u¿ytkownika,· automatyczna regulacja poziomu g³oœnoœci.W celu wejœcia w tryb SDM nale¿y alternatywnie wykonaænastêpuj¹ce czynnoœci:· nacisn¹æ na nadajniku zdalnego sterowania przycisk[ MENU ], a nastêpnie kolejno przyciski numeryczne: [0],[6], [2], [5], [9], [6]. Nale¿y tê operacjê przeprowadziæw mo¿liwie krótkim czasie, tak aby przed wprowa-Widok od strony elementówWidok od strony mozaikiRys.1. Lokalizacja zwory SDM na p³ycie g³ównej6 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

OTVC plazma Philips chassis LC4.41Edzeniem kolejnej cyfry nie zgas³a ju¿ wprowadzona.· zewrzeæ zworê serwisow¹ “SDM” po stronie mozaiki lubpo stronie elementów i w³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiemsieciowym. Po w³¹czeniu odbiornika zwarcie nale¿y usun¹æ.Wejœcie w tryb SDM poprzez zwarcie zwór serwisowychpowoduje wy³¹czenie protekcji napiêcia +8V. Lokalizacjezwory serwisowej SDM pokazano na rys. 1.· u¿yæ ComPair (Computer Aided Repair).Po wejœciu w ten tryb na ekranie pojawia siê menu pokazanena rysunku 2 wraz z informacj¹ “SDM” w prawym górnymrogu, wskazuj¹c¹ na „przebywanie” odbiornika w trybie ustawieñdomyœlnych.Rys.2. Przyk³adowy widok ekranu po wejœciu w trybSDMNawigacja w trybie SDM jest nastêpuj¹ca:· naciœniêcie przycisku [ MENU ] na pilocie powoduje w³¹czenienormalnego menu u¿ytkownika w trybie SDM,· naciœniêcie i przytrzymanie przez kilka sekund przycisków[V -] i [P +] powoduje prze³¹czenie z trybu SDM do SDAi na odwrót; podobny efekt ma miejsce po naciœniêciu nastêpuj¹cychprzycisków numerycznych na pilocie: [ 0],[6], [2], [5], [9], [6], pamiêtaj¹c o tym, aby wykonaæto w mo¿liwie krótkim czasie, tak ¿eby przed wprowadzeniemkolejnej cyfry nie zgas³a ju¿ wprowadzona.Wyjœcie z tego trybu nastêpuje po wy³¹czeniu odbiornika dostanu standby lub wy³¹czenie go wy³¹cznikiem sieciowym. Wy-³¹czenie z sieci bez u¿ycia wy³¹cznika sieciowego (wyci¹gniêciemprzewodu z gniazdka sieciowego) nie powoduje wyjœcia ztrybu SDM. Po w³¹czeniu odbiornik nadal bêdzie w tym trybie,a bufor b³êdów nie zostanie wykasowany.1.2. SAM (Service Alignment Mode) – tryb regulacjiTryb ten jest przeznaczony do:· zmiany opcji,· wyœwietlanie / kasowanie zawartoœci bufora b³êdów,· dokonywanie zmian w ustawieniach parametrów odbiornikaza pomoc¹ oprogramowania dotycz¹cych tunera, balansubieli, geometrii obrazu i toru fonii,· odczyt wersji oprogramowania steruj¹cego i licznika godzinpracy urz¹dzenia,· edycja pamiêci NVM,· prze³¹czenie w tryb obs³ugi ComPair.W celu wejœcia w tryb SAM nale¿y:· nacisn¹æ na pilocie przycisk [ OSD/STATUS/INFO(I+) ibezpoœrednio po tym nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciskinumeryczne: [0], [6], [2], [5], [9], [6]. Nale¿ypamiêtaæ ¿eby czynnoœæ ta przeprowadzona by³a w mo¿liwiekrótkim czasie, tak aby przed wprowadzeniem kolejnejcyfry nie zgas³a ju¿ wprowadzona,· u¿yæ ComPair (Computer Aided Repair).Po wejœciu w tryb SAM na ekranie pojawi siê informacjaprzedstawiona na rysunku 3 wraz z informacj¹ “SAM” w prawymgórnym rogu, wskazuj¹c¹ na „przebywanie” odbiornikaw trybie regulacji SAM.Rys.3. Przyk³adowy widok ekranu po wejœciu w trybSAMZnaczenie menu trybu SAM jest nastêpuj¹ce:1. LLLLL. Licznik czasu pracy odbiornika. Zliczane s¹ godzinypracy normalnej pracy, przebywanie w trybie standbynie jest zliczane.2. AAAAABC X.YY. Identyfikacja oprogramowania steruj¹cegog³ównego mikrokontrolera:- A = nazwa projektu- B = region: E = Europa, A = Azja, Pacyfik, U = NAFTA, L= LATAM- C = numer klastra jêzyka- X = numer wersji oprogramowania g³ównego mikrokontrolera- Y = numer wersji oprogramowania mikrokontrolera podrzêdnego3. EEEEE F.GG. Identyfikacja oprogramowania skalera:- EEEEE = klaster softwaru skalera,- F = numer wersji g³ównego softwaru,- GG = numer wersji podrzêdnej softwaru.4. SAM. Sygnalizacja trybu Service Alignment Mode.5. Error Buffer. Pokazuje wszystkie b³êdy wykryte od czasuostatniego skasowania bufora. Mo¿liwe jest zapamiêtaniepiêciu b³êdów.6. Option Bytes. U¿ywane do odczytu.bajtów opcji. Znaczeniebajtów zostanie omówione w dalszej czêœci artyku³u.7. Clear. Kasuje zawartoœæ bufora b³êdów. W tym celu nale¿ywybraæ w menu liniê CLEAR i nacisn¹æ przycisk prawegokursora.8. Option. Podmenu przeznaczone do ustawiania opcji.9. Tuner. Podmenu przeznaczone do regulacji tunera.10. White Tone. Podmenu przeznaczone do ustawiania balansubieli.11. Audio. Podmenu przeznaczone do ustawiania parametrówtoru fonii, ale w opisywanych odbiornikach brak takich regulacji.12. NVM Editor. Podmenu przeznaczone do zmiany danychw pamiêci NVM.13. SC NVM Editor. Podmenu mo¿e byæ u¿ywane do edycjiskalera pamiêci NVM.14. Test Pattern. U¿ywane do generacji obrazów testowych,przeznaczonych tylko dla wyœwietlaczy plazmowych.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 7

OTVC plazma Philips chassis LC4.41E15. ComPair. Wybranie podmenu ComPair powoduje prze³¹czenieodbiornika w tryb ISP (In System Programming).Nale¿y pamiêtaæ, ¿e je¿eli nie zostanie pod³¹czony zestawComPair (zestaw serwisowy oferowany przez producenta)odbiornik zostanie zablokowany. W celu jego odblokowanianale¿y wy³¹czyæ odbiornik.Nawigacja w trybie SAM jest nastêpuj¹ca:· wyboru parametru przeznaczonego do regulacji dokonujesiê przyciskami [ MENU GÓRA ] / [ MENU/DÓ£ ] napilocie, wybrana pozycja jest podœwietlona; jeœli niewszystkie parametry (podmenu) mieszcz¹ siê na ekranie,nale¿y przyciskami [ MEN/GÓRA ] / [ MENU/DÓ£ ] napilocie spowodowaæ ich wyœwietlenie (odpowiednio: poprzednich/nastêpnych),· u¿ycie przycisków [ MENU/LEWY ] / [ MENU/PRA-WY ] powoduje;· uaktywnienie wybranej pozycji menu,· zmianê wartoœci wybranego parametru,· uaktywnienie wybranego podmenu,· je¿eli w trybie SAM naciœniêty zostanie dwukrotnie przycisk[ MENU ], to odbiornik prze³¹czy siê do normalnejpracy (do menu u¿ytkownika), a tryb SAM bêdzie „w tle”;powrót do tego trybu realizowany jest przez naciœniêcieprzycisku [ MENU ],· naciœniêcie przycisku [ MENU ] powoduje powrót do poprzedniegomenu,· naciœniêcie i przytrzymanie przez kilka sekund przycisków[V -] i [P +] powoduje prze³¹czenie z trybu SDM doSDA i na odwrót; podobny efekt ma miejsce po naciœniêciunastêpuj¹cych przycisków numerycznych na pilocie:[0], [6], [2], [5], [9], [6], pamiêtaj¹c o tym, abywykonaæ to w mo¿liwie krótkim czasie, tak ¿eby przedwprowadzeniem kolejnej cyfry nie zgas³a cyfra ju¿ wprowadzona.W celu zapamiêtania ustawieñ dokonanych w trybie SAMi wyjœcia z trybu SAM nale¿y w menu g³ównym (menu nadrzêdnym)trybu SAM nale¿y nacisn¹æ przycisk POWER napilocie lub odbiorniku. Jeœli odbiornik zostanie wy³¹czonypoprzez od³¹czenie go od sieci, po ponownym w³¹czeniu odbiornik„wejdzie” ponownie w tryb SAM, a bufor b³êdów niezostanie skasowany.1.3. CSM (Customer Service Mode) – serwisowy trybu¿ytkownikaSerwisowy tryb u¿ytkownika CSM informuje o statusie odbiornikai s³u¿y do przekazania serwisowi informacji pomocnychwe wstêpnej diagnozie rodzaju i przyczyn uszkodzenia.Tryb ten s³u¿y jedynie do odczytu informacji, nie ma mo¿liwoœciwykonania ¿adnych modyfikacjiW celu wejœcia w tryb CSM nale¿y nacisn¹æ nastêpuj¹c¹sekwencjê przycisków numerycznych na pilocie: [ 1], [2],[3], [6], [5], [4]. Operacje tê nale¿y wykonaæ mo¿liwie wjak najkrótszym czasie, zanim zgaœnie wczeœniej wprowadzonacyfra.Podobnie jak dla trybów SDM i SAM wejœcie w tryb CSMsygnalizowane jest równie¿ pojawieniem siê na ekranie informacji,która przedstawiona zosta³a na rysunku 4. Znaczenieposzczególnych pozycji z tego rysunku jest nastêpuj¹ce:1 – dziesiêtny licznik iloœci przepracowanych godzin, wersjaoprogramowania g³ównego/skalera,Rys.4. Przyk³adowy widok ekranu po wejœciu w trybCSM2 – wyœwietlanych jest 5 ostatnio zapisanych kodów b³êdu,3 – wyœwietlane s¹ bity opcji,4 – wersja numeru odbiornika,5 – aaaaaa / b.ccc – identyfikacja oprogramowania (Firmware)dla Pacific 3 i OTC,– aaaaaa = wersja oprogramowania Pacific 3 (Pixel+),– b.ccc = wersja oprogramowania OTC (dla dekodera 1000stron teletekstu),6 – sygnalizacja czy w odbieranym sygnale (z danego Ÿród³asygna³u) s¹ impulsy IDENT, ich brak sygnalizowany jestpojawieniem siê napisu “NOT TUNED”,7 – sygnalizacja systemu, w którym nadawany jest sygna³ koloru(np. PAL/NTSC),8 – sygnalizacja rodzaju fonii (np. stereo/mono),9 – informacja o ustawieniach parametrów obrazu,10 – informacja o ustawieniach parametrów toru fonii.Wyjœcie z trybu CSM nastêpuje po wy³¹czeniu odbiornikaprzyciskiem na pilocie lub po dwukrotnym naciœniêciu przycisku[ MENU ] albo wy³¹cznikiem sieciowym.1.4. Rozwi¹zywanie usterek w trybie CSMTryb CSM umo¿liwia wyeliminowanie niektórych nieprawid³owoœciw pracy odbiornika, s¹ wœród nich nastêpuj¹ceproblemy:· Za ciemny lub za jasny obrazJe¿eli po naciœniêciu na pilocie przycisku [ SMART PIC-TURE ] nastêpuje poprawa jakoœci obrazu lub jeœli taka poprawanastêpuje po wejœciu w tryb CSM, to nale¿y:· nacisn¹æ powtórnie (lub wielokrotnie) przycisk [ SMARTPICTURE ] na pilocie w celu wybrania trybu obrazu PER-SONAL,· nacisn¹æ przycisk [ MENU ] na pilocie w celu wyœwietleniamenu u¿ytkownika i wybraæ w nim podmenu “PIC-TURE”, a nastêpnie parametr BRIGHTNESS,· w zale¿noœci od tego czy obraz jest za jasny, czy za ciemny,dokonaæ odpowiednich regulacji jaskrawoœci, zapamiêtaæustawienia przyciskiem [ MENU/PRAWY ] i naciskaj¹cprzycisk [ MENU ] na pilocie opuœciæ tryb – podmenu“PERSONAL”.· Bia³e linie wokó³ elementów obrazu i tekstuJe¿eli po naciœniêciu na pilocie przycisku [ |SMART PIC-TURE ] zak³ócenia te znikaj¹, nale¿y:· nacisn¹æ powtórnie (lub wielokrotnie) przycisk [ SMART8 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

PICTURE ] na pilocie w celu wybrania trybu obrazu PIC-TURE,· nacisn¹æ przycisk [ MENU ] na pilocie w celu wyœwietleniamenu u¿ytkownika i wybraæ w nim podmenu “PIC-TURE”, a nastêpnie parametr SHARPNESS,· dokonaæ odpowiednich regulacji ostroœci, zapamiêtaæ ustawieniaprzyciskiem [ MENU/PRAWY ] i naciskaj¹c przycisk[ MENU ] na pilocie opuœciæ tryb – podmenu “PER-SONAL”.· Zaœnie¿ony obrazSprawdziæ 6. wiersz menu CSM; je¿eli jest w nim komunikat“NOT TUNED” nale¿y:· sprawdziæ instalacjê antenow¹ oraz po³¹czenie jej z odbiornikiem,· sprawdziæ g³owicê odbiornika. W przypadku uszkodzeniag³owicy w linii 2 trybu CSM powinien pojawiæ siê kodb³êdu 10. W razie potrzeby tuner wymieniæ lub naprawiæ.· Czarno-bia³y obrazW przypadku pojawienia siê koloru po naciœniêciu na pilocieprzycisku [ SMART PICTURE], nale¿y:· nacisn¹æ powtórnie (lub wielokrotnie) przycisk [ SMARTPICTURE ] na pilocie w celu wybrania trybu obrazu PER-SONAL,· nacisn¹æ przycisk [ MENU ] na pilocie w celu wyœwietleniamenu u¿ytkownika i wybraæ w nim podmenu “PIC-TURE”, a nastêpnie parametr COLOUR,· dokonaæ odpowiednich regulacji nasycenia KOLORU, zapamiêtaæustawienia przyciskiem [ MENU/PRAWY ] i naciskaj¹cprzycisk [ MENU ] na pilocie opuœciæ tryb – podmenu“PERSONAL”.2. Kody b³êdówBufor kodów b³êdów zawiera wszystkie kody b³êdów, jakiewyst¹pi³y i zosta³y wykryte po ostatnim kasowaniu bufora b³êdów.Kody b³êdów zapisywane s¹ w buforze b³êdów od lewejstrony do prawej. Je¿eli pojawi siê b³¹d, którego kod nie jest jeszczew tym buforze, to jest on zapisany z lewej strony, co powodujeprzesuniêcie pozosta³ych kodów o jedn¹ pozycjê w prawo.S¹ trzy sposoby odczytywania bufora b³êdów:· je¿eli usterka nie spowodowa³a zaniku obrazu, kody b³êdówmo¿na odczytaæ na ekranie w trybie SAM; znaczenieposzczególnych zapisów jest nastêpuj¹ce:- 0 0 0 0 0 – w buforze nie zosta³ zapisany ¿aden kodb³êdu,- 6 0 0 0 0 – jedynym b³êdem zarejestrowanym po ostatnimkasowaniu bufora b³êdów jest b³¹d o kodzie 6,- 9 6 0 0 0 – najpierw zapisany zosta³ kod b³êdu 6, a ostatnimzapisanym b³êdem jest b³¹d o kodzie 9,· jeœli uszkodzenie spowodowa³o zanik obrazu, to kod b³êdusygnalizowany jest iloœci¹ migniêæ diody LED na panelufrontowym odbiornika. Sygnalizacjê kodów b³êdówrozpoczyna jedno d³ugie, trwaj¹ce 1.5 sekundy zaœwieceniediody LED, po czym dioda miga tyle razy jaki jestnumer (kod) b³êdu.W celu rozpoczêcia procedury odczytu kodów b³êdów,nale¿y wejœæ w tryb SDM. Je¿eli zawartoœæ bufora b³êdujest nastêpuj¹ca: 12 9 6 0 0, to kod ten sygnalizowany bêdziew nastêpuj¹cy sposób:OTVC plazma Philips chassis LC4.41E- jedno d³ugie b³yœniêcie trwaj¹ce oko³o 5 sekund, któreoznacza rozpoczêcie sygnalizacji sekwencji kodów b³êdów,- 12 krótkich b³yœniêæ, po których jest trwaj¹ca oko³o 1.5sekundy przerwa,- 9 krótkich b³yœniêæ zakoñczonych 1.5-sekundow¹ przerw¹,- 6 krótkich b³yœniêæ, po których jest 1.5-sekundowa przerwa,- jedno b³yœniêcie trwaj¹ce 1.5 sekundy koñczy sekwencjêwyœwietlania kodów b³êdów. Ponowny start procedurywyœwietlania tego kodu zaczyna siê od 12 krótkichmigniêæ,· jeœli uszkodzenie spowodowa³o zanik obrazu, to istniejejeszcze alternatywna mo¿liwoœæ odczytania kodu za pomoc¹oprogramowania ComPair.Znaczenie kodów b³êdów zamieszczono w tabeli 1.Tabela .Kodb³êdupis b³êdu0 d id od o o o i o e oe e i e o He e i e2 2V i3d i iCdoieo e o4d i iC odo i i e e e e e i7805 d o o i i 5V 77526780234567e e d i io i i d e o i iC e e o o i/od e ie i i Cod i i2 C odo i i e o i id i i2 C odo i i i i Ped i i2 C odo i i i i PHe e i NV d TV e iP He e e od oHe e o i ie oo i i do id i i2 C odo i i e e PLLd i i2 C odo i i i e 3 C-7 00Cod i i2 C odo i i i o o o eo od io i iTVd i i2 C odo i i de ode e H C-7 03 o d NA TA i APszkodzonyuk³adeo o o iSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 92Cd od - i i i eS Ad i i2 C odo i i de TCd i i2 C odo i i PL P i id i i2 C odo i i od e oo d od io i o-02 7L07 007L07C07207027 007 07007N00Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze---}

Porady serwisowePorady serwisoweJerzy Znamirowski, Ryszard Strzêpek, Rajmund Wiœniewski, Henryk DemskiOdbiorniki telewizyjneSharp 25N42E3 chassis 9P-KM2Odbiornik w³¹cza siê bez problemu, pracuje normalnie oko³o 6-7 minut. Po tymczasie s³ychaæ najpierw charakterystyczne buczenie przeci¹¿eniowe (oko³o 3-5sekund) i telewizor wy³¹cza siê do stanu czuwania.Pomimo doœæ krótkiego czasu (kilka sekund) „stanu zwarciowego”,uda³o siê pomierzyæ napiêcia w g³ównych ga³êziachi blokach odchylania. Wszystko wskazywa³o na to, ¿e winowajc¹jest uk³ad scalony IC501 (LA7838). Po jego wymianieodbiornik poddano kilkugodzinnemu wygrzewaniu. Po tym czasiewy¿ej opisana usterka nie pojawi³a siê ju¿ wiêcej. J.Z.Trilux TAP2831 chassis PB310Ca³a treœæ obrazu poz¹bkowana od góry do do³u.Przyczyn¹ tego uszkodzenia, by³y dwa kondensatory elektrolityczneC803 (220µF/50V) oraz C805 (47µF/25V). Po wymianiekondensatorów opisane wy¿ej zjawisko ust¹pi³o. J.Z.Unimor M651TS Siesta 3AEkran ciemny, od góry ekranu (ok. 3 cm), widaæ jedn¹ grub¹, poziom¹ liniê.W miarê nagrzewania odbiornika, linii przybywa (oddaloneod siebie o kilka centymetrów) – ku do³owi ekranu. Obrazjednak nie pokazuje siê. Winowajc¹ okaza³ siê kondensatorC857 (2200µF/25V) znajduj¹cy siê na module UME-2032-1.Wymiana wadliwego kondensatora usunê³a tê „dolegliwoœæ”.J.Z.Shivaki STV-202M4Nie w³¹cza siê do stanu pracy.W stanie czuwania widaæ tylko jeden segment wyœwietlacza.Przy próbie w³¹czenia do stanu pracy, œwiec¹ca kreseczkagaœnie, jednak odbiornik nie startuje. Winowajc¹ w tym przypadkuokaza³ siê przekaŸnik za³¹czaj¹cy napiêcie g³ówne (oko-³o 130V). Po wymianie przekaŸnika telewizor w³¹cza³ siê ju¿bez zarzutu.J.Z.4Panasonic TX-28CK1P chassis Z8Zniekszta³cenia poduszkowe.Jeœli nie ma innych dodatkowych „efektów”, to mo¿na wciemno braæ siê za wymianê: tranzystora Q753 (BC557B), diodyZenera D753 (MTZJT-7730D) oraz rezystora SMD (od stronydruku) R762 (1k – obudowa 805). Dioda D753, to zwyk³a diodaZenera na 30 V – osobiœcie zak³adam zawsze dwie diodypo³¹czone szeregowo po 15V i rezystor R762 wiêkszej mocy -1206. Nale¿y równie¿ sprawdziæ rezystor R756 (4.7k), którydoœæ czêsto ulega przegrzaniu i zwiêksza swoj¹ rezystancjê dokilkuset kiloomów. Przerwa na rezystorze R756 skutkuje identycznymiobjawami jak opisane wy¿ej, nawet w przypadku, kiedywszystkie inne elementy s¹ sprawne. Jest to doœæ czêsto powtarzaj¹casiê usterka w tym chassis i warto na koniec zaznaczyæ,¿e powodem tego ca³ego zamieszania jest tranzystor Q753,wiêc nie zaszkodzi równie¿ zamieniæ go na trochê mocniejszy– np. BC327. Po wymianie ww. elementów geometria obrazunie wymaga nawet ¿adnej korekty.J.Z.Trilux TAP2534TNP-X chassis PB310Odbiornik ca³kowicie nieczynny (po burzy).Naprawa przetwornicy ograniczy³a siê jedynie do wymianyrezystora R618 (27k/5W). Po jego wymianie zapala siê dioda„czuwania”, ale odbiornik nie chce siê w³¹czyæ do stanu pracy.Rutynowo sprawdzono napiêcia na szynie I 2 C – najwygodniejjest sprawdziæ na pamiêci – 5 i 6 nó¿ka IC501. Na koñcówce6 (SCL) napiêcie by³o prawid³owe, natomiast na nó¿ce5 (SDA), wynosi³o zaledwie 0.9V. Po wyjêciu modu³ów CTIPIP CI-310 i teletekstu (TX-310) rozlutowano wszystkie nó¿-ki uk³adów scalonych maj¹cych po³¹czenie z szynami SDA,SCL, ale oprócz IC302 (TDA8376), procesora IC502 (8032) ipamiêci IC501 (24C08). Po tym „zabiegu” telewizor da³ siêza³¹czyæ – s³ychaæ by³o start wysokiego napiêcia. Teraz, podlutowuj¹cz powrotem koñcówki SDA, SCL do poszczególnychuk³adów, sprawdzano za ka¿dym razem, czy telewizordaje siê w³¹czyæ. W ten sposób wyselekcjonowano dwa uszkodzoneuk³ady: IC201 (TDA9840 – stereofoniczny procesordŸwiêku) oraz IC301 (TDA8440 – prze³¹cznik gniazd EURO).Na tym etapie naprawy, po w³o¿eniu wyjêtych modu³ów naswoje miejsca i w³¹czeniu telewizora, pojawia siê prawid³owy,kolorowy obraz – brak jest oczywiœcie dŸwiêku i nieczynnes¹ gniazda EURO. Po uzupe³nieniu IC201 i IC301 wszystkodzia³a jak nale¿y.J.Z.Unimor M462T AmberOdbiornik pracuje, ale brak jest dŸwiêku i synchronizacji.Licz¹c od momentu w³¹czenia, stan ten trwa oko³o pó³ minutyi potem odbiornik pracuje ju¿ normalnie. Przyczyn¹ tejusterki okaza³ siê kondensator elektrolityczny C112 (1µF/25V).Do³¹czony jest on miêdzy masê a 40 nó¿kê uk³adu U101(TDA8362). Po wymianie kondensatora, odbiornik zachowujesiê normalnie.J.Z.Unimor Siesta 3 M449 TSOdbiornik ca³kowicie nieczynny.W przetwornicy uszkodzeniu uleg³y nastêpuj¹ce elementy:bezpiecznik BZ831 (3.15A), mostek Graetza GR501, kondensatorelektrolityczny C508 (150µF/350V), tranzystor T501(BUZ90A) i uk³ad scalony US501 (TDA4605-2). Po wymianieuszkodzonych elementów bezpiecznik nie przepala siê, aleodbiornik w dalszym ci¹gu nie daje siê w³¹czyæ. Dalsze poszukiwaniauszkodzeñ, doprowadzi³y do procesora steruj¹cegoU701 (SDA20562). Po wymianie procesora, telewizor „startuje”,ale po kilku sekundach dochodzi do wy³¹czenia odbiornika.Pomiary napiêæ na szynach I 2 C wykaza³y nieprawid³owe10 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

ich wartoœci – napiêcia bliskie zeru. Kolejne od³¹czanie uk³adówzwi¹zanych z magistral¹ doprowadzi³o do uszkodzonegouk³adu scalonego (na module teletekstu) U652 - SDA5248C2.Po wymianie uk³adu U652 telewizor pracuje ju¿ stabilnie, aleekran silnie œwieci na bia³o z kilkoma liniami powrotów. Wtym przypadku, sprawc¹ okaza³ siê procesor wizyjny U351(TDA4680). Wymiana uk³adu U351 zakoñczy³a ostatecznie naprawêodbiornika.J.Z.Thomson 28DN420G chassis ETC210Nie w³¹cza siê.Przy próbie w³¹czenia do pracy pojawia siê wysokie napiêciekineskopu. Przyczyna le¿y w zasilaniu uk³adu odchylaniapionowego. Brak jest napiêæ ±15V. Uszkodzone zosta³ybezpieczniki 1.25A: ZL251, ZL221. Czasami, ale nie w tymprzypadku, uszkadza siê uk³ad odchylania pionowego IF001 -TDA8177F.R.S.Daewoo K21V4GTS chassis CP-185L/GBrak obrazu i dŸwiêku.OTVC zosta³ uszkodzony w trakcie wy³adowañ atmosferycznych.Zasilacz pracuje w stanie czuwania, a w stanie pracywystêpuj¹ wszystkie napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy.Brak jest sterowania H stopni mocy odchylania. Przyczyn¹ tegojest procesor TDA9346PS/N3/3/1955. Znajduj¹ siê w nim uk³adyobróbki sygna³ów wideo, uk³ady: generatorów H, V procesorazarz¹dzaj¹cego. Po wymianie ww. uk³adu nale¿y dokonaæodpowiednich regulacji w trybie serwisowym. R.S.Daewoo DTK29G2K-100D chassis CP850FS³ychaæ stukot przeci¹¿onej przetwornicy.Na ga³êzi napiêcia systemowego +130V panuje zwarcie domasy. Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylania poziomegoQ401 - 2SD2310DHI. Oprócz tego uszkodzeniu uleg³kondensator C411 - 3.3µF/160V. Po naprawie nale¿y sprawdziæwartoœæ napiêcia systemowego na kondensatorze C814 -47µF/250V.R.S.Trilux TAP2834 chassis PB310Przeci¹¿enie przetwornicy.Okazuje siê, ¿e na linii napiêcia +26V panuje zwarcie domasy. Uszkodzony zosta³ uk³ad wzmacniacza mocy fonii IC204- TDA2616 oraz g³oœnik G³1 - 8R/10W (zwarcie miêdzy wyprowadzeniami).R.S.Vestel chassis PT-92Czasami wy³¹cza siê.Dzieje siê to, kiedy pojawia siê na obrazie du¿o bieli. Przyczyn¹tego zjawiska jest rezystor RD62 - 220k (przerwa). Rezystorznajduje siê w uk³adzie ABL (zakoñczenie trafopowielaczaczêœci wysokonapiêciowej do masy).R.S.Royal TV5104Brak obrazu.Ekran œwieci na bia³o (bia³a poœwiata). Na wypr.12 uk³aduIC101 - TA7606AP (p.cz. wizji i fonii) brak jest sygna³u wideo.Pomiary napiêæ na ww. uk³adzie s¹ bardzo ró¿ne od podanychna schemacie. Uk³ad TA7606AP jest do wymiany. Powymianie uk³adu IC101 nale¿y zestroiæ obwody referencyjne:T101 i T102 na f = 38.9MHz.R.S.Elemis 5511STBrak wysokiego napiêcia kineskopu.Przyczyn¹ braku wysokiego napiêcia kineskopu jest uszkodzonytranzystor koñcowy odchylania poziomego T509 -BU508AF. Po jego wymianie i w³¹czeniu OTVC do pracy tranzystorT509 silnie grzeje siê. Napiêcie systemowe spada do100V (prawid³owa wartoœæ wynosi 116V). Za ten stan odpowiadatrafopowielacz TVL108/5. Przy wymianie trafopowielaczaTR502 zastosowano trafopowielacz HG52012P. R.S.Thomson chassis ICC11Brak obrazu.Brak obrazu wynika z tego, ¿e tranzystor TL004 - ON4914nie jest sterowany impulsami H. Uszkodzony zosta³ tranzystorTL006 - BC337-40 w stopniu drivera odchylania poziomego.R.S.Loewe ERGO 6572ZP chassis Q2100Brak oznak pracy.Napiêcia wyjœciowe z przetwornicy wynosz¹ 0V. Uszkodzonezosta³y: dioda prostownicza D651 - BYT13-1000(I maks. = 3A, U KAmaks. = 1000V, t on/off = 150ns) i tranzystor kluczuj¹cyprzetwornicy Q624 - BUZ91A. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie systemowe +150V na kondensatorze C662- 47µF/250V. R.S.Grundig chassis 16.1Zaniki fonii.Fonia zanika na kilka sekund (szum w g³oœnikach). Dziejesiê to przy transmisji typu NICAM. Przyczyn¹ tych zjawisk s¹Ÿle ustawione opcje zwi¹zane z foni¹ typu NICAM. Nale¿ywejœæ w tryb serwisowy i ustawiæ te opcje.R.S.Samsung CW29Z508PS chassis S65A(P)Tryb serwisowy.1. Wejœcie w tryb serwisowy.Ustawiæ OTVC w stan czuwania. Wybraæ nastêpuj¹c¹ sekwencjênaciskaj¹c na pilocie kolejno: [ info ] - [ Menu ] -[ Mute ] - [ Power On ].2. Po wykonaniu czynnoœci jak wy¿ej ukazaæ powinna siê naekranie OTVC tablica z tytu³em “Service P9”.3. Funkcje przycisków w trybie serwisowym:· [ p ] / [ q ] – wybór funkcji,· [ t ] / [ u ] – ustawienie wartoœci regulowanej funkcji.R.S.Samsung CZ20F12T chassis KS1ABrak oznak pracy.Nie pracuje przetwornica. Uszkodzony zosta³ sterownikprzetwornicy IC801S - KA5Q0765R (pêkniêta obudowa i zwarciamiêdzy wyprowadzeniami). Po wymianie uk³adu IC801S i

Porady serwisowew³¹czeniu do sieci nastêpuje jego ponowne uszkodzenie. Przyczyn¹uszkadzania siê uk³adu IC801S jest uszkodzona diodaDZ801 - RD10EASB-T4. Znajduje siê ona w uk³adzie sprzê-¿enia zwrotnego, którego sygna³ podawany jest na wypr.4 uk³aduIC801S. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+125V na kondensatorze C812 - 100µF/160V. R.S.Thomson 28DN420G chassis ETC210Nie mo¿na w³¹czyæ OTVC.Dioda LED sygnalizuje kod b³êdu “10”. Oznacza to, ¿ew³¹czona jest blokada rodzicielska. Spowodowane to mo¿e byæuszkodzeniem pilota lub wyczerpaniem siê baterii w pilocie.Aby wyjœæ z tego stanu nale¿y przy w³¹czonym do sieci OTVCnacisn¹æ na dowolny klawisz numeryczny przez co najmniej 2sekundy na nadajniku podczerwieni.R.S.Daewoo 21A5T chassis CP375Jaœnieje i ciemnieje obraz.Sprawdzono napiêcie U S2 kineskopu. Okazuje siê one stabilne.Przyczyn¹ jaœnienia lub ciemnienia obrazu s¹ wahania napiêcia¿arzenia. Odpowiedzialny za to jest rezystor R415 - 1R/1W.Znajduje siê on w obwodzie ¿arzenia kineskopu. R.S.Samsung chassis K-55ABrak wysokiego napiêcia kineskopu.Silnie grzeje siê uk³ad hybrydowy (stopieñ koñcowy odchylaniaH + modulator diodowy) HC401 - FJL692D/FMP-3FU. Test trafopowielacza T444S - FUJ-29H002F daje odpowiedŸ– jest on uszkodzony. Po naprawie nale¿y sprawdziæwartoœæ napiêcia systemowego +135V na kondensatorze C815- 220µF/200V.OTVC w³¹cza siê i wy³¹cza co jakiœ czas.W momencie wy³¹czania zanika wysokie napiêcie kineskopu.Przyczyn¹ tych zdarzeñ jest uk³ad H-PREDRIVER IC401- DDR1001A (przerywa). R.S.Samsung chassis K7ABrak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy.Uszkodzony zosta³ bezpiecznik sieciowy FP801S - 5A.Przyczyn¹ uszkodzenia bezpiecznika sieciowego jest uk³adsterownika przetwornicy IC801S - STR-X6757S. Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +130V na kondensatorzeC821 - 220µF/160V.R.S.Unimor M462TBrak mo¿liwoœci w³¹czenia.Po w³¹czeniu OTVC do sieci brak jakichkolwiek napiêæwychodz¹cych z przetwornicy. Przyczyn¹ tego stanu s¹ kondensatoryelektrolityczne: C513 - 1µF/63V i C515 - 47µF/25V.Ich wymiana skutkuje tym, ¿e pojawia siê obraz, ale bardzociemny i zawê¿ony. Za to odpowiada kondensator C521 - 47µF/250V (ca³kowita utrata pojemnoœci). Teraz mamy obraz i foniê,ale na obrazie z lewej strony ekranu wystêpuj¹ czerwonepionowe pasy. Wystêpuj¹ce zak³ócenia na wizji s¹ spowodowaneprzez utratê pojemnoœci C609 - 47µF/250V. R.S.Panasonic TX-29PS2PB chassis GP3Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Napiêcie systemowe w stanie pracy wynosi 100V zamiast140V. Silnie grzeje siê tranzystor koñcowy linii Q551 -2SC5902. Test trafopowielacza T501 - ZTFN82001A daje odpowiedŸ.Jest on uszkodzony. Po wymianie trafopowielaczaT501 nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +140V na kondensatorzeC863 - 220µF/160V.R.S.Sony KV-25C3D chassis AE-4Brak obrazu i dŸwiêku.Po w³¹czeniu w stan pracy widaæ znaki OSD. Mo¿na zmieniaækana³y i regulowaæ np. jasnoœæ obrazu. Uszkodzony zosta³tuner w.cz. + p.cz. o symbolu 1-693-338-14. Po naprawienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednich regulacji.R.S.LG chassis MC019AObraz w postaci bia³ej poœwiaty.Na wyjœciu 18 bloku w.cz. + p.cz. TU101 brak jest sygna³uCVBS. Zasilania bloku w.cz. + p.cz. s¹ prawid³owe, a tak¿eobs³uga przez magistralê I 2 C. Mimo tych faktów wymienionoblok w.cz. + p.cz. Okaza³o siê to trafne. Pojawi³ siê obraz idŸwiêk. Po naprawie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæodpowiednich regulacji.R.S.Philips chassis A10AWymiana procesora zarz¹dzaj¹cego.Jest to czêsta naprawa w OTVC tego typu. Przy wymianieprocesora 7064 mo¿na go wymieniæ na uk³ad SAA5565 lub naSAA5667. Oznacza to, ¿e oba procesory s¹ równowa¿ne. R.S.Daewoo 21A5T chassis CP375Brak obrazu.Napiêcie systemowe jest zani¿one do 90V. Prawid³owawartoœæ to 110V. Silnie grzeje siê tranzystor koñcowy odchylaniaH Q401 - 2SD2499. Sprawdzono trafopowielacz T402.Okaza³ siê sprawny. Przyczyn¹ tego stanu s¹ cewki odchylaniapoziomego kineskopu. Po ich wymianie nale¿y dokonaæodpowiednich regulacji kineskopu.R.S.Grundig chassis 16.1Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Okazuje siê, ¿e tranzystor koñcowy odchylania H nie jestwysterowany. Napiêcie +13V jest obni¿one do 7V. Przyczyn¹tego stanu okaza³ siê stopieñ drivera H zbudowany na tranzystorzeT551 - STX112. Tranzystor ten by³ uszkodzony.R.S.Thomson 25DC182 chassis ITC008Czasami nie mo¿na stroiæ OTVC.OTVC przypadkowo mo¿na zestroiæ i zapamiêtaæ stacjeTV. Przyczyn¹ tego stanu jest procesor TDA9567. Po jego wymianienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.12 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Porady serwisoweVestel chassis 17MB24 (LCD TV)Tryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y na nadajniku zdalnegosterowania u¿ytkownika nacisn¹æ po kolei nastêpuj¹ceprzyciski: [ MENU ], [4], [7], [2] i [5].W trybie serwisowym s¹ dostêpne ni¿ej wymienione ustawieniai regulacje. W nawiasach “< >” podano zakres regulacjilub dostêpne opcje wyboru.1. First APS – po w³¹czeniu w³¹cza siê proceduraautomatycznego strojenia .2. BURN_IN_MODE – dostêpnoœæ funkcji wygrzewaniaw trybie serwisowym .3. FACTORY MENU – menu ustawieñ fabrycznych:3.1. Language. Wybór jêzyka. Do dyspozycji s¹ nastêpuj¹cejêzyki: English (angielski), Deutsch (niemiecki), Francais(francuski), Spanish (hiszpañski), Portuguese (portugalski),Italiano (w³oski), Svenska (szwedzki), Dansk (duñski),Türkçe (turecki), Hungarian (wêgierski), Czech (czeski),Polish or Croatian (polski lub chorwacki).3.2. Country. Kraj przeznaczenia (u¿ytkowania). Do wyborus¹ nastêpuj¹ce kraje: Germany (Niemcy), Denmark (Dania),Spain (Hiszpania), France (Francja), Finland (Finlandia),Great Britain (Wielka Brytania), Greece (Grecja),Hungary (Wêgry), Italy (W³ochy), Norway (Norwegia),Netherlands (Holandia), Portugal (Portugalia), Poland,(Polska) Swenden (Szwecja), Slovenia (S³owenia), Slovakia(S³owacja), Turkey (Turcja), Others (inne kraje),Japan (Japonia), Korea (Korea), America (Ameryka),Austria (Austria), Belgium (Belgia), Switzerland (Szwajcaria),Czech Rep. (Czechy).3.3. Volume . Zakres regulacji poziomu g³oœnoœciw torze g³oœnikowym.3.4. HP Volume . Zakres regulacji poziomu g³oœnoœciw torze s³uchawkowym.3.5. Teletext Region. Wybór znaków teletekstu (regionu).Do dyspozycji s¹ nastêpuj¹ce grupy znaków TXT: EastEurope (Europa Wschodnia), West Europe (EuropaZachodnia), Cyrillic (cyrylica), Turkish/Greek (turecko-grecka),Arabic/Hebrew (arabsko-hebrajska).3.6. Menu Colour . Wybór kolorumenu .3.7. Picture Mode. Rodzaj obrazu – ustawienia parametrówobrazu dla trzech „zaprogramowanych” rodzajów obrazu:Bright (jasny), Standard (standardowy) i Soft (stonowany):3.7.1. Brightness (Bright) – jasnoœæ3.7.2. Contrast (Bright) – kontrast3.7.3. Colour (Bright) – nasycenie koloru3.7.4. Brightness (Standard) – jasnoœæ3.7.5. Contrast (Standard) – kontrast3.7.6. Colour (Standard) – nasycenie koloru3.7.7. Brightness (Soft) – jasnoœæ3.7.8. Contrast (Soft) – kontrast3.7.9. Colour (Soft) – nasycenie koloru4. VCTI DAC Adjust. Regulacje toru wizyjnego zwi¹zane zuk³adem VCTI.4.1. Cutoff Red – punkt odciêcia w torze R4.2. Cutoff Green – punkt odciêcia w torze G4.3. Cutoff Blue – punkt odciêcia w torze B4.4. Whitedrv. Red – wzmocnienie w torze R4.5. Whitedrv. Green – wzmocnienie w torze G4.6. Whitedrv. Blue – wzmocnienie w torze B4.7. PAL CVBS Brigh – jasnoœæ dla sygna³u CVBSw systemie PAL4.8. PAL RGB Brigh – jasnoœæ dla sygna³ów RGBw systemie PAL4.9. NTSC CVBS Brigh – jasnoœæ dla sygna³uCVBS w systemie NTSC4.10. NTSC RGB Brigh – jasnoœæ dla sygna³ówRGB w systemie NTSC4.11. PAL CVBS Color – nasycenie koloru dlasygna³u CVBS w systemie PAL4.12. PAL RGB Color – nasycenie koloru dla sygna³ówRGB w systemie PAL4.13. NTSC CVBS Color – nasycenie koloru dlasygna³u CVBS w systemie NTSC4.14. NTSC RGB Color – nasycenie koloru dlasygna³ów RGB w systemie PAL5. Txt & FE OSD Settings. Ustawienia wyœwietlania znakówteletekstu i OSD.5.1. Txt & FE OSD H-Shift – pozycjonowanie wpoziomie5.2. Txt & FE OSD V-Shift – pozycjonowanie wpionie5.3. Txt H-Shift Split Screen 5.4. Txt & FE OSD Pixel Clock 5.5. YDELAY PAL – opóŸnienie sygna³u luminancjiwzglêdem chrominancji dla systemu PAL5.6. YDELAY NTSC – opóŸnienie sygna³u luminancjiwzglêdem chrominancji dla systemu NTSC6. Options1. Opis opcji – OPTION 16.1. IDTV – IDTV 6.2. SVHS-EXT2 – gniazdo SVHS-EXT2 6.3. FRONT-AV – gniazdo frontowe AV 6.4. SVHS – gniazdo SVHS 6.5. PC – gniazdo PC 6.6. YPBPR – gniazdo sygna³ów komponentowychY, P B , P R 6.7. HP ITEM ON MENU – menu regulacji torus³uchawkowego 6.8. BLUE SCREEN – niebieski ekran 6.9. SEARCH FOR BG, DK, I – wyszukiwanie dlastandardów BG, DK, I 6.10. SEARCH FOR L/L’ – wyszukiwanie dla standarduL/L’ 6.11. Pref. Search Standard – preferowanakolejnoœæ wyszukiwania stacji w standardach BG-DK-I, L-L’, M 6.12. Station Ident – identyfikacji stacji 6.13. POWER ON TO STANDBY – po w³¹czniuOTVC przechodzi w tryb standby 7. Options2. Opis opcji – OPTION 27.1. Tuner Options – opcje dotycz¹ce tunera7.1.1. Control Byte 7.1.2. BSW1 7.1.3. BSW2 7.1.4. BSW3 7.1.5. VHF1-3-L 7.1.6. VHF1-3-H SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 13

Porady serwisowe7.1.7. VHF3-UHF_L 7.1.8. VHF3-UHF_H 7.1.9. Top Setting-PAL 7.1.10. Top Setting-SECAM 7.2. Blue Back. On Menu 7.3. Dynamic Bass On Menu 7.4. Vir. Dolby On Menu 7.5. APS Delay Time (ms) 7.6. Video Peaking 7.7. Comb Filter/CTI/LTI 8. Audio Options – opcje dotycz¹ce toru audio8.1. Equalizer – korektor charakterystyki czêstotliwoœciowej8.2. Carrier Mute – wyt³umienie podnoœnej fonii8.3. FM Presc_AVL_off –8.4. NICAM Presc_AVL_off 8.5. Scart Presc_AVL_off 8.6. FM Presc_AVL_on 8.7. NICAM Presc_AVL_on 8.8. Scart Presc_AVL_on 8.9. Line-out Via HP 9. 9. Auto calibration – regulacje automatyczne9.1. Exit – wyjœcie9.2. AutoColor9.3. AdcGain 9.4. ADC Offset 9.5. Color temp Cool – temperatura koloru9.6. Gain 9.7. Offset 9.8. Con Max 9.9. Bri Mid 9.10. Color 9.11. Sharp 10. INIT NVM – inicjalizacja pamiêci NVM 11. SELECTED PANEL . H.D.Samsung LW20M21C chassis VE20EO,LW17M24C chassis VC17EO(TFT-LCD TV)Algorytmy diagnozowania odbiornika.Algorytmy diagnozowania odbiornika w przypadku wyst¹pieniaokreœlonych objawów zosta³y opracowane w takisposób, ¿e jest zadane pytanie wymagaj¹ce wykonania pomiarui jeœli odpowiedŸ jest negatywna, podana jest najbardziejprawdopodobna przyczyna nieprawid³owoœci z sugesti¹ wykonaniadodatkowych czynnoœci. Jeœli odpowiedŸ jest poztywna,nale¿y przejœæ do nastêpnego punktu (pytania).Brak zasilania.· Czy na wyprowadzeniach 3 i 9 z³¹cza CN100 s¹ obecne prawid³owenapiêcia sta³e (odpowiednio): 14V i 5V?- nie – sprawdziæ obecnoœæ napiêæ na wyprowadzeniach 3 i9 z³¹cza CN803 na p³ycie I/P.· Czy na cewce FT144 (lub na kondensatorze C109 - 100µF/16V) jest obecne prawid³owe napiêcie sta³e A5V?- nie – sprawdziæ uk³ady regulatorów napiêcia: IC101 -AP1117D-33A i IC105 - AP1117D-18A. Na wyjœciu uk³aduIC101 - AP1117D-33A powinno byæ napiêcie 3.3V, nawyjœciu uk³adu IC105 - AP1117D-18A – napiêcie1.8V_standby m.in. dla uk³adu skalera GM2221).· Czy na wyprowadzeniu 2 uk³adu IC111 (punkt pomiarowyTP127) jest obecne prawid³owe napiêcie sta³e B3.3V?- nie – sprawdziæ: uk³ad IC111 - AP1117D-33A, kondensatoryC112 - 100µF/16V i C235 - 100nF.· Czy na wyprowadzeniu 2 uk³adu IC112 - AP1117D-18A(punkt pomiarowy TP128) jest obecne prawid³owe napiêciesta³e B1.8V?- nie – sprawdziæ: uk³ad IC111 - AP1117D-18A, kondensatoryC113 - 100µF/16V, C228 - 100nF, C193 - 470µF/16V.· Czy na cewce FT130 (punkt pomiarowy TP116) jest obecneprawid³owe napiêcie sta³e B8V?- nie – sprawdziæ uk³ad regulatora napiêcia: IC109 -BA178M08FP i kondensator C178 - 100uF/16V. Na wyjœciutego uk³adu powinno byæ napiêcie 8V dla uk³aduVCTI.· Czy w punkcie pomiarowym TP103 (na kondensatorze C107- 100nF) wystêpuje prawid³owe napiêcie sta³e 5V_P?- nie – sprawdziæ: uk³ad IC100 - SI9933ADY-T1, kondensatorC107 - 100nF, cewkê FT102.· Czy na cewce FT127 (punkt pomiarowy TP115) jest obecneprawid³owe napiêcie sta³e 9V_S?- nie – sprawdziæ uk³ad regulatora IC110 - MP1410ES, rezystorR171 -43k, kondensator C192 - 82µF/16V, cewkêFT127. Nastawialny regulator IC110 wytwarza napiêcie9V dla wzmacniacza mocy fonii.· Czy na cewce FT131 jest obecne prawid³owe napiêcie sta³eB5V?- nie – sprawdziæ uk³ad regulatora IC108 - MP1410ES, rezystorR167 - 12k, kondensator C185 - 82µF/16V, cewkêFT131 - 3.3µH. Nastawialny regulator IC108 wytwarzanapiêcie 5V dla tunera, uk³adu VCTI, S3C9428.· Skontrolowaæ funkcjonowanie uk³adów: skalera (kontroleraLCD) IC704 - GM2221 i procesora telewizyjnego VCTIFIC802 - VCT4973-XM.Brak obrazu.Jeœli obraz nie jest wyœwietlany tylko dla jednego lub kilkurodzajów sygna³u, nale¿y zlokalizowaæ, który to jest sygna³(ewentualnie sygna³y) dokonuj¹c sprawdzenia obecnoœci i jakoœcisygna³u wizyjnego na nastêpuj¹cych kondensatorach waplikacji procesora telewizyjnego:· sygna³ Video_CVBS – C822 - 100nF/25V,· sygna³ S-Video – C824 - 100nF/25V,· sygna³ SCART – C821 - 100nF/25V.Po zlokalizowaniu sygna³u lub sygna³ów, które nie pojawiaj¹siê na ekranie nale¿y sprawdziæ prowadzenie tych sygna³ówod gniazda do wejœæ procesora telewizyjnego.Jeœli brak obrazu ze wszystkich Ÿróde³, nale¿y sprawdziæobecnoœæ i jakoœæ sygna³u wizyjnego na kondensatorze C800 -100µF/16V, 20% na wyjœciu procesora telewizyjnego (n.57).Kontrola ta pozwoli na ocenê pracy procesora telewizyjnegoIC802 - VCT4973-XM.Brak fonii.· Jeœli dŸwiêk nie jest odtwarzany tylko dla jednego lub kilkuŸróde³ sygna³u, nale¿y zlokalizowaæ, które to jest Ÿród³o(ewentualnie Ÿród³a) dokonuj¹c sprawdzenia obecnoœci i ja-14 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Porady serwisowekoœci sygna³u fonicznego na nastêpuj¹cych wyprowadzeniachprocesora telewizyjnego IC802 - VCTI:- n.110 – dŸwiêk z tunera,- n.113 i n.114 – dŸwiêk z magnetowidu (VCR),- n.119 i n.120 – dŸwiêk ze z³¹cza SCART,- n.117 i n.118 – dŸwiêk z komputera PC.W przypadku braku sygna³u fonii dostarczanego w postacisygna³u w.cz. nale¿y sprawdziæ tuner Tu01, braku sygna³ufonii towarzysz¹cej sygna³owi Video (VCR) – CN913,braku sygna³u fonii z gniazda SCART – CN901.· Sprawdziæ obecnoœæ i jakoœæ wyjœciowych sygna³ów fonii zprocesora telewizyjnego na wyprowadzeniach 123 i 124.- nie – brak sygna³ów wskazuje na uszkodzenie lub nieprawid³ow¹pracê procesora telewizyjnego VCTIF IC802 -VCT4973-XM.· Sprawdziæ obecnoœæ i jakoœæ sygna³ów fonii na wyprowadzeniach2 i 5 oraz 16 i 19 (wyjœcia na g³oœnik) uk³aduwzmacniacza mocy fonii IC600 - TDA7266D:- nie – skontrolowaæ funkcjonowanie wzmacniacza mocyIC600 - TDA7266D oraz elementy w jego aplikacji.· Jeœli sygna³y na wyjœciach wzmacniacza IC600 - TDA7266Ds¹ obecne i prawid³owe, sprawdziæ/wymieniæ g³oœniki.Tryb serwisowy.W tryb serwisowy mo¿na wejœæ w dwojaki sposób: za pomoc¹pilota u¿ytkownika albo za pomoc¹ pilota serwisowego.Wejœcie w tryb serwisowy za pomoc¹ pilota u¿ytkownikapolega na naciœniêciu po kolei nastêpujacych przycisków: [ PowerOFF ], [ INFO ], [ MENU ], [ MUTE ], [ Power ON ].Wejœcie w tryb serwisowy za pomoc¹ pilota serwisowegopolega na naciœniêciu po kolei nastêpujacych przycisków: [ PO-WER ON ], [ INFO ], [ FACTORY ].Po uaktywnieniu trybu serwisowego dostêpne jest nastêpuj¹cemenu serwisowe1. Calibration2. Option3. W/B4. ADC5. VCTi 1276. ACC/ACM7. Test Pattern 08. Bus Stop off9. Check Sum 010. ResetT-VNC17(20) - PEU-0003 2004/04/201. CalibrationW zale¿noœci od rodzaju sygna³u nale¿y przeprowadziæ kalibracjêodbiornika. W podmenu Calibration dostêpne s¹ dwieopcje: “VCTi” i “PC”. Procedura kalibracji wygl¹da nastêpuj¹co:· dla sygna³ów w.cz., wideo i S-Video:tryb serwisowy Ú Calibration Ú VCTi Ú Enter· dla sygna³ów z komputera PC w trybie VGA dla sygna³utestowego kraty:tryb serwisowy Ú Calibration Ú PC Ú EnterNastêpnie nale¿y wejœæ w podmenu “ADC” i sprawdziæwartoœci dostêpnych tam parametrów. Wartoœci te mog¹ odbiegaæod zamieszczonych w tabeli o ±10~20.2. Option – ustawianie opcji1. Video Mute 02. Auto Power On3. Panel XGA4. Inch 155. Antenna Osd off6. TTXlist/Flof Flof7. Auto FM On8. Acc/ACM off9. Gamma LUT 010. ESM On11. System CW3. W/B(1) – ustawianie balansu bieli (1)R level 128G level 128B level 128R gain 127G gain 127B gain 127g Sub Color 0g Sub Tint 50RecalNa potrzeby ustawiania balansu bieli nale¿y:· w odbiorniku LW17M24C poziom w torze niebieskim (Blevel) ustawiæ na 118, poziom wzmocnienia w torze czerwonym(R Gain) na 162,· w odbiorniku LW20M21C poziom w torze niebieskim (Blevel) ustawiæ na 119, poziom wzmocnienia w torze czerwonym(R Gain) na 136.4. ADCWartoœci parametrów tej grupy ustawieñ dla kalibracji VCTii PC zestawiono w tabeli 1.Tabela . ADCParametr Zakres regulacji VCTi PCo e X[0~ 27] 46 50o e X[0~ 27] 66 54o e X[0~ 27] 68 44i 0 X[0~255] 25 5i X[0 ~ ] 0i 0 X[0~255] 255 20i X[0~ ] 0i 0 X[0~255] 253 4i X[0~ ] 05. VCT – ustawienia toru wizji w procesorze VCTiR Drive 255 RF AGC 0G Drive 255 Vpeaking 6B Drive 255 CTI Gain 3Sub Contrast 44 CTI Coring 5Sub Bright 0 LMIXOFS 6Sub Sharp 15 PKCF 3Sub Color 7 AGCADJ1 32Sub Tint 50 LTI Gain 15Sub Coring 56. ACC / ACMY Max D 7 Up Start 40Y Scl Thr 64 Low Sn Thr 60Y Scl A 5 Up Sn Thr 0SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 15

Porady serwisoweY Scl B 0 Y Min 10A Ctrl 0 Y Max 255A Snslp 8 Ym Div Slp 128T Dixel 12 Fr Age 1Lower End 80 Fr App 0Mid Start 30 Esm Ctrl 127Mid End 1007. Test Pattern – zestaw obrazów kontrolnychProcesor sygna³u telewizyjnego wyposa¿ony jest w mo¿liwoœægenerowania 7 obrazów kontrolnych wybieranych w tympodmenu. S¹ to nastêpuj¹ce testy kontrolne:a/. VCTib/. Toshibac/. Gray Bar (pasy w skali szaroœci)d/. Gray (szare t³o)e/. Green (zielone t³o)f/. Color Bar (pasy kolorowe)h/. Cross (kratownica)8. Bus StopPodmenu u¿ywane do komunikacji i transmisji danych.9. Check SumPodmenu, w którym wyœwietlana jest suma kontrolna dlamikrokontrolera steruj¹cego.10. ResetPodmenu do wykonywania inicjalizacji danych mikrokontrolerasteruj¹cego.11. T-VNC17(20) - PEU-0003 2004/04/20Na dole menu serwisowego wyœwietlana jest informacja owersji programu steruj¹cego.H.D.Panasonic TX-29AD1F/B, TX-25AD1F/Bchassis Euro-2SMigotanie obrazu.Migotanie obrazu wystêpuje bezpoœrednio po zmianie programui trwa oko³o 5 sekund. Powodem tej nieprawid³owoœcijest niestabilnoœæ pêtli identyfikacji sygna³u przez uk³adVDP3108. W celu usuniêcia opisanej wady nale¿y zastosowaæspecjalnie opracowany przez producenta zestaw naprawczyzawieraj¹cy nastêpujace podzespo³y:· pamiêæ EPROM: dla OTVC 25” – 27C010-A07BW, dla29” –27C010-A07BH,· pamiêæ EAROM: dla OTVC 25” – X24C0703B, dla 29”– X24C0702BA,· uk³ad VDP3108APP1,· kondensator 4pF/50V (ECUV1H040CCX) – 2 szt.,· kondensator 0.47µF/50V (ECEA1HNR47SB) – 2 szt.Metoda monta¿u elementów zestawu naprawczego na p³ycie“A” jest nastêpuj¹ca:· kondensatory C1624 i C1627 (oba 0.22µF/50V) zast¹piækondensatorami 0.47µF/50V (ECEA1HNR47SB),· na pozycjach C1609 i C1608 zamontowaæ kondenatory4pF/50V (ECUV1H040CCX),· uk³ad IC1601 - VDP3108 zast¹piæ uk³ademVDP3108APP1,· wymieniæ pamiêæ EPROM IC1871 zgodnie z naprawianymodbiornkiem (25” lub 29”),· wymieniæ pamiêæ EAROM IC1941 zgodnie z naprawianymodbiornkiem (25” lub 29”).H.D.Panasonic TX-29AD50F/B, TX-29AD50F/P,TX-29AD50F/S chassis EURO-3HZniekszta³cenia geometryczne.Co jakiœ czas na obrazie widoczne s¹ zniekszta³cenia geometryczne.Przyczyn¹ tych zniekszta³ceñ jest cewka L571 -ELC18B221L na p³ycie D. Nale¿y j¹ zast¹piæ poprawion¹ wersj¹o oznaczeniu ELC18B271E. Lokalizacjê cewki na schemaciepokazano na rysunku 1.H.D.C571R58910R5712.73WL571C5860.01Q574BC557B126R585TSF19201Q5742SD1265C5726800pF1.5kVL555EXCELDR35CRys.1.C555C573C581D571FMV-3GULF027Panasonic chassis EURO-3HWWy³¹cza siê.W trakcie dokonywania normalnej obs³ugi odbiornika takiejna przyk³ad zmiany programu, zwiêkszania lub zmniejszaniajaskrawoœci itp. odbiornik sporadycznie prze³¹cza siêw tryb serwisowy. Nale¿y zmieniæ wersjê pamiêci EPROM,która jest zale¿na od modelu. Poni¿ej podano w kolejnoœci:model odbiornika, typ istniej¹cej pamiêci, typ nowej pamiêcido zamontowania i wersjê oprogramowania.Model Typ pamiêci Typ pamiêci Wersjaistniej¹cej do zamontowania oprogramowaniaTX-W32D2DP 27C20012AA 27C2001-210 V2.10TX-W28D2DP 27C2001D01 27C2001-210 V2.10TX-29AD70DP 27C2001209AC 27C2001-210 V2.10TX-W32D3DP/L 27C2001D05AA 27C2001-D06 V4.06TX-W28R3 27C2001603AA 27C2001-609 V6.09TX-W28R3DP 27C2001603 27C2001-609 V6.09TX-W28R3F/L 27C2001607AA 27C2001-609 V6.09TX-W36D3DP/L 27C2001D05AA 27C2001-609 V6.09TX-W36D3DP/U 27C2001701AA 27C2001-702 V7.02H.D.Panasonic chassis EURO-3HUszkodzenie tranzystora Q801 w zasilaczu.Uszkodzeniu tranzystora Q801 - 2SK1489MAT w zasilaczutowarzyszy uszkodzenie nastêpujacych elementów: uk³aduIC801 - AN8029, diod D818 - TMPG10G3 i D810 -MA2160LFS. W niektórych sytuacjach uszkodzeniu mog¹ ulecrównie¿ tranzystory Q803 - 2SD965-R i Q804 - 2SA719-TAoraz dioda D806 - TF361MALF3.H.D.16 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Porady serwisoweVestel chassis 11AK28Uszkodzenie tranzystorów Q201 i Q202.Odbiornik nie dzia³a, zasilacz sprawny. Uszkodzeniu uleg³ydwa tranzystory w stopniu koñcowym odchylania poziomego:Q201 - STP20NE06LFP i Q202 - 2SC5331. Ze wzglêduna powtarzanie siê tej usterki zosta³a opracowana nowamozaika p³yty o oznaczeniu 11AK28-10 (zast¹pi³a ona p³ytê11AK28-7), na której wprowadzono dodatkowo nastêpuj¹cezmiany materia³owe:· transformator steruj¹cy stopniem odchylania poziomegoTR201 - AK28 (nr 30007804) zast¹piono transformatoremo oznaczeniu 15AK17-17” (nr 30006743),· kondensator C202 - 100nF/63V zast¹piono kondensatorem47nF/100V (MKT),· kondensator C203 - 220nF/25V (SMD) zast¹piono kondensatorem33nF/63V (MKT).Przy okazji tych zmian dokonano poprawy jakoœci sygna³uwyjœciowego lasera audio poprzez zast¹pienie uk³adu optycznegotransmitera JK001 - TOTX176 uk³adem GP1FA550TZ.Poprawiono równie¿ odpornoœæ na wy³adowania elektrostatyczneESD zastêpuj¹c rezystor R519 - 8.2k d³awikiem ferrytemSMD L425 - BLM21A601S.H.D.Vestel chassis 11AK19-Y11Uszkodzenie wzmacniacza wizyjnego.Ze wzglêdu na powtarzaj¹ce siê uszkadzanie wzmacniaczaRGB IC901 - TDA6108 zmieniona zosta³a mozaika p³ytki kineskopu11TP19Y2. Nowa p³ytka otrzyma³a oznaczenie11TP19Y3. Celem tej zmiany by³o uodpornienie uk³adu scalonegona wy³adowania w kineskopie. Oprócz zmiany moziaki,na p³ytce tej zast¹piono rezystor bezpiecznikowy R914 -47R/0.25W zwor¹.H.D.Hitachi CP2842AN, CL2842AN, C2842Nchassis 11AK19Zmiana typu diody.W wymienionych odbiornikach zast¹piono diodê D825 -BA159 (1A/800V) diod¹ UF5407 (3A/800V). Celem tej zmianyby³o zwiêkszenie niezawodnoœci jej dzia³ania. H.D.Vestel chassis 11AK19Zapobieganie skutkom przepiêæ napiêcia anodowego.Porada dotyczy odbiorników z kineskopem 28 cali firmyVCL. W odbiornikach dokonano zamiany maj¹cej na celu uodpornienieuk³adów na impulsy napiêcia anodowego w trakciestartu. Zmiana ta polega na zast¹pieniu kondensatora C626 -9.1nF/2000V/3.5 % kondensatorem 10nF/1600V/3.5% (MKP).W trybie standby s³ychaæ szum w g³oœnikach.W trybie standby przez ca³y czas s³ychaæ szum w g³oœnikach.Okazuje siê, ¿e w trybie standby napiêcie zasilaj¹cewzmacniacz audio wynosi 1.3V. Taka wartoœæ jest ju¿ wystarczaj¹cado pracy wzmacniacza. Problem mo¿na rozwi¹zaæwstawiaj¹c zamiast diody Zenera D891 11-woltowej diodê7.5V.. Spowoduje to zmniejszenie wartoœci napiêcia zasilaj¹cegowzmacniacz fonii w trybie standby o oko³o 0.9V. Przytakim napiêciu zasilaj¹cym wzmacniacz w trybie standby jestwy³¹czony i w g³oœnikach jest cisza.H.D.Vestel chassis 11AK33W trybie standby s³ychaæ szum w g³oœnikach.W trybie standby przez ca³y czas s³ychaæ szum. Powodemtych efektów jest rozrzut tolerancji transformatora SMPS wytwarzaj¹cegonapiêcia zasilaj¹ce, powoduj¹cy brak zrównowa¿eniawzmacniacza koñcowego fonii i w efekcie „generowanie”efektów dŸwiêkowych s³yszalnych w g³oœnikach. Wobectakich nieprawid³owoœci zosta³o zaproponowane rozwi¹zaniepolegaj¹ce na wprowadzeniu wzmacniacza audio w trybstandby. W rozwi¹zaniu tym tranzystor Q715 jest za³¹czony wtrybie standby, napiêcie na wyprowadzeniu MUTE uk³aduwzmacniacza audio jest wy¿sze ni¿ napiêcie zasilania i wzmacniacztym samym jest wy³¹czony. Schemat modyfikacji uk³adupokazano na rysunku 1.+5V /st-by+14V-AElementy dodatkowe1kBA159C866D703R721R724do n.5 “Mute”wzmacniczaaudioQ715R748Rys.1Nowymi elementami s¹ rezystor 1k i dioda BA159. Sposóbmonta¿u tych elementów pokazano na rysunku 2.Katoda D703Kabel ³¹cz¹cy katodê D703z katod¹ BA1591k SMDDioda BA159Rys.2Zmiany nale¿y wykonaæ od strony mozaiki. katodê dodatkowejdiody BA159 po³¹czyæ z katod¹ diody D703 przewodemizolowanym o d³ugoœci oko³o 8 cm.W chassis 11AK33-J3 i 11AK33-2 nie nale¿y wstawiaædiody BA158, a jedynie rezystor, z tym, ¿e jego wartoœæ powinnawynosiæ 4.7k.H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 17

Porady serwisowePhilips TV/VCR Combi chassis TVCREpsilon 2001Informacje dotycz¹ nastêpuj¹cych modeli odbiorników telewizyjnychzintegrowanych z magnetowidem: 14PV110,14PV202, 14PV220, 14PV227, 14PV350, 14PV354, 14PV358,20PV230, 21PV340, 21PV548, 37TR210, 37TR220,37TVB60, 51TR300, 51TVB70.Serwisowy program testowy – ci¹g dalszy.Pierwsza czêœæ opisu serwisowego programu testowegozosta³a opublikowana w „SE” 7/2009 s.21- 22. W dalszej czêœciopisu kontynuowane jest wyjaœnianie znaczenia kolejnychpunktów (linii) pierwszej strony menu serwisowego (rys.1. nastronie 22 w „SE” 7/2009).· Detekcja pocz¹tku/koñca taœmySERV STATUS…L 0 TV 0000ES 1/1R 1 ETAU1–0U –16… ETXU2–0U –10Rys.5Pocz¹tek lub koniec taœmy jest wykrywany przez szacowaniesygna³ów “TAS” (Tape Start…S) i “TAE” (Tape End…E).Gdy taœma osi¹ga pocz¹tek lub koniec, w linii “ES” menu wyœwietlaniezmienia siê z “0” na “1”.· Zabezpieczenie (ochrona) przed nagrywaniemSERV STATUS…L 0 TV 0000ES 1/1R 1 ETAU1–0U –16… ETXU2–0U –10Rys.6W linii kontrolnej “RECP” wyœwietlana jest informacja otym, czy jest uaktywniona protekcja przed nagrywaniem nataœmie:0 – protekcja przed zapisem wy³¹czona (OFF)1 – protekcja przed zapisem aktywna (ON)· Impulsy z talerzyka zwijaj¹cego taœmêSERV STATUS…R 1 ETAU1–0U –16LR 0/0 ETXU2–0U –10ST 0000…Rys.7Szacowanie sygna³ów z tachometru zwijania: “WTR¨ (WindTacho Right … R) i “WTL¨ (Wind Tacho Left … L) skutkujezmian¹ wyœwietlania z “0” na “1”.· Status napêduSERV STATUS…R 1 ETAU1–0U –16LR 0/0 ETXU2–0U –10ST 0000…Rys.8Dla uzyskania tej informacji zostaje w³¹czony licznik impulsów“FTA”. Na tej podstawie status licznika daje informacjêo bi¿¹cej (aktualnej) pozycji napêdu. Iloœæ impulsów (statuslicznika impulsów) dla poszczególnych pozycji (trybów)napêdu zestawiono w tabeli 1.TabelaTryb pracyStatus napêdue 007 ±4dex / i d / e i d ±4S o 8 ±4P / P e 2 4 ±4eve e 237 ±4· Licznik godzin pracySERV STATUS…I 0 VCR 0000L 0 TV 0000…Rys.9Dostêpne s¹ 2 liczniki godzin pracy urz¹dzenia. W linii“VCR” podawana jest informacja o iloœci godzin pracy podzespo³ówmagnetowidu (nagrywanie, odtwarzanie). W linii “TV”podawana jest informacja o iloœci godzin pracy kineskopu. Obawskazania s¹ podawane w zapisie heksdecymalnym. Pola licznikówpracy czêœci magnetowidowej (VCR) i telewizyjnej (TV)pokazano na rysunku 9.· Kody b³êdów napêduSERV STATUS…DE 00 00 00ST 0C 0C 0CEERys.10Pokazane na rysunku 10 linie “DE” i “ST” informuj¹ zapomoc¹ kodów o b³êdach (nieprawid³owoœciach), jakie wyst¹pi³yw pracy mechanizmu magnetowidu. Trzy ostatnio zaistnia³eb³êdy s¹ zapisane i przechowywane w pamiêciEEPROM. Linia “DE” dostarcza informacji o rodzaju b³êdu(wskazuj¹cym na podzespó³ lub sygna³y), linia “ST” o czasiewyst¹pienia b³êdu, to znaczy w trakcie wykonywania jakiejfunkcji mia³a miejsce nieprawid³owoœæ wskazana kodem w linii“DE”. Kody b³êdów mo¿na wykasowaæ poprzez naciœniêcieprzycisku [ CLEAR ] po uprzednim wybraniu lini “DE”lub “ST”.Znaczenie kodów b³êdów wyœwietlanych w linii “DE” zamieszczonow tabeli 2, a w linii “ST” – w tabeli 3.Przyczyny b³êdów wykazywanych w linii “DE” mog¹ byænastêpuj¹ce:F0 – b³¹d opasania taœmy – b³¹d wykazywany na podstawiebraku lub nieprawid³owej (brakuj¹cej) iloœci impulsów18 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Porady serwisoweTabela 2Kod b³êduZnaczenie0 d o e i02 e ied d e ie id o e o iei i i capstan3 i e e e o4 i e e o5 Nie id o i i o iFTAF1 – b³¹d silnika capstan – b³¹d wykazywany na podstawiebraku impulsów FGDF2 – przerwanie taœmy – do monitorowania tej funkcji jakoodniesienie wykorzystywane s¹ sygna³y tacho WTL (zlewego talerzyka) i WTR (z prawego talerzyka).F3/F4 – blokada lewego/prawego talerzyka – b³¹d wykazywanyna podstawie braku impulsów WTL lub WTRF5 – nieprawid³owa praca silnika bêbna g³owic – do monitorowaniatej funkcji wykorzystywane s¹ sygna³y PG/FG.S¹ one dostarczane z cewki silnika bêbna g³owic i dostarczaj¹informacji o pozycji i prêdkoœci obrotowej bêbna.Wystarczy, ¿e chocia¿ jeden z tych sygna³ów jest niedostêpny,mechanizm rozpoczyna wykonywanie funkcjiwy³adunku kasety Eject.Tabela 3Kodb³êduZnaczenieKodb³êdu· B³¹d magistrali I 2 CSERV STATUS…DE 00 00 00ST 0C 0C 0CZnaczenie0C S d 37 N ieP -3 70 de2 S o - 84 C e ie o i2A P 2/ 3 AC P -52C P - A P 52 e C5 S d e2 P 42 P - 7d ieo io e / 4d ieo io e /7d ie30 P 8o io e /232 P e i ie do e AP34 P e i ie do od P i35 d ie P 736 S od ieo io e / 0EE 2E 00 00Rys.11Komunikacja miêdzy mikrokontrolerem i wszystkimi podzespo³amiwyposa¿onymi w interfejs magistrali I 2 C jest kontrolowanapo ka¿dym w³¹czeniu zasilania. Jeœli w trakcie komunikowaniasiê z pamiêci¹ EEPROM (7818) lub uk³ademUOC (7200) wyst¹pi b³¹d, nie jest mo¿liwe dalsze inicjowaniepracy urz¹dzenia. W takiej sytuacji nastêpuje sygnalizacjaoptyczna za pomoc¹ diody LED. System sygnalizacji jest nastêpuj¹cy:· dioda LED Standby szybko miga – aktywne uk³ady protekcji,· dioda LED Standby wolno miga – b³¹d w uk³adzie UOC(7200),· dioda LED Record szybko miga – b³¹d w uk³adzie pamiêciEEPROM (7818) / tryb Burst zasilacza,· dioda LED Record wolno miga – nieprawid³owa pracamagistrali I 2 C, szyna SDA lub SCL zwarta do masy.W tabeli 4 zamieszczono wszystkie modu³y, z którymi mikrokontrolerkomunikuje siê za pomoc¹ magistrali I 2 C i ichadresy.Tabela 4Pozycja Modu³ k³ad Adres700 T e C0760 T e 2 C67004 SYCA LA7 5 5 27 60 VPS/P C S A5650 20· Drugi tuner (dotyczy tylko urz¹dzeñ z dwoma tunerami)SERV STATUS…TU 0DU 0Rys.12Dla potrzeb serwisowych pomocne mo¿e byæ wyœwietlanieobrazu z drugiego tunera, który jest wykorzystywany tylkodo nagrywania. Po wybraniu linii “TU” przyciskiem kursoraw prawo [ u ] mo¿na prze³¹czyæ wyœwietlanie obrazu z tunera1 (TV) i tunera 2 (VCR).· Tryb dummy – tryb bez pracy mechanizmuSERV STATUS…TU 0DU 0Rys.13Dla wykonania pomiarów i przeœledzenia sygna³ów bezpracy mechanizmu urz¹dzenie mo¿na prze³¹czyæ w tyrb “DummyMode”. W trybie tym wy³¹czone s¹ wszystkie silniki, sygna³yz czujników s¹ ignorowane. Napêd mo¿e byæ wymontowanyz urz¹dzenia. Wszystkie stany pracy mog¹ byæ w³¹czone(Play, Record, …) i odpowiednie sygna³y s¹ prze³¹czanestosownie do wybranego statusu mechanizmu.Uwaga: W celu zapobie¿enia zniszczeniu taœmy tryb DummyMode nie mo¿e byæ w³¹czony w czasie przesuwu taœmy(nagrywania, odtwarzania, …). Przed demonta¿em lub monta¿emmechanizmu nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenie od sieci.· Numer maski mikrokontroleraSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 19

Porady serwisoweSERV STATUS…R 1 ETAU1–0U – 16LR 0/0 ETXU2–0U – 10CONTROL-Micro-Controller (AIO)TXT-Micro-Controller (Painter)Rys.14Numer maski i wersja mikrokontrolera i uk³adu UOC s¹wyœwietlane po prawej stronie menu serwisowego. Pierwsze 5znaków okreœla nazwê maski (np. ETAU1), nastêpne dwa znakinumer maski (np. 1U) i trzy ostatnie znaki numer produkcyjny(np. 054).Service Control Menu· Kasowanie pamiêci EEPROMSERV CONTRNVM CLROP 006 032 088 055140 002 019…Rys.15W pamiêci EEPROM (IC7818/SSB) zapamiêtane s¹ specyficzneustawienia u¿ytkownika (timer, programy, …) i wartoœciregulacji (punkt prze³¹czania g³owic, ustawienia parametrówobrazu, …). W niektórych sytuacjach konieczne jest skasowanietych danych. W tym celu nale¿y wybraæ liniê “NVMCLR” i nacisn¹æ przycisk [OK]. Po resecie inicjalizowanezostaj¹ dane dotycz¹ce: wszystkich ustawieñ timera, ustawieniaprogramów, daty i czasu. Urz¹dzenie zostaje wprowadzonew tzw. tryb dziewiczy. Nastêpuj¹ce dane dotycz¹ce odbiornikatelewizyjnego, które s¹ wprowadzane w trybie fabrycznymzostaj¹ pobrane z pamiêci ROM mikrokontrolera i przepisanedo pamiêci EEPROM: ustawienia kontrastu, jaskrawoœci,ostroœci, nasycenia koloru, poziomu g³oœnoœci, barwydŸwiêku. Nastêpujace dane nie zostaj¹ wykasowane i pozostaj¹nadal zapamiêtane: kody opcji, godziny pracy, kody b³êdów.Po wymianie pamiêci EEPROM tylko ustawienia fabrycznes¹ do niej transferowane. Ustawieniom u¿ytkownika przypisanezostaja wartoœci uœrednione. Nale¿y wówczas przeprowadziækompletn¹ procedurê konfiguracyjn¹ i regulacyjn¹.· Kody opcjiSERV CONTRNVM CLROP 006 032 088 055140 002 019…Rys.16Specyfika urz¹dzenia jest definiowana za pomoc¹ kodówopcji. Kody opcji w postaci siedmiu trzycyfrowych liczb s¹wydrukowane na tabliczce znamionowej (naklejce) na tylnejœciance urz¹dzenia. Przyk³adow¹ naklejkê wraz z objaœnieniamipokazano na rysunku 17.· Podstawowe ustawienia i regulacje telewizoraKodewolucjiRys.17Kody opcjiNumer typuNumer seryjnyData produkcjiKod zmianyOœrodek produkcji(WD, VN)SERV CONTR…TV DEFABS 0Rys.18Na potrzeby ró¿norakich regulacji odbiornnika telewizyjnegos¹ zdefiniowane niektóre ustawienia dotycz¹ce obrazu(kontrast, jaskrawoœæ, …). Po wybraniu linii “TV DEF” i naciœniêciuprzycisku [OK] zostaj¹ przywo³ane fabrycznie zaprogramowanewartoœci.· Automatyczna stabilizacja pr¹du ciemnego kineskopuSERV CONTR…TV DEFABS 0Rys.19Na potrzeby serwisowania odbiornika telewizyjnego mo¿ebyæ przydatne wy³¹czenie automatycznej stabilizacji pr¹duciemnego kineskopu. To dezaktywuje sterowanie, które zale¿-ne jest od informacji na wypr.50 uk³adu IC7200 zmieniaj¹cpoziom na wyjœciach RGB (nó¿ki 51, 52, 53). Pêtla steruj¹camo¿e byæ w³¹czona lub wy³¹czona poprzez wybranie linii“ABS” i naciœniêcie przycisku [ u ].Uwaga: Po opuszczeniu menu serwisowego (poprzez naciœniêcieprzycisku [ MENU ] lub wyjœcie do trybu standby)pêtla jest automatycznie reaktywowana.Regulacje elektryczneNapiêcie zasilaj¹ce.Napiêcie zasilaj¹cê nale¿y ustawiaæ mierz¹c je na kondensatorzeC2353 dla testu bia³ego pola podanego poprzez wejœcieSCART i œrodkowych ustwieñ regulacji jaskrawoœci i kontrastu.Reguluj¹c rezystorem R3348 ustawiæ napiêcie 90V±0.1V urz¹dzenia z kineskopem 14”lub 95V ±0.1V dla urz¹dzeñz kineskopami 20” lub 21”. Kondensator C2352 i rezystornastawny R3348 znajduj¹ siê na p³ycie TVB (czêœæ PS).Po ustawieniu prawid³owego napiêcia przywróciæ wczesniejszustawienia jaskrawoœci i kontrastu.R.W.20 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Porady serwisoweThomson 42WM02L (plazma)Algorytmy diagnozowania odbiornika.1. Zwarcia / rozwarcia na liniach adresowychObjaw: czerwony pas po lewej stronie u do³u ekranu – rys.1.Rys.1Przyczyna: zwarcie na p³ytce drukowanej “X” – rys.2.PCB GRRys.4³¹czeñ lutowanych).2. Wymieniæ p³ytê “X” i sprawdziæ ponownie – jeœli wszystkobêdzie dzia³aæ prawid³owo, oznacza to, ¿e p³yta jest uszkodzona.3. Œledz¹c uszkodzon¹ liniê sprawdziæ stan kontaktów elastycznejwi¹zki po³¹czeniowej i innych z³¹cz, uk³adów scalonychw stopniach koñcowych i p³ytê drukowan¹.4. Jeœli nie ma problemów, skontrolowaæ stan kontaktów nap³ycie drukowanej.2. Zapobieganie blokowaniu siê obrazu na ekranie PDPObjaw: obraz zostaje zamro¿ony na skutek zwarcie czerwonegoi niebieskiego wyprowadzeania w szóstej wi¹zcepo³¹czeniowej u do³u ekranu po prawej stronie – rys.5.Rys.2Sposób naprawy: wymieniæ p³ytê “X”.Procedura kontrolna:1. Po wymianie skontrolowaæ p³ytê “X”.2. Sprawdziæ s¹siaduj¹ce kontakty z³¹cza taœmy elestycznejFPC (Flat Pin Connector).3. Skontrolowaæ jakoœæ lutowania uszkodzonych kontaktów.4. Skontrolowaæ za pomoc¹ mikroskopu uszkodzone wyprowadzenia.Objaw: bia³a pionowa linia pokazana na rysunku 3.Rys.5Przyczyna: zablokowanie obrazu na skutek b³êdnego zamontowaniaz³¹cza.Sposób naprawy: ponownie po³¹czyæ z³¹cza.Procedura kontrolna:1. Sprawdziæ stan kontaktów z³¹cza (materia³y obce, stan po-³¹czeñ lutowanych).2. Wymieniæ p³ytê “X” i sprawdziæ ponownie – jeœli wszystkobêdzie dzia³aæ prawid³owo, oznacza to, ¿e p³yta by³a uszkodzona.3. Œledz¹c uszkodzon¹ liniê sprawdziæ stan kontaktów taœmypo³¹czeniowej i innych z³¹cz uk³adów scalonych w stopniachkoñcowych, p³ytkê drukowan¹.4. Jeœli nie ma problemów, skontrolowaæ stan kontaktów nap³ycie.Objaw: zwarcie elektrod adresowych rastra R, G, B lub bia³yekran (ró¿ny kolor wyœwietlania) – rys.6.SHORTRys.3Przyczyna: zwarcie czerwonego i zielonego wyprowadzenia;na p³ytce drukowanej tu¿ powy¿ej z³¹cza – rys.4 .Zwarcie to mo¿e byæ niezauwa¿alne „go³ym”okiem. Gdy z³¹cze jest roz³¹czone, obraz jest prawid³owy.Sposób naprawy: wymieniæ p³ytê “X”.Procedura kontrolna:1. Sprawdziæ stan kontaktów z³¹cza (materia³y obce, stan po-Rys.6Przyczyna: obcy materia³ (przewodz¹cy py³) w z³¹czuSposób naprawy: przerobiæ z³¹cza p³yty “X” – rys.7.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 21

Porady serwisoweniowej i z³¹cza na plycie X, uk³ady stopnia wyjœciowego,linie elektrod.Objaw: rozwarcie linii ADD – rys.10Obce cia³o w z³¹czuSzczelinaTaœma izolacyjnaNa³o¿yæ silikon na wyprowadzenia z³¹cza.Nale¿y uwa¿aæ na symptom kapilarny.Rys.7Procedura naprawcza i kontrolna:1. Przeci¹æ uszkodzon¹ liniê.2. Sprawdziæ stan taœmy wi¹zki przewodów i z³¹cza na plycieX, uk³ady stopnia wyjœciowego, linie elektrod.Objaw: wy³adowanie w czasie nagrzewania, linia elektrod ADDrozwarta, raster w jednym kolorze lub bia³y ekran (brakwy³adowañ) – rys.8.Rys.10Po³¹czyæ nieznacznie i rozewrzeæ powoli – rys.11OPENRys.8Sposób naprawy: przerobiæ z³¹cza FPC zgodnie z rysunkiem9.Po³¹czyæ ostro¿nie i po pewnym czasie powoli rozewrzeæRys.11Sposób naprawy:1. Wymieniæ p³ytkê “X” i skontrolowaæ pracê panelu wyœwietlacza;jeœli problem pozosta³, wymieniæ go.2. Sprawdziæ stan po³¹czeñ z³¹cza panelu.3. Sprawdziæ stan po³¹czeñ z³¹cza panelu i taœm elastycznychw górnej czêœci ACF (Active clamp forward). Jeœli wszystkojest OK, wymieniæ panel.Objaw: rozwarcie linii adresowej – rys.12.~Trzymaæ poziomolub mo¿e byæ uszkodzonyKoliduje mechaniczniepo zamontowaniuZimne lutowaniena z³¹czuZastosowaæ stalow¹ p³ytkê mocuj¹c¹.Zapewniæ poziome po³o¿enie kontaktów,jeœli z³¹cze koliduje mechanicznieRys.9Procedura kontrolna:1. Przeci¹æ uszkodzon¹ liniê, sprawdziæ stan taœmy po³¹cze-Elektroda adresowa rozwartaw zielonym rastrze~Rys.12Sposób naprawy:1. Sprawdziæ stan po³¹czeñ – roz³¹czyæ i po³¹czyæ ponownie.2. Skontrolowaæ stan lutowania przewodów z³¹cza.3. Wymieniæ p³ytê “X” i ponownie sprawdziæ dzia³anie.4. Skontrolowaæ czy wtyczki boczne panelu lub p³yta uk³adówpo³¹czeñ nie s¹ uszkodzone; w przypadku jednej linii sprawdziæuk³ady scalone stopnia wyjœciowego i uk³adu steruj¹cego(m.in pod k¹tem zimnego lutowania).4. Dokonaæ oglêdzin FPC.Ró¿nica miêdzy rozwarciem i zwarciem elektrod adresowychobjawia siê tym, ¿e przy rozwarciu na rastrze powstajeczarny pionowy pas, przy zwarciu natomiast pionowy pas kolorowy(w ró¿nym kolorze).22 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Porady serwisoweAudioPhilips FR951 (amplituner)W niskiej temperaturze nie dzia³a zdalna regulacja poziomu g³oœnoœci.W temperaturze poni¿ej 7°C nie mo¿na uruchomiæ zdalnejregulacji poziomu g³oœnoœci. Napiêcie zasilaj¹ce odbiorniksygna³ów podczerwieni nie jest „czyste”– w trakcie transmisjisygna³ów podczerwieni na napiêcie na³o¿one s¹ têtnienia wielkoœcioko³o 250mV p-p . Te têtnienia s¹ spowodowane przezmiganie diody LED “STANDBY” w trakcie odbioru sygna-³ów IR na skutek wspó³dzielenia napiêcia zasilaj¹cego i zwi¹zanegoz tym poboru pr¹du. Problem mo¿liwy jest do rozwi¹zaniapoprzez odizolowanie napiêcia zasilaj¹cego. W tym celunale¿y:· na p³ytce odbiornika podczerwieni PU34 przeci¹æ œcie¿-kê pomiêdzy diod¹ D404 i tranzystorem Q406 (za anod¹w pobli¿u 2. wyprowadzenia z³¹cza W406),· dodaæ diodê 1SS133T-77 – przylutowaæ j¹ katod¹ do anodydiody D404,· anodê dodatkowej diody 1SS133T-77 po³¹czyæ przewodemw izolacji (o d³ugoœci oko³o 120 mm) z punktemwspólnym diod D401/D402 (napiêcie +5.6V) na p³yciePU04 – µ-COM, FTD & SW.Brak lub mocno œciszony dŸwiêk w jednym z kana³ów przednich.Czêst¹ przyczyn¹ takiej nieprawid³owoœci jest powodowaniezwarcia przez jeden z metalowych wsporników p³yty g³ównej.Zwarcie to wystêpuje w zasadzie tylko w drugiej wersjip³yty drukowanej i ma miejsce w pobli¿u J563 i linii audioprzychodz¹cej z J566. Problem mo¿na ³atwo rozwi¹zaæ poprzezzamontowanie plastikowej podk³adki pomiêdzy p³ytk¹drukowan¹ a metalowym wspornikiem J563.Ma³y poziom g³oœnoœci w g³oœnikach tylnych.Poziom g³oœnoœci w g³oœnikach tylnych jest niewystarczaj¹cy– zbyt s³aby. W celu poprawienia (zwiêkszenia) poziomug³oœnoœci nale¿y zast¹piæ wzajemnie wzmacniacz toru centralnegoze wzmacniaczem toru surround. Wzmacniacz toru centralnegonale¿y zamontowaæ w miejsce wzmacniacza toru surround,a wzmacniacz toru surround w miejsce wzmacniaczatoru centralnego. W tym celu na p³ytce wzmacniaczy surroundi wzmacniacza centralnego P724 nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ceczynnoœci:· zamontowaæ odwrotnie, tzn. obróciæ o 180° z³¹cze J901,· zamontowaæ odwrotnie, tzn. obróciæ o 180° z³¹cze J903,· przeci¹æ œcie¿kê pomiêdzy wyprowadzeniem “-” kondensatoraC928 i rezystorem R948 (rezystor R948 musi pozostaæpo³¹czony z kondensatorem C904),· po³¹czyæ dodatkowym przewodem w izolacji wyprowadzenieujemne kondensatora C928 z wyprowadzeniem nr1 z³¹cza J901 (wypr.1 J901 bêdzie w ten sposób po³¹czonez rezystorami R947 i R935),· zwiêkszyæ wartoœæ rezystancji oporników R914 i R915 z33k na 82k.Zak³ócenia w torze surround w trakcie powolnego zwiêkszania poziomu g³oœnoœci.W trakcie powolnego zwiêkszania poziomu g³oœnoœci wtorze surround s³yszalne s¹ zak³ócenia przypominaj¹ce pluskaniewody. Zjawisko to wystêpuje w trakcie nagrzewaniasiê urz¹dzenia, póŸniej zmniejsza siê i staje siê praktycznienies³yszalne. Usterka ta jest powodowana przez niedostatecznykontakt p³ytki wzmacniaczy surround i toru centralnegoP724 z aluminiow¹ ramk¹. W celu usuniêcia opisanej nieprawid³owoœcinale¿y poprawiæ kontakt ³¹cz¹c dodatkowym przewodemwyprowadzenia kondensatorów C917 i C923 (które s¹po³¹czone z mas¹ p³ytki P724) z wyprowadzeniami J564,+C321, i -C322 (na p³ytce „sieciowej” PV04).Zak³ócaj¹cy dŸwiêk o wysokiej czêstotliwoœci s³yszalny w g³oœnikach.W g³oœnikach s³yszalny jest zak³ócaj¹cy dŸwiêk o wysokiejczêstotliwoœci. Jest to spowodowane wp³ywem wyœwietlaczafluorescencyjnego, którego praca jest „odbierana” przezwysokoczu³e uk³ady foniczne przy braku lub s³abym sygnalezw³aszcza przy stosunkowo du¿ym poziomie g³oœnoœci. Problemmo¿e zostaæ usuniêty poprzez usuniêcie dwóch przewodów(zwor) ³¹cz¹cych do masy: kolektor tranzystora Q754(W602) i rezonator kwarcowy X401 (W411).Brak dŸwiêku, nie dzia³a jeden kana³.Objawy mog¹ byæ ró¿ne: brak dŸwiêku, nie dzia³a jedenkana³, s³ychaæ tylko szum lub nie mo¿na wybraæ dŸwiêku surround.Powodem jest brak lub niewystarczaj¹co dobry kontaktmasy tunera z selektorem cyfrowym. Kontakt ten ma miejsceza poœrednictwem tylnej œcianki odbiornika. Opisana nieprawid³owoœæmo¿e zostaæ usuniêta przez poprawienie kontaktuza pomoc¹ dodatkowego przewodu ³¹cz¹cego masy odbiornikai masê wzmacniacza surround lub jego radiator.Podatnoœæ na uszkodzenia wzmacniacza toru centralnego.Stopieñ koñcowy toru centralnego ³atwo uszkodziæ nawetw trakcie wykonywania pomiarów. Jest to stopieñ w konfiguracjimostkowej. Poniewa¿ wyprowadzenie „minus” nie jestzabezpieczone, nale¿y pod³¹czaæ przyrz¹dy pomiarowe takiejak oscyloskop czy generator m.cz. za poœrednictwem transformatoraseparuj¹cego i nie ³¹czyæ ich z sob¹ za poœrednictwemmasy. To pozwoli na unikniêcie ewentualnego uszkodzeniawzmacniacza.H.D.Philips FW56 (Mini System HiFi)Informacja serwisowa.Jest to kompletny zestaw HiFi zasilany napiêciem 220 ÷240V, maksymalny pobór mocy 180W. Sk³ada siê on z nastêpuj¹cychbloków:· tuner: sekcja FM 87.5 ÷ 108MHz, sekcja AM 530kHz ÷1710kHz,· wzmacniacz: moc wyjœciowa 2 ×27W, impedancja g³oœników6R, 3-decybelowe pasmo przenoszenia 63Hz ÷15kHz,· magnetofon kasetowy: 2 napêdy,· odtwarzacz CD: pasmo +2dB/-4dB 20Hz ÷ 20kHz.Nie czyta zawartoœci p³yt CD TOC.Po za³adowaniu p³yty CD i uruchomieniu odtwarzacza dyskzaczyna wirowaæ, jednak nie jest odczytywana zawartoœæ p³ytyTOC. Do wymiany okaza³ siê rezystor bezpiecznikowy 3849.Odstraja siê od stacji.Tuner odstraja siê od zaprogramowanej stacji. Powodemdryftu jest niestabilnoœæ parametrów kondensatora 2120 w tunerze.Kondensator do wymiany.H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 23

Porady serwisowePhilips FW550C, FW570C, FW575C (zestawHiFi)Wy³¹czenie trybu DEMO.Objawy by³y nastêpuj¹ce: gdy tylko wtyczka zosta³a w³o-¿ona do gniazdka sieciowego, urz¹dzenie rozpoczyna³o pracêw trybie DEMO. Jeœli zestaw zosta³ wy³¹czony do trybu standby,po up³ywie 5 sekund w³¹cza³ siê samoczynnie i wchodzi³ponownie w tryb DEMO. Wy³¹czenie trybu DEMO jest mo¿-liwe poprzez naciœniêcie i przytrzymanie przez 3 sekundy przycisku[STOP] na klawiaturze zestawu.Zniekszta³cenie dŸwiêku na pocz¹tku p³yty.Tu¿ po rozpoczêciu odtwarzania p³yty CD dŸwiêk jest zniekszta³cony.W serwisowym programie testuj¹cym pracê odtwarzaczaCD mo¿e byæ wyœwietlany b³¹d E1003 i E1011. Jestto efekt sprawdzania przez oprogramowanie steruj¹ce statusuwewnêtrznych prze³¹czników (kluczy) w pierwszych milisekundachpracy. Zniekszta³cenia dŸwiêku mog¹ zostaæ usuniêtepoprzez zast¹pienie kondensatora 2891 - 10µF na p³ycieg³ównej kondensatorem 22µF w wyniku czego zostanie wyd³u¿onasta³a czasowa.R.W.Philips AZ7368, AZ7372, AZ7376 (przenoœneodtwarzacze CD)Uszkodzenie lasera.Uszkodzenie lasera nast¹pi³o najprawdopodobniej w wynikuwy³adowania elektrostatycznego. Wymieniono pickup. Wcelu zapobie¿enia powtórzeniu siê uszkodzenia zamienionokondensator 2902 z 10nF na 1nF.R.W.Philips CDC916 (odtwarzacz CD)Odtwarzacz generuje brzêcz¹cy dŸwiêk na pierwszych œcie¿kach.Przyczyn¹ brzêczenia by³ zu¿yty uchwyt trzymaj¹cy p³ytêCD (pozycja 91 na rysunku z³o¿eniowym). Zu¿ycie tegouchwytu w wyniku eksploatacji mo¿e powodowaæ wibracjemechanizmu.Gwi¿d¿¹cy dŸwiêk o czêstotliwoœci oko³o 500Hz.W trakcie odtwarzania s³yszalny jest gwizd o czêstotliwoœcioko³o 500Hz. Niekiedy nastêpuje przeskok œcie¿ki lub przerwanieodtwarzania. Takie zachowanie odtwarzacza najczêœciejma miejsce w niskich temperaturach, ponadto zale¿ne jest odrodzaju p³yty. Opisane zjawiska s¹ powodowane na skutek oscylacjimechanizmu CD – CDM12.1. Nale¿y wymieniæ istniej¹cyzespó³ uchwytu p³yty CD (pozycja 91 na rysunku z³o¿eniowym)na nowy, poprawiony podzespó³ o numerze 4822 532 52655.Nieprawid³owoœci w odtwarzaniu w wyniku utraty ostroœci.Ten b³¹d wystêpuje w urz¹dzeniach z mechanizmemCDM12.1 i uk³adem serwa DSIC2 (TDA1301), a powodowanyjest specyficznym b³êdem (nieprawid³owoœci¹) wykonaniap³yty. B³¹d ten nazywany jest „bia³¹ dziur¹”, to znaczy brakiemz grubsza 100µs d³ugoœci. P³yty z taka wad¹ s¹ nadalprodukowane, mimo ¿e s¹ lub mog¹ prowadziæ do niestabilnejpracy pêtli sterowania ostroœci¹. Aby rozwi¹zaæ tê wadê nale-¿y wprowadziæ offset pr¹du do D1, jak równie¿ do D2. Tenzabieg nale¿y wykonaæ poprzez zamontowanie dwóch rezystorów3.9M pod³¹czonych jednym wyprowadzeniem do nó¿-ki 4 (VRH) uk³adu DSIC2 a drugim wyprowadzeniem – jedenrezystor do nó¿ki 5, drugi rezystor do nó¿ki 6 tego uk³adu.P³yta CD nie wiruje.P³yta CD nie wiruje. Przyczyn¹ okaza³a siê nieprawid³owapraca rezonatora kwarcowego X1101. Nale¿y wymieniæ go nanowy egzemplarz.Samoczynnie przechodzi w tryb Shuffle.W pewnych sytuacjach odtwarzacz prze³¹cza siê w trybpracy Shuffle, to znaczy w tryb losowego odtwarzania utworów.Nieprawid³owoœæ ta jest spowodowana b³êdem w oprogramowaniusteruj¹cym o oznaczeniu P161.14.01. Problem nale¿yrozwi¹zaæ poprzez wymianê mikrokontrolera 7700 nauk³ad OTP z programem P161.15.01. Uk³ad ten znajduje siêna panelu dekodera.Urz¹dzenie nie dzia³a.Odtwarzacz nie chce dzia³aæ, gdy¿ nie startuje uk³ad oscylatorauk³adu 7100 - SAA7345/M5. Problem nale¿y rozwi¹zaæpoprzez zamontowanie rezystora 3120 - 2.2k pomiêdzywyprowadzenie 14 (CROUT) tego uk³adu a masê.Urz¹dzenie zawiesza siê.Urz¹dzenie sporadycznie zawiesza siê. Zauwa¿ono, ¿e mato zwi¹zek z temperatur¹ otoczenia, w wy¿szych temperaturachurz¹dzenie czêœciej zawiesza siê. Przyczyn¹ zawieszaniasiê pracy urz¹dzenia okaza³o siê niezadowalaj¹ce dzia³anie obwoduresetowania mikrokontrolera 7700. W celu poprawieniapracy tego obwodu nale¿y zmieniæ wartoœæ rezystora 3500 z560R na 150R. W ten sposób poziom resetowania zostajezwiêkszony z 4V do 4.5V. W krytycznych sytuacjach (jeœliopisany zabieg nie wyeliminuje wady) nale¿y dodaæ kondensator2750. Jeœli i to ca³kowicie nie usunie nieprawid³owoœci,konieczna jest wymiana uk³adu mikrokontrolera 7700.Silnik obrotu p³yty zacina siê.Nieprawid³owa praca silnika napêdu p³yty CD (spindlemotor) – silnik zacina siê. W takim przypadku rozwi¹zaniemzapobiegaj¹cym naciskaniu w dó³ talerzyka obrotowego jestwymiana wspornika (poz.99 na rysunku z³o¿eniowym) nanowy, ulepszony o numerze 4822 403 70598. R.W.Philips CDC925 (odtwarzacz CD)Komunikat “ERROR” na wyœwietlaczu.Przyczyn¹ sygnalizacji b³êdu w postaci komunikatu “ER-ROR” sygnalizowanego na wyœwietlaczu okaza³o siê uszkodzenierezonatora kwarcowego X1570.Bardzo „s³aby” dŸwiêk.Sprawdziæ/wymieniæ diodê 6565.Problemy z otwarciem szuflady.Oglêdziny mechanizmu transportowego szuflady ujawni³ywysuniêcie siê ze swojego miejsca zamocowania (pozycja 96na rysunku z³o¿eniowym) ramienia transportowego ko³a zêbatego.Wyczyszczenie i prawid³owe zmontowanie mechanizmuprzywróci³o w³aœciwe funkcjonowanie szuflady. Te samepodzespo³y nale¿y sprawdziæ w przypadku, gdy szuflada nieotwiera siê w pe³ni a jedynie w 70%.W przypadku otwierania siê szuflady jedynie do po³owy,przyczyn¹ by³o zakleszczenie siê wspornika switcha (pozycja123 na rysunku z³o¿eniowym). R.W.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Schemat blokowy OTVC LCD Funai LCD-A2005IC301 (LCD DRIVE / SIGNAL PROCESS)LCD MAIN CBA UNITCN103BTOIF/VIDEOBLOCKDIAGRAMCN103ALCD MODULEVIDEO-Pr 1VIDEO-Y 2VIDEO-Pb 3S-VIDEO-C 5S-VIDEO-Y 6CVBS1 8CVBS2 9LP 39POL 38STH1 37ODDINV 8CLKH 5EVENINV 2VCOM 17VCOM 18VREF(0) 14VREF(1) 13VREF(2) 12VIDEO SIGNALCN310A29 OR(0)28 OR(1)27 OR(2)26 OR(3)25 OR(4)24 OR(5)22 OG(0)21 OG(1)20 OG(2)19 OG(3)18 OG(4)17 OG(5)15 OB(0)14 OB(1)13 OB(2)12 OB(3)11 OB(4)10 OB(5)ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plVREF(3) 11VREF(4) 10VREF(5) 8VREF(6) 7VREF(7) 6VREF(8) 5VREF(9) 4CN310ACN313ASTV1 14CLKV 16VCOM 1VCOM 2CN311AWF9WF13R994R907WF10 WF11 WF12WF14R902R905R901IC981,Q971VCOMCONTROLR904LCD Block Diagram214433314240139791959610510410398R977VCOMLPPOLSTH1ODDINVCLKH1EVENINVSTV1CLKVA/DA/DA/DA/DPANEL+10.8VINPUTCONTROLCVBSCYVIDEOSIGNALPROCESSNTSC/PALSEPARATIONBURSTLOCKEDRCOSECAM PDMX30154MHzXIN XOUT84 85RGBOUTPUTCONTROLCHROMADECODERTVSIGNALPROCESSPANELSIGNALPROCESSSchemat blokowy OTVC LCD Funai LCD-A2005RGBRGB182181180179175174173169168167166165161160159158155154153152151150146145143142141140139135134133132131130129128127123122121120119116115114113106TP322TP323TP318TP319TP320TP321TP316TP317TP312TP313TP314TP315CN311A39 ER(0)38 ER(1)37 ER(2)36 ER(3)35 ER(4)34 ER(5)32 EG(0)31 EG(1)30 EG(2)29 EG(3)28 EG(4)27 EG(5)25 EB(0)24 EB(1)23 EB(2)22 EB(3)21 EB(4)20 EB(5)LCD MODULESERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 25

Schemat blokowy zasilacza OTVC LCD Funai LCD-A2005Inverter CBAC140147/35VC142047/35V C14220.22R1430WIREQ1405TPC8405CURRENTCONTROLSWITCHR14320C14210.1D1410MTZJT-779.1B10.8 10.8 10.8 10.88 7 6 51 2 3 4R143110K0 1.5 21.4 20.6D141111EQS04D141211EQS04C14234.7T1401INVERTER TRANS342516C14254.791087D14321SS133D14331SS133R14501.3KD1D1431SS1R145620R14515R140310KR141968KR14180R14172KR141630KC1406220PC14076800PC14084700PC14040.01R140115KQ14022SC2785INVERTER0C14050.047R1415180KC14096800PC14104700PR1411100KR140210KR141003.10R14041Q14012SD1859TV2Q+10V REGULATOR21.2 8.3R1405 8.95.1KD1402MTZJT-77.9.1BIC1401BD9766FV-E2DC9AC INVERTERCONTROL3.21.61.61.61.61.61.300.8123456789DUTYBRTBCTRDISRTSRTCTGNDFB11.410 IS11.311 VS11.412 FB21.313 IS20.514 VS2C1403100/16V8.3VCC 285.7P1 272.8N1 260PGND 251.5N2 246.8P2 230.1SCP2 220.1SPC1 212.6SS 203.2REG 19R14061.3 10KCOM2 181.6COMP1 173.3STB 163.8FAIL 15C14020.1C14152.2/50VC14142.2/50VC14130.22/50VC14120.1R140710KR1408220R1409D1401220 1SS133C142647/35V C14280.22R14350Q1406TPC8405CURRENTCONTROLSWITCHR14370C143147/35V C14330.22R14410Q1407TPC8405CURRENTCONTROLSWITCHR1442WIRED1415MTZJT-779.1BC14270.110.8 10.8 10.8 10.88 7 6 51 2 3 40 1.5 21.4 20.5C14320.1D1420MTZJT-779.1B10.9 10.9 10.9 10.98 7 6 51 2 3 4R143610K0 1.4 21.4 20.5R144010KD141611EQS04D141711EQS04D142111EQS04D142211EQS04C14294.7T1402INVERTER TRANS342516C14304.7342516C14344.7 C14354.791087T1403INVERTER TRANS91087D14521SS133D14531SS133R14741.3KD14401SS13D14411SS133D14421SS133D14431SS133R14752KR33R0D14511SS13R1R1471620R1R147215C0TO MAIN CBACN405CN1401AL+21V 1AL+21V 2AL+21V 3AL+21V 4GND 5GND 6GND 7GND 8GND 9BACKLIGHT-SW 10BACKLIGHT-ADJ 11PROTECT-1 12P-ON-H 13www.serwis-elektroniki.com.plC1417470/35VBC1401WIRER142210KR14120R1413100KELEKTRONIKIR14272.2KRL1401SDT-S-112LMRC14160.1R1428 R14252.2K 1KR142310KR14241KD14031S133Q14032SC2120-0SWITCHINGP-ON-ON0.80.10C143647/35V C14380.22R14460Q1408TPC8405CURRENTCONTROLSWITCHR1447WIREC14370.1D1425MTZJT-779.1B10.9 10.9 10.9 10.98 7 6 51 2 3 4R144510K0 1.4 21.4 20.5D142611EQS04D142711EQS04C14394.7T1404INVERTER TRANS342516C14404.791087D14621SS133D14631SS133D14611SS133R14800R1481330D14601SS13326 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Schemat blokowy zasilacza OTVC LCD Funai LCD-A2005C145310P/3KVD14341SS133D14301SS13331133R14561K54R145710K55R14592KC14520.22C14500.22R1452620R1453150.1Q14132SC2785R14511KOVERVOLTAGEPROTECTOR1.31.300C14510.22R145810K1.3Q14112SC2785OVERVOLTAGE 0PROTECTOR1.30.1Q14122SC2785OVERVOLTAGEPROTECTOR0R149110K0R149210K0Q14102SC2785OVERVOLTAGEPROTECTORR148810KR148910KC14540.022C145610P/3KVC14550.022C146110P/3KVC14620.022C146410P/3KVD14351SS133D14371SS133D14361SS133D14441SS133D14451SS133D14471SS133CN140212CN140312BACKLIGHTBACKLIGHTC14900.22C14630.022D14561SS133033R14601KR146430R1465133R14701K1R147310K2C1481.22R1461620R146310KR146215D14501SS133C14710.22C14600.220.11.30R1468150.11.30R1467620 R146910KQ14142SC2785OVERVOLTAGE R1487PROTECTOR 10K0Q14152SC2785OVERVOLTAGEPROTECTORR14661K1.30R148610KC14700.220.11.3Q14170Q14192SC2785OVERVOLTAGEPROTECTOR2SC2785OVERVOLTAGEPROTECTORQ1416 1.32SC2785OVERVOLTAGEPROTECTOR0.3 2.3 1.9 8.3 1.9 2.3 0.37 6 5 4 3 2 11.3000V+V-8 9 10 11 12 13 147.0 0 7.0R149010KR149510KR149410KQ14182SC2785OVERVOLTAGEPROTECTOR0R149610KR149710KR149310KIC1402BA10324AF-E2OP AMPC147210P/3KVC14730.022C147510P/3KVC14740.022C1482 D146410P/3KV 1SS133C14830.022C148510P/3KVC14840.022C14910.22D14541SS133D14551SS133D14571SS133D14561SS133D14651SS133D14671SS133D14661SS13312CN1404CN140512BACKLIGHTBACKLIGHTSchemat blokowy zasilaczaOTVC LCD Funai LCD-A20053R14761KR1477620R147910KR147815C14800.2201.3www.serwis-elektroniki.com.pl1.300Q14202SC2785OVERVOLTAGEPROTECTOR0R1498 R149910K 10KQ14212SC2785OVERVOLTAGEPROTECTORELEKTRONIKI0 2.4 1.9 8.3 0.1 2.3 07 6 5 4 3 2 1V+V-8 9 10 11 12 13 140 2.4 1.9 0 1.9 2.5 0C14950.22C14960.22IC1403BA10324AF-E2OP AMPR148210KR1483680KLCDMODULER148410KC14970.22R1485680KSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 27

28 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009Schemat blokowy zasilacza oœwietlenia tylnego OTVC LCD Funai LCD-A2005LCD Backlight Block DiagramTOPOWERSUPPLYBLOCKDIAGRAMTOSYSTEMCONTROLBLOCKDIAGRAMAL+21VP-ON-HPROTECT-1BACKLIGHT-SWBACKLIGHT-ADJQ1402RL1401Q1403IC1401 (DC-AC INVERTER CONTROL)16 STANDBY15 PROTECT1 MODE SWLOGICOVERVOLTAGEPROTECTPWM2PWM1SLOWSTARTwww.serwis-elektroniki.com.plOUTPUTLOGIC1OUTPUTLOGIC2OSCELEKTRONIKI26272324457VCC 2814131211109Q1401+10VREG.Q1405,Q1406Q1407,Q1408SW/SW CTLSW/SW CTLT1401342516342516T1402T1403342516342516T140491087910879108791087Q1410,1411OVER VOLTAGEPROTECTORQ1412,1413OVER VOLTAGEPROTECTORQ1414,1415OVER VOLTAGEPROTECTORQ1416,1417OVER VOLTAGEPROTECTORQ1418,1419OVER VOLTAGEPROTECTORQ1420,1421OVER VOLTAGEPROTECTOR7 6 1 25 3IC1402(AMP)12 14 13 3 5 102 1 6 7 9 8IC1403(AMP)CN140212CN140312CN140412CN140512BACKLIGHTBACKLIGHTBACKLIGHTBACKLIGHTSchemat blokowy zasilacza oœwietlenia tylnego OTVC LED FunaiINVERTER CBALCD MODULE

Naprawa komputerów – diagnozowanie uszkodzeñNaprawa komputerów – diagnozowanie uszkodzeñAndrzej BrzozowskiW artykule omówiono sposób diagnozowaniauszkodzenia w torze zasilania komputera z p³yt¹ ATX.Rysunek 1 przedstawia postêpowanie przy diagnozowaniuuszkodzenia.Poni¿ej omówione zosta³y kolejne kroki.1. Sprawdzenie dzia³ania zasilaczaPierwszym krokiem przy diagnozowaniu uszkodzenia wkomputerze jest sprawdzenie, czy dzia³a zasilacz. Je¿eli s³ychaæpracê wentylatora, pracê napêdu twardego dysku i œwiec¹diody LED, to zasilacz jest sprawny.Je¿eli obudowa zasilacza jest pod napiêciem to nale¿y natychmiastwy³¹czyæ komputer. W takim przypadku uszkodzonyjest zasilacz i nale¿y go wymieniæ.2. Kontrola napiêcia zasilaj¹cegoJe¿eli zasilacz nie dzia³a, to nale¿y sprawdziæ napiêcie zasilaj¹cesieci. Mo¿na to sprawdziæ miernikiem napiêcia lub poprzezpod³¹czenie zwyk³ej lampki bezpoœrednio do gniazdasieciowego, z którego zasilany jest komputer.3. Sprawdzenie ustawienia prze³¹cznika napiêciasieciNale¿y sprawdziæ, czy prze³¹cznik napiêcia sieci 110V/220V w zasilaczu komputera jest w prawid³owym po³o¿eniu.Prze³¹cznik umieszczony jest zwykle pomiêdzy kablem zasilaj¹cymi przyciskiem w³¹czaj¹cym zasilacz. Ustawienia prze-³¹cznika napiêcia sieci nale¿y dokonywaæ przy wy³¹czonymzasilaczu.Tak1.Czy zasilaczpracuje ?NieNie7.Czy jestobraz ?TakUszkodzeniegniazda zasilaniaNie2.Czynapiêcie zasilaniajest prawid³owe?TakUszkodzeniekarty graficznejNie8.Czy komputeruruchamia siê po2 w³¹czeniu ?TakTak3.Ustawienie110V/220Vpoprawne?NieUstawiæ110V/220VNie9.Czy s³yszalnyjest dŸwiêk ?TakWada zasilacza(sygna³ Power-ok)Wymiana zasilacza10.Czy by³instalowanynowy sprzêt?NieUszkodzeniew p³ycie g³ównejTak4.Czy przewodywy³¹cznika s¹zainstalowane ?NieZainstalowaæprzewody wy³¹cznikana p³ycie g³ównejTakUsun¹æ sprzêt.Sprawdziæzasilacz.Wymieniæ prze³¹cznikNie5.Czy dzia³awy³¹cznik ?TakTak6.Czy pod³¹czeniezasilacza do p³ytyjest prawid³owe?NiePoprawiæpo³¹czenie zasilaczaz p³yt¹ g³ówn¹11.Czy ruszatwardy dysk ?NieObudowa komputerapowoduje zwarciazasilaniaTak14.Czyp³yta g³ównadzia³a bezobudowy ?Nie13.Uszkodzonakarta ?Tak12.Czy twardy dyskrusza na innychprzewodach?NieSprawdziætwardy dysk winnym komputerzeNieTakTakWymieniæ zasilaczWymieniæ uszkodzon¹kartêWymieniæ przewodyzasilaj¹ce dyskRys.1. Sposób postêpowania przy diagnozowaniu uszkodzenia w torze zasilania komputeraSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 29

Naprawa komputerów – diagnozowanie uszkodzeñJe¿eli prze³¹cznik jest przestawiany w pozycjê 110V przydzia³aj¹cym zasilaczu a napiêcie sieci wynosi 220V, to uszkodzisiê co najmniej bezpiecznik w zasilaczu, mo¿e uszkodziæsiê zasilacz i inne uk³ady komputera.Je¿eli prze³¹cznik jest przestawiany w pozycjê 220V przydzia³aj¹cym zasilaczu, a napiêcie sieci wynosi 110V, to nie powinnoto spowodowaæ uszkodzenia zasilacza.4. Sprawdzenie pod³¹czenia wy³¹cznika zasilania dop³yty g³ównejW systemie ATX (standard konstrukcji p³yty g³ównej komputera)naciœniêcie wy³¹cznika nie wy³¹cza komputera natychmiast.Konieczne jest przyciœniêcie wy³¹cznika na 3 do 5 sekund– po tym czasie komputer wy³¹czy siê. Czas ten potrzebny jestna wyjœcie komputera ze stanu “sleep” lub “stand-by”. Zachowaniewy³¹cznika komputera jest programowane w Biosie.Je¿eli problem polega na tym, ¿e system operacyjny niezamyka siê po naciœniêciu wy³¹cznika, oznacza to nieprawid³oweustawienia systemu zarz¹dzania zasilaniem lub uszkodzeniepliku w systemie operacyjnym.Czêst¹ przyczyn¹ niedzia³ania wy³¹cznika zasilania jest brakpo³¹czenia wy³¹cznika z p³yt¹ g³ówn¹. Gniazdo, do któregopod³¹czany jest wy³¹cznik oznaczane jest na p³ycie g³ównejstandardu ATX jako PW lub PW-ON. Wy³¹cznik nie ma polaryzacji,dlatego sposób pod³¹czenia wy³¹cznika do p³yty niema znaczenia.5. Sprawdzenie wy³¹cznika zasilaniaWy³¹cznik mo¿na sprawdziæ za pomoc¹ miernika rezystancji.W systemach ATX wy³¹cznik jest zwykle mikroprze³¹cznikiemzwieranym po naciœniêciu.Poœredni¹ metod¹ sprawdzenia dzia³ania wy³¹cznika jestod³¹czenie go od p³yty g³ównej i zwarcie koñcówek wtyku PWlub PW-ON na p³ycie g³ównej symuluj¹ce przyciœniêcie wy-³¹cznika.Je¿eli uszkodzony jest wy³¹cznik a nie mamy jego zamiennika,mo¿na wykorzystaæ wy³¹cznik RESET – nale¿y pod³¹czyægo do gniazda PW (PW-ON) na p³ycie g³ównej. Pozbawiamysiê w ten sposób mo¿liwoœci resetowania systemu komputera,ale funkcja ta jest u¿ywana du¿o rzadziej ni¿ wy³¹cznikzasilania.6. Sprawdzenie po³¹czenia zasilacza z p³yt¹ g³ówn¹Zasilacz komputera nie dzia³a, je¿eli nie jest po³¹czony zp³yt¹ g³ówn¹. Zasilacz po³¹czony jest z p³yt¹ 20-pinowym z³¹czem.Przed w³¹czeniem komputera i kontrol¹ zasilacza nale¿ywyeliminowaæ mo¿liwe Ÿród³a zwarcia zasilania na p³ycieg³ównej. Mo¿na od³¹czyæ zasilanie twardych dysków, napêdówCD/DVD. P³yta g³ówna musi byæ pod³¹czona do zasilacza,aby uruchomiæ i zapewniæ obci¹¿enia zasilacza.W³¹czyæ komputer i za pomoc¹ miernika skontrolowaæ napiêciaDC na wtykach zasilania.W tablicy 1 przedstawiono opis wyprowadzeñ z³¹cza zasilaj¹cegosystemu ATX.System ATX okreœla kolory przewodów zasilaj¹cych. Niektórzyproducenci sprzêtu komputerowego stosuj¹ jednak swójkod kolorów – w takim przypadku je¿eli zmierzymy wartoœæTablicanapiêcia 5V zamiast spodziewanego na tym wyprowadzeniunapiêcia 3.3V, nie oznacza to wcale uszkodzenia zasilacza.Napiêcie 5V na wyprowadzeniu 9 wtyku zasilaj¹cego jestobecne zawsze, gdy zasilacz jest w³¹czony. Napiêcie to zasilauk³ady p³yty g³ównej, które wymagaj¹ zasilania, gdy komputerjest wy³¹czony takie jak: “Wake on Modem” lub “Wan on LAN”.Je¿eli naprawiamy komputer, warto o tym pamiêtaæ, ¿e nap³ycie s¹ uk³ady zasilane nawet wtedy, gdy komputer jest wy-³¹czony. W przypadku monta¿u / demonta¿u sprzêtu w komputerzenale¿y zawsze od³¹czyæ kabel sieciowy od zasilacza.7. Kontrola obrazu. Z³¹cze zasilania systemu ATXWyprowadzenie Kolor przewodu Napiêcieo ñ o 3 3V2 o ñ o 3 3V34 e o 5V56 e o 5V78 P- Kio e o5VS0 ¿ 2Vo ñ o 3 3V2 ie ie i - 2V34 ie o P- N5678 i - 5Ve o 5V20 e o 5VJe¿eli komputer po³¹czony jest z monitorem i po w³¹czeniuzasilania pojawia siê informacja “No video signal” lub“Please connect monitor” – oznacza to brak sygna³u z kartygraficznej komputera.Je¿eli na ekranie monitora wyœwietlany jest zak³ócony obraz,karta graficzna dostarcza do monitora niew³aœciwy sygna³.Taki efekt wystêpuje zwykle, gdy do monitora starszego typupod³¹czony jest nowy komputer i monitor nie dzia³a na czêstotliwoœciachodchylania ustawionych przez system operacyjnykomputera.8. Powtórne “bootowanie” systemuJe¿eli zasilacz komputera pracuje, ale na monitorze nie pojawiasiê obraz, nale¿y komputer wy³¹czyæ i ponowiæ próbêw³¹czenia jeszcze raz.Aby wy³¹czyæ komputer, nale¿y przycisn¹æ wy³¹cznik przez3 ÷ 5 sekund. Je¿eli komputer nie wy³¹czy siê, nale¿y wy³¹czyæzasilacz wy³¹cznikiem sieciowym lub od³¹czyæ na chwilêkabel zasilaj¹cy.Je¿eli obraz pojawia siê dopiero po drugim lub trzecim w³¹czeniukomputera, oznacza to najczêœciej b³¹d sygna³u “power-ok”lub “power-good”. Sygna³ ten pochodzi z zasilacza ipodawany jest do p³yty przez wyprowadzenie 8 z³¹cza ATX.30 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Naprawa komputerów – diagnozowanie uszkodzeñPojawienie siê tego sygna³u oznacza, ¿e napiêcia na wyjœciachzasilacza s¹ prawid³owe i stabilne. Brak tego sygna³u powoduje,¿e p³yta g³ówna nie w³¹cza siê. Jest to zabezpieczenie dlap³yty g³ównej przed w³¹czeniem w przypadku uszkodzenia wzasilaczu.W zasilaczach gorszej jakoœci sygna³ ten mo¿e pojawiæ siêzanim napiêcia na wyjœciach zasilacza uzyskaj¹ stabilne poziomy– nie s¹ zachowane zale¿noœci czasowe wymagane wstandardzie ATX.W takim przypadku warto wymieniæ zasilacz na taki, jakijest polecany przez producenta p³yty.9. Kontrola sygna³u dŸwiêkowego przy w³¹czaniukomputeraSygna³y dŸwiêkowe przy w³¹czaniu komputera s¹ czêœci¹automatycznego testu zasilania komputera dokonywanego wczasie startu – procedura POST (Power On Self Test).Pojedynczy dŸwiêk oznacza, ¿e system przeszed³ test i procesor,pamiêæ i karta graficzna funkcjonuj¹ prawid³owo.Inne sygna³y dŸwiêkowe zale¿¹ od producenta p³yty g³ówneji BIOS-u.Je¿eli po w³¹czeniu komputera pojawia siê powtarzaj¹cysiê bez koñca sygna³ dŸwiêkowy, wskazuje on na uszkodzeniepamiêci RAM. W takim przypadku nale¿y wy³¹czyæ komputeri wymieniæ pamiêæ.Powtarzaj¹cy siê ci¹g sygna³ów 3- lub 9-krotnych oznaczauszkodzenie karty graficznej.Je¿eli sygna³ dŸwiêkowy pojawia siê, gdy komputer pracujei wyœwietlany jest obraz, wskazuje to na uszkodzenie p³ytyg³ównej, procesora lub pamiêci RAM.Je¿eli komputer nie wydaje ¿adnego dŸwiêku w czasie w³¹czenia,nale¿y upewniæ siê, czy g³oœnik komputera jest w³¹czony.Je¿eli brak jest na p³ycie g³ównej gniazda do przy³¹czeniag³oœnika umieszczonego w obudowie, oznacza to, ¿e p³ytajest wyposa¿ona w piezoelektryczny g³oœnik.10. Instalacja nowego sprzêtuJe¿eli dodano nowy sprzêt do komputera (np. karty lub napêdy),to nale¿y upewniæ siê, czy sprzêt ten nie powoduje zwarcialub przeci¹¿enia zasilacza.Je¿eli po zmianie sprzêtowej w komputerze wystêpuj¹ jakieœproblemy, warto cofn¹æ siê do sytuacji sprzed wymiany,aby sprawdziæ, co jest przyczyn¹ nieprawid³owej pracy komputera.Sprzêt, który dzia³a³ prawid³owo w innym komputerze niezawsze bêdzie dzia³a³ z inn¹ p³yt¹ g³ówn¹.11. Sprawdzenie rozruchu twardego dyskuW momencie w³¹czania komputera powinien byæ s³yszalnyrozruch twardego dysku.Je¿eli system startuje, ale nie s³ychaæ rozruchu twardegodysku, nale¿y sprawdziæ pod³¹czenie wtyku zasilaj¹cego dysklub u¿yæ kabel zasilaj¹cy z innego twardego dysku.Mo¿na sprawdziæ twardy dysk w innym komputerze, abyupewniæ siê, czy nie jest uszkodzony.Je¿eli sprawdzany dysk jest typu SCSI, to nale¿y sprawdziæpo³o¿enie zwory, która wy³¹cza rozruch dysku w czasierozruchu systemu operacyjnego. Dyski SCSI s¹ wyposa¿onew tak¹ opcjê, poniewa¿ mo¿liwe jest zamontowanie w jednymkomputerze wielu dysków SCSI . Je¿eli w czasie rozruchu systemuwszystkie dyski musia³yby startowaæ, to ¿aden zasilacznie by³by w stanie dostarczyæ wymaganej mocy. Adapter SCSIuruchamia dyski po kolei wed³ug ich numeru identyfikacyjnegoSCSI ID.12. Kontrola dysków i przewodów zasilaj¹cych dyskiJe¿eli nie rusza system komputera, nale¿y po kolei od³¹czaænapêdy i po ka¿dym od³¹czeniu ponowiæ próbê uruchomieniakomputera. W ten sposób ³atwo jest znaleŸæ uszkodzonynapêd lub uszkodzone przewody zasilaj¹ce napêd.13. Kontrola kart komputeraJe¿eli system nadal nie startuje przy od³¹czonych wszystkichnapêdach, nale¿y w kolejnych krokach usuwaæ karty zamontowanew komputerze i ponawiaæ próbê rozruchu systemupo ka¿dym kroku. Kartê wideo nale¿y od³¹czyæ jako ostatni¹.Przed wyjêciem karty nale¿y od³¹czyæ zasilacz od sieci zasilaj¹cej,aby wykluczyæ usuwanie karty pod napiêciem. Je¿eli pokolejnej próbie nast¹pi rozruch systemu, to mo¿na wstawiæ zpowrotem wszystkie karty z wyj¹tkiem ostatniej usuniêtej.Je¿eli wyeliminowana zosta³a karta, która powoduje blokowaniesystemu w czasie rozruchu komputera, nale¿y j¹ wymieniæ.Je¿eli jest to karta wideo typu AGP, dla której p³ytag³ówna ma tylko jedno gniazdo, mo¿liwe jest, ¿e uszkodzonejest gniazdo na p³ycie a nie sama karta.14. P³yta g³ównaJe¿eli wyeliminowane zosta³y napêdy i karty, a system nadalnie startuje, to przyczyn¹ mo¿e byæ zwarcie na p³ycie g³ównej.Nale¿y wymontowaæ p³ytê i pod³¹czyæ j¹ do zasilacza pozaobudow¹, aby wyeliminowaæ mo¿liwe zwarcia, które mog¹powstaæ w czasie monta¿u p³yty w obudowie.Je¿eli p³yta nadal nie startuje, to uszkodzona jest p³yta lubzasilacz. Podstawienie nowego zasilacza pozwoli na postawienieostatecznej diagnozy.G³oœna praca zasilacza, niestabilne napiêcia wyjœciowez zasilaczaBardzo czêsto uszkodzenie zasilacza polega na niestabilnychnapiêciach wyjœciowych i g³oœnej pracy zasilacza. Przyczyn¹g³oœnej pracy mo¿e byæ g³oœna praca wentylatora lubuszkodzone kondensatory elektrolityczne. Wentylator zasilaczamo¿na wymieniæ.Uszkodzone kondensatory elektrolityczne powoduj¹ powstawaniedŸwiêku o wysokiej czêstotliwoœci, s³yszalnej przezdzieci lub psy, ale nie zawsze przez osoby doros³e. Uszkodzonekondensatory mog¹ znajdowaæ siê zarówno w zasilaczu,jak i na p³ycie. Aby zlokalizowaæ uszkodzony kondensator,konieczne bêdzie pod³¹czenie do p³yty innego, sprawnego zasilacza.Niestabilne napiêcia wyjœciowe zasilacza mog¹ byæ przyczyn¹bardzo dziwnego i nieprzewidywalnego zachowania siêkomputera. Je¿eli naprawiamy komputer, zawsze warto upewniæsiê, poprzez wymianê zasilacza na inny – sprawny, ¿e dziwneefekty nie s¹ spowodowane w³aœnie niestabiln¹ prac¹ zasilacza.}SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 31

Inwerter do sterowania podœwietleniem ekranów LCDInwerter do sterowania podœwietleniem ekranów LCDAndrzej BrzozowskiBardzo istotnym elementem ekranu LCD jest Ÿród³o œwiat³aprzepuszczanego przez komórki matrycy LCD.Œwiat³o pochodzi z jednej lub z kilku lamp fluorescencyjnychCCFL umieszczonych z ty³u ekranu. Lampy sterowanes¹ sygna³ami z inwertera DC/AC, który przetwarza napiêciesta³e na napiêcie impulsowe rzêdu setek woltów a nawet kilkukilowoltów wymagane dla poprawnego sterowania lamp¹.Starsze rozwi¹zania monitorów LCD posiada³y oddzielnymodu³ inwertera, w nowszych rozwi¹zaniach modu³ inwerteraumieszczany jest w bloku zasilania monitora.W monitorach LCD stosowane s¹ najczêœciej nastêpuj¹cerodzaje inwerterów:· Buck-Royer· Push-Pull· Half-Bridge· Full-BridgeInwerter typu Buck-RoyerNa rysunku 1 przedstawiono schemat blokowy inwerteratypu Buck-Royer.a) schemat blokowy inwertera Buck-Royer12VSygna³ On/OffRegulacja jaskrawoœciSygna³ On/OffRegulacja jaskrawoœciUk³adprze³¹czaj¹cyUk³ad steruj¹cyinwerteremOscylatorRoyerab) schemat ideowy inweretra Buck-RoyerVccQ1D1L1Q2C1IC1 - uk³ad steruj¹cyinwerteremQ3TransformatorwysokiegonapiêciaUk³ad sprzê¿eniazwrotnegoT1C2LampaCCFLRys.1. Inwerter typu Buck-RoyerInwerter typu Buck-Royer sk³ada siê z dwóch stopni. Pierwszyz nich to konwerter napiêcia DC/DC typu Buck (konwerterDC/DC obni¿aj¹cy napiêcie) zawieraj¹cy:· uk³ad scalony IC1 modulatora szerokoœci impulsów PWM,· Q1 – tranzystor MOSFET z kana³em typu P,· L1 – cewkê uk³adu Buck,· D1 – diodê uk³adu Buck.Napiêcie z wyjœcia konwertera typu Buck zasila oscylatorRoyera sk³adaj¹cy siê z:· pary tranzystorów pracuj¹cych w uk³adzie Push-Pull Q2, Q3,D2D3R1· transformatora wysokiego napiêcia T1,· kondensatora ustalaj¹cego czêstotliwoœæ pracy oscylatora C1,· kondensatora ustalaj¹cego pr¹d lampy C2.Uk³ad sprzê¿enia zwrotnego (D2, D3, R1) wytwarza napiêcieproporcjonalne do pr¹du lampy podawane do uk³aduregulacji szerokoœci impulsów. Napiêcie sprzê¿enia zwrotnegos³u¿y do stabilizacji napiêcia wyjœciowego z konwerteraBuck zasilaj¹cego oscylator Royera i regulacji jasnoœci œwiecenialampy.Czêstotliwoœæ pracy oscylatora Royera mieœci siê w zakresie30-70kHz. Im wy¿sza jest czêstotliwoœæ pracy, tym wiêcejœwiat³a jest uzyskiwane z lampy CCFL.Niektóre z rozwi¹zañ uk³adu podœwietlenia z konwerteremtypu Buck wykorzystuj¹ uk³ad scalony modulatora PWM z zintegrowanymtranzystorem MOSFET (np. uk³ady scalone 4432,BE3V1J). Najczêœciej stosowane tranzystory MOSFET z kana-³em typu P to: FU9024N firmy International Rectifier, J598 firmyNEC itp. Jako tranzystory Push-Pull oscylatora Royera stosowanes¹ bipolarne tranzystory NPN np: 2SC5706, 2SC5707.Inwerter typu Push-PullSchemat blokowy inwertera Push-Pull przedstawiono narysunku 2.VccQ1Q2IC1 - uk³ad steruj¹cyinwerteremRys.2. Schemat blokowy inwertera Push-PullInwerter Push-Pull sk³ada siê z uk³adu steruj¹cego IC1 –modulatora szerokoœci impulsów PWM, pary tranzystorówMOSFET z kana³em typu N – Q1, Q2, transformatora wysokiegonapiêcia T1, kondensatora C1 ustalaj¹cego pr¹d lampy iuk³adu sprzê¿enia zwrotnego (D1, D2, R1).Uzwojenie pierwotne transformatora wysokiego napiêciaw inwerterze Push-Pull jest podzielone na dwie identyczne czêœci(uzwojenie z centralnym odczepem).W inwerterze Push-Pull tranzystory Q1, Q2 w³¹czane s¹naprzemiennie. Gdy tranzystor Q1 przewodzi, pr¹d p³ynie przezuzwojenie pierwotne n1 transformatora T1 i pole magnetycznetransformatora wytwarza napiêcie w uzwojeniu wtórnymtransformatora. Gdy Q1 jest wy³¹czony, pole magnetycznezanika i po czasie nazywanym czasem martwym (ang. “deadtime”) za³¹czany jest tranzystor Q2. Gdy Q2 przewodzi, pr¹dp³ynie przez uzwojenie pierwotne n2 i w uzwojeniu wtórnympojawia siê napiêcie. Gdy Q2 jest wy³¹czony, pole magnetycznezanika i po czasie martwym ponownie za³¹czany jest tranzystorQ1 i cykl pracy powtarza siê.n1n2T1C1D1D2R132 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Inwerter do sterowania podœwietleniem ekranów LCDW niektórych rozwi¹zaniach inwerterów Push-Pull tranzystoryQ1, Q2 mog¹ byæ zintegrowane w uk³adzie scalonymmodulatora szerokoœci impulsów.Niektóre z uk³adów scalonych mog¹ sterowaæ dwiema paramitranzystorów kluczuj¹cych dwa transformatory wysokiegonapiêcia. Ka¿de z uzwojeñ wtórnych transformatorów mo¿esterowaæ kilka lamp CCFL.Inwerter typu Half-BridgeNa rysunku 3 przedstawiono schemat blokowy inwerteraHalf-Bridge.VccT1C2Inwerter Full-BridgeW inwerterze Full-Bridge podobnie jak w inwerterze Half-Bridge transformator wysokiego napiêcia ma pojedyncze uzwojeniepierwotne. Odwrócenie pola magnetycznego wytwarzanegoprzez transformator dokonywane jest poprzez odwróceniekierunku przep³ywu pr¹du w uzwojeniu pierwotnym. Narysunku 5 przedstawiono schemat blokowy inwertera Full-Bridge.VccQ1Q3C1T1Q1Q2Q4C1C2D1D3Q2D2IC1 - uk³ad steruj¹cyinwerteremD1 C3D2R1D4IC1 - uk³ad steruj¹cyinwerteremRys.3. Schemat blokowy inwertera Half-BridgeInwerter typu Half-Bridge jest podobny do inwertera typuPush-Pull. Ró¿nica polega na budowie transformatora wysokiegonapiêcia. W inwerterze Half-Bridge uzwojenie pierwotnetransformatora nie posiada centralnego odczepu. Odwróceniepola magnetycznego wytwarzanego przez transformator dokonywanejest poprzez odwrócenie kierunku przep³ywu pr¹duw uzwojeniu pierwotnym.W inwerterze Half-Bridge stosowane s¹ tranzystory MOS-FET z kana³em typu P – górny tranzystor i kana³em typu N –dolny tranzystor. Tranzystory sterowane s¹ naprzemiennie –zawsze przewodzi tylko jeden z nich. Czas martwy wymaganydla zaniku pola magnetycznego zale¿y od czêstotliwoœci pracyinwertera.Uk³ad Half-Bridge zapewnia lepsze wykorzystanie transformatorai mniejsz¹ objêtoœæ uzwojenia pierwotnego ni¿ uk³adPush-Pull.Niektóre z uk³adów scalonych stosowanych jako modulatorPWM mog¹ sterowaæ dwiema parami tranzystorów kluczuj¹cychdwa transformatory wysokiego napiêcia. Ka¿de zuzwojeñ wtórnych transformatorów mo¿e sterowaæ kilkomalampami CCFL.Na rysunku 4. przedstawiono schemat blokowy inwerteraHalf-Bridge stosowanego w starszego typu monitorach LCD.VccIC1 - uk³ad steruj¹cyinwerteremQ1C1Q2Rys.4. Inwerter Half-Bridge stosowany w monitorachLCD starszego typuT1T2C2C3R1Rys.5. Schemat blokowy inwertera Full-BridgeTranzystory inwertera Full-Bridge sterowane s¹ parami naprzemiennie:najpierw przewodzi para Q1, Q4, nastêpnie przewodzipara Q2, Q3. Gdy przewodzi para Q1, Q4, pr¹d p³ynieod zasilania, przez tranzystor Q1, kondensator C1, uzwojeniepierwotne i tranzystor Q4 do masy. Gdy przewodzi para Q2,Q3, pr¹d p³ynie od zasilania, przez tranzystor Q2, uzwojeniepierwotne, kondensator C1 i tranzystor Q3 do masy.Uk³ad sprzê¿enia zwrotnego wytwarza napiêcia proporcjonalnedo pr¹du (D3, D4, R1) i napiêcia (C2, C3, D1, D2) lampy.Napiêcia z uk³adu sprzê¿enia zwrotnego podawane s¹ douk³adu steruj¹cego IC1, który reguluje wspó³czynnik wype³nieniaprzebiegów steruj¹cych tranzystorami.W niektórych monitorach LCD, gdzie jako uk³ad steruj¹cyzastosowano uk³ad scalony OZ960 mo¿liwe jest zastosowaniedwóch torów Full-Bridge steruj¹cych dwoma transformatoramiwysokiego napiêcia.Typowe uszkodzenia inwerterówNajczêstszymi uszkodzeniami spotykanymi w uk³adach inwerteróws¹:· uszkodzenia punktów lutowniczych szczególnie na wyprowadzeniachtransformatora wysokiego napiêcia i cewkiBuck (w inwerterze Buck-Royer),· zwarcie lub spalenie uzwojenia transformatora wysokiegonapiêcia,· zwarcie lub up³ywnoœæ tranzystorów kluczuj¹cych uzwojeniepierwotne transformatora wysokiego napiêcia,· zwarcie tranzystora z kana³em typu P w uk³adzie Buckinwertera Buck-Royer· uszkodzenie bezpiecznika w ga³êzi zasilaj¹cej inwerter,· uszkodzenie kondensatora ustalaj¹cego pr¹d lampy – powodujeto brak œwiecenia lub migotanie œwiat³a lampy,· uszkodzenie punktów lutowniczych na wyprowadzeniachz³¹cza lampy.Uszkodzenia uk³adów scalonych stosowanych w modulatorzePWM s¹ bardzo rzadkie. W torze modulatora PWM najczêœciejstosowane uk³ady scalone to: TL1451ACN, OZ960,OZ962, OZ965, BIT3105, BIT5001. }SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 33

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýOpis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- oraz Peak-SwitchýKarol Œwierc(cz.3)Na zakoñczenie rozwa¿añ bie¿¹cego punktu wymienimyjeszcze parê przestróg w temacie zasad prowadzenia œcie¿ekobwodu drukowanego. W przypadku Tiny-, Link-, Peak-Switchý jest to szczególnie wa¿ne z uwagi na integracjê wysokonapiêciowych(i pr¹dowych) obwodów wraz z czu³ym nazak³ócenia kontrolerem. Na rysunku 2.5a i b pokazano schematz poprawnie i niepoprawnie poprowadzonymi œcie¿kamiobwodu drukowanego.Wêze³ w pobli¿ukondensatora C WEB+PRI RTNDSFBBPCLAMPMasa jednopunktowaw Ÿródle SSmall FBpin nodeareaBias resistorRys.2.5a. Poprawne zasady prowadzenia œcie¿ekB+PRI RTND³ugie œcie¿ki – przenikaniezak³óceñ do obwodu sprzê¿eniazwrotnegoObwód wysokopr¹dowyzak³óca obwodymalosygna³oweCLAMPDFBBPS I source∆V STraceimpedanceSpadek napiêcia naopornoœci œcie¿ekZle odniesionyobwód uzwojeniapomocniczegoRys.2.5b. Pogwa³cenie zasad poprawnego obwoduPCBIstotnymi elementami na rys.2.5a jest masa jednopunktowaw wêŸle Ÿród³a LinkSwitchá, odniesienie uzwojenia dodatkowegobezpoœrednio wzglêdem elektrolitu wejœciowego,oraz minimalizacja œcie¿ki prowadz¹cej sygna³ sprzê¿eniazwrotnego. Tak¿e kondensator odsprzêgaj¹cy potencja³ wyprowadzenia“Feedback” powinien byæ ulokowany bezpoœredniow pobli¿u nó¿ek BP i S Link,a. Rysunek 2.5b pokazujezaprzeczenie tych zasad. Zaznaczona impedancja œcie¿ki “source”powoduje spadek napiêcia w wyniku impulsów pr¹dowychwewnêtrznego klucza LinkSwitchá. DVS przenosi siêdo obwodu kontrolnego wypracowuj¹cego sygna³ feedbackú.Podobnie jest z pr¹dem (impulsami pr¹dowymi) p³yn¹cymi wobwodzie uzwojenia dodatkowego. Z kolei, d³uga œcie¿ka prowadz¹casygna³ sprzê¿enia zwrotnego i/lub ulokowana w pobli¿uœcie¿ki drenu powoduje przenikanie zak³óceñ przez paso¿ytniczepojemnoœci sprzêgaj¹ce.2.2.3. Typowa aplikacja uk³adu scalonego LNK500/501 orazLNK520Wymienione w tytule uk³ady scalone to Linkí o 3 wyprowadzeniach(Dren, Source i Control). Ich typow¹ aplikacj¹ s¹³adowarki akumulatorów o bardzo oryginalnej i prostej konstrukcji.Mimo to oferuj¹ po¿¹dan¹ charakterystykê z fragmentemCV (Constant Voltage), CC (Constant Current) oraz z zabezpieczeniemtypu foldback. Ró¿nica miêdzy Linkámi 500/501 i 520 jest doœæ zasadnicza. Pierwszy jest kluczem HighSide Switch, drugi Low Side Switch.Uk³ad pokazany na rysunku 2.6a jest schematem ³adowarki5.5V/500mA, czyli podobnie, jak uk³ad opisywany w punkcie1.3.1. Jak¿e jednak odmienne rozwi¹zanie? Gdzie tu sprzê-¿enie zwrotne? Co decyduje o wartoœci napiêcia, a tym bardziejpr¹du wyjœciowego? Jak uzyskano charakterystykê foldback?Przebieg charakterystyki pr¹dowo-napiêciowej (wraz zmarginesem rozrzutu parametrów) pokazano na rysunku 2.6b.Nie jest ona wprawdzie imponuj¹ca, ale adekwatna do swychzastosowañ. W szczególnoœci, opornoœæ wyjœciowa sekcji CV,niemal 4R. Ograniczenie pr¹dowe zapewnia jednak bezpieczn¹pracê w ka¿dych warunkach.Za³o¿enia s¹ takie, i¿ kiedy pod³¹czony zostanie roz³adowanyakumulator, ³adowarka ma pracowaæ w zakresie charakterystykiCC. Z czasem po na³adowaniu ma przejœæ w zakresCV (Constant Voltage). Gdy jednak akumulator ma napiêcieponi¿ej 2V, nale¿y uznaæ go za uszkodzony. W przypadkuzwarcia, pr¹d „siada” do oko³o 8% swej nominalnej wartoœci,co jest wartoœci¹ bezpieczn¹ niezale¿nie jak d³ugo uk³ad w tymstanie pozostanie.Jeœli zasilacz nie jest “chargerem”, lecz “AC adapterem”,wykorzystuje siê zwykle tylko zakres CV, CC s³u¿y jako ograniczeniepr¹dowe. Osi¹gany zakres tolerancji w trybie CV wynosioko³o ±10%, dla CC jest nieco gorzej ±20 do 25% w zale¿noœciod zastosowanego Linká. Czêstotliwoœæ kluczowaniajest tak¿e ni¿sza, ani¿eli w wy¿ej przytaczanych przyk³adach.To 42kHz bez jitterú, uk³ad ma zaœ wbudowany trybauto-restartu. Typowa moc nie powinna przekraczaæ 3W.Scharakteryzujmy warunki pracy: przetwornica flyback,tryb przewodnoœci – “discontinuous” (tryb continuous jest mo¿-liwy, lecz nie zalecany z uwagi na mo¿liw¹ niestabilnoœæ pêtli),typ sprzê¿enia zwrotnego – “voltage mode control” w zakresieCV i “current limit” w CC, ulokowanie klucza – “highside switch”. Odkryjmy wreszcie karty, gdzie tu sprzê¿eniezwrotne? Czyli, jak uk³ad dzia³a?34 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak Switchý85 ÷ 265VACRF110R 1WFusibleBR11A, 600VL11mHC14.7µF400VDCU1LinkSwitchC24.7µF400VSR120.5k1%D51N4937C30.22µF50VC40.1µF100V116T#34 AWGT11 543 6EE13LP = 2.55 mH15T#30 AWGTIWD611DQ06C5470µF10V5.5V500mARTNR2100Moc wyjœciowa:Sprawnoœæ:„Ja³owy” pobór mocy:2.75W≥72%260mW, 230VAC200mW, 115VACNapiêcie wyjœciowe [V]10987654321Rys.2.6a. Typowa aplikacja uk³adu LNK500/501 – ³adowarka akumulatorów 5.5V/500mAZakres CV00 100 200 300 400 500 600 700Pr¹d wyjœciowy [ mA ]FoldbackRys.2.6b. Charakterystyka wyjœciowaZakres CCKontrola napiêcia wtórnego jest poœrednia. W fazie, gdyklucz jest w³¹czony, na uzwojeniu pierwotnym mamy pe³ne(wyprostowane) napiêcie sieci, w obwodzie wtórnym pr¹d niep³ynie. Gdy klucz zostaje wy³¹czony, energiê pola magnetycznegoprzejmuje uzwojenie wtórne. Napiêcie na uzwojeniu pierwotnym,po pierwsze zmienia kierunek, zaœ wartoœæ, to „odbite”,przetransformowane wtórne. Ta wartoœæ zostanie oddanana kondensator C4. I to napiêcie jest kontrolowane przez Link-Switchá, a dok³adniej – pr¹d. Pr¹d oddany rezystorem R1 p³yniedo wyprowadzenia “Control”. Z uwagi na to, i¿ jest œcis³arelacja miêdzy tym pr¹dem a napiêciem wyjœciowym, to ostatniejest stabilizowane (poœrednio).„Przetworniczka” pokazana na rysunku 2.6a zawiera raptemkilka elementów, pozwolimy sobie zatem wymieniæ wp³ywka¿dego z nich. Jak zawsze kluczowym elementem jest transformator.Jego indukcyjnoœæ powinna byæ œciœle kontrolowana,co bywa trudne w masowej produkcji. Dla przetwornicypracuj¹cej w nieci¹g³ym trybie przewodnoœci, nie trudno obliczyæporcje energii przepompowywane przez trafo. Skoro znamytak¿e czêstotliwoœæ kluczowania, strumieñ energii jest wielkoœci¹„pod kontrol¹”. Oszacowanie dotyczy punktu maksymalnejmocy, czyli punktu za³amania charakterystyki miêdzyzakresem CV i CC. Ta moc to ½LI 2 przemno¿one przez f. Ldotyczy uzwojenia pierwotnego zaœ I, to I ograniczenia pr¹dowegospecyfikowane dla Linká 500 na poziomie ok. 250mA.Wielkoœæ I 2 f jest specyfikowana w danych katalogowych jakojeden parametr (i podlega œcis³ej tolerancji). Zatem, strumieñmocy jest wprost proporcjonalny do L P . Ta wielkoœæ powinnabyæ zachowana z tolerancj¹ ±10%, aby ograniczenie pr¹dowezasilacza nie mia³o wiêkszego rozrzutu ani¿eli ±20%. Projektpokazany na rys. 2.6a zak³ada L P = 2.55mH. Tê wartoœæ uzyskanona rdzeniu EE13 nawijaj¹c 116 zwojów uzwojenia pierwotnegoi 15 zwojów na wtórnym. Ta przek³adnia 116/15 jesttak¿e wielkoœci¹ krytyczn¹. To przez ni¹ nale¿y przemno¿yænapiêcie wtórne, aby uzyskaæ wartoœæ któr¹ odda C4. Po drodzenale¿y tak¿e uwzglêdniæ: spadek napiêcia na diodzie prostowniczejD6, rezystancjê uzwojenia wtórnego i pierwotnegooraz indukcyjnoœæ “leakage” po stronie pierwotnej. Wszystkoto nie powinno daæ napiêcia na C4 zdecydowanie wy¿szegood 50-60V. Jest to wprawdzie dopuszczalne, lecz do g³osu dochodz¹straty mocy wydzielaj¹cej siê na rezystorze sprzê¿eniazwrotnego. Pr¹d wyprowadzenia kontrolnego Linká powinienbyæ centrowany wokó³ nominalnej wartoœci ok. 2.3 mA. Ju¿przy tak niewielkiej wartoœci i rezystancji ok. 20 kiloomów,mamy moc przekraczaj¹c¹ 110mW, co nie jest wartoœci¹ zaniedbywaln¹przy tak skromnym bilansie, który zak³ada mocstrat (bez obci¹¿enia) na poziomie ¼ wata. Rezystor sprzê¿eniazwrotnego jest oporem 1-procentowym, gdy¿ tylko on trzymakontrolê nad wartoœci¹ napiêcia wtórnego. W szereg z diod¹D5 zastosowano tak¿e dodatkow¹ szeregow¹ rezystancjê.Czy rezystor R2 jest potrzebny? Jest wymagany z uwagi naistnienie indukcyjnoœci rozproszonej w transformatorze. Jegowp³yw na ukszta³towanie charakterystyki zasilacza jest znacz¹cy.Pokazano to na rysunku 2.7a.Wzrost wartoœci “clamp resistorá” poziomuje charakterystykêz zakresie CV, zaœ w zakresie CC jest nawet w stanie„przegi¹æ” charakterystykê w zakres du¿ej i ujemnej impedancjiwyjœciowej. Zakres kszta³towania charakterystyki samym rezystoremfeedbackú jest ograniczony do pola pokazanego narysunku 2.7b. Niekorzystnym fragmentem uzyskanej charakterystykijest znaczny wzrost napiêcia wyjœciowego, gdy uk³adpracuje zupe³nie „luzem”. Rad¹ na to jest lekkie wstêpne obci¹¿enie(pr¹dem 1-2 mA), nie wnosi ono istotnego ograniczeniaw zakresie sprawnoœci „przetworniczki”. Na uwagê mo¿ezas³ugiwaæ usytuowanie diody D6. Okazuje siê, i¿ korzystniejszejest ulokowanie jej w wêŸle linii powrotnej RTN, mniejszezak³ócenia EMI. Ponadto, korzystne jest, aby by³a to diodaShottkyégo. Na wartoœci kondensatora wyjœciowego (C5)mo¿na „oszczêdzaæ”, jeœli przetwornica pracuje jako ³adowar-SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 35

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýVVPooPooo eS i oe i ie e id o i¿ o LC eod ie ie iLoieC eod ie ie iLLL L AKL L AKA o- e A o- eVoieRys.2.7a. Wp³yw rezystora R LF (R2) na ukszta³towanie charakterystykiPoka. Wówczas têtnienia na wyjœciu nie s¹ krytyczne. Poza obwodemprostownika sieciowego, który jest fragmentem banalnym,pozosta³y do analizy dwa kondensatorki: C3 i C4. Drugiz nich nie jest krytyczny, aczkolwiek poni¿ej pewnej wartoœciperformance uk³adu ulega istotnej degradacji. Wartoœæ 100nFjest typowa. Kondensator C3 decyduje o punkcie pracy, w którymzasilacz przechodzi do autorestartu, o czêstotliwoœci autorestartów,a tak¿e podczas startu ustala czas na ustabilizowaniesiê napiêcia wyjœciowego. Wartoœæ 220nF jest odpowiednia,gdy obci¹¿eniem jest “Aku”. Jeœli uk³ad pracuje jako zasilaczwtyczkowy C3, nale¿y zwiêkszyæ do wartoœci oko³o 1µF.W „banalnym” obwodzie prostownika sieciowego widzimyrozdzielenie C1 i C2 indukcyjnoœci¹ wymagan¹ dla osi¹gniêciaparametrów EMI zgodnych z obowi¹zuj¹cymi normami.Wartoœæ z przedzia³u 0.7 do 2.2nH jest typowa. Nie jest to jednakbardzo ma³y element, specyfikowany pr¹d wymagany jestna poziomie 80mA RMS lub wiêcej. C1 + C2 podlega klasycznymzasadom, 1µF/W w przypadku zasilania w¹skim zakresemsieci, 3µF/W dla szerokiego zakresu “world wide”.Oczywistym jest, ¿e podczas prac serwisowych wystarczyuwzglêdniæ zakres „w¹ski”. Typowym zabiegiem jest tak¿estosowanie rezystora w charakterze bezpiecznika. Za³atwia onrównoczeœnie problem “inrush current”. W niemal 100% uszkodzeñ„przetworniczka” trafia do naprawy z uszkodzonym tym¿erezystorem. Nale¿y pamiêtaæ, i¿ musi on byæ “fusible”, “wirewound”i “inflamable”. Zastosowanie w³aœciwych elementówoo eC eod ie ie iAo- eRys.2.7b. Wp³yw rezystora “feedback”jest pod wzglêdem „p-po¿.” bezpieczniejsze od starszych rozwi¹zañz transformatorkiem sieciowym, gdzie jedynie „termik”by³ elementem bezpieczeñstwa pod tym wzglêdem. Reasumuj¹c,w projekcie, którego schemat pokazuje rys.2.6a osi¹gniêtosprawnoœæ 72% przy mocy wyjœciowej 2.75W. „Konsumpcja”mocy w warunkach “no-load” to zaledwie 260mW. Jedynymistotnym mankamentem jest znaczna opornoœæ wyjœciowaw zakresie stabilizacji napiêcia. Mo¿na j¹ poprawiæ. Klasycznymzabiegiem w tym kierunku bêdzie transoptor ulokowanytak, jak pokazuje rysunek 2.8. Chc¹c zwiêkszyæ moc czerpan¹z wyjœcia, nale¿y przekonstruowaæ transformator. Jednak,ograniczenia LinkSwitchá s¹ tak¿e „rych³e”. Jedynymk³opotliwym elementem do wykonania jest „trafko”. Rdzeñ powinienmieæ szczelinê o nominalnej wartoœci 0.08mm. To bywatrudne, nierównomierna szczelina prowadzi do zjawisk nieliniowychi degradacji parametrów zasilacza. Pod kontrol¹ musibyæ tak¿e gêstoœæ strumienia magnetycznego, dla wiêkszoœcirdzeni nie nale¿y przekraczaæ wartoœci 350 militesli.Rysunek 2.9 pokazuje jak nale¿y przekonstruowaæ uk³ad„przetworniczki”, gdy jako LinkSwitch chcemy zastosowaæLNK520. Poniewa¿, jest on kluczem „dolnym” (low sideswitch), konstrukcja siê nieco rozbudowuje i upodabnia do rozwi¹zañbli¿szych klasyce. Nie obejdzie siê bez uzwojenia dodatkowegow transformatorze, tak¿e nie da siê tanio „oszukaæ”pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Na rys.2.9a jest ona klasyczna,z diod¹ Zenera i opto-couplerem. Wersja, bez niego(rys.2.9b; tu zaznaczono tak¿e elementy paso¿ytnicze) jest= 2=LinkSwitch22CSCC3C2Rys.2.8. Poprawa charakterystyki dodatkowym obwodemsprzê¿enia zwrotnegoV3V4TTN36 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýT5 5 V 0 5 AACV5 V2%AS C ASLA20680TNLinkSwitchLNK520SCRys.2.9a. £adowarka wykonana na Linkú LNK520- 4N4005A 600VL680µH - 2 2 H≥80 A SC CLA P00 ÷ 2000500VN P : NSV S CioCSN SN0÷ 00 0÷ 00VTV CA LACLN8 22C C23µ /o µ /CLA PS CCA LT00 ÷0 / 0 5 0 7V / V0 2 / 0 3500/4L V PV S CC TLo d VCLA P2P L A00S C S ≈ 2×ioS C P AK ≈ 4×CLA PN4007 PV AS NV ASC ASLinkSwitchV µL AKASL50VLNK5200÷300CTN4 37VVSCSC CP220 / µRys.2.9b. Uproszczona wersja obwodu sprzê¿enia zwrotnego (zaznaczono tak¿e elementy paso¿ynicze)obarczona znacznymi b³êdami w kontroli napiêcia wyjœciowego.Jest tak¿e konieczny obwód klampowania, klasyczny snubber.Reszta uwag, jak i oszacowanie wartoœci elementów, jestaktualne to, które przytoczono dla zasilacza z Tiny 500/501.Darujemy sobie, wypunktowywanie wad i zalet obu rozwi¹zañpokazanych w bie¿¹cym punkcie artyku³u. GeneralnieLNK520 jest korzystniejszym wyborem, gdy problem zak³óceñEMI bywa krytyczny.2.2.4. Typowe aplikacje LinkSwitchý-TNTe “switchery” adresowane s¹ dla super prostych i niewymagaj¹cychaplikacji. Konfiguracje Buck i Buck-Boost Converterpokazuje rysunek 2.10 a i b.To wersje zasilacza nie izolowanego. Pierwszy z nich wypracowujenapiêcie dodatnie, drugi ujemne, wzglêdem linii (lineneutral) sieci. Takie „zapotrzebowanie” wykazuj¹ obwody sterowania“AC load control” zawieraj¹ce tyrystory i/lub triaki.To rozwi¹zania konkurencyjne dla „dawniejszych” rozwi¹zañzasilaczy pracuj¹cych liniowo. Czy warto rozbudowywaæ takiuk³ad do postaci przetwornicy? Wymieñmy kilka korzyœci:mo¿liwoœæ pracy w szerokim zakresie napiêcia sieci, sprawnoœæprzekracza 75%, “no load consumption” poni¿ej 0.1W,wszystkie elementy niewielkich rozmiarów (lub nawet SMD),uk³ad taki jest zwykle bardziej odporny na wstrz¹sy mechaniczne,a tak¿e ma wbudowane tradycyjne zabezpieczenia overload,short circuit, thermal, itd.Jak uk³ad z rysunku 2.10 a i b dzia³a? Gdzie tu sprzê¿eniezwrotne? Jakie napiêcie uk³ad odda na wyjœciu?Zak³adamy w tym miejscu, i¿ pamiêtamy wszystkie zasadypracy LinkSwitchá. Jedyn¹ istotn¹ zmian¹ jest fakt, i¿ teraz„usztywnionym” wêz³em jest dren. Nadal jednak klucz zamykasiê miêdzy drenem i Ÿród³em, zaœ o obecnoœci (lub pominiêciu)cykli decyduje pr¹d wyprowadzenia feedbacku.Wyprowadzenia FB i BP odniesione s¹ wzglêdem Source, zaœSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 37

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak Switchýa/R FBD FBC BPACInputb/ACInputR FR FD IN1D IN2D IN1D IN2C IN2L INFB BPC IN1D SC IN1C IN2L INFB BPD SLinkSwitch-TNC BPLinkSwitch-TNR BIAS C FBD FWR FBR BIASLL+C O R PL V O-D FBC FBD FWC O R PL V O+-Rys.2.10. LinkSwitch-TN w aplikacji Buck (rys.a) oraz Buck-Boost Converter (rys.b)to (S) biega miêdzy skrajnymi potencja³ami napiêcia wejœciowego.Nie przeszkadza to w poprawnym kluczowaniu, o ilepoprawnie zamkniemy obwód sprzê¿enia zwrotnego. Zauwa¿-my, i¿ napiêcie U OUT zostaje niemal wiernie przeniesione, odzwierciedlonena kondensator C FB . Ten zaœ, ma odniesieniewzglêdem Ÿród³a Linka niezale¿nie od tego, co z tym potencja³emsiê dzieje. Wystarczy zatem dostrzec, czy i dlaczegoU CFB = U OUT . W procesie przeniesienia ³adunku na ten kondensatorudzia³ bior¹ dwie diody: D FW i D FB . Dioda D FW jest zarazemkluczowym elementem konfiguracji zasilacza (zarównowersji buck, jak i buck-boost), zaœ dioda D FB jest pomocnicz¹,zastosowan¹ w tym¿e w³aœnie celu. Co wiêcej, napiêcia z³¹czowediod nie wnosz¹ istotnego b³êdu do U CFB , nastêpuje bowiemwzajemna kompensacja tych napiêæ. W obu przypadkach(konfiguracjach) faz¹ przeniesienia (odzwierciedlenia)napiêcia wyjœciowego, jest faza wy³¹czenia klucza w Link-Switchú-TN. Pojemnoœæ kondensatora C FEEDBACK musi jedynieutrzymaæ ³adunek dla poprawnego wysterowania wyprowadzeniaFB. £adunek (energiê) dla poprawnej pracy driveraklucza utrzymuje C BP . O wartoœci napiêcia jakie przetwornicaodda na wyjœciu decyduj¹ dwa rezystory: R FB i R BIAS . Ich oszacowaniemusi zapewniæ w³aœciwy pr¹d i napiêcie na wyprowadzeniusprzê¿enia zwrotnego, dla Linka typowo ok. 1.6V/50µA. Ca³y projekt obwodu sprzê¿enia zwrotnego sprowadzasiê do tego, aby te wartoœci uzyskaæ przy zadanym, oczekiwanymnapiêciu na wyjœciu. Parametry obwodu wejœciowegodobierane s¹ zawsze w oparciu o nominaln¹ moc czerpan¹ zeŸród³a sieci energetycznej i podlegaj¹ tradycyjnym zasadom(o których krótko wspomniano w punkcie 2.2.1). Jedynym k³opotliwymelementem ka¿dej przetwornicy jest indukcyjnoœæ.Tu, jest to zwyk³a cewka (brak izolacji, brak transformatora).Niemniej, to ona decyduje o tak istotnych parametrach uk³aduzasilacza, jak typ przewodnoœci: ci¹g³a, nieci¹g³a. Wprawdzie,uk³ad mo¿e pracowaæ zarówno w trybie CCM (ContinuousConduction Mode), jak DCM (Discontinuous ConductionMode), jednak (mimo prostoty uk³adu) obowi¹zuj¹ wszystkiezasady (wady i zalety) obu trybów przewodnoœci. W szczególnoœci,po trybie „ci¹g³ym” nale¿y spodziewaæ siê mniejszychtêtnieñ na wyjœciu, po trybie przewodnoœci nieci¹g³ej, lepszego“transient response” co jest efektem korzystniejszych w³asnoœcidynamiki pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Ogóln¹ zasad¹jest wybór trybu CCM, gdy chcemy z uk³adu „wycisn¹æ” maksymalnypr¹d jaki Link mo¿e dostarczyæ. We wszystkich innychprzypadkach, korzystniej jest zwykle zaprojektowaæ uk³addo pracy „nieci¹g³ej”. W przypadku rozwi¹zañ, o których mowaw niniejszym artykule, u¿ywa siê raczej okreœlenia MDCM(Mostly Discontinuous Conduction Mode). Dodatkowe okreœlenie(mostly) oznacza, i¿ uk³ad jedynie „w wiêkszoœci” (cykli)wykazuje przewodnoœæ nieci¹g³¹. To efekt sterowania typu“on-off control” w³aœciwego dla opisywanych w niniejszymartykule elementów (obecnoœci lub opuszczania cykli, nie tradycyjnaregulacja PWM). Zatem, uk³ad zaprojektowany dlatrybu discontinuous mo¿e w pewnych okresach wykazywaæci¹g³oœæ pr¹du w indukcyjnoœci. Oczywiœcie, jest mo¿liwe zapewnieniew pe³ni rygorystycznego trybu nieci¹g³ego, jednaktaki projekt bywa niepraktyczny i w przypadku TinySwitchýmówi siê raczej o trybie pracy MDCM. Wybór trybu przewodnoœcijest drug¹ decyzj¹ (nale¿¹c¹ do konstruktora) po zdecydowaniuo „takiej, nie innej” konfiguracji. Na rysunku 2.10pokazujemy dwie najczêœciej stosowane. Konfiguracja boostjest tak¿e mo¿liwa, lecz ograniczenie napiêcia wyjœciowegowzglêdem wejœciowego (U WY > U WE ) czyni j¹ zwykle niepraktyczn¹.Z dwu pokazanych korzystniejszymi w³asnoœciamicechuje siê buck. Mo¿na uzyskaæ wiêksz¹ moc przy danychparametrach Linká i wielkoœci indukcyjnoœci. Tak¿e „stres”napiêciowy i pr¹dowy jakim poddane s¹ klucze (Link i D FW )jest mniejszy w konfiguracji buck. Zatem, o wyborze buckboostmo¿e przes¹dzaæ jedynie polaryzacja napiêcia wyjœciowego.Jednak¿e, poza tym ma on jedn¹, czasem cenn¹ cechê.Uszkodzenie (zwarcie) klucza nie spowoduje przedostanie siêznacznej wartoœci napiêcia wejœciowego na wyjœcie (obwodyzasilane). Zabezpieczenie tego typu w klasycznym buckú jestk³opotliwe, a rozbudowa uk³adu mo¿e przes¹dziæ o dyskwalifikacjitopografii zasilacza. }Dokoñczenie w nastêpnym numerze38 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.3)Opracowano na podstawie materia³ów serwisowych producenta3. Opis uk³adów odbiornika – cd.3.9. Interfejs panelu LCDSchemat interfejsu panelu LCD odbiorników LX500 pokazanona rysunku 15. Jest to panel wyprodukowany przezfirmê Sharp. Panele LCD poprzednich generacji by³y zasilanenapiêciami 120V i 5V. Panele zastosowane w opisywanychodbiornikach Viera serii 500 i 50 wymagaj¹ zasilania napiêciami24V i 5V. Pozwala to na znaczne obni¿enie pobieranejmocy.W przypadku wyst¹pienia problemów w funkcjonowaniuinwertera, modu³ inwertera wysy³a do mikrokontrolera steruj¹cegoznajduj¹cego siê na p³ycie DG sygna³ ostrze¿enia“SOS”. W reakcji na taki sygna³ mikrokontroler powodujemiganie diody LED i wy³¹cza urz¹dzenie.Podœwietlenie tylne panelu LCD jest sterowane za poœrednictwemsygna³u “INVERTER_ON” z mikrokontrolera. Uk³adprocesora sygna³owego Global core (GC4L) wysy³a 8-bitowedane RGB obrazu do uk³adu IC4033 i przekszta³cane na sygna³yLVDS.Model LX(D)500 wyposa¿ony jest w sterowanie temperatur¹.Jeœli temperatura roœnie, uk³ad GC4PRO wysy³a 3-bitowedane do panelu w celu zapobie¿enia problemom z obrazem.Panel InterfaceDG- BOARDIC4057GC4LPWMAPWMKR(8)G(8)B(8)HsVsENBCLKIC4054GC4PROIC4033LDVS LVDSLevel Transfer(Q4050,Q4052)Analog LPF(Q4049,Q4053)IC1104Micom CPULVDS 4chLVDS CLKPanel 5VDG8TEMP(3bit)PWMDimmingAnalogDimmingInverter_ONInverter_SOSDG74. Diagnozowanie uszkodzeñOpisywane odbiorniki LCD Viera serii 500 i 50 podobniejak wiêkszoœæ wspó³czesnego sprzêtu elektronicznego s¹ wyposa¿onew funkcjê autodiagnozy. Aczkolwiek przedmiotemdiagnozowania tego s¹ uk³ady wspó³pracuj¹ce z uk³adem mikrokontrolerasteruj¹cego za poœrednictwem magistrali I 2 C, jestona bardzo u¿yteczna w trakcie serwisowaniaTabela 5.KomunikatFlexibleCable(30 pin)k³ady kontrolowane w trybieautodiagnozyznaczenieschematoweLCD Panel UnitC 07 e oPanelControllerInverterBoardpisC4P C4054 o Co eC4L C4057 o Co eHA C40 2 S A/(Not Repairable,Unit change Only)LCD GlassesHorizontalGate DriverVerticalSourceDriverP³ytaAVS C3005 AV S i Video HAVS 2 C2 05 AV S i A dio HT T 320 T e HAC C 06 AC o oAC3 C3006 AC o o 3 HSP C2 06 A dio P o e o HPC C80 3 H SL P AKS Li e XVA V C4005 A/APIC7701Panel 5VDG4AP4P- BOARD24VT101DG6CN20224VCN203 24VBackLights (x16)Rys.15. Schemat blokowy interfejsu panelu LCDSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 39

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50C274 75S SYSTLX5003 3=>5Vdi400KC4054C4PC4005AC4057C4LC40 3C3 SC40 2AC 06X /C 6X / 2C5003HC50 7PC4052PV HC8C 04C2C300 03 3=>5VC2 06SP3 3=>5VC2 05AVS 2C3005AVSC3006X /T 320T eHHe i2 /AVC 07PSLA T83A T88 8e o o /S Sv N/24V N/AC N/ LPC: e P o e Co i ioA T: ive A o o e eive T i eSeHiRys.16. System komunikacji za pomoc¹ dwóch magistral I 2 C1 i I 2 C2 i uk³ady objête funkcj¹ autodiagnozySystem komunikacji miêdzyuk³adowej za pomoc¹ magistraliI 2 C pokazano na rysunku 16.W celu uruchomienia funkcji autodiagnozy nale¿y nacisn¹æjednoczeœnie przycisk [ V-] na klawiaturze lokalnejOTVC i przycisk [i] na pilocie. Na ekranie zostanie wyœwietlonybadany parametr (np. MEM, GC4P, itp.) i jeœli uk³ad dzia³aprawid³owo, obok niego pojawia siê komunikat “OK”.W celu wyjœcia z trybu autodiagnozy nale¿y po prostu< iod L ie i>AP24VC7305V24VS _5VA N_5VeL7002T7 07 6SdoQ7203Lo6VC740V3 3VC775PrzepiêcieSN _ 6VS _ VA N_ VA N_3 3VP e i iee o o7 52T Standbye o diodL NNQ7204NHC770STQ7205LN5V5V5VHQ720733V 0V 20V 3V 5 6V 0VPC_5V500 e ie oPAN L_5V0VRys.17. Dzia³anie uk³adów ochrony przepiêciowej – sygnalizacja ci¹g³ym œwieceniem diody LED40 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

wy³¹czyæ urz¹dzenie.Uk³ady podlegaj¹ce funkcji autodiagnozy zosta³y zamieszczonew tabeli 5.W opisywanych urz¹dzeniach zastosowano 2 rodzaje zabezpieczeñzasilacza:1. Ochrona przepiêciowa.Jeœli na liniach zasilaj¹cych: 24V, SUB_5V, MAIN_5V,SUB_9V, MAIN_9V, MAIN_3.3V, PANEL_5V i PC_5Vpojawi siê wy¿sze napiêcie ni¿ powinno byæ, mikrokontrolersteruj¹cy wy³¹cza urz¹dzenie.2. Ochrona przeciwzwarciowa.Jeœli wyst¹pi problem w inwerterze napiêcia dla oœwietleniatylnego lub na którejœ z linii zasilaj¹cych: BT30V, PC_5V,MSP_8V, MSP_5V, SUB_9V, SUB_5V, MAIN_9V iSUB_5V wyst¹pi zwarcie do masy, mikrokontroler steruj¹cysygnalizuje ten fakt poprzez miganie diody LED. Iloœæb³ysków diody LED wskazuje liniê, na której wyst¹pi³ problem.4.1. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnychGeneralnie wyró¿niæ mo¿na dwa przypadki sygnalizacjiuszkodzeñ wykrytych w wyniku przeprowadzenia funkcji autodiagnozy:· dioda LED œwieci w sposób ci¹g³y,· dioda LED b³yska 1, 3, 5 lub 8 razy.InverterLCDAbnormalHIC1106EX.I/O10 Inverter_SOSSCL115 9914 98SDA1OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50Tabela 6.Dioda LED œwieciRodzaj uszkodzeniaP e i ie i : 24V 5V 6V V 3 3VP e _5V PC_5V o od io i e ii 500Tabela 7.Iloœæb³ysków3Dioda LED b³yskaRodzajuszkodzeniaP o e i e e e Inverter SOSS S : i T_30VPC_5V o od io i e ii 500S S2: i SP 8VSP_5V S _ VPLCPszkodzonyuk³ad4.1.1. Dioda LED œwieci w sposób ci¹g³yCi¹g³e œwiecenie diody LED sygnalizuje przepiêcia w liniachzasilaj¹cych, a przyczyny uszkodzenia nale¿y poszukiwaæna p³ycie AP. Zasadê dzia³ania ochrony przepiêciowejzobrazowano na rysunku 17, natomiast w tabeli 6 wymieniono,które napiêcia objête s¹ protekcj¹.4.1.2. Dioda LED b³yskaAPszkodzonyuk³adPAPH5 i i A N_ V P AP8 i i S _5V PIC1104 MicomDGLAC_ON 92RL7002 wy³.Tryb Standby(LED b³yska: 1 raz)Rys.18a. Zasada dzia³ania ochrony przeciwzwarciowej sygnalizowanej 1 b³yskiem diody LED – problem z dzia³anieminwerteraSTB_5VRL Q7210ONSOS_1D7208 D7209IC7401HONQ721124VMIXBT30VZwarcie9VAPDGLIC1104MicomSOS93AC_ON92LRL7002 wy³.3.3VIC77515VPC_5V(*)Tryb Standby(LED b³yska: 3 razy)(*) tylko series 500Rys.18b. Zasada dzia³ania ochrony przeciwzwarciowej sygnalizowanej 3 b³yskami diody LED – przypadek SOS_1SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 41

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50B³yski diody LED sygnalizuj¹ wyst¹pienie zwarcia. Iloœæb³ysków wskazuje lokalizacjê uszkodzenia: napiêcia lub uk³adu.W tabeli 7 zestawiono jakie uszkodzenia s¹ sygnalizowanekonkretn¹ iloœci¹ b³ysków diody LED.Zasadê dzia³ania ochronyprzeciwzwarciowej zobrazowano schematycznie na rysunkach18a - 18e.< Dioda LED b³yska: 3 razy SOS_2>HSUB_9VIC2103MSP8VIC2107MSP5VMAIN_5VD3021RZwarcieLD3023Q3008ONSOS_2ONHQ3009MSP_8VMSP_5VDGLIC1104MicomSOS93AC_ON92LRL7002 wy³.Tryb StandbyRys.18c. Zasada dzia³ania ochrony przeciwzwarciowej sygnalizowanej 3 b³yskami diody LED – przypadek SOS_2< Dioda LED b³yska: 5 razy>IC740124V9VMAIN_ONQ7506Q7505Q7504ShortMAIN 9VAPLIC1104 MicomDGLAC_ON1092MAIN9V_SENSERL7002 wy³.Tryb Standby(LED b³yska: 5 razy)Rys.18d. Zasada dzia³ania ochrony przeciwzwarciowej sygnalizowanej 5 b³yskami diody LED – przypadek zwarciana linii MAIN_9V< Dioda LED b³yska: 8 razy>IC73015VZwarcieSUB 5VAPLDGLIC1104 M icomAC_ON 9211SUB5V_SENSERL7002 wy³.Tryb Standby(LED b³yska: 8 razy)Rys.18e. Zasada dzia³ania ochrony przeciwzwarciowej sygnalizowanej 8 b³yskami diody LED – przypadek zwarciana linii SUB_5V4.2. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych i sposóbpostêpowania dla przypadku, gdy dioda LEDnie œwieciZasadê dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacjê punktówkontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED nie œwieci pokazanona rysunku 19. Diagram postêpowania zostanie zamieszczonyi omówiony w nastêpnej czêœci artyku³u.4.3. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych i sposóbpostêpowania dla przypadku, gdy dioda LEDœwieci w sposób ci¹g³yZasadê dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacjê punktówkontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED œwieci w sposóbci¹g³y pokazano na rysunku 20. Diagram postêpowaniazostanie zamieszczony w nastêpnej czêœci artyku³u.42 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50i i d o o e24VQ7208Q7302Q7302Q7402Q740C7305V6VC74024VV3 3VS _ N do o e ii 500Q72 2A N_Q750SQ7504XSQ7502SN _ 6VQ7503A NT_30V_ VA N_3 3VA N 5V_5VVQ72 0Q72NAPAP H7 8 7 823 23AP4 43 4 3 4SA N_5VT_30VT N_ VC4025C4024S_ V3C 04SHQ3008 H33023 S S23302Q300C2 03SP 8VC2 07SP 5VS5 ~5330SP_8VSP_5VXV5 ~53XVS _ VC8023C8024SS83S _ NA N_NeAC_N: LST _5VAP5 55 56 67 78 87 72 AC_C 03 3VNC 032 5VLo i o oInverterDGXV0XVLCD ControllerPDG4HAP5APAPSP SPGK VHRys.19. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacja punktów kontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED nieœwieciSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 43

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50i i d o o eAC INAP1021330VAP2R7004D7107LF 7002,3,4LineFilterF7000CN101IC101D7004IC7101PowercontrolPRelayRL7001RelayRL7002T7101CN20124VAP3Q7202IC7103RefQ7203STB_5VAPQ7101AP13Q710292 AC_ONAP518DG518IC11103.3V7 719 1915 14 DG3AP613Power SWIC1104RESET_IN80LED_R 73IC11032.5VH26 27 H3STB3.3VGLED_R H4 G4 G119 19 5H117 17 73STB_RED4 4 10K613KDGREMOCON5V15710Q1004VQ1003LEDLo i o oInverterDGXVLCD ControllerPDG5DG3HH3AP5H1APAP10SP SPGK VG4 G1Rys.20. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacja punktów kontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED nieœwieciCi¹g dalszy w nastêpnym numerze44 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009}

Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungOznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachfirmy SamsungOpracowano na podstawie informacji serwisowych producentaInformacja o panelu wyœwietlacza – w szczególnoœci o typiei producencie – zastosowanym w odbiorniku jest bardzoistotna przy jego serwisowaniu, zarówno przy wykonywaniuregulacji odbiornika, jak i przy koniecznoœci wymiany panelu.Pewna czêœæ tych informacji jest dostêpna bez otwierania obudowyodbiornika na etykiecie na panelu tylnym obudowy. Przyk³adow¹etykietê jak¹ naklejono na modelu LE32R71B pokazanona rysunku 1.Rys.1. Przyk³adowa etykieta naklejona na œciancetylnej odbiornika LCD LE32R71BW pierwszej linii, pod logo producenta odbiornika znajdujesiê nazwa modelu odbiornika w opisywanym przyk³adzie:Model: LE32R71BW tej samej linii na prawo od nazwy modelu znajduje siêskrócone oznaczenie producenta panelu wyœwietlacza. W praktycemo¿na tutaj „spotkaæ” jako oznaczenie literê “A”, “S”,“C” lub brak oznaczenia. Oznaczenie to niesie oprócz informacjio producencie dodatkowe informacje dotycz¹ce regulacjiodbiornika, gdy¿ dla paneli wyœwietlacza ró¿nych producentówwystêpuj¹ ró¿nice w ustawieniach. Z tym oznaczeniemwytwórcy panelu zwi¹zany jest równie¿ numer BOM (Bill ofmaterial) okreœlaj¹cy wykaz materia³ów, w tym miêdzy innymirodzaj wi¹zki przewodów miêdzy panelem i blokiem zasilacza.Wiêcej informacji na ten temat mo¿na znaleŸæ w bie¿¹cymnumerze na stronie w artykule poœwiêconym odbiornikom LCDfirmy Samsung.W nastêpnej linii pod nazw¹ modelu znajduje siê informacjao kodzie modelu – tutaj:Model Code: LE32R71BX/XECW trzeciej linii podany jest numer typu panelu wyœwietlacza– w opisywanym przyk³adzie:Type No.: BD32EOW kolejnej linii podane s¹ wartoœci napiêæ zasilaj¹cych,czêstotliwoœci i pobieranej mocy przez odbiornik – tutaj:AC220-240V - 50Hz 125WPod lini¹ z informacjami o zasilaniu podano producenta:MADE IN KOREAa pod ni¹ jeszcze numer seryjny (S/N : AE9E32QYC00016M)i kod kreskowy.W przypadku koniecznoœci wymiany panelu istotna jestznajomoœæ jego kodu, na podstawie którego mo¿na zamówiænowy egzemplarz. Te informacje o panelach ró¿nych producentówstosowanych w sprzêcie firmy Samsung wraz z przyporz¹dkowanymiim oznaczeniami zamieszczamy w tabeli 1.W tym numerze przedstawiamy panele firmy Samsung Electronics,w nastêpnym numerze opublikujemy panele innychproducentów.Tabela . znaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungProducentznaczeniehandloweKod paneluznaczeniepaneluS C LT 2 3 4-L0 N07-0003 A 2 3" NAS C LT 0 -L02 N07-00 28A 0 No e A LC e i : 6 i “ ive C"S C LT 70 X-L0 N07-00 43A No e A LCS C LT 70 8-L0 N07-00 44A 2 No e A LCS C LT 70 6-L04 N07-00 2 3 P e P d A LC e o d TC 03S C LTA320 -L02 N07-00 08 4 Kod e d A LC 32" TVS C LT 0 -L03 N07-00 5 A 5 No e " A LC P e o d TC 03S C LT 240 -L03 N07-00 34A 6 A LC 24"S C LT 0 -L02 N07-00 28 7 No e A LC e i : 6 i “ ive C P "S C LT 0 4-L0 N07-00 45A 8 A LC 24"S C LT 70 8-L0 N07-00 58A PS C LTA260 -L0 N07-00 2 A 2 V N SS C LT 70 X-L0 N07-00 5 A 20 PS C LT 0 -L03 N07-00 5 2 Kod o e o e d A LC " P e o d TC 03S C LTA460H -L0 N07-00 57A 22 Kod e d A LC 46" TVS C LT 70 -L N07-00 60A 23 Kod e d A LC 7" P e o d TC 03wagiSERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 45

Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungTabela . cd.ProducentznaczeniehandloweKod paneluznaczeniepaneluS C LT 240 -L03 N07-00 34 24 24" e PS C LT 0 4-L0 N07-00 45 25 A LC " e PS C LT 240 -L03 N07-00 34 26 24" e PS C LT 50X -L0 N07-00 64A 27 A LC 5" X -L0S C LT 50X -L0 N07-00 64 28 A LC 5" X -L0 e PS C LT 70 -L N07-00 60 2 A LC 7"S C LTA220 -L0 N07-00074 3 22" e TVS C LTA320 -L0 N07-00 08A 4 P e d A LC 32" TVS C LT 2 3 4-L0 N07-00 24A 5 NA L 2 " PAN LS C LT 70 6-L04 N07-00 2 A 6 "H HLAN 7" L PAN L P e o d TC 03 "S C LT 0 -L0 N07-00088A 7 LT 0 -L0 P eS C 50X4-L06 N07-00 37A 8 5" N o & S i eS C LTA 70V N07-00 3 A 7"" e d e 4:3 V A TVS C LT 50XH-L06 N07-00053A AP e d “TV/ Hi i e o 450 d _ S NY& S Te P eo TV”S C LT 53 -L0 N07-00054A N K LS C LT 70 H-L05 N07-00055A C P e S o e o o ie o i 7" H-L05S C LT 70 5-L03 N07-00056A Ko i e i ie e 702 P o 4 HS C LT 0 -L0 N07-00057A LL 00 PS C LT 8 5-L0 N07-0006 A 8" o e e H 8PSS C LT 50XP-L0 N07-00065A A LC PVA PAN LS C LT 240 -L02 N07-00062A H P e o 5" ide TVS C LT 70 -L0 N07-0007 A S i de i TNS C LT 70 5-L04 N07-00072A K 5-L04 6 i C… dS C LTA220 -L0 N07-00074A L P e d 22" TVS C LT 70 6-L02 N07-00075A A LC “N o & i de i 7" PVA ode”S C LT 70 -L0 N07-00082A N LT 70 -L0 e P eS C LT 70 H-L0 N07-00080A P LT 70 H-L0 e P eS C LT 70 5-L0 N07-0008 A Q LT 70 5-L0 e P eS C LT 70 H-L05 N07-00083A LT 70 H-L05 e P eS C LT 70 5-L03 N07-00084A S LT 70 5-L03 e P eS C LT 70 -L0 N07-00085A T LT 70 -L0 e P eS C LT 70 5-L04 N07-00086A LT 70 5-L04 e P eS C LT 70 6-L02 N07-00087A V LT 70 6-L02 e P eS C LT 50XH-L06 N07-000 A ie io e d e o o d LC TVS C LT 53 -L0 N07-000 2A X A LC 5" / 0S C LT 70 -L0 N07-00 00A Y ie io e d e o oS C LT 70 H-L05 N07-000 7A LT 70 5-L05 ie io e d e o oS C LTA400 -L0 N07-00 0 A S PAN L o A LC 40" TVS C LT 53 -L0 N07-00 0A S2 ie io e d e o o 0 280/0 2 0 0000 & P P eS C LT 50XH-L06 N07-00 A S3 ie io e d e o o 0 280/0 2 0 0000 & P P eS C LT 70 -L0 N07-00 2A S4 ie io e d e o o 0 280/0 2 0 0000 & P P eS C LT 70 H-L05 N07-00 3A S5 ie io e d e o o 0 280/0 2 0 0000 & P P eS C LT 220 -L0 N07-00 4A S6 P e P d A LC 22" TVS C LT 50XH-L06 N07-00 7A S7 Kod e PS C LT 53 -L0 N07-00 8A S8 Kod e PS C LT 70 P-L0 N07-00 A S P e PVA d N KS C LT 40X -002 N07-00004A SAS C LT 50XS-L0 N07-0000 A SS C LT 50XS-L0 - N07-00022A SCS C LT 50XS-L02 N07-00005A SS C LT 8 2- 32 N07-0000 A SS C LT 50XS-T0 N07-000 0A SS C LT 8 3- 32 N07-000 A SS C LT 70 2- 3 N07- 000 SHS C LT 8 2- 3 N07- 000 SS C LT 70 4-L0 N07-000 8A SKwagi46 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009

Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungTabela . cd.ProducentznaczeniehandloweKod paneluznaczeniepaneluS C LT 240 -L0 N07-000 5A SLS C LT 2 3 3-L0 N07-000 6A SS C LT 50XH-L0 N07-00026A SNS C LT 50XH-L03 N07-00027A SPS C LT 2 3 6-L0 N07-0023 SPH A LC 2 3" e PVA od HPS C LT 240 -L0 N07-00 5A SPH P e 24" o o iS C LT 240 -L04 N07-00 88A SPH 24" e A- CCS C LTA230 -L02 N07-00 84A SP A LC 23" 6:S C LTA260 2-L0 N07-00 85A SP A LC 26" 6:S C LTA260 2-L N07-0023 A SP A LC 26" 6: 7 Li eS C LTA320 2-L0 N07-00 72A SP A LC 32"S C LTA320 2-L N07-0025 A SP A LC 32" 6: P o d P eS C LTA320 3-L02 N07-002 A SP A LC 32"S C LTA320 S-LH2 N07-00244A SP A LC 32" 6: SPVA 0%S C LTA320 T-L N07-00257A SPS C LTA400 2-L0 N07-00 86A SP A LC 40" 6:S C LTA400 S-LH N07-00245A SP A LC 40" 6: SPVA 0%S C LTA400 S-LH N07-00245A SP A LC 40" 6: SPVA 0%S C LTA400 T-L0 N07-00264A SPS C LTA460H3-L0 N07-00200A SP A LC 46" e L LS C LTA460 2-L03 N07-00 87A SP T V N 46" e PS C LTA460 S-L02 N07-00252A SP A LC 46" 6: SPVA 72%S C LTA570H -L0 N07-00 6A SP A LC 57"S C LT 70 8-L2 N07-002 8A SP A LC LT 70 8-L2 PVA e PS C LT 0 4-L2 N07-00223A SP HAY N 7" e PS C LT 20 -L0 N07-00 0 SP A LC 20 " No e PS C LT 2 0 2-L02 N07-00230A SPS C LT 2 3 4-L0 N07-00 24 SP 2 3" N o e PS C LT 2 3 6-L0 N07-0023 A SP A LC 2 3" e PVAS C LT 240 -L0 N07-00 5 SP 24" e P o o ie o iS C LT 240 -L02-A05 N07-00250A SP 24" S i e P o o i o ieS C LT 240 2-L02 N07-00267A SP LC o i o 24" ide SPVA PS C LT 240 -L04 N07-00 88 SP 24" A- CC e PS C LT 50XS-L0 N07-00032A SQ LL PS C LT 8 4-L0 N07-00034A S PVAS C LT 70 H-L0 N07-00036A SS TNS C LT 50X -L0 N07-00 7A STH A LC 5" X -L0 e o o ioS C LT 70 -L N07-00 8 A STH A LC -L e o o ioS C LT 0 X-L0 N07-00 A STH A LC " TNS C LT 50X -L0 N07-00 7 ST A LC 5" X -L0 e o o io e PS C LT 50X -L2 N07-0022 A ST A LC 5" X -L2 8S C LT 70 -L N07-00 8 ST A LC -L e o o io e PS C LT 70 -L 5 N07-002 4A ST A LC -L 5 TV i i e P o o ie o iS C LT 70 -L2 N07-00202A ST A LC -L2 e PS C LT 0 X-L02 N07-00 ST A LC " TN e P e P de iv ioS C LT 0 X-L2 N07-00222A ST SPLAY LCS C LT 0 X-L2 - N07-00274A ST A LC " TN eS C LT 0 2-L0 N07-00227A ST A LC " TN ideS C LT 20 X-L0 N07-0024 A ST A LC 20 " TNS C 70 X-L2 N07-00206A ST A LC LT 70 X-L2 e PS C LT 70 5-L0 N07-00037A S PVAS C LT 50XH-L N07-0004 A SVS C LT 2 3 4-L0 N07-0003 A S PVAS C LT 50XH-L0 P N07-00045A SX PS C LT 50XH-L04 N07-00046A SY No e o o ie o iS C LT 70 -L0 N07-00047A S P e d TVwagi}SERWIS ELEKTRONIKI 8/2009 47


SERWIS ELEKTRONIKI12/2009 Grudzieñ 2009 NR 166Od RedakcjiOd czasu do czasu spotykamy siê z zarzutami niekompletnoœcischematów. Szczególnie dotyczy to sprzêtu LCD. G³ównie chodzio schematy blokowe i ideowe zasilaczy i inwerterów. Oryginalnainstrukcja serwisowa nie zawiera schematów tych modu³ów. Firma,która siê jawi w³aœcicielem urz¹dzenia czêsto nie jest producentemtych bloków. Inwerter wchodzi w sk³ad kompletnego ekranuLCD. Z punktu widzenia wytwarzaj¹cego ten produkt nie mapotrzeby do³¹czania jakichkolwiek materia³ów dodatkowych. Wrazie awarii inwertera pewnie zaleca siê wymianê kompletnegomodu³u, a byæ mo¿e i ca³ego ekranu w zale¿noœci od sytuacji serwisowej.Wytwórca gotowego sprzêtu nie lituje siê nad w³aœcicielemtelewizora. Analogiczna sytuacja jest z zasilaczem, bardzo newralgicznymblokiem w ca³ej konfiguracji urz¹dzenia. Mo¿na œmia-³o wysnuæ wniosek, ¿e je¿eli oryginalna instrukcja serwisowa niezawiera wspomnianych schematów, to albo wytwórca finalnego telewizoranie jest ich producentem, lub te¿ w razie usterki nale¿ywymieniæ modu³ uszkodzony na ca³kowicie nowy.W ostatnim czasie uzupe³niliœmy w „BPS” wszystkie artyku³yz „SE” do koñca 2001. To jest prawie 1000 plików pdf. Na przysz³yrok planujemy wprowadziæ artyku³y z kolejnych roczników, oczym bêdziemy na bie¿¹co informowaæ. Aktualnie jest pe³ny zestawaplikacji z 3 tomów „Zasilaczy”. Do koñca tego roku przygotujemypliki z IV tomu. Ostatnio podczepiliœmy pliki z I tomu „Stabilzatorów”,z I tomu „Uk³ady korekcji…” i dokoñczyliœmy V tom„Wzmacniaczy audio…”. Dalsze pozycje ksi¹¿kowe czekaj¹ naprzetworzenie na postaæ elektroniczn¹ i umieszczenie na serwerze„BPS”. Zbli¿a siê koniec roku, wiêc czas na bilanse i podsumowania,i plany na nadchodz¹cy rok.Na zbli¿aj¹ce siê Bo¿e Narodzenie oraz Nowy Rok 2010 oprócz¿yczeñ zawieraj¹cych tradycyjne sformu³owania zachêcamy do radowaniasiê nadziej¹ i wytrwa³oœci i cierpliwoœci w ucisku. Bêdziedobrze.Wk³adka schematowa do numeru 12/2009:OTVC LCD Daewoo DLT-26C2, DLT-26C3, DLT-32C1,DLT-32C2, DLT-32C3, DLT-37C3 chassis SL-230T(cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 12/2009:OTVC Daewoo chassis CP-650 – 4 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.5 z 5 – ark.17 ÷ 20)– 8 × A2,OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.2 z 7 – ark. 3, 4)– 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”Naœwietlenia CTP i druk: Zak³ad Poligraficzny NORMEX,80-432 Gdañsk, ul. Wyspiañskiego 1Spis treœciWyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei .... 4Porady serwisowe..................................................... 10- odbiorniki telewizyjne .......................................... 10- magnetowidy ....................................................... 22- ró¿ne .................................................................... 22- audio .................................................................... 23Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rok ............. 25Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomsonchassis A01 (cz.1) .................................................... 29Ogólny opis struktury inwertera ............................. 29Przetwornica Royera ............................................. 30Praca obwodów steruj¹cych .................................. 32Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachi (cz.1) 34Zasada dzia³ania projektora DMD ......................... 34Uk³ad zasilania chassis DLP-1 .............................. 35Tor wideo chassis DLP-1 ....................................... 39Wymiana twardego dysku w odbiorniku HD ............. 40Ile godzin programu mo¿na nagraæ natwardy dysk? .......................................................... 40Jakie musz¹ byæ spe³nione wymagania? .............. 40Wymiana dysku twardego – krok po kroku ........... 40Test twardego dysku na kompatybilnoœæ zodbiornikiem .......................................................... 43U¿ywanie odbiornika HD równie¿ bez dyskutwardego? .............................................................. 44Czy dysk twardy musi g³oœno pracowaæ? ............. 44Uruchomienie odbiornika po wymianie twardegodysku ..................................................................... 45Wymontowanego dysku twardego od razu niewymazywaæ ........................................................... 47Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU . 48(cz.2 – ost.) ............................................................... 48Odpowiadamy na listy Czytelników .......................... 50Og³oszenia i reklama ................................................ 51Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiWyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiRajmund Wiœniewski1. Opis ogólny1.1. WprowadzenieM190A1-L01 to 19-calowy szerokoekranowy ciek³okrystalicznypanel wyœwietlacza TFT LCD zawieraj¹cy 4 œwietlówkiCCFL pe³ni¹ce funkcjê podœwietlenia tylnego i 30-pinowydwukana³owy interfejs LVDS. Panel ten akceptuje tryb1440 × 900 WXGA+ i odtwarza 12.6 milionów kolorów. Przeznaczonyjest do stosowania w monitorach i laptopach TFTLCD. Modu³ inwertera do podœwietlenia tylnego nie wchodziw sk³ad panelu (nie jest wbudowany w panel).1.2. Cechy panelu· szeroki k¹t ogl¹dania,· wysoki wspó³czynnik kontrastu,· bardzo krótki czas reakcji,· wysokie nasycenie kolorów,· rozdzielczoœæ zgodna z trybem WXGA+ (1440 × 900 pikseli),· tylko tryb DE (Data Enable),· interfejs LVDS (Low Voltage Differential Signaling – technikaprzesy³ania sygna³ów elektrycznych za pomoc¹ niskonapiêciowegosygna³u ró¿nicowego w symetrycznychkablach miedzianych),· zgodnoœæ z Dyrektyw¹ RoHS (Restriction of use of certainHazardous Substances – Dyrektywa Unii Europejskiejo Ograniczaniu Szkodliwych Substancji).1.3. Specyfikacja wyœwietlacza· przek¹tna - 481.4mm (19.05”)· obszar aktywny - 410.4mm × 256.5mm· obszar ograniczony maskownic¹ - 414.36 mm × 260.45mm· elementy steruj¹ce - aktywna matryca TFT· iloœæ pikseli - 1440 × R.G.B. × 900 pikseli· wielkoœæ piksela - 0.285mm × 0.285mm· roz³o¿enie pikseli - pionowe paski RGB· iloœæ kolorów - 16.2 milionów· tryb przezroczystoœci - normalnie bia³y· wykoñczenie powierzchni - pow³oka Hard coating, antyodb³yskowa.1.4. Specyfikacja mechaniczna panelu· wymiary typ. (szer. × wys. × g³êb.) - 427.2mm × 277.4mm× 17mm· waga - 2.5kg2. Graniczne dane techniczne2.1. Dane œrodowiskowe· temperatura przechowywania: -20°C ÷ +60°C· temperatura otoczenia w trakcie pracy: 0°C ÷ +50°C· minimalna temperatura powierzchni panelu wynosi 0°C,maksymalna temperatura = 60°C,· maksymalna wilgotnoœæ wzglêdna: RH = 90%.2.2. Dane elektryczne modu³u TFT LCD· napiêcie zasilania V CC : -0.3 ÷ 6V· napiêcie wejœcia logicznego V IN : -0.3 ÷ 4.3VPrzekraczanie wartoœci maksymalnych mo¿e doprowadziædo trwa³ego uszkodzenia modu³u.2.3. Dane elektryczne uk³adu podœwietlania tylnego· maksymalne napiêcie zasilaj¹ce lampy V L : 2500V RMS (dlapr¹du I L = 7.0mA)· maksymalny pr¹d lampy I L : 7.5mA RMS· maksymalna czêstotliwoœæ lampy F L : 80kHz3. Elektryczne dane charakterystyczne3.1. Modu³ TFT LCD· napiêcie zasilaj¹ce V CC : 4.5 ÷ 5.5V (typ.5V)· maksymalne têtnienia napiêcia V RP : 100mV· pr¹d rozruchowy I RUSH : typ. 1.6A (maks.3A)· pr¹d zasilania przy odtwarzaniu bia³ego ekranu: typ. 0.5A(maks.0.7A) – test pokazano na rys.3,· pr¹d zasilania przy odtwarzaniu czarnego ekranu i pionowychpasów: typ. 0.7A (maks.1.0A) – testy pokazano narys.3,· napiêcie wejœcia ró¿nicowego LVDS V id : 100 ÷ 600mV,· napiêcie wejœcia wspólnego LVDS V ic : typ. 1.2V,· napiêcie wejœcia logicznego “L” V il : V SS ÷ 0.8V.Uwagi:1. Schemat pomiarowy, w którym mierzy siê powy¿sze parametrypokazano na rysunku 1. Modu³ TFT LCD powinienpracowaæ w wyspecyfikowanych zakresach parametrów.(High to Low)(Control Signal)SW+12VC11µF+5.VR147kR21kVR147kQ12SK1475C20.01µFBezpiecznikQ22SK1470C31µFVcc(wejœciemodu³uLCD)Rys.1. Schemat pomiarowy parametrów modu³u TFTLCDGNDCzas narastania-470µs0.1Vcc0.9Vcc470µsRys.2. Definicja czasu narastania napiêcia V CC+5.0V4 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Meia. Bia³e pole2. Specyfikowany pr¹d zosta³ zmierzony dla napiêcia V CC=5.0V, czêstotliwoœci F V= 60Hz, w temperaturze Ta = 25°C±2°C, dla testów pokazanych na rysunku 3.3.2. Uk³ad podœwietlenia tylnegodla temperatury otoczenia T a= 25°C ±2°C· napiêcie wejœciowe lampy V IL (przy pr¹dzie lampy I L =7.0mA): 697 ÷ 853V RMS (typ.775V RMS ),· pr¹d lampy I L : 2.0 ÷ 7.5mA RMS (typ.7.0mA RMS ) – pr¹d lampymierzony wysokoczêstotliwoœciowym miernikiem pr¹duYOKOGAWA 2016 w uk³adzie pokazanym na rysunku4,Modu³LCDObszar aktywnyc. Test pasów pionowychObszar aktywnyHV (ró¿owy)LV (bia³y)HV (niebieski)LV (czarny)b. Czarne pole1212AObszar aktywnyAAR G B R G BB R G B R G B RB R G B R G B RR G B R G BRys.3. Testy obrazu u¿ywane przy pomiarze poborupr¹duInwerterMiernik pr¹duYOKOGAWA 2016Rys.4. Uk³ad do mierzenia pr¹du lamp CCFL· napiêcie za³¹czaj¹ce lampê V S :- 1500V RMS (przy temperaturze 25°C),- 1710V RMS (przy temperaturze 0°C),- wyspecyfikowane napiêcia powinny byæ podawane dolamp po co najmniej 1 sekundzie od w³¹czenia, w przeciwnymwypadku mo¿e nie nast¹piæ ich za³¹czenie,· czêstotliwoœæ pracy F L : 40 ÷ 80kHz,- czêstotliwoœæ lampy mo¿e interferowaæ z czêstotliwoœci¹synchronizacji poziomej wyœwietlacza powoduj¹cefekt p³yniêcia linii na ekranie; w przypadku wyst¹pieniainterferencji czêstotliwoœæ lampy powinna byæ mo¿liwiejak najbardziej oddalona od czêstotliwoœci synchronizacjipoziomej i jej harmonicznych,· czas ¿ycia lampy: minimum 40000 godzin,- czas ¿ycia lampy zdefiniowany jest jako czas ci¹g³ej pracylampy w temperaturze Ta = 25 ±2°C przy pr¹dzielampy I L = 7.0mA do momentu wyst¹pienia jednego zdwóch przypadków:a/ gdy jasnoœæ osi¹gnie 50% lub mniej wartoœci oryginalnej,b/ gdy efektywna d³ugoœæ zap³onu osi¹gnie 80% lub mniejwartoœci oryginalnej; efektywna d³ugoœæ zap³onu zdefiniowanajest jako obszar, w którym jasnoœæ jestmniejsza ni¿ 70% w porównaniu do jasnoœci w punkcieœrodkowym.· pobór mocy: P L : typ.5.43W (przy I L = 7.0mA). Moc wyliczonajest ze wzoru: P L = I L × V L × 4 (4 szt. lamp CCFL).Uwagi:Przebieg napiêcia wyjœciowego inwertera musi byæ symetrycznyi konstrukcja inwertera musi uwzglêdniaæ modulacjelampy. Osi¹gniêcia uk³adu podœwietlenia, takie jak czas ¿ycialub jasnoœæ s¹ silnie uzale¿nione od charakterystyk DC-ACinwertera. Wszystkie parametry inwertera powinny zostaæostro¿nie zaprojektowane, aby unikn¹æ wytwarzania zbyt du-¿ych pr¹dów up³ywów wysokiego napiêcia wyjœciowego inwertera.Przy projektowaniu lub zamawianiu inwertera nale¿yupewniæ siê, czy s³abe podœwietlenie nie wystêpuje z powoduniedopasowania uk³adu podœwietlenia i inwertera (migotanie,zaniki œwiat³a, itp.).Na wyjœcie inwertera musi byæ dostarczany symetrycznyprzebieg napiêcia (ujemna i dodatnia po³ówka) i pr¹du (wspó³czynnikniesymetrii musi byæ mniejszy ni¿ 10%). Nie nale¿ystosowaæ inwertera, który ma na wyjœciu niesymetryczny przebiegnapiêcia i pr¹du oraz przebieg z wyskokami.Czêstotliwoœæ lampy mo¿e powodowaæ interferencjê z czêstotliwoœci¹synchronizacji poziomej i w efekcie powodowaæzdudnienia obrazu na ekranie.W celu zapobie¿enia interferencjom nale¿y mo¿liwie jaknajbardziej oddaliæ czêstotliwoœæ lampy od czêstotliwoœci synchronizacjipoziomej i jej harmonicznych.Wymagania dla projektowania systemu inwertera, które s¹zamierzone to osi¹gniêcie jak najlepszego odtwarzania obrazu,to jak najlepszy wspó³czynnik sprawnoœci zasilania i niezawodnoœælamp. To pomaga wyd³u¿yæ czas ¿ycia lampy i zredukowaæpr¹d up³ywu. Wymagania te to:a/. wspó³czynnik niesymetrii przebiegu na wyjœciu inwerterapowinien byæ mniejszy ni¿ 10%,b/. wspó³czynnik zak³óceñ przebiegu powinien mieœciæ siê wprzedziale Ö2 ±10%,c/. idealny przebieg sinusoidalny powinien byæ symetrycznydla polaryzacji ujemnej i dodatniej, tak jak pokazano na rysunku5,I pI-p* Stopieñ asymetrii| Ip - I-p |/ I rms× 100%* Stopieñ zak³óceñI p(lub I -p ) /I rmsRys.5. Idealny przebieg na wyjœciu inwerteraSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 5

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei4. Schematy blokowe4.1. Schemat blokowy modu³u TFT LCDSchemat blokowy modu³u TFT LCD pokazano na rysunku6.RXO0(+/-)RXO1(+/-)RXO2(+/-)RXO3(+/-)RXOC(+/-)RXE0(+/-)RXE1(+/-)RXE2(+/-)RXE3(+/-)RXEC(+/-)NCVccGNDVL4.2. Schemat blokowy uk³adu podœwietlenia tylnegoSchemat blokowy modu³u uk³adu podœwietlenia tylnego pokazanona rysunku 75. Rozk³ad wyprowadzeñ z³¹czy12121212HV (ró¿owy)LV (bia³y)HV(niebieski)LV (czarny)HV (ró¿owy)LV (bia³y)HV(niebieski)LV (czarny)5.1. Modu³ TFT LCDRozk³ad, nazwy i opis wyprowadzeñ z³¹cza modu³u TFTLCD zamieszczono w tabeli 1.5.2. Blok podœwietlenia tylnegoRozk³ad, nazwy i opis wyprowadzeñ z³¹czy do bloku podœwietleniatylnego zamieszczono w tabeli 2.Tabela 2.INPUT CONNECTOR(JAE-FI-XB30SRL-HF11)LVDS INPUT /TIMINGCONTROLLERLAMP CONNECTOR(JST-BHSR-02VS-1)DC/DCCONVERTER&REFERENCEVOLTAGEr azwa pis wa i1 HV Wysokie napiêcie Ró¿owy2 LV Niskie napiêcie Bia³y1 HV Wysokie napiêcie Niebieski2 LV Niskie napiêcie CzarnySCAN DRIVER ICRys.6. Schemat blokowy modu³u TFT LCDTFT LCDPANEL(1440×3×900)DATADRIVER ICBACKLIGHT UNITRys.7. Schemat blokowy uk³adu podœwietlenia5.3. Przyporz¹dkowanie danych wejœciowych koloruJasnoœæ ka¿dego koloru podstawowego (czerwonego, zielonegoi niebieskiego) bazuje na 8-bitowej skali szaroœci danychwejœciowych sygna³u koloru. Wy¿sze wejœcie binarneoznacza wiêksz¹ jasnoœæ koloru. W tabeli 3 zestawiono przyporz¹dkowanieskali szaroœci ka¿dego koloru podstawowegodanym wejœciowym.6. Relacje czasowe interfejsu6.1. Specyfikacja przebiegów czasowychSpecyfikacjê przebiegów czasowych sygna³ów wejœcio-Tabela 1.r azwa pis1 RXO0-2 RXO0+3 RXO1-4 RXO1+5 RXO2-6 RXO2+7 GND MasaUjemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O0 (odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O0 (odd)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O1 (odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O1 (odd)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O2 (odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O2 (odd)8 RXOC- Ujemne wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (odd)9 RXOC+ Dodatnie wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (odd)10 RXO3-11 RXO3+12 RXE0-13 RXE0+14 GND Masa15 RXE1-16 RXE1+17 GND Masa18 RXE2-19 RXE2+Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O3(odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O3 (odd)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E0 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E0 (even)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E1 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E1 (even)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E2 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E2 (even)20 RXEC- Ujemne wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (even)21 RXEC+ Dodatnie wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (even)22 RXE3-23 RXE3+24 GND MasaUjemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E3 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E3 (even)25 NC Niepod³¹czone26 NC Niepod³¹czone27 NC Niepod³¹czone28 VCC Zasilanie +5.0V29 VCC Zasilanie +5.0V30 VCC Zasilanie +5.0V6 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiTabela 3KolorypodstawoweSkala szaroœcikoloruczerwonegoSkala szaroœcikoloruzielonegoSkala szaroœcikoloruniebieskiegoKolorCzarnyCzerwonyZielonyNiebieskiCyanMagenta¯ó³tyBia³yCzerwony (0) / ciemnyCzerwony (1)Czerwony (2::Czerwony (253)Czerwony (254)Czerwony (255)Zielony (0) / ciemnyZielony (1)Zielony (2::Zielony (253)Zielony (254)Zielony (255)Niebieski (0) / ciemnyNiebieski (1)Niebieski (2::Niebieski (253)Niebieski (254)Niebieski (255)Sy na³y danychCzerwony Zielony iebieskiR7 R6 R5 R4 R3 R2 R1 R0 G7 G6 G5 G4 G3 G2 G1 G0 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 B001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111001::011000::000000::00001000111010::101000::000000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000001::011000::00000101011000::000010::101000::00000011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000001::01100011101000::000000::000010::101Tabela 4.Sy na³ Parametr Symbol Min. Typ. Maks. nit wa aLVDS ClockLVDS DataVertical Active Display TermHorizontal Active Display TermCzêstotliwoœæ Fc - 44.5 56 MHz -Okres Tc 17.9 22.5 - ns -High Time Tch - 4/7 - Tc -Low Time Tcl - 3/7 - Tc -Setup Time Tlvs 600 - - ps -Hold Time Tlvh 600 - - ps Tv = Tvd+TvbFrame Rate Fr 56 60 75 Hz -Total Tv 905 926 1050 Th -Display Tvd 900 900 900 Th -Blank Tvb Tv-Tvd 26 Tv-Tvd Th Th = Thd+ThbTotal Th 750 800 960 Tc -Display Thd 720 720 720 Tc -Blank Thb Th-Thd 80 Th-Thd Tcwych pokazano w postaci tabeli 4. Oznaczenia u¿yte w tabelidotycz¹ przebiegu pokazanego na rysunku 8.Uwaga: Poniewa¿ modu³ TFT LCD pracuje tylko w trybie DE,sygna³y wejœciowe Hsync i Vsync powinny byæ odniesionewzglêdem niskiego poziomu lub masy. W przeciwnym wypadkumodu³ bêdzie pracowa³ nieprawid³owo.DEDCLKDEDATAT CT VdT h bT VRys.8. Zale¿noœci czasowe sygna³u wejœciowegoT hT h dT Vb6.2. Sekwencja w³¹czenia/wy³¹czenia zasilaniaW celu zapobie¿enia zak³óceniom typu “latch-up” lub pracysta³opr¹dowej modu³u LCD, sekwencja w³¹czenia/wy³¹czeniapowinna przebiegaæ zgodnie z diagramem pokazanym narysunku 9.Uwagi:1. Napiêcia zasilaj¹ce zewnêtrznego systemu dla wejœcia modu³upowinny byæ takie same jak zdefiniowane dla V CC .2. Lampy podœwietlenia tylnego zasilaæ napiêciem z zakresupracy LCD. Gdy podœwietlenie tylne za³¹czy siê przed prac¹modu³u LCD, wyœwietlacz mo¿e chwilowo pokazywaænieprawid³owy obraz.3. W przypadku, gdy napiêcie VCC jest równe poziomowiwy³¹czenia, nale¿y utrzymywaæ sygna³y wejœciowe na poziomieniskim lub obci¹¿yæ wysok¹ impedancj¹.4. Czas T4 powinien byæ mierzony po ca³kowitym roz³adowaniumiêdzy okresem za³¹czenia i wy³¹czenia zasilania.5. Sygna³ interfejsu nie powinien byæ wysokoimpedancyjny,gdy zasilanie jest za³¹czone.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 7

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiPower On90%Power Off90%RestartZasilanie LCD,V CCSygna³y interfejsu(transmiter sygna³ówLVDS)Zasilanie lamp0V0V10%t1OFF7. Charakterystyka optycznat2t550%Valid DataONRys.9. Relacje czasowe napiêæ zasilaj¹cych w trakcie w³¹czania i wy³¹czania7.1 Warunki testuWarunki, w których nale¿y przeprowadzaæ pomiary parametrówoptycznych przedstawiono w tabeli 5.Tabela 5Parametr Symbol Wartoœæ Jedn.Temperatura otoczenia Ta 25 ±2 °CWilgotnoœæ Ha 50 ±10 %RHNapiêcie zasilaj¹ce V CC 5.0 VSygna³ wejœciowyZgodnie z wartoœciamitypowymi zapisanymi w p.3.1Pr¹d lampy I L 7.0 mACzêstotliwoœæ pracy inwertera F L 61 kHzInwerter SUMIDA H05-5307t6t350%OFFt410%Specyfikacje czasowe:0.500no poni¿ej w uwagach. Parametry te powinny byæ mierzone wwarunkach opisanych w tabeli 5.Uwagi:1. Definicja k¹ta patrzenia (Qx, Qy) zosta³a zobrazowana narysunku 10.NormalnieΘx= Θy=0°Θx- = 90°x-Θy-7.2. Specyfikacja parametrów optycznychParametry optyczne zamieszczono w tabeli 6. Wzglêdnemetody pomiaru parametrów optycznych i ich definicje opisa-Θx-Θy+Θx+

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei2. Definicja wspó³czynnika kontrastu CRWspó³czynnik kontrastu CR (Contrast Ratio) mo¿e zostaæwyliczony z wyra¿enia: CR = L255 / L0, gdzie:- L255 to luminancja dla szaroœci o poziomie 255- L0 to luminancja dla szaroœci o poziomie 0- CR = CR (5)- CR (X) oznacza wspó³czynnik kontrastu w punkcie X (rys.13).3. Definicja czasu odpowiedzi (T R , T F ). Definicjê czasu odpowiedziT R i T F pokazano na rysunku 11.Linia pionowaX100%90%OdpowiedŸoptyczna10%0%WW/10W/29W/10Poziom szaroœci255D/10TR66.67ms: punkt pomiarowy X=1 do 9Poziom szaroœci0Linia poziomaDD/2Poziom szaroœci2554 56Obszar aktywny9D/101 2 3TF66.67ms7 8 9CzasRys.11. Definicja czasu odpowiedzi (T R , T F )4. Uk³ad pomiarowy parametrów optycznych pokazano na rysunku12.Modu³ LCDPanel LCDŒrodek ekranu500 mmPomieszczenie lekko zaciemnione(luminancja otoczenia < 2 luksów)Pole widzenia = 2°Fotometr(CA-210, CS-1000T)Rys.12. Uk³ad pomiarowy parametrów optycznych5. Definicja wspó³czynnika zmian bieli dWPomiaru poziomu luminancji (255) dokonuje siê w 9 punktachpokazanych na rysunku 13 i wylicza siê wspó³czynnikzmian bieli wed³ug wzoru:dW = maks. [L(1), L(2), … L(9)] / min. [L(1), L(2), … L(9)]Rys.13. Punkty pomiarowe wspó³czynnika zmian bieli8. Opis etykietyKod paskowy i informacje dodatkowe naniesione na etykiecie(pokazanej na rys.14) naklejonej na ka¿dym panelu zawieraj¹szereg informacji, których opis i znaczenie przedstawiasiê nastêpuj¹co.M190A1-L01Rev.YMDLNNNNCM19A11 L LYMDNNNNRys.14. Etykieta z kodami paskowymiNa œrodku u góry nad górnym kodem paskowym napisM190A1-L01 Rev.XX informuje o nazwie modelu panelu, którymjest model M190A1-L01 oraz o statusie weryfikacji konstrukcji,dla przyk³adu Rev.XX mo¿e oznaczaæ weryfikacjêoznaczon¹ jako A0, A1 … B1, B2 … lub C1, C2 … itd.Poni¿ej tego napisu znajduje siê kod paskowy CMO przeznaczonydla producenta. Pod kodem paskowym znajduje siênumer seryjny ID:XX-XX-X-XX-YMD-L-NNNN,którego poszczególne cz³ony nios¹ nastêpuj¹ce informacje:XX – do u¿ytku wewnêtrznego CMOXX – rewizja – obejmuje wszystkie zmianyX – do u¿ytku wewnêtrznego CMOYMD – data (Y – rok, M – miesi¹c, D – dzieñ) zakodowana wnastêpuj¹cy sposób:- rok: 2001 = 1, 2002 = 2, 2003 = 3, 2004 =4, …- miesi¹c: 1 ~ 12 = 1, 2, 3, …, 9, A, B, C- dzieñ: 1 ~ 31 = 1, 2, 3, ~, 9, A,B,C, ~ W, X, Y (zwy³¹czeniem liter I, O oraz UL – linia produktu – linia 1 = 1, linia 2 = 2, linia 3 = 3, …NNNN – numer seryjny.Poni¿ej kodu CMO umieszczony jest kod paskowy klienta.Struktura tego kodu jest nastêpuj¹ca:CM-19A11-X-X-X-XX-L-XX-L-YMD-NNNNPoszczególne czêœci sk³adowe maj¹ nastêpuj¹ce znaczenie:CM – kod dostawcy; w tym przypadku CM = CMO,19A11 – numer modelu, 19A11 = M190A1-L01,X – kod rewizji; brak ZBD: 0~9, ZBD: A~Z,X – kod uk³adu drivera Ÿród³a: 1 = Century , 2 = CLL, 3 =Demos, 4 = Epson, 5 =Fujitsu, 6 = Himax, 7 = Hitachi, 8= Hynix, 9 = LDI, A = Matsushita, B = NEC, C = Novatec,D = OKI, E = Philips, F = Renasas, G = Samsung, H= Sanyo, I = Sharp, J =TI, K = Topro, L = Toshiba, M =Windbond,X – kod uk³adu drivera bramki: kody jak powy¿ej,XX – lokalizacja komórki,L – linia komórki: 0~12 = 0~C,XX – lokalizacja modu³u,L – linia modu³u: 0~12 = 0~C,YMD – data (Y – rok, M – miesi¹c, D – dzieñ) zakodowana wnastêpuj¹cy sposób:- rok: 2001 = 1, 2002 = 2, 2003 = 3, 2004 =4, …- miesi¹c: 1 ~ 12 = 1, 2, 3, …, 9, A, B, C- dzieñ: 1 ~ 31 = 1, 2, 3, ~, 9, A,B,C, ~ T, U, V,NNNN – numer seryjny. }SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweWojciech Wiêciorek, Jerzy Znamirowski, Ryszard Strzêpek, Zbigniew Krauze, Jerzy Pora, MateuszMalinowski. Tadeusz Nowak, Henryk DemskiOdbiorniki telewizyjneSony KV-32FQ80K chassis AE6ANie dzia³a.Po w³¹czeniu startuje wysokie napiêcie i TV wy³¹cza siêsygnalizuj¹c b³¹d 4 - uszkodzenie uk³adu odchylania V. Jakczêsto bywa uszkodzenie tkwi³o w ca³kiem innych obwodach.Dok³adne pomiary wykaza³y, ¿e odbiornik wy³¹czany jest zproteca z odchylania H. Zablokowanie tranzystora w protecuspowodowa³o, ¿e pojawi³ siê na chwile mocno powiêkszonyobraz (przypominaj¹cy w starszych modelach TV uszkodzonypowielacz) i TV po chwili siê wy³¹cza. Przyczyn¹ okaza³ siêtranzystor Q6817 2SB709 (wstawi³em zamiennie BC857) wuk³adach HV OVERSHOOT Protec. Tranzystor przy pomiarachmiernikiem zachowywa³ siê prawid³owo, lecz mimo prawid³owegowysterowania bazy na kolektorze by³o 12V. Po wymianietranzystora telewizor dzia³a prawid³owo. W.W.Thomson 29DL21E chassis CC17Nie dzia³a.Po w³¹czeniu w³¹cznikiem sieciowym odbiornik jest w trybieST-by, po za³¹czeniu odbiornika pilotem zasilacz przechodzido pracy timer (obni¿one napiêcia „SE” 1/2003). Pomiarywykaza³y, ¿e zasilacza nie „puszcza” procesor. Po podstawieniupamiêci z nowym wsadem odbiornik za³¹czy³ siê, na ekraniepojawi³o siê menu instal. Po wy³¹czeni i ponownym w³¹czeniuobjawy jak na pocz¹tku. Jeszcze raz podstawiam pamiêæi przechodzê ca³y tryb instalacyjny. Po wstrojeniu programówokaza³o siê, ¿e nie mo¿na regulowaæ si³y dŸwiêku -graf. od dŸwiêku jest na minimum. I w³aœnie w zwartym mikroprze³¹cznikuod regulacji tkwi³a ca³a przyczyna z³ego dzia-³ania odbiornika. Po wymianie przycisku odbiornik pracujepoprawnie.W.W.Royal TV5575Nie dzia³a.Odbiornik pracuje w trybie ST-by, lecz nie mo¿na odbiornikaza³¹czyæ. Profilaktycznie wymieniono kondensator C90947µF/50V. Przyczyn¹ braku dzia³ania by³ uk³ad scalony w p.cz.a zarazem generator impulsów H TDA4505E. Po jego wymianieodbiornik zacz¹³ dzia³aæ lecz brak by³o komunikatów OSDi widoczne by³y powroty w górnej czêœci ekranu. WymianaTDA3653 przywraca poprawn¹ pracê odbiornika. Typoweuszkodzenie w tym modelu ze wzglêdu na zawy¿one napiêciazasilania ,lecz nie uszkodzi³ siê tranzystor za³. Pniecie U. syst.,ani zenerka C12V.W.W.4Thomson 21MH15CL chassis TX807Nie dzia³a.Po w³¹czeniu widaæ, ¿e dioda LED œwieci pulsuj¹co. Pomiarywykaza³y zani¿one napiêci +12V zasilaj¹ce miêdzy innymistabilizator + 5V. Przyczyn¹ okaza³ siê termistor, oznaczonyna p³ycie FL01. Z braku oryginalnego zast¹piono gostabilizatorem 12V. Po wykonaniu tej przeróbki odbiornik dzia-³a prawid³owo. W.W.Royal-Lux TV-7199 TXTCa³kowicie nieczynny.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: rezystor R602(3.9 oma / 5W) i tranzystor Q613 (2SC4429). Poniewa¿ w okolicytranzystora Q813 by³o bardzo du¿o "zimnych lutów", uznanoto za g³ówn¹ przyczynê uszkodzenia w/w tranzystora. Takby³o w istocie, ale po wymianie uszkodzonych elementów iw³¹czeniu odbiornika, sytuacja powtórzy³a siê - uszkodzonezosta³y te same elementy, z t¹ tylko ró¿nic¹, ¿e zamiast rezystoraR602 uleg³ uszkodzeniu bezpiecznik F601 (3,15A). Pobardziej wnikliwym sprawdzeniu ca³ej przetwornicy, okaza³osiê, ¿e dodatkow¹ przyczyn¹ by³ uszkodzony tranzystor Q612(2SC3807). Tranzystor ten, sprawdzany miernikiem uniwersalnym(na teœcie diodowym), ale wlutowany do p³yty g³ównej,nie wykazywa³ ¿adnych oznak uszkodzenia. Dopiero pojego wylutowaniu, okaza³o siê, ¿e jest niesprawny.Po powtórnej wymianie uszkodzonych elementów odbiornikzacz¹³ ju¿ normalnie pracowaæ.J.Z.JVC AV-28BD5EE chassis CP785Nie odbiera programów tylko w zakresie UHF.Uszkodzenie tego typu bardzo ³atwe w lokalizacji - uszkodzonazosta³a g³owica DT5-BF18D. Po wymianie g³owicy nanow¹, odbiornik odbiera³ ju¿ w „pe³nym zakresie”. J.Z.Benq Q7C3-LG (monitor)Ca³kowicie nieczynny, nie œwieci dioda.W monitorach tej marki, nie spotka³em do tej pory innegouszkodzenia jak inwertery. Uszkodzeniom ulegaj¹ zazwyczajtranzystory 2SC5707, kondensatory pomiêdzy w/w tranzystoramio ró¿nych pojemnoœciach w zale¿noœci od modelu monitora,czasami transformatorki i prawie zawsze wystêpuj¹ zimneluty w tych okolicach. W opisywanym przypadku, uszkodzeniuuleg³ pierwotnie tranzystor T759 (2SC5707). Po wlutowaniunowego, monitor zacz¹³ dzia³aæ, ale po pó³ godzinie,monitor uleg³ ponownemu uszkodzeniu. Tym razem uszkodzonyzosta³ s¹siedni tranzystor tego samego typu - T760. Profilaktyczniewymieniono równie¿ dwa kondensatory po³¹czonerównolegle C754 i C755 po 0.15µF/100V MKP ka¿dy. Po naprawiemonitor poddano 12 godzinnemu „wygrzewaniu”,wszystko by³o ju¿ w porz¹dku – monitor pracowa³ poprawnie.Przy okazji chcia³bym podzieliæ siê spostrze¿eniami odnoœniezamienników za ww. opisane tranzystory. Nie uda³o mi siê trafiæna ¿aden podobny tranzystor, który by chcia³ poprawniepracowaæ w tym uk³adzie. Dlatego te¿ polecam zak³adanie odrazu orygina³ów - zaoszczêdzi to sporo czasu i nerwów.10 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweSchemat tego modelu znajduje siê w 5 numerze „SerwisuElektroniki” 2009 r.J.Z.Daewoo 21T5T chassis CP-375Obraz powyginany, w zale¿noœci od treœci wizyjnej.Wspomniane objawy nasilaj¹ siê przy du¿ej zawartoœci bielina ekranie, a po d³u¿szym nagrzaniu odbiornika dochodzi nawetdo zrywania synchronizacji. Przyczyn¹ by³ uszkodzonyuk³ad scalony TDA 8374. Po jego wymianie wszystko wróci³odo normy.J.Z.Panasonic TX25-CK1P chassis Z8Obraz powyginany, dŸwiêk prawid³owy.Przyczyn¹ by³o „lawinowe” uszkodzenie kilku elementóww korekcji obrazu. By³y to: tranzystor Q753 (BC557), rezystorR762 (1k) oraz dioda Zenera D753 (MTZJT 7730D). Diodata jest na napiêcie 30V. Po wymianie ww. elementów, odbiornikdzia³a³ poprawnie.J.Z.Grundig MF55-2502/8TOP chassis K1Po w³¹czeniu do pracy wy³¹cza siê.Okazuje siê, ¿e dzia³a zabezpieczenie na wysokim napiêciukineskopu, tj. na trafopowielaczu TR502 wypr.8. Na tymwyprowadzeniu pojawia siê sygna³, który ma po³¹czenie dowypr.50 uk³adu procesora zarz¹dzaj¹cego IC1. Sprawdzonotesterem trafopowielacz TR502 - 040146-TR2. Okaza³ siêuszkodzony i musi byæ wymieniony.R.S.Grundig chassis CUC5510K³opoty z obs³ug¹ OTVC.Po oko³o godzinie pracy OTVC zaczynaj¹ siê problemy zobs³ug¹ zdaln¹ i lokaln¹. W koñcu nie mo¿na obs³ugiwaæOTVC zupe³nie. Sprawdzono zasilanie procesora zarz¹dzaj¹cegoIC811. Okaza³o siê prawid³owe. Nastêpnie sprawdzono:rezonator kwarcowy F856 - 12MHz, uk³ad resetu IC811.Wszystkie te elementy okaza³y siê sprawne. Dopiero wymianaprocesora zarz¹dzaj¹cego IC811 - SDA20561-A008 da³a efektdobrej obs³ugi telewizora.R.S.Philips 28PW8707/58 chassis EM2E AAEkran œwieci na bia³o z powrotami.Napiêcia na katodach kineskopu wynosz¹ oko³o 20V.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: uk³ad wzmacniaczawizji 7307 TDA6108JF, rezystor w zasilaniu +180V 3341150R/0,25W. Po wymianie w/w elementów nale¿y wejœæ wtryb serwisowy i ustawiæ balans bieli.R.S.Curtis 20MP2OTV po wy³adowaniach atmosferycznych.Zjawiska te spowodowa³y brak obs³ugi OTV. Wymienionoprocesor zarz¹dzaj¹cy IC601 MC68HC705T10B i pamiêæEEPROM MCM2814P. Rozwi¹za³o to tylko czêœciowo problem,bowiem brak jest fonii. Przyczyn¹ braku fonii jest uk³ad p.cz.IC101 TDA5940-2. Po wymianie tego uk³adu nale¿y dostroiæobwód referencyjny L102 na czêstotliwoœci f=38.9MHz. R.S.Samsung chassis KS1ABrak fonii.Na skutek awarii sieci energetycznej uleg³ uszkodzeniu sterownikprzetwornicy IC801S - KA5Q765R. Kiedy przetwornicazosta³a naprawiona okaza³o siê, ¿e obraz jest prawid³owy,ale brak fonii. Stwierdzono brak napiêcia zasilaj¹cego koñcowywzmacniacz fonii +B 16.5V. Uszkodzone zosta³y: diodaD302 - GUF15G-20A, rezystor R305 - 0.47R/1W oraz IC602- TDA8943SF. R.S.Palladium 9.1 PIPBrak fonii przy odtwarzaniu przez EURO z³¹cze.Przyczyn¹ braku fonii jest przerwa na d³awiku L1904BLM21A601S. Znajduje siê on w torze sygna³u fonii ze z³¹czaEURO do wzmacniacza mocy m.cz fonii. Przy naprawiepos³ugiwano siê schematem OTV Schneider chassis TV9.1 opublikowanymw SE 2/2004 r.R.S.Grundig chassis C8Przetwornica zabezpiecza siê.Napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy po w³¹czeniu osi¹gaj¹50% wartoœci i nastêpnie malej¹ do zera. Mamy wiêc pulsuj¹cenapiêcie wychodz¹ce z przetwornicy. Na wyp.2 IC601MC44602 napiêcie wynosi oko³o 1V, a powinno byæ rzêdu 0.1÷ 0.2V. Wyp.2 IC601 to wejœcie zabezpieczenia pr¹dowegoprzetwornicy. Przyczyn¹ tego zjawiska jest przerwa na rezystorzeR605 4,3K. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie+145V na C628 100µF/200V. R.S.Sony KV-25C1K chassis BE-3DPo w³¹czeniu zaraz wy³¹cza siê.Przyczyn¹ tego stanu telewizora jest zu¿ycie kineskopuV901 M68LCT60X. Uk³ad automatycznego balansu bieli nieuzyskawszy go, kieruje OTV do stanu czuwania. W celu, abykineskop uzyskiwa³ balans bieli, zmieniono pr¹d ¿arzeniazmniejszaj¹c R728 1,2R/1W na 0,68R/2W. Jest to zabieg, którymo¿e daæ pracê OTV do oko³o 1 roku czasu, a potem nale¿ykineskop V901 wymieniæ.R.S.Unimor M449TSObraz za szeroki.Sprawdzono napiêcie systemowe +121V. Okaza³o siê, ¿ejest ono prawid³owe. Próby regulacji szerokoœci obrazu cewk¹L602 LC-002 nie daj¹ rezultatu. Test na zwarte zwoje cewkiL602 daje odpowiedŸ. Cewka jest uszkodzona i musi byæ wymieniona.R.S.Blaupunkt IS70-49VT chassis FM500-40Brak fonii.Pomiary oscyloskopem wskazuj¹, ¿e uszkodzenie ma miejscew uk³adzie p.cz fonii. Na wyjœciu m.cz uk³adu IC2240TDA4482 brak jest sygna³ów m.cz (wyp.:7, 14). Uszkodzonyzosta³ uk³ad TDA4482. Po jego wymianie nale¿y zestroiæ nastêpuj¹ceobwody: F2234, F2373, F2242, F2252 na odpowiednichczêstotliwoœciach. Przy naprawie korzystano ze schematuOTV Grundig CUC4620.R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 11

