You are on page 1of 52

Zestawienie

SERWIS ELEKTRONIKI
7/2001 Lipiec 2001 NR 65

Od Redakcji Spis treœci


Niejednokrotnie spotykamy siê z opiniami naszych Czytelni- Budowa i dzia³anie zasilaczy impulsowych sinusoidalnych . 6
ków, ¿e informacje dotycz¹ce jednego tematu s¹ rozrzucone po 2001/SCH1 - pierwsze wydanie schematów na p³ycie CD .. 9
ró¿nych publikacjach - czêœæ w „Serwisie Elektroniki”, czêœæ w
„Dodatkach Specjalnych”, a w ostatnim czasie równie¿ na p³ytach Chassis PB410 firmy Trilux (cz. 2) ..................................... 10
CD. Sytuacja taka jest jednak nieunikniona, chocia¿by z tego Opis funkcjonalny uk³adu scalonego TDA3300 ................. 13
wzglêdu, ¿e nie jest mo¿liwe „za³atwienie” ka¿dego tematu raz na Przenoœny magnetofon RQ-X20 firmy Panasonic (cz.1) ... 16
zawsze. Gdy pojawi¹ siê materia³y, które bardziej szczegó³owo i
Zamienniki pilotów do OTVC firmy Sony (cz. 5 - ost.) ....... 20
precyzyjnie traktuj¹ temat, który by³ ju¿ gdzieœ omawiany, to nie
od³o¿ymy ich z tego powodu na pó³kê, lecz po uwzglêdnieniu tego, Tryb serwisowy odbiorników Sharp DV-3760S,
co ju¿ siê ukaza³o, opracujemy i wydrukujemy uzupe³nienie. We- DV-3765S i DV-3770S z chassis 4BSA ............................. 21
Ÿmy pod uwagê chocia¿by schematy, które s¹ publikowane we OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar -
wk³adkach do „Serwisu Elektroniki”. Na wielu z nich rozrysowa- - opis dzia³ania i regulacji (cz. 2 - ost.) ............................... 23
ne s¹ schematy blokowe uk³adów scalonych z opisem wyprowa- Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig (cz. 2) ........ 27
dzeñ, a w niektórych przypadkach tryby pracy, opis dzia³ania, itp.
Ka¿dy jednak doceni fakt dysponowania danymi katalogowymi Wymiana tranzystora przetwornicy w chassis L6.2 ........... 31
uk³adu scalonego, które niejednokrotnie potrafi¹ w³aœciwie ukie- Porady serwisowe .............................................................. 32
runkowaæ nasze postêpowanie podczas napraw sprzêtu. Wiele ta- Serwis odbiornika TV SAT Cambridge RD480 EXTRA ..... 40
kich katalogowych informacji uzupe³niaj¹cych publikujemy na p³y-
tach CD w ramach „Bazy Porad Serwisowych” i tam te¿ jest za- Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz. 10) -
- UV411, UV412 .................................................................. 41
warta ca³oœciowa informacja o tym, co i gdzie by³o publikowane.
P³yty „Bazy Porad Serwisowych” mog¹ byæ traktowane jako swe- Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R (cz. 3) .... 42
go rodzaju przewodnik po wydanych materia³ach. Przyrz¹d do sprawdzania stabilnoœci napiêcia
Zachêcamy do zapoznania siê z naszymi najnowszymi pozy- warikapowego g³owic analogowych ................................... 48
cjami wydawniczymi, tj. z „Dodatkiem Specjalnym” nr 21 i pierw-
Nowe tranzystory linii firmy STMicroelectronics ................ 49
szym wydaniem schematów w wersji elektronicznej (p³yta CD -
2001/SCH1). „Dodatek Specjalny” w ca³oœci poœwiêcony jest mo- Bezpieczna wymiana procesora TMP47C434N3415
nitorom. Trzon opracowania stanowi¹ schematy monitorów, do któ- w chassis GR1AX ............................................................... 49
rych do³¹czono algorytmy okreœlaj¹ce sposoby postêpowania przy Porównanie uk³adów rodziny TDA837X firmy Philips ........ 50
typowych usterkach i zestawienia napiêæ zmierzonych na istot- Zamienniki transformatorów linii (cz. 11) ............................ 51
nych podzespo³ach dla wybranych trybów pracy. P³yta 2001/SCH1
zawiera schematy odbiorników telewizyjnych, monitorów, magne- Uk³ady scalone SGS-Thomson - aplikacje ........................ 53
towidów, odbiorników samochodowych, odbiorników satelitarnych Odpowiadamy na listy Czytelników .................................... 54
i telewizyjnych przygotowane w formacie PDF. Krótk¹ charakte- Og³oszenia i informacje ...................................................... 57
rystykê p³yty znajdziecie Pañstwo na stronie 9.
Wk³adka:
Dodatkowa wk³adka do numeru 7/2001: Odbiorniki samochodowe Sony XR-C200MK2, XR-C202MK2 - 2 × A2,
Odbiornik samochodowy Sony XR-C290RDs - 2 × A2.
OTVC Philips chassis G110 SVHS (I cz. ark. 1÷4) - 4 x A2,
OTVC Thomson, Telefunken, Saba, Nordmende, Ferguson, Na ok³adce:
Brandt chassis ICC17 (I cz. ark. 1÷2) - 2 x A2, Pierwsza czêœæ katalogu schematów w wersji elektronicznej.
OTVC Orion Color 5130-2RC - 2 x A2,
Monitor Acer 7276e, Medion MD1772E - 2 x A2,
Odbiornik SAT Amstrad SRD550 - 2 x A2. Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.

Wydawca: Adres: Wyci¹gi barwne: Pracownia Grafiki Komputerowej i Przygotowa-


Wies³aw Haligowski 80-416 Gdañsk nia do Druku „4 KOLOR”
Copyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17 Druk: Drukarnia offsetowa POLIGRAFIA s.c.
80-465 Gdañsk, ul. Hynka 69
Adres do korespondencji: Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na je
„Serwis Elektroniki” nabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgar-
80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17 niach technicznych na terenie ca³ego kraju. Przedruk ca³oœci lub
Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57 fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanie lub obróbka
email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.pl elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „Serwisie Elektroniki”
Redakcja: tel. (058) 344-31-20, bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolona i stanowi naruszenie
email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl, praw autorskich.
Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20 Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³ów
Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego. oraz poprawek w nades³anych tekstach.
Internet: www.serwis-elektroniki.com.pl
Zestawienie

Budowa i dzia³anie zasilaczy impulsowych sinusoidalnych

Budowa i dzia³anie zasilaczy impulsowych sinusoidalnych


Karol Œwierc

Zasilacze impulsowe sinusoidalne, zwane równie¿ nia. Jak zostanie wykazane dalej, czêstotliwoœæ ta powinna byæ
rezonansowymi to zupe³nie nowa kategoria przetwor- zawsze wy¿sza od czêstotliwoœci rezonansowej wynikaj¹cej z
nic. Nazwa mo¿e byæ nieco myl¹ca, gdy¿ mianem zastosowanych elementów LC, bowiem ca³y uk³ad zachowuje
zasilaczy rezonansowych okreœla siê równie¿ uk³ady siê jak t³umiony obwód rezonansowy. Aczkolwiek mo¿liwa jest
praca uk³adu na czêstotliwoœci ni¿szej od czêstotliwoœci rezo-
stosowane w kuchenkach mikrofalowych, ale jest to
nansowej, to jednak charakterystyka na tylnym zboczu jest o
tylko zbie¿noœæ nazewnictwa, gdy¿ dzia³aj¹ one na wiele korzystniejsza i dlatego tam ustala siê punkt pracy uk³a-
innej zasadzie. Niniejszy artyku³ poœwiêcony jest du. Du¿¹ precyzjê sta³oœci wspó³czynnika wype³nienia o war-
zasilaczom stosowanym w sprzêcie RTV. toœci 0.5 zapewnia dzielnik przez 2 zastosowany za generato-
rem. Oscylator jest natomiast przestrajany napiêciem (lub pr¹-
Artyku³ zawiera opis struktury i podstaw teoretycznych dem) - uk³ad VCO (CCO). Wybór jego czêstotliwoœci ustala
dzia³ania zasilacza impulsowo-sinusoidalnego. Na szczególn¹ punkt pracy uk³adu na tylnym zboczu charakterystyki, natomiast
uwagê, oprócz znajomoœci dzia³ania potrzebnej w serwisie, za- precyzyjnie czêstotliwoœæ pracy uk³adu ustala pêtla ujemnego
s³uguj¹ cechy tych uk³adów predysponuj¹ce je do stosowania sprzê¿enia zwrotnego. Poniewa¿ jest to zasilacz, pêtla owa musi
w sprzêcie powszechnego u¿ytku. Zwracam uwagê Czytelni- byæ tak skonstruowana, aby punkt pracy (w tym przypadku czê-
ka na fakt, ¿e tylko w jednym miejscu uk³adu wystêpuje prze- stotliwoœæ) uk³adu zmienia³ siê ze zmian¹ obci¹¿enia i napiêcia
bieg prostok¹tny, w pozosta³ych - przebiegi sinusoidalne (co wejœciowego w celu uzyskania sta³oœci napiêcia wyjœciowego.
znalaz³o odzwierciedlenie w nazewnictwie). Przebieg sinuso- Jak jest to mo¿liwe, wyniknie z umieszczonej dalej charakte-
idalny, a wiêc bez harmonicznych „sieje” minimaln¹ iloœæ za- rystyki uk³adu. Poniewa¿ z istoty dzia³ania uk³adu jego cha-
k³óceñ. Ocenia siê, ¿e jest ich o oko³o 18dB (czyli prawie 10- rakterystyka trudna jest do przewidzenia, z pomoc¹ musz¹
krotnie) mniej w stosunku do przetwornic z modulacj¹ wspó³- przyjœæ wzory i obliczenia matematyczne, które zamieszczono
czynnika wype³nienia impulsów kluczuj¹cych. Jeœli do tego w ostatnim punkcie artyku³u.
dodaæ, ¿e produkuje siê ju¿ scalone sterowniki do tych zasila- W punkcie „A” (rys.1) wystêpuje przebieg prostok¹tny o
czy, to i liczba elementów jest porównywalna z konstrukcjami amplitudzie równej napiêciu wejœciowemu (przyjêto, ¿e prze-
do tej pory uznawanymi za klasyczne. Równie¿ warunki pracy bieg jest symetryczny o amplitudzie równej po³owie tej warto-
tranzystora kluczuj¹cego (tu tranzystorów) s¹ stosunkowo ³a- œci), wspó³czynnik wype³nienia, jak wspomniano wy¿ej wy-
godne, co powinno znaleŸæ odzwierciedlenie w ma³ej awaryj- nosi dok³adnie 50%, czêstotliwoœæ jest zmienna, ale zawsze o
noœci tych zasilaczy. Nale¿y zatem spodziewaæ siê, ¿e z tymi wartoœci wiêkszej od ustalonej czêstotliwoœci charakterystycz-
uk³adami bêdziemy spotykali siê coraz czêœciej, szczególnie nej, zwanej dalej czêstotliwoœci¹ rezonansow¹. Punkt „A” jest
w urz¹dzeniach cyfrowych (gdzie problem minimalizacji za- jedynym miejscem uk³adu, gdzie wystêpuje przebieg prosto-
k³óceñ jest kluczowy). Warto siê tym uk³adom przyjrzeæ do- k¹tny - w pozosta³ych miejscach wystêpuj¹ przebiegi sinuso-
k³adnie, bo przecie¿ ju¿ teraz telewizor 100Hz to w 50% urz¹- idalne. Nale¿y zaznaczyæ, ¿e trochê inaczej ni¿ w klasycznych
dzenie cyfrowe. uk³adach zasilaczy jest tu zdefiniowany wspó³czynnik wype³-
nienia. Nie ma tu bowiem ¿adnych „przerw” przewodzenia tran-
zystorów kluczuj¹cych, zawsze przewodzi jeden lub drugi, a
1. Struktura - schemat blokowy uk³adu okreœlenie, ¿e wspó³czynnik wype³nienia wynosi 0.5 oznacza,
¿e czasy przewodzenia obu tranzystorów s¹ jednakowe.
Schemat blokowy zasilacza przedstawiono na rysunku 1. Pozosta³a czêœæ uk³adu jest widziana z punktu A jako ob-
Istotn¹ cech¹ zasilacza sinusoidalnego jest to, ¿e wspó³czyn- wód rezonansowy, którego charakterystycznymi parametrami
nik wype³nienia sterowania tranzystorów kluczuj¹cych jest sta- s¹: czêstotliwoœæ w³asna, t³umienie czyli dobroæ obwodu oraz
³y, równy 0.5, zmienna natomiast jest czêstotliwoœæ kluczowa- impedancja falowa.
O czêstotliwoœci w³asnej (rezonansowej) decyduj¹ elementy
L i Cr, jak równie¿ C1 oraz parametry transformatora, a kon-
T1 kretnie jego przek³adnia - p. Poza tym zak³ada siê, ¿e transfor-
C1
“A” L “B” D1 “C” L f I WY mator jest idealny, a wiêc nie ma innego wp³ywu. Jak pokazu-
UWE
je schemat zastêpczy (rys.3), ten transformator to tylko prze-
P C f UWY RL k³adnia (transformacja) napiêcia, pojemnoœci Cr na stronê pier-
UK
P Cr
T2 wotn¹ oraz transformacja obci¹¿enia widziana od strony pier-
D2 wotnej jako t³umienie tego obwodu rezonansowego. Dla œci-
Q Q s³oœci warto przypomnieæ, co rozumie siê pod terminem „trans-
UK£AD - formator idealny”: indukcyjnoœæ g³ówna - bardzo du¿a, induk-
STERUJ¥CY DZIELNIK GENERATOR WZM.
:2 VCO cyjnoœci rozproszenia strony pierwotnej i wtórnej - zerowe,
KLUCZAMI + UREF
sprzê¿enie uzwojeñ 100%. Nale¿y zaznaczyæ, ¿e w tym przy-
Rys.1. Struktura zasilacza impulsowego-sinusoidalnego. padku, w praktyce owa idealnoœæ transformatora jest spe³niona

6 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Budowa i dzia³anie zasilaczy impulsowych sinusoidalnych


R i C - przeliczone (na stronê pierwotn¹)
z bardzo du¿ym przybli¿eniem. Wartoœæ pojemnoœci kondensa- elementy obwodu rezonansowego
tora C1 jest te¿ pominiêta, to znaczy nie ma wp³ywu na parame- L - pozostaje bez zmian
“A” L “B”
try obwodu rezonansowego. Mimo, ¿e ta pojemnoœæ w uk³a- “C”
dach praktycznych jest wielokrotnie mniejsza od Cr, to Cr po C= R=
PROSTOWNIK
DWU-
FILTR
UWY RL
Π ×R
2
Lf, Cf
przetransformowaniu na stronê pierwotn¹ (to znaczy tak, jak 4p2Cr
8p
2 L PO£ÓWKOWY
UK=
jest ona widziana z punktu A) jest kilkakrotnie mniejsza od C1. 4 1
× U × sinωt TRANSFORMATOR
Zadaniem kondensatora C1 jest jedynie odseparowanie sk³ado- Π 2 WE
IDEALNY 1:p
wej sta³ej wystêpuj¹cej na wyjœciu tranzystorów-kluczy. Jeœli
nawet w jakimœ uk³adzie kondensator ten ma znacz¹cy wp³yw Rys.3. Schemat zastêpczy obwodu rezonansowego
na pojemnoϾ rozpatrywanego obwodu rezonansowego, to na- zasilacza.
le¿y go uwzglêdniæ w wartoœci C (na schemacie zastêpczym),
Kolejnym uproszczeniem jest za³o¿enie, ¿e rozpatrywany
nie zmienia on jednak w ¿adnym stopniu zjawisk wystêpuj¹-
obwód pobudzany jest równie¿ przebiegiem sinusoidalnym, a
cych w uk³adzie. Dla uproszczenia opisu, który w gruncie rze-
nie prostok¹tnym. Na pierwszy „rzut oka” wydaje siê, ¿e jest
czy jest i tak doϾ skomplikowany, zostanie on w dalszych roz-
to przybli¿enie doœæ „grube”. Po prostych przeliczeniach oka-
wa¿aniach pominiêty.
zuje siê, ¿e b³¹d jest mniejszy ni¿ 4%, poniewa¿ szereg Fo-
Impedancja falowa obwodu odpowiada stosunkowi mak-
uriera przebiegu prostok¹tnego o wspó³czynniku wype³nienia
symalnej wartoœci napiêcia do pr¹du wystêpuj¹cego w obwo-
50% zawiera tylko sk³adniki nieparzyste. Zatem najbli¿szy
dzie rezonansowym i zale¿y od stosunku indukcyjnoœci do
sk³adnik, to czêstotliwoœæ 3-krotnie wy¿sza od podstawowej.
pojemnoœci.
Jeœli do tego do³o¿yæ spostrze¿enie, ¿e t³umienie obwodu wy-
Dobroæ obwodu okreœla jego t³umienie i w tym przypadku
nosi 40dB/dekadê, to otrzymujemy ów wynik b³êdu poczynio-
jest zwi¹zana z obci¹¿eniem (tj. z pr¹dem pobieranym na wyj-
nego uproszczenia. W dalszych rozwa¿aniach zostanie wiêc
œciu zasilacza).
przyjêta sk³adowa o czêstotliwoœci podstawowej, a jej ampli-
Aby powy¿sze za³o¿enia by³y spe³nione, wymagany jest
tudê nale¿y (w stosunku do amplitudy przebiegu prostok¹tne-
jeszcze jeden warunek na elementy filtru Lf i Cf: czêstotliwoœæ
go równego po³owie wyprostowanego napiêcia sieci) pomno-
graniczna tego filtru musi byæ znacznie ni¿sza od czêstotliwo-
¿yæ przez czynnik 4/π, co wynika równie¿ z szeregu Fouriera.
œci w³asnej (rezonansowej) rozpatrywanego obwodu. Waru-
Wynikiem pobudzania obwodu z rysunku 3 uproszczonym
nek ten w praktyce jest równie¿ bardzo dobrze spe³niony.
przebiegiem o kszta³cie sinusoidy jest wynik, który prowadzi
wprost do szukanej charakterystyki uk³adu rozpatrywanego
2. Przebiegi napiêæ w charakterystycznych zasilacza. Analizê matematyczn¹ przeprowadzono w ostatnim
punkcie artyku³u, a jej wynikiem jest nastêpuj¹cy wzór na ob-
punktach uk³adu liczenie napiêcia na zastêpczej opornoœci obwodu:
Przebiegi napiêæ w charakterystycznych punktach uk³adu uR(jω) = uK(jω) / (1 + jωL/R - ω2LC) (1)
A, B i C przedstawiono na rysunku 2. Natomiast na rysunku 3 Wzór (1) mo¿na zapisaæ w innej postaci u¿ywaj¹c wspomnia-
pokazano uproszczony do maksimum uk³ad zastêpczy ca³ego nych wy¿ej pojêæ czêstotliwoœci w³asnej obwodu rezonanso-
obwodu zasilacza. wego, impedancji falowej i dobroci:
Zasadniczym problemem jest przeliczenie jak transformuj¹ ω0 = 1/√LC i Q = R / √L/C = R × √C/L
siê wartoœci pojemnoœci i rezystancji ze strony wtórnej na stronê Wzór (1) przyjmuje wtedy postaæ:
pierwotn¹. To przeliczenie zosta³o zaprezentowane w ostatnim uR(jω) = uK(jω) / ( 1 + j × 1/Q × ω/ω0 - ω2/ω02) (2)
punkcie tego artyku³u, natomiast tutaj przywo³ano jego wyniki: We wzorze tym nadal wystêpuje sk³adnik urojony j = √-1,
R = π2/8p2 × RL, C = 4p2 × Cr który okreœla przesuniêcie fazowe. Poniewa¿ w tym przypad-
ku interesuj¹ca jest tylko amplituda przebiegu (na rezystancji
UA Przewodzi Przewodzi R), odpowiednie przeliczenia daj¹ wynik:
UWE
T1 T2 UR(ω) = UK(ω) / √ [(ω/ω0)4 – (2 - 1/Q2)(ω/ω0)2 + 1] (3)
Z wzoru (3) „ju¿ krok” do szukanej charakterystyki.
Zale¿noœæ napiêcia na wyjœciu zasilacza od czêstotliwoœci
t kluczowania jest nastêpuj¹ca:
UWY = UWE × 4p/π2 × 1/√ [(f/f0)4 – (2 – 1/Q2)(f/f0)2 +1] (4)
UB
Amplituda i faza ulega zmianie wraz ze zmian¹ Wykres tej „mozolnie” wyprowadzonej funkcji pokazano
czêstotliwoœci kluczowania. na rysunku 4. Z wykresu tego widaæ, dlaczego korzystna jest
praca uk³adu na tylnym zboczu charakterystyki. Na charakte-
rystyce tej obci¹¿enie zasilacza uwidocznione jest jako zmia-
t
na dobroci rozpatrywanego obwodu rezonansowego. Oczywi-
UC œcie praca jest mo¿liwa tylko do pewnego punktu obci¹¿enia
WartoϾ 2
maksymalnego, powy¿ej którego obwód ów staje siê zbyt moc-
œrednia = Π × A = UWY no t³umiony. Fakt ten ma równie¿ swoje zalety opisane w punk-
A cie dotycz¹cym ograniczenia pr¹dowego zasilacza.
t Z wykresu na rysunku 4 widaæ równie¿, ¿e punkt pracy
Rys.2. Przebiegi napiêæ w uk³adzie zasilacza sinuso- uk³adu (czêstotliwoœæ kluczowania) zmienia siê stosunkowo
idalnego. nieznacznie przy zmianie obci¹¿enia w dolnym zakresie tego

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 7


Zestawienie

Budowa i dzia³anie zasilaczy impulsowych sinusoidalnych


jako funkcja czêstotliwoœci
i dobroci obwodu
matematyka. Uk³ad w ogóle dzia³a dziêki charakterystyce, któr¹
T³umienie ma³e=obci¹¿enie ma³e=
trzeba wyprowadziæ matematycznie. Mam nadziejê, ¿e da to
UWY Napiêcie T³umienie
wyjœciowe œrednie
dobroæ obwodu du¿a pe³ne zrozumienie dzia³ania uk³adu i zaoszczêdzi takich nie-
T³umienie
zasilacza spodzianek, jak zdziwienie autora artyku³u podczas pierwsze-
du¿e
(skala
logarytmiczna) go ogl¹dania oscyloskopem przebiegów w zasilaczu, ¿e pod-
czas zmiany obci¹¿enia zasilacza „prawie nic siê nie zmienia”,
to znaczy, ¿e ogl¹dane przebiegi zmieniaj¹ siê nieznacznie.
Punkt pracy
zasilacza 4.1. Wady uk³adu zasilacza sinusoidalnego
w zale¿noœci
od pr¹du Wy¿ej podkreœlano zalety opisywanego zasilacza, nie jest
obci¹¿enia
on równie¿ wolny od wad. Najpowa¿niejszy problem przed-
stawia kondensator Cr. Musi on mieæ stosunkowo du¿¹ pojem-
Napiêcie wyjœciowe noœæ, a p³ynie przez niego pr¹d o znacznej wartoœci, wiêkszej
zasilacza
od pobieranego z zasilacza wyprostowanego pr¹du sta³ego. Nie
mo¿e to byæ oczywiœcie elektrolit, a zastosowany kondensator
powinien mieæ bardzo du¿¹ dobroæ. Dlatego klasyczny uk³ad
zasilacza sinusoidalnego, przedstawiony wy¿ej, nie nadaje siê
f do zastosowañ w uk³adach o du¿ej mocy (powy¿ej 100W).
Czêstotliwoœæ fO Czêstotliwoœæ
rezonansowa (w³asna) kluczowania
obwodu (skala logarytmiczna)
5. Obliczenia
Rys.4. Charakterystyka zasilacza sinusoidalnego.
5.1. Przeliczenie opornoœci obci¹¿enia na stronê
a) b) pierwotn¹ transformatora
f Wymagana czêstotliwoœæ
f Czêstotliwoœæ w funkcji Najpierw trzeba przeliczyæ opornoœæ RL na stronê wtórn¹
kluczowania uk³adu w funkcji pr¹du wyjœciowego zasilacza
opornoœci obci¹¿enia transformatora przed prostownik i filtr (opornoœæ zastêpcza
pod³¹czona do jednej po³ówki uzwojenia wtórnego). W punk-
W tym obszarze zmiana Wartoœæ ograniczenia cie „C” na rysunku 1 wystêpuje przebieg o kszta³cie sinusoidy
czêstotliwoœci pr¹dowego
jest niewielka
wyprostowanej dwupo³ówkowo. Napiêcie na wyjœciu UWY jest
równe wartoœci œredniej tego przebiegu. Odpowiednie przeli-
RL IWY
czenie daje stosunek amplitudy tego przebiegu do UWY równy
Rys.5. Zale¿noœæ czêstotliwoœci kluczowania (skala π/2. Dalsze przetransformowanie tej opornoœci na stronê pier-
logarytmiczna): a) od obci¹¿enia b) od pr¹du. wotn¹ wprowadza czynnik 1/p. Natomiast wartoœæ skuteczna
tego napiêcia jest pomniejszona o czynnik 1/√2 w stosunku do
obci¹¿enia, natomiast wiêkszy wp³yw ma wartoœæ napiêcia wyj- amplitudy.
œciowego i wejœciowego zasilacza. Poniewa¿ nale¿y przyj¹æ tak¹ wartoœæ opornoœci zastêp-
Otrzymany wynik, który reprezentuje wzór (4), mo¿na prze- czej, aby moc na niej wydzielona by³a równa mocy wydzielo-
kszta³ciæ do innej postaci i narysowaæ charakterystykê wymaga- nej na opornoœci obci¹¿enia zasilacza RL, mo¿na napisaæ:
nej czêstotliwoœci kluczowania zale¿nej od opornoœci obci¹¿enia UWY2/RL = (π/2 × 1/p × 1/√2 × UWY)2/R
lub pr¹du obci¹¿enia, przedstawion¹ na rysunku 5a i b. Po przekszta³ceniu otrzymujemy: R = π2/8p2 × RL.

3. Problem ograniczenia pr¹dowego 5.2. Przeliczenie pojemnoœci Cr na stronê pierwotn¹


Impedancja pojemnoœci transformuje siê tak samo jak rezy-
Ka¿dy praktyczny uk³ad zasilacza powinien takie ogranicze- stancja. Poniewa¿ impedancja ta jest odwrotnie proporcjonalna
nie posiadaæ. W ró¿nych uk³adach stosuje siê ró¿ne, mniej lub do wartoœci pojemnoœci, nale¿a³oby wiêc zmniejszyæ j¹ o czyn-
bardziej rozbudowane obwody. Z rysunku 5b widaæ, ¿e zasilacz nik p2. Poniewa¿ kondensator Cr w³¹czony jest symetrycznie do
sinusoidalny posiada takie ograniczenie „samoistnie”. uzwojeñ wtórnych o przek³adni p, nale¿y przyj¹æ czynnik 4p2.
Aby obliczyæ do jakiej wartoœci pr¹du mo¿na zasilacz obci¹- A wiêc: C = 4p2 × Cr.
¿yæ wróæmy do uk³adu zastêpczego przedstawionego na rysunku
3. Zwarcie na wyjœciu oznacza zerow¹ rezystancjê RL, a wiêc po 5.3. Obliczenie amplitudy napiêcia na uzwojeniu
stronie pierwotnej zostaje tylko cewka L. Jeœli dodaæ, ¿e mini- pierwotnym transformatora
malna czêstotliwoœæ kluczowania w uk³adzie jest równa czêsto- Napiêcie to mo¿na wyprowadziæ przeliczaj¹c prosty ob-
tliwoœci rezonansowej, to wzór na maksymalny pr¹d przyjmie po- wód „oczko” z indukcyjnoœci¹ L, pojemnoœci¹ C i rezystancj¹
staæ (wzór wyprowadzony w ostatnim punkcie): R, podstawiaj¹c impedancjê XL = jωL, XC = 1/jωC i oczywi-
IMAX = 2UWE / π3pf0L (5) œcie XR = R. Odpowiedni spadek napiêcia na równolegle po³¹-
czonych R i C (rys.3) to napiêcie na pierwotnej stronie trans-
4. Charakterystyka uk³adu formatora, którego w obliczeniach nie uwzglêdnia siê, gdy¿
za³o¿yliœmy, ¿e jest to transformator idealny. Proste przelicze-
Z zasady dzia³ania nie wynikaj¹ wnioski intuicyjnie, jak nia prowadz¹ do wzoru (1) w punkcie 2 artyku³u.
w uk³adach klasycznych, a wiêc z pomoc¹ musia³a przyjœæ

8 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

2001/SCH1 - pierwsze wydanie schematów na p³ycie CD

5.4. „Przejœcie” ze wzoru (2) do (3) Natomiast: UK = UWE/2 × 4/π (istnienie czynnika 4/π zosta-
Sk³adow¹ urojon¹ nale¿y traktowaæ jako przesuniêcie w ³o wczeœniej wyjaœnione) oraz: XL = ω0L = 2πf0L (w tych wa-
fazie o π/2 radianów, a wiêc: runkach czêstotliwoœæ kluczowania wynosi f0).
Amplituda = √ [Re2(UR) + Im2(UR)]. Po przekszta³ceniu: ILMAX = UWE / π2 × f0 × L.
Pr¹d po stronie wtórnej transformatora jest 1/p krotnie wiêk-
5.5. Ograniczenie pr¹dowe w uk³adzie szy, natomiast pr¹d sta³y na wyjœciu zasilacza w stosunku do
Pr¹d p³yn¹cy przez indukcyjnoœæ L w przypadku zwarcia amplitudy pr¹du w uzwojeniu wtórnym transformatora ma siê
na wyjœciu (zwarcie na wyjœciu zasilacza odpowiada zwarciu jak 2 : π (uzasadnienie jest identyczne, jak w przypadku prze-
po stronie wtórnej transformatora i jest równoznaczne ze zwar- liczenia opornoœci RL na stronê pierwotn¹ - patrz p.5.1).
ciem po stronie pierwotnej): ILMAX = UK/XL. A wiêc: IMAX = UWE × 2/π3pf0L. }

2001/SCH1 - pierwsze wydanie schematów na p³ycie CD


Grzegorz Szóstakowski
P³yta 2001/SCH1 jest pierwszym wydaniem schematów w Ka¿dy arkusz schematu wiêkszy ni¿ A4 jest podzielony na
wersji elektronicznej. Zawiera schematy w postaci plików w for- formatki A4, tak aby umo¿liwiæ czytelny wydruk. Przejœcie do
macie PDF. Zawartoœæ tej p³yty jest bardzo zró¿nicowana - za- poszczególnych formatek A4 jest mo¿liwe po klikniêciu mysz-
wiera schematy odbiorników telewizyjnych, satelitarnych i sa- k¹ w czerwone znaczniki znajduj¹ce siê na krawêdziach sche-
mochodowych, magnetowidów, monitorów i telefonów. To, czy matu. Przyk³adowo arkusz A2 jest podzielony na cztery frag-
nastêpne wydania bêd¹ mia³y podobnie zró¿nicowan¹ zawartoœæ, menty oznaczone nastêpuj¹co: „A1”, „B1”, „A2”, „B2” (rys.1).
czy te¿ bêd¹ raczej monotematyczne, poœwiêcone np. tylko mo- Klikniêcie myszk¹ w znacznik „1” lub „A” powoduje wyœwie-
nitorom, zale¿eæ bêdzie od opinii odbiorców. Dlatego oczekuje- tlenie arkusza „A1”. Dysponuj¹c dowoln¹ drukark¹ formatu
my na uwagi u¿ytkowników dotycz¹ce zarówno samego pomy- A4 i wykonuj¹c wydruk bie¿¹cej strony (ang. current page) z
s³u publikacji schematów w tej formie, jak i doboru tematów. opcj¹ dopasowania do strony (ang. fit to page) u¿ytkownik jest
Fakt takiej formy publikacji nie budzi ju¿ w dzisiejszych czasach w stanie wydrukowaæ ca³y arkusz podzielony na formatki A4.
wiêkszych w¹tpliwoœci. Niedostêpnoœæ komputerów, brak do- Poszczególne fragmenty zosta³y przygotowane z 5 milimetro-
œwiadczenia u¿ytkowników, to argumenty, które z dnia na dzieñ w¹ zak³adk¹, mo¿liwe jest wiêc sklejenie ca³ego schematu bez
staj¹ siê coraz mniej znacz¹ce. Rozstrzygaæ nale¿y nie to, czy obawy utraty jakichkolwiek informacji. Powrót do schematu
publikowaæ w takiej postaci, lecz jedynie to, jaka ma byæ formu- g³ównego jest mo¿liwy po klikniêciu myszk¹ w znacznik „1”
³a publikacji, czy spe³nione zosta³y oczekiwania u¿ytkownika. lub „A” albo po klikniêciu w nazwê arkusza znajduj¹c¹ siê po
Korzystanie z p³yty zosta³o maksymalnie uproszczone. Wy- lewej stronie wyœwietlanego schematu.
starczy w³o¿yæ p³ytê do napêdu CDROM i chwilê poczekaæ. Na ka¿dej stronie schematów znajduje siê przycisk z czer-
Je¿eli uaktywniona jest funkcja „Autoodtwarzanie” i zainstalo- won¹ strza³k¹ i napisem “MAIN”. Klikniêcie myszk¹ na ten
wany jest program „Acrobat Reader”, na ekranie pojawi siê spis przycisk powoduje powrót do spisu schematów.
schematów. Korzystanie z p³yty wymaga zainstalowania pro- P³yta 2001/SCH1 bêdzie „wspó³pracowa³a” ze wszystkimi
gramu „Acrobat Reader”. Program startowy sprawdza, czy prze- wersjami „Bazy Porad Serwisowych”, które uka¿¹ siê po wy-
gl¹darka plików PDF jest zainstalowana. Je¿eli nie, na ekranie daniu katalogu schematów, czyli poczynaj¹c od wersji 2001/
pojawi siê komunikat z zapytaniem, czy zainstalowaæ program BS2. Oznacza to, ¿e w „Bazie Porad Serwisowych” znajdzie
„Acrobat Reader”. Po zainstalowaniu programu pojawi siê spis siê informacja o zamieszczeniu schematu na p³ycie 2001/SCH1
schematów umieszczonych na p³ycie. Je¿eli z jakichœ wzglê- i z poziomu tego programu bêdzie mo¿liwe wyœwietlenie ¿¹-
dów funkcja autoodtwarzania jest wy³¹czona, nale¿y urucho- danego schematu.
miæ plik START.EXE znajduj¹cy siê w katalogu g³ów-
nym lub przy pomocy programu „Acrobat Reader” powrót do spisu schematów znaczniki formatek A4
otworzyæ plik START.PDF z katalogu PDF. Przejœcie
do przegl¹dania wybranego schematu nastêpuje po klik-
niêciu myszk¹ na ¿ó³ty prostok¹t z jego nazw¹. Po chwi- lista uk³adów
li na ekranie pojawi siê pierwszy arkusz schematu, a scalonych na
schemacie SCH1
po lewej stronie ekranu lista wszystkich jego elemen-
formatki A4
tów sk³adowych. Klikniêcie myszk¹ na nazwê wybra- sk³adajace siê
nego arkusza spowoduje jego wyœwietlenie. na schemat SCH1
Uk³ady scalone znajduj¹ce siê na schemacie zosta-
³y skatalogowane i umieszczone w postaci listy dostêp-
nej po klikniêciu myszk¹ w znak „+”, znajduj¹cy siê
przy nazwie danego arkusza. Klikniêcie myszk¹ w na-
zwê uk³adu scalonego powoduje wyœwietlenie frag-
mentu schematu z tym uk³adem, w skali pozwalaj¹cej
na wygodne przegl¹danie „okolic” tego uk³adu. Rys.1. }

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 9


Zestawienie

Chassis PB410 firmy Trilux

Chassis PB410 firmy Trilux (cz.2)


Andrzej Brzozowski

Pierwsza czêœæ opisu chassis PB410 zosta³a za- Nó¿ka 80 mikrokontrolera jest wyjœciem sygna³u MUTE.
mieszczona w nr 5/2001 „Serwisu Elektroniki”. Stan wysoki na tym wyjœciu powoduje wyciszenie fonii w od-
biorniku. Nó¿ki 79, 78 i 77 s³u¿¹ do wspó³pracy uk³adu stero-
wania z modu³em po³¹czonym poprzez gniazdo W040. Na
Tor sterowania chassis PB410 - modu³ MS410 module tym umieszczono odbiornik podczerwieni i diodê sy-
gnalizacyjn¹ LED. Do gniazda W040 w zale¿noœci od typu
Uk³ad sterowania umieszczono na module MS410. W torze
odbiornika przy³¹czony mo¿e byæ jeden z modu³ów: IR410,
tym zastosowano nowoczesny mikrokontroler SDA5250M-C17
GS410, GS411. Modu³y te zawieraj¹ odbiornik podczerwieni
firmy Siemens, który ³¹czy funkcje procesora steruj¹cego i de-
IC040 typu TSOP1836 firmy TEMIC oraz dwukolorow¹ dio-
kodera teletekstu. Zawiera on tak¿e uk³ad OSD umo¿liwiaj¹cy
dê LED D040. Na modu³ach typu GS umieszczono dodatko-
wyœwietlanie menu na ekranie odbiornika.
wo gniazdo s³uchawkowe.
System sterowania chassis PB410 zawiera ponadto:
Sygna³ podczerwieni z odbiornika IC040 podawany jest
• pamiêæ typu EPROM 27C1001 (IC502), w której zapisa-
poprzez wtórnik z tranzystorem T501 do wejœcia 79 mikrokon-
ny jest program steruj¹cy prac¹ odbiornika,
trolera. Wyjœcia 78 i 77 uk³adu steruj¹ dwukolorow¹ diod¹ LED.
• pamiêæ typu EEPROM (IC503), w której zapisane s¹
Kolor œwiecenia tej diody zale¿y od stanu pracy uk³adu ste-
wszystkie dane dotycz¹ce zapamiêtanych programów oraz
ruj¹cego. Kolor czerwony oznacza pracê w stanie czuwania,
ustawieñ obrazu.
zielony - stan pracy, a pomarañczowy stan przejœciowy w mo-
Wiêkszoœæ funkcji odbiornika sterowana jest szyn¹ I2C. Na
mencie w³¹czania odbiornika (ustalanie warunków pracy po-
rysunku 5 przedstawiono schemat blokowy uk³adów odbior-
szczególnych uk³adów sterowanych szyn¹ I2C).
nika z chassis PB410 sterowanych szyn¹ I2C.
Nó¿ka 76 mikrokontrolera jest wyjœciem sygna³u prze³¹cza-
System sterowania taktowany jest sygna³em z generatora
j¹cego B/G. Sygna³ ten wykorzystywany jest w odbiornikach
mikrokontrolera IC501 pracuj¹cego z zewnêtrznym rezonato-
monofonicznych do za³¹czania filtru ceramicznego fonii 5.5MHz
rem kwarcowym X501 18MHz. Rezonator przy³¹czony jest
przy odbiorze sygna³u w standardzie PAL B/G. W odbiorni-
pomiêdzy nó¿ki 14 i 15 uk³adu.
kach stereofonicznych sygna³ ten nie jest wykorzystywany.
Sygna³ RESET podawany do wejœcia 16 mikrokontrolera
Nó¿ka 75 mikrokontrolera jest wyjœciem sygna³u ON/OFF.
po w³¹czeniu zasilania wytwarzany jest w uk³adzie R502, C502.
Stan wysoki na tym wyjœciu powoduje prze³¹czenie odbiorni-
Do nó¿ek: 5, 6, 7, 8 przy³¹czony jest modu³ klawiatury lo-
ka w stan czuwania. Nó¿ka 74 jest wejœciem sygna³u video do
kalnej odbiornika. Modu³ ten zawiera cztery mikroprze³¹czni-
dekodera teletekstu w uk³adzie IC501.
ki realizuj¹ce prze³¹czanie programów w górê P+ i w dó³ P-
Do nó¿ek 71, 70 i 69 przy³¹czone s¹ elementy RC stano-
oraz regulacjê g³oœnoœci w górê V+ i w dó³ V-. Modu³ przy³¹-
wi¹ce filtry uk³adów PLL w torze dekodera teletekstu. Filtry
czony jest poprzez gniazdo W010.
te ustalaj¹ sta³e czasowe pêtli PLL uk³adu wydzielania danych
Wyjœcia 4 i 2 mikrokontrolera to wyjœcia sygna³ów szyny I2C:
i decyduj¹ o jakoœci odbioru teletekstu. Rezystor R511 przy³¹-
• wyjœcie 2 to szyna danych SDA,
czony pomiêdzy napiêcie zasilania a n.73 ustala pr¹d odnie-
• wyjœcie 4 to szyna zegara SCL.
sienia dla uk³adów PLL.
Wejœcie 67 wykorzystywane jest do w³¹czenia odbiornika
IC501 IC503 w tryb serwisowy. W³¹czenie trybu serwisowego nastêpuje po
Mikrokontroler 5
Pamiêæ
SDA5250M 6 EEPROM zwarciu tego wejœcia do masy modu³u (zwarcie punktu W501).
4 2 24C16 Wejœcia 64 i 65 to wejœcia dla sygna³ów prze³¹czaj¹cych,
VIDEO które mog¹ pojawiæ siê na wyprowadzeniu 8 gniazda SCART 1
SDA 5 TU101 lub SCART 2. W zale¿noœci od tego, na którym gnieŸdzie poja-
4 G³owica
SCL CTT5020N wi siê napiêcie, odbiornik zostanie automatycznie prze³¹czony
na odbiór sygna³ów AV z tego gniazda. Wy¿szy priorytet zosta³
PIP AUDIO 7 8 VIDEO
TU920 5 IC202
przypisany do gniazda SCART 1. Jednoczeœnie w zale¿noœci
G³owica 8 IC102
CTT5020N 4 Procesor fonii Procesor video od poziomu napiêcia na wyprowadzeniu 8 gniazda SCART zo-
MSP3410D 7 TDA8842 w 21"
TDA8844 w stanie ustawiony automatycznie odpowiedni format obrazu. Dla
OTVC 25" i 28" napiêæ z zakresu 9.5÷12V ustawiony zostanie format 4:3, a dla
PIP VIDEO napiêæ z zakresu 4.5÷7V ustawiony zostanie format 16:9.
IC923 21 IC360
2 Uk³ad Nó¿ka 60 to wyjœcie sygna³u alarmu wykorzystywane tylko
Procesor PIP
22 4 prze³¹czaj¹cy
SDA9288 w odbiornikach monofonicznych. Sygna³ ten dodawany jest do
sygna³y video
TEA6417 sygna³u fonii podawanego na wejœcie wzmacniacza mocy. Ele-
25" i 28" menty: R545, R546, R547 decyduj¹ o poziomie sygna³u alarmu.
Rys.5. Schemat blokowy uk³a- VIDEO Nó¿ka 59 to wyjœcie sygna³u TRSP s³u¿¹cego do prze³¹-
dów odbiornika z chassis 9 IC302
PB410 sterowanych Uk³ad PSI czania t³a menu. Stan wysoki na tym wyjœciu powoduje za³¹-
10 TDA4671
szyn¹ I2C. 25" i 28"
czenie pó³przezroczystego t³a.

