Professional Documents
Culture Documents
SERWIS ELEKTRONIKI
7/2001 Lipiec 2001 NR 65
Zasilacze impulsowe sinusoidalne, zwane równie¿ nia. Jak zostanie wykazane dalej, czêstotliwoœæ ta powinna byæ
rezonansowymi to zupe³nie nowa kategoria przetwor- zawsze wy¿sza od czêstotliwoœci rezonansowej wynikaj¹cej z
nic. Nazwa mo¿e byæ nieco myl¹ca, gdy¿ mianem zastosowanych elementów LC, bowiem ca³y uk³ad zachowuje
zasilaczy rezonansowych okreœla siê równie¿ uk³ady siê jak t³umiony obwód rezonansowy. Aczkolwiek mo¿liwa jest
praca uk³adu na czêstotliwoœci ni¿szej od czêstotliwoœci rezo-
stosowane w kuchenkach mikrofalowych, ale jest to
nansowej, to jednak charakterystyka na tylnym zboczu jest o
tylko zbie¿noœæ nazewnictwa, gdy¿ dzia³aj¹ one na wiele korzystniejsza i dlatego tam ustala siê punkt pracy uk³a-
innej zasadzie. Niniejszy artyku³ poœwiêcony jest du. Du¿¹ precyzjê sta³oœci wspó³czynnika wype³nienia o war-
zasilaczom stosowanym w sprzêcie RTV. toœci 0.5 zapewnia dzielnik przez 2 zastosowany za generato-
rem. Oscylator jest natomiast przestrajany napiêciem (lub pr¹-
Artyku³ zawiera opis struktury i podstaw teoretycznych dem) - uk³ad VCO (CCO). Wybór jego czêstotliwoœci ustala
dzia³ania zasilacza impulsowo-sinusoidalnego. Na szczególn¹ punkt pracy uk³adu na tylnym zboczu charakterystyki, natomiast
uwagê, oprócz znajomoœci dzia³ania potrzebnej w serwisie, za- precyzyjnie czêstotliwoœæ pracy uk³adu ustala pêtla ujemnego
s³uguj¹ cechy tych uk³adów predysponuj¹ce je do stosowania sprzê¿enia zwrotnego. Poniewa¿ jest to zasilacz, pêtla owa musi
w sprzêcie powszechnego u¿ytku. Zwracam uwagê Czytelni- byæ tak skonstruowana, aby punkt pracy (w tym przypadku czê-
ka na fakt, ¿e tylko w jednym miejscu uk³adu wystêpuje prze- stotliwoœæ) uk³adu zmienia³ siê ze zmian¹ obci¹¿enia i napiêcia
bieg prostok¹tny, w pozosta³ych - przebiegi sinusoidalne (co wejœciowego w celu uzyskania sta³oœci napiêcia wyjœciowego.
znalaz³o odzwierciedlenie w nazewnictwie). Przebieg sinuso- Jak jest to mo¿liwe, wyniknie z umieszczonej dalej charakte-
idalny, a wiêc bez harmonicznych „sieje” minimaln¹ iloœæ za- rystyki uk³adu. Poniewa¿ z istoty dzia³ania uk³adu jego cha-
k³óceñ. Ocenia siê, ¿e jest ich o oko³o 18dB (czyli prawie 10- rakterystyka trudna jest do przewidzenia, z pomoc¹ musz¹
krotnie) mniej w stosunku do przetwornic z modulacj¹ wspó³- przyjœæ wzory i obliczenia matematyczne, które zamieszczono
czynnika wype³nienia impulsów kluczuj¹cych. Jeœli do tego w ostatnim punkcie artyku³u.
dodaæ, ¿e produkuje siê ju¿ scalone sterowniki do tych zasila- W punkcie „A” (rys.1) wystêpuje przebieg prostok¹tny o
czy, to i liczba elementów jest porównywalna z konstrukcjami amplitudzie równej napiêciu wejœciowemu (przyjêto, ¿e prze-
do tej pory uznawanymi za klasyczne. Równie¿ warunki pracy bieg jest symetryczny o amplitudzie równej po³owie tej warto-
tranzystora kluczuj¹cego (tu tranzystorów) s¹ stosunkowo ³a- œci), wspó³czynnik wype³nienia, jak wspomniano wy¿ej wy-
godne, co powinno znaleŸæ odzwierciedlenie w ma³ej awaryj- nosi dok³adnie 50%, czêstotliwoœæ jest zmienna, ale zawsze o
noœci tych zasilaczy. Nale¿y zatem spodziewaæ siê, ¿e z tymi wartoœci wiêkszej od ustalonej czêstotliwoœci charakterystycz-
uk³adami bêdziemy spotykali siê coraz czêœciej, szczególnie nej, zwanej dalej czêstotliwoœci¹ rezonansow¹. Punkt „A” jest
w urz¹dzeniach cyfrowych (gdzie problem minimalizacji za- jedynym miejscem uk³adu, gdzie wystêpuje przebieg prosto-
k³óceñ jest kluczowy). Warto siê tym uk³adom przyjrzeæ do- k¹tny - w pozosta³ych miejscach wystêpuj¹ przebiegi sinuso-
k³adnie, bo przecie¿ ju¿ teraz telewizor 100Hz to w 50% urz¹- idalne. Nale¿y zaznaczyæ, ¿e trochê inaczej ni¿ w klasycznych
dzenie cyfrowe. uk³adach zasilaczy jest tu zdefiniowany wspó³czynnik wype³-
nienia. Nie ma tu bowiem ¿adnych „przerw” przewodzenia tran-
zystorów kluczuj¹cych, zawsze przewodzi jeden lub drugi, a
1. Struktura - schemat blokowy uk³adu okreœlenie, ¿e wspó³czynnik wype³nienia wynosi 0.5 oznacza,
¿e czasy przewodzenia obu tranzystorów s¹ jednakowe.
Schemat blokowy zasilacza przedstawiono na rysunku 1. Pozosta³a czêœæ uk³adu jest widziana z punktu A jako ob-
Istotn¹ cech¹ zasilacza sinusoidalnego jest to, ¿e wspó³czyn- wód rezonansowy, którego charakterystycznymi parametrami
nik wype³nienia sterowania tranzystorów kluczuj¹cych jest sta- s¹: czêstotliwoœæ w³asna, t³umienie czyli dobroæ obwodu oraz
³y, równy 0.5, zmienna natomiast jest czêstotliwoœæ kluczowa- impedancja falowa.
O czêstotliwoœci w³asnej (rezonansowej) decyduj¹ elementy
L i Cr, jak równie¿ C1 oraz parametry transformatora, a kon-
T1 kretnie jego przek³adnia - p. Poza tym zak³ada siê, ¿e transfor-
C1
“A” L “B” D1 “C” L f I WY mator jest idealny, a wiêc nie ma innego wp³ywu. Jak pokazu-
UWE
je schemat zastêpczy (rys.3), ten transformator to tylko prze-
P C f UWY RL k³adnia (transformacja) napiêcia, pojemnoœci Cr na stronê pier-
UK
P Cr
T2 wotn¹ oraz transformacja obci¹¿enia widziana od strony pier-
D2 wotnej jako t³umienie tego obwodu rezonansowego. Dla œci-
Q Q s³oœci warto przypomnieæ, co rozumie siê pod terminem „trans-
UK£AD - formator idealny”: indukcyjnoœæ g³ówna - bardzo du¿a, induk-
STERUJ¥CY DZIELNIK GENERATOR WZM.
:2 VCO cyjnoœci rozproszenia strony pierwotnej i wtórnej - zerowe,
KLUCZAMI + UREF
sprzê¿enie uzwojeñ 100%. Nale¿y zaznaczyæ, ¿e w tym przy-
Rys.1. Struktura zasilacza impulsowego-sinusoidalnego. padku, w praktyce owa idealnoœæ transformatora jest spe³niona
5.4. „Przejœcie” ze wzoru (2) do (3) Natomiast: UK = UWE/2 × 4/π (istnienie czynnika 4/π zosta-
Sk³adow¹ urojon¹ nale¿y traktowaæ jako przesuniêcie w ³o wczeœniej wyjaœnione) oraz: XL = ω0L = 2πf0L (w tych wa-
fazie o π/2 radianów, a wiêc: runkach czêstotliwoœæ kluczowania wynosi f0).
Amplituda = √ [Re2(UR) + Im2(UR)]. Po przekszta³ceniu: ILMAX = UWE / π2 × f0 × L.
Pr¹d po stronie wtórnej transformatora jest 1/p krotnie wiêk-
5.5. Ograniczenie pr¹dowe w uk³adzie szy, natomiast pr¹d sta³y na wyjœciu zasilacza w stosunku do
Pr¹d p³yn¹cy przez indukcyjnoœæ L w przypadku zwarcia amplitudy pr¹du w uzwojeniu wtórnym transformatora ma siê
na wyjœciu (zwarcie na wyjœciu zasilacza odpowiada zwarciu jak 2 : π (uzasadnienie jest identyczne, jak w przypadku prze-
po stronie wtórnej transformatora i jest równoznaczne ze zwar- liczenia opornoœci RL na stronê pierwotn¹ - patrz p.5.1).
ciem po stronie pierwotnej): ILMAX = UK/XL. A wiêc: IMAX = UWE × 2/π3pf0L. }
Pierwsza czêœæ opisu chassis PB410 zosta³a za- Nó¿ka 80 mikrokontrolera jest wyjœciem sygna³u MUTE.
mieszczona w nr 5/2001 „Serwisu Elektroniki”. Stan wysoki na tym wyjœciu powoduje wyciszenie fonii w od-
biorniku. Nó¿ki 79, 78 i 77 s³u¿¹ do wspó³pracy uk³adu stero-
wania z modu³em po³¹czonym poprzez gniazdo W040. Na
Tor sterowania chassis PB410 - modu³ MS410 module tym umieszczono odbiornik podczerwieni i diodê sy-
gnalizacyjn¹ LED. Do gniazda W040 w zale¿noœci od typu
Uk³ad sterowania umieszczono na module MS410. W torze
odbiornika przy³¹czony mo¿e byæ jeden z modu³ów: IR410,
tym zastosowano nowoczesny mikrokontroler SDA5250M-C17
GS410, GS411. Modu³y te zawieraj¹ odbiornik podczerwieni
firmy Siemens, który ³¹czy funkcje procesora steruj¹cego i de-
IC040 typu TSOP1836 firmy TEMIC oraz dwukolorow¹ dio-
kodera teletekstu. Zawiera on tak¿e uk³ad OSD umo¿liwiaj¹cy
dê LED D040. Na modu³ach typu GS umieszczono dodatko-
wyœwietlanie menu na ekranie odbiornika.
wo gniazdo s³uchawkowe.
System sterowania chassis PB410 zawiera ponadto:
Sygna³ podczerwieni z odbiornika IC040 podawany jest
• pamiêæ typu EPROM 27C1001 (IC502), w której zapisa-
poprzez wtórnik z tranzystorem T501 do wejœcia 79 mikrokon-
ny jest program steruj¹cy prac¹ odbiornika,
trolera. Wyjœcia 78 i 77 uk³adu steruj¹ dwukolorow¹ diod¹ LED.
• pamiêæ typu EEPROM (IC503), w której zapisane s¹
Kolor œwiecenia tej diody zale¿y od stanu pracy uk³adu ste-
wszystkie dane dotycz¹ce zapamiêtanych programów oraz
ruj¹cego. Kolor czerwony oznacza pracê w stanie czuwania,
ustawieñ obrazu.
zielony - stan pracy, a pomarañczowy stan przejœciowy w mo-
Wiêkszoœæ funkcji odbiornika sterowana jest szyn¹ I2C. Na
mencie w³¹czania odbiornika (ustalanie warunków pracy po-
rysunku 5 przedstawiono schemat blokowy uk³adów odbior-
szczególnych uk³adów sterowanych szyn¹ I2C).
nika z chassis PB410 sterowanych szyn¹ I2C.
Nó¿ka 76 mikrokontrolera jest wyjœciem sygna³u prze³¹cza-
System sterowania taktowany jest sygna³em z generatora
j¹cego B/G. Sygna³ ten wykorzystywany jest w odbiornikach
mikrokontrolera IC501 pracuj¹cego z zewnêtrznym rezonato-
monofonicznych do za³¹czania filtru ceramicznego fonii 5.5MHz
rem kwarcowym X501 18MHz. Rezonator przy³¹czony jest
przy odbiorze sygna³u w standardzie PAL B/G. W odbiorni-
pomiêdzy nó¿ki 14 i 15 uk³adu.
kach stereofonicznych sygna³ ten nie jest wykorzystywany.
Sygna³ RESET podawany do wejœcia 16 mikrokontrolera
Nó¿ka 75 mikrokontrolera jest wyjœciem sygna³u ON/OFF.
po w³¹czeniu zasilania wytwarzany jest w uk³adzie R502, C502.
Stan wysoki na tym wyjœciu powoduje prze³¹czenie odbiorni-
Do nó¿ek: 5, 6, 7, 8 przy³¹czony jest modu³ klawiatury lo-
ka w stan czuwania. Nó¿ka 74 jest wejœciem sygna³u video do
kalnej odbiornika. Modu³ ten zawiera cztery mikroprze³¹czni-
dekodera teletekstu w uk³adzie IC501.
ki realizuj¹ce prze³¹czanie programów w górê P+ i w dó³ P-
Do nó¿ek 71, 70 i 69 przy³¹czone s¹ elementy RC stano-
oraz regulacjê g³oœnoœci w górê V+ i w dó³ V-. Modu³ przy³¹-
wi¹ce filtry uk³adów PLL w torze dekodera teletekstu. Filtry
czony jest poprzez gniazdo W010.
te ustalaj¹ sta³e czasowe pêtli PLL uk³adu wydzielania danych
Wyjœcia 4 i 2 mikrokontrolera to wyjœcia sygna³ów szyny I2C:
i decyduj¹ o jakoœci odbioru teletekstu. Rezystor R511 przy³¹-
• wyjœcie 2 to szyna danych SDA,
czony pomiêdzy napiêcie zasilania a n.73 ustala pr¹d odnie-
• wyjœcie 4 to szyna zegara SCL.
sienia dla uk³adów PLL.
Wejœcie 67 wykorzystywane jest do w³¹czenia odbiornika
IC501 IC503 w tryb serwisowy. W³¹czenie trybu serwisowego nastêpuje po
Mikrokontroler 5
Pamiêæ
SDA5250M 6 EEPROM zwarciu tego wejœcia do masy modu³u (zwarcie punktu W501).
4 2 24C16 Wejœcia 64 i 65 to wejœcia dla sygna³ów prze³¹czaj¹cych,
VIDEO które mog¹ pojawiæ siê na wyprowadzeniu 8 gniazda SCART 1
SDA 5 TU101 lub SCART 2. W zale¿noœci od tego, na którym gnieŸdzie poja-
4 G³owica
SCL CTT5020N wi siê napiêcie, odbiornik zostanie automatycznie prze³¹czony
na odbiór sygna³ów AV z tego gniazda. Wy¿szy priorytet zosta³
PIP AUDIO 7 8 VIDEO
TU920 5 IC202
przypisany do gniazda SCART 1. Jednoczeœnie w zale¿noœci
G³owica 8 IC102
CTT5020N 4 Procesor fonii Procesor video od poziomu napiêcia na wyprowadzeniu 8 gniazda SCART zo-
MSP3410D 7 TDA8842 w 21"
TDA8844 w stanie ustawiony automatycznie odpowiedni format obrazu. Dla
OTVC 25" i 28" napiêæ z zakresu 9.5÷12V ustawiony zostanie format 4:3, a dla
PIP VIDEO napiêæ z zakresu 4.5÷7V ustawiony zostanie format 16:9.
IC923 21 IC360
2 Uk³ad Nó¿ka 60 to wyjœcie sygna³u alarmu wykorzystywane tylko
Procesor PIP
22 4 prze³¹czaj¹cy
SDA9288 w odbiornikach monofonicznych. Sygna³ ten dodawany jest do
sygna³y video
TEA6417 sygna³u fonii podawanego na wejœcie wzmacniacza mocy. Ele-
25" i 28" menty: R545, R546, R547 decyduj¹ o poziomie sygna³u alarmu.
Rys.5. Schemat blokowy uk³a- VIDEO Nó¿ka 59 to wyjœcie sygna³u TRSP s³u¿¹cego do prze³¹-
dów odbiornika z chassis 9 IC302
PB410 sterowanych Uk³ad PSI czania t³a menu. Stan wysoki na tym wyjœciu powoduje za³¹-
10 TDA4671
szyn¹ I2C. 25" i 28"
czenie pó³przezroczystego t³a.
Nó¿ka 58 to wyjœcie sygna³u RST wykorzystywanego w od- poziom, to do bramki tranzystora T601 podawane s¹ impulsy
biornikach stereofonicznych do zerowania warunków pracy uk³a- steruj¹ce i tranzystor zaczyna kluczowaæ indukcyjnoœæ uzwo-
du procesora fonii IC202 w momencie w³¹czenia odbiornika. jenia pierwotnego transformatora TR601. Napiêcia na wyj-
Sygna³ z n.57 podawany jest do wejœcia 7 pamiêci œciach przetwornicy zaczynaj¹ powoli narastaæ. Impulsy z
EEPROM (IC503) i s³u¿y do zabezpieczenia pamiêci przed uzwojenia 6-5 transformatora s¹ prostowane w uk³adzie: D606,
przypadkowym zapisem w momentach w³¹czania i wy³¹cza- R613, C617 i napiêcie z kondensatora C617 zasila uk³ad sca-
nia odbiornika. lony podczas normalnej pracy.
Nó¿ka 56 jest wyjœciem sygna³u prze³¹czaj¹cego RGB, któ- Impulsy z uzwojenia 6-5 transformatora TR601 poprzez
ry poprzez wtórnik z tranzystorem T506 steruje wyœwietlaniem dzielnik R609 i R605 podawane s¹ do wejœcia 3 IC601. Jest to
sygna³ów RGB z gniazda SCART. wejœcie odwracaj¹ce wzmacniacza operacyjnego. Wzmacniacz
Nó¿ka 55 to wejœcie impulsów wygaszania pionowego, ten pe³ni rolê wzmacniacza b³êdu, a n.4 jest jego wyjœciem. Do
koniecznych dla prawid³owej pracy uk³adu OSD i dekodera wejœcia nieodwracaj¹cego podawane jest wewn¹trz uk³adu
teletekstu. Impulsy te podawane s¹ poprzez wtórnik z tranzy- napiêcie odniesienia 5V. Je¿eli napiêcie na wejœciu 3 przekro-
storem T510. czy poziom odniesienia to napiêcie na wyjœciu wzmacniacza,
Do wejœcia 54 podawane s¹ impulsy wygaszania poziome- a wiêc i na n.4 maleje. Kondensator C615 przy³¹czony do n.4
go, które równie¿ s¹ konieczne do prawid³owej pracy uk³a- powoduje ca³kowanie przebiegu na wyjœciu wzmacniacza b³ê-
dów OSD i teletekstu. du i zapewnia tak zwany miêkki start przetwornicy.
Pomiêdzy wejœcia 53 i 52 przy³¹czona jest cewka L501. Wyjœcie wzmacniacza b³êdu steruje uk³adem regulacji czasu
Cewka ta oraz kondensatory C518 i C519 stanowi¹ zewnêtrz- w³¹czenia tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy. Je¿eli na-
ne elementy generatora uk³adu OSD. piêcie na wyjœciu wzmacniacza b³êdu maleje (co odpowiada
Nó¿ki: 48, 47, 46 i 45 to wyjœcia sygna³ów BLK i RGB. wzrostowi poziomu impulsów na wejœciu 3 TDA4646), to na-
Sygna³y te odpowiadaj¹ informacji OSD wyœwietlanej na ekra- stêpuje skrócenie czasu trwania impulsów na wyjœciu 13 IC601
nie odbiornika lub s¹ to sygna³y wyjœciowe z dekodera tele- w³¹czaj¹cych tranzystor kluczuj¹cy T601 i tym samym zmniej-
tekstu (w IC501). Sygna³ BLK steruje wyœwietlaniem sygna- szenie napiêæ wyjœciowych przetwornicy.
³ów RGB na ekranie odbiornika. Wszystkie te sygna³y poda- Elementy R607 i C613 stanowi¹ czêœæ uk³adu symulacji
wane s¹ do toru sygna³owego odbiornika poprzez wtórniki. pr¹du tranzystora T601. Kondensator C613 przy³¹czony jest
Sygna³y z n.44÷21 s¹ wykorzystane do komunikacji z zewnêtrz- do wejœcia 2 TDA4646. W czasie, gdy tranzystor T601 jest
n¹ pamiêci¹ EPROM IC502. wy³¹czony, na wejœciu 2 wymuszane jest wewnêtrznie napiê-
cie 1.5V. W czasie w³¹czenia tranzystora kondensator C613
jest ³adowany poprzez rezystor R607. Maksymalna wartoœæ
Uk³ad zasilacza napiêcia, do którego na³adowany zostaje kondensator C613
W odbiorniku zastosowano przetwornicê impulsow¹. Jej zale¿y od napiêcia na wyjœciu mostka prostowniczego i sta³ej
prac¹ steruje uk³ad TDA4646 firmy Siemens (IC601). Uk³ad czasowej R607 × C613. Poniewa¿ napiêcie na wyjœciu mostka
ten zmniejsza czêstotliwoœæ pracy przetwornicy przy malej¹- prostowniczego jest wprost proporcjonalne do wartoœci pr¹du
cym obci¹¿eniu a¿ do czêstotliwoœci oko³o 20kHz w trybie tranzystora T601, tym samym napiêcie, do którego na³aduje
standby. Pozwala to na zmniejszenie poboru mocy w tym sta- siê kondensator C613 w czasie w³¹czenia tranzystora T601 jest
nie. Schemat blokowy uk³adu TDA4646 przedstawiono na ry- równie¿ wprost proporcjonalne do pr¹du tego tranzystora.
sunku 6. Napiêcie z wejœcia 2 jest w uk³adzie TDA4646 podawane do
Wejœciowe napiêcie sieci prostowane jest w uk³adzie mostka wejœcia komparatora. Do drugiego wejœcia komparatora poda-
Graetza D601÷D604. Na kondensatorze C611 uzyskuje siê wane jest napiêcie z wejœcia 5. Je¿eli nast¹pi wzrost pr¹du tran-
napiêcie sta³e wynosz¹ce oko³o 330V. Napiêcie to przez rezy- zystora T601, to wartoœæ napiêcia na wejœciu 2 przekracza war-
stor R607 podawane jest do wejœcia 2 uk³adu IC601 i przez toœæ napiêcia na wejœciu 5 i nastêpuje wy³¹czenie tranzystora.
wewnêtrzn¹ diodê ³adowany jest kondensator C617 przy³¹czo- Wejœcie 5 w uk³adzie TDA4646 przy³¹czone jest poprzez
ny do n.14. Je¿eli napiêcie na tej nó¿ce osi¹gnie wymagany rezystor 20k do napiêcia odniesienia 5V. Do wejœcia tego po-
dawane jest napiêcie pochodz¹ce z wyjœcia transoptora IC605.