Porady serwisoweSharp chassis D3000Awaria po wy³adowaniach atmosferycznych.Mylone s¹ funkcje obs³ugowe. Przyk³adem jest prze³¹czaniekana³ów. Przy tej funkcji OTV przechodzi w stan AV. Uszkodzonezosta³y: procesor zarz¹dzaj¹cy IC1414 CCU3300 i pamiêæROM IC1415. W tej pamiêci znajduje siê program obs³ugowyOTV. Po wymianie uszkodzonych elementów nale¿ywejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ regulacji.R.S.Axxion RC4120Brak fonii.Brak fonii dotyczy systemu OIRT 6,5MHz. Nie pracuje generator500KHz zbudowany na tranzystorze Q202 BC547C.W tym generatorze uszkodzony zosta³ rezonator kwarcowyCF209 500KHz.R.S.Daewoo DTL2950K chassis CP-650Wy³¹cza siê do stanu czuwania.Po kilku sekundach pracy wy³¹cza siê do stanu czuwania.Dzia³aj¹ uk³ady protekcji. Uszkodzenie nastêpuje w kineskopieA68QFZ893X001N. Nast¹pi³o zwarcie miêdzy S1 a S2.Kineskop w/w jest do wymiany. Po jego wymianie nale¿y wejœæw tryb serwisowy i dokonaæ regulacji.R.S.Thomson chassis ITC008Okresowo obraz ciemnieje, a potem jaœnieje.OTV zosta³ zalany przez deszcz przy otwartym oknie. Poosuszeniu i w³¹czeniu do pracy mamy ww. zjawisko. Przyczynatkwi w uszkodzonym procesorze IV001 TDA9567. Po jegowymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Philips chassis L01.2EPlamy kolorowe na obrazie.W OTV nie dzia³a uk³ad rozmagnesowania kineskopu. Przyka¿dym w³¹czeniu do pracy uk³ad rozmagnesowania powiniendzia³aæ. Uszkodzony zosta³ tranzystor 7580 BC857B. Tranzystorten za³¹cza przekaŸnik 1515. PrzekaŸnik z kolei za³¹czanapiêcie sieci energetycznej na obwód cewek rozmagnesowuj¹cych.R.S.Sharp chassis D3000Obraz w postaci bia³ej poœwiaty, fonia normalna.Sprawdzono napiêcie +5V oraz sygna³ CVBS na wejœciubloku cyfrowego. Okaza³o siê wszystko w porz¹dku. Na wejœciup³ytki kineskopu brak jest sygna³ów R, G, B. Pomierzono,¿e na wejœciu procesora IC1404 s¹ cyfrowe sygna³y wideo.Uszkodzony jest uk³ad IC1404 VCU2136. Po jego wymianienale¿y dokonaæ odpowiednich regulacji w trybie serwisowym.R.S.Grundig CUC2130MW OTV s³ychaæ strza³y.Strza³y pochodz¹ z trafopowielacza TR53000. Widaæ iskrêelektryczn¹ miêdzy rdzeniem a obudow¹ trafopowielacza osymbolu 1352.3042B. Przy wymianie zastosowano trafopowielaczHR8665.R.S.Beko TVB-5330 chassis 14.1Brak oznak pracy.Brak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy. Okazuje siê, ¿euszkodzeniu uleg³y: bezpiecznik ST601 2,5A, R601 5,1R/5W,diody mostka prostowniczego D604, D605 RF2007. Sta³o siêto po przepiêciu w sieci energetycznej. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie +145V na C629 22µF/200V. R.S.Thomson 28DP25EG chassis ICC17Brak obrazu.Tu¿ przed uszkodzeniem obraz czasami zwê¿a³ siê. Uszkodzonyzosta³ tranzystor koñcowy linii TL34 BUH516 oraz kondensatorimpulsowy CL21 8,3nF/1600V. Po wymianie w/w elementównale¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustawiæ szerokoœæobrazu.R.S.Lifetec LT3790VTBrak odchylania pionowego.Najpierw podmieniono uk³ad TDA3653B i 100µF/63V. Nieda³o to ¿adnego rezultatu. Brak by³o sterowania odchylaniapionowego. Przyczyna le¿a³a w uk³adzie procesora TDA83622Y. Po jego wymianie nale¿y zestroiæ obwód referencyjny p.czwizji i fonii 38,9MHz.R.S.Daewoo chassis CP785Brak obs³ugi OTV.Zjawisko to wystêpuje zarówno przy obs³udze zdalnej jaki lokalnej. Sta³o siê to na skutek przebicia kondensatora C430680pF/2KV. Kondensator ten ³¹czy poprzez rezystory R42022K i R518 27K, kolektor tranzystora koñcowego odchylaniaH Q401 2SD1880 i wyp.34 procesora zarz¹dzaj¹cego I501TDA9365. Uszkodzony zosta³ procesor I501 TDA9365. Pojego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Grundig MF72-5410/7 TOP chassis 22.1Uszkadza siê tranzystor Q202.Jest to tranzystor w stopniu koñcowym odchylania poziomego2SC5331. Wykryto, ¿e uszkodzony zosta³ d³awik L205- 150µH (zwarte zwoje). Po wymianie ww. elementów OTVCpracuje z normalnymi wymiarami, ale d³awik L205 nadal silniesiê grzeje. Poniewa¿ ww. d³awik jest pod³¹czony do wypr.9trafopowielacza TR202, sprawdzono trafopowielacz. To by³otrafne posuniêcie, gdy¿ okaza³ siê on niesprawny. Po naprawienale¿y ustawiæ: ostroœæ dynamiczn¹, ostroœæ statyczn¹, napiêciesistki drugiej S2 kineskopu.R.S.Daewoo DTT3250K-100D chassis CP750Przerywa obraz.Okazuje siê, ¿e mamy do czynienia z „zimnym lutowaniem”na wypr. trafopowielacza, do którego do³¹czony jest kolektortranzystora Q401 (stopieñ koñcowy odchylania H). R.S.12 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweLG RE-29FA33X chassis MC-017AZaniki obrazu.Odbiornik w³¹cza siê do stanu pracy, pojawia siê obraz idŸwiêk, po czym obraz zanika (czarny ekran bez rastra) a odbiornikpracuje dalej „prawid³owo” tzn. jest fonia, dzia³a pilot.Zdarza siê, ¿e obraz pojawi siê na jakiœ czas i ponownie znika.Pomiar napiêcia ¿arzenia wykazuje bardzo nisk¹ jego wartoœæ.Sprawdzenie trafopowielacza ujawnia pêkniêty lut na wyprowadzeniu10 (Heater). Przelutowanie wyprowadzeñ trafopowielaczaprzywaraca ca³kowit¹ sprawnoœæ odbiornika i koñczynaprawê.Z.K.Samsung CX-5026ZNie daje sie w³¹czyæ w tryb pracy.Po wymianie kondensatorów w przetwornicy – przetwornicaw³¹cza siê, œwieci czerwona dioda LED, ale odbiornik nieprzechodzi w stan pracy (nie reaguje na przyciski prze³¹czaniaprogramów). W tym przypadku uszkodzonym elementem okaza³siê tranzystor „za³¹czaj¹cy” Q802 (2SD288). Z powodzeniemzastosowano 2SC2335.Wy³¹cza siê do stanu czuwania.Odbiornik pracuje, ale nawet przy delikatnym opukiwaniuwy³¹cza siê albo do stanu czuwania (œwieci czerwona diodaLED), albo ginie obraz i dŸwiêk a dioda LED nie œwieci (takjak przy stanie pracy). W tym przypadku powodem usterki by³pêkniêty lut przy jednym z „wyprowadzeñ” radiatora uk³aduscalonego w przetwornicy. Po poprawieniu lutowañ odbiornikpracuje prawid³owo.Z.K.Axxion AX6021YBrak koloru.Pocz¹tkowo nastêpowa³y zaniki koloru sporadycznie, ale zbiegiem czasu zaniki by³y coraz czêstsze a¿ do ca³kowitego brakukoloru. Rutynowo sprawdzono napiêcia zasilaj¹ce uk³adIC302 (AN5601K - m.in. procesor sygna³u koloru PAL/NTSC):na n.10 +5V, n.29 +12V i na n.42 +8.6V, które okaza³y siê prawid³owe.Przyst¹piono do pomiarów napiêæ sta³ych w czêœciobróbki sygna³u chrominancji w tym uk³adzie, czyli na n.1, 2,3, 4. Napiêcia te okaza³y siê zani¿one w stosunku do wymaganych;szczególnie niskie by³o napiêcie sta³e na n.3 (COLOR).Nasycenie koloru linijka OSD wskazywa³a prawid³owo, alewartoœæ napiêcia na n.3 osi¹ga³a maksymalnie tylko oko³o +0.5V.Napiêcie regulacyjne nasycenie podawane jest z n.36 IC601poprzez diodê D607 (1N4148) i te¿ jest silnie zani¿one. Abysprawdziæ, czy sprawc¹ usterki nie jest procesor IC601 wylutowanojednym koñcem tê diodê (D607) i okaza³o siê, ¿e napiêciena n.36 zmienia siê prawid³owo (do +5V). By³o oczywiste, ¿euszkodzony jest uk³ad scalony AN5601K. Po wymianie na nowypojawi³ siê kolor i naprawa zosta³a zakoñczona.Uwaga: Brak koloru spowodowany bywa tak¿e uszkodzeniemX301 (8.66MHz) lub CT301 (30pF) lub C308 (100pF). Dlapewnoœci warto sprawdziæ te elementy, gdy¿ wymiana uk³aduAN5601K mo¿e siê okazaæ nietrafiona, a lutowania sporo.W przypadku pracy uk³adu maj¹c do dyspozycji oscyloskopz sond¹ 1:10 na po³¹czeniu X301 z CT301 jest napiêciesinusoidalne o czêstotliwoœci 8.86HHz i wartoœci 0.2V ss.Tabela 1.rapiêcia na wyprowadzeniach A 5601Kapiêcie[V]rapiêcie[V]Poniewa¿ uk³ad AN5601K nie by³ opisywany w SerwisieElektroniki w tabeli 1 podano napiêcia sta³e na jego wyprowadzeniach.Silne nasycenie koloru.Po w³¹czeniu odbiornika do stanu pracy kolory s¹ bardzosilnie nasycone i pojawiaj¹ siê kolorowe pasy. Linijka kolorudzia³a prawid³owo. Zauwa¿ono, ¿e po kilkunastu minutach nasycenienieco maleje, co sugerowa³o uszkodzenie kondensatoraelektrolitycznego w obrêbie uk³adu scalonego IC302 (AN5601K).Faktycznie sprawc¹ usterki okaza³ siê kondensator elektrolitycznyC352 (4.7µF/50V) do³¹czony do n.4 tego uk³adu (na schemaciekondensator oznaczony jest jako C362). Po jego wymianie usterkaust¹pi³a i naprawê na tym zakoñczono.Szum przy prze³¹czaniu programów.W trakcie prze³¹czania programów s³ychaæ chwilowy szum.Uk³ad, który realizuje wyciszanie jest zrealizowany na tranzystorzeQ606 (2SC1815 – tranzystor m.cz., V ceo = 50V, I c =150mA i P c = 400mW). W momencie prze³¹czania na bazêtego tranzystora z z n.24 (BLANC) procesora IC601 (ONWAKWTC) podawane jest napiêcie +0.7V, ono z kolei nasyca tranzystori napiêcie na kolektorze spada do zera. Okaza³o siê, ¿ew momencie prze³¹czania napiêcie na kolektorze równe jest+2.2V i spowodowane by³o zwarciem bazy z emiterem Q606.Po wymianie na nowy powy¿sza usterka ust¹pi³a, ale to nieby³ koniec naprawy. Okaza³o siê, ¿e pojawia siê w ró¿nychodstêpach szum na obrazie, znikaj¹cy przy poruszaniu wtykiemantenowym. By³a to usterka dosyæ typowa, spowodowanapowstaniem zimnego lutu na p³ytce drukowanej na wejœciug³owicy UVE33-W21. Wystarczy³o odchyliæ pokrywkê g³owicyaby usun¹æ zimny lut i zakoñczyæ naprawê.Pracuje tylko w stanie czuwania.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym zapala siê tylko diodaLED i nie s³ychaæ stuku przekaŸnika. W tym przypadku zaczêtonaprawê tradycyjnie od pomiarów napiêæ sta³ych nawyjœciu przetwornicy i stwierdzono niew³aœciw¹ wartoœæ nakatodzie D904 (+8.4V zamiast +16.7V). Przyczyn¹ zani¿enianapicia by³ uszkodzony kondensator elektrolityczny C914(1000µF/25V) i po wymianie na nowy odbiornik pracowa³poprawnie.rapiêcie[V]1 0 15 5.0 29 10.82 2.3 16 5.0 30 7.13 3.0 17 3.8 31 0.94 5.1 18 3.1 32 3.95 2.3 19 9.4 33 1.36 3.2 20 9.4 34 5.37 6.8 21 3.7 35 4.58 9.8 22 3.3 36 1.49 9.8 23 3.3 37 0.910 5.1 24 3.7 38 4.511 3.0 25 3.8 39 4.612 4.6 26 9.5 40 4.313 3.0 27 3.3 41 1.914 0 28 8.1 42 8.6SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 13

Porady serwisoweNieczynny.Odbiornik nie pracuje ani w stanie czuwania ani pracy. Pozdjêciu tylnej œcianki i poruszeniu p³yt¹ bazow¹ odbiornik naglezaczyna pracowaæ normalnie. Przyczyn¹ usterki jest zimnylut, ale oglêdziny lutów przetwornicy nic nie wykaza³y, a mimoto ruszanie p³yt¹ bazow¹ powodowa³o wystêpowanie usterki.Przy ruszaniu rezystorów przetwornicy okaza³o siê ,¿e R914(0R33R/2W) zwyczajnie jest luŸny (jak tyle lat odbiornik pracowa³?).Przylutowanie rezystora spowodowa³o normaln¹ pracêprzetwornicy, ale przy próbie prze³¹czenia w stan pracy brakwizji (w.n.) oraz fonii. Uszkodzona by³a dioda Zenera ZD401(12V/1W), R421 (0.68R/1W) i D406 (BYT52J – szybka diodaimpulsowa, V R = 600V i I FAV = 1.4A). Tego rodzaju uszkodzeniapowstaj¹ zazwyczaj wskutek wzrostu napiêæ sta³ych nawyjœciu przetwornicy (na ogó³ przez uszkodzone C909 i C911),ale w tym odbiorniku by³y one prawid³owe. Wymieniono uszkodzoneelementy (nie mierz¹c napiêcia sta³ego na diodzie ZD401,co siê póŸniej okaza³o b³êdem), odbiornik poddano wygrzewaniui po pewnym czasie ponownie uleg³ uszkodzeniu. Okaza³osiê, ¿e zosta³y ponownie uszkodzone ww. elementy. Tym razempo wymianie pomierzono napiêcie na diodzie Zenera ZD401 iby³o zawy¿one do oko³o +13V (to t³umaczy³o uszkodzenia ww.elementów). Dioda ta jest tylko zasilana z napiêcia katody D406(by³o prawid³owe +13.9V) przez rezystor R419 (na schemacieposiadanym brak wartoœci). Odczytano wartoœæ tego rezystorai ku zdziwieniu mia³ on 1.5R/3W, co t³umaczy³o uszkodzeniaelementów (œlady jego lutowania wskazywa³y na wymianê).Praktycznie dobrano wartoœæ dla +12V na diodzie Zenera, wynosi³aona 4.7R i wstawienie zakoñczy³o ju¿ bez niespodzianeknaprawê odbiornika.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta³e mierzonena katodach diod: D904 = +17.6V (+16.7V) i D905 =+114.7V (+122.0V).Niektóre napiêcia mierzone na procesorze IC601 (ONWAKWTC C 680230Y): n.10 (DATA/1) = +4.8V (+4.9V), n.11(DATA/0) = +4.8V (0V) i n.15 (STANDBY) = +4.8V (0V).Uwaga: Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Trafopowielacz T401 (CF0341) wytwarza sta³e napiêciamierzone na katodach diod: D405 = +24.2V, D406 = +13.9V iD407 = +207V.Na nó¿ce 7 trafopowielacza napiêcie zmienia siê od oko³o-5V (sceny bardzo jasne) do +4.5V (ciemny ekran).Uwaga: W eksploatacji spotyka siê odbiornik z naklejk¹na tylnej œciance, z informacj¹: PROD. JEDNOŒÆ POZNAÑi podanym modelem AXXION AX6121T. Faktycznie w œrodkujest p³yta bazowa modelu AX6021T. Oba schematy by³ypublikowane w "Serwisie Elektroniki".J.P.Elemis 5515STPNie reaguje na rozkazy z pilota.Odbiornik w ró¿nych odstêpach czasu nie reaguje na rozkazyz pilota. W pierwszej kolejnoœci sprawdzono nadajnikzdalnego sterowania, który okaza³ siê sprawnym. Nastêpniesprawdzono szereg uk³adów odbiornik , ale okaza³y siê sprawne(mo¿na by rzec, ¿e prawie ca³y odbiornik). Naprawa okaza³asiê trudna i do ostatecznej lokalizacji uszkodzenia by³a pomocnawskazówka, ¿e z pilota dzia³a tylko przycisk w³¹czaj¹cy teletekst.Podejrzenie pad³o na modu³ teletekstu MET2046, sk³adasiê on z szeregu uk³adów scalonych i praktycznie nie dysponowanonimi, a przeprowadzone pomiary napiêæ nic niesugerowa³y. Ostatecznie naprawê umo¿liwi³a wymiana pozyskanegosprawnego modu³u i faktycznie uszkodzenie, o którymmowa powodowa³ wadliwy modu³ MET2046. J.P.Universum FT8183 chassis 11AK18Nieczynny.Pierwsze oglêdziny wykaza³y uszkodzenie bezpiecznikasieciowego F801 (T2.5A) oraz tyrystora D804 (BT 137/600).Wymieniono na nowe. Poniewa¿ nie stwierdzono innych zwaræw przetwornicy, w³¹czono odbiornik do sieci. Tym razem ww.elementy nie uleg³y uszkodzeniu, ale przetwornica nie pracowa³a,a ponadto nie œwieci³a dioda czerwona LED. W³aœniebrak œwiecenia diody czerwonej LED nakierowa³ na uszkodzenie.W odbiorniku zastosowano oddzielny uk³ad czuwaniawytwarzaj¹cy napiêcie +5.1V i stwierdzono brak w³aœnie tegonapiêcia. Lokalizacja uszkodzenia by³a ³atwa, gdy¿ ju¿ na kondensatorzeC834 (470µF/16V) nie by³o sta³ego napiêcia.Uszkodzony by³ transformator TR803 i po wstawieniu nowegoodbiornik pracowa³ poprawnie.Uwaga: Na tranzystorze T805 (BD235) s¹ nastêpuj¹ce napiêcia:E +5.1V, B +5.7V i K +8.7V. W tym odbiorniku p³ytabazowa nie posiada stabilizatora IC805 (7805). Tryb serwisowychassis 11AK18 zosta³ opisany w "Serwisie Elektroniki"nr 8/1999.J.P.Loewe model ART. 8400 Sat chassis 110C93Nieczynny.W odbiorniku stwierdzono nieczynn¹ przetwornicê (nieœwieci dioda czerwona czuwania). Z relacji u¿ytkownika wynika³o,¿e uszkodzenie nast¹pi³o po wy³¹czeniu odbiornika napewien czas z sieci. W uk³adzie przetwornicy nie stwierdzono¿adnych zwaræ. Poniewa¿ odbiornik by³ eksploatowany kilkanaœcielat, to by³o prawie pewne, ¿e trzeba wymieniæ kondensatoryelektrolityczne po stronie pierwotnej przetwornicy:C622, C623,C631 (wszystkie po 100µF /63V) i C634 (1µF/100V). Faktycznie po wstawieniu nowych przetwornica wystartowa³a,by³a tylko konieczna korekcja napiêcia +UB (ustawiono+155V za pomoc¹ potencjometru monta¿owego R633(4.7k) i na tym naprawê zakoñczono.Uwagi: Przy naprawie korzystano ze schematu chassisC9003. Nale¿y zwracaæ uwagê na oznaczenie polaryzacjikondensatorów elektrolitycznych, gdy¿ po obu stronach p³ytybazowej, spotkano siê z ró¿nym oznaczeniem polaryzacjikondensatorów.J.P.Panasonic TX-W36D3DP chassis EURO3-HWSCzarny poziomy pas na ekranie.Na ekranie przez ca³¹ szerokoœæ obrazu przebiega czarnypoziomy pas o wysokoœci oko³o 5 cm. Jest on zlokalizowanyponi¿ej œrodka geometrycznego ekranu (bli¿ej dolnej krawêdzi).Intuicyjnie za³o¿y³em, ¿e jest nieprawid³owoœæ w uk³adzieodchylania pionowego. Pomiary jednak¿e nie wykaza³y¿adnych nieprawid³owoœci. Postanowi³em wymieniæ uk³adkoñcowy odchylania pionowego IC451 - TDA8350Q/N5, ale14 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisowesk¹d tu zdobyæ taki element. Najbli¿szym uk³adem jaki posiada³emby³ TDA8350Q/N6. Za³o¿y³em go i telewizor pracujeprawid³owo ju¿ kilka miesiêcy.M.M.Belinea 101725 chassis 111707 Rev. 1.0(monitor TFT)Niewidoczny obraz.Dostarczony do naprawy monitor by³ co prawda urz¹dzeniem4-letnim, ale wygl¹da³ zupe³nie jak nowy – praktycznie¿adnych œladów eksploatacji. Wizytê w serwisie zawdziêcza³on temu, ¿e po w³¹czeniu monitora dioda LED sygnalizuj¹cazasilanie zapala siê, w³¹cza siê podœwietlenie tylne, przez krótk¹chwilê widaæ obraz, po czym podœwietlenie wy³¹cza siê i obrazstaje siê ciemny. Wpatruj¹c siê w ekran lub oœwietlaj¹c golatark¹ mo¿na rozpoznaæ obraz. Oczywiœcie ¿adne regulacjeparametrów obrazu nie powodowa³y rozjaœnienia ekranu.Wszystko wskazywa³o na uszkodzenie œwietlówek albo inwertera.Zasilacz i inwerter w tym monitorze s¹ wykonane na jednejp³ytce drukowanej o oznaczeniu “IPHS4L Rev 1.5”. Ekranmonitora podœwietlany jest 4 œwietlówkami. Na p³ytce IPHS4Lznajduj¹ siê dla nich cztery oddzielne z³¹cza oznaczone jakoCN3, CN4, CN5 i CN6. Po w³¹czeniu monitora w tym krótkimodstêpie czasu, gdy podœwietlenie obrazu jest obecne pomiaryna ka¿dym z³¹czu pokazuj¹ du¿¹ wartoœæ napiêcia i szybki jegospadek w momencie wy³¹czenia siê podœwietlenia. Przy okazjiprzestrzegam przed od³¹czaniem jednej lub wiêcej œwietlówekw celu sprawdzania, czy to nie one przypadkiem s¹ przyczyn¹problemów z dzia³aniem podœwietlenia tylnego. Takiepostêpowanie mo¿e doprowadziæ do uszkodzenia uk³adów inwertera,a co jest równie istotne dla wielu inwerterów, powodujewy³¹czenie podœwietlenia. Inwertery coraz czêœciej bywaj¹wyposa¿one w uk³ady wykrywaj¹ce uszkodzenie lub brakœwietlówki powoduj¹c reakcjê w postaci wy³¹czenia uk³adu.P³ytka i elementy, w szczególnoœci kondensatory elektrolitycznewygl¹da³y, ¿e s¹ w dobrym stanie, chocia¿ kondensator oznaczonyjako C31 wydawa³ siê byæ nadmiernie ciep³y. Poniewa¿wygl¹d zewnêtrzny nie musi œwiadczyæ o dobrej kondycji kondensatorówpostanowi³em „na pierwszy ogieñ” wymieniæ oba„wiêksze” kondensatory C31 i C32 (oba 470µF/25V), filtruj¹cenapiêcie 12V. Zamontowa³em oczywiœcie kondensatory na105°C i przyzwoitym (ma³ym) wspó³czynniku ESR (Low ESR).Próba w³¹czenia monitora zakoñczona sukcesem – podœwietleniezaczê³o dzia³aæ prawid³owo. Skoro tak, postanowi³emprzy okazji wymieniæ równie¿ oba s¹siaduj¹ce kondensatory1000µF/10V filtruj¹ce napiêcie 5V oraz le¿¹cy miêdzy transformatoramiinwertera kondensator 470µF/25V. Na tym naprawazosta³a zakoñczona.M.M.ProView 900P (monitor TFT 19”)Po w³¹czeniu bia³y ekran.Monitor zosta³ oddany do naprawy z tego powodu, ¿e pow³¹czeniu pojawia siê na chwilê obraz, po czym ekran staje siêbia³y jak mleko. Gdy tak pozostawiê go na oko³o od 3 do 6minut, nastêpnie wy³¹czê i na powrót w³¹czê pojawia siê idealnyobraz i w takim stanie mo¿e on pracowaæ dowolnie d³ugiczas. Z podobnym efektem ju¿ kiedyœ siê spotka³em w bardzopodobnym monitorze, z tym, ¿e wówczas pomaga³o wy³¹czeniei jak najszybsze ponowne w³¹czenie. W tamtym monitorzeFot.1wpatruj¹c siê w œnie¿nobia³y ekran lub ogl¹daj¹c jego odbiciew lustrze lub szybie mo¿na by³o dostrzec pasy. Wówczas przyczyn¹by³a utrata parametrów kondensatorów elektrolitycznych.Niektóre z nich by³y lekko napêcznia³e, na powierzchni p³ytkiwidaæ by³o równie¿ œlady wylanego elektrolitu. Podobnie okaza³osiê i w opisywanym przypadku, z tym, ¿e œlady mechanicznychuszkodzeñ nie by³y takie oczywiste. Zasilacz zastosowanyw tym monitorze nosi oznaczenie E67640. Na fotografii1 przedstawiaj¹cej ten zasilacz zaznaczono bia³¹ lini¹kondensatory, które wymieniono na nowe (oczywiœcie na105°C). Na tym naprawa zosta³a zakoñczona. M.M.Acer AL1921H (monitor LCD)Wy³¹cza siê.Monitor zosta³ oddany do naprawy z nastêpuj¹cym opisemuszkodzenia: co jakiœ czas wy³¹cza siê ca³kowicie, po krótkimodczekaniu udaje siê go ponownie uruchomiæ. W³aœciciel monitorazauwa¿y³ pewn¹ prawid³owoœæ, a mianowicie, ¿e wy³¹czenienastêpuje, gdy na ekranie przez d³u¿szy czas jest wyœwietlanyci¹gle ten sam nieruchomy obraz. Niestety na warsztaciepróby zmuszenia monitora do jakiejkolwiek pracy w³¹czeniaabsolutnie siê nie udawa³y. Nawet ani razu nie zaœwieci³adioda LED STANDBY. Wymontowa³em zasilacz i próbowa³emmetod¹ organoleptyczn¹ go „naprawiæ”. Zauwa¿y³emco prawda „podejrzane” punkty lutownicze wyprowadzeñtransformatora T901 i poprawi³em je, ale (jak nale¿a³o przypuszczaæ)nie w tym tkwi³ problem. Zacz¹³em zatem wykonywaæpomiary. Na pocz¹tek napiêcie na kondensatorze C905(150µF/400V) – powinno byæ oko³o 325V, jest oko³o 328V.Nastêpny pomiar miêdzy 3 i 1 wyprowadzeniem uk³adu sterownikaIC901 - SG6841 pozwoli na ocenê pracy sterownika.Poniewa¿ napiêcie miêdzy tymi wyprowadzeniami wynosi³o15.68V, oznacza³o to, ¿e uk³ad sterownika jest prawid³owozasilany i wysokooporowe rezystory startowe R906 i R907 orazR904 i R905 (wszystkie 1M) s¹ sprawne. Podmiana uk³adusterownika nie wnios³a nic nowego – monitor nadal nie chcia³dzia³aæ. Nastêpnym krokiem by³ pomiar rezystancji opornikaR914 - 0.22R/2W. Bez wymontowywania go z uk³adu rezystancjawynosi³a oko³o 0.5R, co oznacza³o, ¿e nie zwiêkszy³swojej opornoœci, wiêc nale¿a³o zak³adaæ, ¿e tranzystor polo-SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 15

Porady serwisowewy Q901 - 2SK2996 nie uleg³ uszkodzeniu. Wytypowa³emnastêpnego podejrzanego, którym mia³ byæ kondensator C907- 22µF/50V. Niestety podmiana na nowy tak¿e nie pomog³a,ale po tej zmianie zacz¹³em s³yszeæ jakiœ dŸwiêk dochodz¹cy zzasilacza, dŸwiêk przypominaj¹cy regularne cykanie. Zacz¹-³em szukaæ Ÿród³a tego dŸwiêku i zupe³nie przypadkowo odkry³emmocno „sfatygowane” po³¹czenie lutowane jednego zwyprowadzeñ cewki L101 po³¹czonej z drenem tranzystoraAO4411.M.M.BENQ FP767-12 (monitor TFT 17”)Nie dzia³a.Na samym wstêpie stwierdzi³em znaczn¹ wartoœæ zabezpieczenia“Polyfuse” i „przepalenie” niebieskiego kondensatoraw rogu p³ytki inwertera (zmontowanego obok jednego ztransformatorów” w naro¿niku p³ytki). Na potrzeby wykonywanianaprawy zabezpieczenie zmostkowa³em, kondensatorwymieni³em na nowy. W³¹czy³em monitor, urz¹dzenie nie zadzia³a³o,ale po chwili poczu³em zapach przegrzewaj¹cego siêtworzywa sztucznego – zacz¹³ siê bardzo mocno nagrzewaæinny niebieski kondensator, poni¿ej wczeœniej wymienionego.Metod¹ kolejnych prób doszed³em, ¿e uszkodzony jest tranzystorMOSFET Q751 - IRFU9024N, bezpiecznik szklany 3A idwa kondensatory 27pF/3kV.M.M.LG Flatron L1715S chassis CL-43Problemy z podœwietleniem tylnym.Problem z monitorem polega na tym, ¿e po w³¹czeniu monitorapokazuje siê obraz, ale po 2 - 3 sekundach znika z powoduwygaszenia podœwietlenia tylnego. Wszystko wskazywa³ona uszkodzenie inwertera. Po sprawdzeniu elementówna p³ytce zasilacza - inwertera okaza³o siê, ¿e uszkodzony jesttransformator inwertera o oznaczeniu SPI 8TC00141. Niestety¿aden z moich dostawców czêœci elektronicznych nie podj¹³siê sprowadzenia tego transformatorka lub jego zamiennika(oczywistym wydawa³o mi siê, ¿e taki element lub jego zamiennikpowinien byæ dostêpny). Okazuje siê, ¿e takie podzespo³yinwerterów jak chocia¿by transformatory praktycznie s¹niedostêpne w handlu detalicznym.Zacz¹³em zatem rozgl¹daæ siê za p³ytk¹ inwertera z jakiegoœinnego zepsutego monitora, zdaj¹c sobie sprawê, ¿e takiegosamego prawdopodobnie nie uda mi siê dostaæ, ale mo¿ejakiœ podobny wytwarzaj¹cy napiêcia mieszcz¹ce siê w tolerancjachprzewidzianych dla tego monitora. Na pocz¹tek pomierzy³emtransformator: rezystancja uzwojenia pierwotnegowynosi³a 0.1 oma, a uzwojenia wtórnego = 1.36k. Wymiary tooko³o 32mm × 20mm, wysokoœæ oko³o 10mm. Niestety ten tropdo niczego nie doprowadzi³. Te informacje s¹ niewystarczaj¹ce,¿eby na ich podstawie dobraæ transformatorek zastêpczy.Dopiero teraz przypomnia³em sobie, ¿e na p³ytce zasilacza -inwertera by³y jakieœ napisy, które zignorowa³em. Oto one:MODEL NO: FSP026-2PI01AC INPUT: 100-240Vac/1A, 50/60HzDC OUTPUT: +5.0V = 1.78A max+12.0V = 0.1A maxCN1-CN4 AC O/P: 840Vrms max/7.0mA maxCN1-CN4 COMPLY WITH LCCW mojej sytuacji znajomoœæ tych danych to by³a jedynadroga do naprawy monitora. Postanowi³em poszukaæ monitoraz zepsutym wyœwietlaczem, ale sprawn¹ p³ytk¹ inwertera,spe³niaj¹ca wypisane powy¿sze wymagania, albo zorientowaæsiê w mo¿liwoœciach nabycia nowego modu³u o oznaczeniuFSP026-2PI01. Ze znalezieniem nowego inwertera nie by³oproblemu, jest on dostêpny w sklepach elektronicznych prowadz¹cychsprzeda¿ wysy³kow¹. Po uzyskaniu zgody klientana zakup tego podzespo³u (cena ponad 100z³) ju¿ „bra³em siê”za dokonanie zamówienia, gdy dowiedzia³em siê od znajomegoo zepsutym monitorze L1711S, który zosta³ uszkodzony wwyniku upadku na pod³ogê. By³ on dostêpny „na czêœci” praktycznieza bezcen. W monitorze tym by³ zamontowany dok³adnietaki sam modu³ zasilacza-inwertera jak w tym naprawianymprzeze mnie. By³ on niestety równie¿ niesprawny, jednak¿ez dwóch uszkodzonych modu³ów bezproblemowo uda-³o siê „uzyskaæ” jeden sprawny. T.N.Vestel chassis 11AK30-A11Nie dzia³a.Telewizor ca³kowicie nieczynny. Przepalony bezpiecznikF801-3.15A, uszkodzone i do wymiany nastêpuj¹ce elementy:uk³ady IC801 - PC817 (SFH61A), IC118 - TL431, IC800 -MC44608P40, tranzystor Q801 - MTP6N60E, rezystor R807-0.22R. Po wymianie tych elementów odbiornik daje siê w³¹czyæw tryb standby, jednak¿e próba w³¹czenia w tryb pracykoñczy siê niepowodzeniem – dioda LED gaœnie, odchylaniepoziome nie dzia³a. Próba z ¿arówk¹ daje tak¿e wynik negatywny– brak napiêcia na kondensatorze C826. Poszukiwaniauszkodzonego elementu w zasilaczu nic nie da³y, zasilacz niechcia³ zadzia³aæ. W akcie rozpaczy wymieniono nowo za³o¿onyuk³ad scalony IC800 - MC44608P40 i to by³o celne posuniêcie,zasilacz, a tym samym odbiornik zacz¹³ prawid³ow¹pracê.H.D.Sony KV-29CS60K chassis AE-6BNie dzia³a, dioda b³yska 4 razy.Do wymiany rezystory R8896, R8895 - 0.47R/0.25W, tranzystoryQ8803 - 2SC5698 i Q8804-2SC5696 oraz trafopowielaczT8800. Oryginalnie za³o¿ony by³ trafopowielacz NX4522//2, za³o¿ono TR-RO805K (HR8638). Po wymianie tych podzespo³ówi ustawieniu napiêcia siatki drugiej G2 oraz ostroœcitelewizor zacz¹³ dzia³aæ prawid³owo.H.D.Philips 21TPT1542/58 chassis L6.1 AAOdbiornik ca³kowicie martwy.Po wstêpnych oglêdzinach stwierdzono spalon¹ p³ytkê podwy³¹cznikiem sieciowym (jest to osobna p³ytka przykrêcanado obudowy pod kineskopem). P³ytkê uda³o siê zrekonstruowaæ,wy³¹cznik sieciowy zosta³ wymieniony.Po w³¹czeniu odbiornika na ekranie pojawi³ siê szum(œnieg), bez OSD oraz brak by³o mo¿liwoœci regulacji zarównoz klawiatury lokalnej, jak i z pilota. Okaza³o siê, ¿e na nó¿-ce 43 uk³adu scalonego SAA5290 jest napiêcie 4.8V, a powinnobyæ oko³o 0.04V. Po analizie schematu chassis L6.1 i faktycznegouk³adu monta¿owego odbiornika stwierdzono, ¿e naschemacie brak tranzystora 7008 - BC847 (SMD). Po wymianietego tranzystora odbiornika zacz¹³ dzia³aæ prawid³owo.Nale¿a³o jedynie zestroiæ filtr 5100 w uk³adzie p.cz. H.D.16 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweSony KV29K5V chassis FE1Brak fonii oraz brak kana³ów pasma I i III oraz czêœci kana³ów pasma S.Po uruchomieniu odbiornika stwierdzono brak fonii (przyodbiorze programów z anteny, z gniazd Ÿróde³ zewnêtrznychfonia by³a prawid³owa) oraz brak kana³ów pasma I i III VHForaz czêœci kana³ów pasma S. Klasyczny objaw dla odbiornikówprzywiezionych z Anglii, co zosta³o póŸniej przez w³aœcicielatelewizora potwierdzone. Procesor steruj¹cy –SAA5497PS. Jest mo¿liwoœæ przestawienia opcji w trybie serwisowymna system K. W wyniku tej operacji pojawia siêmo¿liwoœæ zmiany systemu fonii z I na DK w menu strojenia.Niestety w dalszym ci¹gu brak odbioru pe³nego pasma kana-³ów. Do osi¹gniêcia tego celu konieczna by³a wymiana tunera.Wstawiono pe³nozakresow¹ g³owicê firmy Thomson. Pilotu¿ytkownika ma oznaczenie RM833.H.D.Sony KV14T1K chassis BE4Po w³¹czeniu wy³¹cza siê.Po w³¹czeniu s³ychaæ wejœcie wysokiego napiêcia, po chwilinastêpuje wy³¹czenie, po czym nastêpuj¹ cykliczne, z regularn¹czêstotliwoœci¹ próby w³¹czenia siê transformatora linii.Na ekranie zwê¿ony ciemny raster z pionow¹ podskakuj¹c¹lini¹ d³ugoœci 10 cm. Sprawdzono transformator linii, leczokaza³ siê sprawny. Diody w aplikacji transformatora linii ikondensatory w odchylaniu poziomym s¹ sprawne. Podstawi-³em tranzystor steruj¹cy i transformator generatora linii. Sprawdzi³emimpulsy H z uk³adu IC301 - MC44002 – pojawiaj¹ siêone i w tym samym czasie s³ychaæ w³¹czenie WN. Usterka,której objawy prowadzi³y do uk³adów odchylania poziomegospowodowane by³y uszkodzeniem pamiêci 24C02. Po wymianiepamiêci na now¹ (wstawi³em 24C04) pozosta³o tylko jejzaprogramowanie.H.D.HOME TECH CTV1437T chassis TV2KRBrak odchylania pionowego.Stwierdzono uszkodzenie uk³adu odchylania pionowegoIC401 - STV9302A. Usterka spowodowana by³a wyschniêtymkondensatorem elektrolitycznym, pod³¹czonym do 6. nó¿kitego uk³adu scalonego. Dodatkowo wymieniono równie¿ kondensatoryelektrolityczne w zasilaniu uk³adu ramki (15V).H.D.Thomson 21MS44CT chassis TX91EPo w³¹czeniu dioda Standby miga na czerwono.Po w³¹czeniu odbiornika dioda Standby miga na czerwonoi jest to jedyna reakcja urz¹dzenia. Brak startu odbiornika.Stwierdzono brak napiêcia na nó¿ce 8. uk³adu TDA8139, a nanó¿ce 4 brak napiêcia startu. Wymieniono pamiêæ X24C04 naczyst¹. Odbiornik wystartowa³ i pokaza³ siê tryb serwisowy,który wy³¹czono pilotem. Konieczne jest nowe programowaniepamiêci.H.D.Panel wyœwietlacza plazmowego LGE PDP2K6 PDP42X3* (cz.1)Specyfikacja panelu wyœwietlacza.Panel wyœwietlacza PDP42X3* ze wzglêdu na budowêmo¿na podzieliæ na czêœæ zasadnicz¹ sk³adaj¹c¹ siê z elektrod,fosforu, dielektryków i gazu oraz czêœæ steruj¹c¹ zawieraj¹c¹uk³ady elektroniczne zamontowane na p³ytkach drukowanych.Specyfikacja panelu jest nastêpuj¹ca:· iloœæ pikseli (H ×V) - 1024 (*3) × 768· rozstaw pikseli (H ×V µm) - 900 × 676· podzia³ka komórek (H ×V µm) - 300 × 676 (podstawowa:komórka zielona)· powierzchnia obrazu (H ×V mm) - 921.6 × 519.2 ±1· wymiary zewnêtrzne (H ×V mm) - 1005 × 597 × 61.2 ±1· przyporz¹dkowanie kolorów - RGB closed type· iloœæ kolorów - 1024 × 1024 × 1024 (1073, 741, 824)· waga - 15.3 ±0.5 kg· format ekranu - 16 : 9· jasnoœæ - typowo 1200 cd/m 2 (1% bia³e okno)- œrednio 140 : 1 (w jasnym pokoju 100Lx wœrodku)· wspó³czynnik kontrastu - typowo 10000 : 1 (ciemne pomieszczenie1% bia³e okno, bia³e okno na œrodku obrazu,· pobór mocy - maks. 330W (dla obrazu pe³nej bieli)· czas ¿ycia - ponad 60 000 godzin (dla jaskrawoœcipocz¹tkowej = 1/2)Informacje serwisowe.Na rysunku 1 objaœniono i pokazano pozycje modu³ów.Otwór poodessaniupowietrzaStrona tylna modułushort 1TCP long 2-1 ........long 2long 1TCP long 2-22short 2Rys.1. Okreœlenie pozycji modu³ówNa rysunku 2 pokazano i wyjaœniono, jakie informacje znajduj¹siê na etykiecie identyfikacyjnej. S¹ to informacje dotycz¹cenazwy modelu, wytwórcy, daty produkcji, numeru seryjnego.123Nazwa modeluod res owyNumer sery nyNazwa andlowa irmy L Electronics5 ata produ c i ro i miesi c6 Mie sce poc odzeniaSu i s modeluRys.2. Etykieta identyfikacyjna45 6Na rysunku 3 objaœniono znaczenie informacji zawartych naetykiecie naklejonej na tylnej stronie panelu, która specyfikujenajwa¿niejsze napiêcia, m.in.: Va, Vs, Vsetup, -Vy, Vsc, Vzb.7SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 17

Porady serwisoweP³yta PSU3501Q00203BVsetup-VyVscVzbP³yta sterowania YP³ytaY SusP³ytasterowaniaP³ytaZ SusRys.3. Etykieta specyfikuj¹ca napiêcia P³yta X (lewa) P³yta X (prawa)Informacje techniczne umieszczone s¹ równie¿ bezpoœredniona p³ytkach drukowanych w postaci sitodruku naniesionegona obu lub na jednej ze stron p³ytki. Przyk³ad oznaczeniainformuj¹cego o modelu, nazwie i numerze podzespo³u naniesionegona p³ycie sterowania pokazano na rysunku 4.Numer podzespo³u na p³ytce drukowanejRys.4. Informacje na p³ytce sterowania naniesione wpostaci sitodrukuNa rysunku 5 pokazano informacje, jakie naniesione s¹ naetykiecie naklejonej na p³ytce drukowanej modu³u. S¹ to informacjedotycz¹ce numeru podzespo³u, nazwy i numeru seryjnegop³ytki.Numerpodzespo³uNazwap³yt iNumersery ny p³yt iRys.5. Informacje na etykiecie naklejanej na p³ytcedrukowanejNa fotografii pokazanej na rysunku 6 przedstawiono miejsce,w którym naniesiona jest informacja o numerze seryjnymchipa w obudowie TCP (TCP – Tape Carrier Package).Numer seryjnyTCPRys.6. Miejsce naniesienia informacji o numerzeseryjnym chipa w obudowie TCPNa zakoñczenie wyjaœnieñ o sposobach i lokalizacji informacjina g³ównych podzespo³ach, na rysunku 7 pokazano wRys.7. Rozmieszczenie g³ównych modu³ów paneluwyœwietlacza – widok od ty³upostaci uproszczonej rozmieszczenie modu³ów z ty³u paneluPDP42X3*.Diagnozowanie usterek panelu wyœwietlacza.1. Szybka kontrola modu³ówSzybka kontrola poprawnoœci funkcjonowania panelu wyœwietlaczas³u¿y do zgrubnej oceny pracy i zlokalizowania nieprawid³owoœcipodzespo³ów na podstawie objawów. W tymcelu nale¿y sprawdziæ i ustaliæ odpowiedzi na nastêpuj¹ce pytania:· czy obraz jest wyœwietlany – jeœli nie, nale¿y postêpowaæzgodnie z punktem 2 – „Brak wyœwietlania obrazu”,· jeœli obraz jest wyœwietlany, czy wystêpuj¹ problemy wpionie – jeœli odpowiedŸ jest twierdz¹ca, to sprawdziæ, czynie pojawi³ siê problem tzw. “Bar defect”, objawiaj¹cy siêna ekranie w postaci jednego lub wiêcej pionowych pasówprzybieraj¹cych ró¿ne formy: ciemnego pasa bez treœci,pasów zak³óceñ lub przebarwieñ itp.; w przypadkustwierdzenia usterki typu “Bar defect” nale¿y postêpowaæzgodnie z p.5 – “Bar defect”; jeœli nie jest to nieprawid³owoœæw postaci “Bar defect”, to znaczy, ¿e nale¿y postêpowaæzgodnie ze wskazówkami podanymi w punkcie 6 –“Line defect”,· jeœli obraz jest wyœwietlany, nieprawid³owoœci nie nale¿¹do grupy okreœlonej jako problemy z pionem, to czy maj¹one charakter problemów z wyœwietlaniem w poziomie –w takiej sytuacji równie¿ nale¿y postêpowaæ tak, jak wpunkcie poprzednim,· jeœli obraz jest wyœwietlany a nieprawid³owoœci nie nale-¿¹ ani do grupy okreœlonej jako problemy z pionem, anido grupy problemów z wyœwietlaniem w poziomie, czymaj¹ one charakter zakolorowañ, wywabieñ kolorów alboplam – jeœli tak jest, nale¿y postêpowaæ zgodnie z punktem7.Po przeprowadzeniu oglêdzin i czynnoœci opisanych powy¿ejnale¿y przyst¹piæ do wykrycia i usuniêcia usterek. Czynnoœcite nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia modelu, poprawnoœcizainstalowanych w nim modu³ów oraz wszystkich po³¹czeñi przewodów. Dalsze postêpowanie jest nastêpuj¹ce:· jeœli ca³kowicie brak wyœwietlania obrazu, nale¿y kolejnowykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:- sprawdziæ, czy nie zadzia³a³y uk³ady ochronne uk³adówzasilaj¹cych,- sprawdziæ napiêcia -Vy i Vsc,- sprawdziæ uk³ady (wejœcie) oscylatora na p³ycie stero-18 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisowewania,- sprawdziæ otwory wentylacyjne i skutecznoœæ ch³odzeniapanelu,- wymieniæ p³ytê Z,· jeœli czêœciowo brak wyœwietlania obrazu, nale¿y sprawdziæpoprawnoœæ po³¹czeñ i sygna³y przychodz¹ce z p³ytysterowania,· jeœli obraz jest wyœwietlany ale wystêpuj¹ problemy w pionie,nale¿y kolejno wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:- przeprowadziæ szczegó³owe oglêdziny panelu,- sprawdziæ po³¹czenia chipów w obudowach TCP (naprzyk³ad przez roz³¹czenie i ponowne ich pod³¹czenie,- wymieniæ p³ytê X,- wymieniæ p³ytê sterowania,· jeœli obraz jest wyœwietlany ale wystêpuj¹ problemy w poziomie,nale¿y kolejno wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:- sprawdziæ taœmy elastyczne FPC (Flexible Printed Circuit),- sprawdziæ poprawnoœæ dzia³ania p³yty YDR (przez roz-³¹czenie i ponowne jej pod³¹czenie),- wymieniæ p³ytê YDR,· jeœli obraz jest wyœwietlany ale wystêpuj¹ plamy wybarwieñnale¿y:- wymieniæ p³ytê YSUS,- wymieniæ p³ytê YDR,- wymieniæ p³ytê sterowania.2. Brak wyœwietlania obrazuW przypadku braku obrazu nale¿y po kolei sprawdziæ ka¿-d¹ sekcjê w poni¿ej podany i opisany sposób. Jeœli zostaniestwierdzone, ¿e wyst¹pi³o uszkodzenie, nale¿y je naprawiæ lubwymieniæ uszkodzony podzespó³, jeœli nie – przejœæ do nastêpnejsekcji.2.1. Z³¹czaSprawdziæ wszystkie po³¹czenia wykonane za pomoc¹ z³¹czy:PSU, Y-SUS, CTRL, Z-SUS. Modu³ nie mo¿e dzia³aæ normalnieprzy niew³aœciwych po³¹czeniach (nie mo¿na wys³aæ/doprowadziæ sygna³u i/albo doprowadziæ zasilania). Brak lubniew³aœciwe po³¹czenia trwaj¹ce d³u¿szy czas mog¹ spowodowaæzawieszenie siê uk³adu, a tak¿e specyficzne uszkodzeniamodu³u.Na rysunku 2.1 pokazano po³¹czenie za pomoc¹ elastycznejtaœmy przewodów p³yty sterowania (Control Board) z p³yt¹Y-SUS.Rys.2.2. Po³¹czenie p³yty sterowania z p³yt¹ Z-SUSNa rysunku 2.2 pokazano po³¹czenie wi¹zk¹ przewodówp³yty sterowania z p³yt¹ Z-SUS. Na rysunku 2.3 pokazano po-³¹czenia p³yty sterowania i p³yty X.Rys.2.3. Po³¹czenie p³yty sterowania z p³yt¹ XNa rysunku 2.4 pokazano pod³¹czenie sygna³ów wejœciowych(LVDS).Rys.2.1. Po³¹czenie p³yty sterowania z p³yt¹ Y-SUSRys.2.4. Wejœcia sygna³ów (LVDS)2.2. Koñcówka po odessaniu powietrzaSprawdziæ okiem nieuzbrojonym koñcówkê pozosta³¹ poodessaniu powietrza z panelu pod k¹tem ewentualnych pêkniêælub ubytków. Jeœli zostanie stwierdzona nieprawid³owoœæ,konieczna bêdzie wymiana panelu PDP. Nawet niewielkie pêkniêcie,niewidoczne go³ym okiem mo¿e byæ powodem utratypró¿ni. Objawem utraty pró¿ni jest g³oœny wibruj¹cy szum (ha-³as) w wyniku wewnêtrznej wentylacji gazów. Odg³os tegodŸwiêku wyraŸnie ró¿ni siê od szumu kondensatorów.Prawid³owo wygl¹daj¹ca koñcówka po odessaniu powietrzazosta³a pokazana na rysunku 2.5.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 19

Porady serwisoweRys.2.5. Prawid³owa koñcówka po odessaniu powietrzaBezpiecznikMetodaregulac iWy onaæ pomiary napiêæ 5V, Va, Vs– wartoœci wyspecy i owane naety iecie na module11Regulac a napiêcia Vspotenc ometrem VR55Za res regulac inapiêcia Vs: 80 ÷ 95VRegulac a napiêcia Vapotenc ometrem VR 5Za res regulacnapiêcia Va: 55 ÷ 65Vapiêcia na z³¹czuC 806(AMP 1-1123723-0)r azwa1 Vs2 Vs3 Vs4 NC5 GND6 GND7 GND8 GND9 Va10 Va3. Kontrola uk³adów zasilaj¹cychProcedurê sprawdzania poprawnoœci zasilania uk³adów panelupokazano w sposób obrazowy na rysunku 2.6. Rozpocz¹æj¹ nale¿y od skontrolowania okiem nieuzbrojonym wszystapiêciana z³¹czuC 807(AMP 1-1123723-8)r azwa1 Vs2 Vs3 NC4 GND5 GND6 Va7 GND8 +5VRys.2.6. Procedura sprawdzania poprawnoœci zasilania uk³adów panelukich podzespo³ów uk³adów zasilaj¹cych znajduj¹cych siê wewn¹trzpanelu. Nastêpnie nale¿y:· sprawdziæ bezpiecznik, a jeœli jest sprawny, skontrolowaæwszystkie napiêcia, które s¹ przetwarzane z napiêcia zmiennegona napiêcia sta³e,· skontrolowaæ napiêcia: 5V, Va, Vs.Jeœli zostan¹ wyzwolone uk³ady ochronne zasilacza (PSU),nale¿y sprawdziæ p³yty Y-SUS i Z-SUS pod k¹tem wzajemnychzwaræ.4. Uk³ady protekcji zasilaniaGdy zostan¹ uaktywnione uk³ady protekcji zasilania, zasilaczzostaje automatycznie wy³¹czony w przeci¹gu 2 ÷ 3 minut.Uk³ady i funkcje protekcji zasilacza zabezpieczaj¹ modu-³y, gdy wyst¹pi¹ zwarcia na module PDP lub gdy powstanieproblem w zasilaczu. Jeœli zatem brak zasilania nawet po wymianiezasilacza, konieczne jest znalezienie miejsce, w którympowsta³o zwarcie i jego usuniêcie.W przypadku uaktywnienia uk³adów protekcji zasilacza,czerwona dioda LED zostaje za³¹czona i nastêpuje sygnalizacjakodu b³êdu za pomoc¹ b³yskania zielonej diody LED. Wtakim przypadku nale¿y od³¹czyæzasilacz i próbowaæ zlokalizowaæuszkodzon¹ p³ytê. Nale¿y równie¿sprawdziæ, czy nie uszkodzi³ siê samzasilacz.5. Uszkodzenie typu Bar Defect(Vertical)W przypadku uszkodzenia typuBar Defect (Vertical) nale¿y po koleisprawdziæ ka¿d¹ sekcjê w poni¿ej podanysposób. Jeœli zostanie stwierdzone,¿e wyst¹pi³o uszkodzenie, nale¿yje naprawiæ lub wymieniæ uszkodzonypodzespó³, jeœli nie – przejœædo nastêpnej sekcji.5.1. Z³¹czaSprawdziæ z³¹cza TCP i wi¹zkiprzewodów. Jeœli z³¹cze (po³¹czenie)nie bêdzie prawid³owe, skutkowaæ tobêdzie pojawieniem siê pionowegociemnego pasa (bez treœci wizyjnej)pokazanego na rysunku 2.7. Na rysunkutym pokazano równie¿ miejscesprawdzenia jakoœci po³¹czeñ.Z kolei na rysunku 2.8 pokazanoefekt powsta³y w wyniku niedostatecznejjakoœci po³¹czeñ wi¹zki przewodówpokazanej równie¿ na tymrysunku. W tym przypadku efektuszkodzenia przybiera postaæ szerokichpionowych pasów o znaczniezmniejszonym poziomie luminancjirozdzielonych pionowymi, w¹skimi,ciemnymi paskami (liniami), bez treœciwizyjnej.5.2. Sprawdzanie chipa TCPSprawdzenie nale¿y przeprowa-20 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweTutaj sprawdziæCu orDrabinkarezystor wPas( Bar)6 liniiTCP2 i ii iora in arezystor wRys.2.7. Efekt nieprawid³owego po³¹czenia TCPSpra dziæ tê i¹zkêi to z³¹ zeRys.2.8. Efekt niedostatecznej jakoœci po³¹czeñ wi¹zkipokazanej na górze rysunkudziæ pod k¹tem, czy po³¹czenie nie zosta³o rozerwane lub pociête.Efekt takiego uszkodzenia pokazano na rysunku 2.9. Jakwidaæ na fotografii rozerwanie TCP powoduje pojawienie siêkilku pasów pionowych o ró¿nym zabarwieniu i stopniu jasnoœci(luminancji).Z kolei po³amanie chipa TCP powoduje efekt pokazany narysunku 2.10. Jak pokazuje fotografia 2.10 na ekranie widocznes¹ dwa pionowe pasy: jeden ca³kowicie ciemny bez treœciOffRys.2.11.Przep³yw sygna³ów wizyjnych na pytce steruj¹cejControl Boardwizyjnej i drugi – na prawo od pierwszego o wielobarwnejpionowej strukturze.5.3. Sprawdzanie p³ytki steruj¹cejP³ytka steruj¹ca (Control board) dostarcza sygna³ wizyjnydo chipa TCP, jak pokazano to na rysunku 2.11. Z tego powodujej nieprawid³owa praca mo¿e byæ w ka¿dym przypadkupotencjaln¹ przyczyn¹ pojawienia siê zak³óceñ (uszkodzeñ)typu Bar Defect (Vertical) objawiaj¹cych siê na ekranie pionowymipasami.6. Uszkodzenie typu Line Defect (Vertical)W przypadku rozwarcia lub zwarcia jednej linii, nale¿ysprawdziæ „czystoœæ” z³¹cza TCP (czy nie jest czymœ zbrudzone,zanieczyszczone, zaklejone, itp.). Najproœciej zacz¹æ odusuniêcia ewentualnych zanieczyszczeñ strumieniem sprê¿onegopowietrza. Jeœli operacja ta nie przyniesie oczekiwanegoskutku, nale¿y wymieniæ panel.6.1. Rozwarcie lub zwarcie liniiZjawisko to jest spowodowowane wewnêtrznym zwarciemw chipie TCP lub problemem z elektrod¹. W takim przypadkukonieczna jest wymiana panelu. Na rysunku 2.12 pokazano wgórnej czêœci przyczynê defektu (w powiêkszeniu rozwarcie,a raczej przerwanie elektrody – paska foliowego wi¹zki przewodów),w dolnej czêœci wywo³any efekt na ekranie w postacicienkiej jasnej pionowej linii.Rozer a ai¹zka TCPRozwarta1 elektroda(przerwanypasek folii)Rys.2.9. Efekt rozerwania po³¹czeñ TCPC ip TCPRozwarta 1 liniaRys.2.10. Efekt uszkodzenia chipa TCPRys.2.12. Uszkodzenie w postaci pojedynczej liniicdn.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 21

123456789Porady serwisoweMagnetowidyMagnetowid Philips VR257/02LNie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ, ¿e przetwornica próbuje niepewniepodj¹æ pracê. Po od³¹czeniu zasilacza od p³yty g³ównej s³ychaæprzerywan¹ pracê przekaŸników. Pomiary wykaza³y pulsuj¹c¹pracê zasilacza. Za te objawy odpowiedzialna by³auszkodzona dioda D6204 BYW98/200. Po jej wymianie VCRdzia³a prawid³owo.W.W.Thomson V2300C (VCR)Nie dzia³a, brak komunikatów na wyœwietlaczu.Magnetowid nie dzia³a, brak komunikatów na wyœwietlaczu.Po w³aczeniu magnetowidu do sieci przez transformatorbezpieczeñstwa urz¹dzenie dzia³a prawid³owo, przetwornicastartuje i wszystkie funkcje dzia³aj¹ prawid³owo. A zatem pod-³¹czono ponownie magnetowid bezpoœrednio do sieci i magnetowidznowu przesta³ dzia³aæ. Wymiana kondensatorówelektrolitycznych nie pomog³a. Uszkodzonym okaza³ siê tranzystorQ801. Po jego wymianie magnetowid zacz¹³ dzia³aæprawid³owo.Przyjmuje kasetê, po czym j¹ oddaje i siê wy³¹cza.Po uruchomieniu magnetowidu i próbie za³adunku kasetynastêpuje jej za³adowanie, w³¹cza siê PLAY, nastêpuj¹ czteryszybkie obroty, po czym urz¹dzenie wy³¹cza siê, a kaseta zostajewy³adowana. Okaza³o siê, ¿e do czujnika obrotów pra-wego talerzyka dosta³ siê smar, który zaklei³ czujnik. W wynikutego brak by³o impulsów z czujnika. Po oczyszczeniu czujnikamagnetowid zacz¹³ dzia³aæ prawid³owo. H.D.Ró¿nePanasonic KX-TC1703 (telefon stacjonarnybezprzewodowy)Telefon dzia³a, ale wskaŸnik na³adowania baterii prawie zawsze jest na najni¿-szym poziomie pomimo tego, ¿e bateria jest sprawna.Naprawê rozpoczêto oczywiœcie od podstawienia nowej,sprawnej baterii, ale niestety nie przynios³o to ¿adnej zmianyw zachowaniu siê telefonu. Oryginalna bateria sk³ada siê ztrzech ogniw Ni-Cd 1,2 V po³¹czonych szeregowo, daj¹cych³¹czne napiêcie 3,6 V. Po krótkiej analizie schematu, okaza³osiê, ¿e podejrzanymi mog¹ byæ praktycznie tylko cztery elementy:rezystory R234 i R235, kondensator C280 oraz samprocesor IC201. W dalszym toku naprawy, okaza³o siê, ¿e przywyginaniu p³ytki telefonu, wskaŸnik na³adowania, pokazujeprawid³owe, maksymalne napiêcie. Jednak po ostro¿nym przelutowaniukoñcówek elementów SMD nic siê nie zmieni³o.Zdecydowano siê na wymianê po kolei podejrzanych elementówR,C. Na samym pocz¹tku wymieniono kondensator C280(0.1µF SMD) i to by³ strza³ w dziesi¹tkê. Po wymianie kondensatora,opisane uszkodzenie ju¿ nie powróci³o. Fragmentschematu tego modelu telefonu przedstawiony zosta³ na rysunku1.J.Z.9495969798991000pinL0pinLGNDVCC0pinLEEP_CLKNCIC201NCNCUART_RXUART_TXLCDPOWER_SWKEYSTROBE_FKEYSTROBE_EKEYSTROBE_DKEYSTROBE_CKEYSTROBE_BKEYSTROBE_AAGPIO12HEADSET_DETVCCGNDDOT_DB4DOT_DB5DOT_DB6DOT_DB7DOT_E/RDDOT_RW/WRDOT_RSSIODO_RFSIOLE_RFSIOCLK_RFSIODIDOT_RESETGND SPOUTPR275NCR274NCVRFC220100µ6.3VR300100kLGSO 37LINO 36DCINO 35LOUTO 34HSSPOUT 33VCCPA 32SPOUTN 31C2210.1µZFGNDPA101112131415161718192021222324252627282930C2800.1µR22410kBATTLOW_INBATTLOW_INR2342.2MTP_VCCTP_VRFJ1NCC2180.1µZFC2280.1µZF3.3VC302 NC51mV -33.0dBmR242 NCIC2031 2OUT INGND33.3VR243 NCTP_RESETC2220.1µZFR2352.2MIC2041 2OUT INGND3R222100R30218C293NCC26010kCN202BATT+ 2BATT- 1TP_VSSTP_VBATVBATC285 1µ ZFC262 1µ ZFD214R23647kL210NCVCCPOWERDOWNC2340.22µKBVTP_PDNR244 C25547k 0.22µ KBVD2161 D2063 4Rys.1. Fragment schematu zasilania telefonu Panasonic KX-TC1703C2260.1µZFC2291µZFC231µZFR2254.7kQ205C2270.1µR2330R228220kVCCD2032R26510kC2740.1µD213NCC300NCC2390.1µZFD218NCR24510kQ207R24615kTP_SPPD217NCIC205OUT 1 2 IN4 3GND NCTP_CHG2TP_CHG1D211R24839kC259NCCHARGE 2CHARGE 1+SP-phoneD2420.1µZF22 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweAudioCyberHome CH-DVD 462 (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Odtwarzacz „martwy”, wyœwietlacz nie œwieci. W tym przypadkuwystarczy³o wymieniæ kondensator C12 (2200µF/10V)w zasilaczu. Wymiana tego kondensatora przywróci³a ca³kowit¹sprawnoœæ odtwarzacza.Z.K.Technics SL-PS770D (odtwarzacz CD)Po w³¹czeniu i w³o¿eniu p³yty CD pokazuje siê komunikat “NO DISC”.P³yta siê obraca, a po chwili zatrzymuje siê. Stwierdzon¹zabrudzon¹ soczewkê lasera. Po oczyszczeniu jej niestety nadalpokazuje siê komunikat “NO DISC”. Po dok³adnych oglêdzinachtaœmy od lasera stwierdzono zimne luty na gnieŸdziepod³¹czenia taœmy. Po poprawieniu lutowania urz¹dzenie zaczê³odzia³aæ prawid³owo.H.D.Manta EMPEROR 2 (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Przy pierwszych oglêdzinach stwierdzono podniesione mechanicznie„g³ówki” kondensatorów elektrolitycznych 1000µF/16V i 470µF/16V w zasilaczu. Po wymianie uszkodzonychkondensatorów urz¹dzenie dzia³a prawid³owo.Dodatkowo wymieniono pasek kieszeni p³yty – by³ rozci¹gniêty.Na tym naprawê zakoñczono.H.D.Loewe 59201 L2A (aktywne zestawy g³oœnikowe)S³yszalny przydŸwiêk.Efekt przydŸwiêku (brumm) jest szczególnie dotkliwie s³yszalny,gdy poziom g³oœnoœci w odbiorniku telewizyjnym jestustawiony na stosunkowo niskim poziomie. Jak siê okaza³o wpraktyce, przyczyn¹ tego niepo¿¹danego efektu by³a niew³aœciwajakoœæ kabli Cinch dostarczonych do pod³¹czenia zestawówg³oœnikowych. Problem polega na niedostatecznie skutecznymekranowaniu.Drgania lub brak dŸwiêku.Przy normalnej pracy i normalnym odtwarzaniu fonii s³yszalnedrgania dŸwiêku. Efekt ten jest powodowany niedostatecznieprawid³owym kontaktem styków przekaŸnika K2.Wymiana przekaŸnika usuwa ca³kowicie problem.W skrajnych przypadkach, to znaczy znacznego pogorszeniajakoœci przewodzenia kontaktów przekaŸnika K2 mo¿edojœæ nawet do ca³kowitego braku odtwarzania dŸwiêku.Zmiana czasu prze³¹czania siê trybu pracy zestawów.Po wy³¹czeniu odbiornika telewizyjnego zmienia siê trybpracy zestawów g³oœnikowych z trybu aktywnego w tryb pracypasywnej. W trakcie eksploatacji dochodzi do wyd³u¿eniaczasu prze³¹czenia siê z trybu aktywnego w pasywny. Sta³aczasowa uk³adu prze³¹czania determinowana jest wartoœci¹pojemnoœci kondensatora C7. Zale¿noœæ ta jest nastêpuj¹ca:· C7 = 1000µF – czas = ok. 6 min· C7 = 470µF – czas = ok. 3 min· C7 = 220µF – czas = ok. 1.5 minW przypadku nieakceptowalnego przez u¿ytkownika wyd³u¿eniasiê czasu prze³¹czenia trybu pracy zestawów g³oœnikowychnale¿y dokonaæ zmiany wartoœci pojemnoœci kondensatoraC7.W trakcie tego czasu prze³¹czania trybu pracy zestawów zg³oœników mog¹ dobiegaæ niepo¿¹dane efekty dŸwiêkowe takiejak trzaski, stuki, szumy itp., czego u¿ytkownik nie musiakceptowaæ i uwa¿aæ jako usterkê zestawów g³oœnikowych.Nie prze³¹cza siê w tryb standby.Po wy³¹czeniu odbiornika telewizyjnego zestawy g³oœnikowenie wy³¹czaj¹ siê w tryb standby. Powodem okazuje siêuszkodzenie uk³adu scalonego timera IC1 - LMC555 na p³ytcesteruj¹cej.H.D.Loewe CENTROS 1202 PLATIN (nagrywarkaDVD)Brak mo¿liwoœci odtwarzania.W wyniku okreœlonego ustawienia stopni zabezpieczaj¹cychodtwarzanie pewnych p³yt wzglêdnie specyficznych scenobjêtych blokad¹ rodzicielsk¹ jest niemo¿liwe. W takim przypadkuw punkcie menu “Blokada” (symbol kluczyka) nale¿yzmieniæ ustawienia stopnia ochrony lub j¹ dezaktywowaæ.Problem z zakoñczeniem nagrywania na p³ytach DVD+R/RW.Jeœli za³aduje siê do urz¹dzenia p³ytê DVD +R lub DVD+RW i po zakoñczeniu nagrywania chce siê wybraæ punkt menufinalizuj¹cy proces, okazuje siê, ¿e jest on niedostêpny (opcjajest podœwietlona na szaro, co oznacza, ¿e jest ona niedostêpna).To nie jest wada ani uszkodzenie urz¹dzenia! Nagrywaniena p³ytach DVD +R lub DVD +RW w przeciwieñstwie do p³ytDVD -R lub DVD -RW w momencie naciœniêcia przycisku[ Open/Close ] zostaje automatycznie sfinalizowane.Aktywacja/dezaktywacja po³¹czenia cyfrowego.W celu aktywacji lub dezaktywacji po³¹czenia cyfrowego(Digital Link) nale¿y nacisn¹æ i przytrzymaæ przez 3 sekundyprzycisk [STOP] na klawiaturze lokalnej nagrywarki. Potwierdzeniempomyœlnego przeprowadzenia operacji jest pojawieniesiê na wyœwietlaczu komunikatu “LINK” lub “FRONT”.H.D.Philips FW360 (zestaw muzyczny)Informacja serwisowa.Zestaw muzyczny FW360 produkowany by³ w siedmiuodmianach: 20, 21, 21M, 22, 25, 30 i 37 ró¿ni¹cych siê miêdzysob¹ g³ównie wykonaniem tunera oraz napiêciem zasilaj¹cym.Procedury testowe.Zestaw muzyczny FW360 wyposa¿ony jest w procedurytestowe sprawdzaj¹ce funkcjonowanie wewnêtrznych procesorów.Rezultaty tej kontroli wyœwietlane s¹ na wyœwietlaczu.· Test nr 1W celu uruchomienia testu nr 1 nale¿y nacisn¹æ przycisk[ PROGRAM ] i w trakcie jego naciskania dodatkowo nacisn¹æprzycisk [ PRESET UP ]. Przyciski te nale¿y przytrzymywaæwciœniête tak d³ugo, a¿ nast¹pi w³¹czenie urz¹dzenia.Po w³¹czeniu na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat informuj¹cyo numerze modelu i wersji kontrolera systemowego wpostaci “XX YY-S”, gdzie litera “S” oznacza w³¹czenie trybuserwisowego.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 23

Porady serwisoweDalsza obs³uga tego trybu polega na naciœniêciu przycisku[ CLOCK ]. Po pierwszym naciœniêciu tego przycisku nastêpujesprawdzenie pracy generatora kwarcowego 5403 - 32kHz– w przypadku poprawnej pracy na wyœwietlaczu pojawia siêkomunikat “32K” lub “32”, a na wyprowadzeniu 4 kontrolerasystemowego 7401 obecny jest przebieg o czêstotliwoœci4.096kHz.Powtórne naciœniêcie przycisku [ CLOCK ] pozwala nasprawdzenie generatora 8MHz (5402) – w przypadku poprawnejpracy na wyœwietlaczu pojawia siê komunikat “8M” lub“8”, a na wyprowadzeniu 4 kontrolera systemowego 7401 obecnyjest przebieg o czêstotliwoœci 3.90625kHz.Naciœniêcie przycisku [ TIMER ] powoduje, ¿e na wyœwietlaczuprzez 2 sekundy wyœwietlany jest komunikat “FAST”œwiadcz¹cy o uruchomieniu programu kontroli ustawiania zegara,timera i budzika. Przy okazji sprawdzana jest równie¿szybkoœæ pracy. Powtórne naciœniêcie przycisku [ TIMER ]powoduje uruchomienie kontroli normalnej prêdkoœci liczenia(na wyœwietlaczu wyœwietlany jest komunikat “NOM”.Nastêpnie nale¿y nacisn¹æ przycisk [ PROGRAM ] w celusprawdzenia pamiêci kontrolera 7401. Na wyœwietlaczu napocz¹tku pokazuje siê napis “PASS”, a po 2 sekundach komunikatg³ównego menu. Jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat“ERR”, konieczne jest sprawdzenie uk³adu 7401.W celu sformatowania pamiêci EEPROM nale¿y nacisn¹æprzycisk [ PRESET UP ]. Na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat“NEW”.Po naciœniêciu przycisku [ PRESET DOWN ] wskazaniana wyœwietlaczu powinny zmieniaæ siê w nastêpuj¹cej kolejnoœci:zapalaj¹ siê wszystkie segmenty wyœwietlacza, nastêpnietylko pionowe, nastêpnie tylko poziome i na zakoñczenies³owa u¿ywane przy obs³udze zestawu oraz cyfry.Naciœniêcie przycisku [ ON-OFF ] uruchamia tryb kontroliprze³¹czania Ÿróde³ sygna³ów. Na wyœwietlaczu na 2 sekundypowinny pojawiæ siê kolejno nastêpuj¹ce komunikaty:“AUX”, “TAPE”, “CD” i “TUNER”.Po naciœniêciu przycisku “MONO” nastêpuje w³¹czenietestu klawiatury lokalnej i przycisków pilota.Wyjœcie z trybu testowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku“MONO”.· Test nr 2 – test odtwarzacza p³yt CDW celu uruchomienia pierwszego poziomu testu odtwarzaczaCD nale¿y nacisn¹æ przycisk [CD], przy obecnoœci nawyœwietlaczu g³ównego menu trybu serwisowego. W wynikutego na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat “CDC AA”, gdzie“AA” jest numerem wersji odtwarzacza p³yt CD. Po naciœniêciuprzycisku [ POWER ] zestaw muzyczny przechodzi z trybutestowego w tryb odtwarzania.W przypadku wyst¹pienia jakichkolwiek nieprawid³owoœcina wyœwietlaczu zostaje wyœwietlony kod b³êdu. Znaczeniekodów b³êdów zamieszczono w tabeli 1.Po naciœniêciu przycisku [ NEXT ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “SLED O” i nastêpuje przesuniêcie sanek ca³kiemna zewn¹trz.Po naciœniêciu przycisku [ PREV ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “SLED I” i nastêpuje przesuniêcie mechanizmusanek ca³kiem do wewn¹trz.Po naciœniêciu przycisku [ SHUFFLE ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “PLAY” i zaczyna pracowaæ silnik tacki dysków.Po naciœniêciu przycisku [ SCAN ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “STOP”, silnik tacki dysków zaczyna hamowaæ.W celu powrotu do menu g³ównego trybu i zakoñczeniatestów nale¿y nacisn¹æ przycisk [STOP].W celu uruchomienia drugiego poziomu testu odtwarzaczaCD, w trakcie którego sprawdzaniu podlega praca systemuostroœci, nale¿y nacisn¹æ przycisk [ PLAY ]. Na wyœwietlaczupojawia siê komunikat “FOC 1” i nastêpuje przemieszczaniesiê bloku optyki do czasu, dopóki jest mo¿liwa realizacja ostroœci.Jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê napis “FOC 0”, nale¿yskontrolowaæ laser i uk³ad ogniskowania (ostroœci). Naciœniêcieprzycisku [STOP] powoduje powrót do pierwszego poziomutestu odtwarzacza CD.W celu uruchomienia trzeciego poziomu testu odtwarzaczaCD, w trakcie którego sprawdzaniu podlega praca silnikaobracaj¹cego p³ytê CD nale¿y nacisn¹æ przycisk [ PLAY ] ijeszcze jeden raz po pojawieniu siê napisu “DISC”. Jeœli p³ytawiruje, do powrotu na pierwszy poziom testu konieczne jestnaciœniêcie przycisku [STOP].Trzecie naciœniêcie przycisku [ PLAY ] uruchamia testuk³adu radialnego œledzenia œcie¿ki. Na wyœwietlaczy wyœwietlanyjest komunikat “RDL”, blok optyki rozpoczyna przesuwaniesiê po promieniu p³yty. Przy tym teœcie s³yszalny jestsygna³ foniczny. Naciœniêcie przycisku [ STOP] powodujepowrót do pierwszego poziomu testu odtwarzacza CD.Tabela.1Kody błędówKod Opis, przyczyna Lokalizacja nieprawidłowościE 1002 Błąd systemu ostrości Blok CDM12.1 lub układ napędowy systemu ostrościE 1007 Błąd odczytu subkodu Brak dokładnej lokalizacjiE 1008 Błąd odczytu zawartości płyty Przesunięcie wewnętrznego wyłącznika końcowegoE 1010 Błąd przesuwu promieniowego głowicy optycznej Blok CDM12.1 lub układ napędowy śledzenia promieniowegoE 1011, E 1012 Błąd przesuwu sanek (bloku optycznego) Wewnętrzny wyłącznik końcowy lub silnik SLEDGEE 1013 Błąd w pracy silnika podstawki obrotowej dysku Silnik DISCE 1020, E 1031 ÷E1039 Błąd odczytu systemu PLL Brak dokładnej lokalizacjiE 1042 Przepełnienie wewnętrznego stosu Blokada zabezpieczenia programowegoE 1050 Błąd obliczeniowy Blokada zabezpieczenia programowegoE 1070 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy do pozycji PLAY Fotodetektor, wyłącznik, silnik TRAYE 1071 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Przełącznik, silnik TRAY, problemy mechanicznego przemieszczania się głowicyE 1072 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Silnik TRAY, przełącznik, blokada podajnika płytE 1076 Pożą dana pozycja dysku nie zostaje osiągnięta Fotodetektor zliczający ilość płyt, silnik TRAY, blokada mechaniczna przesuwuE 1077 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Przełącznik SW1 albo SW2, silnik krzywki CAM, blokada mechaniczna przesuwuE 1078 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Przełącznik SW1 albo SW2, silnik krzywki CAM, blokada mechaniczna przesuwuE 1079 Defekt zmieniacza płyt Zablokowany podajnik lub uszkodzony przełącznik funkcji EJECTE 1080 Defekt systemu zmiany płyt CD Zabezpieczenie programowe, fotodetektor zliczania płyt, przełącznik}24 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokSpis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rok1/2009 (155) – styczeñ 2009Opis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranemplazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3D(cz.3 – ost.) ................................................................... 4Porady serwisowe ......................................................... 9– odbiorniki telewizyjne.................................................. 9– audio ......................................................................... 21Schemat ideowy inwertera monitorów Belinea101705 i 111718 ........................................................... 25Schemat ideowy inwertera monitora LCD 15"Sony SDM–X52(E) ....................................................... 26Schemat ideowy inwertera monitora LCD 18"Sony SDM–X82 ........................................................... 27Schemat blokowy toru wizji i fonii stereo OTVC LCDPanasonic chassis GLP21 .......................................... 28OTVC Schneider chassis TV17XL – tryb i regulacjeserwisowe .................................................................... 29Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorachplazmowych Panasonic TH–50/42/37PV500E/B,TH–42/37PA50E i TH–42/37PE50B chassis GP8DE(cz.2 – ost.) ................................................................. 32Opis konstrukcji inwertera ballastu lamp CCFLwykonanego na bazie sterownika OZ960 (cz.3 – ost.) 39OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.2) ......................................................... 41Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 45Przegl¹d inwerterów do lamp CCFL (cz.2) ................... 46Odtwarzacz p³yt Blu–ray Funai B1–M110 –informacje serwisowe ................................................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 1/2009:– OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.1 z 3 – ark.1, 2) –4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 1/2009:– OTVC LCD Grundig chassis LC–32IEA2 – 4 × A2– OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.2 z 4 – ark.3, 4) – 4 × A2– OTVC Sony chassis BD–3D – 4 × A2– Kino domowe Panasonic SA–HT80 (cz.3 z 3 – ark.5,6) – 4 × A22/2009 (156) – luty 2009HDD, DVD, Blu–ray, HD DVD – technologienagrywania i odtwarzania sygna³u wideo ....................... 4Odpowiadamy na listy Czytelników – Jak bezpiecznieprzetestowaæ trafopowielacz podejrzany o przypadkowewy³adowania wysokiego napiêcia? ................................ 8Porady serwisowe ......................................................... 9– odbiorniki telewizyjne.................................................. 9– audio ......................................................................... 22– magnetowidy ............................................................ 24– ró¿ne ........................................................................ 24Aplikacja uk³adu DV3287B w radiomagnetofonie+ CD Grundig RRCD3410 ............................................ 25Schemat inwertera monitora LCD Dell E172FPb ......... 26Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.1) .. 29TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TV– informacje i regulacje serwisowe .............................. 36OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.3) ......................................................... 42Przetwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowanytryb regulacji Average Current Mode ............................ 44Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 2/2009:– OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.2 z 3 – ark.3, 4) –4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 2/2009:– OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.3 z 4 – ark.5, 6) – 4 × A2– OTVC Philips chassis L06.1E AA – 8 × A2–Kino domowe Thomson DPL907/2907/913/2913/930/2930 – 4 × A23/2009 (157) – marzec 2009Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.2) .... 4Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 22– magnetowidy ............................................................ 24– ró¿ne ........................................................................ 24– odbiorniki satelitarne ................................................. 24Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 24Schemat ideowy zasilacza monitora LCDDell E172FPb .............................................................. 25Schemat inwertera VP–583 firmy LG ........................... 26Schemat inwertera TV LCD Samsung LE40R51B(RE40EO) .................................................................... 28Kody wartoœci rezystancji stosowane w oznaczeniachrezystorów SMD .......................................................... 29OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.4 – ost.) ............................................... 31Konsola gier wideo XBOX 360 ..................................... 37Opis budowy i dzia³ania przetwornic napiêciatypu “Cuk” .................................................................... 40Philips, chassis TE3.1E–CA – opis wybranychuk³adów, regulacje serwisowe ...................................... 43SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 25

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokZestawy muzyczne Panasonic SA–AK25, SA–AK27– przyczyny sygnalizowania kodu b³êdu “F61” ............ 49Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 3/2009:– OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.3 z 3 – ark.5, 6) –4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 3/2009:– OTVC Condor CTV-2154 – 4 × A2– LCD TV LG 32LC2D(B)/37LC2D(B)/42LC2D(B) chassisLD61A cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2– OTVC Panasonic chassis GP2 cz.1 z 2 – ark. 1, 2) –4 × A2– OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.4 z 4 – ark.7, 8) – 4 × A24/2009 (158) – kwiecieñ 2009Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.3) .... 4Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 19– magnetowidy ............................................................ 24Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomsonchassis A01 ................................................................. 25Tranzystory JFET ........................................................ 29Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 31Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFCwykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262(cz.1) ........................................................................... 32Zasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPb .......... 38System sterowania pracš zestawu muzycznegoPanasonic SA–AK25 ................................................... 42OTVC Grundig STF72–1010/7 Text – tryb i regulacjeserwisowe .................................................................... 46Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 4/2009:– LCD TV LG 42LF66 chassis LD75A (cz.1 z 2 – ark.1,2) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 4/2009:– LCD TV LG 32LC2D(B)/37LC2D(B)/42LC2D(B) chassisLD61A (cz.2 z 2 – ark.3, 4) – 4 × A2– OTVC Panasonic chassis GP2 (cz.2 z 2 – ark.3, 4) –4 × A2– OTVC SONY chassis AE–4 (cz.1 z 2 – ark.1 ÷ 4)– 8 × A25/2009 (159) – maj 2009Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD(cz.4 – ost.) ................................................................... 4Porady serwisowe ....................................................... 11– odbiorniki telewizyjne................................................ 11– audio ......................................................................... 23– magnetowidy ............................................................ 24Schemat ideowy zasilacza i inwertera monitoraLCD BENQ Q7C3–LG ................................................. 25Uk³ad scalony KA9220 firmy Samsung ....................... 29Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFCwykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262(cz.2 – ost.) ................................................................. 33OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2 (cz.1) ....... 38OTVC LCD Sony KDL–26U2000, KDL–32U2000,KDL–40U2000 chassis SE–1 ...................................... 44Systemy telewizji analogowej ...................................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 5/2009:– LCD TV LG 42LF66 chassis LD75A (cz.2 z 2 – ark.3,4) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 5/2009:– OTVC Grundig STF 72–1010/7 Text – 4 × A2– OTVC Panasonic chassis GP3 – 4 × A2– OTVC Philips chassis L01.1E AA – 8 × A26/2009 (160) – czerwiec 2009Tryb serwisowy i funkcje specjalne OTVC Grundig zchassis CUC-1807, CUC-1837, CUC-1838, CUC-1839,CUC1934 i CUC-1935 .................................................... 4Porady serwisowe ....................................................... 10Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 24Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD SamsungBORDEAUX 32 cale BN71BB ..................................... 25Chassis MF–02HA LG do 30-calowychmonitorów LCD ............................................................ 29Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.1) ................................................... 33OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2(cz.2 – ost.) ................................................................. 40OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.1) ..... 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 6/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.1 z 4 – ark.1, 2)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 6/2009:– OTVC LCD Sony chassis SE–1 – 12 × A2– OTVC Samsung chassis S63B – 4 × A27/2009 (161) – lipiec 2009Odbiorniki TFT–LCD Samsung LE26/32/40R71Bi LE26/32/37/40R72B ..................................................... 4Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23Schemat ideowy inwertera monitora LCD Philips26 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokLC13E (15") ................................................................. 25Schemat ideowy zasilacza odbiornika LCD 32"Philips chassis JL2.1E AA .......................................... 26Schemat ideowy inwertera monitora LCD PhilipsLC13E (20") ................................................................. 28Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.2) ................................................... 29Chassis LC7.2E firmy Philips ...................................... 36Listy od Czytelników ................................................... 40Oznaczenia kodowe podzespo³ów elektronicznychna schematach i w wykazach czêœci urz¹dzeñfirmy JVC ..................................................................... 41Jak zast¹piæ uk³ad SG6841 uk³adem LD7552? ........... 43OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.2) ..... 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 7/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.2 z 4 – ark.3, 4)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 7/2009:– OTVC LCD JVC LT–32SH6/A, LT–37SH6/A – 8 × A2– OTVC LCD Samsung LE26(32/37/40)R71(72)B (cz.1 z2 – ark.1, 2) – 4 × A2– OTVC LCD Sony chassis SE–1 uzupe³nienie (ark. 7,8) – 4 × A28/2009 (162) – sierpieñ 2009Odbiorniki TFT–LCD Samsung LE26/32/40R71Bi LE26/32/37/40R72B (cz.2 – ost.) ................................ 4OTVC plazma Philips chassis LC4.41E ........................ 6Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23Schemat blokowy OTVC LCD Funai LCD-A2005 ......... 25Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD FunaiLCD-A2005 .................................................................. 26Schemat blokowy zasilacza oœwietlenia tylnegoOTVC LCD Funai LCD-A2005 ...................................... 28Naprawa komputerów – diagnozowanie uszkodzeñ ..... 29Inwerter do sterowania podœwietleniem ekranów LCD . 32Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.3) ................................................... 34OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.3) ..... 39Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachfirmy Samsung ............................................................ 45Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewewyposa¿onych w chassis Q 4040 (cz.1) ..................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 8/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.3 z 4 – ark.5, 6)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 8/2009:– OTVC LG CP–29K30 chassis MC005A – 4 × A2– OTVC LCD Samsung LE26(32/37/40)R71(72)B (cz.2 z2 – ark.3, 4) – 4 × A2– TVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.1 z 5 – ark.1÷ 4) – 8 × A29/2009 (163) – wrzesieñ 2009Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.4 – ost.) ........................................... 4Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewewyposa¿onych w chassis Q4040 (cz.2 – ost.) .............. 8Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23Schemat ideowy zasilacza SMPS (PFC, S/B) MGM32PBN96–03775A do OTVC LCD Samsung LNS3241DX,LNS3251D ................................................................... 25Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD SamsungLE32R87 BDX/XEU ...................................................... 26Schemat ideowy zasilacza SMPS (MULTI) MGM32PBN96–03775A do OTVC LCD Samsung LNS3241DX,LNS3251D ................................................................... 28Nokia NTest – program do oceny jakoœciwyœwietlaczy LCD i plazmowych................................. 29OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50(cz.4 – ost.) ................................................................. 31Telewizor LCD Telestar chassis TC .............................. 38Jak „czytaæ” oznaczenia modeli OTVC LCD firmyToshiba ........................................................................ 43Pomiary temperatury za pomoc¹ miernikauniwersalnego przy wykorzystaniu elementu NTC ....... 44OTVC plazma Philips chassis LC4.41E (cz.2 – ost.) .. 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 9/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.4 z 4 – ark.7, 8)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 9/2009:– OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.2 z 5 –ark.5 ÷ 8) – 8 × A2– OTVC Sony chassis AE–4 (cz.2 z 2 – ark.5 – 8)– 8 × A210/2009 (164) – paŸdziernik 2009Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.1) ................................................................. 4Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 9Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 27

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokSchemat zasilacza i inwertera SamsungBN94–00622J .............................................................. 25Telewizor LCD z chassis LC firmy Beko ...................... 29Inwertery w monitorach i telewizorach LCD ................. 34Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachi monitorach firmy Samsung (cz.2 – ost.) .................... 39Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCD w monitorachi OTVC firmy Toshiba ................................................... 41Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazu ..................... 42Sposób wejœcia w tryb serwisowy OTVC LCD Toshibana przyk³adzie modelu 46ZF355DB ............................. 44Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassisTF1.1E AA ................................................................... 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 10/2009:– OTVC LCD Funai LCD–A3206/LCD–B3206/LCD–C3206/LCD–D3206, LCD–C3207/32B7 (cz.1 z 2 –ark.1, 2) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 10/2009:– OTVC LG chassis MC–006A modele: WT–32Q82IP,WT–32Q81IP (ark.1 ÷ 4) – 8 × A2– OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.3 z 5 –ark.9 ÷ 12) – 8 × A211/2009 (165) – listopad 2009Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.) ....................................................... 4Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC–05HA ...... 8Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– magnetowidy ............................................................ 20– audio ......................................................................... 21Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV–S23/S26/S32A10E,KDL–S23/S26/S32A12U. P³yta G1 ........................ 25, 28Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV–S23/S26/S32A10E,KDL–S23/S26/S32A12U. P³yta GE1 ........................... 26¯arówka jako obci¹¿enie sztuczne .............................. 29Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVCLCD Toshiba na podstawie modelu 46ZV555DB .......... 31Uk³ady scalone stosowane w inwerterach do monitorówLCD z lampami CCFL .................................................. 32Listy od Czytelników ................................................... 35Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU(cz.1) ........................................................................... 36Monitor TFT Acer AL1931 – porada serwisowa ............ 39Programatory uniwersalne ........................................... 40Sygna³y VPS w telewizji cyfrowej ................................ 41OTVC LCD Daewoo DLT–26C2/C3, DLT–32C1/C2/C3/C6/C7, DLT–37C3/C7 chassis SL–500T ...................... 44OTVC LCD Sony BRAVIA KLV–S23/S26/S32A10E,KDL–S23/S26/S32A12U chassis WAX ....................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 11/2009:– OTVC LCD Funai LCD–A3206/LCD–B3206/LCD–C3206/LCD–D3206, LCD–C3207/32B7 (cz.2 z 2 –ark.3, 4) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 11/2009:– OTVC Daewoo chassis CP–750 – 4 × A2– OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.4 z 5 –ark.13 ÷ 16) – 8 × A2– OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.1 z 7 –ark. 1, 2) – 4 × A212/2009 (166) – grudzieñ 2009Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.)........................................................ 4Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei ........ 4Porady serwisowe ....................................................... 10- odbiorniki telewizyjne ................................................ 10- magnetowidy ............................................................. 22- ró¿ne ......................................................................... 22- audio ......................................................................... 23Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rok ................ 25Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomsonchassis A01 (cz.1) ....................................................... 29Zasada dzia³ania projektora DMD ................................ 34Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU(cz.2 – ost.) ................................................................. 48Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 50Og³oszenia i reklama ................................................... 51Wk³adka schematowa do „SE” 12/2009:OTVC LCD Daewoo DLT-26C2, DLT-26C3, DLT-32C1,DLT-32C2, DLT-32C3, DLT-37C3 chassis SL-230T(cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do „SE” 12/2009:OTVC Daewoo chassis CP-650 – 4 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.5 z 5 – ark.17÷ 20) – 8 × A2,OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.2 z 7 – ark.3, 4) – 4 × A2.Kompletny spis treœci (na bie¿¹co aktualizowany)wszystkich wydanych do tej pory numerów „SerwisuElektroniki”, Dodatków Specjalnych”, biuletynów „Car -audio”, Bazy Porad Serwisowych” jest dostêpny na naszejstronie internetowej:www.serwis-elektroniki.com.pl28 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassisA01 (cz.1)Karol ŒwiercSporo miejsca poœwiêciliœmy ju¿ inwerteromodbiorników LCD. Jednak temat jest „na czasie”, akonstruktorzy funduj¹ nam bogat¹ ró¿norodnoœærozwi¹zañ. Choæ opracowano specjalizowane uk³adyscalone dla tego bloku odbiornika LCD, spotykamytak¿e rozwi¹zania wykonane „na piechotê”. Tradycyjnie,w tego typu rozwi¹zaniach przoduje firma Thomson(i pochodne – Telefunken, Saba, Nordmende). S¹one z jednej strony najbardziej skomplikowane, zdrugiej jednak strony pozwalaj¹ na najwiêkszy wgl¹dw pracê obwodu. Tak¿e naprawa, z jednej strony jestnajtrudniejsza, z drugiej zaœ, nie ma obawy o brakelementów. Obie „strony” s¹ prawdziwe, jednak„druga strona” ujawnia swe pozytywne walory tylkowtedy, gdy nie ma przed nami tajemnic sposób pracynaprawianego uk³adu. Ten punkt widzenia jest tymbardziej wyrazisty, i¿ z uwagi na technologiê monta¿u(SMD), nie pozostaje bezkarne nadmierne u¿ywanielutownicy. Zatem, gruntowna znajomoœæ pracy obwodujest nie tylko po¿¹dana, ale staje siê koniecznoœci¹.Schemat inwertera odbiornika Thomson chassis A01publikowaliœmy wewn¹trz numeru „Serwisu Elektroniki”4/2009 (na stronach 25 - 28). Do tego schematuodwo³uje siê tekst bie¿¹cego artyku³u. Z uwagi nama³o przyjazny sposób rysowania schematu przezfirmê Thomson, zamieszczamy w artykule szeregrysunków maj¹cych za zadanie u³atwienie analizyomawianego obwodu. Niemniej, ostateczna konfrontacjanale¿y do schematu ideowego.1. Ogólny opis struktury inwerteraNiniejszy punkt odwo³uje siê do schematu blokowego pokazanegona rysunku 1.1.Obwodem mocy zasilania lamp CCFL jest tradycyjna przetwornicaRoyera. Inwerter zawiera dwa obwody Royera, conale¿y do rozwi¹zañ typowych. Odbiornik zawiera jednak 6lamp CCFL, zatem ka¿dy Royer obs³uguje 3 lampy. Garœæ informacjina temat idei pracy obwodu Royera zawarto w punkcie2, jednak po gruntowny opis odsy³amy do punktu 2, pierwszejczêœci artyku³u „Zasilacze lamp CCFL w uk³adach podœwietlaniaekranów LCD” publikowanego w „Serwisie Elektroniki”nr 1/2007. O ile Royer nale¿y uznaæ rozwi¹zaniemPÊTLANAPIÊCIOWAANA£ I+ V+5VQ 9Q 0Q 0ON/OFFWZMPWMQ 00L 0Royer IQ 05Q 08PROTA JBURSTIC 05IC 06REFPÊTLAPR¥ OWAANA£ IIROYER II; LAMPY „ ”, „5”, „6”5 6WZM OP ,86PROTIC 0IC 0ELAYQ8Rys.1.1. Schemat blokowy inwerteraSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 29

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01klasycznym w inwerterze lamp CCFL (zdominowa³ on te konstrukcjewraz z uk³adami mostkowymi, z podzia³em na pó³mostkowei pe³ne mostki oraz rzadziej spotykane push-pulle),o tyle oryginalny jest sposób jego zasilania. To on decydujeo iloœci energii wpompowanej do obwodu rezonansowego bêd¹cegokluczowym elementem przetwornicy. W omawianyminwerterze zasilanie jest pr¹dowe wykonane na zasilaczu konfiguracjibuck ulokowanym od strony plusa zasilania (tu te¿spotykamy dwa warianty, zasilanie „od góry” i w „ogonie”Royera). Kluczem jest tranzystor polowy z kana³em typu p, coupraszcza sposób jego sterowania. Buck kluczuje synchroniczniez Royerem, a jak to siê dzieje opisano w punkcie 3. Ca³alogika sterowania wykonana jest na dwóch wzmacniaczachoperacyjnych. Uk³ad scalony IC201 - LM339 zawiera czterywzmacniacze operacyjne, ka¿demu Royerowi przydzielony jestbliŸniaczy obwód sterowania. Ca³oœæ obwodu objêta jest dwiemapêtlami ujemnego sprzê¿enia zwrotnego: pêtl¹ pr¹dow¹ inapiêciow¹. Pierwsza kontroluje pr¹d lamp CCFL, druga pracujew charakterze obwodu zabezpieczenia. Tê myœl rozwiniêtow punkcie 4 artyku³u. Obwody o których wspomnianodotychczas, odpowiedzialne s¹ za œwiecenie lamp z maksymaln¹ich jasnoœci¹. W inwerterze konieczna jest jednak tak¿eregulacja jaskrawoœci podœwietlenia ekranu ciek³okrystalicznego.Regulacjê tê wykonano w trybie burst, a obwód odpowiedzialnyza ten tryb pracy omówiono w punkcie 6. Ostatnimuwidocznionym na schemacie blokowym uk³adem jest obwódzabezpieczeñ. Ten anga¿uje a¿ 8 wzmacniaczy operacyjnychzawartych w dwu uk³adach scalonych LM339. To uk³ad stosunkowoprosty, choæ newralgiczny. Opisowi jego pracy poœwiêconoprzedostatni punkt niniejszego artyku³u. W ostatnim,8. punkcie, kilka sugestii maj¹cych u³atwiæ naprawy omawianegoinwertera.2. Przetwornica RoyeraPraca obwodu Royera polega na zapewnieniu oscylacji obwodurezonansowego, „na który” Royer pracuje. Czêstotliwoœæoscylacji wyznacza sam obwód LC, zaœ amplitudê dedykowanyobwód zasilaj¹cy. Zadaniem samego Royera jest zapewnieniedodatniego sprzê¿enia zwrotnego niezbêdnego, aby oscylacjeby³y trwa³e. Analizê niniejszego punktu mo¿na przeprowadziæw oparciu o schemat ideowy. Jest on jednak ma³o czytelnyi zawiera wiêcej elementów ani¿eli wymaga sama idea.Dlatego pomocny bêdzie poni¿szy rysunek (rys.2.1).RTTrCCCFLLC A +UzTR+BUCRFB i PROTPWMROYERRys.2.1. Konfiguracja stopnia mocy Buck-RoyerRoyer jest przetwornic¹ o strukturze symetrycznej. Zawieradwa tranzystory pracuj¹ce na obwód rezonansowy ulokowanyw ich kolektorach. Pe³na symetria wymaga odczepu wpo³owie indukcyjnoœci L. Tu te¿ doprowadzone jest napiêciezasilania. W omawianym rozwi¹zaniu nale¿y raczej mówiæ opr¹dzie zasilania, jako ¿e zasilanie ma charakter wysokoimpedancyjny.Zauwa¿my, i¿ obwód rezonansowy Tr 1 C 1 nie ma odniesionegopotencja³u wzglêdem masy uk³adu. Co wiêcej, zuwagi na brak kondensatora w obwodzie zasilania, nie ma onw ogóle odniesionego potencja³u wzglêdem niczego. Jakichzatem nale¿y spodziewaæ siê przebiegów?Otó¿. Chocia¿ obwód rezonansowy nie ma sta³ego odniesieniapotencja³u wzglêdem masy, odniesienie to jest niezale¿-ne w dwu po³ówkach okresu drgañ. Obwód zasilania baz tranzystorówT1 i T2 ma charakter dodatniego sprzê¿enia zwrotnego.Ka¿dy z tranzystorów utrzymany jest w nasyceniu przezpo³owê okresu naturalnej oscylacji. W tym czasie tranzystorzwiera do masy jeden z „biegunów” obwodu rezonansowego.Przebieg napiêcia na kondensatorze, jak i pr¹du w indukcyjnoœcijest zaœ w pe³ni sinusoidalny. Przy odpowiednio dobranymwspó³czynniku dodatniego sprzê¿enia zwrotnego w obwodziebaz, przebieg napiêcia na kolektorach odpowiada jednopo³ówkowowyprostowanej sinusoidzie, sinusoidzie oscylacjirezonansowych. Oczywiœcie oba przebiegi przesuniête s¹wzglêdem siebie w fazie o p radianów. Jaki z kolei wystêpujeprzebieg w wêŸle odczepu indukcyjnoœci, odczepu który jestwêz³em zasilania? Wydedukowanie tego przebiegu jest szczególniewa¿ne z uwagi na kilkakrotne jego wykorzystanie wobwodzie sterowania. Tu tak¿e nale¿y siê spodziewaæ wyprostowanejsinusoidy, jednak ju¿ dwupo³ówkowo, nie jednopo-³ówkowo. Jej amplituda musi byæ dwukrotnie ni¿sza od przebiegówna kolektorach T1 i T2. Takie zachowanie przebiegównapiêæ zapewnia symetria uk³adu, i oczywisty fakt narzuconyprzez elementarne prawa fizyki, i¿ sk³adowa sta³a napiêcia wka¿dym punkcie indukcyjnoœci musi pozostaæ jednakowa. Tenelementarny wymóg u³atwi nam tak¿e dedukcjê zale¿noœci iloœciowych.Powiedziano, i¿ zasilanie ma charakter pr¹dowy,odbywa siê bowiem przez kolejn¹ indukcyjnoœæ, L1 na rysunku2.1. W tym zasilaczu, nigdzie nie wystêpuje napiêcie sta³e,co utrudnia, lecz nie uniemo¿liwia jego analizê. Przebieg napiêciana drenie klucza K1 jest prostok¹tem. Jest to jednak prostok¹tzsynchronizowany z sinusem obwodu rezonansowego.Wzajemn¹ zale¿noœæ wspomnianego wy¿ej sinusa i prostok¹tapokazano na rysunku 3.2 w punkcie 3. Niezale¿nie od tego,i¿ przebieg napiêcia na samej indukcyjnoœci zasilania jest wyj¹tkowoskomplikowany, co poci¹ga za sob¹ skomplikowanyprzebieg pr¹du, prawdziwym pozostaje równoœæ wszystkichsk³adowych sta³ych. Sk³adowa sta³a przebiegu prostok¹tnegona drenie jest oczywiœcie iloczynem napiêcia zasilania na Ÿródletranzystora MOSFET przemno¿onym przez wspó³czynnikwype³nienia kluczowania. Sk³adow¹ sta³¹ przebiegu wyprostowanejsinusoidy nietrudno wyliczyæ ca³kuj¹c j¹ przez pó³okresu. Uproszczone obliczenia daj¹ wynik amplitudy napiêciana kolektorach tranzystorów powi¹zany z wspó³czynnikiemwype³nienia kluczowania jako p × U Z × D. To w³aœnie napiêcieprzetransformowane jest jednoznacznie przez przek³adniêtransformatora wprost na lampy CCFL. Istotn¹ impedancjê stanowijednak tak¿e kondensator ballastu. Kondensator niewielkiejwartoœci – 27pF. Istnienie takiej impedancji (przy 50 kHz1/wC = ok. 100k) jest konieczne szczególnie, gdy jeden trans-30 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01formator zasila kilka lamp. W przeciwnym razie, nigdy nie zapali³ybysiê wszystkie.Treœæ bie¿¹cego punktu artyku³u zawiera w maksymalnymskrócie, wszystkie informacje niezbêdne dla zrozumienia pracyobwodów mocy - wysokonapiêciowych. Do tego dodajmy, i¿ pr¹dka¿dej lampy monitorowany jest niezale¿nym rezystorem o wartoœci1k. Informacja ta jest jednak wykorzystywana przez obwodysteruj¹ce, dlatego jej opis przeniesiono do punktów 3 i 4.Na koniec bie¿¹cego punktu zamieszczamy kilka oscylogramówz pracy obwodu Royera. S¹ to jednak przebiegi pozyskanez pracy bardzo podobnego inwertera, jednak nie tego,który jest tematem niniejszego opracowania. Autor skorzysta³z dostêpnego monitora LCD, w którym inwerter pracowa³ woparciu o takie jak w Thomsonie z chassis A01 obwody Royera,jednak ze sterownikiem BA9741F (który jest te¿ typow¹aplikacj¹ w tym bloku funkcjonalnym odbiornika LCD). Zdjêteoscylogramy pokazuj¹ rysunki 2.2a do 2.2d.0V0VA5V5V9µs9 µsPWM = 0 6VWartoœæœredniaVU CE TU CE TRys.2.2c. Przebieg napiêcia w centralnym odczepietransformatora Royera oraz na wyjœciuobwodu zasilania buckI5V8 5VV0VV0V8 µs ≅ 5 HzRys.2.2a. Przebieg napiêcia na obu tranzystorachprzetwornicy RoyeraII0V8µs6 5 Hz9µs; PWM = 0 95VWartoœæœrednia5V0V0V0VU CE TU AV5VWartoœæœredniaRys.2.2b. Przebieg napiêcia na tranzystorze i w centralnymodczepie transformatora RoyeraVVRys.2.2d. Praca Royera w warunkach braku obci¹¿enia(od³¹czenie lampy)I – napiêcie w centralnym odczepie transformatoraII- przebieg na wyjœciu obwodu zasilania buckNa rys.2.2a pokazano przebiegi na kolektorach obu tranzystorówprzetwornicy Royera. Faktycznie, widzimy tu jednopo³ówkowowyprostowan¹ sinusoidê. Oba przebiegi s¹ identyczne,z przesuniêciem fazy o 180°. Rysunek 2.2b to przebiegna jednym z kolektorów Royera oraz na œrodkowym odczepietransformatora w miejscu, do którego doprowadzone jest zasilanie.Tu widzimy wyprostowane obie po³ówki sinusoidy, leczamplitudê o po³owê ni¿sz¹. Przebieg 2.2c kojarzy wêze³ zasilaniaRoyera z przebiegiem sprzed indukcyjnoœci zasilaj¹cej.S¹ to wiêc dwa przebiegi po obu stronach indukcyjnoœci zasilania.Jak¿e ró¿ne, jednak ich wartoœci œrednie musz¹ byæ identyczne.Jak¿e skomplikowany jest przebieg pr¹du, skoro napiêciejest równe ró¿nicy przebiegów I i II? Nie ma to wiêkszegoznaczenia, o ile indukcyjnoœæ jest wystarczaj¹co du¿aSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 31

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01(dla czêstotliwoœci napiêcia które na niej wystêpuje), zapewniaci¹g³oœæ pr¹du i stanowi Ÿród³o wysokoimpedancyjne (czylizasilania pr¹dowe). Przebieg z rysunku 2.2c zamieszczono wbie¿¹cym artykule, jako przebieg pouczaj¹cy. Jest on jednaknieco ró¿ny od tego, czego nale¿y spodziewaæ siê w inwerterzechassis A01 Thomsona. Tu, przebieg wyjœciowy modulatoraPWM i sinus Royera, nie s¹ wzajemnie zsynchronizowanez sob¹. Odpowiedni przebieg dla omawianego inwerterapokazano na rysunku 3.2, jednak tam, nie jest to przebieg „zdjêty”,a wydedukowany na podstawie analizy schematu ideowego.Na rys. 2.2c warto zwróciæ uwagê, i¿ zasilacz konfiguracjibuck pracuje tu z czêstotliwoœci¹ ponad dwukrotnie wy¿sz¹od tego co obserwujemy w wêŸle zasilania Royera. Jest to zatemczêstotliwoœæ 4 ÷ 5-krotnie wy¿sza od tej, któr¹ wyznaczaobwód rezonansowy Royera.Na rysunku 2.2d pokazano przebiegi w warunkach od³¹czenialamp CCFL. To stan awaryjny. Faktycznie, przebiegipokazuj¹ siê na ok. 1.5 sekundy, po czym obwody sterownikawy³¹czaj¹ inwerter. Przebiegi nie ulegaj¹ jednak zdecydowanejzmianie. Wspó³czynnik PWM obwodu zasilania roœnie, botak ka¿e mu pêtla pr¹dowego sprzê¿enia zwrotnego. W przypadkubraku (od³¹czenia) lamp, ta jest w istocie rozwarta. Jednaknapiêcia na Royerze zachowuj¹ kszta³t, zaœ ich amplitudaroœnie wprost proporcjonalnie do napiêcia zasilania (jego œredniejwartoœci). Czêstotliwoœæ tak¿e nieco wzros³a. Wynika to zkorekty pojemnoœci widzianej na uzwojeniu pierwotnym wnoszonejprzez przetransformowanie impedancji obwodu obci¹-¿enia. Istnieje obawa o przebicie w uzwojeniu wysokonapiêciowymtransformatora. Dlatego sensowne jest istnienie odpowiednichobwodów zabezpieczeñ. Nie jest to jednak takaobawa, aby nie mo¿na w celach serwisowych, obwodu „sztucznie”uruchomiæ na kilka sekund (co w zupe³noœci wystarczadla przeprowadzenia pomiarów). Parê s³ów w tym zakresiepowiemy jeszcze w punkcie 8 bie¿¹cego artyku³u.3. Praca obwodów steruj¹cychZwykle w tym miejscu adaptuje siê specjalizowany uk³adscalony. Takich jest wiele, jednak jak przysta³o na firmê Thomson,wszystko wykonano na elementach dyskretnych (jeœli zaliczyædo nich tak¿e wzmacniacz operacyjny). Mimo to, liczbau¿ytych elementów nie przewy¿sza zasadniczo scalonych konkurentów.Wszystko dziêki temu, i¿ uk³ad wykonano bardzopomys³owo.Przechodz¹c do opisu szczegó³owego, nale¿y stwierdziæ,i¿ kluczowymi elementami s¹ tu dwa wzmacniacze operacyjne,a sedno dzia³ania tkwi w pomys³owym ich zapêtleniu. Pêtelekjest tu kilka, bo i lokalne i globalne, obejmuj¹ce tak¿eRoyera. Jednak, po kolei. Opiszemy po³owê uk³adu, wykonanegona wzmacniaczach operacyjnych 3 i 4 uk³adu scalonegoIC201. Wzmacniacze 1 i 2 pracuj¹ w identycznej konfiguracji,obs³uguj¹c bliŸniaczy obwód drugiego Royera. Opis poni¿szybêdzie odwo³ywa³ siê do rysunku 3.1, który jest znacznie bardziejczytelny ani¿eli schemat ideowy. Czêsto przekonujemysiê, i¿ rysowanie uk³adu scalonego w jego topografii monta¿owejnie jest najszczêœliwsze i ma³o przejrzyste.Zauwa¿my na wstêpie, i¿ g³ównym wêz³em ustalaj¹cympunkt pracy obwodu steruj¹cego i samego Royera jest wejœcieodwracaj¹ce wzmacniacza operacyjnego oznaczonego numerem3. Tu zamykaj¹ siê dwie pêtle „globalne” (pr¹dowa i napiêciowa),a tak¿e lokalna wokó³ wzmacniacza operacyjnego3. Ta lokalna, to kondensator o pojemnoœci 100nF, co czyniuk³ad integratorem. To bêdzie te¿ dominuj¹cy biegun pêtli stabilizacji.Czego uk³ad ¿¹da na wejœciu odwracaj¹cym, zale¿yprzede wszystkim od wejœcia nieodwracaj¹cego. To zaœ podpartejest na sta³ym potencjale referencyjnym 2.5V. Z du¿¹precyzj¹ napiêcie to jest pozyskane, zaanga¿owano sterowan¹diodê Zenera TL431. To znany i powszechnie stosowany element,tu wykorzystany, jak siê na pierwszy rzut oka wydaje,do b³ahego celu. Jednak dziêki temu U REF jest precyzyjne i sta-6 8RC8 V 0PÊTLANAPIÊCIOWA00nF+ Vp-FETA50µHBC5VREFD+ VON/OFF8EQ 09Q 06L 00Q 05Q 08BURSTQ 0nF0ROYERPÊTLAPR¥ OWA800nFRC0nFCCFLpF~ msRys.3.1. Schemat obwodów steruj¹cych buck-Royer-em32 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

ilne, a jak powiedziano wy¿ej, decyduje o punkcie pracy pozosta³ychobwodów. Niech tak¿e nie myli prostota obwodu,TL431 tak¿e pracuje z silnym lokalnym ujemnym sprzê¿eniemzwrotnym. Ustaliliœmy potencja³ obu wejœæ wzmacniacza operacyjnego3, co dzieje siê na wyjœciu tego wzmacniacza?To zale¿y od pr¹du wp³ywaj¹cego do wirtualnego wêz³awejœcia odwracaj¹cego. Sam integrator ca³kuje po czasie tenpr¹d, ³adunek gromadzi siê na kondensatorze C213. Napiêcietego kondensatora dodaje siê wprost do wirtualnego potencja-³u wejœcia odwracaj¹cego i jest ju¿ ca³kiem „realne”. W stanieustalonym wyjœcie wzmacniacza operacyjnego 3 wypracowujesta³y potencja³. Potencja³ który nakazuje okreœlone warunkipracy kolejnemu wzmacniaczowi operacyjnemu, wzmacniaczowioperacyjnemu 4. Ten pracuje jednak w charakterze komparatora.Zatem zadajmy pytanie, co z czym on porównuje?Na wejœciu odwracaj¹cym wzmacniacza operacyjnego 4zrealizowano generator przebiegu pi³ozêbnego. Widzimy tucz³on RC elementów R219 i C212. Ich iloczyn daje sta³¹ czasow¹18 mikrosekund. Jest ona wiêc porównywalna z okresemdrgañ obwodu rezonansowego zasilanego Royerem. Towa¿ne, skoro przebieg pi³ozêbny ma byæ synchroniczny z drganiamitego obwodu, zaœ amplituda kilkuwoltowa (u³amkiemnapiêcia zasilaj¹cego cz³on RC - 12V), a równoczeœnie liniowoœæjedynie nieznacznie odkszta³cona. Inaczej mówi¹c jestpo¿¹danym, aby generator pi³y pracowa³ na odcinku zbli¿onym,nieznacznie krótszym od sta³ej czasowej. Nale¿y jednakszczerze przyznaæ, i¿ porównujemy dwie wielkoœci, z którychjedynie jedn¹ jesteœmy w stanie precyzyjnie obliczyæ. Na schemaciebrak danych pozwalaj¹cych na wyliczenie rezonansuC206 z indukcyjnoœci¹ uzwojenia pierwotnego transformatoraPT201. Równoczeœnie, autor nie dysponuje uk³adem pozwalaj¹cymna dokonanie stosownych pomiarów. Musimy siêzatem zadowoliæ danymi szacunkowymi. Typow¹ wartoœci¹czêstotliwoœci przebiegu zasilaj¹cego lampy CCFL jest f =50kHz. Wyst¹pi ona, przy tak¿e typowej indukcyjnoœci L pierwotne= 50µH. Zauwa¿my jednak, i¿ przebieg pi³ozêbny na C212jest w istocie zerowany dwukrotnie za okres drgañ Royera.Jest tak dlatego, bowiem jako sygna³ „zeruj¹cy” (roz³adowuj¹cykondensator C212) wykorzystano przebieg z wêz³a zasilaniaobwodu Royera. Pamiêtamy z punktu 2, ¿e wystêpuje tudwupo³ówkowo wyprostowana sinusoida, zaœ proces „prostowania”podwaja czêstotliwoœæ.Przyd³ugie wywody prowadz¹ do prostego wniosku. KondensatorC212 ³aduje siê pr¹dem rezystora R219 przez okres10µs (przy za³o¿eniu czêstotliwoœci rezonansu Royera równej50kHz). W odstêpach 10-mikrosekundowych jest on zaœ roz-³adowywany za poœrednictwem diody D202 (choæ to diodapodwójna, druga wykorzystana jest w innym charakterze, oczym dalej). Te dane pozwalaj¹ na obliczenie amplitudy przebiegupi³ozêbnego, ok. 6.5V. Liniowoœæ, choæ nie bêdzie nadzwyczajna,w pe³ni zadowalaj¹ca dla omawianego celu. Wydedukowanyw³aœnie przebieg pi³ozêbny komparowany jest zpotencja³em wypracowanym integratorem wzmacniacza operacyjnego3. W ten sposób, na wyjœciu wzmacniacza operacyjnego4 powstaje przebieg prostok¹tny o regulowanymPWM. Aktywnym stanem jest stan wysoki, odpowiada wiêcon okresowi pi³y poni¿ej poziomu komparacji. Stan wyjœciakomparatora jest dalej dwukrotnie zanegowany, raz w tranzystorzeQ209, drugi raz w samym kluczu Q201 (jako ¿e, to p-MOSFET). Wynika to ze sposobu sterowania klucza, któregoOpis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01Ÿród³o podwieszone jest wprost do napiêcia zasilania. Q201wraz z diod¹ D204-D205 formuje ju¿ stopieñ mocy zasilaczatypu buck. Pracuje on na indukcyjnoœæ L201. Przy za³o¿eniuci¹g³oœci pr¹du w tej indukcyjnoœci, przebieg napiêcia w wêŸledrenu klucza musi byæ prostok¹tny. Jeœli nawet, ci¹g³oœæpr¹du nie zostanie zachowana, ¿adne nieszczêœcie siê nie stanie,przebieg kluczowany stanie siê trójpoziomowym. Nie bêdziemyprzeprowadzali analizy dla takich warunków pracy.Dociekliwy Czytelnik mo¿e potraktowaæ j¹, jako pouczaj¹ce„zadanie domowe”. Jeœli nawet Czytelnik stwierdzi, i¿ nie wartozadania tego odrabiaæ, warto przeanalizowaæ warunki przewodnoœcici¹g³ej b¹dŸ nieci¹g³ej. Tak¿e autor pomin¹³ tê analizê,jako zagadnienie o charakterze ogólnym, znacznie odbiegaj¹ceod sedna dzia³ania omawianego inwertera. Uwieñczeniemwywodów bie¿¹cego punktu musi jednak byæ obraz przebiegówwystêpuj¹cych w obwodzie modulatora PWM oraz wobwodzie rezonansowym Royera. Te zebrano na rysunku 3.2.U C 06U Q 05U BU CREZASYMPTOTA – 12VU WY-WO ~6VPWMONSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 330µsOFF ON OFFPWM= ×Rys.3.2. Istotne przebiegi w pracy inwerteraREZAnalizuj¹c ten rysunek widzimy, i¿ wszystkie przebiegi s¹ze sob¹ zsynchronizowane. Nie zapominajmy jednak, ¿e w omawianyminwerterze wystêpuj¹ dwa bliŸniacze obwody, z którychwy¿ej opisano jeden. Przebiegi miêdzy tymi bliŸniakami,s¹ jednak w pe³ni asynchroniczne. Ka¿dy dosynchronizowujesiê do swojego Royera. Wprawdzie bliŸniacze elementy maj¹te same wartoœci, jednak ka¿dy sw¹ w³asn¹ tolerancjê. Oznaczato, i¿ przebiegi, w szczególnoœci wysokonapiêciowe, mog¹ zsob¹ interferowaæ. To zjawisko bywa czêsto uci¹¿liwe, jako ¿epowoduje powstanie mory na ekranie telewizora b¹dŸ monitora.Jaki œrodek zaradczy? Przede wszystkim staranne ekranowanie.Jednak pomocna jest tak¿e korekta wartoœci jednego zelementów. Którego? OdpowiedŸ jednoznacznie wynika z przeprowadzonejwy¿ej analizy teoretycznej. Nale¿y skorygowaæwartoœæ C206, b¹dŸ C223 (w drugim kanale). Korekta kilkuprocentowajest zwykle wystarczaj¹ca i nie ma wiêkszego znaczenia,który z kondensatorów wymienimy (b¹dŸ pod³¹czymyrównolegle pojemnoœæ koryguj¹c¹). W zjawisku interferencji,dokuczliwa jest jedynie czêstotliwoœæ ró¿nicowa. }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzettttt

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy HitachiProjektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachi (cz.1)Andrzej BrzozowskiW artykule opisano chassis DLP-1 firmy Hitachistosowane w projektorze DMD 55DMX01W.1. Zasada dzia³ania projektora DMDProjektory DLP/DMD (DLP – Digital Light Processing;DMD – Digital Micromirror Device) opracowane i opatentowanezosta³y przez firmê Texas Instruments. Stosowany w projektorzeprocesor DLP przetwarza sygna³ wideo na sygna³ cyfrowy,który steruje matryc¹ DMD projektora z³o¿on¹ z wielumikroluster.Matryca DMD o rozdzielczoœci SVGA sk³ada siê z 848 x600= 508 800 luster.Matryca DMD o rozdzielczoœci XGA sk³ada siê z 1024 x768= 786 432 luster.Matryca DMD o rozdzielczoœci SXGA sk³ada siê z 1280 x1024= 1 310 720 luster.Mikrolustro ma powierzchniê 16µm 2 i mo¿e obracaæ siê wzakresie ±100 od po³o¿enia centralnego. W zale¿noœci od napiêciana elektrodach adresowych lustro obraca siê tak, ¿e mo¿eodbijaæ padaj¹ce na nie œwiat³o w kierunku soczewek tworz¹cychobraz lub w kierunku absorbera œwiat³a. Lustro za³¹czoneodbija œwiat³o w kierunku soczewek, lustro wy³¹czone odbijaœwiat³o w kierunku absorbera poch³aniaj¹cego œwiat³o.Czas za³¹czenia lustra decyduje o luminancji piksela obrazutworzonego przez lustro. Im d³u¿szy jest czas za³¹czenia lustra,tym jaœniejszy jest piksel obrazu. Ka¿de lustro jest sterowaneindywidualnie – niezale¿nie od innych luster. Lustraumieszczone s¹ w odleg³oœci mniejszej ni¿ 1µm co pozwalana uzyskanie obrazu o bardzo dobrej ostroœci.Ka¿dy obraz jest dzielony na sk³adowe R, G, B i zamienianyna sygna³ cyfrowy. Na ka¿dy kolor przypada 1 310 000próbek. Ka¿de lustro matrycy DMD jest sterowane przez pojedyncz¹próbkê.Na rysunku 1 przedstawiono wycinek matrycy DMD sk³adaj¹cysiê z dwóch mikroluster – jedno z nich jest wy³¹czone,drugie w³¹czone.Na rysunku 2 przedstawiono wycinek matrycy DMD sk³adaj¹cysiê z dwóch mikroluster w uk³adzie optycznym projektora.Lustro wy³¹czone odbija œwiat³o w kierunku absorbera(Light Absorber), lustro w³¹czone odbija œwiat³o w kierunkuuk³adu optycznego (Projection Lens).Absorberœwiat³aSoczewkaprojekcyjnaMatryca DMDLampaRys. 2. Fragment matrycy DMD i uk³ad optycznyprojektoraKolor uzyskiwany jest dziêki przepuszczaniu œwiat³a przezczerwono-zielono-niebieski filtr ko³owy. Filtr obraca siê i przepuszczakolejno kolory w wi¹zce œwiat³a padaj¹cej na lustro.Lustro poprzez zmianê po³o¿enia i czas za³¹czenia regulujejasnoœæ œwiecenia piksela w danym kolorze. Sprzê¿enie ruchulustra i filtru ko³owego przepuszczaj¹cego w danym momen-Modu³ DLPProcesorPamiêæSoczewka projekcyjnaDMDSoczewkakorekcyjnaFiltr koloruKondensorOptykar d³o œwiat³aEkranRys.1. Dwa mikrolustra – w³¹czone i wy³¹czoneRys.3. Modu³ DLP i uk³ad optyczny projektora34 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachicie œwiat³o w okreœlonym kolorze umo¿liwia uzyskanie ponad16 milionów kolorów.Na rysunku 3 przedstawiono modu³ DLP z matryc¹ DMD iuk³ad optyczny projektora.Zalety projektorów DLP:· obraz o du¿ej jasnoœci i kontraœcie,· du¿y k¹t obserwacji obrazu,· obraz mo¿e byæ wyœwietlany na ekranie o dowolnym rozmiarzez t¹ sam¹ jakoœci¹.2. Uk³ad zasilania chassis DLP-1Na rysunku 4 przedstawiono schemat blokowy uk³adu zasilaniachassis DLP-1.Po w³¹czeniu projektora do sieci przetwornica A z uk³ademscalonym I901 i transformatorem T901 wytwarza nastêpuj¹cenapiêcia zasilaj¹ce: +13V, +18V, -15V i +42V.Gdy projektor jest w³¹czony, styki przekaŸnika REL s¹zwarte i napiêcie sieci jest podawane do przetwornicy B. Prze-FAN + V FAN + V FAN + VPQF PQF PQFI95FAN +VI955FAN +VI956FAN +VWe œcienapiêciasieciRELPOWER PWB - ANapiêcie siecido zasilacza BPrzetwornicaAI90 , T90+ V+ 8V- 5V+ VI95STBY +5VI95BS +5VI95BS +6 5VI95AU + VQ9E- VQ9F0+ 5Vdo modu³uMICON PWB5 STBY +5VSTBY + VPMQdo modu³uSI NAL PWBSTBY + VAU + VBS + 5V9 + 8VVT + 5V5 BS +6 5VPSQdo modu³uAU IO PWB5 BS +6 5V6 BS +6 5VAU + VAU - VPQUNapiêcie sieciz zasilacza AProstowniPrzetwornicaBI90 , T90+ 8V+ V+8Vdo modu³uLamp Ballast PWB+ 0VPQLPOWER PWB - BIA0Front AudioOutI96MSC +9VQ959+ VI959LP +5VI960MSC +VI96MSC +5Vdo modu³uAU IO PWB5 A + 8V6 A + 8VPQUdo modu³uSI NAL PWB+ VB5 +8VBPSQdo modu³uLP PWB8 LP + VLP + V6 LP + V0 LP + V9 LP +5VPQdo modu³uMSC PWBMSC +9V6 MSC + V5 MSC + VMSC + VMSC +5V0 MSC +5VPBQRys.4. Schemat blokowy uk³adu zasilania chassis DLP-1SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 35

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachitwornica B z uk³adem scalonym I902 i transformatorem T902wytwarza napiêcia: +370V, +28V, +12V i +8V.2.1. Napiêcia wyjœciowe z przetwornicy A· +13V – napiêcie +13V zasila nastêpuj¹ce uk³ady chassis:- I954 – stabilizator napiêcia FAN +12V dla wentylatora;napiêcie z wyjœcia stabilizatora I954 zasila wentylator poprzezz³¹cze PQF1[2],- I955 – stabilizator napiêcia FAN +12V dla wentylatora;napiêcie z wyjœcia stabilizatora I955 zasila wentylator poprzezz³¹cze PQF2[2],- I956 – stabilizator napiêcia FAN +12V dla wentylatora;napiêcie z wyjœcia stabilizatora I956 zasila wentylator poprzezz³¹cze PQF3[2],- I951 – stabilizator napiêcia STBY +5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I951 podawane jest do modu³u sterowania MI-CON PWB poprzez z³¹cze PMQ[5],- I952 - stabilizator napiêcia BS +2.5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I952 podawane jest do modu³u sygna³owegoSIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[7];- poprzez z³¹cze PSQ1[3] napiêcie +13V podawane do modu³usygna³owego (SIGNAL PWB),- poprzez z³¹cze PMQ[1] napiêcie +13V do modu³u sterowania(MICON PWB) jako STBY +13V.· +18V zasila nastêpuj¹ce uk³ady:- I953 – stabilizator napiêcia BS +6.5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I953 podawane jest do modu³u sygna³owegoSIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[5] i do modu³u foniiAUDIO PWB poprzez z³¹cze PQU2[5,6],- I957 – stabilizator napiêcia AUD +12V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I957 podawane jest do modu³u sygna³owegoSIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[1] i do modu³u foniiAUDIO PWB poprzez z³¹cze PQU2[1],- poprzez z³¹cze PSQ1[9] napiêcie +18V podawane jest domodu³u sygna³owego (SIGNAL PWB).· -15V – zasila stabilizator Q9E3 napiêcia AUD -12V. Napiêciez wyjœcia stabilizatora Q9E3 podawane jest do modu³ufonii AUDIO PWB poprzez z³¹cze PQU2[3].· +42V – zasila stabilizator Q9F0 napiêcia VT +35V. Napiêciez wyjœcia stabilizatora Q9F0 podawane jest do modu³usygna³owego SIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[11].2.2. Napiêcia wyjœciowe z przetwornicy B· +28V – napiêcie podawane jest do modu³u fonii AUDIOPWB poprzez z³¹cze PQU1[5,6] jako napiêcie A+28V i douk³adu IA01. IA01 jest wzmacniaczem mocy fonii.· +12V – napiêcie zasila nastêpuj¹ce uk³ady chassis:- I962 – stabilizator napiêcia MSC +9V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I962 poprzez z³¹cze PBQ2[14] podawane jestdo modu³u MCS PWB,- Q959 – stabilizator napiêcia DLP +3.3V; napiêcie z wyjœciastabilizatora Q959 poprzez z³¹cze PQD[6,7,8] podawanejest do modu³u DLP PWB,- poprzez z³¹cze PSQ1[13] podawane jest do modu³u sygna-³owego SIGNAL PWB jako napiêcie +12B,- poprzez z³¹cze PQD[10] podawane jest do modu³u DLPPWB jako DLP +12V.· +8V – napiêcie zasila nastêpuj¹ce uk³ady:- I959 – stabilizator napiêcia DLP +5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I959 poprzez z³¹cze PQD[9] podawane jestdo modu³u DLP PWB,- I960 – stabilizator napiêcia MSC +3.3V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I960 poprzez z³¹cze PBQ2[4,5,6] podawanejest do modu³u MCS PWB,- I961 – stabilizator napiêcia MSC +5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I961 poprzez z³¹cze PBQ2[10,12] podawanejest do modu³u MCS PWB,- poprzez z³¹cze PSQ1[5] podawane jest do modu³u sygna-³owego SIGNAL PWB jako napiêcie 8VB.· +370V (niestabilizowane) – napiêcie zasila modu³ zasilaj¹cylampê – Lamp Ballast PWB poprzez z³¹cze PQL[1].2.3. Uk³ady zasilania w module sterowania MICONPWBNa rysunku 5 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module sterowania MICON PWB.do modu³uCONTROL PWBAU +9VSTBY +5VSTBY + V 5PMRdo modu³uREMOTE PWBSTBY +5VSTBY + VPMJz modu³uPOWER PWBSTBY +5V 5STBY + VPMQSTBY +MICON PWBSTBY +Q0 9+ VVVdo modu³uSI NAL PWBSTBY +5VPSMdo modu³uSENSOR PWBSTBY + VPMEz modu³uSI NAL PWB6 AU +9VSEL +9V 8 SEL +9V+5V H 8 +5V HPSMRys.5. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w modulesterowania MICON PWBSTBY +3.3V (Q029) – stabilizator Q029 na module sterowaniawytwarza napiêcie STBY +3.3V z napiêcia STBY +5Vpodawanego z zasilacza. Napiêcie STBY +3.3V zasila równie¿modu³ REMOTE PWB poprzez z³¹cze PMJ[3], modu³CONTROL PWB poprzez z³¹cze PMR1[5] i modu³ SENSORPWB poprzez z³¹cze PME[3].2.4. Uk³ady zasilania w module sygna³owymSIGNAL PWBNa rysunku 6 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module sygna³owym SIGNAL PWB.W module sygna³owym wytwarzane s¹ opisane poni¿ej napiêciazasilania:· 5V1H (IP01) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP01; napiêcieto zasila uk³ady wideo 1H,· 5V2H (IP02) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP02, napiêcieto zasila uk³ady wideo 2H,· 5V3D (IP03) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP03; napiêcieto zasila uk³ad filtru grzebieniowego 3DYC,· 9V1H (IP04) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP04; napiêcieto zasila uk³ady wideo 1H,36 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachiz modu³uPOWER PWBAU + VSTBY + VBS +6 5V 5BS + 5V+ 8V 9VT + 5V+ VB+8VB 5PSQSINAL PWBBS +5VVt + 5V+ VB+8VBIP06AU +9VIP0SEL +9VAU +9VSEL +9Vdo modu³uTUNER PWBVT + 5V+ VB+ VB 6+8VB 8PSBIP05V HIP05V HIP05V5V H5V H5VIP089VFC HIP099VFC HIP 0V H9VFC H9VFC HV HIP09V H9V HIP5VFC5VFCIP059V H9V HIPVFCVFCRys.6. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w module sygna³owym SIGNAL PWB· 9V2H (IP05) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP05; napiêcieto zasila uk³ady wideo 2H,· AUD+9V (IP06) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP06;napiêcie to zasila uk³ad fonii na module sygna³owym,· SEL+9V (IP07) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP07; napiêciezasila ró¿ne uk³ady toru sygna³owego,· 9VFC1H (IP08) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP08; zasilauk³ad Flex Converter 1H na module sygna³owym,· 9VFC2H (IP09) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP09; zasilauk³ad Flex Converter 2H na module sygna³owym,· 12V2H (IP10) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP10; zasilauk³ady wideo 2H na module sygna³owym,· 5VFC (IP11) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP11; zasilauk³ad Flex Converter na module sygna³owym,· 3.3VFC (IP12) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP12; zasilauk³ad Flex Converter na module sygna³owym.Na rysunku 7 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module TUNER PWB.W module TUNER PWB wytwarzane s¹ opisane poni¿ejnapiêcia zasilaj¹ce:· +9V (I201) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora I201; zasilaobie g³owice na module TUNER PWB,· +9V (I202) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora I202; zasilauk³ad prze³¹czaj¹cy anteny (Antenna Switch Box) poprzezz³¹cze EBA[3],· +5V (I203) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora I203; zasilaobie g³owice na module TUNER PWB.2.6. Uk³ady zasilania w module fonii AUDIO PWBNa rysunku 8 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module AUDIO PWB.2.5. Uk³ady zasilania w module g³owic w.cz. TUNERPWBz modu³uSI NAL PWBVT + 5V+ VB+ VB+8VB68PSBTUNER PWBI 0+9V RegI 0+9V RegI 0+5V Regdo modu³u Ant Sw Box+8VBEBARys.7. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w moduleTUNER PWB90U 0³owicag³ównaU 0³owicadodat owaz modu³uSI NAL PWBAU +9Vz modu³uPOWER PWBAU + VAU - VBS +6 5VBS +6 5Vz modu³uPOWER PWBPSU56PQUA + 8V 5A + 8V 6PQUAU IO PWBISAU +5VIS 5Center OutIS 6Rear OutAU +9VAU - VAU + V98PMUAU +5VPMUdo modu³uSP PWBAU + VAU - Vdo modu³uSP PWBAU +5VRys.8. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w moduleAUDIO PWBSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 37

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy HitachiTUNER PWBU 0³owicag³ównaU 0³owicaPIPWe œcia:wideoSVHSYPrPbWe œcia:wideoSVHSYPrPbFRONT PANELWe œcia:wideoSVHSWe œciePC - rontWy œcia:wideoSVHSWe œciePC - ty³IT0PIPTVTVVideoS-Video -YS-Video -CComp-Video -YComp-Video -Cb/PbComp-Video -Cr/PrVideoS-Video -YS-Video -CComp-Video -YComp-Video -Cb/PbComp-Video -Cr/PrVideoS-Video -YS-Video -CVideo OutS-Video-Y OutS-Video-C OutYOutYInCIn5TERMINAL PWB SI NAL PWB55606980590I 0Prze³ czaniesygna³ów AV5658Y MainC MainComponentComponentOS R Bz modu³uMICONPWBY SubC SubUY096600IY098 I 0ProcesorR BIY05558 Sub Cr Sub Cr9Sub Cb Sub Cb6Sub Y Sub Y58IX0Prze³ czanie sygna³ów8 Main Cr Y/Cb/Cr96Main Cb8Main Y550Cr/Pr6Cb/Pb6Y59Cr/Pr5Cb/Pb55Y5Main Cr8Main CbY6Main YUI50V9Y H56 I505 6H CbH CrUF0Modu³PIP/FlexConverterBRQIYCrCb/YIQ69RBRB58IC0Prze³ czaniePC/PC69RB850IC0Prze³ czanieTV/PC96RBOptical EngineAssemblyMSC PWBLP PWBH VI EO PWBRys.9. Schemat blokowy toru wideo chassis DLP-138 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachi· AUD+5V (IS13) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IS13. Zasilauk³ady modu³u AUDIO PWB oraz poprzez z³¹czePMU1[1] podawane jest do modu³u DSP Digital SurroundProcessor.3. Tor wideo chassis DLP-1Na rysunku 9 przedstawiono schemat blokowy toru wideochassis DLP-1.Tor wideo obejmuje nastêpuj¹ce modu³y:· TERMINAL PWB – modu³ gniazd wejœciowych i wyjœciowych,· TUNER PWB – modu³ g³owic,· SIGNAL PWB – modu³ sygna³owy,· 2H VIDEO PWB – modu³ przetwarzania sygna³ów o podwojonejczêstotliwoœci linii,· Optical Engine Assembly – uk³ad optyczny projektora.· Modu³ TERMNAL PWB zawiera gniazda wejœciowe wideo,SVHS, PC oraz uk³ady scalone I301 i IT01.Uk³ad I301 prze³¹cza sygna³y z gniazd wejœciowych. Sygna³ywyjœciowe z uk³adu I301:- Y/C Sub to sygna³y wideo podawane dalej do toru PIP namodule SIGNAL PWB,- Y/C Main to sygna³y wideo toru g³ównego podawane dalejdo modu³u sygna³owego SIGNAL PWM,- Video Out, S-Video Y-Out, S-Video C-Out podawane s¹do gniazd wyjœciowych.Uk³ad IT301 jest filtrem grzebieniowym toru PIP. Sygna³wejœciowy do uk³adu podawany jest poprzez wyprowadzenie3, sygna³y wyjœciowe Y, C z filtru IT301 podawanes¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego I301.· Modu³ TUNER PWB zawiera dwie g³owice. G³owica U101dostarcza sygna³ telewizyjny TV1 do toru g³ównego, g³owicaU102 dostarcza sygna³ telewizyjny TV2 do toru PIP.Sygna³y wyjœciowe z g³owic podawane s¹ do wejœæ 60 i63 uk³adu I301.· Modu³ SIGNAL PWB – przetwarza sygna³y Sub Y/C, MainY/C, Component 1 (Y/Cr/Cb lub Y/Pr/Pb) oraz Component2 (Y/Cr/Cb lub Y/Pr/Pb).Sygna³y Sub Y/C podawane s¹ do uk³adu IY02, któryzamienia je na sygna³y Y/Cr/Cb (Y/R-Y/B-Y). Sygna³y wyjœciowez uk³adu IY02 podawane s¹ do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cegoIX01.Sygna³y Main Y/C podawane s¹ do uk³adu UY01. Uk³adten realizuje funkcjê filtru grzebieniowego i wydziela z wejœciowegosygna³u chrominancji C sygna³y Cr (R-Y) i Cb(B-Y). Sygna³y wyjœciowe z uk³adu UY01 podawane s¹ dowejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego IX01.Sygna³y Component 1 z wejœcia YPrPb1 podawane s¹do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego IX01.Sygna³y Component 2 z wejœcia YPrPb2 podawane s¹do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego IX01.Uk³ad scalony IX01 prze³¹cza sygna³y z czterech wejœæna dwa wyjœcia. Sygna³y wyjœciowe podawane s¹ do modu³uPIP/Flex Converter UF01.· Modu³ UF01 - PIP/Flex Converter – do wejœæ modu³u podawanes¹ sygna³y Y/Cr/Cb toru g³ównego (Main) i dodatkowego(Sub). Na wyjœciach modu³u w trybie PIP pojawiasiê sygna³ z³o¿ony z sygna³ów Main i Sub. Je¿eli na wejœciachmodu³u s¹ sygna³y o czêstotliwoœci linii 15.75kHz tow module PIP/Flex Converter nastêpuje ich konwersja nasygna³y 2.86H o czêstotliwoœci linii ok. 45kHz.· Modu³ 2H VIDEO PWB – do wejœæ modu³u podawane s¹sygna³y z wyjœæ modu³u PIP/Flex Converter (2H Y/Cr/Cb),sygna³y Main z wyjœæ uk³adu IX01 oraz sygna³y VGA(RGB) z wejœæ PC-front i PC-ty³.Sygna³ 2H Y z modu³u PIP podawany jest bezpoœredniodo uk³adu I501.Sygna³y 2H Cr/Cb z modu³u PIP podawane s¹ do wejœæuk³adu I502 i do konwertera YCrCb/YIQ. Sygna³y z wyjœækonwertera podawane s¹ do uk³adu I502. Zadaniem konwerterajest przesuniêcie fazy sygna³ów 2H Cr/Cb. Sygna³ywyjœciowe z konwertera podawane s¹ do uk³adu I502.Uk³ad I502 jest uk³adem prze³¹czaj¹cym sygna³y koloruCr/Cb. Gdy wybrany jest system NTSC, na wyjœcie uk³aduI502 kierowane s¹ sygna³y z konwertera Y/Cr/Cb / YIQ.W przypadku odbioru sygna³ów w innych systemach nawyjœcia uk³adu I502 kierowane s¹ sygna³y 2H Cr/Cb. Sygna³yz wyjœæ uk³adu I502 podawane s¹ do wejœæ uk³aduI501.Uk³ad I501 prze³¹cza sygna³y 1H / 2H. Do wejœæ 8, 1,14 podawane s¹ sygna³y Main Y/Cr/Cb. Do wejœæ 9, 16, 11podawane s¹ sygna³y z wyjœæ uk³adu I502.Je¿eli sygna³y przetwarzane w torze sygna³owym s¹ sygna³amio czêstotliwoœci linii wiêkszej ni¿ 15.75kHz (rozdzielczoœæwiêksza ni¿ 480i), modu³ Flex Converter nie musikonwertowaæ tych sygna³ów na sygna³y 2H i przesy³a jebezpoœrednio do uk³adu I501 (bez konwersji).Sygna³y z wyjœæ uk³adu I502 s¹ sygna³ami przetworzonymiw bloku Flex Converter i uk³adzie I502.Uk³ad I501 dokonuje prze³¹czenia sygna³ów do dalszegoprzetwarzania w torze sygna³owym. Prze³¹czanie wykorzystujewykrywanie sygna³ów o czêstotliwoœci innej ni¿15.75kHz.Sygna³y Y/U/V z wyjœæ uk³adu I501 podawane s¹ dowejœæ procesora RGB IK501.· Uk³ad IK01 – jest procesorem sygna³ów RGB. Do wejœæuk³adu podawane s¹ sygna³y wideo Y/U/V z wyjœæ uk³aduI501 i sygna³y OSD RGB z modu³u steruj¹cego MICOMPWB. Uk³ad IK01 przetwarza i ³¹czy sygna³y z obu wejœæ.Sygna³y wyjœciowe z uk³adu podawane s¹ do uk³adu prze-³¹czaj¹cego IC02.· Uk³ad IC01 – uk³ad prze³¹cza sygna³y z wejœæ PC projektora.Wyjœciowe sygna³y PC RGB podawane s¹ do wejœæuk³adu IC02.· Uk³ad IC02 – uk³ad prze³¹cza sygna³y z toru g³ównego iwejœæ PC. Do wejœæ IC02 podawane s¹ sygna³y toru Main zwyjœæ procesora IK01 i sygna³y VGA z uk³adu prze³¹czaj¹cegoIC01. Uk³ad prze³¹cza na wyjœcia sygna³y RGB, którepodawane s¹ dalej do uk³adu optycznego i steruj¹ matryc¹DMD.· Modu³y MSC PWB i DLP PWB – umieszczone s¹ w blokuoptyki projektora i zawieraj¹ matrycê DMD oraz uk³adysteruj¹ce matryc¹ i uk³adem optycznym. }Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 39

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDWymiana twardego dysku w odbiorniku HDTadeusz NowakSatelitarne odbiorniki telewizyjne z wbudowanymtwardym dyskiem staj¹ siê coraz bardziej popularne. Inic w tym dziwnego, skoro urz¹dzenia te oferuj¹dotychczas nieznany komfort obs³ugi, z którego pozapoznaniu siê z nim nikt nie chcia³by ju¿ zrezygnowaæ.Urz¹dzenia te optymalnie nadaj¹ siê do nagrywaniaprogramów, które po obejrzeniu mo¿na skasowaæalbo przegraæ na inny noœnik. Zachwyca równie¿jakoœæ odtwarzanego obrazu, gdy¿ urz¹dzenia tenagrywaj¹ w jakoœci nie daj¹cej siê odró¿niæ odoryginalnej. Istnieje tu tak¿e mo¿liwoœæ ogl¹daniaprogramu telewizyjnego z uwzglêdnieniem przesuniêciaczasowego, a tak¿e wiele innych funkcji.1. Ile godzin programu mo¿na nagraæ natwardy dysk?Pojemnoœæ dysków twardych jest ograniczona, co zauwa-¿a siê, gdy wiêcej cz³onków rodziny chce na taki dysk nagrywaæi pozostawiæ nagrany materia³ na d³u¿ej. Warto równie¿zwróciæ uwagê na kilka szczegó³ów: to, ile godzin programówtelewizyjnych mo¿na nagraæ na twardy dysk, zale¿ne jest oddwóch czynników. Na pierwszym miejscu stoi tutaj pojemnoœætwardego dysku. Szczególnie w przypadku starszych odbiorników,wyznaczona jest ona niekiedy w sposób bardzo oszczêdny.Zakupione w okolicy roku 2003 odbiorniki z twardym dyskiemwyposa¿one by³y przewa¿nie w dysk o pojemnoœci wynosz¹cej40 gigabajtów. W przypadku nowszych modeli bardzoczêsto s¹ to ju¿ dyski o umiarkowanej pojemnoœci wynosz¹cejkilkaset gigabajtów. Poszczególne modele odbiornikówoferowane s¹ przy tym z dyskami o ró¿nej pojemnoœci. Tutajprzede wszystkim decyduje cena.INFO! Ogólna zasada przy nagrywaniu. Dawniej ogólnazasada mówi³a, ¿e na dysku o pojemnoœci 40 gigabajtówmieœci³o siê prawie 15 godzin programów telewizyjnych. Tojest oko³o oœmiu filmów fabularnych. Odpowiednio do tego,na dzisiaj ju¿ czêsto spotykanym twardym dysku o pojemnoœci160 gigabajtów, nagraæ mo¿na oko³o 60 godzin video.Faktycznie osi¹galny czas nagrania zale¿ny jest silnie równie¿od jakoœci obrazu nadawanego przez poszczególne nadajniki.Im jest ona lepsza, tym bardziej intensywny pod wzglêdemiloœci danych jest maj¹cy byæ nagrywany strumieñ danych.Do oko³o 2005 roku zwracano przede wszystkim uwagêna to, aby na jednym satelitarnym transponderze umieœciæmo¿liwie wiele nadajników satelitarnych. Jakoœæ obrazu by³atu spraw¹ drugorzêdn¹. Wraz z postêpuj¹cym rozprzestrzenianiemsiê du¿ych odbiorników telewizyjnych takich jak LCDczy plazmowych, niezadowolenie telewidzów jednak ros³o.G³ównym powodem by³o to, ¿e na du¿ych i nowoczesnychekranach wyœwietlaczy rozmyte obrazy a tak¿e tworzenie siê„klocków” (du¿ych pikseli o kszta³cie kwadratów lub prostok¹tów)widoczne by³y bardziej, ni¿ na mniejszych i doœæ ju¿podstarza³ych telewizorach analogowych. Dostosowuj¹c siê dooczekiwañ odbiorców w pierwszej kolejnoœci nadajniki publiczne,ale tak¿e te du¿e komercyjne kana³y sportowe, zwiêkszy³yjakoœæ obrazu do poziomu DVD. Spowodowa³o to, ¿e prêdkoœciprzesy³u danych zaczê³y osi¹gaæ 10 MBit/s. Ale te o wspania³ejjakoœci obrazy potrzebuj¹ równie¿ znacznie wiêcej miejscana dysku, przez co zmniejsza siê mo¿liwy czas nagrywania.W przypadku, gdy nagrywany jest program z nadajnika,którego prêdkoœæ przesy³u danych wynosi jedynie oko³o2MBit/s, pojemnoœæ nagrania zwiêksza siê czterokrotnie w porównaniuz nadajnikiem, który nadaje z przeciêtn¹ prêdkoœci¹wynosz¹c¹ 8Mbit/s. W przypadku dysków twardych o ma³ejpojemnoœci, problem wolnego jeszcze miejsca na dysku stajesiê bardzo wyraŸny w przypadku, gdy przede wszystkim nagrywasiê programy nadawane z takich nadajników jak ARDlub ZDF lub z du¿ych nadajników komercyjnych. I tu powstajepotrzeba wiêkszego dysku. W wiêkszoœci przypadków dajesiê ona zrealizowaæ.2. Jakie musz¹ byæ spe³nione wymagania?Aktualne odbiorniki, które oferowane s¹ z twardymi dyskamio ró¿nej pojemnoœci lub takie, które alternatywnie równie¿mo¿na kupiæ tylko z osprzêtem dla dysku twardego, z zasadyumo¿liwiaj¹ wymianê dysku. Mo¿liwe jest to równie¿ wprzypadku wielu innych urz¹dzeñ, które ani nie oferuj¹ takiejopcji, ani w swych instrukcjach obs³ugi jej nie opisuj¹.Dla udanej, to znaczy zakoñczonej sukcesem wymiany dyskutwardego, odbiorniki spe³niaæ musz¹ tylko jeden warunek:ich menu (a dok³adniej mówi¹c ich oprogramowanie steruj¹ce)musi umo¿liwiaæ formatowanie dysku twardego. Zwyklefunkcja ta jest wykorzystywana w takim celu, aby ca³y dyskszybko wymazaæ. Po przeprowadzonej wymianie, nowy dysk,po jego sformatowaniu, przygotowany jest ju¿ do wymagañodbiornika.W starszych odbiornikach z twardym dyskiem dotkliwiedaje siê odczuæ brak pozycji formatowania twardego dysku wmenu. Ich oprogramowanie oferuje jedynie ró¿nego rodzajuopcje kasowania nagrañ. Brak tej funkcji niestety oddala, anawet czyni niemo¿liwe wyposa¿enie tych urz¹dzeñ w wiêkszydysk, a w³aœnie w nich by³oby to najbardziej wskazane.3. Wymiana dysku twardego – krok po krokuPrzed wymontowaniem starego dysku twardego nale¿ysprawdziæ, czy nie znajduj¹ siê na nim nagrania, które chcielibyœmyzachowaæ. W takim przypadku nale¿y je nagraæ na kasetêmagnetowidow¹ lub na p³ytê DVD.1. Zasadniczo wymiana dysku twardego jest bardzo prosta.Przed otwarciem pokrywy urz¹dzenia, z gniazdka sieciowegonale¿y wyci¹gn¹æ wtyczkê przewodu sieciowego i chwi-40 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDlê odczekaæ. Zamontowane na p³ytce zasilacza kondensatoryelektrolityczne przez pewien czas po wy³¹czeniu magazynuj¹jeszcze energiê elektryczn¹, która musi zostaæ roz³adowana.2. W przypadku niektórych odbiorników obudowa jest zabezpieczonaprzed nieuprawnionym jej otwarciem, na przyk³adnaklejon¹ etykietk¹, jak pokazano na fotografii 1. W przypadkujej uszkodzenia, roszczenia z tytu³u gwarancji wygasaj¹.W takim przypadku wymianê dysku nale¿y zleciæ specjalistycznemuautoryzowanemu warsztatowi serwisowemu.W przypadku, gdy okres gwarancji ju¿ up³yn¹³, nic nie stoina przeszkodzie, aby samemu chwyciæ za œrubokrêt.Fot.2. Najczêœciej do otwarcia urz¹dzenia wystarczazwyk³y œrubokrêt krzy¿akowy. Czasami koniecznejest u¿ycie specjalnego narzêdzia. Przedrozpoczêciem prac nad urz¹dzeniem, bezwarunkowonale¿y od³¹czyæ wtyczkê przewodu sieciowegoz gniazdka!Wbudowane w opisywane urz¹dzenia twarde dyski s¹ bardzoczêsto takimi samymi dyskami, jakie znajduj¹ zastosowaniew sprzêcie komputerowym PC. Istniej¹ tak¿e producenci, którzyoferuj¹ specjalne dyski, znajduj¹ce zastosowanie w nagrywarkachz twardym dyskiem. Dyski te charakteryzuj¹ siê szczególnymicechami, w szczególnoœci odnoœnie d³ugowiecznoœci pracyi niskiego poziomu wytwarzanego odg³osu pracy. Poniewa¿dysk twardy przy jednoczesnym nagrywaniu wielu programówlub w czasie realizacji funkcji Timeshif (nagrywania i odtwarzaniaz przesuniêciem czasowym) jest bardziej obci¹¿ony, nale¿yliczyæ siê z tym, aby do urz¹dzenia wbudowaæ dysk jakoœciowolepszy (a wiêc i trochê dro¿szy).Fot.1. W ró¿nego rodzaju odbiornikach satelitarnychpieczêæ gwarancyjna powinna zapobiegaænieuprawnionemu otwarciu urz¹dzenia. O ilegwarancja ma jeszcze wa¿noœæ, zainstalowaniedysku twardego nale¿y pozostawiæ autoryzowanemuwarsztatowi specjalistycznemu.3. Najczêœciej do zdjêcia pokrywy potrzebny jest jedynie zwyk³yœredniej wielkoœci œrubokrêt krzy¿akowy. Czasami zdarzaj¹siê jednak równie¿ œruby specjalne, takie jak Torx. Wtakim przypadku konieczne jest oczywiœcie u¿ycie odpowiedniegonarzêdzia (Fot.2).Fot.3. Z regu³y dysk twardy jest tak wbudowany, ¿edostêp do niego jest ³atwy.4. W wiêkszoœci przypadków dostêp do dysku twardego wewnêtrzu odbiornika jest ³atwy (Fot.3). Przewa¿nie dysk przykrêconyjest do specjalnej konstrukcji mechanicznej lub p³ytkinoœnej, która to kolei œrubami krzy¿akowymi przymocowanajest do g³ównej p³yty obudowy. Najproœciej jest wymontowaætwardy dysk razem z konstrukcj¹ go utrzymuj¹c¹(Fot.4).Fot.4. Dysk twardy zamocowany jest zwykle na ramiemonta¿owej. W przypadku wiêkszoœci odbiornikówzaleca siê wymontowanie ramy wraz zzamocowanym na niej jeszcze dyskiem twardym.Do tego wystarcza œredniej wielkoœciœrubokrêt krzy¿akowy.5. Teraz, za pomoc¹ p³askiego klucza, od ramy noœnej odkrêciænale¿y twardy dysk. Œruby, które nale¿y odkrêciæ, s¹ zzasady ³atwo dostêpne. Najpierw zaleca siê jednak, aby odSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 41

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDdysku twardego od³¹czyæ du¿¹ p³ask¹ wtyczkê oraz zasilanie.Tutaj postêpowaæ nale¿y ostro¿nie. W przypadku gdywtyczka jest mocno osadzona lub gdy trudno jest j¹ uchwyciæ,zaleca siê, aby wykorzystuj¹c p³aski œrubokrêt, podnieœæj¹ na obydwu jej koñcach.INFO! Kontakty szybko siê wykrzywiaj¹. Aby nie wykrzywiæprawie 40 kontaktów, wtyczkê nale¿y unieœæ i odsun¹æjedynie na kilka milimetrów. Przy tym nale¿y uwa¿aæ, abywtyczka w przybli¿eniu pozostawa³a równolegle do listwygniazda. Zmniejsza to ryzyko uszkodzeñ. Poniewa¿ w niektórychodbiornikach z wbudowanym dyskiem dostêp dowtyczek jest utrudniony, sprawê mo¿na sobie niekiedy u³atwiæw ten sposób, ¿e kabel od³¹cza siê dopiero wtedy, gdydysk wyjêty ju¿ zosta³ z urz¹dzenia.Fot.7. Gdy dysk twardy jest ju¿ wymontowany …Fot.5. W tym modelu pod³¹czane do dysku twardegoprzewody przeprowadzone s¹ przez ramê.Fot.8. …nale¿y od niego ostro¿nie od³¹czyæ wi¹zkiprzewodów. O ile przy wbudowanym dysku jestdo nich ³atwy dostêp, krok ten zaleca siê przedwymontowaniem dysku.6. Teraz do ramy monta¿owej nale¿y przykrêciæ nowy twardydysk i na powrót wmontowaæ go do odbiornika. Przy tymnale¿y szczególnie uwa¿aæ na u³o¿enie wi¹zek przewodówpod³¹czanych do twardego dysku. Poniewa¿ le¿¹ one swobodnie,w trakcie monta¿u istnieje niebezpieczeñstwo ich zahaczenia.Kabli równie¿ nie wolno zaginaæ.Fot.6. Nastêpnym krokiem jest odkrêcenie twardegodysku od ramy noœnej. Potrzebujemy do tegop³askiego klucza. W przypadku innych modeliwystarczy równie¿ œrubokrêt krzy¿akowy.Fot.9. Zanim nowy twardy dysk zostanie zamontowany,pod³¹czane przewody przygotowaæ nale¿yodpowiednio do pierwotnego ich u³o¿enia.42 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDFot.10. Po pod³¹czeniu wi¹zek przewodów do nowegodysku twardego …Fot.13. To samo dotyczy równie¿ pod³¹czenia doprowadzaj¹cegozasilanie.8. Na koniec, na urz¹dzenie na³o¿yæ nale¿y jeszcze pokrywêobudowy i ponownie przymocowaæ œrubami. Przeprowadziliœmytesty wymiany dysku twardego w ró¿nego rodzaju odbiornikachi za ka¿dym razem potrzebowaliœmy do tego tylkooko³o 10 do 15 minut.Fot.11. … nale¿y go przykrêciæ do ramy.7. Najlepiej pozostawiæ go w takiej pozycji, w jakiej pierwotnieby³ u³o¿ony w odbiorniku. Du¿a p³aska wtyczka wi¹zkiprzewodów sygna³owych oraz wtyczka przewodów zasilaj¹cychmaj¹ zawsze specjalny kszta³t. Wiele „nosków” orazskoœnych œciêæ zapobiegaj¹ pope³nieniu b³êdu przy pod³¹czaniu.Fot.14. Po tym, jak nowy twardy dysk zosta³ ju¿ wbudowany,brakuje jeszcze tylko pokrywy odbiornika.Do przeprowadzenia modernizacji odbiornikapotrzeba zaledwie kwadransa.Fot.12. Du¿a wtyczka p³askiego kabla zaopatrzona jestw noski tak, ¿e nie mo¿e zostaæ pod³¹czona dotwardego dysku w sposób niew³aœciwy.4. Test twardego dysku na kompatybilnoœæ zodbiornikiemMi³oœnicy filmów szybko naucz¹ siê doceniaæ zalety dyskutwardego jako trwa³ego medium do ich zapamiêtywania.B¹dŸ co b¹dŸ twardy dysk daje mo¿liwoœæ nagrywania filmówabsolutnie bez jakiegokolwiek uszczerbku, z dŸwiêkiem Dolby-Digitali o dowolnej d³ugoœci. Tutaj DVD nie wytrzymujeporównania. Fascynuj¹cy przestrzenny dŸwiêk nagrywarkiDVD nagrywaj¹ w najlepszym wypadku w trybie jednogodzinnym.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 43

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDW przypadku, gdy p³yty DVD s¹ zapisywane dwuwarstwowo,osi¹ga siê tylko oko³o 100 minut nagrania. Dla wielu aktualnychfilmów jest to i tak za ma³o. Poza tym dysk twardy oferujew czasie odtwarzania opcjê dostêpu do wielu œcie¿ek dŸwiêkowych,a tak¿e (zale¿nie od modelu) opcjê wywo³ania informacjiEPG oraz stron teletekstu.ekranie urz¹dzenia komunikat o b³êdzie, albo po prostu, w czasiestartowania przerywa³y pracê. Mo¿na by³o je wykorzystaædopiero wtedy, gdy twardy dysk na powrót zosta³ pod³¹czony.Przy tym obojêtne by³o, czy chodzi³o tutaj o dysk w³asny, czyjakiœ inny obcy dysk.Fot.15. W przypadku, gdy nie jest siê pewnym, czynowy dysk twardy bêdzie wspó³pracowa³ zodbiornikiem, mo¿na to sprawdziæ od³¹czaj¹cobie wi¹zki przewodów z wbudowanego dyskui pod³¹czyæ je do nowego. Dla tak przeprowadzanegotestu dysk nie musi byæ wbudowany.INFO! W przypadkach czêstej wymiany twardego dysku.Mi³oœnicy filmów, którzy zamierzaj¹ czêst¹ wymianê twardegodysku w odbiorniku, wcale nie musz¹ wbudowywaædysku do odbiornika na sta³e. Oferuje siê tutaj mo¿liwoœæ,wyprowadzenia po³¹czeñ na zewn¹trz urz¹dzenia. Tak jakwe wszystkich urz¹dzeniach cyfrowych, tak i tutaj jest wystarczaj¹comiejsca, aby zamontowaæ potrzebne gniazda.Je¿eli chodzi tylko o próby, wystarczy równie¿, aby obiewtyczki wyci¹gn¹æ z wbudowanego dysku twardego i pod-³¹czyæ je do innego, który po prostu po³o¿ony zosta³ na dyskuwbudowanym. Poniewa¿ przy tych czynnoœciach obudowapozostaje otwarta, a czêœci przewodz¹ce pr¹d s¹ ³atwodostêpne, zaleca siê tutaj jednak najwiêksz¹ ostro¿noœæ. Nieuwagaprzy przeprowadzaniu tego rodzaju prób mo¿e prowadziædo wypadków spowodowanych pr¹dem a¿ po œmieræ.5. U¿ywanie odbiornika HD równie¿ bezdysku twardego?Interesuj¹c¹ naturalnie kwesti¹ jest równie¿ ta, jak zachowuj¹siê odbiorniki z dyskiem twardym bez pod³¹czonego dysku.W zasadzie nic nie przemawia przeciw temu, aby urz¹dzenierównie¿ bez dysku twardego mo¿na by³o u¿ywaæ. To, ¿etaka sytuacja nie jest przewidziana, okazuje siê wtedy, gdy odbiornikpróbuje siê w³¹czyæ. ¯aden z testowanych modeli nieda³ siê uruchomiæ. Odbiorniki, albo po wykonaniu programusprawdzaj¹cego samodzielnie siê wy³¹cza³y, wyœwietla³y naFot.16. W przypadku wymontowanego lub po prostunie pod³¹czonego dysku twardego, wszystkieznane nam odbiorniki odmawia³y funkcjonowania.Wyj¹tek stanowi³y tutaj bardzo rzadko spotykane odbiornikiz dyskami twardymi z wbudowan¹ kieszeni¹ dla twardychdysków wymiennych. Odbiorniki te funkcjonowa³y równie¿bez pod³¹czonego dysku twardego.6. Czy dysk twardy musi g³oœno pracowaæ?Trzymaj¹c pracuj¹cy dysk w rêku, wyczuæ mo¿na jego wibrowaniei us³yszeæ ciche, ledwie co s³yszalne brzêczenie. Poniewa¿wydobywaj¹cy siê z dysku poziom ha³asu jest z regu³yzag³uszany przez szumy otoczenia, brzêczenie to najczêœciejnie przeszkadza. Jednak¿e przy ogl¹daniu a szczególnie przyogl¹daniu i s³uchaniu na przyk³ad muzyki klasycznej, gdzieprzy bardzo du¿ej dynamice musz¹ byæ s³yszalne najcichszedŸwiêki, szum pracy dysku mo¿e byæ nie do zaakceptowania,a wrêcz uniemo¿liwiaæ prawid³ow¹ recepcjê odtwarzanych treœcifonicznych.Wspominaliœmy o dysku trzymanym w rêku. Sytuacjaznacznie potêguje siê, gdy dysk zostaje wbudowany do odbiornika.Zamontowany „na sztywno” dysk w odbiorniku zaczyna„wspó³pracowaæ” z jego obudow¹, a ta z kolei z pod³o-¿em, na którym jest umieszczona. Wszystko to zaczyna funkcjonowaæjak pud³o rezonansowe i znacznie wzmacniaj¹c szum,ha³as i odg³os wibracji.Przyczyna tego nieprzyjemnego i niepo¿¹danego zjawiskale¿y w tym, w jaki sposób twardy dysk zamontowany jest wodbiorniku. W wiêkszoœci przypadków po³¹czony jest on bezpoœrednioz obudow¹ za pomoc¹ wsporników, listew mocuj¹cychlub du¿ej blachy monta¿owej. W ten oto sposób wibracjei odg³osy pracy twardego dysku mog¹ siê idealnie rozprzestrzeniaæpo ca³ej konstrukcji i obudowie, a tak¿e ca³e urz¹dzeniewprawiaæ w drgania (Fot.17).44 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDFot.17. W wielu odbiornikach twardy dysk zamocowanyjest bezpoœrednio na metalowej ramie i w tensposób ma bezpoœrednie po³¹czenie z ca³¹obudow¹. Tak montowane twarde dyski mog¹byæ naprawdê g³oœne.Jedynie nieliczni producenci mocuj¹ twardy dysk na ma-³ych gumowych elementach dystansuj¹cych (gumowych podk³adkach).Podk³adki te amortyzuj¹ drgania dysku zapobiegaj¹cprzekazywaniu ich dalej na obudowê. Dziêki temu odbiornikprawie w ogóle nie wydaje z siebie jakichkolwiek szumówi odg³osów pracy dysku (Fot.18).tego nadaj¹ siê równie¿ ró¿ne niezbyt miêkkie materia³y piankowelub filce.Najlepiej taki t³umik wibracji zamontowaæ od razu. Przyk³adowo,z kawa³ka pozosta³oœci maty gumowej lub wykonanejz filcu wyci¹æ odpowiedniej wielkoœci p³ytki i przebiæ wnich dziurki na œruby. Poniewa¿ czêsto zdarza siê, ¿e ju¿ woryginalnym stanie, pomiêdzy twardym dyskiem a pokryw¹obudowy jest mniejsza odleg³oœæ ni¿ jeden centymetr, p³ytkidystansowe nie mog¹ byæ zatem zbyt grube. W przybli¿eniu, 3milimetry powinny wystarczyæ. Byæ mo¿e, ¿e do ponownejzabudowy twardego dysku potrzebne bêd¹ teraz trochê d³u¿-sze œruby. Œruby te nie powinny byæ jednak zbyt mocno dokrêcone.Na koniec nale¿y skontrolowaæ odleg³oœæ pomiêdzy pokryw¹obudowy a twardym dyskiem. Je¿eli odleg³oœæ ta wydajesiê podejrzanie ma³a, zaleca siê, aby na pokrywie, w obszarzetwardego dysku, przykleiæ trochê filcu lub materia³upiankowego. Dziêki temu zapobiega siê temu, ¿e w przypadku,kiedy pokrywa znajdzie siê zbyt blisko dysku, powstawaæbêd¹ niepo¿¹dane ha³asy.7. Uruchomienie odbiornika po wymianietwardego dyskuPrzy pierwszym w³¹czeniu po wymianie twardego dyskuodbiorniki reaguj¹ bardzo ró¿nie. Je¿eli daj¹ siê w³¹czyæ i mo¿-liwe jest normalne ogl¹danie programu telewizyjnego, oznaczato, ¿e twardy dysk zosta³ rozpoznany. Jak ju¿ zreszt¹ wspomniano,odbiorniki bez wbudowanego dysku twardego, ca³kowicieodmawiaj¹ œwiadczenia swojej pracy.1. Niektóre odbiorniki rozpoznaj¹ nowo wbudowany twardydysk i przy pierwszym uruchomieniu automatycznie formatuj¹go (Fot.19). Najczêœciej jednak formatowanie nale¿yuruchomiæ z poziomu menu obs³ugi odbiornika (Fot.20). Wmenu tym przewidziane jest submenu, w którym obok formatowania,wywo³ane mog¹ byæ równie¿ ró¿ne komunikatydotycz¹ce statusu dysku.Fot.18. W ró¿nych urz¹dzeniach twardy dysk posadowionyjest na gumowych elementach dystansowych.Elementy takie mo¿na wbudowaæ równie¿póŸniej. Stosuj¹c tak prosty œrodek,odbiornik zdecydowanie zyskuje na „cichoœci”pracy.6.1. „Likwidator” wibracji twardych dysków –wykonanie w³asneTwardy dysk mo¿na samemu i w ³atwy sposób posadowiæna miêkkich, absorbuj¹cych wibracje materia³ach. Przygl¹daj¹csiê uwa¿nie wnêtrzu odbiorników prawie zawsze stwierdziæmo¿na, ¿e jest tam jeszcze z pewnoœci¹ trochê miejsca. Wwiêkszoœci urz¹dzeñ najproœciej by³oby, gdyby pod ramê noœn¹z zamocowanym na niej przy pomocy œrub twardym dyskiempod³o¿yæ gumowe podk³adki lub elementy dystansuj¹ce. DoFot.19. Niektóre odbiorniki rozpoznaj¹ nowo wbudowanetwarde dyski i przy pierwszym uruchomieniuautomatycznie je formatuj¹.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 45

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HD2. Zakres, jaki oferuj¹ submenu dotycz¹ce twardego dysku, ró¿-ni¹ siê w zale¿noœci od modelu. Równie¿ i droga dojœcia doniego nie jest zawsze taka sama. W niektórych odbiornikachposzukiwany punkt menu nale¿y uruchomiæ bezpoœrednio wmenu g³ównym, niekiedy znajduje siê on jednak równie¿ wró¿nego rodzaju submenu, jak np. w podmenu dotycz¹cymparametrów systemu.7.1. Starsze odbiorniki z twardymi dyskami bezfunkcji formatowaniaStarsze odbiorniki wyposa¿one w twardy dysk w wiêkszoœciprzypadków nie maj¹ wbudowanej funkcji formatowania,o czym ju¿ wczeœniej wspominano. Przy pomocy oferowanychfunkcji zaimplikowanych w oprogramowanie steruj¹ce i dostêpnychz poziomu menu, poprzez ró¿ne formy kasowanianie uda siê „stworzyæ” dzia³aj¹cego twardego dysku dla odbiornika(Fot.22). Po uruchomieniu procesu kasowania, procedurytej nie mo¿na zakoñczyæ – na ekranie zostaje wyœwietlonykomunikat informuj¹cy o trwaniu procedury kasowania“Erase in progress” (jak pokazano na Fot.23). Urz¹dzenie wtakim stanie nie reaguje ani na jakiekolwiek polecenia z pilota,ani na znajduj¹ce siê na urz¹dzeniu przyciski i sytuacja takamo¿e trwaæ w nieskoñczonoœæ.Tutaj pomo¿e jedynie przeprowadzenie twardego resetuurz¹dzenia poprzez od³¹czenie odbiornika na chwilê z sieci.Fot.20. Zwykle formatowanie nowego dysku twardegoprzeprowadziæ nale¿y jednak rêcznie. W tymcelu zastartowaæ nale¿y znajduj¹c¹ siê w menufunkcjê “Formatowanie”.3. Tak d³ugo jak twardy dysk nie zosta³ jeszcze sformatowany,jego parametry zwykle nie s¹ rozpoznawane przez odbiornik.Na dysk nie mo¿na jeszcze nic nagrywaæ (dysku oczywiœcienie mo¿na równie¿ odtwarzaæ). To wszystko funkcjonujedopiero po sformatowaniu, w wyniku któregowszystkie zapamiêtane na dysku dane zostaj¹ skasowane.Potem odbiornik wraz z nowym twardym dyskiem mo¿ebyæ eksploatowany w nieograniczony sposób przewidzianyprzez konstruktora sprzêtu.Fot.22. Menu tego starszego odbiornika z twardymdyskiem pozwala uzmys³owiæ brak funkcjiformatowania.Fot.21. Pierwszy test pokazuje, ¿e na nowy dysk mo¿nanagrywaæ. To oznacza, ¿e wszystko jest wnajlepszym porz¹dku.Fot.23. Tutaj nie wystarczy ca³kowite wymazanie twardegodysku. W tym odbiorniku komunikat “Erasein progress” wyœwietlany jest w nieskoñczonoœæ,przez co wbudowanie nowego dysku staje siêniemo¿liwe.46 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDW takiej sytuacji mo¿na co prawda urz¹dzeniu przywróciædzia³anie wszystkich funkcji i to zarówno w zakresie ogl¹daniatelewizji i korzystania ze „starego” (oryginalnego) dyskutwardego, ale z mo¿liwoœci zainstalowania nowego, pojemniejszegotwardego dysku nale¿y jednak zrezygnowaæ. I natym niestety koñczy siê próba zainstalowania twardego dysku,i to w przypadku takich odbiorników, których wyposa¿enie wwiêksz¹ pamiêæ dyskow¹ nale¿a³oby uwa¿aæ jako bardziej ni¿pilnie konieczne.W takich przypadkach nie pozostaje nic innego, jak dalszeeksploatowanie tych odbiorników z oryginalnym twardymdyskiem i coraz bardziej ograniczonymi jak na obecne czasymo¿liwoœciami wiêkszej iloœci zapisu informacji na dysku.7.2. Czy odbiorniki z twardym dyskiem pracuj¹równie¿ z pamiêciami dyskowymi innych odbiornikówz twardym dyskiem?Aby to dog³êbnie zbadaæ i wyci¹gn¹æ wnioski dokonanonastêpuj¹cych testów: zawieraj¹ce ju¿ nagrania twarde dyskipochodz¹ce z ró¿nych urz¹dzeñ zamieniano miêdzy sob¹. Okaza³osiê, ¿e wszystkie urz¹dzenia reagowa³y przy tym teœciedok³adnie tak samo: odbiorniki zachowywa³y siê tak, jakbywyposa¿one zosta³y w nowy, jeszcze nie u¿ywany twardy dysk.Nie odnotowano ani jednej próby zakoñczonej pozytywnie.To pozwala na wyci¹gniêcie wniosku, ¿e do rozpoznania wbudowanegotwardego dysku ka¿dy producent stosuje swoje indywidualnerozwi¹zania oprogramowania steruj¹cego (software'u)dotycz¹ce detekcji dysku.Poniewa¿ dyski z innych odbiorników nie s¹ rozpoznawane,nie jest tym samym mo¿liwe, aby zapisane na nich filmy itreœci mog³y byæ odtwarzane na urz¹dzeniach innych producentów.Po wywo³aniu archiwum nagrañ okazuje siê, ¿e jestono puste. Aby nowy odbiornik móg³ cokolwiek zrobiæ z „obcymdyskiem”, niezbêdne jest jego sformatowanie, ale przytym jednak wszystkie zapamiêtane ju¿ na dysku zawartoœcizostaj¹ wymazane.Jedyna mo¿liwoœæ wymiany dysku istnieje w przypadkujednakowo zbudowanych urz¹dzeñ (tych samych modeli, tegosamego producenta). W przypadku, gdy wykorzystuje siê dwaodbiorniki takiego samego typu, ich dyski twarde mo¿na miêdzysob¹ zamieniæ bez koniecznoœci uruchomienia proceduryformatowania.8. Wymontowanego dysku twardego od razunie wymazywaæDopiero co wymontowany z odbiornika twardy dysk w ¿adnymwypadku nie powinien byæ od razu montowany do innychurz¹dzeñ i na nowo formatowany. Najpierw nale¿y wypróbowaæ,czy odbiornik równie¿ z nowo wbudowanym twardymdyskiem rzeczywiœcie sobie poradzi i bêdzie prawid³owopracowa³. Gdy dysk nie zostanie rozpoznany przez urz¹dzenie,a co g³ównie mo¿e zdarzyæ siê w przypadku urz¹dzeñ starszych,to dlatego, ¿e urz¹dzenia te nie maj¹ wbudowanej funkcjiformatowania. St¹d nowego twardego dysku nie mo¿narównie¿ odpowiednio przygotowaæ do odbiornika.INFO! Unikaæ zbyt wczesnego formatowania. Poniewa¿odbiorniki z twardymi dyskami funkcjonuj¹ tylko wtedy, gdymaj¹ wbudowany twardy dysk, który równie¿ akceptuj¹,do starszych odbiorników cyfrowych nale¿y ponownie wbudowaæpierwotny dysk. To na nich zapamiêtane s¹ jeszczewszystkie pliki, których potrzebuje odbiornik, aby je rozpoznaæi móc mieæ do nich dostêp. W przypadku, gdy twardydysk zosta³ zbyt wczeœnie na nowo sformatowany, nie pozostajenic innego, jak urz¹dzenie zanieœæ do specjalistycznegowarsztatu w celu jego p³atnej naprawy.W przypadku, gdy via satelita oddana zostanie do dyspozycjijakaœ nowa wersja oprogramowania steruj¹cego (software'u),odbiornik rozpoznaje to bezpoœrednio po w³¹czeniu i zaproponujeautomatyczne uaktualnienie – Update. Tym samymoczekuje on, ¿e zostanie to wykonane. Okazuje siê, ¿e ¿¹daniatego nie da siê te¿ tak ³atwo przeskoczyæ i od razu przejœæ wtryb ogl¹dania telewizji. Zasadniczo bêdzie to mo¿liwe dopierowtedy, gdy procedura Update zostanie wykonana.Mimo to istnieje prosty trik, aby skutecznie mo¿na by³onie dopuœciæ do nagrania nowej wersji oprogramowania steruj¹cego(software'u). Bezpoœrednio po starcie procedury Download,od gniazda antenowego Sat odkrêciæ nale¿y przewódantenowy. Po jakimœ czasie urz¹dzenie rozpozna, ¿e ¿adne danenie s¹ odbierane i przerywa Download, dziêki czemu pierwotnystan oprogramowania steruj¹cego pozostaje zachowany bezzmian.Jak siê wydaje, nowe wersje software'u nie s¹ nadawaneprzez satelitê przez ca³¹ dobê.W jakiœ inny sposób nie da siê jednak wyjaœniæ tego, ¿epracuj¹ce jeszcze ze starszym software'm urz¹dzenie przy ka¿-dym ponownym w³¹czeniu proponuje aktualizacjê oprogramowaniasteruj¹cego.8.1. Problemy z zasilaczem w odbiorniku Humax5400Starsze odbiorniki Humax serii 5400 wbudowane maj¹ zasilacz,który wykazuje bardzo du¿¹ awaryjnoœæ. Czêsto ju¿ podwóch, trzech latach nastêpuje uszkodzenie i odmawia on wykonywaniajakiejkolwiek pracy. Istnieje wiele sposobów, abyw urz¹dzenie ponownie „tchn¹æ ¿ycie”. Najdro¿szym wariantemjest kupno nowego zasilacza i samodzielne jego zainstalowanie.Dla serwisantów oferowane s¹ serwisowe zestawy czêœci(kity). Zawieraj¹ one te elementy zasilacza, które jak wskazujedoœwiadczenie z dzia³alnoœci serwisowej, psuj¹ siê najczêœciej.Najtañsza metoda polega jednak na tym, ¿e na przyk³ad naaukcjach internetowych lub na gie³dach czêœci i urz¹dzeñ elektronicznychmo¿na nabyæ odbiornik kablowy Humax 5300. Poniewa¿urz¹dzenia te s¹ ma³o poszukiwane, mo¿na je nabyæniekiedy ju¿ za naprawdê ma³e pieni¹dze. Samego odbiornikanie nale¿y u¿ywaæ do odbioru satelitarnego. Ma on jednak dok³adnietaki sam zasilacz, jaki wbudowany jest do Humax'a5400 i wymaga jedynie wymiany. Poniewa¿ przy wy³¹czonymz sieci urz¹dzeniu najwa¿niejsze co nale¿y zrobiæ, to odkrêciæpokrywê obudowy oraz p³ytkê zasilacza oraz wyci¹gn¹æ niektórewtyczki, wykonania takiej pracy móg³by podj¹æ siê bezproblemu równie¿ elektroniczny laik, czego oczywiœcie nie polecasiê.Odbiorniki 5400-Z nie s¹ tak awaryjne jak wczeœniej wymienione.Ich zasilacz wykonany jest tak, ¿e jest on pod tymwzglêdem znaczenie bardziej niezawodny. }SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 47

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUZasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU(cz.2 – ost.)Ryszard Strzêpek2. Uszkodzenia zasilacza i sposoby ich usuwania2.1. Indukcyjnoœci wystêpuj¹ce w zasilaczu· LX801S SW05053 - 2X21, 60mH· LX802S SW07052 - 2X27, 40mH· LM851 - 52.50µH· LP801 – zgodnie z rysunkiem 50µH5689––5–6–89– 0–––––665µH8µH8µH9 0µH9 0µH0µHRys.5. Indukcyjnoœæ LP801· TB801S – zgodnie z rysunkiem 6– –– –5 5µH88µH0Rys.8. Indukcyjnoœci transformatora przetwornicy TM8012.2. Uk³ad pomiarowy zasilacza pracuj¹cego pozauk³adem OTVCNapiêcia podane na schemacie s¹ dla stanu pracy przy obci¹¿eniuwszystkich ga³êzi zasilacza na poziomie 10% wartoœcimaksymalnego obci¹¿enia w OTVC. Napiêcia podane wnawiasach s¹ dla stanu czuwania.CNM80566––5––5 µHmHB85....WZasilaczRys.6. Indukcyjnoœci transformatora czuwania TB801S· TM802 – zgodnie z rysunkiem 75 6––5–6–––965µH985µH985µHRys.7. Indukcyjnoœci transformatora steruj¹cego TM802· TM801 – zgodnie z rysunkiem 8Rys.9. Uk³ad pomiarowy zasilacza pracuj¹cego pozaodbiornikiemAby zasilacz znalaz³ siê w stanie pracy nale¿y w³o¿yæwtyczkê sieciow¹ do gniazdka sieciowego. Wtedy zasilaczwejdzie w stan czuwania. Napiêcie mierzone na katodzie diodyDB851 powinno wynosiæ oko³o 5.2V. W tym stanie wy-³¹cznik “W” jest otwarty. Kiedy wy³¹cznik “W” jest zwarty,zasilacz zostanie w³¹czony w stan pracy. Stan wysoki z wypr.1CNM801 jest podany na uk³ad zasilacza.2.3. Uszkodzenia w filtrze sieciowym zasilaczaJest to czêœæ zasilacza od wejœcia napiêcia 230V/50Hz domostka prostowniczego BD801S.· Uszkodzenie bezpiecznika sieciowego FP801S 6.3AUszkodzenie to mo¿e byæ spowodowane przez elementyfiltru sieciowego jak równie¿ przez elementy od mostka prostowniczegodo obci¹¿eñ zasilacza.· Brak napiêcia 230V/50Hz na wejœciu mostka prostowniczego* zwarcia w indukcyjnoœciach filtru sieciowego,* przebicia kondensatorów filtru sieciowego,48 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU* uszkodzenie termistora NT811S,* uszkodzenie warystora VX801S.2.4. Uszkodzenia mostka prostowniczego i uk³aduPFC· Uszkodzenia mostka prostowniczegoUszkodzenia mostka prostowniczego mog¹ byæ spowodowaneprzez:* przepiêcia w sieci energetycznej,* uszkodzenie termistora NT811S,* zwarcia i przeci¹¿enia na wyjœciu mostka.· Nie dzia³a uk³ad PFCJe¿eli napiêcie na kondensatorze CP803 wynosi 309V lubgo brak, oznacza to, ¿e uk³ad PFC nie dzia³a. W pierwszej kolejnoœcisprawdzamy, czy jest obecne napiêcie 13.3V na wypr.8uk³adu ICP801S - TDA4863G. W przypadku braku lub silnegoobni¿enia tego napiêcia sprawdzamy tor sygna³u ON/OFFdla zasilacza. Pierwszym krokiem jest sprawdzenie, czy dlastanu pracy na wypr.1 z³¹cza CNM801 obecny bêdzie stanwysoki (rozkaz “ON”). Je¿eli brak napiêcia na tym wyprowadzeniu,to musimy sprawdziæ generacjê tego rozkazu przez procesorzarz¹dzaj¹cy. Dla przypadku, kiedy sygna³ “ON” jestobecny na wypr.1 CNM801 sprawdzamy, czy na kolektorzetranzystora QB851 i jednoczeœnie na katodzie diody transoptoraPC801S jest 0V. Nastêpnie sprawdzamy, czy na emiterzetransoptora PC801S napiêcie wynosi 13.4V, a na kolektorze14.8V. W przypadku niezgodnoœci tych napiêæ mo¿emy podejrzewaæuszkodzenia transoptora PC801S i tranzystoraQB851 wraz z innymi przyleg³ymi elementami. Warunkiemkoniecznym dla wykonania rozkazu “ON” jest dobra pracaprzetwornicy czuwania i dlatego najpierw powinniœmy sprawdziæjej dzia³anie. Napiêcie na kolektorze PC801S otrzymujemypoprzez diodê DB803 - UF4007. Jest to zasilanie stronypierwotnej PC801S, a tak¿e uk³adu stabilizatora opartego oQB802 - 2SD526. Kolejnym etapem sprawdzania jest dzia³anieuk³adu stabilizacji napiêcia +13.3V, które zasila jednoczeœniesterowniki uk³adu PFC i przetwornicy g³ównej. Brak tegonapiêcia mog¹ powodowaæ uszkodzenia: QB802, ZDB805,CB806, CM807, MC33067P, TDA4863G. Dopiero, gdy napiêcie+13.3V jest obecne na wypr.8 ICP801S, mo¿emy dalejsprawdzaæ uk³ad PFC. Teraz sprawdzamy, czy na wypr.7ICP801S obecne s¹ impulsy steruj¹ce tranzystorem QP801S.Nastêpnie sprawdzamy wystêpowanie tych impulsów na bramceQP801S - FCPF20N60S. Je¿eli brak impulsów steruj¹cychna bramce QP801S lub maj¹ one zani¿on¹ amplitudê, to uszkodzeniemo¿e dotyczyæ tranzystora wykonawczego QP801S,rezystora RPB819, kondensatora CP802 lub uk³adu ICP801S.Wa¿ne dla pracy uk³adu sterownika PFC s¹: wypr.2 – próbkanapiêcia 385V, wypr.3 – próbka napiêcia wyjœciowego z mostkaprostowniczego, wypr.5 – wejœcie detektora zera pr¹du wyjœciowego;wypr.4 – wejœcie sprzê¿enia zwrotnego. TransformatorLP801 mo¿e byæ tak¿e przyczyn¹ z³ego dzia³ania uk³aduPFC, bowiem przez uzwojenie pierwotne w/w p³ynie ca³ypr¹d zasilacza. W przypadku poprawnego dzia³ania uk³adu PFCna drenie Q801S otrzymujemy napiêcie zmienne + sk³adow¹sta³¹, które prostowane jest przez diodê DP802 jako ostatnielement uk³adu PFC mog¹cy ulegn¹æ awarii. Sprawdzianempoprawnoœci dzia³ania uk³adu PFC jest napiêcie +385V mierzonena kondensatorze CP803.2.5. Uszkodzenia w uk³adzie przetwornicy czuwania· Uszkodzony bezpiecznik FB802S 2APrzyczyny uszkodzeñ to: uk³ad ICB801S - STR-A6159,transformator przetwornicy czuwania, elementy uk³adu gaszeniadrgañ paso¿ytniczych. Miar¹ uszkodzenia uk³adu ICB801Sjest rezystancja wyprowadzenia 5. wzglêdem bieguna “-” kondensatoraCP803. Je¿eli na tym wyprowadzeniu jest zwarcielub silne przeci¹¿enie, to z regu³y oznacza uszkodzenie uk³aduICB801S. Dla uszkodzenia w uk³adzie gaszenia drgañ paso-¿ytniczych nale¿y sprawdziæ: DB801S - UF4007, RB801 -100k/0.5W i CB801 - 220pF/1kV.· Brak startu przetwornicy czuwaniaPrzetwornica czuwania mo¿e nie wystartowaæ, gdy rezystorRB806 ma przerwê. Nastêpn¹ przyczyn¹ braku startu jestuk³ad do³¹czony do wyprowadzenia 2 uk³adu ICB801S. W tymcelu nale¿y sprawdziæ nastêpuj¹ce elementy: DZB801 - 22V,CB802 - 22µF/50V, DB802 - UF4007, RB802 - 47R/0.25W.· Zmniejszone wyraŸnie napiêcie wyjœciowe +5.2VPierwsz¹ przyczyn¹ tego stanu mo¿e byæ przeci¹¿enie zwi¹zanez blokiem cyfrowym. ¯eby to sprawdziæ, nale¿y od³¹czyæwyprowadzenie 2 CNM801 od bloku cyfrowego OTVC.Drug¹ przyczyn¹ tego stanu mo¿e byæ awaria diody DB851lub kondensatora CB852 - 2200µF/25V. Trzeci¹ przyczyn¹ obni¿enianapiêcia +5.2V jest tor sprzê¿enia zwrotnego przetwornicyczuwania. Dotyczy to: uk³adu ICB801S wypr.4, transoptoraPC804S, uk³adu ZDTB851 - KIA431S oraz elementówRC zwi¹zanych z tymi elementami.2.6. Uszkodzenie w przetwornicy g³ównej· Brak mo¿liwoœci w³¹czeniaProblemy zwi¹zane z w³¹czeniem przetwornicy g³ównejs¹ zwi¹zane z w³¹czeniem zasilacza w stan pracy. Opisane toby³o przy okazji omawiania uszkodzeñ uk³adu PFC (pkt.2.4.).· Dzia³a uk³ad zabezpieczeñW uk³adzie przetwornicy g³ównej jest uk³ad zabezpieczeñ.Powoduje on, ¿e przetwornica w stanie zabezpieczenia nie pracuje.Uk³ad ten mo¿e byæ aktywny gdy nastêpuje wzrost drgañpaso¿ytniczych przetwornicy g³ównej oraz dzia³aj¹ zabezpieczeniaprzed wzrostem napiêæ 24V i 5.3V. W pierwszym przypadkunale¿y sprawdziæ elementy: CM809, CM808, RM815,DM805. W drugim przypadku nale¿y sprawdziæ wartoœæ napiêæ:24V; 5.3V. Przerwa w torze sprzê¿enia zwrotnego przetwornicyg³ównej mo¿e daæ efekt du¿ego wzrostu tych napiêæ.· Brak startu przetwornicy g³ównejBrak startu przetwornicy mo¿e nast¹piæ w przypadkach,gdy uk³ad „miêkkiego startu” Ÿle dzia³a oraz du¿ego zu¿yciakondensatorów CM811 i CM807. Dla pierwszej przyczyny brakustartu nale¿y sprawdziæ elementy miêdzy wyprowadzeniem“+” kondensatora CP803 a wypr.11 uk³adu ICM801.· Uszkodzenia podstawowych elementów przetwornicy g³ównejUszkodzenia podstawowych elementów przetwornicyg³ównej dotycz¹: uk³adu ICM801 - MC33067P, tranzystorówQM801 i QM802 - FDFP9N50C, transoptora PC803S, transformatorówimpulsowych TM852, TM801, diod DM851 -DM854, uk³adów stabilizacji ICM852 i ICM853. Najczêœciejulegaj¹ uszkodzeniom tranzystory QM801 i QM802. DziejeSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 49

Odpowiadamy na listy Czytelnikówsiê to po przepiêciach w sieci energetycznej oraz przy z³ymsterowaniu z uk³adu ICM801. Z³e sterowanie wystêpuje przyuszkodzeniu ICM801 oraz przy zani¿onym napiêciu zasilaniaICM801. Uszkodzenia transformatorów impulsowych s¹ sporadyczne.Czêste s¹ uszkodzenia diod prostowniczych DM851- DM854, gdy¿ s¹ one nara¿one na wysokie pr¹dy obci¹¿enia.Przy demonta¿u i monta¿u tych elementów nale¿y zachowaæbardzo du¿¹ starannoœæ. Z uk³adów stabilizacji bardziej nara-¿ony na uszkodzenia jest uk³ad ICM852, bowiem przez niegop³ynie du¿o wiêkszy pr¹d, ni¿ przez uk³ad ICM853. Przy wymianieelementów podstawowych przetwornicy g³ównej nale-¿y szczególnie zwróciæ uwagê na to, aby wymieniane elementyby³y oryginalne o w³aœciwej wytrzyma³oœci pr¹dowej.· Zani¿one napiêcia wyjœciowe wychodz¹ce z przetwornicyg³ównejW takim przypadku w pierwszej kolejnoœci nale¿y od³¹czyæobci¹¿enia zasilacza od reszty uk³adu OTVC. Je¿eli potej operacji napiêcia wyjœciowe z przetwornicy wzrosn¹, touszkodzenie dotyczy uk³adu OTVC, a nie zasilacza, natomiastw przypadku braku zmian napiêæ wyjœciowych przetwornicy,nale¿y wyj¹æ zasilacz z OTVC. W pierwszej kolejnoœci nale¿yuruchomiæ przetwornicê czuwania (napiêcie +5.2V). Nastêpniezgodnie z rysunkiem 9, obci¹¿aj¹c zasilacz co najmniej10% obci¹¿eñ znamionowych, rozpocz¹æ naprawê przetwornicyg³ównej. Je¿eli napiêcia wyjœciowe s¹ mocno zani¿one aobci¹¿enia s¹ prawid³owe, to nale¿y sprawdziæ tor sprzê¿eniazwrotnego przetwornicy, tj.: uk³ady PC803S, ZDTM851 -KIA431A oraz elementy RC z nimi zwi¹zane.Z³e dzia³anie uk³adu zabezpieczeñ przetwornicy g³ównejZ³e dzia³anie uk³adu zabezpieczeñ to uszkodzenia: diod:DZT851 - 27V, DZT855 - 6,2V, podwójnej diody DT855, tranzystoraQ852 - KTC1008, transoptora PC802S - 2561 NEC,rezystora RM818 oraz uk³adu ICM801 -MC33067P.Wp³yw z³ej pracy uk³adu PFC i przetwornicy czuwaniaWp³yw z³ej pracy uk³adu PFC na przetwornicê g³ówn¹ mo¿ewynikaæ z tego, ¿e sterownik PFC powoduje mocne obni¿enienapiêcia +13.3V lub kiedy przez uk³ad PFC nast¹pi obni¿enienapiêcia +385V. Przetwornica czuwania ma podstawowe znaczeniedla pracy przetwornicy g³ównej, gdy¿ wytwarza ona napiêciezasilaj¹ce procesor zarz¹dzaj¹cy, który generuje rozkaz“ON” do w³¹czenia przetwornicy g³ównej. Je¿eli przetwornicaczuwania nie daje napiêcia zasilaj¹cego, stabilizator QB802powoduje to, ¿e nie mo¿na uzyskaæ napiêcia 13.3V. }Odpowiadamy na listy CzytelnikówProszê o pomoc w nastêpuj¹cej sprawie.Wie¿a Philips FW350C/34 funkcjonuje prawid³owo.Co jakiœ czas nie mo¿na jej w³¹czyæ i nie dzia³a ¿adnafunkcja. Jest tylko sygnalizowany stan czuwania. Wci¹gu dwóch, trzech godzin siê nie w³¹cza, dopiero po8- 12 godzinach przerwy w³¹cza siê i wszystko dzia³aprawid³owo. Tak siê powtarza co jakiœ czas.OdpowiedŸ na list bêdzie oparta o dokumentacjê wie¿yPhilips FW390 bowiem nie mo¿na zdobyæ dokumentacji wie-¿y Philips FW350C/34. W pierwszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæpo³¹czenia lutowane, bo jak wynika z listu uszkodzeniepojawia siê po kilku godzinach pracy wie¿y. Rejon sprawdzeniapowinien dotyczyæ zasilacza i procesora zarz¹dzaj¹cego7400 - TMP87CN71. Kiedy wyst¹pi uszkodzenie sprawdzamywszystkie napiêcia wychodz¹ce z zasilacza na z³¹czach: 1201,1203, 1209. W razie niezgodnoœci z napiêciami podanymi naschemacie nale¿y kolejno sprawdzaæ kondensatory elektrolitycznew poszczególnych ga³êziach zasilaj¹cych napiêæ.Kiedy te sprawdzenia wyka¿¹, ¿e nie ma nieprawid³owoœcinale¿y sprawdziæ uk³ad procesora zarz¹dzaj¹cego 7400.W przypadku wyst¹pienia uszkodzenia nale¿y sch³odziæ procesor7400 zamra¿aczem na sprê¿one powietrze. Je¿eli potym zamro¿eniu procesor podejmie zaraz po w³¹czeniu pracêto oznacza, ¿e jest on uszkodzony, natomiast, je¿eli procesornie podejmie pracy, nale¿y wtedy sprawdziæ jego uk³ad zewnêtrzny.Uk³ad zewnêtrzny obejmuje: generator kwarcowy 54068MHz, uk³ad resetu (wypr.12 IC101), klawiaturê lokaln¹, pamiêæEEPROM 7403 M24C01. W nastêpnej kolejnoœci sprawdziænale¿y sygna³y na z³¹czach: 1402, 1403, a zw³aszcza magistralêobs³ugow¹ I 2 C. Poniewa¿ procesor wspó³pracuje przeztê magistralê z ró¿nymi uk³adami scalonymi, to tak¿e wtedyprzyda³by siê test ww. uk³adów scalonych, czy poprzez magistralêI 2 C którykolwiek z nich nie obci¹¿a procesora zarz¹dzaj¹cego.Mimo, ¿e nie mam orygina³u schematu tej wie¿y Philips,to uwa¿am, ¿e przedstawiony tok postêpowania bêdzie obowi¹zywa³tak jak to przedstawi³em wy¿ej.R.S.Philips LX2600D – odtwarzacz DVD z tuneremFM. Jak przeprowadziæ upgrade oprogramowania?Procedura jest nastêpuj¹ca:1. W³¹czyæ urz¹dzenie i wprowadziæ je w tryb pracy “DVD”.2. Otworzyæ szufladkê, umieœciæ w niej p³ytê CD z nowsz¹wersj¹ oprogramowania steruj¹cego, po czym zamkn¹æ tackê.3. Na wyœwietlaczu pojawiaj¹ siê kolejno nastêpuj¹ce komunikaty:· LOAD (po przeczytaniu zawartoœci p³yty, szufladka zostanieotwarta w celu wyjêcia p³yty),· ERASE 0 -> ERASE F -> … -> ERASE 0· WRITE F … -> WRITE 0· UPG END (tylko na krótk¹, chwilê jeœli próba bêdzie nieudanai zostanie wyœwietlony b³¹d),· DISC· LOAD (szufladka zostaje zamkniêta co oznacza zakoñczenieprocedury uaktualnienia oprogramowania.4. Od³¹czyæ urz¹dzenie od sieci. Ca³a procedura nie powinnatrwaæ d³u¿ej ni¿ oko³o 5 minut.H.D.50 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

SERWIS ELEKTRONIKI11/2009 Listopad 2009 NR 165Od RedakcjiWszêdzie gdzie spojrzeæ, w polityce, w gospodarce, w pogodziesame przykre wieœci. Nie pozostaje to bez wp³ywu nanasz nastrój i motywacjê do dzia³ania. W takich to niesprzyjaj¹cychwarunkach przychodzi nam przekazaæ informacje dotycz¹cezmiany cen podstawowego naszego produktu wydawniczego„Serwisu Elektroniki”. Od 2005 roku udawa³o siê namutrzymaæ cenê 12 z³ na niezmienionym poziomie. Szczególniemijaj¹cy rok i czekaj¹cy nas przysz³y rok nakazuj¹ zrewidowaærealia ekonomiczne i zachowaæ daleko id¹c¹ czujnoœæ wtym wzglêdzie. Od nowego roku cena „SE” wzrasta do 15 z³za egzemplarz. Jednoczeœnie tyle samo kosztowaæ bêdzie schematowa„DW”. Najbardziej widoczna podwy¿ka obejmie korzystaniez internetowej „Bazy Porad Serwisowych”. Zasadniczacena to 18 z³. Wiedza i informacja tam zawarta jest mo¿liwadziêki tym wszystkim, którzy nabyli poszczególne egzemplarze„SE” i wszystkie inne pozycje wydawnicze. Istnienie„SE” zapewni dalszy rozwój „BPS” . Zasoby w formie drukowanejsukcesywnie umieszczamy w postaci elektronicznej wbazie. Niektórzy z Was decyduj¹ siê tylko na korzystanie zBPS. W jednym miejscu i w tak uporz¹dkowanej formie mog¹czerpaæ z bardzo szerokiego spektrum wiedzy serwisowej.Oczywiœcie nie popadamy w samouwielbienie, ale z pokor¹czynimy wysi³ki w celu poprawy stanu posiadania oryginalnychinstrukcji serwisowych z najnowszego sprzêtu powszechnegou¿ytku. Tak wiêc cena za u¿ytkowanie „BPS” jest adekwatnado korzyœci z niej p³yn¹cych. Jesteœmy pe³ni obawWaszej reakcji na zaproponowane przez nas zmiany cenowe.Mimo wszystko liczymy tradycyjnie na Wasz¹ wyrozumia³oœæ.Szczegó³owe zasady prenumeraty na 2010 rok zosta³y zamieszczonena stronie 50 i na odwrocie przekazu do³¹czonego dobie¿¹cego numeru.Wk³adka schematowa do numeru 11/2009:OTVC LCD Funai LCD-A3206/LCD-B3206/LCD-C3206/LCD-D3206, LCD-C3207/32B7 (cz.2 z 2 – ark.3, 4) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 11/2009:OTVC Daewoo chassis CP-750 – 4 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.4 z 5 – ark.13 ÷ 16)– 8 × A2,OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.1 z 7 – ark. 1, 2)– 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”Naœwietlenia CTP i druk: Zak³ad Poligraficzny NORMEX,80-432 Gdañsk, ul. Wyspiañskiego 1Spis treœciBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.) ......................................................... 4Przetwornica SEPIC ze sprzê¿onymi indukcyjnoœciami ........ 4Jakie k³opoty sprawia uk³ad przetwornicy SEPIC .................. 5Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HA ....... 8Wprowadzenie........................................................................ 8Regulacja napiêcia siatki drugiej ............................................ 8Regulacja balansu bieli .......................................................... 8Regulacja geometrii obrazu ................................................... 8Ustawianie opcji ..................................................................... 9Porady serwisowe ........................................................ 10- odbiorniki telewizyjne ......................................................... 10- magnetowidy ...................................................................... 20- audio .................................................................................. 21Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U. P³yta G1 ......................... 25, 28Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U. P³yta GE1 ............................. 26¯arówka jako obci¹¿enie sztuczne ............................... 29Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVCLCD Toshiba na podstawie modelu 46ZV555DB ......... 31Uk³ady scalone stosowane w inwerterachdo monitorów LCD z lampami CCFL ............................ 32Listy od Czytelników ..................................................... 35Zasilacz OTVC LCD SamsungLE32R87BDX/XEU (cz.1)............................................. 36Monitor TFT Acer AL1931 – porada serwisowa ........... 39Programatory uniwersalne ........................................... 40Sygna³y VPS w telewizji cyfrowej ................................. 41OTVC LCD Daewoo DLT-26C2/C3, DLT-32C1/C2/C3/C6/C7, DLT-37C3/C7 chassis SL-500T ....................... 44OTVC LCD Sony BRAVIA KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U chassis WAX ......................... 48Og³oszenia i reklama .................................................... 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.)Karol Œwierc3. Przetwornica SEPIC ze sprzê¿onymiindukcyjnoœciamiCoupled Inductor SEPIC converter to modyfikacja polegaj¹cana nawiniêciu na wspólnym rdzeniu indukcyjnoœci L1 iL2. Czy zamiast dwu cewek powsta³ transformator? Jest subtelnaró¿nica miêdzy transformatorem a indukcyjnoœciamisprzê¿onymi. Tutaj w pe³ni adekwatne bêdzie nazewnictwocoupled-inductor.Z zasady pracy uk³adu któr¹ najlepiej widaæ na rysunkach2b,c,d wynika, i¿ cewki pracuj¹ w pe³ni wspó³bie¿nie. W ka¿-dej fazie pracy przy³o¿one s¹ do nich te same napiêcia oraz zdok³adnoœci¹ do sk³adowej sta³ej, p³yn¹ te same pr¹dy (o ileobie indukcyjnoœci maj¹ tê sam¹ wartoœæ). Co siê zatem zmieni,gdy obie indukcyjnoœci uczynimy sprzê¿one magnetycznie?Nie powinno siê nic zmieniæ i jest to w du¿ej mierze prawd¹.Jednak przyjrzyjmy siê bli¿ej, jak takie indukcyjnoœci pracuj¹.Tak faktycznie, istotnym parametrem nie jest pr¹d leczstrumieñ magnetyczny. Ten w przypadku pojedynczej cewkijest prost¹ funkcj¹ pr¹du, a jak jest w coupled-inductorach?Indukcyjnoœæ przedstawia du¿¹ reaktancjê dla pr¹dów „wspólnych”,natomiast „nie ma nic przeciwko temu” gdy oba uzwojeniazechc¹ siê „dzieliæ pr¹dem”. Oznacza to, i¿ têtnienia (wahania)pr¹du mog¹ byæ ³atwo transportowane z L1 na L2 lubodwrotnie.Na rysunku 4 widzimy jeszcze jedn¹ indukcyjnoœæ oznaczon¹L L . Nie musi to byæ element fizyczny (aczkolwiek mo¿ebyæ). To leakage inductance, niedoskona³oœæ sprzê¿enia L1 iL2.U WEL LL1KR DZ1C CC DL2D1Obwód t³umi¹cyograniczaj¹cynapiêcie na C CC WYOBC.indukcyjnoœci rozproszonej jest istotny. To fragment impedancjiprzeciwstawiaj¹cy siê szybkim zmianom pr¹du w L1. Skororównoczeœnie, indukcyjnoœci sprzê¿one nie maj¹ „nic przeciwkotemu” aby dzieliæ siê sk³adow¹ zmienn¹, têtnienia (ripple)zostaj¹ wypchniête do L2. „Spokojny” pr¹d wejœciowy przetwornicy,to istotna zaleta dla redukcji wymagañ na „t³umiki”zak³óceñ EMI. Dla zastosowañ PFC to szczególnie wa¿na zaleta,ju¿ ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego (charakterystyczna dlakonfiguracji boost, sepic) wymieniliœmy jako zaletê. Zapytajmy,za jak¹ cenê uzyskaliœmy ten „profit”? I tu rzecz ciekawa,bo cena jest ¿adna. Dwa uzwojenia nawiniête na jednym rdzenius¹ mniejsze i tañsze od dwu cewek. Wartoœæ indukcyjnoœciL1 i L2 nale¿y obni¿yæ do po³owy, chc¹c aby magazynowa³yone tê sam¹ energiê oraz ¿eby „wspólny repple current” by³ natym samym poziomie. Nale¿y nie zapominaæ bowiem, i¿ energiamagazynowana jest nie tylko w indukcyjnoœci g³ównej, alei wzajemnej (oznaczanej zwykle liter¹ M). Czy same korzyœci?Niestety nie? Ju¿ intuicja podpowiada, ¿e by³oby „za dobrze”.Dalsza czêœæ artyku³u (kolejny punkt) bêdzie eksponowa³araczej k³opoty, ani¿eli zalety. Wczeœniej jednak, zwróæmyuwagê na rysunek pokazuj¹cy przebiegi pozyskane drog¹symulacji komputerowej. Symulowany obwód prezentujerys.5a, zaœ przebiegi 5b. Widaæ, i¿ faktycznie, têtnienia pr¹duI L1 obni¿y³y siê, têtnienia I L2 wzros³y. Dodatkow¹ cech¹, którejnie wyeksponowano na zamieszczonych rysunkach, jest tendencjauk³adu do niestabilnoœci. B¹dŸ co b¹dŸ, w obwodziepowsta³o sprzê¿enie zwrotne. Przy niesprzyjaj¹cych okolicznoœciach,uk³ad mo¿e staæ siê oscylatorem.l L2l L110V1µH5µH22µHIII22µHM = 100%UCCK100kHz33%U K10µF10µFRys.5a. Symulowany obwód ze sprzê¿onymi pojemnoœciami3ΩCewki sprzê¿one magnetycznieRys.4. Przetwornica SEPIC ze sprzê¿onymi indukcyjnoœciamii obwodem t³umi¹cym rezonans L L -C CZwykle to bardzo destrukcyjna czêœæ indukcyjnoœci, z któr¹s¹ tylko k³opoty. Jako jeden z nielicznych przyk³adów, któryrobi u¿ytek z indukcyjnoœci paso¿ytniczej jest przetwornicaSEPIC. Co wiêcej, wartoœæ L leakage jest œciœle kontrolowana, abynie by³a zbyt ma³a. No dobrze, ale co to daje? Ten prosty zabiegpozwala na technikê zwan¹ Ripple Current Steering. Pozwala„wypchn¹æ” têtnienia z L1 do L2. Udzia³ w tym zadaniu[A][V]5 204 163 12210840Têtnienia≈ 1.2AK=ON3.3µsK=OFF6.6µsTêtnienia≈ 0.25A10µsRys.5b. Uzyskane przebiegi napiêcia i pr¹duUKUCCIIL2L14 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPIC4. Jakie k³opoty sprawia uk³ad przetwornicySEPICAczkolwiek, k³opotów zwykle nie brakuje, w niniejszympunkcie chcemy zwróciæ uwagê na wybrane, bardzo subtelne.Jak zwykle „diabe³ tkwi w szczegó³ach” i powa¿ny problemjest trudno dostrzegalny. To „rezonanse problem”, jednak dlakonfiguracji podstawowej te¿ nie obcy. Kondensator sprzêgaj¹cyC C (C coupled ) wraz z indukcyjnoœciami widzianymi w jegoobwodzie, stanowi szeregowy obwód rezonansowy. Jeœli niet³umiony, mo¿e wykazywaæ du¿¹ dobroæ komplikuj¹c funkcjêprzejœcia miêdzy wejœciem i wyjœciem. Rozhuœtanie siê obwoduw wyniku rezonansu, zagra¿a z jednej strony stabilnoœci, atak¿e wniesie nowe „ripple current” do obwodu wejœcia przetwornicy.Choæ znanych jest co najmniej kilka zabiegów t³umi¹cychdobroæ obwodu rezonansowego, ¿aden nie jest w pe³nizadowalaj¹cy. Najbardziej eleganckim sposobem by³aby manipulacjawzmocnieniem w pêtli pr¹dowej sprzê¿enia zwrotnego.Jednak, zwykle lokalizacja dwu biegunów odpowiedzialnychza rezonans nie pozwala na zadowalaj¹cy efekt. Z analizyrysunków zamieszczonych w punkcie 1 mo¿na odnieœæwra¿enie, i¿ najlepiej, aby indukcyjnoœci i kondensator sprzêgaj¹cymia³y jak najwiêksz¹ wartoœæ. Byæ mo¿e, dla analizy,gdy¿ wtedy dostajemy najbardziej „czyste” przebiegi. Jednak,nie o to w uk³adzie chodzi. Wrêcz przeciwnie, dla dynamikipo¿¹danym jest, aby wartoœci tych elementów by³y mo¿liwiema³e, aby tylko zapewniæ ci¹g³oœæ pr¹du. Nawet to jest warunkiemdyskusyjnym, jako ¿e, w charakterystyce pojawia siêRHPZ (Right Half Plane Zero; patrz artyku³ w „SE” nr 1/2006).Wynikiem sugerowanych wy¿ej zale¿noœci jest, i¿ czêstotliwoœærezonansowa L L -C C ulokowana jest doœæ wysoko. Najprostszymsposobem na obni¿enie dobroci obwodu LC jestwtr¹cenie rezystancji rzeczywistej. Szeregowa rezystancja, jaknajbardziej za³atwi sprawê, lecz co ze sprawnoœci¹ uk³adu?Na rysunku 4 pokazano zabieg bardziej brutalny. Elementemt³umi¹cym jest rezystor R D . Konieczny jest jednak te¿ dodatkowykondensator izoluj¹cy sk³adow¹ sta³¹. C D nie przenosidu¿ego pr¹du i mo¿e byæ o rz¹d wielkoœci wiêkszy od C C . Mimoto rozwi¹zanie problemu jest ma³o eleganckie, choæ zwyklewystarczaj¹ce. Rezonans nie jest jedynym problemem w przetwornicySEPIC. Trudna dla uk³adu jest faza startu, czas wktórym maj¹ ustabilizowaæ siê pr¹dy w cewkach i napiêcia nakondensatorach. C C jest zwykle niewielkiej wartoœci, jednakC WY musi byæ „pojemny”. Inrush current mo¿e znacznie przekraczaæwartoœæ któr¹ narzucaj¹ warunki ustalone. Uk³ad musipracowaæ w warunkach ograniczenia pr¹dowego (o ile takiezrealizowano) przez wiele cykli kluczowania. Overshooty naC C tak¿e trzeba ograniczaæ, aby nie stosowaæ znacznie „przewymiarowanego”tranzystora-klucza. W tym w³aœnie celu,na rysunku 4 widzimy diodê Zenera Z1. Jej wartoœæ (kolanocharakterystyki) musi jednak przekraczaæ dopuszczalne napiêciena C C w stanie ustalonym. A to, mimo wszystko, w rzeczywistymuk³adzie przekracza zdecydowanie „teoretyczne” U WE .Najistotniejszym problemem w przetwornicy SEPIC jest rozwi¹zaniepêtli sprzê¿enia zwrotnego, zadowalaj¹ca dynamikai stabilnoœæ. Temu zagadnieniu poœwiêcimy oddzielny punkt.Tymczasem nale¿y wspomnieæ, i¿ problemem mo¿e byæ tak¿ekondensator C WY , szczególnie gdy wymagamy niskiego napiêciana wyjœciu. Dlaczego wtedy? Wielkoœæ kondensatora elektrolitycznegojest zwykle proporcjonalna do ³adunku, którymo¿e on „zgromadziæ”. Innymi s³owy, pojemnoœæ jest odwrotnieproporcjonalna do dopuszczalnego napiêcia (przy zadanejwielkoœci). C × U to ³adunek, jednak energia to 1/2CU 2 . Dlatego,tutaj wy¿sze napiêcie przemawia na „korzyœæ kondensatora”.Równoczeœnie, o ile ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego jest zalet¹uk³adu SEPIC, z pr¹dem wyjœciowym jest znacznie gorzej.Wszelkie têtnienia (o du¿ej wartoœci RMS) musi przej¹æC WY . Dok³adnie na odwrót jest w konfiguracji buck, tu ekskluzywnewarunki pracy ma C WY , trudne zaœ C WE .Z pr¹dem rozruchowym w uk³adzie SEPIC o sprzê¿onychindukcyjnoœciach jest ciekawa sprawa. Aczkolwiek sytuacjawygl¹da korzystniej ani¿eli w przetwornicy boost, jedynymograniczeniem inrush current jest indukcyjnoœæ L L . Kieruneknawiniêcia L1 i L2 jest taki, ¿e pr¹dy w obu tych cewkachznosz¹ wzajemnie strumieñ magnetyczny w rdzeniu. Niebezpieczeñstwanasycenia rdzenia nie ma tak¿e ze strony indukcyjnoœciL Leakage . W istocie L L odpowiada przecie¿ tej czêœcistrumienia, który nie obejmuje obu cewek.Pewien problem stanowi tak¿e realizacja ograniczenia pr¹dowego.Proste ograniczenie pr¹du wejœciowego, który i takjest na bie¿¹co kontrolowany, gdy przetwornica pracuje jakoPFC, mo¿e byæ niewystarczaj¹ce i w niesprzyjaj¹cych warunkachprowadziæ do uszkodzenia tranzystora-klucza. Ograniczeniepr¹du wejœciowego jest ograniczeniem mocy. Jednakpr¹d w obwodzie klucza, jak wyjaœniono w punkcie 1, jest sum¹I WE i I WY . Przy niskim napiêciu na „WY”, np. w fazie startu, I WYprzyjmuje wartoœci znacznie przekraczaj¹ce wartoœci ustalone(w stanie ustalonym). Czêsto wymagana jest komplikacja pozwalaj¹cana ograniczenie pr¹dowe bezpoœrednio w kluczu.Jeœli jednak takowe zrealizowano, charakterystyka widzianaod wejœcia, przyjmuje bardzo po¿¹dany kszta³t „z podciêciem”(charakterystyka foldback).W zasilaczach du¿ej mocy, jak zwykle problemem s¹ stratyw elemencie kluczuj¹cym. Tu (w SEPIC), lokalizacja kluczanie jest pod tym wzglêdem szczêœliwa. O ile straty mocy wfazie wy³¹czania klucza s¹ pomijalnie ma³e, w fazie w³¹czanias¹ znaczne. Klucz musi przej¹æ energiê paso¿ytniczych pojemnoœci.Jednak, czy musi? Na ten problem znaleziono skutecznelekarstwo, aczkolwiek komplikacja uk³adowa jest znaczna.Rozwi¹zanie problemu pokazuje rysunek 6. Polega ono na lokalizacjidrugiego „mniejszego” klucza. Klucz ten nale¿y w³¹czyæz wyprzedzeniem, natomiast idea polega na przetransportowaniuenergii z C S1 do pomocniczej indukcyjnoœci L r . Aleco dalej, czy da siê j¹ odzyskaæ? To nie stanowi problemu jeœliz L r uczynimy transformatorek. Rysunek 6 pokazuje oddanieenergii do C C , ale równie dobrze mo¿na j¹ oddaæ na wyjœcielub zwróciæ do wejœcia.L1K1C S1L rK2C CD2L2D1C WYRys.6. Sposób na odzysk energii z paso¿ytniczejpojemnoœci C S1OBC.Kolejnym problemem jest izolacja napiêcia wyjœciowego.W przetwornicy boost (z któr¹ SEPIC konkuruje) izolacja jestpo prostu niemo¿liwa. Czyli, to nie problem, a bonus. Rozwi¹-SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 5

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICzaniem jest zast¹pienie L2 dwiema indukcyjnoœciami sprzê¿onymi,transformatorem 1:1 L2-L3. Teraz wszystkie 3 cewkinawiniête s¹ na jednym rdzeniu. Niestety, problem indukcyjnoœcipaso¿ytniczej miêdzy L2 i L3 jest na tyle powa¿ny, ¿eidea izolacji pozostaje w sferze teorii. Prawdopodobnie, gdybyproblem ten zosta³ zadowalaj¹co rozwi¹zany, popularnoœæuk³adu SEPIC wzros³aby zdecydowanie. Na rysunku 7 pokazanosam¹ ideê w najwiêkszym uproszczeniu.L LU WEL1KC CL2L3D1C WYOBC.Rys.7. Idea izolacji w przetwornicy SEPICDoœæ sporo ju¿ powiedziano o uk³adzie, b¹dŸ co b¹dŸ, zawieraj¹cymraptem 6 elementów. Na koniec chcemy pokazaæpodejœcie (bez obliczeñ) do zaprojektowania odpowiedniej dlaSEPIC pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Pos³u¿ymy siê przyk³ademprzetwornicy Power Factor Correction.5.1. Rozwi¹zanie pêtli sprzê¿enia zwrotnego –SEPIC-PFCW punkcie 1 sygnalizowano, ¿e transmitancja przetwornicySEPIC jest skomplikowana, a to implikuje trudnoœci zaprojektowaniaprostej, stabilnej i zapewniaj¹cej dobr¹ dynamikê,pêtli sprzê¿enia zwrotnego. W aplikacji PFC, jak zwykle stosujesiê dwie pêtle, wewnêtrzn¹ pr¹dow¹ nadzoruj¹c¹ kszta³tpr¹du czerpanego z wejœcia (wyprostowanej dwupo³ówkowo,nie odfiltrowanej sieci) oraz zewnêtrzn¹ pêtlê napiêciow¹ odpowiedzialn¹za wartoœæ napiêcia wyjœciowego. Obowi¹zuj¹tak¿e znane zasady, które niestety nie pozwalaj¹ na pe³n¹ integracjêzasilacza i obwodu PFC. To znaczy, na wyjœciu otrzymamyznaczne têtnienia, mimo ¿e napiêcie jest stabilizowane.Rozwi¹zanie „dwupêtlowe” jest jak najbardziej adekwatnedo omawianego przyk³adu. Cechuj¹ je nastêpuj¹ce zale¿-noœci. W pêtli wewnêtrznej, pr¹d wejœciowy, nie wyjœciowypodlega kontroli. Napiêcie wyjœciowe stabilizowane jest z zasadywoln¹ pêtl¹ napiêciow¹, zaœ têtnienia uwarunkowane s¹jedynie (z regu³y du¿¹) pojemnoœci¹ kondensatora wyjœciowego.W¹skie pasmo czêstotliwoœciowe zewnêtrznej pêtli napiêciowejsprawia, i¿ ingerencja zewnêtrznej pêtli w wewnêtrzn¹nie powoduje zniekszta³ceñ za³o¿onego kszta³tu pr¹du, jakrównie¿, nie przyczynia siê do niestabilnoœci pêtli pr¹dowej.Aktywny uk³ad PFC goœci³ ju¿ parokrotnie na ³amach „SerwisuElektroniki” (2/2002 do 4 oraz 4, 5/2009). Za ka¿dymrazem by³a to przetwornica boost z tradycyjn¹ pêtl¹ pr¹dow¹current mode. „Tradycyjny” current mode to Peak CurrentMode. Z kolei w „SE” nr 2/2009 publikowaliœmy artyku³ omawiaj¹cynowatorskie rozwi¹zanie Average Current Mode. PCM(Peak Current Mode) opiera swe dzia³anie na pi³ozêbnym przebiegupr¹du obserwowanym w obwodzie wejœciowym lub wobwodzie tranzystora kluczuj¹cego. Metoda ta napotyka na zdecydowanetrudnoœci, jeœli w uk³adzie zastosowano Ripple CurrentSteering, który z drugiej strony jest dobrodziejstwem konfiguracjiSEPIC. Ta w³aœciwoœæ przes¹dza o wyborze trybuACM. Mimo to, nie koniec trudnoœci. Transmitancja obwoduSEPIC z a¿ trzema aktywnymi biegunami trudna jest do okie³znania.Dwa bieguny pochodz¹ z rezonansu L L -C C i najbezpieczniejjest ograniczyæ pasmo (wewnêtrznej pêtli) poni¿ejrezonansu. Z drugiej strony, nie jest to praktyczne, jako ¿e pêtlapr¹dowa ma byæ szybka. Czy sytuacja jest patowa? Rozwi¹zanienasuwa siê wraz z prostym spostrze¿eniem, i¿ œredniawartoœæ pr¹du wejœciowego i œrednia wartoœæ pr¹du klucza,to „to samo”; warunek (a) w punkcie 1. Mimo to, i¿ kszta³tobu pr¹dów (wejœciowego i w kluczu) jest zdecydowanie ró¿-ny (pierwszy wykazuje ma³e têtnienia, drugi jest „mocno impulsowy”),jeœli uœredniæ pr¹d klucza, mo¿na siê nim pos³u¿yæjako dobrym substytutem. Jak na razie, wszystko sk³ada siêpozytywnie. ACM wydaje siê „wybawieniem”, Peak CurrentMode nadzoruj¹cy pr¹d klucza, kontrolowa³by zupe³nie niew³aœciw¹wartoœæ. Równoczeœnie, upraszcza siê transmitancja.Trzeba uwierzyæ na s³owo, i¿ w modelu matematycznymobwodu regulacji wypada uci¹¿liwy podwójny biegun. Zmartwienieo niestabilnoœæ za¿egnane, jednak pozostaje obowi¹zekt³umienia dobroci niechcianego rezonansu. Przy okazji(zupe³nie „za darmo”) ujawnia siê kolejna korzyæ. Dwie metodybywaj¹ powszechnie stosowane do kontroli wartoœci pr¹du(w dowolnym obwodzie elektrycznym). Podstawow¹ jest wtr¹-Z1RDC DU WEL LL1CCKontrolaKpr¹duw obwodziekluczaR i R SDRIVERL2D1C WYOBC.R CPPWMModulator PWMI CPCurrentAmplifierCAElementy lokalnego sprzê¿enia zwrotnegokszta³tuj¹ce dynamikê pêtli pr¹dowejRys.8. Wewnêtrzna pêtla pr¹dowa z regulacj¹ typ ACMPi³ozêbnyprzebiegodniesienia6 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICPFCSEPICI WYACLineR1I CPPr¹d programuj¹cywartoœæ I WEC WYR3R OBC.C1R2UK£ADMNO¯¥CYcenie w obwód niskoomowego rezystora, drug¹ metod¹ jeststosowanie transformatorów pr¹dowych. „Transformator” mawiele zalet, jednak, aby poprawnie pracowa³, trzeba zadbaæ o„reset” strumienia magnetycznego w ka¿dym cyklu kluczowania.W obwodzie klucza (przeciwnie ni¿ w obwodzie wejœciowym),pr¹d „za ka¿dym razem” wraca do zera, CT (CurrentTransformer) mo¿na wiêc stosowaæ. Podsumujmy, ACM(Average Current Mode Control), jako zoptymalizowany trybpr¹dowy niweluje b³êdy miêdzy wartoœciami œredni¹ i szczytow¹pr¹du, a pozwala tak¿e na regulacjê szybk¹, du¿e wzmocnieniei szerokie pasmo (szczególnie, gdy przetwornica pracujew trybie nieci¹g³ym Discontinuous Current Mode lub najego granicy). Równoczeœnie, co poka¿emy dalej, mo¿na zaadoptowaækorekcjê feed-forward na bol¹czki w¹skiego pasmazewnêtrznej pêtli napiêciowej. Uproszczony schemat przetwornicySEPIC wraz z pêtl¹ pr¹dow¹ pokazano na rysunku 8.5.2 Zewnêtrzna pêtla napiêciowaNa rysunku 9 topografia przetwornicy SEPIC wraz z pr¹dow¹pêtl¹ sprzê¿enia zwrotnego ujêta jest w bloczku “PFC-SEPIC”.Sygna³em wejœciowym jest silnie pulsuj¹cy kszta³t (wyprostowanego,nieodfiltrowanego) napiêcia. Sygna³em wyjœciowymjest pr¹d, który zadowoli zapotrzebowanie jakie czerpie obci¹-¿enie, zaœ sygna³em „programuj¹cym” jest I CP (I Current-Program ). Toprogramowanie pr¹du wejœciowego nie wyjœciowego, któregokszta³t ma pod¹¿aæ za wejœciowym napiêciem, wtedy obci¹¿eniejawi siê jako rezystancyjne (co jest nadrzêdnym celem obwoduPFC). Dlatego te¿, kluczowym elementem zewnêtrznejpêtli „programuj¹cej” jest blok o charakterystyce uk³adu mno-¿¹cego. Wymna¿a on sygna³ pochodz¹cy z zadanej wartoœcinapiêcia wyjœciowego z przebiegiem odpowiadaj¹cym kszta³tempr¹dowi wejœciowemu. W aktywnym obwodzie PFC spe³nionajest zale¿noœæ, i¿ czêstotliwoœæ kluczowania znacznie przewy¿szaczêstotliwoœæ pulsacji wejœcia. Jeœli czêstotliwoœæ kluczowaniajest rzêdu 100kHz, zale¿noœæ ta jest spe³niona z nale-¿ytym marginesem, jako ¿e podstawowa harmoniczna wejœciato 100Hz. Oznacza to, i¿ uk³ad pod¹¿a za chwilow¹ wartoœci¹napiêcia wejœciowego, które mo¿na uznaæ jako sta³e lub wolnozmiennew ramach dynamiki pêtli pr¹dowej. Pêtla napiêciowamusi byæ zdecydowanie wolniejsza, nie mo¿e za ww. zmianamiX 2Korekcjaeed or ardDIV.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 7RCE-AErrorAmplfierLokalna pêtlakszta³tuj¹cadynamikêpêtli napiêciowejRys.9. Zewnêtrzna pêtla napiêciowa w przetwornicy PFC typu SEPICREFR4Kontrola napiêciawyjœciowegopod¹¿aæ. Kluczowym elementem pêtli napiêciowej, której przygl¹damysiê w bie¿¹cym punkcie, jest tak¿e wzmacniacz operacyjnyError Amplifier. Porównuje on napiêcie wyjœciowe z wartoœci¹zadan¹. Pasmo ograniczane jest lokalnym feedbackiemerror amplifiera. Dodatkowy blok dividera wprowadzono dlacelów kompensacji feed-forward. Napiêcie wejœciowe monitorowanejest tak¿e ze wzglêdu na wartoœæ œredni¹ lub skuteczn¹.Moc proporcjonalna jest do kwadratu napiêcia, informacja taodzyskana jest bloczkiem o charakterystyce x 2 . Ide¹ dodatkowej„pêtli” feed-forward jest w³aœnie wprowadzenie sygna³u korekcyjnegowprost na wejœcie uk³adu mno¿¹cego. Bez tego zabiegu,uk³ad wprawdzie te¿ sobie poradzi. Jednak wtedy, sygna³b³êdu musi „wêdrowaæ” woln¹ pêtl¹, aby skompensowaæprogramowan¹ wartoœæ pr¹du wejœciowego. Stosowanie zabiegufeed-forward jest opcjonalne i pomocnicze. Poprawia dynamikêi odpowiedŸ uk³adu regulacji na gwa³towne (w ramachwartoœci skutecznej) zmiany wejœcia.W bie¿¹cym punkcie, doœæ sporo informacji podaliœmy wzakresie pracy pêtli fedbacku. Mamy jednak œwiadomoœæ, i¿najistotniejsze i najtrudniejsze pozosta³o. Jakie dobraæ wartoœcikondensatorów w obrêbie wzmacniacza b³êdu i current amplifiera,aby uk³ad regulacji zachowywa³ siê tak, jak tego od niegooczekujemy. Jak prze³o¿yæ domniemane wartoœci tych¿e kondensatorówna zera i bieguny na charakterystyce amplitudowofazowej.To zadanie dla teorii feedbacku, której namiastkê wprzystêpny sposób prezentowaliœmy w artykule „Teoria i praktykaujemnego sprzê¿enia zwrotnego” w „SE” nr 2 do 5/2005.Przyk³ad przetwornicy która by³a tematem bie¿¹cego artyku³u,nale¿y do skomplikowanych. Jak powiedziano na wstêpie,to „elitarna” przetwornica, doœæ rzadko spotykana w sprzêciepowszechnego u¿ytku. W artykule starano siê przedstawiæzalety jakie ona oferuje, zaœ przede wszystkim zasadê dzia³ania.W punktach 4 i 5 nakreœliliœmy trudnoœci jakie nastrêczawykonanie pe³nego, dobrze dzia³aj¹cego uk³adu. Przedstawionopodejœcie na gruncie teorii, któr¹ serwowano ju¿ we wczeœniejszychartyku³ach publikowanych przez „Serwis Elektroniki”.Celem nie jest jednak projektowanie i budowa nowychwyszukanych zasilaczy. Serwowana wiedza wydaje siê nieocenionaz jakoœciowego punktu widzenia. Dlatego po³o¿ononacisk na podstawy fizykalne, które potrafi¹ przewidzieæ i rozwi¹zaæintuicyjnie wiele powa¿nych problemów. }

Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HARegulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HARajmund WiœniewskiWprowadzenie1. Poniewa¿ chassis MC-05HA nie jest chassis gor¹cym, niema koniecznoœci stosowania transformatora separuj¹cego,tym niemniej jego pod³¹czenie jest zalecane ze wzglêdu naochronê przyrz¹dów pomiarowych, szczególnie przy aktualizowaniuoprogramowania steruj¹cego.2. Regulacje musz¹ byæ przeprowadzane w prawid³owej kolejnoœci,ale mog¹ one byæ zmieniane przy poprawianiu jakoœciw produkcji masowej.3. Regulacje powinny byæ przeprowadzane w pomieszczeniuo temperaturze 25 ±5°C i wilgotnoœci wzglêdnej 65 ±10%jeœli nie podano inaczej.4. Przed przyst¹pieniem do przeprowadzenia regulacji nale¿yodbiornik wygrzaæ przez oko³o 20 minut.5. Do przeprowadzania regulacji potrzebny jest oryginalny pilotserwisowy 105-201M lub jego zamiennik.Regulacja napiêcia siatki drugiej1. Regulacjê napiêcia siatki drugiej (SCREEN) nale¿y przeprowadzaæbez sygna³u w.cz. albo z doprowadzonym sygna³emcyfrowego obrazu testowego PAL-B/G 05ch.2. W celu ustawienia nale¿y nacisn¹æ przycisk [ ADJ ] i przyciskamikursorów wybraæ “2.SCREEN” w wyniku czegozostanie wyœwietlona pozioma linia.3. Krêc¹c potencjometrem SCREEN spowodowaæ wygaszenielinii, a nastêpnie nale¿y bardzo powoli krêciæ w przeciwn¹stronê dok³adnie do tego momentu, kiedy linia zaczniebyæ widoczna.Regulacja balansu bieliTabela . sp ³rzêdne te peratury bieliTeperaturakolorusp ³rzêdneRegulacjê balansu bieli nale¿y przeprowadzaæ po prawid³owymustawieniu napiêcia siatki drugiej. Do wejœcia odbiornikanale¿y doprowadziæ test 100% bia³ego pola.1. Ustawianie balansu bieli przeprowadza siê z u¿yciem miernikabalansu bieli i pilota.2. W celu wejœcia w tryb regulacji nale¿y nacisn¹æ przycisk[ ADJ ] na pilocie, przyciskami kursorów [ CHp] /[CHq] wyszukaæ tryb regulacji “RGB W-B” i wybraægo przyciskiem zmiany poziomu g³oœnoœci [VOL].3. Przyciskami zmiany programów [CHp] / [CHq] wybraæparametr regulacyjny.4. Faktyczn¹ regulacjê przeprowadzaæ przyciskami zmiany poziomug³oœnoœci [VOLp] / [VOLq].5. Procedura regulacji jest nastêpuj¹ca:a. zmieniaj¹c regulacjê kontrastu (“CONTRAST”) i jaskrawoœci(“BRIGHT”) ustawiæ jasnoœæ na poziomie 35 Ft_L,b. regulowaæ wartoœæ “Y” dynamicznego balansu bieli (HighLight) parametrem RD (R-Drive) i wartoœæ “X” parametremBD (B-Drive) w kierunku uzyskania wspó³rzêdnychzapisanych w tabeli 1 dla balansu High Light,c. zmieniaj¹c parametry “CONTRAST” i “BRIGHT” ustawiæjasnoœæ na poziomie 4.5 Ft_L,d. regulowaæ wartoœæ “Y” statycznego balansu bieli (LowLight) parametrem RC (R-Cutoff) i wartoœæ “X” parametremBC (B-Cutoff) w kierunku uzyskania wspó³rzêdnychzapisanych w tabeli 1 dla balansu Low Light,e. powtarzaæ kroki a - d a¿ do uzyskania wspó³rzêdnych kolorudla High/Low Light zgodnych z zapisanymi w tabeli2,f. w trakcie regulacji balansu bieli, mierz¹c wspó³rzêdne kolorumiernikiem balansu bieli d¹¿yæ do uzyskania temperaturybieli zgodnie z tabel¹ 1,g. w tabeli 2 zestawiono parametry s³u¿¹ce do regulacji dynamicznegoi statycznego balansu bieli, ich zakres orazich wartoœci dla telewizorów z kineskopem 29”.Regulacja geometrii obrazusp ³rzêdneY3500 266 8 273 8Tabela 2.RGB-B000 288 8 2 5 8Menu i zakresre ulacjiartoœædo yœlna dlaOTVC 29”RD (0 ~ FF) 0 80GD (0 ~ FF) 0 0BD (0 ~ FF) 0 A0RC (0 ~ FF) 00D0GC (0 ~ FF) 00FFBC (0 ~ FF) 00E0wa ie o -e o e ieee o e iewa aDl eg l c iHigh LightDl eg l c iLow LightDo ustawiania geometrii obrazu w OTVC z chassis MC-05HA przewidziano nastêpuj¹ce parametry:· VL (Vertical Linearity) – liniowoœæ pionowa: regulowaætak, aby górna i dolna czêœæ wewnêtrznego ko³a by³y jednakowe,· VA (Vertical Amplitude) – wysokoœæ obrazu: regulowaægórn¹ i doln¹ czêœæ ko³a tak, aby by³y one oddalone odefektywnej czêœci ekranu o 6~7mm,· SC (Vertical S Correction) – korekcja S w pionie: regulowaæszerokoœæ kratownicy tak, aby by³a ona taka sama nagórze, na œrodku i na dole obrazu; nie znaj¹c wartoœci DYdla zastosowanego kineskopu na pocz¹tek mo¿na u¿yæwartoœci domyœlnej,· VS (Vertical Shift) – pozycjonowanie w pionie: regulowaætak, aby œrodkowa linia pozioma cyfrowego obrazutestowego pokry³a siê z geometrycznym œrodkiem kineskopuw poziomie,8 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HA· HS (Horizontal Shift) – pozycjonowanie w poziomie: regulowaætak, aby œrodkowa linia pionowa cyfrowego obrazutestowego pokry³a siê z geometrycznym œrodkiemkineskopu w pionie,· EW (East-West Horizontal Width) – szerokoœæ obrazu:regulowaæ tak, aby zewnêtrzne linie kratownicy po praweji lewej stronie pokrywa³y siê z efektywn¹ szerokoœci¹obrazu kineskopu,· BOW – nie zmieniaæ wartoœci domyœlnej,· ANG – regulacja k¹tów: regulowaæ tak, aby wyeliminowaæinklinacjê pionowych linii do wyginania siê w kierunkuœrodka,· EP (East-West Parabola) – korekcja zniekszta³ceñ parabolicznych:regulowaæ tak, aby œrodkowe czêœci zewnêtrznychlinii po prawej i lewej stronie sprawia³y wra¿enierównoleg³ych do pionowych linii kineskopu,· CRNU (Upper Corner Correction) – korekcja w naro¿nikachgórnych: regulowaæ tak, aby pionowe linie w górnychnaro¿nikach po prawej i lewej stronie by³y mo¿liwieproste po zakoñczeniu regulacji EP (zniekszta³ceñ parabolicznych),· CRNL (Lower Corner Correction) – korekcja w naro¿nikachdolnych: regulowaæ tak, aby pionowe linie w dolnychnaro¿nikach po prawej i lewej stronie by³y mo¿liwieproste po zakoñczeniu regulacji EP (zniekszta³ceñ parabolicznych),· CRNU6 – dodatkowa, precyzyjna regulacja prostoliniowegoprzebiegu pionowych linii w naro¿nikach górnych,· CRNL6 – dodatkowa, precyzyjna regulacja prostoliniowegoprzebiegu pionowych linii w naro¿nikach dolnych.Po wykonaniu wszystkich powy¿ej wymienionych regulacjizakoñczyæ regulacje zniekszta³ceñ poduszkowych poprzezponowne przeprowadzenie regulacji parametrów: EW, EP, AN-GLE, BOW, CRNU, CRNL, CRNU6, CRNL6.Po zakoñczeniu ustawiania geometrii obrazu nale¿y przejœædo punktu “Store This Mode” i przyciskami [ VOLp] /[VOLq] zmieniæ na “Store All Mode”, po czym zapisaæwykonane zmiany naciskaj¹c przycisk [OK].Ustawianie opcjiUstawianie opcji decyduje o zgodnoœci funkcji przewidzianychprzez producenta dla opisywanego chassis z mo¿liwoœciamiich wykonywania przez dany model OTVC. W tym celuw trybie SVC nale¿y nacisn¹æ przycisk [ TX] i w trybieOPTION 1, 2, 3, 4, 5 dokonaæ w³aœciwych ustawieñ. Ustawieniadokonuje siê przyciskami numerycznymi. Znaczenie opcjijest nastêpuj¹ce:· Opcja 1 (OPTION 1)1. Teletekst (2 bit, nag³ówek, 200 programów)- 3: z nag³ówkiem – Kanada,- 2: z nag³ówkiem – pozosta³e kraje systemu NTSC,- 1: teletekst + 200 programów – pozosta³e kraje,- 0: bez teletekstu + 200 programów – tylko Chiny,2. VCTP – 1: wersja uk³adu VCTP ECO; 0: wersja podstawowaVCTP,3. TOP – rodzaj teletekstu – 1: TOP + FLOF TEXT; 0: FLOFTEXT,4. ACMS – automatyczne wyszukiwanie programów) – 1: znazw¹ programu (m.in. dla Polski), 0: bez nazwy,5. CH+AU – 1: tabela kana³ów dla Chin i Australii; 0: tabelakana³ów dla pozosta³ych krajów,6. BOOST – 1: BOOSTER; 0: bez.7. PIP – funkcja PIP – 1: tak, 0: nie.· Opcja 2 (OPTION 2)1. SYS – system odbioru TV –- 0: BG/I/DK/L (modele RZ…)- 1: BG/I/DK/M (model RT…)- 2: 3-SYSTEM (nieu¿ywane)- 3: zarezerwowane (nieu¿ywane)2. FMTRM – 1: WIDE BAND XWAVE; 0: NO XWAVE,3. A2 ST – fonia stereo – 1: NICAM i FM STEREO/DUALdostêpne; 0: NICAM i FM STEREO/DUAL niedostêpne,4. HDEV – modulacja sygna³u fonii – 1: z wysok¹ dewiacj¹;0: modulacja fonii normalna,5. VOL – krzywa regulacja g³oœnoœci – 1: szybka (modeleRT…); 0: standardowa (modele RZ… dla Europy i Rosji),6. WOOF – subwoofer – 1: tak; 0: nie7. HPHON – s³uchawki – 1: tak; 0: nie.· Opcja 3 (OPTION 3)1, 2. SCART – iloœæ i rodzaj z³¹czy –- 3: nie u¿ywane- 2: dwa z³¹cza SCART,- 1: jedno z³¹cze SCART + 1 z³¹cze JACK,- 0: bez z³¹czy SCART – tylko z³¹cza JACK,3. WIDE – format ekranu kineskopu – 1: 16:9; 0: 4:3,4. NCOMP – 1: COMPONENT 1/2; 0: COMPONENT 1,5. 3DCOM – filtr 3D-COMB – 1: tak; 0: nie6. BLUBK – niebieskie t³o – 1: tak; 0: nie,7. XD – 1: tak; 0: nie,8. TILT-NOTE – korekcja przekosu za pomoc¹ pilota – 1: niemo¿liwa(RZ…); 0: mo¿liwa (modele RT…).· Opcja 4 (OPTION 4)1. LANG – jêzyk OSD,2. TXT LAN – jêzyk teletekstu – 0 ÷ 16:- 0: WEST EU- 1: EAST EU1 – polski / francuski / szwedzki / czeski /niemiecki / s³oweñski / w³oski / rumuñski- 2: TURKEY EU- 3: EAST EU2- 4: CYRILLIC1 – polski / rosyjski / estoñski / ³otewski- 5: CYRILLIC2 – polski / rosyjski / szwedzki / czeski /estoñski / ³otewski,- 5 ÷ 16: inne (w tym grupy jêzyków tureckich, arabskich,itd.· Opcja 5 (OPTION 5)1. C/PTV – ustawianie zbie¿noœci 1: tak (projektor); 0: nie (TV),2. AUTOCVG – ustawianie zbie¿noœci – 1: automatyczne; 0:9-punktowe,3. 32 INCH – wielkoœæ kineskopu – 1: 32 cale; 0: inna wielkoœæ,4. HOTEL – tryb hotelowy – 1: funkcja zainstalowana: 0: bezfunkcji trybu hotelowego,5. EYE – cyfrowy czujnik oœwietlenia – 1: tak; 0: nie,6. TBIDX – indeks “TURBO THEATER” – 1: tak (opcja FB90/FC40); 0: nie,7. DGIDX – indeks cyfrowy – 1: tak; 0: nie,8. MOVE SPK – 1: 29FB90; 0: inne. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweBoles³aw Szpunar, Jerzy Pora, Jerzy Znamirowski, Wojciech Wiêciorek, Ryszard Strzêpek,Odbiorniki telewizyjnePhilips chassis L01.2EAACa³kowity brak oznak pracy zasilacza.Napiêcie na wyprowadzeniu 1 uk³adu TEA1507P (7520)wynosi oko³o 5.5V. Jest to za ma³o do wysterowania bramkitranzystora 7521 i ¿adnych impulsów na wyprowadzeniu 6 niema. Wed³ug dokumentacji TEA1507P rozruch tego uk³aduprzebiega dwufazowo – przy napiêciu 5V powinna wystartowaæwewnêtrzna przetwornica, która w oparciu o szeregow¹indukcyjnoœæ uzwojenia wpiêtego na wyprowadzeniu 8 powinnapodnieœæ Vcc na koñcówce 1 do poziomu rzêdu 10V. Tafunkcja nie dzia³a. Po wymianie uk³adu TEA1507P przetwornicastartuje prawid³owo.B.Sz.Elemis 5511STNie reaguje na pilota.Okresowo odbiornika nie mo¿na sterowaæ z pilota. Wpierwszej kolejnoœci sprawdzono, czy dzia³a prawid³owo odbiornikpodczerwieni US5 (SFH506-36) i by³o to tym ³atwe,¿e by³ „pod rêk¹” oscyloskop. Okaza³o siê, ¿e jest on sprawny,gdy¿ impulsy steruj¹ce z wyjœcia odbiornika dochodzi³y don.35 (SYG.) procesora US1 (PCA84C640P/030). Mog³o siêwydawaæ, ¿e uszkodzony jest procesor, ale na szczêœcie w trakciewyginania p³ytki zespo³u OZS2042 nastêpowa³o prawid³owedzia³anie odbiornika. Sugerowa³o to obecnoœæ zimnego lutu,przelutowano nó¿ki procesora US1, odbiornik zacz¹³ dzia³aæprawid³owo. Przy okazji usuniêto inn¹ usterkê, a mianowiciechwilowe œwiecenie obu diod LED (D1). Okaza³o siê, ¿e przyczyn¹by³ zimny lut przy jednej z nó¿ek.Uwaga: Jako odbiornik podczerwieni stosowane s¹ ró¿neuk³ady: SFH506-36 (Siemens), PAS-C0614 (Mitsumi), TFMS5360 (TK). Aby stosowaæ odbiorniki podczerwieni o ró¿-nych wyprowadzeniach wprowadzono zworê Z5, któr¹ nale¿ymontowaæ:1. w miejsce A dla PAS-C06142. w miejsce B dla SFH506-36 i TFMS 5360. J.P.Philips 14GR1227/42B chassis GR1-AXNie reaguje na pilota oraz klawiaturê lokaln¹.Po w³¹czeniu odbiornika pojawia siê prawid³owy obraz idŸwiêk, ale po oko³o godzinie nie mo¿na sterowaæ odbiornikiemz pilota ani te¿ z klawiatury lokalnej. Ponadto ju¿ po w³¹czeniuodbiornika i prze³¹czaniu programów cyfry wskazuj¹cenumer programu maj¹ dodatkowy z¹bek. Podobny objaw wystêpujew odbiornikach Fauni i powoduje go procesor steruj¹cy.Poniewa¿ w tym odbiorniku te¿ wystêpuje podobny procesor7700 (TMP47C434N-3142), po sprawdzeniu zasilania tegoprocesora (n.42) zdecydowano siê na jego wymianê, odbiornikpracowa³ prawid³owo i na tym zakoñczono naprawê.4Uwaga: W tym chassis mo¿na spotkaæ te¿ nastêpuj¹ce procesory:TMP47C434N-3415, TMP47C434N-3537 iTMP47C434N-3141.Bardzo jasny obraz, fonia prawid³owa.Po w³¹czeniu odbiornika pojawia siê prawid³owy obraz,ale tylko na krótki czas. Nastêpnie roœnie jaskrawoœæ obrazu,tak ¿e prawie nie widaæ obrazu i pojawiaj¹ siê jasne poziomelinie powrotów. Pomierzono napiêcia na katodach kineskopu iby³y one prawid³owe (od +120V do +130V); na n.3, 4 i 5 z³¹czadoprowadzaj¹cego sygna³y R, G, B te¿ prawid³owe (w granicach+3V), a tak¿e prawid³owe napiêcie Us2 (+270V). Natomiastprzy pomiarze Us1 w momencie dotkniêcia nó¿ki kineskopuna p³ytce obraz staje siê prawid³owy. Siatka kineskopupo³¹czona jest z mas¹ przez rezystor 3445 (1k), przerwatego rezystora powodowa³a powy¿sz¹ usterkê i po wymianieodbiornik pracowa³ prawid³owo.Nieczynny.W³¹czenie odbiornika do sieci powoduje niew³aœciw¹ pracêprzetwornicy, która w stanie czuwania wytwarza napiêciaznacznie zani¿one (np. +B oko³o +1.5V, a na katodzie diody6635 = +0.2V). Prze³¹czenie do stanu pracy powoduje brakobrazu (brak w.n.), s³ychaæ cichy pisk przetwornicy, a napiêcianadal silnie zani¿one (np. +B oko³o 4.7V, a na katodziediody 6635 = +0.5V). Wynika z tego, ¿e przetwornica jest przeci¹¿ona,pomiary nie wykaza³y zwarcia do masy jakiejkolwiekga³êzi i dopiero wyci¹gniêcie wtyku cewek odchylania poziomegospowodowa³o prawid³ow¹ pracê w tym stanie przetwornicy(+B oko³o +94.7V, napiêcie na katodzie diody 6635 oko-³o +4.7V i s³ychaæ cichy warkot). By³o jasne, ¿e uszkodzeniejest w uk³adzie odchylania poziomego (we wtyku cewek jestzwieracz napiêcia zasilaj¹cego ten uk³ad). Sprawdzenie elementówwykaza³o uszkodzenie tranzystora 7528 (2SC3795B– zamiennik BUT11AF) – przy pomiarze nie wykazywa³ zwaræmiêdzy elektrodami. Po wstawieniu nowego odbiornik pracowa³prawid³owo, lecz przy poruszaniu p³yt¹ bazow¹ ekran naprzemian gas³ i rozjaœnia³ siê, po czym nast¹pi³o ponowneuszkodzenie tranzystora 7528 w sposób jak wy¿ej. By³o oczywiste,¿e na p³ycie bazowej jest zimny lut i staranne obejrzeniepod szk³em powiêkszaj¹cym pozwoli³o go zlokalizowaæ. Okaza³osiê, ¿e jeden koniec diody 6528 (BYD33M) tkwi³ w luciena p³ytce nie przylutowany, a mimo to zapewnia³ kontakt zlutem (mimo to odbiornik tyle lat pracowa³ prawid³owo). St¹dby³o oczywiste, dlaczego w taki sposób uszkadza³ siê tranzystor7528. Staranne przylutowanie diody zakoñczy³o naprawê.Informacje serwisowe.Zasilacz wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta³e mierzone na:· na katodzie diody 6635 (+11) = +10.0V (+0.5V) oraz napiêcie+11A (mierzone na C2100) = +10.0V (+0.5V),· na 2660 (+B) = +95.0V (+5.5V),· tranzystorze 7673: E = +4.9V (+4.4V), B = +4.2V (+3.7V),K = +4.9V (+4.4V),· tranzystorze 7628: E = +89.0V (+0.2V), B = +8.1V(+5.1V), K = +3.2V (+1.4V),10 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisowe· tranzystorze 7631: E = +4.9V (+4.4V), B = +4.9V (+3.7V),K = -4.9V (+4.4V).Niektóre napiêcia mierzone na procesorze 7700: n. 19 (ON/STNBY) = +4.9V ( 0V), n.39 (SCL) = +4.9V (+4.4V) i n.40(SDA) = +4.9V (+4.4V).Uwagi:1. W naprawionym odbiorniku fabrycznie nie stosowanotranzystora 7674 i st¹d ró¿nice w stosunku do napiêæ podawanychna schematach.2. Napiêcia podane w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.3. Dla naprawiaj¹cych odbiornik z tym chassis po raz pierwszylub rzadko wskazane jest zapoznanie siê z artyku³amiumieszczonymi w nastêpuj¹cych numerach „Serwisu Elektroniki”:8 i 9/1997, 7/2001 i 3/2004. Lektura tych artyku-³ów mo¿e znacznie przyspieszyæ naprawê!Trafopowielacz (5530) wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta-³e mierzone na katodach diod: 6540 = +25.5V, 6542 = (+12V)+12.8V, 6544 (+5B) = +5.9V i 6535 = +161.0V. Ponadto zkatody diody pobierane s¹ napiêcia (przez R lub L): 12A =+11.4V, 12B = +12.3V, 12E = +12.5V i 12F = +11.2V.Napiêcie sta³e na n.7 (BEAM INFO) zale¿y od jaskrawoœcioraz nasycenia obrazu i zawiera siê w granicach od +21.0Vdo +14.2V.J.P.Philips 21PT165B/58 chassis AA5 ABNieczynny, nie œwieci dioda LED.Pomiary w przetwornicy wykaza³y brak napiêæ po stroniewtórnej przetwornicy. Sprawdzenie elementów omomierzemnie wykaza³o istnienia zwaræ. Zdecydowano siê na wymianêkondensatorów po stronie pierwotnej przetwornicy (czêsto ulegaj¹uszkodzeniu niezale¿nie od modelu chassis i producenta)i tak: 2509 (47µF/25V), 2533 (2.2µF/200V) i 2525 (100µF/35V). Po wymianie przetwornica zaczê³a pracowaæ poprawnie– konieczna by³a nieznaczna korekta napiêcia +86 (+86.0V)za pomoc¹ potencjometru nastawnego 3532 (4k7).Brak koloru niebieskiego.W takim przypadku zaczêto naprawê od pomiarów sta³ychnapiêæ na p³ytce kineskopu, a konkretnie na katodach kineskopu.Przy pomiarze napiêcia na katodzie B pojawia siê kolorniebieski, wiêc przyst¹piono do pomiaru elementów w torzeB. Uszkodzonym okaza³ siê rezystor 3280 (1k5) i po wymianiepojawi³y siê w³aœciwe kolory.Prawid³owe napiêcia sta³e mierzone na p³ytce kineskopuna katodach kineskopu i z³¹czu L5 s¹ nastêpuj¹ce:· katoda R ok. +170V (+146V), katoda G ok. +170V (+147V) i katoda B ok. +166V (+139V),· na z³¹czu L5: n.1 (G) = +1.4V (+1.7V), n.2 (+8A) = +8.1V,n.3 = +1.4V (+1.7V), n.4 (GND) = 0V i n.5 (R) = +1.5V(+1.7V).Napiêcia podane w nawiasach dotycz¹ wartoœci napiêæ przybraku w gnieŸdzie antenowym sygna³u telewizyjnego.Uwaga:1. S¹ dwie wersje p³ytki kineskopu. Ich schematy, a tak¿eschemat chassis AA5 AB zamieszczono w „Serwisie Elektroniki”nr 2/2001.2. Przy naprawie odbiorników z tym chassis mo¿na korzystaæz materia³ów zamieszczonych w „Serwisach Elektroniki”nr 8 i 9/2001 (jest te¿ opis trybu serwisowego) oraz nr3/2005.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod: 6572 (+12S) = +15.4V (+15.7V), 6568 (+86) =+86.1V (+104.3V) i D6566 (+10V) = +11.5V (+12.2V).Niektóre napiêcia na uk³adzie 7600 (TMP47C637):· n.19 (ON/STBY) = +0.7V (0V),· n.39 (SCL) = +5.0V (+5.1V),· n.40 (SDA) = +5.0V (+5.1V).Uwaga: Napiêcia podane w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Napiêcia sta³e mierzone na wyprowadzeniach uk³adu 7250(MC44603) zestawiono w tabeli 1.TabelaNrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]VCC .8 ( .8) Sync 5.7 (5.7)2 VC 0.2 ( 0. ) 0 Cf 2.6 (2.6)3 O t 0. (0. ) SS .4 ( .4)4 Gnd 0 2 R .2 ( . )5 Foldb .2 (0. ) 3 EAo t 2. ( .8)6 OVP .7 (0.8) 4 VB 2.5 (2.5)7 C .Sen e 0. (0) 5 Rf 2.6 (2.5)8 Dem g 0.2 (0. ) 6 R ef 2.5 (2.5)Uwaga:1. Napiêcia na nó¿kach uk³adu 7250 mierzone s¹ oczywiœciew stosunku do masy gor¹cej.2. Napiêcia w nawiasie dotycz¹ stanu czuwania. J.P.Telestar 6070TXSTPracuje tylko w stanie czuwania.Po w³¹czeniu odbiornika do sieci klawiszem zapala siê czerwonyLED, po czym gaœnie. Nie œwieci ekran oraz brak fonii.Pierwsze pomiary skoncentrowano na przetwornicy, ale wartoœcinapiêæ by³y prawid³owe. Brak wysokiego napiêcia sugerujeuszkodzenie w stopniu odchylania poziomego. Sterowaniestopniem poziomym odbywa siê z uk³adu scalonego IC181(TDA8362) z nó¿ki 37 (H O/P) poprzez Q580 i Q581. Przyst¹pionodo pomiarów zasilania uk³adu IC181 na n.10 (VDD)– okaza³y siê zani¿one, a ponadto uk³ad ten zacz¹³ siê grzaæ.Oczywiœcie na n.37 nie by³o ¿adnych przebiegów, wymienionouk³ad na nowy i uzyskano prawid³owy obraz. Poniewa¿ napublikowanym schemacie brak napiêæ sta³ych na nó¿kachIC181, podano je w tabeli 2.Oznaczenia niektórych skrótów:· n.12 – DECOUPLING FILTER TUNING· n.14 – PECKING CONTROL I/P· n.33 – BRUST PHASE DETECTOR· n.39 – PHASE 2 LOCK FILTER· n.40 – PHASE 1 LOCK FILTER· n.48 – AGC DECOUPLING CAP.· n.49 – TUNER TAKE-OVER ADJUSTMENT· n.51 – DECOUPLING SOUND DEMODULATOR· n.52 – BANDGAP SUPPLYSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 11

Porady serwisoweTabela 2NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]AUDEEM 3. 4 PC I/P 4.2 27 TINT 5. 40 P LF 3.82 IFDEM 5.7 5 EXT CVBS I/P 3.5 28 B-Y I/P 4. 4 V.FB I/P 2.63 IFDEM2 5.7 6 AV SW 0.2 2 R-Y I/P 3. 42 V.GENERATOR 2.64 IDENT 7.5 7 BRI 2.8 30 R-Y O/P .6 43 VER O/P 3.75 SOIF IN 3. 8 B O/P 2.4 3 B-Y O/P .6 44 AFC O/P 2.86 AUDIO I/P 3. G O/P 2.2 32 4.43MH O/P 0 45 IF I/P 4.27 VIDEO OUT 3. 20 R O/P 2.2 33 BPD 4. 46 IF I/P2 4.28 DECOUPLING .8 2 FB 2 34 3.58 XTAL 3.6 47 TUNER AGC 5.2GND 0 22 R I/P 0.2 35 4.43 XTAL 2.6 48 ADC 3.60 VDD 7.6 23 G I/P 3.4 36 START H.OSC 7.2 4 TTA .6GND2 0 24 B I/P 3.4 37 H. O/P 0.5 50 AUDIO O/P 3.52 DFT 3.6 25 CONT 3.0 38 SAND 0.5 5 DSD 3.23 TV CVBS I/P 4.8 26 COL .3 3 P2LF 3.8 52 BS 6.7Brak wysokiego napiêcia.Podobnie jak wy¿ej nie pracuje stopieñ odchylania poziomego.Lokalizacji uszkodzenia dokonano stosunkowo szybkoprzez pomiar napiêæ sta³ych na Q580 (BF422) i okaza³o siê, ¿ena kolektorze jest pe³ne napiêcie +140V. Uszkodzony by³ tranzystorBF422 i po wstawieniu pewniejszego BF459 odbiornikpracowa³ poprawnie.Odtwarzany obraz jest czarno-bia³y.Uszkodzenie k³opotliwe w lokalizacji z uwagi na rozbudowanydekoder koloru i fakt, ¿e naprawa mia³a miejsce u klienta.Przypomniano sobie, ¿e w starszych typach odbiornikówbrak koloru w PAL-u spowodowane jest uszkodzeniem liniiopóŸniaj¹cej chrominancji. W tym odbiorniku rolê tê pe³niuk³ad scalony IC241 (TDA4661). Przyst¹piono do pomiarównapiêæ na jego wyprowadzeniach i okaza³o siê, ¿e napiêcie nan.1 jest równe zero (powinno wynosiæ ok. +5.1V, gdy¿ jestpodawane z napiêcia +8V przez rezystor R241 (220R). Zwart¹okaza³a siê dioda Zenera D241 (5V1). Po jej wymianie pojawi³siê prawid³owy kolor i naprawa na tym zosta³a zakoñczona.Poniewa¿ na schemacie tak¿e nie podano napiêæ sta³ych,na wyprowadzeniach tego uk³adu brak ten uzupe³niono w postacitabeli 3.Tabela 3NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]V 2 +5. V O(R-Y) +2.3 GND2 0 2 V O(B-Y) +3.4 i.c. 0 4 V I(B-Y) + .5V +5. 6 V I(R-Y) + .4i.c. – internally connectedJ.PAxxion AX6021TNieczynny.W³¹czenie odbiornika powoduje tylko wejœcie odbiornikado stanu czuwania (a powinien pojawiæ siê obraz i dŸwiêk),brak stuku przekaŸnika, przetwornica wytwarza prawid³owenapiêcia. U¿ytkownik odbiornika korzysta³ czêsto z klawiszasieciowego i od jakiegoœ czasu przy w³¹czaniu musia³ ten klawiszkilkakrotnie naciskaæ zanim pojawi³ siê obraz i dŸwiêk.By³a to wskazówka, która znacznie przyspieszy³a naprawê. Natranzystorze Q619 s¹ prawid³owe napiêcia, tj.: E = +4.9V, B =+5.5V i K = +16.7V, na procesorze IC601 jest te¿ prawid³owezasilanie, a mimo to odbiornik nie przechodzi w stan pracy(za³o¿ono te¿, ¿e procesor jest sprawny, gdy¿ nie by³o ¿adnychprzebiæ impulsowych w FBT czy kineskopie). Zwrócononatomiast uwagê na uk³ad Q604 (2SC1815) i Q601 (2SA1015).Emiter Q601 po³¹czony jest z n.7 IC, a kolektor z n.6 IC601.Natomiast na bazê Q604 podawane jest napiêcie +5V przezR615 i R616 przez styki A i B w³¹cznika sieciowego S901 wmomencie w³¹czania klawiszem. Pomiary omomierzem wykaza³y,¿e styk ten nie zwiera w momencie naciœniêcia klawisza.To t³umaczy³o dlaczego odbiornik nie przechodzi w stanpracy i wymiana w³¹cznika na nowy uszkodzenie usunê³o.Ciemny ekran.Zwiêkszenie napiêcia Us2 powoduje œwiecenie ekranu beztreœci wizyjnej z lekko widocznymi powrotami, fonia prawid³owa.Dokonano pomiary napiêæ sta³ych na katodach kineskopu:wszystkie napiêcia by³y równe napiêciu zasilania wzmacniaczywizyjnych, ponadto na z³¹czu CN301 napiêcia na n.1, 2 i 3 wynosi³ypo +1.5V. Poniewa¿ elementy na p³ytce kineskopu by³ydobre, uszkodzenia nale¿a³o szukaæ w uk³adzie procesora wizyjnegoIC302 (AN5601K). Napiêcia sta³e zasilaj¹ce procesorby³y prawid³owe i poniewa¿ odbiornik by³ na warsztacie, skorzystanoz oscyloskopu celem sprawdzenia przebiegów zmiennych.Brak by³ impulsów na n.37 (dodatnie o czêstotliwoœci liniii wartoœci 3V ss ) podawanych do kolektora Q402 (2SD1555)przez kondensator C428 (0.022µF/2kV) i rezystor R323 (18k).W³aœnie ten rezystor mia³ przerwê i automatycznie na n.36 by³szcz¹tkowy impuls SSC, co t³umaczy³o blokadê wzmacniaczywizji. Wymiana rezystora na nowy przywróci³o poprawn¹ pracêodbiornika telewizyjnego. Pomierzono równie¿ impuls powrotuna C428 i mia³ on wartoœæ oko³o 35V ss .J.P.Sharp C-1451 chassis 14ABrak obrazu.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym przechodzi w stan pracy(œwieci zielony LED), ale brak obrazu (ciemny ekran, ale wysokienapiêcie jest), fonia jest. Naprawê zaczêto od pomiarównapiêæ na katodach kineskopu na p³ytce kineskopu, mia³y wartoœæ+152V, czyli kineskop by³ zablokowany. Równie¿ by³y12 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweniew³aœciwe napiêcia na z³¹czu K p³ytki kineskopu: n.3 = +0.8V,n.4 = +0.79 i n.5 = +0.8V. W odbiorniku zastosowano dodatkow¹p³ytkê PWB-F, przez któr¹ podawany s¹ sygna³y wizyjnez p³yty bazowej na p³ytkê kineskopu. Na p³ytce tej zastosowanouk³ad sk³adaj¹cy siê m.in. z tranzystorów Q801 i Q802.Wartoœci napiêæ na elektrodach tych tranzystorów by³y nastêpuj¹ce:· Q801: E = 0V, B = 0V i K = +5.9V – poprawne powinnywynosiæ: E = 0V, B = +0.7V i K = +0.1V,· Q802: E = 0V, B = +0.7V i K = +0.1V – poprawne powinnywynosiæ: E = 0V, B = +0.5V i K = +5.7V.Tak wiêc napiêcia podawane na p³ytkê kineskopu by³y przezdiody D806, D807 i D808 sprowadzone do niskiej wartoœci(diody te przewodzi³y) i kineskop by³ zablokowany. Sprawdzenieelementów na p³ytce PWB-F wykaza³y uszkodzeniediody Zenera D809 [EX0156GE (10V)], wymiana na sprawn¹spowodowa³a poprawn¹ pracê odbiornika i naprawa zosta³azakoñczona.Nie reaguje na rozkazy z pilota.Najpierw sprawdzono napiêcie na odbiorniku RC1001 iby³y one poprawne – n.1 = +5.1V, n.2 = +5.1V i n.3 = 0V. Takwiêc w nastêpnej kolejnoœci podejrzanym jest odbiornik, aleby³ k³opot ze sprawdzeniem, gdy¿ nie dysponowano sprawnymtego typu. Uda³o siê dopasowaæ odbiornik pochodz¹cyod innego telewizora i oznaczony symbolem UPC1490HA (zastosowanyw nim uk³ad scalony to IX1703CE). Mo¿na te¿sprawdziæ, czy odbiornik pracuje za pomoc¹ oscyloskopu iwtedy na jego wyjœciu (n.1) jest przebieg o wartoœci 4V ss .Uwaga: W przypadku wy³¹czenia odbiornika pilotem, a nastêpnieklawiszem sieciowym przy ponownym w³¹czeniu odbiorniknie wchodzi w stan pracy i nale¿y go w³¹czyæ pilotem.Ciemny ekran.W³¹czenie odbiornika klawiszem sieciowym powodujeprzejœcie do stanu pracy (œwieci zielony LED), ale ekran jestciemny, wysokie napiêcie jest, a tak¿e fonia. Rutynowo zaczêtood pomiarów na p³ytce kineskopu, które wykaza³y, ¿e kineskopjest zablokowany (napiêcia na katodzie +152V). Sprawdzenieelementów na p³ytce kineskopu oraz p³ytce PWB-F nieposunê³o lokalizacji uszkodzenia. Ponownie pomierzono napiêciana p³ytce kineskopu i dopiero teraz zwrócono uwagê, ¿enapiêcie na n.1 z³¹cza K jest trochê zani¿one do +10.6V. Napiêcieto otrzymywane jest z tranzystora Q604 (pomierzone nanim napiêcia by³y nastêpuj¹ce: E = +10.6V, B = +11.2V i K =+14.7V). Wstawiono nowy tranzystor, tym razem napiêcia nanim by³y prawid³owe, (tj. E = +12.2V, B = +12.8V i K =+14.2V) i pojawi³ siê prawid³owy obraz. Tranzystor Q604 maparametry pnp 2SD880 Vce = 60V Ic = 3A Pc = 30W i z brakutakiego wstawiono odpowiednik o nieco wiêkszym dopuszczalnympr¹dzie, przez co mniej siê grzeje.J.P.Nokia 2130 HS (Hotel TV)Widaæ obraz, ale jest zak³ócony drobnymi poziomymi kreseczkami. Dodatkowymefektem jest g³oœne syczenie dochodz¹ce z wnêtrza odbiornika.Naprawa by³a bardzo prosta – szybko zlokalizowano Ÿród³o„syczenia”. By³ nim trafopowielacz Orega DST 88 N 234(dodatkowe oznaczenie: 47317558). Po wymianie trafopowielaczawszystko jest w porz¹dku, ale nie mo¿na odbiornika nastroiæna nowe stacje telewizyjne. Szybko okazuje siê, ¿e telewizorjest w tzw. trybie hotelowym. Dodatkow¹ trudnoœci¹ jestbrak oryginalnego pilota (klient dostarczy³ pilot uniwersalny„ustawiony” na OTVC Graetz. Po d³ugotrwa³ych poszukiwaniachw internecie znaleziono doœæ œcis³y zamiennik dzia³aj¹cyz tym odbiornikiem. Jest nim pilot o oznaczeniu handlowymIR-431. Mo¿e te¿ byæ BQS 471. Wejœcie w menu w celuodblokowania odbiornika z trybu hotelowego jest bardzo skomplikowane,ale oczywiœcie do zrobienia. Poni¿ej przedstawionajest procedura poszczególnych kroków:1. nacisn¹æ przycisk [ MENU ] – miêdzy innymi wyœwietlanes¹ tam: IR/AV, OSD ON, jêzyk menu, itd.,2. nacisn¹æ [ - Prog ],3. nacisn¹æ [ + Prog ],4. nacisn¹æ [ - Volume ],5. nacisn¹æ [ + Volume ],6. naciskaæ przycisk [ MENU ], a¿ do pojawienia siê napisu“HOTEL”,7. zgodnie z kolorystyk¹ napisów na ekranie, naciskaj¹c zielonyprzycisk wybraæ opcjê “HOTEL NO”,8. zapisaæ ustawienia do pamiêci naciskaj¹c czerwony przycisk– potwierdzeniem jest zmiana t³a napisów na czerwony,9. wy³¹czyæ odbiornik tylko pilotem, a nie u¿ywaæ wy³¹cznikag³ównego (tylko do czuwania),10. uruchomiæ ponownie odbiornik,11. nacisn¹æ przycisk [ MENU ] – powinny pojawiæ siê „noweopcje” do zaprogramowania odbiornika.Nowe opcje opisane s¹ w nastêpuj¹cych kolorach:· ¿ó³ty przycisk “P” – numer programu,· zielony przycisk “C” – numer kana³u,· niebieski przycisk “S” – automatyczne wyszukiwanie kana³u,· czerwony przycisk “M” – zapisanie do pamiêci.Uwaga: Kroki: od 2 do 5 w³¹cznie nale¿y wykonaæ bardzoszybko – w ci¹gu oko³o 5 sekund.Dalsze kroki zwi¹zane ze strojeniem odbiornika, nie wymagaj¹komentarza, gdy¿ s¹ doœæ intuicyjne – wszystkie funkcjewyœwietlane s¹ na kolorowo i w tym samym kolorze nale-¿y u¿ywaæ przycisków na pilocie.Jedyn¹ uwag¹ jest to, ¿e w przypadku natrafienia na programyna „niepe³nych kana³ach”, nale¿y nacisn¹æ jeszcze razprzycisk “P” menu. Wejdziemy wtedy w tryb p³ynnego dostrajania(przestrajania nale¿y dokonywaæ klawiszami [P+]lub [P-].Informacja serwisowa.Godny polecenia jest bardzo tani pilot (zamiennik z seriiIR431 – jest kilka modeli pilotów o tym oznaczeniu) o symboluVTK-17094.Regulacji obrazu dokonuje siê te¿ czterema kolorowymiprzyciskami s³u¿¹cymi do obs³ugi telegazety. Najpierw nale¿ykrótko nacisn¹æ odpowiedni przycisk:· [ ZIELONY ] – kontrast,· [ ¯Ó£TY ] – nasycenie koloru,· [ NIEBIESKI ] – jaskrawoœæ,a nastêpnie samych regulacji dokonywaæ klawiszami [+P],[-P]. Potwierdzeniem regulacji jest wyst¹pienie odpowiedniejgrafiki ekranowej.J.Z.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 13

Porady serwisoweOtake 5522VTDŸwiêk prawid³owy, obraz widoczny ale mocno zwê¿ony z widoczn¹ tendencj¹ dozniekszta³ceñ poduszkowych. Dodatkowym objawem jest niezbyt g³oœne buczenieprzeci¹¿onej przetwornicy.Po rutynowym sprawdzeniu uk³adów odchylania i wa¿niejszychnapiêæ w zasadzie nie stwierdzono niczego, poza zani-¿onym napiêciem g³ównym. Przyczyn¹ tego zjawiska by³ouszkodzenie „poziomych” cewek odchylaj¹cych. Po ich zdemontowaniuwyraŸnie by³o widaæ nadpalenie izolacji uzwojenia(na d³ugoœci oko³o 2.5 cm). Ze wzglêdu na wiek odbiornikai wysokie koszty naprawy zaniechano naprawy (decyzjaklienta).J.Z.Trilux TAP283X chassis PB310Brak wizji i fonii.Nietypowe objawy: odbiornik za³¹cza siê, pracuj¹ uk³adyodchylania, ekran ciemny. Po zwiêkszeniu napiêcia S2 pojawiaj¹siê w pulsuj¹cy sposób na ekranie powroty, w tym samymrytmie pojawia siê te¿ wyciszony dŸwiêk. Przyczyn¹okaza³ siê kondensator C816 - 220nF/100V (przerwa, brakpojemnoœci) w uk³adzie pomiaru pr¹du kineskopu. W.W.Daewoo DTK-29G2K-100D chassis CP850FNie zawsze siê w³¹cza.Gdy odbiornik zadzia³a, na ekranie pojawia siê zawiniêtyobraz w górnej czêœci. Za z³y start odbiornika odpowiedzialnyby³ kondensator w zasilaczu C871 - 1000µF/16V, a za zawiniêcieramki C305 - 220µF/35V. Po wymianie uszkodzonychelementów telewizor dzia³a prawid³owo.W.W.Philips 25PT825A/00 chassis FL 4.16AAPorada dotyczy równie¿ innych chassis FL z SOPS.Nie dzia³a.Uszkodzony zasilacz. Spalony bezpiecznik, rezystor zabezpieczaj¹cy1R/5W i tranzystor BUT12. Przy tak lawinowymuszkodzeniu nale¿y tak¿e wymieniæ modu³ “SOPS driver”. Zpowodu braku nowego zdecydowa³em siê na naprawê uszkodzonegoi 2 innych, które posiada³em w warsztacie. Przy naprawiepos³ugiwa³em siê schematem chassis FL1.Uszkodzenia na modu³ach:· przerwa przy rezystorze 3312 - 100R (pierwotna strona),· wylany elektrolit z kondensatora 2376 - 33µF, rezystor3374 - 75k,· przerwa przy rezystorze 3362 - 150R (wtórna strona).W.W.Thomson 21MF15CL chassis TX807Nie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkowanie. Przyczyn¹ okaza³ siêuszkodzony transformator W.N. Orega 40337-21, jako zamiennikzastosowa³em CT8314. Po jego wymianie telewizor dzia³apoprawnie.Brak fonii.Po wymianie „strzelaj¹cego” transformatora W.N. brakdŸwiêku. Na grafie si³a g³osu na minimum i brak mo¿liwoœcijej zwiêkszenia. Po za³adowaniu pamiêci poprawnym wsademOTVC dzia³a bez zarzutu.W.W.Orion 287GE TV775 chassis 7000Brak odchylania pionowego.Uszkodzony okaza³ siê uk³ad scalony TDA8350, profilaktyczniewymieniono kondensator CF2 - 22µF/63V. Po wymianieww. elementów odchylanie pionowe dzia³a poprawnie lecznale¿a³o skorygowaæ geometriê w trybie serwisowym. Po regulacjiodbiornik dzia³a poprawnie. Jako zamiennik pilota zastosowanopilota CT471.Wejœcie w tryb serwisowy.Trzymaj¹c wciœniêty klawisz [ menu ] na klawiaturze lokalnejw³¹czyæ OTVC w³¹cznikiem sieciowym, gdy zaœwiecisiê kontrolka STANDBY na czerwono, puœciæ klawisz [ menu ]i w³¹czyæ telewizor klawiszem [ STANDBY ] na pilocie. Pouruchomieniu odbiornika pojawia siê menu serwisowe:· SA – regulacja stereo audio· LA – regulacja audio· HSH – po³o¿enie H· EW – amplituda H· PW – korekcja paraboli· CP – korekcja w naro¿nikach· TC – trapez· VSL – vertical slope· VNA – amplituda V· VSH – po³o¿enie V· S.C. – liniowoœæ V· VPR – balans R· VPG – balans G· VPB – balans B· DLY – regulacja opóŸnienia linii luminancjiPoruszanie siê po menu góra - dó³ [P+]/ [P-], zmiananastaw – [V+]/ [V-]. Po zakoñczeniu regulacji nacisn¹æ przycisk[TV], nastawy zostan¹ zapisane automatycznie. W.WPhilips 21PT1532/58 chassis L6.1AANie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkuj¹c¹ (piszcz¹c¹) pracê przetwornicy.Przyczyn¹ by³ uszkodzony kondensator 2501 - 1.5nF/1kV. Po jego wymianie odbiornik dzia³a prawid³owo.W.WThomson 28DG170G chassis TX807CSNie dzia³a.Kontrolka STANDBY œwieci i zmienia na chwilê kolor popróbie za³¹czenia, lecz odbiornik nie podejmuje prawid³owejpracy. Pomiary wykaza³y brak startu uk³adów odchylania, brakimpulsów steruj¹cych H na tranzystorze TL035. Impulsy zanika³yna tranzystorze TL031 - BC846 (SMD). Po wymianie tranzystoraTL031 ujawni³a siê przyczyna jego uszkodzenia – przebicietransformatora W.N. (oryginalny to Orega 40348A-11).Po wymianie transformatora (jako zamiennik zastosowa³emHR8629) telewizor dzia³a prawid³owo.W.WTevion MD7115VTS-A chassis TV17.6Brak odchylania pionowego.Przy naprawie pos³ugiwa³em siê schematem chassis 17.1 zDS25 (numeracja elementów wg tego schematu). Stwierdzonospalony rezystory R342 i nadpalone R339 i R340 (wszystkie0.22R) na skutek uszkodzonego uk³adu scalonego IC401 -14 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweTDA8177F. Po wymianie uszkodzonych elementów zadzia³a-³o odchylanie V, pojawi³ siê obraz, silnie zak³ócony (poszatkowany)poziomymi liniami oraz bardzo nagrzewa³ siê uk³ad scalonyTDA8177F. Przyczyn¹ ww. objawów i uszkodzonych elementówokaza³ siê kondensator C405 - 470nF/63V (przy pomiarzemiernikiem wykazywa³ idealnie 47nF). W.W.Telestar TSTAR21PBG-AV RGBTXNie dzia³a.OTVC pracuje w trybie standby, lecz nie mo¿na go w³¹czyæ.Przyczyn¹ okaza³ siê kondensator C119 - 470µF /25V w zasilaczu.Po jego wymianie odbiornik dzia³a poprawnie.W.W.SEG CORTINA -S chassis 11AK19Nie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkowanie przetwornicy. Przyczyn¹by³a uszkodzona dioda D808 - UF5407. Po jej wymianieodbiornik dzia³a prawid³owo.W.W.Thomson chassis ITC222Brak oznak pracy.Na linii napiêcia systemowego +118V panuje zwarcie domasy. Uszkodzeniu uleg³: tranzystor TL010 - 2SC5717, kondensatorCL031 - 10.8nF/1500V. Regulacja wymiarów obrazuodbywa siê w trybie serwisowym.R.S.Royal TV-6399TXTNie w³¹cza siê.Przetwornica pracuje prawid³owo. Na wyprowadzeniu 3uk³adu IC803 - TDA8183A nie zmienia siê stan z niskiego nawysoki. Wymiana IC803 daje pozytywny rezultat. OTVC dajesiê w³¹czyæ.R.S.Philips 21PT2683/58 chassis L7.2E AAPrzy prze³¹czeniu w stan pracy po kilku sekundach prze³¹cza siê w stan czuwania.Uszkodzony zosta³ uk³ad odchylania pionowego 7401 -TDA9302 oraz rezystor 3451 - 2.2R/0.5W. Regulacja geometriiobrazu odbywa siê w trybie serwisowym. R.S.Grundig chassis 22.2Wy³¹cza siê po 30 sekundach pracy.Je¿eli zostanie sch³odzony uk³ad IC803 - DDP3115C, toczas pracy OTVC wyd³u¿a siê. Uszkodzony zosta³ uk³ad IC803.Daje on sterowanie uk³adom odchylania. Po jego wymianienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednich regulacji.R.S.LG chassis MC049BBrak odchylania pionowego.Uszkodzeniu uleg³y: uk³ad odchylania pionowego IC301 -TDA4863A i rezystor FR403 - 0.0R/0.5W (zasilanie +14Vuk³adu IC301). Regulacja wymiarów obrazu w pionie odbywasiê w trybie serwisowym.R.S.Samsung chassis KS3AUstawienie napiêcia G2 kineskopu.W celu ustawienia napiêcia UG2 kineskopu nale¿y:· odbiornik ustawiæ w trybie AV bez podania sygna³u,· wejœæ w tryb “Menu” i wy³¹czyæ niebieski ekran,· wejœæ w tryb serwisowy naciskaj¹c przyciski nadajnikazdalnej regulacji: [ PICTURE OFF ] -> [ DISPLAY ] ->[ MENU ] -> [ MUTE ] -> [ PICTURE ON ],· z menu serwisowego wybraæ przyciskami [ CH+ ] lub[ CH- ] pozycjê “G2-Adjust”,· za pomoc¹ przycisków [Vol+] lub [Vol-] ustawiæ nastêpuj¹cewartoœci: IBRM = 220, CDL = 220, WDRV = 35,COL RGB = 150150150,· regulowaæ potencjometrem SCREEN na trafopowielaczu,a¿ wielkoœci "MRCRGB" osi¹gn¹ wartoœæ 120,· wyjœcie z trybu serwisowego – OTVC wy³¹czyæ wy³¹cznikiemsieciowym.R.S.Grundig chassis 22.2Po 1 godzinie pracy obraz od do³u zawija siê.Uszkodzony zosta³ uk³ad IC803 - DDP3115C. Poniewa¿jest on na podstawce, jego wymiana jest ³atwa. Po jego wymianienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Loewe chassis 9003Zak³ócenia na obrazie.Na obrazie mamy zak³ócenia w postaci pionowych faluj¹cychlinii po bokach ekranu. Z uk³adu procesora odchylaniabrak jest impulsów gasz¹cych H. Uszkodzony zosta³ procesorodchylania DPU2553. Po jego wymianie nale¿y dokonaæ odpowiednichregulacji w trybie serwisowym.R.S.Thomson chassis TX807Samoczynnie w OTVC zmieniaj¹ siê kana³y TV.Oprócz ww. zjawiska wystêpuje samoczynne podwy¿szaniepoziomu fonii. Przyczyn¹ tego stanu s¹ mikrowy³¹cznikiSK101 - SK104 znajduj¹ce siê na klawiaturze lokalnej KB2000.R.S.Thomson chassis ICC17Bardzo du¿a jasnoœæ obrazu.Okazuje siê, ¿e napiêcie +200V zasilaj¹ce p³ytkê kineskopuwynosi +105V. Przyczyna le¿y w uk³adzie wzmacniacza wizjiIB01 - TDA6107Q. Po jego wymianie nale¿y ponownie ustawiæbalans bieli u¿ywaj¹c do tego trybu serwisowego. R.S.Sharp 70ES03S chassis CA10Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Nie pracuje stopieñ koñcowy odchylania H. Uszkodzonezosta³y: tranzystor koñcowy odchylania H Q602 - BUH515oraz tranzystor uk³adu drivera Q601 - KSC2500. R.S.Thomson chassis ITC008Brak œwiecenia ekranu.Przyczyn¹ braku œwiecenia ekranu jest nieobecnoœæ wyso-SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 15

Porady serwisowekiego napiêcia kineskopu. Wystêpuje brak sterowania stopniakoñcowego odchylania poziomego TL035 - ST1803DHI.Uszkodzeniu uleg³ tranzystor drivera TL033 - BC639. R.S.Funai TV-2000MKIIBrak obrazu, fonii.Stwierdzono nieobecnoœæ wysokiego napiêcia kineskopu.Stopieñ koñcowy odchylania H Q13 - 2SD1398 jest nie wysterowany.Nie pracuj¹ generatory H i V w uk³adzie IC5 -TA8659AN (zasilanie uk³adu jest prawid³owe). Przyczyn¹ tegostanu jest uszkodzony rezonator kwarcowy CF10 - CSB503KHz.R.S.Grundig CUC1836Ekran œwieci fioletow¹ poœwiat¹.Pomiary sygna³ów: -(R - Y) 100, -(B - Y) 100, Y100 oscyloskopemwykazuj¹, ¿e jest ich prawie brak, a sygna³ Y jestmocno zniekszta³cony. 100 oznacza 100-hercowe odchylaniepionowe. Uszkodzenie dotyczy bloku cyfrowego Feature Box29504.103.4201. Konkretnie uszkodzony zosta³ uk³ad CIC1640- SDA9280 (Display procesor). Po jego wymianie nale¿y wejœæw tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednich regulacji. R.S.Philips chassis AA5 ABZani¿one napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy.Napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy stanowi¹ 1/3 wartoœcinominalnych. Sprawdzono wszystkie obci¹¿enia przetwornicy.Okaza³y siê one prawid³owe. Silnie grzeje siê tranzystorkluczuj¹cy przetwornicy 7540 - STP4NA60F1. Przyczyn¹ tegostanu pracy przetwornicy jest kondensator 2540 - 220pF/2kV.Jest on pod³¹czony bezpoœrednio do tranzystora 7540. Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +86V na kondensatorze2569 - 47µF/160V.R.S.JVC AV-28WFX1EUS chassis MDCiemny ekran.Ciemny ekran by³ wynikiem braku wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylaniapoziomego Q531 - 2SC5502. Przyczyn¹ uszkodzenia tranzystoraQ531 by³o „zimne lutowanie” wyprowadzeñ transformatorasteruj¹cego T501.R.S.Panasonic chassis CP830FZaraz po w³¹czeniu do pracy zabezpiecza siê.Napiêcie systemowe osi¹ga wartoœæ oko³o 100V. Po wylutowaniurezystora R401 - 82R/2W (brak zasilania stopnia steruj¹cegotranzystor koñcowy odchylania poziomego). Przyczyn¹tego stanu jest trafopowielacz T402 - 1362.5021. Przywymianie zastosowano trafopowielacz HR8874. R.S.Grundig chassis CUC2030Ekran œwieci na bia³o.Pomiar napiêcia +C 200V wykazuje wartoœæ 15V. Uszkodzonezosta³y elementy: R54001 = 12R/1W (zwiêkszy³ swoj¹wartoœæ do oko³o 40k9) oraz C54001 - 22µF/350V. Oba elementyznajduj¹ siê w torze zasilania +C 200V. R.S.Samsung CX5312W/SGX chassis P88MTBrak œwiecenia ekranu.Przyczyn¹ braku œwiecenia ekranu jest nieobecnoœæ wysokiegonapiêcia kineskopu. Stwierdzono za pomoc¹ oscyloskopu,¿e generator odchylania poziomego nie pracuje. Uszkodzonyzosta³ uk³ad IC302 - TDA2579A. Po jego wymianienale¿y wyregulowaæ obraz potencjometrami: VR401, VR402.R.S.Philips chassis L9.2EEkran œwieci na niebiesko z powrotami.Na katodzie R kineskopu A51EER133X72 napiêcie wynosi20V. Na pozosta³ych katodach napiêcia wynosz¹ oko³o140V. Przyczyn¹ tego stanu jest uszkodzenie tranzystora 7322- BF422. Po jego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy iustawiæ balans bieli.R.S.Samsung CK-5379T chassis S15ABrak obs³ugi OTVC.Brak obs³ugi OTVC zarówno zdalnie, jak i z klawiaturylokalnej. Dzieje siê to po oko³o 0.5 godziny pracy OTVC.Uszkodzony zosta³ procesor zarz¹dzaj¹cy IC901 - SAA5291-097. Po naprawie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæodpowiednich regulacji.R.S.Telestar chassis PT92AObraz z du¿ymi zniekszta³ceniami E-W.Sprawdzono obecnoœæ przebiegu E-W Driew na wypr.20 uk³aduIV01 - TDA9358. Okaza³o siê, ¿e by³ obecny, ale o zani¿onejamplitudzie. Przyczyn¹ tych zjawisk s¹ uszkodzone elementy:tranzystor TV06 - BD680, rezystor RV38 - 2.2R/1W. Na koniecnale¿y ustawiæ wymiary obrazu w trybie serwisowym. R.S.Samsung CW29Z308TX chassis S63B(P)OTVC wy³¹cza siê samoczynnie.OTVC pracuje kilka sekund i przechodzi w stan czuwania.Napiêcie systemowe +142V osi¹ga zaledwie 110V. Uszkodzonyzosta³ trafopowielacz T444s - FUH29V002. Po naprawienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæ: jasnoœæ, ostroœæstatyczn¹ i dynamiczn¹.R.S.Philips chassis MD2.21Brak obrazu.Ekran jest ciemny z powodu braku wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ kondensator 2418 - 220pF/2kV(przebicie miêdzy wyprowadzeniami). Ten kondensator jestpod³¹czony równolegle do tranzystora 7421 - BU2520D (stopieñkoñcowy odchylania H).R.S.Universum 32FT406 chassis ICC20W³¹cza siê i wy³¹cza.Dzieje siê to w czasie pracy. Po otwarciu OTVC okaza³o siê,¿e we wnêtrzu jest chassis ICC20 Thomsona. Przyczyn¹ ww. zjawiskas¹ „zimne luty”, które wystêpuj¹ w okolicach tranzystorakoñcowego H TL010 oraz trafopowielacza LL008. R.S.16 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweSharp LC-26/32/37P55EE/EK/EF/EI/ERU,LC-26/32/37P70EE/EK/EF/EI/ERU, LC-32/37GA8EE/EF/EI/EK/RU, LC-32/37BV8EE/EF/EI/EK/RU, LC-32/37GA9EE/EK/EF/EI/ERU, LC-32/37BV9EEE (LCD)Podwójny obraz.Zdarza siê, ¿e w niektórych egzemplarzach pojawia siê podwójnyobraz w sytuacji gdy jakieœ elementy obrazu znajduj¹siê w ruchu – przesuwaj¹ siê na ekranie. Mo¿na to okreœliæjako zbyt woln¹ reakcjê wyœwietlacza na ruchomy obraz. Takiezachowanie siê odbiornika telewizyjnego wymaga zastosowanianowszej (zmodyfikowanej) wersji oprogramowaniauk³adu VCTp (na p³ycie g³ównej). W zale¿noœci od modelutelewizora s¹ to nastêpuj¹ce wersje (pliki):· dla OTVC serii P55: LEW05A_WPAL_V1202,· dla OTVC serii P70: LEW05A-WPAL-DTV_V1042,· dla LC32GA8E/LC32BV8E: LEW05A-GA8_V1022Q,· dla LC37GA8E/LC37BV8E: LEW05A-GA8_V1022Q,· dla OTVC serii GA9: LEW05A-WXGA_V1042.Informacjê o wersji oprogramowania znaleŸæ mo¿na wmenu serwisowym na stronie 1/11 pokazanym na rysunku 1.Przy okazji na rysunku tym objaœniono znaczenie wyœwietlonychinformacji znajduj¹cych siê w nag³ówku serwisowegomenu regulacyjnego.Po uaktualnieniu oprogramowania konieczne jest zatwierdzenietych danych w pamiêci nieulotnej NVM.W czasie prac serwisowych w opisywanych odbiornikachtelewizyjnych LCD, w których dochodzi do uaktualnienia oprogramowanialub wykasowania zawartoœci pamiêci, koniecznejest ustawienie zgodnej z faktycznym rozmiarem ekranu wyœwietlaczawielkoœci jego przek¹tnej w calach. Jest to mo¿liwedo wykonania w trybie serwisowym na drugiej stronie serwisowegomenu regulacyjnego w pozycji “Inch Setting”. Tê stronêpokazano na rysunku 2a. Po wpisaniu i zatwierdzeniu w³aœciwejliczby pojawia siê ona równie¿ w nag³ówku menu po prawejstronie, tak jak pokazano to na rysunku 2b.Jak wspomniano wczeœniej, po przeprowadzeniu uaktualnieniuoprogramowania i wpisaniu wielkoœci przek¹tnej wyœwietlaczanale¿y przepisaæ i zatwierdziæ dane w pamiêci NVM.Przeprowadza siê tê czynnoœæ w trybie serwisowym. W tymcelu nale¿y:1. wy³¹czyæ odbiornik TV poprzez wyci¹gniêcie sznura sieciowegoz gniazdka,2. w trakcie jednoczesnego naciskania przycisków [VOL-] i[ INPUT ] na klawiaturze lokalnej odbiornika pod³¹czyæ godo sieci; na ekranie powinna pojawiæ siê litera “K” (oznaczato tryb fabryczny),3. jednoczeœnie nacisn¹æ przyciski [ VOL - ] i [P -] na klawiaturzelokalnej odbiornika; pokazanie siê na ekranie wielulinii pomarañczowych znaków wskazuje, ¿e odbiornikznajduje siê aktualnie w trybie procedur regulacyjnych; jeœlinie uda siê wejœæ w ten tryb, o czym œwiadczy wyœwietlaniena ekranie obrazu takiego jak w trybie normalnegou¿ytkowania, nale¿y powtórzyæ opisane powy¿ej kroki odpocz¹tku,4. w celu wyjœcia z trybu regulacyjnego po wykonaniu regulacjii ustawieñ nale¿y od³¹czyæ odbiornik od sieci poprzezwyci¹gniêcie wtyczki przewodu sieciowego z gniazdka; jeœliwy³¹czymy odbiornik za pomoc¹ pilota, nale¿y równie¿wy³¹czyæ odbiornik z sieci wyci¹gaj¹c wtyczkê przewodusieciowego z gniazdka, z tym, ¿e w takiej sytuacji nale¿yodczekaæ oko³o 10 sekund i dopiero po tym czasie ponowniepod³¹czyæ OTVC do sieci,5. w celu usuniêcia litery “K” z ekranu wyœwietlacza nale¿yjednoczeœnie nacisn¹æ przyciski [VOL -] i [P -] na klawiaturzelokalnej odbiornika.W trybie regulacji serwisowych wszystkich czynnoœci dokonujesiê przyciskami pilota, niektóre czynnoœci mo¿na wykonywaærównie¿ przyciskami klawiatury lokalnej. Funkcjeprzycisków w tym trybie s¹ nastêpuj¹ce:· [Pp] / [Pq] (na pilocie i na klawiaturze lokalnej) –poruszanie siê po menu w górê / w dó³,· [VOL+]/ [VOL-] (na pilocie i na klawiaturze lokalnej)– zmiana wartoœci wybranego parametru o 1 w górê /w dó³ (+1/-1),· kursor [ p ] / [ q ] (tylko na pilocie) – prze³¹czanie stronmenu poprzednia / nastêpna,· kursor [ t ] / [ u ] (tylko na pilocie) – zmiana wartoœciwybranego parametru o 10 w górê / w dó³ (+10/-10),· [ INPUT SOURCE ] (na pilocie), [ INPUT ] (na klawiaturzelokalnej) – sekwencyjne prze³¹czanie Ÿróde³ sygna-³u: (TV ¨ EXT1 ¨ EXT2 ¨ EXT3 ¨ EXT4 ¨ EXT5),A t lnie wyb ne we œcie ygn ³A t lny y tem olo TVA t ln t on /C ³ owit iloœæ t onTyt ³ t lne t onyU t wion wiel oœæ e n w c l chMie ce en c eni/ [INFO] TV AUTO 32: EUROM in Ve ionLEW05 0 .XXXX (YYYY/MM/DD X) XDev Ve ion_____Dev Lo de Ve ion_____Pic Ve ionXX.XXTEMP SENSORNORMAL STANDBY CAUSEXXXXXXXXERROR STANDBY CAUSE [ ] 0 XXHXXM[2] 0 XXHXXM[3] 0 XXHXXM[4] 0 XXHXXM[5] 0 XXHXXMN g³ówe men eg l cy negoWe g³ównego o og mow niP met yRys.1. Widok pierwszej strony menu regulacyjnegoSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 17

Porady serwisowea/02/11 [ INIT ] INPUT 4 PAL --:--Factory Init --Inch Setting --Public ModeOFFCenter Acutime 00HRESETOFFBacklight Acutime 00HRESETOFFPicture Read Pos X 0Picture Read Pos Y 0Picture ReadOFFb/02/11 [ INIT ] INPUT 4 PAL 32:--Factory Init --Inch Setting 32Public ModeOFFCenter Acutime 00HRESETOFFBacklight Acutime 00HRESETOFFPicture Read Pos X 0Picture Read Pos Y 0Picture ReadOFFRys.2. Widok drugiej strony menu serwisowego przed ipo wpisaniu wielkoœci ekranu· [OK](tylko na pilocie) – wykonanie funkcji.Uwaga: Tryb sygna³u wejœciowego jest prze³¹czany automatycznie,gdy rozpoczn¹ siê zwi¹zane z nim regulacje, oile tylko odpowiedni sygna³ jest dostêpny.H.D.Sharp LC-30HV2E, LC-22SV2E, LC-13/15/20B2EA, LC-15C2EA, LC-20C2EA, LC-13/15/20E1E, PZ-43/50MR2E (LCD)Brak teletekstu.W wymienionych odbiornikach oprócz braku teletekstuzdarza siê, ¿e czas wejœcia w tryb pracy po w³¹czeniu wyd³u¿asiê oraz sporadycznie dochodzi do zablokowania. Wspóln¹przyczyn¹ tych objawów (co czêsto odnotowano) by³o pêkaniepunktów lutowniczych na wyprowadzeniach uk³adówIC1602 i IC1603. S¹ to pamiêci zamontowane na bloku AV nap³ytce DUNTKA537DE04. Uk³ad pamiêci FLASH IC1602 -RH-iXA134WJN1Q (MBM29Dl400TC) posiada 48 wyprowadzeñ,uk³ad pamiêci SRAM IC1603 - VHi62S8308X-1Q(A62S8308X-70SI) posiada 32 wyprowadzenia. Staranna poprawalutowania usuwa³a wymienione objawy niesprawnoœci.Nale¿y przy tym uwa¿aæ, ¿eby poprawiaj¹c lutowanie nie spowodowaæzwarcia z nastêpnym wyprowadzeniem (nie zmostkowaækropl¹ cyny dwóch s¹siednich wyprowadzeñ). H.D.Sony chassis AE-2FDotyczy modeli: KV-E2961A/B/D/K, KV-E2963B/E, KV-S2941A/B/D/K, KV-S2942U, KV-S2943B/E, KV-X2991A/B/D, KV-X2993B/E/UWymiana kineskopów.Zintegrowane kineskopy 29-calowe typu 29GX nie s¹ aktualnieju¿ dostêpne. W przypadku koniecznoœci ich wymianymo¿na je zast¹piæ kineskopami typu 29GX2. Niestety kineskopy29GX2 nie s¹ w pe³ni kompatybilne z fabrycznie stosowanymikineskopami typu 29GX. Przy zdecydowaniu siê nazast¹pienie kineskopu 29GX kineskopem 29GX2 koniecznejest wykonanie ni¿ej opisanych zmian i modyfikacji.1. Wymontowaæ „stary” 29-calowy kineskop typu 29GX i wjego miejsce zamontowaæ zintegrowany kineskop typu29GX2 (nr 8-733-857-71). Kineskop ten jest wyposa¿onyw 100-hercowy zespó³ odchylaj¹cy.2. Na szyjkê kineskopu zamontowaæ zdjêty z wymontowanegokineskopu modu³ VM i zespó³ ustawiania zbie¿noœci(Quad-Pole Neck). Œrednica szyjki kineskopu typu 29GX2jest trochê mniejsza ni¿ kineskopu 29GX, dlatego przed zamontowaniemtych podzespo³ów nale¿y na szyjkê przykleiækilka warstw taœmy klej¹cej (owin¹æ szyjkê kilkoma warstwamitaœmy klej¹cej.3. Na p³ycie D wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· zamontowaæ 5-milimetrow¹ zworê w miejscu oznaczonymjako JW2,· kondensator C816 - 0.75µF/400V zast¹piæ kondensatorem0.86µF/400V,· w miejscu oznaczonym jako C817 zamontowaæ kondensator0.039µF/400V,· w miejscu oznaczonym jako L806 zamontowaæ indukcyjnoœæPMC (1-459-592-11),· transformator T804 - HLT (1-426-939-11) zast¹piæ transformatoremHLT (1-429-287-11).3. Na p³ycie D2 wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· wymontowaæ transformator T1851 (VPOT),· zamontowaæ zworê miêdzy EY992 i EY993 (po wtórnejstronie transformatora T1851).4. Pod³¹czyæ cewkê korekcji przekosu (rotacji) rastra.5. W trybie serwisowym ustawiæ geometriê obrazu – tryb serwisowyopisano w „Dodatku Specjalnym” nr 2 na str.18-24.Informacje o typie zamontowanego w odbiorniku kineskopuumieszczone s¹ na etykiecie naklejonej z ty³u kineskopu wmiejscu pokazanym na rysunku 3.Etykieta nakineskopieRys.3Na tej etykiecie kineskop typu 29GX oznaczony jest jako29GX, natomiast kineskop typu 29GX2 mo¿e byæ oznaczonyw trojaki sposób: jako 29G2, 9GC lub 9GM. H.D.18 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweThomson 42WM02L (plazma)Eliminacja poobrazu.Poobraz (afterimage) to pozosta³oœæ po obrazie, blade konturylub kolor pozosta³e po obrazie, który by³ nieruchomo wyœwietlanyprzez pewien czas. Jeœli na ekranie wyœwietlany jestniezmienny, statyczny obraz nale¿y uaktywniæ aplikacjê okresowegoodœwie¿ania lub tak zawny wygszacz ekranu. Wyd³u-¿one, nieprzerwane wyœwietlanie sta³ych lub nieruchomych obrazów,mo¿e spowodowaæ ich utrwalenie sie na ekranie, którew wiêkszoœci przypadków znika stopniowo po pewnym czasieod wy³¹czenia zasilania. W przypadku, gdy efekt ten nieznika nale¿y spróbowaæ jego usuniecia.Usuniêcia poobrazu mo¿na dokonaæ poprzez doprowadzeniedo wejœcia sygna³u Ÿród³a zewnêtrznego testu bia³ego polalub w trybie serwisowym poprzez wprowadzenie odbiornikaw tak zwany tryb wygrzewania (Heat Run Mode) i pozwoleniena wyœwietlanie tego testu przez d³u¿szy czas.Wejœcie w tryb wygrzewania odbywa siê w nastêpuj¹cy sposób:· nacisn¹æ na pilocie serwisowym przycisk [ ADJ (NTSC)/SVC (PAL) ] i wyœwietliæ na ekranie g³ówne menu serwisowe(SVC MENU) pokazane na rysunku 1,S/W VERSION :1.01 ADJ2 W/B3CXA2101ADJ4 TEMP.5 OPTION 1Rys.1. Widok menu g³ównego menu serwisowego· przyciskiem [CH(-)] wybraæ punkt “2 W/B”,· przyciskiem [VOL(+)] wybraæ “Heat Run”,· przyciskiem [VOL(+)] wybraæ “White” (bia³e pole),· na ekranie zostanie wyœwietlone bia³e pole i bêdzie wyœwietlanea¿ do wyjœcia z tego trybu,· menu OSD (menu trybu serwisowego) zniknie z ekranu wci¹gu kilku sekund.Nale¿y zwróciæ uwagê, na to, ¿e piloty serwisowe dla systemówNTSC i PAL ró¿ni¹ siê. Dla systemu NTSC stosowanegow Korei, USA, Japonii, na Tajwanie i w Ameryce dosterowania OTVC wykorzystuje siê kod NEC, natomiast dlasystemu PAL obejmuj¹cego Europê, Azjê, Œrodkowy Wschód,Afrykê oraz Amerykê £aciñsk¹ sterowanie odbywa siê w kodzieRC5. Ró¿nice wystêpuj¹ równie¿ w zale¿noœci od modelitelewizorów: dla odbiorników 60-calowych NTSC/PAL nale-¿y stosowaæ pilota dla systemu NTSC, dla modeli 42- i 40-calowych – pilota dla sytemu NTSC, dla modeli z obszaru PAL– pilota dla sytemu PAL.Jak wejœæ w tryb serwisowy (wyœwietliæ menu SVC) nieposiadaj¹c pilota serwisowego? Jest to zale¿ne od modelu odbiornika.Metod¹ prób i doœwiadczeñ uda³o siê w nastêpuj¹cysposób:· modele 60 – odbiornik w³¹czony, na klawiaturze lokalnejjednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæ przez 5 sekund przyciski[VOL(+)] i [ VOL (-) ],· modele 42 (Korea MN, Kanada MU) – odbiornik w³¹czony,na klawiaturze lokalnej jednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæprzez 5 sekund przyciski [VOL(+)] i [ VOL (-) ],· modele 42 (Ameryka Po³udniowa, Kanada MU) – w trybiestandby na pilocie po kolei nacisn¹æ przyciski [7],[3], [ 9], [ 2], [ OK], po czym natychmiast w³¹czyæodbiornik,· modele 40/40 PAL (MT, MZ) – odbiornik w³¹czony, jednoczeœnienacisn¹æ i przytrzymaæ przez 5 sekund wciœniêteprzyciski: [ INPUT ] na klawiaturze lokalnej i [OK]na pilocie,· modele 40 NTSC (MN, MT, MZ) – w trybie standby napilocie po kolei nacisn¹æ przyciski [7], [3], [9], [2],[ ENTER ], po czym natychmiast w³¹czyæ odbiornik.Regulacje serwisowe.1. Rozdzielczoœæ panelu wyœwietlacza.Format konwertera.VSC (Video Scan Converter): Real, Compressed, Expanded.Na potrzeby regulacji serwisowych nale¿y zapewniæ najlepsz¹jakoœæ obrazu. W tym celu nale¿y doprowadziæ do wejœciaPC sygna³ z komputera. Na rysunku 2 pokazano dostêpnesygna³y i rozdzielczoœci na poszczególnych wejœciach. W zale¿noœciod modelu odbiornika nale¿y wybraæ nastêpuj¹ce sygna³y:· 40: VGA, Compressed XGA, SD (480p) TV, HD TV Capable,· 42: VGA, SVGA, Compressed XGA, SD (480p) TV, HDTV Capable,· 60: VGA, SVGA, XGA, SD TV, HD (720p) TV.Uwaga:· VGA (Video Graphic Array): 640 (H) × 480 (V),NTSCPALSECAMVideo480i480pVGASVGAXGAComponent(Y, Pb, Pr)PC(RGB/ HV)VSC(Com e ed& Ex nded)Mod leCont olBo dPDP Mod le40 : 640x480( VGA)42 : 852x480( W- VGA)60 ( 280x720: HD)480p720p1080iDTV(RGB/ HV)Rys.2SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 19

Porady serwisowe· SVGA (Super Video Graphic Array): 800 (H) × 600 (V),· XGA (Extended Video Graphic Array): 1024 (H) × 768(V) pixels.2. Tryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy (SVC Mode) nale¿y napilocie serwisowym nacisn¹æ przycisk [ CZERWONY ].Zmiana listy parametrów regulacyjnych odbywa siê po naciœniêciuprzycisku [ SWAP/ ADJUST ]. Zapamiêtywania ustawieñdokonuje siê przyciskiem [OK]. W celu wyjœcia z trybuserwisowego nale¿y nacisn¹æ przycisk [ TV/AV ].3. Lista trybów i parametrów regulacyjnych dla wyœwietlaczai Set-Top-Boxa.a/. “Line SVC - 0”: regulacja balansu bieli· RGB Fine: precyzyjna regulacja wzmocnienia (regulacjanieu¿ywana, wartoœci ustawione na sta³e),· RGB Gain: regulacja wzmocnienia (High light),· RGB Cut: regulacja punktów odciêcia (Low light),· AC control: automatyczne regulacja punktów odciêcia doznalezienia wartoœci odniesienia.b/. “Line SVC - 1”: pozycjonowanie obrazu – Phase (faza) =15, H-Pos (pozcjonowanie w poziomie) = 33, V-pos (pozycjonowaniew pionie) = 32, Auto-pos (pozycjonowanie automatyczne).c/. “L2 VSC CXA2101”: VSC (MNT) – sterowanie procesoremobrazu CXA2101w wyœwietlaczu i VSC (STB) – sterowanieprocesorem obrazu CXA2101w odbiorniku:· BC/RC: punkt odciêcia w torze B i R (7),· wzmocnienie w torach RGB RG/GG/BG: RGB Gain (31).· predefiniowanie wartoœci regulacji obrazu: kontrast – SubContrast = 3, jaskrawoœæ – Sub Bright = 54, nasyceniekoloru – Sub Color = 0, odcieñ – Sub Tint = 7 lub 14,wyrazistoœæ (ostroœæ) – Sub Sharpness = 0,· CTI (sterowanie popraw¹ przejœæ miêdzy kolorami) = 0 ~ 3),· RYR (R-Y axis + R-Y component setting) = 6 / GYR (G-Y axis + R-Y component setting) 10,· RYB (R- Y axis + B-Y component setting) = 9 / GYB (G-Y axis + B-Y component setting) = 5,· GMM (korekcja gamma) = 0, BLK (sterowanie ogranicznikiempoziomu sygna³ów RGB) = 15,· PRE (ustawienie wspó³czynnika narastania i przerzutówimpulsów) = 1,· DCT (Y system DC transmission ratio setting) = 0,· DPI (sterowanie popraw¹ czerni, szczegolnie dla obrazudynamaicznego) = 0,· VTC (ustawianie sta³ej czasowej impulsu V sync) = 2,· HWI (ustawianie szerokoœci impulsu HS-OUT) = 2,· DCO (funkcja dynamicznego koloru ON/OFF) = 0,· HDT (ustawianie sta³ej czasowej impulsu H sync) = 0,· SFO (ustawianie Sharpness ostroœci) = 1,· kontrast – Contrast = 25, jaskrawoœæ – Brightness = 31,nasycenie koloru – Color = 31, odcieñ – Tint = 31, ostroœæ– Sharpness = 35,· PAL (RC5) – wybór pilotae/. “Line SVC- 4”: ustawienia toru fonii – uk³ad MSP34XX:FP (FM Prescale: 28), NP (NICAM Prescale: 120), SP(SCART Prescale: 25), SC VOL (poziom sygna³u fonii naz³¹czu SCART: 68), STB VOL (poziom wyjœciowy fonii zodbiornika: 115).f/. “L5 option 1”: 25 – opcje i w³aœciwoœci systemu 1· SYSTEM = 1 (BG/ I/ DK/ L)· Australia/Chiny = 0 (B/H i China, tabela kana³ów DK),· ACMS = 1 (automatyczny system strojenia kana³ów)· TOP = 1 (teletekst TOP ON/OFF),· A2 Mono = 0 (wymuszony tryb mono),· TXT Lag = 6 (wybór jêzyka teletekstu, TPU3050)· LANGUAGE = 1 (jêzyk OSD), 1 (EU 5), 2 (N- EU 12), 3(Chiny), 4 (Arab), 5 (Parsi), 6 (wszystkie, 20 jêzyków).g/. “L6 Option 2”: 9 – opcje i w³aœciwoœci systemu 2· PIP = 1,· I/II = 0 (wymuszony dŸwiêk dwujêzyczny – Dual sound),· Woofer = 0 (g³oœnik niskotonowy; opcja nieu¿ywana),· TEXT = 1 (teletekst ON/OFF),· VOL Curve = 0 (wybór charakterystki regulacji poziomug³oœnoœci),· PAN 50HZ = 0 (czêstotliwoœæ 0 = 60Hz, 1 = 50Hz/60Hz),· rodzaj pilota serwisowego PAL (RC5).Wskazówki dotycz¹ce przeprowadzania regulacji.1. Po wybraniu trybu wygrzewania w regulacji W/B (dostêpnes¹ nastêpuj¹ce opcje: OFF (tryb wy³¹czony) => WHITE (bia-³e t³o) => RED (czerwone t³o) => GREEN (zielone t³o) =>BLUE (niebieskie t³o).2. Funkcja automatycznej regulacji punktów odciêcia nie jestaktywna w tym modelu.3. Regulacjê punktów odciêcia R/G/B-CUT nale¿y przeprowadzaætylko dla torów G i B, pozostawiaj¹c w torze Rwartoœæ na ustalonym poziomie.4. Regulacjê wzmocnienia R/G/B-GAIN nale¿y przeprowadzaætylko dla torów R i G, pozostawiaj¹c wzmocnienie w torzeB na ustalonym poziomie.5. Linia TEMP.Parametr ten umo¿liwia ustawienie temperatury, po przekroczeniuktórej nast¹pi zmiana sterowania prac¹ wentylatora– w szczególnoœci skutecznoœci ch³odzenia:· HIGH TEMP. – gdy temperatura przekroczy wartoœæ ustawion¹dla tego parametru, nastêpuje podanie do uk³adówsteruj¹cych wentylatorem napiêcia 12V,· LOW TEMP. – gdy temperatura spadnie ponizej wartoœciustawionej dla tego parametru, wentylator jest sterowanynapiêciem 8V,· TEMPERATURE – w tej linii wyœwietlana jest rzeczywistatemperatura.Red.MagnetowidyPhilips VR910Brak oznak pracy.Po w³o¿eniu wtyczki do gniazdka sieciowego nie œwiecidioda LED. Brak jest napiêæ wyjœciowych z przetwornicy.Sprawdzono g³ówne elementy po stronie pierwotnej transformatoraprzetwornicy 5151 - CE326C2 – okaza³y siê sprawne.Uszkodzona zosta³a dioda impulsowa 6164 - BYW98-200.Znajduje siê ona w linii zasilania +9V. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie +5V na kondensatorze 2323 - 220µF/16V.Regulacja napiêcia +5V odbywa siê za pomoc¹ potencjometru3179 - 470R. R.S.20 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweAudioSchneider HCS350 (DVD)K³opoty z prac¹ mechanizmu DVD.Do oko³o godziny pracy DVD mo¿na je obs³ugiwaæ – obrazi dŸwiêk s¹ dobre. Po tym czasie obraz zatrzymuje siê, brakfonii. Z wnêtrza urz¹dzenia s³ychaæ zgrzyty i trzaski. Sprawdzonouk³ad elektroniczny steruj¹cy czêœci¹ mechaniczn¹ DVD– wszystko by³o w porz¹dku. Ze wzglêdu na du¿e zu¿ycie czêœcimechanicznych (7 lat eksploatacji) wymieniono mechanizmDSL-710 firmy DVS i k³opoty z DVD siê skoñczy³y. R.S.Philips LX-7500R (kino domowe)Chrypienie fonii.Dzieje siê to przy pracy DVD. Przyczyn¹ tego stanu jestkondensator filtru sieciowego C1 - 180µF/400V. Pomiar wspó³czynnikaESR tego kondensatora wykaza³ jego niesprawnoœæ.Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie +12V na kondensatorzeC122 - 470µF/25V.R.S.Philips HTS3610/12 (kino domowe)Brak fonii.W g³oœnikach brak dŸwiêku. Pomiary wykaza³y, ¿e brakjest zasilania wzmacniaczy mocy m.cz. Odpowiedzialnym zaten stan by³ uk³ad STRNW6856 firmy Sanken, który pracujew zasilaczu.R.S.Thomson DPL2907 (kino domowe)Brak oznak pracy.Pomiary napiêæ wychodz¹cych z zasilacza wskazuj¹ naznaczne obni¿enie siêgaj¹ce oko³o 70% wartoœci nominalnych.Dalsze ustalenia to, ¿e bardzo mocno grzeje siê uk³ad sterownikaprzetwornicy U4 - KA5L038R. Okazuje siê, ¿e przebiciuuleg³ kondensator C108 - 4.7nF/1KV w uk³adzie gaszenia drgañpaso¿ytniczych przetwornicy. Do wymiany jest tak¿e uk³ad U4- KA5L038R. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie +5V nakondensatorze C208 - 100µF/10V.R.S.Panasonic SA-HT80 (kino domowe)Nie mo¿na zestroiæ odbiornika radiowego FM.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono zasilanie bloku tunera:15V, 7.5V – napiêcia by³y prawid³owe. Okazuje siê, ¿e odbiornikradiowy FM pracuje tylko na jednej czêstotliwoœci.Uszkodzony zosta³ uk³ad syntezy czêstotliwoœci IC102 -LC72131MDT. Sama wymiana uk³adu IC102 to nie wszystko,nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustaliæ odpowiedni krok zmianczêstotliwoœci uk³adu syntezy.R.S.Lumatron DVD-AV4 (kino domowe)Wszystko dzia³a oprócz napêdu DVD. Dzia³a „kapryœnie”, nie zawsze chce czytaæwszystkie p³yty, czasami ca³kowicie odmawia pos³uszeñstwa.Czyszczenie soczewki lasera nie przynios³o oczekiwanegorezultatu. Poniewa¿ ca³a mechanika nie nastraja³a optymizmem(g³oœna praca, talerzyk z luzami), zdecydowano siê na wymia-nê ca³ego napêdu razem z laserem. Ca³y kompletny laser DVDtypu KHM 310 AAA z mechanizmem mo¿na kupiæ po bardzoniskiej cenie (35 z³), ale jak to czêsto bywa z tañszymi „podróbkami”,zdarzaj¹ siê wadliwe egzemplarze. Nie ominê³a imnie ta „przyjemnoœæ”, dlatego zacz¹³em szukaæ jakiegoœ zamiennika.Po bardzo d³ugich poszukiwaniach w Internecieznalaz³em zamiennik o symbolu KHM313AAA, jego nastêpca(podobno „ulepszony”). Po wymianie lasera DVD zosta³oprzetestowane na wszystkich mo¿liwych rodzajach p³yt CD iDVD, t³oczonych i wypalanych na nagrywarkach. Muszê przyznaæ,¿e nie zawiod³o ani razu.J.Z.WIWA HD128A (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Uszkodzona przetwornica, spalony bezpiecznik. Pomiarywykaza³y zwarty uk³ad IC1 - VIP-er 22A. Szukaj¹c przyczynyuszkodzenia scalaka znaleziono jeszcze uszkodzony kondensatorC8 - 22µF/400V (brak pojemnoœci). Po wymianie ww.elementów zasilacz nadal nie podejmuje pracy. Stwierdzonojeszcze uszkodzenie kondensatora C 9 (zamiast 100nF prawie2µ) i transoptor PI1 - EL817. Po wymianie wszystkich wadliwychelementów zasilacz i DVD pracuje poprawnie. W.W.Panasonic DVD-S325E (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Uszkodzony zasilacz. Pomiary elementów w zasilaczu niewykaza³y uszkodzeñ, do podstawienia zosta³ jedynie uk³ad scalonyMR6710. Po jego wymianie sprzêt dzia³a poprawnie. Przynaprawie pos³ugiwa³em siê schematem DVD-S42E. W.W.Laudmann (samochodowy odbiornik radiowy z CD)Nie dzia³a.Po w³¹czeniu wyœwietlacz nie jest podœwietlony, mo¿nazmieniaæ funkcje lecz odbiornik nie dzia³a, cisza w g³oœnikach.Przyczyn¹ okaza³ siê uszkodzony tranzystor Q407 - 2SB1240,jako zamiennik zastosowano 2SB1243. Po jego wymianie odbiornikdzia³a prawid³owo.W.W.Mastec model 20211 (samochodowy odbiornikradiowy)Prawy kana³ gra bardzo cicho, drugi prawid³owo.Tor audio w odbiorniku zbudowany w oparciu o uk³adyTDA7377 i PT2313L (zamiennik TDA7313). Przyczyn¹ by³uszkodzony kondensator C431 - 2.2µF/50V zamontowany miêdzy6 i 7 nó¿k¹ uk³adu scalonego PT2313L. Po wymianie uszkodzonegoelementu odbiornik dzia³a prawid³owo. W.W.Sharp AN-PR1000H, AN-PR1000HR (kinodomowe)Nie dzia³a, kod b³êdu “ERR 80“.Zestaw nie chce wykonywaæ ¿adnych funkcji, na wyœwietlaczusygnalizowany jest kod b³êdu “ERR 80”. Przyczyn¹ tejnieprawid³owoœci jest brak dostêpu do danych zapisanych wpamiêci EPROM. W celu przywrócenia prawid³owego funkcjonowaniazestawu nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:· od³¹czyæ zestaw od sieci,SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 21

Porady serwisowe· nacisn¹æ przyciski [ POWER ] i [ FUNCTION ] i przytrzymuj¹cje naciœniête pod³¹czyæ zestaw do sieci,· po oko³o 2 - 3 sekundach na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat“xxx” (wersja),· nacisn¹æ przycisk [ FUNCTION ] – komunikat “xxx” nawyœwietlaczu zmienia siê na “EEP TEST”,· jeden lub wiêcej razy nacisn¹æ przycisk [VOL+] lub[VOL-],· ponownie nacisn¹æ przycisk [ POWER ] – na wyœwietlaczupojawi siê komunikat “GOODBYE”, zestaw wy³¹czysiê,· od³¹czyæ urz¹dzenie od sieci i odczekaæ d³u¿sz¹ chwilê,· ponownie pod³¹czyæ urz¹dzenie do sieci,· nacisn¹æ przycisk [ POWER ] – na wyœwietlaczu powinienpojawiæ siê komunikat “HELLO”, a urz¹dzenie powinnozacz¹æ prawid³owo funkcjonowaæ,· jeœli po pod³¹czeniu do sieci i naciœniêciu przycisku [PO-WER ] zestaw nie „zg³osi siê” z komunikatem “HELLO”,powtórzyæ opisan¹ wy¿ej procedurê.Kody b³êdów.· “ERR 01”Komunikat pojawia siê na 2 sekundy, po czym zestaw prze-³¹cza siê w tryb standby. Przyczyn¹ jest zatrzymanie pracy silnikawentylatora. Sprawdziæ, czy wtyczka wi¹zki przewodówdo silnika wentylatora jest w³o¿ona prawid³owo i czy silniknie jest zablokowany.· “ERR 02”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d w sterowaniu uk³ademICM6 - CS49510 (Digital Sound Processor – cyfrowy procesordŸwiêku). W takim przypadku nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenieod sieci, odczekaæ chwilê i ponownie pod³¹czyæ zestaw do sieci.Jeœli to nie rozwi¹¿e problemu, nale¿y sprawdziæ po³¹czeniamiêdzy uk³adem ICM6 - CS49510 i mikrokontrolerem steruj¹cymICM7 - XA105AW.· “ERR 03”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d wewnêtrznej komunikacjiw systemie (uk³adu konwertera analogowo-cyfrowego ICA1 -WM8775 lub uk³adu DIR ICM3 - CS8416CN). W celu rozwi¹zaniapowsta³ego problemu nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenie odsieci, odczekaæ chwilê i ponownie pod³¹czyæ zestaw do sieci.Jeœli to nie rozwi¹¿e problemu, nale¿y sprawdziæ po³¹czeniamiêdzy uk³adami: konwertera analogowo-cyfrowego ICA1 -WM8775, uk³adu DIR ICM3 - CS8416CN, pamiêci EEPROMICM8 - IXA116AW i mikrokontrolera systemowego ICM7-IXA105AW.· “ERR 07”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d wewnêtrznej komunikacjisystemowej – uk³adu ICM10 - LC750512 (Audio Enhancer). Wcelu rozwi¹zania powsta³ego problemu nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenieod sieci, odczekaæ chwilê i ponownie pod³¹czyæ zestawdo sieci. Jeœli to nie rozwi¹¿e problemu, nale¿y sprawdziæ po³¹czeniamiêdzy uk³adem ICM10 - LC750512 (Audio Enhancer)i mikrokontrolerem systemowym ICM7- IXA105AW.· “ERR 80”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d dostêpu do odczytu danychwewnêtrznych zapisanych w uk³adzie pamiêci EEPROM ICM8- CAT24WC05YI. W celu rozwi¹zania problemu nale¿y sprawdziæprawid³owoœæ danych zapisanych w pamiêci EEPROM iw razie potrzeby wymieniæ uk³ad pamiêci.Inne b³êdy sygnalizowane b³yskaniem diody LED STAND-BY zosta³y omówione w dalszej czêœci.Tryb testowy.1. Wejœcie w tryb testowy.Uruchomienia trybu testowego dokonuje siê, gdy urz¹dzeniejest od³¹czone od sieci. Nale¿y wówczas:· nacisn¹æ i przytrzymaæ naciœniêty przycisk [ FUNC-TION ],· w trakcie przytrzymywania przycisku [ FUNCTION ] nacisn¹æprzycisk [ POWER ],· pod³¹czyæ urz¹dzenie do sieci.2. Wyjœcie z trybu testowego.W trakcie wykonywania (w trakcie przebiegu) testu naciœniêcieprzycisku [ POWER ] powoduje wy³¹czenie urz¹dzeniai wyjœcie z trybu testowego.3. Przebieg testu.Po uruchomieniu trybu testowego na wyœwietlaczu pojawiasiê wersja oprogramowania np. “AN0629AH” (jest to przyk³adwersji oprogramowania opatrzonego dat¹ 29.06.2006).Naciœniêcie przycisku [ POWER ] powoduje wyœwietleniekomunikatu “GOOD BYE”, podobnie jak w momenciewy³¹czania zestawu po zakoñczeniu normalnej eksploatacji.4. Funkcje przycisków pilota w trybie testowym.Funkcje przycisków s¹ opisane za pomoc¹ nazw przyciskówna klawiaturze urz¹dzenia g³ównego. Uruchomienie ka¿-dego testu mo¿e nast¹piæ równie¿ bezpoœrednio za pomoc¹przycisków pilota, aczkolwiek dla uruchomienia trybu testowegoprzyciski pilota s¹ nieaktywne. Funkcje przycisków pilotas¹ nastêpuj¹ce:· [ MUTE ] – test regulacji poziomu g³oœnoœci,· [ DVS ] – test przycisków,· [ SOUND MODE ] – test trybu EEPROM,· [ TUNER ] – test tunera,· [ ASPM ] – test ASPM.Tryb EEPROM.Po wymianie uk³adu scalonego pamiêci EEPROM niezbêdnedane nie s¹ przepisane do systemu powoduj¹c powstanieb³êdu “ERR 80” – b³êdu odczytu zabezpieczonych danych. Abyunikn¹æ takiego stanu, nale¿y przepisaæ wymagane dane doodpowiednich uk³adów.W tym celu nale¿y uruchomiæ tryb testowy i sprawdziæwartoœci ustawionych danych dla ka¿dego adresu zgodnie ztabel¹ pamiêci EEPROM (tabela ta jest dostêpna w BPS). Jeœliwyst¹pi¹ niezgodnoœci, nale¿y doprowadziæ do pe³nej zgodnoœci.Uwagi:Dane zapisywane s¹ do pamiêci EEPROM w procedurze 4poni¿ej.W trakcie przepisywania danych nie wolno od³¹czaæ zasilaniaod urz¹dzenia.Przebieg procedury jest nastêpuj¹cy:· po uruchomieniu trybu testowego na wyœwietlaczu pojawiasiê komunikat informuj¹cy o wersji oprogramowania np.“AN0629AH” (w tym przypadku jest to wersja z dat¹22 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisowe29.06.2006),· przejœcie do menu trybu EEPROM i jego uruchomienie nastêpujepo naciœniêciu przycisku [ VOLUME + ] – na wyœwietlaczusygnalizowane jest to komunikatem “EEPTEST”. Kolejne naciœniêcie przycisku [ VOLUME ] powodujewyœwietlenie zawartoœci komórki pamiêci EEPROMo adresie 25A – na wyœwietlaczu pojawia siê komunikat“EEP 025A”; przyciskami [ VOLUME + ] / [ VOLUME - ]mo¿liwe jest dokonanie zmian wartoœci tej komórki,· kolejno naciskaj¹c przycisk [ VOLUME + ] mo¿na zmieniaæadresy komórek a¿ do 03FF oraz przegl¹daæ i dokonywaæzmian wartoœci komórek.2. Wyjœcie z trybu EEPROM.W trakcie wyœwietlania adresu komórki nacisn¹æ jednokrotnieprzycisk [ POWER ] – urz¹dzenie „przejdzie” w trybtestowy.3. Wyjœcie z trybu testowego.W trakcie wykonywania procedury testowej jednokrotnienacisn¹æ przycisk [ POWER ] – nastêpuje zapisywanie ustawieñw pamiêci EPROM. Po zakoñczeniu zapisu urz¹dzeniewy³¹cza siê w tryb standby.4. Po upewnieniu siê, ¿e urz¹dzenie prze³¹czy³o siê w trybstandby, nale¿y od³¹czyæ zasilanie. Ta operacja inicjalizujestan b³êdu. Operacja zostaje zakoñczona.Tryb testu przycisków i diod LED – KEY/LED Check Mode.Test ten polega na zapaleniu 7-segmentowych diod LED iwszystkich pojedynczych diod LED. Przejœcie do tego testunastêpuje w trakcie startu. W trybie testowym nale¿y wybraæprzyciskiem wyboru Ÿród³a sygna³u. Na wyœwietlaczu zostaniewyœwietlony komunikat “ANXXXX*H”. Przyciskiem[ FUNCTION ] nale¿y wybraæ test: “KEY TEST”, nastêpnienaciskaj¹c przycisk [ VOLUME + ] / [ VOLUME - ] wejœæw ten tryb. Dalszy przebieg testu zale¿ny jest od tego, jaki przyciskzostanie naciœniêty. Naciskanie ni¿ej wymienionych przyciskówpowinno powodowaæ nastêpuj¹c¹ reakcjê wyœwietlaczafluorescencyjnego:· [ FUNCTION ] + [ VOLUME – ] – zapalenie wszystkichsegmentów wyœwietlacza oraz diod LED,· [ FUNCTION ] – wyœwietlenie “KEY 1-1”,· [ VOLUME + ] – wyœwietlenie “KEY 1-2”,· [ VOLUME – ] – wyœwietlenie “KEY 1-3”.Naciœniêcie przycisku [ POWER ] powoduje powrót dotrybu testowego.Tryb szybkich zmian poziomu g³oœnoœci – Quick Volume Change Mode.Celem tego trybu jest szybka kontrola dzia³ania regulacjipoziomu g³oœnoœci. Funkcja ta jest przeznaczona g³ównie wtrakcie kontroli koñcowej na liniach produkcyjnych. Ten trybjest taki sam jak tryb normalnego u¿ytkowania, za wyj¹tkiemregulacji poziomu g³oœnoœci, która funkcjonuje inaczej. W omawianymtrybie regulacja poziomu g³oœnoœci dzia³a skokowotylko dla niezbêdnych pozycji na potrzeby jej kontroli i innajest wartoœæ g³oœnoœci po w³¹czeniu. Kontroli podlega g³ównytor g³oœnikowy. W tym trybie mog¹ zostaæ wybrane tylko nastêpuj¹cepoziomy g³oœnoœci: “VOLUME 0”, “VOLUME 1”,“VOLUME 10”, “VOLUME 20” (domyœlny poziom g³oœnoœcipo uruchomieniu tego trybu kontrolnego), “VOLUME 30”i “VOLUME 40”. Zmiana poziomów g³oœnoœci odbywa siê zapomoc¹ przycisków: [ VOLUME + ] (w kierunku zwiêkszania),[ VOLUME - ] (w kierunku zmniejszania).Tryb kontroli tunera.Funkcje kontrolne w tym trybie testowym s¹ takie samejak w przypadku normalnego w³¹czenia zestawu, tyle ¿e dotycz¹funkcjonowania tunera. Po w³¹czeniu dzia³anie i wyœwietlanekomunikaty s¹ takie same jak po w³¹czeniu trybu odbiorutunera, tylko pozycjom P1 ÷ P5 zostaj¹ przyporz¹dkowanenastêpuj¹ce czêstotliwoœci:· P1 – 87.5MHz,· P2 – 108.0MHz,· P3 – 90.0MHz,· P4 – 106.5MHz,· P5 – 98.0MHz.Po w³¹czeniu testu za³¹czona zostaje pierwsza pozycja programowaP1 i tuner powinien dzia³aæ i daæ siê obs³ugiwaæ taksamo jak w trybie normalnego u¿ytkowania. Po zakoñczeniutestu pozycje programowe P1 ÷ P5 podlegaj¹ inicjalizacji. Pozosta³epozycje nie wymagaj¹ tego.Tryb testu RDS ASPM.ASPM – Auto Station Programme Memory to system automatycznegoprogramowania stacji jednym przyciskiem. FunkcjaRDS ASPM umo¿liwia automatyczne programowanie stacjinadaj¹cych komunikaty RDS.Dzia³anie w trybie tunera funkcji RDS ASPM wymagapotwierdzenia tylko dla modeli przeznaczonych dla Europy.W tym celu nale¿y w³¹czyæ zasilanie dla trybu dzia³ania tunera,przeskanowaæ pasmo od czêstotliwoœci 105.00MHz do108MHz i dla 3 pozycji pamiêci zapamiêtaæ 3 stacje nadaj¹cesygna³ RDS.Dzia³anie tego testu jest nastêpuj¹ce:W³¹czyæ urz¹dzenie w tryb pracy tunera, w paœmie FMStereo wybraæ czêstotliwoœæ 106.50MHz. Pozycje programowe1 ÷ 3 pozostawiæ czyste (niezaprogramowane), na wszystkichpozosta³ych pozycjach programowych (4 ÷ 40) ustawiæczêstotliwoœæ 87.50MHz. Poprzez naciœniêcie przycisku[ ASPM ] uruchomiæ od czêstotliwoœci 105.00MHz wyszukiwaniestacji radiowych nadaj¹cych sygna³y RDS. Jeœli zostanieodebrana stacja RDS, nastêpuje zapamiêtanie jej na pozycjiprogramowej nr 1. Skanowanie zostaje zatrzymane po osi¹gniêciuczêstotliwoœci 108.00MHz, po czym nastêpuje powrótdo czêstotliwoœci 106.50MHz. Do zatwierdzenia zawartoœcipamiêci zostaje wyœwietlony numer pozycji programowej i czêstotliwoœæ.Po zatwierdzeniu nastêpuje powrót do czêstotliwoœci106.50MHz FM STEREO. Jeœli przycisk [ ASPM ] zostanienaciœniêty ponownie, nastêpuje uruchomienie funkcji wyszukiwaniastacji od pozycji 2 do 5. Kiedy w wyniku skanowaniaczêstotliwoœci zostan¹ zapamiêtane 3 stacje, to nawetjeœli zostan¹ jeszcze znalezione inne, operacja ASPM zostajezatrzymana i na wyœwietlaczu pojawia siê komunikat“__END__”.Kontrola i kasowanie linii detekcji uk³adu ochronnego.1. Po w³¹czeniu zasilania mikroprocesor steruj¹cy ICM7 zastosowanyw tym modelu ci¹gle monitoruje prawid³owoœæfunkcjonowania uk³adów. Jeœli wyst¹pi¹ jakiekolwiek nieprawid³owoœci,wszystkie napiêcia zasilaj¹ce zostaj¹ wy³¹czone,oprócz napiêcia zasilaj¹cego uk³ady steruj¹ce mikrokontrolera.a/ Nieprawid³owe obni¿enie napiêcia na wyjœciu regulatorów.Obwody ochronne zostaj¹ uaktywnione, gdy napiêciena wyjœciu regulatora spada o 1.5V, napiêcia zasilaj¹-SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 23

Porady serwisowePowe OFFm233232323LED o ttNN 2 N 3 N 6 N 7 NRed ONLED o ttN emienne mig nieygn li ¹ce wy t¹ ienienie wid³owoœci32500m 500m 500m 500mce zostaj¹ natychmiast wy³¹czone, wyœwietlacz zostajewygaszony.b/ Uszkodzenie silnika wentylatora (np. zatrzymanie, blokada,itp.) i uk³adu steruj¹cego prac¹ bloku ch³odzenia.Po wyœwietleniu komunikatu “FAN LOCK” zasilanie zostajewy³¹czone.c/ Wzrost lub obni¿enie napiêcia zasilaj¹cego urz¹dzenie.Napiêcia zasilaj¹ce zostaj¹ wy³¹czone, wyœwietlacz zostajewygaszony.2. Warunki wykrywania nieprawid³owego dzia³ania wbudowanegomikrokontrolera sprawdzaj¹ liniê detekcji i rozwi¹zywaniaproblemów. Okolicznoœciami wskazuj¹cymi napowstanie nieprawid³owoœci s¹:a/ niezgodnoœæ napiêcia na wyprowadzeniu 91 mikrokontroleraICM7,b/ gdy sygna³y impulsowe nie s¹ doprowadzane do wyprowadzenia5 (FAN LOCK) przez czas d³u¿szy ni¿ 5 sekund,c/ gdy napiêcie na wyprowadzeniu 97 (+B CHECK) jestni¿sze ni¿ 1.2V lub wiêksze od 3.0V.Kontrola linii detekcji i rozwi¹zywania problemów.Uwaga: Je¿eli mikroprocesor wykryje nieprawid³owoœci wymienionepowy¿ej w punktach 1a, 1b i 1c, to nie spe³niafunkcji ochronnych, gdy jego linie detekcji PROTECT i +BCHECK s¹ od³¹czone. Jeœli te nieprawid³owoœci s¹ spowodowaneprzez zwarcie na wyjœciu któregokolwiek regulatora,mo¿e dojœæ do przepalenia podzespo³ów i nadpaleniap³ytki drukowanej. Je¿eli przyczyna zadzia³ania uk³adówochronnych nie jest rozpoznana, nie nale¿y od³¹czaæ liniidetekcji.(Nawet, jeœli jakaœ nieprawid³owoœæ zostanie wykryta, uk³addzia³a jeszcze przez oko³o 0.5 sekundy. W tym czasie mo¿liwejest wykonanie sprawdzenia i pomiarów za pomoc¹ oscyloskopulub innego przyrz¹du, jednak¿e tester do tego siênie nadaje ze wzglêdu na szybki wzrost i spadek napiêcia.)3. Gdy napiêcie na wyjœciu któregokolwiek regulatora jest nieprawid³owoobni¿one, nale¿y pod³¹czyæ oscyloskop doRys.1. Sygnalizacja nieprawid³owoœci za pomoc¹b³yskania diody LED STANDBYwyjœcia regulatora i w³¹czyæ zestaw. Jeœli napiêcie jest znacz¹coni¿sze ni¿ podane na schemacie (ni¿sze o oko³o 1.5Vlub wiêcej), podejrzanym jest sam regulator i uk³ad zasilanynapiêciem z jego wyjœcia.Sygnalizacja nieprawid³owoœci za pomoc¹ b³yskania diody LED.Format identyfikacji wykorzystuj¹cy diodê LED STAND-BY jest nastêpuj¹cy: je¿eli zostanie wykryta jakaœ nieprawid³owoœæ,po wy³¹czeniu zasilania dioda LED STANDBY migana czerwono. Identyfikacja nieprawid³owoœci mo¿e byæ przeprowadzonapoprzez sprawdzenie, w której 2-sekundowej„paczce” ramki dioda LED miga czterokrotnie na czerwono wcyklu: 0.5 sekundy w³¹czona, 0.5 sekundy wy³¹czona. Formatmigania diody LED sygnalizuj¹cy wyst¹pienie nieprawid³owoœcio kodzie 2 pokazano na rysunku.1. Gdy nie wystêpuj¹¿adne nieprawid³owoœci, dioda LED œwieci przez 2 sekundy,po czym przez 1 sekundê jest wygaszona. Takich cykli jest 6,po których nastêpuje cykl 7, w którym dioda LED jest przez 3sekundy wygaszona. Tych 7 cykli tworzy ramkê. Zakoñczenieramki siódmym cyklem pozwala na identyfikacjê pocz¹tku ikoñca ramki, wykorzystywan¹ do zliczania paczek. W przypadkuwyst¹pienia nieprawid³owoœci o kodzie “2” sygnalizacjadiody LED jest nastêpuj¹ca: urz¹dzenie zostaje wy³¹czone– dioda LED œwieci przez 2 sekundy – dioda LED jest wygaszonaprzez 1 sekundê – dioda LED miga czterokrotnie w cyklu0.5 sekundy w³¹czona, – 0.5 sekundy wy³¹czona i jeszczeprzez 1 sekundê wy³¹czona, co koñczy drugi cykl – nastêpuj¹4 cykle, w których dioda LED przez 2 sekundy œwieci i przez1 sekundê jest wygaszona – dioda nie œwieci przez 3 sekundy,co oznacza 7 cykl i koniec ramki – rozpoczyna siê druga ramkai ca³a sekwencja zostaje powtórzona, itd.W opisywanym modelu sygnalizowane s¹ 4 kody b³êdówza pomoc¹ b³yskania w 1, 2, 3 i 6 paczce. Znaczenie tych kodówjest nastêpuj¹ce:· SYS-PROTECT – paczka b³ysków nr 1 – detekcja nieprawid³owoœciw uk³adzie wytwarzania wszystkich napiêæzasilaj¹cych oprócz napiêcia 1.8V,· B_CHECK – paczka b³ysków nr 2 – do kontroli zale¿noœciczasowych w momencie w³¹czenia/wy³¹czenia zasilaniai detekcji zawy¿onego lub zani¿onego napiêcia zmiennegopo pierwotnej stronie zasilacza: w przypadku zani-¿onego napiêcia, dioda LED nie sygnalizuje b³êdu – nieb³yska,· AVCK – paczka b³ysków nr 3 – detekcja nieprawid³owoœciw uk³adzie wytwarzania napiêcia zasilaj¹cego 1.8V;napiêcia zostaj¹ natychmiast zani¿one,· AMP_SW_PROT – paczka b³ysków nr 6 – detekcja nieprawid³owoœciw uk³adzie wzmacniacza subwoofera; napiêciazostaj¹ natychmiast zani¿one. }24 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXSchemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAXmodele: KLV-S23/S26/S32A10E, KDL-S23/S26/S32A12UP³yta G1ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plWR6308101/4WFPRD11T63001616TH6300C630422450VR630011/4WFPRDC630547p2kVSLD630710ERB20-TB38 7 6 5DOCP1DVCC2NCGND3FB/OLP S.UP4C631010050VIC6300STR-A6169SWITCHREGULATORD6302ERA22-08KFLBD6306XXD6304D1NL40-TR2R63072.21/4WFPRD2233446688151512121111101099D6305D1NS6-TRC631447016VD6301RD5.6SB-T1D6303D1NL40-TR2k 3 1/10WR6305 330k 1/2WC6308470pD6308500VXXC6319XXC6313XXQ65031037AK-T146-QRR6455150k1/16WRN-CPR63012.21WRSC6306 C63072.2 1000p50V 50V58R6456R6306k10k22032W1/10W1/10WRN-CPR6311PH6300 1.5k527 R6459PC123Y22JOOF 1/10W0p220V1/10WG1 POWER SUPPLYIC6301MM1431ATTC63094.750VC6312XX41R6310470SHUNT REGULATOR32C63150.116V1R6316XXR631333k1/10WR631410k1/10WR631510k1/10WSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 25

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXVIND8800MMDL914T1V OUTCOMOAOJON/OFFIC8800PQ1CY1032ZP+5V REGULATORGE1 Board Schematic Diagram [R8822XXPS8801UNREG10.5V XXF88013.15A24VL880047µHC880147025V1C885047025V1R883710k1/10WQ8805DTC114EUAFT106C88050.150VR883810k1/10W1 2 3 4 5R8858XXQ88042PD601A-Q-TXC88510.125VD8803EC21QS03L-TE12LD8816EC21QS03L-TE12LL880247µHC880810006.3VC8864XXUDZSTE-175.6BD8806C8815XXR8823XXR8824XXR88251.3k1/10WR88263.9k1/10WR8827XXL880547µHCPSW_DIGC88310.0125VR88650CHIPR88660CHIPR88670CHIPD8802XXL881210µHL880147µHC880347025V1C884647025VPSW_SWR88071k1/10WVINC88074.725VV OUTCOMDAOJON/OFF1 2 3 4 5R88080CHIPR881847kC88140.0125VIC8802PQ1CZ41H2ZPH+5V REGULATORD8805EC21QS03L-TE12LL8804 D881547µH UDZSTE-175.6BR88190CHIPC885410006.3VXXR88200CHIPC8813R88163.9k1/10WR8817XXR8859R8821 XX1.3k1/10WR8860XXR8861XXL881047µHC885710016VL881310µHC8822XXC8862 C8863100 0.16.3V 25VVCCC88560.125VIC8803BA33BC0FP-GNDOC882316V1PSW_SWR88620CHIPR8863XXIC8810BA09CC0WFP-E2+9V REGULATOR1 2 3 4 5CN880014PUNREG+15VUNREG+15VGNDGNDUNREG+10.5VUNREG+10.5VAGNDAGNDUNREG+33VGNDREG+17.5V654REG+17.5V 3GND 2GND 1TO G1 BOARDCN62001FB88000µHFB88030µHFB88020µHFB88040µHFB88050µHL881110µHR88040CHIPR8864XXAU_15VC885810016VUNREG10.5VREG17.5VC88590.150VC88600.150VL881410µHC886110016VC886610016VVCCC88380.150VA9VIC8806BA09FP-E2GNDOUTC88390.150VCOMPONENTS MARKED AS XX ARE NOT FITTED ON THIS MODELC884010016VAU_9V26 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXPower Supply Regulator ]D8811XXIC8805PQ1CY1032ZP+5V REGULATORC8865XXC88190.125V5VL880947µHC885347025V1PSW_PANEL5VC885247025VC88290.0125VR883610k1/10WQ88062SD601A-Q-TXQ8803DTC114EUAFT106R884010k1/10WVINVOUTCOM0ADJON/OFF1 2 3 4 5C88324.725VC88370.125VD8812EC21QS03L-TE12LL880847µHD8813EC21QS03L-TE12LC8844XXC884110006.3Vwww.serwis-elektroniki.com.plR8853C8842XXPANEL5VELEKTRONIKI5.6kPANEL5VFB88230µHR885447k1/10WD8814UDZSTE-175.6BC88060.125VR88562.7kR88573.9k1/10WR88410CHIPR88480CHIPR88550CHIPPANEL5V_GNDD5V-E2OUTC88251006.3VR88020CHIPC88260.116VA5VA3.3VGE1POWER SUPPLY REGULATORREG17.5VAU_15VAU_9VA3.3V5VPANEL5VPSW_PANEL5VPSW_DIGPSW_SWA9VA5VFB8812FB8813PS8802XXF88022A32VFB88060µHFB88080µHFB8810 0µHFB8811 0µHPANEL5V_GND0µH0µHFB88160µHFB88170µHFB8818 0µH FB8819 0µHD5VFB88140µHR88690R886800µHFB88200µHFB8821CN880115P1 UNREC152 UNREC153 GND4 GND5 AU_9V6 GND7 UNREG+10.5V8 A+3.3V9 GND10 GND11 +5V12 PANEL5V13 GND14 REG+17.5V15 REG+17.5VTO AE2 BOARDCN8700123456789CN88029PWHTGNDPSW_DIGPSW_SWPSW_PANELGNDA9VA5VGNDD5VTO AE2 BOARDCN87011R88030CHIPSchemat ideowy zasilaczaOTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAX modele:KLV-S23/S26/S32A10E, KDL-S23/S26/S32A12UP³yta GE1SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 27

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXMount Mecha A6013 40424080211CN6000XXR6016331WRSR6014221WRSELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plMount Mecha A6012 404240801Q64032SA1037AK-T146-QRC64040.116VR641210k1/10W3 1R6002RY600310W6.8 4 2D6001ERA22-08D6002MMDL914T1R60044.7k1/10WR60031k1/2WFPRD2 314PH6000PC123Y22JOOFR64044.7k1/10WR64054.7k1/10WR64074.7k1/10WD6402MMDL914T1C640110016VC6402XXC640350V1R640910k1/10WQ64042SC1623-L5L6Q64022SD2114KT146RY600431D6400MMDL914T1C6400150VR64084.7k1/10WR64521.5k1/10WR6414.7k1/10W42R6007XXR6006XXR6011XXR6010XXC6001470p250VL6000XX142 31 42 3VD6001R6009XXR6013XXR6012XXC6005470p250VC60040.22250VR6008XXC63004700p250VC63014700p250VD6300D2SB60A-F04~~C6302XXC6303XXL6001 9.2mHR60011.5M0.5WC60020.22250VPTQ64002SB1122-ST-TD-EC64050.150VVD6000FH6000CN60013PWHTAC INAC IN31CA6002BC60121000p250VEAFH6001CA6000 CA6003AF60004A250VBCA6001C60131000p250VER640010k1/10WQ64012SC1623-L5L6R640210k1/10WR64014.7k1/10WR640347k1/10WR64544.7k1/10W43D6502MMDL914T1PH6400PC123Y22JOOF12R65531k1/10WR64101.5k1/10WR645310k1/10WR6457220k1/10W3212SA1R64533k1/10WC65100050VCOMPONENTS MARKED AS XX ARE NOT FITTED ON THIS MODELSHUNT REGULATORIC6503 MM1431ATT28 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

¯arówka jako obci¹¿enie sztuczne¯arówka jako obci¹¿enie sztuczneKarol ŒwiercW praktyce serwisowej elektronika, jednym z czêœciej naprawianychpodzespo³ów jest zasilacz. Dobrze, jeœli da siê onuruchamiaæ „solo”, to znaczy obci¹¿ony sztucznie, nie podzespo³ami,które zasila w sprawnym urz¹dzeniu. To bezpieczniejsze,i dla samego zasilacza, a przede wszystkim dla urz¹dzenia,gdy jakoœæ zasilania nie jest jeszcze sprawdzona. Tak¹wygodê oferuje wiêkszoœæ konfiguracji. Te, które nie pozwalaj¹na zastosowanie idei obci¹¿enia sztucznego, naprawia siênajtrudniej, a to przede wszystkim rozwi¹zania master-slave.Jeœli nawet mo¿emy zastosowaæ obci¹¿enie zastêpcze, co wykorzystaæ,skoro zasilacz nale¿y obci¹¿yæ moc¹ zbli¿on¹ doznamionowej lub zapewniæ nominalny zakres czerpanej z przetwornicyenergii?Pomys³ wykorzystania ¿arówki jest „stary jak œwiat”, leczczy zawsze jest to dobry pomys³? Jest przede wszystkim wygodny.Moc kilkudziesiêciu watów nie jest problemem. Jeœliodpowiednio dobierzemy napiêcie i moc, nie ma obawy ouszkodzenie elementu. Przede wszystkim zaœ, ¿arówka jest elementempowszechnie dostêpnym. Niebagatelna jest tak¿e wygoda,i¿ ¿arówka sama sygnalizuje intensywnoœci¹ œwieceniaorientacyjn¹ wartoœæ napiêcia do niej przy³o¿onego. Tyle wygód.A charakterystyka? Czy ta jest korzystna? A jeœli jest niekorzystna,to kiedy mo¿e byæ tolerowana, a kiedy nie? Tymizagadnieniami zajmiemy siê w niniejszym opracowaniu. Rzecznie jest skomplikowana, a wa¿ka. Bowiem jeœli nawet przes³ankiteoretyczne sugeruj¹, i¿ to z³e obci¹¿enie, i tak wygodabierze górê, i po ¿arówkê siêgamy. Naprawiaj¹c telewizor CRT,¿arówka 220V/60W jest elementem wyposa¿enia warsztatu niemniej wa¿nym ni¿ miernik czy oscyloskop. Przy serwisie urz¹dzeñ12-woltowych siêgamy po ¿arówkê samochodow¹. Naprawiaj¹czasilacz jeszcze ni¿szego napiêcia, np. 5V, siêgamypo cenn¹ ¿arówkê z antycznego ju¿ Wartburga, Syrenki lubstarego motocykla.Rozwa¿ania na temat charakterystyki sztucznego obci¹¿eniajakim jest ¿arówka, zacznijmy od charakterystyki po¿¹danej.Obci¹¿enie rezystancyjne nie jest z³e, a jeœli nieliniowoœæto taka, która zapewnia ³agodny start. Niestety, ¿arówka wykazujecharakterystykê dok³adnie przeciwn¹. W fazie startuwymusza udar pr¹dowy, przeciwdzia³aj¹cy procedurze miêkkiegostartu wbudowanego zwykle w inteligencjê sterownikaprzetwornicy. Wiele zasilaczy radzi sobie z nieliniowoœci¹sztucznego obci¹¿enia. Jednak te „inteligentne”, z „podciêt¹”charakterystyk¹ ograniczenia pr¹dowego (foldback), maj¹ nieraztrudnoœci. Jeœli zasilacz rozpozna przeci¹¿enie ju¿ w faziestartu, charakterystyka foldback odgrywa rolê dodatniego sprzê-¿enia zwrotnego i uk³ad nie wystartuje, mimo ¿e znamionoweobci¹¿enie nie przekracza mocy, jak¹ zasilacz musi umieæ dostarczyæ.Na poparcie przedwczeœnie wysuniêtych wniosków, przyjrzyjmysiê charakterystyce w³ókna ¿arówki. Trzeba jednakzdefiniowaæ, o jak¹ charakterystykê nam chodzi, statyczn¹,dynamiczn¹, czy jeszcze inn¹? W³ókno nie wykazuje sk³adowejreaktancyjnej, ani indukcyjnej. A wiêc, czy to czysta rezystancja?Owszem, ale nieliniowa, zaœ nieliniowoœæ ta obarczonajest inercj¹. W³ókno zimnej ¿arówki ma zdecydowanie inn¹opornoœæ, od w³ókna rozgrzanego. Rozbie¿noœci s¹ niebagatelne.W dalszej czêœci artyku³u zdjêto charakterystyki dwunajpopularniejszych ¿arówek stosowanych jako obci¹¿eniasztuczne w praktyce serwisowej elektronika. Jednak, ju¿ prostypomiar omomierzem ujawnia, i¿ stosunek rezystancji zimnegow³ókna do rezystancji statycznej tego¿ w³ókna w warunkachnominalnego zasilania, siêga wartoœci jak: 1 do kilkunastu.To oko³o 1:10 dla punktu pracy obni¿onym napiêciem zasilania,oko³o 130V. Dla rezystancji dynamicznych stosunki tes¹ jeszcze szersze.Za³ó¿my, ¿e obci¹¿amy 100-watowy zasilacz o nominalnymnapiêciu 130V (typowy zasilacz odbiornika OTV-CRT)¿arówk¹ 60-watow¹. ¯arówka taka czerpie 60W mocy dopierowtedy, gdy przy³o¿ymy do niej napiêcie 220V (obojêtnieczy sta³e, czy AC, liczy siê wartoœæ RMS). Zwyk³y rezystor wwarunkach po³owy znamionowego napiêcia zasilania, pobierzejedynie 1/4 mocy znamionowej. Poruszamy siê w okolicy15-20W, co sugeruje, i¿ nale¿a³oby siêgn¹æ po ¿arówkê wiêkszejmocy. Faktycznie punkt pracy 130V/190mA (który wynikaz charakterystyki pokazanej na rysunku 1) umiejscawia mocna poziomie 25W. Zasilacz 100-watowy, jest s³abo obci¹¿ony.Jednak, jak sprawa wygl¹da w fazie startu? Stwierdziliœmy, i¿zimne w³ókno ma rezystancjê niemal 10-krotnie mniejsz¹. Mocjest odwrotnie proporcjonalna do R OBC . Ta „licha” ¿arówka,¿¹da na starcie mocy na poziomie 250W. Nic dziwnego, i¿ zasilaczmo¿e odmówiæ pracy z takim obci¹¿eniem. A to oznacza,¿e jeœli nie wystartuje nam przetwornica obci¹¿ona sztucznie¿arówk¹, niekoniecznie jest ona niesprawna. Zapewne, niejeden serwisant zosta³ w ten sposób „wpuszczony w maliny”.Równoczeœnie, trzeba wzi¹æ pod uwagê dynamikê obci¹¿enia,i czas wolnego startu.O jak¹ dynamikê chodzi? Przecie¿ nie o dynamikê pêtlisprzê¿enia zwrotnego, nie o „zera” i „bieguny”. Rezystancjaw³ókna ¿arówki jest rzeczywista. Jest ona jednak funkcj¹ temperatury,a ta z kolei jest funkcj¹ napiêcia. Jeœli napiêcie ulegazmianie, trzeba wzi¹æ pod uwagê „historiê” w ramach sta³ejczasowej inercji cieplnej w³ókna. To u³amek lub oko³o 1 sekundy.Wiemy, i¿ dla uk³adów elektronicznych, to czas bardzod³ugi. Na szczêœcie, czasy wolnego startu zasilacza przetwornicy,s¹ tego samego rzêdu. Jeœli zasilacz startuje wolno, a ograniczeniepr¹dowe nie wykazuje charakteru foldback (z dodatnimsprzê¿eniem zwrotnym), ¿arówkê mo¿na stosowaæ bezproblemowo.W fazie startu, do wyjœcia pompowane s¹ porcjeenergii o charakterze wzrostowym lub pr¹d wyznaczony poziomemograniczenia pr¹dowego. Pêtla sprzê¿enia zwrotnegoprzejmie kontrolê nad prac¹ obwodu, gdy w³ókno zd¹¿y siêju¿ nagrzaæ. W stanie statycznym, ¿arówka jest rezystorem orezystancji wynikaj¹cej z jej punktu pracy. Mówi¹c zasilacz,mamy na myœli przetwornice. Ich analogowe odpowiednikizosta³y skutecznie wyparte przez ró¿ne konfiguracje piêkniedzia³aj¹cych przetwornic. Osta³y siê jedynie w postaci stabilizatorówniewielkiej mocy, i to g³ównie LDO (Low Drop Out).Czy zachowanie siê zasilacza obci¹¿onego sztucznie ¿arówk¹,SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 29

¯arówka jako obci¹¿enie sztucznea/R[ Ω ]400200000800600400200b/00R[ Ω ]08665432I[mA]300200I[A]2.0.5.00.500ZARÓW A 220V/60V0 20 40 60 80 00 20 40 60 80 200 220 240ZARÓW A2V/2 WRys.1. Charakterystyka ¿arówkia/ ¿arówka 220V/60Wb/ ¿arówka 12V/21WR dla 130V2 3 4 5 6 7 8 0 2 3 4 5 6ZASTREZYSTOR 220V/60Ωzale¿y od pracy liniowej lub impulsowej oraz od konfiguracjibudowy przetwornicy? Generalnie nie. Zale¿y natomiast oddynamiki startu i charakteru ograniczenia pr¹dowego. Pracêniemal wszystkich zasilaczy impulsowych (praktycznie wszystkichpoza rezonansowymi, a te nie s¹ do koñca impulsowymi)mo¿na skwitowaæ stwierdzeniem, i¿ pompuj¹ energiê ma³ymiporcjami. Taka próbka energii jest zwykle bardzo ma³a i jednanie odgrywa istotnej roli dla zmiany napiêcia na elektroliciewyjœciowym. Próbkowanie odbywa siê zaœ bardzo czêsto, coprzes¹dza o szybkiej dynamice. Decyduje tak¿e o fakcie wymoguniewielkiego transformatora-indukcyjnoœci oraz o tym,¿e dynamikê przetwornicy mo¿emy analizowaæ tak samo jakuk³adu pracuj¹cego liniowo. Od konstrukcji zasilacza-przetwornicyzale¿¹ natomiast takie cechy, czy w fazie gromadzeniaenergii obwód wyjœciowy jest odciêty, czy pompowanieenergii do wyjœcia nie wykazuje zasadniczo przerw, a jedyniefluktuacje wartoœci pr¹du. To jedna z istotnych ró¿nic miêdzynajpopularniejszymi flybackami i konfiguracjami typu buck.Cechy konstrukcji przetwornicy stwarzaj¹ jak¿e ró¿ne warunkipracy tak wydawa³oby siê trywialnych elementów jak kondensatorwejœciowy czy wyjœciowy, czy tym bardziej nie odgrywaroli obci¹¿enie wykazuj¹ce cechy nieliniowoœci? Okazujesiê, ¿e jednak nie. Dlatego te¿, nie bêdziemy rozpatrywaliz osobna poszczególnych kategorii zasilaczy impulsowych.Mo¿emy je wszystkie wrzuciæ do jednego worka, nawet razem,z ich liniowym protoplastom. Dla uzasadnienia tej tezy,na potrzeby bie¿¹cego artyku³u, zdjêto charakterystyki dwu¿arówek. Tych, które najczêœciej stosujemy w pracach serwisowych: 220V/60W i 12V/21W. Charakterystyki te pokazanona rysunku 1.Widaæ, i¿ nieliniowoœæ jest silna. To oznacza du¿y wp³ywtemperatury na rezystancjê w³ókna. Pochodn¹ charakterystykipr¹dowo-napiêciowej jest rezystancja statyczna i dynamicznaw punkcie pracy. Wykreœlono statyczn¹, dynamiczna wykazujegeneralnie wartoœæ wiêksz¹ i jest jeszcze bardziej stroma.Który parametr jest zatem istotny, skoro s¹ one tak ró¿ne? ¯arówkajako obci¹¿enie sztuczne wnosi jej rezystancjê statyczn¹w chwilowym punkcie pracy. Jednak, jak¹ rezystancj¹ obci¹¿anes¹ têtnienia napiêcia wyjœciowego: statyczn¹ czy dynamiczn¹?Pytanie to pozostawimy otwarte, dla dociekliwegoCzytelnika. Istotn¹ rolê tak¿e odgrywa fakt, i¿ dynamika pracyimpulsowej przetwornicy jest du¿o szybsza od dynamikipêtli sprzê¿enia zwrotnego. Dynamika pêtli feedbacku jest du¿oszybsza od inercji cieplnych obci¹¿enia sztucznego. Inercje tes¹ natomiast krótkie wzglêdem statycznegopunktu pracy. Przy spe³nieniutakich relacji, ¿arówka bardzodobrze spisuje siê jako obci¹-¿enie sztuczne. Relacje te bywaj¹I (U)jednak zachwiane w fazie startuzasilacza. Dlatego te¿, jedne startuj¹poprawnie, inne wchodz¹ wshutdown. S¹ te¿ takie obwody, którestartuj¹, ale opornie. Zapewne nieR (U)jeden serwisant doœwiadczy³, ¿eczêsto pomaga chwilowe (na moment)od³¹czenie obci¹¿enia i ponownejego podpiêcie do wyjœciauruchamianego lub testowanegozasilacza. Gdy uk³ad ju¿ wystartuje,¿arówka jest bardzo dobrym obci¹¿eniemzastêpczym. Oczywiœcie,U[V] jej dobór musi byæ odpowiedni dlazakresu napiêcia i pr¹du wyjœciowego.Z tym na ogó³ problemów niema. Problemów nie ma, gdy zajmujemysiê serwisem telewizorówI (U)CRT lub zasilaczy komputerowych.Naprawiaj¹c zasilacze innych typów,warto mieæ ca³¹ gamê ¿arówek,o ró¿nych napiêciach i mo-R STAT (U)cach znamionowych. W szczególnoœci,dla naprawy zasilaczy odbiornikówLCD, warto wyposa¿yæsiê w ¿arówki 24-woltowe. Osobn¹klas¹ obwodów zasilania s¹przetwornice PFC. Te, jak wiadomo,maj¹ dbaæ o parametry obci¹-U[V]¿enia, lecz nie „swojego”, nie parametryobci¹¿enia wyjœcia, leczwejœcia. Maj¹ symulowaæ obci¹¿enierezystancyjne dla sieci zasila-REZYSTOR 6.8Ω30 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVC LCD Toshibaj¹cej. Ale wyjœcie, tak¿e podlega (choæ kiepskiej) stabilizacji.Uruchamiaj¹c aktywny obwód PFC „solo”, tak¿e trzeba goczymœ obci¹¿yæ. Znamionowa moc czerpana z przetwornicyPFC jest ta sama, co zasilacza z niej zasilanego. Niedogodnoœci¹jest konfiguracja pracy tego uk³adu, to tradycyjnie boost.Konsekwencj¹ jest wysokie napiêcie wyjœciowe (rzêdu 400V).Siêgniemy prawdopodobnie po dwie ¿arówki o znamionowymnapiêciu 220V i po³¹czymy je szeregowo (koniecznie dwiejednakowe).Stwierdziliœmy wy¿ej, i¿ obci¹¿enie sztuczne zasilacza ¿arówk¹,nie jest obci¹¿eniem miêkkim, wymusza wrêcz udarpr¹dowy. Czy takie obci¹¿enie jest bezpieczne? Faktycznie,mo¿na by siê spodziewaæ uszkodzeñ sprawnego w gruncie rzeczyzasilacza. Takim przypadkom skutecznie zabezpieczaj¹mechanizmy ochronne, wbudowane tradycyjnie ju¿ w sterownikka¿dego szanuj¹cego siê zasilacza. A wiêc mechanizmograniczenia pr¹dowego i wolnego (miêkkiego) startu. Jednakobwody PFC nie maj¹ mechanizmów miêkkiego startu. Wrêczprzeciwnie, mechanizm szybkiego startu. Czy tu obci¹¿enie„udarowe” jest bezpieczne? Na szczêœcie w tym zakresie niema obawy i to nie tylko dlatego, i¿ obwody PFC s¹ z zasadywolne. Start przetwornicy PFC wygl¹da na ogó³ w ten sposób,i¿ ju¿ przed startem elektrolit wyjœciowy zostaje na³adowanydo szczytowego napiêcia sieci zasilaj¹cej. Przetwornica do³adowujego z 320 do 400V.¯arówki dobrze sprawdzaj¹ siê podczas tradycyjnych naprawjakie dokonujemy w warsztatach serwisów urz¹dzeñ elektronicznych.S¹ na ogó³ bezpieczne, choæ czasem wprowadzaj¹serwisanta w b³¹d. Nie s¹ jednak odpowiednie dla warunkówlaboratoryjnych. Tam, gdzie zasilacz siê konstruuje i nale¿ygo solidnie przebadaæ, jego dynamikê, têtnienia, odpowiedŸna skoki parametrów wejœciowych i wyjœciowych. Wtakich sytuacjach ¿arówek siê nie stosuje. Nale¿y zbudowaæsolidne obci¹¿enie sztuczne, rezystancyjne lub zbli¿one docharakteru obci¹¿enia w docelowym urz¹dzeniu. W pierwszymprzybli¿eniu, powinno byæ nie tylko liniowe, ale pozbawionesk³adowych indukcyjnych czy reaktancyjnych. A wiêc, nawetnie ka¿dy rezystor bêdzie dobry. Wiadomo, jak obci¹¿enie in-dukcyjne czy pojemnoœciowe wp³ywa na charakter ca³ej pêtlistabilizacji, ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Mo¿e zagroziæstabilnoœci, a ju¿ na pewno wp³ynie na dynamikê uk³adu.¯arówkê stosujemy w naszych serwisach nie tylko w charakterzeobci¹¿enia sztucznego.Równie czêsto posi³kujemy siê ni¹ w charakterze bezpiecznika.¯arówka w³¹czona w miejsce bezpiecznika jest zabiegiemskutecznym, czêsto ratuj¹cym cenne elementy uruchamianegoobwodu. Tu, nieliniowoœæ o charakterze Ÿród³a pr¹dowegojest jak najbardziej po¿¹dana. Dobrze dobrana ¿arówkaw sprawnie pracuj¹cym obwodzie powinna siê lekko ¿arzyæ.Zimne w³ókno ¿arówki stanowi nisk¹ rezystancjê, a taki„bezpiecznik” nie spowoduje znacznego spadku napiêcia. Startjest poprawny, a i warunki statyczne (z odpowiednio dobranymobci¹¿eniem) zadowalaj¹ce. Jeœli natomiast w naprawianymobwodzie wystêpuje uszkodzenie skutkuj¹ce du¿ym poborempr¹du z sieci zasilaj¹cej, warunki „dla” przepalenia bezpiecznika,¿arówka te¿ jest dobrym elementem „bezpiecznikowym”.Jeœli by³by to rezystor o opornoœci zimnego w³ókna¿arówki, kiepskim by³by bezpiecznikiem. W warunkach awaryjnychsam by siê spali³ z uwagi na du¿e U 2 /R, a równoczeœnienie ograniczy³by do bezpiecznej wartoœci pr¹du czerpanegoz sieci. Kiepski to bezpiecznik. Jeœli by³by to rezystor oopornoœci rozgrzanego w³ókna ¿arówki, by³by on z³ym substytutembezpiecznika z uwagi na zbyt du¿¹ rezystancjê dlanominalnych warunków obci¹¿enia. Nieliniowoœæ jak¹ wnosi¿arówka jest bardzo po¿¹dana. Oczywiœcie, jej parametry te¿musz¹ byæ nale¿ycie dobrane, lecz nie s¹ one bardzo krytyczne.Stosowanie napiêcia znamionowego 230V jest logiczne zuwagi na zasilanie naprawianego urz¹dzenia z sieci energetycznej.Wymagana zwykle moc jest jednak stosunkowo du¿a.¯arówka 60W bêdzie odpowiednia dla mocy znamionowejzasilacza na poziomie pojedynczych watów. Dla mocy kilkudziesiêciuwatów, warto mieæ ¿arówkê 150-watow¹ i nale¿y j¹„szanowaæ”, bo ju¿ siê takiej nie kupi. Zaœ ¿arówki „elektroniczne”(energooszczêdne) zupe³nie nie nadaj¹ siê zarównojako obci¹¿enie sztuczne, jak i w charakterze bezpiecznika.}Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVC LCDToshiba na podstawie modelu 46ZV555DBSygnalizacja obecnoœci napiêæ zasilaj¹cych odbywa siê zapomoc¹ œwiecenia diody LED POWER na froncie odbiornikaw sposób nastêpuj¹cy:· dioda LED œwieci na czerwono – tryb Standby, dzia³a tylkozasilacz standby,· dioda LED œwieci na zielono – tryb normalnej pracy, dzia³azasilacz g³ówny,· dioda LED b³yska na czerwono – sygnalizacja nieprawid³owoœci,dzia³a tylko zasilacz standby,· dioda LED wygaszona – odbiornik jest wy³¹czony.Sygnalizacja nieprawid³owoœci za pomoc¹ b³yskania diodyLED – POWER:· dioda LED b³yska na czerwono z czêstotliwoœci¹ 0.5s –b³¹d w uk³adach protekcji zasilacza,DiodaLED POWER· dioda LED b³yska na czerwono z czêstotliwoœci¹ 1s – b³¹dna liniach danych magistrali steruj¹cej,· dioda LED b³yska na czerwono z czêstotliwoœci¹ 2s – zablokowaniesilnika wentylatora,· lewa diody LED œwieci na zielono, prawa na czerwono –aktywny standby – kontrola przep³ywu powietrza ch³odz¹cego.}SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 31

Uk³ady scalone stosowane w nwerterach do monitorów LCD z lampami CCFLUk³ady scalone stosowane w inwerterach do monitorówLCD z lampami CCFLAndrzej BrzozowskiMonitory LCD wyposa¿one s¹ w matrycê wykonan¹ w technologiiTFT (Thin Film Transistor LCD) oraz uk³ad podœwietlaniamatrycy wykorzystuj¹cy lampy fluorescencyjne CCFL(Cold Cathode Fluorescent Lamp).Miniaturowe lampy CCFL wykorzystywane w uk³adachpodœwietlenia ekranów LCD wymagaj¹ okreœlonego napiêciai pr¹du steruj¹cego. W artykule omówione zostan¹ uk³ady scalonestosowane w uk³adach steruj¹cych lampami CCFL.VsC3R1R2L1C1W2W3W4T1W1C21. Sterowanie lamp¹ CCFLW czasie normalnej pracy lampa CCFL wymaga napiêciasteruj¹cego z zakresu 200V rms ÷ 500V rms . Do zap³onu lampywymagane jest napiêcie min. 1000V rms .Najlepsze warunki pracy lampy uzyskuje siê przy sterowaniulamp¹ napiêciem sinusoidalnym przemiennym. Sk³adowasta³a DC w napiêciu steruj¹cym powoduje skrócenie czasu ¿ycialampy.Na rysunku 1 przedstawiono charakterystyki lampy CCFL.a)[CD/m2]b) [Vrms]Intensywnoœæ œwiecenia403020100 01 2 3 4 5 6 7 8 [mA]1 2 3 4 5 6 [mA]Pr¹d lampyPr¹d lampyRys.1. Charakterystyki lampy CCFLCharakterystyka z rysunku 1a przedstawia zale¿noœæ intensywnoœciœwiecenia od pr¹du lampy – przy wzroœcie pr¹dulampy nastêpuje wzrost intensywnoœci œwiecenia a¿ do momentu,w którym lampa nasyca siê – dalszy wzrost pr¹du lampynie powoduje wzrostu intensywnoœci œwiecenia.Charakterystyka z rysunku 1b przedstawia zale¿noœæ napiêcialampy od pr¹du p³yn¹cego przez lampê. Pr¹d lampy jestodwrotnie proporcjonalny do napiêcia na lampie – charakterystykarezystancyjna lampy ma charakter ujemny.2. Generator RoyeraNapiêcie lampy500400300200100Q1Generator Royera jest najczêœciej stosowanym uk³adem winwerterach do lamp CCFL.Na rysunku 2 przedstawiono uk³ad generatora Royera.Tranzystory Q1 i Q2 s¹ za³¹czane i pracuj¹ w stanie nasycenianaprzemiennie. Bazy tranzystorów sterowane s¹ przezuzwojenie sprzê¿enia zwrotnego W4. Pr¹dy bazy tranzystorówustalane s¹ rezystorami R1 i R2. Cewka zasilaj¹ca L1 ikondensator C1 równoleg³y do uzwojenia pierwotnego transformatorawymuszaj¹ przebiegi sinusoidalne w uk³adzie konwertera.Dziêki temu zminimalizowane s¹ czêstotliwoœci harmoniczne,a tym samym zminimalizowany jest poziom zak³óceñgenerowanych przez uk³ad. Poziom napiêcia wyjœciowegowynika z przek³adni transformatora: W1:(W2+W3). KondensatorC2 ustala pr¹d lampy CCFL.Gdy lampa nie jest przy³¹czona do uk³adu lub nie jest za³¹czona(nie œwieci), czêstotliwoœæ pracy uk³adu ustalana jestprzez uk³ad rezonansowy z³o¿ony z kondensatora C1 i indukcyjnoœciuzwojenia pierwotnego transformatora W2+W3. Gdylampa zostaje za³¹czona, pojemnoœæ kondensatora C2 oraz pojemnoœcipaso¿ytnicze i pojemnoœæ lampy s¹ transformowanena stronê pierwotn¹ uk³adu dodaj¹c siê do pojemnoœci C1 copowoduje obni¿enie czêstotliwoœci pracy.Maksymalne napiêcie na ka¿dym z tranzystorów jest równe:2 × p/2 × Vs (czyli p x Vs),gdzie Vs jest napiêciem zasilania uk³adu.Napiêcie uzwojenia pierwotnego jest podwy¿szane w transformatorzew stosunku Ns:Np (Ns – liczba zwojów uzwojeniawtórnego, Np – liczba zwojów uzwojenia pierwotnego). Napiêciewtórne z transformatora uzyskuje poziom wymaganydla przebicia lampy CCFL (ok. 1kV) w ró¿nych warunkach.Wymagane napiêcie przebicia zmienia siê w zale¿noœci odobudowy konwertera, uk³adu mas, wieku lampy i temperaturyotoczenia.3. Generator Royera w uk³adach ze sprzê¿eniemzwrotnymZastosowanie sprzê¿enia zwrotnego w uk³adzie generatoraRoyera pozwala na regulacjê pr¹du lampy. Regulacja pr¹dulampy zapewnia uzyskanie maksymalnego czasu ¿ycia lampy,sta³y poziom œwiat³a niezale¿ny od napiêcia zasilaj¹cego orazregulacjê jasnoœci intensywnoœci œwiecenia.Najczêœciej generator Royera stosowany jest w po³¹czeniuz uk³adem konwertera DC-DC typu Buck (obni¿aj¹cym napiêciewejœciowe), przy czym konwerter Buck zasila centralnyodczep transformatora lub przy³¹cza emitery tranzystorów generatoraRoyera do masy zamykaj¹c w ten sposób obwód zasilaniauk³adu.Q2Rys.2. Generator Royera32 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Uk³ady scalone stosowane w nwerterach do monitorów LCD z lampami CCFLa)VsC3PWMD1R1R2L1C1W2W3W4T1W1C2a) zasilanie dla generatora Royera,b) przy³¹czaj¹cy tranzystory generatora Royera do masy.Uk³ad steruj¹cy zastosowany w konwerterze typu Buck pozwalana kontrolê i regulacjê pr¹du lampy poprzez regulacjêpr¹du zasilaj¹cego uk³ad generatora Royera. Dziêki temu lampanie musi byæ po³¹czona z mas¹ uk³adu, co minimalizujestraty uk³adu.b)VsC3D1R1R2Q1Q1Na rysunku 3 przedstawiono sposób po³¹czenia konwerteratypu Buck z generatorem Royera.Konwerter Buck na rysunku 3 przedstawiony jest jako kluczza³¹czaj¹cy:L1C1PWMRys.3. Po³¹czenie konwertera typu Buck z generatoremRoyeraQ2Q2W2W3W4T1W1C24. Uk³ady LT1182, LT1183, LT1184 firmyLinear TechnologyFirma Linear Technology jest producentem rodziny uk³adówscalonych LT1182, LT1183, LT1184 wykorzystywanychw inwerterach do lamp CCFL. Na rysunku 4 przedstawionoschemat inwertera z uk³adem LT1182.Inwerter wykorzystuje generator Royera z transformatoremwysokonapiêciowym.Uk³ady LT1182/1183/1184 steruj¹ cewk¹ L1 tak, aby dzia-³a³a ona jak Ÿród³o pr¹dowe dla generatora Royera. Pêtla sprzê-¿enia zwrotnego reguluje pr¹d cewki L1 utrzymuj¹c pr¹d lampyna sta³ym poziomie. Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego stanowinapiêcie mierzone w uk³adzie na wewnêtrznym rezystorzew³¹czonym pomiêdzy wyprowadzenia 14 (BAT – napiêcie zasilaj¹ce)i 13 (ROYER – napiêcie zasilaj¹ce generator Royera).Napiêcie na tym rezystorze jest proporcjonalne do pr¹duzasilaj¹cego generator Royera.Wartoœæ pr¹du cewki (a tym samym pr¹du lampy) jest programowananapiêciem podawanym do wejœcia 2 uk³adu scalonego.Pr¹d lampy jest wprost proporcjonalny do napiêcia nawejœciu 2 uk³adu.Wejœcie 6 uk³adu (SHUTDOWN) s³u¿y do wy³¹czania uk³adusteruj¹cego.W2T127p3kV68nW3W12.2µ35V1n220kW4100kQ1Q27502.2µ35VBATTERY8V-24VBAT85PWM0-5VSHUTDOWN46.4k1 CCFLCCFL 1643.2kPGNDVsw2 ICCFL15BULB314DIOBATLT11821µ4CCFL Vc5AGNDROYER 1312VIN0.68µ6SHDN1110kFBP7LCD Vc10FBN8 LCD9LCD VswPGND10n2.2µVin5VL11N58184.99k 10k 20k1N5934A1N9142.2µ35V1N91410nPOSCONNEGCON20k8.45k1.21kRys.4. Inwerter z uk³adem scalonym LT1182SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 33

Uk³ady scalone stosowane w nwerterach do monitorów LCD z lampami CCFLUk³ady LT1182 i LT1183 posiadaj¹ dodatkowo wejœciaFBN, FBP, LCDVsw (wyprowadzenia 9, 10, 11) dla sygna³uregulacji kontrastu – jasnoœci œwiecenia lampy. Napiêcie regulacjimo¿e byæ ujemne lub dodanie.5. Uk³ady scalone MAX1610/MAX1611firmy MaximFirma Maxim oferuje uk³ady scalone MAX1610/MAX1611. Schemat inwertera z uk³adami MAX1610/MAX1611 przedstawiono na rysunku 5.Vs16 BATT5SS12VLBST14Vs (4.5V-25V)C16.8µC31µR11kC21µ8VDD6 GND5MODEVbat21BUCKUCC3972UCC3973OUT74FBC5100nR775R868R41kQ2L168uQ1C6100nQ3D2T1C727pR510kR675061, 2, 3DIMMINGCC4 SYNC9 REFMAX1610MAX16118MINDACLX 1510OTP11CS7CSAVGND 13Rys.5. Schemat inwertera z uk³adami MAX1610/MAX1611Uk³ady scalone MAX1610/MAX1611 zawieraj¹ tranzystorMOSFET, który impulsowo za³¹cza napiêcie zasilaj¹ce generatorRoyera. Regulacja pr¹du lampy dokonywana jest poprzezregulacjê pr¹du zasilaj¹cego generator Royera. Napiêcie zasilaj¹cegenerator pojawia siê na wyprowadzeniu 15 uk³adu scalonego.Wspó³czynnik wype³nienia impulsów steruj¹cych wewnêtrznymtranzystorem ustalany jest przez uk³ad ze sprzê¿eniemzwrotnym. Napiêcie sprzê¿enia zwrotnego podawane jestdo wejœæ 11 i 7 i jest ono proporcjonalne do pr¹du tranzystorówgeneratora Royera.Regulacja jasnoœci œwiecenia lampy jest sterowana sygna-³ami cyfrowymi podawanymi do wejœæ 1, 2, 3 uk³adu. Uk³adregulacji pozwala na regulacjê jasnoœci œwiecenia w 32 krokach.3 COMPC433nD1R2R3DLFDRLFDR968k0-5VLOW FREQUENCYDIMMINGRys.6. Schemat inwertera z uk³adami UCC3972/UCC3973Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego wytwarzany jest w uk³adzie:D2, R5, R6 i podawany do wejœcia 4 uk³adu scalonego. Pêtlasprzê¿enia zwrotnego utrzymuje napiêcie 1.5V na wejœciu 4poprzez regulacjê wspó³czynnika wype³nienia sygna³u steruj¹cegotranzystorem MOSFET Q1. Czêstotliwoœæ pracy generatoraRoyera jest równa ok. 50kHz. Uk³ad konwertera Buckjest synchronizowany czêstotliwoœci¹ uk³adu Royera.Napiêcie przebicia lampy CCFL jest na poziomie 1kV przyminimalnym poziomie napiêcia zasilaj¹cego. Napiêcie na lampieprzy normalnej pracy jest równe ok. 375V rms .Uk³ady UCC3972/UCC3973 pozwalaj¹ na regulacjê jasnoœciœwiecenia lampy poprzez:1. regulacjê pr¹du lampy potencjometrem R5; napiêcie na katodziediody D2 jest wyprostowanym napiêciem proporcjonalnymdo pr¹du lampy; pêtla sprzê¿enia zwrotnego ustalawype³nienie przebiegu steruj¹cego tranzystorem Q1 tak, abyutrzymaæ pr¹d lampy na poziomie ustalonym potencjometremR5,2. podanie impulsów lub napiêcia sta³ego do wejœcia 4 uk³aduscalonego; przy stosowaniu tej metody regulacji jasnoœciœwiecenia rezystor R5 ma ustalon¹ wartoœæ; w ten sposóbmo¿na uzyskaæ regulacjê jasnoœci 10:1. Sygna³ impulsowyreguluj¹cy poziom jasnoœci musi mieæ czêstotliwoœæ wiêksz¹ni¿ 120Hz, aby unikn¹æ zjawiska migotania lampy.6. Uk³ady scalone UCC3972/UCC3973firmy Texas InstrumentsFirma Texas Instruments oferuje rodzinê uk³adów scalonychprzeznaczonych do sterowania lamp CCFL. Uk³adyUCC3972/UCC3973 steruj¹ konwerterm DC-DC typu Buckzasilaj¹cym generator rezonansowy Royera. Na rysunku 6przedstawiono schemat inwertera z uk³adami UCC3972/UCC3973.7. Modu³y steruj¹ce lampami CCFLWielu producentów oferuje gotowe modu³y do sterowanialampami CCFL.Firma Endicott Research Group oferuje seriê modu³ówoznaczonych jako DMB, które mog¹ sterowaæ czterema lampamiCCFL. Sprawnoœæ tych uk³adów wynosi 90%. Regulacjajasnoœci dokonywana jest poprzez podanie napiêcia DC lubsygna³u PWM do odpowiedniego wyprowadzenia modu³u. Se-34 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Listy od Czytelnikówria DMB przeznaczona jest do stosowania z wyœwietlaczamiLCD 17” i 18”.Seria modu³ów oznaczona jako MC mo¿e sterowaæ 10 lampami– dostarcza 40W mocy wyjœciowej, sterowanie jasnoœci¹œwiecenia odbywa siê poprzez podanie sygna³u PWM.Firma Linfinity oferuje seriê modu³ów LX1641, które mog¹sterowaæ czterema lampami CCFL. Schemat blokowy modu³userii LX1641 przedstawiono na rysunku 7.Regulacja jasnoœci dokonywana jest cyfrowo. Zakres regulacjijasnoœci wynosi 1000:1. Wewnêtrzne cyfrowe uk³adyregulacji jasnoœci sterowane s¹ napiêciem sta³ym lub potencjometrempoprzez wyprowadzenie Vbrite. Wewnêtrzne uk³adysteruj¹ce jasnoœci¹ pracuj¹ w trybie “burst”. Tryb ten mo¿ebyæ synchronizowany zewnêtrznym sygna³em podawanym dowyprowadzenia SYNC. Jako sygna³ synchronizuj¹cy stosowanyjest sygna³ o czêstotliwoœci odœwie¿ania wyœwietlacza LCD.W modu³ach LX1641 zamiast konwertera Royera stosowanejest bezpoœrednie sterowanie transformatorem wysokiego napiêcia.Dziêki temu ograniczono iloœæ elementów takich jak cewkii kondensatory i zminimalizowano wielkoœæ modu³u.Firma Taiyo Yuden oferuje modu³ SIPF-200. Wymaganenapiêcie zasilaj¹ce modu³ mieœci siê w zakresie 8.5V-20V. Mo-Vbrite0-2.5VDCSYNCGeneratorprzebiegupi³okszta³tnegoKomparator+-Uk³adsteruj¹cyVHIVLORys.7. Schemat blokowy modu³u steruj¹cego lampamiCCFLdu³ dostarcza pr¹d lampy na poziomie 6mA i moc wyjœciow¹4W. Sterowanie jasnoœci¹ œwiecenia lampy dokonywane jestpoprzez sterowanie odpowiednim wyprowadzeniem modu³usygna³em TTL. Czêstotliwoœæ pracy wynosi 50kHz.Modu³y firmy TDK serii CXA steruj¹ lampê sygna³em sinusoidalnym,dziêki czemu poziom zak³óceñ emitowanychprzez modu³ jest minimalny. W modu³ach tych zastosowanouk³ad rezonansowy push-pull. Modu³y te nie umo¿liwiaj¹ regulacjijasnoœci œwiecenia lampy. }Listy od CzytelnikówOd jakiegoœ czasu ca³a orkiestra w moim samochodzie strajkuje.Chodzi tutaj o radiowy odbiornik samochodowy PioneerAutoradio KEH-M9500 wyposa¿ony w przystosowany do niegoodtwarzacz p³yt kompaktowych CD CDX-M30 z 6-p³ytowymmagazynkiem. Odbiornik radiowy co prawda funkcjonuje,jednak¿e na naciœniêcie znajduj¹cych siê na nim przyciskówreaguje niesamowicie wolno i leniwie, podobnie, czyliw zwolnionym tempie reaguje na rozkazy z pilota. Gdy zestawzostanie prze³¹czony w tryb pracy CD, odbiornik radiowy wy-³¹cza siê. Jest to normalne zachowanie odbiornika w przypadku,gdy nie jest pod³¹czony do niego odtwarzacz p³yt CD.Odtwarzacz p³yt CD w sposób zupe³nie normalny przyjmujewsuniêty magazynek i jak zwykle skanuje go, wydajesiê, ¿e wszystko jest w porz¹dku.Gdy po³¹czenie miêdzy urz¹dzeniami zostanie roz³¹czone,odbiornik radiowy funkcjonuje normalnie. Wobec takich objawówpodejrzewam, ¿e przesy³anie danych pomiêdzy obomaurz¹dzeniami nie dzia³a prawid³owo, jednak¿e bez dokumentacjiserwisowej nie mogê tu zupe³nie nic zrobiæ.Wymontowa³em 13-biegunowy kabel po³¹czeniowy i dok³adniego pomierzy³em, przejœcia s¹ prawid³owe, nie stwierdzi³emrównie¿ jakichkolwiek zwaræ pomiêdzy przewodami ido masy.Wobec tego kolejnym krokiem by³o wymontowanie odtwarzaczaCD, jednak¿e tutaj nic nie zwróci³o mojej uwagi. Za topo wymontowaniu odbiornika radiowego ogarnê³o mnie przera¿enie.Wygl¹da na to, ¿e do jego wnêtrza wyp³ynê³o chybatrochê p³ynu ch³odz¹cego z wymiennika ciep³a ogrzewania.Zobaczmy zatem, co zosta³o z p³ytki drukowanej i jak wygl¹dawnêtrze urz¹dzenia.Fot.1Jak widaæ na fotografii 1 nie wygl¹da³o to najlepiej. Tenca³y brud usun¹³em, p³ytka wydawa³a siê byæ OK, ale poprawadzia³ania zestawu nie nast¹pi³a. Samo usuniêcie brudu chybanie wystarczy³o, podejrzewam, ¿e pod p³ytk¹ pod³¹czeniow¹nadal znajduje siê brud i przypuszczalnie s¹ tam jeœli nie zwarciato utworzy³y siê jakieœ przejœcia - rezystancje wp³ywaj¹cena pracê uk³adów. Rozpocz¹³em zatem dalsze prace czyszcz¹cei „rzeŸbiarskie”, dodatkowo mierz¹c przejœcia wybranychœcie¿ek. T¹ metod¹ uda³o mi siê w koñcu przywróciæ zestawdo ¿ycia i prawid³owego dzia³ania i moja samochodowa orkiestraznowu zagra³a. Jedna œcie¿ka na œrodku p³ytki by³a pêkniêta.Nie by³o na niej jakiegokolwiek brudu. Wzrokowo uszkodzeniate¿ nie mo¿na by³o rozpoznaæ, stwierdziæ mo¿na by³oje jedynie poprzez pomiar.T.K.}SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 35

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUZasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU (cz.1)Ryszard StrzêpekOTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU pochodziz 2007 roku. Odbiornik ten pobiera z sieci energetycznejoko³o 150W. Napiêcia wyjœciowe z zasilaczatego odbiornika telewizyjnego wraz z obci¹¿eniami to:24V/5A, 5.3V/4A, 12V/0.5A, 13V/0.3A, 5.2V/0.6A.Schemat tego zasilacza zosta³ opublikowany w „SerwisieElektroniki” nr 9/2009 na stronach 26 - 27.1. Opis dzia³ania zasilaczaOpisywany zasilacz sk³ada siê z nastêpuj¹cych uk³adów:filtru sieciowego, uk³adu PFC, przetwornicy czuwania, przetwornicyg³ównej, uk³adów stabilizacji i zabezpieczeñ.1.1. Filtr sieciowyNapiêcie sieci energetycznej 230V/50Hz jest podane nauk³ad przepiêciowy. Sk³ada siê on z: warystora VX801S -1NR100751 i rezystora RX801S - 680k/1W. Oba elementy s¹w³¹czone równolegle do gniazdka sieciowego. Po tych elementachw uk³adzie filtru sieciowego znajduje siê bezpiecznikFP801S - 6.3A. Jego doœæ du¿a wartoœæ nominalna wynika zpobieranej mocy z sieci oko³o 150W. Filtr sieciowy przeciwzak³óceniowysk³ada siê z: indukcyjnoœci LX801S, LX802Soraz kondensatorów CX801S, CX802S - 330nF/275V iCY801S, CY802S - 470pF/400V. W obwodach filtru sieciowegoznajduje siê tak¿e termistor NT811S - 3.3R. S³u¿y on doograniczenia pr¹du przy w³¹czeniu zasilacza do sieci energetycznej.1.2. Przetwornica czuwaniaPrzetwornica czuwania ma za zadanie wytworzenie napiêciadla uk³adów procesora zarz¹dzaj¹cego w stanie czuwania.W momencie w³o¿enia wtyczki sieciowej do gniazda z napiêciemsieci energetycznej powinna zadzia³aæ przetwornica czuwania.Napiêcie sieci po filtrze sieciowym jest podane na mostekprostowniczy BD801S - RS605M. Na wyjœciu mostka prostowniczegoCP801 - 1µF/400V otrzymujemy napiêcie têtni¹ce305V. Po ponownym wyprostowaniu tego napiêcia przezdiodê DP801 - UF5406 na g³ównym kondensatorze filtru zasilaczaCP803 - 150µF/450V otrzymujemy napiêcie sta³e +309V.G³ównymi elementami sk³adowymi przetwornicy czuwania s¹:sterownik ICB801S - STR-A6159 i transformator TB801S. Narysunku 1 pokazano schemat blokowy sterownika STR-A6159.Opis wyprowadzeñ uk³adu STR-A6159:n.1 – wejœcie zabezpieczenia pr¹dowego,n.2 – VCC – zasilanie niskonapiêciowe 6.6÷34V,n.3 – masa uk³adu,Vcc2START-UP 5UVLOINTERNALBIASLATCHDELAYOVPTSDPOWERMOSFET87DDOFF TIMERPRC LATCHSQ/RBIASOLPBURSTBLANKINGFBDISCHARGEOCP1OCPBUFFER3GND4FB/OLPRys.1. Schemat blokowy sterownika STR-A615936 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUn.4 – wejœcie sprzê¿enia zwrotnego,n.5 – zasilanie wysokonapiêciowe, wejœcie uk³adu startowego,n.6 – nie pod³¹czonen.7 i n.8 – dren tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy czuwania.W czasie czuwania napiêcie 309V z kondensatora CP803jest podane na bezpiecznik FB802S - 2A, a nastêpnie przezrezystor R806 - 100k/0.5W na wyprowadzenie 5 uk³aduICB801S - STR-A6159. Na tym wyprowadzeniu znajduje siêwejœcie wysokonapiêciowe tego uk³adu oraz uk³ad startu przetwornicy.Po wystartowaniu przetwornicy napiêcie na wypr.2uk³adu ICB801S zaczyna rosn¹æ. Kiedy napiêcie na wypr.2ICB801S osi¹ga wartoœæ 9V, przetwornica podejmuje pracê.Napiêcie na tym wyprowadzeniu w nastêpnych cyklach pracyprzetwornicy czuwania roœnie, poniewa¿ jest do³adowywanez uzwojenia 3-4 transformatora TB801S poprzez nastepuj¹ceelementy: rezystor RB802 - 47R/0.25W, diodê DB802, kondensatorCB802 - 22µF/50V. Do ograniczenia tego napiêcias³u¿y dioda Zenera DZB801 - 22V. W czasie stanu czuwanianapiêcie to wynosi oko³o 10.6V. Kiedy przetwornica czuwaniazaczyna pracê, to na wyprowadzeniach 7 i 8 uk³adu ICB801(dren tranzystora kluczuj¹cego) pojawia siê napiêcie zmienne,a po stronie transformatora TB801S zaczyna rosn¹æ napiêciena kondensatorze CB852 - 2200µF/25V do wartoœci +5.2V.Do wypr.1 uk³adu ICB801S do³¹czony jest rezystor RB809 -2.2R/1W. Jest to zamkniêcie pr¹du tranzystora kluczuj¹cego(Ÿród³o) do masy. Typowa wartoœæ tego napiêcia wynosi 0.7V.Gdy pr¹d drenu tranzystora kluczuj¹cego zostanie wyraŸnieprzekroczony, to uk³ad OCP blokuje sterowanie tranzystorakluczuj¹cego. Dla ustalenia wartoœci napiêcia wyjœciowego zprzetwornicy s³u¿y tor sprzê¿enia zwrotnego. Wejœciem sygna³usprzê¿enia zwrotnego jest wyprowadzenie 4 uk³adu ICB801S.Podstawowymi elementami toru sprzê¿enia zwrotnego s¹:transoptor PC804S - 2561 NEC oraz uk³ad napiêcia odniesieniaZDTB851 - KIA431A plus elementy z nim zwi¹zane. Zuzwojenia 5-3 transformatora TB801S pobierane jest napiêciedo stabilizatora QB802 - 2SD526. Napiêcie zmienne jest prostowaneprzez uk³ad: rezystor RB803 - 1R i diodê DB803 -UF4007, po czym podane na kolektor tranzystora QB802. Wstanie czuwania napiêcie to wynosi oko³o 25V. W przetwornicyczuwania znajduje siê uk³ad gaszenia drgañ paso¿ytniczych.Sk³ada siê on z: diody DB801 - UF4007, rezystora RB801 -100k/0.5W i kondensatora CB801 - 220pF/1kV.1.3. Uk³ad PFCUk³ad PFC jest w³¹czany w stanie pracy zasilacza, a podczasczuwania nie pracuje. Na z³¹cze CNM801 przychodzirozkaz “ON” z procesora zarz¹dzaj¹cego na wypr.1. Jest tostan wysoki. Rozkaz ten jest podany na bazê tranzystora Q851- KST2222A. Powoduje to, ¿e dioda transoptora PC801S - 2561NEC zaczyna przewodziæ. Ten stan przenosi siê na stronê pierwotn¹transoptora PC801S. Uk³ad stabilizatora na tranzystorzeQB802 - 2SD526 zaczyna pracê. Na jego emiterze pojawiasiê napiêcie 13.3V. Jest ono podane na wypr.8 uk³adu sterownikaPFC ICP801S - TDA4863G. Na rysunku 2 pokazano schematblokowy uk³adu TDA4863G.Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA4863G:n.1 – Vsense – wejœcie dla próbki napiêcia 385V,n.2 – VAOUT – wyjœcie wzmacniacza napiêciowego dla próbkinapiêcia 385V,n.3 – MULTIN – wejœcie uk³adu mno¿¹cego,n.4 – Isense – wejœcie próbki pr¹du tranzystora wykonawczegouk³adu PFC,VCCGNDDETIN8 6 520V0V0.2V2.5V+--UVLORefe enceVolt geV ef5V0.5V-Cl mC ent++DetectoRSFli -Flot = 50µ eRe t tTimeG teD ive7 GTDRV2.5VEn ble++Volt geAm-2.2V-Inhibit+OVRM lti lie.0V.5VInhibittime del yt =2µ dVAm lto tV-LEB+t d d =70nV+C entCom 3.5V--+-vloctiveh t down5.4V540V ef+234VSENSE VAOUT MULTIN ISENSERys.2. Schemat blokowy uk³adu TDA4863GSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 37

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUn.5 – DETIN – wejœcie detektora zera pr¹du wyjœciowego uk³aduPFC,n.6 – masa uk³adu PFC,n.7 – GTDRV – wejœcie typu totem-pole sterownika bramk¹tranzystora wykonawczego,n.8 – Vcc – dodatnie napiêcie zasilania uk³adu TDA4863G.G³ównymi elementami uk³adu PFC oprócz uk³adu ICP801Ss¹: indukcyjnoœæ LP801 - QHAD01216, tranzystor wykonawczyuk³adu PFC FCPF20N60S i dioda DP802 - F10UP60S.Do wyprowadzenia 1 uk³adu ICP801S doprowadzona jest próbkanapiêcia wyjœciowego 385V poprzez rezystory: RP809 -RP811 - 200k i RP812, RP813 - 220k po³¹czone szeregowo. Zdrugiej strony z kondensatora CP801 - 1µF/400V (wyjœcie prostownikasieciowego BD801S) pobierana jest próbka napiêciatêtni¹cego z prostownika sieciowego. Próbka ta jest podana nawyprowadzenie 3 uk³adu ICP801S. Dzieje siê to za pomoc¹po³¹czonych szeregowo rezystorów: RP801 - 300k, RP802 -270k, RP803 - RP805 - 240k i RP806 - 12k. Napiêcie pobieranez uzwojenia wtórnego indukcyjnoœci LP801 i przez rezystorRP807 - 22k jest podane na wyprowadzenie 5 ICP801S.Dziêki informacji z wyprowadzenia 5 uk³adu ICP801S uk³adten „wie”, kiedy wys³aæ impulsy steruj¹ce bramk¹ QP801S.Impulsy steruj¹ce bramk¹ QP801S otrzymujemy na wyprowadzeniu7 uk³adu ICP801S. Impulsy te s¹ podane przez rezystory:RP818 - 150R i RP816 - 100k na bramkê tranzystoraQP801S. Diody DP804 - KDS184 i DZP801 - 5.1V s³u¿¹ dozabezpieczenia bramki tranzystora QP801S. Na drenie QP801Sotrzymujemy impulsy, które daj¹ odpowiednie widmo rozk³adupr¹du w sieci. Po wyprostowaniu napiêcia zmiennego z drenuQP801S przez diodê DP802 i wyfiltrowaniu na kondensatorzeCP803 - 150µF/450V otrzymujemy napiêcie 385V.1.4. Przetwornica g³ównaPrzetwornica g³ówna ma za zadanie dostarczenie nastêpuj¹cychnapiêæ do OTVC: 24V/5A, 5.3V/4A, 12V/0.5A i 13V/0.3A. Przetwornica g³ówna pracuje w stanie pracy OTVC. Podstawowymielementami przetwornicy g³ównej s¹: sterownikprzetwornicy g³ównej ICM801 - MC33067P, tranzystoryQM801 i QM802 - FDFP90N50C, transoptor PC803S - 2561NEC i transformatory: steruj¹cy TM852 - QGAH03185 orazg³ówny TM801 - WGAH03242. Sterownik ICM801 ma identycznerozwi¹zanie uk³adowe jak uk³ad MC34067P, któregoschemat blokowy zosta³ pokazany na rysunku 6 na str.29 „SE”nr 10/2007. Zasilanie jest podane na wypr.15 ICM801. Napiêcieto wynosi 13.3V i pochodzi z kondensatora CP811 - 47µF/63V. Uk³ad MC33067P posiada wewnêtrzny oscylator, któryjest Ÿród³em sterowania stopniami przetwornicy g³ównej. Elementyzewnêtrzne oscylatora s¹ pod³¹czone do wyprowadzeñ1, 2 i 3 uk³adu ICM801. S¹ to: rezystory RM809 - 8.2k i RM802- 10k oraz kondensator CM801 - 470pF/25V. Sygna³ oscylatorasteruje 2 wzmacniaczami impulsów. Na wyprowadzeniach12 i 14 otrzymujemy z ICM801 dwa symetryczne sygna³y, którenastêpnie steruj¹ transformatorem TM852 - QGAH03185.Na stronie wtórnej transformatora TM852 (uzwojenia 3-4,5-6) otrzymujemy przebiegi steruj¹ce przetwornic¹, która jestprzetwornic¹ rezonansow¹. Sterowane s¹ tranzystory kluczuj¹cetej przetwornicy QM801 i QM802 - FDFP9N50C. Zasilanietranzystorów kluczuj¹cych +385V jest podane z kondensatoraCP803 - 150µF/450V poprzez rezystor RM801 - 0.1R/2W na dren tranzystora QM801. Wspólny punkt tranzystorówQM801 i QM802, tj. Ÿród³o QM801 i dren QM802 jest pod³¹czonena wyprowadzenie 2 transformatora TM801. TransformatorTM801 stanowi obci¹¿enie dla tranzystorów QM801,QM802. Z³¹cza bramka-Ÿród³o tych tranzystorów s¹ zabezpieczoneprzed przepiêciami przez elementy: dla QM801 –DM803, RM803, DZM803 i DZM804, dla QM802 – RM813,RM814, DM804, DZM805 i DZM806. Napiêcie zmienne indukowanew uzwojeniu 2-1 transformatora TM801 powodujepo jego stronie wtórnej powstanie ¿¹danych napiêæ. W celuuzyskania w³aœciwych wartoœci wtórnych TM801 zastosowanotor sprzê¿enia zwrotnego w tej przetwornicy. Obejmuje on:Ÿród³o napiêcia odniesienia ZDTM851 - KIA431A, transoptorPC803S - 2561 NEC, rezystory RM807 i RM806, kondensatorCM803, wypr.8 uk³adu ICM801. Elementy do³¹czone dowypr.1 transformatora TM801 stanowi¹ uk³ad gaszenia drgañpaso¿ytniczych przetwornicy rezonansowej. S¹ to nastêpuj¹ceelementy: rezystor RM815 oraz kondensatory CM809 i CM808.Do tego uk³adu do³¹czona jest dioda DM805. Prostuje ona nadmiaroweimpulsy generowane przez przetwornicê rezonansow¹.Sygna³ otrzymywany na katodzie diody DM805 jest podanypoprzez rezystory RM830, RM829 i kondensator CM813do wypr.10 uk³adu ICM801. Jest to wejœcie detektora b³êdów.Je¿eli napiêcie na tym wyprowadzeniu przekroczy 1V, to uk³adICM801 zostanie wy³¹czony. Sterownik ICM801 posiada uk³admiêkkiego startu przetwornicy. Wejœciem tego uk³adu jestwypr.11 ICM801. Próbka napiêcia 385V pobrana poprzez rezystory:R819 - RM823, RM824, kondensator CM811, uk³adZDTM801 - KIA431A, diodê DZM801, tranzystor Q805 jestpodana na wypr.11 ICM801. Uruchamia ona procedurê miêkkiegostartu przetwornicy. Na uzwojeniach 9-10 i 8-7 transformatoraTM801 otrzymujemy napiêcia zmienne, które s¹ prostowaneprzez diody DM851 i DM852. Na kondensatorachCM851 i CM852 - 1000µF/35V otrzymujemy napiêcie +24V.Jest to napiêcie g³ówne przetwornicy rezonansowej. Wydajnoœæpr¹dowa tego Ÿród³a wynosi 5A. Drugim napiêciem, któreotrzymujemy z przetwornicy g³ównej jest +13V. Jest onowynikiem prostowania napiêæ zmiennych z uzwojeñ: 3-4 i 5-6transformatora TM801 przez diody DM853. Napiêcie +13Vjest obecne na kondensatorze CM856 –1000µF/35V.1.5. Uk³ady stabilizacji i zabezpieczeñW celu uzyskania napiêæ 5.3V/4A i 12V/0.5A zastosowanoodpowiednie uk³ady stabilizacji. Dla napiêcia +5.3V zastosowanouk³ad ICM852 - MC33164T, natomiast w celu uzyskanianapiêcia +12V, zastosowano uk³ad ICM853 -KIA278R12P. Na rysunku 3 pokazano uproszczony schematblokowy uk³adu MC33164T.Na rysunku 4 pokazano schemat blokowy uk³aduKIA278R12P.Uk³ad MC33164T jest zasilany napiêciem +24V, a uk³adKIA278R12P napiêciem +13V. W celu zabezpieczenia przednadmiernym wzrostem napiêcia +5.3V zastosowano uk³adDM854 - FCQ10A04, poniewa¿ to napiêcie zasila blok cyfrowyOTVC. Oprócz tego, ze wzglêdu na pobór mocy (4A) w tejga³êzi zastosowano indukcyjnoœæ L851 dla lepszej filtracji tegonapiêcia. Wypr.1 z³¹cza CNM801 jest wykorzystywane do sygna³uON/OFF, który przychodzi z procesora zarz¹dzaj¹cegoOTVC. Proces w³¹czania zasilacza zosta³ omówiony w pkt.1.3. Przez z³¹cza: CNM802, CNM803, CNM804 przechodz¹38 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Monitor TFT Acer AL1931INPUTV IN2VoRESET-+.2V REFBANDGAPREFERENCEASOPROTECTION4OUTPUT ON/OFFCONTROLGROUNDRys.3. Uproszczony schemat blokowy uk³aduMC33164TCont olOVER HEATPROTECTIONsygna³y: PWM, ADIM, BL, BLU, które nie wchodz¹ na opisywanyzasilacz. Jedynym sygna³em, który jest pobierany zzasilacza, to DET (wypr.5 CNM804). Stanowi on próbkê napiêcia+24V z dzielnika rezystancyjnego RM851 i RM852. Sygna³ten jest podany na inwerter. W zasilaczu opisywanym znajdujesiê uk³ad zabezpieczenia przed wzrostem napiêæ: +24V,+5.3V. Je¿eli napiêcie 24V wyraŸnie wzroœnie powy¿ej 27V,to pojawiaj¹ce siê napiêcie na anodzie diody DZT851 powodujepoprzez DT855 - KDS184, tranzystor QT852 zmianê polaryzacjistrony wtórnej transoptora PC802S. To daje wzrostnapiêcia na emiterze transoptora PC802S. Ta zmiana napiêciaz emitera transoptora PC802S poprzez rezystor RM818 jest3GNDRys.4. Schemat blokowy uk³adu KIA278R12Ppodana na wypr.10 ICM801. Je¿eli to napiêcie na wypr.10ICM801 przekroczy 1V, to przetwornica g³ówna przestaje pracowaæ.Analogicznie jest w przypadku napiêcia +5.3V. Je¿elito napiêcie przekroczy wyraŸnie 6.2V, to poprzez DT855 sygna³zabezpieczenia wy³¹czy przetwornicê g³ówn¹ tego zasilacza.}Dokoñczenie w nastêpnym numerzeMonitor TFT Acer AL1931 – porada serwisowaPiotr NowakUszkodzi³ siê monitor TFT 19-calowy Acer AL1931. Wyœwietlaczpo w³¹czeniu przez chwilê dzia³a, to znaczy ekranœwieci, na krótko ukazuje siê logo producenta “ACER”, a póŸniejpodœwietlenie t³a zanika. Gdy œwieci siê latark¹ w kierunkuekranu, obraz wysy³any z komputera jednak widaæ. Przywielokrotnych próbach w³¹czania-wy³¹czania podœwietlenie t³aniekiedy siê pojawia i wówczas widoczny jest obraz. Najprawdopodobniejuszkodzi³ siê modu³ inwertera. Gdy obraz jest widoczny,jest on wyœwietlany wrêcz perfekcyjnie. Nale¿y chybawykluczyæ lampy, gdy¿ gdy pracuj¹, wszystkie œwiec¹ prawid³owo,równomierne i z porównywaln¹ jasnoœci¹. Które podzespo³ypowinienem najpierw sprawdziæ? Oczywiœcie kondensatoryelektrolityczne na p³ytce inwetera. Zakupi³em 5 nowychkondensatorów Low ESR na temperaturê 105°C firmy Panasonic.Po wymianie monitor œwieci i pracuje jak nowy.Przy okazji chcia³bym przedstawiæ metodê postêpowaniaprzy diagnozowaniu modu³u zasilacza-inwertera.1. Sprawdziæ, czy na wyprowadzeniach 1 i 2 z³¹cza CN102jest obecne napiêcie 5V:· brak lub nieprawid³owe – sprawdziæ p³ytkê interfejsu.2. Na wyprowadzeniach 1 i 2 z³¹cza CN102 jest obecne prawid³owenapiêcie 5V – sprawdziæ napiêcie sieciowe 220V:· brak – wymieniæ bezpiecznik F901 (2.5A/250V), sprawdziæmostek prostowniczy BD901 (GBU405), tranzystorQ903 (2N3904), uk³ad IC901 (SG6841).3. Napiêcie sieciowe 220V obecne – sprawdziæ napiêcie nawyprowadzeniu “+” kondensatora C905 (150µF/400V):· brak lub nieprawid³owe – sprawdziæ mostek.4. Napiêcie na wyprowadzeniu “+” kondensatora C905 prawid³owe– sprawdziæ napiêcie startowe na wyprowadzeniu 3uk³adu IC901 (SG6841):· wymieniæ uk³ad IC901 (SG6841)i ponownie sprawdziænapiêcie startowe.5. Napiêcie startowe na wyprowadzeniu 3 uk³adu IC901 prawid³owe– sprawdziæ, czy napiêcie zewnêtrzne jest mniejszeni¿ 20V:· sprawdziæ transoptor IC902 (PC123FY2 4P), uk³ad IC903(HTL431) i tranzystory Q901, Q902, … oraz uk³ad protekcjiprzepiêciowej OVP.6. Napiêcie zewnêtrzne prawid³owe – sprawdziæ:· rezystor R919, diody: D910, D911, D912, D913, diodêZenera ZD904. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 39

Programatory uniwersalneProgramatory uniwersalneArtyku³ sponsorowany przez firmê TOMSAD Joanna Sadowska, 81-198 Mosty, ul Wierzbowa 1Niniejszy artyku³ poœwiêcony jest programatorom uniwersalnym.Opiszemy w nim ich funkcje, oraz mo¿liwoœci jakienam oferuj¹.Obecnie trudno znaleŸæ urz¹dzenie, którego prac¹ nie steruj¹mikroprocesory. Mikroprocesor wykonuje listê zadañ zapisanychw nieulotnej pamiêci FLASH, do której zapisania s³u¿¹ró¿nego typu programatory. Du¿a iloœæ producentów wytwarzaj¹cychmikroprocesory wprowadzaj¹c na rynek kilkadziesi¹t,kilkaset mikroprocesorów umo¿liwia spory wybór producentomi elektronikom - hobbistom. Daje to oczywiœcie du¿emo¿liwoœci, lecz tworzy doœæ powa¿ny problem. Ka¿dy konstruktor,elektronik - hobbista czy te¿ serwisant naprawiaj¹cyurz¹dzenie zawieraj¹ce mikroprocesor, prêdzej czy póŸniej bêdziemusia³ u¿yæ programatora. Maj¹c tyle mikroprocesorów oró¿nej architekturze i obudowie musielibyœmy ograniczyæ siêdo u¿ywania jednego mikroprocesora lub posiadaæ ca³¹ halêprogramatorów. Tak wiêc jaki programator wybraæ? OdpowiedŸ:UNIWERSALNY. Bo w³aœnie takie urz¹dzenie umo¿liwi namprogramowanie nawet kilkunastu tysiêcy ró¿nych mikroprocesorówi pamiêci. Ów mikroprocesor mo¿emy programowaæ nadwa sposoby: programowanie równoleg³e oraz szeregowe.Programowanie równoleg³e z regu³y odbywa siê poza uk³ademw którym pracuje mikroprocesor. Spowodowane jest to du¿¹iloœci¹ niezbêdnych po³¹czeñ pomiêdzy mikroprocesorem a programatorem.Programowanie szeregowe mo¿e siê odbywaæ zapomoc¹ 2-5 po³¹czeñ miêdzy mikroprocesorem a programatorem.Z tego wzglêdu jest najczêœciej wykorzystywane do aktualizacjioprogramowania i przez hobbistów. Brak potrzeby ci¹g³egowyci¹gania lub wylutowywania uk³adu znacznie przed-³u¿a jego ¿ywotnoœæ i oczywiœcie u³atwia nam pracê. Dobrymprzyk³adem jest tu pamiêæ FLASH w komputerze s³u¿¹ca doprzechowywania programu BIOS-u. Co prawda, nie u¿ywamyprzy tym programatora (jest on wbudowany w komputer), leczgdy wyst¹pi b³¹d podczas aktualizacji nie pozostanie nam nicinnego jak wymontowaæ pamiêæ z komputera i zaprogramowaæj¹ za pomoc¹ programatora równoleg³ego.Ka¿dy ze sposobów programowania ma swoje wady i zalety.W zwi¹zku z tym idea³em by³by programator umo¿liwiaj¹cyobydwa sposoby programowania.Przyjrzyjmy siê teraz bli¿ej mo¿liwoœciom i budowie poszczególnychprogramatorów firmy Weilei.Na pocz¹tek programator VP-ISP. ISP oznacza programowaniew uk³adzie, czyli programowanie szeregowe. Ten najprostszyprogramator serii VP umo¿liwia programowanie ok.6500* uk³adów. Ma³y, porêczny, nie wymagaj¹cy dodatkowegozasilania jest typowo mobilnym programatorem. Umo¿liwia namto obs³ugê procesorów i pamiêci bezpoœrednio w urz¹dzeniu,staj¹c siê tym samym idealnym urz¹dzeniem chocia¿by dla serwisudoje¿d¿aj¹cego do klienta.Nastêpny jest programator VP-290. Programator ten jestprzeznaczony do programowania równoleg³ego. Samo urz¹dzenieumo¿liwia nam programowanie kilkuset uk³adów w swojejpodstawce ZIF (uk³ady w obudowie DIP), lecz wystarczy u¿yæodpowiedniego adaptera w zale¿noœci od posiadanych uk³adówaby uzyskaæ mo¿liwoœæ programowania ponad 6200 ró¿nychuk³adów i to w ró¿nych obudowach takich jak: PLCC, TSOP,TQFP, SOP, SO, PSOP. Programator ten jest idealny do serwisulub fabryki jako urz¹dzenie stacjonarne przydatne przy powa¿-niejszych naprawach oraz produkcji masowej.Oprogramowanie programatora umo¿liwia odczytywanieró¿nych plików takich jak: JEDEC, INTEL (Extended) HEX,Motorola S record czy BIN.Na dodatek, w czasach gdy 5V jako zasilanie odchodzi dolamusa urz¹dzenie jest kompatybilne z uk³adami zasilanymi napiêciemju¿ od 1.5V.VP umo¿liwia nam programowanie zarówno uk³adów 16 bitowychjak i 32 bitowych. Automatycznie sprawdza poprawnoœæumieszczenia uk³adu scalonego i w przypadku, gdy niejesteœmy pewni jaki uk³ad programujemy (uszkodzona obudowa,nieczytelne napisy), programator mo¿e sam okreœliæ producentai typ wiêkszoœæ pamiêci EEPROM.Wszystkie powy¿sze cechy posiadaj¹ programatory VP 280,VP 590, VP 790 ró¿ni¹ siê iloœci¹ uk³adów które mog¹ one zaprogramowaæ.Ponadto ka¿dy z nich posiada funkcje u³atwiaj¹cebadanie urz¹dzeñ tj. generator przebiegów prostok¹tnych od1-125000Hz, czêstotliwoœciomierz do 100kHz oraz analizatorstanów logicznych (8 kana³ów).Niestety nie posiadaj¹ one mo¿liwoœci programowania wuk³adzie (ISP). Zmusza siê tym samym programistê do wymontowaniauk³adu z obwodu.Ostatnim przedstawianym programatorem serii VP jest VP990. Ten programator posiada wszystkie zalety programatorówVP 280, VP 290, VP 590, VP 790, nie przejmuj¹c ich wady,gdy¿ w przeciwieñstwie do nich posiada równie¿ z³¹cze ISPudostêpniaj¹c nam zalety programatora VP-ISP. Mo¿liwoœæ programowaniaponad 45 tysiêcy uk³adów, programowanie szeregowei równoleg³e czyni¹ VP 990 naprawdê uniwersalnym programatorem.Producent programatorów VP postanowi³ u³atwiæ pracê równie¿fabrykom programuj¹cym uk³ady masowo. Funkcja programowaniamasowego umo¿liwia nam programowanie wiêkszejiloœci uk³adów t¹ sam¹ zawartoœci¹ bufora. Nasza ingerencjaw ca³y proces ogranicza siê do wymiany poszczególnychuk³adów w podstawce programatora, reszta procesów przebiegaw sposób automatyczny. Produkcja masowa mo¿e odbywaæsiê równie¿ z wykorzystaniem kilku programatorów serii VPjednoczeœnie. Obs³ugiwane przez jeden komputer, dobrze wspó³pracuj¹cerazem, ró¿ne modele programatorów, pozwalaj¹ naoptymalizacjê konfiguracji do potrzeb. Ka¿dy programator dzia³aniezale¿nie i ocenia ka¿dy proces programowania z osobna.Ponadto, do modeli VP 590/790/990 istnieje mo¿liwoœæ dopisywaniauk³adów na ¿yczenie Klienta. Oprogramowanie doca³ej serii VP jest darmowe, a kupuj¹c produkt u polskiego dystrybutoraotrzymujemy dostêp do interfejsu w polskiej wersjijêzykowej. Oprogramowanie jest obs³ugiwane przez wszystkiesystemy Windows: 9x/ME/2000/NT/XP/Vista.* – suma obs³ugiwanych uk³adów ze wszystkich aktualnie dostêpnychrozszerzeñ }40 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Sygna³y VPS w telewizji cyfrowejSygna³y VPS w telewizji cyfrowejTadeusz NowakOd samego pocz¹tku jak rozpoczêto masow¹produkcjê magnetowidów, ich u¿ytkownicy zawszemieli problemy z programowanymi na okreœlony czasnagraniami – szczególnie wtedy, gdy w przeci¹gaj¹cychsiê transmisjach na ¿ywo (live) dochodzi³o doprzesuniêcia czasu rozpoczêcia nadawania nastêpnychpozycji programowych (audycji). W tej kwestiipo dziœ dzieñ nic siê nie zmieni³o. Aby „opanowaæ”przesuniêcia pozycji programowych, ju¿ dawnowprowadzony zosta³ system VPS (Video ProgramSystem), który po raz pierwszy wyemitowany zosta³przez telewizyjê ARD w 1985 roku. Wówczas totelewizja przekazywana by³a g³ównie przez antenênaziemn¹ lub sieæ kablow¹ – oczywiœcie w sposóbanalogowy.W strefie anglojêzycznej VPS znany jest podnazw¹ PDC – Program Delivery Control. Z tyminazwami i skrótami spotykamy siê równie¿ przyprogramowaniu timera na przyk³ad nagrywarekDVD.1. Co to jest VPS?Pod pojêciem sygna³u VPS nale¿y rozumieæ impuls steruj¹cy,który zostaje wyemitowany przez stacjê nadawcz¹ w faktycznymmomencie rozpoczêcia nadawania pozycji programowejpo to, aby wczeœniej zaprogramowany na nagrywaniemagnetowid w³¹czy³ siê w odpowiednim czasie i nagrywa³nadawn¹ audycjê. Sygna³ VPS przekazywany jest w luce wygaszania,konkretnie w 16. linii wizji analogowego sygna³utelewizyjnego. W tym celu system w czasie trwania nadawaniadanej pozycji programowej przekazuje podawany w czasopismachz programem telewizyjnym oraz w teletekœcie czasVPS.Dopiero wówczas, gdy wysy³any przez nadajnik telewizyjnyczas VPS jest taki sam jak zaprogramowany w magnetowidzieczas rozpoczêcia pozycji programu, nastêpuje rozpoczêcienagrywania. Nagrywanie trwa tak d³ugo, jak d³ugowysy³any sygna³ VPS jest taki sam, jak zaprogramowany czasrozpoczêcia nagrywania.2. Zagro¿enia przy stosowaniu systemu VPSSystem VPS oferowany jest jedynie przez wiêksze stacjenadawcze. Mniejsi nadawcy, stacje tematyczne i stacje komercyjneczêsto rezygnuj¹ z tej us³ugi. Pewnoœæ odnoœnie poprawniewysy³anych sygna³ów VPS istnieje jedynie w przypadkuprogramów nadawanych przez otwarte i publiczne stacjenadawcze. Nadawcy prywatni sygna³owi VPS poœwiêcaj¹zdecydowanie mniej uwagi, przez co udanego zaprogramowanegotimerem VPS nagrania nie mo¿na w ¿aden sposóboczekiwaæ.Sygna³y VPS niekiedy wysy³ane s¹ dopiero tu¿ przed rozpoczêciemnadawania pozycji programowej – jest to zale¿neod nadawcy. W przypadku wielu nagrywarek DVD w szczególnoœcinagrywarek z dyskami twardymi, które czêsto potrzebuj¹pewnego czasu, aby nabraæ w³aœciwych obrotów ibyæ gotowymi do nagrywania, mo¿e byæ to za ma³o czasu. Wtakim przypadku z regu³y brakuje rejestracji audycji od samegopocz¹tku. W takiej sytuacji zaleca siê zrezygnowanie z nagrywaniaz wykorzystaniem systemu VPS, a zamiast tego przewidzieæwiêksze zapasy czasu przed rozpoczêciem oraz pozakoñczeniu nadawania danego programu.Szczególnie w przypadku, gdy nagrywa siê na twardy dysk– obojêtne jest wówczas, ¿e nagrywanie rozpocznie siê ju¿ 5minut wczeœniej i potrwa pó³ godziny d³u¿ej. To dla wiêkszoœciniepunktualnego czasu nadawania pozycji programowejpowinno wystarczyæ. Czy tak „staromodne” rozwi¹zanie jestgorsze ni¿ system VPS?W ¿adnym wypadku. Poniewa¿ wiele stacji nadawczychw ogóle nie oferuje sygna³u VPS, dla nich i tak trzeba programowaætimer nagrywania z du¿ymi zapasami czasu. Poza tymnie jest tajemnic¹, ¿e równie¿ VPS mo¿e nas nieprzyjemniezaskoczyæ.2. Analogowe sygna³y VPS w telewizji cyfrowejDVBPrzy rozwijaniu cyfrowego standardu DVB, który jest stosowanyw telewizji satelitarnej (DVB-S), telewizji kablowej(DVB-C) oraz cyfrowej telewizji naziemnej (DVB-T), funkcjiVPS pocz¹tkowo nie poœwiêcono ¿adnej uwagi. Ale ju¿ wroku 1997 standard DVB-SI (Service Information) – który wstrumieniu danych DVB odpowiedzialny jest za przesy³ ró¿-norodnych dodatkowych us³ug takich jak EPG – rozszerzonyFot. 1. Chocia¿ VPS w telewizji cyfrowej oferowany jestprzynajmniej przez otwarte i publicznestacjenadawcze niewiele jest takich odbiornikówcyfrowych, które „obs³uguj¹” sygna³ VPS –Kathrein UFS702 jest jednym z niewielu urz¹dzeñ,które go rozumiej¹SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 41

Sygna³y VPS w telewizji cyfrowejzosta³ o VPS (PDC Descriptor). Tutaj VPS œciœle wspó³pracujejednak z elektronicznymi informacjami Programmguide-Informationen (EPG) – elektronicznym przewodnikiem po programach.Przesuniêcie czasu nadawania zaznaczane jest w takimprzewodniku (EPG) wskazaniem na nowy czas startu. Odbiornikz twardym dyskiem na podstawie danych EPG rozpoznajepocz¹tek maj¹cej byæ nagrywanej pozycji programowej iropoczyna jej nagrywanie w odpowiednim czasie. Nagrywanietrwa tak d³ugo, jak d³ugo wysy³ane s¹ dane EPG dotycz¹ceaktualnie nadawanej pozycji programowej. Taki rodzaj sterowanegoprzez VPS nagrywania pomyœlany jest jedynie dlaodbiorników z twardym dyskiem.W roku 2000 stworzono podstawy do tego, aby równie¿ wtelewizji cyfrowej DVB wysy³aæ znane i stosowane w telewizjianalogowe sygna³y VPS. Sygna³y VPS podawane s¹ nawyjœcie SCART odbiornika, dziêki czemu mo¿na wyzwalaæsterowane timerem VPS nagrywania magnetowidu lub nagrywarkiDVD.Chocia¿ na potrzeby programowanego nagrywania wykorzystuj¹cegosygna³y VPS stworzone zosta³y podstawy technicznei rozwi¹zania, w praktyce korzyœci z tego jest bardzoma³o. Przy okreœlaniu norm zaniedbano mianowicie to, abydla odbiorników cyfrowych specyfikacje VPS uj¹æ w liœcie“Must-have-Liste”, przez co zalecane s¹ one jako nieobowi¹zkowe.Niewielu jest równie¿ producentów odbiorników, którzyw swoich wyrobach dobrowolnie stosowaliby funkcjê VPS.4. VPS w praktyce cyfrowejChocia¿ ma³o który odbiornik cyfrowy, i to obojêtne czy zwbudowanym twardym dyskiem, czy bez niego, obs³ugujeVPS, równie¿ nadawcy programów zachowuj¹ siê tutaj w sposóbpowœci¹gliwy. W Niemeczech jest na przyk³ad taka sytuacja,¿e pomimo tego, i¿ nadajniki prywatne oferuj¹ wprawdzieswój analogowy sygna³ steruj¹cy timerem, w przypadkunadawania cyfrowego ca³kowicie z tego rezygnuj¹.Na podstawie uzyskanej informacji, opracowany dla tradycyjnejanalogowej metody przesy³u sygna³ VPS, w przypadkucyfrowego rozszerzenia oferty programowej ARD, nieTimerRecordingNacisn¹æ ENTER, aby zapamiêtaæ program.ENTERRETURNBalance timeHDD 31:42 XP DVD15:02:20 15. 5. TuName Date Start StopHDDDVDModeVPSPDCAV1 15. 5. Tu 16:30 18:00 HDD XPResetTitle inputFot.2. Aby programowane timerem pozycje programutelewizji cyfrowej mog³y byæ równie¿ rzeczywiœcienagrywane, VPS nale¿y zdeaktywowaæOnFot.3. Przy analogowym odbiorze telewizji przyzwyczajonosiê do tego, aby zamiast w³aœciwych czasówstartu, programowaæ te podawane w teletekœcie(tutaj w kolorze ciemnoszarym) lub wczasopismach informuj¹cych o programachtelewizyjnych czasy VPS. W przypadku odbiorucyfrowego wprowadziæ nale¿y w³aœciwe czasystartu.nadaje siê ju¿ do zastosowania. Jednak¿e nadajniki za poœrednictwemsatelity, sieci kablowej oraz telewizji naziemnej DVB-T oferuj¹ podobny do VPS sygna³ (PDC-Descriptor) w formiedodatkowych danych cyfrowych poprzez serwisowe informacjeDVB-SI-Serviceinvormationen. Niektóre przystosowaneodbiorniki z twardym dyskiem potrafi¹ sobie z tymi danymiporadziæ.Austriacka telewizja ORF zalicza siê do niewielu instytucjinadawczych, które sygna³y VPS przekazuj¹ równie¿ w postacicyfrowej. Nadawca ten jest co prawda œwiadomy tego,¿e dane te obecnie nie mog¹ byæ jeszcze wykorzystane przezDigitalboxy, ma jednak nadziejê, ¿e w daj¹cym siê przewidzieæczasie pojawi¹ siê na rynku ró¿ne nowe odbiorniki z t¹funkcj¹.Po stronie producentów odbiorników implementacja w tychurz¹dzeniach systemu odbioru VPS nie cieszy siê zbyt wysokimzainteresowaniem i priorytetem – co równie¿ wyra¿anejest w sposób otwarty. Poniewa¿ jedynie nieliczni nadawcy,takie jak niemieckie stcje otwarte oraz ORF wysy³aj¹ sygna³VPS, i to niestety nie zawsze niezawodnie, nie zauwa¿a siêtutaj jakiejœ du¿ej potrzeby, aby w³aœciwoœæ tê w³¹czyæ doBoxów.Kathrein oferuje na przyk³ad jedynie jeden odbiornik zfunkcj¹ VPS, mianowicie UFS702. We wszystkich odbiornikachz twardym dyskiem firmy Kathrein fabrycznie ustawionyjest czas 5 minut przed oraz po pozycji programu. Czasy temog¹ byæ oczywiœcie zmieniane.Jak wykaza³y przeprowadzone ankiety, producenci przyza³o¿eniu, ¿e sygna³ startu oraz koñca nagrania bedzie dostarczanydo nadajnika, gotowi s¹ do wbudowania funkcji VPSdo swoich odbiorników. W miêdzyczasie s³u¿by projektoweproducentów koncentruj¹ siê na sta³ym udoskonalaniu funkcjiEPG, w szczególnoœci na jego przejrzystoœci oraz prostocieobs³ugi.42 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Sygna³y VPS w telewizji cyfrowejEinstellung EPG-ErfassungEPG ErfassenEinZeit für EPG-Erfassung 03:00Vorlaufzeit für Aufnahmen5 minNachlaufzeit für Aufnahmentvtv-Daten löschenDrucken Sie5. Odbiorniki cyfrowe i programowanieczasu nagrywaniaPrzy nagrywaniu przez odbiornik cyfrowy nie wolno zapominaæ,aby przy programowaniu rejestracji audycji za pomoc¹timera zdeaktywowaæ funkcjê VPS. W przypadku, gdysiê o tym zapomni, nagrywarka w celu rozpoczêcia nagrywaniaczeka na bli¿ej nieokreœlony czas a nie osi¹gaj¹c go, nierozpoczyna rejestracji.TimerRecordingNr010203Balance timeHDD 31:42 XP DVD15:11:56 15. 5. TuName Date Start StopHDDDVDModeAV1 15. 5. Tu 15:15 15:18 HDD XPAV1 15. 5. Tu 15:20 15:23 HDD XPAV1XP15. 5. Tu 15:25 15:27 HDDNext Timerprogramme10 minum die Nachlaufzeit für Aufnahmen festzulegeMenu auswahlen MENU vorheriges Menu EXIT zurück zum TVFot.4. Jako alternatywê dla systemu VPS ró¿ne odbiornikiz twardym dyskiem oferuj¹ daj¹ce siêustawiaæ czasy przed oraz po pozycji programu.Powinny one zagwarantowaæ, ¿e pozycja programowarzeczywiœcie zostanie zarejestrowana wca³oœci.VPSPDCOn––OnDrivespaceOKOKOKnagrywa³y pozycje programowe zaprogramowane z VPS, chocia¿nie mog³y odebraæ jakiegokolwiek sygna³u steruj¹cego.Urz¹dzenia orientowa³y siê na zaprogramowane czasy rozpoczêciai zakoñczenia. Interesuj¹cy efekt pokaza³ siê po zakoñczeniunagrywania: wykonywane w tak zawanym „miêdzyczasie”nagrania zaprogramowane przyz u¿yciu timera znajdowa³ysiê stale jeszcze na liœcie zadañ timera, mimo ¿e up³yn¹³czas rejestracji i nagranie odby³o siê. Wpisy mimo to nagranychpozycji programowych musia³y byæ wymazane rêcznie.Poniewa¿ praktycznie niemal ¿aden odbiornik cyfrowy nieobs³uguje sygna³ów VPS, w urz¹dzeniach nagrywaj¹cych bezwyj¹tku zaprogramowaæ nale¿y w³aœciwe czasy w³¹czenia iwy³¹czenia. Aby jednak ca³a pozycja programowa nagranazosta³a na taœmê, DVD lub twardy dysk, zaprogramowaæ nale¿ywystarczaj¹ce czasy przed a przede wszystkim po nagraniu.Taki system programowanego nagrywania funkcjonowa³zupe³nie dobrze w czasach przed zastosowaniem systemu VPSi nie jest mniej niezawodny ni¿ VPS.W technice odbioru cyfrowego system VPS jest pojêciemobcym. Sygna³y steruj¹ce timerem emitowane s¹ wprawdzieprzez nadawców publicznych równie¿ via DVB, nie ma chybajednak zbyt wielu urz¹dzeñ, które mog¹ je równie¿ wykorzystaæi przekazywaæ przez gniazdo SCART do pod³¹czonychmagnetowidów. W tej dziedzinie w najbli¿szej przysz³oœcinie zmieni siê chyba zbyt wiele.Nie jest to mimo wszystko zbyt du¿¹ wad¹. Po tym jakwysy³anie sygna³ów VPS zawsze, a wiêc równie¿ w czasachanalogowego przesy³u, pozostawia³o wiele do ¿yczenia i taknie by³y one kiedykolwiek gwarancj¹ udanych zaprogramowanychtimerem nagrañ telewizyjnych. Jako przydatn¹ alternatywêoferuje siê tutaj po prostu programowanie czasów nagrañz odpowiednio du¿ym zapasem. Szczególnie w przypadkunagrywarek z dyskiem twardym nie powinno to stwarzaæjakiegokolwiek problemu.TimerRecordingNr0102Balance timeHDD 31:42 XP DVD15:28:31 15. 5. TuName Date Start StopHDDDVDModeAV1AV115. 5. Tu15. 5. Tu15:1515:2515:1815:27HDD XPHDD XPNext TimerprogrammeVPSPDCOnOnDrivespace!!Press ENTER to store new programmeENTERRETURNFot.5. Nagrywarka pod³¹czona jest do cyfrowegoodbiornika satelitarnegoNowe nagrywarki w rzeczywistoœci jednak nie s¹ zdanetylko na sygna³ VPS. W przypadku, gdy nie odbior¹ ¿adnegosygna³u, nagranie rozpoczyna siê o zaprogramowanym uprzednioczasie równie¿ wtedy, gdy w³aœciwie dla niego aktywowanejest VPS.Urz¹dzenia, które by³y testowane, czy to magnetowid VHSczy to nagrywarka DVD lub nagrywarka z twardym dyskiem,Press ENTER to store new programmeENTERRETURNFot.6. Po tym jak up³ynê³y wszystkie czasy nagrania,wywo³ywana jest ponownie lista timera. Obazaprogramowane za pomoc¹ VPS rejestracjezawarte s¹ jeszcze na liœcie, chociaz powinnyzostaæ wykasowane, gdy¿ nagrywarka dokona³ajednak ich nagrania. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 43

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…OTVC LCD Daewoo DLT-26C2/C3, DLT-32C1/C2/C3/C6/C7, DLT-37C3/C7 chassis SL-500THenryk Demski1. Charakterystyka odbiornikówOdbiorniki telewizyjne LCD Daewoo DLT-26C2/C3, DLT-32C1/C2/C3/C6/C7, DLT-37C3/C7 charakteryzuj¹ siê nastêpuj¹cymiparametrami:· analogowe systemy telewizyjne:- odbierane systemy wizji: PAL B/G, D/K, I/I´, SECAMB/G, D/K, L/L´, NTSC (AV),- odbierane systemy fonii: FM MONO, 2-CARRIER,NICAM stereo,- iloœæ zapamiêtywanych kana³ów: 99· cyfrowy system telewizyjny:- system strojenia: DVB-T,- metoda dekodowania: MHEG-5 (UK),· wejœcia sygna³ów:- w.cz. (antenowe): 75R COAXIAL,- SCART: Full Scart – 1 szt., Half Scart – 1 szt.,- RCA: 1 szt.,- S-VIDEO: 1 szt.,- COMPONENT: 1 szt.,- PC RGB: D-SUB (15 pin) – 1 szt.,- PC AUDIO: 3.5mm Mini-Jack,- HDMI – 1 szt.,- CI SLOT: PCMCIA – 1 szt.,- RS232C: D-SUB (9 pin) – 1 szt.,· wyjœcia sygna³ów:- Monitor-out: 1 szt.,- s³uchawkowe: 3.5mm Mini-Jack,- SPDIF output: Optical sensor – 1 szt.,- g³oœnikowe: – 2 szt.,· moc toru fonii: 2 × 10W na impedancji 8R,· panel LCD dla DLT-26C…:- wielkoœæ ekranu, format: 26”, 16:9,- rozdzielczoœæ: 1366 × 768,- wielkoœæ piksela: 0.4215mm,- producent panelu (Panel maker): AUO i SEC,- kontrast: 1000:1 (AUO), 1200:1 (SEC),- k¹t widzenia: 170/170 (H/V),- maksymalny pobór mocy: 130W (AUO), 100W (SEC),· panel LCD dla DLT-32C…:- wielkoœæ ekranu, format: 32”, 16:9,- rozdzielczoœæ: 1366 × 768,- wielkoœæ piksela: 0.51075mm,- producent panelu (Panel maker): AUO i SEC,- kontrast: 800:1 (AUO), 1200:1 (SEC),- k¹t widzenia: 170/170 (H/V),- maksymalny pobór mocy: 150W (AUO), 160W (SEC),· panel LCD dla DLT-37C…:- wielkoœæ ekranu, format: 37”, 16:9,- rozdzielczoœæ: 1366 × 768,- wielkoœæ piksela: 0.6mm,- producent panelu (Panel maker): LPL,- kontrast: 800:1,- k¹t widzenia: 178/178 (H/V),- maksymalny pobór mocy: 160W,· zasilanie: 100 ~ 240V, 50/60Hz,· wymiary (szer. × wys. × g³êb.):- DLT-26C2: 812 × 502.7 × 240mm,- DLT-26C3: 674 × 550 × 240mm,- DLT-32C1/C3: 806 × 628.5 × 240mm,- DLT-32C2: 944 × 575 × 240mm,- DLT-37C3: 940 × 720 × 328.5mm.2. Tryb serwisowyBezpoœrednie wejœcie w tryb serwisowy umo¿liwia pilotserwisowy R-34SVC przeznaczony do obs³ugi serwisowejodbiorników telewizyjnych firmy Daewoo. Widok i opis jegoprzycisków pokazano na rysunku 1.Poni¿ej opisano funkcje i regulacje dostêpne w trybie serwisowym.Wejœcie w dane podmenu odbywa siê po naciœniêciuna pilocie jednego z przycisków [S1] ÷ [ S12 ].2.1. Heat Run – przycisk [ S1 ]Heat Run to tryb wygrzewania odbiornika.· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S1] – uruchomienietrybu Heat Run, na ekranie wyœwietlane jest 100-procentowebia³e pole,· drugie przyciœniêcie przycisku [S1] – uruchomienie trybuHeat Run, na ekranie odtwarzany jest sygna³ oryginal-RECALLS1S4S7S10TV/CATVSOUND MODEVOLPIPV-POSITION3R-34SVCMUTES11ADD/ERASESURROUNDPOSITIONCHMENUCHTV/VIDEO PAUSE/STILLPOWERTV/VIDEONOISE CLEARCHSIZE SLEEP 147 8S2S5S8M/SS3S6S9S12VOLVOL5 69 0Rys.1. Pilot serwisowy R-34SVC244 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…ny, doprowadzony do odbiornika i wybrany jako Ÿród³osygna³u wizyjnego,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.2. Gumi Channel Setting – przycisk [ S2 ]· naciœniêcie przycisku [S2] – Channel (Gumi),· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.3. Test poziomu g³oœnoœci – przycisk [ S3 ]Test umo¿liwia bezpoœrednie sprawdzenie funkcjonowaniatoru fonii, regulacji poziomu g³oœnoœci oraz balansu:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 0 > (min.),· drugie przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 30 > (œrodkowy),· trzecie przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 63 > (maks.),· czwarte przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 0 > w kanale prawym, maksymalna fonia w kanalelewym,· pi¹te przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 0 > w kanale lewym, maksymalna fonia w kanale prawym,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.4. HDMI EDID Download – przycisk [ S4 ]Funkcja umo¿liwia bezpoœredni zapis danych HDMI EDIDz g³ównego mikrokontrolera:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S4] – EDID Download< NO >,· drugie przyciœniêcie przycisku [S4] – EDID Download< YES >,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.Wykonanie tej funkcji wymaga zamontowania zwory P701na p³ycie g³ównej, uruchomienia przyciskiem zapisu i po wyœwietleniukomunikatu “EDID WRITE OK” usuniêciu – zwory.Funkcja wykonywana tylko w trakcie produkcji.2.5. Kontrola martwych pikseli – przycisk [ S5 ]Funkcja do kontroli jakoœci panelu i wyszukiwania martwychpikseli. Do tego celu generowane s¹ testy obrazowe wpostaci jednolitego t³a wybierane sekwencyjnie:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie czerwonet³o,· drugie przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie zielonet³o,· trzecie przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie niebieskiet³o,· czwarte przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie bia³et³o,· pi¹te przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie bia³e t³o,· szóste przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie sygna³oryginalny,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.6. Test jakoœci obrazu i jego regulacji – przycisk[S6]Test s³u¿y do oceny jakoœci obrazu i dzia³ania regulacji jaskrawoœci,kontrastu i nasycenia koloru zmienianych sekwencyjnie:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S6] – ocena dla jaskrawoœciminimalnej, œredniej i maksymalnej,· nastêpne przyciœniêcie przycisku [S6] – ocena dla kontrastuminimalnego, œredniego i maksymalnego,· kolejne przyciœniêcie przycisku [S6] – ocena dla nasyceniakoloru minimalnego, œredniego i maksymalnego,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.7. Dempol Channel Setting – przycisk [ S7 ]· przyciœniêcie przycisku [S7] – DEMPOL Channel MapWrite,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.8. Ustawianie balansu bieli – przycisk [ S8 ]Zmianê parametrów regulacyjnych i przeprowadzanie regulacjiwykonuje siê przyciskami kursorów. Kolejno dostêpnes¹ nastêpuj¹ce parametry:· wyœwietlenie Ÿród³a sygna³u wejœciowego· Offset R (punkt odciêcia w torze R) < 32 >,· Offset G (punkt odciêcia w torze G) < 32 >,· Offset B (punkt odciêcia w torze B) < 32 >,· Gain R (wzmocnienie w torze R) < 32>,· Gain G (wzmocnienie w torze G) < 32 >,· Gain B (wzmocnienie w torze B) < 32 >,· Read Value – do wyœwietlenia dopasowanych realnychwartoœci wzmocnienia i offsetu,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.W nawiasie < … > podano wartoœci domyœlne.2.9. Ustawienia regulacyjne – przycisk [ S9 ]Zmianê parametrów regulacyjnych i przeprowadzanie regulacjiwykonuje siê przyciskami kursorów. Kolejno dostêpnes¹ nastêpuj¹ce parametry:· Sound Prescale – wstêpne ustawienia toru fonii:- Speaker_SIF (tor g³oœnikowy, fonia z tunera analogowego):< 32 >,- Speaker_AV3 DVB (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹cza AV3tunera cyfrowego): < 37 >,- Speaker_AV2 (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹cza AV2): ,- Speaker_HDMI (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹cza HDMI):< 47 >,- Speaker_AV1 PC COM (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹czaAV1 z komputera PC): < 55 >,- Scartout_SIF (sygna³ wyjœciowy fonii na z³¹czu SCARTz tunera analogowego): < 88 >,- Scartout_EXEPTSIF (sygna³ wyjœciowy fonii na z³¹czuSCART ze wszystkich Ÿróde³ oprócz tunera analogowego):< 88 >,· Sound Delay – opóŸnienie dŸwiêku:- Delay Enable (w³¹czanie lub wy³¹czanie trybu opóŸnieniadŸwiêku): < OFF >,- Delay value (ustalanie wartoœci opóŸnienia dŸwiêku):,- Apply (zastosowanie zmienionej wartoœci opóŸnieniadŸwiêku),· Dimming Control – regulacja jasnoœci podœwietlenia panelu< 254 >,· IFAGC NORMAL – ustawianie napiêcia ARW dla wszystkichsystemów oprócz systemu SECAM L/L´ < 18 >SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 45

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…· IFAGC L or L´ – ustawianie napiêcia ARW tylko dla systemuSECAM L/L´ < 16 >,· Frequency – wyœwietlanie czêstotliwoœci odbieranego sygna³u< 000 MHz >,· Gamma – aktywacja / dezaktywacja funkcji gamma< OFF >,· DLC – aktywacja / dezaktywacja funkcji DLC < OFF >,· Memory Recall – kasowanie (reset) pamiêci EEPROM,· Oper Mode – wybór trybu: Normal Mode - Debug Mode -Data Writing Mode < NOR-DEB-DW >.· przyciœniêcie przycisku [S9] – wywo³anie regulacji zakresujaskrawoœci Subbright: < 0 > (zakres regulacji: -100÷ +100),· zmiana wartoœci regulacji przyciskami kursorów.· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.10. Nie u¿ywane – przycisk [ S10 ]2.11. Wybór i akceptacja typu i wielkoœci paneluLCD – przycisk [ S11 ]=> panel AUO i LPL· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S11]– < 26”A >,· drugie przyciœniêcie przycisku [S11]– < 37”L >,· trzecie przyciœniêcie przycisku [S11]– < 32”A >,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.=> panel SEC· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S11]– < 26”S >,· drugie przyciœniêcie przycisku [S11]– < 32”S >,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.12. Warunki transportowe – przycisk [ S12 ]· przyciœniêcie przycisku [ S12 ] – wyjœcie z trybu fabrycznego.2.13. Nadajniki zdalnej regulacji· pilot u¿ytkownika: R-55A01,· pilot serwisowy: R-34SVC.High Level1. Nacisn¹æ przycisk [S1] i wprowadziæodbiornik na co najmniej 30 minut wtryb heat-run ze stuprocentowym bia-³ym polem.2. Do gniazda wejœciowego sygna³u wideo(chroma: off, reference: G) doprowadziæsygna³ obrazu testowego doustawiania statycznego i dynamicznegobalansu bieli pokazanego na rysunku2.3. Wybraæ tryb odtwarzania obrazu: “normal”.4. Na œrodku ekranu zamocowaæ czujnik(sondê) miernika balansu bieli.5. Nacisn¹æ przycisk [S8] i wejœæ w trybregulacji balansu bieli.6. Dla wysokiej jasnoœci ekranu (200 cd)regulowaæ balans bieli poprzez zmia-Rys.2nê wzmocnienia w torach R i B (wzmocnienie w torze Gjest ustalone – nie regulowaæ).7. Dla ma³ej jasnoœci ekranu (50 cd) regulowaæ balans bielipoprzez zmianê offsetu w torach R i B (wzmocnienie w torzeG jest ustalone – nie regulowaæ).8. Wspó³rzêdne koloru s¹ nastêpuj¹ce: x = 275 ±10, y = 285 ±10.9. W celu wyjœcia z trybu serwisowego nacisn¹æ przycisk [S8]lub wy³¹czyæ odbiornik.4. Blok zasilaczaLow Level4.1. Specyfikacja· zakres: 180V ~ 264V,· pocz¹tkowy pr¹d rozruchowy: 80A dla napiêcia 230V AC ,· napiêcia i pr¹dy wyjœciowe z zasilacza odbiorników z wyœwietlaczem26” i 32” zestawiono w tabeli 1, dla odbiornikówz wyœwietlaczem o przek¹tnej 37” – w tabeli 2; wtabeli 3 zestawiono wartoœci têtnieñ i szumów dla istotnychi specyfikowanych napiêæ.Tabela . Napiêcia i pr¹dy wyjœciowe z zasilacza OTVC 26” i 32”3. Metoda regulacji balansubieliP³ytaDEPTabela 2. Napiêcia i pr¹dy wyjœciowe z zasilacza OTVC 37”Napiêcie wyjœciowe Pr¹d wyjœciowyP³yta NapiêciearunkiMin. Maks. Min. Nor. Maks.wyjœcioweDEPNapiêciewyjœcioweNapiêcie wyjœciowePr¹d wyjœciowyMin. Maks. Min. Nor. Maks.+2 Vdc +27.0Vdc +32.0Vdc 0. A 0.5A 0.7A+24Vdc +22.3Vdc +25.4Vdc 0.3A 5.2A 6.0A+ 2Vdc + .0Vdc + 2.0Vdc 0.3A .2A 2.0A+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A .5A 2.0AST+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A 0.2A 0.3A+2 Vdc +27.0Vdc +32.0Vdc 0. A 0.5A 0.7A+24Vdc +22.3Vdc +25.4Vdc 0.3A 5.6A 6.5A+ 2Vdc + .0Vdc + 2.0Vdc 0.3A .2A 2.0A+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A .5A 2.0AST+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A 0.2A 0.3AarunkiPWR-CTLONPWR-CTLOFFPWR-CTLONPWR-CTLOFF46 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…Tabela 3. artoœci têtnieñ i szu wNapiêcie(nazwa)Napiêcie wyjœcioweTêtnienia AC, stukiprze³¹czaj¹ce, szu yMini alne Maksy alne Ci¹ ³e+29V +27.0Vdc +32.0Vdc+24V +22.3Vdc +25.4Vdc+ 2V + .0Vdc + 2.0Vdc500mV+5V +4.75Vdc +5.25VdcST+5V +4.75Vdc +5.25Vdc 500mVPo o t ³e n iêci il ¹ce Nie ecyfi ow nearunkiPWR-CTLONM .obci¹¿eniePWR-CTLOFFTabela 9. Z³¹cze CN3Nr yjœcieDIMIMING2 INV ON/OFF3 N/C4 GND5 GND6 +5VS7 +5VS8 + 2V4.2. Wartoœci napiêæ na z³¹czachNa potrzeby diagnozowania odbiornika w tabelach 4 ÷ 9zamieszczono wartoœci napiêæ na z³¹czach paneli wyœwietlaczystosowanych w opisywanych odbiornikach: CN7 – AUO(tabela 4), CN8 – Samsung (tabela 5), CN5, CN6 – LG orazinwertera – z³¹cza CN2 (tabela 7), CN4 (tabela 8) i CN3 (tabela9).Tabela 4. Z³¹cze CN7– panel A ONryjœcie+24V2 +24V3 +24V4 +24V5 +24V6 GND7 GND8 GNDGND0 GNDDIMIMING2 INV ON/OFF3 N/C4 GNDTabela 6. Z³¹czaCN5, CN6 – panel LGNryjœcie+24V2 +24V3 +24V4 +24V5 +24V6 GND7 GND8 GNDGND0 GNDDIMIMING2 INV ON/OFFTabela 5. Z³¹cze CN8– panel Sa sunNryjœcie+24V2 +24V3 +24V4 +24V5 +24V6 GND7 GND8 GNDGND0 GNDN/C2 INV ON/OFF3 DIMIMING4 N/CTabela 7.NrZ³¹cze CN2yjœcie+2 V2 +2 V3 GND4 GNDTabela 8.NrZ³¹cze CN4yjœcie+ 2V2 + 2V3 GND4 GND5 +5VS6 PWR ON/OFF7 GND8 GND+5VS4.3. Diagnozowanie zasilaczaPierwszy etap diagnozowania i naprawy odbiornika telewizyjnegoLCD polega na zidentyfikowaniu niesprawnej p³yty(modu³u) lub bloku. Ze wzglêdu na trudnoœci z dostêpem dodokumentacji i specyficznych podzespo³ów stosowanych przyprodukcji nastêpnym etapem najczêœciej jest wymiana takiejp³yty. Trochê inaczej sprawa wygl¹da w przypadku uszkodzeniazasilacza lub inwertera. Tutaj mo¿na i warto pokusiæ siê opróbê naprawy. Do diagnozowania niezbêdny jest cyfrowymultimetr, tester przejœæ (zwarcie/rozwarcie) oraz oscyloskop(obserwacja przebiegów u³atwia znalezienie przyczyny brakusygna³u). W przypadku wymiany modu³u bezwzglêdnie nale-¿y od³¹czyæ zasilanie odbiornika.Po wykonaniu naprawy jeszcze przed za³o¿eniem pokrywytylnej nale¿y w trybie serwisowym wybraæ tryb wygrzewaniaHEATRUN z testem bia³ego pola i poddaæ odbiornikwygrzewaniu przez 30 minut. Po tym czasie, jeœli odbiornikdzia³a prawid³owo nale¿y za³o¿yæ i przykrêciæ pokrywê tyln¹ iponownie poddaæ odbiornik wygrzewaniu przez 1 godzinê. Pozakoñczeniu wygrzewania nale¿y skontrolowaæ wyœwietlanieobrazu i podstawowe funkcje odbiornika.Typow¹ i czêsto zdarzaj¹c¹ siê nieprawid³owoœci¹ jest brakobrazu mimo prawid³owej pracy podœwietlenia tylnego i œwieceniadiody LED na froncie odbiornika. Taka usterka czêstojest wynikiem problemów z sygna³ami LVDS na skutek z³ychpo³¹czeñ. Nale¿y wówczas sprawdziæ i poprawiæ pod³¹czeniesygna³ów LVDS, a jeœli to nie pomo¿e, uszkodzenie prawdopodobnieznajduje siê na p³ycie g³ównej. Typow¹ usterk¹ s¹równie¿ nieprawid³owe po³¹czenia miêdzy p³ytami PCB.Oczyszczenie z³¹cz miêkkim pêdzlem oraz roz³¹czenie i ponowneich po³¹czenie mo¿e wówczas przywróciæ prawid³owefunkcjonowanie.Diagnozowanie pracy zasilacza nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia,czy po podaniu zasilania i w³¹czeniu odbiornika diodaLED œwieci na czerwono. W zale¿noœci od wyniku kontrolinale¿y postêpowaæ dalej: wed³ug podpunktu a/, gdy dioda nieœwieci lub b/, jeœli dioda œwieci.a/. dioda LED nie œwieci – nale¿y skontrolowaæ nastêpuj¹cepodzespo³y:· kabel sieciowy, wy³¹cznik sieciowy, z³¹cza,· bezpiecznik sieciowy F801 (F1),· kondensator C811 (C23),· napiêcie 5Vb/. dioda LED œwieci – nale¿y skontrolowaæ, czy pojawia siêobraz, a jeœli obraz nie pojawia siê, nale¿y sprawdziæ:· pod³¹czenia wi¹zek przewodów i z³¹czy,· wartoœci napiêæ na z³¹czu P6. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 47

OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXOTVC LCD Sony BRAVIA KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U chassis WAXRajmund Wiœniewski1. Funkcja autodiagnozyIdentyfikacja b³êdów w chassis WAX odbywa siê w dwojakisposób: na podstawie stwierdzenia zajêtoœci magistrali lubw wyniku braku odpowiedzi ze strony uk³adów obs³ugiwanychza pomoc¹ magistrali I 2 C. Sygnalizacja b³êdu jest komunikowanaza pomoc¹ b³yskania diody LED. Iloœæ b³ysków oznaczakod b³êdu. Znaczenie kodów b³êdów pokazano w tabeli 1.Tabela . Kody b³êd wKodb³êduZnaczenie / opis b³êdu02 B³¹d ³ dów ote c i il c (PA)03 B³¹d ³ dów ote c i il c (PB)04 B³¹d nel wyœwietl c05 B³¹d le t ote c i DC06 B³¹d ote c i g³oœni ów07 B³¹d dete c i AC / OVP / wentyl to08 B³¹d cyf owy0 B³¹d t ne0 B³¹d oce o ygn ³ów foniiB³¹d oce o wi y nego (SVP-EX)2 B³¹d de ode ch omin nc i (CXA2 63)3 B³¹d ³ d e³¹c ni ygn ³ów AV (CXA206 )4 B³¹d ³ d RTC5 B³¹d c ni tem e t y (LM75)6 B³¹d o t e nde7 B³¹d o t e nde 28 B³¹d o t e nde 3B³¹dmiêci nie lotne NVM20 B³¹d m gi t li I 2 C2. Tryb i regulacje serwisowe2.1. Tryb serwisowyUruchomienie trybu serwisowego, ustawienia i regulacjeprzeprowadza siê za pomoc¹ pilota u¿ytkownika RM-EA002lub RM-ED002 (w zale¿noœci od modelu).W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y:· w³¹czyæ odbiornik w tryb standby,· na pilocie nacisn¹æ nastêpuj¹c¹ sekwencjê przycisków:[i+] => [5] => [VOL+] => [TV].Potwierdzeniem wejœcia w tryb serwisowy jest wyœwietleniew prawym górnym rogu ekranu komunikatu “TT– –”.Naciœniêcie przycisku [ MENU ] powoduje wyœwietleniena ekranie nastêpuj¹cego menu:TRIDENT SVP EXCHROMA DECODERBACKLIGHTSOUNDIF ADJUSTAV SWITCHSERVICE MENUERROR MENUWAX GA/VGA vX.XXFACTORY DATA: FFh FFhSERIAL NUMBER: xxxxxxxxxxWORKING TIME: xx:xxWyboru parametru regulacyjnego dokonuje siê przyciskamikursorów [ p ] / [ q ] na pilocie, natomiast wejœcie wwybrane podmenu odbywa siê po naciœniêciu przycisku [ u ].Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku[ MENU ].Po zakoñczeniu wykonywania regulacji w celu zapobie¿eniauruchomieniu trybu serwisowego przez osoby do tego niepowo³anenale¿y wy³¹czyæ i ponownie w³¹czyæ odbiornik.2.2. Regulacje serwisowe2.2.1. Regulacja automatyczna PAL (CVBS)Wybraæ tryb AV1 i do tego gniazda doprowadziæ sygna³wideo CVBS PAL. W trybie serwisowym “TT– –” nacisn¹æpo kolei przyciski [5] i [1](“TT51”).2.2.2. Regulacja automatyczna PAL (RGB)Wybraæ tryb AV1 i do tego gniazda doprowadziæ sygna³wideo CVBS PAL. W trybie serwisowym “TT– –” nacisn¹æpo kolei przyciski [5] i [2](“TT52”).2.2.3. Regulacja automatyczna SECAM (CVBS)Wybraæ tryb AV1 i do tego gniazda doprowadziæ sygna³wideo CVBS PAL. W trybie serwisowym “TT– –” nacisn¹æpo kolei przyciski [5] i [3](“TT53”).Uwaga: W trakcie automatycznie odbywaj¹cych siê regulacji2.2.1÷ 2.2.3 dioda LED œwieci na czerwono, po zakoñczeniuregulacji gaœnie.2.2.4. Regulacja balansu bieli (H/L) dla systemu PAL1. Wybraæ AV0.2. W trybie testowym “TT– –” poprzez naciœniêcie po koleiprzycisków [5] i [4](“TT54”) wybraæ nastêpuj¹ce ustawieniaodbiornika:· COLORTONE – NEUTRAL· U_PIC_OFFSET – 240· U_BRT_OFFSET – 252· U_COLOR_OFFSET – 128· COLOR_EMH – 0· CONTRAST – MAX· BRIGHTNESS – 50· COLOR – 0· HUE – 0· SHARPNESS – 0· BACKLIGHT – MAX· AUTO NR – OFF· BLACK_ST TABLE – 0· LIGHT SENSOR – OFF· POWER SAVING – STANDARD3. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ PAL CVBS “60 IRE48 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXFull Fild”.4. Reguluj¹c wzmocnieniem torów R i B, czyli parametramiNORMAL_PAL_RD (R Drive) i NORMAL_PAL_BD (BDrive) ustawiæ balans bieli (High light) na nastêpuj¹ce wartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2834 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2906 (32”).2.2.5. Regulacja balansu bieli (C/O) dla systemu PAL1. Wybraæ AV0 i wybraæ ustawienia jak w p.2.2.4.2. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ PAL CVBS “20 IREFull Fild”.3. Reguluj¹c punkty odciêcia zmieniaæ wartoœci parametrówNORMAL_PAL_RC (R cutoff) i NORMAL_PAL_BC (Bcutoff) tak, aby ustawiæ balans bieli (Low light) na nastêpuj¹cewartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2690 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2854 (32”).2.2.6. Regulacja balansu bieli (H/L) dla systemu SECAM1. Wybraæ AV0 i wybraæ ustawienia jak w p.2.2.4.2. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ SECAM CVBS “60IRE Full Fild”.3. Reguluj¹c wzmocnieniem torów R i B, czyli parametramiSECAM_OFFSET_RD (R Drive) i SECAM_OFFSET_BD(B Drive) ustawiæ balans bieli (High light) na nastêpuj¹cewartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2834 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2906 (32”).2.2.7. Regulacja balansu bieli (C/O) dla systemu SECAM1. Wybraæ AV0 i wybraæ ustawienia jak w p.2.2.4.2. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ SECAM CVBS “20IRE Full Fild”.3. Reguluj¹c punkty odciêcia zmieniaæ wartoœci parametrówSECAM_OFFSET_RC (R cutoff) i SECAM_OFFSET_BC(B cutoff) tak, aby ustawiæ balans bieli (Low light) na nastêpuj¹cewartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2690 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2854 (32”).2.2.8. Tryb wygrzewaniaPrzed przyst¹pieniem do regulacji balansu bieli nale¿y poddaæodbiornik wygrzewaniu. W tym celu zosta³a zaimplementowanaw trybie testowym funkcja wygrzewania. W tym trybiewyœwietlane jest bia³e pole, a dioda LED miga na czerwono.W celu uruchomienia trybu wygrzewania nale¿y wejœæ wtryb serwisowy w sposób opisany w punkcie 1 i po wyœwietleniuw prawym górnym rogu ekranu komunikatu ‘TT– –”nacisn¹æprzycisk [0] i [7]. Czas trwania funkcji wygrzewaniazale¿y od temperatury monitorowanej przez specjalny czujnikw nastêpuj¹cy sposób :· temperatura < 20°C – czas wygrzewania = 30 min,· temperatura od 20°C do 30°C – czas wygrzewania = 25min,· temperatura £ 30°C – czas wygrzewania = 20 min.Tabela 2.Tryb testowy “TT”ZnaczenieZnaczenie00 Wy œcie t yb “TT” 55 W³¹c nie ³ dów watchdog ( e³¹c ne)0 M ym lne n t wy ob 56 ow nie t³ mieni n w y t ich n ³ ch02 Minim lne n t wy ob 6203 Po iom g³oœnoœci = 35% 63 Foni AM m od t wowego (baseband) AFRIC04 Po iom g³oœnoœci = 50% 64 U t wieni nel 40”05 Po iom g³oœnoœci = 65% 67 A tom tyc ne t³ mienie noœne fonii w MSP06 Po iom g³oœnoœci = 80% 7 U t wieni nel ”07 T yb wyg ew ni 72 U t wieni nel 23”08 W n i t n o towe 73 U t wieni nel 26”6 N t wy ob = 50% 74 U t wieni nel 32”T yb f b yc ny ON/OFF ( e³¹c ny) 75 U t wienie b l n w o yc i œ od owe24 U – e n c enie OTVC dl Wiel ie B yt nii (I, DVB-T) 76 M ym lny o iom g³oœnoœci25 AEP – e n c enie OTVC E o y (B/G/H, D/ , I, L) 77 Minim lny o iom g³oœnoœci27 T yb CBS ON/OFF ( e³¹c ny) 78 U t wienie b l n w o yc i ne n lewo3 T yb ECS ON/OFF ( e³¹c ny) 7 U t wienie b l n w o yc i ne n wo32 W tê ne t wi nie n ³ów BCN 8 Wyœwietl nie cyf owe BER33 T yb FILMMODE ON/OFF ( e³¹c ny) 82 Cyf owe men e wi owe34 W tê ne t wi nie n ³ów INY 83 Wy œcie cyf owego te t ów olo owych DENC4 Powtó n inic li c miêci NVM 8443 Wybó fonii D l So nd A 85 Wy³¹c enie il ni t ne cyf owego44 Wybó fonii D l So nd B 86 P e³¹c nie miêd y 2 b n mi cyf owych e³¹c ni ów45 Wybó fonii D l So nd Mono 87 Te t l wi t y lo lne46 Wybó fonii D l So nd Ste eo 88 Digit l hi ing condition48 U t wi nie miêci o ¿ i yw ne (nied iewic e ) 8 Te t diod LED4 U t wi nie miêci o niet niête (d iewic e ) 3 I 2 S / foni n logow ¿yw n do cyf owego dŸwiê5 Reg l c tom tyc n PAL 6 Wy œcie cyf owe Digit l Deb g do tê ne / niedo tê ne52 Reg l c tom tyc n RGB 7 Wy œcie cyf owe Digit l 656 do tê ne / niedo tê ne53 Reg l c tom tyc n SECAM 8 F n c Digit l A dio Re et do tê n / niedo tê n54 U t wieni odbio ni dl eg l c i b l n bieli Men wyœwietl ni odów b³êdów i c cy}SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 49

Og³oszenia i reklamaZasady prenumeraty wydawnictw „SE” na 2010 rokI. Prenumeratê mo¿na rozpocz¹æ od dowolnego miesi¹ca, dokonuj¹cwp³aty do 15. dnia miesi¹ca poprzedzaj¹cego planowany okres prenumeraty.II. Prosimy o dok³adne i czytelne wype³nienie przekazu.Nazwa odbiorcy:APROVI - A.Haligowska (Serwis Elektroniki)80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:61-15001025-1210-2001-4524-0000Nazwa zleceniodawcy:Imiê, nazwisko i dok³adny adres (z kodem pocztowym) nale¿ywype³niæ drukowanymi literami.Tytu³em:W miejscu na korespondencjê (rubryka „Tytu³em”) prosimy zaznaczyæ,czy jest to kontynuacja prenumeraty (KP), czy te¿ pierwszawp³ata (PW). Osoby kontynuuj¹ce prenumeratê proszone s¹ o podanieswego numeru, który jest drukowany na etykiecie adresowej, natomiastosoby po raz pierwszy zamawiaj¹ce prenumeratê prosimy opodanie numeru telefonu i numeru NIP. W sytuacji, gdy ma zostaæwystawiona faktura, nale¿y wpisaæ s³owo FAKTURA. W miejscu przeznaczonymna podanie informacji dotycz¹cej rodzaju zobowi¹zania(rubryka „Tytu³em”) proponujemy u¿ywanie nastêpuj¹cych skrótów:- SE_R - prenumerata roczna „Serwisu Elektroniki”,- SEDW_R - prenumerata roczna „Serwisu Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ schematow¹,- SE_P - prenumerata pó³roczna „Serwisu Elektroniki”,- SEDW_P - prenumerata pó³roczna „Serwisu Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ schematow¹,- SSD - prenumerata roczna „Serwisu Sprzêtu Domowego”,- BPS - abonament „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie,- PAKIET ( 1, 2 lub 3) - prenumerata roczna (SEDW_R+ BPS+ SSD,SEDW_R+ BPS, lub SE_R+ BPS).III. W ramach prenumeraty gwarantujemy wysy³kê op³aconych wydawnictw.W cenê prenumeraty wliczony jest koszt przesy³ki.IV. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:„Serwis Elektroniki” – prenumerata roczna:- standard 144 z³ (12 egz. × 12 z³)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 288 z³ (12 egz. × 24 z³)„Serwis Elektroniki” – prenumerata pó³roczna:- standard 72 z³ (6 egz. × 12 z³)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 144 z³ (6 egz. × 24 z³)„Serwis Sprzêtu Domowego” 72 z³ (6 egz. × 12 z³)V. Ceny abonamentu „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie:Abonament roczny 192 z³ (12 × 16 z³)Abonament roczny dla osób, które wykupi³y prenumeratê „SerwisuElektroniki 168 z³ (12 × 14 z³)Abonament pó³roczny 90 z³ (6 × 15 z³)Abonament pó³roczny dla osób, które wykupi³y prenumeratê „SerwisuElektroniki” 78 z³ (6 × 13 z³)Abonament kwartalny 54 z³ (3 × 18 z³)VI. Pakiet 1390 z³ (SEDW_R+ BPS+ SSD)Pakiet 2340 z³ (SEDW_R+ BPS)Pakiet 3250 z³ (SE+BPS)Uwaga:1. Wszyscy prenumeratorzy „SE” otrzymuj¹ dodatkowo bezp³atny dostêpdo bazy wsadów pamiêci i trybów serwisowych na naszej stronie internetowejwww.serwis-elektroniki.com.pl.2. Dla wszystkich prenumeratorów wprowadzamy 30% bonifikatê na wszystkiewydania ksi¹¿kowe.3. Dla wszystkich prenumeratorów promocja wszystkich wydañ p³ytowychCD w cenie 10 z³ za sztukê.VII. Ceny detaliczne wydawnictw „Serwisu Elektroniki”:- „Serwis Elektroniki” (wersja standard) - 15 z³/egz.- „Serwis Elektroniki” (wersja z dodatkow¹ wk³adk¹) - 30 z³/egz.- „Serwis Sprzêtu Domowego” - 15 z³/egz.Informacja o pe³nej ofercie, numerach archiwalnych i dodatkowychus³ugach znajduje siê na naszej stronie internetowej:www.serwis-elektroniki.com.pldetal:hurt:Hurtownia Ksi¹¿ki Technicznej „EWA”www.hkt.com.plfonia ®>RYMIRYMI< Innowacje Elektroniczne62-090 Mrowino-Zmys³owo, ul. Dobrowita 28tel./fax (061) 867-98-90www.rymi.plLASERY, G£OWICE WIDEO, G£OWICE KAMER 8mm, V8, Hi8, Digital8, SONY oraz inne marki, naprawa,oryginalne elementy SONY – gwarancja. VIDEO HEAD SERVICE, 31-426 Kraków, Gen. Pr¹dzyñskiego 6, tel.(012) 411-03-70, http://www.videohead.com.plPRZYRZ¥DY do sprawdzania i reaktywacji kineskopów. REWO-Elektronika tel. 022 754-63-29, 0660-128-539ADAPTERY multimedialne Car Audio, INTERFEJSY kierownic, PILOTY uniwersalne.IZOTECH, 32-020 Wieliczka, ul. Podgórska 66, tel. (012) 632-12-28 www.izotech.com.pl/eSPRZEDAM: oscyloskop dwukana³owy 25MHz KR2702 i generator funkcji typ G432. Tanio!Józef Gancarz, 22-500 Hrubieszów, ul. Partyzantów 1/6. Tel. 084 697-07-33, 609-509-514.SPRZEDAM: regenerator kineskopów produkcji rosyjskiej MPRK-1, generator PAL-SECAM K938, generator radiowy K937, oscyloskop,kolumny g³oœnikowe ALTUS, wk³adkê oscyloskopu OS-150/4. Marek Tarnowski, Warszawa, ul. Kochanowskiego 12 m.3www.piloty.pl50 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