10 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Chassis PB410 firmy Trilux

Nó¿ka 58 to wyjœcie sygna³u RST wykorzystywanego w od- poziom, to do bramki tranzystora T601 podawane s¹ impulsy
biornikach stereofonicznych do zerowania warunków pracy uk³a- steruj¹ce i tranzystor zaczyna kluczowaæ indukcyjnoœæ uzwo-
du procesora fonii IC202 w momencie w³¹czenia odbiornika. jenia pierwotnego transformatora TR601. Napiêcia na wyj-
Sygna³ z n.57 podawany jest do wejœcia 7 pamiêci œciach przetwornicy zaczynaj¹ powoli narastaæ. Impulsy z
EEPROM (IC503) i s³u¿y do zabezpieczenia pamiêci przed uzwojenia 6-5 transformatora s¹ prostowane w uk³adzie: D606,
przypadkowym zapisem w momentach w³¹czania i wy³¹cza- R613, C617 i napiêcie z kondensatora C617 zasila uk³ad sca-
nia odbiornika. lony podczas normalnej pracy.
Nó¿ka 56 jest wyjœciem sygna³u prze³¹czaj¹cego RGB, któ- Impulsy z uzwojenia 6-5 transformatora TR601 poprzez
ry poprzez wtórnik z tranzystorem T506 steruje wyœwietlaniem dzielnik R609 i R605 podawane s¹ do wejœcia 3 IC601. Jest to
sygna³ów RGB z gniazda SCART. wejœcie odwracaj¹ce wzmacniacza operacyjnego. Wzmacniacz
Nó¿ka 55 to wejœcie impulsów wygaszania pionowego, ten pe³ni rolê wzmacniacza b³êdu, a n.4 jest jego wyjœciem. Do
koniecznych dla prawid³owej pracy uk³adu OSD i dekodera wejœcia nieodwracaj¹cego podawane jest wewn¹trz uk³adu
teletekstu. Impulsy te podawane s¹ poprzez wtórnik z tranzy- napiêcie odniesienia 5V. Je¿eli napiêcie na wejœciu 3 przekro-
storem T510. czy poziom odniesienia to napiêcie na wyjœciu wzmacniacza,
Do wejœcia 54 podawane s¹ impulsy wygaszania poziome- a wiêc i na n.4 maleje. Kondensator C615 przy³¹czony do n.4
go, które równie¿ s¹ konieczne do prawid³owej pracy uk³a- powoduje ca³kowanie przebiegu na wyjœciu wzmacniacza b³ê-
dów OSD i teletekstu. du i zapewnia tak zwany miêkki start przetwornicy.
Pomiêdzy wejœcia 53 i 52 przy³¹czona jest cewka L501. Wyjœcie wzmacniacza b³êdu steruje uk³adem regulacji czasu
Cewka ta oraz kondensatory C518 i C519 stanowi¹ zewnêtrz- w³¹czenia tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy. Je¿eli na-
ne elementy generatora uk³adu OSD. piêcie na wyjœciu wzmacniacza b³êdu maleje (co odpowiada
Nó¿ki: 48, 47, 46 i 45 to wyjœcia sygna³ów BLK i RGB. wzrostowi poziomu impulsów na wejœciu 3 TDA4646), to na-
Sygna³y te odpowiadaj¹ informacji OSD wyœwietlanej na ekra- stêpuje skrócenie czasu trwania impulsów na wyjœciu 13 IC601
nie odbiornika lub s¹ to sygna³y wyjœciowe z dekodera tele- w³¹czaj¹cych tranzystor kluczuj¹cy T601 i tym samym zmniej-
tekstu (w IC501). Sygna³ BLK steruje wyœwietlaniem sygna- szenie napiêæ wyjœciowych przetwornicy.
³ów RGB na ekranie odbiornika. Wszystkie te sygna³y poda- Elementy R607 i C613 stanowi¹ czêœæ uk³adu symulacji
wane s¹ do toru sygna³owego odbiornika poprzez wtórniki. pr¹du tranzystora T601. Kondensator C613 przy³¹czony jest
Sygna³y z n.44÷21 s¹ wykorzystane do komunikacji z zewnêtrz- do wejœcia 2 TDA4646. W czasie, gdy tranzystor T601 jest
n¹ pamiêci¹ EPROM IC502. wy³¹czony, na wejœciu 2 wymuszane jest wewnêtrznie napiê-
cie 1.5V. W czasie w³¹czenia tranzystora kondensator C613
jest ³adowany poprzez rezystor R607. Maksymalna wartoœæ
Uk³ad zasilacza napiêcia, do którego na³adowany zostaje kondensator C613
W odbiorniku zastosowano przetwornicê impulsow¹. Jej zale¿y od napiêcia na wyjœciu mostka prostowniczego i sta³ej
prac¹ steruje uk³ad TDA4646 firmy Siemens (IC601). Uk³ad czasowej R607 × C613. Poniewa¿ napiêcie na wyjœciu mostka
ten zmniejsza czêstotliwoœæ pracy przetwornicy przy malej¹- prostowniczego jest wprost proporcjonalne do wartoœci pr¹du
cym obci¹¿eniu a¿ do czêstotliwoœci oko³o 20kHz w trybie tranzystora T601, tym samym napiêcie, do którego na³aduje
standby. Pozwala to na zmniejszenie poboru mocy w tym sta- siê kondensator C613 w czasie w³¹czenia tranzystora T601 jest
nie. Schemat blokowy uk³adu TDA4646 przedstawiono na ry- równie¿ wprost proporcjonalne do pr¹du tego tranzystora.
sunku 6. Napiêcie z wejœcia 2 jest w uk³adzie TDA4646 podawane do
Wejœciowe napiêcie sieci prostowane jest w uk³adzie mostka wejœcia komparatora. Do drugiego wejœcia komparatora poda-
Graetza D601÷D604. Na kondensatorze C611 uzyskuje siê wane jest napiêcie z wejœcia 5. Je¿eli nast¹pi wzrost pr¹du tran-
napiêcie sta³e wynosz¹ce oko³o 330V. Napiêcie to przez rezy- zystora T601, to wartoœæ napiêcia na wejœciu 2 przekracza war-
stor R607 podawane jest do wejœcia 2 uk³adu IC601 i przez toœæ napiêcia na wejœciu 5 i nastêpuje wy³¹czenie tranzystora.
wewnêtrzn¹ diodê ³adowany jest kondensator C617 przy³¹czo- Wejœcie 5 w uk³adzie TDA4646 przy³¹czone jest poprzez
ny do n.14. Je¿eli napiêcie na tej nó¿ce osi¹gnie wymagany rezystor 20k do napiêcia odniesienia 5V. Do wejœcia tego po-
dawane jest napiêcie pochodz¹ce z wyjœcia transoptora IC605.
1 5 11 7 Pr¹d diody transoptora jest proporcjonalny do napiêcia wyj-
+5V
Detektor œciowego zasilaj¹cego uk³ad odchylania poziomego. W odbior-
przejœcia Regulacja Detektor
wy³¹czenia napiêcia Uk³ad
3 przez zero
tranzystora zasilania synchronizacji nikach 25” i 28” jest to napiêcie +147V, a w odbiornikach 21”
Wzmacniacz
b³êdu +118V. Napiêcie to jest dzielone w uk³adzie: D615, R632, R630,
R631. W miejsce diody Zenera D615 stosowana jest dioda typu
Uk³ady
1N4764 na napiêcie 100V w przypadku, gdy napiêcie zasilania
Uk³ad
4 Bufor 13
logiczne wyjœciowy linii jest równe 147V. Dla napiêcia zasilania linii 118V stosowa-
na jest dioda 1N4760 na napiêcie 68V. Napiêcie z dzielnika po-
dawane jest do bazy tranzystora T605. Na emiterze tego tranzy-
Regulacja Komparator stora utrzymywane jest sta³e napiêcie 5V, stabilizowane w uk³a-
2 w³¹czenia napiêcia TDA4646
tranzystora zasilania
dzie R629, D616. Je¿eli napiêcie wyjœciowe 147V (118V) ro-
œnie, to roœnie pr¹d tranzystora T606, a tym samym roœnie pr¹d
14 12
diody transoptora IC605. Wzrost pr¹du transoptora powoduje
zmniejszenie napiêcia na wejœciu 5 uk³adu scalonego, a to powo-
Rys.6. Schemat blokowy uk³adu TDA4646. duje wy³¹czenie tranzystora kluczuj¹cego.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 11


Zestawienie

Chassis PB410 firmy Trilux

Elementy R608 i C614 przy³¹czone do wejœcia 1 uk³adu p³yn¹cy przez ten tranzystor zamyka siê do masy poprzez re-
scalonego okreœlaj¹ moment wy³¹czenia tranzystora T601, a zystor R807. Napiêcie na tym rezystorze, wprost proporcjo-
tak¿e czêstotliwoœæ pracy przetwornicy w stanie standby. W nalne do pr¹du, podawane jest jako sygna³ sprzê¿enia zwrot-
czasie, gdy tranzystor kluczuj¹cy przetwornicy jest wy³¹czo- nego do wejœcia 4 uk³adu IC801. W przypadku wzrostu pr¹du
ny, kondensator C614 jest ³adowany z wewnêtrznego Ÿród³a tranzystora nastêpuje blokowanie przebiegu steruj¹cego baz¹.
pr¹dem oko³o 1mA a¿ do napiêcia 4V. Po na³adowaniu, kon- Do n.9 IC801 podawane s¹ impulsy powrotu z uk³adu od-
densator C614 jest roz³adowywany poprzez rezystor R608. chylania poziomego. W przypadku, gdy impulsy te zanikaj¹,
Je¿eli napiêcie na wejœciu 1 spadnie poni¿ej 2.5V i napiêcie na przyk³ad w przypadku uszkodzenia w uk³adzie odchylania
na wejœciu 3 spadnie poni¿ej 25mV nastêpuje wygenerowa- poziomego, nastêpuje blokowanie przebiegu steruj¹cego tran-
nie impulsu w³¹czaj¹cego tranzystor T601. Zapewnia to w³¹- zystorem T801.
czenie tranzystora w momencie, gdy napiêcie na jego kolek- W stopniu koñcowym odchylania poziomego zastosowano
torze jest minimalne. tranzystor z diod¹ równoleg³¹ do z³¹cza emiter-kolektor typu
Do wejœcia 11 uk³adu podawane jest napiêcie z dzielnika BU508DF w odbiornikach 21” lub bez diody typu BU508AF w
R606, R611. Napiêcie to jest proporcjonalne do wyprostowa- odbiornikach 25” i 28”. Tranzystor T801 kluczuje uzwojenie
nego napiêcia sieci. Przy wzroœcie napiêcia na wejœciu 11 na- pierwotne transformatora odchylania poziomego.
stêpuje ograniczanie pr¹du tranzystora T601. Je¿eli napiêcie Na uzwojeniach wtórnych tego transformatora uzyskuje siê
na wejœciu 11 spadnie poni¿ej 1V, to nastêpuje wy³¹czenie napiêcia:
impulsów steruj¹cych tranzystorem T601 (n.13 IC601). • 26.5kV do zasilania anody kineskopu,
Uk³ad zabezpieczaj¹cy przed wzrostem lub zbyt niskim • do zasilania siatki drugiej kineskopu,
napiêciem zasilania monitoruje napiêcie na wejœciu 14 uk³adu. • do zasilania elektrody ustalaj¹cej ostroœæ obrazu,
Je¿eli napiêcie to przekroczy 16V lub spadnie poni¿ej 8V im- • do zasilania w³ókna ¿arzenia kineskopu,
pulsy steruj¹ce tranzystorem T601 zostaj¹ wy³¹czone. • +200V do zasilania wzmacniaczy wizyjnych,
Uk³ad z³o¿ony z elementów: R614, C618, D605 zabezpie- • +16V do zasilania uk³adu odchylania pionowego,
cza tranzystor T601 przed przepiêciami powstaj¹cymi w mo- • +35V w odbiornikach 21” lub +45V w odbiornikach 25”
mentach prze³¹czania. i 28” do zasilania uk³adu wygaszania odchylania piono-
Na wyjœciach przetwornicy powstaj¹ nastêpuj¹ce napiêcia: wego.
• +147V w odbiornikach 25” i 28” lub +118V w odbiorni- Elementy: D801, D802, C810, L802, C811, L830 stano-
kach 21” do zasilania uk³adu odchylania poziomego, wi¹ uk³ad modulatora diodowego sterowanego sygna³em ko-
• +33V do zasilania g³owicy, wytwarzane z napiêcia zasila- rekcji, wystêpuj¹ tylko w odbiornikach 25” i 28”.
nia linii w uk³adzie R618 i D612, Sygna³ korekcji EW z wyjœcia 45 uk³adu TDA8844 steruje
• +8.5V zasilaj¹ce uk³ady wytwarzania napiêæ 5VStby (sta- poprzez uk³ad za³o¿ony z elementów: T830, T831, R834, R831,
bilizator IC602) i +5V (stabilizator IC603), R832, R833, C831 modulatorem diodowym uk³adu korekcji.
• +12V do zasilania uk³adu wytwarzania napiêcia +8V (sta-
bilizator IC604) i do zasilania uk³adu steruj¹cego odchy-
laniem poziomym, Uk³ad odchylania pionowego
• +25V do zasilania wzmacniacza mocy fonii. W uk³adzie odchylania pionowego zastosowano uk³ad
W stanie standby na wyjœciach przetwornicy pojawiaj¹ siê TDA8351 (IC701). Schemat blokowy tego uk³adu opubliko-
napiêcia: +147V (+118V), +33V, +25V i 5VStby. Napiêcia +8V wany by³ w nr 8/99 „SE” w artykule opisuj¹cym chassis ICC17.
i +5V w³¹czane s¹ tranzystorami T602, T603 sterowanymi Sygna³y steruj¹ce z uk³adu IC102 podawane s¹ do wejœæ 1 i 2
napiêciem ON/OFF z uk³adu steruj¹cego odbiornika. uk³adu IC701, które s¹ wejœciami wzmacniacza ró¿nicowego.
Wyjœcia tego wzmacniacza steruj¹ w przeciwfazie dwa wzmac-
Odchylanie poziome niacze koñcowe odchylania pionowego. Cewka odchylania pio-
nowego w³¹czona jest pomiêdzy wyjœcia tych wzmacniaczy - n.4,
W stopniu steruj¹cym uk³adu odchylania poziomego za- 7 IC701. Szeregowo z cewk¹ w³¹czony jest rezystor R702, na
stosowano uk³ad TDA8143 (IC801), którego schemat bloko- którym powstaje napiêcie proporcjonalne do pr¹du odchylania.
wy przedstawiono Napiêcie to podawane jest do wejœcia 9 IC701. Pr¹d p³yn¹cy przez
na rysunku 7. Uk³ad 1 5 3 9 rezystor R702 ustala napiêcie wejœciowe wzmacniacza ró¿nico-
ten zapewnia opty- wego, a tym samym pr¹d odchylania pionowego.
malne wysterowanie U zasilania Uk³ad Uk³ad IC701 zasilany jest dwoma napiêciami. Napiêcie +16V
zabezpieczaj¹cy
bazy tranzystora podawane do n. 3 zasila uk³ad w czasie odchylania, natomiast
T801 kluczuj¹cego TDA8143 4 napiêcie +35V w odbiornikach 21” lub +45V w odbiornikach
uk³adem odchylania 25” i 28” podawane do n. 6 zasila uk³ad w czasie powrotu.
7 Uk³ad kszta³towania
poziomego. Do wej- Stopieñ 2 Uk³ad TDA8351 zawiera uk³ad zabezpieczaj¹cy kineskop
wejœciowy Wzmacniacz
œcia 8 podawane s¹ 8 sygna³u steruj¹cego przed uszkodzeniem luminoforu w przypadku uszkodzenia w
impulsy steruj¹ce z uk³adzie odchylania pionowego. W przypadku uszkodzenia na
6
wyjœcia 40 uk³adu n.8 IC701 pojawia siê napiêcie wy¿sze ni¿ 4.5V. Napiêcie to
TDA884x. Impulsy poprzez diodê D302 podawane jest do wejœcia 22 IC102 i blo-
te po wzmocnieniu kuje tor sygna³owy odbiornika. W czasie normalnej pracy na
Rys.7. Schemat blokowy
steruj¹ baz¹ tranzy- wyjœciu 8 IC701 obecne s¹ impulsy V, które s³u¿¹ do synchro-
uk³adu TDA8143.
stora T801. Pr¹d nizacji uk³adu wyœwietlania toru steruj¹cego odbiornika. }

12 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Opis funkcjonalny uk³adu scalonego TDA3300

Opis funkcjonalny uk³adu scalonego TDA3300


Karol Œwierc

W odbiornikach OTVC konstrukcji lat 80 trafiaj¹- stosowano pojemnoœciowe sprzê¿enie sygna³u, sk³adowa sta³a
cych obecnie doœæ czêsto do naprawy, a pochodz¹cych na wejœciu 37 wynosi oko³o 3.3V, a na wyjœciu 35 oko³o 4.8V.
g³ównie z „prywatnego importu”, mo¿na spotkaæ Aplikacja uk³adu TDA3300 przewiduje wykorzystanie sy-
gna³u z wyjœcia tego stopnia do wysterowania separatora im-
rozwi¹zania oparte na uk³adzie du¿ej skali integracji
pulsów synchronizuj¹cych, jednak¿e przegl¹daj¹c konkretne
TDA3300 firmy Motorola. schematy OTVC raczej spotyka siê inne rozwi¹zania.
Uk³ad TDA3300 zawiera w swej strukturze:
Drugi stopieñ wzmacniacza luminancji
• kompletny tor luminancji,
Jest to wzmacniacz równie¿ odwracaj¹cy fazê (n.33, 34, 36).
• dekoder PAL,
Na n.34 i 33 wyprowadzony jest odpowiednio: emiter i kolek-
• matrycê RGB z zewnêtrznymi wejœciami sygna³ów RGB,
tor pojedynczego tranzystora. Wzmocnienie i sk³adowa sta³a
• wstêpne wzmacniacze sygna³ów RGB.
napiêæ na tych wyprowadzeniach zale¿y od wartoœci rezysto-
Uk³ad zamkniêty jest w obudowie 40-nó¿kowej typu DIL.
rów pod³¹czonych odpowiednio, do masy i do zasilania +9V.
Poniewa¿ uk³ad wykonany jest w technologii MOS, w czasie
prac serwisowych nale¿y zachowaæ szczególn¹ ostro¿noœæ ze
Stopieñ regulacji jaskrawoœci, kontrastu i kluczowa-
wzglêdu na mo¿liwoœæ uszkodzenia uk³adu niewielkimi na-
wet ³adunkami elektrostatycznymi. Schemat blokowy we-
nia poziomu czerni
wnêtrznej struktury uk³adu przedstawia rysunek 1. Pomiaru sygna³u wejœciowego dla tego stopnia mo¿na do-
konaæ na n.33. Do n.31 pod³¹czony jest kondensator pamiêtaj¹-
cy poziom czerni. Napiêcie regulacji jaskrawoœci doprowadzo-
Wstêpny wzmacniacz sygna³u luminancji
ne jest do n.30, a kontrastu do n.32. Stopieñ ten zapewnia rów-
Jest to wzmacniacz o wzmocnieniu równym 3, odwracaj¹cy
nie¿ ograniczenie szczytowego pr¹du kineskopu. Próg zadzia-
fazê (wejœcie - n.37, wyjœcie - n.35). Stopieñ ten przystosowany
³ania tego ograniczenia mo¿na ustawiaæ za pomoc¹ rezystora
jest do sygna³u o amplitudzie wejœciowej równej 1VSS (wartoœæ pod³¹czonego do n.29. Przegl¹daj¹c konkretne schematy, czê-
wymagana na euroz³¹czu). Jeœli sygna³ pochodzi z bloku p.cz., œciej spotyka siê realizacjê tej funkcji na zewn¹trz uk³adu sca-
gdzie wiêkszoœæ (stosowanych w tym bloku) uk³adów scalonych lonego, poprzez wp³yw na napiêcie regulacji kontrastu. W stop-
wypracowuje sygna³ composite video o amplitudzie 2.5VSS, wte- niu tym dokonywane jest równie¿ wygaszanie sygna³u lumi-
dy na wejœciu 37 stosuje siê odpowiedni dzielnik rezystancyj- nancji podczas powrotów odchylania poziomego i pionowego.
ny. Aplikacja uk³adu w tym torze przewiduje zastosowanie pu- Wygaszony sygna³ luminancji zastêpowany jest w tych okre-
³apki na czêstotliwoœæ podnoœn¹ chrominancji 4.43MHz. Za- sach poziomem napiêcia sta³ego, który w zale¿noœci od napiê-
cia regulacji jaskrawoœci przyjmuje wartoœæ z zakresu 4÷6V.
Tak ukszta³towany sygna³ Y podawany jest do matrycy RGB.
LO
B G R
Blanking

64µs V
4.43MHz
U
4 3 29 8 11 12 7 9 23 24 26 25

Wzmacniacz
31 koñcowy R

20
30 Regulacja jaskrawoœci, Rs.z.
Regulacja Demodulator Demodulator Wzmacniacz 22
kontrastu,kluczowanie Matryca RGB
kontrastu poziomu czerni U V R 21
Rpom.
32

2
Charakte- Uk³ad wysterowania Wzmacniacz
rystyka Detektor Ograniczenie 17 R
linii opóŸniaj¹cej chrominancji Przesuwnik Prze³¹cznik Wzmacniacz
pêtli (RC) fazy bursta pr¹du 19 G
i regulacja objêty pêtl¹ fazy 90° H/2 G
kineskopu 18 B
nasycenia ARW
5
Regulacja
nasycenia
Identyfikacja PAL, Bramkowanie 14
Oscylator Stabilizator Wzmacniacz
Wzmacniacz luminancji przerzutnik, impulsów H i V, 16
4.43MHz +9 V B
wy³¹cznik koloru uk³ad wygaszania 15
37
Sygna³
luminancji
TDA3300
35 36 34 33 1 10 39 40 6 27 28 13 38
Do separatora

chrominancji
Sygna³

LO +12V +9V SC + V
470ns +9V

Rys.1. Schemat blokowy wewnêtrznej struktury uk³adu TDA3300.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 13


Zestawienie

Opis funkcjonalny uk³adu scalonego TDA3300

Wejœcia regulacji parametrów obrazu n.30, 32 i 5 (odpowied- Przedstawione wy¿ej zale¿noœci arytmetyczne realizuje w³a-
nio: jaskrawoœæ, kontrast, nasycenie) s¹ wejœciami o du¿ej opor- œnie uk³ad, gdzie wejœcie linii opóŸniaj¹cej sterowane jest z
noœci wejœciowej, co u³atwia budowê prostych przetworników n.4 TDA3300, a sygna³ z n.3 doprowadzony jest na wyjœcie
C/A stosowanych miêdzy mikroprocesorem a tymi wejœciami. linii do œrodkowego odczepu cewki, która równoczeœnie do-
pasowuje impedancjê na wyjœciu LO (czêstotliwoœæ 4.43MHz),
Pierwszy stopieñ wzmacniacza chrominancji jak równie¿ realizuje arytmetyczn¹ funkcjê „+” lub „-”. Faza
Wejœcie stanowi n.1, do której nale¿y pod³¹czyæ filtr wydzie- w obydwu „po³ówkach” cewki wzglêdem sygna³u doprowa-
laj¹cy sygna³ chrominancji z zespolonego sygna³u wizyjnego. dzonego do jej œrodka przesuniêta jest o 180°. Dlatego po obu
Stopieñ ten objêty jest wewnêtrzn¹ automatyk¹ ARW (oznacza- stronach wyjœcia linii opóŸniaj¹cej otrzymuje siê sygna³y U i
n¹ przewa¿nie na schematach jako ACC - Automatic Colour Con- ±V, i dlatego ta linia mo¿e byæ pod³¹czona swoimi wyjœciami
trol). Automatyka ta jest kluczowana, na sta³ym poziomie utrzy- bezpoœrednio do wejœæ demodulatorów (n.7 i 8 TDA3300).
mywana jest amplituda sygna³u burst. Napiêcie automatyki ACC
mo¿na zmierzyæ na n.2 (powinno ono wynosiæ oko³o 1÷1.5V), Oscylator referencyjny, przesuwnik fazy +90°,
gdzie pod³¹czony jest kondensator kszta³tuj¹cy charakterystykê przerzutnik H/2, uk³ad identyfikacji, uk³ad wydzie-
tej pêtli. Na amplitudê sygna³u chrominancji wp³ywa równie¿ lania sygna³u burst i wy³¹cznik koloru
napiêcie regulacji kontrastu, zapewniaj¹c wra¿enie sta³ego nasy- Oscylator pracuje z zewnêtrznym kwarcem 4.43MHz
cenia kolorów podczas regulacji kontrastem. Regulacja nasyce- pod³¹czonym do wyprowadzeñ 11 i 12. Warto zwróciæ uwagê,
nia dokonywana jest w kolejnym stopniu. ¿e kwarc jest na czêstotliwoœæ podnoœn¹ 4.43MHz, a nie na
podwójn¹ czêstotliwoœæ noœn¹, czyli 8.86MHz, jak stosuje siê
Regulacja nasycenia i driver linii opóŸniaj¹cej w nowszych uk³adach oraz na to, ¿e uk³ad wspó³pracuj¹cy z
Napiêcie regulacji nasycenia podawane jest na n.5. Na sto- kwarcem nie zawiera powszechnie stosowanego w dekoderach
pieñ ten oddzia³ywuje równie¿ wy³¹cznik koloru CK (Colour PAL trymera dostrojczego, ale potencjometr monta¿owy o tym
Killer). Wyprowadzenia 3 i 4 to odpowiednio: emiter i kolek- samym znaczeniu, z którego napiêcie jest podawane na n.10
tor jednego tranzystora. Linia opóŸniaj¹ca (64µs) sterowana uk³adu scalonego.
jest z kolektora. Cewka na tym wyprowadzeniu zapewnia do- Oscylator referencyjny synchronizowany jest w pêtli PLL.
pasowanie linii opóŸniaj¹cej i odpowiedni¹ fazê sygna³u. Sy- Pêtla ta kluczowana jest górnym poziomem impulsu sandca-
gna³ z emitera (n.3) podlega regulacji amplitudy zewnêtrznym stle. Impuls burst zawiera oko³o 10 pe³nych sinusoid przebie-
rezystorem i podawany jest (sumowany) na wyjœcie linii opóŸ- gu referencyjnego o znanej fazie (aczkolwiek nie sta³ej). Wy-
niaj¹cej. Ustawienie tej amplitudy powinno byæ bardzo dok³ad- starcza to do odtworzenia podnoœnej chrominancji, która jest
ne, gdy¿ w tym stopniu (w zasadzie na zewn¹trz uk³adu scalo- wyt³umiona w procesie nadawania - kodowania koloru w sys-
nego) realizowana jest matryca UV. Na wyjœciu wzmacniacza temie PAL. Dla przypomnienia powtórzê, jakie informacje nie-
chrominancji otrzymuje siê co liniê sygna³ U + V i U – V. sie impuls burst: amplituda jest informacj¹ odniesienia, we-
Sygna³ U jest zgodny w fazie z B-Y, a V z R-Y (jest to podno- d³ug której dekoder okreœla nasycenie (nadawanego) koloru
œna chrominancji modulowana tymi sygna³ami). Obowi¹zuje (jest to wykorzystywane w stopniu wzmacniacza z automaty-
zale¿noœæ: U = 0.493×(B-Y) i V = 0.877×(R-Y). k¹ ACC), faza pe³ni funkcjê synchronizacji generatora refe-
Informacja o tym, na której linii jest „+”, a na której „-” rencyjnego, a zmiana tej fazy o ±45° z linii na liniê niesie in-
zawarta jest równie¿ w sygnale burst, którego faza zmienia siê formacjê dla uk³adu identyfikacji.
co liniê o ±45°. Poniewa¿ faza odniesienia to +180°, wiêc przyj- Z przerzutnikiem fazy skojarzone jest wyprowadzenie 9,
muje wartoœci odpowiednio: +135 i +225°. Poniewa¿ faza sy- na którym w trakcie dekodowania systemu PAL powinno pa-
gna³u V zmienia siê co liniê o 180° a faza sygna³u burst o 90°, nowaæ napiêcie wynosz¹ce oko³o 4.5V.
mo¿liwe jest zarówno odtworzenie odpowiedniej fazy genera- Pracê przerzutnika H/2 (7.8kHz) mo¿na „obejrzeæ” na n.6.
tora referencyjnego, jak i identyfikacja linii, to znaczy na której Jako sygna³ prze³¹czaj¹cy ten przerzutnik mo¿na wykorzystaæ
sygna³ V ma fazê dodatni¹ (pierwotn¹), a na której odwrócon¹. impuls sandcastle lub dowolny impuls powrotu odchylania
O identyfikacji linii H/2 w dekoderach PAL mówi siê o wiele poziomego. W prze³¹czanie tego przerzutnika ingeruje uk³ad
rzadziej i poœwiêca mniej uwagi, ani¿eli mia³o to miejsce w identyfikacji utrzymuj¹c prawid³ow¹ jego fazê. Podczas nie-
dekoderach systemu SECAM. Powodem tego jest zapewne fakt, w³aœciwej fazy uaktywnia siê wy³¹cznik koloru, dlatego tak
¿e uszkodzenia identyfikacji w SECAM-ie by³y na „porz¹dku rzadko mo¿na obejrzeæ w PAL-u obraz z b³êdn¹ identyfikacj¹
dziennym”, a w PAL-u zdarzaj¹ siê na tyle rzadko, ¿e w rozmo- - wtedy po prostu brak koloru.
wach z serwisantami spotykam siê z opini¹, ¿e „ten problem nie
istnieje” lub ¿e „w PAL-u ¿adnej identyfikacji nie ma”. Demodulatory U i V
W matrycy UV, korzysta siê z zale¿noœci arytmetycznej Podstawowymi i ostatnimi stopniami toru chrominancji w
mówi¹cej, ¿e dodanie sygna³ów dwóch kolejnych linii (U + V) uk³adzie TDA3300 s¹ demodulatory U i V. Pracuj¹ one na za-
+ (U - V) lub (U - V) + (U + V) daje zawsze +2U (zak³adaj¹c sadzie demodulacji synchronicznej (dzia³anie oparte o uk³ad
milcz¹co, ¿e sygna³y dwóch s¹siednich linii s¹ identyczne). mno¿¹cy) sygna³ów wejœciowych (n.8 dla demodulatora U i
Analogicznie, ró¿nica sygna³ów dwóch kolejnych linii daje: n.7 dla demodulatora V).
(U + V) – (U – V) = +2V lub (U-V) - (U + V) = -2V. Tu pozby- Przywracanie odpowiedniej fazy wyjœcia demodulatora V nie
wamy siê sygna³u U (nios¹cego informacjê B-Y), ale w tym polega na odwracaniu fazy sygna³u wejœciowego ±V, lecz na prze-
miejscu potrzebna jest w³aœnie identyfikacja H/2, aby wiedzieæ, ³¹czaniu fazy o 180° sygna³u z generatora referencyjnego, co daje
na której linii sygna³ odwróciæ, aby do demodulatora dopro- ten sam efekt. Wyjœciowe sygna³y z demodulatorów: R-Y i B-Y
wadziæ sygna³ o znanej, œciœle okreœlonej fazie. s¹ doprowadzone bezpoœrednio do matrycy RGB.

14 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Opis funkcjonalny uk³adu scalonego TDA3300

Matryca RGB niacza koñcowego na pozosta³e 20ms (ca³¹ ramkê), po którym


Matryca realizuje prost¹ funkcjê arytmetyczn¹ na sygna³ach: to okresie nast¹pi kolejny pomiar „pr¹du ciemnego”. Elementy
Y - z bloku regulacji jaskrawoœci i kontrastu i R-Y, B-Y z de- zewnêtrzne, a w szczególnoœci wy¿ej wspomniane rezystory na-
modulatorów U i V. Na wyjœciu otrzymuje siê sygna³y kolorów le¿y dobraæ tak, aby wartoœæ tego pr¹du wynosi³a oko³o 15µA.
podstawowych, które steruj¹ odpowiednie przedwzmacniacze. Je¿eli w wyniku starzenia siê kineskopu pr¹d katody „spad-
Uk³ad TDA3300 ma równie¿ wejœcie zewnêtrznych sygna- nie”, punkt pracy wzmacniacza zmieni siê na tyle i w takim
³ów analogowych RGB (n.24, 25 i 26) uaktywniane sygna³em kierunku, aby przywróciæ zadan¹ wartoœæ, a wiêc otrzymuje-
(stanem wysokim) na wejœciu 23. Regulacje kontrastu i jaskra- my kompensacjê balansu bieli.
woœci oraz uk³ad ograniczenia pr¹du kineskopu dzia³aj¹ równie¿ Idea zastosowana przez firmê Motorola w uk³adzie
w trybie wyœwietlania informacji z zewnêtrznych wejœæ RGB. TDA3300 znalaz³a odbicie w nowszych uk³adach, takich jak
TDA3505, TDA3506, TDA3562 firmy Philips, z tym ¿e po-
Wzmacniacze wstêpne sygna³ów R, G i B miar „pr¹du ciemnego” dla poszczególnych dzia³ nastêpuje nie
Wzmacniacze te wysterowuj¹ stopnie koñcowe, z których na tej samej (w tym przypadku na dwóch) linii, lecz dla ka¿de-
napiêcie doprowadzone jest bezpoœrednio do katod kinesko- go dzia³a na innej linii. Dziêki temu sprzê¿enie zwrotne z trzech
pu. Pracuj¹ one z ujemnym sprzê¿eniem zwrotnym. Sprzê¿e- dzia³ realizowane jest nie na trzech nó¿kach uk³adu scalonego,
nie zwrotne realizuje dwie funkcje: lecz na jednej.
• ustala amplitudê sygna³ów, którymi wysterowany jest ki-
neskop, Pozosta³e bloki uk³adu TDA3300
• realizuje automatyczny balans bieli; ta funkcja zwalnia re- • Stabilizator +9V. Uk³ad zasilany jest napiêciem +12V na
gulacje w procesie produkcji, jak i podczas serwisu w miarê n.39, zawiera jednak wewnêtrzny stabilizator o napiêciu
starzenia kineskopu (spadku jego emisji - na ogó³ zmiany +9V. Napiêcie to jest wyprowadzone na n.40.
emisji s¹ ró¿ne na poszczególnych dzia³ach). • Uk³ad kszta³towania impulsów H i V. Do n.27 doprowa-
Praktyka wskazuje, ¿e czasem jednak jest wymagane wpro- dzony jest impuls sandcastle SC (dwupoziomowy - bez
wadzenie korekty balansu bieli. Dzia³anie uk³adu opisane zo- sk³adowej V,). Z tego sygna³u wydzielony jest impuls wy-
stanie dla jednego toru, dla toru R. gaszania poziomego i impuls bramkuj¹cy pêtlê PLL gene-
Napiêcie na wyjœciu 20 wysterowuje wzmacniacz koñco- ratora referencyjnego 4.43MHz.
wy, który w zale¿noœci od konstrukcji mo¿e byæ wykonany na • Uk³ad ograniczenia pr¹du kineskopu. Do tego bloku do-
jednym lub kilku tranzystorach. Sterowanie katod kineskopu prowadzone s¹ sygna³y sprzê¿enia zwrotnego z trzech to-
musi byæ „przez diodê”, do której jest pod³¹czone równolegle rów: R, G, B. Jeœli któryœ z nich przekroczy zadan¹ war-
z³¹cze B-E tranzystora pomiarowego. Prawie ca³y pr¹d katody toœæ nastêpuje zredukowanie kontrastu w bloku realizuj¹-
kineskopu p³ynie w zwi¹zku z tym w obwodzie kolektora tego cym tê funkcjê.
tranzystora. W tym stopniu stosuje siê tranzystory pnp o du¿ej
wytrzyma³oœci napiêciowej z³¹cza C-E (np. BF421, BF423). Pr¹d Praca uk³adu TDA3300 w innych systemach
pomiarowy odk³ada siê na rezystorze pod³¹czonym miêdzy ko- Uk³ad ten mo¿e równie¿ pracowaæ jako prosty dekoder sys-
lektor tego tranzystora a masê. Poniewa¿ sprzê¿enie zwrotne temu NTSC, na jednej podnoœnej w zale¿noœci od zastosowa-
uk³adu TDA3300 ma charakter pr¹dowy, pomiêdzy wejœcie sprzê- nego kwarcu 3.58 lub 4.43MHz i bez mo¿liwoœci regulacji
¿enia zwrotnego (n.22), a wy¿ej wspomniany rezystor w³¹czony odcienia HUE (TINT). W aplikacjach dwusystemowych prze-
jest kolejny rezystor o niedu¿ej wartoœci - oko³o 300R. ³¹czanie z systemu PAL na NTSC odbywa siê poprzez podanie
Jeœli zajdzie potrzeba zmiany balansu bieli, mo¿na to zro- sta³ego napiêcia na n.6.
biæ jedynie poprzez zmianê wartoœci w³aœnie tych dwóch rezy- Firma Motorola wyprodukowa³a równie¿ uk³ad TDA3030,
storów (jednego lub drugiego). Zmiana innych elementów w który wraz z TDA3300 tworzy dekoder SECAM. Uk³ad
uk³adzie wzmacniacza nic nie da, gdy¿ bêdzie kompensowana TDA3030 pracuje jako transkoder. Pod³¹czony jest on jednak
przez opisywane ujemne sprzê¿enie zwrotne. w nieco inny sposób ni¿ dobrze znany serwisantom uk³ad
W automatycznym ustalaniu i kompensacji statycznego TDA3592 firmy Philips i nie ma mo¿liwoœci wspó³pracy z
balansu bieli zasadnicze znaczenie ma kondensator pod³¹czo- dowolnym dekoderem PAL-u, a jedynie z TDA3300. Zawiera
ny do n.21 (dla toru R). Na nim jest pamiêtane napiêcie wyni- on oprócz bloku transkodowania systemu prze³¹cznik analo-
ku pomiaru (tzw. pr¹du ciemnego), który dokonywany jest na gowy sygna³ów U i V, a sygna³ transkodowany z SECAM-u
dwóch pierwszych liniach po zaniku impulsu powrotu piono- nie pod³¹cza siê na wejœcie wzmacniacza chrominancji, lecz
wego (ukszta³towanego w bloku oznaczonym na schemacie podaje siê bezpoœrednio na wejœcia demodulatorów U i V. W
blokowym - „kszta³towanie impulsów H i V” z impulsu na tym trybie pracy w TDA3300 zablokowany jest prze³¹cznik
wejœciu 28, który w wiêkszoœci aplikacji TDA3300 jest impul- identyfikacji, a odbywa siê to przez podanie stanu niskiego
sem synchronizacji pionowej). (oko³o 0.2V) na n.9 TDA3300 (z n.7 TDA3030).
W czasie tych dwóch linii na wyjœcie 20 podane jest (wtr¹- Uk³ad TDA3030 zawiera równie¿ brakuj¹cy blok regula-
cone) okreœlone napiêcie odniesienia, niezale¿ne od napiêæ wy- cji „odcienia” koloru w standardzie NTSC. Tym samym po³¹-
sterowuj¹cych przedwzmacniacze z matrycy RGB. Jeœli w tym czenie TDA3300 i TDA3030 daje pe³ny dekoder 3-systemo-
czasie napiêcie otrzymane na wejœciu sprzê¿enia zwrotnego - wy. Prze³¹czanie miêdzy PAL-em i SECAM-em nastêpuje au-
n.22 nie jest zgodne z za³o¿onym, wynik porównania jest wzmoc- tomatycznie, natomiast w celu prze³¹czenia w tryb dekodo-
niony i dokonuje prze³adowania kondensatora na n.21. Napiê- wania standardu NTSC trzeba wymusiæ stan wysoki na n.6
cie to ustala punkt pracy przedwzmacniacza, a przez to i wzmac- TDA3300. }

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 15


Zestawienie

Przenoœny magnetofon RQ-X20

Przenoœny magnetofon RQ-X20 firmy Panasonic (cz.1)


Miros³aw Sokó³

Przenoœny magnetofon kasetowy RQ-X20 firmy jest zastosowanie g³owicy odtwarzaj¹cej czteroœcie¿kowej dla
Panasonic zaliczyæ mo¿na do odtwarzaczy typu „walk- odtwarzania normalnego i w „rewersie” co znacznie uprasz-
cza konstrukcjê mechanizmu. W magnetofonach stacjonarnych
man”. Nazwa „walkman” jest zastrze¿ona przez firmê
z „autorewersem” najczêœciej stosuje siê g³owice obracane. Aby
Sony i oznacza magnetofon kieszonkowy o parame-
uzyskaæ ma³e wymiary magnetofonu zastosowano p³aski sil-
trach Hi-Fi, pracuj¹cy z kaset¹ magnetofonow¹ CC, nik pr¹du sta³ego z trzema cewkami statora, którym steruje
odtwarzaj¹cy najczêœciej poprzez s³uchawki. Magneto- driver silnika na uk³adzie LB1674M. Maksymalnie zintegro-
fony tego typu wy¿szej klasy, czêsto maj¹ mechanizm z wano tor magnetofonu poprzez umieszczenie prze³¹cznika to-
„autorewersem”, uk³ad redukcji szumów Dolby i rów g³owicy, wzmacniacza odczytu, zasilacza, uk³adu uwypu-
zdalne sterowanie na przewodzie s³uchawek. klania niskich tonów (X-BAS) i wzmacniacza mocy w jednym
uk³adzie scalonym - LA4587M. Poniewa¿ mikroprocesor wy-
maga do prawid³owej pracy napiêcia zasilania 2.7V zastoso-
Magnetofon RQ-X20 firmy Panasonic jest przenoœnym ma-
wano w magnetofonie prost¹ przetwornicê napiêcia DC-DC.
gnetofonem stereofonicznym z „autorewersem” przeznaczo-
Kolejnym ciekawym rozwi¹zaniem jest kontrola stanu pracy
nym do odtwarzania taœm magnetofonowych w kasetach typu
mechanizmu, przez mikroprocesor, za poœrednictwem obroto-
C60 i C90. Mo¿liwe jest odtwarzanie taœm: ¿elazowych Fe2O3
wego czujnika stanów, podobnego do tych, które stosowane s¹
(typ I), chromowych CrO2 (typ II) i metalowych (typ IV). Ma-
w magnetowidach. Na przewodzie s³uchawek umieszczono
gnetofon jest wyposa¿ony w uk³ad redukcji szumów Dolby B
zdalne sterowanie najwa¿niejszymi funkcjami magnetofonu.
- AN7389S. Prac¹ magnetofonu steruje mikroprocesor
TB2004F012. Zastosowano w nim wyspecjalizowane uk³ady
nie spotykane w radiomagnetofonach i magnetofonach stacjo- 1. Opis rozwi¹zania
narnych. Specyfika tych uk³adów wynika z zasilania urz¹dze-
nia z pojedynczej baterii 1.5V. Drug¹ cech¹ tego magnetofonu Wszystkie uk³ady magnetofonu umieszczono na jednej p³yt-
ce ³¹cznie z:
• przyciskami wyboru funkcji: PLAY, STOP,
Wzmacniacz mocy REW i FF,
• prze³¹cznikami: DOLBY, S-XBS i MET/
POWER NF REFC
POWER NF REF2

POWER NF REF1
POWER OUTC

POWER OUT1
POWER GND
POWER NFC
POWER HP2

POWER HP1
POWER NF2

POWER NF1

NOR,
• gniazdami s³uchawek i zasilania,
N.C

• potencjometrem g³oœnoœci.
Z p³ytk¹ po³¹czony jest silnik magnetofonu,
11
12

10

1
4

2
9

3
5

1k 1k
czujnik obrotowy funkcji mechanizmu, bateria i
48

POWER Vref N.C


13

OUT2 Vref 2k
g³owica magnetofonu. G³owica po³¹czona jest z
47

VCC
RIPPLE FILTER

L.P2
14

p³ytk¹ za pomoc¹ giêtkiej folii ze œcie¿kami.