1 5 11 7 Pr¹d diody transoptora jest proporcjonalny do napiêcia wyj-
+5V
Detektor œciowego zasilaj¹cego uk³ad odchylania poziomego. W odbior-
przejœcia Regulacja Detektor
wy³¹czenia napiêcia Uk³ad
3 przez zero
tranzystora zasilania synchronizacji nikach 25” i 28” jest to napiêcie +147V, a w odbiornikach 21”
Wzmacniacz
b³êdu +118V. Napiêcie to jest dzielone w uk³adzie: D615, R632, R630,
R631. W miejsce diody Zenera D615 stosowana jest dioda typu
Uk³ady
1N4764 na napiêcie 100V w przypadku, gdy napiêcie zasilania
Uk³ad
4 Bufor 13
logiczne wyjœciowy linii jest równe 147V. Dla napiêcia zasilania linii 118V stosowa-
na jest dioda 1N4760 na napiêcie 68V. Napiêcie z dzielnika po-
dawane jest do bazy tranzystora T605. Na emiterze tego tranzy-
Regulacja Komparator stora utrzymywane jest sta³e napiêcie 5V, stabilizowane w uk³a-
2 w³¹czenia napiêcia TDA4646
tranzystora zasilania
dzie R629, D616. Je¿eli napiêcie wyjœciowe 147V (118V) ro-
œnie, to roœnie pr¹d tranzystora T606, a tym samym roœnie pr¹d
14 12
diody transoptora IC605. Wzrost pr¹du transoptora powoduje
zmniejszenie napiêcia na wejœciu 5 uk³adu scalonego, a to powo-
Rys.6. Schemat blokowy uk³adu TDA4646. duje wy³¹czenie tranzystora kluczuj¹cego.
Elementy R608 i C614 przy³¹czone do wejœcia 1 uk³adu p³yn¹cy przez ten tranzystor zamyka siê do masy poprzez re-
scalonego okreœlaj¹ moment wy³¹czenia tranzystora T601, a zystor R807. Napiêcie na tym rezystorze, wprost proporcjo-
tak¿e czêstotliwoœæ pracy przetwornicy w stanie standby. W nalne do pr¹du, podawane jest jako sygna³ sprzê¿enia zwrot-
czasie, gdy tranzystor kluczuj¹cy przetwornicy jest wy³¹czo- nego do wejœcia 4 uk³adu IC801. W przypadku wzrostu pr¹du
ny, kondensator C614 jest ³adowany z wewnêtrznego Ÿród³a tranzystora nastêpuje blokowanie przebiegu steruj¹cego baz¹.
pr¹dem oko³o 1mA a¿ do napiêcia 4V. Po na³adowaniu, kon- Do n.9 IC801 podawane s¹ impulsy powrotu z uk³adu od-
densator C614 jest roz³adowywany poprzez rezystor R608. chylania poziomego. W przypadku, gdy impulsy te zanikaj¹,
Je¿eli napiêcie na wejœciu 1 spadnie poni¿ej 2.5V i napiêcie na przyk³ad w przypadku uszkodzenia w uk³adzie odchylania
na wejœciu 3 spadnie poni¿ej 25mV nastêpuje wygenerowa- poziomego, nastêpuje blokowanie przebiegu steruj¹cego tran-
nie impulsu w³¹czaj¹cego tranzystor T601. Zapewnia to w³¹- zystorem T801.
czenie tranzystora w momencie, gdy napiêcie na jego kolek- W stopniu koñcowym odchylania poziomego zastosowano
torze jest minimalne. tranzystor z diod¹ równoleg³¹ do z³¹cza emiter-kolektor typu
Do wejœcia 11 uk³adu podawane jest napiêcie z dzielnika BU508DF w odbiornikach 21” lub bez diody typu BU508AF w
R606, R611. Napiêcie to jest proporcjonalne do wyprostowa- odbiornikach 25” i 28”. Tranzystor T801 kluczuje uzwojenie
nego napiêcia sieci. Przy wzroœcie napiêcia na wejœciu 11 na- pierwotne transformatora odchylania poziomego.
stêpuje ograniczanie pr¹du tranzystora T601. Je¿eli napiêcie Na uzwojeniach wtórnych tego transformatora uzyskuje siê
na wejœciu 11 spadnie poni¿ej 1V, to nastêpuje wy³¹czenie napiêcia:
impulsów steruj¹cych tranzystorem T601 (n.13 IC601). • 26.5kV do zasilania anody kineskopu,
Uk³ad zabezpieczaj¹cy przed wzrostem lub zbyt niskim • do zasilania siatki drugiej kineskopu,
napiêciem zasilania monitoruje napiêcie na wejœciu 14 uk³adu. • do zasilania elektrody ustalaj¹cej ostroœæ obrazu,
Je¿eli napiêcie to przekroczy 16V lub spadnie poni¿ej 8V im- • do zasilania w³ókna ¿arzenia kineskopu,
pulsy steruj¹ce tranzystorem T601 zostaj¹ wy³¹czone. • +200V do zasilania wzmacniaczy wizyjnych,
Uk³ad z³o¿ony z elementów: R614, C618, D605 zabezpie- • +16V do zasilania uk³adu odchylania pionowego,
cza tranzystor T601 przed przepiêciami powstaj¹cymi w mo- • +35V w odbiornikach 21” lub +45V w odbiornikach 25”
mentach prze³¹czania. i 28” do zasilania uk³adu wygaszania odchylania piono-
Na wyjœciach przetwornicy powstaj¹ nastêpuj¹ce napiêcia: wego.
• +147V w odbiornikach 25” i 28” lub +118V w odbiorni- Elementy: D801, D802, C810, L802, C811, L830 stano-
kach 21” do zasilania uk³adu odchylania poziomego, wi¹ uk³ad modulatora diodowego sterowanego sygna³em ko-
• +33V do zasilania g³owicy, wytwarzane z napiêcia zasila- rekcji, wystêpuj¹ tylko w odbiornikach 25” i 28”.
nia linii w uk³adzie R618 i D612, Sygna³ korekcji EW z wyjœcia 45 uk³adu TDA8844 steruje
• +8.5V zasilaj¹ce uk³ady wytwarzania napiêæ 5VStby (sta- poprzez uk³ad za³o¿ony z elementów: T830, T831, R834, R831,
bilizator IC602) i +5V (stabilizator IC603), R832, R833, C831 modulatorem diodowym uk³adu korekcji.
• +12V do zasilania uk³adu wytwarzania napiêcia +8V (sta-
bilizator IC604) i do zasilania uk³adu steruj¹cego odchy-
laniem poziomym, Uk³ad odchylania pionowego
• +25V do zasilania wzmacniacza mocy fonii. W uk³adzie odchylania pionowego zastosowano uk³ad
W stanie standby na wyjœciach przetwornicy pojawiaj¹ siê TDA8351 (IC701). Schemat blokowy tego uk³adu opubliko-
napiêcia: +147V (+118V), +33V, +25V i 5VStby. Napiêcia +8V wany by³ w nr 8/99 „SE” w artykule opisuj¹cym chassis ICC17.
i +5V w³¹czane s¹ tranzystorami T602, T603 sterowanymi Sygna³y steruj¹ce z uk³adu IC102 podawane s¹ do wejœæ 1 i 2
napiêciem ON/OFF z uk³adu steruj¹cego odbiornika. uk³adu IC701, które s¹ wejœciami wzmacniacza ró¿nicowego.
Wyjœcia tego wzmacniacza steruj¹ w przeciwfazie dwa wzmac-
Odchylanie poziome niacze koñcowe odchylania pionowego. Cewka odchylania pio-
nowego w³¹czona jest pomiêdzy wyjœcia tych wzmacniaczy - n.4,
W stopniu steruj¹cym uk³adu odchylania poziomego za- 7 IC701. Szeregowo z cewk¹ w³¹czony jest rezystor R702, na
stosowano uk³ad TDA8143 (IC801), którego schemat bloko- którym powstaje napiêcie proporcjonalne do pr¹du odchylania.
wy przedstawiono Napiêcie to podawane jest do wejœcia 9 IC701. Pr¹d p³yn¹cy przez
na rysunku 7. Uk³ad 1 5 3 9 rezystor R702 ustala napiêcie wejœciowe wzmacniacza ró¿nico-
ten zapewnia opty- wego, a tym samym pr¹d odchylania pionowego.
malne wysterowanie U zasilania Uk³ad Uk³ad IC701 zasilany jest dwoma napiêciami. Napiêcie +16V
zabezpieczaj¹cy
bazy tranzystora podawane do n. 3 zasila uk³ad w czasie odchylania, natomiast
T801 kluczuj¹cego TDA8143 4 napiêcie +35V w odbiornikach 21” lub +45V w odbiornikach
uk³adem odchylania 25” i 28” podawane do n. 6 zasila uk³ad w czasie powrotu.
7 Uk³ad kszta³towania
poziomego. Do wej- Stopieñ 2 Uk³ad TDA8351 zawiera uk³ad zabezpieczaj¹cy kineskop
wejœciowy Wzmacniacz
œcia 8 podawane s¹ 8 sygna³u steruj¹cego przed uszkodzeniem luminoforu w przypadku uszkodzenia w
impulsy steruj¹ce z uk³adzie odchylania pionowego. W przypadku uszkodzenia na
6
wyjœcia 40 uk³adu n.8 IC701 pojawia siê napiêcie wy¿sze ni¿ 4.5V. Napiêcie to
TDA884x. Impulsy poprzez diodê D302 podawane jest do wejœcia 22 IC102 i blo-
te po wzmocnieniu kuje tor sygna³owy odbiornika. W czasie normalnej pracy na
Rys.7. Schemat blokowy
steruj¹ baz¹ tranzy- wyjœciu 8 IC701 obecne s¹ impulsy V, które s³u¿¹ do synchro-
uk³adu TDA8143.
stora T801. Pr¹d nizacji uk³adu wyœwietlania toru steruj¹cego odbiornika. }
W odbiornikach OTVC konstrukcji lat 80 trafiaj¹- stosowano pojemnoœciowe sprzê¿enie sygna³u, sk³adowa sta³a
cych obecnie doœæ czêsto do naprawy, a pochodz¹cych na wejœciu 37 wynosi oko³o 3.3V, a na wyjœciu 35 oko³o 4.8V.
g³ównie z „prywatnego importu”, mo¿na spotkaæ Aplikacja uk³adu TDA3300 przewiduje wykorzystanie sy-
gna³u z wyjœcia tego stopnia do wysterowania separatora im-
rozwi¹zania oparte na uk³adzie du¿ej skali integracji
pulsów synchronizuj¹cych, jednak¿e przegl¹daj¹c konkretne
TDA3300 firmy Motorola. schematy OTVC raczej spotyka siê inne rozwi¹zania.
Uk³ad TDA3300 zawiera w swej strukturze:
Drugi stopieñ wzmacniacza luminancji
• kompletny tor luminancji,
Jest to wzmacniacz równie¿ odwracaj¹cy fazê (n.33, 34, 36).
• dekoder PAL,
Na n.34 i 33 wyprowadzony jest odpowiednio: emiter i kolek-
• matrycê RGB z zewnêtrznymi wejœciami sygna³ów RGB,
tor pojedynczego tranzystora. Wzmocnienie i sk³adowa sta³a
• wstêpne wzmacniacze sygna³ów RGB.
napiêæ na tych wyprowadzeniach zale¿y od wartoœci rezysto-
Uk³ad zamkniêty jest w obudowie 40-nó¿kowej typu DIL.
rów pod³¹czonych odpowiednio, do masy i do zasilania +9V.
Poniewa¿ uk³ad wykonany jest w technologii MOS, w czasie
prac serwisowych nale¿y zachowaæ szczególn¹ ostro¿noœæ ze
Stopieñ regulacji jaskrawoœci, kontrastu i kluczowa-
wzglêdu na mo¿liwoœæ uszkodzenia uk³adu niewielkimi na-
wet ³adunkami elektrostatycznymi. Schemat blokowy we-
nia poziomu czerni
wnêtrznej struktury uk³adu przedstawia rysunek 1. Pomiaru sygna³u wejœciowego dla tego stopnia mo¿na do-
konaæ na n.33. Do n.31 pod³¹czony jest kondensator pamiêtaj¹-
cy poziom czerni. Napiêcie regulacji jaskrawoœci doprowadzo-
Wstêpny wzmacniacz sygna³u luminancji
ne jest do n.30, a kontrastu do n.32. Stopieñ ten zapewnia rów-
Jest to wzmacniacz o wzmocnieniu równym 3, odwracaj¹cy
nie¿ ograniczenie szczytowego pr¹du kineskopu. Próg zadzia-
fazê (wejœcie - n.37, wyjœcie - n.35). Stopieñ ten przystosowany
³ania tego ograniczenia mo¿na ustawiaæ za pomoc¹ rezystora
jest do sygna³u o amplitudzie wejœciowej równej 1VSS (wartoœæ pod³¹czonego do n.29. Przegl¹daj¹c konkretne schematy, czê-
wymagana na euroz³¹czu). Jeœli sygna³ pochodzi z bloku p.cz., œciej spotyka siê realizacjê tej funkcji na zewn¹trz uk³adu sca-
gdzie wiêkszoœæ (stosowanych w tym bloku) uk³adów scalonych lonego, poprzez wp³yw na napiêcie regulacji kontrastu. W stop-
wypracowuje sygna³ composite video o amplitudzie 2.5VSS, wte- niu tym dokonywane jest równie¿ wygaszanie sygna³u lumi-
dy na wejœciu 37 stosuje siê odpowiedni dzielnik rezystancyj- nancji podczas powrotów odchylania poziomego i pionowego.
ny. Aplikacja uk³adu w tym torze przewiduje zastosowanie pu- Wygaszony sygna³ luminancji zastêpowany jest w tych okre-
³apki na czêstotliwoœæ podnoœn¹ chrominancji 4.43MHz. Za- sach poziomem napiêcia sta³ego, który w zale¿noœci od napiê-
cia regulacji jaskrawoœci przyjmuje wartoœæ z zakresu 4÷6V.
Tak ukszta³towany sygna³ Y podawany jest do matrycy RGB.
LO
B G R
Blanking
64µs V
4.43MHz
U
4 3 29 8 11 12 7 9 23 24 26 25
Wzmacniacz
31 koñcowy R
20
30 Regulacja jaskrawoœci, Rs.z.
Regulacja Demodulator Demodulator Wzmacniacz 22
kontrastu,kluczowanie Matryca RGB
kontrastu poziomu czerni U V R 21
Rpom.
32
2
Charakte- Uk³ad wysterowania Wzmacniacz
rystyka Detektor Ograniczenie 17 R
linii opóŸniaj¹cej chrominancji Przesuwnik Prze³¹cznik Wzmacniacz
pêtli (RC) fazy bursta pr¹du 19 G
i regulacja objêty pêtl¹ fazy 90° H/2 G
kineskopu 18 B
nasycenia ARW
5
Regulacja
nasycenia
Identyfikacja PAL, Bramkowanie 14
Oscylator Stabilizator Wzmacniacz
Wzmacniacz luminancji przerzutnik, impulsów H i V, 16
4.43MHz +9 V B
wy³¹cznik koloru uk³ad wygaszania 15
37
Sygna³
luminancji
TDA3300
35 36 34 33 1 10 39 40 6 27 28 13 38
Do separatora
chrominancji
Sygna³
LO +12V +9V SC + V
470ns +9V
Wejœcia regulacji parametrów obrazu n.30, 32 i 5 (odpowied- Przedstawione wy¿ej zale¿noœci arytmetyczne realizuje w³a-
nio: jaskrawoœæ, kontrast, nasycenie) s¹ wejœciami o du¿ej opor- œnie uk³ad, gdzie wejœcie linii opóŸniaj¹cej sterowane jest z
noœci wejœciowej, co u³atwia budowê prostych przetworników n.4 TDA3300, a sygna³ z n.3 doprowadzony jest na wyjœcie
C/A stosowanych miêdzy mikroprocesorem a tymi wejœciami. linii do œrodkowego odczepu cewki, która równoczeœnie do-
pasowuje impedancjê na wyjœciu LO (czêstotliwoœæ 4.43MHz),
Pierwszy stopieñ wzmacniacza chrominancji jak równie¿ realizuje arytmetyczn¹ funkcjê „+” lub „-”. Faza
Wejœcie stanowi n.1, do której nale¿y pod³¹czyæ filtr wydzie- w obydwu „po³ówkach” cewki wzglêdem sygna³u doprowa-
laj¹cy sygna³ chrominancji z zespolonego sygna³u wizyjnego. dzonego do jej œrodka przesuniêta jest o 180°. Dlatego po obu
Stopieñ ten objêty jest wewnêtrzn¹ automatyk¹ ARW (oznacza- stronach wyjœcia linii opóŸniaj¹cej otrzymuje siê sygna³y U i
n¹ przewa¿nie na schematach jako ACC - Automatic Colour Con- ±V, i dlatego ta linia mo¿e byæ pod³¹czona swoimi wyjœciami
trol). Automatyka ta jest kluczowana, na sta³ym poziomie utrzy- bezpoœrednio do wejœæ demodulatorów (n.7 i 8 TDA3300).
mywana jest amplituda sygna³u burst. Napiêcie automatyki ACC
mo¿na zmierzyæ na n.2 (powinno ono wynosiæ oko³o 1÷1.5V), Oscylator referencyjny, przesuwnik fazy +90°,
gdzie pod³¹czony jest kondensator kszta³tuj¹cy charakterystykê przerzutnik H/2, uk³ad identyfikacji, uk³ad wydzie-
tej pêtli. Na amplitudê sygna³u chrominancji wp³ywa równie¿ lania sygna³u burst i wy³¹cznik koloru
napiêcie regulacji kontrastu, zapewniaj¹c wra¿enie sta³ego nasy- Oscylator pracuje z zewnêtrznym kwarcem 4.43MHz
cenia kolorów podczas regulacji kontrastem. Regulacja nasyce- pod³¹czonym do wyprowadzeñ 11 i 12. Warto zwróciæ uwagê,
nia dokonywana jest w kolejnym stopniu. ¿e kwarc jest na czêstotliwoœæ podnoœn¹ 4.43MHz, a nie na
podwójn¹ czêstotliwoœæ noœn¹, czyli 8.86MHz, jak stosuje siê
Regulacja nasycenia i driver linii opóŸniaj¹cej w nowszych uk³adach oraz na to, ¿e uk³ad wspó³pracuj¹cy z
Napiêcie regulacji nasycenia podawane jest na n.5. Na sto- kwarcem nie zawiera powszechnie stosowanego w dekoderach
pieñ ten oddzia³ywuje równie¿ wy³¹cznik koloru CK (Colour PAL trymera dostrojczego, ale potencjometr monta¿owy o tym
Killer). Wyprowadzenia 3 i 4 to odpowiednio: emiter i kolek- samym znaczeniu, z którego napiêcie jest podawane na n.10
tor jednego tranzystora. Linia opóŸniaj¹ca (64µs) sterowana uk³adu scalonego.
jest z kolektora. Cewka na tym wyprowadzeniu zapewnia do- Oscylator referencyjny synchronizowany jest w pêtli PLL.
pasowanie linii opóŸniaj¹cej i odpowiedni¹ fazê sygna³u. Sy- Pêtla ta kluczowana jest górnym poziomem impulsu sandca-
gna³ z emitera (n.3) podlega regulacji amplitudy zewnêtrznym stle. Impuls burst zawiera oko³o 10 pe³nych sinusoid przebie-
rezystorem i podawany jest (sumowany) na wyjœcie linii opóŸ- gu referencyjnego o znanej fazie (aczkolwiek nie sta³ej). Wy-
niaj¹cej. Ustawienie tej amplitudy powinno byæ bardzo dok³ad- starcza to do odtworzenia podnoœnej chrominancji, która jest
ne, gdy¿ w tym stopniu (w zasadzie na zewn¹trz uk³adu scalo- wyt³umiona w procesie nadawania - kodowania koloru w sys-
nego) realizowana jest matryca UV. Na wyjœciu wzmacniacza temie PAL. Dla przypomnienia powtórzê, jakie informacje nie-
chrominancji otrzymuje siê co liniê sygna³ U + V i U – V. sie impuls burst: amplituda jest informacj¹ odniesienia, we-
Sygna³ U jest zgodny w fazie z B-Y, a V z R-Y (jest to podno- d³ug której dekoder okreœla nasycenie (nadawanego) koloru
œna chrominancji modulowana tymi sygna³ami). Obowi¹zuje (jest to wykorzystywane w stopniu wzmacniacza z automaty-
zale¿noœæ: U = 0.493×(B-Y) i V = 0.877×(R-Y). k¹ ACC), faza pe³ni funkcjê synchronizacji generatora refe-
Informacja o tym, na której linii jest „+”, a na której „-” rencyjnego, a zmiana tej fazy o ±45° z linii na liniê niesie in-
zawarta jest równie¿ w sygnale burst, którego faza zmienia siê formacjê dla uk³adu identyfikacji.
co liniê o ±45°. Poniewa¿ faza odniesienia to +180°, wiêc przyj- Z przerzutnikiem fazy skojarzone jest wyprowadzenie 9,
muje wartoœci odpowiednio: +135 i +225°. Poniewa¿ faza sy- na którym w trakcie dekodowania systemu PAL powinno pa-
gna³u V zmienia siê co liniê o 180° a faza sygna³u burst o 90°, nowaæ napiêcie wynosz¹ce oko³o 4.5V.
mo¿liwe jest zarówno odtworzenie odpowiedniej fazy genera- Pracê przerzutnika H/2 (7.8kHz) mo¿na „obejrzeæ” na n.6.
tora referencyjnego, jak i identyfikacja linii, to znaczy na której Jako sygna³ prze³¹czaj¹cy ten przerzutnik mo¿na wykorzystaæ
sygna³ V ma fazê dodatni¹ (pierwotn¹), a na której odwrócon¹. impuls sandcastle lub dowolny impuls powrotu odchylania
O identyfikacji linii H/2 w dekoderach PAL mówi siê o wiele poziomego. W prze³¹czanie tego przerzutnika ingeruje uk³ad
rzadziej i poœwiêca mniej uwagi, ani¿eli mia³o to miejsce w identyfikacji utrzymuj¹c prawid³ow¹ jego fazê. Podczas nie-
dekoderach systemu SECAM. Powodem tego jest zapewne fakt, w³aœciwej fazy uaktywnia siê wy³¹cznik koloru, dlatego tak
¿e uszkodzenia identyfikacji w SECAM-ie by³y na „porz¹dku rzadko mo¿na obejrzeæ w PAL-u obraz z b³êdn¹ identyfikacj¹
dziennym”, a w PAL-u zdarzaj¹ siê na tyle rzadko, ¿e w rozmo- - wtedy po prostu brak koloru.
wach z serwisantami spotykam siê z opini¹, ¿e „ten problem nie
istnieje” lub ¿e „w PAL-u ¿adnej identyfikacji nie ma”. Demodulatory U i V
W matrycy UV, korzysta siê z zale¿noœci arytmetycznej Podstawowymi i ostatnimi stopniami toru chrominancji w
mówi¹cej, ¿e dodanie sygna³ów dwóch kolejnych linii (U + V) uk³adzie TDA3300 s¹ demodulatory U i V. Pracuj¹ one na za-
+ (U - V) lub (U - V) + (U + V) daje zawsze +2U (zak³adaj¹c sadzie demodulacji synchronicznej (dzia³anie oparte o uk³ad
milcz¹co, ¿e sygna³y dwóch s¹siednich linii s¹ identyczne). mno¿¹cy) sygna³ów wejœciowych (n.8 dla demodulatora U i
Analogicznie, ró¿nica sygna³ów dwóch kolejnych linii daje: n.7 dla demodulatora V).
