دفتر نسرین و گل (1)

   

 

دفتر نسرین و گل (1)
 
گردآوردنده: نسرین حلالی
 
  خوش بود لب آب و گل و سبزه و نسرین
 افسوس که آن گنج روان رهگذری بود                     حافظ                                                                                                                                                                                                                     
 
  یارب آن کعبه مقصود تماشاگه کیست
 که مغیلان طریقش گل و نسرین منست                 حافظ                                                                                                                                                                                                                        
 
  شعر حافظ در زمان آدم اندر باغ خلد
 دفتر نسرین و گل را زینت اوراق بود                       حافظ                                                                                                            
 
  رسیدن گل و نسرین به خیر و نیکی باد
 بنفشه شاد و کش آمد سمن صفا آورد                  حافظ                                                                             

 
  آنکه رخسار ترا رنگ گل و نسرین داد 
 صبر و آرام تواند به من مسکین داد                        حافظ                                                                         
 
 ایام بهار است و گل و لاله و نسرین
 از خاک برایند تو  در خاک چرایی                           حافظ                                                                            
 
  چو در گلزار اقبالش خرامانم به حمدالله
 نه میل لاله و نسرین نه برگ نسترن دارم                حافظ                                                                            
 
 بهار عمر خواه ای دل و گرنه این چمن
 هر سال چو نسرین صد گل آرد و چو بلبل هزار آرد     حافظ                                                         
 
 به روی او دل بیمار عاشقان چو صبا
 فدای عارض نسرین و چشم نرگس شد                 حافظ                                                                         
 

می نماید عکس می در رنگ روی مهوشت 
همچو برگ ارغوان بر صفحه نسرین غریب                  حافظ 

 

باد صبحی به هوایت ز گلستان برخاست 
 که تو خوشتر ز گل و تازه تر از نسرینی                    حافظ 

 

به بزمگاه چمن رو که خوش تماشایی است 
 چو لاله کاسه نسرین و ارغوان گیرد                        حافظ  

 

روی جانان طلبی آینه را قابل ساز 
ور نه هرگز گل و نسرین ندمد زآهن و روی                  حافظ

 

رسم بد عهدی ایام چو دید ابر بهار 
 گریه اش بر سمن و سنبل و نسرین آمد                   حافظ


 جشن فرخنده فروردین است
 روز بازار گل و نسرین است                                    ابوالفرج رونی  

 

پیش رویت در چمن گشتند آب

از خجالت لاله و نسرین همه                                 ابوالفرج رونی                                                                      
 
 گر بهار و لاله و نسرین بروید گو مروی
 پرده بردار ای بهار و لاله و نسرین من                         سعدی                                                                             
 
 گل از نسرین همی پرسدکه چون بودی در این غربت
 همی گوید خوشم زیرا خوشیها زان دیار آمد               مولانا                                                                
                                                                                                                                   
                                                           
 خورشید و گلت  خوانم هم ترک ادب باشد
 چرخ مه و خورشیدی باغ گل و نسرینی                    سعدی                                                                   
 
 بر گل روی تو چون بلبل مستم واله
 برخ لاله و نسرین چه تمنا دارم                              سعدی                                                             
      
بگو آن توده گل را بگو آن شاخ نسرین را
 بگو آن فخر خوبان را نگار چین و ماچین را                   فرخی سیستانی                                                              
 
 بنفشه و گل نسرین و سنبل اندر باغ
 به صلح باید بودن چو دوستان نه به کین                   کسایی                                                            
 

روی یار است یا گل نسرین
 کوی یار است یا بهشت برین                                 رضی الدین آرتیمانی
 
 باغ صحرا با سهی سروان نسرین بر خوشست
 خلوت و مهتاب با خوبان قو پیکر خوشست                 خواجوی کرمانی
 
 باغبان دستان بلبل را چه داند گو برو
 شورش مرغان شبگیر از گل و نسرین بپرس               خواجوی کرمانی
 
 از عذارش پرده گلبرگ نسرین می درید
 وز جمالش آبروی ماه و پروین می فزود                     خواجوی کرمانی
 
 بی دلان را سخنی از زخ دلبر گفتند
 بلبلان را خبری از گل نسرین دادند                          خواجوی کرمانی
 
 به هر زادن فلک آوازه مرگی دهد با ما
 خزان لاله و نسرین هم از باد بهاران پرس                  شهریار
 
 رخش نسرین و بویش نیز نسرین
 لبش شیرین و نامش نیز شیرین                             نظامی
 
 زان رخ چنم امروز گل و لاله سیراب
 زان ساده زنخدان سمن تازه و نسرین                      فرخی سیستانی
 
 باد گیسوی درختان چمن شانه کند
 بوی نسرین و قرنفل بدمد در اقطار                           سعدی
 
 فلک را کرد کحلی پوش پروین
 موصل کرد نیلوفر به نسرین                                    نظامی
 
 
خدمت نوبهار مجلس او
فخر نسرین رخان فرخاری                                      ظهوری
 
دیده شکیبد ز تماشای باغ
بی گل و نسرین به سر آرد دماغ                            سعدی
 
ز رنگ و بوی تو ای سرو قد سیم اندام
برفت رونق نسرین و باغ نسترنش                          سعدی
 

 ای لعل تو پرده دار پـروین
وی زلف تو سایبان نسرین                                   خاقانی

 

قمری درویش حال بود زغم خشک مغز

نسرین کان دید کرد لخلخه رایگان                         خاقانی


 گفت کان شهباز در نسرین گردون ننگرد
بر کبوتر پـر گشاید اینت پنداری خـطا                      خاقانی
 
مرغ خورد بر گل نسرین دریغ
باد نیارد به سر سبزه تیغ                                   امیرخسرو دهلوی
 
خاک که خاکی نهلد سوسن و نسرین نشود
تا نکنی دلـق کهن خلعت سلطان نبری                   مولانا
 
تا چه کرد آن سنبل نورسته در گلزار حسن
کش قدم بر فرق نسرین است گویی نیست هست    فروغی بسطامی
 
بنفشه تاب زلف افکنده بر دوش
گشاده باد نسرین را بناگوش                              نظامی
 
گهی رخسارش آتش می زند یک باغ نسرین را
گهی زلفش پریشان می کند یک دشت سنبل را      فروغی بسطامی
 
غمزه نسرین نه ز باد صباست
کز اثر خاک تواش توتیاست                                نظامی
 
نگردد همی دور نسرین تذرو
گل نارون خواهد و شاخ سرو                             فردوسی
 
دخت سقلاب شاه نسرین نوش
ترک چینی طراز رومی پوش                              نظامی
 
نخست نغمه عشاق فصل این است
که داغ لاله رخان به ز باغ نسرین است                فروغی بسطامی
 
به لاله دوش نسرین گفت برخیزیم مستانه
به دامان گل تازه در آویزیم مستانه                     مولانا
 
چوj نرگس شوخ چشم آمد سمن را رشک و خشم آمد
به نسرین گفت تا ما هم  برآمیزیم مستانه           مولانا
 
بر لب دریای چشمم دیده ای صحرای عشق
پر ز شاخ زعفران و پر ز نسرین یاد دار                 مولانا
 
گریبان نسرین عذاران چین
رخ ماهرویان خاور زمین                                   ظهوری
 
دختران هلهله کردند و نثارت اشکی
فرش تشریف ز یاس و سمن و نسرین بود           شهریار
 
خواب نرگس خمار دیده او
ناز نسرین درم خریده او                                 نظامی
 
بهار آمد گل نسریــن نیاورد
نسیمی بوی فروردین نیاورد                             هوشنگ ابتهاج
 
زان چشمه سیم کز سمن رست
نسرین ورقی که داشت می شست                 نظامی
 
نسیم صبح عنبر بیز شد چون توده غبرا
زمین سبز نسرین خیز شد چون گنبد خضرا         هاتف اصفهانی

 
روی و چشم شمس تبریزی گل و نسرین بکاشت
در میان نرگس و گل چشم من پا کوفته              مولانا
 
لبت سیمین تن و نسرین بدن
گشته یکی شمع در این انجمن                        اسماعیل یلدا
 
 
ابر نیارد گهری از سپـهر
خار نخارد سر نسرین به مهر                          دهلوی
 
خار از تو نسرین می شود     
چیزی بده درویش را                                    مولوی
 
آن روی نازنین را یک دم بسوی من کن
تا بیشتر نبینم نسرین و ارغوان را                    دهلوی
 

نکهت گیسو چو نسیم سحر
رنگ بنا گوش چو نسرین تر                           دهلوی
 

 سوسن لطیف و شیرین چون خوشه های پروین 
شاخ و ستاک نسرین چون برج ثور و جوزا           کسایی مروزی

 

اسمان خیمه زد از بیرم و دیبای کبود

میخ آن خیمه ستاک سمن و نسرینا                 کسایی مروزی

 

بر بـــرگ گل نسرین آن قطره دیگر
چون قطره خوی بر زنخ لعبت فرخار                   منوچهری
 
چو نسرین بخندد شود چشم گل
به خون سرخ چون چشم اسفندیار                  ناصرخسرو
 
شاد زی ای کودک شیرین من
از رخت باغ و گل و نسرین من                       سیمین بهبهانی
 
به باغ جان ریاحینند نسوان
به جای ورد و نسرینند نسوان                        ایرج میرزا
 
بنفشه زلفی نسرین بری سمن بویی
که ماه را بر زلفش نماند بازاری                       سعدی
 
 
نسرین را به خوشه پروین بپرورند 

تا من به خون دو مرغ مسمن در آورم                 خاقانی

 
گل عقل غارت می کند نسرین اشارت می کند
کانیک پس پرده است آن کو می کند صورتگـری    مولانا
 
عقیقست یا لب شیرین عذارست یا گل نسرین    
جمالست یا مه و پروین گلاله است یا شب تازی   خواجوی کرمانی
 
چو بنشست چنان است که از نسرین تلی
چو برخاست چنان است که از سرو تلی            فرخی
 
رسیده مرتبت رفعت تو بر نسرین
گذشته رایحه سیرت تو از نسرین                    محمد عوفی
 
سنبل بـرانداز از طرف بستان
ریحان بر افشان از برگ نسرین                      خواجوی کرمانی
 
خوی به رخ چون گل و نسرین شده
خرمن مه خوشه پروین شده                        نظامی
 
ظاهر و باطن نارنج  همین دان و ترنح
هر دو  ضد گل نسرین و خلاف نرگس               لامعی
 
چون باغبان برون شد آورد خوی خوگان
برکند بیخ نرگس بشکست شاخ نسرین            ناصر خسرو
 
اگر ز دوست همین قد و چهره می جویی
زمین پر از گل و نسرین و سرو و شمشادست    اوحدی
     
 
سوی شورستان روان کن شاخی از آب حیات
چون گل و نسرین بخندان خار غم فرسود را        مولانا

چون رسن لطف در این چه فکند
چنبره دل گل و نسرین دمید                          مولوی
 
میر خوبان را دگر منشور خوبی در رسید
در گل و گلزار و نسرین روح دیگر بر دمید            مولوی
 
باز بر شاخسار حیله و فن انجمن کرده اند زاغ و زغن
از کلام شکوفه و نسرین وز زبان بنفشه و سوسن    ملک الشعرای بهار
 
خوی با نسرین و سوسنبر گرفتم کین دو بار
می کنند از روی و از مویت حکایت مر مرا                ملک الشعرای بهار

گر به خان ام بگذری بینی به پیشش مرز گل

چون گیا پیچیده بر نسرین و سیسنبر مرا                 بهار
 
ز نرگس دل ز نسرین سر شکستند
ز قمری پا ز بلبل پر شکستند                              پروین اعتصامی
 
مثل نرگس رعنا به عینه گویی
که  در چمن به تماشای لاله و نسرین                  سلمان ساوجی
 
هر کجا قامت او تا گذری شمشادست
هرکجا طلعت او تا نگری نسرینست                      قاآنی
 
مرا ترکیست مشکین موی و نسرین بوی و سیمین بر
سها لب مشتری غبغب هلال ابروی و مه پیکر        میرزا محمد جیحون یزدی ملقب به تاج الشعرا
 
زهی سوسن زهی نسرین بنامیزد بنامیزد
میان مجلس عشرت ز کم گویی و  خوشخویی        سنایی
 
از قامت موزونش در سایه شمشادم
وز عارض گلگونش در دامـن نسرینم                     فروغی بسطامی
 
نسرین رخ و بنفشه خطت
بی رنگ نموده نوبهاران را                                 فروغی بسطامی
 
گر ز قد رخسارت مژده ای به بــاغ آرند
باغبان بسوزاند شاخ سرو و نسرین را                 فروغی بسطامی
 
شـــهر پر شور شد از پسته شکر پاشت
دهر پر فتنه شد از سنبل نسرین پوشت              اوحدی مراغه ای
 
بوی خاک از نرگس و سوسن چو مشک تبتی
روی باغ از لاله و نسرین چو نقش قندهار             انوری
 
در گردن افکنده دهل در گردک نسرین و گل
کامشب بود دف و دهل نیکوترین کالای ما            مولوی
 
خاک خوردست بسی گلرخ و نسرین تن
که می روید از آن سرو و گل و نسرین                پروین اعتصامی
 
سنبلت ای گل عذار بر سر نسرین گذار
هم طبق گل بیار هم رمق دل ببر                      فروغی بسطامی
 
تلخی ز تو شیریـن شود  کفر و ضلالت دین شود
خار و خسک نسرین شود  صد جان فدای جان تو    مولوی
 
لاله به کف نهاده ز نو ساغر
نسرین به سر ببسته ز نو دستار                         ملک الشعرای بهار
 
گر تو در باغ قدم رنجه کنی فصل بهار
برکنی ریشه سرو و سمن و نسرین را                 فروغی بسطامی
 
آن نا شکفته غنچه نسرین و شاخ او
گویی مگر ز دانه للست جوسفی                       اوحدی
 
آسمان خیمه زد ار نیرم و دیبای کبود
میخ آن خیمه ستاک سمن و نسرینا(نسترنا)         منوچهری
 
برگ شود بر گل نسرین فراخ
آب چکه ز ابر بر اندام شاخ                               دهلوی
 
آنکه قرارش نگرفتی و خواب
تا گل و نسرین نفاشاندی نخست                      سعدی
 
حریر نامه بد ابریشم چین
چو مشک از تبت و عنبر ز نسرین                        فخرالدین اسعد گرگانی
 
چو نسرین اوفتاد از پای گفتم
که باید صبر کرد و بردباری                                پروین اعتصامی
 
چون تو در بستان بر افکندی نقاب
لاله را دل بر گل نسرین بسوخت                       خواجوی کرمانی
 
نکهت گیسو چو نسیم سحر
رنگ بنا گوش چو نسرین تر                              دهلوی
 
اگر از غصه بمیرند بلبلان چمن
چه غم شقایق سیراب و برگ نسرین را              خواجوی کرمانی
 
سبزه دامن نسرین ترا بنده شوم
ابتدای خط مشکین ترا بنده شوم                      وحشی بافقی
 
ناز عشق است که بر سنبل نسرین آموخت
یک جهان جلوه به یک برگ ریاحین آموخت           شهید سید اسماعیل بلخی
 
 
رعناتر از شمایل نسرین میان باغ
نازنده تر از سرو سهی بر کنار آب                     عبید زاکانی
 
در خزان با سرو و نسرینم بهاری تازه بود
در زمین با ماه و پروین آسمانی داشتم               رهی معیری
 
بنفشه زلف من ای سرو قد نسرین تن
که نیست چون سر زلفت بنفشه و سوسن         رهی معیری
 
برگ نسرین ترا بی خار می بینم هنوز
باغ رخسارت پر از گلنار می بینم هنوز                خواجوی کرمانی
 
جلوه گاهش چمن لاله و نسرین دارد
سایه سرو قدش طالع گلچین دارد                    میرزا جلال اسیر
 
زهی بیخوابی شیرین بهی تر از گـل و نسرین
فزون از شهد و از شکر به شیرینی و خوش خواری    مولوی
 
چمن خلد کی این لاله و نسرین دارد
لب اعجاز کی این خنده شیرین دارد                     صائب تبریزی
 
خط سبز و عارضت را نقش بندان خطا
سایبان از عنبر تر گرد نسرین بسته اند                 حافظ ( اشعار منتسب)
 
عارض به مثل چو برگ نسرین
بالا به صفت چو سرو خود روی                           سعدی
 
 
که دارد چون تو معشوقی نگار و چابک و دل بر
بنفشه موی و نرگس چشم و لاله روی و نسرین بر    عبدالواسع جبلی غرجستانی 
 
بشوید چهره نسرین بتابد طره سنبل
یبندد دیده نرگس بدرد جامه سوسن                     عبدالواسع جبلی غرجستانی 
 
ناز عشق است که بر سنبل نسرین آموخت
یک جهان جلوه به یک برگ ریاحین آموخت               سید اسماعیل بلخی
 
خاک ما خاری نروید خاک بر سر خاک ما
خاک می روید گل و نسرین و نرگس در چمن           فیض کاشانی
 
بروید دل گل و نسرین و ریحان
چو از ابر کرم باران در آمد                                   مولوی
 

سترده شد فروغ روی نسرین
پریشان گشت چین زلف سوسن                        پروین اعتصامی
 
خال او بر صفحه گل نقطه از عنبر زده
خط او بر برگ نسرین گرد مشک آمیخته                هلالی جغتایی
 
چو گفتهای هلالی بوصف تازه گلیست

ز برگ لاله و نسرین کنید دفتر او                         هلالی جغتایی
 

نسرین زنخ چه کنم اکنون
کز عارضیین نبشته چو نسرینم                          ناصر خسرو
 
تا نباشد چو ارغوان نسرین
تا نباشد چو نسترن شمشاد                            فرخی
 

در این بستان نه گل ماند و نه بلبل
نه نسرین و نه شمشاد و نه سنبل                    فایز دشتستانی
 
گر تو خاری همچو خار اندر طلب سر تیز باش
تا همه خار تو را همچون گل و نسرین کنند            مولوی
 
بهم بودند آنجا ویس و رامین
چو در یک باغ آذرگون و نسرین                            فخرالدین اسعد گرگانی
 
زمین را در گل و نسرین گرفتند
روان را در می نوشین گرفتند                             فخرالدین اسعد گرگرنی
 
همی گردش چو گرد سرو نسرین
همه پیشش چو پیش ماه پروین                         فخرالدین اسعد گرگانی
 
چه مهر و راستی جستن ز رامین
چه اندر شوره کشتن تازه نسرین                       فخرالدین اسعد گرگانی
 
بدان خوشی بکام خویش خفته
بگرد ما گل و نسرین شکفته                            فخرالدین اسعد گرگانی
 