Filtr têtnieñ
46

2k 30k 30k 30k 2k R.F BASE


LOW BOOST Schemat ideowy magnetofonu RQ-X20 po-
15

Vref
NF 3k
kazano na rysunku 2. Konstrukcjê magnetofo-
45

POWER IN2 R.F OUT


16

90k nu oparto na czterech uk³adach scalonych:


44

L.P1 R.F REF


• LA4587M (IC1) - wzmacniacz odczytu
17

90k
210k
magnetofonu z prze³¹cznikiem funkcji i
43

POWER IN1 N.C


18

45k
N.C
wzmacniaczem mocy,
42

NFC2
19

• AN7389S (IC2) - uk³ad Dolby NR B,


LA4587M
SYSTEM KONTROL

PRE/S-XBS/POWER AMP LOW


• LB1674M (IC3) - driver silnika,
41

NFC1
20

BOOST SW
Prze³¹cznik funkcji

• TB2004F012 (IC4) - mikroprocesor steruj¹-


40

PRE NF1 METAL SW


21

BIAS

EQ EQ
PRE2 PRE1 cy.
39

PRE OUT1 200k 200k FWD/REV SW


22

38

METAL1 POWER SW
1.1. Wzmacniacz magnetofonu -
23

3.9k
LA4587M
37

AMSS IN1 AMSS Vref POWER


24

3.9k MUTE SW
R1 R2 F2 F1
Magnetofon zawiera wzmacniacz odczytu
33

34
25

26

28

29
27

30

31

32

35

36

ze wzmacniaczem mocy w uk³adzie IC1 -


PRE REV IN1

PRE FWD IN1


AMSS IN2

METAL2

PRE OUT2

PRE NF2

PRE REV IN2

PRE FWD IN2

PRE GND
VREF

REF

AMSS OUT

LA4587M, którego schemat blokowy pokaza-


no na rysunku 1. Na wejœciu wzmacniacza od-
czytu znajduje siê prze³¹cznik sygna³ów z g³o-
Wzmacniacz odczytu dla magnetofonu wicy dla odtwarzania normalnego (n.31, 32) i
rewersyjnego (n.29, 30), sterowany z mikro-
Rys.1. Schemat blokowy uk³adu LA4587M. procesora poprzez wejœcie 39. Elementy ko-

16 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


R18 1K C32 Z1.0

150
RQ-X20

R11
VR1-1

C12
Z0.1

C63
Z0.1

C72
VR1-2

K68P
R19 1K C33 Z1.0 VOLUME

R10 6.8K
C76

C24
C26 C52

R8
4V6.8
RVV2H3A54MZA

3.3K

C11
K68P

R48
4.7K
Z0.22 C28 K680P Z1.0 J1

M0.018
C50
M0.012 RJJD5S3MZA-C

C20 M0.068
C29 K680P R30

C17 25V4.7
C19 25V4.7
C44 R28 TP13 15K R32 A Rch 1
Z1.0 2.2K

C14 M0.022
390K Lch 2
R50 390K 0.7 0 0.4 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 B
C62 R47 0.6 COM 3

R49
Z0.1 4.7K 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 TP23 C 4

390K
Lrem.
R52 C54
0.7 5

C48
270K Z0.33 Rrem.
R44

M0.0068
C8 R2 25 12 C34
16V10 5.6K
Z1.0 3.3K C59
0 0.7
26 11 1.4 0.8 0.1 0.8 0.8 0.8 0 TP24 M0.068
C61 C30 M0.01
TP2 R3 M0.018 0.7 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 J2
27 10 C35
REV 6.8K C9 0.4 RJJ43H01-C
16V10
6 M0.022 0.7 0.7
28 9 1
R4 R20 C42 M0.001
150 0.7 0.7 1.5K 2
29 8 IC2 AN7389SE1

C3
Lch 0.7 0.7

K470P
30 7 DOLBY AMP 3
FWD TP4
3
0.7
IC1 LA4587MMPB
31 6
TP5 PRE/S-XBS/POWER AMP R43 2.2K
0.7 0.7 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

C1
32 5 C36 C58
C7 0 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.3

K470P
TP1 C31 M0.01 16V10 4V470
1 K680P 0.7
[HEAD] 33 4 TP14 C55 [DOLBY] BATTERY
C10 0.7 C46
R46 2.2K R52 Z0.33 S10 1.5V

C49
FWD 10V2.2 0.7 TP20 6.3V22
34 3 C43 R29 270K RSS2B017-K

C2
M0.0068

K470P
Z1.0 2.2K
4 C73 0.6
35 2 A
K470P TP21
TP6 R33
36 1 B 390K OFF C ON
Rch TP22 TP12 C53 [OPEN/CLOSE]

C6

C4
REV C Z1.0 S4

6.3V22

K470P
C51
M0.012 R31 RSP1A016-A
R42 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48
5
390K 15K
0.4 0 0.7 0.7 1.4 1.4 0.9 1.5 A

R24 4.7
R25 4.7
R26 4.7
OFF
[S XBS] Q1 POWER
TP3 C18 2SB815B6TB SUPPLY
S1 C C74
M0.068 K68P
RSS2B017-K C13
2 CLOSE
ON Z0.1 C21 C25 C27

C37 Z0.1
C38 Z0.1
C39 Z0.1
4V4.7 16V10 4V100 C60
Z0.1

R1 C75
27K K68P

Q13 R27
1K [HOLD]
C5 2SC4081RTX S3
4V10 T.P.S DET. [MET/NOR] T1 RL09A004-T RSS2A010-A
POWER 4 3
S2
MOTOR RSS2B017-K R23 C40
C16 C22 R17 43K K0.01 C47 C56
Zestawienie

Z0.47 C64 M0.01 x 3 M0.022 330 Z1.0 K68P


0 1.5
OFF C ON

1
24
1.5 0 1.5 0.5 0.7 0.7 1.4 1.4 0
MET C NOR 6 1
C65 C66 1.1 0.6

2
23
24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 R35
C41
K0.01 1.2K
2.7 2.7 2.7 3.0 1.3

3
EVQQF502K

22
D4 PR1101WTR

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


S5 FF
1.5 0.7

4
21
A C45 1.5 C57 E
6.3V22 D1 R36
0.5
TP7
IC3 LB1674MTPT1 DCC010TX Z1.0 0.1 27K
RESET 1.5 1.5

5
20
MOTOR DRIVER B Q2 0.6 S6 REW
1 1.5 2SD1328STXRA
1.5 0 Q2 STABILIZER D

6
TP8
19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 C RVTDTA114YUX
Q3 Q4 R37
3 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 0.8 0 0 SWITCHING
1.5 1.5 RVTDTA143ZUX 2SC4081RTX 33K S7 PLAY

7
18

R12 D 1.5 SWITCHING


W VCC R16 3.0
1.2K C
56K 0
R9 1.5 0.3 0.3

8
17

TP11 E
3.0

C15 M0.068
2.2K R34
8.2K 0 0.4 1.5
9 Q8
16

R21 R22 IMB6T108 1.5 1.5


430 200K Q5

C67 M0.068
MECHANISM CONTROL

2 VR2 0.1 ÷ 0.8 0.3


SWITCHING 3.0 0
V C25 TP16 RVTDTA143ZUX
10
15

IC4 TB2004F012

25V0.47 1.1 0.1 ÷ 0.8 REW,FWD.3.0 REW,FWD......0 SWITCHING R39


1.5 Q12 1.5 Q11 1.5 Q10 FF, REV.......0 FF, REV........3.0 0 1.5K B
TP17

RRN3A03BJ3XE
1.7 1.7 1.7 R13 1.5
11
14

3.3K R38
CCW 5.6K Q14
1.5 1.5 1.5 0.1 0.3 R41 1.5 FM8TX
12
13

C77 K470P
Z1 G56K SWITCHING
TP18 0
U R5 R6 R7 GP2S24BC D2
4 330 330 330 SB007W03CTB FWD S8 STOP
1.7 R14 C71 R40
Q10, Q11, Q12 REV TP15 1 2 FF 3 4 REW
0 4.7K OTHER M0.01 G22K
[MOTOR] 2SA1577QT106 REV
TP9 Q6
MOTOR BRAKE DRIVE
S9 2SC4081RTX
5 Q9 TP19
2SC4081RTX SWITCHING
SWITCHING R15 1K

Rys.2. Schemat ideowy magnetofonu RQ-X20.

17
Przenoœny magnetofon RQ-X20
Zestawienie

Przenoœny magnetofon RQ-X20


OSC Start/Stop TC1 TC2 PW PU PV
LB1674M, którego schemat blokowy pokazano
5 9 14 15 16 17 18 na rysunku 3.
8 Supply bias
Vref 24 W uk³adzie LB1674M znajduje siê oscyla-
DV
Reference
22
DU tor (n.5) wytwarzaj¹cy impuls rozruchowy ini-
Oscillator voltage 2
DW cjuj¹cy pracê uk³adu po podaniu stanu wyso-
7
DR kiego na wejœcie Start/Stop (n.9). Wewnêtrzny
3 uk³ad komutacyjny steruje prze³¹cznikami,
W
przedwzmacniaczami i driver’ami (wyjœcia: 1,
3, 23) steruj¹cymi kolejno cewkami silnika. Do
Commutation

Soft switches
+ start logic

23

Predriver
U wyjœæ driver’ów do³¹czony jest wewnêtrzny de-
1
tektor pr¹du z zewnêtrznym rezystorem czujni-
V
kowym do³¹czonym do wyprowadzenia 13. Do
4 wyjœæ driver’ów do³¹czony jest detektor prêd-
GND
koœci po³¹czony z wejœciem („-” n.10, wyj. n.12)
6 wzmacniacza b³êdu. Do drugiego wejœcia
COM
Start Speed Current wzmacniacza b³êdu („+” n.11) do³¹czony jest
detector detector detector
Error potencjometr VR2 regulacji prêdkoœci obroto-
amplifier
LB1674M wej silnika.
10 11 12 13 19
Uk³ad LB1674M mo¿e zostaæ prze³¹czony
Vsp IN+ OUT RI FC na sterowanie rewersyjne silnika poprzez po-
danie stanu wysokiego na wejœcie DR (n.7). Po
Rys.3. Schemat blokowy uk³adu LB1674M. zainicjowaniu pracy uk³adu problemem jest
szybkie zatrzymane silnika. Funkcj¹ t¹ steruje
rekcyjne pêtli sprzê¿enia zwrotnego wzmacniacza odczytu do- mikroprocesor IC4 - n.18 poprzez podanie stanu niskiego na
³¹czono miêdzy wyjœciami wzmacniaczy (n.22, 27) a ich wej- bazê tranzystora Q2. Tranzystor ten steruje kluczem na tranzy-
œciami odwracaj¹cymi (n.21, 28). Wewn¹trz uk³adu umiesz- storze Q9, który poprzez rezystory R5 ÷ R7 ³¹czy bazy tranzy-
czono prze³¹cznik rodzaju taœmy metal/normal (n.23, 26) ste- storów Q10 ÷ Q12 z mas¹. Tranzystory te zaczynaj¹ przewo-
rowany prze³¹cznikiem S2 poprzez wejœcie 40. Sygna³ z wyjœæ dziæ i zwieraj¹ cewki silnika powoduj¹c jego zatrzymanie.
wzmacniacza odczytu podawany jest na uk³ad Dolby NR B
IC2 - AN7389S i na wewnêtrzny uk³ad wyszukiwania przerw 1.3. Uk³ad Dolby NR B - AN7389S
miêdzy utworami AMSS (wej.24, 25, wyj.36) steruj¹cy detek- W magnetofonie RQ-X20 zastosowano uk³ad IC2 - AN7389S
torem na tranzystorze Q13 po³¹czony z wejœciem 11 mikro- (rys.4) zawieraj¹cy dwukana³owy dekoder systemu redukcji szu-
procesora IC4. mu Dolby NR B. Uk³ad ten mo¿e pracowaæ przy napiêciu zasila-
Sygna³ m.cz. po przejœciu przez uk³ad Dolby B podawany nia mieszcz¹cego siê w zakresie 1 ÷ 3.6V i wyposa¿ony jest w
jest na regulator g³oœnoœci VR1, a nastêpnie na wejœcia wzmac- blok logiki pozwalaj¹cy na w³¹czanie:
niaczy mocy uk³adu LA4587M. • filtrów LPF - n.12,
Wzmacniacz mocy uk³adu LA4587M (wej.16, 18, wyj.2, • systemu Dolby - n.9,
13 i 7) pracuje w uk³adzie BTL (dla niskich czêstotliwoœci) i • standby - n.10.
wyposa¿ony zosta³ w:
• uk³ad podbicia basów, z kondensatorem filtru do³¹czonym Vcc IN TP (NR Output) 0.33µ 390k
LPF
do n.15, sterowany prze³¹cznikiem S1 do³¹czonym do n.41, 1µ ON/OFF
180k
• uk³ad wyciszania sterowany z mikroprocesora poprzez n.37. 1µ 0.15µ 2.2k
0.012µ
ON OFF
2k 15k NC
Wzmacniacz ten przeznaczony jest do sterowania s³uchaw- 6800p
20 19 18 17 16 15 14 13 12 11
kami o opornoœci 16R i ma moc wyjœciow¹ Po = 21mW/Vcc =
1.2V dla f = 100Hz. 110k

W uk³adzie LA4587M umieszczono filtr têtnieñ (n.45 ÷


47) z zewnêtrznym tranzystorem Q1, który jednoczeœnie jest
wykorzystywany do w³¹czania zasilania (wej.47, wyj.45). W³¹-
czanie zasilania uk³adów IC1 i IC2 sterowane jest z mikropro- Iref Vref Logic
cesora poprzez n.38 i sygnalizowane jest œwieceniem diody
AN7389S
LED D4 w³¹czanej przez tranzystor Q4.

1.2. Driver silnika - LB1674M 110k

W magnetofonie RQ-X20 zastosowano silnik bezszczotko- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10


wy pr¹du sta³ego o trzech cewkach statora silnika. W silniku 2k
6800p
15k
OFF

ON ON OFF
tym wiruj¹ce pole magnetyczne statora powoduje obracanie wir- 1µ 0.15µ 2.2k 0.012µ
22µ 1µ
180k

nika. Pole to jest wytwarzane na skutek przep³ywu pr¹du sta³ego Vref


w kolejnych uzwojeniach statora. Funkcje uk³adu komutuj¹cego GND IN TP (NR Output) 0.33µ 390k NR Standby
ON/OFF ON/OFF
przep³yw pr¹du przez uzwojenia silnika pe³ni uk³ad IC3 -
Rys.4. Schemat blokowy AN7389S.

18 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Przenoœny magnetofon RQ-X20

W magnetofonie RQ-X20 zastosowano jedynie prze³¹cz-


Tabela 1. Opis wyprowadzeñ uk³adu TB2004F012
nik S10 - Dolby ON/OFF.
Nó¿ka Symbol Funkcja
Na taœmach magnetofonowych nagrywanych z u¿yciem
1 GND masa
systemu Dolby B dokonywana jest kompresja sygna³u zwiêk-
2 OSC wej./wyj. oscylatora µP; fosc = 3.2kHz
szaj¹ca amplitudê sygna³ów o wiêkszych czêstotliwoœciach i
3 CL wejœcie reset’u
niskim poziomie. Podczas odtwarzania z u¿yciem w³¹czonego
4 LID wejœcie detekcji w³o¿enia kasety
uk³adu Dolby B sygna³ ulega dekompresji. Poniewa¿ szumy
5 REM wejœcie sygna³u zdalnego sterowania
taœmy nie podlegaj¹ kompresji, dekompresja powoduje zmniej-
wejœcie w³¹czenia odtwarzania (PLAY);
szenie poziomu szumów na wyjœciu uk³adu o oko³o 8dB. 6 PLAY
stan niski - PLAY
Sygna³ m.cz. z wyjœcia wzmacniacza odczytu z uk³adu IC1
wejœcie w³¹czenia przewijania do ty³u (REW);
- LA4587M (n.27 - kana³ lewy, n.22 - kana³ prawy) doprowa- 7 REW
stan niski - REW
dzany jest do wejœæ uk³adu DOLBY B IC2 - AN7389S (n.19
wejœcie w³¹czenia przewijania do przodu (FF);
- kana³ lewy, n.2 - kana³ prawy), a z jego wyjœæ (n.16 - kana³ 8 FF
stan niski - FF
lewy i n.5 - kana³ prawy) po przejœciu przez regulator g³oœno- wejœcie sygna³u z czujnika w³¹czenia
œci VR1 podawany jest na wejœcie wzmacniacza mocy m.cz. z 9 FWD
odtwarzania (FWD); stan niski - FWD
uk³adu IC1 (n.16 - kana³ lewy, n.18 - kana³ prawy). Na wyj- wejœcie sygna³u z czujnika obrotów kasety;
œciach uk³adu IC2 znajduj¹ siê punkty pomiarowe TP12, TP13 - gdy pojawiaj¹ siê impulsy - tryb pracy
do pomiaru poziomu sygna³u odczytu dla taœmy wzorcowej mechanizmu nie zmienia siê i kaseta obraca siê;
10 T- END
zapisanej z poziomem Dolby. Wewn¹trz uk³adu AN7389S - gdy brak jest impulsów – kaseta zatrzymuje siê
i w³¹cza siê odtwarzanie w „rewersie” a¿ do
znajduj¹ siê detektory poziomu (n.8, 13) z elektronicznymi zatrzymania (do koñca kasety)
regulatorami do³¹czonymi poprzez filtry (n.6, 15) do wyjœæ wejœcie sygna³u wyszukiwania przerw miêdzy
uk³adu Dolby (n.5, 16). 11 TPS
utworami
wejœcie sygna³u z czujnika funkcji mechanizmu
1.4. Uk³ad sterowania - TB2004F012 12 CAM 1 (FF/REV); stan wysoki - FF;
Omawiany magnetofon jest sterowany przez mikroproce- - gdy na wejœciu CAM2 stan wysoki - REV
sor IC4 - TB2004F012, którego wyprowadzenia zosta³y opi- wejœcie sygna³u z czujnika funkcji mechanizmu
(REW/REV);
sane w tabeli 1. Pracê programu w mikroprocesorze inicjuje 13 CAM 2
stan wysoki - REW;
sygna³ reset’u z wejœcia 3, do którego do³¹czono kondensator - gdy na wejœciu CAM1 stan wysoki - REV
C41. Do wyprowadzeñ 4 ÷ 8 mikroprocesora do³¹czono przy- wyjœcie sygna³u steruj¹cego silnikiem (MOTOR
ciski funkcyjne magnetofonu. Praca przycisków mo¿e byæ wy- 14 M - CTL ON/OFF);
³¹czana prze³¹cznikiem S3 - HOLD, co zapobiega przypadko- stan wysoki - ON; stan niski - OFF
wym prze³¹czeniom funkcji podczas odtwarzania kasety. Funk- wyjœcie sygna³u w³¹czania pracy silnika w
cja w³¹czenia stopu zosta³a zrealizowana w ten sposób, ¿e po 15 CCW „rewersie”;
naciœniêciu przycisku STOP - S8 tranzystor Q14 powoduje jed- stan wysoki - REV; stan niski - FF
noczesne po³¹czenie n.7 i 8 mikroprocesora z mas¹. Sygna³ ze wyjœcie sygna³u wyciszania;
16 MUTE
zdalnego sterowania umieszczonego na przewodzie s³uchawek stan niski - w³¹czenie wyciszania
poprzez tranzystor Q6 podawany jest na wejœcie 5 mikropro- wyjœcie sterowania wskaŸnikiem LED;
17 LED
stan niski - w³¹czenie wskaŸnika LED
cesora. Odebranie sygna³u zdalnego sterowania jest sygnali-
wyjœcie sterowania zatrzymaniem mechanizmu
zowane sygna³em akustycznym beep (n.20) w s³uchawkach. 18 BRK
(STOP); stan niski - STOP
Mikroprocesor jest informowany o stanie pracy mechani- wyjœcie w³¹czania zasilania;
zmu magnetofonu poprzez obrotowy czujnik funkcji S9 i trans- 19 POWER
stan niski - ON
optor Z1. Czujnik obrotowy S9 po w³¹czeniu odtwarzania po- wyjœcie sygna³u akustycznego beep
daje stan niski na wejœcie 9 mikroprocesora. Informowanie mi- 20 BEEP
sygnalizuj¹cego dzia³anie zdalnego sterowania
kroprocesora o w³¹czeniu innych funkcji mechanizmu odby- wyjœcie prze³¹czania odtwarzania normalnego i
wa siê za poœrednictwem diody D2, tranzystor Q8 do³¹czono 21 F/R w „rewersie” (FWD/REV);
do n.12, 13 mikroprocesora. Transoptor Z1 pe³ni rolê czujnika stan wysoki - EWD ON; stan niski - REV ON
obrotów talerzyka kasety. 22 VDD wejœcie napiêcia zasilania (2.7V)
Mikroprocesor IC4 steruje: 23 CONT wyjœcie sterowania przetwornic¹ DC-DC
- driver’em silnika IC3 poprzez wyjœcia: 24 VCC wejœcie napiêcia zasilania (1.5V)
• M-CTL - w³¹czanie silnika - n.14,
• CCW - w³¹czanie pracy silnika w „rewersie” - n.15, nie zasilacza zbudowanego na tranzystorze Q1sygnalizowane
• BRK - zatrzymanie pracy silnika - n.18. jest œwieceniem diody LED D4 w³¹czanej przez tranzystor Q4.
- wzmacniaczem IC1 poprzez wyjœcia: Mikroprocesor zasilany jest dwoma napiêciami:
• MUTE - w³¹czanie wyciszania - n.16, • 1.5V bezpoœrednio z baterii - n.24,
• POWER - w³¹czanie zasilania - n.19, • 2.7V z przetwornicy DC/DC - n.22.
• F/R - prze³¹czanie praca normalna/w „rewersie” - n.21. Przetwornicê DC-DC zrealizowano na: tranzystorze Q2,
Z komparatora wyszukiwania przerw miêdzy utworami z transformatorze T1 i diodzie D1. Jest ona w³¹czana przez wyj-
uk³adu IC1 poprzez detektor na tranzystorze Q13 doprowadza- œcie CONT - n.23 mikroprocesora. }
ny jest sygna³ do wejœcia TPS (n.11) mikroprocesora. W³¹cze-
Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 19


Zestawienie

Zamienniki pilotów do OTVC firmy Sony

Zamienniki pilotów do OTVC firmy Sony (cz. 5 - ost.)


Zamiennik Zamiennik
Zamiennik Zamiennik
Model Oryginal- firmy Zamiennik Model Oryginal- firmy Zamiennik
Chassis firmy Chassis firmy
odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot
Erdiba Erdiba
Elettronica Elettronica
PFB1629, KV-X2150B IR215 PFB1670
KV-M2510B RM671 IR175 RC2037
PFB1627
PFB1629, KV-X2151A IR215 PFB1670
KV-M2511A RM672 IR175 RC2037
PFB1627 KV-X2153 IR215 PFB1670
PFB1629,
KV-M2511E RM670 IR175 RC2037 KV-X2161 IR495N
PFB1627
KV-M2521A IR215 PFB1670 KV-X2161A PFB1670 IR9443

KV-M2530 IR215 KV-X2163A IR495N


KV-M2530B PFB1670 KV-X2171A AE2B PFB1670 IR9443
KV-M2531A IR215 PFB1670 KV-X2171D IR495N IR9443
KV-M2541 IR339 KV-X2181A/D RM833 IR339 IR9451
PFB1628, PFB1629,
KV-P14D IR174 RC2143 KV-X21B RM676 IR175 RC2037
PFB1626 PFB1627
KV-R21S1 IR215 PFB1629,
KV-X21TA IR175 RC2037
PFB1627
KV-S2911A IR495N PFB1670
PFB1629,
KV-X21TD IR175 RC2037
KV-S2913 IR495N PFB1670 PFB1627
KV-S2941A PFB1670 IR9443 PFB1629,
KV-X21TU RM670 IR175 RC2037
PFB1627
KV-S2941D AE2F RM860 IR495N IR9443 PFB1629,
KV-X21U
KV-S2951A/D RM860 IR495N IR9443 PFB1627
PFB1629,
KV-S29SN1 IR215 KV-X21XRTD IR175
PFB1627
KV-S32WS3D IR495N KV-X2501A RM833 IR339 IR9451
KV-S3411A RM842 IR495N PFB1670 IR9443 KV-X2501D RM833 IR339 IR9451
KV-S3413 IR495N PFB1670 PFB1629,
KV-X2520B RM676 IR175 RC2037
PFB1627
KV-S3431A/D IR339 PFB1670 IR9443
KV-X2521 PFB1627
KV-S343N1 IR215
PFB1629,
KV-S34MH1 IR215 KV-X2521A RM673 IR175 RC2037
PFB1627
KV-S34SN1 IR215 PFB1629,
KV-X2521D IR175 RC2037
PFB1627
KV-S4613 IR495N
PFB1629,
KV-X2521E RM670 IR175 RC2037
KV-V1410D RM846 IR339 PFB1627
KV-V1430A/D RM865 IR495N PFB1629,
KV-X2521M RM673 IR175 RC2037
PFB1627
KV-V2110A/D RM865 IR495N PFB1629,
KV-X2521U RM670 IR175 RC2037
KV-V2565 IR215 PFB1627
PFB1629,
KV-W2813 IR495N PFB1670 IR9443 KV-X2525A IR175 RC2037
PFB1627
KV-W3213PAL PFB1629,
IR495N KV-X2529U RM670 IR175 RC2037
PLUS PFB1627
KV-X2101A/D IR339 IR9451 KV-X2530 IR215
PFB1629,
KV-X2120B RM676 IR175 RC2037 KV-X2530B PFB1670
PFB1627
PFB1629, KV-X2531 IR215
KV-X2121
PFB1627
KV-X2531A RM689 PFB1670 RC2075
PFB1629,
KV-X2121A RM673 IR175 RC2037 PFB1629,
PFB1627 KV-X2533 IR175
PFB1627
PFB1629,
KV-X2121D RM673 IR175 RC2037 KV-X2541D PFB1670 RC2075
PFB1627
PFB1629, KV-X2550 IR215
KV-X2121M IR175 RC2037
PFB1627
SCC-
PFB1629, KV-X2550B PFB1670
KV-X2121U RM670 IR175 RC2037 E19X-A
PFB1627
PFB1629, KV-X2551 IR215 PFB1670
KV-X2129U RM670 IR175 RC2037
PFB1627 KV-X2561 IR495N
KV-X2130B SCC52A-A IR215 PFB1670
KV-X2561A PFB1670 IR9443
KV-X2131A RM689 IR215 PFB1670 RC2075
KV-X2561B IR215 IR9443
KV-X2131D RM689 PFB1670 RC2075
KV-X2561D IR215 IR9443
PFB1629,
KV-X2133 IR175 KV-X2561K IR215 IR9443
PFB1627
KV-X2141D PFB1670 RC2075 KV-X2563 IR495N PFB1670

20 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Tryb serwisowy odbiorników Sharp DV-3760S, DV3765S i DV-3770S z chassis 4BSA

Zamiennik Zamiennik
Zamiennik Zamiennik
Model Oryginal- firmy Zamiennik Model Oryginal- firmy Zamiennik
Chassis firmy Chassis firmy
odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot
Erdiba Erdiba
Elettronica Elettronica
KV-X2571A/D AE2B IR495N PFB1670 IR9443 KV-X2971A AE2B PFB1670 IR9443
KV-X2961 IR495N KV-X2971D IR495N IR9443
KV-X2961A PFB1670 IR9443 KV-X2981D RM833 IR339 IR9451
KV-X2963 PFB1670 KV-X2991 IR495N
KV-X2963A IR495N KV-X2991A PFB1670 IR9443
KV-X2581 IR339 KX-20PS1 IR264 PFB1526
PFB1629, PFB1628,
KV-X25B RM676 IR175 RC2037 KX-21XRD IR174 RC2143
PFB1627 PFB1626
PFB1629, SCC-
KV-X25TA IR175 RC2037 KX-27PS1 IR65 PFB1543
PFB1627 404B-A
PFB1629,
KV-X25TD RM673 IR175 RC2037 LKV-2224ET PFB1543
PFB1627
PFB1629, MONITEUR
KV-X25TN IR175 IR65 PFB1543
PFB1627 PROF.
PFB1629, PE-2 IR65 PFB1543
KV-X25TU RM670 IR175 RC2037
PFB1627
PE-3 IR65 PFB1543
PFB1629,
KV-X25XMTU IR175 PFB1629,
PFB1627 PVM-2130QM IR175
PFB1627
KV-X2901A RM833 IR339 IR9451
PFB1629,
PVM-2730QM RM668 IR175
KV-X2901D RM833 IR339 IR9451 PFB1627
KV-X2910 IR215 QE1 IR65 PFB1543
KV-X2930 IR215 RX PFB1543
KV-X2930B PFB1670 SV-M2130A IR174
KV-X2931A RM689 PFB1670 RC2075 SV-M2130D IR174
SCC- US16
KV-X2931D RM816 PFB1670 RC2075 US01
D51LA PROGRAM
KV-X2931S IR215 VTX-100ET IR65 PFB1526
PFB1629, VTX-100FE IR65 PFB1542
KV-X2933 IR175
PFB1627
VTX-100M IR65 PFB1542
KV-X2941D RM817 PFB1670 RC2075
VTX-100UB IR264 PFB1526
KV-X2950 IR215
SCC- XE2 PFB1543
KV-X2950B PFB1670
E19W-A XE3 PFB1543
KV-X2951 IR215
YE2 PFB1543
KV-X2951A PFB1670
KV-X2953S PFB1670
}

Tryb serwisowy odbiorników Sharp DV-3760S,


DV-3765S i DV-3770S z chassis 4BSA
Marian Borkowski

Przed wejœciem w tryb serwisowy nale¿y dokonaæ wstêp- sma VHF (np. kana³ 12) i podaæ sygna³, którego poziom
nych regulacji odbiornika. zawiera siê w przedziale 55 ÷ 80dBµV,
• do wyjœcia p.cz. g³owicy pod³¹czyæ sygna³ z generatora o
1. Zgrubna regulacja uk³adu VCO takich samych parametrach jak w p.1,
• wy³¹czyæ uk³ad ARCz (mo¿liwe jest teraz dok³adne do- • obserwowaæ na oscyloskopie przebieg na n.15 uk³adu
strojenie odbiornika do wybranego sygna³u), IC201 i tak regulowaæ rdzeniem cewki uk³adu T201, aby
• podaæ z generatora na wyjœcie p.cz. g³owicy sygna³ o czê- na obserwowanym przebiegu nie wystêpowa³y zdudnie-
stotliwoœci 38.9MHz ±5kHz i poziomie 90dBµV, nia; regulacja zosta³a zilustrowana na rysunku 1.
• do n.15 uk³adu IC201 pod³¹czyæ oscyloskop lub wolto-
mierz cyfrowy i tak regulowaæ rdzeniem cewki VCO, aby 3. Regulacja napiêcia zasilania +B
œrodek zakresu regulacji napiêcia ARCz znalaz³ siê na po- • regulatorem kontrastu ustawiæ pr¹d kineskopu na 0.7mA
ziomie oko³o 2.5VPP. (0.7V miêdzy punktami TP601 i TP602), a regulator si³y
g³osu ustawiæ na minimum,
2. Dok³adna regulacja uk³adu VCO • mierz¹c napiêcie sta³e na katodzie diody D601 ustawiæ je
• dostroiæ odbiornik do jednego z wy¿szych kana³ów pa- rezystorem R716 na 110V ±0.5V.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 21


Zestawienie

Tryb serwisowy odbiorników Sharp DV-3760S, DV3765S i DV-3770S z chassis 4BSA

4. Tryb serwisowy • na wejœcie antenowe (np. kana³ 12) podaæ z generatora


Wejœcie w tryb serwisowy odbywa siê przez zwarcie do sygna³ pasów kolorowych o poziomie 53dBµV ±0.5dB,
masy wyprowadzenia 6 z³¹cza TB, znajduj¹cego siê na p³ycie • pod³¹czyæ oscyloskop do wyprowadzenia ARW g³owi-
bazowej i naciœniêciu na nadajniku zdalnego sterowania, znaj- cy,
duj¹cego siê na wyposa¿eniu odbiornika, przycisku [ MODE ]. • wywo³aæ z menu parametr AGC i ustawiæ maksymalne
Na ekranie powinien pojawiæ siê napis SERV. Nastêpnie nale- napiêcie,
¿y usun¹æ zworê z z³¹cza TB. • nastêpnie zmniejszyæ to napiêcie o 0.1V, jak pokazano na
Prze³¹czanie pomiêdzy poszczególnymi parametrami reali- rysunku 2,
zowane jest przez przyciski [ KANA£+ ] i [ KANA£- ], a zmia- • zmieniæ poziom sy- MAX.
0.1V
na ich ustawieñ przyciskami [ VOL+ ] i [ VOL- ]. W trybie ser- gna³u z generatora do
wisowym mo¿na wybraæ i zmieniaæ nastêpuj¹ce parametry: 63 ÷ 67dBµV, je¿eli
• HOR AM – regulacja szerokoœci obrazu (producent nie regulacja zosta³a prze-
zaleca dokonywania zmian tych ustawieñ), prowadzona prawi- 0V
• BL PHA – regulacja przesuniêcia impulsu wygaszaj¹cego, d³owo, to na ekranie
• VER PO – centrowanie obrazu w pionie, nie powinny byæ wi- Rys.2. Sposób regulacji
• VER AM – regulacja wysokoœci obrazu, doczne szumy. napiêcia ARW.
• P-AMPL – regulacja amplitudy paraboli (producent nie
6. Regulacja napiêcia ostroœci
zaleca dokonywania zmian tych ustawieñ),
• podaæ z generatora sygna³ o poziomie 60 ÷ 80dBµV,
• VER SM – regulacja liniowoœci w pionie,
• ustawiæ kontrast na maksimum, jaskrawoœæ na po³owê
• LUMA-D – regulacja opóŸnienia luminancji,
skali, a nasycenie na minimum,
• P-TILT – regulacja paraboli (producent nie zaleca doko-
• tak regulowaæ potencjometrem ostroœci, aby uzyskaæ mak-
nywania zmian tych ustawieñ),
symaln¹ ostroœæ obrazu.
• GII – sygnalizacja regulacji siatki drugiej,
• B-B-CO – korekcja wygaszania (producent nie zaleca do- 7. Regulacja napiêcia siatki drugiej
konywania zmian tych ustawieñ), • do wejœcia antenowego podaæ sygna³ pola czarnego o po-
• GAIN R – regulacja wzmocnienia sygna³u koloru czer- ziomie 60 ÷ 80dBµV,
wonego, • kontrast ustawiæ na maksimum, a jaskrawoœæ i nasycenie
• GAIN G - regulacja wzmocnienia sygna³u koloru zielo- na minimum,
nego, • w trybie serwisowym wybraæ parametr GII,
• GAIN B - regulacja wzmocnienia sygna³u koloru niebie- • zwiêkszaæ potencjometrem G2 napiêcie siatki drugiej a¿
skiego, na ekranie pojawi¹ siê powroty, a OSD osi¹gnie maksi-
• AGC – ustawianie napiêcia ARW, mum,
• NVM – dostêp do pamiêci NVM. • nastêpnie tak regulowaæ potencjometrem G2, aby podzia³-
Podczas wykonywania regulacji na ekranie wyœwietlana jest ka OSD zosta³a ustawiona na po³owie swojej wartoœci,
linijka OSD dziêki, której mo¿liwa jest obserwacja zmian war- • wyjœæ z trybu serwisowego.
toœci regulowanego parametru. W celu wyjœcia z trybu serwi-
sowego nale¿y ponownie nacisn¹æ przycisk [ MODE ].
8. Regulacja opóŸnienia sygna³u luminancji
• pod³¹czyæ do wejœcia antenowego sygna³ pasów kolorowych,
5. Regulacja ARW • wybraæ w trybie serwisowym parametr LUMA D,
Przed wykonaniem tej regulacji nale¿y sprawdziæ i ewen- • naciskane przycisku [ VOL+ ] zwiêksza opóŸnienie sy-
tualnie skorygowaæ wartoœæ napiêcia +B, a nastêpnie: gna³u luminancji, a naciœniêcie przycisku [ VOL- ] powo-
duje zwiêkszenie opóŸnienia sygna³u chrominancji,
• wybraæ takie opóŸnienie sygna³u luminancji wzglêdem
chrominancji, aby te sygna³y nie zak³óca³y siê.
9. Regulacja wzmocnienia sygna³ów RGB
• ustawiæ napiêcie siatki drugiej,
• do wejœcia antenowego podaæ sygna³ pola bia³ego,
• nasycenie ustawiæ na minimum,
• miernik bieli umieœciæ na œrodku ekranu,
• zmieniaj¹c jaskrawoœæ i kontrast ustawiæ luminancjê na
120 nitów,
• nastêpnie zmieniaæ wzmocnienia torów RGB a¿ do uzy-
skania nastêpuj¹cych wyników:
-X = 0.290 ±0.015, -Y = 0.284 ±0.015
• parametr GAIN R zmienia wspó³czynnik X, GAIN G wspó³-
czynnik Y, natomiast GAIN B zmienia jednoczeœnie X i Y,
• wyjœæ z trybu serwisowego i sprawdziæ wartoœci X i Y dla
luminancji wynosz¹cej 20 i 120 nitów.
Regulacjê balansu bieli wykonuje siê na ogó³ tylko po wy-
Rys.1. Ilustracja prawid³owej regulacji uk³adu VCO. mianie kineskopu. }

22 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar - opis


dzia³ania i regulacji (cz.2 - ost.)
Jerzy Gremba, Sebastian Gremba

VCC=12V ZL > 150Ω


4. Modu³ RGB VCC=10V ZL > 300Ω

W module RGB zastosowano uk³ad prze³¹czaj¹cy IC450 TO VIDEO PROCESOR

(TEA5114 firmy SGS-Thomson). Opis wyprowadzeñ prze³¹cz- Typical ROUT GOUT BOUT FBOUT
output
nika sygna³ów wizyjnych RGB przedstawiono na rysunku 12, Signal 1VPP
0.1µF 0.1µF 0.1µF
schemat funkcjonalny struktury wewnêtrznej uk³adu na rysun- ZL ZL ZL

ku 13, natomiast podstawowy schemat aplikacyjny na rysunku VCC


14. Uk³ad IC450 zawiera trzy 2 wejœciowe aktywne prze³¹cz- 16 15 14 13 12 11 10 9

niki o wzmocnieniu równym 2 oraz bramkê OR. Zadaniem


modu³u jest dostarczenie sygna³ów RGB z toru wizyjnego od- G=2 G=2 G=2 OR
FB2
VREF
biornika lub z zewnêtrznego Ÿród³a przy³¹czonego do z³¹cza
4.7µF
scart. Sygna³y wyjœciowe (z³¹cze CN451) prze³¹cznika s¹ bu-
forowane za pomoc¹ stopni z tranzystorami: T451, T454 i T452 1 2 3 4 5 6 7 8
B2
i doprowadzone do z³¹cza scart. G2
6 x 100nF R2
39Ω
39Ω
2nd
R1 INPUT 1 16 R OUTPUT 39Ω GENERATION
GND 2 15 FBR INPUT
VCC 39Ω
R2 INPUT 3 14
G1 INPUT 4 13 G OUTPUT
G2 INPUT 5 12 FBG INPUT R1 G1 B1 FB1
B1 INPUT 6 11 B OUTPUT
1st GENERATION
B2 INPUT 7 10 FB2 + FBB INPUT
FB1 INPUT 8 9 FB OUTPUT

Rys.14. Schemat aplikacyjny uk³adu TEA5114.

Rys.12. Opis wyprowadzeñ uk³adu TEA5114.


IC201 - PCF85C82. Modu³ ten zasilany jest napiêciem 19V,
które obni¿ane jest przez uk³ad IC101 do napiêcia +5V, a przez
16 15 14 13 12 11 10 9 stabilizator z tranzystorem TT105 do napiêcia +12V.