(U + V) – (U – V) = +2V lub (U-V) - (U + V) = -2V. Tu pozby- Przywracanie odpowiedniej fazy wyjœcia demodulatora V nie
wamy siê sygna³u U (nios¹cego informacjê B-Y), ale w tym polega na odwracaniu fazy sygna³u wejœciowego ±V, lecz na prze-
miejscu potrzebna jest w³aœnie identyfikacja H/2, aby wiedzieæ, ³¹czaniu fazy o 180° sygna³u z generatora referencyjnego, co daje
na której linii sygna³ odwróciæ, aby do demodulatora dopro- ten sam efekt. Wyjœciowe sygna³y z demodulatorów: R-Y i B-Y
wadziæ sygna³ o znanej, œciœle okreœlonej fazie. s¹ doprowadzone bezpoœrednio do matrycy RGB.
Przenoœny magnetofon kasetowy RQ-X20 firmy jest zastosowanie g³owicy odtwarzaj¹cej czteroœcie¿kowej dla
Panasonic zaliczyæ mo¿na do odtwarzaczy typu „walk- odtwarzania normalnego i w „rewersie” co znacznie uprasz-
cza konstrukcjê mechanizmu. W magnetofonach stacjonarnych
man”. Nazwa „walkman” jest zastrze¿ona przez firmê
z „autorewersem” najczêœciej stosuje siê g³owice obracane. Aby
Sony i oznacza magnetofon kieszonkowy o parame-
uzyskaæ ma³e wymiary magnetofonu zastosowano p³aski sil-
trach Hi-Fi, pracuj¹cy z kaset¹ magnetofonow¹ CC, nik pr¹du sta³ego z trzema cewkami statora, którym steruje
odtwarzaj¹cy najczêœciej poprzez s³uchawki. Magneto- driver silnika na uk³adzie LB1674M. Maksymalnie zintegro-
fony tego typu wy¿szej klasy, czêsto maj¹ mechanizm z wano tor magnetofonu poprzez umieszczenie prze³¹cznika to-
„autorewersem”, uk³ad redukcji szumów Dolby i rów g³owicy, wzmacniacza odczytu, zasilacza, uk³adu uwypu-
zdalne sterowanie na przewodzie s³uchawek. klania niskich tonów (X-BAS) i wzmacniacza mocy w jednym
uk³adzie scalonym - LA4587M. Poniewa¿ mikroprocesor wy-
maga do prawid³owej pracy napiêcia zasilania 2.7V zastoso-
Magnetofon RQ-X20 firmy Panasonic jest przenoœnym ma-
wano w magnetofonie prost¹ przetwornicê napiêcia DC-DC.
gnetofonem stereofonicznym z „autorewersem” przeznaczo-
Kolejnym ciekawym rozwi¹zaniem jest kontrola stanu pracy
nym do odtwarzania taœm magnetofonowych w kasetach typu
mechanizmu, przez mikroprocesor, za poœrednictwem obroto-
C60 i C90. Mo¿liwe jest odtwarzanie taœm: ¿elazowych Fe2O3
wego czujnika stanów, podobnego do tych, które stosowane s¹
(typ I), chromowych CrO2 (typ II) i metalowych (typ IV). Ma-
w magnetowidach. Na przewodzie s³uchawek umieszczono
gnetofon jest wyposa¿ony w uk³ad redukcji szumów Dolby B
zdalne sterowanie najwa¿niejszymi funkcjami magnetofonu.
- AN7389S. Prac¹ magnetofonu steruje mikroprocesor
TB2004F012. Zastosowano w nim wyspecjalizowane uk³ady
nie spotykane w radiomagnetofonach i magnetofonach stacjo- 1. Opis rozwi¹zania
narnych. Specyfika tych uk³adów wynika z zasilania urz¹dze-
nia z pojedynczej baterii 1.5V. Drug¹ cech¹ tego magnetofonu Wszystkie uk³ady magnetofonu umieszczono na jednej p³yt-
ce ³¹cznie z:
• przyciskami wyboru funkcji: PLAY, STOP,
Wzmacniacz mocy REW i FF,
• prze³¹cznikami: DOLBY, S-XBS i MET/
POWER NF REFC
POWER NF REF2
POWER NF REF1
POWER OUTC
POWER OUT1
POWER GND
POWER NFC
POWER HP2
POWER HP1
POWER NF2
POWER NF1
NOR,
• gniazdami s³uchawek i zasilania,
N.C
• potencjometrem g³oœnoœci.
Z p³ytk¹ po³¹czony jest silnik magnetofonu,
11
12
10
1
4
2
9
3
5
1k 1k
czujnik obrotowy funkcji mechanizmu, bateria i
48
OUT2 Vref 2k
g³owica magnetofonu. G³owica po³¹czona jest z
47
VCC
RIPPLE FILTER
L.P2
14
Vref
NF 3k
kazano na rysunku 2. Konstrukcjê magnetofo-
45
90k
210k
magnetofonu z prze³¹cznikiem funkcji i
43
45k
N.C
wzmacniaczem mocy,
42
NFC2
19
NFC1
20
BOOST SW
Prze³¹cznik funkcji
BIAS
EQ EQ
PRE2 PRE1 cy.
39
38
METAL1 POWER SW
1.1. Wzmacniacz magnetofonu -
23
3.9k
LA4587M
37
3.9k MUTE SW
R1 R2 F2 F1
Magnetofon zawiera wzmacniacz odczytu
33
34
25
26
28
29
27
30
31
32
35
36
METAL2
PRE OUT2
PRE NF2
PRE GND
VREF
REF
AMSS OUT
150
RQ-X20
R11
VR1-1
C12
Z0.1
C63
Z0.1
C72
VR1-2
K68P
R19 1K C33 Z1.0 VOLUME
R10 6.8K
C76
C24
C26 C52
R8
4V6.8
RVV2H3A54MZA
3.3K
C11
K68P
R48
4.7K
Z0.22 C28 K680P Z1.0 J1
M0.018
C50
M0.012 RJJD5S3MZA-C
C20 M0.068
C29 K680P R30
C17 25V4.7
C19 25V4.7
C44 R28 TP13 15K R32 A Rch 1
Z1.0 2.2K
C14 M0.022
390K Lch 2
R50 390K 0.7 0 0.4 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 B
C62 R47 0.6 COM 3
R49
Z0.1 4.7K 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 TP23 C 4
390K
Lrem.
R52 C54
0.7 5
C48
270K Z0.33 Rrem.
R44
M0.0068
C8 R2 25 12 C34
16V10 5.6K
Z1.0 3.3K C59
0 0.7
26 11 1.4 0.8 0.1 0.8 0.8 0.8 0 TP24 M0.068
C61 C30 M0.01
TP2 R3 M0.018 0.7 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 J2
27 10 C35
REV 6.8K C9 0.4 RJJ43H01-C
16V10
6 M0.022 0.7 0.7
28 9 1
R4 R20 C42 M0.001
150 0.7 0.7 1.5K 2
29 8 IC2 AN7389SE1
C3
Lch 0.7 0.7
K470P
30 7 DOLBY AMP 3
FWD TP4
3
0.7
IC1 LA4587MMPB
31 6
TP5 PRE/S-XBS/POWER AMP R43 2.2K
0.7 0.7 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C1
32 5 C36 C58
C7 0 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.3
K470P
TP1 C31 M0.01 16V10 4V470
1 K680P 0.7
[HEAD] 33 4 TP14 C55 [DOLBY] BATTERY
C10 0.7 C46
R46 2.2K R52 Z0.33 S10 1.5V
C49
FWD 10V2.2 0.7 TP20 6.3V22
34 3 C43 R29 270K RSS2B017-K
C2
M0.0068
K470P
Z1.0 2.2K
4 C73 0.6
35 2 A
K470P TP21
TP6 R33
36 1 B 390K OFF C ON
Rch TP22 TP12 C53 [OPEN/CLOSE]
C6
C4
REV C Z1.0 S4
6.3V22
K470P
C51
M0.012 R31 RSP1A016-A
R42 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48
5
390K 15K
0.4 0 0.7 0.7 1.4 1.4 0.9 1.5 A
R24 4.7
R25 4.7
R26 4.7
OFF
[S XBS] Q1 POWER
TP3 C18 2SB815B6TB SUPPLY
S1 C C74
M0.068 K68P
RSS2B017-K C13
2 CLOSE
ON Z0.1 C21 C25 C27
C37 Z0.1
C38 Z0.1
C39 Z0.1
4V4.7 16V10 4V100 C60
Z0.1
R1 C75
27K K68P
Q13 R27
1K [HOLD]
C5 2SC4081RTX S3
4V10 T.P.S DET. [MET/NOR] T1 RL09A004-T RSS2A010-A
POWER 4 3
S2
MOTOR RSS2B017-K R23 C40
C16 C22 R17 43K K0.01 C47 C56
Zestawienie
1
24
1.5 0 1.5 0.5 0.7 0.7 1.4 1.4 0
MET C NOR 6 1
C65 C66 1.1 0.6
2
23
24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 R35
C41
K0.01 1.2K
2.7 2.7 2.7 3.0 1.3
3
EVQQF502K
22
D4 PR1101WTR
4
21
A C45 1.5 C57 E
6.3V22 D1 R36
0.5
TP7
IC3 LB1674MTPT1 DCC010TX Z1.0 0.1 27K
RESET 1.5 1.5
5
20
MOTOR DRIVER B Q2 0.6 S6 REW
1 1.5 2SD1328STXRA
1.5 0 Q2 STABILIZER D
6
TP8
19
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 C RVTDTA114YUX
Q3 Q4 R37
3 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 0.8 0 0 SWITCHING
1.5 1.5 RVTDTA143ZUX 2SC4081RTX 33K S7 PLAY
7
18
8
17
TP11 E
3.0
C15 M0.068
2.2K R34
8.2K 0 0.4 1.5
9 Q8
16
C67 M0.068
MECHANISM CONTROL
IC4 TB2004F012
RRN3A03BJ3XE
1.7 1.7 1.7 R13 1.5
11
14
3.3K R38
CCW 5.6K Q14
1.5 1.5 1.5 0.1 0.3 R41 1.5 FM8TX
12
13
C77 K470P
Z1 G56K SWITCHING
TP18 0
U R5 R6 R7 GP2S24BC D2
4 330 330 330 SB007W03CTB FWD S8 STOP
1.7 R14 C71 R40
Q10, Q11, Q12 REV TP15 1 2 FF 3 4 REW
0 4.7K OTHER M0.01 G22K
[MOTOR] 2SA1577QT106 REV
TP9 Q6
MOTOR BRAKE DRIVE
S9 2SC4081RTX
5 Q9 TP19
2SC4081RTX SWITCHING
SWITCHING R15 1K
17
Przenoœny magnetofon RQ-X20
Zestawienie
Soft switches
+ start logic
23
Predriver
U wyjœæ driver’ów do³¹czony jest wewnêtrzny de-
1
tektor pr¹du z zewnêtrznym rezystorem czujni-
V
kowym do³¹czonym do wyprowadzenia 13. Do
4 wyjœæ driver’ów do³¹czony jest detektor prêd-
GND
koœci po³¹czony z wejœciem („-” n.10, wyj. n.12)
6 wzmacniacza b³êdu. Do drugiego wejœcia
COM
Start Speed Current wzmacniacza b³êdu („+” n.11) do³¹czony jest
detector detector detector
Error potencjometr VR2 regulacji prêdkoœci obroto-
amplifier
LB1674M wej silnika.
10 11 12 13 19
Uk³ad LB1674M mo¿e zostaæ prze³¹czony
Vsp IN+ OUT RI FC na sterowanie rewersyjne silnika poprzez po-
danie stanu wysokiego na wejœcie DR (n.7). Po
Rys.3. Schemat blokowy uk³adu LB1674M. zainicjowaniu pracy uk³adu problemem jest
szybkie zatrzymane silnika. Funkcj¹ t¹ steruje
rekcyjne pêtli sprzê¿enia zwrotnego wzmacniacza odczytu do- mikroprocesor IC4 - n.18 poprzez podanie stanu niskiego na
³¹czono miêdzy wyjœciami wzmacniaczy (n.22, 27) a ich wej- bazê tranzystora Q2. Tranzystor ten steruje kluczem na tranzy-
œciami odwracaj¹cymi (n.21, 28). Wewn¹trz uk³adu umiesz- storze Q9, który poprzez rezystory R5 ÷ R7 ³¹czy bazy tranzy-
czono prze³¹cznik rodzaju taœmy metal/normal (n.23, 26) ste- storów Q10 ÷ Q12 z mas¹. Tranzystory te zaczynaj¹ przewo-
rowany prze³¹cznikiem S2 poprzez wejœcie 40. Sygna³ z wyjœæ dziæ i zwieraj¹ cewki silnika powoduj¹c jego zatrzymanie.
wzmacniacza odczytu podawany jest na uk³ad Dolby NR B
IC2 - AN7389S i na wewnêtrzny uk³ad wyszukiwania przerw 1.3. Uk³ad Dolby NR B - AN7389S
miêdzy utworami AMSS (wej.24, 25, wyj.36) steruj¹cy detek- W magnetofonie RQ-X20 zastosowano uk³ad IC2 - AN7389S
torem na tranzystorze Q13 po³¹czony z wejœciem 11 mikro- (rys.4) zawieraj¹cy dwukana³owy dekoder systemu redukcji szu-
procesora IC4. mu Dolby NR B. Uk³ad ten mo¿e pracowaæ przy napiêciu zasila-
Sygna³ m.cz. po przejœciu przez uk³ad Dolby B podawany nia mieszcz¹cego siê w zakresie 1 ÷ 3.6V i wyposa¿ony jest w
jest na regulator g³oœnoœci VR1, a nastêpnie na wejœcia wzmac- blok logiki pozwalaj¹cy na w³¹czanie:
niaczy mocy uk³adu LA4587M. • filtrów LPF - n.12,
Wzmacniacz mocy uk³adu LA4587M (wej.16, 18, wyj.2, • systemu Dolby - n.9,
13 i 7) pracuje w uk³adzie BTL (dla niskich czêstotliwoœci) i • standby - n.10.
wyposa¿ony zosta³ w:
• uk³ad podbicia basów, z kondensatorem filtru do³¹czonym Vcc IN TP (NR Output) 0.33µ 390k
LPF
do n.15, sterowany prze³¹cznikiem S1 do³¹czonym do n.41, 1µ ON/OFF
180k
• uk³ad wyciszania sterowany z mikroprocesora poprzez n.37. 1µ 0.15µ 2.2k
0.012µ
ON OFF
2k 15k NC
Wzmacniacz ten przeznaczony jest do sterowania s³uchaw- 6800p
20 19 18 17 16 15 14 13 12 11
kami o opornoœci 16R i ma moc wyjœciow¹ Po = 21mW/Vcc =
1.2V dla f = 100Hz. 110k
ON ON OFF
tym wiruj¹ce pole magnetyczne statora powoduje obracanie wir- 1µ 0.15µ 2.2k 0.012µ
22µ 1µ
180k
w kolejnych uzwojeniach statora. Funkcje uk³adu komutuj¹cego GND IN TP (NR Output) 0.33µ 390k NR Standby
ON/OFF ON/OFF
przep³yw pr¹du przez uzwojenia silnika pe³ni uk³ad IC3 -
Rys.4. Schemat blokowy AN7389S.
Zamiennik Zamiennik
Zamiennik Zamiennik
Model Oryginal- firmy Zamiennik Model Oryginal- firmy Zamiennik
Chassis firmy Chassis firmy
odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot odbiornika ny pilot G.B.S. firmy Pilot
Erdiba Erdiba
Elettronica Elettronica
KV-X2571A/D AE2B IR495N PFB1670 IR9443 KV-X2971A AE2B PFB1670 IR9443
KV-X2961 IR495N KV-X2971D IR495N IR9443
KV-X2961A PFB1670 IR9443 KV-X2981D RM833 IR339 IR9451
KV-X2963 PFB1670 KV-X2991 IR495N
KV-X2963A IR495N KV-X2991A PFB1670 IR9443
KV-X2581 IR339 KX-20PS1 IR264 PFB1526
PFB1629, PFB1628,
KV-X25B RM676 IR175 RC2037 KX-21XRD IR174 RC2143
PFB1627 PFB1626
PFB1629, SCC-
KV-X25TA IR175 RC2037 KX-27PS1 IR65 PFB1543
PFB1627 404B-A
PFB1629,
KV-X25TD RM673 IR175 RC2037 LKV-2224ET PFB1543
PFB1627
PFB1629, MONITEUR
KV-X25TN IR175 IR65 PFB1543
PFB1627 PROF.
PFB1629, PE-2 IR65 PFB1543
KV-X25TU RM670 IR175 RC2037
PFB1627
PE-3 IR65 PFB1543
PFB1629,
KV-X25XMTU IR175 PFB1629,
PFB1627 PVM-2130QM IR175
PFB1627
KV-X2901A RM833 IR339 IR9451
PFB1629,
PVM-2730QM RM668 IR175
KV-X2901D RM833 IR339 IR9451 PFB1627
KV-X2910 IR215 QE1 IR65 PFB1543
KV-X2930 IR215 RX PFB1543
KV-X2930B PFB1670 SV-M2130A IR174
KV-X2931A RM689 PFB1670 RC2075 SV-M2130D IR174
SCC- US16
KV-X2931D RM816 PFB1670 RC2075 US01
D51LA PROGRAM
KV-X2931S IR215 VTX-100ET IR65 PFB1526
PFB1629, VTX-100FE IR65 PFB1542
KV-X2933 IR175
PFB1627
VTX-100M IR65 PFB1542
KV-X2941D RM817 PFB1670 RC2075
VTX-100UB IR264 PFB1526
KV-X2950 IR215
SCC- XE2 PFB1543
KV-X2950B PFB1670
E19W-A XE3 PFB1543
KV-X2951 IR215
YE2 PFB1543
KV-X2951A PFB1670
KV-X2953S PFB1670
}
Przed wejœciem w tryb serwisowy nale¿y dokonaæ wstêp- sma VHF (np. kana³ 12) i podaæ sygna³, którego poziom
nych regulacji odbiornika. zawiera siê w przedziale 55 ÷ 80dBµV,
• do wyjœcia p.cz. g³owicy pod³¹czyæ sygna³ z generatora o
1. Zgrubna regulacja uk³adu VCO takich samych parametrach jak w p.1,
• wy³¹czyæ uk³ad ARCz (mo¿liwe jest teraz dok³adne do- • obserwowaæ na oscyloskopie przebieg na n.15 uk³adu
strojenie odbiornika do wybranego sygna³u), IC201 i tak regulowaæ rdzeniem cewki uk³adu T201, aby
• podaæ z generatora na wyjœcie p.cz. g³owicy sygna³ o czê- na obserwowanym przebiegu nie wystêpowa³y zdudnie-
stotliwoœci 38.9MHz ±5kHz i poziomie 90dBµV, nia; regulacja zosta³a zilustrowana na rysunku 1.
• do n.15 uk³adu IC201 pod³¹czyæ oscyloskop lub wolto-
mierz cyfrowy i tak regulowaæ rdzeniem cewki VCO, aby 3. Regulacja napiêcia zasilania +B
œrodek zakresu regulacji napiêcia ARCz znalaz³ siê na po- • regulatorem kontrastu ustawiæ pr¹d kineskopu na 0.7mA
ziomie oko³o 2.5VPP. (0.7V miêdzy punktami TP601 i TP602), a regulator si³y
g³osu ustawiæ na minimum,
2. Dok³adna regulacja uk³adu VCO • mierz¹c napiêcie sta³e na katodzie diody D601 ustawiæ je
• dostroiæ odbiornik do jednego z wy¿szych kana³ów pa- rezystorem R716 na 110V ±0.5V.
(TEA5114 firmy SGS-Thomson). Opis wyprowadzeñ prze³¹cz- Typical ROUT GOUT BOUT FBOUT
output
nika sygna³ów wizyjnych RGB przedstawiono na rysunku 12, Signal 1VPP
0.1µF 0.1µF 0.1µF
schemat funkcjonalny struktury wewnêtrznej uk³adu na rysun- ZL ZL ZL
znaczony do blokowania fonii, gdy brak jest sygna³u wizji. TDA8215A Frame Yoke
30mH, 15Ω
15kΩ IPP=840mA
Zaleca siê stosowanie tranzystora BU808DFI firmy SGS-Thom- 13
7 220kΩ
son w stopniu koñcowym linii. Transformator linii TR600 do- 68pF 22nF
18
100kΩ 220nF 1mF
starcza napiêæ: 12 11 5 6 15 16 19 17 680pF 1Ω
• +170V do zasilania wzmacniaczy wizyjnych po wypro- 180pF
100kΩ 22kΩ
100Ω
Vertical
stowaniu przez diodê D604 i odfiltrowaniu przez: C628, 2.2nF 22kΩ 2.2kΩ Amplitude
4.7kΩ 100Ω
12nF Line Yoke
R638 i C630, Horizontal
Frequency
VCC1 193mH, 22Ω, Ip =1A
p
Line Darlington
22kΩ
• +24V do zasilania stopnia wyjœciowego uk³adu odchyla- 1µF SGSD00055
SSC
10µF
nia pionowego po wyprostowaniu przez diodê D603 i odfil- VCC1
trowaniu przez: C626, R622 oraz C619. Impulsy powrotów
linii (z koñcówki 6 transformatora TR600) doprowadzone Rys.17. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8215.
s¹ do n.13 uk³adu odchylania IC600 po ukszta³towaniu przez:
R606, C611 i C612. Natomiast po ograniczeniu ich ampli-
tudy do oko³o 5V za pomoc¹ elementów R625, R627, D606 7. Modu³ mikrokontrolera
doprowadzone s¹ do n.26 mikrokontrolera IC800.