درخت خشک بوده تر شد از سر
گل صد برگ و نسرین آمدش بر                        اسعد گرگانی
 
میان سوسن و شمشاد و نسرین
به ناگه برربودش خواب نوشین                         اسعد گرگانی
 
بنفشه زلف و نرگس چشمکانست
چو نسرین عارض و لاله رخانست                     اسعد گرگانی
 
تو پنداری که نسرین و گل زرد
بباریدست بر پیروزه گون لاد                            ناصر خسرو
 
اگر فرهاد شد شیرین بماناد
چه باک از زرد گل نسرین بماناد                       نظامی
 
 
نسرین پرنده پر گشاده
طائر شده واقع ایستاده                              نظامی
 
ای دو لب تو بسد (مرجان) وی دو رخ تو نسرین
نسرین تو در سنبل در بسد تو پروین                سوزنی

هستم ز دل و دیده ای به ز دل و دیده
بیچاره آن بسد نظاره آن نسرین                     سوزنی
 
نه ره است تشنه مردن چو تو می کنی          

نه عجب بود که نسرین فلک شکار سازم          سنایی
        
 
به سرو ماند اگر سرو لاله دار بود
به مورد ماند اگر مورد روید از نسرین                  رودکی 
 
دران کشور چنان بود حال رامین
که در ماه بهاران شاخ نسرین                         اسعد گرگانی
 
پس آن بهتر که بیهوده نگویی
بشوره در گل و نسرین نجویی                         اسعد گرگانی            
 
هنوزم بر رخان لاله ست و نسرین                     اسعد گرگانی
هنوزم در دهان زهره ست و پروین
 
خواب دیدم که سیه ابر به  دشت و دمنا
شسته گرد از رخ نسرین و گل و نسترنا             خلیل اله خلیلی
 
گذر کن برد و نسرین شکفته
یکی پیدا یکی از من نهفته                             اسعد گرگانی
 
نیامد از گلستان بوی نسرین
چنان چون بوی ویس آمد به رامین                    اسعد گرگانی//
 
               
 
تا چون مه آبان بنباشد مه آذار
تا چون گل سوری بنباشد گل نسرین                فرخی سیستانی
 
او دریدی به گاز خویش زمین
تا خورد بیخ لاله و نسرین                              ملک الشعرای بهار
 
سپهداران و سالاران کشور 

یکایک همچو مه بودند و اختر


درایشان آفتابی بود رامین

دو چشم از نرگس و عارض ز نسرین                   اسعد گرگانی
 
امیدش تازه شد چون شاخ نسرین
زمستی در ربودش خواب شیرین                        اسعد گرگانی
 
سفید روی و بر اطراف آن دو موی سیاه 
بنفشه بود که اندر کنار نسرین بود                     ایرج میرزا
 
خاطرم خرم از کتاب و قلم
منظرم تازه از گل و نسرین                              ایرج میرزا              
 
دی شاخ شکوفه در چمن می خندید
بر سنبل و نسرین و سمن می خندید               خلیل اله خلیلی                          
 
چو آمد با نثار مشک و نسرین
برآن کوه سنگین کوه سیمین                          نظامی

 

دگر است آنکه زند سیر چمن مثل نسیم 
   
آنکه در شد به ضمیر گل و نسرین دگر است        اقبال لاهوری
                                                             
 
بریده بال نسرین پرنده
چو واقع بود طائر پر فکنده                             نظامی
 
شگفت نیست گر از طین به در کند گل و نسرین
همانکه صورت آدم کند سلاله طین را               سعدی
 
گل زرد و گل دورو گل سرخ و گل نسرین
ز درد و داغ دادستند ما را خط استغنی            منوچهری
 
چمن خاک است چون نسرین نباشد
شکر تلخ است چون شیرین نباشد                 نظامی
 
زوبینت ز نرگس سپر از نسرین است       

پیرایه ی دیلم سپر و زوبین است                   خاقانی

 
بر هوا می افکند نسرین کلاه از ابتهاج
لب نمی آید فراهم غنچه از ابتسام               سلمان ساوجی
 
نسخه  حسن رخت را عرض کن بر جویبار
تا ورق های گل نسرین فرو شوید به آب         سلمان ساوجی
 

خیال روی تو در نظر آید نیاید
از خاک گل و لاله و نسرین بدر آید نیاید             امیر خسرو دهلوی
 
عنبرین سلسله ات بر طرف خورشید است        

رقم غالیه ات بر ورق نسرین است                   سلمان ساوجی
 
 
گرت به باغ رخ او بنفشه بار دهد
زمن سلام به نسرین و ارغوان برسان              سلمان ساوجی       
 
گردم زند باد از گلت کابست و آتش خاک او
باد آتش و خاک افکند در آب نسرین و سمن      سلمان ساوجی
 
غنیمت شمر پیش از آن کاین گلت
شود زرد و نسرین دهد سنبلت                     سلمان ساوجی
 
 
تکیه بر بستر نسرین و سمن نتوان زد
بسکه از دست غمت زار و نزار است بهار         حزین لاهیجی

 

چون گرد بنشاند از دامن آزادی

شوریدگی مغزم بوی گل و نسرین را                 حزین لاهیجی

 

از صوت هزار در چمنها

نسرین زده چاک پیرهنها                                 حزین لاهیجی

 

یاسمن افشاند به نسرین طبق

سنبل تر سود به سیمین ورق                           حزین لاهیجی
 

 

از فیض تهی بود کنار گل و نسرین

دامان نقاب تو به گلزار فشاندم                            حزین لاهیجی

 

خار بیچاره از کجا آرد 

طره سنبل و رخ نسرین؟                                     حزین لاهیجی

 

ای آنکه بنفشه زیب نسرین داری

صد رخنه ز غمزه در دل و دین داری                         حزین لاهیجی

 

نسرین بری گلگون قبا از حلوه جانم سوخته

سودای مشکین طره اش سود و زیانم سوخته           حزین لاهیجی

 

 


مگر درخت بهشتی بود که بار آرد
شکوفه گل و بادام و لاله و نسرین                سعدی
 

گفتم که بر حریف غمگین منشین
جز پهلوی خوشدلان شیرین منشین    
در باغ چو آمدی سوی خار مرو
جز با گل و یاسمین و نسرین منشین              مولوی
 
هجر شمشادش تیمار دل بیمارست
وصل نسرینش تسکین دل مسکینست            قاآنی 
 
در او نسرین گردون بس پریده
ولی بر ذره اش راهی ندیده                         وحشی بافقی
 
 
جسم عارف را دهد وصف جماد
تا برو روید گل و نسرین شاد                        مولوی
 
 

 
شاه گشادست رو دیده شه بین که راست
باده گلگون شه بر گل و نسرین که راست        مولوی
 
بر آب نسترن نسرین شکرخند
چو دو هم شیره نزدیک مانند                       امیر خسرو دهلوی
 
آن جا روش و دین نی جز باغ نوآیین نی
جز گلبن و نسرین نی جز لاله و سوسن نی     مولوی
 
گر زخم خوری بررو رو زخم دگر می جو
رستم چه کند در صف دسته گل و نسرین را    مولوی
 
تا نسوزد او گلستان ترا

تا نسوزد عدل و احسان ترا


بعد از آن چیزی که کاری بردهد

  لاله و نسرین و سیسنبر دهد                      مولوی
 
با حدث که بترینست این کند
کش نبات و نرگس و نسرین کند                     مولوی  
 
تا به نسرین مناسک در وفا
حق چه بخشد در جزا و در عطا                      مولوی
 
بهر خلیل خویشتن آتش دهد افروختن
وآن آتش نمرود را اشکوفه و نسرین کند            مولوی
 
می رساند شوق در دل سالکان را باغها
در گریبان از کف خویش است نسرین سیل را    صائب تبریزی
 
بی بهارت نرگس و نسرین دهم
بی کتاب و اوستا تلقین دهم                        مولوی
       
 
تا بر زمین بروید نسرین
تا بر فلک بر آید عقرب                                   مسعود سعد سلمان
 
وآن اهرمن شوم به خرگاه پری شد
پیراهن نسرین تن گلبرگ تری شد                    ادیب الممالک فراهانی //
 
زان تنی کز سمن و یاسمنش عار آید
دم به دم پیرهنی پر ز گل و نسرین کن              سیف فرغانی
 
در دل از شمع رخش انجمنی ساخته اند
بی گل و سنبل و نسرین چمنی ساخته اند        ملا هادی سبزواری
 
            
تا به فروردین جهان چون  حله رنگین شود
بوستان پر لاله و پر سوسن و نسرین شود           فرخی سیستانی
 
 
خار عالم در ره عاشق نهاد
تا که جمله خار را نسرین کند                          مولوی
 
 
بر کند از باغ بیخ نسترن را بی خلاف
گر بیند باغبان آن شاخ نسرین را                      فروغی بسطامی
 
 
در زیر پایت از عرق روی خوب خویش
نسرین گلاب ریخته بر برگ نسترن                    سیف فرغانی
 
    
گهی می کرد نسرین را قصب پوش
گهی می زد شقایق بر بناگوش                       نظامی
 
 
از فر گل و لاله و نسرین و شقایق
چون روز به شب ساحت باغ است منور              قاآنی
 
 
میان سبزه غلطد با صبا نسرین بی تمکین
عیان با لاله جام می زند رعنای نارعنا                هاتف اصفهانی
 
 
تا نباشد چو ارغوان نسرین
تا نباشد چو نسترن شمشاد                          فرخی
 

حیفم آید که خرامی به تماشای چمن
 
که تو خوشتر ز گل و تازه تر از نسرینی               حافظ
 
 
کی بود برگ من آن نسرین بدن را کین زمان

همچو بلبل در زمستان بی نوا افتاده ام             خواجوی کرمانی
 
 
نموده لعل لبت ثلثی از خط یاقوت
 
بنفشه ات خط ریحان نوشته بر نسرین              خواجوی کرمانی
 
 
به چمن گر بچمی بهر تماشا نه عجب
 
کز خط و عارض خود سبزه و نسرین داری           فروغی بسطامی
 
 
مدام از شاخ زلف و باغ رخسار
 
به عاشق سنبل و نسرین فروشد                   انوری
 
 
ای شاد مرغزاری کانجاست ورد و نسرین
 
از آب عشق رسته وین آهوان چریده                مولوی
 
 
اگر ز رنگ رخ یار ما خبر دارد
 
ز لاله زار و ز نسرین و گل چرا گوید                 مولوی
 
 
با گلستان جمالش نکشد فصل بهار
 
اهل دل را به تماشای گل و نسرین دل            خواجوی کرمانی
 
 
بیا ای آهو از نافت پدید است
 
که از نسرین و نیلوفر چریدی                          مولوی
 
 
از آن مژگان که دلها را به هم دوخت
 
نه بس نسرین بیدل را جگر سوخت                 نیاز شیرازی
 
 
مگر آرند نسرین را  به  اعزاز
 
به خلوتگاه فیروزش به صد ناز                        نیاز شیرازی


 
گلستان در گلستان لاله و گل
 
چمن اندر چمن نسرین و سنبل
 
برای خنـــــــــــده برق درخشان
 
خزان پر زعفران می کرد بستان                       نیاز شیرازی
 
 
عیان گردید یخ بر جای نسرین
 
فکنده بر لب جو خشت سیمین                       وحشی بافقی
 
 
ریحان داری دمیده بر گل نسرین
 
مرجان داری نهاده بر در شهوار                        ملک الشعرای بهار
 
 
در هوای قد و اندام و خط عارض یار
 
عشق با سرو و گل و سنبل و نسرین دارم         قاآنی
 
 
باد باغ نشاط و نزهت تو
 
خرم از تو لاله و گل و نسرین                          مسعود سعد سلمان
 

نخل باغ دل امیر گل رخ نسرین عذار
 
کز خط او داشت خجلت سنبل اندر بوستان        محتشم کاشانی
 
 
 
نسرین تو  پرپر زد بر من آذر
 
دی باز ز سنبلت مرا داد خبر                         مهستی گنجوی
 
 
گیتی  بهشت آیین کند پر لوءلوء و  نسرین کند
 
گلشن پر از پروین کند چون ابر مرکب زین کند////////
 
آهو سمن بالین کند

وز نسترن جوید چرا                                     ناصرخسرو
 
 
تو بدین لطیفی و زیبایی
 
رو قدم به لاله و نسرین زن                           ملک الشعرای بهار
 
 
ز شمشاد و از سوسن و یاسمن
 
ز نسرین و از سنبل و نسترن     
 
هم از خیری و گاو چشم (بابونه) و زرشک

بشسته رخ هر یک ابر از سرشک                    اسدی طوسی

 

در چشم سر و دیده سر مر همگان را
 
 باطنت به گل ماند و ظاهرت به نسرین            سنایی
 
                    
 
 چمن ز لاله ی رنگین بود چو بال تذرو
 
زمین ز سبزه و نسرین بود چو پشت پلنگ          صباحی بیگدلی
 
 
گلشن طبع من آراسته از لاله و نسرین
 
همه در حسرتم ای گل که به گلزار من آیی        شهریار
 
 
آسمانی است پر مه و پروین
 
بوستانی است پر گل و نسرین                     سنایی
 
 
از هوا دل گشت لرزان در برم چون برگ بید
 
هرکجا بادی بران شمشاد و نسرین برگذشت     سلمان ساوجی
 
 
ز بس لاله ز بس نسرین دمن رنگین چمن مشکین
 
ز بوی آن ز رنگ این هوا دلکش زمین زیبا             قاآنی
 
 
زمانه بر تن ریحان و لاله و نسرین
 
بسی دریده قباهای پرنیان را                          پروین اعتصامی
 
   
خشمی است همچو خاک و یکی خاک بر دهد
 
نسرین و سوسن و گل صد برگ مشک بو           مولوی
 
 
اگر سیبش لقب گویم و گر می
 
وگر نرگس وگر گلزار و نسرین                          مولوی
 
 
چنان می نماید ز پیراهن آن تن
 
که از شعر نسرین و از پرنیان گل                    سیف فرقانی
 
 
میان من و او جدایی نشاید
 
که من خارم  و هست آن دلستان گل              سیف فرغانی
 

گر پیام تو بیارند از آن به که مرا
 
مژده سرو و گل و سوسن و نسرین آرند           فروغی بسطامی
    
 
مژه اش همچو چنگل شهباز
 
طره اش همچو پنجه شاهین
 
زلفکانش ورق ورق سنبل
 
چهرگانش طبق طبق نسرین                          قاآنی
 
 
 
کز سنبل راغ گشته پر زیور
وز نسرین باغ گشته پر آیین                           قاآنی
 
لختی بگشای طره بر سنبل 

برخی بنمای چهره بر نسرین                         قاآنی

 
پیکر نرگس دو سر بر هیات میزان بود
 
گلبن نسرین بشکل گلشن جوزا شود              سلمان ساوجی

 

ز راه مرکبت نرگس به جشمان خار برچیند

ز باد دامنت نسرین به عارض گرد بزداید            سلمان ساوجی

 

ای به حق بوستان جاه تو را 

شکل نسیرین آسمان نسرین                         سلمان ساوجی

 

باز چتر سایه بر نسرین چرخ انداخته

فرخ و میمون شده فی ظله بال هما                 سلمان ساوجی

 

گر زند نامیه در دامن انصاف تو چنگ

برکند لطف تو از پای گل و نسرین خار               سلمان ساوجی

 

من عندلیب آن چمنم که از هوای او

دارند رنگ و بو گل نسرین و نسترن                  سلمان ساوجی

 

به آب سرشکم بشویید تن 

بسازیدم از برگ نسرین کفن                           سلمان ساوجی

 

گلابش بر گل تر می فشاندند                         

همه نسرین بران و مشک  مویان                     سلمان ساوجی

 

ملک را گفت آن شمع دل افروز

هوای باغ و نسرین دارد امروز                          سلمان ساوجی 
 

بر کند از باغ بیخ نسترن را بی خلاف
گر ببند باغبان آن شاخ نسرین مرا                  فروغی بسطامی
 

لختی بگشای طره بر سنبل
برخی بنمای چهره بر نسرین                         قاآنی
 
 
هله ای باغ نگویی به چه لب باده کشیدی
مگر اشکوفه بگوید پنهان با گل و نسرین             مولوی
 
 
برگ نسرین به گوهر آمودن (آمیختن)
شاخ سوسن به توتیا سودن                         نظامی
 
پر زند مرغ عقاب افکن تیر از چپ و راست
بال نسرین سماوی شود از واهمه شل            وحشی بافقی
 
بر گل و نسرین و عنبر بند و آذین ای عجب
وآنگهی نظاره گرداند بر این آذین مرا                 سوزنی
 
تا عروس بهاره جلوه کند
زلف شمشاد و عارض نسرین                         انوری
 
غباری بر دمید از راه بیداد
شبیخون کرد بر نسرین و شمشاد                   نظامی
 
گسسته در چمن باد صبا شیرازه نسرین
فشانده بر جهان دست سکندر مخزن دارا          صباحی بیگدلی
 
شبی تاری چو بی ساحل دمان پر قیر دریایی
فلک چون پر ز نسرین برگ نیل اندوده صحرایی    ناصر خسرو 
 

ای به اندامت زیر جامه ات کاموده ای
پبرهن از یک چمن نسرین و یک بستان سمن     قاآنی
 
پر از عنبر شود آغوش چون این را ببر گیری
پر از نسرین شود دامن چو آن اندر کنار آید         لامعی
 
بلای خیری و درد شقایق را پزشک آید
غم نسرین و گرم (غم) یاسمن را غمگسار آید    لامعی
 
فلک از ابر ایدون آبنوس گشته خورشیدش
چمن از باد ایدر سندروسی گشته نسرینش       قاآنی
 
بتی دارم بر سوری بود یک باغ ریحانش
مهی دارم که بر طوبی بود یک راغ نسرینش        قاآنی
 
 
تا لاله و نسرین بود تا زهره و پروین بود
تا جشن فروردین بود تا عیدهای اضحیه
عمر تو بادا بیکران سود تو بادا بی زیان    
همواره پای و جاودان در عز و ناز و عافیه            منوچهری
   
 
گلرخ و سرو قد و لاله لب و نسرین بر
دلکش و مهوش مشکین خط و سیمین رخسار     قاآنی
 
ستارگانند خرد بهم شده مفتون
و یا گسسته ز مهر سپهر عقد پرن(پروین)
نموده در نیمه شب به فرق نسرین نثار
چو تیره زای سحاب بر آسمان پر گرفت              قاآنی
 