G=2 G=2 G=2 OR 6. Uk³ad odchylania poziomego i pionowego


VREF
Uk³ad IC600 (TDA8215) pe³ni funkcje: kompletnego ste-
rownika cewek odchylania pionowego, generatora impul-
sów odchylania poziomego, stopnia steruj¹cego tranzysto-
1 2 3 4 5 6 7 8
rem odchylania poziomego, generatora impulsów supersand-
castle. Cechuje go ma³a liczba elementów zewnêtrznych.
Rys.13. Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu Opis wyprowadzeñ tego uk³adu przedstawiono na rysunku
TEA5114. 15, schemat funkcjonalny struktury wewnêtrznej na rysun-
ku 16, natomiast podstawowy schemat aplikacyjny na ry-
sunku 17. Sygna³ video z wyjœcia prze³¹cznika IC400 do-
5. Modu³ teletekstu prowadzony jest poprzez z³¹cze CN604 do stopnia wejœcio-
Modu³ teletekstu montowany w odbiorniku wystêpuje w wego uk³adu IC600 (n.20). Czêstotliwoœæ generatora odchy-
dwóch wersjach: Teletext 91/08 oraz Teletext II. Obydwa mo- lania poziomego jest zale¿na od pojemnoœci kondensatora
du³y wykonane s¹ g³ównie w oparciu o uk³ady scalone firmy styrofleksowego C607 i rezystancji R601 i P600 doprowa-
Philips. Pierwsza wersja zawiera uk³ady scalone pierwszej ge- dzaj¹cych napiêcie +12V do n.11 uk³adu. Sta³a czasowa ob-
neracji teletekstu: IC01- SAA5231, IC2 - SAA5243, IC03 - wodu detektora fazy, dla poprawnej wspó³pracy odbiornika
LH5164D-10L (pamiêæ statyczna RAM 8K8), procesor IC04 - z magnetowidem jest zmieniana za poœrednictwem tranzy-
PCF84C81, pamiêæ EEPROM IC05 - PCF8582. Modu³ ten stora T601, napiêciem steruj¹cym z n.11 procesora IC800.
zasilany jest napiêciem 19V, a uk³ad IC06 (TDA8138) dostar- Stopieñ wyjœciowy uk³adu (n.17) poprzez kondensator C615
cza napiêæ +5V i +12V. steruje bazê tranzystora linii T602. Impulsy powrotu linii
Druga wersja modu³u zawiera uk³ady scalone teletekstu doprowadzone s¹ do: detektora impulsów powrotu, detek-
drugiej generacji: IC102 - SAA5246, pamiêæ statyczn¹ RAM tora fazy oraz generatora impulsu burst. Z wyjœcia sumatora
IC103, procesor PCF84C81 oraz pamiêæ nieulotn¹ EEPROM (n.19) uzyskiwany jest sygna³ supersandcastle (SSC) po-
trzebny do sterowania prac¹ dekodera chrominancji.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 23


Zestawienie

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar


VCC
Generator impulsów ramki synchronizowany impulsami V 24V 4.7Ω 100nF 470µF
wydzielonymi z sygna³u wizyjnego dostarcza impulsów do stop- 100nF VCC
nia koñcowego odchylania pionowego, który poprzez wyjœcie VCC1 320kΩ
100µF 10kΩ IN4002
10 steruje cewkami odchylania pionowego. Rezystorem nastaw- Video Identyfication
27kΩ BC547
nym P602 regulowana jest amplituda odchylania pionowego, 100nF
220pF IN4148
natomiast P601 s³u¿y do centrowania obrazu w poziomie. Uk³ad 47µF IN4148
100nF 10µF
IC600 zasilany jest dwoma napiêciami: +12 V oraz napiêciem
2.2Ω
+24 V przeznaczonym do zasilania wewnêtrznego stopnia wyj-
2 1 8 3 9 4
œciowego odchylania pionowego. Impuls identyfikuj¹cy sygna³ Video
input 14 270Ω
video na n.8 uk³adu za poœrednictwem tranzystora T600 do- 220nF
1.5kΩ 560kΩ 10
prowadzony jest do n.29 procesora IC800. Sygna³ ten jest prze- 120pF 20

znaczony do blokowania fonii, gdy brak jest sygna³u wizji. TDA8215A Frame Yoke
30mH, 15Ω
15kΩ IPP=840mA
Zaleca siê stosowanie tranzystora BU808DFI firmy SGS-Thom- 13
7 220kΩ
son w stopniu koñcowym linii. Transformator linii TR600 do- 68pF 22nF
18
100kΩ 220nF 1mF
starcza napiêæ: 12 11 5 6 15 16 19 17 680pF 1Ω
• +170V do zasilania wzmacniaczy wizyjnych po wypro- 180pF
100kΩ 22kΩ
100Ω
Vertical
stowaniu przez diodê D604 i odfiltrowaniu przez: C628, 2.2nF 22kΩ 2.2kΩ Amplitude
4.7kΩ 100Ω
12nF Line Yoke
R638 i C630, Horizontal
Frequency
VCC1 193mH, 22Ω, Ip =1A
p
Line Darlington
22kΩ
• +24V do zasilania stopnia wyjœciowego uk³adu odchyla- 1µF SGSD00055
SSC
10µF
nia pionowego po wyprostowaniu przez diodê D603 i odfil- VCC1
trowaniu przez: C626, R622 oraz C619. Impulsy powrotów
linii (z koñcówki 6 transformatora TR600) doprowadzone Rys.17. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8215.
s¹ do n.13 uk³adu odchylania IC600 po ukszta³towaniu przez:
R606, C611 i C612. Natomiast po ograniczeniu ich ampli-
tudy do oko³o 5V za pomoc¹ elementów R625, R627, D606 7. Modu³ mikrokontrolera
doprowadzone s¹ do n.26 mikrokontrolera IC800.
Konstrukcja modu³u oparta jest na procesorze PCA84C640
firmy Philips wywodz¹cym siê z rodziny 8048. Poza proceso-
VCC1
rem oznaczonym na schemacie jako IC800 modu³ zawiera:
1 20 VIDEO INPUT
FRAME OSCILLATOR 2 19 SUPER SANDCASTLE OUTPUT • pamiêæ nieulotn¹ IC801 (PCF8582),
VCC2 3 18 LINE FLYBACK INPUT • uk³ad ca³kuj¹cy napiêcie warikapowe z elementami: T800,
FRAME FLYBACK GENERATOR 4 17 LINE OUTPUT
R808÷R811, C804÷C806, sterowany przebiegiem o zmien-
GROUND 5 16 GROUND
GROUND 6 15 GROUND nym wype³nieniu z n.1 procesora IC800,
POWER AMPLIFIER INPUT 7 14 RC NETWORK • uk³ady ca³kuj¹ce dla wyjœæ regulacyjnych: si³y g³osu, ja-
VIDEO IDENTYFICATION OUTPUT 8 13 LINE SAWTOOTHT INPUT skrawoœci, nasycenia i kontrastu przy³¹czone odpowied-
FRAME POWER SUPPLY 9 12 PHASE DETECTOR
FRAME OUTPUT 10 LINE OSCILLATOR
nio do nó¿ek: 2, 3, 4 i 5 procesora. Wyjœcia z uk³adów
11
ca³kuj¹cych steruj¹ wejœcia regulacyjne uk³adu IC500 w
nastêpuj¹cych zakresach napiêæ: jaskrawoœæ 1÷7V, kontrast
Rys.15. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA8215. 1.5÷3.6V, nasycenie 1.5÷4V,
• stopnie prze³¹czaj¹ce zakresy g³owicy zrealizowane na
tranzystorach: T801 i T802 dla zakresu VHF1, T803 i T804
VCC2
dla zakresu VHF3 oraz na T805 i T806 dla zakresu UHF,
VCC1
• tranzystor T807 sterowania prze³¹cznikiem TV/AV,
• stopnie wyjœciowe RGB - OSD z tranzystorami T810÷T812
1 2 9 3 4 oraz stopieñ z tranzystorem T813 wygaszaj¹cy treœæ obrazu
Frame
telewizyjnego w miejscach zawieraj¹cych informacje OSD,
blanking Frame Power Fly back YOKE
Video
identyfication
8 detector oscillator stage generator jest on sterowany sygna³em FB z wyjœcia 25 procesora,
10
19 Σ • obwód reset zrealizowany na tranzystorach T808 i T809,
Frame-Synchro 7
2µs Line flyback generator
Output
• tranzystor T814 sterowania prze³¹cznikiem standby,
17
Video
20 detector
Phase stage • tranzystor T815 sterowania prze³¹cznikiem VCR wyko-
Input detector
Input Burst gate pulse Line
oscillator
rzystanym do zmiany sta³ej czasowej synchronizacji.
stage generator
18 2µs Opis wyprowadzeñ procesora wykorzystanych w opisywa-
14 13 12 11
nych odbiornikach zamieszczono w tabeli 1.
Line VCC1
Flyback

VCC1
8. Zasilacz
Zasilacz pracuje w oparciu o przetwornicê impulsow¹ wy-
korzystuj¹c¹ sterownik TEA2019 (IC100) firmy SGS-Thom-
Rys.16. Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu son. Jest to uk³ad przystosowany do sterowania wysokonapiê-
TDA8215.
ciowego, bipolarnego klucza tranzystorowego proporcjonalnym

24 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar

pr¹dem bazy. Uk³ad ten ma zabezpieczenia przed przeci¹¿e- OUTPUT 1 14 NEGATIVE SUPPLY (OUTPUT STAGE)
niem i zwarciem na wyjœciu. Praca uk³adu synchronizowana AUXILIARY OUTPUT SUPPLY 2 13 SUBSTRATE
POSITIVE SUPPLY VOLTAGE 3 12 IC SAMPLE (NEGATIVE)
jest zewnêtrznym sygna³em synchronizacji uzyskiwanym z SATURATION SENSING GROUND
4 11
transformatora linii (uzwojenie oznaczone na schemacie ide- DEMAGNETIZATION SENSING 5 10 OSCILLATOR CAPACITOR
ERROR AMPLIFIER NON-INVERTING INPUT 6 9 OSCILLATOR REFERENCE CURRENT

Tabela 1 SYNCHRONIZATION INPUT 7 8 PLL OUTPUT

Nó¿ka Oznaczenie Funkcja


Rys.18. Opis wyprowadzeñ uk³adu TEA2019.
1 VT Wyjœcie regulacyjne napiêcia
warikapowego
2 VOL Wyjœcie regulacji si³y g³osu owym odbiornika jako C-D). Wewnêtrzn¹ synchronizacjê pra-
3 BRT Wyjœcie regulacji jaskrawoœci cy uk³adu sterownika zapewnia pêtla PLL, w wyniku tego uzy-
4 COL Wyjœcie regulacji nasycenia skiwana jest wysokostabilna pêtla regulacyjna. Na rysunku 18
5 CNT Wyjœcie regulacji kontrastu przedstawiono opis funkcjonalny wyprowadzeñ uk³adu
7 VHF1 Wyjœcie napiêcia za³¹czaj¹cego TEA2019, natomiast na rysunku 19 przedstawiono typowy
pasmoVHF1 schemat sterownika w przetwornicy OTVC. Uzwojenie g³ów-
8 VHF3 Wyjœcie napiêcia za³¹czaj¹cego pasmo ne transformatora przetwornicy TR100 jest kluczowane tran-
VHF3 zystorem T100. Zalecanym tranzystorem do tego stopnia jest
9 AFC Wejœcie sygna³u ARCz S2000AF, firma SGS-Thomson preferuje tranzystor BUV46A.
10 UHF Wyjœcie napiêcia za³¹czaj¹cego napiêcie
UHF
11 VCR Prze³¹cznik VCR; stan niski (oko³o 0V) - 9. Regulacja i strojenie odbiornika
VCR za³¹czony, stan wysoki (oko³o +5V) -
VCR wy³¹czony Poniewa¿ w naszej praktyce serwisowej pojawi³ siê odbior-
12 AV Prze³¹cznik TV/AV; stan niski - praca z nik w znacznym stopniu rozstrojony i rozregulowany, ni¿ej
sygna³ami AV, stan wysoki - praca z przedstawiono czynnoœci serwisowe maj¹ce na celu zestroje-
sygna³em TV nie odbiornika.
13÷19 KYB0÷ KYB6 Wejœcia /wyjœcia klawiatury lokalnej
21 Masa 9.1. Rozmagnesowanie kineskopu
22 R Wyjœcie koloru czerwonego OSD Czynnoœci zwi¹zane z regulacj¹ odbiornika warto rozpo-
23 G Wyjœcie koloru zielonego OSD cz¹æ od rozmagnesowania kineskopu. Odbiornik wyposa¿ony
24 B Wyjœcie koloru niebieskiego OSD jest w uk³ad automatycznego rozmagnesowania kineskopu. W
25 FB Wyjœcie napiêcia wygaszaj¹cego treœæ uk³adzie tym pracuje cewka rozmagnesowuj¹ca zamontowana
obrazu w miejscu pojawienia siê wokó³ kineskopu. Jej zadaniem jest likwidowanie wp³ywu ze-
informacji OSD wnêtrznego pola magnetycznego na maskê kineskopu. Cewka
26 HSYNC Wejœcie impulsów synchronizacji linii rozmagnesowuj¹ca pracuje przez czas oko³o 1 sekundy po w³¹-
27 VSYNC Wejœcie impulsów synchronizacji ramki czeniu odbiornika. Jeœli odbiornik by³ obracany lub przeno-
28 DOSC Wejœcie zewnêtrznego oscylatora RC, szony w inne miejsce, powinien byæ wy³¹czony przez co naj-
rezystor nastawny P800 s³u¿y do korekty mniej 10 minut, aby uk³ad automatycznego rozmagnesowania
po³o¿enia znaków OSD na ekranie
odbiornika zadzia³a³ prawid³owo. Je¿eli zewnêtrzne pole magnetyczne
29 IDT Wejœcie sygna³u identyfikacji spowodowa³o trwa³e namagnesowanie kineskopu (np. pole
informuj¹cego procesor o odbiorze magnetyczne wytwarzane przez kolumny g³oœnikowe) nale¿y
sygna³u video. Sygna³ ten jest uzyskiwany u¿yæ zewnêtrznej cewki rozmagnesowuj¹cej. Rozmagnesowa-
z wyjœcia 8 uk³adu IC600 za
poœrednictwem tranzystora T600 i s³u¿y
nie nale¿y przeprowadziæ przy wy³¹czonym odbiorniku wyko-
do automatycznego przeszukiwania, nuj¹c koliste ruchy cewk¹ z jednoczesnym oddalaniem siê od
wyciszania fonii przy braku sygna³u oraz ekranu odbiornika na odleg³oœæ do oko³o 2 metrów.
do wy³¹czenia odbiornika po 5 minutach
po zaniku sygna³u
30 TEST Wejœcie testowe pod³¹czone do masy
9.2. Ustawienie napiêcia +105V
• ustawiæ jaskrawoœæ, kontrast, nasycenie i g³oœnoœæ na mi-
31 XT2 Wejœcie oscylatora XTAL801 pracuj¹cego
z czêstotliwoœci¹ 10MHz nimum,
32 XT1 Wyjœcie oscylatora XTAL801
• rezystorem nastawnym P100 regulowaæ tak, aby napiêcie
mierzone na kondensatorze C118 by³o równe + 105V±0.5V.
33 RESET Sygna³ zeruj¹cy procesor. Poprawny
sygna³ resetu wystêpuje na skutek stanu
niskiego na tym wejœciu 9.3. Sprawdzenie wysokiego napiêcia
35 IR Wejœcie sygna³u z odbiornika • pod³¹czyæ miernik WN (np. V640 z sond¹ wysokiego na-
podczerwieni piêcia) do anody kineskopu,
39 SCL Szyna zegara magistrali I2C • w³¹czyæ zasilanie odbiornika i ustawiæ jaskrawoœæ i kon-
40 SDA Szyna danych magistrali I2C trast na minimum, zmierzone wysokie napiêcie nie powin-
41 STB Prze³¹cznik ON/OFF; stan niski - praca, no przekraczaæ 24.5kV,
stan wysoki - czuwanie • ustawiæ jaskrawoœæ na maksimum, wysokie napiêcie nie
42 Vdd Napiêcie zasilania +5V powinno przekroczyæ 25kV.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 25


Zestawienie

OTVC 3055FS, 3055FS TXT firmy Telestar


BYT11-800

4 x 1N4007 47µF 120V


0.4A
385V
100µF
n1 160V

Sync. 1N4148 18Ω 3.9Ω 1N4148


Pulse n3
BYT11-800
10µF 120kΩ n0 24V
470µF 1W 0.5A
82kΩ 10kΩ
470µF
1kΩ 40V
BYT 3W
0.1µF 11-100
BYT11-100
10Ω n2
1.8kΩ 10kΩ
10kΩ 3.3Ω
680Ω
BYT 3W
RF Filter 47nF 11-100
2 x 12mH 7 6 5 4 3 2 1 BUV
46A
C2 2.2nF
33nF TEA2019
0.1µF
8 9 10 11 12 13 14
1.5nF 100Ω
56kΩ 56kΩ 0.47Ω
3.9kΩ
0.5A
10µF
3.3nF 4.7Ω
Mains 22nF
Input

Primary Ground
Secondary Ground
3 x 1N4001

Rys.19. Schemat przetwornicy z uk³adem TEA2019.

9.4. Regulacja po³o¿enia obrazu w poziomie • wyjœcie OUT wobulatora do³¹czyæ do wejœcia uk³adu p.cz.,
• podaæ na wejœcie odbiornika obraz testowy z ko³em, • wejœcie DET. IN wobulatora do³¹czyæ do n.14 uk³adu
• rezystorem nastawnym P601 ustawiæ centryczne po³o¿e- IC200,
nie ko³a na ekranie. • rdzeniem cewki L204 regulowaæ tak, aby uzyskaæ maksy-
malne wzmocnienie dla czêstotliwoœci 38.9MHz.
9.5. Regulacja amplitudy odchylania pionowego
• podaæ na wejœcie odbiornika obraz testowy z ko³em, 9.10. Strojenie detektora fonii
• rezystorem nastawnym P602 ustawiæ optymaln¹ amplitu- • na wejœcie g³owicy podaæ sygna³ testowy zawieraj¹cy sy-
dê odchylania pionowego. gna³ fonii zmodulowany sygna³em o czêstotliwoœci 1kHz,
• rdzeniem cewki L206 regulowaæ tak, aby uzyskaæ maksy-
9.6. Regulacja ogniskowania malny poziom dŸwiêku.
• potencjometrem focus ustawiæ ogniskowanie tak, aby li-
nie na œrodku, jak i na skraju ekranu nie by³y rozmyte. 9.11. Regulacja balansu bieli
• na wejœcie antenowe odbiornika podaæ sygna³ pola bia³e-
9.7. Regulacja opóŸnienia ARW go i wygrzewaæ odbiornik przez minimum 15 minut,
• podaæ z generatora sygna³ pasów kolorowych w standar- • rezystorami nastawnymi P904, P905, P906 ustawiæ napiê-
dzie PAL, cia polaryzacji R, G, B na maksimum (poziom czerni),
• rezystor nastawny P200 ustawiæ w skrajne po³o¿enie do- • suwaki rezystorów nastawnych P902 i P903 ustawiæ w po-
konuj¹c obrotu zgodnie z ruchem wskazówek zegara, zycji œrodkowej,
• nastêpnie ustawiæ rezystor nastawny P200 tak, aby napiê- • ustawiæ na maksimum: jaskrawoœæ, kontrast i nasycenie,
cie na n.20 uk³adu IC200 wynosi³o 4.6V. • poprzez rezystor 100k po³¹czyæ do masy n.2 uk³adu IC600,
• suwak potencjometru UG2 obracaæ zgodnie z ruchem
9.8. Regulacja automatyki dostrajania wskazówek zegara do momentu pojawienia siê na ekranie
• zrobiæ rozwarcie pomiêdzy wyjœciem p.cz. g³owicy a wej- linii powrotów,
œciem uk³adu p.cz., • usun¹æ po³¹czenie n.2 (od³¹czyæ rezystor 100k) uk³adu
• na wejœcie uk³adu p.cz. podaæ sygna³ 38.9MHz, IC600 z mas¹,
• pod³¹czyæ woltomierz cyfrowy do n.9 uk³adu IC800, • ustawiæ jaskrawoœæ odpowiadaj¹c¹ 15% poziomu czerni,
• za pomoc¹ obwodu indukcyjnego L205 ustawiæ na n.9 uk³a- • rezystorami nastawnymi P904, P905 i P906 ustawiæ pra-
du IC800 napiêcie o wartoœci 2.5V, wid³owy odcieñ szaroœci (bez zabarwieñ innymi kolora-
• po³¹czyæ ponownie wyjœcie p.cz. g³owicy z wejœciem uk³a- mi),
du p.cz. • ustawiæ jaskrawoœæ i kontrast na maksimum, a rezystora-
mi nastawnymi P902 i P903 ustawiæ prawid³ow¹ biel (bez
9.9. Strojenie uk³adu poœredniej czêstotliwoœci zabarwieñ).
• rozewrzeæ œcie¿kê pomiêdzy wyjœciem p.cz. g³owicy, a wej-
}
œciem uk³adu p.cz.,

26 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig (cz.2)


Szymon R¹pa³a, Bogdan Piekara

3. Prze³¹cznik systemów 4. Uk³ady p.cz. fonii


Ró¿ne standardy telewizyjne maj¹ nie tylko ró¿ny odstêp W odbiornikach monofonicznych obróbka sygna³u fonii od-
noœnej wizji od fonii, ale podlegaj¹ równie¿ ró¿nym zniekszta³- bywa siê w uk³adzie IC34015. Schemat blokowy uk³adu dla wer-
ceniom zwi¹zanym z czasem przejœcia sygna³u przez tor w.cz. sji mono przedstawiono na rysunku 5. Wybór w³aœciwego filtru
W odbiornikach „multistandardowych” oprócz pu³apek czê- odbywa siê automatycznie, a kryterium prze³¹czania jest poziom
stotliwoœci noœnej fonii stosuje siê równie¿ uk³ady poprawia- szumów na wyjœciu 1 gniazda scart. Uk³ad detektora szumów
j¹ce charakterystykê toru p.cz. pod k¹tem przejœcia sygna³u. otrzymuje sygna³ przez filtr górnoprzepustowy (CC32451 i
W chassis CUC2000 realizowane jest to za pomoc¹ uk³adu L32451) o czêstotliwoœci granicznej wynosz¹cej oko³o 30kHz.
CIC32410. Na wyjœciach tego uk³adu, w zale¿noœci od odbie- Po w³aœciwym wybraniu filtru p.cz. fonii na kolektorze tranzy-
ranego standardu wystêpuj¹ poziomy napiêæ, które steruj¹ za- stora CT32454 ustala siê wysoki poziom napiêcia.
³¹czeniem odpowiednich filtrów. W tabeli 1 zestawiono po- W odbiornikach stereofonicznych kompletna obróbka sy-
ziomy napiêæ na wyjœciach uk³adu dla ró¿nych standardów, a gna³u fonii odbywa siê w uk³adzie MSP3410, którego schemat
na rysunku 4 przedstawiono schemat uk³adu stosowanego w blokowy przedstawiono na rysunku 6. W zale¿noœci od wypo-
chassis CUC2020 i CUC2003 Mono. sa¿enia odbiornika, montowane s¹ równie¿ uk³ady MSP3400C
i MSP3401. Ró¿nice pomiêdzy tymi uk³adami s¹ nastêpuj¹ce:
• MSP3400C - obs³uguje wszystkie standardy fonii z wy-
Tabela 1. Poziomy napiêæ na wyjœciach uk³adu j¹tkiem systemu NICAM, litera C w oznaczeniu oznacza
CIC32410 ulepszon¹ wersjê uk³adu,
Standard fonii n.11 n.12 n.13 n.14 n.6 n.7 • MSP3401 - obs³uguje wszystkie standardy fonii z wyj¹t-
5.5MHz (A2) High Low Low Low Low Low kiem systemu NICAM oraz tylko jedno gniazdo scart,
5.5MHz NICAM B, • MSP3410 - obs³uguje wszystkie standardy fonii w³¹cznie
High Low Low Low Low Low
DK, E z systemem NICAM.
5.5MHz NICAM N, Uk³ady MSP (Multi Standard Procesor) wymagaj¹ dwóch
High Low Low High Low Low
S, SF napiêæ zasilaj¹cych, +8V na n.33 i +5V na n.6.
6.5MHz (A2) Low Low High Low Low Low Regulacja si³y g³osu i barwy dŸwiêku realizowana jest przez
6.5MHz NICAM Low Low High Low Low Low magistralê I2C. Napiêcia regulacyjne si³y g³osu, osobne dla g³o-
6.0MHz NICAM Low Low High High Low Low œników i s³uchawek dostêpne s¹ na n.34 i 32. Dla maksymal-
nego poziomu si³y g³osu napiêcia te wynosz¹ 5.5V, a dla mini-
malnego 6.5V.

IC32490 1 3 2 6
AM-Ton 1 12
2 FM-Dem.
1
IC 32000
CT32465
OFW MSP3410 IC32520
2 5,5/6,5 FM 15 CT32201
MHz AM-Dem. 3 5
16 6 AV2 IN
+10dB

F32430
OFW Ton F32420
32,4MHz Norm1 4
38,9MHz 9
CT32460
Tuner

Audio3 2 1 42
Microcomputer IC81050
CT32435/40

10
CAV VQ CR32524
Audio2

15
CT32480 CT32455 4 6 7 CT32205
Norm2 13 14
CIC32410
ENA1

5 Norm1
SCL
SDA

CT32475 Norm3 Norm4 12


13 Norm5 14 12 11 1 2 3 11
Norm1
CT32122 CT32160
CT32470
CT32119
5.5 MHz
F32160
10 1 CT32132
CT32111

F32109 CT32165
OFW
Audio1

38,9MHz F32412 CT32123 6.5 MHz


32,4MHz F32167
=FR Band1
CT32105
CT32124
BB CC32152
1 55 2 15
6 13

FBAS
IC32015

Demodulator FM-Demodulator I2C-Bus

Rys.4. Schemat prze³¹cznika systemów stosowanego w chassis CUC2020 i CUC2003 Mono.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 27


Zestawienie

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig

CT32105
Tuner CD32153
6MHz AV1
6,5MHz OIRT
OFW 1
CR32156 CD32152
F32412
5,5MHz
2
Filtr
CR32157 górnoprzepustowy
13 12 7 6 CT32453 30kHz
BB CC32451
CIC32410

L32451
1 2 3
CT32435/40 IC40000
CT32454 4/5
18
48 / 49 6 1 55 2 15

Logic

Microcomputer IC34015
Demodulator wizji Demodulator FM
IC81050

Rys. 5. Tor fonii w odbiornikach monofonicznych.

n.18 - Black Current. Wartoœæ typowa wynosi 5V, przy napiê-


Wskazówka: Przy uszkodzeniu kondensatorów do³¹czonych
ciu <4V zostaje wy³¹czona automatyka poziomu czerni,
do n.36 nastêpuje wyciszenie fonii, natomiast przy uszko-
n.19, 20, 21 - Wyjœcia sygna³ów RGB, przy napiêciu na
dzeniu kondensatora do³¹czonego do n.43 s³yszalne s¹ sil-
n.18<4V wychodz¹ tylko impulsy o amplitudzie 4VSS,
ne szumy.
n.22 - Ograniczenie pr¹du kineskopu. Przychodz¹cy impuls
odchylania V musi byæ wiêkszy od 4VSS, przy braku impul-
5. Funkcje uk³adu IC34015 sów V nastêpuje wy³¹czenie telewizora,
n.23, 24, 25 - Wejœcia RGB,
W zale¿noœci od modelu odbiornika, w zastosowanym chas- n.26 - Fast Blank: U26 <0.3V - obraz TV, U26 >4V - wyciem-
sis CUC2000 jako IC34015 mog¹ wyst¹piæ trzy typy uk³adów niony obraz, U26 = 1V - wejœcie RGB,
scalonych: TDA8375, TDA8843 lub TDA8844. Ró¿nice wy- n.27 - Wejœcie sygna³u luminancji 1VSS,
stêpuj¹ce pomiêdzy tymi uk³adami zawarte zosta³y w tabeli 2. n.28 - Wyjœcie sygna³u luminancji 1VSS,
Schemat wewnêtrzny uk³adu TDA8375 przedstawiono na ry- n.29 - B-Y OUT: 0.675VSS,
sunku 7, a ni¿ej przedstawiono opis jego wyprowadzeñ: n.30 - R-Y OUT: 0.525VSS,
n.1 - Wejœcie p.cz. fonii, wykorzystywane tylko w odbiorni- n.31 - B-Y IN: 1.35VSS,
kach monofonicznych, n.32 - R-Y IN: 1.05VSS,
n.2 - Wejœcie zewnêtrznego sygna³u audio wykorzystywane n.33 - Wyjœcie 4.43MHz, 0.25VSS,
tylko w odbiornikach monofonicznych, n.34, 35 - Generator kwarcowy: 3.38MHz, 4.43MHz,
n.3, 4 - Demodulator wizji, n.36 - 4.43MHz: filtr detektora fazy sygna³u burst,
n.5 - Filtr pêtli PLL,
n.6 - Wyjœcie CVBS - wyjœcie sygna³u S_DA_OUT S_CL I2S_DA_OUT I2S_CL
S_DA_IN S_ID I2S_DA_IN I2S_WS
wizji i p.cz. fonii o amplitudzie 3VSS,
2
n.7, 8 - Szyna I C, 2
SBUS Interface I S Interface
n.9 - Filtr synchronizacji. Zwarcie na
tym wyprowadzeniu wyzwala uk³ad S1..4 I2SL/R I2SL/R
Sound IF FM1 LOUD- D/A DACM_L
zabezpieczeñ, ANA_IN1+ FM2 SPEAKER L
Demodulator NICAM A Loudspeaker
ANA_IN2+
n.10 - Wejœcie sygna³u chrominancji, NICAM B LOUD-
SPEAKER R
D/A DACM_R

n.11 - Wejœcie sygna³ wizji, DFP


IDENT IDENT
n.12 - Vcc +8V, pobór pr¹du: 110mA, Mono HEADPHONE L D/A DACA_L
MONO_IN Headphone
zakres napiêæ pracy uk³adu: 7.2÷8.8V, HEADPHONE R D/A DACA_R
SC1_IN_L
n.13 - Wejœcie sygna³u wizji 1VSS, max SCART1
SC1_IN_R A/D SCART_L
1.4VSS,
n.14 - Masa, SC2_IN_L A/D SCART_R SCART_L D/A SC1_OUT_L
SCART 1
n.15 - Regulowane wyjœcie fonii dla SCART2 SC2_IN_R SCART_R D/A SC1_OUT_R
uk³adu wzmacniacza m.cz.,
SC2_OUT_L
SC3_IN_L
n.16 - Filtr napiêcia regulacyjnego dla SCART3 SCART Switching Facilities
SCART2
SC2_OUT_R
generatora VCO, SC3_IN_R

n.17 - Wejœcie zewnêtrznego ca³kowi-


tego sygna³u wizji 1VSS, max 1.4VSS,
Rys.6. Schemat blokowy uk³adu MSP3410.

28 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig

+8V
SDA SCL

HOR. DRIVE

14 44 9 12 37 42 41 40
54 53 7 8 43
T.O.P.
ADJ. I2C-BUS 45 EW
VCO AGC FOR IIF 2nd LOOP E/W
ADJUSTMENT +TUNER VCO + CONTROL +HOR DRV GEOMETRY
TRANSEIVER
3
POL 50 EHT / PROT.
4

IDENT V-OUT POS.


46
48 CONTROL DAC VERTICAL
VIF AMPLIFIER VIDEO IDENT. SYNCH-SEP. GEOMETRY
+1st LOOP H / V DRIVE 47 V-OUT NEG.
IF-IN +PLL DEMOD. 1x8-BIT
14x6-BIT
49 1x4-BIT 51
POL MUTE 52
5
BL. CURRENT

VERT.SYNCH BLACK BLACK-CURRENT 18


AFC VIDEO AMPL STABILISER
+MUTE BAND- SEPARATOR STRECHER
TRAP PASS

CONTR.
AUDIO OUT 15 WHITE P.
BEAM CURR.

BRI
MUTE 22
AFC SW
55
21
R
AUDIO IN 2 SWITCH+ PRE-AMP DELAY+
CVBS-Y/C FILTER PEAKING RGB CONTROL 20 G
VOLUME +MUTE +OUTPUT
SWITCH TUNING +CORING
19 B

56 VCL. SW.
SW
HUE

PLL PAL / NTSC B-Y G-Y MATRIX+ RGB-MATRIX


LIMITER DEMODULATOR DECODER SAT.CONTROL RGB-INPUT
CVBS SWITCH R-Y +SWITCH

6 13 17 38 10 11 16 33 36 35 34 32 31 39 23 24 25 26

30 29 28 27
4.4 3.8 R-Y B-Y
SECAM-REF.
CVBS-IN

CVBS-OUT

CVBS-Y
Chr

R G B BL
SOUND SOUND TDA 4665
BANDPASS TRAP

Rys.7. Schemat blokowy uk³adu TDA8375.


n.37 - Vcc +8V,
n.38 - Wyjœcie ca³kowitego sygna³u wizji, Tabela 2
n.39 - Black Stretcher: 0V = wy³¹czenie funkcji, Opcje TDA8375 TDA8843 TDA8844
n.40 - H-drive: wyjœcie generatora odchylania poziomego H,
Dekoder SECAM Zewnêtrzny Zewnêtrzny Wewnêtrzny
n.41 - Wyjœcie impulsu Super-Sand-Castle,
Linia opóŸniaj¹ca Zewnêtrzna Zewnêtrzna Wewnêtrzna
n.42 - Regulacja fazy 2,
Obs³uga formatu 16:9 Tak Nie Tak
n.43 - Regulacja fazy 1,
n.45 - Wyjœcie do sterowania korekcji E/W (wyjœcie typu
otwarty kolektor), jako czêstotliwoœæ pracy ustalono podwójn¹ czêstotliwoœæ no-
n.46, 47 - Wyjœcie przebiegu steruj¹cego stopniem koñcowym œnej wizji. Z napiêcia regulacyjnego generatora VCO (n.5) wy-
odchylania pionowego, dzielane jest napiêcie AFC.
n.48, 49 - Wejœcie p.cz. wizji, max. 500mVSS,
n.50 - Uk³ad zabezpieczenia: typ. = 1.2÷2.8V, przy napiêciu 5.2. Dekoder koloru
>3.9V nastêpuje wy³¹czenie sterowania H, Uk³ad dekodera nie wymaga ¿adnych regulacji. Wszystkie
n.51 - Generator V, oko³o 3 VSS, filtry zawarte s¹ w uk³adzie scalonym i regulowane poprzez
n.52 - Generator napiêcia referencyjnego V, przy prawid³owym czêstotliwoœæ generatora kwarcowego. Zewnêtrzne elementy
odchylaniu V napiêcie na n.52 = 3.8V, dekodera ograniczono do rezonatora kwarcowego i filtru dol-
n.53 - AGC, przy obecnoœci sygna³u w.cz. napiêcie na tej nó¿- noprzepustowego dla napiêcia reguluj¹cego generator kwar-
ce wynosi oko³o 4V, cowy (n.36 = 5V). Sygna³y ró¿nicowe kolorów R-Y i B-Y (n.29,
n.54 - Wyjœcie napiêcia AGC dla tunera, 30) przechodz¹ przez uk³ad TDA4665 i wchodz¹ z powrotem
n.55 - Deemfaza fonii, wykorzystane tylko w odbiornikach na n.31, 32 IC34015.
monofonicznych,
n.56 - Loopfilter - filtr uk³adu PLL demodulatora fonii. 5.3. Sterowanie kineskopem
Po w³¹czeniu odbiornika na wyjœciach RGB uk³adu IC34015
5.1. Wzmacniacz p.cz. (n.19, 20, 21) pojawiaj¹ siê impulsy pomiarowe, które umo¿li-
Wzmacniacz p.cz. zawarty w uk³adzie scalonym sk³ada siê wiaj¹ pomiar stanu ka¿dej katody kineskopu. Impulsy te wy-
z trzech stopni o ³¹cznym wzmocnieniu 66dB. Demodulator stêpuj¹ do momentu przekroczenia na wejœciu 18 napiêcia 4.2V,
pracuje w oparciu o uk³ad PLL, który synchronizuje generator co oznacza w³aœciwe nagrzanie katod i przejœcie uk³adu na re-
VCO (n.3, 4). W celu zmniejszenia b³êdu regulacji generatora, gulowanie poziomem czerni.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 29


Zestawienie

Odbiorniki z chassis CUC2000 firmy Grundig

Wskazówka: Przy zbyt nisko ustawionym napiêciu G2 albo p³yw sta³ego pr¹du przez cewki odchylaj¹ce powoduj¹c skiero-
uszkodzonym tranzystorze CT57021, nie zostanie przekro- wanie strumienia elektronów bezpoœrednio na szk³o szyjki ki-
czony próg 4.2V na n.18 uk³adu i kineskop pozostanie wy- neskopu. Po krótkim czasie takiej pracy mo¿liwe jest wytopie-
ciemniony. Po zmniejszeniu amplitudy obrazu widoczna jest nie szk³a i bezpowrotne uszkodzenie kineskopu. Z tego powodu
tylko jasna pozioma linia w górnej czêœci obrazu. Uk³ad uk³ad IC34015 poprzez n.22 kontroluje pracê uk³adu odchyla-
TDA8375 ma nieco wy¿szy próg i dlatego przed tranzysto- nia pionowego. Jak d³ugo z n.10 uk³adu IC50020 poprzez diodê
rem CT57021 stosowana jest dioda D57021. D570101 podawane s¹ impulsy powrotu V na n.22 IC34015,
kineskop pozostaje wysterowany. Przy braku impulsu V na n.22
lub gdy jest on mniejszy ni¿ 4.5VSS nastêpuje zadzia³anie uk³a-
5.4. Wyœwietlanie OSD
du zabezpieczenia. Przekroczenie amplitudy tego impulsu poza
Sygna³y OSD i teletekstu bezpoœrednio steruj¹ wzmacnia-
wewnêtrznie ustalone „okienko kontroli”, pokazane na rysunku
czami wizyjnymi. Poprzez podanie odpowiedniego napiêcia
8, spowoduje zadzia³anie uk³adu zabezpieczenia i wzrost napiê-
na n.26 IC3415 unika siê sumowania sygna³ów OSD i teletek-
cia na n.50 powy¿ej 3.9V powoduj¹c wy³¹czenie impulsów ste-
stu z sygna³ami RGB (n.19, 20, 21 IC34015). Przy napiêciu na
ruj¹cych uk³adem odchylania poziomego i poprzez szynê I2C
n.26>4V zostaj¹ wy³¹czone wyjœcia sygna³ów RGB. Przy bra-
wy³¹czenie odbiornika do trybu standby.
ku sygna³u antenowego poprzez generator OSD zostaje w³¹-
czone niebieskie t³o. W celu unikniêcia wp³ywu niebieskiego Wskazówka: W celu umo¿liwienia pomiarów serwisowych,
t³a na linie pomiarowe ustalaj¹ce punkt pracy kineskopu wy³¹- mo¿na wy³¹czyæ uk³ad zabezpieczeñ poprzez w³¹czenie od-
cza siê tor niebieski na czas trwania impulsu powrotu V. biornika wy³¹cznikiem sieciowym przy wciœniêtym przyci-
sku [ I ] na nadajniku zdalnego sterowania.
5.5. Ograniczenie pr¹du kineskopu
Wraz ze wzrostem pr¹du kineskopu roœnie ujemne napiê- 5.8. Generator odchylania poziomego
cie w punkcie A transformatora. Napiêcie to poprzez diodê Uk³ad generatora H nie posiada ¿adnych elementów ze-
D57011 oddzia³uje na uk³ad regulacji kontrastu i jaskrawoœci. wnêtrznych i w zwi¹zku z tym nie jest mo¿liwa jego regulacja.
Punkt w³¹czenia uk³adu ograniczania pr¹du kineskopu ustala- Generator synchronizowany jest jednym z trzech sygna³ów
ny jest przez rezystor R61019, którego wartoœæ zale¿y od typu wizyjnych przychodz¹cych na n.11, 13 lub 17 uk³adu IC34015
zastosowanego kineskopu. i wybieranych przez szynê I2C. Wartoœæ impulsu synchroniza-
Ograniczenie wartoœci szczytowych rozpoczyna siê w mo- cji zawiera siê w granicach 50÷350mV. Przy obecnoœci sygna-
mencie, gdy spadek napiêcia na rezystorze R34056 przekro- ³u synchronizuj¹cego pierwszy uk³ad porównania fazy (n.43)
czy 5.6V. Powoduje to przewodzenie tranzystora CT57021 i dostarcza napiêcia reguluj¹cego czêstotliwoœæ generatora. Drugi
zablokowanie CT57020. Napiêcie regulacji kontrastu na n.22 uk³ad regulacji fazy zapewnia utrzymanie sta³ej fazy pomiê-
przez diodê D5723 i rezystor CR57021 zostaje „œci¹gniête” do dzy impulsami powrotu H, a impulsami synchronizacji. Ufor-
masy powoduj¹c redukcjê kontrastu. mowany przez tranzystor CT57124 impuls powrotu H, doda-
ny zostaje do impulsu SSC, który jest wyprowadzony na n.41.
5.6. Uk³ad zabezpieczenia przeci¹¿eniowego Uwaga: Po starcie generator impulsów H pracuje przez okres
Uk³ad zabezpieczenia chroni kineskop przed uszkodzeniem 50ms z podwójn¹ czêstotliwoœci¹ i nastêpuj¹cym wype³nie-
na skutek zbyt du¿ego pr¹du kineskopu. Przy wzrastaj¹cym niem impulsów na n.40: 75% impuls, 25% przerwa. Zapew-
pr¹dzie kineskopu obni¿a siê napiêcie na rezystorze CR57012, nia to tzw. miêkki start uk³adu odchylania poziomego. Wy³¹-
nastêpuje zablokowanie tranzystora CT57005 i wzrost napiê- czanie odbiornika przy pomocy pilota odbywa siê równie¿ w
cia, powy¿ej wartoœci 3.9V, na n.50. Spowoduje to wy³¹czenie takich samych warunkach jak start. Taki sposób wy³¹czenia
impulsów steruj¹cych uk³adem odchylania poziomego, a po- powoduje wolny spadek wysokiego napiêcia, przez co unika
przez szynê I2C wy³¹czenie odbiornika do trybu standby. siê wystêpowania charakterystycznych trzasków.

5.7. Zabezpieczenie przy uszkodzeniu uk³adu odchy- Wy³¹czenie odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym powodu-
lania pionowego je, ¿e procesor nie mo¿e wyzwoliæ sekwencji wy³¹czania i dla-
W przypadku wyst¹pienia, którego skutkiem jest brak od- tego poprzez dodatkowy styk na wy³¹czniku sieciowym wy-
chylania pionowego nastêpuje wyciemnienie ekranu maj¹ce na zwolony zostaje uk³ad zabezpieczeñ. Uszkodzenie tego styku
celu ochronê kineskopu przed wypaleniem luminoforu. lub tranzystorów CT81508/511 powoduje zablokowanie ge-
Prawid³owo pracuj¹cy uk³ad odchylania pionowego wytwa- neratora odchylania poziomego.
rza na n.10 uk³adu IC50020
impuls o amplitudzie oko-
Przy prawid³owej pracy impuls powrotu V musi przekroczyæ
Okienko kontroli
³o 5VSS, odpowiadaj¹cy 4V-Próg dla
próg 4V wewn¹trz okienka i nie mo¿e byæ szerszy ni¿ jego granice

czasowo impulsowi po- impulsu V 3.4 V przychodzi z IC Je¿eli w tym czasie pop³ynie pr¹d do pin22
3.4 V to uk³ad IC3415 wyciemni ekran
wrotu V. Impuls ten sprzê- 22
CR57017 CR57016
a procesor wy³¹czy odbiornik do trybu "standby"
Impuls powrotu V C57016
¿ony jest przez diodê D570101 oko³o 4.5V
D57101 z wejœciem (n.22) 10 3.4V = wyciemni obraz
Generator 46 1
uk³adu IC 34015. IC34015 odch. pionowego 47 2 IC50020
>1V = bardzo du¿y pr¹d kineskopu
Uszkodzenie uk³adu
scalonego odchylania pio-
nowego powoduje prze- Rys.8. Dzia³anie uk³adu zabezpieczenia realizowane na n.22 IC34015.