SERWIS ELEKTRONIKI10/2009 PaŸdziernik 2009 NR 164Od RedakcjiZgodnie z zapowiedzi¹ sprzed kilku miesiêcy ca³y czasprowadzimy intensywne prace nad wprowadzaniem informacjiserwisowych do naszej „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie.Obecnoœæ czêœci nowych materia³ów niekiedy jestwprost widoczna dla u¿ytkowników, innych zaœ niekonieczne.Dlatego chcielibyœmy uœwiadomiæ abonentom BPS, ¿e licznikirekordów umieszczone w zak³adkach „Przegl¹danie porad”i „Przegl¹danie informacji i porad” nie oznaczaj¹ sumarycznejiloœci informacji a iloœæ wprowadzonego sprzêtu (modeli, chassis,mechaniki, itp.) lub uk³adów. Oznacza to, ¿e jeœli zostaniewprowadzony nowy, nieistniej¹cy jeszcze w BPS, model naprzyk³ad telewizora, licznik rekordów zwiêkszy siê o 1. Jeœlizaœ do istniej¹cego ju¿ w BPS modelu dodanych zostanie kilkanaœcienowych porad lub informacji serwisowych, licznikrekordów ani drgnie. Wspominamy o tym, ¿eby zwróciæ Pañstwauwagê i jednoczeœnie pochwaliæ siê, ¿e wœród tych nowowprowadzonych informacji to oprócz na bie¿¹co wpisywanychporad serwisowych s¹ miêdzy innymi stopniowo pod³¹czanepliki PDF do informacji o uk³adach, dla których by³a tylkoinformacja o lokalizacji. W³aœnie zakoñczyliœmy wprowadzanieplików dotycz¹cych uk³adów zamieszczonych w 3. tomie„Uk³adów steruj¹cych w zasilaczach i przetwornicach”, koñczymyzaœ wprowadzanie plików uk³adów z 5. tomu „Aplikacjiaudio”. Kontynuujemy równie¿ uzupe³nianie spisu treœciarchiwalnych numerów „Serwisu Elektroniki” o pliki PDFposzczególnych artyku³ów i schematów. Po znalezieniu interesuj¹cegonas artyku³u lub informacji i klikniêciu w ikonkêmo¿liwe jest wyœwietlenie tych materia³ów w przegl¹darceplików PDF. Podobnie postêpujemy z plikami schematów wwersji elektronicznej, przy czym warto tu podkreœliæ, ¿e corazwiêcej w BPS schematów, które nie by³y publikowane w wersjipapierowej na ³amach naszego czasopisma.Wk³adka schematowa do numeru 10/2009:OTVC LCD Funai LCD-A3206/LCD-B3206/LCD-C3206/LCD-D3206, LCD-C3207/32B7 (cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 10/2009:OTVC LG chassis MC-006A modele: WT-32Q82IP, WT-32Q81IP (ark.1 ÷ 4) – 8 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.3 z 5 – ark.9 ÷ 12)– 8 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta 1A/1Spis treœciBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.1) .................................................................. 4Opis dzia³ania przetwornicy SEPIC ................................. 4Przebiegi pr¹dów i napiêæ w „niewyidealizowanej”przetwornicy SEPIC ......................................................... 7Odpowiadamy na listy Czytelników ................................ 9Porady serwisowe ........................................................ 10- odbiorniki telewizyjne .............................................. 10- audio ....................................................................... 23Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622J .. 25Telewizor LCD z chassis LC firmy Beko ....................... 29Dane techniczne ............................................................ 29Menu serwisowe ............................................................ 29Opcje serwisowe ............................................................ 29Regulacje serwisowe ..................................................... 30Ustawienia ..................................................................... 30Autoprogramowanie odbiornika ..................................... 32Teletekst ........................................................................ 32Tryb PC odbiornika ........................................................ 32Tor sygna³owy odbiornika .............................................. 32Uk³ad zasilania odbiornika ............................................. 33Inwertery w monitorach i telewizorach LCD ................. 34Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachi monitorach firmy Samsung (cz.2 – ost.) ..................... 39Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCDw monitorach i OTVC firmy Toshiba ............................. 41Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazu ..................... 42Sposób wejœcia w tryb serwisowy OTVC LCD Toshibana przyk³adzie modelu 46ZF355DB ............................. 44Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826chassis TF1.1E AA ....................................................... 45Tryb serwisowy, kody b³êdów i wyszukiwanie usterek ... 45Regulacje ....................................................................... 45Algorytmy wyszukiwania usterek ................................... 46Demonta¿ odbiornika ..................................................... 48Og³oszenia i reklama .................................................... 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.1)Karol ŒwiercW „SE” nr 3/2009 publikowaliœmy opis dzia³ania przetwornicyCUK. W tamtym opracowaniu zapowiedziano artyku³ poœwiêconyinnej elitarnej przetwornicy jak¹ jest SEPIC.Single Ended Primary Inductance Converter w pe³ni zas³ugujena miano obwodu elitarnego. Na pró¿no jej szukaæ wmasowej produkcji, sprzêcie RTV. Jest to uk³ad bardziej skomplikowanyod popularnych buck-ów, flyback-ów, boost-ów.Oferuje jednak w³asnoœci i cechy nowe lub z trudem osi¹ganew innych konfiguracjach. W niektórych aplikacjach istotne jest,i¿ SEPIC ³¹czy w sobie zalety przetwornicy boost i buck-boost(której wersja izolowana to flyback converter). Cenn¹ cech¹pierwszej jest ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego, drugiej natomiastmo¿liwoœæ wytwarzania napiêcia wyjœciowego zarówno ni¿-szego, jak i wy¿szego wzglêdem wejœciowego. Pierwsza cechapredysponuje konfiguracjê boost do przetwornicy PFC.Ograniczenie (od do³u) na wartoœæ napiêcia wyjœciowego, jestsporym utrudnieniem lub co najmniej „niewygod¹” w takiejaplikacji. Skoro jednak, dostêpne s¹ obecnie wysokonapiêciowetranzystory o przyzwoitych tak¿e innych parametrach,mo¿na pogodziæ siê z wartoœci¹ napiêcia produkowanego przezprzetwornicê PFC na poziomie 400V. Na takim napiêciu pracujewówczas przetwornica-zasilacz. Tam, gdzie zgoda na takieuwarunkowania jest trudna lub nieakceptowalna, rozwi¹zaniemproblemu jest uk³ad SEPIC. Inny przyk³ad przywo³amyz „drugiego bieguna”. W urz¹dzeniach zasilanych bateryjniepowszechnie stosuje siê przetwornice dla celów stabilizacjinapiêcia z zachowaniem du¿ej sprawnoœci energetycznej.Warunek, napiêcie wyjœciowe zawsze ni¿sze lub zawsze wy-¿sze od wejœciowego, jest co najmniej niewygodny lub nie doprzyjêcia. Dla pe³nego wykorzystania energii zawartej w baterii/akumulatorze,po¿¹danym jest, aby przy „pe³nej” baterii obni¿aænapiêcie, przy zu¿ytej je podnosiæ. Izolacja zaœ (podobniejak w preregulatorze PFC) nie jest potrzebna (lub przynajmniej,mo¿na siê zgodziæ na jej brak). W pierwszym przyk³adzieSEPIC bêdzie konkurowa³ z uk³adem boost, w drugim zbuck-boost-em. Kompromis jest czêsto trudny i praktyka pokazuje,i¿ czêœciej wygrywaj¹ uk³ady proste i dobrze sprawdzone.Dlatego na wstêpie powiedziano, i¿ SEPIC nale¿y dokonstrukcji elitarnych, kiedy dodatkowa komplikacja nie przera¿ai warta jest poniesienia za cenê dodatkowych korzyœci.Zanim przejdziemy do pokazania topologii i opisu dzia³aniauk³adu SEPIC, wymienimy jednym ciêgiem wady i zalety.Wspomnieliœmy ju¿ o ci¹g³oœci pr¹du wejœciowego i brakuograniczenia relacji miêdzy napiêciem wejœciowym i wyjœciowym.Pozostaje równie¿ zaleta jedno-tranzystorowej przetwornicy(jeden klucz). Istotn¹ cech¹ jest tak¿e usytuowanie klucza,to Low Side Switch. Topologia SEPIC pozwala na budowêzasilacza z izolacj¹ (aczkolwiek dodatkowe i powa¿ne problemydochodz¹). Uk³ad ten pozwala tak¿e na istotn¹ redukcjêtêtnieñ pr¹du wejœciowego oraz na proste ograniczenie nadpr¹dowe.Do wad nale¿y zaliczyæ k³opoty w kompensacji pêtlisprzê¿enia zwrotnego, wiêkszy „stres” (zarówno napiêciowy,jak i pr¹dowy) jakiemu poddany jest klucz (tranzystor, a tak¿edioda kluczuj¹ca). Ma³o korzystne s¹ tak¿e warunki pracy kondensatorawyjœciowego, szczególnie jeœli uk³ad produkuje stosunkowoniskie napiêcie. Jeszcze uwaga odnoœnie zabiegówkompensacji pêtli feedbacku. Wymieniono go wœród wad uk³aduSEPIC. W artykule w „SE” nr 2/2009 wy³o¿yliœmy teoriêw zakresie zoptymalizowanego trybu regulacji Average CurrentMode. W bie¿¹cym opracowaniu wrócimy do tego tematu,jako ¿e ACM jest optymalny dla przetwornicy SEPIC.1. Opis dzia³ania przetwornicy SEPICPodstawow¹ konfiguracjê pokazano na rysunku 1. Konfiguracja„nie podstawowa” wygl¹da tak samo, nale¿y jedyniedorysowaæ kropki w pobli¿u indukcyjnoœci L1 i L2, co oznacza,i¿ cewki te s¹ wzajemnie sprzê¿one. Jednak, o tej „mutacji”powiemy dalej.U WEL1KC CD1U WYPomijaj¹c ten cz³on dostaniemy przetwornicê boost.Usytuowanie L2 jest zaœ charakterystyczne dlakonfiguracji buck-boost.C C – kondensator sprzêgaj¹cy daje offset napiêciapozwalaj¹c na to, aby U WY > lub < UWEL2C WYOBC.Rys.1. Topografia przetwornicy SEPIC (cewki L1 i L2niezale¿ne, niesprzê¿one)Spójrzmy na rysunek 1 i zauwa¿my: elementy L1-K-D1tworz¹ klasyczn¹ topologiê boost. Z kolei, usytuowanie indukcyjnoœciL2, jest charakterystyczne dla „nieizolowanego flybacka”,topografii buck-boost. Spostrze¿enie to jest cenne, jednak(jak na razie) niewiele pomaga w zrozumieniu jak uk³adpracuje. W³¹czony klucz K gromadzi energiê w L1. Jednak,po wy³¹czeniu klucza trzeba przetransportowaæ j¹ na wyjœcie.Ale przecie¿, przez C C sta³y pr¹d nie przep³ynie. A wiêc, jaktransport energii siê odbywa (a mo¿e siê „nie odbywa” i jest toniedzia³aj¹cy gad¿et)? Jakich nale¿y spodziewaæ siê przebiegówpr¹dów i napiêæ? Co siê dzieje gdy klucz w³¹czamy, cogdy zostaje on wy³¹czony? Co z ci¹g³oœci¹ pr¹dów w indukcyjnoœciach(przecie¿ dwie cewki to du¿o wiêcej ni¿ jedna)? Zkolei, C C wygl¹da na to, i¿ tylko przeszkadza. Mo¿e lepiej gopo prostu wyrzuciæ? Ale C C to element kluczowy w tej przetwornicy.To on powoduje offset napiêcia, pozwalaj¹c na obni¿enieU WY poni¿ej U WE , pozostawiaj¹c obwód wejœciowycharakterystyczny dla zasilacza boost.Faktycznie, praca obwodu wygl¹da na skomplikowan¹ itrudn¹ do ogarniêcia. Jak siê oka¿e dalej, nie jest tak Ÿle, jednakprzed kontynuacj¹ czytania dalszych wywodów, warto na4 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICrysunek 1 przez kilkanaœcie minut popatrzeæ.Co do wywodów maj¹cych na celu zrozumienie zasadydzia³ania, wspomo¿emy siê przebiegami pozyskanymi drog¹symulacji komputerowej. Najpierw ustalmy jednak zale¿noœciktóre zawsze musz¹ byæ spe³nione, bo tak nakazuj¹ podstawoweprawa fizyki. Takimi prawami „podstawowymi” s¹ nie odkrywczespostrze¿enia, i¿ przez kondensator nie pop³ynie pr¹dsta³y, zaœ indukcyjnoœæ nie „zdzier¿y” sta³ego napiêcia. Skorotak, to:(a) uœredniony pr¹d wejœciowy i pr¹d klucza, musz¹ mieæ równewartoœci,(b) podobnie, sk³adowa sta³a L2 musi odpowiadaæ wartoœcipr¹du wyjœciowego,(c) skoro œrednie wartoœci napiêæ na obu cewkach s¹ zerowe,to sk³adowa sta³a napiêcia na C C musi byæ równa napiêciuwejœciowemu,(d) z powy¿szego wynika tak¿e, i¿ przy dostatecznie du¿ejpojemnoœci C C , sk³adowe zmienne napiêcia na obu cewkachbêd¹ identyczne,(e) zatem i pr¹dy w L1 i L2 bêd¹ mia³y ten sam kszta³t, mog¹ró¿niæ siê jedynie sk³adow¹ sta³¹,(f) skoro uk³ad nie zawiera elementów „stratnych” (rozpraszaj¹cychczynn¹ moc, a pomijamy straty wynikaj¹ce z kluczowaniai rezystancji rzeczywistych cewek; zak³adamywiêc idealnoœæ tych elementów), moc wyjœciowa i wejœciowamusz¹ byæ sobie równe. Innymi s³owy, zak³adamy stuprocentow¹sprawnoœæ przetwarzania energii.Wszystko to co wypunktowaliœmy wy¿ej jest prawd¹ w stanieustalonym (nazwijmy to warunkiem – g), to znaczy powystarczaj¹co du¿ej iloœci cykli kluczowania, aby s¹siedniecykle dawa³y powtarzalne przebiegi napiêæ i pr¹dów na/wewszystkich elementach. Drugim za³o¿eniem które poczyniono(warunek – h), to ci¹g³oœæ pr¹dów w obu indukcyjnoœciach.Warunek ten zale¿y od obci¹¿enia. Czyli, inaczej mówi¹c zak³adamy,i¿ obci¹¿enie jest wystarczaj¹co du¿e (wzglêdemczêstotliwoœci kluczowania i reaktancji cewek) na to, a¿ebyprzej¹æ pr¹d (obu na³adowanych) indukcyjnoœci.Powy¿sze spostrze¿enia s¹ elementarnie proste, a ich zapisaniepozwala na wyliczenie relacji miêdzy wartoœciami napiêciawejœciowego i wyjœciowego. Poni¿ej to uczynimy.Za³ó¿my jednostkowy odcinek czasu odpowiadaj¹cy okresowikluczowania. Jako D oznaczymy wspó³czynnik kluczowania.Zatem, do L1 przez czas D przy³o¿one jest napiêcieU WE , nastêpnie przez czas (1-D) napiêcie U WY w przeciwnymkierunku. Z warunku zerowej sk³adowej sta³ej napiêcia na indukcyjnoœci,mo¿emy napisaæ bilans “volt × second”U WE × D = U WY × (1-D). Z tego zaœ wynika wprost, i¿ U WY /U WE = D/(1-D). Zachêcamy Czytelników do sprawdzenia, i¿ tasama relacja obowi¹zuje dla konfiguracji buck-boost. Ze wzoruD/(1-D) wynika swoboda na wartoœæ napiêcia wyjœciowego.Dla boost obowi¹zuje wzór 1/(1-D) , dla buck – D , tak¿ezalecamy sprawdziæ; 1/(1-D) jest zawsze wiêksze od 1, zaœ Dzawsze < 1. D/(1-D) jest zaœ = 1 dla D = 0.5 (napiêcie wyjœciowerówne wejœciowemu). Dla wspó³czynnika wype³nienia poni¿ej50%, U WY 50% U WY >U WE (przetwornica napiêcie podnosi). I w³aœniedlatego, relacja D/(1-D) jest niekwestionowan¹ zalet¹ konfiguracjiSEPIC. Dok³adaj¹c do powy¿szych wzorów warunek(f), znajdziemy relacjê na pr¹dy: I WY /I WE = (1-D)/D. Bior¹c zaœpod uwagê warunek (e) oraz (a) i (b) mo¿emy stwierdziæ, i¿przebiegi pr¹dów w obu cewkach bêd¹ pi³ozêbne o jednakowejwartoœci miêdzyszczytowej, ze sk³adow¹ sta³¹ przesuniêt¹w jednym lub drugim kierunku zale¿nie, czy D < czy > od50% (dla D = 0.5 oba przebiegi pr¹dów powinny byæ identyczne).Sporo da³o siê wydedukowaæ „tanim kosztem” (w oparciuo elementarne prawa fizyki i proste za³o¿enia). Do pe³negozrozumienia pracy uk³adu, jednak „coœ brakuje”. Aby uzyskaælepszy wgl¹d w to „co w uk³adzie siê dzieje”, pos³u¿ymy siêsymulacj¹ komputerow¹ uk³adu z rysunku 1. Pozostaniemyprzy za³o¿eniu „warunków ustalonych”, co oznacza, i¿ kazanokomputerowi tak d³ugo kreœliæ przebiegi, a¿ “n plus pierwszy”bêdzie równy n-temu. Pozostaniemy tak¿e przy za³o¿eniusta³ej wartoœci (niewielkich têtnieñ) obu napiêæ, wejœciowegoi wyjœciowego. To dobre za³o¿enie. Trzeba natomiastdopuœciæ, aby sk³adowa têtnieñ pr¹dów w cewkach by³a znacz¹cawzglêdem sk³adowych sta³ych. Oznacza to tak¿e sporetêtnienia pr¹du wejœciowego i wyjœciowego, aczkolwiek zwyjœciowym jest znacznie gorzej. I WE zachowuje bowiem ci¹g³oœæ(I WY nie). Ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego wymieniono wœródzdecydowanych zalet konfiguracji przetwornicy do takich zastosowañ,jak aktywny obwód PFC.U WE10VCCL1 10µF22µH D1Klucz Kf = 100kHzD = 33%L222µHRys.2a. Schemat symulowanego obwodu[A]543210-1-2T=10µs I = I + ID1 L1 L2U WEL 2U WYL 2U WYLI = IU 1WEWE L1zachowujeL 1 Klucz Kluczci¹g³oœæ zamkniêty otwarty(jak boost)12D= 3T(1-D)= 3TI = 0 D1C WY10µFR OBC. = 3ΩP = 8.3WDu¿e têtnieniapr¹du, któremusi przej¹æ C WYRys.2b. Przebiegi pr¹du w indukcyjnoœciach oraz w D1[A]543210-1-2-3I CCI = I + I gdyK=ONi0gdyK=OFFK L1 L2I L2K=ON3.3µsRys.2c. Pr¹d klucza oraz I ccI KK=OFF6.6µsI L1I = -I gdyK=ONi+IgdyK=OFFCC L2 L1S1 = S2 – równe pola powierzchni oznaczaj¹zbilansowanie ³adunku na C CS1S2I L2II L1D1SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 5

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPIC[A][V]10 208 166 12420-2-4Têtnienia U – wiêksze; trzeba by³o zwiêkszyæ C (= 47µF)WYWY22Moc – diametralnie wzros³a P=U /R =20 :3≈WY OBC130WI[A][V]U50 2040 1630 12201008-4-8-6 -124 I L2I L10Pr¹dy:I >I ; wartoœci bezwzglêdne pr¹dów – wzros³y; „ci¹g³oœæ – lepszaL1 L2Napiêcia:2/3UWY>U ; U = 10V × = 20VWE WY 1 - 2/3U – nadal = U ; têtnienia wiêksze, bo pr¹dy wiêkszeCC œrednieWE840D 1/3 1U WY = 1/2 U WE bowiem = =1-D 1 - 1/3 2U CC = U WE + têtnienia wywo³ane pr¹dami I L1 i L L2S1 = S2 – zbilansowane “volt × second” na cewce L2U = U + U ≈ U + U gdy K = OFFK CC WY WE WYUCCUWYUCC-UCCU WYU = U gdy K = OFF oraz -U gdy K=ONL2 WY WEU =10VWERys.2d. Przebieg napiêcia na kluczu i U L2Rys.2e. Zmieniono wspó³czynnik wype³nienia kluczowaniaz 1/3 na 2/3; C WY = 47µFS1DU =5V WYS2S1=UWE×DS2=UWY×(1-D)1-DUWYD=UWE1-DtUCCI L2I L1UWYUCCUWEIL1IL2Rysunek 2a pokazuje schemat symulowanego obwodu wrazz wartoœciami elementów. Rysunki 2b i 2c ujawniaj¹ przebiegiistotnych pr¹dów w uk³adzie. Odpowiednio, pr¹dy obu indukcyjnoœcioraz pr¹d wyjœciowy (przed elektrolitem „wyg³adzaj¹cym”)– rys.2b, oraz pr¹d klucza K i pojemnoœci sprzêgaj¹cejC C – rys.2c. Na rys. 2d pokazano istotne napiêcia, na kluczu,na L2, na C C i U WY . Wartoœci elementów dobrano tak, abyprzebiegi by³y „niemal” idealne, przebiegi pr¹dów w pe³ni liniowe.Wartoœci kondensatorów ustalono takie, aby z jednejstrony nie zniekszta³ca³y przebiegów pr¹du, jednak ¿eby równoczeœnieda³o siê zaobserwowaæ niewielkie têtnienia napiêæjako efekt ³adowania/roz³adowywania C C i C WY . Wspó³czynnikwype³nienia z jakim kazano kluczowaæ tranzystorowi Kustalono na 33%, co skutkuje efektem, i¿ napiêcie wyjœciowejest dwukrotnie ni¿sze od wejœciowego, zaœ sk³adowa sta³apr¹du w cewce L2 zdecydowanie wy¿sza ani¿eli w L1. Na rysunku2e zmieniono tê relacjê. Wspó³czynnik wype³nienia 66%skutkuje, i¿ U WY przyjmuje wartoœæ dwukrotnie wy¿sz¹ od U WE .Relacja miêdzy pr¹dami obu cewek odwróci³a siê, zaœ sk³adowesta³e pr¹du w obu cewkach zdecydowanie wzros³y. Sk³adowasta³a I L1 i I L2 uwarunkowana jest moc¹, ta zaœ wzros³aa¿ 16-krotnie, gdy¿ R OBC pozostawiono bez zmian, zaœnapiêcie wyjœciowe wzros³o 4-krotnie (wspó³czynnik 1/2zosta³ zast¹piony czynnikiem ×2). Aby nie zaciemniaæprzebiegów, rys.2e pokazuje tylko dwa pr¹dy i dwa napiêcia:I L1 , I L2 , U CC i U WY . Warto zwróciæ uwagê, i¿ znacznetêtnienia napiêcia na C C s¹ efektem du¿ych sk³adowychsta³ych pr¹dów w cewkach. Jednak w dalszym ci¹gu sk³adowasta³a napiêcia na kondensatorze sprzêgaj¹cym pod¹¿aza napiêciem wejœciowym. Kreœl¹c przebiegi pokazanena rys.2e zmieniono jeszcze jeden element, C WY (z10 do 47µF). By³o to konieczne, aby sprowadziæ têtnieniaU WY do rozs¹dnego poziomu.Patrz¹c na przebiegi z rys.2 zauwa¿my co najistotniejsze.Gdy klucz K siê zamyka, pr¹d obu indukcyjnoœci p³yniedo obwodu klucza – rys.2c (drugie prawo Kirchhoffa);obwód wyjœciowy jest odciêty spolaryzowan¹ w kierunkuzaporowym diod¹ D1. Z pierwszego prawa Kirchhoffadla „oczek” zawieraj¹cych indukcyjnoœci L1, L2 iklucz wynika: i¿ w fazie w³¹czenia klucza do L1 przy³o-¿one jest pe³ne napiêcie U WE . Pr¹d narasta wiêc liniowo znachyleniem odpowiadaj¹cym stosunkowi U WE /L1. W tymsamym czasie, L2 tak¿e doznaje napiêcia U WE . Wynika toz warunku (c), kiedy klucz sprowadzi do potencja³u masylew¹ stronê kondensatora C C , z prawej strony wyst¹pi skoknapiêcia do potencja³u -U WE (wzglêdem masy). Pr¹d w L2narasta wiêc tak¿e liniowo z nachyleniem U WE /L2. Skorozak³adamy jednakowe wartoœci obu indukcyjnoœci (takzwykle w przetwornicy SEPIC jest), oba zbocza bêd¹ jednakowe.Nie wiemy jedynie jak zachowa siê sk³adowa sta³a(na której analizowane zbocze jest oparte). Ta zaœ wynikaz warunków (a), (b), (f) i (g).Zobaczmy, co siê dzieje gdy klucz zostanie wy³¹czony.Przed tym momentem, mamy jednak œwiadomoœæ, i¿I L1 p³ynie wprost do klucza, I L2 zaœ p³ynie przez C C , czyli³aduje ten kondensator. Niezale¿nie od tego I KL = I L1 + I L2 .Gdy klucz wy³¹czymy I KL = 0 (jakby mog³o byæ inaczej!).Co zatem dzieje siê z pr¹dami cewek? Prawa Kirchhoffamusz¹ byæ spe³nione w ka¿dym momencie, zaœ indukcyjnoœci¿¹daj¹ ci¹g³oœci pr¹du. Skoro „nikt” lub „nic” niechce przyj¹æ pr¹du cewek, ich napiêcie samoindukcji wymusi…, np. uszkodzenie klucza. Taki jest czêsto mechanizm awarii,jednak „po diab³a” taka przetwornica? Klucz siê nie uszkodzi,jeœli wytrzyma napiêcie równe sumie U WY + U WE . Napiêciesamoindukcji L2 otworzy diodê D1 gdy U L2 = U WY . Skoknapiêcia po prawej stronie C C wymusi ten sam skok po drugiej(lewej) stronie kondensatora. Skoro C C utrzymuje ³adunek odpowiadaj¹cynapiêciu U CC = U WE , napiêcie na kluczu podskoczydo wartoœci sumy napiêæ wejœciowego i wyjœciowego. Terazpr¹dy obu cewek pop³yn¹ „pod górkê”. Jak stroma ta górka?Nie trudno wydedukowaæ (opieraj¹c siê jedynie na za³o-¿eniu (c) i pierwszym prawie Kirchhoffa), i¿ stromoœæ „górki”to U WY (taka sama dla obu indukcyjnoœci). Teraz obie indukcyjnoœciroz³adowuj¹ siê (ze strumienia magnetycznego), a C C³aduje siê pr¹dem indukcyjnoœci L1. Na C C trzeba uzupe³niæ³adunek, dok³adnie ten sam którym zd¹¿y³ siê on roz³adowaæw czasie D (zamkniêcia klucza). Tego wymagaj¹ warunki ustalone.Popatrzmy jednak na pr¹d w cewkach. Skoro „ma podgórkê” to spada, z nachyleniem U WY /L. Warunek ci¹g³oœci (któryza³o¿yliœmy dostatecznym obci¹¿eniem przetwornicy) na-6 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

kazuje, aby klucz K zamkn¹³ siê, zanim otworzy siê kluczdioda(D1). Dioda jest tak¿e dobrym kluczem, jednak jestona w³¹czana i wy³¹czana relacjami pr¹dów i napiêæ wobwodzie. W istocie, w ka¿dej jedno-tranzystorowej przetwornicy,jest oprócz tranzystora co najmniej jedna kluczuj¹cadioda. Tak te¿ jest w SEPIC. Skoro spe³niony jestwarunek (h), w pracy przetwornicy wystêpuj¹ tylko dwiefazy, obie ju¿ analizowaliœmy. W ten sposób widaæ, i¿ przebiegipr¹dów w obu indukcyjnoœciach s¹ pi³ozêbne, o tychsamych zboczach, jedynie mog¹ ró¿niæ siê wartoœci¹ sk³adowejsta³ej. Jest tak¿e jasnym, i¿ napiêcia na obu kluczachs¹ prostok¹tne, o amplitudzie równej sumie U WE iU WY . Na rysunku 2d pokazano to nieco dok³adniej, dopuszczaj¹cniewielkie têtnienia wynikaj¹ce ze skoñczonejpojemnoœci C C i C WY . Nale¿y zwróciæ uwagê, jaki jestudzia³ kondensatora sprzêgaj¹cego w przeniesieniu impulsównapiêæ na oba klucze (tranzystor i diodê). Uzupe³nieniemprzebiegów z rys.2b,c,d jest rysunek 2e na którymzmieniono wspó³czynnik kluczowania z 1/3 na 2/3.Tak powsta³ doœæ prosty obraz (i wydaje siê pe³ne zrozumienie)pracy przetwornicy SEPIC. Czy jednak zrozumieniejest pe³ne? Dociekliwy Czytelnik zapyta, a co zestanami nieustalonymi? Co z nieuniknionym rezonansemmiêdzy indukcyjnoœciami i kondensatorem sprzêgaj¹cym?Co nale¿y uwzglêdniæ, gdy C C nie jest zbyt du¿ej wartoœci?Jaka jego pojemnoœæ jest optymalna? Co siê zmieni(ponad wyidealizowany obraz) gdy trzeba uwzglêdniæ têtnieniana wyjœciu przetwornicy? Co gdy cewki i klucz nies¹ elementami idealnymi? Kiedy przestanie obowi¹zywaæwarunek ci¹g³oœci pr¹dów i co siê wtedy stanie? To jeszczemimo wszystko proste pytania, wzglêdem dociekliwoœcio dynamikê uk³adu. Jak zamkn¹æ sprzê¿enie zwrotne?Jaki typ pêtli bêdzie odpowiedni? Jak zapewniæ stabilnoœæ?Wreszcie, jak uk³ad siê zachowa przy skokowychzmianach obci¹¿enia, lub jak wp³yn¹ na jego pracê têtnieniaz wejœcia? Na koniec nale¿a³oby spytaæ, co zrobiæ abypraca uk³adu by³a optymalna i jakiego performance mo¿-na siê spodziewaæ? To wszystko pytania wa¿kie, jednaknajistotniejsze za nami, jeœli wiemy jak uk³ad dzia³a i jakieprawa fizyki rz¹dz¹ „tym dzia³aniem”. Za³o¿eniem artyku³ujest brak podejœcia matematycznego do nasuwaj¹cychsiê pytañ. Jednak, podejœcie jakoœciowe jest wskazane.Dlatego pozwolimy komputerowi kreœliæ przebiegi,³agodz¹c warunki upraszczaj¹ce. Tak¹ symulacjê pozyskanona rysunkach w kolejnym punkcie.2. Przebiegi pr¹dów i napiêæ w „niewyidealizowanej”przetwornicy SEPICU WE10V3µF/1µF22µH D1L1KCCf = 100kHz / 50kHzD = 25% / 50%Rys.3a. Zasymulowany obwódL222µHC WY5µFRBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICOBC.= 5Ω[A][V]2 201.6 161.2 120.80.408402.5µs7.5µsUCCIL2IL1Na rysunku 3a powtórzono schemat symulowanego obwoduze zmienionymi wartoœciami. Manipulujemy jedynie czêstotliwoœci¹kluczowania, wype³nieniem kluczowania oraz wartoœci¹pojemnoœci sprzêgaj¹cej C C . Tak faktycznie, w praktycznychrozwi¹zaniach przetwornic SEPIC, kondensator C C dobierasiê raczej ma³ej wartoœci, zobaczymy jakimi zniekszta³ceniamito skutkuje.Przebiegi z rysunku 3b odpowiadaj¹ wartoœci C C = 3µF iczêstotliwoœci kluczowania 100kHz z wype³nieniem 25%. Conajwa¿niejsze, skoñczy³ siê warunek ci¹g³oœci (uk³ad przeszed³do trybu Discontinuous Conduction Mode). NajwyraŸniejwidaæ to w przebiegu napiêcia na kluczu. Pojawi³ siê trzecistan w którym nie przewodzi ani klucz K, ani dioda D1. Wtym czasie napiêcie na kluczu przyjmuje wartoœæ (w przybli-¿eniu) U WE ; charakterystyczny z¹b w przebiegu U K . Ciekawiezachowuj¹ siê tak¿e pr¹dy w indukcyjnoœciach. Ju¿ wczeœniejpr¹d I L1 zmieni³ kierunek, p³ynie do Ÿród³a zasilania U WE . Ci¹-UKt t t t1 2 3 4Rys.3b. Przebieg napiêcia ujawnia nieci¹g³oœæ pr¹dów[A][V]5 204 163 1221084020µs5µs 15µsRys.3c. Deformacja przebiegów po obni¿eniu czêstotliwoœcikluczowania do 50kHzSzczegó³ (A): jedyny linowy odcinek przebiegów – pr¹d I L1 ,gdyK=ONSzczegó³ (B): UCC szczytowe – znacznie przekracza U WE, aleU CC œrednie – nadal = U WE[A][V]5 20(B)UK4 163 12210840(A)tA tB tCI L1 = IL2tA– przewodzi klucz K tA+tB+ t C = 20µst B – przewodzi dioda D1 tA= 5µst C– czas „martwy”D=\25% ⇒ U WY = 1/3 U WYale D EFEKTYWNE > \ 25%Rys.3d. Obni¿enie C C do 1µF ujawnia rezonansowy charakterobwoduUKU WYUCCU WYIL2IL1UCCIL2IL1SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 7

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPIC[A][ ]0 5060ttttt 5t 600000zamy a si lucz, pr dy o u cewe rosnL u¿ od tego momentu zaczyna opadaæ, gdy¿ prze adowa siu¿ ondensator C Clucz nadal zam ni ty, ale u¿ od tego momentu zaczyna przewodziædiodaotwiera si lucz teraz rozpoczyna si w aœciwa aza prze azaniaenergii do C Wale eszcze do tego momentu pr d L narasta W CC = WEmimo ¿e nadal otwarty, te¿ przesta e przewodziæ, wyczerpa a sienergia L ,L L u¿ nieco wczeœnie zmienia ierune , mo¿e gdy¿ nadalsuma pr d w L L > 0, od tego momentu L = L i p ynie wo wodzie Ÿr d a zasilaniattT = 0 s= 50ttRys.3e. Kluczowanie 50kHz PWM = 50% – w³asnoœcirezonansowe przewa¿aj¹ nad deklarowan¹ liniowoœci¹przebiegówt 5t 6 tLLCCg³oœæ jest jednak zachowana dopóki suma pr¹dów I L1 +I L2 jestwiêksza od zera. Co siê natomiast dzieje od momentu w którymosi¹ga ona wartoœæ zero (punkt czasowy t 4 na rys.3b)?Wartoœci pr¹dów I L1 i I L2 s¹ jednakowe, bo to jeden pr¹d. Wartoœædodatnia i ujemna wynika z przyjêtego kierunku oznaczeñ.Pr¹d ten p³ynie w obwodzie U WE -L1-C C -L2. Jest to praktyczniestan spoczynku, który trwa do momentu kolejnegow³¹czenia klucza. Zwróæmy jeszcze uwagê, co siê dzieje znapiêciem wyjœciowym. Pomijamy têtnienia które wynikaj¹ze skoñczonej wartoœci kondensatora C WY . Zgodnie z wyliczon¹wy¿ej relacj¹ D/(1-D) powinno ono wynosiæ 1/3 × U WE .Mo¿na zaobserwowaæ, i¿ lekko wartoœæ napiêcia U WY podnosisiê. Czy fundamentalna relacja przesta³a obowi¹zywaæ? Tozale¿y jak na kluczowanie spojrzeæ. „Trzeci stan” nale¿y odliczyæ,nale¿y go uznaæ jako stan spoczynku i skorygowaærelacjê na D, jako stosunek czasu w³¹czenia klucza, do czasuprzewodzenia „drugiego klucza”, diody D1 (œciœlej, sumy tychczasów). Czy zatem, praca przetwornicy SEPIC jest nadalpoprawna? Jak najbardziej tak, wartoœæ napiêcia wyjœciowegobêdzie nadal stabilizowana, jeœli odpowiedniej korekty Ddokona pêtla stabilizacji (a taki jest jej cel). Praca przetwornicyjest tak¿e poprawna na kolejnych rysunkach 3c, 3d. Jednak,robi siê coraz bardziej skomplikowana (dlatego posuwamysiê stopniowo). Na rysunku 3c liniowoœci przebiegów s¹coraz bardziej naruszone. Tutaj zmieniliœmy tylko czêstotliwoœækluczowania, 50kHz. W istocie, wszystkie czasy ³adowania/roz³adowywaniakondensatorów i cewek (kondensatorównapiêciem, cewek pr¹dem) nale¿y odnieœæ do okresóww³¹czenia i wy³¹czenia klucza. Na rysunku 3c „trzeci stan”staje siê zdecydowanie d³u¿szy. Têtnienia napiêæ U WY i U CC s¹coraz wiêksze, szczytowe napiêcie na kluczu wy¿sze. Najistotniejszejest jednak to, co dzieje siê z pr¹dami. Zale¿-noœæ, i¿ kszta³t pr¹dów I L1 i I L2 ró¿ni siê jedynie sk³adow¹sta³¹ przestaje obowi¹zywaæ. Na rysunku 3c odkszta³ceniejest jednak jeszcze niewielkie. Ciekawy jest tak¿eprzebieg owych pr¹dów w trzecim stanie „spoczynku”.Nie jest to do koñca „spoczynek”, gdy¿ oba pr¹dy rosn¹,choæ w przeciwnych kierunkach (dlaczego?). Wydawa-³oby siê, i¿ w tej fazie energia cewek L1-L2 oddawanajest do Ÿród³a zasilania. Jednak, kondensator C C jest na-³adowany do napiêcia nieco wy¿szego od U WE . To onoddaje energiê zarówno do Ÿród³a zasilania, jak i czêœciowo„³aduje” cewki. Spójrzmy teraz na rysunek 3d,gdzie wartoœæ pojemnoœci kondensatora C C zmniejszonodo 1µF. Choæ sk³adowa sta³a napiêcia U CC nadal zachowujewartoœæ odpowiadaj¹c¹ U WE , jednak przebiegnapiêcia ju¿ trudno okreœliæ mianem jedynie têtnieñ. Toju¿ „nowy kszta³t”. Przebiegi pr¹du, tak¿e nie s¹ ju¿ liniowe,zmierzaj¹ do charakteru oscylacyjnego (zachêcamyCzytelników dociekliwych, do zinterpretowaniaka¿dego z charakterystycznych odcinków czasowych:w³¹czenia klucza, przewodzenia D1 i czasu „martwego”).Na rysunku 3e, wartoœci elementów pozostawiono bezzmian, podniesiono natomiast (do 50%) wspó³czynnikkluczowania (nadal z czêstotliwoœci¹ 50kHz). Jedynymliniowym odcinkiem przebiegów (który siê „osta³”) jestprzebieg pr¹du w cewce L1 na czas w³¹czonego klucza.Ta cewka jest zdecydowanie (nadal) ³adowana z napiêciawejœciowego. Jednak, po wy³¹czeniu klucza, charakteruk³adu jest ju¿ zdecydowanie oscylacyjny. Warto przeliczyæokres rezonansu LC. 2pÖLC wynosi oko³o 30µs. To raptemo 50% wiêcej ni¿ okres kluczowania. W stanie “trzecim”nale¿y obie indukcyjnoœci widzieæ po³¹czone szeregowo, czêstotliwoœærezonansowa maleje jednak tylko o czynnik Ö2. Widzimy,i¿ napiêcie na kondensatorze C C (w pewnym przedzialeczasu) zmienia kierunek. To efekt rezonansu L2-C C w obwodziezamkniêtego klucza K. Po otwarciu klucza z kolei,energia w indukcyjnoœci L1 jest tak du¿a, ¿e prze³adowujekondensator C C do napiêcia znacznie przekraczaj¹cego napiêcieU WE . Przebieg na kluczu tak¿e nie jest ju¿ prostok¹tny.Szczytowa wartoœæ nadal jednak odpowiada sumie napiêæ U WYi U CC . Dzia³anie przetwornicy nie jest ju¿ zadowalaj¹ce, nale-¿y „wlutowaæ” wiêksze wartoœci LC lub podnieœæ czêstotliwoœækluczowania. Jednak i nadal teraz, z napiêciem wyjœciowymnie dzieje siê nic groŸnego. Z relacji D/(1-D), przy wspó³czynnikuwype³nienia 50%, powinno byæ ono równe wejœciowemu.Jest lekko zawy¿one (czego na zamieszczonych wykresachnie naniesiono), lecz nie z powodu zniekszta³ceniaprzebiegów. Raczej z powodu istnienia „trzeciego stanu”, który,choæ nie jest ju¿ „czasem martwym”, nie oddaje energii dowyjœcia, a równoczeœnie nie wp³ywa zdecydowanie na bilansenergii w obwodzie Ÿród³a zasilania, napiêcia U WE . Bie¿¹cypunkt artyku³u zakoñczymy pytaniem. Na rysunku 3b „trzecistan” charakteryzowa³ siê napiêciem na kluczu równym U CC .Teraz, widaæ i¿ tak¿e w tym stanie napiêcie na kluczu jestwy¿sze. W istocie jest ono ulokowane (dok³adnie) w po³owiemiêdzy poziomem U WE i U CC . Sk¹d taka wartoœæ? Warto tak¿ezwróciæ uwagê, jaki to ma zwi¹zek ze zboczami pr¹du w indukcyjnoœciachobserwowanymi w przedziale czasu t4-t1.}Dokoñczenie w nastêpnym numerze8 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówOTVC Philips 29PT8507/12 chassis EM2EAA. Usterka jest nastêpuj¹ca: jeœli odbiornik po w³¹czeniuzostanie w³¹czony z czuwania do stanu pracy wci¹gu kilku sekund, to wystartuje i wszystko dzia³aprawid³owo. Jeœli odbiornik zostanie wy³¹czony dostanu czuwania i nie w³¹czy siê go do stanu pracy wci¹gu oko³o 10 sekund (lub po w³¹czeniu do sieci –wtedy te¿ w³¹cza siê tylko do stanu czuwania ), toodbiornik nie w³¹czy siê, zaczyna tylko migaæ diodaLED. Aby ponownie uruchomiæ OTVC, nale¿y goca³kowicie wy³¹czyæ z pr¹du i zaraz w³¹czyæ z czuwania.Gdy OTVC pracuje, wszystkie napiêcia wydaj¹ siêbyæ prawid³owe. Klient twierdzi, ¿e problemy z w³¹czeniemz czuwania pojawi³y siê po poprzedniej naprawie– wtedy telewizor nie pracowa³, a uszkodzone by³yrezystory 3460 i 3461 oraz dioda 6460. Ja raczej niewi¹za³bym tego z wystêpuj¹cymi problemami. Analizuj¹cschemat i mierz¹c napiêcia w OTVC doszuka³emsiê, ¿e napiêcie na tranzystorze 7504 w trybie czuwaniapowinno wynosiæ 4.7 V, zaœ to napiêcie po prze³¹czeniudo trybu standby ma wartoœæ oko³o 26V i powoli roœnie.Po oko³o 10 sekundach osi¹ga wartoœæ 30V i wtedy niemo¿na ju¿ uruchomiæ odbiornika z czuwania. „Przemierzy³em”i podmieni³em mnóstwo elementów (w³¹czniez 7504) w zasilaczu, ale napiêcie na czuwaniu nadalwzrasta. Zacz¹³em wiêc po kolei od³¹czaæ zabezpieczenia,¿eby przekonaæ siê , które powoduje zablokowaniepracy odbiornika. Jeœli zewrê bazê i emiter tranzystora7407, to odbiornik w³¹cza siê z czuwania prawid³owonawet po d³ugim czasie pozostawania w stanie czuwania.I tak w³aœnie zrobi³em, tzn. zostawi³em to zwarciena 7407 i podda³em odbiornik wielogodzinnym testomzarówno w stanie pracy, jak i w trybie czuwania.Wydawa³o siê, ¿e wszystko jest OK, jednak odbiornik po2 tygodniach pracy wraca do warsztatu. Okazuje siê, ¿euszkodzony jest g³ówny tranzystor linii. Wymieni³em go,usun¹³em zwarcie na tranzystorze 7407 i odbiornikpracuje dobrze, ale usterka z brakiem startu z czuwaniaoczywiœcie pozosta³a. Jakie s¹ moje wnioski?Uszkodzenie tranzystora linii nast¹pi³o prawdopodobniena skutek niew³aœciwego napiêcia z przetwornicy ito moim zdaniem jest przyczyn¹ wszystkich problemów,ale pewnoœci nie mam. Proszê o przeanalizowaniemojego problemu i próbê podpowiedzi co mo¿e byæprzyczyn¹ takiego zachowania odbiornika.Na pocz¹tku nasuwaj¹ siê pytania: czy tranzystor koñcowylinii zosta³ uszkodzony w czasie pracy OTVC, czy w czasiew³¹czenia lub wy³¹czenia OTVC. Tak¿e pomocna by³aby informacjaczy przy zwarciu bazy z emiterem tranzystora 7407napiêcie systemowe jest prawid³owe oraz ile wynosi napiêcie11D (11.3V). To ostatnie w zwi¹zku z poprzedni¹ napraw¹. Je-¿eli napiêcie 11D by³o zani¿one, mog³o to oznaczaæ z³e sterowanietranzystorem 7421 (koñcówka odchylania poziomego).W konsekwencji mog³o to spowodowaæ przegrzanie tranzystora7421 i uszkodzenie jego po 2 tygodniach pracy. Nie lekcewa-¿y³bym wiêc s³ów klienta, ¿e sta³o siê to po poprzedniej naprawie,bo dlaczego nast¹pi³o uszkodzenie rezystorów 3460 i 3461oraz diody 6460. Opisywane przez Czytelnika zjawisko, ¿e napiêciena Ÿródle 7504 w czasie czuwania wynosi 26V i roœniepowoduje „niesterowalnoœæ” z³¹cza bramka-Ÿród³o 7504. Wzwi¹zku z tym nie mo¿na w³¹czyæ do pracy g³ównego zasilacza.Nale¿y wiêc sprawdziæ elementy zwi¹zane z tranzystorem7502 - BF487, a zw³aszcza elementy w emiterze tego tranzystora.Oprócz tego wa¿ne jest po³¹czenie tranzystorów 7502 i7529. Przez tranzystor 7529 przechodzi rozkaz “ON/OFF” dlazasilacza g³ównego. Wa¿ne tak¿e jest napiêcie -20V podawanez przetwornicy czuwania na tranzystor 7529. Podczas naprawynale¿y kontrolowaæ napiêcia na tranzystorze 7502, szczególniena emiterze. Efekt zwiêkszania napiêcia w stanie czuwania naŸródle 7504 mo¿e byæ spowodowany uszkodzeniem kondensatora2520 - 100nF (zwarcie lub up³ywnoœæ). Tak¿e inne elementywokó³ tranzystorów 7502 i 7529 mog¹ ten efekt powodowaæ.W celu zrozumienia dzia³ania zasilacza g³ównego i czuwaniawarto zapoznaæ siê z artyku³em „Praca zasilaczy OTVCPhilips chassis EM2E” opublikowanym w „SE” nr 6/2006, atak¿e artyku³em „Naprawa OTVC Philips chassis EM2E AA”zamieszczonym w „SE” nr 3/2006. Na koniec uwaga zasadnicza:tranzystor odchylania poziomego 7421 - BU2520DX móg³siê uszkodziæ niezale¿nie od uszkodzenia zwi¹zanego ze stanemczuwania zasilacza g³ównego.R.S.OTVC + VCR Panasonic TX21AV1. Ponaprawie uk³adów odchylania konieczna jest korektageometrii obrazu. Jak wejœæ w tryb serwisowy?Chassis tego telewizora z wbudowanym magnetowidem toZ082FP. W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y wybraæ program99 i dostroiæ go do kana³u, na którym nadawany jest obrazkontrolny. Nastêpnie przyciskiem [ MENU ] wybraæ regulacjêostroœci (Sharpness) i ustawiæ j¹ na minimum (na “0”).Przyciskiem [ MENU ] skasowaæ wyœwietlanie OSD na ekranie.Jednoczeœnie nacisn¹æ przycisk [ VCR INDEX ] na pilociei przycisk [-/v] na klawiaturze lokalnej odbiornika i przytrzymywaæje naciœniête a¿ na ekranie pojawi siê menu trybuserwisowego w postaci komunikatu “SVC” w lewym górnymrogu. Po pojawieniu siê tego komunikatu przyciski [ VCRINDEX ] i [-/v] mo¿na zwolniæ. Wyboru parametru regulacyjnegodokonuje siê przyciskami [ CZERWONY ] / [ZIE-LONY ], zmiany wartoœci regulowanego parametru wykonujesiê przyciskami [ ¯Ó£TY ] / [ NIEBIESKI ]. Wyjœcie z trybuserwisowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku [EXIT]na pilocie. W trybie serwisowym dostêpne s¹ regulacje dotycz¹cetelewizora: balansu bieli, geometrii obrazu, napiêcia automatycznejregulacji wzmocnienia tunera g³ównego i opcjidotycz¹cej drugiego tunera.H.D.}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweJerzy Znamirowski, Jerzy Pora, Ryszard Strzêpek, Henryk Demski, Rajmund WiœniewskiOdbiorniki telewizyjneTelestar 4155TTelewizor dzia³a, jest wizja, ale na ekranie widoczna jest cienka pozioma liniasilnie œwiec¹ca. Dodatkowym efektem jest mocno zwê¿ony obraz w kierunku poziomymoraz ma³y kontrast.Zlokalizowanie uszkodzenia nie zajê³o wiele czasu, bowszystkie objawy razem wziête, wskazywa³y na zbyt niskienapiêcie w ga³êzi g³ównej +B = 115V. Po zmierzeniu tego napiêciaokaza³o siê, ¿e jest zaledwie 86V. Nietrudno siê domyœliæ,¿e przyczyn¹ tego zjawiska by³ kondensator elektrolitycznyC25 (47µF/160V). Po wymianie kondensatora wszystkie opisanewy¿ej objawy definitywnie ust¹pi³y.J.Z.LG RE-21FB50RX chassis MC019ACa³kowicie „martwy”.Przyczyn¹ ca³kowitego braku napiêæ przetwornicy okaza³siê uk³ad scalony STR-F6654 R. Po wlutowaniu nowego uk³aduodbiornik daje siê w³¹czyæ, pojawia siê dŸwiêk, ale ekranpozostaje w dalszym ci¹gu ciemny. Dodatkowym efektem jestrozmyta, ciemno œwiec¹ca „têcza” na œrodku ekranu. Po dok³adnymzbadaniu, okaza³o siê, ¿e uszkodzony jest kineskop.Klient zrezygnowa³ z dalszej naprawy.J.Z.Beko 28C7T39S chassis ZX8Za ma³a wysokoœæ odchylania pionowego.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono jakoœæ lutów wyprowadzeñuk³adu scalonego IC501 (TDA8177), niektóre z nich(jak to czêsto bywa) by³y przegrzane, wiêc je poprawiono, alewysokoœæ nadal by³a zmniejszona. Sprawdzono nastêpnie napiêciazasilaj¹ce uk³ad IC501 z trafopowielacza TR502: +15Vpodawane z katody D613 i -15V podawane z anody D511 -by³y one prawid³owe. Pozosta³a wiêc regulacja wysokoœci wtrybie serwisowym, co te¿ przeprowadzono i uzyskano w³aœciw¹wysokoœæ koñcz¹c naprawê odbiornika.Szum na ekranie.Przy prze³¹czaniu programów przez moment jest program,po czym jest szum. Napiêcia zasilania g³owicy TU101(ENV57DA5G3R) prawid³owe. Podejrzewaæ mo¿na g³owicê,ale przed wymian¹ nale¿y sprawdziæ w trybie serwisowym rodzajustawionej g³owicy. Po wejœciu w tryb serwisowy i sprawdzeniurodzaju g³owicy okaza³o siê, ¿e ustawiona jest g³owicaPhilips. Poniewa¿ u¿ytkownik nie manipulowa³ przy odbiorniku,nale¿y przypuszczaæ, ¿e niektóre ustawienia zapisane w g³owicyuleg³y zmianie (byæ mo¿e przez wy³adowanie w kineskopie).Po zmianie g³owicy na PAN.DB2G3-DA5G3 odbiornikpracowa³ poprawnie i na tym naprawê zakoñczono.Informacje serwisowe.Przetwornica (TR601) wytwarza nastêpuj¹ce sta³e napiêciamierzone na katodach diod: D630 = +8.2V ( +7.6V), D6144= +8.4V (+0.6V), D 611 = +145.8V (+22.2V), D613 = +15.1V(+0.8V) i D612 = +28.8V (+3.2V). Napiêcia w nawiasach dotycz¹stanu czuwania.Napiêcia sta³e na uk³adzie scalonym IC501: n.1 = +0.57V,n.2 = +15.3V, n.3 = -13.9V, n.4 = -15.3V, n.5 = +0.22V, n.6 =+15.6V i n.7 = +0.58V.Tryb serwisowy.Opis trybu serwisowego ograniczono do opisu czynnoœciniezbêdnych do wykonania przy usuwaniu usterek podanychw powy¿szych przyk³adach. Przed wejœciem w tryb serwisowyzalecane jest sprawdzenie napiêcia systemowego +B i wprzypadku niew³aœciwej wartoœci skorygowaæ za pomoc¹ potencjometruP601 zgodnie z podanym typem kineskopu. Wartoœætego napiêcia z uwagi na mo¿liwoœæ stosowania wielu typówkineskopów ró¿ni siê i podana jest w tabeli 1 w „SerwisieElektroniki” nr 4/2007 na stronie 45 (podano te¿ tam wartoœænapiêcia siatki drugiej i sposobu jego ustawienia).1.Ustawienie wysokoœci obrazu. Wejœcie w tryb serwisowyprzez naciœniêcie przycisku [ MENU ] na pilocie, a nastêpniewpisanie z niego kolejno cyfr 9-3-0-1. Uka¿e siê tablicaSERVICE MENU zawieraj¹ca szereg pozycji. Nastêpnieprzyciskami [PRp] lub [PRq] wybieramy pozycjê 50HzGEOM i zatwierdzamy przyciskiem [ OK]. Ukazuje siêkolejna lista mo¿liwych regulacji i z nich wybieramy pozycjeVERTICAL AMPLITUDE i VERTICAL SHIFT przyciskamipodanymi wy¿ej. W³aœciwe po³o¿enie i wysokoœæuzyskujemy przyciskami [ VOL+] lub [ VOL- ]. Po tej regulacjiwychodzimy z trybu serwisowego naciskaj¹c przycisk[TV/TXT].2.Ustawienie rodzaju g³owicy. Wejœcie w tryb serwisowy iwybranie z tablicy SERVICE MENU pozycji MAIN TU-NER. W opisywanym przypadku okaza³o siê, ¿e ustawionajest g³owica Philips. Przyciskami [ VOL+ ] lub [ VOL- ]wybieramy g³owicê PAN DB2G3-DA5G3 i wychodzimy ztrybu serwisowego w sposób podany wy¿ej. J.P.Philips 20PT1554/58 chassis L9.2E AASzum na ekranie.By³y okresy, ¿e odbiór stacji by³ prawid³owy. Przede wszystkimdokonano pomiarów na g³owicy 1000 (UV1316A1-2) iby³y one nastêpuj¹ce: n.1 (ARW) = +3.9V (praktycznie mo¿esiê zmieniaæ w granicach od +0.3V do +4V w zale¿noœci odpoziomu sygna³u w gnieŸdzie antenowym, n.2 = NC, n.3 (AS)= +1.2V -NC, n.4 (SCL) = +4.5V, n.5 (SDA) = +4.5V, n.6 =+5.0V, n.7 = +5V, n.8 (ADC) = NC, n.9 = +32.7V, n.10 i n.11= 0V. Tak wiêc napiêcia by³y prawid³owe, jak i równie¿ funkcjastrojenia dzia³a³a prawid³owo, a mimo to nie pojawia³y siê¿adne stacje. Pozosta³a do wymiany g³owica, po wstawieniunowej pojawi³y siê stacje uprzednio ustawione, odbiornik poddanowielogodzinnemu wygrzewaniu i na tym naprawa zosta-³a zakoñczona.Niew³aœciwe odchylanie pionowe.Po w³¹czeniu odbiornika klawiszem sieciowym jest po-10 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweœwiata ekranu z pionowymi, kolorowymi i szerokimi pionowymipasami, brak treœci obrazu, fonia prawid³owa. Pomiarnapiêæ na uk³adzie scalonym 7460 (TDA9302H) wykaza³ ró¿-nicê w stosunku do wartoœci jakie powinny byæ, z tym, ¿enapiêcia zasilania -13V (podawane z anody diody 6405) oraz+13V (VlotAux13V) podawane z katody diody 6402 by³y prawid³owe.Z uk³adem ramki wspó³pracuje tranzystor 7469(BC847B), na bazê którego podawane jest napiêcie oznaczone“CTR_Discharge” podawane z kolektora 7431. Napiêciana wszystkich nó¿kach 7469 by³o równe zero, a tymczasempowinno wynosiæ oko³o +1V. Pomiary rezystancji tego tranzystorawykaza³y zwarcie kolektora z emiterem, wstawiononowy i pojawi³o siê w³aœciwe odchylanie pionowe. Nastêpniekorzystaj¹c z standardowego pilota wprowadzono odbiornikw tryb SDM (Service Default Mode) celem skasowania zawartoœcibufora b³êdów (wskazanie kodu b³êdu 3 0 0 0 0 0 –potwierdzaj¹ce uszkodzenie w uk³adzie ramki) i na tym naprawazosta³a zakoñczona.Uwaga: Skasowanie zawartoœci bufora b³êdów mo¿na dokonaædwojako: albo przez prze³¹czenie odbiornika pilotemstandardowym do stanu czuwania albo przez naciœniêcieprzycisku [ EXIT] pilota serwisowego RC7150.Dok³adny opis wszystkich trybów oraz opis podobnegochassis L9.2A zamieszczono w „Serwisie Elektroniki” nr 10 i11/2004.OTVC pracuje tylko w stanie czuwania.Przy w³¹czeniu odbiornika klawiszem sieciowym odbiornikwchodzi w stan czuwania, a powinien w³¹czyæ siê do stanupracy. Przy w³¹czeniu pilotem dowolnego programu dioda LEDsygnalizuje przejœcie do stanu pracy, ale brak zarówno wizji(brak w.n.) i fonii. Pomiary napiêæ przetwornicy wykaza³y, ¿epracuje prawid³owo. Uszkodzenie okaza³o siê czasoch³onne idopiero pomiary napiêæ sta³ych przy procesorze 7600 naprowadzi³yna trop, a mianowicie na n.50 (SDA) napiêcie sta³eniezale¿nie od stanu pracy by³o zani¿one do oko³o +1V. Wynika³o,¿e szyna SDA by³a obci¹¿ona przez uszkodzony elementi mo¿liwoœci by³o du¿o. Z pomoc¹ - jak to czasami bywa –przysz³o przypomnienie sobie jednego przypadku z publikowanychuszkodzeñ OTVC w „SE”, gdzie to podobne uszkodzeniepowodowa³ jeden z kondensatorów o niewielkiej pojemnoœcido³¹czony do jednej z szyn. Tym tropem postanowionoiœæ i pozwoli³o to na szybk¹ w miarê lokalizacjê uszkodzenia.Uszkodzonym okaza³ siê kondensator 2613 (82pF -SMD) do³¹czony miêdzy szynê SDA a masê, po wymianie nanowy (ale nie SMD, gdy¿ takowego nie posiadano) odbiornikpracowa³ poprawnie i naprawa na tym zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Przetwornica TR5545 (2084.0043) wytwarza sta³e napiêciamierzone na katodach diod: 6550 = +95.0V (+99.1V), 6560= +9.5V (+8V) i 6570 +16.5V (+14.9V).Niektóre napiêcia mierzone na uk³adzie 7600 (SAA5560PS/N3/0187): n.49 (SCL0) = +4.5V (+5.4V), n.50 (SDA0) = +4.5V(+5.4V), n.51 (SCL1) = +1.8V (+1.3V) i n.52 (SDA1) = +1.8V(+1.3V).Uwaga: Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Napiêcia sta³e na nó¿kach uk³adu scalonego7460(TDA9302H) s¹ nastêpuj¹ce: n.1 (IN-) = +0.9V, n.2 (VlotAux13V)= +12.7V, n.3 (FLYB) = -12.2V, n.4 = -13.5V, n.5(OUT) = +0.4V, n.6 (VSUPO) = +13.1V i n.7 (IN+) = +0.9V.Trafopowielacz 5445 (11925093D) wytwarza sta³e napiêciamierzone na katodach diod: 6409 = +193V, 6402 = +12.9V,6410 = +7.8V, 6412 = +8.7V i na anodzie 6405 = -13.6V.Na n.8 (ABLinfo) FBT jest sta³e napiêcie od +3.8V do+6.9V w zale¿noœci od kontrastu i jaskrawoœci obrazu, natomiastprzy ciemnym ekranie (³atwo uzyskaæ w trybie AV przybraku sygna³u) napiêcie to wynosi +11.7V.J.P.Grundig ST70-2502/8TOP chassis C8Brak wysokiego napiêcia kineskopuUszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: tranzystor koñcowyodchylania poziomego T504 - 2SD2499 i kondensatorimpulsowy C518 - 13nF/1500V. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +145V na kondensatorze C628100µF/200V.R.S.Funai chassis 11AK30Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Okazuje siê, ¿e w czasie w³¹czenia OTVC do pracy nastêpujeprzeskok iskry elektrycznej z obudowy trafopowielaczaTR601 do jego rdzenia. Trafopowielacz TR601 - 1142 5111Ajest do wymiany. Przy wymianie zastosowano trafopowielaczHR7950 firmy Diemen.R.S.Grundig chassis C8Brak obrazu.Brak obrazu jest spowodowany przez uszkodzenie: rezystoraR525A - 1.5R/2W (znajduje siê on w linii zasilania+145V) i tranzystor koñcowy odchylania poziomego T504 -2SD2499. Po wymianie tych elementów i w³¹czeniu do pracyjest obraz i fonia, ale wystêpuj¹ du¿e zniekszta³cenia E-W. Znalezionouszkodzony rezystor R516 - 2.2R/0,5W (³¹czy on tranzystorwykonawczy E-W T501 ze œrodkiem modulatora diodowego).R.S.Daewoo chassis CP785Zniekszta³cone znaki OSD.Wystêpuj¹ce zjawisko nasila siê przy d³u¿szej pracy OTVC.Przyczyn¹ tego jest procesor zarz¹dzaj¹cy I501 - TDA9365.Po wymianie I501 nale¿y dokonaæ regulacji w trybie serwisowym.R.S.LG RZ21FB55RX chassis MC-049BBrak wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylania poziomegoQ401 - 2SD2170. Po jego wymianie nastêpuje ponowneuszkodzenie tranzystora Q401. Przyczyn¹ tego s¹ zwarte zwojetrafopowielacza T402 (uzwojenie 1-2).R.S.Philips chassis GFL2.20ETryb serwisowy SAM.Aktywacja trybu serwisowego SAM – Service AlignmentMode. Na krótko zewrzeæ punkty serwisowe “ALIGNMENTMODE” na p³ycie SSP lub po naciœniêciu przycisku [ ALIGN ]na pilocie serwisowym, przyciskami numerycznymi wprowa-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 11

Porady serwisowedziæ kod serwisowy 3 1 4 0 i na zakoñczenie zatwierdziæ ca-³oœæ naciskaj¹c przycisk [OK].R.S.Sony KV-21FQ10B chassis BX1Brak obrazu.W OTVC, mimo obecnoœci wysokiego napiêcia kineskopu,napiêcia ¿arzenia obraz jest ciemny. Pomiary na podstawcekineskopu wykazuj¹ brak napiêcia siatki 2. kineskopu. Przyczyn¹tego jest rezystor R795 - 100k/0.5W. Znajduje siê on wlinii zasilania U s2 = 1000V.R.S.Samsung CW29Z308TXXXEC chassisS63B(P)Obraz nieostry w pionie.OTVC posiada regulacjê ostroœci dynamicznej w pionie ipoziomie. Regulacja ostroœci dynamicznej w poziomie jestdostêpna, natomiast brak regulacji ostroœci w pionie. Przyczyn¹tego stanu jest uszkodzenie tranzystora QH01 - 2SC463RB.Znajduje siê on w torze ostroœci w pionie.R.S.Samsung LE32R87BDX/XEU (LCD)K³opoty z w³¹czeniem do pracy.W miarê eksploatacji czas w³¹czenia do stanu pracy wyd³u¿a³siê z kilku minut do kilku godzin. Przyczyn¹ tego stanuokaza³y siê: procesor zarz¹dzaj¹cy IC2001 - 7568ULF i kondensatorelektrolityczny C1270 - 100µF/16V. R.S.Samsung chassis KS3AEkran œwieci na czerwono.Uszkodzony zosta³ uk³ad IC501 - TDA6111Q. Nast¹pi³oto w wyniku strza³u w kineskopie A68QCP891X004. Przyczynastrza³u to z³e „umasienie” kineskopu. Po naprawie nale-¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustawiæ balans bieli. R.S.Thomson chassis ETC210W³¹cza siê i wy³¹cza przypadkowo.OTVC w³¹cza siê i wy³¹cza ze stanu pracy do czuwania iodwrotnie. Przyczyn¹ tych zjawisk s¹ „zimne lutowania” natransformatorze LL001. Jest to transformator steruj¹cy stopniemkoñcowym TL010 - 2SC5588.R.S.Funai D3207 LCDObraz i dŸwiêk s¹ zaszumione.Przerywa g³owica w.cz. TMFE2-402A firmy Alps. Po wymianieg³owicy nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Philips chassis L9.1EBrak obrazu i dŸwiêku.Obecne jest wysokie napiêcie kineskopu, ¿arzenia itd. Wstanie czuwania nale¿y zliczyæ b³yski diody LED. Dioda LEDb³yska najpierw 2 razy, a nastêpnie 6 razy. Oznacza to b³¹d nr6 jako ostatni. Uszkodzony zosta³ uk³ad TDA8844. Po jegowymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy SAM i ustawiæ odpowiednieopcje.R.S.Thomson 55MT16TX chassis TX-91Przerywa obraz i dŸwiêk.Od czasu do czasu ginie obraz i dŸwiêk. Przyczyn¹ tychzjawisk s¹ „zimne lutowania” wyprowadzeñ 1, 2 trafopowielaczaLL05.R.S.Thomson chassis IFC130 LCDPo oko³o 1 godzinie pracy ginie obraz.W czasie, jak ginie obraz brak jest zasilania +12V paneluwyœwietlacza LCD. Odpowiedzialnym za ten fakt jest uk³adIR102 - STT4PF20V. Jest to tranzystor mocy MOSFET w obudowieuk³adu scalonego. Tranzystor ten ma I Dmaks. = 4A orazU DSm = 20V.R.S.Philips chassis ES1Brak odchylania pionowego.Najpierw sprawdzono napiêcia: +13V i -14V. S¹ one obecnena uk³adzie 7455 - TDA4863J. Uszkodzone zosta³y: dioda6457 - BYV27-200-TAP, uk³ad scalony 7455 i rezystor 5.6R/0.5W. Po naprawie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæobraz w pionie.R.S.LG RE21FB30RX chassis MC019AFioletowe obszary na obrazie.Brak jest rozmagnesowania kineskopu P903. Uszkodzeniuuleg³ pozystor TH801 - 051F.R.S.Philips chassis L6.2Obraz ciemny oraz zwê¿ony w pionie.W zasilaczu znaleziono kondensator elektrolityczny, któryutraci³ ca³kowicie pojemnoœæ. By³ to kondensator 2515 - 47µF/160V. Przyczyn¹ zawê¿enia obrazu w pionie by³ kondensator2916 - 2200µF/35V. Znajduje siê on w linii zasilania +25V wzasilaniu uk³adu odchylania pionowego. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie systemowe +150V.R.S.Philips chassis L01.2EGinie obraz.Dzieje siê to przypadkowo z ró¿n¹ czêstotliwoœci¹. Przyczyn¹tego zjawiska s¹ „zimne lutowania” wyprowadzeñ 1, 3trafopowielacza 5445.R.S.Grundig MF55-2401/7TOP Arcance 55FLAT chassis 16.1Brak oznak pracy.Uszkodzony zosta³ bezpiecznik sieciowy S901 - 2.5A. Przyczyn¹uszkodzenia bezpiecznika jest pozystor R902 - 090Q.R.S.Daewoo DTK29G2K-100D chassis CP850FPowtarzaj¹ce siê uszkodzenia tranzystora Q401.W OTVC co jakiœ czas przypadkowo uszkadza siê tranzy-12 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisowestor koñcowy odchylania poziomego Q401 - 2SD2310DHI.Przyczyn¹ tego stanu jest uk³ad sterowania H I502 - DDP3315.Po jego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæodpowiednich regulacji.R.S.Philips chassis EM2EBrak odchylania pionowego.Na wyprowadzeniach 1 i 7 uk³adu odchylania pionowego 7620- TDA8177 brak przebiegów steruj¹cych F7 i F8. Po opukaniubloku cyfrowego sygna³y F7 i F8 pojawiaj¹ siê i znikaj¹. Przelutowaniewyprowadzeñ uk³adu HOP 7301 - TDA9330H daje pozytywnyefekt stabilnego odchylania pionowego. R.S.Grundig chassis CUC1838Trudnoœci z w³¹czeniem.Na wypr.11 uk³adu IC60110 - TDA16846 brak napiêcia.Jest to wypowadzenie, za pomoc¹ którego bêdzie w³¹czanyOTVC. Przyczyn¹ tego stanu jest rezystor R60502 - 3.2M (2%).Ma on przerwê. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+A na kondensatorze C61516 - 100µF/250V. R.S.Sharp CV-2131G chassis 8PSRK³opoty z w³¹czeniem OTVC.Czasami s¹ k³opoty przy w³¹czeniu z sieci energetycznej.Przyczyn¹ jest kondensator elektrolityczny C714 - 10µF/100Vdo³¹czony do wyprowadzenia 2 uk³adu IC701 - IX1148CE (sterownikprzetwornicy).R.S.Erisson CTV2107W pobli¿u górnego krañca ekranu bia³a pozioma linia gruboœci 3mm.Wymiana uk³adu odchylania pionowego STV9362A na uk³adTDA9302Y lub TDA8172A nie da³a ¿adnych efektów. Defektby³ utrat¹ balansu ka¿dego z dwóch rezystorów w³¹czonych zdiodowym prostownikiem zasilaj¹cym odchylanie pionowe.Uk³ady scalone wystêpuj¹ce w tym OTVC: LC8653C, ST24C08,LC76810A-4HF7K, LA7642N, TDA1905, STV9362A,KA7812. Na rys.1a pokazano stan uszkodzenia – przebieg wyjœciowyz uk³adu STV9362A. Na rys.1b pokazano stan prawid³owyna wyjœciu STV9362A.R.S.rezystancji na diodzie D510 rezystancja wynosi 10R do masy.Na uk³adzie IC501 - TDA6111Q miêdzy wypr.:7, 8, 9 wystêpuj¹zwarcia. S¹ to wyjœcia uk³adu wzmacniacza wizji koloruzielonego. Uszkodzony jest wiêc uk³ad IC501. Po jego wymianienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæ balansbieli obrazu.R.S.Sony KV-21K1 chassis G-3EOTVC wy³¹cza siê samodzielnie.Wy³¹czanie odbywa siê do stanu czuwania. Uszkodzeniuuleg³ rezystor R851 - 1.2R. Umiejscowienie tego rezystorapokazano na rysunku 2.R.S.T8511-439-530-21241R8511.2R/0.25WD851RGP10GC860470pF560VRys.2C85122µF250VCN702+200VSony KV-32FQ86K chassis AE-6BADioda LED sygnalizuje b³¹d 16.Oznacza to, ¿e uszkodzenie jest w uk³adzie wysokiego napiêciakineskopu. Tranzystory Q6802 i Q6803 nie s¹ sterowane.S¹ to tranzystory koñcowego stopnia przed trafopowielaczem.Uszkodzony zosta³ uk³ad IC6802 - MCZ3001DA steruj¹cytranzystorami Q6802 i Q6803. Po naprawie nale¿y ustawiæw trybie serwisowym napiêcie siatki drugiej U G2 i ostroœæw poziomie i w pionie.R.S.Thomson 30LB020S4 chassis LD2-TC (LCD)Okresowe zaniki obrazu i dŸwiêku.Okazuje siê, ¿e zanika napiêcie 3.3V. Przyczyn¹ tego stanujest kondensator elektrolityczny C821 - 47µF/16V. Znajdujesiê on na wyjœciu stabilizatora IC805 - LD111733B. R.S.a/ b/1ms4ms20ms1ms20msSamsung WS-32Z306V BXXEC chassis S62BBrak oznak pracy.Na linii napiêcia systemowego +142V panuje zwarcie domasy. Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy uk³adu odchylaniaH: tranzystor koñcowy H Q403 - FJL6920YD orazuk³ad diod modulatora D418 - FMP-3FU. Po naprawie wymaganajest regulacja wymiarów obrazu w poziomie, która odbywasiê w trybie serwisowym.R.S.Rys.1Samsung WS-32Z68P chassis K55AEkran œwieci na zielono z powrotami.Napiêcie na katodzie G wynosi oko³o 10V. Przy pomiarzeRoyal TV5545Brak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy.Uszkodzone zosta³y elementy przetwornicy: sterownikprzetwornicy IC801 - STR41090 i rezystor R801 - 0.82R/10W.Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +112V nakondensatorze C822 - 100µF/160V.R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 13

Porady serwisoweSchneider chassis TV17.1Nie dzia³a funkcja timera.Funkcja timera nie wy³¹cza odbiornika, pomimo poprawnegozaprogramowania. Powodem jest zmiana wartoœci adresu“0FD7” pamiêci nieulotnej NVM. Przywrócenie poprawnegodzia³ania timera mo¿e nast¹piæ po ustawieniu dla tegoadresu wartoœci “00”. W tym celu nale¿y wejœæ w tryb serwisowynaciskaj¹c jednoczeœnie przyciski [ CZERWONY ] i[ NIEBIESKI ] na pilocie, a nastêpnie po ich zwolnieniu wczasie nie przekraczaj¹cym 5 sekund naciskaj¹c jednoczeœnieprzyciski [ PROGRAM - ] i [ G£OŒNOŒÆ + ] na klawiaturzelokalnej. Na ekranie zostanie wyœwietlone g³ówne menuserwisowe. W kolejnym kroku nale¿y przyciskami kursorów[ p ] / [ q ] na pilocie wybraæ parametr “NVM addr.”. Naekranie zostanie wyœwietlone menu edycji pamiêci NVM pokazanena rysunku 1.4 3Schneider chassis TV17Pasy po lewej stronie ekranu.Na ekranie po lewej stronie widoczne s¹ zak³ócenia w postacipasów. ród³em tych zak³óceñ jest wp³yw uk³adów odchylaniana obwody wejœciowe toru w.cz.-p.cz. W celu ochronyprzed wp³ywem zak³óceñ na uk³ady w.cz.-p.cz. zosta³y onezaekranowane. Jednak¿e skutecznoœæ tego zabiegu nie jest stuprocentowa,jeœli czêœci tego ekranu nie s¹ pewnie ze sob¹po³¹czone, to znaczy, gdy kontakt pomiêdzy tymi czêœciamijest niepewny. Aby wyeliminowaæ opisane zak³ócenia, nale¿ypo³¹czyæ obie czêœci ekranu poprzez ich zlutowanie w miejscachpokazanych na rysunku 2.Informacja serwisowa.W chassis TV17 w trakcie produkcji stosowane by³y dwaró¿ne modu³y Feature-Box: wersja 1 i wersja 2. G³ówne ró¿nicemiêdzy obiema wersjami polegaj¹ce na iloœci uk³adów scalonych(4 sztuki w wersji 1, 3 sztuki w wersji 2) s¹ widoczneju¿ na „pierwszy rzut oka”, co pokazano na rysunku 3.Fe e-Box we j 1NV dd 0000 d 255e TV e e eRys.1W celu wykonania zmiany nale¿y przyciskiem [ CZER-WONY ] na pilocie wybraæ ustawienie podlegaj¹ce zmianie,a nastêpnie przyciskami [+]/ [-] zmieniæ je. Ka¿da zmianawartoœci adresu musi byæ zapamiêtana oddzielnie poprzez naciœniêcieprzycisku [OK] na pilocie. Po wykonaniu i zapamiêtaniuzmian nale¿y opuœciæ tryb serwisowy naciskaj¹c przycisk[TV]. W celu uaktywnienia dokonanych zmian nale¿ywy³¹czyæ odbiornik g³ównym wy³¹cznikiem sieciowym i w³¹czyæponownie.H.D.Fe e-Box we j 2Po³¹czenialutowaneRys.3W odbiornikach ze zintegrowanym blokiem Feature-Boxwersji 2. obowi¹zuje oprogramowanie steruj¹ce wersja X 4.5xlub Y 4.5x.Na ka¿dej p³ytce drukowanej Feature-Box naklejona jestetykieta identyfikacyjna pokazana na rysunku 4. W przypadkuzintegrowanego bloku Feature-Box wersja 2 numer identyfikacyjnychassis rozpoczyna siê od cyfr “011…”.IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII223912190110090.001 TV17.x Mu/VSS-23Rys.2Numer identyfikacyjnyRys.4H.D.14 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweSchneider chassis TV9.6Brak odchylania pionowego.Stwierdzono, ¿e uszkodzeniu uleg³ wzmacniacz odchylaniapionowego IC401 zbudowany na uk³adzie TDA8177F.Wymieni³em uk³ad TDA8177F, pod³¹czy³em ¿arzenie z zasilacza.Ekran œwieci, s¹ linie powrotów, katody zablokowane,po 4 sekundach blokuje generator odchylania pionowego. Brakœwiec¹cej linii na œrodku ekranu – jest gdzieœ wysoko, widaætylko poœwiatê. Czy¿by to by³a wina uk³adu TDA8177F?Na 3. nó¿ce uk³adu TDA8177F powinno byæ +45V (generatorpowrotów). Je¿eli by³oby mniejsze lub nie by³o go wogóle, nale¿a³oby sprawdziæ rezystor R327 - 0.22R i diodêD309 - UF4006, przez które to elementy jest doprowadzanysygna³ z 6. nó¿ki trafopowielacza.Wobec tego zmierzono napiêcia na wszystkich wyprowadzeniachuk³adu TDA8177F i otrzymano nastêpuj¹ce wartoœci:n.1 i 7 = 0.7V, n.2 = +13.5 (+12V), n.3 = +59V (+57V),n.4 = -14V (-14.7V), n.5 = 0 (+9.6V), n.6 = +12.8 (+11.3V).A wiêc wbrew wczeœniejszym obawom napiêcie zasilaj¹cegenerator powrotów na n.3, które mia³o wynosiæ +45V, okaza-³o siê wiêksze (59V) a nie mniejsze, a wiêc to nie ten kierunekposzukiwañ.Napiêcia w nawiasie to wartoœci zmierzone, gdy aktywnystaje siê tryb protekcji – na n.11 (VPROT) uk³adu VDP3116(bo taki uk³ad zamontowany by³ w naprawianym odbiorniku)pojawia siê wówczas napiêcie +2V. Postanowi³em od³¹czyæ tonapiêcie, ale nic to nie da³o.Uk³ad TDA8177F to wzmacniacz „operacyjny” – ma wejœcie“+” i “-”. Z wyjœcia 5 jest sprzê¿enie zwrotne pr¹dowe dowejœcia „minusowego” 1 (pomiar napiêcia na rezystorze od0.51 oma do 1 oma w szereg z cewkami odchylania pionowegowzglêdem masy). Jeœli wyjœcie przyjmuje potencja³ +9.6V(powinno byæ 0), to powinno to mieæ jakieœ odbicie w napiêciachna wejœciach 1 i 7. Jeœli z uk³adu nadrzêdnego dochodz¹zbli¿one napiêcia na koñcówki 1 i 7 (obie maj¹ 0.7V ±50mV,ale warto zmierzyæ równie¿ przed rezystorami szeregowymi22k), to wyjœcie sprawnego uk³adu powinno dawaæ coœ oko³o0V w stosunku do masy (zasilania oba “+” i “-” s¹). Jeœli napiêciaprzed rezystorami 22k wyraŸnie siê ró¿ni¹, to mo¿e „rozsypa³asiê” pamiêæ z ustawieniami trybu serwisowego.Mo¿na by spróbowaæ jeszcze zamiast tego rezystora niskoomowegow szereg z cewkami daæ np. 15 omów – wtedywzmocnienie uk³adu zmniejszy siê, zmniejszy siê te¿ pobórpr¹du, mo¿e coœ bêdzie widaæ na tak zwê¿onym ekranie i nasun¹siê jakieœ wnioski.Wydaje siê, ¿e VPROT musi mieæ impulsy o polaryzacjiprzemiennie “+” i “-” (minusy obciête na dwóch diodach dozera, plusy do 5V), sta³ym napiêciem oszukaæ siê nie da. Wiêcz wymuszonym uruchomieniem mo¿e byæ problem. Musi jednakbyæ jakaœ reakcja w momencie rozruchu – mo¿e w³aœnieimpulsy VPROT s¹ nieobecne (np. zwarcie diody ograniczaj¹cej)?Wymieniono pamiêæ – pojawi³ siê obraz, ale przesuniêty wdó³. Nale¿a³o dokonaæ stosownych regulacji w trybie serwisowym.Mimo ¿e postêpowa³em zgodnie ze wskazówkami zamieszczonymiw opisie trybu serwisowego opublikowanym naschemacie ideowym OTVC Schneider chassis TV9.6 zamieszczonymw dodatkowej wk³adce do „SE” nr 1 i 2/2004, w ¿adensposób nie udawa³o mi siê go uruchomiæ. W myœl tychwskazówek w celu wywo³ania trybu serwisowego nale¿y podczasnormalnej pracy odbiornika nacisn¹æ jednoczeœnie na pilocieprzyciski [ czerwony ] i [ niebieski ] i po zwolnieniu tychprzycisków w czasie nie d³u¿szym ni¿ 5 sekund nacisn¹æ naklawiaturze lokalnej przyciski [P-] i [Vol+]. Pomyœlne uruchomienietrybu serwisowego sygnalizowane jest na ekranieodbiornika wyœwietleniem menu trybu serwisowego. Okaza³osiê, ¿e „jednoczeœnie nacisn¹æ” nie ma ¿adnej tolerancji – przyciski[ czerwony ] i [ niebieski ] nale¿y nacisn¹æ dok³adnierównoczeœnie, podobnie nale¿y post¹piæ z przyciskami [P-]i [Vol+]. Wa¿ne jest równie¿, ¿eby u¿ywaæ oryginalnego pilota.Po pokonaniu przeszkody z wejœciem w tryb serwisowyreszta okaza³a siê ju¿ ³atwa do wykonania.Red.Philips 21PT4404/00 chassis L7.2E AANie startuje przetwornica.Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ – nie startuje przetwornica,dioda standby próbkuje. Obci¹¿ono ¿arówk¹ napiêcie B+,wymieniono kondensatory po stronie pierwotnej – bez rezultatu.Wymiana na nowy uk³adu sterownika przetwornicy 7520- MC44603AP równie¿ nic nie da³a. Uszkodzonym okaza³ siêkondensator 2550 - 470pF/1kV pod³¹czony równolegle do diody6550 - BYM36C w linii napiêcia +VBAT = 95V. Red.Thomson 32WM402 chassis ETC210PTVPo 3-krotnej nieudanej próbie w³¹czenia wyœwietla kod b³êdu “45”.Po w³¹czeniu wy³¹cznikiem sieciowym s³ychaæ „wchodzenie”wysokiego napiêcia, ale w tym momencie odbiornik siêwy³¹cza. Dioda LED miga 2 razy przerwa, 2 razy przerwa ijeszcze 2 razy. Nastêpnie po krótkiej przerwie telewizor próbujesiê w³¹czyæ, znowu s³ychaæ „wchodzenie” wysokiegonapiêcia i znowu nastêpuje sekwencja migania diody LED jakopisano wczeœniej. Po 3-krotnej próbie w³¹czenia zostaje wyœwietlonykod b³êdu “45”. Sprawdzi³em elementy w uk³adzieregulacji napiêcia systemowego, wymieni³em na nowy rezystorRP185 - 56k (zgodnie z porad¹ zamieszczon¹ na ³amach„SE” 9/2006 str.45) ale bez rezultatu. Kod b³êdu “45” oznaczauaktywnienie zabezpieczenia uk³adów odchylaj¹cych w uk³adzieTDA9330H (HOP) – bit FLS na n.5 (FLASH), napiêciewiêksze od 2V. Wiedza o tym co znaczy kod “45” nie na wielesiê zda³a, dopóki nie poradzono mi, aby sprawdziæ kondensatoryCL031 - 11.6nF i CL035 - 350nF/400V w stopniu koñcowymodchylania poziomego. Jako pierwszy wymieniono kondensatorCL035, odbiornik wystartowa³ i zacz¹³ pracowaæ prawid³owo.Pojemnoœæ wylutowanego kondensatora wynosi³a346nF, oglêdziny pod szk³em powiêkszaj¹cym ujawni³y jedynielekkie przebarwienie jednego wyprowadzenia, mog¹ce sugerowaæjego niesprawnoœæ.Red.Philips chassis L6.2Zawija od góry.W odbiorniku z kineskopem 28 cali obraz jest zawiniêtyod góry. Ponadto na jasnym tle oko³o 5 cm od góry widocznych(bardzo) jest kilka cienkich paseczków, na ciemnym ichnie widaæ. Na pocz¹tek wymieni³em kondensator 2904 - 100µFi 2905 - 220µF, ale bez rezultatu. Napiêcie zasilaj¹ce odchylaniepionowe wynosi 27V i jest bez têtnieñ. Sprawdzenie kon-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 15

Porady serwisowedensatorów elektrolitycznych filtruj¹cych napiêcie systemowenie ujawni³o wadliwych egzemplarzy. Okaza³o siê, ¿e powodemzawijania i zak³óceñ by³ tranzystor 7905 - BC327/25,którego uszkodzenia pomiary nie ujawnia³y. Red.a/Prawid³owy odbiórSony KLV15SR1 (LCD)Tryb serwisowy.Tryb serwisowy mo¿e zostaæ uruchomiony w dwojaki sposób:albo za pomoc¹ pilota testowego (Test Commander), alboza pomoc¹ pilota u¿ytkownika RM-932.W celu wejœcia w tryb serwisowy za pomoc¹ pilota testowegonale¿y nacisn¹æ przycisk [ TEST ].Wejœcie w tryb serwisowy z wykorzystaniem pilota u¿ytkownikawymaga wykonania nastêpuj¹cych czynnoœci:1. przyciskiem selektora urz¹dzenia wybraæ “TV”,2. przytrzymaæ naciœniêty przycisk [ ¯Ó£TY ] na pilocie wtrakcie, gdy dioda LED na froncie odbiornika jest za³¹czona,3. przytrzymywaæ naciœniêty przycisk a¿ do czasu, gdy wybranadioda TV zacznie migaæ wolniej (oko³o 10 sekund),4. nacisn¹æ 5 razy przycisk [9] – diody TV, VCR i DVD zapal¹siê i zgasn¹,5. nacisn¹æ przycisk [ VIDEO I/O ] w celu wybrania obiekturegulacji.Opisana powy¿ej procedura mo¿e zostaæ w ka¿dej chwiliprzerwana rozkazem “TEST”.W celu skasowania powy¿szej procedury, nale¿y przeprowadziæj¹ za wyj¹tkiem kroku (4), w którym zamiast przycisku[0] nale¿y nacisn¹æ przycisk [9].Wyjœæ z trybu serwisowego mo¿na równie¿ na dwa sposoby:· wysy³aj¹c rozkaz “TEST” (naciskaj¹c przycisk [ TEST ])na pilocie testowymlub· wybieraj¹c w menu serwisowym “FACTORY MODEEXIT” i naciskaj¹c przycisk [OK].b/ Odbiór z b³êdamiBrak liniiRys.1C724Przesuniêcie t³aB³¹d wyœwietlania znaków teletekstu.Zdarza siê, ¿e teletekst jest wyœwietlany z b³êdami. B³êdywyœwietlania polegaj¹ miedzy innymi na braku ca³ej linii, nieprawid³owychkolorach, przesuniêciu znaków, a nawet brakuca³ego „ekranu”. Na rysunku 1a pokazano widok prawid³owoodtwarzanego teletekstu, na rysunku 1b widok teletekstu z b³êdami.W celu usuniêcia opisywanej nieprawid³owoœci nale¿y zamontowaæna p³ycie “A” kondensator C724 - 680pF. Miejscemonta¿u tego kondensatora pokazano na rysunku 2. H.D.KF50SX300 chassis LE-4A (projektor LCD)Poruszanie siê obrazu.Zjawisko ma charakter przypadkowy, aczkolwiek mo¿naje ³¹czyæ w pewnym sensie z treœci¹ obrazu. Najczêœciej wystêpuje,gdy na samym dole ekranu wyœwietlany jest przesuwaj¹cysiê tekst. Fragmenty obrazu wówczas „tañcz¹” przez 2- 3 sekundy w takt przesuwaj¹cego siê tekstu. W celu usuniêciaopisanego efektu nale¿y:· uruchomiæ tryb “TT”,· wybraæ kolejno: “DESIGN”, “VSP REGISTER”, “0X057”,· wybraæ rejestr “FMFORCE” i zmieniæ wartoœæ “0XE” na“0X0”.Rys.2Jest obraz, ale odbiornik nie chce wykonywaæ ¿adnych funkcji.Jest to powracaj¹cy w ró¿nych okolicznoœciach problem zzasilaczem objawiaj¹cy siê tym, ¿e chwilowo obraz jest zamro¿onyi odbiornik nie chce wykonywaæ ¿adnych funkcji.Towarzyszy temu œwiec¹ca na zielono w sposób ci¹g³y diodaLED. Przyczyn¹ tego „zjawiska” jest najczêœciej uszkodzenielub zimne luty wyprowadzeñ indukcyjnoœci L3801 albo zimneluty (lub spêkane lutowie) wyprowadzeñ procesora OTP -16 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweIC0005. W takim przypadku nale¿y wymieniæ indukcyjnoœæL3801 - 1µH (lokalizacjê tej indukcyjnoœci pokazano na rysunku1a). Jeœli to nie pomo¿e, nale¿y wymontowaæ uk³adIC0005 i usun¹æ le¿¹c¹ pod nim p³ytkê z tworzywa sztucznego.Nastêpnie oczyœciæ i starannie poprawiæ lutowania wyprowadzeñpodstawki i ponownie zamontowaæ w niej uk³adIC0005 - patrz rysunek 1b.a/b/L3801OTPIC0005Rys.1Wahania napiêcia stopnia regulacyjnego w zasilaczu.Przyczyn¹ wahañ jest zmniejszanie siê sterowania stopniemregulacyjnym. W celu ustawienia napiêcia regulacyjnego napoziomie 1.8V nale¿y dokonaæ zmian nastêpuj¹cych elementówna p³ycie A:· rezystor R6200 - 220R zast¹piæ rezystorem 330R,· rezystor R6212 - 470R zast¹piæ rezystorem 390R,· rezystor R6232 - 220k/5% zast¹piæ rezystorem 220k/0.5%,· rezystor R6233 - 18k/5% zast¹piæ rezystorem 18k/0.5%,· rezystor R6234 - 10k/5% zast¹piæ rezystorem 10k/0.5%.Ko³ysanie siê napiêcia reset.W celu poprawienia stabilnoœci i poprawnoœci sygna³u resetumikrokontrolera steruj¹cego nale¿y rezystor R0137 (MetalChip) 10k zast¹piæ rezystorem 33k.Problemy z „zapaleniem” lamp.Niewystarczaj¹cy odstêp miêdzy przewodami steruj¹cymilampami mo¿e byæ przyczyn¹ problemów z zap³onem lamp(nie w³¹czaj¹ siê) w wyniku zbyt ma³ej szczytowej wartoœcinapiêcia zap³onu. Oba kable ze stopni steruj¹cych mo¿liwieoddaliæ od siebie i za pomoc¹ czterech zacisków zamocowaæ,tak jak pokazano to na rysunku 2. Dziêki temu zostanie zminimalizowanypoziom szumów stopni steruj¹cych prac¹ lamp.Wadliwy sygna³ resetu.W odbiorniku „niewygrzanym” (np. po d³u¿szym czasieod wy³¹czenia) wystêpuj¹ problemy z w³aœciwym sygna³emresetu (reset tunera). Zjawisko staje siê jeszcze bardziej dokuczliweprzy niskiej temperaturze otoczenia. W celu usuniêciatej nieprawid³owoœci nale¿y na p³ycie “A” wykonaæ nastêpuj¹cezmiany:BALLASTDodaæ klipsyw tych kierunkachRys.2· kondensator C6223 - 0.1µF zast¹piæ kondensatorem0.68µF,· kondensatory C6244 i C6245 - oba 47µF zast¹piæ kondensatoramio pojemnoœci 470µF.Za ma³a wartoœæ napiêcia zap³onu lamp.Poniewa¿ oryginalny uk³ad zap³onu (1-468-798-11) czêstonie by³ w stanie spowodowaæ zapalenia lamp ze standardowegonapiêcia zap³onu o poziomie 15kV, w trakcie produkcjiwprowadzono drugi uk³ad steruj¹cy (1-468-798-12) o napiêciu18kV. Niestety podobnie jak jego poprzednik, ten uk³adrównie¿ w pewnych okolicznoœciach wynikaj¹cych miêdzyinnymi z tolerancji lamp nie by³ w stanie spowodowaæ zapalenialamp, gdy¿ napiêcie okazywa³o siê byæ za ma³e. W zwi¹zkuz tym zastosowano trzeci uk³ad steruj¹cy (1-468-798-13) onapiêciu zap³onu równym 24kV. Jeœli wiêc przy drugim uk³adzie(i napiêciu zap³onu) bêd¹ wystêpowaæ problemy z zapaleniemsiê lamp, rozwi¹zanie problemu prowadzi poprzez wymianêlamp ze wzglêdu na parametry wynikaj¹ce z niekorzystnychtolerancji i ewentualnie zamontowanie trzeciego uk³adusteruj¹cego zap³onem. Przed wymian¹ lamp nale¿y sprawdziæje w nastêpuj¹cy sposób:· w³¹czyæ odbiornik,· oprogramowanie steruj¹ce za³¹cza lampê,· w nastêpnym kroku oprogramowanie sprawdza, czy lamparzeczywiœcie zosta³a zapalona. Jeœli lampa œwieci, problemnie wystêpuje i odbiornik powinien prawid³owo pracowaæ.Jeœli lampa nie zostanie zapalona, dioda LED b³yskaniemsygnalizuje nieprawid³owoœæ i po 20 sekundachnastêpuje ponowna próba zapalenia lampy. Oprogramowaniepowtarza tê procedurê trzykrotnie. Jeœli po trzechpróbach zapalenie lampy nie nast¹pi, odbiornik zostajewy³¹czony do trybu standby, dioda LED b³yska sygnalizuj¹cnieprawid³owoœæ.Nieregularne funkcjonowanie zdalnej regulacji przy wspó³pracy z odbiornikiemSAT Grundig GDS300.Przy pod³¹czeniu do wejœæ RGB sygna³ów z odbiornikasatelitarnego Grundig GDS300 reakcja odbiornika satelitarnegona zdalne sterowanie jest bardzo spowolniona. W celu usuniêciatej nieprawid³owoœci nale¿y rezystor R4401 - 22k nap³ycie H1 zast¹piæ rezystorem 4.7k. Niestety po zmianie wartoœcitego rezystora zostanie zredukowana czu³oœæ zdalnej re-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 17

Porady serwisowegulacji, wiêc po tej operacji nale¿y skontrolowaæ prawid³owoœædzia³ania sterowania odbiornikiem za pomoc¹ pilota.Problemy ze startem odbiornika.Problemy ze startem odbiornika mog¹ polegaæ na:· braku zap³onu lampy,· cyklicznym wy³¹czaniu i w³¹czaniu siê urz¹dzenia,· przypadkowym wy³¹czaniu i w³¹czeniu siê urz¹dzenia,· wy³¹czeniu siê do trybu standby w ci¹gu 15 minut po automatycznymstrojeniu,· nieprawid³owych wskazaniach czasu funkcjonowania wmenu serwisowym,· wyd³u¿onej sekwencji za³¹czenia lampy.W celu usuniêcia wy¿ej wymienionych usterek i wad orazprzyspieszenia sekwencji zapalenia lampy opracowana zosta-³a zmodernizowana wersja oprogramowania serwisowego, koniecznejest wiêc przeprowadzenie Software-Update. W celuupewnienia siê, czy jest to konieczne, nale¿y zwróciæ uwagê,na to ¿e:· po w³¹czeniu lampy nastêpuje przerwa 3-sekundowa,· jeœli lampa nie zostanie w³¹czona, przez 7 sekund z czêstotliwoœci¹co 250ms nastêpuje sprawdzenie, czy nast¹pi³oza³¹czenie,· jeœli lampa nie zostanie za³¹czona, nastêpuje 8-sekundowaprzerwa i próba zostaje ponowiona (maksimum 3 próby);podczas tej 8-sekundowej przerwy dioda LED migadwadzieœcia razy w cyklu 380ms dioda LED w³¹czona,380ms dioda wy³¹czona.Nale¿y dokonaæ aktualizacji oprogramowania steruj¹cegona wersjê oznaczon¹ jako V4.42SR2. W zale¿noœci od wersjioprogramowania steruj¹cego zainstalowanego oryginalnie (fabrycznie)w odbiorniku sposób aktualizacji przebiega inaczej.W tabeli 1 zestawiono jaka wersja oprogramowania steruj¹cegozosta³a zainstalowana fabrycznie w odbiorniku w zale¿noœciod modelu oraz w zale¿noœci od numeru seryjnego urz¹dzenia.Tabela 1. Zainstalowana wersjaoprogramowania steruj¹cegow zale¿noœci od numeru seriiWersja fabrycznie zainstalowanegoModeloprogramowania steruj¹cegoV3.39 V4.42F-42SX300 - 4000001~4005115F-42SX300 - 4000001~4000559F-42SX300U - 4000001~4008080F-50SX300 4000001~4001390 4001391~4002726F-50SX300 4000001~4000362 4000363~4000761F-50SX300U 4000001~4000261 4000262~4001308F-60SX300 4000001~4001303 4001304~4002646F-60SX300 4000001~4000355 4000356~4000751F-60SX300U - -Procedurê aktualizacji nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia izidentyfikowania wersji oprogramowania steruj¹cego zainstalowanegofabrycznie w naprawianym odbiorniku. Wersja taznajduje siê na etykiecie naklejonej na uk³adzie IC0005 znajduj¹cymsiê na p³ycie B. Etykietê naklejon¹ na ten uk³ad pokazanona zdjêciu (na rysunku 4).Uaktualnianie wersji oprogramowania V3.391. Przed rozpoczêciem instalowania nowej wersji oprogramowanianale¿y spisaæ czêœæ danych zapisanych w pamiêci nieulotnej.Bêd¹ one potrzebne po wykonaniu uaktualnienia.2. W celu spisania danych dotycz¹cych balansu bieli nale¿yprzywo³aæ menu “TT” i wybraæ “Service” i “Picture”. Spisaæwartoœci nastêpuj¹cych parametrów: R Gain, G Gain, BGain, R Bias, G Bias, B Bias.3. W celu spisania danych dotycz¹cych ustawienia obrazu (pozycji)nale¿y przywo³aæ menu “TT” i wybraæ “Service”, “Display”,“Display Adjustment”. Spisaæ wartoœci nastêpuj¹cychparametrów: Horizontal Adj., Vertical Adj.4. Uk³ad IC0005 (OTP) na p³ycie “B” zast¹piæ uk³adem “ICM27V160-100K1-LE4-SR2" (6-805-317-01).5. Zmieniæ dane zapisane w pamiêci NVM na p³ycie “B” zapomoc¹ narzêdzia TRACE i do³¹czonych danych“v4_42.all”.6. Wprowadziæ dane spisane w punktach 2 i 3.Uaktualnianie wersji oprogramowania V4.421. Uk³ad IC0005 (OTP) na p³ycie “B” zast¹piæ uk³adem “ICM27V160-100K1-LE4-SR2" (6-805-317-01).2. ¯adne inne czynnoœci nie s¹ potrzebne.Funkcja autodiagnozy i kody b³êdów.Identyfikacja b³êdów w chassis LE-4A jest przeprowadzanadwiema drogami: poprzez stwierdzenie zajêtoœci uk³adu lubna skutek braku odpowiedzi na magistrali I 2 C. W pierwszej ztych sytuacji oprogramowanie próbuje zwolniæ magistralê (jestto sygnalizowane ci¹g³ym b³yskaniem diody LED), a nastêpnieskontaktowaæ siê z ka¿dym uk³adem w celu uzyskania odpowiedzi.Jeœli zostanie znalezione urz¹dzenie, które jest wadliwe,odpowiadaj¹cy mu numer zostanie zasygnalizowanyprzez b³yski diody LED (serie b³ysków, które musz¹ zostaæpoliczone). W tabeli 2 zestawiono kody b³êdów i ich znaczenie.Na rysunku 5 pokazano w postaci diagramu przyk³ad sygnalizacjikodu b³êdu “3”.Dioda LED STANDBYON ON ONOFFRys.4OFFRys.5Ka¿dorazowe wykrycie b³êdu przez oprogramowanie steruj¹cezostaje zapamiêtane w postaci kodu b³êdu w pamiêcinieulotnej NVM. Kody te s¹ do obejrzenia za pomoc¹ monitorab³êdów – “Error monitor”. Widok menu ekranowego tegonarzêdzia pokazano na rysunku 6.W celu obejrzenia monitora b³êdów nale¿y:18 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweTabela 2.Iloœæ b³yskówdiody LEDSygnalizacja kodów b³êdów b³yskamidiody LED02 o we e pZnaczenie03 Uk³ d z bezpiecze i p04 Uk³ dy z bezpiecze i we y o05 Z bezpiecze ie e pe owe06 gi I 2 C07 P iêæ ie o NV09 T e10 To fo ii12 Scanrate14 Backend17 P ze³¹cz ik AV22 Digital Gamma23 S e ow ik p e LCD24 Z bezpiecze ie g³oœ ików· w³¹czyæ telewizor wy³¹cznikiem sieciowym,· wprowadziæ odbiornik w tryb serwisowy,· nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciski na pilocie: [VI-DEO ], [VIDEO], [ MENU ],· przyciskiem kursora [ q ] przewin¹æ menu do punktu “ErrorMenu” i wejœæ naciskaj¹c przycisk [ u ],· na ekranie zostanie wyœwietlone menu pokazane na rysunku6.rowych nale¿y spodziewaæ siê nastêpuj¹cych wartoœci napiêæ:TPD1 205 ± 10V TPD11 5 ±0.5VTPD2 137 ± 2V TPD12 3.3 ±0.1VTPD3 42 ± 2V TPD13 2.5 ±0.1VTPD5 42 ± 2V TPD14 3.3 ±0.1VTPD6 12.5 ± 1V TPD15 5 ±0.5VTPD7 -12.5 ± 1V TPD16 5 ±0.5VTPD8 30.5 ± 1V TPG3 7.5 ±0.5VTPD9 9 ± 1 V TPG5 300 ±10VTPD10 8 ± 0.5VProcedury regulacyjne – ustawianie punktów odciêcia i napiêcia siatki drugiej.Do odbiornika doprowadziæ sygna³ obrazu kontrolnego.Regulacje obrazu i toru fonii ustawiæ w po³o¿eniach normalnych,jedynie regulacjê jaskrawoœci ustawiæ w po³o¿eniu minimalnym.W celu ustawienia punktu odciêcia i napiêcia siatkidrugiej nale¿y pod³¹czyæ sondê oscyloskopu do katody toru B(niebieskiego). Reguluj¹c potencjometrem SCREEN ustawiæpoziom czerni na wartoœæ 170V +0V/-5V (zgodnie z rysunkiem1).Poziom czerni170V 0V/-5VGNDRys.1Procedura autodiagnozy.Funkcja autodiagnozy jest u¿ywana do automatycznegosprawdzenia linii magistrali i kodów heksadecymalnych odbiornikaTV. W celu wejœcia w tryb autodiagnozy nale¿y nacisn¹æprzycisk [ STATUS ] ( ) na pilocie i w tym samymczasie przycisk “w dó³” [ -/v ] na klawiaturze lokalnej telewizora.W celu wyjœcia z trybu autodiagnozy nale¿y wy³¹czyæodbiornik telewizyjny wy³¹cznikiem sieciowym. Wyniki autodiagnozywyœwietlane s¹ bezpoœrednio na ekranie. Przyk³a-E2DDPVSPAVSWTUNSPDPL ---AS ---SU ****Rys.6Uwaga: W celu skasowania danych dotycz¹cych numerub³êdu nale¿y przyciskami pilota wprowadziæ kod “80”.H.D.Panasonic chassis Euro-9LProcedury regulacyjne – pomiary napiêæ.Na potrzeby kontroli i ustawienia napiêæ nale¿y do odbiornikadoprowadziæ obraz testowy, a regulacje jasnoœci, kontrastui poziomu g³oœnoœci ustawiæ na minimum. W prawid³owodzia³aj¹cym odbiorniku w poni¿ej podanych punktach pomia-TX-29PS10D TX-29PS10FTX-29PS10D/B TX-29PS10PPTI N 1 0F 0FPTI N 2 00 00PTI N 3 A0 A0PTI N 4 11 11PTI N 5 00 00PTI N 6 24 24PTI N 7 7F 7FPTI N 8 D0 50PTI N 9 00 00PTI N 10 80 80PTI N 11 09 09PTI N 12 00 00PTI N 13 08 08CHEC C4 44Rys.2. Widok menu funkcji autodiagnozySERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 19

Porady serwisowedowy widok ekranu po zakoñczeniu funkcji autodiagnozy dlamodeli TX-29PS10D, TX-29PS10F, TX-29PS10D/B i TX-29PS10P pokazano na rysunku 2.Jeœli porty uk³adu zostan¹ sprawdzone i wynik jest negatywnylub uk³ad nie zostanie znaleziony, w miejscu “O.K.”pojawia siê komunikat “- - -”.Tryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y:· regulacjê tonów niskich ustawiæ na maksimum,· regulacjê tonów wysokich ustawiæ na minimum,· regulacje poziomu g³oœnoœci ustawiæ na minimum,· nacisn¹æ jednoczeœnie przycisk [ -/v ] na klawiaturze lokalnejodbiornika i przycisk [ INDEX ] na pilocie.Po tych czynnoœciach odbiornik powinien wejœæ w trybserwisowy (Service Mode 1). Aby przeprowadziæ regulacje nale¿y:· przyciskami [ CZERWONY ] / [ ZIELONY ] wybraæfunkcjê, której wartoœæ chcemy zmieniaæ (poruszanie siêpo menu w górê / w dó³),· przyciskami [ ¯Ó£TY ] / [ NIEBIESKI ] dokonaæ zmianywartoœci wybranej funkcji,· po ka¿dej regulacji nacisn¹æ przycisk [ STR ] w celu za-Tabela 1Regulowany parametrHorizontal positionVertical positionHorizontal amplitudeVert. amplitudeEW amplitudeLower CornerTrapezium – comp.Upper CornerVertical SymmetryVertical LinearityAngleBowDVCODo wejœci odbio ik pod æ yg ³ko o owych p ów w y e ie PALPo wyb i DVC ci ¹æ p zyci k[ NIEBIESKI ] i k d³ go zy æ go,¿ ko o y z cz ¹ iê powo i z ie i æ,êp ie ci ¹æ p zyci k [ STR ]UstawieniaH - Po31V - Po-44H - A-4pV – A p-11EW - A p 1-35Lowe Co4T pez 1-4Uppe Co1V-Sy-13V-Li34A g e0Bow1DVC-1Highlight High 0373 0343 0350Lowlight Low 0161 054 0160Sub-brightnesseeS b-b igh e-133pamiêtania ustawionych wartoœci,· w celu wyjœcia z trybu serwisowego, nale¿y nacisn¹æ przycisk[N].W tabeli 1 zamieszczono wykaz funkcji, których wartoœcimog¹ byæ zmieniane oraz zalecane ich ustawienia gwarantuj¹ceoptymalne parametry odbiornika.R.W.Philips 29PT5507/58 chassis L01.1E AAWy³¹cza siê.Po uruchomieniu telewizora do pracy s³ychaæ „podejrzany”dŸwiêk, obraz pojawia siê, ale jest nieprawid³owych rozmiarówi zawiniêty. Po 5 sekundach odbiornik wy³¹cza siê. Œlady wskazuj¹,¿e wymieniano tranzystor linii. Przyczyn¹ obecnego zachowaniasiê odbiornika, jak i wczeœniej uszkodzenia tranzystorajest kondensator 2455 - 47µF/35V. Na mierniku po wylutowaniupokazywa³ pojemnoœæ 28µF, a po krótkim czasie 0. Powymianie kondensatora OTVC pracuje prawid³owo. R.W.Thomson 42WM02L (plazma) (odc.3)Algorytmy diagnozowania odbiornika – cd.Objawy: 1. Brak rastra, dioda LED STANDBY œwieci.2. S³ychaæ odg³osy iskrzenia.3. Brak napiêæ Vs, Vsetup i Vcc.Rys.25Przyczyny: 1. Zimne lutowanie kontaktów CN1 na p³ycie Vs.2. Iskrzenie miêdzy kontaktami CN1 i p³yt¹ Vs powoduj¹cepowstanie przerwy.Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Sprawdziæ multimetrem napiêcia Vs, Va (brak napiêcia Vs).2. Roz³¹czyæ p³yty SMPS i VSC i skontrolowaæ wszystkie napiêciai stopnie wyjœciowe.3. Sprawdziæ tranzystory FET, tranzystory, diody i rezystory(w szczególnoœci cementowe).4. Sprawdziæ dok³adnie mozaikê i stan po³¹czeñ lutowanych.5. Poprawiæ stan lutowania kontaktów CN1 zgodnie z rysunkiem26.CN1P³yta VsPole lutowniczeKierunek lutowaniaRys.26Punkt lutowniczyCynaKierunek lutowania20 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisowe6. Jeœli powy¿sze dzia³ania nie przynios¹ po¿¹danego efektu,wymieniæ p³ytê konwertera DC-DC.Objawy: Odbiornik w³¹cza siê i wy³¹cza (On/Off).Przyczyny: W niektórych egzemplarzach z powodów technologicznych(wykonawstwa mozaiki) dochodzi w rejonie uk³aduprotekcji ponadnapiêciowej do zwaræ lub wy³adowañ miedzyœcie¿kami. Pokazano to pogl¹dowo na rysunku 27.Odbiornik uszkodzony:dzia³a uk³ad zabezpieczeniaprzepiêciowegoD318Odbiornik dzia³aj¹cy prawid³owoD318Rys.3.13.2. Zbyt d³ugie wyœwietlanie logo stacji nadawczej lub znakutowarowego w tym samym miejscu. Przypadek ten pokazanona rysunku 3.2.W celu zapobie¿enia powstaniu poœwiaty logo stacji nieR510R510SCR2SCR2R553C370R553C370Rys.27Czas roz³adowania napiêcia Vsetup jest d³ugi, jeœli w tymczasie nast¹pi ponowne za³¹czenie, pozostaj¹ce napiêcie jesttraktowane jako impuls nadmiarowy i nastêpuje wy³¹czenieuk³adu przez obwody steruj¹ce.Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Sprawdziæ, czy funkcja za³¹czania / wy³¹czania odbiornikadzia³a prawid³owo?2. Czy po udanej próbie w³¹czenia wentylator dzia³a prawid³owo?3. Jeœli brak napiêæ Vs, Vsetup i Vsc, modu³ DC-DC do wymiany.3. Przyczyny powstawania poœwiaty z poprzedniego obrazui sposoby zapobiegania temuImage Sticking (z ang. dos³ownie przyklejanie siê obrazu)– tym terminem okreœla siê pozostawanie na ekranie poœwiatypo poprzednio wyœwietlanym obrazie. Podczas wyœwietlaniajasnego nieruchomego obrazu lub jakiegoœ elementu np. logostacji, nastêpuje intensywne wypalanie ekranu w tym miejscu,skutkuj¹ce pozostaniem na jakiœ czas poœwiaty. Po d³u¿szymczasie wyœwietlania takiego elementu obrazu mo¿e dojœæ dotrwa³ego, widocznego na ekranie œladu. W najnowszych opracowaniachstosuje siê specjalne bardzo wyrafinowane metodyzapobiegania pozostawaniu poœwiaty i trwa³ych œladów naekranie. W starszych odbiornikach znajomoœæ przyczyn powstawaniapoœwiaty, a tak¿e prostych sposobów zapobieganiatemu efektowi pozwala skutecznie uchroniæ wyœwietlacz przedpotencjalnym jego uszkodzeniem z tego powodu.3.1. Zbyt d³ugi czas wyœwietlania nieruchomych symboli OSD“MUTE”. Przypadek ten pokazano na rysunku 3.1.W celu zapobie¿enia pozostaniu œladów po symbolu OSD“MUTE” nie nale¿y na d³u¿szy czas wyciszaæ fonii za pomoc¹naciœniêcia przycisku [MUTE], lecz zredukowaæ poziom g³oœnoœciprzyciskami regulacji g³oœnoœci (przyciskiem [ VOLU-ME - ]).W nowszych modelach wprowadzono zanikanie symboluOSD “MUTE” po up³ywie 3 minut.Rys.3.2powinno byæ wyœwietlane lub znak towarowy czy producentnie powinny byæ wyœwietlane w jednym i tym samym miejscuprzez d³u¿szy czas. Jeœli logo bêdzie siê przesuwaæ co kilkaminut, poœwiata nie powstanie. Niektóre stacje nadawcze stosuj¹zmienn¹ pozycjê takich elementów obrazu. Stosuje siêrównie¿ minimalne przesuwanie nieruchomych elementówobrazu (praktycznie niewidoczne dla obserwatora). Stosuje siêtak¿e ruchy dookólne. Te metody skutecznie chroni¹ wyœwietlaczeprzed powstaniem trwa³ych œladów wypaleñ.Wyœwietlanie nieruchomych elementów przez bardzo d³ugiczas mo¿e w koñcu doprowadziæ do efektu pokazanego narysunku 3.3.Rys.3.3W nowszych modelach odbiorników zosta³y równie¿ wprowadzonefunkcje zapobiegania powstawaniu poœwiaty. Polegaj¹one na okresowym, minimalnym przesuwaniu ca³ego obrazuw górê, w dó³, w lewo, w prawo.3.3. D³ugotrwa³e korzystanie z funkcji TWIN PICTUREPrzypadek ten zobrazowano na rysunku 3.4. Przy d³ugotrwa³ymogl¹daniu dwóch obrazów obok siebie powstanie poœwiataw miejscu dolnej i górnej krawêdzi obrazków. Rady-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 21

Porady serwisoweRys.3.6Ogl¹danie obrazu w trybie pe³noekranowym zapobiegapowstawaniu poœwiaty.W nowszych modelach odbiorników stosuje siê okresoweprzesuwanie ca³ego obrazu w górê, w dó³, w lewo, w prawo.3.6. D³ugotrwa³e odtwarzanie nieruchomego obrazuJeœli przez bardzo d³ugi czas na ekranie odtwarzany bêdzieobraz nieruchomy, na przyk³ad obraz kontrolny, taki jak pokazanona rysunku 3.7, powstanie poœwiata, a z czasem trwa³eœlady na krawêdziach czarnych linii obrazu testowego.Rys.3.4kalnym remedium na ten przypadek jest ogl¹danie przez d³u¿-szy czas obrazu pe³noekranowego.W nowszych modelach odbiorników równie¿ dla tego trybuogl¹dania telewizji zosta³y wprowadzone funkcje zapobieganiapowstawaniu poœwiaty, polegaj¹ce na periodycznym,niezauwa¿alnym dla oka przesuwaniu ca³ego obrazu w górê,w dó³, w lewo, w prawo.3.4. D³ugotrwa³e wyœwietlanie obrazu w trybie 4:3.Wyœwietlanie obrazu w trybie 4:3 przez bardzo d³ugi czasprowadzi do powstania poœwiaty na brzegach, szczególnie polewej i prawej stronie ekranu. Przypadek taki pokazano na rysunku3.5.Rys.3.5Skuteczn¹ metod¹ na uchronienie siê przed powstaniem poœwiatyjest ogl¹danie obrazu w trybie pe³noekranowym.W nowszych modelach odbiorników oprócz stosowania cojakiœ czas minimalnego przesuwania ca³ego obrazu w górê, wdó³, w lewo, w prawo wyœwietla siê obraz z brzegami w odcieniachszaroœci.3.5. D³ugotrwa³e wyœwietlanie obrazu “wide” (szerokoekranowego16:9” w trybie 4:3.Wyœwietlanie obrazu szerokoekranowego 16:9 w trybie 4:3przez d³ugi czas prowadzi do powstania poœwiaty na dole i ugóry ekranu. Przypadek taki pokazano na rysunku 3.6.Rys.3.7Podobny efekt na ekranie wyst¹pi, gdy przy pod³¹czonymkomputerze wyœwietlany bêdzie widok pulpitu albo w trakcieodtwarzania muzyki z komputera – nieruchomy widok miksera.Metody zapobiegania powstawaniu trwa³ej poœwiaty tounikanie wyœwietlania przez d³ugi czas nieruchomych obrazóww trybie pe³noekranowym, stosowanie wygaszaczy ekranowych(przy pod³¹czeniu komputera jako Ÿród³a sygna³u) albou¿ywanie specjalnej funkcji zapobiegania powstawaniu poœwiaty- ISM, o której mowa w nastêpnym podpunkcie.3.7. Funkcja zapobiegania powstawaniu poœwiaty poprzedniegoobrazu ISMISM – Image Sticking Minimization Mode – tryb minimalizacjipowstawania poœwiaty obrazu. W trybie pe³noekranowym,gdy jest wyœwietlany nieruchomy obraz (zmiany poni¿ej 4%)po up³ywie 5 minut lub wiêcej nastêpuje powolne zmniejszaniejaskrawoœci obrazu (patrz rysunek 3.8) maj¹ce zapobiegaæpowstawaniu poœwiaty.Rys.3.8W zwi¹zku z tym nie nale¿y traktowaæ opisanej powy¿ejfunkcji zmniejszania siê jaskrawoœci jako uszkodzenie odbiornika.Opisana technologia zapobiegania powstawaniu poœwiatydotyczy nieruchomych obrazów wyœwietlanych w trybie pe³noekranowym.W przypadku, gdy nieruchoma jest tylko czêœæobrazu jak np. logo funkcja ISM w opisywanych odbiornikachnie dzia³a.Red.22 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweAudioAiwa HT-DV90 (kino domowe)Objawy: Ca³kowicie nieczynne (po niefachowej naprawie).Wstêpne oglêdziny p³yty zasilacza, wykaza³y spore zniszczeniaw czêœci wytwarzania napiêcia -24V i + 24V) (do zasilaniakoñcówek mocy). Jak widaæ na schemacie, ca³y zasilaczsk³ada siê jakby z dwóch niezale¿nych czêœci, ale za³¹czeniesekcji „wysokonapiêciowej (+24V, -24V) uwarunkowane jestpoprawn¹ prac¹ czêœci „niskonapiêciowej”. Oprócz naprawykilku œcie¿ek (przepalonych i odparzonych lutownic¹) wymieniono:Q234 (K2654), IC66 (KA7552), C625 (100µF/35V),C639 (2.2 µF/50V), C627 (1 µF/50V), D636 (1N4148), R606(22R/0.25W) oraz R602 (0.1R/0.5W). Z uruchomieniem samegozasilacza nie by³o na szczêœcie problemów – ruszy³ odrazu. Przed w³o¿eniem przetwornicy do obudowy, sprawdzonopobie¿nie stan p³yty g³ównej i okaza³o siê, ¿e wszystkietrzy wzmacniacze mocy (TA2022) s¹ uszkodzone. Poza tymnatrafiono na klika miejsc, gdzie brakowa³o tranzystorów SMD,ale by³y te¿ takie punkty, gdzie pod bry³¹ kalafonii nie by³o nicwidaæ (próby rozlutowania uk³adów scalonych SMD!). W tymmomencie pod znakiem zapytania sta³a siê sensownoœæ naprawytego sprzêtu, tym bardziej, ¿e oryginalna koñcówka TA2022kosztuje ponad 300 z³ za sztukê !!!. Okaza³o siê jednak, ¿e jestkilka sklepów w Internecie, które oferuj¹ zamienniki „po bardzoprzyzwoitych cenach” – nieca³e 30 z³ za sztukê. Oczywiœcieistnieje spore ryzyko kupienia niesprawnego uk³adu (przyzamawianiu telefonicznym, osoba przyjmuj¹ca zamówienie,lojalnie uprzedza, ¿e nie ma na te uk³ady gwarancji – czytajreklamacji). Jak siê potem okaza³o, nie by³o tak Ÿle, bo wszystkiezakupione uk³ady by³y sprawne na 100%. Zanim jednakprzyst¹piono do przyjemnego monta¿u, napracowano siê nie-Ÿle z ich demonta¿em (druk dwustronny, gêsto zabudowany).Po wylutowaniu wszystkich trzech uk³adów TA2022, przyst¹pionodo gruntownego mycia ca³ej p³yty z kurzu, a przedewszystkim olbrzymiej iloœci kalafonii pozostawionej po poprzednim„koledze po fachu”. Chyba dziêki tej kalafonii, nieuszkodzi³ œcie¿ek, bo p³yta po umyciu wygl¹da³a jak nowa. Powlutowaniu koñcówek mocy i pod³¹czeniu zasilacza kino w³¹czy³osiê, (na wyœwietlaczu pojawi³y siê komunikaty, mo¿naby³o „coœ tam ” wykonywaæ na klawiaturze lokalnej, ale wszystkoto by³o robione w ciemno, bo nie dzia³a³y nawet pod³¹czonedo gniazda s³uchawki. W tym przypadku by³o to prawienormalne zjawisko, bo po pierwsze s³uchawki w tym modelupod³¹czone s¹ praktycznie do gniazd g³oœnikowych (poprzezdzielnik rezystorowy), a po drugie brakowa³o jeszcze kilkaelementów na p³ycie g³ównej. Pierwszym brakuj¹cym elementemby³ tranzystor Q303 (KRC102S – tranzystor SMD, npn zw³¹czonymi dwoma rezystorami 10k – jeden pomiêdzy bazê iemiter, a drugi do³¹czony do bazy). Tranzystory takie s¹ trudnoosi¹galne, ale mo¿na na szczêœcie wykonaæ takie po³¹czeniawe w³asnym zakresie pomiêdzy nó¿kami zwyk³ego przewlekanegoBC547). Dopóki nie zdoby³em „prawie” orygina-³u, wykona³em w³aœnie takie po³¹czenie pos³uguj¹c siê not¹katalogow¹ tego tranzystora. W koñcu uda³o mi siê zdobyætranzystor SMD o takich po³¹czeniach, ale nie z rezystorami10k, a z 47k. Okaza³o siê jednak, ¿e w uk³adzie wyciszania“MUTE” by³o to bez wiêkszego znaczenia.. Na marginesiedodam, ¿e ktoœ zupe³nie niepotrzebnie wylutowa³ ten tranzystor,a potem go zgubi³, bo do „zasymulowania” pracy uk³aduscalonego bez wyciszania, wystarczy zewrzeæ jego emiter zkolektorem (lub 24 nó¿kê dowolnego uk³adu scalonegoTA2022 zewrzeæ do masy). Jeœli wszystko pozosta³e jest OK,to wzmacniacz powinien dzia³aæ. Ww. „zabiegi” pozwoli³y jedyniena uzyskanie dŸwiêku w s³uchawkach, ale przynajmniejteraz mo¿na by³o cieszyæ siê s³uchaniem muzyki z radia.Pod³¹czone g³oœniki milcza³y… Jednym z powodów brakudŸwiêku w g³oœnikach by³ brak uk³adu protekcji IC49(TA7317P) – zosta³ przez kogoœ po prostu wylutowany. By³ tona szczêœcie popularny i tani uk³adzik (7 z³) do zabezpieczaniag³oœników. Po wlutowaniu nowego uk³adu przekaŸniki zabezpieczaj¹ceg³oœniki w dalszym ci¹gu nie chc¹ siê w³¹czyæ. Po¿mudnych poszukiwaniach usterki, natrafiono na rozlutowan¹3 nó¿kê uk³adu IC62 (NJU3713G). Podlutowanie 3 nó¿ki uk³aduprzynios³o d³ugo oczekiwany fina³. Wzmacniacz w koñcuzagra³ pe³ni¹ swego g³osu… Radoœæ nie trwa³a jednak d³ugo,bo po nastrojeniu radia, przysz³a kolej na sprawdzenie napêduDVD i tutaj okaza³o siê, ¿e coœ z nim jest nie tak. Napêd doskonaleodczytywa³ p³yty CD AUDIO, natomiast w ogóle niewidzia³ p³yt DVD. W tym przypadku, nale¿a³o wymieniæ laser.Oryginalny laser posiada oznaczenie KDP4H, ale jest ontrudno osi¹galny i bardzo drogi – oko³o 150 z³. Znacznie tañszymrozwi¹zaniem by³o zaadaptowanie zwyk³ych napêdówkomputerowych (bardzo zbli¿one konstrukcyjnie – od stronymechanicznej). U¿ywane, ale sprawne napêdy DVD mo¿nadzisiaj kupiæ dos³ownie za 20 z³ np. na Allegro. W³aœnie takinapêd zosta³ zamontowany do opisywanego sprzêtu. By³ topewien kompromis, ale przynajmniej nie powiêkszono zbytwiele ogólnych kosztów naprawy. Pomys³ ten, zosta³ jednakokupiony wiêkszym nak³adem pracy (dopasowanie pod wzglêdemmechanicznym). W ostatecznym rozrachunku sta³o siê too tyle op³acalnej, ¿e napêdy Aiwy, nie cieszy³y siê dobr¹ opini¹,a pomys³ zamiany na napêd LG GRD-8161 wyszed³ sprzêtowitylko na dobre. Zamocowanie ca³ego napêdu nie nastrêcza³owiêkszych problemów; ka¿dy mo¿e na swój sposób wykonaætakie prace mechaniczne. Najwiêcej czasu poch³onê³ojednak wykonanie dystansu pomiêdzy oryginalnym panelemprzednim, a „klapk¹” napêdu LG. Najlepiej wyjaœnia to wykonanezdjêcie (rysunek 1), w poœredniej fazie – bez ostatecznego„szlifu”.Rys.1Ogólnie rzecz bior¹c, na czêœci u¿yte do naprawy tego kinawydano oko³o 130 z³. Myœlê jednak, ¿e warto by³o uratowaæb¹dŸ co b¹dŸ, nienajgorszy sprzêt.J.Z.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 23

Porady serwisoweAEG DVD4512 (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Próba uruchomienia odtwarzacza ka¿dorazowo koñczy³asiê uszkodzeniem bezpiecznika sieciowego. Uszkodzeniu uleg³ynastêpuj¹ce elementy: diody D101-104 - 1N4007, rezystorR104 - 1R, dioda D167 - 12SV (zastosowano zwyk³¹ szklan¹,prze³¹czaj¹c¹), tranzystor Q2 - MJE13005-2 (zastosowanoBUT56/BUT11). Po wymianie tych elementów DVD dzia³aprawid³owo. Schematu nie by³o. Dla informacji: IC1 = TL431,IC2 = PC817.H.D.Philips FW40, FW41, FW46 (zestaw audio)Problem z odtwarzaniem p³yt CD – utrata ostroœci, niemo¿liwe odtwarzanie niektórychp³yt.Odtwarzacz CD pokazuje b³¹d utraty ostroœci spowodowanyb³êdem p³yty (b³¹d wykonawczy). Taka nieprawid³owoœæ wystêpujew urz¹dzeniach, w których zastosowano jednoczeœniemechanizm CDM12.1 i uk³ad serwo TDA1301. B³¹d p³yty CD,o którym mowa jest nazywany “white drop-out” – bia³e dziury(luki) w zapisie o d³ugoœci oko³o 100µs. W obecnej technologiiwytwarzania p³yt CD b³êdy takie zosta³y ju¿ wyeliminowane,jednak¿e p³yty z takimi b³êdami s¹ jeszcze ci¹gle w u¿yciu.B³êdy te prowadz¹ do niestabilnej pracy pêtli sterowania ostroœci¹.W celu rozwi¹zania opisywanego problemu nale¿y wprowadziæprzesuniêcie (offset) pr¹du do D1 i D2. To mo¿na wykonaæpoprzez pod³¹czenie dwóch rezystorów 3.9MHz jedn¹koñcówk¹ (po³¹czyæ wspólnie jedne koñcówki obu rezystorów)do wyprowadzenia 4 (VRH) uk³adu DSIC2- TDA1301,drug¹ koñcówkê jednego rezytora do wyprowadzenia 5, drugakoñcówkê drugiego rezystora do wyprowadzenia 6. H.D.Philips FW40, FW41 (zestaw audio)Wskazania zegara s¹ niedok³adne.Zegar pracuje niedok³adnie. Precyzyjne dostrojenie czêstotliwoœcizegara mo¿na osi¹gn¹æ poprzez wymianê rezonatorakwarcowego 5402 - 32.768 kHz albo zmianê wartoœci kondensatora2409.W celu zwiêkszenia dok³adnoœci zegara nale¿y wykonaænastêpuj¹ce kroki:· wejœæ w tryb serwisowy poprzez jednoczesne naciœniêcieprzycisków [ Program Up ] i [ Preset Up ] i w³¹czenieurz¹dzenia,· w trybie serwisowym nacisn¹æ “Set clock”,· u¿ywaj¹c miernika czêstotliwoœci pozwalaj¹cego na pomiarokresu ustawiæ zakres pomiaru 10000µs i dokonaæpomiaru na wyprowadzeniu 4 uk³adu IC7400; odczyt powinienwynosiæ 0244.14063µs (±10ppm), co odpowiadaczêstotliwoœci 4096Hz ±10ppm; dla przyk³adu dok³adnoœæzegara 0.9 sekundy na dzieñ jest osi¹gniêta, gdy okresmieœci siê w zakresie od 0244.1382 do 0244.1430µs,· wartoœæ kondensatora 2409 - 22pF na wyprowadzeniu 10uk³adu IC7400 mo¿e zostaæ zmieniona przez dodanie pojemnoœcinp. 5.6pF w celu zmniejszenia czêstotliwoœcizegara (zwiêkszenia okresu).Trzaski w trybie playbacku.W trybie odtwarzania s³yszalne s¹ trzaski i dŸwiêki przypominaj¹ceskwierczenie. Trzaski s¹ powodowane zbyt silnymsygna³em wejœciowym, który przesterowuje uk³ad korekcjipracuj¹cy przy nagrywaniu CX1298, co skutkuje powstaniemzniekszta³conego sygna³u przy odtwarzaniu. Jeœli opisywanetrzaski i zniekszta³cenia powstaj¹ tylko wtedy, gdy Ÿród³emdŸwiêku jest odtwarzacz CD, a taœma, na któr¹ dŸwiêk jestnagrywany jest taœm¹ chromow¹, natomiast efekt ten nie wystêpuje,gdy nagrywanie jest wykonywane na taœmê ferromagnetyczn¹rozwi¹zaniem problemu jest zmniejszenie sygna³uwejœciowego doprowadzanego do uk³adu CX1298. W tym celunale¿y zmieniæ rezystor ograniczaj¹cy pr¹d i towarzysz¹cekondensatory w sposób pozwalaj¹cy na utrzymanie poprawnegosygna³u do nagrywania:· kondensatory 2779 i 2780 zmieniæ z 560pF na 820pF,· rezystor 3775 - 12k zast¹piæ rezystorem 27k,· rezystory 3779, 3780 zmieniæ z 18k na 12k,· rezystor 3798 - 15k zast¹piæ zwor¹. H.D.Philips FW46 (zestaw audio)Oscylacje wzmacniaczy koñcowych mocy po pod³¹czeniu g³oœników o ma³ej impedancji.Pod³¹czenie do wyjœæ g³oœnikowych zestawów o impedancjimniejszej ni¿ 5 omów powoduje oscylacje o czêstotliwoœci5Hz. Jest to efekt interferencji z uk³adami protekcji. W celuusuniêcia tego niepo¿¹danego efektu nale¿y zmieniæ rezystancjêoporników 3315 i 3316 na p³ycie Combi Board z 27k na47k.Za ma³e wzmocnienie w torze Karaoke.W celu zwiêkszenia wzmocnienia w torze Karaoke z powoduzmiennego poziomu nagrania nale¿y na p³ycie CombiBoard zwiêkszyæ wartoœæ rezystora 3655 w kolektorze tranzystora7633 - BC549C z 1.5k do 1.8k.Brak wyœwietlania czêstotliwoœci odbieranej stacji.Na wyœwietlaczu nie jest wyœwietlana czêstotliwoœæ odbieranejstacji. Powodem jest uszkodzenie danych zapisanych wpamiêci IC7402 - ST24C01 (nr 4822 209 31508). H.D.Philips FW391C (zestaw audio)Po w³¹czeniu s³yszalna jest stacja AM.Po w³¹czeniu zasilania, mimo ¿e wybrane jest pasmo FMs³yszalne s¹ stacje z zakresu AM. Opisane zachowanie siê urz¹dzeniajest spowodowane niedopasowaniem czasowym (“timingiem”)oprogramowania steruj¹cego i “hardwar”u (wyposa¿eniauk³adowego). W celu usuniêcia tej nieprawid³owoœcinale¿y na p³ycie frontowej:· przeci¹æ œcie¿kê ³¹cz¹c¹ rezystor 3459 (10k) z mas¹ “D”,· pod³¹czyæ przewodem rezystor 3459 do napiêcia zasilaj¹cego+F (5V).H.D.Philips FW392C (zestaw audio)Samoczynnie otwiera siê szuflada p³yt CD.Urz¹dzenie zachowuje siê dziwnie: gdy jest w³¹czone i pracujena przyk³ad w trybie odtwarzania audycji radiowych ztunera nastêpuje samoczynne otwarcie szuflady odtwarzaczap³yt CD albo zmienione zostaje Ÿród³o sygna³u wejœciowego.Oba te zachowania siê urz¹dzenia s¹ wynikiem b³êdów oprogramowania,które nale¿y zast¹piæ oprogramowaniem o numerze4822 900 11254.H.D.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JAC110V ONLY_INPUT INDEXAC110VMILLOS PJT 40"STAND-BY SMPSAC220V ONLY_INPUT INDEXAC220VHOT COLDFREE ONLY_INPUT INDEXFREEST_BYCNB8061P(AUTO)CNB8041P(AUTO)D811SD2SB60-4104600VCNP8012PT811SBN26-00004AEE2020BRIDGE DIODE1 2BG ~ ~JP811JUMPER300V300VJP809JUMPER300VJP810JUMPERFS811S250V (SB)G6.3AFS811APFC5000-0202(HOLDER)PD811S2PCB8073311KVCB81322µF450V4FD811S125V(FA)G4A311RB811100K(AF)2W(RS)DB817RGP10J600VFS811BPFC5000-0202(HOLDER)12CB810471500V STAND-BY 5VAC220V ONLY; 1/2W 150R(2008-001036)LB812HF70ZBFLP803VD078-0210mH1221RB81247(AF)2W(RF)DB812BAV21 250VIC811SVIPER12ADIP(DIP)GND-D9ZDB813MTZJ15C15.09VDRAIN_5CX813S224250V(MPP)4VDD5CX812S474275V(MPP)VX811SSVC751D-10A750VCX811S474275V(MPP)RX811S560K-K1/2W(RC)DB814RK1660VDRAIN_63FB6ZDB815P6KE300A285/315VLX816S10mH3.5ALX813S10mH3.5A321CNB8113PRB8131(AF)1/2W(RF)CB81910450V(MP)DB8164.7VMTZJ4.7BDRAIN_72SOURCE_27ZDB816P6KE200A190/200/210V4567DRAIN_8NT811S5.1NTCCB8171000µF16V(105)CB809471500VCB8153.3µF50V DB813TVR10G400VCB81447350v(P)1SOURCE_1CY814S102400V8ZDB814P6KE180A189VCY813S102400VCY811S102400VRL811SLK-1AF5VZDB812MTZJ30D30VAC220V ONLY: VIPER22A(1203-003054)AC110V/FREE VOLT: VIPER12A(1203-002177)GT8012P(AUTO)RB814121/2WCY812S102400VDB8151N4004400VCB81647µF50VGT8111P(MA)RB8153.3KQB811KSC2331-Y(TO-92L)PC811SPC123Y14RB8161K23Q813KSC1008Y(TO-92)RB8173.3KQB812KSC815-Y(TO-92)RB820100KWITH OUT PFC MODEL OPTION-PFC USE MODEL: ADD-PFC NO USE MODEL: DELETEGND-HPFC-VCCLIVENATURLELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plSchemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 25

26 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009www.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKISchemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JMILLOS PJT 40"MULTI SMPSMULTIPFC-DCCM821104630V(P)RM80162K1/2WRM80262K1/2WRM80362K1/2WRM80462K1/2WRM80562K1/2WPFC RM80624K1/2WCM80910450VCM80410µF50V(105)DM809TVR10G400V123456DS/GNDVCCSS/OLPFBOCP/BDCM80647450V(P)IC804SSTR-W6765(ASSY-H/S)ZDM802MTZJ9.1B9.1V CM8071µF100V(105)RM82747K 1/2WRM8250.15-K5W(MPC)DM806TVR10G400VRM81410(AF)1/2W(RF)CM81347µF50VCM81210450V(MP)20VRM8243301/2WZDM803MTZJ6.2B6.2VRM8131K1/2W PC803SPC123YZDM806MTZJ6.2C6.44VCM80810150VDM803BAV21250VCM80510150VDM8041N414875VZDM804MTZJ4.7C4.93VZDM80521.20VMTZJ22ARM8122KQM801KSC815-Y(TO-92)CM81122µF50V(105)DM802TVR10G400VCM8031012KVZDM801MTZJ18A17.06VLM801HF70ZBFDM805RU2BV1800VCM8021012KVFD802S10M1W(RF)RM80722K(AF)2W(RS)CM801103630V(P)RM81022K(AF)2W(RS)RM80922K(AF)2W(RS)RM80822K(AF)2W(RS)DM801BAV21250VRM8112.4K1/2WRM8261(AF)1/2W(RF)T802SEER3541BN26-0025ACY804S102400VCY805S102400VHOT COLD1234145678121314151617181234567CM816471500VCM814471500VDM808FML-G12S(2)/GMR40H100CTBF3/SPW(ASSY-H/S)DM807KA378R12(ASSY-H/S)3 GNDIN1PWRCTLOUT24FBCRM82210K1/2W LM80210µH(CK)CM8302200µF25V(105)CM81710463V(P)CM8282200µF25V(105)CM82910463V(P)RM823560(AF)2W(RS)RM8151.5KRM8161K1/2WCM815471500VSOUND_GNDSOUND_12VZDT801431(TO-92)VRM8011K1/10WRM8191.5K1/2WCM82422463V(P)RM81733KRM8182.2K1/2WCM82522150VMAIN_5V_GNDMAIN_5V(6A)MAIN_12V_GNDMAIN_13.5V(1A)CNM80114PLM80410µH(CK)CM8221000µF25V(105)CM8231000µF25V(105)CM82610450V(MP)RM821560(AF)2W(RS)CM8182200µF16V(105)CM8192200µF16V(105)CM8202200µF16V(105)CM82710450V(MP)RM820120(AF)2W(RS)141312111098765432113.5VGND5V5V5VGNDGNDGND12V12V12VGNDGNDGND

Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plPFC-DC20VMILLOS PJT 40"INVERTER SMPS (120V)FD801S10M1W(RF)SPF9001RI8024.7CI801104630V(P)IC803SBN96-00324APDB20049A-MINV_G114 13 12 10 9RI8052.21/2WRI808100KINV_G2CI8021011KVZDI808MTZJ6.2B6.2VRI80710ZDI802MTZJ12B12.03VRI810100KCI80422463V(P)RI80147KRI8354.7K20VQI807KSC2331-Y(TO-92L)RI8182.7KZDI801MTZJ22A21.20VCI812100µF25V(105)CI81310463V(P)Q3Q4INV_D1INV_S1CI809102800V(PP)CI8241011KVCI8082211KVRI809101/2WCI8111031.6KV(MPP)RI817471/2WRI820470CI81547450V(P)HOT COLDT801SBN26-00026AEER4445162151413512117NC109CI8102231.6KV(MPP)41PC801SPC123Y3241PC802SPC123Y32RY801S8.2M1/2W(RC)DELETE DELETECY801S102400VCY802S102400VDI810GMR40H100CTBF3(4)(ASSY-H/S)1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12RI8111K1/2WCI8182200µF35V(105)CI8172200µF35V(105) CI81922463V(P)CI82022150VZDT803431(TO-92)RI83022KDI8081N414875VRI8371K1/2WRI8336.8K1/2WRI83415K1/2W24V DETECT (5.1V)ZDI810UZ5.1BSB5.1VON/OFF12345678910PWMDIM ANALOGDIMB/LON/OFF NC5 4 3 2 1RI81912K-F1/2W(RM)RI82610K-F1/2W(RM)RI82733KRI8282.49K-F1/2W(RM)INVERTER_24VZDI809MTZJ27D27VDI8091N414875VQI810KSC815-Y(TO-92)RI83210K1/2WCI82310450V(MP)RI8314.7K CI82110450V(MP)GNDCNI80114P123456789101112131414CNI80214P111213CNI8045P54GND3P-D2A-D1B/LSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 27

Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plROME 40"PFC-CONTROL SMPSLIVENATURLPFC_VCCGND_HD801SD5SB60(ASSY-H/S)BRIDGE DIODECY803S102400VG ~ ~ BNT801S5.1NTCCP801222250VCP802222250VCP817820µF250V(105)CP818820µF250V(105)LP801600µHER4042BN27-00026AGT8022P(AUTO)RP810330K1/2W(RC)RP8050.1-K5W(MPC)JP803 JUMPER300VJP804JUMPER300VRP811330K1/2W(RC)DP804TVR10G400VRB81968(AF)2W(RF)RB81268(AF)2W(RF)RB81368(AF)2W(RF)QP802KSC2331-Y(TO-92L)CB80810463V(P)CP80947µF50VRP8092.2K1/2WWITHOUT PFC MODEL OPTION-PFC USE MODEL: ADD-PFC NO USE MODEL: DELETEZDP803MTZJ15C15.09VDP8011N414875VJP801JUMPER300VDP803UF5406600V8NC12NC NC NC57916NC NC14 13NCNC10RP8242201/2WJP802JUMPER300VCP81447µF25VRP82210CP81610450V(MP)JP812HF70ZZBFRP80710JUMPER3812-001283IC801SSPW20N60S5(2)/UGF15JT/IRFB20N5(ASSY-H/S)ALL MODELS APPLYCP8071011KVRP804100(AF)2W(RS)LP802HF70ZBFRP82310ZDP804MTZJ15C15.09VRP803100KCP81210450V(MP)RP82510K1/2WCP8111µF50VWITHOUT PFC MODEL OPTION-FREE-VOLT MODEL: DELETE-AC110V/220V MODEL: ADD1234567891011121314110V ONLY110,220V110,220VDELETEQP801QP803RP806 CP80610150V5 VCOMP FREQ 46 VSENSE ISENSE 37 VCC ICOMP 28GATEIC802SICE1PCS02(DIP)GND1CHANGE ITEM: BP96-00714BIC805S(ASSY-H/S) IRFB20N50K(2)1 2 3 4 5 6RP837330K-G1/2W(RM)CP823180µF450V(105)CP824180µF450V(105)FREE VOLT/220VCP824:120VRP838330K-G1/2W(RM)RP839100K-F1/2W(RM)CP81510250VRP82615K-F1/2W(RM)CP8050.22µF50VCP81933150VRP84110K-F1/2W(RM)INV_G2INV_S1INV_D1INV_G1PFC-DCRP843100K(AF)2W(RS)RP844100K(AF)2W(RS)RP845100K(AF)2W(RS)28 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoTelewizor LCD z chassis LC firmy BekoAndrzej BrzozowskiW artykule opisano chassis LC firmy Beko przeznaczonedo telewizorów LCD 15", 17", 20", 22",26", 27" 32".1. Dane techniczne· strojenie: system PLL, pamiêæ 100 programów,· standardy: PAL B/G, PAL I, PAL D/K, SECAM L/L',· teletekst: pamiêæ 10 stron,· rozdzielczoœæ: maks. SVGA 75Hz,· filtr grzebieniowy: adaptacyjny,· fonia: stereo German A2, Nicam,· wyjœcie fonii: 2 g³oœniki, subwoofer opcjonalnie.· formaty obrazu: 4:3, 16:9, 14:9, Panorama, LetterBox, Subtitle.W tablicy 1 przedstawiono napiêcie zasilania, pobór mocyze Ÿród³a zasilania, rozdzielczoœci telewizorów w zale¿noœciod zastosowanego panelu LCD.2. Menu serwisoweMenu serwisowe s³u¿y do zmiany ustawieñ opcji telewizora.Wejœcie w tryb serwisowy nastêpuje poprzez kolejne naciœniêcieprzycisków [9], [3], [0], [1] pilota, gdy w g³ównymmenu podœwietlona jest ikona "Picture".W trybie serwisowym dostêpne s¹ nastêpuj¹ce poziomymenu:· opcje (Options),· regulacje (Adjustments),· ustawienia (Selections).Wybór poziomu menu nastêpuje poprzez naciskanie przycisku[OK].Ka¿de ustawienie serwisowe zapamiêtywane jest automatycznie.3. Opcje serwisoweDostêpne s¹ nastêpuj¹ce opcje serwisowe:· SCART 2· FAV· SVHS· HOTEL MODE· STAND BY· MSP CARRIER MUTE· WSS SCART· FIRST ATSSCART2, FAV, SVHS – wybór wejœæ sygna³ów zewnêtrznych.Je¿eli wejœcie jest wy³¹czone w trybie serwisowym, jest onopomijane przy wyborze gniazda wejœciowego.Je¿eli wejœcie SCART2 jest w³¹czone w trybie serwisowym,sygna³ z wejœcia FAV kierowany jest t¹ sam¹ œcie¿k¹co sygna³ z wejœcia SVHS.Je¿eli wejœcie SCART2 jest wy³¹czone w trybie serwisowym,sygna³y z wejœæ FAV i SVHS kierowane s¹ oddzielnymiœcie¿kami.Wejœcia TUNER i SCART1 s¹ za³¹czone na sta³e.HOTEL MODE – W³¹czenie opcji HOTEL MODE powoduje,¿e u¿ytkownik nie ma dostêpu do menu SETUP i maksymalneustawienie g³oœnoœci jest ograniczone ustawieniemregulacji serwisowej HOTEL VOLUME. Regulacja ta mo¿eTablica 1. Pobór mocy i stosowane panele LCD15" 17" 20" 22" 26" 27" 32"N piêcie z i i zwb dow y wb dow y wb dow12V 12V 15V 24Vzew ê z ego d p ez i cz z i cz z i czPobó p ¹d 3A 4A 4A 3APobó ocy 48W 60W 75W 100W 130W 130W 130WPobó ocy w ybie 550o > 300 > 400 > 500 > 500 > 400 > 600 > 600SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 29

Telewizor LCD z chassis LC firmy Bekobyæ zmieniona w trybie serwisowym w menu “Regulacje”.STAND BY – Je¿eli opcja jest wy³¹czona, odbiornik po w³¹czeniuzasilania pozostaje w trybie Standby.Je¿eli opcja jest za³¹czona, po w³¹czeniu zasilania odbiornikaprzywo³ywany jest stan z przed ostatniego wy³¹czeniai odbiornik w³¹czany jest automatycznie je¿eli poprzednistan by³ ustawiony jako "Stand by On".MSP CARRIER MUTE – Je¿eli opcja jest w³¹czona, procesorfonii wy³¹cza dŸwiêk automatycznie, przy s³abym sygnalewejœciowym.ATS – Je¿eli opcja jest w³¹czona, po w³¹czeniu telewizora wyœwietlanejest menu wyboru kraju. Je¿eli kraj zosta³ wybrany,wyœwietlane jest menu automatycznego strojenia.4. Regulacje serwisoweDostêpne s¹ nastêpuj¹ce regulacje serwisowe:· WHITE R· WHITE G· WHITE B· BRIGHTNESS· CONTRAST· COLOR· PRESCALE FM· PRESCALE NICAM· PRESCALE SCART· HOTEL VOLUMEWHITE R, WHITE G, WHITE B – Regulacje te pozwalaj¹na ustawienie balansu bieli. Efekt dzia³ania regulacji jestwidoczny natychmiast.PRESCALE FM, PRESCALE NICAM, PRESCALESCART - Ustawienie te s¹ wykorzystywane przy inicjalizacjiprocesora fonii przy nastêpnym w³¹czeniu telewizora.HOTEL VOLUME – Regulacja poziomu g³oœnoœci dla trybuhotelowego telewizora.5. UstawieniaW trybie serwisowym dostêpne s¹ nastêpuj¹ce ustawienia:· TUNER TYPE SAMSUNG / PHILIPS· TELETEXT NO TEXT / FAST / FAST&TOP· TIMER MODE SLEEP TIMER / OFF TIMER· MSP CLIP REDUCE VOL / REDUCE TONETUNER TYPE – Ustawienie jednej z dwóch obs³ugiwanychg³owic telewizyjnych. Ustawienie dzia³a po wy³¹czeniu iponownym w³¹czeniu telewizora.TELETEXT –· NO-TEXT – teletekst jest wy³¹czony. Przycisk [ TXT/MIX ] nie dzia³a. W trybach RF, F-AV i SVHS wy³¹czonajest opcja “AUTO Picture Format”. Nadawanie nazw programówi sortowanie programów w czasie automatycznegoprogramowania jest wy³¹czone.· FAST – teletekst jest w³¹czony, funkcja “TOPtext” jestwy³¹czona.· FAST&TOP – teletekst jest w³¹czony, funkcja “TOPtext”jest w³¹czona.TIMER MODE – Je¿eli wybrane jest ustawienie OFF TIMER,u¿ytkownik mo¿e zaprogramowaæ godzinê wy³¹czenia telewizora.Je¿eli wybrane jest ustawienie SLEEP TIMER, u¿ytkownikmo¿e zaprogramowaæ czas, po którym telewizor ma siêwy³¹czyæ.Tablica 2.NazwaOpcje, regulacje i ustawieniaserwisowe odbiornikaOpcje serwisoweMo¿liweustawieniaUstawieniefabryczneSCART2 N/ FF FFFAV N/ FF NSVHS N/ FF NH TEL DE N/ FF FFSTBY RECALL N/ FF FFRECALL LAST AV N/ FF FFSP CARRIER UTE N/ FF FFWSS RF N/ FF NAUT AV 16 9 N/ FF NFIRST ATS N/ FF FFBAC LIGHT P L N/ FF FFFACT RY DE N/ FF FFNazwaRegulacje serwisoweMo¿liweustawieniaUstawieniefabryczneWHITE R 0-255 128WHITE G 0-255 128WHITE B 0-255 128BRIGHTNESS 0-255 130C NTRAST 0-257 158C L R 0-255 128PRESCALE F 0-127 37PRESCALE NICA 0-127 63PRESCALE SCART 0-127 27H TEL V LU E 0-63 16AGC 0-31 23FACT RY RESETSW D WNL ADNazwaTUNER TYPETELETEXTTI ER DESP CLIPUstawienia serwisoweMo¿liweustawieniaPHILIPS,SA SUNGFAST&T P,N TEXT, FASTSLEEP TI ER,FF TI ERREDUCE V L,REDUCEV LU EUstawieniefabrycznePHILIPSFAST&TSLEEP TIPREDUCE VSWAP/ZAPP SWAP, ZAPP ZAPPD LBY VIRTUAL N/ FF FFERL30 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoPANEL LCDUk³adpodœwietleniaLCDU20124LC16PamiêæEEPROMU20325VF040PamiêæFLASHS202 SWZ³¹czeprogramowania24 bit RGB to LVDS InterfaceHS/HSPANEL_CTLDECLOCKPANEL_ENBACKLIGHT_ENBRT_ADJ.UARTIR_InputKYEBOARDU200GM5221MikrokontrolerG³owica Filtr SAWWzmacniaczs³uchawkowyTDA1308Gniazdos³uchawkoweSC1_AUDIO_OUTSC2_AUDIO_OUTSC1_AUDIO_INAUDIO_INRGB_INSC1_CVBS_INSC2_CVBS_INSVHS_C/Y_INRCA_CVBS_INSC1_CVBS_OUTU303VCT 49xxlProcesor wideoi audioWzmacniaczsygn. foniiMAX9704WzmacniaczsubwooferaMP7731G³oœnikiOpcjonalnieSubwooferMuteReset_QSC2_CVBS_OUTVCT_RGB_OUTVS_VCTHS_VCTRGB_GPrze³¹cznikRGBPI3V512HS/VS_GOpcjonalnieRGB_DSUBRGB_SWSCART1_pin8HS/VS_DSUBRGB_SDPrze³¹cznikRGBPI3V512HS/VS_SWSCART2_pin8SC1_MAIN_SWPC_SD_SWHS/VS_SDSTANDBYAUDIO_R/LPrze³¹czniksygna³ów foniiCD4053MR_R/LOpcjonalniePrze³¹czniksygna³ów foniiCD4053Ain1 RAin1 LSTANDBY 2RCA/SC2 SwicthMemory Card RCA SwicthRys.1. Schemat blokowy toru sygna³owego chassis LCLEDLED 2Pamiêæ EEPROM24LC02Wejœcie VGAKarta pamiêciAUDIO_R/L_RCAAUDIO_R/L_SC2SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 31

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoMSP CLIP – Ustawienie sposobu dzia³ania procesora fonii wmomentach wyciszania fonii.Zestawienie wszystkich opcji, regulacji i ustawieñ serwisowychprzedstawiono w tablicy 2.6. Autoprogramowanie odbiornikaPo wybraniu przez u¿ytkownika funkcji “Autoprogramowanie”otwierane jest menu wyboru kraju. Po dokonaniu wyborukraju rozpoczyna siê automatyczne programowanie kana³ów.Dostêpne s¹ nastêpuj¹ce kraje i standardy nadawania:BELGIUMBG + LCROATIABGCZECH REP.DKDENMARKBGFINLANDBGFRANCEL + BGGERMANYBGGREECEBGHUNGARYDKIRELANDIITALYBGNETHERLANDS BGNORWAYBGPOLANDDKPORTUGALBGSPAINBGSWEDENBGSWITZERLAND BG + LTURKEYBGUNITED KINGDOM IDla krajów: Francja, Belgia Szwajcaria autoprogramowaniewykonywane jest dwukrotnie. Najpierw ustawiany jestpierwszy z dwóch dostêpnych standardów odbioru i wyszukiwanes¹ programy dostêpne w tym standardzie, nastêpnie ustawianyjest drugi standard i autoprogramowanie wykonywanejest ponownie.7. TeletekstWybór jêzyka teletekstu dokonywany jest na podstawie wybranegokraju i standardu nadawania. Ustawienia jêzyków teletekstus¹ nastêpuj¹ce:· EAST EUROPE: CROATIA, CZECH_REP, POLAND,· WEST EUROPE: BELGIUM, DENMARK, FINLAND,UK, FRANCE, GERMANY, IRELAND,ITALY,NETHER-LANDS, NORWAY, PORTUGAL,SPAIN, SWEDEN,SWITZERLAND, HUNGARY,· TURKISH-GREEK: GREECE, TURKEY.8. Tryb PC odbiornikaWejœcie w tryb PC nastêpuje po naciœniêciu przycisku [PC]pilota. Powrót do trybu TV nastêpuje po ponownym naciœniêciuprzycisku [PC] lub przycisku [TV].W trybie PC po ustawieniu rozdzielczoœci o czêstotliwoœciodœwie¿ania na ekranie wyœwietlany jest obraz z wejœcia VGA.Je¿eli brak jest sygna³u na wejœciu VGA, na ekranie wyœwietlanajet przez 15 sekund informacja "NO SIGNAL" po czymodbiornik przechodzi w tryb uœpienia. Je¿eli na wejœciu VGApojawi siê sygna³, odbiornik w³¹czy siê do trybu PC.Je¿eli u¿ytkownik wybierze tryb TV w czasie, gdy odbiornikoczekuje na sygna³ z wejœcia VGA, odbiornik w³¹czy siêw trybie TV.9. Tor sygna³owy odbiornikaNa rysunku 1 przedstawiono schemat blokowy toru sygna-³owego chassis LC.9.1. Uk³ad VCT 49xxlUk³ady rodziny VCT 49xxl to jednouk³adowe procesorysygna³ów wideo i audio. £¹cz¹ one funkcje uk³adów:DRX396xA, MSP34x5G, VSP94x7B, DDP3315C i SDA55xx.Uk³ady VCT 49xxl zawieraj¹ nastêpuj¹ce bloki:· tor p.cz. wizji i fonii z mo¿liwoœci¹ odbioru fonii stereo iNICAM,Opcjonalnie w 15", 17", 20" Opcjonalnie w 20", 22"S60215"-17" 12V20" 15VS6002 1F6005AINV_POWAMP_POWU600MP1593DC-DCkonwerter12V (15V)U605MC78L08U600MP1593DC-DCkonwerterPodwajacznapiêcia5V_STBYU603LM1117U601LM11171.8V STBY3.3V STBYS602432124VS6031,2,3 4,5,6 7GNDF6015ASUB_POWINV_POWAMP_POW8V33Vzasilanie g³owicyPNL_ENSTBYU604SI9933MOSFETSWICTHZasilaniepanelu LCD5VU608LM11173.3VRys.2. Schemat blokowy uk³adu zasilania odbiorników 14"-22"32 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoS10124VGNDGND12V12345678910JP10012345624VAMP_POW_SINV_POW12VU100MP1593DC-DCkonwerterU100MP1593DC-DCkonwerterU101MC34063DC-DCkonwerterPNL_PWREnable5V_STBY33Vzasilanie g³owicyAMP_POW_SSTBYU604SI9933MOSFETSWICTHU601LM1117U603LM11175VAMP_POWU606LM11173.3V STBY1.8V STBY3.3VStandby 27U605MC78L088VRys.3. Schemat blokowy uk³adu zasilania odbiorników 26"-32"· tor wizji,· tor fonii,· uk³ady steruj¹ce odchylaniem odbiornika telewizyjnego,· mikrokontroler z funkcj¹ OSD,· dekoder teletekstu.Uk³ady produkowane s¹ w obudowie PSDIP88.9.2. Uk³ad GM5221Uk³ad GM5221 jest procesorem steruj¹cym panelem LCD.Uk³ad zawiera:· mikrokontroler z funkcj¹ OSD,· odbiornik cyfrowych sygna³ów wizji,· podwójny nadajnik LVDS steruj¹cy panelem LCD.Uk³ad produkowany jest w obudowie PQFP 208, zasilanyjest napiêciami 3.3V i1.8V.10. Uk³ad zasilania odbiornikaNa rysunku 2 przedstawiono schemat blokowy toru zasilaniaodbiorników 14" - 22".Na rysunku 3 przedstawiono schemat blokowy uk³adu zasilaniaodbiorników 26"-32".10.1. Uk³ad MP1593Uk³ad MP1593 jest uk³adem steruj¹cym zasilaczem impulsowymDC-DC typu “buck” (obni¿aj¹cym napiêcie). Maksymalnypr¹d wyjœciowy uk³adu wynosi 3A. Uk³ad MP1593 wymagatylko kilku elementów zewnêtrznych, tranzystor kluczuj¹cytypu MOSFET jest zintegrowany w uk³adzie. Dane graniczneuk³adu s¹ nastêpuj¹ce:· napiêcie zasilania V IN : –0.3V ÷ 30V,· napiêcie prze³aczaj¹ce V SW : -0.5V ÷ V IN + 0.3V,· napiêcie boost V BS : V SW - 0.5V ÷ V SW +6V,· dopuszczalne napiêcia na pozosta³ych wyprowadzeniach:-0.3V ÷ +6V.Zalecane warunki pracy:· napiêcie wejœciowe V IN : 4.75V ÷ 28V,VinENSSIN782MP15934GNDBS15FBSW36COMPRys.4. Schemat aplikacyjny uk³adu MP1593Vout· pobór pr¹du: typ. = 1mA, maks. = 1.2mA (dla V EN = 2.6V,V FB = 1.4V),· czêstotliwoœæ oscylacji: 335kHz ÷ 435kHz, typ. = 385kHz,· wzmocnienie napiêciowe wzmacniacza b³êdu: 400V/V,· transkonduktancja wzmacniacza b³êdu: 500 ÷ 1120µA/V,typ.800µA/V,· temperatura otoczenia pracy: –40 °C ÷ +85 °C.Na rysunku 4 przedstawiono schemat aplikacyjny uk³aduMP1593.Uk³ad produkowany jest w obudowie SO8.Opis wyprowadzeñ uk³adu MP1593:n.1 – BS – wejœcie napiêcia zasilania wewnêtrznego tranzystoraMOSFET,n.2 – IN – napiêcie wejœciowe z zakresu 4.75V ÷ 28V,n.3 – SW – kluczowane napiêcie wyjœciowe,n.4 – GND – masa uk³adu,n.5 – FB – wejœcie napiêcia sprzê¿enia zwrotnego; napiêciesprzê¿enia zwrotnego jest równe 1.222V i ustalane jestdzielnikiem rezystancyjnym R1, R2,n.6 – COMP – wyprowadzenie dla elementów R,C uk³adukompensacji,n.7 – EN – wejœcie sygna³y za³¹czaj¹cego konwerter; stan wysokiw³¹cza uk³ad, stan niski (

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDInwertery w monitorach i telewizorach LCDRajmund WiœniewskiInwerterom steruj¹cym lampami CCFL podœwietlaj¹cymiod ty³u ekrany paneli wyœwietlaczy LCD poœwiêciliœmy ju¿trochê miejsca na naszych ³amach. W numerze 8 z 2009 rokuzamieœciliœmy krótki artyku³ „Inwerter do sterowania podœwietleniemekranów LCD”, w którym w zwiêz³y sposób dokonanoklasyfikacji inwerterów. Niniejszy artyku³ stanowi uzupe³nienietamtego artyku³u, uszczegó³owiaj¹c go o schematy zopisami i ilustracje.Jak pamiêtamy z niezbyt d³ugiej historii produkcji monitorówz ekranami LCD, w pierwszym okresie obowi¹zuj¹cymtrendem w konstruowaniu tych urz¹dzeñ by³o oddzielne projektowaniei wytwarzanie zasilacza i inwertera w postaci odrêbnychmodu³ów. Widok takich modu³ów pokazano na rysunku1. Modyfikacj¹ tego trendu by³o wyposa¿anie monitoróww zewnêtrzny zasilacz. Dotyczy³o to g³ównie monitorówz mniejszymi – kilkunastocalowymi ekranami. Postêp konstrukcyjnyi technologiczny zmieni³ tendencje oddzielnego konstruowaniazasilacza i inwertera scalaj¹c je w nowszych opracowaniachdo jednego wspólnego modu³u. Widok takiego modu³uwraz z zaznaczeniem sekcji inwertera i zasilacza zaprezentowanona rysunku 2.W przywo³anym we wstêpie artykule „Inwerter do sterowaniapodœwietleniem ekranów LCD” dokonano klasyfikacjiinwerterów ze wzglêdu na zastosowane rozwi¹zania uk³adowe.Wed³ug przyjêtego podzia³u s¹ to nastêpuj¹ce typy inwerterów:· inwerter Buck-Royer· inwerter Push-Pull (Direct Drive)· inwerter Half-Bridge (Direct Drive)· inwerter Full-Bridge (Direct Drive)W tym miejscu tytu³em uzupe³nienia (bo nie zosta³o to powiedzianew przywo³ywanym artykule) nale¿y zwróciæ uwagêna dopisane w nawiasie przy drugim, trzecim i czwartyminwerterze w nawiasie dwa s³owa“Direct Drive”, oznaczaj¹ceInwerterZasilaczRys.2. Widok inwertera i zasilacza wykonanych wpostaci jednego modu³udos³ownie sterowanie bezpoœrednie. Sterowanie bezpoœrednie,gdy¿ w rozwi¹zaniach zastosowanych w tych trzech inwerterachwyeliminowane zosta³y, niezbêdne w konwencjonalnymoscylatorze Royera, induktor (cewka buck) i kondensator rezonansowy.Innymi s³owy w inwerterach ze sterowaniem DirectDrive zredukowaniu uleg³a iloœæ podzespo³ów, zmniejszonokoszty wytwarzania i co najwa¿niejsze istotnie poprawionoprojekt (konstrukcjê) transformatora pod k¹tem optymalizacjijego wydajnoœci. Na rysunku 3 pokazano podstawowy schematuk³adu Buck Royer z opisem funkcji pe³nionych przez istotnepodzespo³y. Z kolei na rysunku 4 pokazano zdjêcie inwerteraskonstruowanego na uk³adzie Buck Royer wraz z opisemfunkcji podzespo³ów.ZasilaczDo górnejlampy CCFLW starszych monitorach LCDuk³ad TTL 74HC02 dzia³a jakouk³ad steruj¹cy inwertermBezpiecznikDo dolnejlampy CCFLKondensatorballastuW starszych konstrukcjach monitorówLCD inwerter jest wykonany w postacioddzielnego modu³uTransformator wysokiegonapiêcia lub krokowyRys.1. Widok inwertera i fragmentu zasilacza wykonanych w postaci oddzielnych modu³ów – rozwi¹zanie stosowanychw starszych konstrukcjach monitorów LCD34 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDTranzystor FETz kana³em PVccDioda BuckUk³ad steruj¹cyinwerteremKondensator tuningCewka BuckTranzystorypush pullTransformatorwysokiegonapiêciaKondensatorballastuLampaUk³adsprzê¿eniazwrotnegoRys.3. Podstawowy schemat uk³adu Buck Royer i opisfunkcji pe³nionych przez jego podzespo³yNa rysunku 5 pokazano fragment schematu ideowego inwertera,którego zdjêcie znajduje siê na rysunku 4. Na schemacietym równie¿ zaznaczono funkcje pe³nione przez wa¿-niejsze podzespo³y.W celu sterowania podœwietleniem tylnym ekranu LCD(lampami CCFL) wbudowanym w panel wyœwietlacza uk³adinwertera wymaga przetworzenia (zamiany) sta³ego napiêcia12V na wyjœciowe napiêcie zmienne o poziomie kilkuset anawet ponad tysi¹c woltów. Uk³ad inwertera jest utworzonyprzez symetryczne bloki (zespo³y) uk³adów w celu sterowaniaoddzielnymi lampami lub zespo³ami lamp. Stopieñ wejœciowy(w konfiguracji buck converter) sk³ada siê z uk³adu scalonegosteruj¹cego prac¹ inwertera (modulator impulsów PWM), tranzystoraFET z kana³em typu P, cewki buck i diody buck.Nastêpny stopieñ sk³ada siê z kondensatora determinuj¹cegoczêstotliwoœæ oscylatora, transformatora wysokiego napiêciai pary tranzystorów Push Pull maj¹cych za zadanie podniesieniewyjœciowego napiêcia zmiennego do poziomu setekwoltów. Kondensator ballastu steruje amplitud¹ pr¹du dziêkiujemnej impedancji lampy poprzez obni¿anie w przybli¿eniurównego napiêcia na impedancji dodatniej. Uk³ad sprzê¿eniazwrotnego zastosowano w celu ochrony i zadaniem jego jestwy³¹czenie pracy uk³adu scalonego steruj¹cego prac¹ inwerteraw przypadku wytwarzania przez transformator wysokiegonapiêcia zbyt wysokiego, przekraczaj¹cego normaln¹ wartoœæ,a tak¿e wykrywania braku (b¹dŸ nieprawid³owego) lubmigaj¹cego podœwietlenia. Uk³ad scalony steruj¹cy prac¹ inwerterau¿ywany jest równie¿ do sterowania jasnoœci¹ œwiecenialamp CCFL. Czêstotliwoœæ napiêcia zmiennego na wyjœciutransformatora wysokiego napiêcia wynosi typowo od30kHz do 70kHz , przy czym wy¿sza czêstotliwoœæ równoznacznajest z wiêksz¹ jasnoœci¹ œwiecenia lamp.Coraz czêœciej w konstrukcjach inwerterów mo¿na spotkaæBuck-tranzystor FET z kana³em P zaimplementowany do obudowyuk³adu scalonego w obudowie typu Dual in Line lubSMD. Pozwala to na wygodne i efektywne testowanie takiegoSterownikinwerteraSekcja zasilaczaD³awik buckTranzystorFET kana³ PTransformatorwysokiego napiêciaDiody buckTranzystory push-pullKondensatoryballastuKondensatory tuninguSekcja inwerteraUk³ad podœwietlaniatylnego – lampa górnaPodœwietlanie tylneUk³ad podœwietlaniatylnego – lampa dolnaRys.4. Zdjêcie inwertera skonstruowanego na uk³adzie Buck Royer wraz z opisem funkcji podzespo³ówSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 35

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDC7610.22µ50V(D)IC751TL1451ACC751330µ35V105CR7553.3K1/4WC7590.01µ50V(D)R75915KC7691000P50V(D)Q753H945R76622KQ751FU9024NR7671016 15 14 13 12 11 10 9REFCTSCPRT2IN+1IN+Tranzystor BuckFET z kana³em P1IN-2IN-2FBK1FBK2DTC1DTC2OUT1OUTVCCGNDC771220P50V(D)Q752A733L75119.40179.00170µD751SB360R7681K1/2WDiodaBuckC77033µ50V105CC7641µ50V105CR7691K1/2WQ7592SC5707KondensatorytuningC7540.15µ(MKP)100VTranzystory push pullC7550.15µ(MKP)100VR770(SHORT)5N1N2N334261Q7602SC5707T75119.26038.00178TransformatorwysokiegonapiêciaKondensatorballastuC75627P 3KV(D)D7531N4148D7541N4148CN7512P123R7624701/4WC7632.2µ50V105CUk³adsprzê¿eniazwrotnego1 2 3 4 5 6 7 8C765470PR76450V15K(D)R76510K C7671% 1000P50V(D)C7680.22µ50V(D)C7660.01µ50V(D)R76010R7613.3K1/4WGNDQ741H945Q743FU9024NR74022KC772220PD76150VSB360(D)C752330µ35V105CL75270µ19.40179.001Uk³ad scalonysteruj¹cy inwerteremRys.5. Fragment schematu ideowego inwertera skonstruowanego w oparciu o uk³ad Buck Royeratranzystora poprzez porównywanie na przyk³ad rezystancji pomiêdzywyprowadzeniami z innym sprawnym tranzystoremznajduj¹cym siê na p³ytce inwertera lub za pomoc¹ specjalnegotestera tranzystorów FET. Przyk³ad zastosowania tranzystoraFET „w obudowie tranzystora” pokazano na rysunku 6,z kolei na rysunku 7 tranzystora FET z kana³em p w obudowieuk³adu scalonego.Na rysunku 8 pokazano schemat blokowy inwertera typuPush Pull (Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementy.Na rysunku 9 pokazano schemat blokowy inwertera typuR7553.3K1/4WC751330µ35V105CC7590.01µ50V(D)R75915KR76622KC7691000P50V(D)Q751SFU9024NDQ753H945Tranzystor BuckFET z kana³em PR76710GC771220P50V(D)Q752A733L75119.40179.00170µD751SB360R7681K1/2WR7691K1/2WQ7592SC5707Rys.6. Tranzystor FET w obudowie „tranzystora”Source0603J1234Q755SI4431DZSSSGGateR76522kDDDD2N39068765D751SS24Drain0603Zi eg ow yzy o FETz k ³e PL751180 AZD75113VC791220p50V(NP0)12VQ7562SD1802TRys.7. Tranzystor FET w obudowie uk³adu scalonego0603J36 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDOdczep œrodkowyT1KondensatorballastuVccPodstawowy schematinwertera typu Half BridgeT1KondensatorballastuVccQ1Q2TransformatorwysokiegonapiêciaLampaCCFLQ1Q2TransformatorwysokiegonapiêciaLampaCCFLUk³ad steruj¹cyinwerteremUk³ad steruj¹cyinwerteremTe dwa tranzystory FETz kana³em NiPmog¹ byæ zintegrowanedo uk³adu scalonegoUk³ad sprzê¿eniazwrotnegoTe dwa tranzystory FETz kana³em NiPmog¹ byæ zintegrowanedo uk³adu scalonegoUk³ad sprzê¿eniazwrotnegoRys.8. Schemat blokowy inwertera typu Push Pull(Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementyPush Pull (Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementy.Na rysunku 10 pokazano fragment schematu ideowego inwerteratypu Half Bridge (Direct Drive). Inwerter ten jest podobnydo inwertera typu Push-Pull, ró¿ni siê konstrukcj¹ transformatorawysokiego napiêcia – jest tylko jedno uzwojeniepierwotne bez œrodkowego odczepu. Zmiana kierunku przep³ywupr¹du powoduje zmianê (odwrócenie) pola magnetycznego.Uk³adsteruj¹cy praca inwertera Half Bridge (Direct Drive)jest równie¿ podobny do uk³adu zastosowanego w inwerterzePush-Pull. W konstrukcji tego inwertera zoptymalizowanordzeñ transformatora i uzwojenie pierwotne.Rys.9. Schemat blokowy inwertera typu Half Bridge(Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementyInwerter typu Full Bridge jest równie¿ podobny do inwerteraPush-Pull, z tym ¿e nie jest tu wymagany œrodkowy odczepuzwojenia pierwotnego, poniewa¿ odwrócenie pola magnetycznegoosi¹gane jest w wyniku zmiany kierunku przep³ywupr¹du. Pary tranzystorów Q1 i Q4 oraz Q2 i Q3 przewodz¹naprzemiennie. Takie rozwi¹zanie inwertera mo¿na znaleŸæw wielu aktualnie produkowanych monitorach i telewizorachLCD.Na rysunku 11 przedstawiono schemat blokowy inwerteratypu Full Bridge (Direct Drive). Rysunki 12 i 13 przedstawiaj¹praktyczn¹ realizacjê inwertera wykorzystuj¹cego konfiguracjêFull Bridge (Direct Drive).Z³¹cze do lampy CCFLVCCT17Kondensator ballastuCN7523P1Z k³ d74HC02Z k³ d74HC02R77022BR75622R78820kR78720kQ761IRFL024NQ7602SJ485Tranzystor FETz kana³em PC763220p50VC752100µ / 50VDTranzystor FETz kana³em N16T210C75627p3kV( PEN)23To rozwi¹zanienie podsiadauk³adu sprzê¿eniazwrotnegoSche i we e yp Half Bridgeo ow ego w zych ko kcj cho i o ów LCD1T75110Transformator T2równoleg³y do T1Rys.10. Fragment schematu ideowego inwertera typu Half BridgeSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 37

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDVCCT fo owy okiegopiêci L pENAREFI we eICQ1Q3CCFLDIQ2Q4LRLPodwój y zy oFET w pojedy czejob dowie k³ d c o ego Uk³ d p zê¿e i zw o egoRys.11. Schemat blokowy inwertera typu Full Bridge (Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcji przez wybraneelementyTransformatorwysokiegonapiêciaTransformatorwysokiegonapiêciaTe dwa uk³ady steruj¹górnym transformatoremTe dwa uk³ady steruj¹dolnym transformatoremUk³ad scalony steruj¹cyinwerteremInwerter typu Full BridgeRys.12. Widok od strony elementów inwertera typu Full BridgeUk³ad scalonysterujacy inwerteremWidok od spodu p³ytki inwertera, na to jakjest pod³¹czony inwerter typu full bridgeTransformatorwysokiegonapiêciaTransformatorwysokiegonapiêciaScalone (IC) tranzystoryMOSFET z podwójnymkana³em NiPRys.13. Widok od strony mozaiki inwertera typu Full Bridge }38 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungOznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach imonitorach firmy Samsung (cz.2 – ost.)Opracowano na podstawie informacji serwisowych producentaW numerze 8/2009 „Serwisu Elektroniki” zamieœciliœmyinformacjê o „rozszyfrowywaniu” danych zapisanych na etykiecienaklejonej na œciance tylnej dotycz¹cych panelu wyœwietlaczaLCD. W artykule tym zamieœciliœmy równie¿ tabelê zoznaczeniami paneli LCD stosowanych w urz¹dzeniach firmySamsung produkcji Samsung Electronics. W tym numerzekontynuujemy publikacjê tej tabeli w odniesieniu do innychproducentów paneli.Tabela 1.Oznaczenia paneli LCD innych producentów stosowanych w odbiornikach i monitorach firmySamsungProducentOznaczeniehandloweKod paneluOznaczeniepaneluACER L170E3 BN07-00044A AA TN (ADT)UwagiACER 170EN05 BN07-00076A AB P e AU 17” (Narrow & slim design)ACER 170EN05 BN07-00102A AC od p e ZPDACER 190EN02 BN07-00170A A H Nowy p e AU d o i o 19” (P19-1S)ACER 201UN02 V3 BN07-00168B A HACER 190EN02 BN07-00170B A Z AU 19” pochodze ie kod ZPD (ZPD)ACER 190EN03 BN07-00224A A Z AU o i o 19” owe pochodze ie kod VAACER 201UN02 V3 BN07-00168A A ZACER T260XW01 BN07-00163A A Z AU 26” owe op cow ie p e (NF26E )ACER T260XW02 BN07-00208A A Z AU 26” p e ZPDACER T260XW02 BN07-00233A A Z AU 26” owy p e (Co e ic pec dow g de)ACER T260XW02 BN07-00254A A Z AU 26” ode VEACER T315XW01 BN07-00194A A Z AU 32” owyACER T315XW01 BN07-00234A A Z AU 32” G de ew (Co e ic pec dow g de)ACER T315XW01 BN07-00237A A Z Nowy p ojek LCD TV VEACER T315XW01 BN07-00238A A Z Nowy p ojek LCD TV VEACER T315XW01 BN07-00253A A Z LCD TV VE ode T315XW01ACER T315XW02 V8 BN07-00347A A Z AU 32”, 8bi ,12V, A VA 92%,120HzACER T370XW01 BN07-00255A A Z ode R E 37”ACER 170EG01 BN07-00192A ATH AU TN PSWG kod p e owego ypACER 170EN06 BN07-00171A ATH AU o i o 17” owe op cow ie p eACER 190EN04 BN07-00203A ATH AU o i o 19” kod owego p e ZPDACER A070VW01 BN07-00235A ATZ od p e owego b e ek o icz egoACER A201SN01 BN07-00177A ATZ AU p e TV 20 1” TN SVGA owe op cow ie p eACER 170EG01 BN07-00192B ATZ AU TN PSWG pochodze ie kod p e owego ypACER 170EG01 V8 BN07-00221A ATZ AU TN PSWG p e owego yp (8 ) pochodze ie kod ZPDACER 170EN06 BN07-00171B ATZ AU o i o 17” pochodze ie kod ZPDACER 170EU01 BN07-00260A ATZ AU 17” S i TN ZPD Type '/Â+Ô code /FA»yACER 190EN04 V7 BN07-00248A ATZ AU o i o 19” TN G e ZPD ew code de i ioCHI EI 170E3-L 1 BN07-00050A CA P e TNCHI EI 150X3-L01 BN07-00051A CB o p ybi yCHI EI 170E4-L01 BN07-00052A CC P e VACHI EI 150X2-L01 BN07-00066A CD P e CHI EI 15” PVA PANELCHI EI 150X3-L01 BN07-00079A CE P e CHI EI ZPD p eCHI EI 170E3-L01 BN07-00103A CF od p e ZPDCHI EI 170E4-L01 BN07-00104A CG od p e ZPDCHI EI V296W1-L01 BN07-00120A CH VACHI EI 170E6-L02 BN07-00126A CJ HIGHLAND 17” L W PANELCHI EI 190E2-L01 BN07-00131A C GH19AS, BS CHI EI PANELCHI EI 150X4-L06 BN07-00137A CL 15” Narrow & Slim panelCHI EI 170E6-L01 BN07-00133A C d 2003 03 11 z i p zed wcyCHI EI 190E3-L0A BN07-00212A C Z C 190E3-L0A VA kod owego ypCHI EI V230W1-L02 BN07-00209A C Z C 23” ozb dow yCHI EI V270W1-L01 BN07-00136A C Z CHI EI 27” p e de e op eSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 39

Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungTabela 1.Oznaczenia paneli LCD innych producentów stosowanych w odbiornikach i monitorach firmySamsung – cd.ProducentOznaczeniehandloweKod paneluOznaczeniepaneluCHI EI V320B1-L01 BN07-00207A C Z C 32” de e op eCHI EI 170E6-L01 BN07-00133B CN ZPD de i io p eCHI EI V201V1-T01 BN07-00135A CP CHI EI 20 1” p e de e op eUwagiCHI EI 170E6-L02 BN07-00126B CQ „HIGHLAND 17”” L W PANEL ZPD de i io p e ”CHI EI 170E6-L05 BN07-00152A CR C 17”” ew p e de e op e codeCHI EI 170E6-L05 BN07-00152B CS C 17”” ZPD p e code de i io ”CHI EI 150X4-L06 BN07-00137B CT CHI EI 15” (Narrow & Slim) p e ZPD de i ioCHI EI 170E5-L05 BN07-00165A CTH C 17” ew p e de e op e code (G YA2-PJT)CHI EI 170E5-L05 BN07-00165B CTZ C 17” ZPD p e (G YA2-PJT)CHI EI 170E7-L01 BN07-00232A CTZ C 17” S i TN kod owego yp ZPDCHI EI 190A1-L01 BN07-00228A CTZ C 19” Wide TN kod owego yp ZPDCHI EI 190E5-L0A BN07-00213A CTZCPT CLAA150XG09 BN07-00141A PA CPT o i o 15” owe op cow ie p eCPT CLAA170EA02 BN07-00148A PB CPT 17” owe op cow ie p eCPT CLAA170EA02 BN07-00148B PC CPT 17” pochodze ie p e ZPDCPT CLAA150XP01 BN07-00173A PTH CPT 15” PSWG pochodze ie kodCPT CLAA170EA07 BN07-00174A PTH CPT 17” PSWG pochodze ie kod p eCPT CLAA170EA07Q BN07-00220B PTH CPT 17” PSWG R/T 8 pochodze ie kod HPDCPT CLAA150XG09 BN07-00141B PTZ CPT 15” pochodze ie kod p e ZPD (G YA-PJT)CPT CLAA150XP01 BN07-00173B PTZ CPT 15” PSWG kod p e ZPDCPT CLAA150XP01F BN07-00236A PTZ CPT 15” PSWG p e ZPD, kod wyp ow dzeñ bezo³owiowychCPT CLAA170EA07 BN07-00174B PTZ CPT 17” PSWG kod p e owego ypCPT CLAA170EA07Q BN07-00220A PTZ CPT 17” PSWG R/T 8 pochodze ie kodHANNSTAR HSD150 X41A(A) BN07-00020A NA Typ TTLHANNSTAR HSD150 X12 BN07-00030A NB Typ TTLHANNSTAR HSD170 E13 BN07-00180A NTH H 17” TN owe op cow ie p eHANNSTAR HSD150 X17-A BN07-00226A NTZ H 15” i p e ZPD code de i ioHANNSTAR HSD170 E13 BN07-00180B NTZ H 17” TN ew p e de e op e ZPD code de i ioHANNSTAR HSD190 E12 BN07-00210A NTZ H 19” TN ew p e de e op eHANNSTAR HSD190 E12-A10 BN07-00256A NTZ H 19” TN PSWG 8 ew p e de e op eHANNSTAR HSD190 E13-D11 BN07-00270A NTZ H 19” TN S i 5 ew p e de e op eHITACHI TX38D12VC0CAA(A) BN07-00003A HAHITACHI TX43DVC CAB BN07-00060A HB 17” SXGA PVA DEHITACHI TX43D15VC0CAB BN07-00101A HC P e ZPDHITACHI TX51D11VC0CAB BN07-00122A HD 20 1” NARR WHITACHI TX54D11VC0CAB BN07-00123A HE 21 3” NARR WHITACHI TX54D11VC0CAB BN07-00123B HIZ Hi chi 21 3” p e ZPDHITACHI TX80D12VC0CAB BN07-00169A HIZ Nowe op cow ie p e d TV Hi chi 32” (ZPD)HYUNDAI HT15X13 BN07-00035A DAHYUNDAI HT17E11-200 BN07-00049A DB TN DEHYUNDAI HT17E11-300 BN07-00093A DC HT17E11-300 p e ZPDHYUNDAI HT17E11-400 BN07-00094A DD HT17E11-400 p e o yHYUNDAI HT17E11-400 BN07-00095A DE HT17E11-400 kod p e ZPDHYUNDAI HT17E12 BN07-00096A DF HT17E12 (Narrow & slim Design)HYUNDAI HT17E12 BN07-00105A DG od p e ZPDHYUNDAI HT15X15-D00 BN07-00146A DH p cow ie d A e 15” Hydi TVHYUNDAI HT15X15-D01 BN07-00146B DJ p cow ie p e HPD d A e 15” Hydi TVHYUNDAI HT17E13-100 BN07-00167A DTH PINEHURST-2 (IB ) PJT 17” pochodze ie p e HYDISHYUNDAI HT170EX1-100 BN07-00240A DTZ 17” EX co p ib e Hydi S i p e de e op eHYUNDAI HT17E13-100 BN07-00167B DTZ PINEHURST-2 (IB ) Hydi 17” pochodze ie kod p e ZPDHYUNDAI HT201V01-100 BN07-00263A DTZ Hydi 20 1” 4 3 yb VGA p e TNIB ITSX94S BN07-00017A IANEC SVA150XG04TB BN07-00225A BTZ SVA NEC 15” kod p e ZPDSHARP LQ370T3LZ41 BN07-00216A FAZ Ro e2SHARP LQ181E1DG11(A) BN07-10001C PA40 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCD w monitorach i OTVC firmy ToshibaTabela 1.Oznaczenia paneli LCD innych producentów stosowanych w odbiornikach i monitorach firmySamsung – cd.ProducentOznaczeniehandloweKod paneluOznaczeniepaneluSHARP LQ150X1LW71 BN07-00067A PB SHARP 15” p e PVAT RISAN T 150XG-22L03(A) BN07-00021A RAT RISAN T 150XG-26L06 BN07-00042A RBT RISAN T 181SX-76N01 BN07-00048A RCT RISAN T 150XG-26L06 BN07-00059A RD 15” XGA TN DE (ZPD)T RISAN T 290WX-71N31 BN07-00063A RE RS24NS (To i 29” owy p e )T RISAN T 396WX-71N31 BN07-00064A RF RS24NS (To i 40” owy p e )T RISAN T 150XG-26L09 BN07-00073A RG P e d TV 15”T RISAN T 150XG-26L10 BN07-00089A RH L10 (ch ge excep D/IC) ZPDT RISAN T 150XG-26L10 BN07-00090A RJ L10 N R ALT RISAN T 190SX-70N01 BN07-00098A R To i p e 19”T RISAN T 181SX-76N01 BN07-00106A RL od p e ZPDT RISAN T 190SX-70N01 BN07-00107A R od p e ZPDT RISAN T 190SX-70N02 BN07-00154A R H To i 6bi pochodze ie kod p eT RISAN T 190SX-70N02 BN07-00154B R Z To i 6bi pochodze ie kod p eUwagiT RISAN T 290WX-71N31 BN07-00115A RN Z ie io e w pó³ zêd e ko o p e d TV To i 29”T RISAN T 396WX-71N31 BN07-00116A RP,Q Z ie io e w pó³ zêd e ko o p e d TV To i 40”T RISAN T 22 WX-71N31 BN07-00125A RR De e op e To i 22”” TV PANEL (ZPD)”T RISAN T 22 WX-71N31 BN07-00127A RS De e op e To i 22”” TV PANEL (HPD)”T RISAN T 396WX-71N32A BN07-00150A RT 120V i e e Exc i e p eT RISAN T 150XG-A01 BN07-00162A RTH To i 15” (Narrow & Slim) p e de e op eT RISAN T 150XG-A01 BN07-00162B RTZ To i 15” (Narrow & Slim) p e ZPD code De i ioT SHIBA LT 15C419(A) BN07-00002A TAT SHIBA LT 15C423(B) BN07-00006A TBT SHIBA LT 18C161 BN07-00008A TCT SHIBA LT 15C443 BN07-00031A TDT SHIBA LT 15C458 BN07-00043A TET SHIBA LT 15C458S BN07-00077A TF TSB 15” p e o podwy¿ zo ej j oœciT SHIBA LT 15C458 BN07-00078A TG To hib p e ZPDT SHIBA LT 15C458S BN07-00099A TH TSB LT 15C458S ( ZPD )UNIPAC U 170E0 BN07-00028A UA Lo ded by ci db}Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCD w monitorach iOTVC firmy ToshibaNaklejka na œciance tylnej panelu LCDNaklejka na œciance tylnej odbiornikaOznaczenie Dostawca Oznaczenie Dostawca Oznaczenie DostawcaA AUO J S SharpB K Samsung TC CMO L LGD UD M VE N WF P XG Q YH IPS R ZTyp panelu wyœwietlacza LCD}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 41

Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazuPoprawianie jakoœci odtwarzania obrazuTadeusz NowakTelewizja standardowa o jakoœci, do której przyzwyczailiœmysiê od dziesiêcioleci, posiada rozdzielczoœæ 720×576 punktówobrazu. Zgodnie z t¹ norm¹ odbiorniki satelitarne przekazuj¹sygna³y wizyjne do odbiorników telewizyjnych. Nowoczesnep³askie ekrany LCD oraz plazmowe w wiêkszoœci oznakowanes¹ logo HD Ready lub te¿ rzeczywiœcie s¹ w stanieodtwarzaæ obraz w jakoœci HD. Wiêkszoœæ tych obecnie sprzedawanychtelewizorów mog³aby odtwarzaæ obrazy telewizyjnew rozdzielczoœci siêgaj¹cej do 1.366×768 pikseli. Urz¹dzenia,które mog¹ pracowaæ z pe³n¹ rozdzielczoœci¹ HDTV wynosz¹c¹1.920×1.080 punktów obrazu, równie¿ coraz powszechniejeksploatowane. Na tych ekranach tradycyjna telewizjaPAL wygl¹da mocno anachronicznie. Poniewa¿ corazwiêcej programów zaczyna byæ nadawanych w rozdzielczoœciHD, rodzi siê pytanie czy zadowalaæ siê tym co posiadamy,czy te¿ nie?1. Nagrywarki DVD mog¹ pomócHDMI jest cyfrowym standardem z³¹cza, który powsta³wraz z rozpowszechnieniem siê odbiorników z wyœwietlaczamiLCD i plazmowymi w jakoœci HD-Ready oraz HDTV.HDMI przekazuje sygna³y AV cyfrowo w najwy¿szej jakoœcina przyk³ad do telewizora. Na podstawie tego faktu pojawiasiê pytanie, czy odtwarzacz DVD lub nagrywarka DVD faktyczniepotrzebuje wyjœcia HDMI.Rys.1. W przypadku, gdy nagrywarka DVD wyposa¿onajest w z³¹cze HDMI, pokazane jest to zwyklena froncie urz¹dzeniaNagrywarka DVD zapamiêtuje sygna³y telewizyjne jedyniew rozdzielczoœci standardowej. Innymi s³owy, nie oferujeono „ostrzejszych” i „wyraŸniejszych” obrazów ni¿ tradycyjnatelewizja. Ju¿ w roku 2005 zaprezentowano pierwsze urz¹dzeniaDVD z wbudowanym interfejsem HDMI. Kryje siê zatym nie tylko nastêpna mo¿liwoœæ pod³¹czenia do odbiornikatelewizyjnego. Za tym kryje siê równie¿ skaler, który obraztelewizyjny PAL zawieraj¹cy 576 linii przelicza w górê na formatHDTV o iloœci linii wynosz¹cej 1.080. Na z³¹cze HDMIwyprowadzany jest zatem film w³¹cznie z dŸwiêkiem cyfrowymco najmniej w normatywie HDTV 1.080i. Znak “i” oznaczatutaj “interlaced”. Pod pojêciem tym rozumie siê odtwarzaniez przeplotem.Rys.2. W porównaniu ze starymi, dobrze znanymiz³¹czami, z³¹cze HDMI wygl¹da bardzo zgrabnie2. Wy¿sza jakoœæ dziêki przeskalowanniuobrazu PAL w górêChocia¿ poprzez przeskalowanie w górê obrazów PAL nieotrzymuje siê obrazu o jakoœci prawdziwego HDTV, ich jakoœæmimo wszystko znacznie siê poprawia. Dziêki wykorzystaniuw HDTV bardziej precyzyjnego rastra pikselowego, ju¿same linie odwzorowywane s¹ lepiej. Zalet¹ okazuje siê toszczególnie przy liniach ukoœnych. Ukazywane s¹ one wyraŸnieji wykazuj¹ mniej linii pi³okszta³tnych. W sumie bior¹c,obrazy ró¿ni¹ siê od nieprzetworzonego obrazu wiêksz¹ ostroœci¹,wiêksz¹ p³ynnoœci¹ przesuwaj¹cych siê obiektów orazbrakiem uci¹¿liwych zak³óceñ takich jak migotanie krawêdziowelub efekt linii pi³okszta³tnych.Przeskalowane w górê obrazy telewizyjne nie s¹ tylko cech¹DVD. Metoda ta stosowana jest równie¿ przez stacje telewizyjnetakie jak na przyk³ad: Sat1 HD czy ProSieben HD.Obaj nadawcy nadaj¹ swoje programy poprzez satelitê równoleglezarówno w standardowej rozdzielczoœci PAL, jak i wHDTV. Przy tym przewa¿aj¹ca czêœæ treœci programowych taksamo z normatywu PAL przeliczana jest w górê na 1.080 linii.Coraz wiêksza iloœæ filmów fabularnych oraz seriali przekazywanychjest na obu kana³ach w prawdziwym HDTV. Porównuj¹cobraz w wersji HD z nadawanym w standardowej jakoœci,widaæ bardzo wyraŸnie, jak bardzo jakoœæ obrazu zyskujena przeskalowaniu w górê.2.1. Jakoœæ satelitarnych programów TV bliskajakoœci HDTVPoprzez HDMI z 1.080 liniami mo¿na jednak ogl¹daæ wnowym wymiarze nie tylko zakupione lub samemu nagranenagrania DVD. Ró¿nego rodzaju nagrywarki DVD, ale rów-42 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazunie¿ i systemy AV z wbudowanymi z³¹czami HDMI, skaluj¹tak samo w górê obrazy telewizyjne nadawane na ¿ywo. Wtym celu odbiornik satelitarny jak zwykle nale¿y pod³¹czyæpoprzez z³¹cze SCART do nagrywarki DVD. Sama nagrywarkapo³¹czona jest z odbiornikiem telewizyjnym HD-Readypoprzez HDMI. Je¿eli chce siê ogl¹daæ telewizjê satelitarn¹ wpoprawionej jakoœci, nagrywarkê DVD nale¿y ustawiæ na kana³AV, poprzez który podawane s¹ do niego sygna³y odbiornikasatelitarnego. Telewizor LCD lub plazmowy nale¿y prze³¹czyæna kana³ HDMI, przez który zwykle ogl¹da siê nagraniaDVD. Nie nale¿y naciskaæ klawisza nagrywania nagrywarki.Co siê teraz dzieje? Odbiornik satelitarny dostarcza do nagrywarkiDVD sygna³ wizyjny w standardowej rozdzielczoœci.Wbudowany w nagrywarkê skaler przelicza w górê obrazo 720×576 pikselach na 1.920×1.080 punktów obrazu i bezzauwa¿alnej straty czasu przekazuje go do swojego z³¹czaHDMI. Telewizor rozpoznaje sygna³ jako obraz HDTV i pokazujego w rozdzielczoœci HDTV.Dla odbioru satelitarnego oznacza to, ¿e dla wszystkichdaj¹cych siê odbieraæ programów telewizji satelitarnej dysponujesiê niespodziewanie jakoœci¹ obrazu zbli¿ona do jakoœciHDTV. Do tego nie wystarcza jednak odbiornik HDTV. Dok³adniemówi¹c, skaler traktuje emisje HD ProSieben oraz Sat1jako niepotrzebne tak d³ugo, jak d³ugo na tych kana³ach emitowanyjest jedynie wyj¹tkowo rzadko prawdziwy materia³HDTV. Obojêtne czy ogl¹da siê przeskalowane w górê wersjeprogramów wykorzystuj¹c odbiorniki HDTV lub ich wersjeSDTV, czy jak te dostêpne poprzez ka¿dy cyfrowy odbiorniksatelitarny i za pomoc¹ nagrywarki DVD z wbudowanym skalerem„nadmuchiwane”, efekt jest zawsze taki sam.Jak wykaza³y testy, wiêkszoœæ telewidzów nie mo¿e sobiewyobraziæ, o ile piêkniejsza i o lepszej jakoœci mo¿e byæ dotychczasowatelewizja PAL na telewizorze HD. Ich sceptycyzmulatuje jednak po sekundzie, gdy zobacz¹ pierwsze przeliczonew górê obrazy ulubionych przez nich stacji telewizyjnych iprogramów.3. Rozwi¹zanie przejœciowe z efektem»Aha!«Chocia¿ przeskalowanie w górê nie robi z obrazu PAL prawdziwegoHDTV, funkcji tej nie mo¿na przeceniæ. W ka¿dymb¹dŸ razie dostarcza ona wszystkie te treœci DVD, dla którychto pomyœlana jest ta technika, a wszystkie satelitarne programytelewizyjne (tutaj wbudowany w nagrywarkê DVD skaleruwa¿any jest przez nas po prostu za niecelowy) zbli¿a o krokw kierunku przysz³oœci telewizji o wysokiej rozdzielczoœci i zbardzo ostrym obrazem.3.1. Ostroœæ, wiernoœæ odtwarzania szczegó³ów orazplastycznoœæJe¿eli nie widzia³o siê tego na w³asne oczy, nie mo¿na uwierzyæ,jak wspania³a jakoœæ obrazu faktycznie oferowana jestpoprzez HDMI. Tutaj po prostu czêsto brakuje wyobraŸni, jakdobre mog¹ byæ przeliczane w górê obrazy. £¹ki staj¹ siê naglebogatsze w szczegó³y, twarze dok³adniej zarysowane, a krawêdziei obrze¿a odtworzone ostrzej. Krótko mówi¹c, obrazodbierany poprzez HDMI zyskuje na ostroœci, wiernoœci odtwarzaniaszczegó³ów oraz plastycznoœci, chocia¿ pocz¹tkowomia³ 576 linii!Rys.3. Fragment obrazu telewizyjnego odtwarzanegopoprzez z³¹cze SCARTRys.4. Ta sama scena odtwarzana poprzez HDMI –obraz sprawia wra¿enie wyraŸniejszegoRys.5. W tym fragmencie obrazu jakiegoœ starego filmufabularnego twarz zarysowana jest jedynie wsposób zgrubnyRys.6. Poprzez HDMI twarz odtworzona jest w stosunkudo orygina³u znacznie wierniej3.2. Nowy wymiar w jakoœci obrazuZyskuj¹ na tym nie tylko DVD oraz nagrane na twardy dyskprogramy. Sensacyjny obszar zastosowania dla nagrywarekSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 43

Tryb serwisowy OTVC LCD Toshiba na przyk³adzie modelu 46ZF355DBDVD ze z³¹czem HDMI nadarza siê w przypadku normalnejtelewizji satelitarnej. Dziêki temu telewizja satelitarna zyskujenowy wymiar jakoœci obrazu. Szczególnie te nadajniki, któreto emituj¹ z wysok¹ prêdkoœci¹ przesy³u (rate), przy skalowaniuw górê – zyskuj¹. Poprzez nagrywarkê DVD mo¿na w tensposób odtwarzaæ z tak efektown¹ jakoœci¹ obrazu nie tylkosygna³y satelitarne, i to obojêtnie czy cyfrowe, czy analogowe,to funkcjonuje równie¿ z DVB-Box (tunerem telewizjicyfrowej) lub starym magnetowidem. Równie¿ w jego przypadkumo¿na byæ zdziwionym, jak dobre mimo wszystko mo¿ebyæ VHS.Aby móc pokazaæ, jak bardzo mo¿na poprawiæ jakoœæ obrazuza pomoc¹ zainstalowanego w nagrywarce DVD skalera,zastosowano ma³y trick. Najpierw na twardym dysku odbiornikasatelitarnego nagrano kilka programów telewizyjnych.Nastêpnie wybrane nieruchome zdjêcia poprzez nagrywarkêDVD odtworzone zosta³y na TV i na zmianê prze³¹czano nawejœcie SCART oraz HDMI. Aby mo¿na by³o pokazaæ ró¿nicew jakoœci obrazu pomiêdzy oryginalnymi obrazami PAL aobrazami przeliczonymi w górê, nastêpnie za pomoc¹ aparatucyfrowego bezpoœrednio z ekranu sfotografowano ma³y fragmentobrazu (rys.3 - ry.6). }Sposób wejœcia w tryb serwisowy OTVC LCD Toshibana przyk³adzie modelu 46ZF355DB1. Wejœcie w tryb serwisowy1) Nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na pilocie.2) Ponownie nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na pilocie.3) W trakcie naciskaniaprzycisku [ MUTE ] napilocie nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na OTVCADDRDATABINARYS0000H00H0000000082. Wyœwietlenie menu regulacyjnego1) Nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na OTVC.Tryb serwisowyMenu serwisowePrzycisk [ MUTE ]S1.naciœniêcieADDR0000HDATA00HBINARY000000008S2.naciœniêcie3. Nawigacja w trybie serwisowym1) Ka¿de naciœniêcie przycisku [ CHANNEL ] w trybie serwisowym zmienia parametr regulacyjny.Naciskanie przycisku [ CHANNEL ] odwraca kierunek wybierania.2) Naciskanie przycisków [ VOLUME + ] / [VOLUME - ] zmienia wartoœæ parametru w zakresie od 00H do FFH.Zakres regulacji zale¿ny jest od parametru.3) Wyjœcie z trybu serwisowego i zapamiêtanie zmian nastêpuje po naciœniêciu przycisku [ POWER ]i wy³¹czeniu odbiornika.4. Menu funkcji autodiagnozy aktywowane przyciskiem[9]Jednokrotnenaciœniêcie przycisku [9]Dwukrotnenaciœniêcie przycisku [9]Trzykrotnenaciœniêcie przycisku [9]}44 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AASerwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AARajmund Wiœniewski1. Tryb serwisowy, kody b³êdów i wyszukiwanieusterek1.1. Punkty testoweMozaika chassis TF1.1E AA wyposa¿ona zosta³a w specjalnepunkty testowe przeznaczone do celów fabrycznych iprac serwisowych. Na schemacie punkty te oznaczone s¹ jakoTPxx. Schemat chassis TF1.1E AA zosta³ opublikowany wewk³adce schematowej do „SE” nr 8/2008.Pomiary i regulacje nale¿y wykonywaæ w nastêpuj¹cychwarunkach:· odbiornik wprowadziæ w tryb serwisowy,· do wejœcia toru wizyjnego doprowadziæ sygna³ testowypasów kolorowych,· do wejœcia toru fonii doprowadziæ: do kana³u lewego sygna³m.cz. o czêstotliwoœci 3kHz, do kana³u prawego – oczêstotliwoœci 1kHz.1.2. Tryb serwisowyTryb serwisowy przeznaczony jest do prac serwisowych.W menu serwisowym mo¿liwe jest:· ustawianie (zmiana) opcji,· aktywacja/dezaktywacja trybu hotelowego,· przeprowadzanie regulacji.Zawartoœæ menu trybu serwisowego:· wyœwietlanie wersji oprogramowania steruj¹cego (software)i ustawieñ opcji,· ustawianie (zmiana) opcji,· regulacje programowe (geometria i audio),· w³¹czanie/wy³¹czanie trybu hotelowego,· automatyczna regulacja wzmocnienia (AGC).Sposób wejœcia w tryb serwisowyW celu wejœcia w tryb serwisowy (w celu jego uruchomienia)nale¿y wprowadziæ przyciskami numerycznymi na pilociesekwencjê cyfr “062596” natychmiast po naciœniêciu przycisku[ OSD/STATUS/INFO ] (nale¿y wprowadzaæ je takszybko, ¿eby nie dopuœciæ do wygaszenia OSD pomiêdzy kolejnyminaciœniêciami przycisków). Potwierdzeniem wejœciaw tryb serwisowy jest wyœwietlenie menu serwisowego pokazanegona rysunku 1.LCD14 p 1 4P ogP01PTGEHo e ode FFVo eAGC 0031Rys.1. Menu serwisoweObjaœnienie zawartoœci menu serwisowego1. AAAAA BB X.XX – jest to identyfikacja oprogramowaniag³ównego mikrokontrolera steruj¹cego:– A = nazwa chassis (LCD14),– B = identyfikacja chassis: pv - Philips Version,– X = numer wersji g³ównego oprogramowania (przy zasadniczychzmianach program mo¿e byæ niekompatybilny zpoprzedni¹ wersj¹).2. Program – wyœwietlanie aktualnie wybranego programu(00 … 99).3. Option Bytes (OPT) – pokazywane s¹ wszystkie ustawieniaopcji (szczegó³y znajduj¹ siê w punkcie “Option”).Maksymalnie dostêpne s¹ trzy kody.4. Geometry (GEO) – szczegó³owy opis regulacji geometriiznajduje siê w punkcie „Ustawianie geometrii obrazu”.5. Hotel mode – w³¹czanie/wy³¹czanie trybu hotelowego.6. Automatic Gain Control (AGC) – ustawianie napiêciaautomatycznej regulacji wzmocnienia (ARW); zakres regulacji(00…31); wartoœæ ustalona = 16.Nawigacja w trybie serwisowym· przyciski kursorów na pilocie [ GÓRA ] / [ DÓ£ ] – wybórpunktów (pozycji) menu serwisowego,· przyciski kursorów na pilocie [ LEWO ] / [PRAWO]:– uaktywnienie wybranej pozycji menu,– zmiana wartoœci wybranego parametru regulacyjnego,– uaktywnienie wybranego podmenu,· naciœniêcie przycisku [ MENU ] w trakcie „przebywania”w podmenu powoduje powrót do poprzedniego menu (lubpodmenu).Wyjœcie z trybu serwisowegoNaciœniêcie przycisku [ MENU ] w trakcie „przebywania”w g³ównym menu serwisowym powoduje wyjœcie z trybu serwisowegoi powrót do trybu „normalnej” pracy telewizora.1.3. Tryb hotelowyW trybie hotelowym:· niedostêpna jest instalacja odbiornika,· niedostêpne jest wyszukiwanie programów,· poziom g³oœnoœci nie mo¿e byæ ustawiony powy¿ej poziomuustawionego w trybie hotelowym.Po wybraniu pozycji “HOTEL MODE” w menu serwisowymtryb hotelowy jest naprzemiennie w³¹czany lub wy³¹czanyprzyciskami kursorów [ LEWO ] / [PRAWO].Maksymalnie dostêpny poziom g³oœnoœci jest ustawianyprzyciskami kursorów [ LEWO ] / [PRAWO].2. Regulacje2.1. Uwagi ogólneOdbiornik oraz instrumenty pomiarowe przed wykonywaniempomiarów powinny byæ poddane przynajmniej 10-minutowemuwygrzewaniu. Napiêcie zasilaj¹ce (sieciowe) powinnomieœciæ siê w zakresie: 100÷240V AC , czêstotliwoœæ sieci:50/60Hz. Do pomiarów u¿ywaæ sondy pomiarowej o nastêpuj¹cychparametrach: R i > 10M; C i < 2.5pF.W chassis TF1.1E AA nie przewidziano ¿adnych regulacjihardwareówych.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 45

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AA2.2. Regulacje softwareóweW ramach regulacji softwareówych w trybie serwisowymmo¿liwe jest ustawienie optymalnej geometrii obrazu. W celuzapamiêtania ustawieñ nale¿y przyciskiem [ MENU ] przejœædo menu g³ównego i nastêpnie wy³¹czyæ odbiornik do trybustandby.2.2. Menu “Option”Widok przyk³adowego menu “Option” pokazano na rysunku2.PT07 T B1 06 T B2 05 Sec 14 E p y 13 E/W 12 No S T 01 We 10 Chi d o 1Rys.2. Widok menu “Option”Menu “Option” jest u¿ywane do sterowania obecnoœci¹ lubbrakiem okreœlonych w³aœciwoœci (cech) i do ustawiania niektórychopcji.2.3. Jak zmieniæ bajt opcji?Bajt opcji reprezentuje kilka ró¿nych opcji (mo¿liwoœci).Bezpoœrednia zmiana tych bajtów umo¿liwia szybkie ustawianiewszystkich opcji. Wszystkie opcje s¹ sterowane przez trzybajty opcji. Przyciskami kursorów [ GÓRA ] / [ DÓ£ ] nale-¿y z menu serwisowego wybraæ bajt opcji (OPT0 … OPT2) iwprowadziæ now¹ wartoœæ.Aby zmieniæ okreœlony bit jakiejœ opcji, nale¿y nacisn¹æjeden z przycisków numerycznych od [0] do [7] na pilocie.Na przyk³ad: aby zmieniæ wartoœæ bitu (0 albo 1) pi¹tej opcji“Sec.”, po prostu nale¿y nacisn¹æ przycisk [5] na pilocie odpowiadaj¹cycyfrze “5” i wykonaæ ¿¹dan¹ zmianê. Wartoœæbitu zmieni siê z “0” na “1” i z “1” na “0” kolejno po ka¿dymnaciœniêciu przycisku [5].Opuszczenie podmenu “Option” poprzez naciœniêcie przycisku[ MENU ] zapamiêtuje przeprowadzone zmiany ustawieñTabela 1. Znaczenie wartoœci bitów bajtu opcji 0Bajt 0 Wartoœæ “0” Wartoœæ “1”Bi 0Bi 1Bi 2B ok d odzicie kiedo êpEk powi yiedo êp y“B k yg ³ ” i ewy³¹czo yB ok do¿ iwodzicie kEk powi y do êp y“B k yg ³ ” i ew³¹czo yBi 3 Nie ¿yw y Nie ¿yw yBi 4 Nie ¿yw y Nie ¿yw yBi 5Bi 6Bi 7Wybó y ef c kiego z b okow yWybó e g³ów egobi 0Wybó e g³ów egobi 1Wybó y ef c kiego o¿ iwyWybó e g³ów egobi 0Wybó e g³ów egobi 1bajtu opcji. Niektóre zmiany zostan¹ uaktywnione dopiero powy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu odbiornika.2.4. Wartoœci opcjiZnaczenie wartoœci bitów bajtu opcji 0 przedstawiono wtabeli 1.W opisywanym modelu OTVC 14PF6826 stosowany by³tylko jeden typ tunera CTF5513RH, wiêc bit 7 i bit 6 powinienmieæ wpisan¹ wartoœæ “0”.W modelu tym bajty opcji 1 i 2 nie by³y wykorzystywane.2.5. Menu ustawiania geometrii obrazuWidok przyk³adowego menu ustawiania geometrii obrazupokazano na rysunku 3.GEH ST 0022H SP 0640V ST 0063V SP 0864Rys.3. Menu ustawiania geometrii obrazuMenu ustawiania geometrii obrazu zostaje wyœwietlonewówczas, gdy w g³ównym menu serwisowym zostanie wybranai podœwietlona opcja “GEOMETRY” i zostanie naciœniêtyprzycisk kursora [ LEWO ] / [PRAWO] na pilocie.Znaczenie i opis pozycji menu ustawiania geometrii “GEO-METRY” pokazano w tabeli 2.Tabela 2.ParametrOpis pozycji menu “GEOMETRY”OpisZakresregulacjiWartoœædomyœlnaH ST Ho izo 0000 0864 0022H SP Ho izo op 0000 0864 0640V ST Ve ic 0000 0864 0063V SP Ve ic op 0000 0864 0864Menu “GEOMETRY” umo¿liwia regulacjê punktu pocz¹tkowegoi koñcowego skanowania ekranu w poziomie i pionie.3. Algorytmy wyszukiwania usterekW algorytmach wyszukiwania przyczyn nieprawid³owegodzia³ania odbiornika przyjêto za³o¿enie, ¿e wszystkie podzespo³ys¹ prawid³owo zamontowane, s¹ w³aœciwego typu i oprawid³owych parametrach, oraz ¿e brak jest zimnych lutów.Przed rozpoczêciem wyszukiwania przyczyny usterki nale¿ysprawdziæ, czy s¹ ustawione prawid³owe opcje.Sposób postêpowania przy diagnozowaniu usterek w zasilaczuprzedstawiono na diagramie 3.1.Sposób postêpowania przy wyszukiwaniu przyczyn brakulub nieprawid³owego wyœwietlania obrazu pokazano w postacidiagramu 3.2.W przypadku, gdy obraz jest zaœnie¿ony, nale¿y sprawdziæprawid³owoœæ doprowadzonego sygna³u antenowego. Jeœlisygna³ antenowy jest prawid³owy, uszkodzony jest najprawdopodobniejtuner. W takim przypadku w buforze b³êdów zostaniezarejestrowany kod b³êdu “10”.46 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AACzynapiêcie1.8V jestprawid³owe?TAKCzynapiêcie3.3V jestprawid³owe?TAKCzynapiêcie5V jestprawid³owe?TAKCzynapiêciez adaptera 12V jestprawid³owe?NIENIENIENIESprawdziæ / wymieniædiodê DP01 - 1N4007stabilizator 1.8V IP01 - LF18CDTSprawdziæ / wymieniædiodê DP02 - BYW76stabilizator 3.3V IP02 - LF33CDTSprawdziæ / wymieniæ:LP02 - 33µHIP03 - LM2596S-50DP05 - SL44Sprawdziæ / wymieniæadapter 12VSprawdziæ / wymieniætranzystor QP01 - BC639rezysyor RP01 - 680Rdiodê Zenera DP03 - 1N5231B (5.1V)diodê DP04 - 1N4148NIECzynapiêcie5VS jestprawid³owe?Sprawdziæ / wymieniæ w konwerterze 12V - 33VIT02 - MC34063d³awik - LT05 - 10µHdiodê - DT01 - BAT85cewkê - LT06 - 200µHd³awik LT07 - 10µHNIECzynapiêcie33V jestprawid³owe?Diagram 3.1. Sposób postêpowania przy diagnozowaniu usterek w zasilaczuDoprowadziæ sygna³y wejœciowe ze Ÿróde³:tunera, SCART, S-Video, AVNIECzysygna³y wejœciowes¹ obecne?TAKCzyjest fonia?TAKWymieniæinwerterNIETAKSprawdziæ regulatoryIP02 (3.3V)i IP03 (5V)NIECzyuk³adIV01 - VPC323XDjest zasilany napiêciem3.3V i 5V?TAKSprawdziæ / wymieniækwarc XS0120.25MHz?NIECzyna n.74 IS03 -DPS9450A jest przebiegzegarowy20.25MHz?Sprawdziæ / wymieniækwarc XV01 -20.25MHzNIETAKCzy nan.62, 62IV01 - VPC323XDjest sygna³ zegarowy20.25MHz?NIENIECzyjest OSD?NIESprawdziæ / wymieniæIS03 - DPS9450ANIETAKCzysygna³y:zegarowy (PCK1),H-Sync i V-Syncs¹ prawid³owe?TAKSprawdziæ / wymieniæIV01 - VPC323XDNIECzyna wypr.IV01 - VPC323XDs¹ obecne sygna³yCLK, H-sync iV-sync?TAKSprawdziæ / wymieniæregulatory IP02 i IP03NIECzyuk³ad IS01 -DS90C385MTD jestzasilany napiêciem3.3V?TAKSprawdziæ / wymieniæregulatory IP02 (3.3V)i IP03 (5V)NIECzy uk³adIS03 - DPS9450Ajest zasilany napiêciem1.8V i 3.3V?Sprawdziæ / wymieniæIS01 - DS90C385MTDNIECzyna wyjœciach IS01s¹ obecne sygna³yRLCK+ i RLCK-?TAKTAKWymieniæ panelDiagram 3.2. Sposób postêpowania przy wyszukiwaniu przyczyn braku lub nieprawid³owego wyœwietlania obrazuSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 47

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AA4. Demonta¿ odbiornikaW celu wygodnego i bezpiecznego demonta¿u/monta¿uodbiornika nale¿y go po³o¿yæ na wspornikach z pianki ekranemw dó³, tak jak pokazano na rysunku 5.3Rys.5. Sposób u³o¿enia odbiornika do celów serwisowychWsporniki te wykonane ze specjalnej pianki dostêpne s¹pod numerem 3122 785 90580 i mog¹ byæ u¿ywane do wszystkichtypów i rozmiarów odbiorników z ekranami LCD. Dziêkitakiemu po³o¿eniu panelu na wspornikach z pianki wolnej od³adunków elektrostatycznych uzyskuje siê stabiln¹ pozycjêodbiornika pozwalaj¹c¹ na przeprowadzenie pomiarów i regulacji.K³ad¹c na stole lustro pod przodem panelu mo¿liwestaje siê obserwowanie ekranu i wykonywanie prac serwisowych.Rys.73. Po odkrêceniu wkrêtów zgodnie z podpunktem 2 nale¿yzacz¹æ zdejmowaæ œciankê od do³u. Nale¿y mieæ œwiadomoœæobecnoœci zaczepów po lewej i prawej stronie orazdwóch u góry. Na rysunku 7 pokazano widok œcianki tylnejod wewn¹trz i lokalizacjê tych zaczepów. Nale¿y tak¿e zwracaæuwagê, ¿eby przy zdejmowaniu œcianki nie uszkodziæprzewodów wewn¹trz odbiornika.4. Kolejny krok to roz³¹czenie dwóch wtyczek wi¹zek przewodówod panelu bocznego AV i z³¹cza s³uchawkowegood panelu g³ównego.4.2. Demonta¿ panelu g³ównego4.1. Demonta¿ œcianki tylnejPrzed zdjêciem œcianki tylnej nale¿y wy³¹czyæ odbiornik iod³¹czyæ od niego wtyk adaptera.Demonta¿ œcianki nale¿y przeprowadzaæ w nastêpuj¹cejkolejnoœci i wed³ug podanych wskazówek:BCDAABRys.8BRys.61. Zdj¹æ pokrywê gniazd przy³¹czeniowych.2. Odkrêciæ 4 wkrêty w rogach oznaczone na rysunku 1 liter¹“A”, a nastêpnie jeszcze 2 wkrêty w œrodkowych rejonachoznaczone liter¹ “B”.1. Roz³¹czyæ z³¹cze (A) wi¹zki przewodów do odbiornika podczerwienii klawiatury lokalnej.2. Roz³¹czyæ z³¹cze (B) wi¹zki przewodów do modu³u inwertera.3. Od³¹czyæ wtyczki (C) dwóch wi¹zek przewodów do g³oœników.4. Roz³¹czyæ z³¹cze (D) do panelu LCD. Nale¿y wykonaæ tobardzo ostro¿nie, gdy¿ jest ono bardzo kruche!5. Odkrêciæ 4 wkrêty mocuj¹ce panel g³ówny (wkrêty te niezosta³y pokazane na rysunku 8).6. Wyj¹æ panel z odbiornika.48 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AA4.3. Demonta¿ inwertera12Rys.114.6. Demonta¿ bocznego panelu z³¹czyRys.91. Od³¹czyæ 4 wtyczki wi¹zek przewodów do panelu LCD.2. Odkrêciæ 2 wkrêty mocuj¹ce ekran na module inwertera.3. Zdj¹æ ekran.4. Wymontowaæ modu³ inwertera.24.4. Demonta¿ panelu LCDUwaga: Demonta¿ panelu LCD nale¿y wykonywaæ w pomieszczeniu(œrodowisku) pozbawionym kurzu. Ponadtowskazane jest wykonywanie tych czynnoœci w specjalnychrêkawiczkach.Rys.121. Od³¹czyæ wszystkie wi¹zki przewodów.2. Odkrêciæ oba wkrêty mocuj¹ce p³ytkê (2) i wymontowaæpanel.4.7. Monta¿ odbiornikaMonta¿ odbiornika przeprowadza siê w kolejnoœci odwrotnejni¿ demonta¿.Rys.101. Po³o¿yæ odbiornik ekranem w dó³ na wspornikach z pianki.Wsporniki te powinny byæ po³o¿one tak, aby odbiornik le-¿a³ na nich g³ównie na ramce okalaj¹cej ekran, a nie na p³ycieszklanej panelu LCD.2. Odkrêciæ wszystkie wkrêty naoko³o ramki.3. Podnieœæ panel LCD wraz z metalow¹ os³on¹ z plastikowejramownicy.4. Odkrêciæ 4 wkrêty mocuj¹ce panel LCD.5. Wyj¹æ panel LCD z metalowej oœcie¿nicy. Nale¿y uwa¿aæ,aby nie uszkodziæ wi¹zek przewodów i aby wi¹zki te by³yu³o¿one we w³aœciwych pozycjach.4.5. Demonta¿ p³ytki klawiatury lokalnej i odbiornikapodczerwieni1. Odkrêciæ wkrêty mocuj¹ce p³ytkê.2. Wymontowaæ modu³.3. Zwróciæ uwagê na przyciski (klawisze), one nie s¹ zamocowanew ramce.Rys.13Uwaga: W trakcie monta¿u odbiornika nale¿y zwróciæ uwagêna u³o¿enie wszystkich wi¹zek przewodów i kabli w oryginalnychpozycjach. Pomocny mo¿e byæ do tego rysunek13, na którym pokazano u³o¿enie przewodów po zakoñczeniumonta¿u przed za³o¿eniem œcianki tylnej.}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 49

Og³oszenia i reklamafonia ®>RYMIRYMI< Innowacje Elektroniczne62-090 Mrowino-Zmys³owo, ul. Dobrowita 28tel./fax (061) 867-98-90www.rymi.plKonwerter sygna³u wideona sygna³ VGAPrzekszta³ca sygna³ wideo z ró¿nych Ÿróde³ (np. DVD, VCR,CAMCORDER, konsola gier) na sygna³ wyjœciowy VGA, umo¿liwiaj¹cw ten sposób wyœwietlanie ostrych stabilnych obrazów namonitorach LCD bez u¿ycia komputera. Je¿eli komputer posiadawejœcie VGA, konwerter umo¿liwia skomunikowanie tych urz¹dzeñ.W³aœciwoœci- reduktor szumów- filtr ostroœci- wyjœcie stereo- uk³ad poprawiaj¹cy obrazy 3D- regulacja obrazu wyœwietlana na ekranie- uk³ad oszczêdzania energii (wygaszanie)- automatyczne wykrywanie systemów NTSC/PAL- wyœwietlanie obrazów na ca³ym ekranie monitora- rozdzielczoœæ: 640×480, 800×600, 1024×768 przy 60/75Hz- wymiary: 168×105×28 mmAkcesoria:- zasilacz,- p³yta CD z instrukcj¹ obs³ugi,- przewód VGA, przewód 3,5st*3,5stZasady prenumeraty wydawnictw „SE”na 2009 rokI. Op³aty dokonaæ mo¿na przekazem pocztowym, przelewembankowym lub internetowym.Nazwa odbiorcy:APROVI – A.Haligowska (Serwis Elektroniki)80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:61-15001025-1210-2001-4524-0000II. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:„Serwis Elektroniki”- standard 120 z³ (roczna) 60 z³ (pó³roczna)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 240 z³ (roczna) 120 z³ (pó³roczna)„Serwis Sprzêtu Domowego”60 z³ (6 egz. × 10 z³)III. Ceny abonamentu „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie:Abonament roczny120 z³ (12 × 10 z³)Abonament roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 96 z³ (12 × 8 z³)Abonament pó³roczny66 z³ (6 × 11 z³)Abonament pó³roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 60 z³ (6 × 10 z³)Abonament kwartalny36 z³ (3 × 12 z³)IV. „Pakiet”...............370 z³W sk³ad pakietu wchodz¹: „Serwis Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ (240 z³) + „Baza Porad Serwisowych” (96 z³) + „SerwisSprzêtu Domowego” (60 z³).V. Wszelkie w¹tpliwoœci mo¿na wyjaœniæ telefonicznie (058)344-32-57 lub e-mailem: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plInformacja o pe³nej ofercie, numerach archiwalnychi dodatkowych us³ugach znajduje siê na stronie:www.serwis-elektroniki.com.pl.Hurtownia Ksi¹¿ki Technicznej „EWA”www.hkt.com.plLASERY, G£OWICE WIDEO, G£OWICE KAMER 8mm, V8, Hi8, Digital8, SONY oraz inne marki, naprawa,oryginalne elementy SONY – gwarancja. VIDEO HEAD SERVICE, 31-426 Kraków, Gen. Pr¹dzyñskiego 6, tel.(012) 411-03-70, http://www.videohead.com.plPRZYRZ¥DY do sprawdzania i reaktywacji kineskopów. REWO-Elektronika tel. 022 754-63-29, 0660-128-539ADAPTERY multimedialne Car Audio, INTERFEJSY kierownic, PILOTY uniwersalne.IZOTECH, 32-020 Wieliczka, ul. Podgórska 66, tel. (012) 632-12-28 www.izotech.com.pl/eSPRZEDAM: oscyloskop dwukana³owy 25MHz KR2702 i generator funkcji typ G432. Tanio!Józef Gancarz, 22-500 Hrubieszów, ul. Partyzantów 1/6. Tel. 084 697-07-33, 609-509-514.SPRZEDAM: regenerator kineskopów produkcji rosyjskiej MPRK-1, generator PAL-SECAM K938, generator radiowyK937, oscyloskop, kolumny g³oœnikowe ALTUS, wk³adkê oscyloskopu OS-150/4.Marek Tarnowski, Warszawa, ul. Kochanowskiego 12 m.3www.piloty.pl50 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

SERWIS ELEKTRONIKI9/2009 Wrzesieñ 2009 NR 163Od RedakcjiNaprawa inwerterów i zasilaczy monitorów i OTVC LCD toaktualnie jeden z czêœciej poruszanych przez Pañstwa tematów.Coraz czêœciej producenci finalnych wyrobów aplikuj¹ w nichinwertery i zasilacze skonstruowane i wykonane przez innychwytwórców, specjalizuj¹cych siê w produkcji takich uk³adów.S¹ to zarówno znane i uznane firmy, jak na przyk³ad Murataprodukuj¹ca inwertery dla firmy Panasonic, jak równie¿ firmyma³o znane o bardzo egzotycznych nazwach. Firmy te dostarczaj¹cswoje wyroby producentom gotowych urz¹dzeñ rzadkotroszcz¹ siê o ich serwisowanie w przysz³oœci, a jeœli ju¿, tometod¹ podmiany ca³ego modu³u. Dokumentacja techniczna inwerterówto ci¹gle rzadkoœæ. Z kolei producenci finalni OTVC imonitorów traktuj¹ zasilacz czy inwerter jako „czarn¹ skrzynkê”maj¹c¹ dostarczyæ przy okreœlonym zasilaniu okreœlone napiêciawyjœciowe i równie¿ rzadko publikuj¹ schematy w wydawanejprzez siebie dokumentacji technicznej i serwisowej. Trudnodociec dlaczego w³asnie te uk³ady s¹ „ukrywane” przed serwisantami.St¹d chcemy wyraziæ s³owa uznania naszemu wspó³pracownikowipanu Ryszardowi Strzêpkowi, który naprawiaj¹czasilacz w OTVC LCD Samsung LE32R87 BDX/XEU w koñcupostanowi³ narysowaæ schemat ideowy tego uk³adu i „podzieliæsiê” nim z innymi kolegami. Przyk³ad godny naœladowania.Schemat ten publikujemy na œrodkowych stronach bie¿¹cegonumeru. Przy opisanej powy¿ej polityce braku informacjiprowadzonej przez producentów byæ mo¿e jest to jedyna drogapozyskania schematów tych najczêœciej uszkadzaj¹cych siê uk³adówi wykonania naprawy w rozs¹dnych kosztach.W poprzednim numerze planowaliœmy opublikowaæ artyku³o wykorzystaniu programu Nokia NTest do testowania i ocenyjakoœci wyœwietlaczy LCD i poszukiwania „martwych” pikseli.Niestety artyku³ „zagubi³ siê” i opublikowany zosta³ jedyniedodatek do tego artyku³u w postaci kolorowego zrzutu ekranuna przedostatniej stronie. A zatem w tym numerze zgodnie zzamys³em autora powtarzamy kolorowy dodatek i publikujemyartyku³ przepraszaj¹c jednoczeœnie za powsta³e zamieszanie.Wk³adka schematowa do numeru 9/2009:OTVC Philips chassis A8.0A (cz.4 z 4 – ark.7, 8) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 9/2009:OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.2 z 5 – ark.5 ÷ 8)– 8 × A2,OTVC Sony chassis AE-4 (czêœæ 2 z 2 – ark.5 ÷ 8) – 8 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta 1A/1Spis treœciOpis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.4 – ost.) ......................................... 4Peak Switché ............................................................. 6Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewewyposa¿onych w chassis Q4040 (cz.2 – ost.) ........... 8Porady serwisowe..................................................... 10- odbiorniki telewizyjne .......................................... 10- audio .................................................................... 23Schemat ideowy zasilacza SMPS (PFC, S/B)MGM32P BN96-03775A do OTVC LCD SamsungLNS3241DX, LNS3251D .......................................... 25Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD SamsungLE32R87 BDX/XEU .................................................. 26Schemat ideowy zasilacza SMPS (MULTI)MGM32P BN96-03775A do OTVC LCD SamsungLNS3241DX, LNS3251D .......................................... 28Nokia NTest – program do oceny jakoœciwyœwietlaczy LCD i plazmowych .............................. 29OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50(cz.4 – ost.) ............................................................... 31Wyszukiwanie i usuwanie usterek ............................. 31Wartoœci podstawowych napiêæ w punktachtestowych na p³ycie AP ............................................. 36Telewizor LCD Telestar chassis TC .......................... 38Jak „czytaæ” oznaczenia modeli OTVC LCDfirmy Toshiba ............................................................. 43Pomiary temperatury za pomoc¹ miernikauniwersalnego przy wykorzystaniu elementu NTC .. 44OTVC plazma Philips chassis LC4.41E (cz.2 – ost.) 45Wykrywanie usterek i wskazówki serwisowe ............ 45Regulacje serwisowe ................................................ 46Og³oszenia i reklama ................................................ 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýOpis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- oraz Peak-SwitchýKarol Œwierc(cz.4 – ost.)Uk³ady pokazane na rysunku 2.10 maj¹ bardzo prymitywnyobwód sprzê¿enia zwrotnego. Nale¿y spodziewaæ siê, i¿konsekwencj¹ tego, jest kiepska charakterystyka, w szczególnoœciznaczna impedancja wyjœciowa. Faktycznie, gdy wymaganiana sta³oœæ napiêcia U WY przekraczaj¹ tradycyjne ±10%,feedback nale¿y wyposa¿yæ w obwód kontroluj¹cy faktycznenapiêcie wyjœciowe (nie pomocnicze, odzwierciedlone na C FB ).Wówczas, mimo ¿e przetwornica nie zapewnia izolacji, nale-¿y zastosowaæ transoptor. To najprostszy sposób przeniesieniasygna³u miêdzy dwoma punktami uk³adu o ró¿nych potencja-³ach, w tym braku odniesienia wzglêdem masy (return) obwodu.Spotykane rozwi¹zania pokazuje rysunek 2.11. Uzyskana„swoboda” pozwala tak¿e na przekonstruowanie zasilacza tak,aby „spokojnym” wêz³em by³o Ÿród³o nie dren Linká. Obiewersje (High Side i Low Side) dla konfiguracji Buck pokazujerysunek 2.11 a i b.Darujemy sobie wyliczanie uzyskanych w ten sposób zaleti wad uk³adu. Najistotniejsz¹ cech¹ jest to, i¿ w uk³adziezawieraj¹cym transoptor nie ma praktycznie istotnych ograniczeñna „p³askoœæ” charakterystyki wyjœciowej. Decydujea/ SchematV IN+-FBDPr¹d w kluczuBPSLinkSwitch-TN= MOSFETEnabled (impuls obecny)b/ Praca „poprawna”I D+V O= MOSFETDisabled (cykl kluczowaniapominiêty)-a/ High Side B cFBBPCzyI FB > 49µA? Nie Nie Tak Nie Nie Tak Tak NieJeœli I FB < 49µAJeœli I FB > 49µAnajbli¿szy impuls obecny“cycle skipped”+DSLinkSwitch-TNR ZV INV O-V ZDu¿e obci¹¿enie – niewiele opuszczonych cyklib/ Lo Side B c+LinkSwitch-TNS³abe obci¹¿enie – wiele opuszczonych cykliV IN-BPSFBDV ZR ZV Oc/ Auto-restartc/ Lo Side B c Boost+Jeœli I FB < 49µA, > 50 ms ⇒ Auto-RestartV ZR ZV OLinkSwitch-TNV IN50ms800ms-BP FBS DRys.2.11. Aplikacje z “optocoupler feedback”Auto-Restart = 50ms ON / 800 ms OFFJeœli I FB < 49µA przez 50mskluczowanie wstrzymane na czas ok.800msRys.2.12. Praca uk³adu w ró¿nych stanach obci¹¿enia4 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak Switchýo tym obwód wysterowania diody LED transoptora. W najprostszymprzypadku, gdy obwodem tym jest szeregowa diodaZenera, widzimy na schematach „wspomagaj¹cy” rezystormaj¹cy na celu umiejscowienie punktu pracy za „kolanem”charakterystyki Zenera. Opornoœæ dynamiczna diody w tympunkcie wraz z ca³ym wzmocnieniem w pêtli sprzê¿enia zwrotnego,przek³ada siê na opornoœæ wyjœciow¹ uzyskanego Ÿród³azasilania. Inaczej mówi¹c dlatego, i¿ wymieniony wy¿ejpunkt pracy decyduje tak¿e o wzmocnieniu w zamkniêtej pêtlistabilizacji.Z przytoczonych rozwa¿añ wyraŸnie widaæ, i¿ mimo ¿eiloœæ elementów w zasilaczu (niemal¿e) „na palcach jednej rêkizliczyæ”, iloœæ problemów do rozwi¹zania jest nie mniejsza.Mo¿na za³o¿yæ, i¿ w „firmowym” sprzêcie, wszystkie te problemykonstruktor nale¿ycie przemyœla³, a nam pozostaje wymianauszkodzonego elementu. Mo¿e jednak, lepiej mieæ œwiadomoœæ(przynajmniej) „co by³o do przemyœlenia” i taki celma niniejsze opracowanie. Na zakoñczenie rozwa¿añ bie¿¹cegopunktu zamieszczamy jeszcze jeden rysunek zaczerpniêtyz noty aplikacyjnej producenta LinkSwitchý. Rysunek 2.12pokazuje obrazowo, jak przetwornica z rysunku 2.10a pracujew ró¿nych stanach obci¹¿enia.Na rysunku 2.12c pokazano pracê w trybie auto-restartu.To pomys³owe rozwi¹zanie swoistego zabezpieczenia nadpr¹dowegoaczkolwiek rozwi¹zuje wiele problemów (i czyniuk³ad odpornym na wiêkszoœæ Ÿróde³ defektu klucza), mo¿ebyæ jednak powodem dodatkowych problemów. Wystarczy,¿e zastosowano (sk¹din¹d byæ mo¿e wymagany) znacznej pojemnoœcikondensator wyjœciowy, a uk³ad mo¿e na trwale pozostaæw stanie autorestartu nie przechodz¹c do w³aœciwegozakresu pracy, mimo ¿e faktycznie nie ma stanu przeci¹¿enia.W istocie Link rozpoznaje je po zliczaniu aktywnych cyklikluczowania. Tak¿e, nie rezystancyjne obci¹¿enie, typu silnik(np. wentylator) mo¿e spowodowaæ, i¿ uk³ad nie zd¹¿y w przeci¹gu50 milisekund wejœæ na w³aœciwy zakres regulacji (zopuszczaniem cykli). Jak zaradziæ, aby mechanizm autorestartunie blokowa³ wtedy pracy (sprawnego w gruncie rzeczy) uk³adu?Rozwi¹zaniem jest zastosowanie kondensatora soft startu(miêkkiego startu). Nale¿y ³¹czyæ go równolegle do rezystorafeedbacku (sprzê¿enia zwrotnego). Aplikacjê pokazujerysunek 2.13a, zaœ rysunki 2.13b, c, d pokazuj¹ uzyskany efekt.Oscylogramy zaczerpniêto z noty aplikacyjnej LinkSwitch-TN, badaniom poddano zasilacz 12V/150mA z obci¹¿eniemw postaci silnika pr¹du sta³ego.Przy braku kondensatora C SOFT-START uk³ad na trwale bêdziepróbkowa³, generuj¹c na wyjœciu krótkie impulsy napiêcia.Rysunek 2.13c pokazuje efekt zbyt ma³ej pojemnoœci kondensatorasoft-startu. Zasilacz wprawdzie wejdzie na w³aœciwyzakres pracy, jednak nie zadowalaj¹co. Autostart nie zd³awiprzetwornicy zupe³nie, ale spowoduje „czkawkê”. Dopierorysunek 2.13d pokazuje w³aœciwy start zasilacza. Generalniekondensator C SS dobiera siê eksperymentalnie. Zasada jednakjest taka, aby sta³a czasowa jak¹ tworzy rezystor R FB zkondensatorem C SS by³a wystarczaj¹co d³uga na to, aby modyfikacjaobwodu sprzê¿enia zwrotnego nie dopuœci³a do ci¹g³egokluczowania przez okres 50 milisekund. Nale¿y tak¿edopowiedzieæ, i¿ rozwa¿ania te nie s¹ aktualne dla przetwornicz Link-iem LNK302, który w funkcjê autostartu nie jestwyposa¿ony.Na ostatnim rysunku pokazujemy dwie aplikacje Link-V IN+-FBBPD SLinkSwitch-TNR FBC SS+V ORys.2.13a. Umiejscowienie kondensatora soft-startuVVV42086420d eo o eo- e ie-20 2 5 52 3 o de o soft-startu42086420eed d o iod ie e i-20 2 5 5C2 3 CST-STA Te o i42086420o- e-20 2 5 5C2 3d Po i iodC-SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 5