Konstrukcja modu³u oparta jest na procesorze PCA84C640
firmy Philips wywodz¹cym siê z rodziny 8048. Poza proceso-
VCC1
rem oznaczonym na schemacie jako IC800 modu³ zawiera:
1 20 VIDEO INPUT
FRAME OSCILLATOR 2 19 SUPER SANDCASTLE OUTPUT • pamiêæ nieulotn¹ IC801 (PCF8582),
VCC2 3 18 LINE FLYBACK INPUT • uk³ad ca³kuj¹cy napiêcie warikapowe z elementami: T800,
FRAME FLYBACK GENERATOR 4 17 LINE OUTPUT
R808÷R811, C804÷C806, sterowany przebiegiem o zmien-
GROUND 5 16 GROUND
GROUND 6 15 GROUND nym wype³nieniu z n.1 procesora IC800,
POWER AMPLIFIER INPUT 7 14 RC NETWORK • uk³ady ca³kuj¹ce dla wyjœæ regulacyjnych: si³y g³osu, ja-
VIDEO IDENTYFICATION OUTPUT 8 13 LINE SAWTOOTHT INPUT skrawoœci, nasycenia i kontrastu przy³¹czone odpowied-
FRAME POWER SUPPLY 9 12 PHASE DETECTOR
FRAME OUTPUT 10 LINE OSCILLATOR
nio do nó¿ek: 2, 3, 4 i 5 procesora. Wyjœcia z uk³adów
11
ca³kuj¹cych steruj¹ wejœcia regulacyjne uk³adu IC500 w
nastêpuj¹cych zakresach napiêæ: jaskrawoœæ 1÷7V, kontrast
Rys.15. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA8215. 1.5÷3.6V, nasycenie 1.5÷4V,
• stopnie prze³¹czaj¹ce zakresy g³owicy zrealizowane na
tranzystorach: T801 i T802 dla zakresu VHF1, T803 i T804
VCC2
dla zakresu VHF3 oraz na T805 i T806 dla zakresu UHF,
VCC1
• tranzystor T807 sterowania prze³¹cznikiem TV/AV,
• stopnie wyjœciowe RGB - OSD z tranzystorami T810÷T812
1 2 9 3 4 oraz stopieñ z tranzystorem T813 wygaszaj¹cy treœæ obrazu
Frame
telewizyjnego w miejscach zawieraj¹cych informacje OSD,
blanking Frame Power Fly back YOKE
Video
identyfication
8 detector oscillator stage generator jest on sterowany sygna³em FB z wyjœcia 25 procesora,
10
19 Σ • obwód reset zrealizowany na tranzystorach T808 i T809,
Frame-Synchro 7
2µs Line flyback generator
Output
• tranzystor T814 sterowania prze³¹cznikiem standby,
17
Video
20 detector
Phase stage • tranzystor T815 sterowania prze³¹cznikiem VCR wyko-
Input detector
Input Burst gate pulse Line
oscillator
rzystanym do zmiany sta³ej czasowej synchronizacji.
stage generator
18 2µs Opis wyprowadzeñ procesora wykorzystanych w opisywa-
14 13 12 11
nych odbiornikach zamieszczono w tabeli 1.
Line VCC1
Flyback
VCC1
8. Zasilacz
Zasilacz pracuje w oparciu o przetwornicê impulsow¹ wy-
korzystuj¹c¹ sterownik TEA2019 (IC100) firmy SGS-Thom-
Rys.16. Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu son. Jest to uk³ad przystosowany do sterowania wysokonapiê-
TDA8215.
ciowego, bipolarnego klucza tranzystorowego proporcjonalnym
pr¹dem bazy. Uk³ad ten ma zabezpieczenia przed przeci¹¿e- OUTPUT 1 14 NEGATIVE SUPPLY (OUTPUT STAGE)
niem i zwarciem na wyjœciu. Praca uk³adu synchronizowana AUXILIARY OUTPUT SUPPLY 2 13 SUBSTRATE
POSITIVE SUPPLY VOLTAGE 3 12 IC SAMPLE (NEGATIVE)
jest zewnêtrznym sygna³em synchronizacji uzyskiwanym z SATURATION SENSING GROUND
4 11
transformatora linii (uzwojenie oznaczone na schemacie ide- DEMAGNETIZATION SENSING 5 10 OSCILLATOR CAPACITOR
ERROR AMPLIFIER NON-INVERTING INPUT 6 9 OSCILLATOR REFERENCE CURRENT
Primary Ground
Secondary Ground
3 x 1N4001
9.4. Regulacja po³o¿enia obrazu w poziomie • wyjœcie OUT wobulatora do³¹czyæ do wejœcia uk³adu p.cz.,
• podaæ na wejœcie odbiornika obraz testowy z ko³em, • wejœcie DET. IN wobulatora do³¹czyæ do n.14 uk³adu
• rezystorem nastawnym P601 ustawiæ centryczne po³o¿e- IC200,
nie ko³a na ekranie. • rdzeniem cewki L204 regulowaæ tak, aby uzyskaæ maksy-
malne wzmocnienie dla czêstotliwoœci 38.9MHz.
9.5. Regulacja amplitudy odchylania pionowego
• podaæ na wejœcie odbiornika obraz testowy z ko³em, 9.10. Strojenie detektora fonii
• rezystorem nastawnym P602 ustawiæ optymaln¹ amplitu- • na wejœcie g³owicy podaæ sygna³ testowy zawieraj¹cy sy-
dê odchylania pionowego. gna³ fonii zmodulowany sygna³em o czêstotliwoœci 1kHz,
• rdzeniem cewki L206 regulowaæ tak, aby uzyskaæ maksy-
9.6. Regulacja ogniskowania malny poziom dŸwiêku.
• potencjometrem focus ustawiæ ogniskowanie tak, aby li-
nie na œrodku, jak i na skraju ekranu nie by³y rozmyte. 9.11. Regulacja balansu bieli
• na wejœcie antenowe odbiornika podaæ sygna³ pola bia³e-
9.7. Regulacja opóŸnienia ARW go i wygrzewaæ odbiornik przez minimum 15 minut,
• podaæ z generatora sygna³ pasów kolorowych w standar- • rezystorami nastawnymi P904, P905, P906 ustawiæ napiê-
dzie PAL, cia polaryzacji R, G, B na maksimum (poziom czerni),
• rezystor nastawny P200 ustawiæ w skrajne po³o¿enie do- • suwaki rezystorów nastawnych P902 i P903 ustawiæ w po-
konuj¹c obrotu zgodnie z ruchem wskazówek zegara, zycji œrodkowej,
• nastêpnie ustawiæ rezystor nastawny P200 tak, aby napiê- • ustawiæ na maksimum: jaskrawoœæ, kontrast i nasycenie,
cie na n.20 uk³adu IC200 wynosi³o 4.6V. • poprzez rezystor 100k po³¹czyæ do masy n.2 uk³adu IC600,
• suwak potencjometru UG2 obracaæ zgodnie z ruchem
9.8. Regulacja automatyki dostrajania wskazówek zegara do momentu pojawienia siê na ekranie
• zrobiæ rozwarcie pomiêdzy wyjœciem p.cz. g³owicy a wej- linii powrotów,
œciem uk³adu p.cz., • usun¹æ po³¹czenie n.2 (od³¹czyæ rezystor 100k) uk³adu
• na wejœcie uk³adu p.cz. podaæ sygna³ 38.9MHz, IC600 z mas¹,
• pod³¹czyæ woltomierz cyfrowy do n.9 uk³adu IC800, • ustawiæ jaskrawoœæ odpowiadaj¹c¹ 15% poziomu czerni,
• za pomoc¹ obwodu indukcyjnego L205 ustawiæ na n.9 uk³a- • rezystorami nastawnymi P904, P905 i P906 ustawiæ pra-
du IC800 napiêcie o wartoœci 2.5V, wid³owy odcieñ szaroœci (bez zabarwieñ innymi kolora-
• po³¹czyæ ponownie wyjœcie p.cz. g³owicy z wejœciem uk³a- mi),
du p.cz. • ustawiæ jaskrawoœæ i kontrast na maksimum, a rezystora-
mi nastawnymi P902 i P903 ustawiæ prawid³ow¹ biel (bez
9.9. Strojenie uk³adu poœredniej czêstotliwoœci zabarwieñ).
• rozewrzeæ œcie¿kê pomiêdzy wyjœciem p.cz. g³owicy, a wej-
}
œciem uk³adu p.cz.,
IC32490 1 3 2 6
AM-Ton 1 12
2 FM-Dem.
1
IC 32000
CT32465
OFW MSP3410 IC32520
2 5,5/6,5 FM 15 CT32201
MHz AM-Dem. 3 5
16 6 AV2 IN
+10dB
F32430
OFW Ton F32420
32,4MHz Norm1 4
38,9MHz 9
CT32460
Tuner
Audio3 2 1 42
Microcomputer IC81050
CT32435/40
10
CAV VQ CR32524
Audio2
15
CT32480 CT32455 4 6 7 CT32205
Norm2 13 14
CIC32410
ENA1
5 Norm1
SCL
SDA
F32109 CT32165
OFW
Audio1
FBAS
IC32015
CT32105
Tuner CD32153
6MHz AV1
6,5MHz OIRT
OFW 1
CR32156 CD32152
F32412
5,5MHz
2
Filtr
CR32157 górnoprzepustowy
13 12 7 6 CT32453 30kHz
BB CC32451
CIC32410
L32451
1 2 3
CT32435/40 IC40000
CT32454 4/5
18
48 / 49 6 1 55 2 15
Logic
Microcomputer IC34015
Demodulator wizji Demodulator FM
IC81050
+8V
SDA SCL
HOR. DRIVE
14 44 9 12 37 42 41 40
54 53 7 8 43
T.O.P.
ADJ. I2C-BUS 45 EW
VCO AGC FOR IIF 2nd LOOP E/W
ADJUSTMENT +TUNER VCO + CONTROL +HOR DRV GEOMETRY
TRANSEIVER
3
POL 50 EHT / PROT.
4
CONTR.
AUDIO OUT 15 WHITE P.
BEAM CURR.
BRI
MUTE 22
AFC SW
55
21
R
AUDIO IN 2 SWITCH+ PRE-AMP DELAY+
CVBS-Y/C FILTER PEAKING RGB CONTROL 20 G
VOLUME +MUTE +OUTPUT
SWITCH TUNING +CORING
19 B
56 VCL. SW.
SW
HUE
6 13 17 38 10 11 16 33 36 35 34 32 31 39 23 24 25 26
30 29 28 27
4.4 3.8 R-Y B-Y
SECAM-REF.
CVBS-IN
CVBS-OUT
CVBS-Y
Chr
R G B BL
SOUND SOUND TDA 4665
BANDPASS TRAP
Wskazówka: Przy zbyt nisko ustawionym napiêciu G2 albo p³yw sta³ego pr¹du przez cewki odchylaj¹ce powoduj¹c skiero-
uszkodzonym tranzystorze CT57021, nie zostanie przekro- wanie strumienia elektronów bezpoœrednio na szk³o szyjki ki-
czony próg 4.2V na n.18 uk³adu i kineskop pozostanie wy- neskopu. Po krótkim czasie takiej pracy mo¿liwe jest wytopie-
ciemniony. Po zmniejszeniu amplitudy obrazu widoczna jest nie szk³a i bezpowrotne uszkodzenie kineskopu. Z tego powodu
tylko jasna pozioma linia w górnej czêœci obrazu. Uk³ad uk³ad IC34015 poprzez n.22 kontroluje pracê uk³adu odchyla-
TDA8375 ma nieco wy¿szy próg i dlatego przed tranzysto- nia pionowego. Jak d³ugo z n.10 uk³adu IC50020 poprzez diodê
rem CT57021 stosowana jest dioda D57021. D570101 podawane s¹ impulsy powrotu V na n.22 IC34015,
kineskop pozostaje wysterowany. Przy braku impulsu V na n.22
lub gdy jest on mniejszy ni¿ 4.5VSS nastêpuje zadzia³anie uk³a-
5.4. Wyœwietlanie OSD
du zabezpieczenia. Przekroczenie amplitudy tego impulsu poza
Sygna³y OSD i teletekstu bezpoœrednio steruj¹ wzmacnia-
wewnêtrznie ustalone „okienko kontroli”, pokazane na rysunku
czami wizyjnymi. Poprzez podanie odpowiedniego napiêcia
8, spowoduje zadzia³anie uk³adu zabezpieczenia i wzrost napiê-
na n.26 IC3415 unika siê sumowania sygna³ów OSD i teletek-
cia na n.50 powy¿ej 3.9V powoduj¹c wy³¹czenie impulsów ste-
stu z sygna³ami RGB (n.19, 20, 21 IC34015). Przy napiêciu na
ruj¹cych uk³adem odchylania poziomego i poprzez szynê I2C
n.26>4V zostaj¹ wy³¹czone wyjœcia sygna³ów RGB. Przy bra-
wy³¹czenie odbiornika do trybu standby.
ku sygna³u antenowego poprzez generator OSD zostaje w³¹-
czone niebieskie t³o. W celu unikniêcia wp³ywu niebieskiego Wskazówka: W celu umo¿liwienia pomiarów serwisowych,
t³a na linie pomiarowe ustalaj¹ce punkt pracy kineskopu wy³¹- mo¿na wy³¹czyæ uk³ad zabezpieczeñ poprzez w³¹czenie od-
cza siê tor niebieski na czas trwania impulsu powrotu V. biornika wy³¹cznikiem sieciowym przy wciœniêtym przyci-
sku [ I ] na nadajniku zdalnego sterowania.
5.5. Ograniczenie pr¹du kineskopu
Wraz ze wzrostem pr¹du kineskopu roœnie ujemne napiê- 5.8. Generator odchylania poziomego
cie w punkcie A transformatora. Napiêcie to poprzez diodê Uk³ad generatora H nie posiada ¿adnych elementów ze-
D57011 oddzia³uje na uk³ad regulacji kontrastu i jaskrawoœci. wnêtrznych i w zwi¹zku z tym nie jest mo¿liwa jego regulacja.
Punkt w³¹czenia uk³adu ograniczania pr¹du kineskopu ustala- Generator synchronizowany jest jednym z trzech sygna³ów
ny jest przez rezystor R61019, którego wartoœæ zale¿y od typu wizyjnych przychodz¹cych na n.11, 13 lub 17 uk³adu IC34015
zastosowanego kineskopu. i wybieranych przez szynê I2C. Wartoœæ impulsu synchroniza-
Ograniczenie wartoœci szczytowych rozpoczyna siê w mo- cji zawiera siê w granicach 50÷350mV. Przy obecnoœci sygna-
mencie, gdy spadek napiêcia na rezystorze R34056 przekro- ³u synchronizuj¹cego pierwszy uk³ad porównania fazy (n.43)
czy 5.6V. Powoduje to przewodzenie tranzystora CT57021 i dostarcza napiêcia reguluj¹cego czêstotliwoœæ generatora. Drugi
zablokowanie CT57020. Napiêcie regulacji kontrastu na n.22 uk³ad regulacji fazy zapewnia utrzymanie sta³ej fazy pomiê-
przez diodê D5723 i rezystor CR57021 zostaje „œci¹gniête” do dzy impulsami powrotu H, a impulsami synchronizacji. Ufor-
masy powoduj¹c redukcjê kontrastu. mowany przez tranzystor CT57124 impuls powrotu H, doda-
ny zostaje do impulsu SSC, który jest wyprowadzony na n.41.
5.6. Uk³ad zabezpieczenia przeci¹¿eniowego Uwaga: Po starcie generator impulsów H pracuje przez okres
Uk³ad zabezpieczenia chroni kineskop przed uszkodzeniem 50ms z podwójn¹ czêstotliwoœci¹ i nastêpuj¹cym wype³nie-
na skutek zbyt du¿ego pr¹du kineskopu. Przy wzrastaj¹cym niem impulsów na n.40: 75% impuls, 25% przerwa. Zapew-
pr¹dzie kineskopu obni¿a siê napiêcie na rezystorze CR57012, nia to tzw. miêkki start uk³adu odchylania poziomego. Wy³¹-
nastêpuje zablokowanie tranzystora CT57005 i wzrost napiê- czanie odbiornika przy pomocy pilota odbywa siê równie¿ w
cia, powy¿ej wartoœci 3.9V, na n.50. Spowoduje to wy³¹czenie takich samych warunkach jak start. Taki sposób wy³¹czenia
impulsów steruj¹cych uk³adem odchylania poziomego, a po- powoduje wolny spadek wysokiego napiêcia, przez co unika
przez szynê I2C wy³¹czenie odbiornika do trybu standby. siê wystêpowania charakterystycznych trzasków.
5.7. Zabezpieczenie przy uszkodzeniu uk³adu odchy- Wy³¹czenie odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym powodu-
lania pionowego je, ¿e procesor nie mo¿e wyzwoliæ sekwencji wy³¹czania i dla-
W przypadku wyst¹pienia, którego skutkiem jest brak od- tego poprzez dodatkowy styk na wy³¹czniku sieciowym wy-
chylania pionowego nastêpuje wyciemnienie ekranu maj¹ce na zwolony zostaje uk³ad zabezpieczeñ. Uszkodzenie tego styku
celu ochronê kineskopu przed wypaleniem luminoforu. lub tranzystorów CT81508/511 powoduje zablokowanie ge-
Prawid³owo pracuj¹cy uk³ad odchylania pionowego wytwa- neratora odchylania poziomego.
rza na n.10 uk³adu IC50020
impuls o amplitudzie oko-
Przy prawid³owej pracy impuls powrotu V musi przekroczyæ
Okienko kontroli
³o 5VSS, odpowiadaj¹cy 4V-Próg dla
próg 4V wewn¹trz okienka i nie mo¿e byæ szerszy ni¿ jego granice
czasowo impulsowi po- impulsu V 3.4 V przychodzi z IC Je¿eli w tym czasie pop³ynie pr¹d do pin22
3.4 V to uk³ad IC3415 wyciemni ekran
wrotu V. Impuls ten sprzê- 22
CR57017 CR57016
a procesor wy³¹czy odbiornik do trybu "standby"
Impuls powrotu V C57016
¿ony jest przez diodê D570101 oko³o 4.5V
D57101 z wejœciem (n.22) 10 3.4V = wyciemni obraz
Generator 46 1
uk³adu IC 34015. IC34015 odch. pionowego 47 2 IC50020
>1V = bardzo du¿y pr¹d kineskopu
Uszkodzenie uk³adu
scalonego odchylania pio-
nowego powoduje prze- Rys.8. Dzia³anie uk³adu zabezpieczenia realizowane na n.22 IC34015.
5.9. Impuls Super Sand Castle 5.11. Sterowanie uk³adem korekcji E/W
Impuls SSC sk³adany jest na zewn¹trz uk³adu. Uformowa- Z uk³adu IC34015 poprzez wyjœcie 45 typu otwarty kolek-
na w uk³adzie sk³adowa V i sk³adowa kluczuj¹ca impuls burst tor sterowany jest wzmacniacz korekcji, zawarty w uk³adzie
jest wyprowadzona na n.41. Sk³adowa H impulsu SSC jest for- IC50020. W odbiornikach z kineskopem 16:9, gdzie wymaga-
mowana przez tranzystor CT57124 i jednoczeœnie s³u¿y we- ny jest wiêkszy pr¹d odchylania, stopieñ koñcowy korekcji
wn¹trz uk³adu do regulacji fazy. Przynale¿na tej regulacji sta³a wykonany jest na tranzystorze typu MOS. Regulacje geome-
czasowa okreœlona jest na n.42. trii obrazu wykonywane s¹ w trybie serwisowym, a wartoœci
nastaw wpisane do pamiêci EEPROM (IC82005).
Wskazówka: Brak sk³adowej H na n.42 powoduje przesu-
W przypadku uszkodzenia lub utraty danych z pamiêci,
niêcie obrazu o 10cm w prawo. Brak impulsu SSC powodu-
mo¿liwy jest start telewizora przy pomocy danych fabrycz-
je wygaszenie ekranu.
nych zapisanych w pamiêci ROM. W tym celu nale¿y w³¹czyæ
odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym przy wciœniêtym przyci-
5.10. Generator odchylania pionowego sku [ P- ] na panelu obs³ugi.
Przy braku impulsów synchronizuj¹cych, generator kluczo-
wany jest impulsami o czêstotliwoœci 50Hz, które powstaj¹ z
5.12. Kompensacja wymiarów obrazu
podzia³u czêstotliwoœci generatora odchylania poziomego. Na
Przy wzrastaj¹cym pr¹dzie kineskopu nieznacznie maleje
n.51 uk³adu scalonego wystêpuje przebieg pi³okszta³tny o am-
wartoœæ wysokiego napiêcia, powoduj¹c wzrost amplitudy ob-
plitudzie 3VSS i czêstotliwoœci 50Hz. Uk³ad scalony automa-
razu (tzw. efekt lupy). W celu kompensacji tego efektu uk³ad
tycznie wykrywa czy przychodz¹cy sygna³ wizyjny jest sy-
IC34015 posiada wewnêtrzny uk³ad korekcji wyjœciowych
gna³em o czêstotliwoœci ramki 60Hz, czy 50Hz. Po wydziele-
impulsów V (n.46 i 47), steruj¹cych uk³adem odchylania pio-
niu w³aœciwego impulsu zaczyna on synchronizowaæ genera-
nowego. Napiêcie zale¿ne od pr¹du kineskopu podawane jest
tor odchylania pionowego.
z przewodu SP poprzez rezystory CR57001/57006 na n.50
Uwaga: Producent dopuszcza krótkie zerwanie synchroni- IC3415. Zmiany napiêcia pomiêdzy 1.2V a 2.8V na tej nó¿ce
zacji pionowej przy prze³¹czaniu programów. W celu unik- powoduj¹ kompensacjê amplitudy obrazu.
niêcia tego efektu na ekranie, nale¿y w trybie serwisowym }
uaktywniæ funkcjê wyciemnienia ekranu (Black Screen - ON). Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze
cy MOSFET (STP4NA40FI).