30 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Wymiana tranzystora przetwornicy w chassis L6.2

5.9. Impuls Super Sand Castle 5.11. Sterowanie uk³adem korekcji E/W
Impuls SSC sk³adany jest na zewn¹trz uk³adu. Uformowa- Z uk³adu IC34015 poprzez wyjœcie 45 typu otwarty kolek-
na w uk³adzie sk³adowa V i sk³adowa kluczuj¹ca impuls burst tor sterowany jest wzmacniacz korekcji, zawarty w uk³adzie
jest wyprowadzona na n.41. Sk³adowa H impulsu SSC jest for- IC50020. W odbiornikach z kineskopem 16:9, gdzie wymaga-
mowana przez tranzystor CT57124 i jednoczeœnie s³u¿y we- ny jest wiêkszy pr¹d odchylania, stopieñ koñcowy korekcji
wn¹trz uk³adu do regulacji fazy. Przynale¿na tej regulacji sta³a wykonany jest na tranzystorze typu MOS. Regulacje geome-
czasowa okreœlona jest na n.42. trii obrazu wykonywane s¹ w trybie serwisowym, a wartoœci
nastaw wpisane do pamiêci EEPROM (IC82005).
Wskazówka: Brak sk³adowej H na n.42 powoduje przesu-
W przypadku uszkodzenia lub utraty danych z pamiêci,
niêcie obrazu o 10cm w prawo. Brak impulsu SSC powodu-
mo¿liwy jest start telewizora przy pomocy danych fabrycz-
je wygaszenie ekranu.
nych zapisanych w pamiêci ROM. W tym celu nale¿y w³¹czyæ
odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym przy wciœniêtym przyci-
5.10. Generator odchylania pionowego sku [ P- ] na panelu obs³ugi.
Przy braku impulsów synchronizuj¹cych, generator kluczo-
wany jest impulsami o czêstotliwoœci 50Hz, które powstaj¹ z
5.12. Kompensacja wymiarów obrazu
podzia³u czêstotliwoœci generatora odchylania poziomego. Na
Przy wzrastaj¹cym pr¹dzie kineskopu nieznacznie maleje
n.51 uk³adu scalonego wystêpuje przebieg pi³okszta³tny o am-
wartoœæ wysokiego napiêcia, powoduj¹c wzrost amplitudy ob-
plitudzie 3VSS i czêstotliwoœci 50Hz. Uk³ad scalony automa-
razu (tzw. efekt lupy). W celu kompensacji tego efektu uk³ad
tycznie wykrywa czy przychodz¹cy sygna³ wizyjny jest sy-
IC34015 posiada wewnêtrzny uk³ad korekcji wyjœciowych
gna³em o czêstotliwoœci ramki 60Hz, czy 50Hz. Po wydziele-
impulsów V (n.46 i 47), steruj¹cych uk³adem odchylania pio-
niu w³aœciwego impulsu zaczyna on synchronizowaæ genera-
nowego. Napiêcie zale¿ne od pr¹du kineskopu podawane jest
tor odchylania pionowego.
z przewodu SP poprzez rezystory CR57001/57006 na n.50
Uwaga: Producent dopuszcza krótkie zerwanie synchroni- IC3415. Zmiany napiêcia pomiêdzy 1.2V a 2.8V na tej nó¿ce
zacji pionowej przy prze³¹czaniu programów. W celu unik- powoduj¹ kompensacjê amplitudy obrazu.
niêcia tego efektu na ekranie, nale¿y w trybie serwisowym }
uaktywniæ funkcjê wyciemnienia ekranu (Black Screen - ON). Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze

Wymiana tranzystora przetwornicy w chassis L6.2


Bogdan Sikorowski
zmieniæ na 15V
2509 znieniæ na 100k
2n2 3513 6510
330k BZX79-C12 usun¹æ ! I503 6507
+8Sc
!
! 1501 2518
2516 7504 MP100/MP250 BYC33D
0050 47p 2512
1 100µ STP4NA40FI ! 2517 1000µ/
T2.5AH 3 4 3518 9700 9704 +8Sb
2607 ! 120k ! 2200µ
2 270n 3511 I504 1n
1 5500
1 5504 2 6506 6
2503 6503
RES SNIB60 3k3 BYV10-40 +9S
33n
! 3522 3512 2513
! 9502 68k +5S
100p ! I502 2500 3519 3500
0051 2 5 680 470
2 2508
3516 ! 2n2 6502 9501 MP63 330p 2511
7505
1 PTC/PTC 2501 BZX79-C15 6504 BC337-25 22µ
1n5 2514
BYV95C 1000µ/ 3501
2200µ 100
3 4
3506
9503 2515 +150 7500
47µ 6501 0R33 3505 3521
3508 BZX79 9500 BC858B
6k8 C5V6 2504 100 RES 270
5505 1n
3509
3507 3517 POR
6514 47k 1k3
BZT03-C200 1k
7501
BF487 3503 6505 6500
7502 BZX70-C5V1 BZX79-C5V1 3502
6k8
Uk³ad przetwornicy w chas- BF423 10k
! 2502 2502
sis L6.2 Philips’a zbudowano w 3514 3515
2505 2n2 3504 4n7 3510 2510
1 1 1k8 33k 10n
2n2
oparciu o tranzystor kluczuj¹- ! !

cy MOSFET (STP4NA40FI).
W przypadku jego uszkodzenia Rys.1.
jako zamiennika mo¿na u¿yæ
tranzystor STP5NB60FP (zamiana taka jest zalecana ze wzglêdu • rezystor R3518 zmieniæ na 100k (by³o 120k),
na lepsze parametry zamiennika i poprawê niezawodnoœci ca- • diodê Zenera D6510 zmieniæ na napiêcie 15V (by³o 12V),
³ej przetwornicy). Przy tej zamianie nale¿y jednak pamiêtaæ o • usun¹æ kondensator C2513 (100pF).
drobnych aczkolwiek koniecznych zmianach w uk³adzie prze- Fragment schematu przetwornicy pokazuj¹cy okolice zmian
twornicy: przedstawiono na rysunku 1. }

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 31


Zestawienie

Porady serwisowe

Porady serwisowe
Boles³aw Szpunar, Bogdan Sikorowski, Edward Bitner, Marian Rakoczy, Jerzy Pora, Kajetan, Ryszard
Strzêpek, Julian Jakubowski, Tadeusz Fabiñski, Jacek Sulkowski

Odbiorniki telewizyjne Philips chassis L6.2


Objaw uszkodzenia: Przypadkowe zaniki fonii, czasami brak
4
reakcji na rozkazy pilota.
Sposób naprawy: Przyczyna tkwi w niepewnym po³¹cze-
niu sygna³u CSL (szyna I2C) na z³¹czu 065 modu³u audio. Przy
Philips chassis L6.2 (np. 25PT4423/58P) okazji poprawiæ wszystkie po³¹czenia lutowane z³¹cza 065.
Objawy usterki: W stanie czuwania – niemo¿noœæ w³¹czenia
do stanu pracy, zani¿one do oko³o 5.5 ÷ 6V napiêcie +9S (ga- Objaw uszkodzenia: Przypadkowe prze³¹czanie siê odbiorni-
³¹Ÿ zasilaj¹ca procesor) przy prawid³owej wartoœci napiêcia za- ka na odbiór STEREO podczas transmisji MONO.
silaj¹cego stopieñ koñcowy linii. S³yszalne brzêczenie zasila- Sposób naprawy: W niektórych odbiornikach multistandar-
cza o czêstotliwoœci oko³o 500Hz, a w przypadku fonii mono dowy procesor fonii IC7221 mo¿e wystêpowaæ w wersji innej
– ten sam dŸwiêk z g³oœnika. Objawy w stanie pracy – regular- ni¿ MSP3410D. W przypadku pojawiania siê opisywanej uster-
ne zwê¿enia obrazu w kszta³cie ciemnych klinów po bokach, ki nale¿y zastosowaæ w³aœnie tê wersje uk³adu.
s³yszalne brzêczenie (przejœcie do stanu pracy mo¿na u³atwiæ
zasilaj¹c z zewnêtrznego Ÿród³a 9V ga³¹Ÿ +9S - nale¿y zacho- Objaw uszkodzenia: S³yszalny w g³oœnikach przydŸwiêk 50Hz
waæ bardzo du¿¹ ostro¿noœæ, gdy¿ wiele zespo³ów odbiornika przy minimalnej fonii.
jest galwanicznie po³¹czonych z sieci¹). Wszystkie objawy wy- Sposób naprawy: W niektórych modu³ach fonii stereo po-
stêpuj¹ nieregularnie – mog¹ samoistnie zanikaæ i powracaæ. miêdzy wyprowadzeniami 1 i 2 uk³adu IC7205 (TDA7067AQ/
Przyczyn¹ usterki by³ uszkodzony tranzystor 7501 BF487, N2) wmontowany jest kondensator. W celu eliminacji tego efek-
który wymieniam na BF459 (wiêksza moc). Naprawê koñczê kon- tu dŸwiêkowego nale¿y go usun¹æ. Dodatkowo pomiêdzy nó¿ki
trol¹ napiêcia g³ównej ga³êzi zasilacza +150V. B.Sz. 7 i 6 (GND) koñcówki mocy (IC7205) zamontowaæ pojem-
noœæ 47µF/16V. B.S.

Panasonic TX-25XD2C, TX-25XD2E, TX-25XD2F,


TX-28XD2C, TX-28XD2E, TX-28XD2F, TX-28XD6C, Grundig chassis Digi Basic (CUC1805,
TX-28XDP2F, TX-29XDP2C chassis EURO-2S CUC1825, CUC1826, CUC1827), np.: ST63-255 IDTV/
Poprawa efektywnoœci uk³adu SVM LOG, ST72-261 IDTV/LOG, Boston SE7090 IDTV/LOG
O uk³adach poprawy wyrazistoœci obrazu opartych na mo- Objaw uszkodzenia: Odbiornik w przypadkowych momentach
dulacji prêdkoœci odchylania wi¹zki elektronów w lampie ki- nie daje siê w³¹czyæ.
neskopowej, czyli o tzw. uk³adach SVM (Scan Velocity Modu- Przyczyna: „Zimne” lutowanie po³¹czenie na zworze
lation) by³a ju¿ mowa w jednym z pierwszych numerów „SE”. BR129 od strony elementów (zwora BR129 wystêpuje na p³y-
Rozwi¹zania tego typu spotyka siê szczególnie czêsto w od- cie bazowej w okolicach zasilacza).
biornikach wy¿szej klasy z du¿ymi przek¹tnymi ekranu. Wy- Sposób naprawy: Poprawiæ jakoœæ po³¹czenia lutowanego
nika to z faktu, ¿e w³aœnie na du¿ych ekranach krawêdzie na zworze BR129. B.S.
przejœæ „czarne-bia³e” rozmywaj¹ siê bardziej ni¿ na ma³ych i
dzia³anie uk³adów SVM daje wyj¹tkowo korzystne rezultaty.
Jest to prawda, ale pod warunkiem, ¿e uk³ad jest precyzyjnie Thomson, Telefunken, Nordmende, Saba
zrównowa¿ony. W przeciwnym razie efekt jest mizerny, a w chassis ICC10, np. 28DT68L, 29DH50ND,
sytuacji przekompensowania uk³adu mo¿e wyst¹piæ wrêcz
pogorszenie czytelnoœci obrazu. WS3268N, T7068TL
W kilku modelach odbiorników firmy Panasonic, w celu Objaw uszkodzenia: Na ekranie odbiornika wystêpuje czer-
poprawy sprawnoœci uk³adu SVM proponuje siê dokonanie wona, nie daj¹ca siê zlikwidowaæ litera “P”.
pewnych zmian prowadz¹cych do podwy¿szenia wzmocnie- Sposób naprawy: Nacisn¹æ i przez d³u¿szy czas przytrzymaæ
nia uk³adu, a tym samym do poprawy efektów wizualnych. W wciœniêty przycisk [ - ] (si³a g³osu -) na klawiaturze lokalnej. Li-
tym celu w uk³adzie wzmacniacza zró¿niczkowanego sygna³u terka “P” zniknie. Nastêpnie, a¿eby zatwierdziæ na sta³e dokona-
luminancji (tranzystor Q3122) nale¿y dokonaæ nastêpuj¹cych n¹ zmianê nale¿y wy³¹czyæ odbiornik do stanu standby. B.S.
zmian:
a) zmieniæ wartoœæ rezystora R3124 z 470R na 330R (0.1W, SMD), Sanyo chassis EC3-A, np. CB-1456
b) zmieniæ wartoœæ rezystora R3126 z 1k2 na 1k8 (0.1W,SMD). Objaw uszkodzenia: Odbiornik nie pracuje, s³yszalne próbko-
Nale¿y zaznaczyæ, i¿ przedstawione zmiany zosta³y na pew- wanie zasilacza.
ny etapie wprowadzone do produkcji, tote¿ powy¿sze prze- Sposób naprawy: Powodów tego typu zachowañ jest oczy-
róbki dotycz¹ tylko tych odbiorników, gdzie zmiany te nie s¹ wiœcie wiele, jednak w tym chassis bardzo prawdopodobnym
uwzglêdnione. B.S. jest uszkodzenie diody Zenera D371 (UZ-6.2BCC lub UZ-

32 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

6.8BCA) pracuj¹cej w emiterze tranzystora Q371. Stosowny nó¿ce 3 tego uk³adu oraz 50% utratê sprawnoœci C112 47µF/
fragment schematu pokazano na rys. 1. B.S. 16V. Uszkodzony by³ rezystor R108 (wed³ug barwnego kodu
paskowego posiada³ wartoœæ 22k - jednak wed³ug wszystkich
14 B3 dostêpnych aplikacji wartoœæ ta powinna wynosiæ 680k). Zde-
C362 + 130V
SMT: T311
10µ R372
390k
cydowa³em siê na 680k. Po jego wymianie i wymianie C112,
160V
C351 R357 zasilacz oraz odbiornik wystartowa³y prawid³owo. Po d³ugo-
470p C361 10 D370
220µ R354 R355 R371
160V 150k 47k 12k 1N4148 trwa³ym wygrzewaniu, nie stwierdzono innych usterek. E.B.
13
D351 + R350 B1
Q372 130V
EU2A 100k
2SA608 R375
22k Q371 C373
12 VR351 R376 2SC536 1µ R374 Trilux TAP2102T
2k2 10k 50V 220k
Q353 R356
Brak odbioru. Ekran „œnie¿y”.
R353 2SC536 22k
4k7
D361
UZ-6.2BCC
D371 + Po sprawdzeniu odbiornika stwierdzono „œnie¿enie” o ta-
UZ-6.2BCC R373
UZ-6.8BCA 560k kim samym nasileniu, bez wzglêdu na numer w³¹czonego pro-
gramu (OSD prawid³owe). Pozosta³e funkcje wykonywane s¹
Rys.1.
prawid³owo. Pomiary pozwoli³y stwierdziæ brak zmian napiê-
cia warikapowego na n.7 g³owicy zintegrowanej. Zmiany wy-
Funai TV2500T MK8 stêpowa³y jednak na kondensatorze C106 100nF/63V. Rezy-
Nie mo¿na uruchomiæ odbiornika. stor R101 sprawny. Od³¹czenie od druku 7. nó¿ki g³owicy, a
Przy próbie w³¹czenia (pilotem lub z klawiatury lokalnej), nastêpnie pomiar opornoœci w stosunku do masy, wykazuje
na chwilê zapala siê kontrolka zielona, która ponownie prze- opornoœæ zmienn¹ w granicach 300R. Po wymontowaniu g³o-
chodzi w kolor czerwony (standby). W czasie gdy pali siê kon- wicy, okaza³o siê ¿e wokó³ n.7 wystêpuje dziwna korozja.
trolka zielona s³yszalne jest wejœcie wysokiego napiêcia i pra- Dok³adne oczyszczenie materia³u izolacyjnego w wymienio-
ca ramki. Pomiary zachowania siê mikrokontrolera nym miejscu usuwa nisk¹ opornoœæ do wartoœci niemierzal-
TMP47C643AN-R585 mog¹ podpowiadaæ jego uszkodzenie. nej. W ten sposób unikniêto wymiany g³owicy, a odbiornik
Niemniej, zawsze w takich przypadkach nale¿y sprawdziæ jego odzyska³ pe³n¹ sprawnoœæ. Schemat ideowy: „SE” 9/00 (do-
otoczenie oraz inne podzespo³y z nim wspó³pracuj¹ce. Rów- datkowa wk³adka). E.B.
nie¿ i w tym przypadku brak reakcji mikrokontrolera na roz-
kazy i jego dziwne zachowanie spowodowane by³o uszkodze-
niem zupe³nie innego elementu, którym by³ stabilizator IC963 Philips 21PT1532/58 chassis L6.1A
KIA78S05P (bardzo dobry zamiennik to L78S05CV). Stabili- Przypadkowy zanik wizji i fonii.
zator ten odpowiada za podawanie napiêcia zasilania +5V na Po w³¹czeniu odbiornika znika wizja i fonia po doœæ przy-
p³ytkê telegazety (napiêcie to wynosi³o tylko +1.8V). Mikro- padkowym czasie prawid³owego odbioru. W krytycznym mo-
kontroler poprzez szynê I2C wykrywa³ niesprawnoœæ telegaze- mencie wystêpuje absolutny brak reakcji na pilota i polecenia
ty i przy ka¿dej próbie w³¹czenia sprowadza³ odbiornik do sta- z klawiatury lokalnej. W tym czasie nie mo¿na równie¿ wy³¹-
nu standby. E.B. czyæ odbiornika, ekran œwieci i jest wyraŸnie widoczny „œnieg
- szum”. Po wy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu odbiornika
wy³¹cznikiem sieciowym pojawia siê prawid³owy obraz i
Elemis 5511T dŸwiêk, ale nie na d³ugo i sytuacja powtarza siê. Podejrzenie
Brak wizji. Cienka pozioma linia. pad³o na mikrokontroler SAA5290. I jak zwykle nies³usznie.
Na poziomej linii widoczne s¹ sk³adowe treœci obrazu. Na- Dok³adne pomiary ujawni³y wystêpowanie stanu wysokiego
piêcia zasilania uk³adu TDA3654 - prawid³owe. W tym przy- (+5V) na n.43 mikrokontrolera (w czasie normalnej pracy
padku bezwzglêdnie nale¿y sprawdziæ kondensator elektroli- wynosi ono oko³o 0.05V) oraz brak napiêcia na bazie tranzy-
tyczny C561 47µF/16V. Posiada³ on pojemnoœæ tylko 35µF, a stora T7008. Dalsza analiza schematu doprowadzi³a do tran-
sprawnoϾ ok. 10%. Jego wymiana jednak nie przywraca od- zystora T7500 BC858B. Brak wysterowania tego tranzystora
chylania pionowego. Nale¿y równie¿ wymieniæ uk³ad wystêpuje tylko w sytuacji zwarcia w ga³êzi zasilania +9S lub
TDA3654. Poniewa¿ odbiornik wyposa¿ony jest w kineskop +5S. Poniewa¿ tego nie stwierdzono, jedynym podejrzanym
21” mo¿na z powodzeniem wmontowaæ uk³ad TDA3653B. pozosta³ tranzystor T7500 (SMD). Prawdopodobnie posiada³
Nale¿y tylko pamiêtaæ, aby zamontowaæ go napisem do radia- niestabiln¹ przerwê (miernik tego nie wykry³). Jego wymiana
tora, a C561 zamieniæ na wartoœæ 100µF/50V. W przypadku na BC307 odnios³a pozytywny skutek, a wielogodzinne wy-
odwrotnego wlutowania tego uk³adu, nie ulega on uszkodze- grzewanie odbiornika potwierdzi³o diagnozê. Schemat ideowy:
niu - niemniej po w³¹czeniu odbiornika „dymi siê” rezystor „SE” 5/00 (dodatkowa wk³adka). Uwaga: schemat nie uwzglêd-
R579 3R3. Po tych zabiegach odbiornik pracuje prawid³owo. nia wszystkich zmian producenta (np. brak jest na nim tranzy-
Schemat ideowy: „DS”16. E.B. stora T7008). E.B.

Telestar Profilo 7051 (20”) Philips 21PT166C/58P chassis AA5AB


S³abo pulsuje dioda standby. Dioda LED pulsuje.
Odbiornika nie mo¿na uruchomiæ. Po wstêpnych pomia- Zachowanie siê odbiornika wskazywa³o na przeci¹¿enie za-
rach napiêæ na uk³adzie TDA4605-3, stwierdzono próbkowa- silacza. Po od³¹czeniu tranzystora koñcowego linii BU1508DX
nie zasilacza. Taki stan rzeczy podpowiada, ¿e uk³ad ten jest oraz obci¹¿eniu zasilacza ¿arówk¹ 60W - zasilacz pracuje pra-
sprawny. Dalsze pomiary pozwoli³y ustaliæ brak napiêcia na wid³owo. Pomiar omomierzem wspomnianego tranzystora wy-

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 33


Zestawienie

Porady serwisowe

kazuje zwarcie K-E. Jego wymiana skutkuje krótkotrwa³ym Poniewa¿ uk³ad SMR40200B nie jest ju¿ produkowany,
wystartowaniem WN i ponownym jego uszkodzeniem (Uwa- nale¿y zastosowaæ uk³ad SMR40200C. Nie montujemy przy
ga: nie zastêpowaæ tego tranzystora, tranzystorem BU508DF - tym podk³adki izoluj¹cej. Uk³ad HC801 nale¿y zast¹piæ
zbyt mocno siê nagrzewa). Kilka godzin zajê³o ustalenie wa- HIS0169C. W dalszej czêœci naprawy postêpujemy wed³ug
dliwego elementu, który powodowa³ uszkadzanie siê BU. By³ opisu zawartego na stronie 27 w „SE” 4/2000 a na pewno unik-
nim trafopowielacz - mimo ¿e wszelkie mo¿liwe testy nie po- niemy powtórnej wymiany uszkodzonych elementów. M.R.
twierdza³y jego wady. Jedynym punktem zaczepienia, by³o
tylko zbyt niskie napiêcie focus w czasie testu. Podejrzewaj¹c
mo¿liw¹ wadê podstawki kineskopu - razem z trafopowiela-
Samsung CX512ZSE
czem profilaktycznie wymieniono równie¿ podstawkê. Zamien- Uszkadza siê tranzystor wykonawczy w przetwornicy.
nik trafopowielacza 1352.5003 to HR7839, FAT30322, Czêste uszkadzanie siê tranzystora Q801 - BU508AF w
HG3264, TR1185. E.B. przetwornicy spowodowane jest znacznym zwiêkszeniem
opornoœci lub przerw¹ rezystora R807 - 270k. Uszkodzenie
dotyczy wiêkszoœci przetwornic zbudowanych w oparciu o
Syriusz TC506 uk³ad TDA4601. M.R.
Bardzo powoli odstraja siê od zaprogramowanych stacji.
Zwykle po w³¹czeniu odbiornika ze stanu standby, wystê- Senaco SET2101DKT
puje potrzeba ponownego dostrojenia do ka¿dej stacji. Taki Brak kontrastu.
zabieg nie usuwa usterki i wszystkie stacje w czasie oko³o 2 Na ekranie odbiornika obserwujemy tylko zarysy obrazu i
godzin odbioru ponownie odstrajaj¹ siê w dó³. Pomiar napiê- to tylko fragmentów kolorowych. Pomiar oscyloskopem wy-
cia warikapowego na g³owicy (po d³u¿szej przerwie w stanie kaza³ prawid³owy przebieg sygna³u luminancji na n.58 uk³adu
standby), pozwala stwierdziæ zawy¿one napiêcia dla ka¿dej IC501 TA8659AN. Uszkodzony uk³ad IC501. M.R.
wczeœniej zaprogramowanej stacji (w stosunku do napiêæ, dla
których wystêpuje prawid³owy odbiór). Napiêcia te bardzo po-
woli spadaj¹ i osi¹gaj¹ wartoœci nominalne. Wówczas pojawia Sharp DV28071S chassis D3000
siê prawid³owy odbiór, zgodny z wczeœniejszym programo- Powroty w górnej czêœci ekranu.
waniem. Podstawienie T7 (BF240) nie odnosi pozytywnego W górnej czêœci ekranu widoczne powroty, zak³ócone ko-
efektu. Podejrzenie o wystêpowanie uszkodzenia w aplikacji lory z lewej strony ekranu. Czêœciowa utrata pojemnoœci kon-
OZS2030 (mikrokontroler i pamiêæ) jest i w tym przypadku densatora C502 2200µF/35V w uk³adzie odchylania ramki. Taki
nietrafne. Uszkodzona jest g³owica zintegrowana, a w niej dioda sam efekt daje uszkodzony wzmacniacz koñcowy odchylania
pojemnoœciowa BB505B (I stopieñ wzmacniacza w. cz. - pa- pionowego IC501 TDA8175. M.R.
smo U). Tylko podanie napiêcia +30V przez woltomierz na
wyprowadzenie warikapowe g³owicy, pozwoli³o stwierdziæ bar-
dzo powolny przyrost napiêcia na woltomierzu (normalnie wol-
Sony KVM2141M chassis BE2A
tomierz nie mo¿e siê wychylaæ). E.B. Nieregularne zaniki koloru.
Uszkodzony trymer CT332 - 15pF. Zimne luty na stabili-
zatorze IC802 - L78M12.
Philips 25PT4101 chassis Anubis B Brak koloru, obraz przesuniêty na praw¹ stronê ekranu.
Nie dzia³a korekcja E-W. Uszkodzony kondensator C509 0.33µF/25V do³¹czony do
Korekcja E-W nie dzia³a, obraz jest rozszerzony. W pierw- n.31 uk³adu IC502 - TDA8304B.
szym przypadku uszkodzonym okaza³ siê tranzystor w uk³a-
dzie korekcji BF819, w drugim - rezystor R3404 47R te¿ w Brak koloru czerwonego.
uk³adzie korekcji. M.R. Uszkodzony uk³ad IC302 - TDA3505-V9.
„Rozmyty” czerwony kolor.
Royal TV5104 Zimny lut na kondensatorze C819 - 4.7nF/2kV filtruj¹cym
napiêcie siatki drugiej kineskopu. M.R.
Brak fonii i obrazu.
Jest tylko raster. Nie ma fonii i obrazu. Rozsadzony kon-
densator C428 10µF/160V. Napiêcie zasilaj¹ce uk³ad linii pra- Trilux TAP2102TSP chassis PB020
wid³owe - 103V. Po wymianie C428 napiêcie na jego ok³adzi- Obraz zawê¿ony w pionie, odstraja siê od zaprogramowanych
nie „+” zasilaj¹ce wzmacniacze wizyjne wynosi oko³o 350V, a stacji.
powinno byæ 180V. Powodem jest pusty kondensator C440 Pomiar napiêcia warikapowego wykaza³ wartoœæ zani¿on¹
10µF/160V. M.R. do 27V, powinno byæ 33V. Uszkodzony stabilizator D611
ZTK33. M.R.
Samsung CK5320T
Uszkodzona przetwornica. Sanyo CEM2510PTX-00 chassis A4-A
W odbiorniku stwierdzono uszkodzony bezpiecznik siecio- Objaw uszkodzenia: obraz zakolorowany, brak bieli i kontra-
wy, uk³ad IC801-SMR40200B, HC801-HIS0169B i diodê stu, objaw typowy dla przerwy linii opóŸniaj¹cej sygna³ Y, zja-
DZ801-R2KN. wisko wystêpowa³o w ró¿nych odstêpach czasu, na ogó³ tak
krótkich, ¿e by³y trudnoœci w lokalizacji uszkodzenia.

34 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

Faktycznie nastêpowa³ zanik sygna³u Y na wyjœciu modu³u Philips 21PT441 chassis M1.1E
VIDEO UNIT E2YY (n.3 z³¹cza K12EB), lecz wbrew pozorom Klient dostarczy³ do serwisu odbiornik z opisem usterki: uszko-
uszkodzenia na tym module nie by³o. Dopiero pomiary napiêæ dzi³ ju¿ dwa procesory.
dokonane oscyloskopem wykaza³y zmniejszanie siê impulsu li- Podczas oglêdzin stwierdzono œlad wystrzelenia elektroli-
nii na n.3 z³¹cza K12EB. W momencie wyst¹pienia uszkodzenia
tu, spuchniêty kondensator 2561 2x2200µF/35V, spalony re-
amplituda impulsu mala³a z 6Vss do oko³o 4.5Vss, co powodowa-
zystor 3591 - 220R, wymienion¹ diodê Zenera 6560 na 1W,
³o zanik sygna³u Y na n.5 IC1202 (CX20125) znajduj¹cego siê
uszkodzony stabilizator 7560 - 70L05. Stwierdzono równie¿
na module VIDEO UNIT E2YY. Impuls ten (o polaryzacji do-
wymieniony rezystor 3588- na R27/1W. Z analizy schematu
datniej) jest pobierany z n.5 trafopowielacza T471 i przez szereg
wynik³o, ¿e za usterkê odpowiedzialny by³ transoptor 7556 -
elementów jest podawany na modu³ VIDEO UNIT E2YY. Zmia-
CNX82A. Po wymianie 2651, 3591, 7560, 3588 na 2R2 1/4W,
nê amplitudy zaobserwowano ju¿ w miejscu po³¹czenia R243,
R244 i D242. Szczególn¹ rolê w tym miejscu spe³nia dioda D242, sprawdzeniu 6592, 7591, 7590, 6590, 7592, 7561, 3560 od³¹-
a mianowicie obcina impuls do poziomu napiêcia B6 (+12V). czono p³ytê sygna³ow¹ i w³¹czono odbiornik. Na kondensato-
Pomiary napiêcia +12V wykaza³y jego zmniejszenie poni¿ej tej rze 2561 stwierdzono 15V. Zamontowano procesor, p³ytê sy-
wartoœci i wyst¹pienie w tym momencie uszkodzenia. Przyczyn¹ gna³ow¹ i w³¹czono odbiornik - po regulacji 95 V i wymianie
zmniejszenia napiêcia by³ niewidoczny zimny lut przy stabiliza- pamiêci 24C08 odbiornik wyregulowano, wygrzano i oddano
torze IC352 (L78M12-RA). J.P. klientowi.
Przy okazji potwiedzi³a siê „z³a s³awa” tych odbiorników
Philipsa. W modelach 25 i 28 " regulacja napiêcia bazowego
Toshiba 215R8W 140V odbywa siê przez transoptor 7556 sterowany uk³adem
Objaw uszkodzenia: niesymetryczne zagêszczenie poziomych TL431, a standby przez ten sam transoptor sterowany diod¹
linii w górnej czêœci obrazu, zanika po pewnym czasie od w³¹- 6592-BZX79F13. W modelu 21" standby dzia³a tak samo, ale
czenia odbiornika. regulacja 95V odbywa siê po pierwotnej stronie przetwornicy
Przyczyn¹ by³ kondensator C317 (2.2µF/50V). Je¿eli od- napiêciem z odzysku na n.14 uk³adu 7520 - MC44603 bez
biornik pracowa³ kilka lat nale¿y te¿ wymieniæ C313 (100µF/ sprzê¿enia transoptorowego. W rezultacie wyeliminowano
50V) powoduj¹cy zawiniêcie obrazu u góry, a nawet uszko- sprzê¿enie podczas pracy, a skutkiem wadliwej pracy transop-
dzenie uk³adu scalonego ramki. J.P. tora pad³y elementy zasilane z linii 5V standby: procesor i pa-
miêæ. W przypadku pracy ze sprzê¿eniem w obu trybach uszko-
Kendo CT5049 dzeniu najprawdopodobniej ulegaj¹ elementy zasilacza, które
Objaw uszkodzenia: pracuje tylko w stanie czuwania, nie re- s¹ nieporównywalnie tañsze ni¿ procesor. K.
aguje przycisk standby.
Pomiary napiêæ sta³ych wykaza³y niew³aœciwe wartoœci na
tranzystorach Q505, Q506 i Q507. Same tranzystory by³y do-
Philips 24CE4579/02R chassis 2B
Odbiornika nie mo¿na wy³¹czyæ zdalnie, jedynie wy³¹cznikiem
bre, natomiast przerwê mia³ rezystor R520 (150k/0.5W). Po jego
wymianie odbiornik pracuje poprawnie. Dla u³atwienia napraw sieciowym.
podano napiêcia na tych tranzystorach odpowiednio w trybie Odbiornik pracuje normalnie – dobry obraz i dŸwiêk. Re-
praca i (standby): Q505 E=0V (0V), B=+0.7V (0V), C=+0.1V gulacje mo¿na wykonaæ lokaln¹ klawiatur¹ oraz nadajnikiem
(+124.4V), Q506 E=+114.7V (+126.2V), B=+113.9V podczerwieni. Pomiary napiêæ wykazuj¹, ¿e na n.7 mikropro-
(+126.1V), C=+114.6V (+0.4V), Q507 E=+113.9V (+0.4V), cesora MAB8441P/007 wystêpuje zmiana stanu napiêcia 0V/
B=+114.6V (+0.4V), C=+114.7V (+126.2V). J.P. 5V – praca/czuwanie. Powoduje to zmianê wysterowania bazy
tranzystora 7734 BC558, jednak nie ma zmian napiêcia na ko-
lektorze tego tranzystora. Po wymianie uszkodzonego elementu
Philips 25PT4403/00 chassis L6.2 odbiornik pracuje prawid³owo. R.S.
Objaw uszkodzenia: nie dzia³a, niesprawny zasilacz, uszko-
dzone nastêpuj¹ce elementy przetwornicy: bezpiecznik 1501
(T2.5A), tranzystory 7504 (STP4NA40FI), 7502 (BF423), dio-
Otake 5522VT
dy 6502 (BZX79-C15), 6514 (BZT03-C200) i rezystory 3514, Obraz jest normalny, natomiast zamiast fonii s³ychaæ tylko szum.
3515 (oba po 1R). Podanie sygna³u z generatora na wejœcie antenowe powodu-
Po wymianie uszkodzonych elementów odbiornik pracuje je, ¿e w punkcie pomiarowym TP205 otrzymujemy sygna³ m.cz.
poprawnie, ale jest pewne ale. Mianowicie niedawno w odbior- fonii - jest to po dekoderze FM znajduj¹cym siê w uk³adzie IC201
niku uleg³y uszkodzeniu te same elementy. Odbiornik poddano MST3655P - natomiast brak jest sygna³u m.cz. na wejœciu wzmac-
obserwacji i zwrócono uwagê na bardzo silne grzanie siê radia- niacza mocy IC351 LA4445. Sygna³ m.cz. nie przechodzi przez
tora, na którym by³y umieszczone wszystkie tranzystory mocy. uk³ad prze³¹cznika systemów 5.5MHz/6.5MHz, któr¹ to czyn-
Powierzchnia tego radiatora jest zbyt ma³a na tak¹ iloœæ silnie noœæ wykonuje uk³ad IC341 LA7016 sterowany z procesora
siê grzej¹cych tranzystorów mocy. Do³o¿ono dodatkowy radia- IC103 OEC8034 (n.49). Na tym wyprowadzeniu, mimo stero-
tor z blachy czernionej co znacznie obni¿y³o ich temperaturê. wania klawiatur¹ lokaln¹ i nadajnikiem podczerwieni, stan nie
Uwaga: tranzystor polowy STPNA40FI mo¿na najproœciej ulega zmianie. Uszkodzony jest procesor. R.S.
sprawdziæ przez pomiar omomierzem, np. multimetrem cyfro-
wym Metex typ M-3640D i tak: rezystancja dren-Ÿród³o (– omo- Panasonic TX29AD10C
mierza do³¹czony do drenu) wykazuje wartoœæ oko³o 500R, na-
Przetwornica OTV nie dzia³a.
tomiast rezystancja pozosta³ych z³¹cz wskazuje OL. J.P.
Spalony jest bezpiecznik sieciowy 3.15A. Pomiary omomie-

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 35


Zestawienie

Porady serwisowe

rzem wykazuj¹ zwarcie dren-bramka tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy poprzez rezystory R902, R903 i kondensator
przetwornicy BUZ91A. Po jego wymianie na nowy, przetworni- C905 4.7µF/160V. Zarówno C905, jak i kondensatory C910,
ca startuje, ale po oko³o 5-10 sekundach wy³¹cza siê i w³¹cza, co C911 4.7µF/160V mia³y mocno zani¿one pojemnoœci w sto-
sygnalizuje dioda standby. Przyczyn¹ tego jest tranzystor wzmac- sunku do wartoœci nominalnej. Omawiany odbiornik praco-
niacza koñcowego odchylania poziomego Q534 2SC4288. Za- wa³ ju¿ oko³o 16 lat. Po wymianie kondensatorów odbiornik
znaczyæ tu nale¿y, ¿e ten odbiornik pracuje z fH=2×15.625Hz i startuje prawid³owo, a napiêcie na C909 wynosi +113V. R.S.
fV=2×50Hz. W zwi¹zku z tym nale¿y stosowaæ elementy zastêp-
cze wy³¹cznie takie, jakie zaleca producent. R.S.
Sanyo CEM2140
Jest fonia, brak obrazu.
Schneider STV7156 chassis DTV2 Okazuje siê, ¿e brak jest wysokiego napiêcia. Przyczyn¹
Odbiornik mo¿na w³¹czyæ w stan czuwania, ale nie udaje siê tej usterki jest brak impulsów steruj¹cych baz¹ tranzystora stop-
go wprowadziæ w stan pracy. nia koñcowego odchylania poziomego Q432 2SD1650. Na-
Mamy tu do czynienia z odbiornikiem cyfrowym typu Di- piêcie zasilaj¹ce stopieñ steruj¹cy tego tranzystora zbudowa-
git 2000. Na n.5 procesora steruj¹cego IC1 - CCU2070 nie nego na tranzystorze Q431 2SC3830 wynosi oko³o +10V za-
zmienia siê stan logiczny. Przyczyn¹ tego stanu jest Ÿle dzia³a- miast +24V. Przyczyn¹ tego stanu jest uszkodzony kondensa-
j¹cy uk³ad prze³¹czania praca/czuwanie, a konkretnie dioda D5 tor elektrolityczny na wyjœciu napiêcia +24V z przetwornicy -
1N4148 (przerwa). R.S. C563 330µF/35V (znaczna utrata pojemnoœci). R.S.

Grundig CUC3510 Unimor M851TSO Siesta3A


Zani¿one napiêcia wyjœciowe przetwornicy.
Po w³¹czeniu odbiornika w stan pracy widoczny ciemny ekran
Napiêcie +C wynosi ~20V, a powinno wynosiæ +192V.
z bia³ymi poziomymi pasami wystêpuj¹cymi co oko³o 5 cm.
Od³¹czenie powielacza WN od transformatora TR665 (29201-
Na n.2 uk³adu odchylania pionowego TDA8175 wystêpu-
022.04) nie wp³ywa na pracê przetwornicy. Okazuje siê, ¿e
uzwojenie transformatora ma przerwê miêdzy wyprowadze- je napiêcie oko³o +19V zamiast +25V. Uk³ad ten znajduje siê
niem L i N. W rezultacie nie ma zasilania koñcowy tranzystor na module korekcji UME-2032. Przyczyn¹ tego stanu rzeczy
odchylania poziomego T521 BU903. Transformator mo¿na za- jest uszkodzony kondensator elektrolityczny C853 2200µF/25V
st¹piæ odpowiednikiem firmy Diemen HR5707. Po wymianie (utrata pojemnoœci). R.S.
transformatora nale¿y potencjometrem R637 w przetwornicy
ustawiæ na “+” kondensatora C514 22µF/350V napiêcie +C Unimor M448TS
równe +192V. R.S.
Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ do stanu pracy.
W stanie czuwania wszystkie napiêcia wychodz¹ce z prze-
Unimor M846TSO Siesta3 twornicy s¹ prawid³owe. Celem ustalenia, czy uk³ad wysokie-
Nie reaguje na polecenia z pilota. go napiêcia pracuje prawid³owo, wylutowujemy tranzystor
Pilot zosta³ sprawdzony na innym odbiorniku – dzia³a pra- T706 BC548 i w³¹czamy odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym.
wid³owo. Okazuje siê, ¿e napiêcie zasilaj¹ce procesor steruj¹- W omawianym przypadku wysokie napiêcie jest prawid³owe,
cy U701 SDA20562-A508 wynosi +3.3V zamiast +5V. Przy- podobnie jak i wszystkie napiêcia z nim zwi¹zane. Ekran jest
czyn¹ tego stanu by³ uszkodzony kondensator elektrolityczny ciemny – brak wysterowania katod. Okazuje siê, ¿e na szynie
w zasilaczu C528 1000µF/16V. R.S. danych SDA panuje napiêcie oko³o 0.3V, a rezystancja wzglê-
dem masy wynosi 360R. Przyczyn¹ tego stanu jest g³owica
w.cz. SK0103 firmy Salcomp. Uszkodzon¹ g³owicê zast¹pio-
Grundig CUC4410 no g³owic¹ firmy Selteka typu TH-920L. R.S.
Odbiera tylko jeden program TV i to mocno zaszumiony.
Próby dostrojenia siê do innych programów koñcz¹ siê nie-
powodzeniem. Po sprawdzeniu instalacji antenowej okazuje Unimor M462
siê, ¿e przyczyna tego stanu le¿y po stronie tunera o symbolu Zawy¿one napiêcie g³ówne w stanie czuwania.
29504-101.21. Napiêcia na n.2, 1, 11 tunera wynosz¹ odpo- Napiêcie g³ówne z przetwornicy w stanie czuwania powinno
wiednio +5V, +30V, +12V. Stan magistrali I2C jest prawid³o- wynosiæ oko³o +135V. W tym odbiorniku napiêcie to waha siê
wy. Napiêcie warikapowe mimo prób strojenia wynosi +7V i miêdzy 135÷150V. Dzieje siê to za przyczyn¹ uszkodzonego
nie zmienia siê. Oscylator uk³adu PLL tunera pracuje – jest kondensatora elektrolitycznego C513 1µF/63V znajduj¹cego
przebieg o czêstotliwoœci 4MHz na n.2, 3 SDA3302-2. Uszko- siê po stronie pierwotnej transformatora przetwornicy. W
dzonym okazuje siê uk³ad SDA3302-2. R.S. zwi¹zku z tymi wahaniami napiêæ wychodz¹cych z przetwor-
nicy nast¹pi³y uszkodzenia innych elementów odbiornika. S¹
to nastêpuj¹ce elementy: uk³ad scalony odchylania pionowe-
Hitachi CMT2130 go TDA3653B, dioda impulsowa D605BYW32, rezystor R610
Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ. 0R1/0.5W. Po wymianie wszystkich uszkodzonych elementów
Po w³¹czeniu do sieci zasilaj¹cej brak jest g³ównego na- OTV pracuje prawid³owo, tylko trzeba wyregulowaæ: wyso-
piêcia z przetwornicy na kondensatorze C909 220µF/160V. Im- koœæ obrazu – potencjometr R556 100R, oraz liniowoœæ V –
puls startowy jest podawany na bazê tranzystora kluczuj¹cego potencjometr R565 4k7. R.S.