ز چرخ اختری ربود ز نجم زیور گرفت
که تا کند جمله را به فرق نسرین نثار                قاآنی
 
بیا کامد ز سرو و سوسن و نسرین و سیسنبر
جهان را زیب و جان را طیب و تن را تاب و رخ را فر             شیخ جعفر شوشتری
 
شخ از نسرین هوا از مه چمن از گل تل از سبزه
حواصل بال و شاهین چشم و هدهد تاج و طوطی پر        قاآنی
 
به هر برگ نسرین که چیدم تو بودی
چو آهوی بی مادری در بیابان
به دنبال مادر دویدم تو بودی                                      مهدی سهیلی
 
ارغوان و یاس و نسرین در صلای نوش نوش
ناز معشوق از نیاز عاشقان بالا گرفت                           مهدی سهیلی//
 
 
چه بخواند که برنیاشوبد آرامش باغ را
خوشا غریب وطن باشم و بخوانم راز                            منوچهر آتشی
 
من کویر خشک بودم عشق تو باران من شد
دسته دسته از کویر خشک من نسرین بر آمد                مهدی سهیلی

 

موی چو نسرین شده ست زآن لب گلگون مرا

اشک چو پروین شده ست ز آن رخ مهوش مرا                عبدالواسع

 

رخش چو ماه گر او را بدی ز غالیه تاج
قدش چو سرو گر او را بدی ز نسرین بار              مولانا غلامعلی فانی خشتی فارسی
 
 
باد سهند بین که بر این مرغزارها
چون می کند ز نرگس و نسرین نگارها                اوحدی
 
آتش  صاعقه افروخته بر دامن و دشت  

نه خجل از سمن و لاله و نه نسرین است            محمد قدیمی

 
آنج زد بر سرو و قدش راست کرد
وآنچ از وی نرگس و نسرین بخورد                     مولوی
 
 
فتاده هر طرف نسرین و سوسن
تن بی سر بر زمستان گلشن                         ملا طغری مشهدی
 
 
گر گویمت بهشت برین این خطا بود
جنت کجا و خطه مازندران من
ای مخمل بنفشه و نسرین و نسترن
وی دامن پر از گل تو آشیان من                      سید محمد فاطمی
 

 
دو عبهرم شده از خون دو لاله نعمان
 
دمیده از بر هر لاله یک چمن نسرین                 قاآنی
 
 
گر بخواهد مرگ هم شیرین شود
 
خار و تشتر نرگس و نسرین شود                   مولوی
 

 
جهان رفت و جوانی و چمن رفت
 
گل نسرین و سرو و یاسمن رفت                     فایز دشتی دشتستانی
 
 
تا نسوزی دل چو لاله، پیرهن چون گل مدر
 
دیده چون نرگس نداری، چهره چون نسرین مکن      سنایی
 
 
بگذر به باغ تا به حضور تو باغبان
 
آتش زند به خرمن نسرین و عبهرش (نرگس)     فروغی بسطامی
 
 
گر ببیند آتشین رخ او چشم باغبان
 
آتش زند به لاله و نسرین و سوسنش             فروغی بسطامی
 
 
نو بهاری ساختم ز اندیشه های تابناک
 
کاندر آن جز لاله و نسرین و سیسنبر نبود          ملک الشعرای بهار
 
 
چو دیدی روی او در دل بروید
 
گل و نسرین و بید و سرو و سوسن                 مولوی
 
 
مدتی فریاد و زاری در چمن
 
کرد بلبل پیش نسرین و سمن                       عطار
 
 
ز جاده های پر از لاله و گل و نسرین
 
روان شدیم و نجستیم آشیانه دوست              بیژن ترقی
 
 
آنچنانی که خزان بر گل و نسرین زد و رفت ////
 
 
 
نبودش باور از بخت این که شیرین
 
نشسته در برش چون باغ نسرین                     وحشی بافقی
 

معاشر تو ز گلگشت باغ مستغنی است
 
که بوستان گل و نو بهار نسرینی                     فروغی بسطامی
 
 
برخیز و به بستان گذر امروز که بستان
 
از لاله و نسرین به بهشت ست همانند            ملک الشعرای بهار
 
 
الف به قامت و میمش دهان و نونش زلف
 
بنفشه جعد و برخ لاله و زنخ نسرین                 قمری جرجانی
 
 
نه تنها یاسمن شد سخره سیمین بناگوشت
 
سمن شد نسترن شد لاله شد نسرین صد پر شد       شاطر عباس صبوحی
 
 
پی پوشیدن آن راز شیرین
 
زجا برخاست چون باغ نسرین                         وحشی بافقی    

 

یارب صفت رایحه نسرین چیست
 
این روح ریاحین چمن چندین چیست؟               عطار نیشابوری

 

از کلام شکوفه و نسرین

وز زبان بنفشه و سوسن
 
 گردد آراسته به در و عقیق
 
گردن و دست لاله و نسرین                           ملک الشعرای بهار
 
 
یادآور شهریست از گلگشت پاییز
 
نسرین نگاهی سوسن آوا دارد اما                 شیون فومنی
 
 
صبا شکست کله گوشه ریاحین را
 
نمک ز خنده گل داد حسن نسرین را              طالب آملی
 

شکوفه هر زری کاورد بر دست
 
نثار پای نسرین می کند باز
 
گشاده چشم خواب آلود نرگس
 
تماشای ریاحین می کند باز                           عبید زاکانی
 
 
ز چرخ اختر ربود ز نجم زیور گرفت
 
که تا کند جمله را به فرق نسرین نثار                قاآنی 
 
 
می و چمانه و تار و ترانه و طنبور
 
نی و چمانی و چنگ و چغانه و ارغن
 
ترنج و سیب و به و نار و پسته و بادام
 
گل و شقایق و نسرین و سنبل و سوسن
 
عبیر و غالیه و زعفران و مشک و گلاب
 
سپند و مجمره و عود و عنبر و لادن                  قاآنی
 
 
ناز دنیا کی شود با آز عقبی مجتمع
 
رنج حدث و زرع چه بود پیش نسرین و سمن      سنایی

 

باغ پر نسرین و من در گوشه ای خلوت غمین
 
دشت رنگین و من اندر کنج تنهایی فگار              صباحی بیگدلی

 

با آنکه خوش باشد چمن با سرو و نسرین و سمن

بسیار دیدم در تو من بسیار از ایشان خوشتری           دهلوی

 

تا کی از شمشاد و نسرین گویم و باغ و گل

بیخ این خار از ره  دل خواهم اکنون پاک کرد               دهلوی

 

از فر گل و لاله و نسرین و شقایق

چون روز به شب ساحت باغ است  منور                   قاآنی

 

مگوی از بوستان یارا که دور از دوستان ما را

نه پروای چمن باشد نه برگ لاله و نسرین                خواجوی کرمانی

 

از نبشته است نه از آواز و از معنی

سوی هوشیاران سیرین چو نسرین                        ناصر خسرو

 

چون نسرین بخندد شود چشم گل 

به خون سرخ چون چشم اسفندیار                         ناصرخسرو

 

پروانه چرخ اخضرش پرواز نسرین از فرش

پرواز سعدین بر سرش چندانکه پروا داشته             خاقانی//

 

تا دور کند گردون تا نور دهد کوکب

تا سبز بود بستان با بوی دهد نسرین                   مسعود سعد سلمان

 

زلفکانش ورق ورق سنبل

چهره گانش طبق طبق نسرین                           قاآنی

 

به بوستان نروم کان هوس رخت نگذاشت

که دل کشد بسوی ارغوان و نسرینم                     دهلوی

 

پیکرش یک توده نسرینست و یک خروار سیم

سیم و نسرین را دریغ از ما چرا دارد همی               قاآنی

 

غزلسرای شدم بر شکر لبی گلرخ

بنفشه زلفی و نسرین بری صنوبر قد ///

 

 بوستان حسن را یارب خزان هرگز مباد
 
تا بهار سنبل ریحان و نسرینش تویی                    فروغی بسطامی
 

 

گفتم از خون دلم گلگونه رنگین کرده ای

گفت بر نسرین نشان لاله حمراست این               ابن حسام خوسفی

 

ز هر سنبل که بر نسرین کند ناز

نسیم جعد گیسوی تو وارث                                ابن حسام خوسفی

 

نشان همی دهد از خط و خد و بالایت

بنفشه و گل و نسرین و قامت شمشاد                 ابن حسام خوسفی

 

چون عارض تو سنبل مشکین بر آورد

خطت بنفشه بر گل نسرین بر آورد                        ابن حسام خوسفی

 

چون مشک و گل و نسرین خوش منظر و خوش بویند

بر عارض گلگونت بر مشک و نقاب اولی                  ابن حسام خوسفی

 

چون کرکس تیر تو  پریدن گیرد

دل در بر نسرین طپیدن گیرد                                ابن حسام خوسفی

 

سنبلت کابروی نسرین است                    

بر گل تر ز مشک غالیه ساست                           ابن حسام خوسفی

 

از آن در باغ دیدن روی نسرین

از آن بیخود شدن در کوی نسرین                          نیاز شیرازی

 

چو دید آن سرو گل رخسار نسرین

نثارش خواست کردن جان شیرین                         نیاز شیرازی

 

غم نسرینش اندر سینه تنگ

چنان جا کرد کاتش در دل سنگ                          نیاز شیرازی

 

به یاد نرگس پر خواب نسرین

به بوی سنبل پر  تاب نسرین                               نیاز شیرازی

 

به یاد روی نسرین ناله کردی

ز خون دیده نسرین لاله کردی                               نیاز شیرازی

 

همانا روی نسرین را ندیدی

که سر از پرده مشرق کشیدی                            نیاز شیرازی

 

چنین گفت آنکه این افسانه پرداخت

که چون نسرین به هجران مدتی ساخت                نیاز شیرازی

 

چو نسرین این حکایت کرد از او گوش

ز پا افتاد و از شادی شد از هوش                         نیاز شیرازی

 

بیا ای آنکه هستی خوشتر از جان

بیا ای جان نسرین را تو جانان                              نیاز شیرازی

 

چو نسرین را بود این درد جانسوز

عجب دارم که آگه نیست فیروز                             نیاز شیرازی

 

چو نسرین را بود این رنج جانکاه

دل فیروز بی شک هست آگاه                              نیاز شیرازی

 

به دستش ده یکی جام بلورین 

که این را نوش کن بر یاد نسرین                             نیاز شیرازی

 

شکر لب با زبانی چرب و شیرین

بگفتا کاین گلان را هست نسرین                           نیاز شیرازی

 

نیامد آن غزال اندر کمندم

غزال چشم نسرین کرد بندم                                 نیاز شیرازی

 

یکی ساغر طلب کردش بلورین

که تا نوشد به یاد روی نسرین                               نیاز شیرازی

 

نابسوده صبا ز حرمت تو

زلف شمشاد و عارض نسرین                                ظهیر فاریابی

 

تا ز نسرین و گل نشان آرند

مجلست باد پر گل و نسرین                                  ظهیر فاریابی

 

چو زلف عنبرافشان صبحدم در باغ بگشایی

ز شبنم خال مشکین بر رخ نسرین شود پیدا              قدسی مشهدی

 

چهه بی دردست از داغ محبت آن تماشایی

که در گلشن بود تا لاله، نسرین و سمن چیند             قدسی مشهدی

 

بود هر جا چو گل مسندنشینی

به پهلویش چو نسرین نازنینی                                  قدسی مشهدی 

 

گل این جا ز یاقوت احمر بود

چو نسرین که از سنگ مرمر بود                                 قدسی مشهدی

 

تو را گشت سنبل به نسرین بدل

نچیدی گل از باغ حسن عمل                                     قدسی مشهدی

 

اندر اطراف باغ فضل و هنر

قامت سرو و روی نسرین کو؟                                رشیدالدین وطواط

 

تو در آن چون خلیل و آتش رزم

کشته بر تو چو سوسن و نسرین                            رشید الدین وطواط

 

گرنباشد بهار ساحت او 

نوبهاریست پرگل و نسرین                                     رشید الدین وطواط

 

تا بتابد همی از طارم گردون خورشید

تا بروید همی از ساحت بستان نسرین                     رشید الدین وطواط

 

وگر بر آتش و بر آب بگذری گردد

بزیر پای تو نسرین و عبهر آتش و آب                          رشید الدین وطواط

 

بدر باغ می کشدم آرزوی دیدارت

چه جای برگ گل و ارغوان و نسرین است                همام تبریزی

 

بدیدم عارض و روی تو گفتم

بدین خوبی گل و نسرین نباشد                            همام تبریزی

 

نه چنان فتنه آن شکل و شمایل شده ام 

که بود عزم تماشای گل و نسرینم                       همام تبریزی

 

هندوی رومی او یعنی خال

نقطه ای بر ورق نسرین است                             حکیم نزاری

 

خوش بود گل تا بود بی خار خوش

ارغوان بر برگ نسرین خوشتر است                      حکیم نزاری

 

سرو نرگس چشم گل رخسار نسرین بر که دید

سرو ما این خاصیت ها دارد این نازک تر است          حکیم نزاری

 

ببین پیراهن نسرین تراز طره مشکین

نهان در نیفه هر چین هزاران  نافه چینش                حکیم نزاری

 

گل نسرین عارضش دیدی

نوک مژگان هم چو خارش بین                               حکیم نزاری

 

باد صبا نرم نرم  گه گه از آن می وزد

تا ننشیند غبار بر گل نسرین تو                              حکیم نزاری

 

بستر و بالین من نیست بجز خاک و خشت

رقص کنان هندوان بر گل نسرین تو                          حکیم نزاری

 

هیچ دگر مگیر که دیده ست در جهان 

نسرین بر و بنفشه خط و گل عذار سرو                     حکیم نزاری

 

باز دل دادم به دست دل بری

سرو قدی گل رخی نسرین بری                           

دل ستانی دل گشایی دل کشی

دل فریبی دل ربایی دل بری                                    حکیم نزاری

 

از نسیم خلق او بر سنگ سخت و خار و خشک

سبز شد نسرین و سوسن  شاخ زد کافور و بان                  ازرقی هروی

 

یکی ز مشک و ز عنبر یکی ز شیر و شبه

یکی  ز سوسن و نسرین یکی ز عنبر و بان                        ازرقی هروی

 

آن همچو عبیری به سر سوسن و نسرین

وین همچو حریری سلب آهن و خارا                                  امیر معزی

 

تا باد بهاری به سوی باغ گذر کرد

بر شاخ درختان گل و نسرین که به بار است                        امیرمعزی

 

به رنگ لاله نعمان و بوی نسرین است

به مجلس ملکان هم نشین زبر و بم است                           امیرمعزی

 

شکفته ملک تو باغی است و اندرو سپه است

چو لاله و گل و نسرین و نرگس و شمشاد                            امیرمعزی

 

گر نام تو به آزر خراد بخوانند 

نسرین و سمن بر دمد از آزر خراد                                        امیرمعزی

 

غلام آن خط مشکین که گویی مورچه

پای مشک آلود بر برگ گل نسرین نهاد                                  امیرمعزی

 

کاندر میان آتش خاطر ز مدح تو 

نسرین و یاسمین و گل و مجمر آورد                                      امیرمعزی

 

مگر رشکست پروین را و نسرین را ز یکدیگر

که این بر خاک پیدا شد چو آن بر چرخ پنهان شد                       امیرمعزی

 

ور نسیم خط و رخسارش رسد بر آسمان 

سنبله پر سنبل و نثره پر از نسرین کند                                   امیرمعزی

 

قامت او سرو و رخ نسرین و خط سیسنبرست

دیده ای سروی که بر نسرین و سیسنبر دهد                            امیرمعزی

 

دارد سمن و نسرین در سنبل مشک آگین

دارد گهر و پروین در بسد جان پرور                                           امیرمعزی

 

وان ابر چه ابرست که بر سوسن و نسرین

بارد همه یاقوت و فشاند همه عنبر                                          امیرمعزی

 

بینی آن خطش که گویی مورچه بر دست و روی

مشک و قیر اندوده عمدا کرد بر نسرین گذر                                امیرمعزی

 

در مه تشرین اگر رخساره بنماید به باغ

آید اندر باغ نسرین در مه تشرین به بار                                      امیرمعزی

 

همیشه بر گل و نسرین دو زلف آن بت دلبر

یکی کارد همی سنبل یکی بارد همی عنبر                                امیرمعزی

 

به ابر ماند و بر برگ سوسن و نسرین

به رنگ قطران بارد همیشه ز ابر مطر                                         امیرمعزی

 

به برگ نسرین زنجیر بر نهاد از قیر

به گرد پروین پرگار بر نهاد از قار                                                 امیرمعزی

 

فکند بر مه و پروین هزار عقده ز مشک

نهاده بر گل و نسرین هزار حلقه ز قیر                                         امیرمعزی

 

نگار من خط مشکین کشید بر نسرین

خطا کشید به نسرین بر آن خط مشکین                                       امیرمعزی

 

چه گوهر است که کانش خم دهاقین است

به رنگ لاله نعمان و بوی نسرین است                                           امیرمعزی                               

 

خوی گرفته است بناگوش تو از  شرم چنانک

وقت شبگیر بود بر سمن و نسرین تل                                             امیرمعزی

 

گر به باغ از ارغوان و لاله و نسرین و گل

حله های گونه گون بافد همی باد شمال                                         امیرمعزی

 

گر پروین شد در آسمان پنهان

پروین صفت است در زمین نسرین                                                   امیرمعزی

 

به آب جود تو از خاره بر دمد نسرین

به باد عدل تو از شوره بشکفد ریحان                                                امیرمعزی

 

بزم تو چون باغ و رامشگر د ر او چون عندلیب 

ساقیان چون لاله و نسرین و می چون ارغوان                                      امیرمعزی

 

تیری است که رفتارش سنبل کند از نسرین 

مرغی است که منقارش گوهر کند از قطران                                         امیرمعزی

 

ز خاک تیره پدید آورد زر و گوهر

ز چوب خشک برون آورد گل و نسرین                                                   امیرمعزی

 

همیشه تا گل و نسرین و شمشاد

نروید در دی و کانون و تشرین                                                             امیرمعزی

 

مزین باد ایوان تو هر روز

چو باغی پر گل و شمشاد و نسرین                                                     امیرمعزی

 

خواهی که ببینی گل و نسرین شکفته

رو آینه بردار و رخ خویش کمی بین                                                        امیرمعزی

 

راغ از آن پر عقیق و مرجان شد 

باغ از این پر بنفشه و نسرین                                                                امیرمعزی

 

همیشه تا گل و نسرین و لاله هر سالی

شود به باغ شکفته به ماه فروردین                                                         امیرمعزی

 