W przypadku jego uszkodzenia Rys.1.
jako zamiennika mo¿na u¿yæ
tranzystor STP5NB60FP (zamiana taka jest zalecana ze wzglêdu • rezystor R3518 zmieniæ na 100k (by³o 120k),
na lepsze parametry zamiennika i poprawê niezawodnoœci ca- • diodê Zenera D6510 zmieniæ na napiêcie 15V (by³o 12V),
³ej przetwornicy). Przy tej zamianie nale¿y jednak pamiêtaæ o • usun¹æ kondensator C2513 (100pF).
drobnych aczkolwiek koniecznych zmianach w uk³adzie prze- Fragment schematu przetwornicy pokazuj¹cy okolice zmian
twornicy: przedstawiono na rysunku 1. }
Porady serwisowe
Porady serwisowe
Boles³aw Szpunar, Bogdan Sikorowski, Edward Bitner, Marian Rakoczy, Jerzy Pora, Kajetan, Ryszard
Strzêpek, Julian Jakubowski, Tadeusz Fabiñski, Jacek Sulkowski
Porady serwisowe
6.8BCA) pracuj¹cej w emiterze tranzystora Q371. Stosowny nó¿ce 3 tego uk³adu oraz 50% utratê sprawnoœci C112 47µF/
fragment schematu pokazano na rys. 1. B.S. 16V. Uszkodzony by³ rezystor R108 (wed³ug barwnego kodu
paskowego posiada³ wartoœæ 22k - jednak wed³ug wszystkich
14 B3 dostêpnych aplikacji wartoœæ ta powinna wynosiæ 680k). Zde-
C362 + 130V
SMT: T311
10µ R372
390k
cydowa³em siê na 680k. Po jego wymianie i wymianie C112,
160V
C351 R357 zasilacz oraz odbiornik wystartowa³y prawid³owo. Po d³ugo-
470p C361 10 D370
220µ R354 R355 R371
160V 150k 47k 12k 1N4148 trwa³ym wygrzewaniu, nie stwierdzono innych usterek. E.B.
13
D351 + R350 B1
Q372 130V
EU2A 100k
2SA608 R375
22k Q371 C373
12 VR351 R376 2SC536 1µ R374 Trilux TAP2102T
2k2 10k 50V 220k
Q353 R356
Brak odbioru. Ekran „œnie¿y”.
R353 2SC536 22k
4k7
D361
UZ-6.2BCC
D371 + Po sprawdzeniu odbiornika stwierdzono „œnie¿enie” o ta-
UZ-6.2BCC R373
UZ-6.8BCA 560k kim samym nasileniu, bez wzglêdu na numer w³¹czonego pro-
gramu (OSD prawid³owe). Pozosta³e funkcje wykonywane s¹
Rys.1.
prawid³owo. Pomiary pozwoli³y stwierdziæ brak zmian napiê-
cia warikapowego na n.7 g³owicy zintegrowanej. Zmiany wy-
Funai TV2500T MK8 stêpowa³y jednak na kondensatorze C106 100nF/63V. Rezy-
Nie mo¿na uruchomiæ odbiornika. stor R101 sprawny. Od³¹czenie od druku 7. nó¿ki g³owicy, a
Przy próbie w³¹czenia (pilotem lub z klawiatury lokalnej), nastêpnie pomiar opornoœci w stosunku do masy, wykazuje
na chwilê zapala siê kontrolka zielona, która ponownie prze- opornoœæ zmienn¹ w granicach 300R. Po wymontowaniu g³o-
chodzi w kolor czerwony (standby). W czasie gdy pali siê kon- wicy, okaza³o siê ¿e wokó³ n.7 wystêpuje dziwna korozja.
trolka zielona s³yszalne jest wejœcie wysokiego napiêcia i pra- Dok³adne oczyszczenie materia³u izolacyjnego w wymienio-
ca ramki. Pomiary zachowania siê mikrokontrolera nym miejscu usuwa nisk¹ opornoœæ do wartoœci niemierzal-
TMP47C643AN-R585 mog¹ podpowiadaæ jego uszkodzenie. nej. W ten sposób unikniêto wymiany g³owicy, a odbiornik
Niemniej, zawsze w takich przypadkach nale¿y sprawdziæ jego odzyska³ pe³n¹ sprawnoœæ. Schemat ideowy: „SE” 9/00 (do-
otoczenie oraz inne podzespo³y z nim wspó³pracuj¹ce. Rów- datkowa wk³adka). E.B.
nie¿ i w tym przypadku brak reakcji mikrokontrolera na roz-
kazy i jego dziwne zachowanie spowodowane by³o uszkodze-
niem zupe³nie innego elementu, którym by³ stabilizator IC963 Philips 21PT1532/58 chassis L6.1A
KIA78S05P (bardzo dobry zamiennik to L78S05CV). Stabili- Przypadkowy zanik wizji i fonii.
zator ten odpowiada za podawanie napiêcia zasilania +5V na Po w³¹czeniu odbiornika znika wizja i fonia po doœæ przy-
p³ytkê telegazety (napiêcie to wynosi³o tylko +1.8V). Mikro- padkowym czasie prawid³owego odbioru. W krytycznym mo-
kontroler poprzez szynê I2C wykrywa³ niesprawnoœæ telegaze- mencie wystêpuje absolutny brak reakcji na pilota i polecenia
ty i przy ka¿dej próbie w³¹czenia sprowadza³ odbiornik do sta- z klawiatury lokalnej. W tym czasie nie mo¿na równie¿ wy³¹-
nu standby. E.B. czyæ odbiornika, ekran œwieci i jest wyraŸnie widoczny „œnieg
- szum”. Po wy³¹czeniu i ponownym w³¹czeniu odbiornika
wy³¹cznikiem sieciowym pojawia siê prawid³owy obraz i
Elemis 5511T dŸwiêk, ale nie na d³ugo i sytuacja powtarza siê. Podejrzenie
Brak wizji. Cienka pozioma linia. pad³o na mikrokontroler SAA5290. I jak zwykle nies³usznie.
Na poziomej linii widoczne s¹ sk³adowe treœci obrazu. Na- Dok³adne pomiary ujawni³y wystêpowanie stanu wysokiego
piêcia zasilania uk³adu TDA3654 - prawid³owe. W tym przy- (+5V) na n.43 mikrokontrolera (w czasie normalnej pracy
padku bezwzglêdnie nale¿y sprawdziæ kondensator elektroli- wynosi ono oko³o 0.05V) oraz brak napiêcia na bazie tranzy-
tyczny C561 47µF/16V. Posiada³ on pojemnoœæ tylko 35µF, a stora T7008. Dalsza analiza schematu doprowadzi³a do tran-
sprawnoϾ ok. 10%. Jego wymiana jednak nie przywraca od- zystora T7500 BC858B. Brak wysterowania tego tranzystora
chylania pionowego. Nale¿y równie¿ wymieniæ uk³ad wystêpuje tylko w sytuacji zwarcia w ga³êzi zasilania +9S lub
TDA3654. Poniewa¿ odbiornik wyposa¿ony jest w kineskop +5S. Poniewa¿ tego nie stwierdzono, jedynym podejrzanym
21” mo¿na z powodzeniem wmontowaæ uk³ad TDA3653B. pozosta³ tranzystor T7500 (SMD). Prawdopodobnie posiada³
Nale¿y tylko pamiêtaæ, aby zamontowaæ go napisem do radia- niestabiln¹ przerwê (miernik tego nie wykry³). Jego wymiana
tora, a C561 zamieniæ na wartoœæ 100µF/50V. W przypadku na BC307 odnios³a pozytywny skutek, a wielogodzinne wy-
odwrotnego wlutowania tego uk³adu, nie ulega on uszkodze- grzewanie odbiornika potwierdzi³o diagnozê. Schemat ideowy:
niu - niemniej po w³¹czeniu odbiornika „dymi siê” rezystor „SE” 5/00 (dodatkowa wk³adka). Uwaga: schemat nie uwzglêd-
R579 3R3. Po tych zabiegach odbiornik pracuje prawid³owo. nia wszystkich zmian producenta (np. brak jest na nim tranzy-
Schemat ideowy: „DS”16. E.B. stora T7008). E.B.
Porady serwisowe
kazuje zwarcie K-E. Jego wymiana skutkuje krótkotrwa³ym Poniewa¿ uk³ad SMR40200B nie jest ju¿ produkowany,
wystartowaniem WN i ponownym jego uszkodzeniem (Uwa- nale¿y zastosowaæ uk³ad SMR40200C. Nie montujemy przy
ga: nie zastêpowaæ tego tranzystora, tranzystorem BU508DF - tym podk³adki izoluj¹cej. Uk³ad HC801 nale¿y zast¹piæ
zbyt mocno siê nagrzewa). Kilka godzin zajê³o ustalenie wa- HIS0169C. W dalszej czêœci naprawy postêpujemy wed³ug
dliwego elementu, który powodowa³ uszkadzanie siê BU. By³ opisu zawartego na stronie 27 w „SE” 4/2000 a na pewno unik-
nim trafopowielacz - mimo ¿e wszelkie mo¿liwe testy nie po- niemy powtórnej wymiany uszkodzonych elementów. M.R.
twierdza³y jego wady. Jedynym punktem zaczepienia, by³o
tylko zbyt niskie napiêcie focus w czasie testu. Podejrzewaj¹c
mo¿liw¹ wadê podstawki kineskopu - razem z trafopowiela-
Samsung CX512ZSE
czem profilaktycznie wymieniono równie¿ podstawkê. Zamien- Uszkadza siê tranzystor wykonawczy w przetwornicy.
nik trafopowielacza 1352.5003 to HR7839, FAT30322, Czêste uszkadzanie siê tranzystora Q801 - BU508AF w
HG3264, TR1185. E.B. przetwornicy spowodowane jest znacznym zwiêkszeniem
opornoœci lub przerw¹ rezystora R807 - 270k. Uszkodzenie
dotyczy wiêkszoœci przetwornic zbudowanych w oparciu o
Syriusz TC506 uk³ad TDA4601. M.R.
Bardzo powoli odstraja siê od zaprogramowanych stacji.
Zwykle po w³¹czeniu odbiornika ze stanu standby, wystê- Senaco SET2101DKT
puje potrzeba ponownego dostrojenia do ka¿dej stacji. Taki Brak kontrastu.
zabieg nie usuwa usterki i wszystkie stacje w czasie oko³o 2 Na ekranie odbiornika obserwujemy tylko zarysy obrazu i
godzin odbioru ponownie odstrajaj¹ siê w dó³. Pomiar napiê- to tylko fragmentów kolorowych. Pomiar oscyloskopem wy-
cia warikapowego na g³owicy (po d³u¿szej przerwie w stanie kaza³ prawid³owy przebieg sygna³u luminancji na n.58 uk³adu
standby), pozwala stwierdziæ zawy¿one napiêcia dla ka¿dej IC501 TA8659AN. Uszkodzony uk³ad IC501. M.R.
wczeœniej zaprogramowanej stacji (w stosunku do napiêæ, dla
których wystêpuje prawid³owy odbiór). Napiêcia te bardzo po-
woli spadaj¹ i osi¹gaj¹ wartoœci nominalne. Wówczas pojawia Sharp DV28071S chassis D3000
siê prawid³owy odbiór, zgodny z wczeœniejszym programo- Powroty w górnej czêœci ekranu.
waniem. Podstawienie T7 (BF240) nie odnosi pozytywnego W górnej czêœci ekranu widoczne powroty, zak³ócone ko-
efektu. Podejrzenie o wystêpowanie uszkodzenia w aplikacji lory z lewej strony ekranu. Czêœciowa utrata pojemnoœci kon-
OZS2030 (mikrokontroler i pamiêæ) jest i w tym przypadku densatora C502 2200µF/35V w uk³adzie odchylania ramki. Taki
nietrafne. Uszkodzona jest g³owica zintegrowana, a w niej dioda sam efekt daje uszkodzony wzmacniacz koñcowy odchylania
pojemnoœciowa BB505B (I stopieñ wzmacniacza w. cz. - pa- pionowego IC501 TDA8175. M.R.
smo U). Tylko podanie napiêcia +30V przez woltomierz na
wyprowadzenie warikapowe g³owicy, pozwoli³o stwierdziæ bar-
dzo powolny przyrost napiêcia na woltomierzu (normalnie wol-
Sony KVM2141M chassis BE2A
tomierz nie mo¿e siê wychylaæ). E.B. Nieregularne zaniki koloru.
Uszkodzony trymer CT332 - 15pF. Zimne luty na stabili-
zatorze IC802 - L78M12.
Philips 25PT4101 chassis Anubis B Brak koloru, obraz przesuniêty na praw¹ stronê ekranu.
Nie dzia³a korekcja E-W. Uszkodzony kondensator C509 0.33µF/25V do³¹czony do
Korekcja E-W nie dzia³a, obraz jest rozszerzony. W pierw- n.31 uk³adu IC502 - TDA8304B.
szym przypadku uszkodzonym okaza³ siê tranzystor w uk³a-
dzie korekcji BF819, w drugim - rezystor R3404 47R te¿ w Brak koloru czerwonego.
uk³adzie korekcji. M.R. Uszkodzony uk³ad IC302 - TDA3505-V9.
„Rozmyty” czerwony kolor.
Royal TV5104 Zimny lut na kondensatorze C819 - 4.7nF/2kV filtruj¹cym
napiêcie siatki drugiej kineskopu. M.R.
Brak fonii i obrazu.
Jest tylko raster. Nie ma fonii i obrazu. Rozsadzony kon-
densator C428 10µF/160V. Napiêcie zasilaj¹ce uk³ad linii pra- Trilux TAP2102TSP chassis PB020
wid³owe - 103V. Po wymianie C428 napiêcie na jego ok³adzi- Obraz zawê¿ony w pionie, odstraja siê od zaprogramowanych
nie „+” zasilaj¹ce wzmacniacze wizyjne wynosi oko³o 350V, a stacji.
powinno byæ 180V. Powodem jest pusty kondensator C440 Pomiar napiêcia warikapowego wykaza³ wartoœæ zani¿on¹
10µF/160V. M.R. do 27V, powinno byæ 33V. Uszkodzony stabilizator D611
ZTK33. M.R.
Samsung CK5320T
Uszkodzona przetwornica. Sanyo CEM2510PTX-00 chassis A4-A
W odbiorniku stwierdzono uszkodzony bezpiecznik siecio- Objaw uszkodzenia: obraz zakolorowany, brak bieli i kontra-
wy, uk³ad IC801-SMR40200B, HC801-HIS0169B i diodê stu, objaw typowy dla przerwy linii opóŸniaj¹cej sygna³ Y, zja-
DZ801-R2KN. wisko wystêpowa³o w ró¿nych odstêpach czasu, na ogó³ tak
krótkich, ¿e by³y trudnoœci w lokalizacji uszkodzenia.
Porady serwisowe
Faktycznie nastêpowa³ zanik sygna³u Y na wyjœciu modu³u Philips 21PT441 chassis M1.1E
VIDEO UNIT E2YY (n.3 z³¹cza K12EB), lecz wbrew pozorom Klient dostarczy³ do serwisu odbiornik z opisem usterki: uszko-
uszkodzenia na tym module nie by³o. Dopiero pomiary napiêæ dzi³ ju¿ dwa procesory.
dokonane oscyloskopem wykaza³y zmniejszanie siê impulsu li- Podczas oglêdzin stwierdzono œlad wystrzelenia elektroli-
nii na n.3 z³¹cza K12EB. W momencie wyst¹pienia uszkodzenia
tu, spuchniêty kondensator 2561 2x2200µF/35V, spalony re-
amplituda impulsu mala³a z 6Vss do oko³o 4.5Vss, co powodowa-
zystor 3591 - 220R, wymienion¹ diodê Zenera 6560 na 1W,
³o zanik sygna³u Y na n.5 IC1202 (CX20125) znajduj¹cego siê
uszkodzony stabilizator 7560 - 70L05. Stwierdzono równie¿
na module VIDEO UNIT E2YY. Impuls ten (o polaryzacji do-
wymieniony rezystor 3588- na R27/1W. Z analizy schematu
datniej) jest pobierany z n.5 trafopowielacza T471 i przez szereg
wynik³o, ¿e za usterkê odpowiedzialny by³ transoptor 7556 -
elementów jest podawany na modu³ VIDEO UNIT E2YY. Zmia-
CNX82A. Po wymianie 2651, 3591, 7560, 3588 na 2R2 1/4W,
nê amplitudy zaobserwowano ju¿ w miejscu po³¹czenia R243,
R244 i D242. Szczególn¹ rolê w tym miejscu spe³nia dioda D242, sprawdzeniu 6592, 7591, 7590, 6590, 7592, 7561, 3560 od³¹-
a mianowicie obcina impuls do poziomu napiêcia B6 (+12V). czono p³ytê sygna³ow¹ i w³¹czono odbiornik. Na kondensato-
Pomiary napiêcia +12V wykaza³y jego zmniejszenie poni¿ej tej rze 2561 stwierdzono 15V. Zamontowano procesor, p³ytê sy-
wartoœci i wyst¹pienie w tym momencie uszkodzenia. Przyczyn¹ gna³ow¹ i w³¹czono odbiornik - po regulacji 95 V i wymianie
zmniejszenia napiêcia by³ niewidoczny zimny lut przy stabiliza- pamiêci 24C08 odbiornik wyregulowano, wygrzano i oddano
torze IC352 (L78M12-RA). J.P. klientowi.
Przy okazji potwiedzi³a siê „z³a s³awa” tych odbiorników
Philipsa. W modelach 25 i 28 " regulacja napiêcia bazowego
Toshiba 215R8W 140V odbywa siê przez transoptor 7556 sterowany uk³adem
Objaw uszkodzenia: niesymetryczne zagêszczenie poziomych TL431, a standby przez ten sam transoptor sterowany diod¹
linii w górnej czêœci obrazu, zanika po pewnym czasie od w³¹- 6592-BZX79F13. W modelu 21" standby dzia³a tak samo, ale
czenia odbiornika. regulacja 95V odbywa siê po pierwotnej stronie przetwornicy
Przyczyn¹ by³ kondensator C317 (2.2µF/50V). Je¿eli od- napiêciem z odzysku na n.14 uk³adu 7520 - MC44603 bez
biornik pracowa³ kilka lat nale¿y te¿ wymieniæ C313 (100µF/ sprzê¿enia transoptorowego. W rezultacie wyeliminowano
50V) powoduj¹cy zawiniêcie obrazu u góry, a nawet uszko- sprzê¿enie podczas pracy, a skutkiem wadliwej pracy transop-
dzenie uk³adu scalonego ramki. J.P. tora pad³y elementy zasilane z linii 5V standby: procesor i pa-
miêæ. W przypadku pracy ze sprzê¿eniem w obu trybach uszko-
Kendo CT5049 dzeniu najprawdopodobniej ulegaj¹ elementy zasilacza, które
Objaw uszkodzenia: pracuje tylko w stanie czuwania, nie re- s¹ nieporównywalnie tañsze ni¿ procesor. K.
aguje przycisk standby.
Pomiary napiêæ sta³ych wykaza³y niew³aœciwe wartoœci na
tranzystorach Q505, Q506 i Q507. Same tranzystory by³y do-
Philips 24CE4579/02R chassis 2B
Odbiornika nie mo¿na wy³¹czyæ zdalnie, jedynie wy³¹cznikiem
bre, natomiast przerwê mia³ rezystor R520 (150k/0.5W). Po jego
wymianie odbiornik pracuje poprawnie. Dla u³atwienia napraw sieciowym.
podano napiêcia na tych tranzystorach odpowiednio w trybie Odbiornik pracuje normalnie – dobry obraz i dŸwiêk. Re-
praca i (standby): Q505 E=0V (0V), B=+0.7V (0V), C=+0.1V gulacje mo¿na wykonaæ lokaln¹ klawiatur¹ oraz nadajnikiem
(+124.4V), Q506 E=+114.7V (+126.2V), B=+113.9V podczerwieni. Pomiary napiêæ wykazuj¹, ¿e na n.7 mikropro-
(+126.1V), C=+114.6V (+0.4V), Q507 E=+113.9V (+0.4V), cesora MAB8441P/007 wystêpuje zmiana stanu napiêcia 0V/
B=+114.6V (+0.4V), C=+114.7V (+126.2V). J.P. 5V – praca/czuwanie. Powoduje to zmianê wysterowania bazy
tranzystora 7734 BC558, jednak nie ma zmian napiêcia na ko-
lektorze tego tranzystora. Po wymianie uszkodzonego elementu
Philips 25PT4403/00 chassis L6.2 odbiornik pracuje prawid³owo. R.S.
Objaw uszkodzenia: nie dzia³a, niesprawny zasilacz, uszko-
dzone nastêpuj¹ce elementy przetwornicy: bezpiecznik 1501
(T2.5A), tranzystory 7504 (STP4NA40FI), 7502 (BF423), dio-
Otake 5522VT
dy 6502 (BZX79-C15), 6514 (BZT03-C200) i rezystory 3514, Obraz jest normalny, natomiast zamiast fonii s³ychaæ tylko szum.
3515 (oba po 1R). Podanie sygna³u z generatora na wejœcie antenowe powodu-
Po wymianie uszkodzonych elementów odbiornik pracuje je, ¿e w punkcie pomiarowym TP205 otrzymujemy sygna³ m.cz.
poprawnie, ale jest pewne ale. Mianowicie niedawno w odbior- fonii - jest to po dekoderze FM znajduj¹cym siê w uk³adzie IC201
niku uleg³y uszkodzeniu te same elementy. Odbiornik poddano MST3655P - natomiast brak jest sygna³u m.cz. na wejœciu wzmac-
obserwacji i zwrócono uwagê na bardzo silne grzanie siê radia- niacza mocy IC351 LA4445. Sygna³ m.cz. nie przechodzi przez
tora, na którym by³y umieszczone wszystkie tranzystory mocy. uk³ad prze³¹cznika systemów 5.5MHz/6.5MHz, któr¹ to czyn-
Powierzchnia tego radiatora jest zbyt ma³a na tak¹ iloœæ silnie noœæ wykonuje uk³ad IC341 LA7016 sterowany z procesora
siê grzej¹cych tranzystorów mocy. Do³o¿ono dodatkowy radia- IC103 OEC8034 (n.49). Na tym wyprowadzeniu, mimo stero-
tor z blachy czernionej co znacznie obni¿y³o ich temperaturê. wania klawiatur¹ lokaln¹ i nadajnikiem podczerwieni, stan nie
Uwaga: tranzystor polowy STPNA40FI mo¿na najproœciej ulega zmianie. Uszkodzony jest procesor. R.S.
sprawdziæ przez pomiar omomierzem, np. multimetrem cyfro-
wym Metex typ M-3640D i tak: rezystancja dren-Ÿród³o (– omo- Panasonic TX29AD10C
mierza do³¹czony do drenu) wykazuje wartoœæ oko³o 500R, na-
Przetwornica OTV nie dzia³a.
tomiast rezystancja pozosta³ych z³¹cz wskazuje OL. J.P.