36 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

Magnetowidy Panasonic NVJ35


Po w³¹czeniu magnetowidu do zasilania s³yszalny by³ jak
zwykle odg³os „mielenia” mechanizmu, lecz po oko³o 2 sekun-
dach wszystko zamiera³o i wygaszeniu ulega³ nawet wyœwie-
Orion N700E-V tlacz urz¹dzenia. Pomiar wyjœciowych napiêæ zasilaj¹cych wy-
Nie odtwarza. kaza³ ich obecnoœæ, a w czasie krótkiego momentu po w³¹cze-
Przyjmuje kasetê. Opasanie taœmy na bêben prawid³owe, niu do sieci mo¿na by³o równie¿ upewniæ siê co do obecnoœci i
jednak nie odtwarza na polecenie PLAY. W czasie, kiedy po- prawid³owej wartoœci napiêæ kluczowanych. Tajemnic¹ by³ w
winno nast¹piæ odtwarzanie, wystêpuje s³yszalny pisk paska na- tym przypadku wygaszony wyœwietlacz. Rozpoczêto pomiary
pêdu windy kasety oraz awaryjne wy³¹czenie urz¹dzenia. W wokó³ uk³adu scalonego IC7501 (sekcja wyœwietlacza). Jego
tym przypadku uszkodzony by³ prze³¹cznik rodzaju pracy. Po napiêcie zasilania 5V by³o prawid³owe, podobnie jak i sygna³y
jego zregenerowaniu (stosunkowo prosty demonta¿) i ponow- zeruj¹ce. Jednak na wyprowadzeniach 1, 2 oraz 3 stwierdzono
nym delikatnym przesmarowaniu (co zapobiega ponownemu brak przebiegu oscylatora. Na pierwszym z wymienionych wy-
utlenieniu siê œcie¿ek kontaktowych) - nastêpuje prawid³owe prowadzeñ panowa³o napiêcie zasilania 5V, podczas gdy na
odtwarzanie oraz zanikaj¹ wspomniane efekty uboczne. pozosta³ych wynosi³o ono 0V. Prawid³ow¹ pracê magnetowidu
Drug¹ usterk¹ jest brak reakcji magnetowidu na klawiaturê osi¹gniêto po wymianie rezonatora X7501. J.J.
lokaln¹ (z pilota reakcja prawid³owa). Tu wyst¹pi³y przerwy w
po³¹czeniu samych przycisków z p³ytk¹ bazow¹ klawiatury. Naj-
dziwniejsze by³o to, i¿ dotyczy³o to prawie wszystkich przyci- Panasonic NVFS90
sków. W takim przypadku najlepiej jest wykonaæ dodatkowe Podczas wykonywania kopii nagrañ pochodz¹cych z ka-
po³¹czenia przy pomocy elastycznych przewodów (wymiar œcie- mery, u¿ytkownik zauwa¿y³ z³¹ jakoœæ materia³u wynikowe-
¿ek nie pozwala na bezpoœredni¹ ich naprawê). E.B. go. Odtwarzany obraz charakteryzowa³ siê przeci¹ganiem ko-
lorów, przesuniêciem ich fazy w górnej czêœci obrazu oraz po-
ziomym wyrywaniem linii. Objawy wskazywa³y na zu¿ycie
Sharp VCA30BP g³owic wizyjnych oraz pogorszenie siê jakoœci toru przesuwu
Nie przyjmuje kasety. taœmy, co by³o o tyle prawdopodobne, ¿e magnetowid nale¿a³
Po w³o¿eniu kasety, zostaje ona prawie natychmiast odda- do sprzêtu nie pierwszej m³odoœci. Wymieniono g³owice wi-
na. Je¿eli próba za³adunku powiedzie siê, to wystêpuje brak zyjne, taœmê napinaj¹c¹ oraz rolkê dociskow¹. Efektem wyni-
funkcji opasania bêbna g³owicy oraz nie mo¿na przewijaæ ta- kowym tej operacji sta³o siê jedynie pog³êbienie efektu wyry-
œmy. Przy takich objawach nale¿y sprawdziæ prze³¹cznik ro- wania poziomych linii obrazu. Przy pomocy oscyloskopu usta-
dzaju pracy. Jego demonta¿ jest stosunkowo prosty, a prze- lono wystêpowanie zak³óceñ szumowych dolnej czêœci impul-
³¹cznik nadaje siê do regeneracji. Po dok³adnym oczyszczeniu sów synchronizacji pionowej. Bli¿sze oglêdziny ujawni³y taki
jego styków oraz ponownym delikatnym przesmarowaniu i za- sam stan rzeczy w przypadku impulsów synchronizacji pozio-
montowaniu, wszystko wróci³o do normy. E.B. mej. Zak³ócenie posiada³o postaæ zbli¿on¹ do sygna³u noœnej.
Po pewnym czasie uda³o siê je powi¹zaæ z konkretnym podze-
Sanyo VHR4160 spo³em magnetowidu, a by³a nim linia opóŸniaj¹ca o sprzê¿e-
Funkcje szybkiego przewijania taœmy do przodu oraz wstecz niu ³adunkowym (CCD) umiejscowiona na module luminan-
nie zawsze by³y realizowane prawid³owo; czasami dochodzi³o cji. Nie ona jednak zosta³a uszkodzona lecz spotka³o to nie-
do znacznego zmniejszenia szybkoœci przewijania. Po roze- wielki kondensator C1 (1µF) sprzêgaj¹cy sygna³ video z wej-
braniu urz¹dzenia okaza³o siê, ¿e wtedy gdy przewijanie nie œciem uk³adu scalonego linii opóŸniaj¹cej. By³ to jedyny uszko-
jest prawid³owe, nie zostaj¹ w pe³ni zwolnione hamulce. Po dzony podzespó³ magnetowidu. J.J.
wykonaniu kilku obrotów talerzyków, przebieg funkcji ulega³
zatrzymaniu. Spowodowane to by³o zu¿yciem siê paska klino- Toshiba V300
wego, co by³o o tyle ciekawe, ¿e na pierwszy rzut oka nie mo¿na Po przepracowaniu oko³o 5 minut w trybie pracy E-E lub te¿
by³o mu niczego zarzuciæ. J.J. odtwarzania, na obrazie pojawia³o siê okresowo wystêpuj¹ce za-
k³ócenie przypominaj¹ce defekt tunera (migotanie). Lekkie ude-
Sanyo VHR3300 rzenie p³yty g³ównej powodowa³o ust¹pienie objawu, który wkrót-
Urz¹dzenie pracowa³o we wszystkich trybach poprawnie, ce jednak powraca³. Po zdemontowaniu tunera poprawiono sze-
jedynie podczas odtwarzania oraz nagrywania dochodzi³o do reg po³¹czeñ lutowanych, ale nie przynios³o to ¿adnej poprawy.
przypadkowego zatrzymywania dzia³ania funkcji. Licznik prze- To samo uczyniono jeszcze w innych miejscach na p³ycie, lecz
biegu taœmy pracowa³ normalnie, tak wiêc najwyraŸniej mu- ci¹gle bez pozytywnych rezultatów. Odkryto jedynie, ¿e podob-
sia³o dochodziæ do ignorowania impulsów pochodz¹cych z n¹ wra¿liwoœæ na wstrz¹s wykazuje równie¿ zasilacz magneto-
czujników wspó³pracuj¹cych z talerzykami. Tak te¿ by³o istot- widu. Dok³adne oglêdziny zasilacza nie posz³y na marne: zauwa-
nie, gdy¿ impulsy by³y obecne, ale podlega³y okresowym za- ¿ono, ¿e w celu utrzymania jego prawid³owej pozycji wewn¹trz
nikom. Oczyszczenie czujników optycznych po³o¿y³o kres nie- urz¹dzenia zastosowano krótki wkrêt ³¹cz¹cy blok zasilania z
prawid³owej pracy magnetowidu. Pamiêtaæ przy tym nale¿y, os³on¹ doln¹ magnetowidu. Jest on jednoczeœnie po³¹czeniem
¿e licznik przesuwu taœmy nie jest sterowany impulsami po- masowej czêœci zasilacza i metalowej os³ony, a w³aœciwie tak
chodz¹cymi od czujników wspó³pracuj¹cych z talerzykami, powinno byæ, gdy¿ wkrêtu nie odnaleziono na swoim miejscu.
lecz impulsami otrzymywanymi z g³owicy A/C. J.J. Po wkrêceniu nowego wkrêtu usterka ust¹pi³a. J.J.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 37


Zestawienie

Porady serwisowe

opisany w „SE” 3/01 str. 53). Z braku orygina³u postanowi³em


Monitory przewin¹æ uszkodzony (nale¿y tylko zadbaæ o ten sam prze-
krój przewodów nawojowych, o tak¹ sam¹ iloœæ zwojów oraz
ten sam kierunek nawijania). Po zamontowaniu przewiniêtego
Peacock 17PRQ trafa, monitor „wystartowa³”. Jednak po kilku minutach pracy
Zak³ócenia na ekranie. da³o siê wyczuæ przegrzan¹ emaliê. Przewiniêty transformator
Zwykle, gdy monitor jest uruchamiany po d³u¿szej prze- i koñcowy tranzystor linii osi¹gnê³y doœæ wysok¹ temperatu-
rwie w jego pracy, widoczne s¹ zak³ócenia w postaci cienkich rê. To mój poprzednik nieœwiadomie zamontowa³ rezystor R115
poziomych linii, które obejmuj¹ prawie ca³y ekran. Przypomi- o wartoœci oko³o 2R. Z braku schematu doœwiadczalnie dobra-
na to brak wybierania miêdzyliniowego. Szczególnie widocz- ³em jego wartoœæ na 94R (2 x 47/0.5W). Przegrzewanie ust¹-
ne s¹ one po prawej stronie ekranu i w czasie, gdy monitor pi³o, a d³ugotrwa³e wygrzewanie monitora potwierdzi³o w³a-
pracuje w trybie najwy¿szej rozdzielczoœci. Po oko³o 1.5 go- œciwy dobór rezystora. E.B.
dziny pracy stopniowo zanikaj¹. Du¿o czasu zajê³o odszuka-
nie wadliwych elementów. By³y nimi kondensatory C164,
C134, C104 o wartoœci 2.2µF/50V (utraci³y pojemnoœæ, a MAG MX14
przede wszystkim sprawnoœæ). Nie by³oby w tym nic dziwne- Bardzo du¿a jaskrawoœæ, bez treœci obrazu.
go, gdyby nie to, ¿e pracuj¹ one w bloku obróbki sygna³ów Tu¿ po w³¹czeniu monitora, pojawiaj¹ siê zarysy treœci
RGB, a ka¿dy z nich zak³óca³ tylko jemu przypisany tor chro- obrazu kontrolnego (z generatora) - ale zaraz jaskrawoœæ ro-
minancji. St¹d wymiana jednego z nich nie usuwa³a ca³kowi- œnie, zanika treœæ i pojawiaj¹ siê linie powrotów. Objawy wska-
cie zak³óceñ. Nale¿a³o wymieniæ wszystkie trzy. E.B. zywa³y na zbyt du¿e napiêcie na G2 (siatka 2 kineskopu). I tak
by³o w istocie, tyle ¿e w tej konstrukcji regulator tego napiêcia
nie jest integraln¹ czêœci¹ trafopowielacza i jest zamontowany
ICL 15W C3W typ A1115A oddzielnie na p³ycie bazowej. Pomiary ujawni³y nieskoñcze-
Bardzo du¿a szerokoœæ obrazu. nie du¿¹ wartoœæ rezystora R557 1.2M/0.5W (po³¹czony sze-
W monitorze dodatkowo nie mo¿na by³o dokonaæ regula- regowo od strony masy z regulatorem G2). Po jego wymianie
cji zniekszta³ceñ poduszkowych. Sprawdzenie wszystkich ele- wszystko wróci³o do normy. E.B.
mentów pracuj¹cych w obszarze korekcji geometrycznej, po-
zwoli³o na stwierdzenie zwarcia diody D306 FES8JT. Po za-
stosowaniu jej odpowiednika BYW29/600, mo¿na by³o usta- Apricot XJ52178
wiæ zarówno odpowiedni¹ szerokoœæ obrazu, jak i zlikwido- Brak pracy przetwornicy sieciowej spowodowany zosta³
waæ zniekszta³cenia poduszkowe. E.B. wyst¹pieniem przerwy rezystora startowego R805 (50k).
Uszkodzenie siê rezystora poci¹gnê³o za sob¹ zanik zasilania
17V podawanego do n.7 uk³adu scalonego UC3842. T.F.
ICL 15W C3T+ typ A1115A
Czasami próbkuje.
Trochê czasu zajê³o odszukanie przyczyny, mimo ¿e uster- Dell 1528LS
ka by³a wyj¹tkowo prosta. To tylko niewidoczne go³ym okiem Monitor uleg³ uszkodzeniu spowodowanym przez zwarcie
zmêczenie po³¹czenia lutowniczego przy transformatorze im- tranzystora koñcowego linii Q424 (2SC5129). Prawdopodob-
pulsowym zasilacza impulsowego. E.B. n¹ przyczyn¹ jego uszkodzenia mog³y byæ sfatygowane luto-
wania wyprowadzeñ transformatora linii. Na wyprowadzeniu
kolektora tranzystora Q424 wystêpowa³y œlady iskrzenia. Wy-
Smile CA1506 daje siê, ¿e ka¿dy z tranzystorów serii 2SC5xx9 traktowaæ na-
Po w³¹czeniu kilkakrotne próbkowanie i nic. le¿y jako element potencjalnie wadliwy - rzadko kiedy uszko-
Napiêcie w ga³êzi 90V - w pobli¿u zera. Dok³adnie spraw- dzenie tego typu jak opisano ma inn¹ przyczynê. T.F.
dzenie elementów zasilacza impulsowego, a zw³aszcza jego
wtórnej strony, ujawnia zwarcie diody D505 I31DF4. Jest ona
odpowiedzialna za podawanie napiêcia 25V. Zastosowano z Tystar TY1415
du¿ym powodzeniem diodê BYT03/400 i wszystko wróci³o Najs³abszym punktem opisywanego modelu wydaje siê byæ
do normy. E.B. wy³¹cznik sieciowy. Najczêœciej stosowana jest w tym miej-
scu wersja z „odwróconymi” ko³eczkami monta¿owymi. Bar-
dziej wytrzyma³a wersja tego samego prze³¹cznika wyposa¿o-
Smile CA1713 na zosta³a w 0.5mm wyprowadzenia „³opatkowe” i z praktyki
Tylko próbkowanie. wynika, ¿e istotnie wytrzymuje ona d³u¿szy okres eksploata-
Po sprawdzeniu p³yty bazowej w okolicy bloku H stwier- cji. Nale¿y pamiêtaæ jednak o tym, ¿e w drugim przypadku
dzono wypalenie œcie¿ek przy tranzystorze Q104. Wymienio- nale¿y odpowiednio ukszta³towaæ koñcówki wyprowadzeñ.
ny by³ równie¿ rezystor R115. Wstawiona wartoœæ to 2R. W Wi¹¿e siê to z faktem, ¿e wy³¹cznik znajduje siê w bliskim
czasie próbkowania, unosi siê z niego dymek. Pomiar oscylo- s¹siedztwie opaski antyimplozyjnej lampy kineskopowej. Bez
skopowy przebiegów H na bazie koñcowego tranzystora linii tego zabiegu, gdy na obudowê monitora zostanie wywarty
wykazuje bardzo ma³e przebiegi - przy prawid³owych na bram- znaczny nacisk (zdarza siê, ¿e na monitor stawia siê ró¿ne rze-
ce Q104 IRF630. Pomiar przy pomocy testera transformatora czy), mo¿e dojœæ do zwarcia pomiêdzy wyprowadzeniami
steruj¹cego T101, wykazuje zwarcie miêdzyzwojowe (tester wy³¹cznika a opask¹. T.F.

38 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Porady serwisowe

Odbiorniki satelitarne Amstrad SRD510


Wadliwym okaza³ siê byæ transoptor CNY17F (IC601). Po
jego wymianie pojawi³y siê wszystkie napiêcia oprócz 12V.
Przyczyn¹ zwarcia okaza³ siê uszkodzony kondensator cera-
Pace MSP200/R miczny 0.1µF (C283), odsprzêgaj¹cy zasilanie uk³adu IC6.
Objaw: Utrata zawartoœci pamiêci, po³o¿enie anteny poza za- Poniewa¿ napiêcie znamionowe tego kondensatora wynosi
kresem dzia³ania pozycjonera. 25V, wiêc prawdopodobnie nie by³o bezpoœredniej przyczy-
Przyczyna: Przypadkowa, krótkotrwa³a przerwa napiêcia ny uszkodzenia (wada kondensatora) albo by³ ni¹ niekontro-
zasilania sieci. lowany przyrost napiêcia w linii 12V spowodowany uszko-
Sposób naprawy: Chwilowa przerwa w dop³ywie napiêcia dzeniem transoptora. J.S.
zasilania mo¿e byæ przyczyn¹ wprowadzenia procesora steru-
j¹cego w niedozwolone re¿imy pracy. Zwykle jest to skutkiem
niepoprawnego zadzia³ania obwodu reset. Aby zapobiec ta- Amstrad 1000 Satcorder
kim sytuacjom proponuje siê zainstalowanie na linii +5V (za- Amstrad 1000 to urz¹dzenie bêd¹ce kombinacj¹ magneto-
silanie procesora U1), dodatkowego wyspecjalizowanego ob- widu i tunera satelitarnego. Zg³oszenie dotyczy³o z³ej jakoœci
wodu resetu oraz wykonanie niewielkich zmian w otoczeniu sygna³u z magnetowidu i zafalowanego obrazu odbieranego
U1. Jeœli procesor U1 jest w wersji NMOS (obudowa cera- przez tuner. Poniewa¿ nie by³a dostêpna dokumentacja serwi-
miczna) nale¿y zamontowaæ dodatkowe dwa kondensatory od- sowa naprawa by³a przeprowadzana metod¹ „ciep³o-zimno”.
sprzêgaj¹ce 1500pF oraz uk³ad zerowania, np. ZSM530G fir- Uszkodzonym okaza³ siê byæ kondensator 100µF/25V (CA05),
my Zetex (szczegó³y monta¿u pokazuje rys. 1). Jeœli U1 jest w który stanowi³ rozwarcie.
wersji CMOS (obudowa plastikowa) nale¿y tylko zamonto- Kilka dni póŸniej inny egzemplarz Amstrad 1000 zosta³
waæ dodatkowy uk³ad zerowania. B.S. zg³oszony do naprawy z tymi samymi objawami. Tym razem
40 21
uszkodzeniu uleg³o kilka innych kondensatorów elektrolitycz-
30
nych. Wszystkie te elementy by³y zamontowane na p³ytce de-
kodera z ty³u urz¹dzenia i stanowi³y rozwarcie. Podczas wy-
miany zastosowano kondensatory 105°C, poniewa¿ w rejonie,
ZSM 152
530G U1 w którym wystêpowa³y uszkodzenia panuje wysoka tempera-
152
tura, a wentylacja jest s³aba. J.S.

1 6 11 12 20 Pace DVR500
Rys.1. Nie dzia³a.
Uszkodzenie nast¹pi³o podczas awarii w sieci energetycz-
Pace nej, w czasie której nast¹pi³y seryjne zaniki napiêcia w gniazd-
Objaw: Blokowanie siê odbiornika (brak reakcji na rozkazy kach zasilaj¹cych. Pierwotna strona zasilacza urz¹dzenia oka-
wysy³ane z pilota) lub zak³ócenia (przerwy) w pracy panelu za³a siê byæ dobrze znan¹ aplikacj¹ uk³aduTOP202, stosowa-
sterowania. n¹ w serii odbiorników MSS100, jednak¿e w tym wypadku
Przyczyna: Niepewna praca odbiorników podczerwieni - zbyt uk³ad TOP202 pracowa³ na radiatorze i oznaczony zosta³ na
du¿a wra¿liwoœæ na interferencje od oœwietlenia zewnêtrznego. p³ytce drukowanej jako U700. W uk³adzie sprzê¿enia zwrot-
Sposób naprawy: Producent proponuje dokonanie wymia- nego zastosowano transoptor. Transformator wygl¹da³ na zbyt
ny odbiorników podczerwieni na nowsze pozbawione opisy- du¿y, aby nast¹pi³o jego uszkodzenie w wypadku przep³ywu
wanej wady (tabela 1). B.S. nawet bardzo znacznego pr¹du.
Badanie odbiornika wykaza³o, ¿e nast¹pi³o gwa³towne prze-
palenie bezpiecznika. Nie by³o te¿ niespodzianki, kiedy oka-
Tabela 1. Zestawienie zamienników odbiorników podczerwieni za³o siê, ¿e uszkodzeniu uleg³ TOP202. Sprawdzono elementy
Oznaczenie Typ odbiornika podczerwieni w jego s¹siedztwie, ale nie wykazywa³y objawów uszkodze-
Model schematowe „stary” „nowy”
seria MSS300
nia. Rezystor 47R zosta³ przypuszczalnie zastosowany w tym
seria MSS500 IR1 SBX-1910-52 SBX-1910-E2 samym celu, co rezystor R2 w MSS100 zapewniaj¹c wraz z
seria MSS1000 kondensatorem C4 w³aœciw¹ charakterystykê pêtli sprzê¿enia
MRD950 Plus zwrotnego i opóŸnienie dla napiêcia zasilaj¹cego podczas w³¹-
APOLLO 120
PSM8000/8500
IR1 SBX-1920-52 SBX-1920-E2 czania urz¹dzenia. W czasie jednej z napraw odbiornika serii
seria MSS200 MSS100 zauwa¿ono, ¿e rezystor ten mo¿e zostaæ uszkodzony
DGT400 w wyniku przepalenia uk³adu TOP202.
DSR200 Poniewa¿ pozosta³a czêœæ odbiornika wygl¹da³a na spraw-
DVC200
DVR500 IR700 SBX-1920-52 SBX-1920-E2
n¹ wymieniono TOP202 oraz bezpiecznik, a nastêpnie ostro¿-
DVS211 nie w³¹czono zasilanie. Szczêœliwie wszystko odby³o siê bez
GSD100 niespodzianek. Ciekawe, ¿e nie by³ to pierwszy przypadek, gdy
IRD5000 uk³ad rodziny TOP uleg³ uszkodzeniu podczas silniejszych
D400
IR400 SBX-1920-52 SBX-1920-E2 wahañ napiêcia sieciowego. Wygl¹da na to, ¿e s¹ one wra¿li-
MSS466
STU 120 IR800 SBX-1920-52 SBX-1920-E2 we na tego rodzaju sytuacje. J.S.
}

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 39


Zestawienie

Serwis odbiornika TV SAT Cambridge RD480 EXTRA

Serwis odbiornika TV SAT Cambridge RD480 EXTRA


Jerzy Gremba

W opracowaniu tym zawarto opis typowych uszko- Objaw: na wyœwietlaczu miga napis SC.
dzeñ odbiornika Cambridge RD480 EXTRA oraz jego Objaw ten sygnalizuje zwarcie w obwodzie zasilania LNB.
„klonu” Finlux 480. W niektórych, wczeœniejszych egzemplarzach odbiornika nie-
sprawny by³ rezystor nastawny R125 przeznaczony do usta-
wienia napiêcia zasilania LNB. Rezystor ten czêsto przerywa.
Problemy zwi¹zane z zasilaczem Nale¿y zast¹piæ go rezystorem nastawnym dobrej jakoœci. Je-
W przypadku niesprawnoœci odbiornika czynnoœci serwi- œli powy¿sze czynnoœci nie spowoduj¹ usuniêcia uszkodzenia,
sowe nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia napiêæ w jego zasila- nale¿y sprawdziæ obwód zasilania LNB prowadz¹cy do g³o-
czu. Na rysunku 1 przedstawiono elementy zasilacza najczê- wicy oraz od³¹czyæ koñcówkê g³owicy doprowadzaj¹c¹ na-
œciej ulegaj¹ce uszkodzeniom oraz wartoœci napiêæ i sygna³ów piêcie zasilania LNB. Jeœli pojawi siê napiêcie, nale¿y wymie-
wystêpuj¹cych w odbiorniku. niæ g³owicê (ewentualnie spróbowaæ wyeliminowaæ przyczy-
Objaw: Odbiornik nie pracuje. Napiêcia wyjœciowe z trans- nê zwarcia w module g³owicy).
formatora sieciowego s¹ prawid³owe. Objaw: brak obrazu, widaæ kilka migaj¹cych linii.
Nale¿y sprawdziæ napiêcie stanu czuwania 5V na wyjœciu Sprawdziæ napiêcie 10V doprowadzone do g³owicy z uk³a-
regulatora U32. Jeœli uk³ad U32 jest bardzo gor¹cy i brak jest du U2 poprzez diody D50 i D51. Jeœli jest poprawne, nale¿y
napiêcia 5V - wystêpuje zwarcie w jego obwodzie obci¹¿enia. wymieniæ g³owicê. Jeœli jest niew³aœciwe nale¿y wymieniæ obie
W celu zlokalizowania uszkodzenia nale¿y od³¹czyæ obwód diody (BAS16) oraz dodatkowo dwa kondensatory elektroli-
zasilany napiêciem 5V - modulator UHF. Jeœli napiêcie 5V jest tyczne umieszczone w module g³owicy.
w³aœciwe, nale¿y wymieniæ modulator. W przeciwnym razie Objaw: po przyciœniêciu przycisków [ UP/DOWN ] prze-
trzeba wymieniæ regulator U32 (LM2940CT). skakuje kilka kana³ów.
Przyczyn¹ niew³aœciwego napiêcia 5V mog¹ byæ równie¿: Zastosowanie procedury fabrycznego reset’u eliminuje
• kondensator elektrolityczny C173 (100µF), przeskakiwanie kana³ów.
• kondensator C180 (47µF), Objaw: odbiornik nie reaguje na rêczne sterowanie.
• kondensator C205 (100nF), zamontowany bezpoœrednio Przyczyn¹ mo¿e byæ z³amana taœma z³¹cza PL3 z panelu czo-
na wyprowadzeniach uk³adu U32, ³owego. Zast¹pienie taœmy przewodem eliminuje uszkodzenie.
• uk³ad U5 (n.20 i 21). Objaw: pojedynczy pas przesuwaj¹cy siê w dó³ obrazu.
Nale¿y wymieniæ wszystkie diody 1N4002 umieszczone
Problemy z zablokowanym odbiornikiem w trzech szeregach po lewej stronie p³yty zasilacza, chyba, ¿e
uda siê wyselekcjonowaæ niesprawn¹ diodê.
Blokada rodzicielska Objaw: istnieje mo¿liwoœæ wyboru kana³ów P1 do P9 lub
Objaw: odbiornik nie daje siê w³¹czyæ ze stanu czuwania. s¹ b³êdne kana³y po resecie.
W celu wykonania fabrycznego reset’u nale¿y wykonaæ Nale¿y wymieniæ pamiêæ EEPROM (U100) umieszczon¹
nastêpuj¹ce czynnoœci: obok taœmy z³¹cza g³owicy. Jeœli usterka bêdzie wystêpowaæ
• od³¹czyæ zasilanie sieciowe odbiornika, nadal, nale¿y wymieniæ mikroprocesor.
• nacisn¹æ i przytrzymaæ przycisk [ DOWN ] (dla wersji na
rynek niemiecki [ UP ]), Problemy w torze fonii
• przy³¹czyæ zasilanie sieciowe,
• zwolniæ przycisk [ DOWN ], W celu odbioru podnoœnej 6.65MHz (dla Eutelsatu) na kana-
• zaczekaæ dopóki nie nast¹pi za³adowanie pamiêci. le audio A7 nale¿y dokonaæ modyfikacji uk³adu. W tym celu na-
U2 le¿y wymieniæ rezonator kwarcowy 18.432MHz na 17.360MHz.
Objaw: zanikaj¹cy „syk” na kanale audio A1.
16V 12V
poziom 13/17V Nale¿y wymieniæ rezonator kwarcowy X4 (17.714MHz).
8V 4MHz
U32 video SDA 5V Objaw: syczenie w tle sygna³u, mo¿e byæ przerywane.
U11

SCL 5V
X3 X4 X5 5V +5V
+30V
Nale¿y sprawdziæ po³¹czenia lutowanie tantalowych kon-
+10V
8V AC
8V 5V standby Base band densatorów zamontowanych na p³ycie.
0V
14V AC C74
C180 0V Objaw: brak fonii na poszczególnych kana³ach audio.
22V AC R125 Nale¿y sprawdziæ napiêcia steruj¹ce wyborem rezonatorów
C172 C72 C43 C75 kwarcowych. Poszczególne rezonatory kwarcowe s¹ sterowane
regulacja
napiêcia z mikroprocesora za poœrednictwem nastêpuj¹cych nó¿ek:
LNB
U5
• n.28 = 5V wybrany X4 (17.714MHz) poprzez R8 i D26.
Audio 1, 3 i 4,
C173
• n.27 = 5V wybrany X3 (18.074MHz) poprzez R6 i D27.
5V standby
Audio 2, 5 i 6,
Rys.1. Elementy zasilacza odbornika Cambridge RD480 • n.26 = 5V wybrany X5 (18.432MHz) poprzez R4 i D25.
najczêœciej ulegaj¹ce uszkodzeniom. Audio 7, 8 i 9. }

40 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips - UV411 i UV412

Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.10) - UV411, UV412


Ryszard Strzêpek

12. G³owice w.cz. TV: UV411 i UV412 Tabela 12.2. Opis wyprowadzeñ g³owic UV411 i UV412
12.1. Wersje g³owic w.cz. TV: UV411 i UV412 1 wejœcie antenowe 75R
2 napiêcie zasilania pasma VHF I +12V
Wersje g³owic UV411 i UV412 zestawiono w tabeli 12.1.
3 napiêcie zasilania pasma VHF III +12V
4 napiêcie zasilania pasma UHF +12V
Tabela 12.1.
5 napiêcie ARW
Typ Wejœcie Dzielnik Nr katalogowy
6 napiêcie zasilania g³owicy +12V
g³owicy w.cz. czêstotliwoœci Philipsa
7 napiêcie strojenia +1V ÷ 28V
UV411 phono - 3112 127 24360
8 niesymetryczne wyjœcie na p.cz.
UV411/IEC IEC - 3112 127 08870
10 masa
UV412 phono 1 : 256 (n.14) 3112 127 42010
12
UV412/256 phono 1 : 256 (n.8) 3112 127 09060 zrównowa¿one wyjœcie napiêcia dzielnika czêstotliwoœci
13
UV412/256/IEC IEC 1 : 256 (n.8) 3112 127 08880
14 napiêcie zasilania dzielnika czêstotliwoœci +5V
UV412/64 phono 1 : 64 (n.8) 3112 127 08890
UV412/64/IEC IEC 1 : 64 (n.8) 3112 127 08900
Zakresy te obejmuj¹ kana³y: NZ1-C, M4-E12, E21-E69.
Uwaga: Dzielnik czêstotliwoœci oscylatora lokalnego g³o- 3. Napiêcie zasilania: +12V.
wicy UV412 mo¿e byæ zbudowany w oparciu o uk³ad scalo- 4. Zakres napiêcia strojenia: +1 ÷ 28V.
ny z 14 wyprowadzeniami SAB1077 lub z 8 - SP4653. 5. Napiêcie prze³¹czania pasm: +12V.
6. Zakres napiêcia ARW: +9.2 ÷ 0.85V.
12.2. Podstawowe parametry mechaniczne 7. Czêstotliwoœæ poœrednia wizji 38.9MHz.
Obudowy g³owic UV411 i UV412 pokazano na rys. 12.1. 8. Wspó³czynnik VSWR: ~ 4.5 ÷ 7.
9. Szerokoœæ pasma kana³u:
95 23 a/ pasmo VHF I ~ 11MHz,
b/ pasmo VHF III ~ 13MHz,
c/ pasmo UHF ~ 20MHz.
10. Wzmocnienie mocy: ~ 28dB.
11. T³umienie sygna³u p.cz.: min. 40 ÷ 60dB.
12. Pobór pr¹du dla U = +12V: maks. 55mA.
phono 77
13. Napiêcie zasilania dzielnika czêstotliwoœci: +5V.
1
14. Pobór pr¹du dla U = +5V: maks. 35 ÷ 55mA.
15. Wspó³czynnik szumów:
28.5
a/ pasmo VHF I - maks. 7dB,
8.2 b/ pasmo VHF III - maks. 10dB,
6
18.5 2 3 4 5 6 7 9 10 12 13 14 c/ pasmo UHF - maks. 10dB.
10 16. Charakterystyki strojenia g³owic UV411 i UV412 pokaza-
no na rys. 12.2.
cewka p.cz. Czêstotliwoœæ Czêstotliwoœæ Czêstotliwoœæ
IEC punkt pomiarowy noœna wizji (MHz) noœna wizji (MHz) noœna wizji (MHz)
125 250 850
dla p.cz. VHF I VHF III UHF

100 225 750


Rys.12.1
12.3. Opis wyprowadzeñ 75 200 650

Opis wyprowadzeñ g³owic UV411 i UV412 zestawiono w


50 175 550
tabeli 12.2.
25 150 450
12.4. Parametry elektryczne g³owic typu UV411 i 0 10 20 30
Napiêcie strojenia (V)
0 10 20 30
Napiêcie strojenia (V)
0 10 20 30
Napiêcie strojenia (V)
UV412
Rys.12.2.
1. Przeznaczenie: systemy CCIR B i G.
2. Zakresy odbieranych czêstotliwoœci:
17. Dane uk³adu p.cz.:
a/ pasmo dolne VHF I - 44 ÷ 92MHz,
a/ pasmo obwodu p.cz. g³owicy: 5MHz,
b/ pasmo górne VHF III - 162 ÷ 230MHz,
b/ uk³ad pomiarowy do strojenia cewki L21 zosta³ pokaza-
c/ pasmo UHF - 470 ÷ 861MHz.
ny na rysunku 12.3,

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 41


Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

c/ zakres strojenia cewki L21: 33 ÷ 40MHz, R1 +13V


Wypr.9 detektor
d/ t³umienie wtr¹ceniowe pomiêdzy punktem wpiêcia na g³owicy miernik
18
R we = 75R
p.cz. a wyjœciem p.cz. g³owicy wypr. 9: 16dB. C1
22p
17. Zalecany sposób zasilania poszczególnych pasm pokaza- 82 82 82 27

no na rysunku 12.4.
Rys.12.3.
12.5. Elementy pó³przewodnikowe g³owic
• tranzystory: BF324, BF926, BF970, BF980 (3SK87), 1SS99, 2 3 4 6
VHF I VHF III UHF VHF/UHF
BF982, • uk³ady scalone: SAB1077,
• diody: BA482/483/484, BAV10, BAW62, BB405, BB809, SP4632, SP4653 . Rys.12.4. }

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R (cz.3)


W³adys³aw Wójtowicz

Trzecia czêœæ opisu monitora NEC MultiSync ny sygna³u synchro V jest wytwarzany poprzez ³adowanie i
XE21 JC2131VMA/B/R (pierwsza czêœæ i schemat - roz³adowywanie kondensatora C513, pod³¹czonego do n.5
„SE” 4/2001, druga „SE” 6/2001 poœwiêcona jest IC501. Amplituda tego sygna³u mo¿e byæ zmieniana poprzez
uk³adom: odchylania pionowego, wytwarzania wyso- zmianê napiêcia sta³ego na n.8 IC501. To w³aœnie regulacja
maksymalnej wysokoœci obrazu (V SIZE MAX) realizowana
kiego napiêcia, wygaszania, dynamicznej ostroœci,
jest z wykorzystaniem tego napiêcia.
procesora steruj¹cego oraz sposobom lokalizacji W sk³ad wy¿ej opisanych uk³adów wchodzi równie¿ uk³ad
uszkodzeñ w tych uk³adach. AGC wytwarzaj¹cy sta³y przebieg pi³ozêbny o amplitudzie za-
le¿nej od czêstotliwoœci odchylania pionowego. Ten przebieg
5. Uk³ady odchylania pionowego jest dostêpny na n.9 IC501, z której bezpoœrednio trafia do n.24
uk³adu IC4A1 (UPC1882).
Schemat blokowy toru odchylania pionowego pokazano na
rysunku 5.1. •ród³em wyjœciowego sygna³u odchylania pio- 5.1. Uk³ady korekcji sygna³u
nowego V SYNC otrzymywanego na 13 nó¿ce uk³adu IC7A1 Regulacje liniowoœci w pionie i wysokoœci rastra realizo-
(M52036SP) na p³ycie VIDEO PWB s¹ sygna³y doprowadzo- wane s¹ poprzez przebieg pi³ozêbny doprowadzony do n.24
ne do monitora kablem przy³¹czeniowym do z³¹cza CN-IN. W IC4A1 i wyjœciowy sygna³ korekcyjny na n.18 IC4A1. Odpo-
zale¿noœci od rodzajów sygna³ów, z których tworzony jest sy- wiednie przebiegi (drugiego i trzeciego stopnia) s¹ wytwarza-
gna³ V SYNC, s¹ one doprowadzane do nastêpuj¹cych nó¿ek ne z przebiegu pi³ozêbnego (z n.24) i poprzez dodanie do wej-
uk³adu IC7A1: œciowego sygna³u pi³y tworzona jest korekcja liniowoœci.
• do n.8 - wydzielony sygna³ synchro, Wielkoœæ zmian korekcji liniowoœci zale¿na jest od napiê-
• do n.6 - zespolony sygna³ synchro, cia sta³ego doprowadzanego do: n.27 IC4A1 (wysokoœæ obra-
• do n.4 - sygna³ synchro na³o¿ony na sygna³ toru G. zu), n.28 (pozycja w pionie), n.29 (korekcja S) i n.30 (korek-
Niezale¿nie od Ÿród³a i rodzaju sygna³u, wyjœciowy impuls V cja C). Ka¿dorazowo przy zmianie wysokoœci i pozycji w pio-
SYNC pojawia siê na n.13 IC7A1, sk¹d poprzez dzielnik rezy- nie przeprowadzana jest optymalizacja liniowoœci.
stancyjny R7C9 i R7L8 i z³¹cze CN-F (wypr.26) przechodzi
na p³ytkê uk³adów odchylania DEF PWB. 5.2. Uk³ad centrowania w pionie
Z wypr. 26 z³¹cza CN-F sygna³ V SYNC trafia do n.4. uk³a- Pozycja rastra w pionie jest regulowana poprzez zmianê
du IC501 (UPC1881) - do uk³adu oscylatora V. Uk³ad ten jest poziomu napiêcia sta³ego sygna³u doprowadzanego do IC401.
kontrolowany przez przerzutnik flip-flop, a przebieg pi³ozêb- Przez odejmowanie wyjœciowego przebiegu pi³ozêbnego z n.18
IC4A1 i napiêcia decyduj¹-
cego o pozycji w pionie z
n.17 doprowadzanego do
IC411, poziom napiêcia sta-
³ego mo¿e byæ zmieniany.