از آن دندان چون پروین مرا شد دیده پروین

وزان رخسار چون نسرین مرا شد دیده چون نسرین                                     امیرمعزی

 

روا باشد که نسرین خیزد از نسرین به طبع اندر

ولیکن کی روا باشد که پروین خیزد از پروین                                                امیرمعزی

 

اگر چه هست چو باغی شکفته ملک ملک

پر از درخت بلند و پر از گل و نسرین                                                          امیرمعزی

 

نه باغ را خبرست از بنفشه و سوسن

نه راغ را اثرست از شکوفه و نسرین                                                         امیرمعزی

 

توراست روی چو نسرین تازه ای بت چین

مراست از غم عشق تو روی چون نسرین                                                   امیرمعزی

 

همی به نام تو بر کوه بر دمد سوسن

همی به مدح تو از سنگ بشکفد نسرین                                                     امیرمعزی

 

طلایه چشم توست نرگس و سوسن

کنایه علم توست لاله و نسرین                                                                  امیرمعزی

 

بر آن درخت ز یاقوت لاله و گلنار

بر این درخت ز کافور و سوسن و نسرین                                                       امیرمعزی

 

از سیب و نار پیش تو وز آتش و شراب

نسرین و ارغوان و گل و یاسمین کنند                                                       امیرمعزی

 

کنی از سنبلم نسرین ز رازم پرده برداری

چو سازد حلقه زلفت ز سنبل برده نسرین را                                               امیرمعزی 

 

چون نگارم خال مشکین بر رخ رنگین زند

نقطه ها گویی ز عنبر بر گل و نسرین زند                                                   امیرمعزی

 

گل هست به باغ ملک اگر نسرین نیست

رکن الدین هست اگر معزالدین نیست                                                       امیرمعزی

 

نمایی در دل نسرین به رنگ معصفر کنجد

برآری از دهان گل به لون زعفران ارزن

 

گهی زلفش پریشان می کند یک دشت سنبل را

گهی رخسارش آتش می زند یک باغ نسرین را

 

دلم را برده از جا سرو قد نازک اندامی

تنی گلبرگ نسرینی مقشر مغز بادامی

 

چو جامه چاک زد ماه دو هفته

پدید آورد نسرین شکفته

 

که ناگه حلقه بر در کوفت شیرین شوخ دیرینم 

که تن یک توده نسرین است و لب یک حقه مرجانش

 

مزن بلبل دم از نسرین که در خلوتگه رامین

چو ویس دلستان باشد نشاید نام گل بردن 

 

گر تو خاری همچو خار اندر طلب سرتیز باش

تا همه خار ترا همچون گل و نسرین کنند

 

حس نداری گر نداری بوی دوزخ از بهشت

خوار باشی گر گل و نسرین نمی دانی ز خار

 

فتاده به نسرین بر اوراق سنبل

چو بر روی قرطاس خطهای کاتب

 

گلبن به سر باغ نهاد افسر خسرو

نسرین بپراکند به گل مخزن منکو                                     صفای اصفهانی

 

می دهد لاله و نسرین به بهاران اما

این بهار آمده با لاله و نسرین دگر                                     محمود شاهرخی

 

نم او چون رسد به زیر زمین

بر دماند ز گل گل و نسرین                                             جامی

 

به روی تازه چون گل چینش افتاد

شکن در صفحه نسرینش افتاد                                         جامی

 

دهانت غنچه عارض گل  برت نسرین خطت سبزه

مبادا کین بهار حسن را روزی خزان آید                               جامی

 

شد دلم صد شاخ و با هر یک جدا پیوند یافت

شاخ ریحان ترش کز برگ نسرین رسته بود                         جامی

 

بگذر سوی چمن تا ز لطافت رخ تو

پرده گل بدرد رونق نسرین ببرد                                          جامی

 

تا باد چمن نکهتی از پیرهنت یافت 

بوی تو دهد هر گل و نسرین که ببویم                                   جامی                                  

 

نسرین بری گرفته به بر زلف پر گره

گل چهره ای نهاده به رخ جعد پرشکن                                    جامی

 

بی تاب شد از بت ورق نسرینت

بی آب ز تبخاله لب شیرینت                                                  جامی

 

بتی گل بوی و سنبل موی و آتش روی و مهرآیین

صنوبرقد و نسرین خد و ریحان خط و سیمین بر                         شباب شوشتری

 

نرگس اکنون سوی گل پیغام نسرین آورد

دست نسرینش سوی گل جام زرین آورد

 

دژم شد گونه نسرین روشن

سیه شد چهره شب بوی رخشان                                       بهار

 

نوبهاری ساختم ز اندیشه های تابناک

کاندر آن جز لاله و نسرین و سیسنبر نبود                              بهار

 

بگفت سوی چمن شو که سیم و زرگیری 

یکی ز چهره نسرین یکی ز دیده تیر                                       بهار

 

وان عارض چون ماه روشنش

نسرینش رخ و سوسنش دو زلف                             بهار

من بنده نسرین و سوسنش 

عشقی است دگرگونه با ویم                                  بهار

 

سنبل تازه است بر دو گوشه گلشن

سوسن داری شکفته بر سر نسرین                                       بهار

 

نسرین داری نهفته در بن سوسن

هر که بناگوش و طره تو بکاوید                                                 بهار

 

ور گذرد نکهت عطایش بر دشت

بر دمد از خار خشک لاله و نسرین                                            بهار

 

عمر درازی بایدش کان زلف چین در چین کشد

گر سنبل و نسرین کشد از خط رخسار تو سر                                بهار

 

رویت خط بیحاصلی بر سنبل و نسرین کشد

گر دل به زلفت افکنم خال تو گردد رهزنم                                    بهار

 

مرغزار وصل را فصل گلست

راغ پر نسرین و سرو و سنبل است                                          نیر تبریزی

 

شهر یثرب را چو نی بر ناله کرد 

باغ نسرین بوستان را لاله کرد                                    نیر تبریزی

 

امروز خرمن گل و نسرین  و سوسن است

ویننمونه باز غالیه و مشک و لادنست                            نیر تبریزی

 

خوشه چین نظر از روش بدامن می برد 

یار نسرین و گل و لاله که در صحرا بود                                      نیر تبریزی

 

گر به فروردین بروید لاله و نسرین بباغ 

سالیانست از رخ او و لاله و نسرین من                                      نیر تبریزی

 

گر بود این راست گز نسرین همی خیزد عبیر

نی عچب کز سوسن عنبر ریزد این نسرین من                              نیر تبریزی

 

به حلاوت همه قندی به طراوت همه نسرین

به لطافت چو حریری به سفیدی چو رخام                         نیر تبریزی

 

مرغان چمن حلقه به گرد گل و نسرین

مرغ قفس و صحبت صیاد و دگر هیچ                                    مشتاق اصفهانی

 

شاهد باغ بدینگونه که اراسته کرد 

خویشتن را ز گل و لاله و نسرین بحلل                              مشتاق  اصفهانی

 

آن جان نازنین تو بر روی دل فروز 

طغرای مشک بر گل و نسرین نهاده ای                             قاسم انوار

 

آسمانست پر مه و پروین

بوستانیست پر گل و نسرین                                         قاسم انوار

 

خوش آید زخم تیغش بر دل و جان

چو باد صبحدم بر برگ نسرین                                      قاسم انوار

 

دلم را زنده گردانیده وصلت

چو باد صبحدم بر برگ نسرین                                   قاسم انوار

 

نوجوانی سرو قدی سبز خطی بردلی

گلرخی نسرین عذاری مه جبینی مقبلی                            صامت بروجردی

 

پا بر این خاکی که با عجب و تکبر می نهی

سرو قدانند سمین پیکر و نسرین عذار                                صامت بروجردی                                                                                      

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  تا درودی دیگر بدرود

 
  حکایت همچنان باقیست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Image result

 

دنباله دفتر نسرین و گل (2)

 http://nasrinhalaliphotos.blogfa.com/

 

دنباله دفتر نسرین و گل (2)

گردآوردنده: نسرین حلالی


جستم ز جای خواب و نشستم به خانه در
یک سینه پر ز آتش و یک دیده پر ز آب
باشد که ببینم از رخ نسرین او نشان
باشد که یابم از لب نوشین او نشان
 
باز فصل گل شد و غوغای ما بالا گرفت
مریم و نسرین و سوسن در چمن ماءوا گرفت
 
خلق به عهدش همه شکفته و خندان 
چونکه به فصل بهار لاله و نسرین
 
سرگشته حزن تا سراپای
نسرین و بنفشه های این باغ
 
چهار افروخته شمعند لیکن شان لگن (جای سرشک شمع / شمعدان) بر سر
کز ایشان روشن است چشم یاس و نرگس و ریحان
یکی خندان گل سوری دوم خیره گل خیری
سوم خرم گل نسرین چهارم لاله نعمان
 
من کویر خشک بودم عشق تو باران من شد
دسته دسته از کویر خشک من نسرین بر آمد   مهدی سهیلی
 
بر سر زلفت ز حسرت اشکهایی ریخته ایم 
این همه نسرین و گل را آبیاری کرده ایم
 
بهار آورده ام  از شهر آفتاب
بهاری تازه و رنگین و شاداب
بهار آورده ام با خرمنی گل
بنفشه یاسمن نسرین و سنبل
 
در دل دشتهای پهناور سبزه می روید و شکوفه و گل
گل نسرین و لاله و لادن گل یاس و بنفشه و سنبل
 
فدای گامهای تو گلهای نسرین
که رویت سبقت از پروین گرفته
 
خط عذار و بناگوش و قامت تو شکست
بنفشه و گل نسرین و سرو رعنا را
 
بهار آمد دیگر هوای یارم کو
گل بنفشه و نسرین و لاله زارم کو
 
بهار پر گل و نسرین نثار بلبل باد
همیشه باغ دل مردمان پر از گل باد
 
باید از عمق دلت درد و مرارت بکشی 
تا بروید به چمن غنجه گل نسرینی                
 
بنفشه زلفی نسرین بری سمن بویی
که ماه را بر حسنش نمانده بازاری
 
از بهار و ارغوان و لاله و نسرین و گل
در میان بوستان دیبای شوشتر آفرید
 
صورتگر اشجار ز عکس گل و نسرین 
سیمای سمن داد شب غالیه سان را
 
نسیمی روح افزا لحظه ای چند
به گلها بوسه میزد شاد و خرسند
 
روان آهسته می شد عطر نسرین
به همراه نسیم از کوه و در بند
 
بر سنبل و نسرین بچم امروز که روزی
ترسم که چو من روید نسرینت ز سنبل
 
بوستانی امشب اندر این مکان
می دهد شادی به روحم هر زمان
بوی نسرین بوی ریحان بوی گل
می شوم مخمورشان همچون ز مل
 
نبینی سمن برگ نسرین شده
ز کافور پوشیده برگ گیا
 
برگ به غرا لطیف چون نسرین
همه تن گوش از پی تحسین
 
گر بی تو شوم شاد 
سر تا قدمم در یم  آفات نگون باد
وربر گل نسرین نگرم بی گل رویت 
چون غنچه دلم ته به ته آغشته به خون باد
 
همه جا زیبا همه جا رنگین 
همه جا گلبن همه جا نسرین
 
 تو از جنس احساس یک بوته نسرین 

تو با چکه های شفق آشنایی                        
 
در گذر ای باغبان که بلبل سرمست
باز نیاید به غلغل تو ز نسرین
 
همیشه بر گل و نسرین دو زلف آن بت دلبر
یکی کارد همی سنبل یکی بارد همی عنبر
 
دسته دسته سنبل گلبوی نسرین پوش را
دسته بسته بر کنار لاله زار انداخته
 
گلزار طبع را اگر آبی به جوی بود
دامن کنیم پر گل و نسرین نثار را
 
عطر نسرین دل به گوش آمد
امرتان روی دیده ام بانو
 
خداوندا برای هیبت عشق
نگهدار از بلا نسرین ما را
 
با مهر تو نسرین دمد از پنجه ضیغیم(شیر)
با عدل تو شاهین رمد از سایه سارنگ
 
خانه ات آباد ای گیسو کمند گل فشان
باغ نسرین کرده گیسوی تو این ویرانه را
 
بر مشام ما به غربت خفته گان راه دور
عطر مشک از برگ نسرین و گلاب آورده ای
 
ز خشنودیش سر زد باغ نسرین
ز خشمش نا و نیران آفریدند
 
تو آن کسی که اگر با فلک به خشم شوی
سموم خشم تو نسرینش را بسوزد
 
کاش که یکبار دگر عشق را گلچین کنم
خانه دل را پر از سوسن و نسرین کنم
 
آن نه زلفی است که پیچیده به دور ذقن است
چنبر لاله و نسرین و گل یاسمن است
 
تو چنین سرو سمن بار مرو در بستان
تا خجالت نکند یاسمن و نسرین گل
 
بر سر زلفت ز حسرت اشکهایی ریخته ایم
این همه نسرین و گل را آبیاری کرده ایم
 
باغبان وای چه شد آن سمن روشن تو؟
کو بهار تو؟ کجا رفت گل لادن تو؟
سنبل و یاسمن و لاله و نسرین تو کو؟
کو  چراغ شب تو آن سمن روشن تو؟
گلبن سرخ تو کو بید بن سبز تو کو؟
کو گل زرد تو  کو گل یاس تو کو سوسن تو؟
 
خانه دوست
من دلم می خواهد
خانه ای داشته باشم پر دوست 
کنج هر دیوارش دوستهایم بنشیند آرام
گل بگو گل بشنو
هر کسی می خواهد 
وارد خانه پر عشق و صفایم گردد
یک سبد بوی گل سرخ 
به من هدیه کند
شرط وارد گشتن 
شست و شوی دلهاست
شرط آن داشتن یک دل بی رنگ و ریاست
بر درش برگ گلی می کوبم 
روی آن با قلم سبز بهار
می نویسم ای یار خانه ما اینجاست
تا که سهراب نپرسد دگر
خانه دوست کجاست؟
فریدون مشیری
 
از بهار و ارغوان و لاله و نسرین و گل
در میان بوستان دیبای ششتر آفرید
 
با زمزم جویبار که آید ز سر چشمه عیار
بوی گل نسرین و شمیم عطر دلدار
 
این لب خاموش من سخن گوید
قصه باغ گل نسرین و نسترن گوید
 
در باغ نشسته در برم لاله و نسرین 
آنسوی دگر یاسمن و شقایق و نیلوفر
در سایه سرو و چنار و نارون و تبریزی 
با زمزمه بلبلکان و رقص گل و نسرین
سرمست و دلم شاد و آسوده و خندان
با یاد خوش نرگس نسرین و ایام گذشته/ ن ح
                                    
هرگز از یاد من آن نرگس نسرین نرود
هرگز آن سرو خرامان ز گلستان خیالم نرود/ ن ح
 
ز خودرو سرو تا پرورده نسرین
همه تمثال خسرو بود و شیرین
 
آنجا نشسته دخترکی شاداب
با گونه های چون گل نسرینش
لغزیده بر دو شانه او آرام
انبوه گیسوان پر از چینش
 
به کنارم گل و نسرین به تماشا مه و پروین                                
 
میان عندلیب و برگ نسرین
هوای گلبن و بستان حجابست
 
بهار پر گل و نسرین نثار بلبل باد
همیشه باغ دل مردمان پر از گل باد
خزید و رفت زمستان و آمدست بهار
که سبز دامن صحرا از این تحول باد
 
فرش گل
صد آفرین به خاک تو شهر و دیار گل
هستی و بوده ای تو به حق افتخار گل
نسرین و یاس و سنبل و سوسن به دامنت
آرام خفته ای وه چه زیبا کنار گل
 
وزید باد بهار به گلشن ایام
شکفت سوسن و نسرین به موسم بهار
 
گلزار نسرینم مرا مگذار و مگذر
 
شد بزم بساطین ز وفور گل و نسرین
هر گوشه شبهری و هزارش مه و اختر
 
از تکه های ویران خاک درخشیدید
و زخم هامان را چون گل نسرین کاشتید
 
سیمای چهلستون گل نسرین است
نسرین سپید و سرو عطرآگین است
 
قمری چنین سرود با گل و نسرین یاسمن
این جشن با شکوه ملت ایران خجسته باد
 
نرجس گرفته است اندر کنارش
می بوسد از مهر نسرین عذارش
 
دوباره سبز خواهیم شد
دوباره می روییم
دوباره ز کوه بالا می رویم
تا به ابرها برسیم
دوباره لذت باران را به ابر می گوییم
دوباره به سان بلبل عاشق
به دشت های چشمه سبز
نشان سوسن و شبدر و لاله می جوییم
میان همه گل ها چو قمری تشنه
به یاد چشم های نسرین ترانه می گوییم
 
 مادر ای شاخه گل نسرین من
مادر ای پروانه پروین من
 
بوی نسرین و صنوبر و سرخوش فرجام
باشد آنکس که غم از سینه غمخوار بچید
 
نسترن نرگس نسرین به تماشا گیرد
یاسمن جلوه نماید به قطاری دگری
 
ز بهر تیر غلامانش بر فلک نسرین
همی کنند به منقار پر جدا از بال
 
تو ای گل مشک داری دارم نسرین 
مشو در حلقه آن خط مشکین
 
گرد گل بنشسته بودند هر طرف چون تابعان
نسترن با ارغوان و سوسن و نسرین تر
 
اردیبهشت داده به ما خوش چنین نوید
کامد بهار و سبزه و گل از دمن دمید
سرخاب در ترنم و نسرین و یاسمین
اندر چمن شدند بهم یار و هم نشین
 
چه شد بوی گل و نسرین به گلزار و چمنزاران
چه شد آن نغمه مرغان به دشت و سبزه زاران/ ن ح
 
در آن بهشت درختیست نام او طوبی
در این بهشت درختیست اصل او زرین
بر آن درخت ز یاقوت لاله و گلنار
برین درخت ز کافور سوسن و نسرین
 
فگار مهر و کین دل بدو بادام و دو سنبل
بهار رنج و بارجان بدو نسرین و دو مرجان
هر آنگاهی که روی او نبیند چشم بیخوابم
به آب اندر نهان گردد ز تاب آن رخ تابان
 
کنون بلبل به باغ آمد ز بانگش دل بداغ آمد
پر از شمع و چراغ آمد زمین از نرگس و نسرین
 