Spalony jest bezpiecznik sieciowy 3.15A. Pomiary omomie-
Porady serwisowe
rzem wykazuj¹ zwarcie dren-bramka tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy poprzez rezystory R902, R903 i kondensator
przetwornicy BUZ91A. Po jego wymianie na nowy, przetworni- C905 4.7µF/160V. Zarówno C905, jak i kondensatory C910,
ca startuje, ale po oko³o 5-10 sekundach wy³¹cza siê i w³¹cza, co C911 4.7µF/160V mia³y mocno zani¿one pojemnoœci w sto-
sygnalizuje dioda standby. Przyczyn¹ tego jest tranzystor wzmac- sunku do wartoœci nominalnej. Omawiany odbiornik praco-
niacza koñcowego odchylania poziomego Q534 2SC4288. Za- wa³ ju¿ oko³o 16 lat. Po wymianie kondensatorów odbiornik
znaczyæ tu nale¿y, ¿e ten odbiornik pracuje z fH=2×15.625Hz i startuje prawid³owo, a napiêcie na C909 wynosi +113V. R.S.
fV=2×50Hz. W zwi¹zku z tym nale¿y stosowaæ elementy zastêp-
cze wy³¹cznie takie, jakie zaleca producent. R.S.
Sanyo CEM2140
Jest fonia, brak obrazu.
Schneider STV7156 chassis DTV2 Okazuje siê, ¿e brak jest wysokiego napiêcia. Przyczyn¹
Odbiornik mo¿na w³¹czyæ w stan czuwania, ale nie udaje siê tej usterki jest brak impulsów steruj¹cych baz¹ tranzystora stop-
go wprowadziæ w stan pracy. nia koñcowego odchylania poziomego Q432 2SD1650. Na-
Mamy tu do czynienia z odbiornikiem cyfrowym typu Di- piêcie zasilaj¹ce stopieñ steruj¹cy tego tranzystora zbudowa-
git 2000. Na n.5 procesora steruj¹cego IC1 - CCU2070 nie nego na tranzystorze Q431 2SC3830 wynosi oko³o +10V za-
zmienia siê stan logiczny. Przyczyn¹ tego stanu jest Ÿle dzia³a- miast +24V. Przyczyn¹ tego stanu jest uszkodzony kondensa-
j¹cy uk³ad prze³¹czania praca/czuwanie, a konkretnie dioda D5 tor elektrolityczny na wyjœciu napiêcia +24V z przetwornicy -
1N4148 (przerwa). R.S. C563 330µF/35V (znaczna utrata pojemnoœci). R.S.
Porady serwisowe
Porady serwisowe
Porady serwisowe
1 6 11 12 20 Pace DVR500
Rys.1. Nie dzia³a.
Uszkodzenie nast¹pi³o podczas awarii w sieci energetycz-
Pace nej, w czasie której nast¹pi³y seryjne zaniki napiêcia w gniazd-
Objaw: Blokowanie siê odbiornika (brak reakcji na rozkazy kach zasilaj¹cych. Pierwotna strona zasilacza urz¹dzenia oka-
wysy³ane z pilota) lub zak³ócenia (przerwy) w pracy panelu za³a siê byæ dobrze znan¹ aplikacj¹ uk³aduTOP202, stosowa-
sterowania. n¹ w serii odbiorników MSS100, jednak¿e w tym wypadku
Przyczyna: Niepewna praca odbiorników podczerwieni - zbyt uk³ad TOP202 pracowa³ na radiatorze i oznaczony zosta³ na
du¿a wra¿liwoœæ na interferencje od oœwietlenia zewnêtrznego. p³ytce drukowanej jako U700. W uk³adzie sprzê¿enia zwrot-
Sposób naprawy: Producent proponuje dokonanie wymia- nego zastosowano transoptor. Transformator wygl¹da³ na zbyt
ny odbiorników podczerwieni na nowsze pozbawione opisy- du¿y, aby nast¹pi³o jego uszkodzenie w wypadku przep³ywu
wanej wady (tabela 1). B.S. nawet bardzo znacznego pr¹du.
Badanie odbiornika wykaza³o, ¿e nast¹pi³o gwa³towne prze-
palenie bezpiecznika. Nie by³o te¿ niespodzianki, kiedy oka-
Tabela 1. Zestawienie zamienników odbiorników podczerwieni za³o siê, ¿e uszkodzeniu uleg³ TOP202. Sprawdzono elementy
Oznaczenie Typ odbiornika podczerwieni w jego s¹siedztwie, ale nie wykazywa³y objawów uszkodze-
Model schematowe „stary” „nowy”
seria MSS300
nia. Rezystor 47R zosta³ przypuszczalnie zastosowany w tym
seria MSS500 IR1 SBX-1910-52 SBX-1910-E2 samym celu, co rezystor R2 w MSS100 zapewniaj¹c wraz z
seria MSS1000 kondensatorem C4 w³aœciw¹ charakterystykê pêtli sprzê¿enia
MRD950 Plus zwrotnego i opóŸnienie dla napiêcia zasilaj¹cego podczas w³¹-
APOLLO 120
PSM8000/8500
IR1 SBX-1920-52 SBX-1920-E2 czania urz¹dzenia. W czasie jednej z napraw odbiornika serii
seria MSS200 MSS100 zauwa¿ono, ¿e rezystor ten mo¿e zostaæ uszkodzony
DGT400 w wyniku przepalenia uk³adu TOP202.
DSR200 Poniewa¿ pozosta³a czêœæ odbiornika wygl¹da³a na spraw-
DVC200
DVR500 IR700 SBX-1920-52 SBX-1920-E2
n¹ wymieniono TOP202 oraz bezpiecznik, a nastêpnie ostro¿-
DVS211 nie w³¹czono zasilanie. Szczêœliwie wszystko odby³o siê bez
GSD100 niespodzianek. Ciekawe, ¿e nie by³ to pierwszy przypadek, gdy
IRD5000 uk³ad rodziny TOP uleg³ uszkodzeniu podczas silniejszych
D400
IR400 SBX-1920-52 SBX-1920-E2 wahañ napiêcia sieciowego. Wygl¹da na to, ¿e s¹ one wra¿li-
MSS466
STU 120 IR800 SBX-1920-52 SBX-1920-E2 we na tego rodzaju sytuacje. J.S.
}
W opracowaniu tym zawarto opis typowych uszko- Objaw: na wyœwietlaczu miga napis SC.
dzeñ odbiornika Cambridge RD480 EXTRA oraz jego Objaw ten sygnalizuje zwarcie w obwodzie zasilania LNB.
„klonu” Finlux 480. W niektórych, wczeœniejszych egzemplarzach odbiornika nie-
sprawny by³ rezystor nastawny R125 przeznaczony do usta-
wienia napiêcia zasilania LNB. Rezystor ten czêsto przerywa.
Problemy zwi¹zane z zasilaczem Nale¿y zast¹piæ go rezystorem nastawnym dobrej jakoœci. Je-
W przypadku niesprawnoœci odbiornika czynnoœci serwi- œli powy¿sze czynnoœci nie spowoduj¹ usuniêcia uszkodzenia,
sowe nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia napiêæ w jego zasila- nale¿y sprawdziæ obwód zasilania LNB prowadz¹cy do g³o-
czu. Na rysunku 1 przedstawiono elementy zasilacza najczê- wicy oraz od³¹czyæ koñcówkê g³owicy doprowadzaj¹c¹ na-
œciej ulegaj¹ce uszkodzeniom oraz wartoœci napiêæ i sygna³ów piêcie zasilania LNB. Jeœli pojawi siê napiêcie, nale¿y wymie-
wystêpuj¹cych w odbiorniku. niæ g³owicê (ewentualnie spróbowaæ wyeliminowaæ przyczy-
Objaw: Odbiornik nie pracuje. Napiêcia wyjœciowe z trans- nê zwarcia w module g³owicy).
formatora sieciowego s¹ prawid³owe. Objaw: brak obrazu, widaæ kilka migaj¹cych linii.
Nale¿y sprawdziæ napiêcie stanu czuwania 5V na wyjœciu Sprawdziæ napiêcie 10V doprowadzone do g³owicy z uk³a-
regulatora U32. Jeœli uk³ad U32 jest bardzo gor¹cy i brak jest du U2 poprzez diody D50 i D51. Jeœli jest poprawne, nale¿y
napiêcia 5V - wystêpuje zwarcie w jego obwodzie obci¹¿enia. wymieniæ g³owicê. Jeœli jest niew³aœciwe nale¿y wymieniæ obie
W celu zlokalizowania uszkodzenia nale¿y od³¹czyæ obwód diody (BAS16) oraz dodatkowo dwa kondensatory elektroli-
zasilany napiêciem 5V - modulator UHF. Jeœli napiêcie 5V jest tyczne umieszczone w module g³owicy.
w³aœciwe, nale¿y wymieniæ modulator. W przeciwnym razie Objaw: po przyciœniêciu przycisków [ UP/DOWN ] prze-
trzeba wymieniæ regulator U32 (LM2940CT). skakuje kilka kana³ów.
Przyczyn¹ niew³aœciwego napiêcia 5V mog¹ byæ równie¿: Zastosowanie procedury fabrycznego reset’u eliminuje
• kondensator elektrolityczny C173 (100µF), przeskakiwanie kana³ów.
• kondensator C180 (47µF), Objaw: odbiornik nie reaguje na rêczne sterowanie.
• kondensator C205 (100nF), zamontowany bezpoœrednio Przyczyn¹ mo¿e byæ z³amana taœma z³¹cza PL3 z panelu czo-
na wyprowadzeniach uk³adu U32, ³owego. Zast¹pienie taœmy przewodem eliminuje uszkodzenie.
• uk³ad U5 (n.20 i 21). Objaw: pojedynczy pas przesuwaj¹cy siê w dó³ obrazu.
Nale¿y wymieniæ wszystkie diody 1N4002 umieszczone
Problemy z zablokowanym odbiornikiem w trzech szeregach po lewej stronie p³yty zasilacza, chyba, ¿e
uda siê wyselekcjonowaæ niesprawn¹ diodê.
Blokada rodzicielska Objaw: istnieje mo¿liwoœæ wyboru kana³ów P1 do P9 lub
Objaw: odbiornik nie daje siê w³¹czyæ ze stanu czuwania. s¹ b³êdne kana³y po resecie.
W celu wykonania fabrycznego reset’u nale¿y wykonaæ Nale¿y wymieniæ pamiêæ EEPROM (U100) umieszczon¹
nastêpuj¹ce czynnoœci: obok taœmy z³¹cza g³owicy. Jeœli usterka bêdzie wystêpowaæ
• od³¹czyæ zasilanie sieciowe odbiornika, nadal, nale¿y wymieniæ mikroprocesor.
• nacisn¹æ i przytrzymaæ przycisk [ DOWN ] (dla wersji na
rynek niemiecki [ UP ]), Problemy w torze fonii
• przy³¹czyæ zasilanie sieciowe,
• zwolniæ przycisk [ DOWN ], W celu odbioru podnoœnej 6.65MHz (dla Eutelsatu) na kana-
• zaczekaæ dopóki nie nast¹pi za³adowanie pamiêci. le audio A7 nale¿y dokonaæ modyfikacji uk³adu. W tym celu na-
U2 le¿y wymieniæ rezonator kwarcowy 18.432MHz na 17.360MHz.
Objaw: zanikaj¹cy „syk” na kanale audio A1.
16V 12V
poziom 13/17V Nale¿y wymieniæ rezonator kwarcowy X4 (17.714MHz).
8V 4MHz
U32 video SDA 5V Objaw: syczenie w tle sygna³u, mo¿e byæ przerywane.
U11
SCL 5V
X3 X4 X5 5V +5V
+30V
Nale¿y sprawdziæ po³¹czenia lutowanie tantalowych kon-
+10V
8V AC
8V 5V standby Base band densatorów zamontowanych na p³ycie.
0V
14V AC C74
C180 0V Objaw: brak fonii na poszczególnych kana³ach audio.
22V AC R125 Nale¿y sprawdziæ napiêcia steruj¹ce wyborem rezonatorów
C172 C72 C43 C75 kwarcowych. Poszczególne rezonatory kwarcowe s¹ sterowane
regulacja
napiêcia z mikroprocesora za poœrednictwem nastêpuj¹cych nó¿ek:
LNB
U5
• n.28 = 5V wybrany X4 (17.714MHz) poprzez R8 i D26.
Audio 1, 3 i 4,
C173
• n.27 = 5V wybrany X3 (18.074MHz) poprzez R6 i D27.
5V standby
Audio 2, 5 i 6,
Rys.1. Elementy zasilacza odbornika Cambridge RD480 • n.26 = 5V wybrany X5 (18.432MHz) poprzez R4 i D25.
najczêœciej ulegaj¹ce uszkodzeniom. Audio 7, 8 i 9. }
12. G³owice w.cz. TV: UV411 i UV412 Tabela 12.2. Opis wyprowadzeñ g³owic UV411 i UV412
12.1. Wersje g³owic w.cz. TV: UV411 i UV412 1 wejœcie antenowe 75R
2 napiêcie zasilania pasma VHF I +12V
Wersje g³owic UV411 i UV412 zestawiono w tabeli 12.1.
3 napiêcie zasilania pasma VHF III +12V
4 napiêcie zasilania pasma UHF +12V
Tabela 12.1.
5 napiêcie ARW
Typ Wejœcie Dzielnik Nr katalogowy
6 napiêcie zasilania g³owicy +12V
g³owicy w.cz. czêstotliwoœci Philipsa
7 napiêcie strojenia +1V ÷ 28V
UV411 phono - 3112 127 24360
8 niesymetryczne wyjœcie na p.cz.
UV411/IEC IEC - 3112 127 08870
10 masa
UV412 phono 1 : 256 (n.14) 3112 127 42010
12
UV412/256 phono 1 : 256 (n.8) 3112 127 09060 zrównowa¿one wyjœcie napiêcia dzielnika czêstotliwoœci
13
UV412/256/IEC IEC 1 : 256 (n.8) 3112 127 08880
14 napiêcie zasilania dzielnika czêstotliwoœci +5V
UV412/64 phono 1 : 64 (n.8) 3112 127 08890
UV412/64/IEC IEC 1 : 64 (n.8) 3112 127 08900
Zakresy te obejmuj¹ kana³y: NZ1-C, M4-E12, E21-E69.
Uwaga: Dzielnik czêstotliwoœci oscylatora lokalnego g³o- 3. Napiêcie zasilania: +12V.
wicy UV412 mo¿e byæ zbudowany w oparciu o uk³ad scalo- 4. Zakres napiêcia strojenia: +1 ÷ 28V.
ny z 14 wyprowadzeniami SAB1077 lub z 8 - SP4653. 5. Napiêcie prze³¹czania pasm: +12V.
6. Zakres napiêcia ARW: +9.2 ÷ 0.85V.
12.2. Podstawowe parametry mechaniczne 7. Czêstotliwoœæ poœrednia wizji 38.9MHz.
Obudowy g³owic UV411 i UV412 pokazano na rys. 12.1. 8. Wspó³czynnik VSWR: ~ 4.5 ÷ 7.
9. Szerokoœæ pasma kana³u:
95 23 a/ pasmo VHF I ~ 11MHz,
b/ pasmo VHF III ~ 13MHz,
c/ pasmo UHF ~ 20MHz.
10. Wzmocnienie mocy: ~ 28dB.
11. T³umienie sygna³u p.cz.: min. 40 ÷ 60dB.
12. Pobór pr¹du dla U = +12V: maks. 55mA.
phono 77
13. Napiêcie zasilania dzielnika czêstotliwoœci: +5V.
1
14. Pobór pr¹du dla U = +5V: maks. 35 ÷ 55mA.
15. Wspó³czynnik szumów:
28.5
a/ pasmo VHF I - maks. 7dB,
8.2 b/ pasmo VHF III - maks. 10dB,
6
18.5 2 3 4 5 6 7 9 10 12 13 14 c/ pasmo UHF - maks. 10dB.
10 16. Charakterystyki strojenia g³owic UV411 i UV412 pokaza-
no na rys. 12.2.
cewka p.cz. Czêstotliwoœæ Czêstotliwoœæ Czêstotliwoœæ
IEC punkt pomiarowy noœna wizji (MHz) noœna wizji (MHz) noœna wizji (MHz)
125 250 850
dla p.cz. VHF I VHF III UHF
no na rysunku 12.4.
Rys.12.3.
12.5. Elementy pó³przewodnikowe g³owic
• tranzystory: BF324, BF926, BF970, BF980 (3SK87), 1SS99, 2 3 4 6
VHF I VHF III UHF VHF/UHF
BF982, • uk³ady scalone: SAB1077,
• diody: BA482/483/484, BAV10, BAW62, BB405, BB809, SP4632, SP4653 . Rys.12.4. }
Trzecia czêœæ opisu monitora NEC MultiSync ny sygna³u synchro V jest wytwarzany poprzez ³adowanie i
XE21 JC2131VMA/B/R (pierwsza czêœæ i schemat - roz³adowywanie kondensatora C513, pod³¹czonego do n.5
„SE” 4/2001, druga „SE” 6/2001 poœwiêcona jest IC501. Amplituda tego sygna³u mo¿e byæ zmieniana poprzez
uk³adom: odchylania pionowego, wytwarzania wyso- zmianê napiêcia sta³ego na n.8 IC501. To w³aœnie regulacja
maksymalnej wysokoœci obrazu (V SIZE MAX) realizowana
kiego napiêcia, wygaszania, dynamicznej ostroœci,
jest z wykorzystaniem tego napiêcia.
procesora steruj¹cego oraz sposobom lokalizacji W sk³ad wy¿ej opisanych uk³adów wchodzi równie¿ uk³ad
uszkodzeñ w tych uk³adach. AGC wytwarzaj¹cy sta³y przebieg pi³ozêbny o amplitudzie za-
le¿nej od czêstotliwoœci odchylania pionowego. Ten przebieg
5. Uk³ady odchylania pionowego jest dostêpny na n.9 IC501, z której bezpoœrednio trafia do n.24
uk³adu IC4A1 (UPC1882).
Schemat blokowy toru odchylania pionowego pokazano na
rysunku 5.1. •ród³em wyjœciowego sygna³u odchylania pio- 5.1. Uk³ady korekcji sygna³u
nowego V SYNC otrzymywanego na 13 nó¿ce uk³adu IC7A1 Regulacje liniowoœci w pionie i wysokoœci rastra realizo-
(M52036SP) na p³ycie VIDEO PWB s¹ sygna³y doprowadzo- wane s¹ poprzez przebieg pi³ozêbny doprowadzony do n.24
ne do monitora kablem przy³¹czeniowym do z³¹cza CN-IN. W IC4A1 i wyjœciowy sygna³ korekcyjny na n.18 IC4A1. Odpo-
zale¿noœci od rodzajów sygna³ów, z których tworzony jest sy- wiednie przebiegi (drugiego i trzeciego stopnia) s¹ wytwarza-
gna³ V SYNC, s¹ one doprowadzane do nastêpuj¹cych nó¿ek ne z przebiegu pi³ozêbnego (z n.24) i poprzez dodanie do wej-
uk³adu IC7A1: œciowego sygna³u pi³y tworzona jest korekcja liniowoœci.
• do n.8 - wydzielony sygna³ synchro, Wielkoœæ zmian korekcji liniowoœci zale¿na jest od napiê-
• do n.6 - zespolony sygna³ synchro, cia sta³ego doprowadzanego do: n.27 IC4A1 (wysokoœæ obra-
• do n.4 - sygna³ synchro na³o¿ony na sygna³ toru G. zu), n.28 (pozycja w pionie), n.29 (korekcja S) i n.30 (korek-
Niezale¿nie od Ÿród³a i rodzaju sygna³u, wyjœciowy impuls V cja C). Ka¿dorazowo przy zmianie wysokoœci i pozycji w pio-
SYNC pojawia siê na n.13 IC7A1, sk¹d poprzez dzielnik rezy- nie przeprowadzana jest optymalizacja liniowoœci.
stancyjny R7C9 i R7L8 i z³¹cze CN-F (wypr.26) przechodzi
na p³ytkê uk³adów odchylania DEF PWB. 5.2. Uk³ad centrowania w pionie
Z wypr. 26 z³¹cza CN-F sygna³ V SYNC trafia do n.4. uk³a- Pozycja rastra w pionie jest regulowana poprzez zmianê
du IC501 (UPC1881) - do uk³adu oscylatora V. Uk³ad ten jest poziomu napiêcia sta³ego sygna³u doprowadzanego do IC401.
kontrolowany przez przerzutnik flip-flop, a przebieg pi³ozêb- Przez odejmowanie wyjœciowego przebiegu pi³ozêbnego z n.18
IC4A1 i napiêcia decyduj¹-
cego o pozycji w pionie z
n.17 doprowadzanego do
IC411, poziom napiêcia sta-
³ego mo¿e byæ zmieniany.
odchylania przep³ywa przez R406 i mo¿e byæ tam „mierzony œli jest prawid³owy - sprawdziæ tranzystory Q7A1 ÷ Q7A3
jako napiêcie”. Zastosowane jest tutaj sprzê¿enie zwrotne i am- i ich otoczenie oraz uk³ad IC7A1 i elementy jego aplikacji.
plituda utrzymywana jest na ustalonym poziomie tak, ¿e na-
5.6.2. Niestabilny obraz w pionie
piêcie tutaj wystêpuj¹ce i napiêcie wejœciowe na IC401 pozo-
Sprawdziæ sygna³ synchro V mierz¹c go na wypr. F26 z³¹-
staj¹ w ustalonym stosunku.
cza CN-F na p³ycie VIDEO PWB (PWE-420):
• prawid³owy - sprawdziæ uk³ady odchylania pionowego we-
5.4. Uk³ad detekcji odchylania d³ug algorytmu p.5.5, uk³ady odchylania poziomego i wy-
W przypadku braku odchylania pionowego wi¹zka elek- twarzania wysokiego napiêcia wed³ug algorytmu p.4.1 oraz
tronów kreœli poziom¹ liniê na ekranie stwarzaj¹c niebezpie- uk³ady sterowania wed³ug algorytmów 9.7 ÷ 9.9,
czeñstwo wypalenia pow³oki fosforowej kineskopu. Na po- • nieprawid³owy - sprawdziæ wejœciowy sygna³ synchro V
trzeby wykrywania obecnoœci lub braku odchylania pionowe- na wypr. 10 CN-IN na p³ycie VIDEO PWB: jeœli jest on
go zastosowano uk³ad detekcji i zabezpieczenia wysokiego na- nieprawid³owy nale¿y sprawdziæ kabel przy³¹czeniowy, a
piêcia w przypadku braku odchylania pionowego. Gdy uk³ady jeœli jest prawid³owy - tranzystory Q7A5, Q7C4 i ich oto-
odchylania pionowego dzia³aj¹ prawid³owo nastêpuje ³adowa- czenie oraz uk³ad IC7A1 wraz z elementami jego aplikacji.
nie kondensatora C408 i roz³adowywanie przez Q401, tak ¿e
nie jest przekraczane napiêcie diody Zenera ZD403. W przy-
padku braku odchylania pionowego kondensator C408 jest ³a- 6. Uk³ad wysokiego napiêcia
dowany przez R410, 409, nastêpuje przekroczenie napiêcia Uk³ad wytwarzania wysokiego napiêcia sk³ada siê z trafo-
okreœlonego diod¹ Zenera ZD403 i za³¹czenie uk³adu zabez- powielacza T5H1, uk³adu steruj¹cego znajduj¹cego siê na tra-
pieczenia wysokiego napiêcia na tranzystorze Q5M2 i w efek- fopowielaczu, tranzystora Q5H1 i towarzysz¹cych obwodów
cie zablokowanie uk³adu wytwarzania wysokiego napiêcia. wytwarzaj¹cych wyjœciowy sygna³ wysokiego napiêcia oraz
uk³adów zabezpieczaj¹cych przed nieprawid³ow¹ prac¹.