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýV IN+-FBDFBDBPSLinkSwitch-TNBPSSwitchá-TN. Rysunek 2.14a to zasilacz o dwu napiêciach wyjœciowycho przeciwnej polaryzacji. Przyk³ad ten wart jest analizy,któr¹ pozostawiamy Czytelnikowi. Wzglêdem którego napiêcianale¿y zaprojektowaæ elementy sprzê¿enia zwrotnego icewkê indukcyjn¹?Przyk³ad z rysunku 2.14b jest zasilaczem pr¹dowym “stringu”(³añcucha) diod elektroluminescencyjnych. Konfiguracjaprzetwornicy to buck-boost, zaœ sprzê¿enie zwrotne ma zdecydowanieró¿n¹ charakterystykê od przyk³adów przytoczonychwy¿ej. Uk³ad stabilizuje pr¹d nie napiêcie. Elementempomiarowym jest rezystor R SENSE . Równoleg³y kondensator jestkonieczny dla filtracji, sta³a czasowa iloczynu R SENSE i C SENSEmusi obejmowaæ co najmniej kilka-kilkanaœcie okresów zegaraLinkSwitchá-TN (który jest sta³y i wynosi 15µs). I rzeczciekawa. Teraz pêtla jest pr¹dowa, wejœcie FB Linká ma tak-¿e charakterystykê uwarunkowan¹ pr¹dowo (49µA). Mimo to,w³aœnie teraz istotny jest próg napiêcia (1.65V) jaki wykazujeFeedback (FB) wzglêdem Source. Na tê wartoœæ nale¿y dobraæelementy sprzê¿enia zwrotnego.W uk³adzie o pr¹dowej charakterystyce sprzê¿enia zwrotnegogroŸne jest rozwarcie obwodu obci¹¿enia. Na rysunku2.14b diody D FB -VR FB tworz¹ dodatkow¹ pêtlê napiêciowegosprzê¿enia zwrotnego. Teraz powsta³ uk³ad o charakterystycepr¹dowej z zabezpieczeniem nadnapiêciowym, w odró¿nieniuod zwykle spotykanych (charakterystyki napiêciowej z zabezpieczeniemnadpr¹dowym).3. Peak Switché6.8V+7V5.1VRTNRys.2.14a. Aplikacja o dwu napiêciach wyjœciowychV IN+-LinkSwitch-TNR BIAS2kLR FB300R SENSEC SENSEVR FB D FBD FWC OI ORys.2.14b. Zasilacz pr¹dowy wielu diod LED-5V“Switchery” omawiane w bie¿¹cym artykule, jak ju¿ powiedzianowy¿ej, zaprojektowane s¹ dla oszczêdnych i niewymagaj¹cychprzetwornic. PeakSwitché to ta sama rodzina,ich konstrukcja wewnêtrzna niewiele odbiega od Tiny- iLinkSwitchý. Mimo to, optymalizacja tych elementów posz³aw kierunku podniesienia uzyskiwanych mocy, w szczególnoœcipeak power, mocy chwilowej (liczonej zwykle wprzedziale czasu 0.1 sekundy). Ju¿ TinySwitché i Link-Switché i optymalizowano pod tym k¹tem, jak powiedzianowy¿ej dlatego, i¿ po prostu takie s¹ wymagania wielu aplikacji(zasilanych urz¹dzeñ). W PeakSwitchách osi¹gniêty performancepod tym wzglêdem, jest najlepszy. Tym samym,adresowane s¹ te uk³ady do przetwornic drukarek atramentowych,wzmacniaczy audio, zasilania silników pr¹du sta³ego.Mo¿na z nich bowiem „wycisn¹æ” chwilowo, moc nawet 3-krotnie przekraczaj¹c¹ continuous output power. Czêstotliwoœækluczowania (podczas peak power) jest podniesiona do277kHz. Wyposa¿one s¹ tak¿e, we wszystkie rozbudowanemechanizmy (o których wspominaliœmy wy¿ej) jak: jitter,adaptive current limit, undervoltage sense, autorestart, temperatureprotection czy on-time extension, a tak¿e audible noisereduction. Opcjonalna mo¿liwoœæ zewnêtrznego zasilaniawyprowadzenia bypassu, tutaj jest obowi¹zkiem. WewnêtrzneŸród³o pr¹dowe pracuje wówczas tylko jako Ÿród³o startowe(¿adne zewnêtrzne elementy startowe nie s¹ wymagane).Z uwagi na wiêksze pozyskiwane moce, wszelkie uwagi dotycz¹cepoprawnego monta¿u elementów zasilacza s¹ tu bardziejkrytyczne (wa¿ne). Aby u³atwiæ rozwi¹zanie tego typuproblemów, rozdzielono wyprowadzenia masy, wyprowadzenieSource od masy sygna³owej. Dotyczy to jednak tylko obudówY i F (w obudowie typu DIP-8 jest tradycyjnie, jak pokazywa³rysunek 1.7). Uk³ady PKS60x Y/F umo¿liwiaj¹ zamontowanieradiatora i pozyskanie wiêkszej mocy ci¹g³ej. W szczególnychsytuacjach (i zapewnieniu wystarczaj¹cego ch³odzeniawszystkim elementom zasilacza w których wydziela siêmoc czynna), moc specyfikowana jako peak power, mog³abybyæ czerpana continuous. Jednak, taki projekt jest zwykle niepraktycznyi siêga siê po inne poznane ju¿ rozwi¹zania przetwornic.W bie¿¹cym punkcie pokazujemy tylko jeden przyk³adaplikacji PeakSwitcha. Schemat z rysunku 3.1 wykorzystujePeakSwitcha PKS606Y (w obudowie Y), mo¿e pracowaæ wszerokim zakresie napiêcia wejœciowego, zaœ osi¹gana moc to32W (continuous) i 81W (peak power). Dostarcza napiêcia 30V(1.06A/2.7A – w szczycie). Sprawnoœæ przekracza 80%, zaœno load consumption to zaledwie 0.2W.W uk³adzie tym na uwagê zas³uguj¹ nastêpuj¹ce obwodyaplikacji. Elementy ulokowane przed prostownikiem Graetzamaj¹ na celu ograniczenie inrush current, a tak¿e filtracjê zak³óceñEMI. W tym zadaniu wspomagaj¹c¹ rolê odgrywaj¹tak¿e C17, R5 i C19. Elementy podwieszone na drenie (pozasamym transformatorem) pe³ni¹ zadanie poch³aniania paso-¿ytniczej energii transformatora nie dopuszczaj¹c do niebezpiecznychprzepiêæ na kluczu. W punkcie 2.2.2 pisaliœmy ozaletach wolnej diody klampuj¹cej, tu D6. W projekcie z rysunku3.1 zastosowano w tym wzglêdzie kompromis. Przyczêstotliwoœci kluczowania z jak¹ pracuje PKS, 1N400x by-³aby zbyt wolna. Taka dioda nie spe³ni³aby zadania ochronyklucza i sama by siê przegrzewa³a. Ultrafast by³aby zbyt szybka,fast 500ns jest wyborem optymalnym. Taka dioda zapewniaodpowiednie t³umienie, a tak¿e pozwala na czêœciowyzwrot energii. W charakterze elementów rozpraszaj¹cych „nie-6 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje Tiny-, Link- oraz Peak SwitchýC101nF250VACR868R C111/2W 330pFF13.15AR21.3MD1÷D41N4007L15.3mHR11.3MC3680nFX1C1-C2100pF250VACt°RT110RC4150µF400VD51N4007C7100nF400VC174.7nF1kVR152.2RC52.2nF1kVR52.2MR422R1/2WVR11N4764A100VR310k1/2WD6FR106R62.4MPeakSwitch DU1 EN/UVPKS606Y BPS GND132R162.7MT1EE259,107,845C647µF35VD71N4148C8220nF50VD8STPS3150R74.7kC12330µF50VD91N4148R121kU2PC817X4Q12N3906VR21N5255B28VC1510nF50VR131kC1347µF16VR113kD10UF4003Q2FS202DAC16100nFR90.33R2WR101.5k30V@L21.07a Cont.5.3µH2.7A PeakVR31N5258B36VR14100C14220nF50VRTNJ1LPENC191nF, 250VACRys.3.1. PeakSwitch w zailaczu 30V/1.07A (2.7A – w szczycie)J3PCB Term 18AWGchcian¹” energiê te¿ kompromis, rezystor w szereg z transilem.Projekt wartoœci tych elementów musi wspó³graæ z parametramitransformatora. W tym przypadku „odbite” (przetransformowane)napiêcie wtórne (którego nie nale¿y klampowaæ)wynosi oko³o 135V (stosunkowo du¿a wartoœæ). W aplikacjiwykorzystano drug¹ funkcjê wyprowadzenia “Enable” (Undervoltage).Jednak, elementy monitoruj¹ce napiêcie wejœciowewykorzystuj¹ oddzielny obwód prostowania (D5-C7). Toobwód „szybki” i niezale¿ny od obci¹¿enia. Superpozycja rezystorówR5 + R6 z R16 uzale¿nia tak¿e obwód rozpoznawaniawarunku undervoltage od stanu pracy (start, warunki ustalone).Driver podejmuje normaln¹ pracê dopiero, gdy pr¹ddostarczany przez te rezystory przekroczy wartoœæ 25µA. Pr¹dten pe³ni jeszcze jedn¹ funkcjê (ponad undervoltage). Gdynapiêcie wejœciowe ma w³aœciw¹ wartoœæ (przedzia³), zaœ PeakSwitchrozpozna inny fault condition, mechanizmy ochronnewstrzymuj¹ kluczowanie. Fault Condition jest zapamiêtany(Latch-off). Przerzutnik ten pamiêta dziêki podtrzymaniu naowym pr¹dzie 25µA. „Puœci” dopiero po wy³¹czeniu napiêciazasilania. O wartoœci napiêcia wyjœciowego decyduje jak zwykle„zimna” czêœæ pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Zastosowanotu stosunkowo prosty obwód z diod¹ Zenera VR2. RezystorR12 ustala nachylenie charakterystyki w warunkach ustalonych.„Przyspieszaj¹cy” kondensator dzia³a nie tyle stabilizuj¹co,co przeciwdzia³a zjawisku „grupowania impulsów”(patrz punkt 1.2 i 1.5). Z analizy obwodu wynika, ¿e ponad50% elementów pe³ni rolê wspomagaj¹c¹, nie jest niezbêdnychdo pracy zasilacza. To trend charakterystyczny nie tylkodla omawianego uk³adu. W ramach prac serwisowych zalecamyjednak ewentualnie wykorzystywanie jedynie „tego stopniaswobody”, który daje projekt maj¹cy zapewniæ pracê wszerokim zakresie napiêcia wejœciowego (85 do 265 V AC ). Doobwodów wspomagaj¹cych nale¿y tak¿e zaliczyæ zabezpieczenienadpr¹dowe i nadnapiêciowe. Mimo, ¿e PeakSwitchma wbudowane takie mechanizmy, tu zrealizowano obwódtyle „ordynarny co skuteczny”. Obwód z tyrystorem (Q2) zd³awipracê przetwornicy skutkuj¹c przejœciem do auto-restartu(w którym mo¿e na trwale pozostaæ, a ¿aden z elementów zasilaczanie bêdzie „przeci¹¿ony”). Aby wyprowadziæ zasilaczze stanu shutdown condition, trzeba wy³¹czyæ napiêcie AClinena co najmniej 3 sekundy. Bramka Q2 wyzwalana jestsum¹ sygna³ów, kontroluj¹cych pr¹d i napiêcie w obwodziewyjœciowym. Próg overvoltage wyznacza dioda Zenera VR3,zaœ overcurrent niskoomowy rezystor 0.33R. Obwód RC wbazie tranzystora Q1 wprowadza niewielkie opóŸnienie i jestwymagany w stanach „rozruchu”, ³adowania kondensatorawyjœciowego. Warto tak¿e zwróciæ uwagê, i¿ pêtla sprzê¿eniazwrotnego zamyka siê przed rezystorem ograniczenia nadpr¹dowego.Oznacza to, i¿ rezystancja ta nie bêdzie kompensowanaprzez zbawcze dzia³anie pêtli sprzê¿enia zwrotnego (feedbacku),i w ca³oœci doda siê do rezystancji wyjœciowej utworzonegoŸród³a zasilania. Z uwagi na parametry statyczne lepiejkontrolowaæ napiêcie na samym wyjœciu. Dlaczego taknie uczyniono? Zapewne z uwagi na dynamikê. Dodatkowybiegun mo¿e spowodowaæ niestabilnoœæ (ogólnie z obwodachzasilania, czy jeszcze ogólniej, w obwodach z ujemnym sprzê-¿eniem zwrotnym), a w zasilaczu PeakSwitchówym grupowanieimpulsów i “audible noise” oraz wzrost têtnieñ na wyjœciu.Na schemacie z rysunku 3.1 warto tak¿e zwróciæ uwagêna rozdzielenie masy sygna³owej od Power Ground, oraz nato, które elementy pod³¹czone s¹ wzglêdem wyprowadzeniaGND, a które wzglêdem wyprowadzenia Source PeakSwitchá.}SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 7

Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewe chassis Q4040Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewewyposa¿onych w chassis Q4040 (cz.2 – ost.)Marek SzukalskiTabela 1. Wykaz funkcji regulacyjnych w trybie serwisowym OTVC Loewe z chassis Q4040 – czêœæ 2Funkcja regulowana Wskazania OSD Uwagi do regulacji5 óŸ ie iei i6 Pod o oh o i i7 W o æ iC -off7 W o æ od ie ie id i i C -offSE VICEY – DeXXXSE VICECo o VCXXXSE VICEC -offGXXX XXX XXXSE VICEC -offGXXX XXX XXX8 Po io ie i SE VICEWhi eXXX XXX XXX9 Po o¿e ie PIPo io ieSE VICEPIP H Po7 6 5 4 3 2 0X X X X X X X X20 i e ff e SE VICES i e7 6 5 4 3 2 0X X X X X X X X2 S Co SE VICES Co7 6 5 4 3 2 0X X X X X X X X22 SE VICEio7 6 5 4 3 2 0X X X X X X X X23 2 SE VICEio 27 6 5 4 3 2 0X X X X X X X X24 3 SE VICEio 37 6 5 4 3 2 0X X X X X X X X25 4 SE VICEio 47 6 5 4 3 2 0X X X X X X X X26 5 SE VICEio 57 6 5 4 3 2 0X X X X X X X XDo o d iæ do ó i i i i h o i i, e eodd ie e d PAL, SECAM, NTSCD i ó o o o h iæ i i ( e o )Z ie æ i i o e o h o ó i h h MP 33 ,33 , 33 , æ i ¹ o æ i o o ¹ e o 2 iæ i ieC -off = 58 V ±2 5V(P ed o o ie e e i e¿ iæ; o æ – 23, o – 50,e ie – 40, o æ od ie ie i ( 7 ) d i h o o ó i o iæ20, o i o io ie i ( 8) 63, d od io i ó fo 6 : 9 e¿ ¹ æfo 6 : 9)W o i o o o o e o o efie o i e o æ,o æ ¹ e ñ, io e o i e¿ i æ i ie [X]do i ¹ e o o ed o æ , o æ ¹ ie , io eo i e¿ i æ i ie [X]ie i o eNie e o æ!Nie e o æ!Z i h h e i o¿ do o æ o do e o e od io i i e o o ¿e i i d dW o i o¿ i h do e i o i i d e i e i 28 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewe chassis Q4040Tabela 2. Wykaz opcji dostêpnych w OTVC Loewe z chassis Q 4040NumerbajtuBajt 1Bajt 2Bajt 3Bajt 4Bajt 5NrbituZnaczenie bitu “0” “1”UstawieniastandardoweWszystkiemodele25/2600 4030/600 ------------ ------------ ------------ 0 0------------ ------------ ------------ 0 02 ------------ ------------ ------------ 0 03 S e M/N Z o o Mo¿ i 04 S e L Z o o Mo¿ i 05 S e D/K Z o o Mo¿ i6 S e I Z o o Mo¿ i 07 S e /G/NTSC 4 4/PAL60 Z o o Mo¿ i0 DiSEqC fo SMATV T NieTe e e o i Nie T 0 02 Lo Mode VPC Nie T3 W ie od i i ff 0 04 P o e o od h i SDA9360/9363 SDA93625 AGC e o ff6 De e io of di i o d 450 800 0 07WSS de e io( o i h-ove fo PAL P )A o ie Nie o ie 0 00 o o ie o Mo¿ i Z o o 0 0o i e o 4 : 3 6 : 9 0/ * 0/ *2 S i h-off o /o ff 0 03 ( io i fo ex e G ) if AV i e e ed A oved 0 04 Co Co o "i- hode" NoS o i i fo “ihode0 05 W - ode ff 0 06 AVC i e o S o 0 07 M ide ifi io fo D/K ff 0 00 ------------ ------------ ------------ 0 0S i hi -off TV e Wi h i Wi ho i 0 02 DiSEqC ff 0 03 LLC PLL Se o “ o if V- o ed A o 0 04G i do S-VHS odod io i5 W - ode Mo¿ i Z o o6 e e de e io Z o o Mo¿ i7 A e i e o Z o o Mo¿ iZ o o e 0/ ** 0/ **0 Do S o d Nie T 0 0------------ ------------ ------------ 0 02 Te S o d ef / i h Se ed To e he3 VPC SYNCH SLICE No ~50% 0 04 AMD i h-ove S o5 V S hee Wi do 0 06 MSP Mode ( dio C ) No Te ode 0 07 So d Ide ifi io 2 e d ( o ) 8 e d (A do ) 0 0SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 9}

Porady serwisowePorady serwisoweJerzy Znamirowski, Edward Bitner, Ryszard Strzêpek, Henryk Demski, Jerzy PoraOdbiorniki telewizyjneUnimor M449 Siesta 3Po up³ywie kilku minut, wy³¹cza siê wysokie napiêcie, drastycznie obni¿a siê si³ag³osu, ale procesor g³ówny pracuje – mo¿na np. prze³¹czaæ programy (chocia¿nic nie widaæ na ekranie, s³ychaæ zmianê fonii).Wy¿ej opisany efekt mo¿na uzyskaæ na wiele sposobów,np. „gwa³towna” regulacja po³o¿enia obrazu w pionie i wysokoœci¹obrazu. Innym sposobem jest czêste prze³¹czanie programów.Ciekawostk¹ jest to, ¿e czas „prawid³owej” pracyodbiornika mo¿na by³o wyd³u¿yæ nawet do oko³o godziny,od³¹czaj¹c rezystor R578 (220k/0.5W) od 28 nó¿ki (protect)uk³adu scalonego U551 (TEA2029-C). Po tym czasie efekt by³identyczny jak opisano wy¿ej. Prawdziw¹ przyczyn¹ tegouszkodzenia by³ kondensator elektrolityczny C610 (47µF/250V).J.Z.JVC C-FT21EE chassis CP375Nie w³¹cza siê do stanu pracy, dioda zgaszona, s³ychaæ ciche „cykanie”.Przy wylutowanym trafopowielaczu, ale bez obci¹¿enia np.¿arówk¹, ww. objawy ustêpuj¹, jednak po pod³¹czeniu ¿arówkisytuacja jest identyczna jak przy wlutowanym T402. By³ojasne, ¿e „coœ” w ga³êzi odchylania poziomego powoduje zwarcie.Szybko okaza³o siê, ¿e winowajc¹ jest kondensator C410(470pF/2kV – niebieska pastylka). Po wymianie C410 telewizorw³¹cza³ siê bez problemu. Zastosowany trafopowielacz wtym odbiorniku, to 1142.5057 a dobrym zamiennikiem jest te¿HR7880.J.Z.Philips chassis AA5 AAPo w³¹czeniu do stanu pracy, s³ychaæ charakterystyczny przerywany pisk przetwornicy.W tym przypadku, zaistnia³ nietypowy efekt: po stwierdzeniuzwarcia na elektrodach tranzystora 7445 (BU1508DX),wylutowano ww. tranzystor. Na p³ycie zwarcie zniknê³o, aletranzystor równie¿ okaza³ siê dobry.Okaza³o siê, ¿e w wyniku awarii trafopowielacza 5445(1352.5003), nast¹pi³o przebicie obudowy tranzystora do masy(radiatora). Po wymianie trafopowielacza i zastosowaniu przek³adkimikowej z silikonem pod stary tranzystor, telewizorw³¹czy³ siê bez problemu.J.Z.4Sony KV-25C1D chassis BE3DPo w³¹czeniu do stanu pracy odbiornik startowa³, s³ychaæ by³o W.N., ale po kilkusekundach powraca³ do „stanu czuwania”. W tym czasie dioda LED cykliczniepulsowa³a (po 2 b³yski).W trakcie ¿mudnej analizy okaza³o siê, ¿e wszystkiemuwinna jest pamiêæ 24E32 (SMD, na module tunera). Po wgraniunowego wsadu do pamiêci wydawa³o siê, ¿e wszystko jestju¿ w porz¹dku, bo telewizor w³¹czy³ siê i wykonywa³ wszystkiepolecenia – s³owem pracowa³ normalnie. Niestety najmniejszywstrz¹s odbiornika, czy nawet sto³u na którym sta³, powodowa³,¿e sytuacja powtarza³a siê i najczêœciej trzeba by³o nanowo programowaæ pamiêæ. Wygl¹da³o to ewidentnie na „zimneluty”, ale w tym odbiorniku trudno by³o siê ich doszukaænawet pod lup¹. Mimo wszystko zdecydowano siê na przelutowywaniedo skutku podejrzanych obszarów, a w szczególnoœciokolic odchylania poziomego, pionowego, zasilacza iz³¹cza CN902 od strony p³yty g³ównej i modu³u. Po przelutowaniuww. rejonów, odbiornik zosta³ poddany dwudniowymtestom i okaza³o siê, ¿e wszystko jest w porz¹dku. W naprawianymegzemplarzu, pamiêæ 24E32 w wersji SMD, zast¹pionodla wygody zwyk³¹ pamiêci¹ 24C32, pod³¹czaj¹c podstawkê8-nó¿kow¹ (na krótkich sztywnych drucikach.) do odpowiednichkoñcówek pamiêci na p³ycie g³ównej. J.Z.Curtis 2102VT chassis PC04AZmniejszona wysokoœæ obrazu oraz czarny poziomy pas w górnej czêœci ekranu.Wydawa³oby siê, ¿e ten rodzaj uszkodzenia zosta³ ju¿ dok³adnieopisany w innych poradach, a jednak nie do koñca.Wymiary obrazu powracaj¹ do normy i czarny poziomy pas owysokoœci ok. 15cm zanika po kilkunastu minutach pracy odbiornika.Uszkodzony jest kondensator C305 - 470µF/25V,który traci w zasadzie tylko pojemnoœæ. W opisywanym przypadkupojemnoœæ ta wynosi³a tylko 200µF.E.B.Sony KV-M2541K chassis BE3BPo w³¹czeniu w stan pracy wy³¹cza siê.Stwierdzono „wypracowane” po³¹czenia przy uk³adzie odchylaniapionowego STV9379. Ich poprawienie nie zmieniastanu rzeczy. Odbiornik dalej wy³¹cza siê do trybu awaryjnegow czasie oko³o jednej sekundy. S³ychaæ krótkotrwa³e wejœcieWN. Brak jest jakiejkolwiek sygnalizacji usterki za pomoc¹diody standby. Wymiana uk³adu STV9379 rozwi¹zujeproblem. Mo¿na wstawiæ STV9379A.E.B.Panasonic TX-21S1TC chassis Z5Programowanie. Fonia.Nale¿y na klawiaturze lokalnej naciskaæ przycisk [F] tylerazy, a¿ pojawi siê menu TUNING MODE (tu osiem razy).Nastêpnie postêpowaæ zgodnie z instrukcj¹ menu strojenia. Wczasie programowania mo¿na pos³u¿yæ siê przyciskiem [C]pilota, co u³atwia szybkie wpisanie (wybranie) po¿¹danego kana³u.W przypadku koniecznoœci przestrojenia fonii nale¿y zastosowaæfoniê Rymi. Nie ma problemów.E.B.Akai CT2135EWysokoœæ obrazu ok. 5cm.W przypadku d³u¿szej pracy odbiornika z opisywan¹ usterk¹wysokoœæ roœnie do 15cm, ale nie wype³nia ca³ego ekranu.10 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Porady serwisoweKondensatory elektrolityczne w aplikacji uk³adu scalonegoramki AN5515, sprawne. Sprawny jest tak¿e sam AN5515.Parametry straci³ kondensator C303 - 2.2µF/50V. Jest on zamontowanyw œrodkowej czêœci p³yty bazowej i jako jedynyjest koloru czerwonego.E.B.Sanyo C21EF97EXH TXT chassis A7-A21Nie w³¹cza siê.Ka¿da próba w³¹czenia w stan pracy koñczy siê krótkimprzygaœniêciem diody standby i pojawieniem siê szumu w g³oœniku.Nastêpnie dioda przyjmuje pe³n¹ jasnoœæ i szum zanika.Ekran pozostaje ciemny, a odbiornik przechodzi do trybu awaryjnego.W tym przypadku wyst¹pi³y zupe³nie niewidocznetermiczne przerwy na druku przy stabilizatorze IC552 -L78M08CV.E.B.Curtis 2102VT chassis PC04ABrak synchronizacji pionowej.W³¹czenie zimnego odbiornika, zawsze skutkuje kilkunastominutowymbrakiem synchronizacji pionowej, która stopniowopowraca do w³aœciwego poziomu trzymania. Uszkodzonyjest kondensator C103 - 2.2µF/50V, który jest zamontowanyprzy uk³adzie scalonym IC101 - U4439B (n.4). Ciekawe ¿eten kondensator absolutnie nie traci pojemnoœci, a tylko parametrsprawnoœciowy.E.B.Grundig T55-730/5 chassis CUC7301Brak wizji i fonii.Usterka wystêpuje tylko przy w³¹czeniu zimnego odbiornika.Ekran jest ciemny. W jego górnej czêœci pozioma jasnalinia. Gdy linia zaczyna siê zamieniaæ w widoczny obraz orosn¹cej wysokoœci, pojawia siê równie¿ fonia. Obraz nie osi¹gajednak pe³nej wysokoœci. Uszkodzony jest kondensator C412- 1000µF/35V. Nale¿y tak¿e sprawdziæ i ewentualnie wymieniækondensator C402 - 100µF/35V. Obydwa kondensatory pracuj¹w aplikacji uk³adu scalonego IC400 - TDA3653B. Schematw dodatkowej wk³adce do „SE” 5/2003. E.B.Samsung CK-703CN chassis S51ANie pracuje.Po w³¹czeniu odbiornika w stan pracy, œwieci tylko zielonadioda. S³ychaæ jedynie proces rozmagnesowania kineskopu.Brak jest impulsów H na 40 nó¿ce uk³adu TDA8844 oraz wystêpujena niej zbyt du¿e napiêcie sta³e ok. +0.68V (norma to+0.4). Nie ma ¿adnego punktu zaczepienia, pozwalaj¹cego napostawienie diagnozy. Od³¹czenie n.41 uk³adu TDA8844, chybaprzypadkowo pozwala uruchomiæ odchylanie H z du¿ymprzeci¹¿eniem, a z okolic trafopowielacza unosi siê dym. Palisiê niebieski kondensator ceramiczny powrotów C407 -1000pF/2kV. Po jego wymianie i po pod³¹czeniu n.41, odbiornikpodj¹³ normaln¹ bezproblemow¹ pracê.E.B.Grundig Greenville 7005TOP chassisCUC2032Nie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.W³¹czenie koñczy siê trybem awaryjnym. Dioda standbypocz¹tkowo przygasa a nastêpnie po oko³o 2 sekundach œwiecinormalnie. W momencie w³¹czenia jest odchylanie poziome.Na cewkach odchylania pojawiaj¹ siê tak¿e przebiegi odchylaniaV. W momencie wy³¹czenia awaryjnego, wystêpujes³abo widoczna zanikaj¹ca pionowa linia w centralnej czêœciekranu, która przechodzi w ma³y kolorowy kwadrat. Pomiaryniczego nie podpowiadaj¹. Mog¹ wystêpowaæ przerwy na drukuprzy uk³adzie odchylania pionowego TDA8350Q. Jednakw tym przypadku uszkodzony by³ w³aœnie ten uk³ad i to mimochwilowego wystêpowania przebiegów V na cewkach odchylania.E.B.Belart Belstar 2155TBrak programów.Ekran tylko œnie¿y. Podczas strojenia nie pojawiaj¹ siê ¿adnestacje. Odbiornik trafi³ do naprawy po wy³adowaniach atmosferycznych.Pierwsze podejrzenie, to g³owica zintegrowana.Jednak pomiary wykazuj¹ brak przestrajanego napiêcia warikapowegooraz brak napiêcia +33V. Okaza³o siê ¿e nie zwiera-³a g³owica, a zwiera³a dioda D685 - C33V. Zamontowana jestblisko trafopowielacza.E.B.Sony KV-2584MT chassis GP1AFonia pojawia siê z du¿ym opóŸnieniem.Uszkodzenie wystêpuje po d³u¿szym braku napiêcia sieciowego.Gdy odbiornik znajduje siê w trybie standby i zostajew³¹czony pilotem, fonia pojawia siê natychmiast. Takie zachowaniesiê odbiornika podpowiada uszkodzenie w zasilaczuimpulsowym. Po stronie pierwotnej zasilacza nale¿y wymieniækondensator C611 - 47µF/50V oraz C613 - 10µF/100V.W wyniku ich uszkodzenia rosn¹ napiêcia wyjœciowe zasilaczagdy ten jest zimny, a taki stan wywo³uje zadzia³anie protekcjiw bloku sterowania do momentu, gdy zasilacz osi¹gniedostatecznie wysok¹ temperaturê. Uszkodzenie nie wywo³ujezauwa¿alnych zmian na ekranie.E.B.Trilux TAP2102 chassis PB020S³aby kontrast.Linijka kontrastu dzia³a prawid³owo, ale brak jest zauwa-¿alnych zmian na ekranie. W tym przypadku uszkodzony jestrezystor R808 - 820k. Jest on zamontowany przy trafopowielaczui pracuje w obwodzie ograniczania pr¹du kineskopu. E.B.Thomson 21DG17E chassis TX807CSNie pracuje.Uszkodzenie powsta³o po wy³adowaniach atmosferycznych.Po w³¹czeniu odbiornika obserwuje siê tylko delikatne próbkowaniezasilacza oraz brak jakichkolwiek napiêæ wyjœciowychzasilacza impulsowego. Pomiary wykazuj¹ zwarcie diody DP080- EPG10J po stronie wtórnej zasilacza w ga³êzi +B (zamiennikBYT03/400). Innych uszkodzeñ nie stwierdzono. E.B.Samsung CW-21Z573NNie mo¿na w³¹czyæ w stan pracy.Odbiornik by³ bez powodzenia dwa razy naprawiany wserwisie gwarancyjnym. Nie by³o w tym nic dziwnego. WiekSERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 11

Porady serwisoweodbiornika by³ bardzo m³ody i nie brano pod uwagê uszkodzeniakondensatora elektrolitycznego w zasilaczu impulsowym.Tym bardziej, ¿e objawy mog³y wskazywaæ na uszkodzenie wbloku sterowania. Dioda standby nie zapala³a siê. Na krótkoby³o s³ychaæ dziwne próbkowanie zasilacza. Trzeba by³o wielokrotnieponawiaæ próby w³¹czenia z d³u¿szymi przerwamiwy³¹czenia, by przypadkowo zaskoczy³. Przerwy by³y koniecznew celu zresetowania ka¿dorazowo uruchomionej protekcji.Gdy by³ ju¿ w stanie pracy, móg³ pracowaæ dowolnie d³ugo.W tym przypadku uszkodzony by³ kondensator C308 - 47µF/50V po pierwotnej stronie zasilacza, który straci³ pojemnoœædo wartoœci 10µF.E.B.Curtis 2102VT chassis PC04ARytmiczne œciemnia siê ekran.Tworz¹ siê poziome pasy na przemian z prawid³owym obrazemi pasy ca³kowicie czarne. Odnosi siê wra¿enie ¿e na napiêciezasilania kineskopu nak³ada siê czêstotliwoœæ sieci. Podobnejest to trochê do objawów wystêpuj¹cych przy brakusynchronizacji V. Iloœæ pasów i czêstotliwoœæ ich powstawaniajest zale¿na od wartoœci napiêcia S2. Nie pojawiaj¹ siê liniepowrotów przy du¿ym napiêciu S2. Przy niskim napiêciu S2obraz jest stabilny, ale za ciemny. Podstawiono podstawkê kineskopuoraz trafopowielacz. Sprawdzono stan p³ytki drukowanejmodu³u kineskopu, jak i wysokonapiêciowe kondensatoryprzy n.S2. Do wymiany pozostaje tylko kineskop. E.B.Telestar 4155Trudnoœci z w³¹czeniem OTVC.Odbiornik mo¿na ³atwo w³¹czyæ, ale s¹ przypadki, ¿e bardzotrudno to zrobiæ. Przyczyn¹ tego jest dioda D8 - BYD33D(przerywa). Dioda ta znajduje siê w uk³adzie startowym przetwornicy.R.S.Luxor chassis 11AK30Brak fonii.Sprawdzono ca³y tor fonii od uk³adów p.cz. do g³oœnika.Nie znaleziono ¿adnych uszkodzeñ. Postanowiono wejœæ w trybserwisowy. Okaza³o siê, ¿e w opcji 2 w bicie 4 standard D/Kfonii jest niedostêpny. To jest przyczyn¹ braku fonii. Nale¿y wopcji 2 ustawiæ wartoœæ bitu 4 na “1”.R.S.Trilux TAP2533 chassis PB310Pojawiaj¹ca siê i znikaj¹ca pionowa linia na œrodku ekranu.Dzieje siê to na tle obrazu dzia³aj¹cego odbiornika. S¹ dni,¿e OTVC dzia³a prawid³owo, ale bywa i tak, ¿e ten efekt wystêpuje20-30 min. po w³¹czeniu telewizora. Przelutowanieuk³adów odchylania poziomego oraz uk³adu drivera H dajenormaln¹ pracê OTVC.R.S.Sony KV-25R2K chassis FE-1Dymi rezystor w zasilaczu.Jest to rezystor R601 - 3.3R/10W. Uszkodzony zosta³ mostekprostowniczy D801 - GBU4J (zwarcie). Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie systemowe 135V na kondensatorzeC615 - 100µF/160V.R.S.Trilux TAP2811 chassis PB250Nie wyœwietla znaków OSD.Sprawdzono wszystkie sygna³y decyduj¹ce o wyœwietleniuOSD. S¹ one obecne na procesorze zarz¹dzaj¹cym. Winêponosi sam procesor zarz¹dzaj¹cy IC501 - SDA20563-A516 ijest do wymiany.R.S.Sanyo CEM2511 chassis A2Obraz ciemnieje, a czasami jaœnieje.Pomiary napiêcia ¿arzenia kineskopu wykaza³y, ¿e ¿arzenieraz maleje, raz roœnie. Przyczyn¹ tego zjawiska jest rezystorR475 - 4.7R/1W. Rezystor ten znajduje siê w uk³adzie ¿arzeniakineskopu.R.S.Sony KV-25T2K chassis FE-1Brak oznak pracy.Po w³¹czeniu do sieci stwierdzono w stanie czuwania braknapiêcia +5VStb. Nie pracuje przetwornica czuwania. Przyczyn¹tego stanu jest uk³ad sterownika przetwornicy czuwaniaIC609 - TOP209. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie+5VStb na kondensatorze C624 - 100µF/25V. R.S.Grundig chassis CUC2030Ciemny ekran, fonia normalna.Okazuje siê, ¿e nie wystêpuje wysokie napiêcie kineskopu.Na tranzystorze koñcowym odchylania (na bazie) brak przebiegusteruj¹cego (oscylogram 14). Na kolektorze tranzystorasteruj¹cego te¿ brak przebiegu (oscylogram 13). Uszkodzonyzosta³ transformator steruj¹cy Tr52001.R.S.Thomson 25DC182 chassis ITC008Brak fonii w kanale R.Sprawdzono elementy miêdzy wyjœciem kana³u R wypr.8uk³adu wzmacniacza mocy IS200 a g³oœnikiem. Okaza³y siê onesprawne. Uszkodzony zosta³ uk³ad IS200 - TDA7263. R.S.Thomson 29DH79J chassis ICC9Brak oznak pracy.Uszkodzony zosta³ bezpiecznik sieciowy 1.6A. Na kondensatorzefiltru sieciowego CP14 - 150µF/385V panuje zwarcie.Bezpiecznik 1.6A zosta³ uszkodzony przez zwarcie tranzystorakluczuj¹cego przetwornicy TP10 - BUV48CFI. Po wymianieww. elementów nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+154V na kondensatorze CP61 - 100µF/250V.Brak korekcji zniekszta³ceñ E-W.Przyczyn¹ tego stanu jest „zimne lutowanie” na kolektorzetranzystora LT40 - BD681. Jest on tranzystorem wykonawczymkorekcji zniekszta³ceñ E-W.R.S.Crown CTV-H5180DK chassis 11AK19Obraz o ma³ej ostroœci.Nie mo¿na wyregulowaæ ostroœci obrazu potencjometremna trafopowielaczu. Przerywa podstawka kineskopu, dlategobrak ostroœci. Podstawkê kineskopu trzeba wymieniæ. R.S.12 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Porady serwisoweSony KV-21M1D chassis BE-4ABrak wysokiego napiêcia kineskopu.Napiêcie systemowe spada z +135V na +100V. Silnie grzejesiê tranzystor koñcowy odchylania poziomego Q802 S2000N.Przyczyn¹ tego stanu jest trafopowielacz T802 NX-1741. Przywymianie zastosowano trafopowielacz HR7762 firmy Diemen.R.S.Panasonic chassis CP850FZawiniêty obraz od do³u ekranu.Sprawdzono elementy w aplikacji uk³adu I301 - TDA8358J(odchylanie pionowe + korekcja zniekszta³ceñ E-W). Wszystkieone s¹ sprawne. Uszkodzony zosta³ uk³ad I301. Po jegowymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæ geometriêobrazu.R.S.Philips chassis L01.1ESygnalizacja b³êdów: “5” i “11”.Sygnalizacja b³êdów zosta³a pobrana z trybu DSM (DefaultService Mode). Kod b³êdu “5” mówi o przekroczeniu limitupr¹du ciemnego kineskopu. Zmierzono wiêc emisjê kineskopuA51ERT135X64. Potwierdza to kod b³êdu nr “11” –kineskop ma s³ab¹ emisjê katod. Nale¿y wiêc wymieniæ kineskopA51ERT135X64.R.S.Sharp 70GS-61S chassis GA-10Du¿e zniekszta³cenia obrazu.S¹ to zniekszta³cenia E-W. Uszkodzone zosta³y: uk³adIC601 - BA4558 i tranzystor Q602 - TX0231BM. Po wymianieww. elementów nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaægeometriê obrazu.R.S.Sony KV-32FX68E chassis AE-6BNie w³¹cza siê w stan pracy.Dioda LED b³yskaniem sygnalizuje kod b³êdu “4”. Oznaczato uszkodzenie w uk³adzie odchylania pionowego. Uszkodzonyzosta³ uk³ad odchylania pionowego IC5400 - STV9379.Po wymianie uk³adu IC5400 nale¿y wejœæ w tryb serwisowy idokonaæ regulacji geometrii obrazu. Tryb serwisowy jest opisanyw „SE” nr 11/2003.R.S.Daewoo 21A5T chassis CP375Brak obrazu.Przyczyn¹ braku obrazu jest nieobecnoœæ napiêcia ¿arzeniana kineskopie. Uszkodzony zosta³ rezystor R415 - 1R/1W.Po wymianie ww. rezystora nale¿y sprawdziæ oscylogram nr30 wed³ug schematu ideowego. Dok³adne wartoœci napiêciaodczytane z oscylogramu stanowi¹, ¿e napiêcie ¿arzenia wynosi6.3V RMS .R.S.Philips chassis Anubis AS³ychaæ trzaski na niektórych stacjach TV.Przyczyn¹ tego zjawiska jest rozstrojenie obwodu referencyjnegow uk³adzie p.cz. Nale¿y dok³adnie zestroiæ obwód 5040na f = 38.9MHz. Obwód ten znajduje siê przy uk³adzie 7015 -TDA4504.R.S.Sanyo chassis A7-AOTVC odbiera stacje TV tylko z zakresu VHF.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono g³owicê w.cz.FJTD0223EA. Okaza³a siê sprawna. Przyczyna tego stanu le¿yw uk³adzie prze³¹czania pasm g³owicy w.cz. Jest to uk³ad IC710- LA7910. R.S.Thomson chassis TX-805Brak fonii.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono tranzystory: TA02,TA05 - BC548A, TA03 - 2SC2655, TA04 - 2SA1020. Okaza-³y siê one sprawne. Zasilanie +15V wystêpuje na ww. tranzystorachwzmacniacza mocy m.cz. Przyczyn¹ braku fonii jestkondensator CA07 - 470µF/16V. £¹czy on wzmacniacz mocym.cz. fonii z g³oœnikiem BA01.R.S.Grundig STF72-1010/7TextZani¿one napiêcia wyjœciowe z przetwornicy.Sprawdzono tor sprzê¿enia zwrotnego przetwornicy. Uszkodzonyzosta³ uk³ad napiêcia odniesienia IC905 - TL431. Ponaprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie +135V na kondensatorzeC922 - 220µF/160V. Regulacja napiêcia odbywa siê za pomoc¹potencjometru VR901 - 20k. R.S.Sharp 21LF-90C chassis 11AK44Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Okazuje siê, ¿e brak jest sterowania tranzystorem Q603 -BU808 (stopieñ koñcowy odchylania H). Przyczyn¹ tego stanujest tranzystor Q601 STX112. Stanowi on stopieñ steruj¹cyodchylaniem poziomym.R.S.Funai 29D-3228FH chassis 11AK53Brak odchylania pionowego.Przyczyn¹ braku odchylania pionowego s¹ nastêpuj¹ce elementy:uk³ad IC100 - TDA8177F i dioda D111 - HER107. Regulacjawymiarów obrazu w pionie odbywa siê w trybie serwisowym.R.S.Grundig chassis E5K³opoty ze startem przetwornicy.Zaraz po w³¹czeniu do pracy przetwornica pracuje oko³o 1sekundê, a póŸniej przestaje pracowaæ. Napiêcie na wypr.14IC601 - TDA16846 (sterownik przetwornicy) na moment pojawiasiê, a potem zanika. Przyczyn¹ tego zjawiska jest kondensatorelektrolityczny C625 - 22µF/50V (znaczna utrata pojemnoœci).Kondensator ten znajduje siê na linii zasilania VCCuk³adu IC601. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+118V na kondensatorze C615 - 33µF/160V. R.S.Vestel chassis 11AK56Brak startu przetwornicy.Próba w³¹czenia OTVC do pracy nie daje pozytywnegowyniku. Uszkodzony zosta³ rezystor R807 - 82k/2W (przerwa).Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +150V nakondensatorze C832 - 47µF/160V.R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 13

Porady serwisoweGrundig chassis CUC1837Nie mo¿na zaprogramowaæ.Pojawi³ siê problem z zaprogramowaniem stacji po prze³¹czeniuna ATS. Przedtem uda³o mi siê zaprogramowaæ kilkastacji ale bez fonii, po prze³¹czeniu w trybie serwisowym na“national” uzyska³em nie bez zdziwienia NICAM (filtr SAW1985M oraz MSP3401G ). Chcia³em zaprogramowaæ go dowszystkich dostêpnych programów z kablówki i tu pojawi³ siêten problem; poprzednio programowa³em go poprzez “Searchfor new station”, a teraz przez “ATS euro plus”. Prawdopodobniewykasowa³em poprzednie ustawienia, ale nie wiem co.W blokadzie rodzicielskiej “Child Lock” opcje ustawione na“off”. Co jeszcze powinienem zmieniæ lub sprawdziæ, aby o¿ywiætelewizor, no chyba ¿e w „miêdzyczasie” coœ siê jeszczeuszkodzi³o?Opis trybu serwisowego zosta³ opublikowany w „SE” nr6/2009. Zgodnie z tym opisem do strojenia mo¿na u¿yæ funkcjêautomatycznego wyszukiwania i zapamiêtywania stacji(ATS) lub wyszukiwanie rêczne z wyborem w opcji “ADJUSTCOUNTRY” kraju “OTHERS”. Przy tym ustawieniu dostêpnyjest wybór wyszukiwania wed³ug numerów kana³ów albowed³ug czêstotliwoœci, czyli w sposób „quasici¹g³y”.Niestety próby strojenia (wyszukiwania) zarówno wed³ugnumerów kana³ów “Channel sel”, jak i wed³ug czêstotliwoœci“Frequency sel” nic nie da³y. Widaæ linijkê strojenia, czêstotliwoœcizmieniaj¹ siê skokowo co kilka MHz, ale na ekraniezamro¿ony œnieg, a chyba powinny pojawiaæ siê kolejne zaprogramowanestacje. Sygna³ podawany poprzez gniazdo eurojest odbierany w sposób idealny, kineskop pracuje równie¿idealnie.Czy¿by zatem g³owica nie pracowa³a nale¿ycie? Z regu³y,przynajmniej w starszych modelach wyœwietlenie jakiejœ czêstotliwoœcistrojenia na ekranie czy postêpu na linijce strojeniawcale nie gwarantuje, ¿e heterodyna g³owicy osi¹gnê³a zadan¹czêstotliwoœæ. Trochê z tym zabawy, ale mo¿na by podaæsygna³ p.cz. z g³owicy innego telewizora dostrojonego do kana³u,na którym jest nadawany program. Ciekawe, co siê stanie?Inny sposób sprawdzenia – bez drugiego telewizora mo¿epolegaæ na tym, ¿e w naprawianym telewizorze w tor napiêcia33V id¹cy do g³owicy w³¹czyæ potencjometr i obni¿yæ p³ynnie„zasilanie 33V” – mo¿e coœ „za³apie”? Jeœli poka¿e siê jakaœstacja, to znaczy, ¿e analogowa czêœæ g³owicy dzia³a, a coœ nietak jest z preskalerem albo z komunikacj¹ z procesorem.Jeszcze inny sposób kontroli to otworzyæ „puszkê” g³owicyi mierzyæ napiêcie na diodach warikapowych w czasie strojenia.Jeœli jest sta³e i bliskie 33V, to oscylator prawdopodobnienie pracuje. Powinno oczywiœcie p³ynnie rosn¹æ od 0 do 30V.Oczywiœcie nie nale¿y zapomnieæ o tym, ¿e w g³owicachprozaiczn¹ przyczyn¹ awarii s¹ zimne luty na masach i ekranach.Postêpuj¹c wed³ug powy¿szych wskazówek podstawi³emg³owicê oraz rezonator kwarcowy 4 MHz, niestety w dzia³aniutelewizora nic siê nie zmieni³o – jest tak jak by³o na pocz¹tku.Wobec tego wykona³em próbê z podaniem sygna³u z wyjœciag³owicy z innego odbiornika telewizyjnego, a tu niespodzianka– naprawiany Grundig zacz¹³ dzia³aæ. I w tym momenciepojawi³o siê pytanie dlaczego na podstawionej sprawnejg³owicy UV1316 telewizor nie dzia³a? Nie dzia³a magistrala,coœ blokuje albo mo¿e s¹ niew³aœciwe ustawienia w trybieserwisowym? Sprawdzi³em w trybie serwisowym opcjê“Terr. Tuner”, czy aby nie jest przestawiona na inny typ g³owicynp. ALPS zamiast Philips. Kolejna niespodzianka i rozczarowanie– opcja by³a rzeczywiœcie przestawiona (na g³owicêGrundiga), ale zmiana przestawienia na g³owicê Philipsa nicnie zmieni³a.Jeszcze raz skontrolowa³em napiêcia zasilania, napiêciestrojenia 33V i ARW – s¹ bez zarzutu. Magistrala zosta³a sprawdzonaza pomoc¹ oscyloskopu – dzia³a prawid³owo. Znalaz³emw trybie serwisowym w pozycji “< A to Z >” informacjê:“all station are blocked”, ale przecie¿ blokada “Child lock”jest wy³¹czona. Jeœli dobrze rozumiem, to dzia³a jakaœ innablokada, ale o jaki kod chodzi?Bez pomys³u na rozwi¹zanie problemu spróbowa³em zaprogramowaætelewizor rêcznie poprzez wpisanie czêstotliwoœcii w razie potrzeby wykorzystuj¹c funkcjê finetuning. Telewizordaje siê programowaæ rêcznie, ale uprzednio by³a foniaNICAM, a teraz nie. Wed³ug opisu trybu serwisowego nale¿ynacisn¹æ przycisk [i](menu “Easydialog”) -> wybraæ “Tabelaprogramów” -> [ zielony ] (zmiana ustawienia kana³u) i wybraæ:“auto/mono/monoB/monoC”.Fonia DK jest w menu serwisowym. Nie uda³o mi siê doprowadziædo zapisywania wprawdzie programów w ATS, alerêcznie mo¿na ustawiaæ bez wiêkszych problemów. Nie jest tomo¿e zbyt eleganckie rozwi¹zanie, ale czy warto walczyæ dalej?Pozosta³e funkcje dzia³aj¹ prawid³owo.Red.Daewoo K14V5T chassis CP005Nie startuje wysokie napiêcie.Sprawdzi³em p³ytê, poprawi³em lutowania, wymieni³emelektrolity po wtórnej stronie, napiêcia s¹ prawid³owe ale odbiorniknie za³¹cza siê – s³ychaæ tylko pukniêcie przekaŸnikaod rozmagnesowania i telewizor przechodzi w tryb czuwania.Gdy w liniê napiêcia 133V w³¹czam ¿arówkê 60W, telewizorza³¹cza siê, pojawia siê wysokie napiêcie i wszystko dalej dzia³aprawid³owo. Nic tylko zamontowaæ ¿arówkê na sta³e!Mia³em kiedyœ podobny przypadek i jak pamiêtam to chybaproblem tkwi³ w diodach po stronie wtórnej przetwornicy(12 albo 16V). Usterka by³a trudna do wykrycia, gdy¿ diody teprzy pomiarach wygl¹daj¹ na dobre ale w tym przypadku, skoroodbiornik z ¿arówk¹ dzia³a prawid³owo, to chyba napiêciamusz¹ byæ OK, co potwierdzaj¹ pomiary. Na wszelki wypadekdiody zosta³y podmienione, co oczywiœcie nie przynios³o¿adnego efektu. Sprawdzi³em równie¿ praktycznie wszystkierezystory w zasilaczu, jest ich niewiele, a utrata ich parametrówlub uszkodzenie w tym odbiorniku to czêsty przypadek.Bez ¿arówki na kondensatorze C815 mam ca³y czas napiêcie133V, przy próbie w³¹czania napiêcie siê nie zmienia. Gdypod³¹czê ¿arówkê, napiêcie na kondensatorze C815 spada do78V, po w³¹czeniu telewizora napiêcie wzrasta do 133V, przechodzêna czuwanie – napiêcie spada ponownie do 78V i takw kó³ko. Podstawi³em wiêc uk³ad hybrydowy DPM001TIA,ale nadal nic nie zmieni³o siê. Poniewa¿ dalsze moje dzia³anianie przynosi³y ¿adnego skutku, nie uda³o mi siê znaleŸæ ¿adnegoinnego uszkodzonego elementu, zamówi³em nowy (podobnooryginalny i bardzo dobry) uk³ad DPM001TIA. To by³strza³ w dziesi¹tkê – po jego zamontowaniu odbiornik zacz¹³pracowaæ prawid³owo.Red.14 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Thomson 29DC410S, 29DM400 chassisETC210 (29 cali, 4:3)Zamiana trafopowielacza.W przypadku koniecznoœci wymiany trafopowielacza przyproblemach ze zdobyciem oryginalnego trafopowielacza firmyOrega 40351A-5 (10829180) mo¿na go zast¹piæ trafopowielaczemfirmy Eldor (Pulse) o oznaczeniu 1372.0097C(10775830). Przy takiej zamianie nale¿y wykonaæ dodatkowonastêpuj¹ce zmiany:· zmieniæ kondensatory CL139 i CL131 na p³ycie PSB z3.2nF/1.6kV na 3.8nF/1.6kV,· rezystor RL044 - 464k/1%/0.25W na p³ycie PSB zast¹piærezystorem 549k/1%/0.25W· ustawiæ napiêcie siatki drugiej (SCREEN). H.D.Panasonic TH-42PA60 chassis GP9DE(plazma)Nie dzia³a – brak zasilania.Odbiornik nie dzia³a – nie wykonuje ¿adnych funkcji. Pow³¹czeniu jedynie dioda LED zaczyna migaæ 10 razy. Powodemopisanej sytuacji jest uszkodzenie diody D6471 -MA3DF30000LZ. W przypadku defektu diody D6471 nale¿ysprawdziæ, a jeszcze lepiej wymieniæ nastêpuj¹ce elementy:diodê D6401 - MA3DF30000LZ i tranzystory Q6401 ÷ Q6403(wszystkie typu 2PG0010000RP), Q6421 ÷ Q6423 (wszystkietypu 2PG0020000RP) oraz Q6621, Q6622 (oba typu2SK399500L). Jak pokaza³a praktyka, elementy te (wszystkielub tylko niektóre z nich) mog¹ ulec równie¿ uszkodzeniu przyTH-37/42PA60E, TH-37/42PD60 SC- o dD6491MA3DF40000LZR6465200kVSUSC6511250V1µD6472B0ECHP000003C6512250V1µC6513250V1µD6471MA3DF30000LZR6501100C6514250V1µR6502100C6515250V1µ9NC10 NC11 NC12 HIN13 NC14 LIN15 GND16 NCC6516250V1µC6517250V1µIC6501C0ZBZ0000895L64010.6µL64020.6µL64030.6µC6518250V1µFET DRIVERHOVBVSNCNCVCCGND 2LO8765431R6504150R6505150C650225V4.7µD6502B0ECHP000003Porady serwisoweawarii diody D6471. Lokalizacjê diod D6401, D6471 oraz tranzystorówQ6401 ÷ Q6403 i Q6421 ÷ Q6423 na schemacie pokazanona rysunku 1, natomiast lokalizacjê na schemacie tranzystorówQ6621 i Q662 pokazano na rysunku 2. Wszystkie teelementy s¹ zamontowane na p³ycie SC, której fragment pokazanona rysunku 3.H.D.Philips chassis EM5E, EM5A, EM5U,MG3.2EZak³ócenia obrazu poprzez artefakty.Na obrazie widoczne zak³ócenia w postaci aureoli otaczaj¹cejporuszaj¹ce siê obiekty na tle nieruchomego t³a. Efektutego nie uda siê wyeliminowaæ inaczej ni¿ poprzez uaktualnienieoprogramowania steruj¹cego, które zosta³o miêdzy innymzmodernizowane w celu wyeliminowania tego efektu. Oprogramowanieto jest zaimplementowane w uk³adzie 7711 naC650525V 4.7µR650610Rys.1R65081C650425V4.7µR650310D6501B0ECHP00000315VQ6511B1ABNF000006R651610kQ6512B1ADNF000006R651110kQ6516B1ABNF000006R651710kQ6517B1ADNF000006R640115R640215R640315R640415R640515R640615R651210kR642115R642215R642315R642415R642515R642615Q64012PG0010000RP D200VGSQ64022PG0010000RPQ64032PG0010000RPQ64232PG0020000RPD6431MA3DF40000LZD6401MA3DF30000LZQ64212PG0020000RPQ64222PG0020000RPC6401630V 5600pC64025600p 630VVSUSC6421630V5600pC6422630V5600pSERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 15

Porady serwisoweC660125V4.7µR6604150D6602B0ECHP000003R6755100C675435V47µ+1 Vcc2 IN3 GNDFET DRIVERIC6752C0ZBZ0001325VS4 LO 5NCVSET SEPARATEVBHO876123NCGNDIN_AVCCOUT_YR67611054IC6602C0JBAB000715C660550V0.1µR6603100D6761MA2J11100LR676210kD6601MAZ8240Q6762B1ADNF0000061 Vcc2 INQ66212SK399500LR66212203 GNDFET DRIVERIC6601C0ZBZ0001325VBHOVS4 LO 5NCR6622220Q66222SK399500L876Rys.2Q6622Q6621D6471D6401Q6423Q6422Q6421Q6403Q6402Q6401Rys.3p³ycie SSB dla chassis EM5 albo w bloku Feature Box dlachassis MG3.2. Poprawione oprogramowanie zosta³o oznaczonenumerem 3104 317 44521. Oprogramowanie to nie zosta³owprowadzone do masowej produkcji, a jedynie do zastosowañserwisowych, gdy¿ cen¹ zmniejszenia aureoli okaza³o siêzwiêkszenie trzêsienia i skokowego przesuwania siê obiektówna ekranie.H.D.Rys.4Philips chassis: EM5E, EM5A-P/M, EM5A-NTSCNieprawid³owe kolory, d³ugi czas startu.Opisywana usterka objawia siê w nastêpuj¹cy sposób:· brak jednego lub wiêcej kolorów,· na œrodku ekranu kineskopu po wy³¹czeniu odbiornika pozostajeplamka,· d³ugi czas (ponad 30 sekund) uruchamiania siê odbiornika.Na p³ytce kineskopu nale¿y sprawdziæ tranzystory 7500,7503 i 7506 – wszystkie typu BFS20 i w razie uszkodzeniaoczywiœcie wymieniæ. W celu uchronienia odbiornika przedponownym uszkodzeniem tych tranzystorów w wyniku wy³adowañelektrostatycznych dodaæ trzy diody typu BAW62.Anody tych diod po³¹czyæ razem i przylutowaæ do masy (nó¿-ka 10 z³¹cza 1940), a katody do nastêpuj¹cych kontaktów z³¹cza1940: jednej diody do kontaktu 7, drugiej do 8 i trzeciej do9 kontaktu. Sposób zamontowania tych diod pokazano na rysunku4.Powodem braku jednego lub wiêcej kolorów jest fakt, ¿etranzystory przedwzmacniaczy w torach RGB 7500, 7503 i7506 uszkadzaj¹ siê w wyniku wy³adowañ elektrostatycznychw kineskopie.Pozostaj¹ca plamka na ekranie po wy³¹czeniu odbiornikaspowodowana jest tym, ¿e po uszkodzeniu tranzystora (tran-16 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Porady serwisowezystorów) kineskop „roz³adowuje siê” ró¿nymi œcie¿kami, coskutkuje pozostaniem na ekranie plamki.Z kolei d³ugi czas w³¹czania siê odbiornika spowodowanyjest tym, ¿e w wyniku uszkodzenia tranzystora (tranzystorów)przerwaniu ulega pêtla pomiêdzy uk³adem HOP i kineskopem.To oznacza, ¿e pêtla staje siê niestabilna. Jednak¿e po up³ywieoko³o 30 sekundach oprogramowanie steruj¹ce „wypuszcza”obraz, mimo ¿e pêtla jest niestabilna.Opisane powy¿ej objawy i przyczyny mog¹ spowodowaærównie¿ uszkodzenie uk³adów wzmacniaczy RGB 7330, 7340i 7350 – wszystkie typu TDA6118JF. W celu zapobie¿eniauszkodzeniu tych wzmacniaczy w przysz³oœci, nale¿y zwiêkszyæwartoœci rezystorów 3338, 3339 i 3340 z 220R do 470R.Poprzez te rezystory podawany jest wzmocniony sygna³ do katodkineskopu. W przypadku uszkodzenia wzmacniaczy RGB,oprócz trzech wymienionych na pocz¹tku porady objawówmo¿e dojœæ równie¿ do ca³kowitego braku obrazu. H.D.Philips chassis EM2E (dot. tylko 25 i 28 cali)Zabarwienie bieli.Na obrazie statycznym z wiêksz¹ iloœci¹ bia³ych obszarów(np. przy odtwarzaniu znaków teletekstu i komunikatów OSD)przy bocznych krawêdziach biel jest zakolorowana – wpada wkolor czerwony lub niebieski. Nale¿y uaktualniæ wersjê oprogramowaniasteruj¹cego na 3104 317 03221 (lub póŸniejsz¹).W tej wersji oprogramowania (i póŸniejszych) wprowadzonazosta³a nowa opcja nazwana jako “Txt sync L edge”. Opcjê temo¿na znaleŸæ po wejœciu w tryb SAM, a nastêpnie: “Alignments”-> “Options” -> “Miscellaneous”. W tej opcji do dyspozycjis¹ dwie mo¿liwoœci:· dla odbiorników wyposa¿onych na p³ycie SSB w nowyuk³ad kompensuj¹cy nierównomiernoœci czasu trwania liniitelewizyjnych „txt/anti-jitter” (mo¿na to stwierdziæ napodstawie obecnoœci tranzystorów 7012 i 7013 – kolektortranzystora 7012 jest pod³¹czony do n.83 “HSYNC” uk³aduOTC 7001 - SAA5800H, kolektor tranzystora 7013 jestpod³¹czony do n.84 “VSYNC” tego uk³adu) – nale¿y wybraæopcjê “Yes”,· dla odbiorników nie wyposa¿onych na p³ycie SSB w nowyuk³ad kompensuj¹cy nierównomiernoœci czasu trwania liniitelewizyjnych „txt/anti-jitter” (mo¿na to stwierdziæ napodstawie braku TS7012 i TS7013) – nale¿y wybraæ opcjê“No”.Opisywana wada odtwarzania bieli ma miejsce g³ównie naobrazach statycznych z du¿¹ iloœci¹ bieli (du¿e obszary bieli).Powodem tego zjawiska jest rozgrzewanie siê maski kineskopui w wyniku tego jej rozszerzanie siê (wystêpuje ono g³owniedla masek ¿elaznych zastosowanych w kineskopach 25 i28-calowych typu “BLD”). To rozszerzanie siê maski powodujeb³êdne odtwarzanie kolorów objawiaj¹ce siê „wpadaniem”bieli w odcieñ czerwonawy lub niebieski. W celu zapobie¿eniapojawianiu siê tego typu zak³óceñ amplituda sygna³u nawyjœciu TXT/OS jest programowo zmniejszana. H.D.Philips chassis FM23, FM24 (plazma)Zielonkawe zakolorowanie obrazu.Zakolorowany na zielono obraz spowodowany jest b³êdamiklampowania sygna³u lub utrat¹ synchronizacji i rozb³yskilub postrzêpione linie lub widoczne na ekranie b³yskanie poziomychpasów. Przy opisanych powy¿ej objawach nale¿yskontrolowaæ i w razie potrzeby wymieniæ nastêpuj¹ce elementyna panelu Scavio:· 7655 FM23GB4000403 (pamiêæ EEPROM EPC2LC20 wuk³adzie EPLD),· 7605 F23GA-1.7-00269 (koprocesor dla skalera i OSDPW164-10R),· 7170 - AD9887KS-140 (konwerter AD + odbiornik TMDSw obwodzie selektora sygna³ów wideo),Ze wzglêdu na zielone zakolorowanie obrazu nale¿y dokonaænastêpuj¹cych zmian na panelu Scavio:· zwiêkszyæ pojemnoœæ kondensatorów 2109, 2110 i 2111z 220nF na 470nF,· zmniejszyæ rezystancjê rezystorów 3129, 3130 i 3131 z1k na 330R,· zwiêkszyæ rezystancjê rezystorów 3133, 3162 i 3166 z100R na 330R,· zmniejszyæ rezystancjê rezystorów 3177, 3179 i 3180 z1k na 560R,· tranzystory 7129, 7130 i 7131 - BC847BW zast¹piæ tranzystoramitypu BC847CW.H.D.Philips chassis F21REWy³¹cza siê i w³¹cza.Co jakiœ czas odbiornik samoczynnie wy³¹cza siê i w³¹cza.Zjawisko ma charakter absolutnie przypadkowy, nie mo¿na goz niczym powi¹zaæ. Nale¿y sprawdziæ i razie potrzeby wymieniæpamiêæ ROM 7002 na p³ycie SSP na F21RE1_1.7_V00344(3122 357 40344). H.D.Grundig GULLCD26HD, TechnosonicLCD3251, TWF LCD3241 (LCD)Kit serwisowy.W tych odbiornikach LCD zastosowano modu³ zasilaczaskonstruowany dla odbiornika PT1000 Avisol przez ProfiloTelra. W PT1000 s¹ to zasilacze 05TA132B i 05TA132D. Dlatych zasilaczy zosta³ opracowany specjalny zestaw naprawczysk³adaj¹cy siê z nastêpuj¹cych podzespo³ów:· uk³ad scalony IC21 - FSD200,· bezpiecznik F300 - T3.15A,· dioda D201 - BYV26C,· dioda D325 - 1N4007· J300 - zwora,· kondensator C202 - 22nF/2kV.Wszystkie elementy tego zestawu maj¹ zastosowanie przynaprawie ca³kowicie martwego odbiornika i gdy przepaleniuuleg³ bezpiecznik sieciowy oraz sterownik IC21 - FSD200.H.D.Grundig Digi 3A chassis CUC1880Za szeroki obraz.Obraz jest za szeroki. Gdy jaskrawoœæ treœci obrazu wzrastalub nastêpuje coraz silniejsze wyrywanie linii, a geometriaobrazu kompletnie siê „rozje¿d¿a”. Gdy jasnoœæ siê zmniejsza,obraz powraca do normy. Poszukiwania przyczyny tegoefektu ujawni³y przerwê kondensatora C512 - 27nF typuMKP10 w stopniu koñcowym odchylania poziomego. H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 17

Porady serwisoweGrundig Digi 5 chassis CUC1822Nie w³¹cza siê wysokie napiêcie.Po w³¹czeniu odbiornika w tryb pracy przez krótk¹ chwilênastêpuje „budowanie” wysokiego napiêcia, po czym s³ychaæjak napiêcie siê roz³adowuje, próba w³¹czenia na tym siê koñczy– dioda LED STANDBY œwieci na powrót na czerwono.Powodem okazuje siê uszkodzenie stopnia koñcowego wzmacniaczyRGB. Do wymiany równie¿ rezystor R571 - 4.7R/5%.Odbiornik blokuje siê.Poprawna praca odbiornika jest zak³ócana zawieszaniemsiê w wyniku wystêpowania b³êdów na magistrali I 2 C. Nawyœwietlaczu w tym czasie pojawiaj¹ siê przypadkowe znaki(„œmieci”). Próby znalezienia przyczyny powstawania b³êdówna magistrali i blokady odbiornika doprowadzi³y w koñcu dop³ytki – modu³u gniazd przy³¹czeniowych. Przyczynê znalezionopoprzez podmianê uk³adów i modu³ów obs³ugiwanychprzez mikrokontroler za poœrednictwem magistrali I 2 C.Grundig Digi 5 chassis CUC1824Uszkodzenie wzmacniacza RGB.Wymieniæ uszkodzony wzmacniacz koñcowy (wzmacniacze)sygna³ów RGB. Przed w³¹czeniem odbiornika nale¿ywykonaæ nastêpuj¹ce zmiany maj¹ce na celu ochronê uk³adówwzmacniaczy przed ponownym uszkodzeniem:· na wyprowadzeniu 8 (wyjœcie) ka¿dego uk³adu zamontowaædwie diody zabezpieczaj¹ce: jedn¹ anod¹ do wyprowadzenianr 8, a katod¹ do napiêcia +200V, drug¹ – katod¹do wyprowadzenia nr 8, a anod¹ do masy,· sprawdziæ rezystory bezpiecznikowe R528 i R534 - 10Rw linii napiêcia +200V,· przewód prowadz¹cy masê do taœmy uziemiaj¹cej kineskopuprzylutowaæ mo¿liwie jak najkrócej; zadbaæ tak¿e¿eby nie dotyka³ on nieizolowanych czêœci odbiornika,· wymontowaæ cewkê L710,· zwiêkszyæ wartoœci rezystora R703 z 100R do 330R.Nie dzia³a.Uszkodzenie to mia³o miejsce w modelu SE7088 IDTV.Odbiornik nie dzia³a³ – nie by³o ani obrazu, ani dŸwiêku. Pomiarywykaza³y jedynie obecnoœæ i prawid³ow¹ wartoœæ napiêcia+B. Jak siê okaza³o przyczyn¹ wszystkiego by³o uszkodzenietunera 29504-201.01.Grundig Digi 5 chassis CUC1852Za szeroki obraz.Obraz jest stanowczo za szeroki, próby jej zmniejszenia wtrybie serwisowym nie daj¹ rezultatu. Przyczyn¹ okaza³a siêuszkodzona dioda Zenera D7062 (33V) na module E/W.H.D.Grundig Digi 6 chassis CUC1842/1983/1984//1952Problemy z ostroœci¹.Obraz jasno-szary, mleczny i nieostry. B³¹d na p³ytce ostroœcidynamicznej. Poszukiwania doprowadzi³y do kondensatorówC64001 i C64002 - 1.5nF/6kV. Po ich wymianie na noweegzemplarze prawid³owa ostroœæ i jakoœæ obrazu zosta³y przywrócone.H.D.Grundig Digi Basic chassis CUC1805/1825/1826/1827Nieprawid³owa jakoœæ obrazu.Obraz jest odtwarzany nieprawid³owo – na ekranie widaæcienie (duchy) i jest on mêtny – wygl¹da jakby by³ ogl¹danyprzez zas³onê. Powodem okaza³ siê kondensator CC34501 -1µF/100V, pod³¹czony pomiêdzy 18 wyprowadzenie procesoraRGB IC34510 - TDA4780V3 a masê.Pasy na obrazie.Obraz jest zak³ócany przez pasy, teletekst jest równie¿ odtwarzanynieprawid³owo – mocno wpada w kolor niebieski.Przyczyn¹ usterek okaza³a siê utrata parametrów kondensatoraCC34003 - 0.1µF, podaj¹cego sygna³ wizyjny do 26 nó¿kiuk³adu IC34020 - TDA9141.Nieprawid³owe dzia³anie funkcji ATS.Funkcja “ATS euro plus” (Auto Tuning System – systemautomatycznego strojenia) dzia³a nieprawid³owo: procedura niezatrzymuje siê na znalezionej stacji lub zatrzymuje siê obokstacji, w zwi¹zku z czym obraz nie jest optymalnie dostrojony.Przyczyn¹ jest nieprawid³owe ustawienie obwodu referencyjnegoAFC (ARCz). Nale¿y skontrolowaæ ustawienie obwodureferencyjnego automatycznej regulacji czêstotliwoœci. W tymcelu nale¿y wybraæ kana³ o czêstotliwoœci zgodnej z norm¹(rastrem kana³owym) z pasma I UHF (kana³y od 2 ÷ 4), bezdostrajania precyzyjnego. Nastêpnie wejœæ w opcje regulacjiobwodu referencyjnego w trybie serwisowym. W tym celunale¿y kolejno wybieraæ nastêpuj¹ce podmenu: “Dialog Center”–> “Service” –> “for authorised dealer” (w menu niemieckojêzycznym:“Für den Fachhandel”) –> “kod 8500” i przyciskiem[6] wywo³aæ regulacjê “AFC reference” (niem.: “AFCReferenz”) i przyciskiem [OK] aktywowaæ funkcjê, która jestprzeprowadzana automatycznie. Wartoœæ regulowanego parametrupowinna mieœciæ siê w granicach 127 ±10.Nie dzia³a.Odbiornika nie mo¿na uruchomiæ. Uszkodzeniu (na zwarcie)uleg³ tranzystor T60223 - BUZ90A w zasilaczu standby.Oprócz wymiany uszkodzonego tranzystora nale¿y wymieniærównie¿ diodê D60221 - BA159 i diodê Zenera BZT03D180.Nie dzia³a.Strona pierwotna zasilacza dzia³a prawid³owo. Po stroniewtórnej stwierdzono brak napiêæ: +C = 200V, +A = 140V (140Vdla kineskopu Philips 72 cm lub 135V dla kineskopów Philipsa63/70 cm) oraz +G = 27V. Brak napiêcia +C = 200V spowodowanyby³ zwarciem diod D61011 i D61012 – obie diodytypu BYV38, brak napiêcia +A = 140V – zwarciem diodyD61016 - MUR880, brak napiêcia +G = 27V – zwarciem diodyD61021 - MUR420.Zniekszta³cenia geometrii obrazu.Stopieñ korekcji zniekszta³ceñ EW nie dzia³a prawid³owo.Pomiary wykaza³y, ¿e napiêcie zasilaj¹ce ten stopieñ (+D =26V) jest nieprawid³owe. Spowodowane to by³o tym, ¿e rezystorR61033 - 100R/4W znacznie zwiêkszy³ swoj¹ rezystancjê.Nieprawid³owe prze³¹czanie standardu.Odbiornik nie rozpoznaje prawid³owo standardu, w którymnadawany jest sygna³ telewizyjny. Objawia siê to wów-18 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Porady serwisoweczas brakiem lub zniekszta³ceniem fonii, brakiem lub chwilowymizanikami koloru, itp. Elementami odpowiedzialnymi zate nieprawid³owoœci okaza³y siê tranzystory: CT32123 -BC848B i CT32122 - BC858B w aplikacji uk³adu IC32040 -TDA4474.Brak teletekstu.Nie s¹ wyœwietlane ¿adne znaki teletekstu, mimo ¿e sygna³teletekstu jest nadawany przez stacjê nadawcz¹. Powodem jestuszkodzenie kondensatorów: C46023 - 220nF (na wyprowadzeniu63 - FIL3SLC) i C46024 (na wyprowadzeniu 64 -FIL2SLC) w aplikacji uk³adu CIC80050 - SDA5250C3.Niepe³ne wyœwietlanie teletekstu.Na ekranie wyœwietlanych jest tylko kilka linii górnych ikilka linii dolnych obrazu teletekstu. Przyczyn¹ okaza³a siêutrata parametrów kondensatora C46026 - 33nF pod³¹czonegopomiêdzy wyprowadzenie 65 (FIL1SLC) a masê uk³aduCIC80050 - SDA5250C3.Nieprawid³owe wyœwietlanie obrazu – brak koloru niebieskiego.W odtwarzanym obrazie telewizyjnym brak koloru niebieskiego,znaki teletekstu odtwarzane s¹ prawid³owo. Uszkodzonymokaza³ siê blok Feature Box.H.D.Vestel chassis 11AK37Nie dzia³a.Telewizor nie dzia³a z powodu uszkodzenia przetwornicy.W przetwornicy uszkodzeniu uleg³ scalony sterownik – uk³adIC800 - MC44608. Niestety po kilku dniach usterka powtórzy³asiê. Okaza³o siê, ¿e przyczyn¹ by³y przepiêcia napiêciasieciowego. W celu uodpornienia uk³adu IC800 na te impulsynale¿y:· kondensator C860 - 100nF/100V zamieniæ na 47nF/250V,· rezystor R801 - 1k zast¹piæ rezystorem 4.7k. }Samsung CK5342ATB chassis P68SANiew³aœciwa liniowoœæ pionowa.Niew³aœciwa liniowoœæ objawia siê zawijaniem od do³u oraznieznaczne powroty u góry ekranu. Pierwsza usterka jak¹ zlokalizowanowizualnie by³y przegrzane luty przy uk³adzie scalonymIC301 (AN5512). Nastêpn¹ by³a znaczna utrata pojemnoœcikondensatora elektrolitycznego C307 (100 µF/100V). Poprzylutowaniu uk³adu i wymianie C307 na nowy, odbiornikpracowa³ prawid³owo i na tym naprawa zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza napiêcia sta³e mierzone na katodachdiod : D806 = +125.4V (+136.8V), D807 = +16.5V(+17.9V). Napiêcia w nawiasie dotycz¹ stanu czuwania.Trafopowielacz wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod: D401 = +25.2V, D402 = +18.1V i D403 = +182V.Na n. 8 FBT napiêcie sta³e dla pracy w trybie odbioru ztunera napiêcie zmienia siê w granicach od +6V do +10V wzale¿noœci od kontrastu i jaskrawoœci obrazu. Natomiast w trybieAV (ciemny ekran) wynosi +12V.Napiêcia sta³e mierzone na wyprowadzeniach pamiêciRIC02 (X24C02P) wynosz¹: n.4 (SDA) = +4.2V ÷ +4.7 i n.6(SCL) = +4.3V ÷ +4.8V. Napiêcia te s¹ takie same dla trybupracy i czuwania.J.P.Provision L2121T chassis TV3KNieczynny.Po w³¹czeniu do stanu pracy dioda LED œwiec¹ca na czerwonogaœnie, ale ekran ciemny i brak fonii. Pomiary napiêæprzetwornicy wykaza³y ich w³aœciwe wartoœci. Niezgodne by³ynapiêcia wytwarzane przez trafopowielacz, i tak: napiêcie nakatodzie diody D304 oko³o +2V, a na katodzie diody DD305oko³o +113V. By³o oczywiste, ¿e uszkodzenia nale¿y szukaæw uk³adzie odchylania poziomego, wiêc dokonano w pierwszejkolejnoœci pomiarów napiêæ sta³ych na tranzystorze Q301(2SC2383). Napiêcie na kolektorze tego tranzystora wynosi³ozamiast +19V oko³o kilku woltów i pomiary elementów w jegootoczeniu wykaza³y zawy¿on¹ rezystancjê R306 (68R/0.5W).St¹d by³o oczywiste zani¿enie napiêæ wytwarzanych przez trafopowielacz.Po wstawieniu nowego o wiêkszej mocy (byæmo¿e zastosowany rezystor przez producenta ma za ma³¹ moc)odbiornik pracowa³ poprawnie i na tym naprawa zosta³a zakoñczona.Uwaga: Zastosowano ciekawe rozwi¹zanie zasilania kolektoraQ301, a mianowicie z dwóch Ÿróde³: +15V uzyskiwanez kolektora Q609 pracuj¹cego w przetwornicy i podawanegoprzez diodê D310 (1N4002) oraz +25V wytwarzanegoprzez trafopowielacz T302 i podawanego przez diodê D311(1N4002).Przy naprawie korzystano ze schematu OTVC Taurus, Technika2122T chassis TV2K-TXT opublikowanego w wk³adcedo „Serwisu Elektroniki” nr 3/2005. Równie¿ mo¿na korzystaæprzy lokalizacji tego uszkodzenia ze schematu OTVCTevion TV 2122, Karcher CTV5520VT chassis TV3K publikowanegowe wk³adce do „Serwisu Elektroniki” nr 4/2006.Brak odchylania pionowego.Ju¿ oglêdziny elementów p³yty bazowej wskaza³y przepalenierezystora R316 (0.47R/0.5W) spowodowane uszkodzeniemuk³adu scalonego IC301 (TDA8174A). Przed wstawieniemnowego uk³adu sprawdzono napiêcie zasilaj¹ce ten uk³adz diody D304 i by³o ono w normie. Wstawienie nowego uk³adunie zakoñczy³o naprawy, gdy¿ okaza³o siê, ¿e amplitudaodchylania pionowego siê zmienia w czasie ogl¹dania programu.Przyczyn¹ uszkodzenia by³ zimny lut, a wskazywa³ na tofakt, ¿e amplituda odchylania pionowego zmienia³a siê przywyginaniu p³yty bazowej. Dok³adne oglêdziny pod lup¹ wykaza³yz³e luty w obrêbie uk³adu scalonego ramki. Dopierostaranne przylutowanie elementów tego stopnia usunê³o usterkêi naprawa zosta³a zakoñczona.Uwaga: W przypadku wymiany IC301 i zbyt ma³ej amplitudyodchylania pionowego konieczna jest regulacja w trybieserwisowym. Regulacja opisana jest w „Serwisie Elektroniki”nr 3/2007 w artykule „Informacje serwisowe dotycz¹cechassis TV3K”. Nale¿y tylko dodaæ, ¿e zamiast pilotaserwisowego mo¿na u¿yæ pilota u¿ytkownika. Przycisk [ SE-RVICE ] znajduje siê w dolnym rzêdzie pierwszy po lewejstronie (ukrycie go przed u¿ytkownikiem jest oczywiste) idojœcie do niego niestety wymaga rozebrania obudowy.Odbiornik pracuje tylko w stanie czuwania.Po w³¹czeniu do sieci startuje przetwornica œwieci diodaLED, ale przy próbie przejœcia do pracy nie startuje uk³ad odchylaniapoziomego. Pomiary napiêæ w przetwornicy wykaza-³y brak napiêcia +15V ma kolektorze Q609 mimo prób uru-SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 19

Porady serwisowechomienia pilotem do stanu pracy. Tranzystor ten sterowanyjest napiêciem z procesora IC101 (ST92195B5B/1BPB) z n.6(ON/ OFF) poprzez tranzystor Q106 (2SC1815Y). Pomiarynapiêcia sta³ego na n.6 uk³adu IC101 w obu stanach pracy wykaza³ytê sam¹ wartoœæ oko³o +1.2V. Tymczasem napiêcia sta-³e na tej nó¿ce dla stanu pracy wynosi +0.1V, a dla stanu czuwania+9.0V. Sugerowa³o to uszkodzenie procesora IC101, ale– na szczêœcie – nie zabrano siê do jego wymiany licz¹c siê ztym, ¿e to z³y trop. Za³o¿ono uszkodzenie innego elementupowoduj¹cego objawy uszkodzenie procesora. „Na pierwszyogieñ posz³y” elementy pracuj¹ce przy za³¹czaniu do stanu pracyi czuwania, tj. tranzystory Q106 i Q609 (2SCB892). Uszkodzonymokaza³ siê tranzystor Q609, jest on typu PNP, I c = 2A,U ce = 50V i P c = 1W. Wstawiono – bêd¹cy pod rêk¹ – tranzystorBD140, odbiornik zacz¹³ pracowaæ prawid³owo i na tymnaprawê zakoñczono. Powy¿szy przyk³ad naprawy jest klasycznymprzypadkiem tego, ¿e przed zdecydowaniem siê nawymianê procesora CPU nale¿y dok³adnie sprawdziæ inne elementyuk³adu, gdy¿ czêsto procesor jest „niby uszkodzony”przez brak jakiegoœ napiêcia.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza w stanie pracy sta³e napiêcia mierzonena katodach diod: D631 = +110.2V i na katodzie D634= +15.2V.Trafopowielacz T302 wytwarza sta³e napiêcia mierzone nakatodach diod: D304 = +25.8V i na katodzie D305 = +188.9V.Napiêcia sta³e na wyprowadzeniach uk³adu TDA 8174A:n.1 (POWER) = +25.0V, n.2 (VCC2) = +25.8V, n.3 (V.SYNCIN) = + 4.2V, n.4 (V AMP) = +6.6V, n.5 = +4.5V, n.6 = GND,n.7 (BC) = +7.8V, n.8 (Vout) = +7.9V, n.9 (VP) = +4.9V, n.10(VCC1) = +25.9V i n.11 (VLYV) = +1.0V.J.P.Loewe Art. 8400 Sat chassis 110C93Nieczynny.Odbiornik ca³kowicie nieczynny, nie œwieci dioda LED pow³¹czeniu. Szybko ustalono, ¿e przyczyn¹ by³a przerwa w³¹cznikasieciowego. Po wstawieniu sprawnego odbiornik pracujew stanie czuwania, lecz próba w³¹czenia do stanu pracy powodujekilkusekundowe œwiecenie zielonej diody LED, po czymodbiornik przechodzi w stan czuwania. Pomiary napiêæ sta-³ych przetwornicy nie wykaza³y nieprawid³owoœci, jednakwy³¹czanie nastêpowa³o poprzez zmianê napiêcia ON/OFFpodawanego z procesora na bazê tranzystora T692 (BC557B).Poniewa¿ taki objaw mo¿e powodowaæ niew³aœciwa filtracjanapiêcia zasilaj¹cego procesor, postanowiono oscyloskopemsprawdziæ têtnienia na napiêciach wytwarzanych przez procesor.By³a to trafna decyzja, gdy¿ stwierdzono za du¿¹ wartoœæna kondensatorze C672 (2200µF/25V – co ciekawe napiêciesta³e by³o prawid³owe). Wymiana kondensatora C672 na nowywyeliminowa³a usterkê, odbiornik pracowa³ poprawnie i na tymnaprawa zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod : D651 = +153V (+175.1V), D671 = +6.7V (+8.4V),D661 = +13.8V (+16.8V), D656 = +26.8V (+32.7V) i D686 =+18.7V (+20.0V). Na n.12 transformatora przetwornicy L639napiêcie -19.1V (-19.9V). Napiêcia podane w nawiasach dotycz¹stanu czuwania.J.P.Telestar 6070 TXST Profilo chassis SM-1Niew³aœciwe w³¹czanie siê odbiornika.Przy próbie w³¹czania odbiornika do pracy brak wizji i fonii,ciemny ekran, je¿eli odbiornik pozostawimy prze³¹czonydo stanu pracy na pewien czas, to nastêpuje jego w³¹czenie ipoprawna praca. Pomiary napiêæ przetwornicy wykaza³y a toprawid³owe napiêcia, a to znacznie zani¿one. Poniewa¿ odbiornikpracuje ju¿ sporo lat, w pierwszej kolejnoœci wymienionokondensatory elektrolityczne po stronie pierwotnej C112(47µF/16V) i C109 (1µF/50V). Usterki ust¹pi³y, dokonano jeszczekorekcji napiêcia +B potencjometrem monta¿owym VR101(5k) i naprawa zosta³a na tym zakoñczona.Nieczynny.Po w³¹czeniu odbiornika do sieci s³ychaæ charakterystyczne„cykanie” przetwornicy wskazuj¹ce na zwarcie po stroniewtórnej. Faktycznie pomiary wykaza³y zwarcie w ga³êzi +B, ato by³o spowodowane zwarciem tranzystora mocy odchylaniapoziomego Q581 (BUH5150D – wstawiono BU2508DX). Naogó³ tranzystor ten ulega uszkodzeniu wskutek innego uszkodzenia.Dok³adne oglêdziny p³yty bazowej pozwoli³y na zlokalizowanieprzegrzanego lutu przy gnieŸdzie S581 wtykucewek odchylania poziomego. Dopiero po przylutowaniu gniazdaw³¹czono odbiornik, który ju¿ pracowa³ poprawnie i na tymnaprawê zakoñczono.Informacje serwisowe.Przetwornica (EM108) wytwarza sta³e napiêcia mierzonena katodach diod: D120 = +30.0V (+30.6V), D121 = +10.5V(+8.6V), D122 = +17.5V (+18.5V) i D125V = +145V(+147.3V).Na wyprowadzeniach stabilizatorów napiêcia wynosz¹:· I102: n.1 = +11.9V (+1.3V), n.2 = 0V ( 0V) i n.3 = +7.8V(0V),· I124: n.1 = +11.1V ( 0V), n.2 = +12.4V (+1.3V) i n.3 =+17.6V (+18.6V).Trafopowielacz (EM579) wytwarza sta³e napiêcia mierzonena katodach diod: D581 = +26.6V i D579 = +183.2.Na n.9 FBT napiêcie zmienia siê w zakresie od - 0.1V do-2V w zale¿noœci od jaskrawoœci i kontrastu obrazu.Przy naprawie korzystano ze schematu OTVC Telestar5055T zamieszczonego we wk³adce do „Serwisu Elektroniki”nr 5/2004.Uwaga: Na niektórych odbiornikach montowanych w Polscena naklejce umieszczonej na tylnej œciance podano model8070TXTS. Jest to chassis SM-2, a w œrodku jest p³ytabazowa modelu 6070TXST (informuje o tym naklejka umieszczonana ekranie uk³adu IC181 (TDA8362). J.P.Curtis 2002 chassis PC04ANieczynny.Przyczyn¹ braku pracy przetwornicy (nie œwieci dioda LED)by³ w³¹cznik sieciowy. Po wstawieniu nowego i w³¹czeniuodbiornika okaza³o siê, ¿e brak koloru. Regulacja nasyceniapilotem dzia³a³a prawid³owo. Sprawdzenie elementów wokó³uk³adu scalonego PIC501 (TDA3560A) wykaza³a obecnoœæwadliwego kwarcu PX501 (8.866MHz). Po wstawieniu nowegopojawi³ siê w³aœciwy kolor i naprawa na tym zosta³a zakoñczona.J.P.20 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Porady serwisoweThomson 42WM02L (plazma)Algorytmy diagnozowania odbiornika – cd.Objaw: Linia adresowa ADD zwarta (na czerwonym tle widocznalinia , linia adresowaADD rozwarta – po oko³o 20 inutach wygrzewaniapojawia siê bia³e t³o i zak³ócenia w postaci pionowychkresek .X-DRVICR264R258U1ZwarcieRys.13Przyczyna: Patrz rysunek 14.P³yta sterowaniaX-boardZwarciekropl¹cynyRys.16Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Linie zegarowe na p³ycie steruj¹cej X s¹ zaprojektowane dopracy w grupie A i B. Nale¿y dok³adnie skontrolowaæ p³ytêpod k¹tem ewentualnych zwaræ miêdzy tymi liniami.2. Jeœli problem wystêpuje w stopniu wejœciowym, poszczególnelinie mog¹ byæ traktowane jako uszkodzone.3. Wymieniæ p³ytê X w przypadku wyst¹pienia uszkodzeniatypu zwarcie.Objaw: Zak³ócenia w postaci pionowych linii u do³u ekranu,na prawo od œrodka ekranu.Rys.14Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Sprawdziæ wejœcie linii napiêcia 5V (napiêcie logiczne) konwerteraDC-DC. Jeœli napiêcie jest ni¿sze, mo¿e ono powodowaæpodobne objawy.2. Sprawdziæ p³ytê “X” pod k¹tem ewentualnych zwaræ iprzerw.3. Sprawdziæ stan po³¹czeñ (jakoœæ po³¹czeñ, obecnoœæ obcychmateria³ów na nieizolowanych elementach i œcie¿kach, itp.,mog¹cych tworzyæ zwarcia lub rezystancjê).4. Sprawdziæ uk³ad scalony na p³ycie sterowania (w razie w¹tpliwoœciodnoœnie sprawnoœci p³yty, wymieniæ j¹).5. Upewniæ siê odnoœnie jakoœci kontaktów z³¹czy.Objaw: Zak³ócenia w postaci pasów u góry ekranu po prawejstronie, widoczne w szczególnoœci na niebieskim tle –rysunek 15.Rys.15Przyczyna: Zwarcia miêdzy liniami zegarowymi pokazanymina rysunku 16.Rys.17Przyczyna: Powstawanie przejœæ (rezystancji) miêdzy œcie¿-kami na skutek obecnoœci materia³ów obcych.Zwarcia miêdzyœcie¿kowena skutek obcych cia³Rezystorychip4×16=64 dataMozaikaelektrod164linia 1linia 2linia 3linia 4X driverchip(SN755851PJ)Z³¹cze16 clockRys.18Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:Sposób wyszukania usterki polega przede wszystkim naznalezieniu potencjalnych zwaræ lub „przejœæ” tworz¹cych zak³ócaj¹cerezystancje. Ponadto nale¿y skontrolowaæ p³ytê podk¹tem zimnych lutów.MODU£SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 21

Porady serwisoweObjaw: Dwa pionowe pasy od góry do do³u ekranu, rozmieszczoneregularnie co 20 mm – rysunek 19.Lokalizacjê diody D3 na p³ycie sterowania pokazanona rysunku 22.D1 D3 D4 PROM (U40)FPGARys.19Przyczyna: Rezystancja miêdzy wyprowadzeniem 186 uk³aduU3 i 7 wyprowadzeniem uk³adu pamiêci DRAMU300 wynosi 62 omów zamiast 2 omów. Spowodowaneto jest przez paso¿ytnicze materia³y wotworach przelotowych przy uk³adzie U300(rys.20).U3ALTERAChipOtwory przelotoweU300DRAMpin 186 pin 7Rys.20Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Zmierzyæ rezystancjê otworów przelotowych miêdzy uk³adamiU3 i U300 na p³ycie sterowania i porównaæ j¹ z nominaln¹,która powinna wynosiæ 2 ÷ 3 omów.2. Rezystancja wzrasta wraz ze wzrostem temperatury.3. Konieczna wymiana p³yty sterowaniaObjaw: Zak³ócenia obrazu w miejscu pokazanym na rys. 21.Rys.22Przyczyna: Poniewa¿ dane steruj¹ce z uk³adu PROM (U40) nies¹ transmitowane do FPGA, nie mo¿liwe jest wygenerowaniesygna³ów steruj¹cych do p³yt X, Y i Z.Potencjalnym powodem mo¿e byæ równie¿ uszkodzenieuk³adu ALTERA. Dla poprawnej pracy programzapisany w pamiêci PROM powinien zostaæza³adowany do FPGA; ka¿da pamiêæ PROM posiadaodpowiadaj¹cy jej FPGA (patrz rysunek 22).Sposób postêpowania:1. Sprawdziæ dzia³anie diod D1, D3 i D4 na p³ycie sterowania:· dioda D1 – w³¹czona, gdy podane jest napiêcie 5V,· dioda D3 – w³¹czona, gdy PROM skoñczy ³adowanie programuz uk³adu ALTERA,· dioda D4 – w³¹czona, gdy zostanie podany sygna³.2. Wymieniæ p³ytê sterowania, wymieniæ uk³ady PROM.Objaw: Brak sygna³u lub w trybie PC jest wyœwietlany ciemnoczerwonyraster. Kolor ten jest ciemniejszy ni¿ normalnykolor czerwony w torze R – rysunek 23.Rys.21Przyczyna: Rozwarty obwód miêdzy wyprowadzeniem 7 uk³aduU200 i wyprowadzeniem 7 uk³adu U7. Rezystancjamiêdzy tymi wyprowadzeniami zmienia siêod 19 omów do 45k.Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Obserwowaæ opisany objaw po w³¹czeniu odbiornika w trakciejego nagrzewania pod k¹tem 45°.2. Zmierzyæ rezystancjê na otworach przelotowych podejrzanychuk³adów.3. Konieczna wymiana p³yty sterowania.Objaw: Po w³¹czeniu zasilania wentylator zaczyna pracowaæjednak¿e brak wyœwietlania OSD. Ponadto nie pracuje(nie œwieci) dioda LED - D3 na p³ycie sterowania.Rys.23Przyczyna: Zwarcia miêdzy s¹siaduj¹cymi wyprowadzeniamiuk³adu FPGA - U1 – rysunek 24.Rys.24Sposób postêpowania: Sprawdziæ p³ytê TV VSC, sprawdziæwyprowadzenia (50) z³¹cza modu³owego, skontrolowaæ modu³sterowania. }22 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Porady serwisoweAudioPhilips HTR5204 (kino domowe)Nie w³¹cza siê – wyœwietlacz ciemny.W tego typu przetwornicach uszkodzenia elementów nastêpuj¹lawinowo i jedno uszkodzenie poci¹ga za sob¹ nastêpneelementy. W tym konkretnym przypadku zosta³y uszkodzonenastêpuj¹ce elementy: tranzystor Q912 (F3NK80Z), dioda D17(HER104), ZD913 (dioda Zenera ma³ej mocy 12V), tranzystory:Q905 (2SC945), Q913 i Q914 (obydwa 2N5551), rezystorySMD – R960 (10R), R962 (10k), rezystor R961 (1k/0.25W) i rezystor R965 (1R/3W). Przyznam, ¿e bez schematutrudno poradziæ sobie z t¹ skomplikowan¹ przetwornic¹ i zada³emsobie wiele trudu, ¿eby go zdobyæ. Schemat ca³ej przetwornicyopublikujemy w jednym z najbli¿szych numerów„SE”. Po wymianie ww. elementów przetwornica ruszy³a, awraz z ni¹ ca³e kino domowe.Na koniec wa¿na uwaga – rozmawia³em na temat tego urz¹dzeniaz koleg¹ po fachu, pracuj¹cym w autoryzowanym serwisiePhilipsa i twierdzi³, ¿e nie montowana od pewnego czasuprzez fabrykê dioda Zenera ZD915, powoduje znaczniewiêcej uszkodzeñ ni¿ w zasilaczach z diod¹. Na p³ycie przetwornicyjest zazwyczaj puste miejsce z opisem i w trakcienaprawy powinno siê j¹ zalutowaæ. Jest to dioda Zenera 12Vw technologii SMD.J.Z.Philips AZ6850, AZ6856, AZ6858 (odtwarzaczCD)Przeskakuje œcie¿ki.W odtwarzaczu nastêpuje przeskakiwanie œcie¿ek lub wtrybie ESA (w trybie podwójnej prêdkoœci) dŸwiêk zostaje wyciszony(mute). Objawy te s¹ wynikiem nieprawid³owego wpisaniazawartoœci pamiêci. W trybie normalnego odtwarzania(z nominaln¹ prêdkoœci¹) bez funkcji ESA urz¹dzenie funkcjonujeprawid³owo. Okazuje siê, ¿e podstawa silnika obracaj¹cegop³ytê uleg³a zu¿yciu w wyniku d³ugotrwa³ej eksploatacji.Nale¿y wymieniæ napêd CDM12.3B (4822 691 30335).Nale¿y zaznaczyæ, ¿e opisywana nieprawid³owoœæ jest zale¿-na od pozycji urz¹dzenia i w niektórych jego ustawieniach, naprzyk³ad w pozycji pionowej mo¿e nie ustêpowaæ. Dlategofunkcjonowanie urz¹dzenia oddanego do naprawy nale¿y skontrolowaæw ró¿nych pozycjach, a tak¿e dla w³¹czonej i wy³¹czonejfunkcji ESA.H.D.Philips AZ6843, AZ6844, AZ6845, AZ6856,AZ6858 (odtwarzacze CD)Poprawa wspó³czynnika zniekszta³ceñ harmonicznych na wyjœciach analogowych.W trakcie produkcji w miejsce uk³adu stereofonicznegokonwertera analogowo-cyfrowego 7300 zosta³ zastosowanyuk³ad CS4331-KS wersja “H” (oznaczony jako EYH____).Wraz z t¹ zmian¹ w celu zmniejszenia ca³kowitego wspó³czynnikazniekszta³ceñ harmonicznych wprowadzono nastêpuj¹cezmiany:· kondensatory 2311 i 2312 - 3.3nF zast¹piæ kondensatorami1nF,· rezystor 3306 zmieniæ z 560R na 2.7k,· rezystory 3329 i 3330 - 33k – zast¹piæ rezystorami 100k.W przypadku zast¹pienia „starego” uk³adu uk³ademCS4331-KS w wersji “H” powy¿sze zmiany nale¿y tak¿e wprowadziæ.H.D.Philips FB695, FB696 (zestawy g³oœnikowe)Uszkadza siê g³oœnik wysokotonowy.W zestawach tych czêst¹ usterka jest uszkodzenie g³oœnikawysokotonowego (tweetera) AD11401/T6 (4822 240 70223).Uszkodzony g³oœnik nadaje siê jedynie do wymiany. W celuzapobie¿enia powtórzeniu siê uszkodzenia nale¿y zamontowaæuk³ad ochronny sk³adaj¹cy siê z nastêpuj¹cych elementów:· rezystora 5.6R/5W,· pozystora PTC - RXE040.Elementy te nale¿y po³¹czyæ równolegle i wlutowaæ takidwójnik szeregowo w przeciêt¹ wczeœniej ¿y³ê przewodu g³oœnikowegoprowadz¹c¹ do zacisku “-”. Sposób zamontowaniadwójnika pokazano na rysunku 1.PTCo io o o oRys.1Zmiana ta zosta³a wprowadzona do seryjnej produkcji poprzezzamontowanie uk³adu do filtru g³oœnikowego (zwrotnicyg³oœnikowej).WeC¹ oie30013101PTC5002G o ii o o odoG o ii o o oó200500d o e io io o o o e o30023 02PTCG o io o o oRys.2Schemat tego filtru wraz z uk³adem protekcji g³oœnika wysokotonowegopokazano na rysunku 2.H.D.Philips AZ6892Problemy z wybraniem trybu serwisowego.Jeœli wystêpuj¹ problemy z uruchomieniem procedury testowejnale¿y postêpowaæ w nastêpuj¹cy sposób:· przycisn¹æ przyciski [ STORE ] i [ PREVIOUS TRACK ](poprzednia œcie¿ka),· w jak najkrótszym czasie nacisn¹æ przycisk [ PLAY ],· przytrzymywaæ naciœniête przyciski [ STORE ] i [ PRE-VIOUS TRACK ] a¿ do momentu pojawienia siê na wyœwietlaczupojedynczej linii, sygnalizuj¹cej, ¿e urz¹dzeniew³¹czone jest w tryb serwisowy,SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 23

Porady serwisowe· w³¹czanie kolejnych kroków serwisowych: 0, 1 i 2 oraztestów A i B wyœwietlacza LCD dokonuje siê przyciskiem[PLAY].H.D.Philips MS6500 (zestaw mikro)Nie startuje p³yta CD.P³yta CD nie mo¿e wystartowaæ lub czas startu wyd³u¿asiê do 10 sekund. Opisywana nieprawid³owoœæ jest spowodowanaprzes³uchami pomiêdzy sygna³ami serwo œledzenia œcie¿-ki i ostroœci. Skorygowanie tego problemu mo¿e nast¹piæ wnastêpuj¹cy sposób:· zast¹piæ element oznaczony J112, gdzie czasowo montowanyby³ rezystor 1R zwor¹; element znajduje siê na p³ycieg³ównej CD w pobli¿u wyprowadzenia 2 uk³adu IC104;za pomoc¹ tej zwory wyprowadzenie 2 uk³adu IC104 jestpo³¹czone z mas¹,· zmieniæ wartoœæ rezystora R106 z 39k na 33k, rezystorten jest jednym wyprowadzeniem po³¹czone z wyprowadzeniem72 (HF SUM) uk³adu IC101,· zmieniæ kondensator C108 z 330pF na 220pF; kondensatorten jest jednym wyprowadzeniem po³¹czony z wyprowadzeniem69 (BH) uk³adu IC101.Po wprowadzeniu powy¿szych zmian nale¿y skontrolowaæsygna³ balansu E/F, czy mieœci siê w zakresie 40mV ±20mV.H.D.Philips AZ6834, AZ6835, AZ6836, AZ6837(odtwarzacz CD)Problem z ³adowaniem baterii niklowo-kadmowych w urz¹dzeniu.Nie mo¿na na³adowaæ baterii niklowo-kadmowych(SBC6445) w odtwarzaczu. Powodem tej nieprawid³owoœcimo¿e byæ z³y kontakt sprê¿yny wykrywaj¹cej akumulator (specjalnykontakt sprê¿yny przez obudowê lub zbyt du¿e roz³adowaniebaterii (poni¿ej 0.9V). W obu przypadkach mikrokontrolernigdy nie za³¹czy procesu ³adowania, poniewa¿ linia“accu_in” z uk³adu wykrywania akumulatora jest w stanie niskim,co jest interpretowane przez logikê uk³adów steruj¹cychjako brak akumulatora. W celu rozwi¹zania opisanego problemunale¿y:· zast¹piæ diodê 6252 zwor¹ SMD,· zmieniæ wartoœæ rezystora 3275 z 470R na 2.2k,· zmieniæ wartoœæ rezystorów 3256 i 3258 z 4.7k na 22k,· wymontowaæ tranzystory 7280 i 7282,· zewrzeæ punkty lutownicze po kolektorze i emiterze tranzystora7280 za pomoc¹ zwory SMD; to samo wykonaædla punktów lutowniczych tranzystora 7282.Uwaga: Opisana powy¿ej modyfikacja uniemo¿liwia detekcjêakumulatorów w dwóch ró¿nych pozycjach. W rezultacietak¿e „normalne” baterie mog¹ byæ ³adowane w tym uk³adzie,jeœli zostan¹ umieszczone w takich pozycjach. Takiebaterie mog¹ staæ siê Ÿród³em wycieku elektrolitu i uszkodziæelektronikê odtwarzacza CD. U¿ytkownika nale¿y poinformowaæ,¿e nie wolno umieszczaæ baterii ró¿nych typów.Przedstawione rozwi¹zanie nie rozwi¹zuje wszystkich problemówjakie mog¹ wyst¹piæ z ³adowaniem akumulatorów.Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e prawie ca³kowicie roz³adowany akumulator(napiêcie równe prawie 0V) nie da siê na³adowaæ. Dlakompletnie roz³adowanego akumulatora konieczne jest u¿yciezewnêtrznej ³adowarki. O tym równie¿ trzeba poinformowaæu¿ytkowników opisywanych odtwarzaczy CD, ¿e jeœliurz¹dzenia nawet maj¹ nie byæ u¿ywane przez d³u¿szy czas,akumulatory powinny byæ na³adowane.H.D.Philips FW12 (mini-wie¿a)Regulacja poziomu g³oœnoœci „budzenia”.Poziom g³oœnoœci „budzenia” – alarmu jest kontrolowanyprzez mikrokontroler, w zwi¹zku z czym jest niemo¿liwa jegozmiana (regulacja) bez ingerencji w poziom mocy ca³ego urz¹dzenia.S¹ dwa kompromisowe rozwi¹zania opisywanego problemu:· zmiana wartoœci rezystancji oporników 3517 i 3518 z 39kna 27k – spowoduje to zmniejszenie ca³kowitej mocy wyjœciowejzestawu o oko³o 3dB,· jeœli problem dotyczy poziomu g³oœnoœci tylko z jednegoze Ÿróde³ dŸwiêku, mo¿na zmian¹ rezystancji spowodowaæzmniejszenie poziomu g³oœnoœci tylko dla wybranegoŸród³a; s¹ to nastêpuj¹ce rezystory:- dŸwiêk z tunera – zmniejszyæ rezystancjê oporników 3503i 3504,- dŸwiêk z odtwarzacza CD – zmniejszyæ rezystancjê oporników3507 i 3508,- dŸwiêk z magnetofonu – zmniejszyæ rezystancjê oporników3511 i 3512.H.D.Philips AZ7562, AZ7565, AZ7566 (przenoœneodtwarzacze MP3 i CD)Stuki s³yszalne przy w³¹czonych funkcjach ESA/ESP.Przy w³¹czonych funkcjach ESA i ESP w s³uchawkach s³yszalnes¹ trzaski i stuki przypominaj¹ce odg³os powstaj¹cy wg³oœnikach po wy³¹czeniu wzmacniacza. Powodem tych niepo¿¹danychefektów dŸwiêkowych jest zbyt niskie napiêciepracy pamiêci DRAM 7851 i 7852. W celu usuniêcia opisywanychzjawisk nale¿y:· zast¹piæ rezystory 3852 i 3853 - 22R zworami,· jeœli wymiana rezystorów nie da po¿¹danego rezultatu,nale¿y wymieniæ równie¿ pamiêci DRAM na nowe egzemplarze.H.D.Philips AZ1100, AZ1101, AZ1102 (zestawaudio Cassette/CD Boombox)Uszkodzenie transformatora sieciowego.Transformator sieciowy uleg³ uszkodzeniu. KondensatoryC801, C802, C803 i C804, które s¹ pod³¹czone równolegle dodiod mostka prostowniczego uleg³y nadpaleniu i zwarciu wwyniku przep³ywu zbyt wysokiego napiêcia. To spowodowa-³o w rezultacie uszkodzenie transformatora. Wymieniono transformator,a diody zast¹piono kondensatorami na wy¿sze napiêcieznamionowe 0.022µF/63V. Przy okazji serwisowaniaomawianych zestawów warto sprawdziæ te kondensatory i jeœlis¹ one oznaczone literami “AEC”, wymieniæ je profilaktyczniena wy¿sze napiêcie jak podano wy¿ej.Informacja serwisowa.Ze wzglêdu na podatnoœæ na zwarcia zasilania uk³adu serwaTDA7073A alternatywnie wprowadzono modu³ oparty nauk³adzie TCA0372DP1. Oba modu³y mog¹ byæ stosowanezamiennieH.D.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung LNS3241DX, LNS3251DDP801UF5406H/S140*15*23BD801SRS605MH/S2 67*28*23PFC_OUTFS802S250V2ADP819FSU10A60QP801SSTP20NM6014 25RP809200KFCS8012 31HOT COLDDZP450P6KE300A8G2012RP817TS801SEE2020331 RS8011KV 100KJCP812150µ2WRP810200KF2012450V102012DP804RP818153216DS801UF4007KDS184SOT23RP811200KFCP801105630VRP8190.12-JRP816N.C N.C N.C111220125W(MPC)100K20126 8LP801EER3124N6.0V0.3AZDS853BZX84C9V1DS851SR5069RP812220KFST/BYRS80247R2012DZP451P6KE300ADZP801BZX84C18SOT23RP801300KNT811S5D15CS8521000µDS802UF4007VDDRP808330JNTC4DRAIN_55DZS803BZX84C30RP813220KFCP809104KICP801STDA4863RP80722K201220120.5W[FR]10VFB20121/8W456RP802270KRS8571KJ2012SOT23 4R7 CS804 RS8031R07[FR]1/2W N.C. 0.5WCS80310422µ CS80250V 2012 50VSOP836RS813C/SZ/D452DRAIN_6SOURCE_2DRAIN_7SOURCE_1DRAIN_82012750V2012RP803240KM/IGND2012CP808224K3618N.C.4 1RP804240KRS8581KJIPS801SVIPER22ARP81510K2012COMPDRIVE278Pin-DIP50V20122012F/BVCCRS8606.8KF2012201218RP805240K2012RS85933KJ CS853224Z2012 201223DS803UF4007RP8146.8KFDP803KDS184CP80647150VCP804103LX802SCV930230CS854221K20122012RP80612K23mHRS854470J2012RS8511KJ2012 RS8615.6KF2012CS855105ZPC805SLTV817CS80668µ63VSOT2350V201220122012CY801S400V471CX802S275VAC334MRS86233KF2012ZDTS851KA431ARS81268KJ2012GT801S1P(F.G)CY802S400V4714 1QS801KSC1008LX801SCV93023023mHTO-92PC801SPS2561CS807104K50V2012VX801STVR10D7513 2QS802KSC1008CX801S275VACQS851KST2222ARS804100KJRS80568JMOR-2WRS806ON/OFFRS85347KJ68JMOR-2WRS80768JMOR-2WTO-92334MRS8523.3KJSOT23201220122012RS8104.7JRS8082.2KJ2012ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plRX801S750K0.5W2012QS803KSC10084 1TO-92RS8092.2KJZDS805BZX84C152012SOT23CP81147µCP805104S/W1RS8117.5KJDS804KDS18450V2012 50VMGM 32P SMPS (PFC, S/B)BN96-03775A24V_LINEDZS852BZX84C27SOT233216ZDS806BZX84C18SOT23SOT23CS80847µFS801BFUSE_CLIPDS852KDS1845.4V_LINERS855100QS852KST2222ADS805KDS18450VSOT23PC802SLTV817 3 2SOT23DZS851BZX84C6V2SOT232012FS801AFUSE_CLIPM_Vcc2AC_INPUTSOT23RS85647KJM_Vcc2012CY804SNLCN8012P_7.92mmSchemat ideowy zasilacza SMPS (PFC, S/B) MGM32P BN96-03775Ado OTVC LCD Samsung LNS3241DX, LNS3251D102400V2 1 J87521J876FP801ST6.3AH250VSERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 25

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung LE32R87 BDX/XEUQB8022SD526(0V) 13.3VSchemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung LE32R87 BDX/XEUwww.serwis-elektroniki.com.plNT811S3.3CX802S330N275VACFP801S6.3A230VELEKTRONIKIDT805P6KE300ARP813220KLX802SSW07052LX801SSW05053CX801S330N275VACRX801S680K1WVX801S1NR 100751CN801230V/50HzRP812220KBD801SRS605M235VCY802S470P400V ACCY801S470P400V ACRP811200K163VCP8011µ400VDT808P6KE300A(305V)216VRP805240KCP80410N50VRADIATOR(2.0V) stan czuwania2V stan pracyNapiêcie po stronie pierwotnejTM801S wzglêdem "-" CP803RP810200KRP801300K170VRP802270K136VRP803240K90VRP804240K47V2VRP80612KRP809200KDP801UF5406LP801QHAD01216RP80722KCP805100N50VRP818150DP802F10UP60S8 7 6 513.3V 1.2V2.4V2.5V1 2 3 40VCP8081N CP80625V 470P50VRP81510KCP807100N25V2V385V-107VRP816100KQP801SFCPF20N60S1.2VCP802220P1KVRP8190.125WRP8176.8DP804KDS184DZP8015.1VICP81STDA4863GCB80647µ63VRP8083300.04VDP803KDS184RM8010.1/2WRB807100K(309V)385VCP803150µ/400VRM820240K82VRM822200KZDB805DB804KDS184RB8057.5KRM819240K308VRM821240KRM823200KFB802S2ACP81147µ63VCM80747µ50VRM82510K235V162VRM82411K(0V) 13.9V27VDZB802 2.7VCB8042.2µ63VRM8314.7KQM805KST2222ADZM801 1.2VRM8261001.9VZDTM801KIA431A2V2VCM81110N25VRB806100K0.5WDB801UF4007RM829750CM80610µ63V(62V) CB805157V 47P/1KV8 7 6ICB81SSTR-A6159(0.7V)165V(10.6V)13V1 2 3RB8092.21WCM81310N/25VCM805100N25VRB8082.2KDZB80122VRM8185.6K9 10 11 12 1312.9V0.1VICM801MC33067P8 7 6 5 4RM8054.7KRM8043K4.9V5.8V2V 2V 2V 5VCB2250CM80210N/25VRM81447KDZM8052.7VDZM8062.7Vwww.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKI26 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 27Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung LE32R87 BDX/XEUwww.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKI453 2 114 15 16ICM852MC33164T2 41 3 5ICM853KIA278R12P3 42 1PC801S2561NECPC804S2561NECPC802S2561NECPC803S2561NECZDTM851KIA431AZDTB851KIA431AQM802FDFP9N50CQM801FDFP9N50CQB851KST2222AQT852KTC1008DZB803DB802UF4007DB803UF4007DM801 SF14G2 13 4 5 6DM802 SF14GDM803KDS184DM805 SF14GDZM8032.7VDZM8042.7VDM804KDS184DZM85427VDM852EN210ADM851EN210ADM853FCH10U06DM854FCQ10A04DB85131DQ1234567DZT8556.2VDZT85127VDT855KDS18434567891012CM801470P/25VCM814100N/25VB8022µ0VCB85610N25VCB853100N/25VCB854220P25VCB8522200µ25VCM8611000µ35VCM8704.7N25VCM8561000µ35VCM8601000µ35VCB80310N25VCY804S1N/400VACCB801220P1KVCM80810N/630VCM80947P/1KVCM804510P/100VCM8511000µ35VCM8102.2N1KVCY803S1N400VACCM8031N/25VCM85522N/25VCM854220P/50VCM86510N/25VCM8521000µ35VCM858470µ63V+13VCM8151N/25VRB804100KRB80247/0.25WRB8031RM8302KRB801 100K/0.5WRM8082.7KRM8098.2KRM80210KRM813100RM80620KRM807100KRM811100RM812 47KRM815100RM8104.7RB8581KRB8544.7KRB8571KRB8511KRB85347KRB8523.3KRT86610KRT863100RB8601.015KRB8611.095KRB86227KRB85933KRM86415KRM8651.5KRM86322KRM8516.34KRM8521.8KRM85810KRM857750RM8281.5KRM85610KRM8552.49KRM85322KRM86710KTB801QGAH03123TM801QGAH03242TM852QGAH031851 223 24CNM801CNM80415CNM802141141CNM803GNDPWMBLADIMGNDGNDGNDGNDGND+24V+24V+24V+24V+24VPWMADIMBLNCGNDGNDGNDGNDGND+24V+24V+24V+24V+24VDETGNDPWMADIMBLUPSNCSB+5.2VGNDGNDGND+12V +12VGND+5.3VNCGND+13VNCNC+12VLM851MASA "GOR¥CA"MASA "ZIMNA"(0.7V)0V(304V)377V0.1V13.3V0.6V(0.7V)13.4V14.8V(25V)(5.2V)1.6V(4.9V)0V(4.3V)0.1V(3.2V)0.1V(5.2V)0.3V(4.8V)2VTB801S+Vstb=5.2V+5.3V(3.3V)2.4V(2.5V)7.7V0.1V1.0V0.3V2.8V5V5.3V12.8V5.3V(320V)404V5.8V6V+24V8.6V7.6V2.4V2V0V162V381V11.8V2.5V 4.2V 4.2V2.7V13.3V6V

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Samsung LNS3241DX, LNS3251DSchemat ideowy zasilacza SMPS (MULTI) MGM32P BN96-03775Ado OTVC LCD Samsung LNS3241DX, LNS3251DCNM803SMW200-14PCMOCNM802SMW200-14PAMLCD24V_LINE1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 13 1424V24V24V(5A)RM8516.34KF24V24V24VGND2012CM853104DZM854BZX84C27CM852CM8511500µGNDGNDGNDGND35VCNM804SMW200-5PB/LON/OFFAdIMPWMGND24VRM8521.8KFDM851FCH20A10HOT COLD2012RM801PFC_OUT1 2 3 4 51 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 13 1450V20121500µ35VH/S480*15*233N.CB/L ON/OFFAdIMPWM21TM801SEER4445RM8021MELEKTRONIKI1/2Wwww.serwis-elektroniki.com.plDM853FCH10A0616CM802563J152630VFM851KRG030_3A114CM8561000µ13DM801 RM804KDS184 220JSOT23 32161211RM8064.7KJDM852FCH20A1010QM801KST2907DZM802DZM801 BZX84C27BZX84C27SOT23DM803KDS184SOT232012DM802KDS184SOT23SOT234E2C2/BC1RM81011K12ICM852MC33167RM8143.3KJDZM803UZ5.6BCM809100µRM81122KRM8124.7K0.22 1W [FR] CM801104630VRM8054722K3216 RM807 2012RM809CM806220 2012331CM805 50V 4722012 50VCM8042012473 105 100K50V 50V 2012CM803 2012 201210150VRM808 2.2KSOT2320122012DM8050.21045W50V7.5K 10420121/2W 10µ 50V201250VRMH/S335*9*23DETECT32+13V_0.3A25VGND39SOT23E1 3245678QM803BCV62A20121SOTH/S570*15*23CM807RM8161W100K2012DZM853N.C.RM8132012LM85150µH20124 Vin16V2 COLQM8022SC2412KRM8611.5KF2012CY803S102M5 P_B400V13V1 VoutCM861DM8543 GNDRM8571.1KKDS184SOT23CM811CM808D2 23G2 20D1,S2 19VM 16STB 15CON 14CB 13CS 12COMP 11VREF 10GND 8VCC 7S1 4GND5V5V5V+5.4V_4A2200µ RM864100FCQ20A04DZM852BZX84C6.8BCM862473RM8632.4K2012PC803STCET1108CM810CM813RM830DM8041N5819RM803ICM801SF9222L2012 50V2012RM85312KF47µ50V2012RM8281.5K3RM81510KCM8601000µCM863104RM85410KFPRI_GNDM_VccGNDGND20122012RM8654.7K35V50V20122012RM85633KCM855224CM812104KM_Vcc2GND16 15 14 13 12 11 10201210V2SOT23201250V2012GND912VQM851KST2222ARM86222KF2012201250V20121412V_0.5A8SOT2312V12V7RM85810K2012CM854221 50V2OUTIN120126GNDGND5CM859104CM858470µ4PWRFBCGND CTL2.49KF2012ZDTM851KA431A25VCM857104TO-92GND50V2012MGM SMPS (Multi)BN96-03775A4350V2012RM855GND32ST/BY_6.0VPOWER_ON/OFFICM853KA378R121CNM801SMW200-16PELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.pl28 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Nokia NTest – program do oceny jakoœci wyœwietlaczyNokia NTest – program do oceny jakoœci wyœwietlaczyLCD i plazmowych“Ntest.exe” – Nokia Monitor Test to legendarny ju¿ testmonitorów udostêpniony przez firmê Nokia. Opracowany przedlaty na potrzeby oceny monitorów z kineskopami CRT zyska³nowe zastosowanie do sprawdzenia wspó³czesnych odbiornikówtelewizyjnych i monitorów z wyœwietlaczami LCD i plazmowymi.Zestaw gniazd przy³¹czeniowych tych urz¹dzeñpozwala bez problemu podaæ do nich sygna³ z komputera przezgniazdo PC. Do przypomnienia i polecenia tego programu u¿ytkownikomaktualnie produkowanych telewizorów i monitorówsk³oni³o mnie poszukiwanie „ewentualnie martwych” pikseliw nabytym odbiorniku LCD. Testy jednobarwnych obrazóww kolorach R, G, B oraz bia³ego i czarnego pola zawartew tym programie doskonale siê do tego nadaj¹. Program jestpowszechnie dostêpny, uruchamia siê bez instalacji. Najnowszawersja tego programu umo¿liwia wybór przewodnika poprogramie w jêzyku polskim.Po uruchomieniu programu pojawia siê na krótko ekranpowitalny, po czym pojawia siê strona g³ówna programu wpostaci obrazu kontrolnego, na który na³o¿one jest ma³e oknowyboru jêzyka. Po wybraniu jêzyka i zatwierdzeniu jesteœmyju¿ w programie, a na ekranie wyœwietlana jest strona g³ówna,z której mo¿liwe jest wybieranie poszczególnych testów obrazowych.Widok ekranu prezentujemy na przedostatniej, kolorowejstronie ok³adki.Przed rozpoczêciem oceny wyœwietlacza nale¿y wygrzaægo przynajmniej 20 minut, aczkolwiek przy poszukiwaniumartwych pikseli pocz¹tkowa faza pracy odbiornika mo¿e byærównie¿ interesuj¹ca.Program zawiera zbiór obrazów testowych wybieranychmyszk¹, pozwalaj¹cych na ocenê ni¿ej opisanych parametrów.Opis rozpoczynamy od pól wyboru w górnym rzêdzie.1. Pierwszy od lewej w górnym rzêdzie test s³u¿y do ocenygeometrii, a w szczególnoœci zniekszta³ceñ geometrycznychobrazu. Zawiera on 4 testy kratownicy:· bia³a kratownica na czarnym tle + du¿e ko³o na œrodku + 4ma³e ko³a w rogach obrazu, ko³a w tym samym kolorze cokratownica,· zielona kratownica na czarnym tle + du¿e ko³o na œrodku+ 4 ma³e ko³a w rogach obrazu, ko³a w tym samym kolorzeco kratownica,· bia³a kratownica o dwukrotnie gêstszych kwadratach naczarnym tle + du¿e ko³o na œrodku + 4 ma³e ko³a w rogachobrazu, ko³a w tym samym kolorze co kratownica,· zielona kratownica o dwukrotnie gêstszych kwadratach naczarnym tle + du¿e ko³o na œrodku + 4 ma³e ko³a w rogachobrazu, ko³a w tym samym kolorze co kratownica.Sekwencyjne prze³¹czanie pomiêdzy kolejnymi obrazamii wyjœcie z testu nastêpuje po klikniêciu lewym przyciskiemmyszki. Widok ekranów pokazano na rysunku 1.2. Drugi od lewej zestaw testów pozwala oceniæ poziom jaskrawoœcii kontrastu. Dostêpne s¹ dwa testy: w pierwszymteœcie znajduje siê obraz zawieraj¹cy pasy w skali szaroœci:w nastêpuj¹cej skali gradacji bieli: 1%, 2%, 3%, 4%, 5%,6%, 7%, 8%, 9%, 20%, 30%, 40%, 50%, 60%, 70%, 80%,90%, 100%. Drugi test to czarne pole, na którym umieszczonychjest 5 ma³ych kwadracików o 100% bieli – na œrodkui w rogach. Oba testy pokazano na rysunku 2.Rys.1Rys.23. Przeznaczeniem trzeciego testu by³a ocena stabilnoœci wysokiegonapiêcia w monitorach CRT. Ocenê umo¿liwia naprzemiennazmiana bia³ych elementów na czarne. Im mniejzmieniaj¹ siê wymiary obrazu, tym napiêcie jest bardziejstabilne. Dostêpne s¹ dwa zmieniaj¹ce siê testy: jeden – bia³ypoziomy pas na œrodku ekranu o wysokoœci 1/3 ekranu naczarnym tle oraz drugi – bia³e pole. Ocenê zmiany wymiarówobrazu u³atwia bia³a ramka przy krawêdziach obrazu.Widok testów pokazano na rysunku 3.4. Œrodkowe pole z literami “www” zawiera link do stronyinternetowej Nokii.5. Trzeci od prawej zestaw zawiera 4 testy jednobarwnego t³a:bia³e, czerwone, zielone, niebieskie oraz bia³y kwadrat naœrodku czarnego pola. Te testy s¹ najbardziej przydatne przySERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 29

Nokia NTest – program do oceny jakoœci wyœwietlaczyRys.3szukaniu martwych pikseli.6. Przedostatnie okienko – po klikniêciu w nie przywo³anezostaje menu “W³aœciwoœci: Ekran” komputera.7. Klikniêcie w ostatnie okienko przywo³uje na ekran tekst pomocy– “Help” w wybranym na pocz¹tku programu jêzyku.Opis pól wyboru w dolnym rzêdzie8. Pierwsze od lewej pole zawiera 5 testów do oceny zbie¿noœci.Pierwsze cztery testy zawieraj¹ na czarnym tle kratownicêi du¿e ko³o w kolorach: kolejno bia³ym, magenta, ¿ó³tymi turkusowym. W ostatnim teœcie ko³o jest w kolorzezielonym, a na „skrzy¿owaniach” znajduj¹ siê krzy¿e wkolorach kolejno: czerwonym, zielonym i niebieskim.9. Drugi od lewej zestaw trzech testów pokazanych na rysunku4 s³u¿y do oceny ostroœci obrazu.Rys.5Rys.613. Szósty od lewej obraz testowy pokazany na rysunku 7 s³u-¿y do oceny dr¿enia (migotania)obrazu – jitter.Rys.410. Trzeci od lewej zestaw dwóch testów: jeden na bia³ym tle idrugi taki sam ale na czarnym polu s³u¿y do oceny rozdzielczoœciobrazu. Testy pokazano na rysunku 5.11. Czwarty od lewej zestaw to szeœæ obrazów testowych doewentualnego „szukania” mory na ekranie.12. Pi¹ty od lewej zestaw s³u¿y do oceny czytelnoœci obrazu.Zawiera on fragment tekstu na œrodku i w rogach ekranu,jeden na czarnym tle, drugi na bia³ym tle. Testy zosta³ypokazane na rysunku 6.Rys.714. Siódmy test (przedostatni) to uproszczony test toru fonii –dŸwiêk najpierw pojawia siê w lewym g³oœniku, a nastêpnieprzesuwa siê on stopniowo do prawego g³oœnika.15. Klikniêcie w ósme od lewej okienko (ostatnie) powodujewyjœcie z programu. }30 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.4 – ost.)Opracowano na podstawie materia³ów serwisowych producenta5. Wyszukiwanie i usuwanie usterek5.1. Dioda LED nie œwieciZasadê dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacjê punktówkontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED nie œwieci pokazanona rysunku 20 w trzeciej czêœci artyku³u („SE” 8/2009strona 44). Gdy dioda LED nie œwieci potencjalnie uszkodzonymiblokami s¹ p³yty P, AP, DG, H, G,V oraz uk³ad podawanianapiêcia sieciowego. Algorytm wyszukiwania uszkodzonegobloku pokazano na rysunku 21.Czyna z³¹czu AP10(miêdzy n.1 i 2) jestnapiêcie sieciowe?NieUszkodzony przewód sieciowylubnieprawid³owe Ÿród³o napiêciaTakCzybezpiecznik F7000na p³ycie AP jestOK?NieWymieniæbezpiecznik.Czy po w³¹czeniupojawia siênapiêcie?NieP£YTA APTakTakCzy pow³¹czeniuna n.7 AP5pojawia siê napiêcieSTB_5V?BEZPIECZNIKNie (napiêcie STB_5V nieprawid³owe)Wy³¹czyæzasilanie.Od³¹czyæ DG5 isprawdziæ, czy jestzwarcie miêdzy n.7DG5 a mas¹?NieP£YTA AP(tj. IC1110)TakTakCzy pow³¹czeniuna n.5 G1pojawia siê napiêcieSTB_3.3V?TakNie(napiêcieSTB_3.3Vnieprawid³owe)Od³¹czyæH3 lub DG3.Czy po w³¹czeniupojawia siênapiêcie?TakNieP£YTA DGP£YTA APPod³¹czyæH3 lub DG3.Od³¹czyæ G1. Czy pow³¹czeniupojawia siênapiêcie?NiePod³¹czyæ G1.Od³¹czyæ G4.Czy po w³¹czeniupojawia siênapiêcie?NieCzy pow³¹czeniuna n.10 G1pojawia siê napiêcieSTB_LED 5V?TakNieTakP£YTA VOd³¹czyæH1.Czy po w³¹czeniupojawia siênapiêcie?NieTakP£YTA GP£YTA HCzy pow³¹czeniuna n.7 G1pojawia siê napiêcieSTB_LED 3.3V?NieP£YTA VTakP£YTA VP£YTA APTakP£YTA DGRys.21. Algorytm wyszukiwania uszkodzenia, gdy dioda LED nie œwieciSERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 31

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 505.2. Dioda LED œwieci w sposób ci¹g³yZasadê dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacjê punktówkontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED œwieci w sposóbci¹g³y pokazano na rysunku 22. Na tym samym rysunkuzamieszczono równie¿ algorytm wyszukiwania uszkodzonegobloku. Gdy dioda LED œwieci w sposób ci¹g³y, potencjalnieuszkodzonymi blokami s¹ p³yty P, AP i DG.PIC 0330VD7004TT 0Zasilacz i uk³ady ochronneCN204~724VeL700eL7002STTT7 0AP34~7Q7202Q7203Q7 0 ,Q7 02Q7208Q7204-7Q7302Q7302Q7402Q740Q775Q770Q7702IC7305V6VIC74024V9V3 3VIC7755VIC7705VQ785S _ N (500 e ie o )Q72 2MAIN_ N24VQ7502Q750 MAIN_5VSQ7504MIXS _5VND_ 6VQ7503MAIN_9VT_30VS _9VMAIN_3 3VPC_5V(500 e ie o )PANEL5VST _5V24V_DETP o e Ci iA_9VPANEL 5V_ NAC NAPAP5 DG55 56 68 87 79 992IC 03 3VIC 0483 S _ N9MAIN_N79 PANEL_5V NEM TEAC_ NESET_INDG573IC 032 5VCzy pow³¹czeniupilotem OTVCstartujeprawid³owo?NiePrzekaŸnik nie pracujeCzy bateriew pilocies¹ OK?NieWymieniæbaterieTakPrzekaŸnik pracuje i nie wy³¹cza siêTak (sygna³ AC_ON nieprawid³owy)Nie ma uszkodzonych p³ytPrzekaŸnik pracujeale póŸniej wy³¹cza siêCzyna n.18 AP5jest napiêcieAC_ON 3.3V?NieP³yta DGTakPDGLCD ControllerAP3AP5APP³yta APCzyna n.15 AP5jest napiêcieSUB_ON 3.3V?TakNieP³yta DGInverterXVHSP SPGK VP³yta APCzy na n.4-7 AP3jest napiêcie24V?Nie(zawy¿one)Tak (pozosta³e zawy¿one)P³yta AP (tj. IC7301, IC7401, IC7701P³yta PRys.22. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych, lokalizacja punktów kontrolnych oraz algorytm wyszukiwaniauszkodzonych bloków dla przypadku, gdy dioda LED œwieci w sposób ci¹g³y32 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 505.3. Dioda LED b³yska 1 razZasadê dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacjê punktówkontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED b³yska 1 razpokazano na rysunku 23. Na tym samym rysunku zamieszczonorównie¿ algorytm wyszukiwania uszkodzonego bloku. Gdydioda LED b³yska 1 raz, potencjalnie uszkodzonymi blokamis¹ p³yty P i DG oraz panel LCD.Zasilaczi uk³ady ochronnePIC101D7004TransT101330VRL20124V24VCN201 AP31 14~7 4~7InverterBoard24V_ON24VLCDAPDG62CN203 1~4 3AP5 DG510 10Relay OFF AC_ON : L 18 18STB_5V 7 710IC11103.3VIC1106INV_SOSSCL1SDA1IC1104SCL1 9897 INV_ON78 24V_ON92SDA1 99AC_ONIC11032.5V1514DGLCD ControllerTV w³¹czony.Czy przedwy³¹czeniem siê na n.2 DG6pojawia siê sygna³INV_SOS 5V?NieSprawdziæpod³¹czenieLCD do DG6CN203DG6DGPAP3APTakXVTV w³¹czony.Czy przedwy³¹czeniem siê na n.3 DG6pojawia siê sygna³INV_ON 3.3V?TakNieP³yta DGInverterHSP SPGK VTV w³¹czony.Czy przedwy³¹czeniem siê na n.1÷4CN203 pojawia siênapiêcie 24V?NieTV w³¹czony.Czy przedwy³¹czeniem siê na n.1 AP3pojawia siê napiêcie24V_ON 3.3V?NieP³yta DGTakPanel LCDTakP³yta PRys.23. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych, lokalizacjapunktów kontrolnych oraz algorytmwyszukiwania uszkodzonych bloków dlaprzypadku, gdy dioda LED b³yska 1 razSERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 33

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 505.4. Dioda LED b³yska 3 razyZasadê dzia³ania uk³adów ochronnych i lokalizacjê punktówkontrolnych dla przypadku, gdy dioda LED b³yska 3 razypokazano na rysunku 19 w trzeciej czêœci artyku³u („SE” 8/2009 strona 43, niestety z b³êdnym podpisem). Poni¿ej na rysunku24 zamieszczono algorytm wyszukiwania uszkodzonegobloku. Gdy dioda LED b³yska 3 razy potencjalnie uszkodzonymiblokami s¹ p³yty AP, H, DG, XV oraz tuner. Gdysygnalizowany jest problem SOS1, oznacza to brak napiêciaBT30V, gdy jest to problem SOS2 – brak napiêæ MSP8V,MSP5V i SUB9V.Czy przedwy³¹czeniem siê nan.17 AP5 pojawia siêstan wysoki?Nie (SOS1)Od³¹czyæ H1.Czy pow³¹czeniu pojawia siêzasilanie?NieP³yta APTak (SOS2)TakTunerTV wy³¹czony.Od³¹czyæ DG4.Czy jest zwarcien.13 lub 14 DG4do masy?Nie(usterka p³ytyAP lub H)TV wy³¹czony.Od³¹czyæ H1.Czy jest zwarcien.17 lub 18 AP1do masy?NieOd³¹czyæ H1.W³¹czyæ TV.Czy na n.17 lub 18 AP1jest napiêcie9V?NieP³yta APTakTak Tak (brak MSP 8V lub MASP 5V)P³yta APP³yta HWyj¹æ p³ytê XV.Czy jest zwarcien.13 lub 14 DG4do masy?P³yta DGTakP³yta XVRys.24. Algorytm wyszukiwania uszkodzonego bloku, gdy dioda LED b³yska 3 razy5.5. Dioda LED b³yska 5 razyPoni¿ej na rysunku 25 zamieszczono algorytm wyszukiwaniauszkodzonego bloku, dla przypadku, gdy dioda LEDb³yska 5 razy. Gdy dioda LED b³yska 5 razy brak lub jest mocnozani¿one napiêcie MAIN 9V, zaœ potencjalnie uszkodzonymiblokami s¹ p³yty AP i DG.Lokalizacjê punktów kontrolnych dla przypadku, gdy diodaLED b³yska 5 razy pokazano na rysunku 26.Zasadê dzia³ania uk³adów ochronnych pokazano na rysunku27.TV wy³¹czony.Od³¹czyæ DG4.Czy jest zwarcien.3 lub 4 AP4do masy?TakNieDGLCD ControllerPPDG4 AP4APP³yta APTV wy³¹czony.Od³¹czyæ DG4.Czy jest zwarcien.3 lub 4 DG4do masy?TakP³yta DGNieP³yta APInverterXVHSP SPGK VRys.25. Algorytm wyszukiwania uszkodzonego bloku,dla przypadku, gdy dioda LED b³yska 5 razyRys.26. Lokalizacja punktów kontrolnych, dla przypadku,gdy dioda LED b³yska 5 razy34 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

24VQ7208RZasilacz i uk³ady protekcjiOTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50APIC740124VMIXBT_30VDGQ7402Q74019V3.3VMAIN3.3VSUB_9VQ7503MAIN 9VShortAP4 DG43,4 3,4LIC110410 MAIN9VSENSEMAIN_ONQ7504Q7506Q7212MAIN_ONSUB_ON (500 series only)Relay OFFAC_ON : LSTB_5VAP5 DG516 1615 1518 187 7918392IC11103.3VMAIN_ONSUB_ONAC_ONIC11032.5VRys.27. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych dla przypadku, gdy dioda LED b³yska 5 razy5.6. Dioda LED b³yska 8 razyTV wy³¹czony.Czy n.15 AP1 jestzwarta do masy?NieP³yta APTakOd³¹czyæ H1.Czy po w³¹czeniu TVjest zasilanie?Wyj¹æ p³ytê XV.TV wy³¹czony.NieCzy po w³¹czeniu TVNie Od³¹czyæ DG5. Niejest zasilanie?Czy n.2÷4 AP5 s¹zwarte do masy?P³yta DGTakTakP³yta XVTakP³yta APOd³¹czyæ G1.Czy po w³¹czeniu TVjest zasilanie?Od³¹czyæ G4.Czy po w³¹czeniu TVjest zasilanie?P³yta HTakP³yta VTakP³yta GRys.28. Algorytm wyszukiwania uszkodzonego bloku, dla przypadku, gdy dioda LED b³yska 8 razySERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 35

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50Z i i d o e i24VQ7208RQ7302IC73015V16VSOUND_16VSUB_5VAP HAP1 H1SUB_5V15 15TUNERH42G42GG12V12VOpticalAIIC740124V MIX BT_30V9VSUB_9VQ74023.3VMAIN_3.3VSUB_ON (500 series only)Relay OFFAC_ON : LSTB_5VShortAP5 DG52~4 2~415 1518 187 7SUB_5VLIC1106DGIC1104SUB5V11SENSE83 SUB_ON92 AC_ONDG114XV11454,57 54,57XVSUB_5VTUNERIC8029IC8041CARD_SLOTBufferIC11103.3VIC11032.5VRys.29. Zasada dzia³ania uk³adów ochronnych, dla przypadku, gdy dioda LED b³yska 8 razyGdy dioda LED b³yska 8 razy sygnalizuje w ten sposóbbrak lub mocno zani¿one napiêcie SUB 5V, zaœ potencjalnieuszkodzonymi blokami s¹ p³yty AP, XV, DG i V. Algorytmwyszukiwania uszkodzonego bloku, dla przypadku, gdy diodaLED oœmioma b³yskami sygnalizuje b³¹d, pokazano na rysunku28.InverterDGXV01XVLCD ControllerPDG4DG5HH1APSP SPGK VG4 G1Rys.30. Lokalizacja punktów kontrolnych i potencjalnieuszkodzonych p³yt, gdy dioda LED b³yska 8razyZasadê dzia³ania uk³adów ochronnych pokazano na rysunku29, a lokalizacjê punktów kontrolnych i potencjalnie uszkodzonychp³yt na rysunku 30.Wartoœci podstawowych napiêæ w punktachtestowych na p³ycie APTabela 8.NapiêcieWartoœci napiêæ w punktachtestowych na p³ycie APPunkttestowyA: Main_ON B: StandbyS ND_ 6V TP7302 8 8V ±0 8V 2VMAIN_5V TP750 5 V ±0 25V 2VS _5V TP730 5 V ±0 25V 2VS _9V TP7402 9V ±0 45V 2VMAIN_3 3V TP740 3 3V ±0 6V 2VT_30V TP760 3 5V ±2 5V 4 5VST _5V TP7 5 5 V ±0 25V 5 V ±0 25VMAIN_9V TP7502 9V ±0 45V 2VPANEL5V TP7702 5 4V ±0 25V 2VA_9V TP785 9 3V ±0 45V 2VPC_5V TP7752 5 0V ±0 25V 2V36 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 505.7. Brak obrazu i dŸwiêkuSprawdziæ Ÿród³a sygna³ów wejœciowychTV analogowaBrak obrazu i dŸwiêkuCzy obraz i dŸwiêkze z³¹czy AVs¹ prawid³owe?NieP³yta HZ³¹cza AVBrak obrazu i dŸwiêkuP³yta HTakTakTunerTV cyfrowaBrak obrazu i dŸwiêkuP³yta XV5.8. Obraz prawid³owy, brak dŸwiêkuCzy brak dŸwiêkuze wszystkichŸróde³?NieCzy dŸwiêkz TV analogowejjest prawid³owy?NieCzy dŸwiêkze z³¹czy AVjest prawid³owy?NieP³yta H(np. MSP)TakTakTakTunerCzy fonia w torzes³uchawkowym isygna³ Audio Outs¹ prawid³owe?NieCzy dŸwiêkze z³¹czy AVjest prawid³owy?NieP³yta XVTakP³yta G lub g³oœnikiP³yta H(np. MSP lubprze³¹czniksygna³ówaudio)TakP³yta H(np. z³¹czaAV)5.9. Brak obrazu, dŸwiêk prawid³owyCzy brak obrazuze wszystkichŸróde³?NieCzy obrazz TV analogowejjest prawid³owy?NieCzy obrazze z³¹czy AVjest prawid³owy?NieTakTakTakTunerP³yta H(np. 3DY/C - IC4054A/D Conv. - IC4005Video SW - IC3005)Czy obrazTV cyfrowejjest prawid³owy?NieP³yta XVTakCzy znaki OSDlub teletekstus¹ prawid³owe?NieCzy obrazze z³¹czy AVjest prawid³owy?NieP³yta HTakP³yta DGPanel LCDTakP³yta G(np. z³¹czaAV)}SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 37

Telewizor LCD Telestar chassis TC SMTelewizor LCD Telestar chassis TC SMAndrzej BrzozowskiW artykule opisano chassis TC SM firmy Telestarprzeznaczone do telewizorów LCD 15" i 17".Dane techniczne· strojenie: system PLL,· g³owica: cyfrowa multimedialna,· systemy kolorów: PAL, SECAM, NTSC (tylko odtwarzaniepo AV),· systemy dŸwiêku: B/G, D/K, L/L',· wyjœcie fonii: 2 × 2W,· zasilacz: 220 ÷ 240V ac , 50/60Hz, 12V dc 5A· pobór mocy: 30W – telewizory LCD 15", 50W – telewizoryLCD 17",· pobór mocy w stanie czuwania:

Telewizor LCD Telestar chassis TC SMjest dokonywana inaczej ni¿ w nadajniku.Wejœcie w menu nastêpuje po przyciœniêciu jednoczeœnieprzycisków [V+] i [V-].Przyciski [ P+] i [P-] s³u¿¹ do poruszania siê po menu wgórê i w dó³.W klawiaturze lokalnej brak jest przycisku [ Enter ]. Wybórnastêpuje po naciœniêciu przycisku [V+] lub [V-].Przyciski [V+] i [V-] s³u¿¹ równie¿ do zmiany wartoœciregulowanego parametru.Powrót do poprzedniego menu nastêpuje po naciœniêciu jednoczeœnie[ V+ ] i [V-].Schemat blokowy odbiornikaSchemat blokowy odbiornika przedstawiono na rysunku 1.Uk³ad zasilaniaNa rysunku 2 przedstawiono schemat rozprowadzenia napiêæzasilaj¹cych w odbiorniku.Sposób postêpowania przy diagnozowaniuuszkodzeñ w torze zasilania.W tablicy 1 przedstawiono kolejne kroki przy diagnozowaniuuszkodzenia w torze zasilania.Menu serwisoweMenu serwisowe s³u¿y do zmiany ustawieñ opcji telewizora.Ustawianie opcji jest konieczne przy wymianie pamiêciEEPROM.Je¿eli wymieniony zosta³ panel LCD (na panel tego samegotypu i producenta), nie ma potrzeby u¿ywania menu serwisowego.Je¿eli panel LCD zosta³ wymieniony na nieco inny ni¿ oryginalny,konieczne bêdzie u¿ycie menu serwisowego.Lista dostêpnych opcji serwisowych: TunerB1, TunerB2,Secam, DVD AV, PC AV, No. SIG. Tim, 17-15, Child Lock.Opcje TunerB1 i Tuner B2 s¹ wykorzystane do wyborug³owicy w.cz. Domyœln¹ g³owic¹ jest g³owica SamsungTCPQ9091PD27D AFH lub Samsung TCP!9091PD27D(S)3.3V DCG³owicaST01 652, 45,38,29,10Procesor wideo Procesor foniiWzmacniaczMikrokontrolerVPC3230DMSP3410GfoniiST92195EEPROMTDA7053AQ76, 69, 59 49, 31, 10 421, 25, 31, 39 85V DC 5V DC 5V DC 12V DC5VS DC 5V DC129,123,112,104,96,86,7868,57,48,40,32,20,5,139Wideo procesor, skalowanie obrazuDPS9450118,91,62,24,143,134,75Interfejs LVDSDS90C3851, 9, 26, 34Inverter uk³adupodœwietleniaLCDSS03 5,SS02 10Panel LCDSS01 1, 23.3V DC 1.8V DC3.3V DC12V DC5V DC lub 12V DCw zale¿noœci od LCD3.3V DC 5VS DC 5V DC 12V DC12VStabilizatory napiêæ zasilaj¹cychRys.2. Schemat rozprowadzenia napiêæ zasilaj¹cych.Tablica 1.KrokDiagnozowanie uszkodzenia w torze zasilaniaSposób postêpowaniaNapiêciejestpoprawneS d iæ i ie 2Vd i i o 6 od o iUszkodzone elementyQP0 , P02, P03, DP03,2 S d iæ i ie 5VS QP0 o 3DP04,CP3 S d iæ i ie 5V LP0 o 4 LP02, IP04, DP05, P04, CP04, CP054 S d iæ i ie 3 3V IP03 o 5 DP02, IP03, CP07, CP08, CP 05 S d iæ i ie 8V IP03 o 6 DP0 , IP0 , CP0 , CP026S d iæ i i i ¹ e i e e SS02 ( 0, 2) SS03( 3, 5)7 S d iæ i i SS0 ( , 2) o 8 VAP , P038 S d iæ i i i h d h io 7SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 39

Telewizor LCD Telestar chassis TC SMAMC. Obie g³owice s¹ ustawiane w opcjach jako 00.Opcja DVD powinna byæ ustawiona na wartoœæ 1 je¿elitelewizor wyposa¿ony jest w napêd DVD.Opcja PC AV powinna byæ ustawiona na wartoœæ 1 je¿elitelewizor posiada z³¹cze VGA.Opcja No.SIG.Tim. zale¿y od ustawieñ u¿ytkownika – je-¿eli jest ustawiona na wartoœæ 1, za³¹czany jest timer wy³¹czaj¹cyodbiornik przy braku sygna³u.Opcja 17-15 definiuje wielkoœæ panelu LCD. Dla panelu17" jest ustawiona na wartoœæ 0, dla panelu 15" na wartoœæ 1.Opcja Child Lock ustawiona na wartoœæ 1 w³¹cza systemochrony Child Lock.Uk³ady scalone zastosowane w chassis TC SMTor wideoAD9884AUk³ad AD9884A firmy Analog Device jest przetwornikiemanalogowo-cyfrowym zamieniaj¹cym sygna³y RGB z wejœciaVGA na sygna³y cyfrowe. Uk³ad stanowi interfejs pomiêdzywyjœciem VGA komputera a wejœciami sygna³ów cyfrowychdla panelu LCD.Bardzo du¿a prêdkoœæ przetwarzania (140 megapikseli nasekundê) i pasmo 500MHz dla toru sygna³ów analogowychpozwala na odtwarzanie obrazów o rozdzielczoœci a¿ do 1280× 1024 (SXVGA) z czêstotliwoœci¹ odœwie¿ania 75Hz.Uk³ad zawiera uk³ady klampuj¹ce, wzmacniacze sygna³ówRGB, przetworniki zamieniaj¹ce sygna³y RGB na sygna³y cyfrowe.W tablicy 2 przedstawiono opis wyprowadzeñ uk³aduAD9884A.Na rysunku 3 przedstawiono schemat blokowy uk³aduAD9884A.Uk³ad AD9884A produkowany jest w obudowieMQFP128, zasilany jest napiêciem 3.3V, sterowany jest sygna³amiszyny I 2 C.VPC3230D – Tor sygna³ów wideo z przeplotemUk³ad VPC3230D firmy Micronase zawiera uk³ady prze-³¹czaj¹ce sygna³y z zewnêtrznych Ÿróde³ wideo, filtr grzebieniowy,dekoder sygna³u koloru, matrycê sygna³ów YUV, uk³adyregulacji kontrastu, jaskrawoœci, nasycenia, przetworniki A/DTablica 2.Opis wyprowadzeñ uk³adu AD9884ANazwawyprowadzeniaFunkcja Poziomy Nr wyprowadzeniaWeWeWeWWWS e oIiiiiiie feo oZ i ieieAIGAIAIHSYNCC ASTCLAMPS GINCKEXTCKINVD A7-0D 7-0DGA7-0DG 7-0D A7-0D 7-0DATACKDATACKHS TS G TSDASCLA0, APW DNE TE INILTVDVDDPVDGNDWe ieWe ie GWe ieWe ie h o i i HWe ie e o e oWe ie i ó ¹ hWe ie h o i iWe ie e o e oWe ie e o e o ó o iW ie ó f o h - o AW ie ó f o h - oW ie ó f o h G - o AW ie ó f o h G - oW ie ó f o h - o AW ie ó f o h - oW ie e o e o d hW ie e o e o d h e o eW ie h o i i HW ie h o i i ( e G)We ie / ie SDAWe ie SCLAd e o I2CWe ie ¹ ¹ e oW ie e e o i i od ie ie iWe ie i i od ie ie iZe fiWe ie i i i iWe ie i i i i i f o eWe ie i i i i e e o eM0 5V - V3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S0 5V - V3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S3 3V CM S25V25V3 3V ± 0%2 5V - 3 3V ± 0%3 3V ± 0%0V7522404284442705- 295- 0285-9275-8265-7255-62567829302 , 3225NC We i ie od ¹ o e –3, 36–38, 462627454, 8, 10, 11, 16, 18, 19, 23, 25,124, 12854, 64, 74, 84, 94, 04, 4, 2033, 34, 43, 48, 505, 6, 9, 2, 3, 7, 20, 2 , 24, 26,35, 39, 42, 47, 49, 5 , 52, 53, 63,73, 83, 93, 03, 3, 9, 2 ,22, 2340 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Telewizor LCD Telestar chassis TC SMRAin 7GAin1522BAinHsync40SOGin14CoastClampCKExtCKInv41284427SDA 29SCL30A0,A121,32Uk³adklampuj¹cyWzmacniaczUk³adklampuj¹cyWzmacniaczUk³adklampuj¹cyWzmacniaczPrzetwarzanieimpulsówsynchronizacjiGeneratorsygna³ówzegarowychInterfejs I2CUk³ady zasilaniaPrzetwornikA/DPrzetwornikA/DPrzetwornikA/DAD9884A105-11295-10285-9275-8265-7255-62115,11611711812712645Rys.3. Schemat blokowy uk³adu AD9884ARoutARoutBGoutAGoutBBoutABoutBDataCKHSoutSOGoutREFinREFoutFILTzamieniaj¹ce analogowe sygna³y YUV na sygna³y cyfrowe.Na rysunku 4 przedstawiono schemat blokowy uk³aduVPC3230D.Uk³ad VPC3230D sterowany jest szyn¹ I 2 C, produkowanyjest w obudowie PQFP80.Poszczególne wyprowadzenia pe³ni¹ nastêpuj¹ce funkcje:1, 2, 3, 4, 5, 6 – wejœcia sygna³ów RGB/YCrCb – kolejno B1/Cb1, G1/Y1, R1/Cr1, B2/Cb2, G2/Y2, R2/Cr2; sygna³y s¹podawane do wejœæ przez kondensatory sprzêgaj¹ce; w uk³adziescalonym nastêpuje wybór Ÿród³a sygna³ów RGB/YCrCb, a nastêpnie przetworzenie sygna³ów z wybranegoŸród³a na sygna³y cyfrowe,7, 64 – masa analogowych uk³adów wejœciowych,8 – sygna³ zerowania zapisu pamiêci FIFO,9 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie zasilania; kondensator przy³¹czony jest pomiêdzywejœcie 9 i 12,10 – wejœcie napiêcia zasilania uk³adów cyfrowych,11 – masa uk³adów cyfrowych,12 – masa; patrz wyprowadzenie 9,13 – sygna³ zegara szyny I 2 C,14 – sygna³ danych szyny I 2 C,15 – wejœcie sygna³u Reset; stan niski powoduje Reset uk³adu,16 – wejœcie testowe w procesie produkcji uk³adu; w czasienormalnej pracy musi byæ zwarte do masy,17 – wejœcie impulsów V dla sygna³u VGA,18 – wejœcie YCOE steruj¹ce blokowaniem wyjœæ sygna³ówYC; stan niski na wejœciu 18 odblokowuje sygna³y Y, C,19 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem IE zewnêtrznej pamiêci,20 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem WE zewnêtrznej pamiêci,21 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem FFRSTW zewnêtrznej pamiêci,22 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem RE zewnêtrznej pamiêci,23 – wyprowadzenie steruj¹ce pamiêci¹ FIFO; po³¹czone zwyprowadzeniem OE zewnêtrznej pamiêci,24 – wyjœcie sygna³u zegarowego 20.25MHz,25 – masa uk³adów analogowych,26 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie zasilania; kondensator przy³¹czony jest pomiêdzywyprowadzenia 25 i 26,27 – sygna³ zegarowy LLC dla podwójnej czêstotliwoœci odchylania,28 – sygna³ zegarowy LLC1 odniesienia dla uk³adów luminancji,chrominancji,29 – napiêcie zasilania uk³adów generuj¹cych sygna³y zegarowe,30 – masa uk³adów generuj¹cych sygna³y zegarowe,31÷34 i 37÷40 – wyjœcia cyfrowych sygna³ów luminancji Y7-Y0; je¿eli dane s¹ wyprowadzane w standardzie ITU-R601, sygna³y wyjœciowe s¹ synchroniczne z sygna³emzegarowym LLC1; je¿eli dane s¹ wyprowadzane wVPC3230DCinVin1Vin2Vin3Vin4Vout717273747570Uk³adprze³¹czaj¹cyPrzetworniki2x A/DYCFiltrgrzebieniowyPALNTSCDekoderkoloruPAL, NTSCSECAMRegulacjekoloruYCrCbMatrycaYCrCbUk³adykonwersjiPIPRegulacjekntr.,jaskr.,ostroœciSterowaniepamiêci¹FormatowanieITU-R656ITU-R60131-34,37-40Yout41-44,47-50Cr/Cbout18YCOE19-23FIFO CTRLRGB/YCrCb1FB1RGB/YCrCb21,2,3794,5,6WejœciaRGB/YUVPrzetworniki4x A/DY/GU/BV/RFBMatrycaRegulacjekontr., jaskr.,nas.YCbCrFBInterfejs I2CGeneratorUk³adysynchronizacjiGeneratorsygn. zegara28565854LLC1HsyncVsyncAVO62 63 13,24I2C20.25MHzRys.4. Schemat blokowy uk³adu VPC3230DSERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 41

Telewizor LCD Telestar chassis TC SMstandardzie ITU-R656, sygna³y wyjœciowe s¹ multipleksowanei synchroniczne z sygna³em zegarowym LLC2;35 – masa uk³adu luminancji,36 – napiêcie zasilaj¹ce uk³ady luminancji,40÷44 i 47÷50 – wyjœcia cyfrowych sygna³ów chrominancjiC7-C0; je¿eli dane s¹ wyprowadzane w standardzie ITU-R601, sygna³y wyjœciowe s¹ synchroniczne z sygna³emzegarowym LLC1; je¿eli dane s¹ wyprowadzane w standardzieITU-R656, wyjœcia sygna³ów chrominancji mog¹byæ trójstanowe,45 – napiêcie zasilania uk³adów chrominancji,46 – masa uk³adów chrominancji,51 – masa uk³adu synchronizacji,52 – napiêcie zasilania uk³adu synchronizacji,53 – wyjœcie sygna³u miêdzyliniowoœci; “0” oznacza pierwszypó³obraz, “1” oznacza drugi pó³obraz,54 – wyjœcie danych aktywnego sygna³u wideo; sygna³ wyjœciowyjest synchroniczny z sygna³em zegarowym LLC1,55 – wyjœcie sygna³u synchronizacji H zgodnego z wejœciowymsygna³em wideo,56 – wyjœcie sygna³u synchronizacji H zgodnego z aktywnymsygna³em wideo,57 – wyjœcie sygna³u synchronizacji V zgodnego z wejœciowymsygna³em wideo,58 – wyjœcie sygna³u synchronizacji V zgodnego z aktywnymsygna³em wideo,59 – napiêcie zasilaj¹ce uk³ad w trybie czuwania,60 – wyjœcie sygna³u zegarowego 5MHz,62, 63 – wyprowadzenia do przy³¹czenia rezonatora kwarcowego20.25MHz,65 – masa wejœciowych uk³adów analogowych,66 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie odniesienia dla przetworników A/D wejœciowychsygna³ów wideo,67 – wejœcie ustalaj¹ce adres I 2 C uk³adu,68 – masa odniesienia dla wejœciowych uk³adów analogowych,69 – napiêcie zasilania analogowych uk³adów wejœciowych,70 – wyjœcie Vout aktywnego - wybranego w uk³adzie prze³¹czaj¹cymsygna³u wideo do przetwarzania w torze g³ównymodbiornika,71 – wejœcie sygna³u chrominancji Cin,72÷75 – wejœcia sygna³ów wideo 1-4,76 – napiêcie zasilania uk³adów analogowych,77 – masa uk³adów analogowych,78 – wyprowadzenie do przy³¹czenia kondensatora filtruj¹cegonapiêcie odniesienia dla przetworników A/D wejœciowychsygna³ów RGB/YCrCb,79 – wejœcie sygna³u wygaszania dla sygna³ów RGB1/YCrCB1podawanych do wejœæ 1-3,80 – masa odniesienia dla wejœciowych uk³adów RGB/YCrCb.DPS9450AUk³ad DPS9450A firmy Micronase jest procesorem przetwarzaj¹cymsygna³y z analogowych wejœæ RGB, YCrCb lubwejœæ sygna³ów cyfrowych RGB, YCrCb na cyfrowe sygna³ywideo. Przeznaczony jest do stosowania w telewizorach z wyœwietlaczemLCD lub plazmowym.Zawiera przetworniki A/D, uk³ady skalowania obrazu, pamiêæSRAM wykorzystywan¹ przy skalowaniu, uk³ady poprawyjakoœci obrazu, uk³ady usuwania przeplotu oraz generatorsygna³ów steruj¹cych dla panelu LCD.Uk³ad zasilany jest napiêciami 1.8V i 3.3V. Sterowany jestszyn¹ I 2 C. Produkowany jest w obudowie PMQFP144.DS90C385 / DS90C365Uk³ad DS90C385 przetwarza 28-bitowe sygna³y CMOS lubTTL na cztery strumienie danych LVDS do sterowania panelemLCD.Uk³ad DS90C365 przetwarza 21-bitowe sygna³y CMOS lubTTL na trzy strumienie danych LVDS do sterowania panelemLCD.Na rysunku 5 przedstawiono schemat blokowy uk³adów.CMOS/TTL_RCMOS/TTL_GCMOS/TTL_BFPLINE(Hsync)FPFRAME(Vsync)DRDY(Data Enable)CNTLFPSHIFT IN(Transmit Clock In)POWER DOWNDS90C385/DS90C365Przetworniksygna³ówrównoleg³ych TTLna sygna³y LVDSUk³ad PLLRys.5. Schemat blokowy uk³adów DS90C385 iDS90C365LVDS_RLVDS_GLVDS_BLVDS_ZegarTor foniiW torze fonii telewizora zastosowano uk³ady:· MSP3410G – procesor fonii,· TDA7053AQ – wzmacniacz mocy.Procesor fonii MSP34x0G firmy Micronase (opisywany ju¿na ³amach „Serwisu Elektroniki”) ³¹czy wszystkie funkcje torufonii takie jak: prze³¹czanie sygna³ów fonii z gniazd wejœciowych,detekcja fonii FM w standardzie A2, stereo-dekoder,dekoder fonii NICAM, uk³ady regulacji. Uk³ad sterowany jestszyn¹ I 2 C.Uk³ad TDA7053AQ firmy Philips jest wzmacniaczem mocy2 × 5W.Uk³ad steruj¹cy telewizoraW uk³adzie steruj¹cym zastosowano uk³ad ST92195B firmyST, który integruje funkcje sterowania, OSD i teletekstu.42 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

Jak „czytaæ” oznaczenia modeli OTVC LCD firmy ToshibaUk³ad zasilaniaLF00AB/CUk³ady serii LF00AB/C s¹ stabilizatorami napiêcia o bardzoma³ym spadku napiêcia pomiêdzy wejœciem i wyjœciem(0.45V). Mo¿liwe napiêcia wyjœciowe: 1.25V, 1.5V, 1.8V, 2.5V,2.7V, 3V, 3.3V, 3.5V, 4V, 4.5V, 4.75V, 5V, 5.2V. 5.5V, 6V, 8V,8.5V, 9V, 12V. Maksymalny pr¹d wyjœciowy 500mA.Tolerancja napiêcia wyjœciowego dla uk³adów z oznaczeniemAB wynosi 1%, a dla uk³adów z oznaczeniem C – 2%.Uk³ady produkowane s¹ w obudowach: TO-220, Pentawat,DPAK i PPAK. Stabilizatory w obudowach Pentawat i PPAKwyposa¿ono w wyprowadzenie steruj¹ce INHIBIT, które s³u-¿y jako wejœcie napiêcia wy³¹czaj¹cego stabilizator.Na rysunku 6 przedstawiono schemat aplikacyjny uk³aduLF00AB/C.a)Vinb)VinIN1IN1LM25965 3ON/OFF GNDFEEDBACK4LM2596-ADJ5 3ON/OFF GNDFEEDBACK4OUT2OUT2VoutVoutVinINLF00AOUTVout100nFINHIBITGND2.2µFRys. 6. Schemat aplikacyjny uk³adu LF00AB/CLM2596Uk³ad LM2596 firmy National Semiconductors jest impulsowymzasilaczem, który pracuje jako zasilacz obni¿aj¹cy napiêciewejœciowe (zasilacz typu Buck). Uk³ad pracuje na czêstotliwoœci150kHz. Maksymalny pr¹d wyjœciowy wynosi 3A.Rys. 7. Schemat aplikacyjny uk³adu LM2596a) Uk³ady LM2596-3.3, LM2596-5.0, LM2596-12b) Uk³ad LM2596-ADJUk³ad wystêpuje w wersjach na napiêcie wyjœciowe 3.3V,5V, 12V (LM2596-3.3, LM2596-5.0, LM2596-12) i regulowanew zakresie 1.2V-37V (LM2596-ADJ).Na rysunku 7 przedstawiono schematy aplikacyjne uk³aduLM2596.}Jak „czytaæ” oznaczenia modeli OTVC LCD firmy ToshibaOpracowano na podstawie materia³ów producentaWie o æ e 75 20086 2009A7 2009D C f oP A o o46ZV555DGS J Z + LED eZ W ie f eG E oWieiX Z e 00HA + 00HD N d DVDA e od o e55 C f o05 A o o63 C f oV Z e ¹dW¹ o i}SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 43

Pomiary temperatury za pomoc¹ miernika uniwersalnego przy wykorzystaniu elementu NTCPomiary temperatury za pomoc¹ miernikauniwersalnego przy wykorzystaniu elementu NTCOpracowa³ Mateusz Malinowski na podstawie artyku³u opublikowanego w czasopiœmie „Elektor”W celu wykonania pomiaru temperatury elementówelektronicznych nie jest potrzebny jakiœ specjalny idrogi termometr elektroniczny, lecz wystarczy uniwersalnymiernik oraz termistor NTC.W energoelektronice, a tak¿e sprzêcie RTV i AGD mamyczêsto do czynienia z elementami, które mog¹ siê bardzo mocnonagrzewaæ i dlatego te¿ mocowane s¹ na radiatorach lubinnych elementach ch³odz¹cych. Z praktyki wiadomo ¿e, abyw czasie przeprowadzania testu jakiegoœ uk³adu mo¿na by³oobserwowaæ i kontrolowaæ temperaturê elementu pó³przewodnikowegomocy, zwyczajny termometr rtêciowy zupe³nie siênie nadaje. Potrzebny jest sensor (czujnik), który musi mieædobry kontakt termiczny z badanym elementem (lub z elementemch³odz¹cym znajduj¹cym siê w bezpoœredniej bliskoœci).Idealnym jest czujnik z metalowym uchwytem lub gwintowanymko³kiem, który w ³atwy sposób mo¿e zostaæ przykrêconydo pó³przewodnika wzglêdnie elementu ch³odz¹cego.Na pierwszy rzut oka wydaje siê anachronizmem fakt, ¿edo elektronicznego pomiaru temperatury nie wykorzystuje siêinteligentnego, daj¹cego siê programowaæ sensora z pamiêci¹wewnêtrzn¹, skomplikowanym protoko³em transmisji orazoprogramowaniem mikrokontrolera PC, lecz zupe³nie zwyk³yzale¿ny od temperatury opornik. Istniej¹ tu dwa warianty, mianowicietermistor (PTC) z dodatnim wspó³czynnikiem temperaturowymoraz termistor (NTC) z ujemnym wspó³czynnikiemtemperaturowym. Elementy NTC znalaz³y szersze zastosowaniepraktyczne i w zwi¹zku z tym s¹ du¿o ³atwiej dostêpne. Wmoim warsztacie przeprowadzi³em z dobrym wynikiem próbyz termistorem NTC (typu 703), który posiada uchwyt (uszko)z mosi¹dzu o dobrej przewodnoœci cieplnej, jest przy tym relatywniema³y, tak ¿e wstrz¹sy nie maj¹ na niego zbyt du¿egowp³ywu, a jego pojemnoœæ cieplna jest znikoma. Z tego to powoduwartoœæ jego rezystancji praktycznie natychmiast zmieniasiê (postêpuje) za mierzon¹ temperatur¹.Aby element NTC mo¿na by³o zastosowaæ jako czujnik pomiarutemperatury dla cyfrowego miernika uniwersalnego, nale¿ynajpierw ustaliæ przebieg rezystancji elementu NTC w funkcjitemperatury. Do tego potrzebny jest oczywiœcie jakiœ czujnikodniesienia (na przyk³ad termometr rtêciowy lub innego rodzajuo zakresie pomiarowym temperatury od 0 do 110°C lubwiêkszym). Oba izolowane wyprowadzenia NTC nale¿y przed-³u¿yæ kawa³kami izolowanych przewodów i pod³¹czyæ do zaciskówcyfrowego miernika uniwersalnego ustawionego na pomiarrezystancji w zakresie 2k. Element NTC nale¿y zanurzyædo mo¿liwie jak najzimniejszej wody, po czym zmierzyæ, odczytaæi zanotowaæ temperaturê oraz odpowiadaj¹c¹ jej wartoœærezystancji. Nastêpnie wodê doprowadziæ do wrzenia odczasu do czasu mieszaj¹c j¹ w celu dobrego i równomiernegorozprowadzenia temperatury. W trakcie nagrzewania wody co5°C odczytywaæ i notowaæ rezystancjê elementu NTC.W wyniku otrzymuje siê charakterystykê rezystancji elementuNTC tak¹, jak¹ przyk³adowo przedstawiono na rysunku1 w logarytmicznej skali opornoœci. Oczywiœcie, nie wszystkiepunkty odpowiadaj¹ce pomiarom le¿a³y dok³adnie na tejlinii, co wynika³o miêdzy innymi z dok³adnoœci termometru imojego czasu reakcji, ale odchylenia utrzymywa³y siê maksymalniew granicach ±5%. Na przyk³ad wartoœæ nominalna rezystancjielementu NTC wynosi 10k dla 25C°, a „zmierzona”przez mnie temperatura dla 10k wynios³a 23C°.Temperatura [ °C ]200009080706050403020001 2 3 4 5 6 7 8 910 2 3 42 3 4 5 6 7 8 910 2 3 4 5 6 7 8 910Rezystancja [ Ω ]Rys.1. Charakterystyka rezystancji elementu NTC ma przebieg logarytmiczny}44 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

OTVC plazma Philips chassis LC4.41EOTVC plazma Philips chassis LC4.41E (cz.2 – ost.)Henryk Demski3. Wykrywanie usterek i wskazówki serwisoweUwaga: Zak³ada siê, ¿e wszystkie podzespo³y s¹ zamontowaneprawid³owo, posiadaj¹ prawid³owe wartoœci i brak„zimnych” po³¹czeñ lutowanych. Przed podjêciem jakichkolwiekdzia³añ nale¿y sprawdziæ, czy s¹ ustawione prawid³oweopcje.3.1. Edytor pamiêci NVMW niektórych przypadkach mo¿e byæ przydatna mo¿liwoœæbezpoœredniego wykonywania zmian zawartoœci pamiêci NVM.Jest to mo¿liwe za poœrednictwem opcji “NVM Editor” w trybieserwisowym SAM. Edytor ten umo¿liwia zmiany pojedynczychbajtów.Uwaga:· nie nale¿y zmieniaæ ustawieñ pamiêci NVM bez znajomoœcifunkcji ka¿dego ustawienia, poniewa¿ nieprawid³oweustawienie pamiêci NVM mo¿e powa¿nie przeszkodziæpoprawnemu funkcjonowaniu telewizora,· nie nale¿y zmieniaæ ustawieñ dotycz¹cych skalera, gdy¿spowodowaæ to mo¿e nieprawid³owe dzia³anie funkcji DVI/HDMI,· przed wykonaniem zmiany zawartoœci pamiêci NVM nale¿yzawsze zanotowaæ istniej¹ce ustawienia; to umo¿liwipowrót do oryginalnych ustawieñ, jeœli nowe ustawieniaoka¿¹ siê byæ niepoprawne.Widok ogólny edytora pamiêci NVM pokazano na rysunku5.Hex Dec DescriptionAD 0x000A 0 Exi i v eVAL 0x0000 0 Ne v eS o e S o e?Rys.5. Widok ogólny edytora pamiêci NVM3.2. £adowanie wartoœci domyœlnychW przypadku, gdy zostanie zamontowana nowa (czysta)pamiêæ NVM lub gdy zawartoœæ istniej¹cej pamiêci ulegnieuszkodzeniu, mo¿liwe jest za³adowanie wartoœci domyœlnych.(W przypadku zamontowania pustego zamiennika nale¿y zewrzeæzworê SDM i w³¹czyæ do sieci. Nale¿y pamiêtaæ, ¿ebypo za³adowaniu danych usun¹æ tê zworê.) Po za³adowaniu wartoœcidomyœlnych mo¿liwe jest w³¹czenie odbiornika i rozpoczêcieprocedur regulacyjnych. To zostaje wkrótce zainicjowaneautomatycznie. W celu rozpoczêcia procedury za³adowaniadanych nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:· wy³¹czyæ telewizor poprzez wyjêcie wtyczki przewodusieciowego z gniazdka,· zewrzeæ uk³ad zwor¹ SMD (zwarcie ma pozostaæ),· nacisn¹æ i przytrzymaæ wciœniêty przycisk [ P+] lub[ Ch+ ] na klawiaturze lokalnej,· w³¹czyæ telewizor poprzez pod³¹czenie przewodu sieciowegodo gniazdka,· trzymaæ wciœniêty przycisk [P+] lub [ Ch+ ] na klawiaturzelokalnej, a¿ odbiornik w³¹czy siê i poka¿e siê menuSDM.Metod¹ alternatywn¹ jest:· wejœcie w tryb serwisowy SAM,· wybranie edytora NVM (nie wybieraæ “SC NVM Editor”),· wybranie adresu “ADR” równego 1 (dziesiêtnie),· zmiana wartoœci “VAL” na 170 (dziesiêtnie),· zapamiêtanie ustawionej wartoœci,· od³¹czenie przewodu sieciowego z gniazdka i odczekaniekilka sekund,· ponowne pod³¹czenie odbiornika do sieci i poczekanie doczasu, a¿ telewizor wejdzie w tryb standby – dioda LEDzacznie œwieciæ na czerwono.3.3. Aktualizacja oprogramowania skaleraAktualizacja oprogramowania skalera jest mo¿liwa za pomoc¹systemu ComPair. Przed rozpoczêciem wykonywania tejprocedury nale¿y upewniæ siê, ¿e zamkniête zosta³y wszystkietryby serwisowe (SDM/ SAM/ CSM). To zmniejszy ryzykozawieszenia siê odbiornika w czasie wykonywania aktualizacjioprogramowania.3.4. Tuner i uk³ady p.cz.· Brak obrazu w trybie odbioru sygna³u z tunera, rasterjest obecny1. Sprawdziæ, czy obraz jest obecny w trybie AV; jeœli nie, postêpowaæzgodnie z algorytmem diagnozowania problemóww torze przetwarzania i obróbki sygna³u wizyjnego.2. Jeœli obraz jest obecny, sprawdziæ poprawnoœæ ustawieniaopcji.3. Sprawdziæ, czy s¹ obecne wszystkie napiêcia zasilaj¹ce: 3.3V,5V, 8V, 12V, 33V.4. Skontrolowaæ, czy magistrala I 2 C pracuje prawid³owo (3.3V).5. Rêcznie zapamiêtaæ znany sobie kana³ i sprawdziæ, czy jestobecny sygna³ IF na wyprowadzeniu 11 tunera.6. Skontrolowaæ sta³e napiêcie strojenia na wyprowadzeniu 2tunera. Napiêcie to powinno zmieniaæ siê odpowiednio dozmiany czêstotliwoœci kana³u.7. Je¿eli napiêcie strojenia jest prawid³owe, sprawdziæ sygna³na wyjœciu tunera (wypr. 11).8. Jeœli na wyjœciu tunera brak sygna³u, co mo¿e œwiadczyæ ouszkodzeniu tunera, wymieniæ tuner.· ¯¹dany system nie jest wybierany prawid³owoSprawdziæ, czy jest zamontowana zwora serwisowa – jeœlijest, wymontowaæ j¹.3.5. Przetwarzanie i obróbka sygna³u wideo· Brak zasilania1. Skontrolowaæ napiêcie +12V i 3V3 na z³¹czu 1J02 (napiêcie3V3 na wyprowadzeniach 3 i 4, napiêcie 12V na wyprowadzeniu8).2. Jeœli brak tych napiêæ zasilaj¹cych, w pierwszej kolejnoœciskontrolowaæ z³¹cze 1J02.SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 45

OTVC plazma Philips chassis LC4.41E3. Jeœli z³¹cze jest dobre, sprawdziæ p³ytkê zasilacza.· Zasilacz dzia³a prawid³owo, nie œwieci zielona dioda LED1. Sprawdziæ, czy wtyk wi¹zki przewodów do panelu LED jestprawid³owo zamontowany w z³¹czu 1K00 na p³ycie SSB.2. Jeœli po³¹czenia s¹ prawid³owe, sprawdziæ obecnoœæ i jakoœænapiêcia 3V3.· Brak obrazu – ciemny ekran, fonia prawid³owa1. Sprawdziæ, czy widoczne jest menu u¿ytkownika.2. Jeœli menu u¿ytkownika jest wyœwietlane prawid³owo, wybraætryb wyœwietlania teletekstu.3. Jeœli teletekst jest wyœwietlany prawid³owo, problem znajdujesiê w uk³adach przetwornika analogowo-cyfrowego i(jeœli jest zamontowany w danym modelu) filtru “Columbus3D combfilter”.4. Jeœli menu u¿ytkownika nie jest widoczne, sprawdziæ czyjest za³¹czone podœwietlenie tylne panelu LCD.5. Jeœli podœwietlenie tylne nie jest za³¹czone, problem znajdujesiê na module zasilacza lub panelu LCD. Nale¿y tak¿esprawdziæ na wyprowadzeniu 12 z³¹cza 1J02 sygna³ LAMP_ON_ OFF. Poziom tego sygna³u w trakcie normalnej pracypowinien byæ wysoki.Uwaga: Na potrzeby wykrywania b³êdów wa¿ne jest,by wiedzieæ,¿e w modelach Pixel Plus i Digital Crystal Clear, któres¹ wyposa¿one w przetwornik ADC i filtr Columbus 3Dcombfilter wejœcie cyfrowe skalera jest u¿ywane dla cyfrowegotoru sygna³u wideo (wyjœcie uk³adu Hercules),podczasgdy analogowe wejœcia RGB (analogowe wejœcia skalera)u¿ywane s¹ tylko przez teletekst. To oznacza, ¿e niejest mo¿liwy ¿aden tryb mieszany (jednoczeœnie wideo plusteletekst). Jeœli jest fonia i teletekst, ale nie wideo i menuu¿ytkownika (pusty ekran), œcie¿ka cyfrowa (Hercules - ADC- Columbus - Scaler) jest wadliwa. Jeœli jest fonia ale brakteletekstu, uk³ady “back- endú” (skaler - panel LCD) s¹wadliwe· Brak obrazu telewizyjnego, obraz z PC obecny1. Sprawdziæ, czy sygna³y “Hsync_ SDTV” i “Vsync_ SDTV”s¹ obecne na wyprowadzeniach 1 i 13 uk³adu prze³¹cznika7E03 - 74HC4053D.2. Jeœli oba sygna³y s¹ obecne, sprawdziæ wyjœcie teletekstu.3. Jeœli brak sygna³u wyjœciowego dla teletekstu, uk³ad 7217 -TDA150xx (Hercules) mo¿e byæ uszkodzony.4. Regulacje serwisoweRegulacje serwisowe nale¿y przeprowadzaæ w nastêpuj¹cychwarunkach:· napiêcie zasilaj¹ce (sieæ): 90 ÷ 270V / 50/60Hz,· przed rozpoczêciem regulacji nale¿y wygrzaæ odbiornikprzez przynajmniej 10 minut,· sonda pomiarowa: Ri > 10M, Ci < 2.5pF.Przeprowadzanie regulacji elektrycznych w opisywanychmodelach nie wymaga wspomagania komputerowego.Za pomoc¹ oprogramowania steruj¹cego w trybie serwisowymSAM jest mo¿liwe wykonanie regulacji geometrii, balansubieli i tunera (IF). W celu zapamiêtania dokonanych ustawieñnale¿y naciskaj¹c przycisk [ MENU ] wróciæ do menug³ównego (Main menu) i wy³¹czyæ odbiornik do trybu standby.4.1. Menu trybu SAMRozwiniête menu trybu serwisowego SAM pokazano narysunku 6.4.2. Regulacja tuneraRegulacja tunera polega na ustawieniu napiêcia ARW –RF AGC Take Over Point. W celu ustawienia tego napiêcianale¿y postêpowaæ w nastêpuj¹cy sposób:· aktywowaæ menu trybu SAM,· wybraæ submenu “Tuner”,· w submenu “Tuner” wybraæ parametr “AGC”,· dla parametru “AGC” ustawiæ wartoœæ AGC = 27,· dla parametru “AGC L´” ustawiæ wartoœæ AGC L´ = 27(tylko w modelach na Europê),· dla parametru “IFPLL” ustawiæ wartoœæ IFPLL = 32 (tylkow modelach na Europê),· wy³¹czyæ odbiornik do trybu standby w celu zapamiêtaniaustawieñ.4.3. Regulacja oscylatora DCXO (Digital Xtal Oscillator)– tylko w modelach z foni¹ w systemieNICAM· do wejœcia AV1 lub CVI-1 doprowadziæ sygna³ pasów kolorowychz podnoœn¹ koloru 4.43MHz,· wybraæ jako Ÿród³o sygna³u EXT1 lub AV1,· uruchomiæ tryb serwisowy SAM i wybraæ w nim “Audio”,· aktywowaæ regulacjê “DCXO” i poczekaæ do zakoñczeniaprocedury regulacji (DONE),· sprawdziæ, czy odbiór fonii w systemie NICAM jest prawid³owy,jeœli nie jest – powtórzyæ procedurê,· wy³¹czyæ odbiornik do trybu standby w celu zapamiêtaniaustawieñ.4.4. Regulacja wzmocnienia ADC i regulacja skaliszaroœciW tabelach 2 i 3 pokazano numery ustawieñ pamiêci NVMu¿ywane w ka¿dym modelu odbiornika telewizyjnego dla regulacjiwzmocnienia przetworników ADC i regulacji skali szaroœci.Tabela 2.Ustawienia SDTV ADC GainU¿ywaæ edytora “NVM Editor” w trybie SAM do ustawieniawartoœci w pamiêci Hercules NVMUstawienieAdres pamiêciNVM Herculesa(wartoœædziesiêtna)WszystkieodbiornikiNVM_ ADC_ GAIN_ 006 35NVM_ ADC_ GAIN_ G 007 85NVM_ ADC_ GAIN_ 008 454.5. Ustawianie wielkoœci paneluW tabeli 4 pokazano ustawienia pamiêci NVM dla wyborupanelu bazuj¹ce na wielkoœci panelu i jego producencie. Nale-¿y u¿ywaæ edytora “SC NVM Editor” w menu trybu serwisowegoSAM do zmiany ustawieñ kodu panelu dla adresu dziesiêtnego320.46 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

OTVC plazma Philips chassis LC4.41E00035 HS 2 00/S2 L N 00 S00000P 52 67 0 5 08 252 27 0SAP 0 e Coo ed -3P2 57 e Coo ee -P3 40 e Coo e 5P4 32P5 20P6 28P7 0SA00035 HS 2 00/S2 L N 00 SA00000SASAP 52 67 0 5 08 252 27 0C eC eioT ei e T o eA dioNV di oSC NV di oTe P eCo P i odePLL 32 No ed 32A C 30 No ee 35A CL 255 No e 400035 HS 2 00/S2 L N 00 CS2 C S000003 P 52 67 0 5 08 252 27 0456 N T T N7PAL8 STC 50CL50 500 AVLSACoo e ed 2No e ee -3e e - 3SASSC 0 A i e SLi SA 0 0000 0VAL 0 0000 0S o e S o eA 0 0000 0VAL 0 0000 0S o e S o eRys.6. Widok ogólny menu trybu serwisowego SAMSASASA4.6. OpcjeDostêpne w menu trybu SAM opcjeOP1…OP7 mog¹ byæ u¿yte do szybkiegoprzywrócenia 64 w³aœciwoœciom lub ustawieniomprocesora HERCULES dotycz¹cychodbiornika telewizyjnego oryginalnychfabrycznych wartoœci domyœlnych (8grup po 8 w³aœciwoœci/ustawieñ w ka¿dej).Gdy wartoœæ dziesiêtna jednego bajtu opcjiOP1…OP7 zostanie zmieniona (patrz tabela5), wówczas grupa 8 bitów reprezentuj¹ca8 opcji lub w³aœciwoœci HERCULE-SA zmienia siê równie¿ (patrz tabela 6, wktórej zamieszczono szczegó³owy opisw³aœciwoœci lub ustawienia, które uleg³ozmianie). Ka¿dy bit (0 … 7) w³¹cza lubwy³¹cza poszczególne w³aœciwoœci lubustawienia procesora HERCULES w zale¿noœciod ustawionej wartoœci (1 albo 0).Jest te¿ mo¿liwe dokonanie zmian wymienionychw tabeli 6 ustawieñ bezpoœrednioza pomoc¹ edytora pamiêci NVM wmenu trybu SAM. W edytorze NVM nale-¿y najpierw wprowadziæ prawid³owy adres(ADR), nastêpnie w³aœciw¹ wartoœæ (VAL,1 lub 0) dla ka¿dego bitu zgodnie z tabel¹ 6i na zakoñczenie zapamiêtanie ustawieñ(STORE). Najszybciej przywróciæ oryginalneustawienia fabryczne HERCULESASERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 47

OTVC plazma Philips chassis LC4.41ETabela 3.Ustawienia GreyscaleU¿ywaæ edytora “SC NVM Editor” w trybie SAM do ustawieniawartoœci w pamiêci Scaler NVMUstawienieUstawienia SDTV GreyscaleAdres pamiêciScaler NVM(wartoœædziesiêtna)WszystkieodbiornikiADC_ ED_ SET2 338 070ADC_ G N_ SET2 339 070ADC_ L _ SET2 340 070ADC_ ED_ GAIN 34 50ADC_ G N_ GAIN 343 50ADC_ L _ GAIN 345 50Ustawienia PC GreyscaleADC_ ED_ SET2 325 070ADC_ G N_ SET2 326 070ADC_ L _ SET2 327 070ADC_ ED_ GAIN 328 240ADC_ G N_ GAIN 330 240ADC_ L _ GAIN 332 240Ustawienia HD GreyscaleADC_ ED_ SET2 35 064ADC_ G N_ SET2 352 075ADC_ L _ SET2 353 064ADC_ ED_ GAIN 354 80ADC_ G N_ GAIN 356 80ADC_ L _ GAIN 358 80Tabela 4.Tabela 5.OpcjaProducentWartoœci sumaryczne opcji dlaustawieñ domyœlnychModel42PF7320G/7942PF7320G/9850PF7320G/7950PF7320G/9850PF7320G/93P 52 25P2 65 65P3Tabela kodów dla ustawiania wielkoœcipaneluWielkoœæ(w calach)P4 8 8Kod panelu(heks.)SDI (HD) 42 0SDI 42 02SDI (HD) 50 04mo¿na poprzez wprowadzenie sumarycznych wartoœci opcji zamieszczonychw tabeli 5. W tym celu nale¿y przyciskami kursorówgóra/dó³ wybraæ ¿¹dany bajt opcji (OP1 … OP7) i wprowadziædla niego now¹ wartoœæ (w postaci dziesiêtnej).Wyjœcie z podmenu “Option” automatycznie zapamiêtujedokonane zmiany w ustawieniach bajtów, jednak¿e niektórezmiany mog¹ zostaæ zastosowane dopiero po wy³¹czeniu i ponownymw³¹czeniu odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym.P5 252 252P6 27 27P7 6 6Tabela 6.Znaczenie bajtów opcji i ich fabryczne ustawieniaBitopcjiOP1Opis / znaczenie42PF7320G/ 7942PF7320G/ 9850PF7320G/ 7950PF7320G/ 98Model50PF7320G/ 93i 7 ( ) P_ PHILIPS_ T NE 0i 6 P_ M_ ADI 0 0 0 0i 5 P_ LNA 0 0i 4i 3P_ HDMIP_ YP Pi 2 P_ K_ PNP (fo DV ) 0 0i P_ VI GIN_ M DE 0 0i 0 ( ) P_ CHINA 0OP2i 7 ( ) P_ HDMI- 2XS o æ d ie i 52 25S o æ he de 98 9i 6 P_ I EX (d DV ) 0 0i 5P_ CHANNEL_ NAMINGi 4 P_ LTI (L T ie I ov ) 0 0i 3 P_ TILT 0 0i 2 P_ INE_ T NINGi P_ ACKLIGHT_ DIMMING ( o d M i ) 0 0i 0 ( ) P_ H ES o æ d ie i 65 65S o æ he de A5 A548 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009

OTVC plazma Philips chassis LC4.41ETabela 6.Znaczenie bajtów opcji i ich fabryczne ustawienia – cd.BitopcjiOP3Opis / znaczenie42PF7320G/ 7942PF7320G/ 9850PF7320G/ 7950PF7320G/ 98Model50PF7320G/ 93i 7 ( ) P_ EW_ NCTI N 0 0 0 0i 6 P_ PIXEL_ PL S (d io A)i 5 P_ SCL_ EC VE Yi 4 P_ SPLITTE // e 0 0i 3 P_ VI T AL_ D L Yi 2iP_ WIDE_ SC EENP_ WSSi 0 ( ) P_ P_ ME5 // P_ ME5 - 5/ 6 o o i e e ioOP4So æ d ie iS o æ he de 6 6i 7 ( ) P_ LIP_ SYNC ( o d PDP) 0 0i 6P_ HDi 5 P_ 000P_ TEXT 0 0i 4 P_ DELTA_ V L MEi 3 P_ TAIWAN_ K EA 0 0i 2 P_ V L ME_ LIMITE 0 0i P_ STE E _ D X 0 0i 0 ( ) P_ STE E _ NICAM_ 2CSOP5i 7 ( ) P_ AVi 6i 5i 4i 3i 2P_ AV2P_ AV3P_ CVIP_ SVHS2P_ SVHS3S o æ d ie i 8 8S o æ he de 5 5i P_ H TEL_ M DE 0 0i 0 ( ) P_ SIMPLY_ ACT Y= P_ TSC_ AVSTE E 0 0OP6S o æ d ie i 252 252S o æ he de C Ci 7 ( ) P_ PE S NAL_ ZAPPING 0 0i 6 P_ SMA T_ S 0 0i 5 P_ MT AP 0 0i 4 P_ C M ILTEi 3 P_ ACTIVE_ C NT Li 2 P_ VIDE _ TEXT 0 0iP_ LIGHT_ SENSi 0 ( ) P_ TWIN_ TEXTOP7S o æ d ie i 27 27S o æ he dei 7 ( ) P_ TIME_ WIN 0 0i 6 P_ DV _ S = P_ MALAY 0 0i 5 P_ AM ILIGHT 0 0i 4P_ SIGNAL_ ST ENGTHi 3 P_ D MMY6 0 0i 2 P_ D MMY7 0 0i P_ WEST_ E 0 0i 0 ( ) P_ M LTI_ STANDA D_ E 0 0S o æ d ie i 6 6S o æ he de 0 0SERWIS ELEKTRONIKI 9/2009 49}


SERWIS ELEKTRONIKI10/2009 PaŸdziernik 2009 NR 164Od RedakcjiZgodnie z zapowiedzi¹ sprzed kilku miesiêcy ca³y czasprowadzimy intensywne prace nad wprowadzaniem informacjiserwisowych do naszej „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie.Obecnoœæ czêœci nowych materia³ów niekiedy jestwprost widoczna dla u¿ytkowników, innych zaœ niekonieczne.Dlatego chcielibyœmy uœwiadomiæ abonentom BPS, ¿e licznikirekordów umieszczone w zak³adkach „Przegl¹danie porad”i „Przegl¹danie informacji i porad” nie oznaczaj¹ sumarycznejiloœci informacji a iloœæ wprowadzonego sprzêtu (modeli, chassis,mechaniki, itp.) lub uk³adów. Oznacza to, ¿e jeœli zostaniewprowadzony nowy, nieistniej¹cy jeszcze w BPS, model naprzyk³ad telewizora, licznik rekordów zwiêkszy siê o 1. Jeœlizaœ do istniej¹cego ju¿ w BPS modelu dodanych zostanie kilkanaœcienowych porad lub informacji serwisowych, licznikrekordów ani drgnie. Wspominamy o tym, ¿eby zwróciæ Pañstwauwagê i jednoczeœnie pochwaliæ siê, ¿e wœród tych nowowprowadzonych informacji to oprócz na bie¿¹co wpisywanychporad serwisowych s¹ miêdzy innymi stopniowo pod³¹czanepliki PDF do informacji o uk³adach, dla których by³a tylkoinformacja o lokalizacji. W³aœnie zakoñczyliœmy wprowadzanieplików dotycz¹cych uk³adów zamieszczonych w 3. tomie„Uk³adów steruj¹cych w zasilaczach i przetwornicach”, koñczymyzaœ wprowadzanie plików uk³adów z 5. tomu „Aplikacjiaudio”. Kontynuujemy równie¿ uzupe³nianie spisu treœciarchiwalnych numerów „Serwisu Elektroniki” o pliki PDFposzczególnych artyku³ów i schematów. Po znalezieniu interesuj¹cegonas artyku³u lub informacji i klikniêciu w ikonkêmo¿liwe jest wyœwietlenie tych materia³ów w przegl¹darceplików PDF. Podobnie postêpujemy z plikami schematów wwersji elektronicznej, przy czym warto tu podkreœliæ, ¿e corazwiêcej w BPS schematów, które nie by³y publikowane w wersjipapierowej na ³amach naszego czasopisma.Wk³adka schematowa do numeru 10/2009:OTVC LCD Funai LCD-A3206/LCD-B3206/LCD-C3206/LCD-D3206, LCD-C3207/32B7 (cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 10/2009:OTVC LG chassis MC-006A modele: WT-32Q82IP, WT-32Q81IP (ark.1 ÷ 4) – 8 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.3 z 5 – ark.9 ÷ 12)– 8 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”.Naœwietlenia CTP: Forprint Sp. z o.o., 80-822 Gdañsk, ul. ¯abi Kruk 14Druk: Color Graf Sp. z o.o., 80-171 Gdañsk, ul. Schuberta 1A/1Spis treœciBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.1) .................................................................. 4Opis dzia³ania przetwornicy SEPIC ................................. 4Przebiegi pr¹dów i napiêæ w „niewyidealizowanej”przetwornicy SEPIC ......................................................... 7Odpowiadamy na listy Czytelników ................................ 9Porady serwisowe ........................................................ 10- odbiorniki telewizyjne .............................................. 10- audio ....................................................................... 23Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622J .. 25Telewizor LCD z chassis LC firmy Beko ....................... 29Dane techniczne ............................................................ 29Menu serwisowe ............................................................ 29Opcje serwisowe ............................................................ 29Regulacje serwisowe ..................................................... 30Ustawienia ..................................................................... 30Autoprogramowanie odbiornika ..................................... 32Teletekst ........................................................................ 32Tryb PC odbiornika ........................................................ 32Tor sygna³owy odbiornika .............................................. 32Uk³ad zasilania odbiornika ............................................. 33Inwertery w monitorach i telewizorach LCD ................. 34Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachi monitorach firmy Samsung (cz.2 – ost.) ..................... 39Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCDw monitorach i OTVC firmy Toshiba ............................. 41Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazu ..................... 42Sposób wejœcia w tryb serwisowy OTVC LCD Toshibana przyk³adzie modelu 46ZF355DB ............................. 44Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826chassis TF1.1E AA ....................................................... 45Tryb serwisowy, kody b³êdów i wyszukiwanie usterek ... 45Regulacje ....................................................................... 45Algorytmy wyszukiwania usterek ................................... 46Demonta¿ odbiornika ..................................................... 48Og³oszenia i reklama .................................................... 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.1)Karol ŒwiercW „SE” nr 3/2009 publikowaliœmy opis dzia³ania przetwornicyCUK. W tamtym opracowaniu zapowiedziano artyku³ poœwiêconyinnej elitarnej przetwornicy jak¹ jest SEPIC.Single Ended Primary Inductance Converter w pe³ni zas³ugujena miano obwodu elitarnego. Na pró¿no jej szukaæ wmasowej produkcji, sprzêcie RTV. Jest to uk³ad bardziej skomplikowanyod popularnych buck-ów, flyback-ów, boost-ów.Oferuje jednak w³asnoœci i cechy nowe lub z trudem osi¹ganew innych konfiguracjach. W niektórych aplikacjach istotne jest,i¿ SEPIC ³¹czy w sobie zalety przetwornicy boost i buck-boost(której wersja izolowana to flyback converter). Cenn¹ cech¹pierwszej jest ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego, drugiej natomiastmo¿liwoœæ wytwarzania napiêcia wyjœciowego zarówno ni¿-szego, jak i wy¿szego wzglêdem wejœciowego. Pierwsza cechapredysponuje konfiguracjê boost do przetwornicy PFC.Ograniczenie (od do³u) na wartoœæ napiêcia wyjœciowego, jestsporym utrudnieniem lub co najmniej „niewygod¹” w takiejaplikacji. Skoro jednak, dostêpne s¹ obecnie wysokonapiêciowetranzystory o przyzwoitych tak¿e innych parametrach,mo¿na pogodziæ siê z wartoœci¹ napiêcia produkowanego przezprzetwornicê PFC na poziomie 400V. Na takim napiêciu pracujewówczas przetwornica-zasilacz. Tam, gdzie zgoda na takieuwarunkowania jest trudna lub nieakceptowalna, rozwi¹zaniemproblemu jest uk³ad SEPIC. Inny przyk³ad przywo³amyz „drugiego bieguna”. W urz¹dzeniach zasilanych bateryjniepowszechnie stosuje siê przetwornice dla celów stabilizacjinapiêcia z zachowaniem du¿ej sprawnoœci energetycznej.Warunek, napiêcie wyjœciowe zawsze ni¿sze lub zawsze wy-¿sze od wejœciowego, jest co najmniej niewygodny lub nie doprzyjêcia. Dla pe³nego wykorzystania energii zawartej w baterii/akumulatorze,po¿¹danym jest, aby przy „pe³nej” baterii obni¿aænapiêcie, przy zu¿ytej je podnosiæ. Izolacja zaœ (podobniejak w preregulatorze PFC) nie jest potrzebna (lub przynajmniej,mo¿na siê zgodziæ na jej brak). W pierwszym przyk³adzieSEPIC bêdzie konkurowa³ z uk³adem boost, w drugim zbuck-boost-em. Kompromis jest czêsto trudny i praktyka pokazuje,i¿ czêœciej wygrywaj¹ uk³ady proste i dobrze sprawdzone.Dlatego na wstêpie powiedziano, i¿ SEPIC nale¿y dokonstrukcji elitarnych, kiedy dodatkowa komplikacja nie przera¿ai warta jest poniesienia za cenê dodatkowych korzyœci.Zanim przejdziemy do pokazania topologii i opisu dzia³aniauk³adu SEPIC, wymienimy jednym ciêgiem wady i zalety.Wspomnieliœmy ju¿ o ci¹g³oœci pr¹du wejœciowego i brakuograniczenia relacji miêdzy napiêciem wejœciowym i wyjœciowym.Pozostaje równie¿ zaleta jedno-tranzystorowej przetwornicy(jeden klucz). Istotn¹ cech¹ jest tak¿e usytuowanie klucza,to Low Side Switch. Topologia SEPIC pozwala na budowêzasilacza z izolacj¹ (aczkolwiek dodatkowe i powa¿ne problemydochodz¹). Uk³ad ten pozwala tak¿e na istotn¹ redukcjêtêtnieñ pr¹du wejœciowego oraz na proste ograniczenie nadpr¹dowe.Do wad nale¿y zaliczyæ k³opoty w kompensacji pêtlisprzê¿enia zwrotnego, wiêkszy „stres” (zarówno napiêciowy,jak i pr¹dowy) jakiemu poddany jest klucz (tranzystor, a tak¿edioda kluczuj¹ca). Ma³o korzystne s¹ tak¿e warunki pracy kondensatorawyjœciowego, szczególnie jeœli uk³ad produkuje stosunkowoniskie napiêcie. Jeszcze uwaga odnoœnie zabiegówkompensacji pêtli feedbacku. Wymieniono go wœród wad uk³aduSEPIC. W artykule w „SE” nr 2/2009 wy³o¿yliœmy teoriêw zakresie zoptymalizowanego trybu regulacji Average CurrentMode. W bie¿¹cym opracowaniu wrócimy do tego tematu,jako ¿e ACM jest optymalny dla przetwornicy SEPIC.1. Opis dzia³ania przetwornicy SEPICPodstawow¹ konfiguracjê pokazano na rysunku 1. Konfiguracja„nie podstawowa” wygl¹da tak samo, nale¿y jedyniedorysowaæ kropki w pobli¿u indukcyjnoœci L1 i L2, co oznacza,i¿ cewki te s¹ wzajemnie sprzê¿one. Jednak, o tej „mutacji”powiemy dalej.U WEL1KC CD1U WYPomijaj¹c ten cz³on dostaniemy przetwornicê boost.Usytuowanie L2 jest zaœ charakterystyczne dlakonfiguracji buck-boost.C C – kondensator sprzêgaj¹cy daje offset napiêciapozwalaj¹c na to, aby U WY > lub < UWEL2C WYOBC.Rys.1. Topografia przetwornicy SEPIC (cewki L1 i L2niezale¿ne, niesprzê¿one)Spójrzmy na rysunek 1 i zauwa¿my: elementy L1-K-D1tworz¹ klasyczn¹ topologiê boost. Z kolei, usytuowanie indukcyjnoœciL2, jest charakterystyczne dla „nieizolowanego flybacka”,topografii buck-boost. Spostrze¿enie to jest cenne, jednak(jak na razie) niewiele pomaga w zrozumieniu jak uk³adpracuje. W³¹czony klucz K gromadzi energiê w L1. Jednak,po wy³¹czeniu klucza trzeba przetransportowaæ j¹ na wyjœcie.Ale przecie¿, przez C C sta³y pr¹d nie przep³ynie. A wiêc, jaktransport energii siê odbywa (a mo¿e siê „nie odbywa” i jest toniedzia³aj¹cy gad¿et)? Jakich nale¿y spodziewaæ siê przebiegówpr¹dów i napiêæ? Co siê dzieje gdy klucz w³¹czamy, cogdy zostaje on wy³¹czony? Co z ci¹g³oœci¹ pr¹dów w indukcyjnoœciach(przecie¿ dwie cewki to du¿o wiêcej ni¿ jedna)? Zkolei, C C wygl¹da na to, i¿ tylko przeszkadza. Mo¿e lepiej gopo prostu wyrzuciæ? Ale C C to element kluczowy w tej przetwornicy.To on powoduje offset napiêcia, pozwalaj¹c na obni¿enieU WY poni¿ej U WE , pozostawiaj¹c obwód wejœciowycharakterystyczny dla zasilacza boost.Faktycznie, praca obwodu wygl¹da na skomplikowan¹ itrudn¹ do ogarniêcia. Jak siê oka¿e dalej, nie jest tak Ÿle, jednakprzed kontynuacj¹ czytania dalszych wywodów, warto na4 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICrysunek 1 przez kilkanaœcie minut popatrzeæ.Co do wywodów maj¹cych na celu zrozumienie zasadydzia³ania, wspomo¿emy siê przebiegami pozyskanymi drog¹symulacji komputerowej. Najpierw ustalmy jednak zale¿noœciktóre zawsze musz¹ byæ spe³nione, bo tak nakazuj¹ podstawoweprawa fizyki. Takimi prawami „podstawowymi” s¹ nie odkrywczespostrze¿enia, i¿ przez kondensator nie pop³ynie pr¹dsta³y, zaœ indukcyjnoœæ nie „zdzier¿y” sta³ego napiêcia. Skorotak, to:(a) uœredniony pr¹d wejœciowy i pr¹d klucza, musz¹ mieæ równewartoœci,(b) podobnie, sk³adowa sta³a L2 musi odpowiadaæ wartoœcipr¹du wyjœciowego,(c) skoro œrednie wartoœci napiêæ na obu cewkach s¹ zerowe,to sk³adowa sta³a napiêcia na C C musi byæ równa napiêciuwejœciowemu,(d) z powy¿szego wynika tak¿e, i¿ przy dostatecznie du¿ejpojemnoœci C C , sk³adowe zmienne napiêcia na obu cewkachbêd¹ identyczne,(e) zatem i pr¹dy w L1 i L2 bêd¹ mia³y ten sam kszta³t, mog¹ró¿niæ siê jedynie sk³adow¹ sta³¹,(f) skoro uk³ad nie zawiera elementów „stratnych” (rozpraszaj¹cychczynn¹ moc, a pomijamy straty wynikaj¹ce z kluczowaniai rezystancji rzeczywistych cewek; zak³adamywiêc idealnoœæ tych elementów), moc wyjœciowa i wejœciowamusz¹ byæ sobie równe. Innymi s³owy, zak³adamy stuprocentow¹sprawnoœæ przetwarzania energii.Wszystko to co wypunktowaliœmy wy¿ej jest prawd¹ w stanieustalonym (nazwijmy to warunkiem – g), to znaczy powystarczaj¹co du¿ej iloœci cykli kluczowania, aby s¹siedniecykle dawa³y powtarzalne przebiegi napiêæ i pr¹dów na/wewszystkich elementach. Drugim za³o¿eniem które poczyniono(warunek – h), to ci¹g³oœæ pr¹dów w obu indukcyjnoœciach.Warunek ten zale¿y od obci¹¿enia. Czyli, inaczej mówi¹c zak³adamy,i¿ obci¹¿enie jest wystarczaj¹co du¿e (wzglêdemczêstotliwoœci kluczowania i reaktancji cewek) na to, a¿ebyprzej¹æ pr¹d (obu na³adowanych) indukcyjnoœci.Powy¿sze spostrze¿enia s¹ elementarnie proste, a ich zapisaniepozwala na wyliczenie relacji miêdzy wartoœciami napiêciawejœciowego i wyjœciowego. Poni¿ej to uczynimy.Za³ó¿my jednostkowy odcinek czasu odpowiadaj¹cy okresowikluczowania. Jako D oznaczymy wspó³czynnik kluczowania.Zatem, do L1 przez czas D przy³o¿one jest napiêcieU WE , nastêpnie przez czas (1-D) napiêcie U WY w przeciwnymkierunku. Z warunku zerowej sk³adowej sta³ej napiêcia na indukcyjnoœci,mo¿emy napisaæ bilans “volt × second”U WE × D = U WY × (1-D). Z tego zaœ wynika wprost, i¿ U WY /U WE = D/(1-D). Zachêcamy Czytelników do sprawdzenia, i¿ tasama relacja obowi¹zuje dla konfiguracji buck-boost. Ze wzoruD/(1-D) wynika swoboda na wartoœæ napiêcia wyjœciowego.Dla boost obowi¹zuje wzór 1/(1-D) , dla buck – D , tak¿ezalecamy sprawdziæ; 1/(1-D) jest zawsze wiêksze od 1, zaœ Dzawsze < 1. D/(1-D) jest zaœ = 1 dla D = 0.5 (napiêcie wyjœciowerówne wejœciowemu). Dla wspó³czynnika wype³nienia poni¿ej50%, U WY 50% U WY >U WE (przetwornica napiêcie podnosi). I w³aœniedlatego, relacja D/(1-D) jest niekwestionowan¹ zalet¹ konfiguracjiSEPIC. Dok³adaj¹c do powy¿szych wzorów warunek(f), znajdziemy relacjê na pr¹dy: I WY /I WE = (1-D)/D. Bior¹c zaœpod uwagê warunek (e) oraz (a) i (b) mo¿emy stwierdziæ, i¿przebiegi pr¹dów w obu cewkach bêd¹ pi³ozêbne o jednakowejwartoœci miêdzyszczytowej, ze sk³adow¹ sta³¹ przesuniêt¹w jednym lub drugim kierunku zale¿nie, czy D < czy > od50% (dla D = 0.5 oba przebiegi pr¹dów powinny byæ identyczne).Sporo da³o siê wydedukowaæ „tanim kosztem” (w oparciuo elementarne prawa fizyki i proste za³o¿enia). Do pe³negozrozumienia pracy uk³adu, jednak „coœ brakuje”. Aby uzyskaælepszy wgl¹d w to „co w uk³adzie siê dzieje”, pos³u¿ymy siêsymulacj¹ komputerow¹ uk³adu z rysunku 1. Pozostaniemyprzy za³o¿eniu „warunków ustalonych”, co oznacza, i¿ kazanokomputerowi tak d³ugo kreœliæ przebiegi, a¿ “n plus pierwszy”bêdzie równy n-temu. Pozostaniemy tak¿e przy za³o¿eniusta³ej wartoœci (niewielkich têtnieñ) obu napiêæ, wejœciowegoi wyjœciowego. To dobre za³o¿enie. Trzeba natomiastdopuœciæ, aby sk³adowa têtnieñ pr¹dów w cewkach by³a znacz¹cawzglêdem sk³adowych sta³ych. Oznacza to tak¿e sporetêtnienia pr¹du wejœciowego i wyjœciowego, aczkolwiek zwyjœciowym jest znacznie gorzej. I WE zachowuje bowiem ci¹g³oœæ(I WY nie). Ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego wymieniono wœródzdecydowanych zalet konfiguracji przetwornicy do takich zastosowañ,jak aktywny obwód PFC.U WE10VCCL1 10µF22µH D1Klucz Kf = 100kHzD = 33%L222µHRys.2a. Schemat symulowanego obwodu[A]543210-1-2T=10µs I = I + ID1 L1 L2U WEL 2U WYL 2U WYLI = IU 1WEWE L1zachowujeL 1 Klucz Kluczci¹g³oœæ zamkniêty otwarty(jak boost)12D= 3T(1-D)= 3TI = 0 D1C WY10µFR OBC. = 3ΩP = 8.3WDu¿e têtnieniapr¹du, któremusi przej¹æ C WYRys.2b. Przebiegi pr¹du w indukcyjnoœciach oraz w D1[A]543210-1-2-3I CCI = I + I gdyK=ONi0gdyK=OFFK L1 L2I L2K=ON3.3µsRys.2c. Pr¹d klucza oraz I ccI KK=OFF6.6µsI L1I = -I gdyK=ONi+IgdyK=OFFCC L2 L1S1 = S2 – równe pola powierzchni oznaczaj¹zbilansowanie ³adunku na C CS1S2I L2II L1D1SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 5

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPIC[A][V]10 208 166 12420-2-4Têtnienia U – wiêksze; trzeba by³o zwiêkszyæ C (= 47µF)WYWY22Moc – diametralnie wzros³a P=U /R =20 :3≈WY OBC130WI[A][V]U50 2040 1630 12201008-4-8-6 -124 I L2I L10Pr¹dy:I >I ; wartoœci bezwzglêdne pr¹dów – wzros³y; „ci¹g³oœæ – lepszaL1 L2Napiêcia:2/3UWY>U ; U = 10V × = 20VWE WY 1 - 2/3U – nadal = U ; têtnienia wiêksze, bo pr¹dy wiêkszeCC œrednieWE840D 1/3 1U WY = 1/2 U WE bowiem = =1-D 1 - 1/3 2U CC = U WE + têtnienia wywo³ane pr¹dami I L1 i L L2S1 = S2 – zbilansowane “volt × second” na cewce L2U = U + U ≈ U + U gdy K = OFFK CC WY WE WYUCCUWYUCC-UCCU WYU = U gdy K = OFF oraz -U gdy K=ONL2 WY WEU =10VWERys.2d. Przebieg napiêcia na kluczu i U L2Rys.2e. Zmieniono wspó³czynnik wype³nienia kluczowaniaz 1/3 na 2/3; C WY = 47µFS1DU =5V WYS2S1=UWE×DS2=UWY×(1-D)1-DUWYD=UWE1-DtUCCI L2I L1UWYUCCUWEIL1IL2Rysunek 2a pokazuje schemat symulowanego obwodu wrazz wartoœciami elementów. Rysunki 2b i 2c ujawniaj¹ przebiegiistotnych pr¹dów w uk³adzie. Odpowiednio, pr¹dy obu indukcyjnoœcioraz pr¹d wyjœciowy (przed elektrolitem „wyg³adzaj¹cym”)– rys.2b, oraz pr¹d klucza K i pojemnoœci sprzêgaj¹cejC C – rys.2c. Na rys. 2d pokazano istotne napiêcia, na kluczu,na L2, na C C i U WY . Wartoœci elementów dobrano tak, abyprzebiegi by³y „niemal” idealne, przebiegi pr¹dów w pe³ni liniowe.Wartoœci kondensatorów ustalono takie, aby z jednejstrony nie zniekszta³ca³y przebiegów pr¹du, jednak ¿eby równoczeœnieda³o siê zaobserwowaæ niewielkie têtnienia napiêæjako efekt ³adowania/roz³adowywania C C i C WY . Wspó³czynnikwype³nienia z jakim kazano kluczowaæ tranzystorowi Kustalono na 33%, co skutkuje efektem, i¿ napiêcie wyjœciowejest dwukrotnie ni¿sze od wejœciowego, zaœ sk³adowa sta³apr¹du w cewce L2 zdecydowanie wy¿sza ani¿eli w L1. Na rysunku2e zmieniono tê relacjê. Wspó³czynnik wype³nienia 66%skutkuje, i¿ U WY przyjmuje wartoœæ dwukrotnie wy¿sz¹ od U WE .Relacja miêdzy pr¹dami obu cewek odwróci³a siê, zaœ sk³adowesta³e pr¹du w obu cewkach zdecydowanie wzros³y. Sk³adowasta³a I L1 i I L2 uwarunkowana jest moc¹, ta zaœ wzros³aa¿ 16-krotnie, gdy¿ R OBC pozostawiono bez zmian, zaœnapiêcie wyjœciowe wzros³o 4-krotnie (wspó³czynnik 1/2zosta³ zast¹piony czynnikiem ×2). Aby nie zaciemniaæprzebiegów, rys.2e pokazuje tylko dwa pr¹dy i dwa napiêcia:I L1 , I L2 , U CC i U WY . Warto zwróciæ uwagê, i¿ znacznetêtnienia napiêcia na C C s¹ efektem du¿ych sk³adowychsta³ych pr¹dów w cewkach. Jednak w dalszym ci¹gu sk³adowasta³a napiêcia na kondensatorze sprzêgaj¹cym pod¹¿aza napiêciem wejœciowym. Kreœl¹c przebiegi pokazanena rys.2e zmieniono jeszcze jeden element, C WY (z10 do 47µF). By³o to konieczne, aby sprowadziæ têtnieniaU WY do rozs¹dnego poziomu.Patrz¹c na przebiegi z rys.2 zauwa¿my co najistotniejsze.Gdy klucz K siê zamyka, pr¹d obu indukcyjnoœci p³yniedo obwodu klucza – rys.2c (drugie prawo Kirchhoffa);obwód wyjœciowy jest odciêty spolaryzowan¹ w kierunkuzaporowym diod¹ D1. Z pierwszego prawa Kirchhoffadla „oczek” zawieraj¹cych indukcyjnoœci L1, L2 iklucz wynika: i¿ w fazie w³¹czenia klucza do L1 przy³o-¿one jest pe³ne napiêcie U WE . Pr¹d narasta wiêc liniowo znachyleniem odpowiadaj¹cym stosunkowi U WE /L1. W tymsamym czasie, L2 tak¿e doznaje napiêcia U WE . Wynika toz warunku (c), kiedy klucz sprowadzi do potencja³u masylew¹ stronê kondensatora C C , z prawej strony wyst¹pi skoknapiêcia do potencja³u -U WE (wzglêdem masy). Pr¹d w L2narasta wiêc tak¿e liniowo z nachyleniem U WE /L2. Skorozak³adamy jednakowe wartoœci obu indukcyjnoœci (takzwykle w przetwornicy SEPIC jest), oba zbocza bêd¹ jednakowe.Nie wiemy jedynie jak zachowa siê sk³adowa sta³a(na której analizowane zbocze jest oparte). Ta zaœ wynikaz warunków (a), (b), (f) i (g).Zobaczmy, co siê dzieje gdy klucz zostanie wy³¹czony.Przed tym momentem, mamy jednak œwiadomoœæ, i¿I L1 p³ynie wprost do klucza, I L2 zaœ p³ynie przez C C , czyli³aduje ten kondensator. Niezale¿nie od tego I KL = I L1 + I L2 .Gdy klucz wy³¹czymy I KL = 0 (jakby mog³o byæ inaczej!).Co zatem dzieje siê z pr¹dami cewek? Prawa Kirchhoffamusz¹ byæ spe³nione w ka¿dym momencie, zaœ indukcyjnoœci¿¹daj¹ ci¹g³oœci pr¹du. Skoro „nikt” lub „nic” niechce przyj¹æ pr¹du cewek, ich napiêcie samoindukcji wymusi…, np. uszkodzenie klucza. Taki jest czêsto mechanizm awarii,jednak „po diab³a” taka przetwornica? Klucz siê nie uszkodzi,jeœli wytrzyma napiêcie równe sumie U WY + U WE . Napiêciesamoindukcji L2 otworzy diodê D1 gdy U L2 = U WY . Skoknapiêcia po prawej stronie C C wymusi ten sam skok po drugiej(lewej) stronie kondensatora. Skoro C C utrzymuje ³adunek odpowiadaj¹cynapiêciu U CC = U WE , napiêcie na kluczu podskoczydo wartoœci sumy napiêæ wejœciowego i wyjœciowego. Terazpr¹dy obu cewek pop³yn¹ „pod górkê”. Jak stroma ta górka?Nie trudno wydedukowaæ (opieraj¹c siê jedynie na za³o-¿eniu (c) i pierwszym prawie Kirchhoffa), i¿ stromoœæ „górki”to U WY (taka sama dla obu indukcyjnoœci). Teraz obie indukcyjnoœciroz³adowuj¹ siê (ze strumienia magnetycznego), a C C³aduje siê pr¹dem indukcyjnoœci L1. Na C C trzeba uzupe³niæ³adunek, dok³adnie ten sam którym zd¹¿y³ siê on roz³adowaæw czasie D (zamkniêcia klucza). Tego wymagaj¹ warunki ustalone.Popatrzmy jednak na pr¹d w cewkach. Skoro „ma podgórkê” to spada, z nachyleniem U WY /L. Warunek ci¹g³oœci (któryza³o¿yliœmy dostatecznym obci¹¿eniem przetwornicy) na-6 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

kazuje, aby klucz K zamkn¹³ siê, zanim otworzy siê kluczdioda(D1). Dioda jest tak¿e dobrym kluczem, jednak jestona w³¹czana i wy³¹czana relacjami pr¹dów i napiêæ wobwodzie. W istocie, w ka¿dej jedno-tranzystorowej przetwornicy,jest oprócz tranzystora co najmniej jedna kluczuj¹cadioda. Tak te¿ jest w SEPIC. Skoro spe³niony jestwarunek (h), w pracy przetwornicy wystêpuj¹ tylko dwiefazy, obie ju¿ analizowaliœmy. W ten sposób widaæ, i¿ przebiegipr¹dów w obu indukcyjnoœciach s¹ pi³ozêbne, o tychsamych zboczach, jedynie mog¹ ró¿niæ siê wartoœci¹ sk³adowejsta³ej. Jest tak¿e jasnym, i¿ napiêcia na obu kluczachs¹ prostok¹tne, o amplitudzie równej sumie U WE iU WY . Na rysunku 2d pokazano to nieco dok³adniej, dopuszczaj¹cniewielkie têtnienia wynikaj¹ce ze skoñczonejpojemnoœci C C i C WY . Nale¿y zwróciæ uwagê, jaki jestudzia³ kondensatora sprzêgaj¹cego w przeniesieniu impulsównapiêæ na oba klucze (tranzystor i diodê). Uzupe³nieniemprzebiegów z rys.2b,c,d jest rysunek 2e na którymzmieniono wspó³czynnik kluczowania z 1/3 na 2/3.Tak powsta³ doœæ prosty obraz (i wydaje siê pe³ne zrozumienie)pracy przetwornicy SEPIC. Czy jednak zrozumieniejest pe³ne? Dociekliwy Czytelnik zapyta, a co zestanami nieustalonymi? Co z nieuniknionym rezonansemmiêdzy indukcyjnoœciami i kondensatorem sprzêgaj¹cym?Co nale¿y uwzglêdniæ, gdy C C nie jest zbyt du¿ej wartoœci?Jaka jego pojemnoœæ jest optymalna? Co siê zmieni(ponad wyidealizowany obraz) gdy trzeba uwzglêdniæ têtnieniana wyjœciu przetwornicy? Co gdy cewki i klucz nies¹ elementami idealnymi? Kiedy przestanie obowi¹zywaæwarunek ci¹g³oœci pr¹dów i co siê wtedy stanie? To jeszczemimo wszystko proste pytania, wzglêdem dociekliwoœcio dynamikê uk³adu. Jak zamkn¹æ sprzê¿enie zwrotne?Jaki typ pêtli bêdzie odpowiedni? Jak zapewniæ stabilnoœæ?Wreszcie, jak uk³ad siê zachowa przy skokowychzmianach obci¹¿enia, lub jak wp³yn¹ na jego pracê têtnieniaz wejœcia? Na koniec nale¿a³oby spytaæ, co zrobiæ abypraca uk³adu by³a optymalna i jakiego performance mo¿-na siê spodziewaæ? To wszystko pytania wa¿kie, jednaknajistotniejsze za nami, jeœli wiemy jak uk³ad dzia³a i jakieprawa fizyki rz¹dz¹ „tym dzia³aniem”. Za³o¿eniem artyku³ujest brak podejœcia matematycznego do nasuwaj¹cychsiê pytañ. Jednak, podejœcie jakoœciowe jest wskazane.Dlatego pozwolimy komputerowi kreœliæ przebiegi,³agodz¹c warunki upraszczaj¹ce. Tak¹ symulacjê pozyskanona rysunkach w kolejnym punkcie.2. Przebiegi pr¹dów i napiêæ w „niewyidealizowanej”przetwornicy SEPICU WE10V3µF/1µF22µH D1L1KCCf = 100kHz / 50kHzD = 25% / 50%Rys.3a. Zasymulowany obwódL222µHC WY5µFRBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICOBC.= 5Ω[A][V]2 201.6 161.2 120.80.408402.5µs7.5µsUCCIL2IL1Na rysunku 3a powtórzono schemat symulowanego obwoduze zmienionymi wartoœciami. Manipulujemy jedynie czêstotliwoœci¹kluczowania, wype³nieniem kluczowania oraz wartoœci¹pojemnoœci sprzêgaj¹cej C C . Tak faktycznie, w praktycznychrozwi¹zaniach przetwornic SEPIC, kondensator C C dobierasiê raczej ma³ej wartoœci, zobaczymy jakimi zniekszta³ceniamito skutkuje.Przebiegi z rysunku 3b odpowiadaj¹ wartoœci C C = 3µF iczêstotliwoœci kluczowania 100kHz z wype³nieniem 25%. Conajwa¿niejsze, skoñczy³ siê warunek ci¹g³oœci (uk³ad przeszed³do trybu Discontinuous Conduction Mode). NajwyraŸniejwidaæ to w przebiegu napiêcia na kluczu. Pojawi³ siê trzecistan w którym nie przewodzi ani klucz K, ani dioda D1. Wtym czasie napiêcie na kluczu przyjmuje wartoœæ (w przybli-¿eniu) U WE ; charakterystyczny z¹b w przebiegu U K . Ciekawiezachowuj¹ siê tak¿e pr¹dy w indukcyjnoœciach. Ju¿ wczeœniejpr¹d I L1 zmieni³ kierunek, p³ynie do Ÿród³a zasilania U WE . Ci¹-UKt t t t1 2 3 4Rys.3b. Przebieg napiêcia ujawnia nieci¹g³oœæ pr¹dów[A][V]5 204 163 1221084020µs5µs 15µsRys.3c. Deformacja przebiegów po obni¿eniu czêstotliwoœcikluczowania do 50kHzSzczegó³ (A): jedyny linowy odcinek przebiegów – pr¹d I L1 ,gdyK=ONSzczegó³ (B): UCC szczytowe – znacznie przekracza U WE, aleU CC œrednie – nadal = U WE[A][V]5 20(B)UK4 163 12210840(A)tA tB tCI L1 = IL2tA– przewodzi klucz K tA+tB+ t C = 20µst B – przewodzi dioda D1 tA= 5µst C– czas „martwy”D=\25% ⇒ U WY = 1/3 U WYale D EFEKTYWNE > \ 25%Rys.3d. Obni¿enie C C do 1µF ujawnia rezonansowy charakterobwoduUKU WYUCCU WYIL2IL1UCCIL2IL1SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 7