ترا آماده پیوسته ز نسرین و ز گل دسته
مخالفرا جگر خسته گه از زوبین گه از پیکان
 
زمین همچون بدخشان شد ز رنگ ارغوان و گل
هوا همچون ملستان شد ز بوی نرگس و نسرین
 
شبانگاه آسمان بینی شده پر لاله و نسرین
سحرگه بوستان بینی شده پر زهره و پروین
 
فلک به قوه خورشید و فر دولت خویش
ز برف باغ تهی کرد و کرد پر نسرین
 
چمن نهفته سراسر به نرگس و نسرین 
سمن شکفته ز نرگس چو زهره و پروین
 
سوسن و یاسمن و لاله و نسرین به چمن
گوییا گسترده اند دیبای شوشتر به چمن/ ن ح
 
در بزم دلم رقص گل و نسرین است
پیوسته برم نارون و تبریزی است/ ن ح
 
این گنبد ثابت که درو ثابت گشتند
خورشید و مه و مشتری و زهره و پروین
این مجلس خرم که درو چهره نمودند
خیری و گل و نسترن و سوسن و نسرین
 
قامت او سرو  رخ نسرین و خط سیسنبر است
دیده ای سروی که بر نسرین سیسنبر دهد
 
بزم تو چون باغ و رامشگر درو جون عندلیب
ساقیان چون لاله و نسرین و می چون ارغوان
 
بنار کفته (غنچه) سپرده است معدن نرگس
به سیب رنگین داده مسکن نسرین
 
الا تا باد در نیسان کند بیجاده گون (زردرنگ) لاله
الا تا باد و تشرین کند دینارگون نسرین
 
ز شادی روی یارانشان چو لاله باد در نیسان( چون نی) 
ز خوازی روی خصمان شان چو نسرین باد در تشرین(خزان)
 
چرا دیگر نمی بینم نشانی از وفا و مهربانی
چرا دیگر نمی روید گل و نسرین به گلزارم/ ن ح
 
کنار جویبار و سرو ناز و گل و نسرین
گر جلوه نماید رخ نرگس زهی توفیق/ ن ح
 
ای نرگس نسرین که ترا نیست برم
بر باغ دلم نه قدمی که مرا نیست قرار/ ن ح
 
چه دید تشرین گویی ز نرگس نسرین
که باغ و بستان بستد ز هر دوان تشرین            
 
چون بوصف توسن او خانه مشکین سواد
بر رخ نسرین دفتر سنبل افشانی کند
 
باز سوسن می فرستد بر گل و نسرین سلام
باد نوروزی ز رنگ رفته می آرد پیام
 
ای صدایت نرگس و نسرین و یاس و نسترن
قصه کن با من تویی امید فرداهای من
 
یکی ز مشک و عبیر و یکی ز شیز(چوب طبق) و شبه(سنگ)
یکی ز سوسن و نسرین یکی ز سنبل و بان(نوعی درخت)
 
نه باغ را خبرست از بنفشه و سوسن
نه راغ را اثرست از شکوفه و نسرین
 
نگار من خط مشکین کشید بر نسرین
خظ کشید به نسرین بر آن خط مشکین
 
همیشه تا گل و نسرین و شمشاد
نروید در دی و کانون و تشرین
مزین باد ایران تو هر روز
چو باغی پر گل و شمشاد و نسرین
 
ز خاک تیره پدید آورد زر و گوهر
ز چوب خشک برون آورد گل و نسرین
 
خواهی که ببینی گل و نسرین شکفته
رو آینه بردار و رخ خویش همی ببین
 
راغ از آن پر عقیق و مرجان شد
باغ از این پر بنفشه و نسرین
 
شکفته باد به باغ بقا و دولت تو
ز جاه عز و شرف لاله و گل و نسرین
 
دو نسرین بی صفت گشتند حاضر
که تا واقع نگردد هیچ طائر
 
دختری می گفت با مادر شبی 
دختر نسرین رخ و شیرین لبی
 
ز آب و تابش بی آب لاله و نسرین
ز زلف و خطش بی تاب سنبل و ریحان
 
دارم از یاد رخش تکیه بر نسرین امشب
پنبه از صبح بهار است به بالین امشب
 
از آن دندان چون پروین مرا شد دیده پر پروین
وزان رخسار چون نسرین مرا شد دیده چون نسرین
 
روا باشد که نسرین خیزد از نسرین به طبع اندر
ولیکن کی روا باشد که پروین خیزد از پروین
 
اگر چه هست چو باغی شکفته ملک ملک
پر از درخت بلند و پر از گل و نسرین
شکفته تر شود اکنون ز همت دستور
که هست همت دستور باد فروردین
 
گر پروین شود در آسمان پنهان
پروین صفت است در زمین نسرین
گویی که ز بهر خدمت خسرو
آمد به زمین ز آسمان پروین
 
همیشه تا نفروشد به تلخ شیرین کس
همیشه تا نفروشد به خار کس نسرین
 
چو خار بادا نسرین بچشم دشمن تو
مدام عیش عدو تلخ و آن تو شیرین
 
تراست روی چو نسرین تازه ای بت چین
مراست از غم عشق تو روی چون نسرین
 
همی به نام  تو بر کوه بر دمد سوسن
همی به مدح تو از سنگ بشکفد نسرین
 
ترک من چون زلف بگشاید جهان مشکین کند
هر که بویش بشنود گوید که آن مشک این کند
 
ورنسیم خط و رخسارش رسد به آسمان
سنبله پر سنبل و نثره پر از نسرین کند
 
بر این همه گلزار پر از سنبل و نسرین
بر سبزه  بر برگ  بر هر شجرت شکر
 
کوی دلدار بهشت است چمن نتوان گفت
نقش پایش گل و نسرین و سمن نتوان گفت
 
ای باغ خزان دیده بگو یاسمنت کو
بوی خوش نسرین و نسیم سمنت کو
 
میل گلگشت ندارم من بیدل بی تو
خاک کوی تو شد باغ گل و نسرینم
 
نه هر چه بیش ببارد سحاب در بستان
فزون شود فر نسرین و لاله و نسترن
 
ای لعبت نسرین بدن لاله بناگوش
وای ماه شکرخند شکر ریز شکرنوش
 
همه را شوید از بلند و مغاک 
خاک را سازد از پلیدی پاک
چشمه ها را کند ز آب زلال
در زمین های شوره مالامال
هم او چون رسد به زیرزمین
بر دماوند ز گل گل و نسرین
 
سرش بنهاده بر بالین ندیدم
خویش از صفحه نسرین نچیدم
 
گاه سنبل را حجاب توده نسرین کنی
گاه میدان را نقاب خرمن مرجان کنی
سد دلها بگسلی چون زلف بر بند افکنی
نرخ لوء لوء بشکنی چون آن دو لب خندان کنی
 
سنبل افشان شده روی نسرین
زلف او هم شکن در شکن بود
 
به روی تازه چون گلچین اش افتاد
شکن در صفحه نسرینش افتاد
 
چون گل سرخ از تتق روی نمود از افق
نرگس و نسرین بریخت همچو تمار از فتن
 
دلبر مهوش بت سرکش نگار دل فریب
گلرخ ماه پیکر سیمین بر نسرین عذار
 
تو ای سرو سهی قامت که از نسرین بدن داری
ز گل نازکتری یارب که از گل پیرهن داری
 
بیو جیبش چمن نسرین ندارد
ببین اشکم فلک پروین ندارد
 
به باغ عارض تو هر که دسترس دارد
چه حاجت است به نسرین و سنبل و سمنش
 
به چمن گر نچمی بهر تماشا چه عجب 
کز خط و عارض خود سبزه و نسرین داری
 
 
به بو هم چون گل نسرین   به رخ چون ش م س  

 بلی شاه قوام الدین   به قامت سرو آزاد است 
 
 
چه غنچه ها که نپرورد باغ نسرینش 
چه میوه ها که نیاورد سرو سیمینش
 
چه گلزار رنگارنگی چهان سفید و سبز و آبی است
نیلوفر است و بنفشه و نسرین عیدانه مرا بده
 
آن عطر که در مغز کشد خرمن نسرین
از باد سمن زار گریبان تو یابند
 
خار سودای توام  زد آتش غم در جگر
ای گل سیراب من نسرین عذار کیستی؟
 
رنگ صد لاله ز نسرین عذارش ریخته
صد نیستان ناله از آه نزارش ریخته
 
ور گذرد نکهت عطایش بر دشت
بر دمد از خار خشک لاله و نسرین
 
نسرینش رخ و سوسنش دو زلف
من بنده نسرین و سوسنش
 
هر گلی در بوستان دارد صفای دیگری
لاله نرگس سوسن و نسرین و مریم ضمیران(ریحان)
 
سکوت من فریادیست خاموش
و من با گل و نسرین دلخوش/ ن ح
 
بلبل آنجا بخروشد که گل و نسرین است
 
دشتها پوشیده از گل لاله و نسرین و سنبل
در طراوت می توانم گفت از جنت نشانه
 
تو همچو گل اندر چمن نسرین و یاس و یاسمن
یک دو بشو غمخوار من حرفی ز هجرانت مزن
 
آن خنده شیرین شکرخا چه کنم وصف
بوی گل و نسرین نشا کرده نهالت
 
لوحش اله نشنیدیم که سروی به چمن
بار نسرین و گل و لاله و ریحان آورد
 
تا چه ستم ها رسید بر گل نسرین ز خار
تا چه جفاها کشید نسترن از نسترن
 
غوطه در سرچشمه خورشید عالمتاب زد
شبنم ما خرج دامان گل و نسرین نشد
 
گر به فروردین بروید لاله و نسرین به باغ
سالیان است از رخ او لاله و نسرین من
 
گر بود این راست کز نسرین همه خیزد عبیر
نی عجب کز سوسن عنبر ریزد این نسرین من
 
صرصر بی اعتدالی در بهار عشق نیست
رنگ و بو هرگز نمی بازد گل و نسرین حسن
 
مرغزار وصل را فصل گلست
راغ پر نسرین و سرو و سنبل است
 
و یا به خرمن نسرین ز بر به شکل کمند
همی نگون شده شاخه سداب را ماند
 
چو روی خود بهشتی دید خرم
گل و نسرین و سنبل رسته با هم
 
شاخه نسرین ز نافه ختن و چین
گوی سبق بر گرفت و قدح معلا
 
سماع سوسن و نسرین به باغ و دشت و دمن بین
ز رقص سرو و صنوبر چه فتنه که به پا شد
 
به هر جا پرتو رویت نروید از حیا نسرین 
به هر جا عکس فرخویت نیرزد عنبر سارا
 
هر زمان زان نافه نافه نافه را بینی خجل 
هر زمان زان توده توده توده ای نسرین نوان (جنبان از روی وجد)
 
 ای دشت پر گل و نسرین ای خنچه خسرو و شیرین 
 
ز لاله و گل و نسرین و سنبل و سوری
ز شوق بلبل طبعم ببین غزلخوان شد
 
روزی که نگاهم به تو نسرین بدن افتد
گلهای گلستان همه از چشم من افتد
 
خط سبز و عارضت را نقش بندان خطا
سایبان از عنبر تر گرد نسرین بسته اند
 
می شود نسرینش از خشم نهانی ارغوان
تا دگر بهر که آتش می  فروزد خوی او 
 
باز ظفرت چو اوج گیرد
نسرین فلک کند شکارت
 
روی تو ما را لاله و نسرین 
کوی تو ما را گلشن و بستان
 
ای بوی تو خوشتر ز گل میخک و نسرین
دیگر نفسی از تو بریدن نتوانم                      

بر هر مژه عشاق را نشکفت نسرین سرشک
تا آن گل از اهل نظر رخسار پنهان کرده است
 
به آب سرشکم بشوید تن
بسازیدم از برگ نسرین کفن
 
من که مشتاق لقای رخ آن سیم تنم
مژده وصل از آن گلبن نسرین بیار
 
آنکه فصل گل گویند اینک آمد آن
گل گریبان می درد از خجلت نسرین خزان
 
 بهار آید و گلزارها بیاراید

 به لاله و گل ریحان و سنبل و نسرین   

 

همه حا غرق گل و لاله و نسرین کرده

همه جا را چو ارم خوشبو و رنگین کرده
 
بگفت سوی چمن شو که سیم و زر گیری
یکی ز چهره نسرین یکی ز دیده تیر
 
نیامد از گلستان بوی نسرین
چنان چون بوی ویس آمد به رامین
 
خوشا به طرف گلستان شراب نسرین بوی
ز دست لاله عذاران عنبرین اضداد
 
روی در باغ و می گویی که گل بین چون منم عاشق
همین روی تو می بینم گل و نسرین نمی دانم
 
 بسیار گلها دیده ام پرورده ام بوییده ام
اما تو چیز دیگری نسرین گلم زرین گلم / ن ح
 
ژاله بر برگ گل نسرین چکید
خنده آمد بر لب هر گلعذار
 
با تو غم روزگار هم شیرین است
با تو همه خارها گل نسرین است
 
آه معشوقه من سوی گل نسرین رفت
خود ندانست که باغ گل و نسرین اینجاست
 
کاش می دانستی واندر آن شوکت باغ و گل و ریحان دیدن
سوسن و یاسمن و سنبل و نسرین چیدن چه صفایی دارد
 
خنده دارد بر لب گل نسرین
یاس خوشبوی زرنگار آمد
 
خاطرم باغ و گل و نرگس و نسرین گردد
تا کنم دفتر شعر تو مجسم صائب
 
بوسه زد باد بهاری به لب سبزه به ناز
گفت در گوش شقایق گل نسرین صد راز
 
عرصه باغ نگر پر ز گل و ریحان است
ساحت باغ پر از یاسمن و نسرین است
 
جشن نرگس در خزان و نسرین در بهار
مهرگان با نرگس و جشن بهار با نسرین
 
درون گلشن دل نیروی شکفتن باش
ببخش خنده به نسرین و نسترن ای گل
 
از آن نوری که از لطف برستست
از آتش گلشن و نسرین و سوسن
 
نسرین بساط پرنیان 
گسترده کوی و بام را
 
این رو نه خرمن گل و نسرین و سوسن است
وین مو نه بار غالیه و مشک و لادن است
 
از سنبل و نرگس جهان باشد به مانند جنان
وز سوسن و نسرین زمین چون روضه خلد برین
 
گوییا گیتی چراغان است از گلهای الوان
سوسن و نسرین و یاس و یاسمن و استکانی
 
من عندلیب آن چمنم که از هوای او دارند
رنگ و بو گل و نسرین و نسترن
 
ز را مرکبت نرگس به چشمان خار برچیند
ز باد دامنت نسرین به عارض گرد بزداید
 
ولی بسیار باشد سبزه تر
به لطف از لاله و نسرین نکوتر
 
زنبق و یاس و گل و نسرین تو
در هجوم باد صرصر سوخته
 
خدایا شاهدی از یک چمن نسرین و نیلوفر
گلی خلوت نشین در زیر خاری ماند و من ماندم
 
همیشه تا گل و نسرین و لاله هر سالی
شود به باغ شکفته به ماه فروردین
 
گر زند نامیه در دامن انصاف تو چنگ
بر کند لطف تو از پای گل و نسرین خار
 
حس نداری گر ندانی بوی دوزخ از بهشت
خوار باشی گر گل و نسرین نمی دانی ز خار
 
گل صد برگ من سنبل بر اطراف چمن  دارد
رخ یار من از نسرین خطی بر نسترن دارد
 
به چه مانی تو؟ نه یکی غنچه که خود باغ گل نسرینی

 تو بدین لطف پیام آور فروردینی  

 به گل نسرین در آینه روشن ماه

 به می سرخ که تابنده بود در دل جام   

 

اینجا بهار بازار نسرین و لاله است

 و گل به گل نرگس برای پندار

و توتیا برای چشم های کهنسال از گرد دامن یار 

 

  فردا اگر روید گل نسرین به شعرم 

من اوج می گیرم به عشقی لامکانی

 

   یاد تو بخیر ای گل نسرین که با تو زنده بود بهار و فروردین 

  گل نسرین گل پر پر نگاری تو به چنگ باد و بار اسیر نفرینت

   تو که سر پناه هر گمشده بودی در میان سیل و طوفان گل نسرین 

 

  ای دشت پر گل و نسرین 

ای خنچه خسرو و شیرین  

 
گر نماند نرگس و نسرین به بستان باک نیست
چشم و روی دوست کار نرگس و نسرین کند////
 
ببین از دور نسرین را که ماند راست پروین را
ببین باغ و بساتین را پر از ریحان و سیسنبر
 
به بوی نرگس و نسرین و رنگ لاله و گلنار
به رنگ لاله و گلنار بوی نرگس و نسرین
 
گرد مشک است که گرد گل رویت بدمید
یا بنفشه است که پیراهن نسرین بگرفت
 
تحیتی چو شمیم شمامه سنبل

 تحیتی چو نسیم روایح نسرین   

 

ای وطن تا که بساط مه و پروین باشد

 دامنت پر گل و لاله و نسریــــــن باشد 


 
آن خط عنبرشکن بر برگ گل دانی چراست
نافه مشک است کانرد جیب نسرین کرده اند
 
مزن بلبل دم از ارغوان و لاله و نسرین و گل
حله های گونه گون بافد همی باد شمال
 
چه گوهر است که کانش خم دهاقین است 
به رنگ لاله نعمان و بوی نسرین است
 
سخن از قد و رخ و زلف و بناگوش تو رفت
یادم از سرو و گل و سنبل و نسرین آمد
 
بر شاخ درختان گل و نسرین ببارست
بر طرف چمن شاخ درختان ز شکوفه
 
دیدن به جمالی که پر است از گل صد برگ
با لاله و نسرین و ریاحین چه خوش آید
 
چه حلقه حلقه سنبل چه توده توده نسرین
چه روضه روضه جنت چه چشمه چشمه کوثر
 
به حسرت یادم آید نقش نوشین نگارینم
چمن چون از گل و نسرین پر از نقش و نگار آید
 
بر آمد باد شبگیری ز نسرین و گل خیری
جهان پیراهن پیری ز تن بیرون کند یکسر
 
به گل بلبل همی گوید که نرگس می کند شوخی
مگر نرگس نمی داند که خون لاله می جوشد
 
به زیب سبزه و خط ریاحین
به رنگ یاسمین و بوی نسرین
 
گلستانی است پر برگ و نوا خاک در سلطان
که ابش رنگ و خاکش بو دهد نسرین و ریحان را
 
نگارستان چینی شد زمین از نقش گوناگون
چمن رشک ختن از یاسمن و ز بوی نسرین شد
 
دلی که شاخه ی نسرین ندارد بهارش آن ندارد این ندارد 
 
طایر و واقع نسرین ز خاطر بردند پیش باز هنرت پر زدن خادی (زاغ) را 
 

 و حالا می روم برای او که نیست 

گل نسرین بچینم شاد و یا غمگین زندگی زندگی است  

 

 بنام پیچک و نسرین و گیسو 

بنام طاق بستان های ابرو  

 