5.5. Lokalizacja uszkodzeñ w uk³adach odchylania
pionowego 6.1. Uk³ad steruj¹cy
5.5.1. Sprawdziæ linie zasilaj¹ce +15V / -15V - pomiar wyko- Uk³ad steruj¹cy umieszczony jest na trafopowielaczu i po-
naæ na wyprowadzeniach K3 i K5 z³¹cza CN-K na p³y- ³¹czony z p³yt¹ odchylania DEF PWB poprzez z³¹cze CH-HV.
cie odchylania: Napiêcie wykrywaj¹ce wysokie napiêcie jest wyprowadzone
• napiêcia nieprawid³owe - sprawdziæ uk³ady zasilacza, na p³ytê w punkcie TP-HV. Impuls AFC z transformatora linii
• napiêcia prawid³owe - p.5.5.2. T571 doprowadzony jest do wypr. 6 z³¹cza CN-HV, a przebieg
5.5.2. Sprawdziæ impuls wyjœciowy (V SAW O) na n.18 IC4A1 pi³y generowany jest wewn¹trz IC1. Ten przebieg oraz napiê-
(0.75÷3.4Vp-p): cie wykrywaj¹ce wysokie napiêcie (TP-HV) s¹ porównywa-
• impuls prawid³owy - uszkodzeniu mog³y ulec uk³ady ne, w wyniku czego generowany jest impuls doprowadzany
IC411, IC401 i elementy ich otoczenia, a jeœli s¹ sprawne nastêpnie do bramki Q5H1. Szerokoœæ tego impulsu jest mniej-
uszkodzone s¹ cewki odchylaj¹ce V, sza, gdy poziom wysokiego napiêcia podnosi siê i wiêksza,
• impuls nieprawid³owy - p.5.5.3. gdy poziom obni¿a siê.
5.5.3. Sprawdziæ impuls wejœciowy na n.24 (V SAW I) IC4A1
(1÷3Vp-p):
• impuls prawid³owy - uszkodzony jest uk³ad IC4A1 lub T5H1 F.B.T.
uk³ady sterowania - algorytm p.9.7 ÷ 9.9, D5H1 470
1 HV
• impuls nieprawid³owy - p.5.5.4. D5H0 R5H4 HV CONTROL do
Q5H1 C5H1
5.5.4. Sprawdziæ impuls wejœciowy na nó¿ce 4 (V SYNC) C5H2 R5H3 UNIT CN-HV
R5H0
IC501 (5Vp-p): D5H4
• impuls nieprawid³owy - sprawdziæ uk³ad interfejsu sygna-
TOTAL 120M
2
R5H1 D5H2 L5H1
³ów synchro (objaw - niestabilny obraz p.5.6), R5H2 D5H3
3
• impuls prawid³owy - uszkodzony jest uk³ad IC501, ele- + 175V L5K1
1500p
600M
na wypr. 8 CN-IN na p³ycie VIDEO PWB: jeœli jest on nie- IC1 HV CONTROL CIRCUIT 1k5
ABL
prawid³owy nale¿y sprawdziæ kabel przy³¹czeniowy, a je- Rys.6.1.
7. Uk³ady wygaszania
+ 175V + 2 W sk³ad uk³adów wygaszania wchodz¹ tranzystory
+
Q903÷Q906, które ³¹cz¹ impulsy odchylania poziomego i pio-
T5H1
Q5K1 FBT nowego, uk³ad polaryzacji steruj¹cy siatk¹ G1 oraz uk³ad wyga-
szania plamki. Uk³ady te znajduj¹ siê p³ytce kineskopu CRT PWB.
10
+
+15V 8 Uk³ady wygaszania
+ 15V Impulsy wygaszania poziomego doprowadzane s¹ do tran-
zystora Q903 z transformatora wyjœciowego linii (sygna³ AFC)
Q5M3 ABL poprzez wypr. 2 z³¹cza CN-M. Z kolei impulsy wygaszania
Q5M1
pionowego wytwarzane w uk³adzie IC5C1 na p³ycie DEF PWB
Q5M2
dochodz¹ do tranzystora Q906 poprzez wypr. 3 z³¹cza CN-M.
+
Uk³ad polaryzacji
Rys.6.2. Sterowanie napiêciem G1 jest wykonywane na wyjœciu kon-
wertera D/A procesora. Sygna³ z tego wyjœcia jest doprowa-
dzany do p³ytki kineskopu poprzez wypr. 6 CN-M. Uk³ad IC901
6.2. Stopieñ wyjœciowy i tranzystor Q907 stanowi¹ stopieñ konwersji napiêcia i pr¹du:
Uk³ad wyjœciowy jest zale¿ny od impulsu steruj¹cego przy- gdy napiêcie z wypr. 6 CN-M zmienia siê, zmienia siê równie¿
³o¿onego do bramki Q5H1, a na kolektorze wytwarzany jest pr¹d p³yn¹cy w obwodzie kolektora Q907. Spadek napiêcia na
impuls doprowadzany do wypr. 1 trafopowielacza. Zmiany sze- kolektorze Q907 u¿ywany jest do zmiany napiêcia sta³ego do-
rokoœci impulsu steruj¹cego bêd¹ce wynikiem fluktuacji wy- prowadzanego do siatki G1.
sokiego napiêcia bêd¹ce wynikiem zmian pr¹du kineskopu i
czêstotliwoœci pracy, zmieniaj¹ wartoœæ szczytow¹ impulsu ko- Uk³ad wygaszania plamki
lektora i nastêpuje stabilizacja wysokiego napiêcia. Uk³ad wygaszania plamki uaktywnia siê w momencie od³¹-
czenia zasilania oraz przy prze³¹czeniu monitora w jeden z try-
6.3. Uk³ady zabezpieczeñ wysokiego napiêcia bów oszczêdnoœciowych. Gdy obecne jest zasilanie, napiêcie
Uk³ady zabezpieczeñ wysokiego napiêcia chroni¹ przed +15V dochodzi do C901, napiêcie +175V do C902, a Q901
nadmiernym wzrostem promieniowania X, blokuj¹c uk³ad ste- jest w stanie odciêcia.
ruj¹cy przy nadmiernym wzroœcie wysokiego napiêcia oraz Gdy napiêcie +15V obni¿a siê, Q901 zostaje w³¹czony, ³a-
przed nadmiernym pr¹dem, który pracuje, gdy pr¹d p³yn¹cy dunek z C901 poprzez R903 dociera do Q902 w³¹czaj¹c go.
do trafopowielacza nadmiernie wzrasta. Je¿eli, któreœ z zabez- Gdy Q902 jest za³¹czony, na dodatniej ok³adzinie C902 napiê-
pieczeñ zadzia³a wy³¹czenie jego dzia³ania jest mo¿liwe do- cie staje siê 0, a na ok³adzinie ujemnej napiêcie spada do -
piero poprzez od³¹czenie zasilania. 175V. To napiêcie doprowadzane jest do G1, dziêki czemu ki-
neskop zostaje odciêty.
Ochrona przed wzrostem promieniowania X
Gdy wysokie napiêcie wzrasta, wzrasta równie¿ napiêcie na
wyprowadzeniu 10 trafopowielacza. To napiêcie jest porówny- 8. Uk³ad dynamicznej ostroœci
wane z napiêciem odniesienia wewn¹trz uk³adu IC1 i gdy napiê- Blok dynamicznej ostroœci sk³ada siê z trzech sekcji: uk³a-
cie odniesienia jest wiêksze, komparator powoduje zablokowa-
du scalonego dynamicznej ostroœci (D-FOCUS) IC951
nie uk³adu steruj¹cego „wytwarzaniem” wysokiego napiêcia.
UPC5022-92, którego zadaniem jest zarówno wytworzenie
Ochrona przed nadmiernym pr¹dem paraboli H i V, jak i sterowanie wzmocnieniem, wzmacniacza
Gdy pr¹d p³yn¹cy do wypr. 2 trafopowielacza wzrasta pra- na p³ytce SUB PWB (PWE-421D) i uk³adów sprzêgaj¹cych.
ca tranzystora Q5K1 powoduje za³¹czenie Q5M2. Tak¿e, gdy
wzrasta pr¹d p³yn¹cy do wypr. 8 trafopowielacza, praca tran- Uk³ad generacji paraboli H i regulacji wzmocnienia
zystora Q5M1 za³¹cza tranzystor Q5M2. Gdy za³¹czony jest Impuls powrotu z wtórnej strony transformatora linii, któ-
tranzystor Q5M2, za³¹czony jest równie¿ Q5M3 i napiêcie na ry zosta³ ukszta³towany dla stopnia steruj¹cego odchylania po-
wypr. 3 z³¹cza CN-HV podnosi siê. To napiêcie jest porówny- ziomego (HD) doprowadzony jest do n.24 IC951. Ten prze-
wane z napiêciem odniesienia wewn¹trz IC1 i gdy napiêcie bieg jest u¿yty jako przerzutnik do wytworzenia w wewnêtrz-
odniesienia jest wiêksze komparator powoduje zablokowanie nym oscylatorze przebiegu pi³ozêbnego na wyprowadzeniu 17,
uk³adu steruj¹cego uk³adem wytwarzania wysokiego napiêcia. do którego przy³¹czony jest zewnêtrzny kondensator. Na n.16
wytworzony jest pr¹d sta³y. Przebieg pi³okszta³tny jest zamie-
Sposoby lokalizacji uszkodzeñ w uk³adach wytwarzania niany na paraboliczny, którego wzmocnienie regulowane jest
wysokiego napiêcia zosta³y opisane w p. 4 („SE” 6/2001). napiêciem podawanym na n.27, a bêd¹cym wynikiem zmiany
ustawienia dynamicznej ostroœci w menu serwisowym. Do usta- 8.1.5. Sprawdziæ przebieg H SAW O na wyjœciu 17 uk³adu
wienia optymalnej amplitudy tego przebiegu parabolicznego, IC951:
maj¹c na wzglêdzie czêstotliwoœæ odchylania poziomego i sze- • prawid³owy - uszkodzony uk³ad IC951,
rokoœæ obrazu, na n.9 nastêpuje œledzenie napiêcia poziomej, • nieprawid³owy - sprawdziæ IC5A1, Q952, IC951, a jeœli
dynamicznej ostroœci. Ostateczny przebieg paraboli H wypro- elementy te s¹ sprawne sprawdziæ impuls steruj¹cy HDI
wadzony jest na n.10. na n. 24 IC951 i w przypadku nieprawid³owoœci spraw-
dziæ T671, R575, ZD576 oraz elementy z ich otoczenia.
Uk³ad generacji paraboli V i regulacji wzmocnienia
Przebieg pi³ozêbny o czêstotliwoœci odchylania pionowego
wytworzony w oscylatorze wewn¹trz uk³adu IC551 (UPC1881) 9. Uk³ady procesora steruj¹cego
jest doprowadzony do n.2 IC951, gdzie jest przekszta³cany na
przebieg paraboliczny. Wzmocnienie tego przebiegu jest kon- 9.1. Funkcja H-F/V
trolowane prze napiêcie doprowadzane do n.7, bêd¹ce wyni- Impuls synchronizacji poziomej uformowany na p³ycie vi-
kiem zmiany ustawienia dynamicznej ostroœci w menu serwi- deo jest doprowadzony do n. 12 procesora. Procesor zlicza czê-
sowym. Ostateczny przebieg wyprowadzony jest na n.6. stotliwoœæ tego sygna³u i stosownie do tej czêstotliwoœci wy-
prowadza z n.12 konwertera IC851 odpowiednie napiêcie sta-
Wzmacniacze wyjœciowe ³e tak, jak pokazano na rys. 9.1.
Sygna³y paraboliczne dynamicznej ostroœci H i V dopro-
wadzone s¹ do bazy tranzystora Q971. Do bazy Q971 dopro-
wadzony jest równie¿ (przez C972 i R973) sygna³ pi³y kory-
guj¹cy, przeciwdzia³aj¹cy opóŸnieniu czasowemu. Rezystory
R982÷R984 stanowi¹ sprzê¿enie zwrotne. Dzielnik
(R982 + R983 + R984) / (R975 + R976) okreœla wyjœciow¹ po-
laryzacjê napiêcia sta³ego. Dzielnik (R982 + R983 + R984) /
R972 decyduje o wzmocnieniu sygna³u paraboli H.
Uk³ady sprzêgaj¹ce
Ta sekcja zawiera rezystory o bardzo wysokich impedan-
cjach i kondensatory sprzêgaj¹ce. Elementy te znajduj¹ siê we-
wn¹trz trafopowielacza.
Rys.9.2.
sowego, w którym mog¹ byæ przeprowadzane zmiany usta- poziomie i pionie oraz centrowanie rastra w poziomie,
wieñ), • Vertical Linearity - liniowoœæ pionowa,
• Language Select - wybór jêzyka - przyciskami [ 4 ] i [ 5 ] • Position/Size - pozycjonowanie i rozmiar w poziomie i
wybór jednego z nastêpuj¹cych jêzyków: angielski, nie- pionie,
miecki, francuski, hiszpañski, w³oski, szwedzki, • Basic Geometry - podstawowe ustawianie geometrii ob-
• Vertical Linearity - liniowoœæ pionowa - wybór (œrodek razu,
lub góra/dó³) przyciskami [ 4 ] ÷ [ 6 ] (jeœli zmieniono na- • Advanced Geometry - zaawansowane ustawianie geome-
stawy najpierw nastêpuje zapamiêtanie zmian, a dopiero trii obrazu,
potem wybór kolejnego parametru regulacji), zmiana war- • Gain - ustawianie wzmocnienia torów R, G, B i OSM
toœci - [ 2 ], [ 3 ], • Bias - ustawianie punktów odciêcia torów R, G, B,
• przywo³ywanie ustawieñ fabrycznych - [ 7 ] - RESET, [ 1 ] • Sub Bright - zakres regulacji jaskrawoœci torów R, G, B,
- kasowanie. • Accu Color - wybór temperatury bieli,
• Brightness - ustawianie jaskrawoœci torów R, G, B,
9.4. Funkcja zmiany ustawieñ fabrycznych przy • Service Information - wyœwietlanie informacji o czasie pra-
pomocy menu serwisowego OSM cy monitora w poszczególnych trybach pracy zasilacza (on,
Menu serwisowe OSM zosta³o przewidziane w celu kon- standby, suspend i off) oraz o wersji mikrokontrolera.
troli lub zmiany nastaw i ustawieñ fabrycznych.
9.5. Funkcja zapamiêtywania ustawieñ
Wywo³anie menu serwisowego Opisane w punktach 9.3 i 9.4 regulacje i ustawienia s¹ au-
• w menu OSM u¿ytkownika wybraæ podmenu Display tomatycznie zapamiêtywane w pamiêci EEPROM IC811 po
Mode (tryb pracy), naciœniêciu przycisków kursorów (jak opisano wy¿ej) lub przy
• nacisn¹æ przycisk [ 7 ] (RESET) i przytrzymuj¹c go naci- wychodzeniu z poszczególnych menu. W szczególnoœci zapa-
sn¹æ jednoczeœnie przyciski [ 2 ] (-) i [ 3 ] (+), miêtywane s¹ dane dotycz¹ce rozmiaru i pozycji w poziomie i
• gdy pojawi siê komunikat - ostrze¿enie, nale¿y nacisn¹æ pionie dla poszczególnych czêstotliwoœci odchylaj¹cych i sy-
jeden raz przycisk [ 6 ] (PROCEED), gna³ów synchro oraz intensywnoœæ kolorów R, G, B.
• na ekranie powinno pojawiæ siê menu „SERVICE MENU”,
tryb ustawieñ serwisowych jest aktywny.
9.6. Lokalizacja usterek w wyœwietlaniu menu OSM
Uwaga: Objawy: brak wyœwietlania menu, jego zniekszta³cenia lub
1. Jeœli w trakcie otwierania menu serwisowego naciœniêty niestabilna pozycja na ekranie.
zostanie przycisk EXIT ([ 1 ]) tryb i menu serwisowe nie Na pocz¹tek nale¿y sprawdziæ sygna³ wyjœciowy OSM po-
zostan¹ uruchomione. przez kontrolê impulsu 5Vp-p na nó¿kach 13 (R), 15 (G), 17
2. Po uruchomieniu menu serwisowego wszystkie ustawie- (B) i 12 (blanking) uk³adu IC7A7 dla naciœniêtego przycisku
nia u¿ytkownika zostaj¹ zamienione na domyœlne ustawie- [ PROCEED ]. Jeœli sygna³y s¹ prawid³owe uszkodzony jest
nia fabryczne. uk³ad IC703 i/lub elementy jego otoczenia, jeœli sygna³y nie-
prawid³owe - p. 9.6.1.
Wyjœcie z menu i trybu serwisowego 9.6.1. Kontrola wejœciowego sygna³u synchro H poprzez spraw-
• przejœæ do g³ównego menu serwisowego (menu, które ma dzenie impulsu 5Vp-p na n.7 uk³adu IC7A8:
nag³ówek „SERVICE MENU”) i nacisn¹æ jeden raz przy- • sygna³ nieprawid³owy - uszkodzony tranzystor Q81A i/
cisk EXIT [ 1 ], lub elementy jego otoczenia,
• po zamkniêciu menu OSM nacisn¹æ jeszcze trzykrotnie • sygna³ prawid³owy - p. 9.6.2.
lub wiêcej przycisk EXIT [ 1 ], sprawdzaj¹c czy na ekra- 9.6.2. Sprawdzenie wejœciowego sygna³u synchro V - spraw-
nie nie pojawi³o siê ponownie menu OSM. dziæ impulsu 5Vp-p na n. 6 uk³adu IC7A8:
• sygna³ nieprawid³owy - uszkodzenia nale¿y szukaæ w uk³a-
Uwaga: Jeœli pojawi³by siê komunikat - ostrze¿enie nale¿y
dach odchylania pionowego wed³ug algorytmu z p. 5.5,
jeszcze raz nacisn¹æ przycisk EXIT [ 1 ] ostatecznie zamy-
• sygna³ prawid³owy - p. 9.6.3.
kaj¹c OSM.
9.6.3. Sprawdzenie impulsów 5Vp-p na n.18 uk³adu IC7A8
W trybie serwisowym wybór parametru nastêpuje przyci- (VCO out), których czêstotliwoœæ powinna zawieraæ siê w
skami [ 4 ] i [ 5 ] (jeœli zmieniono nastawy najpierw nastêpuje przedziale 20MHz÷50MHz:
zapamiêtanie zmian, a dopiero potem wybór kolejnego para- • przebieg prawid³owy - uszkodzony uk³ad IC7A7 (i/lub ele-
metru regulacji), zmiana wartoœci - [ 2 ] i [ 3 ]. Przycisk [ 8 ] w menty jego otoczenia) lub uk³ad IC801 (i/lub elementy jego
g³ównym menu serwisowym realizuje swoj¹ funkcjê, czyli rêcz- otoczenia).
nego rozmagnesowywania kineskopu, natomiast w poszcze- • przebieg nieprawid³owy - p. 9.6.4.
gólnych podmenu powoduje wy³¹czenie lub w³¹czenie menu 9.6.4. Zmierzyæ napiêcie na n. 12 IC7A8, które powinno wy-
OSM. nosiæ 1÷2.5V:
W trybie serwisowym przy pomocy menu serwisowego • napiêcie nieprawid³owe - uszkodzony uk³ad IC7A8 (i/lub
mo¿na przeprowadzaæ zmianê nastêpuj¹cych ustawieñ: elementy jego otoczenia) lub uk³ad IC801 (i/lub elementy
• H Hold/Dynamic Focus - stabilnoœæ w poziomie i dyna- jego otoczenia),
miczna ostroœæ, • napiêcie prawid³owe - uszkodzony uk³ad IC7A8 i/lub ele-
• Size Max/Centr - ustawianie maksymalnego rozmiaru w menty jego otoczenia.
Firma STMicroelectronics wypuœci³a na rynek kolejn¹ rodzinê wego, a tak¿e ni¿szym napiêciem nasycenia. Wszystkie te czyn-
bipolarnych tranzystorów mocy przeznaczonych do stosowania niki powoduj¹, ¿e nowe produkty s¹ niezawodne i z powodze-
w stopniach koñcowych uk³adów odchylania poziomego moni- niem mog¹ byæ stosowane jako zamienniki tranzystorów innych
torów i odbiorników telewizyjnych. Nowa rodzina (seria: czo³owych firm. W tabeli 1 przedstawiono podstawowe parame-
ST1802HI, ST1803DHI, ST2001HI) wykonana jest technik¹ try tych tranzystorów, a w tabeli 2 listê ich odpowiedników we-
Diffused Collector Technology charakteryzuj¹c¹ siê podwy¿szo- d³ug zaleceñ producenta. Natomiast na rysunku 1 pokazano sche-
n¹ wytrzyma³oœci¹ napiêciow¹ z³¹cz, wy¿szymi i jednoczeœnie mat wewnêtrznych po³¹czeñ tych tranzystorów, a na rysunku 2
bardziej kontrolowanymi wspó³czynnikami wzmocnienia pr¹do- kszta³t i wymiary obudowy ISOWAATT218.