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPIC[A][ ]0 5060ttttt 5t 600000zamy a si lucz, pr dy o u cewe rosnL u¿ od tego momentu zaczyna opadaæ, gdy¿ prze adowa siu¿ ondensator C Clucz nadal zam ni ty, ale u¿ od tego momentu zaczyna przewodziædiodaotwiera si lucz teraz rozpoczyna si w aœciwa aza prze azaniaenergii do C Wale eszcze do tego momentu pr d L narasta W CC = WEmimo ¿e nadal otwarty, te¿ przesta e przewodziæ, wyczerpa a sienergia L ,L L u¿ nieco wczeœnie zmienia ierune , mo¿e gdy¿ nadalsuma pr d w L L > 0, od tego momentu L = L i p ynie wo wodzie Ÿr d a zasilaniattT = 0 s= 50ttRys.3e. Kluczowanie 50kHz PWM = 50% – w³asnoœcirezonansowe przewa¿aj¹ nad deklarowan¹ liniowoœci¹przebiegówt 5t 6 tLLCCg³oœæ jest jednak zachowana dopóki suma pr¹dów I L1 +I L2 jestwiêksza od zera. Co siê natomiast dzieje od momentu w którymosi¹ga ona wartoœæ zero (punkt czasowy t 4 na rys.3b)?Wartoœci pr¹dów I L1 i I L2 s¹ jednakowe, bo to jeden pr¹d. Wartoœædodatnia i ujemna wynika z przyjêtego kierunku oznaczeñ.Pr¹d ten p³ynie w obwodzie U WE -L1-C C -L2. Jest to praktyczniestan spoczynku, który trwa do momentu kolejnegow³¹czenia klucza. Zwróæmy jeszcze uwagê, co siê dzieje znapiêciem wyjœciowym. Pomijamy têtnienia które wynikaj¹ze skoñczonej wartoœci kondensatora C WY . Zgodnie z wyliczon¹wy¿ej relacj¹ D/(1-D) powinno ono wynosiæ 1/3 × U WE .Mo¿na zaobserwowaæ, i¿ lekko wartoœæ napiêcia U WY podnosisiê. Czy fundamentalna relacja przesta³a obowi¹zywaæ? Tozale¿y jak na kluczowanie spojrzeæ. „Trzeci stan” nale¿y odliczyæ,nale¿y go uznaæ jako stan spoczynku i skorygowaærelacjê na D, jako stosunek czasu w³¹czenia klucza, do czasuprzewodzenia „drugiego klucza”, diody D1 (œciœlej, sumy tychczasów). Czy zatem, praca przetwornicy SEPIC jest nadalpoprawna? Jak najbardziej tak, wartoœæ napiêcia wyjœciowegobêdzie nadal stabilizowana, jeœli odpowiedniej korekty Ddokona pêtla stabilizacji (a taki jest jej cel). Praca przetwornicyjest tak¿e poprawna na kolejnych rysunkach 3c, 3d. Jednak,robi siê coraz bardziej skomplikowana (dlatego posuwamysiê stopniowo). Na rysunku 3c liniowoœci przebiegów s¹coraz bardziej naruszone. Tutaj zmieniliœmy tylko czêstotliwoœækluczowania, 50kHz. W istocie, wszystkie czasy ³adowania/roz³adowywaniakondensatorów i cewek (kondensatorównapiêciem, cewek pr¹dem) nale¿y odnieœæ do okresóww³¹czenia i wy³¹czenia klucza. Na rysunku 3c „trzeci stan”staje siê zdecydowanie d³u¿szy. Têtnienia napiêæ U WY i U CC s¹coraz wiêksze, szczytowe napiêcie na kluczu wy¿sze. Najistotniejszejest jednak to, co dzieje siê z pr¹dami. Zale¿-noœæ, i¿ kszta³t pr¹dów I L1 i I L2 ró¿ni siê jedynie sk³adow¹sta³¹ przestaje obowi¹zywaæ. Na rysunku 3c odkszta³ceniejest jednak jeszcze niewielkie. Ciekawy jest tak¿eprzebieg owych pr¹dów w trzecim stanie „spoczynku”.Nie jest to do koñca „spoczynek”, gdy¿ oba pr¹dy rosn¹,choæ w przeciwnych kierunkach (dlaczego?). Wydawa-³oby siê, i¿ w tej fazie energia cewek L1-L2 oddawanajest do Ÿród³a zasilania. Jednak, kondensator C C jest na-³adowany do napiêcia nieco wy¿szego od U WE . To onoddaje energiê zarówno do Ÿród³a zasilania, jak i czêœciowo„³aduje” cewki. Spójrzmy teraz na rysunek 3d,gdzie wartoœæ pojemnoœci kondensatora C C zmniejszonodo 1µF. Choæ sk³adowa sta³a napiêcia U CC nadal zachowujewartoœæ odpowiadaj¹c¹ U WE , jednak przebiegnapiêcia ju¿ trudno okreœliæ mianem jedynie têtnieñ. Toju¿ „nowy kszta³t”. Przebiegi pr¹du, tak¿e nie s¹ ju¿ liniowe,zmierzaj¹ do charakteru oscylacyjnego (zachêcamyCzytelników dociekliwych, do zinterpretowaniaka¿dego z charakterystycznych odcinków czasowych:w³¹czenia klucza, przewodzenia D1 i czasu „martwego”).Na rysunku 3e, wartoœci elementów pozostawiono bezzmian, podniesiono natomiast (do 50%) wspó³czynnikkluczowania (nadal z czêstotliwoœci¹ 50kHz). Jedynymliniowym odcinkiem przebiegów (który siê „osta³”) jestprzebieg pr¹du w cewce L1 na czas w³¹czonego klucza.Ta cewka jest zdecydowanie (nadal) ³adowana z napiêciawejœciowego. Jednak, po wy³¹czeniu klucza, charakteruk³adu jest ju¿ zdecydowanie oscylacyjny. Warto przeliczyæokres rezonansu LC. 2pÖLC wynosi oko³o 30µs. To raptemo 50% wiêcej ni¿ okres kluczowania. W stanie “trzecim”nale¿y obie indukcyjnoœci widzieæ po³¹czone szeregowo, czêstotliwoœærezonansowa maleje jednak tylko o czynnik Ö2. Widzimy,i¿ napiêcie na kondensatorze C C (w pewnym przedzialeczasu) zmienia kierunek. To efekt rezonansu L2-C C w obwodziezamkniêtego klucza K. Po otwarciu klucza z kolei,energia w indukcyjnoœci L1 jest tak du¿a, ¿e prze³adowujekondensator C C do napiêcia znacznie przekraczaj¹cego napiêcieU WE . Przebieg na kluczu tak¿e nie jest ju¿ prostok¹tny.Szczytowa wartoœæ nadal jednak odpowiada sumie napiêæ U WYi U CC . Dzia³anie przetwornicy nie jest ju¿ zadowalaj¹ce, nale-¿y „wlutowaæ” wiêksze wartoœci LC lub podnieœæ czêstotliwoœækluczowania. Jednak i nadal teraz, z napiêciem wyjœciowymnie dzieje siê nic groŸnego. Z relacji D/(1-D), przy wspó³czynnikuwype³nienia 50%, powinno byæ ono równe wejœciowemu.Jest lekko zawy¿one (czego na zamieszczonych wykresachnie naniesiono), lecz nie z powodu zniekszta³ceniaprzebiegów. Raczej z powodu istnienia „trzeciego stanu”, który,choæ nie jest ju¿ „czasem martwym”, nie oddaje energii dowyjœcia, a równoczeœnie nie wp³ywa zdecydowanie na bilansenergii w obwodzie Ÿród³a zasilania, napiêcia U WE . Bie¿¹cypunkt artyku³u zakoñczymy pytaniem. Na rysunku 3b „trzecistan” charakteryzowa³ siê napiêciem na kluczu równym U CC .Teraz, widaæ i¿ tak¿e w tym stanie napiêcie na kluczu jestwy¿sze. W istocie jest ono ulokowane (dok³adnie) w po³owiemiêdzy poziomem U WE i U CC . Sk¹d taka wartoœæ? Warto tak¿ezwróciæ uwagê, jaki to ma zwi¹zek ze zboczami pr¹du w indukcyjnoœciachobserwowanymi w przedziale czasu t4-t1.}Dokoñczenie w nastêpnym numerze8 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówOTVC Philips 29PT8507/12 chassis EM2EAA. Usterka jest nastêpuj¹ca: jeœli odbiornik po w³¹czeniuzostanie w³¹czony z czuwania do stanu pracy wci¹gu kilku sekund, to wystartuje i wszystko dzia³aprawid³owo. Jeœli odbiornik zostanie wy³¹czony dostanu czuwania i nie w³¹czy siê go do stanu pracy wci¹gu oko³o 10 sekund (lub po w³¹czeniu do sieci –wtedy te¿ w³¹cza siê tylko do stanu czuwania ), toodbiornik nie w³¹czy siê, zaczyna tylko migaæ diodaLED. Aby ponownie uruchomiæ OTVC, nale¿y goca³kowicie wy³¹czyæ z pr¹du i zaraz w³¹czyæ z czuwania.Gdy OTVC pracuje, wszystkie napiêcia wydaj¹ siêbyæ prawid³owe. Klient twierdzi, ¿e problemy z w³¹czeniemz czuwania pojawi³y siê po poprzedniej naprawie– wtedy telewizor nie pracowa³, a uszkodzone by³yrezystory 3460 i 3461 oraz dioda 6460. Ja raczej niewi¹za³bym tego z wystêpuj¹cymi problemami. Analizuj¹cschemat i mierz¹c napiêcia w OTVC doszuka³emsiê, ¿e napiêcie na tranzystorze 7504 w trybie czuwaniapowinno wynosiæ 4.7 V, zaœ to napiêcie po prze³¹czeniudo trybu standby ma wartoœæ oko³o 26V i powoli roœnie.Po oko³o 10 sekundach osi¹ga wartoœæ 30V i wtedy niemo¿na ju¿ uruchomiæ odbiornika z czuwania. „Przemierzy³em”i podmieni³em mnóstwo elementów (w³¹czniez 7504) w zasilaczu, ale napiêcie na czuwaniu nadalwzrasta. Zacz¹³em wiêc po kolei od³¹czaæ zabezpieczenia,¿eby przekonaæ siê , które powoduje zablokowaniepracy odbiornika. Jeœli zewrê bazê i emiter tranzystora7407, to odbiornik w³¹cza siê z czuwania prawid³owonawet po d³ugim czasie pozostawania w stanie czuwania.I tak w³aœnie zrobi³em, tzn. zostawi³em to zwarciena 7407 i podda³em odbiornik wielogodzinnym testomzarówno w stanie pracy, jak i w trybie czuwania.Wydawa³o siê, ¿e wszystko jest OK, jednak odbiornik po2 tygodniach pracy wraca do warsztatu. Okazuje siê, ¿euszkodzony jest g³ówny tranzystor linii. Wymieni³em go,usun¹³em zwarcie na tranzystorze 7407 i odbiornikpracuje dobrze, ale usterka z brakiem startu z czuwaniaoczywiœcie pozosta³a. Jakie s¹ moje wnioski?Uszkodzenie tranzystora linii nast¹pi³o prawdopodobniena skutek niew³aœciwego napiêcia z przetwornicy ito moim zdaniem jest przyczyn¹ wszystkich problemów,ale pewnoœci nie mam. Proszê o przeanalizowaniemojego problemu i próbê podpowiedzi co mo¿e byæprzyczyn¹ takiego zachowania odbiornika.Na pocz¹tku nasuwaj¹ siê pytania: czy tranzystor koñcowylinii zosta³ uszkodzony w czasie pracy OTVC, czy w czasiew³¹czenia lub wy³¹czenia OTVC. Tak¿e pomocna by³aby informacjaczy przy zwarciu bazy z emiterem tranzystora 7407napiêcie systemowe jest prawid³owe oraz ile wynosi napiêcie11D (11.3V). To ostatnie w zwi¹zku z poprzedni¹ napraw¹. Je-¿eli napiêcie 11D by³o zani¿one, mog³o to oznaczaæ z³e sterowanietranzystorem 7421 (koñcówka odchylania poziomego).W konsekwencji mog³o to spowodowaæ przegrzanie tranzystora7421 i uszkodzenie jego po 2 tygodniach pracy. Nie lekcewa-¿y³bym wiêc s³ów klienta, ¿e sta³o siê to po poprzedniej naprawie,bo dlaczego nast¹pi³o uszkodzenie rezystorów 3460 i 3461oraz diody 6460. Opisywane przez Czytelnika zjawisko, ¿e napiêciena Ÿródle 7504 w czasie czuwania wynosi 26V i roœniepowoduje „niesterowalnoœæ” z³¹cza bramka-Ÿród³o 7504. Wzwi¹zku z tym nie mo¿na w³¹czyæ do pracy g³ównego zasilacza.Nale¿y wiêc sprawdziæ elementy zwi¹zane z tranzystorem7502 - BF487, a zw³aszcza elementy w emiterze tego tranzystora.Oprócz tego wa¿ne jest po³¹czenie tranzystorów 7502 i7529. Przez tranzystor 7529 przechodzi rozkaz “ON/OFF” dlazasilacza g³ównego. Wa¿ne tak¿e jest napiêcie -20V podawanez przetwornicy czuwania na tranzystor 7529. Podczas naprawynale¿y kontrolowaæ napiêcia na tranzystorze 7502, szczególniena emiterze. Efekt zwiêkszania napiêcia w stanie czuwania naŸródle 7504 mo¿e byæ spowodowany uszkodzeniem kondensatora2520 - 100nF (zwarcie lub up³ywnoœæ). Tak¿e inne elementywokó³ tranzystorów 7502 i 7529 mog¹ ten efekt powodowaæ.W celu zrozumienia dzia³ania zasilacza g³ównego i czuwaniawarto zapoznaæ siê z artyku³em „Praca zasilaczy OTVCPhilips chassis EM2E” opublikowanym w „SE” nr 6/2006, atak¿e artyku³em „Naprawa OTVC Philips chassis EM2E AA”zamieszczonym w „SE” nr 3/2006. Na koniec uwaga zasadnicza:tranzystor odchylania poziomego 7421 - BU2520DX móg³siê uszkodziæ niezale¿nie od uszkodzenia zwi¹zanego ze stanemczuwania zasilacza g³ównego.R.S.OTVC + VCR Panasonic TX21AV1. Ponaprawie uk³adów odchylania konieczna jest korektageometrii obrazu. Jak wejœæ w tryb serwisowy?Chassis tego telewizora z wbudowanym magnetowidem toZ082FP. W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y wybraæ program99 i dostroiæ go do kana³u, na którym nadawany jest obrazkontrolny. Nastêpnie przyciskiem [ MENU ] wybraæ regulacjêostroœci (Sharpness) i ustawiæ j¹ na minimum (na “0”).Przyciskiem [ MENU ] skasowaæ wyœwietlanie OSD na ekranie.Jednoczeœnie nacisn¹æ przycisk [ VCR INDEX ] na pilociei przycisk [-/v] na klawiaturze lokalnej odbiornika i przytrzymywaæje naciœniête a¿ na ekranie pojawi siê menu trybuserwisowego w postaci komunikatu “SVC” w lewym górnymrogu. Po pojawieniu siê tego komunikatu przyciski [ VCRINDEX ] i [-/v] mo¿na zwolniæ. Wyboru parametru regulacyjnegodokonuje siê przyciskami [ CZERWONY ] / [ZIE-LONY ], zmiany wartoœci regulowanego parametru wykonujesiê przyciskami [ ¯Ó£TY ] / [ NIEBIESKI ]. Wyjœcie z trybuserwisowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku [EXIT]na pilocie. W trybie serwisowym dostêpne s¹ regulacje dotycz¹cetelewizora: balansu bieli, geometrii obrazu, napiêcia automatycznejregulacji wzmocnienia tunera g³ównego i opcjidotycz¹cej drugiego tunera.H.D.}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweJerzy Znamirowski, Jerzy Pora, Ryszard Strzêpek, Henryk Demski, Rajmund WiœniewskiOdbiorniki telewizyjneTelestar 4155TTelewizor dzia³a, jest wizja, ale na ekranie widoczna jest cienka pozioma liniasilnie œwiec¹ca. Dodatkowym efektem jest mocno zwê¿ony obraz w kierunku poziomymoraz ma³y kontrast.Zlokalizowanie uszkodzenia nie zajê³o wiele czasu, bowszystkie objawy razem wziête, wskazywa³y na zbyt niskienapiêcie w ga³êzi g³ównej +B = 115V. Po zmierzeniu tego napiêciaokaza³o siê, ¿e jest zaledwie 86V. Nietrudno siê domyœliæ,¿e przyczyn¹ tego zjawiska by³ kondensator elektrolitycznyC25 (47µF/160V). Po wymianie kondensatora wszystkie opisanewy¿ej objawy definitywnie ust¹pi³y.J.Z.LG RE-21FB50RX chassis MC019ACa³kowicie „martwy”.Przyczyn¹ ca³kowitego braku napiêæ przetwornicy okaza³siê uk³ad scalony STR-F6654 R. Po wlutowaniu nowego uk³aduodbiornik daje siê w³¹czyæ, pojawia siê dŸwiêk, ale ekranpozostaje w dalszym ci¹gu ciemny. Dodatkowym efektem jestrozmyta, ciemno œwiec¹ca „têcza” na œrodku ekranu. Po dok³adnymzbadaniu, okaza³o siê, ¿e uszkodzony jest kineskop.Klient zrezygnowa³ z dalszej naprawy.J.Z.Beko 28C7T39S chassis ZX8Za ma³a wysokoœæ odchylania pionowego.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono jakoœæ lutów wyprowadzeñuk³adu scalonego IC501 (TDA8177), niektóre z nich(jak to czêsto bywa) by³y przegrzane, wiêc je poprawiono, alewysokoœæ nadal by³a zmniejszona. Sprawdzono nastêpnie napiêciazasilaj¹ce uk³ad IC501 z trafopowielacza TR502: +15Vpodawane z katody D613 i -15V podawane z anody D511 -by³y one prawid³owe. Pozosta³a wiêc regulacja wysokoœci wtrybie serwisowym, co te¿ przeprowadzono i uzyskano w³aœciw¹wysokoœæ koñcz¹c naprawê odbiornika.Szum na ekranie.Przy prze³¹czaniu programów przez moment jest program,po czym jest szum. Napiêcia zasilania g³owicy TU101(ENV57DA5G3R) prawid³owe. Podejrzewaæ mo¿na g³owicê,ale przed wymian¹ nale¿y sprawdziæ w trybie serwisowym rodzajustawionej g³owicy. Po wejœciu w tryb serwisowy i sprawdzeniurodzaju g³owicy okaza³o siê, ¿e ustawiona jest g³owicaPhilips. Poniewa¿ u¿ytkownik nie manipulowa³ przy odbiorniku,nale¿y przypuszczaæ, ¿e niektóre ustawienia zapisane w g³owicyuleg³y zmianie (byæ mo¿e przez wy³adowanie w kineskopie).Po zmianie g³owicy na PAN.DB2G3-DA5G3 odbiornikpracowa³ poprawnie i na tym naprawê zakoñczono.Informacje serwisowe.Przetwornica (TR601) wytwarza nastêpuj¹ce sta³e napiêciamierzone na katodach diod: D630 = +8.2V ( +7.6V), D6144= +8.4V (+0.6V), D 611 = +145.8V (+22.2V), D613 = +15.1V(+0.8V) i D612 = +28.8V (+3.2V). Napiêcia w nawiasach dotycz¹stanu czuwania.Napiêcia sta³e na uk³adzie scalonym IC501: n.1 = +0.57V,n.2 = +15.3V, n.3 = -13.9V, n.4 = -15.3V, n.5 = +0.22V, n.6 =+15.6V i n.7 = +0.58V.Tryb serwisowy.Opis trybu serwisowego ograniczono do opisu czynnoœciniezbêdnych do wykonania przy usuwaniu usterek podanychw powy¿szych przyk³adach. Przed wejœciem w tryb serwisowyzalecane jest sprawdzenie napiêcia systemowego +B i wprzypadku niew³aœciwej wartoœci skorygowaæ za pomoc¹ potencjometruP601 zgodnie z podanym typem kineskopu. Wartoœætego napiêcia z uwagi na mo¿liwoœæ stosowania wielu typówkineskopów ró¿ni siê i podana jest w tabeli 1 w „SerwisieElektroniki” nr 4/2007 na stronie 45 (podano te¿ tam wartoœænapiêcia siatki drugiej i sposobu jego ustawienia).1.Ustawienie wysokoœci obrazu. Wejœcie w tryb serwisowyprzez naciœniêcie przycisku [ MENU ] na pilocie, a nastêpniewpisanie z niego kolejno cyfr 9-3-0-1. Uka¿e siê tablicaSERVICE MENU zawieraj¹ca szereg pozycji. Nastêpnieprzyciskami [PRp] lub [PRq] wybieramy pozycjê 50HzGEOM i zatwierdzamy przyciskiem [ OK]. Ukazuje siêkolejna lista mo¿liwych regulacji i z nich wybieramy pozycjeVERTICAL AMPLITUDE i VERTICAL SHIFT przyciskamipodanymi wy¿ej. W³aœciwe po³o¿enie i wysokoœæuzyskujemy przyciskami [ VOL+] lub [ VOL- ]. Po tej regulacjiwychodzimy z trybu serwisowego naciskaj¹c przycisk[TV/TXT].2.Ustawienie rodzaju g³owicy. Wejœcie w tryb serwisowy iwybranie z tablicy SERVICE MENU pozycji MAIN TU-NER. W opisywanym przypadku okaza³o siê, ¿e ustawionajest g³owica Philips. Przyciskami [ VOL+ ] lub [ VOL- ]wybieramy g³owicê PAN DB2G3-DA5G3 i wychodzimy ztrybu serwisowego w sposób podany wy¿ej. J.P.Philips 20PT1554/58 chassis L9.2E AASzum na ekranie.By³y okresy, ¿e odbiór stacji by³ prawid³owy. Przede wszystkimdokonano pomiarów na g³owicy 1000 (UV1316A1-2) iby³y one nastêpuj¹ce: n.1 (ARW) = +3.9V (praktycznie mo¿esiê zmieniaæ w granicach od +0.3V do +4V w zale¿noœci odpoziomu sygna³u w gnieŸdzie antenowym, n.2 = NC, n.3 (AS)= +1.2V -NC, n.4 (SCL) = +4.5V, n.5 (SDA) = +4.5V, n.6 =+5.0V, n.7 = +5V, n.8 (ADC) = NC, n.9 = +32.7V, n.10 i n.11= 0V. Tak wiêc napiêcia by³y prawid³owe, jak i równie¿ funkcjastrojenia dzia³a³a prawid³owo, a mimo to nie pojawia³y siê¿adne stacje. Pozosta³a do wymiany g³owica, po wstawieniunowej pojawi³y siê stacje uprzednio ustawione, odbiornik poddanowielogodzinnemu wygrzewaniu i na tym naprawa zosta-³a zakoñczona.Niew³aœciwe odchylanie pionowe.Po w³¹czeniu odbiornika klawiszem sieciowym jest po-10 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweœwiata ekranu z pionowymi, kolorowymi i szerokimi pionowymipasami, brak treœci obrazu, fonia prawid³owa. Pomiarnapiêæ na uk³adzie scalonym 7460 (TDA9302H) wykaza³ ró¿-nicê w stosunku do wartoœci jakie powinny byæ, z tym, ¿enapiêcia zasilania -13V (podawane z anody diody 6405) oraz+13V (VlotAux13V) podawane z katody diody 6402 by³y prawid³owe.Z uk³adem ramki wspó³pracuje tranzystor 7469(BC847B), na bazê którego podawane jest napiêcie oznaczone“CTR_Discharge” podawane z kolektora 7431. Napiêciana wszystkich nó¿kach 7469 by³o równe zero, a tymczasempowinno wynosiæ oko³o +1V. Pomiary rezystancji tego tranzystorawykaza³y zwarcie kolektora z emiterem, wstawiononowy i pojawi³o siê w³aœciwe odchylanie pionowe. Nastêpniekorzystaj¹c z standardowego pilota wprowadzono odbiornikw tryb SDM (Service Default Mode) celem skasowania zawartoœcibufora b³êdów (wskazanie kodu b³êdu 3 0 0 0 0 0 –potwierdzaj¹ce uszkodzenie w uk³adzie ramki) i na tym naprawazosta³a zakoñczona.Uwaga: Skasowanie zawartoœci bufora b³êdów mo¿na dokonaædwojako: albo przez prze³¹czenie odbiornika pilotemstandardowym do stanu czuwania albo przez naciœniêcieprzycisku [ EXIT] pilota serwisowego RC7150.Dok³adny opis wszystkich trybów oraz opis podobnegochassis L9.2A zamieszczono w „Serwisie Elektroniki” nr 10 i11/2004.OTVC pracuje tylko w stanie czuwania.Przy w³¹czeniu odbiornika klawiszem sieciowym odbiornikwchodzi w stan czuwania, a powinien w³¹czyæ siê do stanupracy. Przy w³¹czeniu pilotem dowolnego programu dioda LEDsygnalizuje przejœcie do stanu pracy, ale brak zarówno wizji(brak w.n.) i fonii. Pomiary napiêæ przetwornicy wykaza³y, ¿epracuje prawid³owo. Uszkodzenie okaza³o siê czasoch³onne idopiero pomiary napiêæ sta³ych przy procesorze 7600 naprowadzi³yna trop, a mianowicie na n.50 (SDA) napiêcie sta³eniezale¿nie od stanu pracy by³o zani¿one do oko³o +1V. Wynika³o,¿e szyna SDA by³a obci¹¿ona przez uszkodzony elementi mo¿liwoœci by³o du¿o. Z pomoc¹ - jak to czasami bywa –przysz³o przypomnienie sobie jednego przypadku z publikowanychuszkodzeñ OTVC w „SE”, gdzie to podobne uszkodzeniepowodowa³ jeden z kondensatorów o niewielkiej pojemnoœcido³¹czony do jednej z szyn. Tym tropem postanowionoiœæ i pozwoli³o to na szybk¹ w miarê lokalizacjê uszkodzenia.Uszkodzonym okaza³ siê kondensator 2613 (82pF -SMD) do³¹czony miêdzy szynê SDA a masê, po wymianie nanowy (ale nie SMD, gdy¿ takowego nie posiadano) odbiornikpracowa³ poprawnie i naprawa na tym zosta³a zakoñczona.Informacje serwisowe.Przetwornica TR5545 (2084.0043) wytwarza sta³e napiêciamierzone na katodach diod: 6550 = +95.0V (+99.1V), 6560= +9.5V (+8V) i 6570 +16.5V (+14.9V).Niektóre napiêcia mierzone na uk³adzie 7600 (SAA5560PS/N3/0187): n.49 (SCL0) = +4.5V (+5.4V), n.50 (SDA0) = +4.5V(+5.4V), n.51 (SCL1) = +1.8V (+1.3V) i n.52 (SDA1) = +1.8V(+1.3V).Uwaga: Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Napiêcia sta³e na nó¿kach uk³adu scalonego7460(TDA9302H) s¹ nastêpuj¹ce: n.1 (IN-) = +0.9V, n.2 (VlotAux13V)= +12.7V, n.3 (FLYB) = -12.2V, n.4 = -13.5V, n.5(OUT) = +0.4V, n.6 (VSUPO) = +13.1V i n.7 (IN+) = +0.9V.Trafopowielacz 5445 (11925093D) wytwarza sta³e napiêciamierzone na katodach diod: 6409 = +193V, 6402 = +12.9V,6410 = +7.8V, 6412 = +8.7V i na anodzie 6405 = -13.6V.Na n.8 (ABLinfo) FBT jest sta³e napiêcie od +3.8V do+6.9V w zale¿noœci od kontrastu i jaskrawoœci obrazu, natomiastprzy ciemnym ekranie (³atwo uzyskaæ w trybie AV przybraku sygna³u) napiêcie to wynosi +11.7V.J.P.Grundig ST70-2502/8TOP chassis C8Brak wysokiego napiêcia kineskopuUszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: tranzystor koñcowyodchylania poziomego T504 - 2SD2499 i kondensatorimpulsowy C518 - 13nF/1500V. Po naprawie nale¿y sprawdziænapiêcie systemowe +145V na kondensatorze C628100µF/200V.R.S.Funai chassis 11AK30Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Okazuje siê, ¿e w czasie w³¹czenia OTVC do pracy nastêpujeprzeskok iskry elektrycznej z obudowy trafopowielaczaTR601 do jego rdzenia. Trafopowielacz TR601 - 1142 5111Ajest do wymiany. Przy wymianie zastosowano trafopowielaczHR7950 firmy Diemen.R.S.Grundig chassis C8Brak obrazu.Brak obrazu jest spowodowany przez uszkodzenie: rezystoraR525A - 1.5R/2W (znajduje siê on w linii zasilania+145V) i tranzystor koñcowy odchylania poziomego T504 -2SD2499. Po wymianie tych elementów i w³¹czeniu do pracyjest obraz i fonia, ale wystêpuj¹ du¿e zniekszta³cenia E-W. Znalezionouszkodzony rezystor R516 - 2.2R/0,5W (³¹czy on tranzystorwykonawczy E-W T501 ze œrodkiem modulatora diodowego).R.S.Daewoo chassis CP785Zniekszta³cone znaki OSD.Wystêpuj¹ce zjawisko nasila siê przy d³u¿szej pracy OTVC.Przyczyn¹ tego jest procesor zarz¹dzaj¹cy I501 - TDA9365.Po wymianie I501 nale¿y dokonaæ regulacji w trybie serwisowym.R.S.LG RZ21FB55RX chassis MC-049BBrak wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylania poziomegoQ401 - 2SD2170. Po jego wymianie nastêpuje ponowneuszkodzenie tranzystora Q401. Przyczyn¹ tego s¹ zwarte zwojetrafopowielacza T402 (uzwojenie 1-2).R.S.Philips chassis GFL2.20ETryb serwisowy SAM.Aktywacja trybu serwisowego SAM – Service AlignmentMode. Na krótko zewrzeæ punkty serwisowe “ALIGNMENTMODE” na p³ycie SSP lub po naciœniêciu przycisku [ ALIGN ]na pilocie serwisowym, przyciskami numerycznymi wprowa-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 11

Porady serwisowedziæ kod serwisowy 3 1 4 0 i na zakoñczenie zatwierdziæ ca-³oœæ naciskaj¹c przycisk [OK].R.S.Sony KV-21FQ10B chassis BX1Brak obrazu.W OTVC, mimo obecnoœci wysokiego napiêcia kineskopu,napiêcia ¿arzenia obraz jest ciemny. Pomiary na podstawcekineskopu wykazuj¹ brak napiêcia siatki 2. kineskopu. Przyczyn¹tego jest rezystor R795 - 100k/0.5W. Znajduje siê on wlinii zasilania U s2 = 1000V.R.S.Samsung CW29Z308TXXXEC chassisS63B(P)Obraz nieostry w pionie.OTVC posiada regulacjê ostroœci dynamicznej w pionie ipoziomie. Regulacja ostroœci dynamicznej w poziomie jestdostêpna, natomiast brak regulacji ostroœci w pionie. Przyczyn¹tego stanu jest uszkodzenie tranzystora QH01 - 2SC463RB.Znajduje siê on w torze ostroœci w pionie.R.S.Samsung LE32R87BDX/XEU (LCD)K³opoty z w³¹czeniem do pracy.W miarê eksploatacji czas w³¹czenia do stanu pracy wyd³u¿a³siê z kilku minut do kilku godzin. Przyczyn¹ tego stanuokaza³y siê: procesor zarz¹dzaj¹cy IC2001 - 7568ULF i kondensatorelektrolityczny C1270 - 100µF/16V. R.S.Samsung chassis KS3AEkran œwieci na czerwono.Uszkodzony zosta³ uk³ad IC501 - TDA6111Q. Nast¹pi³oto w wyniku strza³u w kineskopie A68QCP891X004. Przyczynastrza³u to z³e „umasienie” kineskopu. Po naprawie nale-¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustawiæ balans bieli. R.S.Thomson chassis ETC210W³¹cza siê i wy³¹cza przypadkowo.OTVC w³¹cza siê i wy³¹cza ze stanu pracy do czuwania iodwrotnie. Przyczyn¹ tych zjawisk s¹ „zimne lutowania” natransformatorze LL001. Jest to transformator steruj¹cy stopniemkoñcowym TL010 - 2SC5588.R.S.Funai D3207 LCDObraz i dŸwiêk s¹ zaszumione.Przerywa g³owica w.cz. TMFE2-402A firmy Alps. Po wymianieg³owicy nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Philips chassis L9.1EBrak obrazu i dŸwiêku.Obecne jest wysokie napiêcie kineskopu, ¿arzenia itd. Wstanie czuwania nale¿y zliczyæ b³yski diody LED. Dioda LEDb³yska najpierw 2 razy, a nastêpnie 6 razy. Oznacza to b³¹d nr6 jako ostatni. Uszkodzony zosta³ uk³ad TDA8844. Po jegowymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy SAM i ustawiæ odpowiednieopcje.R.S.Thomson 55MT16TX chassis TX-91Przerywa obraz i dŸwiêk.Od czasu do czasu ginie obraz i dŸwiêk. Przyczyn¹ tychzjawisk s¹ „zimne lutowania” wyprowadzeñ 1, 2 trafopowielaczaLL05.R.S.Thomson chassis IFC130 LCDPo oko³o 1 godzinie pracy ginie obraz.W czasie, jak ginie obraz brak jest zasilania +12V paneluwyœwietlacza LCD. Odpowiedzialnym za ten fakt jest uk³adIR102 - STT4PF20V. Jest to tranzystor mocy MOSFET w obudowieuk³adu scalonego. Tranzystor ten ma I Dmaks. = 4A orazU DSm = 20V.R.S.Philips chassis ES1Brak odchylania pionowego.Najpierw sprawdzono napiêcia: +13V i -14V. S¹ one obecnena uk³adzie 7455 - TDA4863J. Uszkodzone zosta³y: dioda6457 - BYV27-200-TAP, uk³ad scalony 7455 i rezystor 5.6R/0.5W. Po naprawie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæobraz w pionie.R.S.LG RE21FB30RX chassis MC019AFioletowe obszary na obrazie.Brak jest rozmagnesowania kineskopu P903. Uszkodzeniuuleg³ pozystor TH801 - 051F.R.S.Philips chassis L6.2Obraz ciemny oraz zwê¿ony w pionie.W zasilaczu znaleziono kondensator elektrolityczny, któryutraci³ ca³kowicie pojemnoœæ. By³ to kondensator 2515 - 47µF/160V. Przyczyn¹ zawê¿enia obrazu w pionie by³ kondensator2916 - 2200µF/35V. Znajduje siê on w linii zasilania +25V wzasilaniu uk³adu odchylania pionowego. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie systemowe +150V.R.S.Philips chassis L01.2EGinie obraz.Dzieje siê to przypadkowo z ró¿n¹ czêstotliwoœci¹. Przyczyn¹tego zjawiska s¹ „zimne lutowania” wyprowadzeñ 1, 3trafopowielacza 5445.R.S.Grundig MF55-2401/7TOP Arcance 55FLAT chassis 16.1Brak oznak pracy.Uszkodzony zosta³ bezpiecznik sieciowy S901 - 2.5A. Przyczyn¹uszkodzenia bezpiecznika jest pozystor R902 - 090Q.R.S.Daewoo DTK29G2K-100D chassis CP850FPowtarzaj¹ce siê uszkodzenia tranzystora Q401.W OTVC co jakiœ czas przypadkowo uszkadza siê tranzy-12 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisowestor koñcowy odchylania poziomego Q401 - 2SD2310DHI.Przyczyn¹ tego stanu jest uk³ad sterowania H I502 - DDP3315.Po jego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæodpowiednich regulacji.R.S.Philips chassis EM2EBrak odchylania pionowego.Na wyprowadzeniach 1 i 7 uk³adu odchylania pionowego 7620- TDA8177 brak przebiegów steruj¹cych F7 i F8. Po opukaniubloku cyfrowego sygna³y F7 i F8 pojawiaj¹ siê i znikaj¹. Przelutowaniewyprowadzeñ uk³adu HOP 7301 - TDA9330H daje pozytywnyefekt stabilnego odchylania pionowego. R.S.Grundig chassis CUC1838Trudnoœci z w³¹czeniem.Na wypr.11 uk³adu IC60110 - TDA16846 brak napiêcia.Jest to wypowadzenie, za pomoc¹ którego bêdzie w³¹czanyOTVC. Przyczyn¹ tego stanu jest rezystor R60502 - 3.2M (2%).Ma on przerwê. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe+A na kondensatorze C61516 - 100µF/250V. R.S.Sharp CV-2131G chassis 8PSRK³opoty z w³¹czeniem OTVC.Czasami s¹ k³opoty przy w³¹czeniu z sieci energetycznej.Przyczyn¹ jest kondensator elektrolityczny C714 - 10µF/100Vdo³¹czony do wyprowadzenia 2 uk³adu IC701 - IX1148CE (sterownikprzetwornicy).R.S.Erisson CTV2107W pobli¿u górnego krañca ekranu bia³a pozioma linia gruboœci 3mm.Wymiana uk³adu odchylania pionowego STV9362A na uk³adTDA9302Y lub TDA8172A nie da³a ¿adnych efektów. Defektby³ utrat¹ balansu ka¿dego z dwóch rezystorów w³¹czonych zdiodowym prostownikiem zasilaj¹cym odchylanie pionowe.Uk³ady scalone wystêpuj¹ce w tym OTVC: LC8653C, ST24C08,LC76810A-4HF7K, LA7642N, TDA1905, STV9362A,KA7812. Na rys.1a pokazano stan uszkodzenia – przebieg wyjœciowyz uk³adu STV9362A. Na rys.1b pokazano stan prawid³owyna wyjœciu STV9362A.R.S.rezystancji na diodzie D510 rezystancja wynosi 10R do masy.Na uk³adzie IC501 - TDA6111Q miêdzy wypr.:7, 8, 9 wystêpuj¹zwarcia. S¹ to wyjœcia uk³adu wzmacniacza wizji koloruzielonego. Uszkodzony jest wiêc uk³ad IC501. Po jego wymianienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæ balansbieli obrazu.R.S.Sony KV-21K1 chassis G-3EOTVC wy³¹cza siê samodzielnie.Wy³¹czanie odbywa siê do stanu czuwania. Uszkodzeniuuleg³ rezystor R851 - 1.2R. Umiejscowienie tego rezystorapokazano na rysunku 2.R.S.T8511-439-530-21241R8511.2R/0.25WD851RGP10GC860470pF560VRys.2C85122µF250VCN702+200VSony KV-32FQ86K chassis AE-6BADioda LED sygnalizuje b³¹d 16.Oznacza to, ¿e uszkodzenie jest w uk³adzie wysokiego napiêciakineskopu. Tranzystory Q6802 i Q6803 nie s¹ sterowane.S¹ to tranzystory koñcowego stopnia przed trafopowielaczem.Uszkodzony zosta³ uk³ad IC6802 - MCZ3001DA steruj¹cytranzystorami Q6802 i Q6803. Po naprawie nale¿y ustawiæw trybie serwisowym napiêcie siatki drugiej U G2 i ostroœæw poziomie i w pionie.R.S.Thomson 30LB020S4 chassis LD2-TC (LCD)Okresowe zaniki obrazu i dŸwiêku.Okazuje siê, ¿e zanika napiêcie 3.3V. Przyczyn¹ tego stanujest kondensator elektrolityczny C821 - 47µF/16V. Znajdujesiê on na wyjœciu stabilizatora IC805 - LD111733B. R.S.a/ b/1ms4ms20ms1ms20msSamsung WS-32Z306V BXXEC chassis S62BBrak oznak pracy.Na linii napiêcia systemowego +142V panuje zwarcie domasy. Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy uk³adu odchylaniaH: tranzystor koñcowy H Q403 - FJL6920YD orazuk³ad diod modulatora D418 - FMP-3FU. Po naprawie wymaganajest regulacja wymiarów obrazu w poziomie, która odbywasiê w trybie serwisowym.R.S.Rys.1Samsung WS-32Z68P chassis K55AEkran œwieci na zielono z powrotami.Napiêcie na katodzie G wynosi oko³o 10V. Przy pomiarzeRoyal TV5545Brak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy.Uszkodzone zosta³y elementy przetwornicy: sterownikprzetwornicy IC801 - STR41090 i rezystor R801 - 0.82R/10W.Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +112V nakondensatorze C822 - 100µF/160V.R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 13

Porady serwisoweSchneider chassis TV17.1Nie dzia³a funkcja timera.Funkcja timera nie wy³¹cza odbiornika, pomimo poprawnegozaprogramowania. Powodem jest zmiana wartoœci adresu“0FD7” pamiêci nieulotnej NVM. Przywrócenie poprawnegodzia³ania timera mo¿e nast¹piæ po ustawieniu dla tegoadresu wartoœci “00”. W tym celu nale¿y wejœæ w tryb serwisowynaciskaj¹c jednoczeœnie przyciski [ CZERWONY ] i[ NIEBIESKI ] na pilocie, a nastêpnie po ich zwolnieniu wczasie nie przekraczaj¹cym 5 sekund naciskaj¹c jednoczeœnieprzyciski [ PROGRAM - ] i [ G£OŒNOŒÆ + ] na klawiaturzelokalnej. Na ekranie zostanie wyœwietlone g³ówne menuserwisowe. W kolejnym kroku nale¿y przyciskami kursorów[ p ] / [ q ] na pilocie wybraæ parametr “NVM addr.”. Naekranie zostanie wyœwietlone menu edycji pamiêci NVM pokazanena rysunku 1.4 3Schneider chassis TV17Pasy po lewej stronie ekranu.Na ekranie po lewej stronie widoczne s¹ zak³ócenia w postacipasów. ród³em tych zak³óceñ jest wp³yw uk³adów odchylaniana obwody wejœciowe toru w.cz.-p.cz. W celu ochronyprzed wp³ywem zak³óceñ na uk³ady w.cz.-p.cz. zosta³y onezaekranowane. Jednak¿e skutecznoœæ tego zabiegu nie jest stuprocentowa,jeœli czêœci tego ekranu nie s¹ pewnie ze sob¹po³¹czone, to znaczy, gdy kontakt pomiêdzy tymi czêœciamijest niepewny. Aby wyeliminowaæ opisane zak³ócenia, nale¿ypo³¹czyæ obie czêœci ekranu poprzez ich zlutowanie w miejscachpokazanych na rysunku 2.Informacja serwisowa.W chassis TV17 w trakcie produkcji stosowane by³y dwaró¿ne modu³y Feature-Box: wersja 1 i wersja 2. G³ówne ró¿nicemiêdzy obiema wersjami polegaj¹ce na iloœci uk³adów scalonych(4 sztuki w wersji 1, 3 sztuki w wersji 2) s¹ widoczneju¿ na „pierwszy rzut oka”, co pokazano na rysunku 3.Fe e-Box we j 1NV dd 0000 d 255e TV e e eRys.1W celu wykonania zmiany nale¿y przyciskiem [ CZER-WONY ] na pilocie wybraæ ustawienie podlegaj¹ce zmianie,a nastêpnie przyciskami [+]/ [-] zmieniæ je. Ka¿da zmianawartoœci adresu musi byæ zapamiêtana oddzielnie poprzez naciœniêcieprzycisku [OK] na pilocie. Po wykonaniu i zapamiêtaniuzmian nale¿y opuœciæ tryb serwisowy naciskaj¹c przycisk[TV]. W celu uaktywnienia dokonanych zmian nale¿ywy³¹czyæ odbiornik g³ównym wy³¹cznikiem sieciowym i w³¹czyæponownie.H.D.Fe e-Box we j 2Po³¹czenialutowaneRys.3W odbiornikach ze zintegrowanym blokiem Feature-Boxwersji 2. obowi¹zuje oprogramowanie steruj¹ce wersja X 4.5xlub Y 4.5x.Na ka¿dej p³ytce drukowanej Feature-Box naklejona jestetykieta identyfikacyjna pokazana na rysunku 4. W przypadkuzintegrowanego bloku Feature-Box wersja 2 numer identyfikacyjnychassis rozpoczyna siê od cyfr “011…”.IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII223912190110090.001 TV17.x Mu/VSS-23Rys.2Numer identyfikacyjnyRys.4H.D.14 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweSchneider chassis TV9.6Brak odchylania pionowego.Stwierdzono, ¿e uszkodzeniu uleg³ wzmacniacz odchylaniapionowego IC401 zbudowany na uk³adzie TDA8177F.Wymieni³em uk³ad TDA8177F, pod³¹czy³em ¿arzenie z zasilacza.Ekran œwieci, s¹ linie powrotów, katody zablokowane,po 4 sekundach blokuje generator odchylania pionowego. Brakœwiec¹cej linii na œrodku ekranu – jest gdzieœ wysoko, widaætylko poœwiatê. Czy¿by to by³a wina uk³adu TDA8177F?Na 3. nó¿ce uk³adu TDA8177F powinno byæ +45V (generatorpowrotów). Je¿eli by³oby mniejsze lub nie by³o go wogóle, nale¿a³oby sprawdziæ rezystor R327 - 0.22R i diodêD309 - UF4006, przez które to elementy jest doprowadzanysygna³ z 6. nó¿ki trafopowielacza.Wobec tego zmierzono napiêcia na wszystkich wyprowadzeniachuk³adu TDA8177F i otrzymano nastêpuj¹ce wartoœci:n.1 i 7 = 0.7V, n.2 = +13.5 (+12V), n.3 = +59V (+57V),n.4 = -14V (-14.7V), n.5 = 0 (+9.6V), n.6 = +12.8 (+11.3V).A wiêc wbrew wczeœniejszym obawom napiêcie zasilaj¹cegenerator powrotów na n.3, które mia³o wynosiæ +45V, okaza-³o siê wiêksze (59V) a nie mniejsze, a wiêc to nie ten kierunekposzukiwañ.Napiêcia w nawiasie to wartoœci zmierzone, gdy aktywnystaje siê tryb protekcji – na n.11 (VPROT) uk³adu VDP3116(bo taki uk³ad zamontowany by³ w naprawianym odbiorniku)pojawia siê wówczas napiêcie +2V. Postanowi³em od³¹czyæ tonapiêcie, ale nic to nie da³o.Uk³ad TDA8177F to wzmacniacz „operacyjny” – ma wejœcie“+” i “-”. Z wyjœcia 5 jest sprzê¿enie zwrotne pr¹dowe dowejœcia „minusowego” 1 (pomiar napiêcia na rezystorze od0.51 oma do 1 oma w szereg z cewkami odchylania pionowegowzglêdem masy). Jeœli wyjœcie przyjmuje potencja³ +9.6V(powinno byæ 0), to powinno to mieæ jakieœ odbicie w napiêciachna wejœciach 1 i 7. Jeœli z uk³adu nadrzêdnego dochodz¹zbli¿one napiêcia na koñcówki 1 i 7 (obie maj¹ 0.7V ±50mV,ale warto zmierzyæ równie¿ przed rezystorami szeregowymi22k), to wyjœcie sprawnego uk³adu powinno dawaæ coœ oko³o0V w stosunku do masy (zasilania oba “+” i “-” s¹). Jeœli napiêciaprzed rezystorami 22k wyraŸnie siê ró¿ni¹, to mo¿e „rozsypa³asiê” pamiêæ z ustawieniami trybu serwisowego.Mo¿na by spróbowaæ jeszcze zamiast tego rezystora niskoomowegow szereg z cewkami daæ np. 15 omów – wtedywzmocnienie uk³adu zmniejszy siê, zmniejszy siê te¿ pobórpr¹du, mo¿e coœ bêdzie widaæ na tak zwê¿onym ekranie i nasun¹siê jakieœ wnioski.Wydaje siê, ¿e VPROT musi mieæ impulsy o polaryzacjiprzemiennie “+” i “-” (minusy obciête na dwóch diodach dozera, plusy do 5V), sta³ym napiêciem oszukaæ siê nie da. Wiêcz wymuszonym uruchomieniem mo¿e byæ problem. Musi jednakbyæ jakaœ reakcja w momencie rozruchu – mo¿e w³aœnieimpulsy VPROT s¹ nieobecne (np. zwarcie diody ograniczaj¹cej)?Wymieniono pamiêæ – pojawi³ siê obraz, ale przesuniêty wdó³. Nale¿a³o dokonaæ stosownych regulacji w trybie serwisowym.Mimo ¿e postêpowa³em zgodnie ze wskazówkami zamieszczonymiw opisie trybu serwisowego opublikowanym naschemacie ideowym OTVC Schneider chassis TV9.6 zamieszczonymw dodatkowej wk³adce do „SE” nr 1 i 2/2004, w ¿adensposób nie udawa³o mi siê go uruchomiæ. W myœl tychwskazówek w celu wywo³ania trybu serwisowego nale¿y podczasnormalnej pracy odbiornika nacisn¹æ jednoczeœnie na pilocieprzyciski [ czerwony ] i [ niebieski ] i po zwolnieniu tychprzycisków w czasie nie d³u¿szym ni¿ 5 sekund nacisn¹æ naklawiaturze lokalnej przyciski [P-] i [Vol+]. Pomyœlne uruchomienietrybu serwisowego sygnalizowane jest na ekranieodbiornika wyœwietleniem menu trybu serwisowego. Okaza³osiê, ¿e „jednoczeœnie nacisn¹æ” nie ma ¿adnej tolerancji – przyciski[ czerwony ] i [ niebieski ] nale¿y nacisn¹æ dok³adnierównoczeœnie, podobnie nale¿y post¹piæ z przyciskami [P-]i [Vol+]. Wa¿ne jest równie¿, ¿eby u¿ywaæ oryginalnego pilota.Po pokonaniu przeszkody z wejœciem w tryb serwisowyreszta okaza³a siê ju¿ ³atwa do wykonania.Red.Philips 21PT4404/00 chassis L7.2E AANie startuje przetwornica.Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ – nie startuje przetwornica,dioda standby próbkuje. Obci¹¿ono ¿arówk¹ napiêcie B+,wymieniono kondensatory po stronie pierwotnej – bez rezultatu.Wymiana na nowy uk³adu sterownika przetwornicy 7520- MC44603AP równie¿ nic nie da³a. Uszkodzonym okaza³ siêkondensator 2550 - 470pF/1kV pod³¹czony równolegle do diody6550 - BYM36C w linii napiêcia +VBAT = 95V. Red.Thomson 32WM402 chassis ETC210PTVPo 3-krotnej nieudanej próbie w³¹czenia wyœwietla kod b³êdu “45”.Po w³¹czeniu wy³¹cznikiem sieciowym s³ychaæ „wchodzenie”wysokiego napiêcia, ale w tym momencie odbiornik siêwy³¹cza. Dioda LED miga 2 razy przerwa, 2 razy przerwa ijeszcze 2 razy. Nastêpnie po krótkiej przerwie telewizor próbujesiê w³¹czyæ, znowu s³ychaæ „wchodzenie” wysokiegonapiêcia i znowu nastêpuje sekwencja migania diody LED jakopisano wczeœniej. Po 3-krotnej próbie w³¹czenia zostaje wyœwietlonykod b³êdu “45”. Sprawdzi³em elementy w uk³adzieregulacji napiêcia systemowego, wymieni³em na nowy rezystorRP185 - 56k (zgodnie z porad¹ zamieszczon¹ na ³amach„SE” 9/2006 str.45) ale bez rezultatu. Kod b³êdu “45” oznaczauaktywnienie zabezpieczenia uk³adów odchylaj¹cych w uk³adzieTDA9330H (HOP) – bit FLS na n.5 (FLASH), napiêciewiêksze od 2V. Wiedza o tym co znaczy kod “45” nie na wielesiê zda³a, dopóki nie poradzono mi, aby sprawdziæ kondensatoryCL031 - 11.6nF i CL035 - 350nF/400V w stopniu koñcowymodchylania poziomego. Jako pierwszy wymieniono kondensatorCL035, odbiornik wystartowa³ i zacz¹³ pracowaæ prawid³owo.Pojemnoœæ wylutowanego kondensatora wynosi³a346nF, oglêdziny pod szk³em powiêkszaj¹cym ujawni³y jedynielekkie przebarwienie jednego wyprowadzenia, mog¹ce sugerowaæjego niesprawnoœæ.Red.Philips chassis L6.2Zawija od góry.W odbiorniku z kineskopem 28 cali obraz jest zawiniêtyod góry. Ponadto na jasnym tle oko³o 5 cm od góry widocznych(bardzo) jest kilka cienkich paseczków, na ciemnym ichnie widaæ. Na pocz¹tek wymieni³em kondensator 2904 - 100µFi 2905 - 220µF, ale bez rezultatu. Napiêcie zasilaj¹ce odchylaniepionowe wynosi 27V i jest bez têtnieñ. Sprawdzenie kon-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 15

Porady serwisowedensatorów elektrolitycznych filtruj¹cych napiêcie systemowenie ujawni³o wadliwych egzemplarzy. Okaza³o siê, ¿e powodemzawijania i zak³óceñ by³ tranzystor 7905 - BC327/25,którego uszkodzenia pomiary nie ujawnia³y. Red.a/Prawid³owy odbiórSony KLV15SR1 (LCD)Tryb serwisowy.Tryb serwisowy mo¿e zostaæ uruchomiony w dwojaki sposób:albo za pomoc¹ pilota testowego (Test Commander), alboza pomoc¹ pilota u¿ytkownika RM-932.W celu wejœcia w tryb serwisowy za pomoc¹ pilota testowegonale¿y nacisn¹æ przycisk [ TEST ].Wejœcie w tryb serwisowy z wykorzystaniem pilota u¿ytkownikawymaga wykonania nastêpuj¹cych czynnoœci:1. przyciskiem selektora urz¹dzenia wybraæ “TV”,2. przytrzymaæ naciœniêty przycisk [ ¯Ó£TY ] na pilocie wtrakcie, gdy dioda LED na froncie odbiornika jest za³¹czona,3. przytrzymywaæ naciœniêty przycisk a¿ do czasu, gdy wybranadioda TV zacznie migaæ wolniej (oko³o 10 sekund),4. nacisn¹æ 5 razy przycisk [9] – diody TV, VCR i DVD zapal¹siê i zgasn¹,5. nacisn¹æ przycisk [ VIDEO I/O ] w celu wybrania obiekturegulacji.Opisana powy¿ej procedura mo¿e zostaæ w ka¿dej chwiliprzerwana rozkazem “TEST”.W celu skasowania powy¿szej procedury, nale¿y przeprowadziæj¹ za wyj¹tkiem kroku (4), w którym zamiast przycisku[0] nale¿y nacisn¹æ przycisk [9].Wyjœæ z trybu serwisowego mo¿na równie¿ na dwa sposoby:· wysy³aj¹c rozkaz “TEST” (naciskaj¹c przycisk [ TEST ])na pilocie testowymlub· wybieraj¹c w menu serwisowym “FACTORY MODEEXIT” i naciskaj¹c przycisk [OK].b/ Odbiór z b³êdamiBrak liniiRys.1C724Przesuniêcie t³aB³¹d wyœwietlania znaków teletekstu.Zdarza siê, ¿e teletekst jest wyœwietlany z b³êdami. B³êdywyœwietlania polegaj¹ miedzy innymi na braku ca³ej linii, nieprawid³owychkolorach, przesuniêciu znaków, a nawet brakuca³ego „ekranu”. Na rysunku 1a pokazano widok prawid³owoodtwarzanego teletekstu, na rysunku 1b widok teletekstu z b³êdami.W celu usuniêcia opisywanej nieprawid³owoœci nale¿y zamontowaæna p³ycie “A” kondensator C724 - 680pF. Miejscemonta¿u tego kondensatora pokazano na rysunku 2. H.D.KF50SX300 chassis LE-4A (projektor LCD)Poruszanie siê obrazu.Zjawisko ma charakter przypadkowy, aczkolwiek mo¿naje ³¹czyæ w pewnym sensie z treœci¹ obrazu. Najczêœciej wystêpuje,gdy na samym dole ekranu wyœwietlany jest przesuwaj¹cysiê tekst. Fragmenty obrazu wówczas „tañcz¹” przez 2- 3 sekundy w takt przesuwaj¹cego siê tekstu. W celu usuniêciaopisanego efektu nale¿y:· uruchomiæ tryb “TT”,· wybraæ kolejno: “DESIGN”, “VSP REGISTER”, “0X057”,· wybraæ rejestr “FMFORCE” i zmieniæ wartoœæ “0XE” na“0X0”.Rys.2Jest obraz, ale odbiornik nie chce wykonywaæ ¿adnych funkcji.Jest to powracaj¹cy w ró¿nych okolicznoœciach problem zzasilaczem objawiaj¹cy siê tym, ¿e chwilowo obraz jest zamro¿onyi odbiornik nie chce wykonywaæ ¿adnych funkcji.Towarzyszy temu œwiec¹ca na zielono w sposób ci¹g³y diodaLED. Przyczyn¹ tego „zjawiska” jest najczêœciej uszkodzenielub zimne luty wyprowadzeñ indukcyjnoœci L3801 albo zimneluty (lub spêkane lutowie) wyprowadzeñ procesora OTP -16 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweIC0005. W takim przypadku nale¿y wymieniæ indukcyjnoœæL3801 - 1µH (lokalizacjê tej indukcyjnoœci pokazano na rysunku1a). Jeœli to nie pomo¿e, nale¿y wymontowaæ uk³adIC0005 i usun¹æ le¿¹c¹ pod nim p³ytkê z tworzywa sztucznego.Nastêpnie oczyœciæ i starannie poprawiæ lutowania wyprowadzeñpodstawki i ponownie zamontowaæ w niej uk³adIC0005 - patrz rysunek 1b.a/b/L3801OTPIC0005Rys.1Wahania napiêcia stopnia regulacyjnego w zasilaczu.Przyczyn¹ wahañ jest zmniejszanie siê sterowania stopniemregulacyjnym. W celu ustawienia napiêcia regulacyjnego napoziomie 1.8V nale¿y dokonaæ zmian nastêpuj¹cych elementówna p³ycie A:· rezystor R6200 - 220R zast¹piæ rezystorem 330R,· rezystor R6212 - 470R zast¹piæ rezystorem 390R,· rezystor R6232 - 220k/5% zast¹piæ rezystorem 220k/0.5%,· rezystor R6233 - 18k/5% zast¹piæ rezystorem 18k/0.5%,· rezystor R6234 - 10k/5% zast¹piæ rezystorem 10k/0.5%.Ko³ysanie siê napiêcia reset.W celu poprawienia stabilnoœci i poprawnoœci sygna³u resetumikrokontrolera steruj¹cego nale¿y rezystor R0137 (MetalChip) 10k zast¹piæ rezystorem 33k.Problemy z „zapaleniem” lamp.Niewystarczaj¹cy odstêp miêdzy przewodami steruj¹cymilampami mo¿e byæ przyczyn¹ problemów z zap³onem lamp(nie w³¹czaj¹ siê) w wyniku zbyt ma³ej szczytowej wartoœcinapiêcia zap³onu. Oba kable ze stopni steruj¹cych mo¿liwieoddaliæ od siebie i za pomoc¹ czterech zacisków zamocowaæ,tak jak pokazano to na rysunku 2. Dziêki temu zostanie zminimalizowanypoziom szumów stopni steruj¹cych prac¹ lamp.Wadliwy sygna³ resetu.W odbiorniku „niewygrzanym” (np. po d³u¿szym czasieod wy³¹czenia) wystêpuj¹ problemy z w³aœciwym sygna³emresetu (reset tunera). Zjawisko staje siê jeszcze bardziej dokuczliweprzy niskiej temperaturze otoczenia. W celu usuniêciatej nieprawid³owoœci nale¿y na p³ycie “A” wykonaæ nastêpuj¹cezmiany:BALLASTDodaæ klipsyw tych kierunkachRys.2· kondensator C6223 - 0.1µF zast¹piæ kondensatorem0.68µF,· kondensatory C6244 i C6245 - oba 47µF zast¹piæ kondensatoramio pojemnoœci 470µF.Za ma³a wartoœæ napiêcia zap³onu lamp.Poniewa¿ oryginalny uk³ad zap³onu (1-468-798-11) czêstonie by³ w stanie spowodowaæ zapalenia lamp ze standardowegonapiêcia zap³onu o poziomie 15kV, w trakcie produkcjiwprowadzono drugi uk³ad steruj¹cy (1-468-798-12) o napiêciu18kV. Niestety podobnie jak jego poprzednik, ten uk³adrównie¿ w pewnych okolicznoœciach wynikaj¹cych miêdzyinnymi z tolerancji lamp nie by³ w stanie spowodowaæ zapalenialamp, gdy¿ napiêcie okazywa³o siê byæ za ma³e. W zwi¹zkuz tym zastosowano trzeci uk³ad steruj¹cy (1-468-798-13) onapiêciu zap³onu równym 24kV. Jeœli wiêc przy drugim uk³adzie(i napiêciu zap³onu) bêd¹ wystêpowaæ problemy z zapaleniemsiê lamp, rozwi¹zanie problemu prowadzi poprzez wymianêlamp ze wzglêdu na parametry wynikaj¹ce z niekorzystnychtolerancji i ewentualnie zamontowanie trzeciego uk³adusteruj¹cego zap³onem. Przed wymian¹ lamp nale¿y sprawdziæje w nastêpuj¹cy sposób:· w³¹czyæ odbiornik,· oprogramowanie steruj¹ce za³¹cza lampê,· w nastêpnym kroku oprogramowanie sprawdza, czy lamparzeczywiœcie zosta³a zapalona. Jeœli lampa œwieci, problemnie wystêpuje i odbiornik powinien prawid³owo pracowaæ.Jeœli lampa nie zostanie zapalona, dioda LED b³yskaniemsygnalizuje nieprawid³owoœæ i po 20 sekundachnastêpuje ponowna próba zapalenia lampy. Oprogramowaniepowtarza tê procedurê trzykrotnie. Jeœli po trzechpróbach zapalenie lampy nie nast¹pi, odbiornik zostajewy³¹czony do trybu standby, dioda LED b³yska sygnalizuj¹cnieprawid³owoœæ.Nieregularne funkcjonowanie zdalnej regulacji przy wspó³pracy z odbiornikiemSAT Grundig GDS300.Przy pod³¹czeniu do wejœæ RGB sygna³ów z odbiornikasatelitarnego Grundig GDS300 reakcja odbiornika satelitarnegona zdalne sterowanie jest bardzo spowolniona. W celu usuniêciatej nieprawid³owoœci nale¿y rezystor R4401 - 22k nap³ycie H1 zast¹piæ rezystorem 4.7k. Niestety po zmianie wartoœcitego rezystora zostanie zredukowana czu³oœæ zdalnej re-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 17

Porady serwisowegulacji, wiêc po tej operacji nale¿y skontrolowaæ prawid³owoœædzia³ania sterowania odbiornikiem za pomoc¹ pilota.Problemy ze startem odbiornika.Problemy ze startem odbiornika mog¹ polegaæ na:· braku zap³onu lampy,· cyklicznym wy³¹czaniu i w³¹czaniu siê urz¹dzenia,· przypadkowym wy³¹czaniu i w³¹czeniu siê urz¹dzenia,· wy³¹czeniu siê do trybu standby w ci¹gu 15 minut po automatycznymstrojeniu,· nieprawid³owych wskazaniach czasu funkcjonowania wmenu serwisowym,· wyd³u¿onej sekwencji za³¹czenia lampy.W celu usuniêcia wy¿ej wymienionych usterek i wad orazprzyspieszenia sekwencji zapalenia lampy opracowana zosta-³a zmodernizowana wersja oprogramowania serwisowego, koniecznejest wiêc przeprowadzenie Software-Update. W celuupewnienia siê, czy jest to konieczne, nale¿y zwróciæ uwagê,na to ¿e:· po w³¹czeniu lampy nastêpuje przerwa 3-sekundowa,· jeœli lampa nie zostanie w³¹czona, przez 7 sekund z czêstotliwoœci¹co 250ms nastêpuje sprawdzenie, czy nast¹pi³oza³¹czenie,· jeœli lampa nie zostanie za³¹czona, nastêpuje 8-sekundowaprzerwa i próba zostaje ponowiona (maksimum 3 próby);podczas tej 8-sekundowej przerwy dioda LED migadwadzieœcia razy w cyklu 380ms dioda LED w³¹czona,380ms dioda wy³¹czona.Nale¿y dokonaæ aktualizacji oprogramowania steruj¹cegona wersjê oznaczon¹ jako V4.42SR2. W zale¿noœci od wersjioprogramowania steruj¹cego zainstalowanego oryginalnie (fabrycznie)w odbiorniku sposób aktualizacji przebiega inaczej.W tabeli 1 zestawiono jaka wersja oprogramowania steruj¹cegozosta³a zainstalowana fabrycznie w odbiorniku w zale¿noœciod modelu oraz w zale¿noœci od numeru seryjnego urz¹dzenia.Tabela 1. Zainstalowana wersjaoprogramowania steruj¹cegow zale¿noœci od numeru seriiWersja fabrycznie zainstalowanegoModeloprogramowania steruj¹cegoV3.39 V4.42F-42SX300 - 4000001~4005115F-42SX300 - 4000001~4000559F-42SX300U - 4000001~4008080F-50SX300 4000001~4001390 4001391~4002726F-50SX300 4000001~4000362 4000363~4000761F-50SX300U 4000001~4000261 4000262~4001308F-60SX300 4000001~4001303 4001304~4002646F-60SX300 4000001~4000355 4000356~4000751F-60SX300U - -Procedurê aktualizacji nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia izidentyfikowania wersji oprogramowania steruj¹cego zainstalowanegofabrycznie w naprawianym odbiorniku. Wersja taznajduje siê na etykiecie naklejonej na uk³adzie IC0005 znajduj¹cymsiê na p³ycie B. Etykietê naklejon¹ na ten uk³ad pokazanona zdjêciu (na rysunku 4).Uaktualnianie wersji oprogramowania V3.391. Przed rozpoczêciem instalowania nowej wersji oprogramowanianale¿y spisaæ czêœæ danych zapisanych w pamiêci nieulotnej.Bêd¹ one potrzebne po wykonaniu uaktualnienia.2. W celu spisania danych dotycz¹cych balansu bieli nale¿yprzywo³aæ menu “TT” i wybraæ “Service” i “Picture”. Spisaæwartoœci nastêpuj¹cych parametrów: R Gain, G Gain, BGain, R Bias, G Bias, B Bias.3. W celu spisania danych dotycz¹cych ustawienia obrazu (pozycji)nale¿y przywo³aæ menu “TT” i wybraæ “Service”, “Display”,“Display Adjustment”. Spisaæ wartoœci nastêpuj¹cychparametrów: Horizontal Adj., Vertical Adj.4. Uk³ad IC0005 (OTP) na p³ycie “B” zast¹piæ uk³adem “ICM27V160-100K1-LE4-SR2" (6-805-317-01).5. Zmieniæ dane zapisane w pamiêci NVM na p³ycie “B” zapomoc¹ narzêdzia TRACE i do³¹czonych danych“v4_42.all”.6. Wprowadziæ dane spisane w punktach 2 i 3.Uaktualnianie wersji oprogramowania V4.421. Uk³ad IC0005 (OTP) na p³ycie “B” zast¹piæ uk³adem “ICM27V160-100K1-LE4-SR2" (6-805-317-01).2. ¯adne inne czynnoœci nie s¹ potrzebne.Funkcja autodiagnozy i kody b³êdów.Identyfikacja b³êdów w chassis LE-4A jest przeprowadzanadwiema drogami: poprzez stwierdzenie zajêtoœci uk³adu lubna skutek braku odpowiedzi na magistrali I 2 C. W pierwszej ztych sytuacji oprogramowanie próbuje zwolniæ magistralê (jestto sygnalizowane ci¹g³ym b³yskaniem diody LED), a nastêpnieskontaktowaæ siê z ka¿dym uk³adem w celu uzyskania odpowiedzi.Jeœli zostanie znalezione urz¹dzenie, które jest wadliwe,odpowiadaj¹cy mu numer zostanie zasygnalizowanyprzez b³yski diody LED (serie b³ysków, które musz¹ zostaæpoliczone). W tabeli 2 zestawiono kody b³êdów i ich znaczenie.Na rysunku 5 pokazano w postaci diagramu przyk³ad sygnalizacjikodu b³êdu “3”.Dioda LED STANDBYON ON ONOFFRys.4OFFRys.5Ka¿dorazowe wykrycie b³êdu przez oprogramowanie steruj¹cezostaje zapamiêtane w postaci kodu b³êdu w pamiêcinieulotnej NVM. Kody te s¹ do obejrzenia za pomoc¹ monitorab³êdów – “Error monitor”. Widok menu ekranowego tegonarzêdzia pokazano na rysunku 6.W celu obejrzenia monitora b³êdów nale¿y:18 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweTabela 2.Iloœæ b³yskówdiody LEDSygnalizacja kodów b³êdów b³yskamidiody LED02 o we e pZnaczenie03 Uk³ d z bezpiecze i p04 Uk³ dy z bezpiecze i we y o05 Z bezpiecze ie e pe owe06 gi I 2 C07 P iêæ ie o NV09 T e10 To fo ii12 Scanrate14 Backend17 P ze³¹cz ik AV22 Digital Gamma23 S e ow ik p e LCD24 Z bezpiecze ie g³oœ ików· w³¹czyæ telewizor wy³¹cznikiem sieciowym,· wprowadziæ odbiornik w tryb serwisowy,· nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciski na pilocie: [VI-DEO ], [VIDEO], [ MENU ],· przyciskiem kursora [ q ] przewin¹æ menu do punktu “ErrorMenu” i wejœæ naciskaj¹c przycisk [ u ],· na ekranie zostanie wyœwietlone menu pokazane na rysunku6.rowych nale¿y spodziewaæ siê nastêpuj¹cych wartoœci napiêæ:TPD1 205 ± 10V TPD11 5 ±0.5VTPD2 137 ± 2V TPD12 3.3 ±0.1VTPD3 42 ± 2V TPD13 2.5 ±0.1VTPD5 42 ± 2V TPD14 3.3 ±0.1VTPD6 12.5 ± 1V TPD15 5 ±0.5VTPD7 -12.5 ± 1V TPD16 5 ±0.5VTPD8 30.5 ± 1V TPG3 7.5 ±0.5VTPD9 9 ± 1 V TPG5 300 ±10VTPD10 8 ± 0.5VProcedury regulacyjne – ustawianie punktów odciêcia i napiêcia siatki drugiej.Do odbiornika doprowadziæ sygna³ obrazu kontrolnego.Regulacje obrazu i toru fonii ustawiæ w po³o¿eniach normalnych,jedynie regulacjê jaskrawoœci ustawiæ w po³o¿eniu minimalnym.W celu ustawienia punktu odciêcia i napiêcia siatkidrugiej nale¿y pod³¹czyæ sondê oscyloskopu do katody toru B(niebieskiego). Reguluj¹c potencjometrem SCREEN ustawiæpoziom czerni na wartoœæ 170V +0V/-5V (zgodnie z rysunkiem1).Poziom czerni170V 0V/-5VGNDRys.1Procedura autodiagnozy.Funkcja autodiagnozy jest u¿ywana do automatycznegosprawdzenia linii magistrali i kodów heksadecymalnych odbiornikaTV. W celu wejœcia w tryb autodiagnozy nale¿y nacisn¹æprzycisk [ STATUS ] ( ) na pilocie i w tym samymczasie przycisk “w dó³” [ -/v ] na klawiaturze lokalnej telewizora.W celu wyjœcia z trybu autodiagnozy nale¿y wy³¹czyæodbiornik telewizyjny wy³¹cznikiem sieciowym. Wyniki autodiagnozywyœwietlane s¹ bezpoœrednio na ekranie. Przyk³a-E2DDPVSPAVSWTUNSPDPL ---AS ---SU ****Rys.6Uwaga: W celu skasowania danych dotycz¹cych numerub³êdu nale¿y przyciskami pilota wprowadziæ kod “80”.H.D.Panasonic chassis Euro-9LProcedury regulacyjne – pomiary napiêæ.Na potrzeby kontroli i ustawienia napiêæ nale¿y do odbiornikadoprowadziæ obraz testowy, a regulacje jasnoœci, kontrastui poziomu g³oœnoœci ustawiæ na minimum. W prawid³owodzia³aj¹cym odbiorniku w poni¿ej podanych punktach pomia-TX-29PS10D TX-29PS10FTX-29PS10D/B TX-29PS10PPTI N 1 0F 0FPTI N 2 00 00PTI N 3 A0 A0PTI N 4 11 11PTI N 5 00 00PTI N 6 24 24PTI N 7 7F 7FPTI N 8 D0 50PTI N 9 00 00PTI N 10 80 80PTI N 11 09 09PTI N 12 00 00PTI N 13 08 08CHEC C4 44Rys.2. Widok menu funkcji autodiagnozySERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 19

Porady serwisowedowy widok ekranu po zakoñczeniu funkcji autodiagnozy dlamodeli TX-29PS10D, TX-29PS10F, TX-29PS10D/B i TX-29PS10P pokazano na rysunku 2.Jeœli porty uk³adu zostan¹ sprawdzone i wynik jest negatywnylub uk³ad nie zostanie znaleziony, w miejscu “O.K.”pojawia siê komunikat “- - -”.Tryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y:· regulacjê tonów niskich ustawiæ na maksimum,· regulacjê tonów wysokich ustawiæ na minimum,· regulacje poziomu g³oœnoœci ustawiæ na minimum,· nacisn¹æ jednoczeœnie przycisk [ -/v ] na klawiaturze lokalnejodbiornika i przycisk [ INDEX ] na pilocie.Po tych czynnoœciach odbiornik powinien wejœæ w trybserwisowy (Service Mode 1). Aby przeprowadziæ regulacje nale¿y:· przyciskami [ CZERWONY ] / [ ZIELONY ] wybraæfunkcjê, której wartoœæ chcemy zmieniaæ (poruszanie siêpo menu w górê / w dó³),· przyciskami [ ¯Ó£TY ] / [ NIEBIESKI ] dokonaæ zmianywartoœci wybranej funkcji,· po ka¿dej regulacji nacisn¹æ przycisk [ STR ] w celu za-Tabela 1Regulowany parametrHorizontal positionVertical positionHorizontal amplitudeVert. amplitudeEW amplitudeLower CornerTrapezium – comp.Upper CornerVertical SymmetryVertical LinearityAngleBowDVCODo wejœci odbio ik pod æ yg ³ko o owych p ów w y e ie PALPo wyb i DVC ci ¹æ p zyci k[ NIEBIESKI ] i k d³ go zy æ go,¿ ko o y z cz ¹ iê powo i z ie i æ,êp ie ci ¹æ p zyci k [ STR ]UstawieniaH - Po31V - Po-44H - A-4pV – A p-11EW - A p 1-35Lowe Co4T pez 1-4Uppe Co1V-Sy-13V-Li34A g e0Bow1DVC-1Highlight High 0373 0343 0350Lowlight Low 0161 054 0160Sub-brightnesseeS b-b igh e-133pamiêtania ustawionych wartoœci,· w celu wyjœcia z trybu serwisowego, nale¿y nacisn¹æ przycisk[N].W tabeli 1 zamieszczono wykaz funkcji, których wartoœcimog¹ byæ zmieniane oraz zalecane ich ustawienia gwarantuj¹ceoptymalne parametry odbiornika.R.W.Philips 29PT5507/58 chassis L01.1E AAWy³¹cza siê.Po uruchomieniu telewizora do pracy s³ychaæ „podejrzany”dŸwiêk, obraz pojawia siê, ale jest nieprawid³owych rozmiarówi zawiniêty. Po 5 sekundach odbiornik wy³¹cza siê. Œlady wskazuj¹,¿e wymieniano tranzystor linii. Przyczyn¹ obecnego zachowaniasiê odbiornika, jak i wczeœniej uszkodzenia tranzystorajest kondensator 2455 - 47µF/35V. Na mierniku po wylutowaniupokazywa³ pojemnoœæ 28µF, a po krótkim czasie 0. Powymianie kondensatora OTVC pracuje prawid³owo. R.W.Thomson 42WM02L (plazma) (odc.3)Algorytmy diagnozowania odbiornika – cd.Objawy: 1. Brak rastra, dioda LED STANDBY œwieci.2. S³ychaæ odg³osy iskrzenia.3. Brak napiêæ Vs, Vsetup i Vcc.Rys.25Przyczyny: 1. Zimne lutowanie kontaktów CN1 na p³ycie Vs.2. Iskrzenie miêdzy kontaktami CN1 i p³yt¹ Vs powoduj¹cepowstanie przerwy.Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Sprawdziæ multimetrem napiêcia Vs, Va (brak napiêcia Vs).2. Roz³¹czyæ p³yty SMPS i VSC i skontrolowaæ wszystkie napiêciai stopnie wyjœciowe.3. Sprawdziæ tranzystory FET, tranzystory, diody i rezystory(w szczególnoœci cementowe).4. Sprawdziæ dok³adnie mozaikê i stan po³¹czeñ lutowanych.5. Poprawiæ stan lutowania kontaktów CN1 zgodnie z rysunkiem26.CN1P³yta VsPole lutowniczeKierunek lutowaniaRys.26Punkt lutowniczyCynaKierunek lutowania20 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisowe6. Jeœli powy¿sze dzia³ania nie przynios¹ po¿¹danego efektu,wymieniæ p³ytê konwertera DC-DC.Objawy: Odbiornik w³¹cza siê i wy³¹cza (On/Off).Przyczyny: W niektórych egzemplarzach z powodów technologicznych(wykonawstwa mozaiki) dochodzi w rejonie uk³aduprotekcji ponadnapiêciowej do zwaræ lub wy³adowañ miedzyœcie¿kami. Pokazano to pogl¹dowo na rysunku 27.Odbiornik uszkodzony:dzia³a uk³ad zabezpieczeniaprzepiêciowegoD318Odbiornik dzia³aj¹cy prawid³owoD318Rys.3.13.2. Zbyt d³ugie wyœwietlanie logo stacji nadawczej lub znakutowarowego w tym samym miejscu. Przypadek ten pokazanona rysunku 3.2.W celu zapobie¿enia powstaniu poœwiaty logo stacji nieR510R510SCR2SCR2R553C370R553C370Rys.27Czas roz³adowania napiêcia Vsetup jest d³ugi, jeœli w tymczasie nast¹pi ponowne za³¹czenie, pozostaj¹ce napiêcie jesttraktowane jako impuls nadmiarowy i nastêpuje wy³¹czenieuk³adu przez obwody steruj¹ce.Sposób wyszukiwania usterki i naprawy:1. Sprawdziæ, czy funkcja za³¹czania / wy³¹czania odbiornikadzia³a prawid³owo?2. Czy po udanej próbie w³¹czenia wentylator dzia³a prawid³owo?3. Jeœli brak napiêæ Vs, Vsetup i Vsc, modu³ DC-DC do wymiany.3. Przyczyny powstawania poœwiaty z poprzedniego obrazui sposoby zapobiegania temuImage Sticking (z ang. dos³ownie przyklejanie siê obrazu)– tym terminem okreœla siê pozostawanie na ekranie poœwiatypo poprzednio wyœwietlanym obrazie. Podczas wyœwietlaniajasnego nieruchomego obrazu lub jakiegoœ elementu np. logostacji, nastêpuje intensywne wypalanie ekranu w tym miejscu,skutkuj¹ce pozostaniem na jakiœ czas poœwiaty. Po d³u¿szymczasie wyœwietlania takiego elementu obrazu mo¿e dojœæ dotrwa³ego, widocznego na ekranie œladu. W najnowszych opracowaniachstosuje siê specjalne bardzo wyrafinowane metodyzapobiegania pozostawaniu poœwiaty i trwa³ych œladów naekranie. W starszych odbiornikach znajomoœæ przyczyn powstawaniapoœwiaty, a tak¿e prostych sposobów zapobieganiatemu efektowi pozwala skutecznie uchroniæ wyœwietlacz przedpotencjalnym jego uszkodzeniem z tego powodu.3.1. Zbyt d³ugi czas wyœwietlania nieruchomych symboli OSD“MUTE”. Przypadek ten pokazano na rysunku 3.1.W celu zapobie¿enia pozostaniu œladów po symbolu OSD“MUTE” nie nale¿y na d³u¿szy czas wyciszaæ fonii za pomoc¹naciœniêcia przycisku [MUTE], lecz zredukowaæ poziom g³oœnoœciprzyciskami regulacji g³oœnoœci (przyciskiem [ VOLU-ME - ]).W nowszych modelach wprowadzono zanikanie symboluOSD “MUTE” po up³ywie 3 minut.Rys.3.2powinno byæ wyœwietlane lub znak towarowy czy producentnie powinny byæ wyœwietlane w jednym i tym samym miejscuprzez d³u¿szy czas. Jeœli logo bêdzie siê przesuwaæ co kilkaminut, poœwiata nie powstanie. Niektóre stacje nadawcze stosuj¹zmienn¹ pozycjê takich elementów obrazu. Stosuje siêrównie¿ minimalne przesuwanie nieruchomych elementówobrazu (praktycznie niewidoczne dla obserwatora). Stosuje siêtak¿e ruchy dookólne. Te metody skutecznie chroni¹ wyœwietlaczeprzed powstaniem trwa³ych œladów wypaleñ.Wyœwietlanie nieruchomych elementów przez bardzo d³ugiczas mo¿e w koñcu doprowadziæ do efektu pokazanego narysunku 3.3.Rys.3.3W nowszych modelach odbiorników zosta³y równie¿ wprowadzonefunkcje zapobiegania powstawaniu poœwiaty. Polegaj¹one na okresowym, minimalnym przesuwaniu ca³ego obrazuw górê, w dó³, w lewo, w prawo.3.3. D³ugotrwa³e korzystanie z funkcji TWIN PICTUREPrzypadek ten zobrazowano na rysunku 3.4. Przy d³ugotrwa³ymogl¹daniu dwóch obrazów obok siebie powstanie poœwiataw miejscu dolnej i górnej krawêdzi obrazków. Rady-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 21

Porady serwisoweRys.3.6Ogl¹danie obrazu w trybie pe³noekranowym zapobiegapowstawaniu poœwiaty.W nowszych modelach odbiorników stosuje siê okresoweprzesuwanie ca³ego obrazu w górê, w dó³, w lewo, w prawo.3.6. D³ugotrwa³e odtwarzanie nieruchomego obrazuJeœli przez bardzo d³ugi czas na ekranie odtwarzany bêdzieobraz nieruchomy, na przyk³ad obraz kontrolny, taki jak pokazanona rysunku 3.7, powstanie poœwiata, a z czasem trwa³eœlady na krawêdziach czarnych linii obrazu testowego.Rys.3.4kalnym remedium na ten przypadek jest ogl¹danie przez d³u¿-szy czas obrazu pe³noekranowego.W nowszych modelach odbiorników równie¿ dla tego trybuogl¹dania telewizji zosta³y wprowadzone funkcje zapobieganiapowstawaniu poœwiaty, polegaj¹ce na periodycznym,niezauwa¿alnym dla oka przesuwaniu ca³ego obrazu w górê,w dó³, w lewo, w prawo.3.4. D³ugotrwa³e wyœwietlanie obrazu w trybie 4:3.Wyœwietlanie obrazu w trybie 4:3 przez bardzo d³ugi czasprowadzi do powstania poœwiaty na brzegach, szczególnie polewej i prawej stronie ekranu. Przypadek taki pokazano na rysunku3.5.Rys.3.5Skuteczn¹ metod¹ na uchronienie siê przed powstaniem poœwiatyjest ogl¹danie obrazu w trybie pe³noekranowym.W nowszych modelach odbiorników oprócz stosowania cojakiœ czas minimalnego przesuwania ca³ego obrazu w górê, wdó³, w lewo, w prawo wyœwietla siê obraz z brzegami w odcieniachszaroœci.3.5. D³ugotrwa³e wyœwietlanie obrazu “wide” (szerokoekranowego16:9” w trybie 4:3.Wyœwietlanie obrazu szerokoekranowego 16:9 w trybie 4:3przez d³ugi czas prowadzi do powstania poœwiaty na dole i ugóry ekranu. Przypadek taki pokazano na rysunku 3.6.Rys.3.7Podobny efekt na ekranie wyst¹pi, gdy przy pod³¹czonymkomputerze wyœwietlany bêdzie widok pulpitu albo w trakcieodtwarzania muzyki z komputera – nieruchomy widok miksera.Metody zapobiegania powstawaniu trwa³ej poœwiaty tounikanie wyœwietlania przez d³ugi czas nieruchomych obrazóww trybie pe³noekranowym, stosowanie wygaszaczy ekranowych(przy pod³¹czeniu komputera jako Ÿród³a sygna³u) albou¿ywanie specjalnej funkcji zapobiegania powstawaniu poœwiaty- ISM, o której mowa w nastêpnym podpunkcie.3.7. Funkcja zapobiegania powstawaniu poœwiaty poprzedniegoobrazu ISMISM – Image Sticking Minimization Mode – tryb minimalizacjipowstawania poœwiaty obrazu. W trybie pe³noekranowym,gdy jest wyœwietlany nieruchomy obraz (zmiany poni¿ej 4%)po up³ywie 5 minut lub wiêcej nastêpuje powolne zmniejszaniejaskrawoœci obrazu (patrz rysunek 3.8) maj¹ce zapobiegaæpowstawaniu poœwiaty.Rys.3.8W zwi¹zku z tym nie nale¿y traktowaæ opisanej powy¿ejfunkcji zmniejszania siê jaskrawoœci jako uszkodzenie odbiornika.Opisana technologia zapobiegania powstawaniu poœwiatydotyczy nieruchomych obrazów wyœwietlanych w trybie pe³noekranowym.W przypadku, gdy nieruchoma jest tylko czêœæobrazu jak np. logo funkcja ISM w opisywanych odbiornikachnie dzia³a.Red.22 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Porady serwisoweAudioAiwa HT-DV90 (kino domowe)Objawy: Ca³kowicie nieczynne (po niefachowej naprawie).Wstêpne oglêdziny p³yty zasilacza, wykaza³y spore zniszczeniaw czêœci wytwarzania napiêcia -24V i + 24V) (do zasilaniakoñcówek mocy). Jak widaæ na schemacie, ca³y zasilaczsk³ada siê jakby z dwóch niezale¿nych czêœci, ale za³¹czeniesekcji „wysokonapiêciowej (+24V, -24V) uwarunkowane jestpoprawn¹ prac¹ czêœci „niskonapiêciowej”. Oprócz naprawykilku œcie¿ek (przepalonych i odparzonych lutownic¹) wymieniono:Q234 (K2654), IC66 (KA7552), C625 (100µF/35V),C639 (2.2 µF/50V), C627 (1 µF/50V), D636 (1N4148), R606(22R/0.25W) oraz R602 (0.1R/0.5W). Z uruchomieniem samegozasilacza nie by³o na szczêœcie problemów – ruszy³ odrazu. Przed w³o¿eniem przetwornicy do obudowy, sprawdzonopobie¿nie stan p³yty g³ównej i okaza³o siê, ¿e wszystkietrzy wzmacniacze mocy (TA2022) s¹ uszkodzone. Poza tymnatrafiono na klika miejsc, gdzie brakowa³o tranzystorów SMD,ale by³y te¿ takie punkty, gdzie pod bry³¹ kalafonii nie by³o nicwidaæ (próby rozlutowania uk³adów scalonych SMD!). W tymmomencie pod znakiem zapytania sta³a siê sensownoœæ naprawytego sprzêtu, tym bardziej, ¿e oryginalna koñcówka TA2022kosztuje ponad 300 z³ za sztukê !!!. Okaza³o siê jednak, ¿e jestkilka sklepów w Internecie, które oferuj¹ zamienniki „po bardzoprzyzwoitych cenach” – nieca³e 30 z³ za sztukê. Oczywiœcieistnieje spore ryzyko kupienia niesprawnego uk³adu (przyzamawianiu telefonicznym, osoba przyjmuj¹ca zamówienie,lojalnie uprzedza, ¿e nie ma na te uk³ady gwarancji – czytajreklamacji). Jak siê potem okaza³o, nie by³o tak Ÿle, bo wszystkiezakupione uk³ady by³y sprawne na 100%. Zanim jednakprzyst¹piono do przyjemnego monta¿u, napracowano siê nie-Ÿle z ich demonta¿em (druk dwustronny, gêsto zabudowany).Po wylutowaniu wszystkich trzech uk³adów TA2022, przyst¹pionodo gruntownego mycia ca³ej p³yty z kurzu, a przedewszystkim olbrzymiej iloœci kalafonii pozostawionej po poprzednim„koledze po fachu”. Chyba dziêki tej kalafonii, nieuszkodzi³ œcie¿ek, bo p³yta po umyciu wygl¹da³a jak nowa. Powlutowaniu koñcówek mocy i pod³¹czeniu zasilacza kino w³¹czy³osiê, (na wyœwietlaczu pojawi³y siê komunikaty, mo¿naby³o „coœ tam ” wykonywaæ na klawiaturze lokalnej, ale wszystkoto by³o robione w ciemno, bo nie dzia³a³y nawet pod³¹czonedo gniazda s³uchawki. W tym przypadku by³o to prawienormalne zjawisko, bo po pierwsze s³uchawki w tym modelupod³¹czone s¹ praktycznie do gniazd g³oœnikowych (poprzezdzielnik rezystorowy), a po drugie brakowa³o jeszcze kilkaelementów na p³ycie g³ównej. Pierwszym brakuj¹cym elementemby³ tranzystor Q303 (KRC102S – tranzystor SMD, npn zw³¹czonymi dwoma rezystorami 10k – jeden pomiêdzy bazê iemiter, a drugi do³¹czony do bazy). Tranzystory takie s¹ trudnoosi¹galne, ale mo¿na na szczêœcie wykonaæ takie po³¹czeniawe w³asnym zakresie pomiêdzy nó¿kami zwyk³ego przewlekanegoBC547). Dopóki nie zdoby³em „prawie” orygina-³u, wykona³em w³aœnie takie po³¹czenie pos³uguj¹c siê not¹katalogow¹ tego tranzystora. W koñcu uda³o mi siê zdobyætranzystor SMD o takich po³¹czeniach, ale nie z rezystorami10k, a z 47k. Okaza³o siê jednak, ¿e w uk³adzie wyciszania“MUTE” by³o to bez wiêkszego znaczenia.. Na marginesiedodam, ¿e ktoœ zupe³nie niepotrzebnie wylutowa³ ten tranzystor,a potem go zgubi³, bo do „zasymulowania” pracy uk³aduscalonego bez wyciszania, wystarczy zewrzeæ jego emiter zkolektorem (lub 24 nó¿kê dowolnego uk³adu scalonegoTA2022 zewrzeæ do masy). Jeœli wszystko pozosta³e jest OK,to wzmacniacz powinien dzia³aæ. Ww. „zabiegi” pozwoli³y jedyniena uzyskanie dŸwiêku w s³uchawkach, ale przynajmniejteraz mo¿na by³o cieszyæ siê s³uchaniem muzyki z radia.Pod³¹czone g³oœniki milcza³y… Jednym z powodów brakudŸwiêku w g³oœnikach by³ brak uk³adu protekcji IC49(TA7317P) – zosta³ przez kogoœ po prostu wylutowany. By³ tona szczêœcie popularny i tani uk³adzik (7 z³) do zabezpieczaniag³oœników. Po wlutowaniu nowego uk³adu przekaŸniki zabezpieczaj¹ceg³oœniki w dalszym ci¹gu nie chc¹ siê w³¹czyæ. Po¿mudnych poszukiwaniach usterki, natrafiono na rozlutowan¹3 nó¿kê uk³adu IC62 (NJU3713G). Podlutowanie 3 nó¿ki uk³aduprzynios³o d³ugo oczekiwany fina³. Wzmacniacz w koñcuzagra³ pe³ni¹ swego g³osu… Radoœæ nie trwa³a jednak d³ugo,bo po nastrojeniu radia, przysz³a kolej na sprawdzenie napêduDVD i tutaj okaza³o siê, ¿e coœ z nim jest nie tak. Napêd doskonaleodczytywa³ p³yty CD AUDIO, natomiast w ogóle niewidzia³ p³yt DVD. W tym przypadku, nale¿a³o wymieniæ laser.Oryginalny laser posiada oznaczenie KDP4H, ale jest ontrudno osi¹galny i bardzo drogi – oko³o 150 z³. Znacznie tañszymrozwi¹zaniem by³o zaadaptowanie zwyk³ych napêdówkomputerowych (bardzo zbli¿one konstrukcyjnie – od stronymechanicznej). U¿ywane, ale sprawne napêdy DVD mo¿nadzisiaj kupiæ dos³ownie za 20 z³ np. na Allegro. W³aœnie takinapêd zosta³ zamontowany do opisywanego sprzêtu. By³ topewien kompromis, ale przynajmniej nie powiêkszono zbytwiele ogólnych kosztów naprawy. Pomys³ ten, zosta³ jednakokupiony wiêkszym nak³adem pracy (dopasowanie pod wzglêdemmechanicznym). W ostatecznym rozrachunku sta³o siê too tyle op³acalnej, ¿e napêdy Aiwy, nie cieszy³y siê dobr¹ opini¹,a pomys³ zamiany na napêd LG GRD-8161 wyszed³ sprzêtowitylko na dobre. Zamocowanie ca³ego napêdu nie nastrêcza³owiêkszych problemów; ka¿dy mo¿e na swój sposób wykonaætakie prace mechaniczne. Najwiêcej czasu poch³onê³ojednak wykonanie dystansu pomiêdzy oryginalnym panelemprzednim, a „klapk¹” napêdu LG. Najlepiej wyjaœnia to wykonanezdjêcie (rysunek 1), w poœredniej fazie – bez ostatecznego„szlifu”.Rys.1Ogólnie rzecz bior¹c, na czêœci u¿yte do naprawy tego kinawydano oko³o 130 z³. Myœlê jednak, ¿e warto by³o uratowaæb¹dŸ co b¹dŸ, nienajgorszy sprzêt.J.Z.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 23

Porady serwisoweAEG DVD4512 (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Próba uruchomienia odtwarzacza ka¿dorazowo koñczy³asiê uszkodzeniem bezpiecznika sieciowego. Uszkodzeniu uleg³ynastêpuj¹ce elementy: diody D101-104 - 1N4007, rezystorR104 - 1R, dioda D167 - 12SV (zastosowano zwyk³¹ szklan¹,prze³¹czaj¹c¹), tranzystor Q2 - MJE13005-2 (zastosowanoBUT56/BUT11). Po wymianie tych elementów DVD dzia³aprawid³owo. Schematu nie by³o. Dla informacji: IC1 = TL431,IC2 = PC817.H.D.Philips FW40, FW41, FW46 (zestaw audio)Problem z odtwarzaniem p³yt CD – utrata ostroœci, niemo¿liwe odtwarzanie niektórychp³yt.Odtwarzacz CD pokazuje b³¹d utraty ostroœci spowodowanyb³êdem p³yty (b³¹d wykonawczy). Taka nieprawid³owoœæ wystêpujew urz¹dzeniach, w których zastosowano jednoczeœniemechanizm CDM12.1 i uk³ad serwo TDA1301. B³¹d p³yty CD,o którym mowa jest nazywany “white drop-out” – bia³e dziury(luki) w zapisie o d³ugoœci oko³o 100µs. W obecnej technologiiwytwarzania p³yt CD b³êdy takie zosta³y ju¿ wyeliminowane,jednak¿e p³yty z takimi b³êdami s¹ jeszcze ci¹gle w u¿yciu.B³êdy te prowadz¹ do niestabilnej pracy pêtli sterowania ostroœci¹.W celu rozwi¹zania opisywanego problemu nale¿y wprowadziæprzesuniêcie (offset) pr¹du do D1 i D2. To mo¿na wykonaæpoprzez pod³¹czenie dwóch rezystorów 3.9MHz jedn¹koñcówk¹ (po³¹czyæ wspólnie jedne koñcówki obu rezystorów)do wyprowadzenia 4 (VRH) uk³adu DSIC2- TDA1301,drug¹ koñcówkê jednego rezytora do wyprowadzenia 5, drugakoñcówkê drugiego rezystora do wyprowadzenia 6. H.D.Philips FW40, FW41 (zestaw audio)Wskazania zegara s¹ niedok³adne.Zegar pracuje niedok³adnie. Precyzyjne dostrojenie czêstotliwoœcizegara mo¿na osi¹gn¹æ poprzez wymianê rezonatorakwarcowego 5402 - 32.768 kHz albo zmianê wartoœci kondensatora2409.W celu zwiêkszenia dok³adnoœci zegara nale¿y wykonaænastêpuj¹ce kroki:· wejœæ w tryb serwisowy poprzez jednoczesne naciœniêcieprzycisków [ Program Up ] i [ Preset Up ] i w³¹czenieurz¹dzenia,· w trybie serwisowym nacisn¹æ “Set clock”,· u¿ywaj¹c miernika czêstotliwoœci pozwalaj¹cego na pomiarokresu ustawiæ zakres pomiaru 10000µs i dokonaæpomiaru na wyprowadzeniu 4 uk³adu IC7400; odczyt powinienwynosiæ 0244.14063µs (±10ppm), co odpowiadaczêstotliwoœci 4096Hz ±10ppm; dla przyk³adu dok³adnoœæzegara 0.9 sekundy na dzieñ jest osi¹gniêta, gdy okresmieœci siê w zakresie od 0244.1382 do 0244.1430µs,· wartoœæ kondensatora 2409 - 22pF na wyprowadzeniu 10uk³adu IC7400 mo¿e zostaæ zmieniona przez dodanie pojemnoœcinp. 5.6pF w celu zmniejszenia czêstotliwoœcizegara (zwiêkszenia okresu).Trzaski w trybie playbacku.W trybie odtwarzania s³yszalne s¹ trzaski i dŸwiêki przypominaj¹ceskwierczenie. Trzaski s¹ powodowane zbyt silnymsygna³em wejœciowym, który przesterowuje uk³ad korekcjipracuj¹cy przy nagrywaniu CX1298, co skutkuje powstaniemzniekszta³conego sygna³u przy odtwarzaniu. Jeœli opisywanetrzaski i zniekszta³cenia powstaj¹ tylko wtedy, gdy Ÿród³emdŸwiêku jest odtwarzacz CD, a taœma, na któr¹ dŸwiêk jestnagrywany jest taœm¹ chromow¹, natomiast efekt ten nie wystêpuje,gdy nagrywanie jest wykonywane na taœmê ferromagnetyczn¹rozwi¹zaniem problemu jest zmniejszenie sygna³uwejœciowego doprowadzanego do uk³adu CX1298. W tym celunale¿y zmieniæ rezystor ograniczaj¹cy pr¹d i towarzysz¹cekondensatory w sposób pozwalaj¹cy na utrzymanie poprawnegosygna³u do nagrywania:· kondensatory 2779 i 2780 zmieniæ z 560pF na 820pF,· rezystor 3775 - 12k zast¹piæ rezystorem 27k,· rezystory 3779, 3780 zmieniæ z 18k na 12k,· rezystor 3798 - 15k zast¹piæ zwor¹. H.D.Philips FW46 (zestaw audio)Oscylacje wzmacniaczy koñcowych mocy po pod³¹czeniu g³oœników o ma³ej impedancji.Pod³¹czenie do wyjœæ g³oœnikowych zestawów o impedancjimniejszej ni¿ 5 omów powoduje oscylacje o czêstotliwoœci5Hz. Jest to efekt interferencji z uk³adami protekcji. W celuusuniêcia tego niepo¿¹danego efektu nale¿y zmieniæ rezystancjêoporników 3315 i 3316 na p³ycie Combi Board z 27k na47k.Za ma³e wzmocnienie w torze Karaoke.W celu zwiêkszenia wzmocnienia w torze Karaoke z powoduzmiennego poziomu nagrania nale¿y na p³ycie CombiBoard zwiêkszyæ wartoœæ rezystora 3655 w kolektorze tranzystora7633 - BC549C z 1.5k do 1.8k.Brak wyœwietlania czêstotliwoœci odbieranej stacji.Na wyœwietlaczu nie jest wyœwietlana czêstotliwoœæ odbieranejstacji. Powodem jest uszkodzenie danych zapisanych wpamiêci IC7402 - ST24C01 (nr 4822 209 31508). H.D.Philips FW391C (zestaw audio)Po w³¹czeniu s³yszalna jest stacja AM.Po w³¹czeniu zasilania, mimo ¿e wybrane jest pasmo FMs³yszalne s¹ stacje z zakresu AM. Opisane zachowanie siê urz¹dzeniajest spowodowane niedopasowaniem czasowym (“timingiem”)oprogramowania steruj¹cego i “hardwar”u (wyposa¿eniauk³adowego). W celu usuniêcia tej nieprawid³owoœcinale¿y na p³ycie frontowej:· przeci¹æ œcie¿kê ³¹cz¹c¹ rezystor 3459 (10k) z mas¹ “D”,· pod³¹czyæ przewodem rezystor 3459 do napiêcia zasilaj¹cego+F (5V).H.D.Philips FW392C (zestaw audio)Samoczynnie otwiera siê szuflada p³yt CD.Urz¹dzenie zachowuje siê dziwnie: gdy jest w³¹czone i pracujena przyk³ad w trybie odtwarzania audycji radiowych ztunera nastêpuje samoczynne otwarcie szuflady odtwarzaczap³yt CD albo zmienione zostaje Ÿród³o sygna³u wejœciowego.Oba te zachowania siê urz¹dzenia s¹ wynikiem b³êdów oprogramowania,które nale¿y zast¹piæ oprogramowaniem o numerze4822 900 11254.H.D.}24 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JAC110V ONLY_INPUT INDEXAC110VMILLOS PJT 40"STAND-BY SMPSAC220V ONLY_INPUT INDEXAC220VHOT COLDFREE ONLY_INPUT INDEXFREEST_BYCNB8061P(AUTO)CNB8041P(AUTO)D811SD2SB60-4104600VCNP8012PT811SBN26-00004AEE2020BRIDGE DIODE1 2BG ~ ~JP811JUMPER300V300VJP809JUMPER300VJP810JUMPERFS811S250V (SB)G6.3AFS811APFC5000-0202(HOLDER)PD811S2PCB8073311KVCB81322µF450V4FD811S125V(FA)G4A311RB811100K(AF)2W(RS)DB817RGP10J600VFS811BPFC5000-0202(HOLDER)12CB810471500V STAND-BY 5VAC220V ONLY; 1/2W 150R(2008-001036)LB812HF70ZBFLP803VD078-0210mH1221RB81247(AF)2W(RF)DB812BAV21 250VIC811SVIPER12ADIP(DIP)GND-D9ZDB813MTZJ15C15.09VDRAIN_5CX813S224250V(MPP)4VDD5CX812S474275V(MPP)VX811SSVC751D-10A750VCX811S474275V(MPP)RX811S560K-K1/2W(RC)DB814RK1660VDRAIN_63FB6ZDB815P6KE300A285/315VLX816S10mH3.5ALX813S10mH3.5A321CNB8113PRB8131(AF)1/2W(RF)CB81910450V(MP)DB8164.7VMTZJ4.7BDRAIN_72SOURCE_27ZDB816P6KE200A190/200/210V4567DRAIN_8NT811S5.1NTCCB8171000µF16V(105)CB809471500VCB8153.3µF50V DB813TVR10G400VCB81447350v(P)1SOURCE_1CY814S102400V8ZDB814P6KE180A189VCY813S102400VCY811S102400VRL811SLK-1AF5VZDB812MTZJ30D30VAC220V ONLY: VIPER22A(1203-003054)AC110V/FREE VOLT: VIPER12A(1203-002177)GT8012P(AUTO)RB814121/2WCY812S102400VDB8151N4004400VCB81647µF50VGT8111P(MA)RB8153.3KQB811KSC2331-Y(TO-92L)PC811SPC123Y14RB8161K23Q813KSC1008Y(TO-92)RB8173.3KQB812KSC815-Y(TO-92)RB820100KWITH OUT PFC MODEL OPTION-PFC USE MODEL: ADD-PFC NO USE MODEL: DELETEGND-HPFC-VCCLIVENATURLELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plSchemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 25

26 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009www.serwis-elektroniki.com.plELEKTRONIKISchemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JMILLOS PJT 40"MULTI SMPSMULTIPFC-DCCM821104630V(P)RM80162K1/2WRM80262K1/2WRM80362K1/2WRM80462K1/2WRM80562K1/2WPFC RM80624K1/2WCM80910450VCM80410µF50V(105)DM809TVR10G400V123456DS/GNDVCCSS/OLPFBOCP/BDCM80647450V(P)IC804SSTR-W6765(ASSY-H/S)ZDM802MTZJ9.1B9.1V CM8071µF100V(105)RM82747K 1/2WRM8250.15-K5W(MPC)DM806TVR10G400VRM81410(AF)1/2W(RF)CM81347µF50VCM81210450V(MP)20VRM8243301/2WZDM803MTZJ6.2B6.2VRM8131K1/2W PC803SPC123YZDM806MTZJ6.2C6.44VCM80810150VDM803BAV21250VCM80510150VDM8041N414875VZDM804MTZJ4.7C4.93VZDM80521.20VMTZJ22ARM8122KQM801KSC815-Y(TO-92)CM81122µF50V(105)DM802TVR10G400VCM8031012KVZDM801MTZJ18A17.06VLM801HF70ZBFDM805RU2BV1800VCM8021012KVFD802S10M1W(RF)RM80722K(AF)2W(RS)CM801103630V(P)RM81022K(AF)2W(RS)RM80922K(AF)2W(RS)RM80822K(AF)2W(RS)DM801BAV21250VRM8112.4K1/2WRM8261(AF)1/2W(RF)T802SEER3541BN26-0025ACY804S102400VCY805S102400VHOT COLD1234145678121314151617181234567CM816471500VCM814471500VDM808FML-G12S(2)/GMR40H100CTBF3/SPW(ASSY-H/S)DM807KA378R12(ASSY-H/S)3 GNDIN1PWRCTLOUT24FBCRM82210K1/2W LM80210µH(CK)CM8302200µF25V(105)CM81710463V(P)CM8282200µF25V(105)CM82910463V(P)RM823560(AF)2W(RS)RM8151.5KRM8161K1/2WCM815471500VSOUND_GNDSOUND_12VZDT801431(TO-92)VRM8011K1/10WRM8191.5K1/2WCM82422463V(P)RM81733KRM8182.2K1/2WCM82522150VMAIN_5V_GNDMAIN_5V(6A)MAIN_12V_GNDMAIN_13.5V(1A)CNM80114PLM80410µH(CK)CM8221000µF25V(105)CM8231000µF25V(105)CM82610450V(MP)RM821560(AF)2W(RS)CM8182200µF16V(105)CM8192200µF16V(105)CM8202200µF16V(105)CM82710450V(MP)RM820120(AF)2W(RS)141312111098765432113.5VGND5V5V5VGNDGNDGND12V12V12VGNDGNDGND

Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plPFC-DC20VMILLOS PJT 40"INVERTER SMPS (120V)FD801S10M1W(RF)SPF9001RI8024.7CI801104630V(P)IC803SBN96-00324APDB20049A-MINV_G114 13 12 10 9RI8052.21/2WRI808100KINV_G2CI8021011KVZDI808MTZJ6.2B6.2VRI80710ZDI802MTZJ12B12.03VRI810100KCI80422463V(P)RI80147KRI8354.7K20VQI807KSC2331-Y(TO-92L)RI8182.7KZDI801MTZJ22A21.20VCI812100µF25V(105)CI81310463V(P)Q3Q4INV_D1INV_S1CI809102800V(PP)CI8241011KVCI8082211KVRI809101/2WCI8111031.6KV(MPP)RI817471/2WRI820470CI81547450V(P)HOT COLDT801SBN26-00026AEER4445162151413512117NC109CI8102231.6KV(MPP)41PC801SPC123Y3241PC802SPC123Y32RY801S8.2M1/2W(RC)DELETE DELETECY801S102400VCY802S102400VDI810GMR40H100CTBF3(4)(ASSY-H/S)1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12RI8111K1/2WCI8182200µF35V(105)CI8172200µF35V(105) CI81922463V(P)CI82022150VZDT803431(TO-92)RI83022KDI8081N414875VRI8371K1/2WRI8336.8K1/2WRI83415K1/2W24V DETECT (5.1V)ZDI810UZ5.1BSB5.1VON/OFF12345678910PWMDIM ANALOGDIMB/LON/OFF NC5 4 3 2 1RI81912K-F1/2W(RM)RI82610K-F1/2W(RM)RI82733KRI8282.49K-F1/2W(RM)INVERTER_24VZDI809MTZJ27D27VDI8091N414875VQI810KSC815-Y(TO-92)RI83210K1/2WCI82310450V(MP)RI8314.7K CI82110450V(MP)GNDCNI80114P123456789101112131414CNI80214P111213CNI8045P54GND3P-D2A-D1B/LSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 27

Schemat zasilacza i inwertera Samsung BN94-00622JELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plROME 40"PFC-CONTROL SMPSLIVENATURLPFC_VCCGND_HD801SD5SB60(ASSY-H/S)BRIDGE DIODECY803S102400VG ~ ~ BNT801S5.1NTCCP801222250VCP802222250VCP817820µF250V(105)CP818820µF250V(105)LP801600µHER4042BN27-00026AGT8022P(AUTO)RP810330K1/2W(RC)RP8050.1-K5W(MPC)JP803 JUMPER300VJP804JUMPER300VRP811330K1/2W(RC)DP804TVR10G400VRB81968(AF)2W(RF)RB81268(AF)2W(RF)RB81368(AF)2W(RF)QP802KSC2331-Y(TO-92L)CB80810463V(P)CP80947µF50VRP8092.2K1/2WWITHOUT PFC MODEL OPTION-PFC USE MODEL: ADD-PFC NO USE MODEL: DELETEZDP803MTZJ15C15.09VDP8011N414875VJP801JUMPER300VDP803UF5406600V8NC12NC NC NC57916NC NC14 13NCNC10RP8242201/2WJP802JUMPER300VCP81447µF25VRP82210CP81610450V(MP)JP812HF70ZZBFRP80710JUMPER3812-001283IC801SSPW20N60S5(2)/UGF15JT/IRFB20N5(ASSY-H/S)ALL MODELS APPLYCP8071011KVRP804100(AF)2W(RS)LP802HF70ZBFRP82310ZDP804MTZJ15C15.09VRP803100KCP81210450V(MP)RP82510K1/2WCP8111µF50VWITHOUT PFC MODEL OPTION-FREE-VOLT MODEL: DELETE-AC110V/220V MODEL: ADD1234567891011121314110V ONLY110,220V110,220VDELETEQP801QP803RP806 CP80610150V5 VCOMP FREQ 46 VSENSE ISENSE 37 VCC ICOMP 28GATEIC802SICE1PCS02(DIP)GND1CHANGE ITEM: BP96-00714BIC805S(ASSY-H/S) IRFB20N50K(2)1 2 3 4 5 6RP837330K-G1/2W(RM)CP823180µF450V(105)CP824180µF450V(105)FREE VOLT/220VCP824:120VRP838330K-G1/2W(RM)RP839100K-F1/2W(RM)CP81510250VRP82615K-F1/2W(RM)CP8050.22µF50VCP81933150VRP84110K-F1/2W(RM)INV_G2INV_S1INV_D1INV_G1PFC-DCRP843100K(AF)2W(RS)RP844100K(AF)2W(RS)RP845100K(AF)2W(RS)28 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoTelewizor LCD z chassis LC firmy BekoAndrzej BrzozowskiW artykule opisano chassis LC firmy Beko przeznaczonedo telewizorów LCD 15", 17", 20", 22",26", 27" 32".1. Dane techniczne· strojenie: system PLL, pamiêæ 100 programów,· standardy: PAL B/G, PAL I, PAL D/K, SECAM L/L',· teletekst: pamiêæ 10 stron,· rozdzielczoœæ: maks. SVGA 75Hz,· filtr grzebieniowy: adaptacyjny,· fonia: stereo German A2, Nicam,· wyjœcie fonii: 2 g³oœniki, subwoofer opcjonalnie.· formaty obrazu: 4:3, 16:9, 14:9, Panorama, LetterBox, Subtitle.W tablicy 1 przedstawiono napiêcie zasilania, pobór mocyze Ÿród³a zasilania, rozdzielczoœci telewizorów w zale¿noœciod zastosowanego panelu LCD.2. Menu serwisoweMenu serwisowe s³u¿y do zmiany ustawieñ opcji telewizora.Wejœcie w tryb serwisowy nastêpuje poprzez kolejne naciœniêcieprzycisków [9], [3], [0], [1] pilota, gdy w g³ównymmenu podœwietlona jest ikona "Picture".W trybie serwisowym dostêpne s¹ nastêpuj¹ce poziomymenu:· opcje (Options),· regulacje (Adjustments),· ustawienia (Selections).Wybór poziomu menu nastêpuje poprzez naciskanie przycisku[OK].Ka¿de ustawienie serwisowe zapamiêtywane jest automatycznie.3. Opcje serwisoweDostêpne s¹ nastêpuj¹ce opcje serwisowe:· SCART 2· FAV· SVHS· HOTEL MODE· STAND BY· MSP CARRIER MUTE· WSS SCART· FIRST ATSSCART2, FAV, SVHS – wybór wejœæ sygna³ów zewnêtrznych.Je¿eli wejœcie jest wy³¹czone w trybie serwisowym, jest onopomijane przy wyborze gniazda wejœciowego.Je¿eli wejœcie SCART2 jest w³¹czone w trybie serwisowym,sygna³ z wejœcia FAV kierowany jest t¹ sam¹ œcie¿k¹co sygna³ z wejœcia SVHS.Je¿eli wejœcie SCART2 jest wy³¹czone w trybie serwisowym,sygna³y z wejœæ FAV i SVHS kierowane s¹ oddzielnymiœcie¿kami.Wejœcia TUNER i SCART1 s¹ za³¹czone na sta³e.HOTEL MODE – W³¹czenie opcji HOTEL MODE powoduje,¿e u¿ytkownik nie ma dostêpu do menu SETUP i maksymalneustawienie g³oœnoœci jest ograniczone ustawieniemregulacji serwisowej HOTEL VOLUME. Regulacja ta mo¿eTablica 1. Pobór mocy i stosowane panele LCD15" 17" 20" 22" 26" 27" 32"N piêcie z i i zwb dow y wb dow y wb dow12V 12V 15V 24Vzew ê z ego d p ez i cz z i cz z i czPobó p ¹d 3A 4A 4A 3APobó ocy 48W 60W 75W 100W 130W 130W 130WPobó ocy w ybie 550o > 300 > 400 > 500 > 500 > 400 > 600 > 600SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 29

Telewizor LCD z chassis LC firmy Bekobyæ zmieniona w trybie serwisowym w menu “Regulacje”.STAND BY – Je¿eli opcja jest wy³¹czona, odbiornik po w³¹czeniuzasilania pozostaje w trybie Standby.Je¿eli opcja jest za³¹czona, po w³¹czeniu zasilania odbiornikaprzywo³ywany jest stan z przed ostatniego wy³¹czeniai odbiornik w³¹czany jest automatycznie je¿eli poprzednistan by³ ustawiony jako "Stand by On".MSP CARRIER MUTE – Je¿eli opcja jest w³¹czona, procesorfonii wy³¹cza dŸwiêk automatycznie, przy s³abym sygnalewejœciowym.ATS – Je¿eli opcja jest w³¹czona, po w³¹czeniu telewizora wyœwietlanejest menu wyboru kraju. Je¿eli kraj zosta³ wybrany,wyœwietlane jest menu automatycznego strojenia.4. Regulacje serwisoweDostêpne s¹ nastêpuj¹ce regulacje serwisowe:· WHITE R· WHITE G· WHITE B· BRIGHTNESS· CONTRAST· COLOR· PRESCALE FM· PRESCALE NICAM· PRESCALE SCART· HOTEL VOLUMEWHITE R, WHITE G, WHITE B – Regulacje te pozwalaj¹na ustawienie balansu bieli. Efekt dzia³ania regulacji jestwidoczny natychmiast.PRESCALE FM, PRESCALE NICAM, PRESCALESCART - Ustawienie te s¹ wykorzystywane przy inicjalizacjiprocesora fonii przy nastêpnym w³¹czeniu telewizora.HOTEL VOLUME – Regulacja poziomu g³oœnoœci dla trybuhotelowego telewizora.5. UstawieniaW trybie serwisowym dostêpne s¹ nastêpuj¹ce ustawienia:· TUNER TYPE SAMSUNG / PHILIPS· TELETEXT NO TEXT / FAST / FAST&TOP· TIMER MODE SLEEP TIMER / OFF TIMER· MSP CLIP REDUCE VOL / REDUCE TONETUNER TYPE – Ustawienie jednej z dwóch obs³ugiwanychg³owic telewizyjnych. Ustawienie dzia³a po wy³¹czeniu iponownym w³¹czeniu telewizora.TELETEXT –· NO-TEXT – teletekst jest wy³¹czony. Przycisk [ TXT/MIX ] nie dzia³a. W trybach RF, F-AV i SVHS wy³¹czonajest opcja “AUTO Picture Format”. Nadawanie nazw programówi sortowanie programów w czasie automatycznegoprogramowania jest wy³¹czone.· FAST – teletekst jest w³¹czony, funkcja “TOPtext” jestwy³¹czona.· FAST&TOP – teletekst jest w³¹czony, funkcja “TOPtext”jest w³¹czona.TIMER MODE – Je¿eli wybrane jest ustawienie OFF TIMER,u¿ytkownik mo¿e zaprogramowaæ godzinê wy³¹czenia telewizora.Je¿eli wybrane jest ustawienie SLEEP TIMER, u¿ytkownikmo¿e zaprogramowaæ czas, po którym telewizor ma siêwy³¹czyæ.Tablica 2.NazwaOpcje, regulacje i ustawieniaserwisowe odbiornikaOpcje serwisoweMo¿liweustawieniaUstawieniefabryczneSCART2 N/ FF FFFAV N/ FF NSVHS N/ FF NH TEL DE N/ FF FFSTBY RECALL N/ FF FFRECALL LAST AV N/ FF FFSP CARRIER UTE N/ FF FFWSS RF N/ FF NAUT AV 16 9 N/ FF NFIRST ATS N/ FF FFBAC LIGHT P L N/ FF FFFACT RY DE N/ FF FFNazwaRegulacje serwisoweMo¿liweustawieniaUstawieniefabryczneWHITE R 0-255 128WHITE G 0-255 128WHITE B 0-255 128BRIGHTNESS 0-255 130C NTRAST 0-257 158C L R 0-255 128PRESCALE F 0-127 37PRESCALE NICA 0-127 63PRESCALE SCART 0-127 27H TEL V LU E 0-63 16AGC 0-31 23FACT RY RESETSW D WNL ADNazwaTUNER TYPETELETEXTTI ER DESP CLIPUstawienia serwisoweMo¿liweustawieniaPHILIPS,SA SUNGFAST&T P,N TEXT, FASTSLEEP TI ER,FF TI ERREDUCE V L,REDUCEV LU EUstawieniefabrycznePHILIPSFAST&TSLEEP TIPREDUCE VSWAP/ZAPP SWAP, ZAPP ZAPPD LBY VIRTUAL N/ FF FFERL30 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoPANEL LCDUk³adpodœwietleniaLCDU20124LC16PamiêæEEPROMU20325VF040PamiêæFLASHS202 SWZ³¹czeprogramowania24 bit RGB to LVDS InterfaceHS/HSPANEL_CTLDECLOCKPANEL_ENBACKLIGHT_ENBRT_ADJ.UARTIR_InputKYEBOARDU200GM5221MikrokontrolerG³owica Filtr SAWWzmacniaczs³uchawkowyTDA1308Gniazdos³uchawkoweSC1_AUDIO_OUTSC2_AUDIO_OUTSC1_AUDIO_INAUDIO_INRGB_INSC1_CVBS_INSC2_CVBS_INSVHS_C/Y_INRCA_CVBS_INSC1_CVBS_OUTU303VCT 49xxlProcesor wideoi audioWzmacniaczsygn. foniiMAX9704WzmacniaczsubwooferaMP7731G³oœnikiOpcjonalnieSubwooferMuteReset_QSC2_CVBS_OUTVCT_RGB_OUTVS_VCTHS_VCTRGB_GPrze³¹cznikRGBPI3V512HS/VS_GOpcjonalnieRGB_DSUBRGB_SWSCART1_pin8HS/VS_DSUBRGB_SDPrze³¹cznikRGBPI3V512HS/VS_SWSCART2_pin8SC1_MAIN_SWPC_SD_SWHS/VS_SDSTANDBYAUDIO_R/LPrze³¹czniksygna³ów foniiCD4053MR_R/LOpcjonalniePrze³¹czniksygna³ów foniiCD4053Ain1 RAin1 LSTANDBY 2RCA/SC2 SwicthMemory Card RCA SwicthRys.1. Schemat blokowy toru sygna³owego chassis LCLEDLED 2Pamiêæ EEPROM24LC02Wejœcie VGAKarta pamiêciAUDIO_R/L_RCAAUDIO_R/L_SC2SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 31

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoMSP CLIP – Ustawienie sposobu dzia³ania procesora fonii wmomentach wyciszania fonii.Zestawienie wszystkich opcji, regulacji i ustawieñ serwisowychprzedstawiono w tablicy 2.6. Autoprogramowanie odbiornikaPo wybraniu przez u¿ytkownika funkcji “Autoprogramowanie”otwierane jest menu wyboru kraju. Po dokonaniu wyborukraju rozpoczyna siê automatyczne programowanie kana³ów.Dostêpne s¹ nastêpuj¹ce kraje i standardy nadawania:BELGIUMBG + LCROATIABGCZECH REP.DKDENMARKBGFINLANDBGFRANCEL + BGGERMANYBGGREECEBGHUNGARYDKIRELANDIITALYBGNETHERLANDS BGNORWAYBGPOLANDDKPORTUGALBGSPAINBGSWEDENBGSWITZERLAND BG + LTURKEYBGUNITED KINGDOM IDla krajów: Francja, Belgia Szwajcaria autoprogramowaniewykonywane jest dwukrotnie. Najpierw ustawiany jestpierwszy z dwóch dostêpnych standardów odbioru i wyszukiwanes¹ programy dostêpne w tym standardzie, nastêpnie ustawianyjest drugi standard i autoprogramowanie wykonywanejest ponownie.7. TeletekstWybór jêzyka teletekstu dokonywany jest na podstawie wybranegokraju i standardu nadawania. Ustawienia jêzyków teletekstus¹ nastêpuj¹ce:· EAST EUROPE: CROATIA, CZECH_REP, POLAND,· WEST EUROPE: BELGIUM, DENMARK, FINLAND,UK, FRANCE, GERMANY, IRELAND,ITALY,NETHER-LANDS, NORWAY, PORTUGAL,SPAIN, SWEDEN,SWITZERLAND, HUNGARY,· TURKISH-GREEK: GREECE, TURKEY.8. Tryb PC odbiornikaWejœcie w tryb PC nastêpuje po naciœniêciu przycisku [PC]pilota. Powrót do trybu TV nastêpuje po ponownym naciœniêciuprzycisku [PC] lub przycisku [TV].W trybie PC po ustawieniu rozdzielczoœci o czêstotliwoœciodœwie¿ania na ekranie wyœwietlany jest obraz z wejœcia VGA.Je¿eli brak jest sygna³u na wejœciu VGA, na ekranie wyœwietlanajet przez 15 sekund informacja "NO SIGNAL" po czymodbiornik przechodzi w tryb uœpienia. Je¿eli na wejœciu VGApojawi siê sygna³, odbiornik w³¹czy siê do trybu PC.Je¿eli u¿ytkownik wybierze tryb TV w czasie, gdy odbiornikoczekuje na sygna³ z wejœcia VGA, odbiornik w³¹czy siêw trybie TV.9. Tor sygna³owy odbiornikaNa rysunku 1 przedstawiono schemat blokowy toru sygna-³owego chassis LC.9.1. Uk³ad VCT 49xxlUk³ady rodziny VCT 49xxl to jednouk³adowe procesorysygna³ów wideo i audio. £¹cz¹ one funkcje uk³adów:DRX396xA, MSP34x5G, VSP94x7B, DDP3315C i SDA55xx.Uk³ady VCT 49xxl zawieraj¹ nastêpuj¹ce bloki:· tor p.cz. wizji i fonii z mo¿liwoœci¹ odbioru fonii stereo iNICAM,Opcjonalnie w 15", 17", 20" Opcjonalnie w 20", 22"S60215"-17" 12V20" 15VS6002 1F6005AINV_POWAMP_POWU600MP1593DC-DCkonwerter12V (15V)U605MC78L08U600MP1593DC-DCkonwerterPodwajacznapiêcia5V_STBYU603LM1117U601LM11171.8V STBY3.3V STBYS602432124VS6031,2,3 4,5,6 7GNDF6015ASUB_POWINV_POWAMP_POW8V33Vzasilanie g³owicyPNL_ENSTBYU604SI9933MOSFETSWICTHZasilaniepanelu LCD5VU608LM11173.3VRys.2. Schemat blokowy uk³adu zasilania odbiorników 14"-22"32 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Telewizor LCD z chassis LC firmy BekoS10124VGNDGND12V12345678910JP10012345624VAMP_POW_SINV_POW12VU100MP1593DC-DCkonwerterU100MP1593DC-DCkonwerterU101MC34063DC-DCkonwerterPNL_PWREnable5V_STBY33Vzasilanie g³owicyAMP_POW_SSTBYU604SI9933MOSFETSWICTHU601LM1117U603LM11175VAMP_POWU606LM11173.3V STBY1.8V STBY3.3VStandby 27U605MC78L088VRys.3. Schemat blokowy uk³adu zasilania odbiorników 26"-32"· tor wizji,· tor fonii,· uk³ady steruj¹ce odchylaniem odbiornika telewizyjnego,· mikrokontroler z funkcj¹ OSD,· dekoder teletekstu.Uk³ady produkowane s¹ w obudowie PSDIP88.9.2. Uk³ad GM5221Uk³ad GM5221 jest procesorem steruj¹cym panelem LCD.Uk³ad zawiera:· mikrokontroler z funkcj¹ OSD,· odbiornik cyfrowych sygna³ów wizji,· podwójny nadajnik LVDS steruj¹cy panelem LCD.Uk³ad produkowany jest w obudowie PQFP 208, zasilanyjest napiêciami 3.3V i1.8V.10. Uk³ad zasilania odbiornikaNa rysunku 2 przedstawiono schemat blokowy toru zasilaniaodbiorników 14" - 22".Na rysunku 3 przedstawiono schemat blokowy uk³adu zasilaniaodbiorników 26"-32".10.1. Uk³ad MP1593Uk³ad MP1593 jest uk³adem steruj¹cym zasilaczem impulsowymDC-DC typu “buck” (obni¿aj¹cym napiêcie). Maksymalnypr¹d wyjœciowy uk³adu wynosi 3A. Uk³ad MP1593 wymagatylko kilku elementów zewnêtrznych, tranzystor kluczuj¹cytypu MOSFET jest zintegrowany w uk³adzie. Dane graniczneuk³adu s¹ nastêpuj¹ce:· napiêcie zasilania V IN : –0.3V ÷ 30V,· napiêcie prze³aczaj¹ce V SW : -0.5V ÷ V IN + 0.3V,· napiêcie boost V BS : V SW - 0.5V ÷ V SW +6V,· dopuszczalne napiêcia na pozosta³ych wyprowadzeniach:-0.3V ÷ +6V.Zalecane warunki pracy:· napiêcie wejœciowe V IN : 4.75V ÷ 28V,VinENSSIN782MP15934GNDBS15FBSW36COMPRys.4. Schemat aplikacyjny uk³adu MP1593Vout· pobór pr¹du: typ. = 1mA, maks. = 1.2mA (dla V EN = 2.6V,V FB = 1.4V),· czêstotliwoœæ oscylacji: 335kHz ÷ 435kHz, typ. = 385kHz,· wzmocnienie napiêciowe wzmacniacza b³êdu: 400V/V,· transkonduktancja wzmacniacza b³êdu: 500 ÷ 1120µA/V,typ.800µA/V,· temperatura otoczenia pracy: –40 °C ÷ +85 °C.Na rysunku 4 przedstawiono schemat aplikacyjny uk³aduMP1593.Uk³ad produkowany jest w obudowie SO8.Opis wyprowadzeñ uk³adu MP1593:n.1 – BS – wejœcie napiêcia zasilania wewnêtrznego tranzystoraMOSFET,n.2 – IN – napiêcie wejœciowe z zakresu 4.75V ÷ 28V,n.3 – SW – kluczowane napiêcie wyjœciowe,n.4 – GND – masa uk³adu,n.5 – FB – wejœcie napiêcia sprzê¿enia zwrotnego; napiêciesprzê¿enia zwrotnego jest równe 1.222V i ustalane jestdzielnikiem rezystancyjnym R1, R2,n.6 – COMP – wyprowadzenie dla elementów R,C uk³adukompensacji,n.7 – EN – wejœcie sygna³y za³¹czaj¹cego konwerter; stan wysokiw³¹cza uk³ad, stan niski (

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDInwertery w monitorach i telewizorach LCDRajmund WiœniewskiInwerterom steruj¹cym lampami CCFL podœwietlaj¹cymiod ty³u ekrany paneli wyœwietlaczy LCD poœwiêciliœmy ju¿trochê miejsca na naszych ³amach. W numerze 8 z 2009 rokuzamieœciliœmy krótki artyku³ „Inwerter do sterowania podœwietleniemekranów LCD”, w którym w zwiêz³y sposób dokonanoklasyfikacji inwerterów. Niniejszy artyku³ stanowi uzupe³nienietamtego artyku³u, uszczegó³owiaj¹c go o schematy zopisami i ilustracje.Jak pamiêtamy z niezbyt d³ugiej historii produkcji monitorówz ekranami LCD, w pierwszym okresie obowi¹zuj¹cymtrendem w konstruowaniu tych urz¹dzeñ by³o oddzielne projektowaniei wytwarzanie zasilacza i inwertera w postaci odrêbnychmodu³ów. Widok takich modu³ów pokazano na rysunku1. Modyfikacj¹ tego trendu by³o wyposa¿anie monitoróww zewnêtrzny zasilacz. Dotyczy³o to g³ównie monitorówz mniejszymi – kilkunastocalowymi ekranami. Postêp konstrukcyjnyi technologiczny zmieni³ tendencje oddzielnego konstruowaniazasilacza i inwertera scalaj¹c je w nowszych opracowaniachdo jednego wspólnego modu³u. Widok takiego modu³uwraz z zaznaczeniem sekcji inwertera i zasilacza zaprezentowanona rysunku 2.W przywo³anym we wstêpie artykule „Inwerter do sterowaniapodœwietleniem ekranów LCD” dokonano klasyfikacjiinwerterów ze wzglêdu na zastosowane rozwi¹zania uk³adowe.Wed³ug przyjêtego podzia³u s¹ to nastêpuj¹ce typy inwerterów:· inwerter Buck-Royer· inwerter Push-Pull (Direct Drive)· inwerter Half-Bridge (Direct Drive)· inwerter Full-Bridge (Direct Drive)W tym miejscu tytu³em uzupe³nienia (bo nie zosta³o to powiedzianew przywo³ywanym artykule) nale¿y zwróciæ uwagêna dopisane w nawiasie przy drugim, trzecim i czwartyminwerterze w nawiasie dwa s³owa“Direct Drive”, oznaczaj¹ceInwerterZasilaczRys.2. Widok inwertera i zasilacza wykonanych wpostaci jednego modu³udos³ownie sterowanie bezpoœrednie. Sterowanie bezpoœrednie,gdy¿ w rozwi¹zaniach zastosowanych w tych trzech inwerterachwyeliminowane zosta³y, niezbêdne w konwencjonalnymoscylatorze Royera, induktor (cewka buck) i kondensator rezonansowy.Innymi s³owy w inwerterach ze sterowaniem DirectDrive zredukowaniu uleg³a iloœæ podzespo³ów, zmniejszonokoszty wytwarzania i co najwa¿niejsze istotnie poprawionoprojekt (konstrukcjê) transformatora pod k¹tem optymalizacjijego wydajnoœci. Na rysunku 3 pokazano podstawowy schematuk³adu Buck Royer z opisem funkcji pe³nionych przez istotnepodzespo³y. Z kolei na rysunku 4 pokazano zdjêcie inwerteraskonstruowanego na uk³adzie Buck Royer wraz z opisemfunkcji podzespo³ów.ZasilaczDo górnejlampy CCFLW starszych monitorach LCDuk³ad TTL 74HC02 dzia³a jakouk³ad steruj¹cy inwertermBezpiecznikDo dolnejlampy CCFLKondensatorballastuW starszych konstrukcjach monitorówLCD inwerter jest wykonany w postacioddzielnego modu³uTransformator wysokiegonapiêcia lub krokowyRys.1. Widok inwertera i fragmentu zasilacza wykonanych w postaci oddzielnych modu³ów – rozwi¹zanie stosowanychw starszych konstrukcjach monitorów LCD34 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDTranzystor FETz kana³em PVccDioda BuckUk³ad steruj¹cyinwerteremKondensator tuningCewka BuckTranzystorypush pullTransformatorwysokiegonapiêciaKondensatorballastuLampaUk³adsprzê¿eniazwrotnegoRys.3. Podstawowy schemat uk³adu Buck Royer i opisfunkcji pe³nionych przez jego podzespo³yNa rysunku 5 pokazano fragment schematu ideowego inwertera,którego zdjêcie znajduje siê na rysunku 4. Na schemacietym równie¿ zaznaczono funkcje pe³nione przez wa¿-niejsze podzespo³y.W celu sterowania podœwietleniem tylnym ekranu LCD(lampami CCFL) wbudowanym w panel wyœwietlacza uk³adinwertera wymaga przetworzenia (zamiany) sta³ego napiêcia12V na wyjœciowe napiêcie zmienne o poziomie kilkuset anawet ponad tysi¹c woltów. Uk³ad inwertera jest utworzonyprzez symetryczne bloki (zespo³y) uk³adów w celu sterowaniaoddzielnymi lampami lub zespo³ami lamp. Stopieñ wejœciowy(w konfiguracji buck converter) sk³ada siê z uk³adu scalonegosteruj¹cego prac¹ inwertera (modulator impulsów PWM), tranzystoraFET z kana³em typu P, cewki buck i diody buck.Nastêpny stopieñ sk³ada siê z kondensatora determinuj¹cegoczêstotliwoœæ oscylatora, transformatora wysokiego napiêciai pary tranzystorów Push Pull maj¹cych za zadanie podniesieniewyjœciowego napiêcia zmiennego do poziomu setekwoltów. Kondensator ballastu steruje amplitud¹ pr¹du dziêkiujemnej impedancji lampy poprzez obni¿anie w przybli¿eniurównego napiêcia na impedancji dodatniej. Uk³ad sprzê¿eniazwrotnego zastosowano w celu ochrony i zadaniem jego jestwy³¹czenie pracy uk³adu scalonego steruj¹cego prac¹ inwerteraw przypadku wytwarzania przez transformator wysokiegonapiêcia zbyt wysokiego, przekraczaj¹cego normaln¹ wartoœæ,a tak¿e wykrywania braku (b¹dŸ nieprawid³owego) lubmigaj¹cego podœwietlenia. Uk³ad scalony steruj¹cy prac¹ inwerterau¿ywany jest równie¿ do sterowania jasnoœci¹ œwiecenialamp CCFL. Czêstotliwoœæ napiêcia zmiennego na wyjœciutransformatora wysokiego napiêcia wynosi typowo od30kHz do 70kHz , przy czym wy¿sza czêstotliwoœæ równoznacznajest z wiêksz¹ jasnoœci¹ œwiecenia lamp.Coraz czêœciej w konstrukcjach inwerterów mo¿na spotkaæBuck-tranzystor FET z kana³em P zaimplementowany do obudowyuk³adu scalonego w obudowie typu Dual in Line lubSMD. Pozwala to na wygodne i efektywne testowanie takiegoSterownikinwerteraSekcja zasilaczaD³awik buckTranzystorFET kana³ PTransformatorwysokiego napiêciaDiody buckTranzystory push-pullKondensatoryballastuKondensatory tuninguSekcja inwerteraUk³ad podœwietlaniatylnego – lampa górnaPodœwietlanie tylneUk³ad podœwietlaniatylnego – lampa dolnaRys.4. Zdjêcie inwertera skonstruowanego na uk³adzie Buck Royer wraz z opisem funkcji podzespo³ówSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 35

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDC7610.22µ50V(D)IC751TL1451ACC751330µ35V105CR7553.3K1/4WC7590.01µ50V(D)R75915KC7691000P50V(D)Q753H945R76622KQ751FU9024NR7671016 15 14 13 12 11 10 9REFCTSCPRT2IN+1IN+Tranzystor BuckFET z kana³em P1IN-2IN-2FBK1FBK2DTC1DTC2OUT1OUTVCCGNDC771220P50V(D)Q752A733L75119.40179.00170µD751SB360R7681K1/2WDiodaBuckC77033µ50V105CC7641µ50V105CR7691K1/2WQ7592SC5707KondensatorytuningC7540.15µ(MKP)100VTranzystory push pullC7550.15µ(MKP)100VR770(SHORT)5N1N2N334261Q7602SC5707T75119.26038.00178TransformatorwysokiegonapiêciaKondensatorballastuC75627P 3KV(D)D7531N4148D7541N4148CN7512P123R7624701/4WC7632.2µ50V105CUk³adsprzê¿eniazwrotnego1 2 3 4 5 6 7 8C765470PR76450V15K(D)R76510K C7671% 1000P50V(D)C7680.22µ50V(D)C7660.01µ50V(D)R76010R7613.3K1/4WGNDQ741H945Q743FU9024NR74022KC772220PD76150VSB360(D)C752330µ35V105CL75270µ19.40179.001Uk³ad scalonysteruj¹cy inwerteremRys.5. Fragment schematu ideowego inwertera skonstruowanego w oparciu o uk³ad Buck Royeratranzystora poprzez porównywanie na przyk³ad rezystancji pomiêdzywyprowadzeniami z innym sprawnym tranzystoremznajduj¹cym siê na p³ytce inwertera lub za pomoc¹ specjalnegotestera tranzystorów FET. Przyk³ad zastosowania tranzystoraFET „w obudowie tranzystora” pokazano na rysunku 6,z kolei na rysunku 7 tranzystora FET z kana³em p w obudowieuk³adu scalonego.Na rysunku 8 pokazano schemat blokowy inwertera typuPush Pull (Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementy.Na rysunku 9 pokazano schemat blokowy inwertera typuR7553.3K1/4WC751330µ35V105CC7590.01µ50V(D)R75915KR76622KC7691000P50V(D)Q751SFU9024NDQ753H945Tranzystor BuckFET z kana³em PR76710GC771220P50V(D)Q752A733L75119.40179.00170µD751SB360R7681K1/2WR7691K1/2WQ7592SC5707Rys.6. Tranzystor FET w obudowie „tranzystora”Source0603J1234Q755SI4431DZSSSGGateR76522kDDDD2N39068765D751SS24Drain0603Zi eg ow yzy o FETz k ³e PL751180 AZD75113VC791220p50V(NP0)12VQ7562SD1802TRys.7. Tranzystor FET w obudowie uk³adu scalonego0603J36 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDOdczep œrodkowyT1KondensatorballastuVccPodstawowy schematinwertera typu Half BridgeT1KondensatorballastuVccQ1Q2TransformatorwysokiegonapiêciaLampaCCFLQ1Q2TransformatorwysokiegonapiêciaLampaCCFLUk³ad steruj¹cyinwerteremUk³ad steruj¹cyinwerteremTe dwa tranzystory FETz kana³em NiPmog¹ byæ zintegrowanedo uk³adu scalonegoUk³ad sprzê¿eniazwrotnegoTe dwa tranzystory FETz kana³em NiPmog¹ byæ zintegrowanedo uk³adu scalonegoUk³ad sprzê¿eniazwrotnegoRys.8. Schemat blokowy inwertera typu Push Pull(Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementyPush Pull (Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementy.Na rysunku 10 pokazano fragment schematu ideowego inwerteratypu Half Bridge (Direct Drive). Inwerter ten jest podobnydo inwertera typu Push-Pull, ró¿ni siê konstrukcj¹ transformatorawysokiego napiêcia – jest tylko jedno uzwojeniepierwotne bez œrodkowego odczepu. Zmiana kierunku przep³ywupr¹du powoduje zmianê (odwrócenie) pola magnetycznego.Uk³adsteruj¹cy praca inwertera Half Bridge (Direct Drive)jest równie¿ podobny do uk³adu zastosowanego w inwerterzePush-Pull. W konstrukcji tego inwertera zoptymalizowanordzeñ transformatora i uzwojenie pierwotne.Rys.9. Schemat blokowy inwertera typu Half Bridge(Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcjiprzez wybrane elementyInwerter typu Full Bridge jest równie¿ podobny do inwerteraPush-Pull, z tym ¿e nie jest tu wymagany œrodkowy odczepuzwojenia pierwotnego, poniewa¿ odwrócenie pola magnetycznegoosi¹gane jest w wyniku zmiany kierunku przep³ywupr¹du. Pary tranzystorów Q1 i Q4 oraz Q2 i Q3 przewodz¹naprzemiennie. Takie rozwi¹zanie inwertera mo¿na znaleŸæw wielu aktualnie produkowanych monitorach i telewizorachLCD.Na rysunku 11 przedstawiono schemat blokowy inwerteratypu Full Bridge (Direct Drive). Rysunki 12 i 13 przedstawiaj¹praktyczn¹ realizacjê inwertera wykorzystuj¹cego konfiguracjêFull Bridge (Direct Drive).Z³¹cze do lampy CCFLVCCT17Kondensator ballastuCN7523P1Z k³ d74HC02Z k³ d74HC02R77022BR75622R78820kR78720kQ761IRFL024NQ7602SJ485Tranzystor FETz kana³em PC763220p50VC752100µ / 50VDTranzystor FETz kana³em N16T210C75627p3kV( PEN)23To rozwi¹zanienie podsiadauk³adu sprzê¿eniazwrotnegoSche i we e yp Half Bridgeo ow ego w zych ko kcj cho i o ów LCD1T75110Transformator T2równoleg³y do T1Rys.10. Fragment schematu ideowego inwertera typu Half BridgeSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 37

Inwertery w monitorach i telewizorach LCDVCCT fo owy okiegopiêci L pENAREFI we eICQ1Q3CCFLDIQ2Q4LRLPodwój y zy oFET w pojedy czejob dowie k³ d c o ego Uk³ d p zê¿e i zw o egoRys.11. Schemat blokowy inwertera typu Full Bridge (Direct Drive) wraz z opisem pe³nionych funkcji przez wybraneelementyTransformatorwysokiegonapiêciaTransformatorwysokiegonapiêciaTe dwa uk³ady steruj¹górnym transformatoremTe dwa uk³ady steruj¹dolnym transformatoremUk³ad scalony steruj¹cyinwerteremInwerter typu Full BridgeRys.12. Widok od strony elementów inwertera typu Full BridgeUk³ad scalonysterujacy inwerteremWidok od spodu p³ytki inwertera, na to jakjest pod³¹czony inwerter typu full bridgeTransformatorwysokiegonapiêciaTransformatorwysokiegonapiêciaScalone (IC) tranzystoryMOSFET z podwójnymkana³em NiPRys.13. Widok od strony mozaiki inwertera typu Full Bridge }38 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungOznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach imonitorach firmy Samsung (cz.2 – ost.)Opracowano na podstawie informacji serwisowych producentaW numerze 8/2009 „Serwisu Elektroniki” zamieœciliœmyinformacjê o „rozszyfrowywaniu” danych zapisanych na etykiecienaklejonej na œciance tylnej dotycz¹cych panelu wyœwietlaczaLCD. W artykule tym zamieœciliœmy równie¿ tabelê zoznaczeniami paneli LCD stosowanych w urz¹dzeniach firmySamsung produkcji Samsung Electronics. W tym numerzekontynuujemy publikacjê tej tabeli w odniesieniu do innychproducentów paneli.Tabela 1.Oznaczenia paneli LCD innych producentów stosowanych w odbiornikach i monitorach firmySamsungProducentOznaczeniehandloweKod paneluOznaczeniepaneluACER L170E3 BN07-00044A AA TN (ADT)UwagiACER 170EN05 BN07-00076A AB P e AU 17” (Narrow & slim design)ACER 170EN05 BN07-00102A AC od p e ZPDACER 190EN02 BN07-00170A A H Nowy p e AU d o i o 19” (P19-1S)ACER 201UN02 V3 BN07-00168B A HACER 190EN02 BN07-00170B A Z AU 19” pochodze ie kod ZPD (ZPD)ACER 190EN03 BN07-00224A A Z AU o i o 19” owe pochodze ie kod VAACER 201UN02 V3 BN07-00168A A ZACER T260XW01 BN07-00163A A Z AU 26” owe op cow ie p e (NF26E )ACER T260XW02 BN07-00208A A Z AU 26” p e ZPDACER T260XW02 BN07-00233A A Z AU 26” owy p e (Co e ic pec dow g de)ACER T260XW02 BN07-00254A A Z AU 26” ode VEACER T315XW01 BN07-00194A A Z AU 32” owyACER T315XW01 BN07-00234A A Z AU 32” G de ew (Co e ic pec dow g de)ACER T315XW01 BN07-00237A A Z Nowy p ojek LCD TV VEACER T315XW01 BN07-00238A A Z Nowy p ojek LCD TV VEACER T315XW01 BN07-00253A A Z LCD TV VE ode T315XW01ACER T315XW02 V8 BN07-00347A A Z AU 32”, 8bi ,12V, A VA 92%,120HzACER T370XW01 BN07-00255A A Z ode R E 37”ACER 170EG01 BN07-00192A ATH AU TN PSWG kod p e owego ypACER 170EN06 BN07-00171A ATH AU o i o 17” owe op cow ie p eACER 190EN04 BN07-00203A ATH AU o i o 19” kod owego p e ZPDACER A070VW01 BN07-00235A ATZ od p e owego b e ek o icz egoACER A201SN01 BN07-00177A ATZ AU p e TV 20 1” TN SVGA owe op cow ie p eACER 170EG01 BN07-00192B ATZ AU TN PSWG pochodze ie kod p e owego ypACER 170EG01 V8 BN07-00221A ATZ AU TN PSWG p e owego yp (8 ) pochodze ie kod ZPDACER 170EN06 BN07-00171B ATZ AU o i o 17” pochodze ie kod ZPDACER 170EU01 BN07-00260A ATZ AU 17” S i TN ZPD Type '/Â+Ô code /FA»yACER 190EN04 V7 BN07-00248A ATZ AU o i o 19” TN G e ZPD ew code de i ioCHI EI 170E3-L 1 BN07-00050A CA P e TNCHI EI 150X3-L01 BN07-00051A CB o p ybi yCHI EI 170E4-L01 BN07-00052A CC P e VACHI EI 150X2-L01 BN07-00066A CD P e CHI EI 15” PVA PANELCHI EI 150X3-L01 BN07-00079A CE P e CHI EI ZPD p eCHI EI 170E3-L01 BN07-00103A CF od p e ZPDCHI EI 170E4-L01 BN07-00104A CG od p e ZPDCHI EI V296W1-L01 BN07-00120A CH VACHI EI 170E6-L02 BN07-00126A CJ HIGHLAND 17” L W PANELCHI EI 190E2-L01 BN07-00131A C GH19AS, BS CHI EI PANELCHI EI 150X4-L06 BN07-00137A CL 15” Narrow & Slim panelCHI EI 170E6-L01 BN07-00133A C d 2003 03 11 z i p zed wcyCHI EI 190E3-L0A BN07-00212A C Z C 190E3-L0A VA kod owego ypCHI EI V230W1-L02 BN07-00209A C Z C 23” ozb dow yCHI EI V270W1-L01 BN07-00136A C Z CHI EI 27” p e de e op eSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 39

Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikach firmy SamsungTabela 1.Oznaczenia paneli LCD innych producentów stosowanych w odbiornikach i monitorach firmySamsung – cd.ProducentOznaczeniehandloweKod paneluOznaczeniepaneluCHI EI V320B1-L01 BN07-00207A C Z C 32” de e op eCHI EI 170E6-L01 BN07-00133B CN ZPD de i io p eCHI EI V201V1-T01 BN07-00135A CP CHI EI 20 1” p e de e op eUwagiCHI EI 170E6-L02 BN07-00126B CQ „HIGHLAND 17”” L W PANEL ZPD de i io p e ”CHI EI 170E6-L05 BN07-00152A CR C 17”” ew p e de e op e codeCHI EI 170E6-L05 BN07-00152B CS C 17”” ZPD p e code de i io ”CHI EI 150X4-L06 BN07-00137B CT CHI EI 15” (Narrow & Slim) p e ZPD de i ioCHI EI 170E5-L05 BN07-00165A CTH C 17” ew p e de e op e code (G YA2-PJT)CHI EI 170E5-L05 BN07-00165B CTZ C 17” ZPD p e (G YA2-PJT)CHI EI 170E7-L01 BN07-00232A CTZ C 17” S i TN kod owego yp ZPDCHI EI 190A1-L01 BN07-00228A CTZ C 19” Wide TN kod owego yp ZPDCHI EI 190E5-L0A BN07-00213A CTZCPT CLAA150XG09 BN07-00141A PA CPT o i o 15” owe op cow ie p eCPT CLAA170EA02 BN07-00148A PB CPT 17” owe op cow ie p eCPT CLAA170EA02 BN07-00148B PC CPT 17” pochodze ie p e ZPDCPT CLAA150XP01 BN07-00173A PTH CPT 15” PSWG pochodze ie kodCPT CLAA170EA07 BN07-00174A PTH CPT 17” PSWG pochodze ie kod p eCPT CLAA170EA07Q BN07-00220B PTH CPT 17” PSWG R/T 8 pochodze ie kod HPDCPT CLAA150XG09 BN07-00141B PTZ CPT 15” pochodze ie kod p e ZPD (G YA-PJT)CPT CLAA150XP01 BN07-00173B PTZ CPT 15” PSWG kod p e ZPDCPT CLAA150XP01F BN07-00236A PTZ CPT 15” PSWG p e ZPD, kod wyp ow dzeñ bezo³owiowychCPT CLAA170EA07 BN07-00174B PTZ CPT 17” PSWG kod p e owego ypCPT CLAA170EA07Q BN07-00220A PTZ CPT 17” PSWG R/T 8 pochodze ie kodHANNSTAR HSD150 X41A(A) BN07-00020A NA Typ TTLHANNSTAR HSD150 X12 BN07-00030A NB Typ TTLHANNSTAR HSD170 E13 BN07-00180A NTH H 17” TN owe op cow ie p eHANNSTAR HSD150 X17-A BN07-00226A NTZ H 15” i p e ZPD code de i ioHANNSTAR HSD170 E13 BN07-00180B NTZ H 17” TN ew p e de e op e ZPD code de i ioHANNSTAR HSD190 E12 BN07-00210A NTZ H 19” TN ew p e de e op eHANNSTAR HSD190 E12-A10 BN07-00256A NTZ H 19” TN PSWG 8 ew p e de e op eHANNSTAR HSD190 E13-D11 BN07-00270A NTZ H 19” TN S i 5 ew p e de e op eHITACHI TX38D12VC0CAA(A) BN07-00003A HAHITACHI TX43DVC CAB BN07-00060A HB 17” SXGA PVA DEHITACHI TX43D15VC0CAB BN07-00101A HC P e ZPDHITACHI TX51D11VC0CAB BN07-00122A HD 20 1” NARR WHITACHI TX54D11VC0CAB BN07-00123A HE 21 3” NARR WHITACHI TX54D11VC0CAB BN07-00123B HIZ Hi chi 21 3” p e ZPDHITACHI TX80D12VC0CAB BN07-00169A HIZ Nowe op cow ie p e d TV Hi chi 32” (ZPD)HYUNDAI HT15X13 BN07-00035A DAHYUNDAI HT17E11-200 BN07-00049A DB TN DEHYUNDAI HT17E11-300 BN07-00093A DC HT17E11-300 p e ZPDHYUNDAI HT17E11-400 BN07-00094A DD HT17E11-400 p e o yHYUNDAI HT17E11-400 BN07-00095A DE HT17E11-400 kod p e ZPDHYUNDAI HT17E12 BN07-00096A DF HT17E12 (Narrow & slim Design)HYUNDAI HT17E12 BN07-00105A DG od p e ZPDHYUNDAI HT15X15-D00 BN07-00146A DH p cow ie d A e 15” Hydi TVHYUNDAI HT15X15-D01 BN07-00146B DJ p cow ie p e HPD d A e 15” Hydi TVHYUNDAI HT17E13-100 BN07-00167A DTH PINEHURST-2 (IB ) PJT 17” pochodze ie p e HYDISHYUNDAI HT170EX1-100 BN07-00240A DTZ 17” EX co p ib e Hydi S i p e de e op eHYUNDAI HT17E13-100 BN07-00167B DTZ PINEHURST-2 (IB ) Hydi 17” pochodze ie kod p e ZPDHYUNDAI HT201V01-100 BN07-00263A DTZ Hydi 20 1” 4 3 yb VGA p e TNIB ITSX94S BN07-00017A IANEC SVA150XG04TB BN07-00225A BTZ SVA NEC 15” kod p e ZPDSHARP LQ370T3LZ41 BN07-00216A FAZ Ro e2SHARP LQ181E1DG11(A) BN07-10001C PA40 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCD w monitorach i OTVC firmy ToshibaTabela 1.Oznaczenia paneli LCD innych producentów stosowanych w odbiornikach i monitorach firmySamsung – cd.ProducentOznaczeniehandloweKod paneluOznaczeniepaneluSHARP LQ150X1LW71 BN07-00067A PB SHARP 15” p e PVAT RISAN T 150XG-22L03(A) BN07-00021A RAT RISAN T 150XG-26L06 BN07-00042A RBT RISAN T 181SX-76N01 BN07-00048A RCT RISAN T 150XG-26L06 BN07-00059A RD 15” XGA TN DE (ZPD)T RISAN T 290WX-71N31 BN07-00063A RE RS24NS (To i 29” owy p e )T RISAN T 396WX-71N31 BN07-00064A RF RS24NS (To i 40” owy p e )T RISAN T 150XG-26L09 BN07-00073A RG P e d TV 15”T RISAN T 150XG-26L10 BN07-00089A RH L10 (ch ge excep D/IC) ZPDT RISAN T 150XG-26L10 BN07-00090A RJ L10 N R ALT RISAN T 190SX-70N01 BN07-00098A R To i p e 19”T RISAN T 181SX-76N01 BN07-00106A RL od p e ZPDT RISAN T 190SX-70N01 BN07-00107A R od p e ZPDT RISAN T 190SX-70N02 BN07-00154A R H To i 6bi pochodze ie kod p eT RISAN T 190SX-70N02 BN07-00154B R Z To i 6bi pochodze ie kod p eUwagiT RISAN T 290WX-71N31 BN07-00115A RN Z ie io e w pó³ zêd e ko o p e d TV To i 29”T RISAN T 396WX-71N31 BN07-00116A RP,Q Z ie io e w pó³ zêd e ko o p e d TV To i 40”T RISAN T 22 WX-71N31 BN07-00125A RR De e op e To i 22”” TV PANEL (ZPD)”T RISAN T 22 WX-71N31 BN07-00127A RS De e op e To i 22”” TV PANEL (HPD)”T RISAN T 396WX-71N32A BN07-00150A RT 120V i e e Exc i e p eT RISAN T 150XG-A01 BN07-00162A RTH To i 15” (Narrow & Slim) p e de e op eT RISAN T 150XG-A01 BN07-00162B RTZ To i 15” (Narrow & Slim) p e ZPD code De i ioT SHIBA LT 15C419(A) BN07-00002A TAT SHIBA LT 15C423(B) BN07-00006A TBT SHIBA LT 18C161 BN07-00008A TCT SHIBA LT 15C443 BN07-00031A TDT SHIBA LT 15C458 BN07-00043A TET SHIBA LT 15C458S BN07-00077A TF TSB 15” p e o podwy¿ zo ej j oœciT SHIBA LT 15C458 BN07-00078A TG To hib p e ZPDT SHIBA LT 15C458S BN07-00099A TH TSB LT 15C458S ( ZPD )UNIPAC U 170E0 BN07-00028A UA Lo ded by ci db}Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCD w monitorach iOTVC firmy ToshibaNaklejka na œciance tylnej panelu LCDNaklejka na œciance tylnej odbiornikaOznaczenie Dostawca Oznaczenie Dostawca Oznaczenie DostawcaA AUO J S SharpB K Samsung TC CMO L LGD UD M VE N WF P XG Q YH IPS R ZTyp panelu wyœwietlacza LCD}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 41

Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazuPoprawianie jakoœci odtwarzania obrazuTadeusz NowakTelewizja standardowa o jakoœci, do której przyzwyczailiœmysiê od dziesiêcioleci, posiada rozdzielczoœæ 720×576 punktówobrazu. Zgodnie z t¹ norm¹ odbiorniki satelitarne przekazuj¹sygna³y wizyjne do odbiorników telewizyjnych. Nowoczesnep³askie ekrany LCD oraz plazmowe w wiêkszoœci oznakowanes¹ logo HD Ready lub te¿ rzeczywiœcie s¹ w stanieodtwarzaæ obraz w jakoœci HD. Wiêkszoœæ tych obecnie sprzedawanychtelewizorów mog³aby odtwarzaæ obrazy telewizyjnew rozdzielczoœci siêgaj¹cej do 1.366×768 pikseli. Urz¹dzenia,które mog¹ pracowaæ z pe³n¹ rozdzielczoœci¹ HDTV wynosz¹c¹1.920×1.080 punktów obrazu, równie¿ coraz powszechniejeksploatowane. Na tych ekranach tradycyjna telewizjaPAL wygl¹da mocno anachronicznie. Poniewa¿ corazwiêcej programów zaczyna byæ nadawanych w rozdzielczoœciHD, rodzi siê pytanie czy zadowalaæ siê tym co posiadamy,czy te¿ nie?1. Nagrywarki DVD mog¹ pomócHDMI jest cyfrowym standardem z³¹cza, który powsta³wraz z rozpowszechnieniem siê odbiorników z wyœwietlaczamiLCD i plazmowymi w jakoœci HD-Ready oraz HDTV.HDMI przekazuje sygna³y AV cyfrowo w najwy¿szej jakoœcina przyk³ad do telewizora. Na podstawie tego faktu pojawiasiê pytanie, czy odtwarzacz DVD lub nagrywarka DVD faktyczniepotrzebuje wyjœcia HDMI.Rys.1. W przypadku, gdy nagrywarka DVD wyposa¿onajest w z³¹cze HDMI, pokazane jest to zwyklena froncie urz¹dzeniaNagrywarka DVD zapamiêtuje sygna³y telewizyjne jedyniew rozdzielczoœci standardowej. Innymi s³owy, nie oferujeono „ostrzejszych” i „wyraŸniejszych” obrazów ni¿ tradycyjnatelewizja. Ju¿ w roku 2005 zaprezentowano pierwsze urz¹dzeniaDVD z wbudowanym interfejsem HDMI. Kryje siê zatym nie tylko nastêpna mo¿liwoœæ pod³¹czenia do odbiornikatelewizyjnego. Za tym kryje siê równie¿ skaler, który obraztelewizyjny PAL zawieraj¹cy 576 linii przelicza w górê na formatHDTV o iloœci linii wynosz¹cej 1.080. Na z³¹cze HDMIwyprowadzany jest zatem film w³¹cznie z dŸwiêkiem cyfrowymco najmniej w normatywie HDTV 1.080i. Znak “i” oznaczatutaj “interlaced”. Pod pojêciem tym rozumie siê odtwarzaniez przeplotem.Rys.2. W porównaniu ze starymi, dobrze znanymiz³¹czami, z³¹cze HDMI wygl¹da bardzo zgrabnie2. Wy¿sza jakoœæ dziêki przeskalowanniuobrazu PAL w górêChocia¿ poprzez przeskalowanie w górê obrazów PAL nieotrzymuje siê obrazu o jakoœci prawdziwego HDTV, ich jakoœæmimo wszystko znacznie siê poprawia. Dziêki wykorzystaniuw HDTV bardziej precyzyjnego rastra pikselowego, ju¿same linie odwzorowywane s¹ lepiej. Zalet¹ okazuje siê toszczególnie przy liniach ukoœnych. Ukazywane s¹ one wyraŸnieji wykazuj¹ mniej linii pi³okszta³tnych. W sumie bior¹c,obrazy ró¿ni¹ siê od nieprzetworzonego obrazu wiêksz¹ ostroœci¹,wiêksz¹ p³ynnoœci¹ przesuwaj¹cych siê obiektów orazbrakiem uci¹¿liwych zak³óceñ takich jak migotanie krawêdziowelub efekt linii pi³okszta³tnych.Przeskalowane w górê obrazy telewizyjne nie s¹ tylko cech¹DVD. Metoda ta stosowana jest równie¿ przez stacje telewizyjnetakie jak na przyk³ad: Sat1 HD czy ProSieben HD.Obaj nadawcy nadaj¹ swoje programy poprzez satelitê równoleglezarówno w standardowej rozdzielczoœci PAL, jak i wHDTV. Przy tym przewa¿aj¹ca czêœæ treœci programowych taksamo z normatywu PAL przeliczana jest w górê na 1.080 linii.Coraz wiêksza iloœæ filmów fabularnych oraz seriali przekazywanychjest na obu kana³ach w prawdziwym HDTV. Porównuj¹cobraz w wersji HD z nadawanym w standardowej jakoœci,widaæ bardzo wyraŸnie, jak bardzo jakoœæ obrazu zyskujena przeskalowaniu w górê.2.1. Jakoœæ satelitarnych programów TV bliskajakoœci HDTVPoprzez HDMI z 1.080 liniami mo¿na jednak ogl¹daæ wnowym wymiarze nie tylko zakupione lub samemu nagranenagrania DVD. Ró¿nego rodzaju nagrywarki DVD, ale rów-42 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazunie¿ i systemy AV z wbudowanymi z³¹czami HDMI, skaluj¹tak samo w górê obrazy telewizyjne nadawane na ¿ywo. Wtym celu odbiornik satelitarny jak zwykle nale¿y pod³¹czyæpoprzez z³¹cze SCART do nagrywarki DVD. Sama nagrywarkapo³¹czona jest z odbiornikiem telewizyjnym HD-Readypoprzez HDMI. Je¿eli chce siê ogl¹daæ telewizjê satelitarn¹ wpoprawionej jakoœci, nagrywarkê DVD nale¿y ustawiæ na kana³AV, poprzez który podawane s¹ do niego sygna³y odbiornikasatelitarnego. Telewizor LCD lub plazmowy nale¿y prze³¹czyæna kana³ HDMI, przez który zwykle ogl¹da siê nagraniaDVD. Nie nale¿y naciskaæ klawisza nagrywania nagrywarki.Co siê teraz dzieje? Odbiornik satelitarny dostarcza do nagrywarkiDVD sygna³ wizyjny w standardowej rozdzielczoœci.Wbudowany w nagrywarkê skaler przelicza w górê obrazo 720×576 pikselach na 1.920×1.080 punktów obrazu i bezzauwa¿alnej straty czasu przekazuje go do swojego z³¹czaHDMI. Telewizor rozpoznaje sygna³ jako obraz HDTV i pokazujego w rozdzielczoœci HDTV.Dla odbioru satelitarnego oznacza to, ¿e dla wszystkichdaj¹cych siê odbieraæ programów telewizji satelitarnej dysponujesiê niespodziewanie jakoœci¹ obrazu zbli¿ona do jakoœciHDTV. Do tego nie wystarcza jednak odbiornik HDTV. Dok³adniemówi¹c, skaler traktuje emisje HD ProSieben oraz Sat1jako niepotrzebne tak d³ugo, jak d³ugo na tych kana³ach emitowanyjest jedynie wyj¹tkowo rzadko prawdziwy materia³HDTV. Obojêtne czy ogl¹da siê przeskalowane w górê wersjeprogramów wykorzystuj¹c odbiorniki HDTV lub ich wersjeSDTV, czy jak te dostêpne poprzez ka¿dy cyfrowy odbiorniksatelitarny i za pomoc¹ nagrywarki DVD z wbudowanym skalerem„nadmuchiwane”, efekt jest zawsze taki sam.Jak wykaza³y testy, wiêkszoœæ telewidzów nie mo¿e sobiewyobraziæ, o ile piêkniejsza i o lepszej jakoœci mo¿e byæ dotychczasowatelewizja PAL na telewizorze HD. Ich sceptycyzmulatuje jednak po sekundzie, gdy zobacz¹ pierwsze przeliczonew górê obrazy ulubionych przez nich stacji telewizyjnych iprogramów.3. Rozwi¹zanie przejœciowe z efektem»Aha!«Chocia¿ przeskalowanie w górê nie robi z obrazu PAL prawdziwegoHDTV, funkcji tej nie mo¿na przeceniæ. W ka¿dymb¹dŸ razie dostarcza ona wszystkie te treœci DVD, dla którychto pomyœlana jest ta technika, a wszystkie satelitarne programytelewizyjne (tutaj wbudowany w nagrywarkê DVD skaleruwa¿any jest przez nas po prostu za niecelowy) zbli¿a o krokw kierunku przysz³oœci telewizji o wysokiej rozdzielczoœci i zbardzo ostrym obrazem.3.1. Ostroœæ, wiernoœæ odtwarzania szczegó³ów orazplastycznoœæJe¿eli nie widzia³o siê tego na w³asne oczy, nie mo¿na uwierzyæ,jak wspania³a jakoœæ obrazu faktycznie oferowana jestpoprzez HDMI. Tutaj po prostu czêsto brakuje wyobraŸni, jakdobre mog¹ byæ przeliczane w górê obrazy. £¹ki staj¹ siê naglebogatsze w szczegó³y, twarze dok³adniej zarysowane, a krawêdziei obrze¿a odtworzone ostrzej. Krótko mówi¹c, obrazodbierany poprzez HDMI zyskuje na ostroœci, wiernoœci odtwarzaniaszczegó³ów oraz plastycznoœci, chocia¿ pocz¹tkowomia³ 576 linii!Rys.3. Fragment obrazu telewizyjnego odtwarzanegopoprzez z³¹cze SCARTRys.4. Ta sama scena odtwarzana poprzez HDMI –obraz sprawia wra¿enie wyraŸniejszegoRys.5. W tym fragmencie obrazu jakiegoœ starego filmufabularnego twarz zarysowana jest jedynie wsposób zgrubnyRys.6. Poprzez HDMI twarz odtworzona jest w stosunkudo orygina³u znacznie wierniej3.2. Nowy wymiar w jakoœci obrazuZyskuj¹ na tym nie tylko DVD oraz nagrane na twardy dyskprogramy. Sensacyjny obszar zastosowania dla nagrywarekSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 43

Tryb serwisowy OTVC LCD Toshiba na przyk³adzie modelu 46ZF355DBDVD ze z³¹czem HDMI nadarza siê w przypadku normalnejtelewizji satelitarnej. Dziêki temu telewizja satelitarna zyskujenowy wymiar jakoœci obrazu. Szczególnie te nadajniki, któreto emituj¹ z wysok¹ prêdkoœci¹ przesy³u (rate), przy skalowaniuw górê – zyskuj¹. Poprzez nagrywarkê DVD mo¿na w tensposób odtwarzaæ z tak efektown¹ jakoœci¹ obrazu nie tylkosygna³y satelitarne, i to obojêtnie czy cyfrowe, czy analogowe,to funkcjonuje równie¿ z DVB-Box (tunerem telewizjicyfrowej) lub starym magnetowidem. Równie¿ w jego przypadkumo¿na byæ zdziwionym, jak dobre mimo wszystko mo¿ebyæ VHS.Aby móc pokazaæ, jak bardzo mo¿na poprawiæ jakoœæ obrazuza pomoc¹ zainstalowanego w nagrywarce DVD skalera,zastosowano ma³y trick. Najpierw na twardym dysku odbiornikasatelitarnego nagrano kilka programów telewizyjnych.Nastêpnie wybrane nieruchome zdjêcia poprzez nagrywarkêDVD odtworzone zosta³y na TV i na zmianê prze³¹czano nawejœcie SCART oraz HDMI. Aby mo¿na by³o pokazaæ ró¿nicew jakoœci obrazu pomiêdzy oryginalnymi obrazami PAL aobrazami przeliczonymi w górê, nastêpnie za pomoc¹ aparatucyfrowego bezpoœrednio z ekranu sfotografowano ma³y fragmentobrazu (rys.3 - ry.6). }Sposób wejœcia w tryb serwisowy OTVC LCD Toshibana przyk³adzie modelu 46ZF355DB1. Wejœcie w tryb serwisowy1) Nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na pilocie.2) Ponownie nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na pilocie.3) W trakcie naciskaniaprzycisku [ MUTE ] napilocie nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na OTVCADDRDATABINARYS0000H00H0000000082. Wyœwietlenie menu regulacyjnego1) Nacisn¹æ przycisk[ MUTE ] na OTVC.Tryb serwisowyMenu serwisowePrzycisk [ MUTE ]S1.naciœniêcieADDR0000HDATA00HBINARY000000008S2.naciœniêcie3. Nawigacja w trybie serwisowym1) Ka¿de naciœniêcie przycisku [ CHANNEL ] w trybie serwisowym zmienia parametr regulacyjny.Naciskanie przycisku [ CHANNEL ] odwraca kierunek wybierania.2) Naciskanie przycisków [ VOLUME + ] / [VOLUME - ] zmienia wartoœæ parametru w zakresie od 00H do FFH.Zakres regulacji zale¿ny jest od parametru.3) Wyjœcie z trybu serwisowego i zapamiêtanie zmian nastêpuje po naciœniêciu przycisku [ POWER ]i wy³¹czeniu odbiornika.4. Menu funkcji autodiagnozy aktywowane przyciskiem[9]Jednokrotnenaciœniêcie przycisku [9]Dwukrotnenaciœniêcie przycisku [9]Trzykrotnenaciœniêcie przycisku [9]}44 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AASerwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AARajmund Wiœniewski1. Tryb serwisowy, kody b³êdów i wyszukiwanieusterek1.1. Punkty testoweMozaika chassis TF1.1E AA wyposa¿ona zosta³a w specjalnepunkty testowe przeznaczone do celów fabrycznych iprac serwisowych. Na schemacie punkty te oznaczone s¹ jakoTPxx. Schemat chassis TF1.1E AA zosta³ opublikowany wewk³adce schematowej do „SE” nr 8/2008.Pomiary i regulacje nale¿y wykonywaæ w nastêpuj¹cychwarunkach:· odbiornik wprowadziæ w tryb serwisowy,· do wejœcia toru wizyjnego doprowadziæ sygna³ testowypasów kolorowych,· do wejœcia toru fonii doprowadziæ: do kana³u lewego sygna³m.cz. o czêstotliwoœci 3kHz, do kana³u prawego – oczêstotliwoœci 1kHz.1.2. Tryb serwisowyTryb serwisowy przeznaczony jest do prac serwisowych.W menu serwisowym mo¿liwe jest:· ustawianie (zmiana) opcji,· aktywacja/dezaktywacja trybu hotelowego,· przeprowadzanie regulacji.Zawartoœæ menu trybu serwisowego:· wyœwietlanie wersji oprogramowania steruj¹cego (software)i ustawieñ opcji,· ustawianie (zmiana) opcji,· regulacje programowe (geometria i audio),· w³¹czanie/wy³¹czanie trybu hotelowego,· automatyczna regulacja wzmocnienia (AGC).Sposób wejœcia w tryb serwisowyW celu wejœcia w tryb serwisowy (w celu jego uruchomienia)nale¿y wprowadziæ przyciskami numerycznymi na pilociesekwencjê cyfr “062596” natychmiast po naciœniêciu przycisku[ OSD/STATUS/INFO ] (nale¿y wprowadzaæ je takszybko, ¿eby nie dopuœciæ do wygaszenia OSD pomiêdzy kolejnyminaciœniêciami przycisków). Potwierdzeniem wejœciaw tryb serwisowy jest wyœwietlenie menu serwisowego pokazanegona rysunku 1.LCD14 p 1 4P ogP01PTGEHo e ode FFVo eAGC 0031Rys.1. Menu serwisoweObjaœnienie zawartoœci menu serwisowego1. AAAAA BB X.XX – jest to identyfikacja oprogramowaniag³ównego mikrokontrolera steruj¹cego:– A = nazwa chassis (LCD14),– B = identyfikacja chassis: pv - Philips Version,– X = numer wersji g³ównego oprogramowania (przy zasadniczychzmianach program mo¿e byæ niekompatybilny zpoprzedni¹ wersj¹).2. Program – wyœwietlanie aktualnie wybranego programu(00 … 99).3. Option Bytes (OPT) – pokazywane s¹ wszystkie ustawieniaopcji (szczegó³y znajduj¹ siê w punkcie “Option”).Maksymalnie dostêpne s¹ trzy kody.4. Geometry (GEO) – szczegó³owy opis regulacji geometriiznajduje siê w punkcie „Ustawianie geometrii obrazu”.5. Hotel mode – w³¹czanie/wy³¹czanie trybu hotelowego.6. Automatic Gain Control (AGC) – ustawianie napiêciaautomatycznej regulacji wzmocnienia (ARW); zakres regulacji(00…31); wartoœæ ustalona = 16.Nawigacja w trybie serwisowym· przyciski kursorów na pilocie [ GÓRA ] / [ DÓ£ ] – wybórpunktów (pozycji) menu serwisowego,· przyciski kursorów na pilocie [ LEWO ] / [PRAWO]:– uaktywnienie wybranej pozycji menu,– zmiana wartoœci wybranego parametru regulacyjnego,– uaktywnienie wybranego podmenu,· naciœniêcie przycisku [ MENU ] w trakcie „przebywania”w podmenu powoduje powrót do poprzedniego menu (lubpodmenu).Wyjœcie z trybu serwisowegoNaciœniêcie przycisku [ MENU ] w trakcie „przebywania”w g³ównym menu serwisowym powoduje wyjœcie z trybu serwisowegoi powrót do trybu „normalnej” pracy telewizora.1.3. Tryb hotelowyW trybie hotelowym:· niedostêpna jest instalacja odbiornika,· niedostêpne jest wyszukiwanie programów,· poziom g³oœnoœci nie mo¿e byæ ustawiony powy¿ej poziomuustawionego w trybie hotelowym.Po wybraniu pozycji “HOTEL MODE” w menu serwisowymtryb hotelowy jest naprzemiennie w³¹czany lub wy³¹czanyprzyciskami kursorów [ LEWO ] / [PRAWO].Maksymalnie dostêpny poziom g³oœnoœci jest ustawianyprzyciskami kursorów [ LEWO ] / [PRAWO].2. Regulacje2.1. Uwagi ogólneOdbiornik oraz instrumenty pomiarowe przed wykonywaniempomiarów powinny byæ poddane przynajmniej 10-minutowemuwygrzewaniu. Napiêcie zasilaj¹ce (sieciowe) powinnomieœciæ siê w zakresie: 100÷240V AC , czêstotliwoœæ sieci:50/60Hz. Do pomiarów u¿ywaæ sondy pomiarowej o nastêpuj¹cychparametrach: R i > 10M; C i < 2.5pF.W chassis TF1.1E AA nie przewidziano ¿adnych regulacjihardwareówych.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 45

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AA2.2. Regulacje softwareóweW ramach regulacji softwareówych w trybie serwisowymmo¿liwe jest ustawienie optymalnej geometrii obrazu. W celuzapamiêtania ustawieñ nale¿y przyciskiem [ MENU ] przejœædo menu g³ównego i nastêpnie wy³¹czyæ odbiornik do trybustandby.2.2. Menu “Option”Widok przyk³adowego menu “Option” pokazano na rysunku2.PT07 T B1 06 T B2 05 Sec 14 E p y 13 E/W 12 No S T 01 We 10 Chi d o 1Rys.2. Widok menu “Option”Menu “Option” jest u¿ywane do sterowania obecnoœci¹ lubbrakiem okreœlonych w³aœciwoœci (cech) i do ustawiania niektórychopcji.2.3. Jak zmieniæ bajt opcji?Bajt opcji reprezentuje kilka ró¿nych opcji (mo¿liwoœci).Bezpoœrednia zmiana tych bajtów umo¿liwia szybkie ustawianiewszystkich opcji. Wszystkie opcje s¹ sterowane przez trzybajty opcji. Przyciskami kursorów [ GÓRA ] / [ DÓ£ ] nale-¿y z menu serwisowego wybraæ bajt opcji (OPT0 … OPT2) iwprowadziæ now¹ wartoœæ.Aby zmieniæ okreœlony bit jakiejœ opcji, nale¿y nacisn¹æjeden z przycisków numerycznych od [0] do [7] na pilocie.Na przyk³ad: aby zmieniæ wartoœæ bitu (0 albo 1) pi¹tej opcji“Sec.”, po prostu nale¿y nacisn¹æ przycisk [5] na pilocie odpowiadaj¹cycyfrze “5” i wykonaæ ¿¹dan¹ zmianê. Wartoœæbitu zmieni siê z “0” na “1” i z “1” na “0” kolejno po ka¿dymnaciœniêciu przycisku [5].Opuszczenie podmenu “Option” poprzez naciœniêcie przycisku[ MENU ] zapamiêtuje przeprowadzone zmiany ustawieñTabela 1. Znaczenie wartoœci bitów bajtu opcji 0Bajt 0 Wartoœæ “0” Wartoœæ “1”Bi 0Bi 1Bi 2B ok d odzicie kiedo êpEk powi yiedo êp y“B k yg ³ ” i ewy³¹czo yB ok do¿ iwodzicie kEk powi y do êp y“B k yg ³ ” i ew³¹czo yBi 3 Nie ¿yw y Nie ¿yw yBi 4 Nie ¿yw y Nie ¿yw yBi 5Bi 6Bi 7Wybó y ef c kiego z b okow yWybó e g³ów egobi 0Wybó e g³ów egobi 1Wybó y ef c kiego o¿ iwyWybó e g³ów egobi 0Wybó e g³ów egobi 1bajtu opcji. Niektóre zmiany zostan¹ uaktywnione dopiero powy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu odbiornika.2.4. Wartoœci opcjiZnaczenie wartoœci bitów bajtu opcji 0 przedstawiono wtabeli 1.W opisywanym modelu OTVC 14PF6826 stosowany by³tylko jeden typ tunera CTF5513RH, wiêc bit 7 i bit 6 powinienmieæ wpisan¹ wartoœæ “0”.W modelu tym bajty opcji 1 i 2 nie by³y wykorzystywane.2.5. Menu ustawiania geometrii obrazuWidok przyk³adowego menu ustawiania geometrii obrazupokazano na rysunku 3.GEH ST 0022H SP 0640V ST 0063V SP 0864Rys.3. Menu ustawiania geometrii obrazuMenu ustawiania geometrii obrazu zostaje wyœwietlonewówczas, gdy w g³ównym menu serwisowym zostanie wybranai podœwietlona opcja “GEOMETRY” i zostanie naciœniêtyprzycisk kursora [ LEWO ] / [PRAWO] na pilocie.Znaczenie i opis pozycji menu ustawiania geometrii “GEO-METRY” pokazano w tabeli 2.Tabela 2.ParametrOpis pozycji menu “GEOMETRY”OpisZakresregulacjiWartoœædomyœlnaH ST Ho izo 0000 0864 0022H SP Ho izo op 0000 0864 0640V ST Ve ic 0000 0864 0063V SP Ve ic op 0000 0864 0864Menu “GEOMETRY” umo¿liwia regulacjê punktu pocz¹tkowegoi koñcowego skanowania ekranu w poziomie i pionie.3. Algorytmy wyszukiwania usterekW algorytmach wyszukiwania przyczyn nieprawid³owegodzia³ania odbiornika przyjêto za³o¿enie, ¿e wszystkie podzespo³ys¹ prawid³owo zamontowane, s¹ w³aœciwego typu i oprawid³owych parametrach, oraz ¿e brak jest zimnych lutów.Przed rozpoczêciem wyszukiwania przyczyny usterki nale¿ysprawdziæ, czy s¹ ustawione prawid³owe opcje.Sposób postêpowania przy diagnozowaniu usterek w zasilaczuprzedstawiono na diagramie 3.1.Sposób postêpowania przy wyszukiwaniu przyczyn brakulub nieprawid³owego wyœwietlania obrazu pokazano w postacidiagramu 3.2.W przypadku, gdy obraz jest zaœnie¿ony, nale¿y sprawdziæprawid³owoœæ doprowadzonego sygna³u antenowego. Jeœlisygna³ antenowy jest prawid³owy, uszkodzony jest najprawdopodobniejtuner. W takim przypadku w buforze b³êdów zostaniezarejestrowany kod b³êdu “10”.46 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AACzynapiêcie1.8V jestprawid³owe?TAKCzynapiêcie3.3V jestprawid³owe?TAKCzynapiêcie5V jestprawid³owe?TAKCzynapiêciez adaptera 12V jestprawid³owe?NIENIENIENIESprawdziæ / wymieniædiodê DP01 - 1N4007stabilizator 1.8V IP01 - LF18CDTSprawdziæ / wymieniædiodê DP02 - BYW76stabilizator 3.3V IP02 - LF33CDTSprawdziæ / wymieniæ:LP02 - 33µHIP03 - LM2596S-50DP05 - SL44Sprawdziæ / wymieniæadapter 12VSprawdziæ / wymieniætranzystor QP01 - BC639rezysyor RP01 - 680Rdiodê Zenera DP03 - 1N5231B (5.1V)diodê DP04 - 1N4148NIECzynapiêcie5VS jestprawid³owe?Sprawdziæ / wymieniæ w konwerterze 12V - 33VIT02 - MC34063d³awik - LT05 - 10µHdiodê - DT01 - BAT85cewkê - LT06 - 200µHd³awik LT07 - 10µHNIECzynapiêcie33V jestprawid³owe?Diagram 3.1. Sposób postêpowania przy diagnozowaniu usterek w zasilaczuDoprowadziæ sygna³y wejœciowe ze Ÿróde³:tunera, SCART, S-Video, AVNIECzysygna³y wejœciowes¹ obecne?TAKCzyjest fonia?TAKWymieniæinwerterNIETAKSprawdziæ regulatoryIP02 (3.3V)i IP03 (5V)NIECzyuk³adIV01 - VPC323XDjest zasilany napiêciem3.3V i 5V?TAKSprawdziæ / wymieniækwarc XS0120.25MHz?NIECzyna n.74 IS03 -DPS9450A jest przebiegzegarowy20.25MHz?Sprawdziæ / wymieniækwarc XV01 -20.25MHzNIETAKCzy nan.62, 62IV01 - VPC323XDjest sygna³ zegarowy20.25MHz?NIENIECzyjest OSD?NIESprawdziæ / wymieniæIS03 - DPS9450ANIETAKCzysygna³y:zegarowy (PCK1),H-Sync i V-Syncs¹ prawid³owe?TAKSprawdziæ / wymieniæIV01 - VPC323XDNIECzyna wypr.IV01 - VPC323XDs¹ obecne sygna³yCLK, H-sync iV-sync?TAKSprawdziæ / wymieniæregulatory IP02 i IP03NIECzyuk³ad IS01 -DS90C385MTD jestzasilany napiêciem3.3V?TAKSprawdziæ / wymieniæregulatory IP02 (3.3V)i IP03 (5V)NIECzy uk³adIS03 - DPS9450Ajest zasilany napiêciem1.8V i 3.3V?Sprawdziæ / wymieniæIS01 - DS90C385MTDNIECzyna wyjœciach IS01s¹ obecne sygna³yRLCK+ i RLCK-?TAKTAKWymieniæ panelDiagram 3.2. Sposób postêpowania przy wyszukiwaniu przyczyn braku lub nieprawid³owego wyœwietlania obrazuSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 47

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AA4. Demonta¿ odbiornikaW celu wygodnego i bezpiecznego demonta¿u/monta¿uodbiornika nale¿y go po³o¿yæ na wspornikach z pianki ekranemw dó³, tak jak pokazano na rysunku 5.3Rys.5. Sposób u³o¿enia odbiornika do celów serwisowychWsporniki te wykonane ze specjalnej pianki dostêpne s¹pod numerem 3122 785 90580 i mog¹ byæ u¿ywane do wszystkichtypów i rozmiarów odbiorników z ekranami LCD. Dziêkitakiemu po³o¿eniu panelu na wspornikach z pianki wolnej od³adunków elektrostatycznych uzyskuje siê stabiln¹ pozycjêodbiornika pozwalaj¹c¹ na przeprowadzenie pomiarów i regulacji.K³ad¹c na stole lustro pod przodem panelu mo¿liwestaje siê obserwowanie ekranu i wykonywanie prac serwisowych.Rys.73. Po odkrêceniu wkrêtów zgodnie z podpunktem 2 nale¿yzacz¹æ zdejmowaæ œciankê od do³u. Nale¿y mieæ œwiadomoœæobecnoœci zaczepów po lewej i prawej stronie orazdwóch u góry. Na rysunku 7 pokazano widok œcianki tylnejod wewn¹trz i lokalizacjê tych zaczepów. Nale¿y tak¿e zwracaæuwagê, ¿eby przy zdejmowaniu œcianki nie uszkodziæprzewodów wewn¹trz odbiornika.4. Kolejny krok to roz³¹czenie dwóch wtyczek wi¹zek przewodówod panelu bocznego AV i z³¹cza s³uchawkowegood panelu g³ównego.4.2. Demonta¿ panelu g³ównego4.1. Demonta¿ œcianki tylnejPrzed zdjêciem œcianki tylnej nale¿y wy³¹czyæ odbiornik iod³¹czyæ od niego wtyk adaptera.Demonta¿ œcianki nale¿y przeprowadzaæ w nastêpuj¹cejkolejnoœci i wed³ug podanych wskazówek:BCDAABRys.8BRys.61. Zdj¹æ pokrywê gniazd przy³¹czeniowych.2. Odkrêciæ 4 wkrêty w rogach oznaczone na rysunku 1 liter¹“A”, a nastêpnie jeszcze 2 wkrêty w œrodkowych rejonachoznaczone liter¹ “B”.1. Roz³¹czyæ z³¹cze (A) wi¹zki przewodów do odbiornika podczerwienii klawiatury lokalnej.2. Roz³¹czyæ z³¹cze (B) wi¹zki przewodów do modu³u inwertera.3. Od³¹czyæ wtyczki (C) dwóch wi¹zek przewodów do g³oœników.4. Roz³¹czyæ z³¹cze (D) do panelu LCD. Nale¿y wykonaæ tobardzo ostro¿nie, gdy¿ jest ono bardzo kruche!5. Odkrêciæ 4 wkrêty mocuj¹ce panel g³ówny (wkrêty te niezosta³y pokazane na rysunku 8).6. Wyj¹æ panel z odbiornika.48 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassis TF1.1E AA4.3. Demonta¿ inwertera12Rys.114.6. Demonta¿ bocznego panelu z³¹czyRys.91. Od³¹czyæ 4 wtyczki wi¹zek przewodów do panelu LCD.2. Odkrêciæ 2 wkrêty mocuj¹ce ekran na module inwertera.3. Zdj¹æ ekran.4. Wymontowaæ modu³ inwertera.24.4. Demonta¿ panelu LCDUwaga: Demonta¿ panelu LCD nale¿y wykonywaæ w pomieszczeniu(œrodowisku) pozbawionym kurzu. Ponadtowskazane jest wykonywanie tych czynnoœci w specjalnychrêkawiczkach.Rys.121. Od³¹czyæ wszystkie wi¹zki przewodów.2. Odkrêciæ oba wkrêty mocuj¹ce p³ytkê (2) i wymontowaæpanel.4.7. Monta¿ odbiornikaMonta¿ odbiornika przeprowadza siê w kolejnoœci odwrotnejni¿ demonta¿.Rys.101. Po³o¿yæ odbiornik ekranem w dó³ na wspornikach z pianki.Wsporniki te powinny byæ po³o¿one tak, aby odbiornik le-¿a³ na nich g³ównie na ramce okalaj¹cej ekran, a nie na p³ycieszklanej panelu LCD.2. Odkrêciæ wszystkie wkrêty naoko³o ramki.3. Podnieœæ panel LCD wraz z metalow¹ os³on¹ z plastikowejramownicy.4. Odkrêciæ 4 wkrêty mocuj¹ce panel LCD.5. Wyj¹æ panel LCD z metalowej oœcie¿nicy. Nale¿y uwa¿aæ,aby nie uszkodziæ wi¹zek przewodów i aby wi¹zki te by³yu³o¿one we w³aœciwych pozycjach.4.5. Demonta¿ p³ytki klawiatury lokalnej i odbiornikapodczerwieni1. Odkrêciæ wkrêty mocuj¹ce p³ytkê.2. Wymontowaæ modu³.3. Zwróciæ uwagê na przyciski (klawisze), one nie s¹ zamocowanew ramce.Rys.13Uwaga: W trakcie monta¿u odbiornika nale¿y zwróciæ uwagêna u³o¿enie wszystkich wi¹zek przewodów i kabli w oryginalnychpozycjach. Pomocny mo¿e byæ do tego rysunek13, na którym pokazano u³o¿enie przewodów po zakoñczeniumonta¿u przed za³o¿eniem œcianki tylnej.}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 49

Og³oszenia i reklamafonia ®>RYMIRYMI< Innowacje Elektroniczne62-090 Mrowino-Zmys³owo, ul. Dobrowita 28tel./fax (061) 867-98-90www.rymi.plKonwerter sygna³u wideona sygna³ VGAPrzekszta³ca sygna³ wideo z ró¿nych Ÿróde³ (np. DVD, VCR,CAMCORDER, konsola gier) na sygna³ wyjœciowy VGA, umo¿liwiaj¹cw ten sposób wyœwietlanie ostrych stabilnych obrazów namonitorach LCD bez u¿ycia komputera. Je¿eli komputer posiadawejœcie VGA, konwerter umo¿liwia skomunikowanie tych urz¹dzeñ.W³aœciwoœci- reduktor szumów- filtr ostroœci- wyjœcie stereo- uk³ad poprawiaj¹cy obrazy 3D- regulacja obrazu wyœwietlana na ekranie- uk³ad oszczêdzania energii (wygaszanie)- automatyczne wykrywanie systemów NTSC/PAL- wyœwietlanie obrazów na ca³ym ekranie monitora- rozdzielczoœæ: 640×480, 800×600, 1024×768 przy 60/75Hz- wymiary: 168×105×28 mmAkcesoria:- zasilacz,- p³yta CD z instrukcj¹ obs³ugi,- przewód VGA, przewód 3,5st*3,5stZasady prenumeraty wydawnictw „SE”na 2009 rokI. Op³aty dokonaæ mo¿na przekazem pocztowym, przelewembankowym lub internetowym.Nazwa odbiorcy:APROVI – A.Haligowska (Serwis Elektroniki)80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:61-15001025-1210-2001-4524-0000II. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:„Serwis Elektroniki”- standard 120 z³ (roczna) 60 z³ (pó³roczna)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 240 z³ (roczna) 120 z³ (pó³roczna)„Serwis Sprzêtu Domowego”60 z³ (6 egz. × 10 z³)III. Ceny abonamentu „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie:Abonament roczny120 z³ (12 × 10 z³)Abonament roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 96 z³ (12 × 8 z³)Abonament pó³roczny66 z³ (6 × 11 z³)Abonament pó³roczny dla osób, które wykupi³yprenumeratê „Serwisu Elektroniki” 60 z³ (6 × 10 z³)Abonament kwartalny36 z³ (3 × 12 z³)IV. „Pakiet”...............370 z³W sk³ad pakietu wchodz¹: „Serwis Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ (240 z³) + „Baza Porad Serwisowych” (96 z³) + „SerwisSprzêtu Domowego” (60 z³).V. Wszelkie w¹tpliwoœci mo¿na wyjaœniæ telefonicznie (058)344-32-57 lub e-mailem: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plInformacja o pe³nej ofercie, numerach archiwalnychi dodatkowych us³ugach znajduje siê na stronie:www.serwis-elektroniki.com.pl.Hurtownia Ksi¹¿ki Technicznej „EWA”www.hkt.com.plLASERY, G£OWICE WIDEO, G£OWICE KAMER 8mm, V8, Hi8, Digital8, SONY oraz inne marki, naprawa,oryginalne elementy SONY – gwarancja. VIDEO HEAD SERVICE, 31-426 Kraków, Gen. Pr¹dzyñskiego 6, tel.(012) 411-03-70, http://www.videohead.com.plPRZYRZ¥DY do sprawdzania i reaktywacji kineskopów. REWO-Elektronika tel. 022 754-63-29, 0660-128-539ADAPTERY multimedialne Car Audio, INTERFEJSY kierownic, PILOTY uniwersalne.IZOTECH, 32-020 Wieliczka, ul. Podgórska 66, tel. (012) 632-12-28 www.izotech.com.pl/eSPRZEDAM: oscyloskop dwukana³owy 25MHz KR2702 i generator funkcji typ G432. Tanio!Józef Gancarz, 22-500 Hrubieszów, ul. Partyzantów 1/6. Tel. 084 697-07-33, 609-509-514.SPRZEDAM: regenerator kineskopów produkcji rosyjskiej MPRK-1, generator PAL-SECAM K938, generator radiowyK937, oscyloskop, kolumny g³oœnikowe ALTUS, wk³adkê oscyloskopu OS-150/4.Marek Tarnowski, Warszawa, ul. Kochanowskiego 12 m.3www.piloty.pl50 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

SERWIS ELEKTRONIKI11/2009 Listopad 2009 NR 165Od RedakcjiWszêdzie gdzie spojrzeæ, w polityce, w gospodarce, w pogodziesame przykre wieœci. Nie pozostaje to bez wp³ywu nanasz nastrój i motywacjê do dzia³ania. W takich to niesprzyjaj¹cychwarunkach przychodzi nam przekazaæ informacje dotycz¹cezmiany cen podstawowego naszego produktu wydawniczego„Serwisu Elektroniki”. Od 2005 roku udawa³o siê namutrzymaæ cenê 12 z³ na niezmienionym poziomie. Szczególniemijaj¹cy rok i czekaj¹cy nas przysz³y rok nakazuj¹ zrewidowaærealia ekonomiczne i zachowaæ daleko id¹c¹ czujnoœæ wtym wzglêdzie. Od nowego roku cena „SE” wzrasta do 15 z³za egzemplarz. Jednoczeœnie tyle samo kosztowaæ bêdzie schematowa„DW”. Najbardziej widoczna podwy¿ka obejmie korzystaniez internetowej „Bazy Porad Serwisowych”. Zasadniczacena to 18 z³. Wiedza i informacja tam zawarta jest mo¿liwadziêki tym wszystkim, którzy nabyli poszczególne egzemplarze„SE” i wszystkie inne pozycje wydawnicze. Istnienie„SE” zapewni dalszy rozwój „BPS” . Zasoby w formie drukowanejsukcesywnie umieszczamy w postaci elektronicznej wbazie. Niektórzy z Was decyduj¹ siê tylko na korzystanie zBPS. W jednym miejscu i w tak uporz¹dkowanej formie mog¹czerpaæ z bardzo szerokiego spektrum wiedzy serwisowej.Oczywiœcie nie popadamy w samouwielbienie, ale z pokor¹czynimy wysi³ki w celu poprawy stanu posiadania oryginalnychinstrukcji serwisowych z najnowszego sprzêtu powszechnegou¿ytku. Tak wiêc cena za u¿ytkowanie „BPS” jest adekwatnado korzyœci z niej p³yn¹cych. Jesteœmy pe³ni obawWaszej reakcji na zaproponowane przez nas zmiany cenowe.Mimo wszystko liczymy tradycyjnie na Wasz¹ wyrozumia³oœæ.Szczegó³owe zasady prenumeraty na 2010 rok zosta³y zamieszczonena stronie 50 i na odwrocie przekazu do³¹czonego dobie¿¹cego numeru.Wk³adka schematowa do numeru 11/2009:OTVC LCD Funai LCD-A3206/LCD-B3206/LCD-C3206/LCD-D3206, LCD-C3207/32B7 (cz.2 z 2 – ark.3, 4) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 11/2009:OTVC Daewoo chassis CP-750 – 4 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.4 z 5 – ark.13 ÷ 16)– 8 × A2,OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.1 z 7 – ark. 1, 2)– 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”Naœwietlenia CTP i druk: Zak³ad Poligraficzny NORMEX,80-432 Gdañsk, ul. Wyspiañskiego 1Spis treœciBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.) ......................................................... 4Przetwornica SEPIC ze sprzê¿onymi indukcyjnoœciami ........ 4Jakie k³opoty sprawia uk³ad przetwornicy SEPIC .................. 5Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HA ....... 8Wprowadzenie........................................................................ 8Regulacja napiêcia siatki drugiej ............................................ 8Regulacja balansu bieli .......................................................... 8Regulacja geometrii obrazu ................................................... 8Ustawianie opcji ..................................................................... 9Porady serwisowe ........................................................ 10- odbiorniki telewizyjne ......................................................... 10- magnetowidy ...................................................................... 20- audio .................................................................................. 21Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U. P³yta G1 ......................... 25, 28Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U. P³yta GE1 ............................. 26¯arówka jako obci¹¿enie sztuczne ............................... 29Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVCLCD Toshiba na podstawie modelu 46ZV555DB ......... 31Uk³ady scalone stosowane w inwerterachdo monitorów LCD z lampami CCFL ............................ 32Listy od Czytelników ..................................................... 35Zasilacz OTVC LCD SamsungLE32R87BDX/XEU (cz.1)............................................. 36Monitor TFT Acer AL1931 – porada serwisowa ........... 39Programatory uniwersalne ........................................... 40Sygna³y VPS w telewizji cyfrowej ................................. 41OTVC LCD Daewoo DLT-26C2/C3, DLT-32C1/C2/C3/C6/C7, DLT-37C3/C7 chassis SL-500T ....................... 44OTVC LCD Sony BRAVIA KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U chassis WAX ......................... 48Og³oszenia i reklama .................................................... 50Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICBudowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.)Karol Œwierc3. Przetwornica SEPIC ze sprzê¿onymiindukcyjnoœciamiCoupled Inductor SEPIC converter to modyfikacja polegaj¹cana nawiniêciu na wspólnym rdzeniu indukcyjnoœci L1 iL2. Czy zamiast dwu cewek powsta³ transformator? Jest subtelnaró¿nica miêdzy transformatorem a indukcyjnoœciamisprzê¿onymi. Tutaj w pe³ni adekwatne bêdzie nazewnictwocoupled-inductor.Z zasady pracy uk³adu któr¹ najlepiej widaæ na rysunkach2b,c,d wynika, i¿ cewki pracuj¹ w pe³ni wspó³bie¿nie. W ka¿-dej fazie pracy przy³o¿one s¹ do nich te same napiêcia oraz zdok³adnoœci¹ do sk³adowej sta³ej, p³yn¹ te same pr¹dy (o ileobie indukcyjnoœci maj¹ tê sam¹ wartoœæ). Co siê zatem zmieni,gdy obie indukcyjnoœci uczynimy sprzê¿one magnetycznie?Nie powinno siê nic zmieniæ i jest to w du¿ej mierze prawd¹.Jednak przyjrzyjmy siê bli¿ej, jak takie indukcyjnoœci pracuj¹.Tak faktycznie, istotnym parametrem nie jest pr¹d leczstrumieñ magnetyczny. Ten w przypadku pojedynczej cewkijest prost¹ funkcj¹ pr¹du, a jak jest w coupled-inductorach?Indukcyjnoœæ przedstawia du¿¹ reaktancjê dla pr¹dów „wspólnych”,natomiast „nie ma nic przeciwko temu” gdy oba uzwojeniazechc¹ siê „dzieliæ pr¹dem”. Oznacza to, i¿ têtnienia (wahania)pr¹du mog¹ byæ ³atwo transportowane z L1 na L2 lubodwrotnie.Na rysunku 4 widzimy jeszcze jedn¹ indukcyjnoœæ oznaczon¹L L . Nie musi to byæ element fizyczny (aczkolwiek mo¿ebyæ). To leakage inductance, niedoskona³oœæ sprzê¿enia L1 iL2.U WEL LL1KR DZ1C CC DL2D1Obwód t³umi¹cyograniczaj¹cynapiêcie na C CC WYOBC.indukcyjnoœci rozproszonej jest istotny. To fragment impedancjiprzeciwstawiaj¹cy siê szybkim zmianom pr¹du w L1. Skororównoczeœnie, indukcyjnoœci sprzê¿one nie maj¹ „nic przeciwkotemu” aby dzieliæ siê sk³adow¹ zmienn¹, têtnienia (ripple)zostaj¹ wypchniête do L2. „Spokojny” pr¹d wejœciowy przetwornicy,to istotna zaleta dla redukcji wymagañ na „t³umiki”zak³óceñ EMI. Dla zastosowañ PFC to szczególnie wa¿na zaleta,ju¿ ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego (charakterystyczna dlakonfiguracji boost, sepic) wymieniliœmy jako zaletê. Zapytajmy,za jak¹ cenê uzyskaliœmy ten „profit”? I tu rzecz ciekawa,bo cena jest ¿adna. Dwa uzwojenia nawiniête na jednym rdzenius¹ mniejsze i tañsze od dwu cewek. Wartoœæ indukcyjnoœciL1 i L2 nale¿y obni¿yæ do po³owy, chc¹c aby magazynowa³yone tê sam¹ energiê oraz ¿eby „wspólny repple current” by³ natym samym poziomie. Nale¿y nie zapominaæ bowiem, i¿ energiamagazynowana jest nie tylko w indukcyjnoœci g³ównej, alei wzajemnej (oznaczanej zwykle liter¹ M). Czy same korzyœci?Niestety nie? Ju¿ intuicja podpowiada, ¿e by³oby „za dobrze”.Dalsza czêœæ artyku³u (kolejny punkt) bêdzie eksponowa³araczej k³opoty, ani¿eli zalety. Wczeœniej jednak, zwróæmyuwagê na rysunek pokazuj¹cy przebiegi pozyskane drog¹symulacji komputerowej. Symulowany obwód prezentujerys.5a, zaœ przebiegi 5b. Widaæ, i¿ faktycznie, têtnienia pr¹duI L1 obni¿y³y siê, têtnienia I L2 wzros³y. Dodatkow¹ cech¹, którejnie wyeksponowano na zamieszczonych rysunkach, jest tendencjauk³adu do niestabilnoœci. B¹dŸ co b¹dŸ, w obwodziepowsta³o sprzê¿enie zwrotne. Przy niesprzyjaj¹cych okolicznoœciach,uk³ad mo¿e staæ siê oscylatorem.l L2l L110V1µH5µH22µHIII22µHM = 100%UCCK100kHz33%U K10µF10µFRys.5a. Symulowany obwód ze sprzê¿onymi pojemnoœciami3ΩCewki sprzê¿one magnetycznieRys.4. Przetwornica SEPIC ze sprzê¿onymi indukcyjnoœciamii obwodem t³umi¹cym rezonans L L -C CZwykle to bardzo destrukcyjna czêœæ indukcyjnoœci, z któr¹s¹ tylko k³opoty. Jako jeden z nielicznych przyk³adów, któryrobi u¿ytek z indukcyjnoœci paso¿ytniczej jest przetwornicaSEPIC. Co wiêcej, wartoœæ L leakage jest œciœle kontrolowana, abynie by³a zbyt ma³a. No dobrze, ale co to daje? Ten prosty zabiegpozwala na technikê zwan¹ Ripple Current Steering. Pozwala„wypchn¹æ” têtnienia z L1 do L2. Udzia³ w tym zadaniu[A][V]5 204 163 12210840Têtnienia≈ 1.2AK=ON3.3µsK=OFF6.6µsTêtnienia≈ 0.25A10µsRys.5b. Uzyskane przebiegi napiêcia i pr¹duUKUCCIIL2L14 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPIC4. Jakie k³opoty sprawia uk³ad przetwornicySEPICAczkolwiek, k³opotów zwykle nie brakuje, w niniejszympunkcie chcemy zwróciæ uwagê na wybrane, bardzo subtelne.Jak zwykle „diabe³ tkwi w szczegó³ach” i powa¿ny problemjest trudno dostrzegalny. To „rezonanse problem”, jednak dlakonfiguracji podstawowej te¿ nie obcy. Kondensator sprzêgaj¹cyC C (C coupled ) wraz z indukcyjnoœciami widzianymi w jegoobwodzie, stanowi szeregowy obwód rezonansowy. Jeœli niet³umiony, mo¿e wykazywaæ du¿¹ dobroæ komplikuj¹c funkcjêprzejœcia miêdzy wejœciem i wyjœciem. Rozhuœtanie siê obwoduw wyniku rezonansu, zagra¿a z jednej strony stabilnoœci, atak¿e wniesie nowe „ripple current” do obwodu wejœcia przetwornicy.Choæ znanych jest co najmniej kilka zabiegów t³umi¹cychdobroæ obwodu rezonansowego, ¿aden nie jest w pe³nizadowalaj¹cy. Najbardziej eleganckim sposobem by³aby manipulacjawzmocnieniem w pêtli pr¹dowej sprzê¿enia zwrotnego.Jednak, zwykle lokalizacja dwu biegunów odpowiedzialnychza rezonans nie pozwala na zadowalaj¹cy efekt. Z analizyrysunków zamieszczonych w punkcie 1 mo¿na odnieœæwra¿enie, i¿ najlepiej, aby indukcyjnoœci i kondensator sprzêgaj¹cymia³y jak najwiêksz¹ wartoœæ. Byæ mo¿e, dla analizy,gdy¿ wtedy dostajemy najbardziej „czyste” przebiegi. Jednak,nie o to w uk³adzie chodzi. Wrêcz przeciwnie, dla dynamikipo¿¹danym jest, aby wartoœci tych elementów by³y mo¿liwiema³e, aby tylko zapewniæ ci¹g³oœæ pr¹du. Nawet to jest warunkiemdyskusyjnym, jako ¿e, w charakterystyce pojawia siêRHPZ (Right Half Plane Zero; patrz artyku³ w „SE” nr 1/2006).Wynikiem sugerowanych wy¿ej zale¿noœci jest, i¿ czêstotliwoœærezonansowa L L -C C ulokowana jest doœæ wysoko. Najprostszymsposobem na obni¿enie dobroci obwodu LC jestwtr¹cenie rezystancji rzeczywistej. Szeregowa rezystancja, jaknajbardziej za³atwi sprawê, lecz co ze sprawnoœci¹ uk³adu?Na rysunku 4 pokazano zabieg bardziej brutalny. Elementemt³umi¹cym jest rezystor R D . Konieczny jest jednak te¿ dodatkowykondensator izoluj¹cy sk³adow¹ sta³¹. C D nie przenosidu¿ego pr¹du i mo¿e byæ o rz¹d wielkoœci wiêkszy od C C . Mimoto rozwi¹zanie problemu jest ma³o eleganckie, choæ zwyklewystarczaj¹ce. Rezonans nie jest jedynym problemem w przetwornicySEPIC. Trudna dla uk³adu jest faza startu, czas wktórym maj¹ ustabilizowaæ siê pr¹dy w cewkach i napiêcia nakondensatorach. C C jest zwykle niewielkiej wartoœci, jednakC WY musi byæ „pojemny”. Inrush current mo¿e znacznie przekraczaæwartoœæ któr¹ narzucaj¹ warunki ustalone. Uk³ad musipracowaæ w warunkach ograniczenia pr¹dowego (o ile takiezrealizowano) przez wiele cykli kluczowania. Overshooty naC C tak¿e trzeba ograniczaæ, aby nie stosowaæ znacznie „przewymiarowanego”tranzystora-klucza. W tym w³aœnie celu,na rysunku 4 widzimy diodê Zenera Z1. Jej wartoœæ (kolanocharakterystyki) musi jednak przekraczaæ dopuszczalne napiêciena C C w stanie ustalonym. A to, mimo wszystko, w rzeczywistymuk³adzie przekracza zdecydowanie „teoretyczne” U WE .Najistotniejszym problemem w przetwornicy SEPIC jest rozwi¹zaniepêtli sprzê¿enia zwrotnego, zadowalaj¹ca dynamikai stabilnoœæ. Temu zagadnieniu poœwiêcimy oddzielny punkt.Tymczasem nale¿y wspomnieæ, i¿ problemem mo¿e byæ tak¿ekondensator C WY , szczególnie gdy wymagamy niskiego napiêciana wyjœciu. Dlaczego wtedy? Wielkoœæ kondensatora elektrolitycznegojest zwykle proporcjonalna do ³adunku, którymo¿e on „zgromadziæ”. Innymi s³owy, pojemnoœæ jest odwrotnieproporcjonalna do dopuszczalnego napiêcia (przy zadanejwielkoœci). C × U to ³adunek, jednak energia to 1/2CU 2 . Dlatego,tutaj wy¿sze napiêcie przemawia na „korzyœæ kondensatora”.Równoczeœnie, o ile ci¹g³oœæ pr¹du wejœciowego jest zalet¹uk³adu SEPIC, z pr¹dem wyjœciowym jest znacznie gorzej.Wszelkie têtnienia (o du¿ej wartoœci RMS) musi przej¹æC WY . Dok³adnie na odwrót jest w konfiguracji buck, tu ekskluzywnewarunki pracy ma C WY , trudne zaœ C WE .Z pr¹dem rozruchowym w uk³adzie SEPIC o sprzê¿onychindukcyjnoœciach jest ciekawa sprawa. Aczkolwiek sytuacjawygl¹da korzystniej ani¿eli w przetwornicy boost, jedynymograniczeniem inrush current jest indukcyjnoœæ L L . Kieruneknawiniêcia L1 i L2 jest taki, ¿e pr¹dy w obu tych cewkachznosz¹ wzajemnie strumieñ magnetyczny w rdzeniu. Niebezpieczeñstwanasycenia rdzenia nie ma tak¿e ze strony indukcyjnoœciL Leakage . W istocie L L odpowiada przecie¿ tej czêœcistrumienia, który nie obejmuje obu cewek.Pewien problem stanowi tak¿e realizacja ograniczenia pr¹dowego.Proste ograniczenie pr¹du wejœciowego, który i takjest na bie¿¹co kontrolowany, gdy przetwornica pracuje jakoPFC, mo¿e byæ niewystarczaj¹ce i w niesprzyjaj¹cych warunkachprowadziæ do uszkodzenia tranzystora-klucza. Ograniczeniepr¹du wejœciowego jest ograniczeniem mocy. Jednakpr¹d w obwodzie klucza, jak wyjaœniono w punkcie 1, jest sum¹I WE i I WY . Przy niskim napiêciu na „WY”, np. w fazie startu, I WYprzyjmuje wartoœci znacznie przekraczaj¹ce wartoœci ustalone(w stanie ustalonym). Czêsto wymagana jest komplikacja pozwalaj¹cana ograniczenie pr¹dowe bezpoœrednio w kluczu.Jeœli jednak takowe zrealizowano, charakterystyka widzianaod wejœcia, przyjmuje bardzo po¿¹dany kszta³t „z podciêciem”(charakterystyka foldback).W zasilaczach du¿ej mocy, jak zwykle problemem s¹ stratyw elemencie kluczuj¹cym. Tu (w SEPIC), lokalizacja kluczanie jest pod tym wzglêdem szczêœliwa. O ile straty mocy wfazie wy³¹czania klucza s¹ pomijalnie ma³e, w fazie w³¹czanias¹ znaczne. Klucz musi przej¹æ energiê paso¿ytniczych pojemnoœci.Jednak, czy musi? Na ten problem znaleziono skutecznelekarstwo, aczkolwiek komplikacja uk³adowa jest znaczna.Rozwi¹zanie problemu pokazuje rysunek 6. Polega ono na lokalizacjidrugiego „mniejszego” klucza. Klucz ten nale¿y w³¹czyæz wyprzedzeniem, natomiast idea polega na przetransportowaniuenergii z C S1 do pomocniczej indukcyjnoœci L r . Aleco dalej, czy da siê j¹ odzyskaæ? To nie stanowi problemu jeœliz L r uczynimy transformatorek. Rysunek 6 pokazuje oddanieenergii do C C , ale równie dobrze mo¿na j¹ oddaæ na wyjœcielub zwróciæ do wejœcia.L1K1C S1L rK2C CD2L2D1C WYRys.6. Sposób na odzysk energii z paso¿ytniczejpojemnoœci C S1OBC.Kolejnym problemem jest izolacja napiêcia wyjœciowego.W przetwornicy boost (z któr¹ SEPIC konkuruje) izolacja jestpo prostu niemo¿liwa. Czyli, to nie problem, a bonus. Rozwi¹-SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 5

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICzaniem jest zast¹pienie L2 dwiema indukcyjnoœciami sprzê¿onymi,transformatorem 1:1 L2-L3. Teraz wszystkie 3 cewkinawiniête s¹ na jednym rdzeniu. Niestety, problem indukcyjnoœcipaso¿ytniczej miêdzy L2 i L3 jest na tyle powa¿ny, ¿eidea izolacji pozostaje w sferze teorii. Prawdopodobnie, gdybyproblem ten zosta³ zadowalaj¹co rozwi¹zany, popularnoœæuk³adu SEPIC wzros³aby zdecydowanie. Na rysunku 7 pokazanosam¹ ideê w najwiêkszym uproszczeniu.L LU WEL1KC CL2L3D1C WYOBC.Rys.7. Idea izolacji w przetwornicy SEPICDoœæ sporo ju¿ powiedziano o uk³adzie, b¹dŸ co b¹dŸ, zawieraj¹cymraptem 6 elementów. Na koniec chcemy pokazaæpodejœcie (bez obliczeñ) do zaprojektowania odpowiedniej dlaSEPIC pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Pos³u¿ymy siê przyk³ademprzetwornicy Power Factor Correction.5.1. Rozwi¹zanie pêtli sprzê¿enia zwrotnego –SEPIC-PFCW punkcie 1 sygnalizowano, ¿e transmitancja przetwornicySEPIC jest skomplikowana, a to implikuje trudnoœci zaprojektowaniaprostej, stabilnej i zapewniaj¹cej dobr¹ dynamikê,pêtli sprzê¿enia zwrotnego. W aplikacji PFC, jak zwykle stosujesiê dwie pêtle, wewnêtrzn¹ pr¹dow¹ nadzoruj¹c¹ kszta³tpr¹du czerpanego z wejœcia (wyprostowanej dwupo³ówkowo,nie odfiltrowanej sieci) oraz zewnêtrzn¹ pêtlê napiêciow¹ odpowiedzialn¹za wartoœæ napiêcia wyjœciowego. Obowi¹zuj¹tak¿e znane zasady, które niestety nie pozwalaj¹ na pe³n¹ integracjêzasilacza i obwodu PFC. To znaczy, na wyjœciu otrzymamyznaczne têtnienia, mimo ¿e napiêcie jest stabilizowane.Rozwi¹zanie „dwupêtlowe” jest jak najbardziej adekwatnedo omawianego przyk³adu. Cechuj¹ je nastêpuj¹ce zale¿-noœci. W pêtli wewnêtrznej, pr¹d wejœciowy, nie wyjœciowypodlega kontroli. Napiêcie wyjœciowe stabilizowane jest z zasadywoln¹ pêtl¹ napiêciow¹, zaœ têtnienia uwarunkowane s¹jedynie (z regu³y du¿¹) pojemnoœci¹ kondensatora wyjœciowego.W¹skie pasmo czêstotliwoœciowe zewnêtrznej pêtli napiêciowejsprawia, i¿ ingerencja zewnêtrznej pêtli w wewnêtrzn¹nie powoduje zniekszta³ceñ za³o¿onego kszta³tu pr¹du, jakrównie¿, nie przyczynia siê do niestabilnoœci pêtli pr¹dowej.Aktywny uk³ad PFC goœci³ ju¿ parokrotnie na ³amach „SerwisuElektroniki” (2/2002 do 4 oraz 4, 5/2009). Za ka¿dymrazem by³a to przetwornica boost z tradycyjn¹ pêtl¹ pr¹dow¹current mode. „Tradycyjny” current mode to Peak CurrentMode. Z kolei w „SE” nr 2/2009 publikowaliœmy artyku³ omawiaj¹cynowatorskie rozwi¹zanie Average Current Mode. PCM(Peak Current Mode) opiera swe dzia³anie na pi³ozêbnym przebiegupr¹du obserwowanym w obwodzie wejœciowym lub wobwodzie tranzystora kluczuj¹cego. Metoda ta napotyka na zdecydowanetrudnoœci, jeœli w uk³adzie zastosowano Ripple CurrentSteering, który z drugiej strony jest dobrodziejstwem konfiguracjiSEPIC. Ta w³aœciwoœæ przes¹dza o wyborze trybuACM. Mimo to, nie koniec trudnoœci. Transmitancja obwoduSEPIC z a¿ trzema aktywnymi biegunami trudna jest do okie³znania.Dwa bieguny pochodz¹ z rezonansu L L -C C i najbezpieczniejjest ograniczyæ pasmo (wewnêtrznej pêtli) poni¿ejrezonansu. Z drugiej strony, nie jest to praktyczne, jako ¿e pêtlapr¹dowa ma byæ szybka. Czy sytuacja jest patowa? Rozwi¹zanienasuwa siê wraz z prostym spostrze¿eniem, i¿ œredniawartoœæ pr¹du wejœciowego i œrednia wartoœæ pr¹du klucza,to „to samo”; warunek (a) w punkcie 1. Mimo to, i¿ kszta³tobu pr¹dów (wejœciowego i w kluczu) jest zdecydowanie ró¿-ny (pierwszy wykazuje ma³e têtnienia, drugi jest „mocno impulsowy”),jeœli uœredniæ pr¹d klucza, mo¿na siê nim pos³u¿yæjako dobrym substytutem. Jak na razie, wszystko sk³ada siêpozytywnie. ACM wydaje siê „wybawieniem”, Peak CurrentMode nadzoruj¹cy pr¹d klucza, kontrolowa³by zupe³nie niew³aœciw¹wartoœæ. Równoczeœnie, upraszcza siê transmitancja.Trzeba uwierzyæ na s³owo, i¿ w modelu matematycznymobwodu regulacji wypada uci¹¿liwy podwójny biegun. Zmartwienieo niestabilnoœæ za¿egnane, jednak pozostaje obowi¹zekt³umienia dobroci niechcianego rezonansu. Przy okazji(zupe³nie „za darmo”) ujawnia siê kolejna korzyæ. Dwie metodybywaj¹ powszechnie stosowane do kontroli wartoœci pr¹du(w dowolnym obwodzie elektrycznym). Podstawow¹ jest wtr¹-Z1RDC DU WEL LL1CCKontrolaKpr¹duw obwodziekluczaR i R SDRIVERL2D1C WYOBC.R CPPWMModulator PWMI CPCurrentAmplifierCAElementy lokalnego sprzê¿enia zwrotnegokszta³tuj¹ce dynamikê pêtli pr¹dowejRys.8. Wewnêtrzna pêtla pr¹dowa z regulacj¹ typ ACMPi³ozêbnyprzebiegodniesienia6 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracji SEPICPFCSEPICI WYACLineR1I CPPr¹d programuj¹cywartoœæ I WEC WYR3R OBC.C1R2UK£ADMNO¯¥CYcenie w obwód niskoomowego rezystora, drug¹ metod¹ jeststosowanie transformatorów pr¹dowych. „Transformator” mawiele zalet, jednak, aby poprawnie pracowa³, trzeba zadbaæ o„reset” strumienia magnetycznego w ka¿dym cyklu kluczowania.W obwodzie klucza (przeciwnie ni¿ w obwodzie wejœciowym),pr¹d „za ka¿dym razem” wraca do zera, CT (CurrentTransformer) mo¿na wiêc stosowaæ. Podsumujmy, ACM(Average Current Mode Control), jako zoptymalizowany trybpr¹dowy niweluje b³êdy miêdzy wartoœciami œredni¹ i szczytow¹pr¹du, a pozwala tak¿e na regulacjê szybk¹, du¿e wzmocnieniei szerokie pasmo (szczególnie, gdy przetwornica pracujew trybie nieci¹g³ym Discontinuous Current Mode lub najego granicy). Równoczeœnie, co poka¿emy dalej, mo¿na zaadoptowaækorekcjê feed-forward na bol¹czki w¹skiego pasmazewnêtrznej pêtli napiêciowej. Uproszczony schemat przetwornicySEPIC wraz z pêtl¹ pr¹dow¹ pokazano na rysunku 8.5.2 Zewnêtrzna pêtla napiêciowaNa rysunku 9 topografia przetwornicy SEPIC wraz z pr¹dow¹pêtl¹ sprzê¿enia zwrotnego ujêta jest w bloczku “PFC-SEPIC”.Sygna³em wejœciowym jest silnie pulsuj¹cy kszta³t (wyprostowanego,nieodfiltrowanego) napiêcia. Sygna³em wyjœciowymjest pr¹d, który zadowoli zapotrzebowanie jakie czerpie obci¹-¿enie, zaœ sygna³em „programuj¹cym” jest I CP (I Current-Program ). Toprogramowanie pr¹du wejœciowego nie wyjœciowego, któregokszta³t ma pod¹¿aæ za wejœciowym napiêciem, wtedy obci¹¿eniejawi siê jako rezystancyjne (co jest nadrzêdnym celem obwoduPFC). Dlatego te¿, kluczowym elementem zewnêtrznejpêtli „programuj¹cej” jest blok o charakterystyce uk³adu mno-¿¹cego. Wymna¿a on sygna³ pochodz¹cy z zadanej wartoœcinapiêcia wyjœciowego z przebiegiem odpowiadaj¹cym kszta³tempr¹dowi wejœciowemu. W aktywnym obwodzie PFC spe³nionajest zale¿noœæ, i¿ czêstotliwoœæ kluczowania znacznie przewy¿szaczêstotliwoœæ pulsacji wejœcia. Jeœli czêstotliwoœæ kluczowaniajest rzêdu 100kHz, zale¿noœæ ta jest spe³niona z nale-¿ytym marginesem, jako ¿e podstawowa harmoniczna wejœciato 100Hz. Oznacza to, i¿ uk³ad pod¹¿a za chwilow¹ wartoœci¹napiêcia wejœciowego, które mo¿na uznaæ jako sta³e lub wolnozmiennew ramach dynamiki pêtli pr¹dowej. Pêtla napiêciowamusi byæ zdecydowanie wolniejsza, nie mo¿e za ww. zmianamiX 2Korekcjaeed or ardDIV.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 7RCE-AErrorAmplfierLokalna pêtlakszta³tuj¹cadynamikêpêtli napiêciowejRys.9. Zewnêtrzna pêtla napiêciowa w przetwornicy PFC typu SEPICREFR4Kontrola napiêciawyjœciowegopod¹¿aæ. Kluczowym elementem pêtli napiêciowej, której przygl¹damysiê w bie¿¹cym punkcie, jest tak¿e wzmacniacz operacyjnyError Amplifier. Porównuje on napiêcie wyjœciowe z wartoœci¹zadan¹. Pasmo ograniczane jest lokalnym feedbackiemerror amplifiera. Dodatkowy blok dividera wprowadzono dlacelów kompensacji feed-forward. Napiêcie wejœciowe monitorowanejest tak¿e ze wzglêdu na wartoœæ œredni¹ lub skuteczn¹.Moc proporcjonalna jest do kwadratu napiêcia, informacja taodzyskana jest bloczkiem o charakterystyce x 2 . Ide¹ dodatkowej„pêtli” feed-forward jest w³aœnie wprowadzenie sygna³u korekcyjnegowprost na wejœcie uk³adu mno¿¹cego. Bez tego zabiegu,uk³ad wprawdzie te¿ sobie poradzi. Jednak wtedy, sygna³b³êdu musi „wêdrowaæ” woln¹ pêtl¹, aby skompensowaæprogramowan¹ wartoœæ pr¹du wejœciowego. Stosowanie zabiegufeed-forward jest opcjonalne i pomocnicze. Poprawia dynamikêi odpowiedŸ uk³adu regulacji na gwa³towne (w ramachwartoœci skutecznej) zmiany wejœcia.W bie¿¹cym punkcie, doœæ sporo informacji podaliœmy wzakresie pracy pêtli fedbacku. Mamy jednak œwiadomoœæ, i¿najistotniejsze i najtrudniejsze pozosta³o. Jakie dobraæ wartoœcikondensatorów w obrêbie wzmacniacza b³êdu i current amplifiera,aby uk³ad regulacji zachowywa³ siê tak, jak tego od niegooczekujemy. Jak prze³o¿yæ domniemane wartoœci tych¿e kondensatorówna zera i bieguny na charakterystyce amplitudowofazowej.To zadanie dla teorii feedbacku, której namiastkê wprzystêpny sposób prezentowaliœmy w artykule „Teoria i praktykaujemnego sprzê¿enia zwrotnego” w „SE” nr 2 do 5/2005.Przyk³ad przetwornicy która by³a tematem bie¿¹cego artyku³u,nale¿y do skomplikowanych. Jak powiedziano na wstêpie,to „elitarna” przetwornica, doœæ rzadko spotykana w sprzêciepowszechnego u¿ytku. W artykule starano siê przedstawiæzalety jakie ona oferuje, zaœ przede wszystkim zasadê dzia³ania.W punktach 4 i 5 nakreœliliœmy trudnoœci jakie nastrêczawykonanie pe³nego, dobrze dzia³aj¹cego uk³adu. Przedstawionopodejœcie na gruncie teorii, któr¹ serwowano ju¿ we wczeœniejszychartyku³ach publikowanych przez „Serwis Elektroniki”.Celem nie jest jednak projektowanie i budowa nowychwyszukanych zasilaczy. Serwowana wiedza wydaje siê nieocenionaz jakoœciowego punktu widzenia. Dlatego po³o¿ononacisk na podstawy fizykalne, które potrafi¹ przewidzieæ i rozwi¹zaæintuicyjnie wiele powa¿nych problemów. }

Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HARegulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HARajmund WiœniewskiWprowadzenie1. Poniewa¿ chassis MC-05HA nie jest chassis gor¹cym, niema koniecznoœci stosowania transformatora separuj¹cego,tym niemniej jego pod³¹czenie jest zalecane ze wzglêdu naochronê przyrz¹dów pomiarowych, szczególnie przy aktualizowaniuoprogramowania steruj¹cego.2. Regulacje musz¹ byæ przeprowadzane w prawid³owej kolejnoœci,ale mog¹ one byæ zmieniane przy poprawianiu jakoœciw produkcji masowej.3. Regulacje powinny byæ przeprowadzane w pomieszczeniuo temperaturze 25 ±5°C i wilgotnoœci wzglêdnej 65 ±10%jeœli nie podano inaczej.4. Przed przyst¹pieniem do przeprowadzenia regulacji nale¿yodbiornik wygrzaæ przez oko³o 20 minut.5. Do przeprowadzania regulacji potrzebny jest oryginalny pilotserwisowy 105-201M lub jego zamiennik.Regulacja napiêcia siatki drugiej1. Regulacjê napiêcia siatki drugiej (SCREEN) nale¿y przeprowadzaæbez sygna³u w.cz. albo z doprowadzonym sygna³emcyfrowego obrazu testowego PAL-B/G 05ch.2. W celu ustawienia nale¿y nacisn¹æ przycisk [ ADJ ] i przyciskamikursorów wybraæ “2.SCREEN” w wyniku czegozostanie wyœwietlona pozioma linia.3. Krêc¹c potencjometrem SCREEN spowodowaæ wygaszenielinii, a nastêpnie nale¿y bardzo powoli krêciæ w przeciwn¹stronê dok³adnie do tego momentu, kiedy linia zaczniebyæ widoczna.Regulacja balansu bieliTabela . sp ³rzêdne te peratury bieliTeperaturakolorusp ³rzêdneRegulacjê balansu bieli nale¿y przeprowadzaæ po prawid³owymustawieniu napiêcia siatki drugiej. Do wejœcia odbiornikanale¿y doprowadziæ test 100% bia³ego pola.1. Ustawianie balansu bieli przeprowadza siê z u¿yciem miernikabalansu bieli i pilota.2. W celu wejœcia w tryb regulacji nale¿y nacisn¹æ przycisk[ ADJ ] na pilocie, przyciskami kursorów [ CHp] /[CHq] wyszukaæ tryb regulacji “RGB W-B” i wybraægo przyciskiem zmiany poziomu g³oœnoœci [VOL].3. Przyciskami zmiany programów [CHp] / [CHq] wybraæparametr regulacyjny.4. Faktyczn¹ regulacjê przeprowadzaæ przyciskami zmiany poziomug³oœnoœci [VOLp] / [VOLq].5. Procedura regulacji jest nastêpuj¹ca:a. zmieniaj¹c regulacjê kontrastu (“CONTRAST”) i jaskrawoœci(“BRIGHT”) ustawiæ jasnoœæ na poziomie 35 Ft_L,b. regulowaæ wartoœæ “Y” dynamicznego balansu bieli (HighLight) parametrem RD (R-Drive) i wartoœæ “X” parametremBD (B-Drive) w kierunku uzyskania wspó³rzêdnychzapisanych w tabeli 1 dla balansu High Light,c. zmieniaj¹c parametry “CONTRAST” i “BRIGHT” ustawiæjasnoœæ na poziomie 4.5 Ft_L,d. regulowaæ wartoœæ “Y” statycznego balansu bieli (LowLight) parametrem RC (R-Cutoff) i wartoœæ “X” parametremBC (B-Cutoff) w kierunku uzyskania wspó³rzêdnychzapisanych w tabeli 1 dla balansu Low Light,e. powtarzaæ kroki a - d a¿ do uzyskania wspó³rzêdnych kolorudla High/Low Light zgodnych z zapisanymi w tabeli2,f. w trakcie regulacji balansu bieli, mierz¹c wspó³rzêdne kolorumiernikiem balansu bieli d¹¿yæ do uzyskania temperaturybieli zgodnie z tabel¹ 1,g. w tabeli 2 zestawiono parametry s³u¿¹ce do regulacji dynamicznegoi statycznego balansu bieli, ich zakres orazich wartoœci dla telewizorów z kineskopem 29”.Regulacja geometrii obrazusp ³rzêdneY3500 266 8 273 8Tabela 2.RGB-B000 288 8 2 5 8Menu i zakresre ulacjiartoœædo yœlna dlaOTVC 29”RD (0 ~ FF) 0 80GD (0 ~ FF) 0 0BD (0 ~ FF) 0 A0RC (0 ~ FF) 00D0GC (0 ~ FF) 00FFBC (0 ~ FF) 00E0wa ie o -e o e ieee o e iewa aDl eg l c iHigh LightDl eg l c iLow LightDo ustawiania geometrii obrazu w OTVC z chassis MC-05HA przewidziano nastêpuj¹ce parametry:· VL (Vertical Linearity) – liniowoœæ pionowa: regulowaætak, aby górna i dolna czêœæ wewnêtrznego ko³a by³y jednakowe,· VA (Vertical Amplitude) – wysokoœæ obrazu: regulowaægórn¹ i doln¹ czêœæ ko³a tak, aby by³y one oddalone odefektywnej czêœci ekranu o 6~7mm,· SC (Vertical S Correction) – korekcja S w pionie: regulowaæszerokoœæ kratownicy tak, aby by³a ona taka sama nagórze, na œrodku i na dole obrazu; nie znaj¹c wartoœci DYdla zastosowanego kineskopu na pocz¹tek mo¿na u¿yæwartoœci domyœlnej,· VS (Vertical Shift) – pozycjonowanie w pionie: regulowaætak, aby œrodkowa linia pozioma cyfrowego obrazutestowego pokry³a siê z geometrycznym œrodkiem kineskopuw poziomie,8 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC-05HA· HS (Horizontal Shift) – pozycjonowanie w poziomie: regulowaætak, aby œrodkowa linia pionowa cyfrowego obrazutestowego pokry³a siê z geometrycznym œrodkiemkineskopu w pionie,· EW (East-West Horizontal Width) – szerokoœæ obrazu:regulowaæ tak, aby zewnêtrzne linie kratownicy po praweji lewej stronie pokrywa³y siê z efektywn¹ szerokoœci¹obrazu kineskopu,· BOW – nie zmieniaæ wartoœci domyœlnej,· ANG – regulacja k¹tów: regulowaæ tak, aby wyeliminowaæinklinacjê pionowych linii do wyginania siê w kierunkuœrodka,· EP (East-West Parabola) – korekcja zniekszta³ceñ parabolicznych:regulowaæ tak, aby œrodkowe czêœci zewnêtrznychlinii po prawej i lewej stronie sprawia³y wra¿enierównoleg³ych do pionowych linii kineskopu,· CRNU (Upper Corner Correction) – korekcja w naro¿nikachgórnych: regulowaæ tak, aby pionowe linie w górnychnaro¿nikach po prawej i lewej stronie by³y mo¿liwieproste po zakoñczeniu regulacji EP (zniekszta³ceñ parabolicznych),· CRNL (Lower Corner Correction) – korekcja w naro¿nikachdolnych: regulowaæ tak, aby pionowe linie w dolnychnaro¿nikach po prawej i lewej stronie by³y mo¿liwieproste po zakoñczeniu regulacji EP (zniekszta³ceñ parabolicznych),· CRNU6 – dodatkowa, precyzyjna regulacja prostoliniowegoprzebiegu pionowych linii w naro¿nikach górnych,· CRNL6 – dodatkowa, precyzyjna regulacja prostoliniowegoprzebiegu pionowych linii w naro¿nikach dolnych.Po wykonaniu wszystkich powy¿ej wymienionych regulacjizakoñczyæ regulacje zniekszta³ceñ poduszkowych poprzezponowne przeprowadzenie regulacji parametrów: EW, EP, AN-GLE, BOW, CRNU, CRNL, CRNU6, CRNL6.Po zakoñczeniu ustawiania geometrii obrazu nale¿y przejœædo punktu “Store This Mode” i przyciskami [ VOLp] /[VOLq] zmieniæ na “Store All Mode”, po czym zapisaæwykonane zmiany naciskaj¹c przycisk [OK].Ustawianie opcjiUstawianie opcji decyduje o zgodnoœci funkcji przewidzianychprzez producenta dla opisywanego chassis z mo¿liwoœciamiich wykonywania przez dany model OTVC. W tym celuw trybie SVC nale¿y nacisn¹æ przycisk [ TX] i w trybieOPTION 1, 2, 3, 4, 5 dokonaæ w³aœciwych ustawieñ. Ustawieniadokonuje siê przyciskami numerycznymi. Znaczenie opcjijest nastêpuj¹ce:· Opcja 1 (OPTION 1)1. Teletekst (2 bit, nag³ówek, 200 programów)- 3: z nag³ówkiem – Kanada,- 2: z nag³ówkiem – pozosta³e kraje systemu NTSC,- 1: teletekst + 200 programów – pozosta³e kraje,- 0: bez teletekstu + 200 programów – tylko Chiny,2. VCTP – 1: wersja uk³adu VCTP ECO; 0: wersja podstawowaVCTP,3. TOP – rodzaj teletekstu – 1: TOP + FLOF TEXT; 0: FLOFTEXT,4. ACMS – automatyczne wyszukiwanie programów) – 1: znazw¹ programu (m.in. dla Polski), 0: bez nazwy,5. CH+AU – 1: tabela kana³ów dla Chin i Australii; 0: tabelakana³ów dla pozosta³ych krajów,6. BOOST – 1: BOOSTER; 0: bez.7. PIP – funkcja PIP – 1: tak, 0: nie.· Opcja 2 (OPTION 2)1. SYS – system odbioru TV –- 0: BG/I/DK/L (modele RZ…)- 1: BG/I/DK/M (model RT…)- 2: 3-SYSTEM (nieu¿ywane)- 3: zarezerwowane (nieu¿ywane)2. FMTRM – 1: WIDE BAND XWAVE; 0: NO XWAVE,3. A2 ST – fonia stereo – 1: NICAM i FM STEREO/DUALdostêpne; 0: NICAM i FM STEREO/DUAL niedostêpne,4. HDEV – modulacja sygna³u fonii – 1: z wysok¹ dewiacj¹;0: modulacja fonii normalna,5. VOL – krzywa regulacja g³oœnoœci – 1: szybka (modeleRT…); 0: standardowa (modele RZ… dla Europy i Rosji),6. WOOF – subwoofer – 1: tak; 0: nie7. HPHON – s³uchawki – 1: tak; 0: nie.· Opcja 3 (OPTION 3)1, 2. SCART – iloœæ i rodzaj z³¹czy –- 3: nie u¿ywane- 2: dwa z³¹cza SCART,- 1: jedno z³¹cze SCART + 1 z³¹cze JACK,- 0: bez z³¹czy SCART – tylko z³¹cza JACK,3. WIDE – format ekranu kineskopu – 1: 16:9; 0: 4:3,4. NCOMP – 1: COMPONENT 1/2; 0: COMPONENT 1,5. 3DCOM – filtr 3D-COMB – 1: tak; 0: nie6. BLUBK – niebieskie t³o – 1: tak; 0: nie,7. XD – 1: tak; 0: nie,8. TILT-NOTE – korekcja przekosu za pomoc¹ pilota – 1: niemo¿liwa(RZ…); 0: mo¿liwa (modele RT…).· Opcja 4 (OPTION 4)1. LANG – jêzyk OSD,2. TXT LAN – jêzyk teletekstu – 0 ÷ 16:- 0: WEST EU- 1: EAST EU1 – polski / francuski / szwedzki / czeski /niemiecki / s³oweñski / w³oski / rumuñski- 2: TURKEY EU- 3: EAST EU2- 4: CYRILLIC1 – polski / rosyjski / estoñski / ³otewski- 5: CYRILLIC2 – polski / rosyjski / szwedzki / czeski /estoñski / ³otewski,- 5 ÷ 16: inne (w tym grupy jêzyków tureckich, arabskich,itd.· Opcja 5 (OPTION 5)1. C/PTV – ustawianie zbie¿noœci 1: tak (projektor); 0: nie (TV),2. AUTOCVG – ustawianie zbie¿noœci – 1: automatyczne; 0:9-punktowe,3. 32 INCH – wielkoœæ kineskopu – 1: 32 cale; 0: inna wielkoœæ,4. HOTEL – tryb hotelowy – 1: funkcja zainstalowana: 0: bezfunkcji trybu hotelowego,5. EYE – cyfrowy czujnik oœwietlenia – 1: tak; 0: nie,6. TBIDX – indeks “TURBO THEATER” – 1: tak (opcja FB90/FC40); 0: nie,7. DGIDX – indeks cyfrowy – 1: tak; 0: nie,8. MOVE SPK – 1: 29FB90; 0: inne. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweBoles³aw Szpunar, Jerzy Pora, Jerzy Znamirowski, Wojciech Wiêciorek, Ryszard Strzêpek,Odbiorniki telewizyjnePhilips chassis L01.2EAACa³kowity brak oznak pracy zasilacza.Napiêcie na wyprowadzeniu 1 uk³adu TEA1507P (7520)wynosi oko³o 5.5V. Jest to za ma³o do wysterowania bramkitranzystora 7521 i ¿adnych impulsów na wyprowadzeniu 6 niema. Wed³ug dokumentacji TEA1507P rozruch tego uk³aduprzebiega dwufazowo – przy napiêciu 5V powinna wystartowaæwewnêtrzna przetwornica, która w oparciu o szeregow¹indukcyjnoœæ uzwojenia wpiêtego na wyprowadzeniu 8 powinnapodnieœæ Vcc na koñcówce 1 do poziomu rzêdu 10V. Tafunkcja nie dzia³a. Po wymianie uk³adu TEA1507P przetwornicastartuje prawid³owo.B.Sz.Elemis 5511STNie reaguje na pilota.Okresowo odbiornika nie mo¿na sterowaæ z pilota. Wpierwszej kolejnoœci sprawdzono, czy dzia³a prawid³owo odbiornikpodczerwieni US5 (SFH506-36) i by³o to tym ³atwe,¿e by³ „pod rêk¹” oscyloskop. Okaza³o siê, ¿e jest on sprawny,gdy¿ impulsy steruj¹ce z wyjœcia odbiornika dochodzi³y don.35 (SYG.) procesora US1 (PCA84C640P/030). Mog³o siêwydawaæ, ¿e uszkodzony jest procesor, ale na szczêœcie w trakciewyginania p³ytki zespo³u OZS2042 nastêpowa³o prawid³owedzia³anie odbiornika. Sugerowa³o to obecnoœæ zimnego lutu,przelutowano nó¿ki procesora US1, odbiornik zacz¹³ dzia³aæprawid³owo. Przy okazji usuniêto inn¹ usterkê, a mianowiciechwilowe œwiecenie obu diod LED (D1). Okaza³o siê, ¿e przyczyn¹by³ zimny lut przy jednej z nó¿ek.Uwaga: Jako odbiornik podczerwieni stosowane s¹ ró¿neuk³ady: SFH506-36 (Siemens), PAS-C0614 (Mitsumi), TFMS5360 (TK). Aby stosowaæ odbiorniki podczerwieni o ró¿-nych wyprowadzeniach wprowadzono zworê Z5, któr¹ nale¿ymontowaæ:1. w miejsce A dla PAS-C06142. w miejsce B dla SFH506-36 i TFMS 5360. J.P.Philips 14GR1227/42B chassis GR1-AXNie reaguje na pilota oraz klawiaturê lokaln¹.Po w³¹czeniu odbiornika pojawia siê prawid³owy obraz idŸwiêk, ale po oko³o godzinie nie mo¿na sterowaæ odbiornikiemz pilota ani te¿ z klawiatury lokalnej. Ponadto ju¿ po w³¹czeniuodbiornika i prze³¹czaniu programów cyfry wskazuj¹cenumer programu maj¹ dodatkowy z¹bek. Podobny objaw wystêpujew odbiornikach Fauni i powoduje go procesor steruj¹cy.Poniewa¿ w tym odbiorniku te¿ wystêpuje podobny procesor7700 (TMP47C434N-3142), po sprawdzeniu zasilania tegoprocesora (n.42) zdecydowano siê na jego wymianê, odbiornikpracowa³ prawid³owo i na tym zakoñczono naprawê.4Uwaga: W tym chassis mo¿na spotkaæ te¿ nastêpuj¹ce procesory:TMP47C434N-3415, TMP47C434N-3537 iTMP47C434N-3141.Bardzo jasny obraz, fonia prawid³owa.Po w³¹czeniu odbiornika pojawia siê prawid³owy obraz,ale tylko na krótki czas. Nastêpnie roœnie jaskrawoœæ obrazu,tak ¿e prawie nie widaæ obrazu i pojawiaj¹ siê jasne poziomelinie powrotów. Pomierzono napiêcia na katodach kineskopu iby³y one prawid³owe (od +120V do +130V); na n.3, 4 i 5 z³¹czadoprowadzaj¹cego sygna³y R, G, B te¿ prawid³owe (w granicach+3V), a tak¿e prawid³owe napiêcie Us2 (+270V). Natomiastprzy pomiarze Us1 w momencie dotkniêcia nó¿ki kineskopuna p³ytce obraz staje siê prawid³owy. Siatka kineskopupo³¹czona jest z mas¹ przez rezystor 3445 (1k), przerwatego rezystora powodowa³a powy¿sz¹ usterkê i po wymianieodbiornik pracowa³ prawid³owo.Nieczynny.W³¹czenie odbiornika do sieci powoduje niew³aœciw¹ pracêprzetwornicy, która w stanie czuwania wytwarza napiêciaznacznie zani¿one (np. +B oko³o +1.5V, a na katodzie diody6635 = +0.2V). Prze³¹czenie do stanu pracy powoduje brakobrazu (brak w.n.), s³ychaæ cichy pisk przetwornicy, a napiêcianadal silnie zani¿one (np. +B oko³o 4.7V, a na katodziediody 6635 = +0.5V). Wynika z tego, ¿e przetwornica jest przeci¹¿ona,pomiary nie wykaza³y zwarcia do masy jakiejkolwiekga³êzi i dopiero wyci¹gniêcie wtyku cewek odchylania poziomegospowodowa³o prawid³ow¹ pracê w tym stanie przetwornicy(+B oko³o +94.7V, napiêcie na katodzie diody 6635 oko-³o +4.7V i s³ychaæ cichy warkot). By³o jasne, ¿e uszkodzeniejest w uk³adzie odchylania poziomego (we wtyku cewek jestzwieracz napiêcia zasilaj¹cego ten uk³ad). Sprawdzenie elementówwykaza³o uszkodzenie tranzystora 7528 (2SC3795B– zamiennik BUT11AF) – przy pomiarze nie wykazywa³ zwaræmiêdzy elektrodami. Po wstawieniu nowego odbiornik pracowa³prawid³owo, lecz przy poruszaniu p³yt¹ bazow¹ ekran naprzemian gas³ i rozjaœnia³ siê, po czym nast¹pi³o ponowneuszkodzenie tranzystora 7528 w sposób jak wy¿ej. By³o oczywiste,¿e na p³ycie bazowej jest zimny lut i staranne obejrzeniepod szk³em powiêkszaj¹cym pozwoli³o go zlokalizowaæ. Okaza³osiê, ¿e jeden koniec diody 6528 (BYD33M) tkwi³ w luciena p³ytce nie przylutowany, a mimo to zapewnia³ kontakt zlutem (mimo to odbiornik tyle lat pracowa³ prawid³owo). St¹dby³o oczywiste, dlaczego w taki sposób uszkadza³ siê tranzystor7528. Staranne przylutowanie diody zakoñczy³o naprawê.Informacje serwisowe.Zasilacz wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta³e mierzone na:· na katodzie diody 6635 (+11) = +10.0V (+0.5V) oraz napiêcie+11A (mierzone na C2100) = +10.0V (+0.5V),· na 2660 (+B) = +95.0V (+5.5V),· tranzystorze 7673: E = +4.9V (+4.4V), B = +4.2V (+3.7V),K = +4.9V (+4.4V),· tranzystorze 7628: E = +89.0V (+0.2V), B = +8.1V(+5.1V), K = +3.2V (+1.4V),10 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisowe· tranzystorze 7631: E = +4.9V (+4.4V), B = +4.9V (+3.7V),K = -4.9V (+4.4V).Niektóre napiêcia mierzone na procesorze 7700: n. 19 (ON/STNBY) = +4.9V ( 0V), n.39 (SCL) = +4.9V (+4.4V) i n.40(SDA) = +4.9V (+4.4V).Uwagi:1. W naprawionym odbiorniku fabrycznie nie stosowanotranzystora 7674 i st¹d ró¿nice w stosunku do napiêæ podawanychna schematach.2. Napiêcia podane w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.3. Dla naprawiaj¹cych odbiornik z tym chassis po raz pierwszylub rzadko wskazane jest zapoznanie siê z artyku³amiumieszczonymi w nastêpuj¹cych numerach „Serwisu Elektroniki”:8 i 9/1997, 7/2001 i 3/2004. Lektura tych artyku-³ów mo¿e znacznie przyspieszyæ naprawê!Trafopowielacz (5530) wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta-³e mierzone na katodach diod: 6540 = +25.5V, 6542 = (+12V)+12.8V, 6544 (+5B) = +5.9V i 6535 = +161.0V. Ponadto zkatody diody pobierane s¹ napiêcia (przez R lub L): 12A =+11.4V, 12B = +12.3V, 12E = +12.5V i 12F = +11.2V.Napiêcie sta³e na n.7 (BEAM INFO) zale¿y od jaskrawoœcioraz nasycenia obrazu i zawiera siê w granicach od +21.0Vdo +14.2V.J.P.Philips 21PT165B/58 chassis AA5 ABNieczynny, nie œwieci dioda LED.Pomiary w przetwornicy wykaza³y brak napiêæ po stroniewtórnej przetwornicy. Sprawdzenie elementów omomierzemnie wykaza³o istnienia zwaræ. Zdecydowano siê na wymianêkondensatorów po stronie pierwotnej przetwornicy (czêsto ulegaj¹uszkodzeniu niezale¿nie od modelu chassis i producenta)i tak: 2509 (47µF/25V), 2533 (2.2µF/200V) i 2525 (100µF/35V). Po wymianie przetwornica zaczê³a pracowaæ poprawnie– konieczna by³a nieznaczna korekta napiêcia +86 (+86.0V)za pomoc¹ potencjometru nastawnego 3532 (4k7).Brak koloru niebieskiego.W takim przypadku zaczêto naprawê od pomiarów sta³ychnapiêæ na p³ytce kineskopu, a konkretnie na katodach kineskopu.Przy pomiarze napiêcia na katodzie B pojawia siê kolorniebieski, wiêc przyst¹piono do pomiaru elementów w torzeB. Uszkodzonym okaza³ siê rezystor 3280 (1k5) i po wymianiepojawi³y siê w³aœciwe kolory.Prawid³owe napiêcia sta³e mierzone na p³ytce kineskopuna katodach kineskopu i z³¹czu L5 s¹ nastêpuj¹ce:· katoda R ok. +170V (+146V), katoda G ok. +170V (+147V) i katoda B ok. +166V (+139V),· na z³¹czu L5: n.1 (G) = +1.4V (+1.7V), n.2 (+8A) = +8.1V,n.3 = +1.4V (+1.7V), n.4 (GND) = 0V i n.5 (R) = +1.5V(+1.7V).Napiêcia podane w nawiasach dotycz¹ wartoœci napiêæ przybraku w gnieŸdzie antenowym sygna³u telewizyjnego.Uwaga:1. S¹ dwie wersje p³ytki kineskopu. Ich schematy, a tak¿eschemat chassis AA5 AB zamieszczono w „Serwisie Elektroniki”nr 2/2001.2. Przy naprawie odbiorników z tym chassis mo¿na korzystaæz materia³ów zamieszczonych w „Serwisach Elektroniki”nr 8 i 9/2001 (jest te¿ opis trybu serwisowego) oraz nr3/2005.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza sta³e napiêcia mierzone na katodachdiod: 6572 (+12S) = +15.4V (+15.7V), 6568 (+86) =+86.1V (+104.3V) i D6566 (+10V) = +11.5V (+12.2V).Niektóre napiêcia na uk³adzie 7600 (TMP47C637):· n.19 (ON/STBY) = +0.7V (0V),· n.39 (SCL) = +5.0V (+5.1V),· n.40 (SDA) = +5.0V (+5.1V).Uwaga: Napiêcia podane w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Napiêcia sta³e mierzone na wyprowadzeniach uk³adu 7250(MC44603) zestawiono w tabeli 1.TabelaNrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]VCC .8 ( .8) Sync 5.7 (5.7)2 VC 0.2 ( 0. ) 0 Cf 2.6 (2.6)3 O t 0. (0. ) SS .4 ( .4)4 Gnd 0 2 R .2 ( . )5 Foldb .2 (0. ) 3 EAo t 2. ( .8)6 OVP .7 (0.8) 4 VB 2.5 (2.5)7 C .Sen e 0. (0) 5 Rf 2.6 (2.5)8 Dem g 0.2 (0. ) 6 R ef 2.5 (2.5)Uwaga:1. Napiêcia na nó¿kach uk³adu 7250 mierzone s¹ oczywiœciew stosunku do masy gor¹cej.2. Napiêcia w nawiasie dotycz¹ stanu czuwania. J.P.Telestar 6070TXSTPracuje tylko w stanie czuwania.Po w³¹czeniu odbiornika do sieci klawiszem zapala siê czerwonyLED, po czym gaœnie. Nie œwieci ekran oraz brak fonii.Pierwsze pomiary skoncentrowano na przetwornicy, ale wartoœcinapiêæ by³y prawid³owe. Brak wysokiego napiêcia sugerujeuszkodzenie w stopniu odchylania poziomego. Sterowaniestopniem poziomym odbywa siê z uk³adu scalonego IC181(TDA8362) z nó¿ki 37 (H O/P) poprzez Q580 i Q581. Przyst¹pionodo pomiarów zasilania uk³adu IC181 na n.10 (VDD)– okaza³y siê zani¿one, a ponadto uk³ad ten zacz¹³ siê grzaæ.Oczywiœcie na n.37 nie by³o ¿adnych przebiegów, wymienionouk³ad na nowy i uzyskano prawid³owy obraz. Poniewa¿ napublikowanym schemacie brak napiêæ sta³ych na nó¿kachIC181, podano je w tabeli 2.Oznaczenia niektórych skrótów:· n.12 – DECOUPLING FILTER TUNING· n.14 – PECKING CONTROL I/P· n.33 – BRUST PHASE DETECTOR· n.39 – PHASE 2 LOCK FILTER· n.40 – PHASE 1 LOCK FILTER· n.48 – AGC DECOUPLING CAP.· n.49 – TUNER TAKE-OVER ADJUSTMENT· n.51 – DECOUPLING SOUND DEMODULATOR· n.52 – BANDGAP SUPPLYSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 11