 نسرین چه خوری غم که تو خاک ره عشقی

 تا ریشه در آب است امید ثمری است  

 

 چرا چهر گلگونش افسرده است

 تو گویی چو نسرین پژمرده است

 

   بوی رز، نسترن و لاله و نسرین آمد

 عطر جان بخش گل دامن یار آمده است

 

   ز سهم عقابین و فلک خدنگش

 بر افلاک نسرین را پر بلرزد  

 

 نسرین چرخ اگر بپرند از مقام خویش

 رفتن مجالشان نبود ز آشیان برف

 

   بوستان شعرا را گل نسرین، پروین

 در جوانی ز جهان رفت و ز گل گشت نهان 

 

  شمیم عطر لبش را نمی بری ز یاد 

نگه به غنچه نسرین چو در بهاره کنی  

 

 دل ز شوق نسرین دل آشفته ماند 

از فراقش دل همانی تشنه ماند  

 

 در شبی بود گل بابونه
طعنه زد بر گل نسرین 
چه تنها شده ای

 گل نسرین به دیوار دلم دستی زد گفت آتش چه کنم؟  

 گل نسرین چو ابری بگریست 

گفت آتش تو گشا سینه خود دل بی کینه خود 

 

  بنگری نسرین دل در این فراق

 سوختم گشت جسمم همچو خاک  

 

 اوج می گیرم از این محزون دل

 سر گذارم بر دل نسرین دل 

 

  ناله بلبلش از خواب رباید چه عجب

 هر که در خانه درخت گل و نسرین دارد

 

 رخ پاییزی من رنگ شفق خواهد شد 

گر به باغم بدمد شاخ گل نسرینم  

 

 در دل دشتهای پهناور سبزه می روید و شکوفه

و گل گل نسرین و لاله و لادن گل یاس و بنفشه و سنبل  

 

 تارم پیچاک تاک سپهر آیین بود 

خوشه انگور او سنبل و نسرین (پروین) بود  

شاخ نیلوفری دسته نسرین بود 

یا به کف شیخ شهر سپاه سیمین بود

 

سمن بد عنبری بویا
که هامون بود نسرینش
 
هزار چندان نسرین و یاسمن بینی
که کاست در مه کانون و موسم تشرین
 

نسرین و یاس و نرگس و شب بو گل بود

هر بار میان خرمن نسرین و رازقی 
 
 
در چشم سر و دیده ی سر همگان را
باطنت به گل ماند و ظاهرت به نسرین
 
سرش بنهاده بر بالین ندیدم
خویش از صفحه نسرین نچیدم
 
شد گلستان ز ورود گل سوری به سرور
پای بوسش سمن و سنبل و نسرین آمد
 
مگر آن خوشه گندم سنبل مگر نسرین
تو را دیدند که سر خم کرده خندیدند///
 
برآمد باد شبگیری ز نسرین و گل خیری
جهان پیراهن پیری ز تن بیرون کند یکسر
 
تا باد بهاری به سوی باغ گذر کرد
بر شاخ درختان گل و نسرین ببارست
 

پسایندان آزادی شما ز آبادی و شادی 

بهاران آید و زان پس گل و نسرین شود پیدا        
 

 گر چه نعت گل و نسرین می گفت 

  داشت اسرار درود تو غرض 
 
شکسته زلف تو تازه بنفشه طبری است
رخ و دو عارض تو تازه لاله و نسرین
 
چمنلر مختلف اولدی هزار الوان چیچک لردن
 آچیلدی نرگس و لاله و نسرین شکوفه گلدی اشجاره
 
من ز تاراج روزگار خزان
او بهار پر از گل نسرین
 
نگر به نرگس و نسرین و رقص سنبل و گل
که می نخورده ببین چشمشان خمار گرفت
 
کی باد صبا مژده وصل تو بمن داد
وقتی گل نسرین خبر از روح چمن داد
 
الا ای ترک نسرین رخ گل اندام شکر پاسخ
که سرو قدت از خط سمن سا بار ریحانش
 
چون کنم با غم هچر تو به یاد رخ تو؟
گر تماشای گل و لاله و نسرین نکنم
 
آسمانی است پر مه و پروین
بوستانی است پر گل و نسرین
 
بر صفحه های نسرین انداخت سایه سنبل 

  تا ریخت مشک سوده بر سیمگون طبق ها 
 
 
خانه خالی چون بهشت است از ندیمانی چون حور
هم بهاران بسکه گل داریم و نسرین و سمن
 
گر زمین از سبزه و گل غیرت جنت شود
خوش نباشد بی حضور لاله و نسرین ما
 
گر بهار آورد زینسان نرگس و نسرین و گل
صد بهار جانفزا من در کنار آورده ام
 
چمن چمن گل و نسرین و عکس رخ
سبد سبد گل خندان زا راه می چکدش
 
گشت نمایان ز سر کندوان رشک جنان خطه مازندران
از سر کهسار نگر به ستیغ لاله و نسرین سمن و ارغوان
 
 
 این نه فرش است گل نسرین است 
 پرده دیده ی حورالعین است        
بوستانی است پر از لاله و گل

 زین سبب کرده در آن جا بلبل 
 

لاله و نسرین و سنبل را صبا می آورد 

در دلم بار دگر فصل بهاران می شود 

 

  ور غزل داد به منصور و ترنم به خیال

 به تو بوی گل و هم نرگس و هم نسرین داد 
 
 باغبان تا رفت شد باغ گل و نسرین غریب

 چشمه تا خشکید شد گلزار عطرآگین غریب   

 

نام گلهایش اگر خواهی بگویم یک به یک 

سوسن و نسرین و یاس و یاسمن دارد بقیع  

 

 عروس باغ بهاری رسید و باز آورد 

طبق طبق گل نسرین یکان یکان نرگس 

 

  به پای بوست آرم طبق طبق نسرین 

نه از زمین که هم از روضه جنان نرگس   

 

بهار آمد و بر هر کرانه سبزه دمید

 ببوی لاله و نسرین چمن ز راه رسید  

 

   در حریم خانه مجنون خانه ای دارم 

خانه ای پر از گل نسرین یاسمن یا نسترن  

 

 خرمنی از طلاست موی سرت

تاج یک شهریار را مانی 

عطر نسرینی ای نسیم بهار 

در دل من قرار را مانی     

 

طلوع طلعت او را بنفشه آذین بست  

 هزار دسته شقایق هزار نسرین بست   
 

و شهری کنم پر گل به نسرین سایه بان سازم  

 شقایق را کنم خوشبو و تاج غم براندازم     

 

یخ های کوچه چکه چکه آب می شوند  

 نو غنچه های لاله و نسرین دمیده اند    

 

 ز نسرین رخی چهره بر تافتم   
به گرد آفریدی سر افراختم     

 

ابر نیسان بفشاند همه جا لوء لوء تر

 می کند زنده تن خفته نسرین بهار   

 

  یکطرف یاس و شقایق یکطرف در دشت و کوه  

 لاله و نسرین و سنبل یادگاری می رسد   

 

شد چمن رنگین از گل و نسرین 

هان بده ساقی باده نوشین  

 

جمال جامعه خندان و چهره ها دایم   

شکفته چون گل نسرین و ارغوان بودی    

 

 نغز نسیمی که ز خاور وزد  

 خود لب گل گل لب نسرین گزد 
 

رقص کنان نسترن و یاسمن 

  چنگ زنان چنگ زنان چمن

 

   دو عبهرم شده از خون دو لاله نعمان  

 دمیده از بر هر لاله یک چمن نسرین     

 

از جبینش اگر سوال کنی  

 علم الله یک طبق نسرین    

 

  سحر با جفت خود می گفت بلبل  

 گل و مل لاله و نسرین و سنبل    

 

 از آن شراره همه راغ گشت پر لاله   

وزین ستاره همه باغ گشت پر نسرین   

 

    ز گچ بر لاجوردش گل بریده  

 گل نسرین ز نیلوفر دمیده    

 

  زهی شکر زهی شیرین زهی خسرو به خوان ایدر  

 زهی ورد و گل و نسرین به روز نو به خوان ایدر      

 

 گه نگارکنان اندوه از خانه خیال معزول می کند  

 گه نسرین حسن از باغ اشتیاق آن دلبر می چیند    

 

 هر صبا در گلستان رخت  

 عاشق نسرین رخسار توام     

 

گر بخواهد مرگ هم شیرین شود   

خار و تشتر نرگس و نسرین شود    

 

تعالی الله کرا باشد چو تو منظور خوش منظر  

 سخن سیما و سنبل موی و سوسن بوی و نسرین بر  

 

   اگر در شهر چین بینی بتان نازنین بینی   

به صحرا زلف چین چین ورد و نسرین بیش از این بینی      

 

بهر  سو لاله و نسرین دمیده  

شکسته زلف او بازار چین را    

 

 پشت بیدستان خاکستر 

  رفته از یاد زمان رنگ گل و نسرین     

گل نسرینی در کویری خشک 

  پر از ایستایی و ماندن   

 

ای بهار ای جان فروردین سبز  

دشت تو پوشیده از نسرین سبز    

 

  ز دشت زابلستان زادگاه پیل تن رستم   

گل نوروزی نسرین چو سرو ناز می آید       

 

 هزاران حسن خوب داری ولی از خود گریزانی 

  قدم بر باغ دل بگذار که عطر یاس و نسرینی   

 

   لالا لالا گل نسرین 

  مامان شده دلش غمگین  

 

  نه خسرو ماند نه تاج خسروانی

   نه شیرین ماند به آن حسن و جوانی  

 نه بلبل بر گل نسرین وفا کرد  

 نه اسکندر به آب زندگانی   

 

  شهر من آن سوتر از پروازهاست   

در حریم آبی افسانه هاست   

شهر من بوی تغزل می دهد   

هر که می آید به او گل می دهد  

 دشتهای سبز وسعت های ناب  

 نسترن نسرین شقایق آفتاب    

 

  چمن را دید پر گلبرگ و نسرین 

  بهاری یافت چو بتخانه چین  

 

   بی غباری بمن آور که بهار آمده است  

 دل بیتاب پی عطر خوش نسرین است   

 

  لاله و نسرین اگر تازه و خندان بود  

 عارض و رخسار او لاله و نسرین ماست     

 

  دژم شد گونه نسرین روشن 

  سیه شد چهره شب بوی رخشا     

 

گر  به خانه ام بگذری بینی به پیش مرز گل 

  چون گیا پیچیده بر نسرین و سیسنبر مرا     

 

  رخ تو لاله و نسرین خط تو سبزه و ریحان 

  لب تو غنچه رنگین قد تو فتنه بستان   

 

  چه شبها چه شبها که همراه حافظ  

 در آن بیکرانهای سرشار از نرگس و نسترن  یاس و نسرین

   ز بسیاری شوق و شادی نخفتیم  

 

   از سینه پر آتش امروز نوا برکش 

  نسرین و گلابی را سوسن به کنار آمد   

   

 تو گل باغ عشق هستی تو   

یاس و سنبلی و نسرینم    

 

همه گلهای جهان خار شد اندر نظرم  

 از جهان دگرش سوسن و نسرینم داد   

 

  ز جاده های پر از لاله و گل و نسرین 

  روان شدیم و نجستیم آشیانه دوست           

  

صفحه کافور را مشکین کنم  

 سنبل تر زیور نسرین کنم  

 

سوسن و نسرین و سنبل یاسمن 

  جملگی رفتند در نزد چمن  

 نیم غمزه کرد و نسرین لب گشود 

  گفت ای سنبل بگو از نسترن    

 

 نشسته بلبل پر شکسته بر دیوار   

بیاد قامت شمشاد و روی نسرین است  

 

  بیستون خواند که نسرین آمده   

کوهکن برخیز شیرین آمده 

 

    نوای مهر و صفای رفته برگرد   

سرود زندگی را گفته برگرد   

گلاب و لاله و نرگس و نسرین 

  بیا نوروز شده شکفته برگرد   

 

  آن نه زلفی است که پیچیده به دور ذقن است

   چنبر لاله و نسرین و گل و یاسمن است 

 

   اطراف جویبار شده است خوش تر از بهشت 

  بس سر زده لاله و نسرین ز اطراف دشت   

 

  سرخاب در ترنم و نسرین و یاسمین 

  اندر چمن شدند به هم یار و هم نشین   

 

  چمن چمن گل رنگین به بوستان آمد

   سبد سبد گل نسرین به ارمغان آمد    

 

 می رسانم به تو یک شاخه پروین را هم  

 سبدی از رز زرد و گل نسرین را هم  

 

 از لاله و نسرین با پیرهن سبز که آن روز به تن داشت   

صد خرمن  گل ریخت به دامان خیالم آن  

 

   نگذارد که روم من به تماشای بهار 

  آنکه رویش چمن یاسمن و نسرین است  

 

  به رنگ و بوی چنین گر به بوستان بگذری

 کنی به چمن ارغوان و نسرین را    

 

 باغ حسن تو چه باغی است که پیوسته در او  

 سنبل و نرگس و ریحان و گل و نسرین است؟     

 

بیا بیا که ز یمن تو باغ می خندد   

در  انتظار رخت بیقرار نسرین است 

بیا بیا که حضورت به گلشن دلها  

برای زخم گل داغ دیده تسکین است    

 

در جان ز حضور سبز تو غوغا بپاست   //////

در جان و دلم عطر گل نسرین است   

 

 به گل نسرین در آینه روشن ماه  

 به می سرخ که تابنده در دل جام   

 

 نه تنها یاسمن شد سخره سیمین بناگوشت 

  سمن شد نسترن شد لاله شد نسرین صد پر شد    

 

 ز گلستان گلبن و نسرین  

 ز لب او بوسه مشکین  

 

 من به زیبا صنم کوچه دل خواهم گفت   

که به فصل گل و نسرین ز تو دل بردارم   

 

 شاخه ها غرق یاس و نسرین اند   

بلبلان در نوای یاسین اند   

 

  عید مولود شهنشاه خراسانست باز  

 روز بازار گل و نسرین و ریحانست باز   

 

 امروز به گلستان دین بشکفت   

شمشاد و گل و بنفشه و نسرین    

 

 زد سمومی ناگهان و خرمن نسرین بسوخت  

 شد خزانی بی گمان ز غارت شمشاد کرد  

 

   کامل چه بود جان به ره وصل و وصالش

   این جان عزیز لایق نسرین زمان است    

 

 تا شبی به گلزارت چون نسیم غلتیدم   

صد چمن گل و نسرین چیدم از برو دوشت 

   

نسرین نگذشت گاهی این دیده پر از خون شد   

این آتش گل گشته دوباره به دود آمد    

 

 وصل گل نسرینم حاصل نشد ای دوستان

   غم بر تو حبیب هر دم بسیار فزون آمد    

 

 ز عطر و سایه نسرین و نسترن دورم 

  شریک راز غم انگیز لاله زارانم   

 

  نسرین   الحق که حدیث و سخنت روح و روان است   

هر پیچش زلفت به یقین دام جهان است   

 

  امروز در باغ دلم گلها همه خشکیده بود 

  آخر چه آمد بر سر سرو و گل و نسرین من    

 

 به چشم انداز گلشن بین نگاه شرقی نرگس 

  که سیمین ساق نسرین را سیه چشم خماران است    

 

گلعذاران همگی جمله چو حوران بهشت

   هر کجا می نگری غرق گل و نسرین است   

 

نمی بینم ز بخت خویش در آید ماه و پروینی  

 نشیند در کنار ما گل زیبای نسرینی      

 

 یارا بیا امشب برم تا بهر من گل آوری 

  از بوستان دلکشت نسرین و سنبل آوری     

 

باغهای لاله و نرگس و سوسن هر کجا   

سنبل و نسرین و مرسل یاسمن دارد بهار   

 

  روی و موی و چشم مست و پیکر سیمین اوست  

 ارغوان و سنبل و نیلوفر و نسرین من   

 

 رخسار ترا بخواب دیدم  

 شب جای مه آفتاب دیدم  

 پیوند و به شاخ سرو نازت  

 نسرین و سمن و گلاب دیدم    

 

 ما گلخنیان سنبل و نسرین نشناسیم  

 آتش بود آتش گل روی سبد ما    

 

 نه همدمی که به او حرفی از چمن گویم  

 ز لاله و گل و نسرین و یاسمن گویم     

 

پیچک نیلوفری سرو مرا پپرهن شده  

 دامنش اطلسی و نسرین و یاسمین شده  

 

 بلبلی بر شاخه ای غزل سراید بیدرنگ   

سرود و ترانه اش آرام جان و تن شده  

 

   در دماغم(سر و مغز) به فصل پاییزی

   هر نفس بوی عطر نسرین است     

 

زخمهای بدنم لاله صفت می خندند  

 پای تا سر بدنم غرق گل و نسرین است  

 

 به جای نیش مغیلان که زهر آرد   

چمن چمن گل و نسرین عطر ساز آرد    

 

 در غمت گر بالش نسرین به زیر سر نهم  

 بوته های خار سودا جوشد از بالین ما    

 

شکوفه هر زری کاورد بر دست  

 نثار پای نسرین می کند باز   

 

  از آن نسرین سحرخیز امید است

 که از صبح سعادت رو سفید است 

 

  بیا مطرب به بلبل شو هماواز   

دف گل کوک کن با پرده ساز    

  

 پراکنده تیمار تو خاطر من   

چو اوراق نسرین ز باد خزانی    

 

به قد سروی به خط نسرین به رخ گل 

  به خال و زلف ریحانی و سنبل  

 به زیر سرو  و از گل و از ریاحین 

  نشیند و چیند و بوید توکل    

 

 همان دم لاله نعمان همان ساعت گل و نسرین   

شود یاقوت رمانی و گردد لوء لوء لا لا   

 

از قد و خط و چشم و تن و رخ تو را بود  

 سرو و بنفشه نرگس و نسرین و ارغوان    

 

 نرگس و نسرین و یاس و نسترن   

گونه گون و بو به بو و رنگ رنگ    

 

 رسته کز پا جای نسرین یاسمن  

جای بلبل در نوا زاغ و و زغن
 

غزلسرای شدم بر شکر لبی گلرخ
بنفشه زلفی و نسرین بری صنوبر قد                 
 

 
تا درودی دیگر بدرود

به پایان آمد این دفتر  

حکایت همچنان باقیست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تصویرگر: پگاه درخشان رکنی

 

مگر نسرین و گل از یاد رفته؟

چرا نسرین و گل پژمرده گشته
چرا گنجشککم آواره گشته

چرا نسرین من در بند گشته

چرا نسرین گلم غمگین نشسته

چرا تنهای تنهاست این گل من

کجایست این گل خوشرنگ و خوشبو

کجا رفته است این تاج سر ما

چرا تنها نشسته است تاج گلها

چرا او را نمی بینم دگر هیچ

بگو نسرین بگو با من غمت را

کجا رفتی تو ای بهار دلکش

چرا رفتی تو ای گل در بهاران

ز تو ارام جان پیغامی ندارم

ندانم تو کجایی ای گل من

چرا دیگر نمی بینم تو را من

چرا غم در دلم کاشانه کرده
چرا بال و پر بلبل شکسته
چرا دشت و دمن پر خار گشته
چرا سرو و چنار بی برگ گشته
کجایند عطر و بوی یاسمنها
کجایند نغمه مرغان عاشق
مگر از یاد رفته عطر نسرین
مگر سوسن نمی خواهد بروید
مگر باران نمی خواهد ببارد
مگر نسرین و گل از یاد رفته
به ناگه غرش رعدی بر آمد
سرشک از دیدگانم گشت جاری
سراسیمه سوی بستان دویدم
هماندم باغبان آمد به سویم 
به دستش دسته ای گلهای نرگس
برایم ارمغان آورده بود گل
به زیر نارون ها روییده نسرین
بر شاخساران مرغان نغمه خوانی
به یک سو افراشته سرو و سپیدار
ز دیگر سوی چنار و بید و شمشاد
صنوبرها کنار یاسمن ها
بر جویبار مریم ها نسترن ها
گل و نسرین به رقص و شادمانی
سمن با لاله و سوسن پایکوبی
همانگه نغمه سازی شنیدم
تو گویی در برم دیدم بهشتی
دف و سنتور و تار و نی و تنبور
نوای شور و ماهور و همایون
پس آنگه در بر نسرین نشستم
ز عطر و بوی آن سرمست گشتم
برایش نغمه ای خواندم جگرسوز
ز شور و شوق وصل بلبل و گل
ز اشکم گشت پر آب رود کارون
برش روییده گشت نسرین نرگس
به ناگاه ابرها گشتند گریان
ز پیروزه گنبد فرو بارید باران...