5.3. Stopieñ wyjœciowy


Wejœciowe napiêcie do-
prowadzane do IC401 jest
odwracane i wzmacniane do
poziomu wymaganego przez
cewki odchylaj¹ce. Pr¹d
Rys.5.1. równy z grubsza pr¹dowi

42 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

odchylania przep³ywa przez R406 i mo¿e byæ tam „mierzony œli jest prawid³owy - sprawdziæ tranzystory Q7A1 ÷ Q7A3
jako napiêcie”. Zastosowane jest tutaj sprzê¿enie zwrotne i am- i ich otoczenie oraz uk³ad IC7A1 i elementy jego aplikacji.
plituda utrzymywana jest na ustalonym poziomie tak, ¿e na-
5.6.2. Niestabilny obraz w pionie
piêcie tutaj wystêpuj¹ce i napiêcie wejœciowe na IC401 pozo-
Sprawdziæ sygna³ synchro V mierz¹c go na wypr. F26 z³¹-
staj¹ w ustalonym stosunku.
cza CN-F na p³ycie VIDEO PWB (PWE-420):
• prawid³owy - sprawdziæ uk³ady odchylania pionowego we-
5.4. Uk³ad detekcji odchylania d³ug algorytmu p.5.5, uk³ady odchylania poziomego i wy-
W przypadku braku odchylania pionowego wi¹zka elek- twarzania wysokiego napiêcia wed³ug algorytmu p.4.1 oraz
tronów kreœli poziom¹ liniê na ekranie stwarzaj¹c niebezpie- uk³ady sterowania wed³ug algorytmów 9.7 ÷ 9.9,
czeñstwo wypalenia pow³oki fosforowej kineskopu. Na po- • nieprawid³owy - sprawdziæ wejœciowy sygna³ synchro V
trzeby wykrywania obecnoœci lub braku odchylania pionowe- na wypr. 10 CN-IN na p³ycie VIDEO PWB: jeœli jest on
go zastosowano uk³ad detekcji i zabezpieczenia wysokiego na- nieprawid³owy nale¿y sprawdziæ kabel przy³¹czeniowy, a
piêcia w przypadku braku odchylania pionowego. Gdy uk³ady jeœli jest prawid³owy - tranzystory Q7A5, Q7C4 i ich oto-
odchylania pionowego dzia³aj¹ prawid³owo nastêpuje ³adowa- czenie oraz uk³ad IC7A1 wraz z elementami jego aplikacji.
nie kondensatora C408 i roz³adowywanie przez Q401, tak ¿e
nie jest przekraczane napiêcie diody Zenera ZD403. W przy-
padku braku odchylania pionowego kondensator C408 jest ³a- 6. Uk³ad wysokiego napiêcia
dowany przez R410, 409, nastêpuje przekroczenie napiêcia Uk³ad wytwarzania wysokiego napiêcia sk³ada siê z trafo-
okreœlonego diod¹ Zenera ZD403 i za³¹czenie uk³adu zabez- powielacza T5H1, uk³adu steruj¹cego znajduj¹cego siê na tra-
pieczenia wysokiego napiêcia na tranzystorze Q5M2 i w efek- fopowielaczu, tranzystora Q5H1 i towarzysz¹cych obwodów
cie zablokowanie uk³adu wytwarzania wysokiego napiêcia. wytwarzaj¹cych wyjœciowy sygna³ wysokiego napiêcia oraz
uk³adów zabezpieczaj¹cych przed nieprawid³ow¹ prac¹.
5.5. Lokalizacja uszkodzeñ w uk³adach odchylania
pionowego 6.1. Uk³ad steruj¹cy
5.5.1. Sprawdziæ linie zasilaj¹ce +15V / -15V - pomiar wyko- Uk³ad steruj¹cy umieszczony jest na trafopowielaczu i po-
naæ na wyprowadzeniach K3 i K5 z³¹cza CN-K na p³y- ³¹czony z p³yt¹ odchylania DEF PWB poprzez z³¹cze CH-HV.
cie odchylania: Napiêcie wykrywaj¹ce wysokie napiêcie jest wyprowadzone
• napiêcia nieprawid³owe - sprawdziæ uk³ady zasilacza, na p³ytê w punkcie TP-HV. Impuls AFC z transformatora linii
• napiêcia prawid³owe - p.5.5.2. T571 doprowadzony jest do wypr. 6 z³¹cza CN-HV, a przebieg
5.5.2. Sprawdziæ impuls wyjœciowy (V SAW O) na n.18 IC4A1 pi³y generowany jest wewn¹trz IC1. Ten przebieg oraz napiê-
(0.75÷3.4Vp-p): cie wykrywaj¹ce wysokie napiêcie (TP-HV) s¹ porównywa-
• impuls prawid³owy - uszkodzeniu mog³y ulec uk³ady ne, w wyniku czego generowany jest impuls doprowadzany
IC411, IC401 i elementy ich otoczenia, a jeœli s¹ sprawne nastêpnie do bramki Q5H1. Szerokoœæ tego impulsu jest mniej-
uszkodzone s¹ cewki odchylaj¹ce V, sza, gdy poziom wysokiego napiêcia podnosi siê i wiêksza,
• impuls nieprawid³owy - p.5.5.3. gdy poziom obni¿a siê.
5.5.3. Sprawdziæ impuls wejœciowy na n.24 (V SAW I) IC4A1
(1÷3Vp-p):
• impuls prawid³owy - uszkodzony jest uk³ad IC4A1 lub T5H1 F.B.T.
uk³ady sterowania - algorytm p.9.7 ÷ 9.9, D5H1 470
1 HV
• impuls nieprawid³owy - p.5.5.4. D5H0 R5H4 HV CONTROL do
Q5H1 C5H1
5.5.4. Sprawdziæ impuls wejœciowy na nó¿ce 4 (V SYNC) C5H2 R5H3 UNIT CN-HV
R5H0
IC501 (5Vp-p): D5H4
• impuls nieprawid³owy - sprawdziæ uk³ad interfejsu sygna-
TOTAL 120M

2
R5H1 D5H2 L5H1
³ów synchro (objaw - niestabilny obraz p.5.6), R5H2 D5H3
3
• impuls prawid³owy - uszkodzony jest uk³ad IC501, ele- + 175V L5K1
1500p
600M

menty jego aplikacji lub uk³ady sterowania - algorytm R5K1 4


p.9.7 ÷ 9.9. C5K1 C5K2
5
33p Focus
C5K3 R5K2

5.6. Lokalizacja uszkodzeñ w przypadku niestabil- 6


Dyn.
Focus
nego obrazu Q5K1 R5K3
5.6.1. Niestabilny obraz w poziomie 10 Screen

Sprawdziæ sygna³ synchro H mierz¹c go na wypr. F18 z³¹- Protecter


9
cza CN-F na p³ycie VIDEO PWB (PWE-420):
1000p
1000p

• prawid³owy - sprawdziæ uk³ady odchylania poziomego i AFC


G1 7
6 1
wytwarzania wysokiego napiêcia wed³ug algorytmu p.4.1 8 13 14 12 11
SAWTOOTH 4.4V 4.9V TP-DF
oraz uk³ady sterowania wed³ug algorytmów 9.7 ÷ 9.9, WAVE
COMPA- D Focus
RATOR
• nieprawid³owy - sprawdziæ wejœciowy sygna³ synchro H GENERATOR
TP-HV SG5H1
IN

na wypr. 8 CN-IN na p³ycie VIDEO PWB: jeœli jest on nie- IC1 HV CONTROL CIRCUIT 1k5
ABL
prawid³owy nale¿y sprawdziæ kabel przy³¹czeniowy, a je- Rys.6.1.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 43


Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

7. Uk³ady wygaszania
+ 175V + 2 W sk³ad uk³adów wygaszania wchodz¹ tranzystory

+
Q903÷Q906, które ³¹cz¹ impulsy odchylania poziomego i pio-
T5H1
Q5K1 FBT nowego, uk³ad polaryzacji steruj¹cy siatk¹ G1 oraz uk³ad wyga-
szania plamki. Uk³ady te znajduj¹ siê p³ytce kineskopu CRT PWB.
10

+
+15V 8 Uk³ady wygaszania
+ 15V Impulsy wygaszania poziomego doprowadzane s¹ do tran-
zystora Q903 z transformatora wyjœciowego linii (sygna³ AFC)
Q5M3 ABL poprzez wypr. 2 z³¹cza CN-M. Z kolei impulsy wygaszania
Q5M1
pionowego wytwarzane w uk³adzie IC5C1 na p³ycie DEF PWB
Q5M2
dochodz¹ do tranzystora Q906 poprzez wypr. 3 z³¹cza CN-M.
+

CN-HV Impulsy wygaszania poziomego i pionowego s¹ ³¹czone w stop-


n.3
Uk³ad steruj¹cy niach Q903 i Q906 i po przejœciu przez Q904 i Q905 dopro-
uk³adem wadzane s¹ do G1. Dziêki temu, w trakcie powrotów wi¹zki
IC1 wysokiego
+ napiêcia strumienia elektronów, napiêcie siatki pierwszej jest niskie
HV powoduj¹c „wygaszenie” tej wi¹zki na ekranie.
REFERENCE
SHUT DOWN

Uk³ad polaryzacji
Rys.6.2. Sterowanie napiêciem G1 jest wykonywane na wyjœciu kon-
wertera D/A procesora. Sygna³ z tego wyjœcia jest doprowa-
dzany do p³ytki kineskopu poprzez wypr. 6 CN-M. Uk³ad IC901
6.2. Stopieñ wyjœciowy i tranzystor Q907 stanowi¹ stopieñ konwersji napiêcia i pr¹du:
Uk³ad wyjœciowy jest zale¿ny od impulsu steruj¹cego przy- gdy napiêcie z wypr. 6 CN-M zmienia siê, zmienia siê równie¿
³o¿onego do bramki Q5H1, a na kolektorze wytwarzany jest pr¹d p³yn¹cy w obwodzie kolektora Q907. Spadek napiêcia na
impuls doprowadzany do wypr. 1 trafopowielacza. Zmiany sze- kolektorze Q907 u¿ywany jest do zmiany napiêcia sta³ego do-
rokoœci impulsu steruj¹cego bêd¹ce wynikiem fluktuacji wy- prowadzanego do siatki G1.
sokiego napiêcia bêd¹ce wynikiem zmian pr¹du kineskopu i
czêstotliwoœci pracy, zmieniaj¹ wartoœæ szczytow¹ impulsu ko- Uk³ad wygaszania plamki
lektora i nastêpuje stabilizacja wysokiego napiêcia. Uk³ad wygaszania plamki uaktywnia siê w momencie od³¹-
czenia zasilania oraz przy prze³¹czeniu monitora w jeden z try-
6.3. Uk³ady zabezpieczeñ wysokiego napiêcia bów oszczêdnoœciowych. Gdy obecne jest zasilanie, napiêcie
Uk³ady zabezpieczeñ wysokiego napiêcia chroni¹ przed +15V dochodzi do C901, napiêcie +175V do C902, a Q901
nadmiernym wzrostem promieniowania X, blokuj¹c uk³ad ste- jest w stanie odciêcia.
ruj¹cy przy nadmiernym wzroœcie wysokiego napiêcia oraz Gdy napiêcie +15V obni¿a siê, Q901 zostaje w³¹czony, ³a-
przed nadmiernym pr¹dem, który pracuje, gdy pr¹d p³yn¹cy dunek z C901 poprzez R903 dociera do Q902 w³¹czaj¹c go.
do trafopowielacza nadmiernie wzrasta. Je¿eli, któreœ z zabez- Gdy Q902 jest za³¹czony, na dodatniej ok³adzinie C902 napiê-
pieczeñ zadzia³a wy³¹czenie jego dzia³ania jest mo¿liwe do- cie staje siê 0, a na ok³adzinie ujemnej napiêcie spada do -
piero poprzez od³¹czenie zasilania. 175V. To napiêcie doprowadzane jest do G1, dziêki czemu ki-
neskop zostaje odciêty.
Ochrona przed wzrostem promieniowania X
Gdy wysokie napiêcie wzrasta, wzrasta równie¿ napiêcie na
wyprowadzeniu 10 trafopowielacza. To napiêcie jest porówny- 8. Uk³ad dynamicznej ostroœci
wane z napiêciem odniesienia wewn¹trz uk³adu IC1 i gdy napiê- Blok dynamicznej ostroœci sk³ada siê z trzech sekcji: uk³a-
cie odniesienia jest wiêksze, komparator powoduje zablokowa-
du scalonego dynamicznej ostroœci (D-FOCUS) IC951
nie uk³adu steruj¹cego „wytwarzaniem” wysokiego napiêcia.
UPC5022-92, którego zadaniem jest zarówno wytworzenie
Ochrona przed nadmiernym pr¹dem paraboli H i V, jak i sterowanie wzmocnieniem, wzmacniacza
Gdy pr¹d p³yn¹cy do wypr. 2 trafopowielacza wzrasta pra- na p³ytce SUB PWB (PWE-421D) i uk³adów sprzêgaj¹cych.
ca tranzystora Q5K1 powoduje za³¹czenie Q5M2. Tak¿e, gdy
wzrasta pr¹d p³yn¹cy do wypr. 8 trafopowielacza, praca tran- Uk³ad generacji paraboli H i regulacji wzmocnienia
zystora Q5M1 za³¹cza tranzystor Q5M2. Gdy za³¹czony jest Impuls powrotu z wtórnej strony transformatora linii, któ-
tranzystor Q5M2, za³¹czony jest równie¿ Q5M3 i napiêcie na ry zosta³ ukszta³towany dla stopnia steruj¹cego odchylania po-
wypr. 3 z³¹cza CN-HV podnosi siê. To napiêcie jest porówny- ziomego (HD) doprowadzony jest do n.24 IC951. Ten prze-
wane z napiêciem odniesienia wewn¹trz IC1 i gdy napiêcie bieg jest u¿yty jako przerzutnik do wytworzenia w wewnêtrz-
odniesienia jest wiêksze komparator powoduje zablokowanie nym oscylatorze przebiegu pi³ozêbnego na wyprowadzeniu 17,
uk³adu steruj¹cego uk³adem wytwarzania wysokiego napiêcia. do którego przy³¹czony jest zewnêtrzny kondensator. Na n.16
wytworzony jest pr¹d sta³y. Przebieg pi³okszta³tny jest zamie-
Sposoby lokalizacji uszkodzeñ w uk³adach wytwarzania niany na paraboliczny, którego wzmocnienie regulowane jest
wysokiego napiêcia zosta³y opisane w p. 4 („SE” 6/2001). napiêciem podawanym na n.27, a bêd¹cym wynikiem zmiany

44 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

ustawienia dynamicznej ostroœci w menu serwisowym. Do usta- 8.1.5. Sprawdziæ przebieg H SAW O na wyjœciu 17 uk³adu
wienia optymalnej amplitudy tego przebiegu parabolicznego, IC951:
maj¹c na wzglêdzie czêstotliwoœæ odchylania poziomego i sze- • prawid³owy - uszkodzony uk³ad IC951,
rokoœæ obrazu, na n.9 nastêpuje œledzenie napiêcia poziomej, • nieprawid³owy - sprawdziæ IC5A1, Q952, IC951, a jeœli
dynamicznej ostroœci. Ostateczny przebieg paraboli H wypro- elementy te s¹ sprawne sprawdziæ impuls steruj¹cy HDI
wadzony jest na n.10. na n. 24 IC951 i w przypadku nieprawid³owoœci spraw-
dziæ T671, R575, ZD576 oraz elementy z ich otoczenia.
Uk³ad generacji paraboli V i regulacji wzmocnienia
Przebieg pi³ozêbny o czêstotliwoœci odchylania pionowego
wytworzony w oscylatorze wewn¹trz uk³adu IC551 (UPC1881) 9. Uk³ady procesora steruj¹cego
jest doprowadzony do n.2 IC951, gdzie jest przekszta³cany na
przebieg paraboliczny. Wzmocnienie tego przebiegu jest kon- 9.1. Funkcja H-F/V
trolowane prze napiêcie doprowadzane do n.7, bêd¹ce wyni- Impuls synchronizacji poziomej uformowany na p³ycie vi-
kiem zmiany ustawienia dynamicznej ostroœci w menu serwi- deo jest doprowadzony do n. 12 procesora. Procesor zlicza czê-
sowym. Ostateczny przebieg wyprowadzony jest na n.6. stotliwoœæ tego sygna³u i stosownie do tej czêstotliwoœci wy-
prowadza z n.12 konwertera IC851 odpowiednie napiêcie sta-
Wzmacniacze wyjœciowe ³e tak, jak pokazano na rys. 9.1.
Sygna³y paraboliczne dynamicznej ostroœci H i V dopro-
wadzone s¹ do bazy tranzystora Q971. Do bazy Q971 dopro-
wadzony jest równie¿ (przez C972 i R973) sygna³ pi³y kory-
guj¹cy, przeciwdzia³aj¹cy opóŸnieniu czasowemu. Rezystory
R982÷R984 stanowi¹ sprzê¿enie zwrotne. Dzielnik
(R982 + R983 + R984) / (R975 + R976) okreœla wyjœciow¹ po-
laryzacjê napiêcia sta³ego. Dzielnik (R982 + R983 + R984) /
R972 decyduje o wzmocnieniu sygna³u paraboli H.
Uk³ady sprzêgaj¹ce
Ta sekcja zawiera rezystory o bardzo wysokich impedan-
cjach i kondensatory sprzêgaj¹ce. Elementy te znajduj¹ siê we-
wn¹trz trafopowielacza.

8.1. Lokalizacja usterek przy z³ej ostroœci


8.1.1. Sprawdziæ funkcjonowanie regulatora ostroœci na trafo-
powielaczu:
Rys.9.1.
• regulacja dzia³a - ustawiæ optymaln¹ ostroœæ,
8.1.2. Czy ustawienie ostroœci jest do przyjêcia na ca³ym ekra-
9.2. Funkcja automatycznego rozpoznawania sygna-
nie?
³u
• tak - podejrzane: T571, trafopowielacz, przewód ostroœci,
Procesor rozpoznaje sygna³ wejœciowy bior¹c pod uwagê:
podstawka kineskopu, kineskop,
czêstotliwoœæ sygna³u synchronizacji H i V, rodzaj sygna³u syn-
• nie - p. 8.1.3.
chronizacji (wydzielony sygna³ synchronizacji, zespolony sy-
8.1.3. Sprawdziæ napiêcia dynamicznej ostroœci w punkcie po-
gna³ synchro lub sygna³ synchro na³o¿ony na sygna³ G) oraz
miarowym TP-DF, które powinny wynosiæ: dla V oko³o
rodzaj polaryzacji (pozytywowa / negatywowa). Szczegó³y pro-
140Vp-p, dla H - oko³o 500Vp-p:
cesu identyfikacji pokazano na rysunku schematycznym 9.2.
• oba napiêcia nieprawid³owe - sprawdziæ napiêcie +B, które
mierzone na wypr. DF1 z³¹cza CN-DF p³ytki CRT PWB
(PWE-421D) powinno normalnie wynosiæ oko³o 800 ÷850 9.3. Funkcja obs³ugi u¿ytkownika przy pomocy
V; jeœli jest nieprawid³owe sprawdziæ R574, D574, C574, menu OSM (On Screen Manager)
T571 i okolicznych elementach, a jeœli prawid³owe - uszko- Menu OSM u¿ytkownika jest wyœwietlane na ekranie po
dzenia szukaæ nale¿y w elementach Q972 ÷ Q974, R985 naciœniêciu jednego z przycisków SW102 ÷ SW106 na kla-
i towarzysz¹cych uk³adach, wiaturze lokalnej (rys.9.3). Poszczególne regulacje wybierane
• tylko napiêcie V nieprawid³owe - p. 8.1.4 , s¹ poprzez naciskanie przycisku [ 6 ] (PROCEED). Po wybra-
• tylko napiêcie H nieprawid³owe - p. 8.1.5. niu ¿¹danej regulacji naciœniêcie przycisku [ 7 ] kasuje istnie-
8.1.4. Sprawdziæ przebieg V SAW L na n. 19 uk³adu IC4A1: j¹ce ustawienia i przywo³uje ustawienia fabryczne. Po naci-
• jeœli jest nieprawid³owy, sprawdziæ przebieg V SAW I na œniêciu przycisku [ 1 ] nastêpuje zapamiêtanie wybranego usta-
wejœciu 24 IC4A1 i jeœli tu jest nieprawid³owy uszkodzo- wienia i powrót do menu g³ównego. Do dyspozycji u¿ytkow-
ny jest IC501 lub elementy z jego otoczenia, a jeœli jest nika przewidziano nastêpuj¹ce regulacje i ustawienia:
prawid³owy uszkodzony jest IC4A1, • Position - pozycjonowanie rastra - przycisk [ 2 ] - w lewo,
• jeœli jest prawid³owy sprawdziæ napiêcie referencyjne [ 3 ] - na prawo, [ 4 ] - do góry, [ 5 ] - na dó³,
V_ref_U na wejœciu 5 IC951 i jeœli jest prawid³owe uszko- • Size - wielkoœæ rastra - przycisk [ 2 ] - wê¿szy, [ 3 ] - szer-
dzony jest uk³ad IC951, a jeœli nie nale¿y sprawdziæ liniê szy, [ 4 ] - wy¿szy, [ 5 ] - ni¿szy,
tego napiêcia, • Accu Color (Color Control) - temperatura i balans bieli -

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 45


Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

Rys.9.2.

po naciœniêciu przycisku [ 7 ] wybór odpowiedniego od-


cienia przyciskami numerycznymi [ 1 ] ÷ [ 5 ]; wzmocnie-
nie torów R, G, B, - wybór przyciskami [ 4 ] ÷ [ 6 ], zmia-
na wartoœci - [ 2 ], [ 3 ],
• Basic Geometry - podstawowa geometria obrazu - wybór
przyciskami [ 4 ] ÷ [ 6 ] (jeœli zmieniono nastawy najpierw
nastêpuje zapamiêtanie zmian, a dopiero potem wybór ko-
lejnego parametru regulacji), zmiana wartoœci - [ 2 ], [ 3 ],
• Advanced Geometry - zaawansowana geometria obrazu -
wybór przyciskami [ 4 ] ÷ [ 6 ] (jeœli zmieniono nastawy Rys.9.3.
najpierw nastêpuje zapamiêtanie zmian, a potem wybór
kolejnego parametru regulacji), zmiana wartoœci - [ 2 ], nie menu OSM - zmiana wartoœci - [ 2 ], [ 3 ] - do dyspo-
[ 3 ], zycji: 10s, 20s, 30s, 60s, 120s,
• Global Sync - [ 6 ] - start, [ 1 ] - skasowanie, • Display Mode - tryb pracy (wyœwietlania), czêstotliwoœci
• OSM Location - pozycja menu OSM - przycisk [ 2 ] - w odchylania, polaryzacja sygna³ów synchro - nacisn¹æ przy-
lewo, [ 3 ] - na prawo, [ 4 ] - do góry, [ 5 ] - na dó³, cisk [ 7 ] i przytrzymuj¹c go nacisn¹æ jednoczeœnie przy-
• OSM Turn Off Time - czas, po którym nastêpuje wy³¹cze- ciski [ 2 ] i [ 3 ], (spowoduje to przejœcie do trybu serwi-

46 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Monitor NEC MultiSync XE21 JC2131VMA/B/R

sowego, w którym mog¹ byæ przeprowadzane zmiany usta- poziomie i pionie oraz centrowanie rastra w poziomie,
wieñ), • Vertical Linearity - liniowoœæ pionowa,
• Language Select - wybór jêzyka - przyciskami [ 4 ] i [ 5 ] • Position/Size - pozycjonowanie i rozmiar w poziomie i
wybór jednego z nastêpuj¹cych jêzyków: angielski, nie- pionie,
miecki, francuski, hiszpañski, w³oski, szwedzki, • Basic Geometry - podstawowe ustawianie geometrii ob-
• Vertical Linearity - liniowoœæ pionowa - wybór (œrodek razu,
lub góra/dó³) przyciskami [ 4 ] ÷ [ 6 ] (jeœli zmieniono na- • Advanced Geometry - zaawansowane ustawianie geome-
stawy najpierw nastêpuje zapamiêtanie zmian, a dopiero trii obrazu,
potem wybór kolejnego parametru regulacji), zmiana war- • Gain - ustawianie wzmocnienia torów R, G, B i OSM
toœci - [ 2 ], [ 3 ], • Bias - ustawianie punktów odciêcia torów R, G, B,
• przywo³ywanie ustawieñ fabrycznych - [ 7 ] - RESET, [ 1 ] • Sub Bright - zakres regulacji jaskrawoœci torów R, G, B,
- kasowanie. • Accu Color - wybór temperatury bieli,
• Brightness - ustawianie jaskrawoœci torów R, G, B,
9.4. Funkcja zmiany ustawieñ fabrycznych przy • Service Information - wyœwietlanie informacji o czasie pra-
pomocy menu serwisowego OSM cy monitora w poszczególnych trybach pracy zasilacza (on,
Menu serwisowe OSM zosta³o przewidziane w celu kon- standby, suspend i off) oraz o wersji mikrokontrolera.
troli lub zmiany nastaw i ustawieñ fabrycznych.
9.5. Funkcja zapamiêtywania ustawieñ
Wywo³anie menu serwisowego Opisane w punktach 9.3 i 9.4 regulacje i ustawienia s¹ au-
• w menu OSM u¿ytkownika wybraæ podmenu Display tomatycznie zapamiêtywane w pamiêci EEPROM IC811 po
Mode (tryb pracy), naciœniêciu przycisków kursorów (jak opisano wy¿ej) lub przy
• nacisn¹æ przycisk [ 7 ] (RESET) i przytrzymuj¹c go naci- wychodzeniu z poszczególnych menu. W szczególnoœci zapa-
sn¹æ jednoczeœnie przyciski [ 2 ] (-) i [ 3 ] (+), miêtywane s¹ dane dotycz¹ce rozmiaru i pozycji w poziomie i
• gdy pojawi siê komunikat - ostrze¿enie, nale¿y nacisn¹æ pionie dla poszczególnych czêstotliwoœci odchylaj¹cych i sy-
jeden raz przycisk [ 6 ] (PROCEED), gna³ów synchro oraz intensywnoœæ kolorów R, G, B.
• na ekranie powinno pojawiæ siê menu „SERVICE MENU”,
tryb ustawieñ serwisowych jest aktywny.
9.6. Lokalizacja usterek w wyœwietlaniu menu OSM
Uwaga: Objawy: brak wyœwietlania menu, jego zniekszta³cenia lub
1. Jeœli w trakcie otwierania menu serwisowego naciœniêty niestabilna pozycja na ekranie.
zostanie przycisk EXIT ([ 1 ]) tryb i menu serwisowe nie Na pocz¹tek nale¿y sprawdziæ sygna³ wyjœciowy OSM po-
zostan¹ uruchomione. przez kontrolê impulsu 5Vp-p na nó¿kach 13 (R), 15 (G), 17
2. Po uruchomieniu menu serwisowego wszystkie ustawie- (B) i 12 (blanking) uk³adu IC7A7 dla naciœniêtego przycisku
nia u¿ytkownika zostaj¹ zamienione na domyœlne ustawie- [ PROCEED ]. Jeœli sygna³y s¹ prawid³owe uszkodzony jest
nia fabryczne. uk³ad IC703 i/lub elementy jego otoczenia, jeœli sygna³y nie-
prawid³owe - p. 9.6.1.
Wyjœcie z menu i trybu serwisowego 9.6.1. Kontrola wejœciowego sygna³u synchro H poprzez spraw-
• przejœæ do g³ównego menu serwisowego (menu, które ma dzenie impulsu 5Vp-p na n.7 uk³adu IC7A8:
nag³ówek „SERVICE MENU”) i nacisn¹æ jeden raz przy- • sygna³ nieprawid³owy - uszkodzony tranzystor Q81A i/
cisk EXIT [ 1 ], lub elementy jego otoczenia,
• po zamkniêciu menu OSM nacisn¹æ jeszcze trzykrotnie • sygna³ prawid³owy - p. 9.6.2.
lub wiêcej przycisk EXIT [ 1 ], sprawdzaj¹c czy na ekra- 9.6.2. Sprawdzenie wejœciowego sygna³u synchro V - spraw-
nie nie pojawi³o siê ponownie menu OSM. dziæ impulsu 5Vp-p na n. 6 uk³adu IC7A8:
• sygna³ nieprawid³owy - uszkodzenia nale¿y szukaæ w uk³a-
Uwaga: Jeœli pojawi³by siê komunikat - ostrze¿enie nale¿y
dach odchylania pionowego wed³ug algorytmu z p. 5.5,
jeszcze raz nacisn¹æ przycisk EXIT [ 1 ] ostatecznie zamy-
• sygna³ prawid³owy - p. 9.6.3.
kaj¹c OSM.
9.6.3. Sprawdzenie impulsów 5Vp-p na n.18 uk³adu IC7A8
W trybie serwisowym wybór parametru nastêpuje przyci- (VCO out), których czêstotliwoœæ powinna zawieraæ siê w
skami [ 4 ] i [ 5 ] (jeœli zmieniono nastawy najpierw nastêpuje przedziale 20MHz÷50MHz:
zapamiêtanie zmian, a dopiero potem wybór kolejnego para- • przebieg prawid³owy - uszkodzony uk³ad IC7A7 (i/lub ele-
metru regulacji), zmiana wartoœci - [ 2 ] i [ 3 ]. Przycisk [ 8 ] w menty jego otoczenia) lub uk³ad IC801 (i/lub elementy jego
g³ównym menu serwisowym realizuje swoj¹ funkcjê, czyli rêcz- otoczenia).
nego rozmagnesowywania kineskopu, natomiast w poszcze- • przebieg nieprawid³owy - p. 9.6.4.
gólnych podmenu powoduje wy³¹czenie lub w³¹czenie menu 9.6.4. Zmierzyæ napiêcie na n. 12 IC7A8, które powinno wy-
OSM. nosiæ 1÷2.5V:
W trybie serwisowym przy pomocy menu serwisowego • napiêcie nieprawid³owe - uszkodzony uk³ad IC7A8 (i/lub
mo¿na przeprowadzaæ zmianê nastêpuj¹cych ustawieñ: elementy jego otoczenia) lub uk³ad IC801 (i/lub elementy
• H Hold/Dynamic Focus - stabilnoœæ w poziomie i dyna- jego otoczenia),
miczna ostroœæ, • napiêcie prawid³owe - uszkodzony uk³ad IC7A8 i/lub ele-
• Size Max/Centr - ustawianie maksymalnego rozmiaru w menty jego otoczenia.

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 47


Zestawienie

Przyrz¹d do sprawdzania stabilnoœci napiêcia warikapowego

chro (objaw - niestabilny obraz p.5.6.),


9.7. Lokalizacja usterek przy b³êdach sterowania • prawid³owe - p.9.7.5.
Objawami b³êdnego sterowania cyfrowego mo¿e byæ brak 9.7.5. Sprawdziæ stan impulsów V oraz polaryzacje sygna³ów
rastra, brak treœci wizyjnej, niestabilny obraz, widoczne za- synchro H i V:
k³ócenia na obrazie, nieprawid³owe dzia³anie testu autodiagno- • nieprawid³owe - sprawdziæ uk³ad interfejsu sygna³ów syn-
stycznego. chro (objaw - niestabilny obraz p.5.6.),
Na pocz¹tek nale¿y sprawdziæ liniê zasilania +6.3V, wyko- • prawid³owe - uszkodzenie uk³adu IC801.
nuj¹c pomiar na wypr. 2 uk³adu IC891 na p³ycie odchylania
DEF PWB (PWE-393): 9.8. Lokalizacja usterek przy b³êdach wykonywania
• nieprawid³owe - postêpowaæ wed³ug zaleceñ dotycz¹cych poleceñ z klawiatury lokalnej
bloku zasilacza (zostanie opisany w nastêpnej czêœci), Sprawdziæ prawid³owoœæ dzia³ania klawiatury lokalnej. Jeœli
• prawid³owe - p.9.7.1. wystêpuj¹ nieprawid³owoœci uszkodzony jest modu³ klawia-
9.7.1. Sprawdziæ liniê zasilania +5V, mierz¹c napiêcie na n.2 tury lokalnej CONTROL PWB (PWE-421B), a jeœli klawiatu-
uk³adu IC891: ra jest sprawna nieprawid³owoœci nale¿y szukaæ w uk³adach
• nieprawid³owe - uszkodzony uk³ad IC891, sterowania cyfrowego opisanego w p.9.7 i 9.9.
• napiêcie prawid³owe - p.9.7.2.
9.7.2. Sprawdziæ uk³ad RESET - gdy napiêcie +5V zasila ten 9.9. Lokalizacja usterek przy b³êdach na wyjœciach
uk³ad, napiêcie na n.3 uk³adu IC801 powinno siê zmie- przetworników DAC
niaæ od stanu niskiego (oko³o 0V) do wysokiego (oko³o 9.9.1. Sprawdzenie nale¿y rozpocz¹æ od kontroli górnej i dol-
5V): nej wartoœci napiêcia odniesienia na wyprowadzeniach
• brak zmian napiêcia - uszkodzone IC891, R805, C807, uk³adu IC841: 4.1V na n.1 (górna) i 1.0V na n.7 (dolna):
• zmiany napiêcia prawid³owe - p.9.7.3. • nieprawid³owe - sprawdziæ uk³ady IC841 i IC842 oraz ele-
9.7.3. Sprawdziæ, czy na n. 49 i n.50 IC801 wystêpuje prze- menty z ich otoczenia,
bieg sinusoidalny o czêstotliwoœci 10MHz i amplitudzie • prawid³owe - p.9.9.2.
5Vp-p: 9.9.2. Sprawdziæ komunikacjê poprzez szynê I2C - czy na z³¹-
• brak lub niew³aœciwy - sprawdziæ X801, C805, C806, czu CN-F na p³ycie DEF PWB wystêpuj¹ impulsy na
IC801, wyprowadzeniach F13 (SCL) i F17 (SDA) - przy prawi-
• przebieg prawid³owy - p.9.7.4. d³owym dzia³aniu te impulsy powinny byæ widoczne co
9.7.4. Sprawdziæ impulsy synchro H i V - sprawdzenia doko- 5 sekund:
naæ na z³¹czu CN-F p³yty DEF PWB: na F14 powinien • brak impulsów - b³¹d sterowania cyfrowego, sprawdziæ
wystêpowaæ impuls H SYNC, a na F16 impuls V SYNC; uk³ady wed³ug punktu 9.7,
oba impulsy o amplitudzie 5Vp-p: • impulsy prawid³owe - sprawdziæ nastêpuj¹ce uk³ady:
• nieprawid³owe - sprawdziæ uk³ad interfejsu sygna³ów syn- IC851, IC861, IC871, IC881, IC7C1 i ich otoczenie. }

Przyrz¹d do sprawdzania stabilnoœci napiêcia


warikapowego g³owic analogowych
Edward Bitner

Dowolny transformator sieciowy


Przyrz¹d, którego schemat pokazano na rysunku 1 jest uzu- o napiêciu wyjœciowym
pe³nieniem posiadanych ju¿ testerów. Ma on zastosowanie w wynosz¹cym oko³o 24V
sytuacji, gdy inne dostêpne testery zawodz¹, a uszkodzenie w U=35V
obwodzie warikapowym g³owicy wykazuje bardzo powoli na- 100µA
350k + Wyprowadzenie napiêcia
rastaj¹c¹ up³ywnoœæ (nie wystêpuj¹ szumy lub trzaski). 220V Mostek
1A/600 warikapowego g³owicy
Zasada pos³ugiwania siê tym przyrz¹dem jest bardzo pro- 10µ/50V
sta. Je¿eli po prawid³owym pod³¹czeniu koñcówek pomiarowych - Masa g³owicy
do wyprowadzenia napiêcia warikapowego i masy g³owicy
wskaŸnik bêdzie siê wychylaæ oznacza to, ¿e g³owica jest uszko- Rys.1. Schemat przyrz¹du do sprawdzania stabilnoœci
dzona. Mo¿emy wówczas „plusow¹” koñcówkê pomiarow¹, ko- napiêcia warikapowego g³owicy z syntez¹
lejno pod³¹czaæ do wszystkich diod pojemnoœciowych. Tam napiêciow¹.
gdzie wychylenie wskaŸnika bêdzie najwiêksze, mo¿na z ca³¹
pewnoœci¹ podejrzewaæ uszkodzenie w³aœnie tej diody. W celu cza, ¿e uszkodzony jest kondensator w jej aplikacji, wystêpuje
potwierdzenia diagnozy nale¿y od³¹czyæ koñcówkê takiej dio- up³ywnoœæ miêdzy œcie¿kami obwodu drukowanego lub up³yw-
dy od strony masy i pomiar powtórzyæ. Brak wychylenia wskaŸ- noœæ wystêpuje w aplikacji innej diody (w tym ostatnim przy-
nika - dioda uszkodzona. Ponowne wychylenie wskaŸnika ozna- padku czynnoœci pomiarowe powtarzamy a¿ do skutku). }

48 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Nowe tranzystory linii STMicroelectronics / Bezpieczna wymiana procesora TMP47C434N3415

Nowe tranzystory linii firmy STMicroelectronics


3
Bogdan Sikorowski 2
1

Firma STMicroelectronics wypuœci³a na rynek kolejn¹ rodzinê wego, a tak¿e ni¿szym napiêciem nasycenia. Wszystkie te czyn-
bipolarnych tranzystorów mocy przeznaczonych do stosowania niki powoduj¹, ¿e nowe produkty s¹ niezawodne i z powodze-
w stopniach koñcowych uk³adów odchylania poziomego moni- niem mog¹ byæ stosowane jako zamienniki tranzystorów innych
torów i odbiorników telewizyjnych. Nowa rodzina (seria: czo³owych firm. W tabeli 1 przedstawiono podstawowe parame-
ST1802HI, ST1803DHI, ST2001HI) wykonana jest technik¹ try tych tranzystorów, a w tabeli 2 listê ich odpowiedników we-
Diffused Collector Technology charakteryzuj¹c¹ siê podwy¿szo- d³ug zaleceñ producenta. Natomiast na rysunku 1 pokazano sche-
n¹ wytrzyma³oœci¹ napiêciow¹ z³¹cz, wy¿szymi i jednoczeœnie mat wewnêtrznych po³¹czeñ tych tranzystorów, a na rysunku 2
bardziej kontrolowanymi wspó³czynnikami wzmocnienia pr¹do- kszta³t i wymiary obudowy ISOWAATT218.

Tabela 1. Podstawowe parametry tranzystorów


VCB0/VCE0 IC(maks.) IB(maks.) hFE ts(maks.) [µs] Ptot
Typ [V/V] [A] [A] [W] Obudowa
przy IC [A] przy IC[A], fH[kHz]
ST1802HI 1500/600 8 4 4÷9 5 6 4, 16 50 ISOWATT218
ST1803DHI 1500/600 8 4 4÷9 4.5 6 4, 16 50 ISOWATT218
ST2001HI 1500/600 10 7 5 ÷ 10 6 3.5 5, 64 55 ISOWATT218
5.5±0.15
16.0±0.2 3.5±0.2
2 (C) 2 (C)
Tabela 2. Lista odpowiedników
STMicro-
Philips Toshiba Sanyo

21.0±0.2
1 1
electronics
(B) (B)
BU4507/8 RBE
ST1802HI S2000N 2SD1710

41.5±1
BU2508A 3 (E) 25 3 (E)
BU4506D
S2055N ST1802HI, ST2001HI ST1803DHI
ST1803DHI BU4508D 2SD1878
2SD2499
BU2508D Rys.1. Schemat wewnêtrznych po³¹-
BU4522A czeñ tranzystorów: ST1802HI, 1 3
ST2001HI - - 2
BU2515A 0.9±0.1
ST1803DHI, ST2001HI. 11.0±0.2

Rys.2. }

Bezpieczna wymiana procesora TMP47C434N3415 w


chassis GR1AX
Ryszard Strzêpek
1

Aby uchroniæ siê przed mo¿liwoœci¹ uszkodzenia proceso-


ra TMP47C434N3415 (7700) podczas jego wymiany, firma 2
3
Philips zaleca stosowanie odpowiednich œrodków bezpieczeñ-
stwa. Na rysunku 1 pokazano sposób zabezpieczenia tego pro-
cesora w chassis GR1AX. Rys.1. Sposób bezpiecznego monta¿u procesora
Przy zakupie procesor ten powinien znajdowaæ siê w opa-
kowaniu, które oprócz niego zawiera foliê na ekrany (na pro- 1 2 3 4

cesor i pamiêæ), a sam uk³ad scalony powinien byæ w³o¿ony Otwory po


zworze 9020
w specjaln¹, przewodz¹c¹ g¹bkê. Czêsto do takiego zestawu
do³¹czona jest ulotka informuj¹ca o sposobie bezpiecznego Ekran 9020

monta¿u. 7785 7785


Przed wymian¹ uk³adu 7700 (TMP47C434N3415) nale¿y
zabezpieczyæ pamiêæ EEPROM (7785). W tym celu najpierw Rys.2. Sposób zabezpieczenia pamiêci EEPROM.
nale¿y usun¹æ z p³yty bazowej chassis GR1AX zworê 9020, a
nastêpnie zamontowaæ w jej miejsce ekran na pamiêæ (7785), Po zakoñczeniu wymiany procesora TMP47C434N3415
jak pokazano na rysunku 2. Wymianê procesora nale¿y rozpo- usuwamy ekran z pamiêci EEPROM i montujemy zworê 9020.
cz¹æ od nalepienia na niego folii i po³¹czenia jej z mas¹ OTVC Przy wymianie procesora nale¿y stosowaæ œrodki bezpie-
(rys.1). Nastêpnie nale¿y zamontowaæ procesor, zdj¹æ foliê i czeñstwa dotycz¹ce elektrycznych ³adunków statycznych na
zamontowaæ na niego metalowy ekran. elementach MOS opisane w nr 2/2000 „SE”. }

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 49


Zestawienie

Porównanie uk³adów rodziny TDA837x firmy Philips

Porównanie uk³adów rodziny TDA837x firmy Philips


Marian Borkowski

Do rodziny tej nale¿¹: TDA8373, 8374, 8375, 8377.


Tabela 1. Parametry uk³adów rodziny TDA837x
W odbiornikach trafiaj¹cych do punktów serwisowych
Parametr WartoϾ Jednostka
w Polsce najczêœciej stosowane s¹ uk³ady TDA8374 i
Napiêcie zasilania (VP) 8 V
TDA8375 . Zosta³y one ju¿ omówione na ³amach „SE” Pobór pr¹du IP 110 mA
(1/2000 i 7/2001). Ze wzglêdu na wystêpowanie ró¿- Czu³oœæ wejœcia video wzmacniacza
70 µV
nych wersji tych uk³adów, w artykule zamieszczono p.cz. - V48, 49 (RMS)
zestawienie ró¿nic wystêpuj¹cych pomiêdzy nimi. Czu³oœæ wejœcia fonii wzmacniacza
1.0 mV
p.cz. - V1 (RMS)
Do najwa¿niejszych cech rodziny uk³adów TDA837x zali- Poziom wejœciowego, zewnêtrznego
500 mV
sygna³u fonii - V2 (RMS)
czyæ nale¿y:
Poziom wejœciowego, zewnêtrznego
• demodulator PLL sygna³u p.cz., sygna³u CVBS/Y - V11 (PP)
1.0 V
• eliminacja koniecznoœci regulacji demodulatora fonii, Poziom wejœciowego, zewnêtrznego
• wejœcie wewnêtrznego sygna³u CVBS i Y/C lub zewnêtrz- 0.3 V
sygna³u chrominancji - V10 (PP)
nego sygna³u CVBS, Poziom wejœciowych sygna³ów: R,
0.7 V
• mo¿liwoœæ wyboru rodzaju wyjœciowego sygna³u (CVBS G, B -V23÷25 (PP)
lub Y/C), Poziom wyjœciowego sygna³u video
2.5 V
• pu³apka sygna³u chrominancji, p.cz. - V6 (PP)
• linia opóŸniaj¹ca sygna³u luminancji, Wyjœciowy pr¹d ARW dla g³owicy
0÷5 mA
- I 54
• stabilizacja poziomu czerni i regulacja punktu bieli,
Poziom wyjœciowego sygna³u -(R-Y)
• wejœcia RGB i fast blanking, - V30 (PP)
525 mV
• synchronizacja odchylania poziomego z dwiema pêtlami Poziom wyjœciowego sygna³u -(B-Y)
kontrolnymi, 675 mV
- V29(PP)
• generator odchylania poziomego, który nie wymaga ze- Poziom wyjœciowego sygna³u
1.4 V
wnêtrznych elementów regulacyjnych, luminancji - V28(PP)
• ³agodny start i zanik impulsów odchylania poziomego, Poziom wyjœciowych sygna³ów: R,
2.0 V
• licznik „w dó³” dla odchylania pionowego, G, B - V19÷21 (PP)
• optymalizowane, sta³opr¹dowe sterowanie stopniem koñ- Wyjœciowy pr¹d uk³adu odchylania
10 mA
poziomego - I40
cowym odchylania pionowego.
Wyjœciowy pr¹d uk³adu odchylania
W tabeli 1 zamieszczono wa¿niejsze parametry uk³adów 1 mA
pionowego - I46, 47 (PP)
rodziny TDA837x, a w tabeli 2 istotne ró¿nice pomiêdzy po- Wyjœciowy pr¹d uk³adu E-W - I45 (PP) 1.2 mA
szczególnymi wersjami, natomiast w tabeli 3 stosowane wer-
sje w ró¿nych wykonaniach odbiorników.