Porady serwisoweTabela 2NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]AUDEEM 3. 4 PC I/P 4.2 27 TINT 5. 40 P LF 3.82 IFDEM 5.7 5 EXT CVBS I/P 3.5 28 B-Y I/P 4. 4 V.FB I/P 2.63 IFDEM2 5.7 6 AV SW 0.2 2 R-Y I/P 3. 42 V.GENERATOR 2.64 IDENT 7.5 7 BRI 2.8 30 R-Y O/P .6 43 VER O/P 3.75 SOIF IN 3. 8 B O/P 2.4 3 B-Y O/P .6 44 AFC O/P 2.86 AUDIO I/P 3. G O/P 2.2 32 4.43MH O/P 0 45 IF I/P 4.27 VIDEO OUT 3. 20 R O/P 2.2 33 BPD 4. 46 IF I/P2 4.28 DECOUPLING .8 2 FB 2 34 3.58 XTAL 3.6 47 TUNER AGC 5.2GND 0 22 R I/P 0.2 35 4.43 XTAL 2.6 48 ADC 3.60 VDD 7.6 23 G I/P 3.4 36 START H.OSC 7.2 4 TTA .6GND2 0 24 B I/P 3.4 37 H. O/P 0.5 50 AUDIO O/P 3.52 DFT 3.6 25 CONT 3.0 38 SAND 0.5 5 DSD 3.23 TV CVBS I/P 4.8 26 COL .3 3 P2LF 3.8 52 BS 6.7Brak wysokiego napiêcia.Podobnie jak wy¿ej nie pracuje stopieñ odchylania poziomego.Lokalizacji uszkodzenia dokonano stosunkowo szybkoprzez pomiar napiêæ sta³ych na Q580 (BF422) i okaza³o siê, ¿ena kolektorze jest pe³ne napiêcie +140V. Uszkodzony by³ tranzystorBF422 i po wstawieniu pewniejszego BF459 odbiornikpracowa³ poprawnie.Odtwarzany obraz jest czarno-bia³y.Uszkodzenie k³opotliwe w lokalizacji z uwagi na rozbudowanydekoder koloru i fakt, ¿e naprawa mia³a miejsce u klienta.Przypomniano sobie, ¿e w starszych typach odbiornikówbrak koloru w PAL-u spowodowane jest uszkodzeniem liniiopóŸniaj¹cej chrominancji. W tym odbiorniku rolê tê pe³niuk³ad scalony IC241 (TDA4661). Przyst¹piono do pomiarównapiêæ na jego wyprowadzeniach i okaza³o siê, ¿e napiêcie nan.1 jest równe zero (powinno wynosiæ ok. +5.1V, gdy¿ jestpodawane z napiêcia +8V przez rezystor R241 (220R). Zwart¹okaza³a siê dioda Zenera D241 (5V1). Po jej wymianie pojawi³siê prawid³owy kolor i naprawa na tym zosta³a zakoñczona.Poniewa¿ na schemacie tak¿e nie podano napiêæ sta³ych,na wyprowadzeniach tego uk³adu brak ten uzupe³niono w postacitabeli 3.Tabela 3NrNazwaNapiêcie[V]NrNazwaNapiêcie[V]V 2 +5. V O(R-Y) +2.3 GND2 0 2 V O(B-Y) +3.4 i.c. 0 4 V I(B-Y) + .5V +5. 6 V I(R-Y) + .4i.c. – internally connectedJ.PAxxion AX6021TNieczynny.W³¹czenie odbiornika powoduje tylko wejœcie odbiornikado stanu czuwania (a powinien pojawiæ siê obraz i dŸwiêk),brak stuku przekaŸnika, przetwornica wytwarza prawid³owenapiêcia. U¿ytkownik odbiornika korzysta³ czêsto z klawiszasieciowego i od jakiegoœ czasu przy w³¹czaniu musia³ ten klawiszkilkakrotnie naciskaæ zanim pojawi³ siê obraz i dŸwiêk.By³a to wskazówka, która znacznie przyspieszy³a naprawê. Natranzystorze Q619 s¹ prawid³owe napiêcia, tj.: E = +4.9V, B =+5.5V i K = +16.7V, na procesorze IC601 jest te¿ prawid³owezasilanie, a mimo to odbiornik nie przechodzi w stan pracy(za³o¿ono te¿, ¿e procesor jest sprawny, gdy¿ nie by³o ¿adnychprzebiæ impulsowych w FBT czy kineskopie). Zwrócononatomiast uwagê na uk³ad Q604 (2SC1815) i Q601 (2SA1015).Emiter Q601 po³¹czony jest z n.7 IC, a kolektor z n.6 IC601.Natomiast na bazê Q604 podawane jest napiêcie +5V przezR615 i R616 przez styki A i B w³¹cznika sieciowego S901 wmomencie w³¹czania klawiszem. Pomiary omomierzem wykaza³y,¿e styk ten nie zwiera w momencie naciœniêcia klawisza.To t³umaczy³o dlaczego odbiornik nie przechodzi w stanpracy i wymiana w³¹cznika na nowy uszkodzenie usunê³o.Ciemny ekran.Zwiêkszenie napiêcia Us2 powoduje œwiecenie ekranu beztreœci wizyjnej z lekko widocznymi powrotami, fonia prawid³owa.Dokonano pomiary napiêæ sta³ych na katodach kineskopu:wszystkie napiêcia by³y równe napiêciu zasilania wzmacniaczywizyjnych, ponadto na z³¹czu CN301 napiêcia na n.1, 2 i 3 wynosi³ypo +1.5V. Poniewa¿ elementy na p³ytce kineskopu by³ydobre, uszkodzenia nale¿a³o szukaæ w uk³adzie procesora wizyjnegoIC302 (AN5601K). Napiêcia sta³e zasilaj¹ce procesorby³y prawid³owe i poniewa¿ odbiornik by³ na warsztacie, skorzystanoz oscyloskopu celem sprawdzenia przebiegów zmiennych.Brak by³ impulsów na n.37 (dodatnie o czêstotliwoœci liniii wartoœci 3V ss ) podawanych do kolektora Q402 (2SD1555)przez kondensator C428 (0.022µF/2kV) i rezystor R323 (18k).W³aœnie ten rezystor mia³ przerwê i automatycznie na n.36 by³szcz¹tkowy impuls SSC, co t³umaczy³o blokadê wzmacniaczywizji. Wymiana rezystora na nowy przywróci³o poprawn¹ pracêodbiornika telewizyjnego. Pomierzono równie¿ impuls powrotuna C428 i mia³ on wartoœæ oko³o 35V ss .J.P.Sharp C-1451 chassis 14ABrak obrazu.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym przechodzi w stan pracy(œwieci zielony LED), ale brak obrazu (ciemny ekran, ale wysokienapiêcie jest), fonia jest. Naprawê zaczêto od pomiarównapiêæ na katodach kineskopu na p³ytce kineskopu, mia³y wartoœæ+152V, czyli kineskop by³ zablokowany. Równie¿ by³y12 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweniew³aœciwe napiêcia na z³¹czu K p³ytki kineskopu: n.3 = +0.8V,n.4 = +0.79 i n.5 = +0.8V. W odbiorniku zastosowano dodatkow¹p³ytkê PWB-F, przez któr¹ podawany s¹ sygna³y wizyjnez p³yty bazowej na p³ytkê kineskopu. Na p³ytce tej zastosowanouk³ad sk³adaj¹cy siê m.in. z tranzystorów Q801 i Q802.Wartoœci napiêæ na elektrodach tych tranzystorów by³y nastêpuj¹ce:· Q801: E = 0V, B = 0V i K = +5.9V – poprawne powinnywynosiæ: E = 0V, B = +0.7V i K = +0.1V,· Q802: E = 0V, B = +0.7V i K = +0.1V – poprawne powinnywynosiæ: E = 0V, B = +0.5V i K = +5.7V.Tak wiêc napiêcia podawane na p³ytkê kineskopu by³y przezdiody D806, D807 i D808 sprowadzone do niskiej wartoœci(diody te przewodzi³y) i kineskop by³ zablokowany. Sprawdzenieelementów na p³ytce PWB-F wykaza³y uszkodzeniediody Zenera D809 [EX0156GE (10V)], wymiana na sprawn¹spowodowa³a poprawn¹ pracê odbiornika i naprawa zosta³azakoñczona.Nie reaguje na rozkazy z pilota.Najpierw sprawdzono napiêcie na odbiorniku RC1001 iby³y one poprawne – n.1 = +5.1V, n.2 = +5.1V i n.3 = 0V. Takwiêc w nastêpnej kolejnoœci podejrzanym jest odbiornik, aleby³ k³opot ze sprawdzeniem, gdy¿ nie dysponowano sprawnymtego typu. Uda³o siê dopasowaæ odbiornik pochodz¹cyod innego telewizora i oznaczony symbolem UPC1490HA (zastosowanyw nim uk³ad scalony to IX1703CE). Mo¿na te¿sprawdziæ, czy odbiornik pracuje za pomoc¹ oscyloskopu iwtedy na jego wyjœciu (n.1) jest przebieg o wartoœci 4V ss .Uwaga: W przypadku wy³¹czenia odbiornika pilotem, a nastêpnieklawiszem sieciowym przy ponownym w³¹czeniu odbiorniknie wchodzi w stan pracy i nale¿y go w³¹czyæ pilotem.Ciemny ekran.W³¹czenie odbiornika klawiszem sieciowym powodujeprzejœcie do stanu pracy (œwieci zielony LED), ale ekran jestciemny, wysokie napiêcie jest, a tak¿e fonia. Rutynowo zaczêtood pomiarów na p³ytce kineskopu, które wykaza³y, ¿e kineskopjest zablokowany (napiêcia na katodzie +152V). Sprawdzenieelementów na p³ytce kineskopu oraz p³ytce PWB-F nieposunê³o lokalizacji uszkodzenia. Ponownie pomierzono napiêciana p³ytce kineskopu i dopiero teraz zwrócono uwagê, ¿enapiêcie na n.1 z³¹cza K jest trochê zani¿one do +10.6V. Napiêcieto otrzymywane jest z tranzystora Q604 (pomierzone nanim napiêcia by³y nastêpuj¹ce: E = +10.6V, B = +11.2V i K =+14.7V). Wstawiono nowy tranzystor, tym razem napiêcia nanim by³y prawid³owe, (tj. E = +12.2V, B = +12.8V i K =+14.2V) i pojawi³ siê prawid³owy obraz. Tranzystor Q604 maparametry pnp 2SD880 Vce = 60V Ic = 3A Pc = 30W i z brakutakiego wstawiono odpowiednik o nieco wiêkszym dopuszczalnympr¹dzie, przez co mniej siê grzeje.J.P.Nokia 2130 HS (Hotel TV)Widaæ obraz, ale jest zak³ócony drobnymi poziomymi kreseczkami. Dodatkowymefektem jest g³oœne syczenie dochodz¹ce z wnêtrza odbiornika.Naprawa by³a bardzo prosta – szybko zlokalizowano Ÿród³o„syczenia”. By³ nim trafopowielacz Orega DST 88 N 234(dodatkowe oznaczenie: 47317558). Po wymianie trafopowielaczawszystko jest w porz¹dku, ale nie mo¿na odbiornika nastroiæna nowe stacje telewizyjne. Szybko okazuje siê, ¿e telewizorjest w tzw. trybie hotelowym. Dodatkow¹ trudnoœci¹ jestbrak oryginalnego pilota (klient dostarczy³ pilot uniwersalny„ustawiony” na OTVC Graetz. Po d³ugotrwa³ych poszukiwaniachw internecie znaleziono doœæ œcis³y zamiennik dzia³aj¹cyz tym odbiornikiem. Jest nim pilot o oznaczeniu handlowymIR-431. Mo¿e te¿ byæ BQS 471. Wejœcie w menu w celuodblokowania odbiornika z trybu hotelowego jest bardzo skomplikowane,ale oczywiœcie do zrobienia. Poni¿ej przedstawionajest procedura poszczególnych kroków:1. nacisn¹æ przycisk [ MENU ] – miêdzy innymi wyœwietlanes¹ tam: IR/AV, OSD ON, jêzyk menu, itd.,2. nacisn¹æ [ - Prog ],3. nacisn¹æ [ + Prog ],4. nacisn¹æ [ - Volume ],5. nacisn¹æ [ + Volume ],6. naciskaæ przycisk [ MENU ], a¿ do pojawienia siê napisu“HOTEL”,7. zgodnie z kolorystyk¹ napisów na ekranie, naciskaj¹c zielonyprzycisk wybraæ opcjê “HOTEL NO”,8. zapisaæ ustawienia do pamiêci naciskaj¹c czerwony przycisk– potwierdzeniem jest zmiana t³a napisów na czerwony,9. wy³¹czyæ odbiornik tylko pilotem, a nie u¿ywaæ wy³¹cznikag³ównego (tylko do czuwania),10. uruchomiæ ponownie odbiornik,11. nacisn¹æ przycisk [ MENU ] – powinny pojawiæ siê „noweopcje” do zaprogramowania odbiornika.Nowe opcje opisane s¹ w nastêpuj¹cych kolorach:· ¿ó³ty przycisk “P” – numer programu,· zielony przycisk “C” – numer kana³u,· niebieski przycisk “S” – automatyczne wyszukiwanie kana³u,· czerwony przycisk “M” – zapisanie do pamiêci.Uwaga: Kroki: od 2 do 5 w³¹cznie nale¿y wykonaæ bardzoszybko – w ci¹gu oko³o 5 sekund.Dalsze kroki zwi¹zane ze strojeniem odbiornika, nie wymagaj¹komentarza, gdy¿ s¹ doœæ intuicyjne – wszystkie funkcjewyœwietlane s¹ na kolorowo i w tym samym kolorze nale-¿y u¿ywaæ przycisków na pilocie.Jedyn¹ uwag¹ jest to, ¿e w przypadku natrafienia na programyna „niepe³nych kana³ach”, nale¿y nacisn¹æ jeszcze razprzycisk “P” menu. Wejdziemy wtedy w tryb p³ynnego dostrajania(przestrajania nale¿y dokonywaæ klawiszami [P+]lub [P-].Informacja serwisowa.Godny polecenia jest bardzo tani pilot (zamiennik z seriiIR431 – jest kilka modeli pilotów o tym oznaczeniu) o symboluVTK-17094.Regulacji obrazu dokonuje siê te¿ czterema kolorowymiprzyciskami s³u¿¹cymi do obs³ugi telegazety. Najpierw nale¿ykrótko nacisn¹æ odpowiedni przycisk:· [ ZIELONY ] – kontrast,· [ ¯Ó£TY ] – nasycenie koloru,· [ NIEBIESKI ] – jaskrawoœæ,a nastêpnie samych regulacji dokonywaæ klawiszami [+P],[-P]. Potwierdzeniem regulacji jest wyst¹pienie odpowiedniejgrafiki ekranowej.J.Z.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 13

Porady serwisoweOtake 5522VTDŸwiêk prawid³owy, obraz widoczny ale mocno zwê¿ony z widoczn¹ tendencj¹ dozniekszta³ceñ poduszkowych. Dodatkowym objawem jest niezbyt g³oœne buczenieprzeci¹¿onej przetwornicy.Po rutynowym sprawdzeniu uk³adów odchylania i wa¿niejszychnapiêæ w zasadzie nie stwierdzono niczego, poza zani-¿onym napiêciem g³ównym. Przyczyn¹ tego zjawiska by³ouszkodzenie „poziomych” cewek odchylaj¹cych. Po ich zdemontowaniuwyraŸnie by³o widaæ nadpalenie izolacji uzwojenia(na d³ugoœci oko³o 2.5 cm). Ze wzglêdu na wiek odbiornikai wysokie koszty naprawy zaniechano naprawy (decyzjaklienta).J.Z.Trilux TAP283X chassis PB310Brak wizji i fonii.Nietypowe objawy: odbiornik za³¹cza siê, pracuj¹ uk³adyodchylania, ekran ciemny. Po zwiêkszeniu napiêcia S2 pojawiaj¹siê w pulsuj¹cy sposób na ekranie powroty, w tym samymrytmie pojawia siê te¿ wyciszony dŸwiêk. Przyczyn¹okaza³ siê kondensator C816 - 220nF/100V (przerwa, brakpojemnoœci) w uk³adzie pomiaru pr¹du kineskopu. W.W.Daewoo DTK-29G2K-100D chassis CP850FNie zawsze siê w³¹cza.Gdy odbiornik zadzia³a, na ekranie pojawia siê zawiniêtyobraz w górnej czêœci. Za z³y start odbiornika odpowiedzialnyby³ kondensator w zasilaczu C871 - 1000µF/16V, a za zawiniêcieramki C305 - 220µF/35V. Po wymianie uszkodzonychelementów telewizor dzia³a prawid³owo.W.W.Philips 25PT825A/00 chassis FL 4.16AAPorada dotyczy równie¿ innych chassis FL z SOPS.Nie dzia³a.Uszkodzony zasilacz. Spalony bezpiecznik, rezystor zabezpieczaj¹cy1R/5W i tranzystor BUT12. Przy tak lawinowymuszkodzeniu nale¿y tak¿e wymieniæ modu³ “SOPS driver”. Zpowodu braku nowego zdecydowa³em siê na naprawê uszkodzonegoi 2 innych, które posiada³em w warsztacie. Przy naprawiepos³ugiwa³em siê schematem chassis FL1.Uszkodzenia na modu³ach:· przerwa przy rezystorze 3312 - 100R (pierwotna strona),· wylany elektrolit z kondensatora 2376 - 33µF, rezystor3374 - 75k,· przerwa przy rezystorze 3362 - 150R (wtórna strona).W.W.Thomson 21MF15CL chassis TX807Nie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkowanie. Przyczyn¹ okaza³ siêuszkodzony transformator W.N. Orega 40337-21, jako zamiennikzastosowa³em CT8314. Po jego wymianie telewizor dzia³apoprawnie.Brak fonii.Po wymianie „strzelaj¹cego” transformatora W.N. brakdŸwiêku. Na grafie si³a g³osu na minimum i brak mo¿liwoœcijej zwiêkszenia. Po za³adowaniu pamiêci poprawnym wsademOTVC dzia³a bez zarzutu.W.W.Orion 287GE TV775 chassis 7000Brak odchylania pionowego.Uszkodzony okaza³ siê uk³ad scalony TDA8350, profilaktyczniewymieniono kondensator CF2 - 22µF/63V. Po wymianieww. elementów odchylanie pionowe dzia³a poprawnie lecznale¿a³o skorygowaæ geometriê w trybie serwisowym. Po regulacjiodbiornik dzia³a poprawnie. Jako zamiennik pilota zastosowanopilota CT471.Wejœcie w tryb serwisowy.Trzymaj¹c wciœniêty klawisz [ menu ] na klawiaturze lokalnejw³¹czyæ OTVC w³¹cznikiem sieciowym, gdy zaœwiecisiê kontrolka STANDBY na czerwono, puœciæ klawisz [ menu ]i w³¹czyæ telewizor klawiszem [ STANDBY ] na pilocie. Pouruchomieniu odbiornika pojawia siê menu serwisowe:· SA – regulacja stereo audio· LA – regulacja audio· HSH – po³o¿enie H· EW – amplituda H· PW – korekcja paraboli· CP – korekcja w naro¿nikach· TC – trapez· VSL – vertical slope· VNA – amplituda V· VSH – po³o¿enie V· S.C. – liniowoœæ V· VPR – balans R· VPG – balans G· VPB – balans B· DLY – regulacja opóŸnienia linii luminancjiPoruszanie siê po menu góra - dó³ [P+]/ [P-], zmiananastaw – [V+]/ [V-]. Po zakoñczeniu regulacji nacisn¹æ przycisk[TV], nastawy zostan¹ zapisane automatycznie. W.WPhilips 21PT1532/58 chassis L6.1AANie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkuj¹c¹ (piszcz¹c¹) pracê przetwornicy.Przyczyn¹ by³ uszkodzony kondensator 2501 - 1.5nF/1kV. Po jego wymianie odbiornik dzia³a prawid³owo.W.WThomson 28DG170G chassis TX807CSNie dzia³a.Kontrolka STANDBY œwieci i zmienia na chwilê kolor popróbie za³¹czenia, lecz odbiornik nie podejmuje prawid³owejpracy. Pomiary wykaza³y brak startu uk³adów odchylania, brakimpulsów steruj¹cych H na tranzystorze TL035. Impulsy zanika³yna tranzystorze TL031 - BC846 (SMD). Po wymianie tranzystoraTL031 ujawni³a siê przyczyna jego uszkodzenia – przebicietransformatora W.N. (oryginalny to Orega 40348A-11).Po wymianie transformatora (jako zamiennik zastosowa³emHR8629) telewizor dzia³a prawid³owo.W.WTevion MD7115VTS-A chassis TV17.6Brak odchylania pionowego.Przy naprawie pos³ugiwa³em siê schematem chassis 17.1 zDS25 (numeracja elementów wg tego schematu). Stwierdzonospalony rezystory R342 i nadpalone R339 i R340 (wszystkie0.22R) na skutek uszkodzonego uk³adu scalonego IC401 -14 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweTDA8177F. Po wymianie uszkodzonych elementów zadzia³a-³o odchylanie V, pojawi³ siê obraz, silnie zak³ócony (poszatkowany)poziomymi liniami oraz bardzo nagrzewa³ siê uk³ad scalonyTDA8177F. Przyczyn¹ ww. objawów i uszkodzonych elementówokaza³ siê kondensator C405 - 470nF/63V (przy pomiarzemiernikiem wykazywa³ idealnie 47nF). W.W.Telestar TSTAR21PBG-AV RGBTXNie dzia³a.OTVC pracuje w trybie standby, lecz nie mo¿na go w³¹czyæ.Przyczyn¹ okaza³ siê kondensator C119 - 470µF /25V w zasilaczu.Po jego wymianie odbiornik dzia³a poprawnie.W.W.SEG CORTINA -S chassis 11AK19Nie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ próbkowanie przetwornicy. Przyczyn¹by³a uszkodzona dioda D808 - UF5407. Po jej wymianieodbiornik dzia³a prawid³owo.W.W.Thomson chassis ITC222Brak oznak pracy.Na linii napiêcia systemowego +118V panuje zwarcie domasy. Uszkodzeniu uleg³: tranzystor TL010 - 2SC5717, kondensatorCL031 - 10.8nF/1500V. Regulacja wymiarów obrazuodbywa siê w trybie serwisowym.R.S.Royal TV-6399TXTNie w³¹cza siê.Przetwornica pracuje prawid³owo. Na wyprowadzeniu 3uk³adu IC803 - TDA8183A nie zmienia siê stan z niskiego nawysoki. Wymiana IC803 daje pozytywny rezultat. OTVC dajesiê w³¹czyæ.R.S.Philips 21PT2683/58 chassis L7.2E AAPrzy prze³¹czeniu w stan pracy po kilku sekundach prze³¹cza siê w stan czuwania.Uszkodzony zosta³ uk³ad odchylania pionowego 7401 -TDA9302 oraz rezystor 3451 - 2.2R/0.5W. Regulacja geometriiobrazu odbywa siê w trybie serwisowym. R.S.Grundig chassis 22.2Wy³¹cza siê po 30 sekundach pracy.Je¿eli zostanie sch³odzony uk³ad IC803 - DDP3115C, toczas pracy OTVC wyd³u¿a siê. Uszkodzony zosta³ uk³ad IC803.Daje on sterowanie uk³adom odchylania. Po jego wymianienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednich regulacji.R.S.LG chassis MC049BBrak odchylania pionowego.Uszkodzeniu uleg³y: uk³ad odchylania pionowego IC301 -TDA4863A i rezystor FR403 - 0.0R/0.5W (zasilanie +14Vuk³adu IC301). Regulacja wymiarów obrazu w pionie odbywasiê w trybie serwisowym.R.S.Samsung chassis KS3AUstawienie napiêcia G2 kineskopu.W celu ustawienia napiêcia UG2 kineskopu nale¿y:· odbiornik ustawiæ w trybie AV bez podania sygna³u,· wejœæ w tryb “Menu” i wy³¹czyæ niebieski ekran,· wejœæ w tryb serwisowy naciskaj¹c przyciski nadajnikazdalnej regulacji: [ PICTURE OFF ] -> [ DISPLAY ] ->[ MENU ] -> [ MUTE ] -> [ PICTURE ON ],· z menu serwisowego wybraæ przyciskami [ CH+ ] lub[ CH- ] pozycjê “G2-Adjust”,· za pomoc¹ przycisków [Vol+] lub [Vol-] ustawiæ nastêpuj¹cewartoœci: IBRM = 220, CDL = 220, WDRV = 35,COL RGB = 150150150,· regulowaæ potencjometrem SCREEN na trafopowielaczu,a¿ wielkoœci "MRCRGB" osi¹gn¹ wartoœæ 120,· wyjœcie z trybu serwisowego – OTVC wy³¹czyæ wy³¹cznikiemsieciowym.R.S.Grundig chassis 22.2Po 1 godzinie pracy obraz od do³u zawija siê.Uszkodzony zosta³ uk³ad IC803 - DDP3115C. Poniewa¿jest on na podstawce, jego wymiana jest ³atwa. Po jego wymianienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Loewe chassis 9003Zak³ócenia na obrazie.Na obrazie mamy zak³ócenia w postaci pionowych faluj¹cychlinii po bokach ekranu. Z uk³adu procesora odchylaniabrak jest impulsów gasz¹cych H. Uszkodzony zosta³ procesorodchylania DPU2553. Po jego wymianie nale¿y dokonaæ odpowiednichregulacji w trybie serwisowym.R.S.Thomson chassis TX807Samoczynnie w OTVC zmieniaj¹ siê kana³y TV.Oprócz ww. zjawiska wystêpuje samoczynne podwy¿szaniepoziomu fonii. Przyczyn¹ tego stanu s¹ mikrowy³¹cznikiSK101 - SK104 znajduj¹ce siê na klawiaturze lokalnej KB2000.R.S.Thomson chassis ICC17Bardzo du¿a jasnoœæ obrazu.Okazuje siê, ¿e napiêcie +200V zasilaj¹ce p³ytkê kineskopuwynosi +105V. Przyczyna le¿y w uk³adzie wzmacniacza wizjiIB01 - TDA6107Q. Po jego wymianie nale¿y ponownie ustawiæbalans bieli u¿ywaj¹c do tego trybu serwisowego. R.S.Sharp 70ES03S chassis CA10Brak wysokiego napiêcia kineskopu.Nie pracuje stopieñ koñcowy odchylania H. Uszkodzonezosta³y: tranzystor koñcowy odchylania H Q602 - BUH515oraz tranzystor uk³adu drivera Q601 - KSC2500. R.S.Thomson chassis ITC008Brak œwiecenia ekranu.Przyczyn¹ braku œwiecenia ekranu jest nieobecnoœæ wyso-SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 15

Porady serwisowekiego napiêcia kineskopu. Wystêpuje brak sterowania stopniakoñcowego odchylania poziomego TL035 - ST1803DHI.Uszkodzeniu uleg³ tranzystor drivera TL033 - BC639. R.S.Funai TV-2000MKIIBrak obrazu, fonii.Stwierdzono nieobecnoœæ wysokiego napiêcia kineskopu.Stopieñ koñcowy odchylania H Q13 - 2SD1398 jest nie wysterowany.Nie pracuj¹ generatory H i V w uk³adzie IC5 -TA8659AN (zasilanie uk³adu jest prawid³owe). Przyczyn¹ tegostanu jest uszkodzony rezonator kwarcowy CF10 - CSB503KHz.R.S.Grundig CUC1836Ekran œwieci fioletow¹ poœwiat¹.Pomiary sygna³ów: -(R - Y) 100, -(B - Y) 100, Y100 oscyloskopemwykazuj¹, ¿e jest ich prawie brak, a sygna³ Y jestmocno zniekszta³cony. 100 oznacza 100-hercowe odchylaniepionowe. Uszkodzenie dotyczy bloku cyfrowego Feature Box29504.103.4201. Konkretnie uszkodzony zosta³ uk³ad CIC1640- SDA9280 (Display procesor). Po jego wymianie nale¿y wejœæw tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednich regulacji. R.S.Philips chassis AA5 ABZani¿one napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy.Napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy stanowi¹ 1/3 wartoœcinominalnych. Sprawdzono wszystkie obci¹¿enia przetwornicy.Okaza³y siê one prawid³owe. Silnie grzeje siê tranzystorkluczuj¹cy przetwornicy 7540 - STP4NA60F1. Przyczyn¹ tegostanu pracy przetwornicy jest kondensator 2540 - 220pF/2kV.Jest on pod³¹czony bezpoœrednio do tranzystora 7540. Po naprawienale¿y sprawdziæ napiêcie systemowe +86V na kondensatorze2569 - 47µF/160V.R.S.JVC AV-28WFX1EUS chassis MDCiemny ekran.Ciemny ekran by³ wynikiem braku wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ tranzystor koñcowy odchylaniapoziomego Q531 - 2SC5502. Przyczyn¹ uszkodzenia tranzystoraQ531 by³o „zimne lutowanie” wyprowadzeñ transformatorasteruj¹cego T501.R.S.Panasonic chassis CP830FZaraz po w³¹czeniu do pracy zabezpiecza siê.Napiêcie systemowe osi¹ga wartoœæ oko³o 100V. Po wylutowaniurezystora R401 - 82R/2W (brak zasilania stopnia steruj¹cegotranzystor koñcowy odchylania poziomego). Przyczyn¹tego stanu jest trafopowielacz T402 - 1362.5021. Przywymianie zastosowano trafopowielacz HR8874. R.S.Grundig chassis CUC2030Ekran œwieci na bia³o.Pomiar napiêcia +C 200V wykazuje wartoœæ 15V. Uszkodzonezosta³y elementy: R54001 = 12R/1W (zwiêkszy³ swoj¹wartoœæ do oko³o 40k9) oraz C54001 - 22µF/350V. Oba elementyznajduj¹ siê w torze zasilania +C 200V. R.S.Samsung CX5312W/SGX chassis P88MTBrak œwiecenia ekranu.Przyczyn¹ braku œwiecenia ekranu jest nieobecnoœæ wysokiegonapiêcia kineskopu. Stwierdzono za pomoc¹ oscyloskopu,¿e generator odchylania poziomego nie pracuje. Uszkodzonyzosta³ uk³ad IC302 - TDA2579A. Po jego wymianienale¿y wyregulowaæ obraz potencjometrami: VR401, VR402.R.S.Philips chassis L9.2EEkran œwieci na niebiesko z powrotami.Na katodzie R kineskopu A51EER133X72 napiêcie wynosi20V. Na pozosta³ych katodach napiêcia wynosz¹ oko³o140V. Przyczyn¹ tego stanu jest uszkodzenie tranzystora 7322- BF422. Po jego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy iustawiæ balans bieli.R.S.Samsung CK-5379T chassis S15ABrak obs³ugi OTVC.Brak obs³ugi OTVC zarówno zdalnie, jak i z klawiaturylokalnej. Dzieje siê to po oko³o 0.5 godziny pracy OTVC.Uszkodzony zosta³ procesor zarz¹dzaj¹cy IC901 - SAA5291-097. Po naprawie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæodpowiednich regulacji.R.S.Telestar chassis PT92AObraz z du¿ymi zniekszta³ceniami E-W.Sprawdzono obecnoœæ przebiegu E-W Driew na wypr.20 uk³aduIV01 - TDA9358. Okaza³o siê, ¿e by³ obecny, ale o zani¿onejamplitudzie. Przyczyn¹ tych zjawisk s¹ uszkodzone elementy:tranzystor TV06 - BD680, rezystor RV38 - 2.2R/1W. Na koniecnale¿y ustawiæ wymiary obrazu w trybie serwisowym. R.S.Samsung CW29Z308TX chassis S63B(P)OTVC wy³¹cza siê samoczynnie.OTVC pracuje kilka sekund i przechodzi w stan czuwania.Napiêcie systemowe +142V osi¹ga zaledwie 110V. Uszkodzonyzosta³ trafopowielacz T444s - FUH29V002. Po naprawienale¿y wejœæ w tryb serwisowy i wyregulowaæ: jasnoœæ, ostroœæstatyczn¹ i dynamiczn¹.R.S.Philips chassis MD2.21Brak obrazu.Ekran jest ciemny z powodu braku wysokiego napiêcia kineskopu.Uszkodzony zosta³ kondensator 2418 - 220pF/2kV(przebicie miêdzy wyprowadzeniami). Ten kondensator jestpod³¹czony równolegle do tranzystora 7421 - BU2520D (stopieñkoñcowy odchylania H).R.S.Universum 32FT406 chassis ICC20W³¹cza siê i wy³¹cza.Dzieje siê to w czasie pracy. Po otwarciu OTVC okaza³o siê,¿e we wnêtrzu jest chassis ICC20 Thomsona. Przyczyn¹ ww. zjawiskas¹ „zimne luty”, które wystêpuj¹ w okolicach tranzystorakoñcowego H TL010 oraz trafopowielacza LL008. R.S.16 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweSharp LC-26/32/37P55EE/EK/EF/EI/ERU,LC-26/32/37P70EE/EK/EF/EI/ERU, LC-32/37GA8EE/EF/EI/EK/RU, LC-32/37BV8EE/EF/EI/EK/RU, LC-32/37GA9EE/EK/EF/EI/ERU, LC-32/37BV9EEE (LCD)Podwójny obraz.Zdarza siê, ¿e w niektórych egzemplarzach pojawia siê podwójnyobraz w sytuacji gdy jakieœ elementy obrazu znajduj¹siê w ruchu – przesuwaj¹ siê na ekranie. Mo¿na to okreœliæjako zbyt woln¹ reakcjê wyœwietlacza na ruchomy obraz. Takiezachowanie siê odbiornika telewizyjnego wymaga zastosowanianowszej (zmodyfikowanej) wersji oprogramowaniauk³adu VCTp (na p³ycie g³ównej). W zale¿noœci od modelutelewizora s¹ to nastêpuj¹ce wersje (pliki):· dla OTVC serii P55: LEW05A_WPAL_V1202,· dla OTVC serii P70: LEW05A-WPAL-DTV_V1042,· dla LC32GA8E/LC32BV8E: LEW05A-GA8_V1022Q,· dla LC37GA8E/LC37BV8E: LEW05A-GA8_V1022Q,· dla OTVC serii GA9: LEW05A-WXGA_V1042.Informacjê o wersji oprogramowania znaleŸæ mo¿na wmenu serwisowym na stronie 1/11 pokazanym na rysunku 1.Przy okazji na rysunku tym objaœniono znaczenie wyœwietlonychinformacji znajduj¹cych siê w nag³ówku serwisowegomenu regulacyjnego.Po uaktualnieniu oprogramowania konieczne jest zatwierdzenietych danych w pamiêci nieulotnej NVM.W czasie prac serwisowych w opisywanych odbiornikachtelewizyjnych LCD, w których dochodzi do uaktualnienia oprogramowanialub wykasowania zawartoœci pamiêci, koniecznejest ustawienie zgodnej z faktycznym rozmiarem ekranu wyœwietlaczawielkoœci jego przek¹tnej w calach. Jest to mo¿liwedo wykonania w trybie serwisowym na drugiej stronie serwisowegomenu regulacyjnego w pozycji “Inch Setting”. Tê stronêpokazano na rysunku 2a. Po wpisaniu i zatwierdzeniu w³aœciwejliczby pojawia siê ona równie¿ w nag³ówku menu po prawejstronie, tak jak pokazano to na rysunku 2b.Jak wspomniano wczeœniej, po przeprowadzeniu uaktualnieniuoprogramowania i wpisaniu wielkoœci przek¹tnej wyœwietlaczanale¿y przepisaæ i zatwierdziæ dane w pamiêci NVM.Przeprowadza siê tê czynnoœæ w trybie serwisowym. W tymcelu nale¿y:1. wy³¹czyæ odbiornik TV poprzez wyci¹gniêcie sznura sieciowegoz gniazdka,2. w trakcie jednoczesnego naciskania przycisków [VOL-] i[ INPUT ] na klawiaturze lokalnej odbiornika pod³¹czyæ godo sieci; na ekranie powinna pojawiæ siê litera “K” (oznaczato tryb fabryczny),3. jednoczeœnie nacisn¹æ przyciski [ VOL - ] i [P -] na klawiaturzelokalnej odbiornika; pokazanie siê na ekranie wielulinii pomarañczowych znaków wskazuje, ¿e odbiornikznajduje siê aktualnie w trybie procedur regulacyjnych; jeœlinie uda siê wejœæ w ten tryb, o czym œwiadczy wyœwietlaniena ekranie obrazu takiego jak w trybie normalnegou¿ytkowania, nale¿y powtórzyæ opisane powy¿ej kroki odpocz¹tku,4. w celu wyjœcia z trybu regulacyjnego po wykonaniu regulacjii ustawieñ nale¿y od³¹czyæ odbiornik od sieci poprzezwyci¹gniêcie wtyczki przewodu sieciowego z gniazdka; jeœliwy³¹czymy odbiornik za pomoc¹ pilota, nale¿y równie¿wy³¹czyæ odbiornik z sieci wyci¹gaj¹c wtyczkê przewodusieciowego z gniazdka, z tym, ¿e w takiej sytuacji nale¿yodczekaæ oko³o 10 sekund i dopiero po tym czasie ponowniepod³¹czyæ OTVC do sieci,5. w celu usuniêcia litery “K” z ekranu wyœwietlacza nale¿yjednoczeœnie nacisn¹æ przyciski [VOL -] i [P -] na klawiaturzelokalnej odbiornika.W trybie regulacji serwisowych wszystkich czynnoœci dokonujesiê przyciskami pilota, niektóre czynnoœci mo¿na wykonywaærównie¿ przyciskami klawiatury lokalnej. Funkcjeprzycisków w tym trybie s¹ nastêpuj¹ce:· [Pp] / [Pq] (na pilocie i na klawiaturze lokalnej) –poruszanie siê po menu w górê / w dó³,· [VOL+]/ [VOL-] (na pilocie i na klawiaturze lokalnej)– zmiana wartoœci wybranego parametru o 1 w górê /w dó³ (+1/-1),· kursor [ p ] / [ q ] (tylko na pilocie) – prze³¹czanie stronmenu poprzednia / nastêpna,· kursor [ t ] / [ u ] (tylko na pilocie) – zmiana wartoœciwybranego parametru o 10 w górê / w dó³ (+10/-10),· [ INPUT SOURCE ] (na pilocie), [ INPUT ] (na klawiaturzelokalnej) – sekwencyjne prze³¹czanie Ÿróde³ sygna-³u: (TV ¨ EXT1 ¨ EXT2 ¨ EXT3 ¨ EXT4 ¨ EXT5),A t lnie wyb ne we œcie ygn ³A t lny y tem olo TVA t ln t on /C ³ owit iloœæ t onTyt ³ t lne t onyU t wion wiel oœæ e n w c l chMie ce en c eni/ [INFO] TV AUTO 32: EUROM in Ve ionLEW05 0 .XXXX (YYYY/MM/DD X) XDev Ve ion_____Dev Lo de Ve ion_____Pic Ve ionXX.XXTEMP SENSORNORMAL STANDBY CAUSEXXXXXXXXERROR STANDBY CAUSE [ ] 0 XXHXXM[2] 0 XXHXXM[3] 0 XXHXXM[4] 0 XXHXXM[5] 0 XXHXXMN g³ówe men eg l cy negoWe g³ównego o og mow niP met yRys.1. Widok pierwszej strony menu regulacyjnegoSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 17

Porady serwisowea/02/11 [ INIT ] INPUT 4 PAL --:--Factory Init --Inch Setting --Public ModeOFFCenter Acutime 00HRESETOFFBacklight Acutime 00HRESETOFFPicture Read Pos X 0Picture Read Pos Y 0Picture ReadOFFb/02/11 [ INIT ] INPUT 4 PAL 32:--Factory Init --Inch Setting 32Public ModeOFFCenter Acutime 00HRESETOFFBacklight Acutime 00HRESETOFFPicture Read Pos X 0Picture Read Pos Y 0Picture ReadOFFRys.2. Widok drugiej strony menu serwisowego przed ipo wpisaniu wielkoœci ekranu· [OK](tylko na pilocie) – wykonanie funkcji.Uwaga: Tryb sygna³u wejœciowego jest prze³¹czany automatycznie,gdy rozpoczn¹ siê zwi¹zane z nim regulacje, oile tylko odpowiedni sygna³ jest dostêpny.H.D.Sharp LC-30HV2E, LC-22SV2E, LC-13/15/20B2EA, LC-15C2EA, LC-20C2EA, LC-13/15/20E1E, PZ-43/50MR2E (LCD)Brak teletekstu.W wymienionych odbiornikach oprócz braku teletekstuzdarza siê, ¿e czas wejœcia w tryb pracy po w³¹czeniu wyd³u¿asiê oraz sporadycznie dochodzi do zablokowania. Wspóln¹przyczyn¹ tych objawów (co czêsto odnotowano) by³o pêkaniepunktów lutowniczych na wyprowadzeniach uk³adówIC1602 i IC1603. S¹ to pamiêci zamontowane na bloku AV nap³ytce DUNTKA537DE04. Uk³ad pamiêci FLASH IC1602 -RH-iXA134WJN1Q (MBM29Dl400TC) posiada 48 wyprowadzeñ,uk³ad pamiêci SRAM IC1603 - VHi62S8308X-1Q(A62S8308X-70SI) posiada 32 wyprowadzenia. Staranna poprawalutowania usuwa³a wymienione objawy niesprawnoœci.Nale¿y przy tym uwa¿aæ, ¿eby poprawiaj¹c lutowanie nie spowodowaæzwarcia z nastêpnym wyprowadzeniem (nie zmostkowaækropl¹ cyny dwóch s¹siednich wyprowadzeñ). H.D.Sony chassis AE-2FDotyczy modeli: KV-E2961A/B/D/K, KV-E2963B/E, KV-S2941A/B/D/K, KV-S2942U, KV-S2943B/E, KV-X2991A/B/D, KV-X2993B/E/UWymiana kineskopów.Zintegrowane kineskopy 29-calowe typu 29GX nie s¹ aktualnieju¿ dostêpne. W przypadku koniecznoœci ich wymianymo¿na je zast¹piæ kineskopami typu 29GX2. Niestety kineskopy29GX2 nie s¹ w pe³ni kompatybilne z fabrycznie stosowanymikineskopami typu 29GX. Przy zdecydowaniu siê nazast¹pienie kineskopu 29GX kineskopem 29GX2 koniecznejest wykonanie ni¿ej opisanych zmian i modyfikacji.1. Wymontowaæ „stary” 29-calowy kineskop typu 29GX i wjego miejsce zamontowaæ zintegrowany kineskop typu29GX2 (nr 8-733-857-71). Kineskop ten jest wyposa¿onyw 100-hercowy zespó³ odchylaj¹cy.2. Na szyjkê kineskopu zamontowaæ zdjêty z wymontowanegokineskopu modu³ VM i zespó³ ustawiania zbie¿noœci(Quad-Pole Neck). Œrednica szyjki kineskopu typu 29GX2jest trochê mniejsza ni¿ kineskopu 29GX, dlatego przed zamontowaniemtych podzespo³ów nale¿y na szyjkê przykleiækilka warstw taœmy klej¹cej (owin¹æ szyjkê kilkoma warstwamitaœmy klej¹cej.3. Na p³ycie D wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· zamontowaæ 5-milimetrow¹ zworê w miejscu oznaczonymjako JW2,· kondensator C816 - 0.75µF/400V zast¹piæ kondensatorem0.86µF/400V,· w miejscu oznaczonym jako C817 zamontowaæ kondensator0.039µF/400V,· w miejscu oznaczonym jako L806 zamontowaæ indukcyjnoœæPMC (1-459-592-11),· transformator T804 - HLT (1-426-939-11) zast¹piæ transformatoremHLT (1-429-287-11).3. Na p³ycie D2 wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:· wymontowaæ transformator T1851 (VPOT),· zamontowaæ zworê miêdzy EY992 i EY993 (po wtórnejstronie transformatora T1851).4. Pod³¹czyæ cewkê korekcji przekosu (rotacji) rastra.5. W trybie serwisowym ustawiæ geometriê obrazu – tryb serwisowyopisano w „Dodatku Specjalnym” nr 2 na str.18-24.Informacje o typie zamontowanego w odbiorniku kineskopuumieszczone s¹ na etykiecie naklejonej z ty³u kineskopu wmiejscu pokazanym na rysunku 3.Etykieta nakineskopieRys.3Na tej etykiecie kineskop typu 29GX oznaczony jest jako29GX, natomiast kineskop typu 29GX2 mo¿e byæ oznaczonyw trojaki sposób: jako 29G2, 9GC lub 9GM. H.D.18 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweThomson 42WM02L (plazma)Eliminacja poobrazu.Poobraz (afterimage) to pozosta³oœæ po obrazie, blade konturylub kolor pozosta³e po obrazie, który by³ nieruchomo wyœwietlanyprzez pewien czas. Jeœli na ekranie wyœwietlany jestniezmienny, statyczny obraz nale¿y uaktywniæ aplikacjê okresowegoodœwie¿ania lub tak zawny wygszacz ekranu. Wyd³u-¿one, nieprzerwane wyœwietlanie sta³ych lub nieruchomych obrazów,mo¿e spowodowaæ ich utrwalenie sie na ekranie, którew wiêkszoœci przypadków znika stopniowo po pewnym czasieod wy³¹czenia zasilania. W przypadku, gdy efekt ten nieznika nale¿y spróbowaæ jego usuniecia.Usuniêcia poobrazu mo¿na dokonaæ poprzez doprowadzeniedo wejœcia sygna³u Ÿród³a zewnêtrznego testu bia³ego polalub w trybie serwisowym poprzez wprowadzenie odbiornikaw tak zwany tryb wygrzewania (Heat Run Mode) i pozwoleniena wyœwietlanie tego testu przez d³u¿szy czas.Wejœcie w tryb wygrzewania odbywa siê w nastêpuj¹cy sposób:· nacisn¹æ na pilocie serwisowym przycisk [ ADJ (NTSC)/SVC (PAL) ] i wyœwietliæ na ekranie g³ówne menu serwisowe(SVC MENU) pokazane na rysunku 1,S/W VERSION :1.01 ADJ2 W/B3CXA2101ADJ4 TEMP.5 OPTION 1Rys.1. Widok menu g³ównego menu serwisowego· przyciskiem [CH(-)] wybraæ punkt “2 W/B”,· przyciskiem [VOL(+)] wybraæ “Heat Run”,· przyciskiem [VOL(+)] wybraæ “White” (bia³e pole),· na ekranie zostanie wyœwietlone bia³e pole i bêdzie wyœwietlanea¿ do wyjœcia z tego trybu,· menu OSD (menu trybu serwisowego) zniknie z ekranu wci¹gu kilku sekund.Nale¿y zwróciæ uwagê, na to, ¿e piloty serwisowe dla systemówNTSC i PAL ró¿ni¹ siê. Dla systemu NTSC stosowanegow Korei, USA, Japonii, na Tajwanie i w Ameryce dosterowania OTVC wykorzystuje siê kod NEC, natomiast dlasystemu PAL obejmuj¹cego Europê, Azjê, Œrodkowy Wschód,Afrykê oraz Amerykê £aciñsk¹ sterowanie odbywa siê w kodzieRC5. Ró¿nice wystêpuj¹ równie¿ w zale¿noœci od modelitelewizorów: dla odbiorników 60-calowych NTSC/PAL nale-¿y stosowaæ pilota dla systemu NTSC, dla modeli 42- i 40-calowych – pilota dla sytemu NTSC, dla modeli z obszaru PAL– pilota dla sytemu PAL.Jak wejœæ w tryb serwisowy (wyœwietliæ menu SVC) nieposiadaj¹c pilota serwisowego? Jest to zale¿ne od modelu odbiornika.Metod¹ prób i doœwiadczeñ uda³o siê w nastêpuj¹cysposób:· modele 60 – odbiornik w³¹czony, na klawiaturze lokalnejjednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæ przez 5 sekund przyciski[VOL(+)] i [ VOL (-) ],· modele 42 (Korea MN, Kanada MU) – odbiornik w³¹czony,na klawiaturze lokalnej jednoczeœnie nacisn¹æ i przytrzymaæprzez 5 sekund przyciski [VOL(+)] i [ VOL (-) ],· modele 42 (Ameryka Po³udniowa, Kanada MU) – w trybiestandby na pilocie po kolei nacisn¹æ przyciski [7],[3], [ 9], [ 2], [ OK], po czym natychmiast w³¹czyæodbiornik,· modele 40/40 PAL (MT, MZ) – odbiornik w³¹czony, jednoczeœnienacisn¹æ i przytrzymaæ przez 5 sekund wciœniêteprzyciski: [ INPUT ] na klawiaturze lokalnej i [OK]na pilocie,· modele 40 NTSC (MN, MT, MZ) – w trybie standby napilocie po kolei nacisn¹æ przyciski [7], [3], [9], [2],[ ENTER ], po czym natychmiast w³¹czyæ odbiornik.Regulacje serwisowe.1. Rozdzielczoœæ panelu wyœwietlacza.Format konwertera.VSC (Video Scan Converter): Real, Compressed, Expanded.Na potrzeby regulacji serwisowych nale¿y zapewniæ najlepsz¹jakoœæ obrazu. W tym celu nale¿y doprowadziæ do wejœciaPC sygna³ z komputera. Na rysunku 2 pokazano dostêpnesygna³y i rozdzielczoœci na poszczególnych wejœciach. W zale¿noœciod modelu odbiornika nale¿y wybraæ nastêpuj¹ce sygna³y:· 40: VGA, Compressed XGA, SD (480p) TV, HD TV Capable,· 42: VGA, SVGA, Compressed XGA, SD (480p) TV, HDTV Capable,· 60: VGA, SVGA, XGA, SD TV, HD (720p) TV.Uwaga:· VGA (Video Graphic Array): 640 (H) × 480 (V),NTSCPALSECAMVideo480i480pVGASVGAXGAComponent(Y, Pb, Pr)PC(RGB/ HV)VSC(Com e ed& Ex nded)Mod leCont olBo dPDP Mod le40 : 640x480( VGA)42 : 852x480( W- VGA)60 ( 280x720: HD)480p720p1080iDTV(RGB/ HV)Rys.2SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 19

Porady serwisowe· SVGA (Super Video Graphic Array): 800 (H) × 600 (V),· XGA (Extended Video Graphic Array): 1024 (H) × 768(V) pixels.2. Tryb serwisowy.W celu wejœcia w tryb serwisowy (SVC Mode) nale¿y napilocie serwisowym nacisn¹æ przycisk [ CZERWONY ].Zmiana listy parametrów regulacyjnych odbywa siê po naciœniêciuprzycisku [ SWAP/ ADJUST ]. Zapamiêtywania ustawieñdokonuje siê przyciskiem [OK]. W celu wyjœcia z trybuserwisowego nale¿y nacisn¹æ przycisk [ TV/AV ].3. Lista trybów i parametrów regulacyjnych dla wyœwietlaczai Set-Top-Boxa.a/. “Line SVC - 0”: regulacja balansu bieli· RGB Fine: precyzyjna regulacja wzmocnienia (regulacjanieu¿ywana, wartoœci ustawione na sta³e),· RGB Gain: regulacja wzmocnienia (High light),· RGB Cut: regulacja punktów odciêcia (Low light),· AC control: automatyczne regulacja punktów odciêcia doznalezienia wartoœci odniesienia.b/. “Line SVC - 1”: pozycjonowanie obrazu – Phase (faza) =15, H-Pos (pozcjonowanie w poziomie) = 33, V-pos (pozycjonowaniew pionie) = 32, Auto-pos (pozycjonowanie automatyczne).c/. “L2 VSC CXA2101”: VSC (MNT) – sterowanie procesoremobrazu CXA2101w wyœwietlaczu i VSC (STB) – sterowanieprocesorem obrazu CXA2101w odbiorniku:· BC/RC: punkt odciêcia w torze B i R (7),· wzmocnienie w torach RGB RG/GG/BG: RGB Gain (31).· predefiniowanie wartoœci regulacji obrazu: kontrast – SubContrast = 3, jaskrawoœæ – Sub Bright = 54, nasyceniekoloru – Sub Color = 0, odcieñ – Sub Tint = 7 lub 14,wyrazistoœæ (ostroœæ) – Sub Sharpness = 0,· CTI (sterowanie popraw¹ przejœæ miêdzy kolorami) = 0 ~ 3),· RYR (R-Y axis + R-Y component setting) = 6 / GYR (G-Y axis + R-Y component setting) 10,· RYB (R- Y axis + B-Y component setting) = 9 / GYB (G-Y axis + B-Y component setting) = 5,· GMM (korekcja gamma) = 0, BLK (sterowanie ogranicznikiempoziomu sygna³ów RGB) = 15,· PRE (ustawienie wspó³czynnika narastania i przerzutówimpulsów) = 1,· DCT (Y system DC transmission ratio setting) = 0,· DPI (sterowanie popraw¹ czerni, szczegolnie dla obrazudynamaicznego) = 0,· VTC (ustawianie sta³ej czasowej impulsu V sync) = 2,· HWI (ustawianie szerokoœci impulsu HS-OUT) = 2,· DCO (funkcja dynamicznego koloru ON/OFF) = 0,· HDT (ustawianie sta³ej czasowej impulsu H sync) = 0,· SFO (ustawianie Sharpness ostroœci) = 1,· kontrast – Contrast = 25, jaskrawoœæ – Brightness = 31,nasycenie koloru – Color = 31, odcieñ – Tint = 31, ostroœæ– Sharpness = 35,· PAL (RC5) – wybór pilotae/. “Line SVC- 4”: ustawienia toru fonii – uk³ad MSP34XX:FP (FM Prescale: 28), NP (NICAM Prescale: 120), SP(SCART Prescale: 25), SC VOL (poziom sygna³u fonii naz³¹czu SCART: 68), STB VOL (poziom wyjœciowy fonii zodbiornika: 115).f/. “L5 option 1”: 25 – opcje i w³aœciwoœci systemu 1· SYSTEM = 1 (BG/ I/ DK/ L)· Australia/Chiny = 0 (B/H i China, tabela kana³ów DK),· ACMS = 1 (automatyczny system strojenia kana³ów)· TOP = 1 (teletekst TOP ON/OFF),· A2 Mono = 0 (wymuszony tryb mono),· TXT Lag = 6 (wybór jêzyka teletekstu, TPU3050)· LANGUAGE = 1 (jêzyk OSD), 1 (EU 5), 2 (N- EU 12), 3(Chiny), 4 (Arab), 5 (Parsi), 6 (wszystkie, 20 jêzyków).g/. “L6 Option 2”: 9 – opcje i w³aœciwoœci systemu 2· PIP = 1,· I/II = 0 (wymuszony dŸwiêk dwujêzyczny – Dual sound),· Woofer = 0 (g³oœnik niskotonowy; opcja nieu¿ywana),· TEXT = 1 (teletekst ON/OFF),· VOL Curve = 0 (wybór charakterystki regulacji poziomug³oœnoœci),· PAN 50HZ = 0 (czêstotliwoœæ 0 = 60Hz, 1 = 50Hz/60Hz),· rodzaj pilota serwisowego PAL (RC5).Wskazówki dotycz¹ce przeprowadzania regulacji.1. Po wybraniu trybu wygrzewania w regulacji W/B (dostêpnes¹ nastêpuj¹ce opcje: OFF (tryb wy³¹czony) => WHITE (bia-³e t³o) => RED (czerwone t³o) => GREEN (zielone t³o) =>BLUE (niebieskie t³o).2. Funkcja automatycznej regulacji punktów odciêcia nie jestaktywna w tym modelu.3. Regulacjê punktów odciêcia R/G/B-CUT nale¿y przeprowadzaætylko dla torów G i B, pozostawiaj¹c w torze Rwartoœæ na ustalonym poziomie.4. Regulacjê wzmocnienia R/G/B-GAIN nale¿y przeprowadzaætylko dla torów R i G, pozostawiaj¹c wzmocnienie w torzeB na ustalonym poziomie.5. Linia TEMP.Parametr ten umo¿liwia ustawienie temperatury, po przekroczeniuktórej nast¹pi zmiana sterowania prac¹ wentylatora– w szczególnoœci skutecznoœci ch³odzenia:· HIGH TEMP. – gdy temperatura przekroczy wartoœæ ustawion¹dla tego parametru, nastêpuje podanie do uk³adówsteruj¹cych wentylatorem napiêcia 12V,· LOW TEMP. – gdy temperatura spadnie ponizej wartoœciustawionej dla tego parametru, wentylator jest sterowanynapiêciem 8V,· TEMPERATURE – w tej linii wyœwietlana jest rzeczywistatemperatura.Red.MagnetowidyPhilips VR910Brak oznak pracy.Po w³o¿eniu wtyczki do gniazdka sieciowego nie œwiecidioda LED. Brak jest napiêæ wyjœciowych z przetwornicy.Sprawdzono g³ówne elementy po stronie pierwotnej transformatoraprzetwornicy 5151 - CE326C2 – okaza³y siê sprawne.Uszkodzona zosta³a dioda impulsowa 6164 - BYW98-200.Znajduje siê ona w linii zasilania +9V. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie +5V na kondensatorze 2323 - 220µF/16V.Regulacja napiêcia +5V odbywa siê za pomoc¹ potencjometru3179 - 470R. R.S.20 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisoweAudioSchneider HCS350 (DVD)K³opoty z prac¹ mechanizmu DVD.Do oko³o godziny pracy DVD mo¿na je obs³ugiwaæ – obrazi dŸwiêk s¹ dobre. Po tym czasie obraz zatrzymuje siê, brakfonii. Z wnêtrza urz¹dzenia s³ychaæ zgrzyty i trzaski. Sprawdzonouk³ad elektroniczny steruj¹cy czêœci¹ mechaniczn¹ DVD– wszystko by³o w porz¹dku. Ze wzglêdu na du¿e zu¿ycie czêœcimechanicznych (7 lat eksploatacji) wymieniono mechanizmDSL-710 firmy DVS i k³opoty z DVD siê skoñczy³y. R.S.Philips LX-7500R (kino domowe)Chrypienie fonii.Dzieje siê to przy pracy DVD. Przyczyn¹ tego stanu jestkondensator filtru sieciowego C1 - 180µF/400V. Pomiar wspó³czynnikaESR tego kondensatora wykaza³ jego niesprawnoœæ.Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie +12V na kondensatorzeC122 - 470µF/25V.R.S.Philips HTS3610/12 (kino domowe)Brak fonii.W g³oœnikach brak dŸwiêku. Pomiary wykaza³y, ¿e brakjest zasilania wzmacniaczy mocy m.cz. Odpowiedzialnym zaten stan by³ uk³ad STRNW6856 firmy Sanken, który pracujew zasilaczu.R.S.Thomson DPL2907 (kino domowe)Brak oznak pracy.Pomiary napiêæ wychodz¹cych z zasilacza wskazuj¹ naznaczne obni¿enie siêgaj¹ce oko³o 70% wartoœci nominalnych.Dalsze ustalenia to, ¿e bardzo mocno grzeje siê uk³ad sterownikaprzetwornicy U4 - KA5L038R. Okazuje siê, ¿e przebiciuuleg³ kondensator C108 - 4.7nF/1KV w uk³adzie gaszenia drgañpaso¿ytniczych przetwornicy. Do wymiany jest tak¿e uk³ad U4- KA5L038R. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie +5V nakondensatorze C208 - 100µF/10V.R.S.Panasonic SA-HT80 (kino domowe)Nie mo¿na zestroiæ odbiornika radiowego FM.W pierwszej kolejnoœci sprawdzono zasilanie bloku tunera:15V, 7.5V – napiêcia by³y prawid³owe. Okazuje siê, ¿e odbiornikradiowy FM pracuje tylko na jednej czêstotliwoœci.Uszkodzony zosta³ uk³ad syntezy czêstotliwoœci IC102 -LC72131MDT. Sama wymiana uk³adu IC102 to nie wszystko,nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustaliæ odpowiedni krok zmianczêstotliwoœci uk³adu syntezy.R.S.Lumatron DVD-AV4 (kino domowe)Wszystko dzia³a oprócz napêdu DVD. Dzia³a „kapryœnie”, nie zawsze chce czytaæwszystkie p³yty, czasami ca³kowicie odmawia pos³uszeñstwa.Czyszczenie soczewki lasera nie przynios³o oczekiwanegorezultatu. Poniewa¿ ca³a mechanika nie nastraja³a optymizmem(g³oœna praca, talerzyk z luzami), zdecydowano siê na wymia-nê ca³ego napêdu razem z laserem. Ca³y kompletny laser DVDtypu KHM 310 AAA z mechanizmem mo¿na kupiæ po bardzoniskiej cenie (35 z³), ale jak to czêsto bywa z tañszymi „podróbkami”,zdarzaj¹ siê wadliwe egzemplarze. Nie ominê³a imnie ta „przyjemnoœæ”, dlatego zacz¹³em szukaæ jakiegoœ zamiennika.Po bardzo d³ugich poszukiwaniach w Internecieznalaz³em zamiennik o symbolu KHM313AAA, jego nastêpca(podobno „ulepszony”). Po wymianie lasera DVD zosta³oprzetestowane na wszystkich mo¿liwych rodzajach p³yt CD iDVD, t³oczonych i wypalanych na nagrywarkach. Muszê przyznaæ,¿e nie zawiod³o ani razu.J.Z.WIWA HD128A (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Uszkodzona przetwornica, spalony bezpiecznik. Pomiarywykaza³y zwarty uk³ad IC1 - VIP-er 22A. Szukaj¹c przyczynyuszkodzenia scalaka znaleziono jeszcze uszkodzony kondensatorC8 - 22µF/400V (brak pojemnoœci). Po wymianie ww.elementów zasilacz nadal nie podejmuje pracy. Stwierdzonojeszcze uszkodzenie kondensatora C 9 (zamiast 100nF prawie2µ) i transoptor PI1 - EL817. Po wymianie wszystkich wadliwychelementów zasilacz i DVD pracuje poprawnie. W.W.Panasonic DVD-S325E (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Uszkodzony zasilacz. Pomiary elementów w zasilaczu niewykaza³y uszkodzeñ, do podstawienia zosta³ jedynie uk³ad scalonyMR6710. Po jego wymianie sprzêt dzia³a poprawnie. Przynaprawie pos³ugiwa³em siê schematem DVD-S42E. W.W.Laudmann (samochodowy odbiornik radiowy z CD)Nie dzia³a.Po w³¹czeniu wyœwietlacz nie jest podœwietlony, mo¿nazmieniaæ funkcje lecz odbiornik nie dzia³a, cisza w g³oœnikach.Przyczyn¹ okaza³ siê uszkodzony tranzystor Q407 - 2SB1240,jako zamiennik zastosowano 2SB1243. Po jego wymianie odbiornikdzia³a prawid³owo.W.W.Mastec model 20211 (samochodowy odbiornikradiowy)Prawy kana³ gra bardzo cicho, drugi prawid³owo.Tor audio w odbiorniku zbudowany w oparciu o uk³adyTDA7377 i PT2313L (zamiennik TDA7313). Przyczyn¹ by³uszkodzony kondensator C431 - 2.2µF/50V zamontowany miêdzy6 i 7 nó¿k¹ uk³adu scalonego PT2313L. Po wymianie uszkodzonegoelementu odbiornik dzia³a prawid³owo. W.W.Sharp AN-PR1000H, AN-PR1000HR (kinodomowe)Nie dzia³a, kod b³êdu “ERR 80“.Zestaw nie chce wykonywaæ ¿adnych funkcji, na wyœwietlaczusygnalizowany jest kod b³êdu “ERR 80”. Przyczyn¹ tejnieprawid³owoœci jest brak dostêpu do danych zapisanych wpamiêci EPROM. W celu przywrócenia prawid³owego funkcjonowaniazestawu nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:· od³¹czyæ zestaw od sieci,SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 21

Porady serwisowe· nacisn¹æ przyciski [ POWER ] i [ FUNCTION ] i przytrzymuj¹cje naciœniête pod³¹czyæ zestaw do sieci,· po oko³o 2 - 3 sekundach na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat“xxx” (wersja),· nacisn¹æ przycisk [ FUNCTION ] – komunikat “xxx” nawyœwietlaczu zmienia siê na “EEP TEST”,· jeden lub wiêcej razy nacisn¹æ przycisk [VOL+] lub[VOL-],· ponownie nacisn¹æ przycisk [ POWER ] – na wyœwietlaczupojawi siê komunikat “GOODBYE”, zestaw wy³¹czysiê,· od³¹czyæ urz¹dzenie od sieci i odczekaæ d³u¿sz¹ chwilê,· ponownie pod³¹czyæ urz¹dzenie do sieci,· nacisn¹æ przycisk [ POWER ] – na wyœwietlaczu powinienpojawiæ siê komunikat “HELLO”, a urz¹dzenie powinnozacz¹æ prawid³owo funkcjonowaæ,· jeœli po pod³¹czeniu do sieci i naciœniêciu przycisku [PO-WER ] zestaw nie „zg³osi siê” z komunikatem “HELLO”,powtórzyæ opisan¹ wy¿ej procedurê.Kody b³êdów.· “ERR 01”Komunikat pojawia siê na 2 sekundy, po czym zestaw prze-³¹cza siê w tryb standby. Przyczyn¹ jest zatrzymanie pracy silnikawentylatora. Sprawdziæ, czy wtyczka wi¹zki przewodówdo silnika wentylatora jest w³o¿ona prawid³owo i czy silniknie jest zablokowany.· “ERR 02”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d w sterowaniu uk³ademICM6 - CS49510 (Digital Sound Processor – cyfrowy procesordŸwiêku). W takim przypadku nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenieod sieci, odczekaæ chwilê i ponownie pod³¹czyæ zestaw do sieci.Jeœli to nie rozwi¹¿e problemu, nale¿y sprawdziæ po³¹czeniamiêdzy uk³adem ICM6 - CS49510 i mikrokontrolerem steruj¹cymICM7 - XA105AW.· “ERR 03”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d wewnêtrznej komunikacjiw systemie (uk³adu konwertera analogowo-cyfrowego ICA1 -WM8775 lub uk³adu DIR ICM3 - CS8416CN). W celu rozwi¹zaniapowsta³ego problemu nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenie odsieci, odczekaæ chwilê i ponownie pod³¹czyæ zestaw do sieci.Jeœli to nie rozwi¹¿e problemu, nale¿y sprawdziæ po³¹czeniamiêdzy uk³adami: konwertera analogowo-cyfrowego ICA1 -WM8775, uk³adu DIR ICM3 - CS8416CN, pamiêci EEPROMICM8 - IXA116AW i mikrokontrolera systemowego ICM7-IXA105AW.· “ERR 07”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d wewnêtrznej komunikacjisystemowej – uk³adu ICM10 - LC750512 (Audio Enhancer). Wcelu rozwi¹zania powsta³ego problemu nale¿y od³¹czyæ urz¹dzenieod sieci, odczekaæ chwilê i ponownie pod³¹czyæ zestawdo sieci. Jeœli to nie rozwi¹¿e problemu, nale¿y sprawdziæ po³¹czeniamiêdzy uk³adem ICM10 - LC750512 (Audio Enhancer)i mikrokontrolerem systemowym ICM7- IXA105AW.· “ERR 80”Gdy ten b³¹d nie zostaje wykryty, pojawia siê komunikatinicjalizacyjny. Przyczyn¹ jest b³¹d dostêpu do odczytu danychwewnêtrznych zapisanych w uk³adzie pamiêci EEPROM ICM8- CAT24WC05YI. W celu rozwi¹zania problemu nale¿y sprawdziæprawid³owoœæ danych zapisanych w pamiêci EEPROM iw razie potrzeby wymieniæ uk³ad pamiêci.Inne b³êdy sygnalizowane b³yskaniem diody LED STAND-BY zosta³y omówione w dalszej czêœci.Tryb testowy.1. Wejœcie w tryb testowy.Uruchomienia trybu testowego dokonuje siê, gdy urz¹dzeniejest od³¹czone od sieci. Nale¿y wówczas:· nacisn¹æ i przytrzymaæ naciœniêty przycisk [ FUNC-TION ],· w trakcie przytrzymywania przycisku [ FUNCTION ] nacisn¹æprzycisk [ POWER ],· pod³¹czyæ urz¹dzenie do sieci.2. Wyjœcie z trybu testowego.W trakcie wykonywania (w trakcie przebiegu) testu naciœniêcieprzycisku [ POWER ] powoduje wy³¹czenie urz¹dzeniai wyjœcie z trybu testowego.3. Przebieg testu.Po uruchomieniu trybu testowego na wyœwietlaczu pojawiasiê wersja oprogramowania np. “AN0629AH” (jest to przyk³adwersji oprogramowania opatrzonego dat¹ 29.06.2006).Naciœniêcie przycisku [ POWER ] powoduje wyœwietleniekomunikatu “GOOD BYE”, podobnie jak w momenciewy³¹czania zestawu po zakoñczeniu normalnej eksploatacji.4. Funkcje przycisków pilota w trybie testowym.Funkcje przycisków s¹ opisane za pomoc¹ nazw przyciskówna klawiaturze urz¹dzenia g³ównego. Uruchomienie ka¿-dego testu mo¿e nast¹piæ równie¿ bezpoœrednio za pomoc¹przycisków pilota, aczkolwiek dla uruchomienia trybu testowegoprzyciski pilota s¹ nieaktywne. Funkcje przycisków pilotas¹ nastêpuj¹ce:· [ MUTE ] – test regulacji poziomu g³oœnoœci,· [ DVS ] – test przycisków,· [ SOUND MODE ] – test trybu EEPROM,· [ TUNER ] – test tunera,· [ ASPM ] – test ASPM.Tryb EEPROM.Po wymianie uk³adu scalonego pamiêci EEPROM niezbêdnedane nie s¹ przepisane do systemu powoduj¹c powstanieb³êdu “ERR 80” – b³êdu odczytu zabezpieczonych danych. Abyunikn¹æ takiego stanu, nale¿y przepisaæ wymagane dane doodpowiednich uk³adów.W tym celu nale¿y uruchomiæ tryb testowy i sprawdziæwartoœci ustawionych danych dla ka¿dego adresu zgodnie ztabel¹ pamiêci EEPROM (tabela ta jest dostêpna w BPS). Jeœliwyst¹pi¹ niezgodnoœci, nale¿y doprowadziæ do pe³nej zgodnoœci.Uwagi:Dane zapisywane s¹ do pamiêci EEPROM w procedurze 4poni¿ej.W trakcie przepisywania danych nie wolno od³¹czaæ zasilaniaod urz¹dzenia.Przebieg procedury jest nastêpuj¹cy:· po uruchomieniu trybu testowego na wyœwietlaczu pojawiasiê komunikat informuj¹cy o wersji oprogramowania np.“AN0629AH” (w tym przypadku jest to wersja z dat¹22 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Porady serwisowe29.06.2006),· przejœcie do menu trybu EEPROM i jego uruchomienie nastêpujepo naciœniêciu przycisku [ VOLUME + ] – na wyœwietlaczusygnalizowane jest to komunikatem “EEPTEST”. Kolejne naciœniêcie przycisku [ VOLUME ] powodujewyœwietlenie zawartoœci komórki pamiêci EEPROMo adresie 25A – na wyœwietlaczu pojawia siê komunikat“EEP 025A”; przyciskami [ VOLUME + ] / [ VOLUME - ]mo¿liwe jest dokonanie zmian wartoœci tej komórki,· kolejno naciskaj¹c przycisk [ VOLUME + ] mo¿na zmieniaæadresy komórek a¿ do 03FF oraz przegl¹daæ i dokonywaæzmian wartoœci komórek.2. Wyjœcie z trybu EEPROM.W trakcie wyœwietlania adresu komórki nacisn¹æ jednokrotnieprzycisk [ POWER ] – urz¹dzenie „przejdzie” w trybtestowy.3. Wyjœcie z trybu testowego.W trakcie wykonywania procedury testowej jednokrotnienacisn¹æ przycisk [ POWER ] – nastêpuje zapisywanie ustawieñw pamiêci EPROM. Po zakoñczeniu zapisu urz¹dzeniewy³¹cza siê w tryb standby.4. Po upewnieniu siê, ¿e urz¹dzenie prze³¹czy³o siê w trybstandby, nale¿y od³¹czyæ zasilanie. Ta operacja inicjalizujestan b³êdu. Operacja zostaje zakoñczona.Tryb testu przycisków i diod LED – KEY/LED Check Mode.Test ten polega na zapaleniu 7-segmentowych diod LED iwszystkich pojedynczych diod LED. Przejœcie do tego testunastêpuje w trakcie startu. W trybie testowym nale¿y wybraæprzyciskiem wyboru Ÿród³a sygna³u. Na wyœwietlaczu zostaniewyœwietlony komunikat “ANXXXX*H”. Przyciskiem[ FUNCTION ] nale¿y wybraæ test: “KEY TEST”, nastêpnienaciskaj¹c przycisk [ VOLUME + ] / [ VOLUME - ] wejœæw ten tryb. Dalszy przebieg testu zale¿ny jest od tego, jaki przyciskzostanie naciœniêty. Naciskanie ni¿ej wymienionych przyciskówpowinno powodowaæ nastêpuj¹c¹ reakcjê wyœwietlaczafluorescencyjnego:· [ FUNCTION ] + [ VOLUME – ] – zapalenie wszystkichsegmentów wyœwietlacza oraz diod LED,· [ FUNCTION ] – wyœwietlenie “KEY 1-1”,· [ VOLUME + ] – wyœwietlenie “KEY 1-2”,· [ VOLUME – ] – wyœwietlenie “KEY 1-3”.Naciœniêcie przycisku [ POWER ] powoduje powrót dotrybu testowego.Tryb szybkich zmian poziomu g³oœnoœci – Quick Volume Change Mode.Celem tego trybu jest szybka kontrola dzia³ania regulacjipoziomu g³oœnoœci. Funkcja ta jest przeznaczona g³ównie wtrakcie kontroli koñcowej na liniach produkcyjnych. Ten trybjest taki sam jak tryb normalnego u¿ytkowania, za wyj¹tkiemregulacji poziomu g³oœnoœci, która funkcjonuje inaczej. W omawianymtrybie regulacja poziomu g³oœnoœci dzia³a skokowotylko dla niezbêdnych pozycji na potrzeby jej kontroli i innajest wartoœæ g³oœnoœci po w³¹czeniu. Kontroli podlega g³ównytor g³oœnikowy. W tym trybie mog¹ zostaæ wybrane tylko nastêpuj¹cepoziomy g³oœnoœci: “VOLUME 0”, “VOLUME 1”,“VOLUME 10”, “VOLUME 20” (domyœlny poziom g³oœnoœcipo uruchomieniu tego trybu kontrolnego), “VOLUME 30”i “VOLUME 40”. Zmiana poziomów g³oœnoœci odbywa siê zapomoc¹ przycisków: [ VOLUME + ] (w kierunku zwiêkszania),[ VOLUME - ] (w kierunku zmniejszania).Tryb kontroli tunera.Funkcje kontrolne w tym trybie testowym s¹ takie samejak w przypadku normalnego w³¹czenia zestawu, tyle ¿e dotycz¹funkcjonowania tunera. Po w³¹czeniu dzia³anie i wyœwietlanekomunikaty s¹ takie same jak po w³¹czeniu trybu odbiorutunera, tylko pozycjom P1 ÷ P5 zostaj¹ przyporz¹dkowanenastêpuj¹ce czêstotliwoœci:· P1 – 87.5MHz,· P2 – 108.0MHz,· P3 – 90.0MHz,· P4 – 106.5MHz,· P5 – 98.0MHz.Po w³¹czeniu testu za³¹czona zostaje pierwsza pozycja programowaP1 i tuner powinien dzia³aæ i daæ siê obs³ugiwaæ taksamo jak w trybie normalnego u¿ytkowania. Po zakoñczeniutestu pozycje programowe P1 ÷ P5 podlegaj¹ inicjalizacji. Pozosta³epozycje nie wymagaj¹ tego.Tryb testu RDS ASPM.ASPM – Auto Station Programme Memory to system automatycznegoprogramowania stacji jednym przyciskiem. FunkcjaRDS ASPM umo¿liwia automatyczne programowanie stacjinadaj¹cych komunikaty RDS.Dzia³anie w trybie tunera funkcji RDS ASPM wymagapotwierdzenia tylko dla modeli przeznaczonych dla Europy.W tym celu nale¿y w³¹czyæ zasilanie dla trybu dzia³ania tunera,przeskanowaæ pasmo od czêstotliwoœci 105.00MHz do108MHz i dla 3 pozycji pamiêci zapamiêtaæ 3 stacje nadaj¹cesygna³ RDS.Dzia³anie tego testu jest nastêpuj¹ce:W³¹czyæ urz¹dzenie w tryb pracy tunera, w paœmie FMStereo wybraæ czêstotliwoœæ 106.50MHz. Pozycje programowe1 ÷ 3 pozostawiæ czyste (niezaprogramowane), na wszystkichpozosta³ych pozycjach programowych (4 ÷ 40) ustawiæczêstotliwoœæ 87.50MHz. Poprzez naciœniêcie przycisku[ ASPM ] uruchomiæ od czêstotliwoœci 105.00MHz wyszukiwaniestacji radiowych nadaj¹cych sygna³y RDS. Jeœli zostanieodebrana stacja RDS, nastêpuje zapamiêtanie jej na pozycjiprogramowej nr 1. Skanowanie zostaje zatrzymane po osi¹gniêciuczêstotliwoœci 108.00MHz, po czym nastêpuje powrótdo czêstotliwoœci 106.50MHz. Do zatwierdzenia zawartoœcipamiêci zostaje wyœwietlony numer pozycji programowej i czêstotliwoœæ.Po zatwierdzeniu nastêpuje powrót do czêstotliwoœci106.50MHz FM STEREO. Jeœli przycisk [ ASPM ] zostanienaciœniêty ponownie, nastêpuje uruchomienie funkcji wyszukiwaniastacji od pozycji 2 do 5. Kiedy w wyniku skanowaniaczêstotliwoœci zostan¹ zapamiêtane 3 stacje, to nawetjeœli zostan¹ jeszcze znalezione inne, operacja ASPM zostajezatrzymana i na wyœwietlaczu pojawia siê komunikat“__END__”.Kontrola i kasowanie linii detekcji uk³adu ochronnego.1. Po w³¹czeniu zasilania mikroprocesor steruj¹cy ICM7 zastosowanyw tym modelu ci¹gle monitoruje prawid³owoœæfunkcjonowania uk³adów. Jeœli wyst¹pi¹ jakiekolwiek nieprawid³owoœci,wszystkie napiêcia zasilaj¹ce zostaj¹ wy³¹czone,oprócz napiêcia zasilaj¹cego uk³ady steruj¹ce mikrokontrolera.a/ Nieprawid³owe obni¿enie napiêcia na wyjœciu regulatorów.Obwody ochronne zostaj¹ uaktywnione, gdy napiêciena wyjœciu regulatora spada o 1.5V, napiêcia zasilaj¹-SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 23

Porady serwisowePowe OFFm233232323LED o ttNN 2 N 3 N 6 N 7 NRed ONLED o ttN emienne mig nieygn li ¹ce wy t¹ ienienie wid³owoœci32500m 500m 500m 500mce zostaj¹ natychmiast wy³¹czone, wyœwietlacz zostajewygaszony.b/ Uszkodzenie silnika wentylatora (np. zatrzymanie, blokada,itp.) i uk³adu steruj¹cego prac¹ bloku ch³odzenia.Po wyœwietleniu komunikatu “FAN LOCK” zasilanie zostajewy³¹czone.c/ Wzrost lub obni¿enie napiêcia zasilaj¹cego urz¹dzenie.Napiêcia zasilaj¹ce zostaj¹ wy³¹czone, wyœwietlacz zostajewygaszony.2. Warunki wykrywania nieprawid³owego dzia³ania wbudowanegomikrokontrolera sprawdzaj¹ liniê detekcji i rozwi¹zywaniaproblemów. Okolicznoœciami wskazuj¹cymi napowstanie nieprawid³owoœci s¹:a/ niezgodnoœæ napiêcia na wyprowadzeniu 91 mikrokontroleraICM7,b/ gdy sygna³y impulsowe nie s¹ doprowadzane do wyprowadzenia5 (FAN LOCK) przez czas d³u¿szy ni¿ 5 sekund,c/ gdy napiêcie na wyprowadzeniu 97 (+B CHECK) jestni¿sze ni¿ 1.2V lub wiêksze od 3.0V.Kontrola linii detekcji i rozwi¹zywania problemów.Uwaga: Je¿eli mikroprocesor wykryje nieprawid³owoœci wymienionepowy¿ej w punktach 1a, 1b i 1c, to nie spe³niafunkcji ochronnych, gdy jego linie detekcji PROTECT i +BCHECK s¹ od³¹czone. Jeœli te nieprawid³owoœci s¹ spowodowaneprzez zwarcie na wyjœciu któregokolwiek regulatora,mo¿e dojœæ do przepalenia podzespo³ów i nadpaleniap³ytki drukowanej. Je¿eli przyczyna zadzia³ania uk³adówochronnych nie jest rozpoznana, nie nale¿y od³¹czaæ liniidetekcji.(Nawet, jeœli jakaœ nieprawid³owoœæ zostanie wykryta, uk³addzia³a jeszcze przez oko³o 0.5 sekundy. W tym czasie mo¿liwejest wykonanie sprawdzenia i pomiarów za pomoc¹ oscyloskopulub innego przyrz¹du, jednak¿e tester do tego siênie nadaje ze wzglêdu na szybki wzrost i spadek napiêcia.)3. Gdy napiêcie na wyjœciu któregokolwiek regulatora jest nieprawid³owoobni¿one, nale¿y pod³¹czyæ oscyloskop doRys.1. Sygnalizacja nieprawid³owoœci za pomoc¹b³yskania diody LED STANDBYwyjœcia regulatora i w³¹czyæ zestaw. Jeœli napiêcie jest znacz¹coni¿sze ni¿ podane na schemacie (ni¿sze o oko³o 1.5Vlub wiêcej), podejrzanym jest sam regulator i uk³ad zasilanynapiêciem z jego wyjœcia.Sygnalizacja nieprawid³owoœci za pomoc¹ b³yskania diody LED.Format identyfikacji wykorzystuj¹cy diodê LED STAND-BY jest nastêpuj¹cy: je¿eli zostanie wykryta jakaœ nieprawid³owoœæ,po wy³¹czeniu zasilania dioda LED STANDBY migana czerwono. Identyfikacja nieprawid³owoœci mo¿e byæ przeprowadzonapoprzez sprawdzenie, w której 2-sekundowej„paczce” ramki dioda LED miga czterokrotnie na czerwono wcyklu: 0.5 sekundy w³¹czona, 0.5 sekundy wy³¹czona. Formatmigania diody LED sygnalizuj¹cy wyst¹pienie nieprawid³owoœcio kodzie 2 pokazano na rysunku.1. Gdy nie wystêpuj¹¿adne nieprawid³owoœci, dioda LED œwieci przez 2 sekundy,po czym przez 1 sekundê jest wygaszona. Takich cykli jest 6,po których nastêpuje cykl 7, w którym dioda LED jest przez 3sekundy wygaszona. Tych 7 cykli tworzy ramkê. Zakoñczenieramki siódmym cyklem pozwala na identyfikacjê pocz¹tku ikoñca ramki, wykorzystywan¹ do zliczania paczek. W przypadkuwyst¹pienia nieprawid³owoœci o kodzie “2” sygnalizacjadiody LED jest nastêpuj¹ca: urz¹dzenie zostaje wy³¹czone– dioda LED œwieci przez 2 sekundy – dioda LED jest wygaszonaprzez 1 sekundê – dioda LED miga czterokrotnie w cyklu0.5 sekundy w³¹czona, – 0.5 sekundy wy³¹czona i jeszczeprzez 1 sekundê wy³¹czona, co koñczy drugi cykl – nastêpuj¹4 cykle, w których dioda LED przez 2 sekundy œwieci i przez1 sekundê jest wygaszona – dioda nie œwieci przez 3 sekundy,co oznacza 7 cykl i koniec ramki – rozpoczyna siê druga ramkai ca³a sekwencja zostaje powtórzona, itd.W opisywanym modelu sygnalizowane s¹ 4 kody b³êdówza pomoc¹ b³yskania w 1, 2, 3 i 6 paczce. Znaczenie tych kodówjest nastêpuj¹ce:· SYS-PROTECT – paczka b³ysków nr 1 – detekcja nieprawid³owoœciw uk³adzie wytwarzania wszystkich napiêæzasilaj¹cych oprócz napiêcia 1.8V,· B_CHECK – paczka b³ysków nr 2 – do kontroli zale¿noœciczasowych w momencie w³¹czenia/wy³¹czenia zasilaniai detekcji zawy¿onego lub zani¿onego napiêcia zmiennegopo pierwotnej stronie zasilacza: w przypadku zani-¿onego napiêcia, dioda LED nie sygnalizuje b³êdu – nieb³yska,· AVCK – paczka b³ysków nr 3 – detekcja nieprawid³owoœciw uk³adzie wytwarzania napiêcia zasilaj¹cego 1.8V;napiêcia zostaj¹ natychmiast zani¿one,· AMP_SW_PROT – paczka b³ysków nr 6 – detekcja nieprawid³owoœciw uk³adzie wzmacniacza subwoofera; napiêciazostaj¹ natychmiast zani¿one. }24 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXSchemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAXmodele: KLV-S23/S26/S32A10E, KDL-S23/S26/S32A12UP³yta G1ELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plWR6308101/4WFPRD11T63001616TH6300C630422450VR630011/4WFPRDC630547p2kVSLD630710ERB20-TB38 7 6 5DOCP1DVCC2NCGND3FB/OLP S.UP4C631010050VIC6300STR-A6169SWITCHREGULATORD6302ERA22-08KFLBD6306XXD6304D1NL40-TR2R63072.21/4WFPRD2233446688151512121111101099D6305D1NS6-TRC631447016VD6301RD5.6SB-T1D6303D1NL40-TR2k 3 1/10WR6305 330k 1/2WC6308470pD6308500VXXC6319XXC6313XXQ65031037AK-T146-QRR6455150k1/16WRN-CPR63012.21WRSC6306 C63072.2 1000p50V 50V58R6456R6306k10k22032W1/10W1/10WRN-CPR6311PH6300 1.5k527 R6459PC123Y22JOOF 1/10W0p220V1/10WG1 POWER SUPPLYIC6301MM1431ATTC63094.750VC6312XX41R6310470SHUNT REGULATOR32C63150.116V1R6316XXR631333k1/10WR631410k1/10WR631510k1/10WSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 25

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXVIND8800MMDL914T1V OUTCOMOAOJON/OFFIC8800PQ1CY1032ZP+5V REGULATORGE1 Board Schematic Diagram [R8822XXPS8801UNREG10.5V XXF88013.15A24VL880047µHC880147025V1C885047025V1R883710k1/10WQ8805DTC114EUAFT106C88050.150VR883810k1/10W1 2 3 4 5R8858XXQ88042PD601A-Q-TXC88510.125VD8803EC21QS03L-TE12LD8816EC21QS03L-TE12LL880247µHC880810006.3VC8864XXUDZSTE-175.6BD8806C8815XXR8823XXR8824XXR88251.3k1/10WR88263.9k1/10WR8827XXL880547µHCPSW_DIGC88310.0125VR88650CHIPR88660CHIPR88670CHIPD8802XXL881210µHL880147µHC880347025V1C884647025VPSW_SWR88071k1/10WVINC88074.725VV OUTCOMDAOJON/OFF1 2 3 4 5R88080CHIPR881847kC88140.0125VIC8802PQ1CZ41H2ZPH+5V REGULATORD8805EC21QS03L-TE12LL8804 D881547µH UDZSTE-175.6BR88190CHIPC885410006.3VXXR88200CHIPC8813R88163.9k1/10WR8817XXR8859R8821 XX1.3k1/10WR8860XXR8861XXL881047µHC885710016VL881310µHC8822XXC8862 C8863100 0.16.3V 25VVCCC88560.125VIC8803BA33BC0FP-GNDOC882316V1PSW_SWR88620CHIPR8863XXIC8810BA09CC0WFP-E2+9V REGULATOR1 2 3 4 5CN880014PUNREG+15VUNREG+15VGNDGNDUNREG+10.5VUNREG+10.5VAGNDAGNDUNREG+33VGNDREG+17.5V654REG+17.5V 3GND 2GND 1TO G1 BOARDCN62001FB88000µHFB88030µHFB88020µHFB88040µHFB88050µHL881110µHR88040CHIPR8864XXAU_15VC885810016VUNREG10.5VREG17.5VC88590.150VC88600.150VL881410µHC886110016VC886610016VVCCC88380.150VA9VIC8806BA09FP-E2GNDOUTC88390.150VCOMPONENTS MARKED AS XX ARE NOT FITTED ON THIS MODELC884010016VAU_9V26 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXPower Supply Regulator ]D8811XXIC8805PQ1CY1032ZP+5V REGULATORC8865XXC88190.125V5VL880947µHC885347025V1PSW_PANEL5VC885247025VC88290.0125VR883610k1/10WQ88062SD601A-Q-TXQ8803DTC114EUAFT106R884010k1/10WVINVOUTCOM0ADJON/OFF1 2 3 4 5C88324.725VC88370.125VD8812EC21QS03L-TE12LL880847µHD8813EC21QS03L-TE12LC8844XXC884110006.3Vwww.serwis-elektroniki.com.plR8853C8842XXPANEL5VELEKTRONIKI5.6kPANEL5VFB88230µHR885447k1/10WD8814UDZSTE-175.6BC88060.125VR88562.7kR88573.9k1/10WR88410CHIPR88480CHIPR88550CHIPPANEL5V_GNDD5V-E2OUTC88251006.3VR88020CHIPC88260.116VA5VA3.3VGE1POWER SUPPLY REGULATORREG17.5VAU_15VAU_9VA3.3V5VPANEL5VPSW_PANEL5VPSW_DIGPSW_SWA9VA5VFB8812FB8813PS8802XXF88022A32VFB88060µHFB88080µHFB8810 0µHFB8811 0µHPANEL5V_GND0µH0µHFB88160µHFB88170µHFB8818 0µH FB8819 0µHD5VFB88140µHR88690R886800µHFB88200µHFB8821CN880115P1 UNREC152 UNREC153 GND4 GND5 AU_9V6 GND7 UNREG+10.5V8 A+3.3V9 GND10 GND11 +5V12 PANEL5V13 GND14 REG+17.5V15 REG+17.5VTO AE2 BOARDCN8700123456789CN88029PWHTGNDPSW_DIGPSW_SWPSW_PANELGNDA9VA5VGNDD5VTO AE2 BOARDCN87011R88030CHIPSchemat ideowy zasilaczaOTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAX modele:KLV-S23/S26/S32A10E, KDL-S23/S26/S32A12UP³yta GE1SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 27

Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXMount Mecha A6013 40424080211CN6000XXR6016331WRSR6014221WRSELEKTRONIKIwww.serwis-elektroniki.com.plMount Mecha A6012 404240801Q64032SA1037AK-T146-QRC64040.116VR641210k1/10W3 1R6002RY600310W6.8 4 2D6001ERA22-08D6002MMDL914T1R60044.7k1/10WR60031k1/2WFPRD2 314PH6000PC123Y22JOOFR64044.7k1/10WR64054.7k1/10WR64074.7k1/10WD6402MMDL914T1C640110016VC6402XXC640350V1R640910k1/10WQ64042SC1623-L5L6Q64022SD2114KT146RY600431D6400MMDL914T1C6400150VR64084.7k1/10WR64521.5k1/10WR6414.7k1/10W42R6007XXR6006XXR6011XXR6010XXC6001470p250VL6000XX142 31 42 3VD6001R6009XXR6013XXR6012XXC6005470p250VC60040.22250VR6008XXC63004700p250VC63014700p250VD6300D2SB60A-F04~~C6302XXC6303XXL6001 9.2mHR60011.5M0.5WC60020.22250VPTQ64002SB1122-ST-TD-EC64050.150VVD6000FH6000CN60013PWHTAC INAC IN31CA6002BC60121000p250VEAFH6001CA6000 CA6003AF60004A250VBCA6001C60131000p250VER640010k1/10WQ64012SC1623-L5L6R640210k1/10WR64014.7k1/10WR640347k1/10WR64544.7k1/10W43D6502MMDL914T1PH6400PC123Y22JOOF12R65531k1/10WR64101.5k1/10WR645310k1/10WR6457220k1/10W3212SA1R64533k1/10WC65100050VCOMPONENTS MARKED AS XX ARE NOT FITTED ON THIS MODELSHUNT REGULATORIC6503 MM1431ATT28 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

¯arówka jako obci¹¿enie sztuczne¯arówka jako obci¹¿enie sztuczneKarol ŒwiercW praktyce serwisowej elektronika, jednym z czêœciej naprawianychpodzespo³ów jest zasilacz. Dobrze, jeœli da siê onuruchamiaæ „solo”, to znaczy obci¹¿ony sztucznie, nie podzespo³ami,które zasila w sprawnym urz¹dzeniu. To bezpieczniejsze,i dla samego zasilacza, a przede wszystkim dla urz¹dzenia,gdy jakoœæ zasilania nie jest jeszcze sprawdzona. Tak¹wygodê oferuje wiêkszoœæ konfiguracji. Te, które nie pozwalaj¹na zastosowanie idei obci¹¿enia sztucznego, naprawia siênajtrudniej, a to przede wszystkim rozwi¹zania master-slave.Jeœli nawet mo¿emy zastosowaæ obci¹¿enie zastêpcze, co wykorzystaæ,skoro zasilacz nale¿y obci¹¿yæ moc¹ zbli¿on¹ doznamionowej lub zapewniæ nominalny zakres czerpanej z przetwornicyenergii?Pomys³ wykorzystania ¿arówki jest „stary jak œwiat”, leczczy zawsze jest to dobry pomys³? Jest przede wszystkim wygodny.Moc kilkudziesiêciu watów nie jest problemem. Jeœliodpowiednio dobierzemy napiêcie i moc, nie ma obawy ouszkodzenie elementu. Przede wszystkim zaœ, ¿arówka jest elementempowszechnie dostêpnym. Niebagatelna jest tak¿e wygoda,i¿ ¿arówka sama sygnalizuje intensywnoœci¹ œwieceniaorientacyjn¹ wartoœæ napiêcia do niej przy³o¿onego. Tyle wygód.A charakterystyka? Czy ta jest korzystna? A jeœli jest niekorzystna,to kiedy mo¿e byæ tolerowana, a kiedy nie? Tymizagadnieniami zajmiemy siê w niniejszym opracowaniu. Rzecznie jest skomplikowana, a wa¿ka. Bowiem jeœli nawet przes³ankiteoretyczne sugeruj¹, i¿ to z³e obci¹¿enie, i tak wygodabierze górê, i po ¿arówkê siêgamy. Naprawiaj¹c telewizor CRT,¿arówka 220V/60W jest elementem wyposa¿enia warsztatu niemniej wa¿nym ni¿ miernik czy oscyloskop. Przy serwisie urz¹dzeñ12-woltowych siêgamy po ¿arówkê samochodow¹. Naprawiaj¹czasilacz jeszcze ni¿szego napiêcia, np. 5V, siêgamypo cenn¹ ¿arówkê z antycznego ju¿ Wartburga, Syrenki lubstarego motocykla.Rozwa¿ania na temat charakterystyki sztucznego obci¹¿eniajakim jest ¿arówka, zacznijmy od charakterystyki po¿¹danej.Obci¹¿enie rezystancyjne nie jest z³e, a jeœli nieliniowoœæto taka, która zapewnia ³agodny start. Niestety, ¿arówka wykazujecharakterystykê dok³adnie przeciwn¹. W fazie startuwymusza udar pr¹dowy, przeciwdzia³aj¹cy procedurze miêkkiegostartu wbudowanego zwykle w inteligencjê sterownikaprzetwornicy. Wiele zasilaczy radzi sobie z nieliniowoœci¹sztucznego obci¹¿enia. Jednak te „inteligentne”, z „podciêt¹”charakterystyk¹ ograniczenia pr¹dowego (foldback), maj¹ nieraztrudnoœci. Jeœli zasilacz rozpozna przeci¹¿enie ju¿ w faziestartu, charakterystyka foldback odgrywa rolê dodatniego sprzê-¿enia zwrotnego i uk³ad nie wystartuje, mimo ¿e znamionoweobci¹¿enie nie przekracza mocy, jak¹ zasilacz musi umieæ dostarczyæ.Na poparcie przedwczeœnie wysuniêtych wniosków, przyjrzyjmysiê charakterystyce w³ókna ¿arówki. Trzeba jednakzdefiniowaæ, o jak¹ charakterystykê nam chodzi, statyczn¹,dynamiczn¹, czy jeszcze inn¹? W³ókno nie wykazuje sk³adowejreaktancyjnej, ani indukcyjnej. A wiêc, czy to czysta rezystancja?Owszem, ale nieliniowa, zaœ nieliniowoœæ ta obarczonajest inercj¹. W³ókno zimnej ¿arówki ma zdecydowanie inn¹opornoœæ, od w³ókna rozgrzanego. Rozbie¿noœci s¹ niebagatelne.W dalszej czêœci artyku³u zdjêto charakterystyki dwunajpopularniejszych ¿arówek stosowanych jako obci¹¿eniasztuczne w praktyce serwisowej elektronika. Jednak, ju¿ prostypomiar omomierzem ujawnia, i¿ stosunek rezystancji zimnegow³ókna do rezystancji statycznej tego¿ w³ókna w warunkachnominalnego zasilania, siêga wartoœci jak: 1 do kilkunastu.To oko³o 1:10 dla punktu pracy obni¿onym napiêciem zasilania,oko³o 130V. Dla rezystancji dynamicznych stosunki tes¹ jeszcze szersze.Za³ó¿my, ¿e obci¹¿amy 100-watowy zasilacz o nominalnymnapiêciu 130V (typowy zasilacz odbiornika OTV-CRT)¿arówk¹ 60-watow¹. ¯arówka taka czerpie 60W mocy dopierowtedy, gdy przy³o¿ymy do niej napiêcie 220V (obojêtnieczy sta³e, czy AC, liczy siê wartoœæ RMS). Zwyk³y rezystor wwarunkach po³owy znamionowego napiêcia zasilania, pobierzejedynie 1/4 mocy znamionowej. Poruszamy siê w okolicy15-20W, co sugeruje, i¿ nale¿a³oby siêgn¹æ po ¿arówkê wiêkszejmocy. Faktycznie punkt pracy 130V/190mA (który wynikaz charakterystyki pokazanej na rysunku 1) umiejscawia mocna poziomie 25W. Zasilacz 100-watowy, jest s³abo obci¹¿ony.Jednak, jak sprawa wygl¹da w fazie startu? Stwierdziliœmy, i¿zimne w³ókno ma rezystancjê niemal 10-krotnie mniejsz¹. Mocjest odwrotnie proporcjonalna do R OBC . Ta „licha” ¿arówka,¿¹da na starcie mocy na poziomie 250W. Nic dziwnego, i¿ zasilaczmo¿e odmówiæ pracy z takim obci¹¿eniem. A to oznacza,¿e jeœli nie wystartuje nam przetwornica obci¹¿ona sztucznie¿arówk¹, niekoniecznie jest ona niesprawna. Zapewne, niejeden serwisant zosta³ w ten sposób „wpuszczony w maliny”.Równoczeœnie, trzeba wzi¹æ pod uwagê dynamikê obci¹¿enia,i czas wolnego startu.O jak¹ dynamikê chodzi? Przecie¿ nie o dynamikê pêtlisprzê¿enia zwrotnego, nie o „zera” i „bieguny”. Rezystancjaw³ókna ¿arówki jest rzeczywista. Jest ona jednak funkcj¹ temperatury,a ta z kolei jest funkcj¹ napiêcia. Jeœli napiêcie ulegazmianie, trzeba wzi¹æ pod uwagê „historiê” w ramach sta³ejczasowej inercji cieplnej w³ókna. To u³amek lub oko³o 1 sekundy.Wiemy, i¿ dla uk³adów elektronicznych, to czas bardzod³ugi. Na szczêœcie, czasy wolnego startu zasilacza przetwornicy,s¹ tego samego rzêdu. Jeœli zasilacz startuje wolno, a ograniczeniepr¹dowe nie wykazuje charakteru foldback (z dodatnimsprzê¿eniem zwrotnym), ¿arówkê mo¿na stosowaæ bezproblemowo.W fazie startu, do wyjœcia pompowane s¹ porcjeenergii o charakterze wzrostowym lub pr¹d wyznaczony poziomemograniczenia pr¹dowego. Pêtla sprzê¿enia zwrotnegoprzejmie kontrolê nad prac¹ obwodu, gdy w³ókno zd¹¿y siêju¿ nagrzaæ. W stanie statycznym, ¿arówka jest rezystorem orezystancji wynikaj¹cej z jej punktu pracy. Mówi¹c zasilacz,mamy na myœli przetwornice. Ich analogowe odpowiednikizosta³y skutecznie wyparte przez ró¿ne konfiguracje piêkniedzia³aj¹cych przetwornic. Osta³y siê jedynie w postaci stabilizatorówniewielkiej mocy, i to g³ównie LDO (Low Drop Out).Czy zachowanie siê zasilacza obci¹¿onego sztucznie ¿arówk¹,SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 29

¯arówka jako obci¹¿enie sztucznea/R[ Ω ]400200000800600400200b/00R[ Ω ]08665432I[mA]300200I[A]2.0.5.00.500ZARÓW A 220V/60V0 20 40 60 80 00 20 40 60 80 200 220 240ZARÓW A2V/2 WRys.1. Charakterystyka ¿arówkia/ ¿arówka 220V/60Wb/ ¿arówka 12V/21WR dla 130V2 3 4 5 6 7 8 0 2 3 4 5 6ZASTREZYSTOR 220V/60Ωzale¿y od pracy liniowej lub impulsowej oraz od konfiguracjibudowy przetwornicy? Generalnie nie. Zale¿y natomiast oddynamiki startu i charakteru ograniczenia pr¹dowego. Pracêniemal wszystkich zasilaczy impulsowych (praktycznie wszystkichpoza rezonansowymi, a te nie s¹ do koñca impulsowymi)mo¿na skwitowaæ stwierdzeniem, i¿ pompuj¹ energiê ma³ymiporcjami. Taka próbka energii jest zwykle bardzo ma³a i jednanie odgrywa istotnej roli dla zmiany napiêcia na elektroliciewyjœciowym. Próbkowanie odbywa siê zaœ bardzo czêsto, coprzes¹dza o szybkiej dynamice. Decyduje tak¿e o fakcie wymoguniewielkiego transformatora-indukcyjnoœci oraz o tym,¿e dynamikê przetwornicy mo¿emy analizowaæ tak samo jakuk³adu pracuj¹cego liniowo. Od konstrukcji zasilacza-przetwornicyzale¿¹ natomiast takie cechy, czy w fazie gromadzeniaenergii obwód wyjœciowy jest odciêty, czy pompowanieenergii do wyjœcia nie wykazuje zasadniczo przerw, a jedyniefluktuacje wartoœci pr¹du. To jedna z istotnych ró¿nic miêdzynajpopularniejszymi flybackami i konfiguracjami typu buck.Cechy konstrukcji przetwornicy stwarzaj¹ jak¿e ró¿ne warunkipracy tak wydawa³oby siê trywialnych elementów jak kondensatorwejœciowy czy wyjœciowy, czy tym bardziej nie odgrywaroli obci¹¿enie wykazuj¹ce cechy nieliniowoœci? Okazujesiê, ¿e jednak nie. Dlatego te¿, nie bêdziemy rozpatrywaliz osobna poszczególnych kategorii zasilaczy impulsowych.Mo¿emy je wszystkie wrzuciæ do jednego worka, nawet razem,z ich liniowym protoplastom. Dla uzasadnienia tej tezy,na potrzeby bie¿¹cego artyku³u, zdjêto charakterystyki dwu¿arówek. Tych, które najczêœciej stosujemy w pracach serwisowych: 220V/60W i 12V/21W. Charakterystyki te pokazanona rysunku 1.Widaæ, i¿ nieliniowoœæ jest silna. To oznacza du¿y wp³ywtemperatury na rezystancjê w³ókna. Pochodn¹ charakterystykipr¹dowo-napiêciowej jest rezystancja statyczna i dynamicznaw punkcie pracy. Wykreœlono statyczn¹, dynamiczna wykazujegeneralnie wartoœæ wiêksz¹ i jest jeszcze bardziej stroma.Który parametr jest zatem istotny, skoro s¹ one tak ró¿ne? ¯arówkajako obci¹¿enie sztuczne wnosi jej rezystancjê statyczn¹w chwilowym punkcie pracy. Jednak, jak¹ rezystancj¹ obci¹¿anes¹ têtnienia napiêcia wyjœciowego: statyczn¹ czy dynamiczn¹?Pytanie to pozostawimy otwarte, dla dociekliwegoCzytelnika. Istotn¹ rolê tak¿e odgrywa fakt, i¿ dynamika pracyimpulsowej przetwornicy jest du¿o szybsza od dynamikipêtli sprzê¿enia zwrotnego. Dynamika pêtli feedbacku jest du¿oszybsza od inercji cieplnych obci¹¿enia sztucznego. Inercje tes¹ natomiast krótkie wzglêdem statycznegopunktu pracy. Przy spe³nieniutakich relacji, ¿arówka bardzodobrze spisuje siê jako obci¹-¿enie sztuczne. Relacje te bywaj¹I (U)jednak zachwiane w fazie startuzasilacza. Dlatego te¿, jedne startuj¹poprawnie, inne wchodz¹ wshutdown. S¹ te¿ takie obwody, którestartuj¹, ale opornie. Zapewne nieR (U)jeden serwisant doœwiadczy³, ¿eczêsto pomaga chwilowe (na moment)od³¹czenie obci¹¿enia i ponownejego podpiêcie do wyjœciauruchamianego lub testowanegozasilacza. Gdy uk³ad ju¿ wystartuje,¿arówka jest bardzo dobrym obci¹¿eniemzastêpczym. Oczywiœcie,U[V] jej dobór musi byæ odpowiedni dlazakresu napiêcia i pr¹du wyjœciowego.Z tym na ogó³ problemów niema. Problemów nie ma, gdy zajmujemysiê serwisem telewizorówI (U)CRT lub zasilaczy komputerowych.Naprawiaj¹c zasilacze innych typów,warto mieæ ca³¹ gamê ¿arówek,o ró¿nych napiêciach i mo-R STAT (U)cach znamionowych. W szczególnoœci,dla naprawy zasilaczy odbiornikówLCD, warto wyposa¿yæsiê w ¿arówki 24-woltowe. Osobn¹klas¹ obwodów zasilania s¹przetwornice PFC. Te, jak wiadomo,maj¹ dbaæ o parametry obci¹-U[V]¿enia, lecz nie „swojego”, nie parametryobci¹¿enia wyjœcia, leczwejœcia. Maj¹ symulowaæ obci¹¿enierezystancyjne dla sieci zasila-REZYSTOR 6.8Ω30 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVC LCD Toshibaj¹cej. Ale wyjœcie, tak¿e podlega (choæ kiepskiej) stabilizacji.Uruchamiaj¹c aktywny obwód PFC „solo”, tak¿e trzeba goczymœ obci¹¿yæ. Znamionowa moc czerpana z przetwornicyPFC jest ta sama, co zasilacza z niej zasilanego. Niedogodnoœci¹jest konfiguracja pracy tego uk³adu, to tradycyjnie boost.Konsekwencj¹ jest wysokie napiêcie wyjœciowe (rzêdu 400V).Siêgniemy prawdopodobnie po dwie ¿arówki o znamionowymnapiêciu 220V i po³¹czymy je szeregowo (koniecznie dwiejednakowe).Stwierdziliœmy wy¿ej, i¿ obci¹¿enie sztuczne zasilacza ¿arówk¹,nie jest obci¹¿eniem miêkkim, wymusza wrêcz udarpr¹dowy. Czy takie obci¹¿enie jest bezpieczne? Faktycznie,mo¿na by siê spodziewaæ uszkodzeñ sprawnego w gruncie rzeczyzasilacza. Takim przypadkom skutecznie zabezpieczaj¹mechanizmy ochronne, wbudowane tradycyjnie ju¿ w sterownikka¿dego szanuj¹cego siê zasilacza. A wiêc mechanizmograniczenia pr¹dowego i wolnego (miêkkiego) startu. Jednakobwody PFC nie maj¹ mechanizmów miêkkiego startu. Wrêczprzeciwnie, mechanizm szybkiego startu. Czy tu obci¹¿enie„udarowe” jest bezpieczne? Na szczêœcie w tym zakresie niema obawy i to nie tylko dlatego, i¿ obwody PFC s¹ z zasadywolne. Start przetwornicy PFC wygl¹da na ogó³ w ten sposób,i¿ ju¿ przed startem elektrolit wyjœciowy zostaje na³adowanydo szczytowego napiêcia sieci zasilaj¹cej. Przetwornica do³adowujego z 320 do 400V.¯arówki dobrze sprawdzaj¹ siê podczas tradycyjnych naprawjakie dokonujemy w warsztatach serwisów urz¹dzeñ elektronicznych.S¹ na ogó³ bezpieczne, choæ czasem wprowadzaj¹serwisanta w b³¹d. Nie s¹ jednak odpowiednie dla warunkówlaboratoryjnych. Tam, gdzie zasilacz siê konstruuje i nale¿ygo solidnie przebadaæ, jego dynamikê, têtnienia, odpowiedŸna skoki parametrów wejœciowych i wyjœciowych. Wtakich sytuacjach ¿arówek siê nie stosuje. Nale¿y zbudowaæsolidne obci¹¿enie sztuczne, rezystancyjne lub zbli¿one docharakteru obci¹¿enia w docelowym urz¹dzeniu. W pierwszymprzybli¿eniu, powinno byæ nie tylko liniowe, ale pozbawionesk³adowych indukcyjnych czy reaktancyjnych. A wiêc, nawetnie ka¿dy rezystor bêdzie dobry. Wiadomo, jak obci¹¿enie in-dukcyjne czy pojemnoœciowe wp³ywa na charakter ca³ej pêtlistabilizacji, ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Mo¿e zagroziæstabilnoœci, a ju¿ na pewno wp³ynie na dynamikê uk³adu.¯arówkê stosujemy w naszych serwisach nie tylko w charakterzeobci¹¿enia sztucznego.Równie czêsto posi³kujemy siê ni¹ w charakterze bezpiecznika.¯arówka w³¹czona w miejsce bezpiecznika jest zabiegiemskutecznym, czêsto ratuj¹cym cenne elementy uruchamianegoobwodu. Tu, nieliniowoœæ o charakterze Ÿród³a pr¹dowegojest jak najbardziej po¿¹dana. Dobrze dobrana ¿arówkaw sprawnie pracuj¹cym obwodzie powinna siê lekko ¿arzyæ.Zimne w³ókno ¿arówki stanowi nisk¹ rezystancjê, a taki„bezpiecznik” nie spowoduje znacznego spadku napiêcia. Startjest poprawny, a i warunki statyczne (z odpowiednio dobranymobci¹¿eniem) zadowalaj¹ce. Jeœli natomiast w naprawianymobwodzie wystêpuje uszkodzenie skutkuj¹ce du¿ym poborempr¹du z sieci zasilaj¹cej, warunki „dla” przepalenia bezpiecznika,¿arówka te¿ jest dobrym elementem „bezpiecznikowym”.Jeœli by³by to rezystor o opornoœci zimnego w³ókna¿arówki, kiepskim by³by bezpiecznikiem. W warunkach awaryjnychsam by siê spali³ z uwagi na du¿e U 2 /R, a równoczeœnienie ograniczy³by do bezpiecznej wartoœci pr¹du czerpanegoz sieci. Kiepski to bezpiecznik. Jeœli by³by to rezystor oopornoœci rozgrzanego w³ókna ¿arówki, by³by on z³ym substytutembezpiecznika z uwagi na zbyt du¿¹ rezystancjê dlanominalnych warunków obci¹¿enia. Nieliniowoœæ jak¹ wnosi¿arówka jest bardzo po¿¹dana. Oczywiœcie, jej parametry te¿musz¹ byæ nale¿ycie dobrane, lecz nie s¹ one bardzo krytyczne.Stosowanie napiêcia znamionowego 230V jest logiczne zuwagi na zasilanie naprawianego urz¹dzenia z sieci energetycznej.Wymagana zwykle moc jest jednak stosunkowo du¿a.¯arówka 60W bêdzie odpowiednia dla mocy znamionowejzasilacza na poziomie pojedynczych watów. Dla mocy kilkudziesiêciuwatów, warto mieæ ¿arówkê 150-watow¹ i nale¿y j¹„szanowaæ”, bo ju¿ siê takiej nie kupi. Zaœ ¿arówki „elektroniczne”(energooszczêdne) zupe³nie nie nadaj¹ siê zarównojako obci¹¿enie sztuczne, jak i w charakterze bezpiecznika.}Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVC LCDToshiba na podstawie modelu 46ZV555DBSygnalizacja obecnoœci napiêæ zasilaj¹cych odbywa siê zapomoc¹ œwiecenia diody LED POWER na froncie odbiornikaw sposób nastêpuj¹cy:· dioda LED œwieci na czerwono – tryb Standby, dzia³a tylkozasilacz standby,· dioda LED œwieci na zielono – tryb normalnej pracy, dzia³azasilacz g³ówny,· dioda LED b³yska na czerwono – sygnalizacja nieprawid³owoœci,dzia³a tylko zasilacz standby,· dioda LED wygaszona – odbiornik jest wy³¹czony.Sygnalizacja nieprawid³owoœci za pomoc¹ b³yskania diodyLED – POWER:· dioda LED b³yska na czerwono z czêstotliwoœci¹ 0.5s –b³¹d w uk³adach protekcji zasilacza,DiodaLED POWER· dioda LED b³yska na czerwono z czêstotliwoœci¹ 1s – b³¹dna liniach danych magistrali steruj¹cej,· dioda LED b³yska na czerwono z czêstotliwoœci¹ 2s – zablokowaniesilnika wentylatora,· lewa diody LED œwieci na zielono, prawa na czerwono –aktywny standby – kontrola przep³ywu powietrza ch³odz¹cego.}SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 31

Uk³ady scalone stosowane w nwerterach do monitorów LCD z lampami CCFLUk³ady scalone stosowane w inwerterach do monitorówLCD z lampami CCFLAndrzej BrzozowskiMonitory LCD wyposa¿one s¹ w matrycê wykonan¹ w technologiiTFT (Thin Film Transistor LCD) oraz uk³ad podœwietlaniamatrycy wykorzystuj¹cy lampy fluorescencyjne CCFL(Cold Cathode Fluorescent Lamp).Miniaturowe lampy CCFL wykorzystywane w uk³adachpodœwietlenia ekranów LCD wymagaj¹ okreœlonego napiêciai pr¹du steruj¹cego. W artykule omówione zostan¹ uk³ady scalonestosowane w uk³adach steruj¹cych lampami CCFL.VsC3R1R2L1C1W2W3W4T1W1C21. Sterowanie lamp¹ CCFLW czasie normalnej pracy lampa CCFL wymaga napiêciasteruj¹cego z zakresu 200V rms ÷ 500V rms . Do zap³onu lampywymagane jest napiêcie min. 1000V rms .Najlepsze warunki pracy lampy uzyskuje siê przy sterowaniulamp¹ napiêciem sinusoidalnym przemiennym. Sk³adowasta³a DC w napiêciu steruj¹cym powoduje skrócenie czasu ¿ycialampy.Na rysunku 1 przedstawiono charakterystyki lampy CCFL.a)[CD/m2]b) [Vrms]Intensywnoœæ œwiecenia403020100 01 2 3 4 5 6 7 8 [mA]1 2 3 4 5 6 [mA]Pr¹d lampyPr¹d lampyRys.1. Charakterystyki lampy CCFLCharakterystyka z rysunku 1a przedstawia zale¿noœæ intensywnoœciœwiecenia od pr¹du lampy – przy wzroœcie pr¹dulampy nastêpuje wzrost intensywnoœci œwiecenia a¿ do momentu,w którym lampa nasyca siê – dalszy wzrost pr¹du lampynie powoduje wzrostu intensywnoœci œwiecenia.Charakterystyka z rysunku 1b przedstawia zale¿noœæ napiêcialampy od pr¹du p³yn¹cego przez lampê. Pr¹d lampy jestodwrotnie proporcjonalny do napiêcia na lampie – charakterystykarezystancyjna lampy ma charakter ujemny.2. Generator RoyeraNapiêcie lampy500400300200100Q1Generator Royera jest najczêœciej stosowanym uk³adem winwerterach do lamp CCFL.Na rysunku 2 przedstawiono uk³ad generatora Royera.Tranzystory Q1 i Q2 s¹ za³¹czane i pracuj¹ w stanie nasycenianaprzemiennie. Bazy tranzystorów sterowane s¹ przezuzwojenie sprzê¿enia zwrotnego W4. Pr¹dy bazy tranzystorówustalane s¹ rezystorami R1 i R2. Cewka zasilaj¹ca L1 ikondensator C1 równoleg³y do uzwojenia pierwotnego transformatorawymuszaj¹ przebiegi sinusoidalne w uk³adzie konwertera.Dziêki temu zminimalizowane s¹ czêstotliwoœci harmoniczne,a tym samym zminimalizowany jest poziom zak³óceñgenerowanych przez uk³ad. Poziom napiêcia wyjœciowegowynika z przek³adni transformatora: W1:(W2+W3). KondensatorC2 ustala pr¹d lampy CCFL.Gdy lampa nie jest przy³¹czona do uk³adu lub nie jest za³¹czona(nie œwieci), czêstotliwoœæ pracy uk³adu ustalana jestprzez uk³ad rezonansowy z³o¿ony z kondensatora C1 i indukcyjnoœciuzwojenia pierwotnego transformatora W2+W3. Gdylampa zostaje za³¹czona, pojemnoœæ kondensatora C2 oraz pojemnoœcipaso¿ytnicze i pojemnoœæ lampy s¹ transformowanena stronê pierwotn¹ uk³adu dodaj¹c siê do pojemnoœci C1 copowoduje obni¿enie czêstotliwoœci pracy.Maksymalne napiêcie na ka¿dym z tranzystorów jest równe:2 × p/2 × Vs (czyli p x Vs),gdzie Vs jest napiêciem zasilania uk³adu.Napiêcie uzwojenia pierwotnego jest podwy¿szane w transformatorzew stosunku Ns:Np (Ns – liczba zwojów uzwojeniawtórnego, Np – liczba zwojów uzwojenia pierwotnego). Napiêciewtórne z transformatora uzyskuje poziom wymaganydla przebicia lampy CCFL (ok. 1kV) w ró¿nych warunkach.Wymagane napiêcie przebicia zmienia siê w zale¿noœci odobudowy konwertera, uk³adu mas, wieku lampy i temperaturyotoczenia.3. Generator Royera w uk³adach ze sprzê¿eniemzwrotnymZastosowanie sprzê¿enia zwrotnego w uk³adzie generatoraRoyera pozwala na regulacjê pr¹du lampy. Regulacja pr¹dulampy zapewnia uzyskanie maksymalnego czasu ¿ycia lampy,sta³y poziom œwiat³a niezale¿ny od napiêcia zasilaj¹cego orazregulacjê jasnoœci intensywnoœci œwiecenia.Najczêœciej generator Royera stosowany jest w po³¹czeniuz uk³adem konwertera DC-DC typu Buck (obni¿aj¹cym napiêciewejœciowe), przy czym konwerter Buck zasila centralnyodczep transformatora lub przy³¹cza emitery tranzystorów generatoraRoyera do masy zamykaj¹c w ten sposób obwód zasilaniauk³adu.Q2Rys.2. Generator Royera32 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Uk³ady scalone stosowane w nwerterach do monitorów LCD z lampami CCFLa)VsC3PWMD1R1R2L1C1W2W3W4T1W1C2a) zasilanie dla generatora Royera,b) przy³¹czaj¹cy tranzystory generatora Royera do masy.Uk³ad steruj¹cy zastosowany w konwerterze typu Buck pozwalana kontrolê i regulacjê pr¹du lampy poprzez regulacjêpr¹du zasilaj¹cego uk³ad generatora Royera. Dziêki temu lampanie musi byæ po³¹czona z mas¹ uk³adu, co minimalizujestraty uk³adu.b)VsC3D1R1R2Q1Q1Na rysunku 3 przedstawiono sposób po³¹czenia konwerteratypu Buck z generatorem Royera.Konwerter Buck na rysunku 3 przedstawiony jest jako kluczza³¹czaj¹cy:L1C1PWMRys.3. Po³¹czenie konwertera typu Buck z generatoremRoyeraQ2Q2W2W3W4T1W1C24. Uk³ady LT1182, LT1183, LT1184 firmyLinear TechnologyFirma Linear Technology jest producentem rodziny uk³adówscalonych LT1182, LT1183, LT1184 wykorzystywanychw inwerterach do lamp CCFL. Na rysunku 4 przedstawionoschemat inwertera z uk³adem LT1182.Inwerter wykorzystuje generator Royera z transformatoremwysokonapiêciowym.Uk³ady LT1182/1183/1184 steruj¹ cewk¹ L1 tak, aby dzia-³a³a ona jak Ÿród³o pr¹dowe dla generatora Royera. Pêtla sprzê-¿enia zwrotnego reguluje pr¹d cewki L1 utrzymuj¹c pr¹d lampyna sta³ym poziomie. Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego stanowinapiêcie mierzone w uk³adzie na wewnêtrznym rezystorzew³¹czonym pomiêdzy wyprowadzenia 14 (BAT – napiêcie zasilaj¹ce)i 13 (ROYER – napiêcie zasilaj¹ce generator Royera).Napiêcie na tym rezystorze jest proporcjonalne do pr¹duzasilaj¹cego generator Royera.Wartoœæ pr¹du cewki (a tym samym pr¹du lampy) jest programowananapiêciem podawanym do wejœcia 2 uk³adu scalonego.Pr¹d lampy jest wprost proporcjonalny do napiêcia nawejœciu 2 uk³adu.Wejœcie 6 uk³adu (SHUTDOWN) s³u¿y do wy³¹czania uk³adusteruj¹cego.W2T127p3kV68nW3W12.2µ35V1n220kW4100kQ1Q27502.2µ35VBATTERY8V-24VBAT85PWM0-5VSHUTDOWN46.4k1 CCFLCCFL 1643.2kPGNDVsw2 ICCFL15BULB314DIOBATLT11821µ4CCFL Vc5AGNDROYER 1312VIN0.68µ6SHDN1110kFBP7LCD Vc10FBN8 LCD9LCD VswPGND10n2.2µVin5VL11N58184.99k 10k 20k1N5934A1N9142.2µ35V1N91410nPOSCONNEGCON20k8.45k1.21kRys.4. Inwerter z uk³adem scalonym LT1182SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 33

Uk³ady scalone stosowane w nwerterach do monitorów LCD z lampami CCFLUk³ady LT1182 i LT1183 posiadaj¹ dodatkowo wejœciaFBN, FBP, LCDVsw (wyprowadzenia 9, 10, 11) dla sygna³uregulacji kontrastu – jasnoœci œwiecenia lampy. Napiêcie regulacjimo¿e byæ ujemne lub dodanie.5. Uk³ady scalone MAX1610/MAX1611firmy MaximFirma Maxim oferuje uk³ady scalone MAX1610/MAX1611. Schemat inwertera z uk³adami MAX1610/MAX1611 przedstawiono na rysunku 5.Vs16 BATT5SS12VLBST14Vs (4.5V-25V)C16.8µC31µR11kC21µ8VDD6 GND5MODEVbat21BUCKUCC3972UCC3973OUT74FBC5100nR775R868R41kQ2L168uQ1C6100nQ3D2T1C727pR510kR675061, 2, 3DIMMINGCC4 SYNC9 REFMAX1610MAX16118MINDACLX 1510OTP11CS7CSAVGND 13Rys.5. Schemat inwertera z uk³adami MAX1610/MAX1611Uk³ady scalone MAX1610/MAX1611 zawieraj¹ tranzystorMOSFET, który impulsowo za³¹cza napiêcie zasilaj¹ce generatorRoyera. Regulacja pr¹du lampy dokonywana jest poprzezregulacjê pr¹du zasilaj¹cego generator Royera. Napiêcie zasilaj¹cegenerator pojawia siê na wyprowadzeniu 15 uk³adu scalonego.Wspó³czynnik wype³nienia impulsów steruj¹cych wewnêtrznymtranzystorem ustalany jest przez uk³ad ze sprzê¿eniemzwrotnym. Napiêcie sprzê¿enia zwrotnego podawane jestdo wejœæ 11 i 7 i jest ono proporcjonalne do pr¹du tranzystorówgeneratora Royera.Regulacja jasnoœci œwiecenia lampy jest sterowana sygna-³ami cyfrowymi podawanymi do wejœæ 1, 2, 3 uk³adu. Uk³adregulacji pozwala na regulacjê jasnoœci œwiecenia w 32 krokach.3 COMPC433nD1R2R3DLFDRLFDR968k0-5VLOW FREQUENCYDIMMINGRys.6. Schemat inwertera z uk³adami UCC3972/UCC3973Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego wytwarzany jest w uk³adzie:D2, R5, R6 i podawany do wejœcia 4 uk³adu scalonego. Pêtlasprzê¿enia zwrotnego utrzymuje napiêcie 1.5V na wejœciu 4poprzez regulacjê wspó³czynnika wype³nienia sygna³u steruj¹cegotranzystorem MOSFET Q1. Czêstotliwoœæ pracy generatoraRoyera jest równa ok. 50kHz. Uk³ad konwertera Buckjest synchronizowany czêstotliwoœci¹ uk³adu Royera.Napiêcie przebicia lampy CCFL jest na poziomie 1kV przyminimalnym poziomie napiêcia zasilaj¹cego. Napiêcie na lampieprzy normalnej pracy jest równe ok. 375V rms .Uk³ady UCC3972/UCC3973 pozwalaj¹ na regulacjê jasnoœciœwiecenia lampy poprzez:1. regulacjê pr¹du lampy potencjometrem R5; napiêcie na katodziediody D2 jest wyprostowanym napiêciem proporcjonalnymdo pr¹du lampy; pêtla sprzê¿enia zwrotnego ustalawype³nienie przebiegu steruj¹cego tranzystorem Q1 tak, abyutrzymaæ pr¹d lampy na poziomie ustalonym potencjometremR5,2. podanie impulsów lub napiêcia sta³ego do wejœcia 4 uk³aduscalonego; przy stosowaniu tej metody regulacji jasnoœciœwiecenia rezystor R5 ma ustalon¹ wartoœæ; w ten sposóbmo¿na uzyskaæ regulacjê jasnoœci 10:1. Sygna³ impulsowyreguluj¹cy poziom jasnoœci musi mieæ czêstotliwoœæ wiêksz¹ni¿ 120Hz, aby unikn¹æ zjawiska migotania lampy.6. Uk³ady scalone UCC3972/UCC3973firmy Texas InstrumentsFirma Texas Instruments oferuje rodzinê uk³adów scalonychprzeznaczonych do sterowania lamp CCFL. Uk³adyUCC3972/UCC3973 steruj¹ konwerterm DC-DC typu Buckzasilaj¹cym generator rezonansowy Royera. Na rysunku 6przedstawiono schemat inwertera z uk³adami UCC3972/UCC3973.7. Modu³y steruj¹ce lampami CCFLWielu producentów oferuje gotowe modu³y do sterowanialampami CCFL.Firma Endicott Research Group oferuje seriê modu³ówoznaczonych jako DMB, które mog¹ sterowaæ czterema lampamiCCFL. Sprawnoœæ tych uk³adów wynosi 90%. Regulacjajasnoœci dokonywana jest poprzez podanie napiêcia DC lubsygna³u PWM do odpowiedniego wyprowadzenia modu³u. Se-34 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Listy od Czytelnikówria DMB przeznaczona jest do stosowania z wyœwietlaczamiLCD 17” i 18”.Seria modu³ów oznaczona jako MC mo¿e sterowaæ 10 lampami– dostarcza 40W mocy wyjœciowej, sterowanie jasnoœci¹œwiecenia odbywa siê poprzez podanie sygna³u PWM.Firma Linfinity oferuje seriê modu³ów LX1641, które mog¹sterowaæ czterema lampami CCFL. Schemat blokowy modu³userii LX1641 przedstawiono na rysunku 7.Regulacja jasnoœci dokonywana jest cyfrowo. Zakres regulacjijasnoœci wynosi 1000:1. Wewnêtrzne cyfrowe uk³adyregulacji jasnoœci sterowane s¹ napiêciem sta³ym lub potencjometrempoprzez wyprowadzenie Vbrite. Wewnêtrzne uk³adysteruj¹ce jasnoœci¹ pracuj¹ w trybie “burst”. Tryb ten mo¿ebyæ synchronizowany zewnêtrznym sygna³em podawanym dowyprowadzenia SYNC. Jako sygna³ synchronizuj¹cy stosowanyjest sygna³ o czêstotliwoœci odœwie¿ania wyœwietlacza LCD.W modu³ach LX1641 zamiast konwertera Royera stosowanejest bezpoœrednie sterowanie transformatorem wysokiego napiêcia.Dziêki temu ograniczono iloœæ elementów takich jak cewkii kondensatory i zminimalizowano wielkoœæ modu³u.Firma Taiyo Yuden oferuje modu³ SIPF-200. Wymaganenapiêcie zasilaj¹ce modu³ mieœci siê w zakresie 8.5V-20V. Mo-Vbrite0-2.5VDCSYNCGeneratorprzebiegupi³okszta³tnegoKomparator+-Uk³adsteruj¹cyVHIVLORys.7. Schemat blokowy modu³u steruj¹cego lampamiCCFLdu³ dostarcza pr¹d lampy na poziomie 6mA i moc wyjœciow¹4W. Sterowanie jasnoœci¹ œwiecenia lampy dokonywane jestpoprzez sterowanie odpowiednim wyprowadzeniem modu³usygna³em TTL. Czêstotliwoœæ pracy wynosi 50kHz.Modu³y firmy TDK serii CXA steruj¹ lampê sygna³em sinusoidalnym,dziêki czemu poziom zak³óceñ emitowanychprzez modu³ jest minimalny. W modu³ach tych zastosowanouk³ad rezonansowy push-pull. Modu³y te nie umo¿liwiaj¹ regulacjijasnoœci œwiecenia lampy. }Listy od CzytelnikówOd jakiegoœ czasu ca³a orkiestra w moim samochodzie strajkuje.Chodzi tutaj o radiowy odbiornik samochodowy PioneerAutoradio KEH-M9500 wyposa¿ony w przystosowany do niegoodtwarzacz p³yt kompaktowych CD CDX-M30 z 6-p³ytowymmagazynkiem. Odbiornik radiowy co prawda funkcjonuje,jednak¿e na naciœniêcie znajduj¹cych siê na nim przyciskówreaguje niesamowicie wolno i leniwie, podobnie, czyliw zwolnionym tempie reaguje na rozkazy z pilota. Gdy zestawzostanie prze³¹czony w tryb pracy CD, odbiornik radiowy wy-³¹cza siê. Jest to normalne zachowanie odbiornika w przypadku,gdy nie jest pod³¹czony do niego odtwarzacz p³yt CD.Odtwarzacz p³yt CD w sposób zupe³nie normalny przyjmujewsuniêty magazynek i jak zwykle skanuje go, wydajesiê, ¿e wszystko jest w porz¹dku.Gdy po³¹czenie miêdzy urz¹dzeniami zostanie roz³¹czone,odbiornik radiowy funkcjonuje normalnie. Wobec takich objawówpodejrzewam, ¿e przesy³anie danych pomiêdzy obomaurz¹dzeniami nie dzia³a prawid³owo, jednak¿e bez dokumentacjiserwisowej nie mogê tu zupe³nie nic zrobiæ.Wymontowa³em 13-biegunowy kabel po³¹czeniowy i dok³adniego pomierzy³em, przejœcia s¹ prawid³owe, nie stwierdzi³emrównie¿ jakichkolwiek zwaræ pomiêdzy przewodami ido masy.Wobec tego kolejnym krokiem by³o wymontowanie odtwarzaczaCD, jednak¿e tutaj nic nie zwróci³o mojej uwagi. Za topo wymontowaniu odbiornika radiowego ogarnê³o mnie przera¿enie.Wygl¹da na to, ¿e do jego wnêtrza wyp³ynê³o chybatrochê p³ynu ch³odz¹cego z wymiennika ciep³a ogrzewania.Zobaczmy zatem, co zosta³o z p³ytki drukowanej i jak wygl¹dawnêtrze urz¹dzenia.Fot.1Jak widaæ na fotografii 1 nie wygl¹da³o to najlepiej. Tenca³y brud usun¹³em, p³ytka wydawa³a siê byæ OK, ale poprawadzia³ania zestawu nie nast¹pi³a. Samo usuniêcie brudu chybanie wystarczy³o, podejrzewam, ¿e pod p³ytk¹ pod³¹czeniow¹nadal znajduje siê brud i przypuszczalnie s¹ tam jeœli nie zwarciato utworzy³y siê jakieœ przejœcia - rezystancje wp³ywaj¹cena pracê uk³adów. Rozpocz¹³em zatem dalsze prace czyszcz¹cei „rzeŸbiarskie”, dodatkowo mierz¹c przejœcia wybranychœcie¿ek. T¹ metod¹ uda³o mi siê w koñcu przywróciæ zestawdo ¿ycia i prawid³owego dzia³ania i moja samochodowa orkiestraznowu zagra³a. Jedna œcie¿ka na œrodku p³ytki by³a pêkniêta.Nie by³o na niej jakiegokolwiek brudu. Wzrokowo uszkodzeniate¿ nie mo¿na by³o rozpoznaæ, stwierdziæ mo¿na by³oje jedynie poprzez pomiar.T.K.}SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 35

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUZasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU (cz.1)Ryszard StrzêpekOTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU pochodziz 2007 roku. Odbiornik ten pobiera z sieci energetycznejoko³o 150W. Napiêcia wyjœciowe z zasilaczatego odbiornika telewizyjnego wraz z obci¹¿eniami to:24V/5A, 5.3V/4A, 12V/0.5A, 13V/0.3A, 5.2V/0.6A.Schemat tego zasilacza zosta³ opublikowany w „SerwisieElektroniki” nr 9/2009 na stronach 26 - 27.1. Opis dzia³ania zasilaczaOpisywany zasilacz sk³ada siê z nastêpuj¹cych uk³adów:filtru sieciowego, uk³adu PFC, przetwornicy czuwania, przetwornicyg³ównej, uk³adów stabilizacji i zabezpieczeñ.1.1. Filtr sieciowyNapiêcie sieci energetycznej 230V/50Hz jest podane nauk³ad przepiêciowy. Sk³ada siê on z: warystora VX801S -1NR100751 i rezystora RX801S - 680k/1W. Oba elementy s¹w³¹czone równolegle do gniazdka sieciowego. Po tych elementachw uk³adzie filtru sieciowego znajduje siê bezpiecznikFP801S - 6.3A. Jego doœæ du¿a wartoœæ nominalna wynika zpobieranej mocy z sieci oko³o 150W. Filtr sieciowy przeciwzak³óceniowysk³ada siê z: indukcyjnoœci LX801S, LX802Soraz kondensatorów CX801S, CX802S - 330nF/275V iCY801S, CY802S - 470pF/400V. W obwodach filtru sieciowegoznajduje siê tak¿e termistor NT811S - 3.3R. S³u¿y on doograniczenia pr¹du przy w³¹czeniu zasilacza do sieci energetycznej.1.2. Przetwornica czuwaniaPrzetwornica czuwania ma za zadanie wytworzenie napiêciadla uk³adów procesora zarz¹dzaj¹cego w stanie czuwania.W momencie w³o¿enia wtyczki sieciowej do gniazda z napiêciemsieci energetycznej powinna zadzia³aæ przetwornica czuwania.Napiêcie sieci po filtrze sieciowym jest podane na mostekprostowniczy BD801S - RS605M. Na wyjœciu mostka prostowniczegoCP801 - 1µF/400V otrzymujemy napiêcie têtni¹ce305V. Po ponownym wyprostowaniu tego napiêcia przezdiodê DP801 - UF5406 na g³ównym kondensatorze filtru zasilaczaCP803 - 150µF/450V otrzymujemy napiêcie sta³e +309V.G³ównymi elementami sk³adowymi przetwornicy czuwania s¹:sterownik ICB801S - STR-A6159 i transformator TB801S. Narysunku 1 pokazano schemat blokowy sterownika STR-A6159.Opis wyprowadzeñ uk³adu STR-A6159:n.1 – wejœcie zabezpieczenia pr¹dowego,n.2 – VCC – zasilanie niskonapiêciowe 6.6÷34V,n.3 – masa uk³adu,Vcc2START-UP 5UVLOINTERNALBIASLATCHDELAYOVPTSDPOWERMOSFET87DDOFF TIMERPRC LATCHSQ/RBIASOLPBURSTBLANKINGFBDISCHARGEOCP1OCPBUFFER3GND4FB/OLPRys.1. Schemat blokowy sterownika STR-A615936 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUn.4 – wejœcie sprzê¿enia zwrotnego,n.5 – zasilanie wysokonapiêciowe, wejœcie uk³adu startowego,n.6 – nie pod³¹czonen.7 i n.8 – dren tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy czuwania.W czasie czuwania napiêcie 309V z kondensatora CP803jest podane na bezpiecznik FB802S - 2A, a nastêpnie przezrezystor R806 - 100k/0.5W na wyprowadzenie 5 uk³aduICB801S - STR-A6159. Na tym wyprowadzeniu znajduje siêwejœcie wysokonapiêciowe tego uk³adu oraz uk³ad startu przetwornicy.Po wystartowaniu przetwornicy napiêcie na wypr.2uk³adu ICB801S zaczyna rosn¹æ. Kiedy napiêcie na wypr.2ICB801S osi¹ga wartoœæ 9V, przetwornica podejmuje pracê.Napiêcie na tym wyprowadzeniu w nastêpnych cyklach pracyprzetwornicy czuwania roœnie, poniewa¿ jest do³adowywanez uzwojenia 3-4 transformatora TB801S poprzez nastepuj¹ceelementy: rezystor RB802 - 47R/0.25W, diodê DB802, kondensatorCB802 - 22µF/50V. Do ograniczenia tego napiêcias³u¿y dioda Zenera DZB801 - 22V. W czasie stanu czuwanianapiêcie to wynosi oko³o 10.6V. Kiedy przetwornica czuwaniazaczyna pracê, to na wyprowadzeniach 7 i 8 uk³adu ICB801(dren tranzystora kluczuj¹cego) pojawia siê napiêcie zmienne,a po stronie transformatora TB801S zaczyna rosn¹æ napiêciena kondensatorze CB852 - 2200µF/25V do wartoœci +5.2V.Do wypr.1 uk³adu ICB801S do³¹czony jest rezystor RB809 -2.2R/1W. Jest to zamkniêcie pr¹du tranzystora kluczuj¹cego(Ÿród³o) do masy. Typowa wartoœæ tego napiêcia wynosi 0.7V.Gdy pr¹d drenu tranzystora kluczuj¹cego zostanie wyraŸnieprzekroczony, to uk³ad OCP blokuje sterowanie tranzystorakluczuj¹cego. Dla ustalenia wartoœci napiêcia wyjœciowego zprzetwornicy s³u¿y tor sprzê¿enia zwrotnego. Wejœciem sygna³usprzê¿enia zwrotnego jest wyprowadzenie 4 uk³adu ICB801S.Podstawowymi elementami toru sprzê¿enia zwrotnego s¹:transoptor PC804S - 2561 NEC oraz uk³ad napiêcia odniesieniaZDTB851 - KIA431A plus elementy z nim zwi¹zane. Zuzwojenia 5-3 transformatora TB801S pobierane jest napiêciedo stabilizatora QB802 - 2SD526. Napiêcie zmienne jest prostowaneprzez uk³ad: rezystor RB803 - 1R i diodê DB803 -UF4007, po czym podane na kolektor tranzystora QB802. Wstanie czuwania napiêcie to wynosi oko³o 25V. W przetwornicyczuwania znajduje siê uk³ad gaszenia drgañ paso¿ytniczych.Sk³ada siê on z: diody DB801 - UF4007, rezystora RB801 -100k/0.5W i kondensatora CB801 - 220pF/1kV.1.3. Uk³ad PFCUk³ad PFC jest w³¹czany w stanie pracy zasilacza, a podczasczuwania nie pracuje. Na z³¹cze CNM801 przychodzirozkaz “ON” z procesora zarz¹dzaj¹cego na wypr.1. Jest tostan wysoki. Rozkaz ten jest podany na bazê tranzystora Q851- KST2222A. Powoduje to, ¿e dioda transoptora PC801S - 2561NEC zaczyna przewodziæ. Ten stan przenosi siê na stronê pierwotn¹transoptora PC801S. Uk³ad stabilizatora na tranzystorzeQB802 - 2SD526 zaczyna pracê. Na jego emiterze pojawiasiê napiêcie 13.3V. Jest ono podane na wypr.8 uk³adu sterownikaPFC ICP801S - TDA4863G. Na rysunku 2 pokazano schematblokowy uk³adu TDA4863G.Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA4863G:n.1 – Vsense – wejœcie dla próbki napiêcia 385V,n.2 – VAOUT – wyjœcie wzmacniacza napiêciowego dla próbkinapiêcia 385V,n.3 – MULTIN – wejœcie uk³adu mno¿¹cego,n.4 – Isense – wejœcie próbki pr¹du tranzystora wykonawczegouk³adu PFC,VCCGNDDETIN8 6 520V0V0.2V2.5V+--UVLORefe enceVolt geV ef5V0.5V-Cl mC ent++DetectoRSFli -Flot = 50µ eRe t tTimeG teD ive7 GTDRV2.5VEn ble++Volt geAm-2.2V-Inhibit+OVRM lti lie.0V.5VInhibittime del yt =2µ dVAm lto tV-LEB+t d d =70nV+C entCom 3.5V--+-vloctiveh t down5.4V540V ef+234VSENSE VAOUT MULTIN ISENSERys.2. Schemat blokowy uk³adu TDA4863GSERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 37

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUn.5 – DETIN – wejœcie detektora zera pr¹du wyjœciowego uk³aduPFC,n.6 – masa uk³adu PFC,n.7 – GTDRV – wejœcie typu totem-pole sterownika bramk¹tranzystora wykonawczego,n.8 – Vcc – dodatnie napiêcie zasilania uk³adu TDA4863G.G³ównymi elementami uk³adu PFC oprócz uk³adu ICP801Ss¹: indukcyjnoœæ LP801 - QHAD01216, tranzystor wykonawczyuk³adu PFC FCPF20N60S i dioda DP802 - F10UP60S.Do wyprowadzenia 1 uk³adu ICP801S doprowadzona jest próbkanapiêcia wyjœciowego 385V poprzez rezystory: RP809 -RP811 - 200k i RP812, RP813 - 220k po³¹czone szeregowo. Zdrugiej strony z kondensatora CP801 - 1µF/400V (wyjœcie prostownikasieciowego BD801S) pobierana jest próbka napiêciatêtni¹cego z prostownika sieciowego. Próbka ta jest podana nawyprowadzenie 3 uk³adu ICP801S. Dzieje siê to za pomoc¹po³¹czonych szeregowo rezystorów: RP801 - 300k, RP802 -270k, RP803 - RP805 - 240k i RP806 - 12k. Napiêcie pobieranez uzwojenia wtórnego indukcyjnoœci LP801 i przez rezystorRP807 - 22k jest podane na wyprowadzenie 5 ICP801S.Dziêki informacji z wyprowadzenia 5 uk³adu ICP801S uk³adten „wie”, kiedy wys³aæ impulsy steruj¹ce bramk¹ QP801S.Impulsy steruj¹ce bramk¹ QP801S otrzymujemy na wyprowadzeniu7 uk³adu ICP801S. Impulsy te s¹ podane przez rezystory:RP818 - 150R i RP816 - 100k na bramkê tranzystoraQP801S. Diody DP804 - KDS184 i DZP801 - 5.1V s³u¿¹ dozabezpieczenia bramki tranzystora QP801S. Na drenie QP801Sotrzymujemy impulsy, które daj¹ odpowiednie widmo rozk³adupr¹du w sieci. Po wyprostowaniu napiêcia zmiennego z drenuQP801S przez diodê DP802 i wyfiltrowaniu na kondensatorzeCP803 - 150µF/450V otrzymujemy napiêcie 385V.1.4. Przetwornica g³ównaPrzetwornica g³ówna ma za zadanie dostarczenie nastêpuj¹cychnapiêæ do OTVC: 24V/5A, 5.3V/4A, 12V/0.5A i 13V/0.3A. Przetwornica g³ówna pracuje w stanie pracy OTVC. Podstawowymielementami przetwornicy g³ównej s¹: sterownikprzetwornicy g³ównej ICM801 - MC33067P, tranzystoryQM801 i QM802 - FDFP90N50C, transoptor PC803S - 2561NEC i transformatory: steruj¹cy TM852 - QGAH03185 orazg³ówny TM801 - WGAH03242. Sterownik ICM801 ma identycznerozwi¹zanie uk³adowe jak uk³ad MC34067P, któregoschemat blokowy zosta³ pokazany na rysunku 6 na str.29 „SE”nr 10/2007. Zasilanie jest podane na wypr.15 ICM801. Napiêcieto wynosi 13.3V i pochodzi z kondensatora CP811 - 47µF/63V. Uk³ad MC33067P posiada wewnêtrzny oscylator, któryjest Ÿród³em sterowania stopniami przetwornicy g³ównej. Elementyzewnêtrzne oscylatora s¹ pod³¹czone do wyprowadzeñ1, 2 i 3 uk³adu ICM801. S¹ to: rezystory RM809 - 8.2k i RM802- 10k oraz kondensator CM801 - 470pF/25V. Sygna³ oscylatorasteruje 2 wzmacniaczami impulsów. Na wyprowadzeniach12 i 14 otrzymujemy z ICM801 dwa symetryczne sygna³y, którenastêpnie steruj¹ transformatorem TM852 - QGAH03185.Na stronie wtórnej transformatora TM852 (uzwojenia 3-4,5-6) otrzymujemy przebiegi steruj¹ce przetwornic¹, która jestprzetwornic¹ rezonansow¹. Sterowane s¹ tranzystory kluczuj¹cetej przetwornicy QM801 i QM802 - FDFP9N50C. Zasilanietranzystorów kluczuj¹cych +385V jest podane z kondensatoraCP803 - 150µF/450V poprzez rezystor RM801 - 0.1R/2W na dren tranzystora QM801. Wspólny punkt tranzystorówQM801 i QM802, tj. Ÿród³o QM801 i dren QM802 jest pod³¹czonena wyprowadzenie 2 transformatora TM801. TransformatorTM801 stanowi obci¹¿enie dla tranzystorów QM801,QM802. Z³¹cza bramka-Ÿród³o tych tranzystorów s¹ zabezpieczoneprzed przepiêciami przez elementy: dla QM801 –DM803, RM803, DZM803 i DZM804, dla QM802 – RM813,RM814, DM804, DZM805 i DZM806. Napiêcie zmienne indukowanew uzwojeniu 2-1 transformatora TM801 powodujepo jego stronie wtórnej powstanie ¿¹danych napiêæ. W celuuzyskania w³aœciwych wartoœci wtórnych TM801 zastosowanotor sprzê¿enia zwrotnego w tej przetwornicy. Obejmuje on:Ÿród³o napiêcia odniesienia ZDTM851 - KIA431A, transoptorPC803S - 2561 NEC, rezystory RM807 i RM806, kondensatorCM803, wypr.8 uk³adu ICM801. Elementy do³¹czone dowypr.1 transformatora TM801 stanowi¹ uk³ad gaszenia drgañpaso¿ytniczych przetwornicy rezonansowej. S¹ to nastêpuj¹ceelementy: rezystor RM815 oraz kondensatory CM809 i CM808.Do tego uk³adu do³¹czona jest dioda DM805. Prostuje ona nadmiaroweimpulsy generowane przez przetwornicê rezonansow¹.Sygna³ otrzymywany na katodzie diody DM805 jest podanypoprzez rezystory RM830, RM829 i kondensator CM813do wypr.10 uk³adu ICM801. Jest to wejœcie detektora b³êdów.Je¿eli napiêcie na tym wyprowadzeniu przekroczy 1V, to uk³adICM801 zostanie wy³¹czony. Sterownik ICM801 posiada uk³admiêkkiego startu przetwornicy. Wejœciem tego uk³adu jestwypr.11 ICM801. Próbka napiêcia 385V pobrana poprzez rezystory:R819 - RM823, RM824, kondensator CM811, uk³adZDTM801 - KIA431A, diodê DZM801, tranzystor Q805 jestpodana na wypr.11 ICM801. Uruchamia ona procedurê miêkkiegostartu przetwornicy. Na uzwojeniach 9-10 i 8-7 transformatoraTM801 otrzymujemy napiêcia zmienne, które s¹ prostowaneprzez diody DM851 i DM852. Na kondensatorachCM851 i CM852 - 1000µF/35V otrzymujemy napiêcie +24V.Jest to napiêcie g³ówne przetwornicy rezonansowej. Wydajnoœæpr¹dowa tego Ÿród³a wynosi 5A. Drugim napiêciem, któreotrzymujemy z przetwornicy g³ównej jest +13V. Jest onowynikiem prostowania napiêæ zmiennych z uzwojeñ: 3-4 i 5-6transformatora TM801 przez diody DM853. Napiêcie +13Vjest obecne na kondensatorze CM856 –1000µF/35V.1.5. Uk³ady stabilizacji i zabezpieczeñW celu uzyskania napiêæ 5.3V/4A i 12V/0.5A zastosowanoodpowiednie uk³ady stabilizacji. Dla napiêcia +5.3V zastosowanouk³ad ICM852 - MC33164T, natomiast w celu uzyskanianapiêcia +12V, zastosowano uk³ad ICM853 -KIA278R12P. Na rysunku 3 pokazano uproszczony schematblokowy uk³adu MC33164T.Na rysunku 4 pokazano schemat blokowy uk³aduKIA278R12P.Uk³ad MC33164T jest zasilany napiêciem +24V, a uk³adKIA278R12P napiêciem +13V. W celu zabezpieczenia przednadmiernym wzrostem napiêcia +5.3V zastosowano uk³adDM854 - FCQ10A04, poniewa¿ to napiêcie zasila blok cyfrowyOTVC. Oprócz tego, ze wzglêdu na pobór mocy (4A) w tejga³êzi zastosowano indukcyjnoœæ L851 dla lepszej filtracji tegonapiêcia. Wypr.1 z³¹cza CNM801 jest wykorzystywane do sygna³uON/OFF, który przychodzi z procesora zarz¹dzaj¹cegoOTVC. Proces w³¹czania zasilacza zosta³ omówiony w pkt.1.3. Przez z³¹cza: CNM802, CNM803, CNM804 przechodz¹38 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Monitor TFT Acer AL1931INPUTV IN2VoRESET-+.2V REFBANDGAPREFERENCEASOPROTECTION4OUTPUT ON/OFFCONTROLGROUNDRys.3. Uproszczony schemat blokowy uk³aduMC33164TCont olOVER HEATPROTECTIONsygna³y: PWM, ADIM, BL, BLU, które nie wchodz¹ na opisywanyzasilacz. Jedynym sygna³em, który jest pobierany zzasilacza, to DET (wypr.5 CNM804). Stanowi on próbkê napiêcia+24V z dzielnika rezystancyjnego RM851 i RM852. Sygna³ten jest podany na inwerter. W zasilaczu opisywanym znajdujesiê uk³ad zabezpieczenia przed wzrostem napiêæ: +24V,+5.3V. Je¿eli napiêcie 24V wyraŸnie wzroœnie powy¿ej 27V,to pojawiaj¹ce siê napiêcie na anodzie diody DZT851 powodujepoprzez DT855 - KDS184, tranzystor QT852 zmianê polaryzacjistrony wtórnej transoptora PC802S. To daje wzrostnapiêcia na emiterze transoptora PC802S. Ta zmiana napiêciaz emitera transoptora PC802S poprzez rezystor RM818 jest3GNDRys.4. Schemat blokowy uk³adu KIA278R12Ppodana na wypr.10 ICM801. Je¿eli to napiêcie na wypr.10ICM801 przekroczy 1V, to przetwornica g³ówna przestaje pracowaæ.Analogicznie jest w przypadku napiêcia +5.3V. Je¿elito napiêcie przekroczy wyraŸnie 6.2V, to poprzez DT855 sygna³zabezpieczenia wy³¹czy przetwornicê g³ówn¹ tego zasilacza.}Dokoñczenie w nastêpnym numerzeMonitor TFT Acer AL1931 – porada serwisowaPiotr NowakUszkodzi³ siê monitor TFT 19-calowy Acer AL1931. Wyœwietlaczpo w³¹czeniu przez chwilê dzia³a, to znaczy ekranœwieci, na krótko ukazuje siê logo producenta “ACER”, a póŸniejpodœwietlenie t³a zanika. Gdy œwieci siê latark¹ w kierunkuekranu, obraz wysy³any z komputera jednak widaæ. Przywielokrotnych próbach w³¹czania-wy³¹czania podœwietlenie t³aniekiedy siê pojawia i wówczas widoczny jest obraz. Najprawdopodobniejuszkodzi³ siê modu³ inwertera. Gdy obraz jest widoczny,jest on wyœwietlany wrêcz perfekcyjnie. Nale¿y chybawykluczyæ lampy, gdy¿ gdy pracuj¹, wszystkie œwiec¹ prawid³owo,równomierne i z porównywaln¹ jasnoœci¹. Które podzespo³ypowinienem najpierw sprawdziæ? Oczywiœcie kondensatoryelektrolityczne na p³ytce inwetera. Zakupi³em 5 nowychkondensatorów Low ESR na temperaturê 105°C firmy Panasonic.Po wymianie monitor œwieci i pracuje jak nowy.Przy okazji chcia³bym przedstawiæ metodê postêpowaniaprzy diagnozowaniu modu³u zasilacza-inwertera.1. Sprawdziæ, czy na wyprowadzeniach 1 i 2 z³¹cza CN102jest obecne napiêcie 5V:· brak lub nieprawid³owe – sprawdziæ p³ytkê interfejsu.2. Na wyprowadzeniach 1 i 2 z³¹cza CN102 jest obecne prawid³owenapiêcie 5V – sprawdziæ napiêcie sieciowe 220V:· brak – wymieniæ bezpiecznik F901 (2.5A/250V), sprawdziæmostek prostowniczy BD901 (GBU405), tranzystorQ903 (2N3904), uk³ad IC901 (SG6841).3. Napiêcie sieciowe 220V obecne – sprawdziæ napiêcie nawyprowadzeniu “+” kondensatora C905 (150µF/400V):· brak lub nieprawid³owe – sprawdziæ mostek.4. Napiêcie na wyprowadzeniu “+” kondensatora C905 prawid³owe– sprawdziæ napiêcie startowe na wyprowadzeniu 3uk³adu IC901 (SG6841):· wymieniæ uk³ad IC901 (SG6841)i ponownie sprawdziænapiêcie startowe.5. Napiêcie startowe na wyprowadzeniu 3 uk³adu IC901 prawid³owe– sprawdziæ, czy napiêcie zewnêtrzne jest mniejszeni¿ 20V:· sprawdziæ transoptor IC902 (PC123FY2 4P), uk³ad IC903(HTL431) i tranzystory Q901, Q902, … oraz uk³ad protekcjiprzepiêciowej OVP.6. Napiêcie zewnêtrzne prawid³owe – sprawdziæ:· rezystor R919, diody: D910, D911, D912, D913, diodêZenera ZD904. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 39

Programatory uniwersalneProgramatory uniwersalneArtyku³ sponsorowany przez firmê TOMSAD Joanna Sadowska, 81-198 Mosty, ul Wierzbowa 1Niniejszy artyku³ poœwiêcony jest programatorom uniwersalnym.Opiszemy w nim ich funkcje, oraz mo¿liwoœci jakienam oferuj¹.Obecnie trudno znaleŸæ urz¹dzenie, którego prac¹ nie steruj¹mikroprocesory. Mikroprocesor wykonuje listê zadañ zapisanychw nieulotnej pamiêci FLASH, do której zapisania s³u¿¹ró¿nego typu programatory. Du¿a iloœæ producentów wytwarzaj¹cychmikroprocesory wprowadzaj¹c na rynek kilkadziesi¹t,kilkaset mikroprocesorów umo¿liwia spory wybór producentomi elektronikom - hobbistom. Daje to oczywiœcie du¿emo¿liwoœci, lecz tworzy doœæ powa¿ny problem. Ka¿dy konstruktor,elektronik - hobbista czy te¿ serwisant naprawiaj¹cyurz¹dzenie zawieraj¹ce mikroprocesor, prêdzej czy póŸniej bêdziemusia³ u¿yæ programatora. Maj¹c tyle mikroprocesorów oró¿nej architekturze i obudowie musielibyœmy ograniczyæ siêdo u¿ywania jednego mikroprocesora lub posiadaæ ca³¹ halêprogramatorów. Tak wiêc jaki programator wybraæ? OdpowiedŸ:UNIWERSALNY. Bo w³aœnie takie urz¹dzenie umo¿liwi namprogramowanie nawet kilkunastu tysiêcy ró¿nych mikroprocesorówi pamiêci. Ów mikroprocesor mo¿emy programowaæ nadwa sposoby: programowanie równoleg³e oraz szeregowe.Programowanie równoleg³e z regu³y odbywa siê poza uk³ademw którym pracuje mikroprocesor. Spowodowane jest to du¿¹iloœci¹ niezbêdnych po³¹czeñ pomiêdzy mikroprocesorem a programatorem.Programowanie szeregowe mo¿e siê odbywaæ zapomoc¹ 2-5 po³¹czeñ miêdzy mikroprocesorem a programatorem.Z tego wzglêdu jest najczêœciej wykorzystywane do aktualizacjioprogramowania i przez hobbistów. Brak potrzeby ci¹g³egowyci¹gania lub wylutowywania uk³adu znacznie przed-³u¿a jego ¿ywotnoœæ i oczywiœcie u³atwia nam pracê. Dobrymprzyk³adem jest tu pamiêæ FLASH w komputerze s³u¿¹ca doprzechowywania programu BIOS-u. Co prawda, nie u¿ywamyprzy tym programatora (jest on wbudowany w komputer), leczgdy wyst¹pi b³¹d podczas aktualizacji nie pozostanie nam nicinnego jak wymontowaæ pamiêæ z komputera i zaprogramowaæj¹ za pomoc¹ programatora równoleg³ego.Ka¿dy ze sposobów programowania ma swoje wady i zalety.W zwi¹zku z tym idea³em by³by programator umo¿liwiaj¹cyobydwa sposoby programowania.Przyjrzyjmy siê teraz bli¿ej mo¿liwoœciom i budowie poszczególnychprogramatorów firmy Weilei.Na pocz¹tek programator VP-ISP. ISP oznacza programowaniew uk³adzie, czyli programowanie szeregowe. Ten najprostszyprogramator serii VP umo¿liwia programowanie ok.6500* uk³adów. Ma³y, porêczny, nie wymagaj¹cy dodatkowegozasilania jest typowo mobilnym programatorem. Umo¿liwia namto obs³ugê procesorów i pamiêci bezpoœrednio w urz¹dzeniu,staj¹c siê tym samym idealnym urz¹dzeniem chocia¿by dla serwisudoje¿d¿aj¹cego do klienta.Nastêpny jest programator VP-290. Programator ten jestprzeznaczony do programowania równoleg³ego. Samo urz¹dzenieumo¿liwia nam programowanie kilkuset uk³adów w swojejpodstawce ZIF (uk³ady w obudowie DIP), lecz wystarczy u¿yæodpowiedniego adaptera w zale¿noœci od posiadanych uk³adówaby uzyskaæ mo¿liwoœæ programowania ponad 6200 ró¿nychuk³adów i to w ró¿nych obudowach takich jak: PLCC, TSOP,TQFP, SOP, SO, PSOP. Programator ten jest idealny do serwisulub fabryki jako urz¹dzenie stacjonarne przydatne przy powa¿-niejszych naprawach oraz produkcji masowej.Oprogramowanie programatora umo¿liwia odczytywanieró¿nych plików takich jak: JEDEC, INTEL (Extended) HEX,Motorola S record czy BIN.Na dodatek, w czasach gdy 5V jako zasilanie odchodzi dolamusa urz¹dzenie jest kompatybilne z uk³adami zasilanymi napiêciemju¿ od 1.5V.VP umo¿liwia nam programowanie zarówno uk³adów 16 bitowychjak i 32 bitowych. Automatycznie sprawdza poprawnoœæumieszczenia uk³adu scalonego i w przypadku, gdy niejesteœmy pewni jaki uk³ad programujemy (uszkodzona obudowa,nieczytelne napisy), programator mo¿e sam okreœliæ producentai typ wiêkszoœæ pamiêci EEPROM.Wszystkie powy¿sze cechy posiadaj¹ programatory VP 280,VP 590, VP 790 ró¿ni¹ siê iloœci¹ uk³adów które mog¹ one zaprogramowaæ.Ponadto ka¿dy z nich posiada funkcje u³atwiaj¹cebadanie urz¹dzeñ tj. generator przebiegów prostok¹tnych od1-125000Hz, czêstotliwoœciomierz do 100kHz oraz analizatorstanów logicznych (8 kana³ów).Niestety nie posiadaj¹ one mo¿liwoœci programowania wuk³adzie (ISP). Zmusza siê tym samym programistê do wymontowaniauk³adu z obwodu.Ostatnim przedstawianym programatorem serii VP jest VP990. Ten programator posiada wszystkie zalety programatorówVP 280, VP 290, VP 590, VP 790, nie przejmuj¹c ich wady,gdy¿ w przeciwieñstwie do nich posiada równie¿ z³¹cze ISPudostêpniaj¹c nam zalety programatora VP-ISP. Mo¿liwoœæ programowaniaponad 45 tysiêcy uk³adów, programowanie szeregowei równoleg³e czyni¹ VP 990 naprawdê uniwersalnym programatorem.Producent programatorów VP postanowi³ u³atwiæ pracê równie¿fabrykom programuj¹cym uk³ady masowo. Funkcja programowaniamasowego umo¿liwia nam programowanie wiêkszejiloœci uk³adów t¹ sam¹ zawartoœci¹ bufora. Nasza ingerencjaw ca³y proces ogranicza siê do wymiany poszczególnychuk³adów w podstawce programatora, reszta procesów przebiegaw sposób automatyczny. Produkcja masowa mo¿e odbywaæsiê równie¿ z wykorzystaniem kilku programatorów serii VPjednoczeœnie. Obs³ugiwane przez jeden komputer, dobrze wspó³pracuj¹cerazem, ró¿ne modele programatorów, pozwalaj¹ naoptymalizacjê konfiguracji do potrzeb. Ka¿dy programator dzia³aniezale¿nie i ocenia ka¿dy proces programowania z osobna.Ponadto, do modeli VP 590/790/990 istnieje mo¿liwoœæ dopisywaniauk³adów na ¿yczenie Klienta. Oprogramowanie doca³ej serii VP jest darmowe, a kupuj¹c produkt u polskiego dystrybutoraotrzymujemy dostêp do interfejsu w polskiej wersjijêzykowej. Oprogramowanie jest obs³ugiwane przez wszystkiesystemy Windows: 9x/ME/2000/NT/XP/Vista.* – suma obs³ugiwanych uk³adów ze wszystkich aktualnie dostêpnychrozszerzeñ }40 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Sygna³y VPS w telewizji cyfrowejSygna³y VPS w telewizji cyfrowejTadeusz NowakOd samego pocz¹tku jak rozpoczêto masow¹produkcjê magnetowidów, ich u¿ytkownicy zawszemieli problemy z programowanymi na okreœlony czasnagraniami – szczególnie wtedy, gdy w przeci¹gaj¹cychsiê transmisjach na ¿ywo (live) dochodzi³o doprzesuniêcia czasu rozpoczêcia nadawania nastêpnychpozycji programowych (audycji). W tej kwestiipo dziœ dzieñ nic siê nie zmieni³o. Aby „opanowaæ”przesuniêcia pozycji programowych, ju¿ dawnowprowadzony zosta³ system VPS (Video ProgramSystem), który po raz pierwszy wyemitowany zosta³przez telewizyjê ARD w 1985 roku. Wówczas totelewizja przekazywana by³a g³ównie przez antenênaziemn¹ lub sieæ kablow¹ – oczywiœcie w sposóbanalogowy.W strefie anglojêzycznej VPS znany jest podnazw¹ PDC – Program Delivery Control. Z tyminazwami i skrótami spotykamy siê równie¿ przyprogramowaniu timera na przyk³ad nagrywarekDVD.1. Co to jest VPS?Pod pojêciem sygna³u VPS nale¿y rozumieæ impuls steruj¹cy,który zostaje wyemitowany przez stacjê nadawcz¹ w faktycznymmomencie rozpoczêcia nadawania pozycji programowejpo to, aby wczeœniej zaprogramowany na nagrywaniemagnetowid w³¹czy³ siê w odpowiednim czasie i nagrywa³nadawn¹ audycjê. Sygna³ VPS przekazywany jest w luce wygaszania,konkretnie w 16. linii wizji analogowego sygna³utelewizyjnego. W tym celu system w czasie trwania nadawaniadanej pozycji programowej przekazuje podawany w czasopismachz programem telewizyjnym oraz w teletekœcie czasVPS.Dopiero wówczas, gdy wysy³any przez nadajnik telewizyjnyczas VPS jest taki sam jak zaprogramowany w magnetowidzieczas rozpoczêcia pozycji programu, nastêpuje rozpoczêcienagrywania. Nagrywanie trwa tak d³ugo, jak d³ugowysy³any sygna³ VPS jest taki sam, jak zaprogramowany czasrozpoczêcia nagrywania.2. Zagro¿enia przy stosowaniu systemu VPSSystem VPS oferowany jest jedynie przez wiêksze stacjenadawcze. Mniejsi nadawcy, stacje tematyczne i stacje komercyjneczêsto rezygnuj¹ z tej us³ugi. Pewnoœæ odnoœnie poprawniewysy³anych sygna³ów VPS istnieje jedynie w przypadkuprogramów nadawanych przez otwarte i publiczne stacjenadawcze. Nadawcy prywatni sygna³owi VPS poœwiêcaj¹zdecydowanie mniej uwagi, przez co udanego zaprogramowanegotimerem VPS nagrania nie mo¿na w ¿aden sposóboczekiwaæ.Sygna³y VPS niekiedy wysy³ane s¹ dopiero tu¿ przed rozpoczêciemnadawania pozycji programowej – jest to zale¿neod nadawcy. W przypadku wielu nagrywarek DVD w szczególnoœcinagrywarek z dyskami twardymi, które czêsto potrzebuj¹pewnego czasu, aby nabraæ w³aœciwych obrotów ibyæ gotowymi do nagrywania, mo¿e byæ to za ma³o czasu. Wtakim przypadku z regu³y brakuje rejestracji audycji od samegopocz¹tku. W takiej sytuacji zaleca siê zrezygnowanie z nagrywaniaz wykorzystaniem systemu VPS, a zamiast tego przewidzieæwiêksze zapasy czasu przed rozpoczêciem oraz pozakoñczeniu nadawania danego programu.Szczególnie w przypadku, gdy nagrywa siê na twardy dysk– obojêtne jest wówczas, ¿e nagrywanie rozpocznie siê ju¿ 5minut wczeœniej i potrwa pó³ godziny d³u¿ej. To dla wiêkszoœciniepunktualnego czasu nadawania pozycji programowejpowinno wystarczyæ. Czy tak „staromodne” rozwi¹zanie jestgorsze ni¿ system VPS?W ¿adnym wypadku. Poniewa¿ wiele stacji nadawczychw ogóle nie oferuje sygna³u VPS, dla nich i tak trzeba programowaætimer nagrywania z du¿ymi zapasami czasu. Poza tymnie jest tajemnic¹, ¿e równie¿ VPS mo¿e nas nieprzyjemniezaskoczyæ.2. Analogowe sygna³y VPS w telewizji cyfrowejDVBPrzy rozwijaniu cyfrowego standardu DVB, który jest stosowanyw telewizji satelitarnej (DVB-S), telewizji kablowej(DVB-C) oraz cyfrowej telewizji naziemnej (DVB-T), funkcjiVPS pocz¹tkowo nie poœwiêcono ¿adnej uwagi. Ale ju¿ wroku 1997 standard DVB-SI (Service Information) – który wstrumieniu danych DVB odpowiedzialny jest za przesy³ ró¿-norodnych dodatkowych us³ug takich jak EPG – rozszerzonyFot. 1. Chocia¿ VPS w telewizji cyfrowej oferowany jestprzynajmniej przez otwarte i publicznestacjenadawcze niewiele jest takich odbiornikówcyfrowych, które „obs³uguj¹” sygna³ VPS –Kathrein UFS702 jest jednym z niewielu urz¹dzeñ,które go rozumiej¹SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 41

Sygna³y VPS w telewizji cyfrowejzosta³ o VPS (PDC Descriptor). Tutaj VPS œciœle wspó³pracujejednak z elektronicznymi informacjami Programmguide-Informationen (EPG) – elektronicznym przewodnikiem po programach.Przesuniêcie czasu nadawania zaznaczane jest w takimprzewodniku (EPG) wskazaniem na nowy czas startu. Odbiornikz twardym dyskiem na podstawie danych EPG rozpoznajepocz¹tek maj¹cej byæ nagrywanej pozycji programowej iropoczyna jej nagrywanie w odpowiednim czasie. Nagrywanietrwa tak d³ugo, jak d³ugo wysy³ane s¹ dane EPG dotycz¹ceaktualnie nadawanej pozycji programowej. Taki rodzaj sterowanegoprzez VPS nagrywania pomyœlany jest jedynie dlaodbiorników z twardym dyskiem.W roku 2000 stworzono podstawy do tego, aby równie¿ wtelewizji cyfrowej DVB wysy³aæ znane i stosowane w telewizjianalogowe sygna³y VPS. Sygna³y VPS podawane s¹ nawyjœcie SCART odbiornika, dziêki czemu mo¿na wyzwalaæsterowane timerem VPS nagrywania magnetowidu lub nagrywarkiDVD.Chocia¿ na potrzeby programowanego nagrywania wykorzystuj¹cegosygna³y VPS stworzone zosta³y podstawy technicznei rozwi¹zania, w praktyce korzyœci z tego jest bardzoma³o. Przy okreœlaniu norm zaniedbano mianowicie to, abydla odbiorników cyfrowych specyfikacje VPS uj¹æ w liœcie“Must-have-Liste”, przez co zalecane s¹ one jako nieobowi¹zkowe.Niewielu jest równie¿ producentów odbiorników, którzyw swoich wyrobach dobrowolnie stosowaliby funkcjê VPS.4. VPS w praktyce cyfrowejChocia¿ ma³o który odbiornik cyfrowy, i to obojêtne czy zwbudowanym twardym dyskiem, czy bez niego, obs³ugujeVPS, równie¿ nadawcy programów zachowuj¹ siê tutaj w sposóbpowœci¹gliwy. W Niemeczech jest na przyk³ad taka sytuacja,¿e pomimo tego, i¿ nadajniki prywatne oferuj¹ wprawdzieswój analogowy sygna³ steruj¹cy timerem, w przypadkunadawania cyfrowego ca³kowicie z tego rezygnuj¹.Na podstawie uzyskanej informacji, opracowany dla tradycyjnejanalogowej metody przesy³u sygna³ VPS, w przypadkucyfrowego rozszerzenia oferty programowej ARD, nieTimerRecordingNacisn¹æ ENTER, aby zapamiêtaæ program.ENTERRETURNBalance timeHDD 31:42 XP DVD15:02:20 15. 5. TuName Date Start StopHDDDVDModeVPSPDCAV1 15. 5. Tu 16:30 18:00 HDD XPResetTitle inputFot.2. Aby programowane timerem pozycje programutelewizji cyfrowej mog³y byæ równie¿ rzeczywiœcienagrywane, VPS nale¿y zdeaktywowaæOnFot.3. Przy analogowym odbiorze telewizji przyzwyczajonosiê do tego, aby zamiast w³aœciwych czasówstartu, programowaæ te podawane w teletekœcie(tutaj w kolorze ciemnoszarym) lub wczasopismach informuj¹cych o programachtelewizyjnych czasy VPS. W przypadku odbiorucyfrowego wprowadziæ nale¿y w³aœciwe czasystartu.nadaje siê ju¿ do zastosowania. Jednak¿e nadajniki za poœrednictwemsatelity, sieci kablowej oraz telewizji naziemnej DVB-T oferuj¹ podobny do VPS sygna³ (PDC-Descriptor) w formiedodatkowych danych cyfrowych poprzez serwisowe informacjeDVB-SI-Serviceinvormationen. Niektóre przystosowaneodbiorniki z twardym dyskiem potrafi¹ sobie z tymi danymiporadziæ.Austriacka telewizja ORF zalicza siê do niewielu instytucjinadawczych, które sygna³y VPS przekazuj¹ równie¿ w postacicyfrowej. Nadawca ten jest co prawda œwiadomy tego,¿e dane te obecnie nie mog¹ byæ jeszcze wykorzystane przezDigitalboxy, ma jednak nadziejê, ¿e w daj¹cym siê przewidzieæczasie pojawi¹ siê na rynku ró¿ne nowe odbiorniki z t¹funkcj¹.Po stronie producentów odbiorników implementacja w tychurz¹dzeniach systemu odbioru VPS nie cieszy siê zbyt wysokimzainteresowaniem i priorytetem – co równie¿ wyra¿anejest w sposób otwarty. Poniewa¿ jedynie nieliczni nadawcy,takie jak niemieckie stcje otwarte oraz ORF wysy³aj¹ sygna³VPS, i to niestety nie zawsze niezawodnie, nie zauwa¿a siêtutaj jakiejœ du¿ej potrzeby, aby w³aœciwoœæ tê w³¹czyæ doBoxów.Kathrein oferuje na przyk³ad jedynie jeden odbiornik zfunkcj¹ VPS, mianowicie UFS702. We wszystkich odbiornikachz twardym dyskiem firmy Kathrein fabrycznie ustawionyjest czas 5 minut przed oraz po pozycji programu. Czasy temog¹ byæ oczywiœcie zmieniane.Jak wykaza³y przeprowadzone ankiety, producenci przyza³o¿eniu, ¿e sygna³ startu oraz koñca nagrania bedzie dostarczanydo nadajnika, gotowi s¹ do wbudowania funkcji VPSdo swoich odbiorników. W miêdzyczasie s³u¿by projektoweproducentów koncentruj¹ siê na sta³ym udoskonalaniu funkcjiEPG, w szczególnoœci na jego przejrzystoœci oraz prostocieobs³ugi.42 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

Sygna³y VPS w telewizji cyfrowejEinstellung EPG-ErfassungEPG ErfassenEinZeit für EPG-Erfassung 03:00Vorlaufzeit für Aufnahmen5 minNachlaufzeit für Aufnahmentvtv-Daten löschenDrucken Sie5. Odbiorniki cyfrowe i programowanieczasu nagrywaniaPrzy nagrywaniu przez odbiornik cyfrowy nie wolno zapominaæ,aby przy programowaniu rejestracji audycji za pomoc¹timera zdeaktywowaæ funkcjê VPS. W przypadku, gdysiê o tym zapomni, nagrywarka w celu rozpoczêcia nagrywaniaczeka na bli¿ej nieokreœlony czas a nie osi¹gaj¹c go, nierozpoczyna rejestracji.TimerRecordingNr010203Balance timeHDD 31:42 XP DVD15:11:56 15. 5. TuName Date Start StopHDDDVDModeAV1 15. 5. Tu 15:15 15:18 HDD XPAV1 15. 5. Tu 15:20 15:23 HDD XPAV1XP15. 5. Tu 15:25 15:27 HDDNext Timerprogramme10 minum die Nachlaufzeit für Aufnahmen festzulegeMenu auswahlen MENU vorheriges Menu EXIT zurück zum TVFot.4. Jako alternatywê dla systemu VPS ró¿ne odbiornikiz twardym dyskiem oferuj¹ daj¹ce siêustawiaæ czasy przed oraz po pozycji programu.Powinny one zagwarantowaæ, ¿e pozycja programowarzeczywiœcie zostanie zarejestrowana wca³oœci.VPSPDCOn––OnDrivespaceOKOKOKnagrywa³y pozycje programowe zaprogramowane z VPS, chocia¿nie mog³y odebraæ jakiegokolwiek sygna³u steruj¹cego.Urz¹dzenia orientowa³y siê na zaprogramowane czasy rozpoczêciai zakoñczenia. Interesuj¹cy efekt pokaza³ siê po zakoñczeniunagrywania: wykonywane w tak zawanym „miêdzyczasie”nagrania zaprogramowane przyz u¿yciu timera znajdowa³ysiê stale jeszcze na liœcie zadañ timera, mimo ¿e up³yn¹³czas rejestracji i nagranie odby³o siê. Wpisy mimo to nagranychpozycji programowych musia³y byæ wymazane rêcznie.Poniewa¿ praktycznie niemal ¿aden odbiornik cyfrowy nieobs³uguje sygna³ów VPS, w urz¹dzeniach nagrywaj¹cych bezwyj¹tku zaprogramowaæ nale¿y w³aœciwe czasy w³¹czenia iwy³¹czenia. Aby jednak ca³a pozycja programowa nagranazosta³a na taœmê, DVD lub twardy dysk, zaprogramowaæ nale¿ywystarczaj¹ce czasy przed a przede wszystkim po nagraniu.Taki system programowanego nagrywania funkcjonowa³zupe³nie dobrze w czasach przed zastosowaniem systemu VPSi nie jest mniej niezawodny ni¿ VPS.W technice odbioru cyfrowego system VPS jest pojêciemobcym. Sygna³y steruj¹ce timerem emitowane s¹ wprawdzieprzez nadawców publicznych równie¿ via DVB, nie ma chybajednak zbyt wielu urz¹dzeñ, które mog¹ je równie¿ wykorzystaæi przekazywaæ przez gniazdo SCART do pod³¹czonychmagnetowidów. W tej dziedzinie w najbli¿szej przysz³oœcinie zmieni siê chyba zbyt wiele.Nie jest to mimo wszystko zbyt du¿¹ wad¹. Po tym jakwysy³anie sygna³ów VPS zawsze, a wiêc równie¿ w czasachanalogowego przesy³u, pozostawia³o wiele do ¿yczenia i taknie by³y one kiedykolwiek gwarancj¹ udanych zaprogramowanychtimerem nagrañ telewizyjnych. Jako przydatn¹ alternatywêoferuje siê tutaj po prostu programowanie czasów nagrañz odpowiednio du¿ym zapasem. Szczególnie w przypadkunagrywarek z dyskiem twardym nie powinno to stwarzaæjakiegokolwiek problemu.TimerRecordingNr0102Balance timeHDD 31:42 XP DVD15:28:31 15. 5. TuName Date Start StopHDDDVDModeAV1AV115. 5. Tu15. 5. Tu15:1515:2515:1815:27HDD XPHDD XPNext TimerprogrammeVPSPDCOnOnDrivespace!!Press ENTER to store new programmeENTERRETURNFot.5. Nagrywarka pod³¹czona jest do cyfrowegoodbiornika satelitarnegoNowe nagrywarki w rzeczywistoœci jednak nie s¹ zdanetylko na sygna³ VPS. W przypadku, gdy nie odbior¹ ¿adnegosygna³u, nagranie rozpoczyna siê o zaprogramowanym uprzednioczasie równie¿ wtedy, gdy w³aœciwie dla niego aktywowanejest VPS.Urz¹dzenia, które by³y testowane, czy to magnetowid VHSczy to nagrywarka DVD lub nagrywarka z twardym dyskiem,Press ENTER to store new programmeENTERRETURNFot.6. Po tym jak up³ynê³y wszystkie czasy nagrania,wywo³ywana jest ponownie lista timera. Obazaprogramowane za pomoc¹ VPS rejestracjezawarte s¹ jeszcze na liœcie, chociaz powinnyzostaæ wykasowane, gdy¿ nagrywarka dokona³ajednak ich nagrania. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 43

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…OTVC LCD Daewoo DLT-26C2/C3, DLT-32C1/C2/C3/C6/C7, DLT-37C3/C7 chassis SL-500THenryk Demski1. Charakterystyka odbiornikówOdbiorniki telewizyjne LCD Daewoo DLT-26C2/C3, DLT-32C1/C2/C3/C6/C7, DLT-37C3/C7 charakteryzuj¹ siê nastêpuj¹cymiparametrami:· analogowe systemy telewizyjne:- odbierane systemy wizji: PAL B/G, D/K, I/I´, SECAMB/G, D/K, L/L´, NTSC (AV),- odbierane systemy fonii: FM MONO, 2-CARRIER,NICAM stereo,- iloœæ zapamiêtywanych kana³ów: 99· cyfrowy system telewizyjny:- system strojenia: DVB-T,- metoda dekodowania: MHEG-5 (UK),· wejœcia sygna³ów:- w.cz. (antenowe): 75R COAXIAL,- SCART: Full Scart – 1 szt., Half Scart – 1 szt.,- RCA: 1 szt.,- S-VIDEO: 1 szt.,- COMPONENT: 1 szt.,- PC RGB: D-SUB (15 pin) – 1 szt.,- PC AUDIO: 3.5mm Mini-Jack,- HDMI – 1 szt.,- CI SLOT: PCMCIA – 1 szt.,- RS232C: D-SUB (9 pin) – 1 szt.,· wyjœcia sygna³ów:- Monitor-out: 1 szt.,- s³uchawkowe: 3.5mm Mini-Jack,- SPDIF output: Optical sensor – 1 szt.,- g³oœnikowe: – 2 szt.,· moc toru fonii: 2 × 10W na impedancji 8R,· panel LCD dla DLT-26C…:- wielkoœæ ekranu, format: 26”, 16:9,- rozdzielczoœæ: 1366 × 768,- wielkoœæ piksela: 0.4215mm,- producent panelu (Panel maker): AUO i SEC,- kontrast: 1000:1 (AUO), 1200:1 (SEC),- k¹t widzenia: 170/170 (H/V),- maksymalny pobór mocy: 130W (AUO), 100W (SEC),· panel LCD dla DLT-32C…:- wielkoœæ ekranu, format: 32”, 16:9,- rozdzielczoœæ: 1366 × 768,- wielkoœæ piksela: 0.51075mm,- producent panelu (Panel maker): AUO i SEC,- kontrast: 800:1 (AUO), 1200:1 (SEC),- k¹t widzenia: 170/170 (H/V),- maksymalny pobór mocy: 150W (AUO), 160W (SEC),· panel LCD dla DLT-37C…:- wielkoœæ ekranu, format: 37”, 16:9,- rozdzielczoœæ: 1366 × 768,- wielkoœæ piksela: 0.6mm,- producent panelu (Panel maker): LPL,- kontrast: 800:1,- k¹t widzenia: 178/178 (H/V),- maksymalny pobór mocy: 160W,· zasilanie: 100 ~ 240V, 50/60Hz,· wymiary (szer. × wys. × g³êb.):- DLT-26C2: 812 × 502.7 × 240mm,- DLT-26C3: 674 × 550 × 240mm,- DLT-32C1/C3: 806 × 628.5 × 240mm,- DLT-32C2: 944 × 575 × 240mm,- DLT-37C3: 940 × 720 × 328.5mm.2. Tryb serwisowyBezpoœrednie wejœcie w tryb serwisowy umo¿liwia pilotserwisowy R-34SVC przeznaczony do obs³ugi serwisowejodbiorników telewizyjnych firmy Daewoo. Widok i opis jegoprzycisków pokazano na rysunku 1.Poni¿ej opisano funkcje i regulacje dostêpne w trybie serwisowym.Wejœcie w dane podmenu odbywa siê po naciœniêciuna pilocie jednego z przycisków [S1] ÷ [ S12 ].2.1. Heat Run – przycisk [ S1 ]Heat Run to tryb wygrzewania odbiornika.· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S1] – uruchomienietrybu Heat Run, na ekranie wyœwietlane jest 100-procentowebia³e pole,· drugie przyciœniêcie przycisku [S1] – uruchomienie trybuHeat Run, na ekranie odtwarzany jest sygna³ oryginal-RECALLS1S4S7S10TV/CATVSOUND MODEVOLPIPV-POSITION3R-34SVCMUTES11ADD/ERASESURROUNDPOSITIONCHMENUCHTV/VIDEO PAUSE/STILLPOWERTV/VIDEONOISE CLEARCHSIZE SLEEP 147 8S2S5S8M/SS3S6S9S12VOLVOL5 69 0Rys.1. Pilot serwisowy R-34SVC244 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…ny, doprowadzony do odbiornika i wybrany jako Ÿród³osygna³u wizyjnego,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.2. Gumi Channel Setting – przycisk [ S2 ]· naciœniêcie przycisku [S2] – Channel (Gumi),· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.3. Test poziomu g³oœnoœci – przycisk [ S3 ]Test umo¿liwia bezpoœrednie sprawdzenie funkcjonowaniatoru fonii, regulacji poziomu g³oœnoœci oraz balansu:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 0 > (min.),· drugie przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 30 > (œrodkowy),· trzecie przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 63 > (maks.),· czwarte przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 0 > w kanale prawym, maksymalna fonia w kanalelewym,· pi¹te przyciœniêcie przycisku [S3] – poziom g³oœnoœci< 0 > w kanale lewym, maksymalna fonia w kanale prawym,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.4. HDMI EDID Download – przycisk [ S4 ]Funkcja umo¿liwia bezpoœredni zapis danych HDMI EDIDz g³ównego mikrokontrolera:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S4] – EDID Download< NO >,· drugie przyciœniêcie przycisku [S4] – EDID Download< YES >,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.Wykonanie tej funkcji wymaga zamontowania zwory P701na p³ycie g³ównej, uruchomienia przyciskiem zapisu i po wyœwietleniukomunikatu “EDID WRITE OK” usuniêciu – zwory.Funkcja wykonywana tylko w trakcie produkcji.2.5. Kontrola martwych pikseli – przycisk [ S5 ]Funkcja do kontroli jakoœci panelu i wyszukiwania martwychpikseli. Do tego celu generowane s¹ testy obrazowe wpostaci jednolitego t³a wybierane sekwencyjnie:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie czerwonet³o,· drugie przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie zielonet³o,· trzecie przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie niebieskiet³o,· czwarte przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie bia³et³o,· pi¹te przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie bia³e t³o,· szóste przyciœniêcie przycisku [S5] – na ekranie sygna³oryginalny,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.6. Test jakoœci obrazu i jego regulacji – przycisk[S6]Test s³u¿y do oceny jakoœci obrazu i dzia³ania regulacji jaskrawoœci,kontrastu i nasycenia koloru zmienianych sekwencyjnie:· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S6] – ocena dla jaskrawoœciminimalnej, œredniej i maksymalnej,· nastêpne przyciœniêcie przycisku [S6] – ocena dla kontrastuminimalnego, œredniego i maksymalnego,· kolejne przyciœniêcie przycisku [S6] – ocena dla nasyceniakoloru minimalnego, œredniego i maksymalnego,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.7. Dempol Channel Setting – przycisk [ S7 ]· przyciœniêcie przycisku [S7] – DEMPOL Channel MapWrite,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.8. Ustawianie balansu bieli – przycisk [ S8 ]Zmianê parametrów regulacyjnych i przeprowadzanie regulacjiwykonuje siê przyciskami kursorów. Kolejno dostêpnes¹ nastêpuj¹ce parametry:· wyœwietlenie Ÿród³a sygna³u wejœciowego· Offset R (punkt odciêcia w torze R) < 32 >,· Offset G (punkt odciêcia w torze G) < 32 >,· Offset B (punkt odciêcia w torze B) < 32 >,· Gain R (wzmocnienie w torze R) < 32>,· Gain G (wzmocnienie w torze G) < 32 >,· Gain B (wzmocnienie w torze B) < 32 >,· Read Value – do wyœwietlenia dopasowanych realnychwartoœci wzmocnienia i offsetu,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.W nawiasie < … > podano wartoœci domyœlne.2.9. Ustawienia regulacyjne – przycisk [ S9 ]Zmianê parametrów regulacyjnych i przeprowadzanie regulacjiwykonuje siê przyciskami kursorów. Kolejno dostêpnes¹ nastêpuj¹ce parametry:· Sound Prescale – wstêpne ustawienia toru fonii:- Speaker_SIF (tor g³oœnikowy, fonia z tunera analogowego):< 32 >,- Speaker_AV3 DVB (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹cza AV3tunera cyfrowego): < 37 >,- Speaker_AV2 (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹cza AV2): ,- Speaker_HDMI (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹cza HDMI):< 47 >,- Speaker_AV1 PC COM (tor g³oœnikowy, fonia ze z³¹czaAV1 z komputera PC): < 55 >,- Scartout_SIF (sygna³ wyjœciowy fonii na z³¹czu SCARTz tunera analogowego): < 88 >,- Scartout_EXEPTSIF (sygna³ wyjœciowy fonii na z³¹czuSCART ze wszystkich Ÿróde³ oprócz tunera analogowego):< 88 >,· Sound Delay – opóŸnienie dŸwiêku:- Delay Enable (w³¹czanie lub wy³¹czanie trybu opóŸnieniadŸwiêku): < OFF >,- Delay value (ustalanie wartoœci opóŸnienia dŸwiêku):,- Apply (zastosowanie zmienionej wartoœci opóŸnieniadŸwiêku),· Dimming Control – regulacja jasnoœci podœwietlenia panelu< 254 >,· IFAGC NORMAL – ustawianie napiêcia ARW dla wszystkichsystemów oprócz systemu SECAM L/L´ < 18 >SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 45

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…· IFAGC L or L´ – ustawianie napiêcia ARW tylko dla systemuSECAM L/L´ < 16 >,· Frequency – wyœwietlanie czêstotliwoœci odbieranego sygna³u< 000 MHz >,· Gamma – aktywacja / dezaktywacja funkcji gamma< OFF >,· DLC – aktywacja / dezaktywacja funkcji DLC < OFF >,· Memory Recall – kasowanie (reset) pamiêci EEPROM,· Oper Mode – wybór trybu: Normal Mode - Debug Mode -Data Writing Mode < NOR-DEB-DW >.· przyciœniêcie przycisku [S9] – wywo³anie regulacji zakresujaskrawoœci Subbright: < 0 > (zakres regulacji: -100÷ +100),· zmiana wartoœci regulacji przyciskami kursorów.· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.10. Nie u¿ywane – przycisk [ S10 ]2.11. Wybór i akceptacja typu i wielkoœci paneluLCD – przycisk [ S11 ]=> panel AUO i LPL· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S11]– < 26”A >,· drugie przyciœniêcie przycisku [S11]– < 37”L >,· trzecie przyciœniêcie przycisku [S11]– < 32”A >,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.=> panel SEC· pierwsze przyciœniêcie przycisku [S11]– < 26”S >,· drugie przyciœniêcie przycisku [S11]– < 32”S >,· naciœniêcie przycisku [ RECALL ] – wyjœcie.2.12. Warunki transportowe – przycisk [ S12 ]· przyciœniêcie przycisku [ S12 ] – wyjœcie z trybu fabrycznego.2.13. Nadajniki zdalnej regulacji· pilot u¿ytkownika: R-55A01,· pilot serwisowy: R-34SVC.High Level1. Nacisn¹æ przycisk [S1] i wprowadziæodbiornik na co najmniej 30 minut wtryb heat-run ze stuprocentowym bia-³ym polem.2. Do gniazda wejœciowego sygna³u wideo(chroma: off, reference: G) doprowadziæsygna³ obrazu testowego doustawiania statycznego i dynamicznegobalansu bieli pokazanego na rysunku2.3. Wybraæ tryb odtwarzania obrazu: “normal”.4. Na œrodku ekranu zamocowaæ czujnik(sondê) miernika balansu bieli.5. Nacisn¹æ przycisk [S8] i wejœæ w trybregulacji balansu bieli.6. Dla wysokiej jasnoœci ekranu (200 cd)regulowaæ balans bieli poprzez zmia-Rys.2nê wzmocnienia w torach R i B (wzmocnienie w torze Gjest ustalone – nie regulowaæ).7. Dla ma³ej jasnoœci ekranu (50 cd) regulowaæ balans bielipoprzez zmianê offsetu w torach R i B (wzmocnienie w torzeG jest ustalone – nie regulowaæ).8. Wspó³rzêdne koloru s¹ nastêpuj¹ce: x = 275 ±10, y = 285 ±10.9. W celu wyjœcia z trybu serwisowego nacisn¹æ przycisk [S8]lub wy³¹czyæ odbiornik.4. Blok zasilaczaLow Level4.1. Specyfikacja· zakres: 180V ~ 264V,· pocz¹tkowy pr¹d rozruchowy: 80A dla napiêcia 230V AC ,· napiêcia i pr¹dy wyjœciowe z zasilacza odbiorników z wyœwietlaczem26” i 32” zestawiono w tabeli 1, dla odbiornikówz wyœwietlaczem o przek¹tnej 37” – w tabeli 2; wtabeli 3 zestawiono wartoœci têtnieñ i szumów dla istotnychi specyfikowanych napiêæ.Tabela . Napiêcia i pr¹dy wyjœciowe z zasilacza OTVC 26” i 32”3. Metoda regulacji balansubieliP³ytaDEPTabela 2. Napiêcia i pr¹dy wyjœciowe z zasilacza OTVC 37”Napiêcie wyjœciowe Pr¹d wyjœciowyP³yta NapiêciearunkiMin. Maks. Min. Nor. Maks.wyjœcioweDEPNapiêciewyjœcioweNapiêcie wyjœciowePr¹d wyjœciowyMin. Maks. Min. Nor. Maks.+2 Vdc +27.0Vdc +32.0Vdc 0. A 0.5A 0.7A+24Vdc +22.3Vdc +25.4Vdc 0.3A 5.2A 6.0A+ 2Vdc + .0Vdc + 2.0Vdc 0.3A .2A 2.0A+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A .5A 2.0AST+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A 0.2A 0.3A+2 Vdc +27.0Vdc +32.0Vdc 0. A 0.5A 0.7A+24Vdc +22.3Vdc +25.4Vdc 0.3A 5.6A 6.5A+ 2Vdc + .0Vdc + 2.0Vdc 0.3A .2A 2.0A+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A .5A 2.0AST+5Vdc +4.75Vdc +5.25Vdc 0. A 0.2A 0.3AarunkiPWR-CTLONPWR-CTLOFFPWR-CTLONPWR-CTLOFF46 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

OTVC LCD Daewoo DLT-26C…, DLT-32C…, DLT-37C…Tabela 3. artoœci têtnieñ i szu wNapiêcie(nazwa)Napiêcie wyjœcioweTêtnienia AC, stukiprze³¹czaj¹ce, szu yMini alne Maksy alne Ci¹ ³e+29V +27.0Vdc +32.0Vdc+24V +22.3Vdc +25.4Vdc+ 2V + .0Vdc + 2.0Vdc500mV+5V +4.75Vdc +5.25VdcST+5V +4.75Vdc +5.25Vdc 500mVPo o t ³e n iêci il ¹ce Nie ecyfi ow nearunkiPWR-CTLONM .obci¹¿eniePWR-CTLOFFTabela 9. Z³¹cze CN3Nr yjœcieDIMIMING2 INV ON/OFF3 N/C4 GND5 GND6 +5VS7 +5VS8 + 2V4.2. Wartoœci napiêæ na z³¹czachNa potrzeby diagnozowania odbiornika w tabelach 4 ÷ 9zamieszczono wartoœci napiêæ na z³¹czach paneli wyœwietlaczystosowanych w opisywanych odbiornikach: CN7 – AUO(tabela 4), CN8 – Samsung (tabela 5), CN5, CN6 – LG orazinwertera – z³¹cza CN2 (tabela 7), CN4 (tabela 8) i CN3 (tabela9).Tabela 4. Z³¹cze CN7– panel A ONryjœcie+24V2 +24V3 +24V4 +24V5 +24V6 GND7 GND8 GNDGND0 GNDDIMIMING2 INV ON/OFF3 N/C4 GNDTabela 6. Z³¹czaCN5, CN6 – panel LGNryjœcie+24V2 +24V3 +24V4 +24V5 +24V6 GND7 GND8 GNDGND0 GNDDIMIMING2 INV ON/OFFTabela 5. Z³¹cze CN8– panel Sa sunNryjœcie+24V2 +24V3 +24V4 +24V5 +24V6 GND7 GND8 GNDGND0 GNDN/C2 INV ON/OFF3 DIMIMING4 N/CTabela 7.NrZ³¹cze CN2yjœcie+2 V2 +2 V3 GND4 GNDTabela 8.NrZ³¹cze CN4yjœcie+ 2V2 + 2V3 GND4 GND5 +5VS6 PWR ON/OFF7 GND8 GND+5VS4.3. Diagnozowanie zasilaczaPierwszy etap diagnozowania i naprawy odbiornika telewizyjnegoLCD polega na zidentyfikowaniu niesprawnej p³yty(modu³u) lub bloku. Ze wzglêdu na trudnoœci z dostêpem dodokumentacji i specyficznych podzespo³ów stosowanych przyprodukcji nastêpnym etapem najczêœciej jest wymiana takiejp³yty. Trochê inaczej sprawa wygl¹da w przypadku uszkodzeniazasilacza lub inwertera. Tutaj mo¿na i warto pokusiæ siê opróbê naprawy. Do diagnozowania niezbêdny jest cyfrowymultimetr, tester przejœæ (zwarcie/rozwarcie) oraz oscyloskop(obserwacja przebiegów u³atwia znalezienie przyczyny brakusygna³u). W przypadku wymiany modu³u bezwzglêdnie nale-¿y od³¹czyæ zasilanie odbiornika.Po wykonaniu naprawy jeszcze przed za³o¿eniem pokrywytylnej nale¿y w trybie serwisowym wybraæ tryb wygrzewaniaHEATRUN z testem bia³ego pola i poddaæ odbiornikwygrzewaniu przez 30 minut. Po tym czasie, jeœli odbiornikdzia³a prawid³owo nale¿y za³o¿yæ i przykrêciæ pokrywê tyln¹ iponownie poddaæ odbiornik wygrzewaniu przez 1 godzinê. Pozakoñczeniu wygrzewania nale¿y skontrolowaæ wyœwietlanieobrazu i podstawowe funkcje odbiornika.Typow¹ i czêsto zdarzaj¹c¹ siê nieprawid³owoœci¹ jest brakobrazu mimo prawid³owej pracy podœwietlenia tylnego i œwieceniadiody LED na froncie odbiornika. Taka usterka czêstojest wynikiem problemów z sygna³ami LVDS na skutek z³ychpo³¹czeñ. Nale¿y wówczas sprawdziæ i poprawiæ pod³¹czeniesygna³ów LVDS, a jeœli to nie pomo¿e, uszkodzenie prawdopodobnieznajduje siê na p³ycie g³ównej. Typow¹ usterk¹ s¹równie¿ nieprawid³owe po³¹czenia miêdzy p³ytami PCB.Oczyszczenie z³¹cz miêkkim pêdzlem oraz roz³¹czenie i ponowneich po³¹czenie mo¿e wówczas przywróciæ prawid³owefunkcjonowanie.Diagnozowanie pracy zasilacza nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia,czy po podaniu zasilania i w³¹czeniu odbiornika diodaLED œwieci na czerwono. W zale¿noœci od wyniku kontrolinale¿y postêpowaæ dalej: wed³ug podpunktu a/, gdy dioda nieœwieci lub b/, jeœli dioda œwieci.a/. dioda LED nie œwieci – nale¿y skontrolowaæ nastêpuj¹cepodzespo³y:· kabel sieciowy, wy³¹cznik sieciowy, z³¹cza,· bezpiecznik sieciowy F801 (F1),· kondensator C811 (C23),· napiêcie 5Vb/. dioda LED œwieci – nale¿y skontrolowaæ, czy pojawia siêobraz, a jeœli obraz nie pojawia siê, nale¿y sprawdziæ:· pod³¹czenia wi¹zek przewodów i z³¹czy,· wartoœci napiêæ na z³¹czu P6. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 47

OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXOTVC LCD Sony BRAVIA KLV-S23/S26/S32A10E,KDL-S23/S26/S32A12U chassis WAXRajmund Wiœniewski1. Funkcja autodiagnozyIdentyfikacja b³êdów w chassis WAX odbywa siê w dwojakisposób: na podstawie stwierdzenia zajêtoœci magistrali lubw wyniku braku odpowiedzi ze strony uk³adów obs³ugiwanychza pomoc¹ magistrali I 2 C. Sygnalizacja b³êdu jest komunikowanaza pomoc¹ b³yskania diody LED. Iloœæ b³ysków oznaczakod b³êdu. Znaczenie kodów b³êdów pokazano w tabeli 1.Tabela . Kody b³êd wKodb³êduZnaczenie / opis b³êdu02 B³¹d ³ dów ote c i il c (PA)03 B³¹d ³ dów ote c i il c (PB)04 B³¹d nel wyœwietl c05 B³¹d le t ote c i DC06 B³¹d ote c i g³oœni ów07 B³¹d dete c i AC / OVP / wentyl to08 B³¹d cyf owy0 B³¹d t ne0 B³¹d oce o ygn ³ów foniiB³¹d oce o wi y nego (SVP-EX)2 B³¹d de ode ch omin nc i (CXA2 63)3 B³¹d ³ d e³¹c ni ygn ³ów AV (CXA206 )4 B³¹d ³ d RTC5 B³¹d c ni tem e t y (LM75)6 B³¹d o t e nde7 B³¹d o t e nde 28 B³¹d o t e nde 3B³¹dmiêci nie lotne NVM20 B³¹d m gi t li I 2 C2. Tryb i regulacje serwisowe2.1. Tryb serwisowyUruchomienie trybu serwisowego, ustawienia i regulacjeprzeprowadza siê za pomoc¹ pilota u¿ytkownika RM-EA002lub RM-ED002 (w zale¿noœci od modelu).W celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y:· w³¹czyæ odbiornik w tryb standby,· na pilocie nacisn¹æ nastêpuj¹c¹ sekwencjê przycisków:[i+] => [5] => [VOL+] => [TV].Potwierdzeniem wejœcia w tryb serwisowy jest wyœwietleniew prawym górnym rogu ekranu komunikatu “TT– –”.Naciœniêcie przycisku [ MENU ] powoduje wyœwietleniena ekranie nastêpuj¹cego menu:TRIDENT SVP EXCHROMA DECODERBACKLIGHTSOUNDIF ADJUSTAV SWITCHSERVICE MENUERROR MENUWAX GA/VGA vX.XXFACTORY DATA: FFh FFhSERIAL NUMBER: xxxxxxxxxxWORKING TIME: xx:xxWyboru parametru regulacyjnego dokonuje siê przyciskamikursorów [ p ] / [ q ] na pilocie, natomiast wejœcie wwybrane podmenu odbywa siê po naciœniêciu przycisku [ u ].Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku[ MENU ].Po zakoñczeniu wykonywania regulacji w celu zapobie¿eniauruchomieniu trybu serwisowego przez osoby do tego niepowo³anenale¿y wy³¹czyæ i ponownie w³¹czyæ odbiornik.2.2. Regulacje serwisowe2.2.1. Regulacja automatyczna PAL (CVBS)Wybraæ tryb AV1 i do tego gniazda doprowadziæ sygna³wideo CVBS PAL. W trybie serwisowym “TT– –” nacisn¹æpo kolei przyciski [5] i [1](“TT51”).2.2.2. Regulacja automatyczna PAL (RGB)Wybraæ tryb AV1 i do tego gniazda doprowadziæ sygna³wideo CVBS PAL. W trybie serwisowym “TT– –” nacisn¹æpo kolei przyciski [5] i [2](“TT52”).2.2.3. Regulacja automatyczna SECAM (CVBS)Wybraæ tryb AV1 i do tego gniazda doprowadziæ sygna³wideo CVBS PAL. W trybie serwisowym “TT– –” nacisn¹æpo kolei przyciski [5] i [3](“TT53”).Uwaga: W trakcie automatycznie odbywaj¹cych siê regulacji2.2.1÷ 2.2.3 dioda LED œwieci na czerwono, po zakoñczeniuregulacji gaœnie.2.2.4. Regulacja balansu bieli (H/L) dla systemu PAL1. Wybraæ AV0.2. W trybie testowym “TT– –” poprzez naciœniêcie po koleiprzycisków [5] i [4](“TT54”) wybraæ nastêpuj¹ce ustawieniaodbiornika:· COLORTONE – NEUTRAL· U_PIC_OFFSET – 240· U_BRT_OFFSET – 252· U_COLOR_OFFSET – 128· COLOR_EMH – 0· CONTRAST – MAX· BRIGHTNESS – 50· COLOR – 0· HUE – 0· SHARPNESS – 0· BACKLIGHT – MAX· AUTO NR – OFF· BLACK_ST TABLE – 0· LIGHT SENSOR – OFF· POWER SAVING – STANDARD3. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ PAL CVBS “60 IRE48 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

OTVC LCD Sony BRAVIA chassis WAXFull Fild”.4. Reguluj¹c wzmocnieniem torów R i B, czyli parametramiNORMAL_PAL_RD (R Drive) i NORMAL_PAL_BD (BDrive) ustawiæ balans bieli (High light) na nastêpuj¹ce wartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2834 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2906 (32”).2.2.5. Regulacja balansu bieli (C/O) dla systemu PAL1. Wybraæ AV0 i wybraæ ustawienia jak w p.2.2.4.2. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ PAL CVBS “20 IREFull Fild”.3. Reguluj¹c punkty odciêcia zmieniaæ wartoœci parametrówNORMAL_PAL_RC (R cutoff) i NORMAL_PAL_BC (Bcutoff) tak, aby ustawiæ balans bieli (Low light) na nastêpuj¹cewartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2690 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2854 (32”).2.2.6. Regulacja balansu bieli (H/L) dla systemu SECAM1. Wybraæ AV0 i wybraæ ustawienia jak w p.2.2.4.2. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ SECAM CVBS “60IRE Full Fild”.3. Reguluj¹c wzmocnieniem torów R i B, czyli parametramiSECAM_OFFSET_RD (R Drive) i SECAM_OFFSET_BD(B Drive) ustawiæ balans bieli (High light) na nastêpuj¹cewartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2834 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2906 (32”).2.2.7. Regulacja balansu bieli (C/O) dla systemu SECAM1. Wybraæ AV0 i wybraæ ustawienia jak w p.2.2.4.2. Do gniazda AV1 doprowadziæ sygna³ SECAM CVBS “20IRE Full Fild”.3. Reguluj¹c punkty odciêcia zmieniaæ wartoœci parametrówSECAM_OFFSET_RC (R cutoff) i SECAM_OFFSET_BC(B cutoff) tak, aby ustawiæ balans bieli (Low light) na nastêpuj¹cewartoœci:· x = 0.2848 (19”, 23”, 26”) lub 0.2690 (32”),· y = 0.2932 (19”, 23”, 26”) lub 0.2854 (32”).2.2.8. Tryb wygrzewaniaPrzed przyst¹pieniem do regulacji balansu bieli nale¿y poddaæodbiornik wygrzewaniu. W tym celu zosta³a zaimplementowanaw trybie testowym funkcja wygrzewania. W tym trybiewyœwietlane jest bia³e pole, a dioda LED miga na czerwono.W celu uruchomienia trybu wygrzewania nale¿y wejœæ wtryb serwisowy w sposób opisany w punkcie 1 i po wyœwietleniuw prawym górnym rogu ekranu komunikatu ‘TT– –”nacisn¹æprzycisk [0] i [7]. Czas trwania funkcji wygrzewaniazale¿y od temperatury monitorowanej przez specjalny czujnikw nastêpuj¹cy sposób :· temperatura < 20°C – czas wygrzewania = 30 min,· temperatura od 20°C do 30°C – czas wygrzewania = 25min,· temperatura £ 30°C – czas wygrzewania = 20 min.Tabela 2.Tryb testowy “TT”ZnaczenieZnaczenie00 Wy œcie t yb “TT” 55 W³¹c nie ³ dów watchdog ( e³¹c ne)0 M ym lne n t wy ob 56 ow nie t³ mieni n w y t ich n ³ ch02 Minim lne n t wy ob 6203 Po iom g³oœnoœci = 35% 63 Foni AM m od t wowego (baseband) AFRIC04 Po iom g³oœnoœci = 50% 64 U t wieni nel 40”05 Po iom g³oœnoœci = 65% 67 A tom tyc ne t³ mienie noœne fonii w MSP06 Po iom g³oœnoœci = 80% 7 U t wieni nel ”07 T yb wyg ew ni 72 U t wieni nel 23”08 W n i t n o towe 73 U t wieni nel 26”6 N t wy ob = 50% 74 U t wieni nel 32”T yb f b yc ny ON/OFF ( e³¹c ny) 75 U t wienie b l n w o yc i œ od owe24 U – e n c enie OTVC dl Wiel ie B yt nii (I, DVB-T) 76 M ym lny o iom g³oœnoœci25 AEP – e n c enie OTVC E o y (B/G/H, D/ , I, L) 77 Minim lny o iom g³oœnoœci27 T yb CBS ON/OFF ( e³¹c ny) 78 U t wienie b l n w o yc i ne n lewo3 T yb ECS ON/OFF ( e³¹c ny) 7 U t wienie b l n w o yc i ne n wo32 W tê ne t wi nie n ³ów BCN 8 Wyœwietl nie cyf owe BER33 T yb FILMMODE ON/OFF ( e³¹c ny) 82 Cyf owe men e wi owe34 W tê ne t wi nie n ³ów INY 83 Wy œcie cyf owego te t ów olo owych DENC4 Powtó n inic li c miêci NVM 8443 Wybó fonii D l So nd A 85 Wy³¹c enie il ni t ne cyf owego44 Wybó fonii D l So nd B 86 P e³¹c nie miêd y 2 b n mi cyf owych e³¹c ni ów45 Wybó fonii D l So nd Mono 87 Te t l wi t y lo lne46 Wybó fonii D l So nd Ste eo 88 Digit l hi ing condition48 U t wi nie miêci o ¿ i yw ne (nied iewic e ) 8 Te t diod LED4 U t wi nie miêci o niet niête (d iewic e ) 3 I 2 S / foni n logow ¿yw n do cyf owego dŸwiê5 Reg l c tom tyc n PAL 6 Wy œcie cyf owe Digit l Deb g do tê ne / niedo tê ne52 Reg l c tom tyc n RGB 7 Wy œcie cyf owe Digit l 656 do tê ne / niedo tê ne53 Reg l c tom tyc n SECAM 8 F n c Digit l A dio Re et do tê n / niedo tê n54 U t wieni odbio ni dl eg l c i b l n bieli Men wyœwietl ni odów b³êdów i c cy}SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009 49

Og³oszenia i reklamaZasady prenumeraty wydawnictw „SE” na 2010 rokI. Prenumeratê mo¿na rozpocz¹æ od dowolnego miesi¹ca, dokonuj¹cwp³aty do 15. dnia miesi¹ca poprzedzaj¹cego planowany okres prenumeraty.II. Prosimy o dok³adne i czytelne wype³nienie przekazu.Nazwa odbiorcy:APROVI - A.Haligowska (Serwis Elektroniki)80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:61-15001025-1210-2001-4524-0000Nazwa zleceniodawcy:Imiê, nazwisko i dok³adny adres (z kodem pocztowym) nale¿ywype³niæ drukowanymi literami.Tytu³em:W miejscu na korespondencjê (rubryka „Tytu³em”) prosimy zaznaczyæ,czy jest to kontynuacja prenumeraty (KP), czy te¿ pierwszawp³ata (PW). Osoby kontynuuj¹ce prenumeratê proszone s¹ o podanieswego numeru, który jest drukowany na etykiecie adresowej, natomiastosoby po raz pierwszy zamawiaj¹ce prenumeratê prosimy opodanie numeru telefonu i numeru NIP. W sytuacji, gdy ma zostaæwystawiona faktura, nale¿y wpisaæ s³owo FAKTURA. W miejscu przeznaczonymna podanie informacji dotycz¹cej rodzaju zobowi¹zania(rubryka „Tytu³em”) proponujemy u¿ywanie nastêpuj¹cych skrótów:- SE_R - prenumerata roczna „Serwisu Elektroniki”,- SEDW_R - prenumerata roczna „Serwisu Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ schematow¹,- SE_P - prenumerata pó³roczna „Serwisu Elektroniki”,- SEDW_P - prenumerata pó³roczna „Serwisu Elektroniki” z dodatkow¹wk³adk¹ schematow¹,- SSD - prenumerata roczna „Serwisu Sprzêtu Domowego”,- BPS - abonament „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie,- PAKIET ( 1, 2 lub 3) - prenumerata roczna (SEDW_R+ BPS+ SSD,SEDW_R+ BPS, lub SE_R+ BPS).III. W ramach prenumeraty gwarantujemy wysy³kê op³aconych wydawnictw.W cenê prenumeraty wliczony jest koszt przesy³ki.IV. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:„Serwis Elektroniki” – prenumerata roczna:- standard 144 z³ (12 egz. × 12 z³)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 288 z³ (12 egz. × 24 z³)„Serwis Elektroniki” – prenumerata pó³roczna:- standard 72 z³ (6 egz. × 12 z³)- z dodatkow¹ wk³adk¹ 144 z³ (6 egz. × 24 z³)„Serwis Sprzêtu Domowego” 72 z³ (6 egz. × 12 z³)V. Ceny abonamentu „Bazy Porad Serwisowych” w Internecie:Abonament roczny 192 z³ (12 × 16 z³)Abonament roczny dla osób, które wykupi³y prenumeratê „SerwisuElektroniki 168 z³ (12 × 14 z³)Abonament pó³roczny 90 z³ (6 × 15 z³)Abonament pó³roczny dla osób, które wykupi³y prenumeratê „SerwisuElektroniki” 78 z³ (6 × 13 z³)Abonament kwartalny 54 z³ (3 × 18 z³)VI. Pakiet 1390 z³ (SEDW_R+ BPS+ SSD)Pakiet 2340 z³ (SEDW_R+ BPS)Pakiet 3250 z³ (SE+BPS)Uwaga:1. Wszyscy prenumeratorzy „SE” otrzymuj¹ dodatkowo bezp³atny dostêpdo bazy wsadów pamiêci i trybów serwisowych na naszej stronie internetowejwww.serwis-elektroniki.com.pl.2. Dla wszystkich prenumeratorów wprowadzamy 30% bonifikatê na wszystkiewydania ksi¹¿kowe.3. Dla wszystkich prenumeratorów promocja wszystkich wydañ p³ytowychCD w cenie 10 z³ za sztukê.VII. Ceny detaliczne wydawnictw „Serwisu Elektroniki”:- „Serwis Elektroniki” (wersja standard) - 15 z³/egz.- „Serwis Elektroniki” (wersja z dodatkow¹ wk³adk¹) - 30 z³/egz.- „Serwis Sprzêtu Domowego” - 15 z³/egz.Informacja o pe³nej ofercie, numerach archiwalnych i dodatkowychus³ugach znajduje siê na naszej stronie internetowej:www.serwis-elektroniki.com.pldetal:hurt:Hurtownia Ksi¹¿ki Technicznej „EWA”www.hkt.com.plfonia ®>RYMIRYMI< Innowacje Elektroniczne62-090 Mrowino-Zmys³owo, ul. Dobrowita 28tel./fax (061) 867-98-90www.rymi.plLASERY, G£OWICE WIDEO, G£OWICE KAMER 8mm, V8, Hi8, Digital8, SONY oraz inne marki, naprawa,oryginalne elementy SONY – gwarancja. VIDEO HEAD SERVICE, 31-426 Kraków, Gen. Pr¹dzyñskiego 6, tel.(012) 411-03-70, http://www.videohead.com.plPRZYRZ¥DY do sprawdzania i reaktywacji kineskopów. REWO-Elektronika tel. 022 754-63-29, 0660-128-539ADAPTERY multimedialne Car Audio, INTERFEJSY kierownic, PILOTY uniwersalne.IZOTECH, 32-020 Wieliczka, ul. Podgórska 66, tel. (012) 632-12-28 www.izotech.com.pl/eSPRZEDAM: oscyloskop dwukana³owy 25MHz KR2702 i generator funkcji typ G432. Tanio!Józef Gancarz, 22-500 Hrubieszów, ul. Partyzantów 1/6. Tel. 084 697-07-33, 609-509-514.SPRZEDAM: regenerator kineskopów produkcji rosyjskiej MPRK-1, generator PAL-SECAM K938, generator radiowy K937, oscyloskop,kolumny g³oœnikowe ALTUS, wk³adkê oscyloskopu OS-150/4. Marek Tarnowski, Warszawa, ul. Kochanowskiego 12 m.3www.piloty.pl50 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2009

SERWIS ELEKTRONIKI12/2009 Grudzieñ 2009 NR 166Od RedakcjiOd czasu do czasu spotykamy siê z zarzutami niekompletnoœcischematów. Szczególnie dotyczy to sprzêtu LCD. G³ównie chodzio schematy blokowe i ideowe zasilaczy i inwerterów. Oryginalnainstrukcja serwisowa nie zawiera schematów tych modu³ów. Firma,która siê jawi w³aœcicielem urz¹dzenia czêsto nie jest producentemtych bloków. Inwerter wchodzi w sk³ad kompletnego ekranuLCD. Z punktu widzenia wytwarzaj¹cego ten produkt nie mapotrzeby do³¹czania jakichkolwiek materia³ów dodatkowych. Wrazie awarii inwertera pewnie zaleca siê wymianê kompletnegomodu³u, a byæ mo¿e i ca³ego ekranu w zale¿noœci od sytuacji serwisowej.Wytwórca gotowego sprzêtu nie lituje siê nad w³aœcicielemtelewizora. Analogiczna sytuacja jest z zasilaczem, bardzo newralgicznymblokiem w ca³ej konfiguracji urz¹dzenia. Mo¿na œmia-³o wysnuæ wniosek, ¿e je¿eli oryginalna instrukcja serwisowa niezawiera wspomnianych schematów, to albo wytwórca finalnego telewizoranie jest ich producentem, lub te¿ w razie usterki nale¿ywymieniæ modu³ uszkodzony na ca³kowicie nowy.W ostatnim czasie uzupe³niliœmy w „BPS” wszystkie artyku³yz „SE” do koñca 2001. To jest prawie 1000 plików pdf. Na przysz³yrok planujemy wprowadziæ artyku³y z kolejnych roczników, oczym bêdziemy na bie¿¹co informowaæ. Aktualnie jest pe³ny zestawaplikacji z 3 tomów „Zasilaczy”. Do koñca tego roku przygotujemypliki z IV tomu. Ostatnio podczepiliœmy pliki z I tomu „Stabilzatorów”,z I tomu „Uk³ady korekcji…” i dokoñczyliœmy V tom„Wzmacniaczy audio…”. Dalsze pozycje ksi¹¿kowe czekaj¹ naprzetworzenie na postaæ elektroniczn¹ i umieszczenie na serwerze„BPS”. Zbli¿a siê koniec roku, wiêc czas na bilanse i podsumowania,i plany na nadchodz¹cy rok.Na zbli¿aj¹ce siê Bo¿e Narodzenie oraz Nowy Rok 2010 oprócz¿yczeñ zawieraj¹cych tradycyjne sformu³owania zachêcamy do radowaniasiê nadziej¹ i wytrwa³oœci i cierpliwoœci w ucisku. Bêdziedobrze.Wk³adka schematowa do numeru 12/2009:OTVC LCD Daewoo DLT-26C2, DLT-26C3, DLT-32C1,DLT-32C2, DLT-32C3, DLT-37C3 chassis SL-230T(cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka schematowa do numeru 12/2009:OTVC Daewoo chassis CP-650 – 4 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.5 z 5 – ark.17 ÷ 20)– 8 × A2,OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.2 z 7 – ark. 3, 4)– 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.plReklama: informacja o warunkach reklamy – tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ „Serwisu Elektroniki”Naœwietlenia CTP i druk: Zak³ad Poligraficzny NORMEX,80-432 Gdañsk, ul. Wyspiañskiego 1Spis treœciWyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei .... 4Porady serwisowe..................................................... 10- odbiorniki telewizyjne .......................................... 10- magnetowidy ....................................................... 22- ró¿ne .................................................................... 22- audio .................................................................... 23Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rok ............. 25Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomsonchassis A01 (cz.1) .................................................... 29Ogólny opis struktury inwertera ............................. 29Przetwornica Royera ............................................. 30Praca obwodów steruj¹cych .................................. 32Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachi (cz.1) 34Zasada dzia³ania projektora DMD ......................... 34Uk³ad zasilania chassis DLP-1 .............................. 35Tor wideo chassis DLP-1 ....................................... 39Wymiana twardego dysku w odbiorniku HD ............. 40Ile godzin programu mo¿na nagraæ natwardy dysk? .......................................................... 40Jakie musz¹ byæ spe³nione wymagania? .............. 40Wymiana dysku twardego – krok po kroku ........... 40Test twardego dysku na kompatybilnoœæ zodbiornikiem .......................................................... 43U¿ywanie odbiornika HD równie¿ bez dyskutwardego? .............................................................. 44Czy dysk twardy musi g³oœno pracowaæ? ............. 44Uruchomienie odbiornika po wymianie twardegodysku ..................................................................... 45Wymontowanego dysku twardego od razu niewymazywaæ ........................................................... 47Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU . 48(cz.2 – ost.) ............................................................... 48Odpowiadamy na listy Czytelników .......................... 50Og³oszenia i reklama ................................................ 51Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Prenumeratê instytucjonaln¹mo¿na zamawiaæ w oddzia³ach firmy Kolporter na terenieca³ego kraju. Informacje pod numerem infolinii 0801-205-555lub na stronie internetowej http://www.kolporter-spolka-akcyjna.com.pl/prenumerata.asp.Nak³ad: 5000. Przedruk ca³oœci lubfragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbkaelektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony i stanowi naruszeniepraw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmianytytu³ów oraz poprawek w nades³anych tekstach.Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiWyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiRajmund Wiœniewski1. Opis ogólny1.1. WprowadzenieM190A1-L01 to 19-calowy szerokoekranowy ciek³okrystalicznypanel wyœwietlacza TFT LCD zawieraj¹cy 4 œwietlówkiCCFL pe³ni¹ce funkcjê podœwietlenia tylnego i 30-pinowydwukana³owy interfejs LVDS. Panel ten akceptuje tryb1440 × 900 WXGA+ i odtwarza 12.6 milionów kolorów. Przeznaczonyjest do stosowania w monitorach i laptopach TFTLCD. Modu³ inwertera do podœwietlenia tylnego nie wchodziw sk³ad panelu (nie jest wbudowany w panel).1.2. Cechy panelu· szeroki k¹t ogl¹dania,· wysoki wspó³czynnik kontrastu,· bardzo krótki czas reakcji,· wysokie nasycenie kolorów,· rozdzielczoœæ zgodna z trybem WXGA+ (1440 × 900 pikseli),· tylko tryb DE (Data Enable),· interfejs LVDS (Low Voltage Differential Signaling – technikaprzesy³ania sygna³ów elektrycznych za pomoc¹ niskonapiêciowegosygna³u ró¿nicowego w symetrycznychkablach miedzianych),· zgodnoœæ z Dyrektyw¹ RoHS (Restriction of use of certainHazardous Substances – Dyrektywa Unii Europejskiejo Ograniczaniu Szkodliwych Substancji).1.3. Specyfikacja wyœwietlacza· przek¹tna - 481.4mm (19.05”)· obszar aktywny - 410.4mm × 256.5mm· obszar ograniczony maskownic¹ - 414.36 mm × 260.45mm· elementy steruj¹ce - aktywna matryca TFT· iloœæ pikseli - 1440 × R.G.B. × 900 pikseli· wielkoœæ piksela - 0.285mm × 0.285mm· roz³o¿enie pikseli - pionowe paski RGB· iloœæ kolorów - 16.2 milionów· tryb przezroczystoœci - normalnie bia³y· wykoñczenie powierzchni - pow³oka Hard coating, antyodb³yskowa.1.4. Specyfikacja mechaniczna panelu· wymiary typ. (szer. × wys. × g³êb.) - 427.2mm × 277.4mm× 17mm· waga - 2.5kg2. Graniczne dane techniczne2.1. Dane œrodowiskowe· temperatura przechowywania: -20°C ÷ +60°C· temperatura otoczenia w trakcie pracy: 0°C ÷ +50°C· minimalna temperatura powierzchni panelu wynosi 0°C,maksymalna temperatura = 60°C,· maksymalna wilgotnoœæ wzglêdna: RH = 90%.2.2. Dane elektryczne modu³u TFT LCD· napiêcie zasilania V CC : -0.3 ÷ 6V· napiêcie wejœcia logicznego V IN : -0.3 ÷ 4.3VPrzekraczanie wartoœci maksymalnych mo¿e doprowadziædo trwa³ego uszkodzenia modu³u.2.3. Dane elektryczne uk³adu podœwietlania tylnego· maksymalne napiêcie zasilaj¹ce lampy V L : 2500V RMS (dlapr¹du I L = 7.0mA)· maksymalny pr¹d lampy I L : 7.5mA RMS· maksymalna czêstotliwoœæ lampy F L : 80kHz3. Elektryczne dane charakterystyczne3.1. Modu³ TFT LCD· napiêcie zasilaj¹ce V CC : 4.5 ÷ 5.5V (typ.5V)· maksymalne têtnienia napiêcia V RP : 100mV· pr¹d rozruchowy I RUSH : typ. 1.6A (maks.3A)· pr¹d zasilania przy odtwarzaniu bia³ego ekranu: typ. 0.5A(maks.0.7A) – test pokazano na rys.3,· pr¹d zasilania przy odtwarzaniu czarnego ekranu i pionowychpasów: typ. 0.7A (maks.1.0A) – testy pokazano narys.3,· napiêcie wejœcia ró¿nicowego LVDS V id : 100 ÷ 600mV,· napiêcie wejœcia wspólnego LVDS V ic : typ. 1.2V,· napiêcie wejœcia logicznego “L” V il : V SS ÷ 0.8V.Uwagi:1. Schemat pomiarowy, w którym mierzy siê powy¿sze parametrypokazano na rysunku 1. Modu³ TFT LCD powinienpracowaæ w wyspecyfikowanych zakresach parametrów.(High to Low)(Control Signal)SW+12VC11µF+5.VR147kR21kVR147kQ12SK1475C20.01µFBezpiecznikQ22SK1470C31µFVcc(wejœciemodu³uLCD)Rys.1. Schemat pomiarowy parametrów modu³u TFTLCDGNDCzas narastania-470µs0.1Vcc0.9Vcc470µsRys.2. Definicja czasu narastania napiêcia V CC+5.0V4 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Meia. Bia³e pole2. Specyfikowany pr¹d zosta³ zmierzony dla napiêcia V CC=5.0V, czêstotliwoœci F V= 60Hz, w temperaturze Ta = 25°C±2°C, dla testów pokazanych na rysunku 3.3.2. Uk³ad podœwietlenia tylnegodla temperatury otoczenia T a= 25°C ±2°C· napiêcie wejœciowe lampy V IL (przy pr¹dzie lampy I L =7.0mA): 697 ÷ 853V RMS (typ.775V RMS ),· pr¹d lampy I L : 2.0 ÷ 7.5mA RMS (typ.7.0mA RMS ) – pr¹d lampymierzony wysokoczêstotliwoœciowym miernikiem pr¹duYOKOGAWA 2016 w uk³adzie pokazanym na rysunku4,Modu³LCDObszar aktywnyc. Test pasów pionowychObszar aktywnyHV (ró¿owy)LV (bia³y)HV (niebieski)LV (czarny)b. Czarne pole1212AObszar aktywnyAAR G B R G BB R G B R G B RB R G B R G B RR G B R G BRys.3. Testy obrazu u¿ywane przy pomiarze poborupr¹duInwerterMiernik pr¹duYOKOGAWA 2016Rys.4. Uk³ad do mierzenia pr¹du lamp CCFL· napiêcie za³¹czaj¹ce lampê V S :- 1500V RMS (przy temperaturze 25°C),- 1710V RMS (przy temperaturze 0°C),- wyspecyfikowane napiêcia powinny byæ podawane dolamp po co najmniej 1 sekundzie od w³¹czenia, w przeciwnymwypadku mo¿e nie nast¹piæ ich za³¹czenie,· czêstotliwoœæ pracy F L : 40 ÷ 80kHz,- czêstotliwoœæ lampy mo¿e interferowaæ z czêstotliwoœci¹synchronizacji poziomej wyœwietlacza powoduj¹cefekt p³yniêcia linii na ekranie; w przypadku wyst¹pieniainterferencji czêstotliwoœæ lampy powinna byæ mo¿liwiejak najbardziej oddalona od czêstotliwoœci synchronizacjipoziomej i jej harmonicznych,· czas ¿ycia lampy: minimum 40000 godzin,- czas ¿ycia lampy zdefiniowany jest jako czas ci¹g³ej pracylampy w temperaturze Ta = 25 ±2°C przy pr¹dzielampy I L = 7.0mA do momentu wyst¹pienia jednego zdwóch przypadków:a/ gdy jasnoœæ osi¹gnie 50% lub mniej wartoœci oryginalnej,b/ gdy efektywna d³ugoœæ zap³onu osi¹gnie 80% lub mniejwartoœci oryginalnej; efektywna d³ugoœæ zap³onu zdefiniowanajest jako obszar, w którym jasnoœæ jestmniejsza ni¿ 70% w porównaniu do jasnoœci w punkcieœrodkowym.· pobór mocy: P L : typ.5.43W (przy I L = 7.0mA). Moc wyliczonajest ze wzoru: P L = I L × V L × 4 (4 szt. lamp CCFL).Uwagi:Przebieg napiêcia wyjœciowego inwertera musi byæ symetrycznyi konstrukcja inwertera musi uwzglêdniaæ modulacjelampy. Osi¹gniêcia uk³adu podœwietlenia, takie jak czas ¿ycialub jasnoœæ s¹ silnie uzale¿nione od charakterystyk DC-ACinwertera. Wszystkie parametry inwertera powinny zostaæostro¿nie zaprojektowane, aby unikn¹æ wytwarzania zbyt du-¿ych pr¹dów up³ywów wysokiego napiêcia wyjœciowego inwertera.Przy projektowaniu lub zamawianiu inwertera nale¿yupewniæ siê, czy s³abe podœwietlenie nie wystêpuje z powoduniedopasowania uk³adu podœwietlenia i inwertera (migotanie,zaniki œwiat³a, itp.).Na wyjœcie inwertera musi byæ dostarczany symetrycznyprzebieg napiêcia (ujemna i dodatnia po³ówka) i pr¹du (wspó³czynnikniesymetrii musi byæ mniejszy ni¿ 10%). Nie nale¿ystosowaæ inwertera, który ma na wyjœciu niesymetryczny przebiegnapiêcia i pr¹du oraz przebieg z wyskokami.Czêstotliwoœæ lampy mo¿e powodowaæ interferencjê z czêstotliwoœci¹synchronizacji poziomej i w efekcie powodowaæzdudnienia obrazu na ekranie.W celu zapobie¿enia interferencjom nale¿y mo¿liwie jaknajbardziej oddaliæ czêstotliwoœæ lampy od czêstotliwoœci synchronizacjipoziomej i jej harmonicznych.Wymagania dla projektowania systemu inwertera, które s¹zamierzone to osi¹gniêcie jak najlepszego odtwarzania obrazu,to jak najlepszy wspó³czynnik sprawnoœci zasilania i niezawodnoœælamp. To pomaga wyd³u¿yæ czas ¿ycia lampy i zredukowaæpr¹d up³ywu. Wymagania te to:a/. wspó³czynnik niesymetrii przebiegu na wyjœciu inwerterapowinien byæ mniejszy ni¿ 10%,b/. wspó³czynnik zak³óceñ przebiegu powinien mieœciæ siê wprzedziale Ö2 ±10%,c/. idealny przebieg sinusoidalny powinien byæ symetrycznydla polaryzacji ujemnej i dodatniej, tak jak pokazano na rysunku5,I pI-p* Stopieñ asymetrii| Ip - I-p |/ I rms× 100%* Stopieñ zak³óceñI p(lub I -p ) /I rmsRys.5. Idealny przebieg na wyjœciu inwerteraSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 5