دل واژه : نسرین حلالی

 

 

 

 

 

درد  دل گفتن نه آیین منست

ای یار ناپیدای من 
باغ گل نسرین من
ای همدم تنهاییم
ای همره فردای من
ای مهر تو در جان و دل
ای تو یگانه در دلم
ای همنفس همخانه ام
بال و پر پرواز من
ای همچو حافظ پر ز  رمز
ای همچو عرفان پر ز راز

ای قصه بی انتها

ای قصه نیمه تمام

ای اشنا بدرد من 

با غم همخانه شدم 
ای تافته بافته جدا
ای برتر و والای من
ای اختر تابنده ام
ای کوه پا برجای من
ای گنبد پیروزه گون 
ای کهکشان بیکران
ای یاد تو در جان و دل
ای یادگار ماندگار
ای شور و شوق زندگی
ای شعر آهنگین من
ای لاله و یاس و سمن
ای نرگس و نسرین من
ای کوکب رخشنده ام
ای آفتاب و ماهتاب
ای پرنیان  هفت رنگ
ای هفت رنگ آسمان
ای سرنوشت و بخت من
ای طالع و تقدیر من
ای خو گرفته با سرشت
هم آشکار و هم نهان
ای با من و هم دور ز من
ای خانه ات در جان و دل
ای مایه امید من
ای نغمه موزون من
موسیقی احساس من
نوا و هم ماهور من
سرو روان آرام جان
آمال و آرزوی من
سکوت نشکسته من
سکوت بی پایان من
هم راز و هم دمساز من
هم ساز و هم آواز من
همدرد و هم غمخوار من
همراه و هم همساز من
هم ناجی و هم حامی ام
هم فکر و هم اندیشه ام
هم شعر و هم قصیده ام
هم بوستان پرگلم
هم لاله و هم یاسمن
هم سوسن و هم سرو من
هم ابر و هم باران من
هم درد و هم درمان من
هم عنبر و هم مشک من
هم عطر و بوی نرگسم
هم ترمه و دیبای من
هم پرنیان شوشترم
با تو سخنها دارمی
نا گفته های گفتنی
از غم نی گویم ترا
با غم همی خو کرده ام
با دیدگانی پر سرشک
اشکم روان چون چشمه ای
رنج و غم شیرین من
همخانه دیرین من
هجر و فراق و وصل من
ای آرزوهای محال 
امیدهای بی ثمر
گلزار عطر آگین من
بستان پر نسرین من 
ای ترمه و تینای من 
ای غزل شیوای من 
ای از پگاه تا به شفق 
هر دم ترا خوانم همی
این دلنوشته پیشکشت
تاج زر نسرین من
بستان پر نسرین من
نسرین بر و  رخسار من
نسرین بوی و چهر من
نسرین گل و نسرین رخم
دیگر چه گویم نرگسم
ای دلبر و دلدار من
 سنگ صبور و همدلم
ای همدم دیرین من
ای بارش و باران من
ای کوه استوار من...
 
دل واژه : نسرین حلالی

 

 

کجایی تو ندانم

 کجایی ای تو غمخوار همیشه

کجایی ای همیشه در دل من

چرا رفتی چرا رفتی تو غمخوار

چرا رفتی چرا رفتی ندانم

چرا رفتی چرا رفتی تو غمخوار

مرا تنها گذاشته پر ز اندوه

بیا که من بدون تو حزینم

کجایی تو کجایی تو ندانم

چرا با من نگفتی هر چه باید

من این دنیا چرا خواهم ندانم

اگر بی تو نباید زندگانی

کجایی تو کجایی تو کجایی

چرا رفتی چرا رفتی ندانم...

دل واژه : نسرین حلالی

 + نوشته شده در  یکشنبه چهارم بهمن ۱۳۹۴ساعت 5:59  توسط نسرین حلالی  |  نظر بدهید
 
 
   

 Image result for poems jonquilles
 
 

 

 

 ای یاد و خاطرات ایام گذشته

که همچون نغمه های دلپذیر

و آوازهای شاد 

زندگیم را آهنگین می سازید

ای گلزارهای نسرین

ای جنگلهای موگه

زیبا می سازید 

سالهای پر از مهر گذشته

و حسرت و دلتنگی های غم انگیز را 

آن لحظه های از دست رفته

و به سرعت گذشته

 

 

 

گل نسرین با  تاجی زرین و پیراهنی زمردین،

با وزش ملایم بادجنوپ

چرخی زده و با کرنشی زیبا به خورشید ،

 رقص کنان تاج زرینش را تکانی 

داده و نجوا کنان به غنچه کناریش می گوید

زمستان به سر رسید.

 

 

معنای نسرین در فرهنگهای مختلف فارسی

 

در کتاب واژه نامه گیاهی : نسرین با نام علمی نارسیسوس ژونکیلا ( narcissus jonquilla ) معنا شده است

فرهنگ سخن: نسرین از گلهای معطر که یکی از گونه های نرگس است گیاهی علفی پایا زینتی و از خانواده نرگس است و برگهای بلند و مخطط دارد. در اخترشناسی مثنای نسر طایر و نسر واقع و روشن ترین ستاره های صورت فلکی یا دو شاهین است.

 فرهنگ شش جلدی معین: گل نسرین یکی از گونه های نرگس که دارای گلهای زرد است و در جنگلها و نقاط مرطوب به حالت وحشی می روید از گلهای آن در عطر سازی استفاده می کنند. گل نسرین می تواند زمستان را زیر برف به سر برد. نرگس زرد، گل عنبری ، گل مشکین بو گویند. نامی از نامهای زنان.

فرهنگ لغات ادبی: نسرین از گونه های نرگس که گلهای زرد دارد.

فرهنگ معاصر فارسی: نسرین گیاهی پیازدار از تیره نرگسیان بصورت بوته ای با برگهای بلند و گلههای زرد یا سفید و معطر معرفی شده. 

فرهنگ زبان فارسی: نسرین گیاهی وحشی و خودرو از تیره نرگسیان بصورت بوته ای با برگهای بلند و مخطط و گلهای زرد و سفید و معطر.

فرهنگ زبان فارسی الفبایی قیاسی: نسرین گلی از انواع نرگس که دارای گلهای زرد است و بصورت وحشی می روید.

فرهنگ دهخدا: نسرین نام گلی است سپید و کوچک و صد برگ و آن دو نوع است یکی را گل مشکین یا عنبری و دیگری را گل نسرین گویند. نسرین نام جزیره است در میان دریا که عنبر را از آن جزیره می آورند. 

حریر نامه بد ابریشم چین/ چو مشک از تبت و عنبر ز نسرین (فخرالدین اسعد گرگانی)

در فرهنگ های فرانسه فارسی نفیسی و نیز فرهنگ معاصر فرانسه نسرین jonquille معنا شده و در انگلیسی daffodil یا jonquil گویند

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پژوهشگر: نسرین حلالی 

بیاد مادرم نرگس که او را نرگس خاتون می نامیدند.

گل نسرین و نرگس

 Image result

 

به روی او دل بیمار عاشقان چو صبا

فدای عارض نسرین و چشم نرگس شد 

تفاوت میان گل نسرین و نرگس

چونان مــــــه و خورشید!

آشنایی با گل نسرین و تفاوت آن با گل نرگس

نسرین گلی پیاز دار شبیه به نرگس و نیز یکی از گونه های بسیار خاص و شناخته شده گل نرگس به ویژه در اروپا و کانادا از خانواده آماریداسه با نام علمی نارسیسوس ژونکیلا  که در زبان فرانسه  آنرا ژونکی نامند و ریشه این نام اسپانیایی است ( این نام از قرن 15 میلادی بر این گل گذاشته شده بدلیل شبیه بودن ساقه اش به خیزران کوچک ). در فارسی نسرین گویند. شاید بتوان این دو گل را یعنی نرگس و نسرین را مادر و فرزند هم تصور کرد که در دو اقلیم و دو فصل متفاوت می رویند. گویی در یک جدایی همیشگی بسر می برند یا همچون دو خواهری هستند که هرگز یکدیگر را ندیده اند.  اگر با بینش و تفکر  بیاندیشم در می یابیم که آفریدگار هستی با آفرینش این دو گل خواسته است جدایی و نیز شکوفایی را به انسانها نشان دهد همانگونه که شاعران و چکامه سرایان به بویژه پارسی در باره جدایی  دو یار چکامه ها سروده اند. گاهی هم نسرین را نام مستعار نرگس می انگارند. شگفتا که با تفاوت های بسیار همواره برای وصف این دو گل نامشان با هم می آید. در ایران همه گل نسرین را در شعر پارسی می شناسند و به اشتباه آنرا نرگس می پندارند و به آن نرگس ژونکی، ژونکی، نرگس شهلا یا نرگس زرد یا نرگس درشت و گاهی نرگس هلندی می . حال از چه روی  کس  نمی داند شاید  به دلیل شباهت اندکش  و شگفت  نیست  گل نسرین که گلزار شعر پارسی را اینهمه  عطرآگین کرده امروزه برای نامیدنش آنرا ژونکی می نامند! و هنوز انگشت شمارند کسانی که این گل را می شناسند. بهر روی هر نامی براین گل گذارده شده  مگر نام واقعی و اصیلش که همانا نسرین است. اما واقعیت این است که نامها قابل جا به جا شدن نیست. از نظر ظاهری گلهای نسرین شیپوری شکل و طلایی رنگ است در حالی که نرگس های معمولی گل خوشه هایی معطر به رنگ سفید به بار می آورند.  گل نسرین با رنگی زرین بسان خورشید و عطر و بویی تند و وحشی که بلندای قامتش از 10 تا 40 سانتیمتر می رسد، با برگهای بلند و کشیده اش که از ریشه ( پیاز گل )می روید و چونان زمرد می نماید و نیز جام بلندش که مهمترین تفاوت ظاهری گل نسرین و نرگس است و گویی تاجی زرین است تک و تنها بر روی ساقه اش که مانند نی کوچکی است می درخشد در حالی که فروتنانه بر روی ساقه اش اندکی خمیده گردیده است. گل نسرین زمستان سرد در زیر برف تاب می آورد و  در بهار شکوفا می گردد. گلی  بسیار شتابزده که گویی می خواهد نخستین گلی باشد که  پیش از آغاز بهار شکفته گردد و با رنگ زرد و طلاییش زینت بخش طبیعت و آرامش دهنده دل کسانی است که بی صبرانه در انتظار پایان یافتن سختی های زمستان هستند. براستی که در بهاران زیبایی هیچ باغ و بستان و باغچه ای بدون داشتن گل های نسرین کامل نمی گردد. این گل بیشتر در نواحی سردسیر و مرطوب و در جنگهای شمال می روید. در اروپا به ویژه فرانسه به دلیل داشتن آب و هوای مرطوب در شمال گل نسرین و در جنوب گل نرگس می روید. در حقیقت نسرین پیام آور بهار و گرما و نرگس پیام آور زمستان و برف  است همانطور که از رنگشان می توان فهمید. گل نرگس  با جامی بسیار  کوتاه که همچون حلقه زرینی است و در شعر پارسی کهن چشم خمار دلدار را با آن وصف کرده اند گلی است سپید، کوچک و ظریف با عطر و بویی ملایم و بسیار خوشبو که گلهایش فرد و گاهی به بیش از 5 گل می رسد. گل نرگس در اوایل زمستان می شکفد که رویش آن در جنوب می باشد. و هیچگاه این دوگل یعنی نرگس و نسرین با هم نمی شکفند و نمی رویند. گل نرگس بیش از 60 گونه است. در فرانسه به گل نسرین  (jonquille   و در انگلیسی jonquil     یا dafodil  گویند. در زبان عربی نسرین را  ( nasreen ) بر وزن بحرین گویند زیرا نام  دو ستاره بسیار پر نور و درخشان است که یکی نسر طائر یا پرنده ( aigle) و دیگری نسر واقع یا همان چنگ رومی ( lyra) است که مثلث تابستانی را با ستاره قو یا دنب تشکیل می دهند و در شبهای تابستان  نورانی ترین ستارگان آسمانند به آن شاهین هم می گویند. در واقع نسرین در زبان عربی جمع  دو ستاره نسر  است. نسر طائر با دو بال گشوده بحالت پرواز و  نسر واقع با دو بال بهم آمده به حالت فرود. (ز چرخ صید کند نسر طائر و واقع / عقاب همت او از بلندپروازی) (نسرین پرنده پر گشاده / طائر شده واقع ایستاده) ( رسید مرتبت رفعت تو بر نسرین (به معنی دو پرنده ) و در مصرع دوم برای نام گل آمده است ( گذشت رایحه سیرت تو از نسرین) . از همین روست که در برخی اشعار پروین و نسرین  به تناسب معنی نسرین دو صورت فلکی با هم آمده اند در شعر  کهن پارسی نیز بکار رفته است زیرا گل نسرین چونان ستاره می درخشد. در زبان گلها گل نسرین یعنی درمانده عشق یا محبتم را پاسخ بده ، معنای رازداری و آرزوی بازگشت دوستی دوباره  را می دهد. گل نسرین زرد سمبل اراده، امید، انتظار، بردباری و آرامش و مهربانی و علاقه و دلبستگی و گل نسرین سفید یعنی عشق و آرزو است که در اشعار فارسی برای وصف روی یار  نسرین بر و نسرین رو و نسرین رخ ... آمده است. در ادبیات گل نسرین  نماد احترام و جوانمردی است. و نیز تا زمانی که درکنار من هستی خورشید بر من خواهد تابید.

 

 

حرکات موزون گلهای نسرین


حرکات موزون گلهای نسرین

از دبورا دیزین / مترجم نسرین حلالی

در آغازین روزهای بهاری به ناگاه رقص گلهای نسرین را دیدم

نزدیکشان شدم اما هماندم از حرکات موزونشان باز ایستاده

و دمی نگاهشان را از من برگرداندند. دوباره بـه تماشایشان 

پرداختم به آن رخسار تابناک و جام زرین بلند و برو بالای سبز

باشکوهشان و رقص شادشان با آن گامهای منظم. تو گویی 

فاندانگو بود با ایما و اشاره. وه چه زیبا بود چــه خیال انگیز و 

عاشقانه و شگفت انگیز. براستی کــه ندیده ام تاکنون رقص 

هیچ گل و گیاهی را بدین زیبایی!




داستانی گلی که به من می نگریست.


 

 

 داستان گلی که به من می نگریست

نویسنده: املی( باغ ژویلیا)

مترجم: نسرین حلالی

در باغ نشسته بودم.  به پیرامونم و دشت اطراف نگاهی انداختم. آنگاه  گل نسرین را دیدم که پرتو درخشانش را بر من می افکند. این موج نور چه زیبا و دوست داشتنی بود. جان و روحم شاد و شکوفا گشت. اما چگونه با یک گل نسرین می توان به گفتگو پرداخت. شادی قلب از وجودم به او راه یافت. شوق دو موجود زنده. شاد و خوشحال از اینکه یکدیگر را در یک لحظه یافته بودند. همان شادی و خوشی که گل نسرین نسیم ملایم را بر روی گلبرگهایش حس می کند و نیز دمای هوایی را که بر او فرو می افتد. گل نسرین پرتو خورشید را ارج می نهد من نیز این حس لطیف و زیبا را کاملا می شناسم. چه لذتی است که احساس کنم به یک گل کوچک وابستگی دارم. احساسمان در یک لحظه بسیار شبیه بود و سهیم در حقیقت یک روز باشکوه بهاری. یک گل و یک زن در احساس شادی روز بهم وابسته اند. فروغ زرد کوچک خندانی که زیبائیش نگاهم را خیره می سازد و هردم به خاطر توجهم زیباتر می گردد. حس می کنم از دیدارمان شاد گشته بود. همانند شادی من از این که می دیدم مورد قبول این گل واقع گردیده بودم. ناگاه از پیوند به هر گونه جنب و جوش خاک زنده آگاه گشتم و با دیدنش متوجه شدم که این گل دیگر گلی کوچک نیست بلکه دروازه ای است به روی دنیایی که به دلیل پر شور و نشاط بودن مرا پذیرا بود. زیرا این گل نسرین بود که به من افتخار آشنائیش را داد. آنگاه برتری نژاد بشری فرو ریخت و به یک فضای جدید تبدیل گشت. گویی تولدی دوباره بود و من تکامل یافتم. اکنون دیگر دنیا پذیرای من بود و آگاهیم در نوسانهای احساس لطیف و موشکافانه گسترش یافت و شور و هیجانات و لذت های ناشناس و بی نهایت شدید  و ناب و ژرفناک بی هیچ اندیشه منفی شراره های زندگی را شیفته می گرداند. در تفاوتی شایسته برای پذیرش و نیز گشایش یک مکان و حتی یک لامکان پایدار که هر شراره زندگی بجا و مناسب بود. احساس برتری می کردم. خود را یک شاگرد می دیدم، یک کودک، نوآموزی همساز و هماهنگ شادی، شاگرد سادگی و مهر و محبت و علاقه. گویی جاده  یا یک دنیای متناهی بی پایانی  در روبرویم گشوده گشت. آنقدر بموقع و بجا بود و لذت می بردم که هستی ام لبریز از سپاس و قدردانی برای این رابطه باشکوه گردید. من یک کل گشتم یک مجموعه. گل، درخت، ابر. احساس کردم واقعا وجود دارم. به هیچ روی یک عقیده یا عادت یا عملی غیرارادی نبود. بلکه آگاهی و هوشیاری بود یا پیوند زندگی.آنگاه بود که معنای زندگی را دریافتم و احساس کردم زندگی می کنم و می خندیدم. خود را خوشبخت حس می کردم. زیرا که مورد پذیرش یک گل کوچک نسرین که در باغچه ام شکفته گشته قرار گرفتم. چرخه زندگی بودم. براستی همچون گل نسرین. زیباتر از توجه آنانی که پیرامونم بودند. سپاس و قدردانی. سپاسگزار از لحظه ساده مکان و زمان فروغی بی پایان.