Tabela 2. Zestawienie funkcji realizowanych przez rodzinê uk³adów TDA837x


Wersja uk³adu TDA837x
Parametr
8373 8374 8374A(H) 8374B(H) 8375 8375A(H) 8377 8377A
Odbiór multistandardowy p.cz. - jest - - jest jest - -
Automatyczne wyrównywanie g³oœnoœci (AVL) jest jest - - - - - -
Dekoder PAL - jest jest jest jest jest - -
Mo¿liwoœæ odbioru SECAM-u - jest jest jest jest jest - -
Dekoder NTSC jest jest jest jest jest jest jest jest
Matryca PAL/NTSC (Japonia) - jest jest jest jest jest - -
Matryca NTSC (USA/Japonia) jest - - - - - jest jest
Interface dla sygna³ów YUV - - - - jest jest jest jest
Regulacja geometrii - - - - jest jest jest jest

Tabela 3. Wykonania OTVC z uk³adami TDA837x


Obudowa SDIP56 Obudowa QFP64
Odbierany standard Odbiornik typu Odbiornik typu Odbiornik typu Odbiornik typu
ECONOMY MID/HIGH END ECONOMY MID/HIGH END
Tylko PAL TDA8374B - TDA8374BH -
PAL/NTSC (SECAM) TDA8374 i TDA8374A TDA8375 i TDA8375A TDA8374AH TDA8375AH
NTSC TDA8373 TDA8377 i TDA8377A - -

50 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Zamienniki transformatorów linii

Zamienniki transformatorów linii (cz.11)


Zamiennik Zamiennik Zamiennik
Oryginalny Zamiennik Oryginalny Zamiennik Oryginalny Zamiennik
firmy HR firmy HR firmy HR
transformator firmy TSL transformator firmy TSL transformator firmy TSL
Diemen Diemen Diemen
0.001 HR 2460 HG 1445 0.102 HR 2014 HG 1245 00 H 07012500 HR 7361 HG 2806
0.002 HR 2169 HG 1295 0.106 HR 2017 HG 1248 00 H 07013100 HR 6032 HG 1920
0.003 HR 5163 HG 1787 0.109 HR 1100 HG 1029 00 H 07013500 HR 6159 HG 2054
0.004 HR 2450 HG 1442 0.110 HR 2080 HG 1269 00 H 07013600 HR 6175 HG 2070
0.005 HR 2461 HG 1446 0.116 HR 3505 HG 1493 00 H 07015600 HR 2064 HG 1265
0.007 HR 1621 HG 1152 0.122 HR 2115 HG 1283 00 H 07017200 HR 7713 HG 3146
0.009 HR 2053 HG 1262 0.125 HR 2143 HG 1290 00 H 07018100 HR 7208 HG 2665
0.010 HR 1177 HG 1046 0.127 HR 5525 HG 1798 00 H 07018300 HR 7359 HG 2804
0.012 HR 2440 HG 1440 0.132 HR 2171 HG 1296 00 H 07018900 HR 7228 HG 2684
0.013 HR 2080-15 HG 1272 0.133 HR 2459 HG 1444 000 003 013 HR 3013 HG 1452
0.014 HR 1153 HG 1038 0.134 HR 2110 HG 1280 000 003 016 HR 3016 HG 1453
0.015 HR 3522 HG 1509 0.137 HR 2445 HG 1441 000 003 044 HR 3044 HG 1454
0.016 HR 3509 HG 1497 0.138 HR 3202 HG 1481 000 003 054 HR 3054 HG 1455
0.017 HR 2151 HG 1291 0.139 HR 3682 HG 1571 000 003 085 HR 3085 HG 1458
0.018 HR 2080-10 HG 1271 0.140 HR 2181 HG 1300 000 003 125 HR 3125 HG 1471
0.019 HR 2041 HG 1253 0.141 HR 3508 HG 1496 000 697 789 HR 6132 HG 2027
0.020 HR2114 HG 1282 0.144 HR 3519 HG 1507 000 697 801 HR 6115 HG 2010
0.022 HR 1120 HG 1033 0.145 HR 3534 HG 1517 000 TX 3125 HR 3125 HG 1471
0.023 HR 2045 HG 1255 0.146 HR 2152 HG 1292 0000.0100 HR 6024 HG 1909
0.024 HR 2121 HG 1286 0.148 HR 3530 HG 1514 0000.0101 HR 6035 HG 1923
0.026 HR 2063 HG 1264 0.149 HR 3512 HG 1500 0000.0103 HR 6036 HG 1926
0.027 HR 3601 HG 1531 0.151 HR 2458 HG 1443 0000.0105 HR 6004 HG 1885
0.029 HR 3583 HG 1529 0.155 HR 3515 HG 1503 0000.0106 HR 6020 HG 1905
0.031 HR 3504 HG 1492 0.159 HR 2070 HG 1267 0000.0107 HR 7097 HG 2551
0.032 HR 1123 HG 1036 0.160 HR 1121 HG 1034 0000.0108 HR 7006 HG 2454
0.034 HR 3120 HG 1468 0.162 HR 3502 HG 1490 0000.0109 HR 6195 HG 2090
0.036 HR 3507 HG 1495 0.164 HR 2175 HG 1297 000014-0 HG 1664
0.037 HR 3520 HG 1508 0.165 HR 1152 HG 1037 001 280 7 HR 6468 HG 2365
0.039 HR 3612 HG 1542 0.166 HR 3658 HG 1568 001-214001-04 HR 7457 HG 2874
0.040 HR51 HG 1782 0.169 HR 1101 HG 1030 001-220004-03 HR 7900 HG 3322
0.042 HR 2063 HG 1264 0.172 HR 1150 HG 1036 0018994 HR 7377 HG 2818
0.048 HR 3511 HG 1499 0.173 HR 3613 HG 1543 002 651 0146 HR 6396 HG 2328
0.052 HR 2141 HG 1289 0.174 HR 1162 HG 1043 002 651 0264 HR 6376 HG 2308
0.057 HR 2080 HG 1269 0.175 HR 1122 HG 1035 002 651 0325 HR 6377 HG 2309
0.059 HR 5505 HG 1793 0.183 HR 3518 HG 1506 002 651 0367 HR 7812 HG 3237
0.060 HR 2080 HG 1269 0.184 HR 6018 HG 1902 002 651 0389 HR 7847 HG 3271
0.062 HR 1160 HG 1041 0.186 HR 7020 HG 2471 002 651 0395 HR 7753 HG 2241
0.063 HR 3578 HG 1527 0.192 HR 3516 HG 1504 002 651 0401 HR 7761 HG 3189
0.064 HR 5126 HG 1783 0.202 HR 3535 HG 1518 002 651 0456 HR 7760 HG 3188
0.067 HR 3602 HG 1532 0.205 HR 1629 HG 1158 002 651 0461 HR 7626 HG 3062
0.070 HR 5157 HG 1786 0.216 HR 6310 HG 2218 002 651 0481 HR 7851 HG 3274
0.071 HR 2161 HG 1294 0.277 HR 3652 HG 1564 002 651 0498 HR 7861 HG 3284
0.073 HR 1165 HG 1044 00218 HR 2110 HG 1280 002 651 0500 HR 7855 HG 3278
0.074 HR 2013 HG 1244 006196 HR 7344 HG 2789 002 651 0501 HR 7807 HG 3232
0.075 HR 1117 HG 1032 00 D-3-508-001 HR 7453 HG 2871 002 651 0526 HR 7773 HG 3201
0.076 HR 2031-22 HG 1251 00 D-3-508-002 HR 7453 HG 2871 002 651 0571 HR 7675 HG 3110
0.077 HR 3505 HG 1493 00 D-3-508-003 HR 7478 HG 2894 002 651 0599 HR 7732 HG 3163
0.079 HR 3604 HG 1534 00 D-3-515-001PL1 HR 7478 HG 2894 002 651 10571 HR 7675 HG 3110
0.081 HR 2051 HG 1260 00 D-4-198-001 HR 6276 HG 2183 002010210 HR 9663 HG 3613
0.082 HR 2082 HG 1274 00 D-4-198-003 HR 6071 HG 1962 002010221 HR 9616 HG 3566
0.083 HR 1161 HG 1042 00 D-4-208-001 HR 6128 HG 2023 002020401 HR 9543 HG 3549
0.085 HR 3503 HG 1491 00 D-4-208-002 HR 6128 HG 2023 002050101 HR 9543 HG 3549
0.087 HR 3690 HG 1576 00 D-4-235-002 HR 7082 HG 2537 00218 HR 2110 HG 1280
0.088 HR 1197 HG 1050 00 D-4-235-00201G HR 7165 HG 2619 002190103 HR 9555 HG 3551
0.090 HR 2063 HG 1264 00 D-4-235-00201G1 HR 7165 HG 2619 003101102 HR 7647 HG 3083
0.091 HR 2050 HG 1259 00 D-4-235-002HT1 HR 7165 HG 2619 0031692 HR 6170 HG 2065
0.093 HR 3501 HG 1489 00 D-4-247-001 HR 7151 HG 2604 003006006 HR 6060 HG 1950
0.094 HR 3611 HG 1541 00 D-4-247-001HT1 HR 7151 HG 2604 003011110 HR 6304 HG 2211
0.097 HR 3610 HG 1540 00 D-4-260-004HT1 HR 7453 HG 2871 003011112 HR 6301 HG 2208
0.101 HR 2011 HG 1242 00 H 07012400 HR 6067 HG 1957 003021001 HR 7787 HG 3214

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 51


Zestawienie

Zamienniki transformatorów linii

Zamiennik Zamiennik Zamiennik


Oryginalny Zamiennik Oryginalny Zamiennik Oryginalny Zamiennik
firmy HR firmy HR firmy HR
transformator firmy TSL transformator firmy TSL transformator firmy TSL
Diemen Diemen Diemen
003021003 HR 6385 HG 2317 003171102 HR 46045 HG 1746 003330011 HR 6145 HG 2040
003021005 HR 7140 HG 2593 003171103 HR 46056 HG 1757 003330012 HR 6154 HG 2049
003021101 HR 7239 HG 2694 003181001 HR 7751 HG 2240 003330101 HR 6005 HG 1886
003021103 HR 6178 HG 3008 003181104 HR 7495 HG 2909 003330102 HR 6057 HG 1947
003021106 HR 6310 HG 2218 003191001 HR 7716 HG 2237 003330103 HR 6157 HG 2052
003021109 HR 7140 HG 2593 003191002 HR 7719 HG 3150 003330104 HR 6113 HG 2008
003031003 HR 7126 HG 2222 003201001 HR 7605 HG 3042 003330105 HR 6284 HG 2191
003031004 HR 7127 HG 2580 003201004 HR 7477 HG 2887 003330106 HR 6182 HG 2077
003031012 HR 7135 HG 2588 003201005 HR 7443 HG 2861 003330108 HR 6160 HG 2055
003031101 HR 7026 HG 2479 003201007 HR 7929 HG 3349 003330109 HR 6150 HG 2045
003031103 HR 7668 HG 3103 003201008 HR 7728 HG 3159 003330110 HR 6175 HG 2070
003031105 HR 7040 HG 2493 003201009 HR 7840 HG 3162 003330111 HR 6144 HG 2039
003031106 HR 7127 HG 2580 003220106 HR 6324 HG 2258 003330112 HR 6388 HG 2320
003031107 HR 7128 HG 2581 003220107 HR 6309 HG 2216 003330113 HR 6293 HG 2200
003031108 HR 7145 HG 2598 003220109 HR 6349 HG 2279 003330115 HR 6179 HG 2074
003031109 HR 7500 HG 2914 003220110 HR 6328 HG 2262 003330116 HR 6181 HG 2076
003031110 HR 7203 HG 2660 003251001 HR 7468 HG 2884 003330117 HR 6182 HG 2077
003031111 HR 7114 HG 2568 003251003 HR 7456 HG 2873 003331001 HR 6174 HG 2069
003040102 HR 6170 HG 2065 003261003 HR 7462 HG 2878 003331002 HR 6004 HG 1885
003040104 HR 6120 HG 2015 003281002 HR 7679 HG 3114 003331003 HR 6295 HG 2202
003040106 HR 6067 HG 1957 003301001 HR 7004 HG 2450 003331004 HR 6224 HG 2123
003041002 HR 6119 HG 2014 003301002 HR 7026 HG 2479 003331101 HR 6256 HG 2163
003041003 HR 6200 HG 2095 003301003 HR 7156 HG 2610 003331102 HR 6100 HG 1992
003041101 HR 6250 HG 2158 003301004 HR 7035 HG 2488 003331103 HR 6119 HG 2014
003041104 HR 6036 HG 1926 003301005 HR 7041 HG 2494 003331104 HR 6167 HG 2062
003050104 HR 6324 HG 2258 003310101 HR 7214 HG 2672 003331105 HR 6063 HG 1953
003060007 HR 6032 HG 1920 003310102 HR 7230 HG 2686 003331106 HR 6169 HG 2064
003060104 HR 6113 HG 2008 003310103 HR 7253 HG 2708 003331107 HR 6257 HG 2164
003060105 HR 6284 HG 2191 003310104 HR 7253 HG 2708 003331108 HR 6475 HG 2371
003060106 HR 6182 HG 2077 003310105 HR 7225 HG 2681 003331109 HR 6223 HG 2122
003060108 HR 6160 HG 2055 003310106 HR 7353 HG 2798 003331110 HR 6278 HG 2185
003060109 HR 6150 HG 2045 003310108 HR 7253 HG 2708 003331111 HR 6288 HG 2195
003071010 HR 7566 HG 3004 003310109 HR 7230 HG 2686 003331112 HR 6255 HG 2162
003071026 HR 7533 HG 2965 003310110 HR 7231 HG 2687 003331113 HR 6134 HG 2029
003071028 HR 7254 HG 2709 003310111 HR 7224 HG 2680 003331114 HR 6155 HG 2050
003071029 HR 7506 HG 2923 003310113 HR 7224 HG 2680 003331115 HR 6389 HG 2321
003071046 HR 7577 HG 3014 003311001 HR 7229 HG 2685 003331116 HR 6252 HG 2159
003071050 HR 7589 HG 3026 003311002 HR 7228 HG 2684 003331118 HR 6253 HG 2160
003071051 HR 7877 HG 3299 003311003 HR 7127 HG 2580 003331119 HR 6132 HG 2027
003071052 HR 7877 HG 3299 003311004 HR 7195 HG 2652 003331120 HR 6294 HG 2201
003071057 HR 7511 HG 2928 003311005 HR 7269 HG 2724 003331121 HR 6387 HG 2319
003071058 HR 7919 HG 3341 003311101 HR 7128 HG 2581 003331122 HR 6008 HG 1889
003071068 HR 7519 HG 2942 003311102 HR 7344 HG 2789 003331123 HR 6254 HG 2161
003080005 HR 5705 HG 1862 003311104 HR 7140 HG 2593 003331124 HR 6268 HG 2175
003081002 HR 6057 HG 1947 003311108 HR 7223 HG 2223 003331125 HR 6053 HG 1943
003081010 HR 7455 HG 2228 003311110 HR 7218 HG 2676 003341001 HR 6021 HG 1906
003081011 HR 7457 HG 2874 003311116 HR 7378 HG 2819 003341101 HR 6036 HG 1926
003081015 HR 7782 HG 3209 003311118 HR 7227 HG 2683 003350001 HR 7302 HG 2755
003081019 HR 7789 HG 3216 003311119 HR 7218 HG 2676 003350002 HR 7301 HG 2224
003090101 HR 42019 HG 1609 003311122 HR 7287 HG 2742 003350003 HR 7317 HG 2226
003101101 HR 7239 HG 2694 003311125 HR 7351 HG 2796 003350004 HR 7305 HG 2758
003101102 HR 7647 HG 3083 003311129 HR 7376 HG 2817 003350005 HR 7306 HG 2225
003141006 HR 7439 HG 2857 003321114 HR 6560 HG 2445 003350101 HR 7325 HG 2778
003141007 HR 7459 HG 2876 003321127 HR 6450 HG 2347 003350102 HR 7309 HG 2761
003141010 HR 7777 HG 3205 003330002 HR 6009 HG 1890 003350103 HR 7322 HG 2775
003141015 HR 7437 HG 2855 003330003 HR 6003 HG 1884 003350104 HR 7317 HG 2226
003141017 HR 7434 HG 2852 003330004 HR 6089 HG 1980 003350105 HR 7308 HG 2760
003141018 HR 7473 HG 2889 003330005 HR 6149 HG 2044 003350106 HR 7323 HG 2776
003141022 HR 7796 HG 3221 003330006 HR 6060 HG 1950 003350107 HR 7310 HG 2763
003141023 HR 7434 HG 2852 003330007 HR 6032 HG 1920 003350108 HR 7315 HG 2768
003150001 HR 6018 HG 1902 003330008 HR 6045 HG 1935 003618460004 HR 6261 HG 2168
003150101 HR 6097 HG 1989 003330009 HR 6159 HG 2054 003619690001 HR 6263 HG 2170
003169200 HR 6170 HG 2065 003330010 HR 6158 HG 2053
Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze }

52 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie

Uk³ady scalone SGS-Thomson - aplikacje

Uk³ady scalone SGS-Thomson - aplikacje


TDA9105A - procesor odchylania stosowany w monitorach

H−LOCKOUT

H−OUTCOL

H−OUTEM
XRAY−IN

H−DUTY
H−POS

H−FLY

PLL2C
PLL1F
Obudowa SDIP-42

FC2
FC1
C0
R0
15 12 10 11 8 9 5 3 2 16 4 21 20

H−REF 7 19 GND
V−REF PHASE H
FREQUENCY PHASE PHASE PULSE OUTPUT 18 VCC
H−GND 6 VCO
COMP COMP SHIFTER SHAPER BUFFER
23 CORNER

PULSE
LOCK VIDEOUNLOCK SAFETY
SHAPER UNLOCK PROCESSOR
H−SYNC 17 POL VS
DETECT IDENT
1 V−FOCUS

PLL1 X2 38 KEYST
PLL1INHIB 14 INHIB

H−LOCKCAP 13 37 EWOUT
X2
V−REF 26 39 EWAMP
V−REF
V−MID
V−GND 24 PULSE 41 KEYBAL
VERT OSC
SHAPER S BLK
V−SYNC 34 POL RAMP H−FLY
CORR GEN
DETECT GENERATOR 40 GEOMOUT
V−SYNC

TDA9105A 42 SPINBAL
28 29 27 25 31 30 33 32 36 22 35
VAGCCAP

VDCIN
VS−AMP
C−CORR

V−POS
V−AMP

BLK−OUT
VCAP

VDCOUT
V−OUT

V−FLY

Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA9105A Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA9105A


Nr Oznaczenie Funkcja Nr Oznaczenie Funkcja
1 V-FOCUS Wyjœcie dynamicznej regulacji ostroœci w pionie 23 CORNER Wejœcie steruj¹ce korekcj¹ naro¿ników.
2 H-LOCKOUT
Wyjœcie Lock/Unlock pierwszej pêtli PLL 24 V-GND Masa sekcji odchylania pionowego.
25 V-AGCCAP Kondensator pamiêtaj¹cy dla pêtli automatycznej regulacji
3 PLL2C Filtr drugiej pêtli PLL
wzmocnienia w generatorze odchylania pionowego (Vertical
4 H-DUTY Wejœcie steruj¹ce wspó³czynnikiem wype³nienia Ramp Generator).
wyjœciowych impulsów odchylania poziomego. Je¿eli 26 V-REF Napiêcie odniesienia sekcji odchylania pionowego.
wyprowadzenie jest pod³¹czone do masy, to wyjœcia
27 V-CAP Kondensator generatora pi³okszta³tnego impulsu odchylania
impulsów odchylania poziomego i pionowego s¹ pionowego.
zablokowane. Kondensator pod³¹czony do tego
28 VS-AMP Wejœcie steruj¹ce korekcj¹ S odchylania pionowego.
wyprowadzenia umo¿liwia realizacjê funkcji miêkkiego
startu (soft-start) na wyjœciu impulsów odchylania 29 C-CORR Wejœcie steruj¹ce korekcj¹ C odchylania pionowego.
poziomego. 30 V-OUT Wyjœcie impulsów odchylania pionowego (Vertical Ramp
Output) z amplitud¹ niezale¿n¹ od czêstotliwoœci i korekcj¹ S.
5 H-FLY Wejœcie impulsu powrotu odchylania poziomego
(polaryzacja dodatnia). 31 V-AMP Wejœcie regulacji amplitudy odchylania pionowego.
32 VDCOUT Wyjœcie napiêcia odniesienia okreœlaj¹ce po³o¿enie w pionie.
6 H-GND Masa sekcji odchylania poziomego.
33 V-POS Wejœcie regulacji po³o¿enia w pionie.
7 H-REF Napiêcie odniesienia sekcji odchylania poziomego (musi
byæ filtrowane). 34 V-SYNC Wejœcie impulsów synchronizacji pionowej (kompatybilne z
poziomami TTL).
8 FC2 Kondensator filtruj¹cy dolnego progu VCO.
35 VDCIN Wejœcie napiêcia odniesienia dla korekcji geometrii.
9 FC1 Kondensator filtruj¹cy górnego progu VCO. 36 V-FLY Wejœcie impulsu powrotu odchylania pionowego
10 C0 Kondensator generatora odchylania poziomego. (polaryzacja dodatnia).
11 R0 Rezystor generatora odchylania poziomego. 37 EWOUT Wyjœcie korekcji E-W.
12 PLL1F Filtr pierwszej pêtli PLL. 38 KEYST Regulacja korekcji Keystone
13 H-LOCKCAP Kondensator sta³ej czasowej zaskoku (Lock/Unlock) pierwszej 39 EWAMP Regulacja amplitudy korekcji E-W
pêtli PLL. Podczas zmiany czêstotliwoœci generowany jest 40 GEOMOUT Wyjœcie regulacji równowa¿enia zniekszta³ceñ
impuls wygaszania (n.23), którego czas trwania jest poduszkowych (Side Pin Balance) i korekcji zniekszta³ceñ
proporcjonalny do pojemnoœci pod³¹czonej do n.13. typu równoleg³obok (Parallelogram Correction).
14 PLL1INHIB Wejœcie blokuj¹ce PLL1 (kompatybilne z poziomami TTL). 41 KEYBAL Wejœcie steruj¹ce korekcji zniekszta³ceñ typu
15 H-POS Wejœcie steruj¹ce centrowaniem w poziomie. równoleg³obok (Parallelogram Correction).
42 SPINBAL Wejœcie steruj¹ce równowa¿eniem zniekszta³ceñ
16 XRAY-IN Wejœcie zabezpieczaj¹ce przed wzrostem wysokiego napiêcia
poduszkowych.
(X-RAY protection) z funkcj¹ wewnêtrznego zatrzasku.
17 H-SYNC Wejœcie impulsów synchronizacji poziomej (kompatybilne z
poziomami TTL). Podstawowe parametry:
- napiêcie zasilania (n.16) Vcc 10.8 ÷ 13.2V
18 VCC Napiêcie zasilaj¹ce (typowo12V)
- pobór pr¹du Icc <65mA (typ. 45mA)
19 GND Masa - napiêcie referencyjne dla sekcji horizontal (n.7) VREF-H 7.4 ÷8.6V
20 H-OUTEM Wyjœcie odchylania poziomego (emiter tranzystora - napiêcie referencyjne dla sekcji vertical (n.26) VREF-V 7.4 ÷8.6V
wewnêtrznego). - napiêcie generatora VCO (n.12) VVCO 1.6 ÷ 6.2V
21 H-OUTCOL Wyjœcie odchylania poziomego (otwarty kolektor tranzystora - pêtla PLL1 (n.14):
wewnêtrznego). PLL ON VPLLINH <0.8V
PLL OFF VPLLINH >2.0V
22 BLK OUT Wyjœcie impulsu wygaszania uaktywniane: podczas zmiany
- napiêcie blokady H-out, V-out (OFF mode) V4 <1V
czêstotliwoœci, gdy wyzwolone zostanie wejœcie X-RAY,
- impulsy synchronizuj¹ce ramki V34H >2V
kiedy VS jest zbyt niskie, gdy urz¹dzenie jest w trybie
V34L <0.8V
standby (przez n.2 H-DUTY) i podczas powrotu H-FLY,
- max. wyjœciowe napiêcie E/W V37 <6.5V
V-FLY, V-SYNC, Vsawth. - min. wyjœciowe napiêcie Dynamic Focus V1 >0.9V

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 53


Zestawienie
Odpowiadamy na listy Czytelników

TDA9105A - przyk³adowa aplikacja

PINCSH

VSIZE

HSIZE
SBPAMP

CCOR

SCOR
HDF

KEYBAL

KEYST
HSHIFT

VSHIFT

3.9k
3.9k

3.9k
3.9k

3.9k

3.9k

3.9k
3.9k

3.9k

3.9k

27k
120k

120k
120k

120k
10k

120k
10k

10k

10k

10k

10k

10k

10k
120k
120k

120k
10k
120k

120k
10k
V REF
H REF

1µF 1µF
47k
15k
1k 330k +12V
10k TDA9105A 27k 1k 270k
DYN FOCUS 5.6k 15nF
1 42 BC557 E/W
4.7k 1k 270k 2.2
+12V 2 41 BC557
10k 1W
220pF
3 40 1µF
1µF 22nF
4 39 1µF 6.2k
on off 470 39k TIP122
V REF
5 38
S1 100nF 220pF
6 37 E/W POWER STAGE
1µF 43.2k
47µF 1%
7 36
HFLY 47nF 1N4148 +12V
H REF
8 35 33.2k
47nF 1%
9 34 1N4004 470µF 100nF
4.7k
680pF 100µF
10 33
C52 6.49k 1µF 12k 15k 2
11 32 7 63
1 1% 1
10nF 100nF 1 5
12 31 5.6k 4
VSYNC 1µF TDA8172 1.5 220 3
220nF 4.7µF 1.8k 13 30 1/2W
1µF 12k 220nF V
2.7k 14 29 YOKE
1µF 470pF
1N4148 100nF
1nF 15 28 −12V 1
XRAY IN 150nF VERTICAL 470µF
16 27 5.6k 1/2W
V REF DEFLECTION
HSYNC STAGE
17 26
+12V 47
18 25

HDRIVE
+12V 47 33
470nF 100nF
10k 19 24
3W 3W
20 23 2 to 6V 10µH 1
100nF 100µF 100µF 2
21 22 3
1µF
BLK 1k BC547 G 5576−00
STD5N20
10
560
BC557 22k 1nF HORIZONTAL
DRIVER
STAGE
}

Odpowiadamy na listy Czytelników

OTVC GoldStar Lukas z chassis MC-51B uk³ady s¹ uszkodzone (mikrokontroler intensywniej ni¿
(schemat opublikowany w dodatkowej wk³adce schema- w przypadku innych uk³adów scalonych próbowa³
towej do „SE” 12/99) samoistnie wy³¹czy³ siê, a kon- zainicjowaæ pracê TDA9160A). Czy mo¿na przypusz-
trolka zaczê³a na przemian œwieciæ na zielono i czerwo- czaæ, ¿e uszkodzony jest mikroprocesor LG8434-17B?
no. Po w³¹czeniu stwierdzono, ¿e przetwornica próbku-
je. Nie stwierdzono ¿adnego zwarcia po stronie wtór- W pierwszej kolejnoœci nale¿y siê upewniæ, czy opisywane
nej. Napiêcia w momencie w³¹czenia by³y prawid³owe. przez Czytelnika próbkowanie przetwornicy to faktyczne prób-
Sprawdzono, czy w momencie w³¹czenia pojawia siê kowanie, czy nastêpuje cykliczne jej w³¹czanie i wy³¹czanie
przez mikroprocesor. W tym celu nale¿y od³¹czyæ œcie¿kê ON/
impuls H-driv na uk³adzie scalonym TDA9160A.
OFF miêdzy mikroprocesorem a zasilaczem i wyjœcie zasila-
Niestety impuls nie pojawia³ siê. Tester magistrali I2C cza obci¹¿yæ np. ¿arówk¹. Stan w³¹czenia (ON) odbiornika to
wskazywa³, ¿e uk³ad jest uszkodzony. Wymiana stan niski na wyjœciu 24 mikroprocesora. Mo¿na równie¿ w
TDA9160A nie przynios³a rezultatu. Sprawdzone tym celu (co mo¿e byæ najprostsze) zewrzeæ kolektor i emiter
zosta³y pozosta³e uk³ady scalone, miêdzy innymi pamiêæ tranzystora Q804. Nale¿y równie¿ sprawdziæ, czy zasilacz pra-
24C08. Tester informowa³, ¿e wszystkie sprawdzane cuje poprawnie w trybie standby. W odbiorniku Goldstar z chas-

54 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001


Zestawienie
Odpowiadamy na listy Czytelników

sis MC-51B praca zasilacza w trybie standby polega na tym, równolegle do diody D561 do³o¿ono kondensator
¿e kontrolê nad nim przejmuje uk³ad (prosty obwód) z diod¹ 4.7µF/160V, szeregowo z ga³êzi¹ zasilania 130 V
Zenera ZD828. Kontrolowane jest wtedy napiêcie +40V i po- (zamiast zwory) w³¹czono rezystor 4R/5W. Usun¹³em te
winno ono mieæ wartoœæ oko³o +10V. Wszystkie pozosta³e na- wszystkie przeróbki i zamontowa³em jako Q432 tranzy-
piêcia wyjœciowe przetwornicy powinny ulec proporcjonalne-
stor 2SD1651. Odbiornik zacz¹³ dzia³aæ. Poniewa¿
mu zmniejszeniu.
ka¿dy sprzêt jest poddawany parodniowemu wygrzewa-
Nale¿y nastêpnie sprawdziæ, czy w jednym i drugim trybie
napiêcie zasilaj¹ce mikroprocesor +5V nie zmienia swojej war- niu, tak samo ten pracowa³ przez 3-4dni po kilka
toœci. Napiêcie na wejœciu stabilizatora IC104 musi byæ w obu godzin dziennie. Nie zaobserwowa³em ¿adnych niepo-
stanach wystarczaj¹co du¿e tj. co najmniej +7V. Poniewa¿ koj¹cych objawów, a¿ nagle po w³¹czeniu najpierw
uszkodzenie w tym miejscu jest doœæ prawdopodobne, opiszê pojawi³ siê nieostry obraz, ze zmniejszonymi wymiara-
pokrótce, jak ten fragment dzia³a. mi. Po paru sekundach obraz wyostrzy³ siê i powiêk-
Zaznaczy³em wy¿ej, ¿e w stanie standby kontrolê nad prac¹ szy³. Po kilku godzinach zacz¹³ baz ¿adnej prawid³owo-
ca³ego zasilacza przejmuje obwód z diod¹ ZD828. Obwód ten œci zwiêkszaæ swoje rozmiary, potem zmniejszaæ. By³
powoduje w³¹czenie tranzystora Q803 (w³¹czenie nie nastêpuje moment, ¿e przez chwilê s³ychaæ by³o jakby dzia³anie
do stanu nasycenia, ale do stanu pracy na aktywnej czêœci jego cewek rozmagnesowuj¹cych kineskop, po czym wszyst-
charakterystyki). Z tranzystorem Q803 jest sprzê¿ony tranzy-
ko uspokoi³o siê. Po wy³¹czeniu TV nastêpne w³¹czenie
stor Q802 i to on przejmie zasilanie wspomnianej wy¿ej œcie¿ki
okaza³o siê niemo¿liwe. Uszkodzeniu uleg³ Q432.
zasilania mikroprocesora. Równoczeœnie impuls napiêcia na
wyprowadzeniu 10 transformatora spadnie na tyle nisko, ¿e dioda Domyœlam siê, ¿e by³ to skutek a nie przyczyna. Ponie-
D823 nie bêdzie w ogóle przewodziæ. Jeœliby moje podejrzenie, wa¿ przetwornica pracuje stabilnie, raczej j¹ wyklu-
¿e uszkodzenie tkwi w tym uk³adzie, sprawdzi³o siê, to najbar- czam. Moje podejrzenie pada na trafo FD0199R. Czy
dziej podejrzanymi elementami s¹: R819 i C825. moje podejrzenia mog¹ byæ s³uszne?
Czytelnik skoncentrowa³ siê na poszukiwaniu uszkodzenia
w obrêbie magistrali I2C. Równoczeœnie z listu nie wynika wy- S³uszne jest przypuszczenie, ¿e uszkodzenie tranzystora
raŸnie, czy b³êdny wynik testu na magistrali oznacza, ¿e adres Q432 to tylko skutek a nie przyczyna, natomiast podejrzenie o
uk³adu slave siê nie pojawia, czy siê pojawia, a uk³ad nie odpo- taki stan rzeczy trafopowielacza (FD0199) jest prawdopodob-
wiada impulsem acknowledge. Generalna zasada jest taka, ¿e w nie tropem fa³szywym. Przytoczony przez Czytelnika opis
pierwszym przypadku podejrzany jest mikroprocesor, w dru- uszkodzenia wskazuje na utratê (po czasie, po nagrzaniu) po-
gim uk³ad slave. Oczywiœcie nie mog¹ byæ uszkodzone wszyst- jemnoœci kondensatora powrotu C435. Oczywiœcie jest te¿ mo¿-
kie uk³ady pod³¹czone do magistrali I2C, a moim zdaniem uszko- liwe wystêpowanie w jego okolicy zimnych lutów. Pewne „od-
dzenie mikroprocesora jest ma³o prawdopodobne. Jest mo¿li- g³osy”, jak pisze Czytelnik, podobne do dzia³ania cewek roz-
we, ¿e miganiem diod sygnalizuje on b³êdy wykryte na magi- magnesowuj¹cych mog¹ byæ efektem zwiêkszania siê wyso-
strali, ale nie powinien on wtedy w³¹czaæ/wy³¹czaæ zasilacza. kiego napiêcia, w momentach gdy pojemnoœæ C435 ulega
Mo¿e on natomiast chcieæ zasilacz wy³¹czyæ do stanu standby, zmniejszeniu. Równie¿ zmniejszanie siê obrazu (wymiary za-
a zasilacz z powodu usterki nie umie do tego stanu przejœæ. równo w poziomie, jak i w pionie) wskazuj¹ na to, ¿e wysokie
Nale¿y zatem w kolejnoœci sprawdziæ: napiêcie ulega zwiêkszeniu.
• czy faktycznie nie pojawiaj¹ siê impulsy (choæby na krót- Do³¹czenie dodatkowych elementów: rezystora, diody, kon-
k¹ chwilê) na wyjœciu generatora linii (n.18 TDA9160); densatora, o których pisze Czytelnik wskazuj¹, ¿e ktoœ ju¿ wcze-
jeœli tak, to podejrzany jest stopieñ koñcowy odchylania œniej próbowa³ ratowaæ (zabezpieczyæ) tranzystor przed uszko-
poziomego, szczególnie trafopowielacz. dzeniem w wyniku istniej¹cej usterki - przyczyny. Niestety,
• sprawdziæ starannie zasilacz opisan¹ wy¿ej metod¹. ¿adne takie zabiegi w tym miejscu uk³adu nie zdadz¹ egzami-
• przyjrzeæ siê dok³adnie, co dzieje siê na magistrali I2C. nu. Natomiast zamiana tranzystora 2SD1650 na typ 2SD1555
Jeœli tester wykazuje b³¹d wszystkich uk³adów, to obej- jest w pe³ni dopuszczalna.
rzeæ linie SDA i SCL oscyloskopem lub jeœli Czytelnik ma Chc¹c zlokalizowaæ przyczynê uszkodzenia nie wymienia-
tak¹ mo¿liwoœæ, od³¹czyæ od magistrali mikroprocesor i j¹c kondensatora C435 „w ciemno” mo¿na post¹piæ w sposób
„nadawaæ zamiast niego”. K.Œ. przedstawiony poni¿ej.
W uk³adzie tego odbiornika wystêpuje kondensator C436
o pojemnoœci 470pF. Mo¿na w to miejsce wlutowaæ pojem-
noœæ oko³o 5.6 ÷ 6.2nF i w tym stanie wygrzewaæ odbiornik.
TV Sanyo model CEM2140P-00. Odbiornik Obraz bêdzie nieco powiêkszony, gdy¿ wysokie napiêcie bê-
trafi³ z adnotacj¹: „Nie dzia³a”. Faktycznie, œwieci³a dzie mia³o wartoœæ ni¿sz¹ od nominalnej. Gdy uszkodzenie siê
siê dioda standby, ale nie da³o siê w³¹czyæ odbiornika ujawni, wymiary bêd¹ siê zmienia³y, ale tranzystor Q423 nie
w stan pracy. Stwierdzi³em, ¿e odbiornik by³ ju¿ wcze- bêdzie ulega³ uszkodzeniu, co pozwoli na spokojne lokalizo-
wanie faktycznej przyczyny uszkodzenia.
œniej naprawiany. Po od³¹czeniu wszystkiego i sztucz-
Co do przetwornicy, faktycznie nale¿y przypuszczaæ, ¿e jest
nym obci¹¿eniu przetwornicy uzyska³em wszystkie sprawna. Jeœli efekt wzrostu wysokiego napiêcia (oraz impulso-
napiêcia (bardzo stabilne). W trakcie poprzedniej wego napiêcia na tranzystorze kluczuj¹cym) jest spowodowany
naprawy zamontowano jako Q432 2SD1555, miêdzy uszkodzeniem zasilacza (wzrostu jego napiêæ wyjœciowych), to w
jego kolektor a emiter w³¹czono diodê SY356/TO-K, tych momentach wymiary obrazu ulegaj¹ zwiêkszeniu. Wówczas

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001 55


Zestawienie

Odpowiadamy na listy Czytelników

efekt wzrostu pr¹du w cewkach odchylaj¹cych ma wiêkszy impulsów napiêcia (przepiêæ) bêd¹cych wynikiem istnienia in-
wp³yw ni¿ efekt zmniejszania obrazu w wyniku wzrostu wyso- dukcyjnoœci rozproszenia transformatora i jak najbardziej
kiego napiêcia, który równie¿ wtedy wystêpuje. K.Œ. uszkodzenie elementów tego obwodu mo¿e byæ przyczyn¹
uszkodzenia tranzystora T201. Choæ raczej nie zdarza siê, aby
w takim przypadku tranzystor uszkadza³ siê natychmiast po
w³¹czeniu odbiornika.
OTVC Diora C200 nie dzia³a. Stwierdzi³em W ka¿dym przypadku naprawy zasilacza, w którym uszko-
przepalenie bezpiecznika sieciowego B201. Pomiary dzony by³ tranzystor kluczuj¹cy, nale¿y sprawdziæ elementy
omomierzem wykaza³y zwarcie tranzystora kluczuj¹ce- tego obwodu. Wystarczaj¹cym i pewnym sprawdzeniem jest
go przetwornicy T201 typu IRFIBC30G. Wymieni³em skontrolowanie po kilku minutach pracy zasilacza temperatu-
tranzystor na IRFBC30 (izoluj¹c go od radiatora), ry rezystora (tu R209). Powinien byæ „ciep³y”. Moc tego rezy-
uk³ad scalony IC201 TDA4605-2 oraz bezpiecznik stora jest zwykle okreœlana ze znacznym nadmiarem. Jeœli jest
B201. Po w³¹czeniu odbiornika do sieci bezpiecznik gor¹cy, Ÿle to œwiadczy o transformatorze (du¿a indukcyjnoœæ
uleg³ ponownemu spaleniu. Uszkodzeniu uleg³ równie¿ rozproszenia i mimo istnienia obwodu t³umi¹cego mo¿e pro-
tranzystor kluczuj¹cy. Proszê o podanie wskazówek, wadziæ do uszkodzenia tranzystora). Jeœli opór ten jest „zim-
ny” to znaczy, ¿e obwód nie spe³nia swojej funkcji i na tranzy-
gdzie szukaæ ewentualnego uszkodzenia. Czy za uszka-
storze mog¹ wystêpowaæ przepiêcia. Mo¿e byæ to spowodo-
dzanie siê tranzystora kluczuj¹cego i uk³adu scalonego wane utrat¹ pojemnoœci kondensatora (tu C209) lub uszkodze-
TDA4605 mo¿e byæ odpowiedzialny uk³ad z³o¿ony z niem samego rezystora. Jeœli rezystor i kondensator s¹ dobre,
elementów C209, R209 i D205 w³¹czony równolegle do ale przebita jest dioda, kondensator zbiera przepiêcia na sie-
uzwojenia pierwotnego transformatora przetwornicy? bie, nie dopuszczaj¹c do przepiêæ na tranzystorze, ale ta energa
nie jest wydzielona na rezystorze, lecz w obwodzie dren-Ÿró-
Jeœli tranzystor T201 (IRFIBC30G lub BUZ90A) wysiada d³o tranzystora (to samo obowi¹zuje w przypadku tranzystora
natychmiast po w³¹czeniu odbiornika to najbardziej podejrza- bipolarnego) powoduj¹c jego dodatkowe grzanie. K.Œ.
nymi elementami s¹:
• R206, C208 (czêœciej uszkadza siê rezystor) na n.2 uk³adu
scalonego. Jest to symulacja pr¹du drenu tranzystora; prze-
bieg pi³okszta³tny, OTVC Philips 28GR9770/30B chassis G110.
• R213 – pod³¹czony do n.8 uk³adu scalonego – informacja Po naprawie przetwornicy, uszkodzony by³ jeszcze
o punkcie przejœcia napiêcia przez zero. W tym obwodzie transformator linii i wzmacniacz RGB TEA5101A.
mo¿e byæ równie¿ uszkodzony rezystor R216 lub mog¹ Telewizor funkcjonuje dobrze, ale ma ma³¹ wadê: po
wystêpowaæ zimne luty w jego okolicy i w rejonie wypro- w³¹czeniu („na zimnym kineskopie") obraz pojawia siê
wadzenia 10 transformatora. po up³ywie oko³o 1÷1.5 minuty.
Brak jednej z tych informacji powoduje b³êdn¹ pracê ste-
rownika uk³adu TDA4605, co mo¿e prowadziæ do natychmia- W odbiornikach wyposa¿onych w procesor wizji automa-
stowego uszkodzenia tranzystora kluczuj¹cego. tycznie ustalaj¹cy statyczny balans bieli (takie uk³ady scalone
Innym powodem takiej usterki mo¿e byæ zupe³ny brak ob- jak np. TDA3562, TDA3566, TDA3505, TDA4580,
ci¹¿enia zasilacza, tzn. brak obci¹¿enia nawet w trybie stand- TDA4680), uk³ad ten mierzy pr¹d kineskopu (poszczególnych
by. Najbardziej prawdopodobne przyczyny to: rezystor R218 katod, na okreœlonych liniach pomiarowych, tzw. pr¹d ciemny
(po stronie wtórnej), TDA8138 lub przerwy w obci¹¿eniu na w czasie powrotu pionowego) i wysterowuje katody dopiero
skutek np. zimnych lutów. po osi¹gniêciu przez ten pr¹d dostatecznej wartoœci, interpre-
Nale¿y te¿ zwróciæ uwagê na rezystor R207 (choæ nie po- tuje w ten sposób, ¿e kineskop ju¿ siê nagrza³. Proces ten zo-
winien dawaæ takich objawów jak opisuje Czytelnik). Nó¿ka sta³ w tych i nowszych uk³adach wprowadzony w celu wyd³u-
3. uk³adu to wyprowadzenie monitoruj¹ce wartoœæ napiêcia sie- ¿enia ¿ywotnoœci kineskopu, nie dopuszczaj¹c do pr¹du ano-
ci. S³u¿y do wy³¹czenia uk³adu steruj¹cego tranzystorem przy dowego przy zimnych katodach. Jeœli ten czas wyd³u¿y³ siê do
zbyt niskim napiêciu sieci. Napiêcie na tej nó¿ce s³u¿y rów- 1÷1.5 minuty, wystarczy na ogó³ nieznaczne podniesienie na-
nie¿ do korekcji charakterystyki zasilacza w przypadku jego piêcia siatki drugiej. Jeœli sytuacja wygl¹da tak, ¿e aby obraz
przeci¹¿enia. Zdarza siê, ¿e opór ten zwiêkszy swoj¹ wartoœæ pojawia³ siê po kilkunastu sekundach, trzeba podnieœæ napiê-
tak, ¿e napiêcie na n.3 jest na granicy poziomu uznanego przez cie siatki drugiej na tyle, ¿e s¹ widoczne linie powrotów pio-
uk³ad scalony za prawid³owe i w przypadku têtnieñ napiêcia nowych i nie znikaj¹ po nagrzaniu, to oznacza ¿e „s³aby” jest
wejœciowego prowadzi do tak przykrych nastêpstw. kineskop - ¿e znacznie spad³a emisja katod. Pomaga wtedy
Aby nauka nie kosztowa³a zbyt drogo, w k³opotliwych sy- oczywiœcie zwiêkszenie pr¹du ¿arzenia, ale to ostatecznoœæ.
tuacjach najlepiej obci¹¿yæ zasilacz sztucznie (np. ¿arówk¹ 40 W bardzo specyficznych przypadkach mo¿e byæ uzasad-
÷ 60W) od³¹czaj¹c równoczeœnie obci¹¿enia OTVC i w szereg niona korekta elementów obwodu sprzê¿enia zwrotnego do-
z drenem tranzystora kluczuj¹cego daæ rezystor oko³o 50R/10W. konuj¹cego wspomnianego pomiaru. Nie dysponujê schema-
Jeœli zasilacz nie bêdzie dzia³a³ prawid³owo, to jednak nie po- tem OTVC chassis G110. W chassis G111 bêd¹ to rezystory:
winien uszkadzaæ siê ani tranzystor, ani uk³ad scalony co po- 3371, 3372, 3389. Ich zmiana wp³ynie równie¿ na balans bieli
zwoli na spokojn¹ lokalizacjê uszkodzenia. (statyczny). Jeœli balans bieli (obraz czarno-bia³y, po zmniej-
Uk³ad z³o¿ony z elementów C209, R209 i D205 to zabez- szeniu nasycenia do minimum) jest prawid³owy, mo¿na zmniej-
pieczenie tranzystora przed wystêpowaniem na nim krótkich szyæ nieco wartoœæ rezystora 3390 lub zwiêkszyæ 3373. K.Œ.

56 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2001

You might also like