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei4. Schematy blokowe4.1. Schemat blokowy modu³u TFT LCDSchemat blokowy modu³u TFT LCD pokazano na rysunku6.RXO0(+/-)RXO1(+/-)RXO2(+/-)RXO3(+/-)RXOC(+/-)RXE0(+/-)RXE1(+/-)RXE2(+/-)RXE3(+/-)RXEC(+/-)NCVccGNDVL4.2. Schemat blokowy uk³adu podœwietlenia tylnegoSchemat blokowy modu³u uk³adu podœwietlenia tylnego pokazanona rysunku 75. Rozk³ad wyprowadzeñ z³¹czy12121212HV (ró¿owy)LV (bia³y)HV(niebieski)LV (czarny)HV (ró¿owy)LV (bia³y)HV(niebieski)LV (czarny)5.1. Modu³ TFT LCDRozk³ad, nazwy i opis wyprowadzeñ z³¹cza modu³u TFTLCD zamieszczono w tabeli 1.5.2. Blok podœwietlenia tylnegoRozk³ad, nazwy i opis wyprowadzeñ z³¹czy do bloku podœwietleniatylnego zamieszczono w tabeli 2.Tabela 2.INPUT CONNECTOR(JAE-FI-XB30SRL-HF11)LVDS INPUT /TIMINGCONTROLLERLAMP CONNECTOR(JST-BHSR-02VS-1)DC/DCCONVERTER&REFERENCEVOLTAGEr azwa pis wa i1 HV Wysokie napiêcie Ró¿owy2 LV Niskie napiêcie Bia³y1 HV Wysokie napiêcie Niebieski2 LV Niskie napiêcie CzarnySCAN DRIVER ICRys.6. Schemat blokowy modu³u TFT LCDTFT LCDPANEL(1440×3×900)DATADRIVER ICBACKLIGHT UNITRys.7. Schemat blokowy uk³adu podœwietlenia5.3. Przyporz¹dkowanie danych wejœciowych koloruJasnoœæ ka¿dego koloru podstawowego (czerwonego, zielonegoi niebieskiego) bazuje na 8-bitowej skali szaroœci danychwejœciowych sygna³u koloru. Wy¿sze wejœcie binarneoznacza wiêksz¹ jasnoœæ koloru. W tabeli 3 zestawiono przyporz¹dkowanieskali szaroœci ka¿dego koloru podstawowegodanym wejœciowym.6. Relacje czasowe interfejsu6.1. Specyfikacja przebiegów czasowychSpecyfikacjê przebiegów czasowych sygna³ów wejœcio-Tabela 1.r azwa pis1 RXO0-2 RXO0+3 RXO1-4 RXO1+5 RXO2-6 RXO2+7 GND MasaUjemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O0 (odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O0 (odd)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O1 (odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O1 (odd)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O2 (odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O2 (odd)8 RXOC- Ujemne wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (odd)9 RXOC+ Dodatnie wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (odd)10 RXO3-11 RXO3+12 RXE0-13 RXE0+14 GND Masa15 RXE1-16 RXE1+17 GND Masa18 RXE2-19 RXE2+Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O3(odd)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³O3 (odd)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E0 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E0 (even)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E1 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E1 (even)Ujemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E2 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E2 (even)20 RXEC- Ujemne wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (even)21 RXEC+ Dodatnie wejœcie ró¿nicowe zegara LVDS. (even)22 RXE3-23 RXE3+24 GND MasaUjemne wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E3 (even)Dodatnie wejœcie ró¿nicowe danych LVDS. Kana³E3 (even)25 NC Niepod³¹czone26 NC Niepod³¹czone27 NC Niepod³¹czone28 VCC Zasilanie +5.0V29 VCC Zasilanie +5.0V30 VCC Zasilanie +5.0V6 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiTabela 3KolorypodstawoweSkala szaroœcikoloruczerwonegoSkala szaroœcikoloruzielonegoSkala szaroœcikoloruniebieskiegoKolorCzarnyCzerwonyZielonyNiebieskiCyanMagenta¯ó³tyBia³yCzerwony (0) / ciemnyCzerwony (1)Czerwony (2::Czerwony (253)Czerwony (254)Czerwony (255)Zielony (0) / ciemnyZielony (1)Zielony (2::Zielony (253)Zielony (254)Zielony (255)Niebieski (0) / ciemnyNiebieski (1)Niebieski (2::Niebieski (253)Niebieski (254)Niebieski (255)Sy na³y danychCzerwony Zielony iebieskiR7 R6 R5 R4 R3 R2 R1 R0 G7 G6 G5 G4 G3 G2 G1 G0 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 B001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111000::111000::000000::00001000111001::011000::000000::00001000111010::101000::000000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000000::111000::00000101011000::000001::011000::00000101011000::000010::101000::00000011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000000::11100011101000::000000::000001::01100011101000::000000::000010::101Tabela 4.Sy na³ Parametr Symbol Min. Typ. Maks. nit wa aLVDS ClockLVDS DataVertical Active Display TermHorizontal Active Display TermCzêstotliwoœæ Fc - 44.5 56 MHz -Okres Tc 17.9 22.5 - ns -High Time Tch - 4/7 - Tc -Low Time Tcl - 3/7 - Tc -Setup Time Tlvs 600 - - ps -Hold Time Tlvh 600 - - ps Tv = Tvd+TvbFrame Rate Fr 56 60 75 Hz -Total Tv 905 926 1050 Th -Display Tvd 900 900 900 Th -Blank Tvb Tv-Tvd 26 Tv-Tvd Th Th = Thd+ThbTotal Th 750 800 960 Tc -Display Thd 720 720 720 Tc -Blank Thb Th-Thd 80 Th-Thd Tcwych pokazano w postaci tabeli 4. Oznaczenia u¿yte w tabelidotycz¹ przebiegu pokazanego na rysunku 8.Uwaga: Poniewa¿ modu³ TFT LCD pracuje tylko w trybie DE,sygna³y wejœciowe Hsync i Vsync powinny byæ odniesionewzglêdem niskiego poziomu lub masy. W przeciwnym wypadkumodu³ bêdzie pracowa³ nieprawid³owo.DEDCLKDEDATAT CT VdT h bT VRys.8. Zale¿noœci czasowe sygna³u wejœciowegoT hT h dT Vb6.2. Sekwencja w³¹czenia/wy³¹czenia zasilaniaW celu zapobie¿enia zak³óceniom typu “latch-up” lub pracysta³opr¹dowej modu³u LCD, sekwencja w³¹czenia/wy³¹czeniapowinna przebiegaæ zgodnie z diagramem pokazanym narysunku 9.Uwagi:1. Napiêcia zasilaj¹ce zewnêtrznego systemu dla wejœcia modu³upowinny byæ takie same jak zdefiniowane dla V CC .2. Lampy podœwietlenia tylnego zasilaæ napiêciem z zakresupracy LCD. Gdy podœwietlenie tylne za³¹czy siê przed prac¹modu³u LCD, wyœwietlacz mo¿e chwilowo pokazywaænieprawid³owy obraz.3. W przypadku, gdy napiêcie VCC jest równe poziomowiwy³¹czenia, nale¿y utrzymywaæ sygna³y wejœciowe na poziomieniskim lub obci¹¿yæ wysok¹ impedancj¹.4. Czas T4 powinien byæ mierzony po ca³kowitym roz³adowaniumiêdzy okresem za³¹czenia i wy³¹czenia zasilania.5. Sygna³ interfejsu nie powinien byæ wysokoimpedancyjny,gdy zasilanie jest za³¹czone.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 7

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi MeiPower On90%Power Off90%RestartZasilanie LCD,V CCSygna³y interfejsu(transmiter sygna³ówLVDS)Zasilanie lamp0V0V10%t1OFF7. Charakterystyka optycznat2t550%Valid DataONRys.9. Relacje czasowe napiêæ zasilaj¹cych w trakcie w³¹czania i wy³¹czania7.1 Warunki testuWarunki, w których nale¿y przeprowadzaæ pomiary parametrówoptycznych przedstawiono w tabeli 5.Tabela 5Parametr Symbol Wartoœæ Jedn.Temperatura otoczenia Ta 25 ±2 °CWilgotnoœæ Ha 50 ±10 %RHNapiêcie zasilaj¹ce V CC 5.0 VSygna³ wejœciowyZgodnie z wartoœciamitypowymi zapisanymi w p.3.1Pr¹d lampy I L 7.0 mACzêstotliwoœæ pracy inwertera F L 61 kHzInwerter SUMIDA H05-5307t6t350%OFFt410%Specyfikacje czasowe:0.500no poni¿ej w uwagach. Parametry te powinny byæ mierzone wwarunkach opisanych w tabeli 5.Uwagi:1. Definicja k¹ta patrzenia (Qx, Qy) zosta³a zobrazowana narysunku 10.NormalnieΘx= Θy=0°Θx- = 90°x-Θy-7.2. Specyfikacja parametrów optycznychParametry optyczne zamieszczono w tabeli 6. Wzglêdnemetody pomiaru parametrów optycznych i ich definicje opisa-Θx-Θy+Θx+

Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei2. Definicja wspó³czynnika kontrastu CRWspó³czynnik kontrastu CR (Contrast Ratio) mo¿e zostaæwyliczony z wyra¿enia: CR = L255 / L0, gdzie:- L255 to luminancja dla szaroœci o poziomie 255- L0 to luminancja dla szaroœci o poziomie 0- CR = CR (5)- CR (X) oznacza wspó³czynnik kontrastu w punkcie X (rys.13).3. Definicja czasu odpowiedzi (T R , T F ). Definicjê czasu odpowiedziT R i T F pokazano na rysunku 11.Linia pionowaX100%90%OdpowiedŸoptyczna10%0%WW/10W/29W/10Poziom szaroœci255D/10TR66.67ms: punkt pomiarowy X=1 do 9Poziom szaroœci0Linia poziomaDD/2Poziom szaroœci2554 56Obszar aktywny9D/101 2 3TF66.67ms7 8 9CzasRys.11. Definicja czasu odpowiedzi (T R , T F )4. Uk³ad pomiarowy parametrów optycznych pokazano na rysunku12.Modu³ LCDPanel LCDŒrodek ekranu500 mmPomieszczenie lekko zaciemnione(luminancja otoczenia < 2 luksów)Pole widzenia = 2°Fotometr(CA-210, CS-1000T)Rys.12. Uk³ad pomiarowy parametrów optycznych5. Definicja wspó³czynnika zmian bieli dWPomiaru poziomu luminancji (255) dokonuje siê w 9 punktachpokazanych na rysunku 13 i wylicza siê wspó³czynnikzmian bieli wed³ug wzoru:dW = maks. [L(1), L(2), … L(9)] / min. [L(1), L(2), … L(9)]Rys.13. Punkty pomiarowe wspó³czynnika zmian bieli8. Opis etykietyKod paskowy i informacje dodatkowe naniesione na etykiecie(pokazanej na rys.14) naklejonej na ka¿dym panelu zawieraj¹szereg informacji, których opis i znaczenie przedstawiasiê nastêpuj¹co.M190A1-L01Rev.YMDLNNNNCM19A11 L LYMDNNNNRys.14. Etykieta z kodami paskowymiNa œrodku u góry nad górnym kodem paskowym napisM190A1-L01 Rev.XX informuje o nazwie modelu panelu, którymjest model M190A1-L01 oraz o statusie weryfikacji konstrukcji,dla przyk³adu Rev.XX mo¿e oznaczaæ weryfikacjêoznaczon¹ jako A0, A1 … B1, B2 … lub C1, C2 … itd.Poni¿ej tego napisu znajduje siê kod paskowy CMO przeznaczonydla producenta. Pod kodem paskowym znajduje siênumer seryjny ID:XX-XX-X-XX-YMD-L-NNNN,którego poszczególne cz³ony nios¹ nastêpuj¹ce informacje:XX – do u¿ytku wewnêtrznego CMOXX – rewizja – obejmuje wszystkie zmianyX – do u¿ytku wewnêtrznego CMOYMD – data (Y – rok, M – miesi¹c, D – dzieñ) zakodowana wnastêpuj¹cy sposób:- rok: 2001 = 1, 2002 = 2, 2003 = 3, 2004 =4, …- miesi¹c: 1 ~ 12 = 1, 2, 3, …, 9, A, B, C- dzieñ: 1 ~ 31 = 1, 2, 3, ~, 9, A,B,C, ~ W, X, Y (zwy³¹czeniem liter I, O oraz UL – linia produktu – linia 1 = 1, linia 2 = 2, linia 3 = 3, …NNNN – numer seryjny.Poni¿ej kodu CMO umieszczony jest kod paskowy klienta.Struktura tego kodu jest nastêpuj¹ca:CM-19A11-X-X-X-XX-L-XX-L-YMD-NNNNPoszczególne czêœci sk³adowe maj¹ nastêpuj¹ce znaczenie:CM – kod dostawcy; w tym przypadku CM = CMO,19A11 – numer modelu, 19A11 = M190A1-L01,X – kod rewizji; brak ZBD: 0~9, ZBD: A~Z,X – kod uk³adu drivera Ÿród³a: 1 = Century , 2 = CLL, 3 =Demos, 4 = Epson, 5 =Fujitsu, 6 = Himax, 7 = Hitachi, 8= Hynix, 9 = LDI, A = Matsushita, B = NEC, C = Novatec,D = OKI, E = Philips, F = Renasas, G = Samsung, H= Sanyo, I = Sharp, J =TI, K = Topro, L = Toshiba, M =Windbond,X – kod uk³adu drivera bramki: kody jak powy¿ej,XX – lokalizacja komórki,L – linia komórki: 0~12 = 0~C,XX – lokalizacja modu³u,L – linia modu³u: 0~12 = 0~C,YMD – data (Y – rok, M – miesi¹c, D – dzieñ) zakodowana wnastêpuj¹cy sposób:- rok: 2001 = 1, 2002 = 2, 2003 = 3, 2004 =4, …- miesi¹c: 1 ~ 12 = 1, 2, 3, …, 9, A, B, C- dzieñ: 1 ~ 31 = 1, 2, 3, ~, 9, A,B,C, ~ T, U, V,NNNN – numer seryjny. }SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 9

Porady serwisowePorady serwisoweWojciech Wiêciorek, Jerzy Znamirowski, Ryszard Strzêpek, Zbigniew Krauze, Jerzy Pora, MateuszMalinowski. Tadeusz Nowak, Henryk DemskiOdbiorniki telewizyjneSony KV-32FQ80K chassis AE6ANie dzia³a.Po w³¹czeniu startuje wysokie napiêcie i TV wy³¹cza siêsygnalizuj¹c b³¹d 4 - uszkodzenie uk³adu odchylania V. Jakczêsto bywa uszkodzenie tkwi³o w ca³kiem innych obwodach.Dok³adne pomiary wykaza³y, ¿e odbiornik wy³¹czany jest zproteca z odchylania H. Zablokowanie tranzystora w protecuspowodowa³o, ¿e pojawi³ siê na chwile mocno powiêkszonyobraz (przypominaj¹cy w starszych modelach TV uszkodzonypowielacz) i TV po chwili siê wy³¹cza. Przyczyn¹ okaza³ siêtranzystor Q6817 2SB709 (wstawi³em zamiennie BC857) wuk³adach HV OVERSHOOT Protec. Tranzystor przy pomiarachmiernikiem zachowywa³ siê prawid³owo, lecz mimo prawid³owegowysterowania bazy na kolektorze by³o 12V. Po wymianietranzystora telewizor dzia³a prawid³owo. W.W.Thomson 29DL21E chassis CC17Nie dzia³a.Po w³¹czeniu w³¹cznikiem sieciowym odbiornik jest w trybieST-by, po za³¹czeniu odbiornika pilotem zasilacz przechodzido pracy timer (obni¿one napiêcia „SE” 1/2003). Pomiarywykaza³y, ¿e zasilacza nie „puszcza” procesor. Po podstawieniupamiêci z nowym wsadem odbiornik za³¹czy³ siê, na ekraniepojawi³o siê menu instal. Po wy³¹czeni i ponownym w³¹czeniuobjawy jak na pocz¹tku. Jeszcze raz podstawiam pamiêæi przechodzê ca³y tryb instalacyjny. Po wstrojeniu programówokaza³o siê, ¿e nie mo¿na regulowaæ si³y dŸwiêku -graf. od dŸwiêku jest na minimum. I w³aœnie w zwartym mikroprze³¹cznikuod regulacji tkwi³a ca³a przyczyna z³ego dzia-³ania odbiornika. Po wymianie przycisku odbiornik pracujepoprawnie.W.W.Royal TV5575Nie dzia³a.Odbiornik pracuje w trybie ST-by, lecz nie mo¿na odbiornikaza³¹czyæ. Profilaktycznie wymieniono kondensator C90947µF/50V. Przyczyn¹ braku dzia³ania by³ uk³ad scalony w p.cz.a zarazem generator impulsów H TDA4505E. Po jego wymianieodbiornik zacz¹³ dzia³aæ lecz brak by³o komunikatów OSDi widoczne by³y powroty w górnej czêœci ekranu. WymianaTDA3653 przywraca poprawn¹ pracê odbiornika. Typoweuszkodzenie w tym modelu ze wzglêdu na zawy¿one napiêciazasilania ,lecz nie uszkodzi³ siê tranzystor za³. Pniecie U. syst.,ani zenerka C12V.W.W.4Thomson 21MH15CL chassis TX807Nie dzia³a.Po w³¹czeniu widaæ, ¿e dioda LED œwieci pulsuj¹co. Pomiarywykaza³y zani¿one napiêci +12V zasilaj¹ce miêdzy innymistabilizator + 5V. Przyczyn¹ okaza³ siê termistor, oznaczonyna p³ycie FL01. Z braku oryginalnego zast¹piono gostabilizatorem 12V. Po wykonaniu tej przeróbki odbiornik dzia-³a prawid³owo. W.W.Royal-Lux TV-7199 TXTCa³kowicie nieczynny.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: rezystor R602(3.9 oma / 5W) i tranzystor Q613 (2SC4429). Poniewa¿ w okolicytranzystora Q813 by³o bardzo du¿o "zimnych lutów", uznanoto za g³ówn¹ przyczynê uszkodzenia w/w tranzystora. Takby³o w istocie, ale po wymianie uszkodzonych elementów iw³¹czeniu odbiornika, sytuacja powtórzy³a siê - uszkodzonezosta³y te same elementy, z t¹ tylko ró¿nic¹, ¿e zamiast rezystoraR602 uleg³ uszkodzeniu bezpiecznik F601 (3,15A). Pobardziej wnikliwym sprawdzeniu ca³ej przetwornicy, okaza³osiê, ¿e dodatkow¹ przyczyn¹ by³ uszkodzony tranzystor Q612(2SC3807). Tranzystor ten, sprawdzany miernikiem uniwersalnym(na teœcie diodowym), ale wlutowany do p³yty g³ównej,nie wykazywa³ ¿adnych oznak uszkodzenia. Dopiero pojego wylutowaniu, okaza³o siê, ¿e jest niesprawny.Po powtórnej wymianie uszkodzonych elementów odbiornikzacz¹³ ju¿ normalnie pracowaæ.J.Z.JVC AV-28BD5EE chassis CP785Nie odbiera programów tylko w zakresie UHF.Uszkodzenie tego typu bardzo ³atwe w lokalizacji - uszkodzonazosta³a g³owica DT5-BF18D. Po wymianie g³owicy nanow¹, odbiornik odbiera³ ju¿ w „pe³nym zakresie”. J.Z.Benq Q7C3-LG (monitor)Ca³kowicie nieczynny, nie œwieci dioda.W monitorach tej marki, nie spotka³em do tej pory innegouszkodzenia jak inwertery. Uszkodzeniom ulegaj¹ zazwyczajtranzystory 2SC5707, kondensatory pomiêdzy w/w tranzystoramio ró¿nych pojemnoœciach w zale¿noœci od modelu monitora,czasami transformatorki i prawie zawsze wystêpuj¹ zimneluty w tych okolicach. W opisywanym przypadku, uszkodzeniuuleg³ pierwotnie tranzystor T759 (2SC5707). Po wlutowaniunowego, monitor zacz¹³ dzia³aæ, ale po pó³ godzinie,monitor uleg³ ponownemu uszkodzeniu. Tym razem uszkodzonyzosta³ s¹siedni tranzystor tego samego typu - T760. Profilaktyczniewymieniono równie¿ dwa kondensatory po³¹czonerównolegle C754 i C755 po 0.15µF/100V MKP ka¿dy. Po naprawiemonitor poddano 12 godzinnemu „wygrzewaniu”,wszystko by³o ju¿ w porz¹dku – monitor pracowa³ poprawnie.Przy okazji chcia³bym podzieliæ siê spostrze¿eniami odnoœniezamienników za ww. opisane tranzystory. Nie uda³o mi siê trafiæna ¿aden podobny tranzystor, który by chcia³ poprawniepracowaæ w tym uk³adzie. Dlatego te¿ polecam zak³adanie odrazu orygina³ów - zaoszczêdzi to sporo czasu i nerwów.10 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweSchemat tego modelu znajduje siê w 5 numerze „SerwisuElektroniki” 2009 r.J.Z.Daewoo 21T5T chassis CP-375Obraz powyginany, w zale¿noœci od treœci wizyjnej.Wspomniane objawy nasilaj¹ siê przy du¿ej zawartoœci bielina ekranie, a po d³u¿szym nagrzaniu odbiornika dochodzi nawetdo zrywania synchronizacji. Przyczyn¹ by³ uszkodzonyuk³ad scalony TDA 8374. Po jego wymianie wszystko wróci³odo normy.J.Z.Panasonic TX25-CK1P chassis Z8Obraz powyginany, dŸwiêk prawid³owy.Przyczyn¹ by³o „lawinowe” uszkodzenie kilku elementóww korekcji obrazu. By³y to: tranzystor Q753 (BC557), rezystorR762 (1k) oraz dioda Zenera D753 (MTZJT 7730D). Diodata jest na napiêcie 30V. Po wymianie ww. elementów, odbiornikdzia³a³ poprawnie.J.Z.Grundig MF55-2502/8TOP chassis K1Po w³¹czeniu do pracy wy³¹cza siê.Okazuje siê, ¿e dzia³a zabezpieczenie na wysokim napiêciukineskopu, tj. na trafopowielaczu TR502 wypr.8. Na tymwyprowadzeniu pojawia siê sygna³, który ma po³¹czenie dowypr.50 uk³adu procesora zarz¹dzaj¹cego IC1. Sprawdzonotesterem trafopowielacz TR502 - 040146-TR2. Okaza³ siêuszkodzony i musi byæ wymieniony.R.S.Grundig chassis CUC5510K³opoty z obs³ug¹ OTVC.Po oko³o godzinie pracy OTVC zaczynaj¹ siê problemy zobs³ug¹ zdaln¹ i lokaln¹. W koñcu nie mo¿na obs³ugiwaæOTVC zupe³nie. Sprawdzono zasilanie procesora zarz¹dzaj¹cegoIC811. Okaza³o siê prawid³owe. Nastêpnie sprawdzono:rezonator kwarcowy F856 - 12MHz, uk³ad resetu IC811.Wszystkie te elementy okaza³y siê sprawne. Dopiero wymianaprocesora zarz¹dzaj¹cego IC811 - SDA20561-A008 da³a efektdobrej obs³ugi telewizora.R.S.Philips 28PW8707/58 chassis EM2E AAEkran œwieci na bia³o z powrotami.Napiêcia na katodach kineskopu wynosz¹ oko³o 20V.Uszkodzone zosta³y nastêpuj¹ce elementy: uk³ad wzmacniaczawizji 7307 TDA6108JF, rezystor w zasilaniu +180V 3341150R/0,25W. Po wymianie w/w elementów nale¿y wejœæ wtryb serwisowy i ustawiæ balans bieli.R.S.Curtis 20MP2OTV po wy³adowaniach atmosferycznych.Zjawiska te spowodowa³y brak obs³ugi OTV. Wymienionoprocesor zarz¹dzaj¹cy IC601 MC68HC705T10B i pamiêæEEPROM MCM2814P. Rozwi¹za³o to tylko czêœciowo problem,bowiem brak jest fonii. Przyczyn¹ braku fonii jest uk³ad p.cz.IC101 TDA5940-2. Po wymianie tego uk³adu nale¿y dostroiæobwód referencyjny L102 na czêstotliwoœci f=38.9MHz. R.S.Samsung chassis KS1ABrak fonii.Na skutek awarii sieci energetycznej uleg³ uszkodzeniu sterownikprzetwornicy IC801S - KA5Q765R. Kiedy przetwornicazosta³a naprawiona okaza³o siê, ¿e obraz jest prawid³owy,ale brak fonii. Stwierdzono brak napiêcia zasilaj¹cego koñcowywzmacniacz fonii +B 16.5V. Uszkodzone zosta³y: diodaD302 - GUF15G-20A, rezystor R305 - 0.47R/1W oraz IC602- TDA8943SF. R.S.Palladium 9.1 PIPBrak fonii przy odtwarzaniu przez EURO z³¹cze.Przyczyn¹ braku fonii jest przerwa na d³awiku L1904BLM21A601S. Znajduje siê on w torze sygna³u fonii ze z³¹czaEURO do wzmacniacza mocy m.cz fonii. Przy naprawiepos³ugiwano siê schematem OTV Schneider chassis TV9.1 opublikowanymw SE 2/2004 r.R.S.Grundig chassis C8Przetwornica zabezpiecza siê.Napiêcia wychodz¹ce z przetwornicy po w³¹czeniu osi¹gaj¹50% wartoœci i nastêpnie malej¹ do zera. Mamy wiêc pulsuj¹cenapiêcie wychodz¹ce z przetwornicy. Na wyp.2 IC601MC44602 napiêcie wynosi oko³o 1V, a powinno byæ rzêdu 0.1÷ 0.2V. Wyp.2 IC601 to wejœcie zabezpieczenia pr¹dowegoprzetwornicy. Przyczyn¹ tego zjawiska jest przerwa na rezystorzeR605 4,3K. Po naprawie nale¿y sprawdziæ napiêcie+145V na C628 100µF/200V. R.S.Sony KV-25C1K chassis BE-3DPo w³¹czeniu zaraz wy³¹cza siê.Przyczyn¹ tego stanu telewizora jest zu¿ycie kineskopuV901 M68LCT60X. Uk³ad automatycznego balansu bieli nieuzyskawszy go, kieruje OTV do stanu czuwania. W celu, abykineskop uzyskiwa³ balans bieli, zmieniono pr¹d ¿arzeniazmniejszaj¹c R728 1,2R/1W na 0,68R/2W. Jest to zabieg, którymo¿e daæ pracê OTV do oko³o 1 roku czasu, a potem nale¿ykineskop V901 wymieniæ.R.S.Unimor M449TSObraz za szeroki.Sprawdzono napiêcie systemowe +121V. Okaza³o siê, ¿ejest ono prawid³owe. Próby regulacji szerokoœci obrazu cewk¹L602 LC-002 nie daj¹ rezultatu. Test na zwarte zwoje cewkiL602 daje odpowiedŸ. Cewka jest uszkodzona i musi byæ wymieniona.R.S.Blaupunkt IS70-49VT chassis FM500-40Brak fonii.Pomiary oscyloskopem wskazuj¹, ¿e uszkodzenie ma miejscew uk³adzie p.cz fonii. Na wyjœciu m.cz uk³adu IC2240TDA4482 brak jest sygna³ów m.cz (wyp.:7, 14). Uszkodzonyzosta³ uk³ad TDA4482. Po jego wymianie nale¿y zestroiæ nastêpuj¹ceobwody: F2234, F2373, F2242, F2252 na odpowiednichczêstotliwoœciach. Przy naprawie korzystano ze schematuOTV Grundig CUC4620.R.S.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 11

Porady serwisoweSharp chassis D3000Awaria po wy³adowaniach atmosferycznych.Mylone s¹ funkcje obs³ugowe. Przyk³adem jest prze³¹czaniekana³ów. Przy tej funkcji OTV przechodzi w stan AV. Uszkodzonezosta³y: procesor zarz¹dzaj¹cy IC1414 CCU3300 i pamiêæROM IC1415. W tej pamiêci znajduje siê program obs³ugowyOTV. Po wymianie uszkodzonych elementów nale¿ywejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ regulacji.R.S.Axxion RC4120Brak fonii.Brak fonii dotyczy systemu OIRT 6,5MHz. Nie pracuje generator500KHz zbudowany na tranzystorze Q202 BC547C.W tym generatorze uszkodzony zosta³ rezonator kwarcowyCF209 500KHz.R.S.Daewoo DTL2950K chassis CP-650Wy³¹cza siê do stanu czuwania.Po kilku sekundach pracy wy³¹cza siê do stanu czuwania.Dzia³aj¹ uk³ady protekcji. Uszkodzenie nastêpuje w kineskopieA68QFZ893X001N. Nast¹pi³o zwarcie miêdzy S1 a S2.Kineskop w/w jest do wymiany. Po jego wymianie nale¿y wejœæw tryb serwisowy i dokonaæ regulacji.R.S.Thomson chassis ITC008Okresowo obraz ciemnieje, a potem jaœnieje.OTV zosta³ zalany przez deszcz przy otwartym oknie. Poosuszeniu i w³¹czeniu do pracy mamy ww. zjawisko. Przyczynatkwi w uszkodzonym procesorze IV001 TDA9567. Po jegowymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Philips chassis L01.2EPlamy kolorowe na obrazie.W OTV nie dzia³a uk³ad rozmagnesowania kineskopu. Przyka¿dym w³¹czeniu do pracy uk³ad rozmagnesowania powiniendzia³aæ. Uszkodzony zosta³ tranzystor 7580 BC857B. Tranzystorten za³¹cza przekaŸnik 1515. PrzekaŸnik z kolei za³¹czanapiêcie sieci energetycznej na obwód cewek rozmagnesowuj¹cych.R.S.Sharp chassis D3000Obraz w postaci bia³ej poœwiaty, fonia normalna.Sprawdzono napiêcie +5V oraz sygna³ CVBS na wejœciubloku cyfrowego. Okaza³o siê wszystko w porz¹dku. Na wejœciup³ytki kineskopu brak jest sygna³ów R, G, B. Pomierzono,¿e na wejœciu procesora IC1404 s¹ cyfrowe sygna³y wideo.Uszkodzony jest uk³ad IC1404 VCU2136. Po jego wymianienale¿y dokonaæ odpowiednich regulacji w trybie serwisowym.R.S.Grundig CUC2130MW OTV s³ychaæ strza³y.Strza³y pochodz¹ z trafopowielacza TR53000. Widaæ iskrêelektryczn¹ miêdzy rdzeniem a obudow¹ trafopowielacza osymbolu 1352.3042B. Przy wymianie zastosowano trafopowielaczHR8665.R.S.Beko TVB-5330 chassis 14.1Brak oznak pracy.Brak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy. Okazuje siê, ¿euszkodzeniu uleg³y: bezpiecznik ST601 2,5A, R601 5,1R/5W,diody mostka prostowniczego D604, D605 RF2007. Sta³o siêto po przepiêciu w sieci energetycznej. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie +145V na C629 22µF/200V. R.S.Thomson 28DP25EG chassis ICC17Brak obrazu.Tu¿ przed uszkodzeniem obraz czasami zwê¿a³ siê. Uszkodzonyzosta³ tranzystor koñcowy linii TL34 BUH516 oraz kondensatorimpulsowy CL21 8,3nF/1600V. Po wymianie w/w elementównale¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustawiæ szerokoœæobrazu.R.S.Lifetec LT3790VTBrak odchylania pionowego.Najpierw podmieniono uk³ad TDA3653B i 100µF/63V. Nieda³o to ¿adnego rezultatu. Brak by³o sterowania odchylaniapionowego. Przyczyna le¿a³a w uk³adzie procesora TDA83622Y. Po jego wymianie nale¿y zestroiæ obwód referencyjny p.czwizji i fonii 38,9MHz.R.S.Daewoo chassis CP785Brak obs³ugi OTV.Zjawisko to wystêpuje zarówno przy obs³udze zdalnej jaki lokalnej. Sta³o siê to na skutek przebicia kondensatora C430680pF/2KV. Kondensator ten ³¹czy poprzez rezystory R42022K i R518 27K, kolektor tranzystora koñcowego odchylaniaH Q401 2SD1880 i wyp.34 procesora zarz¹dzaj¹cego I501TDA9365. Uszkodzony zosta³ procesor I501 TDA9365. Pojego wymianie nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i dokonaæ odpowiednichregulacji.R.S.Grundig MF72-5410/7 TOP chassis 22.1Uszkadza siê tranzystor Q202.Jest to tranzystor w stopniu koñcowym odchylania poziomego2SC5331. Wykryto, ¿e uszkodzony zosta³ d³awik L205- 150µH (zwarte zwoje). Po wymianie ww. elementów OTVCpracuje z normalnymi wymiarami, ale d³awik L205 nadal silniesiê grzeje. Poniewa¿ ww. d³awik jest pod³¹czony do wypr.9trafopowielacza TR202, sprawdzono trafopowielacz. To by³otrafne posuniêcie, gdy¿ okaza³ siê on niesprawny. Po naprawienale¿y ustawiæ: ostroœæ dynamiczn¹, ostroœæ statyczn¹, napiêciesistki drugiej S2 kineskopu.R.S.Daewoo DTT3250K-100D chassis CP750Przerywa obraz.Okazuje siê, ¿e mamy do czynienia z „zimnym lutowaniem”na wypr. trafopowielacza, do którego do³¹czony jest kolektortranzystora Q401 (stopieñ koñcowy odchylania H). R.S.12 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweLG RE-29FA33X chassis MC-017AZaniki obrazu.Odbiornik w³¹cza siê do stanu pracy, pojawia siê obraz idŸwiêk, po czym obraz zanika (czarny ekran bez rastra) a odbiornikpracuje dalej „prawid³owo” tzn. jest fonia, dzia³a pilot.Zdarza siê, ¿e obraz pojawi siê na jakiœ czas i ponownie znika.Pomiar napiêcia ¿arzenia wykazuje bardzo nisk¹ jego wartoœæ.Sprawdzenie trafopowielacza ujawnia pêkniêty lut na wyprowadzeniu10 (Heater). Przelutowanie wyprowadzeñ trafopowielaczaprzywaraca ca³kowit¹ sprawnoœæ odbiornika i koñczynaprawê.Z.K.Samsung CX-5026ZNie daje sie w³¹czyæ w tryb pracy.Po wymianie kondensatorów w przetwornicy – przetwornicaw³¹cza siê, œwieci czerwona dioda LED, ale odbiornik nieprzechodzi w stan pracy (nie reaguje na przyciski prze³¹czaniaprogramów). W tym przypadku uszkodzonym elementem okaza³siê tranzystor „za³¹czaj¹cy” Q802 (2SD288). Z powodzeniemzastosowano 2SC2335.Wy³¹cza siê do stanu czuwania.Odbiornik pracuje, ale nawet przy delikatnym opukiwaniuwy³¹cza siê albo do stanu czuwania (œwieci czerwona diodaLED), albo ginie obraz i dŸwiêk a dioda LED nie œwieci (takjak przy stanie pracy). W tym przypadku powodem usterki by³pêkniêty lut przy jednym z „wyprowadzeñ” radiatora uk³aduscalonego w przetwornicy. Po poprawieniu lutowañ odbiornikpracuje prawid³owo.Z.K.Axxion AX6021YBrak koloru.Pocz¹tkowo nastêpowa³y zaniki koloru sporadycznie, ale zbiegiem czasu zaniki by³y coraz czêstsze a¿ do ca³kowitego brakukoloru. Rutynowo sprawdzono napiêcia zasilaj¹ce uk³adIC302 (AN5601K - m.in. procesor sygna³u koloru PAL/NTSC):na n.10 +5V, n.29 +12V i na n.42 +8.6V, które okaza³y siê prawid³owe.Przyst¹piono do pomiarów napiêæ sta³ych w czêœciobróbki sygna³u chrominancji w tym uk³adzie, czyli na n.1, 2,3, 4. Napiêcia te okaza³y siê zani¿one w stosunku do wymaganych;szczególnie niskie by³o napiêcie sta³e na n.3 (COLOR).Nasycenie koloru linijka OSD wskazywa³a prawid³owo, alewartoœæ napiêcia na n.3 osi¹ga³a maksymalnie tylko oko³o +0.5V.Napiêcie regulacyjne nasycenie podawane jest z n.36 IC601poprzez diodê D607 (1N4148) i te¿ jest silnie zani¿one. Abysprawdziæ, czy sprawc¹ usterki nie jest procesor IC601 wylutowanojednym koñcem tê diodê (D607) i okaza³o siê, ¿e napiêciena n.36 zmienia siê prawid³owo (do +5V). By³o oczywiste, ¿euszkodzony jest uk³ad scalony AN5601K. Po wymianie na nowypojawi³ siê kolor i naprawa zosta³a zakoñczona.Uwaga: Brak koloru spowodowany bywa tak¿e uszkodzeniemX301 (8.66MHz) lub CT301 (30pF) lub C308 (100pF). Dlapewnoœci warto sprawdziæ te elementy, gdy¿ wymiana uk³aduAN5601K mo¿e siê okazaæ nietrafiona, a lutowania sporo.W przypadku pracy uk³adu maj¹c do dyspozycji oscyloskopz sond¹ 1:10 na po³¹czeniu X301 z CT301 jest napiêciesinusoidalne o czêstotliwoœci 8.86HHz i wartoœci 0.2V ss.Tabela 1.rapiêcia na wyprowadzeniach A 5601Kapiêcie[V]rapiêcie[V]Poniewa¿ uk³ad AN5601K nie by³ opisywany w SerwisieElektroniki w tabeli 1 podano napiêcia sta³e na jego wyprowadzeniach.Silne nasycenie koloru.Po w³¹czeniu odbiornika do stanu pracy kolory s¹ bardzosilnie nasycone i pojawiaj¹ siê kolorowe pasy. Linijka kolorudzia³a prawid³owo. Zauwa¿ono, ¿e po kilkunastu minutach nasycenienieco maleje, co sugerowa³o uszkodzenie kondensatoraelektrolitycznego w obrêbie uk³adu scalonego IC302 (AN5601K).Faktycznie sprawc¹ usterki okaza³ siê kondensator elektrolitycznyC352 (4.7µF/50V) do³¹czony do n.4 tego uk³adu (na schemaciekondensator oznaczony jest jako C362). Po jego wymianie usterkaust¹pi³a i naprawê na tym zakoñczono.Szum przy prze³¹czaniu programów.W trakcie prze³¹czania programów s³ychaæ chwilowy szum.Uk³ad, który realizuje wyciszanie jest zrealizowany na tranzystorzeQ606 (2SC1815 – tranzystor m.cz., V ceo = 50V, I c =150mA i P c = 400mW). W momencie prze³¹czania na bazêtego tranzystora z z n.24 (BLANC) procesora IC601 (ONWAKWTC) podawane jest napiêcie +0.7V, ono z kolei nasyca tranzystori napiêcie na kolektorze spada do zera. Okaza³o siê, ¿ew momencie prze³¹czania napiêcie na kolektorze równe jest+2.2V i spowodowane by³o zwarciem bazy z emiterem Q606.Po wymianie na nowy powy¿sza usterka ust¹pi³a, ale to nieby³ koniec naprawy. Okaza³o siê, ¿e pojawia siê w ró¿nychodstêpach szum na obrazie, znikaj¹cy przy poruszaniu wtykiemantenowym. By³a to usterka dosyæ typowa, spowodowanapowstaniem zimnego lutu na p³ytce drukowanej na wejœciug³owicy UVE33-W21. Wystarczy³o odchyliæ pokrywkê g³owicyaby usun¹æ zimny lut i zakoñczyæ naprawê.Pracuje tylko w stanie czuwania.Po w³¹czeniu klawiszem sieciowym zapala siê tylko diodaLED i nie s³ychaæ stuku przekaŸnika. W tym przypadku zaczêtonaprawê tradycyjnie od pomiarów napiêæ sta³ych nawyjœciu przetwornicy i stwierdzono niew³aœciw¹ wartoœæ nakatodzie D904 (+8.4V zamiast +16.7V). Przyczyn¹ zani¿enianapicia by³ uszkodzony kondensator elektrolityczny C914(1000µF/25V) i po wymianie na nowy odbiornik pracowa³poprawnie.rapiêcie[V]1 0 15 5.0 29 10.82 2.3 16 5.0 30 7.13 3.0 17 3.8 31 0.94 5.1 18 3.1 32 3.95 2.3 19 9.4 33 1.36 3.2 20 9.4 34 5.37 6.8 21 3.7 35 4.58 9.8 22 3.3 36 1.49 9.8 23 3.3 37 0.910 5.1 24 3.7 38 4.511 3.0 25 3.8 39 4.612 4.6 26 9.5 40 4.313 3.0 27 3.3 41 1.914 0 28 8.1 42 8.6SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 13

Porady serwisoweNieczynny.Odbiornik nie pracuje ani w stanie czuwania ani pracy. Pozdjêciu tylnej œcianki i poruszeniu p³yt¹ bazow¹ odbiornik naglezaczyna pracowaæ normalnie. Przyczyn¹ usterki jest zimnylut, ale oglêdziny lutów przetwornicy nic nie wykaza³y, a mimoto ruszanie p³yt¹ bazow¹ powodowa³o wystêpowanie usterki.Przy ruszaniu rezystorów przetwornicy okaza³o siê ,¿e R914(0R33R/2W) zwyczajnie jest luŸny (jak tyle lat odbiornik pracowa³?).Przylutowanie rezystora spowodowa³o normaln¹ pracêprzetwornicy, ale przy próbie prze³¹czenia w stan pracy brakwizji (w.n.) oraz fonii. Uszkodzona by³a dioda Zenera ZD401(12V/1W), R421 (0.68R/1W) i D406 (BYT52J – szybka diodaimpulsowa, V R = 600V i I FAV = 1.4A). Tego rodzaju uszkodzeniapowstaj¹ zazwyczaj wskutek wzrostu napiêæ sta³ych nawyjœciu przetwornicy (na ogó³ przez uszkodzone C909 i C911),ale w tym odbiorniku by³y one prawid³owe. Wymieniono uszkodzoneelementy (nie mierz¹c napiêcia sta³ego na diodzie ZD401,co siê póŸniej okaza³o b³êdem), odbiornik poddano wygrzewaniui po pewnym czasie ponownie uleg³ uszkodzeniu. Okaza³osiê, ¿e zosta³y ponownie uszkodzone ww. elementy. Tym razempo wymianie pomierzono napiêcie na diodzie Zenera ZD401 iby³o zawy¿one do oko³o +13V (to t³umaczy³o uszkodzenia ww.elementów). Dioda ta jest tylko zasilana z napiêcia katody D406(by³o prawid³owe +13.9V) przez rezystor R419 (na schemacieposiadanym brak wartoœci). Odczytano wartoœæ tego rezystorai ku zdziwieniu mia³ on 1.5R/3W, co t³umaczy³o uszkodzeniaelementów (œlady jego lutowania wskazywa³y na wymianê).Praktycznie dobrano wartoœæ dla +12V na diodzie Zenera, wynosi³aona 4.7R i wstawienie zakoñczy³o ju¿ bez niespodzianeknaprawê odbiornika.Informacje serwisowe.Przetwornica wytwarza nastêpuj¹ce napiêcia sta³e mierzonena katodach diod: D904 = +17.6V (+16.7V) i D905 =+114.7V (+122.0V).Niektóre napiêcia mierzone na procesorze IC601 (ONWAKWTC C 680230Y): n.10 (DATA/1) = +4.8V (+4.9V), n.11(DATA/0) = +4.8V (0V) i n.15 (STANDBY) = +4.8V (0V).Uwaga: Napiêcia w nawiasach dotycz¹ stanu czuwania.Trafopowielacz T401 (CF0341) wytwarza sta³e napiêciamierzone na katodach diod: D405 = +24.2V, D406 = +13.9V iD407 = +207V.Na nó¿ce 7 trafopowielacza napiêcie zmienia siê od oko³o-5V (sceny bardzo jasne) do +4.5V (ciemny ekran).Uwaga: W eksploatacji spotyka siê odbiornik z naklejk¹na tylnej œciance, z informacj¹: PROD. JEDNOŒÆ POZNAÑi podanym modelem AXXION AX6121T. Faktycznie w œrodkujest p³yta bazowa modelu AX6021T. Oba schematy by³ypublikowane w "Serwisie Elektroniki".J.P.Elemis 5515STPNie reaguje na rozkazy z pilota.Odbiornik w ró¿nych odstêpach czasu nie reaguje na rozkazyz pilota. W pierwszej kolejnoœci sprawdzono nadajnikzdalnego sterowania, który okaza³ siê sprawnym. Nastêpniesprawdzono szereg uk³adów odbiornik , ale okaza³y siê sprawne(mo¿na by rzec, ¿e prawie ca³y odbiornik). Naprawa okaza³asiê trudna i do ostatecznej lokalizacji uszkodzenia by³a pomocnawskazówka, ¿e z pilota dzia³a tylko przycisk w³¹czaj¹cy teletekst.Podejrzenie pad³o na modu³ teletekstu MET2046, sk³adasiê on z szeregu uk³adów scalonych i praktycznie nie dysponowanonimi, a przeprowadzone pomiary napiêæ nic niesugerowa³y. Ostatecznie naprawê umo¿liwi³a wymiana pozyskanegosprawnego modu³u i faktycznie uszkodzenie, o którymmowa powodowa³ wadliwy modu³ MET2046. J.P.Universum FT8183 chassis 11AK18Nieczynny.Pierwsze oglêdziny wykaza³y uszkodzenie bezpiecznikasieciowego F801 (T2.5A) oraz tyrystora D804 (BT 137/600).Wymieniono na nowe. Poniewa¿ nie stwierdzono innych zwaræw przetwornicy, w³¹czono odbiornik do sieci. Tym razem ww.elementy nie uleg³y uszkodzeniu, ale przetwornica nie pracowa³a,a ponadto nie œwieci³a dioda czerwona LED. W³aœniebrak œwiecenia diody czerwonej LED nakierowa³ na uszkodzenie.W odbiorniku zastosowano oddzielny uk³ad czuwaniawytwarzaj¹cy napiêcie +5.1V i stwierdzono brak w³aœnie tegonapiêcia. Lokalizacja uszkodzenia by³a ³atwa, gdy¿ ju¿ na kondensatorzeC834 (470µF/16V) nie by³o sta³ego napiêcia.Uszkodzony by³ transformator TR803 i po wstawieniu nowegoodbiornik pracowa³ poprawnie.Uwaga: Na tranzystorze T805 (BD235) s¹ nastêpuj¹ce napiêcia:E +5.1V, B +5.7V i K +8.7V. W tym odbiorniku p³ytabazowa nie posiada stabilizatora IC805 (7805). Tryb serwisowychassis 11AK18 zosta³ opisany w "Serwisie Elektroniki"nr 8/1999.J.P.Loewe model ART. 8400 Sat chassis 110C93Nieczynny.W odbiorniku stwierdzono nieczynn¹ przetwornicê (nieœwieci dioda czerwona czuwania). Z relacji u¿ytkownika wynika³o,¿e uszkodzenie nast¹pi³o po wy³¹czeniu odbiornika napewien czas z sieci. W uk³adzie przetwornicy nie stwierdzono¿adnych zwaræ. Poniewa¿ odbiornik by³ eksploatowany kilkanaœcielat, to by³o prawie pewne, ¿e trzeba wymieniæ kondensatoryelektrolityczne po stronie pierwotnej przetwornicy:C622, C623,C631 (wszystkie po 100µF /63V) i C634 (1µF/100V). Faktycznie po wstawieniu nowych przetwornica wystartowa³a,by³a tylko konieczna korekcja napiêcia +UB (ustawiono+155V za pomoc¹ potencjometru monta¿owego R633(4.7k) i na tym naprawê zakoñczono.Uwagi: Przy naprawie korzystano ze schematu chassisC9003. Nale¿y zwracaæ uwagê na oznaczenie polaryzacjikondensatorów elektrolitycznych, gdy¿ po obu stronach p³ytybazowej, spotkano siê z ró¿nym oznaczeniem polaryzacjikondensatorów.J.P.Panasonic TX-W36D3DP chassis EURO3-HWSCzarny poziomy pas na ekranie.Na ekranie przez ca³¹ szerokoœæ obrazu przebiega czarnypoziomy pas o wysokoœci oko³o 5 cm. Jest on zlokalizowanyponi¿ej œrodka geometrycznego ekranu (bli¿ej dolnej krawêdzi).Intuicyjnie za³o¿y³em, ¿e jest nieprawid³owoœæ w uk³adzieodchylania pionowego. Pomiary jednak¿e nie wykaza³y¿adnych nieprawid³owoœci. Postanowi³em wymieniæ uk³adkoñcowy odchylania pionowego IC451 - TDA8350Q/N5, ale14 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisowesk¹d tu zdobyæ taki element. Najbli¿szym uk³adem jaki posiada³emby³ TDA8350Q/N6. Za³o¿y³em go i telewizor pracujeprawid³owo ju¿ kilka miesiêcy.M.M.Belinea 101725 chassis 111707 Rev. 1.0(monitor TFT)Niewidoczny obraz.Dostarczony do naprawy monitor by³ co prawda urz¹dzeniem4-letnim, ale wygl¹da³ zupe³nie jak nowy – praktycznie¿adnych œladów eksploatacji. Wizytê w serwisie zawdziêcza³on temu, ¿e po w³¹czeniu monitora dioda LED sygnalizuj¹cazasilanie zapala siê, w³¹cza siê podœwietlenie tylne, przez krótk¹chwilê widaæ obraz, po czym podœwietlenie wy³¹cza siê i obrazstaje siê ciemny. Wpatruj¹c siê w ekran lub oœwietlaj¹c golatark¹ mo¿na rozpoznaæ obraz. Oczywiœcie ¿adne regulacjeparametrów obrazu nie powodowa³y rozjaœnienia ekranu.Wszystko wskazywa³o na uszkodzenie œwietlówek albo inwertera.Zasilacz i inwerter w tym monitorze s¹ wykonane na jednejp³ytce drukowanej o oznaczeniu “IPHS4L Rev 1.5”. Ekranmonitora podœwietlany jest 4 œwietlówkami. Na p³ytce IPHS4Lznajduj¹ siê dla nich cztery oddzielne z³¹cza oznaczone jakoCN3, CN4, CN5 i CN6. Po w³¹czeniu monitora w tym krótkimodstêpie czasu, gdy podœwietlenie obrazu jest obecne pomiaryna ka¿dym z³¹czu pokazuj¹ du¿¹ wartoœæ napiêcia i szybki jegospadek w momencie wy³¹czenia siê podœwietlenia. Przy okazjiprzestrzegam przed od³¹czaniem jednej lub wiêcej œwietlówekw celu sprawdzania, czy to nie one przypadkiem s¹ przyczyn¹problemów z dzia³aniem podœwietlenia tylnego. Takiepostêpowanie mo¿e doprowadziæ do uszkodzenia uk³adów inwertera,a co jest równie istotne dla wielu inwerterów, powodujewy³¹czenie podœwietlenia. Inwertery coraz czêœciej bywaj¹wyposa¿one w uk³ady wykrywaj¹ce uszkodzenie lub brakœwietlówki powoduj¹c reakcjê w postaci wy³¹czenia uk³adu.P³ytka i elementy, w szczególnoœci kondensatory elektrolitycznewygl¹da³y, ¿e s¹ w dobrym stanie, chocia¿ kondensator oznaczonyjako C31 wydawa³ siê byæ nadmiernie ciep³y. Poniewa¿wygl¹d zewnêtrzny nie musi œwiadczyæ o dobrej kondycji kondensatorówpostanowi³em „na pierwszy ogieñ” wymieniæ oba„wiêksze” kondensatory C31 i C32 (oba 470µF/25V), filtruj¹cenapiêcie 12V. Zamontowa³em oczywiœcie kondensatory na105°C i przyzwoitym (ma³ym) wspó³czynniku ESR (Low ESR).Próba w³¹czenia monitora zakoñczona sukcesem – podœwietleniezaczê³o dzia³aæ prawid³owo. Skoro tak, postanowi³emprzy okazji wymieniæ równie¿ oba s¹siaduj¹ce kondensatory1000µF/10V filtruj¹ce napiêcie 5V oraz le¿¹cy miêdzy transformatoramiinwertera kondensator 470µF/25V. Na tym naprawazosta³a zakoñczona.M.M.ProView 900P (monitor TFT 19”)Po w³¹czeniu bia³y ekran.Monitor zosta³ oddany do naprawy z tego powodu, ¿e pow³¹czeniu pojawia siê na chwilê obraz, po czym ekran staje siêbia³y jak mleko. Gdy tak pozostawiê go na oko³o od 3 do 6minut, nastêpnie wy³¹czê i na powrót w³¹czê pojawia siê idealnyobraz i w takim stanie mo¿e on pracowaæ dowolnie d³ugiczas. Z podobnym efektem ju¿ kiedyœ siê spotka³em w bardzopodobnym monitorze, z tym, ¿e wówczas pomaga³o wy³¹czeniei jak najszybsze ponowne w³¹czenie. W tamtym monitorzeFot.1wpatruj¹c siê w œnie¿nobia³y ekran lub ogl¹daj¹c jego odbiciew lustrze lub szybie mo¿na by³o dostrzec pasy. Wówczas przyczyn¹by³a utrata parametrów kondensatorów elektrolitycznych.Niektóre z nich by³y lekko napêcznia³e, na powierzchni p³ytkiwidaæ by³o równie¿ œlady wylanego elektrolitu. Podobnie okaza³osiê i w opisywanym przypadku, z tym, ¿e œlady mechanicznychuszkodzeñ nie by³y takie oczywiste. Zasilacz zastosowanyw tym monitorze nosi oznaczenie E67640. Na fotografii1 przedstawiaj¹cej ten zasilacz zaznaczono bia³¹ lini¹kondensatory, które wymieniono na nowe (oczywiœcie na105°C). Na tym naprawa zosta³a zakoñczona. M.M.Acer AL1921H (monitor LCD)Wy³¹cza siê.Monitor zosta³ oddany do naprawy z nastêpuj¹cym opisemuszkodzenia: co jakiœ czas wy³¹cza siê ca³kowicie, po krótkimodczekaniu udaje siê go ponownie uruchomiæ. W³aœciciel monitorazauwa¿y³ pewn¹ prawid³owoœæ, a mianowicie, ¿e wy³¹czenienastêpuje, gdy na ekranie przez d³u¿szy czas jest wyœwietlanyci¹gle ten sam nieruchomy obraz. Niestety na warsztaciepróby zmuszenia monitora do jakiejkolwiek pracy w³¹czeniaabsolutnie siê nie udawa³y. Nawet ani razu nie zaœwieci³adioda LED STANDBY. Wymontowa³em zasilacz i próbowa³emmetod¹ organoleptyczn¹ go „naprawiæ”. Zauwa¿y³emco prawda „podejrzane” punkty lutownicze wyprowadzeñtransformatora T901 i poprawi³em je, ale (jak nale¿a³o przypuszczaæ)nie w tym tkwi³ problem. Zacz¹³em zatem wykonywaæpomiary. Na pocz¹tek napiêcie na kondensatorze C905(150µF/400V) – powinno byæ oko³o 325V, jest oko³o 328V.Nastêpny pomiar miêdzy 3 i 1 wyprowadzeniem uk³adu sterownikaIC901 - SG6841 pozwoli na ocenê pracy sterownika.Poniewa¿ napiêcie miêdzy tymi wyprowadzeniami wynosi³o15.68V, oznacza³o to, ¿e uk³ad sterownika jest prawid³owozasilany i wysokooporowe rezystory startowe R906 i R907 orazR904 i R905 (wszystkie 1M) s¹ sprawne. Podmiana uk³adusterownika nie wnios³a nic nowego – monitor nadal nie chcia³dzia³aæ. Nastêpnym krokiem by³ pomiar rezystancji opornikaR914 - 0.22R/2W. Bez wymontowywania go z uk³adu rezystancjawynosi³a oko³o 0.5R, co oznacza³o, ¿e nie zwiêkszy³swojej opornoœci, wiêc nale¿a³o zak³adaæ, ¿e tranzystor polo-SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 15

Porady serwisowewy Q901 - 2SK2996 nie uleg³ uszkodzeniu. Wytypowa³emnastêpnego podejrzanego, którym mia³ byæ kondensator C907- 22µF/50V. Niestety podmiana na nowy tak¿e nie pomog³a,ale po tej zmianie zacz¹³em s³yszeæ jakiœ dŸwiêk dochodz¹cy zzasilacza, dŸwiêk przypominaj¹cy regularne cykanie. Zacz¹-³em szukaæ Ÿród³a tego dŸwiêku i zupe³nie przypadkowo odkry³emmocno „sfatygowane” po³¹czenie lutowane jednego zwyprowadzeñ cewki L101 po³¹czonej z drenem tranzystoraAO4411.M.M.BENQ FP767-12 (monitor TFT 17”)Nie dzia³a.Na samym wstêpie stwierdzi³em znaczn¹ wartoœæ zabezpieczenia“Polyfuse” i „przepalenie” niebieskiego kondensatoraw rogu p³ytki inwertera (zmontowanego obok jednego ztransformatorów” w naro¿niku p³ytki). Na potrzeby wykonywanianaprawy zabezpieczenie zmostkowa³em, kondensatorwymieni³em na nowy. W³¹czy³em monitor, urz¹dzenie nie zadzia³a³o,ale po chwili poczu³em zapach przegrzewaj¹cego siêtworzywa sztucznego – zacz¹³ siê bardzo mocno nagrzewaæinny niebieski kondensator, poni¿ej wczeœniej wymienionego.Metod¹ kolejnych prób doszed³em, ¿e uszkodzony jest tranzystorMOSFET Q751 - IRFU9024N, bezpiecznik szklany 3A idwa kondensatory 27pF/3kV.M.M.LG Flatron L1715S chassis CL-43Problemy z podœwietleniem tylnym.Problem z monitorem polega na tym, ¿e po w³¹czeniu monitorapokazuje siê obraz, ale po 2 - 3 sekundach znika z powoduwygaszenia podœwietlenia tylnego. Wszystko wskazywa³ona uszkodzenie inwertera. Po sprawdzeniu elementówna p³ytce zasilacza - inwertera okaza³o siê, ¿e uszkodzony jesttransformator inwertera o oznaczeniu SPI 8TC00141. Niestety¿aden z moich dostawców czêœci elektronicznych nie podj¹³siê sprowadzenia tego transformatorka lub jego zamiennika(oczywistym wydawa³o mi siê, ¿e taki element lub jego zamiennikpowinien byæ dostêpny). Okazuje siê, ¿e takie podzespo³yinwerterów jak chocia¿by transformatory praktycznie s¹niedostêpne w handlu detalicznym.Zacz¹³em zatem rozgl¹daæ siê za p³ytk¹ inwertera z jakiegoœinnego zepsutego monitora, zdaj¹c sobie sprawê, ¿e takiegosamego prawdopodobnie nie uda mi siê dostaæ, ale mo¿ejakiœ podobny wytwarzaj¹cy napiêcia mieszcz¹ce siê w tolerancjachprzewidzianych dla tego monitora. Na pocz¹tek pomierzy³emtransformator: rezystancja uzwojenia pierwotnegowynosi³a 0.1 oma, a uzwojenia wtórnego = 1.36k. Wymiary tooko³o 32mm × 20mm, wysokoœæ oko³o 10mm. Niestety ten tropdo niczego nie doprowadzi³. Te informacje s¹ niewystarczaj¹ce,¿eby na ich podstawie dobraæ transformatorek zastêpczy.Dopiero teraz przypomnia³em sobie, ¿e na p³ytce zasilacza -inwertera by³y jakieœ napisy, które zignorowa³em. Oto one:MODEL NO: FSP026-2PI01AC INPUT: 100-240Vac/1A, 50/60HzDC OUTPUT: +5.0V = 1.78A max+12.0V = 0.1A maxCN1-CN4 AC O/P: 840Vrms max/7.0mA maxCN1-CN4 COMPLY WITH LCCW mojej sytuacji znajomoœæ tych danych to by³a jedynadroga do naprawy monitora. Postanowi³em poszukaæ monitoraz zepsutym wyœwietlaczem, ale sprawn¹ p³ytk¹ inwertera,spe³niaj¹ca wypisane powy¿sze wymagania, albo zorientowaæsiê w mo¿liwoœciach nabycia nowego modu³u o oznaczeniuFSP026-2PI01. Ze znalezieniem nowego inwertera nie by³oproblemu, jest on dostêpny w sklepach elektronicznych prowadz¹cychsprzeda¿ wysy³kow¹. Po uzyskaniu zgody klientana zakup tego podzespo³u (cena ponad 100z³) ju¿ „bra³em siê”za dokonanie zamówienia, gdy dowiedzia³em siê od znajomegoo zepsutym monitorze L1711S, który zosta³ uszkodzony wwyniku upadku na pod³ogê. By³ on dostêpny „na czêœci” praktycznieza bezcen. W monitorze tym by³ zamontowany dok³adnietaki sam modu³ zasilacza-inwertera jak w tym naprawianymprzeze mnie. By³ on niestety równie¿ niesprawny, jednak¿ez dwóch uszkodzonych modu³ów bezproblemowo uda-³o siê „uzyskaæ” jeden sprawny. T.N.Vestel chassis 11AK30-A11Nie dzia³a.Telewizor ca³kowicie nieczynny. Przepalony bezpiecznikF801-3.15A, uszkodzone i do wymiany nastêpuj¹ce elementy:uk³ady IC801 - PC817 (SFH61A), IC118 - TL431, IC800 -MC44608P40, tranzystor Q801 - MTP6N60E, rezystor R807-0.22R. Po wymianie tych elementów odbiornik daje siê w³¹czyæw tryb standby, jednak¿e próba w³¹czenia w tryb pracykoñczy siê niepowodzeniem – dioda LED gaœnie, odchylaniepoziome nie dzia³a. Próba z ¿arówk¹ daje tak¿e wynik negatywny– brak napiêcia na kondensatorze C826. Poszukiwaniauszkodzonego elementu w zasilaczu nic nie da³y, zasilacz niechcia³ zadzia³aæ. W akcie rozpaczy wymieniono nowo za³o¿onyuk³ad scalony IC800 - MC44608P40 i to by³o celne posuniêcie,zasilacz, a tym samym odbiornik zacz¹³ prawid³ow¹pracê.H.D.Sony KV-29CS60K chassis AE-6BNie dzia³a, dioda b³yska 4 razy.Do wymiany rezystory R8896, R8895 - 0.47R/0.25W, tranzystoryQ8803 - 2SC5698 i Q8804-2SC5696 oraz trafopowielaczT8800. Oryginalnie za³o¿ony by³ trafopowielacz NX4522//2, za³o¿ono TR-RO805K (HR8638). Po wymianie tych podzespo³ówi ustawieniu napiêcia siatki drugiej G2 oraz ostroœcitelewizor zacz¹³ dzia³aæ prawid³owo.H.D.Philips 21TPT1542/58 chassis L6.1 AAOdbiornik ca³kowicie martwy.Po wstêpnych oglêdzinach stwierdzono spalon¹ p³ytkê podwy³¹cznikiem sieciowym (jest to osobna p³ytka przykrêcanado obudowy pod kineskopem). P³ytkê uda³o siê zrekonstruowaæ,wy³¹cznik sieciowy zosta³ wymieniony.Po w³¹czeniu odbiornika na ekranie pojawi³ siê szum(œnieg), bez OSD oraz brak by³o mo¿liwoœci regulacji zarównoz klawiatury lokalnej, jak i z pilota. Okaza³o siê, ¿e na nó¿-ce 43 uk³adu scalonego SAA5290 jest napiêcie 4.8V, a powinnobyæ oko³o 0.04V. Po analizie schematu chassis L6.1 i faktycznegouk³adu monta¿owego odbiornika stwierdzono, ¿e naschemacie brak tranzystora 7008 - BC847 (SMD). Po wymianietego tranzystora odbiornika zacz¹³ dzia³aæ prawid³owo.Nale¿a³o jedynie zestroiæ filtr 5100 w uk³adzie p.cz. H.D.16 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweSony KV29K5V chassis FE1Brak fonii oraz brak kana³ów pasma I i III oraz czêœci kana³ów pasma S.Po uruchomieniu odbiornika stwierdzono brak fonii (przyodbiorze programów z anteny, z gniazd Ÿróde³ zewnêtrznychfonia by³a prawid³owa) oraz brak kana³ów pasma I i III VHForaz czêœci kana³ów pasma S. Klasyczny objaw dla odbiornikówprzywiezionych z Anglii, co zosta³o póŸniej przez w³aœcicielatelewizora potwierdzone. Procesor steruj¹cy –SAA5497PS. Jest mo¿liwoœæ przestawienia opcji w trybie serwisowymna system K. W wyniku tej operacji pojawia siêmo¿liwoœæ zmiany systemu fonii z I na DK w menu strojenia.Niestety w dalszym ci¹gu brak odbioru pe³nego pasma kana-³ów. Do osi¹gniêcia tego celu konieczna by³a wymiana tunera.Wstawiono pe³nozakresow¹ g³owicê firmy Thomson. Pilotu¿ytkownika ma oznaczenie RM833.H.D.Sony KV14T1K chassis BE4Po w³¹czeniu wy³¹cza siê.Po w³¹czeniu s³ychaæ wejœcie wysokiego napiêcia, po chwilinastêpuje wy³¹czenie, po czym nastêpuj¹ cykliczne, z regularn¹czêstotliwoœci¹ próby w³¹czenia siê transformatora linii.Na ekranie zwê¿ony ciemny raster z pionow¹ podskakuj¹c¹lini¹ d³ugoœci 10 cm. Sprawdzono transformator linii, leczokaza³ siê sprawny. Diody w aplikacji transformatora linii ikondensatory w odchylaniu poziomym s¹ sprawne. Podstawi-³em tranzystor steruj¹cy i transformator generatora linii. Sprawdzi³emimpulsy H z uk³adu IC301 - MC44002 – pojawiaj¹ siêone i w tym samym czasie s³ychaæ w³¹czenie WN. Usterka,której objawy prowadzi³y do uk³adów odchylania poziomegospowodowane by³y uszkodzeniem pamiêci 24C02. Po wymianiepamiêci na now¹ (wstawi³em 24C04) pozosta³o tylko jejzaprogramowanie.H.D.HOME TECH CTV1437T chassis TV2KRBrak odchylania pionowego.Stwierdzono uszkodzenie uk³adu odchylania pionowegoIC401 - STV9302A. Usterka spowodowana by³a wyschniêtymkondensatorem elektrolitycznym, pod³¹czonym do 6. nó¿kitego uk³adu scalonego. Dodatkowo wymieniono równie¿ kondensatoryelektrolityczne w zasilaniu uk³adu ramki (15V).H.D.Thomson 21MS44CT chassis TX91EPo w³¹czeniu dioda Standby miga na czerwono.Po w³¹czeniu odbiornika dioda Standby miga na czerwonoi jest to jedyna reakcja urz¹dzenia. Brak startu odbiornika.Stwierdzono brak napiêcia na nó¿ce 8. uk³adu TDA8139, a nanó¿ce 4 brak napiêcia startu. Wymieniono pamiêæ X24C04 naczyst¹. Odbiornik wystartowa³ i pokaza³ siê tryb serwisowy,który wy³¹czono pilotem. Konieczne jest nowe programowaniepamiêci.H.D.Panel wyœwietlacza plazmowego LGE PDP2K6 PDP42X3* (cz.1)Specyfikacja panelu wyœwietlacza.Panel wyœwietlacza PDP42X3* ze wzglêdu na budowêmo¿na podzieliæ na czêœæ zasadnicz¹ sk³adaj¹c¹ siê z elektrod,fosforu, dielektryków i gazu oraz czêœæ steruj¹c¹ zawieraj¹c¹uk³ady elektroniczne zamontowane na p³ytkach drukowanych.Specyfikacja panelu jest nastêpuj¹ca:· iloœæ pikseli (H ×V) - 1024 (*3) × 768· rozstaw pikseli (H ×V µm) - 900 × 676· podzia³ka komórek (H ×V µm) - 300 × 676 (podstawowa:komórka zielona)· powierzchnia obrazu (H ×V mm) - 921.6 × 519.2 ±1· wymiary zewnêtrzne (H ×V mm) - 1005 × 597 × 61.2 ±1· przyporz¹dkowanie kolorów - RGB closed type· iloœæ kolorów - 1024 × 1024 × 1024 (1073, 741, 824)· waga - 15.3 ±0.5 kg· format ekranu - 16 : 9· jasnoœæ - typowo 1200 cd/m 2 (1% bia³e okno)- œrednio 140 : 1 (w jasnym pokoju 100Lx wœrodku)· wspó³czynnik kontrastu - typowo 10000 : 1 (ciemne pomieszczenie1% bia³e okno, bia³e okno na œrodku obrazu,· pobór mocy - maks. 330W (dla obrazu pe³nej bieli)· czas ¿ycia - ponad 60 000 godzin (dla jaskrawoœcipocz¹tkowej = 1/2)Informacje serwisowe.Na rysunku 1 objaœniono i pokazano pozycje modu³ów.Otwór poodessaniupowietrzaStrona tylna modułushort 1TCP long 2-1 ........long 2long 1TCP long 2-22short 2Rys.1. Okreœlenie pozycji modu³ówNa rysunku 2 pokazano i wyjaœniono, jakie informacje znajduj¹siê na etykiecie identyfikacyjnej. S¹ to informacje dotycz¹cenazwy modelu, wytwórcy, daty produkcji, numeru seryjnego.123Nazwa modeluod res owyNumer sery nyNazwa andlowa irmy L Electronics5 ata produ c i ro i miesi c6 Mie sce poc odzeniaSu i s modeluRys.2. Etykieta identyfikacyjna45 6Na rysunku 3 objaœniono znaczenie informacji zawartych naetykiecie naklejonej na tylnej stronie panelu, która specyfikujenajwa¿niejsze napiêcia, m.in.: Va, Vs, Vsetup, -Vy, Vsc, Vzb.7SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 17

Porady serwisoweP³yta PSU3501Q00203BVsetup-VyVscVzbP³yta sterowania YP³ytaY SusP³ytasterowaniaP³ytaZ SusRys.3. Etykieta specyfikuj¹ca napiêcia P³yta X (lewa) P³yta X (prawa)Informacje techniczne umieszczone s¹ równie¿ bezpoœredniona p³ytkach drukowanych w postaci sitodruku naniesionegona obu lub na jednej ze stron p³ytki. Przyk³ad oznaczeniainformuj¹cego o modelu, nazwie i numerze podzespo³u naniesionegona p³ycie sterowania pokazano na rysunku 4.Numer podzespo³u na p³ytce drukowanejRys.4. Informacje na p³ytce sterowania naniesione wpostaci sitodrukuNa rysunku 5 pokazano informacje, jakie naniesione s¹ naetykiecie naklejonej na p³ytce drukowanej modu³u. S¹ to informacjedotycz¹ce numeru podzespo³u, nazwy i numeru seryjnegop³ytki.Numerpodzespo³uNazwap³yt iNumersery ny p³yt iRys.5. Informacje na etykiecie naklejanej na p³ytcedrukowanejNa fotografii pokazanej na rysunku 6 przedstawiono miejsce,w którym naniesiona jest informacja o numerze seryjnymchipa w obudowie TCP (TCP – Tape Carrier Package).Numer seryjnyTCPRys.6. Miejsce naniesienia informacji o numerzeseryjnym chipa w obudowie TCPNa zakoñczenie wyjaœnieñ o sposobach i lokalizacji informacjina g³ównych podzespo³ach, na rysunku 7 pokazano wRys.7. Rozmieszczenie g³ównych modu³ów paneluwyœwietlacza – widok od ty³upostaci uproszczonej rozmieszczenie modu³ów z ty³u paneluPDP42X3*.Diagnozowanie usterek panelu wyœwietlacza.1. Szybka kontrola modu³ówSzybka kontrola poprawnoœci funkcjonowania panelu wyœwietlaczas³u¿y do zgrubnej oceny pracy i zlokalizowania nieprawid³owoœcipodzespo³ów na podstawie objawów. W tymcelu nale¿y sprawdziæ i ustaliæ odpowiedzi na nastêpuj¹ce pytania:· czy obraz jest wyœwietlany – jeœli nie, nale¿y postêpowaæzgodnie z punktem 2 – „Brak wyœwietlania obrazu”,· jeœli obraz jest wyœwietlany, czy wystêpuj¹ problemy wpionie – jeœli odpowiedŸ jest twierdz¹ca, to sprawdziæ, czynie pojawi³ siê problem tzw. “Bar defect”, objawiaj¹cy siêna ekranie w postaci jednego lub wiêcej pionowych pasówprzybieraj¹cych ró¿ne formy: ciemnego pasa bez treœci,pasów zak³óceñ lub przebarwieñ itp.; w przypadkustwierdzenia usterki typu “Bar defect” nale¿y postêpowaæzgodnie z p.5 – “Bar defect”; jeœli nie jest to nieprawid³owoœæw postaci “Bar defect”, to znaczy, ¿e nale¿y postêpowaæzgodnie ze wskazówkami podanymi w punkcie 6 –“Line defect”,· jeœli obraz jest wyœwietlany, nieprawid³owoœci nie nale¿¹do grupy okreœlonej jako problemy z pionem, to czy maj¹one charakter problemów z wyœwietlaniem w poziomie –w takiej sytuacji równie¿ nale¿y postêpowaæ tak, jak wpunkcie poprzednim,· jeœli obraz jest wyœwietlany a nieprawid³owoœci nie nale-¿¹ ani do grupy okreœlonej jako problemy z pionem, anido grupy problemów z wyœwietlaniem w poziomie, czymaj¹ one charakter zakolorowañ, wywabieñ kolorów alboplam – jeœli tak jest, nale¿y postêpowaæ zgodnie z punktem7.Po przeprowadzeniu oglêdzin i czynnoœci opisanych powy¿ejnale¿y przyst¹piæ do wykrycia i usuniêcia usterek. Czynnoœcite nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia modelu, poprawnoœcizainstalowanych w nim modu³ów oraz wszystkich po³¹czeñi przewodów. Dalsze postêpowanie jest nastêpuj¹ce:· jeœli ca³kowicie brak wyœwietlania obrazu, nale¿y kolejnowykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:- sprawdziæ, czy nie zadzia³a³y uk³ady ochronne uk³adówzasilaj¹cych,- sprawdziæ napiêcia -Vy i Vsc,- sprawdziæ uk³ady (wejœcie) oscylatora na p³ycie stero-18 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisowewania,- sprawdziæ otwory wentylacyjne i skutecznoœæ ch³odzeniapanelu,- wymieniæ p³ytê Z,· jeœli czêœciowo brak wyœwietlania obrazu, nale¿y sprawdziæpoprawnoœæ po³¹czeñ i sygna³y przychodz¹ce z p³ytysterowania,· jeœli obraz jest wyœwietlany ale wystêpuj¹ problemy w pionie,nale¿y kolejno wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:- przeprowadziæ szczegó³owe oglêdziny panelu,- sprawdziæ po³¹czenia chipów w obudowach TCP (naprzyk³ad przez roz³¹czenie i ponowne ich pod³¹czenie,- wymieniæ p³ytê X,- wymieniæ p³ytê sterowania,· jeœli obraz jest wyœwietlany ale wystêpuj¹ problemy w poziomie,nale¿y kolejno wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:- sprawdziæ taœmy elastyczne FPC (Flexible Printed Circuit),- sprawdziæ poprawnoœæ dzia³ania p³yty YDR (przez roz-³¹czenie i ponowne jej pod³¹czenie),- wymieniæ p³ytê YDR,· jeœli obraz jest wyœwietlany ale wystêpuj¹ plamy wybarwieñnale¿y:- wymieniæ p³ytê YSUS,- wymieniæ p³ytê YDR,- wymieniæ p³ytê sterowania.2. Brak wyœwietlania obrazuW przypadku braku obrazu nale¿y po kolei sprawdziæ ka¿-d¹ sekcjê w poni¿ej podany i opisany sposób. Jeœli zostaniestwierdzone, ¿e wyst¹pi³o uszkodzenie, nale¿y je naprawiæ lubwymieniæ uszkodzony podzespó³, jeœli nie – przejœæ do nastêpnejsekcji.2.1. Z³¹czaSprawdziæ wszystkie po³¹czenia wykonane za pomoc¹ z³¹czy:PSU, Y-SUS, CTRL, Z-SUS. Modu³ nie mo¿e dzia³aæ normalnieprzy niew³aœciwych po³¹czeniach (nie mo¿na wys³aæ/doprowadziæ sygna³u i/albo doprowadziæ zasilania). Brak lubniew³aœciwe po³¹czenia trwaj¹ce d³u¿szy czas mog¹ spowodowaæzawieszenie siê uk³adu, a tak¿e specyficzne uszkodzeniamodu³u.Na rysunku 2.1 pokazano po³¹czenie za pomoc¹ elastycznejtaœmy przewodów p³yty sterowania (Control Board) z p³yt¹Y-SUS.Rys.2.2. Po³¹czenie p³yty sterowania z p³yt¹ Z-SUSNa rysunku 2.2 pokazano po³¹czenie wi¹zk¹ przewodówp³yty sterowania z p³yt¹ Z-SUS. Na rysunku 2.3 pokazano po-³¹czenia p³yty sterowania i p³yty X.Rys.2.3. Po³¹czenie p³yty sterowania z p³yt¹ XNa rysunku 2.4 pokazano pod³¹czenie sygna³ów wejœciowych(LVDS).Rys.2.1. Po³¹czenie p³yty sterowania z p³yt¹ Y-SUSRys.2.4. Wejœcia sygna³ów (LVDS)2.2. Koñcówka po odessaniu powietrzaSprawdziæ okiem nieuzbrojonym koñcówkê pozosta³¹ poodessaniu powietrza z panelu pod k¹tem ewentualnych pêkniêælub ubytków. Jeœli zostanie stwierdzona nieprawid³owoœæ,konieczna bêdzie wymiana panelu PDP. Nawet niewielkie pêkniêcie,niewidoczne go³ym okiem mo¿e byæ powodem utratypró¿ni. Objawem utraty pró¿ni jest g³oœny wibruj¹cy szum (ha-³as) w wyniku wewnêtrznej wentylacji gazów. Odg³os tegodŸwiêku wyraŸnie ró¿ni siê od szumu kondensatorów.Prawid³owo wygl¹daj¹ca koñcówka po odessaniu powietrzazosta³a pokazana na rysunku 2.5.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 19

Porady serwisoweRys.2.5. Prawid³owa koñcówka po odessaniu powietrzaBezpiecznikMetodaregulac iWy onaæ pomiary napiêæ 5V, Va, Vs– wartoœci wyspecy i owane naety iecie na module11Regulac a napiêcia Vspotenc ometrem VR55Za res regulac inapiêcia Vs: 80 ÷ 95VRegulac a napiêcia Vapotenc ometrem VR 5Za res regulacnapiêcia Va: 55 ÷ 65Vapiêcia na z³¹czuC 806(AMP 1-1123723-0)r azwa1 Vs2 Vs3 Vs4 NC5 GND6 GND7 GND8 GND9 Va10 Va3. Kontrola uk³adów zasilaj¹cychProcedurê sprawdzania poprawnoœci zasilania uk³adów panelupokazano w sposób obrazowy na rysunku 2.6. Rozpocz¹æj¹ nale¿y od skontrolowania okiem nieuzbrojonym wszystapiêciana z³¹czuC 807(AMP 1-1123723-8)r azwa1 Vs2 Vs3 NC4 GND5 GND6 Va7 GND8 +5VRys.2.6. Procedura sprawdzania poprawnoœci zasilania uk³adów panelukich podzespo³ów uk³adów zasilaj¹cych znajduj¹cych siê wewn¹trzpanelu. Nastêpnie nale¿y:· sprawdziæ bezpiecznik, a jeœli jest sprawny, skontrolowaæwszystkie napiêcia, które s¹ przetwarzane z napiêcia zmiennegona napiêcia sta³e,· skontrolowaæ napiêcia: 5V, Va, Vs.Jeœli zostan¹ wyzwolone uk³ady ochronne zasilacza (PSU),nale¿y sprawdziæ p³yty Y-SUS i Z-SUS pod k¹tem wzajemnychzwaræ.4. Uk³ady protekcji zasilaniaGdy zostan¹ uaktywnione uk³ady protekcji zasilania, zasilaczzostaje automatycznie wy³¹czony w przeci¹gu 2 ÷ 3 minut.Uk³ady i funkcje protekcji zasilacza zabezpieczaj¹ modu-³y, gdy wyst¹pi¹ zwarcia na module PDP lub gdy powstanieproblem w zasilaczu. Jeœli zatem brak zasilania nawet po wymianiezasilacza, konieczne jest znalezienie miejsce, w którympowsta³o zwarcie i jego usuniêcie.W przypadku uaktywnienia uk³adów protekcji zasilacza,czerwona dioda LED zostaje za³¹czona i nastêpuje sygnalizacjakodu b³êdu za pomoc¹ b³yskania zielonej diody LED. Wtakim przypadku nale¿y od³¹czyæzasilacz i próbowaæ zlokalizowaæuszkodzon¹ p³ytê. Nale¿y równie¿sprawdziæ, czy nie uszkodzi³ siê samzasilacz.5. Uszkodzenie typu Bar Defect(Vertical)W przypadku uszkodzenia typuBar Defect (Vertical) nale¿y po koleisprawdziæ ka¿d¹ sekcjê w poni¿ej podanysposób. Jeœli zostanie stwierdzone,¿e wyst¹pi³o uszkodzenie, nale¿yje naprawiæ lub wymieniæ uszkodzonypodzespó³, jeœli nie – przejœædo nastêpnej sekcji.5.1. Z³¹czaSprawdziæ z³¹cza TCP i wi¹zkiprzewodów. Jeœli z³¹cze (po³¹czenie)nie bêdzie prawid³owe, skutkowaæ tobêdzie pojawieniem siê pionowegociemnego pasa (bez treœci wizyjnej)pokazanego na rysunku 2.7. Na rysunkutym pokazano równie¿ miejscesprawdzenia jakoœci po³¹czeñ.Z kolei na rysunku 2.8 pokazanoefekt powsta³y w wyniku niedostatecznejjakoœci po³¹czeñ wi¹zki przewodówpokazanej równie¿ na tymrysunku. W tym przypadku efektuszkodzenia przybiera postaæ szerokichpionowych pasów o znaczniezmniejszonym poziomie luminancjirozdzielonych pionowymi, w¹skimi,ciemnymi paskami (liniami), bez treœciwizyjnej.5.2. Sprawdzanie chipa TCPSprawdzenie nale¿y przeprowa-20 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweTutaj sprawdziæCBuforDrabinkarezystor wPas( Bar)6 liniiTCP2 i ii ioDrabinkarezystor wRys.2.7. Efekt nieprawid³owego po³¹czenia TCPSpra dziæ tê i¹zkêi to z³¹ zeRys.2.8. Efekt niedostatecznej jakoœci po³¹czeñ wi¹zkipokazanej na górze rysunkudziæ pod k¹tem, czy po³¹czenie nie zosta³o rozerwane lub pociête.Efekt takiego uszkodzenia pokazano na rysunku 2.9. Jakwidaæ na fotografii rozerwanie TCP powoduje pojawienie siêkilku pasów pionowych o ró¿nym zabarwieniu i stopniu jasnoœci(luminancji).Z kolei po³amanie chipa TCP powoduje efekt pokazany narysunku 2.10. Jak pokazuje fotografia 2.10 na ekranie widocznes¹ dwa pionowe pasy: jeden ca³kowicie ciemny bez treœciOffRys.2.11.Przep³yw sygna³ów wizyjnych na pytce steruj¹cejControl Boardwizyjnej i drugi – na prawo od pierwszego o wielobarwnejpionowej strukturze.5.3. Sprawdzanie p³ytki steruj¹cejP³ytka steruj¹ca (Control board) dostarcza sygna³ wizyjnydo chipa TCP, jak pokazano to na rysunku 2.11. Z tego powodujej nieprawid³owa praca mo¿e byæ w ka¿dym przypadkupotencjaln¹ przyczyn¹ pojawienia siê zak³óceñ (uszkodzeñ)typu Bar Defect (Vertical) objawiaj¹cych siê na ekranie pionowymipasami.6. Uszkodzenie typu Line Defect (Vertical)W przypadku rozwarcia lub zwarcia jednej linii, nale¿ysprawdziæ „czystoœæ” z³¹cza TCP (czy nie jest czymœ zbrudzone,zanieczyszczone, zaklejone, itp.). Najproœciej zacz¹æ odusuniêcia ewentualnych zanieczyszczeñ strumieniem sprê¿onegopowietrza. Jeœli operacja ta nie przyniesie oczekiwanegoskutku, nale¿y wymieniæ panel.6.1. Rozwarcie lub zwarcie liniiZjawisko to jest spowodowowane wewnêtrznym zwarciemw chipie TCP lub problemem z elektrod¹. W takim przypadkukonieczna jest wymiana panelu. Na rysunku 2.12 pokazano wgórnej czêœci przyczynê defektu (w powiêkszeniu rozwarcie,a raczej przerwanie elektrody – paska foliowego wi¹zki przewodów),w dolnej czêœci wywo³any efekt na ekranie w postacicienkiej jasnej pionowej linii.Rozer a ai¹zka TCPRozwarta1 elektroda(przerwanypasek folii)Rys.2.9. Efekt rozerwania po³¹czeñ TCPC ip TCPRozwarta 1 liniaRys.2.10. Efekt uszkodzenia chipa TCPRys.2.12. Uszkodzenie w postaci pojedynczej liniicdn.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 21

123456789Porady serwisoweMagnetowidyMagnetowid Philips VR257/02LNie dzia³a.Po w³¹czeniu s³ychaæ, ¿e przetwornica próbuje niepewniepodj¹æ pracê. Po od³¹czeniu zasilacza od p³yty g³ównej s³ychaæprzerywan¹ pracê przekaŸników. Pomiary wykaza³y pulsuj¹c¹pracê zasilacza. Za te objawy odpowiedzialna by³auszkodzona dioda D6204 BYW98/200. Po jej wymianie VCRdzia³a prawid³owo.W.W.Thomson V2300C (VCR)Nie dzia³a, brak komunikatów na wyœwietlaczu.Magnetowid nie dzia³a, brak komunikatów na wyœwietlaczu.Po w³aczeniu magnetowidu do sieci przez transformatorbezpieczeñstwa urz¹dzenie dzia³a prawid³owo, przetwornicastartuje i wszystkie funkcje dzia³aj¹ prawid³owo. A zatem pod-³¹czono ponownie magnetowid bezpoœrednio do sieci i magnetowidznowu przesta³ dzia³aæ. Wymiana kondensatorówelektrolitycznych nie pomog³a. Uszkodzonym okaza³ siê tranzystorQ801. Po jego wymianie magnetowid zacz¹³ dzia³aæprawid³owo.Przyjmuje kasetê, po czym j¹ oddaje i siê wy³¹cza.Po uruchomieniu magnetowidu i próbie za³adunku kasetynastêpuje jej za³adowanie, w³¹cza siê PLAY, nastêpuj¹ czteryszybkie obroty, po czym urz¹dzenie wy³¹cza siê, a kaseta zostajewy³adowana. Okaza³o siê, ¿e do czujnika obrotów pra-wego talerzyka dosta³ siê smar, który zaklei³ czujnik. W wynikutego brak by³o impulsów z czujnika. Po oczyszczeniu czujnikamagnetowid zacz¹³ dzia³aæ prawid³owo. H.D.Ró¿nePanasonic KX-TC1703 (telefon stacjonarnybezprzewodowy)Telefon dzia³a, ale wskaŸnik na³adowania baterii prawie zawsze jest na najni¿-szym poziomie pomimo tego, ¿e bateria jest sprawna.Naprawê rozpoczêto oczywiœcie od podstawienia nowej,sprawnej baterii, ale niestety nie przynios³o to ¿adnej zmianyw zachowaniu siê telefonu. Oryginalna bateria sk³ada siê ztrzech ogniw Ni-Cd 1,2 V po³¹czonych szeregowo, daj¹cych³¹czne napiêcie 3,6 V. Po krótkiej analizie schematu, okaza³osiê, ¿e podejrzanymi mog¹ byæ praktycznie tylko cztery elementy:rezystory R234 i R235, kondensator C280 oraz samprocesor IC201. W dalszym toku naprawy, okaza³o siê, ¿e przywyginaniu p³ytki telefonu, wskaŸnik na³adowania, pokazujeprawid³owe, maksymalne napiêcie. Jednak po ostro¿nym przelutowaniukoñcówek elementów SMD nic siê nie zmieni³o.Zdecydowano siê na wymianê po kolei podejrzanych elementówR,C. Na samym pocz¹tku wymieniono kondensator C280(0.1µF SMD) i to by³ strza³ w dziesi¹tkê. Po wymianie kondensatora,opisane uszkodzenie ju¿ nie powróci³o. Fragmentschematu tego modelu telefonu przedstawiony zosta³ na rysunku1.J.Z.9495969798991000pinL0pinLGNDVCC0pinLEEP_CLKNCIC201NCNCUART_RXUART_TXLCDPOWER_SWKEYSTROBE_FKEYSTROBE_EKEYSTROBE_DKEYSTROBE_CKEYSTROBE_BKEYSTROBE_AAGPIO12HEADSET_DETVCCGNDDOT_DB4DOT_DB5DOT_DB6DOT_DB7DOT_E/RDDOT_RW/WRDOT_RSSIODO_RFSIOLE_RFSIOCLK_RFSIODIDOT_RESETGND SPOUTPR275NCR274NCVRFC220100µ6.3VR300100kLGSO 37LINO 36DCINO 35LOUTO 34HSSPOUT 33VCCPA 32SPOUTN 31C2210.1µZFGNDPA101112131415161718192021222324252627282930C2800.1µR22410kBATTLOW_INBATTLOW_INR2342.2MTP_VCCTP_VRFJ1NCC2180.1µZFC2280.1µZF3.3VC302 NC51mV -33.0dBmR242 NCIC2031 2OUT INGND33.3VR243 NCTP_RESETC2220.1µZFR2352.2MIC2041 2OUT INGND3R222100R30218C293NCC26010kCN202BATT+ 2BATT- 1TP_VSSTP_VBATVBATC285 1µ ZFC262 1µ ZFD214R23647kL210NCVCCPOWERDOWNC2340.22µKBVTP_PDNR244 C25547k 0.22µ KBVD2161 D2063 4Rys.1. Fragment schematu zasilania telefonu Panasonic KX-TC1703C2260.1µZFC2291µZFC231µZFR2254.7kQ205C2270.1µR2330R228220kVCCD2032R26510kC2740.1µD213NCC300NCC2390.1µZFD218NCR24510kQ207R24615kTP_SPPD217NCIC205OUT 1 2 IN4 3GND NCTP_CHG2TP_CHG1D211R24839kC259NCCHARGE 2CHARGE 1+SP-phoneD2420.1µZF22 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Porady serwisoweAudioCyberHome CH-DVD 462 (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Odtwarzacz „martwy”, wyœwietlacz nie œwieci. W tym przypadkuwystarczy³o wymieniæ kondensator C12 (2200µF/10V)w zasilaczu. Wymiana tego kondensatora przywróci³a ca³kowit¹sprawnoœæ odtwarzacza.Z.K.Technics SL-PS770D (odtwarzacz CD)Po w³¹czeniu i w³o¿eniu p³yty CD pokazuje siê komunikat “NO DISC”.P³yta siê obraca, a po chwili zatrzymuje siê. Stwierdzon¹zabrudzon¹ soczewkê lasera. Po oczyszczeniu jej niestety nadalpokazuje siê komunikat “NO DISC”. Po dok³adnych oglêdzinachtaœmy od lasera stwierdzono zimne luty na gnieŸdziepod³¹czenia taœmy. Po poprawieniu lutowania urz¹dzenie zaczê³odzia³aæ prawid³owo.H.D.Manta EMPEROR 2 (odtwarzacz DVD)Nie dzia³a.Przy pierwszych oglêdzinach stwierdzono podniesione mechanicznie„g³ówki” kondensatorów elektrolitycznych 1000µF/16V i 470µF/16V w zasilaczu. Po wymianie uszkodzonychkondensatorów urz¹dzenie dzia³a prawid³owo.Dodatkowo wymieniono pasek kieszeni p³yty – by³ rozci¹gniêty.Na tym naprawê zakoñczono.H.D.Loewe 59201 L2A (aktywne zestawy g³oœnikowe)S³yszalny przydŸwiêk.Efekt przydŸwiêku (brumm) jest szczególnie dotkliwie s³yszalny,gdy poziom g³oœnoœci w odbiorniku telewizyjnym jestustawiony na stosunkowo niskim poziomie. Jak siê okaza³o wpraktyce, przyczyn¹ tego niepo¿¹danego efektu by³a niew³aœciwajakoœæ kabli Cinch dostarczonych do pod³¹czenia zestawówg³oœnikowych. Problem polega na niedostatecznie skutecznymekranowaniu.Drgania lub brak dŸwiêku.Przy normalnej pracy i normalnym odtwarzaniu fonii s³yszalnedrgania dŸwiêku. Efekt ten jest powodowany niedostatecznieprawid³owym kontaktem styków przekaŸnika K2.Wymiana przekaŸnika usuwa ca³kowicie problem.W skrajnych przypadkach, to znaczy znacznego pogorszeniajakoœci przewodzenia kontaktów przekaŸnika K2 mo¿edojœæ nawet do ca³kowitego braku odtwarzania dŸwiêku.Zmiana czasu prze³¹czania siê trybu pracy zestawów.Po wy³¹czeniu odbiornika telewizyjnego zmienia siê trybpracy zestawów g³oœnikowych z trybu aktywnego w tryb pracypasywnej. W trakcie eksploatacji dochodzi do wyd³u¿eniaczasu prze³¹czenia siê z trybu aktywnego w pasywny. Sta³aczasowa uk³adu prze³¹czania determinowana jest wartoœci¹pojemnoœci kondensatora C7. Zale¿noœæ ta jest nastêpuj¹ca:· C7 = 1000µF – czas = ok. 6 min· C7 = 470µF – czas = ok. 3 min· C7 = 220µF – czas = ok. 1.5 minW przypadku nieakceptowalnego przez u¿ytkownika wyd³u¿eniasiê czasu prze³¹czenia trybu pracy zestawów g³oœnikowychnale¿y dokonaæ zmiany wartoœci pojemnoœci kondensatoraC7.W trakcie tego czasu prze³¹czania trybu pracy zestawów zg³oœników mog¹ dobiegaæ niepo¿¹dane efekty dŸwiêkowe takiejak trzaski, stuki, szumy itp., czego u¿ytkownik nie musiakceptowaæ i uwa¿aæ jako usterkê zestawów g³oœnikowych.Nie prze³¹cza siê w tryb standby.Po wy³¹czeniu odbiornika telewizyjnego zestawy g³oœnikowenie wy³¹czaj¹ siê w tryb standby. Powodem okazuje siêuszkodzenie uk³adu scalonego timera IC1 - LMC555 na p³ytcesteruj¹cej.H.D.Loewe CENTROS 1202 PLATIN (nagrywarkaDVD)Brak mo¿liwoœci odtwarzania.W wyniku okreœlonego ustawienia stopni zabezpieczaj¹cychodtwarzanie pewnych p³yt wzglêdnie specyficznych scenobjêtych blokad¹ rodzicielsk¹ jest niemo¿liwe. W takim przypadkuw punkcie menu “Blokada” (symbol kluczyka) nale¿yzmieniæ ustawienia stopnia ochrony lub j¹ dezaktywowaæ.Problem z zakoñczeniem nagrywania na p³ytach DVD+R/RW.Jeœli za³aduje siê do urz¹dzenia p³ytê DVD +R lub DVD+RW i po zakoñczeniu nagrywania chce siê wybraæ punkt menufinalizuj¹cy proces, okazuje siê, ¿e jest on niedostêpny (opcjajest podœwietlona na szaro, co oznacza, ¿e jest ona niedostêpna).To nie jest wada ani uszkodzenie urz¹dzenia! Nagrywaniena p³ytach DVD +R lub DVD +RW w przeciwieñstwie do p³ytDVD -R lub DVD -RW w momencie naciœniêcia przycisku[ Open/Close ] zostaje automatycznie sfinalizowane.Aktywacja/dezaktywacja po³¹czenia cyfrowego.W celu aktywacji lub dezaktywacji po³¹czenia cyfrowego(Digital Link) nale¿y nacisn¹æ i przytrzymaæ przez 3 sekundyprzycisk [STOP] na klawiaturze lokalnej nagrywarki. Potwierdzeniempomyœlnego przeprowadzenia operacji jest pojawieniesiê na wyœwietlaczu komunikatu “LINK” lub “FRONT”.H.D.Philips FW360 (zestaw muzyczny)Informacja serwisowa.Zestaw muzyczny FW360 produkowany by³ w siedmiuodmianach: 20, 21, 21M, 22, 25, 30 i 37 ró¿ni¹cych siê miêdzysob¹ g³ównie wykonaniem tunera oraz napiêciem zasilaj¹cym.Procedury testowe.Zestaw muzyczny FW360 wyposa¿ony jest w procedurytestowe sprawdzaj¹ce funkcjonowanie wewnêtrznych procesorów.Rezultaty tej kontroli wyœwietlane s¹ na wyœwietlaczu.· Test nr 1W celu uruchomienia testu nr 1 nale¿y nacisn¹æ przycisk[ PROGRAM ] i w trakcie jego naciskania dodatkowo nacisn¹æprzycisk [ PRESET UP ]. Przyciski te nale¿y przytrzymywaæwciœniête tak d³ugo, a¿ nast¹pi w³¹czenie urz¹dzenia.Po w³¹czeniu na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat informuj¹cyo numerze modelu i wersji kontrolera systemowego wpostaci “XX YY-S”, gdzie litera “S” oznacza w³¹czenie trybuserwisowego.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 23

Porady serwisoweDalsza obs³uga tego trybu polega na naciœniêciu przycisku[ CLOCK ]. Po pierwszym naciœniêciu tego przycisku nastêpujesprawdzenie pracy generatora kwarcowego 5403 - 32kHz– w przypadku poprawnej pracy na wyœwietlaczu pojawia siêkomunikat “32K” lub “32”, a na wyprowadzeniu 4 kontrolerasystemowego 7401 obecny jest przebieg o czêstotliwoœci4.096kHz.Powtórne naciœniêcie przycisku [ CLOCK ] pozwala nasprawdzenie generatora 8MHz (5402) – w przypadku poprawnejpracy na wyœwietlaczu pojawia siê komunikat “8M” lub“8”, a na wyprowadzeniu 4 kontrolera systemowego 7401 obecnyjest przebieg o czêstotliwoœci 3.90625kHz.Naciœniêcie przycisku [ TIMER ] powoduje, ¿e na wyœwietlaczuprzez 2 sekundy wyœwietlany jest komunikat “FAST”œwiadcz¹cy o uruchomieniu programu kontroli ustawiania zegara,timera i budzika. Przy okazji sprawdzana jest równie¿szybkoœæ pracy. Powtórne naciœniêcie przycisku [ TIMER ]powoduje uruchomienie kontroli normalnej prêdkoœci liczenia(na wyœwietlaczu wyœwietlany jest komunikat “NOM”.Nastêpnie nale¿y nacisn¹æ przycisk [ PROGRAM ] w celusprawdzenia pamiêci kontrolera 7401. Na wyœwietlaczu napocz¹tku pokazuje siê napis “PASS”, a po 2 sekundach komunikatg³ównego menu. Jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat“ERR”, konieczne jest sprawdzenie uk³adu 7401.W celu sformatowania pamiêci EEPROM nale¿y nacisn¹æprzycisk [ PRESET UP ]. Na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat“NEW”.Po naciœniêciu przycisku [ PRESET DOWN ] wskazaniana wyœwietlaczu powinny zmieniaæ siê w nastêpuj¹cej kolejnoœci:zapalaj¹ siê wszystkie segmenty wyœwietlacza, nastêpnietylko pionowe, nastêpnie tylko poziome i na zakoñczenies³owa u¿ywane przy obs³udze zestawu oraz cyfry.Naciœniêcie przycisku [ ON-OFF ] uruchamia tryb kontroliprze³¹czania Ÿróde³ sygna³ów. Na wyœwietlaczu na 2 sekundypowinny pojawiæ siê kolejno nastêpuj¹ce komunikaty:“AUX”, “TAPE”, “CD” i “TUNER”.Po naciœniêciu przycisku “MONO” nastêpuje w³¹czenietestu klawiatury lokalnej i przycisków pilota.Wyjœcie z trybu testowego nastêpuje po naciœniêciu przycisku“MONO”.· Test nr 2 – test odtwarzacza p³yt CDW celu uruchomienia pierwszego poziomu testu odtwarzaczaCD nale¿y nacisn¹æ przycisk [CD], przy obecnoœci nawyœwietlaczu g³ównego menu trybu serwisowego. W wynikutego na wyœwietlaczu pojawi siê komunikat “CDC AA”, gdzie“AA” jest numerem wersji odtwarzacza p³yt CD. Po naciœniêciuprzycisku [ POWER ] zestaw muzyczny przechodzi z trybutestowego w tryb odtwarzania.W przypadku wyst¹pienia jakichkolwiek nieprawid³owoœcina wyœwietlaczu zostaje wyœwietlony kod b³êdu. Znaczeniekodów b³êdów zamieszczono w tabeli 1.Po naciœniêciu przycisku [ NEXT ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “SLED O” i nastêpuje przesuniêcie sanek ca³kiemna zewn¹trz.Po naciœniêciu przycisku [ PREV ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “SLED I” i nastêpuje przesuniêcie mechanizmusanek ca³kiem do wewn¹trz.Po naciœniêciu przycisku [ SHUFFLE ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “PLAY” i zaczyna pracowaæ silnik tacki dysków.Po naciœniêciu przycisku [ SCAN ] na wyœwietlaczu pojawiasiê napis “STOP”, silnik tacki dysków zaczyna hamowaæ.W celu powrotu do menu g³ównego trybu i zakoñczeniatestów nale¿y nacisn¹æ przycisk [STOP].W celu uruchomienia drugiego poziomu testu odtwarzaczaCD, w trakcie którego sprawdzaniu podlega praca systemuostroœci, nale¿y nacisn¹æ przycisk [ PLAY ]. Na wyœwietlaczupojawia siê komunikat “FOC 1” i nastêpuje przemieszczaniesiê bloku optyki do czasu, dopóki jest mo¿liwa realizacja ostroœci.Jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê napis “FOC 0”, nale¿yskontrolowaæ laser i uk³ad ogniskowania (ostroœci). Naciœniêcieprzycisku [STOP] powoduje powrót do pierwszego poziomutestu odtwarzacza CD.W celu uruchomienia trzeciego poziomu testu odtwarzaczaCD, w trakcie którego sprawdzaniu podlega praca silnikaobracaj¹cego p³ytê CD nale¿y nacisn¹æ przycisk [ PLAY ] ijeszcze jeden raz po pojawieniu siê napisu “DISC”. Jeœli p³ytawiruje, do powrotu na pierwszy poziom testu konieczne jestnaciœniêcie przycisku [STOP].Trzecie naciœniêcie przycisku [ PLAY ] uruchamia testuk³adu radialnego œledzenia œcie¿ki. Na wyœwietlaczy wyœwietlanyjest komunikat “RDL”, blok optyki rozpoczyna przesuwaniesiê po promieniu p³yty. Przy tym teœcie s³yszalny jestsygna³ foniczny. Naciœniêcie przycisku [ STOP] powodujepowrót do pierwszego poziomu testu odtwarzacza CD.Tabela.1Kody błędówKod Opis, przyczyna Lokalizacja nieprawidłowościE 1002 Błąd systemu ostrości Blok CDM12.1 lub układ napędowy systemu ostrościE 1007 Błąd odczytu subkodu Brak dokładnej lokalizacjiE 1008 Błąd odczytu zawartości płyty Przesunięcie wewnętrznego wyłącznika końcowegoE 1010 Błąd przesuwu promieniowego głowicy optycznej Blok CDM12.1 lub układ napędowy śledzenia promieniowegoE 1011, E 1012 Błąd przesuwu sanek (bloku optycznego) Wewnętrzny wyłącznik końcowy lub silnik SLEDGEE 1013 Błąd w pracy silnika podstawki obrotowej dysku Silnik DISCE 1020, E 1031 ÷E1039 Błąd odczytu systemu PLL Brak dokładnej lokalizacjiE 1042 Przepełnienie wewnętrznego stosu Blokada zabezpieczenia programowegoE 1050 Błąd obliczeniowy Blokada zabezpieczenia programowegoE 1070 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy do pozycji PLAY Fotodetektor, wyłącznik, silnik TRAYE 1071 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Przełącznik, silnik TRAY, problemy mechanicznego przemieszczania się głowicyE 1072 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Silnik TRAY, przełącznik, blokada podajnika płytE 1076 Pożą dana pozycja dysku nie zostaje osiągnięta Fotodetektor zliczający ilość płyt, silnik TRAY, blokada mechaniczna przesuwuE 1077 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Przełącznik SW1 albo SW2, silnik krzywki CAM, blokada mechaniczna przesuwuE 1078 Defekt urządzenia przemieszczania głowicy optycznej Przełącznik SW1 albo SW2, silnik krzywki CAM, blokada mechaniczna przesuwuE 1079 Defekt zmieniacza płyt Zablokowany podajnik lub uszkodzony przełącznik funkcji EJECTE 1080 Defekt systemu zmiany płyt CD Zabezpieczenie programowe, fotodetektor zliczania płyt, przełącznik}24 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokSpis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rok1/2009 (155) – styczeñ 2009Opis dzia³ania zasilaczy odbiorników z ekranemplazmowym Panasonic chassis GP2D i GP3D(cz.3 – ost.) ................................................................... 4Porady serwisowe ......................................................... 9– odbiorniki telewizyjne.................................................. 9– audio ......................................................................... 21Schemat ideowy inwertera monitorów Belinea101705 i 111718 ........................................................... 25Schemat ideowy inwertera monitora LCD 15"Sony SDM–X52(E) ....................................................... 26Schemat ideowy inwertera monitora LCD 18"Sony SDM–X82 ........................................................... 27Schemat blokowy toru wizji i fonii stereo OTVC LCDPanasonic chassis GLP21 .......................................... 28OTVC Schneider chassis TV17XL – tryb i regulacjeserwisowe .................................................................... 29Diagnostyka uszkodzeñ toru zasilania w telewizorachplazmowych Panasonic TH–50/42/37PV500E/B,TH–42/37PA50E i TH–42/37PE50B chassis GP8DE(cz.2 – ost.) ................................................................. 32Opis konstrukcji inwertera ballastu lamp CCFLwykonanego na bazie sterownika OZ960 (cz.3 – ost.) 39OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.2) ......................................................... 41Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 45Przegl¹d inwerterów do lamp CCFL (cz.2) ................... 46Odtwarzacz p³yt Blu–ray Funai B1–M110 –informacje serwisowe ................................................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 1/2009:– OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.1 z 3 – ark.1, 2) –4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 1/2009:– OTVC LCD Grundig chassis LC–32IEA2 – 4 × A2– OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.2 z 4 – ark.3, 4) – 4 × A2– OTVC Sony chassis BD–3D – 4 × A2– Kino domowe Panasonic SA–HT80 (cz.3 z 3 – ark.5,6) – 4 × A22/2009 (156) – luty 2009HDD, DVD, Blu–ray, HD DVD – technologienagrywania i odtwarzania sygna³u wideo ....................... 4Odpowiadamy na listy Czytelników – Jak bezpiecznieprzetestowaæ trafopowielacz podejrzany o przypadkowewy³adowania wysokiego napiêcia? ................................ 8Porady serwisowe ......................................................... 9– odbiorniki telewizyjne.................................................. 9– audio ......................................................................... 22– magnetowidy ............................................................ 24– ró¿ne ........................................................................ 24Aplikacja uk³adu DV3287B w radiomagnetofonie+ CD Grundig RRCD3410 ............................................ 25Schemat inwertera monitora LCD Dell E172FPb ......... 26Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.1) .. 29TV + DVD Grundig, Beko chassis D5 DVD Combo TV– informacje i regulacje serwisowe .............................. 36OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.3) ......................................................... 42Przetwornice napiêcia wykorzystuj¹ce zoptymalizowanytryb regulacji Average Current Mode ............................ 44Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 2/2009:– OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.2 z 3 – ark.3, 4) –4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 2/2009:– OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.3 z 4 – ark.5, 6) – 4 × A2– OTVC Philips chassis L06.1E AA – 8 × A2–Kino domowe Thomson DPL907/2907/913/2913/930/2930 – 4 × A23/2009 (157) – marzec 2009Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.2) .... 4Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 22– magnetowidy ............................................................ 24– ró¿ne ........................................................................ 24– odbiorniki satelitarne ................................................. 24Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 24Schemat ideowy zasilacza monitora LCDDell E172FPb .............................................................. 25Schemat inwertera VP–583 firmy LG ........................... 26Schemat inwertera TV LCD Samsung LE40R51B(RE40EO) .................................................................... 28Kody wartoœci rezystancji stosowane w oznaczeniachrezystorów SMD .......................................................... 29OTVC plazma chassis GPH10DE firmyPanasonic (cz.4 – ost.) ............................................... 31Konsola gier wideo XBOX 360 ..................................... 37Opis budowy i dzia³ania przetwornic napiêciatypu “Cuk” .................................................................... 40Philips, chassis TE3.1E–CA – opis wybranychuk³adów, regulacje serwisowe ...................................... 43SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 25

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokZestawy muzyczne Panasonic SA–AK25, SA–AK27– przyczyny sygnalizowania kodu b³êdu “F61” ............ 49Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 3/2009:– OTVC plazma Thomson IFC130 (cz.3 z 3 – ark.5, 6) –4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 3/2009:– OTVC Condor CTV-2154 – 4 × A2– LCD TV LG 32LC2D(B)/37LC2D(B)/42LC2D(B) chassisLD61A cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2– OTVC Panasonic chassis GP2 cz.1 z 2 – ark. 1, 2) –4 × A2– OTVC plazma Philips FM23 AC, FM24 AB, FM33 AA(cz.4 z 4 – ark.7, 8) – 4 × A24/2009 (158) – kwiecieñ 2009Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD (cz.3) .... 4Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 19– magnetowidy ............................................................ 24Schemat ideowy inwertera OTVC LCD Thomsonchassis A01 ................................................................. 25Tranzystory JFET ........................................................ 29Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 31Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFCwykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262(cz.1) ........................................................................... 32Zasilacz i inwerter monitora LCD Dell E172FPb .......... 38System sterowania pracš zestawu muzycznegoPanasonic SA–AK25 ................................................... 42OTVC Grundig STF72–1010/7 Text – tryb i regulacjeserwisowe .................................................................... 46Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 4/2009:– LCD TV LG 42LF66 chassis LD75A (cz.1 z 2 – ark.1,2) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 4/2009:– LCD TV LG 32LC2D(B)/37LC2D(B)/42LC2D(B) chassisLD61A (cz.2 z 2 – ark.3, 4) – 4 × A2– OTVC Panasonic chassis GP2 (cz.2 z 2 – ark.3, 4) –4 × A2– OTVC SONY chassis AE–4 (cz.1 z 2 – ark.1 ÷ 4)– 8 × A25/2009 (159) – maj 2009Od ciek³ych kryszta³ów do wyœwietlacza LCD(cz.4 – ost.) ................................................................... 4Porady serwisowe ....................................................... 11– odbiorniki telewizyjne................................................ 11– audio ......................................................................... 23– magnetowidy ............................................................ 24Schemat ideowy zasilacza i inwertera monitoraLCD BENQ Q7C3–LG ................................................. 25Uk³ad scalony KA9220 firmy Samsung ....................... 29Opis budowy i dzia³ania aktywnego uk³adu PFCwykonanego na bazie sterownika MC33262/MC34262(cz.2 – ost.) ................................................................. 33OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2 (cz.1) ....... 38OTVC LCD Sony KDL–26U2000, KDL–32U2000,KDL–40U2000 chassis SE–1 ...................................... 44Systemy telewizji analogowej ...................................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 5/2009:– LCD TV LG 42LF66 chassis LD75A (cz.2 z 2 – ark.3,4) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 5/2009:– OTVC Grundig STF 72–1010/7 Text – 4 × A2– OTVC Panasonic chassis GP3 – 4 × A2– OTVC Philips chassis L01.1E AA – 8 × A26/2009 (160) – czerwiec 2009Tryb serwisowy i funkcje specjalne OTVC Grundig zchassis CUC-1807, CUC-1837, CUC-1838, CUC-1839,CUC1934 i CUC-1935 .................................................... 4Porady serwisowe ....................................................... 10Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 24Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD SamsungBORDEAUX 32 cale BN71BB ..................................... 25Chassis MF–02HA LG do 30-calowychmonitorów LCD ............................................................ 29Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.1) ................................................... 33OTVC Samsung chassis S63B(P) Shine 2(cz.2 – ost.) ................................................................. 40OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.1) ..... 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 6/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.1 z 4 – ark.1, 2)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 6/2009:– OTVC LCD Sony chassis SE–1 – 12 × A2– OTVC Samsung chassis S63B – 4 × A27/2009 (161) – lipiec 2009Odbiorniki TFT–LCD Samsung LE26/32/40R71Bi LE26/32/37/40R72B ..................................................... 4Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23Schemat ideowy inwertera monitora LCD Philips26 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokLC13E (15") ................................................................. 25Schemat ideowy zasilacza odbiornika LCD 32"Philips chassis JL2.1E AA .......................................... 26Schemat ideowy inwertera monitora LCD PhilipsLC13E (20") ................................................................. 28Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.2) ................................................... 29Chassis LC7.2E firmy Philips ...................................... 36Listy od Czytelników ................................................... 40Oznaczenia kodowe podzespo³ów elektronicznychna schematach i w wykazach czêœci urz¹dzeñfirmy JVC ..................................................................... 41Jak zast¹piæ uk³ad SG6841 uk³adem LD7552? ........... 43OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.2) ..... 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 7/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.2 z 4 – ark.3, 4)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 7/2009:– OTVC LCD JVC LT–32SH6/A, LT–37SH6/A – 8 × A2– OTVC LCD Samsung LE26(32/37/40)R71(72)B (cz.1 z2 – ark.1, 2) – 4 × A2– OTVC LCD Sony chassis SE–1 uzupe³nienie (ark. 7,8) – 4 × A28/2009 (162) – sierpieñ 2009Odbiorniki TFT–LCD Samsung LE26/32/40R71Bi LE26/32/37/40R72B (cz.2 – ost.) ................................ 4OTVC plazma Philips chassis LC4.41E ........................ 6Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23Schemat blokowy OTVC LCD Funai LCD-A2005 ......... 25Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD FunaiLCD-A2005 .................................................................. 26Schemat blokowy zasilacza oœwietlenia tylnegoOTVC LCD Funai LCD-A2005 ...................................... 28Naprawa komputerów – diagnozowanie uszkodzeñ ..... 29Inwerter do sterowania podœwietleniem ekranów LCD . 32Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.3) ................................................... 34OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50 (cz.3) ..... 39Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachfirmy Samsung ............................................................ 45Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewewyposa¿onych w chassis Q 4040 (cz.1) ..................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 8/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.3 z 4 – ark.5, 6)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 8/2009:– OTVC LG CP–29K30 chassis MC005A – 4 × A2– OTVC LCD Samsung LE26(32/37/40)R71(72)B (cz.2 z2 – ark.3, 4) – 4 × A2– TVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.1 z 5 – ark.1÷ 4) – 8 × A29/2009 (163) – wrzesieñ 2009Opis dzia³ania oraz typowe aplikacje scalonychelementów przetwornic Tiny-, Link- orazPeak-Switchý (cz.4 – ost.) ........................................... 4Tryb serwisowy odbiorników TV firmy Loewewyposa¿onych w chassis Q4040 (cz.2 – ost.) .............. 8Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23Schemat ideowy zasilacza SMPS (PFC, S/B) MGM32PBN96–03775A do OTVC LCD Samsung LNS3241DX,LNS3251D ................................................................... 25Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD SamsungLE32R87 BDX/XEU ...................................................... 26Schemat ideowy zasilacza SMPS (MULTI) MGM32PBN96–03775A do OTVC LCD Samsung LNS3241DX,LNS3251D ................................................................... 28Nokia NTest – program do oceny jakoœciwyœwietlaczy LCD i plazmowych................................. 29OTVC LCD Panasonic VIERA seria 500 i 50(cz.4 – ost.) ................................................................. 31Telewizor LCD Telestar chassis TC .............................. 38Jak „czytaæ” oznaczenia modeli OTVC LCD firmyToshiba ........................................................................ 43Pomiary temperatury za pomoc¹ miernikauniwersalnego przy wykorzystaniu elementu NTC ....... 44OTVC plazma Philips chassis LC4.41E (cz.2 – ost.) .. 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 9/2009:– OTVC Philips chassis A8.0A (cz.4 z 4 – ark.7, 8)– 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 9/2009:– OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.2 z 5 –ark.5 ÷ 8) – 8 × A2– OTVC Sony chassis AE–4 (cz.2 z 2 – ark.5 – 8)– 8 × A210/2009 (164) – paŸdziernik 2009Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.1) ................................................................. 4Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 9Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– audio ......................................................................... 23SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 27

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rokSchemat zasilacza i inwertera SamsungBN94–00622J .............................................................. 25Telewizor LCD z chassis LC firmy Beko ...................... 29Inwertery w monitorach i telewizorach LCD ................. 34Oznaczenia paneli LCD stosowanych w odbiornikachi monitorach firmy Samsung (cz.2 – ost.) .................... 39Identyfikacja panelu wyœwietlacza LCD w monitorachi OTVC firmy Toshiba ................................................... 41Poprawianie jakoœci odtwarzania obrazu ..................... 42Sposób wejœcia w tryb serwisowy OTVC LCD Toshibana przyk³adzie modelu 46ZF355DB ............................. 44Serwis OTVC LCD Philips 14PF6826 chassisTF1.1E AA ................................................................... 45Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 10/2009:– OTVC LCD Funai LCD–A3206/LCD–B3206/LCD–C3206/LCD–D3206, LCD–C3207/32B7 (cz.1 z 2 –ark.1, 2) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 10/2009:– OTVC LG chassis MC–006A modele: WT–32Q82IP,WT–32Q81IP (ark.1 ÷ 4) – 8 × A2– OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.3 z 5 –ark.9 ÷ 12) – 8 × A211/2009 (165) – listopad 2009Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.) ....................................................... 4Regulacje serwisowe OTVC LG chassis MC–05HA ...... 8Porady serwisowe ....................................................... 10– odbiorniki telewizyjne................................................ 10– magnetowidy ............................................................ 20– audio ......................................................................... 21Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV–S23/S26/S32A10E,KDL–S23/S26/S32A12U. P³yta G1 ........................ 25, 28Schemat ideowy zasilacza OTVC LCD Sony BRAVIAchassis WAX modele: KLV–S23/S26/S32A10E,KDL–S23/S26/S32A12U. P³yta GE1 ........................... 26¯arówka jako obci¹¿enie sztuczne .............................. 29Sygnalizacja zasilania i nieprawid³owoœci w OTVCLCD Toshiba na podstawie modelu 46ZV555DB .......... 31Uk³ady scalone stosowane w inwerterach do monitorówLCD z lampami CCFL .................................................. 32Listy od Czytelników ................................................... 35Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU(cz.1) ........................................................................... 36Monitor TFT Acer AL1931 – porada serwisowa ............ 39Programatory uniwersalne ........................................... 40Sygna³y VPS w telewizji cyfrowej ................................ 41OTVC LCD Daewoo DLT–26C2/C3, DLT–32C1/C2/C3/C6/C7, DLT–37C3/C7 chassis SL–500T ...................... 44OTVC LCD Sony BRAVIA KLV–S23/S26/S32A10E,KDL–S23/S26/S32A12U chassis WAX ....................... 48Og³oszenia i reklama ................................................... 50Wk³adka schematowa do „SE” 11/2009:– OTVC LCD Funai LCD–A3206/LCD–B3206/LCD–C3206/LCD–D3206, LCD–C3207/32B7 (cz.2 z 2 –ark.3, 4) – 4 × A2Dodatkowa wk³adka do „SE” 11/2009:– OTVC Daewoo chassis CP–750 – 4 × A2– OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.4 z 5 –ark.13 ÷ 16) – 8 × A2– OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.1 z 7 –ark. 1, 2) – 4 × A212/2009 (166) – grudzieñ 2009Budowa i opis dzia³ania przetwornicy konfiguracjiSEPIC (cz.2 – ost.)........................................................ 4Wyœwietlacz TFT LCD M190A1-L01 firmy Chi Mei ........ 4Porady serwisowe ....................................................... 10- odbiorniki telewizyjne ................................................ 10- magnetowidy ............................................................. 22- ró¿ne ......................................................................... 22- audio ......................................................................... 23Spis treœci „Serwisu Elektroniki” – 2009 rok ................ 25Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomsonchassis A01 (cz.1) ....................................................... 29Zasada dzia³ania projektora DMD ................................ 34Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU(cz.2 – ost.) ................................................................. 48Odpowiadamy na listy Czytelników ............................. 50Og³oszenia i reklama ................................................... 51Wk³adka schematowa do „SE” 12/2009:OTVC LCD Daewoo DLT-26C2, DLT-26C3, DLT-32C1,DLT-32C2, DLT-32C3, DLT-37C3 chassis SL-230T(cz.1 z 2 – ark.1, 2) – 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do „SE” 12/2009:OTVC Daewoo chassis CP-650 – 4 × A2,OTVC LCD Philips chassis JL2.1E AA (cz.5 z 5 – ark.17÷ 20) – 8 × A2,OTVC LCD Sony Bravia chassis WAX2F (cz.2 z 7 – ark.3, 4) – 4 × A2.Kompletny spis treœci (na bie¿¹co aktualizowany)wszystkich wydanych do tej pory numerów „SerwisuElektroniki”, Dodatków Specjalnych”, biuletynów „Car -audio”, Bazy Porad Serwisowych” jest dostêpny na naszejstronie internetowej:www.serwis-elektroniki.com.pl28 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassisA01 (cz.1)Karol ŒwiercSporo miejsca poœwiêciliœmy ju¿ inwerteromodbiorników LCD. Jednak temat jest „na czasie”, akonstruktorzy funduj¹ nam bogat¹ ró¿norodnoœærozwi¹zañ. Choæ opracowano specjalizowane uk³adyscalone dla tego bloku odbiornika LCD, spotykamytak¿e rozwi¹zania wykonane „na piechotê”. Tradycyjnie,w tego typu rozwi¹zaniach przoduje firma Thomson(i pochodne – Telefunken, Saba, Nordmende). S¹one z jednej strony najbardziej skomplikowane, zdrugiej jednak strony pozwalaj¹ na najwiêkszy wgl¹dw pracê obwodu. Tak¿e naprawa, z jednej strony jestnajtrudniejsza, z drugiej zaœ, nie ma obawy o brakelementów. Obie „strony” s¹ prawdziwe, jednak„druga strona” ujawnia swe pozytywne walory tylkowtedy, gdy nie ma przed nami tajemnic sposób pracynaprawianego uk³adu. Ten punkt widzenia jest tymbardziej wyrazisty, i¿ z uwagi na technologiê monta¿u(SMD), nie pozostaje bezkarne nadmierne u¿ywanielutownicy. Zatem, gruntowna znajomoœæ pracy obwodujest nie tylko po¿¹dana, ale staje siê koniecznoœci¹.Schemat inwertera odbiornika Thomson chassis A01publikowaliœmy wewn¹trz numeru „Serwisu Elektroniki”4/2009 (na stronach 25 - 28). Do tego schematuodwo³uje siê tekst bie¿¹cego artyku³u. Z uwagi nama³o przyjazny sposób rysowania schematu przezfirmê Thomson, zamieszczamy w artykule szeregrysunków maj¹cych za zadanie u³atwienie analizyomawianego obwodu. Niemniej, ostateczna konfrontacjanale¿y do schematu ideowego.1. Ogólny opis struktury inwerteraNiniejszy punkt odwo³uje siê do schematu blokowego pokazanegona rysunku 1.1.Obwodem mocy zasilania lamp CCFL jest tradycyjna przetwornicaRoyera. Inwerter zawiera dwa obwody Royera, conale¿y do rozwi¹zañ typowych. Odbiornik zawiera jednak 6lamp CCFL, zatem ka¿dy Royer obs³uguje 3 lampy. Garœæ informacjina temat idei pracy obwodu Royera zawarto w punkcie2, jednak po gruntowny opis odsy³amy do punktu 2, pierwszejczêœci artyku³u „Zasilacze lamp CCFL w uk³adach podœwietlaniaekranów LCD” publikowanego w „Serwisie Elektroniki”nr 1/2007. O ile Royer nale¿y uznaæ rozwi¹zaniemPÊTLANAPIÊCIOWAANA£ I+ V+5VQ 9Q 0Q 0ON/OFFWZMPWMQ 00L 0Royer IQ 05Q 08PROTA JBURSTIC 05IC 06REFPÊTLAPR¥ OWAANA£ IIROYER II; LAMPY „ ”, „5”, „6”5 6WZM OP ,86PROTIC 0IC 0ELAYQ8Rys.1.1. Schemat blokowy inwerteraSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 29

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01klasycznym w inwerterze lamp CCFL (zdominowa³ on te konstrukcjewraz z uk³adami mostkowymi, z podzia³em na pó³mostkowei pe³ne mostki oraz rzadziej spotykane push-pulle),o tyle oryginalny jest sposób jego zasilania. To on decydujeo iloœci energii wpompowanej do obwodu rezonansowego bêd¹cegokluczowym elementem przetwornicy. W omawianyminwerterze zasilanie jest pr¹dowe wykonane na zasilaczu konfiguracjibuck ulokowanym od strony plusa zasilania (tu te¿spotykamy dwa warianty, zasilanie „od góry” i w „ogonie”Royera). Kluczem jest tranzystor polowy z kana³em typu p, coupraszcza sposób jego sterowania. Buck kluczuje synchroniczniez Royerem, a jak to siê dzieje opisano w punkcie 3. Ca³alogika sterowania wykonana jest na dwóch wzmacniaczachoperacyjnych. Uk³ad scalony IC201 - LM339 zawiera czterywzmacniacze operacyjne, ka¿demu Royerowi przydzielony jestbliŸniaczy obwód sterowania. Ca³oœæ obwodu objêta jest dwiemapêtlami ujemnego sprzê¿enia zwrotnego: pêtl¹ pr¹dow¹ inapiêciow¹. Pierwsza kontroluje pr¹d lamp CCFL, druga pracujew charakterze obwodu zabezpieczenia. Tê myœl rozwiniêtow punkcie 4 artyku³u. Obwody o których wspomnianodotychczas, odpowiedzialne s¹ za œwiecenie lamp z maksymaln¹ich jasnoœci¹. W inwerterze konieczna jest jednak tak¿eregulacja jaskrawoœci podœwietlenia ekranu ciek³okrystalicznego.Regulacjê tê wykonano w trybie burst, a obwód odpowiedzialnyza ten tryb pracy omówiono w punkcie 6. Ostatnimuwidocznionym na schemacie blokowym uk³adem jest obwódzabezpieczeñ. Ten anga¿uje a¿ 8 wzmacniaczy operacyjnychzawartych w dwu uk³adach scalonych LM339. To uk³ad stosunkowoprosty, choæ newralgiczny. Opisowi jego pracy poœwiêconoprzedostatni punkt niniejszego artyku³u. W ostatnim,8. punkcie, kilka sugestii maj¹cych u³atwiæ naprawy omawianegoinwertera.2. Przetwornica RoyeraPraca obwodu Royera polega na zapewnieniu oscylacji obwodurezonansowego, „na który” Royer pracuje. Czêstotliwoœæoscylacji wyznacza sam obwód LC, zaœ amplitudê dedykowanyobwód zasilaj¹cy. Zadaniem samego Royera jest zapewnieniedodatniego sprzê¿enia zwrotnego niezbêdnego, aby oscylacjeby³y trwa³e. Analizê niniejszego punktu mo¿na przeprowadziæw oparciu o schemat ideowy. Jest on jednak ma³o czytelnyi zawiera wiêcej elementów ani¿eli wymaga sama idea.Dlatego pomocny bêdzie poni¿szy rysunek (rys.2.1).RTTrCCCFLLC A +UzTR+BUCRFB i PROTPWMROYERRys.2.1. Konfiguracja stopnia mocy Buck-RoyerRoyer jest przetwornic¹ o strukturze symetrycznej. Zawieradwa tranzystory pracuj¹ce na obwód rezonansowy ulokowanyw ich kolektorach. Pe³na symetria wymaga odczepu wpo³owie indukcyjnoœci L. Tu te¿ doprowadzone jest napiêciezasilania. W omawianym rozwi¹zaniu nale¿y raczej mówiæ opr¹dzie zasilania, jako ¿e zasilanie ma charakter wysokoimpedancyjny.Zauwa¿my, i¿ obwód rezonansowy Tr 1 C 1 nie ma odniesionegopotencja³u wzglêdem masy uk³adu. Co wiêcej, zuwagi na brak kondensatora w obwodzie zasilania, nie ma onw ogóle odniesionego potencja³u wzglêdem niczego. Jakichzatem nale¿y spodziewaæ siê przebiegów?Otó¿. Chocia¿ obwód rezonansowy nie ma sta³ego odniesieniapotencja³u wzglêdem masy, odniesienie to jest niezale¿-ne w dwu po³ówkach okresu drgañ. Obwód zasilania baz tranzystorówT1 i T2 ma charakter dodatniego sprzê¿enia zwrotnego.Ka¿dy z tranzystorów utrzymany jest w nasyceniu przezpo³owê okresu naturalnej oscylacji. W tym czasie tranzystorzwiera do masy jeden z „biegunów” obwodu rezonansowego.Przebieg napiêcia na kondensatorze, jak i pr¹du w indukcyjnoœcijest zaœ w pe³ni sinusoidalny. Przy odpowiednio dobranymwspó³czynniku dodatniego sprzê¿enia zwrotnego w obwodziebaz, przebieg napiêcia na kolektorach odpowiada jednopo³ówkowowyprostowanej sinusoidzie, sinusoidzie oscylacjirezonansowych. Oczywiœcie oba przebiegi przesuniête s¹wzglêdem siebie w fazie o p radianów. Jaki z kolei wystêpujeprzebieg w wêŸle odczepu indukcyjnoœci, odczepu który jestwêz³em zasilania? Wydedukowanie tego przebiegu jest szczególniewa¿ne z uwagi na kilkakrotne jego wykorzystanie wobwodzie sterowania. Tu tak¿e nale¿y siê spodziewaæ wyprostowanejsinusoidy, jednak ju¿ dwupo³ówkowo, nie jednopo-³ówkowo. Jej amplituda musi byæ dwukrotnie ni¿sza od przebiegówna kolektorach T1 i T2. Takie zachowanie przebiegównapiêæ zapewnia symetria uk³adu, i oczywisty fakt narzuconyprzez elementarne prawa fizyki, i¿ sk³adowa sta³a napiêcia wka¿dym punkcie indukcyjnoœci musi pozostaæ jednakowa. Tenelementarny wymóg u³atwi nam tak¿e dedukcjê zale¿noœci iloœciowych.Powiedziano, i¿ zasilanie ma charakter pr¹dowy,odbywa siê bowiem przez kolejn¹ indukcyjnoœæ, L1 na rysunku2.1. W tym zasilaczu, nigdzie nie wystêpuje napiêcie sta³e,co utrudnia, lecz nie uniemo¿liwia jego analizê. Przebieg napiêciana drenie klucza K1 jest prostok¹tem. Jest to jednak prostok¹tzsynchronizowany z sinusem obwodu rezonansowego.Wzajemn¹ zale¿noœæ wspomnianego wy¿ej sinusa i prostok¹tapokazano na rysunku 3.2 w punkcie 3. Niezale¿nie od tego,i¿ przebieg napiêcia na samej indukcyjnoœci zasilania jest wyj¹tkowoskomplikowany, co poci¹ga za sob¹ skomplikowanyprzebieg pr¹du, prawdziwym pozostaje równoœæ wszystkichsk³adowych sta³ych. Sk³adowa sta³a przebiegu prostok¹tnegona drenie jest oczywiœcie iloczynem napiêcia zasilania na Ÿródletranzystora MOSFET przemno¿onym przez wspó³czynnikwype³nienia kluczowania. Sk³adow¹ sta³¹ przebiegu wyprostowanejsinusoidy nietrudno wyliczyæ ca³kuj¹c j¹ przez pó³okresu. Uproszczone obliczenia daj¹ wynik amplitudy napiêciana kolektorach tranzystorów powi¹zany z wspó³czynnikiemwype³nienia kluczowania jako p × U Z × D. To w³aœnie napiêcieprzetransformowane jest jednoznacznie przez przek³adniêtransformatora wprost na lampy CCFL. Istotn¹ impedancjê stanowijednak tak¿e kondensator ballastu. Kondensator niewielkiejwartoœci – 27pF. Istnienie takiej impedancji (przy 50 kHz1/wC = ok. 100k) jest konieczne szczególnie, gdy jeden trans-30 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01formator zasila kilka lamp. W przeciwnym razie, nigdy nie zapali³ybysiê wszystkie.Treœæ bie¿¹cego punktu artyku³u zawiera w maksymalnymskrócie, wszystkie informacje niezbêdne dla zrozumienia pracyobwodów mocy - wysokonapiêciowych. Do tego dodajmy, i¿ pr¹dka¿dej lampy monitorowany jest niezale¿nym rezystorem o wartoœci1k. Informacja ta jest jednak wykorzystywana przez obwodysteruj¹ce, dlatego jej opis przeniesiono do punktów 3 i 4.Na koniec bie¿¹cego punktu zamieszczamy kilka oscylogramówz pracy obwodu Royera. S¹ to jednak przebiegi pozyskanez pracy bardzo podobnego inwertera, jednak nie tego,który jest tematem niniejszego opracowania. Autor skorzysta³z dostêpnego monitora LCD, w którym inwerter pracowa³ woparciu o takie jak w Thomsonie z chassis A01 obwody Royera,jednak ze sterownikiem BA9741F (który jest te¿ typow¹aplikacj¹ w tym bloku funkcjonalnym odbiornika LCD). Zdjêteoscylogramy pokazuj¹ rysunki 2.2a do 2.2d.0V0VA5V5V9µs9 µsPWM = 0 6VWartoœæœredniaVU CE TU CE TRys.2.2c. Przebieg napiêcia w centralnym odczepietransformatora Royera oraz na wyjœciuobwodu zasilania buckI5V8 5VV0VV0V8 µs ≅ 5 HzRys.2.2a. Przebieg napiêcia na obu tranzystorachprzetwornicy RoyeraII0V8µs6 5 Hz9µs; PWM = 0 95VWartoœæœrednia5V0V0V0VU CE TU AV5VWartoœæœredniaRys.2.2b. Przebieg napiêcia na tranzystorze i w centralnymodczepie transformatora RoyeraVVRys.2.2d. Praca Royera w warunkach braku obci¹¿enia(od³¹czenie lampy)I – napiêcie w centralnym odczepie transformatoraII- przebieg na wyjœciu obwodu zasilania buckNa rys.2.2a pokazano przebiegi na kolektorach obu tranzystorówprzetwornicy Royera. Faktycznie, widzimy tu jednopo³ówkowowyprostowan¹ sinusoidê. Oba przebiegi s¹ identyczne,z przesuniêciem fazy o 180°. Rysunek 2.2b to przebiegna jednym z kolektorów Royera oraz na œrodkowym odczepietransformatora w miejscu, do którego doprowadzone jest zasilanie.Tu widzimy wyprostowane obie po³ówki sinusoidy, leczamplitudê o po³owê ni¿sz¹. Przebieg 2.2c kojarzy wêze³ zasilaniaRoyera z przebiegiem sprzed indukcyjnoœci zasilaj¹cej.S¹ to wiêc dwa przebiegi po obu stronach indukcyjnoœci zasilania.Jak¿e ró¿ne, jednak ich wartoœci œrednie musz¹ byæ identyczne.Jak¿e skomplikowany jest przebieg pr¹du, skoro napiêciejest równe ró¿nicy przebiegów I i II? Nie ma to wiêkszegoznaczenia, o ile indukcyjnoœæ jest wystarczaj¹co du¿aSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 31

Opis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01(dla czêstotliwoœci napiêcia które na niej wystêpuje), zapewniaci¹g³oœæ pr¹du i stanowi Ÿród³o wysokoimpedancyjne (czylizasilania pr¹dowe). Przebieg z rysunku 2.2c zamieszczono wbie¿¹cym artykule, jako przebieg pouczaj¹cy. Jest on jednaknieco ró¿ny od tego, czego nale¿y spodziewaæ siê w inwerterzechassis A01 Thomsona. Tu, przebieg wyjœciowy modulatoraPWM i sinus Royera, nie s¹ wzajemnie zsynchronizowanez sob¹. Odpowiedni przebieg dla omawianego inwerterapokazano na rysunku 3.2, jednak tam, nie jest to przebieg „zdjêty”,a wydedukowany na podstawie analizy schematu ideowego.Na rys. 2.2c warto zwróciæ uwagê, i¿ zasilacz konfiguracjibuck pracuje tu z czêstotliwoœci¹ ponad dwukrotnie wy¿sz¹od tego co obserwujemy w wêŸle zasilania Royera. Jest to zatemczêstotliwoœæ 4 ÷ 5-krotnie wy¿sza od tej, któr¹ wyznaczaobwód rezonansowy Royera.Na rysunku 2.2d pokazano przebiegi w warunkach od³¹czenialamp CCFL. To stan awaryjny. Faktycznie, przebiegipokazuj¹ siê na ok. 1.5 sekundy, po czym obwody sterownikawy³¹czaj¹ inwerter. Przebiegi nie ulegaj¹ jednak zdecydowanejzmianie. Wspó³czynnik PWM obwodu zasilania roœnie, botak ka¿e mu pêtla pr¹dowego sprzê¿enia zwrotnego. W przypadkubraku (od³¹czenia) lamp, ta jest w istocie rozwarta. Jednaknapiêcia na Royerze zachowuj¹ kszta³t, zaœ ich amplitudaroœnie wprost proporcjonalnie do napiêcia zasilania (jego œredniejwartoœci). Czêstotliwoœæ tak¿e nieco wzros³a. Wynika to zkorekty pojemnoœci widzianej na uzwojeniu pierwotnym wnoszonejprzez przetransformowanie impedancji obwodu obci¹-¿enia. Istnieje obawa o przebicie w uzwojeniu wysokonapiêciowymtransformatora. Dlatego sensowne jest istnienie odpowiednichobwodów zabezpieczeñ. Nie jest to jednak takaobawa, aby nie mo¿na w celach serwisowych, obwodu „sztucznie”uruchomiæ na kilka sekund (co w zupe³noœci wystarczadla przeprowadzenia pomiarów). Parê s³ów w tym zakresiepowiemy jeszcze w punkcie 8 bie¿¹cego artyku³u.3. Praca obwodów steruj¹cychZwykle w tym miejscu adaptuje siê specjalizowany uk³adscalony. Takich jest wiele, jednak jak przysta³o na firmê Thomson,wszystko wykonano na elementach dyskretnych (jeœli zaliczyædo nich tak¿e wzmacniacz operacyjny). Mimo to, liczbau¿ytych elementów nie przewy¿sza zasadniczo scalonych konkurentów.Wszystko dziêki temu, i¿ uk³ad wykonano bardzopomys³owo.Przechodz¹c do opisu szczegó³owego, nale¿y stwierdziæ,i¿ kluczowymi elementami s¹ tu dwa wzmacniacze operacyjne,a sedno dzia³ania tkwi w pomys³owym ich zapêtleniu. Pêtelekjest tu kilka, bo i lokalne i globalne, obejmuj¹ce tak¿eRoyera. Jednak, po kolei. Opiszemy po³owê uk³adu, wykonanegona wzmacniaczach operacyjnych 3 i 4 uk³adu scalonegoIC201. Wzmacniacze 1 i 2 pracuj¹ w identycznej konfiguracji,obs³uguj¹c bliŸniaczy obwód drugiego Royera. Opis poni¿szybêdzie odwo³ywa³ siê do rysunku 3.1, który jest znacznie bardziejczytelny ani¿eli schemat ideowy. Czêsto przekonujemysiê, i¿ rysowanie uk³adu scalonego w jego topografii monta¿owejnie jest najszczêœliwsze i ma³o przejrzyste.Zauwa¿my na wstêpie, i¿ g³ównym wêz³em ustalaj¹cympunkt pracy obwodu steruj¹cego i samego Royera jest wejœcieodwracaj¹ce wzmacniacza operacyjnego oznaczonego numerem3. Tu zamykaj¹ siê dwie pêtle „globalne” (pr¹dowa i napiêciowa),a tak¿e lokalna wokó³ wzmacniacza operacyjnego3. Ta lokalna, to kondensator o pojemnoœci 100nF, co czyniuk³ad integratorem. To bêdzie te¿ dominuj¹cy biegun pêtli stabilizacji.Czego uk³ad ¿¹da na wejœciu odwracaj¹cym, zale¿yprzede wszystkim od wejœcia nieodwracaj¹cego. To zaœ podpartejest na sta³ym potencjale referencyjnym 2.5V. Z du¿¹precyzj¹ napiêcie to jest pozyskane, zaanga¿owano sterowan¹diodê Zenera TL431. To znany i powszechnie stosowany element,tu wykorzystany, jak siê na pierwszy rzut oka wydaje,do b³ahego celu. Jednak dziêki temu U REF jest precyzyjne i sta-6 8RC8 V 0PÊTLANAPIÊCIOWA00nF+ Vp-FETA50µHBC5VREFD+ VON/OFF8EQ 09Q 06L 00Q 05Q 08BURSTQ 0nF0ROYERPÊTLAPR¥ OWA800nFRC0nFCCFLpF~ msRys.3.1. Schemat obwodów steruj¹cych buck-Royer-em32 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2009

ilne, a jak powiedziano wy¿ej, decyduje o punkcie pracy pozosta³ychobwodów. Niech tak¿e nie myli prostota obwodu,TL431 tak¿e pracuje z silnym lokalnym ujemnym sprzê¿eniemzwrotnym. Ustaliliœmy potencja³ obu wejœæ wzmacniacza operacyjnego3, co dzieje siê na wyjœciu tego wzmacniacza?To zale¿y od pr¹du wp³ywaj¹cego do wirtualnego wêz³awejœcia odwracaj¹cego. Sam integrator ca³kuje po czasie tenpr¹d, ³adunek gromadzi siê na kondensatorze C213. Napiêcietego kondensatora dodaje siê wprost do wirtualnego potencja-³u wejœcia odwracaj¹cego i jest ju¿ ca³kiem „realne”. W stanieustalonym wyjœcie wzmacniacza operacyjnego 3 wypracowujesta³y potencja³. Potencja³ który nakazuje okreœlone warunkipracy kolejnemu wzmacniaczowi operacyjnemu, wzmacniaczowioperacyjnemu 4. Ten pracuje jednak w charakterze komparatora.Zatem zadajmy pytanie, co z czym on porównuje?Na wejœciu odwracaj¹cym wzmacniacza operacyjnego 4zrealizowano generator przebiegu pi³ozêbnego. Widzimy tucz³on RC elementów R219 i C212. Ich iloczyn daje sta³¹ czasow¹18 mikrosekund. Jest ona wiêc porównywalna z okresemdrgañ obwodu rezonansowego zasilanego Royerem. Towa¿ne, skoro przebieg pi³ozêbny ma byæ synchroniczny z drganiamitego obwodu, zaœ amplituda kilkuwoltowa (u³amkiemnapiêcia zasilaj¹cego cz³on RC - 12V), a równoczeœnie liniowoœæjedynie nieznacznie odkszta³cona. Inaczej mówi¹c jestpo¿¹danym, aby generator pi³y pracowa³ na odcinku zbli¿onym,nieznacznie krótszym od sta³ej czasowej. Nale¿y jednakszczerze przyznaæ, i¿ porównujemy dwie wielkoœci, z którychjedynie jedn¹ jesteœmy w stanie precyzyjnie obliczyæ. Na schemaciebrak danych pozwalaj¹cych na wyliczenie rezonansuC206 z indukcyjnoœci¹ uzwojenia pierwotnego transformatoraPT201. Równoczeœnie, autor nie dysponuje uk³adem pozwalaj¹cymna dokonanie stosownych pomiarów. Musimy siêzatem zadowoliæ danymi szacunkowymi. Typow¹ wartoœci¹czêstotliwoœci przebiegu zasilaj¹cego lampy CCFL jest f =50kHz. Wyst¹pi ona, przy tak¿e typowej indukcyjnoœci L pierwotne= 50µH. Zauwa¿my jednak, i¿ przebieg pi³ozêbny na C212jest w istocie zerowany dwukrotnie za okres drgañ Royera.Jest tak dlatego, bowiem jako sygna³ „zeruj¹cy” (roz³adowuj¹cykondensator C212) wykorzystano przebieg z wêz³a zasilaniaobwodu Royera. Pamiêtamy z punktu 2, ¿e wystêpuje tudwupo³ówkowo wyprostowana sinusoida, zaœ proces „prostowania”podwaja czêstotliwoœæ.Przyd³ugie wywody prowadz¹ do prostego wniosku. KondensatorC212 ³aduje siê pr¹dem rezystora R219 przez okres10µs (przy za³o¿eniu czêstotliwoœci rezonansu Royera równej50kHz). W odstêpach 10-mikrosekundowych jest on zaœ roz-³adowywany za poœrednictwem diody D202 (choæ to diodapodwójna, druga wykorzystana jest w innym charakterze, oczym dalej). Te dane pozwalaj¹ na obliczenie amplitudy przebiegupi³ozêbnego, ok. 6.5V. Liniowoœæ, choæ nie bêdzie nadzwyczajna,w pe³ni zadowalaj¹ca dla omawianego celu. Wydedukowanyw³aœnie przebieg pi³ozêbny komparowany jest zpotencja³em wypracowanym integratorem wzmacniacza operacyjnego3. W ten sposób, na wyjœciu wzmacniacza operacyjnego4 powstaje przebieg prostok¹tny o regulowanymPWM. Aktywnym stanem jest stan wysoki, odpowiada wiêcon okresowi pi³y poni¿ej poziomu komparacji. Stan wyjœciakomparatora jest dalej dwukrotnie zanegowany, raz w tranzystorzeQ209, drugi raz w samym kluczu Q201 (jako ¿e, to p-MOSFET). Wynika to ze sposobu sterowania klucza, któregoOpis dzia³ania inwertera OTVC LCD Thomson chassis A01Ÿród³o podwieszone jest wprost do napiêcia zasilania. Q201wraz z diod¹ D204-D205 formuje ju¿ stopieñ mocy zasilaczatypu buck. Pracuje on na indukcyjnoœæ L201. Przy za³o¿eniuci¹g³oœci pr¹du w tej indukcyjnoœci, przebieg napiêcia w wêŸledrenu klucza musi byæ prostok¹tny. Jeœli nawet, ci¹g³oœæpr¹du nie zostanie zachowana, ¿adne nieszczêœcie siê nie stanie,przebieg kluczowany stanie siê trójpoziomowym. Nie bêdziemyprzeprowadzali analizy dla takich warunków pracy.Dociekliwy Czytelnik mo¿e potraktowaæ j¹, jako pouczaj¹ce„zadanie domowe”. Jeœli nawet Czytelnik stwierdzi, i¿ nie wartozadania tego odrabiaæ, warto przeanalizowaæ warunki przewodnoœcici¹g³ej b¹dŸ nieci¹g³ej. Tak¿e autor pomin¹³ tê analizê,jako zagadnienie o charakterze ogólnym, znacznie odbiegaj¹ceod sedna dzia³ania omawianego inwertera. Uwieñczeniemwywodów bie¿¹cego punktu musi jednak byæ obraz przebiegówwystêpuj¹cych w obwodzie modulatora PWM oraz wobwodzie rezonansowym Royera. Te zebrano na rysunku 3.2.U C 06U Q 05U BU CREZASYMPTOTA – 12VU WY-WO ~6VPWMONSERWIS ELEKTRONIKI 10/2009 330µsOFF ON OFFPWM= ×Rys.3.2. Istotne przebiegi w pracy inwerteraREZAnalizuj¹c ten rysunek widzimy, i¿ wszystkie przebiegi s¹ze sob¹ zsynchronizowane. Nie zapominajmy jednak, ¿e w omawianyminwerterze wystêpuj¹ dwa bliŸniacze obwody, z którychwy¿ej opisano jeden. Przebiegi miêdzy tymi bliŸniakami,s¹ jednak w pe³ni asynchroniczne. Ka¿dy dosynchronizowujesiê do swojego Royera. Wprawdzie bliŸniacze elementy maj¹te same wartoœci, jednak ka¿dy sw¹ w³asn¹ tolerancjê. Oznaczato, i¿ przebiegi, w szczególnoœci wysokonapiêciowe, mog¹ zsob¹ interferowaæ. To zjawisko bywa czêsto uci¹¿liwe, jako ¿epowoduje powstanie mory na ekranie telewizora b¹dŸ monitora.Jaki œrodek zaradczy? Przede wszystkim staranne ekranowanie.Jednak pomocna jest tak¿e korekta wartoœci jednego zelementów. Którego? OdpowiedŸ jednoznacznie wynika z przeprowadzonejwy¿ej analizy teoretycznej. Nale¿y skorygowaæwartoœæ C206, b¹dŸ C223 (w drugim kanale). Korekta kilkuprocentowajest zwykle wystarczaj¹ca i nie ma wiêkszego znaczenia,który z kondensatorów wymienimy (b¹dŸ pod³¹czymyrównolegle pojemnoœæ koryguj¹c¹). W zjawisku interferencji,dokuczliwa jest jedynie czêstotliwoœæ ró¿nicowa. }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzettttt

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy HitachiProjektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachi (cz.1)Andrzej BrzozowskiW artykule opisano chassis DLP-1 firmy Hitachistosowane w projektorze DMD 55DMX01W.1. Zasada dzia³ania projektora DMDProjektory DLP/DMD (DLP – Digital Light Processing;DMD – Digital Micromirror Device) opracowane i opatentowanezosta³y przez firmê Texas Instruments. Stosowany w projektorzeprocesor DLP przetwarza sygna³ wideo na sygna³ cyfrowy,który steruje matryc¹ DMD projektora z³o¿on¹ z wielumikroluster.Matryca DMD o rozdzielczoœci SVGA sk³ada siê z 848 x600= 508 800 luster.Matryca DMD o rozdzielczoœci XGA sk³ada siê z 1024 x768= 786 432 luster.Matryca DMD o rozdzielczoœci SXGA sk³ada siê z 1280 x1024= 1 310 720 luster.Mikrolustro ma powierzchniê 16µm 2 i mo¿e obracaæ siê wzakresie ±100 od po³o¿enia centralnego. W zale¿noœci od napiêciana elektrodach adresowych lustro obraca siê tak, ¿e mo¿eodbijaæ padaj¹ce na nie œwiat³o w kierunku soczewek tworz¹cychobraz lub w kierunku absorbera œwiat³a. Lustro za³¹czoneodbija œwiat³o w kierunku soczewek, lustro wy³¹czone odbijaœwiat³o w kierunku absorbera poch³aniaj¹cego œwiat³o.Czas za³¹czenia lustra decyduje o luminancji piksela obrazutworzonego przez lustro. Im d³u¿szy jest czas za³¹czenia lustra,tym jaœniejszy jest piksel obrazu. Ka¿de lustro jest sterowaneindywidualnie – niezale¿nie od innych luster. Lustraumieszczone s¹ w odleg³oœci mniejszej ni¿ 1µm co pozwalana uzyskanie obrazu o bardzo dobrej ostroœci.Ka¿dy obraz jest dzielony na sk³adowe R, G, B i zamienianyna sygna³ cyfrowy. Na ka¿dy kolor przypada 1 310 000próbek. Ka¿de lustro matrycy DMD jest sterowane przez pojedyncz¹próbkê.Na rysunku 1 przedstawiono wycinek matrycy DMD sk³adaj¹cysiê z dwóch mikroluster – jedno z nich jest wy³¹czone,drugie w³¹czone.Na rysunku 2 przedstawiono wycinek matrycy DMD sk³adaj¹cysiê z dwóch mikroluster w uk³adzie optycznym projektora.Lustro wy³¹czone odbija œwiat³o w kierunku absorbera(Light Absorber), lustro w³¹czone odbija œwiat³o w kierunkuuk³adu optycznego (Projection Lens).Absorberœwiat³aSoczewkaprojekcyjnaMatryca DMDLampaRys. 2. Fragment matrycy DMD i uk³ad optycznyprojektoraKolor uzyskiwany jest dziêki przepuszczaniu œwiat³a przezczerwono-zielono-niebieski filtr ko³owy. Filtr obraca siê i przepuszczakolejno kolory w wi¹zce œwiat³a padaj¹cej na lustro.Lustro poprzez zmianê po³o¿enia i czas za³¹czenia regulujejasnoœæ œwiecenia piksela w danym kolorze. Sprzê¿enie ruchulustra i filtru ko³owego przepuszczaj¹cego w danym momen-Modu³ DLPProcesorPamiêæSoczewka projekcyjnaDMDSoczewkakorekcyjnaFiltr koloruKondensorOptykar d³o œwiat³aEkranRys.1. Dwa mikrolustra – w³¹czone i wy³¹czoneRys.3. Modu³ DLP i uk³ad optyczny projektora34 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachicie œwiat³o w okreœlonym kolorze umo¿liwia uzyskanie ponad16 milionów kolorów.Na rysunku 3 przedstawiono modu³ DLP z matryc¹ DMD iuk³ad optyczny projektora.Zalety projektorów DLP:· obraz o du¿ej jasnoœci i kontraœcie,· du¿y k¹t obserwacji obrazu,· obraz mo¿e byæ wyœwietlany na ekranie o dowolnym rozmiarzez t¹ sam¹ jakoœci¹.2. Uk³ad zasilania chassis DLP-1Na rysunku 4 przedstawiono schemat blokowy uk³adu zasilaniachassis DLP-1.Po w³¹czeniu projektora do sieci przetwornica A z uk³ademscalonym I901 i transformatorem T901 wytwarza nastêpuj¹cenapiêcia zasilaj¹ce: +13V, +18V, -15V i +42V.Gdy projektor jest w³¹czony, styki przekaŸnika REL s¹zwarte i napiêcie sieci jest podawane do przetwornicy B. Prze-FAN + V FAN + V FAN + VPQF PQF PQFI95FAN +VI955FAN +VI956FAN +VWe œcienapiêciasieciRELPOWER PWB - ANapiêcie siecido zasilacza BPrzetwornicaAI90 , T90+ V+ 8V- 5V+ VI95STBY +5VI95BS +5VI95BS +6 5VI95AU + VQ9E- VQ9F0+ 5Vdo modu³uMICON PWB5 STBY +5VSTBY + VPMQdo modu³uSI NAL PWBSTBY + VAU + VBS + 5V9 + 8VVT + 5V5 BS +6 5VPSQdo modu³uAU IO PWB5 BS +6 5V6 BS +6 5VAU + VAU - VPQUNapiêcie sieciz zasilacza AProstowniPrzetwornicaBI90 , T90+ 8V+ V+8Vdo modu³uLamp Ballast PWB+ 0VPQLPOWER PWB - BIA0Front AudioOutI96MSC +9VQ959+ VI959LP +5VI960MSC +VI96MSC +5Vdo modu³uAU IO PWB5 A + 8V6 A + 8VPQUdo modu³uSI NAL PWB+ VB5 +8VBPSQdo modu³uLP PWB8 LP + VLP + V6 LP + V0 LP + V9 LP +5VPQdo modu³uMSC PWBMSC +9V6 MSC + V5 MSC + VMSC + VMSC +5V0 MSC +5VPBQRys.4. Schemat blokowy uk³adu zasilania chassis DLP-1SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 35

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachitwornica B z uk³adem scalonym I902 i transformatorem T902wytwarza napiêcia: +370V, +28V, +12V i +8V.2.1. Napiêcia wyjœciowe z przetwornicy A· +13V – napiêcie +13V zasila nastêpuj¹ce uk³ady chassis:- I954 – stabilizator napiêcia FAN +12V dla wentylatora;napiêcie z wyjœcia stabilizatora I954 zasila wentylator poprzezz³¹cze PQF1[2],- I955 – stabilizator napiêcia FAN +12V dla wentylatora;napiêcie z wyjœcia stabilizatora I955 zasila wentylator poprzezz³¹cze PQF2[2],- I956 – stabilizator napiêcia FAN +12V dla wentylatora;napiêcie z wyjœcia stabilizatora I956 zasila wentylator poprzezz³¹cze PQF3[2],- I951 – stabilizator napiêcia STBY +5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I951 podawane jest do modu³u sterowania MI-CON PWB poprzez z³¹cze PMQ[5],- I952 - stabilizator napiêcia BS +2.5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I952 podawane jest do modu³u sygna³owegoSIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[7];- poprzez z³¹cze PSQ1[3] napiêcie +13V podawane do modu³usygna³owego (SIGNAL PWB),- poprzez z³¹cze PMQ[1] napiêcie +13V do modu³u sterowania(MICON PWB) jako STBY +13V.· +18V zasila nastêpuj¹ce uk³ady:- I953 – stabilizator napiêcia BS +6.5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I953 podawane jest do modu³u sygna³owegoSIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[5] i do modu³u foniiAUDIO PWB poprzez z³¹cze PQU2[5,6],- I957 – stabilizator napiêcia AUD +12V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I957 podawane jest do modu³u sygna³owegoSIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[1] i do modu³u foniiAUDIO PWB poprzez z³¹cze PQU2[1],- poprzez z³¹cze PSQ1[9] napiêcie +18V podawane jest domodu³u sygna³owego (SIGNAL PWB).· -15V – zasila stabilizator Q9E3 napiêcia AUD -12V. Napiêciez wyjœcia stabilizatora Q9E3 podawane jest do modu³ufonii AUDIO PWB poprzez z³¹cze PQU2[3].· +42V – zasila stabilizator Q9F0 napiêcia VT +35V. Napiêciez wyjœcia stabilizatora Q9F0 podawane jest do modu³usygna³owego SIGNAL PWB poprzez z³¹cze PSQ1[11].2.2. Napiêcia wyjœciowe z przetwornicy B· +28V – napiêcie podawane jest do modu³u fonii AUDIOPWB poprzez z³¹cze PQU1[5,6] jako napiêcie A+28V i douk³adu IA01. IA01 jest wzmacniaczem mocy fonii.· +12V – napiêcie zasila nastêpuj¹ce uk³ady chassis:- I962 – stabilizator napiêcia MSC +9V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I962 poprzez z³¹cze PBQ2[14] podawane jestdo modu³u MCS PWB,- Q959 – stabilizator napiêcia DLP +3.3V; napiêcie z wyjœciastabilizatora Q959 poprzez z³¹cze PQD[6,7,8] podawanejest do modu³u DLP PWB,- poprzez z³¹cze PSQ1[13] podawane jest do modu³u sygna-³owego SIGNAL PWB jako napiêcie +12B,- poprzez z³¹cze PQD[10] podawane jest do modu³u DLPPWB jako DLP +12V.· +8V – napiêcie zasila nastêpuj¹ce uk³ady:- I959 – stabilizator napiêcia DLP +5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I959 poprzez z³¹cze PQD[9] podawane jestdo modu³u DLP PWB,- I960 – stabilizator napiêcia MSC +3.3V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I960 poprzez z³¹cze PBQ2[4,5,6] podawanejest do modu³u MCS PWB,- I961 – stabilizator napiêcia MSC +5V; napiêcie z wyjœciastabilizatora I961 poprzez z³¹cze PBQ2[10,12] podawanejest do modu³u MCS PWB,- poprzez z³¹cze PSQ1[5] podawane jest do modu³u sygna-³owego SIGNAL PWB jako napiêcie 8VB.· +370V (niestabilizowane) – napiêcie zasila modu³ zasilaj¹cylampê – Lamp Ballast PWB poprzez z³¹cze PQL[1].2.3. Uk³ady zasilania w module sterowania MICONPWBNa rysunku 5 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module sterowania MICON PWB.do modu³uCONTROL PWBAU +9VSTBY +5VSTBY + V 5PMRdo modu³uREMOTE PWBSTBY +5VSTBY + VPMJz modu³uPOWER PWBSTBY +5V 5STBY + VPMQSTBY +MICON PWBSTBY +Q0 9+ VVVdo modu³uSI NAL PWBSTBY +5VPSMdo modu³uSENSOR PWBSTBY + VPMEz modu³uSI NAL PWB6 AU +9VSEL +9V 8 SEL +9V+5V H 8 +5V HPSMRys.5. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w modulesterowania MICON PWBSTBY +3.3V (Q029) – stabilizator Q029 na module sterowaniawytwarza napiêcie STBY +3.3V z napiêcia STBY +5Vpodawanego z zasilacza. Napiêcie STBY +3.3V zasila równie¿modu³ REMOTE PWB poprzez z³¹cze PMJ[3], modu³CONTROL PWB poprzez z³¹cze PMR1[5] i modu³ SENSORPWB poprzez z³¹cze PME[3].2.4. Uk³ady zasilania w module sygna³owymSIGNAL PWBNa rysunku 6 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module sygna³owym SIGNAL PWB.W module sygna³owym wytwarzane s¹ opisane poni¿ej napiêciazasilania:· 5V1H (IP01) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP01; napiêcieto zasila uk³ady wideo 1H,· 5V2H (IP02) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP02, napiêcieto zasila uk³ady wideo 2H,· 5V3D (IP03) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP03; napiêcieto zasila uk³ad filtru grzebieniowego 3DYC,· 9V1H (IP04) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP04; napiêcieto zasila uk³ady wideo 1H,36 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachiz modu³uPOWER PWBAU + VSTBY + VBS +6 5V 5BS + 5V+ 8V 9VT + 5V+ VB+8VB 5PSQSINAL PWBBS +5VVt + 5V+ VB+8VBIP06AU +9VIP0SEL +9VAU +9VSEL +9Vdo modu³uTUNER PWBVT + 5V+ VB+ VB 6+8VB 8PSBIP05V HIP05V HIP05V5V H5V H5VIP089VFC HIP099VFC HIP 0V H9VFC H9VFC HV HIP09V H9V HIP5VFC5VFCIP059V H9V HIPVFCVFCRys.6. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w module sygna³owym SIGNAL PWB· 9V2H (IP05) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP05; napiêcieto zasila uk³ady wideo 2H,· AUD+9V (IP06) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP06;napiêcie to zasila uk³ad fonii na module sygna³owym,· SEL+9V (IP07) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP07; napiêciezasila ró¿ne uk³ady toru sygna³owego,· 9VFC1H (IP08) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP08; zasilauk³ad Flex Converter 1H na module sygna³owym,· 9VFC2H (IP09) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP09; zasilauk³ad Flex Converter 2H na module sygna³owym,· 12V2H (IP10) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP10; zasilauk³ady wideo 2H na module sygna³owym,· 5VFC (IP11) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP11; zasilauk³ad Flex Converter na module sygna³owym,· 3.3VFC (IP12) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IP12; zasilauk³ad Flex Converter na module sygna³owym.Na rysunku 7 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module TUNER PWB.W module TUNER PWB wytwarzane s¹ opisane poni¿ejnapiêcia zasilaj¹ce:· +9V (I201) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora I201; zasilaobie g³owice na module TUNER PWB,· +9V (I202) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora I202; zasilauk³ad prze³¹czaj¹cy anteny (Antenna Switch Box) poprzezz³¹cze EBA[3],· +5V (I203) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora I203; zasilaobie g³owice na module TUNER PWB.2.6. Uk³ady zasilania w module fonii AUDIO PWBNa rysunku 8 przedstawiono rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cychw module AUDIO PWB.2.5. Uk³ady zasilania w module g³owic w.cz. TUNERPWBz modu³uSI NAL PWBVT + 5V+ VB+ VB+8VB68PSBTUNER PWBI 0+9V RegI 0+9V RegI 0+5V Regdo modu³u Ant Sw Box+8VBEBARys.7. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w moduleTUNER PWB90U 0³owicag³ównaU 0³owicadodat owaz modu³uSI NAL PWBAU +9Vz modu³uPOWER PWBAU + VAU - VBS +6 5VBS +6 5Vz modu³uPOWER PWBPSU56PQUA + 8V 5A + 8V 6PQUAU IO PWBISAU +5VIS 5Center OutIS 6Rear OutAU +9VAU - VAU + V98PMUAU +5VPMUdo modu³uSP PWBAU + VAU - Vdo modu³uSP PWBAU +5VRys.8. Rozprowadzenie napiêæ zasilaj¹cych w moduleAUDIO PWBSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 37

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy HitachiTUNER PWBU 0³owicag³ównaU 0³owicaPIPWe œcia:wideoSVHSYPrPbWe œcia:wideoSVHSYPrPbFRONT PANELWe œcia:wideoSVHSWe œciePC - rontWy œcia:wideoSVHSWe œciePC - ty³IT0PIPTVTVVideoS-Video -YS-Video -CComp-Video -YComp-Video -Cb/PbComp-Video -Cr/PrVideoS-Video -YS-Video -CComp-Video -YComp-Video -Cb/PbComp-Video -Cr/PrVideoS-Video -YS-Video -CVideo OutS-Video-Y OutS-Video-C OutYOutYInCIn5TERMINAL PWB SI NAL PWB55606980590I 0Prze³ czaniesygna³ów AV5658Y MainC MainComponentComponentOS R Bz modu³uMICONPWBY SubC SubUY096600IY098 I 0ProcesorR BIY05558 Sub Cr Sub Cr9Sub Cb Sub Cb6Sub Y Sub Y58IX0Prze³ czanie sygna³ów8 Main Cr Y/Cb/Cr96Main Cb8Main Y550Cr/Pr6Cb/Pb6Y59Cr/Pr5Cb/Pb55Y5Main Cr8Main CbY6Main YUI50V9Y H56 I505 6H CbH CrUF0Modu³PIP/FlexConverterBRQIYCrCb/YIQ69RBRB58IC0Prze³ czaniePC/PC69RB850IC0Prze³ czanieTV/PC96RBOptical EngineAssemblyMSC PWBLP PWBH VI EO PWBRys.9. Schemat blokowy toru wideo chassis DLP-138 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Projektor DMD z chassis DLP-1 firmy Hitachi· AUD+5V (IS13) – napiêcie z wyjœcia stabilizatora IS13. Zasilauk³ady modu³u AUDIO PWB oraz poprzez z³¹czePMU1[1] podawane jest do modu³u DSP Digital SurroundProcessor.3. Tor wideo chassis DLP-1Na rysunku 9 przedstawiono schemat blokowy toru wideochassis DLP-1.Tor wideo obejmuje nastêpuj¹ce modu³y:· TERMINAL PWB – modu³ gniazd wejœciowych i wyjœciowych,· TUNER PWB – modu³ g³owic,· SIGNAL PWB – modu³ sygna³owy,· 2H VIDEO PWB – modu³ przetwarzania sygna³ów o podwojonejczêstotliwoœci linii,· Optical Engine Assembly – uk³ad optyczny projektora.· Modu³ TERMNAL PWB zawiera gniazda wejœciowe wideo,SVHS, PC oraz uk³ady scalone I301 i IT01.Uk³ad I301 prze³¹cza sygna³y z gniazd wejœciowych. Sygna³ywyjœciowe z uk³adu I301:- Y/C Sub to sygna³y wideo podawane dalej do toru PIP namodule SIGNAL PWB,- Y/C Main to sygna³y wideo toru g³ównego podawane dalejdo modu³u sygna³owego SIGNAL PWM,- Video Out, S-Video Y-Out, S-Video C-Out podawane s¹do gniazd wyjœciowych.Uk³ad IT301 jest filtrem grzebieniowym toru PIP. Sygna³wejœciowy do uk³adu podawany jest poprzez wyprowadzenie3, sygna³y wyjœciowe Y, C z filtru IT301 podawanes¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego I301.· Modu³ TUNER PWB zawiera dwie g³owice. G³owica U101dostarcza sygna³ telewizyjny TV1 do toru g³ównego, g³owicaU102 dostarcza sygna³ telewizyjny TV2 do toru PIP.Sygna³y wyjœciowe z g³owic podawane s¹ do wejœæ 60 i63 uk³adu I301.· Modu³ SIGNAL PWB – przetwarza sygna³y Sub Y/C, MainY/C, Component 1 (Y/Cr/Cb lub Y/Pr/Pb) oraz Component2 (Y/Cr/Cb lub Y/Pr/Pb).Sygna³y Sub Y/C podawane s¹ do uk³adu IY02, któryzamienia je na sygna³y Y/Cr/Cb (Y/R-Y/B-Y). Sygna³y wyjœciowez uk³adu IY02 podawane s¹ do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cegoIX01.Sygna³y Main Y/C podawane s¹ do uk³adu UY01. Uk³adten realizuje funkcjê filtru grzebieniowego i wydziela z wejœciowegosygna³u chrominancji C sygna³y Cr (R-Y) i Cb(B-Y). Sygna³y wyjœciowe z uk³adu UY01 podawane s¹ dowejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego IX01.Sygna³y Component 1 z wejœcia YPrPb1 podawane s¹do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego IX01.Sygna³y Component 2 z wejœcia YPrPb2 podawane s¹do wejœæ uk³adu prze³¹czaj¹cego IX01.Uk³ad scalony IX01 prze³¹cza sygna³y z czterech wejœæna dwa wyjœcia. Sygna³y wyjœciowe podawane s¹ do modu³uPIP/Flex Converter UF01.· Modu³ UF01 - PIP/Flex Converter – do wejœæ modu³u podawanes¹ sygna³y Y/Cr/Cb toru g³ównego (Main) i dodatkowego(Sub). Na wyjœciach modu³u w trybie PIP pojawiasiê sygna³ z³o¿ony z sygna³ów Main i Sub. Je¿eli na wejœciachmodu³u s¹ sygna³y o czêstotliwoœci linii 15.75kHz tow module PIP/Flex Converter nastêpuje ich konwersja nasygna³y 2.86H o czêstotliwoœci linii ok. 45kHz.· Modu³ 2H VIDEO PWB – do wejœæ modu³u podawane s¹sygna³y z wyjœæ modu³u PIP/Flex Converter (2H Y/Cr/Cb),sygna³y Main z wyjœæ uk³adu IX01 oraz sygna³y VGA(RGB) z wejœæ PC-front i PC-ty³.Sygna³ 2H Y z modu³u PIP podawany jest bezpoœredniodo uk³adu I501.Sygna³y 2H Cr/Cb z modu³u PIP podawane s¹ do wejœæuk³adu I502 i do konwertera YCrCb/YIQ. Sygna³y z wyjœækonwertera podawane s¹ do uk³adu I502. Zadaniem konwerterajest przesuniêcie fazy sygna³ów 2H Cr/Cb. Sygna³ywyjœciowe z konwertera podawane s¹ do uk³adu I502.Uk³ad I502 jest uk³adem prze³¹czaj¹cym sygna³y koloruCr/Cb. Gdy wybrany jest system NTSC, na wyjœcie uk³aduI502 kierowane s¹ sygna³y z konwertera Y/Cr/Cb / YIQ.W przypadku odbioru sygna³ów w innych systemach nawyjœcia uk³adu I502 kierowane s¹ sygna³y 2H Cr/Cb. Sygna³yz wyjœæ uk³adu I502 podawane s¹ do wejœæ uk³aduI501.Uk³ad I501 prze³¹cza sygna³y 1H / 2H. Do wejœæ 8, 1,14 podawane s¹ sygna³y Main Y/Cr/Cb. Do wejœæ 9, 16, 11podawane s¹ sygna³y z wyjœæ uk³adu I502.Je¿eli sygna³y przetwarzane w torze sygna³owym s¹ sygna³amio czêstotliwoœci linii wiêkszej ni¿ 15.75kHz (rozdzielczoœæwiêksza ni¿ 480i), modu³ Flex Converter nie musikonwertowaæ tych sygna³ów na sygna³y 2H i przesy³a jebezpoœrednio do uk³adu I501 (bez konwersji).Sygna³y z wyjœæ uk³adu I502 s¹ sygna³ami przetworzonymiw bloku Flex Converter i uk³adzie I502.Uk³ad I501 dokonuje prze³¹czenia sygna³ów do dalszegoprzetwarzania w torze sygna³owym. Prze³¹czanie wykorzystujewykrywanie sygna³ów o czêstotliwoœci innej ni¿15.75kHz.Sygna³y Y/U/V z wyjœæ uk³adu I501 podawane s¹ dowejœæ procesora RGB IK501.· Uk³ad IK01 – jest procesorem sygna³ów RGB. Do wejœæuk³adu podawane s¹ sygna³y wideo Y/U/V z wyjœæ uk³aduI501 i sygna³y OSD RGB z modu³u steruj¹cego MICOMPWB. Uk³ad IK01 przetwarza i ³¹czy sygna³y z obu wejœæ.Sygna³y wyjœciowe z uk³adu podawane s¹ do uk³adu prze-³¹czaj¹cego IC02.· Uk³ad IC01 – uk³ad prze³¹cza sygna³y z wejœæ PC projektora.Wyjœciowe sygna³y PC RGB podawane s¹ do wejœæuk³adu IC02.· Uk³ad IC02 – uk³ad prze³¹cza sygna³y z toru g³ównego iwejœæ PC. Do wejœæ IC02 podawane s¹ sygna³y toru Main zwyjœæ procesora IK01 i sygna³y VGA z uk³adu prze³¹czaj¹cegoIC01. Uk³ad prze³¹cza na wyjœcia sygna³y RGB, którepodawane s¹ dalej do uk³adu optycznego i steruj¹ matryc¹DMD.· Modu³y MSC PWB i DLP PWB – umieszczone s¹ w blokuoptyki projektora i zawieraj¹ matrycê DMD oraz uk³adysteruj¹ce matryc¹ i uk³adem optycznym. }Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 39

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDWymiana twardego dysku w odbiorniku HDTadeusz NowakSatelitarne odbiorniki telewizyjne z wbudowanymtwardym dyskiem staj¹ siê coraz bardziej popularne. Inic w tym dziwnego, skoro urz¹dzenia te oferuj¹dotychczas nieznany komfort obs³ugi, z którego pozapoznaniu siê z nim nikt nie chcia³by ju¿ zrezygnowaæ.Urz¹dzenia te optymalnie nadaj¹ siê do nagrywaniaprogramów, które po obejrzeniu mo¿na skasowaæalbo przegraæ na inny noœnik. Zachwyca równie¿jakoœæ odtwarzanego obrazu, gdy¿ urz¹dzenia tenagrywaj¹ w jakoœci nie daj¹cej siê odró¿niæ odoryginalnej. Istnieje tu tak¿e mo¿liwoœæ ogl¹daniaprogramu telewizyjnego z uwzglêdnieniem przesuniêciaczasowego, a tak¿e wiele innych funkcji.1. Ile godzin programu mo¿na nagraæ natwardy dysk?Pojemnoœæ dysków twardych jest ograniczona, co zauwa-¿a siê, gdy wiêcej cz³onków rodziny chce na taki dysk nagrywaæi pozostawiæ nagrany materia³ na d³u¿ej. Warto równie¿zwróciæ uwagê na kilka szczegó³ów: to, ile godzin programówtelewizyjnych mo¿na nagraæ na twardy dysk, zale¿ne jest oddwóch czynników. Na pierwszym miejscu stoi tutaj pojemnoœætwardego dysku. Szczególnie w przypadku starszych odbiorników,wyznaczona jest ona niekiedy w sposób bardzo oszczêdny.Zakupione w okolicy roku 2003 odbiorniki z twardym dyskiemwyposa¿one by³y przewa¿nie w dysk o pojemnoœci wynosz¹cej40 gigabajtów. W przypadku nowszych modeli bardzoczêsto s¹ to ju¿ dyski o umiarkowanej pojemnoœci wynosz¹cejkilkaset gigabajtów. Poszczególne modele odbiornikówoferowane s¹ przy tym z dyskami o ró¿nej pojemnoœci. Tutajprzede wszystkim decyduje cena.INFO! Ogólna zasada przy nagrywaniu. Dawniej ogólnazasada mówi³a, ¿e na dysku o pojemnoœci 40 gigabajtówmieœci³o siê prawie 15 godzin programów telewizyjnych. Tojest oko³o oœmiu filmów fabularnych. Odpowiednio do tego,na dzisiaj ju¿ czêsto spotykanym twardym dysku o pojemnoœci160 gigabajtów, nagraæ mo¿na oko³o 60 godzin video.Faktycznie osi¹galny czas nagrania zale¿ny jest silnie równie¿od jakoœci obrazu nadawanego przez poszczególne nadajniki.Im jest ona lepsza, tym bardziej intensywny pod wzglêdemiloœci danych jest maj¹cy byæ nagrywany strumieñ danych.Do oko³o 2005 roku zwracano przede wszystkim uwagêna to, aby na jednym satelitarnym transponderze umieœciæmo¿liwie wiele nadajników satelitarnych. Jakoœæ obrazu by³atu spraw¹ drugorzêdn¹. Wraz z postêpuj¹cym rozprzestrzenianiemsiê du¿ych odbiorników telewizyjnych takich jak LCDczy plazmowych, niezadowolenie telewidzów jednak ros³o.G³ównym powodem by³o to, ¿e na du¿ych i nowoczesnychekranach wyœwietlaczy rozmyte obrazy a tak¿e tworzenie siê„klocków” (du¿ych pikseli o kszta³cie kwadratów lub prostok¹tów)widoczne by³y bardziej, ni¿ na mniejszych i doœæ ju¿podstarza³ych telewizorach analogowych. Dostosowuj¹c siê dooczekiwañ odbiorców w pierwszej kolejnoœci nadajniki publiczne,ale tak¿e te du¿e komercyjne kana³y sportowe, zwiêkszy³yjakoœæ obrazu do poziomu DVD. Spowodowa³o to, ¿e prêdkoœciprzesy³u danych zaczê³y osi¹gaæ 10 MBit/s. Ale te o wspania³ejjakoœci obrazy potrzebuj¹ równie¿ znacznie wiêcej miejscana dysku, przez co zmniejsza siê mo¿liwy czas nagrywania.W przypadku, gdy nagrywany jest program z nadajnika,którego prêdkoœæ przesy³u danych wynosi jedynie oko³o2MBit/s, pojemnoœæ nagrania zwiêksza siê czterokrotnie w porównaniuz nadajnikiem, który nadaje z przeciêtn¹ prêdkoœci¹wynosz¹c¹ 8Mbit/s. W przypadku dysków twardych o ma³ejpojemnoœci, problem wolnego jeszcze miejsca na dysku stajesiê bardzo wyraŸny w przypadku, gdy przede wszystkim nagrywasiê programy nadawane z takich nadajników jak ARDlub ZDF lub z du¿ych nadajników komercyjnych. I tu powstajepotrzeba wiêkszego dysku. W wiêkszoœci przypadków dajesiê ona zrealizowaæ.2. Jakie musz¹ byæ spe³nione wymagania?Aktualne odbiorniki, które oferowane s¹ z twardymi dyskamio ró¿nej pojemnoœci lub takie, które alternatywnie równie¿mo¿na kupiæ tylko z osprzêtem dla dysku twardego, z zasadyumo¿liwiaj¹ wymianê dysku. Mo¿liwe jest to równie¿ wprzypadku wielu innych urz¹dzeñ, które ani nie oferuj¹ takiejopcji, ani w swych instrukcjach obs³ugi jej nie opisuj¹.Dla udanej, to znaczy zakoñczonej sukcesem wymiany dyskutwardego, odbiorniki spe³niaæ musz¹ tylko jeden warunek:ich menu (a dok³adniej mówi¹c ich oprogramowanie steruj¹ce)musi umo¿liwiaæ formatowanie dysku twardego. Zwyklefunkcja ta jest wykorzystywana w takim celu, aby ca³y dyskszybko wymazaæ. Po przeprowadzonej wymianie, nowy dysk,po jego sformatowaniu, przygotowany jest ju¿ do wymagañodbiornika.W starszych odbiornikach z twardym dyskiem dotkliwiedaje siê odczuæ brak pozycji formatowania twardego dysku wmenu. Ich oprogramowanie oferuje jedynie ró¿nego rodzajuopcje kasowania nagrañ. Brak tej funkcji niestety oddala, anawet czyni niemo¿liwe wyposa¿enie tych urz¹dzeñ w wiêkszydysk, a w³aœnie w nich by³oby to najbardziej wskazane.3. Wymiana dysku twardego – krok po krokuPrzed wymontowaniem starego dysku twardego nale¿ysprawdziæ, czy nie znajduj¹ siê na nim nagrania, które chcielibyœmyzachowaæ. W takim przypadku nale¿y je nagraæ na kasetêmagnetowidow¹ lub na p³ytê DVD.1. Zasadniczo wymiana dysku twardego jest bardzo prosta.Przed otwarciem pokrywy urz¹dzenia, z gniazdka sieciowegonale¿y wyci¹gn¹æ wtyczkê przewodu sieciowego i chwi-40 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDlê odczekaæ. Zamontowane na p³ytce zasilacza kondensatoryelektrolityczne przez pewien czas po wy³¹czeniu magazynuj¹jeszcze energiê elektryczn¹, która musi zostaæ roz³adowana.2. W przypadku niektórych odbiorników obudowa jest zabezpieczonaprzed nieuprawnionym jej otwarciem, na przyk³adnaklejon¹ etykietk¹, jak pokazano na fotografii 1. W przypadkujej uszkodzenia, roszczenia z tytu³u gwarancji wygasaj¹.W takim przypadku wymianê dysku nale¿y zleciæ specjalistycznemuautoryzowanemu warsztatowi serwisowemu.W przypadku, gdy okres gwarancji ju¿ up³yn¹³, nic nie stoina przeszkodzie, aby samemu chwyciæ za œrubokrêt.Fot.2. Najczêœciej do otwarcia urz¹dzenia wystarczazwyk³y œrubokrêt krzy¿akowy. Czasami koniecznejest u¿ycie specjalnego narzêdzia. Przedrozpoczêciem prac nad urz¹dzeniem, bezwarunkowonale¿y od³¹czyæ wtyczkê przewodu sieciowegoz gniazdka!Wbudowane w opisywane urz¹dzenia twarde dyski s¹ bardzoczêsto takimi samymi dyskami, jakie znajduj¹ zastosowaniew sprzêcie komputerowym PC. Istniej¹ tak¿e producenci, którzyoferuj¹ specjalne dyski, znajduj¹ce zastosowanie w nagrywarkachz twardym dyskiem. Dyski te charakteryzuj¹ siê szczególnymicechami, w szczególnoœci odnoœnie d³ugowiecznoœci pracyi niskiego poziomu wytwarzanego odg³osu pracy. Poniewa¿dysk twardy przy jednoczesnym nagrywaniu wielu programówlub w czasie realizacji funkcji Timeshif (nagrywania i odtwarzaniaz przesuniêciem czasowym) jest bardziej obci¹¿ony, nale¿yliczyæ siê z tym, aby do urz¹dzenia wbudowaæ dysk jakoœciowolepszy (a wiêc i trochê dro¿szy).Fot.1. W ró¿nego rodzaju odbiornikach satelitarnychpieczêæ gwarancyjna powinna zapobiegaænieuprawnionemu otwarciu urz¹dzenia. O ilegwarancja ma jeszcze wa¿noœæ, zainstalowaniedysku twardego nale¿y pozostawiæ autoryzowanemuwarsztatowi specjalistycznemu.3. Najczêœciej do zdjêcia pokrywy potrzebny jest jedynie zwyk³yœredniej wielkoœci œrubokrêt krzy¿akowy. Czasami zdarzaj¹siê jednak równie¿ œruby specjalne, takie jak Torx. Wtakim przypadku konieczne jest oczywiœcie u¿ycie odpowiedniegonarzêdzia (Fot.2).Fot.3. Z regu³y dysk twardy jest tak wbudowany, ¿edostêp do niego jest ³atwy.4. W wiêkszoœci przypadków dostêp do dysku twardego wewnêtrzu odbiornika jest ³atwy (Fot.3). Przewa¿nie dysk przykrêconyjest do specjalnej konstrukcji mechanicznej lub p³ytkinoœnej, która to kolei œrubami krzy¿akowymi przymocowanajest do g³ównej p³yty obudowy. Najproœciej jest wymontowaætwardy dysk razem z konstrukcj¹ go utrzymuj¹c¹(Fot.4).Fot.4. Dysk twardy zamocowany jest zwykle na ramiemonta¿owej. W przypadku wiêkszoœci odbiornikówzaleca siê wymontowanie ramy wraz zzamocowanym na niej jeszcze dyskiem twardym.Do tego wystarcza œredniej wielkoœciœrubokrêt krzy¿akowy.5. Teraz, za pomoc¹ p³askiego klucza, od ramy noœnej odkrêciænale¿y twardy dysk. Œruby, które nale¿y odkrêciæ, s¹ zzasady ³atwo dostêpne. Najpierw zaleca siê jednak, aby odSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 41

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDdysku twardego od³¹czyæ du¿¹ p³ask¹ wtyczkê oraz zasilanie.Tutaj postêpowaæ nale¿y ostro¿nie. W przypadku gdywtyczka jest mocno osadzona lub gdy trudno jest j¹ uchwyciæ,zaleca siê, aby wykorzystuj¹c p³aski œrubokrêt, podnieœæj¹ na obydwu jej koñcach.INFO! Kontakty szybko siê wykrzywiaj¹. Aby nie wykrzywiæprawie 40 kontaktów, wtyczkê nale¿y unieœæ i odsun¹æjedynie na kilka milimetrów. Przy tym nale¿y uwa¿aæ, abywtyczka w przybli¿eniu pozostawa³a równolegle do listwygniazda. Zmniejsza to ryzyko uszkodzeñ. Poniewa¿ w niektórychodbiornikach z wbudowanym dyskiem dostêp dowtyczek jest utrudniony, sprawê mo¿na sobie niekiedy u³atwiæw ten sposób, ¿e kabel od³¹cza siê dopiero wtedy, gdydysk wyjêty ju¿ zosta³ z urz¹dzenia.Fot.7. Gdy dysk twardy jest ju¿ wymontowany …Fot.5. W tym modelu pod³¹czane do dysku twardegoprzewody przeprowadzone s¹ przez ramê.Fot.8. …nale¿y od niego ostro¿nie od³¹czyæ wi¹zkiprzewodów. O ile przy wbudowanym dysku jestdo nich ³atwy dostêp, krok ten zaleca siê przedwymontowaniem dysku.6. Teraz do ramy monta¿owej nale¿y przykrêciæ nowy twardydysk i na powrót wmontowaæ go do odbiornika. Przy tymnale¿y szczególnie uwa¿aæ na u³o¿enie wi¹zek przewodówpod³¹czanych do twardego dysku. Poniewa¿ le¿¹ one swobodnie,w trakcie monta¿u istnieje niebezpieczeñstwo ich zahaczenia.Kabli równie¿ nie wolno zaginaæ.Fot.6. Nastêpnym krokiem jest odkrêcenie twardegodysku od ramy noœnej. Potrzebujemy do tegop³askiego klucza. W przypadku innych modeliwystarczy równie¿ œrubokrêt krzy¿akowy.Fot.9. Zanim nowy twardy dysk zostanie zamontowany,pod³¹czane przewody przygotowaæ nale¿yodpowiednio do pierwotnego ich u³o¿enia.42 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDFot.10. Po pod³¹czeniu wi¹zek przewodów do nowegodysku twardego …Fot.13. To samo dotyczy równie¿ pod³¹czenia doprowadzaj¹cegozasilanie.8. Na koniec, na urz¹dzenie na³o¿yæ nale¿y jeszcze pokrywêobudowy i ponownie przymocowaæ œrubami. Przeprowadziliœmytesty wymiany dysku twardego w ró¿nego rodzaju odbiornikachi za ka¿dym razem potrzebowaliœmy do tego tylkooko³o 10 do 15 minut.Fot.11. … nale¿y go przykrêciæ do ramy.7. Najlepiej pozostawiæ go w takiej pozycji, w jakiej pierwotnieby³ u³o¿ony w odbiorniku. Du¿a p³aska wtyczka wi¹zkiprzewodów sygna³owych oraz wtyczka przewodów zasilaj¹cychmaj¹ zawsze specjalny kszta³t. Wiele „nosków” orazskoœnych œciêæ zapobiegaj¹ pope³nieniu b³êdu przy pod³¹czaniu.Fot.14. Po tym, jak nowy twardy dysk zosta³ ju¿ wbudowany,brakuje jeszcze tylko pokrywy odbiornika.Do przeprowadzenia modernizacji odbiornikapotrzeba zaledwie kwadransa.Fot.12. Du¿a wtyczka p³askiego kabla zaopatrzona jestw noski tak, ¿e nie mo¿e zostaæ pod³¹czona dotwardego dysku w sposób niew³aœciwy.4. Test twardego dysku na kompatybilnoœæ zodbiornikiemMi³oœnicy filmów szybko naucz¹ siê doceniaæ zalety dyskutwardego jako trwa³ego medium do ich zapamiêtywania.B¹dŸ co b¹dŸ twardy dysk daje mo¿liwoœæ nagrywania filmówabsolutnie bez jakiegokolwiek uszczerbku, z dŸwiêkiem Dolby-Digitali o dowolnej d³ugoœci. Tutaj DVD nie wytrzymujeporównania. Fascynuj¹cy przestrzenny dŸwiêk nagrywarkiDVD nagrywaj¹ w najlepszym wypadku w trybie jednogodzinnym.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 43

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDW przypadku, gdy p³yty DVD s¹ zapisywane dwuwarstwowo,osi¹ga siê tylko oko³o 100 minut nagrania. Dla wielu aktualnychfilmów jest to i tak za ma³o. Poza tym dysk twardy oferujew czasie odtwarzania opcjê dostêpu do wielu œcie¿ek dŸwiêkowych,a tak¿e (zale¿nie od modelu) opcjê wywo³ania informacjiEPG oraz stron teletekstu.ekranie urz¹dzenia komunikat o b³êdzie, albo po prostu, w czasiestartowania przerywa³y pracê. Mo¿na by³o je wykorzystaædopiero wtedy, gdy twardy dysk na powrót zosta³ pod³¹czony.Przy tym obojêtne by³o, czy chodzi³o tutaj o dysk w³asny, czyjakiœ inny obcy dysk.Fot.15. W przypadku, gdy nie jest siê pewnym, czynowy dysk twardy bêdzie wspó³pracowa³ zodbiornikiem, mo¿na to sprawdziæ od³¹czaj¹cobie wi¹zki przewodów z wbudowanego dyskui pod³¹czyæ je do nowego. Dla tak przeprowadzanegotestu dysk nie musi byæ wbudowany.INFO! W przypadkach czêstej wymiany twardego dysku.Mi³oœnicy filmów, którzy zamierzaj¹ czêst¹ wymianê twardegodysku w odbiorniku, wcale nie musz¹ wbudowywaædysku do odbiornika na sta³e. Oferuje siê tutaj mo¿liwoœæ,wyprowadzenia po³¹czeñ na zewn¹trz urz¹dzenia. Tak jakwe wszystkich urz¹dzeniach cyfrowych, tak i tutaj jest wystarczaj¹comiejsca, aby zamontowaæ potrzebne gniazda.Je¿eli chodzi tylko o próby, wystarczy równie¿, aby obiewtyczki wyci¹gn¹æ z wbudowanego dysku twardego i pod-³¹czyæ je do innego, który po prostu po³o¿ony zosta³ na dyskuwbudowanym. Poniewa¿ przy tych czynnoœciach obudowapozostaje otwarta, a czêœci przewodz¹ce pr¹d s¹ ³atwodostêpne, zaleca siê tutaj jednak najwiêksz¹ ostro¿noœæ. Nieuwagaprzy przeprowadzaniu tego rodzaju prób mo¿e prowadziædo wypadków spowodowanych pr¹dem a¿ po œmieræ.5. U¿ywanie odbiornika HD równie¿ bezdysku twardego?Interesuj¹c¹ naturalnie kwesti¹ jest równie¿ ta, jak zachowuj¹siê odbiorniki z dyskiem twardym bez pod³¹czonego dysku.W zasadzie nic nie przemawia przeciw temu, aby urz¹dzenierównie¿ bez dysku twardego mo¿na by³o u¿ywaæ. To, ¿etaka sytuacja nie jest przewidziana, okazuje siê wtedy, gdy odbiornikpróbuje siê w³¹czyæ. ¯aden z testowanych modeli nieda³ siê uruchomiæ. Odbiorniki, albo po wykonaniu programusprawdzaj¹cego samodzielnie siê wy³¹cza³y, wyœwietla³y naFot.16. W przypadku wymontowanego lub po prostunie pod³¹czonego dysku twardego, wszystkieznane nam odbiorniki odmawia³y funkcjonowania.Wyj¹tek stanowi³y tutaj bardzo rzadko spotykane odbiornikiz dyskami twardymi z wbudowan¹ kieszeni¹ dla twardychdysków wymiennych. Odbiorniki te funkcjonowa³y równie¿bez pod³¹czonego dysku twardego.6. Czy dysk twardy musi g³oœno pracowaæ?Trzymaj¹c pracuj¹cy dysk w rêku, wyczuæ mo¿na jego wibrowaniei us³yszeæ ciche, ledwie co s³yszalne brzêczenie. Poniewa¿wydobywaj¹cy siê z dysku poziom ha³asu jest z regu³yzag³uszany przez szumy otoczenia, brzêczenie to najczêœciejnie przeszkadza. Jednak¿e przy ogl¹daniu a szczególnie przyogl¹daniu i s³uchaniu na przyk³ad muzyki klasycznej, gdzieprzy bardzo du¿ej dynamice musz¹ byæ s³yszalne najcichszedŸwiêki, szum pracy dysku mo¿e byæ nie do zaakceptowania,a wrêcz uniemo¿liwiaæ prawid³ow¹ recepcjê odtwarzanych treœcifonicznych.Wspominaliœmy o dysku trzymanym w rêku. Sytuacjaznacznie potêguje siê, gdy dysk zostaje wbudowany do odbiornika.Zamontowany „na sztywno” dysk w odbiorniku zaczyna„wspó³pracowaæ” z jego obudow¹, a ta z kolei z pod³o-¿em, na którym jest umieszczona. Wszystko to zaczyna funkcjonowaæjak pud³o rezonansowe i znacznie wzmacniaj¹c szum,ha³as i odg³os wibracji.Przyczyna tego nieprzyjemnego i niepo¿¹danego zjawiskale¿y w tym, w jaki sposób twardy dysk zamontowany jest wodbiorniku. W wiêkszoœci przypadków po³¹czony jest on bezpoœrednioz obudow¹ za pomoc¹ wsporników, listew mocuj¹cychlub du¿ej blachy monta¿owej. W ten oto sposób wibracjei odg³osy pracy twardego dysku mog¹ siê idealnie rozprzestrzeniaæpo ca³ej konstrukcji i obudowie, a tak¿e ca³e urz¹dzeniewprawiaæ w drgania (Fot.17).44 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDFot.17. W wielu odbiornikach twardy dysk zamocowanyjest bezpoœrednio na metalowej ramie i w tensposób ma bezpoœrednie po³¹czenie z ca³¹obudow¹. Tak montowane twarde dyski mog¹byæ naprawdê g³oœne.Jedynie nieliczni producenci mocuj¹ twardy dysk na ma-³ych gumowych elementach dystansuj¹cych (gumowych podk³adkach).Podk³adki te amortyzuj¹ drgania dysku zapobiegaj¹cprzekazywaniu ich dalej na obudowê. Dziêki temu odbiornikprawie w ogóle nie wydaje z siebie jakichkolwiek szumówi odg³osów pracy dysku (Fot.18).tego nadaj¹ siê równie¿ ró¿ne niezbyt miêkkie materia³y piankowelub filce.Najlepiej taki t³umik wibracji zamontowaæ od razu. Przyk³adowo,z kawa³ka pozosta³oœci maty gumowej lub wykonanejz filcu wyci¹æ odpowiedniej wielkoœci p³ytki i przebiæ wnich dziurki na œruby. Poniewa¿ czêsto zdarza siê, ¿e ju¿ woryginalnym stanie, pomiêdzy twardym dyskiem a pokryw¹obudowy jest mniejsza odleg³oœæ ni¿ jeden centymetr, p³ytkidystansowe nie mog¹ byæ zatem zbyt grube. W przybli¿eniu, 3milimetry powinny wystarczyæ. Byæ mo¿e, ¿e do ponownejzabudowy twardego dysku potrzebne bêd¹ teraz trochê d³u¿-sze œruby. Œruby te nie powinny byæ jednak zbyt mocno dokrêcone.Na koniec nale¿y skontrolowaæ odleg³oœæ pomiêdzy pokryw¹obudowy a twardym dyskiem. Je¿eli odleg³oœæ ta wydajesiê podejrzanie ma³a, zaleca siê, aby na pokrywie, w obszarzetwardego dysku, przykleiæ trochê filcu lub materia³upiankowego. Dziêki temu zapobiega siê temu, ¿e w przypadku,kiedy pokrywa znajdzie siê zbyt blisko dysku, powstawaæbêd¹ niepo¿¹dane ha³asy.7. Uruchomienie odbiornika po wymianietwardego dyskuPrzy pierwszym w³¹czeniu po wymianie twardego dyskuodbiorniki reaguj¹ bardzo ró¿nie. Je¿eli daj¹ siê w³¹czyæ i mo¿-liwe jest normalne ogl¹danie programu telewizyjnego, oznaczato, ¿e twardy dysk zosta³ rozpoznany. Jak ju¿ zreszt¹ wspomniano,odbiorniki bez wbudowanego dysku twardego, ca³kowicieodmawiaj¹ œwiadczenia swojej pracy.1. Niektóre odbiorniki rozpoznaj¹ nowo wbudowany twardydysk i przy pierwszym uruchomieniu automatycznie formatuj¹go (Fot.19). Najczêœciej jednak formatowanie nale¿yuruchomiæ z poziomu menu obs³ugi odbiornika (Fot.20). Wmenu tym przewidziane jest submenu, w którym obok formatowania,wywo³ane mog¹ byæ równie¿ ró¿ne komunikatydotycz¹ce statusu dysku.Fot.18. W ró¿nych urz¹dzeniach twardy dysk posadowionyjest na gumowych elementach dystansowych.Elementy takie mo¿na wbudowaæ równie¿póŸniej. Stosuj¹c tak prosty œrodek,odbiornik zdecydowanie zyskuje na „cichoœci”pracy.6.1. „Likwidator” wibracji twardych dysków –wykonanie w³asneTwardy dysk mo¿na samemu i w ³atwy sposób posadowiæna miêkkich, absorbuj¹cych wibracje materia³ach. Przygl¹daj¹csiê uwa¿nie wnêtrzu odbiorników prawie zawsze stwierdziæmo¿na, ¿e jest tam jeszcze z pewnoœci¹ trochê miejsca. Wwiêkszoœci urz¹dzeñ najproœciej by³oby, gdyby pod ramê noœn¹z zamocowanym na niej przy pomocy œrub twardym dyskiempod³o¿yæ gumowe podk³adki lub elementy dystansuj¹ce. DoFot.19. Niektóre odbiorniki rozpoznaj¹ nowo wbudowanetwarde dyski i przy pierwszym uruchomieniuautomatycznie je formatuj¹.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 45

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HD2. Zakres, jaki oferuj¹ submenu dotycz¹ce twardego dysku, ró¿-ni¹ siê w zale¿noœci od modelu. Równie¿ i droga dojœcia doniego nie jest zawsze taka sama. W niektórych odbiornikachposzukiwany punkt menu nale¿y uruchomiæ bezpoœrednio wmenu g³ównym, niekiedy znajduje siê on jednak równie¿ wró¿nego rodzaju submenu, jak np. w podmenu dotycz¹cymparametrów systemu.7.1. Starsze odbiorniki z twardymi dyskami bezfunkcji formatowaniaStarsze odbiorniki wyposa¿one w twardy dysk w wiêkszoœciprzypadków nie maj¹ wbudowanej funkcji formatowania,o czym ju¿ wczeœniej wspominano. Przy pomocy oferowanychfunkcji zaimplikowanych w oprogramowanie steruj¹ce i dostêpnychz poziomu menu, poprzez ró¿ne formy kasowanianie uda siê „stworzyæ” dzia³aj¹cego twardego dysku dla odbiornika(Fot.22). Po uruchomieniu procesu kasowania, procedurytej nie mo¿na zakoñczyæ – na ekranie zostaje wyœwietlonykomunikat informuj¹cy o trwaniu procedury kasowania“Erase in progress” (jak pokazano na Fot.23). Urz¹dzenie wtakim stanie nie reaguje ani na jakiekolwiek polecenia z pilota,ani na znajduj¹ce siê na urz¹dzeniu przyciski i sytuacja takamo¿e trwaæ w nieskoñczonoœæ.Tutaj pomo¿e jedynie przeprowadzenie twardego resetuurz¹dzenia poprzez od³¹czenie odbiornika na chwilê z sieci.Fot.20. Zwykle formatowanie nowego dysku twardegoprzeprowadziæ nale¿y jednak rêcznie. W tymcelu zastartowaæ nale¿y znajduj¹c¹ siê w menufunkcjê “Formatowanie”.3. Tak d³ugo jak twardy dysk nie zosta³ jeszcze sformatowany,jego parametry zwykle nie s¹ rozpoznawane przez odbiornik.Na dysk nie mo¿na jeszcze nic nagrywaæ (dysku oczywiœcienie mo¿na równie¿ odtwarzaæ). To wszystko funkcjonujedopiero po sformatowaniu, w wyniku któregowszystkie zapamiêtane na dysku dane zostaj¹ skasowane.Potem odbiornik wraz z nowym twardym dyskiem mo¿ebyæ eksploatowany w nieograniczony sposób przewidzianyprzez konstruktora sprzêtu.Fot.22. Menu tego starszego odbiornika z twardymdyskiem pozwala uzmys³owiæ brak funkcjiformatowania.Fot.21. Pierwszy test pokazuje, ¿e na nowy dysk mo¿nanagrywaæ. To oznacza, ¿e wszystko jest wnajlepszym porz¹dku.Fot.23. Tutaj nie wystarczy ca³kowite wymazanie twardegodysku. W tym odbiorniku komunikat “Erasein progress” wyœwietlany jest w nieskoñczonoœæ,przez co wbudowanie nowego dysku staje siêniemo¿liwe.46 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Wymiana twardego dysku w odbiorniku HDW takiej sytuacji mo¿na co prawda urz¹dzeniu przywróciædzia³anie wszystkich funkcji i to zarówno w zakresie ogl¹daniatelewizji i korzystania ze „starego” (oryginalnego) dyskutwardego, ale z mo¿liwoœci zainstalowania nowego, pojemniejszegotwardego dysku nale¿y jednak zrezygnowaæ. I natym niestety koñczy siê próba zainstalowania twardego dysku,i to w przypadku takich odbiorników, których wyposa¿enie wwiêksz¹ pamiêæ dyskow¹ nale¿a³oby uwa¿aæ jako bardziej ni¿pilnie konieczne.W takich przypadkach nie pozostaje nic innego, jak dalszeeksploatowanie tych odbiorników z oryginalnym twardymdyskiem i coraz bardziej ograniczonymi jak na obecne czasymo¿liwoœciami wiêkszej iloœci zapisu informacji na dysku.7.2. Czy odbiorniki z twardym dyskiem pracuj¹równie¿ z pamiêciami dyskowymi innych odbiornikówz twardym dyskiem?Aby to dog³êbnie zbadaæ i wyci¹gn¹æ wnioski dokonanonastêpuj¹cych testów: zawieraj¹ce ju¿ nagrania twarde dyskipochodz¹ce z ró¿nych urz¹dzeñ zamieniano miêdzy sob¹. Okaza³osiê, ¿e wszystkie urz¹dzenia reagowa³y przy tym teœciedok³adnie tak samo: odbiorniki zachowywa³y siê tak, jakbywyposa¿one zosta³y w nowy, jeszcze nie u¿ywany twardy dysk.Nie odnotowano ani jednej próby zakoñczonej pozytywnie.To pozwala na wyci¹gniêcie wniosku, ¿e do rozpoznania wbudowanegotwardego dysku ka¿dy producent stosuje swoje indywidualnerozwi¹zania oprogramowania steruj¹cego (software'u)dotycz¹ce detekcji dysku.Poniewa¿ dyski z innych odbiorników nie s¹ rozpoznawane,nie jest tym samym mo¿liwe, aby zapisane na nich filmy itreœci mog³y byæ odtwarzane na urz¹dzeniach innych producentów.Po wywo³aniu archiwum nagrañ okazuje siê, ¿e jestono puste. Aby nowy odbiornik móg³ cokolwiek zrobiæ z „obcymdyskiem”, niezbêdne jest jego sformatowanie, ale przytym jednak wszystkie zapamiêtane ju¿ na dysku zawartoœcizostaj¹ wymazane.Jedyna mo¿liwoœæ wymiany dysku istnieje w przypadkujednakowo zbudowanych urz¹dzeñ (tych samych modeli, tegosamego producenta). W przypadku, gdy wykorzystuje siê dwaodbiorniki takiego samego typu, ich dyski twarde mo¿na miêdzysob¹ zamieniæ bez koniecznoœci uruchomienia proceduryformatowania.8. Wymontowanego dysku twardego od razunie wymazywaæDopiero co wymontowany z odbiornika twardy dysk w ¿adnymwypadku nie powinien byæ od razu montowany do innychurz¹dzeñ i na nowo formatowany. Najpierw nale¿y wypróbowaæ,czy odbiornik równie¿ z nowo wbudowanym twardymdyskiem rzeczywiœcie sobie poradzi i bêdzie prawid³owopracowa³. Gdy dysk nie zostanie rozpoznany przez urz¹dzenie,a co g³ównie mo¿e zdarzyæ siê w przypadku urz¹dzeñ starszych,to dlatego, ¿e urz¹dzenia te nie maj¹ wbudowanej funkcjiformatowania. St¹d nowego twardego dysku nie mo¿narównie¿ odpowiednio przygotowaæ do odbiornika.INFO! Unikaæ zbyt wczesnego formatowania. Poniewa¿odbiorniki z twardymi dyskami funkcjonuj¹ tylko wtedy, gdymaj¹ wbudowany twardy dysk, który równie¿ akceptuj¹,do starszych odbiorników cyfrowych nale¿y ponownie wbudowaæpierwotny dysk. To na nich zapamiêtane s¹ jeszczewszystkie pliki, których potrzebuje odbiornik, aby je rozpoznaæi móc mieæ do nich dostêp. W przypadku, gdy twardydysk zosta³ zbyt wczeœnie na nowo sformatowany, nie pozostajenic innego, jak urz¹dzenie zanieœæ do specjalistycznegowarsztatu w celu jego p³atnej naprawy.W przypadku, gdy via satelita oddana zostanie do dyspozycjijakaœ nowa wersja oprogramowania steruj¹cego (software'u),odbiornik rozpoznaje to bezpoœrednio po w³¹czeniu i zaproponujeautomatyczne uaktualnienie – Update. Tym samymoczekuje on, ¿e zostanie to wykonane. Okazuje siê, ¿e ¿¹daniatego nie da siê te¿ tak ³atwo przeskoczyæ i od razu przejœæ wtryb ogl¹dania telewizji. Zasadniczo bêdzie to mo¿liwe dopierowtedy, gdy procedura Update zostanie wykonana.Mimo to istnieje prosty trik, aby skutecznie mo¿na by³onie dopuœciæ do nagrania nowej wersji oprogramowania steruj¹cego(software'u). Bezpoœrednio po starcie procedury Download,od gniazda antenowego Sat odkrêciæ nale¿y przewódantenowy. Po jakimœ czasie urz¹dzenie rozpozna, ¿e ¿adne danenie s¹ odbierane i przerywa Download, dziêki czemu pierwotnystan oprogramowania steruj¹cego pozostaje zachowany bezzmian.Jak siê wydaje, nowe wersje software'u nie s¹ nadawaneprzez satelitê przez ca³¹ dobê.W jakiœ inny sposób nie da siê jednak wyjaœniæ tego, ¿epracuj¹ce jeszcze ze starszym software'm urz¹dzenie przy ka¿-dym ponownym w³¹czeniu proponuje aktualizacjê oprogramowaniasteruj¹cego.8.1. Problemy z zasilaczem w odbiorniku Humax5400Starsze odbiorniki Humax serii 5400 wbudowane maj¹ zasilacz,który wykazuje bardzo du¿¹ awaryjnoœæ. Czêsto ju¿ podwóch, trzech latach nastêpuje uszkodzenie i odmawia on wykonywaniajakiejkolwiek pracy. Istnieje wiele sposobów, abyw urz¹dzenie ponownie „tchn¹æ ¿ycie”. Najdro¿szym wariantemjest kupno nowego zasilacza i samodzielne jego zainstalowanie.Dla serwisantów oferowane s¹ serwisowe zestawy czêœci(kity). Zawieraj¹ one te elementy zasilacza, które jak wskazujedoœwiadczenie z dzia³alnoœci serwisowej, psuj¹ siê najczêœciej.Najtañsza metoda polega jednak na tym, ¿e na przyk³ad naaukcjach internetowych lub na gie³dach czêœci i urz¹dzeñ elektronicznychmo¿na nabyæ odbiornik kablowy Humax 5300. Poniewa¿urz¹dzenia te s¹ ma³o poszukiwane, mo¿na je nabyæniekiedy ju¿ za naprawdê ma³e pieni¹dze. Samego odbiornikanie nale¿y u¿ywaæ do odbioru satelitarnego. Ma on jednak dok³adnietaki sam zasilacz, jaki wbudowany jest do Humax'a5400 i wymaga jedynie wymiany. Poniewa¿ przy wy³¹czonymz sieci urz¹dzeniu najwa¿niejsze co nale¿y zrobiæ, to odkrêciæpokrywê obudowy oraz p³ytkê zasilacza oraz wyci¹gn¹æ niektórewtyczki, wykonania takiej pracy móg³by podj¹æ siê bezproblemu równie¿ elektroniczny laik, czego oczywiœcie nie polecasiê.Odbiorniki 5400-Z nie s¹ tak awaryjne jak wczeœniej wymienione.Ich zasilacz wykonany jest tak, ¿e jest on pod tymwzglêdem znaczenie bardziej niezawodny. }SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 47

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEUZasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU(cz.2 – ost.)Ryszard Strzêpek2. Uszkodzenia zasilacza i sposoby ich usuwania2.1. Indukcyjnoœci wystêpuj¹ce w zasilaczu· LX801S SW05053 - 2X21, 60mH· LX802S SW07052 - 2X27, 40mH· LM851 - 52.50µH· LP801 – zgodnie z rysunkiem 50µH5689––5–6–89– 0–––––665µH8µH8µH9 0µH9 0µH0µHRys.5. Indukcyjnoœæ LP801· TB801S – zgodnie z rysunkiem 6– –– –5 5µH88µH0Rys.8. Indukcyjnoœci transformatora przetwornicy TM8012.2. Uk³ad pomiarowy zasilacza pracuj¹cego pozauk³adem OTVCNapiêcia podane na schemacie s¹ dla stanu pracy przy obci¹¿eniuwszystkich ga³êzi zasilacza na poziomie 10% wartoœcimaksymalnego obci¹¿enia w OTVC. Napiêcia podane wnawiasach s¹ dla stanu czuwania.CNM80566––5––5 µHmHB85....WZasilaczRys.6. Indukcyjnoœci transformatora czuwania TB801S· TM802 – zgodnie z rysunkiem 75 6––5–6–––965µH985µH985µHRys.7. Indukcyjnoœci transformatora steruj¹cego TM802· TM801 – zgodnie z rysunkiem 8Rys.9. Uk³ad pomiarowy zasilacza pracuj¹cego pozaodbiornikiemAby zasilacz znalaz³ siê w stanie pracy nale¿y w³o¿yæwtyczkê sieciow¹ do gniazdka sieciowego. Wtedy zasilaczwejdzie w stan czuwania. Napiêcie mierzone na katodzie diodyDB851 powinno wynosiæ oko³o 5.2V. W tym stanie wy-³¹cznik “W” jest otwarty. Kiedy wy³¹cznik “W” jest zwarty,zasilacz zostanie w³¹czony w stan pracy. Stan wysoki z wypr.1CNM801 jest podany na uk³ad zasilacza.2.3. Uszkodzenia w filtrze sieciowym zasilaczaJest to czêœæ zasilacza od wejœcia napiêcia 230V/50Hz domostka prostowniczego BD801S.· Uszkodzenie bezpiecznika sieciowego FP801S 6.3AUszkodzenie to mo¿e byæ spowodowane przez elementyfiltru sieciowego jak równie¿ przez elementy od mostka prostowniczegodo obci¹¿eñ zasilacza.· Brak napiêcia 230V/50Hz na wejœciu mostka prostowniczego* zwarcia w indukcyjnoœciach filtru sieciowego,* przebicia kondensatorów filtru sieciowego,48 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

Zasilacz OTVC LCD Samsung LE32R87BDX/XEU* uszkodzenie termistora NT811S,* uszkodzenie warystora VX801S.2.4. Uszkodzenia mostka prostowniczego i uk³aduPFC· Uszkodzenia mostka prostowniczegoUszkodzenia mostka prostowniczego mog¹ byæ spowodowaneprzez:* przepiêcia w sieci energetycznej,* uszkodzenie termistora NT811S,* zwarcia i przeci¹¿enia na wyjœciu mostka.· Nie dzia³a uk³ad PFCJe¿eli napiêcie na kondensatorze CP803 wynosi 309V lubgo brak, oznacza to, ¿e uk³ad PFC nie dzia³a. W pierwszej kolejnoœcisprawdzamy, czy jest obecne napiêcie 13.3V na wypr.8uk³adu ICP801S - TDA4863G. W przypadku braku lub silnegoobni¿enia tego napiêcia sprawdzamy tor sygna³u ON/OFFdla zasilacza. Pierwszym krokiem jest sprawdzenie, czy dlastanu pracy na wypr.1 z³¹cza CNM801 obecny bêdzie stanwysoki (rozkaz “ON”). Je¿eli brak napiêcia na tym wyprowadzeniu,to musimy sprawdziæ generacjê tego rozkazu przez procesorzarz¹dzaj¹cy. Dla przypadku, kiedy sygna³ “ON” jestobecny na wypr.1 CNM801 sprawdzamy, czy na kolektorzetranzystora QB851 i jednoczeœnie na katodzie diody transoptoraPC801S jest 0V. Nastêpnie sprawdzamy, czy na emiterzetransoptora PC801S napiêcie wynosi 13.4V, a na kolektorze14.8V. W przypadku niezgodnoœci tych napiêæ mo¿emy podejrzewaæuszkodzenia transoptora PC801S i tranzystoraQB851 wraz z innymi przyleg³ymi elementami. Warunkiemkoniecznym dla wykonania rozkazu “ON” jest dobra pracaprzetwornicy czuwania i dlatego najpierw powinniœmy sprawdziæjej dzia³anie. Napiêcie na kolektorze PC801S otrzymujemypoprzez diodê DB803 - UF4007. Jest to zasilanie stronypierwotnej PC801S, a tak¿e uk³adu stabilizatora opartego oQB802 - 2SD526. Kolejnym etapem sprawdzania jest dzia³anieuk³adu stabilizacji napiêcia +13.3V, które zasila jednoczeœniesterowniki uk³adu PFC i przetwornicy g³ównej. Brak tegonapiêcia mog¹ powodowaæ uszkodzenia: QB802, ZDB805,CB806, CM807, MC33067P, TDA4863G. Dopiero, gdy napiêcie+13.3V jest obecne na wypr.8 ICP801S, mo¿emy dalejsprawdzaæ uk³ad PFC. Teraz sprawdzamy, czy na wypr.7ICP801S obecne s¹ impulsy steruj¹ce tranzystorem QP801S.Nastêpnie sprawdzamy wystêpowanie tych impulsów na bramceQP801S - FCPF20N60S. Je¿eli brak impulsów steruj¹cychna bramce QP801S lub maj¹ one zani¿on¹ amplitudê, to uszkodzeniemo¿e dotyczyæ tranzystora wykonawczego QP801S,rezystora RPB819, kondensatora CP802 lub uk³adu ICP801S.Wa¿ne dla pracy uk³adu sterownika PFC s¹: wypr.2 – próbkanapiêcia 385V, wypr.3 – próbka napiêcia wyjœciowego z mostkaprostowniczego, wypr.5 – wejœcie detektora zera pr¹du wyjœciowego;wypr.4 – wejœcie sprzê¿enia zwrotnego. TransformatorLP801 mo¿e byæ tak¿e przyczyn¹ z³ego dzia³ania uk³aduPFC, bowiem przez uzwojenie pierwotne w/w p³ynie ca³ypr¹d zasilacza. W przypadku poprawnego dzia³ania uk³adu PFCna drenie Q801S otrzymujemy napiêcie zmienne + sk³adow¹sta³¹, które prostowane jest przez diodê DP802 jako ostatnielement uk³adu PFC mog¹cy ulegn¹æ awarii. Sprawdzianempoprawnoœci dzia³ania uk³adu PFC jest napiêcie +385V mierzonena kondensatorze CP803.2.5. Uszkodzenia w uk³adzie przetwornicy czuwania· Uszkodzony bezpiecznik FB802S 2APrzyczyny uszkodzeñ to: uk³ad ICB801S - STR-A6159,transformator przetwornicy czuwania, elementy uk³adu gaszeniadrgañ paso¿ytniczych. Miar¹ uszkodzenia uk³adu ICB801Sjest rezystancja wyprowadzenia 5. wzglêdem bieguna “-” kondensatoraCP803. Je¿eli na tym wyprowadzeniu jest zwarcielub silne przeci¹¿enie, to z regu³y oznacza uszkodzenie uk³aduICB801S. Dla uszkodzenia w uk³adzie gaszenia drgañ paso-¿ytniczych nale¿y sprawdziæ: DB801S - UF4007, RB801 -100k/0.5W i CB801 - 220pF/1kV.· Brak startu przetwornicy czuwaniaPrzetwornica czuwania mo¿e nie wystartowaæ, gdy rezystorRB806 ma przerwê. Nastêpn¹ przyczyn¹ braku startu jestuk³ad do³¹czony do wyprowadzenia 2 uk³adu ICB801S. W tymcelu nale¿y sprawdziæ nastêpuj¹ce elementy: DZB801 - 22V,CB802 - 22µF/50V, DB802 - UF4007, RB802 - 47R/0.25W.· Zmniejszone wyraŸnie napiêcie wyjœciowe +5.2VPierwsz¹ przyczyn¹ tego stanu mo¿e byæ przeci¹¿enie zwi¹zanez blokiem cyfrowym. ¯eby to sprawdziæ, nale¿y od³¹czyæwyprowadzenie 2 CNM801 od bloku cyfrowego OTVC.Drug¹ przyczyn¹ tego stanu mo¿e byæ awaria diody DB851lub kondensatora CB852 - 2200µF/25V. Trzeci¹ przyczyn¹ obni¿enianapiêcia +5.2V jest tor sprzê¿enia zwrotnego przetwornicyczuwania. Dotyczy to: uk³adu ICB801S wypr.4, transoptoraPC804S, uk³adu ZDTB851 - KIA431S oraz elementówRC zwi¹zanych z tymi elementami.2.6. Uszkodzenie w przetwornicy g³ównej· Brak mo¿liwoœci w³¹czeniaProblemy zwi¹zane z w³¹czeniem przetwornicy g³ównejs¹ zwi¹zane z w³¹czeniem zasilacza w stan pracy. Opisane toby³o przy okazji omawiania uszkodzeñ uk³adu PFC (pkt.2.4.).· Dzia³a uk³ad zabezpieczeñW uk³adzie przetwornicy g³ównej jest uk³ad zabezpieczeñ.Powoduje on, ¿e przetwornica w stanie zabezpieczenia nie pracuje.Uk³ad ten mo¿e byæ aktywny gdy nastêpuje wzrost drgañpaso¿ytniczych przetwornicy g³ównej oraz dzia³aj¹ zabezpieczeniaprzed wzrostem napiêæ 24V i 5.3V. W pierwszym przypadkunale¿y sprawdziæ elementy: CM809, CM808, RM815,DM805. W drugim przypadku nale¿y sprawdziæ wartoœæ napiêæ:24V; 5.3V. Przerwa w torze sprzê¿enia zwrotnego przetwornicyg³ównej mo¿e daæ efekt du¿ego wzrostu tych napiêæ.· Brak startu przetwornicy g³ównejBrak startu przetwornicy mo¿e nast¹piæ w przypadkach,gdy uk³ad „miêkkiego startu” Ÿle dzia³a oraz du¿ego zu¿yciakondensatorów CM811 i CM807. Dla pierwszej przyczyny brakustartu nale¿y sprawdziæ elementy miêdzy wyprowadzeniem“+” kondensatora CP803 a wypr.11 uk³adu ICM801.· Uszkodzenia podstawowych elementów przetwornicy g³ównejUszkodzenia podstawowych elementów przetwornicyg³ównej dotycz¹: uk³adu ICM801 - MC33067P, tranzystorówQM801 i QM802 - FDFP9N50C, transoptora PC803S, transformatorówimpulsowych TM852, TM801, diod DM851 -DM854, uk³adów stabilizacji ICM852 i ICM853. Najczêœciejulegaj¹ uszkodzeniom tranzystory QM801 i QM802. DziejeSERWIS ELEKTRONIKI 12/2009 49

Odpowiadamy na listy Czytelnikówsiê to po przepiêciach w sieci energetycznej oraz przy z³ymsterowaniu z uk³adu ICM801. Z³e sterowanie wystêpuje przyuszkodzeniu ICM801 oraz przy zani¿onym napiêciu zasilaniaICM801. Uszkodzenia transformatorów impulsowych s¹ sporadyczne.Czêste s¹ uszkodzenia diod prostowniczych DM851- DM854, gdy¿ s¹ one nara¿one na wysokie pr¹dy obci¹¿enia.Przy demonta¿u i monta¿u tych elementów nale¿y zachowaæbardzo du¿¹ starannoœæ. Z uk³adów stabilizacji bardziej nara-¿ony na uszkodzenia jest uk³ad ICM852, bowiem przez niegop³ynie du¿o wiêkszy pr¹d, ni¿ przez uk³ad ICM853. Przy wymianieelementów podstawowych przetwornicy g³ównej nale-¿y szczególnie zwróciæ uwagê na to, aby wymieniane elementyby³y oryginalne o w³aœciwej wytrzyma³oœci pr¹dowej.· Zani¿one napiêcia wyjœciowe wychodz¹ce z przetwornicyg³ównejW takim przypadku w pierwszej kolejnoœci nale¿y od³¹czyæobci¹¿enia zasilacza od reszty uk³adu OTVC. Je¿eli potej operacji napiêcia wyjœciowe z przetwornicy wzrosn¹, touszkodzenie dotyczy uk³adu OTVC, a nie zasilacza, natomiastw przypadku braku zmian napiêæ wyjœciowych przetwornicy,nale¿y wyj¹æ zasilacz z OTVC. W pierwszej kolejnoœci nale¿yuruchomiæ przetwornicê czuwania (napiêcie +5.2V). Nastêpniezgodnie z rysunkiem 9, obci¹¿aj¹c zasilacz co najmniej10% obci¹¿eñ znamionowych, rozpocz¹æ naprawê przetwornicyg³ównej. Je¿eli napiêcia wyjœciowe s¹ mocno zani¿one aobci¹¿enia s¹ prawid³owe, to nale¿y sprawdziæ tor sprzê¿eniazwrotnego przetwornicy, tj.: uk³ady PC803S, ZDTM851 -KIA431A oraz elementy RC z nimi zwi¹zane.Z³e dzia³anie uk³adu zabezpieczeñ przetwornicy g³ównejZ³e dzia³anie uk³adu zabezpieczeñ to uszkodzenia: diod:DZT851 - 27V, DZT855 - 6,2V, podwójnej diody DT855, tranzystoraQ852 - KTC1008, transoptora PC802S - 2561 NEC,rezystora RM818 oraz uk³adu ICM801 -MC33067P.Wp³yw z³ej pracy uk³adu PFC i przetwornicy czuwaniaWp³yw z³ej pracy uk³adu PFC na przetwornicê g³ówn¹ mo¿ewynikaæ z tego, ¿e sterownik PFC powoduje mocne obni¿enienapiêcia +13.3V lub kiedy przez uk³ad PFC nast¹pi obni¿enienapiêcia +385V. Przetwornica czuwania ma podstawowe znaczeniedla pracy przetwornicy g³ównej, gdy¿ wytwarza ona napiêciezasilaj¹ce procesor zarz¹dzaj¹cy, który generuje rozkaz“ON” do w³¹czenia przetwornicy g³ównej. Je¿eli przetwornicaczuwania nie daje napiêcia zasilaj¹cego, stabilizator QB802powoduje to, ¿e nie mo¿na uzyskaæ napiêcia 13.3V. }Odpowiadamy na listy CzytelnikówProszê o pomoc w nastêpuj¹cej sprawie.Wie¿a Philips FW350C/34 funkcjonuje prawid³owo.Co jakiœ czas nie mo¿na jej w³¹czyæ i nie dzia³a ¿adnafunkcja. Jest tylko sygnalizowany stan czuwania. Wci¹gu dwóch, trzech godzin siê nie w³¹cza, dopiero po8- 12 godzinach przerwy w³¹cza siê i wszystko dzia³aprawid³owo. Tak siê powtarza co jakiœ czas.OdpowiedŸ na list bêdzie oparta o dokumentacjê wie¿yPhilips FW390 bowiem nie mo¿na zdobyæ dokumentacji wie-¿y Philips FW350C/34. W pierwszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæpo³¹czenia lutowane, bo jak wynika z listu uszkodzeniepojawia siê po kilku godzinach pracy wie¿y. Rejon sprawdzeniapowinien dotyczyæ zasilacza i procesora zarz¹dzaj¹cego7400 - TMP87CN71. Kiedy wyst¹pi uszkodzenie sprawdzamywszystkie napiêcia wychodz¹ce z zasilacza na z³¹czach: 1201,1203, 1209. W razie niezgodnoœci z napiêciami podanymi naschemacie nale¿y kolejno sprawdzaæ kondensatory elektrolitycznew poszczególnych ga³êziach zasilaj¹cych napiêæ.Kiedy te sprawdzenia wyka¿¹, ¿e nie ma nieprawid³owoœcinale¿y sprawdziæ uk³ad procesora zarz¹dzaj¹cego 7400.W przypadku wyst¹pienia uszkodzenia nale¿y sch³odziæ procesor7400 zamra¿aczem na sprê¿one powietrze. Je¿eli potym zamro¿eniu procesor podejmie zaraz po w³¹czeniu pracêto oznacza, ¿e jest on uszkodzony, natomiast, je¿eli procesornie podejmie pracy, nale¿y wtedy sprawdziæ jego uk³ad zewnêtrzny.Uk³ad zewnêtrzny obejmuje: generator kwarcowy 54068MHz, uk³ad resetu (wypr.12 IC101), klawiaturê lokaln¹, pamiêæEEPROM 7403 M24C01. W nastêpnej kolejnoœci sprawdziænale¿y sygna³y na z³¹czach: 1402, 1403, a zw³aszcza magistralêobs³ugow¹ I 2 C. Poniewa¿ procesor wspó³pracuje przeztê magistralê z ró¿nymi uk³adami scalonymi, to tak¿e wtedyprzyda³by siê test ww. uk³adów scalonych, czy poprzez magistralêI 2 C którykolwiek z nich nie obci¹¿a procesora zarz¹dzaj¹cego.Mimo, ¿e nie mam orygina³u schematu tej wie¿y Philips,to uwa¿am, ¿e przedstawiony tok postêpowania bêdzie obowi¹zywa³tak jak to przedstawi³em wy¿ej.R.S.Philips LX2600D – odtwarzacz DVD z tuneremFM. Jak przeprowadziæ upgrade oprogramowania?Procedura jest nastêpuj¹ca:1. W³¹czyæ urz¹dzenie i wprowadziæ je w tryb pracy “DVD”.2. Otworzyæ szufladkê, umieœciæ w niej p³ytê CD z nowsz¹wersj¹ oprogramowania steruj¹cego, po czym zamkn¹æ tackê.3. Na wyœwietlaczu pojawiaj¹ siê kolejno nastêpuj¹ce komunikaty:· LOAD (po przeczytaniu zawartoœci p³yty, szufladka zostanieotwarta w celu wyjêcia p³yty),· ERASE 0 -> ERASE F -> … -> ERASE 0· WRITE F … -> WRITE 0· UPG END (tylko na krótk¹, chwilê jeœli próba bêdzie nieudanai zostanie wyœwietlony b³¹d),· DISC· LOAD (szufladka zostaje zamkniêta co oznacza zakoñczenieprocedury uaktualnienia oprogramowania.4. Od³¹czyæ urz¹dzenie od sieci. Ca³a procedura nie powinnatrwaæ d³u¿ej ni¿ oko³o 5 minut.H.D.50 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2009

RGB - Serwis Elektroniki

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?