دخترکی با گیسوان بافته و پیراهنی به رنگ زمرد



دخترکی با گیسوان بافته و پیراهنی به رنگ زمرد

نگارنده: نسرین حلالی

به یاد پدر و مادرم

دخترک پیراهن پر چین سبزی به رنگ زمرد بر تن داشت. نمی دانست از چه روی بیشتر لباس هایش سبز بود. گیسوان بلندش را  مادر همیشه دو گیس می بافت  با روبانی سفید رنگ که از نیمه موها آنها را با روبان اورگانزا محکم می بافت و در آخر دو پاپیون بزرگ می کرد. چتریش بر خلاف گیسوانش یکدست و صاف و تا روی ابروانش ریخته بود. در اصل موهای دخترک  بسیار صاف بود ولی چون همیشه بافته بود تابدار و فر گشته بود. روبان سفید با پیراهن سبز او بسیار هماهنگی داشت. همچون  گل نرگس !  در مدرسه یکی از همکلاسی هایش گیسو نام داشت و مانند او همیشه موهایش دو گیس بافته شده بود. دخترک خیلی آرزو داشت نامش گیسو بود. تا اینکه آنروز آموزگار گل نسرین صدایش زد . البته دخترک آنقدر کمرو بود که از او نپرسیده بود نسرین چگونه گلی است. به خانه  که رسید تصمیم گرفت از پدر بپرسد.  

 آنگاه به نزد پدر رفت و پرسید: پدر نسرین یعنی چه؟ - نسرین همان  گل نرگس است ولی جام آن که مانند تاج است بسیار بزرگ است و بر روی شاخه فقط یک گل می شکفد که در بهار گل می دهد. روز دیگر دخترک باز پرسید: پدر چرا یک گل دو نام دارد؟ - نسرین یکی از گونه های گل نرگس است.  نرگس سفید است و نسرین زرد. دیگر روز باز دخترک پرسید: پدر ولی چرا من هیچ وقت این گل را ندیده ام؟ - دخترم چون تو در جنوب زندگی می کنی. نسرین گل مناطق سردسیر و  گلی وحشی است که بیشتر در کوه و جنگل روییده  می شود. گل نسرین پیام آور بهار  و گرما و گل نرگس پیام آور برف و سرماست از رنگشان هم  می توان فهمید. شاعران پارسی زیاد درباره اش شعر سروده اند. می خواهی  برایت شعری در باره نسرین بخوانم؟ دخترک پاسخ داد: آری پدر. و پدر خواند:

رسیدن گل و نسرین  به خیر و خوبی باد     بنفشه شاد و کش آمد سمن صفا آورد

سپس دخترک که ذهنش مشغول بود به نزد مادرش که نرگس نام داشت رفت. پرسید: مادر چرا تا بحال به من نگفته بودید که نسرین نام یک گل است؟ مادر او را در آغوش کشید و گفت: مگر چه شده گل نسرینم؟ ولی تو هیچ وقت از من نپرسیده بودی. می دانی تصمیم دارم  یک بار در  بهار ترا به گلزار نسرین ببرم آنجا فقط گل نسرین می بینی. می خواهم  برایت گل نسرین بچینم و بر موهای بافته ات بگذارم. آنگاه نسرینمان شاد گشت و احساس کرد که دیگر تنها نیست گویی دوست گمشده اش را یافته بود. انگار که گل نسرین خواهر دوقلویش بود. از آنروز مدام از مادر می پرسید مادر کی مرا به باغ گل نسرین می بری؟ و مادر پاسخش می داد: زمانی که بزرگ شدی. روزی دیگر دخترک از مادرش پرسید: مادر چرا نامم را نسرین گذاشته اید؟ - می دانی دختر گلم، چون نرگس و نسرین دو گل شبیه به هم هستند  که از یک گونه اند ولی هیچگاه با هم نمی شکفند و نمی رویند. نرگس در آخر پاییز و زمستان می شکفد و نسرین در آغاز بهار.  در جاهایی که هوا سرد است گل نسرین با بهار شکفته می شود.  نسرین که خوب به حرف های مادر گوش می داد پاسخ داد: مادر چه خوب که من و شما در کنار هم هستیم. مادر لبخندی زد و گفت: ولی ما که گل نیستیم! و دخترک در حالی که اندکی سرخ شده بود خود را در آغوش مادر افکند و بر گونه مادر بوسه زد و گفت: مادر می خواهم روبان موهایم به رنگ زرد باشد. مادر گونه اش را محکم بوسید و به او قول داد تا موهایش را با روبان  زرد ببافد. آنگاه نسرین کوچولو از مادرش خواست تا برایش شعری بخواند در باره  نسرین.

 رخش زرین و بالایش زمرد      دلش پردرد ولیکن خنده بر لب

 دخترک  گفت:  مادر  یک شعر دیگر برایم بخوان. و مادر خواند:

چو در گلزار نسرین پا گذاری   ز عطر و بوی آن سرمست گردی

 آنروز دخترک  نام عروسک  پارچه ایش را که خاتون بود  و مادر آنرا درست کرده بود،  گلنسرین گذاشت.

                                                    

                                                                           

    


 


نسرین این گل ظریف و شکننده

این دوشیزه کمرو

که زیر تابش نورخورشید سرخ میگردد

نسرین

این شاهزاده  کوتاه قامت

و

زیبا و ناز و با ادا

که با وزش باد رام است و سربراه 

این گلی که دیگر گمنام نیست

با درخششی

چشمگیر

در  زیر بارانی ریز و لطیف

گلبرگهایش به شدت می جنبند

نسرین

این گل همیشه تشنه.





                                                                                                                           

گلهای نسرین


نگاه من تنها به شاخه گل نسرینی است که به دست باد می رقصد.

سترده شد فروغ روی نسرین     پریشان گشت چین زلف سوسن


گلهای نسرین 

شاعر : ویلیام  وردز  ورس

مترجم: نسرین حلالی




گلهای نسرین

بسان ابری که بر فراز کوه و دریا می بارید

تنها وسرگردان بودم که ناگاه انبوهی گل نسرین دیدم

زرین و طلایی همچون خورشید

که در کنار دریاچه و زیر شاخه درختان

با نسیم باد سرشار از شادی و هیجان

سرگرم رقص و پایکوبی بودند

وجلوه شان چونان درخششی از ستارگان

و گستردگیشان در خطی بی پایان

آنگاه با یک نگاه

در درازنای ساحلی کوچک

هزاران گل نسرین دیدم که خوش و سرمست

می رقصیدند و در جنبش بودند

و در پایکوبی امواج پیرامونشان

برتری  داشته و شادمانه و با نشاط  می درخشیدند

هیچ سراینده ای با یک چنین همدم و همنشینی

نمی توانست شاد و سرمست نگردد

پس به تماشایشان پرداختم

و به آنها اندیشیدم

گرچه با یک چنین حس و حالی اندیشه

رخت بربسته بود زیرا اغلب زمانی که به استراحت می پرداختم

افکار رویایی و متفکرانه که همانا خوشبختی و سعادت

تنهایی است روح و جانم را نورانی می کرد

آنگاه قلبم سرشار از لذت و خوشی با گلهای نسرین

به پایکوبی پرداخت



 



سرشت گل نسرین


معنویت گیاه

 سرشت گل نسرین

نویسنده: فیلیپ مک لود

مترجم: نسرین حلالی

 در رنگ زرد گل نسرین اندکی رنگ سبز نمایان است که در پایین گلبرگها بهتر دیده می شود، آنگاه رنگ می بازد و جام گل رخ می نماید. قطره ای شبنم در زاد روز گلی زرد با تاجی شیپورگونه،  فوران احساساتی مقاومت ناپذیر. این رنگ زرد بسیار تند بر زلف چتری مانندش شادمانه نور می فشاند. براستی که بهاران از راه رسیده . همه چیز آنچنان است انگارکه گویی جام گل شکفته یاد و خاطره غنچه ساقه ای را که نمایان می گشت در امان نگه می داشت. یا گویی که رنگ سبز گیاه مادر اندکی پیش از آنکه از بین رود در شکوه و درخششی بسیار متناسب و زیرکانه و آنچنان آشکار و آتشین از آفرینش موجودی تازه و نو که او هم دارای روح و جان بود یکپا رچه و همبسته با جسم که مانند روح در ارتباط بود ادامه می یابد. اما مراحل رشد تمام گلهای نسرین حتی با رنگ باختن ادامه دارد و نابود نمی گردد. زیرا که همه چیز وابسته به همان شیوه  و روش است. از برگهای کشیده و باریک و بلند  تا رنگ زرد آتشین گل نسرین و نیز بخاری متراکم که هنوز گل بر جایش میخکوب نشده . لحظه ای موثر و خویشتن دار با پیرامونی گنگ و مبهم.  چه زمان شگفت انگیزی است آنگاه  که ساقه آهسته و به سختی بالا می رود. این گل پرفروغ و درخشان در راستای شاخه که سرشار از آب است با شش گلبرگش که چونان ستاره می نماید در قلب بسیار متراکمش پرتو افشانی می کند. اکنون بنگریم به تاج شکوفا و چهره این گل که در بالای نوک ساقه قرار گرفته آنگاه  که برگهایش او را در بر گرفته اند. فروغ و روشنایی ناپدید نمی گردد و گل شکفته می شود. گل نسرین چست و چالاک می درخشد و تلطیف می گردد و با شکوه و درخششی خاص جان می گیرد و شور و حال می یابد. روح و جان این موجود زنده بر روی قرص خورشید گونه اش شاد و تابناک می نماید. این ستاره روزخیز از آتشی پنهانی می سوزد. اما تمام ماجرا این نیست. هنوز واپسین کارش را که همانا عطر و یویش است به پایان نرسانده  است. عطر در ادامه رنگ ایجاد می گردد که آنگاه با خیرگی از چهره گل که سرمست است فراتر می رود. عطر و بو بسان هاله ای تابناک می گریزد و به گونه ای نادیدنی افزون می گردد. همچون میوه ای است که براستی باید آنرا روح نامید. تمام آنچه که نامحسوس و فرار است  بسیار لطیف و نازک  و حساس می نماید. شادی همچون عطری  پراکنده می شود و افزایش می یابد و آنگاه گیاه شکل می گیرد. صلح و آرامش این موجود  همچون عطر و بویی خوش پخش می شود. بی شک عشق زیرکانه و بسیار عجیب و بی نظیر است که گویی می تواند راز دل گوید و آنچنان کیمیاگری پدید می آورد که پیاله را که از روح بسیار ژرفناکتر است پنهان می نماید. این گل ظریف با ساقه بسیار کشیده اش با چابکی شاد و سرمست می درخشد و آنگاه به بلوغ و پختگی می رسد که بتواند با ظرافت و چالاکی و به گونه ای باور نکردنی دمی و نفسی بکشد. ای دوست به تو گل نسرین را پیشکش می کنم  چرا که برایت پیام آور شادی و امید  است. این گل با درخشش و نیز شکوفاییش  بسیار فراتر از آنچه ما هستیم بما می پیوند. گل نسرین در نیمروز یک روز آفتابی  با نوری تند و با نشاط  و باشکوهی خاص از رنگ سبز زمین بیرون می آید. اما اکنون پیرامونت را بنگر! به رنگ آبی گل بنفشه نگاه کن و به باغچه های انبوهش، به رنگ کمرنگ  قاصدک در چمنزار بنگر، به رنگ گلهای مینا، به شقایق خونین و به گلهای پامچال خاکریزها بنگر. این رنگ آمیزی روحی را که در تمام فصول سال  در امتداد راهها پراکنده است بنگر و نیز به رنگ اخرایی دیوارها و لطافت و پختگی گلهای رز سنگین در توده های آتش پاییز بنگر.


   تنهایی گل نسرین

 با دوست باش گر همه عالم دشمند

کو مرهمست اگر دگران نیش می زنند

 

گل نسرین و ابر سپید


گل نسرین و ابر سپید

نویسنده : الیزا لاهاو و الودی

مترجم: نسرین حلالی

 

 گل نسرین  با رنگ زرد و طلاییش چونان خورشید، با ساقه کشیده و بلند، برگهای شاداب و زمردین و جام بلند و شکوفایش که همچون تاجی زرین بود با شکوه و زیبا می درخشید. اما این  گل نسرین مهربان و دوست داشتنی بسیار کمرو بود. البته بر خلاف ظاهر شکننده اش خیلی نیرومند بود و هر گاه که به ریشه های زیبایش که کاملا در خاک فرو رفته بود می اندیشید باورش می شد که هیچ ناتوان نیست.  ولی یگانه چیزی که او را می آزرد این بود که در پیرامونش کمی احساس تنهایی می کرد با این حال هر بامداد که  بیدار می شد زمانی  که تازه خورشید در افق طلوع می کرد گل نسرین به آرامی با شبنم صبحگاهیش باز می شد و تمام وقتش را به شستشوی خود می پرداخت. آنگاه آماده می گشت در حالی که هنوز از سرمای شبانه می لرزید اما طناز و زیبا با گلبرگ های تازه و شاداب که بسیار زیبا و منظم می نمود و با قامت باریک و بلندش به انتظار می نشست. گل نسرین همیشه امیدوار بود تا کسی از کنارش بگذرد و او را بنگرد و شاید هم دیگران به تماشایش بپردازند و یا سخنانی دلنشین بشنود و با نگاه او را نوازش و خلاصه ستایشش کنند. البته گل نسرین بسیار بردبار و شکیبا بود و نیز فروتن. گرچه  یک گل بود اما برایش اهمیت داشت تا او را بنگرند و برای زیستن و خوشبخت بودن نیاز داشت تا تماشایش کنند. تا این که روزی گل نسرینمان  ابر کوچکی را دید که نسیم به آرامی او را به نزدش آورده بود. این ابر کوچولو با رنگ سپیدش آنقدر قشنگ و دوست داشتنی بود که گل نسرین هماندم شیفته اش گشت. آری این ابر مدام لبخند می زد و نمی توانست در برابر یک چنین چهره شاد و فروزانی که هرگز خسته نمی شد پایداری نماید. این ابر  از آن گونه ابرهای بزرگ اخمو نبود که سیل آسا می باریدند چیزی که گل نسرین را بی اندازه می رنجاند چرا که امکان داشت آب فراوان زیبایی او را از بین برد. نه این ابر کوچک هیچ خشن و تند خو نبود بلکه صلح دوست آرامی بود که پیام آور عشق و نیت خیر بود و هماندم از این گل خوشش آمد و به او گفت: روز به خیر دوست عزیز من شما رانمی شناسم ولی به گمانم شما بسیار شبیه به گل نسرین هستید. با این حرف گل نسرینمان بسیار شاد گشت و با ابر آشنا شد. آنگاه به گونه ای بسیار زیبا و دلنشین شرمگین شد و بی گفتن سخنی با تکان دادن سر حرف او را تایید کرد ولی ابر اصرار می ورزید و حرف خود را باز هم تکرار کرد و گفت: چقدر شما زیبایید باید بگویم از نظر من شما خیلی هم با شکوهید حتی به خود اجازه می دهم تا بگویم که گل دلخواه من و زیباترین موجود هستید. بی شک با یک چنین تعریف و تمجیدی گل نسرین دل و جرات یافت و حس کرد که می تواند اعتماد کند و با موجودی نیک و شریف سر و کار دارد. پس آنگاه به ابر سفید اطمینان کرد و گفت: سپاسگزارم ابر مهربان شما بسیار خوبید اما نامتان چیست؟ - نامم کومولوست ولی مرا لوس بنامید. دوستانم مرا به این نام می خوانند. – بسیار خوب لوس! من خیلی تنهایم و هیچ  دوستی ندارم گاهی حتی آرزو می کنم پژمرده گردم تا این که این گونه به زندگی ادامه دهم. – عزیزم این چنین مگویید اگر پژمرده شوید بسیار ناراحت می شوم وانگهی شما تنها نیستید من اینجا هستم. اکنون دیگر بروید و به استراحت بپردازید زیرا باید تازگی و شادابی خود را حفظ کنید. من از شما مراقبت می کنم. آنگاه گل نسرین آسوده گشت و شاد و خوشبخت به آرامی بسته شد و به خواب فرو رفت. در هنگامی که در خواب به سر می برد کومولو با عشق و علاقه ای فراوان و نیز با استادی و زیرکانه اندکی باران بر  روی گل محبوب خود و پیرامونش بارید. آنگاه زمانی که خورشید سر بر آورد و گل نسرین چشمانش را گشود با شگفتی احساس کرد از حال می رود. زیرا تمام پیرامونش و تا آنجا که چشم کار می کرد گل های بیشمار کوچک نسرین را دید که شبانگاه با بارش ابر شکفته گشته بودند. گل  نسرین آنقدر هیجان زده شده بود که می لرزید اما سرشار از شادی بود. سپس آسمان آبی را به دقت نگریست تا از دوستش ابر نازنین سپاسگزاری کند. آنگاه گل نسرین لبخند ابر و چشمان سرشار از مهربانی و نیز چهره شادمانش را دید که آهسته دور می گشت در حالی که باد سبکی او را به دنبال خود می کشید. گل نسرین خنده ای کرد و ساقه خود را تکانی داد. او می دانست که بزودی ابر سپید باز می گردد. 


به روی او دل بیمار عاشقان چو صبا     فدای عارض نسرین و چشم نرگس شد