21.0±0.2
1 1
electronics
(B) (B)
BU4507/8 RBE
ST1802HI S2000N 2SD1710
41.5±1
BU2508A 3 (E) 25 3 (E)
BU4506D
S2055N ST1802HI, ST2001HI ST1803DHI
ST1803DHI BU4508D 2SD1878
2SD2499
BU2508D Rys.1. Schemat wewnêtrznych po³¹-
BU4522A czeñ tranzystorów: ST1802HI, 1 3
ST2001HI - - 2
BU2515A 0.9±0.1
ST1803DHI, ST2001HI. 11.0±0.2
Rys.2. }
H−LOCKOUT
H−OUTCOL
H−OUTEM
XRAY−IN
H−DUTY
H−POS
H−FLY
PLL2C
PLL1F
Obudowa SDIP-42
FC2
FC1
C0
R0
15 12 10 11 8 9 5 3 2 16 4 21 20
H−REF 7 19 GND
V−REF PHASE H
FREQUENCY PHASE PHASE PULSE OUTPUT 18 VCC
H−GND 6 VCO
COMP COMP SHIFTER SHAPER BUFFER
23 CORNER
PULSE
LOCK VIDEOUNLOCK SAFETY
SHAPER UNLOCK PROCESSOR
H−SYNC 17 POL VS
DETECT IDENT
1 V−FOCUS
PLL1 X2 38 KEYST
PLL1INHIB 14 INHIB
H−LOCKCAP 13 37 EWOUT
X2
V−REF 26 39 EWAMP
V−REF
V−MID
V−GND 24 PULSE 41 KEYBAL
VERT OSC
SHAPER S BLK
V−SYNC 34 POL RAMP H−FLY
CORR GEN
DETECT GENERATOR 40 GEOMOUT
V−SYNC
TDA9105A 42 SPINBAL
28 29 27 25 31 30 33 32 36 22 35
VAGCCAP
VDCIN
VS−AMP
C−CORR
V−POS
V−AMP
BLK−OUT
VCAP
VDCOUT
V−OUT
V−FLY
PINCSH
VSIZE
HSIZE
SBPAMP
CCOR
SCOR
HDF
KEYBAL
KEYST
HSHIFT
VSHIFT
3.9k
3.9k
3.9k
3.9k
3.9k
3.9k
3.9k
3.9k
3.9k
3.9k
27k
120k
120k
120k
120k
10k
120k
10k
10k
10k
10k
10k
10k
10k
120k
120k
120k
10k
120k
120k
10k
V REF
H REF
1µF 1µF
47k
15k
1k 330k +12V
10k TDA9105A 27k 1k 270k
DYN FOCUS 5.6k 15nF
1 42 BC557 E/W
4.7k 1k 270k 2.2
+12V 2 41 BC557
10k 1W
220pF
3 40 1µF
1µF 22nF
4 39 1µF 6.2k
on off 470 39k TIP122
V REF
5 38
S1 100nF 220pF
6 37 E/W POWER STAGE
1µF 43.2k
47µF 1%
7 36
HFLY 47nF 1N4148 +12V
H REF
8 35 33.2k
47nF 1%
9 34 1N4004 470µF 100nF
4.7k
680pF 100µF
10 33
C52 6.49k 1µF 12k 15k 2
11 32 7 63
1 1% 1
10nF 100nF 1 5
12 31 5.6k 4
VSYNC 1µF TDA8172 1.5 220 3
220nF 4.7µF 1.8k 13 30 1/2W
1µF 12k 220nF V
2.7k 14 29 YOKE
1µF 470pF
1N4148 100nF
1nF 15 28 −12V 1
XRAY IN 150nF VERTICAL 470µF
16 27 5.6k 1/2W
V REF DEFLECTION
HSYNC STAGE
17 26
+12V 47
18 25
HDRIVE
+12V 47 33
470nF 100nF
10k 19 24
3W 3W
20 23 2 to 6V 10µH 1
100nF 100µF 100µF 2
21 22 3
1µF
BLK 1k BC547 G 5576−00
STD5N20
10
560
BC557 22k 1nF HORIZONTAL
DRIVER
STAGE
}
OTVC GoldStar Lukas z chassis MC-51B uk³ady s¹ uszkodzone (mikrokontroler intensywniej ni¿
(schemat opublikowany w dodatkowej wk³adce schema- w przypadku innych uk³adów scalonych próbowa³
towej do „SE” 12/99) samoistnie wy³¹czy³ siê, a kon- zainicjowaæ pracê TDA9160A). Czy mo¿na przypusz-
trolka zaczê³a na przemian œwieciæ na zielono i czerwo- czaæ, ¿e uszkodzony jest mikroprocesor LG8434-17B?
no. Po w³¹czeniu stwierdzono, ¿e przetwornica próbku-
je. Nie stwierdzono ¿adnego zwarcia po stronie wtór- W pierwszej kolejnoœci nale¿y siê upewniæ, czy opisywane
nej. Napiêcia w momencie w³¹czenia by³y prawid³owe. przez Czytelnika próbkowanie przetwornicy to faktyczne prób-
Sprawdzono, czy w momencie w³¹czenia pojawia siê kowanie, czy nastêpuje cykliczne jej w³¹czanie i wy³¹czanie
przez mikroprocesor. W tym celu nale¿y od³¹czyæ œcie¿kê ON/
impuls H-driv na uk³adzie scalonym TDA9160A.
OFF miêdzy mikroprocesorem a zasilaczem i wyjœcie zasila-
Niestety impuls nie pojawia³ siê. Tester magistrali I2C cza obci¹¿yæ np. ¿arówk¹. Stan w³¹czenia (ON) odbiornika to
wskazywa³, ¿e uk³ad jest uszkodzony. Wymiana stan niski na wyjœciu 24 mikroprocesora. Mo¿na równie¿ w
TDA9160A nie przynios³a rezultatu. Sprawdzone tym celu (co mo¿e byæ najprostsze) zewrzeæ kolektor i emiter
zosta³y pozosta³e uk³ady scalone, miêdzy innymi pamiêæ tranzystora Q804. Nale¿y równie¿ sprawdziæ, czy zasilacz pra-
24C08. Tester informowa³, ¿e wszystkie sprawdzane cuje poprawnie w trybie standby. W odbiorniku Goldstar z chas-
sis MC-51B praca zasilacza w trybie standby polega na tym, równolegle do diody D561 do³o¿ono kondensator
¿e kontrolê nad nim przejmuje uk³ad (prosty obwód) z diod¹ 4.7µF/160V, szeregowo z ga³êzi¹ zasilania 130 V
Zenera ZD828. Kontrolowane jest wtedy napiêcie +40V i po- (zamiast zwory) w³¹czono rezystor 4R/5W. Usun¹³em te
winno ono mieæ wartoœæ oko³o +10V. Wszystkie pozosta³e na- wszystkie przeróbki i zamontowa³em jako Q432 tranzy-
piêcia wyjœciowe przetwornicy powinny ulec proporcjonalne-
stor 2SD1651. Odbiornik zacz¹³ dzia³aæ. Poniewa¿
mu zmniejszeniu.
ka¿dy sprzêt jest poddawany parodniowemu wygrzewa-
Nale¿y nastêpnie sprawdziæ, czy w jednym i drugim trybie
napiêcie zasilaj¹ce mikroprocesor +5V nie zmienia swojej war- niu, tak samo ten pracowa³ przez 3-4dni po kilka
toœci. Napiêcie na wejœciu stabilizatora IC104 musi byæ w obu godzin dziennie. Nie zaobserwowa³em ¿adnych niepo-
stanach wystarczaj¹co du¿e tj. co najmniej +7V. Poniewa¿ koj¹cych objawów, a¿ nagle po w³¹czeniu najpierw
uszkodzenie w tym miejscu jest doœæ prawdopodobne, opiszê pojawi³ siê nieostry obraz, ze zmniejszonymi wymiara-
pokrótce, jak ten fragment dzia³a. mi. Po paru sekundach obraz wyostrzy³ siê i powiêk-
Zaznaczy³em wy¿ej, ¿e w stanie standby kontrolê nad prac¹ szy³. Po kilku godzinach zacz¹³ baz ¿adnej prawid³owo-
ca³ego zasilacza przejmuje obwód z diod¹ ZD828. Obwód ten œci zwiêkszaæ swoje rozmiary, potem zmniejszaæ. By³
powoduje w³¹czenie tranzystora Q803 (w³¹czenie nie nastêpuje moment, ¿e przez chwilê s³ychaæ by³o jakby dzia³anie
do stanu nasycenia, ale do stanu pracy na aktywnej czêœci jego cewek rozmagnesowuj¹cych kineskop, po czym wszyst-
charakterystyki). Z tranzystorem Q803 jest sprzê¿ony tranzy-
ko uspokoi³o siê. Po wy³¹czeniu TV nastêpne w³¹czenie
stor Q802 i to on przejmie zasilanie wspomnianej wy¿ej œcie¿ki
okaza³o siê niemo¿liwe. Uszkodzeniu uleg³ Q432.
zasilania mikroprocesora. Równoczeœnie impuls napiêcia na
wyprowadzeniu 10 transformatora spadnie na tyle nisko, ¿e dioda Domyœlam siê, ¿e by³ to skutek a nie przyczyna. Ponie-
D823 nie bêdzie w ogóle przewodziæ. Jeœliby moje podejrzenie, wa¿ przetwornica pracuje stabilnie, raczej j¹ wyklu-
¿e uszkodzenie tkwi w tym uk³adzie, sprawdzi³o siê, to najbar- czam. Moje podejrzenie pada na trafo FD0199R. Czy
dziej podejrzanymi elementami s¹: R819 i C825. moje podejrzenia mog¹ byæ s³uszne?
Czytelnik skoncentrowa³ siê na poszukiwaniu uszkodzenia
w obrêbie magistrali I2C. Równoczeœnie z listu nie wynika wy- S³uszne jest przypuszczenie, ¿e uszkodzenie tranzystora
raŸnie, czy b³êdny wynik testu na magistrali oznacza, ¿e adres Q432 to tylko skutek a nie przyczyna, natomiast podejrzenie o
uk³adu slave siê nie pojawia, czy siê pojawia, a uk³ad nie odpo- taki stan rzeczy trafopowielacza (FD0199) jest prawdopodob-
wiada impulsem acknowledge. Generalna zasada jest taka, ¿e w nie tropem fa³szywym. Przytoczony przez Czytelnika opis
pierwszym przypadku podejrzany jest mikroprocesor, w dru- uszkodzenia wskazuje na utratê (po czasie, po nagrzaniu) po-
gim uk³ad slave. Oczywiœcie nie mog¹ byæ uszkodzone wszyst- jemnoœci kondensatora powrotu C435. Oczywiœcie jest te¿ mo¿-
kie uk³ady pod³¹czone do magistrali I2C, a moim zdaniem uszko- liwe wystêpowanie w jego okolicy zimnych lutów. Pewne „od-
dzenie mikroprocesora jest ma³o prawdopodobne. Jest mo¿li- g³osy”, jak pisze Czytelnik, podobne do dzia³ania cewek roz-
we, ¿e miganiem diod sygnalizuje on b³êdy wykryte na magi- magnesowuj¹cych mog¹ byæ efektem zwiêkszania siê wyso-
strali, ale nie powinien on wtedy w³¹czaæ/wy³¹czaæ zasilacza. kiego napiêcia, w momentach gdy pojemnoœæ C435 ulega
Mo¿e on natomiast chcieæ zasilacz wy³¹czyæ do stanu standby, zmniejszeniu. Równie¿ zmniejszanie siê obrazu (wymiary za-
a zasilacz z powodu usterki nie umie do tego stanu przejœæ. równo w poziomie, jak i w pionie) wskazuj¹ na to, ¿e wysokie
Nale¿y zatem w kolejnoœci sprawdziæ: napiêcie ulega zwiêkszeniu.
• czy faktycznie nie pojawiaj¹ siê impulsy (choæby na krót- Do³¹czenie dodatkowych elementów: rezystora, diody, kon-
k¹ chwilê) na wyjœciu generatora linii (n.18 TDA9160); densatora, o których pisze Czytelnik wskazuj¹, ¿e ktoœ ju¿ wcze-
jeœli tak, to podejrzany jest stopieñ koñcowy odchylania œniej próbowa³ ratowaæ (zabezpieczyæ) tranzystor przed uszko-
poziomego, szczególnie trafopowielacz. dzeniem w wyniku istniej¹cej usterki - przyczyny. Niestety,
• sprawdziæ starannie zasilacz opisan¹ wy¿ej metod¹. ¿adne takie zabiegi w tym miejscu uk³adu nie zdadz¹ egzami-
• przyjrzeæ siê dok³adnie, co dzieje siê na magistrali I2C. nu. Natomiast zamiana tranzystora 2SD1650 na typ 2SD1555
Jeœli tester wykazuje b³¹d wszystkich uk³adów, to obej- jest w pe³ni dopuszczalna.
rzeæ linie SDA i SCL oscyloskopem lub jeœli Czytelnik ma Chc¹c zlokalizowaæ przyczynê uszkodzenia nie wymienia-
tak¹ mo¿liwoœæ, od³¹czyæ od magistrali mikroprocesor i j¹c kondensatora C435 „w ciemno” mo¿na post¹piæ w sposób
„nadawaæ zamiast niego”. K.Œ. przedstawiony poni¿ej.
W uk³adzie tego odbiornika wystêpuje kondensator C436
o pojemnoœci 470pF. Mo¿na w to miejsce wlutowaæ pojem-
noœæ oko³o 5.6 ÷ 6.2nF i w tym stanie wygrzewaæ odbiornik.
TV Sanyo model CEM2140P-00. Odbiornik Obraz bêdzie nieco powiêkszony, gdy¿ wysokie napiêcie bê-
trafi³ z adnotacj¹: „Nie dzia³a”. Faktycznie, œwieci³a dzie mia³o wartoœæ ni¿sz¹ od nominalnej. Gdy uszkodzenie siê
siê dioda standby, ale nie da³o siê w³¹czyæ odbiornika ujawni, wymiary bêd¹ siê zmienia³y, ale tranzystor Q423 nie
w stan pracy. Stwierdzi³em, ¿e odbiornik by³ ju¿ wcze- bêdzie ulega³ uszkodzeniu, co pozwoli na spokojne lokalizo-
wanie faktycznej przyczyny uszkodzenia.
œniej naprawiany. Po od³¹czeniu wszystkiego i sztucz-
Co do przetwornicy, faktycznie nale¿y przypuszczaæ, ¿e jest
nym obci¹¿eniu przetwornicy uzyska³em wszystkie sprawna. Jeœli efekt wzrostu wysokiego napiêcia (oraz impulso-
napiêcia (bardzo stabilne). W trakcie poprzedniej wego napiêcia na tranzystorze kluczuj¹cym) jest spowodowany
naprawy zamontowano jako Q432 2SD1555, miêdzy uszkodzeniem zasilacza (wzrostu jego napiêæ wyjœciowych), to w
jego kolektor a emiter w³¹czono diodê SY356/TO-K, tych momentach wymiary obrazu ulegaj¹ zwiêkszeniu. Wówczas
efekt wzrostu pr¹du w cewkach odchylaj¹cych ma wiêkszy impulsów napiêcia (przepiêæ) bêd¹cych wynikiem istnienia in-
wp³yw ni¿ efekt zmniejszania obrazu w wyniku wzrostu wyso- dukcyjnoœci rozproszenia transformatora i jak najbardziej
kiego napiêcia, który równie¿ wtedy wystêpuje. K.Œ. uszkodzenie elementów tego obwodu mo¿e byæ przyczyn¹
uszkodzenia tranzystora T201. Choæ raczej nie zdarza siê, aby
w takim przypadku tranzystor uszkadza³ siê natychmiast po
w³¹czeniu odbiornika.
OTVC Diora C200 nie dzia³a. Stwierdzi³em W ka¿dym przypadku naprawy zasilacza, w którym uszko-
przepalenie bezpiecznika sieciowego B201. Pomiary dzony by³ tranzystor kluczuj¹cy, nale¿y sprawdziæ elementy
omomierzem wykaza³y zwarcie tranzystora kluczuj¹ce- tego obwodu. Wystarczaj¹cym i pewnym sprawdzeniem jest
go przetwornicy T201 typu IRFIBC30G. Wymieni³em skontrolowanie po kilku minutach pracy zasilacza temperatu-
tranzystor na IRFBC30 (izoluj¹c go od radiatora), ry rezystora (tu R209). Powinien byæ „ciep³y”. Moc tego rezy-
uk³ad scalony IC201 TDA4605-2 oraz bezpiecznik stora jest zwykle okreœlana ze znacznym nadmiarem. Jeœli jest
B201. Po w³¹czeniu odbiornika do sieci bezpiecznik gor¹cy, Ÿle to œwiadczy o transformatorze (du¿a indukcyjnoœæ
uleg³ ponownemu spaleniu. Uszkodzeniu uleg³ równie¿ rozproszenia i mimo istnienia obwodu t³umi¹cego mo¿e pro-
tranzystor kluczuj¹cy. Proszê o podanie wskazówek, wadziæ do uszkodzenia tranzystora). Jeœli opór ten jest „zim-
ny” to znaczy, ¿e obwód nie spe³nia swojej funkcji i na tranzy-
gdzie szukaæ ewentualnego uszkodzenia. Czy za uszka-
storze mog¹ wystêpowaæ przepiêcia. Mo¿e byæ to spowodo-
dzanie siê tranzystora kluczuj¹cego i uk³adu scalonego wane utrat¹ pojemnoœci kondensatora (tu C209) lub uszkodze-
TDA4605 mo¿e byæ odpowiedzialny uk³ad z³o¿ony z niem samego rezystora. Jeœli rezystor i kondensator s¹ dobre,
elementów C209, R209 i D205 w³¹czony równolegle do ale przebita jest dioda, kondensator zbiera przepiêcia na sie-
uzwojenia pierwotnego transformatora przetwornicy? bie, nie dopuszczaj¹c do przepiêæ na tranzystorze, ale ta energa
nie jest wydzielona na rezystorze, lecz w obwodzie dren-Ÿró-
Jeœli tranzystor T201 (IRFIBC30G lub BUZ90A) wysiada d³o tranzystora (to samo obowi¹zuje w przypadku tranzystora
natychmiast po w³¹czeniu odbiornika to najbardziej podejrza- bipolarnego) powoduj¹c jego dodatkowe grzanie. K.Œ.
nymi elementami s¹:
• R206, C208 (czêœciej uszkadza siê rezystor) na n.2 uk³adu
scalonego. Jest to symulacja pr¹du drenu tranzystora; prze-
bieg pi³okszta³tny, OTVC Philips 28GR9770/30B chassis G110.
• R213 – pod³¹czony do n.8 uk³adu scalonego – informacja Po naprawie przetwornicy, uszkodzony by³ jeszcze
o punkcie przejœcia napiêcia przez zero. W tym obwodzie transformator linii i wzmacniacz RGB TEA5101A.
mo¿e byæ równie¿ uszkodzony rezystor R216 lub mog¹ Telewizor funkcjonuje dobrze, ale ma ma³¹ wadê: po
wystêpowaæ zimne luty w jego okolicy i w rejonie wypro- w³¹czeniu („na zimnym kineskopie") obraz pojawia siê
wadzenia 10 transformatora. po up³ywie oko³o 1÷1.5 minuty.
Brak jednej z tych informacji powoduje b³êdn¹ pracê ste-
rownika uk³adu TDA4605, co mo¿e prowadziæ do natychmia- W odbiornikach wyposa¿onych w procesor wizji automa-
stowego uszkodzenia tranzystora kluczuj¹cego. tycznie ustalaj¹cy statyczny balans bieli (takie uk³ady scalone
Innym powodem takiej usterki mo¿e byæ zupe³ny brak ob- jak np. TDA3562, TDA3566, TDA3505, TDA4580,
ci¹¿enia zasilacza, tzn. brak obci¹¿enia nawet w trybie stand- TDA4680), uk³ad ten mierzy pr¹d kineskopu (poszczególnych
by. Najbardziej prawdopodobne przyczyny to: rezystor R218 katod, na okreœlonych liniach pomiarowych, tzw. pr¹d ciemny
(po stronie wtórnej), TDA8138 lub przerwy w obci¹¿eniu na w czasie powrotu pionowego) i wysterowuje katody dopiero
skutek np. zimnych lutów. po osi¹gniêciu przez ten pr¹d dostatecznej wartoœci, interpre-
Nale¿y te¿ zwróciæ uwagê na rezystor R207 (choæ nie po- tuje w ten sposób, ¿e kineskop ju¿ siê nagrza³. Proces ten zo-
winien dawaæ takich objawów jak opisuje Czytelnik). Nó¿ka sta³ w tych i nowszych uk³adach wprowadzony w celu wyd³u-
3. uk³adu to wyprowadzenie monitoruj¹ce wartoœæ napiêcia sie- ¿enia ¿ywotnoœci kineskopu, nie dopuszczaj¹c do pr¹du ano-
ci. S³u¿y do wy³¹czenia uk³adu steruj¹cego tranzystorem przy dowego przy zimnych katodach. Jeœli ten czas wyd³u¿y³ siê do
zbyt niskim napiêciu sieci. Napiêcie na tej nó¿ce s³u¿y rów- 1÷1.5 minuty, wystarczy na ogó³ nieznaczne podniesienie na-
nie¿ do korekcji charakterystyki zasilacza w przypadku jego piêcia siatki drugiej. Jeœli sytuacja wygl¹da tak, ¿e aby obraz
przeci¹¿enia. Zdarza siê, ¿e opór ten zwiêkszy swoj¹ wartoœæ pojawia³ siê po kilkunastu sekundach, trzeba podnieœæ napiê-
tak, ¿e napiêcie na n.3 jest na granicy poziomu uznanego przez cie siatki drugiej na tyle, ¿e s¹ widoczne linie powrotów pio-
uk³ad scalony za prawid³owe i w przypadku têtnieñ napiêcia nowych i nie znikaj¹ po nagrzaniu, to oznacza ¿e „s³aby” jest
wejœciowego prowadzi do tak przykrych nastêpstw. kineskop - ¿e znacznie spad³a emisja katod. Pomaga wtedy
Aby nauka nie kosztowa³a zbyt drogo, w k³opotliwych sy- oczywiœcie zwiêkszenie pr¹du ¿arzenia, ale to ostatecznoœæ.
tuacjach najlepiej obci¹¿yæ zasilacz sztucznie (np. ¿arówk¹ 40 W bardzo specyficznych przypadkach mo¿e byæ uzasad-
÷ 60W) od³¹czaj¹c równoczeœnie obci¹¿enia OTVC i w szereg niona korekta elementów obwodu sprzê¿enia zwrotnego do-
z drenem tranzystora kluczuj¹cego daæ rezystor oko³o 50R/10W. konuj¹cego wspomnianego pomiaru. Nie dysponujê schema-
Jeœli zasilacz nie bêdzie dzia³a³ prawid³owo, to jednak nie po- tem OTVC chassis G110. W chassis G111 bêd¹ to rezystory:
winien uszkadzaæ siê ani tranzystor, ani uk³ad scalony co po- 3371, 3372, 3389. Ich zmiana wp³ynie równie¿ na balans bieli
zwoli na spokojn¹ lokalizacjê uszkodzenia. (statyczny). Jeœli balans bieli (obraz czarno-bia³y, po zmniej-
Uk³ad z³o¿ony z elementów C209, R209 i D205 to zabez- szeniu nasycenia do minimum) jest prawid³owy, mo¿na zmniej-
pieczenie tranzystora przed wystêpowaniem na nim krótkich szyæ nieco wartoœæ rezystora 3390 lub zwiêkszyæ 3373. K.Œ.